1
ระบบเครือขายคอมพิวเตอร ระบบเครือขายคอมพิวเตอร ( Computer Network ) หมายถึง การเชื่อมตอคอมพิวเตอรตั้งแต 2 เครื่องขึ้นไปเขาดวยกันดวยสายเคเบิล หรือสื่ออื่นๆ ทําใหคอมพิวเตอรสามารถรับสงขอมูลแกกันและกันไดใน กรณีที่เปนการเชื่อมตอระหวางเครื่องคอมพิวเตอรหลายๆ เครื่องเขากับเครื่องคอมพิวเตอรขนาดใหญที่เปน ศูนยกลาง เราเรียกคอมพิวเตอรที่เปนศูนยกลางนี้วา โฮสต (Host) และเรียกคอมพิวเตอรขนาดเล็กที่เขามา เชื่ อมต อว า ไคลเอนต (Client)ระบบเครื อ ขา ย (Network) จะเชื่ อมโยงคอมพิ ว เตอร เ ขา ด ว ยกั น เพื่ อการ ติดตอสื่อสาร เราสามารถสงขอมูลภายในอาคาร หรือขามระหวางเมืองไปจนถึงอีกซีกหนึ่งของโลก ซึ่งขอมูลตางๆ อาจเปนทั้งขอความ รูปภาพ เสียง กอใหเกิดความสะดวก รวดเร็วแกผูใช ซึ่งความสามารถเหลานี้ทําใหเครือขาย ค อ ม พิ ว เ ต อ ร มี ค ว า ม สํ า คั ญ แ ล ะ จํ า เ ป น ต อ ก า ร ใ ช ง า น ใ น แ ว ด ว ง ต า ง ๆ แลวทําไมเราถึงตองใชเครือขาย หรือระบบคอมพิวเตอรเครือขาย การที่เรานําเอาเครื่องคอมพิวเตอรมาเชื่อมตอกัน เราจะสามารถใชประโยชนจากระบบ หรือระบบสามารถทําอะไรไดบาง ทําใหใชทรัพยากร ของเครื่องคอมพิวเตอร รวมกันได (Resources Sharing) ซึ่งเปนการชวย ประหยัดคาใชจาย และเพิ่มความสะดวก ในการใชงาน เชน การ ใชพื้นที่บนฮารดดิสก และเครื่องพิมพรวมกันสามารถบริหารจัดการการทํางานของคอมพิวเตอรทุกเครื่อง ไดจาก ศูนยกลาง (Centralized Management) เชน สรางเวิรกกรุป กําหนดสิทธิ์ในการเขาถึงขอมูล และสามารถทําการ สํารองขอมูล ของแตละเครื่องได สามารถทําการสื่อสาร ภายในเครือขาย (Communication) ไดหลายรูปแบบ เชน อีเมล , แชท (Chat), การประชุ มทางไกล (Teleconference), และ การประชุ มทางไกล แบบเห็ นภาพ (Video Conference)มีระบบรักษาความปลอดภัย ของขอมูล บนเครือขาย (Network Security) เชนสามารถ ระบุผูที่มี สิทธิ์เขาถึงขอมูล ในระดับตางๆ ปองกันผูที่ไมไดรับอนุญาติ เขาถึงขอมูล และใหการคุมครอง ขอมูลที่สําคัญ ให ความบันเทิงไมรูจบ (Entertainment) เชน สามารถสนุกกับ การเลนเกมส แบบผูเลนหลายคน หรือที่เรียกวา มัลติ เพลเยอร(Multi Player) ที่กําลัง เปนที่นิยมกันอยูในเวลานี้ได ใชงานอินเทอรเน็ตรวมกัน (Internet Sharing) เพียงตอเขาอินเทอรเน็ต จากเครื่องหนึ่งในเครือขาย โดยมีแอคเคาทเพียงหนึ่งแอคเคาท ก็ทําใหผูใชอีกหลายคน ในเครือขายเดียวกัน สามารถใชงานอินเทอรเน็ตได เสมือนกับมีหลายแอคเคาท ฯลฯ ระบบเครือขายชนิดตางๆ ระบบเครือขาย สามารถเรียกได หลายวิธี เชนตามรูปแบบ การเชื่อมตอ (Topology) เชน แบบบัส (bus), แบบดาว (star), แบบวงแหวน (ring) หรือจะเรึยกตามขนาด หรือระยะทางของระบบก็ได เชนแลน (LAN), แวน (WAN), แมน (MAN) นอกจากนี้ ระบบเครือขาย ยังสามารถ เรียกไดตาม เทคโนโลยีที่ไช ในการ สงผานขอมูล เชน เครือขาย TCP/IP, เครือขาย IPX, เครือขาย SNA หรือเรียกตาม ชนิดของขอมูล ที่มีการ สงผาน เชนเครือขาย เสียงและวิดีโอ เรายังสามารถจําแนกเครือขายได ตามกลุมที่ใชเครือขาย เชน อินเตอรเน็ต (Internet), เอ็กซตราเน็ต (Extranet), อิ น ทราเน็ ต (Intranet), เครื อ ข า ยเสมื อ น (Virtual Private Network) หรื อ เรี ย ก ตามวิ ธี ก าร เชื่อมตอทางกายภาพ เชนเครือขาย เสนใยนําแสง, เครือขายสายโทรศัพท, เครือขายไรสาย เปนตน จะเห็นได วา เราสามารถจําแนก ระบบเครือขาย ไดหลากหลายวิธี ตามแตวา เราจะพูดถึง เครือขายนั้นในแงมุมใด เรา
2
จําแนก ระบบเครื อขาย ตามวิธี ที่นิ ยมกัน 3 วิ ธีคือ รูป แบบการเชื่ อมตอ (Topology), รูป แบบการสื่อสาร (Protocol), และ สถาปตยกรรมเครือขาย (Architecture) การจําแนกระบบเครือขาย ตามรูปแบบการเชื่อมตอ (Topology) จะบอกถึงรูปแบบ ที่ทําการ เชื่อมตอ อุปกรณ ในเครือขายเขาดวยกัน ซึ่งมีรูปแบบที่นิยมกัน 3 วิธีคือ แบบบัส (bus)
ในระบบเครือขาย โทโปโลยีแบบ BUS นับวาเปนแบบโทโปโลยีที่ไดรับความนิยมใชกันมากที่สุดมา ตั้งแตอดีตจนถึงปจจุบัน เหตุผลอยางหนึ่งก็คือสามารถติดตั้งระบบ ดูแลรักษา และติดตั้งอุปกรณเพิ่มเติมได งาย ไมตองใชเทคนิคที่ยุงยากซับซอน ลักษณะการทํางานของเครือขายโทโปโลยีแบบ BUS คืออุปกรณทุกชิ้น หรือโหนดทุกโหนด ในเครือขายจะตองเชื่อมโยงเขากับสายสื่อสารหลัก ที่เรียกวา "บัส" (BUS) เมื่อโหนดหนึ่ง ตองการจะสงขอมูลไปใหยังอีกโหนด หนึ่งภายในเครือขาย ขอมูลจากโหนดผูสง จะถูกสงเขาสูสายบัส ในรูป ของแพ็กเกจ ซึ่งแตละแพ็กเกจจะประกอบดวยตําแหนงของ ผูสงและผูรับ และขอมูล การสื่อสารภายในสาย บัส จะเปนแบบ 2 ทิศทางแยกไปยังปลายทั้ง 2 ดานของบัส โดยตรงปลายทั้ง 2 ดานของบัสจะมีเทอรมิเนเตอร (Terminator) ทําหนาที่ดูดกลืนสัญญาณ เพื่อปองกันไมใหสัญญาณขอมูลนั้นสะทอนกลับ เขามายังบัสอีก เปน การปองกันการชนกันของสัญญาณ ขอมูลอื่น ๆ ที่เดินทางอยูบนบัส สัญญาณขอมูลจากโหนดผูสง เมื่อเขาสูบัส จะไหลผานไปยังปลายทั้ง 2 ขางของบัส แตละโหนดที่เชื่อมตอเขากับบัส จะคอยตรวจดูวาตําแหนงปลายทาง ทีม่ ากับแพ็กเกจขอมูลนั้น ตรงกับตําแหนงของตนหรือไม ถาใชก็จะรับขอมูลนั้นเขามาสูโหนดตน แตถาไมใช ก็ จะปล อยให สั ญญาณขอมูล นั้ น ผ านไป จะเห็ น ว าทุก ๆ โหนดภายในเครื อข ายแบบ BUS นั้ น สามารถรั บ รู สั ญ ญาณข อ มู ล ได แต จ ะมี เ พี ย งโหนดปลายทางเพี ย งโหนดเดี ย วเท า นั้ น ที่ จ ะรั บ ข อ มู ล นั้ น ไปได การควบคุ ม การสื่ อ สารภายในเครื อ ข า ยแบบ BUS มี 2 แบบคื อ แบบควบคุ ม ด ว ยศู น ย ก ลาง (Centralized) ซึ่งจะมีโหนดหนึ่ง ที่ทําหนาที่เปนศูนยกลางควบคุมการสื่อสารภายในเครือขาย ซึ่งสวนใหญจะ เปนไฟลเซิรฟเวอร การควบคุมแบบกระจาย (Distributed) ทุก ๆ โหนดภายในเครือขาย จะมีสิทธิในการ ควบคุมการสื่อสาร แทนที่จะ เปนศูนยกลางควบคุมเพียงโหนดเดียว ซึ่งโดยทั่วไปคูโหนดที่กําลังทําการสง-รับ ขอมูลกันอย ูจะเปนผูควบคุมการสื่อสารในเวลานั้นขอดีขอเสียของโทโปโลยีแบบบัส
3
แบบดาว (star)
เปนหลักการสงและรับขอมูล เหมือนกับระบบโทรศัพท การควบคุมจะทําโดยสถานีศูนยกลาง ทํา หน าที่เ ปน ตั วสวิ ตชิ่ ง ขอมูล ทั้งหมดในระบบเครื อขาย จะตองผานเครื่องคอมพิว เตอร ศูน ย กลาง (Center Comtuper) เป น การเชื่ อ มโยงการติ ด ต อ สื่ อ สาร ที่ มี ลั ก ษณะคล า ยกั บ รู ป ดาว (STAR) หลายแฉก โดยมี ศูนยกลางของดาว หรือฮับ เปนจุดผานการติดตอกันระหวางทุกโหนดในเครือขาย ศูนยกลาง จึงมีหนาที่เปน ศู น ย ค วบคุ ม เส น ทางการสื่ อ สารทั้ ง หมด นอกจากนี้ ศู น ย ก ลางยั ง ทํ า หน า ที่ เป น ศู น ย ก ลางข อ มู ล อี ก ด ว ย การสื่อสารภายในเครือขายแบบ STAR จะเปนแบบ 2 ทิศทาง โดยจะอนุญาตใหมีเพียงโหนดเดียวเทานั้น ที่ สามารถสงขอมูลเขาสูเครือขายได จึงไมมีโอกาสที่หลายๆ โหนดจะสงขอมูลเขาสูเครือขายในเวลาเดียวกัน เพื่อ ปองกันการชนกันของสัญญาณขอมูล เครือขายแบบ STAR เปนโทโปโลยี อีกแบบหนึ่ง ที่เปนที่นิยมใชกันใน ปจจุบัน ขอดีของเครือขายแบบ STAR คือการติดตั้งเครือขายและการดูแลรักษาทําไดงาย หากมีโหนดใดเกิดความ เสียหาย ก็สามารถตรวจสอบไดงาย และศูนยกลางสามารถตัดโหนดนั้นออกจากการสื่อสาร ในเครือขายได แบบวงแหวน (ring)
4
เครื อข ายแบบ RING เป น การส งข าวสารที่ส งผ า นไปในเครื อ ขาย ข อมูล ขา วสารจะไหลวนอยู ใ น เครื อข า ย ไปในทิศ ทางเดี ย ว เหมือ นวงแหวน หรื อ RING นั่ น เอง โดยไม มีจุ ด ปลาย หรื อ เทอร มิเ นเตอร เชนเดียวกับเครือขายแบบ BUS ในแตละโหนดหรือสเตชั่น จะมีรีพีตเตอรประจําโหนด 1 เครื่อง ซึ่งจะทํา หนาที่เพิ่มเติมขาวสารที่จําเปนตอการสื่อสาร ในสวนหัวของแพ็กเกจขอมูล สําหรับการสงขอมูลออกจากโหนด และมีหนาที่รับแพ็กเกจขอมูล ที่ไหลผานมาจากสายสื่อสาร เพื่อตรวจสอบวาเปนขอมูล ที่สงมาใหโหนดตน หรือไม ถาใชก็จะคัดลอกขอมูลทั้งหมดนั้น สงตอไปใหกับโหนดของตน แตถาไมใชก็จะปลอยขอมูลนั้นไปยัง รีพีตเตอรของโหนดถัดไป โทโปโลยีแบบผสม (Hybridge Topology)
เปนเครือขายการสื่อสารขอมูลแบบผสมระหวางเครือขายแบบใดแบบหนึ่งหรือมากกวา เพื่อความ ถูกตองแนนอน ทั้งนี้ขึ้นอยูกับความตองการและภาพรวมขององคกร