GRUDZIEŃ 2012 | NR 184 | CENA 12.60 ZŁ (W TYM 5% VAT) | ISSN 1230-5987 | INDEKS 354163
MAGAZYN DLA DLA DIGIT@LMEDIÓW, DIGIT@LMEDIÓW, POLIGRAFII POLIGRAFII II WYDAWNICTW WYDAWNICTW W W POLSCE POLSCE MAGAZYN
2
print+publishing 184|12
editorial editorial
Finale Grande Wydanie, które trzymacie Państwo w rękach, jest ostatnim numerem „PRINT & PUBLISHING” w 2012 roku. Mijający rok można nazwać przeciętnym. W obliczu wszystkich plotek o rzekomym końcu świata zapowiadanym przez kalendarz Majów również przepowiednia końca branży druku nie bardzo się sprawdziła. Nadal bowiem dość sporo się drukuje i wciąż istnieje dużo firm, które na druku zarabiają bardzo konkretne pieniądze. Również tegoroczna drupa pokazała, że aby odnieść sukces, w drukarni potrzeba – oprócz nowoczesnych urządzeń – dużej porcji pomysłów oraz kreatywności.
In & out! Powielanie i kradzież pomysłów na wiele się w dzisiejszych czasach nie zda. To jest out! Kreatywność i chęć tworzenia nowych projektów to podstawa dobrego, stabilnego biznesu. Nie warto poddawać się czarnym scenariuszom końca druku i świata, ale należy myśleć pozytywnie, aby pozostać cały czas „na fali”, dopasowując się jednocześnie do realiów rynkowych.
Rok pożegnań Rok 2012 był również rokiem pożegnań. Długoletni szef Heidelberga Bernhard Schreier pożegnał się z branżą, podobnie jak jego kolega z firmy Goss – Jochen Meissner. Drupa pożegnała się ze swoim dotychczasowym czasem trwania i w 2016 roku pierwszy raz będzie trwała jedenaście, a nie czternaście dni. Równie bolesne pożegnanie miało miejsce w redakcji „Financial Times Deutschland”, która 7 grudnia zamknęła swoją wersję drukowaną i cyfrową. To brzmi być może dziwnie, ale właśnie ostatnie wydanie sprzedało się w całości. No cóż… Trzeba się także pożegnać z zaplanowanymi na 2013 rok targami digi:media w Düsseldorfie oraz Postprint w Lipsku – organizatorzy zdecydowali się odwołać obie imprezy. Pożegnać musimy się również z myśleniem, że druk jest wszechobecny! Poligrafia musi po 500 latach swojej hegemonii zaakceptować, że ma konkurencję, której trzeba stawić czoła lub, w niektórych przypadkach, żyć z nią w symbiozie czy wykorzystać ją do własnej strategii. Ten, kto nie jest w stanie tego zaakceptować, przegra! Kiedy jedni zostali owładnięci przez przedświąteczną pogoń za prezentami, inni mają zupełnie inne problemy. Po roku walki firma manroland musiała jednak zamknąć fabrykę w Plauen. Według opinii zarządu decyzja ta jest podyktowana złą sytuację finansową. Jak widać, bardzo małe obłożenie produkcji przestraszyło również nowego inwestora. Plauen było w zasadzie miejscem, gdzie produkowano bardzo dobre maszyny, które montuje się obecnie w Augsburgu. Według syndyka masy upadłościowej dla pracujących w Plauen osób szuka się zajęcia w innych działach na co najmniej kolejne sześć miesięcy. Czy w nowym roku można liczyć na szczęście w postaci nowego inwestora (na przykład Mathias Bäuerle GmbH). Nadzieje na to są raczej złudne… Żegnamy się z Wami w tym roku, drodzy czytelnicy, dziękując za uwagę i wierność oraz dobrą współpracę. Mimo kalendarza Majów, mówimy: do usłyszenia w przyszłym roku! Jak zwykle będziemy na bieżąco informować Was o nowościach w branży. W tym duchu życzę zdrowych i spokojnych Świąt oraz dobrego wejścia w nowy, 2013 rok! Miłej lektury niniejszego wydania! Izabela E. Kwiatkowska izabella@printernet.pl
print+publishing print+publishing 184|12 184|12
print+publishing 1|13
33 3
w tym wydaniu w tym wydaniu
Tegoroczne targi IFRA Expo już za nami. Czas zatem podsumować imprezę i opisać prezentowane na niej rozwiązania.
Seria aparatów fotograficznych Canon EOS skończyła 25 lat. Na naszych łamach prezentujemy krótką historię tych kultowych lustrzanek.
Str. 12
Str. 28
Kontrola jakości w drukarni jest czymś niezbędnym. Warto zaopatrzyć się w odpowiedni sprzęt i oprogramowanie, które ułatwią ten proces.
Branża introligatorska rozwija się w szybkim tempie. Aby nadążyć za zmianami, trzeba śledzić na bieżąco nowinki produktowe.
Str. 26
Str. 38
biznes
prepress
06 News 08 KBA: W dążeniu do spójności
26 Sposób na pomiar 28 Canon: Świt lustrzanek
swiat
druk wielkoformatowy
10 News
32 Epson: Czas na tkaniny! 34 News
ifra expo 12 Dyskusje o mediach 14 Toray: Płyta nie dos zdarcia 15 News 15 Agfa Graphics: Internetowo i mobilnie 16 Goss: Inne spojrzenie 16 QuadTech: Wstęga pod kontrolą 18 KBA: Technologia i usługi 20 Kodak: Podrasowana gazeta
targi 22 Viscom: Wszechstronność się opłaca 24 RemaDays Warsaw 2013
druk cyfrowy 36 Oce i manroland web systems 36 News
Introligatornia 38 Druk na finiszu 42 Wohlenberg: W najlepszej oprawie
papier 44 Genialny materiał 48 Wybielamy papier 53 Słowniczek papierniczy, cz 1 54 Historia wytwarzania papieru
Powered by
4 4
print+publishing 1|13 print+publishing 184|12
w tym wydaniu Papier towarzyszy człowiekowi od wieków. W tym numerze poświęcimy mu wiele miejsca, opisując, jak powstaje, jak jest przetwarzany i jaki ma wpływ na środowisko. Str. 44
Odwiedziliśmy Targi Książki we Frankfurcie nad Menem, aby zdać Państwu relację z tego, czym obecnie żyje branża wydawnicza. Str. 64
56 Z lasu na tambor 62 Nowe ze starego
media/publishing/design 64 Targi Książki we Frankfurcie nad Menem
serwis/impressum 66 Impressum 66 Kalendarz wydarzeń
print+publishing 184|12
biznes news news news news news news news news news
Sun Chemical Ceny szybują w górę Firma Sun Chemical ogłosiła podwyżkę cen dla wszystkich swoich produktów sprzedawanych na rynku europejskim. Wyższe ceny mają obowiązywać od stycznia 2013 roku. Producent zapewnia, że oferowane przez niego substraty podrożeją o maksymalnie kilka procent, w zależności od linii produktowej. Klienci mają zostać indywidualnie poinformowani o nowych cenach. Jako przyczynę zmiany cennika Sun Chemical podaje wzrost kosztów surowców do produkcji substratów do druku. Producent nie ukrywa, że w przyszłym roku może mieć miejsce kolejna podwyżka cen.
news news news news news news news news news
HP Dla nowej generacji Firma HP uruchomiła nowe zakłady produkcji atramentów w mieście Kirjat Gat w Izraelu. W fabryce o powierzchni 11 tys. m2 będą produkowane atramenty dla nowej generacji maszyn HP Indigo Digital Press, której premiera odbyła się na tegorocznych targach drupa. Nowo otwarta fabryka jest częścią zakładów HP w Kirjat Gat, których łączna powierzchnia wynosi obecnie 56 tys. m2. HP Indigo Division produkuje atramenty do swoich urządzeń także w fabryce w Singapurze. Atramenty wytwarzane w Kirjat Gat będą dostępne wiosną 2013 roku, kiedy to ma ruszyć sprzedaż maszyn HP Indigo 10000 Digital Press.
news news news news news news news news news
Reprograf i Fujifilm Europe Mocny duet Firmy Reprograf i Fujifilm Europe nawiązały współpracę. W jej ramach do oferty produktowej polskiego dystrybutora dołączą płyty offsetowe oferowane przez japońskiego producenta. Reprograf to dystrybutor oprogramowania do zarządzania procesami poligraficz-nymi i drukarnią, materiałów i urządzeń do druku offsetowego, druku opakowań w technoloYasufumi Morimoto (Senior Vice President gii offsetowej i fleksograficz Fujifilm Graphic Systems Division) i Jolanta nej, druku cyfrowego, obróbki Kurowiak (prezes Reprograf) introligatorskiej oraz druku wielkoformatowego. Jak komentuje Jolanta Kurowiak, prezes firmy Reprograf, Fujifilm produkuje zaawansowane technologicznie płyty offsetowe, które od lat są cenione przez polskich drukarzy.
6
print+publishing 184|12
2
news news news news news news news news news news news news biznes
Metsä Board Dla pilnych dostaw Firma Metsä Board otworzyła przy swoich niemieckich zakładach produkcyjnych w Gohrsmühle Express Board Service Center, z którego mają być realizowane dostawy kartonu na rynek europejski. Producent podkreśla, że nowo otwarte centrum ma realizować zamówienia o mniejszej objętości, zwłaszcza takie, które wymagają jak najkrótszego czasu dostawy. Duże zamówienia planowane ze sporym wyprzedzeniem należy w dalszym ciągu składać bezpośrednio w papierni Gohrsmühle, która wytwarza rocznie około 60 tys. ton kartonu.
news news news news news news news news news news news news
WPO i Ipack-Ima Razem dla opakowań Światowa Organizacja Opakowaniowa (World Packaging Organization, w skrócie WPO) podpisała porozumienie z firmą Ipack-Ima Spa, w ramach którego będzie wspierać i promować organizowane przez nią targi East Afripack w Kenii i Ipack-Ima we Włoszech. Jak komentuje Thomas Schneider, prezes WPO, współpraca obu podmiotów przyniesie też korzyści Światowej Organizacji Opakowań, pozwoli bowiem na promowanie w ramach wspomnianych wystaw prowadzonych przez nią projektów edukacyjnych. W ramach współpracy specjaliści WPO poprowadzą na targach Afripack i Ipack-Ima konferencje branżowe związane z ochroną żywności w opakowalnictwie.
news news news news news news news news news news news news
news news news news news news news news news news news news
Heidelberg Z inicjatywą Firma Heidelberg przyłączyła się do Verdigris – międzynarodowego projektu non-profit, w ramach którego prowadzone są badania nad śladem węglowym generowanym przez różne media. Wśród członków Verdigris są takie firmy, jak: EFI, Agfa Graphics, HP, Ricoh i Xeikon. Inicjatywę wspierają również targi drupa, Fespa i EcoPrint Europe. Projekt Verdigris został zainicjowany na targach drupa 2008. Jego celem jest edukacja producentów i konsumentów rynku poligraficznego w zakresie zrównoważonego rozwoju. Projekt promuje również ISO 16759 – standard dla pomiarów śladu węglowego produktów poligraficznych. Wyniki badań i raporty Verdigris są powszechnie dostępne.
news news news news news news news news news news news news
KBA Połączenie zakładów Firma KBA zamierza zintegrować swoją montownię w Trennfeld z oddaloną od niego o 25 km fabryką w Würzburgu (Niemcy). Po przeniesieniu linii montażowej pod koniec 2013 roku zakład w Trennfeld zostanie zamknięty. Obecnie pracuje tam 220 osób, które zajmują się montowaniem części do maszyn do druku akcydensowego i rotacji gazetowych. Wysoko wykwalifikowanym specjalistom od montażu KBA proponuje nowe miejsca pracy w zakładach w Würzburgu. Przeniesienie montowni jest częścią planu, który KBA realizuje, aby efektywniej wykorzystywać możliwości swoich fabryk. W 2011 roku zakład w Frankenthal/ Pfalz został podzielony na dwie odrębne spółki, które zaczęły przyjmować zlecenia z zewnątrz. Odlewnia stanowiąca cześć zakładów w Würzburgu jest natomiast w coraz większym stopniu wykorzystywana do realizacji dostaw dla fabryki maszyn arkuszowych w Radebeul. Zakład w Würzburgu przejął także ponownie produkcję nowej serii maszyn do druku banknotów, którą przez pewien czas zajmowała się austriacka firmacórka KBA Mödling.
print+publishing 184|12
Druk wielkoformatow y w 48h on-line w w w.banerpolsk a.pl
Zajmujący się dystrybucją papieru koncern PaperlinX (do którego należy m.in. działająca w Polsce firma Zing) został mianowany Akredytowanym Partnerem Rozwiązań dla Druku Wielkoformatowego Canon. Jest to nowy rodzaj akredytacji, który został ustanowiony, aby wyróżnić partnerskie przedsiębiorstwa dostarczające klientom z sektora druku wielkoformatowego wysokiej jakości produkty i usługi. Akredytacja przyznana PaperlinX odnosi się do trzech firm, które wchodzą w skład koncernu: Robert Horne Group, Howard Smith Paper Group i PaperCo.
Zamówienia przyjmujemy on-line przez 24h
PaperlinX Wyróżnienie dla partnera
7
biznes
Strategia KBA CEE
W dążeniu do spójności W poprzednim numerze „PRINT & PUBLISHING” informowaliśmy o zmianie na stanowisku prezesa zarządu firmy KBA CEE. Przypomnijmy: 1 listopada bieżącego roku funkcję tę przejął z rąk Olivera Beckera Jan Korenc, który dotychczas zarządzał przedstawicielstwem firmy w Pradze, obejmującym swoim zasięgiem Czechy i Słowację. Takie posunięcie jest zapowiedzią większej integracji spółki.
„Chcemy być przewidywalnym, stabilnym i wzbudza-
Od lutego 2011 roku KBA CEE sprzedała w obsługiwanym przez siebie regionie ponad 90 zespołów drukujących w formacie B3 i B2 oraz ponad 140 zespołów w formacie B1 i większym.
Podczas konferencji prasowej, którą firma KBA CEE zorganizowała w połowie grudnia, Jan Korenc opowiadał o zmianach mających zajść w przedsiębiorstwie. KBA CEE działa w obecnym kształcie od marca 2011 roku i obejmuje trzy kraje: Polskę, Czechy i Słowację. Polski rynek obsługiwany przez KBA CEE jest podzielony na pięć regionów. Struktury serwisowe składają się z trzech oddziałów oraz sieci autoryzowanych firm partnerskich. „W sumie mamy na tym obszarze imponującą bazę prawie 300 maszyn małoformatowych i ponad 100 maszyn w formacie B1 i większym” – powiedział Jan Korenc. „Klienci z tego regionu obsługiwani są przez dwa zespoły, zlokalizowane w Warszawie i w Pradze, które przechodzą ciągły proces integracji. Od stycznia 2013 roku obejmie on także
struktury serwisowe, dzięki czemu wszyscy klienci będący pod opieką KBA CEE będą obsługiwani w ramach wspólnej platformy usług posprzedażowych. Już dziś zdarza się, że – choćby ze względów logistycznych czy z uwagi na specjalizację – serwisanci z Polski zajmują się klientami z Czech i odwrotnie. Ten proces integracji i synergii działań z pewnością będzie się pogłębiał”.
jącym zaufanie partnerem dla branży poligraficznej” – powiedział Jan Korenc.
88
Rozwojowy region Od lutego 2011 roku KBA CEE sprzedała w obsługiwanym przez siebie regionie ponad 90 zespołów drukujących w formacie B3 i B2 oraz ponad 140 zespołów w formacie B1 i większym. Według założeń kierownictwa spółki jej udziały rynkowe w sprzedaży nowych maszyn w Polsce mają osiągnąć
w 2013 roku 35 proc. Firmie zależy szczególnie na zwiększeniu sprzedaży maszyn B2, ale nie zamierza rezygnować ze swojej pozycji w obszarze maszyn wielkoformatowych. Kierownictwo KBA CEE zapowiedziało również, że w nadchodzącym roku nie weźmie udziału w targach Poligrafia (Poznań) i Embax Print (Brno, Czechy). W planach jest za to zorganizowanie w pierwszym kwartale 2013 roku dni otwartych w Radebeul (Niemcy), do udziału w których zostaną zaproszeni klienci KBA CEE z Polski, Czech i Słowacji. Takie posunięcie jest zgodne z coraz powszechniejszym w branży poligraficznej przekonaniem, że wykorzystanie własnej infrastruktury bardziej sprzyja nawiązywaniu i utrzymywaniu relacji z klientami z konkretnych regionów niż udział w targach branżowych. print+publishing 184|12
print+publishing 184|12
9
©Fotolia
swiat news news news news news news news news news news news news news news news news news news news
Infosystems i Heidelberg Licencja na zarządzanie
Goss Pierwsi na świecie
Firmy Infosystems SA i Heidelberger Druckmaschinen AG podpisały umowę licencyjną. Na jej podstawie firma Heidelberg będzie wykorzystywała technologię Infosystems w sprzedawanym przez siebie na całym świecie systemie zarządzania produkcją pod nazwą Prinect. System ten pozwala na integrację i optymalizację wszystkich procesów produkcyjnych w drukarni – od prepressu aż po obróbkę introligatorską. Z technologii Infosystems korzystają także inni producenci działający na rynku poligraficznym, między innymi: Fuji USA, Konica Minolta Business Solutions Europe czy Ricoh Europe.
Firma Goss International zainstalowała pierwszy egzemplarz swojej nowej maszyny Sunday Vpak do druku opakowań. Premierowa instalacja miała miejsce w amerykańskiej drukarni Precision Press. Nowa zwojowa maszyna offsetowa ma posłużyć do druku opakowań giętkich i etykiet. W jej skład wchodzą moduły drukujące Sunday Vpak 500 i zespoły fleksograficzne oraz powlekające. Urządzenie posiada również możliwość utwardzania farby za pomocą promieniowania ultrafioletowego (UV) i elektronowego (EB). Systemy drukujące Goss Sunday Vpak – w zależności od konfiguracji – mogą drukować etykiety, opakowania elastyczne i kartonowe pudełka składane z prędkością do 457 m/min. Modele Sunday Vpak 3000 zadrukowują wstęgę o szerokości do 1905 mm, a modele Sunday Vpak 500 – do 1051 mm.
news news news news news news news news news
Seal Tysiąc sprzedanych maszyn Firma Seal poinformowała o instalacji tysięcznego na rynku europejskim egzemplarza maszyny laminującej Seal 62 Base. Urządzenie to służy do laminowania folią ochronną, uszlachetniającą i dwustronną folią klejącą. Dzięki zastosowaniu specjalnego systemu wałków maszyna może również kaszerować podłoża o grubości do 50 mm. Seal 62 Base pracuje z prędkością 5 m/min i obsługuje media o maksymalnej szerokości 1600 mm. Oba zainstalowane w urządzeniu wałki są wykonane z silikonu, a górny wałek może być podgrzany do temperatury 40oC, co zapewnia precyzję laminacji.
news news news news news news news news news
HP Próba siły Nowa maszyna drukująca HP Indigo 10000 Digital Press w formacie B2 doczekała się pierwszych instalacji testowych. Egzemplarze urządzenia stanęły w drukarniach: Sandy Alexander (Stany Zjednoczone), Old City Press (Izrael) i Precision Printing (Wielka Brytania). Jak informuje firma HP, inne modele z serii HP Indigo Digital Press cieszą się rosnącą popularnością wśród drukarń cyfrowych. Liczba zainstalowanych urządzeń przekroczyła już 6 tys. Podczas tegorocznych targów Graph Expo 2012 w Stanach Zjednoczonych producent ogłosił również, że modele HP Indigo 7600 i 5600 Digital Press, które zaprezentowano po raz pierwszy w marcu 2012 roku, są już dostępne w wersji komercyjnej na całym świecie.
10
news news news news news news news news news
Screen Od razu na Wyspy Cyfrowa maszyna do druku arkuszowego Screen Truepress JetSX B2 doczekała się pierwszej instalacji w Europie. Na zakup najnowszego urządzenia marki Screen zdecydowała się brytyjska drukarnia RCS. Wartym podkreślenia jest fakt, że Screen Truepress JetSX B2 to pierwszy na świecie pełnokolorowy arkuszowy system do druku inkjetowego w formacie B2 z dupleksem. Maszyna posiada precyzyjne głowice drukujące, które generują kroplę o minimalnym rozmiarze 2 pikolitrów, dzięki czemu w druku można osiągnąć rozdzielczość 1440 x 1440 dpi. Maksymalny format arkusza wynoszący Dyrektor zarządzający drukarni RCS, Michael Todd, 740 x 530 mm pozwala jest zadowolony z nowo zakupionego urządzenia. na realizację różnych prac – od standardowych zleceń w formacie A4 przez kalendarze, teczki i okładki książek aż po plakaty A2 i B2.
news news news news news news news news news
Heidelberg Premierowa instalacja Drukarnia Becker z miejscowości Ober-Ramstadt w Niemczech została pierwszym na świecie użytkownikiem maszyny Speedmaster XL 106 w konfiguracji pięciokolorowej z lakierowaniem i nowym systemem suszącym DryStar LE UV zaprezentowanym po raz pierwszy na tegorocznych targach drupa. DryStar LE UV to system suszący UV, który cechuje się przede wszystkim wysokim stopniem energooszczędności (LE oznacza low energy). Dzięki temu rozwiązaniu oraz procesowi uszlachetniania w linii Speedmaster XL 106 pozwolił niemieckiej drukarni zredukować zużycie energii o ponad 60 proc. i znacznie zmniejszyć emisję dwutlenku węgla. Uległ także skróceniu czas realizacji zleceń.
print+publishing 184|12
news news news news news news news news news news news news news news news news news news
Fespa Szturm na Azję Organizacja FESPA poszerza swoją ofertę imprez branżowych o targi FESPA China. Pierwsza edycja nowego wydarzenia ma się odbyć w dniach 18-20 listopada 2013 roku w Shanghai World Expo Exhibition and Convention Center w Szanghaju. FESPA China mają być „odświeżoną” wersją organizowanych od 1983 roku targów CSGIA. Zeszłoroczna odsłona tej wystawy przyciągnęła ponad 400 wystawców i około 18 tys. gości. Wystawą FESPA China pokieruje zespół FESPA we współpracy z CSGIA (China Screen Printing and Graphic Imaging Association) – organizatorem wspomnianych targów CSGIA. Obie organizacje będą wspierane przez ASGA (Asia Screen Printing and Graphic Imaging Association) – ogólnoazjatycką federację stowarzyszeń branży poligraficznej. ASGA współpracowała już z FESPA przy organizacji FESPA Asia Summit w 2011 roku. W imprezie tej wzięło udział około 4,5 tys. osób z 34 krajów – głównie z państw azjatyckich.
news news news news news news news news
Heidelberg Tysiąc za nami
Na ostatnich targach drupa w Düsseldorfie firma Heidelberg z sukcesem wprowadziła na rynek nową serię maszyn pod nazwą Speedmaster SX. Linia ta obejmuje follak_poziom_polowka:Layout 2
2/20/12
2:40 PM
Page 1
swiat
modele: SX 52/SX 52 Anicolor, SX 74 oraz SX 102. Od czasu premiery Heidelberg sprzedał na całym świecie łącznie ponad tysiąc zespołów drukujących Speedmaster SX. Nowa kolekcja urządzeń bazuje na koncepcji wykorzystanej już w urządzeniach Speedmaster CX 102, czyli na połączeniu najwyższej klasy technologii maszyn Speedmaster XL z platformą Speedmaster SM. Systemy z serii Speedmaster SX są przeznaczone do druku komercyjnego. Ponad 60 proc. zainstalowanych dotąd modeli trafiło do drukarń europejskich, kolejne 25 proc. do regionu Azja/Pacyfik, a ponad 10 proc. do Ameryki Południowej. Na zakup nowych urządzeń zdecydowały się również drukarnie z Ameryki Północnej, Bliskiego Wschodu i Afryki.
news news news news news news news news news
Finat Zmiana reguł Label Awards (WLA). Nowa formuła WLA zakłada funkcjonowanie 22 kategorii, z których każda odpowiada innej technologii produkcji etykiet. Nowością jest konkurs dodatkowy Best of the Best (ang. najlepsi z najlepszych), w którym walczą zwycięzcy poszczególnych kategorii WLA. Rozdanie statuetek Best of the Best ma się odbywać co roku podczas wrześniowej edycji targów Labelexpo. W konkursie dodatkowym zostaną wyróżnione najlepsze etykiety wydrukowane w pięciu najważniejszych dla tego rynku technologiach: fleksografii, druku cyfrowym, litografii offsetowej, typografii i druku kombinowanym. Zwycięzców tegorocznej edycji konkursu (organizowanego już według nowych zasad) poznamy w lutym 2013 roku. Wręczenie nagród Best of the Best nastąpi podczas gali Labelexpo Global Awards na targach Labelexpo Europe 2013 w Brukseli.
EFEKT KTÓRY ZAWSZE WIDAĆ OFERUJEMY FOLIOWANIE MAT, BŁYSK
FOLIOWANIE NA GORĄCO I NA MOKRO FOLIOWANIE METALICZNE, STRUKTURALNE LAKIEROWANIE UV Z DODATKAMI
(BROKATOWANIE) LAKIEROWANIE WYPUKŁE
„3D”
KALANDROWANIE ZDRAPKI
WWW.FOLLAK.COM.PL FOLLAK SP. Z O.O. SP. K print+publishing 184|12
ODDZIAŁY: KRAKÓW
ŁÓDŹ
POZNAŃ
WARSZAWA
11
IFRA EXPO 2012
World Publishing Expo
Dyskusje o mediach Ponad 7 tys. osób z 83 krajów świata wzięło udział w tegorocznym World Publishing Expo. To największe wydarzenie branży medialnej, składające się z wystawy IFRA Expo oraz międzynarodowej konferencji, odbyło się w dniach 29-31 października we Frankfurcie nad Menem.
„Zewsząd napływają do nas informacje, które potwierdzają, że tegoroczna impreza była udana zarówno dla wystawców, jak i dla odwiedzających” – komentuje Vincent Peyregne, przewodniczący organizacji World Association of Newspapers and News Publishers (WAN-IFRA). „Otrzymujemy pozytywne komentarze od uczestników, którzy wynieśli z targów więcej, niż oczekiwali. Nie ma wątpliwości, że wyjątkowa wartość World Publishing Expo tkwi w tym, że wydarzenie to zdołało na stałe wpisać się do kalendarza prestiżowych wystaw, sympozjów i projektów badawczych, które są co roku organizowane na całym świecie”. Jak twierdzi Vincent Peyregne, z uwagi na trudne warunki ekonomiczne i technologiczną transformację przekazu informacji wymiana wiedzy i doświadczenia pomiędzy wydawcami a pro-
W wielu regionach świata druk gazet przeżywa kryzys. Istnieje jednak sporo tytułów prasowych, które swój sukces zawdzięczają innowacyjnym technikom wydawniczym i poligraficznym.
ducentami rozwiązań dla branży medialnej odbywa się w bardzo istotnym momencie. Przewodniczący WAN-IFRA podkreśla również, że wiele innowacji, które napędzają rynek mediów, pochodzi właśnie od producentów. Berlin, miasto słynące z dynamicznych innowatorów działających w różnych dziedzinach, jako gospodarz przyszłorocznej edycji World Publishing Expo ma przyczynić się do wzmocnienia wizerunku tego wydarzenia.
Międzynarodowy zasięg
Czy urządzenia mobilne wkrótce wyprą tradycyjne komputery osobiste? Według prognoz już w przyszłym roku sprzedaż tabletów ma być większa niż pecetów.
12
World Publishing Expo zorganizowano w tym roku już po raz 42. W imprezie wzięło udział 261 wystawców z 30 krajów świata, wśród nich producenci maszyn drukujących, dystrybutorzy rozwiązań redakcyjnych i reklamowych, dostawcy produktów i usług z dziedziny nowych mediów oraz firmy związane z branżą gazetową. 55 proc. odwiedzających stanowiły
przedsiębiorstwa spoza Niemiec, co podkreśla międzynarodowy zasięg tego wydarzenia. Warto nadmienić, że w ramach World Publishing Expo miał miejsce szereg konferencji i seminariów związanych z obecnym rozwojem i przyszłością mediów, między innymi na temat: druku, urządzeń mobilnych, aplikacji, mediów społecznościowych i płatnej treści. Podczas wydarzenia odbyło się również rozdanie nagród w konkursie XMA Cross Media Awards 2012, w którym wyróżniono firmy najlepiej wykorzystujące media społecznościowe. Na stronie www.wan-ifra.org socialmediatrends jest dostępny raport „Top Trends in Social Media: Best of the XMA Cross Media Awards” opracowany na podstawie zwycięskich projektów. World Publishing Expo 2013 odbędzie się w Berlinie, w dniach 7-9 października 2013 roku. Szczegóły na www.wan-ifra.org. print+publishing 184|12
KBA Technologia offsetu arkuszowego
Nowa maszyna KBA Rapida 145 Eksplozja wydajności w klasie jumbo
KBA.R.636.po
Z nową maszyną KBA Rapida 145 potwierdziliśmy najwyższą technologiczną pozycję lidera w wielkim formacie. Wydajność do 17.000 ark./h i bezkonkurencyjnie szybka zmiana prac zapewnia niezrównaną produktywność i ekonomiczność. W jaki sposób? Poprzez symultaniczną zmianę form drukowych, równoległe procesy mycia, system nakładania bez marki bocznej, zautomatyzowaną wymianę form do lakierowania, szybką wymianę tulei wałków rastrowych i możliwość wstępnego ustawienia wszystkich ważnych funkcji. Do tego dochodzą różnorodne pakiety inline do uszlachetniania, zabezpieczenia jakości, jak i wiele innych. Czy macie Państwo jakieś pytania? Prosimy skontaktować się z nami telefonicznie.
KBA CEE Sp. z o.o., tel. +48 (22) 842 92 05, 02-884 Warszawa, ul. Puławska 456, www.kba.com/pl print+publishing 184|12
Koenig & Bauer AG 13
IFRA EXPO 2012
Rozwiązania Toray
Płyta nie do zdarcia Płyta drukowa MX10 marki Toray pojawiła się na rynku w kwietniu bieżącego roku. Pierwsi nabywcy tego nowego rozwiązania potwierdzają, że czas jego eksploatacji jest dłuższy o nawet 40 proc. w porównaniu z konkurencyjnymi produktami tej samej klasy
Nowe płyty marki Toray pozwalają na osiągnięcie maksymalnej liniatury 175 lpi. Nadają się one do nakładów o objętości 250 tys. egzemplarzy na papierze niepowlekanym i 400 tys. na papierze powlekanym. Wywoły-
wanie płyt do bezwodnego druku offsetowego wymaga mniejszego zużycia chemii niż w przypadku konwencjonalnych płyt drukowych, co redukuje negatywny wpływ tego procesu na środowisko.
Na targach Ifra Expo firma Toray zaprezentowała formy drukowe swoich klientów, do których zaliczają się największe europejskie drukarnie gazetowe.
Podczas tegorocznych targów Ifra Expo firma Toray zaprezentowała przykłady udanych wdrożeń swoich produktów w drukarniach gazetowych z całej Europy. Jednym z najznamienitszych użytkowników płyt do bezwodnego druku offsetowego jest niemiecka drukarnia Freiburger Druck, która realizuje produkcję techniką coldsetową, osiągając niezrównaną jakość prac. Junichi Ishii, kierownik marketingu w firmie Toray International Europe, wyjaśnia: „Tak wysoki poziom jakości jest właściwie nie do osiągnięcia w druku na maszynach gazetowych pracujących w konwencjonalnej technologii offsetowej. Staje się to możliwe dopiero dzięki połączeniu maszyny KBA Cortina i płyt do offsetu bezwodnego marki Toray”. Jak mówi Ishii, w obecnych czasach, kiedy nakłady gazet są coraz niższe, zmniejszenie makulatury rozpędowej – gwarantowane dzięki płytom do offsetu bezwodnego – ma duży wpływ na rentowność produkcji. Płyty marki Toray mogą być stosowane do druku zarówno w technice coldsetowej, jak i heatsetowej, na szerokiej gamie podłoży. Dzięki temu oferują drukarniom gazetowym i półakcydensowym olbrzymią elastyczność.
news news news news news news news news news news news news news news news news news news
Fujifilm Młodsza siostra
Müller Martini Udana ekspedycja
Na stoisku firmy Fujifilm zaprezentowano nową, niskochemiczną płytę offsetową Brillia PRO-VN2, która jest ulepszoną wersją płyty Brillia PRO-VN. Nowa płyta nadaje się do druku wysokich nakładów (maksymalnie 300 tys. egzemplarzy). Zwiększona wytrzymałość i niższe zużycie chemii to kluczowe zalety nowego produktu wymieniane przez producenta. Jak zapewnia Fujifilm, płyty niskochemiczne sprawiają, że proces przygotowania do druku jest bardziej przyjazny środowisku, a utrzymanie naświetlarki – łatwiejsze.
Firma Müller Martini zaprezentowała na targach swoje najnowsze rozwiązanie do ekspedycji gazet – system wkładkujący FlexLiner, który bazuje na procesie selektywnego doprowadzania produktu głównego. Daje to szansę wyróżnienia się na rynku gazet i mailingu. Producent przedstawił także koncepcję FlexAd, dzięki której można wytwarzać produkty z wartością dodaną i zyskiem. FlexLiner tworzy udany duet z nowym systemem pakującym FlexPack (również prezentowanym na Ifra Expo), który oferuje maksymalną jakość przy optymalnym wykorzystaniu powierzchni. Na stoisku firmy można było również zapoznać się z programem MMServices, w ramach którego da się podwyższyć dochodowość istniejących urządzeń. Eksperci Müller Martini służyli swoją radą w zakresie różnych modeli biznesowych związanych z produkcją gazet w druku cyfrowym.
14
print+publishing 184|12
IFRA EXPO 2012
Agfa Graphics i nowe media
Internetowo i mobilnie W ostatnim czasie na rynek trafiły udoskonalone wersje systemu do zarządzania przepływem pracy :Arkitex Director 8 (jego nowe funkcje to m.in. automatyczne przetwarzanie wielostronicowych plików PDF oraz większe wsparcie dla środowisk wirtualnych), portalu :Arkitex Portal 2, a także programu do obróbki zdjęć :Arkitex IntelliTune oraz systemu redukującego zużycie farby OptiInk 3.1. Nowością w ofercie firmy jest moduł :Arkitex Press-Register pozwalający na korektę pasowania na etapie druku, a więc w hali maszyn. Rozwiązaniem przyszłości ma być natomiast :Arkitex Cloud – bazujące na technologii chmury obliczeniowej środowisko bezpiecznych, wirtualnych ośrodków produkcyjnych, uwzględniających różne moduły z serii: Arkitex. Rozwiązanie ma być w pełni dopasowane do indywidualnych potrzeb drukarni, zapewniając zarzą-
print+publishing 184|12
Firma Agfa Graphics zaprezentowała liczne nowości i udoskonalenia z zakresu produkcji prasowej, z dużym naciskiem na oprogramowanie pozwalające tworzyć treści redakcyjne i reklamowe na urządzenia przenośne, telefony komórkowe, do Internetu oraz do druku.
dzanie stronami publikacji, produkcją form drukowych oraz systemami dostawców zewnętrznych. Agfa Graphics wprowadziła także do swojej oferty :Arkitex Eversify – rozwiązanie pozwalające publikować treść na różnych urządzeniach przenośnych. Jest to usługa typu SaaS, automatyzująca przepływ pracy i oparta na wirtualnej infrastrukturze IT wykorzystującej moduły: Arkitex Cloud. :Arkitex Eversify w wersji
1.1 jest już dostępny w ramach usługi :Arkitex Cloud. Spośród nowych funkcji, po raz pierwszy zaprezentowanych na Ifra Expo, warto wymienić: wsparcie dla obsługi reklam, zintegrowane ściąganie zawartości e-czyników czy wsparcie dla czytnika Kindle Fire. :Arkitex Eversify jest kompatybilny ze wszystkimi powszechnie dostępnymi smartfonami, telefonami opartymi na systemie Android oraz tabletami.
15
IFRA EXPO 2012
Goss dla druku i gazet
Inne spojrzenie Firma Goss ponownie sięgnęła po ogłoszone na drupie hasło „See Things Differently” i pokazała, jak ta nowa filozofia przekłada się na konkretne rozwiązania produktowe. Bieżące instalacje w różnych sektorach rynku wydawniczego potwierdzają, że technologia Goss nadal nadaje ton produkcji poligraficznej na całym świecie. Najnowsze wdrożenia produktów Goss obejmują pierwsze na świecie egzemplarze maszyn Colorliner CPS i najnowsze modele z serii Goss Community. Najnowszą propozycją firmy Goss dla wysokonakładowej produkcji gazetowej jest kompaktowa maszyna Goss Colorliner CPS. Urządzenie to miało swoją premierę podczas zeszłorocznych targów Ifra Expo, a niedawno pierwszym użytkownikiem systemu została szkocka drukarnia gazetowa DC Thomson. Colorliner CPS łączy w sobie sprawdzoną technologię Goss i kompaktową konfigurację. Konstruktorzy położyli nacisk na osiągnięcie wyższej jakości druku, obniżenie nakładu pracy manualnej
i poprawę bilansu dwutlenku węgla. Zespoły drukujące mają wprawdzie konwencjonalną budowę, ale w maszynie zastosowano za to niezwykle innowacyjne ułożenie cylindrów i zespołów farbowych, co gwarantuje możliwe najniższy odstęp w druku. Długość wstęgi pomiędzy pierwszym a czwartym zespołem drukującym zostaje na skutek tego skrócona do zaledwie 2,7 m, co prowadzi do redukcji efektu fan-out (rozciąganiu papieru), a w rezultacie także do wzrostu dokładności pasowania. W maszynie Colorliner CPS zainstalowano ponadto specjalny system prowadzenia powietrza, który dzięki naturalnej cyrkulacji powietrza pozwala na optymalne odprowadzanie ciepła i zapobiega zatrzymywaniu go w wieży drukującej. W połączeniu ze znacznym obniżeniem kosztów energii i redukcją makulatury przy zmianie zlecenia przyczynia się to w dużym stopniu do redukcji emisji dwutlenku węgla i zminimalizowaniu kosztów produkcji.
Rotacja Magnum HPS Tym, którzy szukają rotacji gazetowych o pojedynczej szerokości, firma Goss proponuje jedno ze swoich najnowszych rozwiązań – maszynę Magnum HPS. Model ten, zaprezentowany już na tegorocznych tar-gach drupa, doczekał się już dwóch instalacji w Chinach, gdzie jest szczególnie atrakcyjny z uwagi na niski koszt druku w przeliczeniu na stronę. Dzięki prędkości druku wynoszącej 70 tys. egz./godz. Magnum HPS jest świetnym uzupełnieniem oferty rotacji gazetowych i półakcydensowych marki Goss. Maszyna ta oferuje ponadto dobry stosunek ceny do wydajności i jakości. Zastosowano w niej nowe rozwiązania, między in-nymi konfigurację zespołów drukujących w kształcie litery H, która ułatwia dostęp do płyt drukowych i tym samym przyspiesza zmianę pracy. Urzą-dzenie posiada także nowy system mocowania płyt i obciągów, jak również ulepszone centralne sterowanie regulacją śrub kałamarzy farbowych i registrów. Ponadto w maszynie poprawiono kontrolę napięcia wstęgi.
Inspekcja z QuadTech
Wstęga pod kontrolą System QuadTech do kontroli kolorystycznej i inspekcji wstęgi wyposażony w kamerę AccuCam i poszerzony o funkcję kontroli wody znalazł zastosowanie w wielu dużych drukarniach gazetowych na całym świecie. Do użytkowników tego rozwiązania należą takie firmy, jak Newsprinters Knowsley (Wielka Brytania), Sankei Shimbun Printing Co. (Japonia), Herold Druck und Verlag AG (Austria) oraz The Chicago Tribune (USA) System oferuje zaawansowaną kontrolę barw opartą na analizie zdjęciowej. Porównanie wartości referencyjnych fotografii ze wskazanymi punktami pomiarowymi wyrażonymi w wartościach znormalizowanej przestrzeni barw CIELab pozwala optymalizować kolory na całym obszarze zdjęcia bez korzystania z paska kontrolnego. System wykrywa także najczęściej spotykane błędy w druku, namierzając je najpóźniej po 170. egzemplarzu, a następnie na bieżąco podczas całego procesu.
16
Innym rozwiązaniem do druku gazetowego oferowanym przez firmę QuadTech jest system kontroli pasowania wyposażony w kamerę MultiCam. Można go zintegrować z innymi produktami QuadTech za pośrednictwem platformy ICON. Przy prędkości druku do 17,8 m/sek. system ten wykrywa nawet najdrobniejsze przesunięcia arkusza czy przemieszczenie registra i redukuje efekt fan-out, dzięki czemu z całej wstęgi można uzyskać wysokiej jakości egzemplarze. Oprócz produktów QuadTech proponuje też drukarniom gazetowym wsparcie serwisowe w ramach programu Service Advantage. Klienci mogą wybrać poziom usług serwisowych, które najlepiej odpowiadają ich potrzebom i możliwościom. Program obejmuje takie usługi, jak na przykład Proactive Care – zdalną kontrolę systemu ICON przez 24 godziny na dobę, siedem dni w tygodniu. Niewątpliwą zaletą tego rozwiązania jest zminimalizowanie przestojów w pracy maszyn drukujących w razie awarii.
MultiCam marki QuadTech należy do najpopularniejszych kamer montowanych w systemach do kontroli pasowania w druku.
print+publishing 184|12
OKRĘT FLAGOWY W KLASIE NAJWYŻSZEJ O ZEJ WY WYDAJNOŚCI: NOWY SPEEDMASTER XL 106
Heidelberg ponownie wyznacza standardy w klasie maszyn o najwyższej wydajności. Obierzcie Państwo kurs ku nowym horyzontom z maszyną Speedmaster XL 106. Najwyższa produktywność, innowacyjne rozwiązania i prawie nieograniczona liczba zastosowań Speedmastera XL 106 zapewniają doskonałe rezultaty produkcji i najniższe zużycie energii w swojej klasie. Nawigujcie ku lepszej przyszłości. www.heidelberg.pl print+publishing 184|12
17
IFRA EXPO 2012
Rotacje marki KBA
Technologia i usługi W ciągu ostatnich kilku lat centralnym punktem wystąpień targowych firmy KBA były odnoszące sukcesy maszyny Commander CT i Cortina. W tym roku uwagę chętnych do inwestowania drukarń gazetowych zyskała również maszyna Commander CL, którą producent pokazał po raz pierwszy na zeszłorocznych targach IFRA Expo w Wiedniu.
ce i suszarki z gorącym powietrzem. Inne maszyny gazetowe KBA, jak KBA Colora czy KBA Comet, znalazły nabywców przede wszystkim w Kanadzie, Chinach i na Bliskim Wschodzie. Powyższe przykłady pokazują, że chęć inwestowania w druk gazetowy nadal jest duża, choć już nie tak jak przed kryzysem finansowym.
Szersze spojrzenie
Produktywna maszyna zwojowa KBA Commander CL, którą firma KBA pokazała rok temu na targach Ifra Expo w Wiedniu, zyskuje sobie coraz szersze grono zwolenników. Na zdjęciu: opcjonalny automatyczny system zmiany płyt drukowych.
Po niedawnym uruchomieniu dużej, hybrydowej instalacji maszyny KBA Cortina w wydawnictwie Gulf News w Dubaju firma KBA zakontraktowała kolejny model tej maszyny, tym razem składający się z trzech wież drukujących i dwóch suszarek z gorącym powietrzem, dla jednego ze swoich europejskich klientów. W tym zaawansowanym technologicznie sektorze produkcji liderem pozostaje model KBA Commander CT – firma KBA sprzedała w sumie 25 maszyn tego typu, z których większość jest już eksploatowana w codziennej produkcji. Tylko w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy maszyny KBA
18
Commander CT o podwójnej i potrójnej szerokości rozpoczęły pracę u klientów z Niemiec, Wielkiej Brytanii, Austrii, Szwecji i Włoch. Z uwagi na obecną sytuację bardzo udany start rynkowy odnotowała też maszyna KBA Commander CL, która zadebiutowała na ubiegłorocznych targach Ifra Expo w Wiedniu. W ślad za pięcioma maszynami zamówionymi przez firmy z Niemiec i USA krótko przed targami World Publishing Expo na maszynę KBA Commander CL zdecydował się także pierwszy odbiorca z Chin – wydawnictwo Guiyang Daily. W tym przypadku konfiguracja obejmie dwie czterozespołowe wieże drukują-
KBA bierze pod uwagę zmiany zachodzące na rynku. Oprócz ciągłego wprowadzania nowych rozwiązań i technologii dla rynku gazetowego firma stale rozszerza ofertę swoich usług skierowanych do firm z tego obszaru rynkowego. Obejmuje ona m.in. konsulting przy projektach oraz rozbudowę i udoskonalanie istniejącego parku maszynowego. Eksperci KBA z zakresu automatyzacji produkcji coraz częściej uczestniczą w wykorzystaniu na nowo starszych maszyn zwojowych, na które popyt rynkowy systematycznie rośnie. Doświadczona kadra PrintHouseService – nowej filii KBA – stacjonuje w kilku dużych niemieckich drukarniach gazetowych, oferując wsparcie techniczne przy obsłudze maszyn zwojowych i innego sprzętu. Co więcej, firma KBA oferuje też rozbudowę istniejących maszyn zwojowych w formie dedykowanego pakietu serwisowego, m.in. z myślą o możliwości drukowania nowych formatów reklamowych. Podążając z duchem czasu, firma KBA wprowadziła także do swojej oferty maszyny gazetowe wyposażone w opcjonalne moduły do szycia, klejenia, dodawania półokładek, czterostronicowych składek z perforacją typu Zip’n’Buy, a także suszarki na gorące powietrze. W efekcie możliwa stała się produkcja z zastosowaniem tzw. trzeciego łamu, wykorzystywana przy druku półakcydensowym i hybrydowym (łączącym techniki coldsetową i heatsetową). print+publishing 184|12
print+publishing 184|12
19
IFRA EXPO 2012
Kodak zmienia rynek
Podrasowana gazeta W jaki sposób gazeta może zyskać na atrakcyjności w oczach czytelników, reklamodawców, a w rezultacie także wydawców? Odpowiedzi na to pytanie udziela firma Kodak, która prezentowała we Frankfurcie jedno ze swoich sztandarowych rozwiązań – system Kodak Prosper S30 Imprinting. Cyfrowy system drukujący Kodak Prosper S30 Imprinting System zainstalowano na maszynie zwojowej Colorman. Połączenie konwencjonalnego druku coldsetowego z wysokowydajnym drukiem inkjetowym, będące programem pilotażowym w skali całego świata, oznacza, że zmienne dane mogą być wdrukowywane w statyczną treść publikacji, bez jakiejkolwiek utraty wydajności w maszynie zwojowej. Kodak Prosper S30 Imprinting System pracuje z prędkością do 914 m/min. i rozdzielczością 600 x 200 dpi.
Wzbogacić przekaz Cyfrowe wdrukowywanie treści umożliwia tworzenie różnych wersji i personalizację kampanii reklamowych poprzez wzbogacanie statycznej zawartości publikacji o zmienne informacje i obrazy. W efekcie możliwe staje się tworzenie lokalnych reklam bez konieczności wymiany form drukowych, jak też integrowanie druku z kampaniami reklamowymi wykorzystującymi różne media. Następujące po sobie numery wygrywające, różne kody QR,
adresy URL czy grafika oznaczają, że każda z wydrukowanych gazet może zawierać nieco różniące się od siebie ogłoszenie reklamowe. Wdrukowywanie personalizowanej treści pozwala też wydawcom prasowym na prowadzenie na swoich łamach atrakcyjnych loterii, które nie tylko wspomagają bieżącą sprzedaż, ale też zwiększają lojalność czytelników. System Kodak Prosper S30 jest w hamburskiej drukarni zainstalowany jako część struktury maszyny Colorman. Konfiguracja ta zapewnia oczekiwaną elastyczność, gdyż jedna wstęga papieru może być zadrukowywana w dwóch różnych wieżach, w zależności od sposobu jej poprowadzenia. Takie ustawienie systemu wdrukowywania sprawia, że personalizowane elementy mogą być nanoszone na strony okładkowe oraz na wybrane strony środkowe każdego egzemplarza gazety.
Udane projekty Po przeprowadzeniu intensywnych testów pierwsza produkcja z użyciem personalizowanych reklam została zrealizowana przez dru-
Instalacja cyfrowego systemu drukującego Kodak Prosper S30 Imprinting System na zwojowej maszynie offsetowej Colorman to pierwsze tego typu przedsięwzięcie na świecie.
20
karnię Hamburg-Ahrensburg wpaździerniku 2011 roku. Był nią dodatek reklamowy do gazety „Hamburger Abendblatt”. Każdy z 220 tys. egzemplarzy zawierających motyw reklamowy Kodaka został zadrukowany w systemie Prosper S30 unikalnym kodem konkursowym. Kod stanowił hasło w loterii, gdzie nagrodę główną stanowiła drukarka. Inną wysokonakładową kampanię zrealizowano dla niemieckiego dziennika „Bild”. Z myślą o jego czytelnikach z Hamburga przez kilka tygodni kwietnia i maja br. na łamach gazety była prowadzona loteria „Milion w gotówce”. Kupony loteryjne zawierały jednorazowe, drukowane w inkjecie kombinacje cyfr, a dodawano je do gazety w poniedziałki. Czytelnicy mieli za zadanie porównać swoje numery z ogłaszanymi w kolejnych dniach tygodnia szczęśliwymi numerami. „Nasze pierwsze kampanie, zrealizowane wspólnie z dziennikami »Welt Kompakt« i »Bild« w regionie Hamburga zakończyły się spektakularnym sukcesem” – podsumowuje Thomas Drensek, szef działu druku offsetowego drukarni Hamburg-Ahrensburg. „Dzięki zaawansowanym opcjom personalizacji technologia ta ma w sobie ogromny potencjał i ważną rolę do odegrania w naszej przyszłości”. Tegoroczne targi World Publishing Expo we Frankfurcie były także miejscem światowej premiery płyty termicznej Kodak ThermalNews PT Digital Plate. W jej obróbce całkowicie wyeliminowano procesy wstępnego wygrzewania i mycia. W efekcie zredukowane zostało zużycie wody i ener gii niezbędnej w przygotowalni. Po opcjonalnym wstępnym wygrzewaniu i myciu płyta może służyć do wykonywania jeszcze większych nakładów, sięgających 350 tys. odbitek. Do jej wywoływania służy urządzenie Kodak T-HDX Plate Processor.
print+publishing 184|12
Gruntowna, praktyczna wiedza naszych klientów napędza naszą innowacyjność
Skorzystaj z kodu QR, aby dowiedzieć się więcej.
Xeikon, wiodący innowator w dziedzinie druku cyfrowego i produkcji płyt, znów w akcji!
Xeikon prezentuje nową generację naświetlarek CtP basysPrint UV-Setter dla offsetu w formacie 4-up, 8-up i VLF.
Prezentując swoją technologię druku Quantum, Xeikon po raz kolejny wyznacza nowy standard w kolorowym druku cyfrowym.
Xeikon oferuje udoskonalone oprogramowanie do zarządzania workflow.
Xeikon, kontynuując swoją strategię innowacyjności, wprowadza na rynek naświetlarki ThermoFlexX do produkcji płyt dla fleksografii i druku wypukłego.
Xeikon Austria GmbH Xeikon Eastern Europe Tel.: + 48 601 329 101 info@xeikon.at
www.xeikon.com print+publishing 184|12
21
targi
viscom frankfurt 2012
Wszechstronność się opłaca Hale były wypełnione po brzegi: 327 wystawców z 32 krajów i ponad 12 tys. gości wzięło udział w tegorocznych targach viscom we Frankfurcie nad Menem. To była największa edycja w historii tego wydarzenia. Tak spektakularnego sukcesu Międzynarodowych Targów Technik Komunikacji Wizualnej, Reklamy i Designu nie spodziewał się nawet organizator wystawy, firma Reed Exhibition. Tekst: Michael Seidl W 2006 roku zmieniono całkowicie formułę targów viscom. Od czasu tamtej edycji, w której wzięło udział 171 wystawców i 6,7 tys. gości, znacznie wzrosło zainteresowanie wystawą, która urosła do rangi wszechstronnych targów specjalistycznych dla branży komunikacji wizualnej. Dziś viscom przyciąga specjalistów i osoby decyzyjne związane z przemysłem, handlem i marketingiem. „Każda kolejna edycja udowadnia, że viscom to wiodąca impreza branżowa dla sektora komunikacji wizualnej, reklamy i designu” – podkreśliła Petra Lassahn, dyrektor targów viscom, podczas swojego wystąpienia na zakończenie wystawy. Targi viscom są nie tylko okazją do prezentacji czołowych marek, ale przede wszystkim wydarzeniem, które stymuluje branżę. „Dzięki viscomowi rynek odżywa po długim okresie stagnacji inwestycyjnej” – stwierdził Michael Wartmann, kierownik marketingu w firmie Mutoh Deutschland. Jego słowa znalazły potwierdzenie w licznych kontraktach podpisanych bezpośrednio na targach. Również umowy zawierane po zakończeniu wystawy dla wielu firm okazały się bardzo intratne. 73 proc. wystawców ocenia wpływ tegorocznej edycji viscomu na sprzedaż ich rozwiązań jako „bardzo duży” i „duży”, a kolejne 21 proc. jako „umiarkowany”. Widać także, że wystawcy patrzą w przyszłość z większym optymizmem. 56 proc. ankietowanych spodziewa się poprawy koniunktury, a tylko 11 proc. uważa, że sytuacja na rynku nie ulegnie zmianie.
targów, która pozwala adresować ofertę viscomu do całej branży komunikacji wizualnej, marketingu marki i sektora kreatywnego”. Analizując strukturę grupy odwiedzającej targi, można zauważyć, że w tym roku we Frankfurcie pojawiło się więcej przedstawicieli agencji reklamowych i firm handlowych, a także właścicieli marek, projektantów przestrzeni sklepowych i visual merchandiserów. Grupa ta stanowiła około 30 proc. wszystkich gości tegorocznego viscomu. Aspektem, który zdecydował o popularności ostatniej edycji wystawy, był pokaz konkretnych możliwości zastosowania najnowszych rozwiązań z zakresu komunikacji wizualnej. W tym roku zorganizowano specjalny sektor World of Inspiration o powierzchni 700 m2.
Prezentowano tam przykłady wykorzystania aktualnie dostępnych na rynku produktów i usług oraz debatowano nad przyszłością dopiero wdrażanych innowacji. Centralnym punktem sektora World of Inspiration była wystawa zaaranżowana tak, by przypominała supermarket. Prezentowano tam najnowsze trendy w projektowaniu przestrzeni sklepowej. Partnerem tego projektu była firma Wanzl Metallwarenfabrik. Wystawcy mieli okazję zademonstrować swoje najnowsze produkty w realistycznym otoczeniu, co dało gościom wyobrażenie o tym, jak konkretne rozwiązania funkcjonują w praktyce. Kolejna niemiecka edycja targów viscom odbędzie się w Düsseldorfie, w dniach 7-9 listopada 2013 roku.
Szersze pole oddziaływania Adidas, Nike, Reebok, Red Bull, Nestlé – dla wielu firm, które dawniej nie należały do grupy docelowej targów viscom, wystawa ta stała się nadzwyczaj atrakcyjna. Według Hansa Joachima Erbela, CEO Reed Exhibitions Deutschland, powodem tego jest „nowa formuła
22
Tegoroczna edycja targów viscom frankfurt była rekordowa pod względem liczby wystawców i odwiedzających. Wystawa przyciąga coraz więcej firm, które nie należą do branży komunikacji wizualnej, ale korzystają z jej usług i produktów.
print+publishing 184|12
Zrelaksujesz się bez najmniejszego problemu Xerox zapewnia najlepszy serwis posprzedażowy na rynku. Nasi przeszkoleni i w pełni wykwalifikowani inżynierowie są dostępni do Twojej dyspozycji o każdej porze dnia i nocy. Przypisani do konkretnych modeli, miejsc oraz klientów są w stanie szybko i profesjonalnie rozwiązać problem, tak by Twój biznes bezpiecznie się rozwijał.
801 081 081* xerox.com
* Poniedziałek-piątek w godz. 9.00- 17.00, koszt połączenia wg taryfy Twojego operatora © 2010 XEROX CORPORATION. Wszystkie prawa zastrzeżone. ® oraz XEROX and Design®, Ready For Real Business są znakami handlowymi zastrzeżonymi przez Xerox Corporation na terenie Stanów Zjednoczonych oraz/lub innych krajów.
print+publishing 184|12
23
targi
RemaDays Warsaw 2013
W trzy dni dookoła świata (reklamy) Już w lutym rozpoczną się Targi Reklamy i Poligrafii RemaDays Warsaw 2013. To jedyne tego typu wydarzenie w Europie Środkowej, które przyciągnie ponad 12 tys. zwiedzających z kraju i zagranicy. Impreza, organizowana przez poznańską spółkę GJC Inter Media, jest jedną z najskuteczniejszych platform wymiany doświadczeń i pozyskiwania klientów na europejskim rynku. dów znajdujący się naprzeciwko głównego wejścia na targi.
Setki nowości i inspiracji
Targi RemaDays Warsaw co roku przyciągają liczne grono specjalistów z branży reklamowej. Dzięki temu impreza ta jest okazją do nawiązania cennych kontaktów i wymiany doświadczeń zawodowych.
Zainteresowanie targami było tak duże, że na pół roku przed rozpoczęciem imprezy cała powierzchnia wystawiennicza została wyprzedana. Ostatecznie w wydarzeniu weźmie udział ponad 550 wystawców, którzy zaprezentują swoją działalność w sektorach: Gifts World, Technology Park, Out & Indoor Systems oraz Print Show.
Szybszy dojazd na targi Aby ułatwić komunikację podczas trwania targów, organizator wprowadził kilka znaczących usprawnień. W dniach od 6 do 8 lutego na ulicach Józefa Bema i Prądzyńskiego w Warszawie zostanie wprowadzony ruch jednokierunkowy. Taki system sprawdził się już podczas Euro 2012 i znacznie rozładował korki w okolicach hal Expo XXI. Dla podróżujących koleją zostanie uruchomiona bezpłatna komunikacja pomiędzy dworcem Warszawa Zachodnia a targami. Do dyspozycji gości będzie również dodatkowy parking na 350 samocho-
24
Targi RemaDays Warsaw są prawdziwą kopalnią wiedzy z sektora reklamy. Tradycyjnie wystawcy zaprezentują tam premierowe produkty i rozwiązania przygotowane specjalnie na nadchodzący rok. Udział w wydarzeniu to jedyna okazja w roku, aby uzyskać bezpośredni dostęp do wielu nowych ofert. Ich przeanalizowanie umożliwia lepsze zrozumienie obowiązujących trendów i rozpoznanie konkurencji. Jeśli ktoś poszukuje inspiracji, z pewnością powinien spotkać się na tej niepowtarzalnej imprezie z profesjonalistami i pasjonatami wszystkich obszarów reklamy.
Przyjedź i zyskaj Każdy zwiedzający otrzyma całkowicie bezpłatne, praktyczne narzędzie pracy na cały nadchodzący rok. „Wielka Księga Reklamy i Poligrafii” to nowoczesne połączenie reklamy prasowej, katalogu wystawców i podręcznej bazy danych. Publikacja ta pozwala bardzo szybko odnaleźć aktualne dane firm zajmujących się wszystkimi aspektami reklamy. Oprócz tego udostępnia bezpośrednie kontakty do działów handlowych. Dziewiąta edycja targów RemaDays Warsaw rozpocznie się 6 lutego 2013 roku i potrwa trzy dni. Więcej szczegółów o imprezie zamieszczono na stronie www.remadays.com, gdzie można również zakupić bilet wstępu w promocyjnej cenie 10 zł oraz zapoznać się z aktualną listą wystawców, która może posłużyć do zaplanowania spotkań podczas trzech dni targowych. print+publishing 184|12
print+publishing 184|12
25
prepress
Kontrola jakości w drukarni
Sposób na pomiar Koniec rynku usługodawcy w branży poligraficznej staje się faktem. Obecnie w relacjach biznesowych ostatnie słowo należy do usługobiorcy. Taka zmiana relacji rynkowych sprawia, że przewagę konkurencyjną można zdobywać jedynie przez zapewnienie wyższej jakości produktu i oferowanie niższej ceny. To zaś wiąże się z koniecznością standaryzacji druku i automatyzacji procesów produkcyjnych. Tekst: Małgorzata Szczotka
Silna konkurencja na rynku poligraficznym zmusza drukarnie do stałego podnoszenia wydajności i jakości przy coraz niższych nakładach, większej rozmaitości realizowanych zadań oraz zdolności szybkiej zmiany pracy. Jednym z największych wyzwań czekających obecnie branżę poligraficzną jest dostosowanie jakości i powtarzalności wyrobów do standardów, których wymaga od nich rynek
go pomiary z wykorzystaniem manualnych spektrofotometrów schodzą na dalszy plan. Kolejnym powodem takiego trendu jest ograniczona kontrola. W obrębie nakładu to tylko pojedynczy parametr, np. gęstość optyczna lub parametr spektralny. Coraz częściej więc konieczna staje się automatyzacja nie tylko pomiarów, lecz i reakcji na ich rezultaty. I tu idealnie sprawdzają się szybkie syste-
nie gwarantują one jednak utrzymania stabilności kolorystycznej podczas całego procesu drukowania danej pracy. Służą one jedynie skróceniu narządu.
my skanujące i analizujące sprzężone z konsolą maszyny drukującej. Wraz z rozwojem wymagań dotyczących zachowania standardów kolorystycznych, pojawiają się już systemy automatycznej kontroli powtarzalności druku, które pozwalają na utrzymanie w ryzach wszystkich niezbędnych parametrów spektralnych i densytometrycznych w obrębie drukowanego nakładu. Reszta zależy od sprawności operatora. Oczywiście bardzo przydatne są dane CIP3 z przygotowalni, same w sobie
folio firmy Reprograf. Są to EasyTrax oraz IntelliTrax oferowane wraz z systemem CLCCS Closed-Loop Color Control firmy Print Flow. W skład rozwiązania wchodzi urządzenie pomiarowe – densytometr lub spektrofotometr – oraz oprogramowanie. Spektrofotometr skanujący X-Rite (EasyTrax lub IntelliTrax) umożliwia szybkie wykonanie pomiarów wartości na arkuszu. Z jego pomocą można mierzyć zarówno parametry densytometryczne (gęstość optyczną, stopień po-
Remedium na drukarskie bolączki Samodzielne systemy skanujące spełniające powyższe standardy oferuje m.in. firma X-Rite, której rozwiązania znajdują się w port-
System CLCCS (Closed-Loop Color Control) pozwala na wstępne ustawienie kałamarzy na podstawie danych prepress CIP3. Umożliwia on także zwrotną kontrolę densytometryczną jakości druku. W efekcie przygotowanie kałamarzy następuje szybciej, a jakość druku jest stabilna w całym nakładzie.
klientów europejskich. Wiąże się to z koniecznością zestandaryzowania procesu poligraficznego oraz jego bieżącą kontrolą i oceną powtarzalności wykonywanych wyrobów. W kontekście takich wymagań uzyskanie wysokiej jakości jest możliwe poprzez wdrożenie standaryzacji, a następnie systematyczne stosowanie przyrządów do pomiaru jakości i powtarzalności druku. W obliczu tego urządzenia ręczne okazują się mało wydajne, a ich stosowanie – zbyt czasochłonne. Dlate-
26
print+publishing 184|12
Spektrofotometr skanujący X-Rite InteliTrax – w połączeniu z systemem CLCCS – pozwala osiągnąć zgodność wydruku z certyfikowanym proofem na podstawie zdefiniowanych parametrów pomiarowych.
Natomiast starszym maszynom mogą w znacznym stopniu przywrócić dawną świetność, utrzymując po zestandaryzowaniu maszyny parametry druku na odpowiednim, przyst jącym do obecnych standardów, poziomie. Pisząc o dodatkowych zaletach nie można pominąć możliwości kontrolowania kolorów dodatkowych, ponieważ system mierzy i kon troluje barwy procesowe, specjalne, Pantone oraz kolor papieru.
Drukarze potwierdzają
krycia powierzchni rastrowej, przyrost punktu, balans szarości, przyjmowanie farby przez podłoże oraz kontrast druku), jak i spektralne (dE, odchyłkę odcienia barwy – hue, odcień szarości i jasność/białość papieru). Oprogramowanie dokonuje oceny jakości wydrukowanych arkuszy i automatycznie – w postaci wykresów i tabel wyświetlanych na ekranie – proponuje optymalne ustawienia stref farbowych kałamarzy, zapewniając wszelkie dane niezbędne do oceny prawidłowości druku. To drukarz natomiast decyduje, czy informacje te są zgodne z jego wiedzą, doświadczeniem, stosowanym standardem oraz co należy ewentualnie poprawić. Oprogramowanie kalkuluje również informacje o gęstości optycznej pochodzące z densytometru skanującego oraz porównuje zeskanowane wartości gęstości z wartościami wymaganymi. W strefach, w których aktualne wartości densytometryczne przekraczają określone progi tolerancji, oprogramowanie oblicza nowe nastawienie kałamarzy, aby osiągnąć wymaganą gęstość optyczną. Następnie kieruje je do pulpitu maszyny drukującej, który inicjuje automatyczne wykonanie
zmian w kałamarzach. W ten sposób można szybko osiągnąć prawidłowe ustawienia wymaganych wartości densytometrycznych oraz utrzymać je podczas całego procesu drukowania. Zwrotna kontrola densytometryczna umożliwia drukarzowi osiągnięcie potrzebnej jakości w całym procesie druku. Dzięki temu możliwe jest zapewnienie zgodności kolorystycznej każdej odbitki nakładowej z arkuszem wzorcowym. System CLCCS łączy zalety parametrów wstępnego ustawienia kałamarzy uzyskanych z danych prepress CIP3 ze zwrotną kontrolą densytometryczną jakości druku. Celem jest minimalizacja wykonywanych czynności, skrócenie czasu przygotowania kałamarzy maszyny drukującej oraz stabilizacja jakości druku podczas całego procesu drukowania. Podkreślenia wymaga, że urządzenia X-Rite EasyTrax i Intellitrax wraz z CLCCS to doskonałe rozwiązania zarówno dla nowych, jak i używanych maszyn drukarskich. W nowych mogą one z powodzeniem zastąpić wbudowane systemy in-line, których koszt jest zwykle kilkakrotnie wyższy przy porównywalnych parametrach jakości i niezawodności pracy.
Przykładem udanego wprowadzenia systemów X-Rite do codziennej pracy drukarni jest wrocławska firma KEA. Po wdrożeniu tam standaryzacji druku przez firmę Color Management Consulting (cmconsulting.pl) właściciele potrzebowali systemu, który pozwoliłby na bieżącą kontrolę ustawionych parametrów oraz ciągły nadzór nad parametrami procesu drukowania. „Czasochłonne ręczne urządzenia pomiarowe już dawno przestały spełniać swoje zadanie, a starsze maszyny drukarskie, mimo że utrzymywały stabilne parametry, nie posiadały systemu in-line. Zewnętrzny system skanujący był jedynym rozsądnym rozwiązaniem” – mówi Bogdan Baszak, właściciel drukarni KEA. „Obecnie dzięki integracji procedur standaryzacji druku z systemem InteliTrax CLCCS operatorzy mogą przy pomocy zdefiniowanych parametrów pomiarowych osiągać zgodność z certyfikowanym proofem. Wzrokowa ocena najczęściej jest tylko potwierdzeniem osiągniętego przez zastosowane parametry rezultatu. Szczególnie przydatna dla pracy naszej drukarni stała się możliwość automatycznego tworzenia i zapisywania raportów z wykonywanych produkcji. Dzięki nim dużo łatwiej jest zachować powtarzalność wznawianych nakładów oraz na bieżąco kontrolować stan techniczny maszyny” – podsumowuje Bogdan Baszak.
Spektrofotometr EasyTrax – podobnie jak InteliTrax – stanowi idealne rozwiązanie dla nowych i używanych maszyn drukujących. Zastępuje on wbudowane systemy in-line z podobnej klasy jakościowej, które są zwykle dużo droższe.
print+publishing 184|12
27
prepress
25-lecie Canon EOS
Świt lustrzanek
Canon EOS M to najnowszy model z serii EOS i jednocześnie pierwszy bezlusterkowy aparat systemowy marki Canon. Kompaktowe urządzenie posiada niewielką lampę zewnętrzną zamiast wbudowanego flesza. Tryb filmowania pozwala na zarejestrowanie obrazu Full HD z szybkością 25 klatek na sekundę. Aparat posiada matrycę CMOS o rozdzielczości osiemnastu megapikseli.
W tym roku Canon świętuje 25-lecie serii EOS. Debiutując na rynku w marcu 1987 roku, była ona pierwszą na świecie serią produktów posiadających całkowicie elektroniczny system montażu. Obecnie stanowi jedną z najbardziej rozpoznawalnych linii profesjonalnych lustrzanek, wymiennych obiektywów i akcesoriów. Wielu zawodowych fotografów nie wyobraża sobie bez niej swojej codziennej pracy. EOS to skrót od Electro Optical System (ang. system elektrooptyczny), a zarazem imię greckiej bogini będącej uosobieniem świtu. Pierwszymi produktami z serii EOS były trzy wymienne obiektywy EF oraz aparat EOS 650 SLR. W lipcu bieżącego roku oferta Canona poszerzyła się o kompaktowe aparaty bezlusterkowe EOS M. Na kolejnych stronach prezentujemy kamienie milowe w rozwoju serii Canon EOS. 28
print+publishing 184|12
prepress
Pierwszy model z serii EOS – EOS 650 – pojawia się na rynku w 1987 roku. Aparat posiada mocowanie obiektywu Canon EF – nowy standard, który zastąpił stosowany wcześniej Canon FD. Zamiast elementów mechanicznych zastosowano tam elektryczne styki.
Rok 1992 jest rokiem premiery aparatu EOS 5QD – pierwszej lustrzanki z systemem Eye Control Focus. Pozwala on ustawiać ostrość na podstawie jednego z punktów na matówce, na który w danej chwili spogląda osoba wykonująca zdjęcie. W debiutującym w 1995 roku aparacie EOS 55 technologia Eye Control Focus znalazła także zastosowanie w wykonywaniu zdjęć w formacie pionowym.
Następca aparatu EOS-1, EOS-1N, trafia do sklepów w 1994 roku. Posiada pięciopunktowy autofokus, szesnastostrefowy system pomiaru światła, sterowanie pracą flesza z aparatu oraz funkcję wykonywania zdjęć seryjnych.
Wraz z nadejściem nowego tysiąclecia Canon wprowadza na rynek nowe lustrzanki z serii EOS. W sprzedaży pojawia się pierwsza lustrzanka cyfrowa EOS o nazwie EOS D30. Aparat ten posiada matrycę CMOS z rozdzielczością 3,11 megapiksela.
print+publishing 184|12
W 1989 roku Canon wprowadza do sprzedaży pierwszy model z serii „1” – EOS-1. Aparat robi zdjęcia z prędkością 5,5 klatek na sekundę i posiada precyzyjny autofokus, dzięki czemu szybko zyskuje popularność w fotografii newsowej, sportowej i modowej.
W 1993 roku hitem staje się model EOS 500 – mała i lekka lustrzanka przeznaczona dla tych, którzy dopiero zaczynają swoją przygodę z fotografią. Ulepszona wersja EOS 500, EOS 500N, trafia do sprzedaży w 1996 roku.
Model EOS-3 z 1998 roku oferuje 45 punktów ostrości i 21-strefowy system pomiaru światła. Młodsza od niego o rok lustrzanka EOS-300 jest kolejnym kompaktowym aparatem do zastosowań półprofesjonalnych. XX wiek Canon zamyka premierą modelu EOS-1V.
Pod koniec 2001 roku do sklepów trafia cyfrowa lustrzanka dla profesjonalnych fotografów newsowych i sportowych – EOS-1D z matrycą CCS o rozdzielczości 4 megapikseli i z opóźnieniem migawki wynoszącym 55 milisekund.
29
prepress
Rok po roku Canon wprowadza kolejne nowości. W 2002 EOS D60, a w 2003 EOS 10D – pierwszy aparat z serii EOS z procesorem graficznym Canon DIGIC (digital integrated circuit, czyli cyfrowy układ scalony).
W tym samym roku ma miejsce premiera aparatu EOS 300D przeznaczonego zarówno dla profesjonalistów, jak i hobbystów. W lustrzance w pełni wykorzystano możliwości obiektywu EF, matrycy CMOS oraz procesora DIGIC.
W 2005 roku producent prezentuje aparat EOS 5D z pełnoklatkową matrycą CMOS o rozdzielczości 12,8 megapiksela. Niewątpliwą zaletą lustrzanki jest wysoka jakość obrazu uzyskiwana dzięki dziewięciopunktowemu układowi AF z sześcioma punktami wspomagającymi.
W 20. rocznicę wprowadzenia na rynek linii EOS Canon oddaje w ręce użytkowników model EOS-1D Mark III. Rozdzielczość 10,1 megapiksela i możliwość wykonywania nawet dziesięciu zdjęć na sekundę czynią z tego aparatu najszybszą lustrzankę cyfrową na świecie.
Kolejnym kamieniem milowym w rozwoju serii EOS staje się debiutujący w 2008 roku model EOS 5D Mark II. Może on nagrywać filmy w rozdzielczości Full HD i wykonywać zdjęcia seryjne z prędkością 3,9 klatki na sekundę. Rok później na rynku pojawia się EOS 7D – pierwsza lustrzanka cyfrowa z matrycą CMOS o rozdzielczości 18 megapikseli.
Rok 2011 zapoczątkowuje nową erę w historii aparatów Canon EOS. W sklepach pojawia się model EOS-1D X, który oferuje wyjątkowe połączenie wysokiej prędkości, rozdzielczości i jakości obrazu. Aparat nagrywa filmy Full HD.
Początek nowego dziesięciolecia jest także momentem wejścia firmy Canon na rynek urządzeń dla branży kinowej. Producent prezentuje profesjonalną linię Cinema EOS System, która obejmuje obiektywy, kamery cyfrowe i lustrzanki.
W marcu 2012 roku Canon przedstawia pełnoklatkową lustrzankę cyfrową EOS 5D Mark III, która wykonuje zdjęcia w rozdzielczości 22,3 megapiksela z szybkością 6 klatek na sekundę i rejestruje filmy Full HD.
30
print+publishing 184|12
print+publishing 184|12
31
druk wielkoformatowy
Plotery termosublimacyjne Epson
Czas na tkaniny! Rynek ploterów termosublimacyjnych wzbogacił się o nowego gracza. Firma Epson – znana od lat między innymi z wydajnych maszyn do druku wielkoformatowego – postanowiła poszerzyć swoją ofertę o urządzenia do druku na tekstyliach. Producent wprowadza do sprzedaży dwa modele: SureColor SC-F6000 i SureColor SC-F7000.
gadżetach, maksymalna rozdzielczość 720 x 1440 dpi zapewnia niezrównaną jakość. Maszyny z serii SureColor SC-F zostały zaprojektowane tak, by wspierać nawet najśmielsze pomysły zleceniodawców. Plotery mogą drukować na wszystkich popularnych rodzajach papieru do wprasowywania, dzięki czemu pomagają w realizacji różnorodnych projektów. Model SureColor SC-F6000 sprawdza się przede wszystkim w druku niskich i średnich nakładów, natomiast SureColor SC-F7000 radzi sobie nie tylko ze zleceniami o średniej objętości, ale także z produkcją wysokonakładową.
W pełnym rynsztunku
Klienci mogą wybrać pomiędzy 44-calowym ploterem SureColor SC-F6000 a 64-calowym SureColor SC-F7000 (na zdjęciu). Niezależnie jednak od tego, na którą maszynę się zdecydują, będzie to inwestycja w wydajne, niezawodne i tanie w eksploatacji urządzenie.
Warto podkreślić, że maszyny do druku termosublimacyjnego oferowane przez firmę Epson to pierwsze na rynku urządzenia w całości zaprojektowane i wyprodukowane przez jedno przedsiębiorstwo. Epson sam zadbał o wszystkie elementy swoich nowych systemów drukujących – od atramentu i głowic po obudowę i akcesoria dodatkowe. Troska o każdy szczegół, która od zawsze wpisuje się w politykę tego producenta, została najpełniej wyrażona właśnie w przypadku innowacyjnych maszyn z serii SureColor SC-F.
Rynek, który rośnie Wprawdzie zadruk tekstyliów w technologii cyfrowej wciąż stanowi mniej niż 2 proc. rynku, ale firma Epson dostrzega w tym
32
niszowym sektorze olbrzymi potencjał wzrostu. „Naszym celem jest upowszechnienie tej technologii poprzez dostarczanie profesjonalistom najbardziej niezawodnych i oszczędnych rozwiązań” – komentuje Tomasz Kuciński, menedżer produktu z polskiego oddziału firmy Epson Europe. „Chcemy zapewnić wzrost produkcji w krótkich cyklach oraz zagwarantować spójność i wysoką jakość wydruków”.
Przygotowane na wyzwania Nowe plotery marki Epson potrafią sprostać nawet najwyższym wymaganiom w druku na tekstyliach. Bez względu na to, czy wykonuje się na nich nadruki na miękkich szyldach, odzieży sportowej, ubraniach, akcesoriach, materiałach promocyjnych czy
Oba modele z serii SureColor SC-F obsługują standardowy zestaw barw CMYK. Każdą z maszyn wyposażono w zintegrowany i pojemny (półtoralitrowy) system zasilania w atrament, którego uzupełnianie nie sprawia większych problemów. Dodatkowy atut stanowi automatyczny odbiornik. Znajduje się on w standardowym wyposażeniu modelu SC-F7000, a w przypadku modelu SC-F6000 jest dostępny jako element opcjonalny. Odbiornik pozwala na płynną produkcję, ponieważ redukuje liczbę przestojów potrzebnych na konserwację. Epson zadbał o to, by obsługa obu maszyn była jak najprostsza, dlatego zainstalował w nich innowacyjny układ do ładowania rolki z podłożem, dzięki któremu do założenia nowego nośnika wystarczy jedna osoba. Konfiguracja ploterów zajmuje niewiele czasu, ponieważ producent pomyślał o takich funkcjach, jak automatyczne naprężanie nośnika i intuicyjny panel sterowania LCD.
Szybkie i dokładne Kolejnym argumentem przemawiającym za nowymi maszynami do druku termosubliprint+publishing 184|12
druk wielkoformatowy
Oba plotery z serii SureColor SC-F drukują standardową paletą barw CMYK. Maszyny posiadają zintegrowany, półtoralitrowy system zasilania w atrament. Jego uzupełnianie jest łatwe i szybkie.
macyjnego jest ich prędkość, która – w zależności od zastosowania – może wynosić od 16 do nawet 57 m2/godz. W przypadku ploterów SureColor SCF6000 i SureColor SC-F7000 wysoka prędkość pracy idzie w parze z niezrównaną jakością wydruków. Stało się to możliwe
dzięki głowicy drukującej MicroPiezo TFP firmy Epson, która już wcześniej znalazła zastosowanie w ploterach termosublimacyjnych innych producentów. Głowica ta dała się już poznać jako rozwiązanie gwarantujące dokładność, powtarzalność i niezwykłą trwałość druku.
Potencjał głowicy MicroPiezo TFP może zostać w pełni wykorzystany dzięki atramentowi wodnemu UltraChrome DS stworzonemu przez firmę Epson. Jego zastosowanie pomaga w tworzeniu obrazów o nasyconych kolorach, intensywnej czerni, ostrych konturach i płynnych przejściach tonalnych. „Nowe modele SureColor SC-F6000 i SCF7000 wypełniają lukę na rynku ploterów termosublimacyjnych. Jest to sprzęt do różnych zastosowań, wspierany przez fachową wiedzę i pomoc techniczną firmy Epson. Premiera tych dwóch maszyn to dla nas dopiero początek – w przyszłości planujemy wprowadzenie kolejnych produktów tego typu” – podsumowuje Tomasz Kuciński.
Epson SureColor SC-F7000
Epson SureColor SC-F6000
do 64 cali
do 44 cali
Układ do ładowania rolki z nośnikiem przez jednego operatora z dostępem z przodu
nie
tak
Układ do ładowania rolki z nośnikiem przez jednego operatora z dostępem z tyłu
tak
nie
Automatyczna kontrola napięcia nośnika
nie
tak
Produkt Szerokość wydruku
Prędkość druku
do 57 m2/godz. w trybie roboczym, 28 m2/godz. w trybie produkcyjnym, 16 m2/godz. w trybie wysokiej jakości
do 57 m2/godz. w trybie roboczym, 28 m2/godz. w trybie produkcyjnym, 16 m2/godz. w trybie wysokiej jakości
Zintegrowany system zasilania w atrament o pojemności 1,5 l
tak
tak
Automatyczna rolka podajnika
tak
opcjonalnie
opcjonalnie
nie
Atrament wodny Epson UltraChrome DS
tak
tak
Łącza Ethernet i USB
tak
tak
Układ podawania nośników do ciężkich rolek o masie do 80 kg
print+publishing 184|12
33
druk wielkoformatowy
news news news news news news news news news news news news news news news news
Summa Kolejne pokolenie
Mimaki Wtyki u projektantów
Firma Summa wprowadza na rynek nową generację ploterów tnących pod nazwą Summa S2. Urządzenia bazują na starszych modelach z serii Summa S. W nowych maszynach wprowadzono szereg ulepszeń względem ich poprzedników. Nowy procesor zapewnia większą prędkość cięcia, a połączenie Ethernet ułatwia przesyłanie danych z komputera sterującego urządzeniem. Solidniejszy uchwyt mediów pozwala na łatwe założenie i wygodną obsługę nawet ciężkich rolek podłoża. W ploterach Summa S2 można również zainstalować opcjonalny wałek dociskowy. Obsługę urządzeń ułatwia ponadto nowy, kolorowy ekran główny.
Firma Mimaki opracowała nową wersję wtyczki FineCut 8.0.1 dla programów
news news news news news news news news news
Roland DG Na biało i z połyskiem Firma Roland DG poszerzyła swoją ofertę o nowe atramenty ekosolwentowe Eco-Sol Max2 w kolorach: srebrnym metalicznym i białym. Są one przeznaczone do druku na ploterach drukująco-tnących SolJet Pro4 XR-640. Za pomocą nowych atramentów można tworzyć aplikacje do dekoracji witryn sklepowych i oklejania pojazdów, a także wielkoformatowe plakaty oraz etykiety i kalkomanie. Atrament w kolorze białym cechuje się większą gęstością, co pozwala uzyskać idealne krycie przy zadruku przezroczystych podłoży. Z kolei atrament metaliczny gwarantuje druk o wysokim połysku, co umożliwia wyróżnienie wybranych elementów aplikacji. Ploter SolJet Pro4 XR-640 został specjalnie dostosowany do druku nowymi atramentami. Udoskonalono w nim automatyczny system cyrkulacji substratu, który zapobiega osadzaniu się atramentu w przewodach doprowadzających.
news news news news news news news news news
Neschen Nowe zastosowania Folie PVC Easy Dot 100 marki Neschen są dostępne w dwóch nowych wersjach – matowej i przezroczystej – które można zastosować także w sitodruku i offsecie UV. Dzięki punktowej wars twie kleju folie można przykleić bez specjalnego przygotowania podłoża, a w razie potrzeby – łatwo usunąć bez pozostawiania śladów na powierzchni. Folie Easy Dot 100 mają grubość 1 00 µm i nadają się do aplikacji wewnętrznych na płaskich lub wygiętych powierzchniach. Producent zapewnia, że folie można stosować również w krótkotrwałych kampaniach outdoorowych. Neschen sprzedaje folie Easy Dot 100 w arkuszach o wymiarach 70 x 100 cm oraz w rolach o szerokości 140 cm i długości 250 m bieżących. Podłoża do druku lateksowego, solwentowego i UV są także dostępne w formacie 137,2 cm x 50 m.
34
Adobe Illustrator CS6 i CorelDRAW. Pozwala ona na zoptymalizowanie przepływu pracy, na który składa się projektowanie, druk w wielkim formacie oraz sztancowanie i wycinanie po obrysie. Wtyczka bezpośrednio łączy Adobe Illustrator CS6 i CorelDRAW z oprogramowaniem RasterLink RIP marki Mimaki. Produkt jest dostępny z każdym nowo zakupionym ploterem tnącym i drukująco-tnącym Mimaki. Użytkownicy starszej wersji programu mogą pobrać aktualizację ze strony internetowej producenta.
news news news news news news news news news
Seal Wielkie laminowanie W ofercie firmy Seal znalazł się nowy wielkoformatowy laminator Seal 65 Pro MD. To pierwsze urządzenie marki Seal, które posiada system Easy Operator Interface (EOI). Użytkownik może obsługiwać maszynę poprzez wygodny, intuicyjny ekran dotykowy, który pozwala wprowadzić ustawienia i monitorować pracę laminatora. EOI jest zamontowany na specjalnym ruchomym ramieniu, które można łatwo przemieszczać w tył i w przód. Nie ma zatem znaczenia, z której strony urządzenia stoi operator – interfejs jest zawsze łatwo dostępny. Seal 65 Pro MD laminuje na zimno i na gorąco. Utrwalanie odbywa się na bieżąco (nie trzeba czekać na schłodzenie przednich wałków), co przyspiesza realizację zleceń. Konstrukcja urządzenia gwarantuje wygodny dostęp do czterech podajników mediów, dzięki czemu zmiana rolek przebiega sprawnie. Nowy laminator Seal obsługuje podłoża o grubości do 50 mm. Szerokość powierzchni roboczej wynosi 1650 mm. Urządzenie osiąga prędkość 4,25 m/min.
news news news news news news news news news
Colorific Większe możliwości Firma Colorific opracowała nową technologię Colorific UV Light, dzięki której w ploterach ekosolwentowych można stosować utwardzanie światłem UV. Kluczowym rozwiązaniem jest UV Lightbar System – zewnętrzny, niezależny zestaw lamp, który montuje się z przodu plotera. Podczas druku pigment jest utwardzany na podłożu, a następnie dodatkowo utrwalany za pomocą UV Lightbar System. Jak podkreśla Colorific, nowa technologia pozwala na połączenie zalet atramentów ekosolwentowych i utrwalania UV. System jest obecnie kompatybilny ze wszystkimi ploterami marki Roland, w których zamontowano głowice drukujące Epson Piezo DX4 i DX5.
print+publishing 184|12
21-24 MAJA 2013, POZNAŃ Wesołych Świąt Bożego Narodzenia oraz pomyślności i sukcesów w nadchodzącym Nowym Roku 2013 Życzy zespół targów Euro-Reklama
Miej oko na reklamę W tym samym czasie:
www.euro-reklama.pl
print+publishing 184|12
35
druk cyfrowy
Océ i manroland web systems
Druk przez całą dobę Druk gazet w czasie nocnej zmiany i produkcja książek za dnia – jest to możliwe dzięki wspólnemu rozwiązaniu Océ i manroland web systems. Połączenie inkjetowej maszyny drukującej JetStream 5500 i złamywaka FoldLine VPF211 to najświeższy owoc współpracy obu firm. Jak podkreślają producenci, nowe rozwiązanie jest przeznaczone do produkcji na skalę przemysłową. Kolorowa maszyna drukująca Océ JetStream 5500 może wydrukować w ciągu godziny ponad 4 tys. egzemplarzy 24-stronicowej gazety w formacie broadsheet albo ponad 8 tys. egzemplarzy gazety w formacie tabloid o takiej samej objętości. Zastosowanie sprawdzonej technologii aplikacji kropli „na żądanie” (drop on demand) Océ DigiDot pozwala osiągnąć obraz wysokiej jakości o rozdzielczości 600 x 480 dpi (przy prędkości 254 m/min) lub 1200 dpi (przy 200 m/min). W połączeniu z wydajnym złamywakiem FoldLine VPF211 maszyna Océ JetStream 5500 tworzy zintegrowany system pozwalający na produkcję od A do Z. „Tym, co czyni nasze rozwiązanie tak wyjątkowym, jest zdolność do produkcji profesjonalnie wykończonych gazet w czasie nocnej zmiany i druk książek, broszur oraz czasopism
Inkjetowa maszyna drukująca Océ JetStream 5500 współpracuje ze złamywakiem FoldLine VPF211 marki manroland web systems, umożliwiając produkcję gazet w formacie tabloid i broadsheet.
za dnia” – komentuje Sebastian Landesberger, Executive Vice President Océ Commercial Printing. „Dzięki takiej elastyczności pod
względem zastosowań nasz produkt gwarant tuje klientom wyższy zwrot z inwestycji niż inne rozwiązania dostępne na rynku”.
news news news news news news news news news news news news news news news news news news
MGI W trzech wymiarach
mm z pasowaniem rzędu +/- 200 mikronów. System obsługuje podłoża o gramaturze 135-600 g/m2. Posiada podajnik stosu o maksymalnej wysokości 60 cm i układak stosu.
news news news news news news news news news
Xerox Nowe opcje wykańczania broszur Francuska firma MGI zaprezentowała swoje najnowsze rozwiązanie – system do lakierowania wybiórczego JETvarnish 3D bazujący na technologii inkjet UV. Urządzenie nanosi lakier o grubości od 8 do 100 mikronów, co pozwala na stworzenie efektu wypukłości na wybranych obszarach pracy. Podstawowa konfiguracja systemu obsługuje podłoża w formacie B2 z prędkością do 3 tys. ark./godz. Wersja rozszerzona radzi sobie z arkuszami o wymiarach 520 x 1050 mm. JETvarnish 3D lakieruje prace w jednym przebiegu nawet wtedy, gdy poszczególne obszary mają zostać pokryte lakierem o różnej grubości czy różnym stopniu połysku. Nowe urządzenie MGI korzysta z głowic piezo, które aplikują krople o zmiennej wielkości w technologii drop on demand. Pozwala to na lakierowanie powierzchni o szerokości od 0,5 do 515
36
Firma Xerox opracowała nowe rozwiązanie pod nazwą Xerox IntegratedPLUS Finishing Solution służące do zintegrowanej produkcji broszur. Obejmuje ono automatyczne opcje wykańczania. Nowy podajnik Dual Mode Feeder, po raz pierwszy zaprezentowany na tegorocznych targach drupa, sprawia, że wbudowany finisher in-line, który tradycyjnie przeznaczony jest dla pojedynczego systemu druku, obsługuje różne systemy w trybie off-line. Przykładowo, wydruki przygotowane przy użyciu systemu Xerox Color 100 można dostarczyć do Dual Mode Feeder, podłączonego do modelu Xerox iGen 150 i stworzyć z nich kompletne broszury. Operator po prostu skanuje kod kreskowy przed podłączeniem platformy z wydrukami do podajnika. Dzięki kodowi finisher zostaje automatycznie ustawiony, bez potrzeby angażowania pracownika. Z kolei iGen 150 może w tym czasie wykonywać inny wydruk. print+publishing 184|12
print+publishing 184|12
37
introligatornia
Trendy w wykańczaniu
Druk na finiszu Coraz większe możliwości druku, oczywiście uwzględniając również druk cyfrowy, jak również rosnące zróżnicowanie zastosowań, zmuszają producentów maszyn introligatorskich do szukania wciąż nowych rozwiązań. W dodatku konkurencyjność w segmencie urządzeń wykańczających sprawia, że optymalizacja i automatyzacja produkcji nabierają szczególnie dużego znaczenia. Tekst: Michael Seidl
Podczas gdy dobrze prosperujące rynki Chin, Indii czy Ameryki Południowej wykazują, mimo kryzysu, wysoki poziom wzrostu, na rynkach zachodnich robi się coraz ciaśniej. Zmienia się potencjał druku, zmniejsza się wysokość nakładów, lecz rośnie ich różnorodność, spadają marże, koszty podlegają większej kontroli, a klienci stają bardziej ostrożni. Takie warunki sprawiają, że właściciele drukarń muszą zmienić swoje podejście do obróbki wykończeniowej.
Czas to pieniądz, a każdy błąd przekłada się na straty materialne, niezależnie od tego, czy mamy do czynienia z dużymi nakładami, czy – jak w przypadku druku cyfrowego – z produkcją pojedynczych egzemplarzy. Jedno jest pewne – każdy trend wymaga, by bliżej się mu przyjrzeć. Bardzo długo etap wykańczania druku był traktowany po macoszemu, jako poślednia część produkcji poligraficznej. Zmieniło się to diametralnie w ciągu ostatnich
kilku lat. Dlaczego? Odpowiedź jest prosta. Obróbka wykończeniowa otrzymała nowy status i stała się istotnym trybikiem w mechanizmie realizacji zlecenia. Co komu po najnowszych maszynach offsetowych czy cyfrowych, jeśli nie posiada odpowiedniej introligatorni?
Kluczowa automatyzacja Systemy do oprawy zostały w ciągu ostatnich kilku lat w dużym stopniu zautomatyzowane.
Współczesny „finishing 2.0” zyskał silną pozycję, jest innowacyjny i nie stoi w tyle za innymi segmentami przemysłu poligraficznego. Dowodem tego była tegoroczna drupa, na której zaprezentowano szereg nowości w zakresie wykańczania druku.
38
print+publishing 184|12
introligatornia Pozwoliło to przede wszystkim na skrócenie przestojów, zwłaszcza przy często zmieniających się krótkich seriach produktów (czego ekstremalnym przykładem jest druk jednego egzemplarza, możliwy w technologii cyfrowej). Firma Müller Martini uważa automatyzację za priorytet przy opracowywaniu nowych rozwiązań. Zdaniem producenta kluczem do zwiększenia wydajności urządzeń jest zapewnienie bardziej inteligentnej obsługi, szybszego narządzania i zmiany zleceń. „Automatyzacja przepływu pracy i organizacja związanych z nim procesów, np. logistyki, będą miały jeszcze większe znaczenie z uwagi na malejące nakłady” – podkreśla CEO Müller Martini, Bruno Müller. Olaf Wallner, kierownik marketingu, sprzedaży i usług w firmie Kugler-Womako dostrzega również inny trend – przede wszystkim w krajach uprzemysłowionych – a mianowicie częstą zmianę formatu przy nisko- i średnionakładowych zleceniach. Wydajność produkcji odgrywa istotną rolę zwłaszcza w druku na skalę masową, gdzie dąży się do zmniejszenia nakładu pracy manualnej, co jest możliwe tylko przy większej automatyzacji. Producenci urządzeń introligatorskich – pod naciskiem swoich klientów – opracowali już jakiś czas temu w pełni automatyczne systemy wykańczające. „Z reguły nie służą one jednak do unowocześniania tradycyjnych, ręcznych procesów produkcyjnych” – uważa Kai Büntemeyer, CEO firmy Kolbus. Jego zdaniem rozwój maszyn introligatorskich osiągnął już kres swoich możliwości, a szanse na dalszy progres tkwią wyłącznie w zwiększaniu poziomu automatyzacji urządzeń. Również w przypadku firmy Horizon automatyzacja jest potrzebą chwili. Ponieważ nakłady maleją, należy skupić się przede wszystkim na przezbrajaniu maszyn, które musi przebiegać nie tylko w dużo szybszy, ale i łatwiejszy sposób. Jeśli na maszynie realizuje się dziennie po pięć, sześć różnych zleceń – co obecnie nie zdarza się już tak rzadko jak kiedyś – to nabiera znaczenia to, czy przezbrojenie nastąpi w ciągu piętnastu czy pięciu minut i jakie będą przy tym straty materiałowe. Z takim stwierdzeniem zgadza się Robin Greenhalgh, prezes firmy Duplo International. Uważa on, że automatyzacja będzie postępować, ponieważ jej znaczenie rośnie w kolejnych gałęziach przemysłu poligraficznego. Greenhalgh podaje jako przykład wielofunkcyjny system do obróbki wykończeniowej Duplo DC-745, w którym większa automatyzacja idzie w parze z wyższą prędkością. Urządzenie to umożliwia perforację w dwóch kierunkach i pozwala na produkcję kuponów, biletów czy mailingu bezpośredniego w jakości, którą jeszcze do niedawna osiągały wyprint+publishing 184|12
Dziś w dziedzinie obróbki wykończeniowej liczą się twórcze pomysły i sprytne rozwiązania. Przykładem jest proces falcowania ulotek informacyjnych dołączanych do różnych produktów.
Istotnym segmentem obróbki wykończeniowej jest uszlachetnianie produktów poligraficznych, na przykład poprzez lakierowanie czy laminowanie zadrukowanych arkuszy (na zdjęciu).
łącznie tradycyjne maszyny do obróbki jedynie wydruków offsetowych.
Bez sterowania ani rusz Elementem introligatorni, którego nie można pominąć, jest oprogramowanie, dzięki któremu można lepiej planować i realizować zlecenia i optymalizować koszty. Kluczowym aspektem jest integracja JDF i MIS. Firma Müller Martini oferuje w tym zakresie cyfrowy system do zarządzania przepływem pracy pod nazwą Connex, który bazuje na standardzie JDF/JMF i pozwala bez problemu zgrać ze sobą różne urządzenia. Dzięki temu, że Connex komunikuje się ze wszystkimi maszynami zaangażowanymi w produkcję, zapewnia on bezpieczeństwo i przejrzystość procesów. Firma MB Bäuerle należy do pionierów w
zakresie automatyzacji maszyn falcujących. Już stworzone przez nią w 2004 roku w pełni automatyczne urządzenie prestigeFOLD NET pracowało zgodnie ze standardem CIP4. Oprogramowanie MB Bäuerle ma budowę modułową, dzięki czemu można je dopasować do indywidualnych potrzeb klientów. W ofercie firmy Kolbus również znajdziemy oprogramowanie dla procesów introligatorskich. Producent proponuje system pod nazwą Kolbus 360, dzięki któremu maszyny wykańczające można zintegrować z istniejącymi i przyszłymi środowiskami ERP. „Odpowiada to standardom, jakie stosujemy wobec naszych dostawców maszyn” – podkreśla Kai Büntemeyer. „Zgodność z JDF to jeden z elementów oferowanej przez nas integracji procesów produkcyjnych”.
39
introligatornia Również firma Ferag zbudowała interfejs do wymiany danych oparty na standardzie JDF/ JMF. Zapewnia on bezproblemową komunikację pomiędzy systemem MIS a linią wykańczającą z UniDrum czy SNT-U/SNT-50. Oprogramowanie pXnet marki Horizon także jest oparte o standard CIP4. Korzyści, jakie przynosi, są związane nie tyle ze sterowaniem czy przezbrajaniem, co z analizą danych zlecenia i wykrywaniem błędów w produkcji. Z kolei dzięki software’owi Prinect Postpress Manager firmy Heidelberg zakłady poligraficzne mogą całkowicie włączyć urządzenia introligatorskie do swojego workflow. Także w przypadku Duplo zastosowanie standardu JDF od samego początku było postrzegane jako konieczność. Firma ta zalicza się do grona przedsiębiorstw, które jako pierwsze oferowały urządzenia do wykańczania wydruków cyfrowych razem z funkcją automatycznego planowania i kontroli produkcji. Producent wykorzystał standard JDF po raz pierwszy w 2005 roku, w urządzeniu DC-645. Jednakże wielu dostawców oprogramowania i maszyn drukujących wciąż koncentruje się na zastosowaniu JDF wyłącznie w początkowej fazie produkcji, ignorując dalsze szczegóły tego rozwiązania, które są przecież kluczowe dla zapewnienia efektywności obróbki końcowej. „Wierzymy, że te luki zostaną wypełnione, a kiedy to nastąpi przedsiębiorstwa będą mogły czerpać jeszcze większe korzyści w postaci poprawy procesów i oszczędności pieniędzy” – twierdzi Robin Greenhalgh z Duplo.
sie przez maszynę przejdzie kilka egzemplarzy, które zostaną wadliwie wykończone i będą nadawały się do wyrzucenia. Zakładając roczną przepustowość urządzenia na poziomie 15 mln 36-stronicowych broszur w formacie A4, można zaoszczędzić nawet 5 t makulatury. Innym przykładem jest firma Müller Martini, która już od kilku lat realizuje wewnętrzny program pod hasłem „Going green”, który oczywiście ma przełożenie na konkretne produkty. „Także dla nas ekologia jest ważnym tematem, co potwierdza nasz system EcoBin der” – podkreśla Olaf Wallner z Kugler-Womako. Urządzenie to służy do wykonywania oprawy spiralnej, która – co stanowi nowość na rynku – może zostać w całości poddana recyklingowi, składa się bowiem wyłącznie z papieru. Również firma Ferag AG przypisuje duże znaczenie odpowiedzialnemu wykorzystaniu surowców. Przedsiębiorstwo używa wyłącznie energii odnawialnej i korzysta z systemu odzyskiwania ciepła, dążąc do maksymalnej efektywności energetycznej.
W poszukiwaniu innowacji Często nadużywa się słowa „innowacja”. Zewsząd jesteśmy atakowani pojęciami, takimi jak na przykład „innowacyjne produkty i usługi”.
Prawdziwa innowacja jest jednak czymś, co rzeczywiście stanowi pewne novum i niesie ze sobą rzeczywistą zmianę. Czy w introligatorni jest zatem miejsce na innowacyjność? Stanowisko firmy Horizon nie pozostawia wątpliwości: „Słownikowa definicja innowacji określa ją jako wprowadzenie czegoś nowego, realizację nowego pomysłu czy wdrożenie nowej procedury. Właśnie w kwestii tak rozumianej innowacji mamy jeszcze wiele do zrobienia w sektorze obróbki po druku”. Najważniejszym zadaniem, jakie stoi przed introligatornią, jest konieczność reakcji na nowe nurty w druku cyfrowym. W ciągu ostatnich kilku lat obserwowaliśmy olbrzymi wzrost popularności aparatów cyfrowych. Przełożyło się to na upowszechnienie między innymi fotoksiążek. Innym przykładem są wymagania związane z oznaczaniem opakowań za pomocą alfabetu Braille’a. Kolejna generacja zwojowych i arkuszowych maszyn atramentowych na pewno przyniesie jeszcze więcej możliwości zastosowania, a to z kolei przyczyni się do rozwoju systemów introligatorskich. „Inspiruje nas właśnie to, że w przyszłości pojawią się pomysły na wykorzystanie papieru, o których dzisiaj nawet nam się nie śni” – podsumowuje Robin Greenhalgh.
Wykończyć na zielono Nie tylko druk w ścisłym tego słowa znaczeniu traktuje temat ekologii i zrównoważonego rozwoju bardzo poważnie. Podobnie dzieje się na innych etapach łańcucha produkcji poligraficznej. Również introligatornia nie może się zamykać na ten trend, a przedsiębiorstwa ofe rujące rozwiązania do obróbki wykończeniowej są zmuszone podążać tą samą drogą, co producenci maszyn drukujących. Należy wziąć pod uwagę, że temat przyjaznej środowisku produkcji jest dla klientów bardzo istotny. Maszyna do finishingu zużywa znacznie mniej prądu niż system drukujący. Mimo to zmniejszenie konsumpcji energii przez urządzenia introligatorskie jest jednym z głównych celów, jakie stawia sobie firma Heidelberg. Udało się tego dokonać na przykład w maszynie Stitchmaster ST 450, posiadającej modułowy system napędowy, który pozwala oszczędzać energię. Przy narządzaniu maszyny pracuje przykładowo wyłącznie dany nakładak, a nie całe urządzenie. W razie wykrycia błędu oddzielne serwonapędy dla każdego nakładaka zatrzymują się natychmiast, podczas gdy w systemach o innej konstrukcji w międzycza-
40
Rozwiązania w sektorze tzw. digital finishingu cieszą się obecnie rosnącą popularnością. Zainteresowanie tego typu urządzeniami było wyraźnie widać na tegorocznej drupie.
print+publishing 184|12
print+publishing 184|12
41
introligatornia
Nowości firmy Wohlenberg
W najlepszej oprawie Obróbka introligatorska, czyli nadawanie ostatecznego kształtu książce czy innemu produktowi poligraficznemu, to sztuka, której opanowaniem mogą poszczycić się nieliczni. Producenci urządzeń wykańczających przychodzą introligatorom z pomocą, proponując urządzenia, które czynią ten proces szybszym i bardziej precyzyjnym. Tekst: Jacek Golicz
Ważne miejsce wśród technik wykańczania prac zajmuje oprawa. To dzięki niej książka czy czasopismo są nie tylko bardziej trwałe, ale i atrakcyjne oraz wygodne w użyciu. Bez niej nie wyobrażamy sobie dziś żadnego produktu wielostronicowego. Często do oprawy tego typu użytków stosowana jest oprawa klejona. Nacięcie grzbietu, nałożenie kleju i zamocowanie okładki wydaje się niezbyt złożonym procesem, ale w praktyce wykonanie tego typu oprawy wymaga zaawansowanych urządzeń – takich, które pracują z najwyższą starannością. Konkurencyjna wydajność, którą można osiągnąć dzięki krótszym przestojom na przyrząd i przezbrojenie, oraz niezrównana jakość będąca wynikiem zastosowania technologii najwyższej klasy już od dawna zaliczają się
do najbardziej istotnych cech linii do oprawy klejonej. Obecnie poprzeczka dla systemów wykończeniowych została jednak podniesiona – szybkość i jakość okazują się niewystarczające, a na znaczeniu zyskują takie aspekty, jak szerokie zastosowanie, efektywność energetyczna i większa rentowność. Maszyny muszą być kompatybilne z różnymi technologiami druku i odpowiednie dla nakładów o różnej objętości, pobierać jak najmniejszą ilość prądu ze względów ekonomicznych i ekologicznych oraz umożliwiać opłacalną pracę, gwarantując tym samym optymalny zwrot z inwestycji. Na ostatnich targach drupa w Düsseldorfie nie zabrakło, rzecz jasna, nowych systemów do wykonywania oprawy klejonej, które odpowiadają powyższym standardom. Jednym
z producentów, którzy zaprezentowali na wystawie swoje nowości, była firma Wohlenberg, której produkty są sprzedawane w Polsce za pośrednictwem firmy Reprograf. Znakiem rozpoznawczym niemieckiego producenta już od wielu lat są najwyższej klasy maszyny introligatorskie. Na stoisku producenta naczelne miejsce zajmowały trzy nowe linie do oprawy klejonej oraz trójnóż. Produkty te są zoptymalizowane pod kątem wymagań współczesnych konsumentów. Pozwalają drukarniom oraz wyspecjalizowanym firmom zajmującym się obróbką wykończeniową na profesjonalną obsługę klientów, którzy oczekują nie tylko standardowej oferty, ale także wartości dodanej.
Dla małych nakładów Drukarnie offsetowe, które realizują niskonakładowe zamówienia, a także przedsiębiorstwa zajmujące się drukiem cyfrowym, którym zależy na jak najwyższej jakości, znajdą we wzbogaconej ofercie firmy Wohlenberg urządzenia dopasowane do swoich potrzeb. Niemiecki producent proponuje linię do oprawy klejonej pod nazwą Quickmax. Jest to zautomatyzowana klejarka hybrydowa dostępna w trzech wersjach: Compact, Halfline i Inline, przeznaczona do wykańczania prac wydrukowanych w technologii offsetowej i cyfrowej. W wersji Compact doprowadzanie produktu odbywa się ręcznie, a oprawione prace są układane w stosy. Wersja Halfline posiada z kolei automatyczny kasetowy system wykładająco-transportujący. Ten model urządzenia Quickmax można również połączyć w linii z trójnożem. Najbardziej zaawansowana jest wersja Inline, w której zarówno doprowadzanie produktu, jak i jego
42
print+publishing 184|12
introligatornia wykładanie obywają się automatycznie. Model ten można połączyć w linii ze zbieraczką, kasetowym systemem wykładająco-transportującym i trójnożem. Każda wersja Quickmax została wyposażona w transporter z chwytakiem przeznaczony do podawania lekkich produktów. Klejarka – w zależności od wersji – może osiągnąć prędkość nawet do 2 tys. taktów na godzinę.
Wypełnienie luki Firma Wohlenberg przygotowała również coś dla drukarń i zakładów introligatorskich zajmujących się produkcją średnich nakładów. Najnowszym rozwiązaniem dla tego segmentu jest linia do oprawy klejonej Vento, która była prezentowana na targach drupa w połączeniu z nowym trójnożem trim-tec 60e. Ta zautomatyzowana maszyna pracuje z prędkością 7 tys. taktów na godzinę. Jest dostępna w dwóch wersjach. Pierwsza z nich to Dynamic – model przeznaczony dla tych, którzy chcą szybko i wydajnie produkować standardowe broszury o maksymalnej długości grzbietu wynoszącej 435 mm. Z kolei wersja Universal – jak sama nazwa wskazuje – jest modelem o szerszych możliwościach zastosowania. Za pomocą tego urządzenia można poddawać dalszej obróbce różnego typu produkty – od broszur szwajcarskich poprzez broszury otabind aż po broszury składane. Maszyna Vento wypełniła lukę produktową pomiędzy systemami do oprawy City_e a Master e marki Wohlenberg. Tym natomiast, którzy od procesów wykończeniowych oczekują jeszcze większej jakości, niemiecki producent proponuje także swój najnowszy trójnóż trim-tec 60e z serwonapędem, który może znacząco podnieść wydajność maszyn do oprawy klejonej City e i Vento. Świetnym uzupełnieniem urządzenia jest nakładak krzyżowy.
Najwyższa klasa Wreszcie propozycja dla klientów z najwyższej półki – tych, którzy na co dzień zajmują się wysokimi nakładami skomplikowanych prac. Specjalnie z myślą o tym segmencie rynku introligatorskiego niemiecki producent stworzył linię do oprawy klejonej pod nazwą Phoenix, której niezrównana prędkość dochodząca nawet do 9 tys. taktów na godzinę pozwala zmierzyć się z wyzwaniami, z jakimi wiąże się produkcja najwyższej klasy. Konkurencyjna wydajność maszyny Phoenix nie jest jej jedyną zaletą. Producent zadbał również o to, by linia do oprawy znalazła jak najszersze zastosowanie. Z tego względu za pomocą urządzenia można poddawać obróbce produkty o dużej rozpiętości formatowej. Górna granica wymiarów bloku to 510 mm długości, 340 mm szerokości i 80 mm grubości. To nie koniec możliwości klejarki Phoenix. W połączeniu print+publishing 184|12
Portfolio firmy Wohlenberg uzupełnia linia do oprawy klejonej Quickmax. Ta hybrydowa, zautomatyzowana klejarka radzi sobie z najbardziej wymagającymi
W ofercie firmy Wohlenberg znajduje się linia do oprawy klejonej Vento. Maszyna pracuje z prędkością dochodzącą do 7 tys. taktów na godzinę. Jest dostępna w dwóch wersjach.
z innymi, znanymi już na rynku, urządzeniami marki Wohlenberg – na przykład zbieraczką Streamer czy trójnożem trim-tec 90e – maszyna zwiększa swój potencjał na tyle, by umożliwić obróbkę wykończeniową niestandardowych produktów poligraficznych, spełniając przy tym najwyższe wymagania pod względem jakości. Doświadczeni drukarze wiedzą, że introligatornia nie może być przypad-
kową zbieraniną systemów wykończeniowych, nawet jeśli każdy z nich jest urządzeniem najwyższej klasy. Możliwości nowoczesnej technologii można wykorzystać w pełni tylko wówczas, gdy cały park maszynowy tworzy spójną całość. Najnowsze produkty marki Wohlenberg obsługują standardy JDF/JMF, dzięki czemu można je bez problemu zintegrować w tym samym środowisku produkcyjnym.
Linia do oprawy klejonej Phoenix jest przeznaczona do obróbki produktów poligraficznych o dużej rozpiętości formatowej. Maszyna osiąga prędkość 9 tys. taktów na godzinę.
43
papier
W skrócie o papierze
Genialny materiał Od czasu wynalezienia papieru około 2000 lat temu do chwili obecnej znaczenie tego materiału całkowicie się zmieniło. Dziś papier produkowany jest na skalę przemysłową przy pomocy zaawansowanych maszyn. Towarzyszy nam na każdym kroku w różnych postaciach: zwykłego papieru, kartonu czy tektury. W tym wydaniu PRINT & PUBLISHING omówimy najważniejsze zagadnienia związane z papierem: jego historię, sposób produkcji i recyklingu oraz wpływ na środowisko.
© Fotolia
Opracowanie: Jacek Golicz
44
print+publishing 184|12
papier Polska nie należy do pionierów przemysłu papierniczego, ale produkcja z roku na rok rośnie. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w 2011 roku w polskich papierniach wytworzono w sumie 3 755 600 t papieru, kartonu i tektury. Roczne zużycie papieru w przeliczeniu na jedną osobę wyniosło 108,4 kg. Import papieru i tektury (w tym przetworów i materiałów zadrukowanych) osiągnął poziom 3 751 700 t, a eksport – 3 367 300 t.
Papier o wielu twarzach W przemyśle celulozowym i papierniczym celuloza, papier, karton i tektura są produkowane i poddawane po części dalszej obróbce. Na świecie wytwarza się w sumie kilka tysięcy gatunków papieru. Taka różnorodność produktów ma wpływ na całą branżę papierniczą, decydując o strukturze zarówno wielkich międzynarodowych koncernów, jak i średnich przedsiębiorstw krajowych. Około 46,6 proc. całej produkcji papieru i tektury w Polsce stanowi materiał do wytwarzania opakowań. Oprócz pudełek składanych dla branży kosmetycznej, farmaceutycznej czy spożywczej na rynku funkcjonują także opakowania wykorzystywane w sprzedaży wysyłkowej czy transporcie. 18,5 proc. produkcji przypada na papier i tekturę do celów graficznych. Do tej grupy zalicza się papier do druku książek, czasopism, magazynów, katalogów, reklam i akcydensów. Trzecia kategoria (11,6 proc.) to papier higieniczny, czyli np. papier toaletowy, ręczniki kuchenne czy chusteczki higieniczne. Zaledwie 4 proc. produkowanego w Polsce papieru to papier gazetowy. Około 19,3 proc. przypada na ostatnią grupę materiałów – papier specjalny. Kategoria ta obejmuje różnorodne tworzywa wykorzystywane np. w przemyśle wytwórczym, budownictwie oraz medycynie (takie jak filtry, papier fotograficzny czy tapeta).
PRODUKCJA PAPIERU I TEKTURY W POLSCE (2011 r.)
19,3% 46,6%
print+publishing 184|12
11,6%
Papier opakowaniowy Papier graficzny Papier higieniczny
18,5%
Papier gazetowy Papier specjalny
Świeże włókna drzewne (tzw. włókna pierwotne) stanowią zaledwie około 5 proc. surowców wykorzystywanych do produkcji papieru. Jednocześnie aż 61 proc. przypada na makulaturę (tzw. włókna wtórne) poddawaną procesowi recyklingu. Papieru nie można jednak przetwarzać w nieskończoność, ponieważ traci on na jakości. W przemyśle papierniczym przyjęło się, że maksymalny udział procentowy włókien wtórnych w masie papierowej może wynieść 70 proc.
Około 1950 roku do wytworzenia 1 kg papieru potrzeba było aż 170 l wody, dziś wystarczy tylko 10 l. To niebagatelne zmniejszenie zużycia wody w produkcji papieru było możliwe dzięki stopniowej modernizacji i zamknięciu wewnątrzzakładowego obiegu wody. Woda, którą papiernia czerpie ze znajdujących się w pobliżu zbiorników, przechodzi przez linię produkcyjną do dziesięciu razy, po czym – dokładnie oczyszczona – trafia z powrotem do miejsca, z którego ją pobrano.
Woda na młyn
Energia napędowa
Podobnie jak drewno, także woda jest niezastąpiona w produkcji papieru, a jej jakość ma bezpośredni wpływ na produkt końcowy.
W procesie wytwarzania papieru, kartonu i tektury równie nieodzowna jest energia, na którą przypada średnio 12 proc. całkowitych
WYKORZYSTANIE SUROWCÓW W PRODUKCJI PAPIERU (2010 r.)
16%
Niezbędny składnik Jak wiadomo, głównym surowcem do produkcji papieru jest drewno. 20 proc. surowca pochodzącego z wyrębu lasów trafia do przemysłu papierniczego. Papiernie korzystają z surowca będącego produktem ubocznym przerobu drewna w tartakach. Drewno pozyskiwane jest także podczas kontrolowanego przerzedzania drzewostanu lub pochodzi ze specjalnych plantacji. Przemysł papierniczy przykłada dużą wagę do zrównoważonego środowiskowo wykorzystywania zasobów leśnych. Uwzględnia zatem wszelkie kryteria natury ekologicznej, ekonomicznej i społecznej oraz wspiera programy certyfikacji lasów. Działania te pozwalają chronić zasoby leśne przed niewłaściwą eksploatacją i zapewnić wysoką jakość drewna.
4%
5% 61%
18%
Makulatura Celuloza chemiczna Celuloza mechaniczna Dodatki
45
papier
ZU¯YCIE WODY (W LITRACH) NA TONÊ PAPIERU
36 24 18
1975
1980
12
1990
2000
10 2010
WYKORZYSTANIE WODY W PRODUKCJI PAPIERU
Artykuł opracowano na podstawie publikacji organizacji vdp pod tytułem „Papier kompakt”.
Otrzymywanie surowca
Celulozê mechaniczn¹ otrzymuje siê w procesie mielenia drewna (przy udziale wody). Celuloza chemiczna powstaje poprzez trawienie zrêbków drzewnych za pomoca chemikaliów. Makulatura jest przetwarzana poprzez rozw³óknianie w wodzie i odbarwianie.
Przygotowanie surowca
Masa celulozowa jest rozcieñczana, dziêki czemu poprawia siê jej pompowalnoœæ, czyli zdolnoœæ do przet³oczenia.
kosztów produkcji. Oszczędne obchodzenie się z energią stanowi zatem jeden z głównym czynników warunkujących ekonomiczny sukces papierni. Co więcej, rozsądna konsumpcja energii ma także duże znaczenie dla ochrony środowiska. Dzięki gotowości inwestycyjnej producentów papieru udało się w ciągu ostatnich kilku dziesięcioleci znacznie zredukować ilość energii wykorzystywanej w papiernictwie. Dzięki coraz bardziej energooszczędnym technikom produkcji zwiększenie produktywności nie pociąga za sobą wzrostu zapotrzebowania na energię. Od lat 80. ubiegłego wieku przemysł papierniczy czerpie niemałe korzyści z kogeneracji, czyli skojarzonej gospodarki energetycznej. Papiernie pokrywają część swojego zapotrzebowania na energię poprzez przetwarzanie odpadów produkcyjnych. Zalicza się do nich np. kora drzewna pozostająca po obróbce drewna, wszelkiego rodzaju zanieczyszczenia zgromadzone przy oczyszczaniu makulatury czy wysuszone osady ściekowe.
Przygotowanie masy papierniczej
Masa celulozowa zostaje wymieszana z wod¹ w proporcjach 1:99. Otrzymujemy masê papiernicz¹.
Sito maszyny papierniczej
Sekcja powlekaj¹ca
Masa papiernicza zostaje rozprowadzona na sicie i odwodniona za pomoc¹ systemu odprowadzaj¹cego lub pró¿ni.
Jeœli chcemy uzyskaæ papier powlekany, nale¿y pokryæ go farb¹ powlekaj¹c¹ rozpuszczaln¹ w wodzie.
Sekcja susz¹ca
Sekcja prasowa
Za pomoc¹ cylindrów ogrzewanych par¹ wodn¹ usuniêta zostaje reszta wilgoci.
Za pomoc¹ cylindrów i filców nastêpuje dalsze odwadnianie masy papierniczej.
ZU¯YCIE ENERGII (W KILOWATOGODZINACH) NA TONÊ PAPIERU
1965
46
5.319 1975
3.826 1985
3.264 1995
3.102
© Fotolia
6.916
2011
print+publishing 184|12
papier
print+publishing 184|12
47
papier
6 stereotypów na temat papieru
Wybielamy papier Produkty poligraficzne, a wraz z nimi także papier, w drugim dziesięcioleciu XXI wieku wciąż odgrywają znaczącą rolę w naszym codziennym życiu. Papier służy nam jako materiał opakowaniowy, nośnik informacji czy środek do higieny osobistej. Jest wykorzystywany w różnych gałęziach przemysłu i nauki – od medycyny po produkcję wina. W porównaniu z innymi mediami papier niesie ze sobą szereg korzyści pod względem ochrony środowiska, jest bowiem produkowany z drewna – surowca odnawialnego. Jednocześnie na temat jego ekologicznego charakteru istnieje wiele negatywnych stereotypów. W niniejszym artykule postaramy się obalić sześć najczęściej powtarzanych.
© Fotolia
Opracowanie: Jacek Golicz
48
print+publishing 184|12
papier
Stereotyp nr 1:
© Fotolia
Produkcja papieru niszczy cenny drzewostan.
Prawda: Przemysł papierniczy nie niszczy lasów, zwłaszcza tropikalnych. Wspiera natomiast zrównoważoną gospodarkę leśną. Nie da się ukryć, że do produkcji papieru potrzebne jest drewno. Około 20 proc. ścinanych drzew trafia do papierni. Przemysł papierniczy nie podcina jednak gałęzi, na której siedzi. Ma interes w tym, by eksploatacja zasobów leśnych przebiegała w sposób zrównoważony, a drewno było dostępne także dla przyszłych pokoleń. W miejsce jednego ściętego drzewa sadzi się trzy, cztery nowe. Jak podaje Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO), przyrost lasów na półkuli północnej postępuje w tempie 5 proc. rocznie. Według raportu „Stan europejskich lasów 2011” w ciągu ostatnich 20 lat powierzchnia lasów na naszym kontynencie zwiększała się średnio o 800 tys. ha rocznie (co odpowiada powierzchni 1,5 mln boisk piłkarskich!). print+publishing 184|12
W północnej Europie lasy gospodarcze od stuleci stanowią zaplecze surowca drzewnego, a prawie wszystkie zachowane do dzisiaj puszcze znajdują się tam pod ochroną. Również w krajach posiadających duże rezerwy leśne, jak Rosja czy Kanada, liczba wyciętych drzew to tylko ułamek rocznego przyrostu lasów. Pojęcie zrównoważenia środowiskowego obejmuje aspekty ekologiczne, gospodarcze i społeczne. Współczesne leśnictwo traktuje las jako źródło surowca, nie umniejszając jednak jego roli w biosferze. Krytycznie wygląda sytuacja na południowej półkuli naszej planety. Według FAO przyczyną wciąż postępującego wyniszczania lasów w tamtych rejonach jest niekontrolowane poszerzanie obszarów uprawnych i pastwisk, nielegalna wycinka drzew z lasu tropikalnego do budowy domów oraz karczowanie lasów pod plantacje roślin oleistych, jak palmy czy soja. W takich krajach, jak Brazylia znajduje się wiele plantacji eukaliptusa, służących przemysłowi celulozowemu. Powstały one
jednak na dawnych terenach rolniczych, które nie mogły być już wykorzystywane w wystarczająco efektywny sposób. Przemysł papierniczy wspiera certyfikację zrównoważonego leśnictwa. Certyfikaty przyznawane przez niezależnych audytorów według określonych kryteriów pozwalają klientom i konsumentom sprawdzenie pochodzenia surowca drzewnego. Z punktu widzenia przemysłu papierniczego najbardziej przejrzystymi i skutecznymi systemami certyfikacji są FSC (Forest Stewardship Council) i PEFC (Programme for the Endorsement of Forest Certification). Od dawna jednak istnieją lasy zarządzane w sposób zrównoważony, które nie posiadają certyfikatów. Europejski przemysł papierniczy konsekwentnie angażuje się w walkę z nielegalną eksploatacją lasów, prowadząc stały monitoring zasobów leśnych. Publikacje, takie jak „Chathamhouse Report on Illegal Logging” dokumentują sukces tego typu przedsięwzięć.
49
papier
Stereotyp nr 2:
© Fotolia
Do produkcji papieru wykorzystuje się o wiele za dużo energii.
Prawda: W ciągu ostatnich dziesięcioleci przemysł papierniczy znacznie zmniejszył swoje zapotrzebowanie na energię. Duża część potrzebnej energii pochodzi ze źródeł odnawialnych.
© Fotolia
Prawdą jest, że papiernictwo potrzebuje – jak każda gałąź przemysłu wytwórczego – energii do napędzania maszyn i suszenia wstęg papieru. Według CEPI (Europejskiej Federacji Przemysłu Papierniczego) już
54 proc. energii zużywanej przez papiernictwo na naszym kontynencie pochodzi ze źródeł odnawialnych. Z powodów ekonomicznych i ekologicznych przemysł papierniczy stale pracuje nad zoptymalizowaniem swoich procesów produkcyjnych. Dzięki odpowiednim przedsięwzięciom od 1990 roku udało się zredukować konsumpcję energii w papiernictwie o 27 proc. Od połowy lat 60. zużycie energii w przeliczeniu na jedną tonę papieru spadło o 2/3. Obecnie w krajach Unii Europejskiej
rocznie na jedną osobę przypada około 200_kg papieru wyprodukowanego przy udziale 560 kWh prądu. Dla porównania: 560 kWh to mniej, niż w ciągu roku zużywa komputer osobisty, włączony przez cztery godziny dziennie (767 kWh). To również aż o połowę mniej, niż rocznie zużywa przeciętne gospodarstwo domowe, w którym telewizor, komputer i urządzenia kuchenne są ciągle w trybie stand-by. Warto dodać, że spam mailowy pochłania rocznie 33 mld kWh energii elektrycznej.
Stereotyp nr 3: Produkcja papieru wiąże się z emisją gazów, które są szkodliwe dla klimatu.
50
print+publishing 184|12
papier apier Prawda: Przemysł papierniczy systematycznie redukuje swoją emisję CO2. Nie jest zabójcą klimatu.
porównania, korzystanie z komputera przez 30 minut dziennie wiąże się z emisją 35 kg CO2 rocznie. Nie uwzględniono przy tym, że ten sam egzemplarz gazety może czytać kilka osób. Papier jako materiał jest w całym cyklu swojego życia neutralny pod względem CO2. Przyczynia się do tego przede wszystkim uzupełnianie zasobów leśnych, które pozwala zrównoważyć emisję dwutlenku węgla ze spalania czy kompostowania zużytego papieru.
© Fotolia
Wytworzenie 200 kg papieru (roczne przeciętne zużycie w przeliczeniu na jednego mieszkańca Europy) powoduje emisję średnio 160 kg dwutlenku węgla. Mniej więcej tyle CO2 wytwarza samochód rodzinny na trasie 1000 km. Mówiąc o wpływie przemysłu na stan klimatu, często używa się pojęcia śladu węglowego
(ang. carbon footprint), które określa emisję gazów cieplarnianych w odniesieniu do danego produktu czy procesu. Swój ślad węglowy posiada zatem i kartka papieru, i przejażdżka samochodem do supermarketu. Szwedzki Królewski Instytut Technologiczny podaje, że ślad węglowy związany z czytaniem gazety w formie papierowej jest o 20 proc. niższy niż w przypadku lektury w Internecie za pomocą komputera osobistego. Jedna osoba, która codziennie przez cały rok czyta gazetę, jest odpowiedzialna za emisję 28 kg CO2. Dla
Stereotyp nr 4: Zużycie papieru jest zbyt duże i nadmiernie uszczupla zasoby surowców naturalnych.
Prawda: Przemysł papierniczy wykorzystuje w swoim cyklu materiałowym znaczną ilość makulatury. Dzięki recyklingowi udaje się chronić zasoby drzewne. Bez papieru nie można sobie wyobrazić naszego codziennego życia. Czytamy gazety, czasopisma i książki. Jesteśmy przyzwyczajeni do tego, że kupujemy zapakowane produkty i wykorzystujemy papier do higieny osobistej. Na pytanie, czy zużywamy „za dużo” papieru, print+publishing 184|12
każdy musi sobie odpowiedzieć sam. Trzeba nadmienić, że tylko część papieru, który według statystyk przypada na jedną osobę, rzeczywiście przechodzi przez nasze ręce. Jako końcowi użytkownicy nie dostrzegamy papieru stosowanego w produkcji, transporcie i handlu. Mało kto wie, że papiery specjalne znajdują zastosowanie tak w motoryzacji, jak i w medycynie czy przy produkcji wina. Niewątpliwą zaletą papieru jest to, że – w przeciwieństwie do wielu innych materiałów – nie produkuje się go z surowców nieodnawialnych.
Zrównoważone zarządzanie wykorzystaniem wody, energii, drewna i celulozy gwarantuje, że produkcja papieru pozostaje w dużej mierze nieinwazyjna dla środowiska naturalnego. Do ekologicznego zrównoważenia całego obiegu papieru przyczynia się recykling. Dzięki ponownemu przetworzeniu raz wykorzystanego surowca można zmniejszyć zużycie energii, wody i włókien drzewnych. W Unii Europejskiej średni procentowy udział makulatury w produkcji jednej tony nowego papieru wynosi ponad 60 proc.
51
papier
Stereotyp nr 5:
© Fotolia
Przemysł papierniczy wykorzystuje za mało makulatury.
Prawda: Branża papiernicza zajmuje czołową pozycję w wykorzystaniu makulatury. Mimo to musi korzystać także ze świeżych włókien. Niekończący się recykling pozostaje w sferze marzeń – podobnie jak perpetuum mobile. Mimo to osiągnięcia branży papierniczej nie są w cale tak bardzo oddalone od ideału, gdyż – jak już wspomnieliśmy – w Unii Europejskiej makulatura stanowi średnio 60 proc. masy papierowej potrzebnej do
wytworzenia jednej tony nowego papieru. Techniczne możliwości zwiększenia udziału makulatury w produkcji papieru są dziś w pełni wykorzystywane. Niemniej jednak, w odpowiedzi na rozwój rynku i wzrost popytu na papier z recyklingu zdolności produkcyjne można jeszcze zwiększyć, podnosząc jednocześnie procentowy udział makulatury w produkcji nowego papieru. Aby można było zastosować makulaturę do wytworzenia nowego papieru, musi ona przejść złożony proces obróbki, w trakcie
którego część włókien zostaje całkowicie zniszczona bądź znacznie traci na jakości. Z tego względu niezbędne jest dodawanie do masy makulaturowej świeżych włókien drzewnych. Z reguły włókna papierowe można wykorzystać ponownie do sześciu razy. Papier makulaturowy wcale nie musi odbiegać jakością od papieru drzewnego czy celulozowego. Niektórych rodzajów papieru nie da się jednak całkowicie wyprodukować z makulatury, ponieważ ich zastosowanie wymaga wyższej trwałości i wytrzymałości na rozrywanie.
Stereotyp nr 6:
© Fotolia
Media elektroniczne wypierają papier.
52
print+publishing 184|12
papier Prawda: Media drukowane mają znacznie wyższą pozycję niż elektroniczne. Druk i technologie cyfrowe uzupełniają się. Co prawda ilość informacji przesyłanych drogą elektroniczną rośnie, ale w żaden sposób nie podważa to racji bytu papieru jako medium. Oba nośniki informacji – elektronika i papier – dzięki swoim specyficznym zaletom mogą spełniać różne potrzeby użytkownika. O ile mocną stroną mediów elektronicznych jest szybkość rozprzestrzeniania informacji, o tyle papier punktuje łatwością
w użyciu i wizualną atrakcyjnością. Media drukowane to archetyp komunikacji bezprzewodowej – można je było nosić przy sobie na długo przed pojawieniem się współczesnych urządzeń mobilnych. Obecne techniki druku czy tzw. druk na żądanie sprawiają, że to tradycyjne medium może w jeszcze większym stopniu dopasować się do oczekiwań użytkownika. Coraz bardziej możliwa staje się symbioza mediów papierowych i cyfrowych: gazety i czasopisma oferują czytelnikom portale internetowe i wydania w wersji elektronicznej, kampanie marketingowe są prowadzone wielokanałowo, a kody QR
drukowane w prasie czy na plakatach odsyłają do dodatkowych informacji w sieci. Nawet znane firmy internetowe, jak Google czy Ebay, wykorzystują druk do promowania swoich usług on-line. Według „OVK Online-Report 2010/11” reklama w sieci stanowi obecnie około 19,2 proc. całego rynku reklamy, co plasuje ją w tyle za reklamą papierową, która ma tam niemal 32-proc. udział. Artykuł opracowano na podstawie publikacji organizacji vdp pod tytułem „Papier hoch 7. 7 Vorurteile und die Antworten der Papierindustrie”.
slownik slownik slownik slownik slownik slownik slownik slownik slownik slownik slownik slownik slownik slownik
ABC papieru
Słowniczek papierniczy, cz.1 Bibuła ang. blotting paper, niem. Löschpapier
Celuloza mechaniczna ang. mechanical pulp, niem. Holzstoff
Karton pocztówkowy ang. postcard cardboard, niem. Postkartenkarton
Cienki wyrób papierniczy o bardzo dużej chłonności, uzyskiwanej dzięki wygładzaniu surowego materiału. Zazwyczaj produkowany z czystej bawełny. Niektóre odmiany zawierają domieszkę celulozy mechanicznej. Do białej bibuły dodaje się też barwione włókna.
Włókna celulozowe uzyskane poprzez mechaniczne mielenie drewna. Wśród nich znajdują się także inne składniki drewna, jak lignina czy żywica.
Karton drzewny lub bezdrzewny, satynowany, czyli dodatkowo wygładzony. Minimalna gramatura kartonu do produkcji kart pocztowych wynosi 170 g/m2.
Bibułka herbaciana ang. tea bag paper, niem. Teebeutelpapier Wyrób papierniczy o dużej porowatości, wodoodporny, bezsmakowy i bezzapachowy. Posiada gramaturę 12-15 g/m2.
Bibułka papierosowa ang. cigarette paper, niem. Zigarettenpapier Papier o gramaturze 18-24 g/m2, wykonany z włókien lnu lub konopi. Łatwopalny. Zawiera około 30 proc. wypełniacza.
Celuloza chemiczna ang. chemical pulp, niem. Zelstoff Włókna celulozowe oddzielone od innych składników drewna metodą chemiczną (przy zastosowaniu substancji chemicznych). Jeden z najważniejszych – obok makulatury – surowców do produkcji papieru.
print+publishing 184|12
Kalka kopiująca ang. carbon paper, niem. Durchschlagpapier, Kohlpapier Cienki papier powleczony z jednej strony mieszaniną wosku i pigmentu. Służy do sporządzania kopii w czasie pisania ręcznego i mechanicznego.
Karton ang. cardboard, niem. Karton Wyrób papierniczy o gramaturze 160-315 g/m2, jedno- lub wielowarstwowy. Poszczególne warstwy mogą być połączone klejem lub bez jego użycia (poprzez dociśnięcie do siebie wilgotnych arkuszy papieru).
Karton do produkcji pudełek składanych ang. folding cardboard, niem. Faltschachtelkarton Karton jedno- lub wielowarstwowy, wykonany z włókien pierwotnych albo wtórnych, powlekany lub niepowlekany, posiadający odpowiednią sztywność i podatny na rowkowanie oraz nacinanie.
Karton szary ang. grey cardboard, niem. Graukarton Karton produkowany z masy makulaturowej, zazwyczaj jednostronnie wygładzony. Stosuje się go w produkcji opakowań kartonowych oraz podkładek do notatników i kalendarzy.
Krepina, bibułka krepowa ang. crepe paper, niem. Krepp-Papier Wstęga zostaje skrócona podczas procesu krepowania, co zwiększa rozciągliwość papieru w kierunku przepływu przez maszynę. W efekcie tego papier staje się również bardziej sprężysty i odporny na uszkodzenia mechaniczne. Charakterystyczne fałdki na powierzchni tworzą się podczas przejścia papieru przez specjalny cylinder, który marszczy wilgotną wstęgę. Po skrepowaniu papier zostaje poddany suszeniu. Krepina znajduje zastosowanie w produkcji opakowań ozdobnych. Może być również stosowana jako filtr.
53
papier
105 r. n. e.
Chińska dynastia Han - z czasów jej panowania pochodzi pierwsza zachowana wzmianka o produkcji papieru.
Początkowo papier produkowany jest z konopi i szmat przy pomocy zwijanego sita bambusowego. Chińczycy czerpią także papier barwiony i powlekany.
Powstają pierwsze maszyny papiernicze, które pozwalają zaspokoić rosnący popyt na papier.
Arabowie zaczynają powlekać obie strony papieru skrobią, dzięki czemu łatwiej się po nim pisze. Drewno staje się głównym surowcem do produkcji papieru. Opracowane zostają metody wytwarzania ścieru drzewnego i celulozy chemicznej.
Uprzemysłowienie produkcji papieru.
54
Sztuka produkcji papieru stopniowo upowszechnia się w całej Azji. Dociera także na Bliski Wschód.
XIX wiek
XX wiek
Każdy proces produkcji papieru - od otrzymywania celulozy po obróbkę wykończeniową - zostaje zautomatyzowany.
610 r. n. e.
Jako surowce stosuje się len i szmaty. Włókna są ubijane za pomocą specjalnych urządzeń.
XXI wiek
Udoskonalenie metod recyklingu pozwala na wielokrotne przetwarzanie i wykorzystywanie papieru. Papier jest powszchnie stosowanym materiałem. Wykorzystuje się go w różnych gałęziach przemysłu.
Przetworzona celuloza może posłużyć do produkcji materiału izolacyjnego wykorzystywanego w budownictwie pasywnym.
Papier jest wytwarzany w szerokim zakresie gramatur i rodzajów. Biorafinacja pozwala otrzymać szereg materiałów, jak dodatki do żywności czy wiskoza, którą stosuje się w produkcji kosmetyków i tkanin. print+publishing 184|12
Historia wytwarzania papieru
Od sekretnej sztuki do produkcji masowej W Europie powstaje pierwszy młyn papierniczy napędzany wodą, który usprawnia proces produkcji papieru.
XIV wiek
Dzięki Maurom sztuka produkcji papieru trafia do Europy, gdzie jest dalej ulepszana.
XVII i XVII wiek
Pojawiają się welinowe formy do czerpania papieru. W Niderlandach powstaje urządzenie do ubijania rozwłóknionych szmat nazwane holendrem.
Arkusze papieru suszy się na sznurach.
XVI wiek
Młyn papierniczy upowszechnia się w całej Europie.
Lepsze urządzenia pozwalają produkować więcej papieru.
Papier wytwarza się na niespotykaną dotąd skalę.
Wzrost popytu na papier sprawia, że zaczyna brakować szmat. Papiernicy zaczynają wykorzystywać zamiast nich celulozę.
Opracowano na podstawie materiałów CEPI CEPI - Confederation of European Paper Industries 250 Avenue Louise, box 80 B-1050 Brussels - Belgium
print+publishing 184|12
Spośród wszystkich materiałów piśmienniczych, które wynalazła ludzkość, papier zyskał największą popularność. Początki papieru, jaki znamy dzisiaj, sięgają Chin z początku II wieku naszej ery. Materiał, którego wytwarzanie było niegdyś sztuką znaną nielicznym specjalistom, jest dziś produkowany na skalę masową. Jego pierwotne przeznaczenie nie zmieniło się – wciąż wykorzystujemy go do pisania, ale też do wielu innych, nietypowych celów. 55
papier
Jak powstaje papier?
Z lasu na tambor Produkcja papieru wymaga zastosowania wielu wyspecjalizowanych maszyn. Konstrukcja linii produkcyjnej może być jednak różna w zależności od rodzaju produktu – papieru lub kartonu – a także zastosowanych włókien (makulatury, celulozy mechanicznej lub celulozy chemicznej). Nie istnieje zatem „standardowa papiernia”. Niemniej jednak, ogólny proces produkcji papieru można podzielić na cztery główne etapy: przygotowanie surowca, produkcja właściwa, powlekanie i laminowanie oraz obróbkę wykończeniową. Opracowanie: Jacek Golicz
Najważniejszym surowcem do produkcji papieru jest drewno, najczęściej pochodzące z drzew iglastych (głównie świerków i sosen), które posiadają długie i silne włókna, co pozwala na wytworzenie papieru o dobrych właściwościach. Około 50 proc. drewna używanego w przemyśle papierniczym pochodzi z kontrolowanego przerzedzania drzewostanu. W papiernictwie stosuje się także produkty uboczne przerobu drewna
w tartakach (np. zrębki drzewne). Na świecie około 95 proc. celulozy mechanicznej i chemicznej produkuje się z drewna, w mniejszym stopniu natomiast z roślin jednorocznych, np. z trzciny cukrowej (a dokładnie z wytłoków pozostających po jej ścięciu), a także z bambusa czy ze słomy. Innym ważnym surowcem do produkcji papieru jest makulatura (szerzej na ten temat piszemy w artykule „Nowe ze starego”).
woda obiegowa do przygotowania surowca
makulatura i/lub celuloza, dodatki, woda
Istnieją dwa główne rodzaje celulozy: mechaniczna i chemiczna. Masa mechaniczna to nic innego jak ścier drzewny uzyskiwany z okorowanych bali drewnianych. Poddaje się je obróbce za pomocą ścieraka, który oddziela poszczególne włókna. W procesie ścierania wykorzystuje się także gorącą wodę. W efekcie uzyskuje się nienaruszone długie włókna (1-4 mm) oraz drobne fragmenty włókien.
MASZYNA PAPIERNICZA
wlew kadź masowa
do systemu oczyszczaj¹cego
56
Uzyskiwanie celulozy
odzyskiwanie w³ókien
sortownik
1
2
woda z sekcji sitowej
sekcja sitowa
woda z sekcji sitowej
woda woda
woda
2 ods¹czanie print+publishing 184|12
papier
PRODUKCJA CELULOZY MECHANICZNEJ 1
PRODUKCJA CELULOZY CHEMICZNEJ
1 2
3
3
1
bele drewna
2
komora podawcza
3
³añcuchy podawcze
4
œcierak
5
zbiornik na w³ókna
5
para wodna
zasobnik
3
refiner
4
tarcze poruszaj¹ce siê celuloza do w przeciwnych kadzi masowej kierunkach
2 3
oczyszczanie sortowanie mielenie wybielanie
4
o dwóch poruszających się w przeciwnych kierunkach tarczach, gdzie są rozdrabniane na pojedyncze włókna (z dodatkiem wody). Pochodną metody TMP jest proces CTMP (chemiczno-termiczno-mechaniczny), w którym zrębki drzewne poddaje się działaniu chemikaliów, aby zmniejszyć we włóknach zawartość ligniny (drugiego, obok celulozy, podstawowego składnika drewna). Z uwagi na gruboziarnistość celulozy TMP i CTMP nie stosuje się jej tak często jak celulozy pochodzącej z tradycyjnego procesu ścierania. Główną zaletą produkcji mechanicznej jest jej
3 sekcja prasowa
4
sekcja susz¹ca
oczyszczanie sortowanie mielenie wybielanie
wydajność – ze 100 kg drewna można uzyskać nawet 90-95 kg celulozy. Celuloza mechaniczna nie może jednak konkurować z celulozą chemiczną pod względem jakości. W procesie chemicznym z drewna usuwa się najpierw składniki, które są niekorzystne dla produkcji papieru, przede wszystkim ligninę i żywicę. Polepszenie jakości surowca wiąże się ze spadkiem jego wydajności – ze 100 kg drewna można uzyskać jedynie 50 kg celulozy chemicznej. Drewno zostaje najpierw pocięte na zrębki, a następnie trafia do kotła, w którym jest gotowane w wodzie
nawijanie
tambor
5
woda z sekcji prasowej
print+publishing 184|12
2
woda
Równowaga pomiędzy zawartością długich i krótkich włókien ma znaczący wpływ na jakość celulozy. Po ścieraniu następuje oczyszczanie celulozy. Następnie można ją poddać wybielaniu, w zależności od rodzaju papieru, do którego produkcji ma posłużyć. Nowocześniejszą metodą produkcji celulozy jest proces termo-mechaniczny (TMP), w którym drewno jest rozdrabniane w taki sposób, by zawartość nienaruszonych włókien w masie była większa niż standardowo. Zrębki drewniane są zmiękczane parą wodną o temperaturze około 130°C i transportowane do refinera
3 prasowanie
zrêbki drzewne
1
celuloza do kadzi masowej
4
1
kalander
4
suszenie
5
wyg³adzanie 57
papier kadzi masowej w postaci mieszanki włókien i wody. Makulatura jest najpierw rozwłókniana poprzez wymieszanie z wodą, a następnie oczyszczana i odbarwiana. Celuloza chemiczna również jest rozcieńczana, co zwiększa jej zdolność do przetłaczania, a następnie oczyszczana w refinerze. Na tym etapie następuje również wymieszanie różnych włókien (np. makulaturowych i celulozowych) w zależności od tego, jaki rodzaj papieru ma zostać wyprodukowany. W kadzi masowej do włókien dodaje się wypełniacze, substancje chemiczne i barwniki, które mają poprawić właściwości papieru. Do najważniejszych środków wypełniających należą: krzemian glinu, kaolin i kreda. Przed dodaniem do masy włóknistej są one dokładnie mielone i oczyszczane.
Produkcja papieru Maszyny papiernicze zwykle składają się z kilku sekcji: wlewu, sekcji sitowej, sekcji prasowej, sekcji suszącej i nawijaka. Dodatkowo papier można poddać powlekaniu i kalandrowaniu na wyspecjalizowanych urządzeniach. Gotowy papier jest cięty na mniejsze zwoje lub arkusze.
i chemikaliach, co prowadzi do usunięcia ligniny i oddzielenia od siebie włókien drzewnych. Kolejnym etapem – w zależności od przeznaczenia celulozy – może być bielenie masy. Celuloza chemiczna zawiera więcej włókien o naturalnej długości, co stanowi jej przewagę nad celulozą mechaniczną, pozwala bowiem wyprodukować papier o większej wytrzymałości. Dodatkowym argumentem przemawiającym za celulozą chemiczną jest fakt, że można ją wytwarzać zarówno z drewna miękkiego (z drzew iglastych), jak i twardego (z drzew
liściastych), podczas gdy surowcem do produkcji celulozy mechanicznej jest najczęściej świerk. Co więcej, w procesie chemicznym można zastosować również słomę, trzcinę cukrową czy ostnicę (rodzaj trawy).
Przygotowanie surowca Z reguły zarówno makulatura, jak i celuloza chemiczna, są dostarczane do papierni w postaci suchej, podczas gdy celuloza mechaniczna (ścier drzewny) – produkowana zazwyczaj w tym samym zakładzie – jest pompowana do
Maszyny stosowane do produkcji papieru cechują się wysokim zaawansowaniem technologicznym. Największe urządzenia osiągają szerokość 10 m i długość nawet 120 m. Pomimo różnic konstrukcyjnych każda maszyna papiernicza składa się z następujących elementów podstawowych: wlewu, sekcji sitowej, sekcji prasowej, sekcji suszącej i nawijaka. Oczywiście konstrukcja poszczególnych elementów zależy od rodzaju produkowanego papieru. Maszyny papiernicze różnią się także między sobą pod względem prędkości, jednakże za górną granicę wydajności linii produkcyjnej przyjmuje się 1400 m/min.
Wlew i sekcja sitowa Funkcją wlewu, który stanowi początkowy element maszyny papierniczej, jest równo
KALANDER
MASZYNA POWLEKAJ¥CA suszenie gor¹cym powietrzem 2
suszenie podczerwieni¹ odwijanie 1
odwijanie
1
58
nawijanie
rakiel aplikacja warstwy powlekaj¹cej
powlekanie
2
suszenie
3
nawijanie
3
wyg³adzanie
print+publishing 184|12
print+publishing 184|12
59
papier
Produkcja papieru jest złożonym, wieloetapowym procesem. Może on przebiegać w różny sposób, w zależności od rodzaju wytwarzanego papieru.
Gotowy papier jest nawijany na tzw. tambor. Zwój przemysłowy może mieć długość nawet 60 km i ważyć aż 25 t. W takiej formie papier jest przechowywany w papierni.
mierne rozprowadzenie rozcieńczonej masy papierowej na stale obracającym się sicie (tzw. sekcja sitowa). Na tym etapie z masy usuwana jest woda i rozpoczyna się właściwe formowanie papieru. Włókna układają się w kierunku, w którym przebiega wstęga papieru. Po wyjściu z sekcji sitowej zawartość wody w masie papierowej wciąż jest wysoka – wynosi około 80 proc.
5-8-proc. wilgotnością, która jest typowa dla papieru. Produkt może być poddawany dalszej obróbce, np. cięty na arkusze. W zależności od rodzaju papieru wstęga nawinięta na tambor może ważyć nawet 25 t i mieć długość 60 km!
ru materiałem syntetycznym, np. plastikiem, pozwala nadać mu dodatkowe pożądane właściwości, takie jak wodoodporność czy nieprzepuszczalność zapachów.
Powlekanie i satynowanie
Zazwyczaj papier w zwojach przemysłowych – czyli w takiej postaci, w jakiej opuścił maszynę papierniczą lub urządzenie powlekające – musi zostać pocięty na mniejsze zwoje lub na arkusze, aby można go było dystrybuować, transportować i przetwarzać. Cięcie zwoju na mniejsze role odbywa się przy użyciu maszyny zwanej bobiniarką, natomiast do cięcia papieru na arkusze wykorzystywana jest krajarka. Arkusze są następnie układane w stosy i pakowane.
Sekcja prasowa i susząca Względnie nietrwała i wilgotna wstęga papieru przechodzi następnie do sekcji prasowej, gdzie zostaje poddana dalszemu odsączaniu mechanicznemu. Polega to na przepuszczeniu wstęgi pomiędzy walcami wykonanymi ze stali, granitu lub gumy, które pokryte są świetnie wchłaniającym wodę filcem. Kolejnym krokiem jest poddanie papieru suszeniu w sekcji suszącej, na którą składa się do 100 ogrzewanych parą cylindrów. Na tym etapie papier zyskuje również swoje typowe właściwości: odpowiednią objętość, wytrzymałość czy nieprzezroczystość. Wstęgę można poddać również dodatkowym procesom, które zwiększają np. jej odporność na rozrywanie. Niektóre maszyny papiernicze są ponadto wyposażone w kalander, czyli urządzenie służące do wygładzania papieru, które składa się z obrotowych walców. Przepuszczenie niemal całkiem suchej wstęgi przez kalander skutkuje idealnym wygładzeniem jej powierzchni.
Wymagania zarówno przetwórców papieru, jak i końcowych użytkowników wiążą się niekiedy z koniecznością uszlachetniania surowego wyrobu. Jednym z najczęściej spotykanych procesów dalszej obróbki papieru jest powlekanie. Polega ono na pokryciu papieru warstwą składającą się z pigmentów i substancji wiążących, która tworzy jednolitą i dobrze drukowalną powierzchnię. Po powlekaniu papier można poddać dodatkowemu wygładzaniu i satynowaniu w kalandrze, dzięki czemu wyrób uzyskuje wysoki obustronny połysk. Powlekanie papie-
60
Opracowano na podstawie publikacji organizacji vdp pod tytułem „Papier machen”.
papier w zwojach
BOBINIARKA
Nawijanie na tambor Po wysuszeniu i ewentualnym wygładzeniu gotowy papier jest nawijany na duże role, tzw. tambory. Zwoje przemysłowe charakteryzują się
Obróbka wykończeniowa
KRAJARKA
papier ciêty
print+publishing 184|12
print+publishing 184|12
61
papier papier
Recykling papieru
Nowe ze starego Recykling to nic innego jak przetworzenie i powtórne użycie substancji odzyskanych z odpadów. Idea recyklizacji przez dziesięciolecia torowała sobie drogę we współczesnym przemyśle. W papiernictwie zdążyła już ugruntować swoją pozycję. Żadnego innego produktu nie wykorzystuje się ponownie tak często jak papieru. Dzięki odpowiedniej obróbce makulatura może posłużyć do produkcji nowego tworzywa, co pozwala optymalnie wykorzystywać surowiec drzewny. Opracowanie: Jacek Golicz
Podstawowym warunkiem recyklingu makulatury jest jej zbiórka, prowadzona na jak największą skalę. Zajmują się tym z reguły wyspecjalizowane przedsiębiorstwa gospodarki odpadami. Makulatura jest odbierana z odpowiednio oznaczonych kontenerów lub z centralnych punktów skupu surowców wtórnych. Selektywna zbiórka odpadów jest
bardzo istotna, ponieważ wymieszanie makulatury z innymi odpadami, na przykład szkłem, metalem czy tworzywami sztucznymi, skutkuje zanieczyszczeniem surowca i obniżeniem jego jakości, co w efekcie utrudnia lub wręcz uniemożliwia recyklizację (patrz: Najczęściej spotykane zanieczyszczenia makulatury). Niektóre rodzaje papieru, kartonu i tektury nie nadają się do ponownego użycia, są więc uznawane nie za surowce wtórne, ale za odpady. Do tej grupy należą na przykład tapety, zużyte chusteczki, ręczniki papierowe czy papier toaletowy, kalka maszynowa, papier lakierowany i laminowany za pomocą sztucznych folii i lakierów.
Oddzielić ziarna od plew Na rynku papierniczym można spotkać ponad 3 tys. rodzajów papieru, kartonu i tektury, które są przeznaczone do różnych zastosowań, na przykład produkcji gazet, opakowań, akcydensów, artykułów higienicznych czy dekoracyjnych. Równie różnorodna jest zatem także makulatura, która trafia do recyklingu. Jej
62 62
ponowne wykorzystanie jest niemożliwe bez wcześniejszego posortowania i rozdzielenia na poszczególne odmiany jakościowe. Klasyfikację makulatury dla przemysłu papierniczego określa europejska norma EN 643, która jest międzynarodowym standardem w handlu odpadami papierowymi. Określa ona listę 65 rodzajów makulatury, podzielonych na cztery główne grupy jakościowe, w ramach których wyróżnia się z kolei poszczególne podgrupy (patrz: Rodzaje makulatury). Materiały nienadające się do produkcji papieru muszą zostać zutylizowane. Część z nich można wykorzystać z przemyśle metalurgicznym, budowlanym lub cementowym.
Czysta masa Producenci papieru kupują stosowne rodzaje makulatury w zależności od zastosowania i wymaganej jakości papieru, na który ma ona zostać przetworzona. Zanim surowiec wtórny zostanie przerobiony na papier, musi zostać odpowiednio przygotowany. Najpierw makulatura trafia do rozwłókniacza. Dodaje się do niej gorącej wody obiegowej (pochodzącej z maszyny papierniczej), a następnie poddaje mieszaniu, co powoduje rozdzielenie na włókna. Kolejnym etapem jest oczyszczanie mechaniczne. Za pomocą płyt sitowych i bębnów sortujących z makulatury usuwane są print+publishing 184|12
papier GRUPA A – ODMIANY SŁABE • makulatura zmieszana w sposób naturalny, np. z gospodarstw domowych (sortowana lub nie), • makulatura zmieszana sortowana, np. zawierająca mniej niż 40 proc. gazet, • makulatura z supermarketów, np. opakowania, tektura lita, papier pakowy, • tektura falista, zużyte pudła i ścinki, • mieszanina periodyków, magazynów ilustrowanych, broszur, książek adresowych, katalogów, • mieszanina niesprzedanych gazet, periodyków i magazynów, • papiery biurowe podarte (zmieszane).
GRUPA B – ODMIANY ŚREDNIE • stare gazety bez barwnych załączników, • gazety ze zwrotów bez barwnych załączników, • ścinki barwne zadrukowane, • akta barwne – korespondencja na drukach bez twardych okładek i kalki, • książki z papieru bezdrzewnego bez okładek, • magazyny ilustrowane bez twardych okładek, lakieru, farb i klejów, etykiet, papierów klejących, • papiery samokopiujące białe i barwne, • papiery i tektury powlekane polietylenem, • papiery biurowe drzewne, w tym z makulatury.
GRUPA C – ODMIANY LEPSZE • ścinki drukarskie (w tym z papieru bezdrzewnego), • karty perforowane, • papiery biurowe zadrukowane, białe, bezdrzewne, • akta białe mieszane bez bloków kasowych, kalki i bloków klejowych, • akta białe z papieru bezdrzewnego, • formularze białe z papieru bezdrzewnego, • niezadrukowane papiery białe przeznaczone do druku gazet, periodyków, • ścinki białe bezdrzewne, niepowlekane, • tektury białe wielowarstwowe niezadrukowane.
GRUPA D – ODMIANY MOCNE • opakowania i ścinki z tektury falistej o pokryciu z kraftlinera (podwójnej warstwy płaskiej z włókien celulozowych) i testlinera (podwójnej warstwy płaskiej, gdzie zewnętrzna warstwa wykonana jest z włókien celulozowych, a wewnętrzna może być z makulatury), • zużyte, niezakurzone i czyste worki papierowe, np. po materiałach budowlanych lub nawozach, z wyjątkiem worków po substancjach barwiących i/ lub o trwałym zapachu, • zużyte papiery i tektura kraft o barwie naturalnej lub białej, • ścinki i odpady z nowego papieru i tektury kraft o barwie naturalnej.
różnego typu zanieczyszczenia „niepapierowe” (np. tekstylia, drewno, zszywki, szkło). Jeśli masa makulaturowa ma być wykorzystana do produkcji wysokiej jakości papierów do druku, trzeba ją poddać dodatkowo procesowi odbarwiania, czyli usuwania farby drukarskiej. Odbarwianie skutkuje zwiększeniem białości i czystości masy. Pozwala także obniżyć zawartość tzw. zanieczyszczeń lepkich. Aby ułatwić usuwanie farby drukowej z masy makulaturowej, stosuje się chemikalia wspomagające odbarwianie, na przykład sodę kaustyczną, mydła czy kwasy tłuszczowe. Makulatura znajduje zastosowanie w produkcji papieru różnego typu. Aż 83 proc. tego surowca wykorzystuje się do wytwarzania opakowań kartonowych i tekturowych, papieru gazetowego oraz papieru higienicznego.
Źródło: Stowarzyszenie Ekologiczne Eko-Unia. Cała prawda o odpadach. Zeszyt 1 – makulatura.
CYKL ¯YCIA PAPIERU
zbiórka makulatury
maszyna papiernicza
print+publishing 184|12
sortowanie
rozw³óknianie, odbarwianie i oczyszczanie
zu¿ycie papieru
import papieru
zanieczyszczenia niepapierowe
przetworzona masa makulaturowa w³ókna pierwotne
Najczęściej spotykane zanieczyszczenia makulatury: • mechaniczne (szkło, metale, sznurki, materiały budowlane, tworzywa sztuczne, folie aluminiowe, piasek, kamienie, styropian), • chemiczne (kleje, farby drukarskie, substancje impregnujące, pozostałości po opakowanych w papier substancjach chemicznych), • mikrobiologiczne (bakterie, pleśnie, grzyby). Makulatura przeznaczona do przetworzenia na papier nie może: • posiadać widocznych śladów skażenia mikrobiologicznego, • posiadać zanieczyszczeń organicznych, • być zanieczyszczona śmieciami, • być zanieczyszczona substancjami o silnym zapachu. Źródło: Stowarzyszenie Ekologiczne Eko-Unia. Cała prawda o odpadach. Zeszyt 1 – makulatura.
63
media/publishing/design
Targi Książki we Frankfurcie nad Menem
Wydawniczy wszechświat Około 7300 wystawców ze 100 krajów zaszczyciło swoją obecnością tegoroczną edycję słynnych Targów Książki we Frankfurcie nad Menem. Ta międzynarodowa impreza dedykowana rynkowi wydawniczemu i medialnemu skupia wokół siebie niezwykle żywotną branżę, która ma obecnie do czynienia z największą zmianą paradygmatu od czasu wynalezienia maszyny drukującej. Tekst: dr Werner Sobotka
Na Targach Książki we Frankfurcie nad Menem nie zabrakło najnowszych rozwiązań wydawniczych: platform do self publishingu, urządzeń mobilnych i usług multimedialnych.
„W naszej branży każdego dnia pojawia się nowy gracz, powstają nowe zależności, rodzą się pomysły na nowe produkty, tworzą się nowe modele biznesowe. Taki rozwój rynku wydawniczego można porównać do rozszerzania się wszechświata po Wielkim Wybuchu” – stwierdził Jürgen Boos, dyrektor Targów Książki we Frankfurcie. „Spróbowaliśmy zidentyfikować model, według którego rozwija się nasza branża i opracowaliśmy »Roadmap to Publishing Trends«, przewodnik po trendach wydawniczych,
64
który pokazuje, jakie modele biznesowe stają się popularne, jakie wzorce kulturowe się rodzą i jakie kompetencje będą w przyszłości ważne. Najbardziej widoczne są zmiany zachodzące na rynku mediów dla dzieci i mło-dzieży”.
Nowi gracze Siła oddziaływania Targów Książki we Frankfurcie jako wysokiej rangi wydarzenia kulturalnego i medialnego coraz mocniej przyciąga międzynarodowe koncerny. Targi, które niegdyś skupia-
ły się wyłącznie na książkach, stały się prawdziwie multimedialnym spektaklem. W tym roku w wystawie wzięły udział firmy Sony i Nintendo, które zaprezentowały swoje innowacyjne produkty. Na kilka tygodni przed oficjalnym rozpoczęciem sprzedaży firma Nintendo pokazała najnowszą konsolę Wii U, którą uczestnicy targów mieli okazję wypróbować. Podobnie postąpiła firma Sony, prezentując na długo przed rynkową premierą interaktywny Wonderbook. Na wystawie po raz pierwszy pojawiła się takprint+publishing 184|12
media/publishing/design że fińska firma Rovio (znana ze słynnej aplikacji Angry Birds), która przedstawiła aplikację do obsługi e-książek.
Formaty cyfrowe We Frankfurcie pełno było najnowszych rozwiązań z całego świata: od platform do self publishingu przez urządzenia mobilne po usługi multimedialne. Centralnym tematem były nowe formaty dla publikacji cyfrowych. Najnowsze dane pokazują, że w 2012 roku w Europie Zachodniej sprzedaż e-czytników wzrosła o 93 proc. Jeszcze szybciej rozwija się rynek tabletów – obroty z ich sprzedaży wzrosły o 142 proc. Wprowadzenie przez firmę Amazon nowego Kindle Fire dodatkowo napędza ten trend. Popyt na multimedialne i interaktywne treści wydawnicze jest coraz większy. EPUB3 i HTML5 to formaty, które pozwoliły wydawcom i autorom małym kosztem wzbogacać swoje publikacje o obrazy, wideo czy muzykę. Dowodem popularności takich rozwiązań było około 30 prezentacji na temat nowych formatów cyfrowego zapisu treści zorganizowanych w ramach frankfurckich targów.
Treść i marka Nieważne, czy chodzi o książki, czy o aplikacje – Targi Książki we Frankfurcie nad Menem są najbardziej liczącym się rynkiem obrotu prawami autorskimi i handlu licencjami, na którym ważną rolę odgrywają Chiny. Podczas wystawy eksperci wyjaśniali, w jaki sposób wokół książki można zbudować markę i jak marka może posłużyć do stworzenia książki. Dlaczego tzw. storytelling 360° zapewnia sukces? Jak finansować głośne kampanie wielokanałowe? Jak widzą swoją przyszłość specjaliści w dziedzinie gier, filmów i mediów? Liczne panele dyskusyjne, spotkania i prezentacje organizowane podczas targów pomogły w znalezieniu odpowiedzi na te i inne pytania. Warto dodać, że wśród gości specjalnych tegorocznej wystawy znalazły się takie sławy Hollywood, jak reżyser Stephen Daldry („Strasznie głośno, niesamowicie blisko”) czy spec od efektów specjalnych Richard Taylor („Avatar”, „Hobbit”).
Współczesna książka jest dużo bardziej nowoczesna niż wcześniej. Nie ma wiele wspólnego z tomami, które drukowano w czasach Gutenberga.
wności«” – komentuje Holger Volland, Manager Media Industries przy Targach Książki we Frankfurcie. „W przypadku publikowania online mamy do czynienia z różnymi modelami biznesowymi. Widać wyraźnie, że cyfryzacja stanowi kolejny sposób na spieniężenie treści. Jedna rzecz się jednak nie zmieniła: prawdziwą siłą napędową rynku wydawniczego jest pasja autorów, czytelników i wydawców”. Wykłady w ramach Frankfurt Academy pomogły uczestnikom Targów Książki zdobyć wiedzę na temat monetyzacji treści przy wykorzystaniu technologii cyfrowej.
Świat mediów w 2022 roku Jak wyobrażamy sobie przyszłość? Jak będzie wyglądał świat mediów za dziesięć lat? Najwięksi badacze trendów z branży medialnej i wydawniczej podzielili się z uczestnikami frankfurckiej wystawy swoimi prognozami. Wszystkie wystąpienia miały jeden wspólny mianownik: powsta-
nie zupełnie nowy „wydawniczy wszechświat”. Największe wydawnictwa przekształcą się w producentów multimediów, co już zresztą zostało zapoczątkowane. Najważniejszym obszarem aktywności biznesowej tych nowoczesnych przedsiębiorstw będzie efektywne wykorzystanie dobrze opracowanej treści. Książka żyje. Jest jednak bardziej nowoczesna niż wcześniej i niewiele ma już wspólnego z drukowanymi tomami z czasów Gutenberga. Współczesna książka jest tworem multimedialnym, kształtowanym przez zmieniające się nawyki i zachowania czytelnicze, na które z kolei duży wpływ mają media elektroniczne. Bez wątpienia Targi Książki we Frankfurcie nad Menem zmieniły swój charakter – nie są już wystawą poświęconą wyłącznie drukowi książek, ale wydarzeniem koncentrującym się na treści multimedialnej, interaktywnej, cyfrowej.
Pieniądze za pasję Różnorodność rynku wydawniczego ciągle rośnie, co sprawia, że trzeba go na nowo zdefiniować. Hasła, które najlepiej opisują nowe zjawiska zachodzące w tym „wszechświecie”, to: współpraca, self publishing (publikowanie bez udziału wydawnictwa), licencjonowanie, crowdfunding (finansowanie społecznościowe), obrót prawami autorskimi czy idea use, not own (używanie zamiast posiadania). „Zasada, jaka od ponad 500 lat obowiązuje w branży książkowej, mówi o tym, że treść jest wartościowa, a czytelnicy cenią sobie opowieści. Płatny dostęp do treści będzie także w erze cyfrowej jednym z najważniejszych źródeł »finansowania kreatyprint+publishing 184|12
W zmieniającym się świecie mediów jedno stwierdzenie jest nadal aktualne: prawdziwą siłą napędową rynku wydawniczego stanowi pasja autorów, czytelników i wydawców.
65
impressum Print & Publishing Sp. z o.o. 61-701 Poznań, ul. Fredry 1/18 Tel./fax: 061 855 19 90 E-Mail: office@printernet.pl Internet: www.printernet.pl
Dyrektor generalny Michael Seidl Redaktor naczelny Izabela E. Kwiatkowska [izabella@printernet.pl] Z-ca Redaktora naczelnego Anna Marciniak [anna@printernet.pl] Reklama i marketing [reklama@printernet.pl] Tłumaczenia Jacek Golicz Grafika i skład Projekt11 Administracja office@printernet.pl Autorzy wydania Izabela E. Kwiatkowska, Michel Seidl, dr Werner Sobotka, Jacek Golicz, Małgorzata Szczotka. Druk Zakład Poligraficzny PAWDRUK Uszlachetnienie okładki Follak Zdjęcie na okładce Fotolia
PRINT & PUBLISHING jest członkiem:
Wspieramy
Magazyn PRINT & PUBLISHING jest miesięcznikiem. Ukazuje się w językach narodowych w Polsce, Rosji, Indiach, Czechach oraz na Słowacji i Węgrzech.
Koordynacja międzynarodowa PRINT & PUBLISHING International Verlag GmbH, Rotenmühlgasse 11/10, A-1120 Wien, Telefon +43(0)1/983 06 40, Fax +43(0)1/983 06 40-18, E-Mail office@printernet.at
Wszelkie prawa zastrzeżone przez PRINT & PUBLISHING Sp. z o.o. Publikacja materiałów lub ich części tylko za pisemną zgodą PRINT & PUBLISHING Sp. z o.o. Za treść ogłoszeń redakcja nie odpowiada. Redakcja nie odpowiada za treść artykułów autorskich. Artykuły te nie muszą odzwierciedlać poglądów wydawnictwa.
Prenumerata roczna wynosi 138,60 zł (w tym 5% VAT). Cennik reklam wysyłamy na życzenie.
Redakcja pracuje na urządzeniach biurowych firmy OKI.
Redakcja nie zwraca materiałów nie zamówionych oraz zastrzega sobie prawo do skracania i adiustacji tekstów, a także zmiany tytułów.
Wszystkie zdjęcia zostały automatycznie przeliczone przez Elpical Claro Premedia Server. Dystrybucja – PM Software: www.pm-software.pl.
KALENDARZ WYDARZEN 20.01 – 22.01 2013
Sign & Graphic Imaging
Dubaj, Zjednoczone Emiraty Arabskie
www.signmiddleeast.com
26.01 – 29.01 2013
Paperworld
Frankfurt nad Menem, Niemcy
www.paperworld.de
6.02 – 8.02 2013
Rema Days
Warszawa, Polska
www.remadays.com
01.03 – 4.03 2013
Sign China
Kanton, Chiny
www.signchina-gz.com
13.03 – 16.03 2013
Digital Image & Print
Sao Paulo, Brazylia
www.digitalimaging.com.br
14.03 – 17.03 2013
Lipskie Targi Książki
Lipsk, Niemcy
www.leipziger-buchmesse.de
10.04 – 11.04 2013
Easy Fairs Packaging Innovations
Warszawa, Polska
www.easyfairs.com
7.05 – 11.05 2013
Grafitalia
Mediolan, Włochy
www.grafitalia.biz
66
print+publishing 184|12
print+publishing 184|12
67