GOUDA’S HARMONIE DE PIONIER
DE JUISTE TOON Jaargang 46 – Zomer 2021 – Nr. 1
1
2
VAN DE REDACTIE Dag lieve mensen! Eindelijk weer een nieuwe DJT :) Van Ronald en André krijgen we deze editie een vooruitblik, Pieter en Wendy blikken terug op de concertjes die eindelijk weer mochten plaatsvinden, Neri neemt afscheid, Isobel stelt zich voor en als afsluiter hebben we weer de mooie column van Marianne. Ook is er vanuit de vereniging een oproep om mee te doen met het nieuwe kleurorkest Celebration. Dit gelegenheidsorkestje brengt wat kleur aan bij verschillende festiviteiten waarbij de opbrengst voor de vereniging is. Leuk en goed voor De Pionier dus! En dat brengt mij bij een oproep vanuit onze redactie. Door toch wel weinige gebeurtenissen binnen de vereniging was het lastig het blad te vullen en heeft het dus even geduurd voordat we weer een nieuwe editie hadden. Wij vragen ons dus ook af of er vanuit de leden ideeën zijn voor stukjes of columns. Idealiter geschreven door jullie zelf maar andere ideeën zijn ook welkom! Of het nou vereniging gerelateerd is of meer persoonlijk, alles mag! Kom naar Saske of mij of mail dejuistetoon@pioniergouda.nl Hannah
DEZE EDITIE IN DE JUISTE TOON: Van de voorzitter
05 Neri
11
In de pijplijn…!!!
08 PiCoQ in het Plantsoen
12
Even voorstellen
10 Workshopdag
14
Celebration
11 Muziek doet leven
17
‘Gouda’s Harmonie de Pionier’ Opgericht 7 augustus 1908 Repetitielokaal Ankerpad 2, Gouda
Bestuur Voorzitter |Ronald Otto Secretaris |Hans Schouten Penningmeester | André den Edel
Algemeen bestuursleden: Hennie van der Hee Henk Sijl Kevin van Holsteijn
Afmelden BGO/OLO Wendy Barten (06) 54711130
Harmonie Hans Schouten (06) 22902473 RSO Henk Sijl (06) 55797742 Martha de Jager (06) 24568815
De Juiste Toon verschijnt vier maal per jaar. Redactie De Juiste Toon: dejuistetoon@pionier-gouda.nl De redactie bestaat uit Hannah Knegjens en Saske de Regt
3
4
VAN DE VOORZITTER Het is wel enige tijd geleden dat ik een stukje heb geschreven voor de Juiste Toon. In verband met de coronacrisis is de verspreiding van ons clubblad een beetje op een laag pitje gezet, maar inmiddels is er sprake van een verruiming van de maatregelen, zodat ik de draad weer oppak en de Juiste Toon ook weer zal worden opgemaakt en verspreid. Zoals bekend heeft de coronacrisis heel wat voeten in de aarde gehad. Maandenlang was er geen mogelijkheid om te repeteren, want meerdere personen in één ruimte was verboden, één en ander om verspreiding van het virus zo mogelijk tegen te gaan. Maar inmiddels is het aantal besmettingen en het aantal ziekenhuisopnames zodanig laag dat we weer ‘mogen’. We zijn voorzichtig begonnen, te weten met maximaal 30 personen tegelijk in ons gebouw, maar sinds vrijdag 11 juni is het aantal toegestane personen in één ruimte verruimd tot 50, en daar profiteren wij ook van. Natuurlijk wel met inachtneming van de zogenaamde 1.5 meter afstandsregel, maar toch voelt het weer fijn om met z’n allen muziek te maken. Enkele leden hebben te kennen gegeven dat zij na de zomer weer terugkomen (nu nog even een pas op de plaats); vanzelfsprekend bestaat daar dezerzijds alle begrip voor. Er zijn plannen gemaakt om aan het eind van de zomerperiode enkele concertjes te gaan geven op verschillende plekken/plaatsen in Gouda, zodat de mensen kunnen horen en zien dat de Pionier, ondanks de afgelopen perikelen van de coronacrisis, nog altijd bestaat. Op 3 juli a.s. zal, in tegenstelling tot eerdere jaren waarbij de hele harmonie aanwezig was, enkele muzikanten van onze vereniging aanwezig zijn bij een kleine bijeenkomst in het kader van Veteranendag. Deze bijeenkomst vindt plaats in het Houtmanplantsoen. Op 26 juni is een jeugdmiddag georganiseerd, waarbij een mogelijkheid aan kinderen werd gegeven om de eerste muzikale beginselen te gaan ontdekken. Ongeveer twaalf kandidaatjes voor een eerste muziekles hebben zich hiervoor opgegeven en hebben laten horen wat één middag voor een muzikaal resultaat kan opleveren. Daarnaast hebben alle onderdelen van De Pionier - de leerlingen van MMJS, het OLO en de 5
harmonie, met uitzondering van het RSO - zich tijdens deze middag laten horen. Eén en ander heeft zich afgespeeld op het grasveld van de speeltuin, achter ons repetitiegebouw. Ondanks voorspelde regenbuien is het de hele middag gelukkig droog gebleven. Naar aanleiding van de Algemene Leden Vergadering is een zogenaamde Denktank ontstaan, bestaande uit een aantal leden die de nabije, maar zeker ook de verre toekomst van de Pionier eens tegen het licht willen houden. Uit deze denktank zijn een drietal subgroepen gevormd met ieder een eigen onderwerp, te weten Financieel, Communicatie en Diversiteit. De plannen en ideeën van deze subgroepen zijn via een ZOOM-sessie aan de leden gepresenteerd en op basis van de op- en aanmerkingen vanuit de leden wordt verder bekeken wat we op korte, c.q. langere termijn kunnen doen (eventueel veranderen/aanpassen) binnen onze club. RaboClubsupport verleend ondersteuning bij dit traject en heeft Ine Klosters bereid gevonden om met ons mee te denken, c.q. ons behulpzaam te zijn bij dit traject. De eerste gesprekken met haar hebben inmiddels plaatsgehad en zijn zeer positief. Er zal zeer waarschijnlijk in september a.s. een extra ledenvergadering worden gehouden, waarbij met name zal worden ingegaan op de plannen/ideeën van de Denktank. De datum is nog niet bekend maar zal ruim van te voren met jullie worden gecommuniceerd. Binnen het bestuur wordt ook gekeken naar de Statuten en Huishoudelijk Reglement van onze vereniging. De huidige statuten moeten eigenlijk op basis van nieuwe wetgeving, in casu de Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen die ingaat op 1 juli 2021, worden aangepast. Dit hoeft niet direct te gebeuren, maar als de statuten toch eens goed tegen het licht worden gehouden, dan moeten de bepalingen uit de WBTR direct worden meegenomen. Ook het Huishoudelijk Reglement moet nodig eens worden ‘ververst’; de huidige versie dateert van juli 1990. Een update is dus zo gek niet. Tijdens de corona-periode hebben een aantal andere verenigingen gevraagd of zij, vanwege ruimtegebrek in hun eigen repetitieruimte, ons gebouw konden gebruiken voor hun repetities. De Pionier heeft hier mee ingestemd. De vraag die zich nu opdient is, nu de corona-periode bijna, althans zo goed als ten einde is, of deze verenigingen ook nu nog ons gebouw als repetitieruimte willen blijven gebruiken. Er vindt momenteel 6
overleg plaats met deze verenigingen en ook is aan de gemeente Gouda (de verhuurder van ons gebouw) gevraagd of ‘onderverhuur’ mag. De doelstelling van alle gebruikers (koren en andere muziekgroepen) voldoet in ieder geval aan de bepalingen van de huurovereenkomst; het moet gaan om de beoefening van podiumkunst. Ik ben blij dat we weer de mogelijkheid hebben om onze hobby uit te kunnen oefenen. Laten we hopen dat we weer niet op een later moment worden ‘teruggefloten’, omdat het virus (wellicht in een andere variant) de kop opsteekt. Maar voor nu, weer veel muzikaal plezier toegewenst, maar blijf zeker ook gezond. Ronald Otto
7
IN DE PIJPLIJN…!!! Druk zijn diverse verenigingsleden bezig met de aankomende concerten. De data: 28 augustus, 21 november, 10 december.
28 augustus is het de bedoeling een promotie concert te geven op de Markt in Gouda. Vanuit de Denktank drong men daarop aan en wij allen denken dat De Pionier zich best weer eens mag laten zien na een “concert-loze” periode. Vroeg in de middag is de bedoeling. 21 november is het “Het is bijna Winter concert”. De locatie wordt elders gezocht omdat ons gebouw te weinig publiek kan bergen i.v.m. de regels. De inzet is een traditioneel “Harmonieconcert” waarvoor de muziek eerstdaags bekend gemaakt wordt. 10 december is “Gouda bij Kaarslicht”. De Pionier is aangesteld/verzocht “Leading
artist in Residence” te zijn. Een hele eer om bijna de gehele dag te mogen vullen met alle orkestonderdelen van onze vereniging. Ook zullen wij bevriende orkesten een plaats kunnen geven. Tevens wordt getracht een kinderkoor en een professioneel koor aan te trekken. De Sint Jan is het hoofdpodium terwijl andere binnenstadlocaties ingevuld gaan worden. Het is dus zaak dat je na de vakantie geen repetitie meer zal missen. De verschillende commissies zijn hard aan het sleutelen om een muziekvoorstel te maken. Nu maar hopen dat er geen 8
belemmeringen meer zullen zijn zodat we onze Pionier weer eens goed op de kaart kunnen zetten. Dan even wat persoonlijks. Op mijn vakantie in Drenthe afgelopen twee weken, heb ik weer ons oud Pionier lid en vriendin van velen, Liesbeth van Besouw opgezocht. Liesbeth was voordat zij naar Norg verhuisde 25 jaar lid van De Pionier. Daar ging zij bij de Groninger Post harmonie spelen, die onder leiding staat van Peter Kleine Schaars , oud dirigent van De Pionier. Een mooie hereniging dus. Nu
Liesbeth wat ongemak heeft koos zij ervoor om te gaan spelen in een Drents Seniorenorkest. Wel bezoekt zij nog steeds al onze concerten. Het was een zeer hartelijke ontmoeting met verhalen ophalen uit de oude doos. Daarbij werd mij op het hart gedrukt de allerhartelijkste groeten over te brengen aan jullie allemaal. Hetgeen bij deze. Foto’s: Liesbeth op het Houtmans plantsoen concert en natuurlijk gingen we een hapje eten. André
9
EVEN VOORSTELLEN Hallo, ik ben Isobel en ik speel klarinet.
Ik kom uit Engeland, en ik woon nu zeven maanden in Nederland. In Engeland speelde ik in verschillende harmonieorkesten. Mijn laatste orkesten waren de Culture Orkest in Hull, en daarvoor Goring & Streatley Concert Band. Ik speel al ongeveer 20 jaar en heb het op school geleerd. Mijn ouders lieten me een instrument leren om te voorkomen dat ik me op school verveelde en dat werkte goed! Ik spreek maar een beetje Nederlands, dus volg ik een cursus, en de repetitie is een goede oefening. Ik werk bij Croda in Gouda: ik ben een scheikundige. Ik werkte voor hen in Engeland en ze boden me de kans om in Nederland te werken. Het is heel spannend om
hier te zijn, vooral nu dingen weer open gaan. Ik woon ook in Gouda. In mijn vrije tijd ik hou van lezen en dansen, vooral volksdansen en bluesdansen, en ik probeer zoveel mogelijk van Nederland te verkennen als ik kan. Ook veel soorten Nederlandse bieren en eten proberen! Dank je wel, Isobel 10
KLEURORKEST CELEBRATION Net vóór de corona uitbraak is Celebration gestart, een orkestje dat even (tussen vijf en 15 minuten, of iets langer) een kleurtje brengt aan festiviteiten zoals verjaardagen, huwelijksfeesten, Kerst e.d.. De muziek is eenvoudig tweestemmig voor trompetten en/of klarinetten of saxen, met een tenorstem voor trombone, bariton of sax, een baspartij en slagwerk. De bezetting zal qua bezetting en grootte afhangen van het feestje en het aantal beschikbare muzikanten, je moet/hoeft dus niet bij elk optreden te zijn (als deze er komen). De opbrengsten gaan naar De Pionier. Wil je meedoen, meld je dan even aan bij henkenmariannedejong@gmail.com of 0644-618031 What’s app (Marianne). Vorige keren deden al mee: Richard, Ronald, Kevin, Hans Schouten, André, Henk de Jong, Henk Danens, Ronald van Muiden, Marianne de Jong, Henk Sijl, Aart, Robin, Jan vd Berg en Hans de Graaff. Wij hopen op veel deelnemers uit harmonie en RSO, zodat b.v. met Kerstmis, verschillende kleine orkestjes kunnen worden samengesteld, uiteraard als daarvoor vanuit Celebration belangstelling is.
NERI OP NAAR GRONINGEN Na de zomervakantie start ik mijn studie Biology aan de universiteit van Groningen. Groningen is natuurlijk een behoorlijk eind weg, dus ik ga daar op kamers (gelukkig heb ik al een kamer gevonden!). Daardoor is het helaas niet mogelijk om door te gaan met muziek maken bij de Pionier. Ik heb in totaal 9 jaar meegespeeld bij de Pionier, waarvan het eerste jaar bij het BGO en de laatste 4 jaar bij de harmonie (en het OLO). In al deze tijd heb ik veel leuke dingen meegemaakt en natuurlijk mooie herinneringen gemaakt, het super gezellig gehad met alle andere leden en heb ik ook veel geleerd. Ik wil jullie allemaal nog heel veel plezier wensen met het muziek maken en misschien zie ik jullie nog wel een keer op een optreden! Neri
11
PiCoQ in het Plantsoen Zaterdag 3 juli werd de Goudse Veteranendag in besloten kring gevierd. Vanwege de coronamaatregelen, was er alleen ruimte voor een klein ensemble als muzikale ondersteuning. En laat de Pionier dat nou óók in huis hebben! Jullie herinneren je misschien een artikeltje in DJT van een tijdje geleden. Een vijftal enthousiastelingen kon het blazen in coronatijd niet laten, en vormde een klassiek blaaskwintet toen dat formeel weer mocht. Dat vijftal is dus: Wendy, Lonneke, Marko, Runar en Pieter. Na wat puzzelen op een naam kwamen we op PiCoQ, als afkorting voor Pionier Corona Quintet (die Q vonden net wat chiquer dan een K). En zaterdag 3 juli was dus het eerste optreden van het PiCoQ-Ensemble een feit! In het Houtmansplantsoen was een klein clubje veteranen verzameld, samen met de burgemeester, de kind-wethouder en wat vertegenwoordigers van de lokale pers. Uiteraard was onze eigen hoffotograaf ook aanwezig (bedankt voor de foto’s, Jan!). Daarnaast toonden bestuursleden Ronald en André op gepaste afstand hun belangstelling. 12
Ons muzikale intro zou twee stukjes omvatten, maar de Stadsdichter liet op zich wachten, dus hebben we het Adagio van Albinoni, op verzoek, nog maar een keer in de reprise gedaan. Daarna ging het officiële programma van start met toespraken van onder andere onze beschermheer, burgemeester Pieter Verhoeve. Hij hield een gloedvol betoog over het veteranensymbool van de witte anjer dat door velen gedragen werd. Jammer genoeg kon ik niet alles goed verstaan door de afstand en het langsrazende verkeer, maar de burgemeester kwam heel overtuigend over. Na een passend gedicht van de Stadsdichter werd een bordje met verwijzing naar de Goudse veteranen officieel onthuld bij een nieuw aangelegd perkje anjers door de oudste veteraan en de kind-wethouder. Daarna was het weer onze beurt, te beginnen met het Wilhelmus. Het was een wens van de organisatie om ook de Veteranenmars in het programma op te nemen. Nou is die muziek niet voorhanden voor onze bezetting, maar met arrangeurs Wendy en Marko in het ensemble was dat geen onoverkomelijke hindernis. Al was het wel veel werk, begreep ik. Maar een mars zonder slagwerk is geen mars, natuurlijk. Gelukkig kon Ronin hierbij ondersteunen, en omdat hij er toch was, kon hij ook bij Take Five en Sing Sing aan de bak. Al met al een geslaagde openbare start van het Pionier kwintet – met voor de gelegenheid zes muzikanten dan wel te verstaan. Dus niet meer vergeten: het PiCoQ Ensemble! Pieter Leenen
13
Workshopdag & afsluiting bij De Pionier
Wat een geweldige dag met veel deelnemers die zich aangemeld hadden voor de workshop MMJS (muziek maak je samen) voor starters!. In de ochtend hadden leden van de opleiding genoten en veel geleerd van een opwarmings, Ademhaling- en fraseringsworkshop o.l.v. Pelle van Esch. Ondertussen hebben onze vrijwilligers en docenten instrumenten klaargelegd om vervolgens om 12 uur kinderen te ontvangen die zich hebben ingeschreven voor de workshop van Muziek Maak Je Samen voor starters. De workshop voor starters begon om 12.30 o.l.v. Marko van Esch (Blazers & tutti) & slagwerk o.l.v. Ronin van der Werke. De kinderen van de starters workshop hebben geleerd hoe ze geluid uit hun instrument krijgen en daarbij ritme te houden.
Alle onderdelen hebben samen de Boomwhackerbeat ingestudeerd. De leden van het opleidingsorkest & MMJS cursus muziekbeleving deze dag aan teambuilding gewerkt d.m.v. muziektheoriespellen (grote muziekrace & escaperoom) en o.a. KUB, op deze manier kunnen de leden en nieuwe leden elkaar leren kennen.
Om 14 uur was het dan zover, gezamenlijke repetitie hierbij hebben we het programma o.l.v. Dick Verhoef met elkaar 14
doorgespeeld en geoefend voor de afsluiting. Alle onderdelen van onze opleiding zijn hierbij aanwezig. De MMJS cursus ‘muziekbeleving’ o.l.v. Wendy Barten, welke dit jaar als pilot is gestart is een succes gebleken en wordt zeker vervolgd!. Om half 4 was het dan zover de afsluiting! Als verassing voor de opleiding kwam het harmonieorkest spelen. De afsluiting hebben we dan ook gezamenlijk gedaan met een afwisselend programma waarin alle onderdelen speelde. Het programma bestond uit o.a. Muppetshow van ons opleidingsorkest, stukje samenspel uit onze methode voor de cursus
‘muziekbeleving’, met o.a. De Dansende aap die gezamenlijk werd gespeeld. Het harmonieorkest speelde een viertal stukken en sloten gezamenlijk als verassing af voor de deelnemers met de Boomwhackerbeat die we als toegift voor de 2e keer speelden. De deelnemers van de workshop MMJS voor starters kregen allemaal een certificaat uitgereikt. Na de afsluiting hebben we met de alle leden van onze opleiding samen gegeten, hier konden alle vragen worden beantwoord. Wij bedanken het bestuur en inzet van de vrijwilligers voor het flyeren en faciliteren van deze dag!. Wij kijken terug op een zeer geslaagde dag met enthousiaste leden! Volgend jaar op 25 juni 2022 doen we deze dag over, tot volgend jaar! Wendy Barten
15
16
Muziek doet leven Iedereen weet het: muziek brengt mensen in beweging. Op Mallorca, het feesteiland bij uitstek heeft El Arenal de ‘eer’ om de duizenden feestende jongeren de vakantie van hun leven te bezorgen. Tot diep in de nacht swingen ze op de muziek van de discotheken, gedraaid door de beroemdste discjockeys ter wereld, waaronder een aantal Nederlandse. Mijn vakantie op Mallorca zit erop en thuis tref ik, naast het onkruid dat mijn tuin heeft overwonnen, ook een paar interessante opgenomen tv-programma’s aan. Ook over muziek, want als enthousiaste amateurmuzikant blijf ik graag op de hoogte. Nadat ik de helft van de tuin weer heb heroverd op planten, waarvan ik de naam niet weet maar die daar niet mogen staan, ga ik er met een bakje thee eens lekker voor zitten. Een vrij jonge man verschijnt in beeld. Hij doet onderzoek naar wat muziek teweeg kan brengen bij veel te vroeg geboren baby’s. Elke seconde leveren zij strijd om een dag verder te komen, begeleid door piepgeluiden van machines die hen helpen met ademhalen. En geluiden van andere ondersteunende machinerie. Kleurige grafieken geven aan hoe die kleintjes ‘het doen’. De man is gespecialiseerd in hersenen, hij is neuroloog. Niet zo maar eentje, nee: hij is musico-neuroloog. Hij onderzoekt of muziek deze kindjes kan helpen. Hij probeert het met rustige muziek, want hardrock in een ziekenhuis zou de andere patiënten wellicht uit hun bed kieperen. Al na een paar tellen wordt het duidelijk: de grafieken van de minuscule mensjes veranderen zichtbaar. Hoewel er op de mini-hoofdjes geen uitdrukking te zien is, blijkt uit de machines dat ze rustiger worden. Hun ademhaling verbetert, hun hartslag ook.
17
De kerel is duidelijk een bevlogen mens want hij laat het niet bij deze afdeling; hij gaat zijn theorie ook op anderen testen. Mensen die, net als die kleintjes, weinig of geen uitdrukking vertonen. Die niet communiceren met de buitenwereld. Niet omdat ze dat niet zouden willen, maar omdat ze dat niet meer kunnen. Mensen met dementie. Dementie, de aandoening die mensen kapot maakt, niet alleen de direct getroffenen; ook hun geliefden. De man, die zijn vrouw niet meer herkent, de moeder haar kinderen niet. Uiteindelijk je eigen naam niet meer weten, onbeweeglijk in een rolstoel je laatste dagen slijten, omringd door zorg en liefde die je niet meer voelt. Tot iemand jouw favoriete muziek laat horen. In beeld verschijnt een kromme oude dame. Roerloos in haar op maat gemaakte rolstoel, haar mond open, haar ogen dicht. Ze reageert niet op aanraking, niet op woorden. Nergens op. Dan verschijnen er twee handen, haar rolstoel wordt voor een piano gezet. Iemand drukt op een toets. Een ‘c’ klinkt helder uit de klankkast. De camera zoemt in. De dame recht haar rug, brengt haar handen boven de toetsen en begint een prachtig klassiek stuk te spelen. Zonder enige twijfel bewegen haar handen, die jaren stil in haar schoot lagen, over de toetsen. Zo zeker van haar zaak. Haar hoofd wiegt mee op het ritme, geconcentreerd. Als iemand begint te praten wuift ze geïrriteerd: ‘STIL! Ik ben aan het spelen!’ Op haar eigen muziek swingt ze in de nauwe ruimte die haar stoel haar biedt. Even later praat ze, voor het eerst in lange tijd. De musico-neuroloog legt uit hoe dat mogelijk is, hij weet welk gedeelte van de hersenen dit mogelijk maken. Heel interessant, maar voor mij doet dat er niet toe. Ik heb haar ziel gezien, de vrouw die ze was en die zich lange tijd verstopt moest houden, gedwongen door een kwaal waar we steeds meer van weten, maar waar we nog geen genezing voor hebben.
18
Gisteren was ik bij de tandarts, een enthousiaste violist. Hij weet hoe belangrijk een goed gebit is voor een blaasmuzikant zoals ik. Hij doet daar al tientallen jaren zijn best voor. Als ik eindelijk mijn mond mag sluiten, praten we over muziek. Ik vertel hem over het onroerende beeld dat ik nog steeds voor me heb. Hij herinnert mij aan een ander beeld: het beeld van een dame, die, net als ‘mijn’ kromme oude mevrouw, onbeweeglijk in een rolstoel zit. Tot ze haar het ‘Zwanenmeer’ laten horen. Gracieus verrijst ze en begint het ballet te dansen. Hoe ze na al die jaren roerloosheid de conditie heeft om het zelfs maar één akte vol te houden is iedereen een raadsel. In gedachten vloeien de beelden van de swingende tieners, de pianiste en de ballerina in elkaar over: wat blijft is het ritme, de beweging. Muziek brengt mensen in beweging. Dat wist ik al, want ‘mijn’ muziek heeft mensen overal in Nederland en onze buurlanden in beweging gebracht. Op talloze feestjes en een enkel droevig evenement. Dan hoefden ze alleen maar op te staan. Maar muziek doet meer dan mensen in beweging brengen. Die kleintjes gaan het beter doen. De pianiste kan weer haar naam zeggen. De gracieuze zwaan die haar pirouettes draait. Muziek beroert de ziel. Muziek doet leven. Marianne de Jong
19
20