Jaarverslag Jongerenraad Overijssel 2013

JAARVERSLAG

2013

Groots dromen zonder grenzen

In deze uitgave o.a.: Opstappen en opstaan Onderdeel van de geschiedenis Achter de schermen bij de burgemeester Speeddaten met Statenleden Duurzaamheid moet ons niet teveel kosten Techniek in de spotlights Vervuiling: denk er niet te licht over De toekomst van Overijssel Haagse mores en Zeeuwse sores

Zwolle, maart 2014

Voorwoord Beste lezer, In uw handen of, anno 2014, voor u op het scherm, het jaarverslag 2013 van de Jongerenraad Overijssel. Graag wil ik u meenemen in de reis die wij het afgelopen jaar hebben afgelegd. De reis heeft voor mij in januari een speciale wending genomen, want ik heb vol enthousiasme de voorzittershamer mogen overnemen van de oud-voorzitter Lieke Poirot. De wisseling van de wacht heeft geresulteerd in een nieuwe visie en werkwijze van de Jongerenraad. Ik kan u met het volste vertrouwen mededelen, dat de Jongerenraad dit jaar een serieuzere plek heeft veroverd in de Overijsselse samenleving. We moeten de kwaliteiten van de jongeren immers niet onderschatten en openstaan voor nieuwe creatieve, concrete en verfrissende ideeën!

“Wij verlagen de drempel tussen politiek en inwoners”

Innovatie De Jongerenraad is in het jaar 2000 opgericht om het geluid van de Overijsselse jongeren te laten horen in de provincie. Een zeer welkom geluid, tegenover het vaak ‘ouderwetse denken’ van bestuurders. Zij denken vaak in bepaalde grenzen, waar jongeren groots dromen zonder deze grenzen te ervaren. Vaak zijn goede ideeën simpel en voor de hand liggend, maar door een complexe denkwijze lijken ze ineens niet zo voor de hand liggend te zijn. Naar jongeren luisteren biedt veel kansen om jongeren te betrekken bij veel vraagstukken die ons vandaag aangaan, maar ook zeker voor de toekomst! Wij leren niet ván elkaar, maar mét elkaar, in de steeds meer terugtrekkende overheid, is mijn motto. Kortom meer aandacht voor de ‘participatiesamenleving’ die de Koning in zijn troonrede naar voren heeft gebracht.

Projecten Dit jaarverslag heeft deels ook een verantwoordingsfunctie van de activiteiten en financiën. Dit jaar heeft de Jongerenraad veel adviestrajecten doorlopen met ambtenaren en bestuurders.

Commissaris van de Koning mevrouw Ank Bijleveld-Schouten is begonnen met de aftrap. Zij kwam met een adviesvraag over het project Overijssels bestuur 20XX. Hoe om te gaan met de steeds terugtrekkende overheid en de mondiger wordende burger. Hierover heeft de Jongerenraad twee vergaderingen gebrainstormd en daar zijn heel veel ideeën naar voren gekomen.

Drie ideeën heb ik namens de Jongerenraad tijdens een Statenvergadering gepresenteerd in een interactieve Prezi aan de Statenleden, gedeputeerden en de Commissaris van de Koning. Dit was zeer vernieuwend en wekte veel enthousiasme op. Eén van die ideeën wordt nu ook daadwerkelijk uitgevoerd, namelijk: ‘Stap in bij de Bestuurder’, waarbij inwoners mogen instappen in de dienstauto van de bestuurders om met elkaar in dialoog te gaan. Hiermee proberen we de drempel te verlagen tussen de politiek en de (gewone) inwoners. Dit jaar hebben we ook de dag ‘Democratie voor Beginners’ georganiseerd waarbij zeker 200 jongeren naar de Statenzaal zijn gekomen om te debatteren en ervaringen/kennis met elkaar te delen. Democratie geldt immers voor iedereen in Nederland.

Dit was een jaar met veel hoogtepunten. Voor mij persoonlijk was dat mijn aanwezigheid bij de inhuldiging van de Koning in de Nieuwe Kerk in Amsterdam. En voor de raad was dat de ontmoeting met het Koningspaar tijdens de provinciebezoeken in Overijssel (het uitgebreide verslag daarvan leest u op pagina 6 en 7). Onvergetelijke ervaringen die we heel lang zullen koesteren.

Voor de andere hoogtepunten waar ik ook heel trots op ben wens ik u veel leesplezier in dit jaarverslag.

Graag wil ik alle leden, begeleiders, ambtenaren en bestuurders bedanken voor hun inzet!

Zonder deze samenwerking zal het voortbestaan van de Jongerenraad Overijssel ondenkbaar zijn. Dit geeft mij veel moed om in het nieuwe jaar veel meer te betekenen voor jong en oudOverijsselaars.

Ik wens u allen een inspirerend jaar toe.

Koray Bektas, voorzitter Jongerenraad Overijssel

2

JONGERENRAAD OVERIJSSEL

Opstappen en opstaan Verandering en stabiliteit in 2013 2013 was een jaar van komen en gaan van leden. Een jaar waarin het voor sommige leden een moment was om op te stappen, waar dit voor andere leden het moment bleek om op te staan.

Een jaar waarin de nieuwe werkwijze (zie pagina 26) het meeste uit de raad bleek te halen. Ambitieuze ideeën, door de raad bedacht, werden werkelijkheid.

Het Provinciaal Jeugddebat, het Model European Parliament, De Overijssel Debat Award en Het Jongeren Lagerhuis bleken uitgelezen momenten om leden te werven wanneer de raad vreesde voor het teruglopen van het ledental. Vanwege de enorme groep jongeren die de promotie had veroorzaakt, waren we voor de zomer zelfs genoodzaakt een ledenstop in te voeren!

Verscheidenheid Gelukkig kwam er in september weer ruimte voor nieuwe leden. Momenteel bestaat de Jongerenraad uit een groep van ongeveer 25 jongeren uit de hele provincie. De verscheidenheid van woonplaatsen, van Enschede tot Deventer, zorgt voor veel diversiteit binnen de raad – van echte ‘stadsmensen’ tot heuse ‘plattelandsjongeren’.

Binnen het bestuur bleek 2013 ook het jaar van verandering. In januari nam Koray Bektas de voorzittershamer over van Lieke Poirot, waar ik (Meike de Roest) in september de taak van secretaris overnam van Jaap-Erik Bijl. Deze verandering zorgde voor een zoektocht naar een nieuwe, eigen invulling van de functie van zowel de voorzitter als de secretaris. Toch bleek dit jaar al gauw dat de Jongerenraad Overijssel flexibel genoeg was om snel te wennen aan een nieuw bestuur.

Enthousiasme Het enige onderdeel waarbij de Jongerenraad dit jaar geen verschuiving plaatsvond, was binnen de begeleiding. Hanneke Poelmans (coördinatie vanuit de provincie Overijssel) en Frans van Ginkel (begeleiding vanuit Arcon) zijn dit hele jaar op hun post geweest.

Beiden zijn altijd vol enthousiasme bezig met en voor

de Jongerenraad. Dit zorgt voor een goed contact tussen de begeleiding en de raad.

Geweldig orgaan Een jaarlijks terugkerend fenomeen is het (al dan niet noodzakelijk) vertrekken van leden, door bijvoorbeeld studie, hoe dit in 2014 zal gaan is natuurlijk nog de vraag. Toch zien wij met de raad uit naar een nieuw jaar met een stevige vaste groep vol mogelijkheden waarin de nieuwe leden volop de ruimte krijgen om zich te ontwikkelen om zo onze Jongerenraad een geweldig orgaan te laten blijken voor de provincie.

Voor de Jongerenraad Overijssel zal 2014 het jaar worden met een uitdaging, want de veranderende groep van 2013 zal in het komende jaar stabiliteit moeten vinden binnen de vaste leden. Hoe dit vormgegeven zal worden, zal de tijd leren. In het jaar 2013 is de basis gelegd van een talentvolle, ambitieuze en enthousiaste groep die ook in 2014 een mooie en inspirerende bijdrage hoopt te brengen aan de provincie Overijssel!

Meike de Roest, Secretaris Jongerenraad Overijssel

“Van stadsmensen tot plattelandsjongeren”

JAARVERSLAG 2013

3

Onderdeel van de geschiedenis Kroning Koning Willem-Alexander (door Koray Bektas) Graag neem ik u mee naar de avond waarop ik een onverwacht telefoontje kreeg. Ik was toevallig bij vrienden, waar we samen hadden gegeten en lekker muziek aan het luisteren waren. Ik nam op en uit de verte vernam ik dat het iemand van de provincie was. Het was best luidruchtig, dus ben ik maar de gang op gelopen om normaal dat gesprek te kunnen voeren.

De mevrouw van de provincie verontschuldigde zich voor het late tijdstip waarop ze belde en ik zei dat dat niet uitmaakte voor studenten. Op dat moment dacht ik: wat raar dat ze mij nu bellen, zou er een crisis gaande zijn in het provinciehuis? Toen werd mij meegedeeld dat mevrouw Bijleveld (Commissaris van de Koning(in)) mij had voorgedragen om als één van de 42 Overijsselaars mee te gaan naar de inhuldiging van Koning Willem-Alexander op 30 april in de Nieuwe Kerk te Amsterdam. Toen ik dat hoorde dacht ik: hoe vet is dat, meent u dat?! Ze vroeg of ik mee wilde en daar hoefde ik natuurlijk niet lang over na te denken en ik zei volmondig ‘JA!’. Na het telefoongesprek kwam ik weer terug bij mijn vrienden, die zich afvroegen wie er belde. Ik vertelde hen dat ik mee mocht naar de inhuldiging van de Koning. Iedereen vond het bijzonder en ze vroegen direct of ik niemand mee mocht nemen.

Luxueus Na mijn bevestiging werd een protocol gestart. Op 20 maart kreeg ik een luxueuze gele enveloppe, het was een brief van de griffier van de Verenigde Vergadering der Staten-Generaal uit Den Haag. Ik moest binnen zeven dagen een formulier opsturen, waarmee ik toestemming gaf om een screening te laten uitvoeren

4

JONGERENRAAD OVERIJSSEL

door de veiligheidsdiensten. Gelukkig ben ik nooit met politie of justitie in aanraking geweest en slaagde ik dan ook met vlag en wimpel voor de test. Een week van tevoren kreeg ik mijn officiële uitnodiging en plaatsbewijs voor in de Nieuwe Kerk.

De provincie Overijsel had een kennismakingsbijeenkomst georganiseerd voor de 42 Overijsselaars op het provinciehuis. Dat was fijn, omdat ik zo een beeld kreeg met wie ik eigenlijk zou gaan. Het waren voornamelijk vrijwilligers die veel voor Overijssel hadden betekend. Natuurlijk viel het op dat er weinig jongeren waren, maar dat had geen negatieve invloed op de sfeer binnen de groep. In totaal waren er drie mensen uit Deventer die ook mee mochten. We hebben samen een interview gegeven aan regionale krant De Stentor en kwamen tot de conclusie dat we geen ochtendmensen waren. Het grappige was, dat we om half zeven in Zwolle moesten zijn om met de bus te vertrekken naar Amsterdam. Een carpoolafspraak was snel geregeld voor de grote dag.

Politiebegeleiding Uiteindelijk was het dan zover: we gingen naar Amsterdam voor de inhuldiging. De sfeer binnen de groep was echt gezellig en iedereen had er zin in. In de buurt van Amsterdam moest de bus een afslag nemen naar een grote parkeerplaats waar alle bussen van de provincies aankwamen. Daar waren veel motoragenten aanwezig om de bussen te escorteren naar de passengersterminal achter het centraal station. Het was best grappig, want er reden twee motoragenten met sirenes voor de bus en een achter ons. De binnenstad van Amsterdam was voor alle andere voertuigen niet bereikbaar; om onder politiebegeleiding binnen te rijden, gaf wel een bijzonder gevoel. Eenmaal aangekomen in de terminal, waar normaal mensen inchecken voor cruiseschepen, moesten we door een veiligheidscheck. Dit gaf mij een beetje het idee dat ik op Schiphol stond te wachten op mijn vlucht. Daar verzamelden zich alle gasten en ik kwam ook bekende Nederlanders tegen, waaronder Epke Zonderland. Er stonden hapjes en drankjes voor ons klaar en daar hebben we de abdicatie via de tv-schermen gevolgd.

Na een paar uur werden we met bussen vervoerd naar de Nieuwe Kerk, waar ook alle koninklijke hoogheden moesten uitstappen, dit was bijzonder. Er waren veel mensen op de been die zwaaiden naar de bus, die wederom onder politiebegeleiding reed. We zwaaiden maar terug, want zoiets maak je niet snel weer mee.

Beste plek Eenmaal in de Nieuwe Kerk hebben we onze stoelen opgezocht en ik heb de beste plek opgezocht in mijn vak. Op iedere stoel lag een programmaboekje.

Langzamerhand kwamen de staatshoofden binnen en opeens zag ik bijvoorbeeld Prins Charles van tien meter afstand. Het mooiste vond ik het moment waarop prinses Beatrix met haar kleinkinderen naar binnen liep. Toen iedereen zijn plaats had gevonden was het de hoogste tijd voor de Koning en Koningin om de Nieuwe Kerk te betreden. De ervaring om de toespraak van de Koning en de eed van alle Kamerleden van zo dichtbij mee te maken, zal nooit iemand van mij kunnen afpakken. Ik had van tevoren de inhuldiging van Koningin Beatrix teruggekeken en ik vond het mooiste gedeelte het moment waarop iedereen riep: “Leve de Koningin! Hoera! Hoera! Hoera!”

Nadat we het volkslied hadden gezongen kwam het moment om zelf onderdeel te worden van de geschiedenis, luidkeels riep ik mee: ‘’Leve de Koning!

Hoera! Hoera! Hoera!’’. Het was voor mij echt heel bijzonder, een surrealistisch gevoel kwam in mij op, toen ik daar stond.

Aan het einde van de ceremonie gingen we terug naar de terminal en vertrokken we met de bus naar een restaurant om met de 42 Overijsselaars samen uit eten te gaan. Hier werd natuurlijk nagepraat over hoe bijzonder en mooi alles was.

Ik wil graag mevrouw Bijleveld en alle mensen die mee waren bedanken voor deze bijzondere dag!

“Zou er een crisis zijn in het provinciehuis?”

JAARVERSLAG 2013

5

Driemaal Oranje Koninklijk bezoek aan Overijssel (door Nicole Overmars, Ellis Koerhuis, Koen Rutten en Scarlett Karoleva) Afgelopen zomer mocht de Jongerenraad Overijssel aanwezig zijn bij het koninklijk bezoek aan de provincie Overijssel, ter gelegenheid van de ‘tour’ van de nieuwe Koning en Koningin door Nederland in het kader van de troonswisseling. Een aantal leden van de raad was uitgenodigd voor het bezoek in Ens, waar zowel afgevaardigden van de provincie Overijssel als Flevoland aanwezig waren, andere leden van de Jongerenraad waren in Zwolle en Goor.

Ens: op de foto met de Koning In Ens (Flevoland) werd het koningspaar ontvangen voor de lunch, verzorgd door studenten van het Deltion College uit Zwolle. Hierbij waren vijftig Flevolanders en vijftig Overijsselaars aanwezig, waarvan vijf leden van onze raad.

Koen: “Samen met de andere genodigden moesten we wachten in de kerk van Ens totdat het koningspaar zou arriveren. Aan tafel stonden we met verschillende sporttalenten uit Overijssel, deze hadden interessante verhalen over klootschieten, kitesurfen en boogschieten. Na lang wachten

arriveerde het koningspaar uiteindelijk bij de kerk.

Het was natuurlijk een eer om Koning Willem Alexander en Koningin Máxima te ontmoeten en om ze een hand te mogen geven. Het was indrukwekkend om te zien dat het koningspaar goed op de hoogte was van wie aan welke tafel stond, ze luisterden met interesse en belangstelling naar de gasten. Helaas moest het koningspaar al snel vertrekken vanwege hun drukke programma.”

Scarlett: “Slechts honderd mensen waren in Ens uitgenodigd, het was dus een hele eer om aanwezig te mogen zijn. Ik had het genoegen de Koningin te

“Indrukwekkend hoe goed het koningspaar op de hoogte was van alles”

6

JONGERENRAAD OVERIJSSEL

mogen spreken en heb zelfs nog de kans gehad haar te uitnodigen voor het bijwonen van een vergadering van de Jongerenraad. Hier reageerde ze positief op, dus wie weet. De Koningin is een open vrouw die voor iedereen aan tafel tijd maakte om een paar woorden mee uit te wisselen. Aangezien ze op zo’n dag veel mensen ziet vind ik het bewonderenswaardig dat ze desondanks iedereen persoonlijke aandacht probeert te schenken en dat dit haar lukt.

Ik ben dankbaar voor deze unieke kans, desondanks wilde ik toch ook heel erg graag even de Koning spreken. Ik raapte al mijn moed bij elkaar en ben op hem afgestapt en heb hem vriendelijk gevraagd of ik met hem op de foto mocht. In eerste instantie zei hij nee maar na hem het nogmaals vriendelijk te hebben verzocht gaf hij toe. De burgemeester van Almere, Annemarie Jorritsma, heeft de foto genomen. De foto is helaas niet helemaal goed gelukt maar het is nog steeds een bijzonder moment dat voor het leven is vastgelegd. De Koning is een vriendelijke man en ik waardeer het dat hij alsnog met mij op de foto ging.

Deze dag zal ik nooit meer vergeten.”

Zwolle: einde van de rij = dubbel voordeel Bij het provinciehuis in Zwolle heette burgemeester Henk Jan Meijer Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima welkom bij het provinciehuis. Er stonden overal statafels waaraan burgemeesters en hun inwoners, maar ook leden van Provinciale en Gedeputeerde Staten, waren verdeeld. Er was ook een tafel voor de vijftien aanwezigen van onze Jongerenraad. Onze Koning en Koningin gingen beide de rijen met tafels langs om iedereen te woord te staan en om handen te schudden. Onze tafel stond aan het einde, waardoor wij het genoegen hadden om met beiden kort te kunnen spreken.

Goor: muziek, solarauto en schoolkinderen In de stad Goor (gemeente Hof van Twente) werd het provinciebezoek afgesloten. Goor vierde dit jaar het bestaan van 750 jaar stadsrechten. Alle genodigden werden ontvangen op het gemeentehuis van Goor, we waren met zeven leden van de raad vertegenwoordigd. Met een oranje bandje mochten we de tent in waar de muziek al speelde.

Bij het Schoolfeestplein werden Koning WillemAlexander en Koningin Máxima verwelkomd door de burgemeester van de gemeente Hof van Twente, Ellen Nauta. Als eerste werd de nieuwe solarauto van de Universiteit Twente door Peter den Oudsten, burgemeester van Enschede, onthuld. Vervolgens werd het koningspaar verwelkomd door schoolkinderen met blauwe t-shirts die de Regge door Goor symboliseerden. Daarna ging het paar de tent binnen. Ze kwamen bij alle gasten langs en er werden veel handen geschud. Bij ons hebben ze kort stilgestaan en wij hebben hen wat over de Jongerenraad verteld.

Nadat iedereen zat begon het programma. We kregen optredens van onder anderen Ellen Peters (blokfluit), Jeroen Ekkink (bekend van de Choice of Twente) en de bigband ‘Big Bang’ uit Hengelo.

Voor de leden was het een bijzondere, leerzame, maar vooral leuke ervaring. Het was een grote eer voor de Jongerenraad om samen met zoveel bijzondere en getalenteerde mensen het koningspaar te mogen ontvangen. Het was een leuke en uitzonderlijke dag voor de Jongerenraad. > Bekijk de foto’s van het koninklijk bezoek op www.jijenoverijssel.nl/koninklijkbezoek

JAARVERSLAG 2013

7

Jongerenraad op het grote doek Promotiefilmpje tijdens Bevrijdingsfestival Overijssel (door Lindy van Mourik en Daan Stoop)

Op het Bevrijdingsfestival Overijssel op 5 mei in Zwolle genoten veel mensen van de muziek en het mooie weer. Voor ons was dit een uitgelezen moment om onszelf als Jongerenraad op de kaart te zetten voor het grote publiek. In het provinciehuis hebben we een filmpje opgenomen met de titel ‘vrijheid spreek je af’. In het filmpje zie je verschillende jongeren die allemaal een mening hebben over democratie en hierover de discussie aangaan. Het filmpje is door studenten van Landstede Zwolle

gefilmd en later ook gemonteerd. Niet alleen op het Bevrijdingsfestival zelf was ons filmpje te zien, maar ook live bij verschillende lokale en regionale omroepen en als livestream via de websites van NOS, Nu.nl en 3fm.nl. De uitzending trok meer dan 100.000 kijkers! > Het filmpje is te zien op YouTube onder de naam: ‘Meekiezen in de Jongerenraad’.

“De uitzending trok meer dan 100.000 kijkers!”

8

JONGERENRAAD OVERIJSSEL

Financiën (door Hanneke Poelmans)

Het afgelopen jaar zijn de volgende kosten gemaakt voor de Jongerenraad:

Representatiekosten Kosten die gemaakt zijn ter promotie van de JROv.

Budget 2013

Catering/vergadering/evenementen Kosten die gemaakt worden bij onder meer vergaderingen en evenementen die georganiseerd worden door de JROv, voor het huren van de ruimte en de catering.

Reiskosten/openbaar vervoer Representatiekosten Catering/vergadering/evenementen Diensten van derden

TOTAAL

€ 40.000 € 1.188,07 € 3.945,89 € 10.798,66 € 21.720 € 37.652,62

Diensten van derden Begeleiding Arcon: € 21.000.

Professionalisering Jongerenraad: € 720.

Reiskosten/openbaar vervoer Kosten gemaakt door leden die vanuit de provincie naar de vergadering reizen. Om het aantrekkelijk te maken voor jongeren uit de hele provincie om lid te worden van de Jongerenraad is er een reiskostenvergoeding mogelijk.

JAARVERSLAG 2013

9

Likes, volgers en radio-uitzendingen Jongerenraad in de media (door Laurie Wissink en Peter de Jager) Media hebben macht, zo wordt gezegd. Het afgelopen jaar was aan media-aandacht voor de Jongerenraad gelukkig geen gebrek. Dat is fijn, want op deze manier bereiken wij een groter publiek en weten mensen wat de Jongerenraad doet.

Veel aandacht De verkiezing van de nieuwe voorzitter en grote projecten zoals Stap in bij de Bestuurder en Democratie voor Beginners bereikten vooral veel media-aandacht. Beide projecten bereikten vele lokale en regionale kranten, websites en omroepen waaronder De Stentor, RTV Oost, het magazine Jij & Overijssel, TwenteFM, BestuurlijkNieuws, OverheidsNieuws, Omroep Almelo en de Geleraaf. En na deelname aan Democratie voor Beginners, plaatste een enthousiast Statenlid een stuk op haar partijsite. Naar aanleiding van de inhuldiging van de Koning waar Koray Bektas bij aanwezig was, heeft de Stentor een interview met hem daarover gepubliceerd op 16 april. Ook is Koray geïnterviewd voor het personeelsblad van de provincie Overijssel (Wij & Overijssel), dat door ruim 800 ambtenaren én gepensioneerden wordt gelezen.

10

JONGERENRAAD OVERIJSSEL

Leden aan het woord Daarnaast worden ook onze leden geïnterviewd. Zo hebben we meerdere malen in de Stentor uitgebreid kunnen spreken namens en over de Jongerenraad.

Een goed voorbeeld daarvan is het stuk dat werd gepubliceerd op 27 juli, waarin jongerenraadslid Ellis Koerhuis het woord voert. Twee pagina’s kreeg zij, om het belang van jongerenparticipatie aan het licht te brengen. Natuurlijk wordt de voorzitter het vaakst gevraagd voor een interview, en daar geeft Koray dan ook gehoor aan. Niet alleen geschreven interviews, ook is hij in verschillende radio- en televisie-uitzendingen te zien en horen geweest. Daaronder valt het optreden in de regionale talkshow ‘En Dan Nog Even Dit’ op TV Oost en een radio-interview op TwenteFM, samen met ons Denenkampse (inmiddels oud-) lid Isabel Bos. Onze huidige secretaris, Meike de Roest, is

samen met lid Siebe de Roest naar aanleiding van het koninklijk bezoek in de radio-uitzending van HoiFM (omroep voor de gemeente Hellendoorn) gekomen voor een interview. Rondom de Overijssel Debat Award zijn Meike en lid Cas Kirch nogmaals in de uitzending van HoiFM geweest.

Eigen kanalen Onze eigen (social media-) kanalen zetten we natuurlijk ook goed in om zoveel mogelijk aandacht en betrokkenheid te genereren. Hierop kondigen we bijvoorbeeld de ritten met de bestuurders aan, laten we weten wanneer we waar vergaderen en vragen we de mening van andere jongeren. Op Facebook (‘Jongerenraad provincie Overijssel’) hebben we nu 132 likes en op Twitter (@JROverijssel) hebben we 370 volgers. Ondanks dat het de goede kant op lijkt te gaan qua likes en volgers gaan we uiteraard voor meer! Natuurlijk hebben we ook nog onze eigen website www.jrov.nl waar wij individueel op staan als leden, waar de vergaderdata worden bijgehouden, waar de notulen van de vergaderingen te vinden zijn en waarin wij verslagen plaatsen van onze evenementen, adviezen en bijeenkomsten.

Huis-aan-huispagina Daarnaast hebben wij een eigen maandelijkse rubriek in de provinciale huis-aan-huispagina Jij & Overijssel die in alle gratis huis-aan-huiskranten in Overijssel verschijnt met een oplage van bijna een half miljoen.

In het begin van 2012 zijn we begonnen met stellingen waarop twee leden van de jongerenraad reageerden. Deze stellingen werden gebaseerd op het thema van de maand. Hierna werden de stellingen voorgelegd aan een lid van de Jongerenraad en aan een gedeputeerde van de provincie Overijssel.

Later veranderde de vorm van de rubriek en werd elke maand een lid van de Jongerenraad gevraagd om zich voor te stellen en kreeg hij of zij de kans te vertellen wat zijn of haar mening was over de plannen binnen Overijssel. > Bekijk alle oude huis-aan-huispagina’s op www.overijssel.nl/huisaanhuis en de nieuwste edities op ww.jijenoverijssel.nl/huisaanhuis. > Bekijk artikelen, foto’s en filmpjes van onze media-optredens op www.jrov.nl.

‘’De kracht van Overijssel ligt in de mensen zelf’’ Scarlett Karoleva (op de huis-aan-huispagina)

JAARVERSLAG 2013

11

Achter de schermen bij de burgemeester Bezoek aan gemeente Raalte (door Nicole Overmars en Ellis Koerhuis) Tijdens het bezoek van het koningspaar in Zwolle (zie pagina 6 en 7) heeft de Jongerenraad Overijssel flink aan de onderlinge contacten gewerkt. Zo raakten we in gesprek met de burgemeester van Raalte en nodigde hij ons uit om een afspraak te maken. Op 8 november zijn wij naar de burgermeester van Raalte geweest.

Ambtsketen Na het gesprek met de burgemeester hebben we een rondleiding gehad door het gemeentehuis. Nu zagen we ook dingen ‘achter de schermen’ en dat was bijzonder. Normaalgesproken kom je hier om je paspoort hier verlengen, maar nu zagen we ook de andere kant van het gemeentehuis. Nicole heeft zelfs nog even de ambtsketen omgehad.

Maatschappelijke vraagstukken We werden hartelijk verwelkomd. Op zijn kantoor hebben we gesproken met de burgemeester. Hij wilde weten wat wij precies deden en wat de Jongerenraad inhield. De burgemeester was erg enthousiast en het lijkt hem leuk om eens bij een vergadering aanwezig te zijn om te vertellen over het openbaar bestuur, de decentralisatie van gemeenten en over andere maatschappelijke vraagstukken.

Kennisrondje Daarnaast heeft hij ons uitgenodigd om aanwezig te zijn bij raadpleinsessies en een gemeenteraadsvergadering. Bij de raadpleinsessies konden wij helaas niet aanwezig zijn, maar bij de gemeenteraadsvergadering wel. Hiervoor kregen wij van tevoren stukken toegestuurd, zodat wij ons hierop konden voorbereiden. Met een handjevol leden waren wij op tijd bij het gemeentehuis, zodat er van tevoren nog even gesproken kan worden met de burgemeester en de raadsleden onder het genot van een kop koffie of thee. Hier werd uitgelegd wat wij konden verwachten en wat de gang van zaken is bij een dergelijke vergadering. Bij aanvang van de vergadering mochten wij een kennisrondje maken langs alle raadsleden om ons voor te stellen en waren er plekken gereserveerd op de eerste bezoekersrij. Het was een leuke, leerzame ervaring!

’’Normaalgesproken kom je hier om je paspoort hier verlengen, maar nu zagen we ook de andere kant van het gemeentehuis’’

12

JONGERENRAAD OVERIJSSEL

Speeddaten met Statenleden Evenement in het kader van de Dag van de Democratie (door Carla Visscher) In het kader van de Dag van de Democratie werd op initiatief van de Jongerenraad op 13 september het evenement Democratie voor Beginners georganiseerd, om jongeren te laten zien dat ze invloed kunnen uitoefenen op de democratie.

200 jongeren van vijf Overijsselse scholen gingen met elkaar, Statenleden en vertegenwoordigers van jongerenorganisaties FNV Jong, het Landelijk ActieKomitĂŠ Scholieren (LAKS), JOVD, CDJA en de Samenwerkende Jongerenorganisaties Nederland (SJN) in debat in de vorm van speeddates.

Het evenement leverde veel media-aandacht op, waaronder verschillende radio-interviews. De reacties waren bijzonder positief, aan het eind van de dag hadden veel jongeren het idee dat ze in de toekomst vaker hun mening zouden geven en positiever zouden staan tegenover de politiek.

“Na afloop stonden deelnemers positiever tegenover de politiek�

JAARVERSLAG 2013

13

Ballonnen, drie-tegen-drie en knock-out Overijssel Debat Award (door Siebe de Roest) Traditiegetrouw organiseerde de Jongerenraad samen met de provincie Overijssel en het Pius X College uit Almelo de Overijssel Debat Award op 28 november. Voorafgaand aan de debatwedstrijd werden er twee workshopdagen georganiseerd, die leden van de Jongerenraad begeleidden: één in Zwolle en één in Almelo. Iedere middelbare school mocht vijf leerlingen deel laten nemen aan een workshop. Zowel de workshop in Almelo, als in Zwolle was zeer geslaagd.

Leerzaam en intensief De debaters hadden na deze leerzame en intensieve middag uiteraard behoefte aan een maaltijd.

Gezamenlijk werd er gegeten, ondertussen moest elke school doorgeven welke twee leerlingen van deze school door zouden gaan naar de Overijssel Debat Award.

Ballondebat Tijdens de workshop kregen de leerlingen eerst debattheorie. Hierdoor konden de leerlingen in de daaropvolgende debatten goed presteren. Hierna werd een ballondebat gehouden. Een leuke debatvorm waarin vijf sprekers het publiek door middel van een korte speech ervan moet overtuigen dat hij of zij in de luchtballon moet blijven. De persoon die het beste kan spreken en daarmee het publiek het beste kan overtuigen van zijn belang, blijft als enige over in de luchtballon.

Na deze oefening werd het tijd voor een drie-tegendrie-debat. De deelnemers kregen een stelling, het ene drietal was voor de stelling, het andere drietal tegen. De debatten verliepen goed en het niveau lag hoog. Voor de één was het een nieuwe ervaring, voor de ander was het een vertrouwde ervaring.

Desalniettemin waren de debatten spannend en zeer boeiend om naar te kijken.

De Overijssel Debat Award kende debatten van hoog niveau; van elke school waren er immers de twee besten aanwezig. Een recordaantal van twaalf scholen uit heel Overijssel nam deel. De wedstrijd kwam voor sommigen al snel tot een einde vanwege het knock-out systeem. Anderen hielden het langer uit, twee leerlingen van deze groep debaters haalden de finale: Merlissa Diele en Alexander Haas. Al snel werd duidelijk dat dit een terechte finale was. De 17-jarige Alexander van het Pius X College uit Almelo won en mag zich het hele jaar de beste scholierendebater van Overijssel noemen.

De wedstrijd was voor iedereen leuk en leerzaam, nieuwe contacten werden gelegd en nieuwe ervaringen werden opgedaan. Zowel de workshopdagen als de Overijssel Debat Award zelf, waren zeer geslaagd. > www.jongoverijssel.nl/oda

“Het niveau van de debatten lag hoog”

14

JONGERENRAAD OVERIJSSEL

JAARVERSLAG 2013

15

Vol overgave in de huid van een politicus Samenwerking met (Jong) Overijssel doet mee! (door Amir Hoseini) Tijdens een van onze vergaderingen kwam Letty IJsinga langs, zij is projectleider van het succesvolle project (Jong) Overijssel doet mee!, dat debatwedstrijden, gastlessen en Democratiespelen voor met name jongeren organiseert.

Als Jongerenraad werken we al vele jaren met succes en plezier samen met (J)ODM, onder andere bij de organisatie van de Overijssel Debat Award. We proberen zoveel mogelijk van elkaars netwerk, kennis en ervaring gebruik te maken. Zo vroeg Letty ons of wij allemaal in onze eigen klassen een gastles of Democratiespel wilden regelen. Met de Jongerenraad hebben we samen een keer een Democratiespel gespeeld, en zelf heb ik met mijn klas ook een keer meegedaan. Hieronder mijn ervaring.

Het Democratiespel wordt in het provinciehuis of in een gemeentehuis gespeeld. In dit rollenspel maken leerlingen kennis met diverse bestuurslagen en hun onderlinge samenwerking. Hoe ziet een taakverdeling eruit tussen het Rijk, de provincies en de gemeenten?

Een gemeenteraadslid of Statenlid legt uit hoe dat in de praktijk werkt.

Volleerde politici Het Democratiespel duurde twee uur. Vol overgave stortten we ons in het spel. We kropen in de huid van een volksvertegenwoordiger. We kregen de opdracht om, samen met onze partij, een mening over een voorstel over het openbaar vervoer en verkeersveiligheid in de regio te vormen. Vervolgens moesten wij hierover in de Statenzaal in debat gaan; in debat met elkaar en met de politicus. Als volleerde politici dienden we moties en amendementen in en gaven we maar al te graag onze meningen. Daarbij kregen we al snel door dat een betoog altijd via de voorzitter gehouden moest worden. Ook kregen we na afloop de kans om een persoonlijk gesprek te voeren met de politicus.

Aanrader Dit was erg leuk om eens te doen. In de eerste instantie verwachtte ik een leerervaring, ik had echter niet verwacht dat het ook zo leuk kon zijn om even politicus te spelen. Voor een korte tijd voelde ik me een echte politicus en leek het bijna alsof ik echt oplossingen moest bedenken. Het is achteraf een fijn gevoel om te weten wat het nu inhoudt om raadslid of Statenlid te zijn en daar ben ik, samen met alle andere deelnemers, de provincie zeer dankbaar voor.

Het Democratiespel, zeker een aanrader!

“We maken zoveel mogelijk gebruik van elkaars netwerk, kennis en ervaring�

16

JONGERENRAAD OVERIJSSEL

Een frisse bron van informatie Provinciaal Jeugddebat Overijssel (door Job van Ellen) Namens de jongerenraad ben ik op vijf november naar het Provinciaal Jeugddebat (georganiseerd door de Nationale Jeugd Raad in alle provincies) in Zwolle geweest. Hier zat ik samen met de Statenleden Marjan van der Bent (ChristenUnie), Marianne Breedijk (SP), Rita Ekkelenkamp (VVD) en Christiaan Schrijver (CDA) in de jury, die met de jongeren in debat ging over de oplossingen die de jongeren de voorafgaande ochtend hadden bedacht, om de hen voorgeschotelde problemen op te lossen. Er kwamen uiteenlopende onderwerpen ter sprake. Zo ging het onder andere over het boren naar schaliegas en het terugbrengen van lichtvervuiling.

Weinig tijd De jury kreeg bij elk onderwerp, na een korte presentatie, de kans om kritische vragen te stellen en om commentaar te geven. De deelnemers hadden een kort overleg en deden voorstellen om hun resoluties aan te passen. Ik vond dat er vrij weinig tijd beschikbaar was en ik merkte dat alle onderwerpen strak binnen het tijdsschema behandeld moesten worden.

Dit zorgde wel voor afwisseling, maar ik had het persoonlijk prettiger gevonden als we even rustig de tijd hadden gekregen. Ook kregen we pas zeer kort voor de start een korte inleiding bij alle onderwerpen op papier, waardoor het lastig was hier een duidelijk beeld over te vormen.

Overwinning Ondanks deze paar punten waar misschien volgend jaar iets aan verbeterd kan worden, vond ik dat het een zeer geslaagde dag was. De deelnemers waren fanatiek, enthousiast en ze wilden graag nog een keer met de Statenleden rond de tafel zitten om hun oplossing, al dan niet in zijn geheel, ingevoerd te krijgen. Er zijn door de Statenleden verscheidene toezeggingen gedaan voor vervolgafspraken, dit voelde voor de deelnemers aan als een overwinning.

Wat ik persoonlijk erg leuk vond aan deze dag, is dat ik dicht bij de Statenleden ben gekomen en met ze

Scoutingspot voor talent Op het provinciehuis in Zwolle worden jaarlijks verschillende debatwedstrijden georganiseerd: onze ‘eigen’ Overijssel Debat Award (ODA) natuurlijk, maar ook ‘externe debatten’ (door anderen georganiseerd) zoals het Jongeren Lagerhuis, Model European Parliament (MEP) en het Provinciaal Jeugd Debat. Bij al deze wedstrijden is de Jongerenraad dit jaar betrokken geweest: leden zaten in de jury of waren betrokken bij de organisatie (ODA). De debatwedstrijden zijn ook altijd een uitstekende scoutingspot voor potentiële nieuwe leden: de raad is dus altijd met veel enthousiasme en promotiemateriaal aanwezig. Veel huidige leden zijn lid geworden na deelname aan één van bovengenoemde debatwedstrijden!

heb kunnen praten. Ook merkte ik dat de Statenleden erg enthousiast waren over de Jongerenraad en nieuwsgierig waren naar waar we ons met de raad mee bezig hielden. Het was leuk om de vindingrijkheid van jongeren te zien, ik denk dat de andere kijk die jongeren op provinciale problemen hebben, een frisse bron van informatie kan zijn die lang niet altijd genoeg benut wordt.

“Jongeren debatteerden over boren naar schaliegas en het terugdringen van lichtvervuiling”

JAARVERSLAG 2013

17

Techniek in de spotlights Adviestraject rondom Human Capital (door Cas Kirch) Vanuit de ambtelijke organisatie (Joke van der Zee, Tonia Dabwe en Hetty van Bergeijk) is de Jongerenraad benaderd om mee te denken over het onderwerp ‘Human Capital’. Dit vraagstuk gaat onder meer over jongeren en de techniek, want tegenwoordig is er hartstikke veel werk te vinden in de technische sector, maar jongeren voelen zich er niet tot aangetrokken. Voornamelijk doordat het imago van een technische opleiding niet erg hoog in het vaandel staat. Tijdens de vergadering bogen we ons in tweetallen in een creatieve werkvorm over dit vraagstuk. In 2014 zullen we ons advies aan de betrokken ambtenaren presenteren. Hieronder een samenvatting van de hoofdpunten van ons advies, waarin verschillende manieren zijn uitgewerkt om jongeren een technische studie te laten kiezen.

Enthousiasme Enthousiasme is het startpunt voor jongeren in de techniek. Jongeren moeten weten wat de sector te bieden heeft, het eenzijdige beeld van de techniek moet veranderen. De jongeren moeten de kansen van de sector inzien, bijvoorbeeld baanzekerheid na je studie.

Zien en ervaren: het circus De jongeren moeten zien en ervaren wat de mogelijkheden met een technische opleiding zijn. Een reizend

18

JONGERENRAAD OVERIJSSEL

techniekcircus kan hierbij helpen: partners in zo’n circus zijn onderwijsinstellingen als UTwente, Saxion en Windesheim maar ook bedrijven en instellingen.

Een kennismaking met het solarteam Twente is een voor de hand liggend voorbeeld.

Bijvoorbeeld: Laat kinderen van groep 7 en 8 van de basisschool zien dat techniek bestaat en (bijna) overal aanwezig is. Bij die kinderen passen de Willem Wever-benadering en de Klokhuis-benadering.

Voor diezelfde doelgroep kan een ook een meeloopmiddag bij een technische opleiding heel stimulerend

werken. Het idee is om vroeg te investeren in de belangstelling voor techniek.

Reizende tentoonstelling: techniek & kunst Nodig kunstenaars uit om hun visie op techniek vorm te geven. Je mag aannemen dat een kunstenaar techniek spannend en verrassend kan maken. De tentoonstelling kan als ‘opwarmertje’ voor het circus uit reizen.

Techniek en kunst De studie kunst en techniek wordt op Saxion Enschede al aangeboden. Het doel is om creativiteit te combineren met de nieuwste technologische ontwikkelingen. Denk aan internetmarketing en webdesign. Kunstenaars en technici bundelen hun krachten om samen tot een eindproduct te komen.

Functionaliteit en originaliteit gaan hand in hand.

Studenten aan het woord De voorlichtingen over techniek hebben te veel stoffige diepgang, door gemotiveerde leerlingen in te zetten op de voorlichting is de kans groter dat leerlingen zich aangetrokken voelen tot de opleiding.

Sociale media zouden een hulpmiddel kunnen zijn om blijvend contact te hebben met de degenen die hen de voorlichting hebben gegeven.

Dynamische kennismaking Nodig ondernemers of bedrijven uit om scholieren ‘technische’ problemen op te laten te lossen. Dit zou ook kunnen in de vorm van bijvoorbeeld een prijsvraag (hetzelfde probleem op laten lossen door een groot aantal scholen in Overijssel of in een regio).

Het idee van de ‘dynamische kennismaking’ kan ook worden ingepast in ‘circus en tentoonstelling’.

Ouders Ouders (en familie) lijken grote invloed te hebben op de studiekeuze van hun kind. Een campagne die zich richt op ouders is daarom zinvol. Wellicht kunnen we gebruik maken van sentiment: “U wilt toch dat uw kind later een goed leven heeft? Als uw zoon of dochter nu kiest voor techniek of een bèta-opleiding

is de kans op een goed leven groter.” Dit is natuurlijk te zwart-wit maar het sentiment zou wel gebruikt kunnen worden.

Collegegeld Een bonus in de vorm van collegegeld voor iedereen die in het eerste jaar zijn of haar propedeuse haalt.

Een belangrijk probleem van technische studies is dat er veel mensen afhaken na het eerste jaar. Door het belonen van goed gedrag kan het uitvalpercentage gereduceerd worden.

Ons voorstel hier is een drempel die gehaald moet worden waarmee je je collegegeld terug kunt krijgen.

Het hangt hier dus af van het feit of je goed presteert om in aanmerking te komen voor (gratis studeren). In een propedeutische fase zouden 60 EC’s behaald moeten worden. Je zou hierbij kunnen beginnen met een lagere norm van 50 EC’s die je moet behalen voor teruggave van je collegegeld. Want iemand die bijna zijn propedeuse heeft gehaald, stopt niet snel met een studie.

Ter illustratie: een hogeschool in het Noorden heeft dit als pilot gevoerd voor al haar opleidingen en gezegd dat iedereen zijn of haar collegegeld terugkrijgt als men zijn propedeuse in het eerste jaar zou halen. Het verbazingwekkende was dat er in dat jaar 20% meer studenten hun propedeuse hebben gehaald: een financiële prikkel blijkt dus te lonen.

Baangarantie Waar de vraag naar (technisch) personeel groeit, zou gekeken kunnen worden of instromende studenten een baangarantie zouden kunnen krijgen. Uiteraard moet dat gekoppeld worden aan studieresultaten.

Samenwerking tussen overheid, onderwijs en bedrijfsleven is hierbij noodzakelijk. De publiciteit die een baangarantietraject oplevert, kan weer uitgebuit worden om techniek en bèta-opleidingen te promoten. > www.overijssel.nl/humancapital

“Enthousiasme is het startpunt voor jongeren in de techniek”

JAARVERSLAG 2013

19

Vervuiling: denk er niet te licht over Adviestraject rondom Bewust Verlichten (door Emine Taytas) Tijdens de laatste vergadering van 2013 hadden we twee gasten: Briet Brunnekreef en Wim Gerritsen, ambtenaren van de provincie Overijssel. Zij gingen met ons in gesprek over ‘Bewust Verlichten’. Ze hebben ons gepresenteerd wat ze doen en een adviesvraag gesteld.

Overdaad Met de actie ‘Bewust Verlichten’ wordt de aandacht getrokken naar één van de milieuproblemen waar de gemiddelde Nederlander totaal onbekend mee is: kunstmatig licht wordt (onnodig) veel gebruikt. In de 21e eeuw is verlichting, die de straten veilig maakt en ons de sterren in de hemel doen vergeten, natuurlijk erg normaal, waardoor we soms vergeten dat het licht ook vervuilend kan zijn. Er is een overdaad aan lichtpunten per persoon en de provincie wil graag bewuster verlichten: donker laten waar het kan en verlichten waar het noodzakelijk is, daarbij wil ze jaarlijks 3% energiebesparing realiseren. De politie vindt verlichting natuurlijk belangrijk voor de veiligheid van de burgers, waardoor er het volgende dilemma ontstaat: hoe kunnen we de openbare verlichting terugdringen, zonder het veiligheidsgevoel van de inwoners van de provincie Overijssel aan te tasten?

Avondmake-up De voordelen van kunstmatig licht zijn natuurlijk voor de hand liggend: het geeft ons een gevoel van veiligheid en laat ons de wegen en straten zien.

Daarnaast zijn die gezellige lichtjes als het ware de ‘avondmake-up’ van je favoriete stad, waardoor je uitzicht ’s nachts nog steeds mooi is. De nadelen van kunstlicht zijn echter minder bekend. Enkele negatieve effecten kunnen zijn:

20

JONGERENRAAD OVERIJSSEL

• Verstoring van de mens en haar gezondheid.

• Verstorende werking op dieren en planten.

• Verstoring van het landschap.

• Verstoring van de natuurlijke duisternis.

• Energieverbruik.

Bewustwording Tot slot vroegen Briet en Wim ons om ideeën die we in de praktijk kunnen gebruiken om dit probleem aan te pakken. De Jongerenraad vindt dat er onder de inwoners van Overijssel eerst bewustwording moet plaatsvinden over het onnodige licht dat wordt gebruikt. Foto’s vanuit de ruimte die de aarde in de nacht laten zien, vinden we meestal alleen ‘mooi om te zien door al die lichtjes’. We denken hier niet bij na dat kunstlicht het milieu vervuilt. Daarom moet er meer aandacht gegeven worden aan de negatieve effecten van kunstlicht.

Creatief In 2014 gaan we dit onderwerp verder bespreken en hopen we op vernieuwende ideeën te komen, waardoor de Overijsselse inwoner bewuster zal verlichten. De Zwolse studente Grafisch Vormgeven Lara Hellendoorn gaat met onze ideeën aan de slag en zal ze op een creatieve manier vormgeven. > Benieuwd naar het resultaat?

Houd www.jrov.nl in de gaten!

Duurzaamheid moet ons niet teveel kosten Adviestraject rondom Agro & Food (Door: Jasper en Xander van Ulsen en Frans van Ginkel) Het afgelopen jaar zijn we bezig geweest met het project ‘Agro & Food’, een onderwerp waarbij de provincie (ambtenaren Hanna van Vonderen en Hetty van Bergeijk) en partner Natuur en Milieu Overijssel (Willem Seine en Alma Streefkerk) erg benieuwd waren naar de mening van jongeren. Jongeren kijken meestal met een andere blik naar de problemen van de wereld dan dat volwassenen doen.

Voorafgaand aan het adviestraject, hebben alle leden van de raad hebben hun ‘voedselafdruk’ gemeten, aan de hand van een online vragenlijst. Daarnaast heeft iedereen een enquête ingevuld waaruit bleek dat iedereen zich bewust was van de noodzaak om zuinig om te gaan met voedsel. Daarna werden we bijgepraat over het programma.

People, planet, profit In de tweede bijeenkomst gingen we als raad aan de slag alsof we de leden van een provinciale beoordelingscommissie waren, die projecten van ondernemers moesten beoordelen op de drie p’s: people, planet en profit. We moesten beoordelen en beargumenteren of en waarom de drie projecten (zie kader) wel of niet duurzaam waren. Het leuke was dat projecten in werden gebracht waarvoor ondernemers daadwerkelijk subsidieaanvragen bij de provincie hebben ingediend. Alles wat (meer dan) logisch en vanzelfsprekend was voor de ambtenaren werd door de Jongerenraad ter discussie gesteld.

En dat verbaasde maar werkte ook verhelderend en vernieuwend. De kring werd doorbroken. De Jongerenraad brengt iets anders, waar de professionals met al hun kennis en ervaring zelf nog niet direct aan gedacht hadden. Ambtenaren werden af en toe overrompeld maar gingen na de tweede sessie ook opgetogen de deur uit omdat wij andere dingen had aangeraakt dan gangbaar in de dagelijkse beleidspraktijk.

Kippenboerderij We hebben ons gebogen over drie casussen, waaronder die van een duurzame kippenboerderij.

De aanvrager wil met behulp van kippenmest algen kweken. Algen die weer gebruikt zouden kunnen worden om duurzame energie te produceren. Het principe van cradle-to-cradle werd hierbij gehanteerd om het gehele ecosysteem te sluiten en zelfvoorzienend te maken. De inzet is om te komen tot een duurzame manier om kippen te produceren én om kippenmest om te zetten naar duurzame energie. De Jongerenraad kwam met de vragen over wat er gebeurde met de kippenmest als die buiten zou liggen en het zou regenen. De ambtenaren vonden dit een aanvulling op het risicomanagement van dit project. Ook werden er kritische vragen gesteld rondom het begrip ‘duurzaamheid’ (is een kip in een hok met twee centimeter méér ruimte een duurzame kip)?

We zijn op deze kippenboerderij uitgenodigd om te kijken naar de algemene gang van zaken.

Advies Een echt advies was bij Agro & Food niet aan de orde omdat er in de tweede sessie concrete projecten beoordeeld werden. Wel hebben we naar aanleiding van deze werkwijze een algemene flyer gemaakt, voor ambtenaren, bestuurders, politici en externe partners (zoals Natuur en Milieu Overijssel) om duidelijk te maken dat de Jongerenraad bestaat en waarvoor je die kunt inschakelen (en wat de meerwaarde van inschakeling is voor een project). De agro & food-benadering diende hierbij als lichtend voorbeeld. > Bekijk de flyer via www.jrov.nl > www.overijssel.nl/agrofood

JAARVERSLAG 2013

21

De toekomst van Overijssel Adviestraject rondom Overijssels Bestuur 20XX (door Peter de Jager) Het was in november 2012 dat mevrouw Bijleveld, toen nog Commissaris van de Koningin, de Jongerenraad benaderde voor advies. De samenleving verandert namelijk in een ontzettend hoog tempo. Hoe kan de kloof tussen inwoners en politiek worden verkleind? Een uitdaging voor ons rondom dit vraagstuk een advies te maken, dat ook nog eens afwijkt van de traditionele vorm (als jongeren willen we geen saaie stukken schrijven, die ergens onderop een stapel verdwijnen). Maar het lukte! Binnen een halfjaar zat ons idee in een officieel beleidsstuk, en nog geen jaar later had mevrouw Bijleveld, inmiddels Commissaris van de Koning, een jongere uit Overijssel in haar dienstauto (toevallig was ik dat). We laten inwoners meerijden met de bestuurders van Overijssel, het plan ‘Stap in bij de bestuurder’ was een feit.

Nieuwe rol overheid Het was interessant om na te denken over dit vraagstuk: wat verwacht de inwoner in de toekomst nog van de overheid, wat blijven overheidstaken en hoe participeren inwoners hierin? Om antwoord te geven op deze vragen werkt Overijssel aan het programma Overijssels Bestuur 20XX. In een brede discussie met de Overijsselse samenleving wordt nagedacht over de nieuwe rol en positie van de overheid in de samenleving. Het onderwerp werd door mevrouw Bijleveld zelf ingeleid tijdens een vergadering van de Jongerenraad, waar beide partijen met veel enthousiasme reageerden.

22

JONGERENRAAD OVERIJSSEL

Twitterspreekuur Al snel kwam er inzicht in de meest ingrijpende veranderingen in de komende jaren. De politiek zal individualiseren en mensen zullen steeds meer social media gebruiken. In de toekomst zullen er voornamelijk meer burgerinitiatieven zijn, de provincie geeft dus (al dan niet gedwongen) zaken uit handen. Uit al deze veranderingen werd duidelijk dat het contact tussen bestuur en inwoner moest verbeteren. Vele ideeën om dit daadwerkelijk te kunnen doen kwamen in rap tempo voorbij. Zo kwamen er direct plannen voor een ‘Twitterspreekuur’, een moment waarbij gedeputeerden direct kunnen communiceren met de

inwoners. Maar ook een speakerscorner, tv- en radiospotjes, gratis wifi in openbare ruimten, grote schermen op stations waar mensen direct via social media kunnen reageren en studentendenktanks. Daar kwam het idee Stap in bij de Bestuurder bij, waarin een inwoner van de provincie een gedeputeerde zou vergezellen op zijn reis in de dienstauto. Daarmee konden beiden op een unieke wijze elkaar ontmoeten. Ook zouden de dienstauto’s subtiel bestickerd kunnen worden met het logo van de provincie Overijssel.

Aanstekelijk In april sprak onze voorzitter Koray Bektas met aanstekelijk enthousiasme de Provinciale Staten toe.

Direct werd er instemmend gereageerd, de ideeën van de Jongerenraad konden uitgevoerd worden.

Sinds september rijden inwoners regelmatig mee met de bestuurders van Overijssel naar verschillende

bestemmingen. Er zijn al ritten geweest naar onder meer Zwolle, Wierden en Brussel. Allemaal waren ze zeer geslaagd, en voor zowel inwoner als bestuurder een unieke ervaring. En, het mag gezegd worden: de dienstauto’s zien er een stuk beter uit met het logo op de achterruit.

In de komende jaren wordt het erg belangrijk dat, waar de provincie taken teruggeeft aan de burger, ze de kloof tussen politiek en inwoner weten te verkleinen. Deze samenwerking door middel van burgerinitiatieven is van belang voor de toekomst van Overijssel. Ons initiatief Stap in bij de Bestuurder is daarbij een mooi opstapje. > www.overijsselsbestuur20xx.nl > www.overijssel.nl/rijdmee

“Wij dachten mee over de nieuwe rol en positie van de overheid in de samenleving”

JAARVERSLAG 2013

23

Haagse mores en Zeeuwse sores Jongerenuitwisseling De Verenigde Raden (door Nicole Overmars, Ellis Koerhuis en Hanneke Poelmans) Een van de leukste dingen dit jaar was de uitwisseling in Den Haag met jongeren uit Zeeland in november.

Vooraf hebben we digitaal met elkaar overlegd over de organisatie. We hadden een afwisselend programma: lobbyles van echte lobbyisten, een uitwisseling tussen de Overijsselse en Zeeuwse jongeren en als afsluiting een rondleiding door de Tweede Kamer.

24

Yab Yum-bezoekjes Mensen verleiden, geld, omkopen, Yab Yumbezoekjes. Dat zijn de dingen die doorgaans bij mensen opkomen als ze aan een lobbyist denken. Maar Bas Dobbelstein en Amal Tourabi, lobbyisten voor Oost-Nederland in Den Haag hielpen ons snel uit die droom. Bas: “Lobby’en is gewoon een vak. Het is geen schunnig wereldje, maar juist heel transparant.

Wij komen er openlijk voor uit dat we lobbyist zijn, dat is geen geheim. We zijn bovendien aangesloten bij een beroepsvereniging en hebben de ambtsbelofte gedaan.”

Afhankelijk Het verschil tussen de Haagse lobbyisten en die in Brussel is groot: in Brussel zijn wel 25.000 lobbyisten.

In Nederland zijn er ongeveer 7 per kamerlid. Er zijn 15 Kamerleden uit Gelderland en Overijssel, tegenover ‘slechts’ twee Zeeuwse. “Kamerleden worden steeds afhankelijker van lobbyisten”, zegt Bas. “Veel moties zijn door lobbyisten geschreven. Onder nieuwe Kamerleden heerst veel onervarenheid. Dat is een voor- en nadeel. Het is bijvoorbeeld lastig om steeds opnieuw je netwerk op te bouwen. Maar in feite is elke bestuurder een lobbyist.”

Eigenlijk zijn de lobbyisten ondersteuners van Kamerleden, die (vooral bij de kleine fracties) niet alle dossiers zelf kunnen bijhouden. Amal: “Het old boysnetwork raakt uit in het lobbyvak. Er zijn nu steeds meer (jonge) vrouwen. Zelf woon ik bewust buiten Den Haag en heb ik een gezin. Het beeld van vroeger, van oude mannen die bijna in perscentrum Nieuwspoort woonden is verdwenen.”

“Vertrouwen is heel belangrijk”, zegt Bas. “De Haagse wereld is complex, maar ook klein. Er is een harde kern van vaste hoofdrolspelers.” Zelf zouden Bas en Amal geen politici willen zijn. Amal: “Dat vind ik veel te gehaast. En je moet idealen hebben, maar die mensen kom je maar weinig tegen in de politiek. Je moet er echt in geloven, voor mij is het teveel een spel. Als lobbyisten hebben we geen eigen mening,

JONGERENRAAD OVERIJSSEL

wij voeren de wensen van onze ‘bazen ‘(de provincies Gelderland en Overijssel) uit.” “Al zijn we wel veel meer van een dienende functie naar zelf ‘meekoken’ gegaan”, vult Bas aan.

Boegbeeld Amal en Bas gaven ons een zeer boeiend kijkje in hun keuken. Ze kwamen met goede ideeën waar de Zeeuwse jongeren mee worstelden (vergunningen rondom r&b-feestjes). Bas: “Zet jouw boodschap op een A4’tje en zorg dat de burgemeester onder druk komt te staan van de raad. Dus doe vooraf een rondje bij raadsleden. Zoek een boegbeeld voor jouw zaak, en zet je netwerk in. Je kunt bijvoorbeeld een petitie aanbieden. En nodig de media uit.” En ook gaven ze tips hoe wij ons succesvolle project Rijd mee met de Bestuurder eventueel landelijk onder de aandacht kunnen brengen. “Organiseer massa, bijvoorbeeld een Twittercampagne, en werk samen met andere overheden die ook enthousiast zijn.”

Kennis uitwisselen Na de lunch hebben wij de Zeeuwse jongeren beter leren kennen door middel van een kennisdiscussie over de Zeeuwse ‘jongerenraad’ Jouw Zeeland en de

Jongerenraad Overijssel. Daarbij werd kennis uitgewisseld en kwamen er verschillende onderwerpen aan bod. Bijvoorbeeld het aantal leden, de grootste successen en eventuele vergoedingen. Na deze uitwisseling van informatie, werden er standpunten ingenomen over verschillende stellingen.

Hoewel we op sommige punten veel van elkaar verschilden, was het toch erg gezellig en leerden we van elkaar.

Rondleiding Tweede Kamer Het volgende punt op de agenda was een bezoek aan de Tweede Kamer. SGP-voorlichter Menno de Bruyne gaf ons een boeiende rondleiding. Hierbij werd uitgelegd hoe de Tweede Kamer is opgebouwd, welke fracties bij elkaar zitten en ook waar welke partij precies zit.

De uitwisseling hebben we afgesloten met een kop koffie of thee in de Tweede Kamer. Vervolgens stapten we in de bus naar Zwolle waar we nog even nagepraat hebben over deze leuke, maar vooral leerzame dag, onder het genot van een heerlijke maaltijd.

“Mensen met idealen kom je maar weinig tegen in de politiek”

JAARVERSLAG 2013

25

Nieuwe werkwijze Jongerenuitwisseling De Verenigde Raden (door Frans van Ginkel, begeleider Jongerenraad Overijssel vanuit adviesbureau Arcon) In 2013 is er voor de Jongerenraad Overijssel een nieuwe manier van werken ontwikkeld. Eerder werd er met een aantal jaarthema´s gewerkt die voortkwamen uit de provinciale beleidsagenda.

Participatiesamenleving Op basis van een gesprek met Commissaris van de (destijds) Koning in november 2012 waarin het programma Overijssels Bestuur 20XX centraal stond, is er in de loop van 2013 een nieuwe werkwijze ontwikkeld waarin de Jongerenraad Overijssel (JROv.) wordt uitgedaagd om actief en permanent bij te dragen aan de actuele provinciale (beleids- en uitvoerings)agenda, dit is een manier van werken die helemaal aansluit bij het uitrollen van de participatiesamenleving. De voornaamste insteek van 20XX is dat de bijdrage van de samenleving aan beleidsvoorbereiding en –uitvoering op een vernieuwende manier vergroot wordt.

De Jongerenraad heeft daar in 2013 een min of meer vaste manier van werken in ontwikkeld: • Er komt een adviesvraag uit de provinciale organisatie.

• De ruwe adviesvraag wordt door ambtenaren en begeleiders van de jongerenraad specifiek gemaakt voor behandeling in de JROv. • Ambtenaren komen die adviesvraag in een bijeenkomst van de JROv. uitgebreid toelichten.

• In een tweede bijeenkomst wordt er aan die

adviesvraag gewerkt met behulp van een creatieve werkvorm.

• Het uiteindelijke advies wordt opgesteld door een werkgroep uit de JROv. en dat gebeurt binnen de kaders van een besloten Facebookpagina. De uitwerking is altijd in een originele creatieve vorm.

• Soms wordt er nog iets afgesproken over betrokkenheid bij uitvoering en/of afsluiting van een project of programma (is meestal niet aansluitend op het adviestraject maar in een verdere toekomst).

Ontwikkeljaar 2013 was een ontwikkeljaar waarin er gezocht is naar een manier van werken die voor alle betrokken partijen interessant is maar ook leuk is om mee bezig te zijn. En – daar gaat het uiteindelijk om – met resultaten die daadwerkelijk bijdragen aan verbeteren en verbreden van het Overijssels Bestuur, niet in 20XX maar vooral vandaag of morgen.

Echt bijdragen Vanuit de begeleiding is het mooi om te zien hoe jongeren zich binnen de JROv. ontwikkelen. De complexiteit van ‘hoe een provincie in elkaar zit’ zorgt ervoor dat nieuwe leden moeten wennen aan de gang van zaken. Aan de andere kant is het is ook weer verbazingwekkend hoe snel jongeren dan toch door krijgen ‘hoe het werkt’ en daar heel natuurlijk hun weg in vinden. De nieuwe manier van werken is heel concreet en dat geeft de leden van de JROv. het gevoel dat ze echt bijdragen aan de provinciale agenda. Er is ook een andere kant, die van de betrokken ambtenaren, zij horen in contacten met de JROv. heel andere dingen dan ze gewend zijn en daar zijn zij meestal behoorlijk enthousiast over.

Mooie processen om aan bij te dragen, vooral omdat er ook echte opbrengsten zijn.

“Actief en permanent bijdragen aan de actuele provinciale agenda”

26

JONGERENRAAD OVERIJSSEL

Tussen raamambtenaren en bazen (door Hanneke Poelmans, coördinator Jongerenraad Overijssel vanuit de provincie Overijssel) Als ambtenaar leef ik in twee werelden. Ten eerste de serieuze. Die van de kerntaken, portefeuille-overleggen, KvO-opgaves, beleidsnotities, businesscases, indicatoren, vergaderingen, vergaderingen en nog eens vergaderingen.

Die van het afwegen, het in de week leggen, het voorsorteren, het tegen iemand aanhouden of tegenlezen, het prioriteren, het duiden en het aan de voorkant opereren. Die van het organisch groeien, het doorontwikkelen, die van regie en snijvlak, het uitkristalliseren en over de schutting gooien. Van integraal, inherent en interactief. Die van mijn rol pakken, meters maken, veranderingsprocessen, ambities en kwaliteit. Ik heb een leuke baan.

Sexy Ten tweede die van de jongeren, de ‘bazen’. De slimme, goedgebekte, mooi geklede, ambitieuze, enthousiastelingen die vrijwillig mee willen denken over provinciale beleidsthema’s.

Die vooraan staan, in hun mooiste pakken en jurkjes, bij het bezoek van de Koning en Koningin aan Overijssel, maar die bij minder sexy onderwerpen opeens andere prioriteiten hebben: ‘sorry, toetsweek’.

Maar die ook een avond voorafgaand aan een Statenvergadering fluitend een mindblowing Prezi in elkaar flansen, die uit het hoofd speechen en je charmant van tafel praten met argumenten waar geen speld tussen te krijgen is. Die schijt hebben aan kaders, gevoeligheden of belangen, maar die gewoon leuke ideeën hebben en met hun telefoon door de microfoontjes in de vergaderzaal knalhard een feestmuziekje laten horen als een van de leden jarig is.

Oude taart In mijn team ben ik als 28-jarige de jongste en lach ik inwendig of hardop als een collega z’n wifi-instellingen weer eens niet geregeld krijgt, of wanneer die

trots een powerpoint met cartoons van Google presenteert. Maar in de WhatsAppgroep van de Jongerenraad voel ik (tien jaar ouder dan het gemiddelde lid) me een domme oude taart als ik weer eens een damnyouautocorrect-vertikking maak op mijn smartphone.

Maar ik zou niet anders willen. Ik houd van mijn werk. Júist van de tegenstellingen. Ik vind het heerlijk om meegezogen te worden in de wervelende energie van een Jongerenraadsvergadering, waar alles mogelijk blijkt, maar ik vind het ook fijn om de volgende dag weer even rustig uit te blazen naast de andere raamambtenaren en onder het genot van een kopje slappe automatenthee nog eens goed de consequenties van mijn ideeën te overdenken.

Comfortzone Ik ben er trots op voor een organisatie te werken waar jongeren serieus genomen worden. Geen enkele andere provincie heeft, al zo lang, een vaste Jongerenraad, die zoveel kansen krijgt, die wordt gevraagd om mee te denken over serieuze beleidsthema’s als ‘Agro & Food’, ‘Human Capital’, ‘Duurzaam Verlichten’, ‘Sociale Kwaliteit’, die tijdens de live webcast van het Bevrijdingsfestival voor meer dan 100.000 (!) een zelfgemaakt filmpje mag vertonen, die 200 jongeren een stem geeft op een bijeenkomst rondom de Dag van de Democratie, die mag jureren bij debatwedstrijden, die uitwisselt met jongeren uit andere delen van ons land met andere culturen en gebruiken, die de Haagse wandelgangen, al selfies makend, zonder schroom en vol ambitie doorwandelt, die de grijze hoofden en zwarte pakken op de nieuwjaarsreceptie opfleurt en met bravoure én respect op gedeputeerden en burgemeesters afstapt en die bestuurders uit hun comfortzone haalt en ze urenlang op hun comfortabele roodlederen autostoelen opscheept met ‘gewone’ inwoners om in gesprek te gaan over het echte leven.

Ik zie collega-ambtenaren bij wie na een sessie met de jongeren de schellen van de ogen vallen, en opeens inzichten krijgen: ‘maar zo kan het óók!’. En ik zie jongeren die verlegen binnenkomen en die na een paar maanden het hoogste woord hebben. Ik zie de toekomst voor mijn ogen mooier worden.

JAARVERSLAG 2013

27

Colofon Uitgave Maart 2014 Eindredactie Meike de Roest en Peter de Jager Fotografie Koray Bektas Job Boersma Bas van Dishoeck Peter de Jager Jongerenraad Overijssel Raymond van Olphen Hanneke Poelmans Provincie Overijssel Harry Roelofs Femke Teussink Ben Vulkers Inlichtingen bij Meike de Roest, secretaris Jongerenraad info@jrov.nl Adresgegevens Jongerenraad Overijssel t.a.v. Hanneke Poelmans Eenheid BC, sectie 5c Luttenbergstraat 2 Postbus 10078 8000 GB Zwolle Telefoon 038 499 92 65 info@jrov.nl www.jrov.nl

www.twitter.com/jroverijssel www.facebook.com/jroverijssel

De Jongerenraad Overijssel is een initiatief van de provincie Overijssel. De raad is een adviesorgaan, klankbord en denktank voor en door Overijsselse jongeren.

2014-027