ΠΟΡΕΙΑ - ΤΕΥΧΟΣ 40

EXOFYLO40_poreia 24 e3wfylla.qxd 26/4/2015 11:15 µµ Page 5

EXOFYLO40_poreia 24 e3wfylla.qxd 26/4/2015 11:15 µµ Page 2

ΑΡΙΣΤΕΡΟ

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΟΛΑΙΑ

www.poreia.net Τεύχος 40 Μάης 2015 Αβέρωφ 23 & Αριστοτέλους τηλ.: 210-82.27.992 email: poreia@hotmail.gr site: www.poreia.net Επικοινωνήστε μαζί μας για παρατηρήσεις, σχόλια, συνεργασίες

Διευθύνεται από συντακτική επιτροπή

2 ευρώ

Περιεχόμενα 02 Με γρήγορους ρυθμούς προχωρά η υποταγή της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ στις ιμπεριαλιστικές προσταγές

ΦΟΙΤΗΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

07 «Αξιολόγησε το μόνος σου» λέει στους φοιτητές η ΔΑΠ-ΝΔΦΚ 08 ΑΡΕΝ-ΕΑΑΚ: Δύο όψεις του ίδιου νομίσματος 12 ανταποκρίσεις...

15 Για τα ευρωπαϊκά προγράμματα στα δημόσια πανεπιστήμια 17 Για τους εργαζόμενους φοιτητές 19 Το ...ερώτημα του ασύλου και μια οφειλόμενη απάντηση!

ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΘΕΜΑΤΑ

20 23 24 30

Το τέλος των μνημονίων: μύθοι και αλήθειες Με την απειλή του Grexit Συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ ΝΔ: ρεσιτάλ μνημονιόδουλης πλειοδοσίας και κούφιας αντιπολιτευτικής δημαγωγίας 31 Βαθιά λαθεμένος ο πολιτικός προσανατολισμός του ΚΚΕ ΓΚΡΙΖΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ ΩΡΑΙΟΣ ΑΡΟΥΡΑΙΟΣ 34 Το ζήτημα του χρέους και η πολιτική του αποπροσανατολισμού 40 Χρυσή Αυγή Λαϊκή απαίτηση για παραδειγματική τιμωρία 42 Αν σκούριασε η ελπίδα στις Σκουριές, οι κάτοικοι επιμένουν στον στόχο τους 43 Για το ζήτημα των κέντρων κράτησης μεταναστών 45 Διεθνής Αμνηστία 2014 48 Μετρό Θεσσαλονίκης: μια πληγή ανοιχτή...

49 Κόκκινες γραμμές

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ

50 The Shazam Effect 53 Τζακ Λόντον 54 Εδώ Πολυτεχνείο, Εδώ Πολυτεχνείο…

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ

56 Για την Εργατική Πρωτομαγιά 58 9η Μαΐου 1945 60 Για το εργατικό, πολιτικό και επαναστατικό τραγούδι

ΕΦΥΓΕ ΑΠΟ ΤΗ ΖΩΗ Ο ΣΥΝΤΡΟΦΟΣ ΙΣΑΑΚ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 1

Πρώτη φορά Αριστερά!

Δ

(προσοχή, ο τίτλος εμπεριέχει δημιουργική ασάφεια…)

ιανύουμε αισίως τον τρίτο μήνα του μέλιτος, μετά την άνοδο στην εξουσία του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ, ανάμεσα σε κάποιο Euroworking Group και σε κάποιο Eurogroup, έχοντας εισπνεύσει την απαιτούαπαιτούμενη δόση από ανάσες αξιοπρέπειας και αντικαταστήσει την επαχθή τρόικα με τους θεσμούς ή βαρβαριβαρβαριστί με το Brussels Group. Εντούτοις, οι τσέπες είναι ακόμα άδειες τόσο αυτών που έχουν την τύχη να εργάζονται, όσο κι αυτών που δεν έχουν δουλειά. Η ελπίδα ήρθε και θρονιάστηκε για τα καλά, φέρνοντας μαζί της και την παρέα της: την απάθεια και τη ραθυμία, αλλά και τον απαραίτητο βοηθό της, τον φόβο (της εξόδου από το ευρώ, της πτώχευσης, της τιμωρίας από τους «εταίρους»…). Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ να είναι σαφώς υψηλότερα από την εκλογική του επίδοση και την ψαλίδα ανάμεσα σε αυτόν και τη ΝΔ να έχει ανοίξει εντυπωσιακά. Ο κόσμος επιβραβεύει τη «σκληρή» διαπραγμάτευση, η οποία προβάλλεται δεόντως από αρκετά πλέον ΜΜΕ. Είχε προηγηθεί ένας βομβαρδισμός άρθρων και ρεπορτάζ αποκλειστικά life style περιεχομένου, με σκοπό να γοητευτεί το εξασκημένο πλέον σε τέτοιες απολαύσεις κοινό από τον Γιάνη (με ένα ν) Βαρουφάκη. Οι «κομμουνιστές» που θα μας οδηγούσαν στην έλλειψη χαρτιού υγείας, έγιναν μέσα σε λίγες μέρες είδωλα, πρεσβευτές του διαφορετικού και του φρέσκου, μη συμβατικοί επαναστάτες (με την ακίνδυνη έννοια). Είναι η ίδια τακτική των media που στο παρελθόν είχε επιτελέσει το απείρως δυσκολότερο έργο της απο δοχής από την κοινωνία του ναζιστικού μορφώματος της Χρυσής Αυγής· και το σαφώς ευκολότερο έργο της μεταμόρφωσης του χίπστερ υπαλλήλου του Μπόμπολα σε σοβαρή εναλλακτική πολιτική λύση! Το περιτύλιγμα λοιπόν φτιάχτηκε και όντως είναι γοητευτικό. Το περιεχόμενο όμως; Ο ΣΥΡΙΖΑ προ εκλογικά δια στόματος Τσίπρα είχε πει πως θα καταργήσει το Μνημόνιο με ένα νόμο. Μετεκλογικά επιδίεπιδίδεται σε μετονομασίες κάνοντας πράξη τη λαϊκή παροιμία «Άλλαξε ο Μανολιός κι έβαλε τα ρούχα του αλλιώς». Μέρα με τη μέρα ακυρώνει στα λόγια και στις πράξεις όλες τις προεκλογικές του εξαγγελίες. Το κάνει με τρόπο άλλοτε συγκαλυμμένο και άλλοτε εξόφθαλμο, επικαλούμενος πάντα τη «σκληρή» διαπραγ μάτευση. Ταυτόχρονα συγκροτείται ένας φιλοευρωπαϊκός πόλος «σωτηρίας» της πατρίδας με τη ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και το ΠΟΤΑΜΙ να παίζουν απροκάλυπτα το παιχνίδι των δανειστών και να εγγυώνται την ευρωπαϊευρωπαϊκή πορεία της χώρας, αυτή την πετυχημένη πορεία με τα αποτελέσματα που βιώνουμε όλοι μας καθημε ρινά… Όλα θα φάνταζαν φυσιολογικά (δηλαδή, μια ακόμα αστική κυβέρνηση που δεν πραγματοποιεί τις δεσμεύσεις της, που συμβιβάζεται και που αποκαλύπτεται ότι προεκλογικά έλεγε ψέματα) αν δεν συνέ βαινε αυτό …: ο λαός στην πλειοψηφία του ήξερε ότι αυτό θα συμβεί, δεν είχε αυταπάτες! Κι όμως στήριζε και στηρίζει αυτούς που βήμα βήμα φαίνεται ότι τον πουλούν. Αυτό συμβαίνει επειδή η ελπίδα (η κανονι κή ελπίδα, όχι αυτή που επιστρατεύεται στα προεκλογικά σποτάκια) εντέχνως μέρα με τη μέρα αντικαθίαντικαθίσταται από την ανασφάλεια, την αβεβαιότητα και τη μοιρολατρία. Η Αριστερά ( o όρος δεν εμπεριέχει δημιουργική ασάφεια, αλλά επαναστατική σαφήνεια) οφείλει να μην περιοριστεί στον έτσι κι αλλιώς εύκολο ρόλο της Κασσάνδρας. Κόντρα στο γενικό κλίμα, ο λαός και κυρίως οι εμείς οι νέοι πρέπει να οργανώσουμε τους αγώνες μας, να αποτινάξουμε από πάνω μας την ηττοπάθεια και το συμβιβασμό που καλλιεργούνται εντέχνως από το σύστημα και να αγωνιστούμε γι’ αυτό που τώρα μοιάζει αδιανόητο: την εθνική κυριαρχία και το σοσιαλισμό!

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 2

Με γρήγορους ρυθμούς προχωρά η υποταγή της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ στις ιμπεριαλιστικές προσταγές Ό

λοι θυμούνται την προεκλογική αντιμνημονιακή ρητορεία του ΣΥΡΙΖΑ και κείνες τις κραυγές του αρχηγού του, «Go back κα. Μέρκελ», που σηματοδοτούσαν υποτίθεται την απόφασή τους, όταν γίνουν κυβέρνηση, να βάλουν τέρμα στα μνημόνια των νεοφιλελεύθερων μερκελιστών, όπως τους έλεγαν. Έναν μήνα μετά την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ στην κυβερνητική εξουσία υπογράφεται η τετράμηνη επέκταση του μνημονίου, και τώρα, δύο μήνες μετά, μαγειρεύονται νέα αντιλαϊκά μέτρα που από μέρα σε μέρα αναμένεται να ανακοινωθούν, αφού προηγουμένως πρόλαβε ο Τσίπρας να επισκεφθεί ως ικέτης το Βερολίνο, εκλιπαρώντας τη Μέρκελ να επιτρέψει τη χορήγηση της δόσης του δανείου για να γλιτώσει η χώρα από την πιστωτική ασφυξία και χρεοκοπία. Η «βίαιη ωρίμανση» της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή η «ρεαλιστική προσαρμογή» και υποταγή του στα ιμπεριαλιστικά μνημόνια και κελεύσματα προχωρά με γρήγορους ρυθμούς. Όχι βέβαια χωρίς προβλήματα, τριγμούς και δυσκολίες, αφού η εφαρμογή μιας τέτοιας αντιλαϊκής πολιτικής αποκαλύπτει τον κάλπικο χαρακτήρα των προεκλογικών του υποσχέσεων και προσκρούει στις προσδοκίες που καλλιέργησε σε πλατιά λαϊκά στρώματα για ανατροπή της μνημονιακής πολιτικής. Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ γνωρίζει πως δεν μπορεί να πάει σε νέα αντεργατικά μέτρα και σε μία μεγάλης έκτασης αντιλαϊκή επίθεση τον Ιούνη με την υπογραφή νέου μνημονίου και επικαιροποίηση του μεσοπρόθεσμου προγράμματος 2015-18, έτσι ξαφνικά και απροειδοποίητα, από τη μια μέρα στην άλλη, χωρίς την κατάλληλη προετοιμασία και αδιαφορώντας για την αντίδραση των λαϊκών μαζών. Όσα παρατηρούμε αυτούς τους δύο μήνες και όσα θα επακολουθήσουν τους επόμενους μέχρι το καλοκαίρι, με τους ελιγμούς και τα μπρος-πίσω της κυβέρνησης, τα είπα-ξείπα και την εναγώνια προσπάθειά της να ντύσει με αριστερό περιτύλιγμα τη δεξιά πολιτική της, αποσκοπούν ακριβώς να χειραγωγήσουν και να ενσωματώσουν ευρύτερες λαϊκές μάζες, αξιοποιώντας τις πιο άμεσες και πιεστικές τους ανάγκες, έτσι ώστε να προετοιμάσουν το έδαφος και αν χρειαστεί να το ξεκαθαρίσουν, προσφεύγοντας σε κάλπες, προκειμένου να διαμορφώσουν τους όρους μιας σοσιαλδημοκρατικής διαχείρισης της αντιλαϊκής μνημονιακής πολιτικής.

2

Η οικονομική και πολιτική κρίση που συνεχίζει να πλήττει με βιαιότητα το λαό και τη χώρα τα τελευταία πέντε χρόνια προκάλεσε σημαντικές αλλαγές στην πολιτική σκηνή της Ελλάδας. Ενάμιση χρόνο μετά την υπαγωγή της χώρας στα ιμπεριαλιστικά μνημόνια, το Νοέμβρη του 2011 μπήκε τέρμα στην τριαντάχρονη δικομματική εναλλαγή της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ στη διακυβέρνηση της χώρας και έσπρωξε τις πλουτοκρατικές κορυφές τους, κάτω από το γενικό πρόσταγμα των ιμπεριαλιστών, να συνασπισθούν και να συγκυβερνήσουν. Συνέπεια αυτής της εξέλιξης ήταν να διαμορφωθεί ένα νέο πολιτικό σκηνικό μετά τις διπλές εκλογές του 2012, με τη συγκρότηση δύο βασικών πολιτικών πόλων, της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ, που πάνω τους στηρίχθηκε η αναμόρφωση και σταθεροποίηση του αστικού πολιτικού συστήματος από τις ξένες και ντόπιες κυρίαρχες δυνάμεις, για να πάρει τη σημερινή του μορφή μετά τις εκλογές της 25ης Γενάρη. Ο πλήρως σοσιαλδημοκρατικοποιημένος ΣΥΡΙΖΑ αναδεικνύεται τώρα στον ισχυρό κεντροαριστερό πόλο του νέου διπολισμού που διαμορφώθηκε μετά την κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ, δίνοντας βαθιά ανάσα στο σύστημα της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης και της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης, εξασφαλίζοντας για την άρχουσα τάξη τον πολιτικό έλεγχο των μαζών και τη σταθεροποίηση, έστω προσωρινά, της πολιτικής της εξουσίας. Η σταθερή προσήλωση του ΣΥΡΙΖΑ στη στρατηγική της ντόπιας μεγαλοαστικής τάξης, για ένταξη και αδιαμφισβήτητη παραμονή στην ΕΕ και την Ευρωζώνη και στο γενικότερο πλαίσιο εξάρτησης που διατυπώθηκε με το δόγμα της εξωτερικής πολιτικής «ανήκομεν εις την Δύσιν», αποτελεί την ασφαλή εγγύηση για τη διαχείριση της αστικής εξουσίας και τις κυοφορούμενες αντιλαϊκές εξελίξεις. Δύο μήνες ήταν αρκετοί για να δείξουν πως όποιος ισχυρίζεται, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, ότι θα εφαρμόσει μέσα στα πλαίσια της ΕΕ μια αριστερή, φιλολαϊκή, αντιμνημονιακή πολιτική, αυτός λέει συνειδητά ψέματα, αυτός εξαπατά το λαό, συγκαλύπτει και εξωραΐζει την αντιδραστική φύση της ΕΕ και παραδίδει τον εργαζόμενο λαό αφοπλισμένο στους δυνάστες και εκμεταλλευτές του. Γιατί η ΕΕ δεν είναι καμιά ένωση των ευρωπαϊκών λαών, όπως παραπλανητικά υποστηρίζουν δεκαετίες οι ρεφορμιστικές δυνάμεις

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 3

που συγκροτούν τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά μια συνένωση των καπιταλιστικών δυνάμεων εναντίον των ευρωπαϊκών λαών. Είναι μια συνένωση των αστικών τάξεων των καπιταλιστικών κρατών κάτω από την ηγεμονία δύο-τριών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων με πρώτη τη Γερμανία, που σκοπό έχει την αδιατάρακτη διαιώνιση της καπιταλιστικής κυριαρχίας μέσω της πιο στυγνής εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης και την εξασφάλιση αποτελεσματικότερου ανταγωνισμού για τα ευρωπαϊκά μονοπώλια απέναντι στους άλλους παγκόσμιους ανταγωνιστές τους. Αυτόν το σκοπό υπηρετούν ευλαβικά όλα τα Σύμφωνα και οι Συνθήκες που συγκροτούν το ιμπεριαλιστικό οικοδόμημα της ΕΕ και τα οποία δηλώνει διαρκώς ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ πως είναι σεβαστά και δεσμευτικά για την κυβέρνησή του. Η εφιαλτική πραγματικότητα που βιώνουν οι λαοί της Ευρώπης και ιδιαίτερα ο δικός μας λαός με τα πολύχρονα, ανελέητα προγράμματα πείνας και εξαθλίωσης, επιβεβαιώνει αδιάψευστα αυτό που είναι η ΕΕ και πιστοποιεί πως μόνο μια τέτοια πολιτική εφαρμόζουν και υπηρετούν πιστά οι κάθε είδους κυβερνήσεις των κρατών της ΕΕ, είτε λέγονται νεοφιλελεύθερες, δεξιές και συντηρητικές, είτε εργατικές, σοσιαλιστικές ή κεντροαριστερές. Και τι διαπιστώνουμε αυτούς τους δύο μήνες; Κατ’ αρχήν το πρώτο που διαπιστώθηκε ήταν η επιλογή του ΣΥΡΙΖΑ να συγκροτήσει κυβέρνηση με τους ΑΝΕΛ, ένα κόμμα βγαλμένο μέσα από τους πιο αντιδραστικούς και τυχοδιωκτικούς κύκλους της Δεξιάς, που παριστάνει τον «θεματοφύλακα της εθνικοφροσύνης» και κατά δεύτερο να εκλέξει πρόεδρο Δημοκρατίας ένα κεντρικό στέλεχος της καραμανλικής δεξιάς, ενώ τώρα εξαγγέλλει τη συγκρότηση εξεταστικής επιτροπής για το μνημόνιο, αφήνοντας στο απυρόβλητο, προστατεύοντας και εξαγνίζοντας

τον Καραμανλή και την πενταετία 2004-09. Διαπιστώνουμε στη συνέχεια την υπογραφή συμφωνίας παράτασης του Μνημονίου από την κυβέρνηση και τη δέσμευσή της ότι δεν πρόκειται να προβεί σε καμιά μονομερή ενέργεια, γεγονός που σημαίνει ότι η κυβέρνηση Τσίπρα εφαρμόζει ήδη απαρέγκλιτα το μνημόνιο της κυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου και όλα τα βάρβαρα αντιλαϊκά μέτρα που περιέχει και στο τέλος του τετραμήνου θα ελεγχθεί και θα αξιολογηθεί για την «επιτυχή ολοκλήρωση» ή όχι της εφαρμογής του. Και όχι μόνο. Με τον κίνδυνο πιστωτικής ασφυξίας, το κλείσιμο της κάνουλας χρηματοδότησης από την ΕΚΤ και απειλώντας με επανάληψη του σεναρίου της Κύπρου, ο γερμανικός ιμπεριαλισμός κλιμακώνει τις πιέσεις και τους εκβιασμούς, απαιτώντας την άμεση εφαρμογή νέων αντιλαϊκών μνημονιακών μέτρων. Και αυτά τα μέτρα σκαρώνονται τώρα και θα ανακοινωθούν τις επόμενες μέρες. Οι αρχικοί λεονταρισμοί της κυβέρνησης έγιναν φύλλο και φτερό. Αυτό που απέμεινε είναι το αριστερό περιτύλιγμα, αυτή η γελοιοποίηση της μεταβάπτισης της τρόικας σε θεσμούς. Γιατί κατά τα άλλα η τρόικα είναι παρούσα. Τα τεχνικά κλιμάκια είναι εδώ, ο ξένος έλεγχος σφίγγει τη θηλιά, η περιβόητη διαγραφή του χρέους μάς τελείωσε και αυτό που απέμεινε είναι μια πολιτική που έρχεται να νομιμοποιήσει στη συνείδηση του αριστερού και δημοκρατικού κόσμου τα ιμπεριαλιστικά μνημόνια με αριστερά εύσημα, αμαυρώνοντας και δυσφημίζοντας τις ιδέες και τους αγώνες της Αριστεράς. Επιβεβαιώνεται, έτσι, για άλλη μια φορά, πως μέσα στα πλαίσια της ΕΕ, η συνέχιση της αντιλαϊκής επίθεσης, τα αλλεπάλληλα κύματα αντεργατικών μέτρων, η υπαγωγή κάτω από τον ασφυκτικό ιμπεριαλιστικό έλεγχο και επιτήρηση είναι μονόδρομος. Η μορφή μόνο και το περιτύλιγμα μπορούν να αλλάξουν.

3

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 4

Σ

7+1 νέες μέθοδοι της καινούριας κυβέρνησης για να συνεχίσει τις πολιτικές της προηγούμενης

τα τελευταία πέντε μνημονιακά χρόνια απολαύσαμε την ικανότητα των ελληνικών κυβερνήσεων και συγκυβερνήσεων στην προώθηση των αντιδραστικών τους σχεδίων και νομοσχεδίων. Για να περιορίσουν τις αντιδράσεις των (πληττόμενων) ευρύτερων κομματιών της κοινωνίας, η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, μαζί με τα «αριστερά» και δεξιά δεκανίκια τους, υιοθέτησαν μια σειρά μεθόδων, επιχειρώντας να συγκαλύψουν την βάρβαρη επίθεση που εξαπέλυαν, να μετριάσουν τις κοινωνικές αντιδράσεις ενάντια στις αντιλαϊκές πολιτικές που υλοποιούσαν, να κρύψουν την αλήθεια, να συσκοτίσουν, να αποπροσανατολίσουν, να διαιρέσουν. Στην αρχή, εφάρμοσαν πραγματική καταιγίδα νομοθετημάτων, μεθόδευσαν «Blizzkireg», «πόλεμο-αστραπή» όπως θα δίδασκαν και οι εταίροι μας, Γερμανοί, με πρόθεση να αιφνιδιάσουν την ανέτοιμη ελληνική κοινωνία. Όταν είχαν έμπνευση, έδιναν ευφάνταστους τίτλους στα χαράτσια και στους καινούριους φόρους, βαφτίζοντάς τες εισφορές «αλληλεγγύης», «πράσινα» τέλη, κοκ., πάντα βέβαια για το καλό των συνανθρώπων μας αλλά και του περιβάλλοντος. Άλλες φορές, διακήρυξαν πλήρη νομοθετική ισοπέδωση και τελευταία στιγμή απέσυραν ένα ή δύο άρθρα (από τα δεκάδες άλλα) που ψηφίστηκαν στα πολυνομοσχέδια-εκτρώματα, ώστε να δημιουργήσουν μια αίσθηση ανακούφισης και ανάσας στον ελληνικό λαό. Δίπλα στα διάφορα ιδεολογήματα που εξηγούσαν γιατί είναι «αναγκαία» τα νέα μέτρα, οι μνημονιακές κυβερνήσεις εφάρμοσαν σε κοινωνική κλίμακα μια πραγματικά ευρεία γκάμα από μεθόδους και ψυχολογικά τεχνάσματα για να υποστηρίξουν ακριβώς την επιβολή των μέτρων. Όμως το νέο έτος έφερε την αλλαγή σκυτάλης στην κυβερνητική εξουσία. Για εκείνους που μπορούν να διατηρούν την ειλικρίνεια των οφθαλμών τους, είναι καθαρό ότι ο ΣΥΡΙΖΑ (με την αμέριστη αρωγή των ΑΝΕΛ) ήρθε στα πράγματα για να συνεχίσει ευκολότερα ή επιτυχέστερα τη δουλειά των προκατόχων του. Παραφράζοντας τη γνωστή ιστορική ρήση, θα μπορούσαμε να πούμε ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ είναι η συνέχιση της πολιτικής της ΝΔ, με άλλα μέσα». Βέβαια, μαζί με τα δικά του ιδεολογήματα και πολιτικά επιχειρήματα, ο ΣΥΡΙΖΑ κουβαλάει και το δικό του σετ μεθόδων, για να στρώσει το 4

έδαφος στην εφαρμογή της πολιτικής του. Δυστυχώς, το αντιλαϊκό μενού της νέας κυβέρνησης δεν μπορεί παρά να σερβίρεται με αντιλαϊκές μεθόδους: με διαστρέβλωση της αλήθειας, με εξαπάτηση της κοινής γνώμης, με καλλιέργεια της αναμονής, της απραξίας και της ηττοπάθειας. Αφήνοντας κατά μέρος το κυρίως μενού, δηλαδή το περιεχόμενο της πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ, σταχυολογούμε εδώ 7+1 από τις μεθόδους που έχει επιλέξει να υιοθετήσει, για να υπηρετήσει την προώθηση του νέου κύματος αντικοινωνικών μέτρων.

1: Η «αριστερή» ψευτοδιανόηση Όχι άλλη λιτότητα, αλλά «λιτό βίο» προτείνει ο Βαρουφάκης. Στην πραγματικότητα, παρόμοια πρόκληση, σε πιο μαζική κλίμακα, διέπραττε και ο ΟΗΕ όταν πριν λίγο καιρό συνιστούσε την «εντομοφαγία» σε όλους τους λαούς της υφηλίου, ως λύση στο πρόβλημα επισιτισμού του πλανήτη. Όμως άλλο πράγμα είναι να τρως έντομα επειδή διαπιστώνεις ότι έχουν πρωτεΐνες, και άλλο πράγμα να τρως έντομα επειδή, απλώς, δεν υπάρχει κάτι άλλο να φας. Άλλο πράγμα είναι να διάγεις λιτή ζωή επειδή το επιλέγεις, και άλλο πράγμα είναι να κάνεις λιτή ζωή επειδή το πορτοφόλι σου δεν σου επιτρέπει σχεδιασμούς για οτιδήποτε άλλο πέρα από το αναγκαίο. Με «διανοουμενίζουσες» ή «αριστεροφανείς» διαδρομές, ο ΣΥΡΙΖΑ καταλήγει, σε πολλές περιπτώσεις, στο ίδιο πολιτικό «δια ταύτα» με τους προκατόχους του.

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 5

2: Η μετονομασία Η νέα κυβέρνηση «έσβησε» την τρόικα χωρίς καν να ψηφίσει σχετικό νόμο. Τελικά, ήταν πιο εύκολο ακόμη κι απ’ ό,τι περιμέναμε. Με μία κίνηση που, φιλοσοφικά, είναι διαποτισμένη από ιδεαλισμό, ο ΣΥΡΙΖΑ μπόρεσε να εξαφανίσει κάτι στερώντας του την ονομασία του. Αφού κανείς δεν μιλάει πια για «τρόικα», αυτή παύει να υπάρχει! Χαράς ευαγγέλια για τον ελληνικό λαό! Στη συνέχεια ο ΣΥΡΙΖΑ έδωσε βέβαια, χάριν συνεννοήσεως, υπόσταση σε κάτι άλλο (στους «θεσμούς»), αναδεικνύοντας έναν νέο όρο στο καθημερινό μας λεξιλόγιο. Στον φιλοσοφικό διαξιφισμό αιώνων που κορυφώθηκε τον Μεσαίωνα, με αντικείμενο διαμάχης την προτεραιότητα στα «ρεάλια» (τα ίδια τα πράγματα) ή στα «νομινάλια» (τις ονομασίες των πραγμάτων), η νέα κυβέρνηση συμπαρατάχθηκε με τα δεύτερα, τα αδειανά πουκάμισα. Οι μετονομασίες που διενεργεί ο ΣΥΡΙΖΑ κυμαίνονται από προσβολές της ανθρώπινης νοημοσύνης και τον εμπαιγμό (βλέπε μετονομασία «αξιολόγησης» σε …«αποτίμηση») μέχρι την εγκληματική συγκάλυψη (βλέπε μετονομασία «καπιταλιστικής κρίσης» σε …«ανθρωπιστική κρίση»).

3: Η συνέχεια του κράτους Όλες οι ιδιωτικοποιήσεις που ξεκίνησαν επί Σαμαρά, και επιπλέον αυτές που …δρομολογήθηκαν, θα ολοκληρωθούν. Ακόμη και για τις περιπτώσεις εκείνες κατά τις οποίες απλώς κατατέθηκαν οι αρχικές προσφορές, η «εξυγίανση» των επιχειρήσεων, δηλαδή το ξεπούλημά τους και η διασπάθιση του δημόσιου πλούτου, είναι αναπόφευκτη. Αυτό συμβαίνει διότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πρέπει να επιδείξει ασυνέχεια στις κορυφαίες επιλογές της προηγούμενης κυβέρνησης. Έτσι, θα αποπληρωθούν και όλες οι δόσεις και όλες οι υποχρεώσεις, για τις οποίες έβαλαν φαρδιά-πλατιά τη δουλοπρεπή υπογραφή τους οι ΝΔ και ΠΑΣΟΚ. Μπορεί να χάνουμε σε επίπεδο διαβίωσης, κερδίζουμε όμως στην κρατική συνέχεια! Παρεμπιπτόντως, οι περισσότεροι καινούριοι ΣΥΡΙΖΑίοι βουλευτές θα χρησιμοποιήσουν τελικά τις βουλευτικές λιμουζίνες, μιας και τις είχε προπληρώσει η κυβέρνηση Σαμαρά.

4: Η δημιουργική ασάφεια Οι ΣΥΡΙΖΑιοι, προμαχούντος Βαρουφάκη, κατέκτησαν ευρωπαϊκές νίκες, τη

μία μετά την άλλη. Παραδεχόμενοι την ήττα τους, οι συνάδελφοι ευρωπαίοι αξιωματούχοι, ζήτησαν από τον Έλληνα υπουργό οικονομικών να τους επιτρέψει να είναι δημιουργικώς ασαφείς στις χώρες τους, δηλαδή να μην πούνε όλη την αλήθεια στα κοινοβούλιά τους, ότι τους έκανε σκόνη ένας Έλληνας χωρίς γραβάτα, και ρεζιλευτούν. Ο Βαρουφάκης, δέχτηκε. Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της παγκόσμιας διπλωματίας, που η ασάφεια σε μια συμφωνία βγαίνει σε όφελος του αδύνατου, και όχι εκείνου που υπαγορεύει τους όρους της συμφωνίας. Παλαιότερα «δημιουργική λογιστική», σήμερα «δημιουργική ασάφεια»: να μια ακόμη «συνέχεια» του κράτους! Στην πραγματικότητα η κορυφή των «δημιουργικών» διεργασιών της κυβέρνησης εντοπίζεται στη σχέση της προς τον ελληνικό λαό (και στην απόπειρα εξαπάτησής του), και όχι βέβαια προς τους δανειστές και κηδεμόνες της.

5: Η χαοτική εξίσωση Ψ = Α/Σ (1,0∙Σ) + Β/Γ (0,7∙Σ) + Δ/Ε (0,2∙Σ). Όχι, δεν πρόκειται για κάποια μαθηματική πράξη με έξι αγνώστους. Πρόκειται, κυριολεκτικά, για τον τύπο που αποδίδει τον νέο τρόπο εκλογής Πρυτάνεων στα Πανεπιστήμια. Ο «μαρξιστής», …αθεόφοβος νέος υπουργός παιδείας, εμπλούτισε με τον συγκεκριμένο αλγόριθμο (sic) και σχετικές επεξηγήσεις, την πρόταση του πολυνομοσχεδίου που θα κατατεθεί από τον ίδιο και την κυβέρνηση. Από τη δημιουργική ασάφεια, στην …εξαντλητική σαφήνεια. Ο αλγόριθμος περιέχεται σε ένα από τα 50 άρθρα, σε μία από τις δεκάδες σελίδες του προσφάτως παρουσιασμένου πολυνομοσχεδίου για την παιδεία. Μικρή λεπτομέρεια: ακόμη κι αν καλοπροαίρετα δεχόμασταν, για ένα δευτερόλεπτο, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ όντως ενδιαφέρεται να καταστήσει, σε αντίστοιχες περιπτώσεις, απόλυτα σαφείς τις μεταρρυθμίσεις του, ωστόσο εκ των πραγμάτων αυτές καθίστανται ακατάληπτες και απρόσιτες.

6: Η διπλή (και τριπλή) γλώσσα Μιας και αναφερθήκαμε στη εξαντλητική σαφήνεια της κυβέρνησης, όπως μάλιστα αυτή εκδιπλώθηκε, σε όλο της το μεγαλείο, στις προτάσεις του πολυνομοσχεδίου για την παιδεία, αξίζει μια αναφορά σε ένα από τα κεντρικότερα θέματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης όλου του προηγούμενου εξαμήνου: στις διαγραφές χιλιά5

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 6

δων φοιτητών από τα ΑΕΙ και ΤΕΙ της χώρας. (Και) στην περίπτωση αυτή, οι αρκετά σαφείς προεκλογικές δεσμεύσεις του ΣΥΡΙΖΑ (ότι δεν θα διαγραφεί ούτε ένας φοιτητής), μετεκλογικά μετατράπηκαν σε δύο …έως τρεις -και μάλιστα αντιφατικές μεταξύ τους- προσεγγίσεις στο πρόβλημα, από τα πλέον υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Παιδείας: άλλα έλεγε ο υπουργός (πρότεινε… ατομικές συνεντεύξεις και επανεγγραφές με το μέτρο!), άλλα έλεγε ο αναπληρωτής υπουργός (επέμενε ότι οι φοιτητές δεν θα διαγραφούν) με περίπου παραπλήσια τοποθέτηση του γενικού γραμματέα του υπουργείου. Ομοίως, στο θέμα του ΑΣΕΠ και των εξετάσεων για πρόσληψη προσωπικού, άλλη είναι η άποψη του διατύπωνε ο Κουράκης (έλεγε ότι θα καταργηθεί, διότι καταστρατηγεί τα πτυχία), άλλη ήταν η άποψη του Μπαλτά (δεν εξέταζε κατάργηση του θεσμού) και άλλη (μάλλον) φαίνεται ότι δρομολογείται. Τι στο καλό, θα πει κάποιος καλοπροαίρετος, τρεις άνθρωποι μέσα σε ένα υπουργείο, δεν μπορούν να συνεννοηθούν μεταξύ τους, τουλάχιστον να μην εκτίθενται μεταξύ τους; Ή μήπως, θα πει κάποιος κακοπροαίρετος, ο ΣΥΡΙΖΑ ακριβώς επιδιώκει αυτόν τον ιδιότυπο «πλουραλισμό» απόψεων, επιχειρώντας να ικανοποιεί (ως προς τις υποσχέσεις που δίνει) όλα τα γούστα;

7: Η αποσιώπηση Πρόκειται για το ακριβώς αντίθετο της πολυγλωσσίας, δηλαδή της μεθόδου 6, ή, κατά μια εξίσου σωστή ερμηνεία, για προέκταση της μεθόδου 6. Όταν ο ΣΥΡΙΖΑ επιθυμεί να «θάψει» ένα θέμα και, μαζί του, τις υποχρεώσεις του που απορρέουν από αυτό, έχει δύο επιλογές: ή την πλήρη αποσιώπηση, ή την υπέρμετρη πολυγλωσσία, οπότε η κοινή γνώμη δεν γνωρίζει ποια απ’ όλες τις γλώσσες ισχύει. Πόσα και πόσα ακούσαμε, διαφορετικές εκδοχές επί εκδοχών, για το πλάνο της κυβέρνησης να

6

αυξήσει τον κατώτατο μισθό. Λαμπρά! Σε αναμονή της πολυπόθητης αυτής αύξησης, σήμερα, άλλοι περιμένουν το τέλους του πρώτου εξαμήνου του 2015, άλλοι τον Σεπτέμβρη, άλλοι τη …δημοσιονομική δυνατότητα. Τα υπόσχεται όλα, ταυτόχρονα, ο ΣΥΡΙΖΑ. Από την άλλη πλευρά, όσο λαλίστατος ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ προεκλογικά, για επαναφορές δώρων και επιδομάτων σε μισθωτούς και συνταξιούχους, τόσο «ήσυχος» διατελεί μετεκλογικά.

8: Η προαίρεση Η μέθοδος αυτή θα μπορούσε να ονομαζόταν και «μετατροπή της ανάγκης σε φιλοτιμία». Ένας από τους νέους φόρους που θέλει, λέει, να φέρει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είναι αυτός που οι αμερικάνοι αποκαλούν «fat tax», ελληνιστί «φόρος λίπους». Επιβάλλεται σε προϊόντα που έχουν πολλά κορεσμένα λιπαρά ή πολύ ζάχαρη (ή πολύ αλάτι ή πολύ οτιδήποτε), αποτρέποντας την υπερβολική κατανάλωσή τους. Με τον τρόπο αυτό, πρακτικά κάνουμε καλό στην υγεία μας. Και στην τσέπη μας. Παράλληλα κάνουμε καλό και στα υπουργεία Υγείας και Οικονομικών. Μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να εξωραΐζει τον παγκόσμιο ιμπεριαλισμό, χορηγώντας, από την όποια θέση του, συγχωροχάρτια σε εγκλήματα διεθνούς κλίμακας, μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να συνεχίζει τις κοινωνικά ισοπεδωτικές πολιτικές της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, αλλά η παχυσαρκία και το ζάχαρο θα χτυπηθούν αλύπητα. Δεκάδες ακόμη μέθοδοι, επικοινωνιακά τρικ, ψυχολογικές τεχνικές, θα επιστρατευτούν από την νέα «αριστερή» κυβέρνηση για να υπηρετήσουν τις πολιτικές της κατευθύνσεις. Επιτυχημένα ή μη, τα τεχνάσματα ενός καλούμενου «ΣΥΝασπισμου ΡΙΖοσπαστικής Αριστεράς», απλά μάς προϊδεάζουν για το ουσιαστικό πρόβλημα, και κίνδυνο, την ίδια την πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ και της κυβέρνησής του.

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 7

ΦΟΙΤΗΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Ε

«Αξιολόγησε το μόνος σου» λέει στους φοιτητές η ΔΑΠ-ΝΔΦΚ

μφανώς δυσαρεστημένη από το κοινοβουλευτικό εκλογικό αποτέλεσμα, η ΔΑΠΝΔΦΚ επιζητά την υλοποίηση όσων πιστά υπηρέτησε τόσα χρόνια, αυτή τη φορά όχι από την πολιτική ηγεσία αλλά από τους ίδιους τους φοιτητές. Με ανάρτησή της στο διαδίκτυο καλεί τους φοιτητές να συμμετέχουν ενεργά σε μία διαδικασία χαρτογράφησης των βασικότερων προβλημάτων των σχολών μας. Και συνεχίζει: Η νέα μας καμπάνια από τη μία έχει ως στόχο να υπογραμμίσει τον θεσμό της αξιολόγησης μέσα από τις επίσημες διαδικασίες, από την άλλη να ενισχύσει τη φωνή και τη συμμετοχή των φοιτητών στην διαχείριση των προβλημάτων που θίγουν την ποιότητα των σπουδών μας. Η διαδικασία θα πραγματοποιηθεί μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας με το όνομα «Αξιολογώ», η οποία θα είναι διαθέσιμή στο portal dap.gr/aksiologis. Χωρίς κανείς να διαβάσει ολόκληρη την ανάρτηση, καταλαβαίνει γρήγορα που το πάει η ΔΑΠ-ΝΔΦΚ! Το γεγονός, βέβαια, ότι η ηλεκτρονική πλατφόρμα αξιολόγησης βρίσκεται στο site της ΔΑΠ-ΝΔΦΚ είναι δηλωτικό της αντικειμενικότητας της! Η συζήτηση περί αξιολόγησης έχει χρονίσει στην ελληνική εκπαίδευση και όχι μόνο. Κατά καιρούς δημοσιογράφοι, άνθρωποι των γραμμάτων, πολιτικοί και άλλοι δημοσιολογούντες επικαλούνται την αναγκαιότητα μιας γενικής και αόριστης αξιολόγησης. Παρά την διαρκή επίκληση μιας αντικειμενικής μεθόδου που θα αναδείξει τα προβλήματα της δημόσιας διοίκησης, όπως είναι π.χ. ο μεγάλος αριθμός δημοσίων υπαλλήλων (γιατρών, εκπαιδευτικών, καθαριστριών, σχολικών φυλάκων και όλων λίγο πολύ των ομάδων εργαζομένων που απασχολούνται στο δημόσιο τομέα) η από τα πριν πρόβλεψη και συνήθως υλοποίηση μιας πολιτικής περιορισμού του αριθμού των υπαλλήλων αποκαλύπτει την πραγματική της διάσταση. Και αυτή συνίσταται στην χρήση των διάφορων αξιολογήσεων σαν «επιστημονικό εχέγγυο» υλοποίησης της αντιλαϊκής πολιτικής. Θα ήταν άδικο βεβαίως να ξεχάσουμε τα μεγάλα φιάσκο των αξιολογήσεων, όλες εκείνες δηλαδή τις διαδικασίες και μετρήσεις που έβγαζαν τα αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που επιδίωκε η μνημονιακή πολιτική και οι κυβερνήσεις της. Τέτοια ήταν εκείνη της Eurostat που κατέρριψε τον μύθο περί υπέρο-

γκου ελληνικού δημοσίου τομέα, αφού η Ελλάδα, παρά τις γεωγραφικές τις ιδιαιτερότητες (νησιωτική χώρα) και τις όποιες ιδιαίτερες ανάγκες απορρέουν από αυτές, βρίσκεται κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο στον πληθυσμό των δημοσίων υπαλλήλων. Μια ακόμη ήταν η αξιολόγηση του διοικητικού προσωπικού των ΑΕΙ, που, ενώ γινόταν λόγος για υπεράριθμους υπαλλήλους, αποδείχτηκε, και με τη σφραγίδα της «επιστήμης» πως και λείπουν υπάλληλοι και στα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια υπάρχει πολύ ευνοϊκότερη αναλογία διοικητικών-φοιτητών. Φυσικά οι κυβερνήσεις δεν πτοήθηκαν ακόμα και με τα αποθαρρυντικά, γι´ αυτές και τις πολιτικές τους, αποτελέσματα των αξιολογήσεων. Συνέχισαν απρόσκοπτες το έργο τους όπως το επιτάσσει η μία και μοναδική αξιολόγηση που ακολουθούν πιστά και αυτή δεν είναι άλλη από την αξιολόγηση των «εταίρων» αναφορικά με την υλοποίηση του μνημονιακού προγράμματος Η αξιολόγηση που εξήγγειλε η ΔΑΠΝΔΦΚ δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από όλες τις προηγούμενες αξιολογήσεις που διεξάγονται κατά καιρούς. Θα αποτελέσει ένα ακόμη όπλο στην κατασυκοφάντηση της δημόσιας παιδείας και των φοιτητικών κεκτημένων. Άλλωστε η ΔΑΠ-ΝΔΦΚ, δρώντας σαν συνδικαλιστικός βραχίονας της ΝΔ, φέρει την βασικότερη ευθύνη για την εφαρμογή των πιο εξοντωτικών μέτρων που εφαρμόστηκαν μεταπολιτευτικά στο πεδίο της εκπαίδευσης, Από το σχέδιο Αθηνά, με ενδιάμεση στάση το κούρεμα των αποθεματικών των πανεπιστημίων, μέχρι τις διαγραφές φοιτητών, η ΔΑΠ-ΝΔΦΚ έχει βάλει τη σφραγίδα της! Μόνο ειρωνεία και χλευασμός προς το πρόσωπο των φοιτητών μπορεί να αποτελέσει μια αξιολόγηση που τη διεξάγει η πρώην κυβερνητική παράταξη! Λες και δεν ήταν αυτή που εκθείαζε τα μέτρα, λες και δεν ήταν αυτή που εμπόδιζε τους φοιτητές να συνεδριάσουν και να αγωνιστούν απέναντι σε όλα αυτά τα μέτρα, που τώρα έρχεται και αξιολογεί τα αποτελέσματα τους... Το φοιτητικό κίνημα πρέπει να απομονώσει τη ΔΑΠ-ΝΔΦΚ! Δεν έχει απολύτως τίποτα να προσφέρει στους φοιτητές πέρα από την υποστήριξη των παλιών και νέων αντιεκπαιδευτικών μέτρων. Να απορρίψει την αξιολόγηση που εξαγγέλλει, αλλά και κάθε άλλη, ακόμα και αν φέρει νέο, δημιουργικά ασαφές, όνομα και έχει σφραγίδα προέλευσης την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ! Κωνσταντίνος Μ.

7

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 8

Ι

ΑΡΕΝ-ΕΑΑΚ: Δύο όψεις του ίδιου νομίσματος

διαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η στάση των δυνάμεων αυτών μετά τις εκλογές της 25ης Γενάρη, την επικράτηση του ΣΥΡΙΖΑ και τη συγκρότηση κυβέρνησης μαζί με το αντιδραστικό ακροδεξιό κόμμα των ΑΝΕΛ. Η ΑΡΕΝ και η ΕΑΑΚ, παρά ορισμένες επιμέρους διαφοροποιήσεις, επί της ουσίας αποτελούν από τις εκλογές και μετά τη φωνή της «κυβερνώσας αριστεράς» στις σχολές, είτε υποστηρίζοντας ανοιχτά και απροκάλυπτα την κυβερνητική πολιτική (ΑΡΕΝ), είτε ασκώντας μια «αριστερή πίεση» σε μία κατά τ’ άλλα προοδευτική διακυβέρνηση (ΕΑΑΚ).

Για την ΑΡΕΝ

Σε ανακοίνωση της ΑΡΕΝ Φιλοσοφικής διαβάζουμε τα εξής: «…καταρρίπτοντας την λογική της ανάθεσης και της “από τα πάνω” λύσης, οι αγώνες και η κινηματική δράση δεν τελειώνουν εδώ. Αντίθετα, η ύπαρξη ενός ευνοϊκού πεδίου διάδρασης της κοινωνικής βάσης με τις θεσμικές εξουσίες ανοίγει νέες προοπτικές για τα κινήματα και παρουσιάζει πρόσφορο έδαφος για νέες πιο αναβαθμισμένες διεκδικήσεις». Αυτός είναι ο ρόλος που επιφυλάσσει η ΑΡΕΝ για το φοιτητικό κίνημα. Ένα φοιτητικό κίνημα-ουρά του υπουργείου και της κυβέρνησης, το οποίο απλώς θα πιέζει την κυβέρνηση για την εφαρμογή των δεσμεύσεών 8

της.

Η αντίληψη αυτή είναι μία από τις πιο ηττοπαθείς, μοιρολατρικές και ρεφορμιστικές αντιλήψεις που έχουν εκφραστεί τα τελευταία χρόνια από φοιτητικές παρατάξεις που αναφέρονται στην αριστερά. Και αυτό συμβαίνει για δύο βασικούς λόγους. Ο πρώτος είναι διότι η τοποθέτηση της ΑΡΕΝ αντιλαμβάνεται το φοιτητικό κίνημα σαν ετεροκαθοριζόμενο από την κυβερνητική πολιτική και τις προεκλογικές υποσχέσεις των κομμάτων που απαρτίζουν τη συγκυβέρνηση. Ένα πραγματικά αγωνιστικό και μαχητικό φοιτητικό κίνημα δεν μπορεί να καθορίζει τους στόχους πάλης, τα αιτήματα και τις διεκδικήσεις του με βάση την ανοχή ή όχι της κυβέρνησης απέναντι τους. Το πεδίο διεκδικήσεων του φοιτητικού κινήματος -όπως έχει δείξει επανειλημμένα η πείρα και αποδεικνύει σήμερα η ίδια η ζωή και η πραγματικότητακαθορίζεται πρώτα και κύρια από το τι έχουν να αντιπαλέψουν οι φοιτητές (διαγραφές, νόμοςπλαίσιο Διαμαντοπούλου, σίτιση, στέγαση, συγγράμματα, μεταφορές κ.λπ.), καθώς και από το ίδιο το επίπεδο οργάνωσης, πολιτικοποίησης και συνειδητότητας του φοιτητικού κινήματος. Δηλαδή από το αν οι φοιτητές έχουν συλλογικά όργανα, ποιες δυνάμεις κυριαρχούν σε αυτά, αν πραγματοποιούν Γενικές Συνελεύσεις, αν είναι πολιτικοποιημένοι, ποια είναι η σχέση τους με το εργατικό-λαϊκό κίνημα κ.ο.κ. Η άποψη που λέει πως οι φοιτητές καθορίζουν τα αιτήματά τους με βάση την ανεκτικότητα της εκάστοτε κυβέρνησης είναι μία άποψη ηττοπαθής, που μετατρέπει το φοιτητικό κίνημα σε απολογητή και ουρά της κυβερνητικής αντιλαϊκής πολιτικής. Ο δεύτερος λόγος για τον οποίο η γραμμή της ΑΡΕΝ υποσκάπτει στην πραγματικότητα το φοιτητικό κίνημα, είναι διότι παίζει το ρόλο του πυροσβέστη των φοιτητικών αντιδράσεων, αποπροσανατολίζοντας τους φοιτητές από τα πραγματικά τους προβλήματα. Όλο το προηγούμενο διάστημα, ακριβώς εξαιτίας της αδυναμίας της να δώσει επαρκείς και ουσιαστικές απαντήσεις για τα κεντρικά πολιτικά προβλήματα που απασχολούν το λαό μας (κατ’ επέκταση και τους φοιτητές), μιας και όλη η τοποθέτησή της περιοριζόταν στην παραπομπή στις κάλπες και τις εκλογές, η ΑΡΕΝ αρεσκόταν στο να προτείνει αντι-δομές, όπως αυτοδιαχειριζόμενα κυλικεία, συλλογικές κουζίνες και διάφορα άλλα ευφάνταστα, που προφανώς καμία σχέση δεν είχαν με τα προβλήματα των φοιτητών.

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 9

Μετά τις εκλογές, η ΑΡΕΝ θεώρησε πως το φοιτητικό κίνημα πρέπει να θέσει νέες πιο αναβαθμισμένες διεκδικήσεις, καθώς όλες οι φοιτητικές διεκδικήσεις του προηγούμενου διαστήματος έχουν λίγο-πολύ δρομολογηθεί στο να ικανοποιηθούν από το υπουργείο. Τι κι αν η επαναφορά του ασύλου υποσκάπτεται με τις διατυπώσεις του νέου πολυνομοσχεδίου, τι κι αν οι επανεγγραφές ενός αριθμού των διαγραμμένων φοιτητών προτάθηκε να μετατραπούν σε ατομικές συνεντεύξεις (στις οποίες θα ελέγχονται οι λόγοι καθυστέρησης απόκτησης του πτυχίου και θα υπάρχει δέσμευση από την πλευρά των φοιτητών πως θα τελειώσουν τις σπουδές τους σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα), τι κι αν διατηρούνται τα όρια σπουδών, τι κι αν δεν άνοιξε ούτε μισή σχολή που έκλεισε από το «σχέδιο Αθηνά», τι κι αν οι προϋπολογισμοί των τριτοβάθμιων ιδρυμάτων παραμένουν πετσοκομμένοι… Η ΑΡΕΝ, πραγματοποιώντας ένα λογικό άλμα, τα ξεπερνάει όλα αυτά και θέτει το ζήτημα των «πιο αναβαθμισμένων διεκδικήσεων». Οι οποίες, ποιες είναι παρεμπιπτόντως; Διαβάζουμε στην ίδια ανακοίνωση: «Το φοιτητικό κίνημα διεκδικεί πλέον τη θέση του μέσα σε ένα δωρεάν δημόσιο πανεπιστήμιο, με τον ενεργό του ρόλο τόσο στον προσδιορισμό του γνωστικού του αντικειμένου, όσο και στις διαδικασίες της διοίκησης του πανεπιστημίου. Γιατί αν δεν έχουν λόγο οι ίδιοι οι φοιτητές και οι φοιτήτριες για το πρόγραμμα σπουδών τους και είναι τελείως αποκλεισμένοι από την διοίκηση του πανεπιστημίου τους, είναι επισκέπτες στο σπίτι τους.» Τώρα μάλιστα! Δηλαδή ο ρόλος που η ΑΡΕΝ επιφυλάσσει στους φοιτητικούς συλλόγους είναι αυτός της συνδιοίκησης του πανεπιστημίου; Ας αναφέρουμε εδώ πως αποτελεί πάγιο αίτημα (και) της ΔΑΠ-ΝΔΦΚ η μεγαλύτερη εκπροσώπηση των φοιτητών στα όργανα διοίκησης, καθώς και η διαμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών. Θα ρωτούσε κανείς «και γιατί είναι τόσο κακό να διοικούν και οι φοιτητές το πανεπιστήμιο»; Το ζήτημα βεβαίως δεν έγκειται στη διοίκηση ή όχι του πανεπιστημίου, αλλά πρώτιστα έγκειται στον κοινωνικό και πολιτικό του ρόλο. Το πανεπιστήμιο, όπως και το σχολείο, όπως και συνολικά η εκπαίδευση, επειδή ακριβώς δεν είναι ξέχωρο από την κοινωνία, αντανακλά και αναπαράγει την ιδεολογία και τις αντιλήψεις της κυρίαρχης τάξης. Φυσικά και πρέπει οι φοιτητές να διεκδικούν καλύτερα και όσο πιο σύγχρονα προγράμματα σπουδών γίνεται, αλλά η αντίληψη της συνδιοίκησης μετατρέπει τους φοιτητές σε συνομιλητές του υπουργείου και σε διαχειρι-

στές της κακής οικονομικής κατάστασης των τριτοβάθμιων ιδρυμάτων. Το φοιτητικό κίνημα οφείλει να είναι διεκδικητικό, μαχητικό και αγωνιστικό και όχι να συζητάει στα τραπέζια του «κοινωνικού διαλόγου» τους όρους διαχείρισης της διάλυσης των πανεπιστημίων και της δημόσιας δωρεάν παιδείας.

Για την ΕΑΑΚ

Η ΕΑΑΚ από την άλλη, παίζει τον ίδιο περίπου ρόλο με την ΑΡΕΝ, ίσως με μια μεγαλύτερη δόση κούφιων υπερεπαναστατικών συνθημάτων, ακριβώς για να κρύψει τη συμβιβαστική της πολιτική. Βέβαια η ΕΑΑΚ, ανάλογα με την κυριαρχία της μιας ή της άλλης δύναμης που την απαρτίζουν, λέει σε κάθε σχολή διαφορετικά πράγματα, δηλωτικό της οπορτουνιστικής και τυχοδιωκτικής πολιτικής της λεγόμενης «αντικαπιταλιστικής αριστεράς». Σε κείμενο συμβολής του σχήματος ΑΝΑΣΑ της ΕΑΑΚ στο Πάντειο στο παναττικό συντονιστικό των ΕΑΑΚ στις 28/2 διαβάζουμε τα εξής αριστερά και επαναστατικά για τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ: «…είναι μια αστικοδημοκρατική κυβέρνηση με αρκετά πιο δημοκρατικά και προοδευτικά αντανακλαστικά που θα προσπαθήσει να προχωρήσει σε μια σειρά από θεσμικές τομές που θα επιχειρήσουν να λειάνουν με έναν τρόπο τον μέχρι τώρα εμπεδωμένο κορμό των μνημονιακών μεταρρυθμίσεων και να ορίσει μια νέα διαλεκτική διεύρυνσης της συμμετοχικότητας από πλευράς των κινημάτων και προσπάθειας 9

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 10

άρσης μιας σειράς μνημονιακών κεκτημένων σε επιμέρους κοινωνικούς χώρους και μέτωπα.» Και στη συνέχεια: «Επί της ουσίας, μιλάμε για μια κυβέρνηση αρκετά πιο “ευάλωτη” σε παραχωρήσεις προς το λαϊκό κίνημα, γεγονός που σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να σημαίνει επανάπαυση, ανάθεση και προσαρμογή σε μια παραχωρητική συνθήκη προς όφελος των αγωνιζόμενων δυνάμεων». Μην μπερδεύεστε με την ανακοίνωση της ΑΡΕΝ που παραθέσαμε πιο πάνω, αυτό είναι κείμενο της ΕΑΑΚ, όσο κι αν ψάχνουμε τις διαφορές ανάμεσα στα δύο κείμενα με τα …κιάλια! Δε θα μπορούσε να υπάρχει μια πιο ξεκάθαρη ομολογία από την πλευρά της ΕΑΑΚ για το ρόλο της «αριστερής πίεσης» που ευαγγελίζεται να παίξει το φοιτητικό κίνημα. Ένα φοιτητικό κίνημα που το θέλουν σκυφτό και υποταγμένο, με τις όποιες διεκδικήσεις και αγώνες να περιορίζονται στα πλαίσια της αστικής διακυβέρνησης και των ορίων της. Ακριβώς, κάτω απ’ την ίδια πολιτική λογική με την ΑΡΕΝ, η ΕΑΑΚ παλεύει για ένα φοιτητικό κίνημα που τα αιτήματα, οι στόχοι πάλης και οι διεκδικήσεις του θα καθορίζονται από το βαθμό ανεκτικότητας της εκάστοτε κυβέρνησης. Για την ΕΑΑΚ, η «αστικοδημοκρατική κυβέρνηση» με τα προοδευτικά και τα δημοκρατικά αντανακλαστικά μάλλον υφίσταται σε ένα αόριστο και αφηρημένο οικονομικό, κοινωνικό και πολιτικό πλαίσιο. Όταν κορυφαία στελέχη της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, όχι μόνο δεν αμφισβητούν, αλλά αποδέχονται την αντιλαϊκή πολιτική και δεσμεύονται για τη συνέχιση των μνημονιακών μεταρρυθμίσεων, όταν ο ίδιος ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ομολογεί πως η κυβέρνησή του θέλει να εφαρμόσει απλώς «ένα άλλο μείγμα πολιτικής», όταν γίνεται σαφές σε όλους τους τόνους πως «η Ελλάδα θα τηρήσει στο έπακρο όλες τι δεσμεύσεις της», κάθε φωνή «αριστερής πίεσης» στην κυβέρνηση για την τήρηση των προεκλογικών της δεσμεύσεων αποτελεί φωνή υποταγής στα ιμπεριαλιστικά αφεντικά της ΕΕ και του ΔΝΤ, φωνή εξωραϊσμού του ρόλου των ιμπεριαλιστών και της ντόπιας ολιγαρχίας. Η ΕΑΑΚ, παρόλες τις βερμπαλιστικές αριστερίστικες κορώνες της, αποτελεί τον «αριστερό» απολογητή της κυβερνητικής πολιτικής, νομιμοποιώντας στα μάτια του κόσμου τη συνέχιση της βάρβαρης αντιλαϊκής πολιτικής από τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Καθόλου τυχαία δεν είναι άλλωστε, τα πλαίσια που από κοινού με την ΑΡΕΝ καταθέτουν στις Γενικές Συνελεύσεις, όπως και η γενικότερη σύμπλευση του ΣΥΡΙΖΑ με την ΑΝΤΑΡΣΥΑ σε πάρα 10

πολλά επίπεδα (βλ. επιτροπές για το χρέος κ.λπ.).

Για μια πραγματικά αριστερή πολιτική στις σχολές Μακριά και πέρα από τις αντιλήψεις αυτές και τις δυνάμεις που τις εκφράζουν, οι πραγματικά αριστερές δυνάμεις στα πανεπιστήμια, οφείλουν να αντιπαραθέσουν σε όλες τις συμβιβαστικές και ρεφορμιστικές απόψεις τη δική τους ανεξάρτητη, μετωπική αριστερή πολιτική και τους όρους με τους οποίους θα τεθεί αυτή στις συνθήκες της νέας διακυβέρνησης. Μία πραγματικά αριστερή πολιτική στους χώρους των πανεπιστημίων, οφείλει πρώτα και κύρια να αντιληφθεί τη νέα κατάσταση που έχει διαμορφωθεί μετά τις εκλογές της 25ης Γενάρη και να αναπτύξει μία επαρκή και σαφή επιχειρηματολογία για το τι πραγματικά είναι ο ΣΥΡΙΖΑ, ποια ταξικά συμφέροντα υπηρετεί η νέα κυβέρνηση, ποιοι είναι οι ευρύτεροι στόχοι της πολιτικής της. Οφείλει να αποκαλύψει την αποδοχή και τη συνέχιση των μνημονίων με άλλα λόγια, όπως και γενικότερα τη συνέχιση του καθεστώτος της ασφυκτικής επιτήρησης και της σκληρής εποπτείας από τους ιμπεριαλιστές. Να κάνει κύριο σύνθημα του φοιτητικού κινήματος το «Ούτε βήμα πίσω από τις διεκδικήσεις μας!», κόντρα σε κάθε πολιτική δύναμη που θέλει τους φοιτητές σκυφτούς και υποταγμένους, κόντρα σε κάθε ρεφορμιστική αντίληψη που θέλει να μας συμβιβάσει με τα ψίχουλα, που θέλει να χαμηλώσουμε τον πήχη των διεκδικήσεών μας. Μια πραγματικά αριστερή πολιτική οφείλει να ενώνει τους φοιτητές στη βάση των προβλημάτων τους, με άξονα πάλης κοινά αιτήματα και όχι να διασπά τους φοιτητικούς αγώνες με δήθεν υπερπολιτικοποιημένα πλαίσια και πολυσέλιδες αναλύσεις. Να βλέπει πέρα όμως και από τις άμεσες φοιτητικές διεκδικήσεις, να βλέπει την προοπτική του φοιτητικού κινήματος στη σύνδεση και την ενότητα με τους λαϊκούς αντιιμπεριαλιστικούς αγώνες, με τον λαό και την εργατική τάξη, για τη συνολική ανατροπή όλων των μνημονιακών μέτρων και της αντιλαϊκής πολιτικής, για την έξοδο της χώρας μας από την ΕΕ και το ΝΑΤΟ, για να σπάσουν τα δεσμά της εξάρτησης και της υποτέλειας, για την ανατροπή της διπλής κυριαρχίας του ιμπεριαλισμού και της ντόπιας άρχουσας τάξης, για μια Ελλάδα ειρηνική, δημοκρατική, ανεξάρτητη και σοσιαλιστική. Ιάσονας Α., Φιλοσοφική Αθήνας

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 11

Ανακοίνωση της Πορείας Παντείου, 24/4/2015

Ο βασιλιάς είναι γυμνός και η ΔΑΠ έχει... αμνησία!

Η

πλειοψηφία του Δ.Σ. του συλλόγου μας υποδέχεται τη νέα κυβέρνηση με μία φλογερή καταγγελία για την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, που εξέδωσε πρόσφατα! Όχι, ...δεν πρόκειται για αστείο! Η ΔΑΠ Παντείου καταγγέλλει την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ για την αντιδημοκρατική-αντιλαϊκή της πρωτοβουλία, η οποία συνοψίζεται στην βίαιη αρπαγή και αποστέρηση ενός τεράστιου χρηματικού ποσού από τα ταμεία των δήμων, των πανεπιστημίων και άλλων δημοσίων φορέων. Μέσα σε αυτά και το Πάντειο! Η καταγγελία της θα έπρεπε να επιδοκιμαστεί, αν η ΔΑΠ-ΝΔΦΚ δεν ήταν η φοιτητική παράταξη η οποία με όλες της τις δυνάμεις προάσπισε την εφαρμοζόμενη αντιλαϊκή-αντιεκπαιδευτική πολιτική! Αν δεν ήταν η παράταξη της Νέας Δημοκρατίας, που κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησής της δεν διαγραφόταν σχεδόν το σύνολο των αποθεματικών των ταμείων του Παντείου, με το περίφημο PSI. Αν δεν ήταν η παράταξη που έδινε άλλοθι στις κυβερνητικές «εξυγιαντικές» πολιτικές, ακόμη και την ώρα που οι δαπάνες για την παιδεία μειώνονταν κατά 60-70% στο σύνολο των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων κ.ο.κ.. Η όψιμη κατά μια τουλάχιστον 3ετία καταγγελία της αρπαγής των αποθεματικών δεν αποτελεί παρά μια επικοινωνιακή κωλοτούμπα της ΔΑΠ-ΝΔΦΚ. Με αυτό τον τρόπο επιδιώκει να ποδηγετήσει όσους φοιτητές εναντιωθούν στην πολιτική της νέας κυβέρνησης, αντιπολιτευόμενη με χρονοκαθυστέρηση μια πολιτική που η ίδια προάσπισε τόσα χρόνια, αναζητώντας ρόλο στις νέες συνθήκες. Καμία κωλοτούμπα δεν θα μπορούσε να συγκριθεί, βέβαια, με αυτή του ΣΥΡΙΖΑ. Μέχρι και πολύ πρόσφατα, όταν δηλαδή όρκιζε Πρόεδρο της Δημοκρατίας τον Προκόπη Παυλόπουλου, επισήμαινε η Πρόεδρος της Βουλής, Ζωή Κωνσταντοπούλου, πως δεν θα στιγματιστεί η θητεία του από αντιδημοκρατικές Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου όπως η προηγούμενη. Και ήρθε η πραγματικότητα να τη διαψεύσει πανηγυρικά. Η κυβέρνηση «κοινωνική σωτηρίας» ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ συνέταξε κατά τη διάρκεια της 3μηνης διακυβέρνησης της ήδη 2 Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου, επιδιώκοντας με αυτό τον τρόπο να αποφύγει την ενημέρωση, όσο και τις αντιδράσεις της κοινωνίας, αλλά και να προσπεράσει τις όποιες κωλυσιεργίες μια τυπικής κοινοβουλευτικής διαδικασίας! Ενδιάμεσο σταθμό και κορύφωση αντιδημοκρατικότητας ταυτόχρονα, αποτέλεσε η εντυπωσιακή εισβολή των ΜΑΤ στην Πρυτανεία του ΕΚΠΑ, που ακόμη και μια κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας θα ζήλευε... Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ χάνει ένα προς ένα τα δημοκρατικά προσχήματα που την διαφοροποιούσαν υποτίθεται από τις προηγούμενες μνημονιακές κυβερνήσεις. Κάθε μέρα που περνάει τα «ανατρεπτικά» σχέδια και οι βαρύγδουπες εξαγγελίες του ΣΥΡΙΖΑ πηγαίνουν περίπατο, ενώ η τήρηση των όποιων προεκλογικών δεσμεύσεών της αποτελούν πλέον πολυτέλεια μπροστά στις ορέξεις των δανειστών και του συμβιβασμού της κυβέρνησης σε αυτές! Ο φοιτητικός κόσμος του Παντείου οφείλει να αποδοκιμάσει τόσο την κοροϊδία της ΔΑΠ, όσο και τις αντιεκπαιδευτικές μεθοδεύσεις του ΣΥΡΙΖΑ. Η λύση στα προβλήματα μας δεν βρίσκεται στον παλιό αλλά ούτε και στο νέο κυβερνητικό φοιτητικό συνδικαλισμό που διαμορφώνεται. Περίσσευμα υποκρισίας και προεκλογικό κόλπο αποτελούν οι καταγγελίες της ΑΡΕΝ για το κυβερνητικό έργο! Το φοιτητικό κίνημα θα καταφέρνει νίκες στον βαθμό που θα μαζικοποιείται, πολιτικοποιείται και οργανώνεται απέναντι στην κυβερνητική πολιτική, αλλά και σε όσους την εκφράζουν μέσα στα πανεπιστήμια. Η Πορεία καλεί τον φοιτητικό σύλλογο να πάρει αγωνιστικές αποφάσεις στην κατεύθυνση της απόκρουσης των νέων αντικοινωνικών-αντιεκπαιδευτικών μέτρων που ετοιμάζει η κυβέρνηση!

Κάτω τα χέρια από τα αποθεματικά των πανεπιστημίων! Κάτω η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου! Δημόσια Δωρεάν Παιδεία!

11

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 12

ανταποκρίσεις...

Οδοντιατρική Αθήνας Όποιος πιστεύει ότι το τέλος των μνημονίων, η έξοδος από την ΕΕ (δεν αναφερόμαστε στο περιβόητο Grexit, αλλά στο σπάσιμο των ιμπεριαλιστικών δεσμών) ή, πολύ περισσότερο, η κατάργηση της ατομικής ιδιοκτησίας θα επέλθουν μέσα από αγώνες και μόνο, είναι …βαθιά νυχτωμένος! Σε αυτό το συμπέρασμα θα οδηγηθεί κανείς αν διαβάσει τα δύο ψηφίσματα του ΜΑΣ που κατατέθηκαν στο ΔΣ του Συλλόγου Οδοντιατρικής στις 03/03 και 26/03, διανθισμένα με διάφορες προσθήκες της ΕΑΑΚ. Συγκεκριμένα, το ένα ψήφισμα αφορούσε στην υποστήριξη της πρότασης νόμου που κατέθεσε το ΚΚΕ στη Βουλή για την κατάργηση των μνημονίων και του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος. Το άλλο αφορούσε στην υποστήριξη Τροπολογίας-Προσθήκης του ΚΚΕ στο νομοσχέδιο της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ για την «αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης», που κατατέθηκε επίσης στη Βουλή. Προσθήκης που είχε να κάνει με τη διαγραφή των χρεών των σχολικών μονάδων, των ΑΕΙ και ΑΤΕΙ της χώρας προς τις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας (ρεύμα, νερό κλπ.). Όρος της ΕΑΑΚ για να υπογράψει τα συγκεκριμένα ψηφίσματα ήταν να προστεθούν τα αιτήματα της μονομερούς διαγρφής του χρέους, της εξόδου της Ελλάδας από την ΕΕ και της κατάργησης της ατομικής ιδιοκτησίας(!). Ως ΠΟΡΕΙΑ δεν υποστηρίξαμε τα δύο αυτά ψηφίσματα, παρουσιάζοντας μια σαφή επιχειρηματολογία. Οι προτάσεις αυτές του ΜΑΣ έρχονται σε μία περίοδο κινηματικής νηνεμίας. Υπάρχει μια σημαντική υποχώρηση τόσο του φοιτητικού όσο και του ευρύτερου λαϊκού κινήματος. Βασικός παράγοντας που ενισχύει αυτή την κατάσταση είναι η καλλιέργεια της λογικής της ανάθεσης και των κοινοβουλευτικών αυταπατών. Σε αυτό το καθεστώς, τα προαναφερθέντα που κατέθεσε το ΚΚΕ στη Βουλή και ζήτησε το ΜΑΣ να προσυπογράψουμε, στην πραγματικότητα ενισχύουν ακριβώς αυτές τις 12

αυταπάτες καθώς και τη λογική του λεγόμενου αριστερού κοινοβουλευτισμού στα πλαίσια του «πιο αριστερού ΣΥΡΙΖΑ». Επίσης, μέσω των προτάσεων αυτών, το ΜΑΣ ουσιαστικά ακυρώνει την αυτοτελή δράση του φοιτητικού κινήματος και την αναγκαιότητα των μαζικών αγώνων αφού επί της ουσίας καλεί το φοιτητικό κίνημα να υποστηρίζει νόμους, νομοσχέδια κλπ., δηλαδή να γίνει συμπληρωματική «αριστερή δύναμη» του κοινοβουλίου. Οι συμπληρώσεις που προτείνει η ΕΑΑΚ εντάσσονται στα πλαίσια μιας απογειωμένης και υπερεπαναστατικής φλυαρίας που χαρακτηρίζουν την παράταξη αυτή. Προσπαθώντας εναγωνίως να αποδείξουν το μεγαλείο και τη μοναδικότητα της αγωνιστικότητάς τους, τα μέλη της ΕΑΑΚ κραυγάζουν επανειλημμένα για την κατάργηση της ατομικής ιδιοκτησίας μέσα από διοικητικά συμβούλια φοιτητικών συλλόγων! Η αποτύπωση τέτοιου είδους αιτημάτων σε ένα ψήφισμα για ένα επιμέρους ζήτημα, στην πραγματικότητα υποβαθμίζει και εκφυλίζει στρατηγικούς στόχους του κομμουνιστικού κινήματος. Συμπληρωματικά, με αυτόν τον τρόπον σπέρνεται και ενισχύεται η απογοήτευση και η ηττοπάθεια αφού ο αγώνας με προμετωπίδα αιτήματα όπως τα παραπάνω, τίθεται σαν «καθήκον» του φοιτητικού κινήματος και σαν αναγκαία προϋπόθεση διεκδίκησης βασικών ζωτικών συμφερόντων και δικαιωμάτων του. Πολιτική ανοησία ή σκοπιμότητα εκ μέρους των δύο παρατάξεων; Όπως και να ’χει, το μόνο βέβαιο είναι η απομάκρυνση από τις μάζες, η έλλειψη εμπιστοσύνης σε αυτές, ο αποπροσανατολισμός και η αναχαίτιση της ανάπτυξης του φοιτητικού κινήματος. Μυρτώ Σ.

Φυσικό Αθήνας Σε ιδιαίτερο big brother έχει μετατραπεί το Φυσικό Αθήνας. Σε τρία τουλάχιστον αμφιθέατρα μπήκαν κάμερες και μικρόφωνα, με

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 13

χρηματοδότηση ΕΣΠΑ, παρακαλώ. Με τη δικαιολογία ότι οι κάμερες αποσκοπούν στην καταγραφή των μαθημάτων για να αναρτηθούν στην ηλεκτρονική τάξη (την ώρα που σε κάποια μαθήματα υπήρχε από πριν κάλυψη με κάμερα και εικονολήπτη) υπάρχει πλέον η δυνατότητα να φακελωθούν οι φοιτητές. Μια ισχνή διαμαρτυρία εκδηλώθηκε από όλες, λίγο-πολύ, τις παρατάξεις, που οδήγησε τελικά απλά σε ερώτηση στη συνέλευση των καθηγητών. Οι ίδιοι οι καθηγητές κυρίως υποστηρίζουν τη χρήση των καμερών, καθώς υποτίθεται πως διευκολύνουν στις παρακολουθήσεις. Την ώρα που δεν υπάρχει «σάλιο» για αναλώσιμα και μισθούς καθαριστριών, μετά την πρόσληψη εργολαβίας security, η επιλογή του τμήματος να πάρει κονδύλι από το ΕΣΠΑ για την εγκατάσταση συστημάτων εγγραφής ήχου/εικόνας είναι ενδεικτική τόσο των προτεραιοτήτων της διοίκησης του τμήματος, όσο και για το χαρακτήρα των προγραμμάτων που χρηματοδοτεί η ΕΕ στον τομέα της παιδείας (και όχι μόνο). Την ώρα που το πανεπιστήμιο υποχρηματοδοτείται, σε βαθμό που να μην μπορεί να προμηθευτεί ούτε τα στοιχειώδη για την υγιεινή των φοιτητών και των εργαζομένων στο εκπαιδευτικό ίδρυμα, σίγουρα η εγκατάσταση καμερών, ακόμα κι αν αποσκοπούσαν μόνο σε ακαδημαϊκή χρήση και όχι στην ένταση του κλίματος πειθάρχησης, δεν είναι ζήτημα πρώτης ανάγκης. Την ώρα, μάλιστα, που εργαζόμενοι έχουν πεταχτεί μαζικά και από το ΕΚΠΑ, για να αφήσουν το έδαφος ελεύθερο στις εργολαβίες και την εκμετάλλευση των φοιτητών ή άλλων εθελοντών, την ώρα που η σίτιση και η στέγαση δεν είναι αυτονόητες και, γενικώς, η φοιτητική μέριμνα μετατρέπεται σχεδόν σε ανάμνηση του μακρινού παρελθόντος, η διοίκηση του Φυσικού δαπανά ποσά σε κάμερες, σφυρίζοντας αδιάφορα. Χρυσάνθη Κ.

Πάντειο Nα αντιταχθούμε σε έναν ακόμη ακρωτηριασμό των δικαιωμάτων μας Είμαστε αρκετά υποψιασμένοι για να πιστέψουμε στα όνειρα, όμως να τα στερηθούμε και αυτά; Δεν ζητάμε λαγούς με πετραχήλια,

αλλά απλά πράγματα που τα έχουμε κατακτήσει εδώ και χρόνια. Αναφέρομαι, φυσικά, στην έλλειψη προσωπικού στο Πάντειο πανεπιστήμιο και, κατά συνέπεια, στον αναγκαστικό περιορισμό των ωρών λειτουργίας της βιβλιοθήκης του πανεπιστημίου μας! Μέρα με τη μέρα, οι απολύσεις των διοικητικών του φέρνουν στο προσκήνιο τα αποτελέσματα αυτής της δήθεν «εξορθολογιστικής» ρύθμισης στην εκπαίδευση, τα οποία δεν είναι άλλα από το να καθίστανται ανεπαρκείς σημαντικές λειτουργίες του πανεπιστημίου με άμεσο αντίκτυπο στα δικαιώματα των φοιτητών του. Πώς είναι δυνατόν, ίσως ο πιο μαζικός, δημοκρατικός και ζωντανός χώρος ολόκληρου του πανεπιστημίου να ευνουχίζεται και να ντύνεται το μανδύα του εθελοντισμού; Το ερώτημα που τίθεται έχει σαφή αναφορά στον τρόπο με τον οποίο επιθυμεί ο Πρύτανης του Παντείου να αποκατασταθεί το κανονικό ωράριο λειτουργίας της βιβλιοθήκης! Η Πρυτανεία επιδιώκει να επαναφέρει το ωράριο της βιβλιοθήκης καλύπτοντας τα κενά που δημιουργήθηκαν από το απολυμένο διοικητικό προσωπικό, με μέσα τα οποία διχάζουν: φοιτητές που προσφέρουν εθελοντική εργασία, ώστε να παραμείνει το ωράριο της βιβλιοθήκης ίδιο. Κατά πόσο όμως είναι αγνές οι προθέσεις της Πρυτανείας, κάνοντας λόγο για εθελοντισμό; Γιατί για ακόμα μια φορά, οι φοιτητές πρέπει να συμβιβαστούν με τα λιγότερα, όπως είναι η σιωπηρή αποδοχή των απολύσεων του προσωπικού του Παντείου και η εκμετάλλευση των φοιτητών που θα προσφέρουν εθελοντική εργασία, προκειμένου να συνεχιστούν ομαλά οι σπουδές του; Και βέβαια, καταλήγουμε σε μία αέναη εκμετάλλευση, η οποία έχει ριζωθεί τον τελευταίο καιρό σε συνειδήσεις, κυβερνήσεις και σκοπούς. Για αυτόν τον λόγο, λοιπόν, παρά την επίκληση του Πρύτανη στα υψηλά ιδεώδη του εθελοντισμού και τους «ανιδιοτελείς» σκοπούς του, οι φοιτητές του Παντείου πρέπει να δράσουμε άμεσα, μαζικά και οργανωμένα, προκείμενου να αντιταχθούμε σε άλλον έναν ακρωτηριασμό των δικαιωμάτων μας!! Ευαγγελία

Φιλοσοφική Η …χωματερή της Φιλοσοφικής! Κλείνει έναν χρόνο φέτος η πλήρης εγκατάλειψη της Φιλοσοφικής (και άλλων σχολών του ΕΚΠΑ) σε ό,τι αφορά στην έλλειψη

13

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 14

στοιχειώδους φοιτητικής μέριμνας για το ζήτημα της καθαριότητας. Μετά την απόλυση των καθαριστριών από την ιδιωτική εταιρεία που είχε αναλάβει την εργολαβία της καθαριότητας των σχολών του ΕΚΠΑ και τη μη-προκήρυξη νέου διαγωνισμού από το πανεπιστήμιο τον Απρίλιο του ’14. Από τότε, υπήρξαν διαστήματα που η σχολή είχε την εικόνα κανονικού … σκουπιδότοπου! Ξεχειλισμένοι κάδοι, σκουπίδια στις αίθουσες και τους διαδρόμους, τουαλέτες από τις οποίες ούτε απ’ έξω δεν μπορούσε να περάσει κανείς και γενικότερα μία τραγική κατάσταση σε ό,τι αφορούσε στη δημόσια υγιεινή και καθαριότητα. Τη στιγμή που γράφεται το κείμενο αυτό, ολόκληρη η Φιλοσοφική (9 μεγάλοι όροφοι) καθαρίζεται από 2 καθαρίστριες, οι οποίες αμείβονται και με εξαιρετικά χαμηλούς μισθούς. Οι τουαλέτες παραμένουν σε μαύρο χάλι, ενώ από τις 3 μ.μ. κι έπειτα (καθώς η σχολή καθαρίζεται αργά το απόγευμα), η κατάσταση χειροτερεύει… Απέναντι στο πρόβλημα αυτό, σαν Πορεία προβάλλαμε την κατεύθυνση του μαζικού και ενωτικού αγώνα για την άμεση επαναπρόσληψη όλων των καθαριστριών και το πέταγμα έξω από τις σχολές όλων των εργολαβιών. Κόντρα σε ατομικές και μοιρολατρικές λύσεις και ημίμετρα που προβλήθηκαν από διάφορες παρατάξεις (ΔΑΠ-ΠΑΣΠ), καθηγητές και μεμονωμένους φοιτητές, όπως το να καθαρίσουμε τη σχολή μόνοι μας, επισημάναμε πως η απάντηση ή θα είναι συλλογική και διεκδικητική ή δεν θα υπάρξει. Τέτοιες λύσεις όχι μόνο δεν συμβάλλουν στο να λυθεί το πρόβλημα, αλλά καλλιεργούν και την ηττοπαθή αντίληψη της αποδοχής της κακής κατάστασης και της διαχείρισης του προβλήματος. Τονίσαμε, τέλος την αναγκαιότητα οργάνωσης του συλλόγου και διεξαγωγής Γενικής Συνέλευσης για να αγωνιστούμε με τη μέγιστη δυνατή ενότητα και μαζικότητα. Τα φοιτητικά προβλήματα δεν λύνονται με εντυπωσιοθηρικές ενέργειες, με «Ζορό» που θα αδειάζουν σακούλες σκουπιδιών σε πρυτάνεις (όπως έκαναν δυνάμεις της ΕΑΑΚ), ούτε με τη διαχείριση των προβλημάτων και την ατομική αντιμετώπισή τους, αλλά μόνο μέσα από τους οργανωμένους, μαζικούς και μαχητικούς αγώνες των ίδιων των φοιτητών, των ίδιων των συλλόγων.

Ξεχειλισμένοι κάδοι, σκουπίδια στις αίθουσες και τους διαδρόμους, τουαλέτες από τις οποίες ούτε απ’ έξω δεν μπορούσε να περάσει κανείς και γενικότερα μία τραγική κατάσταση σε ό,τι αφορούσε στη δημόσια υγιεινή και καθαριότητα.

Ιάσονας Α.

...ανταποκρίσεις

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 15

Για τα ευρωπαϊκά προγράμματα στα δημόσια πανεπιστήμια Σ

την εποχή της κρίσης, το μεγάλο πρόβλημα της ανεργίας των μορφωμένων νέων έρχονται να λύσουν τα ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα τα οποία αποτελούν πλέον τη βασική πηγή χρηματοδότησης των δημοσίων πανεπιστημίων. Ειδικότερα, τα προγράμματα αυτά χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση δηλαδή από ευρωπαϊκούς φορείς είτε κρατικούς είτε ιδιωτικούς, ύστερα από επιλογή από μία ή αρκετές κριτικές επιτροπές των καλύτερων προτάσεων, δηλαδή των πιο παραγωγικών. Με άλλα λόγια, των πρότζεκτ που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με τις ανάγκες της αγοράς και φέρουν κέρδη στις επιχειρήσεις. Τέτοιου είδους πρότζεκτ θα μπορούσε να είναι κάποιο πρόγραμμα για την παραγωγή κάποιου φαρμάκου, την οποία χρηματοδοτεί μία επιχείρηση μέσω της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η οποία έχει το αποκλειστικό δικαίωμα εκμετάλλευσης. Στη βάση αυτή, πραγματοποιείται έρευνα αποσπασματική, εξειδικευμένη καθώς επικεντρώνεται στο πολύ συγκεκριμένο, ενώ το αποτέλεσμά της δεν συνδέεται ακριβώς «ανιδιοτελώς» με τις ανάγκες της κοινωνίας (στόχος είναι να πουλήσει και όχι να σώσει). Ωστόσο, ανεξάρτητα από το περιεχόμενο τους, τα προγράμματα αυτά «δίνουν» εργασία σε έναν σημαντικό αριθμό πτυχιούχων νέων, στην πλειοψηφία τους κατόχων μεταπτυχιακών ή διδακτορικών, οι οποίοι παγιδευμένοι στην κατάρα της ανεργίας τα βρίσκουν ως μοναδική διέξοδο, υποχωρώντας στις απαιτήσεις των ανωτέρων τους. Πιο συγκεκριμένα, τις περισσότερες φορές οι απασχολούμενοι υπόκεινται στο βιασμό των εργασιακών δικαιωμάτων τους, καθώς όχι μόνο αναγκάζονται να υπογράψουν μία εικονική σύμβαση, δηλαδή μία σύμβαση στην οποία άλλα δηλώνουν και άλλα ισχύουν (παρα-

δείγματος χάριν, μία σύμβαση διάρκειας 11 μηνών με συνολική αμοιβή 11.000€ μεταφράζεται στην καλύτερη περίπτωση σε εργασία 22 μηνών με συνολική αμοιβή 11.000€.), μία σύμβαση η οποία δεν τους κατοχυρώνει το δικαίωμα στην απεργία, στην άδεια, στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, αλλά αντιθέτως τους εξαναγκάζει να δουλεύουν χωρίς ωράριο και χωρίς μηνιαία αποζημίωση, αφού οι πληρωμές πραγματοποιούνται ανά τρίμηνο ή τετράμηνο. Και σα να μην έφθανε μόνο αυτό, ο απασχολούμενος έρχεται στο σημείο να βρεθεί αντιμέτωπος με άλλους ανέργους, καθώς όταν παρέλθει το πραγματικό και όχι το εικονικό διάστημα απασχόλησής του, το …ευρωπαϊκό κράτος δεν του επιτρέπει την ανανέωση της σύμβασης αλλά απαιτεί την επαναπροκήρυξη της θέσης, η οποία είναι φωτογραφική. Αποτέλεσμα της διαδικασίας αυτής είναι πολλοί άνεργοι νέοι να κάνουν αιτήσεις, να γεμίζουν με ελπίδες και να τρέχουν στην άλλη άκρη της Ελλάδας για συνέντευξη, για θέσεις στις οποίες δεν πρόκειται ποτέ να προσληφθούν. Όλα αυτά μαζί αποτελούν έναν ακόμη κρίκο στην αλυσίδα εκμετάλλευσης και εξαπάτησης της νέας γενιάς ανέργων και εργαζομένων, και τους φέρνουν αντιμέτωπους σε μία κατάσταση από την οποία βγαίνουν ζημιωμένοι. Ζητούμενο δεν αποτελεί ποιος θα μπορέσει να αρπάξει περισσότερα ψίχουλα αλλά πώς όλοι μαζί μέσα από συλλογικές διαδικασίες, μαζικές κινητοποιήσεις και συνελεύσεις, μέσα από τη δημιουργία σωματείων εργαζομένων αλλά και συλλόγων ανέργων μπορούμε να αντισταθούμε και να διεκδικήσουμε μέσα από την αντίσταση το δικαίωμα στην εργασία, ενάντια στην αντιλαϊκή ευρωπαϊκή πολιτική. Αθηνά Λ.

15

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 16

Bullying

Η σχολική βία που τόσο συζητιέται δεν είναι κεραυνός εν αιθρία Η

αυτοχειρία του σπουδαστή Β. Γιακουμάκη στα Γιάννενα έφερε στην επιφάνεια με δραματικό τρόπο παλιές και σύγχρονες κοινωνικές ασθένειες της νεοελληνικής κοινωνίας και συμπύκνωσε με υπόβαθρο τον τραγικό θάνατο ενός νέου ανθρώπου, αντιθέσεις που διαπερνούν τον κοινωνικό κορμό... τα ανθρωποβόρα ΜΜΕ που για μέρες είχαν «πρωτοσέλιδο - πρωτόστηλο» το θέμα, τώρα -ακριβώς σαν τις ύαινες- στρέφονται αλλού και το προσωπικό δράμα μένει σε συγγενείς και φίλους. Ωστόσο τα βαθειά ζητήματα παραμένουν. Η σχολική βία (bullying) που τόσο συζητιέται δεν είναι κεραυνός εν αιθρία. Η ατομική επιθετικότητα απέναντι στον άλλο, τον αλλόδοξο, αλλόθρησκο, αλλοδαπό, μειονεκτούντα σε κάτι, δεν υπάρχει «με το γάλα της μάνας μας». Οι άνθρωποι βασικά γίνονται, διαμορφώνουν χαρακτήρα και συνειδήσεις μέσα στο κοινωνικό, οικογενειακό, σχολικό και εργασιακό περιβάλλον. Οι συμπεριφορές είναι σαν τη γλώσσα, μαθαίνονται. Με τα παραπάνω δεν αθωώνουμε κανέναν ένοχο και ψευτονταή που αντί να βγάλει το θυμό του στους «από πάνω», τον βγάζει σαν μικροαστός στο διπλανό του· εύκολος στόχος. Αν θέλουμε να βλέπουμε το κύριο (το δάσος) και όχι το δένδρο, οφείλουμε να αντιμετωπίζουμε τις αιτίες και λιγότερο τα αποτελέσματα. Η αυξανόμενη επιθετικότητα και ο ανταγωνισμός που φτάνει στα όρια της ανθρωποφαγίας είναι δείγμα και συστατικό του παρακμιακού καπιταλιστικού συστήματος· ενός συστήματος που γράφει στο DNA του «ο θάνατός σου η ζωή μου» και το κάνει πράξη λες και βρισκόμαστε σε αγέλη λύκων. Μόνο ένα άλλο ανώτερο κοινωνικό σύστημα μπορεί να προάγει την ανθρωπιά, τη συντροφικότητα, την αλληλεγγύη, τον σεβασμό στον διπλανό. Μόνο ο σοσιαλιστικός ανθρωπισμός με ό,τι αυτό συνεπάγεται θα σβήσει το δόγμα «ο άνθρωπος για τον άνθρωπο, λύκος». Οι φαρισαίοι των ΜΜΕ και το κράτος εξανίστανται και κλαίγουν σαν κροκόδειλοι για το θάνατο του άτυχου σπουδαστή. Αυτοί που έκλεισαν σχολεία, μείωσαν τα κονδύλια για την παιδεία, ρήμαξαν τη νεολαία με ανεργία, φρίκη και γκρίζο μέλλον, ποτίζουν έναν «πολιτισμό» του παραλόγου. Αυτοί που παίζουν νυχθημερόν στο γυαλί την κακογουστιά, το σκουπιδο16

μάνι και την «αμερικανιά» (έτσι που ένας έφηβος να ’χει παρακολουθήσει ως τα 15 χρόνια του 12.000 φόνους), βγαίνουν τώρα τιμητές και θεματοφύλακες. Σαν να βγαίνει ο λύκος να κάνει κηρύγματα στα πρόβατα! Σαν να μιλάνε οι σκουπιδότοποι για αισθητική! Από δίπλα όλες οι δομές του κυρίαρχου συστήματος διαμορφώνουν με κάθε τρόπο τα σύγχρονα πρότυπα. Χθες ήταν ο «γιάπης» που ανέβαινε πατώντας σε πτώματα. Σήμερα είναι ο «αναίσθητος» που κοιτάει να σώσει μέσα στην κρίση το τομάρι του, αδιαφορώντας για το τι συμβαίνει γύρω του. Ως εκ τούτου, αν θέλουμε να μη θρηνούμε διαρκώς, οφείλουμε ν’ αλλάξουμε την κοινωνία, το σχολείο και τον πολιτισμό. Και άμεσα να αγωνιστούμε ώστε να ’χει η νέα γενιά εργασία, μόρφωση και αξίες που να βοηθούν την αλληλεγγύη, τη συνεργασία και να δίνουν θετική και γόνιμη διέξοδο στους νέους ανθρώπους. Το τέρας ή το δολοφονείς ή του μοιάζεις!

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 17

Π

Για τους εργαζόμενους φοιτητές

ριν εξετάσουμε τις αιτίες της αύξησης των εργαζόμενων φοιτητών, ας σταθούμε στη μείωση των εργαζόμενων γονέων. Σύμφωνα με μια έρευνα του ΚΑΝΕΠ/ΓΣΕΕ οι φοιτητές με πατέρα άνεργο αυξήθηκαν από το 2001 έως το 2011 κατά 239,5% και με μητέρα άνεργη κατά 281%. Τέτοια στοιχεία μπορούν ξεκάθαρα να δικαιολογήσουν το αυξημένο ποσοστό των εργαζόμενων φοιτητών το 2008 που ανέρχεται σε 42,4%, σύμφωνα με έρευνα του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου, καθώς και το ποσοστό του 51,2% το 2013. Είναι πράγματι οξύμωρο οι γονείς, οι οποίοι θα έπρεπε να μπορούν να στηρίζουν τους φοιτητές, να μένουν άνεργοι, και οι φοιτητές, οι οποίοι, σύμφωνα με τα κυρίαρχα ιδεολογήματα, θα έπρεπε, υποτίθεται, να μπορούν να επικεντρωθούν στις σπουδές τους, να αναγκάζονται να εργάζονται για να τις χρηματοδοτήσουν (ή ακόμα και να συμβάλλουν οικονομικά στο οικογενειακό εισόδημα προς ενίσχυση των άνεργων γονέων!). Εδώ θα άξιζε να αναφερθούμε στον ρόλο των εξοντωτικών μέτρων που επιβάλλει ο άγριος δυτικός καπιταλισμός που έχουν καταστήσει τους γονείς άνεργους ή τουλάχιστον με πενιχρό μισθό στην πλειοψηφία τους. Ακόμη και αν κάποιος εξακολουθεί να απολαμβάνει το προνόμιο της εργασίας, μετά το μνημόνιο οι απολαβές της τάξης των 500€ δεν αρκούν για τη συντήρηση δύο νοικοκυριών. Μεγάλο μέρος των μέτρων αυτών τα τελευταία χρόνια έπληξε άμεσα και δραματικά την παιδεία. Οι περικοπές στο Υπουργείο Παιδείας φτάνουν τα 300 εκ. € και συγκεκριμένα στην τριτοβάθμια εκπαίδευση αγγίζουν τα 70 εκ. € (χωρίς να υπολογίζουμε το κούρεμα των αποθεματικών των ΑΕΙ-ΤΕΙ), με αποτέλεσμα τη μείωση των δικαιούχων σίτισης και στέγασης μέσω αυστηρότερων κριτηρίων επιλογής. Παρά την εντονότερη ανάγκη για παροχές και διευκολύνσεις λόγω της γενικότερης οικονομικής δυσχέρειας, οι τελευταίες, όχι απλώς δεν αυξάνονται, αλλά ελαχιστοποιούνται. Συγκεκριμένα, το μνημόνιο αύξησε τις αιτήσεις για φοιτητικές εστίες στα πανεπιστήμια κατά 20% και στα ΤΕΙ κατά 30%. Το 2012 υπήρξαν 300 αιτήσεις στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ενώ το 2013 υπήρξαν 480 από τις οποίες μάλιστα καλύφθηκαν μόνο οι 228, ενώ στα ΤΕΙ καλύφθηκε μόλις το 54,7%. Γίνεται πασιφανές πως τα μέτρα αύξησαν τη ζήτηση και μείωσαν την ήδη ανεπαρκή προσφορά, και σε συνδυασμό με

το πελατειακό σύστημα που καθοδηγεί την είσοδο στις εστίες, οδηγεί αρκετούς φοιτητές να στραφούν στο ενοίκιο και στην εργασία παράλληλα με τις σπουδές τους. Το πιο ενδεικτικό φαινόμενο όμως είναι η νέα τάση των φοιτητών να εργάζονται από τα πρώτα κιόλας εξάμηνα της φοιτητικής τους πορείας. Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. οι εργαζόμενοι πρωτοετείς αυξήθηκαν από το 2005 έως το 2009 κατά 46,2%. Ένας έφηβος δηλαδή, που μόλις έχει βγει «σώος» από την ψυχοφθόρα διαδικασία των πανελλαδικών εξετάσεων, φτάνει στην είσοδο του πανεπιστημίου κάθιδρος, οπότε και αναγκάζεται να μπει εσπευσμένα στο σκληρό κόσμο της βιοπάλης. Το κόστος της εργασίας υπολογίζεται σε καθυστέρηση -στην καλύτερη των περιπτώσεωντων σπουδών. Οι φοιτητές εργάζονται κατά κύριο λόγο στον τομέα της εστίασης που έχει πληγεί σχετικά λιγότερο στην Ελλάδα της κρίσης και αριθμεί το μεγαλύτερο ποσοστό ανασφάλιστων. Και ας είμαστε ρεαλιστές∙ ποιος μετά από 8 έως 12 ώρες στη δουλειά του σερβιτόρου, ειδικά σε νυχτερινά ωράρια, με πόδια που δε νιώθει (ή και χέρια!), ψυχολογική φθορά από το άγχος και την απειλή του εργοδότη που τον αντιμετωπίζει σαν αναλώσιμο προϊόν, μπορεί να επιστρέψει σπίτι του να μελετήσει επαρκώς, να ασχοληθεί με μια εργασία ή να παρακολουθήσει διάλεξη στο αμφιθέατρο; Τον αποπροσανατολισμό και την σωματική και ψυχική εξόντωση την κερδίζεις μαζί με το μεροκάματο που έχεις ανάγκη για να επιβιώσεις. Άλλη έρευνα δείχνει πως από τους εργαζόμενους φοιτητές το 49,1% αντιμετωπίζει αρκετά προβλήματα στην περάτωση των σπουδών του, ενώ το 12,3% λιγότερα. Φοιτητές αποπροσανατολισμένοι, στερούμενοι της πολυτέλειας της ιεράρχησης προτεραιοτήτων, που η πολιτεία τους καλεί να ζήσουν μόνο με πνευματική τροφή. Φοιτητές που αναγκάζονται να παρατήσουν τις σπουδές τους. Φοιτητές που επισκέπτονται τη σχολή μόνο κατά τις εξεταστικές περιόδους. Φοιτητές που χάνουν την εξεταστική εξαιτίας των τόσων ευθυνών που έχουν αναλάβει, άλλοι που στερούνται προνομίων, όπως τη μερική φοίτηση ή τις επιδοτούμενες άδειες από τον ΟΑΕΔ λόγω έλλειψης ενσήμων, κατάσταση που οφείλεται στις ευνοϊκές κρατικές ρυθμίσεις υπέρ του καθεστώτος της μαύρης εργασίας. Και η κοινωνία τους απαντά με τον χαρακτηρισμό «λιμνάζοντες». Το σύστημα 17

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 18

παρεμποδίζει το ίδιο το μέλλον της χώρας (που ποιο είναι, αν δεν είναι οι φοιτητές της;), κωλύει την πρόοδο και την εξέλιξη και κατηγορεί τους λεγόμενους «λιμνάζοντες», στους οποίους το ίδιο έχει δημιουργήσει το πρόβλημα. Είναι αυτονόητο βέβαια ότι αυτοί που πλήττονται σε μεγαλύτερο βαθμό είναι τα λαϊκά στρώματα που αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στις νέες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες που επιβάλλουν οι βίαιες πολιτικές οι οποίες μόνο στην εξαθλίωση έχουν οδηγήσει. Σαν να μη φτάνει το άδικο σύστημα των πανελλαδικών,

18

και κατά τη διάρκεια των σπουδών ευνοούνται οι νέοι από τα ανώτερα στρώματα και τις «καλές» οικογένειες, ενώ αδικούνται τα παιδιά της φτωχής-λαϊκής γειτονιάς, τα οποία εξουδετερόνται πριν καν προλάβουν να βγουν από τη σχολή τους. Η μέριμνα με τη μορφή επιδομάτων, σίτισης, στέγασης και διευκολύνσεων προς τους φοιτητές είναι τουλάχιστον ελλιπής έως ανύπαρκτη και η παιδεία εν τέλει μόνο δωρεάν δεν είναι. Δήμητρα Μ., Φιλοσοφική Αθήνας

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 19

Το ...ερώτημα του ασύλου και μια οφειλόμενη απάντηση! Θ

« α προσπαθήσουμε να ξαναθέσουμε το ερώτημα του ασύλου. Να το βάλουμε σε πολύ πιο λογικούς όρους κι επειδή πιστεύω ότι η νέα κυβέρνηση είναι μια άλλου είδους κυβέρνηση, φαινόμενα σαν αυτά που οδήγησαν κάποιους να βάλουν το άσυλο ως το κεντρικό πρόβλημα του πανεπιστημίου θα μειωθούν στο ελάχιστο, αν δεν εξαφανιστούν τελείως». Κάπως έτσι επιχειρεί να προσεγγίσει το πρόβλημα του ασύλου, η νέα ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας! Το πανεπιστημιακό άσυλο δηλαδή που αποτελεί κατάκτηση του λαϊκού και του φοιτητικού κινήματος, ξεπέφτει στη μορφή του ερευνητικού ερωτήματος σε κάποια κυβερνητική υπόθεση εργασίας που αναζητείται η αναγκαιότητα ή μη ύπαρξης του ασύλου. Με αυτές και άλλες, πάντα ...«μαρξιστικές» κατά τον υπουργό, μεθόδους, επιχειρεί, να εντάξει το ζήτημα του ασύλου στον καμβά της δημιουργικής ασάφειας. Και ενώ θα περίμενε κανείς μια κυβέρνηση που μιλά στο όνομα της Αριστεράς να έχει σαν πρώτη προτεραιότητα της την κατάργηση των αντιδημοκρατικών μέτρων που ελήφθησαν κατά την πρώιμη μνημονιακή περίοδο, αντ’ αυτού (και παρά το ότι η επαναφορά του ασύλου δεν έχει κανένα απολύτως δημοσιονομικό κόστος) προωθεί τον παραγκωνισμό της από τη δημόσια συζήτηση ή τη δημιουργική ασάφεια! Πόσο μάλλον που η θεσμοθέτηση τέτοιων δημοκρατικών-θεσμικών μεταρρυθμίσεων αποτελεί, στον υπόλοιπο δημόσιο τομέα, το επικοινωνιακό αποκούμπι της κυβέρνησης, αφού επιχειρεί να γεμίσει τις άδειες τσέπες και τα άδεια ταμεία της εκπαίδευσης, με ...δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις! Και εδώ μπαίνει το ερώτημα. Γιατί; Γιατί δηλαδή μια κυβέρνηση που διατείνεται πως είναι αριστερή, προοδευτική κ.ο.κ. και που θα αξιοποιούσε υπέρ του δεόντως μια επαναφορά του ασύλου προκειμένου να διευρύνει και να ενδυναμώσει τη λαϊκή της νομιμοποίηση, επιλέγει να προσεγγίζει το ζήτημα περιφραστικά; Διότι, πολύ απλά, δεν πρόκειται για μια αριστερή κυβέρνηση! Η κυβέρνηση είτε το ομολογεί είτε όχι, έχει δεσμευτεί πως θα υλοποιήσει το σύνολο των «διαρθρωτικών αλλαγών» και «μεταρρυθμίσεων» που δεσμεύτηκαν όλες οι προηγούμενες, και αυτό, για να είμαστε σαφείς, τρία πράγματα σημαίνει: μέτρα, μέτρα και πάλι μέτρα! Μια τέτοια κυβέρνηση δεν μπορεί να απεμπολήσει έτσι εύκολα τα νομοθετικάκατασταλτικά εργαλεία που τις προσέφεραν οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Τα δίδυμα αδερ-

φάκια της αντιλαϊκής πολιτικής είναι η καταστολή και η καταστρατήγηση των δημοκρατικών δικαιωμάτων και χωρίς αυτά καμία αντιλαϊκή πολιτική δεν μπορεί να εφαρμοστεί. Η στοχοποίηση του ασύλου αποκτά ιδιαίτερη επικαιρότητα τις μέρες που μόλις παρήλθαν. Τα γεγονότα στην πρυτανεία του ΕΚΠΑ είναι λίγο πολύ γνωστά! Τα ΜΜΕ και η αξιωματική αντιπολίτευση πίεσαν έντονα την κυβέρνηση να εισβάλει στην, κατειλημμένη από αναρχικούς, πρυτανεία, εφαρμόζοντας τον νόμο και την τάξη, όπως χαρακτηριστικά λένε. Γίνεται φανερό πως τα κόμματα που αποτέλεσαν τους βασικούς πυλώνες της αντιλαϊκής πολιτικής, η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, επιχειρούν να επηρεάσουν πολυεπίπεδα τις πολιτικές εξελίξεις. Πρώτα και κύρια επιδιώκουν να δαιμονοποιήσουν μια για πάντα το πανεπιστημιακό άσυλο, λύνοντας ταυτόχρονα τα χέρια της κυβέρνησης από τις πολλές ...διερωτήσεις! Επιχειρούν ακόμη να τής αποστερήσουν τους διαύλους επικοινωνίας που διέθετε με τον αναρχικό χώρο, αφού μια εισβολή των ΜΑΤ (όπως και τελικά έγινε) θα διερρήγνυε το λανθάνον φλερτ. Από την άλλη, ο αναρχικός χώρος ή όποιες δυνάμεις κρύβονται πίσω από την κατάληψη στην πρυτανεία, τροφοδοτούν σκανδαλωδώς την προπαγάνδα που θέλει τη μόνιμη κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου. Σταθερά αυτός ο χώρος αξιοποιεί ευκαιριακά το πανεπιστημιακό άσυλο προκειμένου να αυτοϊκανοποιήσει τις ορέξεις του για συγκρούσεις με την αστυνομία ή για να προβάλει κάποιο αίτημά του, μη λογαριάζοντας ότι προσφέρει χρήσιμες υπηρεσίες σε όσους θέλουν την κατάργηση ακόμα και της συζήτησης για το πανεπιστημιακό άσυλο. Το λαϊκό κίνημα δεν μπορεί και δεν πρέπει να στοιχηθεί πίσω από αυτές τις λογικές. Να μην παρασυρθεί από την τρομολαγνεία των ΜΜΕ που έχουν βαλθεί να μας πείσουν ότι τα προβλήματά μας αρχίζουν από τις καταλήψεις στα πανεπιστήμια και τελειώνουν στους μετανάστες! Η μόνη πραγματική κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου θα επέλθει όταν το λαϊκό κίνημα αποδεχτεί ένα καθεστώς ανυπαρξίας του! Όσο αναπτύσσονται αγώνες, όσο ο λαός παλεύει για την διασφάλιση και διεύρυνση των δημοκρατικών του κατακτήσεων, τότε καμία νομοθέτηση δεν μπορεί να διασαλεύσει την ύπαρξη του πανεπιστημιακού ασύλου! Κωνσταντίνος Μ.

19

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 20

ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΘΕΜΑΤΑ

Έ

Το τέλος των μνημονίων: μύθοι και αλήθειες

χουμε γράψει σε προηγούμενα τεύχη της Πορείας ότι απαραίτητο συνοδευτικό της αντιλαϊκής πολιτικής είναι η πολιτική περιστολής των δημοκρατικών δικαιωμάτων και τρομοκράτησης του λαού, το χτύπημα των απεργιών και της συνδικαλιστικής δράσης, η βίαιη καταστολή των απεργιακών αγώνων και συγκεντρώσεων. Δεν θα λέγαμε ολόκληρη την αλήθεια ωστόσο αν δεν αναφερόμασταν στην προσπάθεια των αστικών επιτελείων και της ιμπεριαλιστικής προπαγάνδας να αποπροσανατολίσουν τους εργαζομένους από τα πραγματικά προβλήματα, να καλλιεργήσουν ψεύτικα διλήμματα με σκοπό να εξωραΐσουν την αντιλαϊκή πολιτική των μνημονίων. Ένα από τα επιχειρήματα που ακούγονται άλλοτε με μικρότερη και άλλοτε με μεγαλύτερη ένταση, είναι ότι η Ελλάδα δεν έχει βγει ακόμα από τα μνημόνια γιατί δεν ολοκληρώνονται όσες μεταρρυθμίσεις της έχουν ζητηθεί, ενώ άλλες χώρες όπως η Ιρλανδία και η Πορτογαλία που προχώρησαν και ολοκλήρωσαν τις μεταρρυθμίσεις έχουν απεμπλακεί από τα μνημόνια και πλέον έχουν μπει σ’ έναν διαφορετικό δρόμο, αυτόν της ανάπτυξης και έχουν αφήσει πίσω τους την κρίση και τα επώδυνα μέτρα. Οι εμπνευστές του συγκεκριμένου επιχειρήματος πατάνε πάνω στις ελπίδες του λαού μας για την έξοδο από τα μνημόνια και την κρίση και συνδέουν την έξοδο αυτή με την ταχύτερη προώθηση των αντιλαϊκών μέτρων. Από την άλλη μεριά η κυβέρνηση Τσίπρα εξαγγέλλει το τέλος των μνημονίων, όπως ακριβώς έκανε και η κυβέρνηση Σαμαρά προεκλογικά. Τι πραγματικά από όλα τα παραπάνω συμβαίνει; Μήπως η Ελλάδα δεν βγαίνει από την κρίση και τα μνημόνια γιατί δεν προχωράνε οι μεταρρυθμίσεις; Ή μήπως χώρες όπως η Ιρλανδία και η Πορτογαλία βγήκαν από τα μνημόνια γιατί εφάρμοσαν ‘με τόλμη’ όπως έχει ακουστεί τα συμφωνημένα μέτρα; Στην πραγματικότητα ούτε το ένα είναι σωστό, ούτε το άλλο. Στην πρώτη περίπτωση το επιχείρημα που συνδέει την έξοδο από τα μνημόνια με την ολοκλήρωση των μεταρρυθμίσεων καταρρέει κάτω από το βάρος της σκληρής πραγματικότητας. Στην πραγματικότητα η κρίση της εξαρτημένης ελληνικής οικονομίας οδήγησε στα μνημόνια που επιβλήθηκαν από ΕΕ και ΔΝΤ και στη συνέχεια οι «μεταρρυθμίσεις» που απορρέουν από τα μνημόνια όχι μόνο δεν βελτίωσαν την οικονομική κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο λαός κι ο τόπος, αλλά αντίθετα επιδεινώνουν 20

και τροφοδοτούν την κρίση βυθίζοντας το λαό και τον τόπο σ’ ένα φαύλο κύκλο που οδηγεί ολοένα και περισσότερο στη φτώχεια, την ανέχεια, την ανεργία και την εξαθλίωση. Για να μπορέσουμε να απαντήσουμε στο δεύτερο ερώτημα αρκεί να ρίξουμε μια ματιά στις χώρες που υποτίθεται ότι βγήκαν από τα μνημόνια, σε τι κατάσταση βρίσκονται και αν τελικά αυτό οδήγησε στο τέλος των αντιλαϊκών πολιτικών. Ας δούμε πρώτα τι λένε οι αριθμοί σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Eurostat, ενδεικτικά για την Ιρλανδία και την Πορτογαλία: Όσον αφορά το χρέος, κρατικό αλλά και του δημόσιου τομέα: - Στην Ιρλανδία, το κρατικό χρέος αυξήθηκε ανάμεσα στο 2008 και το 2013 από 44,2% του ΑΕΠ σε 123,7% του ΑΕΠ και το ιδιωτικό από 276,9% σε 331,8% του ΑΕΠ.

- Το συνολικό της χρέος αυξήθηκε από 321,1% του ΑΕΠ σε 455,5% του ΑΕΠ!

- Στην Πορτογαλία, το κρατικό χρέος αυξήθηκε μεταξύ 2008 και 2013 από 71,7% σε 129% του ΑΕΠ και το ιδιωτικό χρέος από 239,5 σε 258,3% του ΑΕΠ.

- Το συνολικό της χρέος αυξήθηκε από 311,2% του ΑΕΠ σε 387,3% του ΑΕΠ! Όσον αφορά τη λεγόμενη ανάπτυξη (μεταβολή του ΑΕΠ): - Στην Ιρλανδία, η μεταβολή ήταν -2,2% το 2008, -6,4% το 2009, -1,1% το 2010, 2,2% το 2011, 0,2% το 2012, -0,3% το 2013.

- Στην Πορτογαλία, από μηδενική ανάπτυξη το 2008 είχαμε στη συνέχεια: -2,9% το 2009, 1,9% το 2010, -1,3% το 2011, -3,2% το 2012, -1,4% το 2013.

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 21

Πέρα όμως από το κομμάτι των αριθμών ποια είναι η κατάσταση για τους λαούς αυτών των χωρών; Για παράδειγμα στην Ιρλανδία μετά το υποτιθέμενο τέλος του μνημονίου τα πράγματα έχουν ως εξής: - Μείωση του εισοδήματος των λαϊκών νοικοκυριών κατά τουλάχιστον 20% κατά μέσο όρο μεταξύ 2008 - 2014.

- Πάνω από 750.000 Ιρλανδοί ζουν βουτηγμένοι στην ανέχεια και τη φτώχεια, εκ των οποίων το 25% είναι παιδιά και έφηβοι. Επιπλέον, το 58% των φτωχών δεν έχει σχέση με την αγορά εργασίας, καθώς είναι συνταξιούχοι, φοιτητές, παιδιά ή ανάπηροι.

- Το 16% των ενηλίκων που έχει δουλειά είναι χαμηλόμισθοι που αδυνατούν να εξασφαλίσουν τα βασικά για την επιβίωση.

- Οι κατασχέσεις πρώτης κατοικίας πολλαπλασιάζονται.

- Τη σκληρή μοίρα των χιλιάδων αστέγων στην Ιρλανδία αναμένεται να ακολουθήσουν σύντομα και άλλοι, αφού υπολογίζεται πως σήμερα πάνω από το 1/5 των δανειοληπτών στεγαστικών δανείων αδυνατούν να πληρώσουν τις δόσεις τους, χρωστώντας πάνω από τρεις μήνες.

- Πάνω από τα 3/4 των μισοτελειωμένων ανεγειρόμενων οικοδομών υπολογίζεται πως φιλοξενούν οικογένειες αστέγων, καθώς μόνο μέσα στο 2014 εκτιμάται πως έμειναν άστεγα πάνω από 10.000 νοικοκυριά.

- Διευρύνθηκαν ακόμη περισσότερο οι ταξικές ανισότητες. Το 10% των πλουσιότερων νοικοκυριών στην Ιρλανδία απολαμβάνει το 24% του ΑΕΠ και το 10% των φτωχότερων κάτι λιγότερο από το 3%.

- Οι φόροι εισοδήματος για τους εργαζόμενους Ιρλανδούς αυξήθηκαν το διάστημα 2013 2014 κατά 8,9% σε αντίθεση με την ιδιαίτερα χαμηλή φορολογία των εταιρειών που παραμένει στο 12%. Παρόμοιες καταστάσεις βιώνει ο λαός της Πορτογαλίας, στην οποία, παρά το «τέλος» του μνημονίου η επιτήρηση από την Κομισιόν και το ΔΝΤ αναμένεται να συνεχιστεί ως το 2035!! Οι δύο αυτές χώρες παρουσίασαν ανάπτυξη για το 2014 την οποία η ιμπεριαλιστική προπαγάνδα φρόντισε να την παρουσιάσει ως επιβεβαίωση της πολιτικής που εφαρμόστηκε. Όπως προκύπτει από τα παραπάνω, η ανάπτυξη αυτή πάτησε πάνω στην εκμετάλλευση και την καταλήστευση των λαών αυτών. Τα μνημόνια που επιβλήθηκαν σ’ αυτές τις χώρες για να βελτιωθούν υποτίθεται ορισμένοι δημοσιονομι-

κοί δείκτες και να σταθεροποιηθεί η οικονομία τους, τα μνημόνια αυτά που τώρα υποτίθεται ότι τελείωσαν, όχι μόνο οδήγησαν στον εκτροχιασμό του χρέους και την ύφεση, αλλά και στην φτώχεια και την εξαθλίωση των λαών των χωρών αυτών.

Η προπαγάνδα όμως για το τέλος των μνημονίων και την νέα περίοδο ανάπτυξης έχει κοντά ποδάρια. Τη δική τους απάντηση με ελπιδοφόρες κινητοποιήσεις ενάντια στην πολιτική της λιτότητας και της φτώχειας δίνουν οι εργαζόμενοι σε μια σειρά χωρών της ΕΕ, ακόμα και σε κάποιες οι οποίες δεν έχουν τεθεί σε καθεστώς επιτήρησης και μνημονίων. Γαλλία Στις 9 Απρίλη πραγματοποιήθηκε μεγάλη διαδήλωση στο Παρίσι από τέσσερις γαλλικές συνδικαλιστικές συνομοσπονδίες -CGT, FO, FSU, Solidaires- στο πλαίσιο απεργιακών κινητοποιήσεων κατά της λιτότητας. Στην απεργιακή κινητοποίηση μετείχαν σχεδόν 460 συνδικάτα δημόσιων και ιδιωτικών επιχειρήσεων. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται τα κύρια συνδικάτα των εκπαιδευτικών της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Οι διεκδικήσεις των εργαζομένων αφορούσαν μισθολογικές αυξήσεις, τον τερματισμό του παγώματος που έχει επιβληθεί στους μισθούς των δημόσιων υπαλλήλων και την καταδίκη του προωθούμενου αντιεργατικού νομοσχεδίου.

21

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 22

Ιταλία

Κύπρος

Μαχητικές μαθητικές κινητοποιήσεις κατά της εκπαιδευτικής «μεταρρύθμισης» της κυβέρνησης Ρέντζι, με το αποκαλούμενο νομοσχέδιο του «καλού σχολείου», πραγματοποιήθηκαν στην Ιταλία στις 13 Μάρτη, με διαδηλώσεις και πορείες σε τριάντα πόλεις της χώρας. Οι προωθούμενες αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα θα δημιουργήσουν νέους ταξικούς φραγμούς στην εκπαίδευση μετατρέποντας την παιδεία σε ένα κοινωνικό αγαθό για λίγους και εκλεκτούς. «Όχι στο καλό σχολείο» έγραφαν τα πανό των μαθητών σε μια ευθεία αναφορά στο νέο εκπαιδευτικό νομοσχέδιο που φέρει τη συγκεκριμένη ονομασία. Σημειώνεται ότι στην Ιταλία στα μέσα του προηγούμενου Δεκέμβρη είχε πραγματοποιηθεί γενική απεργία ενάντια στην πολιτική λιτότητας της κυβέρνησης Ρέντσι.

Η απόφαση της κυπριακής κυβέρνησης να προχωρήσει σε ιδιωτικοποιήσεις δημόσιων επιχειρήσεων στο πλαίσιο των συμφωνιών της με την τρόικα έχει προκαλέσει την αντίδραση των εργαζομένων. Στις 23 Μάρτη οι εργαζόμενοι στην Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου (ΑΗΚ) προχώρησαν σε στάση εργασίας ενάντια στην ιδιωτικοποίηση της εταιρείας, προειδοποιώντας ταυτόχρονα με κλιμάκωση του αγώνα τους αν χρειαστεί, ενώ στις 26 Μάρτη οι εργαζόμενοι στο λιμάνι Λεμεσού προχώρησαν σε 24ωρη απεργία και συγκέντρωση έξω απ’ τη βουλή διαδηλώνοντας ενάντια στις ιδιωτικοποίηση του λιμανιού. Όπως γίνεται ξεκάθαρο οι πολιτικές της λιτότητας, της φτώχειας και της εξαθλίωσης που ακολουθούνται ακόμα και από χώρες που υποτίθεται ότι έχουν βγει από τα μνημόνια δείχνουν τελικά ότι η έξοδος αυτή δεν είναι παρά μια προσπάθεια της ιμπεριαλιστικής προπαγάνδας να βαφτίσει το κρέας ψάρι προκειμένου να μεταμφιέσει την πολιτική της. Οι εργαζόμενοι όμως σιγά-σιγά αρχίζουν να αντιλαμβάνονται ότι καμιά έξοδος από τα μνημόνια δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί αν δεν παλέψουν οι ίδιοι ενάντια σ’ αυτές τις πολιτικές. Το ίδιο πρέπει να κάνει κι ο λαός μας ξεπερνώντας τη δημαγωγική ρητορεία του ΣΥΡΙΖΑ για το τέλος των μνημονίων και τον αποπροσανατολισμό που καλλιεργεί για τη δήθεν σκληρή διαπραγμάτευση που διεξάγει. Το τέλος της πολιτικής της φτώχειας και των μνημονίων μπορεί να το δώσει μόνο ο λαός μας μέσα από το μαζικό παρατεταμένο αγώνα του ενάντια στην πολιτική αυτή.

Πορτογαλία Εξοργισμένοι ύστερα από τέσσερα συναπτά χρόνια δημοσιονομικής λιτότητας, οι δημόσιοι υπάλληλοι της Πορτογαλίας πραγματοποίησαν στις 13 Μάρτη 24ωρη απεργία. Οι περικοπές των μισθών και η επιμήκυνση των ωραρίων, επιβλήθηκε από την κυβέρνηση της Πορτογαλίας στο πλαίσιο του προγράμματος στήριξης της Πορτογαλίας και σήμανε τη ραγδαία μείωση της αγοραστικής δύναμης και του βιοτικού τους επιπέδου. Από το 2011, ειδικότερα οι μισθοί των εκπαιδευτικών έχουν μειωθεί από 20 ως 25%, ενώ η βουλή της Πορτογαλίας ενέκρινε την περασμένη χρονιά έναν νόμο ο οποίος επιβάλει μείωση 3,5% ως 10% στους μισθούς των δημοσίων λειτουργών που ξεπερνούν τα 1.500 ευρώ. Η απεργία κηρύχθηκε από κοινού και από τα δύο μεγαλύτερα συνδικάτα των δημοσίων υπαλλήλων, το CGTP και το UGT. Η επιδείνωση των συνθηκών εργασίας στα κέντρα δημόσιας υγείας, τα δημόσια νοσοκομεία και τα σχολεία, οι απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων, η αύξηση των ωρών εργασίας από τις 35 στις 40, είναι ορισμένοι από τους λόγους που οδηγούν τους πορτογάλους δημόσιους υπαλλήλους σε κινητοποιήσεις. Από την έναρξη του προγράμματος λιτότητας στην Πορτογαλία, πάνω από 71.000 θέσεις εργασίας έχουν καταργηθεί στον δημόσιο τομέα, οι εργαζόμενοι στον οποίο είναι πλέον 655.600, έχουν δηλαδή μειωθεί κατά σχεδόν 10%.

22

Παναγιώτης Α.

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 23

Με την απειλή του Grexit θέλουν να φοβίσουν και να καθυποτάξουν τον Ελληνικό λαό Κ

αι γινόμαστε τώρα ξανά μάρτυρες του ίδιου χιλιοπαιγμένου έργου. Τώρα έχουμε την «πιο σκληρή διαπραγμάτευση», που με τον «πιο περήφανο τρόπο» υπερασπίζεται τα λαϊκά συμφέροντα, για να καταλήξει στο τέλος να φορτωθεί ξανά ο λαός με ένα νέο πακέτο φοροληστρικών μέτρων που το ύψος του φτάνει στα 6 δις ευρώ. Πάντα σε κάθε διαπραγμάτευση για το πέρασμα μιας μνημονιακής συμφωνίας στήνεται το ίδιο σκηνικό. Μια προπαγανδιστική τρομοκρατική επιχείρηση που εκβιάζει τον λαό με την απειλή του Grexit και της χρεοκοπίας, προκειμένου να υποκύψει και να αποδεχθεί αδιαμαρτύρητα τα νέα αντιλαϊκά μέτρα που θέλουν να επιβάλουν. Αυτός ο πολιτικός εκβιασμός της εκδίωξης από την Ευρωζώνη και της επιστροφής στη δραχμή αποτέλεσε τα τελευταία πέντε χρόνια τον βασικό προπαγανδιστικό μοχλό για τη χειραγώγηση και καθυπόταξη του λαού προκειμένου να υπαχθεί και να παραμείνει η χώρα κάτω από τον έλεγχο των ιμπεριαλιστικών μνημονίων. Τώρα ξαναφουντώνουν τα σενάρια με έναν καταιγισμό δημοσιευμάτων και βομβαρδίζεται ο λαός μέρα-νύχτα με τις τρομοκρατικές απειλές των ιμπεριαλιστών περί Grexit και χρεοκοπίας, αποσκοπώντας ακριβώς στον εκβιασμό του λαού, στην παράλυση των λαϊκών αντιδράσεων και στο πέρασμα της αντιλαϊκής συμφωνίας με όλα τα βάρβαρα μέτρα που τη συνοδεύουν. Στην ίδια κατεύθυνση κινείται και η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Στελέχη της απειλούν πως δεν πρόκειται να εξοφληθεί η δόση του δανείου του ΔΝΤ και επομένως θα προκληθεί πιστωτικό γεγονός και η χώρα θα οδηγηθεί σε χρεοκοπία, πιέζοντας υποτίθεται έτσι τους εταίρους της για να πάρει χρήματα, στην πραγματικότητα όμως αναπαράγει και αυτή τις ίδιες τρομοκρατικές απειλές των ιμπεριαλιστών σε βάρος του λαού. Φυσικά το σενάριο του Grexit, -δηλαδή το διώξιμο της Ελλάδας ή ο εξαναγκασμός της σε αποχώρηση από την Ευρωζώνη και η επιστροφή στη δραχμή ή σε κάποιο διπλό, κάλπικο νόμισμα, αν και φαντάζει εξαιρετικά δύσκολο, με απροσδιόριστες συνέπειες στο εσωτερικό και διεθνές επίπεδο- δεν μπορεί να αποκλειστεί. Μια τέτοια εξέλιξη θα έκφραζε το ολοκληρωτικό αδιέξοδο και τη χρεοκοπία της πολιτικής του καθεστώτος της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης και υποτέλειας, τον ακόμα μεγαλύτερο υποβιβασμό

της θέσης της χώρας μέσα στην ΕΕ και το διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα, την επιδείνωση της θέσης της συντριπτικής πλειοψηφίας του πληθυσμού. Το μεγάλο αντιιμπεριαλιστικό αίτημα που δεκαετίες προβάλλει και παλεύει το μαρξιστικό-λενινιστικό κίνημα «Έξω η Ελλάδα από την ΕΕ» δεν έχει τίποτα κοινό με ένα τέτοιο ενδεχόμενο, όπως περιγράφεται παραπάνω. Το αίτημα αυτό συνδέεται με τη συσπείρωση, την οργάνωση και καθοδήγηση των αγώνων του λαού μας σε αποφασιστικές αναμετρήσεις για την ανατροπή της διπλής κυριαρχίας του ιμπεριαλισμού και της ντόπιας πλουτοκρατικής ολιγαρχίας, για την κατάκτηση της εθνικής ανεξαρτησίας και την εφαρμογή ριζικών κοινωνικών μετασχηματισμών στη ζωή του τόπου, που θα ανοίξουν το δρόμο σε μια Ειρηνική, Δημοκρατική, Ανεξάρτητη και Σοσιαλιστική Ελλάδα. Κανένας πολιτικός εκβιασμός από τους ιμπεριαλιστές δυνάστες και τους ντόπιους λακέδες τους και καμιά κάλπικη ή πραγματική απειλή περί Grexit δεν θα υποστείλει τον ασίγαστο αγώνα του λαού μας για την ανατροπή των μνημονίων υποδούλωσης, την απόκρουση των βάρβαρων μνημονιακών μέτρων, την απαλλαγή του από τα δεσμά της ιμπεριαλιστικής κυριαρχίας, την έξοδο από την ΕΕ και το ΝΑΤΟ και το διώξιμο των αμερικανικών βάσεων.

23

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 24

Ο

Συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ: κοινοβουλευτικές αυταπάτες και υποταγή στους ξένους ιμπεριαλιστές

ι βουλευτικές εκλογές της 25ης Ιανουαρίου αποδείχθηκαν ημερομηνία συγκέντρωσης και εκδήλωσης της λαϊκής οργής και αγανάκτησης. Τα κόμματα της προηγούμενης συγκυβέρνησης γνώρισαν μεγάλη φθορά, και ειδικά το ΠΑΣΟΚ καταποντίστηκε, ενώ εκδηλώθηκε η διάθεση πλατιάς καταδίκης όλων εκείνων των μνημονιακών πολιτικών της φτώχειας, της εξαθλίωσης και τη υποδούλωσης. Άμεση απόρροια αυτής της κατάστασης αποτέλεσαν μια σειρά από αλλαγές και ανακατατάξεις. Η σημαντικότερη από αυτές είναι η ανάδειξη του ΣΥΡΙΖΑ σε πρώτο κόμμα και ο σχεδόν ταυτόχρονος σχηματισμός κυβέρνησης συνεργασίας με τους ΑΝΕΛ του Καμμένου, στα πλαίσια ενός ρηχού διακηρυκτικά, ψευδεπίγραφου αντιμνημονιακού προγράμματος, που μόνο λύση δεν μπορεί να δώσει στα προβλήματα του λαού και της χώρας.

αποτελεί μια κίνηση που βασικοί της στόχοι αποτελούν η εξασφάλιση ενός απατηλού αισθήματος «εθνικής ενότητας», καθώς και ο κατευνασμός και η μερική ικανοποίηση του δεξιού χώρου. Μία κίνηση, η οποία καταδεικνύει περίτρανα πόσα είναι έτοιμος να προσφέρει ο ΣΥΡΙΖΑ στο βωμό της «συναίνεσης», του «ρεαλισμού» και της «εθνικής ομοψυχίας». Η υποχωρητικότητα, παράλληλα, του ΣΥΡΙΖΑ σε όλο και πιο συντηρητικές θέσεις και στάσεις διαπιστώθηκε και στην ολοκληρωτική παραχώρηση της διοργάνωσης των εκδηλώσεων της 25ης Μαρτίου στους ΑΝΕΛ. Η εθνική επέτειος μετατράπηκε σε ένα κακέκτυπο πανηγύρι με διάχυτο εθνικιστικό πνεύμα, αλλά και πατριδοκάπηλες δηλώσεις και διακηρύξεις.

Υποταγή σε εθνικιστικές λογικές και δεξιά προτάγματα

Ταυτόχρονα, όμως, η συγκυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου συνεχίζει να κρατά τη χώρα δέσμια στο άρμα των ιμπεριαλιστών και των ντόπιων λακέδων τους. Αποδεχόμενη τους όρους και τους εκβιασμούς που θέτει η ΕΕ, το ΔΝΤ και η ΕΚΤ, επιλέγει να υπηρετεί πιστά τα ξένα επιτελεία και τους εγχώριους κεφαλαιοκράτες, αγνοώντας επιδεικτικά τις βασικές και ουσιώδεις ανάγκες του λαού και της νεολαίας. Καθισμένη στο ίδιο τραπέζι μάλιστα με τους ξένους επενδυτές, αλλά και ιμπεριαλιστικούς θεσμούς και κράτη, προωθεί το ξεπούλημα, μέσω της ιδιωτικοποίησης, νευραλγικών τομέων της παραγωγικής δομής και της οικονομίας της χώρας, συνεχίζοντας σε ένα μεγάλο βαθμό τη νοσηρή «παρακαταθήκη» που άφησαν οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Το αποτέλεσμα, όμως, αυτής της πολιτικής είναι η περιπλοκή της κατάστασης και η μετατροπή της χώρας σε πεδίο οξύτατων ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών ανάμεσα σε ΗΠΑ και ΕΕ (κυρίως της Γερμανίας), μια πολιτική που στέκεται απέναντι από το λαό και τη νεολαία οξύνοντας τα προβλήματά τους. Στο εσωτερικό μέτωπο, τώρα, η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ χρησιμοποιεί έντεχνα διάφορα επικοινωνιακά τρικ προκειμένου να καλύψει τη στροφή που πραγματοποίησε συγκριτικά με τις βερμπαλιστικές προεκλογικές της διακηρύξεις και να κατευνάσει τις όποιες

Η συμμαχία του ΣΥΡΙΖΑ, ενός ρεφορμιστικού, εντελώς αποκομμουνιστικοποιημένου, κόμματος της υποτιθέμενης «ριζοσπαστικής αριστεράς» με τους ΑΝΕΛ, ένα πολιτικό μόρφωμα βγαλμένο από τα σπλάχνα της παραδοσιακής δεξιάς, αντιδραστικό υπηρέτη του ντόπιου κεφαλαιοκρατικού συστήματος και αυτόκλητο «θεματοφύλακα της εθνικοφροσύνης» καταδεικνύει περίτρανα τον ταξικό χαρακτήρα και προσανατολισμό της νέας κυβέρνησης. Παράλληλα, η ασίγαστη δημαγωγία, σε συνδυασμό με τις «απάτες των αστερίσκων», αλλά και το λαθρεμπόριο ελπίδας εξακολουθούν να κατέχουν τα σκήπτρα στη ρητορική της κυβέρνησης, παρά τις συνεχόμενες διαψεύσεις από την ίδια την πραγματικότητα. Όλα αυτά, όμως, αποτελούν και την απαραίτητη συγκολλητική ουσία προκειμένου να συνεχιστεί η κοινή κυβερνητική πορεία των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, αλλά και να νομιμοποιηθούν οι πρακτικές των κομμάτων αυτών στα μάτια του ελληνικού λαού. Στην ίδια κατεύθυνση, επιπλέον, κινείται και η επιλογή και στήριξη του Προκόπη Παυλόπουλου ως προέδρου της δημοκρατίας. Η τοποθέτηση στο εν λόγω αξίωμα ενός βασικού στελέχους της ΝΔ, που το όνομά του έχει συνδεθεί με την κρατική βία και καταστολή, 24

Διαπιστευτήρια στους ξένους ιμπεριαλιστές.

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 25

αντιδράσεις. Από τη μια δημιουργεί αυταπάτες στον ελληνικό λαό βαφτίζοντας την υποταγή στους ξένους ιμπεριαλιστές και τους ντόπιους κεφαλαιοκράτες «διαπραγμάτευση», μετονομάζοντας την τρόικα σε «θεσμούς» και τρέχοντας να βρει στηρίγματα στον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό· την ίδια ακριβώς στιγμή, σπεύδει να διασφαλίσει την παραμονή της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο ΝΑΤΟ, υπακούοντας πειθήνια στα κελεύσματα των ξένων και εγχώριων κεφαλαιοκρατών, οι οποίοι όχι μόνο δεν δέχονται την όποια ελάφρυνση για τον ελληνικό λαό, αλλά αντιθέτως δεν διστάζουν να κάνουν λόγο για νέες περικοπές και φόρους. Από την άλλη, κάνει λόγο για ανθρωπιστική κρίση, διατυμπανίζοντας τη δύσκολη θέση στην οποία βρίσκεται ο λαός και η χώρα. Βαφτίζει επί της ουσίας «το ψάρι κρέας» αποσιωπώντας, παράλληλα, τον βαθύτατα ταξικό και πολιτικό χαρακτήρα της κρίσης. Πουθενά δεν γίνεται λόγος για το ότι η τελευταία αποτελεί κρίση του υπάρχοντος συστήματος, του καπιταλισμού, που ξέσπασε παγκοσμίως πριν επτά χρόνια. Αποκρύπτονται ή εξωραΐζονται όλες εκείνες οι δομικές αντιφάσεις του ίδιου του καπιταλιστικού-ιμπεριαλιστικού συστήματος που έφεραν τους λαούς του κόσμου, και συνάμα τον ελληνικό, στην πλήρη εξαθλίωση και υποδούλωση. Αντιθέτως, αναμασώνται απλά διάφορες βερμπαλιστικές και αποπροσανατολιστικές ρητορικές και πρακτικές. Από την «περίφημη» πλέον «διαγραφή του επαχθούς μέρους του χρέους» και την έξοδο από την ευρωζώνη, μέχρι και τη σύσταση επιτροπής λογιστικού ελέγχου και διαφόρων άλλων εγκε-

φαλικών κατασκευασμάτων και φληναφημάτων, που δεν μπορούν να προσφέρουν τίποτα στο λαό και τη νεολαία.

Ο λαός θα δώσει την τελική απάντηση Το ζήτημα για την εργατική τάξη, το λαό και τη νεολαία της χώρας μας, αλλά και κάθε χώρας, είναι να πάρουν την τύχη στα χέρια τους. Μακριά από κοινοβουλευτικές αυταπάτες και κυβερνητικές «διαπραγματεύσεις», να παλέψουν για ένα οργανωμένο, μαζικό εργατικό και νεολαιίστικο συνδικαλιστικό κίνημα, που να μπορεί να αντισταθεί στον πραγματικό, βαθύτατα ταξικό χαρακτήρα της κυβερνητικής πολιτικής. Να καταπολεμήσουν την υπονομευτική δράση που ασκεί στις λαϊκές μάζες το λαθρεμπόριο ελπίδας και δημαγωγίας που επιδίδεται η κυβέρνηση. Να ξεδιπλώσουν μαχητικούς εξωκοινοβουλευτικούς αγώνες, προβάλλοντας επιτακτικά τα ζωτικά προβλήματα που τους απασχολούν και να αγωνιστούν για να πάρουν πίσω όλες εκείνες τις κατακτήσεις δεκαετιών που τις έχουν υφαρπάξει ο ιμπεριαλισμός και η ντόπια πλουτοκρατία. Για το αριστερό και κομμουνιστικό κίνημα της χώρας μας κρίνεται αναγκαίο να χαράξει το δικό του δρόμο και να προβάλει τη δική του προοπτική, για να μπορέσει ο λαός να αποτινάξει τα ιμπεριαλιστικά δεσμά και το ντόπιο καθεστώς της εξάρτησης και της υποτέλειας, έξω από τη λυκοσυμμαχία της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. Για Δουλειά, Ειρήνη, Δημοκρατία, Εθνική Ανεξαρτησία. Γιώργος Β.

25

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 26

γκρίζες Γιάν(ν)ης Βαρουφάκης: Λιτός (α)βίος «Είμαστε υπέρ του λιτού βίου», δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών και συμπλήρωσε πως «οι Έλληνες δημιουργούσαν όταν ζούσαν λιτά» και πως «ο λιτός βίος σε συνδυασμό με την αποκατάσταση της δικαιοσύνης αρχίζει εδώ». Το πρόβλημα με την παραπάνω δήλωση εντοπίζεται ακριβώς στην τελευταία λέξη. Τι εννοεί με την λέξη ΕΔΩ; Εδώ σε τούτη τη ζωή; Γιατί από όσο γνωρίζουμε ο βίος αυτού του λαού έχει ξεπεράσει (προς τα κάτω) τα όρια του λιτού ΕΔΩ ΚΑΙ ΧΡΟΝΙΑ.

- Παγκόσμια πρωτιά αποτελεί το παντετάρισαμα και η κατοχύρωση του πρώτου Homo sapiens (;) που γεννήθηκε με εντυπωμένο στο DNA του το γονίδιο του αντικομμουνισμού. Από ό,τι φαίνεται, το γονίδιο είναι επικρατές και κατάφερε να κληρονομηθεί και στους απογόνους (βλ. Δημήτρης Μπαλτάκος, ο υιός) Κριστίν Λαγκάρντ: Γκρέξιτ Καυγάδισαν Λαγκάρντ και Βαρουφάκης επειδή η επικεφαλής του ΔΝΤ μίλησε για «Grexit» και συμπλήρωσε «εμείς και οι υπόλοιποι Θεσμοί είμαστε προετοιμασμένοι για κάθε ενδεχόμενο, αλλά οι Έλληνες θα βιώσουν φρικτές καταστάσεις». Σεισμοί, λιμοί, πνιγμοί και καταποντισμοί δε μας πιάνουν. Έχουμε ψηφίσει νομοσχέδιο για την ανθρωπιστική κρίση εμείς. Μόνο βαριά φτώχεια και βαθιά εξάρτηση μας περιμένει, εκτός και αν ακολουθήσει Italexit, Francexit, Spainexit, οπότε εμείς θα παραμείνουμε εντός.

Υπουργοί ΣΥΡΙΖΑ: Άλλος για Κίνα τράβηξε κι άλλος για τη Ρωσία, κι άλλος στις ΗΠΑ τα στενά αίμα και δάκρυα χύνει. Ο υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Ενέργειας και Περιβάλλοντος Παναγιώτης Λαφαζάνης πήγε στο Πεκίνο, ο υπουργός Εξωτερικών Ν. Κοτζιάς πήγε στην Μόσχα και ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Π. Καμμένος πήγε στις ΗΠΑ. Είναι φανερό ότι το φίδι από την τρύπα το έβγαλε πάλι ο κύριος Καμμένος. Οι σύντροφοί του από τον ΣΥΡΙΖΑ τον πέταξαν στη φωλιά του λύκου για να βρει υπερατλαντικούς συμμάχους και οι ίδιοι κράτησαν τα άλλοτε σοσιαλιστικά, φιλέτα. Ας ελπίσουμε ο κύριος Καμμένος να πείσει τους Αμερικάνους να επιστρέψει στην Ελλάδα ο 6ος στόλος και να επιστρέψουμε στα χρυσά χρόνια της Αμερικανοκρατίας. Καλώς να έρθετε ναυτάκια ζουμπουρλούδικα!

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 27

σελίδες Προκόπης Παυλόπουλος: Ο ατάραχος Στις πρώτες δηλώσεις του, στο Μαξίμου με τον κ. Τσίπρα, ο κ. Παυλόπουλος τόνισε ότι «πρόκειται για έναν κοινό αγώνα». Επεσήμανε ότι «ο τόπος πρέπει να βγει από το τέλμα» και να «αποκατασταθούν οι αξίες στην Ευρώπη». Ουδέν κακό αμιγές καλού. Ο άνθρωπος που χειρίστηκε με εξαιρετική χάρη τα γεγονότα του Δεκέμβρη του 2008, αυτός που μπροστά στις κάμερες υπερασπίστηκε με σθένος την Κανέλλη από την άνανδρη επίθεση του Κασιδιάρη, καλεί τον ΣΥΡΙΖΑ σε «κοινό αγώνα». Αυτά είναι! Από τη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας αυτός ο άνθρωπος δεν κρατιέται. Έτοιμος να ριχτεί στη φωτιά του αγώνα. Τουρκία: Στην κουζίνα σου εσύ Η πολεμική που είχε ξεσπάσει στην Τουρκία μετά τις δηλώσεις του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σχετικά με τη «φυσική» θέση των γυναικών στην κοινωνία αναζωπυρώθηκε πρόσφατα στη χώρα έπειτα από τα σχόλια του υπουργού Υγείας, ο οποίος χαρακτήρισε τη μητρότητα τη μοναδική «καριέρα» που μπορούν να ακολουθήσουν οι γυναίκες. Πρόσω ολοταχώς προς τον μεσαίωνα.

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 28

Αφιέρωμα:

Τα ύστερα του κόσμου προφητείες του Γέροντος Σεβάσμιου του Ανθενωτικού στίχοι 774-776 «…και οι βασιλείς του κόσμου θα αφήσουν το σπαθί τους για μία ημέρα και θα κάμουν το σώμα τους ασπίδα. Και θα είναι όλοι άντρες, και ανάμεσά τους θα σταθεί μία βασίλισσα.»

στίχοι 791-793 «…και θα είναι ογδοήκοντα και τέσσερις στον αριθμό. Αλλά θα μοιάζουν μυριάδες. Και το ψευδές είδωλό τους θα λάμψει ταυτόχρονα σε ανατολή και εσπερία, και το πρωί και το βράδυ.»

στίχοι 1409-1501 «…ο Μεγαλοκράτωρ πέρα από τις Ηράκλειες Στήλες θα ταπεινώσει εαυτόν και θα θέσει τον άρτον επί άρτου. Και το πικρό θα δείχνει γλυκό και ο κηφήνας, μέλισσα.»

στίχοι 1606-1608 «…χωρίς να καλύψει το πρόσωπό του θα μιλήσει τη γλώσσα χιλίων βουβών όφεων. Και θα δειπνήσει με την αλεπού και θα χαιρετίσει τον ίππο. Και θα δώσει το χέρι του σε δεύτερο χέρι, και όχι σε οπλή.»

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 29

στίχοι 2012-2014 «…Και στη χώρα της ελιάς θα ενσκήψει ο δάκος. Οι ισχνές αγελάδες θα επιστρέψουν, αλλά για έτη πλέονα των επτά. Και οι στρατηγοί θα απομείνουν δίχως στρατό. Και θα είναι περισσότερο μεταφραστές εντολών, παρά εντολείς.»

στίχοι 2015-2017 «…και οι δυσεβείς θα ενδυθούν τον χιτώνα της πίστης. Λύκοι οι ίδοι, θα οδηγήσουν τους αμνούς και τα ερίφια. Και θα κοιμηθούν οι Ατρείδες με τις ακρίδες. Και όσοι ομολογήσουν πίστη στον νέον βασιλέα, θα προσμένουν κάθε μήνα την ημέρα της αναλήψεως.» στίχοι 2018-2020 «Μπροστά στους αρχαίους οίκους του Θησέα, νέα παλάτια θα ιδρυθούν. Και οι σοφοί νέοι ένοικοι θα μιλούν γλώσσα διχαλωτή, σαφή και ασαφή συνάμα. Και όλοι θα θαυμάζουν με τη δημιουργία. Και θα βασιλέψουν για χίλιες νύχτες αλλά ημέρες δύο.» στίχοι 2054-2056 «Μα πριν οι δόσεις μετρηθούν είκοσι και τριάντα και πενήντα, η παλαιά γενιά με τα τέσσερα πόδια στις δύο πλευρές του δυτικού ωκεανού θα έλθει πάλι, προς δευτέρα σωτηρία της χώρας.»

• Ο ΤΣΙΠΡΑΣ ΚΑΤΑΤΡΟΠΩΣΕ ΤΟΝ ΣΑΜΑΡΑ. ΙΣΩΣ ΦΤΑΙΕΙ ΠΟΥ Ο ΑΡΧΗΓΟΣ ΤΗΣ ΝΔ ΕΣΚΙΖΕ ΤΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ ΣΕΛΙΔΑ-ΣΕΛΙΔΑ, ΕΝΩ Ο ΤΣΙΠΡΑΣ ΤΟ ΞΕΦΟΡΤΩΘΗΚΕ ΜΙΑ ΚΙ ΕΞΩ.

• ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΚΡΙΒΕΙΑ,

ΞΕΦΟΡΤΩΘΗΚΕ ΤΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ 2 ΚΙ ΕΦΕΡΕ ΤΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ 3. ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΤΗΝ ΕΚΑΝΕ ΜΟΝΟΜΕΡΩΣ, ΑΛΛΑ ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΥΜΦΩΝΗΣΑΝ ΚΑΙ ΟΙ ΓΕΡΜΑΝΟΙ.

• Μ’ ΑΥΤΑ ΚΑΙ Μ’ ΑΥΤΑ

ΠΑΝΤΩΣ Η ΝΔ ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙ ΝΑ ΜΕΙΝΕΙ ΧΩΡΙΣ ΑΚΡΟΑΤΗΡΙΟ. ΑΠΟ ΤΟΤΕ ΠΟΥ ΗΡΘΕ Ο ΣΥΡΙΖΑ ΣΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ ΟΛΑ ΠΑΝΕ ΔΕΞΙΑ. ΓΙ’ ΑΥΤΟ, Ο ΣΑΜΑΡΑΣ ΕΔΩΣΕ ΕΝΤΟΛΗ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ ΤΗΣ ΝΔ ΝΑ ΣΥΝΕΧΙΣΟΥΝ ΝΑ ΦΟΡΑΝΕ ΓΡΑΒΑΤΑ. ΓΙΑ ΝΑ ΞΕΧΩΡΙΖΟΥΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ.

• ΟΜΩΣ, ΣΤΟ ΜΕΤΑΞΥ,

Ο ΒΑΡΟΥΦΑΚΗΣ ΕΧΕΙ ΝΙΚΗΣΕΙ ΚΑΤΑ ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΕΥΡΩΠΑΙΟΥΣ.ΟΤΑΝ ΕΚΕΙΝΟΙ ΤΟΥ ΖΗΤΗΣΑΝ ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ ΤΙΣ ΓΕΝΙΚΟΛΟΓΙΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΣΑΦΕΙΕΣ ΚΑΙ ΝΑ ΔΩΣΕΙ ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ ΝΟΥΜΕΡΑ ΕΚΕΙΝΟΣ ΤΟΥΣ ΕΔΩΣΕ ΤΟ ΤΕΣΣΕΡΑ, ΤΟ ΕΠΤΑ, ΚΑΙ ΤΟ ΔΥΟ.

• Α, ΚΑΙ ΝΑ ΜΗΝ ΞΕΧΑΣΩ: ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΜΗ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΕΤΕ ΟΤΑΝ ΞΕΜΠΕΡΔΕΨΟΥΜΕ ΜΕ ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΟΥ ΕΠΑΧΘΟΥΣ ΧΡΕΟΥΣ! ΘΑ ΤΗΝ ΧΡΕΙΑΣΤΟΥΜΕ ΞΑΝΑ, ΝΑ ΑΝΑΛΑΒΕΙ ΤΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΟΤΑΝ ΘΑ ΜΟΙΡΑΖΟΜΑΣΤΕ ΤΑ ΔΙΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΓΕΡΜΑΝΙΚΕΣ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ.

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 30

H

ΝΔ: ρεσιτάλ μνημονιόδουλης πλειοδοσίας και κούφιας αντιπολιτευτικής δημαγωγίας

NΔ κλιμακώνει μια θρασύτατη δημαγωγία κατά της νέας συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και προβάλλει το σενάριο της «αριστερής παρένθεσης» υπολογίζοντας να κλείσει το μέτωπο των αμφισβητήσεων στο εσωτερικό της μετά την ήττα στις εκλογές του Ιανουαρίου. Ο Σαμαράς επιδιώκει να γαντζωθεί στην καρέκλα ρετουσάροντας το προεδρικό μπλοκ, κραδαίνοντας τη σημαία της ξεφτισμένης πανστρατιάς, απομονώνοντας παράλληλα τους δελφίνους του κόμματος (Δένδιας, Μπακογιάννη, κ.ά.). Οι βαρώνοι έχουν διαφορετικές προσωπικές στρατηγικές, κάτι που δεν τους βοηθά όχι απλά στη συγκρότηση ενός υποτυπώδους πυρήνα αμφισβήτησης του Σαμαρά, αλλά ούτε καν στη συλλογή 26 υπογραφών, που θα έσερνε τον πρόεδρο της ΝΔ σε έκτακτο συνέδριο.

Η ΝΔ μπορεί να έχασε τη μάχη στις εθνικές εκλογές, διατήρησε ωστόσο τον βασικό της κορμό, υποχωρώντας ελάχιστα σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογικές της επιδόσεις. Αυτό αποτελεί το προπαγανδιστικό άλλοθι Σαμαρά ο οποίος σε κάθε περίπτωση δεν παύει να πλειοδοτεί μνημονιακά. «Αυτή η περίφημη διαπραγμάτευση έχει επιβληθεί λόγω της αδυναμίας του χειρισμού και του στρατηγικού εγκλωβισμού της κυβέρνησης», δήλωσε ο σαμαρικός Βορίδης. Είναι εξάλλου χαρακτηριστική η αποστροφή του εκπροσώπου του κόμματος Καραγκούνη ο οποίος σε μια επίδειξη μνημονιοδουλείας τόνισε: «Εφόσον μας πάνε σε νέο μνημόνιο ας το κάνουν μια ώρα αρχύτερα». Ο πρόεδρος της ΝΔ σε μια κρίση ειλι30

κρίνειας ισχυρίστηκε πως πολλά από τα μέτρα που προβλέπονται σε εκείνα που πρότεινε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ στους δανειστές περιλαμβάνονταν και στο e-mail Χαρδούβελη. Ολοκληρώνοντας το μνημονιακό του παραλήρημα ο Σαμαράς χαρακτήρισε τα πρώτα νομοσχέδια της συγκυβέρνησης σαν αναδιατύπωση μέτρων της ΝΔ. Ο κατά τα άλλα φανατικός πολέμιος της διαφθοράς Σαμαράς χαρακτήρισε ως αντρική στάση την περίπτωση Παπασταύρου που εμπλέκεται στη λίστα Λαγκάρντ. Διαστρέφοντας την κοινή λογική, ο Σαμαράς ευχήθηκε «να είχε η Ελλάδα 10 Παπασταύρους». Προβαίνοντας σε επικοινωνιακό αντιπερισπασμό στον ΣΥΡΙΖΑ, πρότεινε η εξεταστική επιτροπή να αφορά όχι μόνο τα χρόνια του μνημονίου αλλά την περίοδο από το 1981 έως σήμερα. Ωστόσο ο εραστής της κάθαρσης και πάλαι ποτέ αντιμνημονιακός Σαμαράς υποσχόταν προ των εκλογών του 2012 ότι θα συγκροτήσει μία και μόνο εξεταστική, αυτή που θα «ρίξει φως στις συνθήκες υπαγωγής της χώρας στο μνημόνιο» για να στριμώξει την τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ. Ο πρόεδρος της ΝΔ πλειοδοτώντας σε ευρωπαιοδουλεία διερωτήθη ρητορικά: «Όταν είσαι στην Ευρώπη και ζητάς από τους Κινέζους, τους Ιρανούς, τους Ρώσους να χρηματοδοτήσουν το έλλειμμά σου, δεν στέλνεις ένα μήνυμα στην υπόλοιπη Ευρώπη ότι δεν είσαι πραγματικά σοβαρός ευρωπαϊστής;» Αναπαράγοντας τα ξένα και ντόπια σενάρια αναμόρφωσης του πολιτικού σκηνικού, ο Σαμαράς δήλωσε έτοιμος να συμμετάσχει σε μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας με στόχο να παραμείνει η Ελλάδα στο ευρώ. Στέλνοντας τα δικά του μηνύματα ξενοδουλείας ο Σαμαράς χαρακτήρισε το κόμμα του τον πιο σοβαρό συνομιλητή που έχουν οι ευρωπαίοι στην Ελλάδα. Ο πρόεδρος της ΝΔ, επιχειρώντας να διεγείρει τα πιο συντηρητικά αντανακλαστικά της ελληνικής κοινωνίας, μίλησε για τη χώρα που βρίσκεται υπό συνεχή κατάληψη. Πασχίζοντας να διευρύνει το ακροδεξιό του ακροατήριο ο Σαμαρας δημαγώγησε για τον κινδυνο που διατρέχουν «το έθνος από τα κύματα των λαθρομεταναστών» και «η Δημοκρατία από τους κουκουλοφόρους». Νίκος Κ.

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 31

Βαθιά λαθεμένος ο πολιτικός προσανατολισμός του ΚΚΕ μακριά από τις ανάγκες και τις απαιτήσεις του λαϊκού κινήματος

Τ

ο ΚΚΕ σήμερα στη νέα κατάσταση θέλει να εμφανιστεί ως ο βασικός φορέας της αριστερής αντιπολίτευσης με υψηλούς τόνους απέναντι στη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Ποιος όμως είναι ο πολιτικός προσανατολισμός της ηγεσίας του ΚΚΕ πάνω στα βασικά προβλήματα που απασχολούν τον ελληνικό λαό; Και πρώτα - πρώτα απέναντι στα βάρβαρα μνημόνια που επέφεραν τις πιο σαρωτικές αλλαγές για το λαό μας και που σε αυτά συμπυκνώνεται η πολιτική της μεγαλοαστικής τάξης της χώρας μας και των ξένων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων. Αντί να θέσει στο επίκεντρο της πάλης το στόχο της απόκρουσης των μέτρων των μνημονίων και να ξεσκεπάσει τον κάλπικο χαρακτήρα του «αντιμνημονιακού αγώνα» του ΣΥΡΙΖΑ και κάθε αντιδραστικού τυχοδιωκτικού μορφώματος που εμφανιζόταν με αντιμνημονιακό μανδύα, η ηγεσία του ΚΚΕ διακήρυττε πως είναι ψευτοδίλημμα το μνημόνιο - αντιμνημόνιο και έτσι παραχωρούσε όλο το έδαφος σε αυτές τις δυνάμεις να δημαγωγούν ασύστο-

λα και να εγκλωβίζουν τον λαό. Αποδυνάμωσε και υπονόμευσε την προσπάθεια συγκρότησης ενός αναγκαίου παλλαϊκού πανεργατικού μετώπου ενάντια στην αντιλαϊκή πολιτική όταν απαξίωσε τον αντιμνημονιακό αγώνα παραγκωνίζοντας τα αιτήματα ενάντια στα μνημονιακά μέτρα και υποστηρίζοντας ότι στην «ημερησία διάταξη πρέπει να τεθεί το θέμα της αλλαγής της πολιτικής εξουσίας». Αν στο μαζικό κίνημα την προηγούμενη περίοδο πρόβαλλε απογειωμένα και ανεδαφικά αιτήματα, όπως τα 1400€ κατώτατο μισθό, τώρα απέναντι στην καταστροφική για την εργατική τάξη και το λαό πολιτική των εξοντωτικών μνημονίων, έθεσε στο λαϊκό κίνημα ως άμεση διεκδίκηση το στόχο της κοινωνικοποίησης των μέσων παραγωγής, απομακρύνοντας τον ακόμη περισσότερο. Συνέχισε την πρακτική των χωριστών απεργιακών συγκεντρώσεων και την τακτική της διάσπασης στο μαζικό κίνημα και πρόβαλλε σταθερά, σε κάθε σύλλογο και σωματείο, πλαίσιο αιτημάτων που φτάνουν μέχρι τη «λαϊκή 31

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 32

εξουσία» αντιπαραθετικά με αιτήματα ικανά να συσπειρώσουν πλατιές δυνάμεις πάνω στις άμεσες διεκδικήσεις και απέναντι στα καθορισμένα μέτρα που προωθούσαν τα μνημόνια, η κυβέρνηση και η τρόικα. Και παρά το γεγονός ότι ηγεσία του ΚΚΕ κατήγγειλε το πλαστό δίλημμα μνημόνιο - αντιμνημόνιο και τον κάλπικο χαρακτήρα του αντιμνημονιακού αγώνα, συγκέντρωσε υπογραφές και κατέθεσε στη βουλή το Νοέμβριο του 2012 Πρόταση Νόμου υπό τα βαρύγδουπο τίτλο «Κατάργηση των Μνημονίων του Μεσοπρόθεσμου πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2012 2015 και των Εφαρμοστικών τους νόμων, και Καταγγελία των Δανειακών Συμβάσεων που έχουν ως προαπαιτούμενο την εφαρμογή των Μνημονίων». Υποβάθμισε έτσι τη λύση στο βασικό πρόβλημα του λαού και της κοινωνίας που αποτυπώθηκε στα επαχθή μνημόνια σε μια απλή συγκέντρωση υπογραφών και σε μια κοινοβουλευτική διαδικασία. Τη μέρα ωστόσο που συζητήθηκε η πρόταση νόμου του ΚΚΕ στη βουλή, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπός του Παφίλης είπε: «Εμείς δεν μπορούμε να λέμε στον ελληνικό λαό ψέματα ότι μπορεί να καταργήσει τα μνημόνια, ότι μπορεί να καταργήσει τη δανειακή σύμβαση χωρίς να συγκρουστεί με την ΕΕ και να βγει από αυτήν». Πολιτική φρενοκομείου ή αριστερή δημαγωγία; Σίγουρα πάντως πολιτική αλλοπρόσαλλη και πολιτική κραυγαλέων αντιφάσεων. Στην ίδια ρότα και πριν προλάβει να συγκροτηθεί η σημερινή κυβέρνηση, πριν καταθέσει το οποιοδήποτε νομοσχέδιο στη βουλή, το ΚΚΕ κατέθεσε συναγωνιζόμενο σε αριστερή δημαγωγία παρόμοιο νομοσχέδιο για την κατάργηση κοινοβουλευτικά των μνημονίων. Όταν η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ το 2012 έριξε το δόλωμα της «αριστερής κυβέρνησης», το ΚΚΕ αντί να ξεσκεπάσει αυτή την κάλπικη πρόταση και να καταδείξει στον κόσμο της Αριστεράς πως δεν πρόκειται για μια αριστερή, αλλά για μια ψευτοαριστερή κυβέρνηση - σωσίβιο της άρχουσας τάξης, διακήρυξε εξωφρενικά, για να αποφύγει την πίεση, ότι «το ΚΚΕ δεν έχει καμιά σχέση με την Αριστερά», ότι οι ίδιοι «είναι κομμουνιστές, δεν είναι αριστεροί», σπρώχνοντας έτσι κατά χιλιάδες τον προοδευτικό και αριστερό κόσμο στην αγκαλιά του ΣΥΡΙΖΑ. «Το ΚΚΕ δεν είναι αριστερά, είναι κόμμα 32

της εργατικής τάξης, κομμουνιστικό κόμμα … η διάκριση “αριστερά – δεξιά” είναι αστική διάκριση» έγραφε ο Ριζοσπάστης στις 20/4/12 και «το έχουμε ξαναπεί ότι το ΚΚΕ είναι κομμουνιστικό κόμμα, κόμμα της εργατικής τάξης και όχι αριστερά, καμιά σχέση δεν έχει με την αριστερά» έγραφε ο Ριζοσπάστης στις 27/5/12. Όταν και οι πέτρες βλέπουν ότι το ντόπιο καθεστώς της εξάρτησης και της υποτέλειας παίρνει τη μορφή μιας απροκάλυπτης ξενοκρατίας, η ηγεσία του ΚΚΕ θεωρεί πως η ντόπια αστική τάξη έχει καταστήσει την Ελλάδα κυρίαρχη, ανεξάρτητη και ιμπεριαλιστική χώρα και έτσι, όχι μόνο δεν αγωνίζεται για την ανατροπή της ιμπεριαλιστικής κυριαρχίας, αλλά διακηρύσσει ότι «δεν έχει κανένα νόημα ο αγώνας για εθνική ανεξαρτησία». Εκχωρεί το αίτημα της εθνικής ανεξαρτησίας που πρόβαλλαν όλοι οι μεγάλοι αγώνες του λαϊκού αριστερού και κομμουνιστικού κινήματος και που τώρα κάτω από τις συνθήκες της ξένης εποπτείας και ελέγχου επαληθεύεται και ισχυροποιείται, στην ψηφοθηρική δημαγωγία της «εθνικής αξιοπρέπειας» του ΣΥΡΙΖΑ και στο εθνικιστικό πατριδεμπόριο αντιδραστικών και ακροδεξιών κομμάτων. Η πολιτική του ΚΚΕ, που απορρίπτει την πάλη για εθνική ανεξαρτησία, δεν έχει μόνο σαν συνέπεια ότι εκχωρεί αυτό το θεμελιώδες αίτημα σε διάφορους εθνοκάπηλους και τους αφήνει να νέμονται τα πατριωτικά αισθήματα του ελληνικού λαού ο οποίος βιώνει με οργή την ιμπεριαλιστική κηδεμονία. Επιπλέον, αφυδατώνει την πάλη ενάντια στη μνημονιακή πολιτική από το ουσιαστικό πολιτικό περιεχόμενό της, την αποσυνδέει από τον αντιιμπεριαλιστικό αγώνα, από τον αγώνα ενάντια στο σύστημα της εξάρτησης και της υποτέλειας που υπαγορεύει και κατευθύνει αυτήν τη βάρβαρη αντιλαϊκή επίθεση. Τώρα, καθώς κορυφώνονται ιδιαίτερα από τον γερμανικό ιμπεριαλισμό οι απροκάλυπτοι εκβιασμοί και πιέσεις προς τον ελληνικό λαό για την αποδοχή ενός νέου μνημονίου, η απειλή ενός GREXIT μεγεθύνεται, αποσκοπώντας στην παράλυση του λαού και στην εκβιαστική απόσπαση της συναίνεσης του για την προώθηση νέων αντιλαϊκών μέτρων. Απέναντι στην όξυνση των πιέσεων, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ ολοένα και φουντώνει το σενάριο εκλογών, είτε ενός δημοψηφίσματος με ουσιαστικό πυρήνα το ερώτημα περί «έντιμου συμβιβασμού» όπως θέλει να εμφανίσει την αποδοχή των μέτρων για τα

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 33

οποία πιέζουν οι ξένοι δανειστές ή μιας ρήξης. Με ένα τέτοιο ενδεχόμενο η κυβέρνηση αποσκοπεί στο να αποσπάσει τη λαϊκή συναίνεση και ουσιαστικά να κρυφτεί πίσω από αυτή για να ολοκληρώσει τη στάση που σηματοδότησε με τη συμφωνία της 20ης Φεβρουαρίου, της συνέχισης δηλαδή της προηγούμενης μνημονιακής πολιτικής. Ποια είναι η στάση του ΚΚΕ απέναντι σε ένα ενδεχόμενο δημοψήφισμα αποκάλυψε ο Γ.Γ. του ΚΚΕ, Κουτσούμπας.

Σε απάντησή του σε σχετική ερώτηση του ρ/σ «Παραπολιτικά» είπε τα εξής: «Δεν είναι εύκολο να καταλάβει κανείς τι ακριβώς θα έλυνε ένα τέτοιο δημοψήφισμα ... πιστεύουμε ότι η ελληνική κοινωνία, ο ελληνικός λαός, έδωσε το ΟΚ σε αυτή την κυβέρνηση, με ένα μεγάλο ποσοστό, πριν 1-1,5 μήνα έγιναν εκλογές, έχει, δηλαδή μια δυνατή πλειοψηφία και βέβαια της έδωσε αυτό το ΟΚ θεωρώντας ότι η ΕΕ είναι το κοινό μας ευρωπαϊκό σπίτι, ότι θα μείνουμε στο ευρώ. Προεκλογικά ο κ. Τσίπρας, ο νυν πρωθυπουργός, σε όλους τους τόνους, σε όλες τις ομιλίες του και τις δημόσιες εμφανίσεις του, έλεγε χαρακτηριστικά -επειδή η ΝΔ ή το ΠΑΣΟΚ κινδυνολογούσε ότι θα βγούμε από το ευρώ- όχι, πάση θυσία θα μείνουμε στο ευρώ, δεν υπάρχει τέτοια περίπτωση. Άρα και ο λαός, ο κόσμος που ψήφισε τον ΣΥΡΙΖΑ, ήξερε ότι σε αυτήν τη γραμμή πάει». Τι βγαίνει άραγε από την τοποθέτηση αυτή του Κουτσούμπα; Βγαίνει πως η τοποθέτηση του ΚΚΕ είναι παρόμοια, απέναντι σε ένα ενδεχόμενο δημοψήφισμα, με την τοποθέτηση της κυβέρνησης από διαφορετική αφετηρία. Αν η κυβέρνηση σκέπτεται κάτι τέτοιο, είναι για να υπεκφύγει, βάζοντας μπροστά τον ελληνικό λαό, για να τον οδηγήσει υπό την απειλή των συνεπειών ενός GREXIT στη συγκατάθεση και την αποδοχή του εκβιασμού των ξένων ιμπεριαλιστών.

Αντίστοιχη υπεκφυγή ομολογεί το ΚΚΕ, βάζοντας μπροστά τον λαό που αποφάσισε και αποδέχεται όπως λέει ο Κουτσούμπας το πλαίσιο της ΕΕ, του νομίσματος και άρα και τις πολιτικές, τους κανόνες και τις συμφωνίες και τα δεινά, συμπεραίνουμε, που τα συνοδεύουν. Ουσιαστικά θέλει να υπεκφύγει το ΚΚΕ να πάρει θέση απέναντι στην πίεση και στις απειλές ενός GREXIT. Αντί να αποδοκιμάσει την κυβέρνηση για το τέχνασμα που μηχανεύεται και ίσως θέσει σε εφαρμογή για να παγιδεύσει το λαό, ουσιαστικά μεταθέτει στον ίδιο τον λαό την ευθύνη για όσα τον περιμένουν. Ένα πολιτικό κόμμα, τέλος, που είναι κατά της ΕΕ και παλεύει για έξοδο της χώρας μας από αυτή, δεν μπορεί να σφυρίζει αδιάφορα απέναντι στις απειλές και τους εκβιασμούς που τώρα ενισχύονται, και να τις προσπερνά με άλλου τύπου τεχνάσματα και σοφιστείες, αντίθετα οφείλει να κρατήσει όρθιο το πολιτικό ανάστημα του λαού να τον συσπειρώσει, να τον οργανώσει, να τον προετοιμάσει και να τον εξοπλίσει απέναντι στις απειλές και τους εκβιασμούς να εντείνει την πάλη απέναντι στα ιμπεριαλιστικά κατασκευάσματα όπως είναι η ΕΕ που μόνο δεινά και συμφορές σημαίνουν για το λαό και τη χώρα μας. Και σε συνέντευξη στο MEGA 21/4, όταν ρωτήθηκε ο Κουτσούμπας πως: «Διάφορα κυβερνητικά στελέχη κατά καιρούς απαντούν ότι υπάρχει το ενδεχόμενο να πάμε σε εκλογές ή σε δημοψήφισμα. Βλέπετε πιθανή τη διενέργεια εκλογών ή την πιθανότητα δημοψηφίσματος;», εκείνος απάντησε: «Μα κυβερνητικά στελέχη το λένε. Οι ίδιοι λένε ότι τους έδωσε εντολή ο ελληνικός λαός με βάση αυτά που έλεγαν, άσχετα με το τι θα κάνουν στην πράξη. Η ουσία είναι ότι μπορούν πάρα πολύ καλά να κυβερνήσουν με βάση τη λαϊκή εντολή, άλλο ζήτημα ότι ο λαός πρέπει να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα απ’ τη διακυβέρνηση». Το ΚΚΕ, το οποίο το 2012, λίγες μόλις μέρες μετά τις εκλογές του Μαΐου, με έναν προκλητικό κοινοβουλευτικό παροξυσμό, έσπευδε να πραγματοποιήσει συγκεντρώσεις με κεντρικό αίτημα την άμεση διενέργεια εκλογών για να «διορθώσει», όπως έλεγε, ο λαός την ψήφο του, τώρα υποδεικνύει πως ο λαός θέλει να κυβερνηθεί «…με βάση αυτά που έλεγαν…» δηλαδή στο πλαίσιο της Ε.Ε. και του ευρώ και «… ότι μπορούν πάρα πολύ καλά να κυβερνήσουν…». Δημήτρης Κον.

33

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 34

Δ

Το ζήτημα του χρέους και η πολιτική του αποπροσανατολισμού

υνάμεις της ΑΝΤΑΡΣΥΑ προχώρησαν ξανά στη δημιουργία «πρωτοβουλίας για τη διαγραφή του χρέους». Όπως και τα προηγούμενα χρόνια έτσι και τώρα, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ επιχειρεί να το θέσει στην πρώτη γραμμή των διεκδικήσεων του μαζικού κινήματος και οι συνδικαλιστικές δυνάμεις της, ήδη, κάνουν κινήσεις για να επηρεάσουν συνδικάτα και μαζικές οργανώσεις να κινηθούν σε μια κατεύθυνση στήριξης αυτής της πρωτοβουλίας. Είναι χαρακτηριστική η σχετική Ανακοίνωση του ΝΑΡ για «να μπει στο κίνημα η μάχη κατά του χρέους», όπου σημειώνει πως «Σήμερα είναι επιτακτική ανάγκη να απαιτήσει το εργατικό, λαϊκό και νεολαιίστικο κίνημα “ούτε ευρώ για το χρέος, παύση πληρωμών - μονομερής διαγραφή του χρέους τώρα!”. Άμεση ικανοποίηση των αιτημάτων και των διεκδικήσεων του λαού και της νεολαίας και όχι εξυπηρέτηση των τοκογλύφων». Πίσω από την πρόταξη της διαγραφής του χρέους ως συνταγής, για την ακρίβεια ως μέρους μιας ρεφορμιστικής συνταγής που βλέπει, μέσα στα πλαίσια του αστικού συστήματος, με εθνικοποιήσεις τραπεζών, εργατικό έλεγχο των επιχειρήσεων, έξοδο από την ΟΝΕ κλπ., να βγαίνουμε σε ένα φιλολαϊκό ξέφωτο, κρύβονται πολλαπλές λαθεμένες αντιλήψεις: - Πρώτο, η αδυναμία να ειδωθεί το χρέος ως ένας ισχυρός βραχίονας της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης, από την οποία δεινοπαθεί ο ελληνικός λαός. Οι θεωρίες ότι η Ελλάδα είναι χώρα ιμπεριαλιστική ή που αρνούνται να τη θεωρήσουν ως εξαρτημένη από τον ιμπεριαλισμό δεν επιτρέπουν να υπάρχει μια καθαρή και πλήρης αντίληψη για τον όχι μόνο οικονομικό αλλά και πολιτικό χαρακτήρα που έχει το χρέος, σαν ένα βασικό εργαλείο μέσα από το οποίο ασκείται ιμπεριαλιστική πολιτική ελέγχου και κηδεμονίας των εξαρτημένων χωρών που εκμεταλλεύονται. Μέσα από τον δανεισμό και το χρέος οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις απομυζούν και υποθηκεύουν με τοκογλυφικές μεθόδους την οικονομία της Ελλάδας, ελέγχουν την αγορά της και τον πλούτο της, μπορούν να παρεμβαίνουν και να κατευθύνουν την πορεία της οικονομικής ανάπτυξής της (όπως αποδείχνουν και τα μνημόνια που συνοδεύουν τα δάνεια με τις 34

«αναδιαρθρώσεις», τις ιδιωτικοποιήσεις και τις «μεταρρυθμίσεις» που υπαγορεύουν στην ελληνική οικονομία) και την εσωτερική πολιτική ζωή της (όπως φανερώνουν και οι πολιτικές εξελίξεις στη χώρα μας, οι αλλαγές κυβερνήσεων κλπ.). Όταν το πρόβλημα του χρέους προς τους ξένους δανειστές (το διεθνές χρηματιστικό κεφάλαιο των ιμπεριαλιστικών κρατών) δεν αντικρίζεται ως μια από τις πλευρές της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης της χώρας, τότε χάνεται και το βάρος που αποκτά η λύση του, καθώς ένα αίτημα διαγραφής, και μάλιστα μονομερούς, του χρέους, που θα είναι σύμφωνο με τα συμφέροντα του λαού και θα εντάσσεται σε μια πραγματική φιλολαϊκή πολιτική προοπτική, συνεπάγεται σύγκρουση με τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, άρα και προϋποθέσεις μεγάλης ανάπτυξης του λαϊκού αντιιμπεριαλιστικού κινήματος και κατάκτηση των πολιτικών όρων (της πολιτικής εξουσίας) που θα δίνουν τη δύναμη για να γίνει πραγματικότητα μια τέτοια λύση και φιλολαϊκή προοπτική. Όταν αυτό δεν γίνεται αντιληπτό, τότε το αίτημα της διαγραφής του χρέους υποβιβάζεται ουσιαστικά σε ένα αίτημα ρεφορμιστικού προγράμματος, το οποίο βλέπει, με σταδιακά βήματα (διαγραφή χρέους - εθνικοποίηση τραπεζών - έξοδο από το ευρώ κ.ο.κ.) που μπορούν να υλοποιούνται στα πλαίσια του αστικού συστήματος και από το αστικό σύστημα «με την πίεση και τον εκβιασμό του κινήματος», μια εξελικτική μετάβαση (εξ ου και «μεταβατικό πρόγραμμα») προς μια «αντικαπιταλιστική» - φιλολαϊκή πολιτική ...Μια τέτοια πολιτική λογική πόσο μακριά, άραγε βρίσκεται από εκείνη που λίγα χρόνια πριν διακινούσε ο ΣΥΡΙΖΑ και πόσο άμοιρη είναι του γεγονότος ότι τα αιτήματα του «μεταβατικού προγράμματος», βρήκαν σημεία σύμπτωσης με αιτήματα του ΣΥΡΙΖΑ και συνέβαλαν ή και συνεχίζουν να συμβάλλουν (με «αριστερές συνιστώσες» του) να συνυπάρχουν σε κοινές πρωτοβουλίες για το χρέος; - Δεύτερο, τι είναι μια διαγραφή του χρέους ή παύση πληρωμών υπό συνθήκες αστικής και ιμπεριαλιστικής κυριαρχίας της χώρας; Θα είχε όφελος ο ελληνικός λαός, όπως εξυπονοούν οι υποστηρικτές αυτών των αιτημάτων, γιατί τάχα δεν θα είχε να πληρώνει τα

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 35

ληστρικά δάνεια; Εδώ θα μπορούσε να απα- ους, «χωρίς συμφωνία» με τα ιμπεριαλιστικά ντήσει, κανείς, με το τι συνέβη με τη μερική κέντρα, από την ντόπια μεγαλοαστική τάξη διαγραφή («κούρεμα») του χρέους (το λεγό- που είναι δεμένη μέσα στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ μενο PSI) του 2012 όπου λεηλατήθηκαν και έχει συνδέσει την κυριαρχία της πάνω ασφαλιστικά ταμεία, νοσοκομεία, εκπαιδευτι- στον ελληνικό λαό με την ξένη εξάρτηση και κά ιδρύματα και άλλοι κοινωνικοί πόροι και την πολιτική της υποτέλειας στις ιμπεριαλιεπιβλήθηκε δεύτερο στικές δυνάμεις, από την σκληρό μνημόνιο με κυβέρνηση που βρίσκεολέθριες συνέπειες για ται στην υπηρεσία της τους εργαζόμενους, τους (όταν οι ιμπεριαλιστικές συνταξιούχους και τον δυνάμεις τρίζουν τα ελληνικό λαό. Ακριβώς, δόντια και δεν αφήνουν επειδή η διαγραφή του και την παραμικρή χρέους έγινε από τις μονομερή ενέργεια να κυρίαρχες αστικές δυνάκάνει η ελληνική κυβέρμεις και τα ιμπεριαλιστινηση, όχι μόνο στην κά κέντρα, ήταν, δηλαεξωτερική οικονομική δή, μια διαγραφή χρέους πολιτική, όπου την έπιαυπό συνθήκες αστικής σαν από το λαιμό να και ιμπεριαλιστικής υπογράψει την «πλήρη κυριαρχίας, δεν έφερε και έγκαιρη» εξόφληση καμιά ανακούφιση για του χρέους, αλλά και τον ελληνικό λαό, αλλά στην εσωτερική οικονοτο αντίθετο. Ύστερα από μική πολιτική), ανάγεται αυτό το συμβάν -που στη σφαίρα της μυθοπρέπει να το ένιωσαν και πλασίας και αποτελεί μια σαν «πάθημα» των υπεκφυγή για τη δικαιο«θεωριών» τους- οι λόγηση του άμεσου «αριστεροί» υποστηριαιτήματος της μονομεκτές της παύσης πληρωρούς διαγραφής του μών και της διαγραφής χρέους. Αν μιλήσουμε του χρέους αναγκάσθηγια διαγραφή χρέους, καν να κάνουν μια οριστις σημερινές πολιτικές σμένη τροποποίηση της συνθήκες, αυτή -όπως αιτηματολογίας τους και το PSI- δεν μπορεί Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ επαναλαμβάνει ένα όπως «διεκδικούμε τη διαπαρά να έχει τη σφραγίδα σφάλμα, δείγμα αντιδιαλεκτικής, αντιμαρξιστικής - αντιλενινιστικής γραφή του χρέους και των λογαριασμών που σκέψης, ότι ένα αίτημα όπως η διαμάλιστα μονομερώς. Κάθε κάνουν κυρίως τα ιμπεγραφή του χρέους, το οποίο σε άλλη πρακτική, που προϋριαλιστικά κέντρα (διατήεπαναστατικές συνθήκες είναι ποθέτει συμφωνία με τους ρηση και ενίσχυση της σωστό αίτημα που παίρνει επαναπιστωτές καταλήγει σε επιρροής τους σε μια χρεστατικό περιεχόμενο, όταν μεταφέρεται εκεί που εκλείπουν αυτές βάρος των λαϊκών συμφεοκοπημένη χώρα με οικοοι συνθήκες, σαν διεκδίκηση για ρόντων. Διαφωτιστική από νομικά και γεωπολιτικά άμεση υλοποίηση από το αστικό την άποψη αυτή είναι η ανταλλάγματα και οφέλη) πολιτικό σύστημα, μετατρέπεται σε εμπειρία του PSI το και δευτερευόντως η λάθος αίτημα που αποκτά ρεφορ2012», όπως γράφει το εγχώρια μεγαλοαστική μιστικό περιεχόμενο. ΠΡΙΝ 22.3.2015. τάξη και οι κυβερνήσεις Νομίζουν, προφανώς, ότι έτσι απαντούν και τους. Δεν θα μπορούσε, κανείς, να αποκλείαποτρέπουν το «ατύχημα» που τους έλαχε, σει και μια ορισμένη παύση πληρωμών, όταν διαπίστωσαν με το PSI ότι μια διαγραφή κάποια στιγμή, όχι σαν αποτέλεσμα πολιτικής του χρέους που γίνεται από αστική κυβέρνη- και οικονομικής αντίδρασης των κυβερνήσεση, όχι μόνο δεν δίνει κάποια ανάσα στα ων της ντόπιας μεγαλοαστικής τάξης στις λαϊκά στρώματα, αλλά καταλήγει σε νέα ιμπεριαλιστικές δυνάμεις και τα διεθνή χρηαντιλαϊκά μέτρα. Η «νέα εκδοχή» τους διεκ- ματιστικά κέντρα, αλλά σαν την έσχατη δικεί να γίνει μονομερής διαγραφή του χρέ- συνέπεια και αδυναμία που μπορεί να έχει η 35

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 36

οικονομική χρεοκοπία της Ελλάδας και της πολιτικής αυτών που την κυβερνούν. Αλλά τι μπορεί να αναμένει, κανείς, από τέτοιου είδους διαγραφές χρέους και παύσεις πληρωμών; Μόνο μια πολιτική διαχείρισης της έντασης της κρίσης και των αδιεξόδων της (που εκφράζουν τέτοιες διαγραφές και παύσεις πληρωμών) από την ντόπια μεγαλοαστική τάξη και τις κυβερνήσεις της, η οποία θα οδηγήσει σε πρόσθετα σκληρά μέτρα για τον ελληνικό λαό και σε βάθεμα της ξένης εξάρτησης της Ελλάδας. Θα μπορούσαν να ισχυριστούν οι «αριστεροί» προπαγανδιστές του αιτήματος της άμεσης μονομερούς διαγραφής του χρέους και της άμεσης παύσης πληρωμών ότι δεν περιμένουν από εκεί την ικανοποίηση του αιτήματος που προβάλλουν; Αν είναι έτσι, τότε για ποιο άμεσο πολιτικό αίτημα και για ποιο άμεσο πολιτικό πρόγραμμα κάνουν λόγο; Εκτός και αν θεωρούν την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ «αριστερή κυβέρνηση» και «αριστερή εξουσία» και προσδοκούν απ’ αυτήν «ριζοσπαστικές, αντικαπιταλιστικές λύσεις». Ωστόσο, το αίτημα αυτό το διεκδικούσαν και επί κυβερνήσεων ΝΔΠΑΣΟΚ...

- Τρίτο, όσοι υποστηρίζουν να μπει σαν άμεσο αίτημα μάχης μέσα στο κίνημα η μονομερής διαγραφή του χρέους και η παύση πληρωμών, μέσα στους μαζικούς χώρους για να πείσουν να γίνει αυτή η διεκδίκηση αιχμή της σημερινής λαϊκής πάλης, επιδίδονται σε μια παρουσίαση του τι χάνουν οι εργαζόμενοι από το χρέος για να υπογραμμίσουν τι κέρδος θα έχουν από τη διαγραφή του. Λίγο πολύ λένε ότι μια διαγραφή του χρέους θα βοηθήσει στο να πάρουν οι άνεργοι επιδόματα ανεργίας, να χρηματοδοτηθούν οι τομείς της υγείας, της πρόνοιας, της κοινωνικής ασφάλισης και της παιδείας, να αυξηθούν οι μισθοί κ.ο.κ. Άραγε, ακόμα και αν υποθέταμε ότι μια ελληνική αστική κυβέρνηση έκανε «μονομερή παύση πληρωμών και διαγραφή χρέους», τότε θα περίσσευαν τα χρήματα που πάνε στους δανειστές και θα διοχετεύονταν σε κοινωνικές ανάγκες; Μάλλον αφέλεια, έλλειψη ταξικού κριτηρίου και κατανόησης του τι θα συμβεί σε ένα τέτοιο υποθετικό σενάριο «σύγκρουσης» της εγχώριας μεγαλοαστικής τάξης με τους δανειστές της χώρας. Είναι φανερό, ότι τότε οι πιέσεις που θα δεχτεί η Ελλάδα θα είναι ασφυκτικές και μέσα σ’ αυτές, όσο κυβερνά η μεγαλοαστική τάξη, αυτή θα επιχειρήσει να τις αντιρροπή36

σει στα δικά της συμφέροντα με τη λήψη βαριών αντιλαϊκών μέτρων. Πέρα απ’ αυτό, ό,τι δεν θα πηγαίνει στους δανειστές μπορεί να φαντάζεται, κανείς, ότι η κυβερνώσα ολιγαρχία δεν θα τα διοχετεύσει στις επιχειρήσεις της και στις τσέπες της και, μάλιστα, σε συνθήκες μεγάλης χρηματοδοτικής στενότητας, αλλά θα τα δώσει για τις κοινωνικές ανάγκες του λαού; Όσοι υποβάλλουν την ιδέα πως μια παύση πληρωμών της άρχουσας μεγαλοαστικής τάξης στους δανειστές της θα έχει επακόλουθο τη βελτίωση της θέσης των εργαζόμενων σπέρνουν τις χειρότερες ψευδαισθήσεις. Σκορπούν μεγάλη σύγχυση όσον αφορά το ζήτημα, υπό ποιους πολιτικούς όρους η διαγραφή χρέους μπορεί να υλοποιηθεί και να έχει ευεργετικά αποτελέσματα στο λαό, ως κομμάτι μιας συνολικής επαναστατικής πολιτικής και παράγωγο της κατάληψης της πολιτικής εξουσίας από την εργατική τάξη και το λαό, αγνοώντας και την εμπειρία που έχει το αριστερό κίνημα γύρω απ’ αυτό. Τέτοιοι όροι δεν υπάρχουν, σήμερα. Γι’ αυτό και η προβολή αυτού του αιτήματος από την ΑΝΤΑΡΣΥΑ καλλιεργεί ψευδαισθήσεις για την επίλυση των καυτών λαϊκών προβλημάτων και διαδίδει μια ρεφορμιστική αντίληψη που εξωραΐζει το τι μπορεί να γίνει μέσα στα πλαίσια του εξαρτημένου ελληνικού καπιταλισμού. Καλλιεργεί, θα σημειώναμε, με έναν άλλο τρόπο, από εκείνον που εφάρμοσε ο ΣΥΡΙΖΑ με τις υποσχέσεις ότι με εκλογές και «αριστερή κυβέρνηση» θα διαγράψει μνημόνια και χρέος, την αντίληψη για μια συνταγή εύκολης λύσης στο πρόβλημα της ανατροπής της αντιλαϊκής πολιτικής, που μπορεί, τάχα, να προκύψει αν γίνει παύση πληρωμών και διαγραφή του χρέους. Επιπλέον, αποπροσανατολίζει το λαϊκό κίνημα από τους στόχους όπου θα πρέπει να στρέψει την προσοχή του για να ανατρέψει τα παλιά και νέα μνημονιακά μέτρα. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ επαναλαμβάνει ένα σφάλμα, δείγμα αντιδιαλεκτικής, αντιμαρξιστικής - αντιλενινιστικής σκέψης, ότι ένα αίτημα όπως η διαγραφή του χρέους, το οποίο σε επαναστατικές συνθήκες είναι σωστό αίτημα που παίρνει επαναστατικό περιεχόμενο, όταν μεταφέρεται εκεί που εκλείπουν αυτές οι συνθήκες, σαν διεκδίκηση για άμεση υλοποίηση από το αστικό πολιτικό σύστημα, μετατρέπεται σε λάθος αίτημα που αποκτά ρεφορμιστικό περιεχόμενο.

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 37

Π

Αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ το Χάος!

έρα από τους σκληρούς τοκογλύφους δανειστές, τον τελευταίο καιρό η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ έχει να αναμετρηθεί με άλλον έναν ισχυρό, εσωτερικό αυτή τη φορά, αντίπαλο που ακούει στο όνομα «αναρχία». Σαν αριστερή κυβέρνηση, τα πρώτα αντανακλαστικά του κράτους δεν πρέπει να είναι κατασταλτικά, σκέφτονται… και έτσι ο εσωτερικός αντίπαλος καταφέρνει καίρια χτυπήματα, που θέτουν σε κίνδυνο τις βάσεις του ίδιου του κράτους: κατάληψη στα γραφεία του κυβερνώντος κόμματος, συνεχιζόμενη κατάληψη της πρυτανείας του ΕΚΠΑ, κατάληψη ακόμα και του προαυλίου και της εισόδου του ίδιου του εθνικού κοινοβουλίου! Ο εχθρός είναι προ των πυλών, η τάξη, η ασφάλεια και κάθε έννοια ευνομούμενης πολιτείας κινδυνεύουν να διαταραχτούν ανεπανόρθωτα, με τραγικές συνέπειες στην διεθνή εικόνα της χώρας και στην αίσθηση ασφάλειας των πολιτών, φωνάζει νυχθημερόν η αντιπολίτευση, δείχνοντας να αγνοεί ή να έχει απωθήσει γεγονότα και επεισόδια προηγούμενων ετών, επί των ημερών της δικιάς της διακυβέρνησης. Ο υπουργός προστασίας του πολίτη, της αριστερής κυβέρνησης, όπως είναι και φυσικό άλλωστε, και σαν ακαδημαϊκός, προερχόμενος από χώρο που την δημοκρατία και το δημοκρατικό τα έχουν κάνει σημαία, δράττεται της ευκαιρίας για να παραδώσει μαθήματα μετριοπαθούς, μη επιθετικής στάσης, ανοχής και προσπάθειας εξεύρεσης κάποιας ήσυχης λύσης (αφήστε τους, θα βαρεθούν και θα φύγουν). Καθώς όμως αυτό δεν συμβαίνει, και τα γεγονότα γύρω από το πολυτεχνείο και τη πλατεία Εξαρχείων πυκνώνουν, ο υπουργός φανερά ενοχλημένος από την αχαριστία των αναρχικών αναγγέλλει πως «δεν θα σας ανεχτούμε άλλο πλέον». Από τα ΜΜΕ, καλεί τον πρωθυπουργό παρέμβει ο ίδιος και να βάλει τα πράγματα στην θέση τους, εξασφαλίζοντας στον ίδιο την δυνατότητα για υιοθέτηση διαφορετικού δόγματος αντιμετώπισης των ταραξιών. Κάνει μάλιστα λόγο για απόφαση που πρέπει να πάρει ο ίδιος ο πρωθυπουργός για το με ποιους θα πάει και ποιους θα αφήσει, το έξαλλο 3%, ή την υπόλοιπη μετριοπαθή έως και συντηρητική πλειοψηφία του λαού που τον ψήφισε. Έτσι, τα ΜΑΤ επιστρέφουν στη θέση τους με τα δακρυγόνα ανά χείρας, τα δελτία αναφέρουν ικανό αριθμό προσαγωγών και συλλήψεων παράλληλα με την προβολή αποσπασμάτων των επεισοδίων, η κατάληψη της πρυτανείας του ΕΚΠΑ τερματίζεται με εισβολή των

αστυνομικών δυνάμεων και σύλληψη 14 καταληψιών, μετά από 19 ημέρες. Αυτοί που περίμεναν αφοπλισμό των ΜΑΤ με το που ανέβει ο ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία, σίγουρα απογοητεύονται, αλλά φαίνεται πως ανήκουν στην έξαλλη μειοψηφία του 3%. Σε αυτή τη μειοψηφία ίσως να ανήκουν και αυτοί που περίμεναν καθαρές κινήσεις για τη θεσμική επαναφορά του ασύλου στα πανεπιστημιακά ιδρύματα. Στο πολυνομοσχέδιο ο υπουργός παιδείας ήταν δημιουργικώς ασαφής σε ό,τι αφορά στο άσυλο, ενώ περιορίστηκε στο να δηλώσει πως: «Το Πανεπιστημιακό Άσυλο είναι μεγάλη συζήτηση γιατί πρέπει αφενός μεν να υπάρχει Πανεπιστημιακό Άσυλο, αφετέρου δε πρέπει να διασφαλιστεί καλύτερα η περιφρούρησή του».

Τις καλύτερες βέβαια υπηρεσίες στους υποστηρικτές της επιβληθείσας κατάργησης του ασύλου, εξακολουθεί και παρέχει ο χώρος της αναρχίας, ειδικά όταν εκφράζεται με τη μορφή μπάχαλου, βίας, και άσκοπης σύγκρουσης με την αστυνομία. Σε κάποιους μπορεί να φαίνεται μία ανέξοδη πρόκληση, αλλά στη σκέψη της προαναφερθείσας μετριοπαθούς αλλά σαρωτικής, παρ’ όλη τη μετριοπάθειά της, πλειοψηφίας, επαναφέρει την ανάγκη καταστολής και επαναφοράς στην ομαλότητα. Για άλλη μια φορά αυτή η σαρωτική πλειοψηφία εκφράζεται συμπυκνωμένη στην εκφορά του λόγου της τηλεπαρουσιάστριας δελτίου ειδήσεων, που καλύπτει ζωντανά το θέμα των επεισοδίων με εικόνα από τον χώρο: «Φωτιές παντού, και φαίνεται να μην υπάρχει αστυνομία», μετά από λίγο η εικόνα επανέρχεται σε τάξη καθώς το πλάνο μετακινείται, και εμφανίζονται οι γνώριμες ένστολες φιγούρες, προς ανακούφιση της κοινής λογικής. Στάθης Π.

37

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 38

Π

Για την αναρχία

ολλές φορές έχει επισημανθεί ότι στο επίπεδο του λαϊκού μαζικού κινήματος παρουσιάζεται, δυστυχώς, μεγάλη αναντιστοιχία ανάμεσα στο επίπεδο και βάθος αγώνων που ξεσπούν και στην έκταση και σκληρότητα των αντιλαϊκών μέτρων που εφαρμόζονται από την κυβέρνηση κάτω από τις επιταγές της ιμπεριαλιστικής Ε.Ε και του ΔΝΤ. Το λαϊκό κίνημα παρουσιάζεται αδύναμο, ανοργάνωτο και χωρίς σαφή πολιτικό προσανατολισμό που να μπορεί να καθορίσει την έκβαση και την προοπτική των αγώνων. Τη στιγμή που εργασιακά, κοινωνικά και δημοκρατικά δικαιώματα πετσοκόβονται, οι κυβερνήσεις των μνημονίων, για να επιβάλλουν τα αιματηρά μέτρα για το λαό αναβίωσαν αστυνομικό καθεστώς βίας και αυθαιρεσίας και επιχείρησαν να ποινικοποιήσουν τις λαϊκές κινητοποιήσεις. Από την πλευρά του λαϊκού κινήματος απαιτείται επίμονη πάλη για να δοθεί αγωνιστική απάντηση, με τη μεγαλύτερη μαζικότητα, συσπείρωση και οργάνωση. Στα πλαίσια αυτά οφείλουμε να ξεσκεπάσουμε αλλά και να καταγγείλουμε τις τυχοδιωκτικές και προβοκατόρικες πρακτικές του αντιεξουσιαστικού - αναρχικού χώρου, όσο και την αξιοποίηση της δράσης αυτού του χώρου από την κυβερνητική προπαγάνδα και τα ΜΜΕ, ως κύριο πρόσχημα για την ποινικοποίηση και τη βάρβαρη καταστολή των πιο μεγάλων κινητοποιήσεων. Το πολιτικό ρεύμα της αναρχοαυτονομίας ασκεί έντονη επιρροή σε διάφορα στρώματα της ελληνικής κοινωνίας και ιδιαίτερα στη νεολαία. Θέλοντας να φωτίσουμε το ρόλο που έπαιξαν και παίζουν οι δυνάμεις και οι απόψεις αυτού του χώρου καλό θα ήταν να ορίσουμε τρεις άξονες σκέψης: • Ο πρώτος αφορά την πρακτική και συνθηματολογία του ρεύματος αυτού.

Οι πρακτικές αυτού του χώρου στρέφονται ενάντια στην ανάπτυξη της λαϊκής πάλης, 38

ενάντια στον αγωνιζόμενο λαό, γιατί απογειώνουν το αυθόρμητο ενάντια στην οργανωμένη πάλη και πειθαρχία. Γιατί δρουν τυφλά και μηδενιστικά, δίνοντας το καλύτερο άλλοθι στην εξαπόλυση άγριων επιθέσεων από τις δυνάμεις καταστολής και βέβαια πάτημα στους νεκροθάφτες των λαϊκών αγώνων για τη συκοφάντηση του κινήματος και την ταύτισή του με την τυφλή βία. Είναι πάρα πολλές πλέον οι προσπάθειες αμαύρωσης του κινήματος από τα γνωστά επεισόδια, σπάσιμο τζαμαριών, καψίματα τραπεζών κ.ο.κ. Αρκεί κανείς να θυμηθεί τη λάσπη που έπεσε στο μαζικό κίνημα και πιο συγκεκριμένα στην Αριστερά με τη δολοφονία τριών ανθρώπων στη Marfin, που χρησιμοποιήθηκε έντονα για την ενίσχυση της κυβερνητικής προπαγάνδας, της αντιδραστικής και ανιστόρητης θεωρίας των δυο άκρων σε μια προσπάθεια αποπροσανατολισμού του λαού από τα πραγματικά προβλήματά του και στην ποινικοποίηση των εργατολαϊκών αγώνων. Πρόκειται για προβοκατόρικες πρακτικές που διευκολύνουν την κρατική καταστολή και τρομοκρατία, ενώ απομαζικοποιούν τις κινητοποιήσεις. Αλλά και όλη η συνθηματολογία του, δεν αναδεικνύει κανένα αίτημα που να συνδέεται με τις διεκδικήσεις των λαϊκών μαζών στα μικρά ή μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζουν καθημερινά. Πολύ δε περισσότερο σε μια κατεύθυνση που να δίνει πραγματική αγωνιστική διέξοδο. Ο αναρχικός χώρος πάσχει από πολιτικό μυωπισμό. Βλέπει κοντά, αλλά τα μάτια του θολώνουν όταν προσπαθεί να εστιάσει παραπέρα, βλέπει εξουσιαστές και εξουσιαζόμενους γενικά και αόριστα και όχι την ταξική διάρθρωση της κοινωνίας και τις αντιθέσεις της. Για παράδειγμα, στο πιο γνωστό σύνθημα «Μπάτσοι γουρούνια δολοφόνοι» βλέπουν και οργίζονται με τον μπάτσο αλλά όχι με το πολιτικό σύστημα που τους διαμορφώνει και τους αναπαράγει. Όμοια και στο σύνθημα «εχθρός μας είναι οι τράπεζες και τα υπουργεία» όπου εστιάζουν στην έκφραση του οικονομικού συστήματος (τις τράπεζες) και σε μία δομή του κράτους (το υπουργείο στη συγκεκριμένη περίπτωση) και όχι στο ίδιο το οικονομικο-κοινωνικό σύστημα που γεννά την καταπίεση, την εκμετάλλευση, την καταστολή και την τρομοκράτηση του λαού.

• Ο δεύτερος άξονας αφορά τις δομές και τα χαρακτηριστικά οργάνωσης του κινήματος. Μία από τις αγαπημένες αφετηρίες σκέ-

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 39

ψης του αντιεξουσιαστικού μπλοκ, τέτοια που συνεπαίρνει κυρίως κομμάτια της νεολαίας, είναι η άρνηση της οργάνωσης και η θεοποίηση του αυθόρμητου. Αντίληψη που πατάει και αξιοποιεί όλο το αστικό οπλοστάσιο. Όπως για τους αστούς, έτσι και για τους αναρχικούς, η οργάνωση, μία ένωση δηλαδή ανθρώπων σε εθελοντική βάση, είναι εξ ορισμού καταπιεστική και υποδουλώνει την ελεύθερη βούληση και τις διαθέσεις του ατόμου. Ανεξάρτητα αν το άτομο το οποίο επικαλείται είναι ζυμωμένο με όλα τα υλικά του εκμεταλλευτικού συστήματος.

O αναρχισμός, αρνείται τον πρωτοπόρο ρόλο της εργατικής τάξης και απεχθάνεται την ύπαρξη του Κόμματος και της πολιτικής καθοδήγησης. Αφορίζει τα συνδικάτα και κάθε δομή εργατολαϊκής έκφρασης και εκπροσώπησης, ενώ στη θέση τους υψώνει τη λεγόμενη αμεσοδημοκρατία, την αυτοοργάνωση και αυτοδιαχείρηση. Έννοιες με θολή πρακτική φύση που οδηγούν τελικά στην αποσυσπείρωση των μαζών και την αποδυνάμωση των λαϊκών αγώνων. Εξυμνεί τον οργανωτικό αμορφισμό, καθιστώντας τα διάφορα «αυτοδιαχειριζόμενα» σχήματα που προτείνει διάτρητα σε κάθε είδους εντεταλμένα και μη, προβοκατόρικα στοιχεία. Ενδεικτικά αναφέρουμε τις πλατείες όπου οι λογής αναρχοαυτόνομοι βρήκαν την έκφρασή τους και πάλευαν να καταδικάσουν ή ακόμαακόμα να καταργήσουν τα κόμματα και τα συνδικάτα. Αυτός ήταν ο εχθρός τους! Πολιτικά ο αναρχισμός δεν έχει και δεν θέλει να έχει κανένα σχέδιο οργάνωσης της κοινωνίας. Ιδιαίτερη σημασία έχει και η ανάπτυξη σχέσεων και διαύλων επικοινωνίας μεταξύ ομάδων που έχουν αναφορά σε αυτό τον πολιτικό χώρο και των διάφορων τρομοκρατικών οργανώσεων. Υπερασπίζεται ως «επαναστατικές», πρακτικές τύπου «Ρομπέν των Δασών» και μασκοφόρων εκδικητών, μέχρι την ατομική βία και τρομοκρατία. Αντιλήψεις που όχι μόνο δεν έχουν αποδειχθεί πουθενά ιστορικά ότι βοηθούν στη συσπείρωση για την ανάπτυξη του μαζικού λαϊκού κινήματος, αλλά αντιθέτως υποσκάπτουν τη λαϊκή πάλη, βάζουν τις λαϊκές μάζες στο περιθώριο, σε θέση θεατή, παραδίδοντάς τες στα νύχια της αστικής προπαγάνδας. Αντιλήψεις και πρακτικές εχθρικές πέρα για πέρα με το κομμουνιστικό κίνημα.

• Ο τρίτος άξονας αφορά το ιδεολογικό περιεχόμενο του αναρχισμού από όπου εκπορεύονται όλα τα προηγούμενα. Από τον πιο λάιτ μέχρι τον πιο σκληρο-

πυρηνικό αναρχικό ο ατομικισμός είναι η βάση όλης της θεωρίας του. Η απογείωση του ατόμου και το υπερτροφικό εγώ του μικροαστού που βρίσκεται πάνω από την τάξη. Μπροστά στο αυθόρμητο υποκλίνεται, μηδενίζει τους λαϊκούς αγώνες και την οργανωμένη πάλη, την ιστορία του λαϊκού κινήματος. O «αυθορμητισμός» είναι ατομικισμός, που μπορεί να ξεσπά πρόσκαιρα την αγανάκτησή του ενάντια στην αστική κοινωνία, αλλά είναι ενσωματωμένος σ’ αυτήν γιατί αρνείται την επίπονη και επίμονη δουλειά να υιοθετήσει εκείνες τις μορφές πάλης που μπορούν να ανταποκρίνονται κάθε φορά στο επίπεδο συνείδησης και οργάνωσης των μαζών. Το ρεύμα του αναρχισμού στέκεται απέναντι στη συνειδητή οργανωμένη και ενιαία βούληση των καταπιεσμένων να ανατρέψουν τις πραγματικές αιτίες της οικονομικο-κοινωνικής σκλαβιάς. Δεν πρέπει να καλλιεργούνται ψευδαισθήσεις ότι οποιαδήποτε έκφανση του αναρχικού ρεύματος είναι μέρος του λαϊκού κινήματος που απλά πατάει σε λάθος βάση. Αντίθετα το ρεύμα αυτό επενεργεί διαλυτικά και υποσκάπτει το λαϊκό κίνημα. Πρέπει να καταστεί σαφές ότι η Αριστερά και το κομμουνιστικό κίνημα εδώ και 150 χρόνια στέκονται εχθρικά απέναντι στο ρεύμα του αναρχισμού. Παλεύουμε για τη συσπείρωση όσο το δυνατόν μεγαλύτερων δυνάμεων με σαφή πολιτικό προσανατολισμό. Πάνω στη βάση αυτή με τις πολιτικές τοποθετήσεις μας και τις παρεμβάσεις μας πρέπει να ξεδιπλώσουμε την αντιπαράθεσή μας σε κάθε χώρο όπου δρουν οι δυνάμεις μας απέναντι στις πολιτικές αντιλήψεις και πρακτικές της υποταγής, του συμβιβασμού, του ρεφορμισμού αλλά και της αναρχοαυτονομίας. Να καλλιεργήσουμε το πνεύμα της επαγρύπνησης και της περιφρούρησης των γραμμών του αγωνιστικού κινήματος. Ιδιαίτερα στην τελευταία περίοδο που έχει αναπτυχθεί από τα κυβερνητικά επιτελεία και τα ΜΜΕ, μια καλοδουλεμένη και πολύπλευρη φιλολογία, η οποία έχει στο κέντρο της σκέψης της την τρομοκράτηση του Ελληνικού λαού, έτσι ώστε να μην βγάλει άχνα απέναντι στα βάρβαρα αντιλαϊκά μέτρα, καθώς επίσης και το φίμωμα οποιασδήποτε φωνής που παλεύει για ΕΙΡΗΝΗ, ΔΟΥΛΕΙΑ, ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ. Γιάννης Σ.

39

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 40

Μ

Χρυσή Αυγή Λαϊκή απαίτηση για παραδειγματική τιμωρία

ε βούλευμα του Συμβουλίου Εφετών παραπέμπονται σε δίκη 69 συνολικά πρόσωπα από τους 83 αρχικά κατηγορούμενους της Χρυσής Αυγής. Ανάμεσά τους είναι και όλοι οι νυν -και πρώην- βουλευτές της ΧΑ, μαζί με τον αρχηγό τους Νίκο Μιχαλολιάκο. Το κατηγορητήριο περιλαμβάνει, κατά περίπτωση, αδικήματα όπως σύσταση εγκληματικής οργάνωσης, οπλοφορίας και απόπειρας ανθρωποκτονιών. Η βασικότερη υπόθεση είναι η δολοφονία του αντιφασίστα αγωνιστή Παύλου Φύσσα στο Κερατσίνι. Άλλες βασικές υποθέσεις της δικογραφίας είναι η επίθεση εναντίον μελών του ΚΚΕ στο Πέραμα, η δολοφονία του Πακιστανού εργάτη Σ. Λουκμάν, οι επιθέσεις στους χώρους «Αντίπνοια» και «Συνεργείο» και οι επιθέσεις σε βάρος Αιγυπτίων ψαράδων και Πακιστανών εργατών και εναντίον μαθητή στο Π. Φάληρο. Είναι η πρώτη φορά στα ελληνικά δικαστικά χρονικά -αλλά και σε πανευρωπαϊκή κλίμακα- που ολόκληρη η κοινοβουλευτική ομάδα κόμματος αντιμετωπίζει κατηγορίες για εγκλήματα ναζιστικού τύπου. Η Χρυσή Αυγή, από την περιθωριακή θέση του 0,46% και των 23.609 ψήφων στις ευρωεκλογές του 2009, μέσα σε πέντε χρόνια,

40

εκτινάχθηκε στη θέση του τρίτου κόμματος με ποσοστό 9,40% και 536.442 ψήφους στις τελευταίες ευρωεκλογές και 6,28% και 388.447 ψήφους στις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές. Αν και η ισχυρή δυναμική που κατέγραφε σε όλες τις δημοσκοπήσεις πριν τη δολοφονία του Π. Φύσσα και τις αποκαλύψεις που ακολούθησαν ανακόπηκε, αν και η ασύδοτη φασιστική βία και η δολοφονική δράση των ταγμάτων εφόδου της περιορίστηκε και οι συγκεντρώσεις, οι παρελάσεις και η αποκρουστική επίδειξη φασιστικής ισχύος αποδυναμώθηκαν, τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών του 2014, όσο και των βουλευτικών εκλογών του 2015, κατέδειξαν ότι το φασιστικό αυτό μόρφωμα έχει αποκτήσει μια σοβαρή και σταθερή εκλογική βάση και επιρροή σε όλη την ελληνική επικράτεια που δεν υποχωρεί, σημαντικά μέχρι στιγμής, από την αποκάλυψη της ναζιστικής ιδεολογίας και δράσης της.

Η πριμοδότηση της ακροδεξιάς και του φασισμού Άνοδος ακροδεξιών κυρίως, αλλά και φασιστικών και απροκάλυπτα νεοναζιστικών κομμάτων, παρατηρείται και καταγράφεται σε

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 41

ολόκληρη την ευρωπαϊκή ήπειρο. Στη χώρα μας, η ανησυχητική άνοδος της ΧΑ -που αυτοπροβάλλεται σαν κόμμα αντιμνημονιακό, πατριωτικό και αντισυστημικό- εμπεριέχει και αναδεικνύει τις ιδιαίτερες συνθήκες της βαθιάς και παρατεταμένης οικονομικής κρίσης και της άτεγκτης επιβολής των υποδουλωτικών μνημονίων. Η φτώχεια και η εξαθλίωση, η ανεργία και η γενικευμένη ανασφάλεια, η συστηματική καλλιέργεια κλίματος μισαλλοδοξίας και ρατσισμού, η τρομοκρατία και η επιστράτευση του απροκάλυπτου αντικομμουνισμού που απλώθηκαν στην Ελλάδα κατά τα τελευταία χρόνια, σε συνδυασμό με την πολιτική ταπείνωσης του ελληνικού λαού που άσκησαν -με εξαιρετικά επιθετικό τρόπο- οι επικυρίαρχοι δανειστές και αποδέχθηκε -γονυπετές- το εγχώριο αστικό πολιτικό σύστημα, τροφοδότησαν και θέριεψαν το χρυσαυγίτικο έκτρωμα. Τα κόμματα της ακροδεξιάς και του φασισμού -στην Ελλάδα- ενθάρρυναν και πριμοδότησαν το κυρίαρχο αστικό πολιτικό σύστημα και αντιδραστικοί κύκλοι για ίδιους, κατ’ αρχήν, σκοπούς. Και τα προετοίμαζαν, ταυτόχρονα, για να τα χρησιμοποιήσουν ως συμπληρωματική δύναμη συγκυβερνήσεων ή και ως «έσχατη λύση» σε ενδεχόμενα πολιτικά αδιέξοδα. Το ΠΑΣΟΚ, αρχικά, με την κραυγαλέα προβολή και πριμοδότηση του ακροδεξιού κόμματος ΛΑΟΣ, επεδίωκε την αναχαίτιση της πορείας της ΝΔ προς την κυβερνητική εξουσία. Το ΛΑΟΣ, μάλιστα, συγκυβέρνησε επί Λ. Παπαδήμου μαζί με το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ. Στη συνέχεια, ο Α. Σαμαράς και η ηγετική ομάδα της ΝΔ -για μεγάλο χρονικό διάστημα- συγκάλυπταν, ενθάρρυναν και αξιοποιούσαν, ποικιλοτρόπως, τη φασιστική δράση της Χρυσής Αυγής και μόνο όταν απειλήθηκαν από τη συνεχή διαρροή ψηφοφόρων τους προς αυτή επεδίωξαν την αποδυνάμωσή της, προκειμένου να σταθεροποιήσουν την παραπαίουσα κυβέρνησή τους. Στην τρέχουσα περίοδο, από την πολυαναμενόμενη «ιστορική νίκη της Αριστεράς» προέκυψε, ελλείψει αυτοδυναμίας του ΣΥΡΙΖΑ, η κυβερνητική σύμπραξή του με τις ακροδεξιές δυνάμεις των ΑΝΕΛ. Οι πρόσφατες «πρωτοβουλίες» της Προέδρου της Βουλής, Ζωής Κωνσταντοπούλου, η οποία έθεσε ζήτημα εγκυρότητας των μνημονιακών ρυθμίσεων που έχουν ψηφιστεί με ονομαστική ψηφοφορία και με λιγότερες από 151 ψήφους, με αφορμή την απουσία των προφυλακισμένων βουλευτών της

Χρυσής Αυγής, δεν μπορούν να ερμηνευτούν και να αποδοθούν μόνο στις τυπολατρικές και θεσμικές εμμονές της ή μόνο σε πολιτικές φιλοδοξίες και προσωπική στρατηγική. Ούτε οι εξαγνιστικές «αντιμνημονιακές» γέφυρες προς τους ψηφοφόρους της Χρυσής Αυγής, στο δεύτερο γύρο των περσινών δημοτικών εκλογών, στερούνται πολιτικών «προεκτάσεων». Σημειωτέον, επίσης, πως στη δίκη του Η. Κασιδιάρη -για τον ξυλοδαρμό της Λ. Κανέλληδεν παραβρέθηκε η Ρ. Δούρου επειδή, κατά δήλωσή της, «δεν εκλήθη ως μάρτυρας»… Οι κινήσεις αυτές, μάλλον, υποκρύπτουν τη γνωστή πολιτική σκοπιμότητα. Όπως τα αστικά κόμματα, κατά το παρελθόν, έτσι και ο ΣΥΡΙΖΑ -σήμερα- «βολεύεται» από μια συγκράτηση των εκλογικών ποσοστών της Χρυσής Αυγής, πολύ περισσότερο από μια άνοδό τους -με παράλληλη αποδυνάμωση της ΝΔ- γιατί αυτό αποτελεί ενισχυτικό όρο για τη δική του πολιτική επιβίωση και σταθεροποίηση ως κυρίαρχης, στην παρούσα φάση, επιλογής κυβερνητικής διαχείρισης από την πλευρά ισχυρών κέντρων εξουσίας, εντός και εκτός των συνόρων. Προσδίδει, έτσι, ισχυρή νομιμοποιητική βάση στο ναζιστικό μόρφωμα και οδηγεί σε ενίσχυσή του, με πιθανό μάλιστα- αντίκτυπο στην εκδίκαση της ίδιας της υπόθεσης της Χρυσής Αυγής.

η «τυφλή» Δικαιοσύνη Η αθώωση, πέρσι, του φραουλοπαραγωγού και των μπράβων του στη Μανωλάδα που πυροβόλησαν «στο ψαχνό» μετανάστες όταν ζήτησαν τα δεδουλευμένα τους, όπως και η πρόσφατη απαλλαγή του «υπαρχηγού» της Χρυσής Αυγής, Η. Κασιδιάρη, αποτελούν ενδεικτικές περιπτώσεις «απονομής δικαιοσύνης». Η αστική δικαιοσύνη -πειθήνια θεραπαινίδα, κατά κανόνα, των σκοπιμοτήτων της εκάστοτε πολιτικής συγκυρίας- δεν αναμένεται να κάνει την «έκπληξη» στη δίκη της Χρυσής Αυγής. Η λαϊκή απαίτηση για παραδειγματική τιμωρία των δολοφόνων και κάθε ενόχου για ρατσιστική και φασιστική βία, η καταδίκη της Χρυσής Αυγής, η σταθερή πάλη ενάντιά τους, πρέπει να δυναμώσουν και να συνδυαστούν με την αποφασιστική καταδίκη του ιμπεριαλισμού, της εγχώριας οικονομικής ολιγαρχίας και των κυβερνήσεών τους που λεηλατούν τη χώρα και το λαό μας, με την ανάπτυξη ενός μαζικού, ενωτικού λαϊκού κινήματος για δημοκρατία, δουλειά, ειρήνη, εθνική ανεξαρτησία.

41

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 42

Αν σκούριασε η ελπίδα στις Σκουριές, οι κάτοικοι επιμένουν στον στόχο τους Το ζήτημα Οι Σκουριές αποτελούν πεδίο ισχυρών συγκρούσεων, μεταφορικά και κυριολεκτικά, τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας. Η υπόθεση αφορά την εξόρυξη χρυσού από το αντίστοιχο ορυχείο της περιοχής. Οι κάτοικοι της περιοχής στέκονται απέναντι στην εξόρυξη (ή «επένδυση» όπως συνηθίζεται από τους θιασώτες της), θέτοντας σαν κύριο επιχείρημά τους, τις σοβαρότατες αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις που θα έχει μια τέτοια δραστηριότητα στην περιοχή. Το ορυχείο, βρίσκεται μέσα σε παρθένο δάσος, το οποίο πλέον σε σημαντικό βαθμό έχει αποψιλωθεί, προκειμένου να γίνει η εξόρυξη. Όμως και ο υδροφόρος ορίζοντας θα υποστεί απόλυτη καταστροφή από τη διαδικασία, με ό,τι μπορεί αυτό να σημαίνει.

Η στάση του ΣΥΡΙΖΑ πριν και μετά «Η κυβέρνηση της αριστεράς θα σταματήσει την καταστροφή στις Σκουριές», δήλωνε το Σεπτέμβρη που πέρασε ο Αλέξης Τσίπρας, σημερινός πρωθυπουργός, σε συνάντησή του με τον Γιάννη Μίχο, δήμαρχο πλέον του δήμου Αριστοτέλη και πολέμιο της εξόρυξης. Μίλησε επίσης για περιβαλλοντική αποκατάσταση και άλλου είδους ανάπτυξης, πέρα των μεταλλείων. Ο ΣΥΡΙΖΑ γενικότερα, όλο το προηγούμενο διάστημα, προσεταιρίστηκε το κίνημα ενάντια στην εξόρυξη, στηρίζοντάς το, αν όχι στην πράξη, τουλάχιστο στα λόγια. Οι κάτοικοι που έβλεπαν την περιοχή τους να καταστρέφεται, αλλά και όντας πολλές φορές πολιορκημένοι στον τόπο τους, από αστυνομία και όχι μόνο, είδαν στον ΣΥΡΙΖΑ την ελπίδα, που αυτός έλεγε ότι «έρχεται». Όμως στη συνέχεια ο κεραυνός ήρθε από τον υπουργό περιβάλλοντος Τσιρώνη, προερχόμενος από τους οικολόγους, ο οποίος διαπίστωσε ότι δεν γίνεται να σταματήσει η εξόρυξη χρυσού, παρά μόνο να ελεγχθούν οι σχετικές αδειοδοτήσεις του έργου, για τυχόν πλημμέλειες, αναλαμβάνοντας το δικό του βιολί, στη μετεκλογική ορχήστρα ασυνέπειας του ΣΥΡΙΖΑ. Έκτοτε έγινε προσπάθεια να διασκεδαστούν οι εντυπώσεις. Ο υπουργός παραγωγικής ανασυγκρότησης Λαφαζάνης ανακάλεσε δύο αδειδοτήσεις. Αυτό και αν εκλήφθη σαν μια πιο 42

σκληρή στάση του υπουργού, είχε έτσι κι αλλιώς προαναγγελθεί και δεν αμφισβητεί την εξόρυξη αυτή καθ’ αυτή. Ακολούθησαν δηλώσεις του Κορωνάκη, γραμματέα της ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ, ότι ο αγώνας στις Σκουριές αποτελεί σύμβολο, του οποίου το κεντρικό αίτημα δεν πρόκειται να ικανοποιήσει η κυβέρνηση, θα προσθέταμε. Ακολούθησαν συλλαλητήρια στις Σκουριές, όπου μεταλλωρύχοι φέρονται να συγκρούστηκαν με διαδηλωτές, πάντα βοηθούμενοι από την αστυνομία. Η κυβέρνηση αρκέστηκε να αποδώσει το περιστατικό σε «παρακρατικούς». Μην το βάζοντας κάτω, οι κάτοικοι συνέχισαν τον αγώνα τους. Με φόντο ανακληθείσες αδειοδοτήσεις του έργου, φτάσαμε στα συλλαλητήρια των πολέμιων της εξόρυξης και των μεταλλωρύχων στην Αθήνα, με την κυβέρνηση να προσπαθεί να ικανοποιήσει τους πάντες, αλλά τελικά να μην καταφέρνει κανέναν. Το συμπέρασμα δεν μπορεί να είναι παρά ότι, ο ΣΥΡΙΖΑ εκμεταλλεύτηκε και αυτό το καυτό πρόβλημα, για να ανέβει εκλογικά, μη σκοπεύοντας να τηρήσει τις δεσμεύσεις του. Τώρα καλείται να διαχειριστεί την ασυνέπεια αυτή.

Μικρό σχόλιο για μια άλλη πλευρά του θέματος Η επένδυση στις Σκουριές είναι ιδιωτική επένδυση της Hellas Gold, η οποία ανήκει κατά 95% στην Eldorado Gold από τον Καναδά. Το έργο δόθηκε χωρίς διαγωνισμό και η χώρα έχει καταδικαστεί για αυτό, από το δικαστήριο της Χάγης. Πρόσφατα, η σύμβουλος του υπουργού οικονομικών κυρία Παναρίτη, υπήρξε καλεσμένη στην εκπομπή «αταίριαστοι» του ΣΚΑΙ. Εκεί ένας δημοσιογράφος παραπονέθηκε για το πάγωμα του έργου λόγω της ανάκλησης των αδειοδοτήσεων, αναφέροντας ότι έχουν επενδυθεί 700 εκ. ευρώ, σύμφωνα με την εταιρεία. Αφήνοντας το περιβαλλοντικό ζήτημα στην άκρη για λίγο, είναι εντυπωσιακό να σκεφτεί κανείς, πώς την εποχή που κορυφώθηκε με τους Ολυμπιακούς αγώνες των 40 δις, που πέταγαν τα δις σαν σαΐτες πέρα δώθε, αυτό το κράτος δεν κατάφερε να διαθέσει ένα ποσό της τάξης των 700 εκ. ευρώ, για να εκμεταλλευτεί τα κοιτάσματα χρυσού στο έδαφός του. Σπύρος Κ.

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 43

Για το ζήτημα των κέντρων κράτησης μεταναστών

Π

ερίπου τρία χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τα «εγκαίνια» του κέντρου κράτησης μεταναστών στην κολασμένη Αμυγδαλέζα και το ζήτημα των στρατοπέδων συγκέντρωσης της Αττικής και της υπόλοιπης Ελλάδας επανέρχεται το τελευταίο διάστημα στο προσκήνιο, με τα πολιτικά παιχνίδια στις πλάτες των βασανισμένων αυτών ανθρώπων καλά να κρατούν. Κυβέρνηση και ΝΔ εμφανίζονται να επιδίδονται σε «σφοδρή» αντιπαράθεση, με εντυπωσιοθηρικές δηλώσεις και φυσικά με την ουσία του προβλήματος να παραμένει ανέγγιχτη. Ενός προβλήματος, πηγή του οποίου δεν είναι άλλη από την ιμπεριαλιστική κτηνωδία και την καπιταλιστική εκμετάλλευση. Το μεταναστευτικό ζήτημα στην Ελλάδα προφανώς δεν είναι καινούριο. Συνδέεται άμεσα με την αντιμεταναστευτική πολιτική της ΕΕ, που με βάση τις συνθήκες «Σένγκεν» και «Δουβλίνο 1, 2, 3», εγκλωβίζει και θέτει σε καθεστώς ομηρείας χιλιάδες ανθρώπους στις χώρες εισόδου, οδηγώντας τους στην παράνομη χωρίς χαρτιά διαμονή. Πιάνοντας όμως το νήμα αυτής της ιστορίας από την περίοδο συζήτησης για τα κέντρα κράτησης, γυρνάμε στον Απρίλιο του 2012, όπου, σε συνέχεια του αντιμεταναστευτικού νόμου 3907/2011, υπερψηφίζεται από ΝΔ και ΠΑΣΟΚ τροπολογία σχετική με το άνοιγμα των εν λόγω κέντρων (τα επονομαζόμενα και «κέντρα φιλοξενίας(!)»). Τα έργα της πρώτης φάσης ξεκινούν επί υπουργίας Μ. Χρυσοχοΐδη, ενώ η επιχείρηση ολοκληρώνεται από τον μετέπειτα υπουργό Προστασίας του Πολίτη Ν. Δένδια. Την περίοδο αυτή γινόμαστε μάρτυρες ενός κανονικού κυνηγιού μαγισσών, με επιχειρήσεις-σκούπα στο κέντρο της Αθήνας και με το στοίβαγμα εκατοντάδων μεταναστών σε στρατόπεδα εγκλεισμού. Η τότε κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, πιστή και υποταγμένη στα ξένα αφεντικά της, εφαρμόζει τις ιμπεριαλιστικές προσταγές κατά γράμμα, απαγορεύοντας με αυτό τον τρόπο στους μετανάστες την έξοδο προς άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Παράλληλα, ενεργοποιώντας τα ξενοφοβικά αντανακλαστικά της κοινωνίας, τους χρησιμοποιεί σαν αποδιοπομπαίους τράγους επιρρίπτοντάς τους ευθύνες για την κατάντια της χώρας. Κατάντια που φυσικά οφείλεται αποκλειστικά στην ξενόδουλη βάρβαρη μνημονιακή πολιτική. Αργότερα, έρχονται στο φως μαρτυρίες για τις απάνθρωπες συνθήκες κράτησης και για την επανειλημμένη άσκηση βίας σε βάρος των μεταναστών από τις αστυνομικές δυνάμεις. Τα

κυβερνητικά φερέφωνα-ΜΜΕ, ενώ όλο το προηγούμενο διάστημα επικροτούσαν το έργο κυβέρνησης και αστυνομίας για την «επανακατάκτηση» των πόλεων και τον «καθαρισμό» περιοχών όπως η Ομόνοια, χύνουν τώρα κροκοδείλια δάκρυα για την καταπάτηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων, για τους μετανάστες που πεθαίνουν ή αυτοκτονούν λόγω των άθλιων συνθηκών. Όμως, και παρ’ όλες αυτές τις καταγγελίες και τις εξελίξεις, οι δηλώσεις Δένδια δίνουν τον αντιδραστικό τόνο: «Η Αμυγδαλέζα είναι ένα από τα πιο σύγχρονα στρατόπεδα στην Ευρώπη. Και νομίζω ότι είναι εξαιρετικό». Επιστρέφοντας στο σήμερα, γινόμαστε θεατές μιας αλλοπρόσαλλης μεταναστευτικής πολιτικής της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, με τις αρχικές φανφάρες περί χτυπήματος χεριών στο τραπέζι των Ευρωπαίων εταίρων να αντικαθίστανται από ικεσίες για ευρωπαϊκά κονδύλια για ανοιχτά κέντρα φιλοξενίας και για καλύτερη κατανομή του ασύλου από τις ισχυρές ευρωπαϊκές χώρες. Ενώ λοιπόν, προχωρά σταδιακά στο κλείσιμο των στρατοπέδων συγκέντρωσης, δεν ψιθυρίζει μισή κουβέντα για τις βαθιά κατασταλτικές αντιμεταναστευτικές ευρωπαϊκές Συνθήκες. Ουσιαστικά προχωρά σε κινήσεις εντυπωσιασμού, σε μία προσπάθεια ικανοποίησης των αντιρατσιστικών αισθημάτων ενός αριστερού, προοδευτικού κοινού που έχει εγκλωβιστεί στους κόλπους του ΣΥΡΙΖΑ. Κινήσεις που δεν έχουν κανένα αντίκρισμα στα πλαίσια μιας φιλο-ΕΕ πορείας, στα πλαίσια υποστήριξης ενός ιμπεριαλιστικού μορφώματος. Κινήσεις που μεταφέρουν τους μετανάστες από τα κολαστήρια της Αμυγδαλέζας στα κολαστήρια της Ομόνοιας και της «κάθε Ομόνοιας», χωρίς καμία μέριμνα για την επιβίωση και το μέλλον αυτών των ανθρώπων, καθιστώντας τους έρμαια των δουλεμπορικών κυκλωμάτων. Οφείλουμε να τονίσουμε ότι η Αμυγδαλέζα καθώς και όλα τα στρατόπεδα συγκέντρωσης πρέπει να σφραγιστούν. Οφείλουμε να κατακεραυνώσουμε τις συνθήκες κράτησης, τη βία και την καταστολή που υπέστησαν αυτοί οι άνθρωποι. Οφείλουμε να καταγγείλουμε την καταπάτηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Παράλληλα, θεωρούμε επίσης καθήκον μας να συνεχίσουμε αδιάκοπα να καταδεικνύουμε τον πραγματικό υπαίτιο της δημιουργίας των τεράστιων κυμάτων της προσφυγιάς, που δεν είναι άλλος από τον ιμπεριαλισμό, οι εκπρόσωποι του οποίου αιματοκυλί43

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 44

ζουν λαούς και ρημάζουν χώρες ολόκληρες. Θεωρούμε καθήκον μας να καταγγείλουμε τις αμερικανόδουλες και ευρωπαιόδουλες κυβερνήσεις και την ντόπια μεγαλοαστική τάξη που σέρνουν τη χώρα μας στο άρμα των άδικων ιμπεριαλιστικών πολέμων που οδηγούν εκατοντάδες ανθρώπους στον ξεριζωμό και το θάνατο. Σε καμία περίπτωση δεν θα βάλουμε νερό στο κρασί μας και δεν θα δώσουμε πίστωση χρόνου σε μία νέα, δήθεν «αριστερή» πλην αστική κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ που, σε συνεργασία με τους δεξιότερους κατοίκους της «δεξιάς πολυκατοικίας» ΑΝΕΛ, προσπαθούν,

σπέρνοντας αυταπάτες, να προωθήσουν την ιδέα ενός «ανθρώπινου προσώπου» της ΕΕ, του ιμπεριαλισμού. Θεωρούμε χρέος μας να υψώσουμε τη σημαία του αγώνα ενάντια στην ιμπεριαλιστική θηριωδία και την καπιταλιστική βαρβαρότητα και να βάλουμε τα θεμέλια για την αναγέννηση ενός αυθεντικού αντιιμπεριαλιστικού μαζικού κινήματος. Μόνο έτσι θα διαφυλαχθούν τα ανθρώπινα δικαιώματα, μόνο έτσι δεν θα πνίγονται κατά εκατοντάδες στα βάθη της Μεσογείου, μόνο έτσι θα γκρεμιστούν οι Αμυγδαλέζες. Μυρτώ Σ.

Σαν αποτέλεσμα των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων και πολέμων αυξάνονται οι στρατιές των "κολασμένων της γης" μαζί και οι τραγωδίες στη Μεσόγειο Μ

ια ανθρώπινη τραγωδία εκτυλίσσεται αυτές τις μέρες , όπου τα νερά της Μεσογείου και του Αιγαίου μετατρέπονται σε υγρό τάφο για εκατοντάδες μετανάστες, άντρες, γυναίκες και παιδιά, που απεγνωσμένα ψάχνουν καταφύγιο για να γλιτώσουν από πολέμους, βίαιους ξεριζωμούς φτώχεια και ανείπωτη δυστυχία. Οι μετανάστες δεν είναι θύματα μόνο των δουλεμπόρων και των κυκλωμάτων που τους βουλιάζουν στα παγωμένα νερά. Είναι 44

θύματα πρώτα από όλα των ιμπεριαλιστικών πολέμων και της ιμπεριαλιστικής εκμετάλλευσης. Όσο ο ιμπεριαλισμός των HΠA, του NATO και της EE, θα εξαπολύει πολέμους, θα υποκινεί εμφύλιες αιματοχυσίες, θα στηρίζει δικτατορίες και αντιδημοκρατικά καθεστώτα, όσο η εγκληματική δράση του κεφαλαίου θα γιγαντώνει τη φτώχεια, τόσο θα αυξάνεται και ο στρατός των μεταναστών, κολασμένων της γης.

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 45

Η

Διεθνής Αμνηστία 2014

ετήσια έκθεσης της Διεθνούς Αμνηστίας για το 2014 είναι κόλαφος, για μια ακόμα φορά, για την Ελλάδα. Χωρίς να θεωρούμε ότι οι εκθέσεις της στερούνται σκοπιμότητας ή πρέπει να θεωρούνται θέσφατα, δεν παύουν να διατηρούν μια ορισμένη σημασία. Οι καταγγελίες περιστατικών αστυνομικής βίας αλλά και η στάση της αστυνομίας απέναντι σε διαδηλωτές, η μεταχείριση μεταναστών και το ζήτημα του ασύλου και των επαναπροωθήσεων, είναι από τα θέματα που δεσπόζουν, ενώ οι υποθέσεις της Χρυσής Αυγής, του Νίκου Ρωμανού αλλά και της δίκης για τη Μανωλάδα κυριαρχούν στην «ελληνική λίστα» της ετήσιας έκθεσης της Διεθνούς Αμνηστίας για το 2014. «Οι ελληνικές αρχές πρέπει να σταματήσουν τη μαζική καταστολή των “παράτυπων μεταναστών” από την αστυνομία και να επιτρέψουν αποτελεσματική πρόσβαση στις διαδικασίες ασύλου σε αυτούς που χρήζουν διεθνούς προστασίας», επισημαίνει σε ανακοίνωσή της η Διεθνής Αμνηστία. Επικαλούμενη στοιχεία της Ελληνικής Αστυνομίας, υπογραμμίζει ότι περίπου 2.000 από αυτούς που συγκεντρώθηκαν στον ελλαδικό χώρο βρέθηκαν χωρίς χαρτιά και τέθηκαν υπό διοικητική κράτηση. Τα εκατομμύρια ανθρώπων, οι οποίοι έχουν ξεφύγει από συγκρούσεις, πολέμους και διώξεις ή που έχουν μεταναστεύσει αναζητώντας εργασία και μια καλύτερη ζωή, κρατούνται σε συνθήκες «συνωστισμού» στη Διεύθυνση Αλλοδαπών Αττικής ή σε άλλα αστυνομικά τμήματα στην Αθήνα, ενώ πολλοί άλλοι έχουν μεταφερθεί σε αστυνομικές σχολές στη Βόρεια Ελλάδα, οι οποίες χρησιμοποιούνται ως κέντρα κράτησης. Ο δε χρόνος νόμιμης κράτησής τους, συμπληρώνει η έκθεση, «παρατάθηκε πέραν του 18μηνου που προβλέπεται στην ευρωπαϊκή νομοθεσία». Τα στοιχεία της λίστας δεν βαραίνουν μόνο την Ελλάδα και την πολιτική που ακολουθεί αλλά και πολλές άλλες κυβερνήσεις ανά τον κόσμο, οι οποίες κατηγορούνται από τη Διεθνή Αμνηστία ότι δείχνουν περισσότερο ενδιαφέρον για την προστασία των εθνικών τους συνόρων απ’ ό,τι για τα δικαιώματα των πολιτών τους ή τα δικαιώματα εκείνων που αναζητούν άσυλο ή ευκαιρίες μέσα σε αυτά τα σύνορα. Οι αυστηρότεροι συνοριακοί έλεγχοι για την είσοδο μεταναστών και η συνεργασία των ελληνικών με τις τουρκικές αρχές για τα χερσαία σύνορα, είχε ως αποτέλεσμα τη μεγάλη αύξηση μεταναστών που προσπάθησαν να

μπουν στη χώρα διά θαλάσσης. Σύμφωνα λοιπόν με στοιχεία του Λιμενικού Σώματος που δόθηκαν στη δημοσιότητα, υπερτριπλάσιος σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2014 είναι ο αριθμός των παράτυπων μεταναστών και των προσφύγων που ήρθαν στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου τους τρεις πρώτους μήνες του 2015. Το τρίμηνο Ιανουαρίου-Μαρτίου 2015 μπήκαν στην Ελλάδα με διάφορα μέσα διά θαλάσσης 10.445 άτομα, ενώ το αντίστοιχο πρώτο τρίμηνο του 2014, είχαν μπει στην Ελλάδα 2.863 άτομα... Στη Μεσόγειο από την άλλη μεριά το 2014 τουλάχιστον 3.419 μετανάστες έχασαν τη ζωή τους, με τον διάπλου αυτόν να έχει γίνει «η πιο θανάσιμη διαδρομή του κόσμου», ένας απολογισμός ρεκόρ, όπως ανακοίνωσε και η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (HCP). «Καμπανάκι» χτυπά η Ύπατη Αρμοστεία και στη διεθνή κοινότητα και προειδοποίησε ότι χάνει την προσήλωσή της στη διάσωση ανθρώπινων ζωών. Όπως σημειώνει, στις παράκτιες χώρες και τους περιφερειακούς συνασπισμούς κρατών επικρατεί σύγχυση σχετικά με τους τρόπους ανταπόκρισης στον αυξανόμενο αριθμό ανθρώπων που πραγματοποιούν επικίνδυνα θαλάσσια ταξίδια, για να μεταναστεύσουν ή να ζητήσουν άσυλο.

Η Ελλάδα δε δικαιούται να αντιμετωπίσει τους ανθρώπους ως εγκληματίες «Ενώ η Ελλάδα έχει το δικαίωμα να ελέγχει την μετανάστευση, δεν έχει το δικαίωμα να αντιμετωπίζει τους ανθρώπους στο δρόμο σαν εγκληματίες μόνο εξαιτίας του χρώματος του δέρματός τους», δήλωσε η Γεζέρτσα Τιγκάνι, αναπληρώτρια διευθύντρια του Προγράμματος για την Ευρώπη και την Κεντρική Ασία.

Σοβαρά προβλήματα στις διαδικασίες ασύλου Οι αιτούμενοι άσυλο στη Ελλάδα, συχνά αντιμετωπίζουν σοβαρά εμπόδια όταν προσπαθούν να έχουν πρόσβαση στις διαδικασίες ασύλου. Η συντριπτική πλειοψηφία τους αποπειράται να ζητήσει άσυλο στη Διεύθυνση Αλλοδαπών Αττικής, και μόνον ένας μικρός αριθμός αιτήσεων καταχωρούνται από τις αρχές κάθε εβδομάδα. Μεγάλες ουρές αιτουμένων για άσυλο περιμένουν σε απαράδεκτες 45

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 46

συνθήκες για ημέρες έξω από τη Διεύθυνση για να υποβάλουν αιτήσεις κάθε Σάββατο πρωί. Μέλη αντιπροσωπείας της Διεθνούς Αμνηστίας υπήρξαν μάρτυρες των κακών συνθηκών των κέντρων κράτησης μεταναστών στην Αθήνα, κατά τη διάρκεια επίσκεψής τους στη χώρα μας. Οι αντιπρόσωποι της οργάνωσης επισκέφθηκαν έξι χώρους κράτησης στην Αθήνα και, ενώ οι πτέρυγες που επιθεωρήθηκαν στην Πέτρου Ράλλη (Διεύθυνση Αλλοδαπών Αττικής) ήταν καθαρές την ώρα της επίσκεψης και διαπιστώθηκε απλά πως οι εγκαταστάσεις χρειάζονται επιδιορθώσεις, σε άλλες δύο εγκαταστάσεις στο Ελληνικό οι συνθήκες ήταν απάνθρωπες και εξευτελιστικές.

Μερικά Μόνο Ζουμερά Γεγονότα: - Στις 20 Ιανουαρίου 2014, 3 γυναίκες και 8 παιδιά πέθαναν όταν ένα αλιευτικό σκάφος το οποίο μετέφερε 27 πρόσφυγες, βυθίστηκε κοντά στο Φαρμακονήσι. Οι επιζήσαντες δήλωσαν πως το πλοίο βυθίστηκε καθώς έλληνες λιμενοφύλακες ρυμουλκούσαν τα σκάφη τους στην Τουρκία κατά τη διάρκεια επιχείρησης απώθησης. Οι επιζήσαντες ανέφεραν ακόμη ότι τους απογύμνωσαν και τους χτύπησαν κατά την άφιξη τους στο νησί. Οι αρχές αρνήθηκαν ότι υπήρξε απώθηση ή κακομεταχείριση. Τον Αύγουστο, οι εισαγγελείς του Ναυτοδικείου Πειραιά έκλεισαν την υπόθεση κατόπιν της προκαταρκτικής εξέτασης!

- Στην Σαλαμίνα, σοκ είχε προκαλέσει ο άγριος ξυλοδαρμός μετανάστη από τον εργοδότη του το 2012. Περαστικοί βρήκαν βαριά ξυλοκοπημένο ένα Αιγύπτιο μετανάστη και μάλιστα δεμένο στο λαιμό με αλυσίδα σε δέντρο. Ο άτυχος άνδρας κατήγγειλε στην αστυνομία πως δράστης του περιστατικού ήταν ο ιδιοκτήτης φούρνου στον οποίο εργαζόταν. Οι κατηγορίες που τους βαρύνουν είναι αρπαγή, ληστεία, απρόκλητη σωματική βλάβη και προσβολή γενετήσιας αξιοπρέπειας. Η υπόθεση τον Οκτώβρη του 2014 πήρε αναβολή για τέταρτη φορά!

- Τον Ιούλιο του 2013, ένα δικαστήριο στην Πάτρα κήρυξε ένοχους δύο επιστάτες για πρόκληση σημαντικών σωματικών βλαβών όταν πυροβόλησαν μετανάστες εργάτες από το Μπαγκλαντές σε ένα αγρόκτημα στη Νέα Μανωλάδα, τον Απρίλιο του 2013, μετά από διαφωνία για τη μισθοδοσία (διεκδίκηση δεδουλευμένων) και τις συνθήκες εργασίας. Ο ιδιοκτήτης του αγροκτήματος και ένας άλλος επι46

στάτης απαλλάχθηκαν. Στο τέλος, ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου απέρριψε αίτημα που κατατέθηκε από δύο ΜΚΟ να ακυρώσει την ετυμηγορία λόγω διαδικαστικών σφαλμάτων κατά τη διάρκεια της διερεύνησης και της εκδίκασης!

- Τον Απρίλιο του 2013, με ομόφωνη απόφαση, ένα δικαστήριο στην Αθήνα καταδίκασε 2 Έλληνες υπηκόους σε ισόβια κάθειρξη αφού απεφάνθη ότι μαχαίρωσαν μέχρι θανάτου τον S. Luqman, Πακιστανό υπήκοο, τον Ιανουάριο του 2013. Παρά το γεγονός πως ο εισαγγελέας υπογράμμισε το ρατσιστικό κίνητρο πίσω από την επίθεση, το δικαστήριο δεν το έλαβε υπόψη ως επιβαρυντικό στοιχείο κατά την ετυμηγορία!

- Τον Μάιο του 2011 ένας μετανάστης υπέστη βιασμό με γκλοπ από ακτοφύλακα. Ο μετανάστης δικαιώθηκε από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων τον Ιανουάριο! Η Διεθνής Αμνηστία αναφέρεται και σε αθωωτικές αποφάσεις ελληνικών δικαστηρίων για αστυνομικούς που κατηγορούνταν για βασανιστήρια στο ΑΤ Άγιου Παντελεήμονα, οι οποίοι πρωτόδικα είχαν κριθεί ένοχοι. Αναφέρεται επίσης και στην υπόθεση βασανισμού των 15 αντιφασιστών διαδηλωτών στη ΓΑΔΑ, αλλά και αλληλέγγυων, οι οποίοι συνελήφθησαν σε συγκέντρωση συμπαράστασης. Όπως σημειώνεται, «οι αρχές αρνήθηκαν τους ισχυρισμούς, αλλά ο ανακριτής ζήτησε από τον Εισαγγελέα να ασκήσει ποινική δίωξη στους αστυνομικούς που είχαν εμπλακεί στην παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των διαδηλωτών». Επιπλέον στην έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας καταγράφονται και άλλες περιπτώσεις παραβίασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, όπως η υπόθεση με της ιερόδουλες και τη δημοσίευση των προσωπικών τους στοιχείων, ο διαχωρισμός και αποκλεισμός παιδιών Ρομά από την εκπαίδευση και ο διωγμός οικογενειών από καταυλισμούς, η κλιμάκωση των ομοφοβικών επιθέσεων, οι διώξεις των αντιρρησιών συνείδησης, αλλά και οι συνθήκες που επικρατούν στις ελληνικές φυλακές και η παραβίαση της ελευθερίας της έκφρασης (υπόθεση Κώστα Βαξεβάνη και Corpus Christi).

- Μέχρι το τέλος του έτους, 74 οικογένειες Ρομά που ζούσαν σε ένα συνοικισμό στο Χαλάνδρι, αντιμετώπιζαν τον κίνδυνο εξαναγκαστικής έξωσης. Τα αρχικά σχέδια να εκδιώξουν τις οικογένειες τον περασμένο Φεβρουάριο αναβλήθηκαν μετά από περιοριστι-

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 47

κό ένταλμα της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Το Σεπτέμβριο, η δημοτική αρχή Χαλανδρίου ήθελε να κατεδαφίσει 12 σπίτια παρά την ανανέωση του εντάλματος. Μετά από διαμαρτυρίες των κατοίκων Ρομά, κατεδαφίστηκαν μόνο 5 σπίτια, τα οποία ήταν τότε ακατοίκητα.

- Η αστυνομία χρησιμοποίησε υπερβολική βία και έκανε κακή χρήση χημικών ενάντια σε διαδηλωτές και δημοσιογράφους σε διαφορετικές περιστάσεις κατά τη διάρκεια του έτους. Μεγάλος αριθμός των αναφερθέντων καταχρήσεων έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια 2 φοιτητικών διαδηλώσεων. Σποραδικές καταδίκες παραβατών αξιωματούχων απέτυχαν να μεταβάλουν τη μακροχρόνια κουλτούρα ατιμωρησίας για τις καταχρήσεις της αστυνομίας. Παρά τις νομοθετικές αλλαγές που εισήχθησαν και επέκτειναν τη δικαιοδοσία του Γραφείου Αντιμετώπισης Περιστατικών Αυθαιρεσίας να συμπεριλαμβάνει περιστατικά ρατσισμού, επιτρέποντας στον Συνήγορο του πολίτη να παρευρίσκεται σε ακροαματικές διαδικασίες, οι ανησυχίες παραμένουν σχετικά με την αποτελεσματικότητα και την ανεξαρτησία του.

- Τον Ιανουάριο του 2014, ένα αθηναϊκό

δικαστήριο καταδίκασε έναν μπλόγκερ για θρησκευτική προσβολή (υπόθεση Παστίτσιου). Η δεκάμηνη κάθειρξή του ανεστάλη κατόπιν εφέσεως. Ο μπλόγκερ είχε δημιουργήσει μια σελίδα στο Facebook στην οποία σατίριζε έναν ορθόδοξο μοναχό ο οποίος έχει αποβιώσει. Από τον Οκτώβριο του 2011 έως και τον Ιανουάριο του 2014, το Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας κατέγραψε πάνω από 350 περιστατικά ρατσιστικής βίας. Το Δίκτυο διαπίστωσε μείωση σε οργανωμένες ρατσιστικές επιθέσεις εναντίον μεταναστών και αύξηση των εγκλημάτων μίσους εναντίον ομοφυλόφιλων, αμφιφυλόφιλων, το 2014. Η λίστα με τέτοια και ίσως χειρότερα περιστατικά δεν μπορεί να συνοψιστεί εδώ και δεν πρόκειται να συνοψιστεί εδώ όσο κυριαρχούν στις κοινωνίες τόσο ο πόλεμος, η φτώχεια και η εξαθλίωση από τη μια, όσο και υποτέλεια, στα ξένα κέντρα που θέλουν να ορίζουν τις τύχες των λαών, η εξάρτηση και η εκμετάλλευση από την άλλη που γεννούν την αγανάκτηση του κόσμου που δυστυχώς πολλές φορές βρίσκει διέξοδο στην μισαλλοδοξία και τον ρατσισμό. Βαγγελιώ Μ.

47

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 48

Μετρό Θεσσαλονίκης: μια πληγή ανοιχτή...

Τ ην τελευταία εικοσαετία, επτά κυβερ-

νήσεις, δεκάδες υπουργοί και γενικοί γραμματείς είχαν υποτίθεται ως «πρώτη τους προτεραιότητα» το Μετρό Θεσσαλονίκης. Το πολύπαθο έργο της Θεσσαλονίκης, σήμερα, 9 χρόνια μετά την υπογραφή της σύμβασης κατασκευής του, βρίσκεται μόλις στο 35% της ολοκλήρωσής του και οδεύει με χαρακτηριστική ευκολία για το βιβλίο Γκίνες. Κανείς σήμερα δεν μπορεί να δώσει έναν χρονικό ορίζοντα για τη λειτουργία του μετρό της Θεσσαλονίκης αλλά και κανείς δεν μπορεί να υπολογίσει το τελικό κόστος κατασκευής. Είναι σκανδαλώδες ότι ένα έργο μόλις 13 σταθμών και 9,5 χλμ σηράγγων, το οποίο η Βουλή ψήφισε ότι θα λειτουργήσει το Δεκέμβριο του 2012 και θα στοιχίσει 1 δις ευρώ, σήμερα οδεύει κουτσουρεμένο για το 2020 (και αν) και αποτελεί κυριολεκτικά το μεγαλύτερο φαγοπότι των εργολάβων στην Ελλάδα. Η κοινοπραξία κατασκευής του, με επικεφαλής τη χρεοκοπημένη ΑΕΓΕΚ και «σύμβουλο» τον Άκτωρα, διεκδικεί σήμερα επιπλέον αποζημίωση 580.000.000 ευρώ, έχοντας κατασκευάσει μόλις το 1/3 του έργου! Ποιο είναι το κυριότερο νομικό της έρισμα; Οι αρχαιολογικές ανασκαφές που συνεχίζονται για 7η χρονιά σε κεντρικά εργοτάξια του μετρό και δεν λένε να τελειώσουν, καθώς και οι απαραίτητες απαλλο48

τριώσεις που από το καλοκαίρι του 2006 ως σήμερα δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί! Στο μετρό της Αθήνας, η αρχαιολογική ανασκαφή κάτω από την Ακρόπολη κράτησε τρία χρόνια. Γιατί άραγε στην Εγνατία, στο σταθμό Βενιζέλου του μετρό Θεσσαλονίκης, είναι στον έβδομο χρόνο και ακόμα δεν έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες; Στον σταθμό Βενιζέλου λοιπόν, ανακαλύφθηκε η πλακόστρωτη «Μέση οδός» ή «Λεωφόρος» των Βυζαντινών -ο κύριος δρόμος «Decumanus Μaximus» ή αλλιώς «Via Regia» για τους Ρωμαίους- και τρία χρόνια συζητούν τι να την κάνουν, ενώ τα κοντέρ της εργολαβίας καθημερινά χρεώνουν χιλιάδες ευρώ για την καθυστέρηση. Μα και στην Αθήνα αποκαλύφθηκε τμήμα της αρχαίας Ιεράς Οδού (το οποίο έχει αναδειχθεί σε μίνι μουσείο στον σταθμό Αιγάλεω) και δεν σημειώθηκε η παραμικρή καθυστέρηση στο έργο. Τι διαφορετικό έχει η Θεσσαλονίκη; Η σύμβαση του μετρό προέβλεπε ότι όλες οι έξτρα οικονομικές διεκδικήσεις του εργολάβου θα επιλύονται στα ελληνικά δικαστήρια, όμως με μια τροπολογία, το δίδυμο Χρυσοχοίδης-Σιμόπουλος νομοθέτησαν ότι για τα εκατομμύρια ευρώ που απαιτεί έξτρα ο ανάδοχος δεν θα αποφασίζει η ελληνική δικαιοσύνη αλλά η «διαιτησία», μια 3μελής επιτροπή

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 49

(με 1 μέλος απο το δημόσιο, 1 απο τον ανάδοχο και 1 τρίτο άτομο κοινής αποδοχής). Και που βρίσκεται το κακό, μπορεί να αναρωτηθεί κάποιος. Είναι απλό. Το ελληνικό δημόσιο δεν εχει κερδίσει ποτέ ούτε μία υπόθεση διαιτησίας. Έτσι κάθε εργολάβος έχει σχεδόν σίγουρη τη δικαίωση των οικονομικών του αξιώσεων από το δημόσιο. Στη Θεσσαλονίκη, η ΑΕΓΕΚ, αποθρασυμμένη πλέον, έχει σταματήσει από την 1 Δεκεμβρίου 2014 κάθε εργασία στο έργο, εκβιάζοντας για την άμεση καταβολή των ληστρικών χρηματικών ποσών, απολύοντας ανά βδομάδα δεκάδες εργαζόμενους στα εργοτάξια, και προκαλώντας στην πόλη ένα απερίγραπτο χάος απο λαμαρίνες και τρύπες... ενώ παράλληλα, όλη η παλαιά κυβερνητική κουστωδία ζητά ξαφνικά σήμερα να καταργηθεί ακόμα κι αυτή η διαιτησία και να τεθεί ένας «ειδικός διαπραγματευτής», ο οποίος θα κρίνει τελεσίδικα πόσα εκατομμύρια ευρώ πρέπει να πληρωθούν επιπλέον από τις τσέπες των λαϊκών στρωμάτων για να ικανοποιηθεί ο εκάστο-

τε εργολάβος. Το μετρό της Θεσσαλονίκης, κάποια στιγμή θα τεθεί σε λειτουργία δίχως δύο από τους 13 αρχικά σταθμούς του και με μία γραμμή μολις 9,5 χλμ. Απομένει να μάθουμε πόσο θα μας έχει στοιχίσει και τι ακριβώς θα προσφέρει σε μια πόλη όπου τα λεωφορεία είναι ιδιωτικά και συνεπώς θα εξακολουθήσουν να λειτουργούν ανταγωνιστικά και όχι συμπληρωματικά με το μετρό. Η απαίτηση να συνεχιστεί το έργο, που είναι το κυρίαρχο αίτημα των εργαζομένων-απολυμένων του μετρό Θεσσαλονίκης, δεν μπορεί να μην ακουμπά και στην απόδοση ευθυνών σε όσους χρόνια μα και τώρα εξακολουθούν να θησαυρίζουν, σε όσους χωρίς να παρέχουν έργο εξακολουθούν να εισπράττουν χρήματα, την ίδια ώρα που η κοινωνία χειμάζεται από τη μνημονιακή πολιτική κι όταν το μετρό, που ο κόσμος το έχει ακριβοπληρώσει, αποτελεί πλέον ένα σκάνδαλο πρώτου μεγέθους, καθημερινό εφιάλτη. Ζέτα Κ.

Προεκλογική ρητορεία και μετεκλογικός ρεαλισμός

Γ

ια να πούμε την αλήθεια κάτι είχαμε καταλάβει. Αν λάβουμε υπ’ όψιν όλες τις προεκλογικές δηλώσεις και τις ύποπτες υποσχέσεις των ελληνικών κομμάτων εξουσίας, όπως κάποτε το «λεφτά υπάρχουν», ή τώρα η «κατάργηση» του μνημονίου. Αλλά ας μην γινόμαστε καχύποπτοι. Αναρωτιέται κανείς, οι προεκλογικές δεσμεύσεις με την κωλοτούμπα μετά τις εκλογές είναι σχέση αιτίου-αιτιατού; Σύμφωνα με την κ. Βούλτεψη, εκπρόσωπο ΝΔ, σαφώς ναι. Καθώς σε τηλεοπτική εκπομπή είχε δηλώσει για το θέμα της ΔΕΗ ότι πριν γίνουν κυβέρνηση μπορούσαν να λένε ότι ήθελαν. Επίσης ο Μάρτιν Σουλτς, πρόεδρος του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου, αλλά και ο Χανς Γεργκ Σέλινγκ, υπουργός οικονομικών της Αυστρίας, κάλεσαν τον ΣΥΡΙΖΑ να ξεχάσει τι έλεγε προεκλογικά και να στραφεί στον ρεαλισμό. Αλλά έτσι πρέπει να είναι τα πράγματα, γιατί μέχρι και ότι οι ψηφοφόροι ενσυνείδητα ψηφίζουν κάποιον που δεν θα εφαρμόσει το πρόγραμμά του ακούσαμε. Η ηττοπάθεια του Έλληνα πολίτη δεν έχει όρια λοιπόν. Προσβάλλεται η νοημοσύνη μας αλλά αυτό πλέον δεν έχει καμία σημασία. Η θεωρία του λιγότερο κακού έχει επικρατήσει, ή μάλλον

στην περίπτωσή μας του λιγότερο απατεώνα. Κωνσταντίνος Νεκτάριος

Κόκκινες Γραμμές Οι κόκκινες γραμμές σε οριζόντια μέτρα είναι ψέμα. Οι κόκκινες γραμμές είναι τεθλασμένες και από την ένωσή τους παράγεται το αίμα. Το αίμα που θα βάψει το άχρωμο πανί. Το άχρωμο πανί θα γίνει κόκκινη σημαία. Σημαία που θα σηκωθεί ψηλά στον αέρα, διαγράφοντας το ψέμα σαν κόκκινη γραμμή. Κωνσταντίνος Νεκτάριος

49

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 50

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ

T

The Shazam Effect

o 2000, ο διδακτορικός φοιτητής του Stanford, Avery Wang, μαζί με δυο απόφοιτους επιχειρηματικών σπουδών, συνίδρυσε μία start-up εταιρεία, την Shazam. Σκοπός τους ήταν να αναπτύξουν μια υπηρεσία, η οποία θα μπορούσε να αναγνωρίσει το οποιοδήποτε τραγούδι μέσα σε δευτερόλεπτα, με την χρήση μόνο ενός κινητού τηλεφώνου. Το Shazam κυκλοφόρησε το 2002. Από τότε, το έχουν κατεβάσει περισσότεροι από 500 εκατομμύρια χρήστες, και έχει χρησιμοποιηθεί για να αναγνωριστούν περισσότερα από 30 εκατομμύρια τραγούδια, κάνοντάς το μία από τις πιο δημοφιλείς εφαρμογές στον κόσμο. Ενώ όμως οι περισσότεροι χρήστες το θεωρούν, απλά, ένα ξεκούραστο εργαλείο αναγνώρισης τραγουδιών, αυτό έχει φτάσει να προσφέρει κατι πολύ περισσότερο: ένα σύστημα έγκαιρης ανίχνευσης επιτυχιών. Αποκωδικοποιώντας περίπου 20 εκατομμύρια αναζητήσεις κάθε μέρα, το Shazam μπορεί να αναγνωρίσει ποια τραγούδια αρχίζουν να γίνονται επιτυχίες και πού, πριν από οποιοδήποτε άλλον. Το 2014, το Shazam ανήρτησε έναν διαδραστικό χάρτη, επιτρέποντας στους χρήστες να επικεντρωθούν στις πόλεις του ενδιαφέροντός τους και να δουν ποια είναι εκείνα τα τραγούδια με τον μεγαλύτερο αριθμό αναζητήσεων. Αυτός ο χάρτης, ο οποίος λειτουργεί σαν ένας σεισμογράφος της pop μουσικής σε πραγματικό χρόνο, βοηθά διάφορους ανιχνευτές ταλέντων να ανακαλύψουν ανερχόμενους καλλιτέχνες, προτού αυτοί γίνουν stars. Οι αναζητήσεις μέσω του Shazam είναι ένας από τους πολλούς, πλέον, τρόπους, όπου η πληροφορία οδηγεί την μουσική βιομηχανία. Προωθητές συναυλιών μελετούν το Spotify, προκειμένου να οδηγήσουν τα συγκροτήματα τους στις πόλεις εκείνες, στις οποίες έχουν τους περισσότερους ακροατές, και κάποιοι καλλιτέχνες μελετούν το Pandora για να δουν σε ποια συναυλία θα παίξουν ποιο τραγούδι. Εν ολίγοις, όλες οι αναζητήσεις, με αντίστοιχα μέσα, και μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πλέον χρησιμο50

ποιούνται για να απαντηθεί η ερώτηση την οποία η μουσική βιομηχανία ρωτά για περίπου έναν αιώνα: τι είναι αυτό που θέλει να ακούει ο κόσμος; Η pop μουσική είνα μια συναισθηματική υπόθεση, και η πρόβλεψη της επόμενης μεγάλης επιτυχίας, συχνά σήμαινε ότι τα στελέχη των δισκογραφικών εταιρειών έπρεπε να καθίσουν σε ένα γεμάτο μπαρ, και να παρακολουθήσουν μια νεανική μπάντα να συνδέεται με το πλήθος. Τώρα όμως που οι νέοι καλλιτέχνες είναι πιο πιθανό να γίνουν γνωστοί μέσω του twitter, πιθανόν η καρέκλα μπροστά από την οθόνη του υπολογιστή τους να είναι η καλύτερη θέση. Το 2014, η Next Big Sound, μια εταιρεία ανάλυσης δεδομένων μουσικής στη Νέα Υόρκη, αποκάλυψε ένα προσαρμόσιμο εργαλείο αναζήτησης, το Find, το οποίο για μια συνδρομή εκατοντάδων χιλιάδων δολλαρίων, βοηθά κυνηγούς ταλέντων να σαρώσουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και να εντοπίσουν εκείνους τους καλλιτέχνες που εμφανίζουν εκκολαπτόμενη δημοφιλία. Παρ’ όλα αυτά, η Next Big Sound έχει ανακαλύψει ότι η διάχυση μέσω ραδιοφώνου παραμένει ο πιο σημαντικός παράγοντας, ο καλύτερος τρόπος να συστήσεις τους ακροατές σε ένα νέο τραγούδι. Αφού το ακούσουν μερικές φορές στο ραδιόφωνο, τείνει να τους αρέσει περισσότερο. Έχουν ανακαλύψει, επίσης, ότι οι επισκέψεις στην Wikipedia σελίδα του καλλιτέχνη είναι το δεύτερο πιο σημαντικό πράγμα. Οι αναζητήσεις στην Wikipedia είναι αποκαλυπτικές για τον ίδιο λόγο που είναι και οι αντίστοιχες του Shazam. Ενώ το να παιχτεί ένα τραγούδι στο ραδιόφωνο εξασφαλίζει ότι ο κόσμος το έχει ακούσει, από το Shazam καταλαβαίνουμε ότι ο κόσμος θέλει να μάθει περισσότερα. Για να καταφέρουν οι δισκογραφικές εταιρείες να έχουν ένα τραγούδι τους στο ραδιόφωνο όμως, έρχονται αντιμέτωπες με ένα παράδοξο. Πώς αποδεικνύει κάποιος ότι το τραγούδι αυτό θα γίνει επιτυχία, όταν δεν το έχει

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 51

ακούσει κανείς; Στο παρελθόν, οι εταιρίες συνήθιζαν να πιέζουν αφόρητα ή ακόμη και να δωροδοκούν ευθέως τους σταθμούς προκειμένου να προωθήσουν την μουσική τους. Τα τραγούδια γινόντουσαν επιτυχίες επειδή τα στελέχη των εταιρειών είχαν προαποφασίσει ότι θα γίνουν επιτυχίες. Αλλά σήμερα, ακόμη και το ραδιόφωνο, έχει αρχίσει να βασίζεται περισσότερο στην πληροφορία. Όταν τα ίδια στελέχη των δισκογραφικών απευθύνονται σε έναν σταθμό, το κάνουν εξοπλισμένοι με στοιχεία. Η αναζήτηση για την απόδειξη των δυνατοτήτων ενός τραγουδιού έχει γίνει εξαντλητική. Δεν αρκούν μόνο οι πωλήσεις, το youtube, το facebook, η ακόμη και ιδιόκτητες έρευνες. Για να πειστεί ένας μεγάλος σταθμός να παίξει ένα τραγούδι, οι εταιρείες θα πρέπει να έχουν συνδυάσει όλη την παραπάνω πληροφορία. Μια αντίστοιχη αλλαγή συμβαίνει και στα μουσικά charts, όπως για παράδειγμα το Billboard Hot 100, το οποίο περιλαμβάνει τα κορυφαία, σε δημοφιλία, τραγούδια στην Αμερική από το 1958. Για δεκαετίες το Billboard βασιζόταν στους ιδιοκτήτες δισκάδικων και στους ραδιοφωνικούς σταθμούς προκειμένου να εκθέσει τα πιο αγορασμένα, και τα πιο ακουσμένα, τραγούδια, αντίστοιχα. Και οι δυο ψεύδονταν, συχνά επειδή οι εταιρείες δωροδοκούσαν τους σταθμούς για να προωθούν συγκεκριμένους δίσκους, ή επειδή τα καταστήματα δεν ήθελαν να προωθούν δίσκους τους οποίους δεν είχαν σε διαθεσιμότητα. Ολόκληρη η βιομηχανία βασιζόταν σε αμφίβολα στοιχεία. Το Billboard Hot 100 έχει μεγάλη σημασία, γιατί δεν αντανακλά, μόνο, τις προτιμήσεις των ακροατών, αλλά, ακόμη περισσότερο, τις σχηματίζει. Μια έρευνα του πανεπιστημίου Columbia, το 2006, σχετικά με την επιρροή των κατατάξεων τραγουδιών έδειξε ότι η δημοφιλία μπορεί να είναι μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Οι ερευνητές έστειλαν τους συμμετέχοντες σε διαφορά μουσικά sites, στα οποία μπορούσαν να ακούσουν διάφορα τραγούδια και να κατεβάσουν τα αγαπημένα τους. Μερικά sites είχαν κατατάξεις των τραγουδιών με βάση τις λήψεις τους, μερικά όχι. Οι συμμετέχοντες που είδαν όμως αυτές τις κατατάξεις, τις περισσότερες φορές, άκουσαν τα πιο δημοφιλή τραγούδια. Οι ερευνητές τότε αναρωτήθηκαν τι θα συνέβαινε αν παραποιούσαν τις κατατάξεις. Στο επόμενο πείραμα λοιπόν, κάποια sites είχαν τις πραγματικές λήψεις, και κάποια απολύτως ανεστραμμένες, με το τελευταίο σε δημοφιλία τρα-

γούδι να είναι η νούμερο ένα επιτυχία. Οι ανεστραμμένες κατατάξεις άλλαξαν τα πάντα. Αγνοημένα τραγούδια εκτοξεύτηκαν σε δημοτικότητα και τα πιο δημοφιλή, αντίστοιχα, αγνοήθηκαν. Απλά επειδή οι συμμετέχοντες πίστεψαν ότι ένα τραγούδι είναι δημοφιλές, θέλησαν να το λάβουν. Το Billboard αντικατέστησε το σύστημα του το 1991. Πλέον βασίζεται σε αυτόματη συλλογή πληροφορίας από τις ταμειακές μηχανές των καταστημάτων. «Αυτό ήταν ριζικό», ισχυρίζεται ο Silvio Pietroluongo, διευθυντής των κατατάξεων του Billboard. «Επιτέλους μπορέσαμε να δούμε ποιοι δίσκοι πουλάνε πραγματικά». Οι περισσότεροι αναλυτές συμφωνούν ότι οι καταναλωτές έχουν, πλέον, μεγαλύτερο μερίδιο επιρροής σχετικά με τις κατατάξεις των τραγουδιών, από αυτό που είχαν σε περασμένες δεκαετίες. Αλλά εδώ βρίσκεται, ίσως, και το παράδοξο. Με αυτόν τον τρόπο, αυτό που φαίνεται να συμβαίνει, είναι ότι ο κόσμος, πλέον, αναζητά τα ίδια γνώριμα τραγούδια εδραιώνοντας μια μουσική που είναι, εν πολλοίς, επαναλαμβανόμενη. Τώρα που οι κατατάξεις του Billboard είναι πιο ακριβείς σε σχέση με το τι αγοράζει και ακούει ο κόσμος, τα τραγούδια παραμένουν σε αυτές, πολύ περισσότερο. Τα δέκα τραγούδια που έχουν περάσει τον περισσότερο χρόνο στο Hot 100, κυκλοφόρησαν μετά το 1991, όταν το Billboard άλλαξε το σύστημα του. «Απ’ ό,τι φαίνεται ο κόσμος θέλει να ακούει και να ξανακούει τα ίδια τραγούδια», λέει ο Pietroluongo. Κι επειδή τα πιο δημοφιλή τραγούδια μένουν στα charts για μήνες, η σχετική αξία μιας επιτυχίας έχει εκτοξευθεί. Το 1% των συγκροτημάτων, έχει το 77% των εσόδων ολόκληρης της βιομηχανίας. Ακόμη κι αν το ποσοστό των ψηφιακών πωλήσεων μουσικής έχει σημειώσει μεγάλη άνοδο, τα 10 πιο προσοδοφόρα τραγούδια έχουν 82% μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς από ότι μια δεκαετία πριν. Οι ραδιοφωνικοί σταθμοί, εν τω μεταξύ, πιέζουν τα όρια της επαναληπτικότητας σε νέα επίπεδα. Σύμφωνα με μια θυγατρική της iHeartMedia, οι Top 40 σταθμοί, πέρυσι, έπαιξαν τα 10 δημοφιλέστερα τραγούδια σχεδόν διπλάσιες φορές από ό,τι πριν από μια δεκαετία. Και όχι μόνο ακούμε τις ίδιες επιτυχίες με μεγαλύτερη συχνότητα, αλλά οι ίδιες οι επιτυχίες ακούγονται, όλο και περισσότερο, ίδιες. Όπως οι εταιρείες έχουν μάθει να αναγνωρίζουν καλύτερα τι πουλάει, έχουν γίνει και γρη51

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 52

γορότερες στο να παράγουν απομιμήσεις και αντιγραφές. Πολλοί ανησυχούν ότι η εξάρτηση από δεδομένα οδηγεί σε μια ομαδοποίηση των μουσικών ειδών, προωθώντας μια αποκαρδιωτική ομοιότητα στην pop μουσική. Το 2012, το ισπανικό Εθνικό Συμβούλιο Ερευνών δημοσίευσε μια έκθεση, κατά την οποία, η pop μουσική, φάνηκε, ότι γινόταν όλο και περισσότερο προβλέψιμη, ανακυκλώνοντας τις ίδιες τονικότητες ξανά και ξανά. Η μελέτη, η οποία εξέτασε 464.411 δημοφιλή τραγούδια σε όλον τον κόσμο μεταξύ 1955 και 2010, διαπίστωσε ότι περισσότερη παιγμένη μουσική της νέας χιλιετίας δείχνει «μικρότερη ποικιλία σε μεταβάσεις τονικότητας» από εκείνη οποιασδήποτε προηγούμενης δεκαετίας. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι παλιά τραγούδια μπορούν να αναπαραχθούν με τρόπο με τον οποίο να ακούγονται «νέα και μοντέρνα» απλά φρεσκάροντας την ενορχήστρωση και την αύξηση της «μέσης έντασης του ήχου». Το πρόβλημα δεν έγκειται στους pop stars. Οι εγκέφαλοί μας προτιμούν μελωδίες που ήδη γνωρίζουμε (ο David Huron, μουσικολόγος στο Πανεπιστήμιο του Οχάιο, εκτιμά ότι τουλάχιστον το 90 τοις εκατό του χρόνου που περνάμε να ακούμε μουσική, αναζητούμε τραγούδια που έχουμε ξανακούσει). Αυτό συμβαίνει γιατί τα γνώριμα τραγούδια είναι πιο εύκολα στην επεξεργασία τους. Όσο λιγότερη προσπάθεια καταβάλλουμε μέσω ενός ερεθίσματος ένα τραγούδι, ένας πίνακας ζωγραφικής, μια ιδέα- τόσο περισσότερο έχουμε την τάση να μας αρέσει. Στην ψυχολογία, η ιδέα αυτή είναι γνωστή ως «ευχέρεια»: όταν μια πληροφορία

καταναλώνεται άπταιστα, ικανοποιώντας τις προσδοκίες μας, μας γεμίζει με αυτοπεποίθηση. «Αυτά με τα οποία είμαστε εξοικειωμένοι είναι παρήγορα, ιδιαίτερα όταν αισθανόμαστε ανήσυχοι», ισχυρίζεται ο Norbert Schwarz, καθηγητής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας, ο οποίος μελετά την «ευχέρεια». «Όταν είμαστε σε κακή διάθεση, θέλουμε να δούμε τους παλιούς μας φίλους. Αυτό αντανακαλά και στον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε την τέχνη. Όταν είμαστε αγχωμένοι δεν θέλουμε να δούμε μια νέα ταινία, ή να ακούσουμε ένα απαιτητικό νέο τραγούδι. Θέλουμε το παλιό και γνώριμο». Το διαδίκτυο μπορεί να μας συνδέει με ένα σχεδόν ασύλληπτο πλήθος ακουσμάτων μουσικής, τμήμα του οποίου είναι τελείως παράγωγο, αλλά και άλλο το οποίο είναι πολύ πειραματικό και καινοτόμο. Υπηρεσίες συνεχούς ροής όπως το Spotify και η Pandora έχουν τραγούδια που, πριν από δεκαετίες, δεν θα χωρούσαν ούτε στο μεγαλύτερο μουσικό κατάστημα στον κόσμο. Οι υπηρεσίες αυτές δεν είναι μόνο μεγάλες σε πληροφορία, μπορούν, επίσης, να γίνουν, και εξαιρετικά προσωπικές. Αλλά ακόμη και όταν μπορούμε να βυθιστούμε σε έναν ωκεανό μουσικής, η «Today’s Top Hits» εξακολουθεί να είναι η Νο 1 playlist στο Spotify όπως και ο πιο δημοφιλής σταθμός της Pandora. Ακόμα και όταν μας προσφέρεται η περισσότερη, από ποτέ, μουσική, οι περισσότεροι από εμάς προτιμάμε να ακούμε ό,τι νομίζουμε ότι ακούνε και οι υπόλοιποι. Πρόδρομος Π.

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 53

Ο

Τζακ Λόντον

Τζακ Λόντον είναι από τους σημαντικότερους συγγραφείς της Αμερικανικής λογοτεχνίας και από τους πιο γνωστούς συγγραφείς παγκοσμίως. Γεννήθηκε το 1876 στο Σαν Φρανσίσκο. Καθώς η οικογένειά του ζούσε μέσα στη φτώχεια, χρειάστηκε να δουλεύει σκληρά από τα παιδικά του χρόνια. Η ζωή του υπήρξε περιπετειώδης. Νεαρός ακόμα δούλεψε σε φωκοθηρικό στην Ιαπωνία και σε ηλικία 21 ετών έφυγε για την Αλάσκα, παρασυρμένος από τον «πυρετό του χρυσού». Εκεί πέρασε δύο σκληρά χρόνια, οπότε ήρθε σε επαφή με τη φιλοσοφία και μελέτησε ετερόκλητους διανοητές, όπως Νίτσε και ο Μαρξ. Το 1898 ξεκινάει τις συγγραφικές του απόπειρες, κυρίως με διηγήματα που περιγράφουν τις σκληρές και δύσκολες συνθήκες της ζωής στον βορρά. Ο Λόντον ήταν οπαδός των σοσιαλιστικών απόψεων και μάλιστα ήταν για ένα σημαντικό διάστημα της ζωής του μέλος του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος. Οι εμπειρίες του τον οδήγησαν, σφυρηλάτησαν μέσα του, όπως γράφει χαρακτηριστικά ο ίδιος, τη σοσιαλιστική ιδεολογία. Στο πλατύ κοινό είναι κυρίως γνωστός για τα έργα του «Το Κάλεσμα της Άγριας Φύσης» και ο «Ασπροδόντης». Όμως η αξία του έργου του Λόντον βρίσκεται αλλού. Τα έργα του είναι βαθιά στρατευμένα έργα -και δε θα μπορούσαν να είναι αλλιώς. Μέσα στο έργο του Λόντον ξεδιπλώνεται μια ζωντανή εικόνα της ταξικής πάλης, δείχνονται οι αντιθέσεις ανάμεσα στην αστική τάξη και το προλεταριάτο μέσα από ολοκληρωμένους και καθόλου σχηματικούς χαρακτήρες. Στηλιτεύεται ο ατομικισμός και δείχνεται το αδιέξοδο, η συντριβή του ατόμου που είναι πολλές φορές το τέλος του ατομικού δρόμου. Ο Λόντον γράφει πάντα αντλώντας υλικό από τα βιώματά του, επεξεργασμένο μέσα από το φακό των απόψεων και της κοσμοθεωρίας του. Το 1902 ο Λόντον πραγματοποιεί ένα ιδιαίτερο εγχείρημα. Ταξιδεύει στο Λονδίνο και βιώνει ο ίδιος τις συνθήκες στις οποίες ζει το προλεταριάτο. Αργότερα αυτή η εμπειρία θα γίνει το βιβλίο «Οι Άνθρωποι της Αβύσσου». Ο ίδιος γράφει: «Τις εμπειρίες που αφηγούμαι σ’ αυτό τον τόμο τις βίωσα το καλοκαίρι του 1902. Κατέβηκα στον υπόκοσμο του Λονδίνου με στάση που θα παρομοίαζα μάλλον με αυτή του

εξερευνητή. Ήμουν έτοιμος να πεισθώ από αυτά που θα έβλεπαν τα μάτια μου και όχι από τα διδάγματα εκείνων που δεν είχαν δει ή απ’ τα λόγια εκείνων που είδαν πριν από μένα». «Δεν μπορεί να κάνω λάθος. Ο πολιτισμός έχει αυξήσει την παραγωγική δύναμη του ανθρώπου εκατό φορές, και λόγω κακής διαχείρισης οι άνθρωποι του πολιτισμού ζούνε χειρότερα απ’ τα ζώα και έχουν λιγότερη τροφή, ρούχα, προστασία απ’ ό,τι οι άγριοι Ίνουιτ που ζουν σήμερα σε κλίμα πολικό, όπως ακριβώς ζούσαν τη λίθινη εποχή, δέκα χιλιάδες χρόνια πριν.» Το πιο ιδιαίτερο έργο του συγγραφέα είναι η «Σιδερένια Φτέρνα» (έργο που ο Λένιν συμπεριέλαβε στην παγκόσμια σοσιαλιστική φιλιλογία). Ο Λόντον παρουσιάζει πιο γλαφυρά από οποιονδήποτε άλλο την πάλη των τάξεων και το κίνημα των ΗΠΑ και ταυτόχρονα «προβλέπει» τη δημιουργία των ολοκληρωτικών καθεστώτων. Η Σιδερένια Φτέρνα είναι η φανταστική ιστορία του επαναστάτη Έρνεστ Έβερχαρντ που ζει και δρα σε μια εποχή που το κίνημα στις ΗΠΑ είναι σε άνοδο. Η μεγαλοαστική τάξη, προκειμένου να μη χάσει τα προνόμιά της, σκληραίνει τη στάση της, παραμερίζει κάθε επίφαση δημοκρατίας κι επιβάλλει ένα καθεστώς σκληρό και ολοκληρωτικό, προκειμένου να καταπνίξει την επερχόμενη επανάσταση κάτω από τη σιδερένια φτέρνα της. Μέσα από τις σελίδες της «Σιδερένιας Φτέρνας» παρουσιάζονται και αποσαφηνίζονται έννοιες όπως η ταξική πάλη, εξηγείται πώς γίνεται η συγκέντρωση των μονοπωλίων στα χέρια όλο και λιγότερων κεφαλαιοκρατών και γιατί η επανάσταση της εργατικής τάξης είναι τελικά μια ιστορική αναγκαιότητα. Η διορατικότητα του συγγραφέα είναι εντυπωσιακή, αν σκεφτεί κανείς πως επιβεβαίωσε την αφήγηση της «σιδερένιας φτέρνας» η άνοδος των φασιστικών καθεστώτων, η σκλήρυνση της στάσης του συστήματος απέναντι στην κινηματική παλίρροια που ακολούθησε τη μεγαλειώδη Οκτωβριανή Επανάσταση. Εξίσου αξιόλογο, αν και σε τελείως διαφορετικό κλίμα, είναι το βιβλίο «Μάρτιν Ίντεν». Ο Μάρτιν είναι ένας ναυτεργάτης, ερωτευμένος με μια κοπέλα της καλής κοινωνίας, που η αγάπη του για το γράψιμο τον οδηγεί σε έναν αγώνα να καταξιωθεί ως συγγραφέας. Καθώς εξελίσσεται η πλοκή, βλέπουμε την εξέλιξη του Μάρτιν, καθώς με το διάβασμα διευρύνει τους ορίζοντές του. Η αντίληψή του σχετικά 53

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 54

με την κοινωνία αρχίζει να σφυρηλατείται τόσο από τα αναγνώσματά του, όσο και από τις εμπειρίες του από τη βιοπάλη και την τριβή του με την εργατική και την αστική τάξη. Στόχος του βιβλίου είναι να στηλιτευτεί ο ατομικισμός. Ο ήρωας προσηλώνεται στον προσωπικό του στόχο και δεν καταφέρνει να δει τον εαυτό του σαν κομμάτι της τάξης του. Αντιθέτως, στρέφεται σε αντιδραστικές απόψεις, οι οποίες δεν καταφέρνουν να τον βγάλουν από το τέλμα που οδηγείται, ακόμα κι όταν καταφέρνει να πετύχει ως συγγραφέας. Γνωστά βιβλία του συγγραφέα είναι επίσης «Ο θαλασσόλυκος», «Η κοιλάδα του φεγγαριού», «Το φλογερό φως της μέρας» και

Εδώ Πολυτεχνείο, Εδώ Πολυτεχνείο…

άλλα.

Ο Λόντον πεθαίνει το 1916. Υπήρξε μια ιδιαίτερη προσωπικότητα με αντιφατικά στοιχεία. Από τη μία το έργο του διαπνέεται από προοδευτικό, επαναστατικό πνεύμα, ταυτόχρονα, όμως, υπάρχουν ψήγματα αντιδραστικών απόψεων, κυρίως στοιχεία ρατσισμού και μια αμφιλεγόμενη στάση απέναντι στη χειραφέτηση της γυναίκας. Δεν παύει, όμως, να είναι ένας από τους σπουδαιότερους προοδευτικούς λογοτέχνες, που με τη ρεαλιστική πένα του και τη δύναμη της γραφής του υμνεί τον αγώνα του κόσμου του μόχθου και της εργασίας να σπάσει τα δεσμά του. Χρυσάνθη Κ.

Ό

λα ξεκίνησαν όταν ένα ωραίο πρωί οι Αθηναίοι είδαν στα Εξάρχεια ή/και στις οθόνες του υπολογιστή τους κάτι μη αναμενόμενο: μία μεγάλης κλίμακας παρέμβαση στους τοίχους ενός διατηρητέου κτηρίου στη γωνία Πατησίων και Στουρνάρη, δείγματος νεοκλασικής αρχιτεκτονικής του 19ου αιώνα. Όχι, όμως, ενός οποιοδήποτε οικοδομήματος, αλλά ενός δημόσιου κι ιστορικής σημασίας κτηρίου, του Πολυτεχνείου. Αμέσως μετά άναψε η δημόσια συζήτηση: βανδαλισμός ή τέχνη, ελευθερία ή ασυδοσία; Πρωταγωνιστής, το ίδιο το πολύπαθο κτήριο: η εξέγερση του ’73, η φορτισμένη ταυτότητα του συγκροτήματος στο οποίο ανήκει, μία κοινωνία σε κρίση, αστυνόμευση και καταστολή, εγκατάλειψη κι αδιαφορία τόσο για το κέλυφος όσο και για το εκπαιδευτικό έργο του ιδρύματος. Το Πολυτεχνείο για άλλη μια φορά φωνάζει, εκπέμπει μηνύματα, προκαλεί - έχει διχάσει κοινό και κριτικούς. Συγχρόνως, εγείρει θέματα νομιμότητας, διατάραξης της τάξης, δημοσίου διαλόγου όχι μόνο σήμερα, αλλά από τότε που έγραφε στους τοίχους του το σύνθημα «ψωμί-παιδεία-ελευθερία». Και, τώρα, τι; «Να καθαριστεί άμεσα». Και με αυτή την αφορμή να επαναπροσδιορίσουμε τα όρια της τέχνης, της ελευθερίας, της πολιτειακής προστασίας, της κοινωνικής υποκρισίας. Ίσως, μόλις καθαριστεί ολοκληρωτικά από το γκράφιτι, να λυθούν τα παραπάνω προβλήματα και να επανέλθει η αρμονία, η τάξη, η κανονικότητα. Να μη νιώθει κανείς απειλούμενος, εμπλεκόμενος και μη. Ίδωμεν. Ιωάννα Ζ.

54

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 55

Θ

Σχετικά με την Αρχιτεκτονική Κληρονομιά

εσμικά, ήδη από το 1964 με τον χάρτη της Βενετίας αλλά και αργότερα το 1975 με τη διακήρυξη του Άμστερνταμ γίνεται προσπάθεια για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα διατήρησης των ιστορικών κέντρων των Ευρωπαϊκών πόλεων. Ως αρχιτεκτονική κληρονομιά νοείται το σύνολο των μεμονωμένων κτηρίων ή συνόλων της κάθε χώρας τα οποία αποτελούν «Μνημεία». Η βασική λειτουργία του Μνημείου είναι να αναπτύσσει την ανθρώπινη μνήμη σαν ένας κρίκος ανάμεσα σε παρελθόν και παρόν, διατηρώντας ζωντανή την ιστορική μνήμη και προκαλώντας ερεθίσματα στην πλειοψηφία της κοινωνίας ανεξάρτητα από καταγωγή ή προέλευση. Η έννοια της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς δεν περιορίζεται μόνο στα μεγάλα - σημαντικά Μνημεία «εθνικής σημασίας», αλλά επεκτείνεται σε κτήρια και κάθε είδους κτίσματα και κατασκευές που αποτελούν δείγματα της οικοδομικής δραστηριότητας του παρελθόντος, από τα αρχαιότατα χρόνια ως τις μέρες μας. Ως προστασία της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς θεωρείται η διατήρηση και η συντήρηση των Μνημείων, μέσω της διαφύλαξης όσο το δυνατόν περισσοτέρων από τις αξίες που αυτά περιέχουν και σύμφωνα με αυτούς τους όρους απόδοση σε αυτά συμβατών χρήσεων, προκειμένου να λειτουργούν προς όφελος της κοινωνίας ως τμήματα του δομημένου περιβάλλοντος της χώρας. Στην Ελλάδα η καταστροφή που υπέστησαν μεμονωμένα Μνημεία και ιστορικά σύνολα από την εντελώς ανεξέλεγκτη ανοικοδόμηση των δεκαετιών του 1950 και του 1960 είναι τεράστια. Το ελληνικό κράτος ακόμα και σήμερα συνεχίζει να αδιαφορεί. Χαρακτηρίζει Μνημεία μεμονωμένα κτήρια ή ακόμη και σύνολα και μετά τα αφήνει έρμαια στη φθορά του χρόνου. Αφήνει την τύχη τους στη «συνείδηση» του εκάστοτε ιδιώτη, προκειμένου μόνος να χρηματοδοτήσει τη δυσβάσταχτη συντήρηση τους, μέσα από ένα κυκεώνα δημόσιων υπηρεσιών που μόνο απαιτούν (για παράδειγμα, μόνο για την έκδοση μιας οικοδομικής άδειας για την αποκατάσταση μιας διώροφης οικίας στην περιοχή της Πλάκας, η μελέτη πρέπει να περάσει από πέντε διαφορετικά συμβούλια και μπορεί να χρειαστούν πέντε - έξι χρόνια για να εγκριθεί). Αλλά ακόμα και τα δημόσια Μνημεία όπως είναι το συγκρότημα των προσφυγικών πολυκατοικιών της λεωφόρου Αλεξάνδρας αφήνονται στην ερείπωση, παρά τις όποιες εξαγγελίες έχουν γίνει ανά καιρούς για την αποκατάστασή τους.

Αφορμή για το κείμενο αυτό είναι οι τόνοι δακρύων που χύθηκαν για μέρες από τα ΜΜΕ και τους διάφορους «αρμόδιους» φορείς για το γκράφιτι στην όψη του Πολυτεχνείου. Δάκρυα για το χάλι του Αθηναϊκού κέντρου και τον βανδαλισμό του ιστορικού αυτού Μνημείου. Το κτηριακό συγκρότημα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, αποτελεί ένα μνημειακό σύνολο της αρχιτεκτονικής του νεοκλασικισμού, (με εξαίρεση τα πίσω κτήρια). Η ίδια η όψη του Πολυτεχνείου έχει από μόνη της αυθύπαρκτο σχήμα που εξυπηρετεί ορθά ένα αρχιτεκτονικό σύνολο που χαρακτηρίζει μια εποχή και που αναμφισβήτητα πρέπει να διασωθεί. Το ίδιο το γκράφιτι ήθελε τάχα να εκφράσει τη μαυρίλα της Αθήνας, της αισθητικής των κτηρίων της, της κοινωνικής κατάστασης, της εξαθλίωσης. Όποια άποψη για την τέχνη και αν ήθελε να εκφράσει το γκράφιτι, ήρθε να την εκφράσει καταστρέφοντας την τέχνη πάνω στην οποία «πάτησε». Γιατί άραγε ο διαμαρτυρόμενος καλλιτέχνης βρήκε πιο «εύκολο» να εκφραστεί πάνω σε ένα δημόσιο Μνημείο, εγκαταλελειμμένο πρακτικά από το κράτος, και δεν χρησιμοποίησε για διαμαρτυρία, ένα ιδιωτικό κατά κανόνα ακαλαίσθητο μεγαθήριο, από αυτά που πραγματικά προσβάλλουν την όψη της πόλης; Ακόμα και στη διάρκεια της εξέγερσης του Πολυτεχνείου το 1973, η ίδια αυτή όψη δεν χρειάστηκε να αλλάξει προκειμένου να εκφραστεί το μήνυμα της εξέγερσης. Η Αθήνα και η νεολαία της ξεσηκώθηκαν ενάντια στη χούντα και οι δρόμοι γύρω από το Πολυτεχνείο γέμισαν, χωρίς κανείς να ενοχλείται από τον νεοκλασικισμό του κτηρίου. Όμως με αυτήν την αφορμή ξεκίνησε μια εντελώς υποκριτική δημόσια συζήτηση περί αισθητικής και αφέθηκε για άλλη μια φορά στο παρασκήνιο η ανάγκη του λαϊκού κινήματος να διεκδικήσει πραγματική χρηματοδότηση από το κράτος ώστε να προστατευθούν, να συντηρηθούν, να αναδειχθούν τα ιστορικά Μνημεία αυτής της χώρας. Διαλαλώντας την ιστορική μνήμη που εμπεριέχουν, θυμίζοντας την ιστορία αυτού του τόπου και ερεθίζοντας για νέες κατακτήσεις. Ένα λαϊκό κίνημα που ορμώμενο από την ιστορία του θα μπορέσει και να θέσει το ζήτημα της ελευθερίας της έκφρασης στον δημόσιο χώρο, μέσα από οποιαδήποτε μορφή τέχνης, διεκδικώντας από το κράτος τους χώρους (υπαίθριους και στεγασμένους) και τα μέσα, ώστε να υπάρχει ένας καθημερινός διάλογος καλλιτεχνικός αλλά και κοινωνικός, μέσα στην πόλη. Ζωή Μ.

55

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 56

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ Για την Εργατική Πρωτομαγιά

«Κάθε τάξη έχει τις αγαπημένες της γιορτές… Οι κεφαλαιοκράτες έχουν τις δικές τους γιορτές και σ’ αυτές “δικαιολογούν” το “δικαίωμα” να εκμεταλλεύονται τους εργάτες. Έχουν γιορτές και οι παπάδες και σ’ αυτές εξυμνούν το υπάρχον καθεστώς, όπου οι δουλευτάδες καταστρέφονται μέσα στην ανέχεια, ενώ οι χαραμοφάηδες ζούνε μέσα στην πολυτέλεια. Πρέπει και οι εργάτες να έχουν τη γιορτή τους και σ’ αυτή, πρέπει να διακηρύχνουν τη δουλειά για όλους, τη λευτεριά για όλους, την ισότητα για όλους τους ανθρώπους. Αυτή η γιορτή είναι η γιορτή της Πρωτομαγιάς.» (Απαντα Στάλιν, τομ. 2,σελ. 247-248) Την Πρωτομαγιά του 1886 στο Σικάγο 80.000 εργάτες απεργούν με αίτημα το 8ωρο. Ο ξεσηκωμός των εργατών κορυφώνεται τις επόμενες μέρες και στις 4 Μαΐου στην πλατεία Χεϊμάρκετ, η μεγάλη απεργιακή συγκέντρωση των εργατών καταλήγει σε λουτρό αίματος από τα πυρά των αστυνομικών. Στις 14 Ιουλίου 1889 στο ιδρυτικό συνέδριο της Δεύτερης Διεθνούς στο Παρίσι η ημέρα της Πρωτομαγιάς καθιερώνεται σαν μέρα διαδήλωσης και αγώνα του διεθνούς εργατικού 56

κινήματος. Στην πατρίδα μας η Πρωτομαγιά θα γιορταστεί για πρώτη φορά το 1893 όταν ο Σταύρος Καλλέργης θα οργανώσει την πρώτη Πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση στους Στύλους του Ολυμπίου Διός. Την επόμενη χρονιά, το 1894 θα πραγματοποιηθεί η πρώτη μαζική Πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση από όλους τους σοσιαλιστικούς ομίλους της Αθήνας και του Πειραιά, στο Καλλιμάρμαρο όπου θα διαβαστεί ψήφισμα με αιτήματα: Την καθιέρωση του 8ωρου, τη σύνταξη στους εργάτες που παθαίνουν εργατικό ατύχημα, το κλείσιμο των καταστημάτων την Κυριακή, την απαγόρευση της εργασίας των ανηλίκων, την κατάργηση της θανατικής ποινής και της προσωπικής κράτησης για χρέη. Το 1911 η Πρωτομαγιά γιορτάζεται και στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη. Στην Αθήνα η Πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση γίνεται στο Μετς. Στην πολυεθνική Θεσσαλονίκη, στην Πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση συμμετέχουν 7.000 εργάτες, Έλληνες, Τούρκοι, Εβραίοι, Βούλγαροι. Ανεμίζουν κόκκινες σημαίες και ακούγεται ο ύμνος της Διεθνούς σε όλες τις

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 57

γλώσσες. Ομιλητές οι Βλαχώφ, Παπαθωμάς, Αρδίττι, Ιχσάν (γραμματέας των Τούρκων καπνεργατών) και ο Μπεναρόγια. Οι τουρκικές αρχές θα συλλάβουν 4 από τους πρωτεργάτες της συγκέντρωσης. Πολλές φορές η Πρωτομαγιά στην πατρίδα μας, θα βαφτεί στο αίμα πρωτοπόρων εργατών. Στην Πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση το 1924 στην πλατεία Κοτζιά όπου βρισκόταν το Εργατικό Κέντρο Αθήνας θα δολοφονηθεί ο εργάτης Σωτήρης Παρασκευαΐδης. Το 1926 η Πρωτομαγιά θα έχει σαν κύριο αίτημά της τη λύση του προβλήματος των προσφύγων. Την επομένη θα ιδρυθεί στην Αθήνα η Συνομοσπονδία Δημοσίων Υπαλλήλων Ελλάδος, η σημερινή ΑΔΕΔΥ. Το 1929 η κυβέρνηση Βενιζέλου απαγορεύει τις πρωτομαγιάτικες εκδηλώσεις. Πολλοί εργάτες συλλαμβάνονται από την αστυνομία που κάνει εφόδους σε εργατικές λέσχες και σωματεία. Το 1934 στην Καλαμάτα μετά την Πρωτομαγιά ξεκινάει μεγάλη απεργία των λιμενεργατών και των μυλεργατών. Οκτώ εργάτες θα δολοφονηθούν από τον στρατό που κλήθηκε να επιβάλλει την τάξη. Οι εργατικές κινητοποιήσεις θα φτάσουν στο αποκορύφωμα τους τον Μάιο του 1936 με τα γεγονότα της Θεσσαλονίκης. Η Πρωτομαγιά θα βρει τους εργάτες της Θεσσαλονίκης σε απεργιακή ανάταση. Τις επόμενες μέρες οι μεγαλειώδεις εργατικές κινητοποιήσεις θα βαφτούν με το αίμα εργατών. Την Πρωτομαγιά του 1944 στο Πάνθεο των ηρώων και των μαρτύρων της παγκόσμιας εργατικής τάξης θα προστεθούν 200 διαλεχτά παλληκάρια του λαού μας, που θα εκτελεστούν από τους Γερμανούς στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής. Διακόσιοι κομμουνιστές, οι πιο πολλοί Ακροναυπλιώτες. Θα τους πάρουν από το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Χαϊδαρίου και θα τους πολυβολούν σε ομάδες των είκοσι, από τις 10 το πρωί μέχρι τις 2. Θα πέσουν όλοι σαν ήρωες, χορεύοντας, τραγουδώντας και ζητωκραυγάζοντας τη λευτεριά, το κόμμα, την πατρίδα. Την ίδια μέρα, μέλη του παράνομου Κομμουνιστικού Κόμματος Γερμανίας, στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Μπούχενβαλντ, λίγο έξω από τη Βαϊμάρη, θα συναντηθούν κρυφά με Ρώσους, Τσέχους, Ολλανδούς, Γάλλους, Βέλγους και Πολωνούς κομμουνιστές και θα γιορτάσουν την Πρωτομαγιά. Θα μιλήσουν για το νόημα της, για το ρόλο του Κόκκινου Στρατού στον αγώνα ενάντια στον φασισμό και θα αποτίσουν φόρο τιμής στη

μνήμη του Ερνστ Τέλμαν που είχε δολοφονηθεί από τους Ναζί. Το 1946 την Πρωτομαγιά, παρά τις συνθήκες άγριας τρομοκρατίας που είχε επιβάλλει το μοναρχοφασιστικό καθεστώς, γίνεται ένα τεράστιο συλλαλητήριο στο Παναθηναϊκό Στάδιο, οργανωμένο από την ΕΡΓΑΣ, την οργάνωση που διαδέχτηκε το Εργατικό ΕΑΜ. Στο 8ο συνέδριο της ΓΣΕΕ που είχε γίνει λίγο πριν, η ΕΡΓΑΣ είχε αναδειχθεί πρώτη δύναμη. Την Πρωτομαγιά του 1976 θα γίνουν μεγάλες και δυναμικές συγκεντρώσεις. Την ίδια μέρα σκοτώνεται σε τροχαίο ή δολοφονείται; ο Αλέκος Παναγούλης. Την παραμονή είχε τραυματιστεί θανάσιμα σε αφισοκόλληση ο μαθητής Σιδέρης Ισιδωρόπουλος. Η Πρωτομαγιά είναι λοιπόν μια ταξική γιορτή. Είναι η μέρα κατά την οποία η εργατική τάξη και το κόμμα της αναστοχάζεται, γιορτάζει και επιθεωρεί τα μάχιμα τμήματά της. Συκοφαντημένη από τους εχθρούς της, αντέχει στις προσπάθειες ενσωμάτωσης και υποταγής από τους άσπονδους φίλους της, εξακολουθεί να πορεύεται μέσα στο καμίνι της ταξικής πάλης. Δείχνει το μεγαλείο της απεραντοσύνης των σκοπών της. Ημέρα ορόσημο της κοινωνικής απελευθέρωσης αναμετράται με τις υποχωρήσεις που την αμαύρωσαν και εμπνέει παλιούς και νέους αγωνιστές. Θανάσης Κ.

57

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 58

9η Μαΐου 1945: Μέρα της αντιφασιστικής νίκης των λαών Σ

υμπληρώνονται φέτος 70 χρόνια από το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, που υπήρξε ο μεγαλύτερος και καταστρεπτικότερος πόλεμος όλων των εποχών. Σε αυτόν συμμετείχαν πάνω από 30 χώρες, κόστισε στην ανθρωπότητα 50 εκατομμύρια νεκρούς -τα 20 από αυτά, Σοβιετικοί- και ανυπολόγιστες υλικές καταστροφές. Η Σοβιετική Ένωση θα σηκώσει το βάρος του πολέμου και ο Κόκκινος Στρατός θα υψώσει τελικά τη σημαία της νίκης στο Βερολίνο, στην καρδιά του φασιστικού κτήνους. Την 22α Ιουνίου 1941, τη μεγαλύτερη μέρα του χρόνου, είχαν επιλέξει οι Γερμανοφασίστες κατακτητές, αφού έχουν καταπιεί ολόκληρη την Ευρώπη, να επιτεθούν στη Σοβιετική Ένωση και έτσι να ξεκινήσει η «Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα». Η επίθεση θα ξεκινήσει στις 4 το πρωί. Οι Γερμανοί είχαν συγκεντρώσει 5.000 αεροπλάνα, 6.000 κανόνια, 4.300 τανκς, 190 μεραρχίες, 5 εκατομμύρια άντρες. Τέτοια συγκέντρωση στρατιωτικών δυνάμεων πρώτη φορά έβλεπε ο κόσμος. Για τους λαούς της Σοβιετικής Ένωσης άρχιζε ο Μεγάλος Πατριωτικός Πόλεμος, που δεν έχει προηγούμενό του η ανθρώπινη ιστορία. Ποτέ και πουθενά δεν ξανάγιναν μάχες σαν του Στάλινγκραντ όπου για 200 μέρες θα συγκρούονται 2 εκατομμύρια άντρες και από τα δυο μέρη. Από τα 46.000 κτίρια της πόλης θα ισοπεδωθούν τα 41.000. Ο Κόκκινος Στρατός θα εξολοθρεύσει στο Στάλινγκραντ 5 στρατιές, Γερμανικές αλλά και των δορυφόρων της Γερμανίας, Ρουμάνων, Ούγγρων, Ιταλών, το 1/4 όλων των δυνάμεων που διατηρούσαν οι Γερμανοί στο Ανατολικό Μέτωπο. Η μάχη θα κοστίσει στους λαούς της Σοβιετικής Ένωσης 1 εκατομμύριο νεκρούς πολίτες και στρατιώτες, πιθανόν και περισσότερους. Ποτέ και πουθενά δεν ξαναέγινε μάχη σαν την τιτανομαχία του Κουρσκ, τη μεγαλύτερη μάχη αρμάτων, όπου για μια εβδομάδα θα συγκρούονται 6.000 άρματα και 2,5 εκατομμύρια άντρες και από τις δυο πλευρές. Για να έχουμε μια εικόνα του μεγέθους της μάχης, ας σημειώσουμε μόνο πως το συνολικό μήκος των χαρακωμάτων που έσκαψαν οι σοβιετικοί πολίτες στο θύλακα του Κουρσκ είναι ίσο με την απόσταση από το Σαν Φρανσίσκο μέχρι την Ουάσιγκτον ή το Μόντρεαλ. Η πολιορκία του Λένινγκραντ κράτησε 900 μέρες. Άρχισε μερικούς μήνες πριν το Περλ Χάρμπορ και θα τελειώσει περίπου ταυτόχρονα 58

με την απόβαση στη Νορμανδία. Το 1941 που άρχισε η πολιορκία, η πόλη είχε 2,5 εκατομμύρια κατοίκους. Στη διάρκεια της πολιορκίας θα πεθάνουν ο 1 στους 3 κατοίκους. Τη συμβολή τους σε αυτόν τον μεγάλο πόλεμο θα δώσουν όλοι οι λαοί της κατεχόμενης Ευρώπης, αλλά και της Ασίας που με ραχοκοκαλιά, ψυχή και αιμοδότη τους κομμουνιστές και τα κομμουνιστικά κόμματα, θα καθοδηγήσουν τον παρτιζάνικο πόλεμο που θα αναπτυχθεί. Ο Ελληνικός λαός έδωσε τη δική του συμβολή, πληρώνοντας βαρύ φόρο αίματος, στον αγώνα ενάντια στους Ιταλούς, Βουλγάρους και Γερμανοφασίστες κατακτητές. Από την πρώτη στιγμή της ιταλικής επίθεσης, το σύνθημα της παλλαϊκής αντίστασης έδωσε ο Γ.Γ. του ΚΚΕ Νίκος Ζαχαριάδης, με το ιστορικό του γράμμα από τις φυλακές της Κέρκυρας. Ψυχή του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα στάθηκε το ΚΚΕ που μέσα από τις γραμμές του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ συνένωσε, ξεσήκωσε και καθοδήγησε το λαό μας στη θανάσιμη πάλη ενάντια στους κατακτητές και τους ντόπιους συνεργάτες τους. Σήμερα τα επιτελεία του ιμπεριαλισμού, προσπαθούν με κάθε τρόπο να σβήσουν από τη λαϊκή μνήμη, να αποσιωπήσουν, να συσκοτίσουν, να διαστρεβλώσουν την τεράστια σημασία της αντιφασιστικής νίκης. Να υποβαθμίσουν τον ρόλο της Σοβιετικής Ένωσης, του Κόκκινου Στρατού και των κομμουνιστών, και τη συμβολή τους στην αντιφασιστική νίκη. Προσπαθούν να μας πείσουν για τον δήθεν μεγάλο ρόλο που έπαιξαν τα θέατρα του πολέμου στον Ειρηνικό, στην Ινδοκίνα, στη Βόρειο Αφρική, στη Σικελία, στη Νορμανδία. Προσπαθούν να μας πείσουν ότι η μεγαλύτερη επιχείρηση του Β΄ Π.Π ήταν η απόβαση στη Νορμανδία. Χωρίς φυσικά να θέλουμε να υποβαθμίσουμε τον αγώνα χιλιάδων Άγγλων, Αμερικανών, Καναδών και άλλων στρατιωτών, 156.000 άντρες αποβιβάστηκαν στη Νορμανδία στις 6 Ιουνίου 1944 και είχαν να αντιμετωπίσουν 60-70 εχθρικές μεραρχίες, μια δύναμη τέσσερις φορές μικρότερη από αυτή που αντιμετώπιζε την ίδια περίοδο ο Κόκκινος Στρατός, ενώ τον Οκτώβριο του 1942 στην άλλη «μεγάλη» μάχη του πολέμου, στο Ελ Αλαμέιν στη Βόρειο Αφρική, η 8η Βρετανική Στρατιά αντιμετώπισε 80.000 άντρες του Ρόμελ, την ίδια ώρα που στο Ανατολικό Μέτωπο συγκρούονταν εκατομμύρια άντρες σε ένα αχανές μέτωπο που

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 59

κυμαινόταν από 3.000 έως 6.200 χλμ. και η μάχη του Στάλινγκραντ είχε αρχίσει για τα καλά. Κάθε λεπτό του πολέμου οι λαοί της Σοβιετικής Ένωσης έχαναν 9 ανθρώπους, πολίτες και στρατιώτες, κάθε ώρα 507, και κάθε μέρα 1.400 ανθρώπους. Με τέτοιες ανυπολόγιστες θυσίες και με την καθοδήγηση του ΚΚΣΕ με επικεφαλής τον Στάλιν, η Βέρμαχτ θα έχει στο Ανατολικό Μέτωπο το 80% των συνολικών της απωλειών. Συνολικά 607 γερμανικές μεραρχίες θα καταστραφούν ή θα αιχμαλωτιστούν από τον Κόκκινο Στρατό και τελικά μετά από 1.418 μέρες πολέμου το ναζιστικό τέρας θα πεθάνει στη φωλιά του και η κόκκινη σημαία θα κυματίσει στο Ράιχστανγκ. Ήταν μια τεράστια νίκη του σοσιαλιστικού συστήματος, μια τεράστια ηθικοπολιτική νίκη της Σοβιετικής Ένωσης και των σοσιαλιστικών ιδεών. Σήμερα η αντικομμουνιστική υστερία, η πλαστογράφηση της ιστορίας, η χυδαία προ-

Η

σπάθεια εξομοίωσης του κομμουνισμού με το φασισμό, αποτελεί επίσημη πολιτική της ιμπεριαλιστικής Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε χώρες της Ε.Ε. στήθηκαν μνημεία για να τιμήσουν τα SS, τα κομμουνιστικά κόμματα είναι παράνομα, οι κομμουνιστές διώκονται. Η Ημέρα της αντιφασιστικής νίκης έγινε ημέρα της Ευρώπης. Τα βάρβαρα μέτρα της Ε.Ε σε βάρος των μεταναστών και των λαών της Ευρώπης, ξέχωρα σε βάρος του δικού μας λαού, του ελληνικού, οι επεμβάσεις των Αμερικανών και Ευρωπαίων ιμπεριαλιστών, ξαναζεσταίνουν το αυγό του φιδιού, ο φασισμός έχει σηκώσει κεφάλι ξανά. Η κρίση συνεχίζεται, οδηγώντας τους ιμπεριαλιστές όλο και πιο πολύ στα χνάρια του Χίτλερ. Όσο θα επιδιώκουν την παγκόσμια κυριαρχία, τόσο θα ξεσηκώνουν αναπόφευκτα την αντίσταση των λαών και αργά ή γρήγορα θα οδηγηθούν στην καταστροφή.

Για τη Διεθνή

Παρισινή Κομμούνα ήταν η πρώτη προλεταριακή επανάσταση και η πρώτη κυβέρνηση του προλεταριάτου. Παρά τη σύντομη διάρκειά της, εκτός από τις επαναστατικές της παραδόσεις, τις αγωνιστικές παρακαταθήκες που άφησε, άφησε επίσης πολλά επαναστατικά τραγούδια. Αναμφίβολα το πιο γνωστό από αυτά είναι η Διεθνής. Ο ύμνος του παγκόσμιου προλεταριάτου. Γράφτηκε από τον ποιητήεργάτη Ευγένιο Ποτιέ (Eugene Pottier) τον Ιούνιο του 1871, αμέσως μετά την πτώση της Κομμούνας. Οι στίχοι δημοσιεύονται το 1887. Ο Ευγένιος Ποτιέ θα πεθάνει την ίδια χρονιά. Ο Λένιν, για τα 25 χρόνια από το θάνατό του, θα γράψει: «Στις 8 Νοεμβρίου 1887 οι παρισινοί εργάτες θα συνοδέψουν στο νεκροταφείο Pere Lachaise, όπου είναι θαμμένοι οι εκτελεσμένοι κομμουνάροι, τη σορό του Ευγένιου Ποτιέ. Η αστυνομία ματοκύλησε τους εργάτες για να αποσπάσει από τα χέρια τους την κόκκινη σημαία. Τεράστιες μάζες πήραν μέρος στην κηδεία. Από παντού αντηχούσαν οι ιαχές: “Ζήτω ο Ποτιέ”». Θα χαρακτηρίσει τη Διεθνή σαν γεγονός παγκόσμιας σημασίας και τον Ευγένιο Ποτιέ «...έναν από τους μεγαλύτερους προπαγανδιστές με όπλο το τραγούδι...». Το 1888 ο Πιέρ Ντεζετέ (Pierre De Geyter) θα μελοποιήσει τη Διεθνή. Πρώτη φορά θα τον τραγουδήσει η χορωδία των εργα-

τών της Λιλ «Λύρα των εργαζομένων» στις 23 Ιουνίου 1888, στη γιορτή των εφημεριδοπωλών. Από τις αρχές του 1890 η Διεθνής θα διαδοθεί στους εργάτες της Β. Γαλλίας και του Βελγίου ενώ μετά το 1ο Συνέδριο της Β΄ Διεθνούς στο Παρίσι θα περάσει τα σύνορα της Γαλλίας και του Βελγίου και θα αρχίσει να τραγουδιέται σαν διεθνής ύμνος του επαναστατικού αγώνα του προλεταριάτου. Το 1894 ο Γάλλος σοσιαλιστής Γκοσελέν (A. Gosselin) θα καταδικαστεί σε φυλάκιση για τη δεύτερη έκδοση της μουσικής της Διεθνούς. Οι πρώτες μεταφράσεις της Διεθνούς θα εμφανιστούν τη δεκαετία 1890-1900. Το 1902 ο Α. Γ. Κοτς θα γράψει και θα δημοσιεύσει τη Διεθνή στα ρωσικά και η γραφή αυτή θα γίνει δεκτή από όλους. Με βάση τους ρωσικούς στίχους η Διεθνής θα μεταφραστεί σε όλες σχεδόν τις γλώσσες του κόσμου, κυρίως με τη συμβολή και κάτω από την επίδραση της Οκτωβριανής Επανάστασης. Στην έναρξη του 3ου Πανρωσικού Συνεδρίου των Σοβιέτ, στις 10 Ιανουαρίου 1918, η Διεθνής θα εκτελεστεί σαν κρατικός ύμνος της νεαρής Σοβιετικής Ένωσης. Θα συνεχίσει να είναι ο επίσημος ύμνος της Σοβιετικής Ένωσης μέχρι το 1944, οπότε και θα καθιερωθεί ο νέος κρατικός ύμνος. Θανάσης Κ.

59

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 60

Για το εργατικό, πολιτικό και επαναστατικό τραγούδι Ο

λαός μας έζησε πολλές τραγικές περιπέτειες στη μακραίωνη ιστορία του. Σκλαβιές, ξεσηκωμούς, επαναστάσεις. Όλες αυτές τις περιπέτειες τις έκανε τραγούδι, ποιήματα, θούρια, εμβατήρια. Από τον θούριο του Ρήγα, τα δημοτικά, τα αντάρτικα. Την περίοδο της Βαυαροκρατίας ο θεατρικός συγγραφέας, ποιητής και δημοσιογράφος Σοφοκλής Καρύδης, γιος του Κ. Καρύδη, ράφτη και αγωνιστή του ’21, θα γράψει το γνωστό επαναστατικό τραγούδι «Έως πότε η ξένη ακρίδα…» που θα δημοσιευθεί στην εφημερίδα «Φως»· θα γίνει σημαία του αντιοθωνικού αγώνα και φυσικά θα κριθεί παράνομο. Παραλλαγή αυτού του τραγουδιού θα τραγουδιέται τον καιρό της Κατοχής, και μάλιστα το 6ο Σύνταγμα Κορινθίας του ΕΛΑΣ θα το τραγουδάει και μεταφρασμένο στα αρβανίτικα. Από το 1870 και μετά αρχίζει να διαμορφώνεται στη χώρα μας το εργατικό κίνημα και ξεσπάνε οι πρώτες απεργίες. Οι συνεχείς αγώνες των εργατών για τη βελτίωση της ζωής τους θα συγκινήσουν και θα εμπνεύσουν την προοδευτική διανόηση. Το 1876 ο νεαρός φιλόλογος Κ. Ζησίου δημοσιεύει στην εφημερίδα «Εργάτης» στην Αθήνα ένα ποίημα για την καταπίεση και τη δύσκολη ζωή του εργάτη. Ο Πατρινός Βασίλης Δουδούμας, δικηγόρος και λογοτέχνης, θα δημοσιεύσει στην εφημερίδα «Φως» στην Πάτρα πολλά ποιήματα, εκ των οποίων αρκετά θα μελοποιηθούν. Ανάμεσα σε άλλα, το «Σηκωθείτε». Ο Δουδούμας έγραψε ακόμα τον ύμνο της Σοσιαλιστικής Αδελφότητας Πατρών «Εμπρός παιδιά της λευτεριάς…», μετέφρασε στα ελληνικά τη Μασσαλιώτιδα και πολλά ακόμα ξένα τραγούδια. Ο ποιητής Ρήγας Γκόλφης θα διασκευάσει στα ελληνικά τη «Διεθνή» του Ευγένιου Ποτιέ, και θα γράψει πολλά ακόμα τραγούδια με θέμα τους αγώνες των εργατών όπως «Οι σκλάβοι της γης», «Πρωτομαγιά», «Απεργία» κ.ά. Ο Κωστής Παλαμάς θα γράψει το «Σηκωμό του Προλετάριου» και το 1910 το «Τραγούδι του Εργάτη». Πολλοί προοδευτικοί λογοτέχνες και ποιητές θα εμπνευστούν από τους αγώνες της εργατικής τάξης: Κωστής Παλαμάς (18591943), Γρηγόριος Ξενόπουλος (1867-1951), Κώστας Χατζόπουλος (1868-1920), Κωνσταντίνος Θεοτόκης (1872-1923), Κώστας Παρορίτης (1878-1931), Δημοσθένης Βουτυράς (1872-1958). Πολλοί από αυτούς θα υποτάξουν την πένα και το ταλέντο τους στην υπηρεσία της εργατικής τάξης και του λαού.

60

Αναμφίβολα ξεχωρίζει ο Κώστας Βάρναλης (1884-1974), σαράντα χρόνια από το θάνατο του οποίου συμπληρώθηκαν την προηγούμενη χρονιά. Η Οκτωβριανή Επανάσταση, η ίδρυση της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδος (ΓΣΕΕ) και η δημιουργία του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος Ελλάδος (ΣΕΚΕ), του κατοπινού ΚΚΕ, το 1918 θα δώσουν καινούρια ώθηση και ορμή στους εργατικούς και λαϊκούς αγώνες. Ο διπλασιασμός σχεδόν της χώρας μετά τους Βαλκανικούς πολέμους (1912-1913) με την προσάρτηση της Ηπείρου και της Μακεδονίας, η εγκατάσταση 1.200.000 προσφύγων, έχει σαν αποτέλεσμα την αύξηση των πρώτων υλών και του εργατικού δυναμικού. Η βιομηχανία και η βιοτεχνία αναπτύσσονται. Μόνο μεταξύ 1924-1929 ιδρύονται στην Ελλάδα 18.000 περίπου καινούριες βιοτεχνικές και βιομηχανικές μονάδες. Οι δεκαετίες του ’20 και του ’30 είναι δεκαετίες ανόδου για το εργατικό, λαϊκό και κομμουνιστικό κίνημα. Η κυβέρνηση Βενιζέλου τρομοκρατημένη από την Οκτωβριανή Επανάσταση, την ύπαρξη πλέον της Σοβιετικής Ένωσης και την άνοδο του λαϊκού κινήματος, θα περάσει το 1929 τον νόμο 4229/29 για «την προστασία του κοινωνικού καθεστώτος από τον κίνδυνο του κομμουνισμού» το γνωστό «ιδιώνυμο». Πολλά τραγούδια και ποιήματα γράφονται τότε για εργατικά θέματα, για την κοινωνική αδικία, για τη φτώχεια, τη μετανάστευση, τα επαγγέλματα και μέχρι το 1937, όταν η Μεταξική δικτατορία θα δημιουργήσει τις επιτροπές λογοκρισίας, οι οποίες δεν θα λογοκρίνουν μόνο τους στίχους και τη θεματολογία αλλά και τις μουσικές κλίμακες, για να προσαρμοστεί η ελληνική μουσική στην Ευρωπαϊκή και να απομακρυνθεί από οποιονδήποτε ήχο η μελωδία θυμίζει Ανατολή. Ο Βάρναλης θα γράψει το 1922 τα ποιήματα «Φως που Καίει», «Οι Μοιραίοι». Μέρος του ποιήματος θα μελοποιηθεί το 1964 από τον Μίκη Θεοδωράκη για τα 80χρονα του ποιητή και θα τραγουδηθεί με τρόπο μοναδικό από τον Γρηγόρη Μπιθικώτση. Το 1927 ο Βάρναλης γράφει το «Σκλάβοι Πολιορκημένοι». Γράφονται πολλά λαϊκά τραγούδια για τα διάφορα επαγγέλματα: Επαγγέλματα της θάλασσας, επαγγέλματα που αφορούν τις μεταφορές, το λιανεμπόριο, την παροχή υπηρεσιών, τη διανόηση. Τραγούδια για εργάτες και μεροκαματιάρηδες, τραγούδια για επαγγέλματα που δεν υπάρχουν σήμερα όπως ο αραμπατζής, ο καμη-

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 61

λιέρης, ο γανωτής. Το 1932 ο Παναγιώτης Τούντας γράφει τον «Εργάτη»: «Εκατό δραχμές τη μέρα….» όπου είναι φανερός ο θαυμασμός του δημιουργού για το προλεταριάτο. Εκείνη την περίοδο γράφεται και το τραγούδι «Μπεζεντάκος» πάνω σε παλιά ρωσική μελωδία. Ο Μιχάλης Μπεζεντάκος, μέλος του ΚΚΕ, κρατούνταν στις φυλακές Συγγρού κατηγορούμενος για το φόνο του αστυνομικού Γυφτοδημόπουλου. Θα δραπετεύσει με μυθιστορηματικό τρόπο και θα σκοτωθεί αργότερα στον Ισπανικό εμφύλιο με τον βαθμό του ταγματάρχη. Το αποκορύφωμα των εργατικών κινητοποιήσεων στην περίοδο του Μεσοπολέμου έρχεται τον Μάιο του 1936 με τα γεγονότα της Θεσσαλονίκης. Ο Γιάννης Ρίτσος συγκλονισμένος από τον θάνατο του 27χρονου Τάσου Τούση, και τη σκηνή της μάνας του νεκρού σωφέρ που σπαράζει πάνω άψυχο γιο της, θα γράψει κλεισμένος στη σοφίτα του μέσα σε τρία 24ωρα τον «Επιτάφιο». Θα τον μελοποιήσει πολύ αργότερα ο Μίκης Θεοδωράκης και θα τον τραγουδήσει ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης. Η ερμηνεία του θα μείνει αξεπέραστη.

Τα αντάρτικα

Τον Οκτώβριο του 1940 η πατρίδα μας δέχεται την επίθεση της φασιστικής Ιταλίας του Μουσολίνι και από τον Απρίλιο του 1941 ξεκινάει για το λαό μας η σκληρή, μαύρη, Τριπλή Κατοχή, Γερμανική, Ιταλική, Βουλγάρικη.

Σύντομα ιδρύεται το ΕΑΜ, αμέσως μετά ο ΕΛΑΣ και με ψυχή και αιμοδότη το ΚΚΕ και τους κομμουνιστές θα ξετυλιχτεί το έπος της αντίστασης. Το έπος της αντίστασης έχει και τα τραγούδια του, τα αντάρτικα. Γράφτηκαν και τραγουδήθηκαν εκατοντάδες αντάρτικα τραγούδια. Από τον Έβρο μέχρι την Κρήτη και τα Δωδεκάνησα. Τραγούδια στα Ποντιακά, στα Αρβανίτικα. Τραγούδια για το ΕΑΜ, τον ΕΛΑΣ, το ΕΛΑΝ, την Εθνική Αλληλεγγύη, τραγούδια για την ΟΚΝΕ, τον Νίκο Ζαχαριάδη, τον Άρη Βελουχιώτη, τον Γοργοπόταμο. Είναι γραμμένα από ανώνυμους και επώνυμους καλλιτέχνες, ποιητές τη Σοφία Μαυροειδή-Παπαδάκη, τον Νίκο Καρβούνη, τον Βασίλη Ρώτα, τον Μενέλαο Λουντέμη, μελοποιημένα από μουσικούς όπως ο Νίκος Τσάκωνας, ο Αστραπόγιαννος, ψευδώνυμο του μουσικοσυνθέτη Άκη Σμυρναίου (πραγματικό όνομα Γαληνός Κιοσόγλου), ο Φοίβος Ανωγειανάκης, ο Αλέκος Ξένος. «Ο ύμνος του ΕΛΑΣ» σε στίχους της Σοφίας Μαυροειδή-Παπαδάκη και μουσική του Νίκου Τσάκωνα, το «Στ’ άρματα στ’ άρματα» σε στίχους του Νίκου Καρβούνη και μουσική του Αστραπόγιαννου, ο «Ύμνος της ΕΠΟΝ» σε στίχους της Σοφίας Μαυροειδή-Παπαδάκη που μελοποιήθηκε σε δυο εκδοχές: μία από τον Φοίβο Ανωγειανάκη και μία από τον Αλέκο Ξένο. «Το τραγούδι του ΕΑΜ» σε στίχους και μουσική Βασίλη Ρώτα. Γράφτηκαν και τραγουδήθηκαν ακόμα Μανιάτικα μοιρολόγια, τραγούδια της φυλακής, τραγούδια για τη Μέση Ανατολή, τα οποία τραγουδούσαν οι αγωνιστές που πήραν μέρος στο κίνημα της Μέσης Ανατολής που γύρισαν από την έρημο και τα στρατόπεδα συγκέντρωσης όπου τους είχαν κλεισμένους οι Άγγλοι. Πολλά από αυτά είναι μεταπλάσεις ξένων επαναστατικών ή λαϊκών τραγουδιών κυρίως ρωσικών ή μεταπλάσεις δημοτικών τραγουδιών. Εκτός όμως από τα αντάρτικα τραγούδια που έτσι και αλλιώς αποτελούν τον κύριο όγκο εκείνης της περιόδου, γράφτηκαν και άλλα τραγούδια από γνωστούς συνθέτες του λαϊκού τραγουδιού με θέμα την αντίσταση. Ο Μάρκος Βαμβακάρης θα γράψει το «Χαϊδάρι», ο Τσιτσάνης το «Αιώνες πέρασαν με νεκρικά σκοτάδια…», ο Μαρίνος Γαβριήλ το «ΕΑΜ ελεύθερο πουλί…», ο Σπύρος Καλφόπουλος «Το αντάρτικο εφούντωσε», ο Δημήτρης Γκόγκος ή Μπαγιαντέρας το «Σου στέλνω χαιρετίσματα απ’ τα βουνά μανούλα…», το «Φόρεσε αντάρτη τ’ άρματα», «Στη σκλαβωμένη Ελλάδα μας τα βράδια…» αναμφίβολα ένα από τα ωραιότερα λαϊκά τραγούδια που γράφτηκαν εκείνη την 61

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 62

περίοδο. Ο Μιχάλης Γενιτσαρής θα γράψει τον «Σαλταδόρο», το «Στέλιος Καρδάρας» κ.ά. Ο Στέλιος Σπανός ή Καρδάρας ήταν ένας από τους ηρωικότερους μαχητές του ΕΛΑΣ Κοκκινιάς. Αρχικά σαλταδόρος, έκλεβε όπλα για τον ΕΛΑΣ. Θα διακριθεί στη μάχη της Κοκκινιάς, στις 6-8 Μαρτίου 1944. Η αναφορά του 6ου Ανεξάρτητου Συντάγματος του ΕΛΑΣ Πειραιά στις 10 Μαρτίου 1944 προς το Α΄ Σώμα Στρατού του ΕΛΑΣ επί των γεγονότων της Κοκκινιάς γράφει: «Μαχητής Καρδάρας, παληκάρι έξυπνο πολέμησε σα λεοντάρι, εσκότωσε τρεις και ετραυμάτισε πέντε….». Την Παρασκευή 18 Αυγούστου 1944, μετά από συμπλοκή με ταγματασφαλίτες, θα πιαστεί τραυματισμένος και θα εκτελεστεί σε ηλικία 18 χρονών. Ο Μιχάλης Γενιτσαρής θα παρουσιάσει το τραγούδι για πρώτη φορά στην κεντρική πλατεία της Κοκκινιάς στις εκδηλώσεις για την Απελευθέρωση. Στον εμφύλιο οι αντάρτες του ΔΣΕ θα τραγουδάνε τα τραγούδια της εαμοελασίτικης αντίστασης, αλλά θα βγαίνουν και καινούρια όπως ο «Ύμνος του ΔΣΕ». Η εκτέλεση του Νίκου Μπελογιάννη θα γίνει τραγούδι. «Τον ξέρουνε τα ελάτια, τα πλατάνια…». Παράλληλα, λαϊκοί συνθέτες προερχόμενοι κυρίως από το χώρο της αριστεράς, παρά την ασφυκτική λογοκρισία προσπαθούν να αποτυπώσουν στα τραγούδια τους τη νέα κατάσταση. Ο Απόστολος Καλδάρας βλέποντας στο μισοσκόταδο τις σιλουέτες κάποιων κρατουμένων αγωνιστών στο Γεντί Κουλέ θα εμπνευστεί το «Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι» το οποίο θα απαγορευτεί στα 1949 με διαταγή της Αστυνομικής Διεύθυνσης Αθηνών. Ο Βασίλης Τσιτσάνης το «Κάποια μάνα αναστενάζει» που θα το τραγουδάνε με παραλλαγές οι εξόριστοι στη Μακρόνησο και στην Ικαρία κ.ά. Με το τέλος του εμφυλίου θρονιάζεται στην πατρίδα μας ο νέος επικυρίαρχος, οι ΗΠΑ, και επιβάλλεται ένας ασφυκτικός πολιτικός, κοινωνικός και πολιτιστικός κλοιός. Η δεκαετία του ’50 είναι περίοδος παρακμής για το εργατικό, πολιτικό αλλά και το λαϊκό τραγούδι. Ξεχωρίζουν «Οι Φάμπρικες» του Βασίλη Τσιτσάνη «Γεια σου περήφανη και αθάνατη εργατιά…» το 1950. Το 1956 στη συλλογή «Ποιητικά» δημοσιεύεται η «Μπαλάντα του Κυρ Μέντιου» του Κώστα Βάρναλη. Θα μελοποιηθεί το 1974 από τον Λουκά Θάνο και θα το πρωτοτραγουδήσει με ανεπανάληπτο και αξεπέραστο τρόπο ο αρχάγγελος της Κρήτης, ο Νίκος Ξυλούρης, το 1978. Το 1959 ηχογραφείται από τον Μίκη Θεοδωράκη ο «Επιτάφιος». Τα επόμενα χρόνια ηχογραφούνται σπουδαία έργα του 62

Μίκη Θεοδωράκη και του Μάνου Χατζιδάκι και από το 1962 και μετά θα εμφανιστεί μια ολόκληρη νέα γενιά δημιουργών καλλιτεχνών κυρίως από το χώρο της αριστεράς· μέχρι το 1967 θα δημιουργήσει πολλά αξιόλογα έργα που θα γίνουν σύμβολα των νέων αγώνων που ξεδιπλώνονται. Ο λαϊκός συνθέτης Μαρίνος Γαβριήλ ή Μαρινάκης θα γράψει το χαρακτηριστικό «ΝΑΤΟ»: «Γάλλοι, Εγγλέζοι, Γερμανοί, και σεις Αμερικάνοι, αφήστε την Ελλάδα μας, τον πόνο της να γειάνει… Θα διώξω και τις βάσεις τους θα φύγω και απ’ το ΝΑΤΟ…». Την περίοδο της δικτατορίας των συνταγματαρχών μέσα στα πλαίσια που επέτρεπε η χουντική λογοκρισία, αυτή η νέα γενιά καλλιτεχνών δημιουργών μαζί με νεότερους θα δημιουργήσουν πολλά αξιόλογα έργα. Ο Μίκης Θεοδωράκης από το Παρίσι γράφει έργα αντιστασιακού χαρακτήρα. Στις εξεγέρσεις της Νομικής και του Πολυτεχνείου θα τραγουδηθεί πλατιά από τους εξεγερμένους φοιτητές το «Πότε θα κάνει ξαστεριά», επαναστατικό τραγούδι που έχει τις ρίζες του στη Μεγάλη Κρητική Επανάσταση του 1866. Στη μεταπολίτευση, το λαϊκό κίνημα που αναπτύσσεται δίνει τροφή και έμπνευση σε πλειάδα δημιουργών, καλλιτεχνών, παλαιότερων αλλά και νεότερων, και το εργατικό και πολιτικό τραγούδι γνωρίζει νέα άνθηση. Όπου αναπτύχθηκαν μεγάλοι εργατικοί, λαϊκοί και επαναστατικοί αγώνες, αναπτύχθηκε και το εργατικό και επαναστατικό τραγούδι. Όσο οι λαοί και οι καταπιεσμένοι όπου γης θα αγωνίζονται ενάντια στον ιμπεριαλισμό, τον πόλεμο και την καταπίεση, πάντα θα ξεπηδάνε μέσα από τα σπλάχνα τους τροβαδούροι και τραγουδιστάδες για να τραγουδήσουν, να δώσουν θάρρος, κουράγιο, να υμνήσουν τα κατορθώματα, τις νίκες, αλλά και τις ήττες, τους νεκρούς ήρωες. Θανάσης Κ.

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 63

Οι «παιδουπόλεις» της Φρειδερίκης: Μία από τις αθέατες πλευρές του Εμφυλίου

Παιδόπολη Λέρου 1949: Οι νεαροί τρόφιμοι των παιδοπόλεων, ανήλικοι αντάρτες πολλοί, “αναμορώνονταν” σε αυτές και μάθαιναν μια τέχνη.

«Σ’ όλα τα σανατόρια, τις φυλακές και τα ψυχιατρεία της χώρας ζωντανοί μάρτυρες ενός φρικιαστικού ματωμένου οργίου, που μπροστά στο μέγεθος της εγκληματικότητάς του ωχριούν η Ιερή Εξέταση και η Μέρλιν, υψώνουν αντάμα με την δική μας τη ραγισμένη φωνή της ποδοπατημένης και προπηλακισμένης ζωής που σπάραξαν τα αγρίμια του ολέθρου. Και τώρα με βουρκωμένα τα μάτια της ψυχής έχοντας απόλυτη επίγνωση της ευθύνης μας σαν νέων ανθρώπων, απλώνουμε το χέρι στον Ελληνικό Λαό, τον βασανισμένο λαό μας, ζητώντας την συγγνώμην του. Απλώνουμε το χέρι για να δώσουμε ακόμα τον μεγάλο μας όρκο, τον όρκο της πεισματάρικης προσήλωσης στα ιδανικά της αλήθειας, της Δημοκρατίας και της Ειρήνης. Κάνοντας γνωστό και καταγγέλοντας σ’ ολόκληρη την δημοκρατική ανθρωπότητα το αφάνταστο και ανήκουστο έγκλημα που έγινε σε βάρος μας απ’ τα τέρατα του ελληνικού νεοφασισμού, διακηρύσσουμε πως δεν αναγνωρίζουμε ούτε θ’ αναγνωρίσουμε ποτέ την ντροπιασμένη δήλωση μετανοίας, που μας απέσπασαν κάτω από συνθήκες τρομοκρατικής, σωματικής και ψυχικής βίας.» Απόσπασμα από την καταγγελία των ανηλίκων φυλακισμένων στη φυλακή-«αναμορφωτήριο» της Κηφισιάς, για τις βιαιοπραγίες σε βάρος τους από τους «Μπόκους», που γράφτηκε στις φυλακές «Καλάμι» (Ιτζεδίν) στην Κρήτη στις 8 Ιουλίου 1950 και δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Δημοκρατικός Τύπος»

στις 20 Αυγούστου της ίδιας χρονιάς Μία πολύ διαδεδομένη αισχρή και ψευδή προπαγάνδα της δεξιάς και της ακροδεξιάς αντίδρασης, την οποία έχουν υιοθετήσει σύσσωμα τα ΜΜΕ, η «επίσημη» ιστοριογραφία και οι αστοί πολιτικοί, αποτελεί το λεγόμενο «κομμουνιστικό παιδομάζωμα», η αποστολή δηλαδή αρκετών χιλιάδων παιδιών από την Ελλάδα στις Λαϊκές Δημοκρατίες της ανατολικής Ευρώπης. Στην πραγματικότητα δεν πρόκειται για κανενός είδους παιδομάζωμα, αλλά για την κυριολεκτική σωτηρία χιλιάδων ανηλίκων από τους κατατρεγμούς, διώξεις, βομβαρδισμούς, το κάψιμο ολόκληρων ανταρτοχωριών, από τον μοναρχοφασιστικό στρατό και τις παρακρατικές συμμορίες. Δυστυχώς όμως, για τη μοναρχοφασιστική προπαγάνδα και τους σημερινούς συνεχιστές της, τα στοιχεία, αλλά και οι χιλιάδες μαρτυρίες των παιδιών που πέρασαν στις σοσιαλιστικές χώρες ανατρέπουν τα χυδαία ψέματα για τις «κομμουνιστικές θηριωδίες». Σύμφωνα, λοιπόν, με τα στοιχεία του ίδιου του ΟΗΕ, από το σύνολο των 25.000 περίπου Ελληνόπουλων που κατέφυγαν στις σοσιαλιστικές χώρες, το 90% έπασχαν από πνευμονικές παθήσεις (26%), βρογχικά (17%), νευρικές παθήσεις (10,5%), ψώρα (14%), ρευματικά και άλλες παθήσεις (21,5%). Το 60% των παιδιών ήταν εντελώς αγράμματα, ενώ μόλις το 4% είχε μόρφωση πάνω από τη Γ΄ τάξη του γυμνασίου. Το 1952, η κ. Κόλμπι, παρατηρήτρια του ΟΗΕ-μέλος της Διεθνούς Άνωσης για την Προστασία του Παιδιού, δηλώνει μετά από επίσκεψη στην Τσεχοσλοβακία: «Τα Ελληνόπουλα είναι τόσο λαμπρά από άποψη υγείας και γενικά δείχνουν τόσο ευτυχισμένα, ώστε θα ήταν ευτύχημα αν τα παιδιά σ’ όλον τον κόσμο είχαν τέτοια όψη». Από την άλλη, το ΚΚΕ και ο ΔΣΕ σε συνεργασία με τις Λαϊκές Δημοκρατίες, με τη συγκρότηση της ΕΒΟΠ (Επιτροπή Βοήθειας στο Παιδί) το 1948, μερίμνησαν για τη μόρφωση χιλιάδων παιδιών, με την ανέγερση εκατοντάδων ελληνικών προσφυγικών σχολείων και την αποστολή δασκάλων. Με βάση στοιχεία του 1979 και μετά από 30 περίπου χρόνια πολιτικής προσφυγιάς, 13.786 Ελληνόπουλα είχαν πάρει πτυχίο ή φοιτούσαν σε Πανεπιστήμια και άλλα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, ενώ η πλειοψηφία των Ελληνόπουλων που μεταφέρθηκαν, γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στις Λαϊκές Δημοκρατίες, κάτω και από την πίεση του τερά63

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 64

στιου κινήματος αλληλεγγύης που αναπτύχθηκε, επαναπατρίστηκαν και επέστρεψαν στην Ελλάδα, διατηρώντας τα έθιμα, τη γλώσσα, τις συνήθειες και τον πολιτισμό τους. Αυτό, όμως, που έντεχνα κρύβει η αστική προπαγάνδα κι ελάχιστα έχουν γραφτεί γι’ αυτό από πολιτική σκοπιμότητα, είναι η πραγματικότητα των λεγόμενων «αναμορφωτηρίων», που χτίστηκαν υπό την επίβλεψη της βασίλισσας Φρειδερίκης, ειδικά όπως λειτούργησαν τα πρώτα μετεμφυλιακά χρόνια. Το σχέδιο των ιμπεριαλιστών και των ντόπιων συνεργατών τους ήταν να εκτοπίσουν τα παιδιά των ανταρτών, των αριστερών και προοδευτικών ανθρώπων, των κομμουνιστών, τόσο για να τρομοκρατήσουν τον αγωνιζόμενο ελληνικό λαό, όσο και για να «επαναδιαπαιδαγωγήσουν» τα «παραστρατημένα» παιδιά στο πνεύμα του «ελληνοχριστιανικού πολιτισμού». Πρωταρχικός όμως στόχος των Αμερικάνων, του βασιλικού και κυβερνητικού μηχανισμού ήταν ο εγκλεισμός των παιδιών αυτών σε στρατόπεδα για να τα μετατρέψουν σε σύγχρονους γενίτσαρους και να τα στρέψουν ενάντια στους γονείς τους που είχαν ενταχθεί στον ΔΣΕ, που ανήκαν στο ΚΚΕ και γενικά ενάντια στους αριστερούς και προοδευτικούς ανθρώπους, για να τα αναγκάσουν να αποκηρύξουν και να μισήσουν την ιδεολογία και τις απόψεις των γονιών τους, για να αποκηρύξουν και να μισήσουν εν τέλει τους ίδιους τους γονείς τους. Η πρώτη «παιδούπολη», όπως τις αποκαλούσε η Φρειδερίκη, εγκαινιάστηκε τον Ιούλη του 1947 στο Ωραιόκαστρο Θεσσαλονίκης, στην οποία κλείστηκαν 500 παιδιά. Στις αρχές του Σεπτέμβρη του ίδιου χρόνου εγκαινιάστηκαν τέσσερις νέες παιδουπόλεις σε Ιωάννινα, Λάρισα, Βόλο και Καβάλα. Τον Γενάρη του 1948 λειτουργούσαν σ’ ολόκληρη την Ελλάδα 52 «παιδουπόλεις», στις οποίες είχαν «μαντρωθεί» 18.000 παιδιά, όπου εφαρμοζόταν το σύστημα της «πειθαρχημένης διαβίωσης». Ο αριθμός αυτός αυξήθηκε στη συνέχεια και έφτασε αργότερα τα 28.000 παιδιά (ενώ ο συνολικός αριθμός των παιδιών των παιδουπόλεων μέχρι το 1968 έφτασε τα 36.562)! Βεβαίως τα παιδιά αυτά είχαν από μηδενική έως ελάχιστη πρόσβαση στη μόρφωση, ενώ πολλά από αυτά ανατράφηκαν από πλούσιες οικογένειες Αμερικάνων, οι οποίοι σαν σύγχρονοι δουλέμποροι- πλήρωναν αδρά για την υιοθεσία τους. Άλλα παιδιά αποτέλεσαν φτηνό και απλήρωτο εργατικό δυναμικό κατά τη διάρκεια και μετά το τέλος του Εμφυλίου, ενώ ένα μεγάλος αριθμός ανήλικων φυλακι64

σμένων που πέρασαν από τα αναμορφωτήρια δεν γνώρισαν ποτέ τις οικογένειές τους. Η κυβέρνηση, για να επανδρώσει τα αναμορφωτήρια επιστράτευσε εκατοντάδες χίτες, ταγματασφαλίτες, βασανιστές και δολοφόνους, συνεργάτες των Γερμανών κατακτητών, που μαθήτευσαν στα κολαστήρια της Γκεστάπο και των Ες-Ες. Μάλιστα, σε πολλά αναμορφωτήρια στάλθηκαν «Μπόκοι», οι οποίοι αποτελούσαν κατά την περίοδο της Κατοχής τμήμα των Ταγμάτων Ασφαλείας και εκείνη την περίοδο οι περισσότεροι βρίσκονταν στις φυλακές. Οι Μπόκοι ήταν γνωστοί για τη μανιασμένη αγριότητα και τις αποτρόπαιες πράξεις τους, για πολλές από τις οποίες δέχονταν κριτική ακόμη και από τους ίδιους τους Γερμανούς!

Βουλγαρία, Σεπτέμβριος 1948: Διεθνής ομάδα δημοσιογράφων συνομιλεί με Ελληνόπουλα που έχει μεταφέρει ο ΔΣΕ στις Λαϊκές Δημοκρατίες.

Οι συνθήκες που επικρατούσαν στα αναμορφωτήρια της Φρειδερίκης ήταν άθλιες από κάθε άποψη. Τα παιδιά αναγκάζονταν να στοιβάζονται σε αίθουσες-κελιά και να κοιμούνται το ένα πάνω στο άλλο. Ιδιαίτερα την περίοδο του Εμφυλίου, η πολιτική των αναμορφωτηρίων στόχευε στον αφανισμό των παιδιών αυτών μέσα απ’ την πείνα και τα βασανιστήρια. «Σάπιες σαρδέλες, λαχανίδες, πατάτες νερόβραστες και όσπρια σκουληκιασμένα και τσάι με σταφιδίνη», όπως κατήγγελλαν τα ίδια τα παιδιά, έκαναν τη ζωή τους αφόρητη, οδηγώντας αρκετά από αυτά ακόμη και στο θάνατο. Όπως και στα στρατόπεδα εξορίας, έτσι και στα αναμορφωτήρια της Φρειδερίκης συντελέστηκαν φοβερά βασανιστήρια και αποτρόπαια εγκλήματα, τα οποία ακόμη και στην ανάγνωσή τους προκαλούν ανείπωτη φρίκη. Η ψυχολογική και ηθική βία, οι βιασμοί και η ασέλγεια πάνω σε

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 65

παιδιά 13 και 14 χρονών, το ξύλο και οι φριχτοί βασανισμοί, η καταρράκωση κάθε έννοιας ανθρωπιάς και ηθικής αξιοπρέπειας, αυτά έλαβαν χώρα στα αναμορφωτήρια της Φρειδερίκης, με μοναδικό στόχο το τσάκισμα του αγωνιστικού φρονήματος και την υπογραφή της ατιμωτικής δήλωσης αποκήρυξης του δίκαιου αγώνα του ελληνικού λαού και του ΔΣΕ. Διαβάζουμε στην καταγγελία των φυλακισμένων στο αναμορφωτήριο της Κηφισιάς: «Δεμένους στη φάλαγγα μας κτυπούσαν με την σειρά με βάρδιες, με ρόπαλα, συρματόσχοινα και με κάλτσες γιομάτες τσιμέντο. Στο στόμα μας έχωναν σφουγγαρόπανα για να μη φωνάζουμε και κομμάτια σαπούνι, που έπρεπε να το φάμε σε ωρισμένα λεφτά. Μας γύμνωναν και μας έκαιγαν τα γεννητικά όργανα με τσιγάρα και κάρβουνα. Έχωναν μέσα στο αποχετευτικό έντερο γκλομπς και αναμμένα τσιγάρα. Ολόκληρες νύχτες βαστούσε το μαρτύριο. Γυμνούς, αναίσθητους με χιλιοματωμένα και σπαραγμένα κορμιά μας πέταγαν κατοπινά στα πειθαρχεία ή μας ξάπλωναν μισοπεθαμένους στους διαδρόμους ως το πρωί για να μας δουν οι άλλοι όταν θα βγουν απ’ τους θαλάμους με σκοπό να ασκήσουν ψυχολογική πίεση και να τους τρομοκρατήσουν. Στους θαλάμους οι χίτες βασανιστές, που σκόπιμα είχε βάλει η διεύθυνση, μας ξυπνούσαν οποιαδήποτε ώρα της νύχτας, μας υποχρέωναν να τραγουδάμε χίτικα τραγούδια, ξεσκίζοντας τα μάγουλά μας και το λαιμό μας με γυαλιά, πιρούνια κ.λπ. Μας χτυπούσαν με σανίδες και μας ξεγύμνωναν να κάνουν πραγματογνωμοσύνη, όπως έλεγαν, αν είμαστε κορίτσια ή αγόρια. Στο τέλος κάπνιζαν χασίς κι έπαιρναν τους μικρότερους για να “κοιμηθούνε” μαζί τους.» Αυτός ήταν ο «πολιτισμός» των Αμερικάνων ιμπεριαλιστών, του ελληνικού μοναρχοφασισμού και της αντιδραστικής δεξιάς. Ο ευτελισμός της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, ο βιασμός της ψυχής και του σώματος. Τα φρικώδη εγκλήματα που έλαβαν χώρα στα αναμορφωτήρια της Φρειδερίκης, στα οποία καταστράφηκαν ψυχικά και σωματικά χιλιάδες Ελληνόπουλα, θα βαραίνουν και στιγματίζουν για πάντα τους Αμερικάνους ιμπεριαλιστές, την ελληνική δεξιά, την υποτελή στα ξένα ιμπεριαλιστικά συμφέροντα ντόπια ολιγαρχία και όλους όσοι σκόπιμα ή μη παραχαράσσουν μέχρι σήμερα την ιστορία του εμφυλίου πολέμου, συγκαλύπτοντας αυτά που συντελούνταν στις «παιδουπόλεις» και στα στρατόπεδα εξορίας. Αποτελούν μία μαύρη σελίδα στην ιστορία του τόπου μας, βγαλμένη από το πιο σκοτεινό και

αντιδραστικό παρελθόν των ντόπιων και ξένων δυναστών του λαού και της χώρας. Ιδιαίτερα σήμερα, που με τις «θεωρίες των δύο άκρων», η κυρίαρχη αστική προπαγάνδα επιχειρεί να εξισώσει τα φασιστικά και ναζιστικά εγκλήματα με τους ηρωικούς αγώνες και την αλύγιστη πάλη των κομμουνιστών και του ελληνικού λαού, οφείλουμε να αποκαλύψουμε τα ψέματα και τη γκεμπελική προπαγάνδα της αστικής τάξης, ν’ αγωνιστούμε ενάντια στην παραχάραξη και το ξαναγράψιμο της ιστορίας. Και κυρίως ν’ αποκαταστήσουμε την ιστορική αλήθεια, δηλαδή ότι εκείνοι που εμψύχωσαν και καθοδήγησαν τον ελληνικό λαό στις πιο δύσκολες και σκληρές στιγμές της ιστορίας του, εκείνοι που αποτέλεσαν την ψυχή του περήφανου και αδούλωτου λαού μας, ήταν οι κομμουνιστές. Ήταν το ΕΑΜ, ο ΕΛΑΣ κι η ΕΠΟΝ, ήταν ο Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας. Ήταν οι χιλιάδες κομμουνιστές, οι χιλιάδες λαϊκοί αγωνιστές που έδωσαν τη ζωή τους στα πεδία των μαχών, που ξεψύχησαν στις φυλακές και τις εξορίες, που με το αίμα τους πότισαν και δόξασαν τα ελληνικά χώματα. Χρέος για τη δική μας γενιά είναι να βαδίσουμε στο δρόμο που άνοιξαν με το παράδειγμά τους και με τις θυσίες τους εκείνοι οι κομμουνιστές, εκείνοι οι αγωνιστές, το δρόμο του ασυμβίβαστου και ανυποχώρητου αγώνα για να ξημερώσουν στη χώρα μας και σε όλο τον κόσμο καλύτερες μέρες, λεύτερες και ειρηνικές, χωρίς πείνα, φτώχεια και πόλεμο, χωρίς εκμετάλλευση και καταπίεση. Αυτός είναι και ο καλύτερος φόρος τιμής που οφείλουμε να αποτίσουμε σε όσους έδωσαν τη ζωή τους για τα ιδανικά της Ειρήνης και της Δημοκρατίας, της Εθνικής Ανεξαρτησίας και του Σοσιαλισμού, για τη μεγάλη υπόθεση του λαού και της εργατικής τάξης. Ιάσονας Α.

Επίσκεψη της Φρειδερίκης σε κάποια παιδόπολη.

65

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 66

Έφυγε από τη ζωή ο σύντροφος Ισαάκ Ιορδανίδης Πρωτεργάτης της ίδρυσης του Μαρξιστικού Λενινιστικού κινήματος της Ελλάδας

Ο

σύντροφος Ισαάκ Ιορδανίδης κορυφαίο στέλεχος του κινήματός μας, αφοσιωμένος ολόψυχα στην υπόθεση του λαού, επαναστάτης κομμουνιστής, πρωτεργάτης της ίδρυσης του μαρξιστικού - λενινιστικού κινήματος της Ελλάδας, άφησε την τελευταία του πνοή στο σπίτι του στη Δραπετσώνα, τις πρώτες πρωινές ώρες της Κυριακής 19 Απριλίου 2015. Ο Ισαάκ έφυγε από τη ζωή, πλήρης διαύγειας, σε ηλικία 87 χρονών, ύστερα από ραγδαία επιδείνωση της υγείας του και αφού είχε προηγηθεί τους τελευταίους μήνες νοσηλεία του, αρχικά στο νοσοκομείο «Αττικό» και στη συνέχεια στο «Σωτηρία». Ολόκληρη η ζωή του Ισαάκ Ιορδανίδη, ήταν αφιερωμένη στο κομμουνιστικό κίνημα. Απ’ τις επικές μέρες της Αντίστασης, ως τις διώξεις της μεταβαρκιζιανής περιόδου κι ως το κολαστήριο της Μακρονήσου, τους κατατρεγμούς και τις εξορίες στα ξερονήσια του μετεμφυλιακού κράτους και αργότερα της Χούντας... Απ’ τις μέρες της ανόδου και της γενικής έξαρσης του κινήματος που γαλούχησε χιλιάδες κομμουνιστές λαϊκούς αγωνιστές με το επανα66

στατικό πνεύμα ως τη ρεβιζιονιστική επιβολή, τον ιδεολογικοπολιτικό εκφυλισμό και τη διάλυση του επαναστατικού ΚΚΕ, ο Ισαάκ αλύγιστος θα υπηρετήσει με αυταπάρνηση το δρόμο του αγώνα... Ως το τέλος του! Παραδειγματικά παρών, σε κάθε κάλεσμα, του Μ-Λ ΚΚΕ, συμμετοχής στους μαζικούς λαϊκούς αγώνες. Δεν υπήρξε κομματική κινητοποίηση, διαδήλωση, πορεία που να μη συμμετείχε, με ψυχική αντοχή και σθένος, κι ας βάραιναν τα χρόνια. Τελευταία πορεία στο Πολυτεχνείο το 2014... Λίγο πριν, μετείχε σαν κεντρικός ομιλητής στις εκδηλώσεις για την ιστορική επέτειο των 50 χρόνων από την έκδοση της «Αναγέννησης», της οποίας ήταν ο εκδότης. Συνοψίζοντας τις εμπειρίες από την πολυκύμαντη διαδρομή του κομμουνιστικού κινήματος, θα δώσει με τις ομιλίες του (20 Οκτώβρη στην Αθήνα, 16 Νοέμβρη στη Θεσσαλονίκη) την τελευταία πολύτιμη δημόσια συνεισφορά του για τη σημερινή κατάσταση και την προοπτική και το μέλλον του μαρξιστικού - λενινιστικού κινήματος της Ελλάδας, που την ίδρυσή του

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 67

σηματοδότησε η έκδοση της Αναγέννησης το 1964. Η πολιτική κηδεία του έγινε στο νεκροταφείο Σχιστού τη Δευτέρα 20 Απριλίου. Με το βάρος της απώλειας, τις σκέψεις και τα έντονα συναισθήματα που ξεσηκώνει ο θάνατος ενός σπουδαίου κομμουνιστή αποτυπωμένα στα πρόσωπα και στα μάτια τους, συγγενείς, σύντροφοι, συναγωνιστές, άνθρωποι της αριστεράς και της λαϊκής πάλης, αποχαιρέτησαν τον σύντροφο Ισαάκ Ιορδανίδη. Οι σύντροφοι του από το Μ-Λ ΚΚΕ και τη νεολαία ΠΟΡΕΙΑ, σύντροφοι του ΚΚΕ(μ-λ), αγωνιστές που πέρασαν από τις γραμμές του μαρξιστικού-λενινιστικού κινήματος, συμμαχητές του από την ηρωική εποχή της Αντίστασης, από τα πέτρινα χρόνια των πολύχρονων εξοριών του μετεμφυλιακού κράτους και της χούντας, βρέθηκαν εκεί, για να τιμήσουν και να χαιρετίσουν μια ξεχωριστή φυσιογνωμία που στάθηκε στην πρώτη γραμμή της ιστορικής πρωτοβουλίας για την αναγέννηση του κομμουνιστικού κινήματος. Το σύντροφο Ισαάκ Ιορδανίδη αποχαιρέτησε εκ μέρους της Κ.Ε. του Μ-Λ ΚΚΕ ο

Γραμματέας της, σ. Αντώνης Παπαδόπουλος, ενώ ο σ. Δημήτρης Κουφοβασίλης απηύθυνε τον χαιρετισμό των νεολαίων του κόμματος. Ο σ. Κώστας Μπεκιάρης μετέφερε τον τελευταίο αποχαιρετισμό του ΚΚΕ(μ-λ). Πάνω στους ώμους των συντρόφων του, σκεπασμένος με τη σημαία του κόμματος του, με κόκκινες σημαίες να ανεμίζουν και με αγωνιστικά συνθήματα τιμής για ένα πανάξιο κομμουνιστή - που περνά στην ιστορία σαν ηγετική μορφή του μαρξιστικού - λενινιστικού κινήματος της Ελλάδας - η σορός του σ. Ισαακ Ιορδανίδη μεταφέρθηκε στην τελευταία κατοικία του, όπου εναποτέθηκε με σεβασμό, ενώ ακούγονταν αγωνιστικά συνθήματα και το "Επέσατε θύματα". Τιμάμε την ηγετική μορφή του Ισαάκ Ιορδανίδη. Εμπνεόμαστε από τη ζωή και το έργο του. Συνεχίζουμε τον αγώνα που άνοιξε η «Αναγέννηση».

Ο αποχαιρετισμός στον σ. Ισαάκ Ιορδανίδη εκ μέρους της Κ.Ε. του Μ-Λ ΚΚΕ από τον σ. Αντώνη Παπαδόπουλο

Ε

κ μέρους της Κ.Ε. του Μ-Λ ΚΚΕ, εκφράζοντας το καθολικό αίσθημα συγκίνησης όλων των συντρόφων και συναγωνιστών, παλιότερων και νέων, απευθύνω στο σύντροφο Ισαάκ Ιορδανίδη τον τελευταίο μας αυτό αποχαιρετισμό. Σύντροφε Ισαάκ, Οι σύντροφοι και συναγωνιστές σου, προσηλωμένοι στο δρόμο του ασίγαστου αγώνα για το δίκιο και τη λευτεριά του λαού, σε ξεπροβοδίζουμε σε τούτο το χωρίς γυρισμό ταξίδι, ανεμίζοντας με πίστη την κόκκινη σημαία του κομμουνιστικού κινήματος, στο οποίο με αυταπάρνηση αφιέρωσες όλη τη ζωή σου. Εμπνεόμαστε από τη ζωή και τη δράση σου και τιμάμε με υπερηφάνεια την ανεκτίμητη ιδεολογικοπολιτική συνεισφορά και το υψηλό αγωνιστικό σου παράδειγμα, που μας αφήνεις σαν την πιο πολύτιμη κληρονομιά. Φεύγεις σε μια κρίσιμη για τον λαό και το κίνημα στιγμή, όταν οι πλατιές λαϊκές μάζες, που βογκούν, κάτω από τα βάρη της αντιλαϊκής

πολιτικής, απειλούνται με την επιβολή νέων, ακόμη πιο άγριων μνημονιακών αντεργατικών μέτρων. Όταν εξαπολύονται ενορχηστρωμένες επιχειρήσεις εκβιασμού και τρομοκράτησης και ξαναφουντώνουν τα σενάρια των ιμπεριαλιστών και των φερέφωνων τους της χρεοκοπίας και του Grexit, με σκοπό να παραλύσουν τις λαϊκές αντιστάσεις, να καθυποτάξουν το λαό και να ευθυγραμμίσουν πλήρως στις προσταγές τους τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, οδηγώντας σε πλήρες αδιέξοδο την αντιλαϊκή συμβι67

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 68

βαστική και συνθηκολόγα πολιτική τους. Τώρα γίνεται ακόμη εντονότερη και φανερή η ανάγκη να δυναμώσει ο λαϊκός αγώνας, να βγουν οι εργαζόμενοι στο προσκήνιο, να ενισχυθεί η πάλη για την ανασυγκρότηση του αριστερού και κομμουνιστικού κινήματος. Είναι απαραίτητο να εντείνουμε τις προσπάθειες και την πάλη μας -συμβάλλοντας με την ιδεολογικοπολιτική γραμμή και τη δράση μας, στα πλαίσια του ευρύτερου μαζικού λαϊκού και δημοκρατικού κινήματος- να αναστηλωθεί το κύρος των κομμουνιστικών ιδεών που καταρράκωσε η πολύχρονη κυριαρχία των ρεβιζιονιστών και η ιδεολογικοπολιτική τους χρεοκοπία αντλώντας διδάγματα από το επαναστατικό παρελθόν του κομμουνιστικού κινήματος κι από τη γεμάτη αφοσίωση ζωή και δράση των αγωνιστών του στην πάλη για την εκπλήρωση των σκοπών του. Σύντροφε Ισαάκ, Από τα νεανικά σου χρόνια και μέχρι το τέλος στάθηκες μαχητής, αφοσιωμένος ολόψυχα στη μεγάλη υπόθεση του κομμουνιστικού κινήματος. Επονίτης κατά την περίοδο της Εθνικής Αντίστασης, μέλος από τα πιο νεαρά του ΚΚΕ, εργάτης, κομματικός υπεύθυνος τομέα στο εργοστάσιο λιπασμάτων της Δραπετσώνας -της λαϊκής γειτονιάς που τόσο αγάπησες και που έμελλε σε αυτήν να αφήσεις την τελευταία σου πνοή- ατσαλώθηκες μέσα στο κίνημα. Υποβλήθηκες, όπως και χιλιάδες άλλοι αγωνιστές, στις διώξεις και τους κατατρεγμούς της αντίδρασης και του μοναρχοφασισμού. Πέρασες αλύγιστος απ’ το κολαστήριο της Μακρονήσου, ενώ έκανες πολλά χρόνια εξόριστος στον Αη Στράτη και κατοπινά, τον καιρό της χούντας, στο Παρθένι της Λέρου. Τα χρόνια που ακολούθησαν -ύστερα απ’ το ρεβιζιονιστικό 20ο συνέδριο του ΚΚΣΕ το 1956 και την πραξικοπηματική «6η Ολομέλεια» που επέβαλε στο ΚΚΕ με την ξένη επέμβαση τη ρεβιζιονιστική γενική γραμμή του 20ου Συνεδρίου- στο στρατόπεδο των εξορίστων του Αη Στράτη θα διεξαχθούν παρατεταμένοι ιδεολογικοί αγώνες, μέσα απ’ τους οποίους θα αναδειχθεί η ηγετική σου μορφή σύντροφε Ισαάκ. Στην πορεία αυτών των αγώνων γεννήθηκαν οι νέες μαρξιστικές - λενινιστικές δυνάμεις και διαμορφώθηκε ο πυρήνας της επαναστατικής πλατφόρμας, που πρόβαλαν τα επόμενα χρόνια, με ολοκληρωμένη μορφή, οι μαρξιστές λενινιστές της Ελλάδας. Σύντροφε Ισαάκ, 68

Από τις επικές ημέρες της ανόδου και της γενικής έξαρσης του κινήματος -που γαλούχησε με το πνεύμα της οργάνωσης, της αντίστασης και της αυτοθυσίας χιλιάδες κομμουνιστές - λαϊκούς αγωνιστές- ως τη ρεβιζιονιστική επιβολή το 1956, τον ιδεολογικό εκφυλισμό, την ουσιαστική διάλυση του επαναστατικού ΚΚΕ και τη μετατροπή του σ’ ένα οππορτουνιστικό - ρεφορμιστικό κόμμα, η δική σου αταλάντευτη επιλογή ήταν η μαχητική προάσπιση των επαναστατικών αρχών και η προβολή μιας αντίστοιχης ιδεολογικής και πολιτικής γραμμής για τους βασικούς στόχους του λαϊκού αγώνα στη χώρα μας. Ενάντια στην οππορτουνιστική διάβρωση που καλλιεργούσε τις προσωπικές αδυναμίες των ανθρώπων και άφηνε το έδαφος ελεύθερο στην ανθρώπινη ροπή προς την αποφυγή των δυσκολιών, η δική σου επιλογή ήταν η αποφασιστική αναμέτρηση με τις δυσκολίες, ο αγώνας για την υπερνίκηση των δυσκολιών, για να ανοίξει ο δρόμος «για μια πραγματική αναγέννηση του κινήματος και της Ελλάδας». Για έναν τέτοιο σκοπό αγωνιζόμαστε, παλεύοντας αδιάλειπτα ενάντια στο καθεστώς της εξάρτησης και της υποτέλειας, για να γίνει ο λαός αφέντης στον τόπο του, για την ανατροπή της διπλής κυριαρχίας του ξένου ιμπεριαλισμού και της ντόπιας μεγαλοαστικής τάξης, για μια Ελλάδα δημοκρατική, ανεξάρτητη και σοσιαλιστική. Αυτός ο δρόμος, που αντιπροσωπεύει τις επιδιώξεις του κινήματος μας, ήταν ανέκαθεν δύσκολος και δύσβατος, αλλά ταυτόχρονα ήταν και παραμένει ο μόνος δρόμος στέρεης προοπτικής και ελπίδας για την εργατική τάξη, τη νεολαία και όλον το λαό. Αυτόν το δρόμο εγκαινίασε τον Οκτώβρη του 1964 η έκδοση του περιοδικού «Αναγέννηση» με εκδότη τον Ισαάκ Ιορδανίδη, πρωτεργάτη της ίδρυσης του μαρξιστικού - λενινιστικού κινήματος της Ελλάδας. Με την έκδοση της «Αναγέννησης», η πάλη των μαρξιστών - λενινιστών μπήκε στο αποφασιστικό στάδιο της δημόσιας αντιπαράθεσης με το ρεβιζιονισμό . Με τα κυριότερα κείμενα που δημοσιεύτηκαν στην «Αναγέννηση», διαμορφώθηκε η ιδεολογική φυσιογνωμία και η πολιτική γραμμή του σύγχρονου μαρξιστικού - λενινιστικού κινήματος της Ελλάδας. Σύντροφε Ισαάκ, Λίγους μήνες πριν, στις εκδηλώσεις που διοργανώθηκαν για τα 50 χρόνια από την έκδο-

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 69

ση της «Αναγέννησης» όπου συμμετείχες ως κεντρικός ομιλητής -συνοψίζοντας τις εμπειρίες από την πολυκύμαντη διαδρομή του κομμουνιστικού κινήματος- έδωσες με τις ομιλίες σου (20 Οκτώβρη στην Αθήνα και 16 Νοέμβρη στη Θεσσαλονίκη) την τελευταία πολύτιμη δημόσια συνεισφορά σου για την προοπτική και το μέλλον του μαρξιστικού - λενινιστικού κινήματος, του οποίου την ίδρυση σηματοδότησε η έκδοση της «Αναγέννησης». Εξ άλλου σύμφωνα με τα ίδια τα λόγια σου: «Το πιο μεγάλο δίδαγμα που μας κληροδοτεί η "Αναγέννηση", είναι το καθήκον να αγωνιστούμε σταθερά για τη συσπείρωση όλων των μαρξιστών - λενινιστών, για την ανασυγκρότηση του κομμουνιστικού κινήματος, για

τη δημιουργία ενός πραγματικά επαναστατικού μαρξιστικού - λενινιστικού ΚΚΕ, ενός κόμματος βασισμένου στις ιδεολογικές - πολιτικές - οργανωτικές αρχές, που διατύπωσε ο Λένιν για το νέου τύπου κόμμα της εργατικής τάξης». Η Κ.Ε. του Μ-Λ ΚΚΕ σε αποχαιρετά, σύντροφε Ισαάκ, με την υπόσχεση πως θα καταβάλουμε κάθε προσπάθεια, για να εκπληρωθεί αυτό το καθήκον.

- Θα ζεις για πάντα στις καρδιές μας - Ο αγώνας συνεχίζεται Εκφράζουμε τα θερμά συλλυπητήρια στα αγαπημένα ανίψια σου, στη Σόφη, το Χρήστο, τον Άρη, και σε όλους τους δικούς σου.

Ο αποχαιρετισμός στον σ. Ισαάκ Ιορδανίδη εκ μέρους της νεολαίας της ΠΟΡΕΙΑΣ από τον σ. Δημήτρη Κουφοβασίλη

Μ

ε ανείπωτη θλίψη και απέραντο σεβασμό, οι νέοι σύντροφοι του Μ-Λ ΚΚΕ, η νεολαία της ΠΟΡΕΙΑΣ, οι νέοι αγωνιστές του κομμουνιστικού κινήματος στεκόμαστε, σήμερα, μπροστά στη σωρό του σ. Ισαάκ Ιορδανίδη. Δεν είναι εύκολο να δεχθεί κανείς την

απουσία του συντρόφου Ισαάκ. Σε μας τους νέους συντρόφους του υπήρξε, πραγματικά, με την όλη του συνεισφορά του και την ανυπέρβλητη αγωνιστική στάση ζωής, η ενσάρκωση του πραγματικού κομμουνιστή. Η εμβληματική μορφή του που, παρά το 69

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 70

πέρασμα των χρόνων, μέχρι χθες πορεύονταν δίπλα μας σε όλες τις διαδηλώσεις και κινητοποιήσεις, σαν ακούραστος νεολαίος, είναι και θα παραμείνει ανεξίτηλα χαραγμένη. Στο μυαλό και στη καρδιά των νέων μαρξιστών-λενινιστών, των νέων κομμουνιστών αγωνιστών που τον έζησαν, τον άκουσαν, διάβασαν κείμενα του, πληροφορήθηκαν την αγωνιστική ιστορία της ζωής στην υπηρεσία των κομμουνιστικών ιδανικών, η φυσιογνωμία του σ. Ισαάκ, το έργο του, έχουν ένα ξεχωριστό βάρος, κύρος, ηθικό και αγωνιστικό ανάστημα: - Το τεράστιο βάρος που σήκωσε, πρωτοστατώντας μαζί με άλλους κομμουνιστές συντρόφους του, στην ίδρυση του μαρξιστικού-λενινιστικού κινήματος, στην προσπάθεια για να κρατηθεί ψηλά η κόκκινη σημαία του κομμουνιστικού κινήματος της Ελλάδας που πριν 60 χρόνια ο ρεβιζιονισμός την βούτηξε μέσα στη λάσπη - Το κύρος που φέρνει η μακρόχρονη ιδεολογικοπολιτική συμβολή του και η συνεπής

70

αγωνιστική πράξη του για την αναγέννηση του κομμουνιστικού κινήματος της Ελλάδας, - Το ηθικό και αγωνιστικό ανάστημα του σπουδαίου κομμουνιστή που πέρασε με ακατάβλητο σθένος και αλύγιστος μέσα από τις θύελλες της λαϊκής πάλης. Στο πρόσωπο του Ισαάκ οι νέες γενιές αγωνιστών γνωρίσαμε ένα μεταλαμπαδευτή του αυθεντικού κομμουνιστικού πνεύματος. Μια ηγετική μορφή του μαρξιστικούλενινιστικού κινήματος που μας αφήνει πολύτιμη κληρονομιά και το υπόδειγμα ενός λαμπρού, γνήσιου λαϊκού αγωνιστή που συνδύαζε την καθαρή και συνεπή κομμουνιστική, μαρξιστικήλενινιστική σκέψη με την μαχητική, απλή και σεμνή ζωή. Τώρα καθώς τον αποχαιρετούμε δεν μπορούμε να τον τιμήσουμε παρά μόνο με ένα τρόπο: Με τη βαθιά δέσμευση μας να βαδίσουμε αντάξια και να ανοίξουμε διάπλατα τον δρόμο της αναγέννησης του αριστερού και κομμουνιστικού κινήματος για τον οποίο με σπάνια δύναμη και αντοχή πάλεψε.

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 71

Κυκλοφόρούν από τις Μορφωτικές Εκδόσεις

Poreia40_poreia 24.qxd 26/4/2015 10:47 µµ Page 72

Κυκλοφόρησε το νέο τεύχος της Μαθητικής Πορείας

72

EXOFYLO40_poreia 24 e3wfylla.qxd 26/4/2015 11:15 µµ Page 3

EXOFYLO40_poreia 24 e3wfylla.qxd 26/4/2015 11:15 µµ Page 4

ΤΕΥΧΟΣ 40, ΜΑΗΣ 2015, 2 ευρω