1
องคประกอบของระบบสารสนเทศ มี 5 องคประกอบ ไดแก ฮารดแวร ซอฟตแวร ขอมูล บุคลากร และขั้นตอนการปฏิบัติงาน 1. ฮารดแวรเปนองคประกอบสําคัญ หมายถึง เครื่องคอมพิวเตอรและอุปกรณรอบขาง 2. ซอฟตแวรหรือโปรแกรมคอมพิวเตอร เปนชุดคําสั่งที่สั่งใหฮารดแวรทํางาน 3. ขอมูล เปนสวนที่จะนําไปจัดเก็บในเครื่องคอมพิวเตอร 4. บุคลากรเปนผูที่มีสวนเกี่ยวของกับงานคอมพิวเตอร 5. ขั้นตอนการปฏิบัติงาน เปนสิ่งที่จะตองเขาใจเพื่อใหทํางานไดถูกตองเปนระบบ 1. ฮารดแวร
ฮารดแวรเปนองคประกอบสําคัญของระบบสารสนเทศ หมายถึง เครื่องคอมพิวเตอรอุปกรณรอบขาง รวมทั้งอุปกรณสื่อสารสําหรับเชื่อมโยงคอมพิวเตอรเขาเปนเครือขาย เชน เครื่องพิมพ เครื่องกราดตรวจเมื่อ พิจารณาเครื่องคอมพิวเตอร สามารถแบงเปน 3 หนวย คือ หนวยรับขอมูล (input unit) ไดแก แผงแปนอักขระ เมาส หนวยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit : CPU) หนวยแสดงผล (output unit) ไดแก จอภาพ เครื่องพิมพ การทํางานของเครื่องคอมพิวเตอร เมื่อเปรียบเทียบกับมนุษย จะพบวาคลายกัน กลาวคือ เมื่อมนุษย ไดรับขอมูลจากประสาทสัมผัส ก็จะสงใหสมองในการคิด แลวสั่งใหมีการโตตอบ 2 . ซอฟตแวร ซอฟตแวรหรือโปรแกรมคอมพิวเตอรเปนองคประกอบที่สําคัญประการที่สอง ซึ่งก็คือลําดับขั้นตอนของ คําสั่งที่จะสั่งงานใหฮารดแวรทํางาน เพื่อประมวลผลขอมูลใหไดผลลัพธตามความตองการของการใชงาน ใน ปจจุบันมีซอฟตแวรระบบปฏิบัติงาน ซอฟตแวรควบคุมระบบงาน ซอฟตแวรสําเร็จ และซอฟตแวรประยุกต สําหรับงานตางๆ ลักษณะการใชงานของซอฟตแวรกอนหนานี้ ผูใชจะตองติดตอใชงานโดยใชขอความเปน หลัก แตในปจจุบันซอฟตแวรมีลักษณะการใชงานที่งายขึ้น โดยมีรูปแบบการติดตอที่สื่อความหมายใหเขาใจ งาย เชน มีสวนประสานกราฟกกับผูใชที่เรียกวา กุย (Graphical User Interface : GUI) สวนซอฟตแวรสําเร็จ ที่มีใช ในทองตลาดทําให การใช งานคอมพิว เตอรในระดั บบุ คคลเป นไปอย างกวางขวาง และเริ่ มมีลั กษณะ สงเสริมการทํางานของกลุ มมากขึ้น ส ว นงานในระดั บองคกรส ว นใหญมักจะมีการพัฒนาระบบตามความ ตองการโดยการวาจาง หรือโดยนักคอมพิวเตอรที่อยูในฝายคอมพิวเตอรขององคกร เปนตน
2
ซอฟตแวร คือ ชุดคําสั่งที่สั่งงานคอมพิวเตอร แบงออกไดหลายประเภท เชน 1. ซอฟตแวรระบบ คือ ซอฟตแวรที่ใชจัดการกับระบบคอมพิวเตอร และอุปกรณตางๆ ที่มีอยูใน ระบบ เชน ระบบปฏิบัติการวินโดวส ระบบปฏิบัติการดอส ระบบปฏิบัติการยูนิกซ 2. ซอฟตแวรประยุกต คือ ซอฟตแวรที่พัฒนาขึ้นเพื่อใชงานดานตางๆ ตามความตองการของผูใช เชน ซอฟตแวรกราฟก ซอฟตแวรประมวลคํา ซอฟตแวรตารางทํางานซอฟตแวรนําเสนอ ขอมูล
3. ขอมูล ขอมูล เปนองคประกอบที่สําคัญอีกประการหนึ่งของระบบสารสนเทศ อาจจะเปนตัวชี้ความสําเร็จ หรือความลมเหลวของระบบได เนื่องจากจะตองมีการเก็บขอมูลจากแหลงกําเนิด ขอมูลจะตองมีความถูกตอง มีการกลั่นกรองและตรวจสอบแลวเทานั้นจึงจะมีประโยชน ขอมูลจําเปนจะตองมีมาตรฐาน โดยเฉพาะอยางยิ่ง เมื่อใชงานในระดับกลุมหรือระดับองคกร ขอมูลตองมีโครงสรางในการจัดเก็บที่เปนระบบระเบียบเพื่อการ สืบคนที่รวดเร็วมีประสิทธิภาพ 4. บุคลากร บุคลากรในระดับผูใช ผูบริหาร ผูพัฒนาระบบ นักวิเคราะหระบบ และนักเขียนโปรแกรม เปน องคประกอบสําคัญในความสําเร็จของระบบสารสนเทศ บุคลากรมีความรูความสามารถทางคอมพิวเตอรมาก เทาใดโอกาสที่จะใชงานระบบสารสนเทศและระบบคอมพิวเตอรไดเต็มศักยภาพและคุมคายิ่งมากขึ้นเทานั้น โดยเฉพาะระบบสารสนเทศในระดับบุคคลซึ่งเครื่องคอมพิวเตอรมีขีดความสามารถมากขึ้น ทําใหผูใชมีโอกาส พัฒนาความสามารถของตนเองและพัฒนาระบบงานไดเองตามความตองการ สําหรับระบบสารสนเทศใน ระดับกลุมและองคกรที่มีความซับซอนจะตองใชบุคลากรในสาขาคอมพิวเตอรโดยตรงมาพัฒนาและดูแล ระบบงาน 5. ขั้นตอนการปฏิบัติงาน ขั้นตอนการปฏิบัติงานที่ชัดเจนของผูใชหรือของบุคลากรที่เกี่ยวของก็เปนเรื่องสําคัญอีกประการหนึ่ง เมื่อไดพัฒนาระบบงานแลวจําเปนตองปฏิบัติงานตามลําดับขั้นตอนในขณะที่ใชงานก็จําเปนตองคํานึงถึงลําดับ ขั้นตอนการปฏิบัติของคนและความสัมพันธกับเครื่อง ทั้งในกรณีปกติและกรณีฉุกเฉิน เชน ขั้นตอนการบันทึก ขอมูล ขั้นตอนการประมวลผล ขั้นตอนปฏิบัติเมื่อเครื่องชํารุดหรือขอมูลสูญหาย และขั้นตอนการทําสําเนา ขอมูลสํารองเพื่อความปลอดภัย เปนตน สิ่งเหลานี้จะตองมีการซักซอม มีการเตรียมการ และการทําเอกสาร คูมือการใชงานที่ชัดเจน