e f a S p o f r u S
Internet hoort erbij Cyberpesten... nee toch? Chatten kan heel gezellig zijn Veilig internetten... ja toch!
editie 7-’09
1. Soms denk ik.....
Dit is afschuwelijk. Arme Mireille!! Ik word hier heel boos en verdrietig van. Zeker weten, want elk kind heeft recht op veiligheid!
Het begon al in groep 2. Ze pestten me. Ik mocht nooit meespelen en stond buiten de groep. Dat is eigenlijk al die jaren zo gebleven. Ze zochten gewoon een slachtoffer en ik kon niet goed van me afbijten. In het begin van het jaar kwamen twee meisjes op het idee om alle msn-adressen uit te wisselen. Dan konden we gezellig kletsen. Zo gezegd, zo gedaan. De eerste week was het heel gezellig. Ik dacht even dat het pesten voorbij zou zijn. Maar toen kwamen de pestmails en iedereen negeerde me als ik online kwam. Een paar
meisjes hadden wel medelijden met me, maar zij waren bang voor de anderen. Als ze het voor me op zouden nemen, werden ze misschien ook gepest. De juf kan er niet veel aan doen, want cyberpesten gebeurt thuis. Mijn ouders vinden het natuurlijk heel vervelend voor me. Ze weten niet wat ze kunnen doen. Zij zeggen: “Mireille… het gaat wel een keer over. Negeer die pestkoppen toch.” Maar het gaat niet over!! Het wordt steeds erger en laffer. Het ergste is, dat niemand serieus naar me luistert. Ik sta helemaal alleen! Alleen op de wereld! Soms denk ik… was ik maar nooit geboren!!
Internet is net een grote weg, met winkels, theaters, bibliotheken, scholen, parken en ga zo maar door. Daardoor kun je internet op veel manieren gebruiken. In deze les bespreken we 4 onderwerpen. Internet hoort erbij
Cyberpesten… nee toch ?
Chatten kan heel gezellig zijn
Veilig internetten… ja toch!
2. Internet hoort erbij
A B
OPDRACHT
OPDRACHT
Meer dan 90% van de kinderen in groep 8 gebruikt internet. Wat doe jij op internet?
Welke regels zijn er als jij op internet wilt of bent? 1. Er zijn voor mij geen regels, want
2. Ik moet me thuis aan 2 belangrijke regels houden.
3. Ik moet me op school aan 2 belangrijke regels houden.
Zowel kinderen als volwassenen gebruiken internet. Je kunt er bijna alles mee. Denk maar eens aan informatie opzoeken voor een spreekbeurt of werkstuk. We sturen berichten via e-mail, kopen en verkopen via internet en kunnen de route van Rotterdam naar Breda binnen een minuut op het beeldscherm ‘toveren’. Spelletjes, filmpjes en muziek zijn heel populair. En dat geldt ook voor chatten.
3. Cyberpesten... nee toch? Cyberpesten lijkt veel op ‘ouderwets’ pesten. Alleen het gebeurt niet op het schoolplein, maar via internet. Denk maar eens aan mailtjes en MSN. Ook gebeurt het via de gsm met sms’jes. Cyberpesten komt voor in verschillende vormen.
Internet is fantastisch… en ik weet dat het ook wel eens misgaat. Arme Mireille!!
Iemand opzettelijk een virus sturen
Iemand uitschelden of over iemand roddelen via e-mail, per SMS of op MSN
Beledigen, uitschelden en roddelen komen het meeste voor.
n a v r e t s e p r e b Cy d r e d j i w r e v l schoo
cyberwoensdag een en p o el g af t ef d met De directie he d. De jongen ha er ijd rw ve l o ikke klasgepester van scho aakt van een d em g to fo n ee douchen. zijn GSM les stond te ym g e d na via MSN noot die zich e cyberpester d r o o d d er w het Deze naaktfoto e ouders van D n. te o en g as er kl irectie deed verspreid ond klacht in. De d n ee en nd ie d slachtoffer e straf uit. erde daarna d vo en ek zo er ond Chatten kan zo leuk
en gezellig zijn. Om het gezellig te houden laat ik je graag opdracht E maken. Succes ermee!
E
Foto’s van iemand op internet zetten
Gehackt worden
OPDRACHT Wat is handig en slim om chatten gezellig te houden? Kies uit deze tien zinnen er zeven uit die voor jou het allerbelangrijkst zijn.
Ik gebruik een schuilnaam in plaats van mijn eigen naam. Ik vertel tijdens het chatten nooit mijn naam, adres, woonplaats en telefoonnummer aan iemand anders. Ik vertel mijn wachtwoord aan niemand; ook niet aan mijn beste vriend of vriendin. Ik gebruik mijn webcam alleen als die ander ook een webcam heeft. Ik gebruik mijn webcam alleen bij bekenden, die ook een webcam hebben. Ik zet geen foto van mijzelf in mijn visitekaartje. Ik verstuur nooit een foto van mijzelf via de chatbox. Ik chat alleen maar met mensen die ik persoonlijk ken. Ik verwijder en blokkeer een vriendje of vriendinnetje met wie ik ruzie heb. Ik vertel nare ervaringen tijdens het chatten altijd aan iemand anders.
C D
OPDRACHT
OPDRACHT
Iemand een dreigmailtje sturen
Pesten is laf… cyberpesten is nog veel laffer! Wat vind je van deze uitspraak?
Wat doe jij als je te maken krijgt met cyberpesten?
4. Chatten kan heel gezellig zijn Het Engelse woord ‘chatten’ betekent: praten, kletsen of babbelen. Via chatten kan je online met anderen ‘praten’ dus. Je typt een bericht in en verzendt dat naar de ander, die daar antwoord op geeft. Zo kan je heel gezellig in de chatroom met elkaar babbelen. Een bekende chatroom is MSN. Je gebruikt een inlognaam en een wachtwoord. Een voordeel van MSN is dat jij bepaalt wie wel of niet in jouw adreslijst en chatroom komt. Je kunt ook mensen weer verwijderen en blokkeren. Dat is wel handig als je bijvoorbeeld door iemand gepest wordt.
5. Veilig internetten… ja toch! Het is belangrijk om goede afspraken te maken over wat we wel en niet doen op internet. Die afspraken schrijven we op in een internetprotocol. Afspraken zijn belangrijk. Het is nog belangrijker dat iedereen zich daar aan OPDRACHT houdt.
F
Maak met alle kinderen van de klas een internetprotocol met 5 belangrijke afspraken
ol Internetprotoc 1. 2. 3. 4. 5.
van onze klas
Het internetprotocol geldt voor ons allemaal.
Maar niet iedereen doet hetzelfde op internet.
FLITSERS
Voor meer informatie kun je terecht bij: • website: www.kindertelefoon.nl (gratis telefoonnummer: 0800-0432); Daarom krijg • Wist je dat Stichting De Kinderconsument scholen je nog deze opdracht. Denk er goed over na kan helpen om cyberpesten aan te pakken. Daarmee maak je afspraken en surf op safe. Kijk maar eens bij www.kinderconsument.nl; met jezelf. • website: www.pestenislaf.nl; hier vind je tips voor OPDRACHT Maak 5 afspraken met jezelf over jouw een werkstuk of een spreekbeurt; gedrag op internet. Denk er goed over na. • website: www.kennisnet.nl; op deze site vind je ook Het gaat om afspraken die komen naast de tips over veilig internetten. afspraken uit opdracht F!
G
raken 5 gouden afsp
met mijzelf
I
DISCUSSIE gheid
OPDRACHT
6.
EINDTOETS en zo
We hebben heel wat informatie gekregen en afspraken gemaakt. Laten we eens kijken wat we geleerd hebben.
H
OPDRACHT
B V E I L I G H E I D U V T K P
In deze woordzoeker zitten 21 woorden uit deze les verborgen. De woorden staan van links naar rechts en van boven naar beneden. Best moeilijk hoor! Veel succes!
E S S W A C H T W O O R D O R I S I T E K A A R T J E R S T B C H A T R O O M W E B C A M C Y B E R P E S T E N Z A B I A B S C H U I L N A A M F G H Y Z H I J S M X Y L A F F E R A X A E H M K G F D C O J C E W C C K E S I U V W H T D C G Y Z K D L J N T S R A O K E E N T E R N E T P R O T O C O L V U N F M S E O P Q T I H Y S X V W L N K R L O G E J G Z V I R U S O M N I M S N K F A W H Q G S P N E T N M M L E B X I T S R Q O T I A F S P R A A J R L R A D R E S L Y S T C D cyberpesten, internet, veiligheid, chatten, msn, regels, gsm, smsjes, virus, hacken, laffer, politie, adreslijst, chatroom, schuilnaam, wachtwoord, webcam, visitekaartje, foto, afspraak, internetprotocol
K M N O P G I N B E K V E Q K U
li g Jouw vei net op inter lf!! ze e j k a a m
Daar ben je het zeker wel mee eens... of niet soms!!?
En dan nu aan het werk!! 1. Zoek krantenknipsels over problemen met onveilig internetgebruik. 2. Zoek op internet veilige websites om bijvoorbeeld informatie voor je spreekbeurt te kunnen zoeken. Je ziet hier enkele websites van de flitsers en tips erbij. Succes! a. www.kinderconsument.nl: klik op ‘voor kids’ en zoek bij ‘handige downloads’ naar tips voor jou en de school; b. www.pestenislaf.nl: klik bij Kids en ‘werkstuk?’; c. www.kennisnet.nl: klik bij Basisonderwijs op ‘Kids’ en daarna op ‘Groep 7-8’. Klik bij LEREN op ‘Kringgesprek’ en daarna bij Toppers op ‘Verstandig internetten’. Zoek hier naar handige tips. 3. Interview thuis en op school om na te gaan wat volwassen mensen bij veilig intergebruik het belangrijkst vinden. 4. Onderzoek wat je ouders weten van internet, MSN en cyberpesten. Vraag bijvoorbeeld wat zij vinden van cyberpesten. 5. Maak zelf een woordzoeker of puzzel over deze les en laat andere kinderen de oplossing vinden.
Samenstelling en copyright tekst lesbrief: Stichting Onderwijs & Samenleving, Barendrecht (NL) / Lokale Politie Antwerpen. Auteurs: J.Th.G.P. Franx, W. Kostense. Opdrachtgever: korpsleiding politie Rotterdam-Rijnmond. Ontwerp, fotografie, illustraties en lithografie: Xavier Troost, Pixel ID. Druk: OBT, Schiedam. www.doe-effe-normaal.nl © Stichting Onderwijs & Samenleving / Lokale Politie Antwerpen. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de Stichting Onderwijs & Samenleving te Barendrecht (NL) en/of de Lokale Politie Antwerpen. Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken dient men zich tot de Stichting Onderwijs & Samenleving te wenden.