Prawda Kontrapunktu

Siłą Przeglądu Teatrów Małych Form Kontrapunkt jest wypadkowa ponadpółwiecznej tradycji oraz odwaga i świeżość spojrzenia współczesnych twórców – organizatorów festiwalu oraz jego uczestników. Nie traci na aktualności dodana przed blisko trzema dekadami proweniencja nazwy „Kontrapunkt”.

Przegląd Teatrów Małych Form Kontrapunkt to – wbrew nazwie – interdyscyplinarny festiwal sztuki. To niezwykle wrażliwa konfrontacja rozmaitych stylistyk i języków, nie tylko scenicznych, to także zderzenie kultur, wszak Kontrapunkt ma charakter międzynarodowy. W głównym nurcie konkursowym o laury festiwalu (z wysoką pulą finansową nagród) rywalizują zespoły teatralne z całego świata. O podobne zaszczyty w ramach OFF Kontrapunktu walczą także najlepsze teatry niezależne. Całość dopełnia bogaty interdyscyplinarny program wydarzeń towarzyszących. Obok teatru obecna jest muzyka, literatura, film, sztuki wizualne oraz performensy. Do tego zestawienia śmiało można dołączyć także, wyniesioną do rangi sztuki, ideę Spotkania, która spaja wszelkie… kontrapunkty. 55. edycja Przeglądu Teatrów Małych Form Kontrapunkt odbędzie się w Szczecinie między 3 a 12 września 2021 roku. Mottem edycji będzie PRAWDA czyli pierwsze z transcendentaliów platońskich. W głównym konkursowym nurcie Przeglądu szczecińska publiczność zobaczy dziewięć spektakli. Po sukcesie multimedialnego przedstawienia „Birdie” w 2019 roku do Szczecina powracają Hiszpanie z Agrupación Señor Serrano. Tym razem zaprezentują „A House In Asia”, w którym stawiają pytanie o prawdę. Pytają co jest faktem, a co jedynie medialną informacją. Niemiecki Rimini Protokoll pokaże „Uncanny Valley” – spektakl wykonany przez… robota. Zewnętrzne podobieństwo do istot ludzkich sprawia, że łatwiej nam zaakceptować maszyny. A jednak jeśli maszyna za bardzo przypomina człowieka, zaczynamy odczuwać nieufność. Zatem artyści pytają czym jest człowiek, a czym jest maszyna? Kolejny powrót na Kontrapunkt – Valentijn Dhaenens z belgijskiego SKaGeN tym razem odda hołd 2500 lat tradycji oratorstwa. Genialnie splatając razem fragmenty przełomowych przemówień postaci takich jak Wielki Inkwizytor, Sokrates, Mohammed Ali i Osama Bin Laden, Bigmouth pokaże, że chwyty retoryczne… niewiele się zmieniły. Jan Mocek z Czech w „Virtual Ritual” przeniesie widzów do równoległego świata video gier online (MMOG). Twórcy zadadzą także kilka trudnych pytań: Jakie normy, zasady i kody można przekroczyć w wirtualnej przestrzeni? A jakie w rzeczywistości? Jaką rolę odgrywają reguły gier w naszym społeczeństwie? W „Jezusie” Nowego Teatru w Warszawie artyści wykorzystają punkt styku religii i sztuki, by za pomocą teatru opowiedzieć o własnym, współczesnym rozumieniu radykalnych nauk Jezusa i o związanych z nim potrzebach i tęsknotach. „I tak nikt mi nie uwierzy” w wykonaniu zespołu Teatru im. Aleksandra Fredry w Gnieźnie inspirowany jest losami Barbary Zdunk – ostatniej kobiety w Europie spalonej na stosie. Jej historia ukazuje, jak podważa się wiarygodność kobiet, zarówno w czasach procesów o czary, jak i dziś. Kolejna konkursowa prezentacja to monodram szczecinianina Arkadiusza Buszki „Zabić prezydenta” zrealizowany w Teatrze Współczesnym. Spektakl o Eligiuszu Niewiadomskim, zabójcy pierwszego prezydenta RP Gabriela Narutowicza jest próbą zrozumienia człowieka, szukania analogii, odniesień do współczesności i poszukiwaniem odpowiedzi na pytanie – jaki jest właściwy klucz do zrozumienia istoty tego zabójstwa? Arti Grabowski i Zbigniew Szumski pokażą projekt z pogranicza teatru plastycznego i performansu. W „Warunki zabudowy” przygotowane przez Scenę Roboczą w Poznaniu we współpracy z Teatrem Cinema w Michałowicach to historia budowniczego placów i murów podziałów, próbującego odczarować wydarzenia z Placu Niebiańskiego Spokoju z 1989 roku, Trzech Kultur z 1968 roku, a także Murów: berlińskiego, palestyńskiego, chińskiego, meksykańskiego. Ostatni z konkursowych spektakli to propozycja Biennale Warszawa „Staff only”. W projekcie twórcy korzystają z osobistego doświadczenia zaproszonych migrantek-artystek i migrantów-artystów, żeby móc mierzyć się z koniecznością przedefiniowania znaczenia bycia aktorem i mieszkańcem Polski. Nagrody przyznają także jurorzy: Malina Prześluga − dramaturżka, dr Dariusz Kacprzak − historyk sztuki oraz Zbigniew Niecikowski – aktor, reżyser, wieloletni dyrektor Teatru Lalek „Pleciuga”. Narracje wszystkich konkursowych propozycji połączy hasło festiwalu: PRAWDA. Kolejny nurt: OFF Kontrapunkt – to prezentacje najlepszych spektakli niezależnych. W tym roku to dziesięć przedstawień. Psujesz trochę humor wszystkim dookoła wrocławskiego Teatru Zakład Krawiecki jest próbą pochylenia się nad problemem zaburzeń psychicznych i systemem lecznictwa psychiatrycznego w Polsce. Spektakl W dwóch językach polskich Teatru na Faktach z Wrocławia to podróż przez współczesną Polskę – strefę wolną od polskiego języka migowego, strefę wolną od tłumaczy, wreszcie: strefę wolną od Głuchych. Z kolei Sticky Fingers Club stołecznej formacji o takiej samej jak tytuł nazwie, to spektakl o ponoszeniu porażki, gdzie postacie zawsze stanowią drugi plan. Notorycznie zajmują czwarte miejsce, a w walce o Oscara konkurują z niedoścignioną Meryl Streep. Misterium Buffo Orbis Tertius z Poznania to ostatni spektakl zmarłego w 2020 roku Lecha Raczaka. Opowiada fragmenty Świętej Historii. Spektakl jest pełen miłości i podziwu dla bohatera większości opowieści – Jezusa z Nazaretu, ale jednocześnie krytyki doczesnego kształtu zinstytucjonalizowanej religii. Spektakl dyplomowy, czyli kilka piosenek o przemocy w teatrze w wykonaniu Teatru Nowego Proxima z Krakowa traktuje o jednej z ulubionych rozrywek twórców teatralnych – moralizowaniu. Dotyka głośnych ostatnio wątpliwości: Czy twórcy są jednakowo surowi dla samych siebie podczas procesu pracy? Kuracjuszki wrocławskiego Stowarzyszenia Pedagogów Teatru to spektakl, dla którego punktem wyjścia jest historia obozu internowania dla kobiet w Gołdapi w roku 1982. To opowieść o oporze, aktywizmie, tworzeniu społeczności, walce i emancypacyjnej wspólnocie. Poznaniacy z Circus Ferus pokażą Rodzinę i w sarkastyczny sposób przyjrzą się strukturze i relacjom rodzinnym, jednocześnie zgłębiając perspektywę wielopokoleniową. Ludzie/Psy warszawskiej Fundacji Analog to spektakl, a zarazem eksperyment społeczny. Opowiada o psach z perspektywy człowieka i o ludziach z perspektywy psa. Usta/lenia to kolejny autorski spektakl Edwarda Gramonta, lidera i założyciela Teatru Terminus A Quo z Nowej Soli, w którym autor demaskuje obyczajowość polską, tym razem poprzez sięgnięcie do legendy o Robin Hoodzie. W spektaklu I Come to You River: Ophelia Fractured Studia Kokyu z Wrocławia podejmuje próbę ponownego opowiedzenia historii Ofelii, tym razem głosami współczesnych, młodych kobiet, które szukają odpowiedzi na pytanie o przekaz, jaki dziś płynie z badania tej postaci, tak mocno zakorzenionej w naszej kulturze. Przedstawienia tego nurtu także rywalizują w konkursie. W tym roku oceniać będą: Paulina Skorupska – teatrolożka, Jolanta Krukowska – współzałożycielka legendarnej Akademii Ruchu oraz Adam Karol Drozdowski – krytyk teatralny. W programie Kontrapunktu znajdziemy także wiele wydarzeń towarzyszących, między innymi teatralny eksperyment White Rabbit, Red Rabbit Nassima Soleimanpoura, spektakl kulinarny Giena Mientkiewicza, nową produkcję Fundacji pod Sukniami czy Stowarzyszenia Kamera. Będzie opowieść o Ludwiku Margulesie − Polaku, który zrewolucjonizował meksykański teatr. Będzie też całodzienna ekspedycja do nowo powstałego ośrodka Rampa Kultura i Twierdza Design w Goleniowie. Zaplanowano także kilka koncertów, wśród nich Ensemble Kompopolex, czyli wrocławskie trio specjalizujące się w muzyce najnowszej, wykonujące utwory zaangażowane i angażujące.