COHABITAT GATHERING 201 1
Never doubt that a small group of thoughtful, committed citizens can change the world; indeed, it is the only thing that ever has. — Margaret Mead
COHABITAT GATHERING 201 1
Cohabitat Gathering 2011 jest realizowany w ramach projektu Zintegrowany System Wsparcia Ekonomii Społecznej. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
COHABITAT GATHERING 1 kwietnia 201 1 Forum 76 Business Centre al. Marsz. J. Piłsudskiego 76 Łódź
Inspiring the evolution of spaceship
‘Earth’
COHABITAT GATHERING
Inspiring the evolution of spaceship
‘Earth’ Statek kosmiczny ‘Ziemia’ jest domem dla setek milionów organizmów. Jednym z nich jest człowiek.
Spaceship Earth was so extraordinarily well invented and designed that to our knowledge humans have been on board it for two million years not even knowing that they were on board of a ship. — Richard Buckminster Fuller
04
przegląd
Każdy z nich pełni niezwykle istotną funkcję w procesie podtrzymania zjawiska Życia. Wszystkie dzielą wspólną przestrzeń (co-habitat), połączone w złożoną sieć relacji i współzależności. Pierwsza edycja Festiwalu cohabitat gathering odbędzie się pod hasłem inspiring the evolution of spaceship Earth. Jest to milowy krok w kierunku stworzenia platformy dla dynamicznie powiększającej się społeczności świadomej tej sieci powiązań. Jest także zaproszeniem do kreatywnego jej rozwijania poprzez wdrażanie ‘nowych’ technologi i rozwiązań gwarantujących zrównoważony rozwój w przyszłości. Jedyne co trzeba zrobić to nie przeszkadzać. Naturalne systemy i mechanizmy funkcjonujące na Ziemi regulują wszystkie procesy życia. Inteligentne wykorzystanie tych wzorców przy tworzeniu systemów ludzkich daje możliwość tworzenia rozwi w pełni zrównoważonych i zharmonizowanych ze środowiskiem lokalnym.
Nadszedł dobry czas by zatroszczyć się o obecną i przyszłą przestrzeń życia. Zaproszeni prelegenci oraz goście specjalni przedstawią niezwykle bogaty wachlarz wiedzy, technologii, filozofii oraz doświadczenia związanego z budową nowej generacji siedlisk ludzkich — habitatów. Będzie mówić się o budynkach ze słomy i ziemi, projektowaniu autonomicznych ekosystemów, oczyszczaniu wody, produkcji żywności, teorii projektowania osiedli ludzkich, maszynach open-source oraz tworzeniu partnerstw na rzecz rozwoju tego nurtu. Pokazane będą również miejsca na świecie, gdzie budowa habitatu zwieńczona została sukcesem.
Wszystkie głowy, jedno zadanie. Zadanie jest multidyscyplinarne, dlatego też na festiwalu spotkać można będzie przedstawicieli wielu profesji i nurtów, naukowców, profesjonalistów i entuzjastów. Obecni będą również przedstawiciele samorządów oraz instytucji rządowych.
For the first time in history it is now possible to take care of everybody at a higher standard of living than any have ever known. (...) All humanity now has the option to become enduringly successful. — Richard Buckminster Fuller przegląd
05
COHABITAT GATHERING
06
przegląd
Nadszedł dobry czas by zatroszczyć się o obecną i przyszłą
przestrzeń życia.
przegląd
07
COHABITAT GATHERING
Program wystąpień 09:00
rejestracja
01 wizja
10:00 10:20 10:40 11:00 11:20 11:40
12:00
Paweł Sroczyński Cohabitat Re:ewolucja w przestrzeni życia / 12 Marcin Jakubowski Global Village Construction Set: budowanie cywilizacji od podstaw / 13 Robert Błaszczyk Projekt Barkowo 13 — Ekowioska i centrum permakultury / 14 Mateusz Józefowicz Budowa habitatów na Marsie / 15 Agnieszka Orzechowska Partnerstwo na rzecz rozwoju budownictwa naturalnego — modelowe rozwiązanie w Łodzi / 16 Jakub Kronenberg Partycypacja społeczna w rozwoju lokalnym — Fundacja Sendzimira / 17 przerwa
02 struktura
12:30 12:50 13:10 13:30 13:50 14:10 14:40
08
program
Bjorn Kierulf Domy pasywne z materiałów naturalnych / 20 Gernot Minke Zielone dachy oraz konstrukcje w technologii słomo-bali. / 21 Max Vittrup Jensen Budynki z Dużych Bali / 23 Zbigniew Bać Habitat — filozofia organizacji przestrzeni / 24 Teresa Kelm, Jerzy Górski Budownictwo z surowej ziemi / 25 Gernot Minke Architektura i konstrukcje z ziemi / 22 przerwa
15:00
występ zespołu purga ( www.purga.pl )
03 życie
15:30 15:50 16:10 16:30 16:50 17:10
17:30
Wojciech Majda Permakultura w procesie tworzenia nowoczesnych osiedli ludzkich / 28 Andrzej Czech Ranczo Eco-Frontiers — polski przykład budynku niezależnego od sieci / 29 Steve Read Tworzenie systemów permakulturowych / 30 Monika Podsiadła Jak przekształcić otoczenie domu w piękny ogród / 31 Łukasz Nowacki Projekt SolarnyHabitat — krok w kierunku żyjących plemion / 32 Carl Giskes Zdrowe miejsce pracy — zastosowanie gliny w biurach i budynkach publicznych. / 33 przerwa
04 refleksja
18:00 18:20 18:40 19:00 19:20 19:40 20:00
Radosław Barek Tradycja regionalna w budowaniu współczesnej siedziby / 36 Jarosław Szewczyk Cordwood masonry, czyli podlaska drzewoglina / 37 Danuta Kupiec-Hyła, Maciej Hyła Budownictwo z gliny nowej generacji / 38 Marcin Mateusz Kołakowski Wyzwania nurtu low-tech / 39 Andrzej Młynarczyk Strefa zero — jak postrzeganie rzeczywistości zmienia świat / 40 Robert Palusiński Głęboka demokracja w Habitacie / 41 zakończenie program
09
afterparty — purga 1/04/2011 21:00—3:00 Centrum na Gdańskiej ul. Gdańska 81, Łódź purga.pl myspace.com/purga.sounds
Zespół założony w 2009 roku, powstał z inspiracji
W swojej twórczości zespół wykorzystuje instru-
ideą szamanizmu, mądrością kultur plemiennych
menty tradycyjne: didgeridoo, afrykańskie i szamań-
oraz ich funkcjonowaniem i ewolucją we współcze-
skie bębny, flety, lirę korbową, jak również współcze-
snej kulturze zachodniej. Pierwszy koncert odbył
sne: syntezator, skrzypce elektryczne, melodykę.
się w ramach wykładu Amazońscy Curanderos poświęconego leczniczym właściwościom roślin używanych w ceremonii Ayahuasca.
Prelegenci 01 wizja
COHABITAT GATHERING
Paweł Sroczyński Architekt w pełni oddany fascynującej przygodzie budowy nowej generacji, autonomicznych siedlisk ludzkich — Cohabitatów. Założyciel grupy cohabitat. Pomysłodawca i współorganizator cohabitat gathering 2011. Autor pionierskich projektów w technologiach budownictwa naturalnego. Od 2008 r. konsekwentnie wspiera rozwój polskiego ruchu na rzecz tego nowego paradygmatu. Organizator warsztatów i wykładów.
(grupa cohabitat) studio architektury naturalnej
architekt
Cohabitat — Re:ewolucja w przestrzeni życia Wkroczyliśmy w erę informacji. Stare sposoby działania oparte o modele przemysłowe nie sprawdzą się w teraźniejszości. Potrzebujemy rewolucji! Nowej świadomości, pomysłu na to jak ponownie zjednoczyć się z systemami podtrzymującymi życie na Ziemi. Potrzebujemy rozwiązania, które umożliwi kontynuację ścieżki ewolucji oraz wykorzystanie potencjału płynącego z synergii człowieka z przyrodą. Poprzez edukację oraz tworzenie otwartych technologii, grupa cohabitat chce do końca dekady, dać ludziom możliwość życia w Habitatach — naturalnych siedliskach, budowanych w oparciu o zasady funkcjo12
wizja
nowania ekosystemów. Wyprodukują one podstawowe zasoby niezbędne do życia mieszkańców (wodę, żywność i energię). W trakcie prezentacji przedstawiona zostanie historia grupy cohabitat, jej osiągnięcia oraz niezwykłe plany na najbliższą przyszłość.
Marcin Jakubowski Marcin przybył z Polski do usa jako dziecko. Ukończył z wyróżnieniem Uniwersytet Princeton, oraz otrzymał doktorat z fizyki jądrowej na Uniwersytecie Wisconsin. W 2003 roku utworzył organizację Open Source Ecology, chcąc udowodnić, ze produkcja maszyn z przetworzonych elementów jest możliwa. Rozpoczął pracę nad Global Village Construction Set (gvcs), projektem open-source 50 różnych narzędzi niezbędnych do stworzenia współczesnej cywilizacji. Najnowszym osiągnięciem Marcina jest zdobycie tytułu Czlonka ted roku 2011.
open source ecology
badacz, wynalazca
Global Village Construction Set: budowanie cywilizacji od podstaw. Prezentacja podsumowuje naszą pracę na Global Village Construction Set (gvcs). gvcs jest projektem open source, o niskich kosztach produkcji i wysokiej wydajności platformy technologicznej, który pozwala na łatwą, własnoręczna produkcję 50 różnych narzędzi umożliwiających zbudowanie zrównoważonej cywilizacji, wykorzystując równocześnie nowoczesne udogodnienia. gvcs ułatwia rozpoczęcie prac w sektorze rolniczym, budowlanym oraz produkcji i może być postrzegany jako naturalnej wielkości „Lego zestaw” narzędzi modułowych, które pozwalają stworzyć całą gospodarkę, zarówno na wiejskich terenach
Missouri, w którym projekt został założony, w górach Oregon, lub w sercu Afryki. Projektując bez granic, zarówno myślowych jak i praktycznych, jesteśmy pewni, ze gvcs może przełamać bariery wykonalności i kosztów budowy od podstaw prawdziwie trwałej i zrównoważonej wspólnoty, oraz gospodarki funkcjonującej w oparciu o lokalne zasoby.
wizja
13
COHABITAT GATHERING
Robert Błaszczyk Robert Błaszczyk jest zafascynowany tematem permakultury, głównie naturalnymi uprawami, naturalnym budownictwem oraz alternatywnymi źródłami energii. Pod kierownictwem Christiana Shearer`a (Panya Project) zdobywał doświadczenie w Indiach i w Tajlandii. Dyplom Projektowania Permakulturowego uzyskał w Albanii z rąk Steve`a Read`a (L’Université Populaire de Permaculture). Odwiedził kilka samowystarczalnych siedlisk, farm permakulturowych, eko-osiedli na świecie, teraz powrócił do Polski aby szerzyć permakulturę w kraju swoich przodków.
projekt barkowo 13 pionier permakultury
Projekt Barkowo 13 — ekowioska i centrum Permakultury Projekt stworzenia osady w oparciu o wytyczne realizowane w myśl zasad etycznych permakultury, z których główne trzy, to: • opieka nad Ziemią. Permakultura jako system projektowania opiera się na systemach naturalnych. Wiąże się to z poszanowaniem całej flory i fauny. Rozsądnego gospodarowania zasobami naturalnymi, nie zużywania ich niepotrzebnie lub w tępie zbyt dużym, w którym nie zdołałyby się one odnowić • opieka nad Ludźmi, czyli dbanie o własne zdrowie, rozwój wewnętrzy, własne potrzeby, lecz również dbanie o wszystkich, empatie, tolerancję i uszanowanie potrzeb innych ludzi. Dotyczy to również dbałości o przyszłe 14
wizja
pokolenia i zapewnienia im warunków do prawidłowego rozwoju. • sprawiedliwy podział — mamy jedną Ziemię i musimy ją dzielić między sobą, innymi gatunkami oraz z przyszłymi pokoleniami. Wymaga to przewartościowania podejścia do nieograniczonej konsumpcji, zwłaszcza jeśli chodzi o zasoby naturalne. Należy wspólnie pracować nad tym, aby każdy miał dostęp do zaspokojenia podstawowych zasobów niezbędnych do życia.
Mateusz Józefowicz Z wykształcenia archeolog. Prezes Mars Society Polska, organizator projektów z dziedziny robotyki i rozwiązań dla ekstremalnych środowisk, realizowanych we współpracy z umk, Politechniką Warszawską, Wrocławską i Białostocką, piap, pan , uczestnik projektów dla astronautycznych organizacji pozarządowych realizowanych z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego i Ministerstwem Gospodarki, działacz międzynarodowych struktur Mars Society, zwolennik powołania Polskiej Agencji Kosmicznej.
mars society polska
badacz
Habitaty na Marsie Mars jest oprócz Ziemi jedyną planetą w Układzie Słonecznym, która umożliwia podtrzymanie technicznej cywilizacji i bytowanie naszego gatunku. Posiada atmosferę, pory roku, cykl dobowy zbliżony do ziemskiego oraz odpowiednio dużą masę. Przede wszystkim posiada zasoby, które czynią potencjalną kolonię samowystarczalną. Technologicznie Mars jest już w zasięgu człowieka, a problemem są głównie przeszkody natury mentalnej i politycznej. Wśród wielu korzyści z kolumbijskiej wyprawy na Marsa wymienić trzeba zmianę skali odniesienia. Takie poszerzenie horyzontów pozwoli nam spojrzeć z zupełnie innej
perspektywy na naszą rodzinną planetę, jej środowisko i na naszą rolę. Rozwiązania wypracowane dla Marsa mogą z powodzeniem znajdować zastosowania na Ziemi, a z drugiej strony, aby dotrzeć na Czerwoną Planetę musimy przećwiczyć i przetestować pewne rozwiązania na Ziemi. Tak jak będzie to miało pod Toruniem, w testowym habitacie marsjańskim Mars Society Polska.
wizja
15
COHABITAT GATHERING
Agnieszka Orzechowska Pracuje w undp jako koordynatorka partnerstw lokalnych, odpowiada za tworzenie koalicji na rzecz ekonomii społecznej oraz stymuluje grupy zagrożone wykluczeniem do tworzenia podmiotów es . Absolwentka socjologii i filologii rosyjskiej Uniwersytetu Łódzkiego. Specjalistka w zakresie zrównoważonego rozwoju i edukacji globalnej. Trenerka, specjalizująca się w zakresie tworzenia i zarządzania projektami, budowania partnerstw lokalnych, diagnozy problemów społecznych. undp – project office poland trenerka
Rozwoj budownictwa naturalnego – modelowe partnerstwo w Łodzi W 2010 roku na mocy współpracy pomiędzy grupą cohabitat oraz Programem Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju Biurem Projektowym w Polsce, zawiązaliśmy partnerstwo lokalne na rzecz rozwoju budownictwa naturalnego w kraju. Celem tej współpracy jest wzmocnienie tego sektora budownictwa, wsparcie środowisk zajmujących się tą dziedziną. Działania te są możliwe poprzez integrację różnych instytucji i grup. Dlatego zdecydowano zaprosić do współpracy ośrodki badawczo-naukowe, firmy komercyjne, organizacje pozarządowe, grupy nieformalne oraz instytucje publiczne. W ramach partnerstwa mobilizujemy naukowców 16
wizja
do prowadzenia badań i tworzenia projektów wspierających rozwój budownictwa naturalnego, zachęcamy firmy do inwestowania w ten sektor gospodarki, współpracujemy z urzędami w zakresie legalizacji wyrobów i produktów budownictwa naturalnego. W pracy wykorzystywane są rozmaite narzędzia i metody: warsztaty, konferencje, strony internetowe, badania, pokazowe budowy itp. W trakcie prezentacji pokazane zostaną pierwsze rezultaty oraz plany partnerstwa na najbliższe miesiące, a także możliwości wykorzystania budownictwa naturalnego na rzecz grup marginalizowanych.
Jakub Kronenberg Członek zarządu Fundacji Sendzimira, adiunkt w Katedrze Wymiany Międzynarodowej UŁ. Naukowo zajmuje się związkami gospodarki i środowiska. Jego książkę Ecological economics and industrial ecology wydało prestiżowe wydawnictwo Routledge. Współredaktor pierwszego polskiego podręcznika zrównoważonego rozwoju. Przebywał na stażach naukowych we Francji, Szwajcarii, Wielkiej Brytanii i Kirgistanie. W latach 2001—2003 pracował jako konsultant ds. zarządzania środowiskowego w undp Umbrella Project. W wolnych chwilach obserwuje ptaki i podróżuje.
uniwersytet łódzki
badacz, podróżnik
Partycypacja społeczna w rozwoju lokalnym — Fundacja Sendzimira Strategie rozwoju kojarzą się często z obszernymi dokumentami, pełnymi górnolotnych sformułowań — „frazesów” — które równie dobrze mogłyby odnosić się do jakiegokolwiek miasta, jakiejkolwiek gminy, a nawet jakiejkolwiek firmy. Czy te dokumenty są w stanie przyczynić się do rozwoju? Wprawdzie trudno nie zgodzić się z ich przeważnie słusznymi postulatami, ale rzadko odnoszą się one do lokalnej specyfiki, a w szczególności do lokalnych potrzeb. Aby mówić o rozwoju lokalnym, trzeba zapytać o zdanie przede wszystkim tych, których ten rozwój ma dotyczyć. Istnieje wiele narzędzi aktywizujących społeczności
lokalne, pozwalających na zebranie opinii, a także służących włączaniu mieszkańców w tworzenie strategii rozwoju. Wypracowane w ten sposób dokumenty cieszą się poparciem członków lokalnych społeczności, mieszkańcy w większym stopniu interesują się w monitorowanie ich realizacji, a także w samą realizację. W projektach dotyczących zrównoważonego rozwoju lokalnego prowadzonych przez Fundację Sendzimira wykorzystujemy wiele tego typu narzędzi, takich jak symulacja uczestnicząca, debaty publiczne, a także warsztaty strategiczne isis.
wizja
17
All humanity has now the option to become
enduringly succesful.
Prelegenci 02 struktura
COHABITAT GATHERING
Bjorn Kierulf
Bjorn (1986) jest Norwegiem, od ponad 20 lat żyjącym na Słowacji. Ukończył edukację w dziedzinie Designu Industrialnego, za design otrzymał również liczne międzynarodowe nagrody w latach 1993 —2001. Od 2007 roku wraz z żoną (architektem) zajmuje się rozwojem domów pasywnych, od tego czasu ich firma Createrra zaprojektowała i częściowo wybudowała ponad dwadzieścia takich obiektów. Firma słynie także z używania naturalnych materiałów w procesie budowy. createrra
architekt
Domy pasywne z materiałów naturalnych Aby uzyskać idealne połączenie energooszczędnego i zdrowego domu należy wziąć pod uwagę nie tylko pasywne standardy, ale też materiały użyte podczas budowy i wykończenia. Zaprezentuję przykłady dwóch różnych systemów budowlanych, uwzględniających oba aspekty. Pierwszy przykład wykonany jest z jednorodnych paneli drewnianych, ocieplonych od strony zewnętrznej celulozą, przykrytą sklejką drewnianą; a od środka matą trzcinową z warstwą tynku ziemnego. Panele prefabrykowano w Niemczech i dostarczono jako elementy nośne ścian i sufitów, z możliwością łatwej instalacji kabli i różnych wykończeń powierzchni drewnianych. Efektywny proces budowy obniża koszty domu. 20
struktura
Drewniane i ziemne powierzchnie pomagają utrzymać wysoki poziom wilgotności powietrza w czasie zimy, kiedy powietrze jest suche z powodu ogrzewania i wentylacji. Drugim przykładem jest obiekt zbudowany w technologii prefabrykowanych ścian słomo-balowych. Jest to bardziej alternatywny materiał, ale dzięki prostym sposom jego prefabrykacji może konkurować z konwencyjnymi technikami budowlanymi. Wysokiej jakości panele wyprodukowano na Litwie, ich równe powierzchnie są idealnie przygotowane do tynkowania. Obecnie opracowujemy detale techniczne i rozwiązania, które sprawią, że pasywne domy ze słomo-bali będą dostępnym dla każdego standardem.
Gernot Minke Architekt, naukowiec, eksperymentator, profesor uniwersytetu w Kassel, gdzie kieruje katedrą budownictwa eksperymentalnego. Autor ponad trzydziestu książek i ponad 200 artykułów naukowych na temat nowatorskiego użycia tradycyjnych materiałów budowlanych. Zaczynał pracując u boku słynnego Frei Otto, autora lekkich przekryć membranowych zbudowanych na olimpiadę w Monachium. Od lat siedemdziesiątych głównymi dziedzinami jego działalności projektowo-badawczej pozostają zagadnienia dostępnego budownictwa naturalnego.
uniwersytet kassel
architekt
Zielone dachy oraz konstrukcje w technologii słomo-bali Strawbale i zielone dachy — to dwa wiodące tematy dla miłośników eko-architektury. Nie wszyscy jednak wiedzą, że można je połączyć: nie tylko w jednym wykładzie, ale także na placu budowy, łącząc zalety tych systemów w poszukiwaniu eko-ideału. Dlaczego warto próbować? Strawbale, czyli technologia wznoszenia ścian z kostek prasowanej słomy, zyskuje od lat 70-tych popularność na świecie. Kluczem do sukcesu są cechy tego materiału (naturalność, termoizolacyjność, odnawialność, niski poziom wbudowanej energii, łatwość budowy i niski koszt) które sprawiają, że spełnia on w wysokim stopniu postulaty zrównoważonego rozwoju i tzw. eko-architektury. Natomiast zalety zielonych dachów są znane
w krajach skandynawskich od wieków: izolują dom od chłodu i upału, opóźniają spływanie wody… i są piękne. Dzięki rozwojowi technologii w ostatnich latach są też łatwiejsze w zastosowaniu i tańsze w budowie oraz utrzymaniu. Badania wykazują , że zielone dachy absorbują promieniowanie elektromagnetyczne wysokich częstotliwości, przyczyniając się do tworzenia zdrowszego środowiska życia.
struktura
21
COHABITAT GATHERING
>> kontynuacja strony 21
Architektura i konstrukcje z ziemi Budowanie z ziemi (lub mówiąc potocznie z gliny) jest jedną z najstarszych i najbardziej rozpowszechnionych metod wznoszenia budynków: zarówno najprostszych schronień jak i imponujących osiągnięć architektonicznych takich jak np. Wielki Mur Chiński. Także dziś materiał ten ma ogromne znaczenie — około jednej trzeciej ludzkości mieszka w budynkach z surowej ziemi. Jest ona często dostępna na miejscu, a budowa może być przeprowadzenia siłami niewykwalifikowanych robotników. Ziemia to materiał prawdziwie ekologiczny: do jej wydobycia, przygotowania i transportu potrzeba stosunkowo niewiele energii, nadaję się też do wielokrotnego recyclingu. Dodatkowo pomaga utrzymywać wilgotność powietrza w pomieszczeniach, przyczyniając się do zdrowego mikroklimatu w budynku. Istnieje wiele sposobów budowania z ziemi: niewypalane cegły, bloki, ubijanie w formach, workach, czy ręczne formowanie to zaledwie kilka przykładów. Ich poznanie i rozwój może mieć realny wpływ na rozwiązywanie problemów mieszkaniowych w skali globalnej.
22
struktura
Max Vittrup Jensen Pochodzący z Danii Max posiada licencjat w zakresie Ekologii Człowieka, oraz tytuł mgr Zarządzania Środowiskowego. Większość czasu poświęca zagadnieniom budynków naturalnych i projektowaniu systemów permakulturalnych, jako propagator, konsultant i budowniczy. W roku 2001 założył pozarządową organizację PermaLot, która zarządza 17 hektarami organicznych gruntów, oraz centrum edukacyjnym w Czechach. Max jest także głównym organizatorem odbywającego się co dwa lata European Straw Bale Gathering.
permalot
natural builder
Budynki z Dużych Bali Najnowszy rozwój technologii w dziedzinie straw-bale pozwala na użycie nowych, prostopadłościennych dużych bali o wymiarach ok. 1m x 0.7m x 2.2m. Duże bale mogą być wykorzystane w systemach samonośnych, w których ściany pozbawione dodatkowej konstrukcji podtrzymują dach, a także np. poddasze. Duże bale pozwalają na szybką mechanizację procesu budowy ścian zewnętrznych, wraz z izolacją i tynkami zewnętrznymi i wewnętrznymi. Dzięki budowie trwającej tylko kilka dni znacznie redukowane są koszty pracy, zwłaszcza, że także dach może być złożony z gotowych elementów i położony na budynku przy pomocy dźwigu. Weźmy też pod
uwagę użycie lokalnych materiałów, eliminujące koszty dalekiego transportu i konsumującej dużo energii produkcji. Dzięki temu, negatywny wpływ na środowisko jest bardzo ograniczony, a wybudowanie domu z dużych bali jako całkowicie biodegradowalnego zależy tylko od projektu i pozostałych materiałów użytych w budynku.
struktura
23
COHABITAT GATHERING
Zbigniew Bać Profesor na Wydziale Architektury Politechniki Wrocławskiej. Przewodniczący Szkoły Naukowej habitat-y. Organizator Konferencji Międzynarodowych, warsztatów, seminariów i Szkół Letnich. Redaktor Rocznika habitat-y. Przewodniczący Komitetu Architektury i Urbanistyki pan (od 2003 r.) Członek Serbskiej Akademii Architektury od 2006 r.. Właściciel Pracowni Studyjno-Projektowej habitat (od 1989 r.) Laureat wielu polskich i międzynarodowych konkursów architektonicznych (38 nagród i wyróżnień). politechnika wrocławska
architekt
Habitaty — filozofia organizacji przestrzeni Habitat jako nurt odnowy, powstał w okresie przełomu (lat 85) na Wydziale Architektury Politechniki Wrocławskiej, w Katedrze Projektowania Architektury Mieszkaniowej. Inicjatorem tego kierunku i założycielem szkoły naukowej habitat jest autor niniejszego opracowania. Przedstawiono także wstępną definicję: Habitat to sztuka i umiejętność organizacji przestrzeni życia człowieka. habitat jest więc bardziej filozofią niż zbiorem kanonów do projektowania, jest nieustającą dyskusją na temat kształtowania środowiska mieszkalnego człowieka, ale również próbą tworzenia podstaw filozoficznych, mających na celu wskazywanie problemów, którymi powinniśmy się zajmować. 24
struktura
Na podstawie tej definicji scharakteryzowano podstawowe cechy habitatu człowieka, rozumiejąc go nie tylko jako część środowiska naturalnego ale i kulturowego. Jednym z istotnych założeń od początków studiów i badań nad habitatem jest wspólna praca z udziałem przedstawicieli innych dyscyplin nauki i wiedzy, traktując to jako warunek konieczny do zachowania równowagi w rozpatrywaniu różnorodnych zjawisk, które występują w rzeczywistym kreowaniu środowiska mieszkalnego człowieka.
Teresa Kelm Profesor na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. Prowadzi seminaria i zajęcia między innymi z projektowania architektury proekologicznej. Tematem architektury ziemi zainteresowała się podczas kilkuletniego pobytu i pracy dydaktycznej w Afryce (w Algierii), a nastepnie pracy badawczej prowadzonej w Stanach Zjednoczonych. Wraz z zespołem zorganizowała próbną produkcję cegieł ziemnych i bloczków prasowanych z ziemi. W latach 2006—2009 zespół zrealizował budynek eksperymentalny w nowoczesnej technologii ziemi ubijanej w szalunkach.
politechnika warszawska
architekt, badacz
Budownictwo z surowej ziemi — ekologia i nowoczesny standard Budynek eksperymentalny w technologiach z surowej ziemi wzniesiony został w Pasłęku. Przygotowanie projektu i realizacja budynku stały się możliwe dzięki pozyskaniu przez zespół autorski z Wydziału Architektury PW grantu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w latach 2005—2008. Realizacja budynku miała na celu zademonstrowanie metod wznoszenia budynku z surowej ziemi, a następnie umożliwienie badań i obserwacji dotyczących zachowania się konstrukcji w czasie eksploatacji. Budynek pomyślany został jako energooszczędny z możliwością pozyskiwania energii słonecznej metodą pasywną, poprzez
dobudowaną szklarnię. Zastosowano technologię ziemi ubijanej w szalunkach do ścian konstrukcyjnych i zewnętrznych. Ich uzupełnieniem wewnętrznym jest warstwa wzniesiona z bloczków słomiano-glinianych, a ściany działowe wykonane są z bloczków ziemnych prasowanych.
struktura
25
Wszystkie głowy,
jedno zadanie.
Prelegenci 03 Ĺźycie
COHABITAT GATHERING
Wojciech Majda
Wojciech Majda jest blogerem. Od ponad dwóch lat wytrwale prowadzi bloga Polskiego Instytutu Permakultury. Powołał do życia również Pracownię Permakultury, aby mógł, jako jedna z pierwszych osób w Polsce, połączyć swoją pasję i wiedzę (może nawet lekkie szaleństwo) z działalnością zawodową w zakresie projektowania permakulturowego. Na swoim blogu http://permakultura.net/ dzieli się z Czytelnikami wiedzą nt permakultury, agroleśnictwa, hodowli zwierząt i ekologii. polski instytut permakultury
pionier permakultury
Permakultura i tworzenie nowoczesnych osiedli ludzkich Autor poruszać będzie zagadnienia związane z szeroko pojętą realizacją projektów permakulturowych. Podzieli się swoimi doświadczeniami związanymi z tym, jak przekładać często egzotyczną i obcą w naszym kręgu kulturowym, teorię na praktykę. Przybliży nam proces powoływania do życia niezwykle interesujących projektów z pogranicza ekologii, agroleśnictwa i permakultury oraz stosowania projektowania permakulturowego w ogrodzie, przedsiębiorstwie czy gospodarstwie rolnym. Jego zdaniem, dzięki wykorzystaniu wiedzy głównego nurtu nauki, możemy tworzyć samowystarczalne i trwałe osiedla ludzkie.
28
życie
Andrzej Czech Fan energii odnawialnej, biomimikry i recyklingu wody. Właściciel firmy konsultingowej Natural Systems zajmującej się innowacyjnymi sposobami zmniejszania wpływu człowieka na środowisko. Doktor biologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, przyrodnik. Mieszka i pracuje w Bieszczadach, na Ranczu Eco-Frontiers, unikalnym przedsięwzięciu łączącym produkcję energii odnawialnej, rolnictwo ekologiczne, ekoturystykę i ochronę przyrody. natural systems
przyrodnik
Ranczo Eco-Frontiers — polski przykład budynku niezależnego od sieci Pomysł niezależności od standardowych przyłączy budzi się zazwyczaj w momencie nieoczekiwanej przerwy w dostawie energii lub wody. W obliczu zmian klimatycznych i drożejących surowców będziemy tego doświadczać coraz częściej. Wyposażanie obiektów w we własne źródła energii odnawialnej i recykling wody ma znaczący wpływ na zmniejszanie negatywnego oddziaływania budownictwa na środowisko. System zaopatrzenia Rancza Eco-Frontiers w energię pracuje zupełnie niezależnie od sieci energetycznej. Całość energii elektrycznej jest produkowana na miejscu przez dwie turbiny wiatrowe oraz panele fotowoltaiczne. Ciepła woda użytkowa jest podgrzewana
w panelach słonecznych. Niezwykle ważnym elementem systemu jest prawidłowy projekt sieci wewnętrznych zmniejszających straty przesyłu oraz dobór energooszczędnych urządzeń elektrycznych. Wdrożono również system recyklingu wody dzięki technologii Wastewater Gardens i gromadzenia wody deszczowej. 6 lat nieprzerwanego funkcjonowania Rancza Eco-Frontiers dowodzi że niezależność od sieci w warunkach Polski jest możliwa. Zastosowane rozwiązania mogą być replikowane i przerabiane w zależności od indywidualnych potrzeb użytkowników.
życie
29
COHABITAT GATHERING
Steve Read
Nauczyciel Permakultury, prowadzi kursy projektowania zarówno w języku francuskim jak i angielskim. Pracuje jako konsultant, doradzając wszystkim zainteresowanym jak zakładać systemy permakulturowe oraz jak nimi zarządzać. Prowadzi badania z zakresu odroślowych systemów produkcji żywności oraz ich funkcjonowania w strefie klimatu umiarkowanego. Obecnie jest zaangażowany w realizację trzech projektów: Kerzello we Francji, ekowioski Dutlar w Turcji oraz 5 Acres w Anglii. Od wielu lat obejmuje funkcję dyrektora Université Populaire de Permaculture, jest też jednym ze współzałożycieli Francuskiego Towarzystwa Permakultury.
l’université populaire de permaculture nauczyciel permakultury
Projektowanie systemów permakulturowych Permakultura jest nauką i sztuką, której możemy używać w celu przeprojektowania naszego świata i stworzenia nowego, funkcjonującego lepiej na każdej płaszczyźnie. Jeśli ten proces projektowy się uda, nasz świat będzie w coraz większej harmonii ze światem naturalnym. Nie chciałbym zajmować się tematem socjo-ekologicznych trudności, które napotykamy; za wyjątkiem spotrzeżenia, że pomimo posiadanych rozwiązań brak nam motywacji by wprowadzić je w życie. Permakultura polega na rozwiązywaniu problemów, obserwacji nas samych i otaczających nas naturalnych systemów. Polega na 30
życie
inteligentnym projektowaniu i realizacji tych projektów, a także na tworzeniu lepszego świata, który zaczyna się od nas.
Monika Podsiadła Z wykształcenia pedagog, zainteresowana alternatywną edukacją. Zamiłowana ogrodniczka permakulturowa chętnie dzieląca się swoją wiedzą praktyczną i doświadczeniem. Jest prekursorką stosowania metod permakultury w Polsce. Od kilkunastu lat prowadzi ogród, w którym uprawia i eksperymentuje z roślinami. Jest również członkiem g .e.n . Kilka razy brała udział w spotkaniach konferencyjnych Ekowiosek w Europie. W lokalnym Ekologicznym Stowarzyszeniu „Dla Ziemi” realizowała w terenie ekologiczne programy dotyczące naturalnego ogrodnictwa i dbania o czystość środowiska.
G.E.N. pedagog
Jak przekształcić otoczenie swojego domu w piękny ogród Pośród prac związanych z ogrodem jest tak wiele radości, spokoju, zaangażowania całego ciała i wszystkich zmysłów. „Produkcja” pożywienia nie powinna być nadrzędnym celem w naszym stosunku do ziemi i jej płodów. To, co zbieramy latem i jesienią staje się w ten sposób otrzymanym darem za nasze zaangażowanie, uczucia, poczucie spełnienia w kontakcie z Naturą. Obserwując naturalne enklawy roślin i zwierząt wspomagamy je w kreatywności i różnorodności. Nie ma potrzeby stosowania inwazyjnych metod upraw czy chemicznych preparatów, tak jak wykazał w swoim działaniu Masanobu Fukuoka naturalny ogród
i naturalne uprawy z niewielkim wkładem wysiłku z naszej strony dają, co najmniej tyle samo zbiorów, co uprawy przemysłowe, przy czym jakość naturalnego pożywienia przewyższa wielokrotnie pod każdym względem jakość uzyskiwanego pożywienia innymi drogami. Jeśli sami własnymi rękami zadbamy o nasz ogród z pomocą prostych narzędzi uzyskamy synergetyczne połączenie z roślinami, a ich owoce w szczególny, tajemniczy sposób będą wspierać nasze zdrowie, naszej rodziny, przyjaciół.
życie
31
COHABITAT GATHERING
Łukasz Nowacki
Pionier Permakultury, futurysta i ekologiczny designer. Specjalizuje się w Ekohydrologii i biotechnologii ekosystemowej. Od dziecka zafascynowany ideą autonomicznych osad i biohabitatów. Propagator i badacz „żyjących maszyn”, alternatywnych źródeł energii, archilogii oraz permakultury. Zainteresowany również koncepcją biomimikry oraz teorią systemów. Jego inspiracją są dokonania takich mistrzów jak Buckminster Fuller oraz John Todd, a także prace New Alchemy Institute. Obecnie ideowo związany z Grupą Cohabitat.
(grupa cohabitat) pracownia systemów permakultury
pionier permakultury
Projekt SolarnyHabitat — krok w kierunku żyjących plemion Jakie są cechy żyjących systemów? Doszukując się cech “żyjącej istoty” należy określić trzy z nich. Pierwszą jest wzrost i rozwój. Drugą jest czerpanie wolnej energii, pochodzącej ze Słońca. Trzecią jest funkcjonowanie w otwartym systemie cykli biogeochemicznych, działających na korzyść żywego organizmu i systemu. Wszyscy jesteśmy częścią większego systemu. Każdy z nas jest komórką w tkance organu, organy tworzą żywy organizm. Organizmy okupując daną przestrzeń życiową tworzą ekosystem. Ekosystemy tworzą większą całość! Ziemia, statek kosmiczny, na pokładzie którego przemierzamy wszechświat. Ziemia jest schronieniem dla miliardów żyjących plemion. Plemion roślin, zwierząt i grzybów, plemion duchów i materii. Jesteśmy świadkami narodzin nowe32
życie
go plemienia, które stawia przed sobą nowe wyzwania. SolarHAB, prototyp w pełni autonomicznego schronienia, jest odpowiedzią na jedno z takich wyzwań. Jest efektem prac badawczych z zakresu Archilogii, synergii architektury i ekologii. Zaprojektowany w oparciu o zasady funkcjonowania naturalnych ekosystemów, SolarHAB przetwarza odpady w żywność, oczyszcza ścieki do jakości wody pitnej, produkuje własne paliwa, żywność i energię.
Carl Giskes Carl Giskes, podróżnik urodzony w Niemczech. Dyrektor Tierrafino. Przez kilka lat współpracował blisko z artystą Josephem Beuys'em. W Kassel Carl Giskes spotkał architekta Klausa Eckerta, studenta i miłośnika egipskiego architekta, Hassana Fathy. Po znalezieniu swojego nauczyciela, nauka pracy z gliną stała się jego celem. Mieszka w Amsterdamie. Nie widzi końca swojej pracy: „Od zawsze marzyłem o tym, aby zmodernizować korzystanie z gliny. Spełniając swoje marzenie, oddaję glinie należne jej miejsce w dzisiejszym świecie.”
tierrafino
architekt
Healthy work space — clay applications in offices and public buildings Po odbyciu pieszej podróży po Afryce na początku lat 70-tych, wróciłem do Europy. Trudno było mi na nowo zamieszkać w nowoczesnych domach. Nie mogłem spać w otoczeniu płyt gipsowo-kartonowych. Pomysł mieszkania w prymitywnych domach spodobał mi się bardziej, niż kiedykolwiek wcześniej. Po raz pierwszy zetknąłem się z budynkami z ziemi w 1981 roku. Odbyło się to pod okiem Klausa Eckerta. Przeniosłem się do Amsterdamu w 1986 roku. Budowa nowych domów ekologicznych w sercu stale modernizowanego miasta nie była łatwa. Aby zapewnić ludziom wrażenie mieszkania w naturalnych domach, zacząłem od tynków glinianych. Niektóre z korzyści płynące ze stosowania gliny w budownictwie to: uczucie zwiększonej
aktywności, mniejsza zapadalność na choroby, mniejsza ilość toksyn w powietrzu, równowaga wilgotności, akumulacja ciepła, pomoc w utrzymaniu właściwej wentylacji i uczucie kontaktu z naturą. W miejscu pracy spędzamy ¼ naszego życia, więc stało się dla mnie ważne, aby opracować materiały, które nadają się do biur. Nasze rządy powinny uczestniczyć w pracach nad rozwojem naturalnych i zdrowych wnętrz, zapewniając im wsparcie. Rozpoczęliśmy współpracę z architektami, aby projektować budynki użyteczności publicznej, takie jak urzędy skarbowe, muzea, ratusze, urzędy pracy, także kina, w których glina jest naturalnym rozwiązaniem, dzięki któremu ludzie mogliby wygodnie i zdrowo pracować.
życie
33
Inspiring the evolution of spaceship
‘Earth’
Prelegenci 04 refleksja
COHABITAT GATHERING
Radosław Barek Architekt, rysownik, wykładowca na Wydziałe Architektury Politechniki Poznańskiej. Inicjator i wspołtwórca stowarzyszenia Wędrowni Architekci, zajmuje sie budownictwem z uzyciem gliny w szczególności wykorzystaniem tradycyjnych technik rodzimych we współczesnym budownictwie mieszkalnym.
politechnika poznańska
architekt
Zastosowanie tradycji rodzimej i regionalnej w budowaniu współczesnej siedziby Współczesne poszukiwania twórców architektury siegaja coraz cześćiej do tradycji regionalnych . Dzieje się to głównie w zakresie wzornictwa, rzadziej w odniesieniu do materiałów i technik konstrukcyjnych. Poznanie tradycyjnych technik ich szczegółowych rozwiązań detalu i połączeń oraz analiza rozplanowania mogą byc niewyczerpanym źródłem inspiracji dla architektów współczesnych. Jak rozpoznawąć cechy charakterystyczne architektury regionu, jej walory dostosowujace do miejscowych warunków klimatycznych? — to obszar badań który staje sie powoli zakresem wiedzy potrzebnym przy wznoseniu nowych obiektów z uzyciem materiałów miejscowych. 36
refleksja
Jarosław Szewczyk Absolwent Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej (1996). W 2006 roku doktorat na Politechnice Warszawskiej; autor 17 artykułów o budownictwie z gliny i drzewogliny (cordwood masonry) oraz książki pt. „Budownictwo z polan opałowych — cordwood masonry” (Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej, Białystok 2010). Ponadto pasjonat podlaskich pieców kaflowych (w przygotowaniu książka Piec w tradycyjnym budownictwie ludowym Podlasia, Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej, Białystok 2011).
politechnika białostocka
badacz, architekt
Cordwood masonry – czyli podlaska drzewoglina U schyłku XX w. na pograniczu USA i Kanady powróciło zainteresowanie techniką cordwood masonry (albo inaczej stackwall construction), tj. wznoszeniem ścian z polan opałowych, spajanych masą trocinowo-glinianą. Znano ją już w XIX w., a wiele polanowych domów wznieśli emigranci z Europy, w tym z Polski. Około 70 starych budynków o tej konstrukcji jest chlubą stanu Wisconsin. Zaś ostatnio kilkadziesiąt budynków odnaleziono w Szwecji, w Norwegii i w Rosji. Około 30 odszukano też w Czechach. Ale okazuje się, iż ich największe skupisko znajdziemy w Polsce. Autor odnalazł ponad 250 takich obiektów i nigdzie na świecie nie reprezentują one tak finezyjnego wykonawstwa i tylu odmian co na Podlasiu.
Na festiwalu cohabitat gathering dowiemy się, na czym polega ich wyjątkowość, jak można wykorzystać wielowiekowe doświadczenia podlaskich budowniczych oraz czy Polska może pretendować do miana światowego “zagłębia” budownictwa ekologicznego (i wcale nie chodzi o stare chałupy pod strzechą).
refleksja
37
COHABITAT GATHERING
Danuta Kupiec-Hyła, Maciej Hyła D. Hyła — absolwentka Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej (1968 r.). W 1987 roku doktorat na Politechnice Krakowskiej. M. Hyła — absolwent Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej (1961 r.). Interesuje się budownictwem z gliny od czasów studiów. W latach 70-tych badał przedwojenne i powojenne budynki z gliny w Małopolsce, po czym wraz z Małżonką przystąpili do projektowania i realizacji nowej generacji budynków z gliny. Są autorami wielu projektów i realizacji oraz kilkudziesięciu artykułów zarówno w prasie fachowej jak i wydawnictwach naukowych. Autorzy książki-poradnika „Domy z lekkiej gliny”.
politechnika krakowska , stowarzyszenie „domy z tej ziemi”
architekci
Budownictwo z gliny nowej generacji w warunkach polskich Powojenne budownictwo z gliny w Polsce jako sposób na uzupełnienie deficytu materiałów budowlanych było popierane przez państwo i wyposażone w znaczące preferencje. Pozostały z tego okresu doskonałe realizacje. Po długim okresie braku zainteresowania tym sposobem budowania wraca ono, lecz z innego powodu — jako wzorowy, ekologiczny sposób budowania. Szkoda, że w polskich realiach są to na razie tylko hobbistyczne działania inwestorów o wysokim stopniu świadomości ekologicznej. Nasze projekty, realizacje i szkolenia skutecznie torują drogę dla popularyzacji tego sposobu budowania. 38
refleksja
Marcin Mateusz Kołakowski Doktor nauk technicznych, architekt, dziennikarz, pracownik naukowy na Uniwersytecie w Lincoln (Anglia). Studiował na Politechnice Śląskiej i Universität Hannover oraz w Bartlett School of Architecture ucl. Pracuje jako architekt w Anglii, Polsce i Niemczech. W pracy doktorskiej „Kulturowy i psychologiczny kontekst architektury low-lech” analizował nurty w ekoarchitekturze i budownictwie naturalnym proponując łączenie metodologii oceny ekoarchitektury z psychoanalizą i krytyką społeczną. Administruje portalem www.archilove.pl
uniwersytet lincoln
architekt
Wyzwania nurtu lowtech Nurt low-tech dowiódł, że może stać się forpocztą nowych rozwiązań technicznych i formalnych. Nurt ten odgrywał przez ostatnich 30 lat rolę mostu pomiędzy zielonymi ideologiami a światem naukowym i przemysłem. Jednak być może jeszcze ważniejsza rola tego nurtu leży w sferze kulturowej. W kulturze, którą Christopher Lasch nazywał narcystyczną, niektóre ruch low-tech mogą być widziane jako próba przełamania systemu wartości narcystyczno-technokratycznego społeczeństwa i stworzenia pozytywnej alternatywy. Nurt low tech wiąże się z inną rolą architektury — nie jako obiekt, lecz jako proces; z alternatywnym podejściem do procesu budowania – nie specjalizacja, lecz kooperacja;
z innowacyjną formą eksploatacji architektury — cohousing. Na nurt low-tech czyhają jednak zagrożenia zarówno zewnętrzne – instytucjonalne i prawne, ale co gorsza wewnętrzne. Tendencja twórców low-tech do zamykania się w wąskich grupach sceptycznie nastawionych do środowisk naukowych i przemysłowych tworzy zagrożenia. Narcyzm high-tech, koegzystować może narcyzmem low-tech. Taka sytuacja może utrudniać popularyzację wartościowych rozwiązań służących zrównoważonemu rozwojowi architektury.
refleksja
39
COHABITAT GATHERING
Andrzej Młynarczyk Studiował rolnictwo, socjologię, wzornictwo na Akademii Gdańskiej. Ukończył też Alternative Design w Folkecenter Thy w Danii w zakresie permakultury, biologicznych oczyszczalni ścieków, biobudownictwa, oraz pozyskiwania energii odnawialnych. Brał udział w powstawaniu kilku projektów eko wspólnot w Europie. Jest członkiem Globalnej Sieci Ekowiosek.Osiedlił się na podlubelskiej wsi w alternatywnej, artystycznej enklawie „Dąbrówka”. Od kilkunastu lat prowadzi ogród permakultury. g .e.n. eco designer
Strefa zero — jak postrzeganie rzeczywistości może zmienić świat, w którym żyjesz W holistycznej percepcji świata zostaje zniesiona relacja „części do całości”. Poprzez pozaracjonalne poznanie zaczynamy działać z całości, z serca — nie dzieląc, nie oceniając, nie kategoryzując. Świat staje się naszą przyjazną wspólną domeną, gdzie nic i nikt nie jest wyłączony. Wspieramy życie, rozwój, wspólne działanie, uwalniamy się od lęku, ponieważ w poczuciu całości nie ma czemu się przeciwstawiać, ani czego się bać. Sfera myśli i rozumu poddana nakazom serca znajduje pozytywne drogi i harmonijne, kreatywne rozwiązania dla radości i wspólnego dobra. Zanika chciwość i zachłanność 40
refleksja
— egocentryzm. Jeśli nasze ego jest iluzją, to wszelkie wymyślone cele są nią również. Widząc to stajemy się spokojni i prości. Pozwalamy, aby Natura, „Wielka Matka” zaspakajała wszelkie nasze egzystencjalne potrzeby. Nie eksploatujemy ziemi, przeciwnie — możemy przyczynić się do jej rozkwitu, zacząć żyć w ogrodach zamiast w betonowych klatkach miejskich osiedli, które służą jako przechowalnie schorowanych i sfrustrowanych ludzi, niewolników racjonalnego, logicznego systemu hierarchii i przemocy.
Robert Palusiński Robert Palusiński, prezes Fundacji Głębokiej Demokracji, facylitator, trener, coach, psychoterapeuta wyszkolony w nurcie Psychologii Zorientowanej na Proces. Członek zespołu Akademii Psychologii Zorientowanej na Proces. W latach 1998—2002 studiował w Research Society for Process Oriented Psychology w Zurichu. Tłumacz i autor. Prowadzi szkolenia, facylituje grupy, spotkania, procesy podejmowania decyzji, narady. Działania społeczne z grupami i osobami wykluczanymi i defaworyzowanymi. fundacja głębokiej demokracji
trener
Optymalne i zrównoważone (sustainable) sposoby podejmowania decyzji w społecznościach intencjonalnych i w ekowioskach. W tradycyjnej demokracji, w wyniku głosowania „pozostaje” mniejszość, która „przegrywa” głosowanie. Ta mniejszość kreuje jawną bądź ukrytą opozycję. Alternatywne społeczności tworzone w latach 60 tych i 70 tych XX w. starały się wykształcić taki sposób uzgadniania decyzji, który wyeliminowałby zjawisko marginalizacji głosów mniejszości. Zazwyczaj była to bolesna i często nieskuteczna droga prób i błędów. Jednak te doświadczenia nie poszły na marne. Wypracowano kilka metod, jakimi obecnie posługują się członkowie i członkinie setek wspólnot intencjonalnych oraz ekowiosek na całym świecie. Są to
np.: socjokracja, podejmowanie decyzji przez consensus oraz głęboka demokracja. Głęboka Demokracja jest podejściem z powodzeniem stosowanym w ekowiosce Findhorn, jednej z najstarszych wspólnot i ekowiosek istniejących na świecie. W ramach Głębokiej Demokracji stwarza się przestrzeń, w której równie ważny jest każdy głos, pogląd, postawa czy wartości.Opozycyjne poglądy są włączane (inkluzja) i traktowane jako potencjalna innowacja wpływająca korzystnie (jako ukryta wiedza) na całość realizacji podejmowanej decyzji.
refleksja
41
COHABITAT GATHERING 2011 creative manager: Paweł Sroczyński p.sroczynski@cohabitat.net partnerzy: Agnieszka Orzechowska agnieszka.orzechowska@undp.org tłumaczenia: Martyna Płokarz pl.martyna@gmail.com Mariusz Sarnicki sarnicki.lux1974@gmail.com media: Wojciech Owczarzak wowczarzak@gmail.com projekt graficzny i skład: Martyna Bargiel martynabargiel@gmail.com
wielkie podziękowania dla: Maciej Jagielak, Monika Sierakowska, Maciej Reimann, Łukasz Nowacki, Bartek Spławski
organizers:
partners:
patronage:
GRUPA COHABITAT