Pro-Canine 9/2019 miesięcznik o psach, dla ludzi

NR 10 (9) 2019

PRO-CANINE CZŁOWIEK DLA PSA

GAZETA O PSACH DLA LUDZI

COPYRIGHTS @PRO-CANINE.PL

PRO-CANINE NR 10 (9) 2019 COPYRIGHTS @PRO-CANINE.PL

PRO-CANINE NR 10 (9) 2019

03

W tym numerze:

04

O treningu: KONIEC - sygnał końca sesji Małgorzata Woźniak - BavariaTeam.com

11

Czy można pominąć emocje...

Karolina Han - Kraina Petopii

15

Kleszcze część 1 Lek. wet. Karolina Twardzik - Otwórz się na psa

20

Kognitywne aspekty treningu (część 2) Agata Seruga - Dogfulness

24

Wyuczona bezradność, czyli trudny temat tabu Michalina Stolińska - Dogs' Nuts

27

Głuchy pies Joanna Hajdyła-Jarosz - Psia Edukacja

32

To zależy...

Katrzyna Sobieszek - PsiaPsióła

COPYRIGHTS @PRO-CANINE.PL

PRO-CANINE NR 10 (9) 2019

04

O TRENINGU: KONIEC SYGNAŁ KOŃCA SESJI MAŁGORZATA WOŹNIAK - BAVARIATEAM.COM

COPYRIGHTS @PRO-CANINE.PL

PRO-CANINE NR 10 (9) 2019

05

O TRENINGU: KONIEC SYGNAŁ KOŃCA SESJI MAŁGORZATA WOŹNIAK - BAVARIATEAM.COM Trenujesz ze swoim psem i wkrada się

o niebieskich migdałach, to zdecydo-

chaos, zastanawiasz się skąd to pobudze-

wanie trening jest za długi. Jeśli pies

nie, skąd to szczekanie i niedokładność

ma dość i wychodzi z sesji - zdecydo-

psa? Przecież wszystko robisz dobrze!

wanie trening jest za długi.

Psy lubią uporządkowane życie, ale też

I jakoś ten trening trzeba zacząć -

sesje treningowe zaplanowane od A do

czasami wymyślamy hasło: start,

Z. Podobnie gdy idziesz do specjalisty,

zaczynamy, robota, chodź, a na końcu

chcesz się czuć zaopiekowany i prowa-

mamy mniam, that'll do, koniec.

dzony za rękę, w tej przestrzeni, na której się nie znasz. A pies przecież nie zna

Każdy sobie wymyśla co chce, byleby

Twoich zamiarów treningowych!

o tym pamiętał w przyszłości i w przypadku gdy nasz człowiek ma więcej

Psy lubią swojego rodzaju rutynę, lubią

psów, to zdecydowanie zalecamy te

być informowane kiedy zaczynamy tre-

same hasła dla wszystkich psów :)

ning, a kiedy go kończymy. I właśnie do tego niezbędny nam będzie sygnał końca

Po co nam hasło koniec?

sesji.

Chcemy, aby pies wiedział kiedy jest czas na pracę, a kiedy na odpoczy-

Dlaczego tak krótko? Przecież trenu-jecie

nek. Są psy, które pracowałyby 24h i tak

znacznie dłużej!

nazywane są przez swoich opiekunów, jednak z punktu widzenia użytkowości

Przede wszystkim, aby jednak trening

ras taki niewyspany pies, nie byłby

był zabawą!

dobrym kompanem do tropienia, stró-

Ty i Twój pies musicie umieć się skupić

żowania czy pasienia.Zatem pies MUSI

w 10000% na treningu, a nie na latających

umieć wypoczywać i po słowie koniec

bocianach - jeśli Ty zaczynasz myśleć

zajmuje się sobą.

COPYRIGHTS @PRO-CANINE.PL

PRO-CANINE NR 10 (9) 2019

COPYRIGHTS @PRO-CANINE.PL

PRO-CANINE NR 10 (9) 2019

07

O TRENINGU: KONIEC SYGNAŁ KOŃCA SESJI MAŁGORZATA WOŹNIAK - BAVARIATEAM.COM Byłoby idealnie... ale...

Ale jak to karą?

Przecież kara to bicie, podduszanie

Ja zawsze wchodzę głębiej w emocje

i prądem go, prądem!

i zastanawiam się: CO CZUJE PIES GDY SŁYSZY SŁOWO KONIEC?

1. Dla psa koniec treningu --> KONIEC dobrych rzeczy, a zaczynają się nudne

Mamy psy w treningu, które słysząc słowo

czyli kara negatywna w kwadracie

KONIEEEEC wypowiedziane tak entuzja-

wzmocnień opisywana jako P-. Pies

stycznym tonem, nigdy nie chcą skończyć

może pomyśleć: robiłem dobrze, były

i wręcz cieszą się na to hasło, bowiem to

chrupki, Pańcia zadowolona, a tu nagle

jedyne słowo wypowiedziane MIŁYM

KONIEC. Co jej się nie spodobało?

głosem przez opiekuna.

Dlaczego odebrała mi przyjemność?

Staramy się wtedy, aby wszystkie hasła w treningu były dla psa miłe, a KONIEC

2. KONIEC złego doświadczenia jakim

wypowiedziany mało entuzjastycznym

jest trening i wolność, czyli zdejmuje-

głosem.

my z psa PRESJĘ treningu i dajemy ULGĘ, w kwadracie wzmocnień to R-

Są takie psy, którym hasło koniec

czyli wzmocnienie negatywne.

zmieniliśmy na eeeend - właściciel, nawet

Pomyśl jaki jest kontrast pomiędzy

jakby chciał, to nie wypowie tego słowa

sesją treningową a "wolnością"?

z fantazją :)

Jak można ten kontrast zmniejszyć?

Czy może być tak, że trening jest R+

Zaczynamy sesję, pies robi siady, obrociki,

i koniec jest R+ czyli wzmocnieniem

mija półtorej minuty i sesja się kończy

pozytywnym?

prawidłowo - pies słyszy KONIEC.

Właśnie to przejście pomiędzy sesją

Słowo może dla psa mieć znaczenie

a przerwą jest najczęściej zaniedby-

neutralne, może też być karą.

wane, nikt nie widzi nic złego w rozkła-

COPYRIGHTS @PRO-CANINE.PL

PRO-CANINE NR 10 (9) 2019

08

O TRENINGU: KONIEC SYGNAŁ KOŃCA SESJI MAŁGORZATA WOŹNIAK - BAVARIATEAM.COM daniu pustych rąk, odwracaniu się od psa i

Spróbuj zredukować tę różnicę między

zabierania smaczków.

treningiem a przerwą - w tropieniu zaskakujemy psa naszą nagrodą na

Spójrzmy na to jeszcze raz - kształtujesz

końcu i nieeee, nie jest to przeciąganie

dotykanie nosem butelki, psu udaje się za

i podkręcanie psa na końcu śladu.

trzecim razem, a Ty nie chcesz zepsuć sesji (i dobrze!) i krzyczysz KONIEC!

Zawsze szukamy jak najspokojniej-

Pies: uff, w końcu wiem, że chodziło jej o

szego zakończenia zgodnego z natural-

to trykanie butelki, tryknę mocniej -

nymi zachowaniami wg łańcucha

będzie zadowolona - oooo, jak to koniec?

łowieckiego.

Chyba, nie była zadowolona...co zrobić

Ale nigdy nie dajemy psu odczuć, że

następnym razem, aby sesja trwała

znalezienie pozoranta to koniec fajnych

dłużej?

rzeczy.

Spójrz na swojego psa? Widzisz jakieś

To przejście między treningiem, a koń-

emocje na koniec treningu?

cem, buduj stopniowo i powoli. Patrz

Jeśli widzisz, że KONIEC to dla niego kara,

czego tak naprawdę pragnie pies, jakie

zastanów się jak to możesz naprawić, jak

ma emocje związane ze szkoleniem,

zniwelować to uczucie.

a jakie z końcem zajęć.

Jakieś zbogacanie środowiska?

KOŃCZ SUKCESEM - zawsze gdzieś to

Wspólne kopanie?

słyszeliście i stąd ciśniecie do końca,

Może pływanie?

nawet gdy pies się myli i sesja nie

Więcej smaczków wysypanych na

sprawia mu przyjemności, 10 minut

ziemię?

mija, pies nienawidzi już tego treningu,

Wyszukiwanie?

ale ciśniecie i nagle UDAŁO SIĘ i ..............

Jeszcze coś innego...

KONIEC.

COPYRIGHTS @PRO-CANINE.PL

PRO-CANINE NR 10 (9) 2019 COPYRIGHTS @PRO-CANINE.PL

PRO-CANINE NR 10 (9) 2019

10

O TRENINGU: KONIEC SYGNAŁ KOŃCA SESJI MAŁGORZATA WOŹNIAK - BAVARIATEAM.COM Weź sobie inną definicję kończenia

i od razu kilka sztuczek, które sprawiają

sukcesem do głowy - skończ tak, abyście

jej przyjemność - u nas to SHAKE

obydwoje czuli się szczęśliwi i

SANTA czyli Nela wchodzi od przodu

zrelaksowani - trening to zabawa! Zdjęcie,

między nogi i się "ciora" a potem

które widzisz poniżej to Nela po

stretching i przeszukanie czyli

zakończeniu nauki obrotów.

obmacanie całego ciała :)

Czyli powiedziałam koniec, zrobiłam fotki

BAW się treningiem, baw się z psem!

COPYRIGHTS @PRO-CANINE.PL

PRO-CANINE NR 10 (9) 2019

11

CZY MOŻNA POMINĄĆ EMOCJE...

KAROLINA HAN - KRAINA PETOPII

COPYRIGHTS @PRO-CANINE.PL

PRO-CANINE NR 10 (9) 2019

12

CZY MOŻNA POMINĄĆ EMOCJE...

KAROLINA HAN - KRAINA PETOPII Sytuacja, jedna z wielu, ale skłoniła mnie

mocna i idealnie w czasie, żeby

do napisania paru słów. W drodze z zajęć

prawdopodobieństwo powtórzenia

przez okno samochodu widzę psa, ONka

danego zachowania w przyszłości

ze swoim opiekunem, walczącym (to

malało. Koniec kropka. Ot cały ‚przepis’

dobre słowo) o ‚‚luźną smycz’’. Pies na

na „sukces”.

szelkach, ale za każdym razem (czyli co chwila) gdy wyrwie do przodu, dostaje

Ale co z EMOCJAMI ? Jeśli pies po pro-

strzał smyczą po kręgosłupie oraz zostaje

stu NIE CHCE być przy swoim opieku-

zablokowany poprzez zatrzymanie się

nie, NIE POTRAFI być blisko, bo nie ma

właściciela. Co robi pies – zwalnia ALE gdy

do niego zaufania, to jak karanie zacho-

opiekun robi 1 krok – wystrzela znowu do

wania ma przynieść efekt? I co z tego,

przodu. I tak w kółko, setki, tysiące,

że wzmocnienie, czyli ULGA od dys-

miliony (?) razy w ich wspólnym życiu…

komfortu czy bólu jest w momencie

To bardzo smutny widok.

poluzowania smyczy, blisko właściciela,

Co mówi wzrok i ciało psa … chcę stąd

skoro pies wcale NIE CHCE być obok !?!

odejść jak najdalej. Jeśli pies po prostu nie

Rozumiecie …

chce być przy swoim opiekunie, to jak

Do tego dochodzi FRUSTRACJA.

możemy mieć „luźną smycz”?

Ogromna. I psa i właściciela. Frustracja

Co mówią nerwowe ruchy przewodnika?

to dla organizmu stres, jak każdy inny.

Dlaczego ten cholerny pies nie chce iść

Gdy stres jest zbyt wysoki, zdolności

przy mojej nodze – przecież zatrzymuję

poznawcze zwierzęcia (czyli możliwość

się za każdym razem gdy mnie

nauki nowych zachowań) są zabloko-

pociągnie?!?! Głupi pies, dlaczego on tego

wane lub ograniczone, a reakcje wyu-

nie rozumie?!?!

czone niedostępne. Przypomnij sobie kiedy ostatnio byłeś bardzo mocno

Warunkowanie instrumentalne mówi

sfrustrowany, jakie to uczucie ?! Złość,

nam, że kara musi być odpowiednio

bezsilność?

COPYRIGHTS @PRO-CANINE.PL

PRO-CANINE NR 10 (9) 2019

COPYRIGHTS @PRO-CANINE.PL

PRO-CANINE NR 10 (9) 2019

14

CZY MOŻNA POMINĄĆ EMOCJE...

KAROLINA HAN - KRAINA PETOPII No właśnie… Czy można wówczas

Jednak ZAWSZE, od stanu emocjo-

rozumować racjonalnie?

nalnego, pies na smyczy musi polegać na informacji, którą mu przekazuje

W pracy z psami często zwraca się uwagę

przewodnik. By iść spokojnie, musi

tylko na ZACHOWANIE (nagroda, kara i te

mieć też umiejętność osiągnięcia

sprawy), nie patrząc co jest głębiej. Pod

balansu w danej sytuacji. Tylko jak tu

KAŻDYM zachowaniem kryją się intencje-

osiągnąć równowagę, skoro szarpiący

-zamiary, budowane przez MOTYWACJE,

psa opiekun jest przeciwko niemu,

które z kolei są wypadkową stanu emo-

a informacja jaką przekazuje,

cjonalnego. Czyli od emocji wszystko się

nieadekwatna do sytuacji?!

zaczyna, a na zachowaniu kończy.

Czy kara może przynieść efekt?

Zastanów się, co jest motywacją psa, który

Oczywiście, że tak! Niektóre psy

ciągnie na smyczy i dlaczego zachowuje

ustępują presji, a my w ten sposób

się w ten sposób. Zachowanie to tylko

zabieramy psu wybór i budujemy

jeden objaw wielu możliwych opcji.

mentalną zależność. Dla niektórych

Jedno zachowanie to różne stany emo-

ludzi to jest właśnie sukces.

cjonalne. Dlaczego więc nad każdym pracować w ten sam sposób?!? Na przy-

Czym jest spacer dla owego ONka?

kład pies ciągnie do przodu bo jest

Czym jest taki spacer dla opiekuna?

podekscytowany lub się cieszy, ponieważ idzie w fajne miejsce, albo dlatego że się

Jednym wielkim polem walki, zamiast

boi (może innego psa, ludzi), jest zestre-

źródłem przyjemności i radości.Czy nie

sowany (nie radzi sobie z bodźcami

jest piękniej, jeśli pies po prostu

w otoczeniu) lub właśnie jest sfrustrowany

WYBIERA być z nami i jest w stanie

brakiem komunikacji z opiekunem lub

osiągnąć spokój, równowagę będąc

niemożliwością realizowania potrzeb.

blisko nas ?

COPYRIGHTS @PRO-CANINE.PL

PRO-CANINE NR 10 (9) 2019

15

KLESZCZE CZĘŚĆ 1

LEK. WET. KAROLINA TWARDZIK - OTWÓRZ SIĘ NA PSA

COPYRIGHTS @PRO-CANINE.PL

PRO-CANINE NR 10 (9) 2019

16

KLESZCZE CZĘŚĆ 1

LEK. WET. KAROLINA TWARDZIK - OTWÓRZ SIĘ NA PSA My, psiarze, musieliśmy się nauczyć żyć

się na mniejszych ssakach, czasem

z kleszczami na co dzień :)

nawet gadach. Larwy te posiadają

Tropienie w głębokich lasach, wycieczki

sześć odnóży. Po napiciu się krwią

po osiedlowych parkach, czy rezerwatach

przekształcają się w środowisku

raczej nam tego nie ułatwiały :)

w ośmionożne nimfy, które atakują większe ssaki. Z nimf powstają już

Czym są tak naprawdę te dziwne małe

postacie dorosłe.

stwory, które wywołują taką panikę?

Cały cykl rozwojowy może trwać nawet Kleszcze należą do królestwa zwierząt,

kilka lat. Kleszcze są niezwykle odporne

typu - stawonogów, gromady pajęczaków

na głód - mogą przeżyć bez pokarmu

i podgromady - roztoczy. Są pasożytami

nawet kilka lat.

zewnętrznymi kręgowców, które tylko okresowo żerują na swoich żywicielach,

Kleszcze zazwyczaj są aktywne od

żywiąc się ich krwią. W Polsce spotykamy

wczesnej wiosny, kiedy temperatura

Kleszcza pospolitego – Ixodes Ricinus

gleby osiąga temperaturą 5 stopni, do

i Kleszcza Łąkowego – Dermacentor

późnej jesieni, kiedy ta temperatura

Ricinus, stale występuje około 20 gatun-

spada poniżej 5 stopni Celsjusza. Mitem

ków kleszczy.

jest, że nie spotkamy kleszcza zimą.

Jest to bardzo prawdopodobne szcze-

Osobniki dorosłe większość czasu spędza-

gólnie po krótkotrwałych ociepleniach,

ją w środowisku, na czas odżywiania

a zimy mamy w Polsce coraz łagodniej-

i kopulowania przebywają na żywicielu

sze. Warto więc zabezpieczać

– psie, człowieku, lub innym dużym ssaku.

zwierzęta cały rok. W kolejnym

Samica składa jaja poza żywicielem, na

numerze naszego czasopisma

liściach roślin zlepione lepką wydzieliną.

dokładnie opiszę choroby psów,

Z jaj wylęgają się larwy, które odżywiają

których wektorem są kleszcze.

COPYRIGHTS @PRO-CANINE.PL

PRO-CANINE NR 10 (9) 2019

COPYRIGHTS @PRO-CANINE.PL

PRO-CANINE NR 10 (9) 2019

17

KLESZCZE CZĘŚĆ 1

LEK. WET. KAROLINA TWARDZIK - OTWÓRZ SIĘ NA PSA Jak możemy zabezpieczyć nasze

cze. Permetryna - ma właściwości

zwierzęta?

bójcze oraz odstraszające (uwaga!!! permetryna jest toksyczna dla kotów).

Uwaga: mimo, że coraz więcej środków

Mechanizm działania preparatów spot

przeciwkleszczowych jest dostępnych

on: substancje wnikają do gruczołów

w sprzedaży w Internecie, czy sklepach

łojowych skóry i mieszków włosowych,

zoologicznych zaleca się zawsze konsul-

skąd wydostają się wraz z łojem na

tację ze swoim lekarzem weterynarii.

powierzchnię skóry.

Dlaczego? Lekarz posiada wiedzę, które preparaty mają już ograniczoną skutecz-

Obroże przeciwkleszczowe – najbar-

ność na danym terenie. A także dobierze

dziej popularna zawiera w swoim

preparat do aktywności psa, długości jego

składzie imidaklopryd i flumetrynę,

sierści, stanu fizjologicznego , masy ciała,

ma także działanie odstraszające.

czy innych zwierząt żyjących w jednym

W składzie innych obroży można też

domu np. kotów. Nie konsultując się

znaleźć: deltametrynę, czy permetrynę.

z lekarzem, możemy narazić niechcący

Ważne, jest, aby obroża ściśle

z braku wiedzy nasze zwierzęta na

przylegała do skóry psa, gdy jest zbyt

niebezpieczeństwo.

luźna, to mocno obniża jej skuteczność.

Obroży nie zaleca się u ras z długą

Preparaty spot on – charakteryzują się

sierścią.

łatwością podania. Zawierają najczęściej fipronil, permetrynę, amitrazę, często

Tabletki - zawierają takie substancje

w swoim składzie zawierają też substan-

czynne jak afoksolaner, fluralaner,

cje odstraszające kleszcze. Amitraza

sarolaner i lotilaner, należące do grupy

powoduje, że kleszcz szybko wycofuje

izoksazolin. Kleszcz musi rozpocząć

swój aparat gębowy i spada z żywiciela,

żerowanie na psie, żeby preparat mógł

jest także środkiem odstraszającym klesz-

zadziałać. Substancja wtedy łącząc się

COPYRIGHTS @PRO-CANINE.PL

PRO-CANINE NR 10 (9) 2019 COPYRIGHTS @PRO-CANINE.PL

PRO-CANINE NR 10 (9) 2019

18

KLESZCZE CZĘŚĆ 1

LEK. WET. KAROLINA TWARDZIK - OTWÓRZ SIĘ NA PSA z białkami osocza kleszcza doprowadza

wości konsultujmy ze swoimi lekarzami

do jego paraliżu i śmierci.

prowadzącymi.

U psów z padaczką nie zaleca się stosowania preparatów z tymi substancjami.

Pamiętajmy, aby zabezpieczać nasze zwierzęta przed kleszczami przez cały rok. Jednak nawet zastosowanie środka przeciwkleszczowego nie chroni psa w 100 % przed możliwością ‘złapania’ kleszcza. Jeśli już dojdzie do takiej sytuacji, trzeba jak najszybciej usunąć pasożyta. Na rynku są dostępne różne łapki, pęsety, które powinny być pozycją obowiązkową w apteczce każdego właściciela psa. Nie obracamy, nie polewamy kleszcza spirytusem, nie smarujemy żadnym tłuszczem, czy kremem – to spowoduje tylko pogorszenie sytuacji, może wywołać u kleszcza wymioty, dzięki czemu patogeny, przed którymi chcemy się uchronić, mogą szybciej się dostać do organizmu psa.

Dlatego po każdym spacerze dokładnie oglądajmy siebie i naszych podopiecznych, nie kuśmy losu, a wszelkie wątpli-

COPYRIGHTS @PRO-CANINE.PL

PRO-CANINE NR 10 (9) 2019

20

KOGNITYWNE ASPEKTY TRENINGU (CZĘŚĆ 2) AGATA SERUGA - DOGFULNESS

COPYRIGHTS @PRO-CANINE.PL

PRO-CANINE NR 10 (9) 2019

21

KOGNITYWNE ASPEKTY TRENINGU (CZĘŚĆ 2) AGATA SERUGA - DOGFULNESS

Świadomość (orientacja) przestrzenna jest

jest już one takie proste dla zwierzęcia,

jednym z najkorzystniejszych tworów

uczącego się kontekstowo – mózg

ewolucji. Niezbędna do codziennego

szaleje! Prosty przykład: uczymy psa

funkcjonowania – m.in. zdobywania

wysyłania do różnych miejsc nagrody.

pożywienia, poruszania się, odpoczynku,

Kiedy wiemy, że czworonóg potrafi

koncentracji, podejmowania decyzji,

wykorzystać umiejętność orientacji

analizowania sytuacji. Dzięki niej, lepiej

przestrzennej, a nie polega on jedynie

rozumiemy otaczający nas świat oraz

na wizualnych (często nieświadomych)

nasze interakcje z nim - zapamiętując,

wskazówkach człowieka (tzw. efekt

a tym samym ucząc się nowych rzeczy.

Mądrego Hansa)? Twórzcie różne kon-

Przestrzeń kształtuje część umysłu, łącząc

teksty, aby przetestować swoją hipo-

w nim doświadczenia osobnicze. Dzieje

tezę :D Tworzenie reprezentacji sytuacji

się to w lewej półkuli mózgu. Integracja

(miejsca nagród) w umyśle, pozwala na

informacji - z zewnątrz, jak i z wewnątrz

zrozumienie relacji między dwoma

organizmu – warunkuje jakość percepcji,

obiektami, podczas gdy nastąpiła

a co za tym idzie – życia.

zmiana ich położenia w przestrzeni oraz względem własnego ciała. Zatem

Jak często zastanawiacie się, w jaki spo-

tak, jak w przypadku szczurów w labi-

sób pies, którego chcecie czegoś nauczyć,

ryncie u Tolmana i Honzika (patrz

pojmuje postawiony mu do rozwiązania

„Kognitywne aspekty treningu cz. I,

problem? Jakie kategorie przyjmuje?

nr 8(2019)), dobrze, jeżeli pozwolicie

Dlaczego coś jest dla niego łatwe, a coś

psu zorientować się w terenie, zanim

trudne? Na co zwraca swoją uwagę w da-

zaczniecie trening.

nej chwili? Przyjmowanie wyłącznie swojej – ludzkiej – perspektywy, ogranicza

Z orientacją przestrzenną powiązana

percepcję trenera. Czasem wystarczy

jest również koncepcja dystansu i roz-

prosta zmiana „tła” dla ćwiczenia, a nie

mieszczenia. Odległości pomiędzy

COPYRIGHTS @PRO-CANINE.PL

PRO-CANINE NR 10 (9) 2019

22

KOGNITYWNE ASPEKTY TRENINGU (CZĘŚĆ 2) AGATA SERUGA - DOGFULNESS

punktami odniesienia w przestrzeni są

jak i u trenera (chociażby usprawnienie

kluczowe dla tworzenia map kognityw-

posługiwania się prawą i lewą ręką w

nych w umyśle zwierzęcia. Prosty przy-

podobnym stopniu). Ulepszenie

kład: wysyłanie psa do targetu (np. kocyk,

łączności ciała i umysłu z przestrzenią,

posłanie) – czy Wasz pies rozumie to

w której żyje organizm, można

zadanie, jako osiąganie konkretnego

zaobserwować „namacalnie” poprzez

miejsca w przestrzeni, czy pokonywanie

zmiany w komórkach nerwowych oraz

określonego dystansu?

lepszą percepcję. Powyżej postawiłam

Świadomość przestrzenna jest umiejętno-

kilka pytań, które pozostają dla Was do

ścią kognitywną, którą można, a nawet

wzięcia pod uwagę podczas kolejnych

warto trenować, a zatem rozwijać – u psa,

treningów :)

COPYRIGHTS @PRO-CANINE.PL

PRO-CANINE NR 10 (9) 2019

24

WYUCZONA BEZRADNOŚĆ, CZYLI TEMAT TABU MICHALINA STOLIŃSKA - DOGS' NUTS

COPYRIGHTS @PRO-CANINE.PL

PRO-CANINE NR 10 (9) 2019

25

WYUCZONA BEZRADNOŚĆ, CZYLI TEMAT TABU MICHALINA STOLIŃSKA - DOGS' NUTS Wyuczona bezradność, czyli trudny temat

powaniu powoduje rozwój chorób,

tabu. Zachowanie, które rzadko jest zau-

a w skrajnych przypadkach kończy się

ważone, a niestety bardzo często idzie

nawet śmiercią.

w parze ze starymi, tradycyjnymi metodami pracy z psem...

Ale...

Wyuczona bezradność to stan psychiczny,

Nic straconego, ponieważ nigdy nie jest

który powstaje wskutek wystawiania psa

za późno na zmiany. Wystarczy obser-

na nieprzyjemną sytuację kiedy to pies nie

wacja, czujność i wrażliwość, żaby

ma możliwości wyjścia czy też ucieczki.

poznanie granice naszego psa. Należy umożliwiać psu prezentowanie emocji.

Brak swobodnego, samodzielnego regulo-

Tych negatywnych oraz pozytywnych.

wania natężenia bodźca, który go przerasta i niemożność uniknięcia sytuacji po-

Chociaż w wielu sytuacjach nie jest to

woduje wyuczony stan rezygnacji u psa.

łatwe, bo człowiek ma tendencję do

Pies utrwala sobie, iż jego jakiekolwiek

kontrolowania. Jednakże warto włożyć

działanie nie przyniesie jakiegokolwiek

trochę serca, pracy, poświęcenia oraz

efektu. Dzieje się tak, gdy pies nie ma

czasu na zrozumienie psa. Dzięki temu

kontroli nad sytuacją oraz możliwości

zbudujemy relację opartą na zaufaniu

działania, jak również żadnych opcji

i komunikacji, przez co łatwiej będzie

wyboru.

psu stawiać czoła trudnym sytuacjom bez uszczerbku na zdrowiu psychicz-

Wyuczona bezradność objawia się

nym i fizycznym.

biernością, rezygnacją, apatią, obojętnością, jak również depresją. W rezultacie

Otwórzmy oczy!

obserwuje się u osobnika trudności w uczeniu się. Przy długotrwałym wystę-

COPYRIGHTS @PRO-CANINE.PL

PRO-CANINE NR 10 (9) 2019 COPYRIGHTS @PRO-CANINE.PL

PRO-CANINE NR 10 (9) 2019

27

GŁUCHY PIES JOANNA HAJDYŁA-JAROSZ - PSIA EDUKACJA

COPYRIGHTS @PRO-CANINE.PL

PRO-CANINE NR 10 (9) 2019

28

GŁUCHY PIES JOANNA HAJDYŁA-JAROSZ - PSIA EDUKACJA Od około półtora roku nie słyszy moja

zawsze zareaguje, typu: damy smakoł-

Klusia; przynajmniej wtedy zorientowa-

yczka, zobacz kotek (nie, nie zjada

łam się, że straciła słuch. Doskonale ten

kotów ;) ), damy jedzonko, idziemy na

fakt został zakamuflowany czym?

spacerek, kto to?, itd. I co? Echo! Gdy

... obecnością pozostałych moich psów.

sobie to uzmysłowiłam, to chyba jakoś

W tym roku Klusia kończy 12 lat. Kondycję

zrobiło mi się przykro, żal, że przez

ma dobrą, werwę życiową również, ale

głuchotę coś traci, że pogarsza to jej

jeden zmysł zrobił jej psikusa i się wyłą-

dobrostan... sama nie wiem. I wyszło

czył.

szydło z worka. Kluska leżąc w swojej bazie, gdy nie śpi, obserwuje pozostałe

Kiedy zakołatała mi ta myśl w głowie, że

psy i rusza z nimi: do mnie, do drzwi, do

chyba Kluska nie słyszy, raczej wydało mi

okna. Dlatego tak trudno było to

się to bez sensu. Zbiegło się to z czasem

odkryć, bo żadnym zachowaniem tego

około sylwestrowym. Gdzieś hen, hen

nie zdradziła. W domu w porze

w oddali usłyszałam głuche strzały fajer-

karmienia - trójka na warcie, gdy

werków, patrzę na Kluskę, ona nic i pier-

dzwoni domofon - trójka w komitecie

wsza myśl, jaka przyszła mi do głowy:

powitalnym pod drzwiami, gdy

O! wreszcie po 1o latach odwrażliwiła się

wychodzimy na spacer - trójka w goto-

na huki fajerwerków!

wości na wojaże, itd. One na spacerach też zazwyczaj trzymają się razem.

Serio! Nie dawało mi to spokoju i postano-

Biegną gdzieś razem, zatrzymują się

wiłam zrobić test. Kokosane z Euro wyeks-

razem itp. Tzn. bez przesady, nie są

mitowałam na ogródek (by nie podpo-

trojaczkami syjamskimi, ale wystarczy

wiadały, nie przeszkadzały) i gdy Kluska

zawołać jednego, a pędzą w trójkę.

leżała pod stołem (by nie widział mojej twarzy), zaczęłam ją nawoływać słowami-

Zauważyłam, że Koko (córka Klusi)

kluczami, takimi wytrychami, co to pies

“stała się jej uszami”. One szczególnie

COPYRIGHTS @PRO-CANINE.PL

PRO-CANINE NR 10 (9) 2019

COPYRIGHTS @PRO-CANINE.PL

PRO-CANINE NR 10 (9) 2019

30

GŁUCHY PIES JOANNA HAJDYŁA-JAROSZ - PSIA EDUKACJA podążają za sobą; a to coś wytropią, a to

zatrzymała się itd. Ten system jest

się w czymś tarzają. Emocje Kokoszki

niezawodny. Musiałam obmyślić nowe

udzielają się Klusi. Gdy Koko wypatruje

gesty, albo wzmocnić stare, dawno nie

w niepokoju jakiegoś psa na horyzoncie,

używane. Robimy sobie zabawowe

Kluska poszczekuje pod nosem. Gdy chcę

treningi, proste ćwiczenia na rozru-

mieć je bliżej siebie, wołam Koko, bo

szanie szarych komórek i utrwalanie

wiem, że przybiegną obydwie. A komuni-

owych gestów. To się sprawdza :)

kacja z psami? Chyba Euro jakoś wyluzował w jednej kwestii. Tak jak lubią wszyst-

A jej dobrostan? Myślę, że utrata słuchu

kie leżeć razem i nawet na sobie, tak Euro

jest jej pomocna w takich momentach,

nie lubi bliskości przy pysku. I warczy, by

jak burza czy wystrzały fajerwerków.

się odsunąć. A że Klucha na te warki nic,

Poziom niepokoju jest bliski zeru

to albo on wstaje i odsuwa się, albo

(dawniej tak nie było). Ma swoją fisiową

przestaje warczeć i tak sobie leżą :)

córkę - kompas. Myślę, że to jej daje

Od zawsze uczę w naszej szkole ćwiczeń

poczucie bezpieczeństwa, pewnej

w sposób dualny - werbalny i niewerbalny.

przewidywalności, szczególnie na

Ten system zupełnie naturalnie przycho-

spacerach. No i jej małżonek ;) Eurunio

dził mi w nauce podstawowych komend.

zawsze jest na posterunku, gdy trzeba

A łącząc komunikację głosową z optyczną

innym chłopom pokazać, żeby się do

łączymy najbardziej znamienne dla

niej nie zbliżali! Ma swoje tarcze.

gatunków (ludzkiego i psiego) sposoby skutecznej rozmowy. I teraz, gdy przez

Owszem, czasem jest czymś zaskoczo-

lata Kluska robiła zarówno komendy

na, np. że nagle ktoś, coś pojawia się

pokazywane i mówione, owocuje to super

znienacka, lub gdy nie spodziewa się

komunikacją (właśnie) niewerbalną!

dotyku - kiedy musimy się zatrzymać

Nie mam kłopotów by przybiegła,

i zapiąć smycz. Ale wprowadziłam

przeszła gdzieś, odeszła skądś,

muśnięcie po łopatce i to jest dla niej

COPYRIGHTS @PRO-CANINE.PL

PRO-CANINE NR 10 (9) 2019

31

GŁUCHY PIES JOANNA HAJDYŁA-JAROSZ - PSIA EDUKACJA sygnał do zatrzymania. Staram się, by

gdy traci on słuch po 10 latach. Z takimi

mogła realizować inne potrzeby przy

psami pracowałam wielokrotnie i zau-

użyciu innych zmysłów, szczególnie

ważyłam, że czasem była to nawet

wolne brykanie po łąkach i lasach, by

zaleta - że bodźce słuchowe nie były

mogła węszyć, tarzać się w czym chce, ale

tymi rozpraszającymi. Tu zazwyczaj

i domowo-ogródkowe zabawy (szukanie,

człowiek ma pod górkę, bo musi

gryzienie, lizanie). I żyjemy sobie dalej :)

nauczyć się języka psio-ludzkiego

Z pewnością inaczej jest, gdy mamy psa

i dodatkowo migowego.

niesłyszącego od urodzenia, a inaczej,

COPYRIGHTS @PRO-CANINE.PL

PRO-CANINE NR 10 (9) 2019

32

TO ZALEŻY...

KATARZYNA SOBIESZEK - PSIAPSIÓŁA Najpierw jest pies. Pies jest piękny, mądry

Chcesz wiedzieć konkretnie co masz

bezproblemowy. I wtedy nigdy nie trafiasz

zrobić? Jak ustawić rękę, a jak nogę? Co

na szkolenie, nie czytasz książek o psach,

powiedzieć i kiedy zamilknąć? I to ma

artykułów w gazetach, nie uczestniczysz

działać!!! Już. Teraz. Natychmiast.

w webinarach. Żyjecie sobie długo i

Najdalej za trzy dni. No, ewentualnie

szczęśliwie, a zaoszczędzone w ten

tydzień.

sposób pieniądze i czas "marnujesz" na

I znajdujesz, bo pełno jest poradników

zagraniczne wycieczki, ciuchy i drugiego

wszelkiej maści. Można się na nartach

psa.

w weekend nauczyć, w tydzień żeglowania, to i wyszkolić psa się da w

Ten pies już nie jest taki idealny i

pięć dni.

bezproblemowy. Zaczynasz zadawać pytania. Co zrobić by mój pies nie ciągnął

Stosujemy wszystkie dobre rady

na smyczy? Jak nauczyć psa zostawania

znalezione w książkach, choć te z tej

samemu w domu? Co zrobić, żeby nie

drugiej, wykluczają te z tej pierwszej. A

skakał na ludzi? Czemu on tak szczeka?

nasze dzielne psy to znoszą. Mają

Ooo i to jest w końcu fajne pytanie:

szczęście jeśli nie trafiłeś na książki o

czemu? dlaczego? Tyle, że większość

dominacji czy tresurze. I ziewamy przy

psich opiekunów traktuje te pytania

tych biednych psiakach, i ignorujemy

retorycznie.

ich radość z naszego powrotu i jemy

Bardziej jest to wyraz skargi, cierpienia

ciastka przed każdym psim posiłkiem, i

człowieka: czemuż ach czemuż przyszło

robimy całe mnóstwo głupich rzeczy.

mi mieć takiego psa". Bardziej interesuje

Na szczęście dalej zadajemy te swoje

nas pytanie "jak".

pytania "jak" "co zrobić" i w końcu

Zaczynasz szukać sposobów, instrukcji

trafiamy na kogoś kto odpowiada "to

obsługi, wypisanych w punktach prostych

zależy".

zaleceń, recepty.

COPYRIGHTS @PRO-CANINE.PL

PRO-CANINE NR 10 (9) 2019

33

TO ZALEŻY...

KATARZYNA SOBIESZEK - PSIAPSIÓŁA Jak mnie to denerwowało. "Co zrobić,

w jakim jesteście nastroju, co robiliście

żeby mój pies nie ciągnął na smyczy"? To

wczoraj, dzisiaj. Od tego gdzie

zależy...

chodzicie na spacery, jak często

A przecież to proste pytanie, więc

chodzicie na spacery, co na spacerze

odpowiedź też powinna być prosta. Masz

robisz Ty, a co pies. Co zrobicie po

trzy metody: a, b i c. Wybierz taką, która

spacerze. Zależy od tego ile śpicie, czy

działa. A jak żadna nie działa, to co dalej?

jest to dobry sen, pozwalający na

To zależy...

regenerację. Zależy od wielu rzeczy.

I w końcu zaczęłam słuchać tych, co mnie

A przede wszystkim zależy od Ciebie,

tak wkurzali swoim, to zależy.

od tego czy zaczniesz słuchać tych, co

I mieli rację. Nie ma gotowych

mówią "to zależy".

odpowiedzi. Są pewne schematy, które

Od jakiegoś czasu, gdy ktoś mnie pyta o

można wykorzystać, ale wszystko zależy.

psy, odpowiadam "to zależy". Sorry, jeśli

Od tego jaki jest Twój pies, jaki Ty jesteś,

Was to wkurza :-)

COPYRIGHTS @PRO-CANINE.PL

PRO-CANINE NR 10 (9) 2019

Za fotografie serdecznie dziękujemy autorom artykułów!

C ODLA P YLUDZI R I G H T S @ P R O - C ACOPYRIGHTS N I N E . P L@PRO-CANINE.PL GAZETA O PSACH