sierpień/WRZESIEŃ 2012 | NR 181 | CENA 12.60 ZŁ (w tym 5% VAT) | ISSN 1230-5987 | INDEKS 354163
ECO thinking...
...ECO printing!
magazyn dla digit@lmediów, poligrafii i wydawnictw w polsce
Headline Partner
Discover how sustainability can drive profit Sustainability is on the agenda of most companies these days. And the effect is beginning to be felt right down the supply chain. Being able to demonstrate your eco-credentials will become increasingly important in winning business. EcoPrint is the world’s first print event 100% focused on sustainability. With a host of big name exhibitors and high profile speakers it gives you the opportunity to THINK about the business issues and opportunities, TALK and share ideas with other companies and suppliers, and offers clear solutions to help you TAKE ACTION to keep your competitive edge.
Discover more about the show and join the debate at
ecoprintshow.com
EUROPE: BERLIN 26/27 Sept 2012
The world’s first event 100% focused on sustainable print business Strategic Partner
Association Partners
editorial
Eko-editorial Drodzy Czytelnicy, w tym wydaniu pozwolę sobie popełnić „eko-editorial” – zarówno merytorycznie, jak i graficznie. Tym samym zapraszam wszystkich do lektury raportu na temat ekologii w produkcji poligraficznej. Postanowiliśmy poruszyć ten bardzo ważny (nie tylko dla naszej branży, ale dla całej ludzkości) temat, ponieważ okazuje się, że większość osób nie zdaje sobie sprawy z tego, jak bardzo obciążamy środowisko naturalne czynnościami, które nam samym wydają się zupełnie niewinne.
How green is your Internet? Z pewnością mało kto wie, że korzystając z Internetu odciskamy wyraźne piętno na środowisku naturalnym. Przykładowo, na portalu YouTube odtwarza się codziennie ponad 2 miliardy filmów, co prowadzi do emisji 4000 ton CO2! Dla porównania – tyle dwutlenku węgla produkuje cały transport lotniczy. Powszechnie uważa się, że wszystkie media elektroniczne oraz czynności bazujące na komputerze jako narzędziu pracy są ekologiczne w porównaniu z produkcją drukowaną. Tymczasem (trudno w to uwierzyć, ale prawda jest brutalna) jeden e-mail z załącznikiem 400 KB wysłany do 20 osób zużywa tyle energii, ile żarówka 100W przez 30 dni. Badania dowodzą, że 60-70 proc. laptopów działa na okrągło, a jeden komputer niewyłączany przez 5 miesięcy zużywa tyle energii, ile wystarczy do produkcji papieru dla 1 osoby (na całe życie!). Niestety do tego dochodzi również smutny fakt, że zaledwie 18 proc. urządzeń elektronicznych jest poddawanych powtórnemu przetworzeniu, reszta nigdy nie ulegnie biodegradacji…
Uwaga: śmieć szczególnego traktowania! W przeciwieństwie do sprzętu elektronicznego, nazywanego w Niemczech „Sondermüll” (czyli „odpad niebezpieczny”, a dosłownie „śmieć szczególnego traktowania”), zadrukowany papier można poddać recyklingowi. Z kolei produkcja papieru z recyklingu pochłania dwukrotnie mniej energii i zużywa trzykrotnie mniej wody niż wytwarzanie papieru ze ścieru drzewnego. Ponadto cykl życia papieru z recyklingu jest wydłużony, ponieważ włókna można poddawać recyklingowi do 5 razy. Przeciętny europejski użytkownik zużywa co roku 75 kg papieru. W tym ekologicznym duchu oddaję w Państwa ręce eko-wydanie PRINT & PUBLISHING. Miłej lektury! Myślmy ekologicznie! Izabela E. Kwiatkowska izabella@printernet.p
print+publishing 181|12
3
w tym wydaniu
W tym wydaniu omawiamy kilka aspektów ekologii w produkcji poligraficznej. Zajmujemy się energią, wodą i papierem. Pod lupę bierzemy ekologiczne strategie biznesowe.
Największe na świecie Targi Technik Komunikacji Wizualnej, Reklamy i Designu już niebawem! Warto sprawdzić, co przygotowali organizatorzy.
Str. 10
Str. 44
EDP Awards rozdane! W tym numerze prezentujemy zwycięskie produkty: maszyny drukujące i wykańczające, podłoża, materiały do druku i oprogramowanie.
Na tegorocznych targach drupa zaprezentowano wiele maszyn do druku wielkoformatowego. Wszystkie nowości zebraliśmy w jednym przekrojowym artykule.
Str. 38
Str. 50
biznes
ludzie i wydarzenia
06 News 08 Papier inaczej: Serwis c6papier.pl 08 News
38 EDP Awards 2012
ekologia 10 Co znaczy drukować neutralnie dla środowiska? 14 Konkretnie o ekologii 18 Podstawy zielonej produkcji poligraficznej 20 Certyfikaty ekologiczne 24 Wirtualna woda 28 Energia i ekologia w poligrafii 32 Opakowania zróżnicowane środowiskowo 34 Papier a zrównoważony rozwój 36 Papier w strategii CSR
targi 44 viscom frankfurt 2012 46 Hunkeler Innovationdays 2013 46 News
prepress 48 Fioletowa rewolucja Fujifilm
druk wielkoformatowy 50 Druk wielkoformatowy na drupie 54 Większa rodzina ploterów DGI 55 News
Powered by
4
print+publishing 181|12
w tym wydaniu
Przedstawiamy najlepiej zadrukowane i uszlachetnione opakowania, które wyróżniono w tegorocznej edycji konkursu Art of Packaging. Str. 56
Migracja niepożądanych substancji z farb drukowych do materiału opakowaniowego może zanieczyścić zawartość i stanowić zagrożenie dla konsumenta. Jak rozwiązać ten problem? Str. 64
druk opakowañ 56 Nagrody w konkursie Art of Packaging 64 Bezpieczny druk opakowań kartonowych
introligatornia 68 Partnerzy Avargraf na targach drupa 70 System broszurujący Duplo DBMi
papier 72 Arctic Paper bliżej klienta 73 News
serwis/impressum 74 Impressum 74 Kalendarz wydarzeń
print+publishing 181|12
biznes news news news news news news news news
Mark Andy Brytyjczycy zapraszają Największe centrum demonstracyjne firmy Mark Andy w Europie, zlokalizowane w pobliżu Manchesteru, otwiera swoje podwoje również dla klientów z Europy Środkowej i Wschodniej, którzy dotychczas korzystali z centrum w szwajcarskiej Bazylei. Jest to wynikiem połączenia obu placówek – w Szwajcarii pozostanie wyłącznie oddział odpowiedzialny za sprzedaż i obsługę klienta. W brytyjskim centrum demonstracyjnym Mark Andy do dyspozycji klientów oddano kilka maszyn fleksodrukowych serii Performance, a także przewijarki Rotoflex. Poza standardowymi pokazami nowych maszyn przeprowadzane są tam skomplikowane testy zlecone przez klientów Mark Andy.
news news news news news news news news news
Xerox podpisał ostateczną umowę przejęcia WDS, marki oferującej usługi z obszaru wsparcia technicznego, zarządzania wiedzą oraz doradztwa na rzecz firm telekomunikacyjnych. W efekcie akwizycji WDS Xerox rozszerzy swoje portfolio usług w zakresie obsługi klienta. Obecnie 48 tys. pracowników call center Xerox oferuje wsparcie techniczne dla klientów w 150 krajach na całym świecie. Konsultanci firmy codziennie odpowiadają ma milion zapytań od klientów, zadawanych zarówno drogą telefoniczną, jak i przez Internet. WDS to brytyjska spółka zatrudniająca ponad 2 tys. osób w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Afryce Południowej, Singapurze, Australii i Nowej Zelandii. Firma powstała w 1995 roku. Funkcję jej prezesa sprawuje David Ffoulkes-Jones, który pozostanie na stanowisku również po sfinalizowaniu procesu przejęcia. WDS wykorzystuje autorską platformę opartą o chmurę obliczeniową pod nazwą GlobalMine, która służy do rejestrowania, analizowania i zarządzania danymi. Dane pochodzące z tysięcy urządzeń mobilnych pomagają klientom korporacyjnym WDS na bieżąco rozwiązywać problemy, jakie napotykają użytkownicy końcowi ich produktów i usług.
© Fotolia
Xerox Dla sprawniejszej obsługi klienta
news news news news news news news news news
Niemiecka firma Mathias Bäuerle złożyła w sądzie wniosek o rozpoczęcie postępowania upadłościowego ze względu na swoją niewypłacalność. Jak poinformował syndyk masy upadłościowej Martin Mucha (kancelaria Grub Brugger & Partner), trwają rozmowy z potencjalnymi inwestorami. Jako bezpośredni powód niewypłacalności firmy Mucha podaje utrzymujący się przez wiele miesięcy niski poziom napływających zleceń, który ustabilizował się dopiero po targach drupa. Mathias Bäuerle produkuje maszyny introligatorskie. Zatrudnia około 150 pracowników.
6
print+publishing 181|12
© Fotolia
Mathias Bäuerle Kłopoty niemieckiego producenta
news news news news news news news news biznes
Stora Enso Nieco lepiej Koncern Stora Enso opublikował wyniki finansowe za II kwartał br. Producent papieru osiągnął w nim rezultat zbliżony do wyników z I kwartału, zwiększając przy tym nieco przychody ze sprzedaży. W oświadczeniu dla inwestorów i klientów Jouko Karvinen, prezes i CEO koncernu Stora Enso, podkreślił słabnącą koniunkturę na europejskich rynkach papieru i wyrobów drzewnych, wymuszającą na firmie dalsze działania restrukturyzacyjne. Mimo tego w III kwartale firma oczekuje wyników podobnych lub lepszych niż w II kwartale. Stora Enso osiągnęła w II kwartale br. przychody ze sprzedaży w wysokości 2,72 mld euro, przy 2,673 mld w I kwartale 2012 i 2,817 mld w II kwartale 2011. Na poziomie zbliżonym do zanotowanego w pierwszych trzech miesiącach tego roku znalazł się także zysk operacyjny EBIT, który wyniósł 141 mln euro; w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego spadł on jednak znacząco (z 239 mln euro). W skali rok do roku poprawiły się natomiast przepływy gotówkowe (wzrost z 207 do 246 mln euro) oraz płynność finansowa spółki (1,24 mld euro w br. przy 996 mln euro w II kwartale 2011). W porównaniu z I kwartałem br. wzrósł też zysk operacyjny – ze 123,9 do 152,7 mln euro.
news news news news news news news news news
Heidelberg Pożegnanie z Ipeksem Informa Exhibitions – organizator międzynarodowych targów poligraficznych Ipex 2014 – poinformowała, że firma Heidelberg wycofuje się z udziału w wydarzeniu. Przypadek niemieckiego producenta nie jest odosobniony – z wystawy zrezygnowały Najbliższa edycja targów Ipex odbędzie się w londyńskim centrum również firmy Agfa Graphics i HP. wystawienniczym i konferencyjnym Targi Ipex przeniesiono z BirmingExCeL. ham do Londynu. Mają odbyć się w centrum wystawienniczym ExCeL w dniach 26 marca – 2 kwietnia 2014 roku. O przyszłości targów Ipex pisaliśmy obszernie na łamach poprzedniego wydania PRINT & PUBLISHING.
news news news news news news news news news
© Fotolia
Europapier Group Przejęcie 5 spółek Firma Europapier AG należąca do spółki Heinzel Group przejmie 100 proc. udziałów w spółkach wchodzących w skład Grupy PaperlinX na Węgrzech, Słowacji, Słowenii, w Chorwacji i w Serbii. Umowa nadal czeka na zatwierdzenie przez lokalne instytucje antymonopolowe. Do czasu uzyskania tych decyzji nie zostaną wprowadzone żadne zmiany w firmie Europapier ani lokalnych spółkach PaperlinX. Europapier Group i spółki PaperlinX będą kontynuować działalność na tych samych zasadach, niezależnie od siebie.
print+publishing 181|12
biznes
c6papier.pl
Papier inaczej Pracownicy drukarń i agencji reklamowych najlepiej wiedzą, ile czasu trzeba poświęcić na znalezienie i wybór papieru odpowiedniego do danego projektu. Oferta większości hurtowni – uporządkowana według marek papieru – niestety nie ułatwia tego zadania. Dla tych wszystkich, którzy poszukują możliwości wyboru spośród różnych gatunków papieru, stworzony został niezwykle przydatny i przyjazny użytkownikowi projekt. 20 sierpnia pod adresem www.c6papier.pl ruszyła nowa poligraficzna platforma handlowa oferująca szeroki wybór papieru i kartonu dla poligrafii. Jej zaletą jest innowacyjne podejście do kryteriów wyszukiwania i doboru materiałów do druku. Platforma udostępnia szeroką gamę papierów, kartonów i kopert ozdobnych, bogaty asortyment tradycyjnych podłoży dla poligrafii (w tym
także materiałów specjalnych, jak papiery samokopiujące czy samoprzylepne), a także pełen wachlarz papierów i kopert biurowych oraz tektury. Dostępność platformy 24 godziny na dobę i 7 dni w tygodniu daje wygodę składania zamówień i dokonywania zakupów o dowolnej porze. Platforma umożliwia szybki wybór podłoża według gramatury, formatu, barwy, wykończenia, zastosowania czy technik poligraficznych. W przeciwieństwie do innych dostawców, którzy oferują papier w pełnych ryzach, poprzez c6papier.pl można zamówić taką ilość arkuszy, jaka jest potrzebna do produkcji. Czas dostawy w c6papier.pl nie odbiega od standardów w branży, a przy małych ilościach jest nawet krótszy. Współpraca z platformą handlową c6papier.pl to także sposobność uzyskania kolejnego kredytu kupieckiego.
Asortyment oferowany przez c6papier.pl pochodzi z fabryk sprawdzonych i uznanych przez polski rynek, co zapewnia powtarzalną, bardzo wysoką jakość.
news news news news news news news news news news news news news news news news news news
Promocja papierów ozdobnych Antalis Rzymskie wakacje czy weekend w Paryżu?
Metsä Board Więcej za papier Koncern Metsä Board zapowiedział podwyżkę cen białego papieru pokryciowego Kemiart o 50 euro za tonę. Podwyżka ma obowiązywać tylko w Europie. Wejdzie w życie 17 września bieżącego roku.
news news news news news news news news news
Arctic Paper Podsumowanie półrocza Ruszyła jesienna promocja papierów ozdobnych Antalis, która potrwa do końca listopada. W tegorocznej edycji objęto działaniami promocyjnymi papiery, kartony i koperty znanych i cenionych marek, m.in.: Conqueror, Curious Collection, Opal, Olin, Rives, Stardream, a także Iceblink i Pop’Set. Każdego dnia w okresie trwania promocji pierwszych pięciu klientów, którzy dokonają zakupu papierów, kartonów i/lub kopert przyporządkowanych do określonej kolekcji, otrzyma zestaw o nazwie „Rzymskie wakacje”, „Wczasy na zielonej wyspie” bądź też „Weekend w Paryżu”.* Warunkiem otrzymania tych atrakcyjnych zestawów jest dokonanie zakupu na kwotę minimum 1500 zł. Szczegóły dotyczące jesiennej promocji papierów ozdobnych można uzyskać u przedstawicieli handlowych Antalis Poland. *„Rzymskie wakacje”: podręczna torba podróżna oraz dwa włoskie wina (białe i różowe). „Wczasy na zielonej wyspie”: duża kosmetyczka/kuferek oraz irlandzka whisky Clontarf Iris Whiskey Black Label. „Weekend w Paryżu”: walizka na kółkach (tzw. kabinówka) oraz francuski likier pomarańczowy na bazie koniaku Grand Marnier.
8
Firma Arctic Paper podsumowała pierwsze półrocze bieżącego roku. Firma osiągnęła przychody w wysokości ponad 1,3 mld zł, czyli o 8,3 proc. wyższe niż w analogicznym okresie 2011 roku. Wynik EBIDTA był prawie dwukrotnie wyższy od osiągniętego przed rokiem i wyniósł 91,8 mln zł. Przedsiębiorstwu udało się wygenerować zysk operacyjny na poziomie 31,1 mln zł i zysk netto w wysokości niemal 17,7 mln zł. II kwartał bieżącego roku okazał się mniej korzystny pod względem popytu na papiery wysokogatunkowe niż poprzedni kwartał (spadek o 3,8 proc.) i analogiczny okres zeszłego roku (spadek o 0,7 proc.). Wolumen sprzedaży w II kwartale był wprawdzie większy o 4,8 proc. niż rok temu, ale niższy o 6,2 proc. od zanotowanego w poprzednim kwartale.
print+publishing 181|12
news news news news news news news news news news news news news news news news news biznes
BSC Lepiej niż przed rokiem
Chrzest Drukarza Kolejni drukarze pasowani
BSC Drukarnia Opakowań – producent opakowań z tektury i papieru – podsumowała I półrocze 2012 roku. W porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku firma uzyskała 12-proc. wzrost sprzedaży (do poziomu 63 643 tys. zł) i 12-proc. wzrost wartości EBIDTA (do 12 621 tys. zł). Zysk netto zwiększył się z kolei o 26 proc. (do 8 701 tys. zł), a zysk operacyjny o 11 proc. (do 9 158 tys. zł).
16 sierpnia, podczas tradycyjnego Jarmarku św. Dominika w Gdańsku, odbył się doroczny Chrzest Drukarza stanowiący kontynuację czerwcowych obchodów pomorskiego Dnia Drukarza. Organizatorem wydarzenia było Stowarzyszenie Poligrafów Pomorskich. Widowisko plenerowe, parada, koncerty, konkursy i odsłonięcie tablicy upamiętniającej polską drukarnię działającą w Gdańsku w latach 18941902 to atrakcje, które przygotowano specjalnie na ten dzień. W imprezie wzięli udział nie tylko adepci poligrafii i organizatorzy pasowania, ale również przedstawiciele pomorskich drukarń, osoby zasłużone dla branży poligraficznej, zarząd Polskiej Izby Druku, a także Świeżo upieczeni poligrafowie otrzymali pamiątki drukarskiego „chrztu”. mieszkańcy Gdańska i turyści.
news news news news news news
Kodak Ciąg dalszy reorganizacji Jak informowaliśmy w styczniu tego roku, firma Eastman Kodak złożyła w Sądzie Upadłościowym dla Dzielnicy Południowej Nowego Jorku wniosek o reorganizację działalności w oparciu o Rozdział 11 Kodeksu Upadłościowego, który pozwala wnioskującym firmom na reorganizację działalności. Umożliwia im to wypełnienie zobowiązań wobec wierzycieli i odzyskanie rentowności. Niedawno Kodak określił kolejne kroki reorganizacyjne. Firma zamierza sprzedaż dwa segmenty swojej działalności: Personalized Imaging oraz Document Imaging. Finalizacja transakcji jest planowana na pierwszą połowę 2013 roku. Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami, trwają również rozmowy na temat potencjalnej sprzedaży portfolio patentowego z zakresu obrazowania cyfrowego. Kodak podkreśla, że nie podjęto jeszcze decy- C zji o sprzedaży, oraz że firma – w wyniku konsultacji M z wierzycielami – może zachować portfel patentowy Y jako alternatywne źródło zabezpieczenia.
EDP.pdf
1
9/12/12
10:11 AM
! y ż a d e z r wego p o r f s y c u w k ż dru
Ju
oju
t. rozw n P D E t r apo
R
CM
MY
news news news news news news CY
Sun Chemical EMEA w dobrych rękach Klienci Sun Chemical z regionu EMEA (Europa, Bliski Wschód i Afryka) znajdą się pod opieką nowego dyrektora marketingu, Angusa Blundella, który zajmie się Działem Tuszy Płynnych i Opakowaniowych. Blundell ma pokierować sześcioma zespołami marketingowymi odpowiedzialnymi za poszczególne części regionu.
print+publishing 181|12
CMY
K
Cena: 1500 € netto Zamówienia na adres: office@printernet.pl EDP Association przeprowadziło badania na temat rozwoju druku cyfrowego w Europie. Projekt został przeprowadzony we współpracy z firmą Infotrends i pod patronatem mediów branżowych (w tym PRINT & PUBLISHING – jedynego w Polsce magazynu będącego członkiem EDP). Z opracowanego raportu wynika, że branża druku cyfrowego zdołała już ochłonąć po kryzysie finansowym. Firmy muszą teraz zatroszczyć się o zdobycie kolejnych segmentów rynku i stworzenie nowych usług. 69-stronicowy raport w języku angielskim kosztuje 1500 euro netto. Można go zamówić w redakcji PRINT & PUBLISHING, wysyłając e-mail na adres office@printernet.pl. Na życzenie możemy również przesłać krótki fragment tego opracowania.
ekologia
Co oznacza drukować neutralnie dla środowiska?
© Fotolia
Klimat wokół klimatu
Rzadko pojawiają się głosy, które zaprzeczałyby istnieniu zjawiska ocieplenia klimatu. Dyskusje toczą się z reguły o tym, jak duży jest wpływ człowieka na ten proces, a więc w jakim stopniu przyczyniamy się do wzrostu ilości dwutlenku węgla w atmosferze ziemskiej. Klimat się zmienia i jest to fakt niezaprzeczalny. Średnia temperatura na świecie wzrosła w ciągu ostatnich 100 lat o około 1°C. Naukowcy zapowiadają, że do 2100 roku globalna temperatura wzrośnie o kolejne 6°C. Proces ten jest spowodowany mierzalnie większą koncentracją gazów cieplarnianych w atmosferze. Przyczyną ich powstawania jest uwalnianie się metanu (pochodzącego na przykład z hodowli bydła) i spalanie paliw kopalnych, jak gaz ziemny, węgiel i ropa naftowa. Rozwiązaniem, które pozwoliłoby na zredukowanie ilości gazów cieplarnianych, jest – w zasadzie prosta – koncepcja neutralności klimatycznej. Zmiana klimatu to problem o zasięgu globalnym. Na zasadzie analogii,
10
Pozytywnym trendem jest to, że wielu firmom z branży poligraficznej zależy na ochronie środowiska. Logiczną konsekwencją takiego zaangażowania jest wykształcenie się na rynku poligraficznym oferty tak zwanego druku neutralnego dla klimatu, nazywanego również „zielonym” lub „ekologicznym” drukiem. Opracowanie: Izabela E. Kwiatkowska
każdorazowa redukcja emisji gazów cieplarnianych również wpłynie na ogólny stan klimatu. W sytuacji, gdy środowisku najbardziej szkodzą przedsiębiorstwa produkcyjne, da się ten wpływ zmniejszyć, podejmując odpowiednie kroki na rzecz ochrony klimatu na zupełnie innym obszarze. Suma summarum, wyrządzone szkody można wyrównać poprzez odpowiednie inwestycje w lepszy, bardziej ekonomiczny sprzęt.
Wyrównanie strat W całej koncepcji neutralności klimatycznej chodzi o kompensację emitowanej ilości gazów cieplarnianych poprzez „zaoszczędzenie” takiej samej ilości dzięki odpowiednim inwestycjom. Nawet jeśli symboliczne przedsięwzięcia w rodzaju „jeden produkt = jedno drzewo” niekoniecznie wiążą się z pełnym wyrównaniem bilansu szkodliwej emisji, równie dobrze przyczyniają się one do ochrony środowiska. print+publishing 181|12
2
lkoformatow y -line w w w.banerpolsk a.pl
ekologia Kryteria Gold Standard - Ścisła kontrola daje gwarancję, że projekt faktycznie pozwoli na dalszą redukcję emisji gazów cieplarnianych. - Projekty muszą bazować na efektywności energetycznej i wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii; nie mogą natomiast zakładać pozyskiwania energii ze spalania paliw kopalnych, jak węgiel, gaz ziemny i ropa naftowa. - Projekty nie mogą mieć negatywnego wpływu na jakość wody i powietrza oraz zachowanie różnorodności gatunkowej. Muszą również odpowiadać polityce społecznej związanej ze zwalczaniem biedy i bezrobocia. Powinny wspierać ekonomiczny i technologiczny rozwój danego regionu. - Wszystkie strony, których dotyczy realizowany projekt – z uwzględnieniem ludności danego regionu – muszą być w niego zaangażowane i otrzymywać bieżące informacje na temat jego postępów. - Projekty muszą spełniać zasadę dodatkowości, tzn. wykazać redukcję emisji gazów cieplarnianych w odniesieniu do sytuacji, w której nie wcielono by danych projektów w życie.
Projekty na rzecz ochrony klimatu są niemal zawsze związane z produkcją energii odnawialnej, na przykład poprzez budowę elektrowni
© Fotolia
Bilans emisji CO2 w drukarni poprzez jej redukcję w innym, można z powodzeniem zastosowań również w przypadku produkcji poligraficznej. Podstawą neutralności klimatycznej jest dokładne wyliczenie bilansu emisji dwutlenku węgla dla każdego użytku za pomocą specjalnego oprogramowania (tzw. kalkulatora CO2). W obliczeniach uwzględnia się zarówno emisję dwutlenku węgla związaną z samym procesem produkcji (energia, logistyka, farby, płyty drukowe, środki czyszczące itd.), jak również parametry konkretnego zlecenia (nakład, objętość, ilość zastosowanej farby, rodzaj papieru, transport itp.). Na podstawie wyliczonego śladu węglowego opracowywana jest strategia redukcji emisji dwutlenku węgla poprzez zakup odpowiednich certyfikatów emisyjnych w ramach jednego z dostępnych mechanizmów posiadających swoje własne standardy. Użytki, których druk został zrekompensowany, można oznaczyć jako neutralne dla klimatu w różny sposób – na przykład stosując formułkę „wydrukowano w sposób przyjazny dla środowiska przez…”, umieszczając na produkcie bilans emisji dwutlenku węgla lub opis projektu, w ramach którego drukarnia zdobyła certyfikację.
print+publishing 181|12
2
Koncepcję neutralności klimatycznej, a więc wyrównania nieuniknionej emisji dwutlenku węgla w jednym procesie
Zamówienia przyjmujemy on-line przez 24h
Druk wielkoformatow y w 48h on-line w w w.banerpolsk a.pl
Zaprojektować zmianę
wodnych i wiatrowych czy wykorzystanie gazu wysypiskowego powstającego w procesie fermentacji odpadów na wysypiskach śmieci. Innym sposobem jest redukcja dwutlenku węgla poprzez zalesianie, finansowana głównie ze środków pochodzących ze sprzedaży certyfikatów emisji gazów cieplarnianych. Jeden certyfikat odpowiada zazwyczaj jednej „zaoszczędzonej” tonie dwutlenku węgla. Gdyby nie handel emisjami, wiele krajów – w większości przypadków państwa o gospodarce rozwijającej się – nie mogłoby pozwolić sobie na budowę systemów produkcji energii odnawialnej. Skutkiem tego zaopatrzenie tych krajów w energię byłoby nadal realizowane poprzez spalanie paliw kopalnych. Wspomniane jednostki poświadczonej redukcji emisji gazów cieplarnianych, które można otrzymać w wyniku realizacji projektów CDM, stosuje się w odniesieniu do państw tzw. Complience Market, które – na mocy Protokołu z Kioto – są zobowiązane do zmniejszenia emisji szkodliwych gazów. Poza Protokołem z Kioto funkcjonuje tzw. Voluntary Market, na którym jednostki CER są drugorzędne, a przedmiot handlu stanowią jednostki zweryfikowanej redukcji emisji. Jednostki te są co prawda weryfikowane przez niezależnego audytora, jednak nie podlegają regulacjom Protokołu z Kioto. W związku z tym podjęto kroki w celu stworzenia jednolitego, międzynarodowego standardu. W efek-
Zamówienia przyjmujemy on-line przez 24h
Kompensacja emisji gazów cieplarnianych jest przedmiotem Protokołu z Kioto. Za najważniejsze instrumenty tego porozumienia uznaje się CDM (Mechanizm Czystego Rozwoju) dla krajów uprzemysłowionych i JI (Mechanizm Wspólnych Wdrożeń) dla krajów rozwijających się. CDM oznacza inwestycje, które jeden kraj realizuje na terytorium innego po to, by zredukować pochłanianie gazów cieplarnianych lub uniknąć go. Z kolei w ramach JI państwo inwestuje w przyjazne dla środowiska technologie w innym kraju, ponieważ jest to dla niego bardziej opłacalne niż potencjalne inwestycje krajowe. Tym samym państwo-inwestor zwiększa swój limit emisji. Poprzez ustalenie odpowiednich limitów Protokół z Kioto nakłada na sygnatariuszy obowiązek redukcji emisji gazów powodujących efekt cieplarniany. Limit dla danego państwa jest dzielony i sprzedawany przedsiębiorstwom produkcyjnym. W ramach handlu emisjami przedsiębiorstwa, które nie wykorzystują swojego limitu, mogą odsprzedać go tym, które przekraczają przyznane im limity. W ramce opisujemy poszczególne certyfikaty.
cie powstały oznaczenia, które potwierdzają wiarygodność jednostek emisyjnych: - VCS (Voluntary Carbon Standard) stworzony przez VCS Association w siedzibą w Waszyngtonie; - VER+ określony przez TÜV Süd, czyli Stowarzyszenie Nadzoru technicznego z Monachium; - Gold Standard VER – najpopularniejszy standard na rynku VER, stworzony przez Gold Standard Foundation
z Genewy. Te trzy standardy zapewniają najwyższy poziom bezpieczeństwa i jakości w handlu jednostkami VER, ponieważ są zbliżone do regulacji, jakie określają przyznawanie jednostek CER. Projekty na rzecz zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych nierealizowane w ramach Protokołu z Kioto nie muszą być zatem małowartościowe, jednakże zawsze będzie brakować im gwarancji, jaką dają standardy stosowane w przypadku CDM.
Zasady to podstawa
© Fotolia
Idea kompensacji emisji gazów cieplarnianych musi się często zmierzyć ze swoim negatywnym wizerunkiem, jaki kształtuje się w opinii publicznej z uwagi na zjawisko tzw. greenwashingu, czyli – w wolnym tłumaczeniu – ekologicznego prania mózgu. Polega ono na tym, że firmy wprowadzają konsumentów w błąd, informując o swoim rzekomym zaangażowaniu w działania na rzecz ochrony środowiska lub – niezgodnie z prawdą – promując swoje produkty jako ekologiczne. W poligrafii na pierwszym miejscu musi stać konsekwentne unikanie nadmiernej emisji gazów cieplarnianych. Kolejny krok to próba jak największego zredukowania tych emisji, z których trudno jest zrezygnować. Należy również poszukać dla nich bardziej ekologicznej alternatywy. Dopiero w przypadku emisji, których siłą rzeczy nie da się uniknąć, można zdecydować się na zakup certyfikatu pozwalającego na kompensację produkcji gazów cieplarnianych. Tak więc zasada „unikaj, redukuj, wyrównuj” zawsze traktuje priorytetowo wcielenie koncepcji neutralności klimatycznej w działalność przedsiębiorstwa, a dopiero w szczególnych przypadkach dopuszcza „prostsze” rozwiązania.
12
Podatny na zmiany Złożoność produkcji poligraficznej stwarza bardzo wiele możliwości optymalizacji. W pierwszej kolejności należy wymienić inwestycje zwiększające efektywność wykorzystania energii, które zwracają się również w sensie finansowym. Organizacje oferujące usługi związane z ekologicznym drukiem na wstępie proponują swoim klientom wszechstronną analizę efektywności energetycznej. Wyniki takiej analizy mogą okazać się opłacalne już same w sobie, ponieważ niejednokrotnie okazuje się, że
przy małych nakładach finansowych da się osiągnąć bardzo zadowalające rezultaty. Również optymalizacja procesów, polegająca najczęściej na automatyzacji produkcji i dostosowaniu jej do określonych standardów, może przynieść nie tylko ekologiczne, ale i ekonomiczne zalety w postaci zmniejszenia ilości makulatury i podniesienia jakości oraz precyzji druku. Inwestycje, jakie należy poczynić w tym kierunku, zwracają się z reguły dosyć szybko.
do drukarni czy usługi zewnętrzne. Zebrane wyniki pozwalają wyliczyć emisję dwutlenku węgla, co daje pełny obraz tego, w jakim stopniu druk i związane z nim procesy wpływają na środowisko. W tego typu analizie można uwzględnić uśrednione wartości w odniesieniu do całej branży (na przykład związane ze zużyciem materiałów) tylko wtedy, gdy nie ma innej alternatywy. Przykładowo, w Niemczech stworzono kalkulator internetowy, który pozwala na obliczenie bilansu dwutlenku węgla na podstawie wprowadzonych przez daną drukarnię informacji dotyczących realizowanej przez nią produkcji. Jeśli firma nie dysponuje konkretnymi liczbami, ponieważ ich uzyskanie jest trudne lub kosztowne, kalkulator korzysta z uśrednionych wartości dwutlenku węgla pochodzących z wiarygodnej bazy danych. Jednak warunkiem uzyskania dostępu do apli-
© Fotolia
© Fotolia
ekologia
Doradca doradzi Istnieje kilka organizacji specjalizujących się w doradztwie związanym z ekologicznym drukiem, które wspierają drukarnie w analizie i obliczeniu rzeczywistej emisji dwutlenku węgla oraz w kompensacji emisji, których nie da się uniknąć. Najpierw identyfikuje się wszystkie czynniki, które prowadzą do powstania gazów cieplarnianych w produkcji poligraficznej. Bierze się także pod uwagę aspekty, które przyczyniają się do tego jedynie pośrednio, na przykład dojazdy pracowników
kacji jest zobowiązanie do sprawdzenia swojej efektywności energetycznej. Obliczenie bilansu dwutlenku węgla wiąże się z koniecznością zebrania wielu danych na temat realizacji zleceń. Pracownicy drukarni muszą wypełnić specjalne formularze, podając informacje dotyczące na przykład zużycia materiałów oraz czasu produkcji i dostawy. Po przetworzeniu informacji kalkulator generuje protokół, w którym są uwzględnione źródła emisji dwutlenku węgla dla konkretnego zlecenia. Handel emisjami Jeśli chodzi o handel emisjami, ich przedmiotem są następujące certyfikaty: European Union Allowances (EUA) – poświadczenia wydawane operatorom instalacji stacjonarnych; Emissions Reduction Unit (ERU) – poświadczenia, które uzyskuje się na zasadzie wymiany limitów w ramach JI; Certified Emission Reduction (CER) – poświadczenia nabyte w ramach CDM.
print+publishing 181|12
ekologia
Konkretnie o ekologii
© Fotolia
Ekologiczne pranie mózgu
Wydawałoby się, że cały świat obrał nagle ekologiczny kierunek, a problem ocieplenia klimatu już jutro zostanie rozwiązany. Niestety, w rzeczywistości jest zupełnie na odwrót – globalne przedsięwzięcia niemal stoją w miejscu. Polityka nie jest w stanie sprostać faktom, szczyty klimatyczne i konferencje ekologiczne kończą się fiaskiem. Kraje Zachodu uczyniły chłopcem do bicia Chiny. Ponieważ wzrost gospodarczy potrze-
14
O ekologii mówi się dużo i często. Poświęca się jej uwagę we wszystkich publikacjach, gazety i czasopisma dedykują jej dodatki specjalne, kongresy i seminaria na temat ochrony środowiska wyrastają jak grzyby po deszczu, a przemysł zachowuje się tak, jakby ekologia była jego wynalazkiem. Opracowanie: Izabela E. Kwiatkowska i Jacek Golicz print+publishing 181|12
ekologia a wcielanie w życie zasad, według których wszyscy powinni postępować – utożsamiane jest z niezwykłymi osiągnięciami. Natomiast poważna debata na temat wspólnych, długoterminowych i celowych działań została niemal całkowicie stłumiona. Ekologia zaczyna istnieć wyłącznie w artykułach PR i to na bardzo niskim poziomie merytorycznym.
Ekologia w druku Branża poligraficzna wyróżnia się na tle innych sektorów przemysłu, jeśli chodzi o podejście do ekologii. Już od wielu lat piszemy w PRINT & PUBLISHING o druku przyjaznym środowisku. Relacjonowaliśmy poczynania pierwszych drukarń w Polsce i Europie, które zdecydowały się na ekologiczną produkcję. W ślad za nimi poszły kolejne firmy, pojawiły się również inicjatywy niezależnych organizacji związanych z poligrafią, a temat „zielo-
ba 900 litrów wody na 300 m2, płytom :Azura wystarczy zaledwie 10 litrów!
Czysty jak papier A co z papierem? W końcu aż 80 proc. całkowitej ilości dwutlenku węgla, która przypada na jeden wydruk, jest emitowane w procesie produkcji papieru. Jednak i papiernie odrobiły swoją lekcję. Od 1990 roku ilość odpadów generowanych podczas wytwarzania papieru zmniejszyła się o 75 proc., a zanieczyszczenie powietrza jest aż o 80 proc. niższe. Od początku lat 90. wykorzystanie makulatury wzrosło w Europie o około 90 proc. Jednocześnie z 57 do 47 proc. spadła konsumpcja surowców pierwotnych (drewna i celulozy). Niemal cały produkowany obecnie wolumen papieru gazetowego jest wytwarzany z makulatury. Od 1991 roku średnie europejskie zużycie prądu w produkcji papieru spadło o 9 proc., zatrzy-
© Fotolia
buje energii, Kraj Środka stał się największym na świecie emitentem gazów cieplarnianych, a zwłaszcza dwutlenku węgla – w liczbach absolutnych. Jeśli jednak zmierzyć emisję szkodliwych substancji w przeliczeniu na jednego mieszkańca, pod względem zanieczyszczenia środowiska Chiny i tak pozostają w tyle za krajami uprzemysłowionymi. Dlatego właśnie azjatycka potęga często podkreśla, że ochrona klimatu powinna w pierwszej kolejności spaść na barki krajów zachodnich. Wszak duża część gazów cieplarnianych emitowanych przez chiński przemysł powstaje przy produkcji towarów zamówionych przez amerykańskie i europejskie firmy. Chiny wskazują palcem na Zachód, ale kraje uprzemysłowione oczywiście nie zamierzają płacić swojemu azjatyckiemu zleceniobiorcy za ochronę klimatu. Stanowiska zostają zaostrzone, a wiążącego międzynarodowego porozumienia w sprawie klimatu jak nie było, tak nie ma.
Każdy sobie… Poszczególne państwa same wyznaczają sobie cele i tworzą strategię ochrony klimatu. Politycy krajów Unii Europejskiej podejmują oddolne działania, ale wielu ekspertów wątpi w możliwość zrealizowania tych planów. Przecież jeśli tylko w UE podniesione zostaną ceny energii i wzrosną koszty ochrony klimatu, najbardziej energochłonne gałęzie przemysłu przeniosą się na inne kontynenty (co już ma miejsce). Przyniesie to szkody dla unijnej gospodarki, a nie wyjdzie na dobre ani ludziom, ani środowisku. Ponieważ jednak w polityce chodzi najczęściej o reprezentowanie interesów gospodarczych, prędzej czy później każde państwo zbacza z obranej drogi i idzie przemysłowi na rękę, obciążając obywateli kosztami ochrony klimatu – na przykład za pomocą wyższych podatków.
Dużo PR, mało konkretów W opinii publicznej umacnia się przekonanie, że dyskusja o tematach tak ważnych, jak zrównoważony rozwój stała się tylko instrumentem PR-owym i marketingowym. Oczywiste zachowania są interpretowane jako wielkie czyny, print+publishing 181|12
nego” druku stał się jednym z ważniejszych w branży. Nie można nie wspomnieć o kierunku, jaki obrali producenci maszyn i urządzeń do druku, do których przyłączył się jakiś czas później także sektor systemów introligatorskich. Maszyny zaczęto produkować w sposób zrównoważony środowiskowo. Osiągnęły one również taki poziom zaawansowania technologicznego, który obecnie pozwala na druk przyjazny dla środowiska. W ekologię zaangażowali się także producenci farb i lakierów, którzy mają dzisiaj w swojej ofercie produkty wytworzone z surowców odnawialnych. W tyle nie pozostają również firmy oferujące płyty drukowe i naświetlarki, dzięki którym prepress nie tylko stał się bardziej ekologiczny, ale i znacznie oszczędniejszy. Wystarczy wspomnieć o procesach naświetlania, w których udało się zredukować zużycie chemii, albo o całkowicie bezchemicznych płytach drukowych. Przykładowo, firma Agfa Graphics opublikowała na ten temat interesujące dane: płyta :Azura TS pozwala zaoszczędzić 78 proc. chemii. Podczas gdy do wywoływania konwencjonalnych płyt potrze-
mując się na poziomie około 4,4 Mwh/t. Dzięki zwiększeniu efektywności energetycznej papiernie emitują obecnie o jedną trzecią dwutlenku węgla mniej niż w 1991 roku (około 727 kg CO2 na tonę papieru). Udało się to wszystko osiągnąć pomimo wzrostu produkcji papieru na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat.
Nauka gospodarności Pomimo tak znacznego postępu opinia publiczna wciąż nie daje się przekonać, że w imię produkcji papieru nie poświęca się bezsensownie całych połaci lasów. Łatwo przeoczyć fakt, że (przynajmniej w Europie) przemysł papierniczy zalesia większą powierzchnię niż ta przez niego eksploatowana, a takie postępowanie jest w jego własnym interesie. Ekologię można porównać z nauką gospodarności – nie można zużywać więcej, niż jest się w stanie zwrócić. Co roku na naszym kontynencie sadzimy o 33 proc. więcej drzew, niż ścinamy. Do tego istnieją takie inicjatywy, jak Forest Stewardship Council (FSC), które poprzez certyfikację całego łańcucha produkcji papieru dają drukarniom i konsumentom gwarancję, że su-
15
© Fotolia
ekologia
rowce mają ekologiczne pochodzenie. Warto wspomnieć o tym, że wiele drukarń oferuje swoim klientom druk neutralny dla klimatu. Liczne drukarnie udoskonalają park maszynowy i optymalizują procesy w taki sposób, by w jak najmniejszym stopniu wpływać na środowisko naturalne. Dobrym przykładem jest firma Werner Kenkel - producent opakowań. Najbardziej innowacyjnym spośród stosowanych tam rozwiązań jest oddana do użytku w 2011 roku zakładowa elektrociepłownia z generatorem prądu o mocy 1,127 MWe zasilanym
gazem w systemie trójgeneracji. "Produkujemy własny prąd, przez co staliśmy się w dużej mierze niezależni od dostawcy energii, co z kolei zapewnia nam ciągłość produkcji i bezpieczeństwo dostaw do naszych odbiorców" - mówi Halina Florek, prezes zarządu Werner Kenkel. "System trójgeneracji daje nam także dużą efektywność energetyczną przez wykorzystanie produktów ubocznych z procesu produkcji prądu w postaci ciepłej wody i spalin, które są następnie przetwarzane na chłód i parę, a te wykorzystywane są z kolei w procesach produkcyjnych zakładu". Niestety, wiele drukarń tylko z lenistwa nie inwestuje w nowe technologie, chociaż względy ekonomiczne przemawiają za tym, by zejść z udeptanych ścieżek. Nieważne, czy ktoś oszczędza prąd, papier i chemikalia ze skąpstwa, czy z miłości do środowiska – wszystkie drogi prowadzą do Rzymu.
Milcząca obecność Niestety, do tej pory najznamienitsze przykłady zrównoważonej środowiskowo produkcji poligraficznej nie zdołały przebić się do opinii publicznej. Czy więc poligrafia odrzuca łatkę „brudasa”, ale nie chwali się swoim ekologicz-
Źród³a gazów cieplarnianych w Europie Papiernictwo i poligrafia Gospodarka odpadami (CH4) Produkcja cementu (CO2) Rafinerie ropy naftowej (CO2) Zwierzêca przemiana materii (CH4) Lotnictwo (CO2) Us³ugi (CO2) ¯egluga morska (CO2) Rolnictwo (N2O) Sektor mieszkaniowy (CO2) Przemys³ wytwórczy i budownictwo (CO2) Pozosta³e źród³a Ruch drogowy (CO2) Zaopatrzenie w energiê (CO2) 5
10
15
20
25
30
Źród³o: PrintCity. EEA 2009/Sun Chemical Segment papierniczy i poligraficzny jest odpowiedzialny za emisję gazów cieplarnianych w Europie zaledwie w niewielkim stopniu (0,6 proc.). Największymi emitentami – obok ruchu drogowego – są przemysł wytwórczy i budownictwo.
16
W dalszym ciągu produkty poligraficzne uchodzą w opinii publicznej za mniej przyjazne dla środowiska niż media elektroniczne. Dane zebrane przez Berliński Instytut Badawczy, który ocenia przyszłość wprowadzanych technologii, pokazują, że w rzeczywistości jest zupełnie inaczej. Wyprodukowanie komputera z monitorem pochłania 2790 kWh prądu, 1500 litrów wody, od 500 do nawet 1500 kg cennych surowców oraz 23 kg chemikaliów, emitując przy tym 850 kg gazów cieplarnianych. Inny przykład: jedna aukcja na eBayu przyczynia się do emisji 18 g dwutlenku węgla, a jedno zapytanie przetwarzane przez wyszukiwarkę Google pochłania średnio tyle samo prądu, co jedna energooszczędna, czterowatowa żarówka w ciągu godziny. Utrzymanie postaci na platformie Second Life pochłania rocznie tyle samo prądu, co jednoosobowe gospodarstwo domowe.
nym wizerunkiem? Cóż, winą za to można obciążyć mające przewagę nad poligrafią media elektroniczne. Uchodzą one powszechnie za bardziej przyjazne dla środowiska niż druk, co tylko w małym stopniu pokrywa się z prawdą. Kiedy cały świat mówi o ochronie klimatu, zapomina się o tym, że serwery „ekologicznych” firm IT pracują w najlepsze 24 godziny na dobę, siedem dni w tygodniu, zużywając niewyobrażalną ilość prądu. W takiej sytuacji drukarnie mogą prześcigać się między sobą we wdrażaniu „zielonych” technologii, ale – spójrzmy prawdzie w oczy – nikogo to nie interesuje. A może jednak? Problem polega na tym, że proces komunikacji wymaga zaangażowania co najmniej dwóch uczestników. Dlatego branża poligraficzna może pochwalić się swoimi osiągnięciami w dziedzinie ekologii tylko wówczas, gdy znajdzie partnerów w postaci klientów i zleceniodawców. Jeśli jednak choćby jedno ogniwo tego łańcucha (od producenta papieru do konsumenta) zostanie przerwane, inne nie mają żadnych szans. Być może jedno wspólne oznaczenie ekologiczne pomogłoby efektywniej informować odbiorców druku. Obecnie mnogość logotypów i certyfikatów może tylko zamącić w głowie końcowemu odbiorcy.
W roli pioniera
Produkcja ¿elaza i stali (CO2)
%
Na ile ekologiczne jest tak naprawdę IT?
Jako czasopismo dla branży poligraficznej nie docieramy być może do wszystkich czytelników będących odbiorcami usług druku, ale drukarnie poprzez bezpośredni kontakt z konsumentem mają znacznie większe możliwości przedstawienia swoich osiągnięć na polu ekologii niż my. Niemniej jednak, upatrujemy naszej roli w tym, by dostarczać argumentów, faktów i liczb. Jesteśmy przekonani, że na tle innych gałęzi przemysłu poligrafia prezentuje się pod względem zrównoważenia środowiskowego bardzo dobrze. print+publishing 181|12
ekologia
Świadomość rośnie Jak już wspomnieliśmy, wokół problemu ochrony środowiska panuje szum informacyjny. Aby uniknąć powtarzania pustych frazesów, postanowiliśmy sięgnąć do wiarygodnego źródła. O obecnej „kondycji” ekologicznej naszego kraju rozmawialiśmy z rzeczniczką prasową Ministerstwa Środowiska, Magdaleną Sikorską. PRINT & PUBLISHING: Jeszcze 20 lat temu Polska była jednym z krajów o największym poziomie zanieczyszczenia środowiska. Brakowało świadomości ekologicznej, rozwiązań prawnych i technologicznych. Po 1989 roku sytuacja zaczęła się zmieniać. Jak obecnie wyglądają stan polskiego środowiska i polityka ekologiczna Polski na tle Unii Europejskiej?
Realizowaliśmy też kampanie społeczne, np. na temat gospodarki odpadami „Nie zaśmiecaj swojego sumienia” (2010 r., zasięg: 32 mln Polaków), na temat zrównoważonego transportu (lata 2010 i 2011, zasięg w obu latach ok. 16 mln Polaków), czy na temat oszczędzania zasobów „Zakręć kran” (2011 r., zasięg: 21 mln unikalnych użytkowników w Internecie).
Magdalena Sikorska: Zmiany zachodzące w ochronie środowiska w Polsce były w ciągu ostatnich 20 lat równie dynamiczne, jak zmiany w innych dziedzinach życia. Wystarczy wspomnieć, że Polska jest jednym z nielicznych krajów świata, które skutecznie doprowadziły do zredukowania swoich emisji gazów cieplarnianych. W okresie 1988-2009 emisje spadły o ok. 30 proc., przy jednoczesnym zapewnieniu wzrostu gospodarczego. Wraz z wejściem do Unii Europejskiej całkowicie zmieniły się prawne aspekty ochrony środowiska. Weszliśmy do klubu państw, które otaczają przyrodę szczególną troską. Jednocześnie całkowicie zmieniła się świadomość ekologiczna Polaków. 70 proc. społeczeństwa czuje się odpowiedzialna za lokalne otoczenie i środowisko. 84 proc. osób twierdzi, że sortowanie śmieci powinno być obowiązkowe. Zdecydowana większość Polaków uważa, że aktualnie mamy do czynienia ze zmianami klimatu (80 proc.). Ponad 90 proc. zgadza się ze zdaniem, że ochrona przyrody powinna być priorytetowym działaniem człowieka wobec środowiska naturalnego. Tylko 5 proc. jest przeciwnego zdania.
P&P: Ekologia należy do tematów, które nie każdy rozumie, ale każdy o nich mówi. Nie tylko polskie, ale i zagraniczne firmy przejawiają tendencję do reklamowania się jako „ekologiczne”, chociaż w wielu przypadkach jest to jedynie zabieg marketingowy. Z kolei w społeczeństwie krążą błędne opinie na temat ekologii. Jakimi narzędziami dysponuje Ministerstwo Środowiska, aby skutecznie edukować przedsiębiorców i zwykłych obywateli?
M.S.: Ten dokument dotyczy bardzo wielu obszarów. Zanim nie zostanie opracowany raport podsumowujący, trudno o prostą odpowiedź na to pytanie. Każda dziedzina – gospodarowanie odpadami, jakość powietrza i wód czy zarządzanie środowiskowe wymagają najpierw dokładnego przeglądu. Skoro wspomniałam o zmianie świadomości: współpracowaliśmy z Ministerstwem Edukacji Narodowej w zakresie umieszczania treści z zakresu polityki ekologicznej państwa w programach nauczania, podręcznikach, szkoleniach dla nauczycieli. print+publishing 181|12
M.S.: Tak jak w przypadku wspomnianych wcześniej toreb, zawsze należy opierać się na wynikach przeprowadzanych przez ekspertów analiz i porównywać konkretne produkty i rozwiązania, zadając sobie pytanie, co niesie za sobą niższe koszty środowiskowe. Inne są chociażby koszty wydawnictw na papierze tradycyjnym, inne na papierze ekologicznym. Trudno o uogólniające odpowiedzi poza jedną: należy oszczędnie gospodarować wszelkimi zasobami. Ślad węglowy pozostawia każda kartka papieru i każdy e-mail.
P&P: Powszechnie uważa się, że przemysł poligraficzny i papierniczy jest szkodliwy dla środowiska, dlatego lepiej forsować media elektroniczne. Tymczasem produkcja nośników cyfrowych i związane z tym procesy logistyczne pochła-
© Fotolia
P&P: W dokumencie z 2008 roku „Polityka ekologiczna państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016” przedstawiono strategię Polski względem ochrony środowiska. W jakim stopniu udało się zrealizować tamte założenia?
M.S.: Walka ze zjawiskiem znanym jako „greenwashing” jest możliwa poprzez udostępnianie wiarygodnych informacji i edukację. Ministerstwo prowadzi kampanie społeczne na temat zmian klimatu czy właściwego postępowania z odpadami. Nasze komunikaty opieramy na wiarygodnych danych, na przykład informujemy, że torba, którą bierzemy na zakupy jest ekologiczna wtedy, kiedy często jej używamy. Materiał, z którego jest wykonana, jest mniej istotny. Promowana jako ekologiczna torba papierowa, jeśli zostanie wyrzucona po pierwszym użyciu, będzie bardziej uciążliwa dla środowiska niż torba wykonana z plastiku, jeśli tę drugą użyjemy wielokrotnie. Tak wynika z zamówionego przez Ministerstwo Środowiska badania cyklu życia (LCA) typowych toreb używanych przez polskich konsumentów.
niają o wiele więcej energii i surowców. Jakie jest stanowisko Ministerstwa w tej sprawie?
17
ekologia
Podstawy „zielonej” produkcji poligraficznej
Ekologiczna produkcja Nie ma żadnego optymalnego sposobu zrównoważonej komunikacji, ale istnieją tzw. dobre praktyki (ang. best practice), czyli techniki i metody uważane za najbardziej skuteczne. Ich stosowanie czyni produkcję poligraficzną bardziej przejrzystą i skuteczną.
Nawet w erze cyfrowej papier ciągle stanowi najważniejszy instrument komunikacji. Według Głównego Urzędu Statystycznego, w ciągu pierwszych sześciu miesięcy bieżącego roku polskie papiernie wyprodukowały 1 950 000 ton papieru i tektury, w tym 354 000 ton papieru dla akcydensów i 74 400 ton papieru gazetowego. Duża produkcja papieru łączy się z wysokim zużyciem drewna, co ma istotne znaczenie dla stanu klimatu. Pochodzenie i sposób wykorzystania włókien drzewnych w produkcji papieru przekłada się na to, w jakim stopniu poligrafia wpływa na środowisko naturalne. Z tego powodu już na etapie doboru rodzaju papieru przed drukarnię lub zleceniodawcę powinno się podejmować świadome i konsekwentne decyzje. Istotną rolę odgrywa tutaj stosowanie papieru pochodzącego z recyklingu. Stanowi on przyszłościowy materiał dzięki temu, że jego produkcja jest przyjazna dla środowiska. Potwierdzeniem jakości papieru z makulatury są certyfikaty ekologiczne. Aby je otrzymać, papier musi spełniać bardzo wysokie wymagania dotyczące ochrony surowców i neutralnej dla środowiska produkcji. Nie bez znaczenia są również wytyczne co do jakości papieru. Jeśli bariery technologiczne uniemożliwiają zastosowanie w danym przypadku papieru makulaturowego, zaleca się wykorzystanie podłoży pochodzących z certyfikowanych zasobów leśnych. Zrównoważona gospodarka leśna jest odpowiedzialna pod względem ekologicznym i ekonomicznym. Zakłada ona całkowitą legalność działań i minimalny wpływ na środowisko oraz wnosi wkład w rozwój społeczeństw krajów, w których jest prowadzona. Koncepcja zrównoważonej gospodarki leśnej odpowiada w pełni ideom ochrony środowiska. Najlepszym wyborem, obok papieru z recyklingu, jest
18
© Fotolia
Odpowiedzialny papier
Zrównoważenie środowiskowe otwiera nowe perspektywy na przyszłość i pełni funkcję stabilizatora w niepewnych dla gospodarki czasach. Zrównoważona działalność poligraficzna zwiększa również wiarygodność przedsiębiorstwa w oczach jego rynkowych partnerów oraz jest instrumentem pozwalającym pozyskać i utrzymać przy sobie klientów. Stanowi ona także ważne kryterium różnicowania się rynku. Opracowanie: Izabela E. Kwiatkowska i Jacek Golicz
papier z certyfikatem FSC. Forest Stewardship Council proponuje najlepszą, całościową koncepcję certyfikacji zasobów leśnych i pochodzących z nich produktów – w dodatku na poziomie międzynarodowym. Znak FSC umieszcza się nie tylko na papierze, ale i na innych produktach drzewnych, co sprawia, że jest on rozpoznawalny przez konsumentów na całym świecie. Jeśli mamy do dyspozycji kilka równowartościowych papierów pochodzących z recyklingu
lub certyfikowanych zasobów leśnych, zaleca się wybór podłoża, którego wykorzystanie będzie się wiązało z jak najniższą emisją dwutlenku węgla związaną z produkcją i transportem. Pierwszeństwo ma zatem papier, który jest produkowany najbliżej danej drukarni. Co więcej, konieczne jest również wykorzystanie takich metod produkcji, druku i uszlachetniania, które nie tylko będą przyjazne dla środowiska, ale pozwolą też na ponowne przetworzenie papieru. print+publishing 181|12
ekologia
Neutralna produkcja
© Fotolia
Zrównoważenie środowiskowe oznacza również ekologiczną produkcję poligraficzną. Najważniejszym aspektem tego zagadnienia jest unikanie, zmniejszenie bądź kompensacja emisji dwutlenku węgla oraz zredukowanie zużycia energii i odpadów produkcyjnych. W przypadku dwutlenku węgla i innych gazów cieplarnianych chodzi o to, by w miarę możliwości wyeliminować ich emisję z cyklu produkcyjnego. Jeśli jest to niemożliwe, należy maksymalnie zredukować wytwarzanie szkodliwych substancji. Zatem u podstaw produkcji poligraficznej powinna leżeć spójna strategia ochrony klimatu zakładająca konsekwentną ochronę surowców i efektywność energetyczną. Należy w niej uwzględnić wszystkie źródła emisji gazów cieplarnianych – od wykorzystanych materiałów po logistykę. Ponieważ jeszcze do niedawna nie istniały żadne wiążące normy dotyczące obliczania emisji gazów cieplarnianych, organizacja World Business for Sustainable Development (WBCSD) zaproponowała regulacje, które zawarto w dokumencie „Greenhouse Gas Protocol Corporate Accounting and Reporting Standards”. Kluczowe dla uzyskania rzetelnych wyników obliczeń emisji jest wykorzystanie pierwotnych danych pochodzących z konkretnej drukarni. Średnie wartości emisyjne mogą posłużyć do obliczeń tylko wówczas, gdy uzyskanie konkretnych specyficznych informacji jest utrudnione lub niemożliwe. Można je sto-
w tys. ton
Produkcja papieru i tektury w Polsce w latach: 2005-2011
4.000 3.500 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 500 0
2005
2006
2009
2010
2011 Źród³o: GUS
Jak pokazują statystyki Głównego Urzędu Statystycznego, ogólna produkcja papieru i tektury w Polsce systematycznie rośnie. Produkujemy coraz więcej pudełek z papieru lub tektury, ale jednocześnie spada produkcja papieru gazetowego oraz papieru i tektury do celów graficznych.
kompensacja negatywnego oddziaływania na środowisko. O logistyce należy myśleć już na etapie tworzenia koncepcji zrównoważonego rozwoju drukarni. Systematyczne zarządzanie środowiskowe musi obejmować zarówno wybór firm logistycznych, jak i współpracę z nimi według standardów EMAS lub ISO 14001. Celem jest osiągnięcie większej przejrzystości i efektywności procesów logistycznych od integracji wysyłki (aby ograniczyć transport), poprzez wykorzystanie rozwiązań telematycznych (zintegrowanych systemów telekomunikacyjnych i informatycznych, które usprawniają komunikację), aż po świadomy wybór usługodawców. Priorytet stanowią dobrze zaplanowane i przejrzyście zorganizowane kanały komunikacji i udostępniania danych. Kiedy wymiana informacji przebiega bez zakłóceń, można efek-
tywnie korzystać z zasobów, a w przypadku nagłych problemów podjąć kroki zaradcze. Koncepcja ekologicznej logistyki zamyka koło zrównoważonej – a tym samym wiarygodnej – produkcji poligraficznej. Media czeka zmiana W niedalekiej przyszłości branża mediów i druku będzie musiała sprostać coraz większym wymaganiom związanym z dostarczaniem przyjaznych dla środowiska produktów. Zrównoważona produkcja w branży mediów i druku oznacza, że przedsiębiorstwa działające w tym sektorze starają się wspólnymi i indywidualnymi działaniami w miarę możliwości unikać, redukować i kompensować emisję gazów cieplarnianych do atmosfery, skupiając się na następujących aspektach: 1. doborze materiałów do druku (papieru, farby, lakieru itd.); 2. certyfikacji FSC i PEFC; 3. certyfikacji przedsiębiorstw; 4. redukcji emisji dwutlenku węgla;
Emisja CO2 ze spalania paliw w Polsce 310
Zielona logistyka
print+publishing 181|12
2008
Papier i tektura ogó³em Papier gazetowy Papier i tektura do celów graficznych Pude³ka z papieru lub tektury
sować wyłącznie do analizy najmniej istotnych źródeł emisji gazów cieplarnianych. 305 300 mln ton
Trzecim aspektem zrównoważonej produkcji medialnej są procesy logistyczne – nie bez znaczenia dla branży poligraficznej. Logistyka stanowi jedno z ważniejszych źródeł emisji gazów cieplarnianych, w związku z czym należy skupić się na jej optymalizacji pod kątem wpływu na klimat. Aby logistyka przynosiła korzyści nie tylko klientowi i firmie, ale i środowisku, musi być zorganizowana według jasnych zasad. I znów w grę wchodzą takie działania, jak unikanie, redukcja lub
2007
295 290 285 280 2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Źród³o: GUS Od 2006 roku ilość dwutlenku węgla pochodzącego ze spalania paliw w Polsce konsekwentnie maleje. Jest to spowodowane przede wszystkim unowocześnieniem polskiego przemysłu, który musi dostosować się do unijnych regulacji odnoszących się do ochrony środowiska.
19
ekologia
Certyfikaty ekologiczne
Znak pewności Kartony na napoje, składane pudełka czy blistry, ale też akcydensy oraz inna produkcja poligraficzna – oznaczone są symbolem potwierdzającym otrzymanie certyfikatu ekologicznego. Proces wytwarzania certyfikowanych produktów jest zgodny z koncepcją zrównoważenia środowiskowego, czyli innymi słowy – przyjazny dla środowiska. Konsument już nie musi zdawać się wyłącznie na zapewnienia producenta. Przestrzeganie standardów ekologicznych jest nadzorowane przez specjalistów z niezależnych organizacji certyfikujących. Opracowanie: Izabela E. Kwiatkowska i Jacek Golicz
20
staw (Chain of Custody, w skrócie CoC) czyni go bardziej przejrzystym, co jest niewątpliwą zaletą dla konsumenta. Według danych FSC Polska, ponad 630 firm na terenie naszego kraju posiada indywidualny certyfikat CoC. Pozwala on prześledzić drogę surowca od momentu pozyskania go z upraw leśnych aż do wytworzenia produktu końcowego.
PEFC Oprócz FSC, uznaniem na arenie międzynarodowej cieszy się również system certyfikacji PEFC (Programme for the Endorsement of Forest Certification Schemes), czyli Program Zatwierdzenia Systemów Certyfikacji Leśnej. PEFC to niezależna, pozarządowa organizacja non-profit, która powstała w Paryżu w 1999 roku. Początkowo system ten miał być stosowany wyłącznie w Europie, ale z czasem objął swoim zasięgiem również kraje spoza naszego kontynentu. Główny cel PEFC to promowanie zrównoważonej gospodarki leśnej poprzez certyfikację, której dokonują niezależne jednostki. System PEFC bazuje w głównej mierze na Konwencji o różnorodności biologicznej – umowie międzynarodowej, która została sporządzona na Szczycie Ziemi w Rio de Janeiro w 1992 roku.
© Fotolia
Na coraz większej liczbie opakowań kartonowych można zobaczyć charakterystyczny znak odpowiedzialnego leśnictwa FSC. Logo Forest Stewardship Council – międzynarodowej organizacji zajmującej się promocją gospodarki leśnej odpowiedzialnej w wymiarze społecznym, ekologicznym i ekonomicznym – znajduje się nie tylko na produktach z papieru czy tektury, ale także na takich wyrobach drewnianych, jak meble ogrodowe, ramy okienne czy szczotki do włosów. Organizacja, która powstała w Kanadzie w 1993 roku, obejmuje dziś swoim certyfikatem niemal 150 mln hektarów obszarów leśnych na świecie. Jak podaje polski oddział FSC, nasz kraj znajduje się na piątym miejscu pod względem certyfikowanej powierzchni lasów (ponad 7 mln hektarów). FSC bazuje na systemie standardów – wymogów, jakie dane przedsiębiorstwo musi spełnić, by otrzymać certyfikat i móc posługiwać się logotypem FSC. Oceny firmy dokonuje niezależna jednostka certyfikująca akredytowana przez FSC, która następnie przez pięć lat (jest to okres ważności certyfikatu) przynajmniej raz w roku kontroluje certyfikowane przedsiębiorstwo pod kątem przestrzegania ustalonych standardów. Dany produkt końcowy może otrzymać oznaczenie FSC tylko wówczas, gdy wszystkie przedsiębiorstwa biorące udział w łańcuchu kontroli pochodzenia produktu są certyfikowane: od dostawcy drewna po producenta opakowań. Certyfikacja całego łańcucha do-
print+publishing 181|12
ekologia Powierzchnia lasów z certyfikatem FSC 45 000 000 40 000 000 35 000 000 30 000 000 25 000 000 20 000 000 15 000 000 10 000 000 5 000 000 0
Kanada 42 811 402 ha
Rosja 28 752 302 ha
USA 13 670 070 ha
Szwecja 11 454 268 ha
Polska 7 004 771 ha
Jak podaje polski oddział FSC, nasz kraj znajduje się na piątym miejscu pod względem certyfikowanej powierzchni lasów (ponad 7 mln hektarów). Polska szybko nadrabia dystans dzielący nas od krajów Europy Zachodniej pod względem ochrony środowiska.
umieszcza informacje o kontroli pochodzenia na fakturach i dokumentach dostaw. Oferuje również możliwość druku znaków towarowych FSC i PEFC na samych opakowaniach. Certyfikaty FSC i PEFC otrzymała również firma Mondi. Na plantacjach leśnych koncernu w Rosji i RPA – w 100 proc. certyfikowanych według wymogów FSC – każdego roku w miejsce ściętych lasów sadzi się około 32 mln drzew. W 2011 roku 61 proc. dostaw drewna dla Mondi było opatrzone certyfikatem FSC lub PEFC. Jak pokazują powyższe przykłady, międzynarodowe firmy opakowaniowe wyprzedzają potrzeby konsumentów i wprowadzają w swoich fabrykach standardy ekologiczne, mimo że popyt na nie dopiero kiełkuje. W klientach powoli dojrzewa świadomość, jak duże znaczenie mają przyjazne środowisku produkty.
Biofolie - OK Compost
Jeden lub dwa Koncern Tetra Pak jest członkiem FSC już od 2006 roku. W 2007 roku firma – jako pierwszy spośród brytyjskich producentów kartonów na napoje – wprowadziła na rynek opakowanie z certyfikatem FSC. Firma korzysta wyłącznie z papieru, który jest objęty kontrolą pochodzenia produktu (CoC). Posiada rygorystyczny system ewaluacji i audytu, w ramach którego dostawcy są regularnie sprawdzani, a kontrola odnosi się do całego procesu dostawy – od lasu po papiernię. Także Grupa STI należy do europejskich przedsiębiorstw, które jako pierwsze otrzymały certyfikat FSC na swoje opakowania. Według standardów FSC pracują zakłady produkcyjne w Niemczech, Polsce, Wielkiej Brytanii i na
print+publishing 181|12
Węgrzech. STI dąży również do maksymalnego zredukowania ilości zużywanych materiałów opakowaniowych oraz do optymalizacji całego łańcucha wartości. Przykładowo, firma stara się uczynić swoje procesy logistyczne bardziej przyjaznymi środowisku. Do przykładowych działań należą: maksymalizacja załadunku samochodów transportowych, zastosowanie papieru o niskiej gramaturze czy optymalne wykorzystanie powierzchni palet. Są również firmy, które zdecydowały się na podwójną certyfikację – PEFC i FSC. Przykładem jest Stora Enso, która w swoich zakładach produkcyjnych w Uetersen stosuje oba standardy. Linia do produkcji papieru do zastosowań graficznych Stora Enso wytwarza papier o co najmniej 90-proc. zawartości włókien objętych certyfikatem. Na specjalne życzenie klienta papiernia może dostarczyć również podłoże z certyfikatem FSC. Druga linia produkcyjna służy do wytwarzania papieru etykietowego i materiałów specjalnych. Jeśli chodzi o surowce, część z nich posiada znak FSC, a ponad 50 proc. oznakowanych jest logotypem PEFC. Oba systemy certyfikacyjne są w Stora Enso traktowane równorzędnie. Dwa systemy stosuje również Sappi. Około trzy czwarte włókien drzewnych, które stosuje do produkcji papieru w europejskich fabrykach, posiada certyfikat PEFC lub FSC. Innym przykładem jest firma Chesapeake, która posiada w Europie łącznie 28 zakładów produkujących opakowania dla branży farmaceutycznej i wyrobów markowych, które posiadają certyfikaty zgodności ze standardami FSC i PEFC. Koncern
Przy okazji mowy o certyfikatach warto również wspomnieć, że opakowania z tworzyw sztucznych, które są opatrzone znakiem OK Compost, ulegają całkowitej biodegradacji w przemysłowej kompostowni w ciągu 6-10 tygodni. Odpowiadają one tym samym europejskiej normie 13432 (EN-13432), która określa kryteria oceny oraz procedury związane z przydatnością opakowania do kompostowania. Każdy element opakowania (farba, klej, etykieta itd.) podlega odrębnej ocenie pod kątem biodegradowalności. Znak OK Compost posiada ponadto kod, który pozwala na prześledzenie wytwarzania opakowania w całym łańcuchu dostaw.
© Fotolia
Warunkiem otrzymania znaku PEFC jest objęcie certyfikacją wszystkich podmiotów uczestniczących w łańcuchu dostaw. Jednak różnica pomiędzy FSC a PEFC polega na tym, że w przypadku PEFC przestrzeganie standardów jest sprawdzane wyrywkowo podczas audytu dokonywanego przez niezależne organizacje. Obecnie certyfikat PEFC posiada ponad 240 mln hektarów upraw leśnych. W Polsce certyfikacja ta obejmuje ponad 5,3 mln hektarów lasów, a logotypem PEFC posługuje się 57 organizacji. Znak PEFC można umieścić na samym produkcie lub jego opakowaniu (on-product), ale również w różnego rodzaju dokumentach (np. folderach reklamowych) związanych z produktem (off-product). Oznakowanie produktu jest dopuszczalne tylko wówczas, gdy co najmniej 70 proc. jego zawartości posiada certyfikat PEFC.
21
ekologia Najpopularniejsze oznaczenia ekologiczne PEFC (ang. Program Zatwierdzenia Systemów Certyfikacji Leśnej) to system certyfikacji, który obejmuje wszystkie podmioty uczestniczące w łańcuchu dostaw. PEFC promuje zrównoważoną gospodarkę leśną oraz ekologiczne produkty wytworzone z surowców pochodzących z certyfikowanych upraw leśnych. FSC (ang. Rada Dobrej Gospodarki Leśnej) promuje zrównoważoną uprawę lasów w wymiarze ekologicznym, ekonomicznym i społecznym. Certyfikacja obejmuje cały łańcuch dostaw – od dostawcy drewna po drukarnię. Oceny dokonują niezależne jednostki certyfikujące, które przyznają certyfikat FSC na okres pięciu lat. Blue Angel (ang. niebieski anioł) to najstarsze oznaczenie ekologiczne na świecie, mające FSC i PEFC to jedne z najpopularniejszych oznaczeń ekologicznych w Europie. Przyznanie certyfikatu ekologicznego produktowi końcowemu jest poprzedzone analizą i certyfikacją całego łańcucha dostaw. W efekcie tego organizacja przyznająca znak ekologiczny gwarantuje pełną zgodność produktu z polityką zrównoważonego rozwoju.
ponad 30-letnią historię. Uchodzi równocześnie za najbardziej wymagające pod względem warunków, jakie musi spełniać papier, aby je uzyskać. Kryteria są bardzo ostre: papier nie może zawierać wybielaczy i rozjaśniaczy optycznych, a jego produkcja musi przebiegać w pełnej zgodności z normami DIN. Papiery graficzne pochodzące z recyklingu muszą być w 100 proc. wyprodukowane z makulatury, z czego co najmniej 65 proc. masy papierowej musi pochodzić ze źródeł lepszej jakości, jak gazety czy czasopisma ilustrowane. EU Ecolabel (zwane potocznie „stokrotką”) to oznaczenie stworzone przez Komisję Europejską. Najważniejszymi
Rozwój certyfikacji FSC CoC w Polsce
wymaganiami stawianymi
700
producentom papieru jest niska
631
emisja gazów cieplarnianych
581
600
oraz małe zużycie energii podczas produkcji. Dalsze 500
475 392
400 322
300
restrykcje dotyczą zastosowania środków chemicznych. Włókna papierowe muszą pochodzić z lasów
412
zarządzanych w sposób zrównoważony środowiskowo
352
– co najmniej 10 proc. z upraw certyfikowanych FSC
266
lub PEFC.
184
200 100
67 0
0 1994
1996
1
14
1998
94
Nordic Swan (ang. nordycki
102
łabędź) jest oznaczeniem ekolo-
29
gicznym stosowanym w krajach 2000
2002
2004
2006
2008
2010
2012
-100
skandynawskich. Obejmuje cały proces produkcji. Główny nacisk został położony na zużycie energii i wody oraz
Według danych FSC Polska, liczba certyfikatów ekologicznych w naszym kraju rośnie – i to w coraz szybszym tempie. Wiąże się to z rosnącą świadomością polskich konsumentów i przedsiębiorców, którzy coraz cześciej traktują ochronę środowiska priorytetowo.
22
na emisję szkodliwych substancji.
print+publishing 181|12
ekologia
Wirtualna woda
Mokre ślady
Średnie roczne zużycie wody w polskich gospodarstwach domowych wynosi nieco ponad 30 m3, czyli 30 tys. l/os. Każdego dnia statystyczny Polak zużywa więc bezpośrednio (w ciągu codziennych czynności) ponad 80 l wody. To jednak zaledwie wierzchołek góry lodowej. Trzeba uwzględnić także pośrednie zużycie wody, a więc konsumpcję produktów, do których wytworzenia wykorzystuje się wodę. W tym artykule wyjaśnimy również, jak to wygląda w przypadku produkcji poligraficznej.
Kluczowe pojęcia
Każdego roku z braku wody umiera na świecie 5 mln ludzi. Jedna szósta populacji nie ma dostępu do wody pitnej, a dwie trzecie chorób w krajach rozwijających się są wywołane zanieczyszczeniem wody. To przerażające liczby, ale co one mają z nami wspólnego?
© Fotolia
Opracowanie: Izabela E. Kwiatkowska i Jacek Golicz
Co to jest wirtualna woda? To woda potrzebna do wyprodukowania danego produktu. Koncepcję wirtualnej wody (ang. virtual water) wprowadził w latach dziewięćdziesiątych wieku John Anthony Allan. Uwzględnił on także wodę, która zostaje zanieczyszczona przez przemysł i przez to staje się niezdatna do użycia. Pokrewnym pojęciem jest „ślad wodny” (ang. water footprint), czyli ilość wody zużytej w produkcji konsumowanych dóbr, którą można obliczać nawet w skali całego kraju. Holender Arjen Hoekstra założył w 2002 roku Instytut Edukacji na Temat Wody przy Unesco. Zajmuje się on m.in. sporządzaniem bilansów wirtualnej wody, na których oparliśmy towarzyszącą temu artykułowi infografikę. Co oznacza „zielona, niebieska i szara woda”? Zielona woda to ta, która z deszczem dostaje się do gruntu i jest wykorzystywana przez rośliny w procesie wzrostu. Niebieska woda natomiast to woda gruntowa, rzeki i naturalne zbiorniki wodne – jest zużywana w gospodarstwie domowym, przemyśle i rolnictwie. Nie można jej ponownie wykorzystać, na przykład z uwagi na parowanie. Z kolei szara woda zostaje bezpośrednio zanieczyszczona w procesie produkcyjnym i nie nadaje się do odzysku. Podczas Sztokholmskiego Międzynarodowego Tygodnia Wody papiernia UPM, zaprezentowała swój projekt pod nazwą Water Footprint. Projekt ten został zorganizowany we współpracy z holenderską organizacją Water Footprint Network, która opracowała przejrzystą metodę wyliczania zużycia wody, w której zastosowano wspomniany wyżej podział na zieloną, niebieską i szarą wodę.
24
print+publishing 181|12
Każdy odciska ślad wodny
średnio zaledwie 200 ml wody, ale nasz ślad wodny jest w rzeczywistości dużo większy. Ilość wirtualnej wody potrzebnej do uprawy i przetworzenia ziaren kawy to w przeliczeniu na jedną filiżankę 140 l. Z kolei 1 kg kakao odpowiada 27 tys. l wirtualnej wody. Teoretycznie każdy mógłby wyliczyć swój ślad wodny, który „odciska” na przyrodzie, uwzględniając swoje codzienne czynności i nawyki żywieniowe: Jak dużo jem i piję? Jak często biorę prysznic? Jakim samochodem jeżdżę? Jak często kupuję nowe ubrania? Z jakiego sprzętu korzystam? To są pytanie, na które powinniśmy sobie odpowiedzieć.
Wirtualna rzeczywistość Jak widać, wirtualna woda odnosi się – paradoksalnie – do rzeczywistego zużycia wody przypadającego na konkretny produkt. Obliczanie śladu wodnego służy temu, by móc w przyszłości oszczędniej obchodzić się z wodą. Trzeba podkreślić, że rolnictwo w suchych regionach Ziemi wiążące się z dużym zużyciem wody jest nie tylko nieekonomiczne, ale i szkodliwe dla środowiska. Kraje ubogie w wodę mogą chronić swoje szczupłe
© Fotolia
Zwykle nie zdajemy sobie sprawy z tego, jak wiele wody pochłania produkcja artykułów, które konsumujemy lub z których korzystamy na co dzień. Przykładowo, 1 kg wołowiny to 15,5 tys. wirtualnej wody. Skąd wzięła się ta ilość? Zwykle mijają trzy lata, zanim bydło jest gotowe do uboju. W tym czasie jedno zwierzę konsumuje około 1,3 t zboża i 7,2 t paszy objętościowej. Do tego trzeba doliczyć około 24 m3 wody pitnej i kolejne 7 m3 wody potrzebnej do czyszczenia obory. Średnio z jednej sztuki bydła można otrzymać 200 kg mięsa bez kości. Oznacza to, że na 1 kg wołowiny przypada 6,5 kg zboża, 36 kg paszy i 155 l wody. To jednak nie wszystko, bowiem sama produkcja takiej ilości paszy pochłania 15300 l wody. W wyliczeniach nie uwzględniamy dodatkowej wody używanej na przykład do uprawy roślin pastewnych. Pijąc rano filiżankę kawy, zużywamy bezpo-
zasoby poprzez eksport produktów (zarówno przemysłowych, jak i rolnych), do których wytworzenia zużywa się dużo wody. Taki „handel wirtualną wodą” jest prowadzony na szeroką skalę i generuje rocznie obroty w wysokości około 800 mld dolarów.
© Fotolia
ekologia
Woda w druku A jak to wygląda w przypadku zużycia wody w produkcji poligra-
ficznej? Europejska drukarnia Kastner & Callwey powierzyła wyliczenie swojego śladu wodnego niezależnym ekspertom. Zadanie to było o tyle ciekawe, że drukarnia korzysta z papieru pochodzącego z UPM, którego ślad wodny był znany. W Kastner & Callwey zużyto w 2010 roku łącznie 5766 mln m3 wody. Zaledwie 0,25 proc. (1400 m3) przypadło na realizację bezpośredniego zapotrzebowania na świeżą wodę, a kolejne 0,20 proc. (1200 m3) na procesy produkcyjne. Za pozostałe 99,55 proc. śladu wodnego był odpowiedzialny papier. Według badań UPM, woda zużywana do produkcji papieru jest w 60 proc. „zielona”,
400 000 l wody na 1 samochód
20 000 l wody na 1 komputer osobisty
2 000 l wody na 1 kg papieru
Od pozyskiwania surowców aż po końcowy
Komputery buduje się z tworzyw, do których
Jedna kartka 80-gramowego papieru formatu
montaż – na każdym etapie potrzeba ogromnej
produkcji potrzeba dużej ilości wody. Na jeden
A4 pochłania aż 10 l wody. Jest to wartość wy-
ilości wody, która waha się w zależności od
mikroczip przypadają aż 32 l wirtualnej wody.
liczona dla papieru z włókien dziewiczych. Do produkcji papieru z odzysku potrzeba zaledwie
przypadku eksploatacji pojazdu.
20 l wody na 1 kg.
x20
modelu samochodu. Nie uwzględniono w tym
print+publishing 181|12
25
ekologia © Fotolia
lającym lepiej zrozumieć znaczenie konsumpcji wody w całym łańcuchu dostaw. Drukarnia Kastner & Callwey doszła do wniosku, że dalsze zwiększanie efektywności w wykorzystaniu wody nie ma sensu ani pod względem ekonomicznym, ani ekologicznym, ponieważ drukarnia sama w sobie oszczędnie obchodzi się z wodą. Niemniej jednak, firma poprosiła swoich klientów o to, by stosowali wyłącznie papier wyprodukowany z surowców pozyskiwanych w regionach, gdzie zapotrzebowanie przemysłu drzewnego na wodę nie koliduje w żaden sposób z potrzebami lokalnej ludności względem dostaw wody pitnej czy tej przeznaczonej do celów sanitarnych.
Ocena w indeksie
Oszczędność wody przynosi nie tylko korzyści ekonomiczne. Umiejętne obchodzenie się z zasobami wody w przemyśle pozytywnie wpływa na środowisko naturalne.
w 39 proc. „szara” i w 1 proc. „niebieska”. Okazuje się, że najwięcej wody (99 proc.) pochłania łańcuch dostaw towarzyszący uprawie lasów i wytwarzaniu surowca drzewnego. Co ciekawe, zaledwie 1 proc.
wody przypada na sam proces produkcji papieru. UPM podaje, że do wyprodukowania jednej kartki niepowlekanego papieru w formacie A4 zużywa 13 l wody. Ślad wodny jest dobrym instrumentem pozwa-
Jak widać, obliczanie całkowitego zużycia wody w produkcji nie jest ani przekonujące, ani nie pozwala na ocenę jakości procesów. Eksperci twierdzą, że najbardziej adekwatne jest mierzenie zapotrzebowania na wodę w procesie produkcyjnym i konfrontowanie go z innymi obszarami ludzkiej działalności. Za pomocą instrumentu pod nazwą Water Stress Index można sprawdzić, czy w danym regionie – przy uwzględnieniu różnych czynników – uprawnione jest stosowanie wody do celów przemysłowych. Najistotniejszym aspektem jest dostępność wody na danym terenie. Tak więc bezpośrednie zapotrzebowanie drukarń na wodę jest niewielkie w porównaniu z tym, jakie wykazują producenci papieru. Jak pokazują opisane przez nas inicjatywy, dostęp do świeżej wody jest priorytetem, dlatego przemysł papierniczy i poligraficzny musi położyć nacisk na wybór odpowiednich materiałów.
11 000 l wody na 1 parę dżinsów
16 600 l wody na 1 kg skóry
2 700 l wody na 1 koszulkę
Produkcja ubrań z bawełny pochłania średnio 11
Biorąc pod uwagę hodowlę bydła i proces wy-
Do produkcji tak powszechnego artykułu, jak
tys. l wody na 1 kg. 85 proc. wody zużywa się do
prawiania skór, nie dziwi tak duże zapotrzebo-
bawełniana koszulka potrzeba aż 2 700 l wody.
produkcji samej bawełny, z czego ponad połowa
wanie na wodę. Jedna para butów wymaga za-
Pomyśleć tylko, ile wody pochłania każdorazo-
przypada na nawadnianie pól. 15 proc. wody
stosowania średnio 8 tys. l wody.
we pranie.
wykorzystuje się do dalszych procesów obróbki.
26
print+publishing 181|12
ekologia 5 500 l wody na 1 kg wieprzowiny
3 900 l wody na 1 kg drobiu
15 500 l wody na 1 kg wołowiny
Hodowla świni na ubój trwa zazwyczaj dziesięć
W ciągu dziesięciu tygodni, które są potrzebne
Dzięki intensywnej hodowli bydło jest gotowe do
miesięcy. W tym czasie zwierzę zużywa 385 kg
na wyhodowanie kury, zwierzę zużywa średnio
uboju już po trzech latach. Jednak do tego czasu
pokarmu i 11 tys. l wody. Sam ubój i obróbka
3,3 kg paszy i 30 l wody.
krowa potrzebuje 1,3 tys. kg paszy, 7,2 tys. kg roślin
mięsa pochłaniają kolejne 10 tys. l.
pastewnych i 24 tys. l wody pitnej. Produkcja 1 kg mięsa bez kości pochłania 15,5 tys. l wirtualnej wody.
200 l wody na 1 jajko
1 000 l wody na 1 l mleka
5 000 l wody na 1 kg sera
Na jedno jajko o wadze 60 g przypada średnio 200
Wynik uwzględnia zużycie wody w uprawie roślin,
Do produkcji 1 kg sera potrzeba 10 l mleka,
l wody. To przede wszystkim skutek dużego zapo-
hodowli krów, prowadzeniu gospodarstwa i ob-
z czego 7,3 l przypada na serwatkę. Jeden pla-
trzebowania na wodę w hodowli kur – produkcja
róbce mleka. Średnią wyliczono, biorąc pod uwa-
sterek sera o wadze 20 g to ślad wodny na po-
1 kg zboża wymaga zastosowania 1,3 tys. l wody.
gę przeciętną zdolność krowy do produkcji mleka.
ziomie 100 l.
1 300 l wody na 1 kg zboża
255 l wody na 1 kg ziemniaków
2 400 l wody na 1 hamburgera
Globalna uprawa zbóż pochłania 790 mld m3
Produkcja jednej paczki chipsów ziemniacza-
Jak na małą przekąskę, ślad wodny jest olbrzy-
wody. Słowacja uzyskuje 1 kg zboża najefektyw-
nych (200 g) wymaga zastosowania 185 l wody.
mi. Najwięcej wody potrzeba do produkcji ko-
niej – przy zastosowaniu 465 l wody. Na końcu
Największym producentem ziemniaków są
tletów wołowych. Dla porównania – porządne
rankingu jest Somalia, która zużywa 18 tys. l
Chiny. Azja rozwija się pod tym względem, za to
hotelowe śniadanie wiąże się ze zużyciem zale-
wody na 1 kg zboża.
Europa Zachodnia redukuje uprawy.
dwie 1,3 tys. l wody.
1 120 l wody na 1 l kawy
960 l wody na 1 l wina
300 l wody na 1 l piwa
Światowa konsumpcja kawy pochłania 120 mld
Winogrona potrzebują nie tylko słońca, ale
1 l piwa wymaga zużycia 300 l wody, którą po-
m3 wody. To tyle, ile w ciągu 1,5 roku przepływa
i wody. Importowanie wina z krajów słynących
chłania przede wszystkim uprawa jęczmienia
korytem Renu! Aby wyprodukować 1 kg kawy,
z upraw to poważne źródło handlu wirtualną
i chmielu. Do tego dochodzi proces warzenia
trzeba zużyć 21 tys. l wody. Przy 7 g na filiżankę
wodą.
piwa. Jeśli korzystamy z butelek jednorazowych,
wychodzi 140 l na jedną porcję.
ślad wodny jest większy niż w przypadku opakowań zwrotnych.
print+publishing 181|12
27
ekologia
Energia i ekologia w poligrafii
Z prądem czy pod prąd? Rosnące zapotrzebowanie ludzkości na energię napotyka na przeszkodę – wyczerpujące się zasoby paliw kopalnych. Jednym z największych wyzwań naszych czasów jest znalezienie odpowiedniego sposobu korzystania z surowców naturalnych i opracowanie takich metod i technik, które zapewniłyby najwyższą efektywność energetyczną. Zapotrzebowanie na energię rośnie, podczas gdy podaż nieprzerwanie maleje. Większość ekspertów wychodzi więc z założenia, że w ciągu najbliższych kilku lat ceny energii jeszcze bardziej poszybują w górę. Na marnotrawstwo nikt nie może już sobie pozwolić.
© Fotolia
Opracowanie: Izabela E. Kwiatkowska i Jacek Golicz
Efektywność energetyczna nie jest dziś już tylko kwestią odpowiedzialności ekologicznej, ale koniecznością wynikającą bezpośrednio z zasad ekonomii, które mówią o tym, że powinno się unikać zbędnego wykorzystywania cennych surowców naturalnych. Niepotrzebne zużycie energii wiąże się z dodatkowymi kosztami, dlatego działa ono na niekorzyść firmy, zmniejszając jej konkurencyjność na rynku. Co więcej, nadmierna konsumpcja prowadzi do wzrostu cen energii i może spowodować problemy z zaopatrzeniem energetycznym. Aby przeciwdziałać temu zjawisku, trzeba zahamować ciągły wzrost zużycia energii, ponieważ każda „zaoszczędzona” kilowatogodzina przekłada się na niższe koszty bieżące. Zredukowanie poboru energii zwykle ma związek z inwestycjami, których niemal każdy chce uniknąć. Jest to bardzo kosztowny błąd w rozumowaniu, ponieważ oszczędności poczynione dzięki energooszczędnej produkcji są z reguły nieporównanie większe niż wydatki przeznaczone na wdrożenie odpowiedniej technologii. Co więcej, modernizacja w kierunku efektywniejszej gospodarki energetycznej oznacza, że firma trzyma swoje wydatki na energię w ryzach, co stanowi dla niej zabezpieczenie na przyszłość. Zasadniczo, najważniejszym źródłem energii dla firm poligraficznych i opakowaniowych jest prąd. Firmy poligraficzne należą do największych konsumentów energii elektrycznej. Według danych Web Offset Champion Group, sam proces produkcyjny stanowi od 70 do nawet 80 proc. całościowego zapotrzebowania energetycznego przeciętnej drukarni. Prąd to jednak nie jedyne źródło energii, z którego korzystają firmy poligraficzne. W grę wchodzi również paliwo (transport i logistyka) oraz energia grzewcza (hale produkcyjne i pomieszczenia administracyjne).
Źródła oszczędności Jeśli chodzi o środki mające zredukować zużycie energii, uwaga ekspertów skupia się przede wszystkim na ograniczeniu konsumpcji prądu. To o tyle ważne, że drukarnie pracują najczęściej przez kilkanaście godzin na dobę lub nawet bez przerwy. Podstawowe obciążenie elektryczne można nieco zmniejszyć, jeśli takie urządzenia, jak np. złamywaki zostaną odpowiednio zoptymalizowane, aby nie pracowały nieustannie.
28
print+publishing 181|12
ekologia
Ekologiczny prąd Do zachowania zrównoważenia środowiskowego przyczynia się również wykorzystanie tzw. ekologicznego prądu, czyli energii elektrycznej pochodzącej ze źródeł alternatywnych. Wiele firm decyduje się na korzystanie z ekologicznego prądu, ponieważ znacznie poprawia on bilans dwutlenku węgla. To pierwszy krok do druku przyjaznego środowisku, który jest standardem dla coraz większej grupy klientów. Warto dodać, że okazję do oszczędności można znaleźć niemal wszędzie – od odzyskiwania ciepła po oświetlenie drukarni. Zwłaszcza ten ostatni aspekt stał się ostatnio popularny. Jak powszechnie wiadomo, dobre oświetlenie ma duże znaczenie w firmie poligraficznej, ale optymalizacja przyniesie jeszcze większe korzyści. Wystarczy wspomnieć o takich rozwiązaniach, jak zegary sterujące czy strefowość oświetlenia, które mogą obniżyć zużycie prądu o nawet 50 proc. O tym, jakie możliwości stoją przed konkretną drukarnią, warto porozmawiać z ekspertem, który przeanalizuje firmę pod kątem zużycia print+publishing 181|12
Koszty energii w drukarni Ró¿ne Nawil¿anie Ogrzewanie i ciep³a woda Sprê¿one powietrze Ogrzewanie produkcji Oœwietlenie Wentylacja Inne urz¹dzenia produkcyjne Maszyny drukuj¹ce %
5
10
15
20
25
30
Źród³o: PrintCity. EEA 2009/Sun Chemical Powyższy wykres pokazuje, że eksploatacja maszyn drukujących i innych urządzeń należy do najbardziej energochłonnych aspektów pracy drukarni. Z tego względu tak ważna jest modernizacja parku maszynowego – bez tego nie uda się uczynić drukarni bardziej ekologiczną.
energii i znajdzie odpowiednie rozwiązanie. Niekiedy wystarczy wprowadzić szereg drobnych poprawek, aby osiągnąć oczekiwany efekt, bez konieczności inwestowania w drogie systemy.
Czysta woda energochłonna Zaletą jest również mniejsze zużycie środków myjących w maszynach drukujących, co skutkuje ograniczonym wykorzystaniem chemikaliów. Czysta woda stała się jednym z najbardziej wartościowych zasobów. Jest nieodzowna w przypadku wielu procesów czyszczenia. Nie można również wyobrazić sobie bez niej mycia różnych części maszyn. Jednakże pozyskiwanie, oczyszczanie i udostępnianie wody, jak również usuwanie ścieków to niezwykle energochłonne procesy. Poprzez stosowanie całego wachlarza różnych środków, jak optymalizacja, pełna izolacja czy odzyskiwanie ciepła, inżynierowie próbują zapewnić maksymalną oszczędność wody i energii. Zastosowanie odpowiednich rozwiązań przy produkcji może zaoszczędzić wiele litrów wody rocznie.
Ciśnienie zmian
zadaniem na drodze do efektywności energetycznej. Do wyboru mamy zasadniczo dwa wyjścia: albo ulepszenie istniejących systemów sprężonego powietrza, albo całkowita z nich rezygnacja i zastąpienie inną technologią.
Reasumując Podsumowując, zmiany prowadzące do osiągnięcia bardziej efektywnego zużycia energii powinny być wprowadzane kompleksowo. Mają one sens tylko wówczas, gdy dotyczą wszystkich najważniejszych aspektów produkcji poligraficznej i opakowaniowej: - Konstrukcja urządzeń zoptymalizowana pod kątem zużycia energii gwarantuje niższą wagę poszczególnych zespołów, mniejsze obciążenie mechaniczne i zredukowane zużycie środków czyszczących. - Izolacja i odzyskiwanie ciepła pozwalają na zmniejszenie ilości stosowanej wody. - Ulepszenie systemów pneumatycznych redukuje straty sprężonego powietrza. Możliwe jest też zastąpienie tej technologii inną, bardziej energooszczędną.
Również sprężone powietrze – z uwagi na swoją wszechstronność pod kątem wykorzystania – jest obecnie powszechnie stosowane w drukarniach i firmach produkujących opakowania. Jednakże uzyskanie sprężonego powietrza wymaga użycia olbrzymiej ilości energii elektrycznej, co podnosi jej koszty. Trzeba również dodać, że nawet do 30 proc. energii wykorzystanej do wytworzenia sprężonego powietrza jest marnotrawione z powodu uszkodzeń sieci zaopatrzenia. Słabymi punktami są takie elementy systemów sprężonego powietrza, jak wszelkiego rodzaju złącza i zatrzaski. Osiągnięcie oszczędności w wykorzystaniu sprężonego powietrza jest priorytetowym
© Fotolia
W przypadku maszyn produkcyjnych o wysokiej wydajności trzeba pamiętać o tym, by nie uruchamiać ich jednocześnie, ale jedna po drugiej, zachowując odpowiednio długi odstęp czasu, co pozwoli uniknąć przeciążenia sieci elektrycznej. Kolejnym aspektem są inwestycje zastępcze. Przy zakupie nowej maszyny offsetowej warto zwrócić uwagę na podane przez producenta parametry, które pozwolą zorientować się, jaki jest stopień energooszczędności urządzenia. Wprawdzie w przypadku maszyn o większym formacie druku spada zużycie energii w przeliczeniu na stronę, ale wartości absolutne trzeba jeszcze dokładnie sprawdzić. Dodatkowo, maszyny produkcyjne wymagają zastosowania urządzeń peryferyjnych, jak systemy CtP czy rozwiązania introligatorskie, które również powinny zostać zoptymalizowane pod kątem zużycia energii elektrycznej. Podobnie jest w przypadku oprogramowania sterującego całą produkcją oraz komputerów. Również stosowanie bardziej oszczędnych napędów, kompresorów, systemów wentylacyjnych i pomp zalicza się do klasycznych rozwiązań, które pozwalają na zmniejszenie zużycia prądu, wody, sprężonego powietrza czy pary wodnej, czyli – jednym słowem – na oszczędność energii w drukarni we wszystkich jej postaciach. Nie wystarczy bowiem skupić się jedynie na tworzeniu bardziej oszczędnych maszyn i procesów. Efektywność energetyczna oznacza również, że urządzenia przynoszą możliwie wysokie zyski z wytwarzania produktów, ponieważ każdy postęp w linii fabrycznej podnosi wartość produkowanych dóbr. Innymi słowy: w samym produkcie tkwi większość energii, co ma związek z zastosowanym materiałem. Obiecujące są zatem takie konstruktywne zmiany, które wpływają na proces w sposób całościowy.
29
ekologia
Oszczędność energii w offsecie
Producent oferuje system nadmuchu i podciśnienia AirStar wyposażony w turbodmuchawy promieniowe sterowane częstotliwościowo. W przypadku maszyny Speedmaster XL 106-10-P obniżenie zużycia energii może sięgać nawet 140 000 kWh rocznie lub 79,1 t emisji CO2. Heidelberg ma w swojej ofercie także CombiStar Pro – urządzenie do zarządzania podawaniem środka zwilżającego, zaawansowanej filtracji środka zwilżającego oraz termostatowania temperatury wałków farbowych. Oszczędność energii sięga 14 500 kWh i 8,18 t CO2 rocznie. Heidelberg opracował także koncepcję suszenia. W przypadku realizacji na danej maszynie od 50 do 60 proc. zleceń z lakierowaniem zastosowanie DryStar pozwala obniżyć zużycie energii nawet o 18 400 kWh rocznie i zapobiec emisji ok. 10,4 t. CO2. Dodatkowo, zastosowane odzysku ciepła pozwala zaoszczędzić do 18 700 kWh ciepła z zasysanego powietrza, co stanowi równowartość 10,6 t CO2. Producent oferuje również system suszenia DryStar UV, który pozwala obniżyć roczne zużycie energii o 15 900 kWh, a tym samym roczną emisję CO2 o 8,96 t. Kolejną propozycją jest chłodzenie wodą. Przykładowo, maszyna Speedmaster XL 106-6+L wyposażona w ten system zużywa 80 900 kWh mniej w skali roku, co odpowiada obniżeniu emisji CO2 o 45,7 t.
Samonakładak DriveTronic posiada bezpośrednie napędy o dużej wydajności. Do modułu separacji arkuszy głowicy samonakładaka dostarczana jest wymagana ilość powietrza, co oznacza mniejsze zużycie energii. Firma KBA opracowała także system podawania bez marki bocznej DriveTronic SIS, który nie wymaga doprowadzenia powietrza ssącego, redukując tym samym ilość energii zużywanej przez system dostawy powietrza. Możliwość odłączenia zespołów farbowych nieużywanych podczas realizacji danego zlecenia to kolejna funkcja pozwalająca na zaoszczędzenie energii – nawet 3 kW na każdy zespół farbowy. Z kolei dzięki systemowi wykładania AirTronic osiągnięto mniejszy opór powietrza i ulepszone prowadzenie arkuszy, co redukuje ilość powietrza koniecznego do realizacji
całego procesu. Innym rozwiązaniem jest VariDry Blue – suszarka zapewniająca redukcję energii nawet o 50 proc. Energooszczędne szafy z kompresorami powinny być zawsze chłodzone wodą. Dzięki zastosowaniu różnych rodzajów kompresora energia wprowadzana do systemu zasilania w powietrze może być zredukowana do poziomu 24 MWh rocznie. Oznacza to oszczędność w zużyciu energii elektrycznej rzędu 28 proc.
Firma manroland sheetfed stosuje w maszynach Roland system SelectAirStation. Umożliwia on zredukowanie poboru energii do 20 proc. przy zastosowaniu energooszczędnych kompresorów nowej generacji wyposażonych w bardzo wydajny system pomp. Kolejnym rozwiązaniem jest system odzysku ciepła. Urządzenia peryferyjne można podłączyć do urządzeń grzewczych drukarni. Daje to możliwość ponownego wykorzystania energii np. do ogrzewania pomieszczeń. Z kolei dzięki systemowi suszenia SelectDryer IR/hot air możliwe jest zmniejszenie zużycia energii o 30 proc. poprzez odzyskanie ciepła z gorącego powietrza w systemach suszących. Inną propozycją manroland sheetfed w kierunku ekologii jest system nawilżający SelectCombiCenetr Plus, które poprzez łączoną konstrukcję urządzeń chłodzących pozwala na oszczędność energii do 30 proc. Producent oferuje również SelectDampeningFiltration – system, który umożliwia zmniejszenie ilości poboru wody do 90 proc. za pomocą specjalnych filtrów.
© Fotolia
Japońska firma Komori stworzyła innowacyjną technologię H-UV pozwalającą na niskoenergetyczne utrwalanie farb UV. W maszynach
Komori wyposażonych w utrwalanie H-UV ilość emitowanego dwutlenku węgla jest o trzy czwarte niższa niż w przypadku urządzeń z konwencjonalnym utrwalaniem UV. Przykładowo, maszyna Komori GL40 pracująca przez 260 dni w roku generuje 159,5 t dwutlenku węgla rocznie w wersji z klasycznym utrwalaniem UV i zaledwie 38,8 t w wersji z H-UV. Co więcej, zastosowanie jednej lampy na każdą stronę arkusza przynosi dalsze korzyści ekologiczne i ekonomiczne przy zachowaniu wysokiej jakości druku. Szybkie narządzanie, druk dwustronny w jednym przejściu i pełna automatyzacja to kolejne aspekty, które pozwalają na przyspieszenie produkcji, a tym samym na oszczędność energii.
30
print+publishing 181|12
Europe & International
Uncoated Fine Paper
Corrugated
Bags & Coatings
Mężczyzna. Siła. z papierami Mondi do druku cyfrowego
Wyróżnij się z tłumu portfolio papierów do druku cyfrowego • Zachwyć wiernymi i dynamicznymi kolorami reprodukcji drukując suchymi i pigmentowymi tonerami • Zmaksymalizuj produktywność z optymalnym papierem dla twojego urządzenia
Odwiedź naszą nową stronę:
www.mondigroup.com/printing
ROZWIĄZANIA. DLA TWOJEGO SUKCESU. www.mondigroup.com/printing
kraftwerk.co.at
• Zmaksymalizuj wydajność z formatami skrojonymi na miarę twojego urządzenia
ekologia
Opakowania zrównoważone środowiskowo
Świeżość myślenia Na przestrzeni ostatnich lat firma Metsä Board (dawniej M-real) konsekwentnie pracowała nad stworzeniem i ciągłym ulepszaniem lekkich opakowań kartonowych z włókien pierwotnych. Włókna celulozowe to surowiec odnawialny, który doskonale sprawdza się w produkcji wysokiej jakości opakowań o dużym poziomie sztywności.
Jeśli do produkcji opakowania kartonowego stosuje się wyłącznie włókna pierwotne, zredukowanie jego ciężaru jest znacznie łatwiejsze. Dzieje się tak dlatego, że stosowane po raz pierwszy włókna zachowują swoją pełną trwałość i wytrzymałość. Korzyści dla środowiska naturalnego, jakie niosą ze sobą lżejsze opakowania kartonowe, są niebagatelne. Zostaje zredukowane zużycie surowca, nakład pracy na przetwarzanie oraz konsumpcja wody i energii, a w całym łańcuchu dostaw transportuje się ładunek o mniejszym ciężarze. Nie bez znaczenia jest również fakt, że na końcu cyklu życia produktu powstaje mniej odpadów. W ten sposób lekkie opakowania kartonowe odciskają niewielki ślad ekologiczny, jednocześnie należycie chroniąc produkt. Zmniejszenie ciężaru kartonu nie wpływa również w żaden sposób na jego jakość.
Cenne resztki
Zajrzeć do lasu
Metsä Board postawiła sobie również za cel zmniejszenie własnej emisji dwutlenku węgla związanej ze spalaniem paliw kopalnych. Firma zainwestowała razem ze swoim partnerem 50 mln euro w budowę bioolektrowni w fińskiej miejscowości Hämeenkyrö. Jako paliwo wykorzystywane są tam odpady drzewne, m.in. kora i trociny. Biooelektrownia ma zmniejszyć roczną emisję dwutlenku węgla o około 100 tys. t. Tyle spalin produkuje w ciągu roku 60 tys. samochodów.
Metsä Board dba o to, aby surowiec, z jakiego produkuje karton, pochodził z certyfikowanych upraw leśnych. Odpowiednie certyfikaty jakościowe i ekologiczne posiada również cały łańcuch dostaw, dlatego z łatwością można prześledzić drogę każdego produktu. Polityka ekologiczna Metsä Board jest odpowiedzią na rosnące zapotrzebowanie rynku na opakowania przyjazne dla środowiska. Jak widać, zrównoważenie środowiskowe jest korzystne nie tylko dla producenta, ale i jego klientów oraz konsumentów produktów końcowych.
Karton w laboratorium Aby ocenić rzeczywisty wpływ opakowań kartonowych na środowisko, Metsä Board zleciła niezależnemu instytutowi badawczo-rozwojowemu przeanalizowanie cyklu życia produkowanego przez siebie kartonu. Specjaliści przyjrzeli się 10 tys. opakowań wykonanych z materiału o gramaturze 250, 270 i 295 g/m2. Celem badania było sprawdzenie, czy ślad węglowy zmniejsza się proporcjonalnie do redukcji ciężaru opakowania. Uwzględniono przy tym energię zużytą w całym łańcuchu dostaw – w ramach gospodarki leśnej, transportu, składowania i obróbki materiału oraz produkcji opakowania. Naukowcy wykazali, że zmniejszenie ciężaru kartonu o 15 proc. (przy zachowaniu pożądanych właściwości podłoża) prowadzi do 18-proc. redukcji śladu węglowego.
32
Firma Metsä Board zaprezentuje swoje lekkie kartony z włókien pierwotnych na targach FachPack, które odbędą się 25-27 września w Norymberdze. Producent zajmie stoisko numer 237 w hali 7A.
print+publishing 181|12
Papier a zrównoważony rozwój
Budowanie przyszłości © Fotolia
© Fotolia
ekologia
Jak wiemy, to przede wszystkim papier jest odpowiedzialny za emisję dwutlenku węgla w produkcji poligraficznej. Około 80 proc. emisji przypada na podłoże drukowe. Produkcja i wykorzystanie papieru mają niekiedy znaczne konsekwencje ekologiczne i społeczne. Z tego względu tak ważne jest, by z surowcami i produktami obchodzić się w odpowiedzialny sposób. Opracowanie: Izabela E. Kwiatkowska i Jacek Golicz
Cyfryzacja procesów nie oznacza, że można zrezygnować z papieru. Zwłaszcza w drukarniach, gdzie papier – jako główny środek produkcji – ma niebagatelne znaczenie dla środowiska. Potencjał oszczędności tkwiący w papierze jest wyjątkowo duży, a odpowiedni wybór podłoża to podstawa. Obecnie papier
ciągle jeszcze należy do najważniejszych środków przekazu informacji. W samej tylko Polsce produkuje się rocznie niemal 4 mln ton papieru. Światowy Fundusz na rzecz Przyrody
(WWF) szacuje, że do 2015 roku światowa konsumpcja papieru wzrośnie do około 440 mln ton. Trudno jednak w tym momencie przewidzieć, jakie konsekwencje dla środowiska naturalnego będzie niósł ze sobą globalny wzrost zapotrzebowania na papier.
Wspólnymi siłami 50 organizacji pozarządowych z 21 krajów podpisało dokument „Common Vision for Transforming the European Paper Industry” (ang. Wspólna Wizja Przekształcenia Europejskiego Przemysłu Papierniczego), określany w skrócie jako Papervision. Zawiera on przede wszystkim wymagania pod względem świadomej i odpowiedzialnej produkcji i konsumpcji papieru. Ich spełnienie jest warunkiem trwałego zmniejszenia negatywnego wpływu papiernictwa na środowisko. Pierwszym postulatem jest redukcja zużycia papieru. Ograniczenie makulatury i niepotrzebnych dodruków należy do kluczowych zagadnień zrównoważonej produkcji medialnej, której podstawą jest efektywne planowanie i wytwarzanie oparte o określone standardy. Druk cyfrowy jest w tym kontekście postrzegany jako najbardziej zrównoważony środowiskowo, ponieważ pozwala na produkcję dokładnie
34
print+publishing 181|12
ekologia
© Fotolia
Dewiza Papervision „My, niżej podpisani, pragniemy Europy, w której zużycie papieru będzie niższe niż obecnie. Europy, w której zwiększone zostanie wykorzystanie materiału z recyklingu, w której przemysł papierniczy ograniczy konsumpcję włókien pierwotnych, będzie respektował prawa lokalnej ludności, tworzył miejsca pracy i zapewniał dobre warunki życia. Pragniemy Europy, w której drewno będzie pochodziło z upraw zarządzanych w zrównoważony sposób, a papier będzie produkowany przy użyciu energii odnawialnej – w sposób zgodny z zasadą »zero odpadów i szkodliwych emisji«”.
odpowiadającą rzeczywistym potrzebom co do ilości wydruków.
Papier z odzysku Badania pokazują, że przy uwzględnieniu aspektów ekologicznych papier pochodzący z recyklingu zdecydowanie przewyższa podłoże ze świeżych włókien. Dlatego właśnie upowszechnienie wykorzystania podłoży z odzysku i zwiększenie ilości włókien wtórnych w produkcji papieru jest celem dla branży. Chodzi przede wszystkim o to, by cykl ponownego wykorzystania obejmował jak największą ilość surowca. Z uwagi na ślad węglowy, jaki pozostawia papier, wykorzystanie przetworzonego podłoża coraz częściej pełni rolę głównego kryterium stosowanego w ocenie ekologicznych poczynań przedsiębiorstw. Papier pochodzący z recyklingu niesie ze sobą szereg korzyści: mniejszą emisję dwutlenku węgla, ochronę surowców naturalnych, oszczędność wody i energii, dbałość o różnorodność biologiczną i ochronę lasów. Papier z recyklingu ma jakość porównywalną z papierem wytworzonym ze świeżych włókien drzewnych. Może śmiało konkurować z podłożem pierwotnym zarówno pod względem stopnia białości i gładkości powierzchni, jak również wytrzymałości i łatwości zadruku. Dzisiejsze podłoża z odzysku znacznie przewyższają papier makulaturowy produkowany przed laty. Włókna wtórne już od dawna odgrywają znaczącą rolę w wyprint+publishing 181|12
twarzaniu papieru gazetowego, ale duży potencjał tkwi również w produkcji papieru graficznego, podłoża do druku czasopism czy papieru biurowego.
Z myślą o ludziach Kolejny punkt to odpowiedzialność społeczna. Oznacza ona zarówno utrzymywanie standardów socjalnych w procesie produkcyjnym, jak i przestrzeganie praw lokalnej ludności. Prawa te są łamane zawsze wtedy, gdy produkcja na danym obszarze przynosi szkody w wymiarze ekologicznym lub ekonomicznym. Największymi ofiarami eksploatacji lasów są ludy tubylcze, których naturalne otoczenie jest niszczone przez gospodarkę rabunkową. Również mieszkańcy krajów uprzemysłowionych boleśnie odczuwają skutki coraz większego zagęszczenia zakładów produkcyjnych. Lekarstwem na to jest promowanie małych i średnich papierni w miejsce ekspansywnych molochów.
Sprawdź swój papier Do czynników związanych ze stopniem ekologiczności papieru nie zalicza się wyłącznie użycie włókien wtórnych. Równie ważne jest dostosowanie samej produkcji podłoża do kryteriów gwarantujących jak najmniejsze obciążenie środowiska. Warto w tym miejscu wymienić również redukcję konsumpcji energii i wykorzystania środków wybielających. Światowy Fundusz na rzecz Przyrody opracował narzędzie pod nazwą Check your Paper, które
pozwala na ocenę papieru przy uwzględnieniu różnych konsekwencji jego produkcji i obróbki na środowisko naturalne. Największym wyzwaniem jest – zazwyczaj bardzo skomplikowany i wieloetapowy – łańcuch dostaw, który prowadzi do produktu końcowego. W ogólnej ocenie papieru 40 proc. stanowi odpowiedzialne gospodarowanie drewnem. Na drugim miejscu (30 proc.) znajduje się wpływ procesu produkcji na klimat – przede wszystkim emisja gazów cieplarnianych. 20 proc. przypada na wykorzystanie wody. 10 proc. stanowi wdrożenie systemów zarządzania środowiskiem, które potwierdza zaangażowanie przedsiębiorstwa w ekologię.
Wystarczy kliknąć W prowadzonej przez Światowy Fundusz na rzecz Przyrody bazie danych klienci mogą z łatwością porównywać różne podłoża pod względem zdefiniowanych kryteriów ekologicznych. Z drugiej strony, narzędzie to pomaga producentom i dystrybutorom w przejrzysty i wiarygodny sposób promować swoje produkty. Każdy papier posiada procentową ocenę stopnia ekologiczności. Dodatkowo stosuje się tam system gwiazdek (jak w ocenie hoteli). Ponadto, wyraźnie zaznaczono, czy oceny dokonała zewnętrzna instytucja. Bank danych zawiera również szczegółowe parametry techniczne na temat poszczególnych podłoży. Bazę można również przeszukiwać według słów kluczowych.
35
ekologia
Papier w strategii CSR
Odpowiedzialność na co dzień Wykorzystywanie papierów ekologicznych w komunikacji marketingowej jest ważnym elementem biznesu odpowiedzialnego społecznie (CSR). Firma tworzy w ten sposób swoją wizytówkę. Określa się jako świadomy uczestnik działań na rzecz środowiska naturalnego i poprawy jakości życia. Coraz częściej przedsiębiorstwa różnej wielkości i wielu specjalizacji decydują się na produkcję materiałów firmowych na tworzywach ekologicznych, np. na papierach tego typu drukowane są raporty spółek, w których informują one m.in. o swojej strategii CSR. W ten sposób uzyskiwany jest spójny przekaz. Po papier ekologiczny chętnie sięgają zwłaszcza te firmy, których profil uważany jest za szczególnie inwazyjny dla otoczenia i którym zależy na zmianie takiej społecznej oceny.
Świadomi klienci Spółki Grupy Enea działającej na rynku energii w Polsce chcą zmniejszać swój negatywny wpływ na środowisko i edukować w tym zakresie zarówno własnych pracowników, jak i klientów. „Stąd pomysł, by foldery firmowe, raporty roczne, teczki na materiały i ulotki drukować na papierze spełniającym najwyższe standardy ekologiczne przyjęte przez duże ogólnoświatowe organizacje dbające o zrównoważony rozwój” – mówi Joanna Maderska z Biura Wizerunku Grupy, Departamentu Komunikacji Korporacyjnej Enea S.A. Umieszczony na druku firmowym znak Forest Stewardship Council (FSC), instytucji promującej na świecie zrównoważoną gospodarkę leśną, podkreśla jego wiarygodność. PKN Orlen S.A. w minionym roku wykorzystał papier ekologiczny do produkcji raportu rocznego CSR, wielokrotnie nagradzanego, m.in. w konkursie Raporty Społeczne 2010 pod patronatem Ministra
36
Gospodarki. Raport Orlenu wpisał się w całościową strategię spółki. „PKN Orlen za działalność na rzecz ochrony środowiska otrzymał w ubiegłym roku Certyfikat »Firma Bliska Środowisku«, a realizowany Program Responsible Care został uznany za Dobrą Praktykę CSR i otrzymał Laur Odpowiedzialności w ramach projektu »Promocja Standardów Społecznej Odpowiedzialności w Przedsiębiorstwach«” – mówi Agnieszka Pustelnik z Biura Prasowego PKN Orlen. Ważnymi odbiorcami papieru są wydawcy prasy i książek, którzy pomimo rozwoju Internetu wciąż masowo kupują i zadrukowują papier. Dlatego tak istotny jest w tej branży wybór surowca i jego mądre zużycie. Ringier Axel Springer Polska, jeden z największych wydawców gazet i czasopism w Polsce, od dawna analizuje rynek prasowy pod kątem problemów ekologicznych, do jakich należą standardy pochodzenia, produkcji i transportu papieru, efektywność dystrybucji produktów na terenie kraju oraz przede wszystkim zwroty wydawnicze. „Wielkość tych ostatnich to nasz główny obiekt zainteresowania, gdyż nadprodukcja zawsze oznacza zmarnowaną energię, wodę czy surowiec drzewny” – mówi Katarzyna Dulko, CSR Officer Ringier Axel Springer Polska. Wydawnictwo przeprowadziło w ubiegłym roku wewnętrzną kampanię promującą ekologiczne podejście do papieru.
Towar z recyclingu W ofercie Antalis Poland jest m.in. papier Cyclus Offset (niepowlekany) i Cyclus Print (powlekany) – oba produkowane zgodnie z najsurowszymi
normami ochrony środowiska – oraz nowość: papier Coocoon (powlekany i offsetowy). Są to podłoża produkowane w 100 proc. z masy recyclingowej, posiadające oznaczenie PCF, czyli przetwarzane bez użycia chloru. Bielenie bezchlorowe nie prowadzi do wytwarzania szkodliwych substancji, w tym dioksyn. Jako środki wybielające stosowany jest natomiast tlen, ozon lub nadtlenek wodoru. Wykorzystanie do produkcji masy papierowej i papieru surowego makulatury zamiast miazgi drzewnej pozwala zmniejszyć zużycie energii o 80 proc. Energia do produkcji papieru Cyclus jest otrzymywana z biomasy (wiórów drzewnych) spalanej w kotle i przetwarzanej na parę i energię elektryczną. Nadwyżka ciepła zostaje następnie spożytkowana do ogrzania pięciu tysięcy domostw w pobliżu papierni. Obecny w licznych działaniach firmy papier ekologiczny, obok wielu innych form CSR, świadczy o tym, jakie jest zarządzanie przedsiębiorstwem. Forum Odpowiedzialnego Biznesu i GoodBrand CEE pod patronatem Ministra Gospodarki przeprowadziło w ubiegłym roku badanie „CSR w Polsce – Menedżerowie 500/Lider CSR”. Wynika z niego, że głównym motywem angażowania się firm w CSR jest potrzeba budowania marki oraz wizerunku firmy, a także przekonanie o długofalowej opłacalności odpowiedzialnego biznesu. Konsumenci są coraz bardziej zainteresowani kwestią etyczności kupowanych i używanych produktów, a papier jest przecież artykułem, z którego korzystają na co dzień. print+publishing 181|12
KBA Technologia offsetu arkuszowego
Nowa maszyna KBA Rapida 145 Eksplozja wydajności w klasie jumbo
KBA.R.636.po
Z nową maszyną KBA Rapida 145 potwierdziliśmy najwyższą technologiczną pozycję lidera w wielkim formacie. Wydajność do 17.000 ark./h i bezkonkurencyjnie szybka zmiana prac zapewnia niezrównaną produktywność i ekonomiczność. W jaki sposób? Poprzez symultaniczną zmianę form drukowych, równoległe procesy mycia, system nakładania bez marki bocznej, zautomatyzowaną wymianę form do lakierowania, szybką wymianę tulei wałków rastrowych i możliwość wstępnego ustawienia wszystkich ważnych funkcji. Do tego dochodzą różnorodne pakiety inline do uszlachetniania, zabezpieczenia jakości, jak i wiele innych. Czy macie Państwo jakieś pytania? Prosimy skontaktować się z nami telefonicznie.
KBA CEE Sp. z o.o., tel. +48 (22) 842 92 05, 02-884 Warszawa, ul. Puławska 456, www.kba.com/pl
Koenig & Bauer AG
ludzie/wydarzenia
EDP Awards 2012
And the winners are… W tym roku gala rozdania nagród w konkursie EDP Awards odbyła się na targach drupa. EDP, czyli europejskie stowarzyszenie wydawców prasy i mediów poświęconych technologii cyfrowej, do którego należy również czasopismo PRINT & PUBLISHING, wyłoniło zwycięzców w szóstej edycji konkursu na najlepsze i najbardziej innowacyjne rozwiązania poligraficzne: oprogramowanie, materiały, systemy drukujące i wykończeniowe. Stowarzyszenie EDP reprezentuje czternaście zrzeszonych w nim czasopism dla branży druku cyfrowego, które mogą pochwalić się łączną liczbą ponad miliona czytelników w całej Europie. W tym roku organizatorzy konkursu przyznali nagrody w zaledwie 18 spośród 26 wyznaczonych kategorii. Komitet Techniczny, oceniający rozwiązania pod kątem innowacyjności i rzeczywistej wartości dla rozwoju poligrafii, składał się z najznamienitszych specjalistów. W jego skład weszli: Chris Cooke, dyrektor wydawniczy „Image Reports UK”, Juan Martorell, założyciel firmy ColorinLab Color
Consulting, Romeo Hutter, redaktor naczelny „Publisher Switzerland”, Herman Hartman, redaktor naczelny „Sign Pro Benelux”, Steve Wicks, właściciel firmy Greenprint Consultancy reprezentujący organizatorów targów drupa, a także Lorenzo Villa z firmy Print Consultants. Prezes EDP, Chris Cooke, tak podsumował tegoroczną edycję konkursu: „Nie ma ważniejszego wydarzenia dla branży poligraficznej niż targi drupa, dlatego jesteśmy zaszczyceni, że już po raz drugi mogliśmy zorganizować galę wręczenia nagród podczas tej prestiżo-
wej imprezy. W tej edycji mogły wziąć udział wyłącznie produkty, które trafiły na rynek pomiędzy 1 marca 2011 roku a 29 lutego 2012 roku. Być może to było powodem, dla którego mogliśmy przyznać nagrody tylko w 18 spośród 26 kategorii. Jak mogliśmy się przekonać, wielu producentów szykowało premierę swoich rozwiązań dopiero na drupę 2012”. Chociaż nagrodzonych było w tym roku mniej niż zazwyczaj, warto bliżej przyjrzeć się produktom, które jury konkursu uznało za najbardziej innowacyjne. Całą osiemnastkę prezentujemy Państwu poniżej.
Najlepszy ploter z roli na rolę do 1,6 m Epson SureColor SC-S30600 64-calowy ploter marki Epson drukuje w czterech kolorach z prędkością od 7,3 do 29,4 m2/godz., osiągając rozdzielczość 1440 x 1440 dpi. Urządzenie wykorzystuje tusze UltraChrome GS2, które są bezzapachowe, nie zawierają niklu i nie wymagają specjalnej wentylacji hali produkcyjnej. W ploterze zainstalowano głowice Epson Micro Piezo TFP. Maszyna jest oszczędna energetycznie, co potwierdza certyfikat Energy Star.
Najlepszy ploter hybrydowy powyżej 200 tys. euro EFI VUTEk GS3250LX Ploter EFI jest urządzeniem drukującym w technologii LED-owej, posiadającym unikatowy moduł suszenia na zimno. Druk na maszynie EFI VUTEk GS3250LX nie sprzyja uwalnianiu lotnych związków organicznych. Ploter jest energooszczędny, generuje niewielką ilość odpadów i może zadrukowywać podłoża pochodzące z recyklingu bez wstępnego powlekania.
38
print+publishing 181|12
ludzie/wydarzenia
Najlepszy ploter tekstylny Mimaki TS500-1800A
© Mimaki
Ploter TS500-1800 drukuje z prędkością do 150 m2/godz. Zadrukowuje tekstylia przy wykorzystaniu papieru sublimacyjnego. Urządzenie jest przeznaczone do druku odzieży sportowej i aplikacji soft signage. Maszyna drukuje za pomocą nowych tuszy sublimacyjnych Mimaki. Oprogramowaniem sterującym jest Rasterlink 6 RIP.
Najlepsze urządzenie wielkoformatowe Agfa Graphics :M-Press Leopard Maszyna :M-Press Leopard została zaprojektowana w oparciu o model :M-Press Tiger, który stał się alternatywą dla przemysłowego sitodruku. Ploter firmy Agfa Graphics zadrukowuje różne podłoża o maksymalnej grubości 5 cm i wymiarach 1,6 x 3,3 m. Przykładowe zastosowania to zadruk mebli, elementów dekoracyjnych i opakowań. Maszyna drukuje zmienne dane dzięki zastosowaniu oprogramowania :Apogee. follak_poziom_polowka:Layout 2
2/20/12
2:40 PM
Page 1
EFEKT KTÓRY ZAWSZE WIDAĆ OFERUJEMY FOLIOWANIE MAT, BŁYSK
FOLIOWANIE NA GORĄCO I NA MOKRO FOLIOWANIE METALICZNE, STRUKTURALNE LAKIEROWANIE UV Z DODATKAMI
(BROKATOWANIE) LAKIEROWANIE WYPUKŁE
„3D”
KALANDROWANIE ZDRAPKI
WWW.FOLLAK.COM.PL FOLLAK SP. Z O.O. SP. K ODDZIAŁY: KRAKÓW
ŁÓDŹ
POZNAŃ
WARSZAWA
ludzie/wydarzenia
Najlepszy ploter hybrydowy poniżej 200 tys. euro Durst Omega 1 Plus Durst Omega 1 Plus to ploter drukujący w trybie płaskim i z roli na rolę. Drukuje w technologii UV w rozdzielczości 1720 dpi. Urządzenie obsługuje sześć kolorów. Opcjonalnie ploter może drukować również kolorem białym. Do druku na maszynie Durst Omega 1 Plus można stosować zarówno podłoża giętkie, jak i sztywne o maksymalnej szerokości 160 cm. Ploter osiąga prędkość 35 m2/ godz.
Najlepszy ploter z roli na rolę powyżej 1,6 m HP Designjet L28500 Printer Maszyna HP Designjet L28500 Printer o długości 2,64 m należy do najnowszej serii ploterów HP korzystających z tuszy HP Latex Inks. Urządzenie drukuje bezzapachowe aplikacje przeznaczone do wykorzystania w pomieszczeniach i na zewnątrz. Ploter drukuje w sześciu kolorach na szerokiej palecie mediów, obejmującej winyl, tekstylia, papier, folię i papier niepowlekany. Urządzenie może drukować w trybie dwustronnym dzięki automatycznemu ustawieniu registrów.
Nagroda specjalna Komisji Technicznej EDP Barbieri Electronic Spectro Pad Produkt firmy Barbieri jest mobilnym urządzeniem pomiarowym przeznaczonym do wykorzystywania w druku cyfrowym, w tym wielkoformatowym. Barbieri Electronic Spectro Pad może wykonywać pomiary spektrofotometryczne podłoży odblaskowych oraz standardowych, jak banner, tektura, tkaniny, płótno, PVC czy winyl. Urządzenie działa na baterie; łączy się z komputerem za pośrednictwem USB i WiFi.
Najlepsze specjalistyczne urządzenie drukujące Jetrix 2513 Ploter Jetrix 2513 posiada funkcję aplikacji białego atramentu, warstwy gruntującej oraz lakieru za pomocą tych samych głowic drukujących. Warstwa gruntująca umożliwia druk praktycznie na każdym podłożu, nawet szkle czy metalu. Biały tusz można stosować przed drukiem w CMYK lub po nim dzięki funkcji druku wielowarstwowego.
40
print+publishing 181|12
ludzie/wydarzenia
Najlepsze rozwiązanie ekologiczne Mimaki JV-400LX Ploter marki Mimaki został okrzyknięty przedstawicielem kolejnej generacji maszyn lateksowych. Urządzenie jest pierwszym na rynku, które drukuje lateksowym tuszem w kolorze białym. Co więcej, konstruktorom udało się obniżyć temperaturę, w której tusz jest utwardzany, do 60 stopni Celsjusza, co pozwala na wykorzystanie podłoży wrażliwych na ciepło. Ploter drukuje z maksymalną prędkością 18,1 m2/godz.
Najlepszy wielkoformatowy system wykończeniowy Zünd S3 Urządzenia z rodziny S3 mogą obsługiwać szeroką paletę podłoży, w tym tkaniny, media winylowe, folie, cienki plastik i karton. Dodatkowo, możliwości maszyn można zwiększyć, instalując opcjonalny moduł bigujący lub moduł frezujący, który pozwala na obróbkę cienkich arkuszy aluminium oraz frezowanie reliefów 3D w podłożach różnego typu o grubości do 50 mm.
Najlepszy niskonakładowy system arkuszowy Xerox Docucolor 8080 Urządzenie Xerox Docucolor 8080 posiada dwie cechy, które czynią je konkurencyjnym na rynku niskonakładowych systemów arkuszowych. Pierwszą z nich jest suchy toner, który gwarantuje uzyskanie nasyconych kolorów, wyraźnych przejść tonalnych i ostrych krawędzi. Drugą stanowią narzędzia do kontroli odwzorowania barw: oprogramowanie Automated Colour Quality Suite oraz współpracujący z nim spektrofotometr.
Najlepszy wysokonakładowy system arkuszowy Océ Varioprint DP Line System arkuszowy Océ VarioPrint DP Line jest przeznaczony do druku w czerni i bieli. Urządzenie skonstruowano w oparciu o nową technologię Océ DirectPress, która pozwala na uzyskanie wysokiej jakości obrazów. Maszyna utrwala wydruki w niskiej temperaturze, co pozwala na zastosowanie szerokiej gamy podłoży drukowych.
print+publishing 181|12
41
ludzie/wydarzenia
Najlepszy system na papier ciągły Xerox CiPress 500 Maszyna Xerox CiPress 500 Production Inkjet System to jedyne na świecie urządzenie produkcyjne drukujące w technologii inkjetu bezwodnego. Urządzenie produkuje w pełnym kolorze ponad 152 m lub 2180 stron na minutę. Rozwiązanie przeznaczone jest dla firm, które chcą zwiększyć liczbę realizowanych zleceń wysokonakładowych przy zachowaniu jakości i tempa druku porównywalnych z offsetowym.
Najlepsze rozwiązanie do druku etykiet EFI Jetrion 4900 UV Kompleksowe rozwiązanie produkcji etykiet samoprzylepnych zwiększa efektywność i daje najniższy koszt jednostkowego produktu. System EFI Jetrion 4900 wychodzi naprzeciw rosnącym wymaganiom rynku, żądającego personalizacji i dywersyfikacji krótkich serii, co więcej, obsługuje w linii wykańczanie, pokrywając cały proces produkcyjny, od na drukowania aż po rolkę produktu gotowego do przekazania klientowi.
Najlepszy materiał ekologiczny Antalis DigiGreen Papier DigiGreen marki Antalis to pierwszy na rynku papier w 100 proc. przeznaczony do druku cyfrowego i jednocześnie w 100 proc. ekologiczny. To podłoże klasy premium, które nadaje się zarówno do druku kolorowego, jak i monochromatycznego, suchym i płynnym tonerem. Papier cechuje gładka powierzchnia i wyjątkowa chłonność atramentu.
Najlepsze oprogramowanie dostępne przez Internet Optimus Cloud Optimus Cloud to kolejna generacja oprogramowania Optimus do zarządzania procesami sprzedażowymi, przeznaczonego dla dostawców usług druku. Nowa wersja programu jest dostepna w chmurze obliczeniowej, dzięki czemu użytkownik nie musi instalować u siebie żadnych komponentów. Optimus Cloud to rozwiązanie modułowe, którego poszczególne narzędzia można dobierać według indywidualnych potrzeb.
42
Najlepszy materiał innowacyjny Neschen Solvoclear Easy Protect Solvoclear Easy Protect firmy Neschen to materiał zabezpieczający przed graffiti. Nadaje się on do aplikacji zewnętrznej i wewnętrznej. Jego głównym składnikiem jest orientowana folia polipropylenowa. Solvoclear Easy Protect posiada warstwę kleju akrylowego oraz silikonowany papier zabezpieczający. Materiał jest odporny na większość detergentów i rozpuszczalników.
Najlepsze oprogramowanie do LFP SA International PixelBlaster PixelBlaster to kompleksowy system do zarządzania drukiem wielkoformatowym, który obejmuje wszystkie procesy produkcyjne od preflightu po druk aplikacji. Oprogramowanie jest oparte na standardzie PDF, całkowicie skalowalne i modułowe. Współpracuje zarówno z systemem operacyjnym Macintosh, jak i Windows. PixelBlaster pozwala na zastosowanie personalizowanego tekstu, grafiki i zdjęć.
print+publishing 181|12
targi
viscom frankfurt 2012
Zjawiskowy viscom Około 300 wystawców, którzy w tym roku wezmą udział w targach viscom, pokaże pełen potencjał komunikacji wizualnej, prezentując maszyny najnowszej generacji, innowacyjne materiały, technologię LED, cyfrowe i interaktywne rozwiązania POS oraz propozycje dla reklamy zewnętrznej. Międzynarodowe Targi Technik Komunikacji Wizualnej, Reklamy i Designu będą gościć firmy z 32 krajów we Frankfurcie nad Menem w dniach 25-27 października.
Firmy z zagranicy stanowią ponad jedną trzecią wszystkich wystawców tegorocznego viscomu. „Dużym zainteresowaniem cieszą się zwłaszcza nowe sektory: Display PoS Expo i Digital Signage World” – tłumaczy Petra Lassahn, dyrektor ds. wydarzeń targów viscom. Nie mniej popularne są również „klasyczne” działy wystawy: Technika reklamowa, Reklama świetlna czy Druk cyfrowy. Lokalizacja targów jest szczególnie atrakcyjna dla wiodących dostawców rozwiązań z zakresu druku cyfrowego: Agfa Graphics, Canon/Océ, Fujifilm Sericol, HewlettPackard, Mimaki, Mutoh czy Seiko Instruments. Blisko mają także firmy z sektora techniki reklamowej, jak Consystec, Gröner, Signnovation czy Sign-Ware. Liderzy rynku reklamy świetlnej również pojawią się na tegorocznej wystawie; wśród nich: Osram, Malux Rosen Lichtwerbung, Hansen-Neon i Oshino-Lamps.
Na salonach W ramach viscomu zostanie zorganizowany salon Display PoS Expo, który będzie miał właściwie formę „targów w targach”. Przedsięwzięcie to jest skierowane do osób decyzyjnych z obszaru handlu i przemysłu, do właścicieli marek, przedstawicieli agencji reklamowych, firm zajmujących się aranżacją przestrzeni sklepowych i budową displayów, architektów wnętrz oraz specjalistów w zakresie visual merchandisingu. Display PoS Expo ma być miejscem prezentacji aktualnej oferty displayów, POS-ów i opakowań. Wiadomo już, że w wystawie weźmie udział ponad 20 firm – to prawie 25 proc. więcej niż podczas viscom frankfurt przed dwoma laty. Do grona wystawców zaliczają się tacy giganci rynku, jak: Ellerhold, idee DISPLAY, Ultima Displays
44
Druk wielkoformatowy jest jednym z ważniejszych segmentów branży komunikacji wizualnej. We Frankfurcie nie zabraknie nowości: maszyn drukujących, podłoży i aplikacji.
Deutschland, Oechsle Display Systeme, werbe print & display, Kersten Technic czy Tiedemann. Częścią Display PoS Expo będzie konkurs Superstar, w którym najlepsi wystawcy tegorocznego viscomu otrzymają nagrody od wydawnictwa Display oraz organizatora targów, firmy Reed Exhibitions. W tym roku w ramach viscom frankfurt po raz pierwszy zostanie zorganizowany salon pod nazwą World of Inspiration. Nie zabraknie tam urozmaiconych prezentacji praktycznych zastosowań reklamy zewnętrznej, druku cyfrowego czy digital signage. W ramach wystawy odbędą się różne pokazy, na przykład Individual Design Meets Materials czy Paper Heroes.
Prezentacja zadrukowanych materiałów organizowana we współpracy z firmą raumPROBE odbędzie się już po raz szósty. Premierowy pokaz imponujących aplikacji papierowych będzie jej atrakcyjnym uzupełnieniem. World of Inspiration oferuje również miejsce, w którym będą organizowane seminaria i prowadzone dyskusje – Inspiration Lounge. Właśnie tam będzie można spotkać ekspertów i zasięgnąć konkretnych informacji na różne tematy związane z komunikacją wizualną. W sektorze Speakers Corner będą organizowane wykłady obejmujące swoim zakresem takie tematy, jak druk, technika reklamowa, digital signage czy komunikacja wielokanałowa. print+publishing 181|12
targi
Na zakupach Centralnym punktem sektora World of Inspiration będzie specjalnie zaaranżowany „supermarket”, w którym zostaną zaprezentowane najnowsze trendy w projektowaniu sklepów i punktów obsługi klienta. Projekt ten jest organizowany po raz pierwszy. Partnerem jest firma Wanzl Metallwarenfabrik – największy na świecie producent wózków sklepowych i rozwiązań POS. „To przedsięwzięcie doskonale wpasowuje się w koncepcję targów viscom, które są zorientowane na użytkowników oraz prezentują praktyczne zastosowania technologii i designu” – komentuje Petra Lassahn. „Bardzo się cieszymy z tego projektu. Dla naszych wystawców to wspaniała okazja, by zaprezentować swoje nowe produkty i pomysły w otoczeniu zaaranżowanym na wzór prawdziwego sklepu”. „Supermarket” zostanie podzielony na cztery działy tematyczne związane z handlem detalicznym: Świeże produkty, Drogeria, Kawiarnia i Domowy warsztat. Goście będą mogli przekonać się, jak przebiega projektowanie, produkcja i instalacja systemów reklamowych w sklepach. Poznają również strategie pozwalające przykuć uwagę konsumenta.
Na wykładzie Tematem przewodnim tegorocznego programu ramowego targów viscom będzie „Komunikacja wizualna w usieciowionym świecie”. W salonie World of Inspiration odbędą się emocjonujące wykłady, podczas których prelegenci będą mówić o efektywnym i inteligentnym przekazie marketingowym, roli klasycznych i nowych mediów, wymaganiach klientów i realnych możliwościach technicznych.
print+publishing 181|12
Targi viscom zawsze skupiały się na praktycznym zastosowaniu dostępnych technologii. Także podczas tegorocznej edycji zobaczymy imponujące realizacje kampanii wizualnych.
Tematem, który dotyczy całej branży komunikacji wizualnej, a któremu poświęcona zostanie specjalna prezentacja na targach viscom, jest „Eco Future”, czyli ekologiczna przyszłość. Wystawcy będą mieli okazję zaprezentować swoje koncepcje, strategie i wizje związane z działaniami na rzecz ochrony środowiska. Omówione zostaną wyzwania i szanse ekologicznej produkcji medialnej. Prezentacji będą towarzyszyć warsztaty.
Na czerwonym dywanie Jak co roku, podczas targów poznamy nominowanych i zwycięzców w kilku konkursach oraz zobaczymy wyróżnione projekty. Po raz drugi najlepszym projektantom zostaną wręczone statuetki Visual Hero. W szóstej edycji Digital Signage Best Practice Awards
nagrodzone zostaną najlepsze realizacje w kategoriach: Retail Signage (aplikacje cyfrowe w handlu), Guiding Signage (cyfrowe znakowanie w przestrzeni publicznej), Information Signage (informacja cyfrowa na nośnikach typu public display), Interactive Signage (aplikacje z elementami interaktywnymi) i Multichannel (kampanie wielokanałowe). Kolejnym konkursem jest viscom Best of Awards 2012, w którym zostaną nagrodzone najlepsze nowości zaprezentowane na targach. Wystawcy mogą zgłaszać swoje produkty w kategoriach: Znakowanie, Druk wielkoformatowy, Reklama świetlna, Uszlachetnianie tkanin i Oprogramowanie. Więcej informacji o tegorocznej edycji targów viscom można znaleźć na stronach: www. viscom-messe.com i www.viscomblog.com.
45
targi
Hunkeler Innovationdays 2013
Dekada spotkań W dniach od 11 do 15 lutego 2013 roku na terenie centrum wystawienniczego w szwajcarskiej Lucernie odbędzie się dziesiąta edycja targów Hunkeler Innovationdays. Coraz bardziej międzynarodowy charakter imprezy i duże zainteresowanie wydarzeniem skłoniły organizatorów do tego, by w tym roku wydłużyć targi do pięciu dni.
Hala numer 2 centrum wystawienniczego w Lucernie pomieści na powierzchni ponad 7 tys. m2 około 80 wystawców, którzy zaprezentują tam swoje najnowsze produkty. Co więcej, niektórzy z nich planują zorganizować podczas Hunkeler Innovationdays światowe premiery swoich rozwiązań. Branża poligraficzna zmienia się w bardzo szybkim tempie. Żadne wydarzenie nie jest w stanie tak dobrze oddać tej dynamiki, jak impreza organizowana przez firmę Hunkeler. Na tle rozwoju cyfrowych technologii druku i obróbki wykończeniowej to odbywające się co dwa lata wydarzenie zyskało międzynarodowe uznanie. Hunkeler Innovationdays pomagają zrozumieć aktualne trendy na rynku poligraficznym i zapoznać się z konkretnymi urządzeniami, a także przekonać się o ich praktycznym zastosowaniu. Dla tysięcy specjalistów i osób decyzyjnych z całego świata (w poprzedniej edycji targów
W poprzedniej edycji targów wzięło udział ponad 5 tys. osób. Organizatorzy spodziewają się równie dużej frekwencji w przyszłym roku.
wzięło udział ponad 5 tys. osób) Hunkeler Innovationdays stały się niezastąpioną platformą wymiany informacji i doświadczeń. Okazja do spotkań na najwyższym międzynarodowym poziomie przyciąga kadrę zarządzającą ze wszystkich niemal segmentów rynku
poligraficznego opartych o technologię cyfrową: fachowców w dziedzinie oprogramowania, materiałów do druku i uszlachetniania, rozwiązań do druku transakcyjnego i transpromo, druku na żądanie i produkcji mailingów.
news news news news news news news news news news news news news news news news news news
PostPrint Targi odwołane
Fespa 2012 Święto LFP
Jak poinformowały Targi Lipskie, tegoroczna edycja wystawy PostPrint planowana na 12-14 września jednak się nie odbędzie. PostPrint – branżowe targi prepress, druku i procesów wykończeniowych – zostały odwołane, ponieważ w ostatnim czasie wycofało się z nich wielu kluczowych wystawców. W zeszłym roku targi PostPrint przeniesiono z Berlina do Lipska. Organizatorzy wydarzenia zapewniają, że kolejna edycja wystawy (planowana na 4-6 września 2013 roku) dojdzie do skutku.
Za niespełna rok, w dniach 25-29 czerwca 2013 roku, odbędzie się w londyńskim centrum wystawienniczym ExCeL kolejna edycja międzynarodowych targów Fespa przeznaczonych dla branży wielkoformatowego druku cyfrowego, druku na tekstyliach i sitodruku. Już teraz organizatorzy zapowiadają, że przyszłoroczna impreza będzie największą w historii Fespy: swój udział potwierdziło już ponad 300 wystawców, co oznacza, że w wydarzeniu weźmie udział dwa razy więcej firm niż podczas targów w Monachium w 2010 roku. Pierwotnie planowana przestrzeń wystawiennicza ma zostać powiększona o dwie dodatkowe hale.
46
print+publishing 181|12
Zapraszamy na targi: hala 3 stoisko E 91
print+publishing europe 02|2012
41
prepress
Produkcja płyt offsetowych
Fioletowa rewolucja Fujifilm Jakość form drukowych wykonywanych w technologii CtP nie jest dziś dla nikogo zaskoczeniem. O technologii analogowej praktycznie mówi się już tylko w czasie przeszłym, gdyż środki unijne dały każdemu szansę na modernizację własnej przygotowalni. Ci, którzy przygodę z cyfrowymi systemami produkcji płyt offsetowych zaczęli już dawno temu, prawdopodobnie pracują już na którejś z kolei naświetlarce – lepszej, szybszej, może tańszej niż poprzednie. Historia Kopciuszka Koncern Fujifilm doskonale rozumie dzisiejsze potrzeby użytkowników, dostarczając im rozwiązania na każdą kieszeń oraz gwarantując, że zakupiony towar przyniesie oszczędność, zmniejszy negatywne oddziaływanie na środowisko, a przede wszystkim będzie tani. Takim rozwiązaniem jest wszystkim znana „fioletowa” technologia wykonywania offsetowych form drukowych. Popularny obecnie „fiolet” – do niedawna przez wielu określany jako ten gorszy – bardzo długo rozwijał się w cieniu technologii termicznej, aby wreszcie zatriumfować jako tanie, ekologiczne rozwiązanie. Zastosowanie głowic HD pozwala mu dorównać płytom termicznym pod względem jakości, a przy tym całkowity koszt inwestycji jest znacznie niższy. Co więcej, wytrzymałość mechaniczna płyt fioletowych jest wyższa ze względu na zastosowanie specjalnych powłok zabezpieczających polimer. Technologia fioletowa znalazła wielu zwolenników pośród firm outsourcingowych, gdzie czasem warunki realizacji zleceń bywają zastraszająco surowe. Popularny obecnie „fiolet” bardzo długo rozwijał się w cieniu technologii termicznej, aby wreszcie zatriumfować jako tanie, ekologiczne rozwiązanie.
48
Płyta płycie nierówna Dziś inwestycja w system CtP, z faktu różnorodności oferty, wymaga przemyślenia. Nie chodzi jednak o to, czy w ogóle inwestować, ale w który system. Prawie nikt nie chce inwestować w coś, co już miał. Zwykle oczekujemy więcej za mniej i spodziewamy się, że kolejne pokolenie naświetlarek powali nas na kolana. Kryzys nie pozwala szastać pieniędzmi, dziś klient dwa razy ogląda każdą złotówkę, którą ma wydać. Dlatego inwestycja w CtP musi łączyć się z korzyściami na wielu poziomach.
Rozwój technologii fioletowej sprawił, że zaczyna ona przewyższać technologię termiczną. Firma Fujifilm już dawno ogłosiła dostępność płyty Brillia HD PRO-V wykonywanej w technologii fioletowej i należącej do grupy lo-chem. Oczywiście początków sukcesu tej płyty należy upatrywać w Europie Zachodniej, gdzie produkt święci triumfy jako ekonomiczny i ekologiczny. Brillia HD PRO-V to jedna z najnowszych płyt Fujifilm mająca na celu uproszczenie procesów prepressoprint+publishing 181|12
prepress wych poprzez zużycie mniejszej ilości chemii. Dzięki temu wywoływarka wymaga rzadszej konserwacji, a produkcja odpadów jest niższa niż w przypadku konwencjonalnej technologii. Ponadto nie jest już potrzebna obecność regeneratora, a przez to nie występuje problem z codziennym monitorowaniem pH oraz konduktywnością kąpieli, ponieważ sprawność systemu lo-chem zapewnia zużycie jedynie kilku mililitrów czystej wody dziennie. Dzięki wysokiej polimeryzacji i czułości płyt Fujifilm Brillia HD PRO-V zapewnia również niesamowite wyniki jakościowe, gwarantując odwzorowanie stopnia pokrycia powierzchni z zakresie 1-99 proc. Jest ona w stanie skutecznie pracować z 20-mikronowym rastrem FM. Płyta Brillia HD PRO-V łączy w sobie zalety niskiego zużycia chemii ze sprawdzoną filozofią niskich kosztów eksploatacji systemów fioletowych, przynosząc niezrównaną jakość, spójność i wydajność w produkcji płyt. Podobnie jak Brillia HD PRO-V, Brillia PRO-VN to płyta fioletowa z rodziny lo-chem. Została opracowana specjalnie dla rynku gazetowego i umożliwia drukarniom prasowym osiągnięcie takiego samego poziomu jakości, jaki uzyskują od dawna użytkownicy standardowych rozwiązań fioletowych. Rozwiązania te przynoszą korzyści uzyskane dzięki opartym o opatentowaną technologię Fujifilm elementom, które zapewniają optymalne parametry produkcji: równowagę farba/woda i stabilność w druku. Co najważniejsze, rozwiązania te nie wymagające użycia tradycyjnych środków chemicznych (regeneratorów), tylko zwykłej wody, którą należy uzupełniać, by utrzymać ciągłość procesu wytwarzania. Płyty Brillia HD PRO-V i Brillia PRO-VN stanowią jedne z najbardziej ekologicznych rozwiązań, przy czym Fujifilm odseparowuje je od grupy płyt całkowicie bezprocesowych, jak termiczna płyta PRO-T. Do ekologicznych produktów Fujifilm zalicza się z kolei Brillia HD LH-PJE, która wywoływana jest za pomocą urządzenia FLH-Z z inteligentnym systemem zarządzania ZAC, gdzie zużycie wywoływacza jest nawet o 80 proc. mniejsze niż w przypadku alternatywnych procesów produkcji offsetowych form drukowych.
Płyty Brillia HD PRO-V i Brillia PRO-VN stanowią jedne z najbardziej ekologicznych rozwiązań, przy czym Fujifilm odseparowuje je od grupy płyt całkowicie bezprocesowych, jak termiczna płyta PRO-T.
Na dłuższą metę zastosowanie technologii fioletowej pozwala na oszczędność czasu i redukcję środków finansowych przeznaczanych na zakup wywoływacza i jego utylizację. Z drugiej strony większość użytkowników ucieszy fakt, że koszt inwestycji w fioletowy system CtP jest wyraźnie niższy niż w przypadku urządzeń termicznych. Więcej szczegółów na temat fioletowych systemów CtP oraz innych „PRO-ekologicznych” i „PRO-ekonomicznych” rozwiązań firmy Fujifilm można uzyskać, wchodząc na stronę www.fujifilm.pl bądź kontaktując się bezpośrednio z przedstawicielem handlowym.
Inwestycja długoterminowa Technologia fioletowa już dawno wyszła z cienia popularnej technologii termicznej. Jakość głowic HD pozwala swobodnie odwzorowywać skomplikowane przejścia tonalne oraz wysokie liniatury. Użytkowników systemów fioletowych nie trzeba namawiać do kolejnych inwestycji, gdyż doskonale znają jej zalety. Obecny postęp technologiczny przyniósł również korzyści ekologiczne w postaci eliminacji chemii, co ma duże znaczenie dla całkowitych kosztów eksploatacji. print+publishing 181|12
Brillia PRO-VN umożliwia drukarniom prasowym osiągnięcie takiego samego poziomu jakości, jaki uzyskują od dawna użytkownicy standardowych rozwiązań fioletowych.
49
druk wielkoformatowy
Druk wielkoformatowy na drupie
Koneserzy dużych rozmiarów W dwa miesiące po wystawie Fespa Digital w Barcelonie, gdzie spotkali się europejscy specjaliści z branży LFP, międzynarodowe targi drupa stworzyły kolejną okazję do prezentacji najnowszych rozwiązań w segmencie maszyn do druku wielkoformatowego. Tekst: Kurt K. Wolf
W Düsseldorfie zaprezentowano zarówno modele podstawowe do druku plakatów, jak i szybsze urządzenia służące do wysokonakładowego druku produkcyjnego. Poniżej, zgodnie z obowiązującym na rynku podziałem, przedstawiamy plotery oferujące szerokość w przedziale 2,5-5 m oraz maszyny o szerokości zadruku do 160 cm włącznie.
Agfa Graphics Wśród maszyn serii :Anapurna, :Jeti i :M-Press szczególnie wyróżniał się model :Jeti 3020 Titan. W konfiguracji standardowej z 36 głowicami ploter drukuje przy użyciu palety CMYK z dodatkową bielą podkładową bądź kryjącą. W wersji rozbudowanej (48 głowic drukujących) maszyna może drukować tuszami UV w CMYK, Lc (jasny cyjan) i Lm (jasna magenta). :Jeti Titan 3020 drukuje na mediach sztywnych o maksymalnych wymiarach 3,2 x 2 m, a także na podłożach z roli (maksymalna szerokość – 3,2 m).
Model :Jeti 3020 Titan drukuje przy użyciu palety CMYK z dodatkową bielą podkładową bądź kryjącą. Zadrukowuje media sztywne o maksymalnych wymiarach 3,2 x 2 m, a także podłoża z roli o maksymalnej szerokości 3,2 m.
Dużym zainteresowaniem podczas drupy cieszył się także ploter Agfa :M-Press Leopard bazujący na tej samej technologii druku inkjetowego, którą zastosowano w modelu :M-Press Tiger. Maszyna drukuje na arkuszach w maksymalnym formacie 1,6 x 2,6 m. Zastosowano tu 64 głowice UPH 2 wykorzystujące technologię druku ze zmienną wielkością
Ploter Rho 1000 zadrukowuje karton, przez co sprawdza się w produkcji displayów. Posiada system automatycznego doprowadzania podłoża, wbudowany moduł lakierujący oraz automatyczne wykładanie. Drukuje z prędkością 130 ark./godz.
50
kropli (od 12 do 26 pikolitrów). W trybie wysokiej jakości (rozdzielczość 509 x 509 dpi) ploter osiąga prędkość 71 ark./godz., czyli 295 m2/godz.
Durst Phototechnik Firma Durst pokazała trzy maszyny inkjetowe o wysokiej wydajności drukujące w sześciu kolorach w rozdzielczości 600 dpi. Są one przeznaczone dla drukarń offsetowych chcących wejść na rynek cyfrowego druku wielkoformatowego. Ploter Rho 1000 dostępny jest w dwóch wersjach: zadrukowującej karton i pracującej w trybie z roli na arkusz. Pierwszy model jest przeznaczony do produkcji displayów. Posiada system automatycznego doprowadzania podłoża, wbudowany moduł lakierujący oraz automatyczne wykładanie. Urządzenie drukuje do 130 arkuszy w formacie 120 x 250 cm w ciągu godziny i osiąga prawdziwie przemysłową wydajność, zachowując jakość typową dla druku offsetowego. Drugi model RHO 1000 drukuje z roli o szerokości 250 cm. Wbudowany moduł tnący print+publishing 181|12
druk wielkoformatowy pozwala na produkcję 160 gotowych arkuszy w formacie 120 x 250 cm w ciągu godziny. Trzecią nowością, którą można było oglądać na stoisku Dursta, jest ploter RHO 320 HS, który drukuje na roli o szerokości 3,2 m lub jednocześnie na dwóch rolach o szerokości 160 cm (z oddzielnymi kolejkami druku). Maszyna osiąga prędkość 140 m2/godz. i fotorealistyczną jakość w druku czteroi sześciokolorowym. RHO 320 HS drukuje praktycznie na każdym podłożu, np. folii, tkaninach poliestrowych, papierze i winylu.
Ploter Uvistar Pro8 został stworzony przez Fujifilm i Matan. Urządzenie jest dostępne w wersji trzyi pięciometrowej. Model o szerokości 3 m osiąga prędkość 278 m2/godz., podczas gdy wersja pięciometrowa drukuje maksymalnie 353 m2/godz.
EFI Vutek Firma EFI pokazała 3,2-metrową maszynę R3225 – model podstawowy do druku atramentowego UV drukujący w trybie z roli na rolę. Urządzenie drukuje z prędkością do 83 m2/godz. Jest przeznaczone do druku oznakowań, displayów, banerów i innych aplikacji POP. EFI R3225 posiada czterokolorowe głowice, które drukują kroplą o zmiennej wielkości Dzięki temu maszyna może zaoferować wysoką jakość i niskie zużycie tuszu. Ploter drukuje w rozdzielczości 1200 dpi, osiągając prędkość 50,8 m2/godz. w trybie wysokiej jakości. EFI R3225 osiąga wysoką produktywność dzięki temu, że zaczyna druk już podczas ripowania (przy pomocy RIP-u Fiery). Kolejną propozycją EFI była maszyna Vutek HS 100 Pro o szerokości 3,2 m przeznaczona do druku na mediach sztywnych i elastycznych. Ploter posiada większą karetkę niż model rolowy Vutek GS 3250, dzięki czemu może drukować trzy razy szybciej w rozdzielczości 600, 720 i 1000 dpi. W maszynie zastosowano podwójny system utrwalania – najpierw wydruk jest utwardzany przy pomocy diod LED, a potem utrwalany przez łukowe lampy rtęciowe. Ploter drukuje ośmioma kolorami
print+publishing 181|12
z maksymalną prędkością 334 m2/godz. Vutek HS 100 Pro może zadrukowywać cztery role niezależnie od siebie. Na stoisku EFI zaprezentowano również hybrydowy model podstawowy Vutek QS2 Pro z utrwalaniem UV. Ploter drukuje na mediach sztywnych i elastycznych o maksymalnej szerokości 200 cm. Głowice reprodukujące skalę szarości drukują sześcioma kolorami oraz białym. Dodatkowym atutem jest funkcja druku wielowarstwowego. Urządzeniem steruje oprogramowanie Fiery XF ProServer.
Fujifilm Europe Producent pokazał na swoim stoisku atramentowy model podstawowy Acuity LED 1600 UV, który zadrukowuje media sztywne i elastyczne o szerokości do 160 cm i grubości do 1,3 cm. Dzięki zastosowaniu tuszy UV i utwardzania LED w grę wchodzą również podłoża wrażliwe na temperaturę. Urządzenie operuje kolorami CMYK, jasnym cyjanem, jasną magentą, białym oraz lakierem. Firma Fujifilm zademonstrowała również ma-
szynę Uvistar Pro8 stworzoną we współpracy z firmą Matan. Urządzenie jest dostępne w wersji trzy- i pięciometrowej. Paleta dostępnych barw została poszerzona o cztery jasne kolory, a głowice drukują kroplą o wielkości od 20 do 40 pikolitrów, dzięki czemu ploter może zapewnić jeszcze większą jakość druku. Model o szerokości 3 m osiąga prędkość 278 m2/godz., podczas gdy wersja pięciometrowa drukuje maksymalnie 353 m2/godz. w trybie najwyższej wydajności. Na stoisku Fujifilm można było zobaczyć także nową wersję plotera z płaskim łożem Inca Onset S40. Model otrzymał oznaczenie S40i. Posiada on 168 głowic drukujących, które aplikują krople o wielkości 28 pikolitrów. Piętnastostrefowy stół próżniowy przyspiesza zmianę arkuszy drukowych, a system czujników kontroluje pracę dysz. Inca Onset S40i drukuje aplikacje POS z maksymalną prędkością 470 m2/godz., co odpowiada 94 arkuszom o wymiarach 3,14 x 1,6 m w ciągu godziny. Na drupie pokazano wersję maszyny z automatycznym systemem załadunku podłoża.
51
druk wielkoformatowy
ValueJet 1638 może zadrukowywać kolorami CMYK zarówno powlekane, jak i niepowlekane podłoża. Ploter posiada po dwa rzędy dysz na każdy kolor, dzięki czemu osiąga rozdzielczość 720 x 1080 dpi.
HP Scitex Firma HP przedstawiła dwa modele: HP Scitex XP2500 do druku z roli i HP Scitex FB7600 z płaskim łożem. Pierwsza z maszyn została stworzona jako rozwiązanie do produkcji aplikacji zewnętrznych. Drukuje czterema kolorami przy pomocy głowic Piezo, osiągając rozdzielczość 360 dpi i prędkość do 265 m2/godz. Producent daje gwarancję dwuletniej odporności aplikacji outdoorowych na działanie wilgoci i promieni UV. Model HP Scitex FB7600 to ploter stołowy, który może zadrukowywać zarówno sztywne, jak i elastyczne media o maksymalnych wymiarach 165 x 320 cm. Maszyna drukuje tuszami UV i osiąga prędkość 500 m2/godz. Druk sześcioma kolorami w rozdzielczości 500 dpi pozwala na osiągnięcie wysokiej jakości obrazu bliskiej offsetowi.
Polytype Virtu Quantum 35 Virtu Quantum 35 to przemysłowa maszyna drukująca, która obsługuje podłoża elastyczne i sztywne. Stanowi ona kontynuację wciąż dostępnych na rynku modeli Virtu 25 i Virtu 35. Urządzenia Virtu drukują w rozdzielczości 1200 dpi przy użyciu tuszy UV w sześciu kolorach (z dodatkowym białym). Zmienna wielkość kropli (80 lub 130 pikolitrów) zapewnia najwyższą jakość obrazu. W modelu Quantum zastosowano nowe głowice drukujące z mniejszymi dyszami, które aplikują krople o wielkości 10 pikolitrów. Również w przypadku tej maszyny zapewniono rozdzielczość 1200 dpi. Urządzenie drukuje z prędkością 300 m2/godz. w trybie produkcyjnym i 150-180 m2/godz. w trybie wysokiej jakości. Ploter Virtu Quantum jest oferowany w dwóch wersjach: Quantum 25 i Quantum 35 o szerokości zadruku wynoszącej odpowiednio 250 i 350 cm.
Epson Na drupie odbyła się prezentacja kilku nowych ploterów marki Epson. Pierwszy
52
Nowa wersja plotera nabiurkowego BN-20 drukuje białym atramentem, podczas gdy poprzednie wersje tego urządzenia obsługiwały wyłącznie paletę CMYK, opcjonalnie poszerzoną o kolory metaliczne.
z nich to Epson SureColor SC-S30600, który miał swoją premierę na tegorocznych targach Fespa Digital. Urządzenie jest przeznaczone do druku banerów, oznakowań, folii do oklejania pojazdów oraz aplikacji wewnętrznych i zewnętrznych. Drukuje czterema kolorami w szerokości 161 cm. W maszynie zainstalowano nowe głowice drukujące Micro Piezo TFP, które pozwalają na osiągnięcie rozdzielczości 1440 x 1440 dpi. Ploter drukuje tuszami UltraChrome GS2, które nie zawierają niklu i są bezzapachowe. Dzięki temu nie jest konieczne stosowanie dodatkowej wentylacji w hali produkcyjnej. Epson SureColor SC-S30600 drukuje z prędkością 7,3 m2/godz. w trybie jakościowym i 29,4 m2/godz. w trybie prędkościowym. Drugi z prezentowanych modeli to Epson SureColor SC-S50600, który posiada dwie głowice drukujące. Urządzenie drukuje bielą jako piątym kolorem. Osiąga prędkość 53,2 m2/godz. (tryb wysokiej prędkości) lub 17,9 m2/godz. (tryb wysokiej jakości). Na stoisku Epsona nie zabrakło również plotera Eposn SureColor SC-S70600, który drukuje dziesięcioma kolorami, w tym bielą i kolorami metalicznymi. Dzięki dwóm głowicom drukującym maszyna osiąga taką samą prędkość jak model SC-S50600. Epson pokazał także serię ploterów do wydruków CAD-owskich pod nazwą SureColor-T. Producent oferuje maszyny o szerokości zadruku wynoszącej 61, 91 i 112 cm. Arkusz formatu A1 jest w nich zadrukowywany w ciągu 28 sekund (zwykły papier) lub 72 sekund (papier powlekany).
Mimaki Mimaki pokazało na drupie dwa nowe plotery, których premiera odbyła się podczas tegorocznej Fespy Digital: JV400-130/160LX i JV400-130/160SUV. Pierwszy z nich drukuje sześcioma kolorami oraz dodatkowym białym – jest to pierwsza atramentowa maszyna lateksowa z taką funkcją. Tusze lateksowe
Mimaki są utwardzane w temperaturze od 40 do 60°C, co pozwala na zastosowanie podłoży wrażliwych na wysoką temperaturę. Głowica drukująca aplikuje krople o wielkości zaledwie 4 pikolitrów, co gwarantuje płynne przejścia tonalne. Maszyna drukuje w rozdzielczości 900 x 900 dpi z prędkością 18,1 m2/godz. oraz 900 x 1200 dpi przy 14,2 m2/godz. Ploter JV400-130/160SUV drukuje w czterech kolorach przy użyciu atramentów solwentowych, osiągając prędkość 18 m2/godz. Atrament jest utrwalany diodami UV, co daje gładki i błyszczący wygląd symulujący powłokę, ale zachowujący wyrazistość kolorów.
Mutoh Prezentowany na stoisku Mutoha ploter ekosolwentowy ValueJet 1638 oferuje szerokość druku wynoszącą 161,5 cm. Maszyna może zadrukowywać kolorami CMYK zarówno powlekane, jak i niepowlekane podłoża. W urządzeniu zainstalowano po dwa rzędy dysz na każdy kolor, dzięki czemu urządzenie osiąga rozdzielczość 720 x 1080 dpi przy prędkości 36 m2/godz.
Roland DG Wśród urządzeń prezentowanych przez firmę Roland DG znalazł się nowy ploter inkjetowy VersaArt o szerokości zadruku wynoszącej 163 cm. Drukuje on tuszami Eco-Sol MAX. W maszynie zastosowano technologię zmiennej wielkości kropli – głowice aplikują krople w siedmiu rozmiarach, co pozwala na reprodukcję detali grafiki, drobnego tekstu i nasyconych kolorów. Kolejną zaletą urządzenia jest tryb druku w podwójnej palecie CMYK. Na stoisku Roland DG pokazano również ploter nabiurkowy BN-20 drukujący białym atramentem. Poprzednie wersje tego urządzenia obsługiwały wyłącznie paletę CMYK, opcjonalnie poszerzoną o kolory metaliczne. Ploter jest przeznaczony do druku aplikacji tekstylnych, etykiet, materiałów reklamowych i oznakowań. print+publishing 181|12
The leading exhibition for technology to publish news on tablets, mobile, in print and online.
www.wan-ifra.org/ worldpublishingexpo2012
druk wielkoformatowy
Większa rodzina ploterów DGI
Koreański desant Rodzina produkcyjnych ploterów DGI powiększyła się o nowe modele PQ-3202 i PQ-3204. Zastosowano w nich kilka nowoczesnych rozwiązań, przydatnych dla produkcyjnego, mild-solwentowego druku wielkoformatowego.
Nowy PQ to ploter czterokolorowy, drukujący atramentami mild-solwentowymi w palecie CMYK. Wyposażony jest on w cztery (model 3204) lub dwie (model 3202), produkcyjne głowice Spectra Polaris PQ 512 / 35 pl. Zapewniają one wysoką, fotograficzną jakość o rozdzielczości do 800 dpi. Plotery DGI PQ przeznaczone są do zadruku wszelkich materiałów stosowanych w reklamie wielkoformatowej, takich jak: banery niepowlekane i powlekane, backlity, folie samoprzylepne, folie wylewane do aplikacji samochodowych, folie One Way Vision, papiery plakatowe i billboardowe, blockouty i wiele innych. Ploter obsługuje media o szerokości do 3,3 m. Maksymalna grubość obsługiwanego materiału wynosi 0,6 mm, minimalna 0,2 mm. Ciężki system nawoju poradzi sobie z rolą o wadze do 100 kg. 750-kilogramowe plotery serii PQ to maszyny o monolitycznej, jednobryłowej konstrukcji. Atutem takiego rozwiązania jest
54
stabilność urządzenia podczas pracy w szybkich trybach druku. PolaJet wykorzystuje opracowaną w laboratoriach DGI technologię Drop Control Technology, gwarantującą równe nakładanie każdej kropli atramentu, a co za tym idzie - więcej detali i ostrzejsze krawędzie. Technologia ta wydobywa także głębię i intensywność kolorów. Nowoczesne technologie umożliwiają szybki i ekonomiczny druk. W trybie „draft” PQ-3204 osiąga prędkość do 70 m2/godz. Typowa prędkość produkcyjna PQ-3204 to 35-45 m2/godz. Z kolei w trybie wysokojakościowym produktywność sięga 30 m2/godz. Stosowane w nowych DGI atramenty mild-solwentowe zapewniają odporność wydruków na promieniowanie UV i inne czynniki atmosferyczne do kilku lat użytkowania na zewnątrz. System stałego zaopatrywania w atrament zapewnia nieprzerwany, produkcyjny druk. Ploter wyposażony jest w dotykowy panel sterowania.
DGI - uznany producent Plotery DGI charakteryzują się wysoką jakością wykonania i sprawdzoną konstrukcją, co w połączeniu z relatywnie niską ceną powoduje, że jest to idealne rozwiązanie zarówno dla rozwijających się drukarni wielkoformatowych, jak i drukarni poszukujących kolejnej maszyny do zwiększenia wydajności parku maszynowego. Plotery DGI cechują się także niskim kosztem druku. Stosowane atramenty mild-solwentowe umożliwiają ekonomiczny druk, na co składa się niski koszt zadruku i możliwość użycia tanich materiałów. Nowy DGI sprawdzi się w drukarniach i agencjach reklamowych nastawionych na średnie i wysokonakładowe wydruki wielkoformatowe. Niepodważalnymi atutami plotera są niskie koszty druku, stabilna praca, nowoczesna konstrukcja oraz wysoki stosunek jakości do ceny, gwarantujący szybki zwrot inwestycji.
print+publishing 181|12
news news news news news news druk wielkoformatowy
:Jeti 3020 Titan Pierwsza instalacja w Polsce Firma Pro-Mont z Opoczna została pierwszym w Polsce użytkownikiem nowego superwielkoformatowego urządzenia Agfa Graphics :Jeti 3020 Titan. Urządzenie to bazuje na technologii UV, jednak Przy zainstalowanej niedawno maszynie Agfa Graphics :Jeti 3020 Titan stoją: Stefan Rogulski (właściciel Prodzięki zastosowaniu Mont) i Adriana Piotrowska (Agfa Graphics). mniejszej kropli atramentu (8 pikolitrów) pozwala na drukowanie z wysoką jakością nawet przy najszybszym trybie produkcji. System jest wyposażony w 36 głowic, drukujących w standardowym trybie CMYK z dodatkową bielą podkładową bądź kryjącą. Ta konfiguracja pozwala na produkcję z maksymalną prędkością 226 m2/godz. (w trybie ekspresowym). W wersji dostarczonej do firmy Pro-Mont ploter drukuje na mediach sztywnych o formacie do 3 x 2 m, ale możliwe jest dodanie opcji druku z roli na rolę. Konfiguracja maszyny sprawia, że można zadrukowywać także bardzo ciężkie, wielkoformatowe podłoża, jak chociażby szkło.
discover new prospects.
25 to 27 October
news news news news news news news news news
Océ Solwentowe rodzeństwo
The world of signmaking. Including all the highlights – from large format, light and LED technology through to foil wrappings. Don‘t miss this opportunity at the international exhibition for visual communication, technology and design.
Ploter Océ CS9360 jest jednym z dwóch najnowszych urządzeń wielkoformatowych marki Océ.
Firma Océ wprowadziła na rynek nową serię ploterów eko-solwentowych pod nazwą Océ CS9300 Series. Bazuje ona na urządzeniach wielkoformatowych poprzedniej generacji – Océ CS9160 i Océ CS9050. Nowa seria obejmuje dwa modele: Océ CS9360 o szerokości 162,5 cm oraz Océ CS9350 o szerokości 137,1 cm. Jeszcze przed swoim rynkowym debiutem ploter Océ CS9360 został zaprezentowany na tegorocznych targach Fespa Digital w Barcelonie. Model Océ CS9360 może drukować z prędkością sięgającą 29 m2/godz., co oznacza 60-proc. wzrost wydajności w porównaniu z jego poprzednikiem, ploterem Océ CS9160. Z kolei maszyna Océ CS9350 zapewnia druk z prędkością do 27,9 m2/godz. – niemal dwa razy szybszy niż w przypadku starszego urządzenia Océ CS9050. Oba plotery posiadają w standardzie system odbierania mediów. W maszynach zastosowano technologię Intelligent Interweaving (druk falą z przeplotem), która pozwala na wyeliminowanie paskowania i innych defektów. Oba modele drukują ze zmienną wielkością kropli, co zapewnia szeroki gamut barw przy zastosowaniu palety CMYK. Dodatkowo, producent zapewnia, że aplikacje zewnętrzne wydrukowane na nowych urządzeniach zachowują trwałość do trzech lat.
print+publishing 181|12
neue perspektiven erleben. Exhibition Centre Frankfurt www.viscom-messe.com
25. bis 27. Oktober
druk opakowañ
Nagrody w konkursie Art of Packaging rozdane
Perły wśród opakowań Fantaści i rewolucjoniści, miłośnicy materiału i konstrukcji, wyznawcy trendów, designerzy, ekolodzy, aspiranci do wyższych celów, poszukiwacze rozwiązań. W afekcie – twórcy. W efekcie – opakowania. To właśnie z myślą o nich zorganizowano VI edycję ogólnopolskiego konkursu na najlepsze opakowanie roku – ART OF PACKAGING – Perły wśród Opakowań.
Po raz szósty wyłoniono perełki, zarówno wśród młodych artystów, jak i profesjonalnych znawców sektora przemysłu opakowaniowego. Raz w roku mają oni okazję spotkać się w Poznaniu na uroczystej Gali Finałowej, na której przyznajemy nagrody w naszym Konkursie.
56
Organizatorzy szukali... Najlepszego opakowania roku w dwóch edycjach konkursu: Debiuty i Professional oraz w kategorii specjalnej – Opakowanie z Szuflady. Debiuty mają na celu promowanie i nagradza-
nie pomysłów młodych artystów w segmencie projektowania opakowań – studentów i absolwentów szkół i uczelni wyższych związanych z wzornictwem przemysłowym oraz projektowaniem opakowań; odkrycie i pokazanie nowych talentów oraz wyjątkowych w formie i wartości użytkowej opakowań. Przedmiotem konkursu jest wyłonienie najlepszego opakowania roku, które nie funkcjonuje jeszcze na rynku oraz zaprezentowanie potencjalnych możliwości wykorzystania go w praktyce. Nagrodzony został najbardziej innowacyjny pomysł – projekt opakowania przedstawiony w formie wizualizacji, zdjęć oraz prototypu jako wzoru doświadczalnego, będącego odwzorowaniem zaprojektowanego wyrobu zgodnie z przesłaną dokumentacją. W edycji Professional można zgłaszać opakowania wdrożone do produkcji. Organizatorzy szukają wyjątkowych form, wartości użytkowych i sztuki w opakowaniach. Nagradzane są twórcze, designerskie, innowacyjne, marketingowe, technologiczne i ekologiczne, a przede wszystkim funkcjonalne rozwiązania, zaspokajające gusta coraz bardziej wybrednych konsumentów. W edycji Professional może wziąć udział właściciel, producent lub projektant opakowania. W obu edycjach – zarówno Debiuty, jak i Professional – ogłoszone zostały tematyczne kategorie. Opakowanie Z Szuflady natomiast to już nie Debiut, ale jeszcze nie Professional: opakowanie – jego projekt lub prototyp – stworzone przez profesjonalistów, które z różnych względów nie ujrzało jeszcze światła rynkowego i nie zostało wdrożone do produkcji. Konkurs odbywa się pod honorowym patronatem Ministerstwa Gospodarki oraz patronatem Marszałka Województwa Wielkopolskiego. Konkurs został dofinansowany ze środków Samorządu Województwa Wielkopolskiego. Współorganizatorem jest Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa w Poznaniu. Partnerem Konkursu zostało Miasto Poznań. Organizatorem ART OF PACKAGING jest EUROPEAN MEDIA GROUP Sp. z o.o., wydawca m.in. miesięcznika branżowego PACKAGING POLSKA: www.artofpackaging.pl. Na kolejnych stronach prezentujemy Państwu te spośród zwycięskich opakowań, które wyróżniają się pod względem formy, zadruku i uszlachetnienia. print+publishing 181|12
druk opakowañ
Zwycięzca Konkursu ChockoShots – EuroTrophy For You Opakowania stworzone z myślą o łakociach Zgłaszający i producent: Werner Kenkel Sp. z o.o. Projekt: Adam Marczuk, Marek Daczka, Werner Kenkel Sp. z o.o. W związku ze zbliżającymi się mistrzostwami w piłce nożnej, dział R&D firmy Werner Kenkel wyznaczył sobie za cel stworzenie projektu bezpośrednio nawiązującego nie tylko do Euro, ale na tyle uniwersalnego, aby miał zastosowanie w większości różnego rodzaju imprez sportowych. W wyniku prac powstały dwie konstrukcje opakowań jednostkowych w kształcie małych, czekoladowych babeczek tudzież woreczków (tu skojarzenie z workiem drużyn piłkarskich). Jedna, o podstawie sześciokąta, nieco większa od drugiej o podstawie pięciokąta. Po opróżnieniu zawartości konsumentowi ukazuje się instrukcja (identyczna z umieszczoną w miejscu sprzedaży w formie POP, POS). Informuje ona o tym, że pudełka mniejsze (pięciokątne) należy złożyć ponownie zgodnie z nadrukowanymi piktogramami (drugie życie opakowania). Dzięki temu będzie mógł w bardzo prosty sposób połączyć ze sobą oba pudełka (pięciokątne z sześciokątnym). Zbierając sukcesywnie (lub naraz) kolejne opakowania ma za cel zgromadzenie 20 szt. sześciokątnych opakowań i 12 szt. pięciokątnych (system lojalnościowy). Ta ilość umożliwi mu złożenie ich w pełny, sferyczny kształt piłki jako trofeum kibica (unikatowość). Całą zabawę w kompletowanie i składanie uatrakcyjnia fakt, że projekt zakłada co najmniej 3 różne warianty złożenia kuli – inne średnice, różne ilości elementów (koncept zakłada również uruchomienie portalu internetowego, gdzie konsumenci mogliby wymieniać się wrażeniami i pochwalić stworzonymi bryłami) oraz wiele innych konfiguracji. Ich odnalezienie będzie wspaniałą zabawą dla konsumenta. Szata graficzna jest czysto poglądowa (brak nawiązań do zastrzeżonych znaków graficznych), czekoladowy aspekt ma za zadanie sugerować smakowitą zawartość, a skóropodobny zadruk nawiązywać do poszycia piłki. print+publishing 181|12
Technologia Zastosowany materiał to tektura Invercote Duo 410 g/m2. Konstrukcja: formowane ręcznie ostrosłupy ścięte (o podstawach pięcio i szeciokątnych) w dwóch postaciach: podstawowej – dostępnej w sprzedaży oraz alternatywnej – do składania piłki i innych brył. Druk: dwustronny, kolory 4+1, CMYK, KBA Rapida 162A; Uszlachetnianie: lakier UV mat.
57
druk opakowañ
Zwycięzca Konkursu ROLL IT Opakowanie na Rogal Świętomarciński Autor: Krzysztof Czaicki Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach Projekt „Roll It” został zainspirowany kształtem i funkcją rogala. Tak jak średniowieczni piekarze, konsument ma możliwość stworzenia swojego rogala i cieszyć się z jego uformowania. (Czy w tym przypadku ciasto rogala nie jest naturalnym opakowaniem na nadzienie?). Mimo unikatowego kształtu, opakowanie w pełni ochrania produkt znajdujący się wewnątrz. Zastosowane łuki usztywniają konstrukcję, pozwalając konsumentowi nie martwić się o zniszczenie rogala podczas podróży. Opakowanie zostało wykonane z szarego, szlachetnego materiału, które podkreśla walory produktu. Po rozpakowaniu produktu opakowanie można zatrzymać jako oryginalną pamiątkę z Poznania.
58
print+publishing 181|12
druk opakowañ
Opakowanie z Szuflady Linia opakowań „Klejnoty wśród herbat” Opakowanie do ekskluzywnych herbat marki Herbaty Artystyczne
Zgłaszający: Bacara Dariusz Kulpaka Projekt: Mateusz Obarek Studio Gravite Opakowania zaprojektowane w klasycznych kształtach kwadratu i prostokąta. Po otwarciu opakowania ruchoma konstrukcja, precyzyjnie utrzymująca herbaty, eksponuje je, wykonując ruch posuwisto-unoszący. Użytkownik ma wrażenie, że otwiera opakowanie z ekskluzywnie zapakowanymi klejnotami. Linia opakowań kwadratowych przeznaczona dla pojedynczo pakowanych herbat w kilkunastu rodzajach. Kolekcja White&Greek składa się z 2 białych i 4 zielonych herbat i stworzona została z myślą o koneserach bardzo szlachetnych herbat. Linię Specjal for Specjals zaprojektowano jako bardzo ekskluzywny gift, podkreślający wyjątkowość obdarowanego.
Głównym wyróżnikiem graficznym jest doskonała kompozycja i proporcje srebrnego hot stampingu użytego do napisów w połączeniu z drukowanym złotem elementu graficznego marki herbat. Całość tworzy kompozycję bardzo ekskluzywnego, wyrafinowanego, wyjątkowego od strony użytkowej produktu. Nieszablonowe rozwiązanie konstrukcyjne oraz użyte „emocje” w designie stworzyły wyróżniający się
i niepowtarzalny produkt. Opakowanie wykonano z kartonu, jest całkowicie składane z pojedynczych arkuszy i w pełni biodegradowalne.
Partner Kategorii:
Etykieta na materiale podkładowym ProLiner PP30 Etykieta Ludwik Mięta 500 Etykieta na butelkę płynu do mycia naczyń Ludwik Zgłaszający i producent: Skanem Poznań Sp. z o.o. Użytkownik: GRUPA INCO SA Zadaniem było stworzenie etykiety sprzedającej produkt – jasny przekaz, grafika zawierająca rysunek liści mięty, odpowiednio dobrana kolorystyka mają stworzyć wizerunek produktu – płynu do naczyń – kojarzącego się ze świeżością oraz czystością. Technologia: Druk fleksograficzny na surowcu papierowym na podkładzie Pro Liner PP30. Etykieta laminowana.
Partner Kategorii:
print+publishing 181|12
59
druk opakowañ
Opakowanie Premium Chique Pudełko-torebeczka do luksusowych czekoladek Zgłaszający i użytkownik: MM Brown Polska Sp. z o.o. Projektant: Agnieszka Łuniewska Opakowanie nawiązuje swoim stylem i nazwą do świata mody. Jako forma torebki pełni funkcję miłej dla oka formy, będąc jednocześnie praktycznym opakowaniem prezentowym. Grafika nawiązuje do najnowszych trendów w projektowaniu opakowań na luksusowe, niszowe słodycze. Technologia Pudełko powstało na indywidualne zamówienie użytkownika, na specjalnie zamówionym wykrojniku. Jest wykonane częściowo z kartonu Ensocoat, a częściowo z kartonu Arctica. Do wydruku pudełka użyto specjalnie dobranych kolorów metalicznych, a zostało wykończone tłoczeniem logotypu produktu oraz białą satynową wstążką pełniącą rolę uchwytu.
Partner Kategorii:
Opakowanie Smaku LALIBELLE Opakowanie na praliny w mlecznej czekoladzie z nadzieniem
Zgłaszający: LOTTE Wedel Sp. z o.o. Producent: Zakład Poligraficzny GRAF-POZ (kartonik), Inline Poland (wypraska), Alupol Packaging Kęty (owijki), ARPAK (kołderka) Projekt: 4FRAME Sp. z o.o. Użytkownik: LOTTE Wedel Sp. z o.o. Opakowanie zostało zaprojektowane tak, aby pobudzać zmysł smaku, przede wszystkim położono nacisk na apetyczność, elegancję oraz prostotę. Bombonierka Lalibelle została stworzona w dwóch formatach. Mniejsza wersja jest zaprojektowana z myślą o różnych możliwościach ekspozycyjnych. Grafika z jednej strony opakowania występuje w układzie pionowym, a z drugiej w poziomym. W większym formacie kartonika ukryto natomiast dwie warstwy przepysznych czekoladek. Na jednej połowie każdej z bombonier w smakowity sposób zostały wyeksponowane czekoladki. Na drugiej części, nasyconej jednolitym kolorem głębokiej czekolady, znajduje się subtelnie i powściągliwie wyeksponowana złotem nazwa produktu. „Surowość” brązowej połowy opakowania dodatkowo podkreśla przepych i smakowi-
60
tość czekoladek na zdjęciu. Całe opakowanie jest skonstruowane na zasadzie kontrastu biel-brąz. Podobna kolorystyka i tonacja utrzymana jest także na pozostałych elementach opakowania: kołderce, wyprasce i owijkach na pojedyncze pralinki. Technologia Opakowanie czekoladek o konstrukcji książkowej wykonano z tektury litej, nadruk naniesiono w technice offsetowej. Na białej połowie opakowania zastosowano lakier UV błyszczący, a na brązowej – lakier matowy. Logotyp E.Wedel i nazwa Lalibelle na zewnętrznych powierzchniach kartonika zostały wytłoczone, a w celu wyeksponowania najważniejszych elementów nałożono na nie złoty hot stamping. Dla zapewnienia bezpieczeństwa produktu opakowanie owinięto folią termokurczliwą. Pralinki owinięte folią aluminiową zadrukowaną w technice flekso, umieszczono w wypraskach z politereftalanu etylenu barwionego w kolorze brązowym. Każda wypraska zawierająca wygrawerowane logo E.Wedel została przykryta kołderką z grafiką nadrukowaną w technice fleksograficznej.
print+publishing181|12
druk opakowañ
Opakowanie Cyfrowe 12-pack Red Bull 250 ml Multipack na napój energetyczny Zgłaszający i producent: TFP – GRAFIKA Sp. z o.o. Projekt: Błażej Nowak (konstrukcja), Maciej Meroniuk (wizualizacja), Michał Szymczak (szata graficzna) Użytkownik: Red Bull Sp. z o.o. Opakowanie „12-pack Red Bull 250 ml” powstało w celu wprowadzenia nowych multipacków promocyjnych na rynek hurtowy i detaliczny. To opakowanie zbiorcze-promocyjne, umożliwiające zakup i wygodny transport 12 puszek z napojem energetycznym Red Bull. Inspiracją do przygotowania projektu była chęć zwrócenia uwagi na nowe opakowanie. Niezwykłe, ukośne boki sprawiają, że pudełko wyróżnia się wśród standardowych, sześciennych brył, którymi zastawione są sklepowe półki. Nadany opakowaniu innowacyjny kształt nawiązuje do linii grafiki ze standardowej „szachownicy” designu Red Bull. Tworzy to spójną i wyraźną linię promocyjną, zgodną z polityką marki. Dwa podstawowe wyzwania to: • wysokie walory logistyczne – opakowanie, pomimo pozornie nieregularnej formy, pozwala na bardzo wygodną, zoptymalizowaną paletyzację – pudełka zazębiają się w ramach jednej war-
stwy. Puszki, przenoszące obciążenie, stabilizują produkty, zapobiegając odkształceniu lub uszkodzeniu opakowań; • estetyka opakowania – ciekawy kształt wyróżnia produkt i zwraca na nie uwagę potencjalnego klienta. Duża powierzchnia opakowania
pozwala na umieszczenie rozbudowanej komunikacji promocyjnej; Technologia Opakowanie wykonane jest z tektury falistej o fali E, zadruk cyfrowy – Epson.
Opakowanie Flekso Shrink Sleeve wódka AUKSINE limited edition Etykieta typu Shrink Sleeve na butelkę szklaną napoju alkoholowego
Zgłaszający i producent: NATALII Sp. z o.o. Użytkownik: AB „STUMBRAS” Specjalne wydanie „Lithuanian Vodka Gold” z nowoczesnymi, etnograficznymi symbolami to nieoczekiwany związek między „wczoraj i dziś”. Stare etnograficzne symbole – liście dębu i kwiaty lilii – zostały odnowione. Lilie kojarzone są z kobiecością. Ten symbol jest często wplatany w kompozycje z drzewem życia na skrzyniach z wianem. W folklorze litewskim dąb jest związany z męskością, siłą i odwagą. Od czasów starożytnych wojownicy byli przedstawiani z koronami z liści dębu, a teraz są one wręczane zwycięzcom zawodów sportowych. W związku z tym żeńskie i męskie elementy są ze sobą powiązane w projekcie, a ducha Litwy podkreślają kolory flagi litewskiej – żółty, zielony i czerwony.
print+publishing 181|12
Technologia Opakowanie typu shrink sleeve wykonano w technologii flekso UV na materiale PET. W procesie produkcji wykorzystano unikalną metodę połączenia materiału PET z folią do złocenia. Uzyskano przez to efekt mieniącej się metalizy. Do tej pory takie efekty były praktycznie zastrzeżone dla techniki rotograwiurowej. Przez odpowiednio dobrane do druku pozostałe materiały uzyskano opakowanie bardzo efektowne, a co najważniejsze, pozwalające na bezproblemowe obkurczanie na butelkach (folie do złocenia nie są termokurczliwe!).
61
druk opakowañ
Opakowanie Premium Małe Grzeszki Opakowanie na mini pralinki czekoladowe Autor: Iwona Przybyła Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu „Małe grzeszki” to ekskluzywne opakowanie pralinek czekoladowych. Najważniejsze cechy wyróżniające ten produkt to charakterystyczna faktura użytego materiału oraz niepowtarzalny sposób otwierania. Opakowanie „Małych grzeszków” wykonano z kartonu Ensocoat, tłoczonego dla uzyskania dodatkowych wrażeń zmysłowych związanych z poznawaniem produktu. W pamięć konsumenta zapadnie także nietypowy sposób otwierania pudełka pralinek; zamiast stosowanej zwykle klapki zastosowano zamknięcie obrotowe, zabezpieczone przed niezamierzonym otwarciem dzięki banderolce otaczającej opakowanie. Banderolka ta pełni jednocześnie funkcję etykiety zawierającej logo oraz najważniejsze informacje o produkcie. Opakowanie „Małe grzeszki” to idealne uzupełnienie jego smakowitej zawartości – w subtelny sposób podkreśla niezwykłość produktu i sprawia, że wyróżnia się na tle łudząco podobnych do siebie towarów konkurencji, zapadając tym samym w pamięć konsumenta.
Partner Kategorii:
Opakowanie Zdrowia i Urody DO 4 RAZY SZTUKA, czyli opakowanie zbiorcze dla kosmetyków do domowego SPA Opakowanie na produkty występujące w wielu odmianach i wariantach smakowych, zapachowych, kolorystycznych.
Autor: Iga Szmycińska-Berleć Wyższa Szkoła Sztuki Użytkowej w Szczecinie (obecna Akademia Sztuki w Szczecinie) „Do 4 razy sztuka, czyli opakowanie zbiorcze dla kosmetyków do domowego SPA”, to cztery bryły, z których można skomponować większe multi-opakowanie. Koncepcja ma na celu budowanie formy, która może istnieć jako „4pak”, jak i również samodzielne, osobne prostopadłościany dla produktów. Innowacyjny w konstrukcji kartonowych brył jest sposób, który tworzy zbiorcze opakowanie, bez potrzeby użycia dodatkowych elementów. Zależnie od sposobu składania możemy uzyskać poczwórne, duże opakowanie lub pojedyncze formy. Model w kombinacji zbiorczej posiada charakterystyczny, wyróżnia-
62
jący wizerunek spośród innych opakowań przeznaczonych do tego celu. Jest idealnym rozwiązaniem
dla produktów posiadających różne odmiany zapachowe, smakowe, bądź kolorystyczne.
print+publishing 181|12
druk opakowañ
Wyrożnienie i Nagroda w Zadaniu Specjalnym Opakowanie Herbaty LEAFTEA Opakowanie na herbatę Autor: Krzysztof Czaicki Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach
Pomimo swojego unikalnego kształtu opakowanie składane jest w kilku prostych ruchach. Projekt opakowań „Leaftea” to połączenie pięknego kształtu z funkcjonalnością.
Projekt serii opakowań na herbatę „Leaftea” to poszukiwanie nowych rozwiązań w formie, kształcie i sposobie otwierania opakowań. Kształt zainspirowany liściem herbaty łatwo i szybko identyfikuje produkt znajdujący się wewnątrz opakowania. Użyty kod kolorystyczny odpowiada trzem zaproponowanym smakom herbaty – owocowa, miętowa i czerwona. Konstrukcja i kształt opakowania nie tylko podnoszą wartość estetyczną, ale również pozwalają na łatwe korzystanie z produktu znajdującego się wewnątrz. Poprzez wciśnięcie górnej części liścia, konsument może w łatwy sposób otworzyć i zamknąć opakowanie. Opakowanie wykonane z szarego kartonu wydobywa szlachetność i naturalne pochodzenie produktu. Konstrukcja klejona jednopunktowo została dostosowana do maszyn sklejających, a możliwość transportu w formie płaskiej zmniejsza jego koszty.
Partner Kategorii:
ferag… Kompleksowe rozwiązania dla marketingu bezpośredniego
Zwiększ swój biznes, podwój lub potrój swoją wydajność. Wszystko w jednym systemie:
– zbieranie – wkładkowanie – TapeFixing – adresowanie
– Polybagging – pakowanie – regionalizacja – nadzór produkcji
print+publishing 179-180|12 Zapraszamy na Taropak 2012, Hala 3A Stoisko 38
Ferag Polska Sp. z o.o. ul Kurantów 34 PL-02873 Warszawa Phone +48 22 331 39 80 Fax +48 22 331 39 70 info@ferag-polska.com
63 www.ferag-polska.com
© Fotolia
druk opakowaƒ To oczywiste, że potrzeba debaty na temat zrównoważonej produkcji jest olbrzymia. W centrum uwagi stoi całkowity wpływ produktu i opakowania na środowisko naturalne. Nie da się zaprzeczyć, że niemal każdy ma sobie coś do zarzucenia w tym temacie, dlatego problematyka zrównoważenia środowiskowego jest palącą kwestią dla producentów opakowań w sektorze artykułów markowych, a w szczególności dla firm zajmujących się wytwarzaniem opakowań kartonowych. Coraz większe wymagania konsumentów zmuszają przedsiębiorstwa opakowaniowe do tego, by uwzględniać w swoich planach produkcyjnych obostrzenia ekologiczne. Chęci i odwagi ku temu nie brakuje, jednak producenci nie mają wystarczającej wiedzy na temat nowych materiałów opakowaniowych. W kontekście biologicznych tworzyw sztucznych (np. PLA, czyli polilaktydu – biodegradowalnego polimeru) nie można zapominać o ich słabych punktach, na których temat milczą proekologiczne kampanie wizerunkowe, a które relatywizują pozytywny obraz tych rozwiązań. Jeśli chodzi o materiały nadające się do ponownego wykorzystania, właściwie każde tworzywo ma szansę wejść do grona rozwiązań ekologicznych, nawet karton. Koniec końców, użytkownikowi opakowania jest tak naprawdę obojętne, czy zostało ono wyprodukowane z biologicznego tworzywa sztucznego, czy z kartonu pochodzącego z recyklingu.
Postęp czy regres?
Bezpieczny druk opakowań kartonowych
Kłopoty z migracją
Rosnące wymagania względem zrównoważenia środowiskowego dosięgły także producentów opakowań kartonowych. Kwestia pozostałości olejów mineralnych i wytyczne dla farb drukowych są dziś tematem ożywionej dyskusji o innowacyjnych koncepcjach opakowaniowych. Opracowanie: Izabela E. Kwiatkowska i Jacek Golicz
64
Zaletą opakowań kartonowych jest to, że przy stosunkowo niskim zużyciu materiału można zapakować dużą ilość produktu. Nic więc dziwnego, że rynek pudełek składanych ciągle rośnie. Jak podaje organizacja Pira, w 2010 roku produkcja opakowań w skali globalnej pochłonęła 40 mln t kartonu wartego w sumie 78 mld dolarów. Na przestrzeni kolejnych kilku lat konsumpcja kartonu w branży opakowaniowej ma rosnąć w tempie 4,4 proc. rocznie. Ciekawy trend można zaobserwować, biorąc pod lupę bilans ekologiczny produkcji opakowań kartonowych: wykorzystanie makulatury do wytwarzania kartonu do zastosowań opakowaniowych utrzymuje się obecnie na poziomie około 90 proc. W branży słyszy się, że czas przełomowych zmian w opakowalnictwie już minął. Kolejne udoskonalenia – choć równie istotne jak dotychczasowe – będą dotyczyły raczej szczegółów rozwiązań niż całych koncepcji. Nie chodzi jednak tylko o to, by „odchudzić” pudełka z uwagi na przyszłe wymagania związane z logistyką i sprzedażą, ale i zredukować zawartość krytycznych składników w opakoprint+publishing 181|12
druk opakowañ
waniu i recyklingu. Jednakże wielu wskaźników zrównoważenia środowiskowego nie można jeszcze zmierzyć ilościowo, ale jakościowo. Jednocześnie, nie ulega wątpliwości, że opakowania kartonowe punktują szerokim spektrum zastosowań, efektywnością kosztową oraz – co nie mniej ważne – dużą popularnością wśród konsumentów. Branżowi eksperci podkreślają jednak, że końcowi użytkownicy mogą bardzo szybko stracić zaufanie do pudełek składanych, jeśli producenci opakowań nie rozwiążą palącego problemu migracji szkodliwych związków z farb drukowych. Aby uczynić opakowania bardziej ekologicznymi, w coraz większym stopniu wykorzystuje się do ich produkcji makulaturę pochodzącą głównie z druku gazet. Może to jednak przynieść odwrotny skutek – farby do druku gazetowego bazują na olejach mineralnych, które mogą przenikać z opakowania do żywności, co ma poważne implikacje dla ludzkiego zdrowia. Pojawiają się głosy, że stosowanie makulatury w produkcji opakowań na artykuły spożywcze to niewłaściwa droga.
Istotny problem Na szczęście zauważono ten problem i zaczęto z nim walczyć. Z takim skutkiem, że zużycie materiałów zawierających oleje mineralne zostało znacznie zredukowane. Od 1980 roku średnie stężenie tych substancji w kartonie pochodzącym z recyklingu spadło z 2400 ppm do 450 ppm. W produkcji opakowań kartonowych przyjęło się również zastosowanie farb niskomigracyjnych. Ryzyko migracji szkodliwych substancji jest szczególnie duże w przypadku suchych produktów o długiej dacie przydatności do spożycia. Obecnie regulacje obejmujące zastosowanie farb w zadruku tworzyw sztucznych zostają przeniesione także na grunt produkcji opakowań kartonowych. Wprowadzenie odpowiednich przepisów sprawia, że wszystkim uczestnikom łańcucha dostaw otwierają się oczy. Niektórzy producenci opakowań stosują dodatkowo specjalne bariery w postaci na przykład opakowań dodatkowych typu bag-inbox wykonanych z polipropylenu, polietylenu print+publishing 181|12
Podstawy technologiczne Zdecydowana większość materiałów stosowanych do zadruku opakowań na żywność, a utrwalanych UV, jest wytwarzana w technologii wolnorodnikowej, która włącza w to oligomery akrylowe i monomery. Znacznie rzadziej stosuje się technologię kationową działającą na bazie chemii epoksydowej. Technologię wolnorodnikową stosuje się już od dłuższego czasu. W porównaniu z kationową zapewnia ona większą prędkość utrwalania i suszenia. Również obecność wilgoci nie ma wpływu na cały proces – w przeciwieństwie do techniki kationowej, gdzie wilgoć ma duże znaczenie. Podczas gdy informacje toksykologiczne są ograniczone dla dużej liczby materiałów stosowanych w formułach wolnorodnikowych, ilość danych toksykologicznych jest wystarczająca, aby pozwolić fotoinicjatorom wolnorodnikowym na migracje sięgające 50 ppb lub więcej. Umożliwia to określenie farb drukarskich, które mają akceptowalne limity migracji. Technologia kationowa jest może niezbyt optymalna, ale z drugiej strony, ze względu na mniejszą kurczliwość, zapewnia lepszą przyczepność do znacznie szerszego spektrum podłoży, a w szczególności folii polimerowych oraz takich
Prawna odpowiedź na migrację Na szczęście powstały wymogi prawne dla farb drukarskich i materiałów stosowanych w opakowaniach na żywność. Dzięki temu, że żyjemy bardziej świadomie, zaczęliśmy zwracać większą uwagę na bezpieczeństwo opakowań – szczególnie na produkty żywnościowe. Z tego względu również legislacja dotyczącą materiałów i przedmiotów, które wchodzą z kontakt z żywnością, została zaostrzona. Artykuł 3 Rozporządzenia Ramowego CE N 1935/2004 w sprawie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością mówi o tym, że „materiały i produkty przeznaczone do kontaktu z żywnością mają być produkowane zgodnie z dobrymi praktykami produkcyjnymi, tak aby w normalnych i przewidywalnych warunkach użytkowania zgodnego z przeznaczeniem nie dochodziło do przenikania ich komponentów do produktów spożywczych w ilości: a) stanowiącej zagrożenie dla zdrowia i życia konsumenta; b) mogącej spowodować niepożądane zmiany w składzie pokarmu; c) mogącej mieć wpływ na właściwości organoleptyczne produktu”. Z kolei Artykuł 17 tego samego dokumentu wymaga, by zapewniona zo-
© Fotolia
© Fotolia
lub aluminium i umieszczonych wewnątrz właściwego opakowania kartonowego.
powierzchni, jak metal czy szkło. Po przeprowadzeniu przez naukowców oceny ryzyka i uzyskaniu wyników toksykologicznych głównych składników używanych do technologii kationowej, wywnioskowano, że limit 50 ppb jest w tej technologii akceptowalny. Kolejne testy migracji, przeprowadzone przez międzynarodowe centrum testów, potwierdziły poziomy migracji poniżej 10 ppb, nawet jeśli dostępne dane toksykologiczne pozwalają na migracje rzędu 50 ppb. Podsumowując, pozytywne wyniki migracji farb drukarskich w technologii kationowej potwierdziły możliwość stosowania tej technologii jako dobrego rozwiązania dla opakowań na żywność.
65
© Fotolia
stała „możliwość śledzenia drogi materiałów i wyrobów w celu ułatwienia procesu kontroli, wycofywania wadliwych produktów z rynku, udzielania informacji konsumentom oraz przypisania odpowiedzialności”. Kolejnym dokumentem traktującym o bezpieczeństwie w produkcji opakowań jest Rozporządzenie CE N 2023/2006. Artykuły 6 i 7 nakładają na wszystkich uczestników łańcucha dostaw obowiązek posiadania skutecznych systemów kontroli jakości, które obejmują „monitorowanie wdrażania i wprowadzania dobrej praktyki produkcyjnej”. Wszystkie podmioty muszą również prowadzić dokumentację „dotyczącą specyfikacji, formuły wytwarzania i przetwarzania”. Aneks do tego rozporządzenia wymienia szczegółowe zasady dobrych praktyk produkcyjnych: „Farby drukarskie stosowane na stronie materiału lub wyrobu niemającej kontaktu z żywnością są formułowane i stosowane w sposób uniemoż-
66
© Fotolia
druk opakowaƒ
liwiający przeniesienie substancji z zadrukowanej powierzchni na stronę mającą kontakt z żywnością poprzez podłoże lub w wyniku odbicia farby w stosie lub roli”. Punkt 2 Aneksu mówi o tym, że zadrukowane materiały i wyroby gotowe oraz półfabrykaty należy przechowywać tak, by nie doszło do przeniesienia substancji z powierzchni zadrukowanej na stronę, która ma kontakt z żywnością. Trzecim istotnym dokumentem regulującym
kwestię migracji jest Dyrektywa 2005/79/WE w sprawie materiałów i wyrobów z tworzyw sztucznych przeznaczonych do kontaktu ze środkami spożywczymi. W Artykule 2 został ustanowiony Limit Migracji Całkowitej (LMC) wynoszący 60 mg składników przenikających na kilogram produktu spożywczego lub 10 mg/dm2 powierzchni materiału. Dla niektórych substancji określone zostały indywidualnie Limity Migracji Specyficznej (LMS) oraz Ilości Maksymalne (IM). W Artykule 2 zdefiniowano listę substancji, które występują w materiałach i wyrobach mających kontakt z żywnością. Lista została podzielona na dwie części: część A to tzw. lista pozytywna, a część B – lista czasowo pozytywna. Problem zastosowania farb w zadruku opakowań reguluje również Rozporządzenie szwajcarskie SR 817.023.21 będące częścią szwajcarskiego ustawodawstwa. Obejmuje ono listę materiałów dopuszczonych do produkcji opakowań na produkty żywnościowe. Rozporządzenie podaje również Limity Substancji Szczególnych: substancje zbadane oraz substancje niezbadane – dla tych ostatnich limit migracji wynosi 10 ppb. Kwestia skażenia kartonów opakowaniowych nadal pozostaje otwarta. Zapewnienie bezpiecznego stosowania pudełek składanych w branży spożywczej czy farmaceutycznej jest jednocześnie czynnikiem, który decyduje o sukcesie na rynku opakowaniowym.
print+publishing 181|12
Sappi
The art of adding value How do you create remarkable content that not only attracts, but also seduces? Developing a paper quality that amplifies your message is what we strive for at Sappi. Challenge us to add value to your concepts – and we will prove to you why your business will follow. Let us help you bring your communications to the next level. We’re there to support your success. Learn more about Sappi’s paper and services on www.sappi.com Come and visit us at Drupa in Hall 2, Hall 4 and Hall 6 Image compiled with entries for the Sappi Printers of the Year Awards
introligatornia
Partnerzy Avargraf na targach
Trzej muszkieterowie C.P. Bourg, Hohner i Schmedt – te trzy przedsiębiorstwa łączy jeden przedstawiciel na polskim rynku, firma Avargraf. Producenci rozwiązań do obróbki po druku zaprezentowali na targach drupa wiele interesujących nowości.
Linia zbierająco–szyjąca HSB 13.000 to nowość zaprezentowana na stoisku niemieckiej firmy Hohner. Zastąpi ona poprzedni model HSB 10.000 tego producenta. W pełni zautomatyzowana, pracująca z prędkością 13 tys. cykli na godzinę, została zaprojektowana tak, aby jeszcze bardziej uprościć obsługę. Wyposażona jest w całkowicie nową technologię napędu, kontrolowaną przez optymalizujący automatykę system Motion Control oraz w nowoczesną sztaplarkę. Nowy system kontroli szycia drutem narządzany jest bez jakiejkolwiek regulacji mechanicznej. Pozwala on na automatyczne ustawianie do sześciu głowic szyjących z pulpitu sterującego. Jest to obecnie jedyne takie rozwiązanie na rynku. Opcjonalny system optycznej identyfikacji porównujący składkę lub czytnik kodów kreskowych zapewnia stałą jakość produkcji. Sterowanie wszystkimi sekcjami linii (nakładaki, stacja okładkowa, sekcja szyjąca, trójnóż oraz sztaplarka) oraz ich funkcjami odbywa się
tu poprzez kolorowy panel dotykowy. Każda sekcja linii wyposażona jest także we własny panel sterujący, co umożliwia indywidualne ustawienie każdej stacji.
Zakodowana okładka Kolejną nowością jest urządzenie do wycinania kartoników okładkowych i grzbietowych PräziTrim niemieckiej firmy Schmedt. Urządzenie prezentowane było w linii Cover-1 zaprojektowanej z myślą o produkcji okładek na żądanie. W skład linii wchodzą: PräziTrim, PräziCoat – urządzenie do nanoszenia kleju oraz PräziCase Pro – sprawdzona, półautomatyczna maszyna do montażu okładek twardych. Całość procesu sterowana jest przez PowerTower – system z kodem kreskowym. Po zeskanowaniu odpowiedniego kodu PräziTrim automatycznie wycina kartoniki w odpowiednim rozmiarze, a PräziCase Pro przestawia się na zaprogramowany format. Zadaniem operatora jest naniesienie kleju na okładkę i ułożenie na niej kartoników. Następnie
maszyna PräziCase Pro automatycznie obcina rogi oklejki, zawija je i dociska.
Książka z linii Nowość firmy C.P. Bourg – oklejarka Bourg BB3202 – może być ustawiana w taki sposób, by pracowała w linii z cyfrowym urządzeniem drukującym lub w połączeniu z opcjonalnymi modułami produkcyjnymi C.P. Bourg. Możliwe jest także podawanie zebranych arkuszy lub składek z podajnika Bourg Sheet Feeder dla uzyskania produkcji w trybie near-line/off-line. Opcjonalne moduły kompatybilne z BB3202 obejmują CEM DocuConverter do rozcinania pełnowymiarowych wydruków na mniejsze arkusze, a także falcerkę Bourg BPRF Perforating Rotating Folder, która realizuje zadania perforowania, obracania i złamywania arkuszy. Podczas targów na stoisku C.P. Bourg oklejarka BB3202 była połączona w linii z maszyną Xerox iGen oraz podajnikiem arkuszy Bourg BSFx Sheet Fedder. Konfiguracja ta prezentowała niezwykle efektywne rozwiązanie do produkcji książek w trybie in-line.
Po lewej – PräziTrim to urządzenie do wycinania kartoników okładkowych i grzbietowych. U góry – linia zbierająco–szyjąca HSB 13.000 została zaprojektowana tak, aby uprościć obsługę.
68
print+publishing 181|12
introligatornia
System broszurujący Duplo DBMi
Zszywanie w siodle W poprzednim numerze na łamach PRINT & PUBLISHING pisaliśmy o udanych instalacjach systemu broszurującego Duplo 5000. W tym wydaniu poświęcimy uwagę systemowi DBMi plasującemu się w portfolio Duplo pomiędzy Duplo 5000 a najnowszą wersją urządzenia Alphasaddle, której premiera ma się odbyć jeszcze w tym roku.
Najnowszy system szyjący metodą siodełkową pod nazwą DBMi to prawdziwy klejnot w ofercie firmy Duplo. Urządzenie było hitem na tegorocznych targach drupa w Düsseldorfie. Od czasu premiery sprzedano już 25 egzemplarzy tej maszyny. Duplo DBMi przekonuje przede wszystkim wydajnością, może bowiem wykańczać do 9 tys. broszur w ciągu godziny. Nie bez znaczenia jest tu również komfort obsługi.
Tylko nieliczni mogli zobaczyć system szyjący metodą siodełkową DBMi przed targami drupa, bowiem to właśnie na wystawie w Düsseldorfie urządzenie zostało po raz pierwszy zaprezentowane szerszej publiczności. Producent spodziewał się, że nowa maszyna stanie się prawdziwym przebojem – w rozmowie z „drupa report daily” Robin Greenhalgh, prezes Duplo International, stwierdził, że DBMi będzie jednym z najważniejszych produktów w targowym portfolio. Nadzieje nie okazały się płonne – od premiery na drupie producent sprzedał w sumie aż 25 egzemplarzy nowej maszyny. W Polsce nie zainstalowano jeszcze żadnego modelu, ale - jak mówi Gabriela Swat, dyrektor zarządzający
70
Duplo Polska - nowe urządzenie zainteresowało także polskie firmy poligraficzne.
Wszystko w zasięgu ręki DBMi to precyzyjny system pozwalający na wydajną, ciągłą produkcję. Umożliwia produkcję broszur w różnych formatach, m.in. w coraz bardziej popularnym formacie albumowym. Przy produkcji 2-up, gdzie na arkuszu umieszczone są dwie broszury rozdzielane opcjonalnym nożem gutter knife, DBMi może osiągać prędkość nawet 9 tys. broszur na godzinę. Szycie przy pomocy dwóch, trzech lub czterech głowic Hohner oraz obcinanie trzech krawędzi gwarantują precyzyjną obróbkę wy-
druków cyfrowych i offsetowych. Szybki czas narządu pozwala na zaprogramowanie prac w ciągu 60 sekund. Cały system sterowany jest przez komputer, a programowanie, ustawienia i wybór prac odbywa się za pomocą dotykowego monitora LCD. Pamięć zapisywanych prac jest nieograniczona, można je przywołać w dowolnym momencie. Wszystkie ustawienia (pozycja i głębokość bigowania, cięcia oraz falcowania) są automatyczne programowanie z monitora LCD. Ergonomiczny kształt urządzenia sprzyja obsłudze przez jednego operatora, poszczególne moduły znajdują się bowiem w zasięgu ręki, a prowadzenie prac jest w pełni widoczne. print+publishing 181|12
papier
Arctic Paper bliżej klienta
Wspólny język Czym jest jakość w kontekście druku? Jak zdefiniować coś, co w gruncie rzeczy jest kwestią gustu? Zdaniem Arctic Paper, z prawdziwą jakością mamy do czynienia, gdy rezultat druku spełnia określone wstępnie oczekiwania.
100-stronicowy przewodnik „Art Workshop” ma pogłębić wiedzę na temat drukowania na papierze niepowlekanym.
Miejsce akcji – drukarnia gdzieś w Europie. Drukarz i zamawiający spotykają się, aby dokonać wyboru papieru i ustalić, jaki efekt należy uzyskać. Nowy produkt nabiera właściwego kształtu podczas spotkania między dwoma specjalistami. W celu stworzenia wspólnego języka pozwalającego na rozmowę o jakości druku, firma Arctic Paper opracowała przewodnik „Art Workshop” pogłębiający wiedzę na temat drukowania na papierze niepowlekanym. Przewodnik liczy sobie ponad 100 stron i jest już dostępny w sklepie internetowym na stronie www.arcticpaper.com/munkenshop. Papier to fantastyczny materiał. Jest naturalny, odnawialny, można go powtórnie wykorzystywać – jest niezrównanym nośnikiem dla kreatywnych pomysłów. Ponadto, od stuleci stanowi podstawowy materiał do przelewa-
72
nia myśli dla pokoleń pisarzy w wielu kulturach świata. O przewodniku tak opowiada Michał Büthner-Zawadzki, specjalista ds. rozwoju sprzedaży w Arctic Paper Polska: „W firmie Arctic Paper papier jest naszą pasją. Produkując papiery o różnym odcieniu, stopniu spulchnienia czy gramaturze, wiemy, jak duży wpływ mają one na ostatecz-
ną jakość druku. Z tego powodu konieczna jest właściwa komunikacja już na etapie wyboru papieru przez grafika czy klienta końcowego. Często jest tak, że z pozoru małe rzeczy przynoszą duże korzyści. Chcemy podzielić się wszystkim tym, co wiemy o papierze Munken oraz całą naszą wiedzą na temat papieru niepowlekanego w ogóle. Uważamy, że każdy etap procesu produkcji jest jednakowo ważny ze względu na jego wpływ na ostateczną jakość wydrukowanej pracy. Przewodnik zawiera informacje, które pomogą uniknąć podejmowania zbędnego ryzyka podczas drukowania materiałów na papierach niepowlekanych. Jeden, wspólny punkt odniesienia usprawni komunikację na każdym etapie produkcji, dzięki czemu wszyscy uczestnicy procesu będą mieli takie same oczekiwania co do końcowego efektu druku”. Przewodnik podzielony jest na cztery rozdziały. Dowiemy się z nich o właściwościach papieru, przygotowaniu do druku, drukowaniu oraz post-produkcji. Każdy zawiera szczegółowe informacje ułatwiające zadawanie właściwych pytań i pomoże uzyskać na nie odpowiedzi. Można traktować to jako swego rodzaju listę kontrolną, która przeprowadzi przez dany proces, przy okazji udzielając dodatkowych wyjaśnień i pomocnych wskazówek. Przewodnik napisano z perspektywy druku na papierze niepowlekanym. Celem Artcic Paper jest opisanie wszystkich czynników mających wpływ na dobór papieru. Autorzy poruszają kwestie związane z jakością obrazu oraz reprodukcją, opisują szczegółowo profile ICC i wpływ ilości zastosowanej farby na jakość odbitki. „Mamy nadzieję, że nasz Przewodnik poprawi stan wiedzy oraz jakość komunikacji w kontekście druku na papierze. Liczymy także na wzrost zainteresowania materiałami drukowanymi oraz jakością produktu finalnego” - podsumowuje Michał Büthner-Zawadzki.
Oferta papierów Munken Design Sześć rodzajów papieru w trzech odcieniach i o dwóch stopniach spulchnienia, zaprojektowanych z myślą o wielobarwnym druku offsetowym. Papier dostępny jest z certyfikatem FSC i PEFC. • Papier o szorstkiej powierzchni – Munken Polar Rough, Munken Lynx Rough i Munken Pure Rough – Wolumen 1.4; • Papier o gładkiej powierzchni – Munken Polar, Munken Lynx i Munken Pure - Wolumen 1.13; • Odcienie – biały, naturalny biały i kremowobiały.
print+publishing 181|12
news news news news news news news news news news news news news news news news news papier
Zing Przygoda z papierem
Stora Enso Wykańczanie galopem
Firma Zing zaprasza do skorzystania z wyjątkowej promocji. Klienci, którzy w terminie 16.07-30.10 dokonają największych zakupów papierów Hello i Rebel, mają możliwość uzyskania nagrody w postaci jednoosobowego zaproszenia na pełen przygód wyjazd do Tanzanii i Zanzibaru. Wspaniałe krajobrazy, safari w unikatowych zakątkach parków narodowych, zwiedzanie tętniących życiem afrykańskich miast i komfortowy wypoczynek na malowniczych plażach Zanzibaru – to tylko część atrakcji, jakie czekają gości. Tegoroczna edycja konkursu Amazing Experience jest już drugim ogłoszonym przez Zing konkursem związanym z zakupami papierów powlekanych. W ubiegłorocznym konkursie udział wzięło wielu przedstawicieli drukarń, zaś zwycięzcy spędzili pełen przygód tydzień w Namibii w marcu tego roku.
Podczas tegorocznych targów drupa firma Stora Enso pokazała na stoisku firmy Xerox nową wersję linii Stora Enso Gallop, składającej się z cyfrowej maszyny drukującej Xerox iGen4 EXP oraz nowego urządzenia do lakierowania Stora Enso Pinta, zaprojektowanego z myślą o cyfrowej produkcji opakowań. W porównaniu z pierwszą wersją tego rozwiązania, która miała swój debiut rynkowy przed czterema laty, powierzchnia zadruku wzrosła o 15 proc. do formatu 364 x 660 mm, znacznie zwiększając wydajność linii. Co więcej, została ona wyposażona w specjalny system inspekcji arkusza, co ma podnieść jej niezawodność. Urządzenie Stora Enso Pinta, stanowiące integralną część rozwiązania, oferuje jeszcze krótszy czas narządzania dzięki zastosowaniu specjalnej tulei, pozwalającej na automatyczną zmianę zleceń. Na całkowitą wydajność wpływa też system automatycznego czyszczenia. Z myślą o opakowaniach dla branży farmaceutycznej (jej przede wszystkim dedykowany jest Gallop) w maszynie stosowany jest lakier wodny; jako opcja dostępne jest też lakierowanie UV. Po zadrukowaniu i lakierowaniu arkusze wędrują do stackera, a stamtąd – do nowej wykrawarki Stora Enso Gallop DC 66. Warto dodać, że stworzona przez skandynawską firmę lakierówka jest też dostępna jako urządzenie wolnostojące. Warto zwrócić uwagę na system inspekcji zadrukowanego arkusza, który działa w trybie in-line i wychwytuje zarówno ewentualne błędy w druku, jak i zabrudzenia powstałe na podłożu. Integralność pracy gwarantuje dodatkowo skaner 2D wbudowany w wykrawarkę Stora Enso Gallop DC 66. Urządzenie sczytuje kody kreskowe z poszczególnych arkuszy; gdy natrafi na błąd, cały proces jest wstrzymywany.
news news news news news news news news news
Stora Enso Jasne jak biel
Koncern Stora Enso wprowadził do swojej oferty MediaLiner – jasnobiały pokryciowy papier graficzny przeznaczony do opakowań wykonanych z tektury falistej i displayów. MediaLiner jest produkowany z pierwotnych włókien drzewnych, dzięki czemu zachowuje wysoki poziom białości. Wysoką jasność papier zawdzięcza podwójnie powlekanej powierzchni. Papier cechuje wysoki poziom absorpcji kleju. MediaLiner może być zadrukowywany w technikach offsetowej i fleksograficznej. Zdaniem Stora Enso, jest on idealnym podłożem do produkcji druków typu pre-print oraz nanoszenia nadruku bezpośredniego, zarówno arkuszowego, jak i rolowego. Papier jest dostępny w gramaturach 120, 135, 160, 190 i 220 g/m2.
news news news news news news news news news
Europapier-Impap Ekologia klasy premium W ofercie firmy Europapier-Impap pojawiło się ekologiczne podłoże pod nazwą SH Recycling. Materiał ten uzyskał nagrodę w konkursie Paperazzo Haptik Awards 2012. SH Recycling to dwustronny papier premium, niepowlekany, ekologiczny, w 100 proc. wyprodukowany z makulatury. Jest dostępny w dwóch kolorach: szarym i brązowo-szarym.
print+publishing 181|12
impressum Print & Publishing Sp. z o.o. 61-701 Poznań, ul. Fredry 1/18 Tel./fax: 061 855 19 90 E-Mail: office@printernet.pl Internet: www.printernet.pl
Dyrektor generalny Redaktor naczelny Z-ca Redaktora naczelnego Reklama i marketing Tłumaczenia Grafika i skład Administracja Autorzy wydania Druk Uszlachetnienie okładki
Najważniejsze tematy kolejnego wydania:
Michael Seidl Izabela E. Kwiatkowska [izabella@printernet.pl] Anna Marciniak [anna@printernet.pl] [reklama@printernet.pl] Jacek Golicz Projekt11 office@printernet.pl Izabela E. Kwiatkowska, Michel Seidl, Jacek Golicz. Zakład Poligraficzny PAWDRUK Follak
Introligatornia i uszlachetnianie druku Fleksografia Relacja z targów EcoPrint
Magazyn PRINT & PUBLISHING jest miesięcznikiem. Ukazuje się w językach narodowych w Polsce, Rosji, Indiach, Czechach oraz na Słowacji i Węgrzech. PRINT & PUBLISHING jest członkiem: Wszelkie prawa zastrzeżone przez PRINT & PUBLISHING Sp. z o.o. Publikacja materiałów lub ich części tylko za pisemną zgodą PRINT & PUBLISHING Sp. z o.o. Za treść ogłoszeń redakcja nie odpowiada. Redakcja nie odpowiada za treść artykułów autorskich. Artykuły te nie muszą odzwierciedlać poglądów wydawnictwa.
Prenumerata roczna wynosi 138,60 zł (w tym 5% VAT). Cennik reklam wysyłamy na życzenie.
Wspieramy
Koordynacja międzynarodowa PRINT & PUBLISHING International Verlag GmbH, Rotenmühlgasse 11/10, A-1120 Wien, Telefon +43(0)1/983 06 40, Fax +43(0)1/983 06 40-18, E-Mail office@printernet.at
Redakcja pracuje na urządzeniach biurowych firmy OKI.
Redakcja nie zwraca materiałów nie zamówionych oraz zastrzega sobie prawo do skracania i adiustacji tekstów, a także zmiany tytułów.
Wszystkie zdjęcia zostały automatycznie przeliczone przez Elpical Claro Premedia Server. Dystrybucja – PM Software: www.pm-software.pl.
KALENDARZ WYDARZEN
74
8.10 – 11.10 2012
TAROPAK
Poznań, Polska
www.taropak.pl
25.10 – 27.10 2012
viscon frankfurt
Frankfurt nad Menem, Niemcy
www.viscom-messe.com
29.10 – 31.10 2012
Ifra Expo
Frankfurt nad Menem, Niemcy
www.wan-ifra.org
20.01 – 22.01 2013
Sign & Graphic Imaging
Dubaj, Zjednoczone Emiraty Arabskie
www.signmiddleeast.com
26.01 – 29.01 2013
Paperworld
Frankfurt nad Menem, Niemcy
www.paperworld.de
6.02 – 8.02 2013
Rema Days
Warszawa, Polska
www.remadays.com
01.03 – 4.03 2013
Sign China
Kanton, Chiny
www.signchina-gz.com
13.03 – 16.03 2013
Digital Image & Print
Sao Paulo, Brazylia
www.digitalimaging.com.br
print+publishing 181|12
Ekonomia i ekologia nie muszą się wykluczać. Wręcz przeciwnie: drukowanie przyjazne środowisku ma sens ekonomiczny. Redukujecie Państwo koszty i budujecie swój pozytywny wizerunek. Wasi klienci coraz częściej będą chcieli z Wami rozmawiać na ten temat. Stwórzmy razem indywidualne rozwiązania: „Myśl ekonomicznie, drukuj ekologicznie”. www.heidelberg.pl