Σουηδική Γραμματική στα ελληνικά by Eκδόσεις Perugia

Tο παρόν αποτελεί δείγμα του βιβλίου "Σουηδική Γραμματική στα ελληνικά", το οποίο αριθμεί 252 σελίδες.

Επικοινωνήστε μαζί μας για να το προμηθευτείτε με την προνομιακή έκπτωση 35%.

Det finns skillnader mellan det grekiska och det svenska språket. De viktiga skillnaderna, det vill säga sådana som definierar en kultur, är dock bara två: nämligen ontologin och logiken. Hur ser världen ut i dessa språk? Det är den ontologiska frågan. Hur är världen organiserad i dessa språk? Det är den logiska frågan. Den grekiska solen är en ung man med kort, ljust hår. Den svenska solen är en ung kvinna med långt, blont hår. Jag undrar ibland vad det skulle bli för barn om dessa två gifte sig med varandra? Theodor Kallifatides, förtfattare, erhöll Professors namn av Regeringen (2000) och H.M. Konungens medalj (1992)

Υπάρχουν πολλές διαφορές ανάμεσα στην ελληνική και τη σουηδική γλώσσα. Εντούτοις, οι πιο σημαντικές, αυτές δηλαδή που κάνουν έναν πολιτισμό να ξεχωρίζει εστιάζονται μόνο σε δύο παραμέτρους: την οντολογία και τη λογική. Το πώς φαίνεται ο κόσμος μέσα από αυτές τις δύο γλώσσες είναι η οντολογική θεώρηση. Το πώς είναι οργανωμένος ο κόσμος σε αυτές τις δύο γλώσσες είναι η λογική θεώρηση. Ο ελληνικός ήλιος είναι ένας νέος άνδρας με κοντά, ξανθά μαλλιά. Ο σουηδικός ήλιος είναι μια νέα γυναίκα με μακριά ξανθά μαλλιά. Αναρωτιέμαι καμιά φορά αν ποτέ παντρεύονταν μεταξύ τους αυτοί οι δύο πώς άραγε θα ήταν τα παιδιά τους. Θοδωρής Καλλιφατίδης, συγγραφέας, διακριθείς με τον τίτλο του Καθηγητή Πανεπιστημίου από τη Σουηδική Κυβέρνηση (2000) και με το μετάλλιο της Αυτού Μεγαλειότητας του Βασιλιά της Σουηδίας (1992)

Εκδόσεις Perugia

Σουηδική Γραμματική στα ελληνικά

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ INNEHÅLL 1 ΣΥΝΤΟΜΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΣΟΥΗΔΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ/

EN LITEN SPRÅKHISTORIA. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Α. ΦΘΟΓΓΟΛΟΓΙΚΟ ΜΕΡΟΣ/LJUDLÄRA 2 ΤΟ ΑΛΦAΒΗΤΟ/ALFABETET . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 3 ΠΡΟΦΟΡΑ/UTTAL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 3.1 ΦΩΝΗΕΝΤΑ/VOKALER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 3.2 ΣΥΜΦΩΝΑ/KONSONANTER. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 3.3 ΠΡΟΦΟΡΑ ΚΑΠΟΙΩΝ ΣΥΜΦΩΝΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΙ ΣΥΜΦΩΝΩΝ/ UTTAL AV VISSA KONSONANTER OCH KONSONANTKOMBINATIONER . . . . . . . . . 19 3.4 ΔΙΑΦΟΡΑ ΜΕΤΑΞΥ ΓΡΑΦΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΦΟΡΑΣ/SKILLNADER MELLAN SKRIFT OCH UTTAL. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 3.5 ΤΟΝΙΣΜΟΣ/BETONING. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 Β. ΟΝΟΜΑΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ/NOMINALA ORDKLASSER 4 ΤA ΑΡΘΡΑ/ARTIKLAR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 4.1 ΤΟ ΑΟΡΙΣΤΟ ΑΡΘΡΟ/OBESTÄMD FORM “EN, ETT’’. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 4.2 ΤΟ ΟΡΙΣΤΙΚΟ ΑΡΘΡΟ/BESTÄMD FORM “DEN, DET” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 4.3 ΕΝ ή ETT;/EN ELLER ETT? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 5 ΤΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ/SUBSTANTIV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 5.1 ΟΙ ΟΜΑΔΕΣ ΤΩΝ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ / SUBSTANTIVETS GRUPPER. . . . . . . . . . . . . . . 31 5.2 Η ΚΛΙΣΗ ΤΩΝ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ / SUBSTANTIVETS DEKLINATIONER . . . . . . . . . . . . 32 5.2.1 Ο ΑΟΡΙΣΤΟΣ ΤΥΠΟΣ ΣΤΟΝ ΕΝΙΚΟ / OBESTÄMD FORM SINGULAR . . . . . . . . . . . . . . . . 32 5.2.2 Ο ΟΡΙΣΤΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ ΣΤΟΝ ΕΝΙΚΟ / BESTÄMD FORM SINGULAR. . . . . . . . . . . . . . . . . 32 5.2.3 Ο ΑΟΡΙΣΤΟΣ ΤΥΠΟΣ ΣΤΟΝ ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟ / OBESTÄMD FORM PLURAL . . . . . . . . . . . . . 33 5.2.4 Ο ΟΡΙΣΤΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ ΣΤΟΝ ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟ / BESTÄMD FORM PLURAL. . . . . . . . . . . . . . 37 5.2.5 ΠΙΝΑΚΕΣ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ / TABELL ÖVER SUBSTANTIV. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 5.3 Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΟΡΙΣΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΟΡΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ/ ANVÄNDNING AV OBESTÄMD OCH BESTÄMD FORM. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 5.4 Η ΓΕΝΙΚΗ / GENITIV -S . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 6 ΤA ΕΠΙΘΕΤA (1)/ADJEKTIV (1). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 6.1 Η ΚΛΙΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΘΕΤΩΝ / ADJEKTIVETS BÖJNING . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 6.1.1 ΠΑΡΕΚΚΛΙΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΓΕΝΙΚΟ ΚΑΝΟΝΑ / ADJEKTIV SPECIAL . . . . . . . . . . . . . . . . 46 6.1.2 ΤΟ ΕΠΙΘΕΤΟ LITEN / ADJEKTIVET LITEN. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 6.1.3 ΑΚΛΙΤΑ ΕΠΙΘΕΤΑ / ADJEKTIV UTAN BÖJNING. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 6.2 Η ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΕΠΙΘΕΤΟΥ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΤΑΣΗ / ADJEKTIVETS ANVÄNDNING. . 48 6.3 ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΕΠΙΘΕΤΑ / ADJEKTIV SOM SUBSTANTIV . . . . . . . . . . . . 50 6.4 ΜΕΤΟΧΕΣ ΩΣ ΕΠΙΘΕΤΑ / PARTICIP SOM ADJEKTIV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 7 ΤA ΕΠΙΘΕΤA (2) - ΤΑ ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΑ/ADJEKTIV (2) - ADJEKTIVETS KOMPARATION . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 7.1 ΘΕΤΙΚΟΣ ΒΑΘΜΟΣ/POSITIV. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 7.2 ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΣ ΒΑΘΜΟΣ/KOMPARATIV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 7.3 ΥΠΕΡΘΕΤΙΚΟΣ ΒΑΘΜΟΣ/SUPERLATIV. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55

Σουηδική Σουηδική Γραμματική Γραμματική στα στα ελληνικά ελληνικά Εκδόσεις Εκδόσεις Perugia Perugia

7.4 ΠΑΡΕΚΚΛΙΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΓΕΝΙΚΟ ΚΑΝΟΝΑ/ KOMPARATIV OCH SUPERLATIV HALVSPECIAL. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 8 OI ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ / PRONOMEN. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 8.1 ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ / PERSONLIGA PRONOMEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 8.1.1 ΟΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ ΩΣ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ / PERSONLIGA PRONOMEN SOM SUBJEKT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 8.1.2 ΟΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ ΩΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ / PERSONLIGA PRONOMEN SOM OBJEKT. 64 8.1.3 ΑΥΤΟΠΑΘΕΙΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ / REFLEXIVA PRONOMEN. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 8.1.4 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΑΝΤΩΝΥΜΙΩΝ/ TABELL ÖVER PERSONLIGA PRONOMEN. . . . . . . 67

8.2 ΚΤΗΤΙΚΕΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ / POSSESSIVA PRONOMEN. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68 8.3 ΑΝΑΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ / RELATIVA PRONOMEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71 8.3.1 ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΝΑΦΟΡΙΚΩΝ ΑΝΤΩΝΥΜΙΩΝ / TABELL ÖVER RELATIVA PRONOMEN . . . . . . . . 73 8.4 ΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ / DEMONSTRATIVA PRONOMEN . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 8.4.1 ΠΙΝΑΚΑΣ ΔΕΙΚΤΙΚΩΝ ΑΝΤΩΝΥΜΙΩΝ / TABELL ÖVER DEMONSTRATIVA PRONOMEN. . . . . 77 8.5 ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΤΙΚΕΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ/DETERMINATIVA PRONOMEN . . . . . . . . . . . . . 77 8.6 ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΕΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ/INTERROGATIVA PRONOMEN . . . . . . . . . . . . . . . 78 8.7 ΑΛΛΗΛΟΠΑΘΗΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΑ/RECIPROKA PRONOMEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 8.8 ΑΟΡΙΣΤΕΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ/INDEFINITA PRONOMEN. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 8.9 ΠΙΝΑΚΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΑΝΤΩΝΥΜΙΩΝ DEN,DET,DE, DEM/ TABELL ÖVER ANVÄNDNINGEN AV DEN, DET, DE, DEM. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 9 ΤΑ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ/RÄKNEORD. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90 9.1 ΑΠΟΛΥΤΑ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ/GRUNDTAL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90 9.1.1 ΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ ΩΣ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ / SIFFROR SOM SUBSTANTIV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91 9.2 ΤΑΚΤΙΚΑ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ / ORDNINGSTAL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92 9.3 Η ΩΡΑ / KLOCKAN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93 9.4 ΜΕΡΟΣ (ΤΜΗΜΑ, ΜΕΡΙΔΙΟ) - ΜΟΝΑΔΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ / DELAR - MÅTTORD . . . . . . 95 Γ. ΡΗΜΑΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ/VERBDEL 10 ΤA ΡΗΜΑTA - ΟΙ ΣΥΖΥΓΙΕΣ / VERB - KONJUGATIONER . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 10.1. Η ΠΡΩΤΗ ΣΥΖΥΓΙΑ / FÖRSTA KONJUGATIONEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 10.2 Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΥΖΥΓΙΑ / ANDRA KONJUGATIONEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 10.3 Η ΤΡΙΤΗ ΣΥΖΥΓΙΑ / TREDJE KONJUGATIONEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99 10.4 Η ΤΕΤΑΡΤΗ ΣΥΖΥΓΙΑ / FJÄRDE KONJUGATIONEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99 11 ΟΙ ΧΡΟΝΟΙ / TEMPUS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101 11.1 ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ / PRESENS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101 11.2 ΠΑΡΕΛΘΟΝ / DÅTID (PRETERITUM) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101 11.3 ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ / PRESENS PERFEKT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 11.4 ΠΑΡΕΛΘΟΝ ή ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ / PRETERITUM ELLER PRESENS PERFEKT? . . . . 102 11.5 ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ / PLUSKVAMPERFEKT. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103 11.6 ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ / FRAMTID. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103 12 ΟΙ ΕΓΚΛΙΣΕΙΣ/MODUS. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105 12.1 Η ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ/IMPERATIV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105

Εκδόσεις Perugia

Σουηδική Γραμματική στα ελληνικά

12.2 ΠΡΟΤΡΟΠΕΣ ΚΑΙ ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ ΕΥΓΕΝΕΙΑΣ / UPPMANINGAR OCH ARTIGHETSFRASER. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105 12.3 H ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ/KONJUNKTIV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106 13 ΟΙ ΟΝΟΜΑΤΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ/INFINITA VERB. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 13.1 ΤΟ ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ/INFINITIV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 13.2 Η ΜΕΤΟΧΗ/PARTICIP. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 13.2.1 Η ΜΕΤΟΧΗ ΤΟΥ ΕΝΕΣΤΩΤΑ/PRESENS PARTICIP. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108 13.2.2 Η ΜΕΤΟΧΗ ΤΟΥ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΥ/PERFEKT PARTICIP. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108 13.3 ΤΟ ΣΟΥΠΙΝΟ/SUPINUM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 14 ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΑΜΕΤΑΒΑΤΑ ΡΗΜΑΤΑ / TRANSITIVA OCH INTRANSITIVA VERB. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110 15 ΒΟΗΘΗΤΙΚΑ ΡΗΜΑΤΑ/HJÄLPVERB. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111 16 ΡΗΜΑΤΑ ΜΕ ΚΑTΑΛΗΞΗ ΤΟ -S / VERB MED S-ÄNDELSE . . . . . . . . . . . . . . . . 114 16.1 ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ / PASSIV FORM. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114 16.1.1 ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ / PASSIV SYNTAX . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114 16.2 ΑΠΟΘΕΤΙΚΑ ΡΗΜΑΤΑ / DEPONENS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115 16.3 ΑΛΛΗΛΟΠΑΘΗ ΡΗΜΑΤΑ / RECIPROKA VERB. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116 17 ΤΑ ΙΣΧΥΡΑ ΚΑΙ ΤΑ ΑΝΩΜΑΛΑ ΡΗΜΑΤΑ (4ης ΣΥΖΥΓΙΑΣ) / STARKA OCH OREGELBUNDΝA VERB (GRUPP 4). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117 18 ΦΡΑΣΤΙΚΑ ΡΗΜΑΤΑ / PARTIKELVERB . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123 Δ. ΤΑ ΑΚΛΙΤΑ ΜΕΡΗ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ / FUNKTIONSORDKLASSER 19 ΤΑ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ / ADVERB. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157 19.1 ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΑ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ / FRÅGANDE ADVERB . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157 19.2 ΧΡΟΝΙΚΑ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ / TIDSADVERB . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158 19.3 ΤΟΠΙΚΑ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ / RUMSADVERB. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161 19.4 ΤΡΟΠΙΚΑ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ / SÄTTSADVERB . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 162 19.5 ΠΟΣΟΤΙΚΑ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ / GRADADVERB. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163 19.6 ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ / RELATIVA ADVERB. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165 19.7 ΦΡΑΣΤΙΚΑ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ / SATSADVERB . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165 19.8 ΣΥΝΔΕΤΙΚΑ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ / KOJUNKTIONELLA ADVERB. . . . . . . . . . . . . . . . . . 167 19.9 ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΑ ΑΠΟ ΕΠΙΘΕΤΑ ή ΜΕΤΟΧΕΣ / ADVERB SOM BILDAS AV ADJEKTIV ELLER PARTICIP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169 19.10 ΤΑ ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΑ ΤΩΝ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΩΝ/ADVERBETS KOMPARATION. . . . . . . . . 170 20 ΟΙ ΠΡΟΘΕΣΕΙΣ/PREPOSITIONER. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171 20.1 ΠΡΟΘΕΣΕΙΣ ΣΕ ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΗ ΣΕΙΡΑ / PREPOSITIONER I ALFABETISK ORDNING. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171 20.2 ΟΙ ΠΡΟΘΕΣΕΙΣ PÅ KAI I - ΠΙΝΑΚΕΣ/PREPOSITIONER PÅ OCH I - TABELLER. . . 180 20.3 ΟΙ ΠΡΟΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ/PREPOSITIONER FÖR KÄNSLOR . . . . . 182 21 ΤΑ ΕΠΙΦΩΝΗΜΑΤΑ - ΕΠΙΦΩΝΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ/INTERJEKTIONER. . 183 Ε. ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ/SYNTAX 22 Η ΘΕΣΗ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΤΑΣΗ/ORDFÖLJD. . . . . . . . . . . . . . . 187

Εκδόσεις Perugia

Σουηδική Γραμματική στα ελληνικά

ΣΤ. ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΟ ΜΕΡΟΣ/LEXIKAL DEL

27 ΠΑΡΑΓΩΓΗ - ΣΥΝΘΕΣΗ/ORDBILDNING -SAMMANSATTA ORD . . . . . . . . . . 223

29 30

27.1 ΠΡΟΘΗΜΑΤΑ/PREFIX. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 223 27.2 ΕΠΙΘΗΜΑΤΑ/SUFFIX . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 223 27.3 ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΛΕΞΕΙΣ/SAMMANSATTA ORD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 224 ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ/UTTRYCK. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 227 28.1 ΠΑΡΟΜΟΙΩΣΕΙΣ/LIKNELSER. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 227 28.2 ΖΕΥΓΗ ΛΕΞΕΩΝ/ORDPAR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 228 28.3 ΦΡΑΣΕΙΣ/FRASER. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 229 ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ ΚΑΙ ΡΗΣΕΙΣ/ORDSPRÅK OCH MÅLANDE UTTRYCK . . . . . . . . . 234 ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ/FÖRKORTNINGAR. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243 30.1 ΓΕΝΙΚΕΣ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ/ALLMÄNΝA FÖRKORTNINGAR. . . . . . . . . . . . . . . 243 30.2 ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ ΣΕ SMS / SMS-ORDLISTA. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 247 ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟΙ ΤΟΠΟΙ ΓΙΑ ΤΑ ΣΟΥΗΔΙΚΑ ΚΑΙ ΤΗ ΣΟΥΗΔΙΑ / LÄNKAR OM SVENSKA OCH SVERIGE. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 248 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ / LITTERATURLISTA

Σουηδική Σουηδική Γραμματική Γραμματική στα στα ελληνικά ελληνικά Εκδόσεις Εκδόσεις Perugia Perugia

22.1 22.2 22.3 22.4 22.5

ΟΙ ΟΡΟΙ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/SATSDELAR. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187 ΕΥΘΕΙΑ-ΑΝΕΣΤΡΑΜΜΕΝΗ ΣΕΙΡΑ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ/RAK-OMVÄND ORDFÖLJD. . . . . 187 Η ΣΕΙΡΑ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ ΣΤΙΣ ΚΥΡΙΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ/ORDFÖLJD I HUVUDSATSER. . 187 Η ΣΕΙΡΑ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ ΣΤΙΣ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ/ORDFÖLJD I BISATSER. 191 ΤΟ ΕΠΙΡΡΗΜΑ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΤΑΣΗ/ADVERBETS PLATS. . . . . . . . . . . . . . . . 192 22.5.1. Η ΘΕΣΗ ΤΩΝ ΦΡΑΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΩΝ/SATSADVERBETS PLATS . . . . . . . . . . . . . 192 22.5.2 Η ΘΕΣΗ ΤΩΝ ΤΡΟΠΙΚΩΝ, ΤΟΠΙΚΩΝ ΚΑΙ ΧΡΟΝΙΚΩΝ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΩΝ ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ/SÄTTS-, RUMS-, TIDSADVERBETS PLATS OCH OBJEKTETS PLATS. . . . . 196 23 ΟΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ - ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ/

KONJUNKTIONER - BISATSER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23.1 ΠΑΡΑΤΑΚΤΙΚΟΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ/SAMORDNANDE KONJUKTIONER. . . . . . . . . . . . . 23.1.1 ΣΥΜΠΛΕΚΤΙΚΟΙ/ADDITIVA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23.1.2 ΔΙΑΖΕΥΚΤΙΚΟΙ/DISJUNKTIVA. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23.1.3 ΑΝΤΙΘΕΤΙΚΟΙ/ADVERSATIVA. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23.1.4 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΟΙ / EXPLANATIVA. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23.1.5 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΟI / KONKLUSIVA. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23.2 ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΟΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ/UNDERORDNANDE KONJUKTIONER . . . . . . . . . . .

201 201 201 201 202 202 203 203

23.2.1 ΕΙΔΙΚΟΣ ή ΒΟΥΛΗΤΙΚΟΣ - ΕΙΔΙΚΕΣ ή ΒΟΥΛΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ / BISATSER SPECIAL ELLER ÖNSKEBISATSER. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203 23.2.2 ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΑ ΜΟΡΙΑ - ΠΛΑΓΙΕΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ / INDIREKTA FRÅGESATSER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203 23.2.3 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΟΙ - ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ / KAUSALA BISATSER . . . . . . . . . . . . . . 204 23.2.4 ΧΡΟΝΙΚΟΙ - ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ/TEMPORALA BISATSER. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 204 23.2.5 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΟΙ - ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ/KONSEKUTIVA BISATSER. . . . . 206 23.2.6 ΥΠΟΘΕΤΙΚΟΙ - ΥΠΟΘΕΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ - ΥΠΟΘΕΤΙΚΟΙ ΛΟΓΟΙ/ KONDITIONALA BISATSER - KONDITIONALIS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 206 23.2.7 ΕΝΑΝΤΙΩΜΑΤΙΚΟΙ KAI ΠΑΡΑΧΩΡΗΤΙΚΟΙ - ΕΝΑΝΤΙΩΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ / KONCESSIVA BISATSER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 208 23.2.8 ΤΕΛΙΚΟΙ - ΤΕΛΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ / FINALA BISATSER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 208 23.2.9 ΑΝΑΦΟΡΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ / RELATIVA BISATSER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 209 23.2.10 ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ ΠΟΥ ΕΚΦΡΑΖΟΥΝ ΑΛΛΕΣ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ / DESKRIPTIVA - KOMPARATIVA BISATSER. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 209 24 ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ/INDIREKT TAL. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 212 24.1 ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟΝ ΠΛΑΓΙΟ ΛΟΓΟ/FÖRÄNDRINGAR I INDIREKT TAL. . . . . . . . . . . . . . . . 213 24.2 Η ΘΕΣΗ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ ΣΤΟΝ ΠΛΑΓΙΟ ΛΟΓΟ / ORDFÖLJD I INDIREKT TAL . . . . . . . . . . 217 25 ΒΡΑΧΥΛΟΓΙΚΕΣ ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ/SATSFÖRKORTNINGAR . . . . . . . . . . . . . . . . . 218

25.1 ΣΥΝΤΟΜΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ/KORTSVAR. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 219

26 ΕΜΦΑΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ/EMFATISK OMSKRIVNING. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221

Σουηδική Γραμματική στα ελληνικά

Εκδόσεις Perugia

ΤΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ ALFABETET

ΤΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ/ ALFABETET Το σουηδικό αλφάβητο αποτελείται από 29 γράμματα εκ των οποίων τα 9 είναι φωνήεντα (a, e, i, o, u, y, å, ä, ö) και τα 20 σύμφωνα (b, c, d, f, g, h, j, k, l, m, n, p, q, r, s, t, v, w, x, z ): κεφαλαία μικρά

προφορά

προφέρεται όπως

αα

α στη λέξη πάω

μπε

μπ στη λέξη μπαρ

σε

σ στη λέξη σελίδα

ντε

ντ στη λέξη νταλίκα

ε στη λέξη τέσσερα

εφ

φ στη λέξη φως

γκε

γκ στη λέξη γκάφα

χωχ

δεν υπάρχει αντίστοιχο, ακούγεται σαν μια εκπνοή

το αγγλικό ee στο see αλλά με το στόμα περίπου σαν σε μειδίαμα

γι

γι στη λέξη γιατί

κχω

κ στη λέξη καλά

ελλ

λ στη λέξη λαγός

εμμ

μ στη λέξη μαμά

εν

ν στη λέξη ναός

ου

ου στη λέξη ούζο

πε

π στη λέξη πέτρα

κιου

κ στη λέξη καλά (υπάρχει μόνο στα κύρια ονόματα)

ερ

ρ στη λέξη ρέμα

ες

σ στη λέξη σελίδα

τε

τ στη λέξη τασάκι

βε

ντούμπελβε β στη λέξη βάρος (υπάρχει μόνο στα κύρια ονόματα)

εκς

δεν υπάρχει ακριβές αντίστοιχο στα ελληνικά. Η θέση της γλώσσας όπως στο y (βλ. παρακάτω) αλλά με τα χείλη πιο στρογγυλεμένα β στη λέξη βάρος ξ στη λέξη ξανά το γαλλικό rue και το γερμανικό müde αλλά με τα χείλη πιο στρογγυλεμένα και προς τα έξω σε'τα

σ στη σελίδα

Εκδόσεις Perugia κεφαλαία μικρά

Σουηδική Γραμματική στα ελληνικά

προφορά

προφέρεται όπως

ω στη λέξη ώρα (αλλά πιο πρόσθιο)

αι

πριν το r σαν το πρώτο μέρος της αγγλικής λέξης hair, αλλιώς, λιγότερο ανοιχτό σαν το γαλλικό chaise

το γαλλικό deux

Παραδείγματα σουηδικών λέξεων Aa apelsin (=πορτοκάλι), arbeta (=εργάζομαι), allvarlig (=σοβαρός) Bb boll (=μπάλα), börja (=αρχίζω), barnslig (=παιδαριώδες) Cc citron (=λεμόνι), cykla (=κάνω ποδήλατο), cirkulär (=κυκλικός) Dd dag (=ημέρα), diskutera (=συζητώ), dramatisk (=δραματικός) Ee elefant (=ελέφαντας), erhålla (=λαμβάνω), envis (=επίμονος) Ff

fiol (=βιολί), fiska (=ψαρεύω), farlig (=επικίνδυνος)

Gg groda (=βάτραχος), gå (=πηγαίνω), gratis (=δωρεάν) Hh häst (=άλογο), hosta (=βήχω), härlig (=υπέροχος) Ii

igelkott (=σκαντζόχοιρος), idrotta (=γυμνάζομαι), intressant (=ενδιαφέρον)

jordgubbe (=φράουλα), jaga (=κυνηγώ), jämn (=ίσιος)

Kk kamera (=φωτογραφική μηχανή), koka (=βράζω), kort (=κοντός) Ll

låda (=κουτί), läsa (=διαβάζω), lång (=μακρύς)

Mm myra (=μυρμήγκι), måla (=βάφω), mjuk (=μαλακός) Nn näsa (=μύτη), neka (=αρνούμαι), nervös (=αγχωμένος) Oo oliv (=ελιά), odla (=καλλιεργώ), optimistisk (=θετικός) Pp päron (=αχλάδι), prata (=μιλώ), praktisk (=πρακτικός) Qq Kalle Blomqvist (=μόνο σε κύρια ονόματα) Rr ros (=τριαντάφυλλο), roa (=διασκεδάζω), rolig (=αστείος) Ss

sten (=πέτρα), springa (=τρέχω), stor (=μεγάλος)

tidning (=εφημερίδα), tänder (=ανάβω), törstig (=διψασμένος)

Uu uggla (=κουκουβάγια), undra (=αναρωτιέμαι), underbar (=υπέροχος) Vv vind (=άνεμος), vakna (=ξυπνώ), virrig (=αφηρημένο) Ww Kurt Wallander (μόνο σε κύρια ονόματα) Xx

yxa (=τσεκούρι), växa (=μεγαλώνω), strax (=σύντομα) (δεν υπάρχουν σουηδικές λέξεις που ξεκινούν με το γράμμα X)

Yy yrke (=επάγγελμα), yla (=ουρλιάζω), yr (=ζαλισμένος) Zz

zebra (=ζέβρα), zoo (=ζωολογικός κήπος), zooma (=κάνω ζουμ) (μόνο ξένες λέξεις)

Åå ålder (=ηλικία), åker (=χωράφι), årlig (=ετήσιος) Ää ärta (=μπιζέλι), älskar (=αγαπώ), ärlig (=ειλικρινής) Öö örn (=αετός), önska (=εύχομαι), ödmjuk (=ταπεινός)

Σουηδική Γραμματική στα ελληνικά

Εκδόσεις Perugia

TA ΑΡΘΡΑ ARTIKLAR

Το άρθρο στα σουηδικά διαφέρει αρκετά από τα νέα ελληνικά, όμως μοιάζει πολύ με το άρθρο στα αγγλικά. Εμφανίζεται σε δύο τύπους, στον αόριστο τύπο (του ενικού) και στον οριστικό τύπο (του ενικού και του πληθυντικού με ξεχωριστές μορφές για τον κάθε τύπο). Είναι άκλιτο. Υπάρχουν δύο είδη άρθρων: το αόριστο άρθρο en / ett (obestämd form) και το οριστικό άρθρο den / det (bestämd form).

4.1 ΤΟ ΑΟΡΙΣΤΟ ΑΡΘΡΟ / OBESTÄMD FORM "EN / ETT" Χρησιμοποιείται πάντα μπροστά από ουσιαστικά ενικού αριθμού ή από μια συνεκφορά (επίθετο, αντωνυμία + ουσιαστικό), όταν γίνεται αναφορά σε ένα αόριστο πρόσωπο, ζώο ή πράγμα. Είναι ίδιο τόσο για τα άψυχα όσο και για τα έμψυχα ουσιαστικά. Τα κύρια ονόματα δεν έχουν άρθρο, θεωρείται όμως ότι το άρθρο τους είναι το en, εκτός από τα τοπωνύμια που θεωρείται ότι είναι το ett. Μεταφράζεται ένας, μία, ένα ή παραμένει αμετάφραστο. Είναι πολύ σημαντικό με κάθε ουσιαστικό να μαθαίνει κανείς και το αόριστο άρθρο του (en-ord και ett-ord), γιατί με βάση αυτό κλίνονται όλα τα μέρη του λόγου που το προσδιορίζουν και σχηματίζουν με αυτό μια ονοματική φράση (επίθετα, αντωνυμίες, αριθμητικά). Δεν υπάρχει γενικός κανόνας που να προσδιορίζει ποια ουσιαστικά παίρνουν το άρθρο en και ποια το άρθρο ett. Τα περισσότερα ουσιαστικά όμως έχουν το άρθρο en. Υπάρχουν βέβαια, μερικοί εμπειρικοί κανόνες που βοηθούν στο διαχωρισμό των λέξεων σε "en-ord" και "ett-ord" ( Κεφ. 4.3 ΕΝ ή ΕΤΤ): en bil en penna ett hus ett äpple en läkare en roman en människa Johanna är en skicklig läkare. Vi skriver en deckarroman. Hennes vän är en fin människa. Erik har en ny bil Jag har en penna, den är blå. Jag har en bok, den är ny.

αυτοκίνητο στυλό / μολύβι σπίτι μήλο γιατρός μυθιστόρημα άνθρωπος H Johanna είναι μια επιτυχημένη ιατρός. Γράφουμε ένα αστυνομικό μυθιστόρημα. Ο φίλος της είναι (ένας) υπέροχος άνθρωπος. Ο Erik έχει καινούργιο αυτοκίνητο. Έχω ένα στυλό, είναι μπλε. Έχω ένα νέο βιβλίο.

4.2 ΤΟ ΟΡΙΣΤΙΚΟ ΑΡΘΡΟ / BESTÄMD FORM DEN / DET Ο οριστικός τύπος χρησιμοποιείται, όταν γίνεται αναφορά σε κάτι συγκεκριμένο, ευρέως γνωστό ή και σε κάτι που μόλις ειπώθηκε. Έχει δύο μορφές: - A. Ο οριστικός τύπος που προστίθεται ως κατάληξη στο τέλος του ουσιαστικού. - B. Ο οριστικός τύπος που προτάσσεται στο ουσιαστικό: den, det, de.

Σουηδική Γραμματική στα ελληνικά

Εκδόσεις Perugia

5.2 Η ΚΛΙΣΗ ΤΩΝ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ / SUBSTANTIVETS DEKLINATIONER Όπως ακριβώς τα άρθρα, έτσι και τα ουσιαστικά στη σουηδική γλώσσα έχουν δύο τύπους, τον αόριστο (obestämd form) και τον οριστικό (bestämd form). Να διευκρινιστεί ότι κλίση ενός ουσιαστικού θεωρείται η μορφή που παίρνει: 1. στον αόριστο τύπο του ενικού, 2. στον οριστικό τύπο του ενικού, 3. στον αόριστο τύπο του πληθυντικού, 4. στον οριστικό τύπο του πληθυντικού. 5.2.1 Ο ΑΟΡΙΣΤΟΣ ΤΥΠΟΣ ΣΤΟΝ ΕΝΙΚΟ / OBESTÄMD FORM SINGULAR Η απλή μορφή του ουσιαστικού (π.χ. bil =αυτοκίνητο) είναι ο αόριστος τύπος του. Xρησιμοποιείται όταν για πρώτη φορά γίνεται αναφορά σε κάτι, όταν δηλαδή ο ακροατής δεν γνωρίζει σε ποιο πρόσωπο ή πράγμα αναφέρεται ο ομιλητής.

Κάθε ουσιαστικό έχει πάντα ένα άρθρο στον άοριστο τύπο, το en ή το ett ( Κεφ. 4.3 ΕΝ ή ΕΤΤ;): en tavla en stol en telefon ett äpple ett bord

ένας πίνακας μια καρέκλα ένα τηλέφωνο ένα μήλο ένα τραπέζι

5.2.2 Ο ΟΡΙΣΤΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ ΣΤΟΝ ΕΝΙΚΟ / BESTÄMD FORM SINGULAR Η σύνθετη μορφή του ουσιαστικού είναι ο οριστικός τύπος του. Σε γενικές γραμμές χρησιμοποιείται όταν γίνεται αναφορά σε κάτι γνωστό, όταν δηλαδή ο ακροατής γνωρίζει σε ποιο συγκεκριμένο πρόσωπο ή πράγμα αναφέρεται ο ομιλητής. Σχηματισμός Για όλες τις ομάδες σχηματίζεται με την προσθήκη του αόριστου άρθρου en ή ett (με ένα μόνο -t-, δηλαδή -et) στο τέλος της λέξης ως κατάληξη. Όταν το ουσιαστικό λήγει σε σύμφωνο, τότε ολόκληρο το άρθρο προστίθεται ως κατάληξη (π.χ. en boll- bollen). Όταν το ουσιαστικό λήγει σε φωνήεν, προστίθεται μόνο το -n ή το -t για τις "en-ord" και "ett-ord" αντίστοιχα (π.χ. en blomma - blomman, ett äpple -äpplet): en-ord: blomma boll lampa buss hund

blomman bollen lampan bussen hunden

λουλούδι μπάλα φωτιστικό λεωφορείο σκύλος

Σουηδική Γραμματική στα ελληνικά

Εκδόσεις Perugia

ΟΙ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ PRONOMEN

Οι αντωνυμίες είναι το κλιτό μέρος του λόγου που χρησιμοποιούνται αντί του ονόματος. Κλίνονται όπως ακριβώς τα ουσιαστικά που αντικαθιστούν ή προσδιορίζουν. Διευκρινίζεται ότι κλίση των αντωνυμιών είναι η μορφή που παίρνουν στον οριστικό και τον αόριστο τύπο του ενικού και του πληθυντικού, όπως ακριβώς ισχύει για τα ουσιαστικά και τα επίθετα.

8.1 ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ / PERSONLIGA PRONOMEN Οι προσωπικές αντωνυμίες έχουν διαφορετική μορφή για τον ενικό και τον πληθυντικό. Χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: 1. Αυτές που τοποθετούνται σε θέση υποκειμένου (subjekt), 2. αυτές που τοποθετούνται σε θέση αντικειμένου (objekt), άμεσου ή έμμεσου και 3. οι αυτοπαθείς (reflexiva). 8.1.1 ΟΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΑΝΤΩΝΥΜΊΕΣ ΩΣ ΥΠΟΚΕΊΜΕΝΟ / PERSONLIGA PRONOMEN SOM SUBJEKT Όταν οι προσωπικές αντωνυμίες δηλώνουν το υποκείμενο του ρήματος, έχουν την ακόλουθη μορφή:

SINGULAR

PLURAL

jag

εγώ

εσύ

han

αυτός

hon

αυτή

den , det

αυτός-η-ο

hen*

αυτός / ή

man

αυτός, κάποιος

εμείς

εσείς

de (dom)

αυτοί, αυτές, αυτά

*καινούργια αντωνυμία. Εισήχθη επισήμως στην γραμματική τον Απρίλιο του 2015. Jag läser hans bok. Jag läser en bok. Du heter Ola. Heter han Ulrik? Han heter Alfons. Hon dricker Kaffe.

(Εγώ) διαβάζω το βιβλίο του. Εγώ διαβάζω ένα βιβλίο. (Εσύ) ονομάζεσαι Ola. Ονομάζεται (αυτός) Ulrik; Αυτός ονομάζεται Alfons. (Αυτή) πίνει καφέ.

Εκδόσεις Perugia

Σουηδική Γραμματική στα ελληνικά

ΤΑ ΙΣΧΥΡΑ ΚΑΙ ΤΑ ΑΝΩΜΑΛΑ ΡΗΜΑΤΑ (4ης ΣΥΖΥΓΙΑΣ) STARKA OCH OREGELBUNDΝA VERB (GRUPP 4) ΠΡΟΣΤΑ-

ΑΠΑΡΕΜ-

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ / ΑΠΛΟΣ

ΣΟΥΠΙΝΟ/

MΕΤΟ-

ΚΤΙΚΗ/

ΦΑΤΟ /

PRESENS

SUPINUM

ΧΗ ΠΡΚ/

IMPERATIV INFINITIV

ΑΟΡΙΣΤΟΣ/ PRETERITUM

PERFEKT PARTICIP

Β παρακαλώ

be!

ber

bad

bett

κηδεύω

begrav

begrava

begraver

begravde

begravt

δένω

bind

binda

binder

band

bundit

bunden

δαγκώνω

bit

bita

biter

bet

bitit

biten

κερνάω

bjud

bjuda

bjuder

bjöd

bjudit

bjuden

γίνομαι

bli!

bli(va)

blir

blev

blivit

bliven

καίγομαι

brinn!

brinna

brinner

brann

brunnit

brunnen

σκάω, ραγίζω

brist!

brista

brister

brast

brustit

brusten

σπάζω

bryt!

bryta

bryter

bröt

brutit

bruten

κουβαλώ

bär!

bära

bär

bar

burit

buren

böra

bör

borde

bort

πρέπει

(om)bedd begravd/ begraven

D πέφτω

dimp!

dimpa

dimper

damp

dumpit

dumpen

τραβώ

dra!

dra

drar

drog

dragit

dragen

πίνω

drick!

dricka

dricker

drack

druckit

drucken

διευθύνω

driv!

driva

driver

drev

drivit

driven drupen

στάζω

dryp!

drypa

dryper

dröp

drupit

κάνω για

dug!

duga

duger

dög /dugde

dugt

καταδύομαι

dyk!

dyka

dyker

dök

dykt

κρύβω

dölj!

dölja

döljer

dolde

dolt

πεθαίνω

dö!

dö

dör

dog

dött

dold

F πέφτω

fall!

falla

faller

föll

fallit

fallen

πηγαίνω

far!

fara

far

for

farit

faren

βρίσκω

finn!

finna

finner

fann

funnit

funnen

πετάω

flyg!

flyga

flyger

flög

flugit

flugen

επιπλέω

flyt!

flyta

flyter

flöt

flutit

fluten

ρουθουνίζω

fnys!

fnysa

fnyser

fnös/ fnyste

fnyst

κρυώνω

frys!

frysa

fryser

frös

frusit/fryst

frusen/fryst

117

Σουηδική Γραμματική στα ελληνικά kommer ut

kommer åt

Εκδόσεις Perugia

1. δημοσιεύομαι

Mankells nya bok kommer ut i januari. Το καινούργιο βιβλίο του Mankell βγαίνει τον Ιανουάριο.

2. αποκαλύπτω ότι είμαι ομοφυλόφιλος

Jens kom ut (som homosexuell) förra året. Ο Jens αποκάλυψε δημόσια ότι είναι ομοφυλόφιλος πέρσι.

1. αγγίζω, πιάνω

Vi vet att hon är skyldig, men kan inte komma åt henne eftersom det inte finns några bevis. Ξέρουμε ότι είναι ένοχη, άλλα δεν μπορούμε να την αγγίξουμε, επειδή δεν υπάρχουν αποδείξεις.

2. φθάνω

Jag kan inte komma åt strömbrytaren för den sitter för högt upp. Δεν μπορώ να φτάσω το διακόπτη, επειδή βρίσκεται πολύ ψηλά.

kommer över 1. ξεπερνώ δυσκολίες

Eva har kommit över problemen hon hade på sitt jobb. Η Eva έχει ξεπεράσει τις δυσκολίες που είχε στη δουλειά της.

2. αποκτώ

Per kom över en riktigt billig soffa på Blocket.se.* Ο Per αγόρασε έναν πολύ φτηνό καναπέ στο Blocket.se.

kommer överens

συμφωνώ με κάποιον

De kom inte överens utan bråkade hela tiden. Δεν συμφωνούσαν και μάλωναν συνέχεια.

kopplar av

ξεκουράζομαι, χαλαρώνω

Det är viktigt att koppla av efter jobbet. Είναι σημαντικό να ξεκουράζεται κανείς μετά τη δουλειά.

kränger till

κουνιέμαι, ταλαντεύ- Båten krängde till när den kom utanför hamnen. ομαι (για πράγματα) Το πλοίο άρχισε να κουνάει, όταν βγήκε έξω από το λιμάνι.

känner av

αισθάνομαι, νιώθω

Han kände av sin onda rygg när han arbetade i trädgården. Τον έπιασε πάλι ο πόνος στην μέση, όταν δούλευε στον κήπο.

känner efter

ελέγχω (ακουμπώντας)

Kaj kände efter om vattnet var varmt innan han hoppade i. Ο Kaj έλεγξε αν το νερό ήταν ζεστό, πριν μπει.

känner igen

αναγνωρίζω

Isabel kunde inte känna igen sina klasskamrater efter alla år. Η Isabel δεν μπορούσε να αναγνωρίσει τους συμμαθητές της μετά από τόσα χρόνια.

*σουηδική ιστοσελίδα για αγορά προϊόντων και υπηρεσιών

142

Εκδόσεις Perugia

Σουηδική Γραμματική στα ελληνικά

ΟΙ ΠΡΟΘΕΣΕΙΣ PREPOSITIONER

Είναι άκλιτο μέρος του λόγου, συνήθως βρίσκονται μπροστά από κλιτές λέξεις εισάγοντας έναν εμπρόθετο προσδιορισμό που εκφράζει μια επιρρηματική σχέση. Ο προθέσεις και οι επιρρηματικές σχέσεις που συνήθως δηλώνουν παρουσιάζονται παρακάτω σε αλφαβητική σειρά. Στη συνέχεια, ακολουθεί πίνακας με τις δύο πιο συχνές προθέσεις της σουηδικής γλώσσας (i και på) και πίνακας με τις προθέσεις που χρησιμοποιούνται, όταν εκφράζονται συναισθήματα.

20.1 ΠΡΟΘΕΣΕΙΣ ΣΕ ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΗ ΣΕΙΡΑ / PREPOSITIONER I ALFABETISK ORDNING AV = ΑΠΟ Δηλώνει: αιτία ποιητικό αίτιο στην παθητική σύνταξη διαίρεση, επιλογή ύλη

Erik lider av diabetes. (=Ο Erik πάσχει από διαβήτη). Boken skrevs av Hemingway. (=Το βιβλίο γράφτηκε από τον Hemingway.) Han ska köpa en av böckerna. (=Θα αγοράσει ένα από αυτά τα βιβλία.) Bordet är gjort av trä. (=Το τραπέζι είναι φτιαγμένο από ξύλο.)

Εκφράσεις με την πρόθεση av på grund av εξαιτίας med hjälp av με την βοήθειά του/της av misstag κατά λάθος av en händelse κατά σύμπτωση BAKOM = ΠΊΣΩ Δηλώνει: τόπο

Anna-Maria gömmer sig bakom huset. (=Η Anna-Maria κρύβεται πίσω από το σπίτι.)

Εκφράσεις με την πρόθεση bakom vara bakom flötet

Είμαι χαζούλης.

bakom kulisserna

στα παρασκήνια

föra (någon) bakom ljuset

εξαπατώ, ξεγελώ (κάποιον) BLAND = ΜΕΤΑΞΎ, ΑΝΆΜΕΣΑ (βλ. και mellan)

Δηλώνει: τόπο

Min penna ligger bland böckerna på bordet. (=Το στυλό μου βρίσκεται ανάμεσα στα βιβλία πάνω στο τραπέζι.)

171

Σουηδική Γραμματική στα ελληνικά

Εκδόσεις Perugia

ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ INDIREKT TAL

Ευθύς ονομάζεται ο λόγος που εκφέρεται άμεσα είτε από κάποιον ομιλητή, είτε ανάμεσα σε δύο ή περισσότερους συνομιλητές, ή μεταφέρεται σε κάποιο τρίτο πρόσωπο όπως ακριβώς ειπώθηκε από τον ομιλητή. Πλάγιος ονομάζεται ο λόγος, όταν τα λόγια ενός ομιλητή μεταφέρονται όχι όπως ακριβώς ειπώθηκαν αλλά αλλαγμένα. Κατά τη μετατροπή του ευθύ λόγου σε πλάγιο: 1. Οι κύριες προτάσεις κρίσεως μετατρέπονται σε δευτερεύουσες ειδικές προτάσεις που εισάγονται με τον σύνδεσμο att (=ότι) και εκφράζουν μια κρίση, έναν ισχυρισμό: ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ / DIREKT TAL -Det är kallt här. -Κάνει κρύο εδώ.

ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ - INDIREKT TAL Maria tycker att det är kallt här. Η Maria πιστεύει ότι κάνει κρύο εδώ

2. Οι ευθείες ερωτήσεις ολικής άγνοιας μετατρέπονται σε δευτερεύουσες πλάγιες ερωτηματικές προτάσεις που εισάγονται με τα ερωτηματικά μόρια om (=αν), ifall [=σε περίπτωση που (κυρίως σε προφορικό λόγο)], huruvida [=αν (επίσημο)] και εκφράζουν απορία, αβεβαιότητα: ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ / DIREKT TAL Kommer Ulla imorgon? Έρχεται η Ulla αύριο; Är resan inställd? Το ταξίδι αναβάλλεται;

ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ - INDIREKT TAL Johan undrar om Ulla kommer imorgon. Ο Johan αναρωτιέται αν η Ulla έρχεται αύριο. Han vet inte huruvida resan är inställd. Δεν γνωρίζει αν το ταξίδι αναβάλλεται.

3. Οι ευθείες ερωτήσεις μερικής άγνοιας μετατρέπονται σε δευτερεύουσες πλάγιες ερωτηματικές προτάσεις που εισάγονται με την ίδια ερωτηματική αντωνυμία ή ερωτηματικό επίρρημα και εκφράζουν απορία: ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ / DIREKT TAL Var bor Emil? Πού μένει ο Emil; Var ska Emil bo? Πού θα μείνει ο Emil; Vem träffar du? Ποιον θα συναντήσεις; Vem vill du träffa? Ποιον θέλεις να συναντήσεις; När kommer du? Πότε θα έρθεις;

212

ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ - INDIREKT TAL De frågar, var Emil bor. Ρωτούν πού μένει ο Emil. De frågar, var Emil ska bo. Ρωτούν πού θα μείνει ο Emil. John frågar, vem du träffar. Ο John ρωτάει ποιον θα συναντήσεις. John frågar, vem du vill träffa. Ο John ρωτάει ποιον θέλεις να συναντήσεις. Ida frågar, när du kommer. Η Ida ρωτάει πότε θα έρθεις.

Εκδόσεις Perugia

Σουηδική Γραμματική στα ελληνικά

ΠΑΡΑΓΩΓΗ - ΣΥΝΘΕΣΗ ORDBILDNING- SAMMANSATTA ORD

27.1 ΠΡΟΘΗΜΑΤΑ / PREFIX Είναι μικρές λέξεις που παρατίθενται πριν από τη ρίζα μιας άλλης λέξης ως πρώτο συνθετικό για την παραγωγή μιας νέας. Τα πλέον συνήθη προθήματα της σουηδικής γλώσσας είναι τα ακόλουθα: för-

förklara (=εξηγώ), förstå (=καταλαβαίνω)

van-

vanlig (=συνηθισμένος), vanära (=ντροπή)

und-

undvika (=αποφεύγω), undvara (=απαλλάσσω)

be-

betala (=πληρώνω), bevisa (=αποδεικνύω)

an-

anklaga (=κατηγορώ), anse (=θεωρώ)

er-

ersätta (=αντικαθιστώ), ertappa (=πιάνω επ' αυτοφώρω)

omöjlig (=αδύνατος), otrevlig (αντιπαθητικός)

ärke-

ärkefiende (=ο χειρότερος εχθρός), ärkebiskop (=αρχιεπίσκοπος)

ödes-

ödesmättad (=βεβαρυμένος), ödesdiger (=μοιραίος)

Συχνά είναι επίσης και προθήματα που απαντούν και σε άλλες γλώσσες: a-

στερητικό

asocial (=αντικοινωνικός)

ante-

προ

antedatera (=προχρονολογώ)

ex-

πρώην

exhustru (=πρώην σύζυγος)

pre-

προ

predestinerad (=προορισμένος)

post-

μετά, ύστερα

postskriptum (=υστερόγραφο)

re-

ξανά

rehabilitera (=αποκαθιστώ)

ex-

έξω-

extern (=εξωτερικός)

in-

έσω-

intern (=εσωτερικός)

inter-

διά

internationell (=διεθνής)

sub-

υπό

subversiv (=ανατρεπτικός)

trans-

υπέρ

transatlantisk (=υπερατλαντικός)

27.2 ΕΠΊΘΗΜΑΤΑ / SUFFIX Είναι καταλήξεις που προστίθενται στη ρίζα της λέξης ως συνθετικό της για την παραγωγή μιας νέας. Τα πλέον συνήθη επιθήματα στη σουηδική είναι: α) -ing/-ning, -ande/-ende με τα οποία δηλώνεται πράξη ή κατάσταση. Προστίθεται ως κατάληξη σε ρήματα για την παραγωγή ουσιαστικών ή επιθέτων.

223

Εκδόσεις Perugia

Σουηδική Γραμματική στα ελληνικά

ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ UTTRYCK

28.1 ΠΑΡΟΜΟΙΩΣΕΙΣ/LIKNELSER Στα σουηδικά, όπως και στα ελληνικά, για να τονίσουμε μια ιδιότητα ενός προσώπου ή ενός πράγματος, χρησιμοποιούμε την παρομοίωση, το συσχετίζουμε δηλαδή με κάτι άλλο πολύ γνωστό, που έχει την ίδια ιδιότητα αλλά σε μεγαλύτερο βαθμό. Στην παρομοίωση χρησιμοποιούμε για τη σύγκριση τη λέξη som (=σαν). Οι παρακάτω σουηδικές παρομοιώσεις έχουν αποδοθεί στα ελληνικά με την ίδια παρομοίωση, όπου αυτή υπάρχει. Διαφορετικά, αποδίδονται με την αντίστοιχη ελληνική ίδιας σημασίας, ή απλώς περιγράφεται το νόημα τους: hungrig som en varg

πεινασμένος σαν λύκος

arg som ett bi

πολύ θυμωμένος

snabb som en vessla

γρήγορος σαν αστραπή

stark som en oxe / björn

δυνατός σαν τον Ηρακλή

flitig som en myra

εργατικός σαν μυρμήγκι

listig som en räv

πονηρός σαν αλεπού

klok som uggla

σοφός σαν κουκουβάγια

lätt som en plätt

πανεύκολος

fri som en fågel

ελεύθερος σαν το πουλί

glad som en lärka

πολύ χαρούμενος

envis som en åsna

πεισματάρης σαν γαϊδούρι

dum som en gås

χαζός σαν μπούφος

fattig som en kyrkråtta

πάρα πολύ φτωχός

from som ett lamm

πράος σαν το αρνί

full som en alika full som ett svin

στουπί στο μεθύσι

hal som en ål

ξεγλιστρά σαν χέλι

lydig som en hund

υπάκουος σαν σκύλος

modig som ett lejon

γενναίος σαν λιοντάρι

pigg som en mört

είναι ξεκούραστος, κεφάτος

rädd som en hare

φοβισμένος σαν λαγός

sjunga som en näktergal

τραγουδά σαν αηδόνι

skämmas som en hund

πολύ ντροπαλός

slug som en räv

πονηρός σαν αλεπού

smidig / vig som en katt

ευκίνητος σαν γάτα

smutsig som en gris

βρόμικος σαν γουρούνι

snabb som en vessla

πολύ γρήγορος

227

Σουηδική Γραμματική στα ελληνικά

Εκδόσεις Perugia

ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ ΚΑΙ ΡΗΣΕΙΣ ORDSPRÅK OCH MÅLANDE UTTRYCK

Οι παρακάτω παροιμίες και γνωμικά μεταφράζονται με την ίδια ακριβώς έκφραση, αν αυτή υπάρχει και στα ελληνικά. Αν αυτή απουσιάζει, τότε παρατίθεται μια αντίστοιχη ελληνική που εκφράζει το ίδιο νόημα. Σε διαφορετική περίπτωση αποδίδεται απλώς το νόημα της φράσης. A Alla är vi barn i början.

Όλοι είμαστε κάποτε παιδιά (=πρέπει να είναι κάποιος επιεικής με τον αρχάριο).

Alla goda ting är tre.

Όλα τα καλά πράγματα είναι τρία.

Alla känner apan, men apan känner ingen.

Η παροιμία αυτή λέγεται, όταν όλοι ξέρουν κάποιον, αλλά αυτός δεν ξέρει κανέναν.

Alla vägar bär till Rom.

Όλoι οι δρόμοι οδηγούν στη Ρώμη.

Allt är inte guld som glimmar.

Ό,τι λάμπει δεν είναι χρυσός.

Anfall är bästa försvar.

Η καλύτερη άμυνα είναι η επίθεση.

Av barn och dårar får man höra sanningen.

Από μικρό κι από τρελό μαθαίνεις την αλήθεια.

Av skadan blir man vis.

Μαθαίνεις από τα λάθη σου.

Att lägga näsan i blöt.

Μην φυτρώνεις εκεί που δεν σε σπέρνουν.

Att lämna någon i sticket.

Τον άφησε σύξυλο.

Att lägga korten på bordet.

Για να λέμε όλη την αλήθεια.

Att lägga benen på ryggen.

Το έβαλε στα πόδια.

Att resa sig som fågel Fenix ur askan.

Ξαναγεννήθηκε, όπως ο φοίνικας αναγεννιέται από τη στάχτη του. B

Behandla andra såsom du själv vill bli Μην κάνεις ό,τι δεν θέλεις να σου κάνουν. behandlad. Bara döda fiskar följer strömmen.

Δεν πρέπει κάποιος να δείχνει τυφλή υποταγή.

Bit inte den hand som föder dig.

Μην δαγκώνεις το χέρι που σε ταΐζει.

Blod är tjockare än vatten.

Το αίμα νερό δεν γίνεται.

Blyga pojkar får aldrig kyssa vackra flickor.

Ο τολμών νικά.

Borta bra men hemma bäst.

Πουθενά σαν στο σπίτι / την πατρίδα.

Bra karl reder sig själv.

Τράβα Γιάννη το κουπί σου, για να βρεις την προκοπή σου.

Bränt barn skyr elden.

Όποιος καεί στο χυλό φυσάει και το γιαούρτι.

Bättre att förekomma än förekommas.

Καλύτερα να προλάβεις κάτι εγκάιρως.

Bättre att stämma i bäcken än i ån.

Καλύτερα να προλάβεις ένα πρόβλημα στην αρχή του.

Bättre brödlös än rådlös.

Χωρίς βούληση και φιλοδοξία όλα είναι μάταια.

234