outdoor
•
indoor
•
LFP
•
digital signage & LED
•
wrapping
•
sign
•
systemy świetlne
01/02.2022
01/02 2022 ISSN 1895-409X INDEKS 235156 24,30 zł (w tym 8% vat)
30.LFP
VISUAL COMMUNICATION 01-02|2022
Z drukarni w centrum kompetencji Innowacje od Typico AUTOR MICHAEL SEIDL
„Jednym z najbardziej fascynujących zadań w naszej działalności była transformacja i rozwój firmy w centrum kompetencji w zakresie komunikacji wizualnej na tekstyliach o znaczeniu międzynarodowym” - cytat ten to słowa przedstawicieli drukarni Typico i pierwszy z komunikatów widoczny na stronie internetowej firmy. W ostatnich latach drukarnia wielkoformatowa z Vorarlbergu zdobyła wiodącą pozycję w projektowaniu fasad, jak również w zastosowaniach oświetleniowych i akustycznych.
Na drodze zmian fi rma Typico przekształciła się z drukarni w dostawcę całościowych systemów i centrum kompetencji dla wizualnej komunikacji na tekstyliach z wysokim poziomem wiedzy inżynieryjnej. © Typico
N
a początku lat 90-tych świat produkcji druku cyfrowego był jeszcze inny. W tym czasie zaczął się w pełni rozwijać. W czołówce drukarni zajmujących się tą technologią znalazła się drukarnia Typico, która od początku koncentrowała swoje działania na wydrukach wielkoformatowych, tworząc wyjątkowe projekty. W tym czasie rósł również popyt na wielkoformatowe realizacje, głównie za sprawą instytucji kulturalnych i artystów poszukujących partnera, który pozwoli im zrealizować nawet najbardziej wymagające pomysły, często takie, które wydawały się nie-
możliwe do zrealizowania. „Jeśli nie Typico, to kto?” - takie hasło często pojawiało się wśród krajowych i międzynarodowych klientów firmy. Wystarczy zajrzeć na stronę internetową producenta, aby dowiedzieć się, z jakimi firmami współpracuje. Nie jest to jednak takie oczywiste - baza z największych klientów mogła pozostać tajemnicą i nie została wymieniona spośród innych, zgodnie z życzeniem zamawiającego. Drukarnia Typico zainstalowała pierwsze cyfrowe maszyny drukujące już w 1992 roku i była jednym z pionierów produkujących materiały siatkowe, trafiając do Księgi
Rekordów Guinnessa w 1994 roku, kiedy to wyprodukowała obraz ścienny dla Fidelio na Festiwalu w Bregenz w formacie 20 na 27 metrów. „Główny problem z początku naszej działalności, a mianowicie wytwarzanie we własnym zakładzie produktów wielkoformatowych gotowych do produkcji seryjnej, jest dla nas dzisiaj już problemem marginalnym” - mówi dyrektor zarządzający drukarni, dr Thomas König. „Zmiany zachodzące w naszej firmie pozwoliły nam ewoluować od bycia drukarnią wielkoformatową (Typico Megaprints) do bycia dostawcą całych systemów i centrum kompetencji w zakresie komunikacji wizualnej na tekstyliach (Typico TALA)” - dodaje. To ambitne, ekscytujące i zróżnicowane zadanie, które wymaga dużej wiedzy i doświadczenia. Od strony produktu wszystko kręci się dziś wokół drukowanych lub niedrukowanych membran w najszerszym znaczeniu, które tworzone są za pomocą lekkich konstrukcji aluminiowych. „Angażujemy się w projekty związane z budownictwem targowych stoisk, architekturą, eventami, sztuką czy oświetleniem. Tworzymy projekty wizualne, które zapadają w pamięć i skutecznie reprezentują markę naszych klientów” - podkreśla Thomas König.
VISUAL COMMUNICATION 01-02|2022
.31
Stadion Carl Zeiss Jena - obecnie Ernst Abbe Stadion - zyskuje obecnie nowy wygląd dzięki know-how firmy Typico TALA. Przedsięwzięcie obejmuje druk 6000 metrów kwadratowych membrany z otworami, która została zaprojektowana tak, aby wytrzymać co najmniej 25 lat. © Typico
Czas zmian: Typico TALA Parę lat później rozpoczął się wyścig cenowy. Klienci poszukiwali dostawców, którzy mogliby drukować szybciej i taniej. Thomas König: „Z czasem zdaliśmy sobie sprawę, że należy angażować się także w przedsięwzięcia związane z innymi obszarami produkcji. Przewagą oferowanych przez nas rozwiązań od zawsze było myślenie całościowe, które obejmowało nie tylko druk, ale i montaż wielkoformatowych instalacji”. W ten sposób firma wcześnie zaczęła rozwijać własne systemy napinające do różnych celów, a 20 lat temu po raz pierwszy odważyła się na realizację wielkoformatowego projektu architektonicznego fasady tekstylnej. „W tym czasie zrealizowaliśmy również wiele dzieł sztuki, na przykład dla artysty Petera Koglera, twórcy psychodelicznych instalacji na dużych przestrzeniach. Stworzyliśmy również instalację pawilonu austriackiego o wielkości 5500 metrów na wystawę światową w Hanowerze” - dodaje. Później pojawiły się pierwsze realizacje na tkaninach membranowych i fasadach, a firma rozpoczęła ekspansję na arenie międzynarodowej. Dla drukarni Typico jest to obecnie ważna specjalność. Jako dostawca pełnych systemów firma realizuje projekty przeznaczone na stoiska targowe, muzea, a nawet budynki - jak np. stadion piłkarski. Firma towarzyszy architektom od projektu do realizacji, w każdym miejscu na świecie. Jednym z obszarów działalności, który rozwinął się równie dynamicznie, jest oświetlenie i akustyka wnętrz. W zakresie techniki oświetleniowej firma jest partnerem grupy ZumTobel. W związku z poszerzeniem swojej działalności drukarnia postanowiła utworzyć nową markę Typico TALA, która zajmuje się projektowaniem i produkcją rozwiązań dla branży tekstylnej, oświetlenia i akustyki. Co ciekawe, sektory te odnotowały wzrosty nawet podczas pandemii, zapewniając firmie dodatkową sprzedaż. Jak wiele innych firm, drukarnia Typico odczuła skutki pandemii: brak wydarzeń targowych, imprez czy wystaw muzealnych dał się we znaki również firmie. Dlatego też wykorzystała ona okres pandemii na opracowanie nowych produktów przeznaczonych właśnie dla branży tekstylnej i zastosowań związanych z architekturą. Jednym z pozytywów było to, że firma była szybko gotowa do ponownego uruchomienia, zatrzymując na
stanowiskach wszystkich swoich pracowników. Było to niezmiernie ważne, ponieważ przez lata to właśnie zespół tworzył know-how drukarni. W międzyczasie zatrudniono ośmiu nowych pracowników i od lipca 2021 roku firma pracuje na pełnych obrotach. Nowe wyzwania Szczególną cechą nowego obszaru działalności firmy jest to, że realizowane projekty są znacznie bardziej wymagające, a do ich realizacji niezbędny jest szeroki zakres wiedzy i doświadczenia w zakresie inżynierii. Związane jest to z zupełnie nowymi wyzwaniami, takimi jak np. warunki pogodowe. „Przy realizacji takich projektów musimy brać pod uwagę wiele czynników, takich jak wytrzymałość podczas niesprzyjających warunków atmosferycznych, odporność na promieniowanie UV, wymagania przeciwpożarowe, obciążenia związane z wiatrem, opadami, a także możliwość napotkania na drodze zwierząt, jak np. ptaki wijące swoje gniazda przy różnego rodzaju budynkach i wiele, wiele innych” - mówi Thomas König. W ten sposób z biegiem lat firmie udało się się osiągnąć wysoki poziom profesjonalizmu w głównych obszarach TALA. Dotyczy to wszystkiego, co jest związane z elastycznymi fasadami, lekkimi i świecącymi sufitami, tekstylnymi aplikacjami oświetleniowymi i akustyką pomieszczeń. Architektoniczny obszar działalności firmy został doceniony przez wielu klientów, a zasięg jej usług nieustannie się powiększa. Druk cyfrowy jest obecnie praktycznie „tylko” instrumentem w procesie produkcyjnym. Dobrym przykładem kompetencji firmy jest obecnie realizowany projekt w Jenie. Znajdujący się tam stadion Carl Zeiss Jena dziś Ernst Abbe Stadion - zyskuje nowy wygląd dzięki know-how Typico TALA. Stadion z wielką historią Stadion w Jenie jest jedynym stadionem w niemieckiej piłce nożnej, który oficjalnie nazywany jest „boiskiem sportowym”. W 1939 roku, w 15. rocznicę inauguracji, nadano mu imię fizyka i reformatora Ernsta Abbego. Stadion zyskuje
teraz zupełnie nowy wygląd. Jak napisano na stronie internetowej: „Nie budujemy nowego stadionu, dajemy fanom sportu, kultury i biznesu nowy dom”. Nowa fasada membranowa, która do tej pory została zainstalowana tylko na stadionach Mistrzostw Świata w Katarze i na Stadionie Olimpijskim w Rio de Janeiro, będzie przyciągać widzów na nowym boisku Ernsta Abbego. Istniejąca trybuna zachodnia zostanie zachowana i uzupełniona o trzy nowe trybuny na północy, wschodzie i południu. Centralnym punktem jest nowa trybuna główna we wschodniej części z budynkiem funkcjonalnym. Pierwsze prace rozpoczęły się już jesienią 2020 roku, a stadion ma zostać uroczyście oddany do użytku w 2023 roku - dokładnie 99 lat po pierwszej ceremonii zawieszenia wiechy na drewnianej trybunie. Zadaszony, funkcjonalny i jeszcze bliżej akcji - tak w przyszłości będzie prezentował się nowy stadion w Jenie. Ponad 15 000 widzów znajdzie tam swoje miejsca. Oprócz 9 200 miejsc siedzących, kibice FC Carl Zeiss Jena mogą liczyć na 4 800 miejsc stojących, 800 miejsc VIP i osiem lóż dla 112 gości. W ramach projektu o wartości 1,4 mln euro zostanie wydrukowanych 6000 metrów kwadratowych materiału. Membrana została zaprojektowana tak, aby wytrzymać co najmniej 25 lat i jest stosowana z niewielką liczbą połączeń i spoiw. Nadruk nadaje membranie interesujący efekt przezroczystości. Projekt powstał dzięki współpracy Typico z FC Bayern München. Opracowywano tam nowy system napinający dla Allianz Arena i w ten sposób firma z Vorarlbergu zwróciła uwagę osób odpowiedzialnych za spółkę Stadion Jena Gesellschaft. W grudniu 2021 i styczniu 2022 roku zostanie zmontowana pierwsza część trzyetapowego projektu. Całość drukowana jest na EFI VUTEk 5+, 5-metrowej maszynie drukującej LED typu roll-to-roll. Urządzenie jest nie tylko szybkie, ale również zapewnia bardzo wysoką jakość wydruku. Typico współpracuje z EFI od wielu lat i posiada również maszyny EFI VUTEk 3+, EFI VUTEk 5000 r oraz VUTEk FabriVU 340 dye-sub. „Przestało być dla nas ważne, ile drukujemy - stawiamy przede
32.LFP
VISUAL COMMUNICATION 01-02|2022
wszystkim na jakość” - podkreśla Thomas König. Właśnie w tym zakresie urządzenia EFI VUTEk sprawdzają się w codziennym użytkowaniu. Druk wielowarstwpwy jest niezwykle łatwy do wdrożenia na maszynach. Typico myśli również nowocześnie, jeśli chodzi o stosowane urządzenia. „Nie mamy żadnych starych maszyn, nasze najstarsze systemy liczą sobie 2,8 roku” - dodaje Thomas König. Nowe pomysły Skąd wzięła się początkowa iskra dla nowego, dobrze prosperującego biznesu? „Naszym
pierwszym impulsem był entuzjazm dla nowych projektów, których nikt wcześniej nie realizował. Nie chcieliśmy stać się >>masowym graczem<<, który podąża za trendami” - mówi z uśmiechem Thomas König. Ponieważ w „dawnych czasach” druk cyfrowy był jeszcze czymś w rodzaju rzemiosła. Obecnie, jak podkreśla, druk cyfrowy stał się towarem. „Nie chcieliśmy mieć nic więcej do czynienia z konkurentami, których kompetencje w zakresie zarządzania przedsiębiorstwem trzeba kwestionować i których zachowanie sprawia, że rynek jest całkowicie nieprzewidywalny” -
mówi Thomas König. Jego zdaniem ważny jest również aspekt zrównoważonego rozwoju. W świecie towarów produkuje się rzeczy, które lądują w śmieciach, zanim się je w ogóle użyje. To również inaczej funkcjonuje w drukarni. „Nasze projekty są długotrwałe i tym samym bardziej zrównoważone” - podsumowuje Thomas König.
Projekt stadionu Ernst Abbe jest drukowany na 5-metrowej rolowej maszynie drukującej LED EFI VUTEk 5+. Urządzenie jest nie tylko szybkie, ale również zapewnia wysoką jakość druku. © Typico
Rzut okiem na produkcję Typico. Na wystawie prezentowane są dwa z czterech systemów EFI. © Typico
Siedziba Typico Nowy budynek firmy powstał w 2011 roku jako największa budowla z drewna w Vorarlbergu. Czas jej budowy wyniósł niespełna rok. Przeprowadzka miała miejsce w 2012 roku. Budynek posiada wysokowydajny system ogrzewania i chłodzenia w połączeniu ze studnią i wymiennikiem ciepła. Pierwsza membranowa fasada zakładu produkcyjnego Typico została zaprojektowana przez znanego brytyjskiego artystę Michaela Craiga Martina, który miał przyjemność stworzyć przy tej okazji swoje największe dzieło sztuki. Liczba pracowników wynosi obecnie około 70 osób. W 2019 roku Typico wygenerowało sprzedaż w wysokości 12,5 mln euro i posiada dwa zagraniczne oddziały w Niemczech i Szwajcarii. Nowy dział Typico TALA ma obecnie 60 procent udziału w obrotach. Powierzchnia produkcyjna zakładu wynosi 7800 metrów kwadratowych, a powierzchnia biurowa 800 metrów kwadratowych. Zapotrzebowanie budynku na energię jest takie samo jak dwóch domów jednorodzinnych. Dzienna wydajność druku wynosi 4000 metrów kwadratowych, dzięki czemu nie chodzi już o przepustowość, ale wyłącznie o osiąganą jakość. Firma zajmuje się poszczególnymi etapami produkcji: prepress, druk cyfrowy/wielkoformatowy, technika reklamowa, dział elektryczny, konstrukcja metalowa, laser, obróbka końcowa i wysyłka. Co ciekawe, początkowo firma miała się nazywać „Type Picture & Communication”, ale na koniec końców przystano na „Typico”.
v