Ken Wijn-magazine 39 by Pierre Paul Stacanov

HERFST 2023

K E N Wmagazine IJN 2022 - TOP IN BORDEAUX EN BOURGOGNE HOOGTESTAGES IN SAVOIE EN ALTO ADIGE KLASSIEKERS HAUT-BAILLY EN CLOS DES PAPES ETNA - WIJNEN MET EEN VULKANISCHE ATTITUDE

WIJNTIJDSCHRIFT VAN DE VL A AMSE WIJNGILDE V Z W

VERSCHIJNT T WEEMA AL PER JA AR

Jaargang

www.vlaamsewijngilde.be

INHOUD CHÂTEAU HAUT-BAILLY IN 25 JAARGANGEN

Jaargang 20 nr 39 Herfst 2023 Oplage 2700 exemplaren Leden van de Vlaamse Wijngilde ontvangen Ken Wijn-magazine tweemaal per jaar gratis. Niet-leden of leden die extra exemplaren willen, kunnen een abonnement nemen

CLOS DES PAPES – DE ‘BOURGOGNE’ VAN CHÂTEAUNEUFDU-PAPE

abonnement@vlaamsewijngilde.be www.vlaamsewijngilde.be

Redactieraad Pierre Paul Stacanov (hoofdredacteur) Simonne Wellekens (eindredacteur) Hugo Van Landeghem Gudrun Huvelier Jean-Pierre Tavernier Kristel Balcaen Peter Doomen Anne Siebens

Redactie Ken Wijn-magazine p/a Pierre Paul Stacanov Distelstraat 28 9000 Gent +32 475 544 765 pierrepaul@vlaamsewijngilde.be

Infoadres publiciteit Website www.vlaamsewijngilde.be

Coverfoto: Château Soutard © CIVB C. Goussard

Layout en druk Cousto

ALTO ADIGE: ELEGANT, SPANNEND EN FRIS

26 Bourgogne 2022

Genereuze opbrengst en hoogstaande kwaliteit

33 Bordeaux 2023 Topjaar ondanks klimaatextremen

SAVOIE: BERGTOPPEN EN TOPWIJNEN

Verantwoordelijke uitgever

valerie@vlaamsewijngilde.be

In de kijker

En verder …

68 84

4 7 10 14 16 18 22 24 54 58 62 72 74 80 89 90

Het eerste woord Ken Wijn-wedstrijd 2023 De Wijnronde 2023 – Côte des Bar Aula Vini 2023 – Ribera del Duero Aula Vini 2023 – Rias Baixas 30 Jaar Commanderij Osiris-Gent Wedstrijd Beste Belgische Wijn 2023 Op zoek naar de mol De invloed van bodem op de wijn - Deel 2 Etna – Wijnen met een vulkanische attitude Het eiland Krk – Diepzee- en miswijnen UKAN – Rioja Alavesa in een fles De strijd in La Livinière Terug naar de Kaap Boekreview Het laatste woord

De uitgever kan niet verantwoordelijk worden gesteld voor de inhoud van de artikels, noch voor die van de interviews, die onder de verantwoordelijkheid van de auteurs vallen. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

Nationaal Comité VOORZITTER - PRESIDENT – PRÉSIDENT Luc Dewulf luc@vlaamsewijngilde.be

HET EERSTE WOORD LUC DEWULF V o o r z i t t e r V l a am s e W ijn gil d e

ONDERVOORZITTER - VICE PRESIDENT VICE-PRÉSIDENT Wouter De Nul wouter@vlaamsewijngilde.be

ONDERVOORZITTER - VICE PRESIDENT VICE-PRÉSIDENT Simonne Wellekens simonne@vlaamsewijngilde.be

WIJNMEESTER - WINE MASTER - MAÎTRE DE VIN Peter Doomen peter@vlaamsewijngilde.be

SECRETARIS - SECRETARY - SECRÉTAIRE Gerard Vanden Abbeele gerard@vlaamsewijngilde.be

PENNINGMEESTER - TREASURER - TRÉSORIER Dirk Declercq dirk@vlaamsewijngilde.be Marc Hollemans marc@vlaamsewijngilde.be

PUBLIC RELATIONS Gracy Poppe gracy@vlaamsewijngilde.be

ADJUNCT-PUBLIC RELATIONS Valérie Heuvelmans valerie@vlaamsewijngilde.be

COMMUNICATIEVERANTWOORDELIJKE COMMUNICATION MANAGER - RESPONSABLE DE COMMUNICATION Pierre Paul Stacanov pierrepaul@vlaamsewijngilde.be

WEBMASTER Sara De Meyer sara@vlaamsewijngilde.be

EREVOORZITTER – HONORARY PRESIDENT – PRÉSIDENT D'HONNEUR Hugo Van Landeghem

Beste Gildevrienden,

den van de acteurs, alles wordt indrukwekkend beschreven. Een idee voor een boekje…

We zijn met het Nationaal Comité net teruggekeerd uit Rioja waar Peter Arijs, oud lid van het Nationaal Comité, vorig jaar benoemd werd als manager van de Rioja Wine Academy en globale projecten in de Consejo Regulador. Hij organiseerde een buitengewoon interessant programma met heel wat hoogtepunten zowel bij de klassieke wijnen in de oude riojastijl zoals het fameuze domein ‘Bodegas López de Heredia Viña Tondonia’, als de vele nieuwe wijnen van de jonge generatie, de pioniers van modernisme. Gomez Cruzado, Arizcuren, een boetiekwijnbedrijfje in het centrum van Logroño, Artuke en Villota in een industriepark, zijn enkele van de nieuwkomers in de regio. Lekkere wijnen moeten niet per se duur zijn. De meeste wijnen waren prijs/kwaliteit zeer

Het nationaal comité heeft de voorbije maanden alweer niet stilgezeten. Het voorbije gildejaar 2022-2023 werd met succes afgesloten. We zijn opnieuw met 40 commanderijen en groeien terug naar het ledenniveau van voor corona. Vele positieve reacties komen uit de verschillende commanderijen. Naast het feest van de Vlaamse Wijngilde en de masterclass Ribera del Duero, is het de laatste editie van de Wijnronde die mij ontzettend gelukkig heeft gemaakt, hoewel ik meer stress had dan normaal. Ik voelde me plots meer een reisorganisator dan een voorzitter van een wijnvereniging. In de streek van de Aube, werkelijk la France profonde, genoot ik van de tevredenheid, de positieve reacties en het enthousiasme

budgetvriendelijk. Een buitengewoon moment beleefden we bij Prof. Juan Carlos Sancha. Hij

van de meer dan honderd deelnemers die naar deze onbekende champagnestreek waren afge-

nam ons mee in zijn Hummer, de enige wagen die de hoogst gelegen wijngaarden (700m) kan bereiken. Ter plekke vertelde hij over de dyna-

zakt. We willen op dit elan verder.

miek in de wijngaarden, de druivenrassen en het terroir. In het proeflokaal op het domein

Wijnronde in 2024 vast. Op 12 en 13 mei gaan we naar Chablis, in samenwerking met de Uni-

gaf hij een korte masterclass zoals we zelden meemaakten. De mening werd gevormd. We zijn het allemaal eens: Rioja leeft als geen ander!

on des Grand Crus de Chablis. Er staan tien domeinen op het programma. Noteer dat de inschrijvingsperiode zeer kort zal zijn gezien het beperkt aantal deelnemers dat zal worden

Het is eind oktober bij het schrijven van deze

toegelaten (+/- 100). Omdat er weinig accommodatie mogelijkheden zijn, raad ik iedereen

Inmiddels ligt ook de bestemming voor de

woorden. Het is zondag en ik las net met bijzondere interesse het jaarlijkse verslag van Erwin Devriendt over zijn oogstervaringen in

aan tijdig een hotelletje te reserveren. Buiten Chablis biedt Auxerre meer mogelijkheden.

Vacqueyras. Zoals elk jaar schrijft hij een waar theaterstuk vol belevingen. Je voelt je als het ware te midden van de pluk en voelt mee met

Voor de organisatie van de ‘Aula Vini’ in het najaar mochten we rekenen op de medewerking van een paar mooie regio’s. In oktober

de protagonisten. De kelder bruist van activiteit. De oogststress is alom aanwezig. De vele verrassingen en de wisselende gemoedtoestan-

laatstleden leverde de Consejo Regulador van het Spaanse Rias Baixas, de wijnen voor een masterclass die werd gegeven door onze 'eeu-

wige vriend' van de Vlaamse Wijngilde, Germán Muñoz. Op de proeftafel in Hof te Vitseroel in Ternat waren 30 domeinen vertegenwoordigd. In november volgt een andere prestigieuze Aula Vini in hotel Serwir te Sint-Niklaas met op de proeftafel de wijnen van Pessac-Léognan in aanwezigheid van een mooi gezelschap wijnbouwers. Aansluitend is er een diner met wijnen uit andere jaargangen. Ik wil voor beide organisaties mijn teamleden Gracy Poppe en Simonne Wellekens in het bijzonder bedanken. Zij hebben hier heel wat tijd aan besteed. Hopelijk mist U dit niet! Het Feest van de Vlaamse Wijngilde komt er traditiegetrouw aan op de laatste zondag van januari in de Lozen Boer. We willen U opnieuw verrassen met een toch wel uitzonderlijk thema: namelijk ‘Hongarije’. De eerste stappen zijn alvast gezet. We hopen ook dit jaar een representatieve aanwezigheid te hebben met meerdere wijnbouwers en uitzonderlijke wijnen. Weet alvast dat De Lozen Boer maar 300 inschrijvingen toelaat. Wees dus tijdig om deze happening met stip te noteren in uw agenda en in te schrijven via uw commanderij of rechtstreeks via onze website: www.vlaamsewijngilde.be . U voelt het wellicht, wij zijn er alvast klaar voor! U toch ook? Geniet met volle teugen van dit wijnjaar!

EVENEMENTEN VLAAMSE WIJNGILDE 2023

2024

19 november 2023

28 januari 2024

Nationale proeven

Feest van de Vlaamse Wijngilde Hongarije

26 november 2023 Luc Dewulf Voorzitter

Aula Vini Pessac-Léognan

17 maart 2024 Ken Wijn-wedstrijd

Organisatie Commanderij Zele 11-12 mei 2024 Wijnronde Chablis

Raadpleeg www.vlaamsewijngilde.be voor up-to-date informatie

EEN ABONNEMENT OP KEN WIJN-MAGAZINE? Ken Wijn-magazine heeft een abonnementenservice. Het magazine ligt enkele dagen na verschijning (2x per jaar: lente en herfst) in uw bus.De kostprijs bedraagt 10 euro per nummer per exemplaar, inclusief portkosten. Betaling vooraf op de rekening van de Vlaamse Wijngilde met vermelding van uw abonnementsnummer. Enkel verzending naar een Belgisch adres. Een abonnement geldt voor een jaar (2 nummers). Interesse? Neem contact op met abonnement@vlaamsewijngilde.be en vermeld het aantal exemplaren dat u wenst te ontvangen per nummer. Vergeet niet uw postadres te vermelden. Bij inschrijving ontvangt u van ons een abonnementsnummer en het rekeningnummer van de Vlaamse Wijngilde. Leden van de Vlaamse Wijngilde hoeven zich niet te abonneren: zij krijgen het magazine via het bestuur van de eigen commanderij.

www.vlaamsewijngilde.be/ken-wijn/ken-wijn-magazine/abonnement/

KEN WIJN-WEDSTRIJD 2023

EEN MENTALE WORSTELING

PE T ER D O O M E N W ijn m e e s t e r V l a a m s e W ijn gil d e

De wedstrijd Ken Wijn van de Vlaamse Wijngilde is elk jaar weer een mentale worsteling. Zeker en vast voor de deelnemers, maar ook voor de nationaal wijnmeester die de wijnen kiest. Zijn de wijnen té gemakkelijk? Pek en veren wachten de ongelukkige! Té moeilijk? Een lynchpartij ontlopen kan misschien nog net.

PEK EN VEREN OF EEN LYNCHPARTIJ? Precies moeilijk genoeg: het is niet gemakkelijk, zeg maar moeilijk. Toch meen ik met de wedstrijd editie 2023 daar nét in geslaagd te zijn. Enkele cijfertjes. 22 ploegen namen deel. Dat is véél minder dan het historische record van 64 ploegen in 2017, maar na covid lijkt het helaas een constante. Van die 22 haalde één ploeg het maximum van de punten op praktijk (10/10). Proficiat Zele! Daarnaast beslechtten vier andere ploegen de rest van het podium met acht op tien wijnen juist: Gent, Nova Zembla, Brabo en Molenberg. Een superspannende finale volgde, en toen bleven nog Brabo en Nova Zembla over, waar Brabo het nipt won wegens een hogere score op de theorievragen.

Verwacht een kwaliteitswijn.' Net de helft van de ploegen had het hier bij het rechte eind, dus de wijn is gemakkelijk en representatief. Glas 3 ging om een merlot uit Zuid-Afrika, van het befaamde wijndomein Shannon. ChatGPT: 'Zoek naar Shannon Vineyards Merlot: in de neus pruimen, kersen en aardse tonen, maar toch fris in de mond met een elegante afdronk.' Net een derde van de ploegen herkende deze merlot. Hij krijgt het etiket 'representatief, maar moeilijk'. Immers niet de helft van de ploegen scoort hier een punt, maar het frequentste antwoord is wel het juiste.

Het podium stond dus vast, met Zele, Brabo en Nova Zembla. Maar hoe representatief waren de wijnen? Want dat is het refrein van de melodie die de wedstrijd is. Een analyse!

DE MELODIE EN CHATGPT Bij elke wijn gaf ik niet slechts de determinatieklasse, maar ook een tekstje dat ChatGPT had geschreven, gebaseerd op de gegevens van het domein en de wijn. Zou het de proevers helpen of hen net om de tuin leiden? Glas 1 bevatte een Spaanse tempranillo uit Ribera del Duero. ChatGPT: 'Zoek naar een Ribera del Duero, 2019 vintage, met lage rendementen en subtiele houtinvloeden. Vizcarra's stijl, verleidelijk en evenwichtig.' 60% van de ploegen herkende deze Spanjaard. Conclusie: representatief en gemakkelijk. Glas 2 was ook een Spaanse wijn, maar dan van de garnachadruif. ChatGPT: 'Zoek naar een Spaanse wijn, Nebla Garnacha. Let op de intense aroma's van zwart fruit, kruidige noten, vanille en rijpe pruimen.

Hans De Smet en Koen Lebegge (Commanderij Gent) in opperste concentratie.

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

De finale. Glas 4 bevatte een pinot noir, en nog wel eentje uit Argentinië. Slechts twee ploegen lieten zich om de tuin leiden. Nochtans deed ChatGPT uitschijnen dat het om een Franse wijn zou gaan: 'Zoek naar Domaine Nico Grand Mère Pinot Noir 2020. Te herkennen aan de delicate en bloemige aroma's, citroenfrisheid, elegant, rode vruchten zoals kers en aardbei, korrelige tannine en natuurlijke zuurgraad.' Maar goed, pinot noir is pinot noir. Representatief en eenvoudig dus.

meer dan de helft van de ploegen thuisgebracht, wat hem gemakkelijk en representatief maakt. Glas 8 ging om een Chileense carmenère, herkend door driekwart van de deelnemende ploegen, dus ook weer eenvoudig en representatief. ChatGPT gaf volgende proeftip mee: 'Zoek naar Chileense Santa Ema Amplus One 2020. Voornamelijk carmenère, met syrah en carignan. Kruidig, mineraal, fijne tannine en licht bittere afdronk. Gerijpt in eiken.' Representatief en gemakkelijk.

Glas 5 was een bordeaux van Castera. ChatGPT gaf deze hint: 'Zoek naar een oud, gevestigd Médocdomein met historische

Glas 9 was een gerijpte wijn uit Cahors. Volgens mij een wijn die nu nog maar net drink-

diepgang. De druiven zijn merlot en cabernet sauvignon uit 2016, Cru Bourgeois-kwaliteit.' Net iets meer dan de helft van de ploegen vond hier het juiste antwoord, dus de wijn

baar is, wat ook de reden vormt waarom we een wijn van 12 jaar oud laten deelnemen aan deze wedstrijd. Je zou verwachten dat omwille van die leeftijd de wijn eenvoudig her-

is eenvoudig te herkennen en representatief. Het verbaasde me wel dat enkele topploegen

kenbaar zou zijn, maar niets is minder waar: slechts 10 ploegen slaagden hierin.

hier de mist in gingen. Glas 6 ging om een beaujolais, geraden door

ChatGPT zegde: 'Zoek een Clos Triguedina 2011, AC Cahors. Dominant malbec met merlot en tannat, rijp in eiken. Verwacht intense

bijna elke ploeg. ChatGPT verwoordde het zo: 'Zoek naar Terroir & Talents Beaujolais 2021, sulfietvrij.

zwarte en rode fruitaroma's, pepermunt en drop met gestructureerde tannine.' Representatief (want het meest gegeven antwoord is het

Donkerpaars, delicate wijn, bloemig aroma, tonen van zwart fruit en perzikconfituur. Goed gebalanceerd, vlezig, frisse afdronk met

correcte) maar moeilijk (want niet de helft van de ploegen slaagt erin): zo heb ik ze graag!

fijn fruit.' Al bij al een degelijke proefnotitie. De wijn is dus representatief en gemakkelijk.

Glas 10 ten slotte, bevatte een wijn die door driekwart van de teams correct werd gedetermineerd als een Italiaanse barbera.

Glas 7 bevatte een Portugese wijn waarover ChatGPT het volgende kwijt wou: 'Zoek een Portugese Douro DOC, Domini, 2019. Blend

ChatGPT aan het woord: 'Zoek een Ruvei Barbera d'Alba 2020, mogelijk met 15% nebbiolo. Opvallende structuur, krachtig, evenwichtig,

van touriga nacional en tinta roriz. Afkomstig van José Maria da Fonseca, bekend om tradi-

zacht, licht zuur. Gerijpt in Slavonische eiken vaten, met delicate tannine.' Gemakkelijk en

tie en kwaliteit.' Uiteindelijk werd hij door iets

representatief.

DE THEORIE: EEN KLEINE RAMP De theorievragen spelen al enkele jaren een ondergeschikte rol, en terecht. Toch begrijp ik de frustratie van Simonne Wellekens wanneer ze de vragen overloopt en de antwoorden die mondjesmaat binnensijpelen. De vragen waren verre van gemakkelijk, maar zij scoorde op haar dooie eentje met gemak de helft van de punten, waar de meeste ploegen niet veel verder geraakten dan twee tot drie op tien. Ik breek hier nogmaals een lans om de theorie toch niet terzijde te schuiven: een goede basis maakt dat je ook sterker in je schoenen staat bij het proeven. Tegelijk wil ik me verontschuldigen voor een vraag die niet correct geformuleerd was. Mycorrhiza is geen schimmel, maar een samenlevingsvorm van schimmels en planten. Meer info op https://nl.wikipedia.org/wiki/Mycorrhiza en in ons magazine 'Ken Wijn'. Bij deze krijgen alle ploegen een punt op de betreffende vraag! Overigens een welgemeend proficiat voor het team van Brabo 1 dat de hoogste score behaalde in deze bijzonder moeilijke vragenronde! Dat gezegd zijnde: de score op theorie speelt een mindere rol en vier ploegen scoorden acht op tien (!) op de proefvragen. Zij zouden dus de finale spelen: een sudden death met witte wijnen.

DE FINALE: DE GROTEN METEN ZICH Maar liefst vier ploegen traden aan voor een zenuwslopende finale, die zou beslissen over de tweede en de derde podiumplaats. Plaats één was al weg, want één ploeg overtrof alle andere met tien op tien... ik liet ze echter nog even in onzekerheid. We startten de finale met een sauvignon blanc uit Nieuw-Zeeland. De eerste stelling ('sauvignon blanc') deed niemand wankelen, maar de tweede ('nieuwe wereld') stuurde een kwart van de deelnemers naar huis. Resultaat: nog twee commanderijen bleven over om de strijd aan te gaan voor het felbegeerde podium! De volgende wijn was een saint-véran. Hier vielen na de stellingen bijna alle deelnemers af. Wijn drie (een viognier uit het Franse zuiden) moest uitsluitsel brengen, maar beide deelnemers bleven op het juiste spoor... uiteindelijk besliste een duidelijk puntenverschil in de theorievragen over winst en verlies. Al stuurden we beide ploegen met een nagenoeg evenwaardig prijzenpakket huiswaarts. Een prijzenpakket geschonken door de Jurade van Saint-Emilion bij monde van Hugo van Landeghem, waarvoor onze uitdrukkelijke dank.

VOORUITBLIK 'KEN WIJN-WEDSTRIJD 2024' Als nationaal wijnmeester kijk ik tevreden terug op de wedstrijd van 2023. Meer ploegen was nog leuker geweest. Het feit dat enkele ploegen zich aandienden zonder inschrijving, maakte het voor de organisatie niet gemakkelijk. We zijn blij dat we hen toch hebben kunnen verwelkomen. Volgend jaar installeren we een systeem waardoor dit soort van onduidelijkheden uitsluiten.

De winnaars van Commanderij Zele.

Wat betreft de theorievragen blijf ik met een knagend gevoel achter. Ik besef ten volle dat het geen gemakkelijke vragenronde was, maar een gemiddelde score die nog niet in buurt van een 'voldoende' komt, zet me aan tot nadenken. We nemen dit op met het Nationaal Comité, zoveel is zeker. Ik meen in Simonne een bondgenoot te vinden, al moeten we nog uitklaren welke strijd we voeren en hoe we die aanpakken. De praktische proef verdient evengoed een evaluatie, of zelfs meer want belangrijker. Volgens het standaardsysteem waren twee wijnen 'representatief maar moeilijk' en acht 'representatief maar gemakkelijk'. Gelukkig konden we geen enkele kwalificeren als 'niet representatief'. Ben ik hier gelukkig mee? In zekere zin wel: ik streef naar uitsluitend

De tweede plek was voor Commanderij Brabo.

representatieve wijnen. Maar ik wil ook de moeilijkheidsgraad voldoende hoog houden. Die beide met elkaar verzoenen, is uiterst moeilijk. Als ik mezelf evalueer op dit punt is mijn conclusie de volgende. De representatiescore bedraagt 12/10, wat goed is maar niet top. De gemiddelde score van de teams op de proefvragen is 58%, wat erg hoog is maar in de buurt van wat ik betracht (50%). Eén ploeg scoort 10 op 10 en vier ploegen halen 8/10 op de praktische proef. Slechts een minderheid haalt niet de helft van de punten. Ik ben daar ergens gelukkig mee, al denk ik dat er ruimte is voor verbetering: aan mijn zijde kan de praktijkproef nét iets moeilijker, aan uw zijde mag de score op de theorievragen hoger. We doen het!

Brons voor Commanderij Nova Zembla.

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

Voorzitter Luc Dewulf in actie.

DE WIJNRONDE 2023

CÔTE DES BAR De Wijnronde 2023 deed een godverlaten maar o zo mooie streek aan: de Côte des Bar, in het uiterste zuiden van de Champagne. Lieflijke landschappen afgewisseld met desolate dorpjes, tot je plots op een wijngoed staat.

PE T ER D O O ME N W ijn m e e s t e r V l a am s e W ijn gil d e

De ontvangst is er ongedwongen, er lijkt tijd zat. Je proeft heerlijke champagnes aan prijzen die uit vervlogen tijden lijken te stammen. Er zijn echter ook toeristische trekpleisters in de Côte des Bar. Maar liefst elf domeinen bezochten we. Zoals altijd bleek het verschil groot,

Zulke verhalen hoor je graag, want het toont dat

maar wel voor iedereen anders. De ene hemelde domein A op waar de andere zijn gading vond bij domein B. Zo hoort het ook: je maakt op korte tijd kennis met een streek, maar je koopt ook enkele wijnen aan zodat je je later ervan kan

de Vlaming verknocht is aan champagne. Zeker als die prijs/kwaliteit tot de top behoort. Zo vind je er nogal wat in dit zuidelijkst gelegen cham-

vergewissen dat die wel degelijk de moeite zijn.

pagnegebied...

De Champenois zijn verzekerd van een terugkerend cliënteel. Soms in extre-

ALS EEN WERVELWIND DOOR DE CÔTE DES BAR

me mate: zo vertelde David Nicolo me het volgende. Een Vlaamse familie was op doortocht naar Zuid-Frankrijk en stopt in Arsonval om de koffers aan te vullen met champagne. Na twee weken waren ze terug... de champagne was ondertussen geconsumeerd in het hete zuiden, dus mocht die opnieuw aangevuld worden voor een koude winter in Vlaanderen!

Met deze elf domeinen (alfabetische volgorde) krijg je een goed overzicht van wat de streek te bieden heeft wat betreft champagne.

Chassenay d’Arce: een grote coöperatieve wijnmakerij die kwaliteit hoog in het vaandel voert. De champagnes zijn wat duurder dan bij de zelfstandige wijnbouwers maar wel erg interessant met onder andere een prima pinot blanc. Cottet-Dubreuil: Claire Cottet is een bezige bij maar dat belet haar niet om na te denken over de wijnen en de wijnbereiding. Zo is de recentste vintage van het jaar 2012... Zie ook het kaderstukje door Frank Van Hees over dit onbekende maar prachtige domein. Guilleminot: zelden ontmoet je champagnes die deze kwaliteit bieden voor een prijs rond de 15 euro. 100% pinot noir, helemaal Côte des Bar, maar o zo mooie producten. Na onze doortocht heeft Corinne plots twee importeurs in Vlaanderen... Guy de Forez: ik bezocht dit domein jaren geleden en was toen al verrast van de finesse en de complexiteit van de wijnen. Maar ik was echt verbluft toen ik het domein in mei opnieuw bezocht. De beide broers zijn er werkelijk in geslaagd de wijnen naar een nog hoger niveau te tillen. Niet de goedkoopste in de regio, maar het geld dubbel en dik waard. Justin Maillard: een jongeman met een droom en een kleine factor geluk, want hij kan van zijn moeder enkele hectaren wijngaard gebruiken. De ontvangstruimte is een gezellig café waar ik gerust een avondje had willen doorzakken. Aan de wijnen zal het niet gelegen hebben want elke cuvée is origineel en toont een unieke stijl. De rosé heeft op mij de diepste indruk nagelaten, al denken anderen daar anders over. Marcel Deheurles: het prototype van een 'klein boertje' maar met een fijne kwaliteit en prijzen die vele grote merken doen verbleken. Je vindt er zo vele in de champagne maar aan dit prijspunt deze kwaliteit kunnen kopen? Het is niet velen gegeven. Marcel Vézien: de andere 'Marcel' lijkt een spiegelbeeld. Ook hier tref je mooie champagnes aan voor weinig geld. Als ik op een willekeurige weekdag een flesje bubbels wil ontkurken, grijp ik dolgraag terug naar de champagnes van Vézien want ze zijn niet enkel betaalbaar maar ook hedonistisch. Nicolo et Paradis: moet ik Nicolo et Paradis nog voorstellen? Vlak bij het pretpark Nigloland en Colombey-les-Deux-Eglises, begraafplaats van Charles de Gaulle, ligt het statige Maison d'Arsonval. Er worden champagnes gemaakt in de traditie van de Aube: vaak 100% pinot noir, fruitig en fijn, maar uiterst betaalbaar. David maakt overigens ook bier en sterke drank. Remi-Massin: op het einde van de wijnronde keerde ik terug naar Remi-Massin om de Vintage 2017 te kopen. 2017 is één van de zwakste jaren ooit in Champagne, maar niet zo in het zuiden en al zeker niet bij Remi-Massin. Al hun champagnes zijn trouwens excellent: fijn als kant, zacht als fluweel, maar met een sterke onderbouw van aciditeit. Voorzeker één van de allerbeste domeinen van de Côte des Bar, met een uitgebreid gamma dat over de hele lijn kwaliteit uitstraalt. Richard Royer: deze jonge oenoloog ontdekte ik een tiental jaar geleden en ik ben hem blijven volgen. Ook vriend Erwin was onder de indruk en ik laat hem dan ook graag aan het woord. Zie kaderstuk. Richardot: dit domein kende ik nog niet goed voorafgaand aan de wijnronde maar een bezoek veranderde dat snel. We werden er prima ontvangen op een prachtige locatie, buiten, onder een deugddoend mei-zonnetje. De verschillende champagnes van het domein volgden in het proefglas en ze bleken één na één zeer mooi. Het helpt soms als je door vrienden gestuurd wordt...

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

TOERISTISCHE BEZIENSWAARDIGHEDEN Behalve prima wijndomeinen met aanvaardbare prijzen heeft de Aube nog andere troeven. Eentje daarvan zijn de toeristische trekpleisters. Enkele ideetjes voor wie graag in de streek vertoeft. Essoyes – dorp van Renoir. Het schilderachtige dorpscentrum van Essoyes maakt je meteen duidelijk waarom de Franse kunstenaar Pierre-Auguste Renoir (1841-1919) er verliefd op was. In de Rue de l’Extra is zijn atelier te bezichtigen (www.renoir-essoyes.fr - jammer genoeg geen individueel bezoek mogelijk). Je vindt zijn graf op de lokale begraafplaats (Route du Cimetière). In het centrum zijn ook leuke restaurants met terras.

Bij Richard Royer.

BRIEF AAN DE VLAAMSE WIJNGILDE Geachte verantwoordelijken van de vzw Vlaamse Wijngilde Geachte Voorzitter Geachte Wijnmeester Met dit schrijven wens ik de Vlaamse Wijngilde in eerste orde, de Voorzitter en de Wijnmeester in de tweede orde, te dagvaarden voor onderstaande feiten in het kader van de organisatie van de 8ste Wijnronde in de Côte des Bar tijdens het weekend van 13 en 14 mei 2023: 1. De organisatie was dermate leuk en was aldus verantwoordelijk voor mijn (en mijn echtgenote) langer verblijf in de regio dan eerder gepland, waardoor mijn eerder voorziene planning van zondagmiddag volledig in de mist is gegaan. 2. De organisatie was dermate perfect, waardoor ik het niet kon laten om alle verplaatsingen naar alle voorziene wijnbouwers te doen, wat uiteindelijk budgettair en facilitair niet voorzien was. 3. De organisatie wordt verantwoordelijk gesteld voor een té goede selectie van wijnbouwers, waardoor mijn echtgenote en ik niet aan de verleiding konden weerstaan om bij iedereen iets te kopen. Dit heeft geleid tot een catastrofe bij de herpositionering van de aangekochte flessen in mijn wijnkelder. 4. De organisatie is verantwoordelijk voor een kwalitatieve manipulatie van mijn echtgenote, die als fervent liefhebber van bubbels, een aanslag heeft gepleegd op het huishoudelijk budget door de aankoop van meer dan 150 flessen champagne, waardoor ik genoodzaakt ben budgetbegeleiding in te roepen bij het OCMW. Gelieve acte te willen nemen van deze feiten. De rechtbank van Commanderij Osiris-Gent zal ten gepaste tijde zijn besluiten neerleggen. Met vinologische groet, Avec les salutations vinologiques, Erwin Devriendt

Colombey-les-Deux-Eglises: dorp en monument Het betoverende dorpje Colombey-les-DeuxEglises herbergt het graf van Charles de Gaulle (1890-1970). Aan de overzijde van het plein is een restaurantje, ‘L’Interval’, waar je lekker kunt lunchen voor weinig geld. Buiten het centrum van het dorp is ook een monument aan De Gaulle gewijd, een dubbel gekruist zogenaamd Lorreins kruis. Bij het monument is ook een museum in het teken van Le Général. Je komt dit monument tegen op de weg tussen het dorp en Bar-sur-Aube. Bar-sur-Aube Het dorpscentrum van Bar-Sur-Aube geldt als één van de mooiste van de hele streek. Het herbergt vele geklasseerde gebouwen. Wie wil, kan hier even de benen strekken en enkele mooie plaatjes schieten. Troyes De historische hoofdstad van de Champagne staat bekend om zijn magnifieke centrum met tal van vakwerkhuizen met smalle steegjes die het middeleeuwse grondplan van de stad weerspiegelen. Zo is er de Ruelle des Chats: katten springen met gemak over de steeg, van het ene huis naar het andere, eenvoudigweg omdat de balken van de vakwerkhuizen zo dicht bij elkaar liggen… Troyes biedt nog meer, zoals de gotische basiliek van Saint-Urbain, de kerk van Sainte-Madeleine met haar beroemde gebeeldhouwde oksaal, en de talrijke musea waarvan enkele bekende gewijd aan moderne kunst.

Meer info: www.troyeslachampagne.com

Les Riceys Het centrum van les Riceys, het grootste champagnedorp en tevens de enige producent van de drie AOC’s van Champagne, herbergt vele bezienswaardigheden zoals kerken, kastelen, herenhuizen, wasplaatsen en ‘cadoles’: schuilhutten voor wijnbouwers, gemaakt met steen maar zonder cement.

Meer info: www.les-riceys.fr Lacs d’Orient Meer dan 5.000ha wateroppervlak, kunstmatig aangelegd maar natuurlijk ogend, brengen watervertier, wandelgeluk en vogelplezier. Bijzonder is onder andere de Moulin de Dossches, een recent gebouwde windmolen – maar volgens plan van een traditionele molen. Andere interessante bezienswaardigheden in de streek zijn het ecomuseum Brienne-La-Vieille, het Napoleonmuseum in Brienne-le-Château, en de Cristallerie Royale de Champagne in Bayel.

Meer info: www.pnr-foret-orient.fr

Geproefd DOMAINE RICHARD ROYER In Balnot-sur-Laignes mag je niet afgaan op het origineel bordje van Domaine Richard Royer. Het moderne en vernieuwde domein ligt ver op het einde van de ‘grande rue’, met zicht op de prachtige wijnhellingen en uitlopers van ‘les Riceys’, waar de pinot noir met veel goesting kan gedijen. Want inderdaad, Champagne Richard Royer behoort tot de nieuwe generatie wijnbouwers, die niet alleen in de oenologie geschoold zijn, maar ook enorm begaan zijn met de biodiversiteit van hun omgeving (geaggregeerd bij Terra Vitis). Richard Royer is dan ook een bezeten wijnbouwer die een zeker perfectisme nastreeft en daardoor zeer pure, terroir-gebonden champagnes produceert. Vanuit zijn 13ha brengt hij 9 verschillende soorten champagnes op de markt. Stuk voor stuk pareltjes in finesse en puurheid. In al zijn champagnes proef je de druif- en terroir-typiciteit, waardoor duidelijk wordt dat de ‘dosage’ hier een ondergeschikte rol speelt. De champagnes van Richard Royer vragen enige vorm van reflectie en zijn zowaar allemaal gastronomisch georiënteerd. Geen eenvoudige producten, maar één en al schoonheid in complexiteit. Twee champagnes hebben mij kippenvel bezorgd: Cuvée Originel is een 100% pinot noir (extra brut met een dosage van minder dan 4gr) waarin je letterlijk het minerale van de kalkheuvels van Balnot-sur-Laignes proeft. De strakke, droge structuur van deze wijn laat geen enkel verhemelte onverschillig, terwijl de afdronk een subtiel boeket van gele appel, peer en vanille vrijgeeft. De finale is lang en gaat zelfs over naar nuances van kruidigheid. Dit is een champagne die zelfs een prestigieuze ‘plateau de fruits de mer’ tot enige nederigheid dwingt. Cuvée Miss Suzi is een 100% chardonnay en is een kwalitatieve uitzondering van het huis en daardoor misschien ook uitzonderlijk in de Auberegio. Deze wijn is gelagerd op houten vaten sinds 2013 (de jaargangen worden aangevuld volgens het soleraprincipe). Dit resulteert in een rijke en fijne champagne met een complexe structuur. Een aroma dat balanceert tussen aangename witte bloemen en overrijpe appel en brioche. De zeer mondvullende textuur evolueert in een lange afdronk waarin de citruselementen alles opnieuw in een fris perspectief plaatsen. Een grote gastronomische champagne voor wijnliefhebbers (niet voor enthousiaste bubbelliefhebbers). Erwin Devriendt

DOMAINE COTTET-DUBREUIL : GIRLPOWER We worden hartelijk ontvangen door de dochter Claire, die de zaak van haar mama Claudie en haar man overnam, die ze op haar beurt ooit overnamen van haar mama en zo enkele generaties terug. Papa Alain geeft ons eerst een rondleiding in de eeuwenoude kelders, indrukwekkend mooi. De proeverij volgt nadien op het overdekt terras, dat paalt aan een mooie proef/ontvangstruimte binnen. De broer van Claire, Jean-Pierre, een goudsmid met werkplaats in Parijs, helpt zijn zus met het ontwerp en de esthetiek van het verhaal. Haar cuvée ‘Clair de siècle vintage’ (een cuvée bedacht door Claire) is een hemelse champagne. Hier drinkt men topkwaliteit aan een democratische prijs. Wat een prachtig huis met een prachtige ontvangst!!! Frank Van Hees:

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

AULA VINI 2023

RIBERA DEL DUERO DE RIJKDOM VAN ROOD Heel wat informatie over de Spaanse regio Ribera Del Duero vergaar je wanneer je Ken Wijn-magazine regelmatig leest. Een overzicht van de streek verscheen in nummer 31, en een proefverslag over Vega Sicilia in nummer 32. In de editie 34 schreef Peter Arijs, expert in Spaanse wijn en momenteel werkzaam in Rioja bij het Consejo Regulador, over Ribera del Duero: ‘een groot aantal bodega’s houdt nog steeds vast aan de klassieke regels maar anderen beginnen een frissere stijl te maken door vroeger te gaan oogsten, druiven van hoger gelegen percelen te gebruiken en ook tijdens de vinificatie minder extractie en hout te gebruiken. Ik zag tijdens mijn bezoek ook heel wat cementen tanks en zelfs amfora’. Cees Van Casteren, Master of Wine uit Nederland, bevestigde opnieuw de kracht van de regio in een masterclass tijdens de Aula Vini op 30 april 2023 in Hof te Vitseroel, een organisatie in samenwerking met Vinopress. Meer dan 100 deelnemers namen deel aan het event waar naast de boeiende uiteenzetting met nieuwe inzichten een degustatie volgde van tal van schitterende wijnen, door het Consejo Regulador van Ribera del Duero en lokale handelaars op de proeftafel gezet. Een denderend applaus ging naar Cees Van Casteren, Master of Wine, de hoogste internationale titel als het gaat om wijn, en auteur van het boek Proeven als een Pro waarin hij de karaatmethode lanceerde als techniek van het wijn proeven.

S IM O NNE W EL L EK EN S C o m m a n d e r ij B e l l e b e e k

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

AULA VINI 2023

RIAS BAIXAS

S IM O NNE W EL L EK EN S C o m m a n d e r ij B e l l e b e e k Fo t o's Peter Doomen

HET GOUD VAN GALICIË Op dezelfde plek, in Hof te Vitseroel, hield terroirspecialist Germán Muñoz op 22 oktober een betoog voor albariño, de druif die het wijngebied van Rias Baixas beheerst,. De regio in Galicië, het groene deel van Spanje, kreeg bekendheid als productiegebied van een van de beste witte wijnen van Spanje. Rias Baixas ligt in het uiterste noordwesten van het Iberisch Schiereiland aan de Atlantische Oceaan. Het gebied is onderverdeeld in diverse zones, allen met een specifiek terroir. Germán lichtte drie regio’s toe: Salnés, het grootste productiegebied met wijngaarden rondom de stad Cambados, O Rosal, de tweede zone gelegen in het uiterste zuidwesten rondom de stad A Guarda en aan de noordelijke oever van de rivier de Miño aan de grens met Portugal, en Condado do Tea, de derde zone tussen de grensstad Tui en Ribadavia, de streek van DO Ribeiro.

Germán Muñoz hield een gepassioneerd betoog over Rias Baixas.

De proeverij werd georganiseerd in samenwerking met het Consejo Regulador Rías Baixas. Na een boeiende uiteenzetting over de invloed van het terroir werden de verschillende stijlen aangetoond aan de hand van de wijnen van 30 domeinen. Germán Muñoz bereidt momenteel een boek voor over de streek met bijzondere aandacht voor het terroir en de invloed op de wijnen.

“EEN WIJN PROEVEN ZONDER REKENING TE HOUDEN MET ZIJN TERROIR IS ZOALS DANSEN ZONDER MUZIEK” GERMÁN MUÑOZ

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

Het huidig bestuur, dat uiteindelijk perfect de drie decennia weet te symboliseren, bestaat uit (vlnr): Robert Leune (wijnkeldermeester), Manu Lindekens (webmaster), Bart Van Canegem (voorzitter), Thierry Lefevere (penningmeester), Ingrid Verbeken (commissaris) , Erwin Devriendt (wijnmeester), Peter van Severen (secretaris) en Dominique Dequeker (commissaris).

30 JAAR COMMANDERIJ OSIRIS-GENT EEN EIGENZINNIG VERHAAL VAN WIJNPASSIES EN WIJNKARAKTERS Dat Gentenaars koppige mensen zijn en aldus de strop als symbool verdienen, is ook te merken aan het verhaal van het Gentse wijnproeversmilieu. Vanaf het begin van de opstart van de vzw Vlaamse Wijngilde in 1968 waren er Gentenaars bij betrokken en steeds zijn er Gentenaars geweest om de puntjes op de i te zetten. Geleidelijk vertroebelden de persoonlijke relaties tussen de Gentse Wijngilde en het Nationaal Comité en in de jaren 1980 werd de link tussen de Gentse Wijngilde en de Vlaamse Wijngilde voorgoed opgeblazen. De Gentse Wijngilde bleef autonoom verder bestaan.

1993 Nochtans was er behoefte aan wijnbeleving in Gent. Uiteindelijk werden in de zomer van 1993 de koppen bij elkaar gestoken om een Commanderij in Gent op te starten. Dit gebeurde in de schaduw van de kerktoren van Ekkergem, de enige kerk in Gent die tot stand kwam met de opbrengst van wijnaccijnzen – hoe symbolisch. Het initiatief werd genomen door Wilfried Lissens (toen wijnmeester van Commanderij Kust) en Erwin Devriendt (toen lid van Commanderij Land van Rhode). Een vijftiental

De stichters en trekkers van het eerste uur van Commanderij Osiris-Gent vormden ook meteen ook het eerste bestuur van 1993: Erwin Devriendt (Voorzitter); Mark De Boodt (Ondervoorzitter); Lucien De Groote (Wijnmeester); Etienne Van Steenberghe (Wijnkroniekeur); Marc Aerts (secretaris); Paul Vanhoutte (penningmeester); Patrick Vanhoubroeck (redactiesecretaris); Peter Van De Sype (commissaris)

E R W IN D E V R IEN D T B A R T VA N C A NE G EM C o m m a n d e r ij O s ir i s - G e n t

Gentenaars legde toen de basis van niet een, maar van twee nieuwe Gentse Commanderijen, aangesloten bij de Vlaamse Wijngilde: • Commanderij Osiris-Gent, opgericht in 1993 onder leiding van Erwin Devriendt (Voorzitter) & Lucien De Groote (Wijnmeester); en • Commanderij Gent, opgericht in 1994 onder leiding van Moris De Witte (Voorzitter) & Wilfried Lissens (Wijnmeester). Beide commanderijen kregen vanaf het begin een enorme boost en overschreden in een mum van tijd de grens van 100 leden. De inschatting van de grote Gentse wijnbehoefte in 1993 was aldus meer dan terecht.

Commanderij Osiris-Gent werd de 26ste commanderij van de Vlaamse Wijngilde. De degustaties vonden plaats in de Stedelijke Hotelschool in de Lange Violettestraat te Gent. Vanaf eind 2001 werden alle degustaties georganiseerd in het restaurant van Solidariteit voor het Gezin in de Tijgerstraat te Gent, en dat tot de coronapandemie in 2020. Vandaag is er een nieuw professioneel onderkomen in Vinoscoop, waar gerust degustaties voor 200 personen kunnen plaatsvinden.

DE EERSTE KWARTEEUW Het 10-jarig bestaan van Osiris is niet onopgemerkt voorbij gegaan. Dit werd gevierd met een wijnreis naar Bordeaux, een heuse wijnshow in de St-Vincent Cultuurkapel te Gent en een wijnspel voor alle leden. Na 10 jaar uitstekende werking, was het moment aangebroken om het bestuur te vernieuwen. Commanderij Osiris-Gent begon een tweede fase van zijn bestaan, onder het voorzitterschap van Luc Lybaert. In 2006 werd andermaal een nieuw bestuur geïnstalleerd en werd organisatorisch het een en ander herschikt en werd Bart Van Canegem tot voorzitter verkozen. Er werd veel vernieuwd: een nieuw logo voor de commanderij, andere locaties voor het kapittel, wijnreizen naar nieuwe bestemmingen, lessen in het wijnproeven, een nieuwe website met een andere manier van rapportage van de degustatieavonden. In 2014 wordt het 20-jarig bestaan gevierd in restaurant Horseele in de Ghelamco Arena. De werking van Commanderij Osiris wordt verder uitgebouwd en het niveau van de degustatieavonden verder verhoogd. De kapittelbanketten bleven plaatsvinden in culinaire hoogstaande locaties, met de bedoeling de combinatie tussen wijn en gerecht verder uit te diepen. 25 jaar Osiris werd georganiseerd in de unieke locatie van Sint-Augustinusklooster in het centrum van Gent, culinair ondersteund door de sterrenchef van restaurant ’t Vlasbloemeken.

Meer info: www.commanderijosiris.be

DE NAAM OSIRIS Osiris is in de loop van de geschiedenis uitgegroeid tot de belangrijkste god van de Egyptische pantheon. Aanvankelijk was hij een natuurgod. Hij belichaamde de vegetatiegeest die sterft met de oogst om herboren te worden bij de nieuwe scheuten - van het koren, de bomen en de wijnrank. Pas later werd hij aanbeden als ‘god van de doden’. Het is vanuit die hoedanigheid dat hij zijn positie van oppergod bereikte. Osiris werd geboren in Thebe, in Boven-Egypte. Bij zijn geboorte verklaarde een luide mysterieuze stem dat de ‘universele heer’ geboren was. Ondanks de vloek die Ra over hem had uitgesproken, erkende deze hem toch als de rechtmatige troonopvolger. Toen zijn vader Geb zich in de hemelen terugtrok, werd Osiris koning van Egypte en nam hij zijn zus Isis tot levensgezellin en koningin. Zijn eerste opdracht bestond erin zijn onderdanen het kannibalisme af te leren en zich toe te leggen op landbouw en vruchtenteelt. Hij leerde hen hoe ze graan en druiven moesten telen om te voorzien in hun levensonderhoud. Hij toonde hen tevens hoe ze deze basisproducten konden verwerken in de vorm van brood, bier en…wijn. Zoals zoveel goden houdt Osiris van incarnaties. Eén van zijn meest geliefde vermommingen is die van de heilige vogel Bennu: een blauwe reiger. Het werd in de eerste logo van Commanderij Osiris verwerkt. Osiris is de vergriekste woordvorm van het Egyptische ‘ousir’. Osiris kan als god vooral vergeleken worden met de Griekse wijngod Dionysos of de Latijnse variant Bacchus.

FESTIVITEITEN VAN 30 JAAR OSIRIS In 2023 hebben we over verschillende momenten ons dertig jaar bestaan gevierd, met andermaal specifieke degustaties en een bijzondere wijnreis met twee kapittels.

BANKET IN ’T AARDS PARADIJS Vijf jaar gelden lanceerden we een trilogie thema’s voor het banket: Te Land, Te Water en In de Lucht. Land en Zee passeerden reeds de revue. Covid speelde ons wat parten en voor 2023 restte nog de uitwerking van In de Lucht, met enkel wijnen uit wijngaarden op minimum 600m hoogte. Chef Lieven Lootens (’t Aards Paradijs, Merendree) nam de uitdaging aan om bij de geselecteerde wijnen gepaste gerechten te combineren (ook hier met een verwijzing naar ‘lucht’, zoals gevogelte, lam uit de Pyreneeën etc…). Het resultaat was een buitengewoon culinair-vinologisch moment met 10 uitzonderlijke wijnen en vijf creatieve gerechten. Waar de ene wijn de kracht van de gerechten wat aanvulde, kon de andere wijn op elegantie en ingetogen materie het contrast bespelen. Missie geslaagd.

30 JAAR VIEREN IN DE ZUIDELIJKE RHÔNE Het absolute hoogtepunt was de wijnreis naar de Zuidelijke Rhône in juli 2023. Onder begeleiding van ervaren gids Erwin Devriendt, brengen een 35-tal leden een intense week door met culinaire en degustatieve climaxen. Zes appellaties worden onder de loep genomen: • Vacqueyras, met Domaine d’Ouréa, Domaine Les Ondines & Clos des Freres, Le Sang des Cailloux en een verbroederingsceremonie met wijnbouwersgilde van Vacqueyras, dit bij en met de wijnen van Château du Bois d’Arlène en La Ligière. • Gigondas, met Domaine La Bouissière & Domaine Martinelle, Domaine Santa Duc, Domaine de Piéblanc en Domaine des Bosquets. Een nocturne onder de platanen van het dorpje met de keuken van restaurant L'Oustalet sluit de dag af. • Châteauneuf-du-Pape, met Domaine de Nalys (sinds kort in handen van Guigal), Domaine du Grand Veneur (inclusief lunch), Domaine Albin Jacumin en een diner met de wijnen van Domaine de Cristia én Chapelle Saint-Theodoric. • Côtes du Rhône Villages Plan de Dieu (met alle lokale wijnbouwers bij Domaine Le Grand Retour) en Roaix. Cairanne met Domaine Richaud, Domaine Galuval en ’s avonds een afsluitend diner (met de chef van Coteaux & Fourchettes) in aanwezigheid van de wijnbouwers van Domaine du Bramadou, Domaine Elodie Balme, Domaine Pique Basse, Domaine Combebelle, Vignobles des Templiers en Clos des Moures. 14 juli is in Frankrijk een uitzonderlijke dag en we sluiten de onvergetelijke week af met een ‘Repas Gastronomique’ voor 900 (!!) man onder de platanen van de hoofdstraat in Vacqueyras. De wijnen uit de appellatie ‘à volonté’ en knallende muziek en dans. Wijn is ‘partage & convivialité’, toch ?

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

WEDSTRIJD

BESTE BELGISCHE WIJN 2023

J O S É L E M A H IE U V e r e ni gin g V l a am s e S o m m e l i e r s S IM O NNE W EL L EK EN S O n d e r v o o r z i t t e r V l a a m s e W ijn gil d e Fo t o's Peter Doomen

De wedstrijd Beste Belgische Wijn staat sinds 2005 jaarlijks op de kalender van de vzw Vereniging Vlaamse Sommeliers (VVS). Deze wedstrijd heeft geen commerciële doelstellingen, wordt volledig door onbezoldigde vrijwilligers georganiseerd en beoordeelt de ingezonden wijnen onafhankelijk van sponsors of andere externe partners of organisaties. In 2023 werd de 19de editie georganiseerd. Gedurende die tijd is er veel veranderd in de wijnbouwsector. Van een kleine niche, bevolkt door prille ondernemende pioniers en voor gek verklaarde amateurs, is de Belgische wijnbouw gegroeid tot een bloeiende sector met een duidelijk toekomstperspectief. De wedstrijd is dan ook een hulde aan de inzet van de Belgische wijnbouwers en biedt hen een platform om hun wijnen te laten proeven door een professionele jury. Dit laatste zorgt voor vertrouwen bij de consument. De kwaliteit en het potentieel van de Belgische wijnbouw is vandaag duidelijk. Voor mousserende kwaliteitswijnen en stille, witte wijnen is ons terroir zeer geschikt. De rode wijnen hebben het moeilijker om de optimale rijpheid te bereiken maar de proefresultaten tonen aan dat onze wijnbouwers, door de juiste druiven te kiezen en de pas-

De organisatoren

sende wijnbouwkundige keuzes te maken ook tot uitstekende resultaten komen.

INGESTUURDE WIJNEN Op de eerste wedstrijd in 2005 werden een 40-tal wijnen geproefd. In 2021 waren het er al 202. Op 13 september 2023 waren 233 wijnen uit 63 domeinen ingeschreven. • 177 wijnen van 45 domeinen uit Vlaanderen (75%) - 56 wijnen van 18 domeinen uit Wallonië (25%) • 52% witte wijnen (120 stille witte wijnen) - 9% rosé wijnen (20 stille rosé wijnen) 14% rode wijnen (33 stille rode wijnen) 25% mousserende wijnen (45 mousserende witte wijnen (19%) en 14 mousserende rosé wijnen(6%))

De Degustatoren

Voor de samenstelling van de jury’s stuurt de organisatie een uitnodiging om deel te nemen als proever naar de leden van de Vereniging Vlaamse Sommeliers en naar een lijst met Vlaamse en Waalse sommeliers en wijnexperten. Op basis van de inschrijvingen wordt de jury samengesteld. Deelname is op vrijwillige basis. Sommeliers en wijnexperten verbonden aan een domein mogen niet deelnemen om de onafhankelijkheid te verzekeren. Het reglement wordt elk jaar herzien in overleg met de representatieve wijnbouwverenigingen vzw Belgische Wijnbouwers (BW) en asbl Vig-

In oppervlakte en productie zijn de deelnemende domeinen goed voor ongeveer 70% van het wijnbouwareaal. Niet al hun geproduceerde wijnen waren vertegenwoordigd op de wedstrijd.

DE OPKOMST VAN ROSÉWIJN De inzendingen variëren mee met het succes van het voorgaande oogstjaar maar de trend gaat duidelijk in stijgende lijn. Naast de vaste waarden in het deelnemersveld doen dit jaar 14 domeinen hun eerste intrede. Opvallend bij de inzendingen is het stijgende belang van roséwijnen. Waar het percentage mousserende en stille roséwijnen de voorgaande jaren nooit meer dan 10% bedroeg zien we nu dat dit type 15% haalt. Gezien ons klimaat blijven mousserende wijn en stille witte wijn het sterkst vertegenwoordigd.

VERSCHIL MET VOORGAANDE JAREN

nerons de Wallonie (AVW) en de Federale Overheidsdienst Economie, KMO, Middenstand & Energie” (FOD Economie).

DE RESULTATEN De weg die werd afgelegd sinds 2005, waar in het begin bijna uitsluitend witte wijnen werden ingestuurd, eerder schraal en gekenmerkt door scherpe zuren, is bijzonder verrassend voor een land zoals België. In 2023 mogen we stellen dat wat kwaliteit betreft we kunnen wedijveren met andere producerende landen. En dit zowel in mousserende en droge witte wijnen als rode wijn. Het lager alcoholgehalte is daarbij een grote troef. De toegankelijkheid wordt toegejuicht.

Om de aanzienlijke hoeveelheid wijnen binnen een kort tijd te kunnen proeven werd er dit jaar gekozen voor zeven jurypanels met plaats voor 70 sommeliers. De jury werd samengesteld uit 40 leden van de Vereniging Vlaamse Sommeliers, 20

Vaak zijn het de gevestigde waarden die boven drijven. Dit jaar zijn er enkele nieuwe domeinen die voor het eerst deelnamen aan de wedstrijd en goed scoorden. Martin Bacquaert van Ent-

sommeliers en wijnexperten uit Vlaanderen en 10 sommeliers en wijnexperten uit Wallonië. In totaal werden 14 series van elk een 17-tal wijnen geproefd. Elke sommelier proeft en beoordeelt tussen 30 en 40 wijnen. De sommeliers krijgen geen enkele informatie over de te proeven wijnen. Zoals gebruikelijk worden alle

re-deux-Monts is met vijf medailles de winnaar. De Overall Winner wordt bekendgemaakt op de Horeca Expo op zondag 19 november naar aanleiding van de uitreiking van de diploma’s aan

wijnen blind geserveerd: de stille wijnen uit een neutrale karaf, de mousserende wijnen, onherkenbaar uit een omwikkelde fles.

de domeinen met een medaille en de kristallen trofeeën aan de gouden medaillewinnaars. Het

HET BELANG VOOR DE WIJNBOUWERS

aantal hybriden of schimmeltolerante rassen bedraagt vandaag 33,50% zowel in Vlaanderen als in Wallonië.

De wedstrijd vertegenwoordigt meer dan 70% van het wijnbouwareaal. Wie wil meetellen heeft er alle belang bij om hier aanwezig te zijn. Het is een uitgelezen moment om als Belgische wijnbouwer in de media te komen en een uniek mo-

De Vereniging Vlaamse Sommeliers is er bijzonder fier op dat de wedstrijd heeft bijgedragen tot

ment om de concurrentie te peilen en de kwaliteit te meten. Als klein wijnbouwland met grote concurrentiedruk en moeilijke teeltomstandigheden is kwaliteit maken de enige mogelijkheid om het imago te versterken. Hoewel een wedstrijd

een betere bekendheid van de Belgische wijn en in het bijzonder tot het aanbod op vele wijnkaarten in Vlaanderen, Wallonië en Brussel. Wat een

slechts een momentopname is, is het een waardevolle maatstaf. Ook al behaalt de wijn geen medaille, de punten zijn een goede indicatie voor het bereikte resultaat.

weg werd afgelegd!

www.bestebelgischewijn.be/nl/bbw-resultaten-2023

DE ORGANISATIE Alles start met de uitnodiging van de Belgische wijnbouwers op de nationale feestdag. Een Belgische feestdag met Belgische wijn. Elke wijnbouwer kan een gratis account aanmaken op de website. Eenmaal in het systeem geregistreerd, krijgt iedere wijnbouwer elk jaar automatisch de uitnodiging toegestuurd.

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

OP ZOEK NAAR DE MOL COMMANDERIJ NOVA ZEMBLA VIERDE ZIJN VIJFTIENDE VERJAARDAG MET EEN BIJZONDERE PROEVERIJ. WHAT’S IN A NAME?

WOUTER DE NUL C o m m a n d e r ij N o v a Z e m b l a

Vijftien jaar geleden werd Nova Zembla erkend als 33ste commanderij van de Vlaamse Wijngilde. Nova Zembla of Nowaja Semlja betekent let-

Voor de jubileumeditie werd het principe van de blindproef aangehouden, maar zette het bestuur voor de rest alles op zijn kop. We or-

terlijk ‘nieuwe land’ en is een Russische eilandengroep in de noordelijke IJszee die als een voortzetting van de Oeral wordt beschouwd. Op het

ganiseerden een wijnavond met wijnen boven 50 euro plus één mol, die de helft kostte van de

einde van de zestiende eeuw strandden de Nederlandse zeevaarders Van Heemskerck en Barentsz op Nova Zembla, tussen de Barentszzee en de zee van Kara. Zij overwinterden hier in een houten hut tijdens hun poging

‘goedkoopste’ van de overige wijnen. De selectie van de wijnen voor deze toch wel historische avond in onze bestaansgeschiedenis was voor

de noordoostelijke doorvaart naar de Grote Oceaan te vinden. Ontdekkingsreizigers die nieuwe horizonten opzoeken… Dat leek het bestuur van ons jonge wijnclubje een uitstekend uitgangspunt om met een open vizier

mij als wijnmeester een uitdaging maar ook een waar genoegen. De wijnen werden gekarafeerd, blind geschon-

de wijnwereld te gaan ontdekken.

ken en in opperste concentratie geproefd.

KERS OP DE TAART

DE RESULTATEN

Eén van de populairste wijnavonden in de geschiedenis van Nova Zembla is onze avond met wijnen onder 12,5 euro plus één mol. De leden krijgen

De mol werd zowat overal geplaatst – op de barolo na werd elke wijn door minstens een

acht wijnen blind geserveerd en gaan aandachtig op zoek om druif en origine aan het juiste glas te koppelen. Eén van de blindgangers is de mol, een wijn die minstens het dubbele kost van de andere wijnen. Altijd een

proever als mol bestempeld. De priorat smaakte goedkoper voor 15 van de 34 proevers. Negen leden wisten de mol terecht te ontmaskeren:

spannende ontdekkingstocht, leerrijk en tegelijkertijd een les is bescheidenheid. Vaak blijkt het niet zo eenvoudig om de dure wijn te detecteren.

Sommos Premium uit Somontano. Een slaagpercentage van meer dan 25%.

DE SPELREGELS De blindproevers hadden een dubbele opdracht: - Het ontmaskeren van de mol – de wijn die de helft kostte van de wijnen boven 50 euro - Het quoteren van de wijnen naar kwaliteit.

TOP 3 VAN WAT ALS BESTE WIJN UIT DE BUS KWAM: 1. Gedeelde plaats voor Barolo Cru Parafada - Massolino (€ 85) en Sommos Premium (€ 26 = de mol) 2.Gesellmann Hochberc 100% blaufränkisch (€ 53) 3.Côte Rôtie Eminence Domaine Niero (€ 55)

Als informatie kregen de leden enkel gegevens over de gebruikte druivenrassen en de landen van oorsprong: - Elk van de acht wijnen stemde overeen met een druivenras of een assemblage: pinot noir, blaufränkisch, nebbiolo, cabernet sauvignon, tempranillo, carignan, cabernet sauvignon/ syrah/tempranillo, syrah - De wijnen waren afkomstig uit Frankrijk, Italië, Spanje, Oostenrijk en Zuid-Afrika.

Met andere woorden: de mol (de goedkoopste wijn) scoorde even goed als de duurste wijn in de selectie. Hieronder alle resultaten met telkens vermelding van de prijs, hoeveel leden dachten dat deze wijn de mol was en hoeveel hem de beste van de avond vonden.

Wijn (prijs)

Mol 2

Beste 1

0 9

8 8

Clos Cypres 2018 Priorat (€ 57)

Gesellmann Hochberc 2016 (€ 53)

3 3

7 4

1 1

5 4

Roda I Reserva 2017 – Rioja (€ 55) Barolo Parafada 2016 Massolino (€ 85) Sommos Premium 2018 Somontano (€ 26)

Cabernet sauvignon Reserve 2018 Delaire Graff (€ 60) Rémi Niero Côte Rôtie Eminence 2018 (€ 55) Leymarie-CECI Vougeot Clos du Village 2019 (€ 59)

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

Pernand-Vergelesses

H U G O VA N L A N D E G H E M C o m m a n d e r ij L an d v an W a a s

BOURGOGNE 2022

GENEREUZE OPBRENGST EN HOOGSTAANDE KWALITEIT Na de historisch lage opbrengst van 2021 als gevolg van ingrijpende vorstschade profiteerden de wijngaarden in 2022 van een gunstig klimatologisch regime. Dit resulteerde in een succesvolle jaargang zowel op vlak van kwaliteit als kwantiteit. De campagne 2022-2023, die kortelings is afgelopen,

BELOFTEVOLLE START

kende een zekere terugkeer naar de normaliteit. De royale jaargang 2022 met 1,75 miljoen hectoliter tegenover 1,5 miljoen hectoliter - het gemiddelde van de laatste vijf jaren - maakte het mogelijk om de

kig waren de knoppen nog gesloten zodat de vorstschade beperkt bleef. Midden april schoten de temperaturen omhoog. Door deze vroege lentecondities kwam de vegetatie van de wijnstok versneld

voorraden gedeeltelijk aan te vullen en/of te voldoen aan bestellingen die wachten op beschikbaarheid.

in ideale omstandigheden wat positieve perspectieven opende voor een goede opbrengst. 2022 kondigde zich dan ook aan als één van de vroegste jaargangen.

Na een eerder zachte en droge winter verschenen al de eerste groene ranken begin april. De schrik sloeg de wijnbouwers echter om het hart toen tussen 3 en 11 april een koude noorderwind de temperaturen tijdens vier nachten onder het vriespunt deed dalen. Geluk-

op gang. Het gevolg was een vroege bloei met een voorsprong van twee weken op het gemiddelde. Bovendien vond die bloei plaats in warme en droge omstandigheden en verliep ook de vruchtzetting

Domaine Bouchard Père & Fils Domaine Bouchard Père & Fils werd in 1731 door Michel Bouchard opgericht en is een van de oudste familielandgoederen in Bourgondië. In 1995 kocht Joseph Henriot, eigenaar van het gelijknamige champagnehuis, het Domaine Bouchard Père & Fils en voegde daar in 1998 nog het gereputeerde Domaine William Fèvre uit Chablis aan toe. Daarna kocht de familie Henriot in 2017 ook nog Beaux Frères in Oregon. Alle landgoederen werden gegroepeerd onder de paraplu ‘Maisons & Domaines Henriot’. Joseph bleef de geschiedenis en de stijl van het huis Bouchard getrouw tot zijn vroegtijdige dood in 2015. Zijn neef, Gilles de Larouzière Henriot, werd président en CEO van de groep. Met zijn 130ha wijngaarden, waarvan er 12 geclassificeerd zijn als grand cru en 74 als premier cru, is Bouchard de grootste eigenaar van premier- en grand cru-wijngaarden in de Côte d’Or. De wijngaarden liggen verspreid over 48km van noord naar zuid met niet minder dan 450 verschillende individuele percelen. Keldermeester en wijnmaker Frédéric Weber besteedt samen met zijn team dezelfde zorg en aandacht aan alle Bouchardwijnen, ongeacht benaming en classificatie, en met dezelfde zoektocht naar terroir-expressie en toegankelijke elegantie. In september 2022 vond er een belangrijke transactie plaats. Artémis Domaines, de wijngaardtak van Artémis, holding van de familie Pinault (ook eigenaar van Clos de Tart in Morey Saint Denis en Château Latour in Pauillac) fuseert met Maisons & Domaines Henriot. Volgens Gilles de Larouzière zal de familie Henriot 25% van het kapitaal van de nieuwe entiteit bezitten. Gilles werd benoemd tot voorzitter van de Raad van Commissarissen van de gefuseerde entiteit, die zowel de naam Artémis Domaines behoudt als de Chief Executive Officer, Frédéric Engerer (directeur op Château Latour).

RODE WIJNEN Savigny-les-Beaune Les Lavières 1er Cru

Zowel zwart fruit als een aangename frisheid in de geur. Verfijnde structuur en rondheid met een al even verfijnde tannine. Mooie wijn om de proeverij van 2022 te starten. Beaune Clos de la Mousse 1er Cru

Deze wijngaard is een monopole, 3,3ha groot, en met een diepe kleibodem. Verfijnde aroma’s met hoofdzakelijk rood fruit. Vrij krachtig in de mond met een licht zoete tint, verweven met frambozen en aardbeien. Sappige structuur en goede lengte. Beaune Grèves Vigne de l’Enfant Jésus 1er Cru

Afkomstig van een grindbodem is deze wijn een exclusiviteit van het huis. Complexe aroma’s samengesteld uit florale toetsen van rozen, vergezeld van een minerale omkadering. Een mooie en ronde aanzet die naadloos aansluit bij het middenrif met zowel diepgang als verfijning. Zeer verzorgde en gracieuze tannine. Een delicate wijn. Een van de prestigewijnen van het huis. Volnay Caillerets 1er Cru

De bovenlaag in de wijngaard bestaat uit rode aarde waaronder een dikke laag kalk. Hoofdzakelijk zwart fruit. De smaak getuigt van structuur en diepgang, een frisse kalkachtige impressie

die tot in de finale blijft aanhouden. Rijpe, stevige tannine. Wijn met groot verouderingspotentieel. Le Corton Grand Cru

Geconcentreerd maar flatterend fruit springt samen met grote frisheid uit het glas en is vergezeld van florale toetsen waaronder vooral rozen. Een prachtig evenwicht tussen kracht en elegantie zorgt voor een verfijnde diepgang die verder gaat tot in de finale en eindigt met klasserijke tannine en grote lengte. Gevrey-Chambertin Les Cazetiers 1er Cru

Dominant zwarte bessen en fijne mineralen. Geconcentreerde en krachtige onderbouw die naast zijn structuur ook elegantie vertoont. Heeft bewaarpotentieel. Echézaux Grand Cru

De wijngaard, gelegen in een vallei, bestaat uit 3 percelen. Twee percelen met een zuidelijke expositie en één naar het noorden gericht, beide met een mergelbodem. Schitterende aroma’s met complexe fruitexpressie en rozen. Een perfecte harmonie tussen kracht en ras. Nobele tannine vergezelt de lange afdronk. Bonnes-Mares Grand Cru

De bodem bestaat vooral uit een rode kleilaag met een hoog ijzergehalte. Prachtige geur met schitterende en complexe aroma’s met grote finesse en een hint van viooltjes. Enorme diepgang en variatie vergezellen het hele smaakpalet van aanzet tot finale. Frisse zuren

Frédéric Weber, talentrijke wijnmaker op Domaine Bouchard Père & Fils

geven de wijn extra glans. Heerlijke, ragfijne tannine. Grote klasse.

WITTE WIJNEN Beaune Clos SaintLandry 1er Cru

De oogst van chardonnay begon op 28 augustus, iets later dan pinot noir. Een rijpe fruitexpressie met gedroogde abrikoos en amandel. Vrij ronde structuur met goed evenwicht en behoorlijke lengte. Meursault Le Porusot 1er Cru

Hoewel nog discreet, ontwikkelt zich bij verluchten een verfijnd aromatisch palet. Heeft zowel diepgang als precisie met een goede balans en een frisse, citroenachtige finale. Goede lengte. Meursault Genevrières 1er Cru

Mooie en verfijnde aromatische ontplooiing met zowel elegantie als frisheid. Door zijn hogere ligging op een kalkbodem vertoont de smaak de minerale frisheid van een Puligny-Montrachet. Raffinement en lengte vormen de rode draad van deze heerlijke wijn. Meursault Perrières 1er Cru

Sublieme geurexpressie met hoogstaande finesse, mineraal. Enorme diepte en complexiteit stofferen het hele smaakpalet van aanzet tot finale. Een complete harmonie tussen kracht en finesse. Grote lengte en klasse. Schitterende wijn, op het niveau van een grand cru.

Corton-Charlemagne Grand Cru

De bodem is een combinatie van gele mergel en kalk. Aanvankelijk nog discreet zoals gewoonlijk in het geval van een grand cru, ontwikkelt de onderliggende finesse zich geleidelijk bij het verluchten. Fraaie rondheid en diepgang gaan gepaard met een multidimensionaal middenstuk. Densiteit en frisheid typeren deze wijn. Een lange afdronk met een ziltige toets. Chevalier-Montrachet Grand Cru

Zoals bij de Corton-Charlemagne vraagt ook deze wijn om verluchting om zijn gedistingeerd aroma van bloemen en fruit te ontwikkelen. Een ronde en romige aanzet met grote diepgang en verfijning wordt in het middenrif ondersteund door een schitterende aciditeit. Extreme elegantie en finesse typeren deze wijn, samen met een grote lengte. Montrachet Grand Cru

De wijngaard, gelegen op het midden van de helling, heeft een bodem die rijk is aan kiezel samen met kalk en klei. Zoals bij de vorige twee grand crus vraagt het enige tijd vooraleer de onderliggende finesse ontluikt maar dan ontwikkelt zich een zodanige verfijning die moeilijk onder woorden te brengen is, aangevuld met bloemige aroma’s. Romige aanzet met enorme diepgang en complexiteit. Wat een harmonie tussen kracht, distinctie en weelderigheid, een meesterwerk met een minutenlange afdronk. Grandioze wijn.

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

Clos de Vougeot

REGEN OP HET GEPASTE MOMENT

ploegen van de grond om het vasthouden van water te bevorderen. Uiteindelijk bleek de oogst van 2022 – tegen de eerdere verwachtingen in – toch niet de vroegste ooit.

De onweders tussen 21 en 25 juni konden op geen beter moment vallen want de wijnstok snakte naar vocht om zijn ontwikkeling verder te zetten. Door de zeer hoge temperaturen van juli en augustus begon de wijnstok, vooral op de

EUFORIE BIJ DE OOGST

zanderige bodems, aan waterstress te lijden. ”De grote terroirs, vaak het privilege van de grands

lage stocks terug wat op peil brengen. Of dat meteen voor de consument een meer prijsvriendelijke evolutie van de bourgognewijnen

crus, kunnen zich beter aanpassen aan droogte dan de premiers crus en de gemeente-appellaties”, aldus Frédéric Weber, wijnmaker op Do-

zal meebrengen, valt gezien de onverminderde buitenlandse vraag sterk te betwijfelen. De wijnliefhebber zal diep in zijn portemonnee moeten tasten. De gouden periode toen de bourgogneliefhebber

maine Bouchard Père & Fils. De regen van midden augustus kwam als een godsgeschenk zodat

nog grand cru wijnen aan betaalbare prijzen kon aankopen, is verleden tijd. In Bourgondië ligt de gouden periode nu in het kamp van

de door droogte vertraagde rijping zich opnieuw vlot kon verder zetten. Door de gunstige meteo, die tot in september bleef aanhouden, en geholpen door een gezonde sanitaire toestand van

de producenten .

de druiven, kon op elk perceel de ideale rijping worden afgewacht. Het kwam er wel op aan om

Al na de eerste vergisting bleken de wijnen een uitstekende balans te bezitten, zonder een overdreven hoog alcoholgehalte, met een

geen overrijpe druiven te oogsten. Zo beschikte Domaine Bouchard Père & Fils over vijf ploegen om te oogsten, goed voor 200 personen. De vol-

goede zuurgraad en aangevuld door zachte en rijpe tannine, alle elementen voor een goed verouderingspotentieel. Ook op aromatisch vlak bleken zowel chardonnay als pinot noir niet aan finesse

ledige oogst van 130ha kon in amper acht dagen worden beëindigd. Frédéric is van mening dat aangepaste werkmethoden in de wijngaard de

en frisheid te hebben ingeboet ondanks een groeiseizoen dat werd gekenmerkt door hittegolven en droogte. Sommige wijnbouwers achtten de kwaliteit van wit iets hoger dan die van rood, terwijl dat

wijnstokken hebben geholpen om dit jaar beter met de hitte om te gaan. Zo helpt volgens Frédéric de biodynamische aanpak en het lichter

bij anderen eerder omgekeerd was. Dit bewijst dat in 2022 het kwaliteitsverschil tussen witte en rode wijnen miniem is, en eerder een kwestie is van persoonlijke voorkeur van de wijnbouwer.

Na jaren met lage tot ultra lage opbrengsten was de genereuze oogst van 2022 voor de producenten een ware verademing die de

KWALITEIT ZOWEL IN WIT ALS ROOD

Domaine Faiveley in Nuits Saint-Georges Domaine Faiveley is samen met Maison Bouchard Père & Fils een van oudste en grootste familiedomeinen in Bourgondië. Het was Peter Faiveley die in 1825 met de aankoop van enkele hectare wijngaard het domein oprichtte. In de loop der jaren is door de ondernemingsgeest van de verschillende generaties het wijngaardoppervlak enorm toegenomen. Vandaag produceert men er niet minder dan 52 verschillende wijnen. Dit geweldige gamma is afkomstig van zowel de Côte Chalonnaise, de Côte de Beaune als de Côte de Nuits. Met Erwan Faiveley, aan het hoofd van het domein, is men aan de 7de generatie toe. In 2014 voegde zijn zus Eve zich bij hem. Ze vormen een ambitieus en gepassioneerd team dat het werk van hun voorgangers wil voortzetten om op die manier dit prachtige wijnen architecturale erfgoed aan de toekomstige generaties door te geven.

Jérôme Flous, technisch directeur en wijnmaker (l) en Erwan Faiveley, eigenaar van Domaine Faiveley

RODE WIJNEN

Chambolle-Musigny Les Charmes 1er Cru

Clos de Vougeot Grand Cru

Volnay Frémiets 1er Cru

Aroma’s van frambozen en bloemige toetsen met vooral viooltjes. Een zijdeachtige textuur vult de smaak met charme en diepgang, zeer precies en verfijnd met al even zijdeachtige tannine. De vrouwelijke charme van een chambolle-musigny in al zijn gedaanten.

Finesserijke aroma’s met vooral frambozen en opnieuw die verleidelijke zoete hint. De aanzet is rond en krachtig maar vertoont tevens diepte en complexiteit. Kracht en finesse doorweven de hele textuur van aanzet tot finale. Breed uitgestreken afdronk.

Heerlijke aroma’s met zalvend fruit, elegant. Ronde en zachte structuur met een zeer fijn evenwicht. Een heerlijke wijn met de zachte charme van een volnay.

Gevrey-Chambertin Lavaux Saint-Jacques 1er Cru

Latricières-Chambertin Grand Cru

Mercurey La Framboiserie Monopole

Zuiver fruit met kers en aardbei, elegante structuur en rijpe tannine. Een aangename wijn.

Toont naast het rijpe fruit ook een opvallend mineraal karakter. Een vrij compacte smaak met een opvallende kracht voor een beaune, met aansluitende stevige maar rijpe tannine. Heeft verouderingspotentieel.

Aanvankelijk heel discreet in de neus, bij verluchten ontwikkelen zich donkere kers en minerale toetsen. Toont meer diepgang in de smaak, vrij strak doch met voldoende complexiteit. Een wijn die tijd vraagt maar met potentieel. De wijn lijkt op een combinatie van een wijn uit Nuits-Saint-Georges en een uit Chambolle-Musigny.

Nuits-Saint-Georges Les Damodes 1er Cru

Gevrey-Chambertin Les Cazetiers 1er Cru

Afkomstig van de helling op 200m hoogte. Het rijpe fruit wordt aangevuld en verrijkt door een fijne kruidigheid. Gestructureerde en krachtige onderbouw met een geslaagd evenwicht. Stevige tanninestructuur.

De oostelijke gerichte oriëntatie zorgde ervoor dat pinot vier dagen vóór Lavaux Saint-Jacques werd geoogst. Druiven zijn afkomstig uit een vallei die met koude wind wordt gevuld. Munt vooral uit door zwart fruit en nuances met meer dimensie en rijpheid. Zeer knappe structuur, geconcentreerd en tegelijkertijd verfijnd, verfrissende aciditeit en een lange afdronk. Knappe wijn.

Beaune Clos de l’Ecu 1er Cru

Nuits-Saint-Georges Aux Chaignots 1er Cru

Afkomstig van een bodem met een hoog gehalte aan grind en wijnstokken van 50 jaar oud. Hier werden 20% hele clusters (niet ontsteelde trossen) in de vinificatie gebruikt. Een wijn met een grotere finesse en diepgang dan Les Damodes. Opvallende frisse aciditeit doorweeft de wijn en zorgt voor een mooie textuur, eindigt met ingebouwde, verfijnde tannine.

Echezaux En Orveaux Grand Cru

Zeer aromatisch met hoogstaande finesse en lichte zoetheid van perfect rijp fruit. Tegelijk een fijne kruidigheid die bijdraagt tot complexiteit. Zeer mooie en rijke textuur en lange finale.

Schittert in de neus door diep rood fruit, intensiteit en complexiteit. Een minerale textuur die naast verfijnd en zuiver ook geschakeerd en complex overkomt. Zonder twijfel het niveau van grand cru. Mazis-Chambertin Grand Cru

Gelegen op een hoogte van 500m op dezelfde helling als de Chambertin-wijngaard, met een zuidoost oriëntatie. Finesserijke aroma’s met overwegend framboos en aardbei, aangevuld met florale tonen van vooral rozen. Een delicate wijn met een krachtige rijkdom en precisie. Fijne zuren en uitgebalanceerde structuur, een vleugje hazelnoot en zoete kruiden. Eindigt met een ellenlange afdronk en schitterende tannine. Grote wijn. Chambertin-Clos de Bèze Grand Cru

De 15ha grote wijngaard ligt ten noorden van de Chambertin-wijngaard, op dezelfde helling met een zuidoost oriëntatie. De bodem bestaat uit keien, kalk en een hoge portie klei. Wanneer men denkt met Mazis-Chambertin de top te hebben bereikt, wordt hij toch nog door deze Clos de Bèze met een banddikte geklopt, om het in wielertermen uit te drukken! Ongelooflijk schitterend aroma met

een combinatie van frambozen en verse aardbeien. De finesse springt zo uit het glas. Een volle krachtige smaak met veel intensiteit en diepgang, gesteund door een merkbare aciditeit die de wijn optilt tot een perfecte balans. De ragfijne tannine is zowel nobel als verfijnd. Behoort tot de top van 2022.

WITTE WIJNEN Bienvenues-BâtardMontrachet Grand Cru

Hoewel nog vrij discreet levert het verluchten de klasse van een rijpe en genuanceerde chardonnay, rijp en toch verfijnd. De smaak is rond en vol met een romige tint die gecounterd wordt door een levendige aciditeit. Het hout is prachtig verweven. Heerlijk lange afdronk die blijft nazinderen. Bâtard-Montrachet Grand Cru

Schitterende aroma’s met veel diepte en finesse, gekoppeld aan fraaie minerale elementen. Een krachtige, volle wijn die zich met een multidimensionaal middenstuk en - geholpen door frisse zuren - zonder hapering tot in de lange finale doortrekt. Kracht en elegantie in harmonie. Grandioze wijn. Corton-Charlemagne Grand Cru

Heerlijke, frisse aromatische expressie met minerale ondertoon en kalkimpressies. De smaak munt uit door zijn minerale verfijnde onderbouw die tegelijk kracht en diepgang uitstraalt. Complex en finesserijk. Zeer lange finale. Grand Cru niveau.

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

Domaine Pavelot in Pernand-Vergelesses Luc Pavelot vormt samen met zijn zus Lise de zevende generatie op het domein dat 15ha wijngaarden omvat. Ze zijn beiden fervente voorstanders van biologische en biodynamische wijnbouw: een keuze voor gezondheid, evenwicht en duurzaamheid voor mens en plant. Afhankelijk van het type jaargang wordt de methode van werken aangepast. Sowieso verloopt de vinificatie met inheemse gisten, zonder misbruik van technologie of oenologische input. Het gebruik van zwavel wordt tot een minimum beperkt. Luc is een voorstander van het gebruik van hele clusters. De hoeveelheid clusters varieert van 30 tot 50% naargelang de jaargang. ”De stengels vormen een belangrijke rol als thermische buffer bij het begin van de alcoholische gisting waardoor deze regelmatiger verloopt. Bovendien gebeurt de extractie van tannine zachter en is de wijn vlugger stabiel”, aldus Luc Pavelot.

RODE WIJNEN Bourgogne Passe-tout-grains

Kleur van grenadine, uitnodigend fris rood fruit. Goede vulling met flatterend fruit zonder complex te zijn. Geschikte instapwijn voor de jeugdige wijnliefhebber. Aloxe-Corton

Het perceel is gelegen op het grondgebied van Pernand-Vergelesses. Rode bessen, kersen en een hint van noten. Soepele en ronde smaak met een licht zoet accent. Zonder dat het om een grote wijn gaat, toch een aangename pinot noir-wijn. Pernand-Vergelesses

Zwarte kers, aangevuld met een dosis fijne kruiden. Vrij krachtige onderbouw met enigszins wat rustiek karakter. Mist wat charme. Kan verdere vatlagering hierbij helpen? Pernand-Vergelesses Les Fichots 1er Cru

Deels lagering in vaten van 500 liter en deels in vaten van 228 liter. Bij verluchten ontwikkelt zich donker fruit van vooral zwarte kers. Krachtige maar evenwichtige onderbouw met goede zuurgraad. De tannine is duidelijk aanwezig maar rijp en versmolten. Pernand-Vergelesses Les Vergelesses 1er Cru

Afkomstig van een bodem met een mix van keien en kalk. Toont onmiddellijk zijn kwaliteiten door pure fruitexpressie. In de mond heeft de wijn nog opvallend veel koolstofdioxide wat een zekere agressiviteit veroorzaakt en daarna een strakke finale. Oversteken van de wijn naar een ander vat kan dat euvel (verwijdering van koolstofdioxide) oplossen. Pernand-Vergelesses Ile des Vergelesses 1er Cru

Deze wijn gist met 20% hele clusters. Heerlijke geur van meer zwart dan rood fruit, verwijzend naar perfect rijpe druiven, finesse. Krachtig maar met een verfijnde structuur die diepgang en karakter vertoont. Prachtige frisheid die versterkt wordt door de fijne zuren. Stevige maar

volkomen rijpe tannine. Zonder meer de beste 1er Cru van Luc Pavelot.

ling en diepgang met een evenwichtige structuur, afdronk met citroen en een vleugje hout.

Corton Grand Cru

Mooie flatterende neus met charme maar die toch ietwat de diepgang van een grand cru mist. Hiervoor zijn de jonge stokken van de nieuwe aanplant ongetwijfeld verantwoordelijk. De aanzet is rond en smakelijk met voldoende zuiver fruit. De wijn straalt een zekere zachtheid uit en vertoont een goede balans en fraîcheur. De tannine is in de finale duidelijk aanwezig alsmede de invloed van het nieuw hout (60%).

WITTE WIJNEN Pernand-Vergelesses

75% van de wijn krijgt vatlagering, 25% cuve. Rijp geel, ietwat exotisch fruit met opvallende frisheid. Goede vulling en rondheid worden door frisse zuren levendig gehouden. Lichte, niet storende bittertoets in de finale. Pernand-Vergelesses En Caradeux 1er Cru

Zuiver en fris fruit met meer diepgang dan de gemeente-appellatie. Goede vul-

Meer verfijning in de neus dan de gemeente-appellatie. De aanzet is vrij stevig maar voldoende door fruit ondersteund. Krachtige maar gebonden tannine.

Pernand-Vergelesses En Caradeux 1er Cru

Chevalier-Montrachet

Meursault Perrères

Pernand-Vergelesses Les Frétilles 1er Cru

Uitstekende frisse fruitaroma’s die worden versterkt door minerale accenten, perzik en exotisch fruit. Evenwichtige en sappige textuur met goede diepgang. Droge finale met een toets van bittere amandel. Zeer mooie premier cru. Corton-Charlemagne Grand Cru

Fraaie aromatische ontplooiing met kalkimpressies, amandel, perzik en overweldigende frisheid, aangevuld met een volledig ingewerkte houttoets. Volle en krachtige aanzet die overgaat in een complexe onderbouw met schakering en diepgang en vergezeld wordt door aromatische persistentie. Lange finale met weerkerende kalkimpressies en minerale elementen en een ziltige toets. Lange afdronk.

Domaine Michel Juillot in Mercurey Domaine Michel Juillot is een familiedomein van 31ha, voor het grootste deel gelegen in de Côte Chalonnaise, een kleiner deel in de Côte de Beaune. Het domein werd in 1928 in Mercurey opgericht en bestaat nu uit 21ha pinot noir en 10ha chardonnay. De totale productie bedraagt gemiddeld 180.000 flessen waarvan de helft premier cru en grand cru. De helft van de productie gaat naar export. Het landgoed heeft een groot respect voor het milieu zonder dat het daarom het label bio of biodynamisch claimt. Laurent Juillot is de huidige eigenaar en wijnmaker. Hij heeft ervaring opgedaan in verschillende wijnhuizen in het buitenland. Hij geeft de voorkeur aan het gebruik van inheemse gisten van elk perceel en probeert zoveel mogelijk met gravitatie te werken om het volledige fruitpotentieel van de druif te exploiteren.

RODE WIJNEN Bourgogne rouge

Een gemakkelijk te drinken wijn die aangenaam overkomt door zijn rode bessenfruit. Evenwichtig en correct. Het is altijd belangrijk dat de eerste wijn van het domein een positieve indruk nalaat. Mercurey

Het fruit heeft meer dimensie, vooral kersen samen met een lichte kruidigheid. Een aangename textuur die met rijp fruit wordt ondersteund, evenwichtig en voldoende diepte, eindigend met een behoorlijke lengte en een kruidige toets. Mercurey Les Vignes de Maillonge

Voor deze wijngaard is bij de INAO een dossier ingediend met de vraag voor classificatie als premier cru. De wijn heeft een profiel met meer spanning en iets meer complexiteit dan de gemeente-appellatie. Het kwaliteitsniveau van het fruit is hoger. Goede structuur en frisse zuren zorgen voor meer dimensie en spanning. Mercurey Clos Tonnerre 1er Cru

Fris en geconcentreerd rood fruit met voldoende diepgang. Ronde aanzet en prima voortzettend op basis van een uitstekende balans. Charmante, mooi verweven tannine. Mercurey Les Combins 1er Cru

Frambozen en aardbei vormen de aroma’s samen met een kruidige toets. Een zachte textuur met fris-fruitige nuances en voldoende spanning. De tannine is duidelijk aanwezig en voldoende rijp om bij verdere lagering te versmelten.

Mercurey Les Champs Martins 1er Cru

Geconcentreerd fruit met een mix van florale toetsen en kruiden. Een volle, fruitige aanzet die verder loopt in een gestoffeerd middenstuk, heeft zowel breedte als diepgang. De kruidige finale heeft een mooie lengte. Mercurey Clos des Barraults 1er Cru

Geconcentreerd en rijp fruit met nog meer complexiteit dan bij vorige wijnen. De meer kalkrijke bodem levert meer minerale indrukken en finesse. Fraaie, door fruit omgeven aanzet die ook verder het middenstuk stoffeert. Knap evenwicht. Een wijn met densiteit en kracht die eveneens een fijnzinnige textuur behoudt. Mercurey Clos du Roy 1er Cru

De aroma’s etaleren zowel finesse als diepgang zonder daarbij explosief te zijn. Verfijnde aanzet met soepele en aangename ietwat zijdeachtige textuur, uitstekende balans die verder uitmondt in een lange finesserijke finale. Uiteindelijk haalt de finesse het op de kracht. Knappe wijn, de beste rode premier cru.

WITTE WIJNEN Bourgogne blanc

Fruitige en aangename chardonnaywijn, zonder pretentie maar heel correct. Rully Les Thivaux

Exotisch fruit met een frisse toets. Goede balans en breedte met een minerale toets. Duidelijk beter dan de 2021. Mercurey

Fris fruitig aroma waarbij abrikoos en perzik domineren. Evenwichtige onderbouw met sappig fruit en een droge finale. Mercurey Les Vignes de Maillonge

Geurt fris en fruitig met aansluitend ook amandel en noten. Vrij discreet maar toch verfijnd. Over het hele smaakpalet heerst het frisse fruit, sappige textuur en frisse finale met goede lengte. Mercurey Champs Martins 1er Cru

Bijna een kopie van vorige wijn in de neus. De smaak is echter meer geconcentreerd en toont meer breedte en nuance, uitstekende balans, lange en droge finale met gedroogde abrikoos in de afdronk.

Corton les Perrières Grand Cru

De verse aroma’s van een fruitkorf springen uit het glas. Verfijnde structuur met finesse en raffinement, soepel en toch met goede diepgang, frisse zuren zorgen naast de kracht voor een uitstekende balans. Een lang uitgestreken finale met een subtiele kruidigheid.

Domaine Michel Juillot

Mercurey Clos des Barrault 1er Cru

Manifesteert in de neus dadelijk de klasse van zijn premier cru-terroir, hoewel de wijnstokken nog maar amper vijf jaar oud zijn. Heeft spanning en rondheid, maar de kwaliteit zal ongetwijfeld groeien in symbiose met de leeftijd van de stokken. Mercurey En Sazenay 1er Cru

Deze wijn toont een gelijkaardige structuur als Les Vignes de Maillonge maar is rechtlijniger en mist wat rondheid en diepgang. Corton-Charlemagne Grand Cru

Een klasserijk aromatisch hoogstandje met finesse en raffinement, vergezeld van amandel, kalkimpressies en een subtiele kruidigheid. Start in de mond met volume en kracht, omgeven door massa’s fruit. Grote diepgang gekoppeld aan breedte en spanning die worden versterkt door schitterende zuren. Enorme lengte waarin de verfijning opnieuw wordt ondersteund door de kalkimpressies en een ziltige toets. Grote wijn.

BORDEAUX 2022 TOPJAAR ONDANKS KLIMAATEXTREMEN

H U G O VA N L A N D E G H E M C o m m an d e r ij L an d v an W a a s

De primeurcampagne is het jaarlijks weerkerend hoogtepunt van het zakenleven in de Gironde. Tegen eind april hebben de kastelen hun assemblages uitgevoerd en zijn hun monsters van de laatste jaargang klaar om te worden geproefd. Bordeaux verwacht na twee heel moeilijke jaren opnieuw een grote toeloop. Journalisten, wijncritici en wijnhandelaars van over heel de wereld dalen dan naar Bordeaux af, op dat moment het Mekka van de wijnwereld.

EEN KOUDE START Alleen al door zijn klimatologie is geen enkel wijnjaar identiek. De winter van 2022 was bijzonder droog (35 procent minder water) en kende een milde temperatuur (2,2 graden boven de seizoennorm) waardoor de knopbreuk al op het einde van de maand maart plaatsvond. In vergelijking met 30 jaar geleden is dat twee tot drie weken vroeger, met mogelijks nefaste gevolgen. Zo werden de jeugdige blaadjes tussen 2 en 5 april door nachtvorst getroffen, vooral toen de temperatuur in de nacht van 2 op 3 april tot -7°C daalde. Was de vorstschade niet zo groot dan die van 2017 en ook kleiner dan die van 2021, toch werden vorstgevoelige zones ernstig geteisterd. Het bleef echter niet bij die ene tegenslag, want op 20 juni kreeg vooral het noorden van de Médoc met onweder en zware hagel te maken, maar ook de rechteroever bleef niet gespaard. Zo werd een deel van Fronsac getroffen, maar het was vooral Blaye Côtes de Bordeaux dat één zesde van zijn druiven verloor.

EXTREEM DROGE EN WARME ZOMER Aanhoudende droogte (150mm minder regen in de zomer tegenover het gemiddelde van de afgelopen tien jaar) en hoge temperaturen met verschillende hittegolven van 40°C brachten in juli en augustus vooral de jonge druivelaars in de problemen, maar ook de planten op sterk drainerende terroirs kregen het soms lastig. Daarom gaf het INAO voor het eerst in de geschiedenis van Bordeaux de toelating om onder strikte voorwaarden te irrigeren in Pomerol, Saint-Emilion en Pessac-Léognan. Slechts sporadisch werd op die maatregel beroep gedaan – vaak door het ontbreken van een adequaat irrigatiesysteem in de wijngaard - en bleef de toepassing hier en daar beperkt tot de irrigatie van de jonge wijnstokken. Gelukkig gaf de mirakelregen van midden augustus de druivenranken een nieuwe adem en werden ze parallel nog gestimuleerd door een afwisseling van warme dagen en koele nachten.

KLEINE BESSEN Door droogte en waterstress waren de bessen klein. Ze wogen 15 tot 30 procent minder dan vorig jaar, hadden een dikke schil en minder sap. Daardoor hadden de druiven een hoog gehalte aan suikers, kleurstoffen (anthocyanen) en tannine. Als de wijnbouwer bovendien voldoende geduld opbracht tot de pitten van de druif bruin waren en een geroosterde hazelnootsmaak hadden, dan leken alle elementen voorhanden om

De regenval in Bordeaux tijdens de zomer van 2022

geweldige wijnen te produceren.

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

De gloednieuwe kelder van Lynch-Bages

INTENSIEF WIJNGAARDBEHEER De opwarming van het klimaat dwingt de wijnbouwer tot meer flexibiliteit en aangepaste werkmethoden in de wijngaard. Met het inbrengen van organisch materiaal verbetert het microbiologisch leven in de bodem, wordt het vocht beter vast gehouden en versterkt dit de wortelvorming van de wijnstok. Groen- of grasbedekking tussen de rijen remt de verdamping af en houdt de grond fris. Een aangepast beheer van het bladerdak schermt de druiven beter af van de brandende zon.

heeft na een opeenvolging van droge jaren geleerd om zich met zijn eigen verdedigingsmechanisme, en in samenwerking met de intelligente hulp van de wijnbouwer, tegen deze

van 2022 van hoge kwaliteit zijn. Maar ook Sauternes en Barsac haalden na een moeilijk 2021, met zijn piepkleine opbrengst, opgelucht adem. Zij die voldoende geduld

droogte en hitte te wapenen. De toekomstperspectieven van merlot en de cabernets zijn in

oefenden om de late botrytis af te wachten, produceerden een prachtige jaargang, en wer-

Bordeaux dus nog niet gekortwiekt.

den rijkelijk beloond met zowel kwaliteit als kwantiteit.

WITTE WIJNEN In de Graves en Pessac-Léognan werd de eerste snoeischaar al op 16 augustus bovengehaald, de vroegste oogst ooit. De gunstige

ZACHTE MACERATIE Begin september werd op de vroegst rijpende terroirs de eerste merlot geoogst. De startda-

Door de hoogte van de wijnstok te verlagen, vermindert niet alleen de verdamping via

weersomstandigheden lieten toe om elk perceel op optimale rijpheid te oogsten. Tegen

tum van de oogst is een individuele keuze van elke wijnmaker, hierbij eventueel geadviseerd

het blad maar tegelijk ook de suikerproductie van de plant. Al die maatregelen zijn erop gericht om de plant beter te wapenen tegen de

het einde van augustus vulden sauvignon blanc en sémillon de cuves en voorspelden ze onmiddellijk grote kwaliteit. Alhoewel hete,

door zijn oenoloog of consultant. Niet altijd een gemakkelijk keuze, want in zeer warme jaren heeft men vaak het fenomeen dat de fy-

toenemende droogte van het laatste decennium. Dat het verbeterde wijngaardbeheer zijn vruchten heeft afgeworpen, getuigden de nog

droge zomers niet per se het ideale scenario zijn voor grote witte wijnen, zorgden de duidelijke dag/nacht amplitude en de regens van

siologische rijpheid (optimaal suikergehalte met behoud van zuren) vlugger plaatsvindt dan de fenolische rijpheid (rijpheid van de

fris groene wijngaarden in september 2022, en dat ondanks de zeer droge en hete zomer. Het valt niet meer te loochenen: de wijnstok

juni voor het behoud van een goede zuurgraad, de onontbeerlijke ruggengraat van witte wijn. Vandaar dat ook de witte wijnen

tannine en kleurstoffen). Vakmanschap en ervaring, opgedaan tijdens de afgelopen warme jaargangen, waren bij de oogst nodig om

Château Cheval Blanc de gepaste harmonie tussen deze twee stadia

ontwikkelt vaak een fijne zoete impressie die

zen naar het historische wijnjaar 1947 en de

van rijping te vinden. Het was nadien belangrijk om een minimalistische vinificatie met

vergezeld gaat van een krachtige en volle onderbouw. De frisse fruitigheid dekt volkomen

kassa al horen rinkelen bij zoveel lof. Wat 2022 zo bijzonder maakt is de uitzonderlijke

een zachte maar lange maceratie bij relatief lage temperatuur van 28°C uit te voeren om zo de harmonie te bestendigen en de wijn de

het hoge alcoholgehalte dat op de rechteroever vaak met 15 volumeprocent flirt en 13,5 tot 14,2 haalt op de linkeroever. Opvallend is

constitutie van zijn wijnen. Het zonovergoten en droge jaar leverde wijnen op met veel alcohol, een bijzonder hoog tanninegehalte

juiste balans te bezorgen. Doordat de rijpe en overvloedige tannine zo vlot in de most over-

de lange finale die zijn stevig tanninegehalte met een aromatische diepte weet te omhullen

en een lage zuurgraad. Normaal verwacht men met deze samenstelling rijke en opu-

ging, verkoos men veelal om minder remontages uit te voeren terwijl anderen eerder opteerden voor pigeage of infusie - een zachtere extractietechniek door onderdompelen van

zodat die structurerend maar vrijwel nooit streng of drogend over komt. In droge jaren zijn de klei- en kalkbodems (rechteroever) met hun sterker waterbindend

lente wijnen die eerder zwaar en ietwat vermoeiend kunnen overkomen. Niks is minder waar. Het overgrote deel van de wijnen ademt een onweerstaanbare frisheid en smakelij-

de schillenkoek.

vermogen in het voordeel ten opzichte van de warme kiezel- en zandbodems (linkeroever).

ke charme, gekoppeld aan een onverwachte elegantie waarvoor zelfs de meest ervaren

Dit weerspiegelt zich meestal in de zuurgraad of de pH van de wijnen die tussen de beide oevers verschilt.

wijnmakers wel een mening maar uiteindelijk geen precieze verklaring kunnen vinden. Een analytische ontleding hoeft ook niet voor de

merk en dat was in 2022 zowel bij de wijnen van de linker- als de rechteroever, en dit ongeacht hun terroir of oogstdatum, aanwezig.

CONCLUSIE

consument, als de waarheid (lees: de kwaliteit) maar in het glas zit, en dat is in 2022 ongetwijfeld het geval.

De smaakaanzet is zijdeachtig, zacht en vertoont een zekere molligheid. Het middenstuk

Bordeaux behoort zal niemand tegenspreken. Zeker de wijnbouwers niet die graag verwij-

RODE WIJNEN Dominant zwart fruit is voor de rode druivenrassen van Bordeaux een sterk kwaliteitsken-

Dat 2022 tot het kransje van de topjaren in

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

Geproefd PAUILLAC 19,5 Lafite Rothschild

Intense kleur. Aanvankelijk vrij discreet maar duidelijk met een pak sluimerende onderliggende finesse, grafiet, wilde vruchten en cassis springen na een tijdje uit het glas. Een hemels frisse aanzet gedomineerd door een perfect rijpe cabernet sauvignon gaat over in spanning en diepgang. Een perfect uitgebalanceerd middenstuk gaat naadloos over in een finale met rassige tannine, getekend door frisheid en een subtiele kruidigheid. Grote lengte met een lang na hangende minerale indruk. Grootse wijn. 94% cabernet sauvignon, 5% merlot en 1% petit verdot. 19,0 Pichon Longueville Comtesse de Lalande

Zeer intense kleur. Bosbessen en cassis stofferen de aroma’s samen met zoethout en grafiet. Mateloze klasse puilt uit het glas en wordt versterkt door mooie mineralen. Knappe aanzet met verkwikkende levendigheid en nuances. Het middenstuk is opgebouwd met spanning en diepgang en toont naast breedte en concentratie ook veel reliëf. De ragfijne tannine is een toonbeeld van finesse en ras. Lang uitdijende finale met delicate tannine. De beste Pichon Lalande sinds Nicolas Glumineau in 2013 hier de wijn maakt. 19,0 Mouton Rothschild

Romige en op patisserie lijkende aroma’s, gemengd met vers fruit en noties van grafiet, delicaat en verfijnd. Wat een heerlijke start in de mond met massa’s fruit en een zijdeachtige textuur. Spanning en diepte vergezellen het middenrif van de wijn en zetten zich om in een finale met ragfijne en zuivere tannine. Een grote wijn die getuigt van precisie en verfijning waarnaar Mouton Rothschild de laatste jaren is geëvolueerd. 92% cabernet sauvignon en 8% merlot. 19,0 Pontet-Canet

Een weelderige fruitkolf met voornamelijk donker fruit, bramen en cassis, met tonen van zoete patisserie. Een enorme intensiteit en verfijning met massa’s fruit en diepgang vullen de smaak. Zowel stevig en fris met een monumentale diepgang die nauwelijks valt te beschrijven. Sappig en romig met een

enorme energie als basis van een formidabel evenwicht. Grote lengte die wordt gedragen door een impressionante en geschakeerde tanninestructuur. De beste Pontet-Canet ooit! 57% cabernet sauvignon, 35% merlot, 4% cabernet franc en 4% petit verdot. 50% nieuw hout, 35% amforen en 15% hout van 1 jaar. 19,0 Pichon Baron

Fraaie aroma’s met vooral zwart fruit en grafiet. Vrij open en verfijnd. Toont het ras van zijn terroir. Rijke en vlezige structuur maar met elegantie dankzij een niet te sterk doorgedreven extractie. Fraaie balans en mooie diepgang. Nobele tannine draagt bij tot een lange en frisse finale. 18,0 Duhart-Milon

De rijpheid en de klasse van de cabernet sauvignon zijn hier overtuigend aanwezig. Tonen van grafiet en diepgang kenmerken het karakter van een grote pauillac. Een knappe en volle aanzet met veel materie en gekoppeld aan bergen fruit. Houdt het midden tussen frisheid en diepgang met een ideaal evenwicht als ondersteuning. Nobele en frisse tannine zorgt voor een lang uitgestreken lengte.

SAINT-JULIEN 19,0 Ducru Beaucaillou

Sprankelend diepe kleur. Schitterende aroma’s met cassis en bosaardbeien, diepgang en finesse springen vergezeld van een enorme frisheid uit het glas, een florale toets van viooltjes en grafiet leveren een bijkomende dimensie. De smaak zet aan met een verzorgde textuur en diepgang, diep en breed, gekoppeld aan een heerlijk evenwicht. De verzorgde en matige extractie levert tannine met raffinement en een heel lange afdronk. Klasrijke wijn. 19,0 Léoville Barton

Schitterende geur met explosieve finesse en raffinement, samen met een hint van mokka en ceder. De uitnemende frisheid versterkt nog de klasse van deze wijn. Een mooie soepele en door fruit gedragen aanzet schakelt over naar een middenrif met diepte en reliëf. Een perfecte balans met fijnzinnige zuren vormt de overgang naar een fraaie finale met nobele tannine die deels nog verdere opvoeding vraagt om volledig te versmelten. Haalt een topniveau.

18,0 Grand-Puy-Lacoste

Schitterende geur met een uitbundige en verfijnde aromatische expressie, geraffineerd en hoge fraîcheur. Het nieuwe hout is volledig ingewerkt en gedekt door het fruit. Levendige en door heerlijk fruit gedragen smaakaanzet, heel zuiver, ondanks de stevige concentratie blijft de elegantie behouden, matige extractie en in dezelfde lijn vervolgt de fijne tannine. 18,0 Lynch-Bages · Clerc-Milon · Carruades de Lafite 17,5 Petit Mouton · GrandPuy Ducasse · Batailley · Haut-Bages Libéral · Les Griffons de Pichon Baron · Réserve Pichon Comtesse

vere fruitkorf. Een volle maar open geplooide frisse aanzet getuigt van grote frisheid, het middenstuk is stevig gestoffeerd maar met frisse zuren onderbouwd toont het zowel breedte als diepte. Gestructureerde tannine met hoge precisie zorgt voor een lange finale. 18,5 Beychevelle

Munt zoals gewoonlijk uit door een fijnzinnige aromatische expressie met diepgang. Start in de mond met een licht zoete en romige aanzet met een lichte toastimpressie, elegante en verfijnde onderbouw met knappe balans monden uit in een ietwat gebrande finale met mokkatoetsen en koffie die zich met het fruit associëren. 18,5 Saint-Pierre

Ook hier zorgt het schitterend fruit voor een aromatisch orkest met diepgang en opvallende frisheid, het hout is volledig versmolten. Een ronde suave aanzet zorgt met een diepe fruitexpressie voor concentratie maar tegelijk voor diepgang en intensiteit. Enorm smakelijke en nobele tannine versterkt en verlengt de heerlijke finale.

18,5 Léoville Poyferré

Een rijke fruitexpressie, verweven met een hint van chocolade en mokka. Intense aroma’s die verwijzen naar volkomen rijpe druiven. Een rijke en volle smaak weerspiegelt opulent fruit met veel diepte, heeft materie en voldoende aciditeit om samen met het overvloedige fruit zijn weelderige tanninestructuur in te bouwen. 18,5 Gruaud Laroze

Schitterende geur met fantastisch fruit, romige toets met patisserie indrukken, finesse en diepgang. Een volle en smakelijke textuur die evenwicht en verfijning uitstraalt. Eindigt met nobele en frisse tannine die garant staat voor een lange afdronk. Klasse. 18,5 Branaire-Ducru

Traditioneel vrij discreet tijdens de primeurdegustaties. Een combinatie van rood en zwart fruit met vooral zwarte bosbessen leveren een zui-

18,0+ Talbot

Mooie aromatische expressie met finesse en intensiteit, verweven met een verfijnde houttoets, heel zuiver. Een sappige textuur met levendige zuren en een goede structuur, matige extractie en delicate ingebouwde tannine. 18,0 Lagrange

Onthult frisse fruitaroma’s met noties van nieuwe eik en licht getoaste impressies. In de smaak domineert sappig fruit met kersen en bramen, medium body en evenwichtig, frisse en stevige tannine die door verdere opvoeding nog verder zal versmelten. 18,0 Langoa Barton 17,5 Gloria

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

Geproefd PESSAC-LÉOGNAN ROOD 19,5 Haut-Bailly

Diepe kleur. Ongelooflijk schitterende geur met finesse en zalvend fruit waaronder framboos en compote van aardbeien, diepgang en raffinement. Ronde en zijdeachtige textuur met nuances en reliëf zowel in diepte als breedte en ondersteund door levendige zuren. Tegelijk is deze textuur romig en subtiel kruidig met een minerale en rokerige achtergrond. Een harmonieus huwelijk tussen concentratie en elegantie die als basis dient van een zelden geproefde complexiteit. Eindigt met een stevige ruggengraat van nobele tannine die door fruit wordt ingepakt, en blijft na hangen. De beste Haut-Bailly ooit geproefd! 19,0 Smith Haut-Lafitte

Donker geconcentreerd fruit met klasrijke nuances, zoethout en tonen van grafiet. Stevige maar romige aanzet met veel densiteit en volume, krachtige onderbouw die het middenrif stoffeert en voor reliëf zorgt. Evenwichtige textuur. Krachtige en rijpe tannine die nog op verdere integratie tijdens de vatopvoeding wacht. Lange finale. 19,0-Pape Clément

Minder intense kleur dan de andere pessac-léognan-wijnen. Frisse aromatische intensiteit met een combinatie van rood en zwart fruit, heeft klasse en finesse. Aangename frisse aanzet zonder opulent te zijn. Men heeft veel aandacht besteed aan elegantie en een matige extractie, en overmatig nieuw hout vermeden. Dit jaar heeft Pape Clément eerder de kaart van de elegantie dan van kracht gekozen. Een evenwichtige onderbouw loopt vlot over in een finale met geraffineerde tannine. 19,0- Domaine de Chevalier

Ademt zeer fijn en puur zwart fruit, samen met een opvallende frisheid en finesse. Start met een zalvende romige aanzet die in het middenstuk naar diepte en breedte verruimt. Een fraai evenwicht, gekoppeld aan een matige

extractie animeert een lange en levendige afdronk met edele tannine. Kracht in een fluwelen handschoen. 18,5 Malartic-Lagravière

Schittert door zijn uitzonderlijk frisse fruitexpressie met voornamelijk cassis en bosbessen en een aanvulling van grafiet en rokerige toetsen. De rijpe rondeur wordt ondersteund door een levendige zuurgraad en een minerale hint. De evenwichtige textuur heeft charme en levert een levendige finale met heerlijke afdronk. 18,0 Latour-Martillac · Larrivet Haut-Brion 17,5 de Fieuzal · Carbonnieux · Olivier · Bouscaut

SAINT-EMILION 20,0 Cheval Blanc

Een sublieme fruitexpressie waarvan de complexiteit en verfijning moeilijk in woorden is te beschrijven. Een onnavolgbare frisheid vergezelt het zwarte fruit met kersen en bosbessen en koppelt dit aan florale toetsen van een super cabernet franc. Wat een genereuze start in de mond met intens fruit en subtiele kruidigheid. De verfijning en de breedte maken in het middenstuk plaats voor raffinement en reliëf. De complexiteit palmt het gehele smaakpalet in en blijft na hangen tot in de zeer lange finale die tannine met precisie en klasse etaleert. 53% merlot, 46% cabernet franc en 1% cabernet sauvignon. Grandioze wijn.

kruid door de rijpe cabernet sauvignon en krijgt een muntimpressie als begeleiding. Op geen enkel moment geeft deze wijn de indruk afkomstig te zijn uit een zeer warm jaar. 35% merlot, 34% cabernet franc en 31% cabernet sauvignon. 19,5 Pavie

Toont zich aanvankelijk heel discreet maar met een hoge concentratie aan rijpheid en frisheid, tonen van eucalyptus en florale toetsen, finesse. Een mond vullende aanzet met een overvloed aan heerlijk fruit. Het middenrif is breed en diep en tegelijk levert de levendige zuurgraad spanning en precisie. Daarnaast zijn er de kalkimpressie en de kruidige en aardse impressie die voor bijkomende complexiteit zorgen. Eindigt met een geweldig lange finale waarin de krachtige tannine volledig door fruit worden vergezeld. In deze Pavie 2022 zijn de percelen van Château Pavie Decesse (3,65ha) en die van Bellevue Mondotte (2ha) sinds de reclassering van 2022 aan Pavie toegevoegd en maken er nu integraal deel van uit. 19,5 Troplong Mondot

Ook al start de wijn met heel wat aromatische discretie, na enig verluchten ontwikkelt hij rijke en fijne fruitaro-

ma’s die in raffinement en diepte uitmunten. Naast de geweldige frisheid vormt de florale toets een update van complexiteit. De smaakaanzet in de mond is fabuleus zowel qua diepgang als complexiteit. Het middenstuk etaleert reliëf en spanning en toont meteen een beheerste kracht waar doorheen een verfrissende minerale stijl priemt. De finale is heerlijk lang, fris en heeft een nootachtig accent. Een schitterende Troplong Mondot. 19,5 Angelus

De geur van zeer fijn en zwart fruit met dominant cassis, zwarte kers en bramengelei levert een complex aromatisch ensemble en wordt aangevuld door florale toetsen. Een zijdeachtige textuur, op grond van een matige extractie, manifesteert een uitzonderlijk subtiel evenwicht dat gezelschap krijgt van fijne kruiden. Een delicate Angelus die zijn kwaliteiten haalt uit een meesterlijke vinificatie waarbij de kaart van finesse en raffinement is getrokken. 19,5 Bélair Monange

Vrij gesloten in de beginfase. Nadien ontwikkelt zich rijp donker fruit met kruiden als aanvulling. Heeft zowel diepte als onderliggende finesse. Het mineraal karakter levert een extra aan frisheid. Start in de mond met

19,5 Figeac

Zeer intense kleur. Diep zwart fruit met diepte en concentratie met een enorme frisheid die wordt aangeleverd door de perfect rijpe cabernets. Bosbessen, koffie en ceder vervolledig het aromatisch deel. Krachtige en stevige onderbouw met een doorgedreven dynamiek. De hoge densiteit, gekoppeld aan een uitstekende zuurgraad, zorgt voor spanning en een delicaat middenrif. De finale is zeer lang en wordt geChâteau Troplong Mondot 2022, de beste jaargang ooit!

verfrissend fruit dat intensiteit en diepgang vertoont. De ondersteunende aciditeit en de minerale impressie zetten de kracht en de precisie nog sterker in de verf. Een gestructureerde en stijlrijke onderbouw met klasse maakt een naadloze overgang naar een lange uitgestreken finale met minerale toetsen.

19,0+ La Gaffelière

19,5 Ausone

19,0+ Trottevieille

Zoals gebruikelijk opent de wijn zich op een heel discrete manier die wat tijd en verluchten vraagt om zijn intrinsieke kwaliteiten onder de vorm van breedte en diepgang te manifesteren. Een zijdeachtige textuur met een perfecte harmonie tussen zuren en tannine maskeren voor een deel de kracht van deze wijn. Onder deze lieflijke zachtheid schuilt veel breedte en diepgang. Eindigt met ragfijne tannine en een heerlijke kruidige tint die zich in de lange finale verder zet.

Prachtige rijpe fruitschakeringen met diepte, met een minerale kalkachtige expressie, zeer zuiver en verfrissend. Start in de mond met het identieke verfrissende fruit dat reliëf en diepgang vertoont en dat overgaat in een gestructureerd en evenwichtig middenrif dat op zijn beurt een finale voorbereidt met geraffineerde tannine en grote lengte. Trottevieille bevestigt hiermee de hoge kwaliteit van zijn laatste jaargangen.

19,0+ Beauséjour

Uitzonderlijk fraaie aroma’s waarvan de complexiteit moeilijk is te beschrijven, samen met gebrande koffie en discrete getoaste noties. Niettegenstaande de rijpheid straalt de wijn ook een uitzonderlijke frisheid uit. Een enorme smaakdiversiteit stoffeert het smaakpalet van het begin tot het einde, de zachte fluwelige rijkdom wordt opgewaardeerd door een levendige zuurgraad. De harmonie tussen het fruit en de getoaste indrukken van het hout vormen de basis van een overheerlijke finale.

Ontplooit in de neus aroma’s van vers en fris fruit waarvan de klasse afdruipt. Naast de intensiteit is de mineraliteit toonaangevend en verrijkend. Een heerlijk suave aanzet die zacht en harmonieus met het middenstuk combineert waarin een uitmuntend evenwicht, precisie en spanning het geheel tot een erepodium verheffen. Een succesvolle combinatie van kracht en elegantie vindt zijn sluitstuk in een finale met edele tannine.

Het sublieme fruit etaleert naast finesse ook aristocratie. Zijn zijdeachtige textuur bezorgt hem in zijn jeugd een lieflijke zachtheid die de wijn ogenschijnlijk al klaar maakt om te drinken. Het ras en de precisie van de tannine vormen het ideale sluitstuk van deze harmonieuze wijn.

19,0+ Tertre Roteboeuf

19,0+ Pavie Macquin

Verrukkelijke aroma’s met heerlijk fruit maar vooral met een verfrissende kalkexpressie, afkomstig van zijn terroir. De romige kalkachtige start in de mond gaat gepaard met kracht en elegantie, gestructureerde wijn met finesse en verfijning waarin de frisheid tot en met de lange finale blijft domineren.

19,0+ La Mondotte

Zeer zuiver en geconcentreerd fruit dat nog enige reserve vertoont in zijn expressie, kersen en chocolade, een vleugje mokka. Elegantie en frisheid primeren. Een compacte textuur die naast intensiteit en verfijning ook een fijne kruidigheid uitstraalt. Een lange harmonische afdronk waarin Biologische wijnbouw op Château du Pavillon in Fronsac

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

de smakelijke tanninestructuur garant staat voor een lang bewaarpotentieel. 19,0+ Canon

In de geur valt de uitgesproken frisheid op van bramen en zwarte kers. Het nieuwe hout blijft volledig op de achtergrond. De smaakaanzet is romig en licht zoet, heeft een goede densiteit en diepte met een grote drinkbaarheid in dit zeer jonge stadium. Door een vroege oogst is hier duidelijk gekozen voor frisheid zowel in aroma als structuur waardoor een tikkeltje meer diepgang kon worden verwacht. Frisse finale met nog enigszins strakke tannine die nog verder moet versmelten. 19,0 Beau-Séjour Bécot

Zeer intense kleur. Geconcentreerde fruitexpressie met opvallende frisheid en vergezeld van een florale toets met viooltjes. Een fijne structuur met een goede zoet-zuurbalans en nog verder in te werken tannine. Matige extractie en lage vinificatietemperatuur bepalen de toegankelijkheid van deze wijn in zijn primair stadium. 19,0 L’If

Dieppaarse kleur. Schitterend expressief fruit met een subtiele kruidigheid gaan samen met een minerale achtergrond en florale toets van viooltjes. Start met romig fruit in de mond maar toont naast een slank smaakpatroon ook diepte dat samen met het knappe evenwicht voor spanning en dynamiek zorgt. Heerlijke tannine waarbij het raffinement de indruk van kracht oplevert. De beste l’If ooit. 19,0 Arômes de Pavie (tweede wijn van Pavie)

De fraaie en open aroma’s weerspiegelen ten volle de naam van de wijn. Klasse en frisheid. Rondheid en verfijnde fruitnuances lopen hand aan hand doorheen het hele smaaksegment. Nobele en verfijnde tannine zorgt samen met een mooie kruidigheid voor een lange finale. Het perceel bevat een uitgesproken kalkbodem met wijnstokken van meer dan 50 jaar, ouder dus dan die van Pavie. De 40.000 à 50.000 flessen zullen Gerard Perse geen verkoopproblemen bezorgen…

18,5 Soutard

Een verleidelijk mooie geur met rijpe zwarte bosbessen en een doorgedreven minerale expressie afkomstig van de kalkbodem. Een knappe en frisse textuur die naast volume en een goede zuurgraad een bijzondere diepgang vertoont. De frisse en gestructureerde tannine staan borg voor een lange finale maar ook voor een groot bewaarpotentieel. 18,5 Valandraud

Zwart romig fruit met een hoge dosis finesse, mokka en chocolade en noties van gebrande koffie. De rijke en romige aanzet zorgt voor een licht zoete textuur die door voldoende zuren toch niet log of zwaar overkomt. Geraffineerde tannine en een lange afdronk. Typische stijl van Valandraud waarbij de kruidigheid en torréfaction een belangrijk onderdeel van het smaaksegment vormen. 18,5 Canon La Gaffelière

Aromatische en klasrijke fruitexpressie in de neus, aangevuld met een fijne verfrissende florale toets en noties van grafiet en mineraal. De smaakaanzet munt uit door rondheid en charme, het middenstuk is gestructureerd met een matige extractie waardoor de florale accenten beter op de voorgrond komen, een finale met geraffineerde tannine. Een stijlrijke wijn die zijn terroir met klasse verwoordt. 18,0+ Larcis Ducasse · La Clotte · Mondot (tweede wijn van Troplong Mondot) · Saint Georges Côte Pavie 18,0 Balestard La Tonnelle · Laroque · Quinault l’Enclos · La Fleur Monange · Clos Saint Martin · Monbousquet · Grand Corbin Despagne · Grand Mayne · La Croizille · Fonplegade · De Pressac · Clos de Sarpe · Bellefont-Belcier · Clos Saint-Julien · La Serre

POMEROL 19,0+ Trotanoy

Sublieme aroma’s van rijp fruit, pruimen, truffel en wat zoethout. Daarnaast ook een krijtachtige impressie die voor nog meer diepgang zorgt. Romige textuur met een ontzettende verfijning en een zijdeachtige onderbouw die gestoffeerd is met intens en diep fruit, het geheel blijft frisheid ademen, hoge complexiteit. Schitterende tanninestructuur die gepaard gaat met een krijtachtige frisheid. Zeer lange afdronk met noties van ceder en truffel. Topwijn.

een prachtig evenwicht geeft aan deze wijn een wat bourgondisch karakter. Lange finale met heerlijke tannine. 19,0 La Conseillante

Dominant zwart fruit, een hint van grafiet samen met florale impressies en subtiele kruidigheid vormen een klasrijk boeket. Zacht romige textuur die kracht aan diepgang koppelt. Een middenstuk met een perfecte zuurzoet balans dat fris en elegant blijft ondanks de relatief krachtige onderbouw. Nobele en frisse tannine verrijkt de lange finale. 19,0 La Fleur Petrus

19,0+ Vieux Château Certan

Ongelooflijk mooie aromatische expressie die naast frisheid en finesse ook florale en minerale toetsen ontplooit. Ronde en suave aanzet met zalvend fruit, een fluwelige textuur vergezeld van een subtiele kruidigheid, de matige extractie zet de spanning en het minerale extra in de verf. De ragfijne tannine vormt een existentieel onderdeel van de lange finale. Vieux Château Certan op topniveau. 19,0+ L’Eglise Clinet

Nog enigszins gereserveerde aroma’s die bij voldoende verluchten toch vrijkomen en een heerlijke frisse fruitkorf naar boven brengt zonder opulent te worden, de florale toetsen tillen de complexiteit nog een stuk hoger. Een krachtige volle onderbouw die ingepakt is door heerlijk intens fruit, het middenrif heeft breedte en diepgang en blijft spanning behouden door zijn levendige zuurgraad ondanks het lichte zoete accent. De nobele tannine geven structuur en lengte aan de uitdijende finale. Klasrijke wijn met groot bewaarpotentieel. 19,0+ Le Pin

Finesserijke en romige geur met bramen, aardbeien en truffel. De florale impressie levert elegantie en diepgang. Een boeket om van te houden! Start in de mond met een romige aanzet en gaat verder met een zachte fluwelen textuur die naast spanning ook breedte en intensiteit etaleert. Niet de minste verzwakking gedurende het hele smaakpalet. Matige extractie en

Vrij open geur met grote complexiteit, subtiele fruitnuances combineren met ceder en kruiden. Minerale toetsen versterken de frisheid. Een explosieve fruitaanzet in de mond wordt gevolgd door een multidimensionaal en geconcentreerd middenrif. Een harmonische wijn waar spanning, diepte en frisheid een verlengstuk vinden in een lange finale met geraffineerde tannine. 19,0 Certan de May

Diep zwart fruit met klasrijke en frisse nuances van zwarte kers en bramen, vleugje zoethout, patisserie. Het geheel straalt klasse uit. Gestoffeerde onderbouw met een zachte fluwelige textuur, blijft heel het middenstuk door sappig en fris en sluit af met nobele tannine. Een Certan de May die alle voorgaande jaargangen overtreft! 19,0 Hosanna

Zacht romig fruit dat minder densiteit vertoont dan Certan de May, maar vooral door zijn finesse opvalt. Wint aan intensiteit bij verluchten. Zachte en romige structuur met zowel diepgang als breedte, vergezeld door een sublieme kruidigheid en knap evenwicht. Frisse en smaakvolle tannine, lange finale. Blijkbaar heeft men dit jaar voor een meer gematigde extractie gekozen, en met succes! 19,0 La Violette

Aanvankelijk vrij discreet in de neus toont de wijn bij verluchten heel wat onderliggende finesse en diepgang met vervolgens florale geuren van viooltjes en rozen. Rijke en vlezige onderbouw die door zijn enorme fruitbagage en

goede zuurgraad frisheid en spanning behoudt. Een uitstekend evenwicht en knappe structuur leiden naar een finale met stevige maar tevens rijpe en fijne tannine.

Mooie diepgang en breedte tot in de finale die kruidig en fris blijft. Een zeer mooie Beauregard, wellicht de beste ooit. Sluipt elk jaar wat dichter bij het niveau van de top.

19,0 L’Evangile

18,5 Clinet · Latour à Pomerol · Petit Village · Le Gay · Gazin

Verfijnde fruitaroma’s en florale tonen springen uit het glas. De ronde en smakelijke aanzet heeft voldoende intensiteit en diepgang en is vergezeld van een opvallende frisheid. Evenwichtige onderbouw met een matige concentratie. Smakelijke tanninestructuur. Heeft wel voldoende diepte, maar haalt dit jaar toch net niet het topniveau.

18,0 Feytit-Clinet · Le Bon Pasteur · La Croix de Gay · Rouget · La Pointe · La Clémence · La Cabanne

HAUT-MÉDOC 18,0 Cantemerle · Belgrave

CÔTES DE BOURG 18,5 Roc de Cambes

Fraaie complexe aroma’s die naast koffie, cacao ook excelleren door frisheid en diepgang. De rijke smaakaanzet levert indrukken van patisserie zonder suiker en palmt verder het hele gehemelte in door zijn aromatische en zachte textuur. De vlezige onderbouw is op geen moment vermoeiend en vindt in zijn finale suave tannine als sluitstuk.

19,0-Beauregard

Intense kleur. Knappe verfijnde aroma’s met intens fruit en fijne kruiden, met een romige impressie van patisserie. Het nieuwe hout is volledig geïntegreerd. Zet in de mond aan met een soepele en frisse grip, het middenstuk bevat een massa fruit en de nodige zuren die spanning leveren.

MOULIS

PESSAC-LÉOGNAN WIT

18,0 Poujeaux · Chasse-Spleen

19,0 Smith Haut-Lafitte

Exotisch fruit met ananas, citroen en citrusvruchten. De frisheid van het fruit springt zo uit het glas, terwijl de nieuwe eik volledig op de achtergrond

blijft. In de mond imponeert de massa fruit dat zowel geschakeerd als intens is. Een grote precisie en puurheid domineren het hele smaakpallet en vormen samen met een opvallende mineraliteit de lange finale. Schitterende wijn! 19,0-Pape Clément

In de neus valt onmiddellijk een opvallende elegantie en verfijning op die het mineraal karakter nog accentueert. Het houtgebruik blijft door het fijne fruit volkomen gedekt. De wijn zet in de mond krachtig aan met geconcentreerd fruit en vervolgt met een uitstekende balans. De finale is lang en droog. 19,0-Domaine de Chevalier

Sprankelende aroma’s met vooral exotisch fruit, finesse in overvloed, etherisch, schitterend ingewerkt hout levert een rokerig accent. De smaak is diep en verfijnd, het middenstuk gelaagd en door fruit gedragen, hoge precisie en grote lengte sieren deze wijn.

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

18,5 Malartic-Lagravière

Mineralen en finesse stuiven uit het glas, vergezeld van een hoge dosis citrusvruchten. Zachte en verfijnde onderbouw steunt op sappig fruit en een mooie balans. Zeer mooie lengte. 18,0+ Latour-Martillac · Larrivet Haut-Brion · De Fieuzal · Carbonnieux · Bouscaut

SAUTERNES -BARSAC 19,0 Suduiraut

De botrytis stuift uit het glas, geroosterde amandelen, frangipane. Een rijke structuur met diepte en variatie, geholpen door een uitermate levendige frisheid die het zoet volledig op de achtergrond houdt. Complexe wijn met een lange afdronk. Slechts 7hl/ha en 194g/l restsuiker. 19,0 Guiraud

Exotische fruit en citrus vormen het aromatisch deel, finesse. Diepgang en verfijning omringen het ontzettend knap evenwicht dat door zijn frisse zuren de impressie van zoet mildert ten opzichte van vorige jaargangen. Een volle en brede structuur die sappig blijft en complexiteit uitstraalt. Lange en verfijnde finale. De stempel van Sandrine Garbay, die bijna 30 jaar wijnmeesterschap op Château d'Yquem wisselde voor dat op Guiraud, is al duidelijk merkbaar. Minder zoet en meer complexiteit. Grote lengte. 18,5 Lafaurie-Peyraguey

Rijke exotische neus met verfijnde nuances en mooie gedragen diepgang. Een al even rijke smaakexpressie waarbij het hoog restsuikergehalte van 260g/l door de verfijnde textuur en knisperende zuren op de achtergrond worden gehouden. Grote lengte. 18,5 Sigalas-Rabaud

Intense citrustonen worden aangevuld met bloemige indrukken. Een verfijnde structuur die door zijn frisse zuren aan diepgang wint, door zijn uitstekende zoet-zuurbalans komt de wijn al heel verleidelijk en charmant over en eindigt

De Grand Cercle presenteert 130 primeurwijnen 2022

hij met een gracieuze afdronk. Excellent voor liefhebbers van minder volumineuze sauternes (134g/l restsuiker). 18,5 La Tour Blanche

Fijne botrytis met sinaasappel, ananas en perzik, marsepein en gezouten karamel. Evenwichtige en sappige onderbouw met een geslaagde

zoet-zuurcombinatie. Zuivere en vrij droge afdronk. 18,0+ Rayne-Vigneau

Exotisch fruit met rijpe perzik, abrikoos en wat ziltige impressies . Een gelaagd middenstuk met botrytis en ingebouwd zoet dat door voldoende zuren wordt omringd.

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

RETROSPECTIEVE

H U G O VA N L A N D E G H E M C o m m an d e r ij L an d v an W a a s

CHÂTEAU HAUT-BAILLY IN 25 JAARGANGEN

Toen ik van Véronique Sanders, directeur op Château Haut-Bailly, de uitnodiging ontving om de viering van de 25-jarige overname van Château Haut-Bailly door Bob Wilmers, miljardair en voorzitter van de M&T-bank in New-York, bij te wonen, moest ik mijn geplande verplaatsing naar de primeurdegustatie van Bordeaux 2022 met een paar dagen vervroegen. Denk niet dat ik één seconde twijfelde, want op het programma stond een uitzonderlijke verticale proeverij van 25 jaargangen Haut-Bailly. Een privilege voor slechts een 20-tal genodigden.

EEN BEKNOPTE HISTORIEK Château Haut-Bailly is één van de meest prestigieuze wijndomeinen van Bordeaux. Tot voor zijn overname in 1998 had het nog Belgische roots. Na zijn huwelijk met de dochter van een Bordelese wijnhandelaar kreeg Daniël Sanders, een West-Vlaamse vlashandelaar, de passie voor wijn te pakken. Hij kocht in 1937 het kasteel Château Mayne in Barsac. Daar bleef het niet bij, want 18 jaar later voegde hij daar in 1955 het prestigieuze Château Haut-Bailly aan toe waarvan het gebouw zich in een verwaarloosde staat bevond. Ook de opvolging was verzekerd, want zoon Jean Sanders had al vlug de wijnmicrobe beet. Mijn eerste ontmoeting met Jean dateert van ongeveer 35 jaar

geleden. Een aimabele en gedistingeerde persoonlijkheid, een man met een warm hart dat open stond voor jong en oud, of het nu een minister was of een eerste jaar stagiair. Vooral ook zijn fijnzinnige humor is me steeds bijgebleven. Hij praatte nog een behoorlijk mondje West-Vlaams waarvan hij beweerde dat hij het van het dienstmeisje had geleerd. Jean was bovendien een echte familieman die zijn kinderen graag bezocht en omdat ze op grote afstand woonden en de tijd kostbaar was, besloot hij op 57-jarige leeftijd om vlieglessen te volgen. Regelmatig vloog hij na het behalen van zijn brevet met zijn Cessna 182 Skylane naar Oostende en vertoefde hij daar graag in zijn appartement aan de kust. Zelden heb ik door de jaren heen in het wijnmilieu mensen ontmoet met zo’n collectieve geest, die het licht in de ogen van zijn Bordelese collega’s kon zien schijnen en hun de successen gunde.

HAUT-BAILLY KOMT IN AMERIKAANSE HANDEN Jean Sanders was samen met zijn twee zussen onverdeelde eigenaar van de twee domeinen, hoewel hij het was die Château Haut-Bailly runde en uitstraling gaf. Zijn zussen hadden helemaal niet diezelfde passie voor wijn en waren eerder geïnteresseerd in

het verkopen van hun aandeel. Jean heeft jaren getracht om zijn zussen van dat idee af te houden, maar door zijn minderheidspositie was de verkoop onvermijdbaar. Zo kwam Château Haut-Bailly in 1998 in het

Château Haut-Bailly met ernaast de ingegraven nieuwe kelder

bezit van Bob Wilmers. Het getuigt van een schrandere geest en het volste vertrouwen dat Wilmers het volledige team, dat al jaren op Haut-Bailly werkzaam was, integraal behield. Al enkele jaren vóór de verkoop van Haut-Bailly liep Jeans kleindochter, Véronique Sanders, in zijn voetsporen. De familiegeest en de filosofie van het huis werd op die manier belichaamd en verder gezet door Véronique. Een charismatische, elegante en vriendelijke dame die het niet aan een natuurlijke autoriteit ontbreekt. De familie

A NEVER ENDING STORY Streven naar beter is altijd het oogmerk geweest van Haut-Bailly. De kwaliteit is de afgelopen 25 jaar – en dat geldt trouwens voor heel de bordeauxregio – ook op Château

Wilmers, waar zoon Chris de fakkel van zijn in 2017 overleden vader Bob heeft overgenomen, kan op twee oren slapen.

De futuristische kelder

Haut-Bailly de hoogte in gegaan. Dit kun je duidelijk merken uit mijn scores van de laatste tien jaren (2013 even buiten beschouwing

zonder daarbij in te boeten op hun natuurlijke

interieur focust op volume, harmonie en rust.

gelaten). Naast de klimaatopwarming zijn er vooral de enorme investeringen en de financiële slagkracht van de familie Wilmers waar-

elegantie. De bouw van een moderne nieuwe kelder opent sinds 2020 een nieuw hoofdstuk. Het is een architectonisch meesterwerk

Een infrastructuur die niet alleen prachtig oogt, maar die toelaat alle details, hoe klein ook, als belangrijk te beschouwen en de belof-

door de wijnen nog aan precisie, finesse, diepgang, kracht en densiteit hebben gewonnen

dat het verlengde vormt van de wijngaard en perfect in het landschap is geïntegreerd. Het

te inhoudt om nog naar nieuwe hoogten voor Château Haut-Bailly te streven.

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

Geproefd 15-16 Haut-Bailly 1999 Een duidelijke evolutie met bruine rand. Humus en tabak, aardse tonen met een hint van kreupelhout, samen met een wat stofferige indruk, ook wat vluchtig zuur. De aanzet in de smaak is rond en vertoont medium body met een goed evenwicht, eerder elegant dan krachtig. De tannine is uitgerijpt, maar blijft gebonden. 65% cabernet sauvignon – 25% merlot – 10% cabernet franc 16-17 Haut-Bailly 2001 Vrij intense kleur met beperkte evolutie. Fraaie, complexe geur met tabak, champignons en kruiden maar ook nog behoorlijk wat fruit van bessenjam. Een volle, relatief krachtige aanzet die zich verder trekt in een gestoffeerd middenstuk dat naast een knappe balans ook gesteund wordt door een goede aciditeit. Voldoende diepgang met een satijnachtige indruk en een finale met kwaliteitsvolle tannine. Scoort hoger dan de 1999. 65 % cabernet sauvignon – 35% merlot. 15.0 Haut-Bailly 2002 Aardse tonen samen met champignons en een wat stofferige geur. Heeft niet het edel geurpalet van de vorige twee wijnen. De smaak tekent voor rondheid en medium body, maar mist toch ietwat materie en rijpheid om het licht drogend effect van de finale te vermijden. 62% cabernet sauvignon – 35% % - 3% cabernet franc. 16.0 Haut-Bailly 2002 (2de staal) Omwille van twijfel over de zuiverheid van de eerste 2002 werd een nieuwe fles

geschonken met ditmaal een positieve indruk. Diepe kleur met slechts een beperkte evolutie. Een knappe geur met rijpe nuances van gekonfijt fruit en vijgen, champignons, truffel en kreupelhout. Een sappige en gebonden onderbouw met medium body, maar met een zachte textuur en afgeronde verfijnde tannine.

14.0 Haut-Bailly 2007 Medicinale toets, met een vleugje van schimmel, boenwas. Kan in de smaak niet het karakter van een minder jaar verbergen. Vrij scherpe zuren en een gebrek aan vulling zijn de voorbode van een drogende finale. 70% cabernet sauvignon – 26% merlot – 4% cabernet franc.

15.0 Haut-Bailly 2003 Ook hier vallen aardse tonen op, samen met champignons, vlees, en een vleugje boenwas. Vrij volle smaak met een goede constitutie en voldoende aciditeit en diepgang, het stevig alcoholgehalte zorgt voor een vleugje droogte in de finale. 56% cabernet sauvignon – 38% merlot – 6% cabernet franc.

17.0 Haut-Bailly 2008 Diepe kleur. Aangename en zuivere aroma’s die aan puurheid en diepgang hebben gewonnen tegenover vorige wijnen. Het gekonfijt fruit is naadloos verweven met subtiele kruiden, heeft meer precisie en verfijning. Mondvullende aanzet met rijpe nuances die verder uitbreidt met diepgang en breedte, gekoppeld aan frisse zuren. De gestructureerde rijpere tannine van de cabernet sauvignon is een pluspunt ten aanzien van vorige wijnen. Vanaf het millésime 2008 lijkt men een positieve stap in de vinificatie te hebben gezet. 70% cabernet sauvignon – 30% merlot.

14.5 Haut-Bailly 2004 Komt in de neus licht medicinaal over en mist de puurheid van het fruit. De smaak overtreft de kwaliteit van de geur door zijn goede constitutie maar mist evenwel de rijpheid van een goed wijnjaar. 50% cabernet sauvignon – 45% merlot – 5% cabernet franc. 16.0 Haut-Bailly 2006 Beperkte kleurevolutie. Prachtige geur met geëvolueerde aroma’s van champignons, leder en truffel, die nog aan complexiteit wint bij verluchten. Goede vulling met stevige onderbouw en een sappige aciditeit die het geheel supplementaire spanning verleent. De tannine is nog duidelijk aanwezig maar is verfijnd en rijp. Mooie lengte. 65% cabernet sauvignon – 35% merlot.

18.0 Haut-Bailly 2009 Intense kleur met een beginnend bruin randje. Aanvankelijk nog vrij discreet in de neus maar met onderliggende finesse en de rijpheid van geschakeerd fruit. Ronde en sappige smaakaanzet die zich verder zet naar een gevuld middenstuk dat gekenmerkt wordt door een uitstekende balans en een volle weelderige en tegelijk zijdeachtige textuur. De tannine is present maar rijp, smakelijk en afgerond. Lange finale. Het product van een groot jaar. 60% cabernet sauvignon – 37% merlot – 3% cabernet franc.

16.0 Haut-Bailly 2011 Diepere kleur dan verwacht voor een eerder middelmatig jaar. Grafiet en mineralen worden door een rokerige toets en fris fruit vergezeld. De smaak bestaat uit een frisse vulling met voldoende densiteit en een opvallende fraîcheur. De knappe balans en het frisse middenstuk ondersteunen de voldoende rijpe en geïntegreerde tannine. 50% cabernet sauvignon – 47% merlot – 3% cabernet franc. 16.5-17 Haut-Bailly 2012 Intense kleur met nauwelijks een spoor van evolutie. Toont nog enorm veel jeugd in zijn fruitexpressie, rokerig en inkt met daarnaast ontluikende finesse. In de mond valt een mooie sappige fruitstructuur op die ook het middenstuk vult, samen met een rijpe densiteit. Eindigt met een krachtige tanninestructuur maar met een hogere rijpheid dan in de 2011. Klassieke Haut-Bailly met verouderingspotentieel. 60% cabernet sauvignon – 40% merlot. 14.0- Haut-Bailly 2013 Lichte kleur met duidelijke evolutie. Een ietwat waterige geur met aangenaam fruit dat diepte en concentratie mist, eerder de verdienste van het prachtig terroir. Iets hoekig en dun in de mond, met een hoge aciditeit. De natuur heeft er in 2013 alles aan gedaan om de wijnmaker tegen te werken! 64% cabernet sauvignon – 34% merlot – 2% cabernet franc. 17-18 Haut-Bailly 2014 Geconcentreerd fruit met bramen, cassis en bosbessen. Een rokerige toets en inktimpressies verrijken het aroma. Het nieuwe hout is volkomen geïntegreerd. De zwarte fruitimpressie vult ook de smaak en ondersteunt de structuur van het middenstuk, de levendige aciditeit voegt er nog frisheid en dimensie aan toe. Harmonieuze wijn die elegantie en stijl uitstraalt. Verrassend goed resultaat van wat niet aanzien wordt als een topjaar. 66% cabernet sauvignon – 34% merlot. 19,5 Haut-Bailly 2016 Zeer intense kleur zonder de minste evolutie. Heerlijk verfijnd fruit met cassis en zwarte bes, vergezeld van een fijne kruidigheid (afkomstig van het aandeel petit verdot dat voor het eerst werd toegevoegd) en minerale toets, een hint van grafiet. Door de totale integratie van het nieuwe hout, wint de wijn nog aan complexiteit.

Start in de mond met massa’s fruit. Ontwikkelt in het middenstuk een toenemende diepgang en breedte waarvan de intensiteit gestadig toeneemt dankzij een briljante zuurgraad. Geconcentreerde wijn die toch elegant blijft. Rijke en nobele tannine vormen het sluitstuk van deze grote wijn. Wat een lengte! 53% cabernet sauvignon – 40% merlot – 4% petit verdot – 3% cabernet franc. 16.0+ Haut-Bailly 2017 Elegante neus met tonen van zwart fruit en zoethout, zit al iets verder in zijn evolutie dan de 2016. Hoewel 2017 een minder groot jaar is, komt de kwaliteit van het terroir naar boven. Een suave aanzet met een zachte textuur die verwijst naar een matige en aangepaste extractie. Evenwichtig, met ingebouwde en niet-wringende tannine. Geslaagde wijn in de context van het jaar 2017. 60% cabernet sauvignon – 32% merlot – 4% petit verdot – 4% cabernet franc. 19.5 Haut-Bailly 2018 Nog vrij compact en gereserveerd in zijn aromatische expressie. Zwarte bessen en cassis omhullen een subtiele kruidigheid en een minerale stijl, een sterke rokerige toets versmelt met het grafiet. Wat een knappe aanzet met nuance, diepgang en verfijning die zich verder uitbreidt en uitloopt in een multidimensionaal middenstuk dat naast kracht ook elegantie vertoont. Een meesterwerk van harmonie tussen kracht, verfijning en precisie. Zeer lange finale met schitterende tannine. 55% cabernet sauvignon – 35% merlot – 5% petit verdot – 5% cabernet franc. 18.5 Haut-Bailly 2019 Zeer aromatisch, zeer typisch voor het millésime 2019, charme en finesse met iets minder diepte en nuance dan de 2018. Een fluwelige, charmante aanzet met licht zoete impressie en frisse zuren die het geheel verfrissend houden. Ingebouwde verfijnde tannine die volkomen past in de structuur van de wijn. Zal vlugger op dronk zijn dan de 2018. 56% cabernet sauvignon – 36% merlot – 4% petit verdot – 4% cabernet franc.

19.0+ Haut-Bailly 2020 Lijkt zowat het jongere broertje van de 2018. Zwart diep geconcentreerd fruit stuift uit het glas, rokerig en grafiet. Gebalde krachtige aanzet met veel donker fruit, diepgang en precisie hand in hand, prachtige balans en een sappigheid die fris en elegant overkomt. Verfijnde tanninestructuur draagt bij tot een grote lengte. 52% cabernet sauvignon – 42% merlot – 3% petit verdot – 3% cabernet franc. 17.5 Haut-Bailly 2021 Elegante en fruitige structuur zonder echter de diepte te manifesteren van de 2018 maar haalt toch niveau door zijn hoge precisie en voldoende rijpheid, het resultaat van een strenge selectie zowel in de wijngaard als in de kelder. Elegante en soepele wijn met veel charme en frisheid. Heel toegankelijk en charmant, evenwichtig en zijdeachtige tannine. Dit was wellicht de meest toegankelijk Haut-Bailly ooit in primeur vorig jaar. Bijna de textuur van een pinot noir, als resultaat van een intelligente en doordachte vinificatie, mede geholpen door een hoog gehalte aan rijpe petit verdot. 65% cabernet sauvignon – 22% merlot – 10% petit verdot – 3% cabernet franc. 19.5+ Haut-Bailly 2022 Diepe kleur. Ongelooflijk schitterende geur met finesse en zalvend fruit waaronder framboos en compote van aardbeien, diepgang en raffinement. Ronde en zijdeachtige textuur met nuances en reliëf zowel in diepte als breedte en ondersteund door levendige zuren. Tegelijk is deze textuur romig en subtiel kruidig met een minerale en rokerige achtergrond. Een harmonieus huwelijk tussen concentratie en elegantie die als basis dient van een zelden geproefde complexiteit. Eindigt met een stevige ruggengraat van nobele tannine die door fruit wordt ingepakt, en blijft na hangen. Wellicht de beste Haut-Bailly ooit geproefd!

Véronique Sanders in actie

Bij het diner De volgende vijf wijnen werden geschonken bij het diner dat volgde op de degustatie van hoger vermelde wijnen. 18.0 Haut-Bailly 2015 Fraaie geur met verleidelijk rijp fruit, heeft naast intensiteit ook verfijning en precisie. Gladde en soepele aanzet met een charmante omkadering van rood en zwart fruit. Medium body. De elegantie primeert op de kracht, de fijne textuur duidt op een matige extractie waardoor de tannine perfect is geïntegreerd. Klassieke Haut-Bailly die niet de concentratie en de diepgang haalt van de topjaren. 60% cabernet sauvignon – 36% merlot – 4% cabernet franc. 18.0+ Haut-Bailly 2010 Nog een zeer jonge, diepe kleur. Ook in de neus lijkt de wijn jonger dan van 2010. Het fruitprofiel bestaat uit cassis en bramen, aangevuld met zwarte olijven en een minerale toets, samen met een vleugje grafiet. Compacte en krachtige aanzet met geconcentreerd fruit. Het middenstuk ademt diepgang en verfijning en loopt parallel met een perfecte balans. Daarnaast ook een vleug frisheid van natte kalk en eindigend met rijpe, gestructureerde tannine. Heeft nog het verouderingspotentieel van enkele decennia. 62% cabernet sauvignon – 36% merlot – 2% cabernet franc. 18.0- Haut-Bailly 2005 Nog zeer gereserveerd in de neus, blijft ook na verluchten vrij gesloten met lang-

zame verschijning van cassis en pruimen. Licht minerale toets. Zet zich relatief stug aan in de mond, het middenstuk mist vooral -versterkt door de hoge zuurgraad- wat vulling en souplesse. De tannine laat in de finale een massieve indruk achter, maar mist wat fruit als omlijsting. 58% cabernet sauvignon – 36% merlot – 6%cabernet franc. 19.0 Haut-Bailly 2000 Een aristocratische fruitexpressie met cassis en pruimen vergezeld van een heerlijke kruidigheid van een perfect rijpe cabernet sauvignon. Een wijn die nuance, diepgang en persoonlijkheid uitstraalt. In de mond is er opnieuw een aristocratische structuur met frisse aciditeit als rode draad, een perfecte zoet-zuurbalans en een gracieuze ontvouwing. De finale met zijn smakelijke tannine straalt vitaliteit en frisheid uit. 50% cabernet sauvignon – 50% merlot. 18.0 Haut-Bailly 1998 Mooie geëvolueerde aroma’s met champignons, pruimen, leder en aardse tonen, vleugje van truffel. Een eerder elegante structuur die toch diepgang en voldoende complexiteit heeft ontwikkeld. De tannine is voldoende rijp en maakt integraal deel uit van een meer dan degelijke finale. Een wijn die volledig het karakter van zijn hoogstaand terroir weerspiegelt. 59% cabernet sauvignon en 41% merlot.

CLOS DES PAPES DE ‘BOURGOGNE’ VAN CHÂTEAUNEUF-DU-PAPE

De typische rolkeien van Châteauneuf-du-Pape

O L A F L EEND ERS D ip W S E T - S o m m e l i e r B o r d e a u x W in e E d u c a t o r

Toen ik met Paul-Vincent Avril, de eigenaar van Clos des Papes, de kelder inliep en we hartelijk onze eerste woorden uitwisselden, voelde ik het meteen al: dit zou wel eens een memorabel bezoek kunnen worden. Paul-Vincent Avril woonde vijf jaar in Bourgogne en studeerde daar ook oenologie, net zoals zijn inmiddels overleden vader. Bourgogne is voor hem dan ook de school van de finesse, iets wat in de wijnen van Clos des Papes terug te vinden is. In 1987 heeft hij op het ouderlijk domein de vinificatie van zijn vader overgenomen.

GEEN SPECIALE CUVÉE

ten en schil) sneller bereikt wordt. De galets

“80% van de kwaliteit van de wijn wordt in de wijngaard gemaakt”, vertelt

zijn niet alleen bovengronds zichtbaar, maar zitten ook in de grond.

Paul-Vincent Avril. Grenache op een zandbodem geeft finesse en elegantie aan de wijn. Mourvèdre houdt niet van zand, maar verkiest een vochtige kleibodem. De typische grote keien in de wijngaard (galets) slaan de warm-

Samen met Château de Beaucastel is Clos des Papes een van de domeinen met een hoog ge-

te van de zon op en geven die langzaam af aan de druiven. Dit resulteert in meer suiker in de druif en dus krachtigere wijnen. ’s Nachts zorgen deze keien ook nog voor afgifte van warmte, waardoor de fenolische rijpheid (pit-

halte aan mourvèdre in de wijn. Dit komt het verouderingspotentieel van de wijn op langere termijn ten goede. Paul-Vincent Avril:

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

Clos des Papes

“Complexiteit in de wijn bereiken we door het assembleren van de verschillende terroirs en druivenrassen. Dat is ook de reden waarom ik geen speciale cuvée maak zoals veel wijn-

hebben die niet allemaal op hetzelfde moment rijp zijn. Er is dus minder haast om alles tegelijk te oogsten. Mijn vroegrijpe grenache assembleer ik met syrah, mijn later rijpende grenache met mourvèdre.”

makers hier in de streek. Ik maak één enkele Châteauneuf-du-Pape, want de totale assem-

Sinds 2009 is Clos des Papes biologisch gecertificeerd. Om de twee jaar wordt er een bodemanalyse uitgevoerd. Indien nodig wordt eind juli een

blage van al mijn wijngaarden geeft het mooiste eindresultaat.”

groene oogst uitgevoerd. Tijdens de oogst selecteert Paul-Vincent Avril zeer streng. Hij staat zelf aan de sorteertafel wanneer de druiven binnenkomen. De volledig handmatige pluk duurt drie weken. De verschillende

In wit geven roussanne en grenache blanc de vettigheid, kracht en rondheid aan de wijn.

stappen in de wijnkelder gebeuren door zwaartekracht zodat de druiven, en later de most, het niet te zwaar te verduren krijgen door telkens over-

Clairette zorgt eveneens voor kracht en rondheid. Picpoul en bourboulenc zorgen voor frisheid en aciditeit.

gepompt te worden.

BIOLOGISCH GECERTIFICEERD

zowel in juli als in augustus. Dit haalt men niet meer met de warme, droge zomers van tegenwoordig. Klassieke vinificatie met temperatuurcon-

Hoe zit het met het alcoholgehalte in de wijnen van Châteauneuf-du-Pape? “Pinot noir is al rijp bij 12,5%. Bij ons moet grenache 14 à 14,5% halen om rijp te zijn. Dit ligt bij mourvèdre en syrah iets lager, tussen de 13,513,8%. Het is de taak van de wijnmaker om de juiste rijpheid te detecteren zonder naar het overrijpe stadium te gaan. Een voordeel is dat we vierentwintig verschillende wijngaarden

Sinds 1991 wordt alles ontrist om droge en harde tannine te vermijden. Om een goede kwaliteit van steeltjes te krijgen heb je 35mm regen nodig

trole, geen pigeage, geen délestage, maar wel twee remontages per dag. Maceratie gedurende een maand zorgt voor wat extra extractie. Na het persen gaat de wijn op roestvrijstalen vaten voor het neerslaan van wijnsteenzuur en wordt hij vervolgens geklaard met biologische eieren. Pas in de maand maart volgend op de oogst gaat de rode Châteauneuf-du-Pape naar grote gebruikte foeders voor een lagering van ongeveer 12 maanden. Er is dus geen enkel contact met nieuw hout (enkel de rode Vin de France krijgt 33% nieuw hout). De grote foeders worden gebruikt omwille van hun micro-zuurstofinwerking: door het grote volume is er verhoudings-

un délicieux paradis

L’ABUS D’ALCOOL EST DANGEREUX POUR LA SANTÉ, À CONSOMMER AVEC MODÉRATION

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

gewijs minder contact van de wijn met het hout dan in kleinere vaten, zodat er ook minder zuurstof via de poriën in de wand wordt uitgewisseld met de wijn. Omdat de wijn ‘schoon’ de foeders in gaat, wordt er geen soutirage toegepast. Dit zorgt ervoor dat er meer CO2-vorming in de vaten optreedt, wat de wijn fris houdt gedurende de lagering. Hierdoor hoeft men minder sulfiet te gebruiken. De finale assemblage gebeurt twee maanden voor de botteling.

FENOLISCHE RIJPHEID Na ongeveer twee jaar op fles sluit de wijn zich en naargelang de jaargang blijft men er dan best vijf tot zes jaar af, volgens Paul-Vincent Avril. “In 2003, het jaar van de ‘canicule’, waren veel domeinen rondom mij op 28 augustus al klaar met de oogst, maar wij zijn er maar op 1 september mee begonnen. Je moet namelijk niet alleen afgaan op het suikergehalte, maar ook op de fenolische rijpheid van de schil en de pitten.” Andere factoren spelen ook een rol. Zo had de grenache in 2013 veel last van coulure. Het rendement bedroeg slechts ongeveer 18hl/ha tegen normaal een gemiddelde (over 25 jaar) van 24hl/ha met 3300 wijnstokken/ha. De laatste 8 jaren werden ongeveer 60.000 tot 70.000 flessen gebotteld i.p.v. 100.000.

SAMEN VERGIST

Paul Avril (rechts)

Geproefd ASSEMBLAGES CLOS DES PAPES EN DE INVLOED VAN DE VERSCHILLENDE DRUIVENRASSEN Paul-Vincent Avril maakt eerst een viertal rode assemblages die op foeders rijpen en die na twaalf maanden definitief geassembleerd worden. We proeven de verschillende assemblages châteauneuf-du-pape van de vier foeders.

venrassen, waaronder o.a. vaccarèse en counoise. De aroma’s zijn gesloten en vertonen wat reductie. In de mond krijgen we meer volume met strakke, jonge tannine evenals een mooie frisheid en lengte.

Clos des Papes in enkele cijfers

De verschillende witte druivenrassen worden samen vergist. Eerst start de gisting van de grenache blanc, na drie dagen worden clairette en roussanne er aan toegevoegd. Nog eens drie

• De eerste assemblage heeft 80% grenache, 10% mourvèdre, 4% counoise, 3% syrah, 3% andere druivenrassen. Deze heeft een lichte kleur door het hoge percentage grenache, is zeer toegankelijk, fruitig, met

dagen later komen bourboulenc en clairette erbij. Dit geeft een veel beter eindresultaat dan alles apart vinifiëren en daarna assembleren. De witte wijn ondergaat geen malolactische omzet-

zachte tannine en is zeer elegant. De 15,7% alcohol proef je niet. • De tweede assemblage bevat 70% grenache, 10% mourvèdre, 20% syrah. De syrah

ting en rijpt op zijn bezinksel tot de botteling in maart.

zorgt voor de intensere kleur bij deze assemblage. De syrah domineert compleet

Naast de Châteauneuf-du-Pape wordt er ook nog een ‘tafelwijn’ gemaakt, een Vin de France.

de grenache, alhoewel ze slechts 20% van de totale assemblage vertegenwoordigt. Deze wijn heeft een kruidig karakter,

Aangezien Le Petit Vin d’Avril, de Vin de France, verkocht wordt tussen januari en maart en de Châteauneuf-du-Pape pas vanaf april, is de

meer materie en ook meer en hardere tannine. Hoe hoger het aandeel syrah in de assemblage, hoe meer finesse er verloren

cashflow die Le Petit Vin d’Avril genereert, van harte welkom.

gaat, volgens Paul-Vincent Avril. Daarom gebruikt hij maximaal 10% syrah in de finale assemblage. Syrah en mourvèdre zijn

De huidige prijs voor de mooiste terroirs van Châteauneuf-du-Pape is 550.000 euro per hectare. Vergelijk dat met de 700.000 euro in Cor-

wel belangrijk om bij veroudering de frisheid van de wijn te behouden. • De derde assemblage heeft geen syrah,

nas en 1.200.000 euro in Hermitage en Côte-Rotie, dan is Châteauneuf-du-Pape nog een relatief interessante investering. Zo heeft onder andere

wel 55% grenache, 40% mourvèdre, 5% counoise (lijkt op mourvèdre). We krijgen een elegante geur, in de mond meer con-

de familie Cazes van Château Lynch Bages in Pauillac een domein in Châteauneuf-du-Pape,

centratie dan in de andere assemblages, fijne maar goed aanwezige tannine. Ook deze wijn is zeer elegant.

namelijk Domaine des Sénéchaux.

• De vierde assemblage reflecteert de finale assemblage, namelijk 65% grenache, 20% mourvèdre, 10% syrah, 5% andere drui-

Cuvée Le Petit Vin d’Avril, Vin de France: 5ha, rood en wit (17.000 flessen) AOP Châteauneuf-du-Pape: 31ha rood (85.000 flessen), 4ha wit (12.000 flessen)

Rood: 65% grenache, 20% mourvèdre, 10% syrah, 5% vaccarèse, counoise, cinsault, terret noir, muscardin. De wijnstokken zijn 55 jaar oud. Vinificatie: ontristing sinds 1991, geen filtering, 15 maand lagering op oude houten foeders en op 3 jaar oude barriques. Advies wijnmaker: serveren op 15- 16°C en één uur van tevoren gekarafeerd. Wit: 20% grenache blanc, 20% clairette, 20% roussanne, 20% picpoul, 20% bourboulenc. De wijnstokken zijn 20-35 jaar oud. Vinificatie: 6 maand lagering op inox, geen malolactische omzetting, geen houtlagering Advies wijnmaker: serveren op 12-13°C. Commerciële weetjes: 80% van de wijn van Clos des Papes wordt geëxporteerd naar 37 verschillende landen. Naast de mogelijkheid de wijn aan te kopen op het domein, is Clos des Papes in België onder andere te koop bij R&R en Young Charly

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

Gres bodem

RO L A ND M E Y ER S C o m m a n d e r ij M o l e n b e r g

TERROIR EN BODEM – DEEL 2

DE INVLOED VAN BODEM OP DE WIJN In het eerste deel, in Ken Wijn-magazine 38, hebben we toegelicht dat de bodem een belangrijk aspect is van de eigenheid van ‘terroir’ in brede zin. Niet enkel de minerale en organische inhoud van de bodem zijn belangrijk. Vooral het microbiologisch leven speelt een essentiële rol als voedingstoffen voor de druivelaar. De plantfysiologie van de druivelaar bepaalt welke van deze stoffen nodig zijn voor de groei en bloei en laat die uiteindelijk terechtkomen in de plantsappen. Het resulterende druivensap bepaalt mee de gedeeltelijke bodemafhankelijkheid van de most die wordt omgezet in wijn met al zijn kleuren, geuren en smaken.

In dit tweede deel gaan we verder met een toelichting over de belangrijkste invloeden van de bodem/ondergrond op de wijnstok.. Daarnaast beschrijven we de bodemsoorten verder in detail.

BELANGRIJKSTE INVLOEDEN VAN DE BODEM/ONDERGROND OP DE WIJNGAARD • De waterhuishouding wordt bepaald door de fysische samenstelling en structuur van de bodem, zoals hardheid, dichtheid, korrelgrootte, waterabsorptievermogen en de aanwezigheid van organisch materiaal. Voldoende bodemvocht is essentieel voor de voedingsopname evenals voor de fotosynthese van de druivelaar. Koolstof, water en zuurstof worden aan- of afgevoerd via de atmosfeer en het bodemwater. Over het algemeen is een goede afwatering, en zelfs wat watertekort, (=voedingsbeperking), van belang voor kwaliteitswijnen, hoewel elk druivenras zijn voorkeuren heeft. • De voedingshuishouding wordt bepaald door de fysische, chemische en microbiologische samenstelling en dus de

en minder en kleinere druiven, die het merendeel van de door de fotosynthese gemaakte suikers ontvangen, bekomt men een optimale rijping. Een te snelle en blijvende groei geeft aanleiding tot het uitblijven van de rijping en dus meer zuren. Bijkomend leidt dit tot een te lage fenolische rijpheid (tannine en kleurstoffen), een minder aromatische rijpheid en een lagere complexiteit. Een te trage groei leidt anderzijds tot onvoldoende algehele rijpheid en te veel zuren. • De warmtehuishouding is afhankelijk van de warmteopslagcapaciteit van het type gesteente (of grondsoort) en het waterabsorptievermogen ervan. Ook de kleur van de bovengrond heeft een zekere invloed op het absorptie- of reflectievermogen van de bodem. Een goede warmteopname en -afgifte hebben een positief effect op de druivelaar en beïnvloedt de rijpingsduur van de druiven.

Alluviale bodem aanwezigheid en de afgiftecapaciteit van essentiële mineralen (let op, met mineralen wordt bedoeld: calcium, magnesium, fosfor, kalium, natrium, en stikstof) en spoorelementen. Deze stoffen worden afgegeven door de kationuitwisseling tussen de plantwortels en de opgeloste deeltjes in het bodemvocht, deeltjes gekoppeld aan humus of andere organisch materiaal of door toedoen van de mycorrizha van bodemschimmels en bacteriën. De minerale en structurele samenstelling van de bodemsoort op zichzelf heeft ook een zekere invloed op het bodemleven en dus de microbiologische samenstelling ervan. Bij de afgiftecapaciteit speelt de zuurgraad (pH) van de bodem een cruciale rol. Hoe zuurder de bodem (= lage pH), met andere woorden

• De bodemstructuur en fysische samenstelling, meer bepaald gelaagdheid, hardheid, dichtheid, korrelgrootte hebben een invloed op de water- en voedingshuishouding en dus de ontplooiing van het wortelstelsel van de druivelaar. Daarnaast beïnvloeden ze ook de beluchting van de bodem, wat van belang is voor de levende bodemorganismen die op zichzelf bijdragen tot de ontwikkeling en vrijgave van voedingsstoffen. Het effect van de bodem op de waterhoeveelheid, de warmte-opslag en -afgifte, wordt natuurlijk in bijzondere mate mede beïnvloed door de klimatologische en topografische omstandigheden. Vele bodems hebben ook geen uniforme structuur. Ze zijn gemengd of gelaagd. Zo kan een zandbodem toch onderliggende lagen van zandsteen, löss of mergel bevatten. Ook een grindbodem met onderliggende kleilagen kan zo toch een geschikte wijnbouwbodem vormen. Een ‘wackebodem’, bijvoorbeeld, bestaat uit een conglomeraat van klasten (= steenbrokken) met tussenliggende zand- of steensoorten die vrij verscheiden kan zijn.

KLEIBODEMS EN ANDERE VORMEN VAN KLEI Klei en ijzerhoudende kleisteen. IJzer helpt de fotosynthese. Schalie is in feite samengedrukte klei. Deze bodems kunnen de wijn volgende kenmerken meegeven: rijpheid en volheid, rondheid, kracht en een stevige structuur.

hoe minder actieve waterstofionen, hoe moeilijker de uitwisseling van minerale voedingsstoffen. De aanwezigheid van kalkelementen

Waarom is dit zo? Klei houdt meer voedingsstoffen vast en is dus vruchtbaarder. De grond houdt water vast, maar blijkt ook moeilijk

onder de vorm van calcium (Ca) zorgt voor een minder zure bodem. Calcium is een frequent voorkomend uitwisselbaar kation in de bodem. Dit geldt zowel voor zure als voor alkalische bodems. Bodems die zuur zijn, hebben echter weinig uitwisselbaar calcium. Neutrale

doordringbaar voor plantwortels. De hierop aangeplante druivelaars houden wel van een vochtige en stevige bodem. Een kleibodem is minder zuur en laat dus een betere kationuitwisseling toe, bevat eerder alkaliteitminnende schimmels, levert geen waterstress. De

of alkalische bodems bevatten grote hoeveelheden uitwisselbaar calcium. Naast zijn rol als voedingselement en als regelaar voor de zuur-

bodem blijft ook relatief koel. Er wordt algemeen aangenomen dat de aanwezigheid van ijzer - en dus de opname van ijzerspoorelementen

graad, voorziet calcium de bodem ook van een betere structuur. Dat is vooral van belang voor kleibodems, die er minder stug door worden. Een minder zure bodem (= hogere pH) bevordert de ontwikkeling van

door de druivelaar - van positieve invloed is op de werking van de fotosynthese, die in belangrijke mate instaat voor de aanmaak van geuren smaakstoffen.

bacteriën en schimmels. Dit leidt tot een snellere mineralisatie van de organische stof in de bodem. De voedingsstoffen die erin aanwezig zijn, komen sneller ter beschikking dankzij bacteriën die de stikstof

Een voorbeeld hiervan vinden we in Pomerol. Met zijn ijzerhoudende zand en klei (niet overal), is dit niet voor niets hét gebied ter wereld

vastleggen. Meer algemeen echter kunnen we stellen dat een beperkte bodemvruchtbaarheid tot een betere wijnkwaliteit leidt, vooral door intomen van de groei en dus van het rendement. Met minder ranken

voor goede wijnen van 100% merlot. Merlot heeft vocht nodig en vindt die het best op kleihoudende bodems die water goed vasthouden.

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

Zandleem met kalk den we ook löss-leembodems in de Ahr. Er is ook löss in Baden (Kaiserstühl). Voor leembodems trekken we bijvoorbeeld naar Elgin in Zuid-Afrika.

ZANDBODEMS IN MEERDERE VORMEN Zandsteen of ‘Gres’ is samengeperst silicaat en zand. IJzerzandsteen is samengeperst zand met verweerd glauconiet silicaat. Zand is los sediment. Deze bodems kunnen de wijn volgende kenmerken meegeven: fruitig (druif expressie), elegant tot nerveus (stevige zuren). Waarom is dit zo? Zand is een zuurdere bodem. Hier verloopt de mineralisatie trager met minder kationuitwisseling en eerder zuurminnende schimmels. De kationuitwisseling tussen de wortels en voedingstoffen is dikwijls moeilijker bij gebrek aan bodemvocht. Er zijn dus ook minder schimmels. Zand houdt warmte vrij goed vast en helpt bij een snellere rijping. Voorbeeld: rode zandsteen in Mainviereck in Franken, Rheinessen met löss en zand, Toro met zand, zandsteen, klei en wat leem. Belgisch Heuvelland en Hageland met ijzerzandsteen. WACKE is een grijze en ook grauwe ‘klasten’ zandsteen. Het is een sedimentair gesteente met textuur van klasten of brokken van verschillende gesteenten zoals kwarts, veldspaat bestaande uit versteende silicaten, zware mineralen of kalkmineralen opgevuld met fijnkorrelige massa van verschillende soort. Mogelijke wijnkenmerken op deze bodems zijn afhankelijk van de soort wacke met specifieke eigenschappen. Dikwijls zijn ze vergelijkbaar met de wijnkenmerken van kristallij-

LEEMBODEMS EN ANDERE LEEMACHTIGE VORMEN

uitwisseling. Voedingstoffen en water worden zeer goed vastgehouden. Een zuivere leem-

ne en metamorfe bodems. Een voorbeeld hiervan vinden we in het Ahr-gebied met grauwacke bodem.

Leem is een mengsel van silt, fijne klei en fijn zand, Zandleem bevat meer fijn zand dan ge-

bodem is eigenlijk te vruchtbaar voor wijn. De druivelaars blijven groeien, waardoor de rijping wordt uitgesteld. Dit geeft wijnen met

wone leem en sommige soorten bevatten ook kalkmineralen. Löss is zeer fijn door wind aangevoerd kwartszand en andere silicaten

soms te veel onrijpe structuurelementen (tannine, zuren). Een doorgedreven snoeiwerk en bladmanagement in de wijngaard dringt zich

Deze bodems bestaan uit los sediment of een conglomeraat van klei, leem, zand, grind, kiezel, keien, veldspaat afgezet door stromend

met vooral kalk- en kleimineralen. Deze bodems kunnen de wijn volgende kenmerken meegeven: fruitig tot meer gestructureerd

op. Meestal worden in deze gebieden bodems gebruikt die naast leem ook nog andere bodemelementen bevatten, zoals kalk of grind.

water over de tijd. Afhankelijk van hun vorming zijn er meerdere soorten bodems, elk met hun specifieke eigenschappen. Deze bo-

(voor löss).

dems kunnen de wijn volgende kenmerken meegeven: gestructureerd, krachtig, rond.

Waarom is dit zo? Leem heeft een eerder

Löss is ook vrij vruchtbaar en houdt ook het water goed vast. Deze bodem is meer geschikt voor wijnbouw omwille van zijn kalkgehalte

neutrale zuurgraad met bijhorende schimmels. Minder zuur betekent een betere kation-

en geeft wijnen met meer evenwicht. Voorbeeld: naast leisteen en grauwacke vin-

Waarom is dit zo? Voor wijnbouw kiest men meestal grind- of kiezelbodems die goed

ALLUVIALE BODEMS

draineren en vrij goed opwarmen (= positief voor het rijpen). De hierop aangeplante drui-

Waarom is dit zo? Voor wijnbouw zal dit los sediment goed draineren en vrij goed

De impact van de bodem op het voorkomen van bepaalde organoleptische kenmerken in

velaars staan niet graag met hun wortels in het water. Ze gaan liever dieper op zoek naar water. Waterstress is dus mogelijk. De moge-

opwarmen. De mogelijke wijnkenmerken op deze bodems zijn afhankelijk van hun specifieke eigenschappen zoals hun gelaagdheid

de smaken en geuren van wijnen is vrijwel zeker. Toch zijn er enkel indirecte microbiologische en biochemische paden aan te wijzen als

lijke wijnkenmerken op deze bodems zijn afhankelijk van hun specifieke eigenschappen zoals hun gelaagdheid van klei, leem, kalk,

van graniet, basalt, silt, leem, kalk, klei, zand en organisch materiaal. Voorbeeld: uitlopers Andes in Chili, sedi-

aanleiding tot de gekende typische kenmerken van bodem- en ondergrondsoorten. Op de eerste plaats zijn er de waterhuishouding,

silt, zand en organisch materiaal. Voorbeeld: Médoc.

ment-leem-kleibodems in Oregon, evenals delen van de Rhönevallei en de Médoc.

voedingshuishouding, warmtehuishouding en fysische structuur. Daarnaast is er de gekende minerale inhoud die medebepalend is

COLLUVIALE BODEMS

BESLUIT

Deze bodems bestaan uit verweerd los sedi-

De hierboven gemaakte analyse toont dat

ment van sedimentair gesteente, metamorf gesteente, stollingsgesteente of vulkanisch basalt. Dit kan gaan van silt (leem, kwarts) tot grind, keien en stukken rots aan de uitlopers van gebergten of op vulkanische hellingen. Hierbij rekenen we ook de ‘molasse’-bodems zoals we die vinden in Frankrijk. Deze ontstaan eerder bij gebergtevorming en bestaan uit een conglomeraat van grind, fijnere sedimenten en zandsteen. Deze bodems kunnen de wijn volgende kenmerken meegeven: : gestructureerd, complex aromatisch, mineralig.

bodem- en ondergrondsoort van een terroir belangrijke parameters zijn voor de wijnmaker. Het beïnvloedt de keuze van de druivenrassen. Via het wijngaardmanagement en nadien de toepassing van de juiste vinificatietechnieken gaat de wijnmaker op zoek naar een wijnstijl en wijnkwaliteit waarmee hij/zij zich kenmerkt en onderscheidt ten opzichte van anderen. Dit proces wordt gemarkeerd door de eigenheid van het bodemtype van zijn wijnregio.

voor het bodemleven en overdracht van voedingsstoffen. Deze heeft uiteraard zijn impact op de gewenste rijpingsperiode van de drui-

Bodemlagen

velaar met de gepaste fysische, aromatische en fenolische rijpheid van de druivensappen.

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

W IM S A S C o m m a n d e r ij A m i c i

Wijngaard in de Contrada Palmellata

AMICI TASTING

ETNA DOC WIJNEN MET EEN VULKANISCHE ATTITUDE Een uitbarsting, een reputatie die als een komeet omhoog geschoten wordt. Ma(g)ma Mia! Nog nooit heb ik een wijngebied op zulke korte tijd de status weten bereiken als deze van het Siciliaanse Etna DOC. De rijke instroom vanuit het Noorden van Italië, een opbod om elk lapje grond met wijngaardstokken te bemachtigen… The sky is the limit wat de Etnawijnen betreft. Vooralsnog geldt dit vooral voor de rode wijnen, de witte wijnen van carricante, volgen in hetzelfde ijltempo. Niet evident, want draaien we de teller terug naar het einde van de 20e eeuw dan was het wijngebied slechts een voetnoot in de Siciliaanse wijnbouw en dacht men dat je bij de vermelding van nerello als druif in Sicilië aan de verkeerde champignons had gezeten.

GEOGRAFISCH Etna DOC ligt in de oostelijke hoek van Sicilië, in de provincie Catania. Iets meer dan drie uur rijden voor 250km vanuit Palermo. Het is een klein productiegebied van net iets meer dan 1.200ha, goed voor bijna 43.700hl aan wijn. De stokken staan op een hoogte van 350 tot 900 meter. De 1.200ha wijngaarden liggen verspreid over 20 gemeenten die deel uitmaken van de productiezone: Biancavilia, S. Maria di Licodia, Paternò, Belpasso, Nicolosi, Pedara, Trecastagni, Viagrande, Aci S. Antonio, Acireale, S. Venerina, Giarre, Mascali, Zafferana, Milo, S. Alfio, Piedimonte, Linguaglossa, Castiglione en Randazzo.

EEN KLEINE SPRONG IN DE TIJD

CONTRADA

40 jaar geleden was Etna met uitsterven bedreigt. Er bleven nog slechts een tiental producenten over. Op het einde van de jaren 1980 kon de

Bij Etna kom je vaak het woord Contrada tegen (ook elders in het zuiden van Italië komt dit voor). Contrada komt overeen met een lieu-dit

regio de rug rechten, nadat Benanti, een van de toonaangevende producenten, Salvo Foti aanstelde als oenoloog voor hun verwaarloosde familiale stokken. Ondertussen zijn er meer dan 170 producenten en zijn

waarmee één bepaalde wijngaard wordt aangeduid. Etna DOC kent 133 verschillende contrade, gelegen op de vier flanken (noord, zuidoost, zuidwest en het zuiden) van de Etna. De meeste en tevens belangrijkste

de ‘rijke’ wijnbouwers uit het noorden van Italië naarstig op zoek naar wijngaarden in het herkomstgebied. Gereputeerde wijnhuizen zoals Gaja, Franchetti, Giodo, Borgogno, e.a. investeren volop in wijngaarden

contrade liggen op de noordflank waar nerello mascalese de dominante druif is.

op de flanken van de Etna. Het gevaar, dat bij de Etnawijngaarden om de hoek schuilt - een eruptie die de wijnstokken kan vernielen-, is tevens

ETNA DOC

een zegen. De lavabodem beschermt de wortels tegen phylloxera, waardoor er nu nog stokken van meer dan 100 jaar oud zijn.

De DOC bestaat sinds 1968. Naast de bekendere rode Etnawijnen zijn er ook witte, rosé en spumante (verplichte tweede gisting in de fles en minimale rustperiode sur lattes van 18 maanden). De rode wijnen van Etna DOC worden wel eens de ’pinot noir van het zuiden’ genoemd. Naast hun minder intense kleur zijn ook vooral de fragiliteit en de verfijning van de wijnen hiervoor verantwoordelijk. De grootste gelijkenis is dat de wijnen van de Etna DOC echte terroirwijnen

zijn zoals de beste rode bourgogne. • Nerello mascalese verdient een standbeeld. De druif is verantwoordelijk voor de kwaliteit van de rode wijnen. Er moet minimum 80% nerello mascalese aanwezig zijn in de blend. • Nerello cappuccio, ook wel nerello mantellato genoemd, speelt letterlijk de tweede viool en mag maximum 20% aanwezig zijn. Eventuele andere lokale druivenrassen (ook witte) mogen samen maximum 10% deel uitmaken van de blend. • Er bestaat tevens een Etna Rosso Riserva DOC. Een riserva moet een rijpingsperiode hebben van minimaal 4 jaar, waarvan minstens 12 maanden op hout. Er worden geen specificaties omtrent het gebruik van het type hout opgelegd. • Het minimale potentiële alcoholpercentage is 12% (12,50% voor riserva).

Nerello Mascalese

Witte wijnen op basis van carricante hebben de wind in de zeilen

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

Geproefd Misschien een nog groter geheim dan rode wijn zijn de witte wijnen. De vulkanische bodem leveren een sublieme volheid in combinatie met een grote

Het bestuderen van de eigenschappen van beide druiven leert dat nerello mascalese een hogere aciditeit bezit. Nerello cappuccio is zachter, en fruiti-

frisheid. Ze behoren ongetwijfeld tot de allerbeste witte Italiaanse wijnen. • Wat nerello mascalese is voor de rode wijn is

ger van structuur. De wijnen hebben niet het nodige bewaarpotentieel. De hoofdredenen die aangehaald worden door de

carricante voor de witte wijnen. Er moet minimum 60% aanwezig zijn in de witte Etna, voor een superiore loopt dit op tot 80%.

wijnbouwers is dat nerello mascalese een veel duidelijker expressie van het terroir geeft aan de Etnawijn. Nerello cappuccio daarentegen is een wispel-

• De aanvullende druiven zijn catarratto (maximum 40%); trebbiano en minella bianco mogen samen met andere lokale rassen tot maxi-

turige en minder betrouwbare druif, en daardoor niet echt geschikt om kwaliteitsvolle monocépagewijnen van te maken.

mum 15% uitmaken van de blend. • Uitzonderlijk kan je ook Etna Bianco Superiore vinden. Dit is echter enkel toegestaan voor wijngaarden uit de gemeente Milo. • Het minimale alcoholpercentage is 11% (11,50% voor de Superiore).

NERELLO MASCALESE VERSUS NERELLO CAPPUCCIO Waarom is de nerello mascalese druif superieur bij de Etnawijnen in vergelijking met de nerello cappuccio? Even grasduinen in de geschiedenis. Het DNA van beide druiven levert een beter inzicht. Er wordt verondersteld dat beide druiven familie van elkaar zijn. Zekerheid bestaat hieromtrent nog niet. Nerello mascalese blijkt een kruising te zijn tussen sangiovese (dit verklaart al veel) en mantonico bianco. Een Toscaans–Calabrese liefdesdruif dus. Van nerello cappuccio is tot op heden nog niet achterhaald wie de ouders zijn. Dat ze beiden thuishoren in Sicilië en Calabria is wel zeker.

NOORDFLANK VERSUS ZUIDFLANK? Er is beduidend meer wijnbouw op de noordkant dan aan de zuidkant. Waarom dit zo is, valt niet zo veel over terug te vinden. Verschillende artikels suggereren dat het te maken heeft met het klimaat. Van oudsher is rode wijnbouw de norm op Etna. Witte wijnen zijn pas de laatste jaren meer in opmars. De hellingen op de zuidelijke flank worden meer beïnvloed door de zee waardoor de wijnen meer ziltige accenten bevatten. Deze op de noordelijke flank hebben die invloed niet en de wijnen bezitten er meer fruit. Hierdoor zijn de wijngaarden op de noordzijde aantrekkelijker voor de rode wijnen. Het meer ziltige karakter op de zuidflank komt dan weer de witte wijnen van carricante ten goede. Het Gaja / Graci project lijkt dit te bevestigen: ze willen met Idda de focus leggen op witte wijnen (al was die rode die we proefden een verdomd pareltje) en kozen daarom de zuidflank.

Pietradolce – Archineri Etna Bianco 2019

100% carricante – Inox – Stokken van 100 tot 120 jaar oud. Zuivere en heldere goudgele kleur. De geur is alvast veelbelovend. Verse ananas, kweepeer, meloen en pompelmoes vullen de fruitkorf. Mooie florale accenten van jasmijn brengen een lichte frivoliteit, nadien anijs, amandel, licht vegetaal en het rokerige van vuursteen. We proeven een mooie frisheid en vooral een minerale dominantie. Strak maar toch een lichtvettig puntje dat naar het einde toe afneemt. De afdronk is voldoende lang en heeft een lichtbitter nootachtig accent. De smaak is van begin tot het einde omringd door een prachtig minerale toetsen en aciditeit. Het is een mooie start op de proeftafel al kon de smaak aan het hoge verwachtingspatroon van de geur niet volledig voldoen. 86/100 – Te koop bij Wineart € 37,50 Tenuta di Fessina A Puddara Etna Bianco 2014

100% carricante – Vinificatie en lagering voor 6 tot 8 maanden in 3.500 liter vaten. Zuivere en heldere goudgele kleur. De neus geeft een zekere leeftijd prijs met rijpe appel, op het oxidatieve af. Ananas, perzik, mandarijn, gegrilde & verse noten, potpourri en acaciahoning vullen gelukkig na het walsen aan. De smaak geeft naast het minerale vooral veel gegrilde nootjes/pijnboompitten. De zuren zijn present en de smaak is in de aanzet vol en rond. Dat deint uit tot een citrusbittertje waar je van moet houden. 85/100 – Te koop bij Licata € 37,00 Generazione Alessandro Croceferro Etna Rosso 2019

100% nerello mascalese – 12 maanden rijping in tonneaux. © Tenuta Terre Nere

Granaatrode kleur, helder en zuiver. De wijn heeft wat tijd in het glas nodig alvorens hij zijn aroma’s volledig Wijngaard San Lorenzo

De moderne chai contrasteert met het klassieke kasteel

prijsgeeft. Dat is voornamelijk klein rood fruit (kers, rode aalbes, framboos) en lichtsnoeperig. Geurende roosjes, salie, laurier, thee en puntje animaal. Dat klein rood fruit zet zich in de smaak helemaal door en zorgt naast de zuren voor een extra fris gevoel. De wijn wordt van de jonge stokken gemaakt en dat proef je. Hij mist hierdoor wat materie en body. 85/100 – Te koop bij Patrick Jublou € 19,55

Granaat- tot kersenrode kleur. Mooie uitnodigende geur. Rijpe kersen, pruim, dadel, kruidig met anijs, munt en peper. Floraal, laurier, thee, tabak, onderbos en alcohol die iets te fel present is. Oei, de smaak is moeilijk. Krachtig maar op het ruwe af. De zuren zijn wel zeer prominent aanwezig en ik mis wat tegenspel van fruit in het geheel. Is dit dezelfde wijn die ik in 2019 heb geproefd en toen lyrisch heb omschreven? 84/100 – Te koop bij Stappato € 45,95

Girolamo Russo A Rina Etna Rosso 2019

94% nerello mascalese, 6% nerello cappuccio – 12 maanden rijping, deels in 2600 liter Sloveense fusten, deels in beton. Zuivere, heldere, kersenrode kleur met traanvorming. Mooie complexe neus met een combinatie van rood en blauw fruit. Kersen, blauwe bes, aardbei, viooltjes, salie, peper, een lichte toasting, laurier, wat thee en champignon. Smakelijke en mooie tannine met veel rood fruit en frisheid in de mond. De kruidigheid zet door tot in de lange finale. Het geheel is mineraal, elegant (nog net niet verfijnd)

Idda – Etna Rosso 2019

100% nerello mascalese – 24 maanden rijping in deels 50hl vaten en deels in betonnen cuves. De samenwerking tussen Gaja en Graci levert een dot van een wijn. Heldere, zuivere, granaatrode kleur. Heerlijk uitnodigende, bedwelmende aroma’s. Een spring in het veld van het kleine rode fruit in combinatie met een rozenboeket. Fijne aardse toetsen, laurier, thee tot licht vlezig zelfs. Verfijning en elegantie gaan hier hand in hand als een jeugdig verliefd koppeltje. Fris, onbezonnen, jong fruitig, fijn kruidig, gezegend met een zeer lange finale en helemaal top.

87/100 – Te koop bij Baeten Vinopolis € 27,85

95/100 – Te koop bij Licata € 42,00

Passopisciaro Passorosso Etna Rosso 2014

Tenuta delle Terre Nere San Lorenzo Etna Rosso 2015

100% nerello mascalese – 18 maanden rijping in foeders.

100% nerello mascalese – 14 maanden rijping in barriques en tonneaux.

Zuivere, kersenrode kleur. Heerlijk om aan te ruiken. Turks fruit, granaatappel, kers, framboos, vele kruiden en specerijen, onderbos, tabak, ceder, mokka, laurier… De smaak geeft bevestiging. Mooi met verfijnde tannine, aciditeit, alcohol, mineralen en fruit getuigen van een perfect evenwicht. Het geheel blijft lang aanhouden. Een breed smakend glas wijn. 89/100 – Te koop bij Vinesse € 30,00

Kersenrood, tranend. Een geur die veel geeft en zeer kruidig is (peper, tijm, salie, kruidnagel, kaneel). Naast de obligatoire kersen is er ook een zweem van braambes. Rokerig, koffie, tabak, zwarte olijven, thee en humus. De mond vult zich met smakelijke zuurtjes en rijke tot krachtige maar eveneens smakelijke tannine. Perfect in evenwicht, vol en rond en een waardige afsluiter.

Graci – Arcuria Etna Rosso 2015

Punten: 90/100 – Te koop bij Licata € 48,00

100% nerello mascalese – 18 maanden rijping in foeders.

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

Vrbnik stad en haven

HET EILAND KRK

DIEPZEE- EN MISWIJNEN Aan de onderkant van Istrië, op weg naar Dalmatië ligt de baai van Kvarner. Vanop de heuveltop net buiten Senj krijgt men een prachtig panoramisch zicht op de eilanden Cres, Krk, Rab, Pag en Losinj. Dit zijn allemaal populaire vakantiebestemmingen, bekend vanwege de leuke

M A R K D E B A C K ER C o m m a n d e r ij E r a s m u s Fo t o's S an jin I l i c / Patricia Verstraete

kustplaatsjes en hun vaak idyllische stranden. Eentje daarvan, met name Krk, is bezaaid met groene natuur en beschikt over bijzondere fauna en flora. Het draagt ook de bijnaam ‘Gouden eiland’. Het is bekend om zijn wijnen, of eerder de unieke gouden druif die ervoor gebruikt wordt. Het eiland Krk is verbonden met het vastenland door een 1,5 km lange brug. Het landschap is er behoorlijk gevarieerd. Het westen is eerder vruchtbaar en groen, het oosten heeft een nogal grauw wit en kaal rotsachtig landschap. Dit komt door de winterse Bora (wind) die vanaf het vasteland richting het eiland waait. Het is de ziltheid die meekomt met de wind die ervoor zorgt dat de rotsen wit worden en de planten er niet snel groeien.

EEN GLAASJE WIJN OP EEN TERRASJE IN VRBNIK Aan de oostelijke kust van het eiland, op een 50 meter hoge rots, ligt de kleine stad Vrbnik. Vaak bezongen in oude liederen, maar tevens de oudste nederzetting op het eiland. Vrbnik

kerk, ter ere van de maagd Maria, domineert het centrum en overschouwt de zee en de vallei. In de schaduw van de vele kerkjes en op het terras van één van de vele wijnbars is het zalig vertoeven, ideaal om de lokale wijnen te proeven.

is echter het meest bekend voor de vrbnička žlahtina, een wat aparte druivenvariëteit die bijna enkel in de vallei achter en rond de stad

EEN ONDERGROND VAN CALCOCAMBISOL EN KARST

verbouwd wordt. Met de hulp van zijn drietand plukt Poseidon de druiven en hij maakt er zijn speciale diepzeewijn van. In de stad

De eilanden in de Adriatische zee liggen in de schaduw van de Dinarische Alpen, de bergrug ervan loopt parallel met de Kroati-

wonen zo’n 950 mensen. Bijna alle inwoners zijn actief in het telen van druiven, het maken van wijn of de horeca-activiteiten daaraan

sche kustlijn. Geologisch vindt men overal in de Balkan veel karst, maar de Dinarische soort wordt beschouwd als de belangrijkste

gelinkt. De oude omwalde stad is een doolhof van smalle steegjes. De imposante barokke

karst-regio ter wereld. Karst is eerder een verzamelnaam van alle

verschijnselen waarbij kalksteen opgelost wordt in water. Dit doet zich voor in streken waar kalksteen aan de oppervlakte ligt en aangetast wordt door chemische verwering ten gevolge van de zure eigenschappen van het regenwater. Op Krk zit de ondergrond tevens vol leem. Op sommige plaatsen vindt men ook zand en kalk-leem formaties. De grond is donkerbruin van kleur, resulterend van een kalk- en dolomietsubstraat. Die bruine kalksteen of calcocambisol is de typische grondlaag die gevormd wordt boven op die Dinarische karst. Hier en daar vindt men ook de ijzerrijke ‘terra rossa’ en op andere plaatsen ook een meer zanderige ondergrond. Alle dikke grondlagen zijn echter goed waterdoorlatend en beschikken over een sterk drainerend effect. Op het eiland hebben de akkers onvoldoende natuurlijke voedingsstoffen, zoals humus, fosfor en kalium. Het toevoegen van mineralen en extra organisch materiaal is dus noodzakelijk om hier aan wijnbouw te kunnen doen.

VRBNIK POLJE VORMT EEN PRACHTIGE BLEND Op het eiland heerst een warm mediterraan klimaat, maar door zijn ligging in de Adriatische Zee wordt de hitte getemperd. De winter is er net iets minder koud en de zomermaanden zijn er wat minder heet. De gemiddelde dagtemperatuur in de zomer ligt net onder de dertig graden. Een aangename zeebries zorgt voor verkoeling. Stevige regenbuien met veel donder en bliksem zijn hier geen uitzondering. De wintermaanden zijn de natste maanden van het jaar, maar het is die regen die ervoor zorgt dat het eiland zijn groene karakter behoudt. In de winter zorgt de Bora vaak voor een snijdend koel gevoel. Dit specifieke klimaat en de aangepaste bodem vormen een ideaal samenspel om aan wijnbouw te doen.

Nada

Voor de phylloxera epidemie stond er meer dan 4.500ha wijnstokken aangeplant, vandaag nog een magere 130ha. De meeste wijngaarden liggen in Vrbnik polje, een groene en vruchtbare strook ten westen van de stad. Dit uitgestrekt veld bestrijkt een totale oppervlakte van 175ha en ligt op een hoogte tussen de 85 en de 164 meter. Daarvan zijn 110ha beplant met wijngaarden. De overige 20ha liggen iets meer landinwaarts rond Baška en dorpjes als Garica en Supele. Van de totale aanplantingen wordt 98% ingenomen door de witte žlahtina. De overige druivenrassen zijn deels inheemse Kroatische rassen en deels recent geïntroduceerde internationale variëteiten. Ook hier op Krk staat het trendy om bekendere internationale rassen aan te planten, voornamelijk chardonnay, gele muskaat, cabernet sauvignon, merlot en ook wat syrah. Boeiender en interessanter om te proeven blijven de autochtone rassen als volarovo, sušćan crni (sansigot), kamenina (hrvatica), debejan en brajdica (plavina).

ZEG NOOIT CHASSELAS VAN HET ZUIDEN TEGEN DE EDELE ŽLAHTINA Historisch kwam de witte inheemse vrbnička žlahtina of žlahtina druif enkel op het eiland Krk voor. Nu zijn er ook al een paar aanplantingen op het vasteland. Tijdens de wandeling door de wijngaarden in de vallei valt het op dat de ranken hier en daar nog op de oude pergola-manier gesnoeid worden, maar de meeste ranken worden vandaag wel op een moderne manier gesnoeid. Zo laten ze ook mechanisatie toe. De žlahtina wingerds zijn vaak moeilijk in te tomen en kunnen hoge rendementen opleveren. De plant staat vrij laat in bloei en de druiven zijn laat rijp.

Poseidon of Neptunus

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

Met zijn grote trossen en grote vruchten is de plant vatbaar voor ziekte. Lokaal verwijst men graag naar een Perzisch druivenras dat daar door de Feniciërs zou zijn aangeplant, maar DNA onderzoek heeft de ware oorsprong van deze unieke druif nog niet prijsgegeven. Verwarring bestaat wel omdat er in de Balkan ook een tafeldruif bestaat die dezelfde naam draagt. De rdeča žlahtina, waar rdeča rose betekent, stemt DNA technisch wel overeen met de chasselas, maar buiten hun naam hebben deze twee žlahtina variëteiten niets gemeen. Wat wel zeker is dat de naam komt van het Kroatisch žlahtno en ‘edel’ betekent. De wijnen van de žlahtina druif zijn veelal droog, zéér verfrissend en met vooral aroma’s van witte bloemen en rijp wit steenfruit. De witte žlahtina is ook toegelaten in de wijnregio’s van de kuststreek evenals in Istrië. Zo mag ze gebruikt worden in de regionale herkomstbenamingen Hrvastko Primorje en Istra. In de regio maakt de edele žlahtina druif furore. Er werd recent een herwaarderingsproject opgestart, met aandacht voor kloonselectie en nieuwe aanplantingen.

EÉN DRUIF, VERSCHILLENDE TYPES WIJN Over de jaren heen heeft Krk een goede wijnreputatie opgebouwd. Een aantal van die wijnen wordt ook internationaal gewaardeerd en bekroond op zowel de lokaal gerenommeerde wijnwedstrijd Vinistra als de internationale Concours Mondial de Bruxelles die dit jaar beiden plaatsvonden in Poreč, Istrië.

Pergola

In eerste instantie worden er droge witte wijnen van de vrbnička žlahtina gemaakt. Daarnaast maken ze ook frisse schuimwijnen, Valomet genoemd, en zacht parelende wijnen. Kenmerkend voor al die wijnen zijn een lichtgele kleur en een aangenaam floraal aroma met vaak wat groene appeltoetsen. Ideaal geschonken bij zachte en verse schapenkazen, maar ook allerlei visgerechten, wit vlees en natuurlijk zeevruchten en mosselen. Valomet schuimwijnen worden op de klassieke manier gemaakt, dus met tweede gisting op fles. Er bestaat één aparte klasse, de Valomet Podmorski. Deze diepzeewijnen worden gemaakt van de beste druiven en worden na vergisting en bottelen veilig op de zeebodem gestockeerd om er twee jaar te rijpen. De zilte omgeving verandert de smaak echter niet. De constante temperatuur en de druk daar beneden komen de frisheid van de wijnen ten goede. Een Kroatische prosecco doet helemaal niet denken aan zijn Italiaanse naamgenoot. Op Krk is prosecco geen mousserende wijn, maar een zoete dessertwijn gemaakt van gedroogde, bijna rozijnachtige druiven. De wijnen vormen het ideale gezelschap bij zoet gebak of de lokale droge vijgenkoeken. Zomers bubbelen doen we met de Biser žlahtina, een eerder crispy, bijna droge parelende wijn. Deze frizzante wijnen worden gemaakt met de charmatmethode. De fijne bubbels en frisse citrusaroma’s van een Biser žlahtina maken van de wijn een ideale zomerse aperitief of een begeleider van verse witte vis of schaaldieren. Zonder twijfel is Krk voornamelijk bekend voor zijn witte wijnen, maar er worden ook een paar speciale rode wijnen geproduceerd. Zo is de Brajda Barrique een wat complexere rode wijn, op hout gerijpt, met meer diepgang en structuur. De zeldzame sansigot loont zeker de moeite om eens te proeven. De druif is kruiderig en speelt meer met aroma’s van zwart fruit.

PZ Valomet

VINUM DEBET ESSERE NATURALE DE GENIMINE VITIS, ET NON CORRUPTUM Naast de vele wijnranken is het eiland tevens bezaaid met kerken en kapelletjes. Er heerst een traditie van Mesno Vino of miswijnen. Deze worden genuttigd tijdens de wekelijkse kerkelijke dienst of andere liturgische momenten. Voor de wijnbouwers is het een eer, of zelfs een plicht, om miswijnen te maken. Hoe deze devote miswijn gemaakt moet worden staat beschreven in het Kerkelijk Wetboek 924, Artikel 3. onder de Canon code: ‘Vinum debet essere naturale de genimine vitis, et non corruptum’, wat zoveel wil zeggen als ‘Wijn moet natuurlijk zijn, zonder handelingen die zijn hoge waarde zouden schenden’. De kwaliteitsanalyse ervan wordt gedaan door een internationale groep van deskundigen, met hierin oenologen, hoogleraren theologie, priesters, historici en gespecialiseerde wijnjournalisten. Deze groep experten kwam voor de eerste keer in 1987 bijeen in Casa Brina, in Piëmont. In Kroatië worden verschillende soorten wijn gebruikt voor de mis. Meestal worden die ge-

produceerd in het parochiegebied zelf, zoals hier in Vrbnik op Krk. Hoewel rode wijn het best het bloed van Christus symboliseert, ge-

een restaurant en/of een delicatessenwinkel. Eilandhoppen als toeristische attractie kan leuk zijn, maar ‘eilandwijn-shoppen’ des te

ven priesters de voorkeur aan wit om praktische redenen. De Mesno Vino op Krk is zoet of halfzoet, steeds gemaakt van laat geoogste of

meer. De Kroatische kustlijn is bezaaid met talloze eilandjes en schiereilanden. Op onze zoektocht naar onbekende, of liever gezegd

ingedroogde druiven.

minder bekende, druiven kwamen we op Krk terecht. Van de zeven wijndomeinen kregen we de kans om bij vijf ervan te gaan proeven.

ZEVEN WIJNDOMEINEN OP ÉÉN EILAND Alle zeven wijndomeinen liggen in de nabijheid van de stad Vrbnik. Ofwel komen de druiven van de wijngaarden vanuit Vrbnik polje ofwel vanuit de Baškaregio. De productievolumes zijn beperkt en meestal lokaal geconsumeerd en geraken meestal dus niet van het eiland. De wijnen worden niet alleen per fles verkocht, maar ook in plastieken flessen aangeboden, per bidon of als tapwijn. Bij tapwijn wordt de wijn niet uit een fles geserveerd, maar uit een fust die is aangesloten op een wijntap.

Mochten we in de toekomst nog eens in de buurt komen dan zullen we niet nalaten om ook de twee overige wijnbouwers Vinarija Sipra en Kuça vina Ivan Katunar te bezoeken. Hun wijnen staan ook goed aangeschreven, echter de tijd ontbrak om daar nog te gaan proeven. Het werd een leerrijke dag.

Door het vroegere economisch staatsmodel zijn bijna alle wijndomeinen ontstaan als landbouwcoöperaties. Hier wordt dus naast wijn ook prosciutto, kaas en andere landbouwproducten gemaakt. Bijna alle wijnhuizen beschikken ook over hotelaccommodatie,

Vrbnik polje

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

Geproefd Van de zeven domeinen gingen wij er alvast vijf bezoeken.

ensac schuimwijnen ook een aantal brandy’s geproefd worden. Het terras van Nada ligt op de klif, zo’n 50m

naar andere EU landen. Op het domein worden jaarlijks een half miljoen flessen geprodu-

PZ VRBNIK WAAR NEPTUNUS ZIJN DIEPZEEWIJN MAAKT

boven de zee en geeft een prachtig en uniek zicht op de zee-engte. Een beetje verderop in de straat

ceerd, voornamelijk witte wijn en in verschillende formaten. Waar de tapwijn aan lokale horeca en hotels

Poljoprivredna zadruga of de PZ coöperatie ligt beneden in de haven van Vrbnik, aan de voet van de rots.

ligt Nada konoba, het familie-gerund restaurant. Op het menu staan naast hun eigen prosciutto en

geleverd wordt, dienen de 3 en 5 liter bidons voor lokale consumptie en dienen de glazen wijnflessen voor

Dit is de grootste en veruit bekendste wijnmakerij van het eiland. In

schapenkaas, ook gezouten vis. Het restaurant biedt tevens lokale favo-

verkoop aan toeristen en de export. Naast de bovenstaande kwaliteits-

1904 werd de coöperatie opgericht met 58 leden en is in tussentijd meer dan verdubbeld. Het werd al snel het

rieten aan zoals het traditioneel Krk lam en Šurlice of verse pasta met vleesgoulash. Daarnaast bieden ze

wijn hebben ze ook een traditie in het maken van Mesno Vino. Met een bisschoppelijke zegen en slechts 12%

socio-economische centrum van Vrbnik. De wijnkelder werd pas in 1932 gebouwd. Vandaag verbouwen alle PZ leden samen 80ha van de 130ha wijngaarden op Krk. Jaarlijks, na de pluk van de druiven, dalen de leden in een ware processie af naar de haven. Ze gaan er feesten en de druiven persen. Hierna gebeurt de vergisting, de opvoeding en de botteling van de wijnen in de loods aan de kade. Bij PZ springt één wijn er wel uit, de schuimwijn Valomet Podmorski. De zeegod, noem je die Poseidon of Neptunus, zorgt ervoor dat die goddelijke bubbels ontstaan. Na het bottelen worden de flessen schuimwijn op de bodem van de Adriatische Zee bewaard, op een – hoe kan het ook anders – onbekende locatie. Op meer dan 30m

uiteraard ook een verscheidenheid aan zeevruchten aan en meestal ook verse tonijn. Alle wijnen worden er ook per glas geserveerd.

alcohol wordt deze halfzoete wijn geschonken tijdens kerkelijke diensten. Voor de Pjenušac Gospoja, hun schuimwijnen, werken ze samen met de Oostenrijkse Sektkellerei van de broers Szigeti. Bij hen in Gols wordt een extra brut gebotteld na de tweede gisting op fles. Recent is er ook experiment gestart om een žlahtno bier te maken, een bier gegist met wijngisten.

KATUNAR SPREIDT OVER BAŠKA EN VRBNIK In een oud archiefdocument staat de Katunarfamilie opgetekend met hun oude wijntraditie. Vandaag zijn ze één van de modernste. Initieel was de wijnbusiness gelinkt aan hun landbouwcoöperatie, zoals bij de meeste wijnbouwers op het eiland trouwens. Tot 1990 was dat immers de enige manier om financieel en economisch te overleven. In de jaren 1990 ontstond een echte ‘wijnboom’. Er werd plots stevig geïnvesteerd in nieuwe technologieën en moderne wijnpraktijken werden geïntroduceerd.

Pal in het centrum ligt de oudste wijn-

De Katunar Estate Winery was één van de eerste domeinen die temperatuur gecontroleerde vergisting toepaste. Ze investeerden in nieuwe Sloveense eikenhouten vaten en het was ook de eerste die de charmatmethode gebruikte voor het maken van parelende wijnen. Naast hun wijngaarden in Vrbnik polje deden ze vooral nieuwe aanplantingen in Supele, naast Baška. Ondertussen staan meer dan 200.000 wijnstokken verspreid over beide regio’s. Er wordt ingespeeld op het verschil in terroir. De wijnmakerij zelf ligt aan de buitenrand van de stad Vrbnik, maar het overgrote deel van de wijnen die het domein commercialiseert komen vandaag uit de heuvels

wijngaarden. Vandaag runnen de families Toljanic en Brusic samen

maker van de stad. In de kleine oude en authentieke kelder liggen de oude

rond Baška. Vaak zijn de witte wijnen uit die regio wat aromatischer,

de 7ha wijngaard. Op heden staat de derde generatie aan het roer van dit wijndomein. Met de derde genera-

eikenhouten fusten naast elkaar. Eentje ervan is meer dan 70 jaar oud. Vandaag worden de meeste wijnen

toch blijven die van Katunar zéér fruitig, maar vaak iets exotischer in de neus. Rijpe ananas vervangt als

tie aan het roer waait een moderne wind door het bedrijf. Het moderne

gemaakt en ook gerijpt op inox, maar voor een gedeelte worden nog

het ware de groene appel.

logo op de flessen geeft die vernieuwing extra elan, zonder de familietradities en familiegeschiedenis te verloochenen. Naast de Kroatische

Kroatische vaten gebruikt. Naast die oude 1000 liter eikenhouten vaten staan ook recente 225 liter ‘akacija’ of acaciavaten gevuld met wijn. Er

Zlatna Berba

vlag en het blazoen met de knoppen van de druiven verwijst het kruis

worden slechts 4000 flessen gebotteld, de rest wordt in bulk verkocht.

naar de maagd Maria. Gospoja verˇ wijst naar het Mariabeeld midden in hun wijngaarden.

Voor de wijnen worden enkel druiven uit eigen wijngaard gebruikt, het huis maakt enkel witte wijnen.

Žlahtina Toljanić van Gospoja was de eerste kwaliteitswijn met de vermelding Izvorno hrvatsko, wat zo

Volaric maakt zowel droge als een halfzoete wijn.

Prošek

In Nada vinarija, de wijnkelder,

veel betekent als Made in Croatia. Deze cuvée is één van de meest geexporteerde žlahtinawijnen, zowel

kunnen naast alle witte, rode en Pj-

naar het Kroatische vasteland als

diepte, in het donker heerst een constante temperatuur van 12 graden Celsius. Wanneer de flessen na 12 tot 48 maanden later weer worden opgehaald zijn ze begroeid met koraal en schelpen. Zo’n unieke fles wordt tegen 190 euro aan de man gebracht, een beetje duur voor deze proeverij.

Zlatna Gold, 2022

100% žlahtina – Gouden medaille Vinistra 2023, 90/100 – 11% alcohol – handmatige pluk, mechanisch persen. sap koud gefermenteerd in roestvrij stalen tanks, rijping in inox vaten Aroma’s van héél veel wit steenfruit, witte perzik en wat vers gemalen peper, in de mond frisse zuurtjes. Vrij lange afdronk. Topkwaliteit

EEN PRACHTIG PANORAMISCH ZICHT BIJ NADA

Nada Soubze Bijell

100% žlahtina – Schuimwijn volgens traditionele methode – brut Donker strogeel, heel lange pareling. Aroma’s van gele bloemen, rijpe abrikoos. Fris bittertje in de mond. Lange afdronk. Zeer mooi product.

Mesno Vino, 2021

VINARIJA GOSPOJA EN DE MAAGD MARIA In 1995 startte de grootvader met wijnbouw. Al snel erna werd een B&B en een restaurant geopend. In 2016 werd het Vinotel Gospoja gebouwd, een hotel waar alle kamers ingericht zijn in het thema van de

100% žlahtina - Halfzoet - 12.5% Aroma’s van honing en rijpe abrikoos, mollig in de mond, matig intens en medium lange afdronk.

VINARIJA VOLARIC, HET OUDSTE EN HET KLEINSTE WIJNHUIS

100% žlahtina half zoete wijn, gemaakt van geselecteerde en ingedroogde druiven. Mooie wijn, met een lange afdronk.

Dit is een zoete rode dessertwijn, gemaakt van een blend van autochtone druiven, gedroogd in een winderig schaduwrijke locatie en gedurende minstens 36 maanden gerijpt in eiken vaten. Ze noemen het zelf hun kroonjuweel. Complexe aroma's, zeer intens, rood rijp fruit, suikerspin, zwarte bessenconfituur, cederhout, gedroogde vijgen. Lange afdronk, mooie wijn.

alpha wines GRIEKSE WIJNSPECIALIST

Alpha Wines is dé nieuwe Griekse wijnspecialist in Vlaanderen. Ben je klaar om je te laten verrassen door de diverse Griekse autochtone druivenrassen? Ontdek er nu alles over! www.alphawines.be ! alphawinesBE " alpha_wines

bezoek onze webshop alphawines.be

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

EXPLORATIE

SAVOIE: BERGTOPPEN EN TOPWIJNEN L U C W IEME C o m m a n d e r ij G e n t

Onze jaarlijkse Commanderij Gent-wijnreis - eind mei 2023 - bracht ons deze

Fo t o's L u c W i e m e , H a r t w i g A n dr i e s , B e n n y V a n S p r in g e l

keer naar de Savoie. Een bestemming die bij de aankondiging op wat gefronste wenkbrauwen kon rekenen, maar bij andere leden ook grote nieuwsgierigheid en ‘goesting’ wakker maakte. De streek is immers sedert een paar decennia bezig aan een heuse wijnmetamorfose, gestoeld op de her- en opwaardering van hun ampelografisch patrimonium.

De wijnregio Savoie ligt geografisch verspreid over vier departementen: Haute-Savoie (23 wijndorpen), Savoie (30 gemeenten), Ain (twee gemeenten, Corbonod en Seyssel) en Isère (één gemeente, Chapareillan). Dit alles samen is goed voor 2.050ha wijngaard. Een landkaart van de Savoie lijkt op een lappendeken van kleine wijnvlekken, en daar zit het reliëf natuurlijk voor veel tussen. Het zal u misschien verwonderen dat een bergachtig gebied, dat in de winter is ingesneeuwd, een meer dan tweeduizend jaar oude wijngeschiedenis heeft. De wijnen van deze regio – toen het rijk van de Allobrogen – waren reeds ten tijde van de Romeinen bekend, en werden vermeld door de schrijvers Plinius en Columella en ook door de Griekse geograaf Strabo. Hun geschiedenis ligt aan de oorsprong van de lokale IGP benaming ‘Vin des Allobroges‘. Wellicht brachten de Grieken de eerste wijnstokken tot aan de voet van de Alpen. Eeuwenlang werden hier vooral magere 'vins de laboureurs’ voor lokale consumptie ge-

maakt. De phylloxera sloeg toe in 1877, maar tegen het einde van de 19de eeuw hebben de Savoyards hun wijngaarden redelijk hersteld. Hun overleven is vooral aan het skitoerisme te danken, maar de kwalitatieve uitbouw is een zeer recent gegeven. Zeventig procent van de productie is wit – niet verwonderlijk gezien de regio -, waaronder ook schuimwijn, één vierde is rood en 6% rosé. De domeinen zijn klein van oppervlakte en de négoce is goed voor bijna de helft van de productie. Savoie blijft een vrij onbekende speler in het Franse wijnlandschap en daarbuiten, met een export van amper 5% van de productie. De drievoudige verklaring hiervoor is het familiaal, kleinschalig karakter van de domeinen, de geografische verbrokkeling en de minder bekende lokale druivenrassen. Het is de jonge generatie die voor vernieuwing zorgt, met de klemtoon op het respect voor de autochtone druivenrassen.

AUTHENTIEKE RASSEN BIJ DE VLEET Jacquère is de meest aangeplante druif (40%), maar we merkten dat men toch een goede wijnbouwer moet zijn om ze écht kwalitatief op de kaart te zetten. © Domaine Dupasquier

In Jongieux ligt de prestigieuze cru Marestel

Altesse komt op de tweede plaats met 340ha. Deze witte druif is misschien beter bekend onder de benaming roussette de Savoie, en is meteen ook de naam van één van de drie AOP’s van Savoie (naast de AOP’s Savoie en Seyssel). Altesse kan een vrij complexe wijn

geven, met aroma’s van bloemen, geel fruit (perzik, pruim) en mineraal. Een amandel-, kweepeer- of honigtoets is niet zeldzaam. Vooral in de ‘crus’ konden we een aantal vrij indrukwekkende exemplaren proeven. Men spreekt hier graag van crus, maar officieel zijn het een 20-tal ‘dénominations géographiques’, waarvan 15 uitsluitend als stille wijnen voorkomen. Een bekendere druif is chasselas, waarvan slechts 80ha is aangeplant, vooral langs het meer van Genève. Opmerkelijk zijn de wijnen van een druif uit de Rhône, roussanne, die hier een aparte typiciteit ontwikkelt. De autochtone druiven die nu opnieuw gekoesterd worden zijn onder meer gringet, molette, mondeuse blanche en petite Sainte-Marie. Ongemeen boeiend maar hun aanplant is vooralsnog wat de Fransen ‘confidentiel’ noemen en beslaat telkens een tiental hectare. Gringet zou veel weg hebben van de savagnin en er worden vooral stille en mousserende wijnen van gemaakt. Molette wordt vooral gebruikt in de schuimwijnen van Seyssel, als stille wijn komt hij meestal in een assemblage met roussette.

Chignin, bekend om de Chignin-Bergeron (gemaakt van roussanne).

MONDEUSE, LA GÉNÉREUSE? In rood is de mondeuse de vaandeldrager van de Savoie, met een aanplant van 250ha. Heel wat theorieën doen de ronde over haar oorsprong. Komt ze van de Romeinse allobrogica, is ze verwant aan de syrah, of aan de Friulaanse refosco? Het is alleszins geen makkelijke dame. Mondeuse geeft vrij donkere wijnen met een mix van zwart en rood fruit, maar verrast door nogal bittere, soms wrange tannine. Daarom leg je ze best een drietal jaar te rusten om wat af te ronden. In handen van een wijnbouw(st)er met feeling kan ze een goede uitgebalanceerde structuur vertonen en heeft ze een groot bewaarpotentieel. Bovendien is ze wel gebaat met wat vatlagering, zoals die van La Cave du Prieuré. Bij Domaine d’ici là proefden we een zeer mooie mondeuse die één jaar op amforen had gerijpt. Omwille van haar soms rustieke karakter vind je mondeuse dikwijls in assemblages met pinot noir en/of gamay. Van die laatste druif staat

Het meest emblematische ‘nieuwe’ rode druivenras is persan. We hadden het geluk op drie verschillende domeinen de wijn te kunnen proeven: bij Vignoble Pellerin, bij Adrien Berlioz en op Domaine des Ardoisiè-

er zelfs wat meer aangeplant (270ha) dan van de mondeuse.

Domaine des Ardoisières ligt in het uiterste deel van de Combe de Savoie.

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

res, hier wel in een blend met 40% mondeuse. Hiervan is in totaal slechts 20ha aangeplant. Persan heeft een misleidende naam, want natuurlijk komt hij niet uit het oude Perzië, maar uit de vallei van de Arc. Wat hoger in alcohol dan mondeuse, doet hij door zijn aciditeit soms aan barbera denken.

De AOP Crémant de Savoie is nog geen tien jaar gecertificeerd door de INAO en heeft heel wat succes. Er zijn al meer dan 50

Gilles Berlioz maakt wijnen met een knipoog

Jean-Christophe Pellerin (midden) met zijn twee zonen

producenten. Het was een slimme zet om een groot percentage (minimum 60%) lokale druivenrassen op te leggen. Daarvan moet jacquère 40% van de eindassemblage uitmaken. De andere lokale druif is meestal altesse. Nog een vereiste voor crémant: manuele oogst en minimum één jaar sur lattes. Het bekendste dorp voor schuimwijn is Ayse, een van de hoogst (850m) en meest afgelegen crus in de Arve vallei, zo’n 30km ten zuidoosten van Genève. In Seyssel hadden in 1901 de families Varichon & Clerc een schuimwijn ontwikkeld die ze heel slim ‘Royal Carte Bleue’ doopten en daarna ‘Royal Seyssel’. Al snel was die zo gereputeerd dat hij ook in het Verenigd Koninkrijk en zelfs in Amerika afzet vond. Royal Seyssel bestaat nog steeds en werd onlangs overgenomen door Régis en Karine Bernard die ook in Bugey wijngaarden bezitten. Je vindt hier een gamma schuimwijnen volgens de traditionele methode die drie tot vier jaar sur lattes rusten (hoewel slechts 9 maand verplicht is). De schuimwijnen vallen onder de AOP Seyssel, die ook voor stille witte wijnen geldt. Seyssel werd reeds in 1942 als AOC erkend en is daarmee de oudste AOC van Savoie.

DE WIJNTOER OP We beginnen in Bugey, bij Vignobles Pellerin in SaintSorlin-en-Bugey, waar een glunderende Jean-Christophe Pellerin ons een magistrale les in biodynamische ingrepen meegaf. Verwonderlijk is het aantal cuvées in alle kleuren, stil en bruisend (waaronder een modieuze ‘pet-nat’), die hij en zijn twee zonen op zo’n kleine oppervlakte (6,3ha) maken. Ze kleuren buiten de lijntjes, en bottelen de meeste van hun wijnen als Vin de France, hetzij met een zuivere expressie van de druif, hetzij in originele assemblages, zoals de ‘Melting Pot’ (50% mondeuse, 50% merlot). Domaine Fabien Trosset in Arbin was bijna de antithese van de Pellerins: een nette, moderne degustatieruimte met achterliggend een moderne infrastructuur. Dit toonde de ambitie van dit toch wel grootschaliger familiedomein (25ha). Geen schrik om te investeren en te innoveren. Zo rusten ze hectare na hectare uit met openklapbare netten tegen de hagel. Mondeuse is echt hun specialiteit, ze maken er vier monocépage cuvées van, op minder dan 13ha. De zeer oude stokken van 80 tot 90 jaar oud, dienen voor de cuvée ‘1952’, met een bewaarcapaciteit van minstens tien jaar. ‘Avalanche’ is het visitekaartje van het domein, sinds kort in drie kleuren: rood (mondeuse), wit (mondeuse blanche) en rosé (mondeuse grise – een rariteit -).

Geproefd In Jongieux bezochten we La Cave du Prieuré en Domaine Dupasquier. De proeflokalen van beide domeinen katapulteerden ons terug in de tijd, met een gezellige, wat rustieke sfeer. De geproefde wijnen getuigden echter van de passie om zuivere, moderne witte wijnen te maken tegen onklopbare prijzen. De cuvées Roussette de Savoie waren zelfs indrukwekkend, vooral afkomstig van de uiterst steile Marestel wijngaard. Simon Barlet van Cave du Prieuré noemt deze wijnen een ‘symbiose tussen riesling en tokay’… Op Domaine Dupasquier opteert men voor een lagering van meer dan een jaar sur lies fines in grote eiken vaten van 2000 liter. Zo kunnen ze ook de toevoeging van sulfiet tot een minimum beperken en volstaat een kleine filtering bij de botteling. Daarna bewaren ze de flessen nog twee tot vier jaar in de kelder. De apotheose van onze ontdekkingsreis in Savoie beleefden we in het wijndorp Chignin: een majestueus decor, met een klein kerkje en op de achtergrond de Mont Granier. We hadden een afspraak met de neven Adrien Berlioz en Gilles Berlioz, die elk hun eigen domein beheren. Adrien leidde ons eerst door de wijngaarden en deed met een aanstekelijk enthousiasme en humor zijn wijnfilosofie uit de doeken. Onder enkele parasols hadden de Berlioz, ondertussen versterkt met familie en medewerkers, een paar lange tafels midden in de wijngaard neergezet voor de proeverij annex écht regionaal buffet. De hooggespannen verwachtingen, mede door de (hoge) prijzen op het proeflijstje, werden meer dan ingelost. We keerden nadien op een wolkje buswaarts. Eens te meer bleek dat uitzonderlijk vinificatietalent vaak gepaard gaat met een gepassioneerd discours én generositeit. Vraag niet wie van beide neven de beste wijnen maakt, maar probeer deze uitzonderlijke cuvées met verleidelijke, mysterieuze namen als El Hem, Bibi, Cricri of Raipoumpou. Alle bezochte domeinen waren een bezoek waard: • Vignoble Pellerin • Domaine d'ici là • Fabien Trosset • Domaine Adrien Berlioz • Domaine Partagé Gilles Berlioz • Domaine des Ardoisières • La Cave du Prieuré • Domaine Dupasquier • Royal Seyssel • Domaine de Lucey

De commentaren zijn afkomstig van meerdere leden. Prijzen op het domein.

Vignoble Pellerin Roussette de Bugey Altesse 2020

Domaine Trosset Roussette de Savoie « La Dévire » 2022

(Altesse 6 maanden sur lies – € 14) Onze kennismaking met dé witte Savoie- en vooral Bugeydruif (hier ook meer aangeplant) is indrukwekkend. Bijna goudgele kleur, geschakeerde aroma’s van rijpe appel, peer en exotischer fruit, honigtoets en lichte fumé. Molligheid voorop maar ruim voldoende zuren. Verwijzingen worden gemaakt naar riesling, romorantin, Jasnières chenin. Inderdaad een miskende druif!

(Altesse € 11) wijngaarden met verschillende ondergronden: sommige klei-kalk, andere meer glaciale afzettingsgesteenten – opvoeding in vaten van 3 à 4 wijnen. Lichtgeel, schitterend, goeie viscositeit , kleeft an het glas. Honing, citroné, limoen, wit steenfruit (perzik), mineraliteit. Neus wordt bevestigd in de mond, zuren en fruimolligheid zijn goed verweven. Frisse, aangename herinnering met bittertje in de finale.

Vignoble Pellerin Vin de France Pressan 2021

(8 maand vatlagering – € 17) Geen tikfout in de naam: ‘persan’ mocht van het INAO niet op het etiket, daarom die leuke woordspeling én de ‘deklassering’ tot Vin de France (de 2022 vermeldt als IGP Coteaux de l’Ain wel de druif bij naam). Diep robijnrode kleur, fris-fruitige aroma’s, wat blauwe pruimenschil, ook tikkeltje droge kruidigheid. Medium concentratie in de mond. De wijn heeft iets stofferig-aards in de mond dat me aan poulsard doet denken. Wijnbouwer Pellerin vindt hem minder aciditeit hebben dan in andere jaargangen normaal het geval is. Domaine Trosset Vin de Savoie «Avalanche La Blanche» 2022

(Mondeuse Blanche – € 14) Unieke druif, voorouder van de syrah, zelden in monocépage, dikwijls in blend met jacquère en roussanne, 20% op demi-muids en 80% inox, bodem van glaciale afzettingsgesteenten. Helder citroengeel. Expressieve aroma’s van wit steenfruit, peer, pompelmoes, vuursteen, amandel, (peper)munt. Droog, evenwicht tussen molligheid en aciditeit. Pompelmoes en groene peper. Goede wijn die nog eventjes kan bewaren. Probeer hem met gebakken vis met groene asperges.

Domaine Dupasquier Roussette de Savoie ‘Marestel’ 2018

(€ 14) Verbluffend bewijs hoe het terroir van een cru zo’n kwalitatief en smaakverschil kan uitmaken. Waar de ‘gewone’ altesse van het domein al een zeer rijpe indruk gaf (mango, lychee), met frisse zuren en een lange, complexe afdronk en herinnering, is de Marestel van hetzelfde jaar nog een stuk exotischer met een extra zoete toets. Complexer ook met kweepeer, boenwas en honig, net als een Coteaux du Layon, maar met veel minder restsuiker. Cave du Prieuré Savoie Jongieux « Compostelle » 2019

(€ 13) Een monocépage mondeuse van oude stokken (>50 jaar), gemaakt via macération semi-carbonique en één jaar vat. Mondeuse geeft van nature een astringente wijn, met veel tannine. Die tannine is ook in deze wijn aanwezig, maar wordt gecompenseerd door de enorme fruitmassa en de sappige zuren. We hebben de klassieke aroma’s van zwart fruit (cassis, kers en braam), die ook in de mond terugkomen. Maar in de neus begint deze wijn toch al wat animaliteit en onderbos te vertonen. Lange afdronk, evenwichtig en krachtig. Een zeer goede bewaarwijn.

Caves de Seyssel Seyssel brut nature 2017

Blend van 75% molette en 25% altesse. Deze schuimwijn is veel strakker dan de brut. In de aroma’s zitten we eerder op granny smith, gecombineerd duidelijk mineraal. In de mond hoge zuren, een stevige mousse en opnieuw die fijne minerale stijl. Lange afdronk, evenwichtig. Adrien Berlioz Vin des Allobroges Cuvée Sanguette 2022

(Douce Noire – lieu-dit Les Cray –€ 22) ‘Douce noire’ is synoniem voor ‘bonarda’ (Spanje, Argentinië), een interessante druif: grote bessen, voldoende productie, maar meeldauw-gevoelig. De hele trossen krijgen 10 dagen maceratie in grote foeders (2600l). Jong paarsrood, met mooie viscositeit. Alles is aanwezig in de neus: animaal (leder), vegetaal (kruidig), floraal (rozen), fruit (bessen en kersen) en mineraal. Sappig, voldoende kracht, met een mooie, zachte tanninestructuur. Droog en sappig, beetje verwant aan ons kriekenbier. Digestief, gemakkelijk te drinken, met slechts 10% alcohol. Gilles Berlioz Chignin Bergeron « Les Christine » 2021

(Roussanne – lieu-dit Les Châteaux, parcelle des Filles – € 72) Tête de cuvée, wijngaard boven op de helling (bijna een plateau), met weinig grond boven de rotsen, kalkhoudend. Zeer strenge selectie van de druiven, bijna één per één. Intens goudgeel, dikke tranen. Complexe geur van vooral steenfruit (abrikoos) en exotisch fruit (mango), ook grassige aroma’s zoals van een sauvignon blanc. In de mond zijn fruit en zuren heel mooi verweven, met een edele structuur. Heerlijke en lange afdronk, met heel veel finesse. Gilles garandeert een bewaarcapaciteit van 20 tot 30 jaar! ’t Was dan ook de duurste wijn van de reis…

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

ONTDEKKING

UKAN – RIOJA ALAVESA IN EEN FLES

WOUTER DE NUL C o m m a n d e r ij N o v a Z e m b l a

Ere wie ere toekomt… Peter Arijs leerde mij dit domein kennen tijdens een wijnreis in Rioja met het nationaal comité van de Vlaamse Wijn-

2021 werd de tweede jaargang gelanceerd, samen met de introductie van een tweede label,

gilde. Ik was onmiddellijk verkocht door de kwaliteit in het glas. Voor wie Peter niet kent: hij was lid van het nationaal comité en bekend in het Vlaamse wijnwereldje als wijndocent, eerste Best Belgian Wine

Senderos de UKAN. Vloeiender, levendiger en sneller toegankelijk. Ook hier blijft de focus de uitzonderlijke regio: Rioja Alavesa. De wijn

Taster of the Year in 2021. Hij verhuisde met zijn gezin naar Spanje om er in Rioja een boeiende uitdaging aan te gaan. Hij coördineert er opleidingen tot Wine Educator aan de Rioja Wine Academy. Niemand kent Rioja beter.

moet een weerspiegeling zijn van het unieke terroir en microklimaat. Het wijnhuis maakte een selectie van emblematische wijngaarden die het karakter en de diversiteit typeren. Niets wordt aan het toeval overgelaten om het beste uit elk perceel te halen. Micropercelen worden apart opgevolgd en parcellair gevinifieerd. Het uiteindelijke resultaat van het mengen van deze afzonderlijke wijngaarden is UKAN, een unieke wijn die de rijkdom en complexiteit van Rioja Alavesa laat zien.

Letterlijk betekent UKAN in het Baskisch ‘hebben, bezitten’ en het moet gezegd: deze wijn heeft alles: fruit, materie, structuur, aciditeit, edele tannine. Kortom alle parameters die een wijn nodig heeft om een lang bewaarpotentieel te garanderen.

EGUREN UKAN is het nieuwe project van de jongste generatie van de familie Eguren. De familie Eguren houdt zich al sinds 1870 bezig met het bewerken van de wijngaard en het maken van enkele van de beste wijnen in Rioja. Om de traditie levend te houden, is de kennis doorgegeven van de ene generatie op de andere, aangepast aan de technologische vooruitgang, en dit alles altijd met respect voor de bodem en de wijnstok als basis van hun wijnen. Koldo Eguren, van de vijfde generatie, leidt het project dat het subgebied Rioja Alavesa weerspiegelt in een unieke wijn, waarbij hij gebruik maakt van de ervaring binnen de familie en daar een jongere, meer eigentijdse visie aan toevoegt, grotendeels geïnspireerd door zijn internationale ervaring. Koldo wordt bijgestaan door wijnmaker Béquer Prieto, master in oenologie en wijnbouw, een rijzende ster die zich volledig in zijn nopjes voelt in een klein familieproject met oog voor detail waar hij de druiven nog kan aanraken voor ze in de pers gaan. UKAN is een ambachtelijk wijnhuis dat zich richt op het produceren van geweldige wijn in zeer beperkte hoeveelheden. De basis van het project ligt in de wijngaard: zorgvuldig geselecteerde percelen die de essentie van de Rioja Alavesa vertolken, waar duurzame wijnbouw wordt bedreven. Geen single vineyard, maar zes verschillende plots leveren de druiven voor hun icoonwijn UKAN. De zorg voor detail wordt doorgetrokken in het volledige wijnbereidingsproces. Alles gebeurt handmatig in de wijnmakerij in Laguardia.

PIEPJONG PROJECT In februari 2021 werd de eerste jaargang geïntroduceerd, UKAN 2018, een elegante, complexe, diep uitgebalanceerde wijn die het potentieel aantoont van een jong project met een groots potentieel. In september

SUCCES VERZEKERD Een doorgedreven discipline, van wijngaard tot botteling, zorgt voor kwaliteit van het allerhoogste niveau. Selectie van wijngaarden: • Verschillende toppercelen in Rioja Alavesa; Laguardia, Elciego, Elvillar, Lapuebla, Assa. • Diversiteit aan bodems, voornamelijk kalksteen-klei, en op verschillende hoogtes. • Wijngaarden met een gemiddelde leeftijd van zestig jaar. Filosofie van de druiventeelt en oogst: • Duurzame wijnbouw, geen herbiciden of pesticiden. • Opbrengstcontrole in elke wijngaard, aangepast aan de eigen kenmerken. • Preselectie door plukkers: alles met de hand en in kleine bakken van vijftien kilogram om de druiven zo intact mogelijk naar de bodega te brengen. • Twee druivenselectietafels om enkel het gezonde fruit zijn weg naar de pers te laten vinden.

Vinificatie: • Afzonderlijke vinificatie van wijngaarden in eiken vaten van twintig hectoliter en betonnen cuves. • Maceratie onder koolzuur, een traditionele techniek uit Rioja Alavesa. • Malolactische omzetting en rijping in nieuwe en gebruikte Franse eiken vaten van topkwaliteit.

Geproefd UKAN 2020 UKAN is het icoon van de wijnmakerij. Het resultaat van een zorgvuldige selectie van drie oude tempranillo wijngaarden in Laguardia. Elk perceel wordt

Master of wine Tim Atkin gaf deze wijn een score van 95/100. Onmiddellijk een monsterscore voor een wijn die nog maar pas op de markt is!

apart bewerkt en verwerkt om het unieke karakter te behouden, en vervolgens gemengd tot één elegante en goed gestruc-

Senderos de UKAN 2020

tureerde wijn. De wijn verblijft zestien maanden op Franse ei-

UKAN, ook hier 100% tempranillo maar van jongere wijn-

kenhouten vaten.

gaarden uit drie verschillende gemeenten in de Rioja Alavesa. De wijn verblijft wat korter op

De wijn heeft een diepe kersen-

Het

“kleine”

broertje

van

rode robe met gekleurde traanvorming. De geur is onmiddellijk open met toetsen van rijpe

Franse eik,

kers, rode pruimen en bramen. Na walsen viooltjes, vanille en zeste van sinaasappel. Krachti-

der diepe kleurintensiteit met transparante tranen. De fruitaroma’s zijn eerder rood dan

ge aanzet met cassis en zwarte kers. Breed middenstuk met zeer lange afdronk. Duidelijk

zwart. Fluwelige aanzet met minder krachtige tannine. Fruit voert de boventoon, een zachte

tannine merkbaar maar het edele werk dat samen met de onderbouwende aciditeit een

en onmiddellijk genietbare wijn.

lang rijpingspotentieel laat veronderstellen.

van Tim Atkin: 93/100

De wijn heeft een iets min-

Ook voor deze wijn een topscore

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

H A N S M A E C K EL BERG HE G IN O D E ME E S T E R C o m m an d e r ij L an d v an W a a s

DE STRIJD IN LA LIVINIÈRE

Fo t o’s / i l l u s t r a t i e s H an s M a e c k e l b e r gh e e n C l o s C e n t e il l e s

Na eerdere bezoeken aan Bourgogne, de Loirestreek, het Zuidwesten en de Noordelijke Rhône hebben we ons nu wat verder gewaagd. Languedoc, met de focus op Minervois La Livinière, werd het thema van de eerste proefavond van het gildejaar 2023-2024 in Commanderij Land van Waas:

Languedoc voorstellen aan het lezerspubliek van ‘Ken Wijn-magazine' is als een open deur intrappen. Eerder hebben we de transitie meegemaakt van massaproductie naar kwaliteit. Nu weten we dat er lekkere wijnen worden gemaakt aan concurrentiële prijzen. Wat velen misschien niet weten, is dat 'Languedoc' komt van het Occitaans ‘Langue d'oc', wat 'de taal van oc' betekent. 'Oc' staat in het Occitaans voor 'ja'. Men sprak eertijds Occitaans in heel Zuid-Frankrijk. Vandaag wordt het nog nauwelijks gesproken. Languedoc is als wijngebied veel minder groot dan het gebied waar ooit Occitaans werd gesproken. In vijf departementen wordt languedocwijn geproduceerd. Dat zijn van oost naar west de departementen Gard, Hérault, en Aude die het grootste aandeel leveren, en verder ook Lozère en Pyrénées-Orientales. Dat overbrugt in vogelvlucht een afstand van pakweg 200 kilometer. Je rijdt vanuit de Zuidelijke Rhône Languedoc binnen zonder het echt te beseffen. De druiven die gebruikt worden bij assemblages zijn precies dezelfde als in de Rhône méridional. Maar wees op je hoede, want in het westen zijn er drie afwijkingen, Limoux, Malepère en Cabardès, die gebruik maken van druivenrassen uit Bordeaux en Bourgogne (chardonnay in Limoux).

EXTREEM KLIMAAT Wie al heeft rondgereisd in Languedoc, kan erover meepraten. Een doorsnee jaar telt meer dan 2500 zonuren. Daardoor is Lan-

COMPLEXE HIËRARCHIE Om snel een overzicht te geven: ongeveer de helft van alle in Languedoc geproduceerde wijn komt op de markt als Vin de France. Ongeveer een kwart wordt verkocht als IGP, Indication Géographique Protégée, mogelijks nog bekend als de Vin de Pays. Tenslotte zijn er de AOP’s, Appellations d’Origine Protégée, die het laatste kwart uitmaken. Om het helemaal onoverzichtelijk te maken, heeft men die AOP’s dan nog eens onderverdeeld in vijf categorieën. Laten we de schuimwijnen en de zoete wijnen even buiten beschouwing, dan bekomt men volgende klassering: 1. AOP Languedoc et ses dénominations: Deze 'laagste' klasse verwijst naar de overkoepelende appellatie AOP Languedoc die wijnen uit een bredere regio omvat. Hoewel ze vaak gemeentenamen vermelden, bevinden ze zich nog steeds binnen die brede AOP Languedoc, ook al hebben ze specifieke kenmerken die hun wijnen onderscheiden. 2. AOP sous-régionales: Hier gaat het over sub-regio’s, zoals bijvoorbeeld AOP Terrasses du Larzac. Deze wijnen hebben over het algemeen een strengere regelgeving en specifiekere kwaliteitsnormen die moeten worden nageleefd, omdat ze een duidelijk onderscheiden wijnstijl en kwaliteit vertegenwoordigen die kenmerkend zijn voor die sub-regio. 3. AOP communales tenslotte verwijst naar AOP-wijnen die afkomstig zijn van specifieke gemeenten binnen de Languedocregio. De wijnen uit deze gemeenten hebben een unieke en kenmerkende stijl. Daarom worden ze beschouwd als de hoogste kwaliteit binnen het AOP-systeem en hebben ze de meest strikte regelgeving om de authenticiteit en herkomst te waarborgen. Voorbeelden hiervan zijn AOP Minervois La Livinière en AOP Pic Saint-Loup. Het is een niet zo eenvoudige hiërarchie. Maak vooral niet de fout om een IGP-wijn als minderwaardig te beschouwen ten opzichte van een AOPwijn. Veel wijnbouwers in Languedoc maken schitterende IGP-wijn die vanwege de gebruikte druivenvariëteit(en) niet mag verkocht worden als AOP-wijn, maar in prijs en ook kwaliteit vaak ver boven veel AOP-wijnen uitstijgen.

WATER! DE STOKKEN HEBBEN DORST Al snel werd duidelijk dat het klimaat en de grote schommelingen van het weer, het leven van de wijnbouwer bemoeilijken. 2017 was extreem droog. 2018 gaf veel regen; de wijngaarden werden getroffen door meeldauw. 2019 was zeer warm en bovendien droog. 2020 was een goed jaar. 2021 gaf regen bij oogst. 2022 leverde een hittegolf. Terwijl sommige wijnbouwers al een klimaatsverandering rond het jaar 2000 vaststelden, vonden anderen pas de laatste jaren een significante wijziging. Maar ze zijn unaniem: de wijngaarden hebben vaak een tekort aan water. In Languedoc valt sowieso historisch al heel weinig water, getuige daarvan de oude noria die we aantroffen op domein Clos Centeilles. Het is er recentelijk zeker niet op verbeterd. In moeilijke jaren verleent het INAO een afwijking, en mag er, anders dan de basisregel voorschrijft, toch worden geïrrigeerd. De afwijking wordt tegenwoordig vrijwel elk jaar toegestaan. Sommige wijnbouwers uit La Livinière hoeven daar geen gebruik van te maken omdat hun grond veel klei bevat en de keien uit de bovenlaag de verdamping belemmeren, of omdat hun wijngaard dicht bij la Montagne Noire ligt, en ze daardoor kunnen profiteren van ondergrondse wateraders afkomstig uit dat gebergte. Niet iedereen is zo fortuinlijk. Bovendien zijn sommige telers benadeeld doordat het aangelegde irrigatienetwerk niet tot aan hun wijngaard loopt. Zonder irrigatie lukt het niet meer.

guedoc het gebied met de hoogste gemiddelde jaartemperatuur binnen de Franse landsgrenzen. Er valt nauwelijks neerslag tussen half mei en half augustus. Een dag op twee noteert men windsnelheden van meer dan 60 kilometer per uur. Het leven van de wijnbouwers is daardoor niet makkelijk. Ze beginnen vaak heel vroeg om de hitte voor te zijn. Ze smeken om neerslag, en als die er komt, dan is het vaak in de vorm van een zondvloed.

afhankelijk is van beslissingen op niveau van de Europese Unie. Het INAO gaf al zijn akkoord om de AOP la Livinière toe te laten op het etiket, zonder vermelding van Minervois, maar de wijnbouwers wachten nu al drie jaar op het akkoord van Europa.

INZOOMEN OP MINERVOIS LA LIVINIÈRE In het grote gebied van Languedoc willen we ons focussen op de AOP

De wijnbouwers in la Livinière kunnen het goed met elkaar vinden, en steunen elkaar waar ze kunnen. Dat betekent niet dat ze allen

Minervois la Livinière. De regelgeving voor deze betere cru is strikter dan die voor de generieke Minervois. Mourvèdre en syrah moeten sa-

dezelfde visie delen. De meningen blijken uitgesproken wanneer het bijvoorbeeld gaat over

men minstens 40% van het geheel uitmaken. Verder zijn ook carignan en cinsault toegelaten. Het rendement is hier beperkt tot 42hl/ha. De grootste delta met 'gewone minervois’ zit echter in het herkomstgebied. De

al dan niet machinaal oogsten. Nog interessanter wordt het wanneer je vraagt naar hun visie op bio, biodynamie, HVE3, duurzaam-

druiven voor AOP La Livinière mogen slechts in zes gemeenten worden geoogst terwijl AOP Minervois een gebied van 61 gemeenten bestrijkt.

heid en andere zaken die verband houden met milieu en gezondheid.

We selecteerden zes domeinen die regelmatig opduiken in Revue de Vin de France, Guide Hachette, Vivino en andere gidsen, en daarin ook goed worden beoordeeld. We stelden elke wijnbouwer telkens dezelfde vra-

De Franse bureaucratie en traagheid en de soms onsamenhangende reglementen werken frustrerend. Heel wat regels van het INAO

gen: wat is de grootste uitdaging voor de AOP Minervois La Livinière, wat is uw visie rond bio en duurzaamheid en alle labels die daaraan worden gekoppeld en tenslotte...hoe ziet u de toekomst voor de appellatie?

zijn gelijkaardig voor alle Franse wijnbouwers, maar gezien de verschillen tussen pakweg Beaujolais en Languedoc helemaal niet

NEUZEN IN DEZELFDE RICHTING

relevant voor het hele land. Werk je milieubewust, dan kun je aanspraak maken op het label HVE3 (Haute Valeur Environnementa-

Om iets voor elkaar te krijgen, moeten de krachten worden gebundeld. De ruim 40 producenten in La Livinière zijn vertegenwoordigd in het syndicaat dat onderhandelt met het INAO en dat op zijn beurt nog eens

le) dat mooi staat op het rugetiket. Per definitie is elke wijnbouwer daarin geïnteresseerd. Zonnepanelen aanleggen helpt om de medail-

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

le opgespeld te krijgen. Maar zonnepanelen mogen niet verschijnen in een straal van 500 meter rond de kerktorens van geklasseerde dorpjes. Wil je dan toch het HVE label, dan moet je bij de elektriciteitsproducent groene stroom kopen en die is dan weer duurder. Ook het woord bio staat mooi op het rugetiket en zet de deur naar de verkoop wijd open. Maar er zijn bedenkingen. Ook bio-telers zijn verplicht een aantal behandelingen uit te voeren tegen de gevreesde flavescence dorée (een ernstige ziekte, veroorzaakt door een fytoplasma dat door een sprinkhaan wordt overgebracht). Het middel dat daarvoor wordt gebruikt is helemaal niet selectief, en het doodt bijgevolg alle insecten.

De Montagne Noire draagt bij tot de watervoorziening.

DE TOEKOMST VOOR LA LIVINIÈRE Het mag duidelijk zijn. De individuele producenten binnen de AOP Minervois la Livinière hebben duidelijk een klare, eigen visie. Ze zijn zich ervan bewust dat ze niet altijd gelijkgezind zijn. Toch streven ze samen één gemeenschappelijk en duidelijk doel na: namelijk topkwaliteit brengen binnen La Livinière. Ieder doet dat op zijn eigen manier. Dat bemoeilijkt soms de vorming van een gemeenschappelijk standpunt waarmee het syndicaat naar het INAO kan trekken. Een van de discussiepunten is blijkbaar de identiteit van La Livinière. De naam is op zichzelf onvoldoende bekend om zich bij de consument te kunnen onderscheiden van 'ge-

De gemeente La Livinière midden tussen zijn wijngaarden.

wone Minervois', en daardoor stagneert de verkoop van deze ster binnen Minervois. Dat is een ware zorg voor velen. Daarom verkiezen sommigen om ‘La Livinière’ als bijzondere cru te isoleren van de 'massa-Minervois'. Andere wijnbouwers vrezen dan weer dat de consument het noorden zal kwijtraken als 'La Livinière' alleen op het etiket komt te staan, zonder vermelding van Minervois. Tenslotte stelden we de vraag of er plannen waren om hun eigen domein uit te breiden. Dat bleek bij vrijwel niemand het geval. Veeleer was er een tendens om te evolueren naar een eenmansbedrijf. De achterliggende redenen waren verschillend en redelijk complex, maar in essentie werd telkens verwezen naar het kostenplaatje. Uitbreiden van het domein vraagt inzet van extra personeel, en het klimaat, in beide betekenissen van het woord is daarvoor te onzeker. “Je moet je wijn tenslotte nog verkocht krijgen ook, klonk het.”

Oude noria midden in de wijngaard toont aan dat de waterproblematiek er vroeger ook al was.

Geproefd CLOS CENTEILLES

de hand geoogst” volgens Cécile.

DOMAINE COMBE BLANCHE

ervan overtuigd dat door meer

Cécile Domergue heeft de wijnmicrobe gekregen van haar moeder. Sinds 2016 kwam ze - net voor de

In de kelder vindt de fermentatie plaats met wilde gisten. De wijnen zijn een expressie van het terroir

Zo de vader, zo de zoon… In 1981 verhuisde Guy Vanlancker van België naar La Livinière en kocht

respectvolle werkmethoden te gebruiken ze betere wijnen kunnen produceren. De kelder is opge-

pluk - meehelpen op het domein en begon de overdracht van kennis en passie tussen de eerste en

en het wijnjaar.

er een landgoed met wijngaarden en ... kreupelhout. Begin jaren 1980 is er een heraanplant en uit-

trokken uit hennepbetonblokken die zelfs koolstof uit de lucht absorberen. Ze laten een deel van

breiding van het domein met naast de klassieke druivenrassen onder andere ook pinot noir, tempra-

de wijnen rijpen in eivormige betonnen vaten om de natuurlijke convectiestromen en energie te

nillo, viognier en roussanne. De eerste 20 jaar deed Guy ervaring op bij andere domeinen in Miner-

stimuleren.

tweede generatie wijnbouwers. Van bij het begin werkte het domein aan het herstel van oude, vergeten druivenrassen op hun oorspronkelijke terroir: zoals araignan blanc, picpoul noir, oeillade noire en riveyrenc blanc en gris. De wijngaarden zijn gelegen op een bodem die niet bang is voor droogte, over kleine ommuurde percelen (‘clos’) verspreid over terrassen, met ligging op het zuiden aan de voet van de Montagne Noire. “Grote wijn kan alleen gemaakt worden met goede druiven, met kleine rendementen en enkel met

Minervois Le Campagne 2019

Voornamelijk cinsault, aangevuld met syrah, van op een klei-kalksteen-bodem. In het glas krijgen we een mooie rode wijn van gemiddelde intensiteit en met een verfijnd elegant aroma, nuances van rood licht fruit (aardbei-framboos) en minerale indrukken. In de mond geeft dit een complexe aanzet, verfrissende zuurtjes, fruit, rondheid en minerale elementen die het nodige evenwicht in de wijn brengen. Dit alles eindigt met een lange uitgebalanceerde afdronk. Een bourgogne uit het zuiden. (€ 16,5).

vois. Het is pas in 2000 dat Combe Blanche het levenslicht ziet. Weer 20 jaar later is het domein in handen van zijn zoon Ambroise die biologische werkt zodat de wijnen vanaf 2021 het bio-label hebben.

Minervois La Livinière Clos Du Causse 2019

Grenache (75%) – syrah (25%) Een intense granaatkleurige wijn met impressies van framboos, bramen en zwarte bes. Na walsen diepere en meer kruidige toetsen. Een mooie krachtige en fruitige aanzet met een fijne tanninestructuur. Klassevolle fijne wijn met mooie lengte. (€ 15). Minervois La Livinière la Chandelière 2020

La Cantilène de Sainte Eulalie – HVE met een literaire referentie.

Syrah (75%) - grenache (25%) - deze wijn wordt enkel in grote jaren gemaakt met druiven afkomstig van het beste terroir van het domein, en met lage rendementen. Een donkerrode wijn met nog paarse toetsen. Gedistingeerde geur, na walsen gestoofd rood donker fruit, kruiden, garrigue met een zweem van mokka. In de mond een krachtige wijn met zijdezachte textuur, versmolten tannine en een mooie frisheid. Heel lange afdronk. (€ 20).

CHÂTEAU MARIS

Ambroise Vanlancker van Domaine Combe Blanche.

Minervois La Livinière La Touge 2020

Syrah (60%), grenache (35%), carignan (5%). Mooie geconcentreerde kleur, met nog een paarse rand. Geuren van zwart rijp fruit en zwarte bessen. Een ronde, volle, fruitige aanzet, mooi geïntegreerde zuren en rijpe zijdezachte tannine. Mooi gestructureerde wijn met een lange afdronk. (€ 16). Minervois La Livinière Les Planels 2020

Syrah (80%), grenache noir (20%). Dieppaarse wijn, complexe aroma’s van zwarte bes, kers, zoethout met wat peper en kruiden zoals tijm en rozemarijn. Al bij de eerste aanzet krijgen we een krachtige, rijke en elegante wijn met een geweldige textuur en een mooie zoet-zuurbalans, ondersteund met zijdezachte tannine. Heel lange afdronk: grootse wijn! (€ 19.6).

CHÂTEAU SAINTE EULALIE Château Sainte Eulalie telt 40ha waarvan het grootste deel van de wijngaard zich uitstrekt op zacht glooiende terrassen op een hoogte van 250 meter rond La Livinière. De wijngaarden zijn vooral op het zuiden gericht en beschut tegen de noordenwind (de Transmontana of de Cers). Het terroir is uitzon-

Robert Eden en Kevin Parker hebben hun domein in la Livinière

derlijk vanwege de aard van de bodem: de kleikalksteen is bedekt met kiezels die de erosie tijdens

duurzaam uitgebouwd met respect voor milieu, energie, ecologie … Het is dus niet verwonderlijk

zware regenval beperken en tevens wordt de zomervochtigheid vastgehouden door de verdamping

dat dit bedrijf sinds 2004 biodynamisch gecertificeerd is! Ze zijn

(door zon en wind) te beperken.

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

Delphine Glangetas van Domaine Lostal.

Minervois La Livinière La Cantilène 2020

Syrah (55%), grenache (15%), carignan (30%). Donkerrode wijn met gekleurde tranen. Een expressieve geur van rood fruit, hint van kruidigheid en vanille. Volle, rijke aanzet met heerlijke, frisse zuren, edele tannine. Wijn die een mooie expressie van de klei-kalksteen-bodem weergeeft! Lange afdronk. (€ 15).

wijn nog 12 maand op eikenhouten vaten waarvan een derde nieuw. In het glas geeft dit een heel geconcentreerde wijn (grote extractie door integrale vergisting) die diepdonker rood van kleur is, met nog een aanwezige paarse rand. In de neus hebben we aroma's van kersen, pruimen en specerijen. Dit zet zich door in de mond met smaken van zoethout, een volle materie en een lange, complexe afdronk. (€ 19.5).

lange maceratie (tot wel vier weken) volgt op lagere temperatuur. De wijnen krijgen zo een mooie diepgang en textuur. Daarna rijpen de wijnen 12 maanden op eikenhouten vaten. Naast rode wijn maakt Domaine De L’Ostal ook nog een schitterende witte AOC Minervois ‘Albe’ ( 50% roussanne, 40% marsanne en 10% viognier)

Minervois La Livinière Grand Vin 2018

DOMAINE DE LA SENCHE

DOMAINE DE L’OSTAL

De ’somi’ ( ‘droom’ in het Occitaans) kwam uit voor Tove en Arnstein Hernes. Ze zochten al een aantal jaren een wijngaard om over te nemen en verloren hun hart aan La Livinière.

Domaine De L’Ostal werd in 2002 gekocht door Jean-Michel Cazes, eigenaar van Château Lynch-Bages in Paulliac. De 60ha grote wijngaard werd deels opnieuw aan-

Een klein domein van slechts enkele hectare met wijngaarden in en rond La Livinière.

geplant om het volledige potentieel van het terroir van La Livinière tot uitdrukking te

Minervois La Livinière Somi 2020

brengen met de beste druivenrassen uit Languedoc. De wijnkelder is ondergebracht in een oude 19e-eeuwse fabriek. Betonnen en

Deze blend van syrah, grenache en carignan wordt gemaakt door een integrale vergisting van de druiven in houten kuipen van 400 liter. Na vergisten gaat de

roestvrijstalen vergistingskuipen laten toe dat de wijn gedurende de eerste vijf dagen vergist op hogere temperatuur waarna een

Syrah (70%), Carignan (15%), grenache (10%), mourvèdre (5%). Mooi intens, rode fonkelende wijn. In de neus zwart fruit (zwarte kersen, zwarte bessen) met wat kruidigheid en peper, onderbouwd met licht gebrande toetsen van koffie en karamel. Dit zet zich door in de mond: een zijdezachte wijn met toetsen van rood fruit, kruidigheid en tannine. Evenwichtige lange en elegante afdronk. (€ 25). De vermelde prijzen zijn deze op het domein.

Magically Saint-Julien, Elegantly Barton

BARTON-FAMILY-WINES.COM

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

TERUG NAAR DE KAAP EEN REIS- EN PROEFVERSLAG

H U G O VA N IM P E C o m m an d e r ij D e L an g e A f dr o n k Fo t o's H u g o VA N IM P E K o e n VA N W I J N E N D A E L E

In maart 2018 reisden we naar Zuid Afrika, meer bepaald naar de Kaap provincie. We genoten met volle teugen van het landschap, de fauna en flora, de gezellige bewoners en last but not least de plaatselijke keuken en de uitstekende wijnen. We werden besmet met het Kaap-virus en besloten dit nog een keer over te doen, met een nog grotere focus op wijn.

KAAPSTAD EN HET KAAPS SCHIEREILAND Om te acclimatiseren bezochten we de eerste dagen de meest bekende bezienswaardigheden in Kaapstad, waaronder het levendige V&A Waterfront. We dineerden een avond in The Potluck Club, een kweekvijver voor jong keukentalent. Op de wijnkaart staat onder meer een Porseleinberg Syrah 2020, uit Swartland en een ware hype onder de Zuid-Afrikaanse wijnen. We proefden of deze wijn zijn reputatie – en zijn prijs – waard was en konden dit enkel volmondig bevestigen. Op wijndomein Beau Constantia werd de degustatie gevolgd door een wine & dine experience. Het proeflokaal ligt op een heuvel en heeft rondom glazen wanden zodat we een verbluffend mooi uitzicht hadden op de vallei met de wijngaarden van het domein. Je kan hier een uitgebreide degustatie reserveren of ook gewoon een fles bestellen waarbij je boven op de prijs enkel een zeer beperkt kurkrecht betaalt. De hippe jeugd van de Kaap maakt hier graag gebruik van om samen te komen bij een lekkere fles zodat het uiterst druk is.

HEMEL EN AARDE VALLEI EN BREEDE RIVIER VALLEI Vanuit Kaapstad reden we langs de Hottentot-Hollandbergen via Hermanus naar de He-

De wijngaarden van Beau Constantia

mel en Aarde Vallei waar we halt hielden bij Ataraxia van wijnmaker

wordt niet geïrrigeerd en zo biologisch moge-

Kevin Grant. Reeds vanuit de verte is het uitzicht op de witte proefkapel aan de voet van het donkere rotsmassief Babylonstoren zeer indrukwekkend.

lijk bewerkt. De chenin blanc-struiken werden aangeplant in de jaren 1950 en ’60.

Van Ataraxia ging het naar Stormsvlei in de Breede Rivier Vallei waar we onze intrek namen in de Melozhori Private Game Reserve Lodge. In

Na een stevig ontbijt staat het nabijgelegen domein Lammershoek op onze agenda. De naam ‘lammershoek’ verwijst naar het feit

ons arrangement waren alle wijnen inbegrepen. De wijnen van Silverthorn, een producent van Zuid-Afrikaanse mousserende wijnen, vielen bijzonder in de smaak.

dat de jonge lammeren hier in de bosrijke omgeving de bescherming opzochten tegen de zwarte arenden in deze streek. Lammershoek was generaties lang een familiedomein tot Duitse investeerders het overnamen en

ROBERTSON WINELANDS Silverthorn is een klein familiedomein dat zich sinds 2004 uitsluitend toelegt op de productie van mousserende wijnen, lokaal Methode Cap Clas-

de nodige financiën meebrachten om er een modern domein van te maken. Tot 2019 was voetballegende Franz Beckenbauer een van

sique of kortweg MCC genoemd. De wijnen ondergaan de tweede gisting in de fles. De ambitie van de wijnmakers is in de eerste plaats het verkennen en ontwikkelen van de kennis en ervaring om de beste Zuid-Afrikaanse mousserende wijnen te produceren. De echtgenote van de wijnmaker, Karen Loubser, maakte ons wegwijs in de wondere wereld van Silverthorn. Achter de naam van elke wijn zit een mooi verhaal dat zij gepassioneerd met ons deelde.

de mede-eigenaars. De uitbating gebeurt met veel respect voor mens en natuur. Wij worden ontvangen in een fris proeflokaal annex terras met een zeer mooi uitzicht op de omgeving.

SWARTLAND

Ons laatste verblijf is de Owners Cottage op Grande Provence heritage wine estate. De eerste dag was er een degustatie geboekt met de wijnen van Grande Provence, wat uitmondde op een tegenvaller. Bleek dat de Nederlandse eigenaar beslist had om vanaf 2019 zelf geen wijn meer te maken. Er worden wijnoverschotten aangekocht in Paarl en Stellenbosch en ter plaatse wordt een blend gemaakt die onder de naam van het domein gecommercialiseerd wordt.

Onze volgende halte was wijnmakerij Kalmoesfontein van Adi Badenhorst in het district Paardeberg van Swartland. Adi is een begrip in Swartland. Vier gebouwen zijn tot karaktervol logies verbouwd. De farm, de mensen en de omgeving, stralen een weldoende rust uit. We worden verwelkomd door Adi’s vrouw Semma, zijn broer Charles en een toom ganzen die ons ’s morgens onder ons raam wekken. In de winery wordt de rust verstoord door de muziek van de Rolling Stones en het schaterlachen van een groep jonge tijdelijke werkkrachten van diverse pluimage en nationaliteiten. In de wijngaard wortelen de bush vines in een bodem van graniet, ijzer- en leisteen. Er groeit vooral chenin blanc, cinsault en grenache. De wijngaard

Alle dagen wordt brood gebakken op Kalmoesfontein

FRANSCHHOEK, STELLENBOSCH EN SWARTLAND

Vervolgens bezochten we Tokara in Stellenbosch, een relatief jong wijnhuis met een

Karen Loubser van Silverthorn heeft onze volle aandacht

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

ruim scala aan wijnen met internationale erkenning. Het is een commercieel en modern gerund bedrijf waar de meest geavanceerde technieken worden gebruikt om de exacte rijpheid van de druiven te meten. We genieten van het prachtige uitzicht op de perfect onderhouden wijngaarden langs de panoramische Helshoogte Pass. Het proeflokaal is luchtig, zeer strak aangekleed met mooie kunstwerken. Alle wijnen zijn meer dan degelijk, zonder dat een bepaalde wijn een echt blijvende impressie nalaat. We keerden nog even terug naar Swartland, naar het indrukwekkend Mullineux & Leeu Estate. De wijnen weerspiegelen de kracht van het terroir van Swartland. Er worden monocepage-wijnen gemaakt van chenin blanc die groeien op een ondergrond van graniet, schist en ijzer. Hetzelfde doen ze met shiraz. Wij proefden drie cheninwijnen van 2021 en daarna shirazwijnen van 2020. Spijtig genoeg gaat het er op dit prestigieus domein té commercieel aan toe. Wij worden ontvangen door een weinig enthousiaste medewerker die zijn lesje afratelt en tijdens de degustatie amper beschikbaar is. De schitterende wijnen verdienen echt een betere omkadering. Na chenin proeven we drie rode shirazwijnen in dezelfde glazen. Op onze vraag om propere glazen te krijgen voor de mooie shirazwijnen, antwoordde hij dat de rode wijnen krachtig genoeg zijn en nieuwe glazen niet hoefden. De wijnen van dit domein horen bij de beste die we tijdens onze reis geproefd hebben. Als we er één uitpikken is het wel de Granité Shiraz 2020. We sluiten de laatste dag af in een van de meest iconische en gerenommeerde wine estates van Zuid-Afrika, Rust en Vrede. Wie hier komt, kan niet anders dan onder de indruk zijn van de prachtig onderhouden tuinen en het landschap. De familie Engelbrecht produceert hier wijn sinds 1978. De huidige eigenaar Jean Engelbrecht woont nog steeds op het domein. Hij is zonder twijfel een van de meest invloedrijke wijnmakers in Zuid Afrika. We genoten van een degustatie, een winemakers’ lunch met aangepaste wijn en tenslotte een fles Single Vineyard Shiraz 2018, een schitterende krachtige wijn om ons bezoek af te sluiten.

Geproefd Beau Constantia

De mousserende MCC NV en de witte Creative Batch 2022 degelijk maar niet uitzonderlijk. Lucca 2019, een blend van merlot en cabernet franc, donkerrood met paarse rand en geuren van vanille, witte peper, cassis, zwart fruit, ceder en een licht animale toets. In de smaak rijp fruit met voldoende aciditeit. Overwegend merlot toetsen verweven met wat groene paprika die structuur geeft aan de wijn. De tannine is zacht maar aanwezig. De afdronk is medium lang. Aidan 2017 is de topper. Dit is een blend van voornamelijk shiraz aangevuld met cabernet sauvignon, malbec en petit verdot. De wijn kreeg 18 maanden vatrijping. Mede dankzij malbec kleurt de wijn zwart-rood. In de neus citronella, peper, cassis, rabarber, anijs en ook een licht animale toets. De smaak is complex. Een zachte aanzet van rood en zwart fruit, tannine onderbouwd met zuren, vol evenwichtig en elegant. Een lange afdronk waarin vooral de cassis domineert.

De beste herinneringen nemen we mee van de familiedomeinen als Badenhorst, Silverthorn, Lammershoek en Rust en Vrede waar we ontvangen werden door de eigenaar of door mensen die zelf deelnemen aan de exploitatie en die met bezieling de wijnen toelichten.

Ataraxia

Sauvignon Blanc 2022, een strakke cool climate niet houtgerijpte wijn met levendige frisse zuren die de impressies van citrus en wit fruit goed onderbouwen. Een ideale zomerwijn. Black Chardonnay, 2021 en 2022. Tijdens het wijn maken wordt de most rijkelijk belucht zodat hij volop zuurstof krijgt. Dit behoedt de wijn voor oxidatieve veroudering. Het sap ondergaat een spontane vatgisting waarna de wijn rijpt in eikenhouten vaten. Het zijn beide volle evenwichtige wijnen, heel lichtjes oxidatief met een lange afdronk waarin we een minerale toets terugvinden. Pinot Noir 2020 heeft een mooie open geur van rood fruit als aard-

Bij Jean Engelbrecht (tweede van rechts)- Rust en Vrede

bei en kers en een lichte ledertoets. Dit fruit komt ook terug in de smaak. De levendige zuurtjes zijn in balans met het fruit. Het is een elegante wijn met lichte body die onmiddellijk toegankelijk is. We proefden ook Pinot Noir 2018 waarin we duidelijk de evolutie roken en proefden. In de geur geen fruit meer maar animale toetsen, leder en peper. De smaak heeft een animale aanzet, zacht in het midden, krieken en kruidigheid. Een afgeronde wijn, evenwichtig en medium vol. Serenity 2020, een unieke blend van pinotage en de ouders pinot noir en cinsault. De pinotage is hier uiteraard duidelijk aanwezig. Een stevige fluwelige body met fruit, chocolade en zuurtjes en een lange afdronk. Silverthorn

The Green Man MCC, kreeg zijn naam van de geest van het bos die elk jaar de wijngaard laat herboren worden. De 2020 is 100% chardonnay. The River Dragon MCC verwijst naar de vorm van een bergkam. De wijn is gemaakt van 100% colombard van 40 jaar oude wijnstokken. 40% van de wijn krijgt vatgisting in oude vaten van acacia (500 liter). Wij zien een zeer mooie fijne parel, ruiken wit fruit, abrikoos, perzik, appel, citrus. De smaak is zeer vol en fruitig met hints van groene appel en citrus met een mooie minerale afdronk. The Genie NV MCC is een rosé wijn van 100% shiraz genoemd naar een Perzische geest uit de sprookjes van 1001 nacht. Een mousserende wijn van deze druif is uitzonderlijk. The Jewel Box 2018 MCC tenslotte is een blend van 70% chardonnay en 30% pinot noir. De naam verwijst naar een cluster van sterren in de Melkweg. Een deel van de chardonnay vergist in oude vaten van Franse eik. De wijn rijpt minimum 48 maanden.

In het glas een lichte parel, een geur van geroosterde amandel die terugkomt in de smaak met verder groene appel, citrus, brioche. Een zeer mooie volle, complexe, elegante wijn met lange afdronk. Badenhorst

Kalmoesfontein White 2019 is een blend van 54% chenin aangevuld met semillon, roussanne, viognier, grenache blanc en palomino, allemaal van oude wijnstokken. Vergisting en rijping gebeurt in oude grote foeders. Wij appreciëerden de complexe frisse geur van appel en wit fruit. Dit zet zich door in de smaak met bovendien citrus en wat kruidigheid. Een evenwichtige, fijne, elegante wijn met een mooie frisheid. Sk’windjiesvlei Tinta Barocca 2020 komt van een wijngaard werd aangeplant in 1962 op de granietbodems van de Paardeberg. Slechts de helft van de druiven worden ontrist. We noteren een zeer open geur van zwart fruit, blauwe bes, kruiden, tabak en champignons. We smaken een fruitige aanzet met veel zwart fruit, strak in het midden, een volle wijn waarin tannine en zuren nog vrij sterk aanwezig zijn. De wijn vraagt nog wat afronding.

Per bakkie naar Lammershoek

Lammershoek

We proefden eerst de wijnen van The Innocent reeks, instapwijnen in wit, rosé en rood die ons stuk voor stuk aangenaam verrasten. Vooral de Pinotage 2020 viel in de smaak, een zeer elegante fruitige wijn met frisse zuurtjes. We proefden enkele wijnen uit The Mysteries selection, monocepage wijnen met leuke Zuid-Afrikaanse namen als Die Harde Blaar en Die Ou man. Renaissance of our Heritage Rouge 2018 is en blend van 65% shiraz geselecteerd uit meerdere percelen, aangevuld met grenache, mourvèdre en carignan. Het is de oudste aanplant van carignandruiven in Zuid-Afrika. Een donkerrode wijn met geconcentreerde paarse rand en aroma’s van cassis, zwart fruit, hooi en kruiden. In de smaak een zachte aanzet van zwart en rood fruit, bramen en kersen, chocolade, zachte tannine. Een mondvullende wijn met een kruidige lange afdronk. Grande Provence

De witte wijnen smaken als eenheidsworst. Het zijn lichte wijnen zonder complexiteit met een korte afdronk. De merlot 2019 is droog trekkend en bitter met overheersend hout. De cabernet sauvignon 2019 mist frisheid. Wij proefden bovendien een lichte oxidatie in het glas. Navraag leerde dat de wijn in twee loten gebotteld was, met een tijdsverschil. Wij proefden een wijn van de tweede botteling wat de oxidatie verklaart. Enkel de shiraz van 2020 kon ons enigszins bekoren: een vrij complexe, evenwichtige wijn

De proefkapel van Ataraxia

met lange afdronk. Bleek dat deze wijn als enige van de degustatie nog op het domein gemaakt is met de eigen druiven.

de smaak, een volle evenwichtige fruitige wijn met zachte tannine en een kruidenbittertje in de lange afdronk.

Mullineux

Rust en Vrede

Monocepagewijnen van chenin blanc en shiraz die groeien op ondergrond van respectievelijk graniet, schist en ijzer. Stuk voor stuk schitterende wijnen.

Single Vineyard Shiraz 2018: een wijn met een zwart-rode kleur en paarse rand, een zeer complexe geur van bramen, zwart fruit, drop, kruidnagel peper. In de smaak een zachte aanzet van zwart fruit, kruidig, vol, zuren fruit en tannine in evenwicht, een zeer lange afdronk met een kruidig bittertje.

Granité shiraz 2020: een zeer mooie geur van cassis, rood fruit en kruidigheid. Kersen en rood fruit in

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

Valle Isarco

ALTO ADIGE

S IM O NNE W EL L EK EN S Re d a c t e ur K e n W ijn -m a g a z in e

ELEGANT, SPANNEND EN FRIS

Alto Adige, aan de voet van de Alpen, of Südtirol zoals men de streek vaak ter plekke noemt, is een van de kleinste wijnproducerende regio’s in Italië, goed voor één procent van de totale productie. Dankzij de geografische ligging is dit een regio met een bijzonder microklimaat. Wijngaarden liggen in diverse zones met een grote variatie aan bodems op hoogtes tussen 200 en 1.000 meter. Deze uitzonderlijke condities brengen unieke wijnen voort met een uitgesproken karakter. De kwaliteit van de wijnen is over het algemeen zeer hoog. De droge wijnen met veel aroma en opvallende zuren maken ze bijzonder geschikt voor de gastronomie. Je vindt ze dan ook op heel wat wijnkaarten in bekende restaurants.

HET NOORDELIJKSTE WIJNGEBIED Het milde alpiene-continentale klimaat met grote temperatuurverschillen tussen dag en nacht is bepalend voor het karakter van de wijnen. De koelte van de bergen, de föhn, de zuidelijke mediterrane invloeden in samen-

een mozaïek van valleien en bergen wat voor heel wat microklimaten zorgt die eerder dan de bodems bepalend zijn voor de kwaliteit.

EEN GESCHIEDENIS MET DIEPE WORTELS Wijn begeleidt al meer dan drieduizend jaar

hang met de hoogte, zorgen voor uitgesproken zuren. De warmte en de kracht van de zon zorgen dan weer voor voldoende suikers

de geschiedenis en cultuur in Alto Adige. Historische opgravingen en vondsten zoals drinkbekers, lepels en snoeimessen gaan

wat wijnen levert met een behoorlijk alcoholgehalte. Door de klimaatopwarming lijkt dit laatste zelfs te worden versterkt. Alto Adige is

zelfs terug naar de periode van de Etrusken. Sinds die tijd hebben de Raeti als oorspronkelijke bewoners, vervolgens de Romeinen en

Santa Maddalena

daarna de Franken, Bavarii en Langobarden allemaal hun stempel gedrukt op de vroege ontwikkeling van de wijnbereiding in Alto Adige. Vanaf 700 na Christus perfectioneerden de monniken de wijnbereiding en hielden er de meest gedetailleerde verslagen op na gedurende een tijdperk dat bijna duizend jaar duurde. Meer dan veertig kloosters uit de gebieden van Beieren en Zwaben verwierven verschillende wijnmakerijen in de provincie.

Meer dan 20 druivenrassen gedijen in de wijngaarden rond Bozen (Bolzano), ten zuiden, noordoosten en noordwesten van de stad en in de valleien rond de bekende Kalterersee (Lago di Caldaro).

NIET ENKEL WIT Hoewel Alto Adige vooral witte modieuze wijnen van on-Italiaanse druivenrassen produ-

DE HOOGDAGEN VAN ALTO ADIGE In september dit jaar organiseerde de regio zijn hoogdagen voor de vierde maal. 80 personaliteiten uit 12 landen woonden het belangrijkste media-evenement bij dat elke twee jaar wordt georganiseerd. Ook ikzelf was van de partij. Een programma variërend van proeverijen tot bezoeken aan wijndomeinen en een afsluiting met de bekende bergbeklimmer Reinhold Messner in kasteel Sigmundskron, brachten de vele contrasten die de regio kenmerken, onder de aandacht. 97

Er kwamen nieuwe variëteiten en er werden meer teeltgebieden aangelegd op de hellin-

ceert, goed voor 64%, is rood niet onbelangrijk. Zowel authentieke druivenrassen als

gen en puinkegels die veilig waren voor overstromingen. Aan het einde van de middeleeuwen bevond Tirol zich onder het bewind van de Habsburgers en bereikte de wijn uit

internationale variëteiten worden verbouwd. De blauwe druiven vernatsch en lagrein worden beschouwd als inheems en zijn samen goed voor bijna 20% van de wijnbouwgebie-

Alto Adige de keizerlijke en koninklijke hoven van Europa. Na de eerste wereldoorlog

den. Sinds de jaren 1840 worden ook bourgogne- en bordeauxvariëteiten verbouwd,

Voorzitter Andreas Kofler maakt de balans op: “De belangstelling voor de hoogdagen be-

kwam Alto Adige bij Italië. De uitstraling is nog steeds erg Oostenrijks zelfs in de grote steden zoals Bolzano en Merano. In de jaren

met de klassiekers als merlot en cabernet geintroduceerd in 1890. Voor wit kan je de aanplant vergelijken met de Elzas: pinot blanc,

wijst dat we erin zijn geslaagd een evenement te worden dat op de kalenders van experts en journalisten staat, ook al zijn er tot nu toe

1980 werd in een hoog tempo overgeschakeld naar kwaliteit. Vandaag staat 98 procent van de wijngaard in Alto Adige onder de DOC be-

pinot gris, gewürztraminer zijn geen onbekenden. Ook sauvignon blanc en chardonnay scoren behoorlijk.

slechts vier edities geweest. Het feit dat we erin zijn geslaagd de aandacht te trekken van opinieleiders in de wijnwereld is een groot

scherming. Rendementen werden drastisch teruggeschroefd. Door de extreem steile hellingen is enkel manueel plukken mogelijk.

producenten namen dit jaar deel.

ALTO ADIGE WINE SUMMIT

succes voor ons – en een geweldige motivatie om over twee jaar de vijfde editie van de Alto Adige Wine Summit te organiseren”

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

Geproefd In de crane hall van het NOI Techpark in Bolzano, het wetenschap- en technologiepark, werden 290 wijnen in alle stijlen verzameld voor de primeurproeverij. Een beknopte selectie.

SPARKLING WINES Chardonnay, pinot noir en pinot blanc vormen de meeste blends voor de mousserende wijnen gemaakt met de klassieke methode. Ook wordt bijzondere aandacht besteed aan de rijping op © Kellerei Bozen

Terroir Thalmanhof

PINOT NOIR IN OPMARS De teelt is voornamelijk geconcentreerd op de westelijke hellingen van Bassa Atesina, in het gebied ten zuiden van Bolzano, in de gemeenten Egna en Montagna. Er zijn ook uitstekende omstandigheden in andere delen van de regio, zoals in Val Venosta, helemaal aan de noordkant van de streek. De typische kenmerken variëren afhankelijk van de productiezone. Het plateau van Mazzon (Egna) waar het warmer is en de bodem kalkhoudende klei bevat, brengen structurele wijnen voort. In de wijngaarden van het dorp Montagna valt pinot noir op door zijn elegante zuurgraad. Verder wordt de druif in Val Venosta erkend vanwege zijn veelzijdigheid en verfijning. Veelzijdigheid is het sleutelwoord voor Pinot Nero, die dankzij zijn kenmerken en finesse geschikt is om tal van gerechten te begeleiden.

SCHIAVA TERUG VAN WEGGEWEEST De lichtvoetige rode wijn, sinds de zestiende eeuw aanwezig in de streek, voert een heuse veroveringscampagne. De druif was ooit de meest geteelde variëteit maar de productie is enorm teruggelopen ten voordele van de witte druiven en de blauwe lagrein. Schiava, ook vernatsch genoemd, heeft alles wat nodig is om het jonge publiek te behagen. De toonaangevende inheemse variëteit wordt steeds breder verbouwd en heeft een teeltoppervlakte van 572ha. Als lichte wijn met gematigde tannine, bloemige tonen van viooltjes en verse bessen, is de wijn, licht gekoeld, een perfecte aperitiefwijn. De wijnen zijn voller van smaak wanneer druiven afkomstig zijn van wijngaarden rond Santa Maddalena. Fluweelzachte versies vind je rond het Caldaro-meer en kruidige exemplaren komen uit Merano. Schiava staat vooral aangeplant op alluviale gronden en grindgronden, op hellingen tot 500m hoogte.

LAGREIN: ALTO ADIGE’S KRACHTIGE AMBASSADEUR Eind de jaren 1970 was lagrein, waarvan de oorsprong in Bozen ligt, haast uitgestorven. Inmiddels kent het inheemse ras een voortdurende groei. Voor een goede lagrein moet de tannine rijp zijn wat in het verleden vaak ontbrak. Lagrein wordt vooral op zanderige gronden, maar ook op grind en porfier (een hard stollingsgesteente) op lagere, warme locaties geteeld. Op inox gevinifieerd voor het behoud van fruit, maakt lagrein vaak een harde indruk met kruidige tonen. Wanneer gerijpt in kleine eikenhouten vaten wordt de wijn fluweelzacht met karakter, fijne tannine en een zachte zuurgraad. Ook wordt rosé gemaakt bekend als ‘Lagrein rosato’ of ‘Lagrein kretzer’.

Bron: www.altoadigewines.com

de droesem. Een uitschieter in de reeks is de 100% pinot noir. Druiven voor deze cuvée zijn afkomstig van wijngaarden op 900 meter in een bodem van klei- en leisteen.

Alto Adige Spumante Riserva Pas Dosé Comitissa 2019 Cantina Spumanti Lorenz Martini Comitissa

Strogeel, briljant, fijn en aanhoudende parelend met een fijne schuimkraag. In de neus bijenwas, broodkorst met een lichte ondertoon van banaan. De smaak is vol, harmonieus en aanhoudend. Alto Adige Spumante Metodo Classico Brut Rosé Athesis 2020 Cantina Kettmeir

Lichtroze van kleur met kleine, aanhoudende belletjes. In de neus hints van frambozen en zoete kruiden met wat gistindrukken. Dynamisch en toch verfijnd in de mond met een elegante frisheid en delicate zachtheid. Toetsen van klein rood fruit en verse kruiden. Alto Adige Brut Nature Cantina Kaltern

Goudgele wijn met een aanhoudende sliert van fijne belletjes door een lange rijping op de droesem. Een geur van witte bloemen, broodkorst en geel pitfruit. Strak in de mond met een knisperende zuurgraad en een minerale indruk. Brut Nature 100% Pinot Noir Alpine Winery Pfitscher

Dit is een grote wijn. Schitterend in het glas met een bleekgele kleur, een geur van citrusfruit en een harmonieuze smaak waarin fruit, strakheid en rondheid perfect samenhangen. Elegant en verfijnd met een mineraal einde.

PINOT BLANC Weissburgunder, pinot bianco of pinot blanc mag terecht als het succes van de streek worden aanzien. Pinot blanc is ideaal voor grote hoogtes. De beste druiven komen van hellingen

tussen de 600 en 800 meter. Ze hebben mooie zuren en een grote frisheid. Schilcontact en weinig sulfiet zorgen voor verschillen in stijlen.

Alto Adige Pinot Bianco 2022 Azienda Vinicola Lieselehof

Druiven zijn afkomstig van de wijngaard Kardatsch aangelegd in 1985 op 500m boven zeeniveau op een klei-kalkachtige bodem en met pergola-geleide stokken. De wijn heeft een intens strogele kleur. Het aroma waarin peren en appels combineren met florale toetsen keert terug in de smaak verpakt in een sappig, fris en elegant jasje. Alto Adige Val Venosa Pinot Bianco 2021 Azienda Falkenstein

De 14ha grote wijngaard bevindt zich op zuidelijke terrassen in de vallei van Venosta op 600 en 900 meter. De wijn rijpt in grote acaciavaten. Licht strogele wijn met een mooie geurstart van appel, peer en citrusfruit. In de mond komt een fijn smaakprofiel met een frisse aciditeit en een mooi fruitig einde. Alto Adige Pinot Bianco Quintessenz 2021 Cantina Kaltern

De weersomstandigheden in 2021 vormden voor de wijnbouwers een uitdaging. De winter was zonnig maar bijzonder koud. In de lente steeg de temperatuur zeer langzaam met een vertraging in de groei als gevolg. De zomer was meestal zonnig. In juli en augustus was het weer wel erg wisselvallig met een late oogst als gevolg. De wijn heeft een heldere strogele kleur met hints van groen. Het aroma bevat zowel florale als kruidige accenten, naast rijp fruit als meloen en gele appel en toetsen van kamille en honing. De frisse zuurgraad en de rijpe tonen vormen een harmonieuze smaak eindigend met een kruidige finale. Alto Adige Pinot Bianco Riserva Berg 2021 Cantina Colterenzio

Kellerei Schreckbichl of Cantina Colterenzio is een coöperatie opgericht in 1960 met 300 leden. Zowat 300ha

wijngaarden liggen tussen 230 en 650 meter hoogte. 14 druivenrassen zijn aangeplant. De productie beslaat 65% witte wijn en 35% rood. Pinot bianco gist in inox met vervolgens een rijping op de droesem gedurende verschillende maanden. Strogele wijn met groene nuances en een fris aroma waarin appel en peer. Fris en fruitig in de mond, sappig en gevuld, met een fijne zeste in de afdronk. Alto Adige Pinot Bianco Kalkberg 2021 Cantina San Paolo

Druiven voor deze wijn groeien in de wijngaard op de naar het westen gerichte hellingen onder de Mendelberg met erg waterdoorlatende minerale kalksteenbodems op een hoogte van 460-580m. De wijn heeft een strogele kleur met opnieuw het typische aroma van peer en rijpe appel. Voeg hieraan wat perzik en berggewas toe. De smaak toont een fijne balans tussen een rijpe materie en mooie zuren, fris eindigend. Alto Adige Pinot Bianco Sirmian 2021 Nals Margreid

Het wijndomein Nals werd opgericht in 1932. In 1985 kwam er een fusie met het domein Margreid. Vandaag telen 138 families de druiven van zo’n 160ha in 14 verschillende zones. De helft van de oogst voor de pinot bianco Sirmian gist

in grote fusten. Druiven zijn afkomstig uit Sirmian, op 500-700m hoogte. De bodem bestaat uit morene afzettingen met kalksteen, gneis, mica, leisteen en marmer. De onderlaag is porfier, het prehistorische gesteente. Helder strogele wijn met een opvallend zuiver aroma van rijp fruit, roze pompelmoes, hints van kiwi en groene kruiden. De smaak is intens, zacht en verfijnd met een perfecte balans tussen complexiteit, frisheid en textuur.

PINOT GRIGIO Het aanbod aan pinot gris of pinot grigio op de proeftafel was beduidend minder. Wijnen scoorden opvallend minder goed behoudens een paar uitzonderingen.

Alto Adige Pinot Grigio Palladium 2022 K. Martini & Sohn

Karl Martini en zoon is een klein familiebedrijfje. Niettemin staat kwaliteit hoog in het vaandel. Druiven gisten in inox tanks. Een kleine hoeveelheid wordt gefermenteerd in eikenhouten vaten. De wijn kleurt licht groengeel. Het aroma is heel kenmerkend met wit pitfruit, rijpe tonen van meloen en florale elementen. De smaak is perfect evenwichtig met een fijne zuurgraad, heel sappig en goede lengte.

Alto Adige Pinot Grigio Gris 2022 Tenuta Kornell

De wijngaarden op het familielandgoed in Settequerce bij Appiano Monte en deze bij Gries nabij Bolzano vormen de basis voor de druiven van Tenuta Kornell. Ook hier komen gezonde druiven van wijnstokken op een hoogte tussen 270 en 550m waar de temperatuur tussen dag en nacht erg verschillen. Druivelaars groeien in sterk geërodeerde kwartshoudende porfiergronden in Settequence en kalkrijke klei in Appiano Monte. De wijn heeft een heldergele kleur en een uitgesproken aroma waarin peer, perzik en bloemen zitten. De smaak is krachtig, vol en complex, fris en sappig met minerale indrukken. Alto Adige Pinot Grigio Valle Isarco K 2018 Tenuta Köfererhof

Het kleine landgoed Köfererhof, amper zes hectaren groot, dateert uit het jaar 976 en is een van de oudste wijnmakerijen in Alto Adige. Er worden witte wijnen geproduceerd met een onmiskenbare elegantie, die uniek zijn voor de streek Valle Isarco. Een ruw bergklimaat, extreme temperatuurverschillen tussen dag en nacht en lange winters resulteren in langzamere rijpingstijden. Tegenwoordig wordt Köfererhof door de derde generatie gerund. Strogele wijn met een frisse aanzet, hints van citrusfruit naast

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

rijpe toetsen van peer, heerlijke zuren in de smaak en een prima balans tussen structuur en materie eindigend met aangename lengte.

De kersenrood gekleurde wijn heeft een open geur met de typische kersenaroma’s. De smaak is soepel en aantrekkelijk met een delicate balans tussen fruit, zuren en tannine.

ALTO ADIGE S. MADDALENA

Alto Adige S. Maddalena classico 2019 Wassererhof

De beste lichte rode wijnen met jeugdig fruit en frisse zuren worden ondergebracht in de categorie Santa Maddalena DOC. De wijnen zijn delicaat en licht van kleur, subtiel van smaak met een lager alcoholgehalte. Alto Adige S. Maddalena classico Antheos 2022 Ansitz Waldgries

Antheos schrijft geschiedenis en gaat terug naar de oorsprong. De wijn combineert acht historische schiava-variëteiten. Druiven worden verbouwd in een zanderige bodem met glaciale afzettingen en geërodeerd porfier. De wijn kleurt helder lichtrood. Opstuivende aroma’s van klein rood fruit, zoete kers en hints van fijne kruiden. De smaak is soepel, zacht en aangenaam met frisse zuren en lichte tannine die nauwelijks voelbaar zijn, elegant en verleidend. Alto Adige S. Maddalena classico 2022 Thurnhof

De familie Berger woont en werkt al 160 jaar op het domein Thurnhof. In Haslach, op de zuidelijk gelegen hellingen van de berg Virgl, groeien de druivelaars op diepe, geërodeerde porfier in een zeer warm en zonnig klimaat. Een lichtrode wijn met een aangenaam parfum van klein rood fruit en een elegante, soepele smaak, rond fruitig maar toch met voldoende kracht en complexiteit. Alto Adige S. Maddalena classico Gran Marie 2021 Fliederhof Weinmanufaktur

Op de top van de Santa Maddalenaheuvel ten oosten van Bolzano ligt het familiedomein Fliederhof. De wijngaard met tot 50 jaar oude stokken is aangelegd in pergolavorm op diepe, steenachtige gronden bedekt met leem, kiezel en zand. De gisting gebeurt in stalen tanks gevolgd door een rijping in 1500l Franse eikenvaten.

De constructie van het wijngoed Wasserhof gaat terug tot de 14de eeuw toen de edellieden van Lichtenstein het ‘Hof zu Wasser’ bouwden. Generaties lang delen de gebroeders Mock hun passie voor en kennis van wijn met het telen van de beste druiven. In 2001 werd de wijnmakerij geheel vernieuwd. Schiava vergist in stalen tanks en wordt aangevuld met 5% lagrein. De wijn heeft een mooie heldere rode kleur met de typerende geur van klein rood fruit, licht kruidig. De zuivere smaak wordt gekenmerkt door soepelheid, rondheid, een fijne zuurgraad en vlotte tannine met een sappig eind.

LAGREIN Veruit de mooiste serie was deze met lagrein, een krachtige blauwe druif met toekomst. Over de afkomst blijft het wel gissen. Naar alle waarschijnlijkheid bevindt de herkomst zich in Trentino en is het ras een kruising van teroldego met marzemino, twee andere inheemse druivenrassen.

Alto Adige Lagrein Riserva Griesfeld 2021 Alpine Winery Pfitscher

De familie Pfitscher maakt wijn sinds 1861 in Montagna, meer bepaald in Bassa Atesina. De wijngaarden liggen boven op een piek van zand en puin door de eeuwen heen door de Trodena-rivier afgezet, een perfecte biotoop voor lagrein. Diep paarsrode wijn met geuren van donker fruit, kruiden en hints verwijzend naar de houtrijping op Franse eikenhouten vaten. In de mond volgt een mooi smaakprofiel, complex en intens met fijne tannine; edele zuren en een lange gevulde afdronk. Alto Adige Lagrein Riserva Vigna Klosteranger 2018 Tenuta cantina convento Muri-Gries

In 1845 verhuisden de benedictijnen van Muri in Zwitserland naar Gries in Zuid-Tirol, waar de orde het Augustijnenklooster overnam met een lange traditie van wijnbouw. Sinds 1989 worden hier wijnen van topkwaliteit met geselecteerde druiven van de allerbeste locaties gemaakt. Lagrein is het paradepaardje. Rond Bolzano en Appiano bevinden zich 35 wijngaarden op de beste locaties. Intens robijnrode wijn met een open aroma waarin vooral donker

fruit naast koffie en aardse tonen, licht gebrand. De smaak is navenant met fijne tannine, een frisse zuurgraad, tegelijk delicaat en elegant, complex en met diepte. Alto Adige Lagrein Riserva 2018 Azienda Vinicola Messnerhof

Tussen Eppan, St Pauls en Missian ligt een klein familiebedrijf met 2,8 hectare wijngaard verspreid over drie percelen. Lagrein wordt geteeld op een spot in Gries op een alluviale rotsblok en zandkegel van de rivier de Talfer. Het hoge mineraalgehalte van de bodem bezorgt de wijn een bijzonder karakter. De wijnstokken zijn gemiddeld 30 jaar oud. De wijn rijpt voor een derde in grote houten vaten van 500 liter en in gebruikte Franse eiken vaten gedurende een periode van 36 maanden. Schitterend gemaakte wijn met een diepe kleur, een geur waarin volop donkere bessen zitten naast kruiden en karamel. De smaak is bijzonder evenwichtig: gevuld, sappig, vlezig met goede tannine en aangename zuren.

Rotwein Lamarein 2022 Weingut Mayr-Unterganzner

De Unterganznerhof in Kardaun/Cardano sinds 1629 eigendom van de familie Mayr, is een landgoed aan de oostelijke rand van Bolzano, gelegen op een hoogte van 285m boven zeeniveau, in het St. Magdalenergebied met zijn typische porfiergesteente. Er wordt organisch geteeld. Naast druiven worden vijgen, noten, kastanjes en sinds enige tijd ook olijven verbouwd. Lamarein heeft een intens robijnrode kleur met een aroma van zwarte kers, chocolade, koffie, specerijen en lederaspecten. De smaak is bijzonder aangenaam en harmonieus met milde tannine en fijne zuren naast een mand vol donker fruit.

De 'crane hall' van het NOI Techpark in Bolzano

BOEKBESPREKING

'WIJN VOOR FOODIES' Onlangs startte Kristel Balcaen haar grote avontuur in de opleiding Master of Wine. ”Het is nu of nooit”, vertelde ze me. Inderdaad, voor dergelijke ernstige studies is de tijd nooit rijp en is hij het tegelijkertijd altijd wel. Hetzelfde geldt voor het schrijven van een boek. Je hebt er nooit fatsoenlijk de tijd voor en anderzijds kun je altijd wel een boek schrijven. Dan maar tussen de soep en de aardappeltjes? Dat is 'Wijn voor foodies' van Kristel gelukkig niet geworden. Integendeel: het is een goed doordacht, gestructureerd werk geworden dat toch prettig leest. 'Simplicity is a lot of work', zeggen de Engelsen. Zo ook het model dat ze in het hele boek ontplooit: drie maal drie stijlen, dus amper negen. De klassieke indeling wit-rood-rosé vormt één as, en de andere gaat over 'fris, fruitig', 'stevig, gestructureerd', tot 'rijk en kruidig'. Het is gemakkelijk je bij elk vakje iets voor te stellen. Daarbij plaatst ze ook, vanuit haar eigen rijke culinaire ervaring met veel aandacht voor 'boventonen' zoals die van kruiden, gerechten die harmoniëren met de wijnen uit hetzelfde vak. Het lijkt te simpel om waar te zijn en dat is het in zekere zin ook. Haar man Kevin, die het model mee ontwikkelde, hangt dezelfde filosofie aan die ik al jaren als richtsnoer gebruik: elk model is fout, maar er zijn er nuttige en minder nuttige.

STENO VOOR WIJN Wat dat betreft is het simpele 3x3-model van Kristel (en Kevin) zeker nuttig. Al was het maar omdat het op natuurlijke wijze uitbreidbaar is. Zo proefden we een gewürztraminer uit noordelijke streken: de

P E T ER D O O M E N W ijn m e e s t e r V l a a m s e W ijn gil d e

geur duidde op een W3 (Wit - type kruidig) maar in de mond waren de zuren strak dus W-1. De natuurlijke conclusie: W3-1. Simpel, maar effectief. Een soort steno voor wijnbelevingen. Gelukkig is het boek geen stijve en met tabellen doorspekte academi-

WIJN & BOEK

sche tekst geworden. Ook de prachtige, sfeervolle en kleurrijke foto's dragen bij aan het gevoel van dit boek. Enkele foto's maakte Kristel zelf, de rest is het werk van Wout Hendrickx. Ik daag iedereen uit de vreemde eendjes in de bijt te vinden.

Kristel Balcaen, Wijn voor foodies, itgeverij pleckmans.be, 2023, 285 pp, € 29,50 ISBN 978-90-289-7987-1

K E N W I J N -magazine - jaargang 20 - nr. 39

NET WEL OF NET NIET WERKEN? Wil je net wel of net niet werken? Vervoeg het Nationaal Comité van de Vlaamse Wijngilde! Maar als je niet wil werken, hou het dan maar voor bekeken. Want wij hebben natuurlijk graag werkers. En die hebben we! Getuige de evenementen die we organiseren: Aula Vini, het Feest van de Vlaamse Wijngilde, de Nationale Proeven, Ken Wijn-wedstrijd, de Wijnronde… Om dat alles goed te organiseren is werken vereist. Een correcte lijst met deelnemers samenstellen, allen keurig ingeschreven en betaald. Het vraagt opvolging! Aan de inkom: een vlotte doorstroming zodat er geen tijd verloren gaat. Net werken loont. Uiteraard helpt het Vlaamse boerenverstand daarbij, want het mag net zijn maar het moet niet nét te nét zijn. Links of rechts een hoekje afsnijden kan leed voorkomen.

HET LAATSTE WOORD

Maar netwerken? Daarin zijn we écht goed. Vorig jaar vertrok mijn sparring partner en assistent-wijnmeester naar Spanje, om in Rioja zijn grote droom na te jagen. Ik mis tot op vandaag nog altijd zijn expertise en zijn scherpe blik. Van de nood maakten we echter een deugd: Peter Arijs organiseerde een reis voor het Nationaal Comité in de streek die hem nauw aan het hart ligt. Rioja was voor ons overbekend terrein, tot we ter plekke kennis maakten met de vernieuwing die er als een wervelwind door waait. In amper vier dagen bezochten we zowel het meest traditionele dat de streek te bieden heeft, als de boeiendste vernieuwingen die - verrassend - soms uitermate conservatief blijken. We waren te gast bij domeinen als Lopez de Heredia, waar je een eeuw terug in de tijd vliegt, maar evengoed op een domein uitgetekend door de Spaanse architect Calatrava en alles daartussenin. Een verslag vind je in het volgend nummer van Ken Wijn-magazine.

P E T ER D O O M EN W ijn m e e s t e r V l a a m s e W ijn gil d e

Netwerken werkt. De Vlaamse Wijngilde is daar het beste bewijs van.

HAGENBROEKSESTEENWEG 180, 2500 LIER • TEL. 03/480 85 95 WWW.WIJNEN-DEKOK.COM • INFO@WIJNEN-DEKOK.COM