ISSN 2081-7754
Egzemplarz bezpłatny
POMORSKIE Informator Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego i funduszy NSS na Pomorzu
Nr 3
jesień–zima 2012
Pomorzanom na zdrowie str. 6
Spójnoœæ regionu g³ównym celem Strategii Rozwoju Województwa st r. 8 Pomorskie zmienione dzięki RPO str. 9
Jeszcze więcej „Zdolnych z Pomorza” str. 14
Publikacja finansowana w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007–2013
SPIS TREŚCI
str. 4
EUROFLESZ 3 4 5
Młodzi pod żaglami JESSICA w Muzeum Emigracji W Bramie Wyżynnej wiedzą wszystko
EUROINWESTYCJE 6 7
Pomorzanom na zdrowie Skuteczna profilaktyka i szybka diagnostyka
EURORAPORT 8 9 10 11 12
Spójność regionu głównym celem Strategii Rozwoju Województwa Pomorskie zmienione dzięki RPO Dokąd po fundusze unijne? Punkt Informacyjny POKL stawia na jakość Jak z Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki skorzystali mieszkańcy Pomorza?
JESSICA w Muzeum Emigracji Jedyne w Polsce Muzeum Emigracji powstanie w budynku Dworca Morskiego w Gdyni za dwa lata.
Pomorskie zmienione dzięki RPO
EUROEDUKACJA 13 14 15 16 17
Kariera po pięćdziesiątce? To możliwe! Jeszcze więcej „Zdolnych z Pomorza” Szkolnictwo zawodowe ma przyszłość MOS-T do lepszej przyszłości Niepełnosprawni sprawni społecznie
str. 9 Wartość programu, finansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, wynosi ponad 938 mln euro.
EUROSUKCES 18
Kobieta w porcie
Jeszcze więcej „Zdolnych z Pomorza”
EUROWYSZUKIWARKA 19
Informacje o naborach wniosków
str. 14
Wspieranie uczniów o szczególnych predyspozycjach w zakresie matematyki, fizyki i informatyki pozwoli im te zdolności w pełni wykorzystać.
„Pomorskie w Unii” Informator Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego i funduszy NSS na Pomorzu ISSN 2081-7754
Wydawca: Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego Redakcja: Departament Promocji Województwa UMWP Departament Programów Regionalnych UMWP
2
„Pomorskie w Unii”
Zespół redakcyjny: Aleksandra Balińska, Joanna Bogdziewicz-Wróblewska, Katarzyna Borowiecka, Dorota Granoszewska-Babiańska,Maciej Grzywacz, Krystyna Hartenberg-Pater, Małgorzata Jankiewicz, Ludmiła Jezierska, Hanna Kalenik, Aneta Konopacka, Bartosz Kozicki, Agata Leszczyńska, Bożena Micun-Gusman, Adam Moczulski, Janusz Mosakowski, Katarzyna Mykowska, Iwona Naliwajek, Katarzyna Rewers-Dawid, Marcin Twardokus, Michał Wacławik, Maciej Wiśniewski
Przygotowanie: Agape. Agencja doradcza i wydawnicza ul. Lazurowa 183 lok. 3, 01-479 Warszawa tel./faks: 22 886 62 26 e-mail: biuro@agape.com.pl www.agape.com.pl
tel.: 58 326 87 85 faks: 58 326 87 86 e-mail: promocja@pomorskie.eu Nakład: 2000 egzemplarzy. Egzemplarz bezpłatny. Fot. na okładce: 123RF
Adres do korespondencji: Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego Departament Promocji Województwa ul. Długi Targ 1/7, 80-828 Gdańsk
Informator Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego i funduszy NSS na Pomorzu
ISSN 2081-7754
EUROFLESZ POMORSKIE
Egzemplarz bezpłatn y
Informator Regiona lnego Programu Op eracyjnego dla Woje i funduszy NSS na P wództwa Pomors omorzu
kiego
W UNII Nr 2
lato 2012
RSKUNIEII O M O W P a wództw
ramu go Prog ionalne zu tor Reg Informa NSS na Pomor zy i fundus
la Woje jnego d Operacy
Kampania unijn a 2012 str. 8 Tropem regionalnych smaków str. 14–15
iego
k Pomors
Nr 1
2012 wiosna
owy opasm net Szerok inter orzu na Pom tr. 6 s
st r. 10–13
Publika
nso cja fina
ramach wana w
Region
alnego
Program
uO
007–2 a lata 2 kiego n
jesień–zim a 2012
Spójnoœæ Strategii regionu g³ównym Rozwoju Wojewód celem ztwa
st r. 8
0 st r. 1
Pomors
Nr 3
Pomorz an na zdro om wie str. 6
rowerowe
Publikacja finanso wana w ramach Re gionalnego Progra mu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na la ta 2007–2013
ju Rozwo trategiirskiego 2020 zacja S Aktualiództwa Pomo Wojew– 1 1 ództwa
UNII
Na dwóch kó³kach przez Pomorskie
– rozwijamy trasy
, erania in Pom Invest rta skrojona fe rę czyli o na mia 7 1 str. 16–
jew dla Wo
Egzempla rz bezpłat ny
Młodzi pod żaglami
Informato r Regiona lnego Pro i funduszy gramu Op NSS na Po eracyjneg morzu o dla Woj ewództwa Pomorskie go
tyfikat dź cer arne Zdobą Kulin zictwo morskie” „Dzied Po str. 14
nego peracyj
POMOR SKIE W
Rozdajemy stypendia str. 19
ISSN 2081 -7754
81-7754 ISSN 20
płatny larz bez Egzemp
013
Pomorsk ie zmien ione dzięki R PO str. 9
Publikacj
a finanso w
ana w ra mach Reg ional
nego Pro gramu
Jeszcze wi „Zdolny ęcej ch z Pom orza” str. 14
Operacyj
nego dla Wojewód
ztwa Pom orski
ego na la ta 2007– 20
Nowy rok szkolny przyniesie kilku tysiącom piątoklasistów możliwość zdobycia nowych umiejętności oraz przeżycia niezwykłych wrażeń. To wszystko dzięki zajęciom związanym z tematyką morską w ramach projektu „Pomorskie – dobry kurs na edukację. Kształtowanie kompetencji kluczowych uczniów w regionie poprzez edukację morską”.
13
Iwona Naliwajek Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego
Szanowni Czytelnicy, oddajemy w Wasze rêce ostatni w tym roku numer magazynu Pomorskie w Unii. Pismo jest z Pañstwem od 2004 roku i przez ten czas zmienia³o swoj¹ formu³ê. Pocz¹wszy od pierwszego numeru, mamy jednak g³ówny cel – zebraæ w jednym miejscu najistotniejsze informacje, które pokazuj¹ realne dzia³anie funduszy Unii Europejskiej w regionie. Chcieliœmy te¿ zaprezentowaæ najwa¿niejsze i najciekawsze tematy, opisaæ korzyœci i efekty realizacji polityk Unii Europejskiej w województwie. Mamy nadziejê, ¿e dziêki tym publikacjom mog¹ siê Pañstwo – jako mieszkañcy czy goœcie Pomorza – dowiedzieæ wiêcej o naszym regionie i o pracy samorz¹du województwa pomorskiego. Zamykaj¹cy ten rok magazyn to w przewa¿aj¹cej czêœci podsumowanie koñcz¹cego siê okresu programowania 2007–2013. Do nowej perspektywy finansowej UE mamy jeszcze rok, dlatego przez najbli¿sze miesi¹ce bêdziemy poœwiêcaæ jej wiele uwagi i to nie tylko na ³amach magazynu Pomorskie w Unii. Jednak zanim zaczniemy myœleæ o nowych finansach i projektach, warto przeanalizowaæ kilka dzia³añ, realizowanych za unijne pieni¹dze, które bêd¹ mia³y ogromny wp³yw na nasze województwo. Znajd¹ wiêc Pañstwo w tym wydaniu analizy dotycz¹ce dwóch najwa¿niejszych dla województwa programów (strony 9 i 12), a tak¿e informacje na temat przyjêtej przez Sejmik Województwa Pomorskiego nowej Strategii 2020 (strona 8). Nic lepiej nie pokazuje efektów dzia³ania funduszy europejskich ni¿ realizowane projekty i korzystaj¹cy z nich ludzie. Tak naprawdê, tematy ze stron 6–19 mog¹ dotyczyæ ka¿dego z nas. Ka¿dy mo¿e „konsumowaæ owoce” funduszy europejskich w naszym regionie. Wystarczy znaleŸæ odpowiedni¹ dla siebie informacjê i sprawdziæ, jak nale¿y „wejœæ w projekt”. Oka¿e siê, ¿e codziennie do pracy jeŸdzimy wyremontowan¹ ulic¹, nasze dzieci ucz¹ siê w szkole w nowej multimedialnej sali, a nasi rodzice uczêszczaj¹ na bezp³atny kurs jêzyka w³oskiego. O tych wszystkich mo¿liwoœciach piszemy od pocz¹tku istnienia biuletynu i zawsze bêdziemy Pañstwu je pokazywaæ. Fundusze UE s¹ przecie¿ dla wszystkich, tak jak i nasz magazyn.
Przyjemnej lektury.
Redakcja Pomorskiego w Unii
Nr 3
jesień–zima 2012
ostatnim tygodniu wrzeœnia jako pierwsi ruszyli na ¿agle m³odzi mieszkañcy z powiatów cz³uchowskiego i chojnickiego, którzy pod okiem instruktorów z Fundacji Navigare poznawali na Jeziorze Charzykowskim podstawy ¿eglarstwa. Tydzieñ póŸniej na wodach Zatoki Puckiej pojawili siê uczniowie powiatu puckiego. Oprócz ¿eglowania program obejmowa³ m.in. zajêcia z pierwszej pomocy, naukê szant oraz warsztaty rozwijaj¹ce kompetencje kluczowe. Do projektu edukacji morskiej zg³osi³o siê ponad 230 szkó³ podstawowych z województwa pomorskiego. Uczniowie klas V wezm¹ udzia³ w prowadzonych metod¹ projektu dodatkowych zajêciach pozalekcyjnych zwi¹zanych z tematyk¹ morsk¹ oraz spotkaniach o charakterze pedagogiczno-psychologicznym i edukacyjno-zawodowym. Czekaj¹ na nich równie¿ praktyczne zajêcia ¿eglarskie, wyjazdowe warsztaty edukacyjne, pikniki naukowe, a na najlepszych – obozy ¿eglarskie. Rekrutacja szkó³ podstawowych do projektu na rok szkolny 2012/2013 zosta³a zakoñczona. Metody pracy, zakres tematyki poruszanej na zajêciach oraz wykorzystanie teorii w praktyce – to nowa, kompleksowa propozycja w ofercie edukacyjnej pomorskich szkó³. Umo¿liwi ona skuteczne, efektywne oraz atrakcyjne dla uczniów rozwijanie kluczowych kompetencji, szczególnie matematycznych i naukowo-technicznych, inicjatywy i przedsiêbiorczoœci, œwiadomoœci i ekspresji kulturalnej, umiejêtnoœci spo³ecznych i obywatelskich. Niezwykle wa¿nym celem zak³adanym w projekcie jest równie¿ wzmocnienie wœród uczniów poczucia to¿samoœci regionalnej. Projekt „Pomorskie – dobry kurs na edukacjê. Kszta³towanie kompetencji kluczowych uczniów w regionie poprzez edukacjê morsk¹” ze œrodków POKL realizuje Urz¹d Marsza³kowski Województwa Pomorskiego w partnerstwie z Fundacj¹ Navigare Mateusza Kusznierewicza (dla szkó³ podstawowych) oraz Lig¹ Morsk¹ i Rzeczn¹ (dla gimnazjów).
W
„Pomorskie w Unii”
3
EUROFLESZ
Tak ma wyglądać Muzeum Emigracji. Projekt wykonany przez: Architektura i Inżynieria – ae fusion Studio
JESSICA w Muzeum Emigracji Jedyne w Polsce Muzeum Emigracji powstanie w budynku Dworca Morskiego w Gdyni za dwa lata. To pierwsza inwestycja samorządowa w województwie pomorskim, która otrzyma finansową pomoc w ramach inicjatywy JESSICA, wdrażanej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007–2013. Powitanie statku pasażerskiego m/s „Piłsudski”,
M
fot. Henryk Poddębski, 1935 r. Zdjęcie ze zbiorów Muzeum Miasta Gdyni Maciej Grzywacz
Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego
Muzeum Emigracji jako jedyne w Polsce bêdzie ukazywaæ skomplikowane i fascynuj¹ce dzieje polskiego wychodŸstwa. O wyj¹tkowoœci zamierzeñ w³odarzy Gdyni œwiadczy fakt, i¿ podejmuj¹ siê prezentacji problematyki skrzêtnie do tej pory omijanej, przemilczanej, a nawet fa³szowanej. W budynku dawnego Dworca Morskiego, który od 1933 roku przez ponad pó³ wieku s³u¿y³ za centrum emigracji z ziem polskich, powstanie nowoczesna placówka muzealna, bêd¹ca jednoczeœnie oœrodkiem szeroko pojêtego przemys³u kulturalnego. – Fundusze europejskie da³y nam mo¿liwoœæ finansowania projektów, które przywracaj¹ œwietnoœæ obiektom wa¿nym dla naszej to¿samoœci. Muzeum Emigracji pozwoli zachowaæ pamiêæ o tysi¹cach Polaków, czêsto biednych, ale zawsze dumnych i aktywnych, którzy wyp³ywali z Gdyni w poszukiwaniu pracy i lepszego ¿ycia – zaznacza Mieczys³aw Struk, marsza³ek województwa pomorskiego.
Gdynia, jak ¿adne inne miasto w Polsce, predysponowana jest do gromadzenia i popularyzowania wiedzy o emigracji. To w³aœnie st¹d, z Dworca Morskiego, tysi¹ce ludzi, w poszukiwaniu wolnoœci, marzeñ i lepszego ¿ycia, rusza³o w podró¿ do nowego kraju. – Zjawisko emigracji dotyczy niemal ka¿dej polskiej rodziny, jest czêœci¹ narodowej historii – podkreœla Wojciech Szczurek, prezydent miasta Gdyni. – Wœród wielu wyzwañ, przed którymi stoimy, tworz¹c tê instytucjê, znajduje siê równie¿ budowanie przestrzeni dla o¿ywionej dyskusji dotycz¹cej emigracji, kwestii to¿samoœci. Muzeum bêdzie stanowiæ p³aszczyznê dialogu Polaków ¿yj¹cych w kraju i za granic¹, miejsce popularyzacji osi¹gniêæ i opowieœci o niezwyk³ych losach naszych rodaków. Przystosowanie zabytkowego obiektu do nowych funkcji wymaga komplekso-
Co to jest JESSICA? z ang. Joint European Support for Sustainable Investment in City Areas to inicjatywa, której celem jest rewitalizacja miast i realizacja innych projektów miejskich. Jest to instrument zwrotnego finansowania (np. pożyczki), co odróżnia projekt JESSICA od systemu dotacyjnego. Po zakończeniu inwestycji beneficjent rozpoczyna spłatę pożyczki, co umożliwia finansowanie z tych środków kolejnych, ważnych dla rozwoju miast projektów. Mechanizm JESSICA polega na przekazaniu części środków z Regionalnego Programu Operacyjnego Funduszowi Powierniczemu, a następnie dofinansowaniu z tego źródła Funduszu (bądź Funduszy) Rozwoju Obszarów Miejskich (FROM). To właśnie do zadań FROM-u należy zarządzanie środkami funduszu i inwestowanie ich bezpośrednio w projekty miejskie, poprzez zwrotne instrumenty finansowe, np. pożyczki – oczywiście udzielane na preferencyjnych warunkach.
4
„Pomorskie w Unii”
wych prac budowlano-remontowych, konserwatorskich i adaptacyjnych. Koszt projektu to 49,3 mln z³, z czego ok. 23,8 mln z³ bêdzie pochodziæ ze œrodków inicjatywy JESSICA. Otwarcie instytucji planowane jest na prze³omie 2014 i 2015 roku.
Christos Kontogeorgos, kierownik ds. funduszy powierniczych i doradztwa na Europę centralną i południowo-wschodnią Europejskiego Banku Inwestycyjnego – Europejski Bank Inwestycyjny w całym procesie realizacji inicjatywy JESSICA pełni rolę doradczą wobec instytucji zarządzających oraz jest menedżerem powoływanych funduszy powierniczych. Pragniemy, aby nasze działania przyczyniły się do większej aktywności gospodarczej i tworzenia nowych miejsc pracy w miastach, a z drugiej strony – do promowania holistycznego i zintegrowanego podejścia do zrównoważonego rozwoju miejskiego. Z tego względu wspieramy projekty innowacyjne, tworzące nowe możliwości dla miast.
Informator Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego i funduszy NSS na Pomorzu
EUROFLESZ
Źródło: archiwum UMWP
W Bramie Wyżynnej wiedzą wszystko Działalność Pomorskiego Centrum Informacji Turystycznej służy zarówno promowaniu regionu pomorskiego wśród obcokrajowców, jak i mieszkańców Gdańska.
Krystyna Hartenberger-Pater
N
dyrektor Pomorskiej Regionalnej Organizacji Turystycznej
Nikt siê nie spodziewa³, ¿e otwarte 22 maja Pomorskie Centrum Informacji Turystycznej (PCIT)w ci¹gu kilku tygodni stanie siê jednym z najbardziej o¿ywionych punktów œródmieœcia Gdañska. Brama Wy¿ynna, w której znajduje siê PCIT, po wielu latach odzyska³a dawny blask, wzbudzaj¹c zainteresowanie nie tylko turystów, ale tak¿e mieszkañców. Pocz¹tkowo centrum odwiedza³o ok. 120 osób dziennie. Liczba ta szybko wzros³a do 500, a w miesi¹cach letnich przekracza³a 700. Prze³omowym momentem i sprawdzianem funkcjonowania PCIT by³y Mistrzostwa Europy w Pi³ce No¿nej UEFA EURO 2012. Kibice z W³och, Hiszpanii, Irlandii czy Chorwacji mogli tu uzyskaæ informacje w swoich ojczystych jêzykach, dziêki czemu uznanie zyska³o nie tylko samo centrum, ale ca³y region pomorski. Poza informacjami zwi¹zanyNr 3
jesień–zima 2012
mi z futbolem poszukiwano tak¿e konkretnych ofert zwi¹zanych z atrakcjami turystycznymi poza Gdañskiem. Centrum w Bramie Wy¿ynnej to miejsce, w którym turyœci nie tylko znajd¹ odpowiedŸ na swoje pytania czy w¹tpliwoœci, ale tak¿e zostan¹ zachêceni do dalszych podró¿y po regionie. PCIT ma s³u¿yæ nie tylko turystom, ale i mieszkañcom. Operatorzy centrum – Pomorska Regionalna Organizacja Turystyczna oraz Gdañska Organizacja Turystyczna – dok³adaj¹ starañ, aby Brama Wy¿ynna têtni³a ¿yciem. Z okazji Dnia Dziecka zorganizowano dzieñ otwarty, w ramach którego udostêpniono do zwiedzania wszystkie kondygnacje Bramy Wy¿ynnej oraz przygotowano wiele atrakcji dla najm³odszych. – Lokalizacja PCIT nie jest przypadkowa, bo tak jak kiedyœ Brama Wy¿ynna stanowi³a g³ówny i reprezentacyjny wjazd do Gdañska, tak i teraz ma szansê staæ siê wizytówk¹ ca³ego regionu. Poprzez dzia³alnoœæ centrum chcemy wzmacniaæ markê Pomorza jako krainy goœcinnej i otwartej na turystów, charakteryzuj¹-
cej siê zró¿nicowan¹ ofert¹ turystyczn¹ o wysokiej jakoœci, dostosowan¹ do ró¿nych grup odbiorców – komentuje Marta Che³kowska, prezes Pomorskiej Regionalnej Organizacji Turystycznej i dyrektor Departamentu Turystyki Urzêdu Marsza³kowskiego Województwa Pomorskiego. – W czasie czterech miesiêcy funkcjonowania centrum zebraliœmy wiele cennych doœwiadczeñ, które pozwol¹ nam na jeszcze sprawniejsze zarz¹dzanie obiektem – dodaje Marta Che³kowska.
Pomorskie Centrum Informacji Turystycznej Wały Jagiellońskie 2a, 80-887 Gdańsk tel. 58 732 70 41 www.pomorskie.travel e-mail: info@pomorskie.travel poniedziałek–piątek, godz. 8.00–20.00 sobota–niedziela, godz. 9.00–18.00 Informacje są udzielane w następujących językach: angielskim, niemieckim, francuskim, rosyjskim, serbskim, chorwackim
„Pomorskie w Unii”
5
Remonty budynków szpitalnych i zakup specjalistycznego sprzętu medycznego, inwestycje w system ratownictwa medycznego, ale także wspieranie badań naukowych, m.in. nad nowymi lekami. Dzięki skutecznemu pozyskiwaniu przez nasz region dotacji z funduszy europejskich w ochronie zdrowia realizowanych jest 175 projektów o wartości ponad 521,1 mln zł, z czego 310,6 mln zł to środki unijne. Dzięki unijnemu wsparciu pozytywne zmiany w służbie zdrowia widoczne są w niemal każdym powiecie województwa pomorskiego.
EUROINWESTYCJE
Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Słupsku
N
Marcin Twardokus
Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego
Najwiêcej projektów – bo a¿ 109 – dotyczy rozwoju infrastruktury, czyli remontu b¹dŸ przebudowy budynków szpitalnych i zakupu specjalistycznego sprzêtu medycznego oraz wyposa¿enia. Ich ³¹czna wartoœæ to prawie 273 mln z³, w tym ok. 160 mln z³ stanowi dofinansowanie z UE. Przyk³adami takich przedsiêwziêæ s¹ m.in. rozbudowa oraz zakup sprzêtu i wyposa¿enia dla Wojewódzkiego Centrum Onkologii w Gdañsku, utworzenie Zak³adu Medycyny Nuklearnej w Gdañsku, rozbudowa czêœci zabiegowej Gdyñskiego Centrum Onkologii, utworzenie Pracowni Kardioangiologii w Szpitalu Specjalistycznym w Chojnicach, wyposa¿enie w specjalistyczn¹ aparaturê medyczn¹ Szpitala Specjalistycznego w S³upsku oraz Szpitala Specjalistycznego w Starogardzie Gdañskim. Równie imponuj¹ca jest liczba projektów realizowanych w ratownictwie medycznym. Jest ich 26 o ³¹cznej wartoœci prawie 71 mln z³, z czego ponad 50 mln z³ pochodzi z dotacji unijnych. Dziêki funduszom europejskim sfinanso-
6
„Pomorskie w Unii”
wano zakup wyposa¿enia m.in. Centrum Medycyny Inwazyjnej w Gdañsku, szpitalnych oddzia³ów ratunkowych w Gdañsku, Starogardzie Gdañskim, Lêborku, S³upsku, Wejherowie czy Koœcierzynie, budowê l¹dowisk dla œmig³owców ratowniczych, a tak¿e zakup ambulansów dla ratownictwa l¹dowego i wodnego. Wsparcie z Unii Europejskiej dla Pomorza to jednak nie tylko budowy, remonty i zakupy. To tak¿e realizacja badañ naukowych i tworzenie innowacji w medycynie: 18 projektów obejmuje m.in. badania nad nowymi lekami oraz nowatorskie rozwi¹zania w leczeniu, diagnostyce i rehabilitacji pacjentów. Kolejne 6 projektów dotyczy wdra¿ania publicznych us³ug obs³ugi pacjentów, a nastêp-
ne 10 – termomodernizacji szpitali oraz budynków Gdañskiego Uniwersytetu Medycznego. Dziêki realizacji 6 projektów uczelnie wy¿sze zostan¹ wyposa¿one w sprzêt naukowo-dydaktyczny. W sumie 175 projektów realizowanych na terenie województwa zaowocuje trwa³ymi, pozytywnymi zmianami w ochronie zdrowia na Pomorzu. Efektem bêdzie nie tylko podniesienie jakoœci us³ug medycznych, ale i zwiêkszenie ich dostêpnoœci. A to przyniesie wymierne korzyœci dla pacjentów: obs³ugê na wysokim poziomie technicznym oraz skrócenie – w niektórych przypadkach nawet o po³owê – czasu oczekiwania na realizacjê badañ czy pomoc medyczn¹.
Realizacja badań naukowych i tworzenie innowacji w medycynie 18 projektów obejmuje m.in. badania nad nowymi lekami oraz nowatorskie rozwiązania w leczeniu, diagnostyce i rehabilitacji pacjentów. Kolejne 6 projektów dotyczy wdrażania publicznych usług obsługi pacjentów, a następne 10 – termomodernizacji szpitali oraz budynków Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. Dzięki realizacji 6 projektów uczelnie wyższe zostaną wyposażone w sprzęt naukowo-dydaktyczny. W sumie na terenie województwa zrealizowano 175 projektów.
Informator Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego i funduszy NSS na Pomorzu
EUROINWESTYCJE
z
Źródło: archiwum UMWP
ci
Wojewódzkie Centrum Onkologii w Gdańsku
Hanna Zych-Cisoń, wicemarszałek województwa pomorskiego
Skuteczna profilaktyka i szybka diagnostyka Pomorskie w Unii: Fundusze europejskie spowodowa³y boom inwestycyjny w s³u¿bie zdrowia. Jak skorzystaj¹ na tym pacjenci w województwie pomorskim? Hanna Zych-Cisoñ : To, co w ostatnich latach dziêki wspólnotowym œrodkom dzieje siê w s³u¿bie zdrowia, nale¿y oceniæ jako znaczny postêp w unowoczeœnianiu jednostek ochrony zdrowia. Najwiêcej na tych zmianach korzystaj¹ pacjenci cierpi¹cy na nowotwory, choroby uk³adu sercowo-naczyniowego i cukrzycê, których liczba, niestety, nie maleje. W tych grupach od lat notowany jest tak¿e wysoki poziom œmiertelnoœci przedwczesnej, dlatego na ich leczenie skierowano najwiêksz¹ czêœæ unijnych pieniêdzy. Dziêki kilku inwestycjom, m.in. remontom budynków czy zakupom nowoczesnego sprzêtu, sukcesywnie zwiêksza siê dostêpnoœæ œwiadczeñ zdrowotnych. Towarzyszy temu poprawa jakoœci zarz¹dzania placówkami s³u¿by zdrowia i bardziej efektywne wykorzystywanie pozyskanych pieniêdzy, tak¿e tych ze Ÿróde³ europejskich. Nr 3
jesień–zima 2012
PwU: Mieszkañcy mniejszych miejscowoœci powtarzaj¹ zarzut, ¿e efekty dzia³ania funduszy europejskich s¹ widoczne g³ównie w du¿ych miastach, natomiast omijaj¹ ma³e oœrodki. Maj¹ racjê? H.Z.C.: Dziêki zapisom w Regionalnym Programie Operacyjnym dla Województwa Pomorskiego na lata 2007–2013, z którego w g³ównej mierze pochodz¹ œrodki unijne dla naszego regionu, du¿o pieniêdzy trafia tak¿e poza Trójmiasto. Wiele konkursów organizowano specjalnie dla oœrodków zdrowia czy szpitali zlokalizowanych w ma³ych miejscowoœciach województwa. Dziêki tym dotacjom we wsiach i miasteczkach naszego regionu realizowanych jest 41 projektów, których wartoœæ przekracza 61,6 mln z³, z czego 33,3 mln z³ pochodzi z funduszy Unii Europejskiej. To s¹ czêsto bardzo wa¿ne inwestycje dla lokalnych spo³ecznoœci, które tak¿e – jak mieszkañcy du¿ych oœrodków – maj¹ coraz lepszy dostêp do œwiadczeñ zdrowotnych, mimo ¿e sytuacja nie wszêdzie jest jeszcze tak dobra, jak w Trójmieœcie. Jednak d¹¿ymy do tego, by te dysproporcje sukcesywnie niwelowaæ.
Rozmowa z Hanną Zych-Cisoń, wicemarszałek województwa pomorskiego
PwU : Samorz¹d województwa przyj¹³ Strategiê Rozwoju Województwa Pomor skiego do roku 2020. Jakie widzi Pani priorytety dla ochrony zdrowia w tym okresie? Jaki bêd¹ mia³y wp³yw na wydatkowanie funduszy pochodz¹cych z nowe go bud¿etu unijnego na lata 2014–2020? H.Z.C.: Strategicznym wyborem samorz¹du w dziedzinie ochrony zdrowia jest skupienie uwagi na w³aœciwej i skutecznej profilaktyce oraz diagnostyce pacjentów. Le¿y nam na sercu szczególnie poprawa us³ug dotycz¹cych chorób cywilizacyjnych, czyli chorób nowotworowych, uk³adu sercowo-naczyniowego, diabetologicznych, wieku starczego, a tak¿e chorób i zaburzeñ psychicznych. Z pewnoœci¹ te za³o¿enia bêd¹ mia³y decyduj¹ce znaczenie przy podziale œrodków z Unii w kolejnym programie regionalnym dla naszego województwa. Trzeba pamiêtaæ, ¿e fundusze europejskie s¹ jednym z najbardziej efektywnych instrumentów finansowych umo¿liwiaj¹cych zmianê sytuacji w ochronie zdrowia, jakie ma do dyspozycji samorz¹d województwa pomorskiego. PwU: Dziêkujemy za rozmowê. „Pomorskie w Unii”
7
EURORAPORT
Spójność regionu celem głównym Strategii Rozwoju Województwa
Źródło: archiwum UMWP
Nowoczesna gospodarka, aktywni mieszkańcy i atrakcyjna przestrzeń to trzy uzupełniające się i równoważne cele przyjętej przez pomorskich radnych 24 września Strategii Rozwoju Województwa 2020.
Strategia 2020 przez wiele miesięcy była konsultowana z mieszkańcami województwa podczas spotkań eksperckich
S
Bartosz Kozicki
Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego
Strategia Rozwoju Województwa to kluczowy dokument dla mieszkañców naszego regionu, zawiera bowiem plany rozwoju dla Pomorza do roku 2020. G³ównym celem strategii jest spójnoœæ regionu, czyli zapewnienie mo¿liwoœci rozwoju i poszukiwanie zmian, które bêd¹ wykorzystywa³y i wzmacnia³y potencja³ ka¿dej czêœci województwa. Naczelnymi zasadami w procesie realizacji dokumentu bêd¹ ³¹czenie zasobów i koordynacja wysi³ków na rzecz rozwoju regionu podejmowanych przez poszczególne podmioty.
Spo³eczeñstwo decyduje Opracowanie strategii to miesi¹ce konsultacji spo³ecznych i wiele spotkañ eksperckich. Przez ca³y czas tworzenia dokumentu pracowa³y tematyczne i subregionalne zepo³y robocze, czyli powo³ane przez marsza³ka grupy specjalistów z wielu dziedzin ¿ycia spo³ecznego i gospodarczego Pomorza. W ich sk³ad wchodzili m.in. samorz¹dowcy, przedstawiciele organizacji pozarz¹dowych, œrodowisk biznesowych i naukowych. Co istotne, od pocz¹tku w prace zaanga¿owa³y siê tak¿e media regionalne, dziêki którym informacje o strategii dociera³y na bie¿¹co do mieszkañców. Przygotowano równie¿ niezale¿ne raporty eksperckie: ocenê wyjœciow¹ i prognozê oddzia³ywania na œrodowisko. W sumie powsta³y trzy projekty Strategii 2020: w marcu, lipcu i ostateczny – we wrzeœniu. Wszystko to w celu otrzy-
8
„Pomorskie w Unii”
mania dokumentu jak najlepiej oddaj¹cego realia i perspektywy rozwoju województwa pomorskiego. Na przyjêt¹ przez Sejmik Województwa wersjê strategii wp³yw mia³y przede wszystkim wnioski p³yn¹ce z dwunastotygodniowych konsultacji spo³ecznych. Odby³o siê 30 konferencji i spotkañ, w których wziê³o udzia³ ponad 1,4 tys. uczestników. Podczas procesu konsultacyjnego 179 osób i instytucji skorzysta³o z mo¿liwoœci wyra¿enia opinii, przekazuj¹c ³¹cznie 1160 uwag!
Czas na wdro¿enie Doprecyzowanie zapisów strategii i jej realizacja bêd¹ odbywaæ siê poprzez szeœæ regionalnych programów strategicznych (RPS), które – choæ zostan¹ przygotowane przez Urz¹d Marsza³kowski – bêd¹ efektem prac interdyscyplinarnych zespo³ów. W zespo³ach znajd¹ siê m.in. samorz¹dowcy, przedstawiciele œwiata nauki, reprezentanci organizacji pozarz¹do-
Strategia wyborów i zobowiązań Nowa strategia stanowi realne i mierzalne zobowiązanie samorządu województwa do podjęcia konkretnych działań, kreując tym samym politykę samorządu województwa pomorskiego w zakresie rozwoju regionu, realizowaną wspólnie z partnerami, zarówno z poziomu regionalnego, jak i krajowego. Rolą samorządu województwa będzie koordynacja działań rozwojowych prowadzonych w regionie oraz wdrażanie zmian systemowych, a także realizacja konkretnych inwestycji tam, gdzie mają one największe oddziaływanie na mieszkańców i podmioty gospodarcze z regionu. Strategia ma charakter selektywny i skoncentrowany, dostosowany do faktycznych problemów rozwojowych, siły sprawczej samorządu województwa oraz dostępnych środków rozwojowych. Będzie zajmowała się tymi problemami, których rozwiązanie jest uzasadnione na poziomie regionalnym, kładąc nacisk na przedsięwzięcia partnerskie i komplementarne.
wych oraz przedsiêbiorcy. Programy te bêd¹ dyskutowane podczas szerokich konsultacji spo³ecznych. RPS-y bêd¹ mia³y charakter nadrzêdny wobec innych dokumentów programowych w województwie, tak¿e wobec Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014–2020. Bêd¹ te¿ punktem wyjœcia do negocjacji Kontraktu Terytorialnego z rz¹dem Polski, stanowi¹c tym samym podstawê do wydatkowania œrodków unijnych, krajowych i regionalnych w latach 2014–2020. Regionalne programy strategiczne powinny zostaæ zatwierdzone przez Zarz¹d Województwa do koñca 2013 roku.
REGIONALNE PROGRAMY STRATEGICZNE Regionalny program strategiczny dotyczący:
Cel operacyjny:
rozwoju gospodarczego
1.1. Wysoka efektywność przedsiębiorstw 1.2. Konkurencyjne szkolnictwo wyższe 1.3. Unikatowa oferta turystyczna i kulturalna 2.1. Wysoki poziom zatrudnienia 2.2. Wysoki poziom kapitału społecznego 2.3. Efektywny system edukacji 2.4. Lepszy dostęp do usług zdrowotnych 3.1. Sprawny system transportowy 3.2. Bezpieczeństwo i efektywność energetyczna 3.3. Dobr y s t an ś r odowi s k a
atrakcyjności turystycznej i kulturalnej aktywności zawodowej i społecznej
oc hrony zdrowia transportu energetyki i środowiska
Informator Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego i funduszy NSS na Pomorzu
EURORAPORT W ramach projektu „Rewitalizacja Traktu Książęcego w Słupsku” przywrócono blask zdegradowanym dzielnicom miasta
Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Pomorskiego na lata 2007–2013 to największe przedsięwzięcie finansowe w historii regionu. Wartość programu, finansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, wynosi ponad 938 mln euro.
Projekt „Fizyka dla przyszłości” zaowocował nowoczesnym laboratorium na Uniwersytecie Gdańskim, przewyższającym poziomem technicznym inne pracownie naukowe polskich uczelni
utworzyæ prawie 3 tys. miejsc pracy w sektorze ma³ych i œrednich przedsiêbiorstw, zmodernizowaæ i wybudowaæ ³¹cznie 260 km dróg czy wyposa¿yæ placówki zdrowia w nowoczesny sprzêt medyczny. Programem objêto ponadto wiele obiektów dziedzictwa kulturowego, zakupiono tak¿e 50 jednostek taboru transportu zbioro-
Maciej Grzywacz Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego
Z
Ze œrodków RPO WP zarz¹dzanego przez Urz¹d Marsza³kowski Województwa Pomorskiego finansowane s¹ projekty z niemal wszystkich dziedzin gospodarki i us³ug publicznych. Dziêki funduszom uda³o siê
Źródło: archiwum UMWP
Pomorskie zmienione dzięki RPO
wego. Zmiany odczuli te¿ bezpoœrednio zwykli obywatele: dziêki dofinansowaniu online mog³o za³atwiæ swoje sprawy administracyjne 2,7 mln osób w ci¹gu roku, prawie 42 tys. osób zosta³o zabezpieczonych przed powodzi¹, a 90,2 tys. uczniów korzysta z infrastruktury edukacyjnej objêtej projektem.
Sukces RPO WP w liczbach Rozwój i innowacje małych i średnich przedsiębiorstw 2863 utworzone miejsca pracy
Społeczeństwo wiedzy 2 668 117 korzystających z usług publicznych online (załatwionych spraw) w ciągu roku
Funkcje miejskie i metropolitalne 50 jednostek zakupionego taboru transportu publicznego
Regionalny system transportowy 114 km wybudowanych/przebudowanych dróg
Środowisko i energetyka przyjazna środowisku 41 994 osoby zabezpieczone przed powodzią
Turystyka i dziedzictwo kulturowe 2 905 296 osób odwiedzających obiekty dziedzictwa kulturowego, które objęto wsparciem RPO WP
Ochrona zdrowia i system ratownictwa 527 kompletów zakupionej/zmodernizowanej specjalistycznej aparatury medycznej
Drogi lokalne 149 km wybudowanych/przebudowanych dróg
Lokalna infrastruktura społeczna i inicjatywy obywatelskie 90 237 uczniów korzystających z infrastruktury edukacyjnej, objętej wsparciem w wyniku realizacji projektów
Pomorskie RPO na tle kraju Zawarte umowy, wydane decyzje (procent alokacji na lata 2007–3013) 100% 91,9 % 76,1% 75,9% 75,6 % 78,4 %
85,1% 77,8%
74,6%
INWESTYCJE I DZIAŁANIA
88,2% 83,2%
79,4%
73,8%
73,9%
Warmińsko-mazurskie
80%
90,9% 85,9%
Podlaskie
90%
77,9%
Liczba umów: 1500
70% 60%
Nr 3
jesień–zima 2012
Zachodniopomorskie
Wielkopolskie
Świętokrzyskie
Śląskie
Pomorskie
Podkarpackie
Opolskie
Mazowieckie
Małopolskie
0%
Łódzkie
10%
Lubuskie
20%
Dolnośląskie
30%
Lubelskie
40%
Kujawsko-pomorskie
50%
Wartość projektów: 6 440 848 176,20 zł
Wartość dofinansowania z UE (umowy/decyzje):: 3 527 061 293,42 zł Wartość środków wypłaconych (procent alokacji, czyli dostępnych środków RPO WP) 58,45
„Pomorskie w Unii”
9
Źródło: archiwum UMWP
EURORAPORT
Europejskie lekcje w szkołach to jedno z działań pracowników punktów Sieci Informacyjnej Funduszy Europejskich
Dokąd po fundusze unijne? Największa w Polsce Sieć Informacyjna Funduszy Europejskich „Pomorskie w Unii” działa 3,5 roku. Konsultanci zrealizowali ponad 96 tysięcy usług informacyjno-promocyjnych w 20 punktach zlokalizowanych na terenie województwa pomorskiego. Marcin Twardokus
W
Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego
Wyró¿nikiem Sieci Informacyjnej „Pomorskie w Unii” od samego pocz¹tku s¹ wysokie standardy funkcjonowania punktów. Aby je utrzymaæ, 56-osobowy zespó³ konsultantów nieustannie podnosi swoje kwalifikacje, bior¹c udzia³ w szkoleniach w zakresie funduszy europejskich, prawa zamówieñ publicznych, rozliczania wniosków o p³atnoœæ oraz obs³ugi klienta (w ci¹gu 3,5 roku by³o ich 1472). Ponadto raz w roku konsultanci poddaj¹ siê testowi kompetencji. Tylko jego pozytywny wynik dopuszcza do dalszej pracy w Punkcie Informacyjnym. Do zadañ pracowników punktów informacyjnych funduszy europejskich nale¿¹: • nieodp³atne œwiadczenie us³ug informacyjnych dotycz¹cych dostêpnoœci funduszy europejskich w ramach Narodowej Strategii Spójnoœci (drog¹ e-mailow¹, telefoniczn¹ oraz w trakcie konsultacji bezpoœrednich), • œwiadczenie us³ug informacyjnych poprzez punkty mobilne, • organizacja wydarzeñ informacyjnych i promocyjnych (np. lekcji europejskich w szko³ach), • monitoring dzia³añ poprzez sporz¹dzanie raportów,
10
„Pomorskie w Unii”
• dystrybucja materia³ów informacyjnych i promocyjnych, • pomoc w rozliczaniu wniosków o p³atnoœæ, • uczestnictwo w szkoleniach. W ka¿dym punkcie mo¿na uzyskaæ: diagnozê – zaklasyfikowanie pomys³u projektu do konkretnego priorytetu i dzia³ania w programie finansowanym z funduszy europejskich lub informacjê o braku mo¿liwoœci dofinansowania pomys³u przedsta-
wionego konsultantowi z aktualnych programów, informacjê o podstawowych warunkach, kryteriach i procedurach dofinansowania projektu w ramach trwaj¹cego lub planowanego naboru wniosków, dane kontaktowe do instytucji, która prowadzi konkretny nabór wniosków o dofinansowanie i udziela szczegó³owych informacji.
Sieć Informacyjna Funduszy Europejskich „Pomorskie w Unii” powstała w ramach projektu System Informacji o Funduszach Europejskich na lata 2007–2013, który jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna oraz ze środków budżetu państwa.
Zrealizowane usługi: wizyty bezpośrednie odpowiedzi elektroniczne odpowiedzi drogą telefoniczną odpowiedzi uzupełniające mobilne punkty informacyjne działania promocyjne szkolenia dla beneficjentów RAZEM
2009
2010
2011
2012*
7977 1767 10 972 0 0 170 30
11 753 2159 16 726 0 119 279 86
10 020 1382 13 976 1074 333 388 170
5751 639 8840 784 191 566 81
20 916
31 122
27 343
16 852
* Dane z 30 czerwca 2012 r.
Informator Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego i funduszy NSS na Pomorzu
EURORAPORT Skąd pozyskać środki na otwarcie działalności gospodarczej? Jakie są terminy ogłaszanych konkursów? Gdzie szukać bezpłatnych szkoleń? Na te i inne pytania odpowiadają pracownicy Punktu Informacyjnego Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, działającego przy Urzędzie Marszałkowskim Województwa Pomorskiego.
P
Punkt Informacyjny POKL stawia na jakość
Klienci, którzy odwiedzą punkt informacyjny POKL, znajdą tam profesjonalną obsługę i przyjazną atmosferę
Adam Moczulski
Punkt Informacyjny POKL utworzono na pocz¹tku okresu programowania 2007–2013. Prowadz¹ go pracownicy Departamentu Europejskiego Funduszu Spo³ecznego. Jest przeznaczony g³ównie dla osób poszukuj¹cych informacji o mo¿liwoœciach dofinansowania tzw. kompetencji miêkkich, czyli szkoleñ, doradztwa zawodowego i kszta³cenia ustawicznego. Do punktu zg³aszaj¹ siê tak¿e przedstawiciele instytucji zainteresowanych szkoleniami dla mieszkañców województwa pomorskiego, szko³y realizuj¹ce programy rozwojowe oraz firmy zamierzaj¹ce podnieœæ kwalifikacje swoich pracowników. Z us³ug punktu korzysta rocznie ok. 4 tys. osób, jednak nie iloœæ, lecz jakoœæ obs³ugi jest dla pracowników najwa¿niejsza. Œwiadcz¹ o tym przyjazna atmosfera, brak presji czasu oraz indywidualne traktowanie ka¿dego klienta. Realizacjê za³o¿eñ w praktyce potwierdza badanie poziomu œwiadczonych us³ug, prowadzone metod¹ „tajemniczy klient”. Pomorski Punkt Informacyjny POKL zaj¹³ miejsce na podium – jako trzeci wœród 16 punktów w kraju. W trosce o jak najlepsz¹ obs³ugê klienta w województwie pomorskim utworzono równie¿ trzy regionalne oœrodki EFS (ROEFS), które – podobnie jak Punkt Informacyjny POKL – udzielaj¹ informacji i pomagaj¹ przejœæ drogê od pomys³u do otrzymania dofinansowania. Regionalne oœrodki EFS dzia³aj¹ w Gdañsku, S³upsku i Chojnicach. Ka¿dy mieszkaniec Pomorza mo¿e osobiœcie dowiedzieæ siê, w jaki sposób skorzystaæ ze wsparcia Europejskiego Funduszu Spo³ecznego.
Nr 3
jesień–zima 2012
Fot. archiwum UMWP
Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego
Punkty informacyjne: Punkt Informacyjny Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego ul. Augustyńskiego 2, 80-819 Gdańsk, pokój nr 27 tel. 58 326 82 20, 58 326 82 21 e-mail: pokl@pomorskie.eu www.defs.pomorskie.eu Dla powiatów: miasta Gdańska, miasta Gdyni, miasta Sopotu, sztumskiego, kwidzyńskiego, nowodworskiego, malborskiego, tczewskiego, gdańskiego, starogardzkiego Regionalny Ośrodek EFS w Gdańsku al. Grunwaldzka 5, 80-236 Gdańsk tel. 58 340 12 12 e-mail: info_gdansk@roefs.pl www.gdansk.roefs.pl
Dla powiatów: bytowskiego, lęborskiego, puckiego, wejherowskiego, słupskiego, m. Słupska Regionalny Ośrodek EFS w Słupsku ul. Obrońców Wybrzeża 2, 76-200 Słupsk tel. 59 847 55 99 e-mail: info_slupsk@roefs.pl www.slupsk.roefs.pl Dla powiatów: człuchowskiego, chojnickiego, kościerskiego, kartuskiego Regionalny Ośrodek EFS w Chojnicach ul. Gimnazjalna 1/1, 89-600 Chojnice tel. 52 565 17 29 e-mail: info_chojnice@roefs.pl www.chojnice.roefs.pl
„Pomorskie w Unii”
11
EURORAPORT
Spotkania z mieszkańcami w ramach projektu „Akademia Aktywności”
Jak z Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki skorzystali mieszkańcy Pomorza? Agata Leszczyńska
P
Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego
Program Operacyjny Kapita³ Ludzki na lata 2007–2013 s³u¿y przyspieszeniu rozwoju spo³eczno-gospodarczego kraju, wzrostowi zatrudnienia oraz zwiêkszeniu spójnoœci spo³ecznej, gospodarczej i terytorialnej Polski z innymi pañstwami Unii Europejskiej. Sk³ada siê z dziewiêciu priorytetów realizowanych równolegle na poziomie centralnym i regionalnym. Za wdra¿anie programu na poziomie regionu w naszym województwie odpowiedzialny jest Urz¹d Marsza³kowski Województwa Pomorskiego. W³aœciwa diagnoza potrzeb mieszkañców oraz specyfiki spo³eczno-gospodarczej przyczyni³a siê do wyraŸnego wzmocnienia kapita³u ludzkiego w regionie. W ramach Priorytetu VI „Rynek pracy otwarty dla wszystkich” udzielono œrodków na podjêcie dzia³alnoœci gospodarczej 7279 osobom, utworzono jednoczeœnie 7308 miejsc pracy. Z kolei Priorytet VII „Promocja integracji spo³ecznej” umo¿liwi³ udzia³ w projektach dotycz¹cych aktywnej integracji 11 778 klientom pomocy spo³ecznej, zapewni³ te¿ pomoc osobom zagro¿onym wykluczeniem. 3472 przedsiêbiorstwa skorzysta³y ze wsparcia w zakresie projektów szkoleniowych dziêki Priorytetowi VIII „Regionalne kadry gospodarki”. W szkoleniach wziê³o udzia³ 33 743 doros³ych pracowników. W ramach priorytetu udzielono te¿ wsparcia 3485 osobom zwolnionym z pracy w zwi¹zku
12
„Pomorskie w Unii”
z restrukturyzacj¹ przedsiêbiorstw. Priorytet IX „Rozwój wykszta³cenia i kompetencji w regionach” to z kolei realna pomoc dla wielu przedszkoli i szkó³ (odpowiednio 169 i 529 beneficjentów). £¹cznie w ramach Programu Operacyjnego Kapita³ Ludzki podpisaliœmy 1601 umów na kwotê blisko 1,4 mld z³, co stanowi ponad 80 proc. dostêpnych œrodków. Wydaliœmy natomiast prawie 989 mln z³, co stanowi niemal 59 proc. dostêpnych œrodków.
Wzrost zatrudnienia oraz zwiększenie spójności Polski z innymi krajami Unii Europejskiej to niektóre z założeń Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki realizowanego w latach 2007–2013. Poniżej przedstawiamy, jak przełożył się on na potrzeby mieszkańców naszego regionu.
Fundacja Pomocy Dzieciom Poszkodowanym w Wypadkach Komunikacyjnych „Wróć” z Jantaru realizuje projekt pod nazwą „ERKA – Edukacja, Rehabilitacja, Kondycja, Aktywizacja – system zintegrowany”
PRIORYTETY PRIORYTET VI „RYNEK PRACY OTWARTY DLA WSZYSTKICH” – Liczba osób, które otrzymały środki na podjęcie działalności gospodarczej – 7279 – Liczba utworzonych miejsc pracy w ramach udzielonych z Europejskiego Funduszu Społecznego środków na podjęcie działalności gospodarczej – 7308 PRIORYTET VII „PROMOCJA INTEGRACJI SPOŁECZNEJ” – Liczba klientów instytucji pomocy społecznej, którzy zakończyli udział w projektach dotyczących aktywnej integracji – 11 778 – Liczba osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, które zakończyły udział w Priorytecie – 6102 – Liczba osób, które otrzymały wsparcie w ramach instytucji ekonomii społecznej -– 7617 PRIORYTET VIII „REGIONALNE KADRY GOSPODARKI” – Liczba przedsiębiorstw, które zostały objęte wsparciem w zakresie projektów szkoleniowych – 3472 – Liczba pracujących osób dorosłych, które zakończyły udział w projektach szkoleniowych – 33 743 – Liczba osób zwolnionych w przedsiębiorstwach dotkniętych procesami restrukturyzacyjnymi, które zostały objęte działaniami szybkiego reagowania – 3485 PRIORYTET IX „ROZWÓJ WYKSZTAŁCENIA I KOMPETENCJI W REGIONACH” – Liczba ośrodków wychowania przedszkolnego, które uzyskały wsparcie w ramach Priorytetu – 169 – Liczba szkół (podstawowych, gimnazjów i ponadgimnazjalnych prowadzących kształcenie ogólne), które zrealizowały projekty rozwojowe w ramach priorytetu – 529
Informator Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego i funduszy NSS na Pomorzu
EUROEDUKACJA
Kariera Fot. Luminaris
po pięćdziesiątce?
To możliwe!
Jadwiga Dąbrowska podczas szkolenia „Florystka”
Obserwując zmiany związane ze starzeniem się społeczeństwa, samorząd województwa pomorskiego już w 2010 roku dofinansował innowacyjny projekt, który miał stworzyć narzędzia wspomagające utrzymanie aktywności zawodowej osób 50+. Wypracowane, nowatorskie rozwiązanie modelu świadczenia usług doradczych stanowi materiał, który może być wykorzystany przez rząd w zakresie rynku pracy. Aleksandra Balińska Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego Współpraca: Katarzyna Rewers-Dawid
P
i Małgorzata Jankiewicz PBS Sp. z o.o.
Podniesienie wieku emerytalnego wcale nie musi oznaczaæ k³opotów z utrzymaniem aktywnoœci zawodowej starszych pokoleñ pracowników. Nale¿y tak podejœæ do zatrudnionych, by poprawiæ œrodowisko ich pracy oraz zdolnoœæ do jej wykonywania z uwzglêdnieniem ich wieku.
Polska wœród starzej¹cych siê spo³eczeñstw W ostatniej dekadzie w krajach rozwijaj¹cych siê zaobserwowano postêpuj¹cy proces starzenia siê spo³eczeñstw i towarzysz¹cy mu spadek przyrostu naturalnego. Tendencja ta oznacza sta³e zwiêkszanie siê udzia³u osób starszych w rynku pracy. Problem ten dotyczy równie¿ Polski, zw³aszcza w kontekœcie przyjêtej niedawno reformy emerytalnej. Choæ na tle innych krajów œredni wiek Polaka wynosi 38 lat (w Europie 41 lat), konieczne s¹ dzia³ania, które pozwol¹ pracodawcom dobrze wykorzystaæ potencja³ dojrza³ych pracowników.
Pomorzanie testuj¹ model wsparcia W trosce o nich samorz¹d województwa pomorskiego og³osi³ konkurs na projekty innowacyjne, s³u¿¹ce wypracowaniu metod wspierania pracowników w grupie wiekowej 50+. Od lipca 2010 roku soNr 3
jesień–zima 2012
pocka firma badawcza PBS Sp. z o.o. realizuje projekt „Pracujê – rozwijam kompetencje. Innowacyjny model wsparcia dla pracowników 50+”, dofinansowany ze œrodków Programu Operacyjnego Kapita³ Ludzki w ramach Europejskiego Funduszu Spo³ecznego. W efekcie realizacji projektu powo³ano do ¿ycia Centrum Kariery 50+. Umo¿liwia ono wypracowanie i przetestowanie modelu realizacji us³ug, które maj¹ wspieraæ aktywnoœæ i rozwój zawodowy starszych pracowników. Model przetestowano na grupie aktywnych zawodowo Pomorzan, dla których przygotowano pakiet us³ug szkoleniowych i doradczych opracowanych pod k¹tem indywidualnych potrzeb i predyspozycji. Wykorzystano przy tym now¹ metodê poradnictwa zawodowego – Bilans Kompetencji oraz Talon Kariery. W ramach nowatorskiego Centrum Kariery 50+ dojrzali pracownicy mogli zdiagnozowaæ w³asne potrzeby rozwojowe, poznaæ potencja³ zawodowy oraz skorzystaæ z porad z zakresu prawa pracy i nabyæ umiejêtnoœci poruszania siê po rynku pracy. Uczestnikom projektu udzielono tak¿e pomocy w opracowaniu i realizacji planu rozwojowego. Nowo powsta³a instytucja zadba³a równie¿ o poradnictwo prozdrowotne, istotne ze wzglêdu na wiek odbiorców. Kluczowym elementem modelu wsparcia jest wspomniany Bilans Kompetencji, opracowywany na podstawie wyników Testu Kompetencji Ogólnych. Diagnozê potencja³u zawodowego wzbogacono o tzw.
Talon Kariery o wartoœci 2,5 tys. z³. Tyle bowiem kosztuj¹ szkolenia zawodowe, ABC przedsiêbiorczoœci i treningi rozwojowe, konsultacje prozdrowotne, prawne oraz dotycz¹ce rynku pracy. Forma i rozmiar tego rodzaju wsparcia wynika³y z Bilansu Kompetencji i rekomendacji doradcy.
Centrum Kariery 50+ w urzêdach pracy? Opracowany model poddano ju¿ weryfikacji ekspertów. Okaza³o siê, ¿e doskonale wpisuje siê w aktualne plany rz¹du dotycz¹ce aktywizacji zawodowej starszych pokoleñ. Niew¹tpliw¹ zalet¹ jest jego uniwersalnoœæ. W prosty sposób bêdzie mo¿na zastosowaæ go w projektach dla innych grup spo³ecznych, np. bezrobotnych 50+. Kontynuacj¹ dzia³añ rozpoczêtych projektem jest próba zastosowania modelu Centrum Kariery 50+ w instytucjach rynku pracy. Trwaj¹ rozmowy w Ministerstwie Pracy i Polityki Spo³ecznej. Ich pozytywny wynik pozwoli³by wdro¿yæ projekt w wojewódzkich urzêdach pracy w ca³ej Polsce. Podczas krajowej konferencji „Kompetencje jako wymóg wspó³czesnego rynku pracy”, zorganizowanej 26 wrzeœnia przez MPiPS, rozmawiano o tym, jak ten proces mia³by przebiegaæ. Chocia¿ nowatorski model nie zosta³ jeszcze w³¹czony do polityki, jest nim zainteresowanych wiele instytucji rynku pracy, np. Wojewódzki Urz¹d Pracy w Gdañsku i powiatowe urzêdy pracy. Więcej informacji o projekcie na stronie: www.50pluspomorze.pl „Pomorskie w Unii”
13
Jeszcze więcej „Zdolnych z Pomorza”
EUROEDUKACJA
Fot. Uniwersytet Gdański
Zdolni uczniowie uczestniczyli w spotkaniach prowadzonych przez wykładowców Uniwersytetu Gdańskiego
Młodych, uzdolnionych w dziedzinach ścisłych ludzi nie brakuje. Jednak dopiero projekt „Pomorskie – dobry kurs na edukację. Wspieranie uczniów o szczególnych predyspozycjach w zakresie matematyki, fizyki i informatyki” pozwoli im te zdolności w pełni wykorzystać.
M
Dorota Granoszewska-Babiańska
Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego
M³odzie¿, nawet jeœli uzyskuje dobre oceny z przedmiotu, w którym wykazuje uzdolnienia, bez w³aœciwego wsparcia nie jest w stanie rozwijaæ swoich predyspozycji. System oœwiaty rzadko wykorzystuje indywidualny tok lub program nauki, a stypendia s³u¿¹ raczej do nagradzania ni¿ rozwijania talentów. Odpowiedzi¹ na te braki jest projekt „Pomorskie – dobry kurs na edukacjê. Wspieranie uczniów o szczególnych predyspozycjach w zakresie matematyki, fizyki i informatyki”, który ma pomagaæ m³odym, uzdolnionym osobom z woj. pomorskiego. Do tej pory uczestniczy³o w nim 673 uczniów od drugiej klasy gimnazjum do drugiej klasy szko³y ponadgimnazjalnej. W roku szkolnym 2012/2013 wsparcie otrzyma ok. 1520 m³odych ludzi oraz oko³o 150 nauczycieli. Projekt bêdzie realizowany do 31 sierpnia 2013 roku.
Stymulowanie rozwoju Do realizacji projektu samorz¹d województwa pomorskiego przyst¹pi³ w 2010 roku. Nazywany w skrócie „Zdolni z Pomorza” program stawia przede wszystkim na stymulowanie wszechstronnego rozwoju ucznia. Przyjêty w projekcie model uzdolnieñ uwzglêdnia trzy aspekty: inteligencjê, uzdolnienia kierunkowe i zdolnoœci twórcze. Zak³ada wykorzystanie istniej¹cych instrumentów (np. stypendia) i proponuje nowe rozwi¹zania
14
„Pomorskie w Unii”
(np. system diagnozy i rekrutacji uczniów uzdolnionych czy portal edukacyjny), które tworz¹ spójn¹ ca³oœæ.
Wspó³praca to podstawa Podstaw¹ systemu jest wspó³praca samorz¹du wojewódzkiego i samorz¹dów lokalnych. Realizuj¹ one wspólnie regionalny program wspierania uczniów uzdolnionych, obejmuj¹cy m.in.: sieæ centrów nauczania kreatywnego, system diagnozy i rekrutacji, ró¿ne formy wspierania ucznia uzdolnionego (m.in. zajêcia pozalekcyjne, spotkania akademickie, obozy naukowe, opieka merytoryczna uczelni wy¿szych, stypendia i konkursy) oraz portal edukacyjny z udostêpnion¹ platform¹ e-learningow¹.
Etap testowy za nami W roku szkolnym 2011/2012 projekt by³ testowany w 10 powiatach województwa pomorskiego. W ka¿dym powo³ano Lokalne Centrum Nauczania Kreatywnego. Uczniowie uczestniczyli w zajêciach pozalekcyjnych w dziesiêciosobowych grupach. Nauczyciele opracowali zindywidualizowane autorskie programy nauczania, a wczeœniej przeszli kurs doskonal¹cy z zakresu pracy z uczniami uzdolnionymi. W wakacje oko³o 150 uczniów wyjecha³o na 10-dniowe obozy naukowo-rekreacyjne. Dodatkowo chêtni mogli uczestniczyæ w spotkaniach prowadzonych przez wyk³adowców Uniwersytetu Gdañskiego (matematyka,
informatyka) oraz Politechniki Gdañskiej (fizyka). Odby³y siê tak¿e dwa konkursy – liga zadaniowa oraz konkurs projektów. W roku szkolnym 2012/2013 w projekcie weŸmie udzia³ 673 uczniów z etapu testowego oraz uczniowie z trwaj¹cej rekrutacji. Nauczyciele, psycholodzy, pedagodzy oraz rodzice nominowali do udzia³u w projekcie 2117 uczniów, spoœród których 1452 uzyska³o odpowiednie wyniki testów przeprowadzanych przez poradnie psychologiczno-pedagogiczne i zosta³o dopuszczonych do testu uzdolnieñ kierunkowych. Sprawdzian uzdolnieñ kierunkowych odby³ siê 15 wrzeœnia jednoczeœnie w 20 powiatach. Test, w odró¿nieniu od szkolnych testów sprawdzaj¹cych poziom opanowania materia³u, bada stopieñ uzdolnienia w dziedzinach matematyki, fizyki i informatyki. Dla uczestników projektu i wszystkich zainteresowanych przeznaczony jest portal edukacyjny www.zdolnizpomorza.pl. Oprócz wielu funkcji wspieraj¹cych pracê z uczniami uzdolnionymi takich, jak automatyczna sprawdzarka zadañ informatycznych InfoZadania, zamieszczono tu tak¿e materia³y edukacyjne, z których mog¹ korzystaæ uczniowie i nauczyciele. Zgodnie z zawartymi porozumieniami uczestnicz¹ce w projekcie powiaty zobowi¹za³y siê do utrzymywania systemu wspierania uczniów uzdolnionych w kolejnych latach po zakoñczeniu finansowania ze œrodków projektu.
Informator Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego i funduszy NSS na Pomorzu
Szkolnictwo zawodowe ma przyszłość Od ponad roku Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego prowadzi projekt „Pomorskie – dobry kurs na edukację. Szkolnictwo zawodowe w regionie a wyzwania rynku pracy”. Cel: poprawa jakości i podniesienie atrakcyjności szkolnictwa zawodowego w regionie.
B
Katarzyna Mykowska
Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego
Bud¿et projektu wynosi 20 mln z³, z czego ok. 17,5 mln z³ pochodzi z Europejskiego Funduszu Spo³ecznego. Ta kwota pozwoli obj¹æ wsparciem ok. 30 tys. uczniów z ponad 200 szkó³ i placówek kszta³cenia zawodowego w województwie pomorskim. Do tej pory z ró¿nych dzia³añ skorzysta³o ponad 24 tys. uczniów. Wszyscy odbywaj¹ praktyki zawodowe zgodnie z opracowanymi specjalnie na potrzeby projektu standardami. Oko³o 4 tys. z nich uczy siê tak¿e specjalistycznego s³ownictwa w jêzykach obcych.
Kursy zawodowe dla potrzebuj¹cych Uczniowie zdobywaj¹ dodatkowe kwalifikacje m.in. podczas kursów: nowoczesnego fryzjerstwa, wiza¿u, manicure i stylizacji paznokci, obs³ugi kas fiskalnych czy prawa jazdy kategorii B. Ten sposób zdobycia dodatkowych umiejêtnoœci jest proponowany przede wszystkim osobom w trudnej sytuacji finansowej. Warto podkreœliæ, ¿e oferta dostosowana jest do potrzeb lokalnego rynku pracy.
W ramach projektu odbywają się: praktyki zawodowe, zajęcia z języka obcego zawodowego (angielski lub niemiecki), warsztaty doradztwa zawodowego, kursy umożliwiające nabycie dodatkowych umiejętności i kwalifikacji zawodowych (spawanie metodą MAG, MIG oraz TIG, AutoCAD, obsługa wózków widłowych, CISCO, dekorowanie potraw, uprawnienia SEP, kurs masażu, operator obrabiarek CNC, kurs kroju i szycia), doposażenie szkół i placówek kształcenia zawodowego w nowoczesne pomoce dydaktyczne, wyjazdy uczniów do pracodawców, targi i konferencje branżowe.
Nr 3
jesień–zima 2012
– Szko³a nie funduje nam dodatkowych szkoleñ, a dla moich rodziców op³acenie kursu by³oby sporym wydatkiem, zw³aszcza ¿e mam tak¿e ucz¹ce siê rodzeñstwo. Projekt umo¿liwi³ mi zdobycie nowych kwalifikacji, które – jestem tego pewny – pomog¹ mi znaleŸæ pracê – mówi Kamil, uczestnik kursu obs³ugi koparko-³adowarek.
Dialog uczniów z przedsiêbiorcami Na kolejnym etapie projektu bêd¹ odbywaæ siê spotkania uczniów z pomorskimi przedsiêbiorcami. M³odzi ludzie odwiedz¹ zak³ady pracy, poznaj¹ zasady w nich panuj¹ce i dowiedz¹ siê, jakich umiejêtnoœci oczekuje od absolwentów szkó³ zawodowych przysz³y szef. Dla organizacji skupiaj¹cych pracodawców oraz dla samych przedsiêbiorców stanowi to mo¿liwoœæ pozyskania pracownika, który bêdzie lepiej przygotowany do wykonywania zawodu.
Pieni¹dze na wyposa¿enie szkó³ Prócz dzia³añ adresowanych do uczniów i pracodawców wsparciem zostan¹ objête tak¿e szko³y zawodowe. Na zakup pomocy dydaktycznych do pracowni kszta³cenia zawodowego przeznaczonych zostanie ponad 5,6 mln z³. W jednej trzeciej bêd¹ to œrodki przekazane przez wszystkie powiaty i miasta na prawach powiatu z naszego województwa. Szko³y otrzymaj¹ nowoczesne wyposa¿enie niezbêdne do realizacji zajêæ praktycznych na poziomie, jakiego oczekuj¹ wiod¹cy pracodawcy w regionie. Zakupy bêd¹ obejmowa³y m.in. przyrz¹dy zwi¹zane z bran¿¹ elektryczn¹, portow¹ czy hodowlan¹ oraz wyposa¿enie nowoczesnych laboratoriów chemicznych. Rodzaj zamawianego sprzêtu odpowiada specyfice pomorskich szkó³ oraz uwzglêdnia opracowane standardy wyposa¿enia pracowni kszta³cenia zawodowego.
EUROEDUKACJA
Mieczysław Struk marszałek województwa pomorskiego
Dostosowany do potrzeb rynku pracy
P
rojekt umożliwia działania, które pozwolą na nawiązanie bezpośredniej współpracy pra codawców ze szkołami. Ułatwi to dostosowanie oferty edukacyjnej do wymogów pomorskiego rynku pracy, a w przyszłości pozytywnie wpłynie na zatrudnienie absolwentów. Tak postrzegane nowoczesne szkolnictwo zawodowe doskonal e w p i s u j e s i ę w jeden z c e l ó w z a k t u a l i z o w a n e j n i e dawno Strategii Rozwoju Województwa Pomor skiego 2 0 2 0 . M a m n a d z i e j ę , ż e d z i ę k i t e m u ogromnemu przedsięwzięciu, jakie podejmujemy wspólnie ze wszystkimi pomorskimi powiatami, dzisiejsi i p r z y s z l i g i m n a z j a l i ś c i w większym stop niu zainteresują się nauką w szkołach, które dają możliwość zdobycia konkretnego zawodu.
Projekt jest realizowany w ramach Działania 9.2 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Koordynatorem jest Departament Edukacji i Sportu UMWP. Zachęcamy uczniów pomorskich szkół ponadgimnazjalnych do wzięcia udziału w projekcie. Informacji ud ziela: Departament Edukacji i Sportu UMWP ul. Długi Targ 1/7, 80-828 Gdańsk tel. 58 32 68 850 www.pomorskie.eu/pl/projektyedukacyjne
Na zdjęciu praktki w Zespole Kształcenia Zawodowego w Tczewie „Pomorskie w Unii”
15
EUROEDUKACJA
MOS-T do lepszej przyszłości Innowacyjny projekt „MOS-T w przyszłość. Wypracowanie nowych form aktywizacji zawodowej dla wychowanków Młodzieżowych Ośrodków Socjoterapii” realizowany w Ustce pozwala odnaleźć się na rynku pracy młodzieży, która opuszcza ośrodki wychowawcze.
J
Joanna Bogdziewicz-Wróblewska Wojewódzki Urząd Pracy w Gdańsku
Jakie s¹ losy podopiecznych oœrodków socjoterapii po opuszczeniu przez nich placówki? Czy chc¹ siê dalej kszta³ciæ? Jak odnajduj¹ siê na rynku pracy? Takie pytania leg³y u podstaw stworzenia innowacyjnego projektu „MOS-T w przysz³oœæ. Wypracowanie nowych form aktywizacji zawodowej dla wychowanków M³odzie¿owych Oœrodków Socjoterapii”, realizowanego przez MOS w Ustce. Celem projektu jest wypracowanie narzêdzi, które umo¿liwi¹ m³odzie¿y wejœcie na rynek pracy oraz zwrócenie uwagi na koniecznoœæ wspó³pracy placówek oœwiatowych z pracodawcami.
Terapia to nie wszystko Oœrodki socjoterapii pomagaj¹ m³odzie¿y, której grozi spo³eczne niedostosowanie. Przyczyny problemów podopiecznych MOS-ów s¹ ró¿ne, najczêœciej jednak wi¹¿¹ siê ze specyfik¹ ich rodzinnego œrodowiska. Podstawowym zadaniem MOS-ów jest wsparcie socjoterapeutyczne i psychoedukacyjne m³odych ludzi. Pracownicy MOS-u w Ustce zauwa¿yli, ¿e dzia³ania realizowane przez oœrodek s¹ niewystarczaj¹ce. Osoby, które osi¹gnê³y pe³noletnoœæ, opuszczaj¹c placówkê, nie widz¹ dla siebie perspektyw na lepsze ¿ycie, maj¹ problemy ze znalezieniem zatrudnienia, czêsto popadaj¹ w konflikt z prawem. Zaanga¿owanie w pracê na rzecz m³odych ludzi zaowocowa³o opracowaniem w Ustce programu „MOS-T w przysz³oœæ. Wypracowanie nowych form aktywizacji zawodowej dla wychowanków M³odzie¿owych Oœrodków Socjoterapii”.
16
„Pomorskie w Unii”
Trudny powrót do spo³eczeñstwa W pierwszym etapie projektu zrealizowano badanie, które pog³êbi³o wiedzê o problemach podopiecznych MOS-ów. Wtedy, po raz pierwszy w skali kraju, zainteresowano siê losami by³ych wychowanków tych oœrodków. Wyniki pomog³y przy opracowaniu nowego programu wsparcia dla m³odzie¿y. Z raportu wynika, ¿e w konsekwencji wejœcia na rynek pracy zaraz po opuszczeniu placówki ludzie ci s¹ s³abo wykszta³ceni i brak im kwalifikacji zawodowych. W zwi¹zku z tym byli wychowankowie najczêœciej pracuj¹ dorywczo, niewielu ma sta³e zatrudnienie. Najczêœciej miesiêczne dochody tych osób nie przekraczaj¹ 600 z³. Wiêkszoœæ z nich wykonuje proste prace fizyczne. Trudna sytuacja materialna nie u³atwia im u³o¿enia sobie ¿ycia po opuszczeniu oœrodka. Czêœæ osób trafia do wiêzieñ, czêœæ mieszka na ulicy. W takiej sytuacji powrót do spo³eczeñstwa staje siê coraz trudniejszy czy wrêcz niemo¿liwy.
wzmocniæ potencja³ wychowanków oœrodka, by chcieli kontynuowaæ edukacjê lub rozwijaæ karierê zawodow¹. Trening ma pokazaæ mo¿liwoœæ wyboru alternatywnej œcie¿ki rozwoju oraz funkcjonowania tych ludzi w przysz³oœci – po wyjœciu z placówki. Natomiast Program Szkolenia Zawodowego obejmuje cykl szkoleniowy, po którym podopieczni maj¹ mo¿liwoœæ przyst¹pienia do egzaminu sprawdzaj¹cego i potwierdzenia kwalifikacji zawodowych. Dzia³ania te maj¹ wyposa¿yæ wychowanków MOS w umiejêtnoœci niezbêdne do zdobycia i utrzymania pracy. Ca³oœæ tworzy kompletny program, który promuje postawy przedsiêbiorcze i ma charakter prewencyjny.
Wspó³praca z pracodawcami
Wzmacnianie potencja³u
Uwzglêdnia on zarówno potrzeby m³odzie¿y, jak i pracodawców. Partnerem projektu jest bowiem Izba Rzemios³a i Przedsiêbiorczoœci Pomorza Œrodkowego w S³upsku, która zrzesza cechy oraz spó³dzielnie rzemieœlnicze. Organizacje te dzia³aj¹ na rzecz ok. 900 zak³adów rzemieœlniczych, w których szkoli siê 2,6 tys. uczniów. Wspó³praca z Izb¹ umo¿liwi wiêc wdro¿enie programu w praktyce. Obecnie w ramach projektu trwaj¹ prace nad przygotowaniem ostatecznej wersji modelu wsparcia (po przetestowaniu pierwotnych za³o¿eñ) oraz konsultacje z ekspertami. Projekt realizowany jest w Priorytecie VI Programu Operacyjnego Kapita³ Ludzki w ramach Europejskiego Funduszu Spo³ecznego.
Na opracowany przez ustecki MOS program wsparcia sk³ada siê Trening Alternatyw ¯yciowych oraz Program Szkolenia Zawodowego. Pierwszy z elementów ma
Więcej informacji na ten temat można znaleźć na stronie internetowej: www.mostwprzyszlosc.pl
Informator Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego i funduszy NSS na Pomorzu
Niepełnosprawność nie będzie się już w województwie pomorskim kojarzyć z wykluczeniem zawodowym. Bariery, zarówno po stronie pracodawców, jak i poszukujących zatrudnienia, powoli znikają – a wszystko za sprawą Europejskiego Funduszu Społecznego, który w 2012 roku szczególnie aktywnie wspierał osoby niepełnosprawne.
N
EUROEDUKACJA
Piknik integracyjny w Czarnem
Hanna Kalenik
„Niepe³nosprawnoœæ jest stanem cia³a, kalectwo stanem ducha...”. Powy¿sze s³owa Jaœka Meli, niepe³nosprawnego polarnika, któremu u³omnoœci nie przeszkodzi³y w zdobyciu obu biegunów, werbalizuj¹ ideê, jaka przyœwieca Europejskiemu Funduszowi Spo³ecznemu w d¹¿eniu do aktywizacji osób niepe³nosprawnych w województwie pomorskim.
Źródło: Adam Moczulski
Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego
Niepełnosprawni sprawni społecznie
Prze³amywanie stereotypów Niepe³nosprawni czêsto borykaj¹ siê z licznymi przeszkodami uniemo¿liwiaj¹cymi im wejœcie lub powrót na rynek pracy. Niekiedy decyduje o tym obawa pracodawcy przed zatrudnieniem osoby, która wed³ug niego mo¿e okazaæ siê mniej efektywna od pozosta³ych. Czasem barierê stanowi postawa osoby niepe³nosprawnej, cechuj¹cej siê niskim poczuciem w³asnej wartoœci. W usuwaniu tych trudnoœci zarówno pracodawców, jak i poszukuj¹cych zatrudnienia wspiera Europejski Fundusz Spo³eczny. Liczne dzia³ania realizowane z programów zarówno krajowych, jak i regionalnych, pomagaj¹ prze³amaæ stereotypy i ukazywaæ osoby niepe³nosprawne jako cennych pracowników.
Konkretne wsparcie W województwie pomorskim, w ramach wielu rozmaitych projektów konkursowych i systemowych, niepe³nosprawni mog¹ otrzymaæ wsparcie przyczyniaj¹ce siê do ich aktywizacji spo³ecznej, a tak¿e zawodowej. Dot¹d z pomocy EFS skorzysta³o w naszym województwie ju¿ ponad 8 tys. niepe³nosprawnych. Brali oni udzia³ w kursach, szkoleniach, sta¿ach i korzystali ze wsparcia doradczego, wiele osób za³o¿y³o te¿ w³asn¹ dzia³alnoœæ gospodarcz¹.
nizowa³ konferencjê „€urosprawni”, podczas której omawiano mo¿liwoœci pomocy takim osobom oraz sposoby finansowania dzia³añ na ich rzecz. Jednym z nich by³ konkurs og³oszony w kwietniu tego roku przez Departament Europejskiego Funduszu Spo³ecznego z Dzia³ania 7.4 „Niepe³nosprawni na rynku pracy”. Firmy z województwa pomorskiego mog³y uzyskaæ dofinansowanie realizacji programów aktywizacji spo³eczno-zawodowej osób z tej grupy spo³ecznej. Dla ka¿dego z uczestników projektu przewidziano kompleksowe wsparcie opracowane na podstawie indywidualnego planu dzia³añ, zawieraj¹ce doradztwo, szkolenia oraz praktyki, sta¿e b¹dŸ subsydiowane zatrudnienie. Lista podmiotów, które realizuj¹ projekty aktywizuj¹ce omawian¹ grupê, dostêpna jest na stronie internetowej DEFS: www.defs.pomorskie.eu.
EFS bez barier Oprócz dzia³añ zwi¹zanych ze sfer¹ finansow¹ nie zabrak³o równie¿ w tym roku inicjatyw in-
LICZBA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH NA POMORZU, KTÓRE UZYSKAŁY WSPARCIE W RAMACH EFS (Stan z 31 lipca 2012 roku) 344
Korzyœci dla firm W roku 2012 dzia³ania ukierunkowane na wsparcie niepe³nosprawnych by³y szczególnie intensywne. W maju Urz¹d Marsza³kowski Województwa Pomorskiego zorgaNr 3
jesień–zima 2012
formacyjno-promocyjnych. Regionalne oœrodki Europejskiego Funduszu Spo³ecznego w okresie letnim zorganizowa³y pikniki integracyjne propaguj¹ce ideê „EFS bez barier”. W trakcie tych imprez goœcie mogli zapoznaæ siê z twórczoœci¹ osób niepe³nosprawnych, a tak¿e z prezentacjami projektów im dedykowanych. Dla uczestników pikników zorganizowano liczne konkursy i inne atrakcje. Swoj¹ ofertê prezentowa³y organizacje dzia³aj¹ce na rzecz niepe³nosprawnych. Na miejscu mo¿na by³o dowiedzieæ siê, jakie projekty s¹ obecnie realizowane i finansowane przez EFS. Wszystkie dzia³ania realizowane dziêki Europejskiemu Funduszowi Spo³ecznemu stanowi¹ kompleksowy mechanizm wsparcia, który przyczynia siê do polepszenia sytuacji spo³ecznej i zawodowej osób niepe³nosprawnych z terenu województwa pomorskiego. O tym, jak szczególnie wa¿n¹ grupê stanowi¹ niepe³nosprawni przy podejmowaniu decyzji o przyznawaniu wsparcia z EFS, mo¿e œwiadczyæ fakt, i¿ niemal w ka¿dym organizowanym konkursie s¹ oni grup¹ priorytetow¹.
1163 1727
4822
PRIORYTET VI Rynek pracy otwarty dla wszystkich
PRIORYTET VIII Regionalne kadry gospodarki
PRIORYTET VII Promocja integracji społecznej
PRIORYTET IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach „Pomorskie w Unii”
17
EUROSUKCES
Źródło: materiały BGK
Kobieta w porcie
Dla kobiety biznesowy sukces w środowisku opanowanym przez mężczyzn nie jest prostą sprawą. Historia Barbary Pietraś pokazuje jednak, że dzięki wykorzystaniu funduszy unijnych w ramach inicjatywy JEREMIE można z powodzeniem realizować nawet najbardziej ambitne pomysły.
Barbara Pietraś od dwóch lat korzysta ze wsparcia funduszy europejskich
M
Katarzyna Borowiecka Bank Gospodarstwa Krajowego
Magrol Sp. z o.o. to przedsiêbiorstwo produkcyjno-handlowe. Zajmuje siê g³ównie us³ugami zwi¹zanymi z przygotowaniem zbiorów zbó¿ na rynek krajowy i zagraniczny. – Firmê za³o¿y³ mój m¹¿ w 1992 roku, zatrudniaj¹c by³ych pracowników Zak³adów Zbo¿owych w Gdañsku – wspomina Barbara Pietraœ. – Kilka lat temu, po tragicznej œmierci mê¿a, musia³am sama zaj¹æ siê firm¹. W momencie przejêcia biznesu firma Magrol zajmowa³a siê importem i eksportem zbó¿. Zaraz po objêciu przeze mnie funkcji prezesa firmê spotka³o kilka nieprzyjemnoœci. Chciano wykupiæ nasz maj¹tek, a zw³aszcza budynek, w którym dzia³amy – elewator zbo¿owy. Podejrzewam, ¿e mia³o to zwi¹zek z tym, ¿e jestem kobiet¹, która wesz³a do portu prowadziæ biznes mê¿a. Na szczêœcie uda³o mi siê przetrwaæ ten trudny czas. Firma dzia³a, a co wiêcej, rozwija siê i odnosi sukcesy.
W³asne rozwi¹zania Przedsiêbiorstwo, choæ do niedawna korzysta³o z us³ug Portu Gdañskiego Eksploatacji, to jednak generowa³o du¿e koszty.
18
– Postanowiliœmy zaryzykowaæ i wprowadziæ zmiany, polegaj¹ce na rezygnacji z podwykonawstwa na rzecz w³asnych rozwi¹zañ – mówi Barbara Pietraœ. – Od 2010 roku, po uzyskaniu zgody na uruchomienie przenoœnika nabrze¿owego, mo¿emy œwiadczyæ profesjonalne us³ugi na najwy¿szym œwiatowym poziomie. Proekologiczny i bezpy³owy przenoœnik autorskiego projektu firmy Corntech by³ doœæ kosztowny. – Staraliœmy siê o kredyt w du¿ym banku komercyjnym – wspomina prezes firmy. – Tam dowiedzieliœmy siê, ¿e przy tak wysokiej kwocie mo¿emy staraæ siê o porêczenie z JEREMIE.
JEREMIE na rozwój Firma Magrol Sp. z o.o. uzyska³a porêczenie Pomorskiego Regionalnego Funduszu Porêczeñ Kredytowych, który wspó³pracuje z wiêkszoœci¹ banków dzia³aj¹cych na terenie województwa pomorskiego. – Z porêczenia JEREMIE skorzystaliœmy w 2010 roku – mówi Barbara Pietraœ. – Uwa¿am, ¿e jest to doskona³e rozwi¹zanie dla ka¿dej firmy, która nie dysponuje œrodkami na porêczenie kredytu, a takich przedsiêbiorstw jest bardzo du¿o. JEREMIE otwiera przed ma³ymi i œrednimi przedsiêbiorstwami nowe mo¿liwoœci
inwestowania i rozwoju. Gdziekolwiek jestem, a s¹ poruszane tematy dotycz¹ce rozwoju firm, zawsze wskazujê na Fundusz Porêczeñ i JEREMIE. Dziêki nim praktycznie ka¿da niewielka firma mo¿e pozyskaæ finansowanie. Nowy przenoœnik nabrze¿owy to nasz ogromny sukces. Przede wszystkim wzros³y nasze mo¿liwoœci i, co najwa¿niejsze, jakoœæ œwiadczonych us³ug.
Nowi klienci i wiêksze zyski Inwestycja prze³o¿y³a siê na pozyskanie nowych klientów oraz wzrost zysków. Obecnie przez Magrol przechodzi ok. 100 tysiêcy ton zbo¿a rocznie. – Kupiony przez nas przenoœnik ma moce przerobowe, które przeros³y nasze oczekiwania. Takiej szansy nie mo¿na zmarnowaæ – podkreœla Barbara Pietraœ. – Otrzymaliœmy ju¿ zgodê Zarz¹du Morskiego Portu Gdañsk na postawienie na nabrze¿u zbiorników na zbo¿e. Kiedy to zrobimy, nasz przenoœnik podwoi wydajnoœæ. Planujemy obs³ugiwaæ 200 tysiêcy ton zbo¿a rocznie. Mamy te¿ w planach kolejne inwestycje, które bêd¹ wymaga³y podobnych Ÿróde³ finansowania. Na pewno znów skorzystamy z mo¿liwoœci, jakie daje JEREMIE.
Informator Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego i funduszy NSS na Pomorzu
EUROWYSZUKIWARKA
Informacje o trwających lub planowanych naborach wniosków o dofinansowanie w ramach funduszy europejskich oraz szkoleniach i spotkaniach finansowanych ze środków unijnych.
Nabory wniosków: REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY DLA WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO NA LATA 2007–2013 Działanie: 4.1. Rozwój regionalnej infrastruktury drogowej Termin: 31.10.2012–4.01.2013 Instytucja: Departament Programów Regionalnych, Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego tel. 58 326 81 52, 58 326 81 48, 58 326 81 47 e-mail: punktinformacyjny@pomorskie.eu PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI Działanie: 9.1.1 Zmniejszanie nierówności w stopniu upowszechnienia edukacji przedszkolnej Termin: od 8.10.2012 r. * (konkurs otwarty) Instytucja: Departament Europejskiego Funduszu Społecznego, Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego tel. 58 326 82 20, 58 326 82 21 e-mail: pokl@pomorskie.eu Działanie: 9.2 Podniesienie atrakcyjności i jakości szkolnictwa zawodowego Termin: od 8.10.2012 r. * (konkurs otwarty) Instytucja: Departament Europejskiego Funduszu Społecznego, Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego tel. 58 326 82 20, 58 326 82 21 e-mail: pokl@pomorskie.eu PROGRAM OPERACYJNY INNOWACYJNA GOSPODARKA Działanie: 5.4.1. Wsparcie na uzyskanie/realizację ochrony własności przemysłowej Termin: 4.06.2012–21.12.2012 (nabór ciągły) Instytucja: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości tel. 58 432 80 80, 58 432 71 25 e-mail: biuro@parp.gov.pl Działanie: 8.1 Wspieranie działalności gospodarczej w dziedzinie gospodarki elektronicznej Termin: 19.11.2012–14.12.2012 Instytucja: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości tel. 58 432 80 80, 58 432 71 25 e-mail: biuro@parp.gov.pl
PROGRAM OPERACYJNY RYBY Działanie: 1.3 Inwestycje na statkach rybackich i selektywność Termin: 6.12.2012–29.03.2013 Instytucja: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa tel. 58 668 60 47 e-mail: pomorski@arimr.gov.pl NORWESKI MECHANIZM FINANSOWY Program: Norwesko-Polska Współpraca Badawcza – konkurs w ramach Funduszu Małych Grantów, tzw. Small Grant Scheme Termin: 1.12.2012–21.01.2013 Instytucja: Narodowe Centrum Badań i Rozwoju tel. 22 39 07 401 e-mail: sekretariat@ncbr.gov.pl SZWAJCARSKO-POLSKI PROGRAM WSPÓŁPRACY Program: Operator Grantu Blokowego ogłasza nabór wniosków do Funduszu Partnerskiego Termin: 29.06.2012–28.12.2012 Instytucja: ECORYS Polska Sp. z o.o. tel. 22 339 36 40 e-mail: ecorys@ecorys.pl
SZKOLENIA I SPOTKANIA INFORMACYJNE „Pełno spraw dla niepełnosprawnych”, 5 grudnia, Sopot tel. 58 326 81 52, 58 326 81 48, 58 326 81 47 e-mail: punktinformacyjny@pomorskie.eu „Ocena Oddziaływania na Środowisko”, 12 grudnia, Gdańsk tel. 58 326 81 52, 58 326 81 48 e-mail: punktinformacyjny@pomorskie.eu „Mama może wszystko”, 13 grudnia, Nowy Dwór Gdański tel. 58 326 81 52, 58 326 81 48, 58 326 81 47 e-mail: punktinformacyjny@pomorskie.eu
Więcej informacji na temat możliwości uzyskania wsparcia z funduszy europejskich udziela Główny Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich 80-819 Gdańsk, ul. Augustyńskiego 2 tel. 58 326 81 52, 58 326 81 48, 58 326 81 47, faks 58 326 81 34 e-mail: punktinformacyjny@pomorskie.eu, pomorskiewunii@pomorskie.eu, rpo2007-2013@pomorskie.eu www.pomorskiewunii.pl
*Dopuszcza się możliwość wcześniejszego zamknięcia konkursu w przypadku wyczerpania środków lub zawieszenia konkursu, gdy łączna wartość wnioskowanego dofinansowania we wnioskach złożonych w odpowiedzi na konkurs przekroczy min. 100% kwoty alokacji przeznaczonej na dofinansowanie projektów w ramach danego konkursu. Termin wcześniejszego zamknięcia konkursu lub zawieszenia naboru wniosków będzie podany na stronie internetowej DEFS UMWP: www.defs.pomorskie.eu oraz w prasie regionalnej, z co najmniej pięciodniowym wyprzedzeniem, z zastrzeżeniem, iż między datą zamieszczenia ogłoszenia a datą zamknięcia lub zawieszenia konkursu nie może upłynąć mniej niż 20 dni. Nr 3
jesień–zima 2012
„Pomorskie w Unii”
19
Dowiedz się więcej o funduszach europejskich
Główny Punkt Informacyjny Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego Departament Programów Regionalnych ul. Augustyńskiego 2 pokój nr 18, 80-819 Gdańsk tel.: 58 326 81 47, 58 326 81 48, 58 326 81 52 faks: 58 326 81 34 e-mail: punktinformacyjny@pomorskie.eu, pomorskiewunii@pomorskie.eu Informacja o lokalnych Punktach Informacyjnych dostępna jest na stronie: www.dpr.pomorskie.eu/pl/gpi
Regionalne ośrodki Europejskiego Funduszu Społecznego udzielają informacji nt. możliwości pozyskiwania środków z EFS oraz udzielają kompleksowego wsparcia przy pisaniu, wdrażaniu i rozliczaniu projektów POKL
ROEFS GDAŃSK Regionalne Centrum Informacji i Wspomagania Organizacji Pozarządowych – Gdańsk aleja Grunwaldzka 5, 80-236 Gdańsk Antonina Paplińska, tel.: 58 340 12 12 info_gdansk@roefs.pl www.gdansk.roefs.pl Dla powiatów: m. Gdańsk, m. Gdynia, m. Sopot, sztumskiego, kwidzyńskiego, nowodworskiego, malborskiego, tczewskiego, gdańskiego, starogardzkiego
ROEFS SŁUPSK Pomorska Agencja Rozwoju Regionalnego SA – SŁUPSK ul. Poznańska 1A ,76-200 Słupsk Iwona Fedon, tel. 59 847 55 99 info_slupsk@roefs.pl www.slupsk.roefs.pl Dla powiatów: bytowskiego, lęborskiego, puckiego, wejherowskiego, słupskiego, m. Słupsk
ROEFS CHOJNICE Stowarzyszenie „Na Rzecz Rozwoju Miasta i Gminy Debrzno” ul. Ogrodowa 26, 77-310 Debrzno Jolanta Neyman, tel. 52 565 17 29 info_chojnice@roEFS.pl www.chojnice.roefs.pl Dla powiatów: człuchowskiego, chojnickiego, kościerskiego, kartuskiego
Znajdź nas na Facebooku
Publikacja sfinansowana przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007–2013