ay
s: F
to‘
Fo
van
rS luij s
de
INT
PR
IS
OD
DO
N° 17 G5
-J
ag
dm
/pi
be
ia.
ed
pm
CRISIS am
w. st
ww
LIFE QUARTER
% 48 % 84
% 72
48
36 %
Eindredactie layout Sien Beyens
2
% 60
% 64
41
58 %
%
Verantwoordelijke uitgever Fried Aernouts Prekersstraat 25, 2000 Antwerpen
gel d
ol cesv
suc
inte
Foto‘s: Fay van der Sluijs
job
◆
perfectie
Wat wil je later worden? Die vraag krijgen we van kleins af te horen en er is meestal maar één juist antwoord op. Waarom leren we dat veel Em dingen willen doen verkeerd is? Meerdere interesses g ilie llin en passies maken je uniek. W Ca
apn ick: Why Some
ress
e
◆
e Tru e n eO of us Don't Hav
geld 3
interesses
job
Z
Bert Roymans
%
Eindredactie fotografie
kom te weten wat jouw score is en laat het ons weten.
W
82 %
% 68
63 %
Charis Bastin Kris Custers
We have a lot of complex, multidimensional problems in the world right now, and we need creative, out-of-the-box thinkers to tackle them.
◆
% 70
65 %
41 %
76 %
http://lonerwolf. com/quarterlife-crisis-test/,
heid
Eindredactie tekst
n schoo
Surf naar
◆
Kamal Kharmach
T AL
uniek
iz am: Plus-s e? More L i k e M Grah y Si hley z
Gasthoofdredacteur
Deze percentages scoorden onze redactieleden op de Quarter Life Crisis - test.
ra
KS
◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊
Medewerkers Corianne Bartels, Tara Boutaleb, Iris De Bondt, Sara Himpe, Stefan Lambrechts, Cornelius Noll, Wisse Overbeek, Adriaan Standaert, Anouk Torbeyns, Fay van der Sluijs, Charis Van Looveren, Thomas Verstrepen
◆
Kamal Kharmach — Gasthoofdredacteur
e De nieuwe As garde rolmodellen komt in alle kleuren en maten. Elke vrouw bepaalt voor zichzelf wat het perfecte lichaam is. Samen moeten we een nieuwe betekenis geven aan 'schoonheid'. Wij zijn de generatie van body diversity.
Want beleefd, dat zijn we wel.
COLOFON
Even though I failed at being an academic, I succeeded at becoming a better human being. Failure is, in its own way, another type of success. With so much emphasis on the body and external, it’s no wonder that we all suffer so much internally.
Fuck You,
eis
e perfecti
schoolcarrière, een goede job en veel geld verdienen. We streven een succesvol leven na voor onszelf en kijken niet verder dan dat. Succes is self-promotion.
eldr
Hoe dan ook was het een week werken met geëngageerde toptalenten die uitblonken in creativiteit en zelfstandigheid. Een nieuwe generatie om u tegen te zeggen, want hoewel de groep zich volop in hun quarterlifecrisis bevindt, zal ze er ook voor zorgen dat onze aardbol uit zijn grotere crisis zal worden gehaald. Daarvoor is maar één voorwaarde noodzakelijk, dat deze generatie iets heel specifiek moet kunnen zeggen tegen de vorige:
◆
wer
Deze uitgave kwam tot stand met de steun van:
del
rolmo
e are nothing (and th at is non: W e M bea di o utif V Wat begrijpen wij k ul) Alo onder succes? Een vlekkeloze ◆
tie
16
ec
Keuzestress
O
15
gelukkig
erf
Foodie Crisis
De brainstorms die het werk vooraf gingen waren tegelijk ongelooflijk moeilijk en makkelijk. Er kwamen zoveel ideeën aan de oppervlakte die aanvankelijk ver uit elkaar leken te liggen, maar toch een duidelijke rode draad hadden. Allemaal vertrokken ze van een gevoel van twijfel, onzekerheid, angst of zelfs boosheid. De oorspronkelijke werktitel was daarom eerst Fuck You, maar zo’n boze titel met een moslim als gasthoofdredacteur, komt misschien nogal stereotiep over. De quarterlifecrisis werd daarom het uitgangspunt. We gingen op zoek naar positiviteit en diversiteit, want zoals vaak in tijden van crisis, zijn dat de momenten dat kansen en opportuniteiten ontspruiten. Deze PIDMAG wil daarom een aanzet zijn voor de zoektocht van jongeren naar hoop in de hooiberg die het leven is.
sie
Sa
14
!
ld ere ◊ Foto: Fay van der Sluijs Tekst: Sara Himpe ◊ Illustratie: AdriaanwStandaert
schoonheid
Non-conformisme
rei
I wanted to question everything I knew. Forget what my parents thought me, forget what I knew from the media, religion, school, politicians and just travel and find out for myself.
12 - 13
pas deze Laat je inspireren door s
dromen er allemaal van, maar ons conformisme houdt ons tegen. Een rugzak, acht euro per dag en een flinke dosis lef, meer heb je niet nodig…
Quarter Love Crisis?
7 - 10
Even de weg kwijt?
N
Op de golf van het leven
6 & 11
Ik ben geboren in 1991 en maakte de val van de muur zelfs niet mee. Tegelijk krijg ik - samen met vele jongeren - de crisiswoorden ‘dip’, ‘prestatie’, ‘dilemma’ om de oren geslagen, alsof we ons met Sylvester Stallone in de slotscene van een Rocky film bevinden. Het is alsof we in onze twintiger - en dus quarter life - jaren verwacht worden net zo ongelukkig te zijn als mensen in hun midlifecrisis,... die die term voor ons bedachten. De oudere generatie moet van ons niet verwachten dat we alles anders zullen doen en tegelijk hetzelfde pad belopen dat ze voor ons vereffenden. Dat is de baseline van deze PIDMAG. Laat het een inspiratie zijn in het doolhof dat jongvolwassenheid heet.
to travel the world with a How lmo : o k st n Per Alles om v a l on wat je kent achterlaten en is m ey erop uit trekken om de wereld te zien. We To ◆
Youngsters Abroad
4-5
su
uniek
ukk ig
3
gel
Pep/Ted Talks
Volgens het internet scoor ik maar liefst 76 procent op de vraag “Zit je in een quarterlifecrisis?”. En - zoals we allemaal weten - is alles wat het internet zegt waar.
es
2
l
o v s e cc
interess
Voorwoord
Quarter Life Crisis
sie
Voorwoord
INHOUDSTAFEL
g i k k e i n d i u k e h u n l o o h s e c s g uc ce job odel svo l m l o r pas s i e r d l e r e sie w geld pas
l e d o rolm
QUARTERLIFECRISIS
Identiteitscrisis of een luxeprobleem?
Merel over haar quarterlifecrisis
D
e succesformule lijkt simpel: je zoekt een leuke baan, je trouwt en krijgt kinderen. Zo was huisje, boompje, beestje jarenlang de norm. Maar tegenwoordig is zelfs het beste niet meer goed genoeg. Gelukkig zijn, dát is de nieuwe norm. Net die nieuwe standaard bezorgt de huidige generatie twintigers en dertigers een hoop twijfels. “Wat wil ik met mijn leven?” Net als veel leeftijdsgenoten worstelt vlog- en schrijfster Merel Lamboo (29) met die vraag. “Er zijn zoveel opties dat je niet kunt kiezen. Rond mijn 25ste wist ik plots niet meer wie ik was en wat ik wilde. Alles waarvan ik dacht dat ik het wilde, wilde ik helemaal niet meer. De twijfel sloeg toe. Mijn quarterlifecrisis was begonnen.”
Wat was het moment waarop je dacht: hier gaat iets mis? “Na mijn studie aan de dansacademie begon ik te werken. Per ongeluk werd ik storemanager van een sneakerwinkel. Kitty, één van mijn collega’s, was al wat ouder en had twee kinderen. Ik kon me onmogelijk voorstellen dat ze gelukkig was met haar leven en dacht: als ik hier blijf werken, word ik net als Kitty en dat wil ik niet. Maar wat wilde ik dan wel? Op die vraag had ik geen antwoord en ik begon na te denken. Zo werd Kitty het begin van mijn quarterlifecrisis.”
Waarom begon je zo te twijfelen? van van Spelen succesverhalen succesverhalen anderen bij bijvoorbeeld voorbeeld een eenrol? rol? “Ik ben niet gevoelig voor celebrities die denken het perfecte leven te leiden, maar mensen in mijn eigen omgeving hebben wel veel invloed op mij. Zo vond ik het moeilijk om te zien dat vrienden die misschien zelfs jonger waren dan ik wel hun 'shit' op een rijtje hadden. Ik vroeg me af of er een geheim is waar ik het bestaan niet van afwist. Hoe kon het zijn dat zij wisten wat ze wilden? Of deden 4
ze maar alsof en hielden ze iedereen gewoon voor de gek? Dat vond ik heel confronterend.”
Wat zorgde bij jou voor de ommekeer?
Waarom was dat voor jou zo confronterend?
“Een half jaar geleden ging mijn baas failliet en raakte ik mijn baan kwijt. Dat zette veel in beweging. Het was mijn 'escape', want ik vond het moeilijk om mijn baan op te zeggen. Hoewel ik nog steeds niet weet waar ik heen wil, weet ik wel dat ik in de goede richting zit. Toch ben ik nog niet helemaal uit mijn quarterlifecrisis. Volgend jaar word ik dertig, en de verwachtingen worden hoger. Wil ik een huis kopen, wil ik kinderen? Er zijn nog zoveel dingen die ik niet weet.”
“Het verhaal van mijn vrienden week weinig af van mijn eigen verhaal. Behalve dat zij wel wisten wat ze met hun leven wilden en ik niet. Waar ging het bij mij dan mis? Soms ben ik jaloers op mensen die zich volledig kunnen focussen op één ding. Dat lijkt me heerlijk, want ik vind zoveel dingen leuk. Kiezen kan ik niet. Ik wil alles. Juist die grote hoeveelheid aan keuzes werkt verlammend.”
“Am I living it right?” Why Georgia - John Mayer
Hoe reageerde je omgeving daarop? “In eerste instantie niet, want ik hield het lang voor mezelf. Pas toen ik erover ging bloggen werd het een beetje bespreekbaar. Al deel ik mijn gevoelens en ideeën nog altijd liever online met vreemden dan dat ik erover praat met mijn moeder bijvoorbeeld. Ik was bang voor de reacties. Wat als ze mij niet zouden begrijpen? Ik dacht dat ik de enige was die door zo’n quarterlifecrisis ging. Maar net door erover te praten, bleek dat er meer mensen door zo’n fase gaan.”
De verwachting van de ander is dan het echte probleem? “Ja, absoluut. Ik ben een 'pleaser'. Dat is mijn grootste valkuil. Soms betrap ik me erop dat ik dingen tegen mijn zin doe om ervoor te zorgen dat mensen me leuk vinden. Hoewel ik ondertussen een stuk zelfbewuster ben, blijft die twijfel bestaan. Het vergt veel moed om je eigen gevoel te volgen. Kies je uiteindelijk tussen verantwoordelijkheid en geluk, of ga je voor de gulden middenweg? Misschien is dat wel de strekking van het hele quarterlifecrisisverhaal.” ◆
◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊ Meer weten van Merel Lamboo? De vlog- en schrijfster deelt haar ervaringen onder andere op haar website gelukiseenkeuze.me.
“Het onderwerp leeft ontzettend. Aan het eind van onze twintiger jaren bevinden we ons in het spitsuur van ons leven. De belangrijke keuzes vinden dan plaats. Tegelijk is er zoveel keuze en worden we meer dan vroeger geacht ons authentieke zelf te zijn. Dat maakt de quarterlifecrisis typisch iets van nu.” “Soms wordt er gesproken over het 'verwende-nesten-syndroom' of wordt een quarterlife crisis gezien als een luxeprobleem. Een
grote hoeveelheid aan keuze is inderdaad een luxeprobleem, maar dat neemt niet weg dat het wél een reële hinderpaal is. Een medisch probleem wordt het pas als er zoveel stress ontstaat dat mensen uitvallen. Dan kan er bijvoorbeeld sprake zijn van een burn-out, maar dat is zeker niet hetzelfde als een quaterlifecrisis. Slechts een kleine groep quarterlifers raakt dusdanig gestrest dat ze ook niet meer functioneren.” “Herkenbaarheid is een deel van de oplossing. Zodra mensen weten dat het normaal is wat ze doormaken, kunnen ze het duiden en komt het ook weer goed. Bovendien is niet iedereen even vatbaar voor de dertigersdip. Persoonlijkheid speelt een grote rol. Zo zijn perfectionisten en maximalisten vatbaarder dan andere mensen. Vaak zijn die mensen ook heel ambitieus, en zeker niet zielig. Zij vinden hun weg wel, al is dat soms wel een uitdaging.” ◆
Normale fase © GenerationWhy
Tekst: Corianne Bartels ◊ Foto‘s: Cornelius Noll
Hansen
“Kiezen kan ik niet, ik wil alles."
“Hoewel de term quarterlifecrisis heftig is, zie ik het als een zoektocht naar wie je bent en naar richtingen in het leven. Kenmerkend voor die tocht is, naast leeftijd – de meeste quarterlifers zijn tussen de 25 en 35 jaar oud – het maken van levenskeuzes. Het gaat om levensbepalende beslissingen waarmee mensen erg worstelen en waarvan mensen echt last kunnen hebben.”
© Hanne
Evelyn Prinsen (40), lifecoach en auteur van het boek ‘De Dertigersdip’, helpt quarterlifers een antwoord vinden op hun levensvragen.
“De tijd ging zo snel, plots twijfelde ik over alles. Over wie ik was en wat ik wilde met mijn leven. ‘What the fuck' is er mis met mij?!, dacht ik. Ik had er geen idee van tot ik John Mayer hoorde zingen over zijn quarterlifecrisis. Toen dacht ik: hé, misschien is dat mijn probleem.” Merel was 25 en haar quarterlifecrisis sloeg in als een bom.
Thijs Launspach (28) is psycholoog en deed voor zijn boek ‘Quarterlife’ onderzoek naar die ‘levensfase’.
“Ik denk dat het belangrijk is de quarterlife niet per se als een probleem te presenteren. Niet iedere twintiger krijgt te maken met een crisis en we moeten het niet groter maken dan het is. Het af en toe even niet weten en onzeker zijn over de toekomst hoort bij het leven. Ik spreek daarom bewust over quarterlife zonder het woordje crisis. Het liefst zou ik willen dat we de quarterlife gewoon als een nieuwe levensfase gaan zien.” “Je hoort weleens het verwijt dat twintigers van nu weigeren volwassen te worden. Het klopt dat wat we normaal associëren met volwassenheid - zoals het huwelijk, kinderen krijgen en een huis kopen – steeds meer vooruitschuiven. Dat past bij de tijd waarin we nu leven, waarin jezelf ontwikkelen langer duurt en waarin we uiteindelijk ook een 5
langer werkend bestaan hebben. Daarom zeg ik: laten we deze levensfase omarmen als een fase waarin het normaal is dat je nog enigszins zoekend bent.” “Terwijl aan de ene kant een wereld vol kansen aan onze voeten ligt, krijgen we aan de andere kant te maken met een vijandige arbeidsmarkt. Daarin zijn de kansen om echt te slagen in het leven misschien kleiner dan dat ze voor de generaties voor ons waren. Er ligt een sterke nadruk op welke keuze je maakt. Die keuze moet goed zijn, want de kans op falen is groot. De meeste twintigers zijn bovendien opgevoed met het idee dat geluk maakbaar is. Als je faalt, wordt dat dus gezien als je eigen schuld. Dat is de keerzijde van de medaille. In theorie is alles mogelijk, maar in de praktijk blijkt de juiste keuze maken een hele lastige opgave.” ◆
OPODE GOLF VAN HET LEVEN ntdekkingsreizen zijn van alle tijden. Ook quarterlifers trekken er massaal op uit. De een voor een wereldreis, de ander om zich permanent in het buitenland te vestigen. Maar wat brengt die ‘youngsters’ naar hun land van bestemming? Wij vroegen het enkele quarterlifers die zich permanent in het ns leven bestaat uit buitenland vestigden. verschillende fases waar we Tekst: Corianne Bartels & Cornelius Noll ◊ Illustratie: Adriaan Standaert door moeten. Sommige zijn leuk, anderen wat minder. Op deze levenslijn vind je enkele van die fases terug. Waar bevind jij je nu?
45,6 jaar
O
Gemiddelde leeftijd dat de eerste partner (meestal de man) scheidt.
67 jaar Momenteel mag je op deze leeftijd met pensioen.
43 jaar Gemiddelde leeftijd dat de tweede partner (meestal de vrouw) scheidt.
82 jaar
Tekst: Wisse Overbeek ◊ Illustratie: Stefan Lambrechts
Gemiddelde leeftijd dat iemand naar een rusthuis gaat.
14-15 maanden
KORNEEL
De eerste stapjes
Kaapstad, Zuid-Afrika Verblijf: bijna 3 jaar
◆ Waarom juist dat land?
Z
JOLIEN
uid-Afrika stond al langer op mijn lijst van favoriete reisbestemmingen. Als kind hoorde ik veel over dat land, via twee broers van mijn oma die daarheen verhuisden. Ik had al heel wat verre familie in Kaapstad en daarbuiten. Dat wakkerde mijn nieuwsgierigheid voor Zuid-Afrika aan.
,
La Laguna San Pedro Guatemala r jaa Verblijf: 3
◆ Hoelang op voorhand
Pensioendip
d?
verhuis e j n e b m ro
heb je je vertrek gepland? Plots kreeg ik te horen dat ik was aangenomen voor een job en mijn visum in orde was. Op zes weken moest ik alles plannen: huis opzeggen, auto verkopen, spullen opbergen en kiezen wat ik meenam. De dag voor ik vertrok stond ik nog Ovoor eddeipklas. aleEen fahectische se periode! (lacht)
Je verplichtingen vallen grotendeels weg.
ar besloot en. Na een ja maat, Je ritme verandert en je hebt meer vrije iz re ◆ Waa te a ik tijd. Je kan dat als een probleem ervaren, al-Amer n perfect kli door Centra land heeft ee dat ik eerder als maar het heeft ook zijn voordelen. Je kan et H . k vertrok om en jv P job om mala te bli eno nu overdag naar de supermarkt of sporten met ueezneeeen ik in Guate nd erpa vo ik en k n ru A d k terwijl je dat vroeger ’s avonds of in het o er n w f e d og h r . opau geen te deren werkte ze weekend deed. in k et m er g vrijwilli Bij m et België?
I
schil m
annen jaar. rond J komt. Elke jonge e evoluee de vijdeftvu igilniskar r ls t a naar ◆ jn v zi a is n ee om je vuil Symp ier moeetejenthou tomen udewree atnhet tijd is !H d g n je li t a h e op o is e m Z z rectie ijnaaoi.n an. en ik altijd op mijn w De vuiln der anomen tb mpetrovebellela ie d t li n m m d ij b t a ch e id e d rs re s vraag ik , peen week ve e ovo, oralgteebmetealenn. O snel op. Som ch la zi n n er g e en k en d e k v r e en za e is oeid essie gen. vuilnrm af te gev krijg apprel n ie m.ijN eid ij weg te bren gang/ t ie mtste men orhm vo den k k e eeevu r za r e is werk. Daaro rom n t e il man Ov pauze uw d e maken. mijn buurvro o
Een fase tu ssen de d rie en zes ja◆ ar ongeve er die de naam ontle ent aan de Griekse mythologisc he verhalen OedipusZeg vanik denk dat ik hier nooit, maar en nooit Elektra . Kinderen bouwen in blijf.dIkezstel mezelf de vraag: "Zie ik me liever e fa se vo oral een band op metmet in Brugge een eigen d e ou van het der huis en een mooie tege noregendruppels vergestelde op het raam? Of in met geslacht. auto, De andere Kaapstad op een ou surfboard in de zon met de wordt bijge der volg een co ncurrent om dTafelberg De keuze spreekt e aandacophtde achtergrond?" van die ene ouder.voor zich.
otste ver t is het gro
Wa
uberteit De peuterp eidsfase of koppigh
? ilelenn leven ijftig w M ë i g l e B n v r. Vooralddee oit weer i ue-
tdekt aanden on Vanaf 18 m gen ei n ee ij /z at hij een kind d t. willetje heef
o ◆ Zou je
de winnte rond rmdee nstr at af, zeker in ouwte e elenmdeoo t e m t k sta ri h sc ver moe stvo l et weer m er in opt m ij H en . r ië B te g in el B w u e Euronpieatk nenen en. Vee e d J in n Niet in . a a r st in g te t a el n ij w ij op r n a n g j z ie k be issch n vroe en. Ik zou m ren en deren te klachten en gedachte va g te e m t d ou s kh er kin hoge werkdru eerder in Spanje. om omende opvlieg n k , a r d r a id o a e m o , h v n. wonen oeid irere verm ) transp ig (hev
Zou je ooit weer in België willen leven?
Online storymap: https://www.arcgis.com/apps/MapJournal/index. html?appid=c0f7c58f0f7c4f12ab562f9a39aa75b2 Bronnen: Algemene Directie Statistiek 2010 en 2014; Kind en Gezin; onderzoek AXA bank; Gezondheid.be
10
11 7
OP DE GOLF VAN HET LEVEN O
ns leven bestaat uit verschillende fases waar we door moeten. Sommige zijn leuk, anderen wat minder. Op deze levenslijn vind je enkele van die fases terug. Waar bevind jij je nu?
Tekst: Wisse Overbeek ◊ Illustratie: Stefan Lambrechts
16 jaar 6 jaar Vanaf zes jaar zijn kinderen leerplichtig. In de meeste gevallen gaat dat gepaard met de eerste schooldag op de lagere school.
Eindelijk zestien! Je mag vuurwerk kopen, een bromfietscertificaat halen, autorijles volgen, een zweefvliegbrevet halen, een tractorrijbewijs halen, een eigen bedrijf beginnen, een arbeidsovereenkomst aangaan, een testament maken, meedoen met de workshops van StampMedia en nog veel meer.
rs ijn oude “Van m elemaal ik h .” mocht n fuiven niet gaa (38) – Kris
“Achteraf bekeken, heb ik het mijn ouders niet makkelijk gemaakt. Ik was een echte puber.” – Charis (27)
14-15 maanden De eerste stapjes
18 jaar
12 jaar Je krijgt je eerste identiteitskaart om te kunnen bewijzen dat je ingeschreven bent in het rijksregister.
5 jaar Oedipale fa
se
Een fase tu ssen de d rie en zes jaar ongeveer d ie de naam ontle ent aan de Griekse mythologisc he verhalen Oedipus en van Elektra. Kin deren bouwen in deze fase vooral een band op met de ouder van het tegenoverg estelde geslacht. D e andere ouder wordt bijge volg een co ncurrent om de aandacht va n die ene ouder.
uberteit De peuterp eidsfase of koppigh tdekt aanden on Vanaf 18 m gen ei n ee ij /z at hij een kind d t. willetje heef
7
De wijde wereld in! Eindelijk volwassen! En je mag met de auto rijden, tenminste als je je rijbewijs haalt.
Weg met die zijwieltjes! Je bent gemiddeld vijf jaar wanneer je kan fietsen.
a d r vrie ik de ik uit en? W oef nde j u i ste ene at voo we n, r b n gen k? Ve familie alans ? Ho r e e We bij de lvoork , stud tusse n mo om twi i e s ete n al ntiger ende en v sm s aar twijfe ral. pre ste ren .
Puberteit Een periode die ieder kind en zijn/haar ouders tegen wil en dank moeten doorstaan. De eerste feestjes, eerste pintjes, gebroken harten en nauwste vriendschappen komen tijdens die periode vaak tot stand. Deze periode loopt ongeveer van 12 tot 17 jaar.
8
Ma a de r dan twi k ntig omt ers het… Wa t twij ber ga ik fel o vin ep g stude
16,5 jaar Gemiddelde leeftijd dat iemand voor de eerste keer seks heeft.
“Er wordt van je verwacht dat je gaat studeren.” – kinderen jeugdpsychologe Chloë Bal
32,6 jaar
45,6 jaar
Gemiddelde leeftijd dat de eerste partner (meestal de man) voor het eerst huwt. Weetje: Glynn Wolfe trouwde met 80 vrouwen, een wereldrecord.
25 jaar
30,2 jaar
Rule the world! Als je in Nederland woont, mag je burgemeester van een dorp of stad worden.
Gemiddelde leeftijd dat de eerste partner (meestal de man) scheidt.
67 jaar Momenteel mag je op deze leeftijd met pensioen.
43 jaar Gemiddelde leeftijd dat de tweede partner (meestal de vrouw) scheidt.
Gemiddelde leeftijd dat de tweede partner (meestal de vrouw) voor het eerst huwt.
82 jaar Gemiddelde leeftijd dat iemand naar een rusthuis gaat.
30 jaar 28,2 jaar De gemiddelde leeftijd dat een vrouw haar eerste kind krijgt.
Gemiddelde leeftijd dat iemand een huis koopt of bouwt.
Pensioendip
Weetje: de Indische Rajo Devi Lohan was zeventig jaar toen ze moeder werd.
33,3 jaar Gemiddelde leeftijd dat een man zijn eerste kind krijgt.
og niet En het is n nt dan gedaan wa ip dertigersd komt… de
22,8 jaar De gemiddelde leeftijd dat jongeren uit huis gaan.
uzes gede juiste ke hoe wil Heb ik wel ik gelukkig en maakt? Ben ? en nog inricht ik mijn leven ben een je heen heb Vrienden om nderen, ki n aa innen huis en beg ruk met d nieuw een r nog dat brengt op aa d jij s oral al zich mee, vo t. ben niet aan toe
9
Weetje: de Indische Ramajit Raghav zou voor de tweede keer vader geworden zijn toen hij 96 jaar was. Zijn eerste kind zou hij twee jaar eerder gekregen hebben.
Tijd voor de volgende crisis… de midlifecrisis Vindt plaats tussen je 35 en 50 jaar. Bij mannen duurt het tussen de drie en tien jaar en bij vrouwen tussen één en vijf jaar. Je kijkt terug op je leven en vraagt je af of je wel de juiste keuzes hebt gemaakt. Als je twijfelt, is het nu misschien het moment om die snelle motor te kopen of eens iets te gaan drinken met je yogainstructeur.
Je verplichtingen vallen grotendeels weg. Je ritme verandert en je hebt meer vrije tijd. Je kan dat als een probleem ervaren, maar het heeft ook zijn voordelen. Je kan nu overdag naar de supermarkt of sporten terwijl je dat vroeger ’s avonds of in het weekend deed.
Peno pau Andro ze en of pauze
Bij m annen jaar. rond J jonge e evoluee de vijftig rt va naar n e Symp tomen en oudere een erectie man. zijn on p d libido, roblemen, er andere a en de lgemene v een lager ermoe press ie id krijgt g/ er me . Niet ieder heid gan e r e te m e man e v aken. O uz opa
Men
ig vijft de trued n s o n en r t me aat rouw topt me er in st el v ij e e s B n. V iet m . Je jaar n bent n te krijge n zijn e hte ren inderen klac gers en k e d vlie om omen k , op voor eidheid eren. o ir verm ) transp ig v (he
10
Bronnen: Algemene Directie Statistiek 2010 en 2014; Kind en Gezin; onderzoek AXA bank; Gezondheid.be
Tek s
t: A
nou
kT orb
eyn
s
QUARTER LOVE CRISIS Hoe kijken jongeren vandaag
Er
r
aa
j 18
ne
st
r
aa
j 25
Wat vind je belangrijk in een relatie?
Gewoon twee mensen die elkaar graag zien. Ik geloof wel in eeuwige liefde en wil ook graag hard werken voor een relatie.
Met wie mag je wel of niet thuiskomen?
Mijn vader wil niet dat ik nu al vriendjes heb. Hij vindt mij nog veel te jong. Hij is Latijns-Amerikaans en zeer gelovig, dus op vlak van relaties nog heel traditioneel. Een man met een ander geloof of andere cultuur zal denk ik geen taboe zijn.
Mijn ouders verwachten wel dat ik met een deftige vrouw thuiskom en dat ze dezelfde waarden deelt als mijn familie en ik. Ze zeggen altijd: “het moet geen mooi, maar goed meisje zijn.”
Wordt er te snel getrouwd en/of gescheiden?
Zijn relaties hard veranderd tegenover vroeger?
Interculturele relaties: yay or nay?
naar liefde en relaties?
JA
NEE
Vertrouwen is het allerbelangrijkste in een relatie. Uiterlijk speelt minder maar is natuurlijk wel het eerste waar je op let. Tenzij je al langer vrienden bent en dan naar elkaar toe groeit.
Hoe groot is je kinderwens?
JONG?
Ik wil heel graag kinderen. Ik zie kinderen graag en wil ooit mama worden.
Ik word binnen enkele maanden vader en kijk daar enorm naar uit. Kinderen zijn een mooie bezegeling van de liefde tussen twee mensen.
Th
air
r
aa
j 22
Da
go
u
r
aa
j 19
Je moet relaties serieus nemen, niet zomaar flirten met anderen terwijl je een vriendin hebt. Ik ben moslim maar als mijn vriendin geen moslima is, is dat oké voor mij.
Vertrouwen en humor zijn belangrijk. Het is ook fijn als je iemand hebt waar je veel mee gemeen hebt.
Het zal moeilijk liggen om thuis te komen met iemand die niet islamitisch is, maar het is bespreekbaar. Als ik er goed over praat, zullen mijn ouders het uiteindelijk wel accepteren. Ze kunnen ook niet anders, want ik zal er mee samenleven en niet zij (lacht).
Mijn ouders hebben niet echt verwachtingen, denk ik. Iemand met een ander geloof of cultuur zal wel geen probleem zijn. Het belangrijkste voor hen is dat ik gelukkig ben.
Een ideaal gezin is een gezin met twee kinderen; een zoon en een dochter. Eerst trouwen, dan kinderen.
Het lijkt me leuk iets van jezelf te herkennen in je kinderen en hen op te voeden. Het ideale zou zijn dat mijn kind opgroeit in een stabiele omgeving dus met een mama en een papa, maar het is moeilijk te voorspellen of dat altijd zo zal zijn.
Sv
en
CREATIEF met
woord of beeld?
r
aa
j 23
Eerlijkheid, vertrouwen,... Een man met dezelfde soort humor en iemand waar je goed mee overeenkomt. Een soulmate, eigenlijk. Fysieke aantrekkingskracht is belangrijk, maar zeker niet doorslaggevend.
Mijn ouders verwachtten vooral dat ik met een meisje zou thuiskomen (lacht). Het was voor hen even wennen dat ik op mannen val. Als ik samen ben met een man zal dat altijd wennen zijn, maar ze willen tenslotte dat ik gelukkig ben. Kinderen zullen een weloverwogen keuze zijn omdat je als homokoppel niet per ongeluk zwanger kan worden. Ik sta daar wel voor open, maar ik heb zeker geen vurige kinderwens.
www.stampmedia.be
◊ Fot In tijden o‘s : Ta van Tinder ra Bo uta beweren kwatongen leb &A nou wel eens dat ook de kT orb liefde een crisis doormaakt. eyn s Zijn liefde en relaties veranderd? We trokken de straat op en vroegen enkele jongeren hoe zij denken over liefde en Ye lin relaties. a
JA
onweerstaanbare looks? NEE
JA
NEE
Een VERHAAL ADVERTENTIE te vertellen? STAMPMEDIA NEE
JA (Media-)
Soms zijn scheidingen noodzakelijk maar soms gebeurt het ook uit gemakzucht, omdat het kan. Misschien geven we elkaar vandaag iets te snel op.
Scheidingen zijn een groot probleem. Er is ook veel ontrouw vandaag de dag omdat mensen zo veel mogelijk seks willen, ook buiten hun relatie.
Jongeren willen tegenwoordig snel trouwen omdat ze snel seks willen. Maar een huwelijk is meer dan seks alleen, natuurlijk. Als het dan even tegenzit, dan scheiden ze snel.
Scheidingen gebeuren wel vaker de laatste tijd omdat het meer aanvaard wordt. Soms is dat goed, soms gebeurt het te snel.
Een scheiding is minder taboe. Mensen dachten vroeger meer aan hun imago dan hun geluk en vandaag denken ze eerder aan hun geluk dan hun imago.
Vroeger trouwde je met de eerste de beste. Als je iemand ontmoette, dan trouwde je en bleef je er voor de rest van je leven mee samen. Nu heb je eerst een aantal relaties en zie je wel of het iets wordt of niet. Dat is beter.
Onder invloed van media en porno denken veel jongeren dat ze alleen maar seks moeten hebben en liefst zo vaak mogelijk met zoveel mogelijk verschillende mensen. Daardoor is het moeilijker om vandaag de liefde te vinden.
Vroeger kozen je ouders met welke vrouw je trouwt. Ik kies nu zelf. Trouwen met iemand met een andere religieuze achtergrond was vroeger taboe. Nu ligt het soms nog moeilijk, maar het is in ieder geval al bespreekbaar.
Vroeger dacht je bij een relatie meteen aan het huwelijk. Relaties duurden voor eeuwig terwijl ze nu eerder tijdelijk zijn. Jongeren vandaag de dag hechten veel minder belang aan het huwelijk.
Ik denk dat de kernwaarden nog hetzelfde zijn maar dat we die pas op latere leeftijd zoeken. We worden kieskeuriger en oppervlakkiger omdat je via internet snel mensen kan leren kennen. Dan is het gewoon… ja, swipen hé (lacht).
Huidskleur of geloof maakt mij niet uit. Het belangrijkste is dat mijn partner te vertrouwen is. Dat het een goede man is.
Ik heb een blanke vriendin, dus ik denk dat ik daar geen probleem mee heb (lacht). Vrienden en familie maken daar geen probleem van. Op straat heb je soms reacties, zowel van blanken als van zwarten. Het beste is om dat gewoon te negeren. 12
Het hoeft zeker niet per se een moslima te zijn. Ze kan zich later nog altijd bekeren, als ze wil. Maar als ze dat niet wil, is dat ook oké.
Iemand met een andere etniciteit zou geen probleem zijn. Een andere religie is al moeilijker en kan veel invloed hebben op een relatie. Zelf ben ik niet religieus en op lange termijn zou dat misschien storen. Het is niet evident als je niet op dezelfde golflengte zit.
De mannen waar ik in het verleden al mee heb gedatet, hadden wel altijd dezelfde etnisch-culturele achtergrond. Het kan wel, maar ik zou het moeilijk vinden als homoseksualiteit totaal onbespreekbaar is voor zijn vrienden en familie. 13
KRITISCH? NEE
JA Wij helpen je graag op weg!
et ee m m Doe & werk mee aan de volgende PIDMAG! CHECK ONS AANBOD OP WWW.STAMPMEDIA.BE
FOODIE CRISIS
NON-CONFORMISME
Detox
Als hippe vogels willen we altijd meedoen met de nieuwste trends. Via Instagram, celebrities, (pseudo) wetenschappelijke onderzoeken en andere informatiekanalen worden we overspoeld met verschillende voedingshypes. Wie weet nog wat te eten? Misschien moeten we gewoon niets meer eten? #firstworldproblems
◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆
Met een detox wil je je lichaam ontdoen van opgestapelde giftige stoffen. Je drinkt gedurende een paar dagen fruiten groentensappen en eet geen vast voedsel. ◆
Niet alle jongeren gaan mee met de hypes van het moment. Sommigen gaan zelfs helemaal in tegen geldende gedragsnormen of –regels. Tekst: Iris De Bondt & Charis Van Looveren ◊ Foto‘s: Iris De Bondt & Charis Van Looveren
◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆
Tekst: Sara Himpe & Wisse Overbeek ◊ Illustratie: Adriaan Standaert
Koolhydraatarm
Raw In een rawfood-dieet eet je vooral plantaardige voeding. De voeding wordt niet vooraf gekookt, gebakken of gebraden, maar alles wordt rauw gegeten. ◆
Biologische producten worden zonder chemische pesticiden of kunstmest op een dier- en milieuvriendelijke manier geteeld. ◆
Puur natuur. Onbewerkte voeding zonder E-nummers, kleurstoffen en smaakstoffen. ◆
Veggies eten geen vlees, vis, schaaldieren of insecten. Proteïnen halen ze uit vleesvervangers als quorn, seitan en tofu. ◆
Vegan Veganisten gaan verder. Ze bannen alle dierlijke voeding, dus ook producten afkomstig van dieren zoals zuivelproducten, eieren en honing. ◆
Glutenvrij Gluten zijn eiwitten die teruggevonden worden in granen zoals tarwe, gerst, rogge, spelt en haver. Sommige mensen moeten die noodgedwongen uit hun voeding bannen vanwege een intolerantie of allergie en gaan op zoek naar glutenvrije koekjes, broden, ontbijtgranen en sauzen. ◆
Organisch
Vegetarisch
Koolhydraten zijn een soort suiker. Er bestaan snelle en trage suikers. In een koolhydratenarm dieet worden vooral de snelle koolhydraten vermeden. Die zitten in aardappelen, brood, pasta en andere suikerrijke voeding. ◆
Bio
Insecten food Insecten zijn een nieuwe voedingsbron en -hype en zitten boordevol vitamine A en B. Bovendien is de productie van insectenvoedsel milieuvriendelijker en duurzamer. Sprinkhanen, larven of termieten bijvoorbeeld zijn insecten die gefrituurd of gebakken worden. Maar let op, niet alle insecten zijn eetbaar. ◆
14
Superfood Superfood is een reclamewoord. Het slaat op alles waarin een hoge hoeveelheid vitaminen, mineralen of antioxidanten zit. Gojibessen, chiazaad en tarwegras zijn dus exotischere en vooral duurdere opties voor knoflook, noten en vette vis. ◆
NON -monogaam Tom* (22) gelooft niet in monogamie. Hoewel hij binnenkort gaat samenwonen met zijn vriendin heeft hij behoefte aan seks buiten zijn relatie. Seks en liefde zijn voor Tom twee aparte concepten: “Je kan iemand doodgraag zien en toch nood hebben aan seksuele handelingen die zij jou niet kan geven. Ik zie mijn vriendin doodgraag, maar voor bepaalde seksuele verlangens zoek ik iemand anders.”
op je kan worden, maar dat is niet zo, ook al maak je er op voorhand afspraken over.”
"Niemand hoeft zich bedrogen te voelen als je binnen een relatie kan bespreken wat er mogelijk is buiten de relatie.”
boeken voor enkele uurtjes.” Begrijpt Tom die negatieve reacties? “Mensen zijn niet ruimdenkend genoeg. In andere culturen mogen mannen wel meerdere vrouwen hebben. Waarom wordt dat in onze samenleving niet getolereerd? Ze begrijpen niet dat liefde en puur fysiek genot niet per se samen hoeven te gaan.”
Door vooroordelen en omdat hij zijn relatie met zijn vriendin niet wil kapotmaken, verbergt Tom zijn levenswijze zo veel mogelijk voor de buitenwereld. “Als er dan toch iets uitkomt, door bijvoorbeeld onvoorzichtigheid, krijg je bergen negatieve commentaren over je heen. Mensen vinden dat je respectloos bent en dat je het kan voorzien dat je sekspartner verliefd
Via internetplatforms met swingers en bdsm’ers chat en webcamt Tom met gelijkgestemden. Soms spreekt hij af met iemand in real life, maar dat houdt een veel groter risico in. “Je moet een moment vinden waarop zowel jij als je sekspartner kunnen, en liefst ook een moment waarop je liefdespartner niet kan, zodat je geen excuus hoeft te zoeken. Verder moet je ook een plaats zoeken om af te spreken, wat voor jongeren niet vanzelfsprekend is: je hebt het geld niet om een hotelkamer te
“Als het algemeen aanvaard wordt, hoef je geen schrik meer te hebben om je partner te vertellen dat je iets anders wil dan wat mogelijk is bij hem of haar. Dan hoef je jezelf niet weg te steken en kan je gewoon eerlijk zijn. Niemand hoeft zich bedrogen te voelen, als je binnen een liefdesrelatie open kan bespreken wat er mogelijk is buiten de relatie en zonder liefdesgevoelens.”◆
NON-conform
NON-smartphone
NON-casual
Ado (23) maakt sinds zijn dertiende rapmuziek omdat hij er zijn verhaal kwijt kan. Ado verbleef in 23 verschillende internaten en ging op zijn zeventiende verplicht alleen wonen. “Maar ik was er nog niet klaar voor om alleen in de maatschappij te staan. Ik zat in 23 internaten, wat wil zeggen dat ik mezelf 23 keer opnieuw moest aanpassen en nieuwe vrienden maken. Dat bepaalde mijn manier van denken.”
Pieter (28) zweert bij zijn oude, simpele, stevige, goedkope gsm. “Ik ben een geweldige sloddervos en zo kan ik niets duurs kapot maken.” Bovendien leidt het te veel af. “Ik wil niet als een zombie zonder reden op internet zitten en Facebook meer checken dan nodig is. Met een smartphone word ik blootgesteld aan te veel prikkels. Dat zou te vermoeiend zijn.”
Astrid (24) maakt zich op in opvallende kleuren. Ze draagt de make-up niet als statement, maar omdat ze het leuk vindt. “Als ik reacties krijg, is het eerder omdat mensen het mooi of knap vinden dat ik dat durf. Ik heb wel altijd oortjes in. Zo voorkom ik veel reacties.”
“Niet iedereen krijgt hier gelijke kansen en talenten worden vaak geminimaliseerd omdat mensen eerder in hokjes worden geduwd. Kijk je teveel uit het raam, dan heb je concentratieproblemen. Ben je energiek, dan heb je ADHD. Die labels zorgen voor een identiteitscrisis en velen denken dat ze daar zelf de oorzaak van zijn. Eigenlijk is iedereen slachtoffer van hetzelfde systeem.” ◆
Applicaties zoals Snapchat, Twitter, WhatsApp of Maps mist hij niet. “Vroeger had niemand een smartphone en vond iedereen ook de weg. Net als mensen toen deden, zoek ik op voorhand de weg op via Google Maps en in elk treinstation hangen nog steeds affiches met de treinuren. Ik heb ook steeds mijn laptop bij. Daarmee kan ik ook alles doen wat met een smartpone kan.” ◆
15
* Tom is een fictieve naam
Astrid past haar make-up wel aan aan haar omgeving. “Wanneer ik als jobstudent in de Inno werk, doe ik bijvoorbeeld geen zwarte lipstick op. Er is een moment voor alles. Je gaat ook niet werken in je zwembroek.” Voor Astrid is deze make-up een deel van haar persoonlijkheid. Het is een kenmerk waar mensen haar mee associëren. “Toen ik een keer in de les verscheen met conventionele rode make-up, vroeg een professor of ik ziek was (lacht).” ◆
Tara - 18 jaar “Als ik weet hoe dan krijg ik er angst voor, maar dan leer ik die angst te overwinnen.”
Liesebeth - 30 jaar “Het is stresserender om te weten hoe, dan weet je niet of dat morgen of over vijftig jaar is.”
ay
‘s: F
Emir - 19 jaar “Wanneer, dan weet ik wat ik allemaal gedaan moet hebben voor het zover is.”
Fo to
van
rS luij s
de
Joni - 21 jaar “Alles komt onder tijdsdruk als ik weet wanneer. Dat lijkt me moeilijk.”
◊
Arne - 23 jaar “Ik kies altijd voor wereldvrede, maar ik vind mijn familie ook belangrijk.”
Kies je voor wereldvrede op voorwaarde dat je je familie & vrienden nooit meer ziet? Ja/Nee
DILEMMA 4
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Anne-Sophie - 25 jaar “Wereldvrede is belangrijker. We zijn allemaal familie.”
Josef - 16 jaar “Ik zou ongelukkig zijn zonder mijn familie.”
Eva - 16 jaar “Ik kan dan mijn vrienden misschien opnieuw leren kennen.”
DILEMMA 3
luij s
Moerad - 21 jaar “Dan kan ik ervoor zorgen dat ik op een goede manier sterf.”
Sara - 22 jaar “Dan leven mijn familie en vrienden op een mooiere plaats, zelfs al kennen ze me niet meer.”
Weten wanneer of hoe je dood gaat?
Mathias - 15 jaar “Als ik weet hoe, kan ik het proberen vermijden.”
de rS
Wanneer/ Hoe
van
Wella - 27 jaar “Ik wil altijd wel kunnen blijven lezen.” Glenn - 21 jaar “Praten is belangrijker dan lezen.”
DILEMMA 1
Fati - 19 jaar “Er zijn zoveel fuckboys dus dan zou ik hem eens bedriegen en met de 100.000 euro er vandoor gaan.” Isabel - 27 jaar “Nooit van mijn leven. Dan leef ik heel mijn leven met een schuldgevoel.” Adriaan - 21 jaar “Op dit moment heb ik geld nodig, ik koop zijn liefde daarna wel weer terug.” Fay - 19 jaar “Oké, het is 100.000 euro, maar dan blijf je niet trouw aan jezelf.” Bo - 17 jaar “Ik leg het daarna wel goed uit, dan is het weer goed.”
ay
Nooit meer praten of nooit meer lezen?
Olivier - 16 jaar “Mijn vriendin vertrouwt mij en dat doe je dan gewoon niet.”
DILEMMA 2
t: F
Praten/ Lezen
Voor 100.000 euro je lief bedriegen?
Ja/Nee
Tek s
Mon - 28 jaar “Nooit meer kunnen praten. Ik leer wel gebarentaal, dan kom ik er ook wel uit.” Sarina - 24 jaar “Liever nooit meer lezen. Ik zing te graag. Als dat niet meer kan, is dat niet oké.” Samira - 28 jaar “Zonder lezen kan ik mijn plan niet meer trekken.” Wout - 18 jaar “Mijn sociaal leven is het belangrijkste, dus liever nooit meer lezen.”