Y Ddraig Goch: Hydref 2015

Hydref 2015

£1

Y Ddraig Goch Mae ar Gymru angen Plaid Cymru yn awr yn fwy nag erioed Leanne Wood AC, Arweinydd Plaid Cymru

M

ewn cyfnod o ansicrwydd gwleidyddol mawr, fe ddaw cyfle i bobl newid cwrs eu hanes.

Does dim modd gwrthdroi’r symudiad sylfaenol yng ngwleidyddiaeth y DG: aeth un genedl trwy ddadl ynghylch ymwahanu, cafodd un blaid fu gynt mewn llywodraeth ei chwalu yn etholiadol, mae cwestiwn ynghylch aelodaeth y DG o’r UE , mae sylfaen nawdd cymdeithasol yn cael ei ddatgymalu, a bydd plaid fawr yn rhyfela’n fewnol am flynyddoedd i ddod.

Mewn cyfnod o ad-drefnu sylfaenol, y wers i fudiad cenedlaethol Cymru a’r blaid sy’n ei harwain yw y bydd newid yn ein cenedl yn digwydd os penderfynwn lunio ein llwybr yn unig yn hytrach na gwneud dim ond gwylio o’r cyrion.

Mae ein tynged yn ein dwylo ein hunain ac mae cyd-destun datganoli yn rhoi cryn fantais i ni er mwyn symud Cymru yn ei blaen.

Dros yr haf, buom yn dathlu naw deng mlynedd o Blaid Cymru.

Beth fyddai’n cyndeidiau wedi ei roi i gael y cyfle sy’n wynebu Plaid Cymru heddiw?

Bydd newyddiadurwyr a sylwebyddion yn ceisio cyflwyno etholiadau nesaf y Cynulliad Cenedlaethol fel fawr mwy na brwydr o gyfuniadau; pa gyfuniad o bleidiau all yn realistig arwain llywodraeth nesaf Cymru?

Rwy’n erfyn ar ein haelodau i beidio ag ildio i’r hyn sy’n cyfateb i gymryd pobl a chenedl yn ganiataol.

Nid yw Plaid Cymru yn ymladd yr etholiadau hyn er mwyn ychwanegu at y rhifau, i chwarae’n saff, gan obeithio gwneud ‘sioe go dda ohoni’.

Fel pob un ohonoch, fe ddes i wleidyddiaeth er mwyn trawsnewid gwleidyddiaeth gan gychwyn gyda’n cenedl ein hunain.

Dyma’n cyfle i wneud yr union beth hwnnw.

Fe fydd hyn yn golygu ymgyrch ar lawr gwlad fydd yn dwyn i gof ddyddiau cyffrous 1999.

Ymgyrchu egnïol, wedi ei dargedu, fydd yn llawn optimistiaeth a phenderfyniad. Mae ar Gymru angen Plaid Cymru yn awr yn fwy nag erioed. Mae ar bobl angen dechrau newydd ac arweiniad cryf.

Nid dewis rhwng dau arlliw o’r un llwyd sefydliadol yw hwn.

Er mwyn sicrhau bod ein syniadau a’n polisïau ar yr agenda wleidyddol a fydd gerbron pobl ym mis Mai, carwn ofyn i bob un ohonoch gysylltu â’ch timau ymgyrchu a chynnig eich amser i gyrraedd etholwyr, i newid meddyliau, i ennill calonnau.

Lle’r ydym yn gweithio, fe allwn ennill.

Pan fyddwn yn ennill, bydd cenedl yn deffro o’i thrwmgwsg.

Geraint Day Pennaeth Ymgyrchu

Etholiad 2016 a CHI!

F

el aelod o Blaid Cymru rydych eisoes wedi datgan eich cred mewn Cymru fodern, rydd, ffyniannus.

Mae nifer o aelodau yn awyddus i fod yn fwy gweithgar mewn ymgyrchoedd etholiadol ac yn dewis gwirfoddoli. Ond mae angen llawer mwy!

Dyma saith ffordd y gallwch chi helpu.

1. Ffonio 10 cefnogwr posib o’ch cartref; 2. Dod i’r Gynhadledd flynyddol a chefnogi eich ymgeisydd lleol yn ogystal â gwrando ar Leanne Wood AC a Nicola Sturgeon yn amlinellu eu syniadau ar gyfer yr etholiadau sydd ar droed yng Nghymru a’r Alban; 3. Cyfryngau cymdeithasol - Sicrhau eich bod yn dilyn Plaid Cymru ar Facebook, Twitter, Instagram, Google+ a Linkedin; 4. Cyfryngau cymdeithasol - Rhannu neu ail drydar postiad swyddogol gan y Blaid bob dydd; 5. Mae eich ymgyrch leol yn chwilio am wirfoddolwyr - fe fydden nhw’n arbennig o falch o glywed ganddo’ch chi. Gall gweithgaredd gynnwys, cnocio drysau, taflennu, cynorthwyo ar

stondin stryd, stwffio amlenni, neu ddarparu lluniaeth mewn digwyddiadau a drefnir gan y Blaid; 6. I dderbyn manylion cyswllt eich tîm ymgyrchu lleol, cysylltwch â ni yn Nhŷ Gwynfor drwy ffonio 029 20 47 22 72 a dewis yr opsiwn ymgyrchu.

7. Os nad oes modd i chi gynorthwyo eich tîm ymgyrchu lleol ond eich bod eisiau cynorthwyo, cysylltwch â mi ar y cyfeiriad e-bost canlynol: geraintday@plaidcymru.org. Fe anfonaf 20 taflen genedlaethol i chi i’w dosbarthu ar eich stryd.

Waeth beth fyddwch chi’n ei wneud, bydd eich amser a’ch ymdrech yn cael ei werthfawrogi ac rwy’n sicr y bydd y profiad yn un boddhaus y byddwch yn ei fwynhau! Fe’ch gwelaf yn ystod yr ymgyrch!

Ysbrydoliaeth yn yr Ysgol Haf Siôn Trewyn

C

ynhaliwyd amrywiaeth o weithgareddau a sesiynau difyr yn ystod Ysgol Haf y Blaid fis Gorffennaf: o gyflwyniadau ynglŷn â chasglu data mewn etholiad, i sesiwn cwestiwn ac ateb gydag aelodau’r Cabinet Cysgodol. Bu’n gyfle gwych hefyd i aelodau a gwleidyddion drafod ein polisïau a’n gweledigaeth ar gyfer Etholiad 2016. Pwysleisiodd Leanne Wood AC ein negeseuon cryf ar iechyd, addysg a’r economi, ynghyd â phwysigrwydd cyfathrebu’r negeseuon yma yn effeithiol ac mewn modd gadarnhaol ar y stepan y drws.

Fel aelod ifanc mwynheais sesiwn Plaid Cymru Ifanc a’r sgyrsiau cefais gyda’r aelodau ifanc eraill yn yr Ysgol Haf ac yn y dafarn. Soniodd cynrychiolwyr ifanc o bleidiau eraill Cynghrair Rhydd Ewrop am lwyddiannau eu pleidiau a’r heriau sy’n eu hwynebu.

Ymhellach, arweiniodd Jill Evans ASE drafodaeth ddiddorol ar yr Undeb Ewropeaidd. Trafodwyd llwyddiannau’r UE mewn meysydd Y Ddraig Goch

megis hawliau gweithwyr a rheolaethau amgylcheddol; yn ogystal a Phartneriaeth Masnachu a Buddsoddi Trawsiwerydd (TTIP) sy’n bygwth y llwyddiannau hyn; ynghyd â’r sefyllfa wleidyddol yng Ngroeg.

Lionel Razzle ar y nos Wener, (fe fwynheais er mai fy nhîm i oedd y gwaethaf o’r holl dimau!), ac roedd y noson gomedi ar y nos Sadwrn hefyd yn llwyddiant.

Cawsom fel aelodau, gyfle i ddylanwadu ar bolisïau’r Blaid mewn gweithgaredd grŵp, ble trafodon ni gwestiynau manwl fel sut y gallai llywodraeth Plaid Cymru yn y Cynulliad sicrhau fod pobl hŷn yn derbyn y gofal gorau posib. Wrth gwrs, mae’n rhaid i’r Blaid ennill grym ym Mae Caerdydd er mwyn i ni allu gwneud gwahaniaeth cadarnhaol o’r math yma i fywydau pobol yng Nghymru.

O ganlyniad, roedd y sesiwn ar sut i ennill ymgyrch yn werthfawr iawn.

Yn ogystal, cefais fy ysbrydoli gan Adam Price a’i gyflwyniad ar sgiliau perswâd.

Ar y diwrnod olaf, cafwyd cyflwyniadau ar sut i herio’r blaid Lafur ac agweddau pleidleiswyr tuag at Blaid Cymru. I gloi’r penwythnos cofiadwy hwn, cafwyd sesiwn cwestiwn ac ateb gyda’r Cabinet Cysgodol. Ni chefais gyfle i ofyn cwestiwn, felly gofynnais gwestiwn i Leanne Wood AC wedi i’r sesiwn ddod i ben. Roedd hi’n amlwg wrth siarad â Leanne, wrth wrando ar y Cabinet Cysgodol, ac wrth glywed safbwyntiau aelodau’r Blaid, y byddai llywodraeth Plaid Cymru yn un ffres ac yn llawn syniadau positif dros greu Cymru well a thecach.

I mi, roedd cyfarfod pobol newydd yn sicr yn un o uchafbwyntiau’r Ysgol Haf. Cynhaliwyd cwis comedi gyda

Ymlaen!

Dilynwch Siôn Trewyn ar Twitter: @TrewzS

Hydref 2015

Oes Corbyn/Jones a’r cyfleoedd i Blaid Cymru Dafydd Wigley

M

ae arweinyddiaeth plaid Lafur y DG yn amlwg yn fater i aelodau’r blaid honno.

Serch hynny, mae’n bosib y bydd digwyddiadau diweddar yn cael effaith arwyddocaol ar Gymru. O ganlyniad, mae gan Blaid Cymru ddiddordeb uniongyrchol – a phryderon dilys.

Os yw buddugoliaeth Jeremy Corbyn yn cynrychioli diwedd gwleidyddiaeth grwpiau-ffocws – gyda gwleidyddiaeth greddf yn cymryd ei lle – yna mae’r mwyafrif yn gytûn fod hynny’n haeddu croeso. Mae agwedd sinigaidd Llafur Newydd wedi diraddio gwleidyddiaeth gan arwain at ymchwydd mewn gelyniaeth gyhoeddus tuag at wleidyddion o bob plaid, a’r broses wleidyddol.

Roedd proffil Leanne Wood AC, Nicola Sturgeon a Natalie Bennett yn ystod yr etholiad cyffredinol yn chwa o awyr iach – ac os yw Jeremy Corbyn am ddilyn yr un trywydd bydd croeso i hynny: ond amser a ddengys.

Os yw buddugoliaeth Corbyn yn rhagflaenu newid sylfaenol i “gynnig” Llafur: ble mae hyn yn gadael Llafur yng Nghymru? Mae Carwyn Jones a Jeremy Corbyn yn perthyn i ddwy gorlan dra wahanol o fewn eu plaid. Ond un blaid Lafur sydd; a Jeremy Corbyn yw’r un a’r unig arweinydd, fel nododd Paul Flynn AS ar Radio Wales yn ddiweddar.

Mudiad atodol yw Llafur yng Nghymru. Yn ystod Etholiad y

Undeb Credyd

Plaid Cymru Aelodau yn ei rhedeg er budd aelodau

Cynulliad, bydd gan etholwyr yr hawl i wybod pa frand o’r blaid Lafur sy’n cystadlu i lywodraethu Cymru.

Ar rai materion polisi, mae’r Blaid a Corbyn yn teithio i’r un cyfeiriad. Trident, Irac, llymder, ffoaduriaid, yr amgylchedd a bancwyr - fe fyddem yn rhannu teimladau tebyg. Ond Plaid Cymru, yr SNP a’r Gwyrddion fu’n arwain ar y materion hyn yn ystod yr etholiad diwethaf – nid Llafur.

Mae Plaid Cymru’n anghytuno gyda Corbyn ar sawl mater hefyd.

Condemniwn yr agwedd Lundeinig mae Llafur wedi ei mabwysiadu dros y blynyddoedd. Hyd yma, does dim i awgrymu y bydd hyn yn newid dan yr arweinydd newydd.

Mae Plaid Cymru, fel yr SNP, yn gwbwl ymrwymedig i’n dyfodol o fewn yr Undeb Ewropeaidd.

Safbwynt hynod annelwig sydd gan Corbyn. Dyma’r rheswm fod cynifer o’i gydweithwyr o blaid Ewrop wedi gwrthod gwasanaethu yn ei gabinet cysgodol.

Os, fel yr awgryma Lance Price, y bydd “grim ructions” o fewn y blaid Lafur, yn ymylu ar ryfel cartref, yna mae’n gwbl glir na fydd Llafur mewn lle i ateb anghenion Cymru.

Rhaid amau hefyd a oes gan Corbyn unrhyw gydymdeimlad neu ddealltwriaeth o fywyd yn y Gymru wledig a’r broses ddatganoli. Prin y crybwyllwyd y pwnc yn ystod ei ymgyrch.

Yn y Cynulliad nesaf bydd angen

dybryd am adfywiad economaidd i Gymru. Bydd rhaid i hyn ddibynnu ar ehangu busnesau presennol a denu, ble fo’n bosib, buddsoddiad o’r tu allan i Gymru er mwyn ychwanegu gwerth i’n heconomi.

Yn y maes hwn, mae ethol Jeremy Corbyn yn cymylu pethau.

Mae Llafur mewn perygl o golli pob hygrededd fel plaid lywodraethol mewn materion o’r fath. Rhaid felly i Blaid Cymru arwain yr ymdrechion i sicrhau adfywiad economaidd, yn cynnwys buddsoddiad mewnol.

Mae record Llafur, wrth arwain Llywodraeth Cymru ers 1999, wedi bod yn warthus, yn “un mlynedd ar bymtheg o wastraff dan Lafur,” fel y disgrifiodd arweinydd Plaid Cymru. Mae’n ddadlennol fod John Griffiths AC wedi galw ar faniffesto Llafur i fod yn dra gwahanol ar gyfer etholiad y Cynulliad i’r hyn welwyd yn y blynyddoedd diwethaf: a welwyd cyfaddefiad mwy clir o fethiant erioed?

Mae ar Gymru angen arweinyddiaeth llawer gwell na’r hyn mae Llafur wedi ei gynnig.

Mae’n rhaid i Blaid Cymru dderbyn y cyfrifoldeb fel prif flaenoriaeth Llywodraeth 2016-2021. Mae hinsawdd wleidyddol newydd heddiw yn cynnig cyfle aruthrol i’r Blaid ac i’n cymunedau ledled y genedl. Ni allwn ymddiried mewn plaid Lafur ranedig, gyda’i record o fethiant mewn cymaint o feysydd allweddol, i gyflawni dros Gymru – nid yng Nghaerdydd nac yn San Steffan. Rydym yn barod i wneud y gwaith ein hunain.

Mae Undeb Credyd Plaid Cymru (UCPCCU) yn dyst ymarferol i athroniaeth gydweithredol y Blaid o adeiladu Cymru newydd annibynol, hyderus.

Mae cynilo arian yn golygu bod gennych chi rywbeth i edrych ymlaen ato ac i syrthio’n ôl arno.Talwyd difidend o 2% ar gynilion yn 2011/12.

Yr aelodau sy’n berchen ar UCPCCU ac ers 20 mlynedd mae UCPCCU wedi gweithio dros aelodau’r Blaid a’u teuluoedd, yn cefnogi eu busnesau teuluol bychain a Changhennau’r Blaid.

Yn ddibynnol ar statws mae’n bosib benthyg hyd at £5,000 trwy benthyciad isel ei gost, heb unrhyw daliadau cudd.

Ymunwch ag Undeb Credyd Plaid Cymru ein sefydliad ariannol cenedlaethol ni.

Am fwy o fanylion, ewch at www.ucpccu.org Cliciwch ar ‘Ffurflenni’ er mwyn dadlwytho’r Ffurflenni Cais am Aelodaeth ac Archeb Banc. Printiwch a chwblhau y ffurflennni a’u postio i Swyddfa’r Undeb Credyd.

Undeb Credyd Plaid Cymru (UCPCCU) Tŷ’r Cymry, 11 Heol Gordon, Caerdydd, CF24 3AJ T: 029 2049 1888 www.ucpccu.org E: post@ucpccu.org

Plaid Cymru Ifanc Aled Morgan Hughes

Hwyl yr Ysgol Haf

C

afwyd penwythnos arbennig yng Nghaerdydd fis Gorffennaf yn Ysgol Haf Plaid Cymru. Gwych oedd gweld nifer fawr iawn o wynebau ifanc, newydd yn mynychu’r digwyddiad gan fwynhau sesiynau difyr megis un Adam Price ar ddatblygu sgiliau perswâd a’r sesiwn cwestiwn ac ateb gyda Chabinet Cysgodol Plaid Cymru.

Ar y nos Sadwrn, cynhaliwyd sesiwn arbennig gan Blaid Cymru Ifanc a gynigiodd gyfle i ni rannu ein gweledigaeth a gwybodaeth am ein gweithgarwch gydag aelodau’r Blaid yn ehangach.

Cafwyd cyfle hefyd i glywed gan unigolion o chwaer-bleidiau yng Nghatalonia, Valencia a Gwlad y Basg yn trafod eu sefyllfa hwy.

Dilynwyd y sesiwn gyda chyfle i gymdeithasu dros beint (neu ddau!) ym Mae Caerdydd.

Yn yr Eisteddfod…

‘S

teddfod dda oedd ‘Steddfod Meifod. Ynghyd â’r Cadeirio, Coroni, canu a’r effemera eisteddfodol arferol, bu’n blatfform i amrywiaeth o ddigwyddiadau pellach, mwy gwleidyddol eu naws. Brynhawn Gwener, cynhaliodd Plaid Ifanc ein sesiwn flynyddol, eleni yng nghwmni’r gantores boblogaidd Casi Wyn. Roedd hi’n braf gweld cynulleidfa ifanc, fyrlymus yn dod i wrando ar Branwen Dafydd, ein Swyddog Merched, yn holi’r seren fu’n perfformio ym Maes B eleni. Cafwyd trafodaeth ddwys am nifer o faterion yn cynnwys cerddoriaeth, gwleidyddiaeth a Chymry Llundain, gyda chyfle i’r gynulleidfa hefyd holi cwestiynau ar ddiwedd y sgwrs. Rydym ni’n edrych ymlaen at Eisteddfod Y Fenni flwyddyn nesaf yn barod!

Canghennau Prifysgol G

yda thymor y prifysgolion bellach wedi ail-ddechrau, bydd canghennau Prifysgol Plaid Cymru Ifanc unwaith eto yn paratoi at flwyddyn llawn digwyddiadau a gweithgarwch. Lleolir Canghennau ym mhrifysgolion Aberystwyth, Abertawe, Bangor a Chaerdydd. Gyda’r misoedd nesaf yn addo i fod yn rhai hollbwysig yn hanes y Blaid, yn sicr bydd digon i’w wneud. O ganfasio i gymdeithasu – fe fydd rhywbeth at ddant pawb! Am fwy o wybodaeth am sut i ymuno gyda changen prifysgol ewch i wefan Plaid Cymru Ifanc, neu cysylltwch gyda ni ar plaidifancyouth@gmail.com

www.plaidifanc.org Y Ddraig Goch

@plaidifancyouth Hydref 2015

Digwyddiadau’r Haf Eisteddfod Genedlaethol Meifod Penblwydd Hapus Plaid Cymru! (top chwith) Y delynores Catrin Finch cyn ei pherfformiad yn Nhe Parti 90 y Blaid ar y Maes (chwith) Y Cartwnwydd Mumph yn lansio ei Galendr Plaid Cymru newydd (gwaelod chwith)

Y Sioe Frenhinol Jill Evans ASE yn sgwrsio gydag ymwelydd i stondin Plaid Cymru a Leanne Wood yn mwynhau trafod busnes gydag aelodau Ffederasiwn y Busnesau Bach.

#FanLeanne Y Daith i Drafod Cymru yn dechrau yng Nghaerdydd a chefnogi ymgyrch Sian Gwenllian ym Mangor.

Pam na fu Cymru Siôn Jobbins fu’n darllen Pam na fu Cymru – Methiant Cenedlaetholdeb Cymraeg gan Simon Brooks

M

ae’r gyfrol hon yn un anodd i genedlaetholwr ei darllen. Mae’n gyfrol am sut y gadawodd y Cymry i’r Gymraeg lithro drwy eu dwylo yn sgil yr ysfa i fod yn Brydeinwyr ac yn bobl ryddfrydig dda. Ond mae’n rhaid i unrhyw un sy’n dioddef o anhwylder ddeall natur y loes cyn ei drin.

Ideoleg yw Prydeindod, fel Comiwnyddiaeth neu Thatcheriaeth. Mae derbyn ideoleg Prydeindod yn gyffur sy’n lladd gallu ac ewyllys cenedl i roi ei hiaith a’i buddiannau ei hun yn gyntaf. Fel y dangosa Simon Brooks yn ei gyfrol, derbyniodd y Cymry’r ideoleg yma’n llawn yn y 19eg ganrif. Roedd hyd yn oed y rhai oedd yn deisyfu hawliau cenhedloedd tramor neu werinwyr gartref yn analluog i weld neu’n ofni herio’r ideoleg a fyddai’n troi Cymru yn Lloegr.

Mae ôl ymchwil a chwmpas rhyngwladol y gyfrol hon yn llusern i’r drafodaeth ar wleidyddiaeth Cymru.

Gyda chymorth grant Cronfa Goffa Saunders Lewis aeth Brooks ati i ddysgu Almaeneg yn unswydd er mwyn meddu ar sbectol i ddarllen am hynt a llwyddiant y mudiadau iaith a chenedlaethol yn nwyrain Ewrop. Dyma ffrwyth ei lafur a’i feddwl

deallusol miniog.

Tanseilia’r gyfrol fyth hunanfodlon gwleidyddiaeth ‘flaengar’ rhyddfrydiaeth, ymneilltuol Gymraeg a’i ddisgynnydd mwy asgell chwith. Dangosa sut y derbyniodd y Cymry blaengar rhyddfrydol fersiwn Thatcheraidd o hunaniaeth – sef hunaniaeth Gymreig unigolyddol yn hytrach nag un genedlaethol. Hynny yw, derbyn y syniadaeth bod modd mynd ymlaen yn y byd fel unigolyn o ddysgu a mabwysiadu Seisnigrwydd sifig. O ganlyniad, ni aethpwyd ati o ddifri i feddu ar hawliau cenedlaethol na hawliau ieithyddol i’r gymuned gyfan.

Gan i’r Cymry wrthod gwneud yr iaith yn brif fathodyn eu hunaniaeth - a fyddai wedi arwain at y Gymraeg fel iaith aml ethnig - rhaid oedd wrth fathodyn arall o genedligrwydd. Gwnaethpwyd hyn drwy sefydliadau sifig (darllener ‘Saesneg eu hiaith’) a bathodyn Cymru fel gwlad flaengar – derbyniol i Brydeindod.

Mae neges Simon i genedlaetholwyr heddiw’n glir. Rhaid cynnal ac ymladd dros genedligrwydd ble mae’r Gymraeg yn hollol greiddiol. Rhaid bod yn barod i wneud safiad dros hynny – hyd yn oed os yw’n mynd yn groes i’n ffrindiau rhyddfrydig. Yn 1848 gwrthododd y Tsieciaid fynychu senedd ryddfrydol newydd yr egin Almaen unedig. Taflwyd anfri arnynt am eu diffyg cefnogaeth. Ond drwy’r weithred honno, rhyddhawyd y Tsieciaid i sefydlu eu hunaniaeth genedlaethol wrth eu gwerthoedd a’i hiaith ei hun.

Mewn ffordd, gofynna Brooks, petai Corbyn a Llafur rhyddfrydig yn galw confensiwn cyfansoddiadol i drafod dyfodol Prydain a fyddai gan Blaid Cymru’r nerth i wrthod mynychu gan fynnu mai annibyniaeth yw’r unig ateb? Neu, a fyddem ni’n dilyn yr un hen lwybr rhyddfrydig cymedrol rhag pechu ein ffrindiau Prydeinig?

Fe ddylai pob cenedlaetholwr ddarllen y llyfr hwn.

Dylid hefyd ei gyfieithu i’r Saesneg – mae’n gyfraniad pwysig i ddealltwriaeth o hanes Cymru ac yn llawlyfr hanfodol i unrhyw fudiad cenedlaetholgar ar sut i beidio gwneud yr un camgymeriadau â Chymru a’r Gymraeg.

Pam Na Fu Cymru – Methiant Cenedlaetholdeb Cymraeg Simon Brooks Gwasg Prifysgol Cymru £16.99

Y Ddraig Goch

Hydref 2015

Nabod ein Pobl: Steffan Lewis Rhif 1 ar Restr Ranbarthol Dwyrain De Cymru mlynedd yn nol bellach – ‘sdim rhyfedd mod i’n edrych tua hanner cant oed erbyn hyn!

Pam Plaid Cymru?

Mae’n syml iawn i mi, mae pobl Cymru wedi penderfynu eu bod yn genedl ac o ganlyniad mae rhaid i ni wynebu cyfrifoldebau bod yn genedl yn ogystal â disgwyl yr hawliau a ddaw gydag hynny.

Mae’r ffaith ein bod ni’n genedl yn rhoi i ni’r cyfle i adeiladu cymdeithas unigryw, wedi ei selio ar ein hegwyddorion, ein blaenoriaethau a’n disgwyliadau.

Yn fy nhyb i, dim ond drwy fwynhau statws normal fel cenedl annibynnol y gallwn wireddu ein potensial.

Soniwch am eich cefndir Cefais fy magu yng Nghwm Sirhywi yng nghalon Gwent, yn Crosskeys ac yn hwyrach yn Nhredegar. Fe ges i fy addysg yn Ysgol Gyfun Gwynllyw, Pont-y-pŵl a derbyn gradd mewn Hanes fel myfyriwr aeddfed ym Mhrifysgol Morgannwg.

Er fy mod i wedi bod yn ffodus i weithio ym myd gwleidyddiaeth am rai blynyddoedd, ar hyn o bryd fel ymgynghorydd i Leanne Wood AC, dwi hefyd wedi gweithio ar linell gynhyrchu mewn ffatri a dros y gwasanaeth iechyd yn yr Alban.

Atgof gwleidyddol cyntaf?

Thatcher yn colli arweinyddiaeth y blaid Geidwadol ac o ganlyniad ei swydd fel Prif Weinidog. Roedd yr holl helynt yn ddechrau cyfnod hynod ddiddorol i’r wladwriaeth ac i Gymru. Rwy’n cofio teimlo’r angen i wylio datblygiadau gwleidyddol yn agos iawn am y tro cyntaf. Roedd problemau Neil Kinnock fel arweinydd y blaid Lafur tua’r un cyfnod ac roedd ei agwedd ef tuag at ei wlad ei hun yn sbardun i’m cenedlaetholdeb.

Pryd y daethoch chi’n aelod o Blaid Cymru?

Pan o’n i’n 10 neu 11 oed. Tua 1994, felly dros ugain

Arwyr gwleidyddol?

Falle nad yw’n ‘arwr’ ond mae cyn Arlywydd Estonia, Lennart Meri, yn bendant yn wleidydd rwy’n ei edmygu.

Diddordebau tu hwnt i Blaid Cymru?

Rwy’n mwynhau’n fawr iawn fy nghyfrifoldeb newydd o fod yn dad i’n mab bach annwyl, Celyn. Yn ogystal rwy’n dilyn tîm pêl-droed cenedlaethol Cymru ac yn cefnogi’r clwb unigryw, Celtic.

Ein Cynhadledd Bwysicaf Erioed?

Math Wiliam, Uwch Swyddog Cyfathrebu Plaid Cymru

G

orau chwarae, cyd chwarae.

Dyna’r geiriau ar grysau pêldroedwyr Cymru, sydd wedi profi llwyddiant aruthrol ers iddyn nhw ddechrau chwarae yn unol â’r moto fel tîm cryf, unedig. Nid yw timau rhanedig sy’n ymladd ymysg ei gilydd yn medru chwarae’n dda.

Does dim ond angen edrych ar helynt tîm pêl-droed Ffrainc yng Nghwpan y Byd 2010 i weld hynny.

Roedd ganddynt chwaraewyr gwych, ond gan iddyn nhw ffraeo’n ddi-baid ymysg ei gilydd a gyda’u rheolwr, gartref yr aethant wedi’r rownd gyntaf a’u pennau yn eu plu.

Mae’r hyn sy’n wir ym myd chwaraeon hefyd yn wir ym myd gwleidyddiaeth. Mae’n hen wireb wleidyddol nad yw pleidiau rhanedig yn gallu arwain yn effeithiol nac ennyn ffydd y bobl.

Gyda Llafur yn wan, yn rhanedig, yn ddi-gyfeiriad a gyda’r dasg amhosibl o geisio amddiffyn eu record ofnadwy mewn llywodraeth

ers 2011, mae cyfle unigryw yma i Blaid Cymru unedig wneud cynnydd mawr yn etholiad Cynulliad fis Mai gyda’n Cabinet Cysgodol talentog a’r Arweinydd mwyaf adnabyddus yng Nghymru, Leanne Wood AC.

• Ynni;

O ganlyniad fe fydd y Gynhadledd Flynyddol nesaf yn un o’r pwysicaf yn ein hanes. Dewch i ni gynnal y momentwm presennol a dangos i bawb ein bod o ddifri ynghylch ennill seddi a bod y blaid fwyaf yn 2016. Felly dewch yn llu – cewch groeso cynnes ac mae digon yn digwydd i’ch cadw’n ddiddan drwy gydol y penwythnos.

• Aelodaeth Cymru o’r UE.

Yn ogystal ag areithiau gan Leanne Wood AC a’n tîm gwych o ymgeisyddion, fe fydd Prif Weinidog yr Alban hefyd yn annerch. Roedd Nicola Sturgeon yn ddirprwy arweinydd yr SNP nôl yn 2007 pan yn groes i’r disgwyl y daethant yn blaid fwyaf Holyrood – fel y bwriadwn ninnau wneud y flwyddyn nesaf.

Bydd cyfle i chi bleidleisio ar sawl mater pwysig yn ystod y Gynhadledd, gyda chynigion yn y meysydd canlynol yn cael eu trafod:

Y Ddraig Goch

• Hawliau Gweithwyr; • Ad-drefnu Llywodraeth Leol; • Trafnidiaeth; • Bil Cymru; Fe fyddwn hefyd yn cynnal hysting ar gyfer etholiad Comisiynwyr Heddlu a Throsedd ac yn ethol Cadeirydd a Chyfarwyddyd Polisi newydd. Dewch i fwrw’ch pleidlais.

Cynhelir Cinio’r Gynhadledd yng Ngwesty’r Marine, a hynny ar y nos Wener. Datgelir enw’r siaradwr gwadd arbennig yn y man.

Pris i aelodau yw £35.

Mae Clwb Pêl-droed Aberystwyth wedi bod yn dyst i sawl sgandal dros y blynyddoedd ar nosweithiau Sadwrn gwirion. Lleoliad addas felly ar gyfer y Rifíw. Mi fydd y noson yn un ffraeth, llawn hwyl ac yn ffordd wych o gloi’r penwythnos.

Pris tocynnau wrth y drws yw £15, £10 o flaen llaw.

I brynu tocynnau ar gyfer y Cinio neu’r Rifíw neu am fwy o wybodaeth am y Gynhadledd ffoniwch Dŷ Gwynfor ar 02920 472272.

Hydref 2015