Najnowszy numer Tygodnika PLUS w New Jersey

TYGODNIK W NEW JERSEY I PENSYLWANII

BRAK OPŁATY ROCZNEJ

BRAK OPŁAT ZA TRANSAKCJE ZAGRANICZNE

USŁUGA POMOCY GLOBALNEJ • NAGRODY GOTÓWKOWE I

Wszystkie karty kredytowe PSFCU podlegają weryfikacji kredytowej i akceptacji. Wymagane członkostwo w PSFCU. Produkty nie są dostępne we wszystkich stanach. Mogą obowiązywać inne ograniczenia. W przypadku pytań dotyczących kart kredytowych oferowanych przez PSFCU prosimy o kontakt z najbliższym oddziałem lub naszym Centrum Obsługi Klienta pod numerem 1.855.PSFCU.4U

CPK NADAL POD ZNAKIEM ZAPYTANIA

To jedna z najgorętszych dyskusji w Polsce w ostatnich miesiącach. Od październikowych wyborów parlamentarnych Centralny Port Komunikacyjny wciąż jest pod znakiem zapytania. Nowy rząd wciąż przeprowadza audyty. Budowa, zapowiadana jako największe przedsięwzięcie infrastrukturalne w historii, to nie tylko plan potężnego lotniska między Warszawą a Łodzią, ale także obejmująca cały kraj przebudowa sieci kolejowej. - Powinniśmy obniżać temperaturę sporu wokół Centralnego Portu Komunikacyjnego i przechodzić do konkretnych, bardziej operacyjnych decyzji - ocenia Michał Litwin dyrektor generalny Związku Niezależnych Przewoźników Kolejowych.

CPK W LICZBACH

1981 km nowych linii kolejowych do 2034 roku, 12 tras i 10 tzw. szprych prowadzących z różnych regionów Polski do stolicy i samego CPK – tak w liczbach wygląda Program Kolejowy CPK, którego realizacja miała się odbyć głównie w tej dekadzie. Zaraz po wyborach 15 października 2023 roku nowa koalicja rządowa zapowiedziała dogłębny audyt całego przedsięwzięcia, a projekt CPK stanął pod znakiem zapytania i stał się elementem politycznego sporu.

TEMAT BARDZO GORĄCY

–  Temat CPK jest tematem bardzo nośnym i ciągle jeszcze gorącym, i z jednej strony dobrze, że na ten temat debatujemy, natomiast powinniśmy już powoli obniżać tę temperaturę sporu, już powinniśmy wykraczać czy zamykać temat CPK jako sporu politycznego i przechodzić do bardziej operacyjnych, konkretnych decyzji. Są pewne sygnały, że być może w tym kierunku zmierzamy, natomiast zawsze diabeł tkwi w szczegółach – mówi Michał Litwin.

W tym wypadku projekt CPK trzeba traktować jako szerszą całość obejmującą nie tylko potężny port lotniczy zlokalizowany między Warszawą a Łodzią, ale także pozostałe „otoczenie infrastrukturalne”, w tym zapowiadany jako przełomowy komponent kolejowy.

– Sygnały w tym momencie są takie, że przede wszystkim projekt ten zostanie przeniesiony w całości do Ministerstwa Infrastruktury, więc skończymy z pewnego rodzaju dualizmem w planowaniu sieci kolejowej, że część rzeczy się dzieje u pełnomocnika rządu ds. CPK, który jest w innym ministerstwie, część jest w Ministerstwie Infrastruktury. Teraz będzie całościowe planowanie i to jest na pewno dobre – zauważa ekspert.

Otwartym pytaniem pozostaje, które elementy mają nadal szansę na realizację. Przypomnijmy, komponent CPK z uwagi na układ komunikacyjny sieci kolejowej zakładał budowę według modelu piasty i szprychy. Dziś nikt nie jest w stanie odpowiedzieć, które elementy będą realizowane, a które zaniechane.

–  W sposób oczywisty, i to jest poza marginesem dyskusji, jest linia „Y”, Warszawa – Łódź –Poznań – Wrocław oraz linia Katowice – Ostrawa, tutaj wszyscy deklarują, że to są elementy potrzebne i będą kontynuowane. Prawdą jest,

że budowa i realizacja całego projektu, potem budowa trochę czasu zajmie, mówi się, że realizacja może być nawet do 2035 roku i tak to pewnie będzie wyglądało, natomiast nie zwalnia nas to z obowiązku myślenia o docelowej sieci kolejowej – zauważa Michał Litwin.

Dyskusja o przyszłości układu komunikacyjnego docelowej sieci pozostaje sprawą otwartą. Tym bardziej że wspomniany model „piasty i szprychy” spotkał się już z poważnymi zastrzeżeniami z uwagi na swój policentryzm.

– Wydaje się, że model piasty i szprychy nie jest modelem optymalnym, Polska jest krajem policentrycznym, polska sieć drogowa jest policentryczna i nie zbiega się w żadnym konkretnym miejscu, nawet w Warszawie, w największym miejscu, tylko jest to układ bardziej sieciowy i trudno mi znaleźć argumenty, które by mówiły, że należy inaczej zaplanować sieć kolejową – mówi dyrektor generalny Związku Niezależnych Przewoźników Kolejowych.

To oznacza, że konieczna jest kontynuacja dyskusji z udziałem wielu środowisk takich jak przewoźnicy, samorządowcy, organizacje pracodawców itd. Głównym zarzutem stawianym wobec Komponentu Kolejowego CPK jest podporządkowanie sieci pod potrzeby lotniska. Równie ważne jest wzięcie pod uwagę kwestii rozwoju różnych regionów kraju, oddalonych od pogranicza województw mazowieckiego i łódzkiego.

Takie postawienie sprawy mogłoby być krzywdzące dla peryferyjnych województw oraz jakości transportu między średnimi i dużymi miastami, np. Szczecinem i Wrocławiem.

–  Nie może być tak, że budowa sieci kolejowej, sieci wysokich prędkości służy tylko i wyłącznie lotnisku, że to jest najważniejszy element. Może być to ważny element, natomiast niekoniecznie wiodący. Sieć kolejowa, miliardowe inwestycje w sieć kolejową muszą służyć kolei, przewozom kolejowym rzeczy i pasażerów. Czyli krótko mówiąc, pasażerowie muszą mieć możliwość poruszania się szybko z A do B, pomiędzy dużymi i średnimi miastami, po liniach zbliżonych do linii prostych tak bardzo, jak to jest możliwe, żeby te czasy przyjazdu w sposób naturalny były jak najprostsze i wtedy system kolejowy jako całość zacznie zyskiwać bardzo mocno na wartości

– podkreśla Michał Litwin.

JAK ZMIENI SIĘ PROJEKT

Dziś trudno prognozować, jak będzie ewoluował już nakreślony przecież pomysł na układ komunikacji kolejowej wokół CPK.

– Trudno odnosić się do tego, co z projektem CPK się rzeczywiście wydarzy, bo z jednej strony padają różnego rodzaju deklaracje ze strony nowego rządu, minister Maciej Lasek wyraźnie mówi, że teraz nie dyskutujemy, czy, tylko jak, że aktualizujemy harmonogramy, które były nierealne. Natomiast widziałem też wypowiedzi prezesa CPK, pana Filipa Czernickiego, z których wynika, że tak naprawdę decyzję na sam koniec jeszcze musi podjąć premier. W związku z tym już te dwa elementy ze sobą nie do końca w moim odczuciu współgrają, bo albo realizujemy, albo czekamy na decyzję premiera, która będzie na tak albo na nie – mówi ekspert.

BEZ KOMENTARZA

Między innymi z tego powodu wielu ekspertów wstrzymuje się z komentowaniem możliwych scenariuszy dla przyszłości projektu. Niezależnie od tego kluczowe powinno być wsłuchanie się w głos przewoźników kolejowych, którzy mają wiedzę oraz swoje prognozy dotyczące rozwoju tego rynku w przyszłości.

– Potrzebujemy też programów bocznicowych, czyli systemów motywujących przedsiębiorców do wpinania się ze swoimi działkami, inwestycjami do systemu kolejowego, żeby wydłużać ramiona, zasięg, możliwość bezpośredniego transportu towarów bez tej pierwszej mili realizowanej transportem drogowym. Jest wiele podmiotów, których należy słuchać, którzy mają cząstkową wiedzę, i ta całościowa wiedza musi być moim zdaniem ponownie przeanalizowana, żeby po tych wszystkich analizach stworzyć docelowy kształt sieci kolejowej, który już nie będzie przez nikogo podważany – mówi nasz rozmówca.

Kluczowym dokumentem dla planów realizacji CPK jest Strategiczne Studium Lokalizacyjne Inwestycji Centralnego Portu Komunikacyjnego. W jego zakresie oprócz portu lotniczego ze zintegrowanym węzłem komunikacyjnym wchodzą także inwestycje kolejowe drogowe. Źródło: Newseria.pl

SKUTECZNE TERAPIE NATURALNE DLA KAŻDEGO

Dr Zbigniew S. Dubij Chiropraktyk

USTAWIANIE KRĘGÓW ORAZ STAWÓW LIKWIDUJE TAKIE DOLEGLIWOŚCI JAK:

• bóle kręgosłupa, ramion, rąk i nóg,

• bóle głowy i szyi,

• skrzywienie kręgosłupa,

• ból kulszowy,

• problemy z dyskiem,

• ogólne osłabienie.

LECZENIE URAZÓW POWYPADKOWYCH

KOMORA HIPERBARYCZNA

Komora hiperbaryczna dostępna w gabinecie w Mahwah

W naszej komorze 2 atmosfer tlen przenika nawet do nieukrwionych miejsc organizmu. Podwyższone stężenie tlenu pobudza procesy wzrostu i regeneracji tkanek. Tlenoterapia hiperbaryczna wspomaga namnażanie komórek macierzystych STEM

CELL i regenerację tkanek.

CHOROBY ZATWIERDZONE PRZEZ FDA:

• Niedokrwistość

• Oparzenia (ciężkie)

• Utrata słuchu (nagła i bez znanej przyczyny)

• Zakażenie skóry i kości (ciężkie)

• Przeszczep skóry

• Utrata wzroku (nagła)

• Rany

SCHORZENIA, KTÓRE KORZYSTAJĄ Z KOMORY, ALE SĄ KLASYFIKOWANE JAKO BADAWCZE:

• Choroba Alzheimera i demencja

• Terapia chorób przewlekłych

• Porażenie mózgowe

• Powikłania po COVID-19

• Infekcje

• Obrzęki

• Borelioza

• Migreny

• Złamania/urazy stawów i tkanek miękkich

• Regeneracja po chemioterapii

• Spowalnianie procesów starzenia się skóry i narządów wewnętrznych

• Rewitalizacja uszkodzonych tkanek i narządów: trzustki, nerek, serca, naczyń krwionośnych oraz elementów układu nerwowego

973-470-9900

Akceptujemy większość ubezpieczeń (nie dotyczy komory hiperbarycznej) 48 Union Blvd Wallington, NJ 07057 136 E. Crescent Ave Mahwah, NJ 07430

Wallington: poniedziałek, środa i piątek: 10:00-1:30 & 3:00-7:00 Mahway: wtorek, czwartek i sobota: tylko po umówieniu www.dubij.info

Lekarz Medycyny

Małgorzata Komza, MD

17 Sylvan Street, Suite 103 B, Rutherford,NJ

Tel: (201) 691 7110

www.KomzaMD.com

Ewaluacja i leczenie

• uzależnień

• chorób psychicznych

• problemów emocjonalnych

u dzieci młodzieży i dorosłych

• depresja • stany lękowe • nerwice

• bezsenność • psychoza • ADHD • OCD

Uzależnienia od: alkoholu, benzodiazepin, heroiny/painkillers

Dr Komza jest certyfikowana w leczeniu uzależnień od heroiny i innych opiatów za pomocą leku SUBOXONE

Dr. Alexandr Gudz

Absolwent Lwowskiej Akademii Medycznej z 1988 roku

Przyjmuje pacjentki w USA od 1997 roku

Były rezydent Brooklyn Hospital i Long Island College Hospital

Aktualnie Cooperman Barnabas Medical Center

Wallington Women’s Center oferuje:

• Zaawansowane, nieinwazyjne metody leczenia kobiet oraz cała gamę zabiegów ginekologicznych, łącznie z ginekologią dla nastolatek oraz kobiet w okresie menopauzy

• Program poprawy kobiecego zdrowia oraz wczesnego wykrywania chorób kobiecych poprzez badania cytologiczne (Pap smear), badania piersi, testy na osteoporozę (Bone density test)

• Badania USG

• Badania endoskopowe wykonywane w gabinecie

• Diagnostyka i terapia nietrzymania moczu

• Pro laktyka Collon Cancer

Doktor mówi w języku angielskim, polskim, ukraińskim, rosyjskim Dogodne ceny dla osób bez ubezpieczenia.

AI DOBRODZIEJSTWO CZY ZAGROŻENIE?

O sztucznej inteligencji mówi się już coraz częściej w kontekście możliwości i zagrożeń, jakie przyniesie powstanie świadomej sztucznej inteligencji. To model, który byłby zdolny do myślenia takiego, jakim cechuje się człowiek, ale jego możliwości obliczeniowe przewyższałyby możliwości ludzkiego mózgu kilka milionów razy. Rodzi to uzasadnione obawy o bezpieczeństwo, stąd postulat, by uczestnicy rynku składali przysięgę na wzór przysięgi Hipokratesa. Zgodnie z nią mieliby dbać o to, by zastosowania technologii miały wymiar etyczny. Zdaniem ekspertów potrzebnych jest też więcej szczegółowych regulacji.

ŚWIADOMA

SZTUCZNA INTELIGENCJA

– Coraz więcej mówi się dziś o tak zwanej conscious AI, czyli świadomej AI. Mamy dwugłos, bo

z jednej strony mówi się o tym, że sztuczna inteligencja nie jest i nigdy nie będzie świadoma, a z drugiej strony idziemy w kierunku właśnie budowania ogólnej sztucznej inteligencji czy supersztucznej inteligencji, która w ogóle ma przekraczać inteligencję człowieka. Trudno mi jest powiedzieć, czy sztuczna inteligencja jest albo może być świadoma, bo jedyną świadomością, jaką znamy, pewnie i tak nie do końca, jest ta nasza, ludzka – ocenia w wywiadzie Natalia Hatalska, CEO i założycielka infuture.institute.

Dzisiejsza sztuczna inteligencja może wykonywać określone zadania, ale nie umie myśleć i postępować jak człowiek, który jest zdolny do kojarzenia teoretycznie niepowiązanych ze sobą elementów rzeczywistości. Ogólna sztuczna inteligencja to wciąż hipotetyczny, ale możliwy do zrealizowania w niedalekiej, nawet kilkuletniej perspektywie model, który będzie w stanie myśleć jak ludzie, ale co najmniej kilka milionów razy szybciej, i to bazując na zasobie

danych równym całej wiedzy zgromadzonej na świecie, aktualizowanej w czasie rzeczywistym. Wyzwaniem, jakie stoi przed osobami i organizacjami zaangażowanymi w rynek SI, jest stworzenie takich warunków rozwoju tego typu technologii, by były one dobrodziejstwem ludzkości, a nie narzędziem zdobycia większej władzy dla wąskiej grupy ludzi.

AI – DOBRODZIEJSTWO CZY ZAGROŻENIE?

– Coraz głośniej wybrzmiewa koncepcja tzw. przysięgi technokratycznej, która jest analogią do przysięgi Hipokratesa. Chodzi w niej o to, by każda osoba pracująca przy technologiach związanych ze sztuczną inteligencją, neurotechnologiami czy biotechnologiami składała taką przysięgę, która mówiłaby o etycznej pracy i etycznym wykorzystaniu tego typu technologii. Jeżeli chodzi o zabezpieczenie rozwoju sztucznej inteligencji, to ja

widzę tutaj dwa obszary, pierwszy to jest obszar regulacyjny. Drugi to edukacja społeczeństwa, bo same regulacje nigdy nie są wystarczające. Ludzie muszą mieć też świadomość tego, czym ta technologia jest, jak jej używać, jakie są zagrożenia, jakie są ograniczenia i jaki ona daje potencjał – wymienia Natalia Hatalska.

Pierwszym krokiem w kwestii regulacji prawnych, poczynionym na gruncie europejskim, jest AI Act. Celem tej regulacji jest zbudowanie środowiska prawnego, które pozwoli na rozwój tej technologii, ale jednocześnie na poszanowanie praw podstawowych oraz ochronę demokracji czy praworządności przed systemami wysokiego ryzyka. Miną jednak jeszcze co najmniej dwa lata, nim ta dyrektywa zostanie wdrożona.

FAKE NEWSY I DEEPFAKE

– Technologie oparte o sztuczną inteligencję wpływają na przykład na procesy demokratyczne w różny sposób, mówię tutaj zarówno o deepfa-

ke’ach, jak i w ogóle o fake newsach, które pojawiają się w sieci i dezinformacji, mających wpływ na nasze decyzje. Wraz z upowszechnianiem się sztucznej inteligencji widzimy po stronie ludzi z kolei taki trend, który my określamy jako analfabetyzm funkcjonalny. Ludzie tracą umiejętność krytycznego myślenia, jasnego formułowania myśli, czytania ze zrozumieniem. I to też przez to, że ludzie nie umieją krytycznie myśleć, nie umieją odróżniać informacji prawdziwych od nieprawdziwych, co wpływa na procesy demokratyczne, na udział bądź nie w wyborach, w referendach, podejmowanie decyzji – wskazuje ekspertka.

BUNT MASZYN

Rozwój sztucznej inteligencji budzi też w społeczeństwie inne obawy. Pierwsza z nich dotyczy automatyzacji pracy i możliwości zabrania ludziom pracy przez roboty. Eksperci rynku pracy uspokajają jednak, że wraz ze starzeniem się społeczeństwa zapotrzebowanie na pracow-

ników w wieku produkcyjnym będzie rosło, a SI może się przyczynić raczej do przemodelowania zatrudnienia. Druga obawa to futurystyczna wizja buntu maszyn, które mogłyby doprowadzić do zagłady ludzkości.

– Na razie te technologie to są tak zwane pewne prawa, które mówią o tym, jak roboty powinny być budowane. Nawet jeżeli one by pomyślały o tym, że mają zgładzić człowieka, to zanim ta myśl do nich przyjdzie, mają się wyłączyć. Teoretycznie jesteśmy więc przed tym chronieni. Największym zagrożeniem jest według mnie to, jak my na co dzień korzystamy z technologii i jak ona wpływa na nas jako ludzi – kwituje CEO i założycielka infuture.institute.

Według Cognitive Market Research światowy rynek sztucznej inteligencji w 2030 roku przekroczy wartość 400 mld dol. Średnioroczne tempo wzrostu wyniesie w latach 2024–2030 ponad 31 proc.

Źródło: Newseria.pl

Oferujemy fachowość i doświadczenie dla małych i duż y ch k lie n t ó w Z a p e wnia m y a t r a k c yjne i konkurenc yjne

stawki na przewóz i inne usługi. Gwarancją jakości naszych usług jest ponad 30 lat działalności na r ynku amer ykańskim.

• Transpor t całych kontenerów od drzwi do drzwi między USA i Europą (Impor t & Expor t)

• Kontenery małe (20ſt), duże (40ſt i 40ſt HC) i specjalistyczne (20ſt & 40ſt Open Top, 20ſt & 40ſt Flat Rack)

• Wysyłka samochodów, maszyn, motocykli, ATVs, jet-skis i łodzi

• Wysyłka mienia przesiedleńczego

• Wysyłka ładunków handlowych i ponadgabarytowych

• Oddziały w Polsce, Niemczech, Wielkiej Brytanii, na Litwie, Węgrzech i w Por tugalii

• Agencja celna w Gdyni

• Przygotowujemy dokumentację transpor tową i celną

732-516-9555

60-75 Eliot Avenue, Maspeth, 11378 NY +1 (718) 709-9002, hello@uscarbroker.com

Oferujemy kompleksowe usługi, dzięki którym zakup pojazdu będzie płynny i bezproblemowy

Fachowe doradztwo w zakresie wyboru pojazdów

Doświadczenie w zakresie frachtu morskiego i eksportu

Bezpieczne zakupy na aukcjach ubezpieczeniowych

Pomoc w odprawie celnej

Profesjonalna naprawa samochodów

Ładunki krajowe na terenie USA i Kanady

Wygodna dostawa samochodów bezpośrednio do domu

Wsparcie w zakresie pozyskiwania, kontroli i rejestracji pojazdów

Stała prowizja $500 Kupujemy pojazdy na terenie Ameryki Północnej i Kanady

Samochody Nowe, Używane, Zabytkowe, Klasyczne, Luksusowe, Sportowe, Terenowe, Elektryczne, Powypadkowe oraz Poleasingowe Wybierając nas, zyskujesz spokój ducha, wiedząc, że zajmiemy się każdym etapem importu samochodu, od znalezienia wymarzonego pojazdu po zapewnienie jego bezpiecznego przybycia i bezproblemowej rejestracji.

CZERWONA HERBATA POGROMCĄ TŁUSZCZU?

WIELKIMI KROKAMI ZBLIŻA SIĘ NAJGORĘTSZY OKRES W ROKU I WIELU Z NAS CHCIAŁOBY ZADBAĆ O SWOJĄ FIGURĘ NA LATO. CZASU POZOSTAŁO NIEWIELE ALE WYPOSAŻENI W ODPOWIEDNIĄ WIEDZĘ I SKUTECZNE SPOSOBY MOŻEMY PRZYGOTOWAĆ SWOJE CIAŁO, ABY CZUĆ SIĘ ATRAKCYJNIE NA PLAŻY. LETNIE MIESIĄCE TO CZAS, KIEDY CHCEMY ZACHWYCIĆ OTOCZENIE SWOIM WYGLĄDEM.

Gdy przychodzi do zrzucania zimowej oponki, szukamy różnych rozwiązań, ograniczamy stołowanie się w barach szybkiej obsługi, obiecujemy sobie jeść więcej warzyw, mniej słodyczy, chcemy się więcej ruszać i ogólnie znaleźć jakiś cudowny sposób, by na plaży pochwalić się sylwetką sprzed zimy. W trakcie poszukiwań trafiamy, wcześniej czy później, na herbatę czerwoną, która promo -

wana jest mocno jako pogromca tłuszczu.

Jak to jest z tą odchudzającą herbatą czerwoną? Okazuje się, że hasła reklamowe nie są całkiem wyssane z palca.

Najpierw jednak powiedzmy sobie, czym jest ta herbata. W naszym kręgu kulturowym nazywa się ją czerwoną, co nie do końca jest precyzyjne, ponieważ w Chinach, skąd pochodzi, nazywana jest czarną. Analogicznie to, co

my przywykliśmy nazywać herbatą czarną, tam nazywa się właśnie czerwoną. Tak naprawdę herbata ta to z chińskiego hei cha. Słowo to oznacza herbatę ciemną i pod tą nazwą coraz częściej można ją spotkać. Ma to głównie na celu niemnożenie herbat czarnych i niekomplikowanie i tak już niejasnej nomenklatury. Pamiętajmy więc, że to co dla nas jest herbatą czerwoną, dla Chińczyka jest czarną

i znaleźć możemy ją nie tylko pod nazwą czerwona, ale też hei cha lub herbata ciemna. Inna, często pojawiająca się nazwa to Pu-Erh. Słowo to też służy do opisania herbaty ciemnej i również nie jest precyzyjne, ponieważ jest to nazwa regionu, który jest ojczyzną tych herbat - tylko herbata ciemna produkowana w Yunnanie w Chinach ma prawo być nazywa na Pu- Erhem. Sytuacja ta przypomina nieco szampana, który tak samo pochodzić musi z konkretnego regionu, bo inaczej jest po prostu winem musującym.

Kolejny zatem ważny wniosek to taki, że Pu-Erh jest herbatą ciemną, ale nie każda herbata ciemna jest Pu-Erhem. Szczęśliwie dla początkujących inne herbaty ciemne są dość rzadkie na naszym rynku i trudno się pomylić.

Co czyni wyjątkowym tę herbatę, to sposób produkcji, który determinuje jej odrębny kolor. Nie chodzi tu oczywiście o kolor naparu, choć ten też jest unikalny, lecz o zaklasyfikowanie do jednego z sześciu podstawowych kolorów herbaty. W największym uproszczeniu powiedzieć można, że jest to herbata fermentowana. Oznacza to, że na początku była zielona, a potem ściemniała pod wpływem działania mikroorganizmów. Specjalne kultury grzybów i bakterii żerują na jej powierzchni i swymi enzymami zmieniają jej charakter. Proces ten może się odbywać spontanicznie poprzez wieloletnie leżakowanie w odpowiednich warunkach, lub w sposób przyśpieszony, dużo dziś powszechniejszy, sprowadzający się do kompostowania zielonej herbaty w specjalnych pryzmach w warunkach podwyższonej temperatury i wilgotności. W ten sposób uzyskuje się w kilka miesięcy herbatę przypominającą taką, która leżakowała całe dekady. Powstaje tak też osobny rodzaj herbat, ponieważ, choć podobne, różnią się od tych fermentowanych naturalnie.

Uzbrojeni w tę wiedzę możemy już wybrać się po zakup naszego odchudzającego Pu-Er ha. Powszechnie kupić można tę herbatę w postaci sypanej lub nawet aromatyzowanej, lecz te wyższej jakości sprasowane są w różnokształtne cegły, kostki, kule, a najczęściej dyski przypominające talerze.

Zadajmy sobie teraz kluczowe pytanie, czy ta herbata rzeczywiście odchudza? Jeszcze do niedawna mówiło się, że pijąc ją i nie zmieniając w ogóle stylu życia można stracić nawet do dziesięciu kilogramów miesięcznie. Niestety, życie nie jest aż tak piękne i eliksir szczupłej sylwetki póki co znajduje się poza naszym zasięgiem. Zaprezentowano swego czasu wyniki badań, które pokazywały, że rzeczywiście picie stosunkowo dużych ilości herbaty Pu-Erb może powodować nawet tak dużą stratę wagi, lecz zostały podważone i obalone przez nowe i bardziej rzetelne badania. Co więcej są osoby, które poświadczają, że straciły sporo kilogramów dzięki tej herbacie. Zwrócić trzeba jednak uwagę na to, że nigdy nie jest to zasługa samej herbaty. Okazuje się,

że ciemna herbata ma duży wpływ na przemianę materii i metabolizm tłuszczu. Spalanie kalorii wiąże się zaś z potrzebą aktywności. Dodać trzeba też fakt, który nota bene potwierdzają uczeni, że gdy ktoś zaczyna robić coś dobrego dla siebie, jak choćby picie herbaty dla utraty masy, zaczyna też zmieniać inne aspekty swojego życia. Krótko mówiąc, skoro postanawiamy przez miesiąc pić dużo herbaty Pu-Erh, by stracić kilogramy, to w duchu postanowienia i „wzięcia się za siebie“ po paru dniach ograniczamy też słodycze, a nawet zaczynamy żyć aktywniej, choć wcale nie mieliśmy tego początkowo w planie. Holistyczne działanie jest dla nas w pewnym sensie odruchowe. Tak możemy faktycznie osiągnąć całkiem imponujące rezultaty. Co do samej herbaty jednak to badania naukowców wykazują, że część sukcesu możemy przypisać jej bezpośrednio. Dowiedziono, że samo picie herbaty ciemnej może zwiększyć spoczynkowe spalanie kalorii tak, że tracimy nawet półtora kilograma miesięcznie. Nie jest to dużo zważywszy, że początkowo mowa była i o dziesięciu kilogramach. Zwróćmy jednak uwagę na fakt, że chodzi tu o spalanie kalorii służące naszym procesom życiowym. Nawet leżąc na kanapie przed telewizorem spalamy kalorie, niewiele, ale jednak. Dzięki tej herbacie spalamy ich więcej. Odradzamy oczywiście odchudzanie się przed telewizorem, jednak wsparcie, jakie nam daje ta herbata, nie może być pomijane.

Co ciekawe, nie tylko herbata ciemna pomaga nam stracić na wadze, ponieważ podobnie choć nieco inaczej działa też zielona, a takie nie będąca herbatą yerba mate, która coraz częściej wybieramy zamiast kawy czy herbaty właśnie.

Jak więc zabrać się za przedwakacyjne zrzucanie kilogramów z herbatą? Przede wszystkim kupić trzeba dobrej jakości herbatę Pu-Erh. Jakość jest ważna, bo lepsza herbata lepiej działa, zwłaszcza jeśli chcemy pić jej bardzo dużo. Poza tym przyda się zadbać o wygodny sposób jej parzenia. Warto tę herbatę przepłukać wrzątkiem przed pierwszym parzeniem. Dobrze jest też, by miała miejsce, aby dobrze się zaparzyć. Unikajmy filtrów papierowych i parzydełek. Raczej zalejmy ją w dużym naczyniu, by mogła swobodnie pływać, a po zaparzeniu przecedźmy przez zwykle sitko. Jest to herbata nadająca się do wielokrotnego parzenia. Zalejmy więc raz jeszcze te same fusy, zamiast je wyrzucać. Nie pijmy jej na czczo ani bezpośrednio do posiłku. Nie dodawajmy do niej cukru. Jeśli jej specyficzny smak nam nie pasuje możemy poszukać wersji aromatyzowanej z owocami lub korzennymi przyprawami. Wypić musimy jej sporo. Kilka razy dziennie. Polecamy około czterech kubków z dwóch porcji świeżych liści.

Taki nowy, dobry nawyk może poprawić nasze zdrowie. Herbata ciemna działa probiotycznie, wzmacnia nasz układ pokarmowy i poprawia trawienie. Ma też kofeinę, więc może nawet zastąpić kawę. Posłuży nam zwłaszcza, gdy mamy dietę bogatą w zwierzęce tłuszcze, ponieważ to właśnie ludy o takiej diecie odkryły jej właściwości i doceniły je jako pierwsze. Zwłaszcza Tybetańczycy i Mongołowie. Czy od niej schudniemy? Zależy to tylko od nas. Pomyślmy jednak w ten sposób, że skoro i tak codziennie pijemy herbatę, może warto spróbować i zastąpić naszą codzienną ekspresówkę właśnie czymś, co może posłużyć naszemu zdrowiu.

Nasza specjalność to:

❖ Blacharstwo i lakiernictwo

❖ Kompleksowe naprawy powypadkowe samochodów wszystkich marek

❖ Współpraca ze wszystkimi firmami ubezpieczeniowymi

❖ Wysoka jakość usług i dobra cena

Pomagamy w rozmowach z firmami ubezpieczeniowymi

• rozliczenia rm – LLC, spółki i korporacje Grace S. Nehrebecki Prowadzenie księgowości dla rm

ROZLICZENIA PODATKOWE

• rozliczenia elektroniczne dla osób indywiduanych

Tel: 973-472-7722

Fax: 973-472-7077

nehrebeckigs@outlook.com 1033 Broad Street, Cilfton, NJ 07013

Payroll – podatki dla pracowników Mówimy po polsku

Elżbieta Fruchtman

Tłumacz – notariusz

1(201) 725 2067

elizabethfruchtman@yahoo.com

• Apostille • Podania w języku polskim i angielskim

OBYWATELSTWO I PRAWO JAZDY PO POLSKU

Wiele usług telefonicznie

Jestem Notary Public potwierdzam tożsamość osoby składającej podpisy łacznie z klauzulą apostille, przygotowuję upoważnienia, odwołania, pełnomocnictwa z klauzulą apostille lub bez w języku polskim zgodnie z obowiązującymi w Polsce wymaganiami prawnymi. Ponadto Jestem licencjonowanym instruktorem różnych rodzajów Yogi. Zapraszam!

AFRYKA POŁUDNIOWA – cz. 11

Dzień słoni w Krugerze

Budzimy się wyspani i wypoczęci; fotografujemy baobaby i kwiaty zwane liliami impala, gdy z hotelowej restauracji dobiega zaproszenie na śniadanie: jajka, jagnięcina, kiełbasa, frytki, do picia kawa lub herbata. Wyjeżdżamy o 8, mając 100 km do granicy Parku Krugera, przy najdalej na północ wysuniętej bramie Pafuri Gate. Wokoło nas roztaczają się łagodne wzgórza sięgające 600 metrów w zaskakujących barwach... polskiej jesieni! Takiego widoku na krańcu Afryki nikt się nie spodziewał.

Po kilku minutach jazdy wiemy na pewno, że jednak znajdujemy się na Czarnym Kontynencie. Przy drodze stoi kilka antylop impala, następnie wielka kudu, a obok mostu na pierwszej przekraczanej rzece Luvuvhu River pokazuje się stado słoni.

Tego nam brakowało, słoni! Jeden z nich opuszcza towarzyszy i schodzi do wody, aby ugasić pragnienie. Co za uczta dla fotografika! Jak gdyby tego widoku było za mało, na gałęziach tuż obok dokazują koczkodany, a obok nich przechodzi orszak dumnych pawianów. Jedziemy dalej, aby ujrzeć zebry, żyrafy i znowu słonie, słoni bez liku; z przodu, z tyłu, z lewej z prawej... Wczesnym popołudniem docieramy do autokempingu Punda

Maria (66 km od bramy Pafuri), gdzie mamy zakwaterowanie w wygodnych, przewiewnych domkach. Zrobiło się wilgotno, gorąco, blisko 30C, słońce świeci wysoko, odpoczywamy więc, zbierając siły na popołudniowe safari. Przed czwartą temperatura wyraźnie zelżała, wybieramy się na wschód do Punda Gate Road, a potem do żwirowej drogi/pętli zwanej Dzundmini Loop i jeszcze dalej na południe w kierunku Shingwedzi. Cała wymieniona trasa obfituje w zwierzynę, tu i ówdzie dostrzegamy dzikiego bawoła, kilkadziesiąt antylop, zebr i potężnego słonia z bliskiej odległości. Na okrasę Natura przygotowała dla nas spektakularny zachód słońca ponad sawanną. O zmierzchu wracamy do kempingu, gdyż o godzinie 18 zamykane są wszystkie bramy w całym Parku. Od teraz swobodnie mogą poruszać się wyłącznie zwierzęta. W kempie otwarty jest jeszcze sklep z pamiątkami i restauracja, gdzie - uwagadzisiaj z dziczyzny podają pieczeń z antylopy kudu. Pychota, zwłaszcza z zimnym piwem Castle podanym w zmrożonej szklanicy!

Jak wygląda porównanie z innymi, słynnymi parkami Afryki Wschodniej? Na pierwszy rzut oka... nie najlepiej dla Krugera, ale po namyśle, rozpatrzeniu faktów,

stwierdzić muszę, że w tym rezerwacie przyrody zobaczyliśmy mnóstwo tak egzotycznej dla nas zwierzyny.

Faktem jest, że Park Krugera posiada wyasfaltowane szosy, po których mogą poruszać się pojazdy, co nieco przypomina „safari“ w wielkich ogrodach zoologicznych USA. Z drugiej strony dzięki tej zasadzie samochody nie niszczą trawy - zasadniczego pożywienia dla roślinożerców, czyli absolutnej większości zwierząt w parku. Ponadto w ten sposób, dzięki doskonałemu systemowi oznaczeń, przez park może przejechać każdy turysta nie narażając siebie ani rodziny na ryzyko zagubienia. Mając do dyspozycji wystarczająco dużo czasu i swobodę manewru można na pewno zobaczyć wszystkie z najciekawszych afrykańskich zwierząt, i to z bliska. Zwłaszcza, jeśli udamy się do rzadko odwiedzanej, północnej części Parku. Dodajmy kolejne fakty; w 1972 roku park Krugera połączył się z rezerwatami Sabie i Shingwedzi oraz 70 prywatnymi farmami tworząc dzisiejszy wielki park narodowy, o ambicjach powiększenia się w Park Pokoju: Great Limpopo Transfrontier Park obejmujący również chronione przyrodniczo tereny parku narodowego w Mozambiku i Gonarezhou w Zimbabwe. Ten przekraczający granice trzech państw obszar wynosi aż 36 tys. km kwadratowych terenów chronionych dla afrykańskiej zwierzyny, która na czarnym kontynencie posiada coraz

mniej miejsca do życia. Perspektywy wydają się więc być różowe. Ciąg dalszy za tydzień… Tekst i zdjęcia: Andrzej Kulka Autor jest zawodowym przewodnikiem i właścicielem chicagowskiego biura podróży EXOTICA TRAVEL, organizującego wycieczki po całym świecie, z RPA, Zimbabwe, Botswaną i Zambią włącznie, od 19 do 30 października 2024 roku. Bliższe informacje i rezerwacje: EXOTICA TRAVEL, 6741 W. Belmont, Chicago IL 60634, tel. (773) 237 7788, strona internetowa: https://andrzejkulka.com/ destinations/afryka-poludniowa-pazdziernik-2024/

Afrykański słoń na drodze, Park Narodowy Krugera, RPA.

z afrykańskiego

Słonie nad rzeką Sabie, Af ryka Południowa, Park

Biuro podróży EXOTICA TRAVEL zaprasza na

ALASKA ULTIMA - 9 dni: 14, 24 sierpnia, 2 września

UZBEKISTAN, TADŻYKISTAN - 12 dni: 14 września

MADAGASKAR - 11 dni: 1 października

INDIE (plus tybetański Ladakh) - 9/14 dni: 12 października

JORDANIA - 9 dni: 19 października

AFRYKA PŁD - 12 dni: 19 października

MEKSYK, i jego FIESTY - 10 dni: 25 października

BHUTAN (plus Nepal) - 12 dni: 9 listopada

ETIOPIA - 12 dni: 30 listopada

MEKSYK i odpust GUADELUPE - 10 dni: 4 grudnia

UGANDA, RWANDA - 12 dni; 10 grudnia, 1 lutego TAJLANDIA, SYLWESTER w BANGKOKU, SINGAPUR - 17 dni: 27 grudnia

Bilety lotnicze, indywidualne pakiety APPLE VACATIONS: CANCUN – HAWAJE –PUNTA CANA – PUERTP VALLARTA – DOMINIKANA – JAMAJKA

EXOTICA TRAVEL

6741 W Belmont Ave, Chicago IL 60634 tel. 773 237 7788 | facebook - andrzejkulka

www.andrzejkulka.com email: andrzejkulka@aol.com z polskim przewodnikiem

tel. 973-928-3838 ✷ www.tygodnik

Słonie

buszu, Park Narodowy Krugera, RPA.

Krugera.

Słoń z bliska, Park Narodowy Krugera, RPA.

Recepcja naszej lodge, Park Narodowy Krugera, RPA.

Antylopa impala i zebra obok, Park Narodowy Krugera, RPA. RPA.

Katechetka do dzieci:

- Co robimy kiedy jest post?

- Komentujemy i dajemy lajka...!

@

Jeśli facet otwiera kobiecie drzwi do samochodu, to albo samochód jest nowy, albo kobieta...

@Najnowsze badania dowodzą, że jednak nadwaga ma wpływ na długość życia. Kobieta, która ma kilka kilogramów nadwagi, żyje dłużej, niż mężczyzna, który o tym wspomni...

@Na lekcji religii ksiądz prosi, aby dzieci narysowały aniołka. Wszystkie dzieci rysują aniołki z dwoma skrzydełkami, tylko Jasiu z trzema. Ksiądz podchodzi i pyta:

- Jasiu, czy widziałeś kiedyś aniołka z trzema skrzydłami?

- A widział ksiądz z dwoma?

@

- Buu! Znowu przytyłam!

- A kto to widział, żeby na wagę stawać z zakupami?

- No tak, masz rację, ale zdrugiej strony, ja to wszystko zaraz zjem...

@

- A to jest filmik, jak byłem w lesie i wsiadłem do Jeepa przez klapkę od wlewu paliwa w 1,2 sekundy.

- A kto go nakręcił? - Niedźwiedź. Przypadkowo nacisnął przycisk nagrywania...

@Rozmowa o pracę:

- Na początku dajemy 27,70 złotych za godzinę, ale po pół roku dostanie pan podwyżkę i będzie 35. Kiedy może pan zacząć?

- Za sześć miesięcy.

@Dyskoteka, przy wejściu gościa zatrzymuje bramkarz i pyta:

- Jakieś narkotyki?

- Nie.

- Pistolet, taser, kastet?

- Skąd!

- Nóż, maczeta?

- Oczywiście, że nie!

Bramkarz wzdycha, bierze pustą, szklaną butelkę, rozbija ją o ścianę tak, że pól butelki z ostrymi krawędziami zostało i podaje ją gościowi mówiąc:

- To masz chociaż to…

@- Synku, chciałbyś mieć braciszka?

- Tak, tato!

- To śpij już...

@Jakie są największe marzenia faceta?

1. Córka na okładce „Twojego Stylu“.

2. Syn na okładce „Piłki Nożnej“.

3. Kochanka na okładce „Playboya“.

4. Żona w programie „Ktokolwiek widział, ktokolwiek wie“...

www.go4dentist.com

Wybielanie Implanty Protezy

ogólna i kosmetyczna

Siedzi sobie bardzo atrakcyjna dziewczyna ze swoim pieskiem w autobusie i nagle wsiada napalony facet i mówi do pieska:

- Wiesz co piesku, bardzo chciałbym być na twoim miejscu.

Na to ona:

- Nie sądzę, właśnie jedziemy do weterynarza go wykastrować...

22 Kuchenne hobby

Na pierwszy rzut podniebienia pomysł jedzenia zimnej zupy może wydawać się co najmniej dziwny, jeśli nie niesmaczny. Kto jednak miał sposobność spróbowania prawdziwych iberyjskich lub śródziemnomorskich chłodników, stanął zarazem przed szansą rozszerzenia swych smakowych horyzontów i to w jak najbardziej ekscytującym kierunku.

Chołodziec Kowalskiego

Zupy na zimno jadają – jak nietrudno zgadnąć – najczęściej tam, gdzie gorąco. Raz, że pozwalają one uzupełnić zapasy wody w organizmie, dwa – są lekkie i orzeźwiające, trzy – gosposie nie muszą się przy nich narobić i godzinami stać przy garach, co bez wątpienia w upalne dni jest istotne. A żeby przyjemne szło w parze z pożytecznym okazuje się, że chłodniki to także samo zdrowie. Dzieje się tak głównie za sprawą buraków, które w ich składzie goszczą często i są doskonałym źródłem witamin A, C, PP, B1 i B2, a także licznych minerałów, m. in. fosforu, sodu, wapnia i ważnego szczególnie dla wegetarian – żelaza.

Melony, arbuzy, winogrona i migdały

Spośród chłodników świata jako pierwsze na myśl przychodzi oczywiście hiszpańskie Gazpacho wraz z rozmaitymi jego odmianami. Nazwa tego pysznego chłodnika pochodzi od łacińskiego słowa caspa ozna-

czającego resztki lub małą porcję jedzenia, a jej rodowód sięga czasów, gdy na Półwyspie Iberyjskim panowali Maurowie. Ich ulubionym daniem była prosta zupa z suchego chleba, czosnku, oliwy, octu winnego i wody. Najbliższe tej pierwotnej wersji jest dziś tzw. białe gazpacho, w którego skład wchodzą także migdały i winogrona. Najpopularniejsze jest jednak gazpacho czerwone, zwane też andaluzyjskim. Swój kolor (niekiedy wbrew nazwie zielony lub żółty) zawdzięcza ono pomidorom i papryce, które do Europy przywędrowały dopiero po odkryciu Ameryk. Nazwa gazpacho jako gatunku chłodnej zupy przylgnęła jednak także do mniej tradycyjnych jej odmian. Na uwagę zasługują tu popularne szczególnie na południu chłodniki z melonów lub arbuzów.

Mizeria na ostro

Na gorących Bałkanach, szczególnie zaś u wybrzeży Morza Czarnego jada się przygotowany na bazie tureckich jogurtów chłodnik zwany Tarator. Zawiera on obowiązkowo świeży ogórek, a ponadto czosnek i koperek, co czyni tą zupę zdumiewająco podobną do naszej rodzimej mizerii. Odróżnia ją jednak dodatek orzechów i to, że całość doprawiana jest winnym octem oraz aromatyczną oliwą.

Swój, choć bardziej przypominający tradycyjną zupę chłodnik mają też Francuzi. Ta doskonała zupa-krem z ziemniaków i porów na pierwszy rzut oka wcale nie kojarzy się z orzeźwiającymi chłodnikami z innych kuchni, dlatego też niektórzy zaczęli podawać ją na ciepło. Ten zwyczaj jest szczególnie chętnie praktykowany w Stanach Zjednoczonych, co przyprawia rodowitych francuskich smakoszy o grymas obrzydzenia. Prawdziwą i oryginalną Vichyssoise jada się bowiem na zimno, merde!

Czy jednak można sobie wyobrazić chłodnik, który zamiast chłodzić podniebienie do białości je rozpala? Tak, o ile przeniesiemy się do południo -

wej Azji lub… do porządnej hinduskiej restauracji w Londynie. Dostaniemy tam przygotowany na bazie specjalnego indyjskiego jogurtu dahi chłodnik o nazwie Raita lub pachami. Znaleźć tam możemy także cebulę, miętę i ostre papryczki chili, które nadają temu egzotycznemu chłodnikowi zupełnie nieznany w naszej kulturze wymiar.

Jak się szlachta bawiła Czyżby jednak chłodniki miały być specjałem jedynie tych krajów, gdzie przez większość roku królują upały? Nic

podobnego! „Wtenczas wszyscy siedli, i chołodziec litewski milcząc żwawo jedli” pisał Adam Mickiewicz w „Panu Tadeuszu” sugerując, że zimna zupa znana była także w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Chłodnik litewski robiono na kwasie buraczanym lub wywarze wołowym, dodając do niego tzw. „wkładkę”, czyli jakieś mięsne kawałki sprawiające, że zupa wydawała się bardziej treściwa. Mógł to być drób, cielęcina, a nawet posiekane kawałki dziczyzny. Współczesne wersje chołodźca litewskiego robi się jednak na bazie kefiru, maślanki lub niesłodzonego jogurtu naturalnego. Dodaje się do niego obgotowaną i posiekaną botwinę wraz z młodymi buraczkami i świeżymi ogórkami, dorzuca koperek, szczypiorek, rzodkiewkę i ugotowane na twardo jajka oraz… to, co przyjdzie do głowy gospodyni, która stworzy tym samym kolejną odmianę chłodnika. Można tu swobodnie czerpać z doświadczeń i smakowych upodobań innych kultur, dorzucając choćby paprykę, melony, arbuzy, czy też wszystko inne, co nawinie się pod rękę. Gdyby potem ktoś miał czelność spytać, co to za zupa, powiedzcie, że to tradycyjny chołodziec Kowalskiego.

Kiedy do logopedy

Wokół tego, czy to dobrze dla dziecka, gdy jest dwujęzyczne i czy wtedy rodzice muszą chodzić z nim do logopedy narosło sporo wątpliwości. Kiedy odwiedzić lekarza od prawidłowej wymowy, na co zwracać uwagę, a także jak samodzielnie rozwijać oratorskie zdolności naszych pociech – spróbujmy dziś odpowiedzieć na przynajmniej część tych pytań.

Choć każde dziecko jest inne i trudno mówić o normach, rozwój mowy ma swoje prawa i następuje zwykle w trzech etapach. Pierwszy tzw. okres melodii to czas od urodzenia do mniej więcej pierwszego roku życia. Wtedy maluch zaczyna wydawać gardłowe dźwięki podobne do artykułowanych jak: k, g, aa, uu i zaczyna je łączyć, około 6 miesiąca życia zaczyna gaworzyć, czyli tworzyć proste sylaby: ma, pa, da, la, itp. Miedzy pierwszym a drugim rokiem życia dziecko przechodzi tzw. okres wyrazu, kiedy to zaczyna

ze zrozumieniem tworzyć pierwsze słowa, zwykle są to np. mama, tata, baba, dzidzi itd. W kolejnym okresie życia, między drugim a trzecim rokiem życia, nasza pociecha powinna już zacząć tworzyć pierwsze wypowiedzi dwuwyrazowe np. „baba koko” (znaczenie tej wypowiedzi to: Babciu, chodźmy do kur) lub proste zdania pojedyncze np. „piesek śpi”, które z czasem przechodzą w bardziej rozwinięte np. Mój kochany piesek śpi.

Ważna jest tu także zdolność artykulacji. 3-latki zwykle wymawiają wszystkie głoski oprócz: s, z,

c, dz, sz, z, cz, dz; 4-latki uczą się s, z, c, dz, a 5-latki zaczynają już „szeleścić”, czyli prawidłowo wymawiać sz, cz, dz oraz głoskę „r”.

Logopedy dla naszej pociechy warto poszukać przede wszystkim, gdy dziecko zniekształca głoski oraz jeśli w wieku 3 lat jest w stanie powtarzać tylko podstawowe wyrazy. Pamiętajmy jednak, że tempo rozwoju mowy jest u dzieci różne, więc choć nie ma się co martwić na zapas, sprawdzić nie zaszkodzi.

Zanim jednak dojdzie do ewentualnych wad mowy, warto wiedzieć jak im przeciwdziałać. Jest kilka prostych a zarazem skutecznych sposobów pobudzania naszych pociech do tego, by prawidłowo rozwijały mowę. Oto kilka z nich:

 Karmimy naturalnie, bo prowadzi to do prawidłowego rozwoju aparatu artykulacyjnego, czyli języka, warg i zębów.

 Zwracajmy uwagę, aby dziecko nie ssało palca, następstwem takiego nawyku mogą być wady zgryzu.

 Unikamy podawania dziecku smoczka typu „gryzak”.

 Od najmłodszych lat uczymy dbałości o higienę jamy ustnej.

 Dbajmy o drożność nosa. Gdy dziecko oddycha ustami, prosimy

Î Ćwiczenia artykulacyjne

Oto podstawowe zasady szybkiego czytania:

■ Kiedy dziecko ziewa poproś, aby ziewnęło jeszcze kilka razy, zasłaniając usta. Możesz nazwać tę zabawę np. „senny lew”.

■ Gdy na talerzu został ulubiony sos lub rozpuszczony lód, pozwól dziecku wylizać go językiem.

■ Jeśli dziecko dostało lizaka poproś, by nie gryzło go, ale bardzo dokładnie wylizało do samego patyczka.

■ Przy porannym i wieczornym myciu zębów zaproponuj dziecku zliczanie zębów czubkiem języka lub witanie

pediatrę o ustalenie przyczyny.

 Uczymy słuchania. Zaczynamy od prostych zabaw poszukiwania źródła dźwięku np. pozytywki, głośno tykającego zegara. Pytamy „co to, kto to” – w ten sposób ucząc koncentrowania uwagi na dźwiękach.

 Mówimy do dziecka. Najlepiej używać prostych zdań i zwracać uwagę, aby widziało ono naszą twarz. Pozwoli mu to uczyć się obserwowania pracy artykulatorów. Bawmy się też w zabawy z naszego dzieciństwa.  Czytajmy, czytajmy, czytajmy. Zaczynamy od książeczek w twardych oprawach. Wraz z wiekiem dobieramy właściwą tematykę zapoznając dziecko z różnymi tematami: zwierzęta, warzywa, owoce, kolory. Nazywajmy też przedmioty w ich zawarte i opisujmy sytuacje operując prostymi zdaniami. Prośmy dzieci o wskazywanie przedmiotów czy zwierząt wcześniej pokazanych im na obrazku.

Pamiętajmy też, że rodzic jest najważniejszą dorosłą osobą w życiu malucha, a jego sposób mówienia będzie wpływać na cały proces rozmowy mowy u dziecka. Dlatego – czy nam się to podoba, czy nie – pora wyrobić sobie nawyk kontrolowania tego co i w jaki sposób mówimy przy dzieciach.

się z nimi w ten sposób, aby czubek języka dotknął każdego zęba z osobna.

■ Korzystając z okazji wspólnego rysowania sprawdź, czy dziecko potrafi narysować kółko językiem dookoła ust lub kreseczki od jednego do drugiego kącika ust.

■ Żucie pokarmów, dmuchanie na talerz z gorącą zupą lub dowolne lekkie przedmioty, chuchanie na zamarznięte dłonie, cmokanie, puszczanie baniek mydlanych, a nawet popychanie językiem papierowych statków na wodzie, to także ćwiczenie aparatu mowy.

WIELOJĘZYCZNOŚĆ U DZIECI

Pragniesz, aby Twoje dziecko rozwijało się jak najlepiej i świetnie radziło sobie w życiu? Wielojęzyczność to jedna z najcenniejszych umiejętności, jakie możesz mu ofiarować. Przyspieszy jego rozwój, ułatwi naukę kolejnych języków w późniejszej edukacji i umożliwi międzynarodową karierę, a także opóźni demencję.

Już niemowlęta potrafią rozróżniać języki na podstawie obserwacji ruchu warg. Ich ciekawość świata oraz wyjątkowo chłonny mózg pozwalają na wykorzystanie tej umiejętności i nauczenie ich rozumienia wielu języków, a następnie posługiwania się nimi. Warto zacząć naukę języków jak najwcześniej, choć także dzieci kilkuletnie świetnie sobie z tym radzą. Za górną granicę wieku naukowcy podają 7-9, a nawet 12 rok życia, w zależności od rozpoczęcia okresu pokwitania. Wówczas mózg zatraca umiejętność chłonięcia języków i musi się ich uczyć. Ponadto usztywniają się elementy apa-

ratu głosowego odpowiedzialne za akcent wymowy, co później utrudnia opanowanie nowych języków.

Dzieci wielojęzyczne nie mają problemów z rozróżnianiem języków, którymi się posługują, choć zdarza się, że zaczynają mówić trochę później od rówieśników. Następnie rozwój mowy postępuje skokowo i w krótkim czasie dzieci robią ogromne postępy nie tylko w mówieniu, ale również czytaniu, pisaniu i liczeniu. Aktywna stymulacja mózgu, który jest zmuszany do ciągłego przełączania się pomiędzy językami, podnosi ich zdolności kreatywnego myślenia oraz ułatwia przyswajanie sobie wielu informacji. Dzieci wychowywane wielojęzycznie są też bardziej ciekawe świata i różnic w nim występujących oraz wykazują wyższy poziom tolerancji dla innych kultur.

Oczywiście osiągnięcie takich efektów wiąże się z konsekwentną i ciężką pracą rodziców. Są dwie podstawowe techniki, które mogą wybrać. Pierwsza z nich, Jedna osoba–Jeden język, polega na stosowaniu różnych języków przez różne osoby, np. tata mówi do dziecka tylko w języku angielskim, mama polskim, a opiekunka francuskim.

Zaskakującym jest jak świetnie dziecko radzi sobie z rozróżnianiem poszczególnych języków i jak rzadko je myli podczas rozmowy

w różnymi osobami.

Drugą metodą, stosowaną często przez rodziny emigrantów, jest metoda Jedno miejsce–Jeden język. Opiera się ona na założeniu, że języka kraju, w jakim dziecko jest wychowywane, nie trzeba uczyć w domu, bo poprzez kontakt z rówieśnikami i używanie go w szkole i tak go świetnie opanuje. W domu używany jest więc drugi język–np. najlepiej opanowany przez rodziców język obcy. Są też rodziny, które decydują się na pochodną tej metody–używanie języka obcego w domu zaczynają od weekendów i dni świątecznych. Pozwala im to na większe zaangażowanie się, a dzieci bardzo szybko chłoną język, gdy używają go z całą rodziną na atrakcyjnej wycieczce do zoo.

Dzięki zaangażowaniu rodziców w konsekwentne wprowadzenie którejś z metod dziecko może sprawnie posługiwać się nawet 4 językami. Naukowcy twierdzą, że dopiero przy wprowadzaniu piątego języka dziecko może poczuć się zdezorientowane. Przy wprowadzaniu większej liczby języków należy pamiętać, aby dziecko miało odpowiednio dużą styczność z danym językiem–najlepiej 30% w ciągu dnia. Ważne, aby naukę języków opierać nie tylko na rozmowie z dzieckiem. Im więcej źródeł wykorzystamy i na im więcej bodźców wpłyniemy, tym łatwiej i szybciej dziecko opanuje język. Dziecko powinno oglądać filmy, czytać książki i śpiewać piosenki w różnych językach. Uczyńmy z nauki języków świetną zabawę i owocny sposób na wspólne spędzanie czasu. Warto pomyśleć o wprowadzaniu wielu języków przy wykorzystaniu metody migania z niemowlętami. Pomoże to im przypisać słowa z różnych języków do jednego znaku migowego.

PLUSikowa Krzyżówka

Autor: Janina Czarnecki

1. Kraj nad Wisłą.

2. Polacy mieszkający za granicą.

3. Największe skupisko Polonii na świecie.

4. Stolica Polski.

5. Najdłuższa rzeka Polski.

6. Państwo, ojczyzna.

Zapraszamy do PLUSika

Polonijnego miesięcznika, Dzieci, pięć czy dziesięć lat, Poznacie Polonii świat.

Miej u siebie nasze strony,  Będziesz mile zaskoczony. Jest ich aż pięćdziesiąt dwie,

To gazeta co się zwie!

Jest to nowość w USA, Wielką wartość polską ma.  Nigdzie nie ma nic takiego, Ciekawego i... polskiego!

Poproś mamę oraz tatę  O PLUSika prenumeratę. Dla was bowiem jest wydany,  Do rąk własnych wysyłany.

Dotrze wszędzie, w każdym stanie,

To jest też nasze zadanie.

Zdaj się na zabawę z nami, Koniec z poszukiwaniami!

To jest miejsce, gdzie przygoda  Wszystkim dzieciom skrzydeł doda!

Proszę, zamów, sprawdź to sam. - Jesteś gotów? Powiedz nam!

©Janina Czarnecki

BARAN Tydzień upłynie Ci pod znakiem wzmożonej aktywności. Spodziewaj się dobrych wiadomości, korzystnych rozstrzygnięć i... sprzyjającego zbiegu okoliczności. Przygotuj się na ożywienie w uczuciach.

BYK Do codziennych obowiązków podejdziesz niechętnie. Niebezpieczeństwem może być zbytnia pewność siebie i przekonanie, że tylko Ty jesteś człowiekiem zdolnym do rozwiązania jakiegoś problemu.

BLIŹNIĘTA Będziesz we wspaniałej formie psychicznej. Cechuje Cię dobre samopoczucie i wiara we własne siły. Pomyślny układ planet zapewni Ci powodzenie w sferze finansowo-zawodowej. To dobry moment na inwestycje.

RAK Najwyższy czas, żeby pozwolić sobie na odrobinę luzu.

Nie irytuj się sprawami, na które nie masz wpływu. Pamiętaj, że wszelkie napięcia i rozdrażnienia źle wpływają na pracę żołądka i systemu trawiennego. Zrelaksuj się, aby odreagować stresy.

LEW Od wtorku poczujesz rozprężenie. Puszczą wewnętrzne napięcia, złagodniejesz i ogarnie Cię głębokie zadowolenie z życia. Układ planet da Ci taką siłę przebicia, że bez wysiłku osiągniesz to, co zamierzasz. Jeśli masz ochotę zrobić coś szalonego, zrób to właśnie teraz.

PANNA Pod koniec tygodnia Słońce i Wenus skłonią Cię do uregulowania starych spraw rodzinnych. Los może trochę pomieszać Ci plany. Ale jeśli coś rozpoczniesz, to nie rezygnuj z tego. Za jakiś czas z pewnością okaże się, że postąpiłeś bardzo mądrze.

WAGA Opozycyjny układ planet nadal może blokować Twoją energię. Pojawią się nerwobóle albo inne dolegliwości. Postaw na relaks, nie forsuj się zbytnio i nie przywiązuj się do spraw, rzeczy czy osób. Dzięki temu wszystko stanie się dużo łatwiejsze.

SKORPION Saturn zapewni Ci cierpliwość i pozwoli na uregulowanie pilnych spraw. Od Merkurego dostaniesz dar wymowy i łatwość przyswajania informacji. Możesz otrzymać informację, która ułatwi Ci podjęcie istotnej decyzji. Opanowanie i wyciszenie pomogą Ci wybrnąć z każdej sytuacji.

STRZELEC Wygląda na to, że okres zamieszania masz już za sobą. Wenus sprawi Ci miłą niespodziankę, a sytuacja uczuciowa nareszcie się ustabilizuje. Łatwo dogadasz się z innymi – nawet w spornych kwestiach.

KOZIOROŻEC Zajmij się starymi sprawami, których nie udało Ci się zamknąć. Trudno, trzeba się jeszcze raz na nich skoncentrować lub ponieść konsekwencje dawnej opieszałości. Nawet jeśli w przeszłości zdarzało Ci się popełniać błędy, nie zadręczaj się tym.

WODNIK Szczęście Ci sprzyja – wyjdź mu naprzeciw! Słońce i Jowisz zapewnią Ci zastrzyk dobrej energii i optymizmu. Będziesz emanować pewnością siebie. Planety zagwarantują Ci świetną formę fizyczną, dlatego nie unikaj wysiłku.

RYBY Dobra passa trwa. Warto mieć oczy szeroko otwarte, gdyż mogą Ci się trafiać dobre okazje. Twój telefon się rozdzwoni, zostaniesz zasypany pytaniami i propozycjami. Z bogatej oferty różnych możliwości, musisz wybrać te, które najbardziej Ci pasują.

PROMOCJA KUCHNI 10’ X 10’ $4,999 W CENIE: Styl szafek shaker biały lub szary, blat z kwarcu, Białe płytki “subway”, uchwyty i zlew

30 % RABATU NA PŁYTKI FIRMY CERRAD NAJWIĘKSZY WYBÓR PŁYTEK Z POLSKI W NJ

25 % RABATU NA DRZWI SZKLANE DO PRYSZNICA LUB NA WANNĘ

20 % RABATU NA SZAFKI ŁAZIENKOWE Z BLATEM

ZAKUPIE MINIMUM $3,500 10’x10’ KUCHNIA $4,999

PROMOCJA NA BLATY KUCHENNE Z KWARCU, 35 SF MINIMUM, W OBREBIE 25 MIL $49 CRYSTAL WHITE • $59 CALACATTA GOLD • $69 NEW CALACATTA NOBLE PROMOCJA $1.99 / SF NA PANELE LVT WINYLOWE ŁĄCZONE NA CLICK/PRODUKT NA STANIE

CO SPAKOWAĆ NA WAKACJE?

Na wakacje  można spakować tylko tyle ubrań, ile zmieści walizka. A zawsze można zabrać kolejną walizkę. Ale czy na pewno warto?  I czy kolejna walizka zmieści się do bagażnika samochodu?

A co jeśli nie masz możliwości zabrania większej walizki, i musisz ograniczyć się do bagażu podręcznego?

Jeśli zabierasz zbyt dużo ubrań na wakacje a potem i tak chodzisz w tym samym, a pozostałe leżą nieużywane w walizce, ten artykuł jest dla ciebie.

Jak zorganizować sobie walizkę, aby na wakacjach zawsze mieć co na siebie włożyć? Krok po kroku podpowiemy, jak się spakować  i co sprawdzi się niemal w każdym bagażu.

5 zasad pakowania ubrań

Co spakować na wakacje?  Listy rzeczy na wyjazd różnią się w zależności od charakteru wyjazdu. Podpowiadamy, jakie elementy garderoby warto włożyć do walizki. Podpowiemy również, jakimi zasadami warto się kierować przy pakowaniu walizki. Wasze wyjazdy wakacyjne przecież są bardzo różne. Dlatego przedstawienie kilku zasad uniwersalnych jest najważniejsze.  Chwila zastanowienia i na wakacjach zawsze będziesz miała się w co ubrać, a i w walizce będzie miejsce. A więc jakimi zasadami się kierować?

1. Planowanie walizki na wakacje

Zacznij pakowanie tak, jak planujesz swoją szafę. Zastanów się, co będziesz robić na wakacjach, tym samym będziesz wiedzieć jakiego rodzaju ubrania będą ci potrzebne i tak spakuj swoją walizkę. Sprawdź też prognozy pogody w miejscu wakacyjnego pobytu.  Wpłynie to na ograniczenie pakowania niepotrzebnych ubrań, a pozwoli zabrać to, co może się przydać.

2. Tkaniny na lato

W każdej sytuacji zwracaj uwagę na tkaninę w ubraniach, a już szczególnie w ubraniach wakacyjnych. Jeśli planujesz wakacje w cieplejszych regionach, zabierz ubrania , które są z tkanin naturalnych i oddychających. Naprawdę nie ma nic gorszego niż poliestrowa sukienka podczas 30 stopniowego upału.

3. Ulubione ubrania wakacyjne

Rekomendujemy zabranie na wakacje ubrań, które lubisz i noszenie sprawia ci przyjemność. Ubrania, w których dobrze wyglądasz i są wygodne, będziesz nosiła z przyjemnością i oczywiście dobrze się bawiła na wakacjach.

wyglądają świetnie. Ale zwróć też uwagę, aby pakowane do walizki ubrania były dopasowane kolorystycznie – to sprawi, że będziesz mogła je nosić w dowolnie stworzonych zestawach. Do kolorów jasnych dodaj trochę koloru. Wybierz takie kolory, które lubisz.  Taki zabieg sprawi, że stylizacje nabiorą letniego charakteru, i bez problemu połączysz je w zestawy.

5. Zaplanuj zestawy ubrań na wakacje

Każdy wyjazd jest inny i innego rodzaju ubrań potrzebujesz. Ale jeśli już wiesz jaki to wyjazd, to wyciągnij z szafy poszczególne elementy garderoby, a potem je przymierz. Oczywiście, to też sprawdzian, czy wszystkie ubrania nadal pasują, ale takie przymiarki pomogą zbudować zestawy, które potem będziesz nosić na wakacjach.

Dodatkowo doradzamy, aby dany element garderoby pasował jeszcze do trzech innych, i dzięki temu stworzysz kilka stylizacji. Korzyść, zabierzesz mniej ubrań i będziesz miała miejsce w walizce na przywiezienie pamiątek.

7 rzeczy, które warto zabrać na wakacje

4. Kolory lata

Kolory! Polecamy oczywiście jasne odcienie kolorów. Lato to czas, kiedy jasne barwy

Jak zorganizować sobie walizkę, aby na wakacjach zawsze mieć co na siebie włożyć? Krok po kroku podpowiemy, jak się spakować  i co sprawdzi się niemal w każdym bagażu.

Chociaż zawartość walizki dla każdego może

być trochę inna, pewne elementy będą stanowić  bazę. Niezależnie od tego, czy wypoczywacie bardziej aktywnie czy biernie. Poniżej zebraliśmy więc kilka elementów garderoby, które warto zabrać na wakacje.

1. Kostium kąpielowy na wakacje

W niektórych wyjazdach to oczywiście najważniejszy element. Przyda się jednak w każdej walizce, nawet jeśli spędzanie czasu na plaży czy przy basenie nie będzie twoim priorytetem. A jeśli właśnie mają być to wakacje spokojny wypoczynek na plaży to spakuj co najmniej 2 kostiumy kąpielowe. Jeden będzie się suszył, a drugi zakładasz, i tak na zmianę.

2. Sukienka na wakacje

Sukienka jest obowiązkowym elementem. Bardzo lubimy sukienki. Sprawdzą się w każdej walizce wakacyjnej. Najlepiej, jeśli będzie z przewiewnej i lekkiej tkaniny, o fasonie, który można założyć i na plażę, i na kolację w nadmorskiej restauracji.  Jeśli nie lubisz sukienek, zastąp ten element kombinezonem. Dodatkowy bonus sukienkowy, nie musisz zastanawiać się jak zbudować zestaw, jak połączyć górną i dolną część garderoby.

chcesz zbudować funkcjonalne zestawy i mieć jeszcze miejsce w walizce wybierz gładki t-shirt, Jeśli z łatwością przychodzi ci łączenie różnych wzorów  postaw na topy z nadrukami. Uwzględnij też w takim wypadku, aby kolory z topu gdzieś przewijały się w stylizacji – wtedy stylizacja będzie bardziej harmonijna.

4. Koszula i sweter na wakacje

Uważamy, że koszula jest zawsze bardziej elegancka niż t-hirt. Oczywiście wakacyjna koszula to lniana lub wiskozowa lub z bawełny. Zawsze można podwinąć rękawy w koszuli, a odpowiedni materiał sprawi, że będzie przewiewna i w odpowiednia na wakacyjne upały. Może też zastąpić z powodzeniem marynarkę, która na wakacje jest zbyt formalna. Na sukienkę czy t-shirt zarzucasz koszule i jest cieplej w chłodniejszy wieczór. Sweter na wakacje? Lekki kardigan, który możesz zastąpić również lekką bluzą o sportowym charakterze.  Ale jeśli jedziesz na wakacje, gdzie pogoda jest zmienna i może być czasem trochę chłodniej, to wybierz cieplejszy kardigan, a zamiast lekkiej bluzy zabierz kurtkę przeciwdeszczową.

5. Spodnie i spódnica

na wakacje

6. Buty i dodatki na wakacjach Poświęć chwilę na wybór dodatków. Wybierz te, które zabierzesz na letni wyjazd. Zaczniemy od nakrycia głowy. Może kapelusz, albo czapka z daszkiem. Dobierz nakrycie głowy tak, aby podkreślało charakter każdej stylizacji. Jeśli  lubisz styl sportowy to odpowiednia będzie bejsbolówka, jeśli styl romantyczny to piękny słomkowy kapelusz będzie strzałem w dziesiątkę.

Jaką torebkę wybrać na wakacyjne wojaże? Uwielbiamy letnie koszyki, więc przede wszystkim proponujemy koszyk. Ale możesz wybrać inną wakacyjną, w jasnych kolorach lub jeśli lubisz kolor, to może postaw na kolor roku 2024, czyli viva magenta?

W wakacyjnej walizce nie może tez zabraknąć okularów słonecznych. Pełnią dwie funkcje, oczywiście ochronna przed słońcem, ale i podkreślą charakter każdej letniej stylizacji.

Kolejna rzecz to wygodne wakacyjne buty. Takie, w których pochodzisz po piasku na plaży i pojedziesz na wycieczkę. Mogą to być oczywiście być dwie różne pary!

No i ostatnia pozycja w dodatkach wakacyjnych, które powinny znaleźć się w walizce, czyli bielizna. Jest to oczywiście bielizna osobista. Nie zapominaj, że bielizna też powinna być letnia i wakacyjna.

3. T-shirt na wakacje

Warto do walizki zabrać też kilka topów. Mogą być z krótkim rękawkiem, bez rękawków lub na ramiączkach – zależy, jaki fason lubisz. Mogą być to t-shirty gładkie lub z nadrukami, chociaż uważamy, że gładkie ubrania łatwiej połączyć z drugim elementem, co może być ważne przy wyjeździe wakacyjnym. Kiedy

Jeśli bierzesz t-shirt, to przecież trzeba dobrać dolną część garderoby.  I w zależności od tego, co lubisz nosić, możesz spakować spódnicę, spodnie, spódnice lub krótkie spodenki. Istotny jest materiał, z jakiego ubranie jest wykonane, a nie ile ciała odsłonimy. Dlatego proponujemy spodnie czy spódnice lniane, wiskozowe lub bawełniane. Spora grupa osób zabiera na wakacje szorty. Krótkie spodenki są mniej problematyczne niż spódnice, a dają takie same możliwości stylizacji.

7. Odzież sportowa na wakacjach

Tutaj ostatnia pozycja na naszej liście wakacyjnego ubioru w walizce. Może nie dla wszystkich oczywista sprawa. Ale jeśli uprawiasz jakiś port, jak bieganie, czy może trekking to koniecznie spakuj odpowiednią odzież i akcesoria sportowe. Jeśli jesteś sportowym freakem, na pewno nie pożałujesz.

Ubezpieczenie samochodu kupionego na kredyt

Jeśli rozważasz zakup nowego lub używanego auta, a nie posiadasz wystarczającej ilości śródków, by samodzielnie sfinalizować transakcję, skorzystaj z oferty kredytu samochodowego. Rozwiązanie to będzie tańsze od zwykłego kredytu gotówkowego, a wymagana oferta polisy z opcja collision and comprehensive zabezpieczy nie tylko instytucję finansową, ale i Ciebie. Kredyt samochodowy jest rodzajem finansowania celowego, który przyznawany jest na zakup auta nowego lub używanego. Klienci korzystają najczęściej z niego w celu zakupu samochodu osobowego, ale równie dobrze, można go otrzymać na zakup kampera, skutera, quada, przyczepy, czy nawet traktora. O taki rodzaj kredytu może starać się zarówno osoba fizyczna, jak i firma. Stosowaną bardzo często formą zabezpieczenia spłaty kredytu, jest wymóg instytucji finansowej obowiązkowego wykupienia polisy z dwustronnym pokryciem, przy

czym obowiązek ubezpieczenia trwa (o ile w umowie nie zapisano inaczej) do momentu całkowitej spłaty kredytu. Znaczy to, że w przypadku uszkodzenia auta lub jego kradzieży, to nie nam, a instytucji finansowej wypłacone zostanie odszkodowanie, które wykorzystane zostanie na spłatę kredytu.  W tym miejscu przyznać należy, że opcja przeniesienia praw do roszczeń z tytułu polisy ubezpieczeniowej jest rozwiązaniem wygodnym nie tylko dla kredytodawcy, ale i dla nas. Z jednej strony instytucja finansowa zabezpiecza w ten sposób spłatę kredytu na wypadek nagłej utraty wartości auta lub jego kradzieży, a z drugiej strony, gdy auto faktycznie zostanie skradzione, to nie my, a ubezpieczyciel spłaci pozostałą część kredytu. Zaznaczyć również należy, że w przypadku mniejszych uszkodzeń auta, choć należność z polisy wypłacona zostanie kredytodawcy, to skorzystać możemy ze zwrotu przekazanej

przez ubezpieczyciela kwoty. Jeśli więc auto ulegnie drobnej stłuczce, to koszty jego naprawy nie obciążą nas, ponieważ po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku instytucja finansowa przekaże nam uzyskane od ubezpieczyciela pieniądze.  Innymi ubezpieczeniami, z jakimi możemy się spotkać podczas zawierania umowy o kredyt samochodowy, są także pakiety ubezpieczeniowe proponowane przez same instytucje finansowe np tzw. gap insurance. To zbiory przeróżnych ubezpieczen, jednak ich wykup nie zawsze jest wymagany. Również standardowo będą, spotykane także przy innych umowach kredytowych, ubezpieczenia od utraty czy czasowej niezdolności do pracy. Wyłącznie od nas zależy czy skorzystamy z tych propozycji. Podstawowym obowiązkiem ubezpieczającego jest opłacanie składek w wysokościach i terminach okreslonych na polisie ubezpieczeniowej. Do obowiązków przed zawarciem ubezpieczenia należy podanie dokładnych i prawdziwych informacji, umożliwiających firmie prawidłową ocenę ryzyka i wła -

ściwą kalkulację składki. Podanie we wniosku ubezpieczeniowym nieprawdziwych lub niedokładnych informacji ewentualnie zatajenie istotnych okoliczności, może skutkować odstąpieniem ubezpieczyciela od umowy lub odmowie wypłaty świadczenia.

Pamiętaj też, że od Ciebie zależy, czy w przypadku szkody zgłosisz ją do ubezpieczyciela i zmienisz tym samym swoją historię szkodowości, czy też nie. Warto dobrze przemyśleć i przeliczyć, co się bardziej opłaca – oszczędność z naprawy, za którą zapłaci ubezpieczyciel, czy utrzymanie zniżek.

Profesjonalny i doświadczony zespół pracowników pomoże dokonać właściwego wyboru. Powierzając nam ochronę ubezpieczeniowa zyskujecie Państwo wiarygodnego i solidnego partnera, który zadba o Wasze bezpieczeństwo.

Bardzo prosimy szczegółowe pytania kierować bezpośrednio do CHOICE INT. AGENCY I ROYAL CROWN REALTY 348 Main Ave Wallington, NJ 07057 lub pod nr telefonu 973-773-7448.

Grażyna Torbus

Ewa Czyzewski, M.D. Internal Medicine

Dariusz Nowak, M.D. Endocrinology Robert Czyzewski, M.D. Nephrology

Kathrin Serrao, M.D. Endocrinology

LINDEN MEDICAL GROUP @ CLIFTON

Nasi lekarze pomagają pacjentom w NJ, NY, PA i CT od 1999 roku, zapewniając najlepszą opiekę medyczną, profesionalizm i plan na lepsze jutro. Jesteśmy otwarci w 3 gabinetach od pon. do soboty. Nasz miły personel udziela odpowiedzi na wszystkie pytania w zakresie zdrowotnym.

Edyta Kolbusz, APN Internal Medicine

AMERICAN BOARD-CERTIFIED PHYSICIANS SPECIALIZING IN INTERNAL MEDICINE, ENDOCRINOLOGY, NEPHROLOGY & HYPERTENSION CHOROBY WEWNĘTRZNE • NADCIŚNIENIE • SZCZEPIENIA • LECZENIE POWYPADKOWE SCHORZENIA REUMATYCZNE • CUKRZYCA • LECZENIE NADWAGI • USG I BIOPSJE TARCZYCY • LECZENIE NIEWYDOLNOŚCI SEKSUALNEJ • CHOROBY NEREK I DRÓG MOCZOWYCH • DIALIZY • BADANIA IMIGRACYJNE • OPIEKA PO PRZESZCZEPACH NEREK I WĄTROBY 1033 CLIFTON

Manager Bogusia Foti z długoletnim doświadczeniem, odpowie na pytania związane z rachunkowością, wyborem ubezpieczenia, czy renty inwalidzkiej.

DAM PRACĘ

Potrzebna osoba do pomocy w gabinecie dentystycznym w New Jersey na parttime. Doświadczenie nie jest wymagane, przyuczymy chętnych do pracy. Tel. (646) 784-0096

West Solutions - Architectural Millwork da pracę

stolarzowi z doświadczeniem. Dobre warunki pracy i płacy. Po więcej informacji proszę o telefon: Robert 201-481-2205

The Grand, ekskluzywne miejsce na wesela, poszukuje uprzejmego i profesjonalnego

Recepcjonisty/ Recepcjonistki do

naszego zespołu. Oferujemy konkurencyjne wynagrodzenie, stanowiska na pełen i pół etatu. Wymagany język angielski, kandydaci muszą być dostępni do pracy w weekendy. Więcej informacji pod 973-256-8316 lub jason@ thegrandevents.com.

Bezpłatny Tygodnik Polonijny

REDAKCJA

63 Union Blvd, Wallington NJ 07057

Tel: 973-928-3838, 973-928-3839

Fax: 973-883-0762

info@tygodnikplus.com

REDAKTOR NACZELNA

Katarzyna Ginsburg katarzyna@tygodnikplus.com

ZESPÓŁ REDAKCYJNY

Małgorzata

Baranowska-Pyryt

Agata Sawicka

Zuza Ducka

Robert Kim Ewa Wójcik-Szczech

STALE WSPÓŁPRACUJĄ

Elżbieta Baumgartner

Andrzej Kulka Grażyna Torbus

PROJEKT GRAFICZNY i DTP

Jacek McFrey

REKLAMA I MARKETING

Tel: 973-928-3838

reklama@tygodnikplus.com

OGŁOSZENIA DROBNE ogloszenia@tygodnikplus.com

WYDAWCA

PLUS Media Group Corp. Wszelkie prawa zastrzeżone. Wykorzystywanie w całości lub częściowo grafiki lub tekstu z reklam wykonanych przez PLUS jest surowo zabronione. Redakcja nie zwraca materiałów nie zamówionych, zastrzega sobie prawo redagowania nadesłanych tekstów i nie odpowiada za treść zamieszczonych reklam i ogłoszeń. Zastrzega sobie również prawo do odmówienia druku reklamy lub ogłoszenia bez podania przyczyny. Redakcja nie ponosi żadnej odpowiedzialności za wszelkiego rodzaju porady i wskazówki zawarte w artykułach sponsorujących. Adres internetowy www.tygodnikplus.com ©2007-2024 PLUS Media Group, Corp.

UBEZPIECZENIE MEDICARE

• Advantage Plans • Supplement Plans • Prescription Drug Plans

Doświadczony Broker współpracujący z wieloma firmami ubezpieczeniowymi odpowie na nurtujące Cię pytania związane z:

• przejściem na emeryturę,

• uzyskaniem zdrowotnych ubezpieczeń emerytalnych Medicare,

• obsługą indywidualnych kont emerytalnych IRA,

• transferem pieniędzy z pracowniczych kont 401k 403 b, planów unii

• asysta w urzędzie Social Security

• ubezpieczenia na życie

• ubezpieczenie zwiazane z pochówkiem - final expense insurance

Zadzwoń dziś: Agnieszka Rola Licencjonowany Broker NJ ,NY 917 716 4245 agnesrola@gmail.com

Mumie Llullaillaco

16 marca 1999 r. Johana Reinharda i jego zespół archeologiczny odkryli w pobliżu szczytu Llullaillaco (wulkanu położonego na wysokości 6739 m na granicy Argentyny i Chile) trzy mumie dzieci Inków, dwóch dziewczynek i chłopca. Llullaillaco leży na pustyni Atakama, najsuchszej niepolarnej pustyni na Ziemi. Ekstremalna suchość powietrza jest głównym powodem doskonałego zachowania mumii, gdyż zarówno suchość, jak i niskie temperatury zmniejszają tempo rozkładu ludzkiego ciała. Dzieci te były złożone w ofierze podczas religijnego rytuału Inków. Praktyka rytual-

nych ofiar w społeczeństwie Inków miała na celu zapewnienie zdrowia, bogatych zbiorów i sprzyjającej pogody. Podczas tego rytuału dzieci odurzono koką i alkoholem, a następnie umieszczono w małej komorze znajdującej się 1.5 metra pod ziemią, gdzie pozostawiono ich na śmierć. Wśród wielu przedmiotów znalezionych w grobach znajdowały się posągi wykonane z metali szlachetnych i tekstyliów. Narządy wewnętrzne były nadal nienaruszone, a jedno z serc nadal zawierało zamrożoną krew.

Najstarsza z mumii nazwana jest La Doncella, The Maiden lub „Dzie -

wica z Llullaillaco”, jest to zmumifikowana 15-letnia dziewczynka. La Doncella została znaleziona ubrana w ceremonialną tunikę i ozdobiona nakryciem głowy z piórami, co było oznaką jej nowego statusu posłanki do niebios. Naukowcy twierdzą, że dziewczynka wypiła także likier kukurydziany, który prawdopodobnie ją uśpił i zmarła we śnie, a w ustach nadal znajdowały się fragmenty liści koki, którą Inkowie żuli, aby złagodzić skutki choroby wysokościowej. Podczas badania w jej płucach wykryto infekcję bakteryjną. Młodsza dziewczynka La niña del rayo miała około sześciu lat, to w nią uderzył piorun, powodując oparzenia na jej ciele, zwłaszcza twarzy i ramionach. Jej ciało było owinięte innym kocem, haftowanym w kolorze czerwono-żółtym. Wydaje się, że jej czaszka została celowo wydłużona. Ciało chłopca El niño, który w chwili składania w ofierze miał od czterech do pięciu lat, było ciasno owinięte, ponieważ niektóre jego żebra i miednica uległy przemieszczeniu. Najwyraźniej zmarł w wyniku stresu, ponieważ na jego ubraniu znaleziono

wymiociny i krew. Wydawało się również, że w jego włosach pojawiła się inwazja gnid. Był jedynym dzieckiem, które było związane. Leżąc w pozycji embrionalnej, ubrany był w szarą tunikę, srebrną bransoletkę i skórzane buty, owinięty czerwono-brązowym kocem. Czaszka El niño była nieco wydłużona, podobnie jak czaszka La niña del rayo. Ze względu na sposób, w jaki był związany, uważa się, że mógł umrzeć w wyniku uduszenia. El niño został pochowany wraz z kolekcją małych przedmiotów, niektóre z nich przedstawiały elegancko ubranych mężczyzn prowadzących karawany lam. Głowę miał owiniętą wełnianą chustą.

Archeolodzy uważają je za jedne z najlepiej zachowanych mumii na świecie. W dniu 20 czerwca 2001 r. Argentyńska Krajowa Komisja ds. Muzeów, Pomników i Miejsc Historycznych uznała Dzieci Llullaillaco za narodową własność historyczną Argentyny. Od 2007 roku mumie można oglądać na wystawie w Muzeum Archeologii w argentyńskim mieście Salta.

Izabela Van Tassel

Jak zwiększyć szansę na kredyt hipoteczny

W ostatnich latach ceny nieruchomości zwyżkowały, a rosnące stopy procentowe podwyższyły koszt spłaty pożyczki hipotecznej. Młodym ludziom coraz trudniej pozwolić sobie na dom bez pomocy rodziców. Jeżeli marzysz o własnym dachu nad głową, powinieneś z dużym wyprzedzeniem podjąć pewne kroki, które uczynią cię bardziej atrakcyjnym w oczach pożyczkodawców.

Sprawdź swój raport kredytowy

Pożyczkodawcy przeglądają twój raport kredytowy, aby ustalić, czy kwalifikujesz się do pożyczki i według jakiej stawki. Masz prawo do jednego w roku bezpłatnego raportu kredytowego od każdej agencji kredytowej– Equifax, Experian i TransUnion. Możesz zamówić jeden darmowy raport kredytowy raz na cztery miesiące (zamiast wszystkich w tym samym czasie), żeby regularnie monitorować dane w swojej kartotece.Najdogodniej posłużyć się witryną www.annualcreditreport.com.

Napraw wszelkie błędy

Po otrzymaniu raportu kredytowego zobacz, czy są tam jakieś błędy, które mogą negatywnie wpłynąć na twój kredyt. Oto na co należy uważać: spłacone długi, które figurują jako niespłacone; informacje nieaktualne albo te, które nie należą do ciebie. Zwróć uwagę na zamknięte rachunki, czy figurują jako zamknięte przez wierzyciela, kiedy w rzeczywistości ty je zamknąłeś.

Jeśli znajdziesz błąd w swoim raporcie kredytowym, jak najszybciej skontaktuj się z agencją kredytową, aby go zakwestionować i poprawić. Dla spokoju ducha, rozważ zamówienie usługi monitorowania kredytu.

Zrób sprawdzian swojej kredytowej kartoteki co najmniej na pół roku przed ubieganiem się o pożyczkę hipoteczną, żebyś miał czas na naprawienie ewentualnych błędów.

Poznaj swoją punktację

Na podstawie twojej kredytowej kartoteki obliczana jest twoja punktacja kredytowa. Credit score jest podstawowym narzędziem uży -

wanym do oceny wiarygodności klientów. W Stanach najczęściej stosowany jest system zwany FICO od nazwy firmy Fair Isaac Company. FICO stanowi nie tylko o tym, czy dostaniesz pożyczkę, ale także jak będzie ona oprocentowana.

Jeżeli twoja ocena FICO przekracza 750 punktów, jesteś w elitarnym klubie i możesz spać spokojnie. Jej podwyższenie niewiele znaczy. Jeżeli masz 620 albo mniej – masz poważny kłopot.

Coraz więcej dużych banków oferuje bezpłatnie serwis zwany CreditWise, dodany do aplikacji na smartfonach. CreditWise pokazuje twoją punktację kredytową i wszystkie czynniki na nią wpływające: liczbę kart kredytowych, sumę dostępnego kredytu, liczbę zapytań o twoją wierzytelność itd.

Popraw swoją wierzytelność

Skoro punktacja kredytowa znacznie waży na oprocentowaniu pożyczki hipotecznej, warto popracować nad jej poprawą.

• Płać rachunki na czas. Terminowość spłaty rachunków wpływa na 35 proc. punktacji FICO

• Wykorzystuj mniej niż połowę dostępnego ci kredytu, bo nadmierne zadłużenie pomniejsza punktację nawet o 30 proc.

• Pozostaw stare karty kredytowe, bo długość historii kredytowej rzutuje na 15 proc. punktacji. Jeżeli chcesz mieć mniej kart, to zamknij te najnowsze.

• Różnorodność kont kredytowych i pożyczkowych stanowi o 10% punktacji. Masz np. pożyczkę samochodową i kilka kart kredytowych – bardzo dobrze.

• Nowe pożyczki czy karty kredytowe mogą ci zaszkodzić. Otwieranie nowych sklepowych kart kredytowych, np. w okresie przedświątecznych zakupów, obniża twoją moc kredytową nawet o 10 proc.

Obniż swój wskaźnik zadłużenia do dochodu

Dla banków ważny jest twój wskaźnik długu do dochodu (debt-to-income ratio, w skrócie DTI). Wyrażony w procentach DTI oblicza się, dzieląc całkowite powtarzające się miesięczne zadłużenie przez twój miesięczny dochód brutto.

Banki oczekują proporcji 28/36. Pierwsza liczba, zwana też front-end ratio lub housing expense ratio, wyraża procent twego dochodu, jaki może być wydany na utrzymanie domu. Większość pożyczkodawców uważa, że twoje miesięczne płatności na dom (spłata kredytu, podatki od nieruchomości i ubezpieczenie domu) nie mogą przekraczać 28 proc. twego dochodu brutto.

Druga liczba zwana jest back-end ratio lub overall debt ratio. Oblicza się ją sumując miesięczne wydatki na dom i spłatę innych pożyczek oraz dzieląc wynik przez miesięczny dochód brutto. Banki chcą, by iloraz ten nie przekraczał 36 proc.

Jeżeli po zakupie domu pozostanie ci rezerwa finansowa, masz dobrą punktację kredytową i inne przychody nie wykazane we wniosku, to FHA może zezwolić na wskaźnik 40/50.

Aby obniżyć stosunek zadłużenia do dochodu, musisz zmniejszyć swoje długi (kupuj mniej) i/albo zwiększyć przychody. Spróbuj znaleźć jakąś „fuchę”, brać nadgodziny. Małżonek opiekujący się dziećmi może powrócić do pracy. Łatwiej to powiedzieć, niż zrobić, ale warto próbować, by nie tylko wykazać się stosownym przychodem na rozliczeniu podatkowym, lecz również uskładać jakieś oszczędności.

Duży wkład własny Bank nie udzieli ci kredytu jeśli nie masz pieniędzy na wkład własny (down payment). Czasy pożyczek „zero down” dawno odeszły do historii. Wymagana wpłata to co najmniej 10 proc. inwestycji, a przeważnie 20 proc. Pożyczki ubezpieczone przez FHA wymagają 3 proc. wkładu własnego. Jeżeli twój wkład własny będzie poniżej 20 proc., przyjdzie ci płacić za Private Mortgage Insurance

(PMI). Stawki zależą od twojej punktacji kredytowej i innych czynników i zazwyczaj wahają się od 0.58 proc. do 1.86 proc. pierwotnej kwoty kredytu rocznie. Kalkulator PMI pozwoli ci oszacować ten dodatkowy wydatek (https:// www.nerdwallet.com/article/ mortgages/pmi-calculator).

Zważywszy wysokie ceny domów, pewnie będziesz musiał uskładać nawet więcej niż 20 proc., żeby móc podźwignąć miesięczne raty. Ażeby dowiedzieć się, na jaki dom cię stać, posłuż się odpowiednim kalkulatorem na sieci, np. https://www.nerdwallet.com/mortgages/how-much-house-can-i-afford.

Szukaj okazji

W znalezieniu domu czy mieszkania pomagają liczne serwisy internetowe, takie jak Zillow, Realtor.com, Trulia, Redfin.

Ażeby znaleźć dom przystępny cenowo, niektórzy przenoszą się w tańsze okolice, wybierają domy prefabrykowane albo do remontu. Uwaga: nie rozważaj podupadłej okolicy, bo największy potencjał mają zaniedbane domy w dobrej dzielnicy. Można też przyjrzeć się domom wystawianym przez banki na foreclosure, w czym pomaga witryna Foreclosure.com.

Warto pomniejszyć koszty zakupu. Nabycie domu bezpośrednio od właściciela (by owner) pozwoli oszczędzić na komisowym agenta obrotu nieruchomościami. Również nie zaszkodzi zainteresować się pożyczkami FHA (https:// www.hud.gov/buying/loans) oraz programami HUD, o których można poczytać tu: https:// www.hud.gov/program_offices/ housing/hsgabout.

Nie jest łatwo kupić pierwszy dom, ale warto wiedzieć, że istnieją sposoby zwiększenia swoich szans na uzyskanie kredytu, zwłaszcza jeżeli starania zaczniesz wcześnie.  Elżbieta Baumgartner Elżbieta Baumgartner jest autorką wielu książek-poradników, m.in. „Jak kupić dom i nie przepłacić”,  „Podręcznik właściciela domu”, “Otwieram biznes”. Są one dostępne w księgarni Polonia, 882 Manhattan Ave., Greenpoint, albo w wersji elektronicznej bezpośrednio od wydawcy: Poradnik Sukces, www.PoradnikSukces. com. tel. 1-718-224-3492.

Rozwiązanie krzyżówki prześlij do nas e-mailem na adres ogloszenia@tygodnikplus. com lub na nasz adres pocztowy 63 Union Blvd, Wallington NJ 07057 wraz z podaniem imienia, nazwiska i dokładnego adresu. Wszystkie prawidłowe rozwiązania przesłane do dnia 24.12.20r. wezmą udział w losowaniu nagrody. Dane laureata obecnej krzyżówki zamieścimy na naszej stronie w dniu 31.12.20r. Nadesłanie przez Czytelnika rozwiązania krzyżówki oznacza, iż wyraża on zgodę na opublikowanie imienia, nazwiska oraz miejsca zamieszkania na liście laureatów. Rozwiązania prosimy przysyłać tylko raz. Duplikaty będą kasowane.

Rozwiązanie krzyżówki prześlij do nas e-mailem na adres ogloszenia@tygodnikplus. com lub na nasz adres pocztowy 63 Union Blvd, Wallington NJ 07057 wraz z podaniem imienia, nazwiska i dokładnego adresu. Wszystkie prawidłowe rozwiązania przesłane do dnia 20.06.24r. wezmą udział w losowaniu nagrody. Dane laureata obecnej krzyżówki zamieścimy na naszej stronie w dniu 27.06.24r. Nadesłanie przez Czytelnika rozwiązania krzyżówki oznacza, iż wyraża on zgodę na opublikowanie imienia, nazwiska oraz miejsca zamieszkania na liście laureatów. Rozwiązania prosimy przysyłać tylko raz. Duplikaty będą kasowane.

SPONSOREM NAGRÓD JEST:

Elżbieta Kieszczyńska

EK Polish Bookstore

1051 Bloomfield Ave., Suite 1B-2 Clifton, NJ 07012 www.ekpolishbookstore.com (201) 355 7496

NAGRODA TYGODNIA

Za prawidłowe rozwiązanie krzyżówki z nr. 22 (825) nagrodę wylosowała Pani Małgorzata Kryszczuk z Plainsboro. Gratulujemy! Hasło: Ziemia krwi i przemocy

WYCIECZKI WYCIECZKI

Busem z Polskim przewodnikiem

Wycieczki dla osób "solo", par i rodzin

Parki Narodowe/Oregon – 16 dni od 20 Lipca Dookoła USA, Parki Narodowe, Kaniony - 16 dni od 14 września i 5 października Park Narodowy Acadia/Maine - 3 dni 6 września, 25 października.

Kanion Penn/łódka w jaskini/ Szklana Kładka - 2 dni od 6 lipca i 7 września

A także w każdym miesiącu:

Niagara/Kanion - 2 dni * Waszyngton/Jaskinie - 2 dni Virginia - 2 dni * Nowy Jork/ Manhattan - 1 dzień

1

Amisze/Filadelfia - 1 dzień Hawaje 30 listopada - 10 grudnia

Floryda sylwestrowa w Grudniu - 10 dni i wiele innych wycieczek.

MOJE ŻYCIE BEZ ŻOŁĄDKA

Kiedy po wycięciu żołądka dietetyczka mówiła mi: jeszcze pójdzie pani do restauracji, nie wierzyłam. Dziś żyję niemal zupełnie normalnie, no może bardziej zdrowo niż wcześniej – mówi Anita Wojtaś-Jakubowska, która zachorowała na raka żołądka i przeszła gastrektomię, czyli chirurgiczne usunięcie tego narządu. ciąg dalszy na stronie 44

To było zaskoczenie?

Olbrzymie. Nic nie wskazywało na to, że w ogóle jest jakiś problem. O tym, że mam nowotwór, dowiedziałam się zupełnie przypadkiem. 10 lat temu miałam zdiagnozowaną anemię złośliwą, tzw. chorobę Addisona-Biermera– polega ona na tym, że nie wchłaniam witaminy B12. Wtedy dowiedziałam się, że do końca życia będę musiała brać zastrzyki z tej witaminy i jeśli będę to robiła, wszystko będzie dobrze. Zalecono mi też opiekę hematologa, który raz na jakiś czas ma mi sprawdzać parametry krwi. I jedna z takich wizyt, na której pojawiłam się 2,5 roku temu, uratowała mi życie. Przypadkowo wybrany hematolog jako pierwszy zadał mi pytanie, czy ktoś mi kiedykolwiek powiedział, że ta choroba oznacza zwiększone ryzyko zachorowania na nowotwór żołądka i przewodu pokarmowego. Zdziwiony moim zaprzeczeniem, kontrolnie zalecił gastroskopię. Kiedy zrobiłam ją kilka miesięcy później, tuż po badaniu usłyszałam bezpardonowe: „ma pani jakiegoś bardzo źle wyglądającego guza, ale bez wyników biopsji nie powiem, co to jest”. I tak to się zaczęło.

Co było dalej?

Choć nie miałam żadnych objawów, czułam, że to coś złego. Miesiąc później odebrałam wyniki z informacją, że mam nowotwór żołądka. Stałam z tą informacją w ręku na recepcji przychodni bez wiedzy, co zrobić, od czego zacząć. Czułam, że potrzebuję lekarza, który wytłumaczy mi, co to dokładnie oznacza. Znaleźliśmy z mężem gastroenterologa, który przyjął nas w ciągu godziny. Ewidentnie, kiedy zobaczył wyniki, sam był w szoku i w czasie całej wizyty ani razu nie użył słowa nowotwór czy rak. Mówił ogólnikami, potwierdzając moje podejrzenia, że to poważna sytuacja. Jedyny konkret, jaki od niego usłyszeliśmy, to zalecenie zgłoszenia się do szpitala.

A na co pani liczyła?

Na wyniku badania obok słowa „nowotwór” widniały niezrozumiałe dla mnie skróty i symbole. W pierwszej chwili zaprzeczałam, że mogę mieć raka. Miałam nadzieję, że ktoś przeczyta te wyniki na moją korzyść–i wyjaśni mi, że to nic poważnego. Niestety, usłyszeliśmy coś zupełnie odwrotnego. Wyszliśmy z mężem z gabinetu, staliśmy na ulicy w centrum Warszawy i oboje płakaliśmy. Po pierwszym szoku zadzwoniłam do mamy, do przyjaciółki i do szefa, żeby ich o tym poinformować. A potem, mniej więcej po godzinie, zaczęliśmy działać. Mąż obdzwonił znajomych z informacją, że mam raka żołądka, wypytując, czy ktoś nie zna kogoś, do kogo można się z tym zwrócić. Po trzech godzinach dostaliśmy rekomendacje miejsc i osób. Nazwisko jednego lekarza powtórzyło się dwa razy i do niego właśnie poszliśmy. Po trzech dniach miałam już umówioną wizytę w prywatnej placówce, do której

nigdy sama bym nie skierowała swoich pierwszych kroków. Dostałam tam fantastyczną opiekę, czując się, jakbym była w dobrej klasy hotelu, a nie w szpitalu, który ma kontrakt z NFZ. To miało olbrzymie znaczenie.

Na czym polegało leczenie?

Biorąc pod uwagę ten typ raka żołądka, mój młody wiek i moje dobre rokowania, niemal od razu usłyszałam, że czeka mnie całkowite, chirurgiczne usunięcie żołądka. To był pierwszy szok. Kolejny – że muszę przejść ciężką chemioterapię.

Wszystko zadziało się bardzo szybko: chemioterapię zaczęłam niecały miesiąc od diagnozy. Miałam w tym dużo szczęścia–przeszłam ten proces w bardzo uprzywilejowany sposób: jestem z dużego miasta, a mój mąż ma szeroką sieć kontaktów biznesowych. Tylko dzięki temu dowiedziałam się, że mogę leczyć się w Luxmedzie i że będzie to proces finansowany przez NFZ.

Ale – przyznajmy to – zareagowała Pani bardzo szybko, nie zwlekała z odebraniem wyników, nie czekała na swoją kolej, tylko dobijała się do lekarzy, żeby jak najszybciej coś zrobić.

To prawda, taką jestem osobą, że muszę działać, od lat zajmuję się zawodowo realizowaniem projektów. Po pierwszym szoku już wiedziałam, że mam „temat do zrobienia” i to jak najszybciej, żeby nie tracić czasu. W efekcie we wtorek dowiedziałam się, że jestem chora, w piątek byłam na pierwszej wizycie u lekarza, a trzy tygodnie po diagnozie byłam już na pierwszej chemioterapii. To był maj. Potem przeszłam cztery cykle chemioterapii, pod koniec lipca przeszłam operację, a po miesiącu odpoczynku rozpoczęłam kolejne cztery cykle chemii. 30 października 2022 roku zakończyłam leczenie. Cały proces zamknął się w sześciu miesiącach.

Jak na ciężkie leczenie onkologiczne to bardzo szybko.

Bardzo. Ale też na szczęście mój organizm bardzo dobrze radził sobie z chemią, dzięki czemu wszystko szło zgodnie z harmonogramem i nie musiałam niczego odwlekać, np. ze względu na złe wyniki.

Co potem?

Po operacji miałam zaplanowany na wiele miesięcy proces dietetyczny. Edycja: Anita bez żołądka.

Na czym to polegało?

Organizm musiał się przyzwyczaić do nowej sytuacji – do trawienia bez udziału żołądka. Miałam rozpisaną na wiele miesięcy precyzyjną dietę, która miała pomóc mojemu organizmowi przestawić mi się na inne funkcjonowanie poprzez stopniowe wprowadzanie różnych pokarmów.

Co było najtrudniejsze?

Były dwa takie momenty. Pierwszy – co może być zaskakujące – nastąpił już po usunięciu żołądka. Pobrano mi biopsję i okazało się, że nie było w niej ani śladu nowotworu.

Czyli – po co wycięli żołądek?

Nie, nie miałam takich myśli. Ten wynik oznaczał, że znalazłam się w bardzo niewielkim procencie osób, na które zadziałała chemioterapia. Przy nowotworze żołądka chemioterapia ma zminimalizować ryzyko przerzutów, ale raczej nie wpływa na to, że nowotwór wycofuje się z organu. Dlatego prewencyjnie wycina się żołądek. Konsultowałam to z innymi specjalistami i dowiedziałam się, że ponieważ możliwe jest w miarę normalne życie bez żołądka, jego usunięcie i tak byłoby rekomendowane.

A więc na czym polegał problem?

Problemem była… iskierka nadziei, która się wtedy pojawiła. Bo pomyślałam, że może nie będę musiała przechodzić już chemii pooperacyjnej, na którą  składają się cztery cykle co dwa tygodnie, które przeczołgują na maksa. Po chemioterapii byłam całkowicie wyjęta z życia, leżałam w łóżku, nic nie jadłam, wymiotowałam. A tu pojawiła się nadzieja, że może nie będę musiała znowu przez to przechodzić. Jednak po naradzie lekarze zdecydowali, że lepiej kontynuować leczenie, czyli zgodnie z planem zastosować chemioterapię –tym bardziej, że zadziałała na mnie tak dobrze. W międzyczasie ja sama doszłam do wniosku, że nie mogę tak po prostu zawiesić leczenia–bo nigdy nie darowałabym sobie, że nie zrobiłam wszystkiego, co możliwe, żeby choroba już nie wróciła. Ale jednak emocjonalnie był to bardzo trudny czas.

Czy ta druga seria była równie ciężka? Nawet bardziej. Chemioterapię pooperacyjną przeszłam bardzo źle. Starałam się trzymać psychicznie, ale fizycznie zniosłam ją fatalnie. Choć to była ta sama chemia, co poprzednio, miałam przedziwne objawy – drętwiało mi ciało, trzęsłam się godzinami po jej podaniu, było mi potwornie zimno. Działy się ze mną rzeczy, nad którymi nie byłam w stanie zapanować. To było bardzo wyczerpujące. Wtedy powtarzałam sobie w kółko „to minie”.

A drugi trudny moment?

Zaskakujący dla mnie samej – moment zakończenia leczenia.

Nadszedł kryzys psychiczny...

Tak. W czasie leczenia byłam skupiona na działaniu: miałam rozpisany plan, na lodówce wisiał kalendarz, w którym na kolorowo zaznaczone były pobyty w szpitalu i całe życie było do tych terminów dostosowane. Wiedziałam, że 30 października mam ostatnią chemię. Myślałam, że tego dnia poczuję ulgę, że to już za mną. Tymczasem wyszłam ze szpitala

z uczuciem: i co teraz? Po tygodniu wróciłam do pracy i miałam uczucie totalnej abstrakcji – że wracam do życia, które funkcjonuje na starych zasadach, a ja jestem już innym człowiekiem. To był tak gigantyczny dysonans, że przez wiele tygodni miałam ataki paniki: co ja tu robię? jak mam funkcjonować? jak ogarnę życie? Bałam się, że się nie odnajdę.

Bardzo pomogła mi wtedy rozmowa z psychoonkolog Adrianną Sobol, która powiedziała mi, że nie jestem jedyną osobą, która przeżywa coś takiego. Że moment zakończenia leczenia jest wbrew pozorom bardzo trudny, bo trzeba na nowo poukładać sobie życie, zastanowić się, czy dopasować się do tego życia, czy to życie zmienić. Wtedy podjęłam decyzję o zmianie pracy. Czułam po prostu, że potrzebuję nowego rozdania życiowego i zdefiniowania siebie na nowo. I w lutym byłam już w nowym miejscu. Równolegle pracowałam mocno nad swoimi emocjami i oswojeniem się w nowej wersji własnego życia.

Kolejna zmiana. Szybko. Szybko, choć wtedy miałam wrażenie, jakby wszystko strasznie się wlokło. W tym uczuciu paniki to było koło ratunkowe, które sobie rzuciłam, i okazało się, że to była bardzo dobra decyzja. Zaczęłam dochodzić do siebie i wróciłam na dobre tory.

Zatem: jak się żyje bez żołądka?

Naprawdę da się tak żyć. Choć początkowo, gdy dietetyczka mówiła mi: jeszcze pójdzie pani kiedyś do restauracji – nie wierzyłam.

Jak przestawia się organizm na taką sytuację?

Przez pierwsze osiem dni po operacji nie mogłam napić się nawet łyka wody, mogłam jedynie zwilżyć wodą usta, byłam karmiona dojelitowo. Kiedy po tym czasie wzięłam pierwszy łyk wody, wszystko zaczęło mi bulgotać, musiałam biec do łazienki, potem przez kolejne dni jadłam tylko kleik. Kolejne tygodnie upłynęły pod znakiem płynnego jedzenia – moje jelita wariowały, cokolwiek bym im dała.

Było bardzo ciężko: bolało, kilkanaście razy dziennie wymiotowałam, miałam biegunkę. Lekarze wtedy mówili: wszystko się unormuje, a ja myślałam: nie ma takiej opcji, widzę przecież, co się dzieje. Teraz wiem, że mieli rację. Dziś, półtora roku po operacji – z mojej perspektywy – funkcjonuję zupełnie normalnie.

Ale coś musiało się zmienić w codziennym funkcjonowaniu?

Nie piję alkoholu. Wiem, że są osoby, które próbują, ale ja tego nie potrzebuję. Nie jem ciężkostrawnych, smażonych, tłustych potraw. Żyję mega zdrowo. Nie mam wyjścia! Cała

reszta wygląda zupełnie normalnie. Mogę pić kawę – choć początkowo ostrzegano mnie, że mój organizm może ją źle znosić. Na szczęście tak się nie stało. No i mogę pójść do restauracji.

A jednak!

Tak! Mogę zamówić sobie niemal dowolną potrawę, np. małą porcję sushi. To, co przydarza mi się regularnie, to uczucie mdłości w niespodziewanych momentach – np. trzy dni z rzędu jem jajecznicę, a czwartego mam po niej mdłości, albo w biurze po lunchu, nawet gdy przygotuję go sobie sama ze znanych mi składników. Wiem, że muszę wtedy usiąść albo na chwilę się położyć, głęboko oddychać. Po 10 minutach wszystko mija. Czasem w specyficzny sposób powietrze przełykiem wraca z jelit, co brzmi jakby cichutko mi się odbijało. Ale to drobnostki, nauczyłam się już z tym żyć. Wsłuchuję się w sygnały ciała, ono przecież dokonało czegoś niewiarygodnego!

A wieczorki z koleżankami przy winku? Nie żal?

Myślałam o tym, leżąc w szpitalu. Prowadzimy z mężem bardzo towarzyskie życie, często zapraszamy znajomych na kolacje. Wydawało mi się, że to będzie bardzo trudne, że to będzie moja walka, że będę czuła żal. Ale mogę jeść to, co przygotuję, więc przygotowuję takie jedzenie, abym mogła brać udział w kolacji. Alkohol jest na stole i korzystają z niego ci, którzy mają ochotę – ja sięgam zwykle po herbatę albo zakwas z buraków.

Może to zabrzmi niezręcznie, ale to bardzo pozytywna historia… Właściwie tak. Kiedy dowiedziałam się, że jestem chora, wiele osób z mojego otoczenia mówiło: „Anita, wygrasz tę walkę”, „pokonasz tego dziada”. Zaczęłam przyglądać się tym myślom i zrozumiałam, że ja nie chcę, aby to była walka. Bo to mi nie pomoże, na walkę zużywa się przecież energię. Dla mnie to była po prostu jakaś nowa droga, którą muszę przejść. Nowotwór stał się zadaniem do zrealizowania.

Jestem typem osoby, która – gdy ma dostateczną ilość danych – działa. Nie zastanawiam się nad tym, że mogłabym coś kiedyś zrobić inaczej. Za to przyglądałam się swoim emocjom i to było ważne, bo dzięki temu bardzo świadomie podeszłam do swojej choroby. Gdy w kolejce do lekarza słyszałam rozmowy pacjentów typu: „nowotwór zawsze wraca, nie ma się co cieszyć”, wstawałam i szłam na drugi koniec korytarza. Nie słuchałam tego. Oczywiście i mnie dopadły złe myśli: przyszedł moment, gdy miałam ataki paniki, wciąż myślałam o tym, że umrę i nie dożyję chwili, kiedy moja córka pójdzie do szkoły itp.

I jak sobie pani z tym radziła?

Na początku bardzo źle. Jak wspomnia-

łam, rozmawiałam z psychoonkolożką, która bardzo mi pomogła, ale także usiadłam sama ze sobą i zaczęłam się zastanawiać, dlaczego ta myśl tak usilnie do mnie wraca i sprawia, że się boję. Wymyśliłam więc, że codziennie po przebudzeniu będę myśleć o swojej śmierci i dzięki temu może wreszcie oswoję tę myśl. I pewnego dnia poczułam, że odpuściło. Myśl, że kiedyś umrę nagle wydała mi się zupełnie naturalna. Potem dowiedziałam się, że zupełnie nieświadomie zastosowałam na sobie terapię paradoksu – gdy coś budzi panikę i lęk, „wrzuca się” pacjenta w sam środek tego, co wywołuje strach.

Czyli przeszła Pani wszystkie konieczne etapy śmiertelnie niebezpiecznej choroby …

Chyba tak. Najpierw było działanie, potem żałoba, teraz jest normalne życie. I tak zamknęłam cały proces. Mogę żyć dalej. Pomogło mi usłyszenie od specjalistki, że to jest normalne, że wiele osób przez to przechodzi, że nie dzieje się ze mną nic dziwnego. Te emocje musiały wykipieć, znaleźć ujście. Bardzo pomogła mi podpowiedź, że żegnanie się z rakiem to proces, a nie chwila. A ja zakładałam, że zamknę za sobą drzwi szpitala i będzie już po wszystkim. Więc kiedy wyzdrowiałam, ale bałam się życia, sądziłam, że coś jest ze mną nie tak. Usłyszenie, że to normalny etap wychodzenia z choroby, bardzo mi pomogło.

Jak się Pani teraz czuje?

Jem regularnie, ale małymi porcjami, jestem pod stałą opieką specjalistów, badam się co cztery-pięć miesięcy. Biorę witaminę B12. Jestem okazem zdrowia, nigdy nie miałam lepszych wyników badań.

Ostatnio napisał do mnie pewien chłopak, Polak, który żyje w Barcelonie. Dowiedział się, że ma raka żołądka. Już wie, że będzie miał usunięty żołądek, ale nie przejdzie chemioterapii. I z zaskoczeniem przeczytałam, że lekarze powiedzieli mu: „pana życie zmieni się już na zawsze, nigdy nie będzie pan mógł już podróżować, jak dotychczas, uprawiać sporu jak dotychczas”. Jest zrozpaczony, bo usłyszał, że całe jego życie się zmieni. Pytał mnie, czy mam podobne doświadczenie. A mi od początku wszyscy mówili, że jakkolwiek nieprawdopodobnie to brzmi, to moje życie zmieni się w niewielkim stopniu i że kluczowe znaczenie będzie miało moje nastawienie. I naprawdę tak jest.

Wiem, że miałam szczęście, bo trafiłam na świetnych lekarzy, czułam się zaopiekowana pod każdym względem. W czasie podawania chemii personel bardzo się o mnie troszczył – wszędzie towarzyszyła mi zwykła ludzka życzliwość. To pomogło mi przeżyć jedno z najtrudniejszych w moim życiu wyzwań. Źródło: zdrowie.pap.pl

ĆWICZENIA NA SMUKŁĄ TALIĘ

Talia osy – któż zaprzeczy – to jeden z elementów ideału kobiecej sylwetki. Aby ją osiągnąć potrzeba jednak wiele pracy i wytrwałości. A ponieważ lato tuż tuż, warto zacząć już teraz. Dziś kilka najprostszych ćwiczeń, aby ten efekt uzyskać. Wszystkie można wykonywać nie wychodząc z domu.

Za talię odpowiadają tzw. mięśnie skośne brzucha zewnętrzne i to właśnie na nich będziemy się koncentrować. Ćwiczenia najlepiej wykonywać 2 razy dziennie, zaraz po wstaniu i tuż przed pójściem spać. Przed ich rozpoczęciem warto dobrze się rozgrzać, szczególnie rozciągając mięśnie pleców i brzucha.

1. Skłony, których mamy aż trzy rodzaje

…ze stania

Stajemy w rozkroku 20-30 cm. Mając cały czas wyprostowane nogi wykonujemy skłon w przód, potem kolejno do każdej nogi, a następnie wychylamy się maksymalnie w prawo i w lewo. Uwaga! Te 5 ćwiczeń zliczamy jako 1 powtórzenie.

…z siadu z wyprostowanymi nogami

Siadamy na równym podłożu i wyciągamy wyprostowane nogi w przód. Staramy się tak skłonić, aby rękami złapać za stopy, a głową dotknąć kolan. Nie uginamy przy tym nóg.

…z siadu skrzyżnego

Siadamy po turecku na równym podłożu. Ręce uginamy w łokciach i przyciągamy równolegle do tułowia. Przy skłonie staramy się dotknąć ugiętymi łokciami ud, jednak po ich dotknięciu nie odbijamy się od nich powracając do

początkowego ułożenia, ale pozostajemy przez chwilę w takiej pozycji, aby powoli wrócić do siadu.

2. Nożyce

Ich też są trzy rodzaje, dobrze wykonać po kilka powtórzeń każdego. Ćwiczenie robimy leżąc na plecach z rękami ułożonymi swobodnie obok ciała.

…nożyce pionowe

Są niewątpliwie najłatwiejsze. Odrywamy nogi od podłoża, unosimy na wysokość około 15 centymetrów i wymachujemy obydwiema nogami naprzemiennie, w górę i w dół, nie dotykając ziemi.

…nożyce poziome

Są trochę trudniejsze. Wymachujemy obiema nogami równocześnie, w prawo i w lewo, tak, żeby nogi krzyżowały się w kostkach. Pamiętamy, że gdy nogi się mijają powinny naprzemiennie zajmować pozycję jedna nad drugą.

…nożyce okrążane

Są zdecydowanie najtrudniejsze, dla doświadczonych zawodniczek i trzeba przy nich uważać, żeby nie naderwać sobie mięśni brzucha. Leżymy na plecach z jedną nogą uniesioną nieruchomo do góry. Drugą nogą staramy się okrążać pierwszą najpierw zaczynając od góry, wracamy do pierwszego ułożenia, a potem okrążamy maksymalnie zaczynając od dołu. Następnie zmieniamy nogę i robimy to samo drugą.

3. Unoszenie nóg

Leżymy na plecach na ziemi z rękami wzdłuż tułowia i prostymi nogami. Podnosimy obie złączone nogi maksymalnie do góry (tak aby stworzyły z podłożem kąt prosty), przytrzymujemy 3 sekundy i opuszczamy z powrotem na dół. Dla utrudnienia możemy wykonywać je także leżąc na łóżku z nogami zwisającymi poza nim, warto jednak wcześniej upewnić się, że z lędźwiowym odcinkiem naszego kręgosłupa wszystko jest w porządku.

4. Przyciąganie nóg do klatki piersiowej

Kładziemy się plecami na podłodze i opieramy się na łokciach. Kolejno przyciągamy najpierw prawą ugiętą w kolanie nogę do klatki, potem lewą i obie na raz.

5. Brzuszki skośne

Są bardzo podobne do standardowych brzuszków. Kładziemy się na plecach, z wyprostowanym i, bądź delikatnie zgiętymi w kolanach nogami. Ręce splatamy na karku. Podnosimy się tak, aby prawym łokciem dotknąć podłogi obok lewego kolana, a przy kolejnym powtórzeniu lewym łokciem podłogi przy prawym kolanie.

6. Odchylanie

Ćwiczenie odwrotne do brzuszków. Siadamy na podłodze w siadzie prostym ze skrzyżowanymi, wyprostowanymi lub delikatnie zgiętymi nogami. Ręce zaplatamy na kark. Odchylamy się maksymalnie do tyłu, jednak tak, aby nie stracić równowagi.

Uwaga! Lekki ból mięśni brzucha i talii jest absolutnie normalnym i pożądanym skutkiem tych ćwiczeń, jeśli jednak doświadczasz innych bóli, np. kręgosłupa, natychmiast przerwij ćwiczenia i zanim do nich wrócisz skonsultuj się z lekarzem lub poproś o pomoc trenera.

SPECJALIZACJA DR. GABRIELI: SPECJALIZACJA DR. GABRIELI:

• Nefrologia i Medycyna Ogólna. Opieka zdrowotna od nastolatków do seniorów

• Badanie fizykalne i leczenie nadwagi

• Cukrzyca

• Nadciśnienie tętnicze

• Choroby reumatyczne oraz toczeń

• Choroby nerek, dializa oraz zapalenie dróg moczowych

• Choroby wewnętrzne i profilaktyka

• Choroby wewnętrzne i profilaktyka

• Tylko 20 minut od Garfield i Wallington (Exit 172 Garden State Parkway North)

Dr. Gabriela Wojnarska-Alvarez

MEDICAL DOCTOR, BOARD CERTIFIED

Specializing in Primary Care and Nephrology

221 West Grand Avenue

• Montvale, NJ 07645 Phone (201) 746-9333

HOSPITAL AFFILIATIONS: PRIMARY CARE AND NEPHROLOGY

www.pcnmd.org www.zocdoc.com

• Fax (201) 746-9335