Lux magazine Oct.-Dec 2013

Page 1

nr

09

październik – grudzień

2013

Grupa LEDnews pl

IS S N 23 0 0 - 515 8

System sterowania oświetleniem Helvar

ce n a 15 z ł ( w t y m 8 % vat )

w w w.lu x m ag a z y n p l

CZASOPISMO OŚWIETLENIOWE

str. 12

Oprawy typu downlight str. 18

Oświetlenie LED str. 50

Case Study:

Oświetlenie Credit Suisse w Zurichu str. 34

Raport Oświetlenie w biurach str. 22


System sterowania oświetleniem Helvar

Oświetlenie w biurze – wymagania i trendy

str.

str.

12

29

Oświetlenie biura typu open-space

str.

24

Case Study Inteligentna praca zespołowa i kreatywność w Credit Suisse w Zurichu

str.

34

Ponadto w numerze:

Wpuść nastrój do domu

2

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

www.luxmagazyn.pl

str.

52

str.

9

Warsaw Build 2013 – znaczące wydarzenie w branży budowlanej

str.

17

Bezdotykowe lampy LED od Dreiplus

str.

18

Oprawy typu Downlight

str.

26

Biologicznie efektywne oświetlenie

str.

28

Strategie sterowania oświetleniem w budynkach biurowych

str.

33

LEDy zmniejszą zużycie energii do oświetlenia biur o 70%

str.

40

Okiem eksperta: Oświetlenie biura

www.luxmagazyn.pl

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

3


Od Redaktora

CZASOPISMO OŚWIETLENIOWE

Adres Redakcji Solski Center ul. Ludwika Solskiego 4a/14 52-416 Wrocław biuro@lednews.pl Redaktor Naczelny Artur Siekierski artur.siekierski@lednews.pl

Prenumerata prenumerata@luxmagazyn.pl Dział reklamy marketing@lednews.pl

Wydawnictwo LEDNEWS Solski Center ul. Ludwika Solskiego 4a/14 52-416 Wrocław www.lednews.pl biuro@lednews.pl tel. +48 600 500 933

Skład i opracowanie graficzne Wojtek Świerdzewski

J

est nam niezwykle miło oddać do Państwa rąk kolejny 9 już numer naszego czasopisma oświetleniowego Lux Magazyn. W bieżącym numerze polecamy Państwu szczególnie raport o oświetleniu biur. Dobre oświetlenie to najłatwiejszy sposób, aby oszczędzać energię, a zastosowanie energooszczędnych rozwiązań ma natychmiastowy wpływ na zużycie energii, emisję CO2 i środowisko naturalne. Zielone biuro to także nowoczesne rozwiązania oświetleniowe, które tworzą przyjazne miejsca pracy. Oświetlenie ma ogromny wpływ na nasze samopoczucie, zdrowie i wydajność. Nowoczesne koncepcje oświetleniowe odtwarzają dynamizm naturalnego światła wewnątrz budynku i dają wsparcie pracownikom w miejscu pracy. O tym i wielu innych aspektach nowoczesnego oświe-

tlenia biur mogą Państwo przeczytać w naszym najnowszym raporcie. W numerze rozpoczynamy także cykl nowy artykułów poświęcony oświetleniu designerskiemu. Strefa Designu bo o niej mowa skierowana jest głównie do architektów i osób zajmujących się dekoracją wnętrz. Osoby zainteresowane designem bedą mogły znaleźć w niej prezentację najnowszych trendów i produktów oświetleniowych znanych i cenionych projektantów. Dziękujemy za prenumeratę drukowanej wersji naszego magazynu i jak zawsze czekamy na Wasze emaile oraz komentarze do artykułów. Zapraszamy także do odwiedzania naszych internetowych serwisów informacyjnych, w których codziennie mogą Państwo przeczytać nowe wiadomości z branży oświetleniowej.

Nakład 3000 sztuk ISSN 2300-5181

Nasze serwisy www.lednews.pl www.luxmagazyn.pl www.swiatlo.com

Artur Siekierski Wydawca i Redaktor Naczelny Wydawnictwo LEDNEWS artur.siekierski@lednews.pl

Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treści reklam i ogłoszeń. Zastrzegamy sobie prawo skrótów tekstów przyjętych do druku. Prawa autorskie zastrzeżone, przedruk i wykorzystanie materiałów możliwe jedynie po uzyskaniu pisemnej zgody Wydawcy.

4

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

www.luxmagazyn.pl

www.luxmagazyn.pl

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

5


wiadomości

Lux Magazyn na targach Energetab 2013 Lampa LED E27 12 W

L

EDNEWS – wydawca serwisów branżowych www. lednews.pl, www.swiatlo.com oraz kwartalnika oświetleniowego Lux Magazyn wziął udział w Targach Energetab 2013 odbywających się w dniach 17-19 września w Bielsko-Białej. W trakcie trwającego 3 dni wydarzenia LEDNEWS promował oraz dystrybuował kwartalnik branżowy Lux Magazyn, będący obecnie jedynym czasopismem oświetleniowym w Polsce, który oprócz wydania drukowanego jest jednocześnie dostępny bezpłatnie w formie elektronicznej. Promocja czasopisma cieszyła się dużym zainteresowaniem szczególnie wśród osób związanych z rynkiem oświetlenia, projektantów elektryków oraz osób związanych z efektywnością energetyczną. Promocja kwartalnika na targach Energetab to druga po targach Warsaw Built 2013 wrześniowa kampania promocyjna Wydawnictwa LEDNEWS oraz kawartalnika Lux Magazyn. Kolejne planowane są już na jesień w trakcie CEE Green Building Awards organizowanych w Listopadzie w Warszawie przez EuropaProperty oraz tradycyjnie w trakcie największego wydarzenia branży oświetleniowej naszego regionu na targach Światło w lutym 2014.

PROFI LINE

Trzonek E27 3000 K (biały ciepły) 4000 K (biały neutralny) Moc 12 W Odpowiednik 75 W

HOME LINE

Lampa LED GU5.3 5 W

Jasność 1100 lm Zasilanie 230 V

Trzonek GU5.3 3000 K (biały ciepły) 4000 K (biały neutralny) Moc 5 W Odpowiednik 35 W Jasność 380 lm

HOME LINE

Lampa LED GU10 5,5 W

Zasilanie 12 V

i

O Targach Energetab 2013: Targi organizowane przez ZIAD Bielsko-Biała S.A. to największe targi energetyczne w Europie Środkowo-Wschodniej. W tym roku w wydarzeniu uczestniczyło ponad 700 wystawców z 18 krajów Europy i Azji. Wśród wystawców znajdowały się zarówno dobrze znane międzynarodowe korporacje dostarczające pełny wachlarz produktów na globalne rynki, jak też większość liczących się krajowych dostawców najbardziej zaawansowanych technologicznie maszyn, urządzeń i aparatów, służących niezawodnemu wytwarzaniu, dostarczaniu i przetwarzaniu energii elektrycznej.

Trzonek GU10 3000 K (biały ciepły) 4000 K (biały neutralny) Moc 5,5 W Odpowiednik 35 W Jasność 380 lm Zasilanie 230 V

www.eenergy.com.pl 6

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

www.luxmagazyn.pl

www.luxmagazyn.pl

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

7


wiadomości

MIĘDZYNARODOWE TARGI WYPOSAŻENIA TECHNOLOGII I USŁUG DLA HANDLU

zrób biznes na targach...

Warsaw Build 2013 – znaczące wydarzenie w branży budowlanej Ponad 2 tysiące uczestników z 35 krajów, w tym wielu prezesów i właścicieli firm, 70 wystawców, ciekawe panele dyskusyjne oraz specjalistyczne pokazy – pierwsza edycja targów budowlanych i wnętrzarskich w Warszawie okazała się dużym sukcesem.

O Franczyza na Retail Congress

Salon Digital Signage Salon e-Commerce & mobile

Store Design Retail Technology

rganizowane przez firmę Lentewenc Międzynarodowe Targi Sprzętu i Materiałów Budowlanych (Warsaw Build 2013), Wyposażenia i Wykończenia Wnętrz (Interiors & Design 2013) oraz Technologii Produkcji Okien i Drzwi (Windows & Doors 2013) odbyły się w dniach 10-12 września w Warszawskim Centrum EXPO XXI. Już w pierwszych godzinach impreza przyciągnęła wielu gości, a w ciągu trzech dni przez halę targową przewinęło się ponad 2 tys. osób. Dwie trzecie przyjechało z Warszawy i okolic, co piąty z innego regionu Polski, zaś co dziesiąty – z zagranicy. Wśród zagranicznych uczestników byli goście z państw europejskich: Niemiec, Czech, Rosji, Francji czy Wielkiej Brytanii, ale także z tak dalekich miejsc jak Australia, Japonia czy Jemen. W sumie zwiedzający pochodzili aż z 35 krajów, co świadczy o międzynarodowym charakterze Warsaw Build 2013. Co ważne, dwie trzecie odwiedzających targi stanowili właściciele, prezesi, wiceprezesi firm oraz menedżerowie – czyli osoby decyzyjne, bądź mające wpływ na podejmowanie decyzji. 13% gości reprezentowało spółki zatrudniające ponad 100 osób, co piąty – firmy z 11-50 pracownikami. Prawie połowa z nich działa w sektorze usług, co piąta w handlu i w produkcji. Firmy, które reprezentowali zwiedzający, zajmują się przede wszystkim wykańczaniem i wyposażaniem wnętrz, budownictwem, architekturą oraz wytwarzaniem materiałów budowlanych. Frekwencja specjalistów z branży budowlanej i wnętrzarskiej najbardziej cieszyła wystawców. Nawiązywanie nowych relacji biznesowych to właśnie główna idea targów business to business. – Nawiązaliśmy wiele cennych kontaktów, które będą owocowały dalszymi projektami w naszej branży. Z wybranymi firmami podpisaliśmy umowy o współpracy i przedstawiliśmy

Equipment & Services Salon Gastro The Perfect Store

Salon IT for Retail

20-21 listopada 2013

Partner Strategiczny

EXPO XXI, WARSZAWA www.retailshow.pl

Sponsorzy Główni

Sponsorzy Europe΄s leading conversion engine

Organizator

Współpraca

swiatlo com W I E D Z A

&

I N S P I R A C J E

C: 0, M: 100, Y: 100, K:0

R: 255, G: 0, B: 0

C: 100, M: 70, Y: 0, K: 0

R: 0, G: 80, B: 160

C: 0, M: 0, Y: 0, K: 100

R: 0, G: 0, B: 0

naszą ofertę. Dzięki targom udało nam się nawiązać kontakty nie tylko z polskimi, ale również zagranicznymi kontrahentami – mówi Beata Kulessa z Małopolskiego Centrum Budownictwa Energooszczędnego. – To był nasz debiut jako firmy zagranicznej i jednocześnie wejście na polski rynek. Mogliśmy osobiście poznać naszych partnerów. Dzięki targom zyskaliśmy kontakty, które z pewnością przełożą się na konkretne zamówienia. Z tego powodu jesteśmy zadowoleni z imprezy – komentuje Mateusz Kubicki z firmy Idencom Germany GmbH, producent biometrycznych zamków.

Design i energooszczędność Każdy dzień targów upływał pod innym hasłem. Pierwszego dnia było nim „Design w budownictwie oraz wnętrzach”. Tego dnia tłumy widzów gościły na debatach dotyczących współpracy polskich firm z designerami. W panelu brali udział goście z Niemiec. Równie dużą liczbę gości zebrał panel przygotowany przez Grupę Krytyka Architektury. Tam młodzi architekci zastanawiali się „Czy polska architektura ma swój język? Choć temat budownictwa energooszczędnego przewijał się w czasie całej imprezy, to całkowicie był mu podporządkowany drugi dzień targów. Z prelekcją wystąpiła prof. dr inż. Genowefa Zapotoczna-Sytek z Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych, która przedstawiła wykład nt. „Autoklawizowany Beton Komórkowy – materiał budowlany do realizacji obiektów energooszczędnych”. Ciekawą prezentację miały też Małgorzata Skonieczna i Joanna Florczak z ASM Centrum Badań i Analiz Rynku. Tematem ich panelu była polska stolarka otworowa w perspektywie rynku, marek i wykonawców. Przedstawiciele firmy FIBARO omawiali „Istotę inteligentnego budynku”. Próbowali odpowiedzieć na pytanie: czy inteligentny budynek to standard przyszłości, czy może już norma w dzisiejszym budownictwie? Trzeci dzień targów poświęcony był Warszawie jako jednemu z najbardziej atrakcyjnych miejsc w Europie dla inwestycji komercyjnych. Tego dnia inwestorzy i deweloperzy dowiedzieli się m.in. jakich błędów nie popełnić przy budowaniu nowej siedziby. Jednem z Patronów Medialnych wydarzenia było czasopismo Lux Magazyn.

www.luxmagazyn.pl

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

9


wiadomości

newsy

Święto futbolu z GTV

Toshiba z AVC Lighting Sp. z o.o.

wiadomości

IKEA wspiera rewolucję oświetleniową

Toshiba, światowy lider zaawansowanych technologii oraz działań dotyczących ochrony środowiska podpisał umowę z AVC Lighting Sp. z o.o. z Jeleniej Góry. Na podstawie zapisów umowy firma AVC Lighting jest wyłącznym oficjalnym dystrybutorem produktów i systemów oświetleniowych Toshiba w Polsce. Oferta Toshiba Leading Innovation to źródła światła – zamienniki żarówek tradycyjnych, reflektorowych, GU10 i MR16 oraz popularnych świetlówek kompaktowych, ale także oprawy oświetleniowe – downlighty, oprawy rastrowe, reflektory LED, oprawy uliczne, aż do kompletnych systemów oświetlenia architektonicznego. Oprócz dostaw produktów najwyższej jakości, jednym z priorytetowych działań Toshiba Leading Innovation na rynku polskim jest także zapewnienie wsparcia projektowego i doradczego w każdym obszarze wykorzystywania oświetlenia.

Samsung z Oled Zgodnie z raportem opublikowanym przez portal Bloomberg i Wall Street Journal, Samsung jest bliski przejęcia niemieckiej firmę produkującej elementy w technologii OLED – Novaled, za 200 milionów dolarów. Według przytoczonych źródeł, Samsung i Novaled mają finalizować transakcję jeszcze w tym tygodniu. Doniesienia o prowadzonych w tej sprawie negocjacjach potwierdził Dyrektor ds. Marketingu w Novaled – Gerd Guenther. Niemiecka firma jest jednym ze światowych liderów w produkcji OLED, plasującym się w rankingu najbardziej innowacyjnych spółek (stworzonym przez analityków Lux Research i obejmującym 380 firm) na 10 miejscu. Samsung może przejąć bardzo wartościowe technologie, które dadzą mu przewagę w sporach patentowych z jego głównym konkurentem – LG i umocnią jego pozycję lidera rynku.

10

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

www.luxmagazyn.pl

W

10

września na Stadionie Narodowym w Warszawie, odbył się mecz towarzyski pomiędzy drużyną złożona z pracowników GTV, a Przyjaciół GTV, którą stanowili kontrahenci firmy z całej Polski. Wśród zaproszonych gości byli przedstawiciele ponad 30 klientów. Drużynę Przyjaciół poprowadził zaproszony na to spotkanie, trener m.in. Reprezentacji Polski Juniorów oraz grup młodzieżowych Stadionu Śląskiego Chorzów – Paweł Grycmann, a pomagał mu Wiceprezes Śląskiego klubu – Andrzej Miłkowski. Spotkanie rozegrano przy pełnej obsadzie sędziowskiej i w pełnym wymiarze czasowym 2x45 minut. Na boisku padł wynik 6-8 dla Przyjaciół GTV.„Dziś nie liczył się wynik, a dobra zabawa i możliwość rozegrania tego spotkania na jednym z najpiękniejszych Stadionów Europy – Stadionie Narodowym. Sport to moja pasja i staram się zarażać nią moich przyjaciół i współpracowników. Miło było zobaczyć naszych klientów w barwach GTV i poczuć, że tworzymy wspólnie naprawdę fajną grupę ludzi, która potrafi łączyć sprawy biznesowe z dobrą zabawą i wzajemnym szacunkiem. Myślę, że po kilku miesiącach treningów z moja drużyną, zrewanżujemy się naszym Przyjaciołom.” – powiedział Wojciech Piłka, Prezes Zarządu i kapitan drużyny GTV.

dobie rozkwitu oświetlenia LED, IKEA – największy na świecie detalista mebli, również poszerza ofertę żarówek i lamp LED. Działanie firmy ma wesprzeć promocję energooszczędnych produktów oświetleniowych. Steve Howard, dyrektor ds. zrównoważonego rozwoju w Grupie IKEA powiedział, że technologia LED to prawdziwa rewolucja w oświetleniu. W sytuacji, kiedy wraz z szybkim wzrostem rachunków za energię elektryczną, rośnie również globalne zużycie energii, pozytywny wpływ wniesiony przez żarówkę LED jest bezprecedensowy. W porównaniu z tradycyjną żarówką, lampa LED przynosi również wiele nowych możliwości aranżacji wnętrz. Opierając się na przekonaniu, że każdy powinien mieć możliwość bardziej zrównoważonego życia rodzinnego, firma będzie oferować żarówki LED w najniższych cenach na rynku. W tym roku produkty oświetleniowe LED do użytku domowego wypuściło wielu producentów, w tym Philips i Cree. Do zwiększenia popularności oświetlenia LED przyczyniły się ponadto niższe ceny lamp LED. IKEA zapewnia, że aby umożliwić konsumentom większa akceptację produktów przyjaznych środowisku, lampy LED sprzedawane w sklepach szwedzkiego giganta będą w najniższych na obecnym rynku cenach, a szerszy wybór żarówek LED umożliwi każdemu bezproblemową i szybką modernizację oświetlenia. Zgodnie z decyzją zarządu sieci IKEA, do 2016 roku sklepy IKEA wymienią wszystkie lampy i żarówki w swoim asortymencie na diodowe. Pozostałe, bardziej tradycyjne i popularniejsze źródła światła, mają zostać całkowicie usunięte z oferty sieci jako nieekologiczne.

newsy Osram z Sharp Producent oświetlenia OSRAM z siedzibą w Monachium i japoński producent elektroniki – firma Sharp zawarły kompleksową umowę o wymianie licencji patentowych. Umowa dotyczy patentów obu firm w dziedzinie optoelektronicznych elementów półprzewodnikowych, jak również w zakresie produktów oświetleniowych, w których wykorzystano te komponenty, w tym chipów i diod laserowych LED, modułów oraz opraw oświetleniowych. W ciągu ostatnich lat, OSRAM zawarł podobne umowy z innymi dużymi graczami na rynku, takimi jak Nichia, Philips, Toyoda Gosei, Cree, Samsung i LG. Porozumienia pozwalają ograniczyć ryzyko przypadkowego naruszenia praw patentowych należących do innych firm. W rezultacie podpisanej umowy konsumenci produktów LED i produktów laserowych produkowanych przez firmę OSRAM są w znacznym stopniu chronieni od angażowania się w spory patentowe dotyczące tych produktów. OSRAM GmbH jest jednym z wiodących producentów akcesoriów oświetleniowych na świecie. Firma zatrudnia ok. 40 tysięcy pracowników na całym świecie, dostarcza produkty do 150 państw, ma 49 zakładów produkcyjnych w 18 krajach. Sharp Corporation to japoński wytwórca elektroniki użytkowej i sprzętu opartego o nowoczesne technologie. Prekursor technologii LCD. Polski oddział firmy Sharp został otwarty w sierpniu 2000 roku. Firma Sharp Corporation posiada linię produkcyjną produkującą telewizory LCD oraz dwie linie produkujące panele LCD w fabryce Jabil Circuit Poland w Kwidzynie. Od stycznia 2007 Sharp posiada też fabrykę w Ostaszewie koło Torunia.

www.luxmagazyn.pl

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

11


wiadomości

wiadomości

System sterowania oświetleniem Helvar

W

dniu 27 września 2013, podczas corocznego spotkania Helvar’s Distributor Meeting w Budapeszcie Acte Sp. z o.o. oraz Helvar Limited UK podpisały umowę dystrybucyjną nadającą Acte status Helvar’s System Partner. Jest to najwyższy stopień partnera handlowego w Helvar świadczący o wysokich kompetencjach lokalnego zespołu oraz wysokiej wartości dodanej jaką dostarcza Acte w projektach integracyjnych sterowania oświetleniem. Z kolei Helvar jako silna marka na europejskim rynku oświetleniowym to dla Acte naturalne rozszerzenie kompetencji w M2M o nowy sektor aplikacyjny jak również komplementarność oferty zawierającej już energooszczędne rozwiązania kontroli dostępu od fińskiego dostawcy Idesco. System sterowania oświetleniem Helvar ma nowoczesną architekturę dostosowaną do współczesnych i przyszłych wymagań integratorów oraz użytkowników końcowych. Routery IMAGINE serii 9xx tworzą główne węzły sieci sterowania oświetleniem i pracują w standardzie Ethernet co umożliwia budowę rdzenia sieci w oparciu o IP. Te same routery odpowiadają za sterowanie scenariuszami oświetlenia tworząc lokalne podsieci tworzone w standardzie DALI jednocześnie koordynując i zarządzając pracą urządzeń wykonawczych takich jak: przekaźniki cyfrowe serii 49x, stateczniki elektroniczne serii 47x, regulatory serii 45x a nawet sensory i przełączniki. Innowacyjnym rozwiązaniem jest bezprzewodowa brama serii 434 obsługująca do dwudziestu przełączników enOcean eliminująca konieczność prowadzenia kabli w pomieszczeniach. Ważnym elementem całego systemu są narzędzia programowe umożliwiające integrację rozwiązań na każdym etapie projektu. Mamy zatem: • Designer Software umożliwiający instalatorom projektowanie i zapisywanie scen oświetlenia. • Touch Studio Software umożliwiający integratorom udostępnienie funkcji sterowania systemem dla użytkowników końcowych. • uSee – interfejs użytkownika dla klientów końcowych umożliwiający automatyczne zbieranie statusów i monitorowanie systemu. • Biblioteki do NiagaraAX Framework® umożliwiające integrację systemu oświetleniowego z BMS. Powyżej opisano jedynie główne moduły systemu sterowania oświetleniem Helvar jednak całe portfolio produktowe jest znacznie szersze i umożliwia podejście projektowe do praktycznie każdej aplikacji świetlnej: od pojedynczej sali konferencyjnej do skomplikowanych systemów w wielokondygnacyjnych biurowcach. Acte Sp. z o.o.

12

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

www.luxmagazyn.pl

www.luxmagazyn.pl

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

13


wiadomości

Jeszcze bardziej wydajne diody LED średniej mocy od Seoul Semiconductor Producent LED z Korei Południowej - Seoul Semiconductor, ogłosił, że rozpoczyna produkcję dwóch nowych diod w obudowach średniej mocy – LED 5630C i 3030. Nowe produkty zostały znacznie ulepszone pod względem skuteczności świetlnej (lm/w) i efektywności kosztowej (lm/$).

L

ED 5630C package oferuje najwyższą na świecie wydajność świetlną na poziomie 180 lm/W i stanowi rozszerzenie rodziny diod mid-power, którą Seoul Semiconductor wypuścił jako jedną z pierwszych na świecie LEDów średniej mocy przeznaczoną do zastosowania w produktach SSL. W momencie pojawienia się tych diod na rynku, ich wydajność była lepsza niż istniejących LEDów typu high-power, przez co produkty szybko stały się bestsellerem w ofercie firmy. Nowy LED 5630C celuje przede wszystkim w segmenty oświetlenia LED odznaczające się szybkim wzrostem i jest przeznaczony do zastosowania w lampach i świetlówkach, a także panelach oświetleniowych LED sprzedawanych na terenie USA, w Japonii i Europie. LED 3030 package wzbogaca portfolio produktów LED mid-power koreańskiego producenta, oferując wyższą moc z jednego wata dzięki ulepszeniu chipu LED i obudowy pod względem wytrzymałości cieplnej. Mimo że tradycyjne LEDy w obudowach 3030 to diody średniej mocy, nowa wersja może być stosowana również w aplikacjach typu high power z dodatkową korzyścią, jaką jest redukcja kosztów nawet o 50%. Marten Willemsen, wiceprezes ds. Marketing w Seoul Semiconductor, powiedział: „Diody 3030 i 5630 łączą w sobie zalety

Nowe OLEDy od LG

D

ział oświetleniowy LG Chem ogłosił, że wypuszcza wkrótce nową linię paneli oświetleniowych OLED. Portfolio firmy obejmuje panele o wymiarach 53x55mm, 100x100 mm, 140x140 mm oraz 200x50 mm. Dotychczas panele LG emitowały światło w temperaturze barwowej 4000K (biała neutralna), nowe OLEDy będą dostępne również w wersji barwowej 3000K (biała ciepła). Poprawione zostały również parametry świetlne produktów – ich wydaj-

14

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

www.luxmagazyn.pl

wiadomości 100x100 mm, którego wydajność ma sięgać teraz 80lm/W, co będzie czynić te OLEDy wystarczająco dobrymi do zastosowania w oświetleniu funkcjonalnym. Oczekuje się, że nowe panele otworzą drzwi do rozwoju nowych aplikacji oraz niekonwencjonalnych projektów opraw oświetleniowych. A co najważniejsze, przybliżą innowacyjną technologię OLED do codziennych zastosowań.

CEE Green Building Awards 28 LISTOPADA 2013 – HOTEL INTERCONTINENTAL – WARSZAWA

U

takie jak konkurencyjnoś cenowa i wydajność świetlna. Do tej pory sprzedaliśmy miliardy sztuk diod w Chinach, USA i Europie, które potem wykorzystano w różnych produktach oświetleniowych. Nowe LEDy, jeśli używane właściwie, pozwalają stworzyć produkt wydajny zarówno pod względem ‚lm/W’ jak i ‚lm/$’, a te czynniki większość projektantów oświetlenia uważa za najważniejsze.” Nowe produkty weszły do produkcji masowej i są obecnie dostępne u dystrybutorów Seoul Semiconductors.

ność to teraz 55~60lm/W przy CRI = 90. W nowych panelach zastosowano hybrydową strukturę poprzez połączenie emiterów fosforescencyjnych i fluorescencyjnych, a także wykorzystano metalowe podłoże, natomiast warstwa ochronna wykonana jest z elastycznego szkła. Do procesu produkcji firma wdrożyła własną nowo opracowaną technologię elastycznej enkapsulacji nazwaną Face Seal, stosowaną do tej pory przy produkcji sztywnych paneli oświetleniowych. W czwartym kwartale koreański producent wypuści również pierwsze na świecie masowo produkowane elastyczne i cienkie niczym szyba panele o wymiarach 10x50 mm i wydajności 55lm/W. Wkrótce można się także spodziewać ulepszonej wersji standardowego sztywnego panelu o wymiarach

roczysta Gala i Forum CEE Green Building Awards są jedynym w regionie CEE wydarzeniem w całości poświęconym promowaniu inwestycji powstających zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju. Podczas Gali zaprezentowane zostaną projekty nagrodzone za spełnianie międzynarodowych standardów budownictwa ekologicznego. Wydarzenie to podkreślając rosnące znaczenie ekologii w rozwoju inwestycji w Europie Środkowo-Wschodniej ma na celu wyróżnienie projektów i firm, które uzyskały certyfikaty ekologiczne oraz przestrzegają norm ekologicznych (deweloperzy, inwestorzy, banki, firmy konsultingowe, pracownie architektoniczne, kancelarie prawne, agencje). Podczas uroczystej Gali zostaną przedstawione inwestycje z certyfikatami LEED lub BREEAM oraz będące w trakcie certyfikacji. W tym roku w wydarzeniu udział weźmie ponad 400 uczestników o znaczącej pozycji na rynku nieruchomości komercyjnych zainteresowanych umocnieniem i rozwinięciem kontaktów biznesowych w Europie Centralnej i Wschodniej. Gala będzie poprzedzona konferencją składającą się z trzech paneli dyskusyjnych.

W tegorocznej edycji po raz pierwszy przyznane zostaną nagrody w kategorii CEE GreenCity. Wyróżnione zostaną miasta, które w swoim planie rozwoju uwzględniają inicjatywy ekologiczne, co czyni je bardziej atrakcyjnymi do życia i biznesu. Swój udział już potwierdziły: Lublin, Gdynia, Słupsk i Poznań.

Więcej informacji: www.greenbuildingawards.eu

www.luxmagazyn.pl

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

15


produkty

produkty

Alinio – jedna oprawa, wiele możliwości

Bezdotykowe lampy LED od Dreiplus

Alinio firmy Trilux to innowacyjny diodowy kanał świetlny o filigranowym kształcie prostopadłościanu. Jego modułowa koncepcja zapewnia dużą swobodę podczas projektowania oświetlenia. Dzięki temu oprawy z łatwością można dostosować do specyfiki pomieszczenia, osiągając pożądany efekt.

Niemiecki producent oświetlenia – firma Dreipuls wypuściła nowe bezdotykowe lampy AREA. Światła mogą być włączane i wyłączane za pomocą prostych gestów dłonią i są idealne do oświetlania dużych obszarów, jak również miejsc o wysokich standardach higieny.

O

A

prawy sufitowe i ścienne Alinio wykorzystują technologię LED lub energooszczędne, fluorescencyjne świetlówki T5 przyjazne dla środowiska naturalnego. Emitują bezpośrednie, równomierne i całkowicie jednorodne światło o barwie naturalnie białej. Dzięki poprzecznemu, nakładającemu się układowi lamp ograniczają ciemne plamy, które często występują w przypadku liniowego rozmieszczenia opraw. Alinio charakteryzuje też niebanalna estetyka, która pozwala podkreślić architekturę przestrzeni dyskretnie, ale jednocześnie efektownie. Rozwiązanie przeznaczone jest do oświetlenia stref dla publiczności, m.in. obszarów wejściowych, korytarzy hotelowych, stref reprezentacyjnych i foyer, ale także wykorzystywane w salonach sklepowych i wystawowych. Alinio charakteryzuje

się sporą prostotą, można je stosować jako pojedyncze oprawy oświetleniowe lub jako linie świetlne. Dzięki modułowej koncepcji (zintegrowany w jednym elemencie moduł elektryczny, szyna, odbłyśnik i łącznik szyn), projekt oświetlenia można łatwo dostosować do indywidualnych potrzeb, nawet w przypadku wymagającego wnętrza. Ułatwia ona także sposób montażu i skraca jego czas. Poszczególne elementy przyłączeniowe i pokrycie składa się bez konieczności używania narzędzi. Alinio firmy Trilux jest energooszczędna i ekonomiczna w eksploatacji – pobiera tylko 40 W (wersja o pojedynczej długości). Ponadto oprawy wyposażono w elektroniczny transformator, który pozwala na sterowanie oświetleniem drogą cyfrową (w systemie DALI) i częściowe ściemnienie źródła światła. Dostępne są w trzech różnych długościach.

utorem tego oryginalnego urządzenia jest dyrektor Dreipuls i projektant Matthias Pinkert. Jego główną inspiracją było odsłanianie zasłon – podobny ruch wykonać będzie musiał użytkownik lampy, aby włączyć oświetlenie. Sensory wykrywają, jaki obszar pokryliśmy wykonując ruch ręką i zapalają lampki LED tylko w tych miejscach. W efekcie możemy intuicyjnie dobierać intensywność światła, a regulowana wiązka światła zapewnia energooszczędny i przyjazny środowisku sposób użytkowania. Nowoczesne życie i praca wymagają elastyczności we wszystkich możliwych dziedzinach. AREA wyróżnia się modułową, uniwersalną budową, co umożliwia jej dostosowanie

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

www.luxmagazyn.pl

Dreipuls

Trilux

#

16

się do każdych warunków. Poszczególne urządzenia mogą być łączone w ciągi o długości do trzech metrów, dzięki czemu możliwe jest oświetlenie nawet olbrzymich obszarów. Poszczególne jednostki dostępne będą w trzech rozmiarach – długich na 60, 90 i 120 centymetrów. Bezdotykowa technologia znacznie polepsza standardy higieny (stosowana na przykład w łazience lub kuchni) podkreślając jednocześnie nowoczesną estetykę życia. AREA zapewnia idealne oświetlenie zarówno do użytku prywatnego jak i komercyjnego. Z łatwością wtopi się w istniejącą atmosferę biur, sklepów, hal targowych, a nawet klasycznych salonów.

Specyfikacja produktu

Pobór mocy

Zasilanie

Źródła światła

Temp. barwowa

Obszar oświetlenia

16 W

230 Volt

24 LEDs/60 cm

2900K (Warm White)

Bardzo duży

Tworzywo

Waga

Wymiary

Wersje

Stopień ochrony

Aluminium

1,2 kg

600, 900, 1,200 mm

600x125x28 mm

2

www.luxmagazyn.pl

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

17


produkty

Lux Magazyn

rek om en d u je

Oprawy typu Downlight

produkty

LUG LUGSTAR PRO LED

Trilux Inperla LED

Okrągła diodowa oprawa typu downlight do wbudowania, z wysokowydajnym modułem diodowym o strumieniu świetlnym 1100 lm lub 2000 lm. Montaż w suficie za pomocą sprężyn szybkomocujących. Zakres zastosowania: do innowacyjnego, reprezentacyjnego i energooszczędnego oświetlania podstawowego i uzupełniającego sklepów, foyer, korytarzy, biur, sal konferencyjnych, hoteli, restauracji i pomieszczeń mieszkalnych. Wydajność świetlna oprawy 83 lm/W. Współczynnik oddawania barw RA > 80. Trwałość 50 000 roboczogodzin.

Dekoracyjna oprawa typu downlight przeznaczona do oświetlenia sal sprzedaży sklepów, centrów handlowych, biur, hoteli oraz budynków użyteczności publicznej. W trybie awaryjnym zapewnia 30% strumienia świetlnego. Oprawa dostępna w wersjach 2260 lm, 2470 lm, 3050 lm, 3350 lm i temperaturach barwowych 3000K lub 4000 K. Współczynnik oddawania barw w każdej z wersji Ra>80. Oprawa dostępna także w wersji HI-CRI o wysokim współczynniku oddawania barw Ra>90.

Thorn Lighting Base LED

LUG Lugstar premium LED Diodowa oprawa kubełkowa łącząca energooszczędność oraz niezawodność w połączeniu z utrzymaniem parametrów białego światła oddającego wiernie barwy. Oprawa dostępna w dwóch wersjach 12W/650lm i 18W/1000lm, o temperaturze barwowej 2700 K lub 3500 K. Istnieje możliwość wyboru lampy do wbudowana lub nastropowej. Lampa wykorzystuje technologię Cree „True White”™ dla stałego współczynnika oddawania barw (Ra >92).

Nowość w ofercie firmy LUG. Najwyższej jakości dekoracyjna oprawa typu downlight typu LED do zabudowy w sufitach podwieszanych. Obudowa oprawy i pierścień z aluminium w kolorze białym, odbłyśnik z aluminium zapewniającego najwyższą sprawność świetlną oprawy, radiator aluminiowy zapewniający skuteczne pasywne chłodzenie modułu LED, elektroniczny zasilacz LED w komplecie. Oprawa szczególnie polecana do zastosowania w salach sprzedaży sklepów, centrach handlowych, muzeach, galeriach, biurach, hotelach i budynkach użyteczności publicznej. Oprawa dostępna w wersjach 1500 lm, 2000 lm oraz 3000 lm i temperaturze barwowej 3000K lub 4000K.

ES SYSTEM Rodia

Philips LuxSpace

Wysokowydajna oprawa typu downlight z funkcją przyciemniania, zapewnia do 60% zaoszczędzonej energii w porównaniu z tradycyjnymi oprawami typu downlight ze świetlówkami kompaktowymi. Łatwość instalacji i długi okres eksploatacji wynoszący 50 000 godzin oznaczają koniec konieczności przeprowadzania kosztownych i czasochłonnych wymian lamp – jest to prawdziwe rozwiązanie „zamontuj i zapomnij”. Oprawa dostępna w różnych wielkościach i mocach.

18

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

www.luxmagazyn.pl

Oprawa do montażu w stropie podwieszanym modułowym lub kartonowo-gipsowym przeznaczona do oświetlenia ogólnego pomieszczeń i ciągów komunikacyjnych w budynkach użyteczności publicznej, hotelach, galeriach handlowych. Źródłem świała jest zintegrowany moduł LED z układem zasilania o trwałości eksploatacyjnej 50 000 godzin pracy, współczynnik oddawania barw CRI >80. Oprawa dostępna w wersji 3500 lm oraz 4400 lm i mocach odpowiednio 39W oraz 51W co gwarantuje bardzo wysoką skuteczność świetlną na poziomie 90 lm/W.

www.luxmagazyn.pl

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

19


produkty

Luxiona Beryl LED

produkty

Zumtobel Panos Infinity Znana i ceniona oprawa typu downlight firmy Luxiona. Dzięki korpusowi oprawy wykonanemu z odlewu aluminiowego zdecydowanie zwiększa możliwość zastosowania danej oprawy ze względu na mniejsze obciążenie sufitów, ponieważ nie jest wymagany dodatkowy radiator chłodzący. Oprawy te stosowane są do oświetlenia wnętrz o znaczeniu prestiżowym, takich jak: hotele, banki, biura o podwyższonym standardzie. Dzięki zastosowaniu najnowszych komponentów oraz ledów renomowanych firm możliwe stało się zbudowanie takich opraw oświetleniowych, które przynoszą znaczące oszczędności w zużyciu energii elektrycznej w porównaniu do tradycyjnych rozwiązań.

Oprawę charakteryzuje wysoko wydajna komora świetlna LED zintegrowana w zoptymalizowanym, pasywnym systemie zarządzania ciepłem wykonana z aluminiowego profilu wytłaczanego. Oprawa dostępna w wersjach „Stable White”: 1000 lm przy 16 W, 1800 lm przy 23 W oraz „Tunable White”: 900 lm przy 22 W i 1400 lm przy 32 W. Współczynnik oddawania barw we wszystkich wersjach Ra>90. Żywotność oprawy na poziomie 50 000 h przy 70% strumieniu światła. Minimalna głębokość zabudowy oprawy 142 mm.

Trilux Amatris Diodowy Downlight z białym odbłyśnikiem do montażu w suficie za pomocą sprężyn do szybkiego montażu. Wycięcie w suficie Ø 120 mm, wysokość montażu 100 mm. Układ optyczny stanowi pryzmatyczny dyfuzor szklany z białym odbłyśnikiem. Oprawa dostępna w wersji 1400 lm oraz 2000 lm przy wydajnosci świetlnej 73 lm/W. Oprawa idealnie nadaje się do oświetlenia hoteli, foyer, obszarów konferencyjnych, korytarzy, pomieszczeń handlowych, restauracji i mieszkań. Wyśmienita jakość w przystępnej cenie.

Lena Lighting Nectra Nowość w ofercie Leny Lighting. Oprawa oświetleniowa typu downlight z wbudowanym energooszczędnym źródłem LED wykonana z lekkiego aluminium i tworzywa sztucznego. Dostępna w dwóch kolorach pierścienia i trzech mocach. Cechami wyróżniającymi są niski profil, mała waga oraz bardzo prosty i szybki montaż. Przeznaczona do stosowania zarówno w sufitach stałych jak i modułowych. Oprawa przeznaczona do użytku wewnętrznego w pomieszczeniach o charakterze ogólnym, w ciągach komunikacyjnych lub do zapewnienia światła uzupełniającego w biurach. Z uwagi na równomierne oświetlenie powierzchni i wysoką oszczędność energii jest szczególnie polecana do stosowania w obiektach użyteczności publicznej.

ES SYSTEM Canos Oprawa LED w obudowie z blachy stalowej z dyfuzorem opalowym i błyszczącym odbłyśnikiem. Downlight dostępny w wersji 1950 lm i mocy 21 W co daje bardzo wysoką skuteczność świetlną wynoszącą 93 lm/W. Oprawa idealnie nadaje się do oświetlenia ogólnego pomieszczeń i ciągów komunikacyjnych w budynkach użyteczności publicznej, hotelach i galeriach handlowych.

iGuzzini Reflex Easy LED Reflex Easy LED to nowość w ofercie włoskiego producenta oświetlenia firmy iGuzzini. Oprawa przeznaczona do wnętrz zapewnia wyjątkowo jednolite oświetlenie powierzchni pionowych, tworząc imponujący efekt „zmywania” ściany. Szeroki rozkład wiązki światła sprawia, że oprawa ta doskonale nadaje się do potrzeb projektowych oświetlenia powierzchni eksponowanych oraz obszarów handlowych. Dzięki innowacyjnej technologii LED oprawa zapewnia trwałość na poziomie 50 000 godzin przy utrzymaniu 80% strumienia świetlnego.

20

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

www.luxmagazyn.pl

Zumtobel Credos Oprawa LED do zabudowy sufitowej z asymetrycznym, szerokostrumieniowym rozsyłem światła w obudowie z aluminium i blachy stalowej. Wysoka efektywność oprawy do 76 lm/W zapewnia doskonałą energooszczedność. Oprawa dostępna w wersjach 650 lm (9,5 W), 1000 lm (14 W), 2000 lm (26 W) oraz temperaturach barwowych 3000 K (LED930: ciepła biel) lub 4000 K (LED940: neutralna biel). Istnieje możliwość regulacji strumienia świetlnego przy pomocy ogólnodostępnych ściemniaczy ze zmianą fazy.

www.luxmagazyn.pl

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

21


raport oświetlenie w biurze

P

racownik biurowy spędza w pracy przeciętnie 8 godzin dziennie. Zagwarantowanie mu przyjemnego środowiska pracy jest więc sprawą niezwykle istotną. Dobra atmosfera w pracy zależy nie tylko od szefa i współpracowników. W wykreowaniu odpowiedniego nastroju, mającego duży wpływ na sprawną organizację i dobre samopoczucie pracowników z pewnością może pomóc zastosowania odpowiedniego oświetlenia. Optymalne oświetlenie zmniejszy ilość popełnianych przez podwładnych błędów, poprawiając efektywność ich pracy. Bardzo ważne jest również zastosowanie oświetlenia biurowego nie utrudniającego korzystania ze sprzętu komputerowego. Do oświetlania pokoi biurowych i stanowisk pracy można wykorzystać oświetlenie sufitowe, lampy downlight oraz lampy stojące. Oświetlenie pomieszczeń biurowych powinno być także energooszczędne. Pozwoli to ograniczyć koszty prowadzenia biura, a zarazem będzie korzystne dla środowiska.

Ergonomiczne stanowisko pracy przy komputerze Problemy z oświetleniem mogą wystąpić w każdym typie środowiska biurowego, ale najbardziej powszechne i zarazem dotkliwe wydają się być dla użytkowników komputerów. W przeszłości biura wymagały wysokiego poziomu oświetlenia, ponieważ podstawowym medium informacji były papier, pióro, maszyna do pisania itp. Dziś biura polegają przede wszystkim na komputerach, z którymi praca nie wymaga aż tak wysokiego poziomu oświetlenia, ponieważ światło może odbijać się na ekranie komputera utrudniając pracę.

Energooszczędne biuro Zmniejsz zużycie energii elektrycznej w biurze Nowoczesne budynki mają być ekonomiczne przy użyciu zasobów, spełniać wysokie standardy technologiczne i uwzględniać potrzeby człowieka. Krótko mówiąc, powinny być zrównoważone. Zrównoważony budynek jest w modzie. Idealny zrównoważony budynek to taki, w którym oszczędnie i skutecznie stosuje się zasoby, zarówno podczas budowy jak i użytkowania. Budynki muszą uwzględniać potrzeby człowieka, spełniając przy tym wysokie standardy technologiczne i osiągając dodatni stosunek korzyści do kosztów. Szkodliwy wpływ na środowisko i zdrowie jest zatem ograniczony do minimum. W budynkach biurowych średnio 40% energii elektrycznej używana jest przez instalację oświetleniową. Nowoczesne oświetlenie LED daje nam obecnie zielone światło dla ekologii gdyż umożliwia znaczące ograniczenie zużycia energii. Oświetlenie LED kreśli również nowe standardy w projektowaniu oświetlenia biur szczególnie w połączeniu z inteligentnymi systemami sterowania. Dzięki niespotykanej do tej pory żywotności nowoczesne oświetlenie pozwala oszczędzać nawet więcej pieniędzy firmom na konserwacje oświetlenia gdyż nie ma potrzeby częstej wymiany źródeł światła.

22

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

www.luxmagazyn.pl

www.luxmagazyn.pl

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

23


raport – oświetlenie w biurze

raport – oświetlenie w biurze

Oświetlenie biura typu open-space

Z

e względu na specyfikę naszej strefy klimatycznej, charakteryzującej się długą i ciemną jesienią oraz zimą, przez większą część roku musimy pracować przy świetle lamp. Nic więc dziwnego, że tak wielu pracowników biur narzeka na jakość oświetlenia i wynikające z tego problemy ze zdrowiem. Na niekorzystne działanie sztucznego oświetlenia skarżą się zwłaszcza pracownicy biur typu open space, w których wydzielone za pomocą niższych ścian czy dźwiękoszczelnych ekranów enklawy, skutecznie blokują dopływ naturalnego światła. W projektowaniu takiego biura ważne jest więc nie tylko zapewnienie pracownikom poczucia prywatności, ale również zagwarantowanie im odpowiednich warunków pracy, w tym przede wszystkim odpowiednich warunków oświetleniowych. Inteligentne systemy kontroli światła pomagają spełnić wymagania związane z właściwym oświetleniem, dostosowanym do indywidualnych potrzeb każdego pracownika, a tym samym generować znaczne oszczędności kosztów związanych ze zużyciem energii elektrycznej. Zróżnicowane natężenie oświetlenia z pewnością przyczyni się do stworzenia przyjemnej atmosfery pracy, dzięki czemu wzrośnie motywacja pracowników. Podstawowym wymogiem jest również wyeliminowanie efektu olśnienia, spowodowanego występowaniem wysokiej wartości luminancji lub nierównomiernym jej rozkładem w polu widzenia, a także efektu tętnienia światła. Problemy te powinny zostać rozwiązane jeszcze na etapie projektowania oświetlenia.

Dobre światło dla lepszego środowiska pracy Naukowcy twierdzą, że ponad 80% pracowników pracujących w biurach typu open-space jest zadowolonych ze swojej pracy. Pełną satysfakcję można osiągnąć jednak tylko w przypadku odpowiedniej architektury, standardu oraz kiedy pomieszczenia będą odpowiednio dostosowane do potrzeb pracowników. Główne kryteria obejmują m.in. przestronne, atrakcyjne pomieszczenia o przyjemnej atmosferze, ergonomiczne meble, kolorystykę stymulującą do pracy a przede wszystkim wysoką jakość oświetlenia. Pracownicy oceniają to ostatnie kryterium jako najważniejsze w kryterium idealnego miejsca pracy.

24

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

www.luxmagazyn.pl

www.luxmagazyn.pl

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

25


raport – oświetlenie w biurze

Biologicznie efektywne oświetlenie

gicznie efektywnego oświetlenia. Ponieważ światło energetyzujące jest wymagane tylko raz dziennie, ciepłe kolory światła (do 3000 kelwinów) należy dostarczyć w godzinach wieczornych, w połączeniu z obniżonym natężeniem oświetlenia.

Światło nie jest potrzebne tylko do widzenia. Ma ono ogromny wpływ na nasze samopoczucie, zdrowie i wydajność. Nowoczesne koncepcje oświetleniowe odtwarzają dynamizm naturalnego światła wewnątrz budynku i dają wsparcie pracownikom w miejscu pracy.

Otoczenie pokoi i kolor światła W przypadku, gdy wymagane jest oświetlenie dynamiczne, należy zwrócić uwagę, aby spektralna składu światła emitowanego przez lampę nie była zmieniana ani przez oprawę ani przez kolory w pokoju. W przypadku stosowania żaluzji, które mogą powodować biologicznie efektywne oświetlenie o wysokiej zawartości barwy niebieskiej, wówczas intensywność światła lampy może być obniżona. Kolory sufitu, ścian i mebli mogą mieć ogromny wpływ na projekt biologicznie efektywnego oświetlenia.

Ś

wiatło jest ważnym synchronizatorem dla naszego wewnętrznego zegara. Aktualne badania potwierdzają, że wiele procesów biologicznych w organizmie człowieka jest sterowanych przez światło. Światło jest także odpowiedzialne za to czy jesteśmy produktywni. Światło dzienne zmienia się w ciągu dnia, szczególnie w zakresie natężenia oświetlenia. Gdy natężenie oświetlenia jest niskie o świcie i zmierzchu, jego temperatura barw zmienia się. Biologicznie efektywne oświetlenie odtwarza te warunki i wspiera ludzkie rytmy dobowe poprzez dopasowanie poziomów natężenia oświetlenia i dynamiczną zmianę jego koloru. Systemy oświetleniowe z automatycznie sekwencjonowanymi ustawieniami nastrojów oświetleniowych mogą poczynić znaczne zmiany w środowisku biurowym, stymulując samopoczucie i zdolność koncentracji pracownika.

Dobre oświetlenie to lepsze samopoczucie i więcej motywacji Pełna dynamika światła dziennego nie może zostać osiągnięta w sztucznym oświetleniu. Jednak wiele badań naukowych wskazuje, że oświetlenie, które naśladuje naturę zwiększa nasze samopoczucie i sprawia, że jesteśmy bardziej zmotywowani. Światło wpływa na nasz umysł i samopoczucie, bardziej niż jakimkolwiek inny nośnik. Zarówno światło dzienne jak i sztuczne światło odgrywają kluczową rolę w określaniu stanu zdrowia i dobrego samopoczucia pracowników.

26

raport – oświetlenie w biurze

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

www.luxmagazyn.pl

Regulacja oświetlenia w zależności od pory dnia i roku, a także do indywidualnych potrzeb zwiększa satysfakcję pracownika • Przyjemne oświetlenie tworzy emocjonalną więź z miejscem pracy i działa motywująco. • Lepsze warunki wizualne wpływają na lepszą sprawność widzenia przy biurku Z drugiej strony, nieodpowiednie oświetlenie ma negatywny wpływ na wydajność pracy. Prawdopodobieństwo popełnienia błędu wzrasta. Złe oświetlenie prowadzi do zmęczenia, bólu głowy i chorób.

Oświetlenie otwartej przestrzeni biurowej Duże powierzchnie biurowe umożliwiają elastyczne układy i zagospodarowanie przestrzenne pmieszczeń potrzebne do

tworzenia grup roboczych i zespołów. Dobry projekt oświetlenia używa różnych systemów oświetleniowych, które wizualnie stworzą barierę między strefami. Do oświetlenia ogólnego, zaleca się połączenie światła bezpośredniego i pośredniego. Zrównoważony rozkład światła i cienia sprawia, przyjemne wizualnie otoczenie. Taki sposób oświetlenia jest również oceniany pozytywnie przez pracowników – zwłaszcza, jeżeli może być dodatkowo regulowany do indywidualnych wymagań. Popularne są w tym przypadku oprawy z asymetryczną dystrybucją światła, a ostatnio także duże świecące sufity. Oba rozwiązania zapewniają optymalną podstawę dla oświetlenia biologicznie efektywnego. Tam gdzie sufity są niskie, wymagane natężenie oświetlenia może być zapewnione przez zastosowanie bezpośrednich opraw oświetleniowych umieszczonych w jednej linii, alternatywnie mogą być używane także wolnostojące oprawy z bezpośrednim / pośrednim rozsyłem światła. Oprawy typu downlight mogą być wykorzystane do oświetlenia akcentowego, kierując oczy np. na na zdjęcia.

Wskazówki dotyczące oświetlenia biur biologicznie efektywnych Barwa światła Barwa światła jest ważnym kryterium, jeśli chodzi o projektowanie efektywnego biologicznie oświetlenia. Światło dzienne to białe światło o wysokiej zawartości niebieskiej barwy i temperaturze barwowej co najmniej 5300 kelwinów. Światło takie jest szczególnie efektywne dla stymulacji procesów biologicznych w ciągu dnia. Zalecane źródła światła to świetlówki o odpowiedniej zawartości niebieskiej barwy. Biały LED w temperaturach barwowych pomiędzy 6000 i 8000 kelwinów i składu widmowego pochylonego w kierunku krótkiej długości fali (niebieski) końca widma widzialnego jest również dobrym źródłem biolo-

www.luxmagazyn.pl

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

27


raport – oświetlenie w biurze

Strategie sterowania oświetleniem w budynkach biurowych

Oświetlenie w biurze – wymagania i trendy

Instalacje oświetlenia, mają za zadanie zapewnić odpowiednie parametry świetlne powierzchniom użytkowym. Poprawne działanie i wykonanie takiej instalacji nie ogranicza się jedynie do doboru źródeł światła i opraw oświetleniowych. Zależnie od tego jaki efekt chcemy uzyskać, bądź jak chcemy wpłynąć na pracowników, możemy zadbać o odpowiednie sterowanie parametrami świetlnymi oszczędzając przy tym energię elektryczną oraz poprawiając komfort pracy.

Właściwe oświetlenie to jeden z najważniejszych czynników wpływających na komfort i efektywność pracy, zwłaszcza, gdy większą część dnia spędzamy przed komputerem. Szukając funkcjonalnych rozwiązań, wcale nie musimy rezygnować z estetyki i nowoczesnego wzornictwa.

Sterowanie oświetleniem w oparciu o obecność użytkowników (occupancy-based control) – oprawy załączane są w przypadku użytkowania danej powierzchni. Rozwiązanie to jest niezależne od interwałów czasowych i rutynowych załączeń w ciągu dnia.

Sterowanie oświetleniem w oparciu o obecność użytkowników (vacancy-based control) – oprawy wyłączane są w przypadku gdy pomieszczenie lub dana powierzchnia zostanie opuszczona przez pracowników. Rozwiązanie to jest niezależne od interwałów czasowych i rutynowych załączeń w ciągu dnia.

Sterowanie oświetleniem wg. ram czasowych (scheduled control) – załączanie/ wyłączanie opraw i źródeł światła odbywa się w oparciu o ustalone interwały czasowe.

Przyciemnianie oświetlenia (dimming) poziom natężenia światła jest regulowany oraz dopasowywany indywidualnie do wymaganych wartości parametrów dla poszczególnych pomieszczeń.

28

raport – oświetlenie w biurze

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

www.luxmagazyn.pl

Przyciemnianie oświetlenia w oparciu o poziom natężenia światła dziennego (daylight harvesting) – oświetlenie elektryczne staje się dopełnieniem naturalnego światła. Poziom oświetlenia w każdym pomieszczeniu, regulowany jest za pomocą czujników do odpowiedniej wartości, uzupełniając wpadającą ilość światła dziennego, oświetleniem sztucznym.

Potencjał oszczędności energii elektrycznej przy zastosowaniu sterownia oświetleniem.

O

wygodę naszej pracy powinien zadbać właściciel firmy. Zobowiązuje go do tego norma (PN-EN 12464-1). Zawarte w niej wymogi dotyczą m.in. właściwej widoczności na stanowisku pracy. Szczególną uwagę trzeba zwrócić na dostosowanie odpowiedniego natężenia oświetlenia, właściwy wskaźnik oddawania barw (Ra), wartość UGR (wskaźnik oceny olśnienia spowodowanego przez zastosowane w pomieszczeniu oprawy oświetleniowe przy przyjętym rozmieszczeniu) oraz ograniczenie światła padającego na ekran monitora. Obostrzenia mają gwarantować komfort pracy, który wpływa nie tylko na koncentrację i efektywność pracownika, ale także na jego zdrowie psychiczne i fizyczne, m.in. na wzrok.

#

Pokój biurowy: • Czujnik ruchu: 38% • Ręczne ściemnianie światła: 6-9% • Regulacja natężenia oświetlenia w oparciu o obecność światła dziennego: 50% Biuro typu open space: • Czujniki ruchu: 35% • Indywidualna regulacja natężenia światła: 11% • Regulacja natężenia oświetlenia w oparciu o obecność światła dziennego: 40%

Średnie natężenie oświetlenia miejsc pracy z monitorami nie powinno być mniejsze niż 500 lx. Dobrym rozwiązaniem jest zastosowanie opraw rastrowych do wbudowania, np. Ector 600 RPV. Jest to uniwersalne rozwiązanie do sufitów zarówno z krytymi, jak i widocznymi szynami nośnymi. Oprawa przeznaczona jest do wnętrz z monitorami (wg normy EN 12464-1), ma luminancję L ≤ 1000 cd/m² dla kąta emisji powyżej 65°, w każdym kierunku.

Noesis Energy

www.luxmagazyn.pl

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

29


raport – oświetlenie w biurze Dobre światło, czyli jakie? Dla naszego organizmu najlepsze jest naturalne światło słoneczne. Zapewnia optymalne widzenie, pobudza organizm do aktywności dodając energii. Dlatego przy aranżacji wnętrza dobrze jest gdy stanowiska pracy znajdują się jak najbliżej okien, najlepiej prostopadle do nich. Jednak popołudniami, zimą lub w pochmurne dni jesteśmy zmuszeni korzystać ze światła sztucznego. – Ideałem jest, gdy we wnętrzu biurowym zastosujemy światło pośrednie, które odbijane jest od sufitu w ilości zależnej od jego współczynnika odbicia (0,7 – 0,9). Jest to jednak najdroższy sposób – tłumaczy Adam Gołąb, ekspert ds. efektywności energetycznej w firmie Trilux Polska. – Tańsze jest użycie opraw oświetlenia pośrednio – bezpośredniego, a najmniej kosztowny jest dobór opraw światła bezpośredniego, które zawsze powinny mieć odpowiedni kąt ochrony przed olśnieniem (kąt w zakresie którego widoczne są świecące elementy źródła światła). Minimalna wielkość tego kąta ochrony jest znormalizowana (PN-EN 12464-1) w zależności od luminancji (jaskrawości, jasności) lampy w zakresie 15–30o – dodaje Podana norma określa minimalne wartości średniego natężenia oświetlenia w zależności od rodzaju wykonywanych w miejscu pracy czynności (w biurach 300 – 750 lx), równomierność oświetlenia oraz formułuje wiele innych zaleceń dla tego typu

30

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

www.luxmagazyn.pl

instalacji, nie zawsze ujętych liczbowo. Wśród określonych wartościami wymagań dla biur, podany jest także minimalny wskaźnik oddawania barw Ra zastosowanych źródeł światła (powinien przekraczać 80) oraz wartość wskaźnika UGR, którą oblicza się w trakcie wykonywania projektu. – W pomieszczeniach biurowych sprawdzają się wszelkie sposoby oświetlenia pod warunkiem właściwego zaprojektowania instalacji. Najlepszy komfort widzenia zapewnia oświetlenie pośrednie, zrealizowane za pomocą właściwie dobranych i sensownie umieszczonych opraw we wnętrzu – zaznacza ekspert.

Efektywnie i estetycznie Najpopularniejszym rozwiązaniem spotykanym w biurach jest oświetlenie za pomocą opraw do świetlówek liniowych (oprawy do sufitów podwieszanych, moduł 600x600), rozmieszczonych równomiernie na suficie. Większość projektów z takim oświetleniem wykonywana była bez aranżacji wnętrz. To powodowało, że mimo spełnienia na etapie projektowania ilościowych wymagań normy, światło niejednokrotnie przeszkadzało pracownikowi, olśniewało lub odbijało się w monitorze, co znacznie zmniejszało komfort pracy. Dlatego ważna jest bezpośrednia współpraca projektanta oświetlenia z architektem wnętrz. Pozwoli ona uwzględnić docelowe usytuowanie stanowisk biuro-

raport – oświetlenie w biurze wych, ograniczyć odbicia światła na ekranach monitorów oraz dostosować jego ilość do pory dnia poprzez zastosowanie sterowania oświetleniem. Udział obu specjalistów umożliwi również wprowadzenie do wnętrz iluminacji uzupełniającej, np. równomiernego oświetlenia ścian lub akcentującej wybrane elementy dekoracyjne, które nie tylko zwiększą komfort widzenia, ale również urozmaicą klimat pomieszczenia. – Ze względu na zróżnicowany asortyment produktów oraz rozkład pomieszczeń, nie ma generalnej recepty dla oświetlenia biur. Projekt pozostaje zatem kwestią indywidualną – zaznacza ekspert. W dobie postępującego rozwoju technologii LED powstają nowe możliwości. Diody elektroluminescencyjne, do niedawna, w wersjach kolorowych, używane do dekoracji świetlnej, dostępne są obecnie jako źródła światła białego. – Oprawy z LED świecą bardzo równomiernie, a dostępne warianty o różnie ukształtowanym sposobie świecenia umożliwiają zastosowanie ich zarówno do oświetlenia ogólnego jak i akcentującego – mówi Adam Gołąb, ekspert z firmy Trilux Polska. Ponadto, są doskonale sterowalne, dzięki czemu można dostosować natężenie światła do pory dnia w całym pomieszczeniu lub jego części, automatycznie wyłączyć (np. podczas nieobecności pracowników), a natychmiast po włączeniu w pełni się rozświetlą. Nie zawierają szkodliwego promieniowania UV i nie dogrzewają oświetlanych powierzchni.

Nowe kształty opraw oświetleniowych z LED dają wiele swobody przy tworzeniu nowatorskich wnętrz i kształtowania estetyki pomieszczeń. Odpowiedni projekt nada przestrzeni biurowej stylu i elegancji. Nie wystarcza już bowiem standardowe oświetlenie, obecnie wymaga się pomysłowych rozwiązań, które stymulują kreatywność i dają możliwości podkreślenia charakteru firmy.

Główny trend – energooszczędność Aranżując miejsce pracy, oprócz estetyki powinniśmy brać pod uwagę także koszty eksploatacji. Diody elektroluminescencyjne (LED) to źródła energooszczędne, wydajne i trwałe. – Gwarantowany przez dobrych producentów okres użytkowania LED to przynajmniej 50 tysięcy godzin, czyli 50 razy więcej niż zwykłej żarówki – podkreśla Adam Gołąb, ekspert z firmy Trilux Polska. Po tym okresie diody nie przestają działać, zmniejsza się tylko ilość emitowanego przez nie światła. – Są też odporniejsze na uszkodzenia mechaniczne i nie pulsują, zatem nie męczą naszego wzroku – dodaje. Zastosowanie LED-ów pozwala na redukcję poboru mocy nawet o 60%, udowadniając, że estetyka i energooszczędność mogą się wzajemnie uzupełniać. Trilux

www.trilux.com/pl

www.luxmagazyn.pl

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

31


raport – oświetlenie w biurze

LEDy zmniejszą zużycie energii do oświetlenia biur o 70% Jak wynika z badań przeprowadzonych przez firmę Philips we współpracy ze Skanska Property Poland, oświetlenie biura z użyciem technologii LED i nowoczesnych systemów sterowania pozwala oszczędzić nawet do 69,8% energii w porównaniu z tradycyjnymi rozwiązaniami.

D

Regularne wpisy z Branż y Oświetleniowej

Znajdź nas na www.twitter.com /lednews _ pl

zięki trwającym rok badaniom w laboratorium Philips w Kętrzynie uzyskano twarde dane potwierdzające skuteczność zastosowania oświetlenia ledowego w pomieszczeniach biurowych. Ma to ogromne znaczenie dla firm odpowiedzialnych za realizację nowoczesnych inwestycji komercyjnych. Skanska Property Poland jest deweloperem zielonych, energooszczędnych biurowców, dlatego istotny jest dla nas każdy element wpływający na parametry budynku. Eksperyment przeprowadzony w laboratorium Philips w Kętrzynie pozwoli prezentować naszym najemcom na konkretnych przykładach, jakie oszczędności uzyskają w odniesieniu do energii elektrycznej, w zależności od wybranego systemu oświetlenia – mówi Zbigniew Kopeć, Menadżer ds. Zrównoważonego Rozwoju Skanska Property Poland. – Badanie potwierdza, że oprawy LED połączone z inteligentnymi systemami oświetleniowymi obniżają koszty utrzymania i eksploatacji budynku biurowego. W ramach badania zespół specjalistów Philips opracował projekty oświetlenia dla wybranych trzech standardowych pomieszczeń biurowych. Zadbano w nich o identyczny rodzaj i stopień penetracji światła dziennego do wnętrza oraz natężenie symulowanej pracy specjalistów. Pomieszczenia oświetlono zgodnie z obowiązującą normą, ale zastosowano w nich różne rozwiązania. W pierwszym pokoju umieszczono najbardziej tradycyjne źródła światła, w drugim wykorzystano te same oprawy, ale z zastosowaniem systemu sterowania oświetleniem – w zależności od ruchu i natężenia światła dochodzącego z zewnątrz budynku. W trzeciej lokalizacji zamontowano oprawy LED-owe, a także zastosowano system sterowania działający tak jak w drugim pokoju. Zastosowane oprawy Philips PowerBalance wykorzystują dostępną dziś technologię LED dla biur, co pozwoliło uzyskać oszczędności energii nawet do 60 %, w porównaniu do źródeł konwencjonalnych. Ponadto, okazało się, że przy wykorzystaniu systemu sterowania oświetleniem zużycie energii jest o 48 % niższe niż w pomieszczeniu bez takiego rozwiązania. Wymierne oszczędności energii zależne były od wielkości okien, usytuowania miejsc pracy, orientacji budynku oraz pory roku. Badania prowadzono od stycznia do grudnia 2012. Skanska Property Poland

PORTAL I MAGAZYN OŚWIETLENIA 32

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

www.luxmagazyn.pl

www.luxmagazyn.pl

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

33


raport – oświetlenie w biurze

O

Case Study Inteligentna praca zespołowa i kreatywność w Credit Suisse w Zurichu 34

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

www.luxmagazyn.pl

becnie jest bardzo mało pracodawców, którzy działają z dalekowzrocznością w stosunku do środowiska pracy. Wśród tych nielicznych pracodawców, Credit Suisse odgrywa wiodącą, innowacyjną role zatrudniając około 21 tysięcy pracowników w całej Szwajcarii oraz dążąc do uzyskania miana „Miejsca Pracy Przyszłości”. Zadanie to traktowane jest bardzo poważnie, co potwierdza wdrożenie najnowszej, inteligentnej koncepcji w nowym budynku Credit Suisse -Uetlihof 2. Zamiast ciasnych komórek pracy i monotonnych otwartych pomieszczeń biurowych, pracownicy mogą codziennie wybierać spośród kilku opcji: tradycyjnych miejsc pracy w „Bazie Głównej”, kreatywności w „Business Garden”, koncentracji w „Strefach Ciszy” lub „Laboratorium Pracy”, atmosfery w zespole projektu tymczasowego lub „Zbiorniku Myśli”. W zależności od rodzaju wykonywanej pracy, dostępne są różne obszary, w których pracownicy mogą się elastycznie poruszać. Strategiczna decyzja dot. koncepcji otwartego biura została wypracowana przez Credit Suisse już w 1976 roku – była ona niespotykana w tym czasie w Szwajcarii. Wraz z przeniesieniem się do Uetlihof 1, koncepcja ta została już z powodzeniem wdrożona w stosunku do 6 tysięcy pracowników i jest ciągle rozwijana w celu realizacji „wieloprzestrzennej koncepcji”. Osoby patrzące w przyszłość firmy rozumieją, że wydajność nie polega wyłącznie na intensyfikacji i reorganizacji miejsc pracy, ale także na zwiększeniu ich atrakcyjności, ponieważ zmiana kultury pracy pociąga za sobą również adaptowalne zmiany w środowisku pracy. Procesy pracy i komunikacji odchodzą od mentalności in-

dywidualnego gracza w kierunku pracy zespołowej i kreatywności. Proces ten, który ma miejsce we wszystkich strukturach pracy i narodowości, konsekwentnie wymaga więcej inicjatywy, odpowiedzialności indywidualnej oraz przywództwa. Z powodzeniem, o czym świadczy kontrola wewnętrzna i badania zewnętrzne, poprawia komunikację poprzez nieformalne spotkania i zwiększa potencjał innowacyjny firmy. Nowy budynek Uetlihof 2 stanowi architektoniczny etap dla wdrażania przyszłościowej infrastruktury i zasobów na większą skalę. Wyróżnia się on nie tylko zróżnicowaniem miejsc pracy, atrakcyjnym wystrojem, czy też materiałami wysokiej jakości, ale również podejściem do zrównoważonego rozwoju poprzez wprowadzanie projektu zgodnie ze standardem Minergie-P-Eco. Doświadczenie i wgląd zdobyte w pilotażowym projekcie nieterytorialnej, inteligentnej strategii pracy ze 160 miejscami pracy dla 200 pracowników zostały wykorzystane w planowaniu Uetlihof 2. Dodatkowo, Lienhard Office Group oraz Uniwersytety w Zurichu i Lucernie wspierały projekt podczas procesu oceny. Dla przykładu, podstawowym problemem był dostępny obszar dla różnych metod pracy, z 2500 pracowników dzielących 2000 miejsc pracy, rozdzielonych na zasadzie indywidualnego „przemieszczania się” oraz podział na poszczególne oddziały. Innym zadaniem oceny było: pobudzenie nowego poczucia samorządności, a tym samym zwiększenie motywacji i produktywności. Efektywne wykorzystanie przestrzeni wiązało się z zaoszczędzeniem pieniędzy, co kolei miało pozytywny wpływ na jakość i wyposażenie wnętrza.

www.luxmagazyn.pl

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

35


raport – oświetlenie w biurze Elementy meblowe i moduły miejsc pracy zostały stworzone na etapie produkcji głównie dla Credit Suisse w oparciu o niestandardowe wymagania. Inteligentna implementacja ambitnych celów obejmuje również integrację infrastruktury dla niezbędnej technologii. Wyniki oceny pokazują, iż wysiłek się opłacał. Ponad 80% badanych pracowników stwierdza, że atrakcyjne i wygodne umeblowanie motywuje i ma pozytywny wpływ na wynik ich pracy. Bardzo ważnym aspektem pojęcia inteligentnej pracy jest inteligentne oświetlenie. Wysokiej jakości oświetlenie jest warunkiem wstępnym dla wzrostu jakości w miejscu pracy. W przypadku Credit Suisse, innowacja idzie o krok dalej. Wysokie standardy technologii, wydajność i wystrój były integralną częścią koncepcji miejsca pracy. Dodatkowo, udało się opracować empatyczne oświetlenie, które jest w stanie odpowiadać indywidualnie przyszłym warunkom. Przyszłość inteligentnej pracy wymaga elastycznego używania przestrzeni, które można dostosować do zmieniających się wymagań bez względu na otaczający obszar. Logiczną konsekwencją jest zastąpienie stałego oświetlenia wbudowanego w sufit, elastycznymi, adaptacyjnymi elementami. Opracowana specjalnie dla koncepcji inteligentnej pracy, oprawa stojąca SFERA kładzie nacisk na ludzi i ich potrzeby, bez względu na wysokość sufitu, wielkość pokoju i układ miejsc pracy. Ta integralna koncepcja obejmuje czynniki takie jak zmiany demograficzne, społeczne zróżnicowanie oraz potrzebę elastycznych modeli pracy. Rozwiązanie oświetleniowe uwzględnia nie tylko czynności i pokrewne zadania wizualne, ale także wizję poszczególnych pracowników. Inteligentna technologia dopasowuje się do potrzeb pracowników i umożliwia ich bez-

36

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

www.luxmagazyn.pl

raport – oświetlenie w biurze pośredni wpływ w celu osiągnięcia optymalnej ergonomii miejsca pracy i jakości oświetlenia. Postęp ten jest możliwy dzięki kombinacji systemu zarządzenia adaptacyjnego oświetlenia SENSCONTROL oraz nowej innowacyjnej technologii SWARMCONTROL – specjalny rozwój napędzany przez innowację i współpracę w procesie rozwoju produktu. Raz zainstalowana, oprawa stojąca SFERA konfiguruje się za pomocą ultradźwięków i czujników światła oraz rejestruje pozycje opraw stojących w pomieszczeniu. Tak jak rój owadów, oprawy w jednym obszarze komunikują się ze sobą za pomocą dwóch podstawowych funkcji, aby umożliwić szybką i prostą adaptację do zmieniających się sytuacji biurowych. Podczas pełnego zapełnienia pomieszczenia pracownikami, podstawowe oświetlenie pomieszczeń zapewnia idealny rozkład jasności, a światło uzupełniające zezwala na realizację indywidualnych zadań wizualnych oraz pośrednie oświetlenie sufitu. Gdy tylko niektóre miejsca pracy są zajęte, zmniejszone oświetlenie podstawowe w tych obszarach minimalizuje zużycie energii. Gdy ktoś wchodzi na dany teren, zintegrowany czujnik ruchu przekazuje sygnał do sąsiednich opraw, które to sukcesywnie zwiększają poziom światła i w ten sposób towarzyszą pracownikowi. Intuicyjna kontrola oraz dostosowanie do oświetlenia w miejscu pracy – bez naruszania okolicznych stanowisk pracy – są fundamentalną częścią pracy rozwojowej. Dzięki wzajemnej komunikacji, sąsiadujące ze sobą oprawy oświetleniowe tworzą inteligentną chmurę światła, tworząc miłą atmosferę pomieszczenia w bezpośrednim sąsiedztwie w oparciu o dostępne

www.luxmagazyn.pl

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

37


raport – oświetlenie w biurze światło dzienne oraz sztuczne. Rezultatem tego działania jest efektywny i energooszczędny system zarządzania oświetleniem, który zmniejsza koszty eksploatacyjne, a także jest istotnym czynnikiem dla maksymalnego komfortu światła, indywidualności oraz wizjonerskiego punktu widzenia. Biorąc pod uwagę około 2000 nowych (zmodernizowanych) miejsc pracy rocznie, motto Credit Suisse na temat światła jest jasno określone: oprawa oświetleniowa musi być elastyczna, zdolna do przystosowania, dekoracyjna i innowacyjna, jednocześnie zapewniając optymalny komfort świetlny. Jednocześnie, powinna ona spełniać wysokie standardy trwałości i wydajności energetycznej zgodnie ze standardem Minergie-P-Eco. „Dobry klimat w pomieszczeniu jest centralnym punktem dla dobrego samopoczucia pracowników” mówi Markus Basler, który opowiadał się za „Miejscem Pracy Przyszłości” w Credit Suisse w ciągu ostatnich dziewięciu lat. „Również atmosfera, kolorowy design oraz oświetlenie są integralnymi składnikami nowoczesnego środowiska pracy”. Dojście do wniosku, iż należy szukać specjalnego rozwiązania dla projektu, nie jest niczym niezwykłym. To, co czyni rozwój diodowej oprawy stojącej SFERA z SWARMCONTROL i SENSCONTROL III tak szczególnym, to dalekowzroczność obu partnerów. Było to spowodowane naciskiem na optymalizację przyjazną dla użytkownika, pomimo złożoności funkcji. „Wspólnym celem było opracowanie innowacyjnej oprawy oświetleniowej, która spełnia wszystkie techniczne specyfikacje oraz wymagania klienta dla różnych potrzeb oświetleniowych i znacząco zmniejsza zużycie energii”, wyjaśnia projektant produktów firmy Zumtobel, Julian Lonsdale. W procesie projektowania, granica między sukcesem, a porażką jest wąska. Zazwyczaj, na początku jedyną jasną rzeczą jest specyfikacja; wszystko inne, takie jak użytkownik, koncepcja i technologia muszą być opracowywane od początku. Może to powodować ciągłe opóźnienia w realizacji procesu. Przejrzysta komunikacja i intensywny proces sprzężenia zwrotnego między ekspertami Credit Suisse w miejscu pracy i projektantami produktów oraz decydentami technologicznymi w firmie Zumtobel stworzyły ostatecznie warunki dla udanego rozwoju inteligentnej oprawy oświetleniowej. W porównaniu ze zwykłymi funkcjami i systemami zarządzenia oświetleniem, nowy produkt posiada niespotykaną cechę: oprawy SFERA komunikują się ze sobą i automatycznie się konfigurują tworząc inteligentny „rój”. Dlatego też, każda pojedyncza oprawa może dynamicznie dostosować się do zmiennych warunków wewnątrz budynku – rewolucja oświetleniowej sytuacji w otwartych biurach oraz kamień milowy w przyszłości technologii oświetleniowej.

38

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

www.luxmagazyn.pl

raport – oświetlenie w biurze

KLIENT Credit Suisse S.A., Zurich/Szwajcaria KONCEPCJA INTELIGENTNEJ PRACY/OBSZAR PILOTAŻOWY Congena GmbH, Munich/D Camenzind Evolution Ltd., Zurich/CH ARCHITEKTURA Stuecheli-Architekten AG, Zurich/CH WYSTRÓJ WEWNĘTRZNY Greutmann Bolzern Designstudio, Zurich/CH PLANOWANIE OŚWIETLENIA Reflexion AG, Zurich/CH ROZWIĄZANIE OŚWIETLENIOWE LED oprawa stojąca SFERA z SWARMCONTROL I SENSCONTROL III, szeregowe oświetlenie SLOTLIGHT, oprawa punktowa PANOS LED

www.luxmagazyn.pl

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

39


raport – oświetlenie w biurze

raport – oświetlenie w biurze

Okiem eksperta: Oświetlenie biura We współpracy z Trilux Polska Odpowiedzi udziela Krzysztof Stachurski, projektant oświetlenia w firmie Trilux Polska. Oświetlenie większych przestrzeni biurowych w formie open space to niełatwe zadanie. Choć technicznie jest to jedno pomieszczenie, musimy myśleć o nim jak o kilku pokojach. Standardowo tego typu powierzchnię dzieli się na część biurową, przeznaczoną do pracy i nierzadko oddzieloną np. stanowiskiem recepcyjnym. Ponadto wydziela się również strefę komunikacyjną oraz socjalną.

Dla każdej z nich obowiązują inne wytyczne. Szczegółowo przedstawia je norma PN-EN 12 464-1. Kluczowym zadaniem przy projektowaniu tego typu powierzchni jest spełnienie wszystkich wymogów. Jak to zrobić, omówimy na przykładzie biura o wymiarach 18x9x3 m. Przedstawiamy 4 możliwości jego oświetlenia: standardową, wypośrodkowaną, nowoczesną i oszczędną.

TRILUX Enterio M73 RPV 318 E Strumień świetlny (Oprawa): 2610 lm Strumień świetlny (Lampy): 3900 lm Moc opraw: 57.0 W Ilość opraw: 24 Wyposażenie: 3 x 3 x 18 W

Standard na każdy dzień W wielu biurach przestrzeń wciąż oświetlona jest tak, jak robiło się to kilka, a nawet kilkanaście lat temu. Powszechnie stosowane były wówczas oprawy rastrowe wyposażone w świetlówki liniowe starszego typu tj. T8 o mocy 18W. Standardowym typem oprawy były w tym okresie oprawy dark light o mocy 3 x 18W w wersji z konwencjonalnym statecznikiem KVG, a w późniejszym okresie, elektronicznym układem zasilającym EVG np. Trilux Enterio. Warto mieć na uwadze, że od czasu powstania projektu mogły zmienić się obowiązujące normy oświetleniowe. W tym przypadku należało zaprojektowa oświetlenie zapewniające średnie natężenie 300lx, które jest również określone w normie PN-EN 12 464-1. Dlatego też w przykładowym wnętrzu zastosowano 24 oprawy mocowane w podwieszanym suficie 600x600, rozmieszczone równomiernie, zachowując jednocześnie modułowość sufitu.

40

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

www.luxmagazyn.pl

Zgodnie z powstałym w ten sposób układem opraw otrzymujemy ok. 310lx na płaszczyźnie pracy, znajdującej się na wysokości 0.75 m od podłogi. Oprawy dark light powstały z myślą o powierzchniach biurowych i zapewniają odpowiedni kąt ochrony przed olśnieniem. Kilka lat temu były jednym z niewielu tego typu rozwiązań. Nie były jednak doskonałe. Swoją nazwę zawdzięczają faktowi, że ukryte za rastrem źródło światła stwarzało niepożądany efekt tj. brak rozświetlenia sufitu. „Ciemne światło“ dawało więc poprawne warunki oświetleniowe bezpośrednio w samym miejscu pracy. Sprawiało jednak, że sufit był ciemny a pomieszczenie optycznie mniejsze. Podsumowując: stosując tradycyjne rozwiązania, mamy dobrze oświetlone ściany i miejsce pracy. Niestety, sufit jest ciemny i widać podział światło-cień. Tego typu oświetlenie potrzebuje około 1368W (przy EVG) co daje 8,44 W/m².

Optimum Optimum to sposób oświetlenia powierzchni typu open space pozwalający zaoszczędzić na kosztach energii przy stosunkowo niewielkich nakładach poniesionych na inwestycję. Modernizacja oświetlenia wymaga co prawda wymiany sprzętu na nowy i bardziej energooszczędny, jednak sam układ opraw pozostaje przeważnie niezmieniony. Ewentualnie zmniejszona może zostać ich liczba. W tym przypadku zamiast energooszczędnych świetlówek, montujemy rozwiązanie w technologii LED. Zastosowana oprawa to model Liventy LED o specjalnej optyce o ziarnistej strukturze, która zapewnia równomierne oświetlenie klosza na całej powierzchni. Użycie tej oprawy jako podstawowego źródła światła jest dobrym i relatywnie tanim pomysłem na modernizację oświetlenia w biurach open space. Wykorzystanie odpowiednio ulokowanych opraw kloszowych zapewni dobre rozświetlenie sufitu (znika efekt dark light) oraz płaszczyzny oświetleniowej, a także miękkie, przyjemne oświetlenie bez efektu cienia na ścianach. Dzięki temu pomieszczenie wyda się jasne, przyjemne i większe. Podział funkcjonalny na strefę komunikacyjną oraz recepcyjną można uzyskać za sprawą odpowiednio usytuowanych opraw, mając przy tym na uwadze ograniczenie poziomu olśnienia. Ma to szczególne znaczenie w przypadku opraw kloszowych w pomieszczeniach biurowych. Dzięki zmianie oświetlenia na oprawy LED o 20% zmniejsza się ich liczba, a łączny pobór mocny wynosi 800W, dzięki czemu otrzymujemy 4,94W/m² przy natężeniu 329lx. Jest to wartość średnia uzyskana w całym wnętrzu.

TRILUX Liventy 600 OT LED3900nw 01 Strumień świetlny (Oprawa): 3899 lm Strumień świetlny (Lampy): 3900 lm Moc opraw: 40.0 W Ilość opraw: 20 Wyposażenie: 1 x LED

www.luxmagazyn.pl

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

41


raport – oświetlenie w biurze

raport – oświetlenie w biurze

#

New design

Mini

Jeśli nie jesteśmy zwolennikami opraw kloszowych lub chcemy pokazać, iż stosowane oświetlenie jest rzeczywiście nowoczesne (źródło LED nie jest widoczne za dyfuzorem, przez co nie każdy petent rozpozna oprawy w tej technologii) dobrym rozwiązaniem będzie oprawa Aurista, posiadająca widoczne „gwiazdy”, w których osadzone są moduły LED. Układ optyczny tego modelu wykonany został w specjalnej technologii LCL (ang. Low Contrast Light). Przy odpowiednim osadzeniu modułu oraz zastosowaniu właściwej optyki można uzyskać przyjemne oświetlenie bez efektu olśnienia i zbliżony do wersji kloszowej i rastrowej rozsył światła. W tym wariancie, przy zastosowaniu tej samej liczby opraw, co w wersji wcześniejszej, uzyskujemy jeszcze lepsze warunki oświetleniowe. Ta wersja oświetlenia charakteryzuje się co prawda większym poborem mocy (940 W) oraz wynikiem (5,80W/m²), jednak przy zdecydowanie wyższym natężeniu oświetlenia wynoszącym 384lx.

Ten wariant doskonale sprawdzi się wtedy, gdy dla klienta kluczowa jest oszczędność. Zakłada on natężenie światła na minimalnym wymaganym przez normę poziomie 300lx. Nawet jeśli zachowamy wspominany podział funkcjonalny biura na trzy strefy, efekt ten można osiągnąć już przy 15 oprawach Aurista, zachowując przy tym właściwe warunki oświetleniowe. Wersja po takiej modernizacji oświetlenia charakteryzuje się niskim poborem mocy opraw 705W i wynikiem 4,35W/ m² przy natężeniu oświetlenia wynoszącym 302lx. Gdyby jednak klient chciał uzyskać jeszcze większe oszczędności w poborze energii elektrycznej może dodatkowo zastosować system sterowania, który dobrze sprawdzi się we wnętrzach zwłaszcza z oknami. Sterowanie oświetleniem tzw. Daylight umożliwi zapewnienie odpowiednich warunków oświetleniowych w zależności od pory dnia, przez co nie wszystkie oprawy oświetleniowe będą się świecić pełną mocą. Dodatkowe zastosowanie czujników obecności i możliwości indywidulanych ustawień oświetlenia zapewni dodatkowe wymierne korzyści w zużyciu energii elektrycznej.

TRILUX Aurista M73 WR7 3800840 Strumień świetlny (Oprawa): 3788 lm Strumień świetlny (Lampy): 3800 lm Moc opraw: 47.0 W Ilość opraw: 20 [New design, 15 (mini)] Wyposażenie: 7 x BAG LED Module.

Zestawienie wybranych parametrów związanych z oświetleniem

Standard na każdy dzień

Optimum

New design

Mini

Enterio M73 RPV 318 E

Liventy 600 OT LED3900nw 01

Aurista M73 WR7 3800-840

Aurista M73 WR7 3800-840

Natężenie oświetlenia lx

310

329

384

302

ilość szt.

24

20

20

15

moc oprawy W

57

40

47

47

pobór mocy W

1368

800

940

705

moc/m^2

8,44

4,94

5,8

4,35

moc/m^2/100lx

2,72

1,5

1,51

1,44

Zamów prenumeratę online www.luxmagazyn.pl/prenumerata

e-mailem

prenumerata@luxmagazyn.pl

lub telefonicznie 600 500 933

42

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

www.luxmagazyn.pl

www.luxmagazyn.pl

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

43


raport – oświetlenie w biurze

Lux Magazyn

rek om en d u je

Oświetlenie biurowe

raport – oświetlenie w biurze

Trilux Belviso Diodowa oprawa podłogowa z dwoma panelami diodowymi do światła bezpośredniego oraz 36 diodami do światła pośredniego. Oprawa przeznaczona jest do innowacyjnego oświetlania miejsc pracy w biurach, salach konferencyjnych oraz w ośrodkach zdrowia. Strumień świetlny oprawy wynosi 7700 lm, przy pobórze mocy na poziomie 105 W, co daje wydajność świetlną oprawy na poziomie 73 lm/W.

Trilux Aurista

Moc (W): 38 CRI >80 CCT (K): 3000 Strumień świetlny (lm): 2800 Efektywność świetlna (lm/W): 73

Aurista LED to oprawa do wbudowania, która łączy w sobie technologię LED i nowatorski układ optyczny. Specjalne odbłyśniki z przewodzącymi światło elementami tworzą pojedyncze gwiazdy świetlne, zapewniając wyjątkowy efekt. Wykorzystanie technologii LCL (Low-Contrast-Light) opracowanej przez firmę TRILUX sprawia, że oświetlenie w pomieszczeniu jest harmonijne i niezwykle przyjemne dla oka. Zwiększona zostaje bowiem powierzchnia świecąca, dzięki czemu kontrast między światłem a płaszczyznami wokół zostaje zredukowany.

Lampa dostępna jest o białej neutralnej (nw) barwie światła 4000K i współczynniku oddawania barw Ra > 80. Trwałość 50 000 godzin.

Flos SuperArchimoon

Zumtobel AERO II LED

Jest alternatywą dla tradycyjnych biurowych lamp stojących. Oprawa zaprojektowana została przez uznanego projektanta mebli oraz oświetlenia Philippa Starcka w roku 2004. Istnieje możliwość regulacji strumienia świetlnego w zakresie 0-100% poprzez ściemniacz na przewodzie zasilającym.

Oprawa typu Waveguide dająca pośrednie i bezpośrednie światło LED z wydajnymi energetycznie elementami optycznymi bazującymi na mikropiramidowym systemie. Wysoka efektywność oprawy do 60 lm/W, współczynnik oddawania barw Ra>80 oraz żywotność na poziomie LED 50 000 h sprawiają ,że oprawa idealnie nadaje się do energooszczednych biur.

Wydajność w cenie Technologia odbłyśników Aurista LED umożliwia oszczędność nawet do 55% energii w porównaniu do tradycyjnych opraw rastrowych. TRILUX oferuje trzy warianty – złożone z 5, 6 lub 7 modułów. Ich strumień świetlny wynosi odpowiednio 2800, 3300 lub 3800 lumenów, a pobór mocy 35, 45 i 47 Wat. Są one przystosowane do montażu w sufitach z wyciętymi otworami, bądź systemowych z widocznymi lub ukrytymi profilami nośnymi (o wielkości 600x600, 625x625, 300x1200 lub 312,5x1250 mm). Dodatkowym atutem jest możliwość zainstalowania oprawy za pomocą szybkiego złącza Linect, co jest bez wątpienia dużą korzyścią ułatwiającą montaż.

Zumtobel SFERA Oprawa stojąca LED z osobnymi, zamkniętymi komorami świetlnymi oraz asymetrycznym bezpośrednim i pośrednim rozsyłem światła. Charakteryzuje się bardzo długą żywotnością LED 50 000 h przy 70 % strumieniu światła. Oprawa posiada zintegrowane czujniki jasności i obecności PIR – SensControl3 pozwalające na indywidualne sterowanie poszczególnymi lampami. Kolumna oprawy wykonana z aluminium oraz podstawa ze stali zapewnia stabilność. Oprawa z wysokim połyskiem, pokrywana proszkowo na kolor biały, dostępna także w kolorze srebrnym na zamówienie. Istnieje możliwość zamówienia oprawy w wariancie z SWARMCONTROL: oprawy samoczynnie konfigurują się poprzez czujniki ultradźwiękowe jak ławica ryb i komunikują się samodzielnie za pomocą zintegrowanego modułu radiowego.

44

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

www.luxmagazyn.pl

Trilux Belviso Wpuszczana oprawa modułowa LED z szeroką gamą układów optycznych dla optymalnego oświetlenia powierzchni biurowych i handlowych. Połączenie bardzo skutecznego modułu LED i bardzo wydajnego układu optycznego zapewnia do 3700 lumenów na oprawę przy osiągach 79 lm/W dla oprawy o mocy 47W. Wybór dwóch dostępnych układów optycznych (OP = handel, MPT = biuro) umożliwia odpowiednie dostosowanie oprawy do wymogów otoczenia.

www.luxmagazyn.pl

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

45


raport – oświetlenie w biurze

Philips Occuswitch

raport – oświetlenie w biurze

Philips DayWave OccuSwitch to czujnik ruchu z wbudowanym przełącznikiem. Pozwala wyłączać światło w pomieszczeniu lub na otwartej przestrzeni po opuszczeniu jej przez ostatnią osobę, obniżając w ten sposób zużycie prądu nawet o 30%. Przełącznik OccuSwitch może włączać instalacje pracujące na prądzie do 6 A oraz kontrolować pomieszczenia o powierzchni od 20 do 25 m2 • Oszczędność energii do 30% i krótki okres zwrotu z inwestycji • Współpracuje niemal ze wszystkimi rodzajami lamp i opraw • Łatwy w montażu, szczególnie przy skorzystaniu z opcjonalnych złączy Wieland

Osram Czujnik światła DIM PICO

Lena Lighting Plano LED Moc (W): 65 CRI >80 CCT (K): 3000-4000 Strumień świetlny (lm): 7475

Czujniki DIM PICO pozwalają zaoszczędzić do 30% energii, w stosunku do tradycyjnych instalacji. Proste w instalacji, uniwersalne i uniezależnione od jakiejkolwiek centrali sterującej stosowane są w pojedyńczych oprawach oświetleniowych, instalowanych w biurach jedno i wielopokojowych. Czujnik współpracuje z sygnałem analogowym 1-10V, istnieje możliwość zainstalowania czujnika na suficie, bądź bezpośrednio na oprawach fluorescencyjnych firmy OSRAM (za pomocą klipsów na oprawach typu T5- rozstaw 16mm, T8- rozstaw 26mm).

Oprawa od Leny Lighting cechuje się bardzo eleganckim, smukłym wyglądem. Jej grubość to jedynie 15 mm, a dzięki zmodyfikowanej metodzie łączenia profili uzyskano większą precyzję wykonania. Plano LED cechuje równomierny rozkład luminancji na powierzchni całej oprawy. Całkowity strumień świetlny ze źródła wynosi 7.475 lm dla wersji 65 W. Przy takich parametrach zastosowanie Plano LED w biurach gwarantuje naprawdę dobre warunki pracy a przy okazji zastosowania LED wymierne korzyści ekonomiczne. Rodzina Plano LED to cztery różne rozmiary i cztery różne moce oraz aż trzy opcje montażu: montaż kasetonowy, montaż KG lub zwieszany. Oprawa uzyskała Złoty Medal Prezesa SEP na Targach EXPOPOWER 2013.

Luxiona Agat LED

Moc (W): 30 CRI >80 CCT (K): 3000 Strumień świetlny (lm): 3750

46

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

www.luxmagazyn.pl

Oprawa DayWave to połączenie przełomowego designu i dynamicznego oświetlenia z wykorzystaniem najnowszej technologii LED. Oprawa została zaprojektowana w celu zapewnienia wysokiej jakości oświetlenia dla biur i obszarów reprezentacyjnych. Nowatorski wyglad oprawy pomoże stworzyć inspirujace przestrzenie, a tym samym poprawić samopoczucie i jakość pracy pracowników. Połaczenie źródeł LED o chłodno- i ciepłobiałej barwie światła z innowacyjnym systemem optycznym (mikrosoczewki), gwarantuje naturalne zmiany w atmosferze otoczenia, równomierny rozkład światła i wysoki poziom kofortu wizualnego – zgodny z normami dotyczacymi oświetlenia biur. Oprawa dostępna jest w wersjach zakrzywionych do góry i do dołu oraz ze stałą lub dynamicznie zmieniającą się temperaturą barwową. Istnieje również dodatkowa opcja, w której oprawa emituje niebieskie światło, do zastosowań dekoracyjnych lub podkreślajacych tożsamość marki.

Oprawa kasetonowa LED do sufitów podwieszanych, korpus wykonany z blachy stalowej malowanej proszkowo, układ optyczny o wysokiej wydajności złożony z rastra w wersji błyszczącej lub matowej oraz przesłony przezroczystej. Oprawa charakteryzuje się szerokim zakresem zastosowań, prostym i szybkim montażem i przede wszystkim energooszczędnością. Dostępna jest w zakresie mocy od 10 W do 72 W i strumieniu świetlnym od 1250lm do 8800 lm.

ES SYSTEM Triangle LED Innowacyjna oprawa do zwieszania. Źródłem światła jest zintegrowany moduł LED z układem zasilania o trwałości eksploatacyjnej 50 000h pracy. Obudowa wykonana jest z profilu aluminiowego, zamkniętego dyfuzorem mikropryzmatycznym. Oprawa przeznaczona jest do oświetlenia biur, obiektów architektonicznych, obiektów o wysokich wymaganiach estetycznych. Kształt oprawy daje nieograniczone możliwości tworzenia ciekawych aranżacji wnętrz. Technologia 3xS: save money, save energy, save time.

Thorn Lighting Menlo³ Unikalna oprawa do sufitów podwieszanych dla świetlówek T16 (T5) lub diod LED z całkowicie alternatywną estetyką. Oprawę charakteryzują znakomite parametry fotometryczne, wysoka sprawność i wydajność oprawy. Kulisty klosz centralny oraz otaczająca go komora świetlna delikatnie wprowadzają okrągły kształt w płaszczyznę sufitu przyciąga wzrok i nadaje prestiżowy charakter pomieszczeniu. Dobrze dobrane materiały klosza pomysłowo ukrywają wysokosprawne diody LED, zapewniając wysoką sprawność oprawy i równomierność oświetlenia. Wersja LED to prawdziwa alternatywa dla tradycyjnych opraw świetlówkowych – daje większą moc przy maksymalnej skuteczności (78lm/W), przy tym dostarcza wszystkich parametrów światła, których można oczekiwać po oprawach Menlo³.

www.luxmagazyn.pl

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

47


strefa designu

S

trefa

strefa designu

Tunto LED1 Wielokrotnie nagradzana lampa LED 1 łączy w sobie nowoczesne technologie drewna i ponadczasowe wzornictwo. LED1 otrzymał kilka nagród, w tym prestiżową nagrodę red dot w międzynarodowego projektu produktu w roku 2009, Good Design Award w 2009 r., Green Good Design Award w 2010 roku oraz nominację do Deutsche Designpreis w 2010 roku. Lampa została zaprojektowana przez założyciela Tunto Mikko Kärkkäinen’a. www.tunto.com

Moooi Paper Chandelier L Patchwork

Delightful Diana Floor

Delightfull Ella

Lampa podłogowa Diana o rozmiarze XL to nowoczesna klasyczna lampa idealna dla dużych pomieszczeń lub poddaszy,na uwage zwraca duży wykonany z alumium klosz oraz wysokość 2,3 m. Czy może być coś bardziej wyjątkowego niż to?

Lampa zwieszana Ella to arcydzieło designu, dzięki jej „trzeźwym” liniom przekroczyła próbę czasu. Ikona stylu z lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych nadaje się do każdego salonu lub jadalni. Lampa dostępna w wersji 6 lub 15 ramion. www.delightfull.eu

www.delightfull.eu

Delightful Brubeck Powrót do art deco dzięki muzycznej inspiracji, tym razem dzięki inspoiracji w postaci dramatycznych organów piszczałkowych. Ekstrawagancki kształt pełny wyrafinowania i nowoczesności. W 100% wykonany ręcznie z rur mosiężnych umożliwia stworzenie praktycznie dowolnego kształtu i wymiaru aby idealnie wkomponować się w przestrzeń. www.delightfull.eu

Paper Patchwork stworzony przez Studio Job jest nowym produktem dostępnym w rodzinie Moooi. Oprawa wykonana jest z drewna i tektury z wykończeniem z papieru, poliuretanu oraz elementami forniru. www.moooi.com

Moooi Horse lamp Lampa o prawdziwych wymiarach konia stworzona przez grupę Front. W lampie można się zakochać od pierwszego wejrzenia lub ją nienawidzieć na zawsze. W kolekcji znajdą Państwo także Pig Table oraz Rabbit Lamp. Z resztą kto by nie chciał konia, który oświetli dom lub świnię, która przytrzyma kawę?

Metalarte Inout out

www.moooi.com

Alessilux Alessilux jest serią LED-owych żarówek, które nie wymagają dosłownie żadnej ozdoby. Nie dość, że ekologiczne to wyglądają, jakby były lampami samymi w sobie. www.foreverlamp.eu www.metalarte.com

48

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

www.luxmagazyn.pl

www.luxmagazyn.pl

Lampa stojąca Metalarte inout out do zastosowań na zewnątrz pomieszczeń wykonana jest z polietylenu i zapewnia stopień ochrony na poziomie IP65. Lampa dostępna w kolorach białym lub czerwonym idealnie nadaje się do innowacyjnego oświetlenia ogrodów, tarasów lub basenu. Projekt Otto Canalday Ramón Úbeda.

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

49


oświetlenie LED

oświetlenie LED

10 powodów dlaczego oświetlenie LED staje się popularne 1

6

7

2

Dynamiczne zmiany kolorów Diody LED umożliwiają stosowanie atrakcyjnych efektów świetlnych.

Energooszczędność

Długa żywotność – nie wymaga wymian i konserwacji

Oświetlenie oparte na rozwiązaniach LED jest wyjątkowo wydajne. Technologia LED pozwala producentom oświetlenia zmniejszyć wymiary lamp, przy jednoczesnym zagwarantowaniu wysokiego strumienia świetlnego i wykorzystaniu jedynie ułamka energii zużywanej przez tradycyjne systemy oświetlenia.

Dzięki długiej żywotności oświetlenie LED stanowi również gwarancję braku kosztów związanych z utrzymaniem instalacji. Żywotność na poziomie 50.000 godzin i więcej sprawia, że technologia LED jest 50 razy bardziej wydajna w porównaniu z tradycyjnymi żarówkami. Po prostu zamontuj i ciesz się ciepłym światłem znakomitej jakości.

3

4

8

Zminimalizowane oddawanie ciepła, promieniowania UV i podczerwonego Diody LED świecą bez oddawania ciepła, ultrafioletu lub podczerwieni. Stanowią więc idealne rozwiązanie, jeśli chodzi o oświetlanie wrażliwych eksponatów np. w muzeach. Dzięki zminimalizowaniu oddawania ciepła przez lampy, znacząco zmniejsza się koszt klimatyzacji potrzebnej do schłodzenia pomieszczenia.

9

Przyjazne środowisku Zastosowanie technologii LED ma wpływ na zużycie energii oraz emisję CO2. Oświetlenie LED nie zawiera szkodliwych środków takich jak rtęć.

Ceny energii elektrycznej będą rosły Według różnych scenariuszy wzrost cen energii do roku 2030 wynosił będzie miedzy 26% a 131 %, Wpływać to będzie na poszukiwanie rozwiązań, które zmniejszą zużycie energii elektrycznej a tym samym obniżą koszt funkcjonowania przedsiębiorstw.

5 10 Natychmiastowy maksymalny strumień światła W technologii LED maksymalny strumień światła osiągany jest w ułamku sekundy. Inaczej jest w przypadku innych źródeł światła, w których lampa wymaga rozgrzania trwającego kilka minut. Błyskawiczny strumień światła jest szczególnie ważny w przypadku sterowania oświetleniem np. czujnikami ruchu.

50

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

www.luxmagazyn.pl

Łatwość sterowania Diody LED włączają się bezzwłocznie i mogą być przyciemniane przy zachowaniu stabilnych kolorów.

Ceny oświetlenia LED spadają

Miniaturyzacja

Oświetlenie LED staje się coraz bardziej popularne przez co ich cena spada, szacuje się, że ceny oświetlenia LED spadną w przeciągu najbliższych dwóch lat nawet o 50%.

Małe rozmiary diod LED dają nowe możliwości przy projektowaniu opraw oświetleniowych, pozwalając na ich montaż w miejscach gdzie do tej pory nie było to możliwe.

www.luxmagazyn.pl

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

51


oświetlenie LED

Wpuść nastrój do domu Jak stworzyć niesamowitą atmosferę w mieszkaniu, nie robiąc wielkiego remontu? Rozwiązaniem są LED-y! Dzięki taśmom ledowym bez problemu można wyczarować magiczne kolory, cienie i efekty dekoracyjne, o których wcześniej można było tylko pomarzyć. EcoEnergy

52

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

www.luxmagazyn.pl

M

ożliwości, jakie pojawiły się wraz z wynalezieniem oświetlenia LED są ogromne, wręcz nieograniczone. Stosunkowo nowym produktem z gamy LED są taśmy – wciąż jeszcze mało popularne w naszych domach, ale coraz częściej pojawiające się w aranżacjach projektantów i designerów.Jak korzystać z taśm LED i do czego można ich użyć? A przede wszystkim – jakie pomysły możemy z ich pomocą zrealizować i jak osiągnąć wymarzony efekt nastrojowego mieszkania? O odpowiedzi na te pytania poprosiliśmy specjalistów z firmy EcoEnergy, produkującej oświetlenie LED. Inspiracji dostarczyła z kolei Joanna Budzyńska, wrocławska projektantka wnętrz.

Po pierwsze, znajdź inspirację Warto poświęcić trochę czasu i przewertować magazyny wnętrzarskie oraz portale oświetleniowe w poszukiwaniu pomysłów, które odzwierciedlą nasze marzenia. – Natchnienia można szukać wszędzie: w ulubionych gazetach, w telewizji, w mieszkaniach znajomych. Można też samemu coś wymyślić. Przy dzisiejszych możliwościach realizacyjnych z oświetleniem można już zrobić chyba wszystko – mówi Joanna Budzyńska. Projektantka kończy właśnie podświetlanie łazienki w mieszkaniu przyjaciół. – Chcieli mieć LED-y, by doświetlić łazienkę, ale też stworzyć w niej fajny klimat. Mieli dość rażącego, górnego oświetlenia. Zaproponowałam im podświetlenie wanny przy pomocy ledowej taśmy, a ponieważ przy okazji chcieli zbudować obok kabinę prysznicową, zamontowaliśmy również LED-y pomiędzy kafelkami w kabinie. Efekt przeszedł nasze najśmielsze oczekiwania – cieszy się Joanna. W łazience, poza wanną czy kabiną prysznicową, podświetlić taśmą można praktycznie wszystko: lustro, szafki, umywalkę. – Do pomieszczeń, w których sporo jest wilgoci i taśma może być narażona na kontakt z wodą, mamy specjalną wersję produktów o IP 68. Są wypełnione epoksydem, a podczas montażu dodatkowo wypełnia się je specjalnym silikonem, więc można być pewnym, że będą w 100% wodoodporne. Wszystkie taśmy EcoEnergy dostępne są w różnych wariantach – od taśm przeznaczonych do wnętrz, poprzez taśmy IP65, a na taśmach całkowicie wodoodpornych (IP68) skończywszy.

www.luxmagazyn.pl

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

53


oświetlenie LED

oświetlenie LED

Po drugie, wyczaruj nastrój Biorąc pod uwagę, że na nasz nastrój wpływa zarówno barwa, jak i natężenie światła, warto i w tej kwestii poradzić się specjalistów. – Poza standardową – białą ciepłą i białą zimną – barwą taśmy LED firmy EcoEnergy występują w kilku opcjach kolorystycznych. – Przykładowo, do łazienki trzeba wziąć diody o ciepłej barwie, bo patrząc w lustro przy zimnym świetle będziemy wyglądać bardzo niekorzystnie – śmieje się Joanna Budzyńska. Taśmy ledowe produkowane są w wielu wariantach, w zależności od ich przeznaczenia. Adrian Pelon, dyrektor handlowy z firmy EcoEnergy: – Od taśm na diodach typu SMD 3528 do zastosowań akcentowych, poprzez diody SMD 5050 do oświetlenia ogólnego, na taśmach RGB z diodami przystosowanymi do zmiany koloru przy pomocy odpowiedniego sterownika – wyjaśnia. Taśmy RGB mają zarówno możliwość zmiany koloru emitowanego światła, jak i mieszania poszczególnych kolorów oraz zmiany jego intensywności i jasności. Do taśm przygotowana została również pełna oferta sterowników, ściemniaczy i zasilaczy o różnych parametrach i przeznaczeniu. Takie kolorowe LED-y mogą znaleźć zastosowanie np. do podświetlenia mebli kuchennych lub w salonie. – Podświetlić można szklane półki lub taflę ozdobnego szkła, spełniającą rolę dekoracyjną. Modne są też napisy świetlne, tworzone za pomocą odpowiedniej konstrukcji płyt gipsowo-kartonowych i podświetlających je LED-ów na ścianach lub suficie. Nasze produkty wykorzystywane są przez ludzi z wielką fantazją i zmysłem estetycznym – opowiada Adrian Pelon.

Światło w meblach Początkowo ledowe taśmy służyły wyłącznie do celów dekoracyjnych. Dziś jednym z ich najpowszechniejszych zastosowań jest oświetlenie różnego rodzaju mebli. – Ze względu na fakt, że emitują minimalną ilość ciepła, można umieszczać je nawet w garderobach, gdzie zastosowanie tradycyjnych żarówek jest niemożliwe

54

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

www.luxmagazyn.pl

i spowodowałoby zagrożenie pożarem – mówi Joanna Budzyńska. Ledowe diody rewelacyjnie sprawdzają się również jako podświetlenie mebli kuchennych. – Łańcuchem diód podświetlić można zarówno szafki wewnątrz, aby oświetlały nam swoją zawartość lub bardziej tradycyjnie, np. montując je pod górnymi szafkami w celu oświetlenia blatu. Efektownie wyglądają również pod spodnią częścią szafek, oświetlając podłogę – wylicza Adrian Pelon. Ostatnim hitem jest połączenie ledów z taflami szkła Lacobel. – Szkło powinno mieć niejednorodną powierzchnię. Można podświetlić je paskiem ledowym z brzegu, uzyskując bardzo ciekawy efekt lub zamówić w szkle konkretny wzór. Po podświetleniu krawędzi taśmą LED świeci tylko wzór, nie całe szkło – wyjaśnia dekoratorka.

…i na suficie Przy odpowiednim obliczeniu mocy lamp można tak zastosować taśmy ledowe, by stanowiły oświetlenie ogólne, a nie tylko dekorację pomieszczenia. – Przyjmuje się, że trzeba 7,5 W/1 m, aby światło mogło pełnić rolę głównego. Wiele zależy też od naszych preferencji – często montuje się np. taśmy LED pod tzw. wyspą zrobioną na suficie z regipsów. Tylko od użytkownika zależy, czy chce, by pełniło one rolę rozproszonego, delikatnego światła wprowadzającego miły nastrój we wnętrzu czy też głównego, mocnego oświetlenia całego pomieszczenia. Do zmiany natężenia i barwy światła służą właśnie taśmy RGB. Dzięki odpowiednim sterownikom można zmieniać parametry i kolor światła. Bardzo efektownie wyglądają też podświetlone taśmami LED schody. – Możliwości aranżacji wnętrz przy pomocy oświetlenia jest tak wiele, że każdy znajdzie coś dla siebie. Warto zaprzyjaźnić się z LED-ami, tym bardziej że poza walorami dekoracyjnymi to również ponad 7-krotna oszczędność energii elektrycznej i korzyści dla środowiska – przekonuje Adrian Pelon z EcoEnergy.

www.luxmagazyn.pl

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

55


technik a wiz y tówki firm

Wademecum oświetleniowca Wysokociśnieniowa lampa rtęciowa (pot. rtęciówka) – rodzaj lampy wyładowczej, w której światło powstaje dzięki wyładowaniu elektrycznemu w parach rtęci. W odróżnieniu od niskoprężnych lamp rtęciowych zwanych potocznie świetlówkami, w których następuje wyładowanie jarzeniowe, w wysokociśnieniowych lampach rtęciowych zachodzi wyładowanie łukowe. Lampa tego rodzaju była wynalazkiem amerykańskiego inżyniera Petera Hewitta.

Napięcie przewodzenia – [V] napięcie, przy którym dioda elektroluminescencyjna zaczyna przewodzić i emitować światło. Napięcie przewodzenia większości diod ściśle zależy od przepływającego prądu (zwiększa się wraz ze wzrostem prądu przewodzenia) oraz temperatury złącza, na którą wpływ mają m.in. temperatura otoczenia, jakość chłodzenia układu itp. Im wyższa temperatura złącza, tym wyższe napięcie przewodzenia, a więc i moc elektryczna pobierana przez LED.

Bin – Grupa diod przetestowana i posortowana (zazwyczaj już na etapie produkcji) pod względem: • emitowanego strumienia świetlnego • temperatury barwowej (dotyczy diod emitujących białe światło) • długości fali (dotyczy diod emitujących światło kolorowe) • napięcia przewodzenia • współczynnika oddawania barw.

Olśnienie – Warunki widzenia powstałe na skutek niewłaściwego rozkładu, bądź zakresu luminancji, bądź też występowania zbyt dużych kontrastów, powodujące uczucie przykrości i niewygody, lub obniżenie zdolności rozpoznawania szczegółów, lub przedmiotów, lub oba te wrażenia jednocześnie.

Dioda elektroluminescencyjna – Dioda emitująca światło, szerzej znana jako dioda LED (Light Emitting Diode), jest bezpośrednim przekształceniem energii elektrycznej w światło (zjawisko elektroluminescencji). Istnieją dwa typy architektury dla diod elektroluminescencyjnych. Diody LED „5mm” – są to diody małej mocy, często 0,1W. Ich strumień świetlny ma zwykle około 2 lm. Diody te są używane jako wskaźniki świetlne w komputerach, urządzeniach gospodarstwa domowego, czy wyświetlaczach telefonów przenośnych. Diody LED o dużej mocy (od około 1W) – ich strumień świetlny ma zwykle około 35 lm dla diody białej 1 W i dochodzi do 50 lm dla diod czerwonych i bursztynowych (dane na rok 2007). Diody te znajdują zastosowanie w sygnalizacji świetlnej, ekranach LCD, światłach hamowania w samochodach oraz w oprawach oświetleniowych. Dyfrakcja – Ugięcie fali – zjawisko fizyczne zmiany kierunku rozchodzenia się fali na krawędziach przeszkód oraz w ich pobliżu. Zjawisko zachodzi dla wszystkich wielkości przeszkód, ale wyraźnie jest obserwowane dla przeszkód o rozmiarach porównywalnych z długością fali. Dyfrakcja używana jest do badania fal oraz obiektów o niewielkich rozmiarach, w tym i kryształów, ogranicza jednak zdolność rozdzielczą układów optycznych. Goniofotometr – Przyrząd przeznaczony do pomiaru rozkładu przestrzennego wielkości świetlnych, np. źródła światła. Lampa halogenowa – Rodzaj elektrycznego źródła światła. Jest to żarówka z żarnikiem wolframowym, wypełniona gazem szlachetnym z niewielką ilością halogenu (czyli fluorowca, np. jodu), który regeneruje żarnik, przeciwdziałając jego rozpylaniu, a tym samym ciemnieniu bańki od strony wewnętrznej.

56

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

www.luxmagazyn.pl

Wat – W układzie SI to jednostka mocy, a w zwykłych żarówkach używano jej do określania mocy. Jako, że nowoczesne energooszczędne źródła światła i lampy LED zużywają o wiele mniej energii, osiągając jednocześnie taką samą jasność, wydzielana moc nie ma już tak dużego znaczenia. Obecnie ważniejsze są wartości strumienia świetlnego podanego w lumenach. WASTE FROM ELECTRICAL AND ELECTRINIC EQUIPMENT (WEEE) – Głównym celem dyrektywy WEEE jest zapobieganie wywożeniu odpadów elektrycznych i elektronicznych na wysypisko śmieci lub przekazywaniu ich do spalarni odpadów. Umożliwia ona zamknięcie cyklu eksploatacji produktu przez jego recykling, a tym samym zwiększenie u wszystkich zaangażowanych stron świadomości ekologicznej. Dyrektywa odnosi się przede wszystkim do firm, które produkują, sprzedają, rozpowszechniają oraz poddają recyklingowi urządzenia elektryczne lub elektroniczne (EEE), jak i konsumentów w Unii Europejskiej. Leadership in Energy and Environmental Design (LEED) – LEED to międzynarodowy system certyfikacji budynków, który weryfikuje, czy budynek został zaprojektowany i wybudowany zgodnie z najwyższymi standardami, mającymi na celu ograniczenie zużycia energii, wody, emisji dwutlenku węgla oraz poprawę komfortu przebywania wewnątrz budynków. Efektywność energetyczna – Obniżenie zużycia energii pierwotnej, mające miejsce na etapie zmiany napięć, przesyłu, dystrybucji lub zużycia końcowego energii, spowodowane zmianami technologicznymi, zmianami zachowań i/lub zmianami ekonomicznymi, zapewniające taki sam lub wyższy poziom komfortu lub usług. Rozwiązania zwiększające efektywność końcowego zużycia energii powodują obniżenie zużycia zarówno energii pobieranej przez użytkowników końcowych, jak i energii pierwotnej.

TRILUX Polska Sp. z o. o. Wał Miedzeszyński 630 03-994 Warszawa tel. +48 22 6 71 62 88 (89) fax +48 22 6 71 63 00 www.trilux.com/pl

W skład TRILUX Holding B.V. – Grupa TRILUX wchodzą czołowi w Europie producenci wyrobów oświetleniowych i medycznych oraz handlowe spółki córki w większości krajów Europy. Firma prowadzi kompleksową obsługę w zakresie projektowania rozwiązań oświetleniowych i technologii gazów medycznych oraz realizację dostaw wyrobów Grupy TRILUX.

Zumtobel Licht GmbH Sp. z o.o. Przedstawicielstwo w Polsce ul. Woloska 9A – Platinium III 02-583 Warszawa tel. +48 22 856 74 31 fax +48 22 856 74 32 www.zumtobel.pl

Zumtobel jest przedsiębiorstwem grupy Zumtobel oraz wiodącym, międzynarodowym dostawcą całościowych i profesjonalnych rozwiązań w zakresie oświetlenia zewnętrznego i wewnętrznego. Od ponad 50 lat firma Zumtobel tworzy innowacyjne i przystosowane na indywidualne potrzeby rozwiązania oświetleniowe, które spełniają najwyższe wymagania ergonomiczne, ekonomiczne i ekologiczne, tworząc przy tym dodatkową wartość estetyczną.

Acte Sp. z o.o. ul. Krancowa 49 02-493 Warszawa, Polska tel. +48 22 33 60 200 fax +48 22 33 60 201 www.acte.pl

ACTE Sp. z o.o. istnieje na Polskim rynku od 1997 roku i od początku działalności należy do struktur skandynawskiej grupy kapitałowej Lagercrantz AB z siedzibą w Sztokholmie. Strategią ACTE jest tworzenie wartości dodanej poprzez dostarczanie produktów od wyspecjalizowanych dostawców do klientów biznesowych.

Moooi Minervum 7003 4817 ZL Breda, The Netherlands tel. +31 (0)76 578 4444 fax +31 (0)76 571 0621 www.moooi.com

Firma założona w 2001 roku przez Marcela Wanders i Caspera Vissers, nazwa pochodzi od holenderskiego słowa oznaczającego „piekno” trzecie „o” w nazwie marki oznacza dodatkową wartość w kategoriach piękna i niepowtarzalności. Kolekcja to mieszanka oświetlenia, mebli i akcesoriów, które zaspokoją nawet najbardziej wyrafinowane gusta.

EcoEnergy Sp. z o.o. S.k. Cieśle 42, Wyszogród 12 56-400 Oleśnica tel. +48 71 72 30004 fax +48 71 72 30005 www.eenergy.com.pl

Dzięki wprowadzeniu do oferty produktów z serii EcoEnergy Home-LinE i Profi-Line firma posiada kompleksową ofertę dla klientów indywidualnych. Jako nieliczni na rynku firma oferuje pełną gamę żarówek LED przystosowanych do pracy ze ściemniaczami oraz posiada kompleksową ofertę przemysłowego i inwestycyjnego oświetlenia LED pozwalającego na znaczące zminimalizowanie wydatków na energię elektryczną.

Czytaj bezpłatnie czasopismo Lux Magazyn on-line www.luxmagazyn.pl

Pobierz bezpłatnie numery archiwalne naszego magazynu CZASOPISMO OŚWIETLENIOWE

www.luxmagazyn.pl

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

57


CEE GREEN BUILDING AWARDS 28 listopada 2013, Warszawa, Polska, Hotel InterContinental

Doroczna Gala i Forum CEE Green Building Awards jest najważniejszym i najbardziej cenionym wydarzeniem w regionie CEE, honorującym zrównoważony rozwój w budownictwie. Nagradzane są projekty powstające zgodnie z międzynarodowymi standardami budownictwa ekologicznego. Skupiając czołowych przedstawicieli branży nieruchomości komercyjnych z regionu CEE, wydarzenie w unikalny sposób łączy międzynarodowy biznes z wysokiej klasy uroczystością. Tegoroczna edycja CEE Green Building Awards zgromadzi ponad 400 uczestników: inwestorów, deweloperów, przedstawicieli miast i gmin oraz użytkowników końcowych zielonych inwestycji.

W tegorocznej edycji po raz pierwszy przyznamy nagrody w kategorii CEE Green City. Kategoria ta wyróżni i wypromuje miasta, które w swoich planach rozwoju uwzględniają inicjatywy ekologiczne, co czyni je bardziej atrakcyjnymi do życia i biznesu. www.greenbuildingawards.eu Premier Partner:

Auditor:

Associate Partner:

Nominated Cities:

Media Partners:

Software Partner:

Supporting Partners:

Knowledge Partner:

PR Partner: 6-7.11.2013 Warszawskie Centrum EXPO XXI

International Business Contracts

Cocktail Partners:

58

Luxury Spirit Partner:

Wine Partner:

Venue Partner:

future 4build

środowisko ekonomia społeczeństwo dziedzictwo

Public Relations

Charity Partner:

Kontakt: Anna Kaliszewska / +48 601 382 667 / anna@europaproperty.com / Sylwia Gajda / +48 501 091 751 / sales@europaproperty.com PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

www.luxmagazyn.pl

www.luxmagazyn.pl

PAŹDZIERNIK – GRUDZIEŃ 2013

59


Znajdź produkty i projekty które Cię zainspirują


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.