N°
35
e n i z Maga
colofon
Colofon
Pulp de Luxe Magazine Issue Nยบ35 Redactie
Job Boersma, Willem Alkema, Wilma Groot, Nico Joosting Bunk, Map Renes, Richard Vermijs, Janita Tabak, Lucienne Yntema
Vormgeving
IJGENWEIS Visuele Vormgeving, Georgina Lira, Artnic creatief in communicatie
Fotografie
PinPointFactory, Job Boersma, Stuart de Jong, Danny Tupang
Tekst
Sheila Sitalsing, Marjolein Scherphuis, Mari Maris, Janita Tabak, Estrella Egas, Sermin Bahar, Marije Keizer, Wilma Groot, Nelle Boer, Peter Veen, Marianne Antuma, Tiep Weserman
Illustratie
Steef Wildenbeest, Nastia Cistakova, Richard Vermijs
Modellen
Janita Tabak, Lucienne Yntema, Saskia Kwast
Styling en kapsels
Fohn Zwolle, Teshura styling, Carmen Gonzalez
Website IJgenweis Visuele Vormgeving DESIGN Styling56 Dank aan
Paula Boguslu, Sheila Sitalsing, Evert de Rooij, Ellen Willink, Rob Scholte, VeldhuisMedia, Madame Pompadour Utrecht, Monique, George en Margriet en Robin, Stefan en Claudia
I F T /pulpdeluxemagazine pulpdeluxe.com
06 22498775
Voor woord De zomer is vervangen en de herfst rammelt aan de poort. Het rommelt in de wereld en daarom hebben we koortsachtig gewerkt aan het maken van alweer een nieuwe “Luxe Manier van Overleven� We beseffen heel goed dat we sinds we zijn begonnen steeds verder achter de feiten aanlopen maar wie weet hoe het met de feiten zou zijn geweest als we nooit waren begonnen. Je weet het niet. En dat is nu precies waar het om draait; we weten het niet en we gaan het ook niet weten. Vroeger wist je het gewoon en marcheerde je vrolijk achter een duidelijk gedachtengoed aan maar anno 2017 wordt dat steeds lastiger. Natuurlijk is Mathijs van Nieuwkerk of Jan Smit een geweldige roerganger maar echt perspectief bieden doen ze ook niet. En dan de fitties in de Media; rechts - links, dik - dun, zwart - wit; een eindeloze discussie over het discours in het debat. Voor dit seizoen hebben we weer een keur aan medestrijders aan ons weten te binden en we hopen dat u de blijde boodschap verder vertelt. Ook voor dit nummer geldt dat u overhoord kan worden op momenten dat u het niet verwacht dus kijk en geniet! Uw redactie.
postorder bruiden Optimisme of opportunisme? Op zoek naar perspectief en met een koffer vol verwachtingen trokken zij naar de polder. Dromen zijn er om nagejaagd te worden. Zinloos is het om te wachten op een toekomst die je niet kent. Het motto is nooit geschoten is altijd mis en “Nee” heb je en “Ja” kan je krijgen.
Tekst Janita Tabak Fotografie Job Boersma MUA House of Green Modellen Svetlana en Katarina Met dank aan de inwoners van Nagele
Katerine Hi, I hope you’re interested in getting acquainted. I registered here in the first place, to find a man on whom I can rely. A man who will not fight with me, and come to consensus. Like the absence of family conflicts, thanks to my parents for a good example. Most of all I appreciate in the man honesty and simplicity. Love to talk on any topic, read a lot and talk to different people every day. This contributes to my place of work. I hope your town can be a working place for me. I have easy character and clear thoughts. I guess this is what called growing up, you’re looking for a wise and beautiful girl? If so, then help me to create myself, such as you want! Ideal match description: What I appreciate in a man? The degree of sincerity with your partner. Good work and good money. I’m ready for new things, I’m ready to let go of the old and be with those who are honest with me. I would love to know about your man, but in any case do not try to control him. Every person on the planet according to his original. Each of us likes something different, people don’t necessarily have to be common interests. I think that in any relationship first of all it is important mutual understanding. And then all the conflicts and disagreements go by the wayside. I would love to my man understood that. My languages skills: English: I can read and write with a dictionary but can’t speak Russian: I am advanced in every skill Ukrainian: I am advanced in every skill
Svetlana I am a very feminine, kind, and tender. I am emotional woman, who does not like conflicts, who is calm and well balanced. I am an optimist and does not believe in destiny. I believe that we make our own destiny and future. Ideal match description: Thanks for your attention for me. I want will find the person with which in a life to us comfortably together and the love will come to us. I trust in it. That person, for which distance not a problem. I the attractive woman, reasonable and I the person. I respect work of the man and I do not waste money. I am ready to study language, traditions and culture of your country. I sincere and I will not deceive you, and I want from you the same. I do not want the long correspondence, for me real relations with the man are important. I like the financial successful men, generous, determined, family orientated. The man, with which I will feel the woman. If you such person also know that want in a life I will be very glad to acquaintance to you. My languages skills: English: I can read and write but can’t speak yet Russian: I am advanced in every skill
vrij
tEkst Peter Veen pagina opmaak IJgenweIs
‘Er staat EEn hEk rond dE wEi, dus mij maakt hEt niEt uit wat zE doEn, als zE maar vrEtEn En gEzond zijn als ik zE laat slachtEn. En of zE nou van hiphop houdEn of van klassiEk, rEchts dEnkEn of links, communist zijn of fascist, zE doEn maar.’ zEi dE boEr dat, was hEt god of slEchts EEn stEm in mij? ‘dus EigEnlijk zijn zE vrij.’ ‘dat zijn zE, ja, dat zijn zE.’ zijn lach bliEs als EEn stormwind om mE hEEn En joEg hEt kippEnvEl op mijn armEn. want wat, dacht ik, als dEzE wErEld onzE wEidE is. dat hEt niEt mijn vlEEs is waarop wordt gEwacht, maar dat iEts mijn ziEl uitvrEEt zodra ik stErf. En dat ik dan bEroofd van ElkE schat tot stof vErwaai, oplos in EEn lEEg En koud hEElal. als ik aan zoiEts dEnk, bEn ik bang. ja, dat zEi ik. bang
Pe s t e n i s v a n a l
A
l vanaf dat ik een nog-mini’er-Esje
Op school werd gestreden tegen het onrecht
was ben ik onzeker.
dat hun kinderen/neefjes/nichtjes werd
Zo, bam. Die is er uit.
aangedaan maar op het werk werd oh zo
En doordat ik zo onzeker ben, nee nee, we
graag geroddeld over ‘die kleine blonde, die
gaan niet op het hoe-en-waarom in, heb
met die soms rode lippen, die, die het al met
ik een aardig muurtje om mij heen opge-
iedereen gedaan heeft’.
bouwd. Een muur met blijkbaar een bepaalde uitstraling… Voordat ik trambestuurster werd bij het GVB werd ik aangenomen als BOA, kaartcontroleuse. Een jong blommetje van net aan 20 lentes, vers van school, middenin een toen nog voornamelijk mannenwereld. Wat niet inhield dat ik geen levenservaring had, dus tegen al het ‘mannengeweld’ was ik aardig opgewassen. Voor mij geen plintenladdertjes of klosjes geruit garen, nee meneer! Klein
In de serie close encounters:
Estrella Egas Social media, iets waar enorm veel ophef over wordt gemaakt. Negativiteit, roddel en achterklap, ophitserij, kuddegedrag, valse journalistiek, etc. En ook mijn eigen ‘ervaring’ varieert in alle genoemde voorbeelden enorm. Maar... Ik heb ook de positieve kanten leren kennen. Fijne kennissen, vriendschappen, solidariteit, gedeelde liefde/smart/kennis.
en tenger als ik toen nog was *nostalgische zucht…* hield ik mij aardig staande, roddel en achterklap ten spijt. Roddel en achterklap? Jazeker, met zoveel DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
mannen/collega’s als ik toen in mijn bed gelegen zou hebben zou ik nu nog steeds bovenaan in het Guinness book of Records staan. Áls ik al nog kon staan… Waar ik daardoor achter kwam was dat de basis van het pesten bij volwassenen bleek te liggen.
Want ja, mensen, mijn uiterlijke verschijning en uitstraling schenen daarom te vragen. En dat ik blond haar en soms ook nog rode lippen en nagels erbij heb, tja, dan moest ik toch wel eh…tja, nou, dan was ik er toch wel één! Toch? Wat van mijn kant inhield dat ik mij uit zelfbescherming een tamelijk nog onkwetsbaarder air aanmat, wat dus weer resulteer-
le leeftijden… STERREGOUD (ESTRELLA EGAS )
Social media is óók het platform waarop Pulpdeluxe mij ‘ontdekte’, en uitdaagde om ‘ja’ te zeggen. ‘Ja’, op de vraag om een interview/fijn gesprek. ‘Ja’, op de uitnodiging om met hen mee te doen. ‘Ja’, op het ‘ja’ zeggen. Want met ‘nee’ zeggen kom je vaak niet veel verder, concludeerden wij. Social media? Echt zo slecht nog niet...
DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
de in, juist, roddel en achterklap. Want ‘met
bank keihard gaan zitten lachen om een dik/
dat uiterlijk en die attitude, nou, dan zal ze
dun/lelijk/oud-en-noem-maar-op-wat-in-
zeker wel, hè’!
hun-ogen -het-belachelijk-maken-waard-is
En eenmaal gezeten op de tram werd dat
persoon.
alleen maar erger. En geloof mij, ook menig
Ja mensen, die basis, hè.
inmiddels ook in dienst gekomen vrouwe-
Dat godvergeten goede voorbeeld dat men
lijk collegae deed aan deze roddelbussiness
geeft…
mee. Enfin, ik hield mij dus aardig staande
Al jaren en jaren weiger ik mee te lachen
in al dat geweld.
met filmpjes over iemand’s uiterlijk. Weiger
Vergezeld van menig huilbui, eenmaal thuis
ik mensen daarop te be/veroordelen. Wei-
in alle stilte…
ger ik mee te gaan in de hi-ha-ho cultuur
Ook nu, later blijven mijn uiterlijke kenmer-
die daarover heerst. Want ik weet verdomde
ken blijkbaar het veroordelen waard.
goed hoe het voelt om be- en veroordeeld
Bij de voetbalclub waar ik een tijdje actief
te worden. Ik weet verdomde goed hoe het
was, dat ik nu nog steeds rechtop kan lopen
voelt wanneer men niet de moeite neemt
mag een wonder genoemd worden!, maar
om zich in iemands persoonlijkheid te ver-
ook online.
diepen. Ik weet verdomde goed hoe ver-
Krijg ik op Twitter of elders weer eens een
schrikkelijk veel pijn dat kan doen.
dicpic=lulfoto, jaja mensen!, in mijn privé
En ik weet verdomde goed dat ieder, íeder
mail en maak ik daar melding van, wordt
mens inhoud én gevoelens heeft.
DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
mij toegeschoven dat ik er zelf om vraag. Met mijn uiterlijk en mijn rode lippen en
Dus, lieverds?
blonde haren.
Dat pesten, hè. Zelfs dat in jouw ogen on-
Let wel, ook hier volwassen geacht zijnde
schuldige gebbetje kan verdomde hard aan
mensen, hè…
komen.
Diezelfde mensen die op de blokkades gaan
Verbeter de wereld, begin…yep. Je weet wel.
voor hun kinderen, maar ‘s avonds voor de tv met diezelfde kinderen naast zich op de
DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
De grote kookshow Het koken en bakken in de Hollandse keuken is de laatste tien jaren volledig losgezongen van de realiteit. Koken is verworden tot een lifestyle, een identiteitskenmerk. Zeg mij wat je kookt en ik vertel je wie je bent. Welbeschouwd is het allemaal theater.
In mijn keukenkast staat een jaren vijftig editie van de Wannee, het kookboek van de Amsterdamse huishoudschool. Langzaam maar zeker valt het boek uit elkaar want tjonge, wat is het veel gebruikt! Zo staat er in hoe de zondagse maaltijd eruit moet zien (soep, stoofvlees, pudding) maar ook hoe je de tafel moet dekken en welke apparatuur iedere huisvrouw begeert. Met haar stereotypering is de Wannee behoorlijk uit de tijd. Dat is best jammer want nog maar weinig mensen weten hoe je kan voorkomen dat de rode kool naar groene zeep smaakt. De Wannee gaat uit van de Hollandse pot, aardappelen, vlees en groenten (AVG) en dat is nog een reden waarom de Wannee passĂŠ is. AVG is namelijk nogal saai in de vormgeving en is dus
niet interessant voor instagram. AVG fotografeert gewoon niet goed. Het moet exotischer, kleurrijker en uitdagender. Maar wie heeft er na een drukke werkdag nog inspiratie? Handige ondernemers weten daar wel raad mee, zij bieden hulp in de vorm van een maaltijdbox. De hele instagram timeline kookt tegenwoordig parelcouscous met lam, koriander en granaatappelpitjes. Maaltijdboxen zijn behoorlijk duur maar je mag als nieuwe klant soms een gratis maaltijdbox weggeven. Ooit gaf ik een Groningse student mijn actiecode. Hij nam terstond een abonnement voor 6 personen voor 5 dagen en kreeg 6 tassen vol met gratis etenswaren. Trots stuurde hij een foto van 11
de kat gewezen. Bij Nigella blijft het restant onaangeroerd tot middernacht. Dan sluipt ze zelf in haar negligé de keuken binnen (hé cameraploeg, ook nog hier?) en vorkt ze de rest van de taart naar binnen. Als Nigella werkelijk elke nacht haar baksels met een overvloed aan boter en room zou weghappen dan paste ze allang niet meer in haar negligé en zag ze blauw vanwege een niet functionerende kransslagader. avocado’s in de studentenkoelkast. Na levering van de gratis boxen moet je niet vergeten om het abonnement op te zeggen anders wordt het alsnog een dure grap! Koken op tv heeft al helemaal niets met de werkelijkheid te maken. Neem nu een Nigella Lawson. Koket roert ze in een pannetje caramel. Nooit zal ze ze haar vingers verbranden en vloekend de pan in de gootsteen gooien. Realisten weten dat bij het maken van caramel dit eerder regel dan uitzondering is. In een handomdraai maakt Nigella een driedubbele chocoladetaart die van binnen nog lekker smeuïg is. Een onmogelijk kunstje, chocoladetaarten worden zelden lekker smeuïg. Iedere oven is namelijk anders en daarom worden in recepten nooit de juiste baktijden aangegeven. Smeuïge chocoladetaarten vallen dus altijd te droog uit of blijven beslag.
Wat? Dit heb ik nog nooit meegemaakt! Nigella deelt haar perfecte taart stralend uit aan familie en vrienden en dan blijkt dat er nog een halve taart over is. Wat? Dit heb ik nog nooit meegemaakt! Als er al een restje in de koelkast terecht komt dan zal ook dit snel spoorloos verdwijnen. Als je dan vraagt wie daar verantwoordelijk voor is wordt er naar
Je hebt ook koks die zo op het eerste gezicht heel normaal lijken, bijvoorbeeld Yvette van Boven. Een leuke Hollandse meid die met haar hondje Marie door stad en polder fietst om te koken met de producten die ze tegenkomt. Maar niets is wat het lijkt. In Yvette’s keuken hangt namelijk de gehele Mauviel Heritage collectie. De Mauviel Heritage collectie is een Franse koperen pannenset ter waarde van een goede tweedehands auto. In de echte wereld kunnen thuiskoks daar alleen maar van dromen. Soms ga ik met een vriendin naar de kookwinkel om even een Mauviel aan te raken. Om te voelen hoe naadloos het handvat in je handen past. We fantaseren hoe we boter laten smelten in de sauteerpan of een visje bakken in de koekenpan. Ooit kreeg ik zo maar een Mauviel
suikerpan cadeau. Wat een gelukzaligheid, nu kon ik ongelegitimeerd mijn eigen pan betasten. Maar nog steeds kan ik het niet over mijn hart verkrijgen om hem op het vuur te zetten. Stel dat hij verkleurt of aanbakt? De Mauviel staat onaangetast te pronken in de kast. Naast de Wannee en de boeken van Ottolenghi.
Wie kookt met Ottolenghi ontmoet algauw de saboteur in zichzelf. Over Ottolenghi gesproken. Als er één is die het koken voorgoed heeft verpest is het deze kookgoeroe uit het Midden Oosten wel. De gerechten zijn zonder twijfel heerlijk maar met minimaal twee bladzijden aan onbegrijpelijke ingrediënten is Ottolenghi toch behoorlijk van het padje af. Voor een simpel groentegerecht ben je al gauw een dag aan het bakken, stoven, koken, roosteren en stomen. En alle groenten moeten om de beurten worden bereid alvorens je ze bij elkaar mag gooien om het nog weer een uur in de oven te zetten. Ottolenghi vindt ook dat je pindasaus moet maken van rauwe pinda’s (te verkijgen in de dierenspeciaalzaak als vogelvoer). Deze moet je urenlang wellen en koken om ze daarna handmatig tot een pasta te vijzelen. Wie kookt met Ottolenghi ontmoet algauw de saboteur in zichzelf. Je ontdekt dat je alle groenten ook prima tegelijkertijd in één pan kan bereiden en een potje calvé is een prima basis voor de pindasaus. Op instagram kan je hier maar beter over zwijgen. Welke valsspelerij er schuil gaat achter de gelikte foto’s gaat is tenslotte het geheim van de thuiskok!
Janita Tabak
DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
DÙVELSE SPANNING IN OUDE BRIEVEN Van Deventer auteur Gerben Graddesz Hellinga
Oude Brieven is een spannend boek, met veel humor en met vaart geschreven. KOOP IN DE BOEKHANDEL OF BESTEL OP: WWW.ARTNIK.NL ISBN:
9789490548278
DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
De gepensioneerde archeoloog Mark Verkerk krijgt een negental brieven in handen die werden geschreven rond het jaar 30 van onze jaartelling. De inhoud is dermate explosief dat hij binnen enkele dagen achterna wordt gezeten door Amerikaanse extremisten, een Iraanse terrorist, de Israëlische geheime dienst, de Italiaanse Camorra en de politie van Napels. Hij overleeft het allemaal ondanks zijn slechte rug en zijn hoge leeftijd, gedeeltelijk doordat zijn vele vijanden het ook met elkaar aan de stok krijgen, maar voornamelijk door gebruik te maken van zijn slimheid.
Fallen Woman The Victorian Era in
Text: Sermin Bahar. Photography: Job Boersma
The tales of the fallen woman became an obsession in the Victorian era and it reinforced the fears of women’s uncontrolled sexuality. During this period, sexuality suffered from religious repression. The acceptance of the Christian monogamy made all Western societies respect the sexual code of behaviour, which labelled sexuality as a taboo and the discourse on sexuality was controlled by marriage. The prudery of the Victorians’ was highly criticised by Michel Foucault (1978) as the ‘repressive hypothesis’.
Women, in particular, suffered from this oppression when society adopted Coventry Patmore’s poem (1847) The angel in the house. The poem presents the good, pure, innocent, submissive, gentle, self-sacrificing, childlike, and asexual woman. These qualities illustrate that the woman needs to be taken care of. The mainstream literature and lectures were there to reinforce the existing views of marriage by laying out clear roles on how men and women should behave. For instance, Sesame and Lilies were two lectures delivered by John Ruskin in Manchester between 1864 -1865, of which 44,000 copies were sold by the end of the nineteenth- century. The rhetorical delivery of these caused society to live by these rules religiously and degrade anyone that did not. The lectures DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
describe life in the public and private spheres: The man, who is meant to work and take care of his family and the woman, who takes care of the house and the children. John Ruskin romanticises the man and compares him to a knight/hero who provides for his family through rough work and saves his wife from temptation, danger and evil. The woman rules the house, and can only use her intellect in seeing the quality of “things” (Ruskin 136). The only “cleverness” women could have, was to admire the cleverness of
Help jij mee vrijheid in de wereld te brengen? Mensenhandel is de snelst groeiende internationale vorm van criminaliteit. Het gaat om het verhandelen van mensen zoals jij en ik: vaders & moeders, dochters & zonen, broers & zussen en vrienden. Zij worden verkocht om geld op te leveren in de seksindustrie, voor orgaandonatie, in arbeid, etc. Ik roep je op om jouw vrijheid te delen: Sta op tegen mensenhandel en loop mee op 14 oktober met de wereldwijde walk for freedom! Nu voor de 3e keer ook in Zwolle. Op 14 oktober lopen we om 13:00 uur vanaf het provinciehuis een route van ongeveer een uur door de stad. Het doel van de wandeling is bewustwording te creĂŤren rondom mensenhandel. Bovendien is het doel om per stad 3 1.000 te werven voor A21. A21 is een organisatie die mensenhandel bestrijdt, slaven van vandaag bevrijdt en hen een nieuwe start geeft.
zie www.a21.org/ntl. Mailen kan ook naar mariekezoeteweij@hotmail.com. Hartelijk bedankt namens de persoon die mede dankzij jou weer hoop mag ervaren en een nieuwe start krijgt!!!
DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
Voor meer informatie over A21 en de Walk for Freedom of om je op te geven
men. The woman is not allowed to use her intellect for invention nor creation, her function is to “Praise” her husband (Ruskin 136). Although Ruskin does not state it explicitly, the fact that the word praise is capitalised shows a connection to God. The allusion creates an unconscious link to God, making the man feel in control, empowered and God-like. For the woman, it meant worshipping her husband and not questioning his ways. This enforced the double standard between genders: the man was unquestioned and free to do whatever he desired, because he had earned that title by taking care of his family; the woman had to be vigilant to maintain her purity in order to remain a respectable woman and these rules made it very easy for women to fall from grace. “The faults of women are visited as sins; the sins of men are not even visited as faults.” Michel Foucault (1978) argues that sex was everywhere in the nineteenth-century (e.g. law, medicine, religion, and education), and the attempt to control sex intensified the discourse in literature. This led to increased sexual liberation where sex dominated the literature and created new vocabulary to describe sexuality. If a woman gave in to her sexuality she would become a fallen woman. This unforgiving act created by society did not solely come from the moral attitudes towards sexuality. Its origin has a connotation from strict religious analogy. The term ‘fallen woman’ comes from the first fallen woman: Eve, who was seduced by the devil to eat from the tree of life. Her actions caused Adam and Eve to be banished from the Garden of Eden (Griffin 2017). This elaborates the mindset of the people, that someone could be solely good or evil, there was no middle ground. The term ‘fallen’ became applicable to prostitutes, adulteresses, unmarried women that were victims of seduction, and in most cases the criminal lower-class women. These women were often banished by society that stigmatised them and the only way to be “purified” was to drown themselves, because for-
DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
giveness or redemption was unheard of.
The double-standard between gender was legitimised in the legislation of 1857: The Matrimonial Causes Act. This act gave men the right to divorce their wives on grounds of adultery alone, whereas the woman had no such rights. John Stuart Mill reviewed the justice system of monogamy in The Subjection of Women (1869) and concluded that
the wife is the bond-servant of her husband. The Matrimonial Causes Act allowed for both men and women to divorce on grounds of adultery, cruelty, desertion or incest. However, the man could appeal for divorce solely on grounds of adultery, whereas the woman had to prove a combination of adultery with one of the other wrongdoings. Upon any of such petition presented by a husband … alleged to have committed adultery be made a respondent. (Horace 114) The quote demonstrates that when the husband accuses the wife of infidelity, he does not need to find the “other man” – the wife is the defendant. When the wife accuses her husband, she needs to find the “the other woman” and have other proof of cruelty to divorce the husband. It is much harder to find the “the other woman” and if/when she does, it will be much harder for the wife to convince the “other woman” to admit the crime. In this case, the other woman would be labelled as a fallen woman herself and is unlikely to want to appear in court. The law creates a clear double standard which makes the burden of proof much more difficult for the woman to obtain than the man.
In 1852, Gustave Flaubert wrote a fictional novel called “Madame Bovary”. This novel illustrates the practical problems associated with the Matrimonial Causes Act. It demonstrates the unfulfilled desires of a woman trapped in a marriage. Emma (Madame Bovary), the main character, is raised without a mother on a farm with her father, who sends her to a convent to get educated. She marries Charles, a town doctor, but soon regrets her choice. Emma has no solid grounds to end the marriage, because her husband treats her well. Gustave Flaubert (p.30) demonstrates that Emma has a preconception of fictional accounts of love which is not matched in reality. During the novel,
a lover! ...passion, ecstacy and delirium”’ (Flaubert 130). In the affair, she has found a reality which matches her preconception. To Victorian audiences, this suggested that knowledge from books and overeducating women would lead them to sin. The book outraged the people as it violated the sexual codes of Victorian morality because only
DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
Emma has two affairs. After the first encounter of her first affair, ‘Emma says, “I have
faithfulness between the married partners determine the nature of the domestic ideal towards which a novel’s plotline should be oriented in English novels. The publishers and writer were taken to trial because the book would corrupt young female readers. The specific element of the book that motivated people to put the author on trial was not due to descriptions of sex, but the acknowledged sinful behaviour which Emma had gained from reading her books that lured her on a path of adultery, seeking for more in life. Another reason was the fact that there were no characters in the book warning that adultery was wrong. ‘As the lawyer in the trial objects, “She glorifies adultery… far more immoral than the fall itself!”’ (Flaubert 323). In terms of narrative, adultery is not just an event, it is the dynamic that drives the plot. Emma’s adultery is a metaphor for a political feminist voice, she wanted to be someone she chose to be, rather than what society expected of her. This becomes clear when she is giving birth and wishes a son and not a daughter, ‘while she says, “A man, at least, is free …restrained by some rule of conduct.”’(Flaubert 74) which demonstrates the powerlessness of women in society and men’s ability to do anything they desire. Victorian newspapers created two versions of England: the ideal Victorian society and the sensational Victorian society full of poverty and criminality. The readers were more interested in sensational version, especially women that were accused of wrongdoings. Being a fallen woman was not only morally wrong but also legally, therefore were criminals. As a punishment for their crimes, they would go to prison or be shipped away to Australia with male convicts.
The writer Elisabeth Gaskell was against the deportation of young innocent girls and thought they should be redeemed in the domestic sphere. She volunteers in prison where
DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
she meets a female inmate called Parsley. Parsley’s personality forms the basis for the main character of Gaskell’s novel Ruth. In the novel, Gaskell emphasises the innocent, naive, and childlike character of Ruth (Gaskell 199) which resembles the symbolic angel in the house. To show Ruth’s innocence, Gaskell portrays her as a victim of male domination. Gaskell shaped the narrative such that Ruth did not represent the stereotypical fallen women but was closer to a heroine-type figure. No matter how much Ruth suffered, she
remained good and pure. Gaskell redeemed Ruth twice throughout the novel, yet the heroine dies at the end, ultimately due to a man. It’s possible that, to get published, Gaskell had to please both sides of Victorian England by killing Ruth, or by using the modes of persuasion (ethos, logos and pathos) strategically, she was trying to make a subtle feminist statement: that Ruth should not have died and deserved the same chance men have in life. Regardless of how hard a woman tries, a man has the ultimate power to destroy her reputation and make her fall. Gaskell shows that fallen women can succeed if given a second chance and therefore criminalising women is not the solution. The Victorians saw fallen women as a moral threat, a disease, and while society portraits these women as weak, with lack of shame and modesty, in fact, these women were victims of male domination by a social system that stigmatised them for their fall. It did not matter how the woman had ‘fallen’, she was branded as the bad, diseased, criminal and sexual woman (Auerbach 161). These women usually ended up in prostitution because there was no other occupation left for them. There were also women that chose to become prostitutes because jobs that were eligible for women as seamstresses, shop girls, domestic servants were long hours and little pay. In fact, prostitutes could earn in half an hour what a respectable woman could earn in a week.
The Industrial Revolution caused people to earn more money, social classes started to change and cities to grow. In Victorian England, prostitution was high and booming, and so were venereal diseases, this is why prostitution became labelled as “The Great Social Evil”. William Acton (1870:38) claims that prostitutes could have 15-23 clients a day. If the woman was already infected and had an average of 20 clients a day, it would suggest her to infect 7,300 men in 365 days. This caused society to blame prostitutes for draining the health of the male population.
nify the problems caused by prostitution and protect the military from venereal infections. In the early years, the CDA was seen as a reasonable tool control public health. The CDA made prostitution legal and possible for police officers to arrest and examine women. Ho-
DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
The Contagious Disease Act (CDA) was the first attempt by the British Government to perso-
wever, when the soldiers returned from the Crimean War, one out of three soldiers died from venereal diseases than implications from the battlefield. This caused police to detain prostitutes/women suspected of being diseased prostitutes in a violent manner for treatment and put them in lock hospitals for three months. The CDA originally applied to a few port towns but by 1869 had been extended to 18 districts, and the duration of time spent in the lock hospital was up to a year. Once a woman was put on the list as a prostitute, only a magistrate’s order could remove the name, which was unlikely to happen, thus caused innocent women to be labelled as prostitutes (Berkowitz 373).
The CDA created a double standard because clients of prostitutes were not examined for venereal diseases. In response to the double standard created by the CDA, the National Association (NA) for the Repeal of the CDA was established to have the male clients equally examined. However, the irony of this association was that it solely existed out of men and did not allow any women in the meetings. Due to this, and how poorly women were treated during examinations, the Ladies National Association (LNA) for the Repeal of the CDA was established in 1869 by Josephine Butler. Butler was not a feminist but a deeply religious woman that formally asked her husband’s permission before taking up any anti-CDA case (Berkowitz 374). For Butler, the immorality of prostitution was nothing next to the indecencies caused by men. In their journals were thousands of stories by girls/women tormented by the police. Some of them even died during examinations, but to the police, and pro CDA Victorians, it was a case of another dead whore. At public meetings, the LNA would demonstrate the objects used by the police to examine women, the visualisation of what women went through horrified both virtuous and fallen women (Berkowitz 376).
DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
The NA and LNA had separate meetings but were fighting for the same cause, and were supported by the Royal Commission. Finally, in 1883 they convinced Parliament to suspend the CDA and repealed it in 1886. The LNA was entirely led by women that stood up for the rights of women that later on started a campaign for the women’s right to vote. This movement was the beginning of the end for double standards.
DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
Schofterig dat incassocowboys
DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
Door : Sheila Sitalsing
s klanten mogen
leegplukken zelfs tot er geen eten meer is
DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
Dat wie eenmaal in de schulden is geraakt
boetes, vervat in onbegrijpelijke ambtena-
alleen maar nóg verder naar beneden
renbrieven waaruit een naargeestig mens-
wordt gezogen in een draaikolk van incas-
beeld opstijgt.
sobureaus, invorderingskosten en rente op
Gehaaide jongens en meisjes kopen vor-
rente, geldt inmiddels als erkende maat-
deringen op omdat er geld mee te verdie-
schappelijke misstand. Dat de overheid
nen valt
hierin een bizarre rol speelt ook. Voor wie
Het onderzoekscollectief Investico voegde
geen zin heeft om de groeiende stapel
hier gisteren een nieuwe dimensie aan
rapporten hierover te lezen, was er afgelo-
toe: de massale verkoop van vorderingen
pen jaar de bejubelde documentaireserie
aan private incassobureaus. Gehaaide
Schuldig. Daarin komt alles samen. De
jongens en meisjes met een hoofdkantoor
onzelfredzame mens die was uitgegumd
in een belastingparadijs kopen vorderin-
in de politieke fantasiewereld waarin
gen op omdat er geld mee te verdienen
iedereen die zich ‘een beetje invecht’ kan
valt. Zij laten beslag leggen op bankre-
leren om ‘de eigen broek op te houden’,
keningen waardoor schuldenaars van de
maar die in het echte leven gewoon be-
weeromstuit ook hun andere rekeningen
staat. De perverse werking van invorde-
niet meer kunnen betalen. Volgens In-
ringskosten en boeterentes, waardoor een
vestico, dat voor het schuldenonderzoek
vergeten rekening zich vermenigvuldigt
samenwerkt met Nieuwsuur en De Groene
als een in het zwembad gevallen gremlin.
Amsterdammer, is de handel in schulden
De dubieuze rol van een van de belang-
tot bloei gekomen na de financiële crisis.
rijkste crediteurs: de overheid die mensen
Banken als ABN Amro en ING schoonden
tot wanhoop drijft met boosaardig hoge
toen rap hun balansen op door bestanden
met dubieuze debiteuren voor een appel
Als de bank een klant eenmaal een lening
en een ei te verkopen aan incassobureaus.
of kredietlijn heeft aangesmeerd, heeft ze
Mensen of bedrijfjes die ooit geld hadden
een zorgplicht. Die te ontduiken door de
geleend bij de bank, werden overgeleverd
boel over te doen aan een incassocowboy
aan firma’s als Hoist (durfkapitaal uit Zwe-
als het even wat minder gaat, is schofterig.
den, hoofdvestiging op Jersey), Lindorff
Al een jaar ligt op het ministerie van So-
(Noors) en Intrum Justitia.
ciale Zaken het rapport ‘Een onbemind
Direct Pay liet hun bankrekening leegha-
probleem’ van de Universiteit van Tilburg.
len, gelukkig lag er nog eten in de vriezer
Dat staat vol behartigenswaardige aan-
De Investico-journalisten spraken een
bevelingen zoals ‘vergroot de zorgplicht
gezin dat de energierekening bij Essent
van crediteuren’ en ‘verbied doorverkoop
niet meer kon betalen en daarop in han-
van vorderingen, met name aan loan
den viel van Direct Pay (‘vriendelijk, be-
sharks’. Er is nog niets mee gebeurd, maar
trouwbaar en veilig’). Direct Pay liet hun
nu de PvdA-bewindslieden op Sociale
bankrekening leeghalen. Gelukkig lag er
Zaken toch zo lekker bezig zijn met ei-
nog eten in de vriezer. Bankrekeningen
genwijs doorregeren, kunnen ze dit var-
plunderen mag, maar de vereniging van
kentje wellicht meteen wassen. De VVD
gerechtsdeurwaarders is tegen beslag leg-
zit toch niet op te letten, omdat ze daar te
gen zonder na te gaan of de schuldenaar
druk zijn met zich invechten in een nieuw
nog wel eten kan kopen. De beroepsorga-
kabinet. Een paar wetswijzigingetjes maar
nisatie vraagt om wetgeving. De Autoriteit
erdoor smokkelen, ten behoeve van de
Financiële Markten op haar beurt is boos
onzelfredzamen. Kleine moeite, immens
op banken die vorderingen doorverkopen.
plezier. DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
nieuws
Ik leef met een krantenspeller, altijd op de hoogte van het laatste nieuws. Als ik hem vraag hoe het met de mannen in het stadion is heeft hij nooit een antwoord, dat is namelijk oud nieuws, dat staat dus niet in de krant. Tien jaar geleden, -of langer of korter, dat is haast niet te zeggen over oude nieuwsfeiten, werden er in een stadion in SyriĂŤ mannen bij elkaar gedreven. Omdat het mannen waren, misschien wel met ideeĂŤn tegen de president. Misschien ook niet, het waren mannen en gaf dat genoeg reden ze daar in het stadion bij elkaar te zetten. In de brandende zon. Zonder eten, zonder drinken. Zonder wc ook, maar die hadden ze waarschijnlijk al snel niet meer nodig. Hoe het de mannen is vergaan blijft gissen, maar laat zich raden. Er kwam ander nieuws om over te berichten, oorlog hier, aanslag daar. De kranten werden ook dagelijks gevuld
met ongelofelijk nieuws. Geen nepnieuws, maar non-nieuws dat tot verbijsterende nieuwsfeiten kan leiden.
Het kon niet anders dan dat de mannen van Jiskefet of Koefnoen achter dit typetje zaten Het begon met een man met geel haar, niet in staat om algemeen beschaafd Nederlands te spreken. Hij zat al een tijdje in de tweede kamer en ineens stond iedere hersenscheet die hem ontsnapte in de krant. Het ene bizarre bericht leidend tot het volgende. Het kon niet anders dan dat de mannen van Jiskefet of Koefnoen achter dit typetje zaten, om ons te laten zien hoe makkelijk het is wereldberoemd te worden met
het uitkramen van volslagen onzin. De man had namelijk niets zinnigs te melden. Toch herhalen de kranten dagelijks in druk wat er nu weer over het gedachteschetenplatform geroepen is. Tot op vandaag wacht ik tot er eindelijk onthuld wordt dat hij, wiens naam veel te vaak gebruikt wordt, een verzinsel is van kunstenaars met een missie.
Sindsdien is hij er niet veel volwassener op geworden, eerder infantieler. In de tussentijd leerden we steeds meer over een verwend jongetje, ook al met geel haar. Niet voor het geld, maar voor zijn moraal moest hij van zijn ouders aan het werk, daarom kreeg hij, net als ieder ander ‘hard werkend lid’ van zijn land, een krantenwijk. Dat er een limousine met hem meereed waar hij bij de eerste regendruppel in mocht stappen vertelt hij er nooit bij. Sindsdien is hij er niet veel volwassener op geworden, eerder infantieler. Er zijn kleuterklassen vol kinderen met een groter inzicht in moraal, menselijke verhoudingen, de toekomst, die weten wat gezondheidszorg, economie en oorlog eigenlijk betekenen. Maar helaas hebben zij een heel stuk minder in te brengen dan de kleuter met geel haar. Die schreeuwt hard over het schoolplein dat het dikke jongetje met het malle opgeschoren kapsel aan de overkant niet moet denken dat hij meer of beter speelgoed heeft. ,,Want ik heb lekker het beste speelgoed, ik, ik, ik!!!” stampvoet hij met rood aangelopen kop. Dan maakt hij even tijd om zijn geschreeuw in
140 tekens om te zetten, die holle frase wordt vervolgens wereldwijd gepubliceerd in kranten en uren be-discussieerd op radio, televisie en internet. En zo creëert ook deze geelharige zijn eigen non-nieuws. Van het vadsige jongetje weten we alleen maar dat hij naaste familieleden met een mening uit de weg laat ruimen, en voor hem ‘applaudisseren zonder enthousiasme’ tot strafbaar feit heeft gemaakt. Verder houdt hij zich buiten het nieuws. Met opengevallen mond en grote ogen van verbazing kijk ik naar de schreeuwende jongetjes en kan maar niet geloven dat het echt is. Geen toneelstuk, maar nieuws, dat we écht meemaken. Dat deze idioten, écht waar, wereldleiders zijn (die eerste niet, die heeft het goddank niet gehaald tot leider van een kikkerlandje). Ik heb me altijd afgevraagd hoe mensen gewoon doorleefden, terwijl er ergens oorlog was, de wereld in brand stond, mensen buitengesloten werden, op de vlucht moesten. Nu weet ik het. Ik zit hier gewoon dit stukje te typen terwijl miljoenen hun huis en vaderland moeten verlaten, alles dat ze nog bezitten in een tasje. Dat beeld hebben we eerder gezien. Als je ouderen vraagt hoe het kan dat ze niets wisten, de gevolgen niet zagen van buren die ineens weg waren, hun huizen verlaten en leeggehaald, dan is het antwoord daarop bijna altijd dat je je dat eenvoudig weg niet voor kon stellen. De gruwelen van oorlog groter dan de fantasie.
Wij hóeven het ons niet eens voor te stellen, het nieuws komt constant op ons af. Niet weten wat er gebeurt kost haast meer moeite. Mijn krantenspeller houdt me op de hoogte, ik weet alles, en doe niets. Kan me niet voorstellen dat het echt is. Als we het aan de schreeuwerige jongetjes overlaten zal het nieuws steeds ongeloofwaardiger worden. Omdat we het niet kúnnen geloven, omdat de werkelijkheid gekker is dan alles dat je je voor kunt stellen. Ik wíl wel iets doen. Ik moet iets doen. Maar wat, waar, hoe? Hoe zou het met de mannen in het stadion zijn?
Tiep Weserman
ÉÉN portie rust graag Hallo, mag ik wat bestellen? Een portie rust graag. Met extra chill - saus erbij. Het is maar goed dat de komkommertijd weer is aangebroken, eindelijk wat verkoeling in je leven. In de vakantie gaan we gaan massaal op zoek naar rust. De campingsmoking en de sokken in je slippers het mag eindelijk weer aan. Heerlijk! De tent, het huisje aan zee of hutje op de hei zijn de perfecte locaties om je drukke leven even af te remmen…
Tekst: Marianne Antuma Illustratie: Nastia Cistakova
Stop de moet-modus. Start de wil-modus Je wilt op vakantie, je moet niet. Jij wilt een dagje uit, je moet niet. Zet die moet-modus eens uit. Accepteer wat je doet en geniet iets meer alsjeblieft. Gegarandeerd meer rust. Wat als je niet wilt? Vraag jezelf af waarom wil ik dit niet, maak het bespreekbaar en doe er iets mee
Rule your mind Maak van een spannend moment een uitdaging! Daag jezelf uit. Jij kan echt zelf bepalen hoe je over iets denkt. Visualisatie helpt bij het transformeren van gedachten. Geef motiverende en positieve gedachten aan bijvoorbeeld voor je sollicitatie, presentatie of ander spannend moment in je leven. Laat je niet van de wijs brengen door angst of falende gedachten. Rule your mind or it will rule you.
Gewoon lief zijn Wees eens wat milder voor jezelf. We jagen onszelf vaak zo op dat jijzelf en je omgeving er
ongemakkelijk van wordt. Integreer meer liefde, knuffel vaker en maak een compliment. Alles wat je geeft komt namelijk bij je terug. Jij bent de boemerang.
Worst-case scenario We zijn een stel drukke, rondrennende mieren die constant iets willen toevoegen aan het leven. Maar maakt meer doen het leven echt fijner? Vraag jezelf eens wat vaker af, welk risico loop ik als ik dit nu niet doe op dit moment? Risico te overzien? Stel het dan eens uit. Misschien was het toch niet zo nodig?
Geduld siert je Ja, het gebeurt nog steeds. Soms krijg je niet direct wat je wilt. Word niet langer boos op jezelf of op die ander. Verander niet van Jekyll in Hyde. Het leven kan niet altijd zo lopen zoals jij het in je brein hebt bekokstoofd. Surf mee op de golf van je verlangen. Verlangen kan soms nog mooier zijn dan het hebben.
M A R C E L V E R R E C K P U B L I C E E RT
DEVENTERSE
DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
H eer li j ke r o m a n v oo r op r e i s !
Deventersestraat, de nieuwe spannende
Voor Elisabeth uit Bathmen duurt de weg naar
roman van Marcel Verreck, is onlangs
haar school in Deventer elke dag te lang. Er
gepresenteerd. Het boek heeft zich heeft
is immers zoveel te zien. Zinnen waaien haar
ontwikkeld uit de serie De zeven Deventer
aan, de wereld ligt voor haar open. Het kan
Moordzaken en ook deze keer moet Martin
niet anders dan dat zij reizend en schrijvend
Taal, de Haagse recherche-inspecteur in
haar grenzen zal verleggen.
Deventer dienst, weer in actie komen.
En dan Ulli Krijger, politieke held uit Deventer
Zowel Deventer als Den Haag vormen het
met Molukse roots. De nieuwe sensatie van
decor van dit nieuwe verhaal, vandaar dat
het Binnenhof. Het land redden, de wereld
Deventersestraat in beide steden ten doop
veroveren, het ligt binnen handbereik. Wie zou
is gehouden. Eerst in boekhandel Praam-
hém iets misgunnen?
stra te Deventer waarna het Haagse café
Ondertussen zit Martin Taal, de recherche-
‘De Poort’ aan de Klimopstraat.
inspecteur uit ‘De zeven Deventer moordzaken’, met zijn vertrouwde team in de IJsselstad op een misdrijf te wachten. Tot er op zeker moment een dringende aanleiding is om het tableau de la troupe naar het bekende maar ook mysterieuze Den Haag te verplaatsen.
S T R A AT
Deventersestraat is een spannende roman
het water. Vanzelfsprekend ontbreken de
over zuiverheid, idealisme, verbeelding
inventiviteit, daadkracht en humor van
en liefde, maar evenzeer over de donkere
Martin Taal niet.
kanten van het bestaan. Met intrigerende
Deventersestraat | ArtNik Uitgaven
personages en een fijne schildering van
ISBN 978-94-90548-28-5
twee iconische Nederlandse steden aan
Boekhandelsprijs 1 19,95. Over eerdere titels:
columnist en schrijver. Hij won in 1987 samen
De laatste minuut: “Kortom: een rijk boek,
met Paul Pleijsier het Leids Cabaret Festival. Als
geschreven in een uiterst plezierige stijl.
Verreck & Pleijsier maakten zij vier succesvolle
Hopelijk heeft de schrijver nog meer voor ons in
theaterprogramma’s en de liedjes-cd Ja. Zes
petto.”
soloprogramma’s volgden. Daarnaast werkt(e)
VN Detective en Thrillergids, waardering:
hij veel voor tv, radio en geschreven media.
★★★★
Hij schreef eerder vier verhalenbundels en de
Over Toegift: “Een goed geplotte, meerlagige
literaire thrillers Moordopera, Aan lager wal, De
politieroman.” VN Detective en Thrillergids,
laatste minuut en Toegift, alle behorend tot de
waardering: ★★★★
serie De zeven Deventer moordzaken.
DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
Marcel Verreck (Den Haag, 1960) is cabaretier,
Keuken Drostenhuis
illustraties Steef Wildebeest
DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
Help jij mee vrijheid in de wereld te brengen? Mensenhandel is de snelst groeiende internationale vorm van criminaliteit. Het gaat om het verhandelen van mensen zoals jij en ik: vaders & moeders, dochters & zonen, broers & zussen en vrienden. Zij worden verkocht om geld op te leveren in de seksindustrie, voor orgaandonatie, in arbeid, etc. Ik roep je op om jouw vrijheid te delen: Sta op tegen mensenhandel en loop mee op 14 oktober met de wereldwijde walk for freedom! Nu voor de 3e keer ook in Zwolle. Op 14 oktober lopen we om 13:00 uur vanaf het provinciehuis een route van ongeveer een uur door de stad. Het doel van de wandeling is bewustwording te creĂŤren rondom mensenhandel. Bovendien is het doel om per stad 3 1.000 te werven voor A21. A21 is een organisatie die mensenhandel bestrijdt, slaven van vandaag bevrijdt en hen een nieuwe start geeft.
zie www.a21.org/ntl. Mailen kan ook naar mariekezoeteweij@hotmail.com. Hartelijk bedankt namens de persoon die mede dankzij jou weer hoop mag ervaren en een nieuwe start krijgt!!!
DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
Voor meer informatie over A21 en de Walk for Freedom of om je op te geven
zeventien gezichten op Baker, met excuses aan Hokusai Rondrijdend in de buurt van Vancouver zie je geregeld in het zuid-oosten een met sneeuw bedekte berg. Mount Baker ligt net ten zuiden van de grens met de VS en heeft een hoogte van bijna 3300 meter. De berg is zo’n 100.000 jaar oud en maakt deel uit van een keten van vulkanen. Af en toe verdwijnt Mount Baker voor een paar dagen achter de wolken, om dan plotseling weer te verschijnen. Soms is de hele berg zichtbaar, soms alleen het topje ervan, een stille figurant in de achtergrond van prachtige, lelijke, of gewoon saaie, alledaagse taferelen.
foto’s en tekst van Stuart de Jong website stuartdejongphotography.com
Als de kranten bol staan van de paddenstoelenovervloed kan uw eigen Pulp niet anders dan er een luxe recept mee maken. Zorg wel dat u paddenstoelen kiest die te overleven zijn.
Luchtige pompoen met gemarineerde bospaddenstoelen voor 4 personen ca 600 g gemengde s bospaddenstoelen, in plakje van 4 mm t 3 tenen knoflook, fijngehak 2 takjes salie, gerist en geha
kt
4 takjes tijm gerist en geha
kt
notenolie ca 1,5 dl witte wijn citroensap ca 1,2 kg schoongewicht, t, pompoen van een stevige soor bijvoorbeeld hokaido of butternut salie-olie of pompoenpitolie milde olijfolie
Meng in een ruime kom salie, de helft van de tijm en knoflook met ongeveer driekwart van de wijn*. Voeg half noten- en half olijfolie olie toe de het geheel zacht van smaak is. Maak af met citroensap, peper & zout en meng de paddenstoelen erdoor. Zet goed afgedekt 1 tot 12 uur in de koeling. Haal er een half uur voor serveren uit. Snijd de pompoen in zo lang mogelijke slierten ‘spaghetti’; met zo’n apparaat dat daarvoor is, of een mandoline met opzetstuk, of met de hand eerst in lange dunne plakken en die in repen. Als u zulk gereedschap niet heeft en het snijden niets wordt kan hij altijd nog met de dunschiller ‘in tagliatelle’. Fruit de rest van de knoflook in een ruime koekenpan of wok, (of twee) met een beetje olie, voeg de slierten pompoen en overige tijm toe. Schenk-druppel er witte wijn over, schep nogmaals om. Maal er peper & zout over en haal na ca 2 minuten, -ofwel zodra de pompoen heet is, van het vuur. Verdeel in luchtige hoopjes over borden, zoals een nestje spaghetti, en verdeel de paddenstoelen erover. Geeft niets als er een paar van de berg rollen. Zwier er salie-olie omheen *Wie de smaak wat minder wijn-ig wenst brengt hem eerst even aan de kook. Laat daarna afkoelen tot lauw zodat de paddenstoelen niet gegaard worden door de hitte. Serveer met goed brood, of eventueel een aardappeltje. Dit keer geen verhaal over het wel en wee van uwe groenteboerin, dat heeft ze samen met een dik pak recepten in een vers boek gezet dat ze nu zit te corrigeren.
De robuuste robots van Danny tupang Danny Tupang haalt ventilatoren, buizenradio’s en huishoudelijke apparaten uit elkaar om er iets heel anders van te maken: robots! Hij heeft er nu twintig en bouwt gestaag door. Tekst: Wilma Groot
“Als klein jochie vond ik robots al heel interessant. Ik wilde ze dolgraag
DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
zelf hebben”, vertelt Danny, in het dagelijks leven grafisch vormgever. “De meeste mensen groeien over zo’n fase uit hun jeugd heen, maar bij mij is het nooit overgegaan. Ook toen ik volwassen was bleven robots intrigeren. Als ik in een winkel een leuke, niet te dure robot zag, dan kocht ik hem. Waarom robots mij zo fascineren kan ik niet precies uitleggen, ik vind ze heel bijzonder. Misschien komt het ook wel doordat ik van science fiction houd.”
Anderhalf jaar geleden had hij onderdelen van een oude verrekijker in zijn hand. “Ik keek er eens goed naar en dacht: dat lijken wel oogjes, en dat lijken klepjes. Ze deden mij denken aan de robot uit de film ’Short circuit’. Ik ben met die onderdelen gaan knutselen en zo ontstond de eerste robot die ik zelf maakte.”
DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
De eerste robot
DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
AltijD vAn metAAl Danny speurt kringloopzaken af op zoek naar onderdelen: “Ik heb vijftien bananendozen vol onderdelen en daar kan nog veel meer bij. Ik gebruik oude verrekijkers, buizenradio’s en camera’s maar ik sloop ook huishoudelijke apparaten. Zo heb ik bijvoorbeeld een robot gemaakt van een fritessnijder uit de jaren vijftig. De robots die ik maak moeten ogen hebben en ze moeten van metaal zijn; ik weet niet precies waar-
ven en elk onderdeeltje kunnen vervangen als dat kapot is. De enige andere materialen die ik toevoeg zijn hout en leer. Hout voor de plaatjes waar ze op kunnen staan en leer om bandjes van te maken.�
DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
om, dat zit nu eenmaal in mijn hoofd. Ik moet ze uit elkaar kunnen schroe-
DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
niet over één nAcht ijs Het idee voor een robot begint met één onderdeeltje. “Dan denk ik: ‘Dat zou een mooie romp zijn’ en van daaruit werk ik verder.” Bij het maken ervan gaat hij niet over één nacht ijs. “Ik zet eerst vijf of zes verschillende hoofden of armpjes op een robot voor ik hem definitief in elkaar schroef. Als ik niet
moet precies zo worden als ik in mijn hoofd heb. Hoelang ik erover doe om een robot te maken? Dat varieert. Ik heb er een in 1 dag gemaakt, maar er is er ook een die pas na een jaar af was; zo lang duurde het voordat ik de geschikte onderdelen bij elkaar had.�
DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
tevreden ben over het resultaat sloop ik hem ook net zo makkelijk weer, want de robot
DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
elke robot zijn eigen uitstrAling Danny heeft inmiddels twintig robots gemaakt. Daarmee staat hij op beurzen en hij exposeert. “Ze variĂŤren in grootte van 10 tot ongeveer 75 centimeter. Het gaat wat ver om te zeggen dat elke robot zijn eigen karakter heeft, maar ik zie wel dat ze allemaal hun unieke uitstraling hebben. Zo oogt de een bijvoorbeeld wat puberaal en de ander wat onhandig. Ik heb geen favoriet: ze zijn mij alle-
verkocht.” Het is niet zijn doel bewegende robots te maken. “Tenzij ik iemand tegen het lijf loop die technisch zo onderlegd is dat hij dat voor elkaar kan krijgen. Ik denk er wel over na om robots te maken met verlichting. Dat idee is ontstaan toen mij werd gevraagd een robot te maken die je als lamp kunt gebruiken.”
DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
maal even lief. Ik kan er wel makkelijk afstand van doen, want ik heb er al een paar
DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
robot vAn AnDerhAlve meter hoog Hij bouwt gestaag verder en denkt ondertussen na over een nieuwe uitdaging: “Bij het kunstenaarscollectief in mijn woonplaats Huizen waar ik lid van ben,
neer te zetten in een oude fabriek in de buurt die verbouwd wordt. Dat zal een heel zware robot worden waarvoor ik grote, degelijke onderdelen nodig heb. Maar het idee spreekt mij wel aan, dus ik ga zeker proberen of ik dat kan realiseren.�
www.tupang.nl
DEZE OPMAAK IS U AANGEBODEN DOOR ARTNIC
opperde iemand het idee om een robot te maken van anderhalve meter hoog, om
°N
53
eniz aga
M