RYNEK ZDRoWIA W PIgułcE

Nowe ramy systemowe dla ochrony zdrowia

W październiku, protest pracowników ochrony zdrowia nie tylko się nie zakończył, ale wręcz zaostrzył. Opublikowano jeden z ważniejszych systemowych dokumentów, pandemia COVID-19 na nowo nabiera rozpędu, trwają prace nad reformą polskiego szpitalnictwa.

ALEKSANDRA KUROWSKA, redaktor naczelna Cowzdrowiu.pl

Finanse Ubezpieczenie zdrowotne ma już ponad 3,5 mln Polaków – informuje Polska Izba Ubezpieczeń. To dane po II kw. 2021 r., a wzrost rok do roku wynosi 14,8 proc. Wartość składki przypisanej brutto po drugim kwartale wzrosła o 5,5 proc. i wyniosła 526,8 mln zł. Kolejna przepychanka na linii Sejm i rząd oraz Senat w sprawie finansowania NFZ. Tym razem Sejm odrzucił zaproponowaną przez senatorów poprawkę do nowelizacji tegorocznej ustawy budżetowej. Przewidywała ona zwiększenie dotacji dla Narodowego Funduszu Zdrowia o 6,3 mld zł, kosztem wydatków majątkowych przewidzianych na obronę narodową. Szpital wojewódzki z zachodniopomorskiego pozwał NFZ do sądu o 89 mln zł za to, że zmieniono mu wstecz kontrakt. Szpital dostał dodatkowe pieniądze z funduszu przeciwdziałania COVID-19 i były to środki przeznaczone na leczenie pacjentów zakażonych SARS-CoV-2. Ale podobnie jak wielu innym placówkom, analogicznie zmniejszono ryczałt. Zdaniem placówki i reprezentujących ją prawników nie można kompensować jednych wpływów z NFZ innymi. Inne zasady rządzą ustalaniem ryczałtu systemu zabezpieczenia, czyli umów sieciowych, a inne finansowaniem świadczeń covidowych. Zmieniono projekt, który w założeniu miał być kołem ratunkowym dla uzdrowisk zamkniętych przez dziewięć mie-

sięcy w czasie pandemii. Posłowie uznali, że placówki mogą zachować 70 proc. zaliczek, jakie otrzymały z NFZ na poczet realizacji kontraktu, ale dodali, że pod warunkiem, że oddadzą wsparcie z tarczy antykryzysowej.

Zmiany systemowe Kluczowe z zapowiadanych przez rząd zmian mają opóźnienia. Ale biorąc pod uwagę, jak silne emocje budziły – często negatywne – nie wiadomo czy się smucić, czy cieszyć. Projekt ustawy o modernizacji szpitali teoretycznie jeszcze w październiku miał trafić do konsultacji publicznych, a do końca roku – dokument dotyczący Krajowej Sieci Onkologicznej (który ma bardzo duże opóźnienie). O tym mówili w Sejmie przedstawiciele MZ informując o Polskim Ładzie. Ze względu na potyczki prawne i polityczne z Komisją Europejską, nadal nie mieliśmy zaakceptowanego Krajowego Planu Odbudowy, z którego spore kwoty zaplanowano na ochronę zdrowia. Z kolei inne sztandarowe rozwiązania zostały zamrożone ze szkodą, jak np. ustawa o Funduszu Kompensacyjnym Szczepień Ochronnych. Miała być przyjęta ekspresowo, co zapowiadano w grudniu zeszłego roku, by zachęcać niezdecydowanych do szczepień, także tych przeciw COVID-19. Projekt przewiduje rekompensaty dla osób, u których potwierdzono niepożądane odczyny poszczepienne (NOP). Jednak jak mniej lub bardziej oficjalnie mówią eksperci i politycy, projekt trafił do zamrażalki, by nie drażnić sejmowych antyszczepionkowców m.in. z Parlamentarnego Zespołu ds. Sanitaryzmu, których głosy czasem PiSowi i rządowi są potrzebne. Przypomnijmy, że projekt był zapowiadany już w grudniu ubiegłego roku. Wtedy to ruszyły szczepienia przeciw COVID-19. Antyszczepionkowcy podnosili, że w przypadku NOP nikt nie ponosi odpowiedzialności za ich skutki, a chce się zmusić ludzi do szczepień. Choć wydawało się, że projekt może powstać szybko, to rząd skierował go do Sejmu dopiero 2 sierpnia. Zapisy skierowano do pierwszego czytania na posiedzeniu Sejmu dzień później. Od tego czasu cisza i spokój. Pojawiły się informacje, że opozycja chce, by czytanie projektu dopisano do toczących się właśnie obrad.

świadczenia Do konsultacji trafił projekt przewidujący, że w ramach opieki ambulatoryj-

»MZ planuje systemowe podejście do jakości zarządzania szpitalami. Chce też unikać generowania zadłużenia w systemie ochrony zdrowia.«

nej NFZ ma finansować rezonans piersi oraz zdalne monitorowanie części pacjentów kardiologicznych. Wprowadzenie świadczenia „Telemetryczny nadzór nad pacjentami z implantowanymi urządzeniami wszczepialnymi” do wykazu świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej ma pomóc w opiece nad pacjentami z niewydolnością serca, u których wszczepiono stymulator lub kardiowerter-defibrylator serca wyposażony w funkcję umożliwiającą zdalne przekazywanie zgromadzonych danych. Narodowy Fundusz Zdrowia poinformował, że do programu rehabilitacji po przebyciu COVID-19 będzie można przystąpić nawet do 12 miesięcy od zakończenia leczenia choroby. Dotychczas było na to pół roku.

Raporty Nieco ponad połowa Polaków docenia znaczenie cyfryzacji dla systemu ochrony zdrowia m.in. dla medyków. Więcej, bo 55 proc., widzi wartość usług realizowanych dzięki technologiom (e-konsultacje, telediagnostyka, e-recepty) z perspektywy pacjenta. Ale mniej niż co 10 osoba uważa, że dostęp do nowych rozwiązań w medycynie mają wszyscy pacjenci – wynika z badania zrealizowanego przez Kantar w ramach projektu „Barometr Bayer”. Co ciekawe, aż 75 proc. Polaków deklaruje przynajmniej podstawową wiedzę na temat cyfryzacji w opiece zdrowotnej, przy czym odsetek ten znacząco rośnie wśród osób po 55 roku życia (84 proc.). Pracownicy medyczni Trwa szukanie łat na niedobory kadrowe. Coraz więcej oddziałów szpitalnych zawiesza działalność, a MZ po raz kolejny zmienia przepisy dotyczące wymogów kadrowych m.in. dla placówek psychiatrycznych, a także konsultuje projekt przyspieszenia części specjalizacji lekarskich. Przewiduje on umożliwienie lekarzom posiadającym tytuł specjalisty w dziedzinie pediatrii odbycie szkolenia specjalizacyjnego w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży na podstawie skróconego programu specjalizacji, a lekarzom posiadającym tytuł specjalisty w dziedzinie gastroenterologii dziecięcej – przejście szkolenia specjalizacyjnego w dziedzinie transplantologii. Minister zdrowia Adam Niedzielski powołał zespół do spraw wypracowywania rozwiązań w zakresie farmacji klinicznej. Efektem jego prac ma być raport z rekomendacjami i propozycjami zmian, w tym dotyczących zadań farmaceutów szpitalnych. Ma powstać w ciągu najbliższych 11 miesięcy. Jeśli zaś chodzi o protest pracowników medycznych, to z badania CBOS zrealizowanego w drugiej połowie października wynika, że 49 proc. Polaków popiera protest pracowników ochrony zdrowia, a 21 proc. jest mu przeciwnych. Z kolei 24 proc. zadeklarowało obojętność. Jednocześnie 46 proc. ankietowanych uważa, że działania rządu są niewystarczające. Przeciwnego zdania, uznając reakcję rządu za odpowiednią, było 26 proc. respondentów.

kadry Zjazd Delegatów Krajowego Związku Zawodowego Pracowników Medycznych Laboratoriów Diagnostycznych wybrał nowy zarząd na czteroletnią kadencję. Przewodniczącą została Karolina Bukowska-Straková, wiceprzewodniczącym – Szymon Walter de Walthoffen, a sekretarzem – Agnieszka Gierszon. Miejsce w zarządzie zajęli też Renata Sobka i Katarzyna Kazakin. Mateusz Szulca został nowym przewodniczącym Porozumienia Rezydentów (PR). Zastąpił na tym stanowisku Wojciecha Szarańca. Szulca wcześniej działał w strukturach Porozumienia w Wielkopolsce. Radosław Sierpiński, prezes Agencji Badań Medycznych, a wcześniej doktorant i doradca ministra zdrowia Łukasza Szumowskiego, został powołany na członka Rady Nadzorczej największego w Polsce ubezpieczyciela, czyli PZU. 