![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/d656fbb17cfdb9a4f6e8d26458368ab6.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
9 minute read
潮州华人
from Tạp chí Viva Riverside Vol.2 – Nét đặc sắc trong đời sống và văn hóa của Người Hoa Triều Châu
by PMC WEB
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/7cc4bc2d0686cd0916d4efef54ab8628.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
经典中式菜肴
当前的融合使得越南的文化和美食比以往更加多样化。特别 是中国菜,以其许多美味、异国风情和营养丰富的菜肴,在 越南人中越来越受欢迎。
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/ac98b8cb885a6bc609ca9889c260126f.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
除了改编越南菜肴外,中国人原有的菜肴也供应给在越南居 住的中国人。具体而言,胡志明市有许多唐人街,以及许多 引人入胜的菜肴,如北京烤鸭、面条汤、饺子、鸡籽汤、烤 猪肉、蒸糕、饺子、潜力鸭面等。中国式的炒菜等菜肴也由 中国人引入,并深深融入许多地方的烹饪之中。尽管有这样 的融合,每个中国-越南族群在烹饪文化中仍然保留着自己 的独特身份。
越南的一些著名中国菜肴: 饺子 饺子 一直以来都是中国人的著名菜肴。喜 欢中国菜的人都熟悉馅料香味四溢的 饺子。这道菜肴早已被引入,逐渐成 为胡志明市烹饪的特色之一。 胡姐汤 这是中国潮州人的一道熟悉菜肴,几 十年前随他们来到胡志明市。胡姐汤 的粿条是由薄片面团制成的。它与蒸 糕相似,但更厚。目前,尽管越南人 可能对食材和调料进行了一定程度的 修改,胡姐汤仍然具有中国菜肴的典 型风味。 北京烤鸭 北京烤鸭是中国在 越南的烹饪界中已经不再陌生的一道 特色菜。它起源于中国的首都北京。
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/2e953197f84f36bbeef280cbcd769a9b.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/e855ef118b5dd8f206a5ba0a26f5a401.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/876f58e550a9f42947916583c4b93077.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/27da5526c8f1a0eadbbd2e479c153d4d.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/b61d9b8d3d5750c1c3f9ee7371c56fb2.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
但更厚。目前,尽管越南人可 能对食材和调料进行了一定程 度的修改,胡姐汤仍然具有中 国菜肴的典型风味。 北京烤 鸭 北京烤鸭是中国在越南的烹 饪界中已经不再陌生的一道特 色菜。它起源于中国的首都北 京。这道菜的特点是鸭子经过 烤箱烤制后,皮色呈暗黄色, 外脆内嫩。这道菜具有极具吸 引力的香气和味道。这是许多 中国人和越南人在我们国家最 喜爱的菜肴之一。
鸭面 及深色。 胡志明市的潜力鸭面 不仅保留了其典型的风味,还 经过一定程度的加工和调整, 以迎合越南人的口味。甜美的 汤底,内部鸭肉软嫩外脆,新 鲜的鸭蛋面条劲道,色泽鲜艳 引人注目。
男人穿黑色或深蓝色的衣服, 单侧纽扣布料,肩膀立领,下 摆剪裁或四件式,中央裂口, 立领,肩膀连接处有口袋。女
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/1fcd7ea4a279769eedb2d1effcce6f4b.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
性喜欢戴珠宝首饰,特别是手 镯(铜、金、宝石……)、耳环 和项链……
华人的房屋通常有三种类型: 三间两庭、门字形和口字形。
房子通常是用石头、砖木或泥 土建造,铺瓦或盖竹、草或稻 草屋顶……
在住所中显著的是祖先、宗 族、佛教和神灵的祭坛,以及 诗对、联、用汉字写的祈求幸 福、利益、平安的纸片。
对于华人来说,祭拜祖先和家 中的各种鬼魂非常重要。除了 以前在各地区、群体中有着独 特特点的万物有灵的信仰外, 他们还深受道教、佛教和孔教 的影响……
在村庄中有寺庙、神庙、山 神、河神和保护社区的神,以 及纪念对土地的开垦做出贡献 的人的祭坛。
一年中有很多节日,如春节、 元宵节、清明节、端午节、中 元节和中秋节。
春节在过去的几年中转变为按 农历新年过,一直持续到正月 十五(元宵节)。元宵节是华 人的特色节日,信仰和传统文 化的所有活动都在这个时候体 现。
华人传统文化活动有许多形 式,如唱歌、跳舞、相声……配 有许多种乐器:箫、笛、各种 琴(琴、二胡、月琴……)、锣 鼓……唱“山歌”(散曲)是受 到许多人喜爱的形式,尤其是 年轻人。传统民间艺
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/5b8d3316627a43033af812d952bae65f.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/ad3b32a327e1655a6afe7b0f61e74771.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/584f30281ecf5971e2b38cb3b0808732.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
Một số ảnh hưởng đến sức khỏe có thể xuất hiện ngay sau một lần phơi nhiễm hoặc nhiều lần với chất ô nhiễm, bao gồm kích ứng mắt, mũi và cổ họng, đau đầu, chóng mặt và mệt mỏi. Những tác động tức thời như vậy thường là ngắn hạn và có thể điều trị được, đôi khi việc điều trị chỉ đơn giản là loại bỏ sự tiếp xúc với nguồn ô nhiễm. Ngay sau khi tiếp xúc với một số chất gây ô nhiễm không khí trong nhà, các triệu chứng của một số bệnh như hen suyễn có thể xuất hiện trầm trọng hơn hoặc trở nên tồi tệ hơn.
Phản ứng tức thì với các chất gây ô nhiễm không khí trong nhà phục thuộc vào một số yếu tố bao gồm tuổi tác và tình trạng bệnh tật sẵn có trước đó. Trong một số trường hợp, một người có phản ứng với chất ô nhiễm hay không phụ thuộc vào tính nhạy cảm của mình – rất khác nhau ở mỗi người. Một số người có thể trở nên nhạy cảm với các chất ô nhiễm sinh học hoặc hóa học sau khi tiếp xúc nhiều lần hoặc ở mức độ cao.
Một số tác động tức thời giống như cảm lạnh hoặc các bệnh do vi rút khác gây ra, vì vậy thường khó xác định xem các triệu chứng có phải là kết quả của phơi nhiễm với ô nhiễm không khí trong nhà hay không.
Vì lý do này, điều quan trọng là phải chú ý đến thời gian các triệu chứng xảy ra.
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/2633842c50b0a5ff76d2220576514743.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/4eae4f8acca09b0efde9599d2c897a0f.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/fd5b01fe180bfb30c860a5807644248b.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/43593e456b432c8e69f489da58b2498f.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/719c4a34cff8167d9e5189c6a4032eb6.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
Ví dụ, nếu các triệu chứng mất dần hoặc biến mất hoàn toàn khi một người ở xa khu vực đó, thì nên cố gắng xác định các nguồn không khí trong nhà có thể là nguyên nhân. Một số ảnh hưởng có thể trở nên tồi tệ hơn do nguồn cung cấp không khí ngoài trời không đủ vào trong nhà hoặc từ các điều kiện sưởi ấm, làm mát hoặc độ ẩm phổ biến trong nhà.
Các ảnh hưởng về sức khỏe khác có thể xuất hiện sau nhiều năm phơi nhiễm hoặc chỉ sau phơi nhiễm trong thời gian ngắn.
Những tác động này sẽ bao gồm một số bệnh về đường hô hấp, bệnh tim và ung thư, có thể gây suy nhược nghiêm trọng hoặc tử vong. Cần thận trọng trong việc cố gắng cải thiện chất lượng không khí trong nhà ngay cả khi các triệu chứng không đáng chú ý. Mặc dù các chất ô nhiễm không khí trong nhà gây ra nhiều tác hại nhưng vẫn chưa thể khẳng định chắc chắn về nồng độ hoặc thời gian tiếp xúc cần thiết để gây ra các vấn đề sức khỏe cụ thể . Mọi người cũng phản ứng rất khác nhau khi tiếp xúc với các chất ô nhiễm không khí này. Cần phải có những nghiên cứu sâu hơn để hiểu rõ hơn những ảnh hưởng sức khỏe nào xảy ra sau khi tiếp xúc với nồng độ chất ô nhiễm trung bình được tìm thấy trong nhà và với nồng độ cao hơn xảy ra trong thời gian ngắn. Cần thận trọng khi cố gắng cải thiện chất lượng không khí trong nhà ngay cả khi các triệu chứng không đáng chú ý!
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/2e9518689777a86c5c650763c7af0cab.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
Các nguồn ô nhiễm trong nhà thải khí, các hạt bụi trong không khí là nguyên nhân chính gây ra các vấn đề về chất lượng không khí trong nhà. Hệ thống thông gió không đạt chuẩn có thể làm tăng mức độ ô nhiễm do không đưa đủ không khí ngoài trời vào để làm loãng khí thải và không mang các chất ô nhiễm không khí trong nhà ra ngoài. Nhiệt độ và độ ẩm cao cũng có thể làm tăng nồng độ của một số chất ô nhiễm.
Có rất nhiều nguồn gây ô nhiễm không khí trong nhà, bao gồm:
• Các thiết bị vận hành bằng nhiên liệu đốt
• Sản phẩm thuốc lá
Vật liệu xây dựng và đồ nội thất đa dạng như:
• Lớp cách nhiệt chứa amiăng bị hư hỏng
• Sàn, ghế hoặc thảm mới
• Tủ hoặc đồ nội thất bằng các sản phẩm gỗ ép.
Cùng với đó, các sản phẩm dọn dẹp vệ sinh và bảo trì trong các gia đình, các sản phẩm chăm sóc cá nhân hoặc phục vụ sở thích cũng có thể là những tác nhân gây ra ô nhiễm không khí trong nhà.
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/c22491f51e17ef8dd440f0cbf598e613.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
Các nguồn từ ngoài trời như:
• Radon
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/e1bac3c1140fcf2acfa592ad50e43469.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
• Thuốc diệt côn trùng
• Ô nhiễm không khí ngoài trời
Tầm quan trọng của bất kỳ nguồn nào phụ thuộc vào lượng chất ô nhiễm nhất định mà nó thải ra và mức độ nguy hại của những khí thải đó. Trong một số trường hợp, các yếu tố như thời gian tồn tại của nguồn và có được bảo dưỡng đúng cách hay không là rất quan trọng. Ví dụ, không sử dụng đúng bếp gas có thể thải ra nhiều khí carbon monoxide hơn đáng kể so với sử dụng đúng cách. Một số nguồn, chẳng hạn như vật liệu xây dựng, đồ nội thất và các sản phẩm như chất làm mát không khí, có thể giải phóng các chất ô nhiễm các chất và nguồn gây ô nhiễm không khi trong nhà:
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/1b0bfa16180cc243ca9ce7b54641f1cb.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
Amiăng • Các chất ô nhiễm sinh học • Carbon Monoxide (CO)
Formaldehyde / Sản phẩm gỗ ép • Chì (Pb)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/010f5348e6323b1d85b675bb395e84a3.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
Nitrogen Dioxide (NO2) • Thuốc trừ sâu • Radon (Rn)
• Vật chất dạng hạt trong nhà (bụi mịn)
• Khói thuốc lá thụ động/ môi trường khói thuốc
Bếp và máy sưởi
Lò sưởi và Ống khói
Hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOC)
Ngoài ra, nếu không khí ngoài trời đi vào trong nhà quá ít, các chất ô nhiễm có thể tích tụ đến mức có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe và sự thoải mái. Trừ khi các tòa nhà được xây dựng với hệ thống thông gió cơ học đặc biệt, nếu không những thiết kế và xây dựng giảm thiểu đối lưu lượng không khí ngoài trời có thể có mức ô nhiễm trong nhà cao hơn.
Không khí ngoài trời có thể đối lưu trong các tòa nhà qua các cách như thẩm thấu, thông gió tự nhiên và thông gió cơ học. Trong một quá trình thẩm thấu, không khí ngoài trời đi vào các tòa nhà thông qua các khe hở, khe nối và các vết nứt trên tường, sàn và trần nhà cũng như xung quanh cửa sổ và cửa ra vào.
Chuyển động của không khí trong quá trình thẩm thấu và thông gió tự nhiên là do chênh lệch nhiệt độ không khí giữa trong nhà và ngoài trời và do gió. Một số thiết bị thông gió cơ học, từ quạt thông gió ngoài trời loại bỏ không khí không liên tục từ một phòng, chẳng hạn như phòng tắm và nhà bếp, đến các hệ thống xử lý không khí sử dụng quạt và ống dẫn để liên tục loại bỏ không khí trong nhà và phân phối đã lọc điều hòa không khí ngoài trời đến các điểm chiến lược trong toàn bộ ngôi nhà.
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/92c2edac8d3b8564255cf3aadd836d81.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/d4c8ee04820a9a4d0cd53b140db50d9c.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
Tỷ lệ không khí ngoài trời thay thế không khí trong nhà là tỷ lệ trao đổi không khí. Khi mức độ thẩm thấu, thông gió tự nhiên hoặc thông gió cơ học ít thì tỷ lệ trao đổi không khí sẽ thấp và mức độ ô nhiễm có thể tăng lên.
Ô nhiễm không khí trong nhà có thể xảy ra từ rất nhiều loại hóa chất, sản phẩm, thậm chí cả vật nuôi. Ô nhiễm không khí trong nhà có thể trầm trọng hơn, gây kích thích và trong một số trường hợp có thể gây hại nghiêm trọng.
Một số chất ô nhiễm đã có trong nhà của con người kể từ những ngày chúng ta sống trong hang động. Dù nguyên nhân là gì và xuất phát từ đầu, việc xác định được ô nhiễm không khí trong nhà có thể giúp bạn và những người thân yêu của bạn hít thở dễ dàng hơn cũng như có thể làm giảm nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng về lâu dài. Hãy cùng tìm hiểu một số nguồn ô nhiễm không khí trong nhà phổ biến và cách bạn có thể phòng tránh để có một ngôi nhà sạch sẽ và an toàn hơn !
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/0db9ec2abb259e8ddeaadda15eb32130.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/fc9bb91ed9462ed0c09b75bcb7a34e9d.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
Several health effects can appear immediately after a single or repeated exposure to a pollutant, including irritation of the eyes, nose, and throat, headaches, dizziness, and fatigue. Such immediate effects are usually short-term and treatable, sometimes simply eliminating exposure to the source of contamination.
Immediately after exposure to certain indoor air pollutants, symptoms of certain conditions such as asthma may appear worse or get worse.
Immediate response to indoor air pollutants depends on several factors including age and pre-existing medical conditions. In some cases, whether or not a person reacts to a pollutant depends on their susceptibility –which varies widely from person to person. Some people may become sensitive to biological or chemical pollutants after repeated or high levels of exposure.
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/a775db829721f735ce56a467b8fb6717.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/94d1fb7a381cbd103d2d74109a044651.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
Some of the immediate effects are like colds or other viral illnesses, so it’s often difficult to determine if symptoms are the result of exposure to indoor air pollution. It is important to pay attention to when and where symptoms occur. For example, if symptoms fade or disappear completely when a person is away from the area, attempts should be made to identify sources of indoor air that may be the cause.
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/4d1a530b7e2eb95642861f509841dbb2.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/54930a1268faa2cd3ea61f4ec2ea68e4.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/e2b07484d31dbdb3cb45931320e7abe9.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/f71d3f4575180159b8db8540fefb1406.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/8ae8757683b4f78d722c2fbcc30bbd36.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
Other health effects may appear after many years of exposure or only after short-term exposure. These effects will include certain respiratory diseases, heart disease, and cancer, which can be severely debilitating or fatal. Caution should be exercised in trying to improve indoor air quality even if symptoms are not noticeable.
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/b121bcff01f37b7c969444398c5f5760.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
Although indoor air pollutants cause many harms, it is not possible to say for certain about the concentration or duration of exposure needed to cause specific health problems. People also react very differently to exposure to these air pollutants. Further studies are needed to better understand what health effects occur after exposure to moderate concentrations of pollutants found indoors and to higher concentrations occurring over short periods. Caution should be exercised when trying to improve indoor air quality even if the symptoms are not noticeable!
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/9309b38458403dbf7671ef9e23d9f9b0.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
Indoor pollution sources emit gases, and dust particles in the air are the main cause of indoor air quality problems. Substandard ventilation can increase pollution levels by not bringing in enough outdoor air to dilute the exhaust and not carry indoor air pollutants out. High temperatures and humidity can also increase concentrations of some pollutants.
Substances and sources of air pollution in the house:
• Asbestos
• Biological pollutants
• Carbon Monoxide (CO)
• Formaldehyde / Plywood products
• Lead (Pb)
• Nitrogen Dioxide (NO2)
• Pesticides
• Radon (Rn)
• Indoor particulate matter (fine dust)
• Secondhand smoke/ environmental smoke
• Stoves and heaters
• Fireplaces and Chimneys
• Volatile Organic Compounds (VOCs)
If too little outdoor air goes indoors, pollutants can build up to levels that can cause health and comfort problems. Unless buildings are constructed with special mechanical ventilation, designs and construction that minimize outdoor air convection may result in higher levels of indoor pollution. Outdoor air can be convection in buildings through ways such as infiltration, natural ventilation, and mechanical ventilation. In an osmosis process, outdoor air enters buildings through openings, joints, and cracks in walls, floors, and ceilings as well as around windows and doors.
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/c855eee5720ed5c73cb846a483586fe0.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
During natural ventilation, air moves through open windows and doors. The movement of air during osmosis and natural ventilation is caused by the difference in air temperature between indoors and outdoors and by the wind. Finally, several mechanical ventilation devices, from outdoor exhaust fans that remove intermittent air from a room, such as bathrooms and kitchens, to air handling systems using fans and ducts to continuously remove indoor air and distribute filtered outdoor air conditioning to strategic points throughout the home. The ratio of outdoor air to indoor air is the air exchange rate. When the degree of permeation, natural ventilation, or mechanical ventilation is low, the air exchange rate will be low, and pollution levels may increase.
Indoor air pollution can come from a wide variety of chemicals, products, and even pets. Indoor air pollution can be aggravated, irritating, and in some cases seriously harmful.
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/3cf57a7a6d83155296f88be714791d19.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/1f06330508c2f767b61c677551984c7a.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
Certain pollutants have been present in human homes since the days our ancient people lived in caves. Combustion from the fire can produce toxic chemicals. Others only appear in our homes in modern times. And some come from the natural environment, including bacteria and mold. In total, indoor air pollution causes 3.8 million deaths worldwide yearly from diseases such as stroke and lung cancer. Whatever the cause and where it comes from, identifying indoor air pollution can help you and your loved ones breathe easier and can reduce your risk of suffering from health problems.
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/c2f6f421ad18228f40159db2ab49e2b6.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/230812031133-e7996052d625c4dba7b8320422321162/v1/962230bf1727bc6ac2cf9203cd485268.jpeg?width=720&quality=85%2C50)