July 2009
Vol. XXIV No. O2
The Catalyst
CONtinued AScendancy
Ang ika-9 na SONA ni Gloria at ang napipintong term-extension
M “
Article: Ma. Fatima Joy B. Villanueva
Inside:
Illustration: Paul Divina
Balita
ga minamahal kong kababayan, this will be my last State of the Nation Address and I promise to stay away from politics until the day I die.” Mabubunutan na ng napakalaking tinik ang mamamayang Pilipino kung ito mismo ang sasabihin ni Gng. Gloria Macapagal-Arroyo sa kanyang SONA na gaganapin sa House of Representatives, Quezon City nitong Hulyo 27. Ngunit sa katotohanan, ito na marahil ang pinakahuling bagay na maiisip ni GMA. Kabaliktaran ito ng malinaw na plano ng rehimeng Arroyo sa pananatili niya sa pwesto. Sundan sa pahina 03 ►
Lathalain
Pascual inihalal na bagong SR Pahina 02 ►
Vol.XXIV No.02 July 2009
CONtinued AScendancy
Pahina 03 ►
Panitikan S.I.N. Machine*
Pahina 04 ►
Dapithapon Huling Bahagi
Pahina 05 ►
Balita
The Catalyst
ANAK-PUP Congress idinaos
Pascual inihalal na bagong SR Ma. Quey Ann Elisa Solano Mark P. Bustarga Inihalal si Donnavie Pascual bilang bagong student regent sa idinaos na Alyansa ng Nagkakaisang Konseho ng PUP (ANAK-PUP) Leadership Training Seminar and Congress noong Hulyo 8-10 sa Bretsch and Barrie Resort and Seminar House, Baltao Subdivision, Taktak, Antipolo City.
Congress
▲ RAGE. People from various sectors gather to call for an end on Gloria’s Constituent
Assembly at Liwasang Bonifacio, Manila on June 30. At the picture is AnakbayanNational Chair Ken Ramos. YA N O ja z u l
Swine flu sa CPES itinanggi Angelie Marie F. Gardose Pinabulaanan ng pamunuan ng College of Physical Education and Sports (CPES) ang napabalitang mayroong isang estudyante mula sa nasabing kolehiyo ang tinamaan ng A(H1N1) virus. Ayon kay Prof. Jose Mel Bernarte, chairperson ng Department of Sports, walang matibay na basehan ang sumulpot na isyu. “Kumalat yung balita, allegedly; ibig sabihin, walang factual report tungkol dito. Ni wala din lumabas na medical
report at identification kung totoo nga na may tinamaan ng virus sa isa sa mga estudyante ng CPES,” ani Prof. Bernarte. Dagdag pa niya, malabo umanong matamaan ng virus ang mga estudyante ng CPES dahil sa malakas nitong pangangatawan at regular na ehersisyo. Lumabas ang naturang isyu ng pagkakaroon umano ng A(H1N1) virus sa PUP noong Hulyo 23 matapos ang ilang araw na mapabalitang kumalat na ang nasabing sakit sa mga pribadong pamantasan sa Metro Manila.
100 Green Scholars napili Jeric F. Jimenez Isandaang academic entrance scholar ang napili bilang kaunaunahang Green Scholars ng PUP noong Hunyo 22 sa Bulwagang Balagtas, Ninoy Aquino Library Learning Resource Center (NALLRC). Pinili ang 100 Green Scholars mula sa mga high school valedictorian, salutatorian at first honorable mention na pumasa sa isinagawang screening ng Office of the Scholarship and Financial Assistance (OSFA) noong Hunyo 11-15. Makakatanggap ang mga ito ng full scholarship at stipend. Ang naturang scholarship program ay pinopondohan ng
Sagip Pasig Movement (SPM) at Pilipinas Shell Petroleum. Ayon kay Myrna Jimenez, executive director ng SPM, napili umano nila ang mga estudyante ng PUP na pinakaunang recipient ng naturang scholarship dahil ang mga estudyante ng PUP ay katulong din nila sa kanilang hangaring mapanumbalik ang kaayusan ng Ilog Pasig. Dumalo sa naturang kaganapan sina PUP Pres. Dante Guevarra, Executive Vice Pres. Victoria Naval, VP for Student Services Juan C. Birion, VP for Research and Development Pastor Malaborbor, at VP for Administration Augustus Cesar bilang mga pangunahing panauhin.
Sa isang panayam ng The Catalyst kay Pascual, sinabi nito na nahirang siya matapos makakuha ng pabor na boto mula sa mga dumalong delegado na nagmula sa iba’t ibang konseho ng unibersidad, kabilang na sa branches at extensions. Bilang SR, si Pascual ang kakatawan sa studentry sa Board of Regents, ang highest policy making body sa unibersidad. Siya ang magtitiyak, aaksyon at tutugon sa anumang problema na may kaugnayan sa mga mag-aaral hindi lang sa PUP main kung hindi maging sa mga sangay nito. Ang paghalal ng bagong
SR ay nakapaloob sa taunang seminar at congress ng ANAKPUP, isang pederasyon na binubuo ng mga konseho ng mag-aaral sa buong PUP system, na naglalayon makonsolida ang lahat ng konseho.
Leadership training at forum Itinampok din sa pagtitipon ang oryentasyon sa konseho ng mag-aaral; mga forum discussions hinggil sa kalagayan ng sektor ng edukasyon; kalagayan ng PUP at kasalukuyang kalagayan ng bansa. Ang mga delegado ay sumailalim din sa leadership training at workshops. Naganap din ang konsultasyon kung saan inilahad ng mga delegado ang kalagayan ng mga mag-aaral sa kanilang mga sangay. Ayon kay Pascual, nagkakatulad ang mga hinaing ng mga estudyante sa mga sangay sa usapin ng pagpapatupad ng one uniform policy, represyon sa mga institusyon at ang tumitinding komersyalisasyon sa kabuuan. “Talamak ang pagbebenta ng mga libro na hindi authorized.
PUP nakiisa sa kilosprotesta laban sa Con-Ass Marlon Peter N. Bermudez Humigit-kumulang 250 mag-aaral ng Politeknikong Unibersidad ng Pilipinas ang nakiisa sa ginanap na kilosprotesta laban sa Constituent Assembly (Con-Ass) na pinangunahan ng sektor ng kabataan noong Hulyo 10 sa Maynila. Tinatayang 900 naman ang pangkalahatang bilang ng mga kabataan na dumalo mula sa iba’t ibang unibersidad sa Metro Manila. Mula sa PUP, nagmartsa ang mga estudyante patungong University of Sto. Tomas (UST) kung saan
naghintay ang ilan pang mga estudyante sa ganap na alas12 ng tanghali. Mula sa UST ay nagmartsa patungong Plaza Miranda kung saan ginanap ang unang bahagi ng programa. Mula naman Plaza Miranda ay nagtungo sa Mendiola kung saan isinagawa ang huling bahagi ng programa. Ilan sa mga naging tagapagsalita ay sina Kabataan Party list (KP) Rep. Raymond Palatino at KP Sec. Gen Vencer Crisostomo. Ayon kay Crisostomo, ang nasabing pagkilos ay nagpakita ng muling pagbabanta ng kabataan laban
GFO inilunsad Edrick S. Carrasco Sa pangunguna ng Sentral na Konseho ng Mag-aaral (SKM), naging matagumpay ang inilunsad na General Freshmen Orientation (GFO) week noong Hunyo 30-Hulyo 3, na may temang “S.I.S.tem Wipeout”. Sa mga unang araw, naglunsad ng photo exbihit para sa yumaong Rep. Crispin Beltran. Nagdaos din ng org fair kung saan nagbooth sa catwalk ang mga
organisasyon sa PUP. Sa huling araw, idinaos ang isang oryentasyon para sa mga freshmen na ginanap sa gym. Sina Bayan Muna Rep. Satur Ocampo at Kabataan Party list Rep. Raymond Palatino ang naging mga pangunahing tagapagsalita. Matapos ang nasabing oryentasyon, nagsagawa ng walk-out sa klase ang mga estudyante patungong Mendiola na bitbit ang kanilang panawagan laban sa Charter Change.
Bukod pa riyan iyong mga inirerequire na seminar na mahal ang gastos,” dagdag pa ni Pascual. Ipinaliwanag din niyang naging kahinaan ng ibang konseho ang pag-alam sa kanilang mga batayang karapatan at kawalan ng student handbook para ipagtanggol ang sarili mula sa panggigipit administrasyon Bilang pagtatapos, binigyang-diin ni Pascual na magpapatuloy ang kanilang kampanya para sa refund ng Student Information System (SIS) fee na nagbunsod sa iba pang bayarin gaya ng P800 energy fee at P300 P.E uniform.
sa Con-Ass. “Hindi Con-Ass ang sagot sa kahirapan ng bansa. Kaya huwag niyo nang subukan pa ang pagpapatupad ng CHACHA na ’yan,” ani Crisostomo. Ang iba pang unibersidad na sumama sa naturang pagkilos ay ang UST; Unibersidad ng Pilipinas-Diliman, Manila at Los Baños (UP); Eulegio Amang Rodriguez Institute of Science and Technology (EARIST); St Scholastica’s College; Centro Escolar University (CEU); Jose Rizal University (JRU); Arellano University; University of the East (UE); Far Eastern University (FEU); Universidad de Manila; Mapua Intstitute; at Pamantasan ng Lungsod ng Maynila (PLM). Nakiisa rin maging ang mga estudyante mula sa high school at mga out-of-schoolyouth. Kasabay nito, idinaos noong gabi din ng araw na iyon ang isang libreng konsyerto na nagtampok sa mga bandang Valley of Chrome at Chicosci. Samantala, biglaang nagkaroon ng brown-out bago matapos ang konsyerto na nagbunsod sa pagtigil nito. Nang kapanayin ng The Catalyst si Donnavie Pascual, pangulo ng SKM, sinabi nitong agad nilang idinulog sa kinauukulan ang nangyaring brown-out. “Sa katunayan ay kasalukuyan na itong iniimbestigahan,” pagtatapos nito.
Vol.XXIV No.02 July 2009
Lathalain
The Catalyst
AScendancy... Hudyat
na dahilan upang Ang ika siyam na SONA ang hudyat ng magdeklara si pagbubukas ng sesyon ng Kongreso (House of GMA ng state of Representatives at Senado). Muli nang madidinig emergency o ang ang House Resolution 1109 o ang Constituent hindi tuwirang Assembly (Con-Ass). Matatandaang pinaspas Martial Law. itong maipasa noong hating gabi ng Hulyo 2. Bilang climax Ang pagpapatupad ng Con-ass ay ng naturang plano pagbibigay ng karapatan sa Kongreso at Senado ay magsasagawa na tumalakay, magbago at mag-apruba ng ng isang kudeta Konstitusyon. Ilan sa mga dapat ikundenang na pangungunahan pagbabagong pwede nilang aprubahan diumano ng ay ang pagpapalit ng porma ng gobyerno. Philippine Military Maaaring maging parlyamentaryo ang uri ng Academy Batch ’78. gobyerno at pamumunuan ng prime minister, na Ito’y magaganap pagbobotohan ng mga na-elect na kongresista diumano 10 araw ng bawat distrito. Dito umalingasngas ang balak matapos ang SONA na pagtakbo ni GMA bilang congresswoman ng o sa Agosto 6. Target isang distrito sa Pampanga. nitong palitan sa pwesto Suhol din itong maituturing sa bansang si AFP Chief of Staff Estados Unidos upang magpatuloy Gen.Victor Ibrado. ang suporta nito kay GMA. Papalitan diumano siya ni Sapagkat pangunahing Lt. Gen. Delfin Bangit na makikinabang ang nagmula rin sa PMA Batch bansang ito sa mga ’78, kung saan, honorary maaaring baguhin na member si GMA. Ngayon, pang-ekonomiyang polisiya. Kapg Extra Vigilant higit kailanman, nagtuloy ang Latag na ang dapat tayong tumugon C o n - A s s , mga plano ng mabibigyan ng a d m i n i s t r a s yo n . sa tungkulin ng bawat 100% karapatan Nakahanda silang isa sa atin, lalo na sa mga sa magmay-ari siguraduhin na ng mga batayang hindi pa ito ang kabataan. Ating tugunan industriya at huling SONA ni ang hinihinging pakikibaka serbisyo ang GMA, hindi man mga dayuhan. bilang pangulo ng ating panahon - sa Kasama na rito kundi bilang kalunsuran man o ang paggamit ng prime minister ng mga likas na yaman bansa. kanayunan. ng Pilipinas para sa Sa press kanilang explorasyon. statement ni Bayan Muna Rep. Teddy Beyond 2010 Casiño,binalaan niya Desperado nang ang mga mamamayan ipinapatupad ang mga plano ng kasalukuyang na maging ‘extra rehimen para sa pananatili ni GMA sa pwesto vigilant’ sa mga beyond 2010. nagaganap. “Marcos did “Ang mga naganap na kalat-kalat it before. Arroyo has all the na pagsabog sa Mindanao at maging cards, motives and tendencies sa Quezon City ay bahagi ng to do it again. We should keep Operation Plan August ourselves informed and prepared Moon”, ayon sa press for such scenarios.” statement na inilabas ng Ngayon, higit kailanman, dapat Initiatives for Peace in tayong tumugon sa tungkulin ng bawat isa Mindanao, isang alyansa sa atin, lalo na sa mga kabataan. Ating tugunan ng mga organisasyon n a ang hinihinging pakikibaka ng ating panahon nagsusulong ng kapayapaan sa Mindanao. - sa kalunsuran man o kanayunan. Patuloy na Nakabalangkas diumano rito ang serye ng mangahas na manindigan, magkaisa at makibaka, pagsabog bago ang SONA. Nakatakda itong mag-Martial Law man o hindi. magpakalat ng gulo at tensyon sa mamamayan Illustration: Shirley D. Tagapan
‘‘
‘‘
Three Things PGMA Should Say on Her SONA News Release: Bayan Muna | June 29, 2009
Casiño said, “Majority of Filipinos, as consistently verified in all opinion surveys in the country, are interested to hear only three things from PGMA when she delivers her SONA: Number 1. ‘I will abandon all efforts to convene Congress into a constituent assembly (con-ass) and therefore there will be no more Charter change (Cha-cha) before the 2010 national elections;’ Number2. ‘I will step down in 2010, and;’ Number 3. ‘ I’m not running for any position, be it for Congresswoman or even for municipal councilor, in the 2010 elections.”
Vol.XXIV No.02 July 2009
MABINI SESSIONS III: “Dose: Ang pagtindig upang makamit ang isangde kalidad, pantay-pantay at mapagpalayang edukasyon sa PUP”
“Dose: The stand to achieve quality, equality and liberating education in PUP”
T
welve pesos. Nowhere in the country can someone find tuition fee lower than what the Polytechnic University of the Philippines has to offer. With 5 branches and 8 extensions all over the country, PUP has served home for 60,000 deserving talented but financially challenged individuals. The rising cost of living and the country’s worsening economy are enough reasons for parents to hope that a college degree will earn their children a better future. Because of this, thousand flock the university gates to get a chance at education. As a social service, a cheap, efficient and reliable public education system will ensure an educated citizenry. But it can not do so without a unified effort from the benefactors. The task of safeguarding this education and guaranteeing access to everyone, regardless of color, belief or social status is left to PUPians. Only we can assure the safety of our valuated PUP education.
Guidelines and Contest Rules: The contest is open to all bonafide students of Polytechnic University of the Philippines-Manila
1. The contest has six (6) categories namely: a. Short story d. Maikling kento
b. Essay e. Sanaysay
c. Poetry d. Tula
2. Entries must be computerized, double spaced on a letter size ( 8 .5 X 11 inches ) white bond paper, with 1’’ margin on all sides. The page ( e.g. 1 of 15). The font style should be Times New Roman, Arial or Book Antiqua and the font size must be 12. 3. In the short story/maikling kwento categories, an entry must be at least five (5) but not more than fifteen (15) pages. 4. In the poetry/tula category, an entry must not exceed two (2) pages. 5. In the the essay/sanaysay category, an entry should be at least three (3) but not more than five (5) pages. 6. 7.
All entries must be original and unpublished.
All entries will be judged according to the following criteria: -Relevance to the theme 40% -Originality 30% -Literary Expertise 30% Total 100%
8. An individual can join all categories but only one entry per category will be accepted. 9. Translation of any entry submitted in one category to category will not be honored. 10. All entries should resolved on the theme: “Dose: The stand
to achieve quality, equality and liberating education in PUP” and “Dose: Ang pagtindig upang makamit ang isang de kalidad, pantay-pantay at magpalayang edukasyon sa PUP”
11. The author’s real and address must not appear on the entry. Only the title of the entry should be written on it.
12. A duty accomplished entry form, triplicate copy of entries
and soft copy in a CD must be enclosed in a long brown envelope and be submitted to The CATALYST office 2nd floor, Charlie Del Rosario building (formerly Unyon ng Mag-aaral), PUP Main Campus on or before February 20, 2008.
13. Submitted copies of all entries shall remained with, and will be the property of The CATALYST and Mabini Sessions.
14. The board of judges should have the discretion not to award any prize if, in its judgement, no meritorious entry has been submitted.
15. The CATALYST and Mabini Sessions Committee has the right to assign the persons who shall compose the Board of Judges in each of the categories. The decision of the majority of the Board of Judges in all categories shall be final.
16. Top three on each of the categories will be declared winners. 17. All winning entries will be included in the Mabini Sessions III Literary Folio.
18. Plaque of Certificates will be given to all winners during the Awarding and Launching Night of the Mabini Sessions III.
Lathalain
The Catalyst
S.I.N. Machine*
paniniktik sa loob ng paaralan. Hindi ko kayang may mapagaya
ang makinaryang paniktik ng AFP sa pamantasan “
H
pa sa sinapit nina Jonas Burgos, Karen Empeño, Sherlyn Cadapan at
indi na ako nagpatuloy pa bilang Cadet Officers Candidate Course (COCC), napagpasyahan ko na lang na maging ordinary cadet. Hindi dahil sa takot ako sa paniniktik; kundi hindi na talaga kaya ng katawan ko ang bawat sakit na aking nararanasan. Kung anuman iyon ay ayaw ko nang sabihin pa. Basta ang tradisyon nila ay nananatili magpasahanggang ngayon.”
lahat. Pero hindi pa rin sumagi sa isip ko
marami pang mga aktibista na dinukot at
na mali ang gagawin namin, dahil hindi
magpasahanggang ngayon ay hindi pa
ko naisip at tinanong noon sa sarili ko
rin natatagpuan. Ito’y isa pang matinding
kung anung kailangan nila sa mga taong
dahilan kaya umalis ako sa COCC.
titiktikan namin.
Hindi ako naging maalam sa aking
“Ang task ay ganito,” pagpapatuloy
ginagawa dahil bigo ako sa pag-unawa
ng adjutant. “Dapat kapag may nag-rarally
kung ano nga ba ang ipinaglalaban ng
ay pumunta kayo, wag kayong pahalata na
mga nagra-rally at ng mga aktibista. Pero
isa kayong cadet. Be sensitive.” Kailangan
kapag hinayaan mong buksan ang pintuan
daw naming alamin ang oras ng rally
ng iyong isip para sa kanila, malalaman
Pero may isang senaryo sa aming training
at mga aktibidad ng mga aktibista.
mong kaisa ka dapat nila sa paglaban.
na sinaktan kami noong aming officer.
Aalamin din namin ang mga pangalan
At hindi maging isang espiyang bayaran
naging gahaman ang aking mga paa
Bilang parusa sa pagkawala ng cellphone
ng mga nagsasalita sa Popeye tuwing
upang maniktik o magkamkam ng mataas
sa paglalakad upang makapag-enrol
ng kagrupo namin ay nakatikim kami ng
may programa. Sa bawat pag-alam
na posisyon sa anumang larangan. Dahil
bilang freshman dito sa PUP. Puno ako ng
suntok. Naranasan ko ang sakit sa unang
namin ng impormasyon ay kailangang
dito, imbes na kapwa estudyante ang
pananabik kahit mainit ang panahon at
suntok ng officer sa aking tiyan at nasundan
i-report kaagad ito at dapat walang
nagtutulungan sa pag-iingay sa kalsada,
hindi magkanda-tuwid ang pila. Sige pa
pa ito dahil yumuko raw ako noong una. Ito
ibang makakaalam nito. Mas maraming
sa pagdadala ng mga banner at walang
rin ako nang biglang may sumigaw mula
ang naging dahilan kung bakit kinailangan
impormasyon, mas mabilis ang promotion
humpay na pagsigaw upang manawagan
sa pintuan ng NALLRC. Naulinagan ko ang
kong ma-ospital muli. At ito rin ang isa sa
as 4th class.
ng kanilang karapatan, sila’y nagiging
tinig ng isang mamang maliit pero malaki
mga rason ko kung bakit ako umalis sa
ang pangangatawan na naka-blackshirt at
COCC.
Tandang-tanda ko pa kung paano
nakasuot ng fatigue pants na nanghihikayat
Nakapag-ulat ako. Sa pagkakatanda
nakawin ng SIN ang ating mga karapatan at
pero hindi ko nakukuha ang pangalan
lamunin tayo nito upang matakot.
upang sumali sa Reserved Officers Training
Permission to join
ng mga nagsasalita maliban na lang
Corps (ROTC). Dito raw ay magiging isa
the formation, sir!
kay Henry Enaje na dating pangulo
kaming disiplinadong mag-aaral. Mas
Makalipas ang ilang araw na
ng Sentral na Konseho ng Mag-aaral at
nahikayat akong sumali noong sinabi
mga trainings ay nagkaroon kami ng
SAMASA (Sandigan ng Mag-aaral para sa
niyang tinanggal na nila ang hazing. Hindi
oryentasyon at serye ng pagpupulong
Sambayanan) Alliance.
na ako nagdalawang isip pa at sumali na
para sa mga COCC kasama ang dalawang
ako; tutal ay officer naman ako noong high
officer.’Yung isang officer na higit kong
school.
natandaan ay iyong matangkad; mga
Sir, yes ,sir! Sa pagbibigay namin ng mga
6-footer, mapayat, pahaba ang mukha,
impormasyon sa aming officer ay parang
ng buhay ko bilang isang college student,
medyo makapal ang labi at tuwid
hindi na rin kami naging iba sa isang
kasabay ang pag-a-ROTC. Unang linggo
maglakad. Minsan pumupunta pa kami
intel na lihim na kumukuha ng mga
ng training noon nang tinawag kami at
sa likod ng pool upang doon magpulong.
impormasyon sa mga kilalang lider-
tinanong kung sino ang mga naging officer
Doon kami sinabihang maging masunurin,
estudyante. Lumipas pa ang mga araw
noong CAT (Citizenship Advancement
huwag lampa, umayos sa training at
ng pagmamanman ko at ng iba pang
Training) sa hayskul. Sa kadahilanang nais
magkaroon ng tamang disiplina.
COCC sa mga akbtibista hanggang sa
Nagsimula na ang bagong yugto
ko rin naman ipagmalaki ang sarili ko ay
Noong mga panahong iyon ay wala
napag-alaman ko na ako at ang iba ko
nagtaas ako ng kamay. Hinikayat kaming
akong pag-aalinlangan dahil alam kong
pang mga kasamahan ay miyembro na ng
mag-training para maging officer. Sa wari
tama ang ginagawa ko. Lagi na kaming
Student Intelligence Network (SIN). Bigla
ko nga’y nasa lagpas 25 kaming tumayo
nagmimiting hanggang sa ibigay ang una
akong kinabahan at naitanong sa sarili
pero 15 na lang kaming natira.
naming task at ’yun ay ang mag-ispiya
na malaki na ba ang aking kasalanan?
sa mga estudyanteng aktibista dito sa
Nailalagay ko sa panganib ang buhay ng
mababait naman ang mga tactical officer
paaralan. Hindi ko alam kung bakit nila
ibang nakikipaglaban para sa kanilang
ay iginagalang ako bilang
iyon pinapagawa basta ang alam ko ay
mga karapatan. Hindi ako aware,
dapat kaming sumunod dahil iyon ang
pero napag-isip-isip kong malaki
command at para ma-promote kami.
ang papel ng Armed Forces of the
Masaya noong una, dahil bukod sa
COCC ng mga cadets.
“Delikado itong trabaho natin kaya
Philippines (AFP) dahil sa mga
dapat mag-ingat kayo”, wika ng
pagdukot at pagpatay sa mga
adjutant. “Yes, sir!” sagot naming
magkalaban. Hindi natin dapat hayaang
ko pa ay mga tatlo o apat na beses ito
Dahil dito, imbes na kapwa estudyante ang nagtutulungan sa pag-iingay sa kalsada, sa pagdadala ng mga banner at walang humpay na pagsigaw upang manawagan ng kanilang karapatan, sila’y nagiging magkalaban.
‘‘
‘‘
Pasulong-kad
*Ito ay hango sa salaysay ng isang dating COCC. Itinago ang kanyang tunay na katauhan para na rin sa kanyang kaligtasan.
aktibista. At kami bilang instrumento nila sa
Vol.XXIV No.02 July 2009
Panitikan
The Catalyst
A
Vol.XXIV No.02 July 2009
(huling bahagi) ni Mark P. Bustarga emosyon sa akin. Talo ako. Pero, sa kabilang banda, hindi ko noon maiwasan na makaramdam ng takot dahil sa posibilidad na maulit ang mga nangyari, na baka sa ikalawang pagkakataong aalis siya ay hindi na siya magpapaalam. We both had our second chance. But I think that that second chance was not for me. Alam kong para sa kanya iyon. Ikalawang pagkakataong maitama niya ang lahat para sa aming dalawa. She tried her best to work things out. And it did happen. Our relationship changed a lot. It was also the time when we became officially on. Iyon naman talaga ang gusto ko. Big deal iyon para sa akin dahil iyon ang nagparamdam sa akin na meron akong pinanghahawakan sa relasyon naming dalawa. Opisyal niya akong ipinakilala sa mga kaibigan niya, maging sa pamilya niya. Mas naging kampante ako dahil sa pagkakataong iyon ay hindi na lang ako ang mag-isang lumalaban, at hindi na lang ako ang masaya sa aming dalawa. Masaya ang naging takbo ng lahat ng bagay. I even wished for every shooting star not to let me witness how each memory would come again to its end. “Sana ganito na lang tayo lagi!” sabi ko sa kanya nang minsang namasyal kami sa Baywalk. Hinihintay namin noon ang sunset. Sabi niya, ito daw ang isa sa mga bagay na pinagkukunan niya ng inspirasyon. “Ito siguro ang dahilan kaya maganda ang mga naisusulat niyang tula,” nasabi ko sa sarili ko. Pareho naming hilig ang pagsulat pero aminado akong
hindi ko kayang pantayan ang mga naisulat niya. “Nakikita ko na ang sunset!” sabi niya at biglang ngumiti habang nakatingin sa malayo. Tama siya, nagsisimula nang kuminang sa gitna ng karagatan ang paglayo ng araw. Pero mas nakaagaw sa akin ng pansin ang ngiti ni Ana. Mahiwaga ang mga iyon. Katulad ng mga ngiting nakita ko noong araw na umalis siya at nagpaalam sa akin. “Sana katulad ng dapit-hapon ang pamamaalam. Malungkot ngunit mahinahon,” muling nagsalita si Ana. Those words sounded like a melody that was so pleasant to hear but at the same time it brings certain feeling of melancholy in me. I know she meant something with those words but I did not
‘‘
Sana katulad ng dapit-hapon ang pamamaalam. Malungkot ngunit mahinahon
‘‘
lam kong noong mga panahong iyon na hindi magiging madali ang lahat para sa akin. But at least, sinubukan ko pa ring gawing normal ang lahat kahit paano. Paunti-unti. Dahandahan. Pero talagang mahirap. I cannot even help myself from staring at her face, at her smile. Aminado ako sa sarili ko na hindi ko siya kayang tiisin, kahit alam kong madali lang iyon para sa kanya. I even thought she was just pretending that she was okay because I myself was not, that she was feeling the same emptiness I had on me. But she did look okay. And it hurts me more seeing how easy it was for her to move on. Sana kaya ko ang mga ginagawa niya, na hindi ko na kailangan pang hayaang mapagod ang mga mata ko para turuan lang ang sarili kong makalimot. Totoong masalimuot ang proseso ng paglimot. “Moving on is not just about burning all the memories, not just about waking up one morning and feel no pain. It is about mending the broken pieces of yourself until you learn to get broken again”. At sa sitwasyon ko, masasabi kong nabuo ko uli ang sarili ko sa parehong pagkakataong I prepared myself to get broken again. Tama, dahil sa isang iglap ay muli kong tinanggap si Ana na bumalik sa akin. Nakipagbalikan siya sa akin. And her way back to me is enough to change everything. Lahat ng hinanakit ko sa kanya ay pansamantalang nawala. Mas nanaig pa rin ang
bother to ask anymore for I was so afraid what she might tell me. Ibinaling ko na lang ang atensyon ko sa pagmamasid sa kakaibang emosyon na ipinararamdam sa akin ng sunset. Tinitigan ko si Ana habang nakasandal sa balikat ko at nakatanaw sa malayo. She caught me gazing at her and she instantly gave me a loving smile. Nakita ko kung gaano siya kasaya noon pero iyon din ang nagparamdam sa akin ng kalungkutan. Tuluyan nang naglaho ang araw. At tila ang paglaho ng araw ay nagpapahiwatig ng isang pagtatapos. Nagpasya na rin kaming umuwi ni Ana. Hindi na siya nagpahatid sa akin. Bumitiw siya sa pagkakahawak sa kamay ko at biglang yumakap sa akin. “Paalam!” at humalik siya sa pisngi ko. Her embrace left me no questions.
Pinagmasdan ko siya habang naglalakad palayo hanggang sa ang natira na lang sa paningin ko ay mga taong naglalakad at mga ilaw na nagsasayawan. And that scenario reminds me of my childhood when I remember how I used to cry while seeing my father bid his goodbye to work back in abroad. I was only a child then at hindi ko pa alam noon kung saan siya magpupunta lulan ng eroplano hanggang sa magkaisip na ako. Katulad noong mga oras na pinagmamasdan ko si Ana palayo, pakiramdam ko bumalik ako sa pagkabata na hindi maintindihan kung saan siya pupunta at kailan babalik. Ilang araw akong naghintay. Ilang ulit akong nagpalakadlakad sa Baywalk sa pag-asang makikita ko siya. Huli na nang ma-realize ko ang lahat. “Akala ko hindi na siya aalis at hindi na niya ako iiwan. Pero noong huling pagkakataong nakita ko siyang tumalikod sa akin at naglakad palayo, hindi ko akalaing iyon ang naging senyales ng kanyang pamamaalam”. Tama, umalis siya nang hindi nagpapaalam. Hindi katulad noong unang beses na iniwan niya ko, sa pagkakataong iyon hindi siya nag-iwan ng kahit anong makapagbibigay ng pagasang muli siyang babalik. Mag-aala-sais na pala. Tatlumpung minuto na mula nang muli akong dalawin ng mga ala-alang iyon. Nalingat ako at nakitang malayo na sa tanaw ko ang sunset. Tila kay hirap alisin ang mga ala-alang iyon sa pang-araw-araw kong sistema. May panahon ang lahat, at iyon na lang ang hinihintay ko. Darating ang araw na mamasdan ko ang sunset at wala na akong maaalala… kahit isa. Hanggang ngayon ay naghihintay pa rin ako. Naghihintay ako dahil umaasa akong babalik siya. Na ang kanyang pag-alis ay katulad lamang ng paglubog ng araw at kinabukasan, sa pagbubukangliwayway, sa muling pagsikat ng araw ay muli ko siyang makikita.
The Catalyst
Pagtitiis
M Imagining reality
D
ahil sa kakapusan at kadalasa’y sa kakawalan, pinapalawak ang imahinasyon upang punan ang wala. Ginagamit ang kathang-isip upang buuin ang isang bagay na minsang umiral. Subalit kung ang isang bagay na esensyal ay mawawala, tiyak na hindi sasapat ang imahinasyon upang punan ito. Paubos na naman ang badyet ng The Catalyst. Ang walong-pahinang dyaryong ito ang manipestasyon na
‘‘
Huwag sanang kalimutan ng lokal na administrasyon na mayroon pa kaming malalakas na boses at matitikas na paa upang sumama sa mga pagkilos laban sa katiwalian at pagsasamantala.
‘‘
kinakailangan na naming maghigpit ng sinturon. Nitong pagpasok ng taong panuruan, humigit-kumulang 50% lamang ng pondo ang nasingil. Pumapatak lamang sa P350,000 ang kabuuang pera samantalang kailangang umabot ito ng P650,000 upang makapaglabas ang publikasyon ng tuluy-tuloy na limang isyu kada semestre. Paulit-ulit na naming isinusulat na ang dahilan ng suliraning pinansyal ng The Catalyst ay sanhi ng patuloy na panunupil sa amin ng lokal na administrasyon ng PUP. Dahil sa aming pagiging kritiko at patuloy na paglaban sa lumalalang
komersyalisasyon ng edukasyon sa unibersidad, tinanggal sa miscellaneous fees ang The Catalyst at student council fees. Napakatuso ng kasalukuyang administrasyon upang maisip na ang pagtanggal ng pondo sa isang institusyon ay pagpilay sa buong operasyon nito. Kaya simula sa buwang ito, magtitiyaga na muna ang mga mambabasa sa kakarampot na impormasyon. Sapagkat ang pagsupil sa The Catalyst ay hindi lamang represyon sa kalayaan sa pamamahayag kung hindi higit sa karapatan ng bawat indibidwal na malaman ang katotohanan. Pinipilit nilang mawalan ng tinta ang aming mga bolpen upang mawalan ng tagapag-ulat ang mga iskolar ng bayan. Sa simpleng lohika, sinusupil tayo. Sa kasalukuyan, totoong nauubusan na ng pondo ang The Catalyst. Kung hindi maaagapan ay maaring dumulo pa ito sa tuluyan nang pagkasara ng publikasyon na tiyak naming ipagdiriwang ng administrasyon ng PUP. Sa ganitong senaryo, maaring maubos ang tinta ng aming printer at papel na paglalapatan nito. Ngunit magkaganito man, tiyak na susulong pa rin kami. Sapagkat naniniwala ang The Catalyst na ang paninindigan at paglaban ay hindi lamang sa porma ng pagsulat. Huwag sanang kalimutan ng lokal na administrasyon na mayroon pa kaming malalakas na boses at matitikas na paa upang sumama sa mga pagkilos laban sa katiwalian at pagsasamantala. At sa mundong ito na totoongtotoo ang panunupil at pananamantala, walang espasyo ang imahinasyon bilang pamalit sa publikasyong ito.
atinding hamon ng buhay ang kinakaharap natin bawat paggising natin sa umaga. Kailangan kumain para makabawi’t magkaroon ng enerhiya para harapin ang banta ng problema pero sa kasawiang-palad, walang pagkain ang maihahain sa mesa. Milyunmilyong pamilyang Pilipino ang nakakaranas ng isang kahig, isang tukang sistema dahil sa kakarampot na kita ng mga magulang natin. Kulang pa sa pambayad ng kuryente, tubig, renta sa bahay, gas, pagkain, allowance at tumataginting na utang. Utang na inutang mo sa 5-6 upang pandugtong ng buhay mo at utang mo raw na inutang nila na para sa iyo raw na tungkulin mong bayaran maging ng mga apo mo at apo ng apo mo. Ang sweldo na kaytagal mong pinagpaguran ay parang langaw lang na dumaan sa mga kamay mo sapagkat sandamakmak ang dapat unahin; maraming kakulangan ang dapat punan; maraming pangangailangan ang dapat tugunan; at higit sa lahat maraming dahilan na dapat pinagpapaguran. Tayong mga Pilipino ay pinalaking matiisin. Pinamanahan tayo ng kasabihang, “Kung maiksi ang kumot, matutong mamaluktot”.
Christzaine Saguinsin
Isang Daan Makatuwiran naman, dahil tinuruan tayong magtiis, makibagay at maging mapagkumbaba. Ang hindi lang sumasapul sa aking matanong na pananaw ay ang kasanayan natin sa mga bilin ng nakakatanda at pagkabulag na napagsasamantalahan na pala tayo. Ang ibig kong tumbukin ay hindi palaging kailangan na magtitiis tayo. Dapat ay matuto tayong magreklamo lalo na kung labag sa loob natin ang pinapagawa sa atin. Huwag nating hayaan na kontrolin tayo upang maging robot na pinapasunod upang matugunan ang kanilang sariling interes. Bilang kabataan may kalayaan tayong magpahayag ng ating saloobin sa iba’t ibang paraang ating nanaisin tulad ng makabuluhang pagsulat, malikhaing pagguhit at masaysay na pagsasalita. Di dapat nating hayaan na sikilin ang ating kalayaang magpahayag dahil isa itong likas na karapatang pang-tao. Ihayag ang kabulukan ng gobyerno!
‘‘
Huwag nating hayaan na kontrolin tayo upang maging robot na pinapasunod upang matugunan ang kanilang sariling interes.
‘‘
Illustration: Maybelle Gormate
Opinyon
Akala mo magaling ka?! Oo, sabi ko nga...
Congratulations to the following persons! You have passed The Catalyst Qualifying Exam. Please proceed to our office at 2nd flr. Charlie del Rosario Bldg. for the orientation.
Ericson D. Caguete, ABH I-I | Jaquelyn Caldeo, BPAG I-I | Christian A. Monforte, BSCS I-4 | Stephen P. Espejon, BOA I-7D | Janica L. Caldon, ABH I-I | Anthony B. Quijano, ABE I-2D
At sa mga interesado pang kumuha ng THE CATALYST Qualifying Exam, bumisita lang sa aming opisina.
http://www.pupthecatalyst.deviantart.com Visit us on-line: http://www.pupthecatalyst.multiply.com
Editorial Board 2008 - 2009
Editor in Chief: J oyce A . L lanto | Acting Managing Editor: Ma. Fatima Joy B. Villanueva | Associate Editors: Jeric F. Jimenez (Internal), Edrick S. Carrasco (External)
Section Editors
“A potent agent of change” 2nd flr. Charlie del Rosario Building, PUP Sta. Mesa, Manila |Telefax: 7167832 loc. 637 | Send your comments, suggestions and messages to da_cata@yahoo.com, Visit us online at www. pupthecatalyst.deviantart.com | Text KATA and send to 2299.
News: Mark P. Bustarga | Features: Jewel O. Alquisola | Literary: Ma. Quey Ann Eliza A. Solano | Culture: Monica M. Presnillo | Community: Narisa Caranto Sports: Mc Macky Nieva | Circulation Managers: Maria Karol P. Hernandez & Marlon Peter N. Bermudez | Graphics: Shirley D. Tagapan | Layout: Paul Nicholas M. Divina
Staff
Writers: Angelie Marie F. Gardose, Christzaine Saguinsin, Fitz Gerald T. Romero, Ramoncito G. Felarca | Artists: Francis B. Biñas, Maybelle Gormate, Keizer Rosales | Photographers: Grace F. Gonzalez, Richard Reyes MEMBER : Alyansa ng Kabataang Mamamahayag (AKM-PUP), College Editors Guild of the Philippines (CEGP)
Vol.XXIV No.02 July 2009
Kultura|Komunidad
The Catalyst
Ted Pylon’s
Alyansa ng Kabataang Mamamahayag (AKM)
Kumembot Exposé Half-man, Half-marble from Romblon
TRANSFORMERS EDITION
K
atatapos lang mapanood ni Ted Pylon ang bagong transformers na pelikula nang biglang pumasok sa kanya ang ideyang gumawa ng mala-robot na katawan at sapatos. Kahit hindi nya masyado natripan ang napanood, gumawa siya para maubos ang tambak ng karton at papel na pwedeng gawing paper mashé sa kampus. Ginaya niya ang itsura ni bumblebee at tinawag niya ang sarili niyang BumbleTed. TED: Haha! Humanda sa’kin yang mga Megatren este Megatron na yan. Matibay pa sa adamantium ni Wolverine ’tong ginawa kong mashé. Haha! Di nya napansing dinudumog na siya ng mga fans ng Transformers para magpakuha ng picture at makiusisa kung bakit may robot na gawa sa karton, papel at syempre, marmol. Estudyante: Wow Ted! Ay! BumbleTed pala. Ang galing ng pagkakagawa mo. Mukha ka na talagang kalahating robot at kalahating marmol. Natuwa si Ted sa narinig ngunit nalungkot sa mga sumunod na katanungan at komento tulad ng may cosplay ba?Anung trip yan? Para kang isip-bata Ted! Bakit mo kinuha ang mga karton at papel na gagamitin naming props sa aming play?! Dahil sa pressure ay nakaisip ulit ng ideya si Ted sa kanyang ginawa. TED: Mga kapwa ko iskolar ng bayan. Ito po ay isang sining protesta o performance art para iparating sa inyo na dapat hindi tayo umaastang mga robot at nagpapakahon sa apat na sulok ng ating silid-aralan! Matuto tayong itaguyod ang ating karapatan sa edukasyon at ang karapatan sa pagpapahayag nito! Sabi ni Ted habang tinatanggal paisa-isa ang suot nitong costume. Nagpalakpakan ang lahat, nagsigawan at nagtawanan. Hindi lang dahil sa sinabi ni Ted kundi dahil may isang batang kumuha ng suot na costume ni Ted at harurot na tumakbo habang sinusuot ito. Binuhat ng mga estudyante
si Ted ngunit ibinababa ulit nang mapagtanto nilang isang mabigat na marmol nga pala si Ted. Case no. 3 series of 2009 WANTED: PUP Pres. Dante Guevarra Ehem! Ehem! Pasintabi sa “pinakamakapangyarihang” opisyales sa PUP. Pero matagal nang nagtitiis ang mga iskolar ng bayan sa mga iskema mo gaya ng pagpapatupad ng SIS, lumalalang komersyalisasyon at represyon. Bukod pa riyan, pati kaming mga student institutions na kritiko mo ay pinatos mo na sa pamamagitan ng financial sabotage. Nananawagan kaming ilabas na ninyo ang natitira naming pondo na nagkakahalaga pa ng humigit-kumulang P700,000. Gayundin ang pagbabalik ng institution fees sa miscellaneous fees nang walang hinihinging kapalit na pabor sa inyo. Itong walong-pahinang dyaryong ito ang patunay na wala na kaming pondo, pero patuloy pa rin ang laban! Defend campus press freedom! -Catapeeps TED: Naku Mr. President, namumuro ka na sa mga iskolar ng bayan. Nawa’y lagi mong tandaan na ang pagiging pangulo ng unibersidad na ito ay mayroong pangunahing tungkulin na pagsilbihan ang mga estudyante at hindi ang pansariling interes. Peace out!
Higit bang nakabuti o nakasama ang pagpapalit ng entrance at exit sa gate?
Okey lang kasi pagpasok mo hindi ka na tatawid, diretso na sa main building. -Rhance BOA II Nabadtrip kasi ganon din yon, maganda yung dati, kalokohan -Vher BOA Nakakalito, nakakabadtrip, kaartehan lang yon, sanay na kami sa kanan, nalilito yung estudyante. -Jace BBTE 3D
Nagulat, nakakatanga
Mas okey ngayon kasi mas maayos. Hindi na kailangan tumawid papuntang main building. -Bluishyc , BSTM I-3D Ayos lang. wapakels. -Jessica Pelicano BSEM 2-2 Naguluhan ako nung nagpalit yung entrance at exit, sumama din loob ko dahil napahiya nga ako sa mga klasmeyt ko. Ako huling nakaalam sa klase na nagpalit na yung entrance at exit sa gate. Takteng yan! -Papa andy BSEM
Vol.XXIV No.02 July 2009
Medyo nakakalito nung una pero hindi na ako gaanong apektado kasi isang beses lang naman ako dito sa main eh. Pero sana, ibalik yung date, nakakamiss kasi. -Bea CNFS Naisip ko na yun dati, na sana baligtad na lang talaga yung entrance at exit kasi convenient. Hindi na kailangan tumawid papuntang main building. -Malandutay, BSBAMM 3-ID Nalito lang, pero okay na’ko ngayon. -doggoy BSBAMM 3
Sumama sa pagkilos sa darating na state of the nation address ni gma sa hulyo 27 ! This Month’s Question: 1.Sa mga freshmen, ano ang inaasahan ninyong matutunan at maranasan dito sa PUP? 2.Sa tingin mo wala na bang pag-asa matutulan ang CON-ASS?
Q1 1. S mga bgy n natu3nan q. Higit sa lht, gus2 qng matu2nan ang kabayanihan, paki2sama s bawat isa at mgng huwarang nila2ng hndi lng sa PUP, kundi mgng sa buong bansa. –09065505*** 2. Gus2 qng matu2nan ang tunay na KATAPANGAN n dapat taglayin ng isang PUPian. Gus2 qng mging madiskarte, magexplore, magdiscover at magbgy ng hinuha. –09065505*** 3. Inaasahan kong mabibigyan ng wastong kaalaman ang uhaw kng pagiisip ngunit dpende prin sa mga gurong gagby at mgigng patas s edukasyn...at s tin gn ko mrarnasan qng lumban s kng anu dpat ang totoo at anung dpat ipaglbAn ng my lkas ng loob. -Monsour Louie,BSID 1-1, 639176082***
Q2 1.mron nman, kxe tumataas na ang awareness ng tao jan. & mas lantad na ung mga pgtutol sa con-ass kya mas mrming nhhatak & nkkaunawa. –chayell, abe 4-4, 09154202*** 2.napakalaki ng pag-asa ntn upang piglan ang pagpapatupad ng ConAss. ng administrasyong Arroyo. Kailangan lng ntng magkaisa at isipin na lubusan nitong mkkaapek2han ang atng dmokrasya, at lalong lulubog sa khrapan ang ating bansa kung ito ay maipapatupad. -RAJAH_ISRAEL, BSREM 3-1, 639272544***
P2.50 lang ang bawat padala. Bukas sa lahat ng subscribers ng anumang network.
Hindi nalito, okey lang, sana ipinaliwanag yung purpose kasi sabi nila trip lang nila, nakakabigla. -Kevin BBTE I
kasi minsan na nga lang pumunta ng main eh…. Nakakalito talaga. -Honey 28 BSTM
AKM, Chairperson Jeric F. Jimenez
Next month’s questions: 1. Ano ang pinakamahal na bagay na binayaran o binili mo sa loob ng PUP na sa tingin mo ay hindi naman esensyal sa pag-aaral?? 2. Sa Hulyo 27 na ang SONA ni Gloria, ano sa tingin mo ang lalamanin nito?
Ta n o n g :
pamamahayag. Panawagan din ng AKM ang agarang pagpapanumbalik sa mga publikasyong manu-manong naniningil ng kanilang pondo sa dati nilang proseso. Itigil ang anumang porma ng represyon sa mga publikasyon at mamamahayag sa PUP. Itigil ang komersyalisasyon sa loob ng unibersidad at mga anti-estudyanteng polisiya ng lokal na administrasyon. Tumitindig din ang AKM na itigil ang Constituent Assembly Con-Ass na magpapalawig sa termino ni Pang. Gloria Arroyo. Gayundin panawagan ng AKM ang pagsasama-sama ng mga manunulat sa unibersidad, ipagpatuloy ang pagtutol at pagtindig sa mga kalagayang panlipunan, pagbaha ng mga isyung lokal at pambansa sa kanikanilang pahayagan. Itinataguyod ang maka-masang panulat. Dahil muli’t-muli, tayo ang pangunahing pinagkukunan ng tunay na impormasyon.
Register once by typing KATA (space) REG (space) AGE, COURSE, YR. & SEC. then send to 2299. Text KATA (space) Q1/Q2 (space) Your Answer (space) NAME, Yr.& Sec. then send to 2299.
Campus Lyf
Naitatag noong 1995, ang Alyansa ng Kabataang Mamamahayag-PUP o (AKM-PUP) ay alyansa ng mga manunulat, organisasyong pang-manunulat at college-based publications ng unibersidad. Pinananatili rin ng AKM ang kalayaan sa pamamahayag sa unibersidad. May tungkulin din itong pagbuklurin ang mga publikasyon sa unibersidad at patuloy na ibanyuhay ang etikal, responsable at kumpetitibong pamamahayag. Gayundin, ang mga publikasyong kabilang sa AKM ay mulat sa mga nagaganap sa ating lipunan. Naglulunsad ang AKM ng mga pagsasanay upang lalo pang mapaunlad ng mga manunulat sa unibersidad ang kanilang kakayahan. At bilang mamamahayag sa loob ng PUP, tumitindig ang AKM kasama ng mga miyembrong publikasyon nito sa mga kalagayang panlipunan. Mariing tinututulan ng Alyansa ang panukalang Right of Reply Bill o isang batas na tuluyang sisikil sa kalayaan sa
ORG
K
asalukuyan akong nagba-browse sa internet nang mapansing halos lahat ng sulok ng mga website ay itinatampok si Michael Jackson. Kabi-kabilang blogs at comments ang nakita ko. Mula sa kanyang musika hanggang sa istilo ng sayaw, at maging sa pagbabago ng kanyang itsura, tila bumalik ang karamihan sa lumang panahon. music”. Naging katanggap-tanggap siya Kaya sumagi sa isip ko, marahil kung
sa entablado kung saan nasaksihan natin
nabuhay lamang ako noong dekada ‘80
kung paano niyakap ang sining ni M.J ng
ay alam ko kung paano sumayaw ng
iba’t ibang kultura sa mundo.
moonwalk. Tiyak na alam ko rin ang mga
Gaya halimbawa sa Hollywood,
awiting “Billie Jeans” at “Thriller”. At siguro,
hindi ba’t ang mga istilo nila Mariah Carey,
kung naabutan ko ang kanyang panahon
Usher, Britney Spears, Justin Timberlake at
ay nahilig ako sa pagsusuot ng hat at gloves
R. Kelly ay may bahid ng impluwensya ni
habang sumasayaw sa saliw ng “Beat It”.
M.J sa kani-kanilang genre- hip hop, pop at R&B?
Impluwensya
At kung titingnan sa lokal na
Bahagya kong naiisip ang mga
industriya ng ating bansa, halimbawa, si
Pagbabagong-anyo Kung magbabalik-tanaw, tipikal lang naman ang naging buhay niya sa industriya. Isang batang maagang namulat sa entablo, sumikat at yumaman. Naiiba lang marahil dahil sa imaheng ipinakilala niya, sa buong pagkatao niya, at sa lahing kinakatawan niya. Natatandaan ko pa nga ang dating kulay niya na ipinakita sa telebisyon. Isang Aprikano-amerikano, mula itim na naging
Bagaman iginigiit na iyun ay dahil sa sakit niya na vitiligo, para sa mga krikito sa kultura, iyon ay nagpapakita lamang ng paglaktaw niya sa racial barriers upang tangkilikin ng mga nasa labas ng kanyang lahi at magkaroon ng global na rekognisyon.
‘‘
modernong mang-aawit at mananayaw ng
Aga Muhlac naman ay unang ipinakilala
henerasyon ko. Sa Hollywood, nandiyan
bilang pinoy version ni M.J. At hindi
kulay puti. Bagaman iginigiit na iyun ay
sina Rihanna, Beyonce at David Cook.
naglao’y sinundan ni Gary Valeciano na
dahil sa sakit niya na vitiligo, para sa mga
kuhang-kuha ang pangangatawan at galaw
krikito sa kultura, iyon ay nagpapakita
sa pagsayaw.
lamang ng paglaktaw niya sa racial
Naging katanggaptanggap siya sa entablado kung saan nasaksihan natin kung paano niyakap ang sining ni M.J ng iba’t ibang kultura sa mundo.
‘‘
Marami pang kuwento, mula sa
barriers upang tangkilikin ng mga nasa
mga kilalang personalidad hanggang
labas ng kanyang lahi at magkaroon ng
sa mga ordinaryong tao. Kaya’t hindi na
global na rekognisyon.
nakapagtataka, kung gayon, na ang istilo
Pinatutunayan lamang nito na si
ni M.J ay muling bitbitin at i-mordernize sa
Michael Jackson ay mananatiling isang
pahulma ng sayaw at musika ng susunod
buhay na halimbawa na kailangang
pang henerasyon. Laos na muling mag-
iangkop ang sarili sa “puting” lahi upang
uuso. At sa ganitong usapin umuusbong
higit na matanggap ng mas malawak na
Samantalang sina Sarah Geronimo, Charice
ang hamon kung paano tutunggaliin
tagapanood.
Pempengco at Christian Bautista naman
ng kasalukuyang mga manananayaw at
sa lokal na industriya. ilan lamang sila
mang-aawit ang luma, at kung paano sila
pa rin siya- sa mga awitin, sayaw, itsura at
sa kilalang personalidad sa kanilang
lilikha ng sariling identity at hihiwalay
lahat ng may kaugnayan sa kanya. Batid
larangan. Sa paanong paraan kaya sila
sa kulturang kadikit na ang pangalan ni
natin kung paano nagmarka ang kanyang
naimpluwensyahan ni Michael Jackson?
Michael Jackson.
kultura. Ngunit ang hindi natin tiyak ay
‘‘
Si MJ sa kulturang kanyang ipinagyabong
The Catalyst
‘‘
King of Pop (Culture)
Kultura
Ika nga nila, “He is the man who changed the style of
Namatay na si M.J ngunit mabenta
kung mananatili ba ito o kasabay niya ring mawawala.
Article: Mark P. Bustarga Illustration: Francis B. Biñas
Vol.XXIV No.02 July 2009