Van dode sparren naar jong bos

Na de droge zomers van 2018 en 2019 regende het bij Bosgroep Limburg telefoontjes van boseigenaars die hun fijnsparren zagen afsterven door toedoen van de letterzetter. Vooral in de Limburgse Kempen zaten boseigenaars met de handen in het haar. Bosgroep Limburg bood hen in 2020 een helpende hand met EHBA: Eerste Hulp bij Afgestorven Fijnsparren (zie BBL nr. 71). Tijd voor een update.

Veel kleintjes maken één groot

Even terug in de tijd. Tijdens terreinbezoeken in Oudsbergen zagen we opvallend veel dode fijnsparbossen. Dood hout is nuttig voor de biodiversiteit, maar weinig bruikbaar voor de houtindustrie. Omdat de letterzetter in heel Europa toesloeg, ontstond op korte termijn ook een overaanbod van hout op de markt. Het hout bracht niets meer op, integendeel: boseigenaars moesten plots betalen om hun dode bomen te laten kappen.

De eerste stap in onze EHBA-aanpak was het bundelen van kleine percelen om beheerwerken meer kostenefficiënt te maken. In een oproep via de pers vroegen we getroffen boseigenaars om ons te contacteren. Maar liefst 300 boseigenaars meldden zich. We boden hulp voor 436 percelen, samen goed voor 205 hectare bos. Ook dit jaar staat er al 5 hectare fijnsparbos van 9 eigenaars op de planning.

Kosten drukken

We begonnen met een inventarisatie van de aangemelde percelen. Sommige eigenaars verwezen we rechtstreeks door naar bosexploitanten. De overige percelen boden we, na goedkeuring van de kapvergunning, te koop aan. De voorbije 3 jaar namen maar liefst 106 boseigenaars deel aan houtverkopen, goed voor bijna 15 000 m3 fijnspar oftewel 85 hectare bos.

Waar veel eigenaars zonder onze tussenkomst kosten zouden hebben, zorgde onze actie bij de meeste leden voor een bescheiden opbrengst. Bij een klein aantal leden moesten we tevreden zijn met een nuloperatie: daar werd het hout opgeruimd in ruil voor het werk. Stap 1 was dus al goed geslaagd.