Porozmawiajmy o pieniądzach na działalność pożytku publicznego by porozmawiajmyopienadzach.org

Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego Warszawa 2015

Waldemar Żbik

Porozmawiajmy o pieniądzach na działalność pożytku publicznego

Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego Warszawa 2015

Wstęp Zdecydowana większość organizacji pozarządowych oraz duża część spółdzielni socjalnych prowadzi działania w zakresie pożytku publicznego. O ile dla organizacji pozarządowych jest to zupełnie naturalne, o tyle w przypadku spółdzielni socjalnej jest to możliwość, która w dużej mierze stanowi nieodkryty ląd. Bez wątpienia jest to też niewykorzystany potencjał. Jeśli już prowadzimy lub chcemy prowadzić działania pożytku publicznego, to wcześniej czy później pojawi się kwestia pieniędzy. Od nich będzie zależeć skala tych działań. Zanim jednak sięgniemy po zewnętrzne źródła finansowania, warto zdawać sobie sprawę z podstawowych uwarunkowań prowadzenia działalności pożytku publicznego oraz zasad korzystania z tych środków. Oczywiście warto też wiedzieć gdzie i o jaki środki możemy się ubiegać. Właśnie na te pytania ma odpowiedzieć niniejsze opracowanie.

porozmawiajmyopieniadzach.org

Co to jest działalność pożytku publicznego? Podstawowe fakty Jeśli prowadzisz organizację pozarządową lub spółdzielnię socjalną, to pewnie spotkałeś się z pojęciem działalności pożytku publicznego. Aby jednak rozwiać wszelkie wątpliwości interpretacyjne, chcę jasno podkreślić kilka spraw. Po pierwsze, pamiętaj, że działalność pożytku publicznego, to nie to samo, co status organizacji pożytku publicznego (OPP). Pierwsze dotyczy konkretnych działań (szersza definicja poniżej), a status OPP związany jest z dodatkowymi obowiązkami (np. obowiązek publikowania sprawozdania merytorycznego) i uprawnieniami (np. prawo do otrzymywania 1% podatku dochodowego od osób fizycznych). Uzyskanie statusu OPP następuje z chwilą wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego informacji o spełnieniu wymagań określonych ustawą (art. 20-21 Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie). Po drugie, aby może było mówić o działalności pożytku publicznego muszą być spełnione 3 warunki1: 1. podmiotu, który wykonuję tę działalność musi mieć odpowiednią formę prawną 2. działania podmioty muszą być społecznie użyteczne 3. działania podmiotu muszą być prowadzone w określonych prawem obszarach

Warunek 1: Odpowiednia forma prawna W pierwszej kolejności prawo do prowadzenia działalności pożytku publicznego ma organizacja pozarządowa, ale zgodnie z ustawą działalność pożytku publicznego może ją prowadzić także: a) osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, jeżeli ich cele statutowe obejmują prowadzenie działalności pożytku publicznego, b) stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego, c) spółdzielnie socjalne, d) spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz kluby sportowe będące spółkami działającymi na podstawie przepisów ustawy z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie (Dz. U. z 2014 r. poz. 715), które nie działają w celu osiągnięcia zysku oraz przeznaczają całość dochodu na realizację celów statutowych oraz nie przeznaczają zysku do podziału między swoich udziałowców, akcjonariuszy i pracowników.

Warunek 2: Społeczna użyteczność działań Jeśli natomiast chodzi o przesłankę dot. społecznej użyteczności, to stawia ona wymaganie, by działalność pożytku publicznego była przydatna z punktu widzenia ogółu społeczeństwa lub dla ogółu danej grupy doświadczającej szczególnych trudności, a nie tylko dla wąskiej grupy założycieli czy członków organizacji.

Art. 3 ust. 1 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie: Działalnością pożytku publicznego jest działalność społecznie użyteczna, prowadzona przez organizacje pozarządowe w sferze zadań publicznych określonych w ustawie.

Co to jest działalność pożytku publicznego? Podstawowe fakty

strona 3

Warunek 3: Określone obszary działalności Ostatnia przesłanka dotyczy obszarów prowadzenia działalności pożytku publicznego. Katalog sfer tych działań jest dosyć szeroki i wynika z zapisów Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Zgodnie z art. 4 ust. 1 tej ustawy sfera zadań publicznych obejmuje zadania z zakresu: 1) pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywania szans tych rodzin i osób; 1a) wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej; 1b) udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej oraz zwiększania świadomości prawnej społeczeństwa; 2) działalności na rzecz integracji i reintegracji zawodowej i społecznej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym; 3) działalności charytatywnej; 4) podtrzymywania i upowszechniania tradycji narodowej, pielęgnowania polskości oraz rozwoju świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej; 5) działalności na rzecz mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego; 5a) działalności na rzecz integracji cudzoziemców; 6) ochrony i promocji zdrowia, w tym działalności leczniczej w rozumieniu ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 618, 788 i 905); 7) działalności na rzecz osób niepełnosprawnych; 8) promocji zatrudnienia i aktywizacji zawodowej osób pozostających bez pracy i zagrożonych zwolnieniem z pracy; 9) działalności na rzecz równych praw kobiet i mężczyzn; 10) działalności na rzecz osób w wieku emerytalnym; 11) działalności wspomagającej rozwój gospodarczy, w tym rozwój przedsiębiorczości; 12) działalności wspomagającej rozwój techniki, wynalazczości i innowacyjności oraz rozpowszechnianie i wdrażanie nowych rozwiązań technicznych w praktyce gospodarczej; 13) działalności wspomagającej rozwój wspólnot i społeczności lokalnych; 14) nauki, szkolnictwa wyższego, edukacji, oświaty i wychowania; 15) działalności na rzecz dzieci i młodzieży, w tym wypoczynku dzieci i młodzieży; 16) kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego; 17) wspierania i upowszechniania kultury fizycznej; 18) ekologii i ochrony zwierząt oraz ochrony dziedzictwa przyrodniczego; 19) turystyki i krajoznawstwa; 20) porządku i bezpieczeństwa publicznego; 21) obronności państwa i działalności Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej; 22) upowszechniania i ochrony wolności i praw człowieka oraz swobód obywatelskich, a także działań wspomagających rozwój demokracji; 22a) udzielania nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego; 23) ratownictwa i ochrony ludności; 24) pomocy ofiarom katastrof, klęsk żywiołowych, konfliktów zbrojnych i wojen w kraju i za granicą; 25) upowszechniania i ochrony praw konsumentów; 26) działalności na rzecz integracji europejskiej oraz rozwijania kontaktów i współpracy między społeczeństwami; 27) promocji i organizacji wolontariatu; 28) pomocy Polonii i Polakom za granicą; 29) działalności na rzecz kombatantów i osób represjonowanych; 30) promocji Rzeczypospolitej Polskiej za granicą; 31) działalności na rzecz rodziny, macierzyństwa, rodzicielstwa, upowszechniania i ochrony praw dziecka; 32) przeciwdziałania uzależnieniom i patologiom społecznym; 33) działalności na rzecz organizacji pozarządowych oraz innych podmiotów, które mogą prowadzić działania w zakresie pożytku publicznego, w zakresie określonym powyżej.

Co to jest działalność pożytku publicznego? Podstawowe fakty

strona 4

Działalność pożytku publicznego może być nieodpłatna i odpłatna Działalność pożytku publicznego może być prowadzona jako działalność: nieodpłatna (uczestnicy – korzystający z działalności podmiotu nie ponoszą żadnych opłat, działalność w całości finansowana jest np. ze środków zewnętrznych lub środków zdobytych w ramach fundraisingu organizacji), odpłatna (uczestnicy - korzystający z działalności podmiotu płacą za korzystanie z oferty podmiotu). Więcej informacji o działalności odpłatnej znajdziesz w dalszej części publikacji).

Odpłatna vs. nieodpłatna działalność pożytku publicznego na przykładzie Dla przykładu przyjrzyjmy się stowarzyszeniu, które chce podjąć działania na rzecz seniorów, a dokładniej w okresie letnim zorganizować kilka spotkań mających na celu propagowanie aktywności fizycznej wśród osób starszych. Załóżmy, że będą to: dwa spotkania np. z lekarzem lub fizjoterapeutą na temat korzyści z aktywnego trybu życia, c ztery spotkania praktyczne, podczas których seniorzy zostaną zaproszeni do różnego rodzaju ćwiczeń na świeżym powietrzu. Łączny koszt przedsięwzięcia to 2 700 zł. Zastanówmy się, czy mamy do czynienia z działalnością pożytku publicznego, czyli rozważmy to przedsięwzięcie pod katem w/w trzech warunków: w odniesieniu do rodzaju podmiotu, który wykonuję tę działalność: wykonawcą jest stowarzyszenie, czyli organizacja pozarządowa – pierwszy warunek jest zatem spełniony, w odniesieniu do wymogu społecznej użyteczności:zakładając, że do udziału w przedsięwzięciu zostaną zaproszeni wszyscy seniorzy z terenu działania danej organizacji, a nie np. tylko jej członkowie, również drugi warunek będzie spełniony, w odniesieniu do obszarów prowadzonej działalności:łatwo stwierdzić, że powyższe przedsięwzięcie możemy zakwalifikować do działalności na rzecz osób w wieku emerytalnym (punkt 10. powyżej) lub ochrony i promocji zdrowia (punkt 6. powyżej). Trzeci warunek jest spełniony. Z krótkiej analizy wynika zatem, że bez wątpienia powyższe przedsięwzięcie można zakwalifikować jako działalność pożytku publicznego. Tego rodzaju działalność, jak już wiesz, może być prowadzona jako działalność: n ieodpłatna – seniorzy uczestniczący w spotkaniach nie ponoszą żadnych opłat związanych z uczestnictwem, przedsięwzięcie finansowane jest np. w ramach dotacji z Urzędu Gminy lub ze środków własnych stowarzyszenia, o dpłatna – seniorzy uczestniczący w spotkaniach wpłacają 15 zł opłaty za udział w każdym ze spotkań, co pozwoli pokryć część kosztów. Zakładając, że w każdym spotkaniu weźmie udział 20 osób, pozwoli to zgromadzić kwotę 1 800 zł, a więc sfinansować większość kosztów związanych z przedsięwzięciem; pozostałe 900 złotych stowarzyszenie pokryje z własnych środków lub też np. z dotacji z gminy. Mam nadzieję, że powyższy przykład pokazał Ci na czym polega działalności pożytku publicznego.

Działalność pożytku publicznego może być nieodpłatna i odpłatna

strona 5

Odpłatna działalność pożytku publicznego – specyfika Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie zawiera w tym zakresie szczegółowe regulacje, z których warto sobie zdawać sprawę. W myśl postanowień tej ustawy (art. 8, ust. 1) działalność odpłatna obejmuje: 1. działalność pożytku publicznego, za którą organizacja pobiera wynagrodzenia (ten wariant był opisywany powyżej), 2. sprzedaż wytworzonych towarów lub świadczenie usług w zakresie a. r ehabilitacji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych na zasadach określonych w ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721, z późn. zm.3)), lub b. i ntegracji i reintegracji zawodowej i społecznej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, o których mowa w ustawie z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym (Dz. U. z 2011 r. Nr 43, poz. 225 i Nr 205, poz. 1211 oraz z 2015 r. poz. 1220) oraz ustawie z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych (Dz. U. Nr 94, poz. 651, z późn. zm.4)), 3. sprzedaż przedmiotów darowizny. Tym samym w ramach działalności odpłatnej stowarzyszenie może sprzedać towary, które powstały w ramach np. arteterapii i zajęć plastycznych dla osób niepełnosprawnych czy też sprzedać przedmioty otrzymane w ramach darowizn. Przy tym wszystkim musimy jeszcze pamiętać, że (zgodnie z art. 9 ustawy o pożytku publicznym): p rzychód z działalności odpłatnej pożytku publicznego służy wyłącznie prowadzeniu działalności pożytku publicznego, czyli środki pozyskane np. ze sprzedaży przedmiotów pozyskanych w ramach darowizn muszą być przeznaczane na działania w zakresie pożytku publicznego, a nie np. na naprawę sprzętu, który jest wykorzystywany w ramach działalności gospodarczej, n ie można prowadzić odpłatnej działalności pożytku publicznego i działalności gospodarczej w odniesieniu do tego samego przedmiotu działalności, w ynagrodzenie, pobierane przez organizację w ramach działalności odpłatnej nie może być wyższe od tego, jakie wynika z kosztów tej działalności, p rzeciętne miesięczne wynagrodzenie osoby fizycznej2 z tytułu zatrudnienia przy wykonywaniu statutowej działalności odpłatnej pożytku publicznego, za okres ostatniego roku obrotowego (a w przypadku zatrudnienia trwającego krócej niż rok obrotowy – za okres tego zatrudnienia) nie może przekroczyć trzykrotności- przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za rok poprzedni (w 2015 roku była to kwota 11 940,72 zł). Nieprzestrzeganie dwóch ostatnich warunków sprawi, że z mocy prawa działalność odpłatna stanie się działalnością gospodarzą (art. 9 ust. 1 Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie), co będzie miało znaczenie zwłaszcza dla organizacji pozarządowych, które tej działalności wcześniej nie prowadziły.

Chodzi o wynagrodzenie z tytułu świadczenia pracy lub usług, niezależnie od sposobu nawiązania stosunku pracy lub rodzaju i treści umowy cywilnoprawnej z osobą fizyczną.

Odpłatna działalność pożytku publicznego – specyfika

strona 6

Odpłatna działalność pożytku publicznego vs działalność gospodarcza na przykładzie Rozważmy dwa opisane powyżej wymogi na przykładzie. Wróćmy do przykładu stowarzyszenia, które organizuje spotkania dla seniorów. Spodziewane koszty tych spotkań to kwota 2 700 zł, na co składa się: koszt wynagrodzenia osób prowadzących spotkania 1 200 zł (6 spotkań x 2 godziny x 100 zł/h), k oszty organizacji spotkania (czas pracy osoby odpowiedzialnej za stronę organizacyjną przedsięwzięcia m. in. promocję, rekrutację i koordynację przedsięwzięcia) – 1 200 zł (40 h x 30 zł/h), k oszty materiałów pomocniczych (np. wydrukowania informacji, wody dla uczestników) 200 zł (10 zł/ osobę x 20 osób), koszty wynajmu sali na pierwsze spotkanie – 100 zł. Ustalając kwotę odpłatności stowarzyszenie musi wziąć pod uwagę powyższą kwotę kosztów oraz szacowaną liczbę uczestników. Zakładając, że na każde spotkanie przyjdzie 20 osób, maksymalna kwota będzie wynosić 22,5 zł (całość kosztów, czyli 2 700 zł / liczbę spotkań, czyli 6 / liczbę uczestników, czyli 20). Co się stanie, jeśli na jedno ze spotkań przyjdą 2 osoby więcej i wszyscy wpłacą po 22,5 zł? Jeśli nie podejmiemy żadnych dodatkowych działań, okaże się, że opłaty przewyższają koszty, więc z mocy prawa działalność odpłatna stanie się automatyczne działalnością gospodarczą (z wszystkimi tego konsekwencjami). Dlatego też przed rozpoczęciem działalności odpłatnej powinniśmy zrobić tego rodzaju kalkulację, a potem dokładnie monitorować stan kosztów i przychodów działalności odpłatnej. Podobnie działalność odpłatna stałaby się działalnością gospodarczą, jeśli np. zrobilibyśmy 10 tego rodzaju przedsięwzięć w ciągu miesiąca (np. w kilku miejscowościach). Wówczas wynagrodzenie osoby prowadzącej zajęcia wyniosłoby 12 000 zł, więc przekroczyłoby trzykrotność przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw. Ten drugi przypadek jest zdecydowanie mniej prawdopodobny, lecz również taką ewentualność trzeba wziąć to pod uwagę planując działania.

Jeśli zamierzasz prowadzić działalność odpłatną pożytku publicznego pamiętaj, że: i nformacja o prowadzeniu działalności odpłatnej oraz przedmiot tej działalności musi być określony w statucie (zwłaszcza w przypadku organizacji posiadających statut organizacji pożytku publicznego) lub w akcie wewnętrznym (np. uchwale zarządu w przypadku innych organizacji), p odejmując działalność odpłatną, nie musisz jej rejestrować w Krajowym Rejestrze Sądowym (chyba, że Twoja organizacja ma status OPP), i stnieje obowiązek rachunkowego wyodrębnienia działalności odpłatnej oraz działalności nieodpłatnej w stopniu umożliwiającym określenie przychodów, kosztów i wyników działalności, o rganizacja dokonując sprzedaży w ramach działalności odpłatnej może to dokumentować na normalnych zasadach czyli np. wystawiając rachunek czy fakturę.

Odpłatna działalność pożytku publicznego – specyfika

strona 7

Pieniądze z projektów, czyli blaski i cienie pozyskiwania środków na działalność pożytku publicznego Jeśli będziesz chciał rozwijać działalność pożytku publicznego, wcześniej czy później staniesz przed potrzebą pozyskiwania środków na ten cel.

Co warto wiedzieć, zanim napiszemy wniosek i sięgniemy po środki na działania w zakresie pożytku publicznego? Przede wszystkim warto pamiętać, że: d otacje dostajemy na konkretne działania i musimy się rozliczyć zarówno z tych działań (zrealizowanego projektu), jak i z otrzymanych środków, ś rodki musimy w całości rozliczyć – nie ma możliwości, by na przykład kilka tysięcy, które nam zostało, wydać dowolnie, m amy możliwość pobierania opłat od uczestników naszych działań (naszego projektu), ale opłaty te wraz z wartością dotacji nie mogą przekroczyć kosztów, które ponosimy w związku z prowadzeniem działań3, z arówno przygotowanie, jak i realizacja projektu wiąże się z poświeceniem zasobów organizacji, w tym zwłaszcza czasu członków/pracowników/wolontariuszy – warto się zastanowić kto i w jakim zakresie będzie w to zaangażowany, a także o jakie środki i gdzie będziemy się ubiegać, z a dodatkowe działania (poza normalnym zakresem obowiązków) wykonywane w ramach projektu, należy przewidzieć wynagrodzenie dla zaangażowanych pracowników. Warto też pamiętać, że projekt kiedyś się skończy, a organizacja powinna dalej realizować swoje cele statutowe – życie tylko od projektu do projektu, to nie jest pomysł wpływający na stabilność funkcjonowania organizacji. Staraj się tak poukładać przedsięwzięcia w obszarze pożytku publicznego, by były swego rodzaju trampoliną, a więc żeby przy okazji: p ozwoliły pokazać się Twojej organizacji jako podmiotowi godnemu zaufania i zaangażowanemu w sprawy społeczności lokalnej, p ozwoliły nawiązać współpracę z samorządem i pokazały, że organizacja generuje konkretne korzyści dla mieszkańców gminy.

Jaku już wiesz, tego rodzaju rozwiązanie jest możliwe w ramach tzw. odpłatnej działalności pożytku publicznego.

Pieniądze z projektów, czyli blaski i cienie pozyskiwania środków na działalność pożytku publicznego

strona 8

Źródła dotacji na działania z zakresu pożytku publicznego Dotacja z gminy na realizację zadania publicznego Dla kogo? Z tego źródła finansowania mogą korzystać podmioty uprawnione do prowadzenia działań w zakresie pożytku publicznego, czyli wymienione w art. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, czyli: organizacje pozarządowe, o soby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, jeżeli ich cele statutowe obejmują prowadzenie działalności pożytku publicznego, stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego, spółdzielnie socjalne, s półki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz kluby sportowe będące spółkami działającymi na podstawie przepisów ustawy z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie (Dz. U. z 2014 r. poz. 715), które nie działają w celu osiągnięcia zysku oraz przeznaczają całość dochodu na realizację celów statutowych oraz nie przeznaczają zysku do podziału między swoich udziałowców, akcjonariuszy i pracowników. Dla uproszczenia w dalszej części tekstu w/w podmioty będę określał jak podmioty społeczne. Na co można dostać środki? Na działania w zakresie pożytku publicznego, zgodnie z wymaganiami danego konkurs ogłoszonego przez jednostkę samorządu terytorialnego. Z inicjatywy samorządu Warto też pamiętać, że mając na względzie zasadę jawności, samorząd powinien udostępnić współpracującym z nim podmiotom społecznym informacje o zamiarach, celach i środkach przeznaczonych na realizację zadań publicznych. Dlatego też powinniśmy wcześniej wiedzieć, jakie konkursy będą organizowane np. w naszej gminie w najbliższych miesiącach. Między innymi z tego powodu warto również zaangażować się w tworzenie programów współpracy jednostek samorządu terytorialnego z organizacjami pozarządowymi i innymi podmiotami prowadzącymi działania w zakresie pożytku publicznego (twory się je do 30 listopada danego roku na rok następny). Z inicjatywy podmiotu społecznego Warto wiedzieć, że podmiot społeczny może zgodnie z ustawą (art. 12 ust. 1 Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie) z własnej inicjatywy złożyć wniosek o realizację zadania publicznego4. W takim przypadku organ administracji rozpatruje celowość realizacji wnioskowanego zadania publicznego oraz informuje o decyzji w terminie maksymalnie1 miesiąca od dnia wpłynięcia wniosku (w przypadku, gdy organ stwierdzi celowość realizacji zadania publicznego ma obowiązek poinformować składającego wniosek m. in. o terminie ogłoszenia otwartego konkursu ofert). Taki wniosek zawiera opis zadania publicznego, przeznaczonego do realizacji oraz szacunkową kalkulację kosztów realizacji zadania publicznego.

Źródła dotacji na działania z zakresu pożytku publicznego / Dotacja z gminy na realizację zadania publicznego

strona 9

Oznacza to, że jeśli widzisz jakiś konkretny problem lokalny lub konkretne potrzeby, które mieszczą się w sferze pożytku publicznego, możesz jako podmiot społeczny - złożyć wniosek o realizację zadania publicznego w tym zakresie. Jaka jest kwota dofinansowania? Wartość projektów to z reguły od kilku do kilkunastu tysięcy złotych, choć zdarzają się też projekty o wartości kilkudziesięciu tysięcy złotych. Czy wymagany jest wkład własny? Zwykle tak, ale zależy to od trybu współpracy. Wśród możliwych form współpracy samorządu z podmiotami społecznymi ustawa o działalności pożytku publicznego (art. 5 ust. 4) przewiduje: p owierzenie wykonania zadania publicznego, co wiąże się z udzieleniem dotacji na sfinansowanie realizacji tego zadania (organizacja nie musi w tym przypadku zapewnić wkładu własnego; poza tym w tym trybie zwykle organy administracji definiują zakres problemu i sposób jego rozwiązania, ogłaszając otwarty konkurs na realizację danego zadania, a następnie powierzają realizację tego przedsięwzięcia wybranemu podmiotowi), w spieranie wykonania zadania publicznego wraz z udzieleniem dotacji na częściowe sfinansowanie realizacji danego zadania (podmiot społeczny musi zapewnić wkład własny w postaci np. środków pieniężnych i zaangażowania wolontariuszy; w tym trybie samorząd określa przedmiot i warunki konkursu, ale sposób realizacji celu zwykle definiowany jest przez podmiot starający się o dotację na realizację zadania publicznego; tym samym pozwala to na swobodę w wyborze metod i zakresu działań).5 Jak się ubiegać? Należy wziąć udział otwartym konkursie ofert na realizację zadania publicznego i przygotować ofertę w tym zakresie. Oferta powinna zawierać m. in.: szczegółowy zakres rzeczowy zadania publicznego proponowanego do realizacji, termin i miejsce realizacji zadania publicznego, kalkulację przewidywanych kosztów realizacji zadania publicznego, informację o wcześniejszej działalności w zakresie, którego dotyczy zadanie publiczne, i nformację o posiadanych zasobach rzeczowych i kadrowych gwarantujących wykonanie zadania publicznego oraz o planowanej wysokości środków finansowych na realizację danego zadania pochodzących z innych źródeł, deklarację o zamiarze odpłatnego lub nieodpłatnego wykonania zadania publicznego.

Waldemar Żbik, „Spółdzielczość socjalna. Poradnik skrajnie praktyczny”, Wydanie 3, Stowarzyszenie Współpracy Regionalnej, Katowice 2015 r., str. 267.

Źródła dotacji na działania z zakresu pożytku publicznego / Dotacja z gminy na realizację zadania publicznego

strona 10

Przebieg zlecenia zadania publicznego

Rysunek 1. Przebieg zlecenia zadania publicznego

Na podstawie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie

Ogłoszenie otwartego konkursu ofert

- zawiera m.in. rodzaj zadnia, wartość środków przeznaczonych na ten cel, termin składania ofert - minimum 21 dni

Rozstrzygnięcie konkursu ocenia się m.in.: - kalkulację kosztów - jakość zadania i kwalifikacje zaangażowanych osób - możliwość realizacji zadania

Składanie ofert oferta zawiera m.in. - szczegółowy zakres zadania - termin i miejsce realizacji zadania - kalkulację kosztów - opis doświadczeń i posiadanych zasobów

Podpisanie umowy - niezwłocznie po roztrzygnięciu konkursu

Realizacja zadania

- realizacja w zakresie i na zasadach określonych w odpowiedniej umowie - nadzór administracji publicznej nad realizacją

Rozliczenie dotacji - sprawozdanie w ciągu 30 dni

Źródło: Opracowanie własne na podstawie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

Warto też wiedzieć, że ustawa o działalności pożytku publicznego (art. 19a) przewiduje wyjątki od otwartego konkursu ofert. Na podstawie oferty realizacji zadania publicznego, uznając jego celowość organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego może zlecić realizację zadania z pominięciem otwartego konkursu ofert, pod warunkiem że: jest to zdanie o charakterze lokalnym lub regionalnym, wysokość dofinansowania lub finansowania zadania publicznego nie przekracza kwoty 10 000 zł, zadanie publiczne ma być realizowane w okresie nie dłuższym niż 90 dni.

Źródła dotacji na działania z zakresu pożytku publicznego / Dotacja z gminy na realizację zadania publicznego

strona 11

Poza tym w powyższym przypadku: w terminie nie dłuższym niż 7 dni roboczych od dnia wpłynięcia oferty, organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego zamieszcza otrzymaną ofertę na okres 7 dni m. in. na swojej stronie internetowej oraz w Biuletynie Informacji Publicznej, w terminie 7 dni od dnia zamieszczenia oferty w w/w sposób, każdy może zgłosić uwagi dotyczące oferty, p o upływie w/w terminu oraz po rozpatrzeniu ewentualnych uwag, organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego niezwłocznie zawiera umowę o wsparcie realizacji zadania publicznego lub o powierzenie realizacji zadania publicznego, ł ączna kwota środków finansowych przekazanych przez organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego temu samemu podmiotowi społecznemu w danym roku kalendarzowym, nie może przekroczyć kwoty 20 000 zł, w ysokość środków finansowych przyznanych przez organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego nie może przekroczyć 20% dotacji planowanych w roku budżetowym na realizację zadań publicznych przez podmioty społeczne. Zanim zaczniesz przygotowywać wniosek Sprawdź czy działania w danym obszarze, którego dotyczy konkurs są zgodne ze statutem Twojego podmiotu społecznego (czyli jeśli chcemy np. aktywizować seniorów, to tego rodzaju działania powinny być wyszczególnione w statucie). Więcej informacji – spis materiałów źródłowych dla zainteresowanych Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. 2003 Nr 96 poz. 873 z późn. zmianami). Podsumowanie

Dotacja na relizację zadań zleconych z JST

Dla kogo?

m.in. dla organizacji pozarządowych i spółdzielni socjalnych

Na co?

na działania w zakresie pożytku publicznego, zgodnie z przedmiotem danego konkursu

Ile?

zwykle kilka lub kilkanaście tysięcy złotych

Kto przyznaje?

jednostka samorządu terytorialnego, czyli gmina, powiat, województwo

Źródła dotacji na działania z zakresu pożytku publicznego / Dotacja z gminy na realizację zadania publicznego

strona 12

Program Fundusz Inicjatyw Obywatelskich Dla kogo? Podmiotami uprawnionymi do składania ofert o dofinansowanie realizacji zadania w ramach Programu FIO są podmioty uprawnione do prowadzenia działań w zakresie pożytku publicznego, czyli m. in. organizacje pozarządowe i spółdzielnie socjalne. Na co można dostać środki? Ze środków Programu FIO finansowane są wyłącznie działania mieszczące się w zakresie działalności pożytku publicznego. Środki Programu FIO nie mogą być przeznaczone na finansowanie działalności gospodarczej. Program FIO podzielony jest na 4 priorytety: Priorytet 1. Małe inicjatywy Priorytet 2. Aktywne społeczeństwo Priorytet 3. Aktywni obywatele Priorytet 4: Silne organizacje pozarządowe Przygotowując wniosek do FIO musimy wpisać się w jeden z nich. Szczegółowe informacje w tym zakresie znajdziesz w Programie Funduszu Inicjatyw Obywatelskich na Lata 2014–2020 dostępnym na www.pozytek.gov.pl. Jaka jest kwota dofinansowania? Wysokość wnioskowanej dotacji: dla projektów „jednorocznych”: od 10 tys. zł do 100 tys. zł, d la projektów „dwuletnich”: od 20 tys. zł do 200 tys. zł (minimalna dotacja w danym roku musi wynosić nie mniej niż 10 tys. zł). Czy wymagany jest wkład własny? Tak, przy czym: p rzy wartości dotacji od 10 tys. zł do 40 tys. zł włącznie wymagany jest wkład własny6 co najmniej 10% wartości dotacji - środki własne niefinansowe lub finansowe, p rzy wartości dotacji ponad 40 tys. zł do 200 tys. zł włącznie wymagany jest wkład własny co najmniej 10% wartości dotacji - środki własne niefinansowe lub finansowe, w tym nie mniej niż 5% wartości dotacji musi stanowić wkład finansowy. Jak się ubiegać? Należy przygotować i złożyć odpowiedni wniosek w konkursie ofert ogłaszanym corocznie przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej (pożytek.gov.pl). Zanim zaczniesz przygotowywać wniosek Pamiętaj, że PO FIO cieszy się dużą popularnością i konkurencja o te środki jest coraz większa. Zgodnie z opracowaniem: „Fundusz Inicjatyw Obywatelskich w latach 2005-2014”, wydanym przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej w 2015 roku, na przestrzeni dziesięciu lat działania FIO oferty dofinansowane stanowiły od 10 do 43% wszystkich złożonych ofert (w 2014 r. było to 20%, czyli co piąta oferta została odrzucona), zaś głównym realizatorem tych przedsięwzięć były stowarzyszenia i fundacje (w poszczególnych latach od 91 do 95% ofert realizowanych było przez stowarzyszenia i fundacje).7 Wkładem własnym niefinansowym może być świadczenie wolontariatu lub praca społeczna członków organizacji (wkład rzeczowy nie jest wliczany do wkładu własnego). 7 Opracowanie dostępne jest pod tym linkiem: http://www.pozytek.gov.pl/Nasze,publikacje,657.html 6

Źródła dotacji na działania z zakresu pożytku publicznego / Program Fundusz Inicjatyw Obywatelskich

strona 13

Biorąc pod uwagę powyższe, żeby zwiększyć swoje szanse w konkursie ogłoszonym w ramach FIO: zaplanuj czas i zasoby niezbędne do przygotowania projektu s konsultuj projekt oraz jego szczegóły (np. diagnozę, budżet, zadania) z organizacjami, które zajmują się wspieranie III sektora (np. w Ośrodku Wsparcia Ekonomii Społecznej), p rzeanalizuj wzór karty oceny merytorycznej (załącznik do Regulaminu konkursu) i zwróć szczególną uwagę na te punkty wniosku, które są wysoko punktowane, w przypadku jeśli Twoja organizacja bez nie ma doświadczenia w działaniach, które chcesz realizować w ramach projektu, możesz zwiększyć swoje szanse składając wspólny wniosek np. z organizacją, która ma doświadczenie w danej dziedzinie. Pamiętaj też, że działania przewidziane w projekcie muszą być zgodne ze statutem Twojej organizacji i organizacji partnerskiej. Warto przeczytać:: 1. „Jak przygotować projekt w ramach konkursu FIO. Przewodnik dla organizacji”, Biblioteka Pożytku Publicznego, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa 2015, publikacja dostępna tutaj: http:// www.pozytek.gov.pl/Dokumenty,do,pobrania,3851.html 2. Regulamin konkursu fundusz inicjatyw obywatelskich w 2016 r., Warszawa, lipiec 2015 r. 3. Program Fundusz Inicjatyw Obywatelskich na lata 2014-2020, Załącznik do uchwały nr 209/2013 Rady Ministrów z dnia 27 listopada 2013 r. Podsumowanie

Dotacja z FIO

Dla kogo?

m.in. dla organizacji pozarządowych i spółdzielni socjalnych

Na co?

na działania w zakresie pożytku publicznego, zgodnie z priorytetami FIO

Ile?

od 10 tys. zł do 100 tys. zł (projekty „jednoroczne” od 20 tys. zł do 200 tys. zł (projekty dwuletnie)

Kto przyznaje?

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej

Źródła dotacji na działania z zakresu pożytku publicznego / Program Fundusz Inicjatyw Obywatelskich

strona 14

Mikrodotacje FIO (Małe inicjatywy) Małe inicjatywy to specjalny komponent (priorytet I) w ramach Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich. Jego celem jest zwiększenie możliwości obywateli w realizacji oddolnych inicjatyw. W 2014 roku. została wybrana grupa podmiotów, która udziela mikrodotacji w poszczególnych województwach. Dla kogo? Zgodnie z Regulaminem Konkursu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich w 2014 r. (str. 46) podmiotami objętymi wsparciem w ramach mikrodotacji FIO są: 1. grupa nieformalna – to nie mniej niż trzy osoby, wspólnie realizujące lub chcące realizować działania w sferze pożytku publicznego, a nie posiadające osobowości prawnej, 2. grupa samopomocowa – to dobrowolny zespół osób, którego aktywne działanie skierowane jest na pokonywanie problemów oraz zmianę warunków życia jego członków, 3. młoda organizacja pozarządowa – to organizacja, która została wpisana do KRS nie wcześniej niż 18 miesięcy od dnia złożenia wniosku o mikrodotację (ponadto roczny budżet takiej organizacji nie może przekraczać 25 tys. zł). Na co można dostać środki? Zależy to od tego, kto jest wnioskodawcą. W szczegółach wygląda to następująco: g rupa nieformalna może się ona ubiegać o przyznanie mikrodotacji na realizację projektu w każdej ze sfer pożytku publicznego, młoda organizacja pozarządowa może ubiegać się o przyznanie mikrodotacji na: – s przęt biurowy, sprzęt związany z obszarem działań organizacji, koszty adaptacji lokalu, oprogramowanie komputerowe, podniesienie kwalifikacji pracowników lub wolontariuszy, częściowe finansowanie kosztów osobowych związanych z obsługą księgową, prawną lub informatyczną, poszerzenie zakresu świadczonych usług oraz pomoc w opracowaniu merytorycznych planów rozwoju (w tym również związanych z przyznaną mikrodotacją) na okres co najmniej 12 miesięcy (przy czym koszt pomocy na opracowanie merytorycznego planu rozwoju nie może być wyższy niż 10% dotacji), – realizację zadań z zakresu wszystkich sfer działalności pożytku publicznego, grupa samopomocowa: – j eżeli nie posiada osobowości prawnej wsparcie przysługuje jej na zasadach przewidzianych dla grup nieformalnych, o ile w jej skład wchodzą przynajmniej trzy osoby, a działania mieszczą się w sferze pożytku publicznego, – j eżeli działa w formie organizacji posiadającej osobowość prawną, to jeżeli spełnia warunki dostępu przewidziane dla młodych organizacji pozarządowych, może uzyskać właściwe dla nich wsparcie. Jaka jest kwota dofinansowania? Kwota mikrodotacji nie może przekraczać 5 000 zł, przy czym: p odmioty które otrzymały mikrodotację mogą ubiegać się o nią ponownie dopiero w kolejnym roku kalendarzowym, mikrodotacje muszą zostać wykorzystane do końca roku kalendarzowego w którym zostały przyznane. Czy wymagany jest wkład własny? Tak, przynajmniej jest to mile widziane, ale szczegółowe wytyczne zależą od konkretnego operatora.

Źródła dotacji na działania z zakresu pożytku publicznego / Mikrodotacje FIO (Małe inicjatywy)

strona 15

Jak się ubiegać? Zgodnie z Regulaminem Konkursu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich w 2014 r. (str. 47) tryb przyznawania mikrodotacji będzie następujący: operator opublikuje ogłoszenie o naborze ofert przynajmniej na swojej stronie internetowej, o głoszenie to zawiera m.in.: rodzaj zadania na jakie będzie można otrzymać dotację, wysokość środków finansowych przeznaczonych na mikrodotacje, terminy oraz warunki składania aplikacji, tryb oraz kryteria stosowane przy wyborze projektów; p odmioty aplikujące o przyznanie mikrodotacji składają ofertę posługując się uproszczonym formularzem wniosku o dotację przygotowanym przez operatora, o perator dokonuje wyboru projektów na podstawie złożonych ofert w oparciu o kryteria określone w treści ogłoszenia, p o dokonaniu wyboru projektów przeznaczonych do dofinansowania operator zawiera niezwłocznie pisemne umowy z projektodawcami, o perator jest zobowiązany do udzielenia podmiotowi, którego projekt nie został przeznaczony do dofinansowania, informacji nt. oceny jego oferty, w przypadku dofinansowania projektu, którego realizatorem jest grupa nieformalna, umowa zawierana jest między operatorem a liderem (lub liderami) grupy nieformalnej. Powyższa ścieżka to ogólny zarys przewidziany w Regulaminie konkursu FIO w 2014 roku (na podstawie którego operatorzy regionalni otrzymali środki). Po dalsze informacje należy udać się do podmiotu, który został wybrany na operatora mikrodotacji w danym województwie..8 Zanim zaczniesz przygotowywać wniosek Skontaktuj się z regionalnym operatorem tych środków i zorientuj się kiedy planuje kolejny e nabór wniosków. Dowiedz się, co będzie brane pod uwagę w procesie ich oceny i co będzie preferowane (za co można dostać dodatkowe punkty w procesie oceny). Mimo, że kwota wsparcia jest stosunkowo niewielka, to konkursy na mikrogranty FIO cieszą się zwykle dosyć dużą popularnością.. Przykładowo podsumowanie FIO na Mazowszu wskazuje, że odsetek wniosków rozpatrzonych pozytywnie w stosunku do ogółu wniosków złożonych wynosi średnio ok. 24%, ale występują duże różnice między poszczególnymi powiatami (odsetek wniosków pozytywnie rozpatrzonych w stosunku do ogółu wniosków złożonych waha się od 7 do 67% w zależności od powiatu).9 Warto przeczytać: Regulamin konkursu Funduszu Inicjatyw Obywatelskich w 2014 roku. (zwłaszcza str. 45-49). Regulamin konkursu przygotowany przezoperatora lokalnego.

Listę tego rodzaju podmiotów wraz z danymi adresowymi znajdziesz tutaj: http://www.pozytek.gov.pl/Operatorzy,Regionalni,FIO,na,lata,2014-2016,3647.html 9 Źródło: http://mazowszelokalnie.pl/podsumowanie-wynikow-drugiej-edycji-fio-mazowsze-lokalnie-w-2015-roku/

Źródła dotacji na działania z zakresu pożytku publicznego / Mikrodotacje FIO (Małe inicjatywy)

strona 16

Podsumowanie

Mikrodotacje z FIO

Dla kogo?

grupa nieformalna grupa samopomocowa młoda organizacja pozarządowa

Na co?

na działania w zakresie pożytku publicznego, w przypadku młodej organizacji pozarządowej dotacja na rozwój (np. sprzęt)

Ile?

5 tys. zł

Kto przyznaje?

operator mikrodotacji wybrany w 2014 r.

Źródła dotacji na działania z zakresu pożytku publicznego / Mikrodotacje FIO (Małe inicjatywy)

strona 17

Programie na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych (ASOS) Dla kogo? Podmiotami uprawnionymi do składania ofert o dofinansowanie realizacji zadania w ramach Programu ASOS są podmioty uprawnione do prowadzenia działań w zakresie pożytku publicznego, czyli m. in. organizacje pozarządowe i spółdzielnie socjalne. Na co można dostać środki? Środku w ramach Programu ASOS mają służyć aktywizacji społecznej osób starszych. Program podzielony jest na priorytety i kierunki działań: P riorytet I. Edukacja osób starszych (zakłada poprawę aktywności społecznej osób starszych poprzez różne formy edukacji formalnej i pozaformalnej, które pozwalają na aktywne włączenie się w życie społeczności lokalnych). P riorytet II. Aktywność społeczna promująca integrację wewnątrz i międzypokoleniową (zakłada rozwój różnych form aktywności dla osób starszych przy wykorzystaniu istniejącej infrastruktury społecznej, w tym instytucji kultury; współpraca międzypokoleniowa). P riorytet III. Partycypacja społeczna osób starszych (zakłada zwiększenie udziału osób starszych w życiu społecznym, co będzie sprzyjało rozwojowi społeczeństwa obywatelskiego). P riorytet IV. Usługi społeczne dla osób starszych (usługi zewnętrzne) (zakłada rozwój różnych form wsparcia, poprzez zwiększanie dostępności oraz podniesienie jakości usług społecznych dla osób starszych, poprzez zwiększenie zaangażowania opiekunów-wolontariuszy, tworzenie środowiska samopomocy oraz zwiększenie sieci wyszkolonych wolontariuszy). Szczegółowe kierunki działania znajdziesz w Rządowym Programie na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014–202010. Jaka jest kwota dofinansowania? Wartość dotacji wynosi od 20 000 zł do 200 000 zł. Czy wymagany jest wkład własny? Tak, podmioty składające ofertę współfinansowaną w ramach Programu ASOS są zobowiązane do przedstawienia wkładu własnego w wysokości minimum 10% wartości projektu. Za wkład własny uznaje się wkład pieniężny oraz wkład osobowy. Jak się ubiegać? Należy wystartować w konkursie ofert zorganizowanym przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Zanim zaczniesz przygotowywać wniosek Po pierwsze, działania przewidziane w projekcie muszą być zgodne ze statutem organizacji. Po drugie, podobnie jak w przypadku Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich, konkurencja o te środki jest bardzo duża. Średnia skuteczność -odsetek wniosków dofinansowanych w stosunku do złożonych - wynosi 13%, przy czym jest to w dużej mierze zależne od priorytetu. Aby zwiększyć szanse na otrzymanie dofinansowania: zaplanuj czas i zasoby niezbędne do przygotowania projektu s konsultuj projekt oraz jego szczegóły (np. diagnozę, budżet, zadania) z organizacjami, które zajmują się wspieranie III sektora (np. w Ośrodku Wsparcia Ekonomii Społecznej), 10

Dostępny pod tym linkiem: http://www.mpips.gov.pl/gfx/mpips/userfiles/_public/1_NOWA%20STRONA/Seniorzy/Program%20 ASOS%202014-2020.pdf

Źródła dotacji na działania z zakresu pożytku publicznego / Programie na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych (ASOS)

strona 18

p rzeanalizuj wzór karty oceny merytorycznej (załącznik do Regulaminu konkursu) i zwróć szczególną uwagę na te miejsca wniosku, które są wysoko punktowane, w przypadku jeśli Twoja organizacja bez nie ma doświadczenia w działaniach, które chcesz realizować w ramach projektu, możesz zwiększyć swoje szanse składając wspólny wniosek np. z organizacją, która ma doświadczenie w danej dziedzinie Warto przeczytać: 1. Rządowy Program na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014–2020. Załącznik do uchwały nr 237 Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2013 r. (poz. 52) 2. Regulamin otwartego konkursu ofert w ramach Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020 Edycja 2015. Podsumowanie

Dotacja z ASOS Dla kogo?

m.in. dla organizacji pozarządowych i spółdzielni socjalnych

Na co?

na aktywizację społeczną osób starszych, zgodnie z priorytetami ASOS

Ile?

od 20 tys. zł do 200 tys. zł

Kto przyznaje?

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej

Źródła dotacji na działania z zakresu pożytku publicznego / Programie na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych (ASOS)

strona 19

Program Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Kultura Dostępna” Dla kogo? O dofinansowanie w ramach programu mogą się ubiegać: 1) państwowe instytucje kultury, 2) samorządowe instytucje kultury, 3) uczelnie artystyczne, 4) publiczne szkoły artystyczne prowadzące samodzielną księgowość, 5) niepubliczne szkoły artystyczne prowadzące samodzielną księgowość, 6) jednostki samorządu terytorialnego wyłącznie jako organy prowadzące publiczne szkoły artystyczne, w przypadku szkół nieprowadzących samodzielnej księgowości, 7) podmioty będące organami prowadzącymi niepubliczne szkoły artystyczne, w przypadku szkół nieprowadzących samodzielnej księgowości, 8) organizacje pozarządowe, 9) kościoły i związki wyznaniowe oraz ich osoby prawne, 10) podmioty prowadzące działalność gospodarczą. Warto zauważyć, że w Programie Kultura Dostępna o środki może się ubiegać szerszy krąg podmiotów, niż tylko podmioty wymienione w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Dlatego też w tym przypadku nie możemy mówić o działalności pożytku publicznego, mimo że niewątpliwie działania realizowane w programie wpisują się w sfery pożytku publicznego. Na co można dostać środki? W ramach programu można ubiegać się o dofinansowanie zadań skoncentrowanych na nieodpłatnym uczestnictwie osób o utrudnionym dostępie do narodowych zasobów dóbr kultury i instytucji kultury ze względu na niepełnosprawność i/lub bariery przestrzenne, ekonomiczne, społeczno-mentalne, kompetencyjne, prawne, w szczególności: 1. organizacji oferty kulturalnej i/lub oferty edukacji kulturalnej (stworzonej od podstaw lub będącej modyfikacją oferty dotychczasowej), dostępnej w miejscu, w którym wnioskodawca prowadzi działania i/ lub w miejscach ważnych dla kultury narodowej, 2. działań poza stałą siedzibą wnioskodawcy, uwzględniających mobilność oferty, w tym przeniesienie oferty kulturalnej i/lub oferty edukacji kulturalnej do miejsc i miejscowości pozbawionych bezpośredniego dostępu do narodowych zasobów dóbr kultury i instytucji kultury, 3. organizacji wyjazdów tematycznych mających na celu skorzystanie z oferty kulturalnej i/lub oferty edukacji kulturalnej, w tym oferty instytucji kultury (takich jak teatry, muzea, kina, biblioteki, filharmonie, miejsca ważne dla kultury narodowej), 4. kompleksowych zadań łączących wszystkie bądź wybrane spośród działań określonych w pkt. 1-3 Jaka jest kwota dofinansowania? Maksymalna kwota wnioskowanego dofinansowania wynosi: 50 000 zł dla zadań określonych w pkt. 1 i pkt. 3 powyżej, 150 000 zł dla zadań określonych w pkt. 2 i pkt. 4 powyżej. Minimalna kwota wnioskowanego dofinansowania wynosi 5 000 zł. Wnioskodawca nie może uzyskać przychodów w ramach realizacji zadania.

Źródła dotacji na działania z zakresu pożytku publicznego / Program Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Kultura Dostępna”

strona 20

Czy wymagany jest wkład własny? Tak, wymagany jest wkład własny w wysokości 10% wartości przedsięwzięcia. Jak się ubiegać? Należy złożyć ofertę w ramach konkursu organizowanego przez Narodowe Centrum Kultury. W ramach programu Kultura Dostępna w 2016 r. przewiduje się przeprowadzenie dwóch naborów wniosków, w terminach: do 30 listopada 2015 roku do 31 marca 2016 roku, przy czym w przypadku wyczerpania lub obniżenia budżetu po zakończeniu I naboru minister może odwołać II nabór wniosków o dofinansowanie w ramach programu, w przypadku pozostawienia wolnych środków lub uzyskania dodatkowych środków finansowych po zakończeniu II naboru minister może ogłosić dodatkowy nabór wniosków o dofinansowanie w ramach programu. Zanim zaczniesz przygotowywać wniosek W 2015 r. liczba złożonych wniosków to 1 202, przy czym dofinansowanie (z uwzględnieniem odwołań) otrzymało 196 wniosków, co oznacza średnią skuteczność wnioskowania na poziomie 16%. Tym samym w/w środki są w praktyce trudno dostępne (skuteczność aplikacji jest porównywalna do FIO i ASOSa). Aby zwiększyć szanse na przygotowanie wniosku, który otrzyma dofinansowanie, warto zapoznać się z podsumowaniem naboru wniosków w 2015 roku. Znajdziesz tam m. in. opis najczęściej popełniane przez wnioskodawców błędów, co pozwoli Ci się ich ustrzec.11 Warto przeczytać: 1. Program Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego 2016 Kultura Dostępna. 2. Zarządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 29 września 2015 r. w sprawie wytycznych do programów Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na rok 2016. 3. Wzorcowy wniosek dostępny na http://www.mkidn.gov.pl/pages/strona-glowna/finanse/programy-ministra/programy-mkidn-2016/kultura-dostepna.php

Podsumowanie

dostępne jest pod tym linkiem: http://www.mkidn.gov.pl/media/po2015/dokumenty/20151120_ KD_Podsumowanie_oceny_wnioskow_2015.pdf

Źródła dotacji na działania z zakresu pożytku publicznego / Program Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Kultura Dostępna”

strona 21

Podsumowanie

Dotacja z Programu Kultura Dostępna Dla kogo?

m.in. dla organizacji pozarządowych i podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, w tym spółdzielni socjalnych

Na co?

zadania dot. nieodpłatnego uczestnictwa osób o utrudnionym dostępie do narodowych zasobów dóbr i instytucji kultury

Ile?

od 50 tys. zł do 150 tys. zł w zależności od rodzaju zadania

Kto przyznaje?

Narodowe Centrum Kultury

Źródła dotacji na działania z zakresu pożytku publicznego / Program Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Kultura Dostępna”

strona 22

Zakończenie Znasz już podstawowe źródła finansowania działań w zakresie pożytku publicznego oraz uwarunkowania ich realizacji. Od czego warto zacząć? Wydaje się, że najprościej zacząć od budowania dobrych relacji z samorządem i ubiegania się o realizację zadania publicznego. Te pierwsze doświadczenia można potem wykorzystać pisząc wniosek do ogólnopolskich programów. Z drugiej strony z samorządami różnie bywa. Bywa i tak, że potrafi skutecznie zniechęcić do podejmowania jakikolwiek działań. W takiej sytuacji pozostaje współpraca z doświadczonym partnerem i wspólna realizacja zadań, przy wykorzystaniu zasobów i kompetencji poszczególnych partnerów. Niezależnie od tego, jaką drogę wybierzesz życzę Ci wytrwałości. Z własnego doświadczenia wiem, że przy ubieganiu się o środki na działania w zakresie pożytku publicznego to jeden z kluczowych czynników sukcesu. Być może nie uda Ci się zdobyć środków od razu, ale wykorzystaj każde doświadczenie, by w przyszłości przygotowywać jeszcze lepsze wnioski. Lepszego sposoby chyba jeszcze nikt nie wymyślił.

porozmawiajmyopieniadzach.org

Publikacja powstała w ramach Projektu „Porozmawiajmy o pieniądzach” sfinansowanego ze środków Funduszu Inicjatyw Obywatelskich oraz Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki.