PURE CHILD December 2019 by Pure Child

PURE CHILD

EEN BAANBREKENDE VISIE OP OPVOEDING VOOR KINDEREN VAN NU

THEMA

weerbaar ZIJN

DIGITAAL MULTIMEDIA MAGAZINE VOOR DE KINDEREN VAN NU

Hoe KOERSVAST ben jij? WEERBAARHEID IN KINDEREN JAARGANG 8 NR. 5 December 2019 VAN KNEEDBAAR NAAR WEERBAAR Ondersteuning met NATUURELEMENTEN De weerbaarheid van de PASGEBOREN MOEDER WEERBARE PUBERS, kan dat? KINESIOLOGIE als middel Ergotherapie MET DIEREN

Extra voorleesverhaal: Prinses Fortia ontdekt speelelfenland - deel 10

Pure Child december 2019

Lieve mensen,

et gezegende jaar 2019 loopt zachtjes aan op haar einde. Het is tijd voor een nieuwe editie van Pure Child met opnieuw een origineel thema. Het vorige thema hoogbegaafdheid was duidelijk een schot in de roos, want we hebben heel wat enthousiaste reacties van onze immer groeiende lezersgroep ontvangen. Dit is duidelijk iets wat leeft in onze gezinnen. Onze raad van bestuur besloot unaniem om hoogbegaafdheid het thema van ons Internationaal Symposium te maken, gepland voor midden 2020 op een nader te bepalen locatie in het Waasland (Oost Vlaanderen). We zullen een speciale website creĂŤren met meer informatie. Hou ook onze Facebook-pagina in de gaten om dit unieke evenement niet te missen! Lees ondertussen alvast onze digitale editie over hoogbegaafdheid op www.purechild.be

te gaan. Op de speelplaats en later als volwassene straks op de werkvloer. Weerbaarheid leren is een investering voor het leven! Onze expert-auteurs delen in dit speciale nummer opnieuw hun kennis en ervaringen. We zouden dan ook graag van jullie vernemen hoe jullie deze informatie in de praktijk gebruiken en wat de resultaten zijn. Pure Child is immers niet alleen een magazine, maar daarnaast een totaalplatform dat ons onderwijs in Vlaanderen en (uiteraard ook) in Nederland wil inspireren. Zoals altijd wensen we jullie heel veel lees- en kijkplezier, alsook zinderende feestdagen voor de hele familie! ď&#x201A;˘ Het redactieteam

Thema van dit nummer: WEERBAARHEID In het nummer dat voor je ligt, bespreken we het thema weerbaarheid, iets wat in deze dolle tijden vol psychische stress en sociale druk broodnodig is. Aangezien Pure Child graag oplossingen aanreikt, geven we jullie deze keer heel wat informatie mee over hoe je als ouder je kind kan begeleiden en opvoeden vanuit verschillende visies, zodat het alle troeven in handen krijgt om weerbaarder door het leven

2-PURECHILD 12 | 2019

Magdalena Troch Rudy Van Damme

Weerbaarheid: Zo help je je kind weerbaar te worden - Tea Adema https://www.youtube.com/watch?v=xNFrxvI9ivM

Het

Geef een PURE CHILD jaarabonnement als geschenk!

PURE CHILD team

wenst onze lezers

warme gezellige dagen toe en een 2020 met een goede gezondheid, een wijze zelfzorg, rijk aan groeiend inzicht om je dromen waar te maken en natuurlijk véél liefde. Onze intentie met PURE CHILD is om verder samen te bouwen aan een betere maatschappij, met meer warmte en respect voor onszelf en de ander. Alsook kinderen hun unieke potentieel te bekrachtigen en dit in verbinding met Houd de natuur. ook onze Facebook pagina in het oog! Met nog meer Abonneer je info over dit op de papieren versie onderwerp.

van PURE CHILD

Ontvang gedurende een jaar ons tweemaandelijks magazine PURE CHILD (5 edities) door 50 € te storten op BE39 6528 5215 8119 (dit is incl. verzendkosten!) Geef bij overschrijving je correcte adres op, zodat de magazines veilig in jouw brievenbus belanden.

Stuur snel een mail naar: info@purechild.be

Inhoud Inspiratie

Ouders aan het woord

02 Voorwoord en filmpjes 05 Tekst: Weet 19 Tzolkind: Rode maan 24 Gelukkig zijn 32 Sehoona: zonnekracht 40 Scheppen en ondersteunen 43 Tekst: Weerbaar zijn 44 WIJTIJD

22 De kracht van rots en water

Inzicht

Creatief zijn

06 De weerbaarheid van een pasgeboren moeder 12 Weerbaarheid in kinderen 20 Weerbaar zijn zonder brutaal te zijn 26 Vergroot je weerbaarheid met veerkracht 28 Hoe koersvast ben jij? 34 Van kneedbaar naar weerbaar 38 Weerbare pubers

82 Wie is je held?

Onderwijs 48 Respect voor de natuurlijke ontwikkeling 52 Tips voor de begeleider 53 Tekst voor in de klas Gezondheid 56 Natuurlijke tips 58Ondersteuning door natuurelementen 60 Kinesiologie als middel 4-PURECHILD 12 | 2019

Mindfulness 66 Weer je! 70 Massage 72 Meditatie

Voorleesverhaal: Prinses Fortia deel 10

Bio-diversiteit 76 De kracht van de natuur 78 Ergotherapie met dieren Koken 63 Wortelmuffins Boeken 90 Boek in de kijker: Je kind weer lekker in je vel 91 Boek voor de leerkracht en begeleider: CGT-instrumenten voor kinderen en jongeren 91 Boek voor de kinderen: RAAF 92 Boek voor de ouder: Opvoeden tot zelfvertrouwen - Tot hier en niet verder

Pure Child december 2019

Weet dat diep in jou,

een KRACHT aanwezig is, die VEERKRACHTIGER, MOEDIGER en zo

veel STERKER is dan al jouw angsten samen.

PURECHILD 12 2019-5

Pure Child december 2019

OPVOEDEN

begint voor de ZWANGERSCHAP

De weerbaarheid

van een pasgeboren moeder Daar is de baby dan. Ingeademd in het aardse bestaan. Deinend in de branding tussen twee werelden in. Daar ben jij dan. Gekroond door levenâ&#x20AC;&#x2122;s kus. Onuitwisbaar gezoend door het verlangen van het Leven om zichzelf te herscheppen, keer op keer. 6-PURECHILD 12 | 2019

Pure Child december 2019

e kraamtijd is een bijzonder kwetsbare periode voor moeder en kind. Je omarmde het mysterie om een kindje te ontvangen in je schoot. Je opende je om het de wereld in te brengen, fysiek en energetisch. En toen begon het mysterie pas echt. Daar, in levenden lijve, ligt een minimensje in je armen. Klein en kwetsbaar. Daar, zit een vrouw die nooit meer dezelfde zal zijn. Geboren als moeder, groot en kwetsbaar.

Zorgeloze kraamtijd Met de kraamtijd kondigt zich een overgangsfase aan waarin de baby zich geleidelijk aan zal aanpassen aan het leven in een lichaampje en ‘op het droge’. Na 9 maanden in de omhulling en continue nabijheid van moeder geleefd te hebben, gevoed, gewiegd, verwarmd door haar lichaam, moet hij nu wennen aan andere voeding, verteringsprocessen, overweldigende prikkels (beelden, geuren, geluiden) en lichamelijke afstand. Liefst wordt hij nog de hele dag gedragen, dichtbij moeder en gevoed op vraag, wat aansluit bij hoe hij het gewend was. Dat is ook niet abnormaal als je denkt dat een mensenbaby niet ‘af’ is bij de geboorte zoals bij de meeste dieren wel het geval is. Je kan het vierde trimester dus gerust als een verlengstuk van de zwangerschap beschouwen en zoveel mogelijk de toestand van de baarmoeder nabootsen. De kraamtijd is ook een overgangsfase voor de moeder waarin ze bekomt van de bevalling, went aan haar kindje en aan haar nieuwe leven in continue verbondenheid en wederzijdse afhankelijkheid. Dit is een periode waarin moeder en kind gesteund en gedragen mogen worden, door de partner, door de gemeenschap, door andere vrouwen. In vele culturen wordt er gesproken over een 40-dagentijd.

40- Dagentijd Veel culturen hebben traditionele praktijken rond de eerste 30-40 dagen na de geboorte. Ze hebben meestal overeenkomsten, zoals een periode van rust en verwennerij voor de nieuwe moeder en isolatie van degenen buiten de directe familie of vrouwelijke leden van de gemeenschap. In China spreken ze over een “zittende maand”, waarbij de moeder vele baden neemt, verwarmende voedingsmiddelen eet zoals soepen

die lactatie opwekken, en ze koud voedsel en rauwe groenten en fruit vermijdt. Chinese moeders worden verzorgd door het gezin of een vrouw die gespecialiseerd is in postpartumzorg, vergelijkbaar met een postpartum doula. Aan het einde van de maand wordt er vaak een feest gepland waarbij de gemeenschap wordt uitgenodigd om de baby te ontmoeten en de geboorte te vieren. Koreaanse gezinnen wachten 100 dagen voordat ze een nieuwe baby naar buiten brengen. Aan het einde van de 100 dagen wordt er een soort verjaardag gevierd! Bij Japanse gezinnen rust de nieuwe moeder gedurende 3 weken meestal in bed en leert ze haar nieuwe baby kennen terwijl ze door haar eigen moeder wordt verzorgd. In India bestaan er verschillende gebruiken rond de periode na de bevalling. Afhankelijk van de regio brengen nieuwe moeders 40-60 dagen rust door na de geboorte, alleen badend in kruideninfusies en genietend van dagelijkse massages met speciale oliën. In Latijns-Amerikaanse landen wordt ‘la cuarentena’ beoefend, wat quarantaine betekent: verwijzend naar 40 dagen waarin de baby in staat is om immuniteit op te bouwen door colostrum en borstvoeding. Soortgelijke postpartumpraktijken zijn terug te vinden over de hele wereld. Het gemeenschappelijke thema is een periode van isolatie, veel rust en zorg door het gezin of de vrouwen in de gemeenschap. We hebben een cultuurshift nodig om de post partumperiode weer in zijn waarde te herstellen. Oude post partumtradities over de hele wereld hebben allemaal diepe gemeenschappelijke wortels. Deze postpartum-tradities wijzen op het belang van een langere rustperiode, warmte, specifiek voedsel en lichaamswerk na de geboorte. Veel van deze tradities geloven ook stellig dat hoe een moeder wordt verzorgd tijdens de postpartumperiode, diepgaand zal worden weerspiegeld in haar gezondheid in de jaren nadien en zelfs tot in de menopauze en daarna. Deze overeenkomsten van post partumtradities over de hele wereld zijn geen toeval - ze zijn geworteld in ons fysiologisch ontwerp als mens. We hebben een fysiologisch ontwerp van wat onze behoeften na de bevalling zal zijn. Het best mogelijke scenario voor moeder en baby is niet alleen hun vermogen om te overleven, maar ook hun vermogen om te genieten.

PURECHILD 12 2019-7

Pure Child december 2019

In deze moderne tijd zijn moeders echter vooral aan het overleven. De gezondheid van moeders is fundamenteel voor de gezondheid van de samenleving. Daarom moeten we beginnen met de zorg voor de moeders om de gezondheid van de kinderen - onze toekomstige generaties - te bevorderen.

Weerbaarheid heeft te maken met “hoe wil jij moeder zijn?” Je waardigheid als pasgeboren moeder omarmen ligt in de eerste plaats in het erkennen van de kwetsbaarheid waarin jij en je baby zich nu bevinden. Je hoeft geen I-can-do-it-all powerwoman te zijn. De kwetsbaarheid van deze periode kan een zeer waardevolle ervaring zijn waarin de puurheid van dat pasgeboren leventje in al je cellen kruipt. Maar vaak wordt deze kwetsbaarheid een gevecht tegen de buitenwereld terwijl deze periode vooral vraagt om een innerlijke dialoog over onze geloofsystemen. Een vrouw wordt tijdens de zwangerschap veel gevoeliger en dit blijft verder duren doorheen de kraamperiode. Deze gevoeligheid zorgt ervoor dat ze kan afstemmen op haar baby, zodat ze diens noden kan voelen aangezien de baby het niet kan vertellen. Maar dit gevoeligzijn sluipt ook in alle mentale en emotionele processen. In deze periode worden onze

8-PURECHILD 12 | 2019

geloofsystemen onder de loep genomen. Wanneer je je eigen zekerheden en overtuigingen in vraag stelt, kan dat behoorlijk verwarrend zijn. Het is de illusie die ‘sociale verwachtingen’ heet die vaders en moeders in haar greep houdt met stereotiepen en zou-moeten’s. Ik nodig (aanstaande en kersverse) moeders en vaders uit zichzelf herhaaldelijk de vraag te stellen: “Wat is mijn manier om moeder/vader te zijn?” Wie denken we dat we moeten zijn? Hoe ben je volgens jouw geloofssyteem een ‘goede moeder/vader’? Wanneer denk je dat je faalt? Hoe wil jij moeder/vader zijn? Waar geloof jij in, wat is belangrijk voor je? Zo kan ouderschap van binnenuit ontstaan in plaats van een copypaste te zijn van socio-cultureel bepaalde verwachtingen en aannames.

Vanuit mind of vanuit instinct? Zolang ons instinct ons kan leiden is er meestal niets aan de hand. Het wordt verlammend wanneer we ons instinct en intuïtie het zwijgen opleggen en het geïnstalleerde moederschapsmodel van “hoe het zou moeten” toepassen. Welke gedachten reizen er in deze periode? Waaruit onstaan ze? Wetenschappelijke, culturele, politieke redeneringen? Ze hebben elk hun eigen model van hoe je moeder moet zijn, een eigen sterotiep van het moederschap. Beseffen we hoe sterk wij als maatschappij

Pure Child december 2019

beïnvloed worden door ons kapitalistisch en competitief denken waarin we woorden gebruiken zoals “normaal” en “ideaal”? Vanuit die kapitalistisch en competitieve chip is er altijd iemand beter dan jij. Dit legt een enorme druk op jouw beleving van het moeder/vaderschap. Een pasgeboren moeder en vader worden onvermijdelijk geconfronteerd met de bagage die ze meedragen vanuit hun eigen opvoeding en cultuur. Dit is een prachtig moment waarbij we het natuurlijke instinct verbinden met ons interne geheugen kunnen vinden, een prachtig moment om te graven naar onze waarden en ze te beleven vanuit ons buikgevoel.

Weerbaarheid bij kraambezoek In België is het vanzelfsprekendheid om de baby zo snel mogelijk na de geboorte aan anderen te tonen. Op zich zou je kunnen zeggen: mooi, een kindje welkom heten. Maar voor velen is het een hel. Ik sprak ooit met een Taiwanese moeder die al die haast niet begreep en zei: “Er is toch tijd genoeg?!” Een pasgeboren baby die tot nu toe enkel in het lichaam van zijn moeder gewoond heeft, verlangt echt niet naar doorgegeven worden tijdens kraambezoek. Er is tijd genoeg om al die mensen rustig aan te leren kennen. En een pasgeboren moeder hoort niet te zorgen voor anderen door het huis net te hebben, thee of koffie te zetten, visite bezig te houden. Ze hoort in haar cocon te zitten, samen met haar baby. Met beperkte prikkels en zorgen. En zeker niet teveel fysieke arbeid. Want zo gaan moeders over hun grenzen. Wederom: er wordt niet voor niets in vele traditionele culturen vastgehouden aan die periode van 40 dagen! Een tijd waarin de baby de kans krijgt om te landen in zijn lijfje. Een tijd waarin de moeder kan bekomen, terug op kracht komen, en enkel voor de baby hoeft te zorgen. Maar wij, moeders, zijn de eersten die dit voor onszelf zouden mogen wensen.... Want zo vaak

zie ik vrouwen die het zichzelf niet helemaal gunnen, die het moeilijk hebben met zorg ontvangen. Deels heeft dit te maken met ons socio-culturele erfgoed waarin wij het belang van zorgen voor elkaar in deze levensfase niet onderkennen. Anderzijds loopt de westerse vrouw rond met de overtuiging dat ze even sterk als een man moet zijn, ze eert zichzelf als vrouw niet. Bij vrouw zijn horen een aantal kwetsbaarheden die poorten zijn naar prachtige innerlijke spirituele ervaringen.

Weerbare moeders – weerbare kinderen Als moeder de waarde van je rol kunnen erkennen, je noden kunnen voelen, je buikgevoel volgen. Wat is er een mooier voorbeeld voor je kinderen om hen te stimuleren te leven naar hùn waarden, hùn lijf te respecteren, hùn eigen levensvisie te ontwikkelen. Daarom moedig ik moeders ook zo graag aan, vanaf het prille, begin om in communicatie te gaan met zichzelf. Om als moeder steeds weer op zoek te gaan naar wie je geworden bent, als moeder, maar ook als vrouw.

Zelfzorg als een revolutionaire daad van liefde Een kindje ontvangen in je leven en ermee op weg gaan is een heel avontuur en hoe jij je voelt is hierin essentieel. Daarom is zelfzorg zó belangrijk. Jouw draagkracht is zeer bepalend voor hoe het hele gezin zich voelt. Heb jij het gevoel dat je het aankan, dan is een tegenpruttelende peuter of een onderbroken nacht niet zo’n drama. Op het moment dat je merkt dat je steeds boos wordt, geïrriteerd rondloopt, het gevoel hebt geen ademruimte meer te hebben dan zijn jouw batterijen leeg en dan is opladen/ me-time/herbronnen aan de orde. Vooral jezelf als vrouw weer gaan voeden, zodat je niet verdwijnt in je rol als moeder en je identiteit en waardegevoel enkel uit het zorgen-voor haalt.  Kathlien Bridoux

Zie tips è

Kathlien Bridoux begeleidt koppels van kinderwens tot ouderschap, tijdens de zwangerschap en de opvoeding. Ze is gepassioneerd door prenatale psychologie en door hoe ouders en kinderen elkaars leermeesters zijn. Ze vertrok met het verlangen om iets te betekenen voor de kinderen die in deze tijd geboren te worden. Dit doet ze door moeders en vaders te inspireren vanaf de bevruchting, door ze te ondersteunen tijdens de zwangerschap en inzicht te geven tijdens het opgroeien van hun kinderen. Ze is doula (geboortecoach) en werkt met bodywork en cranio-sacrale therapie. Ze geeft les in de Puur Kind-opleiding, geeft regelmatig lezingen en begeleidt creatieve ouder-kindactiviteiten. Kathlien is ook moeder van een zoontje, geboren in 2012. Meer info op innata.be en puurkind.be.

PURECHILD 12 2019-9

Pure Child december 2019

Tips voor het welzijn van pasgeboren moeders:  Praat met je partner over hoe jullie de kraamperiode willen aanpakken. Wie mag er op bezoek komen, voelt het goed dat iedereen de baby mag vastnemen,...? Belangrijk is dat jullie hier beiden achter staan. Vraag een familielid of een vriend(in) om een hulptrein voor je te organiseren. Je geeft de contactgegevens door en hij/zij spreekt met iedereen af wie wat wanneer kan doen voor je zoals koken, winkelen,...  Schakel kraamzorg in voor praktische hulp in het huishouden, contacteer een post-partum doula of vraag een ‘zorgeloze kraamtijd-pakket’ aan voor emotionele en spirituele ondersteuning en verwarmde specifieke maaltijden die je herstel bevorderen.  Ervaar je verdriet, boosheid, schuldgevoel, spijt wanneer je terugdenkt aan je bevalling: neem dan contact op met een professional om hierover te praten. Je kindje voelt onbewust hoe jij je hierover voelt en dit kan de

oorzaak zijn van onrust, verterings-,lactatie- of slaapproblemen.  Wees geduldig met jezelf. Het duurt zo’n 5- tal maanden voordat je hormonen terug in balans komen na een bevalling. Huilbuien, vijandigheid en wantrouwen ten opzichte van anderen, pijnlijke borsten en bekken, zweten,... het hoort erbij. Je bent nog herstellende. Daarom is een lange rust-periode na de bevalling zo broodnodig!  Slaap mee wanneer je baby slaapt.  Vertrouw op je gevoel wat de signalen van je kindje betreft. Denk eerder: “Wat zou ik nu spontaan doen?” in plaats van “Wat zegt mijn moeder/dat boek/... dat ik zou moeten doen?”  Iedere baby is anders. Vergelijk zijn gedrag qua eten en slapen niet met andere baby’s en meet jezelf als moeder hier niet aan!  Zoek het gezelschap op van andere moeders via moedergroepen/ babycafé’s/post-natale yoga/dancing for birth/...

Tips voor het welzijn van pasgeboren baby’s: Hou er rekening mee dat je kindje nu heel gevoelig is.  Draag geen sterke geurtjes of parfums en vermijd de typische verzorgingsproducten voor baby’s die, hoe lekker ze ook ruiken, vaak synthetisch zijn. Gebruik natuurlijke producten uit de biowinkel.  Fel licht en geluiden worden als eng ervaren.  Een babytje verlangt zelf niet naar doorgegeven worden aan bezoek en heeft een hekel aan drukte.  Hou je kindje zoveel mogelijk dicht bij jou. Er zijn hele fijne draagsystemen zoals draagzakken en draagdoeken waarbij je zelf vrij kan bewegen en je je kindje dichtbij jou kan houden. Verwen je baby met huid op huid contact. Leg je kindje naakt (of met enkel een pampertje aan) op jouw ontblootte borst. De hormonen die hierdoor aangemaakt worden stimuleren je melkproductie en het helpt je baby te landen in zijn lijfje.  Voed je baby op verzoek. Loopt de borstvoeding moelijk neem dan contact op met een lactatiedeskundige of La Leche League.

10-PURECHILD 12 | 2019

Bronnen: • https://www.innatetraditions.com/ • Ramiro Romero

Kies bewust

NANNYcare geitenmelk hét alternatief voor koemel k

Geitenliefde NANNYcare geitenmelk is afkomstig van geiten die leven op kleinschalige boerderijen in het prachtig groene en schone Nieuw-Zeeland. De boeren verzorgen de geiten met liefde en verwennen ze met speciaal geselecteerd vers voer zoals gras, raaigras, cichorei, klaver en alfalfa. Dit geeft de geitenmelk van NANNYcare een heerlijk zachte en romige smaak.

Jij wilt het beste voor je kindje en maakt bewuste keuzes. Is je kindje toe aan opvolgmelk en wil je liever geen koemelk geven? Als het gaat om flesvoeding is NANNYcare hét alternatief. NANNYcare flesvoeding op basis van geitenmelk heeft een pure

ET GOED NI GARANTIE

NANNYcare is bewust gekozen voor melk afkomstig van geiten

uit het prachtig groene, geïsoleerde en schone Nieuw-Zeeland.

LEES DE VOORWAARDEN

D TERU

basis van onbewerkte, volle geitenmelk. Voor de geitenmelk van

Bovendien kiest NANNYcare liever voor lactose als natuurlijke aanvulling van het koolhydraatgehalte, dan voor glucosesiroop, sucrose of maltodextrine. Dat maakt NANNYcare geitenmelk een milde voeding die je met een gerust hart aan je kindje kunt geven!

www.nannycaregeitenmelk.nl Ook ontdekken wat geitenmelk voor jouw kindje doet? Bekijk de voordelen op ww.nannycaregeitenmelk.nl. BELANGRIJK: Borstvoeding wordt in het algemeen beschouwd als de beste voeding voor zuigelingen, ook na 6 maanden. NANNYcare Opvolgmelk is uitsluitend geschikt om voor specifieke doeleinden te worden gebruikt als voeding voor zuigelingen die ouder zijn dan 6 maanden, als onderdeel van een gevarieerde en gezonde voeding. Het mag niet worden gebruikt als vervanging van moedermelk gedurende de eerste zes levensmaanden en is ook niet geschikt voor zuigelingen jonger dan 6 maanden.

Pure Child december 2019

DE WEERBAARHEID IN KINDEREN

Alle kinderen zijn in staat tot de meest uitzonderlijke dingen. Er bestaat niet iets zoals een geluksgen, succesgen of superhelden-gen. Het potentieel voor geluk en succes zit in elk van onze kinderen, en wordt door elk van hen op hun eigen manier ingevuld. We kunnen hen niet steeds beschermen tegen de moeilijkheden die ze op hun levenspad zullen tegenkomen. Wat we wel kunnen doen, is hen de vaardigheden leren om uitdagingen aan te gaan. Deze vaardigheden zullen ervoor zorgen dat ze niet zullen breken. We kunnen hun weerbaarheid of veerkracht opbouwen, als ouder, leerkracht of begeleider.

lle kinderen zijn in staat tot de meest uitzonderlijke dingen. Er bestaat niet iets zoals een geluksgen, succesgen of superhelden-gen. Het potentieel voor geluk en succes zit in elk van onze kinderen, en wordt door elk van hen op hun eigen manier ingevuld. We kunnen hen niet steeds beschermen tegen de moeilijkheden die ze op hun levenspad zullen

12-PURECHILD 12 | 2019

tegenkomen. Wat we wel kunnen doen, is hen de vaardigheden leren om uitdagingen aan te gaan. Deze vaardigheden zullen ervoor zorgen dat ze niet zullen breken. We kunnen hun weerbaarheid of veerkracht opbouwen, als ouder, leerkracht of begeleider. Weerbaarheid of veerkracht is in staat om te herstellen van stress, uitdagingen, tragedie, traumaâ&#x20AC;&#x2122;s en tegenspoed. Weerbare kinderen zijn moediger, nieuwsgieriger, flexibeler en beter in staat om hun plek in de wereld in te nemen.

Pure Child december 2019

Wat je moet weten over de hersenen en veerkracht In tijden van stress of tegenslagen ondergaat ons lichaam veranderingen die zijn ontworpen om ons sneller, sterker en alerter te maken. Onze hartslag gaat omhoog, de bloeddruk stijgt en adrenaline en cortisol (het stresshormoon) stromen door ons lichaam. Op korte termijn is dit fantastisch, maar de veranderingen zijn alleen bedoeld voor de korte termijn. Stressreacties worden geïnitieerd door de amygdala, het deel van de hersenen dat verantwoordelijk is voor onze instinctieve, impulsieve reacties. Van daaruit worden berichten naar de hersenen gestuurd om een chemische cocktail (inclusief adrenaline en cortisol) vrij te geven zodat het lichaam beter kans omgaan met deze stress. Wanneer de stress voortduurt, blijven deze veranderingen ingeschakeld. Over een langere periode kunnen ze het immuunsysteem, het lichaam en de hersenen verzwakken. (Daarom worden studenten vaak ziek tijdens examens.) Stress kan er ook voor zorgen dat de prefrontale cortex aan de voorkant van de hersenen tijdelijk wordt uitgeschakeld. De prefrontale cortex is de controletoren van de hersenen. Het is betrokken bij aandacht, probleemoplossend denken, impulscontrole en het reguleren van emoties. Ze zijn ook gekend als ‘uitvoerende functies’ (=executieve functies). Soms kan het een goede zaak zijn om niet teveel betrokkenheid van de prefrontale cortex te hebben - soms moeten we de klus klaren zonder te pauzeren om te reflecteren, plannen of nadenken (zoals schreeuwen van pijn om snel hulp te krijgen).

Veerkracht is gerelateerd aan het vermogen om de prefrontale cortex te activeren en de amygdala te kalmeren. Wanneer dit gebeurt, beginnen de fysiologische veranderingen die door stress worden geactiveerd om te keren, waardoor het vermogen tot herstellen, zich aanpassen of een oplossing vinden voor stress, uitdagingen of tegenspoed wordt versterkt.

Hoe veerkracht ons gedrag beïnvloedt Kinderen hebben verschillende niveaus van weerbaarheid, en hebben elk hun eigen manier van reageren op en herstellen van stressvolle tijden. Ze hebben ook verschillende manieren om aan te tonen wanneer de eisen die die hen worden gesteld zwaarder wegen dan hun vermogen om ermee om te gaan. Ze kunnen emotioneel worden of zich terugtrekken, maa rook uitdagend, boos of wrokkig worden. Natuurlijk hebben zelfs de meest veerkrachtige krijgers dagen waarop het allemaal te veel wordt, maar een lage weerbaarheid zal bepaalde gedragspatronen vaker aandrijven. Trauma (zoals een dierbare verliezen, een scheiding, een situatie waarin emotionele verwaarlozing centraal staan) hebben een grote impact op het gedrag van kinderen. Dit wordt al te vaak verkeerdelijk gelabeld als bv ADHD. Het enige wat het kind probeert duidelijk te maken is: “Help mij, het gaat niet zo goed met me!” of “Help, ik kan mijn emoties niet meer aan!” Waarom luisteren we als volwassenen niet naar wat ze ons op zo’n moment willen zeggen? Als Trauma Coach luister ik écht naar kinderen om hun pijn en zorgen te begrijpen en hen te helpen helen door onder meer hun weerbaarheid te verhogen.

Hoe je aan veerkracht werkt Ja, absoluut. Weerbaarheid kun je leren. Het wordt niet genetisch bepaald en kan op elke leeftijd versterkt worden. De juiste positieve ervaringen kunnen de individuele en intrinsieke kenmerken van een kind vormgeven op een manier die hun weerbaarheid zal vergroten. Hoe je de weerbaarheid van kinderen vergroot Het groeiproces (letterlijk en figuurlijk) van kleine mensjes tot gezonde, bloeiende volwassenen gaat niet over het wegwerken van tegenslagen. Als we ze konden oppakken en over alle moeilijkheden zouden kunnen tillen, zou dat geweldig zijn, maar het zou hen niet per se voordeel opleveren. Een beetje stress kan geen

PURECHILD 12 2019-13

Pure Child december 2019

kwaad en helpt hen de vaardigheden te ontwikkelen die ze nodig hebben om te groeien. Om je kind een gezond leven te kunnen bieden, is het belangrijk hen te leren omgaan met tegenslagen. De tips die ik je hieronder geef, pas ik zelf ook toe. Ze hebben bewezen dat ze werken. Het zijn geen beroepsgeheimen en dus ik deel ze heel graag. Ik raad je aan om te kijken welke veerkrachtige weg je hierdoor samen met je kind zult inslaan.

wereld en houd je je beter staande in de buitenwereld. Waarom mindfulness voor kinderen? Kinderen worden al van jongs af aan geconfronteerd met allerlei prikkels. Dat is goed voor hun ontwikkeling, maar het kan soms ook wat te veel worden. Het is niet vanzelfsprekend om als kind om te gaan met al die prikkels. Sommige kinderen klappen erdoor dicht, andere worden overmatig druk.

Het goede voorbeeld geven, gaat hier ook op. Een jong kind leert het meest door gedrag te kopiĂŤren. Als je dus een weerbaar kind wilt, kijk dan ook eens naar je eigen weerbaarheid. Hoe goed kan jij bijvoorbeeld je grenzen aangeven. Het begint bij jezelf. De volgende tips kan je dus ook voor jezelf gebruiken. Veel succes!

Toch kunnen we kinderen leren om beter om te gaan met die druk. Mindfulness leert hen nieuwe vaardigheden, waardoor ze zich beter staande kunnen houden, zich kunnen ontspannen en hun hoofd vol gedachten beter tot rust kunnen brengen. En hun weerbaarheid neemt toe en van deze basisvaardigheden hebben ze hun hele leven voordeel.

Veerkracht is gebaseerd op gezonde menselijke relaties

Meesterschap ontwikkelen helpt je kind vooruit

Onderzoek leert ons dat een liefdevolle relatie met een zorgzame volwassene kinderen door tegenslagen helpt. De aanwezigheid van een verantwoordelijke volwassene kan ook helpen de fysiologische veranderingen die door stress worden geactiveerd, terug te draaien. Dit zorgt ervoor dat het lichaam en het immuunsysteem worden beschermd tegen de schadelijke effecten van deze veranderingen. Iedereen kan voor een kind het verschil maken: familie, leraren, coaches,â&#x20AC;Ś Sociale ondersteuning wordt geassocieerd met hogere positieve emoties, een gevoel van persoonlijke controle en voorspelbaarheid, zelfrespect, motivatie, optimisme, veerkracht. Alles wat je kan doen om hun band met de mensen die van hen houden op te bouwen, zal hen versterken.

Koester hun gevoel dat hen eraan herinnert dat ze moeilijke dingen kunnen doen. Je doet dit elke keer als je hun sterke punten (h)erkent, de dappere dingen die ze doen bevestigt, hun inspanningen als ze iets moeilijks doen waardeert. En wanneer je hen aanmoedigt om hun eigen beslissingen te nemen. Als ze een gevoel van meesterschap hebben, reageren ze minder snel op toekomstige stress en durven ze meer uitdagingen aan te gaan.

Hulp vragen is okĂŠ Kinderen hebben vaak het idee dat moedig zijn te maken heeft met hoe ze omgaan met dingen. Laat hen weten dat moedig en sterk zijn ook betekent dat je weet wanneer je om hulp moet vragen.

Mindfulness is ook goed voor je kind Mindfulness is het natuurlijke vermogen om bewust aandachtig en optimaal aanwezig te zijn in het nu. Nieuwsgierig en onbevangen leer je gevoelens, gedachten en lichamelijke signalen observeren zodra en zolang ze er zijn, zonder iets weg te drukken of erdoor meegesleept te worden. Zo kom je veel te weten over je binnen-

14-PURECHILD 12 | 2019

Optimisme is een belangrijke eigenschap Optimisme is een van de belangrijkste eigenschappen van veerkrachtige mensen. Als je kind de neiging heeft het glas half leeg te zien, toon hem dan een ander beeld zonder afbreuk te doen aan hoe hij zich voelt.

Leer je kind situaties te kaderen Het vermogen om uitdagingen te herformuleren op een manier die minder bedreigend aanvoelt, heeft te maken met veerkracht. Bij moeilijkheden of teleurstellingen helpt herformuleren om je te concentreren op wat je hebt, in plaats van op wat je verloor. Om je kind deze vaardigheid te leren, erken je zijn teleurstelling en help je hem kijken naar wat het probleem heeft gekost, maar ook naar de kansen die het mogelijk heeft gebracht. Een voorbeeld: door de regen werd een buitensportactiviteit geannuleerd. Je kan het vol-

Pure Child december 2019

gende zeggen:“ Ik begrijp dat je teleurgesteld bent dat je vandaag niet buiten kan spelen. Ik zou ook teleurgesteld zijn. Wat zouden we nu door de regen kunnen doen waar we anders misschien niet toe zouden komen?” Afhankelijk van zijn teleurstelling kan je kind je hulp nodig hebben om een andere activiteit te bedenken, maar geef hem eerst zelf de kans om een alternatief te bedenken. Laat zijn fantasie maar de vrije loop.

Geef het goede voorbeeld Nabootsen is zo’n krachtige manier om te leren. Kinderen willen net zoals jij zijn en ze zullen alles in de gaten houden. Laat ze zien hoe jij met teleurstellingen omgaat. Door ze te gepasten tijde in jouw emotionele wereld te brengen, zien ze dat verdriet en teleurstelling heel menselijk zijn. Een voorbeeld: “Ik ben teleurgesteld dat ik die job niet heb, want het was belangrijk voor mij. Ik heb mijn best gedaan tijdens het interview en ik weet dat het wel goed komt. Die job was blijkbaar niet voor mij en er is vast iets anders dat bij mij zal passen. Ik moet blijven proberen en geduld hebben.”

Met wat steun angst onder ogen zien Angst onder ogen zien is versterkend, maar om dit te kunnen, hebben kinderen de gepaste

ondersteuning nodig, net als wij allemaal. Kinderen kunnen zwart-wit denken/ Als ze dus met iets moeilijks worden geconfronteerd, kunnen er voor hen maar twee keuzes zijn. Toch is er nog een derde optie, namelijk geleidelijk door de angst naar het doel gaan, ondersteund en met een zekere mate van controle.

Veilige, overwogen risico’s nemen Laat kinderen weten dat hun moed om iets moeilijks te doen belangrijker is dan de uitkomst. Afhankelijk van hun leeftijd en de vrijheid die daarbij past, leer je hen waar hun grenzen liggen, moedig je hen aan om na te denken over hun beslissingen en leer je hen dat ze kunnen omgaan met dingen die fout gaan. Wanneer ze risico’s nemen, beginnen ze zich open te stellen voor de wereld en realiseren ze hun vermogen om deze vorm te geven. Daar zit een magie in voor hen en voor ons.

Wees niet te snel met je hulp Het is in de kostbare ruimte tussen vallen en opstaan die kinderen leren hoe ze veilig op hun voeten kunnen terechtkomen. Blootstelling aan stressfactoren en uitdagingen die ze tijdens hun jeugd kunnen aangaan, zullen ervoor zorgen dat ze beter in staat zijn om met stress om te gaan eens ze volwassen zijn. Zie het als

PURECHILD 12 2019-15

Pure Child december 2019

een immunisatie. Of het een virus is of iets stressvols, het helpt weerstand op te bouwen.

Vallen en opstaan Veerkracht gaat niet over nooit vallen. Het gaat om weer recht komen, en daar is geen haast bij. We ervaren allemaal soms emotionele pijn, tegenslag en verdriet. Gevoelens hebben altijd een goede reden om er te zijn, ook als ze een beetje opdringerig aanvoelen. De sleutel voor kinderen is leren die gevoelens te respecteren (zelfs de slechte ), maar laat ze niet de overhand nemen en hen naar problemen leiden. Verdriet kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat we ons een tijdje willen terugtrekken.

Zorg voor een groeimindset Onderzoek heeft uitgewezen dat kinderen met een groeimindset (de overtuiging dat mensen het potentieel hebben om te veranderen) veerkrachtiger zijn als het moeilijk wordt. In tegenstelling tot kinderen die geloven dat pestkoppen altijd pestkoppen zullen blijven en slachtoffers altijd slachtoffers, vertonen kinderen die geloven dat mensen kunnen veranderen minder stress en angst, voelen zich beter in hun vel in reactie op sociale uitsluiting en zijn lichamelijk gezondheider.

Geloof in je kind Faalangst gaat niet zozeer om verlies, maar om de angst dat je kind (of jij) het verlies niet aankan. Wat jij denkt is belangrijk, want jij bent degene naar wie ze kijken als maatstaf voor hoe het met hen gaat. Als je gelooft dat ze de struikelblokken onderweg aankunnen, zullen zij het ook geloven. Dit is niet altijd gemakkelijk. We zullen vaak elke stoot, blauwe plek, val of mislukking voelen. Het kan hartverscheurend zijn wanneer ze worstelen of iets missen wat ze

16-PURECHILD 12 | 2019

willen. Niet omwille van wat het voor ons betekent, maar omdat we weten hoeveel het voor hen betekent. Maar het komt goed. Hoe lang het ook duurt, alles komt goed.

Ssssttt… laat je kind praten Hoe verleidelijk het ook is, tracht weerstand te bieden tegen het oplossen van alle problemen van je kind, maar wees in plaats daarvan zijn klankbord. Terwijl kinderen praten, wordt hun geest gesterkt. Begeleid ze waar je maar kunt, laat ze praten en laat ze hun eigen oplossingen bedenken. Jij bent hun veiligste plek ter wereld om te experimenteren en nieuwe dingen uit te proberen. Probleemoplossend denken is een geweldige vaardigheid en hun tijd om met jou te praten en met ideeën te komen, zal hier prachtig aan bijdragen.

Vraag: “Hoe?” Wanneer iets misgaat, moet je kinderen niet vragen naar het waarom, want dat zal vaak beantwoord worden met “Ik weet het niet”. Wie weet waarom iemand van ons rare dingen doet of beslissingen neemt die niet geweldig zijn.? Iedereen doet dat weleens. Moedig kinderen daarom aan het zelf op te oplossen. En boven alles… Laat kinderen weten dat je onvoorwaardelijk van hen houdt. (Maar dat wist je al.) Dit geeft hen een stevige basis om op terug te vallen wanneer hun wereld wankelt. Uiteindelijk zullen ze leren dat ze die basis ook bij zichzelf kunnen vinden. Een groot deel van veerkracht bestaan in het opbouwen van het geloof in jezelf. En dit is het beste waar ze ooit zullen in geloven.  Vanessa Lauwers www.tzonnekind.be

happy as a baby

Soms hebben kleine kinderen spijsverteringsmoeilijkheden zoals voeding en maagzuur die vanuit de maag naar de slokdarm terug stroomt.

Flacid poeder is een zeer efficiĂŤnt, volledig natuurlijk werkend product, die snel een oplossing biedt! De ruim uitgeteste formule bevat de gekende Johannesbroodboompitmeelgompoeder in combinatie

Flacid poeder Johannesbroodpitmeel

met plantenextracten van koriander, zoethout, kardemom en wilde kamille. Deze voorkomen oprispingen en dragen bij tot een heel goede spijsvertering.

Koriander Zoethout Kardemom

Kies voor een snelle, veilige en eenvoudige oplossing!

Wilde kamille

Verkrijgbaar in de betere natuurwinkel en via de webshop www.vitamina.be Voor een winkel in jouw regio zie www.vitamina.be www.vitamina.be Vragen? info@vitamina.be info@vitamina.be

www.tzolkind.nl

info@tzolkind.nl

Pure Child december 2019

Je kind weerbaar(der) maken zonder dat het brutaal wordt

Word je kind gepest op school en komt het huilend thuis? Of is hij juist de koning van de klas en doen de anderen mee met hem? Twee heel verschillende situaties van een kind dat meer of minder voor zichzelf opkomt. Ouders willen graag dat hun kind weerbaar is. Maar hoe bereik je dat je kind weerbaarder wordt? En hoe weerbaar ben jij eigenlijk zelf als vader of als moeder? Weerbaarheid – met oog voor de ander Weerbaarheid gaat over opkomen voor jezelf. Het gaat erover dat je een ander kunt aangeven ‘nee, dit wil ik niet’ en ‘ja, dit wil ik wel’. Hoe de ander jouw ‘nee’ of ‘ja’ ervaart is afhankelijk van hoe je het brengt. C’est le ton qui fait la musique. Weerbaarheid is voor mij die van zachte kracht: duidelijk zeggen waar het om gaat én oog houden voor de ander.

Beeld van ouders Geen enkele ouder vindt het fijn als zijn kind de underdog is. Echter, heb jij als ouder een beeld van hoe je weerbaarheid ziet voor je kind? Wat

20-PURECHILD 12 | 2019

vind jij belangrijk hierin? Hoe wil je dat je kind omgaat met situaties waarin het zich aangevallen voelt? Wil jij dat je kind dan lik op stuk geeft? Of is het prima als hij zijn schouders ophaalt en wegloopt?

Eigen opvoeding is medebepalend Wanneer je een beeld hebt van hoe je weerbaarheid ziet voor je kind is de volgende stap naar jezelf kijken. Je kind spiegelt zich namelijk aan jouw gedrag, je normen en waarden, en ontwikkelt zo mede zijn eigen weerbaarheid. Je kind leert hoe het voor zichzelf kan opkomen door te kijken en luisteren naar hoe jij reageert op situaties en andere mensen.

Pure Child december 2019

Daarom is het belangrijk om van jezelf te weten hoe dit bij jou zit. Hoe weerbaar ben jij? Kijk eens in de spiegel van je jeugd. Welke boodschappen je hebt meegekregen over weerbaarheid en opvoeden? Je eigen opvoeding is namelijk medebepalend geweest voor het vormen van jouw weerbaarheid. Zo sprak ik een moeder die aangaf dat ze ‘iets te lief is afgeleverd’. In haar jeugd had ze erg naar haar moeder getrokken, een lieve vrouw die altijd glimlachte en voor ieder een klaar stond. Nu gaf ze aan dat ze als volwassene moeite had om haar grenzen aan te geven. Ze maakte zich zorgen, want als ze het zelf niet kan, hoe kan ze het als moeder dan aan haar kinderen leren?

Meegegeven overtuigingen doorbreken Uit je jeugd heb je overtuigingen meegekregen die je mogelijk onbewust doorgeeft aan je eigen kinderen. Ben je je bewust van je eigen overtuigingen? Een moeder in mijn praktijk vertelde dat ze uit haar eigen opvoeding de overtuiging heeft meegekregen dat je het allemaal zelf moet doen. Nu ze zelf moeder is vraagt ze zich af: hoe zie ik dit? Wat wil ik mijn kinderen meegeven over zelf doen en hulp vragen? Zij breekt met de overtuiging uit haar jeugd. Zij vindt juist dat je weerbaar bent als je in staat bent om hulp te vragen op momenten dat je het zelf niet weet.

Je kind helpen om te groeien in weerbaarheid

Tip 2 – een leven lang leren Elke situatie is een kans om je kind iets te leren over het grote verhaal dat LEVEN heet. Of dit nu thuis is, op straat, bij opa en oma, op school of in het zwembad. Zo’n situatie is een kans om je kind iets uit te leggen, te laten voelen, nadenken, inzien en oefenen. Al die situaties zijn puzzelstukjes die bijdragen aan het vergroten van de weerbaarheid van je kind. Elke dag een puzzelstukje maakt uiteindelijk een onvergetelijke puzzel. Tip 3 – conflicten zijn oké Grenzen aangeven en voor jezelf opkomen gaat met vallen en opstaan. Het kan ook betekenen dat je in een conflict belandt. Conflicten zijn oké. Ze maken dat jij nog meer vorm geeft aan hoe jij je weerbaarheid laat zien. Door recht te doen aan jezelf en oog te houden voor de ander.  Eline Weijers Eline Weijers is opvoedcoach en inspireert ouders om op te voeden zonder straffen en belonen. www.ouderschapvanuitjehart.nl

Download gratis het e-book 3 redenen waarom straffen en belonen niet werkt

https://ouderschapvanuitjehart.nl/wp-content/ uploads/2018/04/201804-06-Gratis-e-book.pdf

Het is heerlijk om je kind te helpen om zichzelf te blijven en voor zichzelf op te komen in onze drukke, snelle en prestatiegerichte maatschappij. Wat kun je als ouders doen om je kind te helpen groeien in zijn weerbaarheid? Tip 1 – voorleven Kinderen leren ontzettend veel door naar hun ouders te kijken. Hoe doet papa of mama het? Hoe reageert papa of mama? Voorleven is daarom heel belangrijk. Wil je weerbaarheid voorleven dan is het belangrijk dat je weet wat jij onder weerbaarheid verstaat. Wat doe je wel en wat doe je niet als je laat zien dat je weerbaar bent? Bovendien is het essentieel om je bewust te worden van de mogelijke patronen en overtuigingen die je onbewust uit je jeugd hebt meegenomen. Onderzoek deze en beslis wat je er zelf mee wilt: vasthouden of loslaten?

PURECHILD 12 2019-21

Pure Child december 2019

RUBRIEK: OUDERS AAN HET WOORD

De KRACHT van rots & water

o’n acht jaar geleden kampte ik met een burn-out. Nu benoem ik het zo. Toen kreeg ik gewoon af en toe een paar dagen ziekteverlof en was ik constant moe en ziek. En dan bleek dat ik mycoplasma had, een bacterie. Dus ik dacht dat dit me moe maakte en dat ik me na een antibioticakuur me beter zou voelen. Ondertussen hing al een jaar het zwaard van damocles boven mijn hoofd, een dreiging met ontslag wegens einde project. Ik leek dus te moeten vechten maar ik kon het niet. Ik was op. Toen was mijn eerstgeboren zoon anderhalf. Toen mijn zoon drie werd, was ik net een jaar thuis en maakte ik voor het eerst kennis met de psycho-fysieke methodiek. Het was al lang een verlangen van mij om mij ook fysiek te kunnen

22-PURECHILD 12 | 2019

verdedigen en me weerbaarder te voelen. Zeker in die periode was mijn zelfbeeld laag, was ik veel ziek en kon ik niet veel verdragen van mezelf of mijn omgeving. Ik volgde de weerbaarheidstraining ‘Rots & Water’ van vijf dagen. Dat was de eerste van een hele reeks. Ik herinner me nog goed de oefening ‘ruimte verkleinen’, waarbij je verschillende lichaamshoudingen aanneemt terwijl de docent de ruimte waarbinnen je kan wandelen, steeds kleiner maakt. Ik was erg gericht op wat de anderen voelden of wat ik zou horen te voelen, en dat gaf me ook al spanning. En ik vond het nog spannender als we gevraagd werden om een reflectie. In het begin zweeg ik dan ook. Tja, het altijd gericht zijn op het voldoen aan de verwachtingen van anderen, gaf me weinig ruimte voor mijn eigen voelen. Ik zat vol oordelen ten opzichte van mezelf. Mijn zoon leek ook alles op zichzelf

Pure Child december 2019

te betrekken, ik moest thuis op mijn tenen lopen. En op school vroeg hij alsmaar negatieve aan dacht en kreeg hij die volop. Ja, ik was die mama die met mijn krijsende zoon onder de arm de winkel uit ging. De mama die met de handen in het haar zat over hoe om te gaan met die zoon die de wereld ziet als zijn vijand. Of ik was die mama die er elke keer voor zorgde dat kapitein Winokio speelde om hem af te leiden van dingen die hij minder fijn vond, zoals in zijn autostoeltje gaan zitten. Gelukkig brachten de weerbaarheidsoefeningen me steeds dichter bij mezelf, mijn kracht, mijn lijf, waardoor ik steeds meer ging communiceren vanuit die kracht ipv uit angst (om niet te voldoen,..). Ik liet steeds meer los en ging meer in verbinding. Ondertussen ging het beter met onze zoon op school en thuis. Ik liep niet meer op de tippen van mijn tenen en hij leek zich ook steeds beter in zijn vel te voelen. Achteraf gezien logisch, toch? Hoe verwacht je dat een kind van een ouder die niet luistert naar haar lichaamssignalen en zichzelf steeds tekort voelt schieten, zich gedraagt? Misschien voelt die zich ook steeds tekortschieten? Misschien weet die ook niet hoe om te gaan met spanning en zoekt die in alles afleiding? Doordat mijn zelfvertrouwen groeide door de training, werd dat van mijn zoon ook beter. Ik begon ook boeken te verslinden over hoogbegaafdheid, hoogsensitiviteit, andere manieren van communiceren (oplossingsgericht, verbindend), geweldloos verzet,.. Ze gaven me een bredere kijk en vele aha momenten. Ondertussen was ik in verwachting van mijn tweede kindje en volgde ik stage om zelf docent in weerbaarheid te worden. Ik herinner me nog de reflectie van een mama na een oefening rond het weren van een slag. Ze had steeds de neiging om als ze een slag afweerde om een stap naar voren te zetten ipv een stap naar achteren. En ze besefte plots dat ze dat ook deed bij haar kind. Als haar kind boos werd of haar wou slaan dan gaf ze hem minder ruimte, ging ze bovenop de situatie ipv hem meer ruimte te geven. Dat vind ik zo krachtig aan een weerbaarheids training, iedereen haalt er een inzicht uit op maat van wat hij of zij nodig heeft. Wat heb jij als ouder nodig? Of wat zie je bij je kind? Kinderen zijn de krachtigste spiegels als je ervoor open staat! ď&#x201A;˘ Eva Gysen

Vloeibaar multivitamine concentraat op basis van fruit en groenten met vitaminen, koninginnenbrij, L-carnitine, seleen, foliumzuur, co-enzym Q10 ... 10 ml per dag = alle vitaminen aan de dagelijks aanbevolen hoeveelheid. 5 ml per dag voor kinderen. lactosevrij & glutenvrij 100% absorptie dankzij de vloeibare vorm start nu uw Vibracell winterkuur (3 maand)

Te verkrijgen in de natuurwinkel of apotheek. Zie www.martera.com voor een winkel in jouw regio Meer info: 059 56 72 20 info@martera.com www.facebook.com/vibracell.be

PURECHILD 12 2019-23

Pure Child december 2019

GELUKKIG ZIJN

k hoor bij deze woorden het lied van Raymond Van het Groenewoud: “Gelukkig zijn, daarvoor wil ik alles geven...” ‘Gelukkig zijn’ dat telt voor groot en klein.

Leo Bormans, schrijver van ‘The world book of Happiness’ en tevens de ambassadeur van Geluk en Levenskwaliteit, bracht de voorbije jaren prachtige boeken voor volwassenen en voorleesboeken voor kinderen uit. De twee vorige jaren hebben wij in ons PURE CHILD magazine hiervan heel wat tips mogen delen uit het voorleesboek GELUK voor kinderen. Wij hebben bovendien Leo Bormans als inspirerende spreker op ons eerste PURE CHILD-symposium ontvangen. We delen opnieuw uit uit zijn opvolgboek GELUK voor kinderen: VRIENDSCHAP. Dit voorleesboek is bedoeld voor kinderen tussen 4 en 12 jaar. De geluksvogels nemen ons weer mee op hun avontuur. We volgen 10 vogels die

telkens een nieuwe eigenschap ontdekken van goede vrienden:

24-PURECHILD 12 | 2019

• elkaar aanmoedigen • vriendelijk zijn • samenwerken • elkaar helpen • nieuwe vrienden maken • samen leuke dingen doen • Je veilig voelen bij elkaar • graag samen zijn

• Openstaan voor elkaar • ELKAAR AANVULLEN

Pure Child december 2019

De vogels bestaan echt en vertonen meestal ook in het echte leven eigenschappen die in het verhaal aan bod komen. Elk verhaal in dit boek is een kans om het samen met kinderen te hebben over de ingrediënten van oprecht geluk en warme vriendschap. Goede vrienden hebben en een goede vriend zijn, is belangrijk voor een gelukkig leven. Leo Bormans laat het in al zijn lezingen en workshops duidelijk horen: “Het is belangrijk dat kinderen leren gelukkig zijn. Ook al kunnen wij, volwassenen, vaak meer leren van kinderen dan zij van ons.” Opvoeden zou standaard als doel moeten hebben: het vormen van kinderen die gelukkig zijn.” In PURE CHILD geven wij in elke nieuwe editie alvast één tip en één opdracht. Veel vriendschapsgeluk, Magdalena Troch  Ontdek alle boeken op deze website:

www.degeluksvogels.com

TIP 10:

Vrienden vullen elkaar aan: Yin en Yang Vrienden vullen elkaar aan: Yin en Yang Echte vrienden maken tijd voor jou. Ze zijn niet altijd zelf aan het woord. De ene luistert naar de andere en ze hebben niet veel woorden nodig. Ze vullen elkaar aan. Vertel aan je kind over wat jou in evenwicht brengt.

Doen: Oefen samen in empathisch luisteren. Ieder vertelt iets over wat hem gelukkig maakt. De ander luistert aandachtig en vat het samen in zijn eigen woorden: “Dus, bedoel je dat jij gelukkig wordt van …” Onderbreek elkaar niet. Zoek op internet naar ‘origami’ en kijk hoe je een kraanvogel van papier vouwt. Geef hem cadeau aan iemand die je duizend jaar geluk en gezondheid toewenst.

PURECHILD 12 2019-25

VERGROOT je weerbaarheid met veerkracht

Een kind wordt hooggevoelig geboren. Van kleinsaf aan – zelfs al van voor de geboorte – zijn er heel wat prikkels zoals geluiden, gevoelens, woorden,… van buitenaf die bij een kind binnenkomen, omdat zijn hart open staat. Wat gebeurt er dan met al deze prikkels? 26-PURECHILD 12 | 2019

Pure Child december 2019

et kind slaat deze onbewust ergens op in zijn lichaam (zijn rugzakje). Die ballast zorgt ervoor dat sommige baby’s, kleuters, kinderen zich niet goed in hun vel voelen.

keren en te versterken want deze kracht is en blijft altijd aanwezig, wat er ook gebeurt.

Bij baby’s kan zich dat uiten in huilen, moeilijk inslapen, krampen,… Kleuters en kinderen kunnen door hun gedrag aantonen dat ze het moeilijk hebben met iets, bijvoorbeeld dat ze heel prikkelbaar zijn, snel boos worden, gepest worden, moeite hebben met sociale contacten,…

Een kind kan gemakkelijker meevaren op de golven van het leven wanneer het zijn veerkracht ontwikkelt. Zelfvertrouwen is hiervoor een belangrijke basis. Als ouder/volwassene kan je hiertoe bijdragen door:

Ze krijgen door hun ‘moeilijk’ gedrag vaak labels of etiketten opgeplakt. Dit heeft een impact op hun zelfvertrouwen want volgens het ‘label’ is er iets mis met hen. Wanneer je letterlijk één of meerdere etiketten op een kind zou plakken, dan wordt je aandacht daar naartoe getrokken. De authenticiteit van het kind verdwijnt naar de achtergrond.

Jouw innerlijke kracht (her)ontdekken en versterken Een kind beleeft regelmatig ervaringen die ze lastig vinden: • Ruzie met een vriend/vriendin • Uitgesloten worden • Gepest worden • Ziekte van een familielid • Verhuizen • Scheiding •… We kunnen geen wereld creëren waarin we een kind van deze ervaringen kunnen besparen. Wanneer een kind zo’n moeilijk moment of periode meemaakt, brengt dat zijn zekerheid aan het wankelen. Alles voelt ineens anders: wisselende stemmingen, verdriet, angst, onrust zijn dan voelbaar. Elk kind beleeft dit op zijn eigen manier. Dit kan zich uiten in boosheid, dichtklappen, zich in stilte terugtrekken, zich onbegrepen voelen,... In zachtheid aandacht, liefde en warmte geven aan wat er leeft in een kind is een belangrijke stap. Elke emotie, gedachte, pijn wil trouwens gezien, (h)erkend en gevoeld worden. Ook al is het gemakkelijker om het weg te duwen of er van weg te vluchten. Het vraagt moed om ernaar te kijken én er iets mee te doen. Elk kind heeft een grote innerlijke kracht. Door bepaalde ervaringen lijkt het soms dat die verdwenen is. We hoeven ze enkel te (her)ontdekken, aan te wak-

Veerkracht ontwikkelen en weerbaarheid vergroten

• Een kind opnieuw te leren zien zoals het in wezen is, vanuit zijn authenticiteit. • Een kind te aanvaarden zoals het is, met al zijn facetten, zodat het voelt dat het helemaal oké is. • Een kind de ruimte te geven om te huilen wanneer het verdrietig is, zijn boosheid te uiten, zich even terug te trekken enz. Een kind kan leren om aan de slag te gaan met iets wat het als lastig ervaart: een gevoel, een gedachte of pijn. Alles wat een kind ervaart, hoort bij hem. Door er iets mee te doen, kan er verandering komen van binnenuit, vanuit zijn innerlijke kracht.

Bewust ademen en ontspannen is hierin een belangrijke sleutel Door een kind met aandacht en zachtheid te laten voelen wat er binnenin leeft en van hieruit bewust in- en uit te ademen, komt er rust. Het gevoel, de gedachte of pijn voelt zich op deze manier welkom want het krijgt aandacht, liefde en warmte. Vanuit ontspanning kan een kind contact maken met zijn innerlijke kracht en voelen wat het gevoel, de gedachte of de pijn nu nodig heeft om hierin verandering te brengen. Wat een creatiekracht! Op deze manier leert een kind zijn veerkracht te ontwikkelen. En dat is nodig om zijn weerbaarheid te vergroten en krachtig in het leven te staan.  Katleen De Bosscher www.veer-kracht-coaching.be

PURECHILD 12 2019-27

Pure Child december 2019

Hoe koersvast ben jij? Als opvoeders denken we bij weerbaarheid al snel aan de kinderen in ons leven. Hoe kunnen we de kinderen die we begeleiden weerbaar maken? En hoe staat het met je eigen weerbaarheid? Daar denken we minder snel aan. Hoe kunnen we onze eigen koers blijven varen? Hoe kun je authentiek blijven in je ideeĂŤn en anderen je eigen twijfel niet laten triggeren? Want hoewel externe invloeden je kunnen helpen om je richting te bepalen, wil je natuurlijk voorkomen dat je een soort vlag wordt die in alle richtingen wappert, afhankelijk van hoe de wind staat.

n dat kan best lastig blijken als je in de rol van opvoeder stapt. Want als het om kinderen gaat en de keuzes die je daarrond maakt, heeft iedereen er een mening over. Wat je ook doet, er is altijd wel iemand die klaarstaat om je te vertellen dat het anders moet, hoe goed je kind het ook doet en hoe gelukkig het ook is. Laat staan als het even niet zo lekker loopt.

28-PURECHILD 12 | 2019

Dat geldt voor ouders, maar ook voor bijvoorbeeld coaches. Ouders die weerstand bieden tegen coaching of die het moeilijk vinden om bijvoorbeeld hun eigen aandeel in een bepaalde problematiek onder ogen te zien, maar ook leerkrachten krijgen te maken met uitgesproken meningen. Ze moeten omgaan met mensen die denken dat ze een luizenbaan hebben of met ouders die alles beter denken te weten. En natuurlijk ook met alle muren waar ze tegenaan

Pure Child december 2019

lopen als een van de leerlingen niet in het systeem blijkt te passen. Of als ze dingen fundamenteel anders willen doen. Opvoeders hebben dus een dikke huid nodig. Maar waarom eigenlijk?

directere hoek? Met weerstand van je partner, de ouder van een leerling of een cliënt? Hoe kun je compromissen sluiten zonder je eigen ideeën helemaal los te laten?

Status quo

Het helpt natuurlijk als je je keuzes en ideeën goed kunt onderbouwen. Uitspraken zoals “Dat vind ik gewoon” of “Zo deden mijn ouders dat vroeger ook” hebben weinig overtuigingskracht. Het helpt ook als je probeert te begrijpen waar de ander vandaan komt. Een partner die bijvoorbeeld een veel strengere opvoeding voorstaat dan jij, ziet dat misschien als een manier om respect af te dwingen. Dan kan het zinvoller zijn om dat eerst samen te onderzoeken en te bespreken in plaats van nog een discussie te gaan voeren over bijvoorbeeld de huisregels.

Mensen vinden veiligheid bij de status quo van de maatschappij. Het is een natuurlijk proces, want iedereen verlangt ernaar om bij een groep te horen. Meedoen met de groep ontneemt je als het ware je verantwoordelijkheid. Het is niet jouw schuld als je, achteraf bekeken, een twijfelachtige of verkeerde keuze hebt gemaakt. Je deed gewoon wat gangbaar was binnen de groep. Dat is handig als je onzeker bent. Want hoe groter de groep mensen die dezelfde keuzes maakt, hoe makkelijker je later je keuzes kunt verdedigen. “Iedereen doet het toch?” zeg je dan. Aan de andere kant heb je mensen die soms best fel anderen proberen te overtuigen van hun eigen opvoedingskeuzen. Bemoeizuchtige tantes, schoolpleinmoeders en buurvrouwen proberen je advies te geven en hun eigen keuzes te verdedigen. Maar is dat wel een goede zaak als het om keuzes gaat waarbij er veel op het spel staat? Het (toekomstige) geluk van je kind, bijvoorbeeld.

Je eigen authenticiteit bewaren Hoe kun je toch je eigen authenticiteit bewaren en bij bepaalde keuzes blijven? We zijn allemaal zoekende en natuurlijk gaan we op zoek naar informatie en adviezen. Dat is niet meer dan logisch. Maar bedenk wel of de persoon die je om advies vraagt (of die jou ongevraagd advies geeft) wel kennis van zaken heeft. En of nog een mening je verder zal helpen. Te veel rondshoppen om advies brengt je immers in de war. Als je eenmaal een standpunt hebt ingenomen en niemand vindt daar wat aan, dan is dat nog niet meteen een reden om je standpunt te herzien. Tot inkeer komen en je koers aanpassen, is niet slecht. Maar elke week van richting veranderen, afhankelijk van wat je (schoon)ouders, de caissière in de supermarkt of zelfs je kind zeggen, is wel problematisch.

Weerbaarheid tegen andere ideeën Je moet dus de opvoeding, educatie of coaching van een kind niet laten afhangen van wat anderen aan de schoolpoort vinden. Dat moet lukken. Maar hoe zit het met weerstand vanuit een veel

Het is duidelijk dat een compromis sluiten beter is voor de relatie tussen twee ouders of tussen bijvoorbeeld de ouders en de school. Helaas is een compromis sluiten niet altijd mogelijk. Er zijn situaties waarbij je gewoon moet kiezen tussen A en B. En als jouw ideeën en die van je partner zo ver uit elkaar liggen dat je beseft dat jullie onmogelijk tot een compromis kunnen komen, vraag je dan af wat je kind nodig heeft. Het gaat namelijk over zijn of haar geluk.

Eerst de kinderen raadplegen? Ik herinner me een gesprek met een man uit Soedan. Hij wist me te vertellen dat ouders in Soedan niet kunnen scheiden zonder eerst hun kinderen te raadplegen. Ook dat is niet altijd handig, maar dit systeem zet het kind wel centraal. Vertrek dus vanuit je hart met het welzijn en het geluk van je kind in gedachten en laat je ego los. Ik ken dat helaas zelf maar al te goed. Maar door steeds te blijven kijken naar wat mijn kind nodig had en wat voor haar werkte en daarop te vertrouwen, vond ik toch de moed om door te zetten en weerstand te bieden tegen mensen die daar anders over dachten, inclusief mijn toenmalige partner.

Lastige situaties We hebben hierboven reeds besproken waarom mensen zo snel klaar staan met hun mening als het gaat over de keuzes die je maakt met betrekking tot kinderen. Je ligt dus als opvoeder onder een vergrootglas. Welnu, als je zeker van je zaak bent, is dat niet meteen een probleem. Maar dat ben je natuurlijk niet altijd. Vooral als de praktijk (nog) niet zo is uitpakt als je in je hoofd bedacht had, als je last hebt van

PURECHILD 12 2019-29

actief op zoek naar mensen die dat wel doen, desnoods online. Wetende dat er anderen zijn die net zo denken als jij of die tegen dezelfde problemen aanlopen, kan een opsteker zijn.

Je weerbaarheid verhogen

(chronisch) slaaptekort, als je net bevallen bent, als de omgang met je kind moeizaam gaat, als je tiener ongelukkig is of als er problemen zijn waar experts niet meteen raad mee weten. Dan kan de vertwijfeling bikkelhard toeslaan. En net dan zal je nog meer ongevraagd en tegenstrijdig advies krijgen. Zodra er zich een probleem stelt met een kind, weet je hele vriendenkring hoe ze dat zouden oplossen en waant iedereen zich een expert. Spoiler alert: het komt er al snel op neer dat de ouders het fout doen en de dingen anders zouden moeten aanpakken. En anders is de leerkracht de boeman. Bonuspunten: als je kind een labeltje zoals ADHD, autisme, hoogbegaafdheid, hooggevoeligheid, enz. heeft, dan krijg je er gratis en voor niets ook nog een pak vooroordelen bij cadeau. Ook hier helpt het als je goed nagedacht hebt over de keuzes die je maakt en deze goed kunt onderbouwen. Bedenk ook dat je ongevraagd advies niet alleen naast je neer kunt leggen, dat je ook gewoon het recht hebt om er niet naar te luisteren. “Dankjewel, ik weet dat je het goed bedoelt, maar ik zal zelf de oplossing wel vinden” is een prima antwoord op: “Weet je wat jij zou moeten doen?” Heb je in je omgeving weinig mensen die je steunen of achter je ideeën staan? Ga dan

30-PURECHILD 12 | 2019

Als je steeds weer moeite hebt om weerstand te bieden tegen al die mensen die menen zich met jouw keuzes te mogen bemoeien, dan kan het een goed idee zijn om regelmatig aan je zelfvertrouwen te werken. Weerbaarheid vraagt namelijk een enorme portie zelfvertrouwen. Een positief zelfbeeld helpt je om duidelijke grenzen te trekken en ongevraagd advies gemakkelijker naast je neer te leggen. Het helpt je om zelfverzekerd in het leven te staan, ook als opvoeder. Het is niet altijd zo gemakkelijk om zomaar zelfvertrouwen te hebben. Er kan een patroon onder schuilgaan waarbij iemand zich steeds laat leiden door andere meningen en extern gericht is. Als je zelfbeeld en zelfvertrouwen echt laag zijn, kan een Lazuli Coach je helpen om hieraan te werken. Zo kun je terug in contact komen met je intuïtie, de oplossing die in jezelf zit. Als Lazuli Coach helpen we je dan om meer intern gericht te zijn en zo meer flow en energie te krijgen. Het mooiste wat zelfvertrouwen kan doen voor je weerbaarheid, is het vermogen om je hart te volgen en echt te kijken naar wat je kind nodig heeft. De nieuwe generatie kinderen vraagt om emotionele en bewuste begeleiding. Geen strakke opvoedschema’s, maar maatwerk. Daarvoor moeten we als opvoeders zelfverzekerd genoeg zijn om de status quo links te laten liggen en ons bewuster worden, zodat we de juiste beslissingen kunnen nemen. Dat is niet altijd gemakkelijk. Maar het is wel heel belangrijk. En en passant tonen we tegelijkertijd aan onze kinderen hoe weerbaarheid eruit kan zien. Wat een mooie bonus! Succes ligt al op je weg!  Eva Storm

https://lazulitraining.be

Lazuli Kindercoach & Jongerencoach worden? Onze Visie?

Wie is de bezieler van Lazuli?

Hoe? We leiden volwassenen op tot Lazuli Kinder- & Jongerencoach... een gids op persoonlijk en spiritueel niveau. Kinderen hebben eigenlijk geen probleem maar hebben wel last van omgevingsfactoren nl. onze beperkende overtuigingen en schoolsystemen. Wil je dat ze gelukkig ĂŠn succesvol zijn, dan is een coach het allermooiste geschenk dat je hen kan geven. Zo groeien ze van A naar B en uiteindelijk tot Z ... en zelfs nog verder.

3 14 jaar ervaring als Trainer & Coach, 3 25 jaar ervaring met kinderen & jongeren

Bewuste Volwassenen, Gelukkige Kinderen & Jongeren!

Als Lazuli Kindercoach leer je o.a.: 3 hoe je beter omgaat met emoties zoals boosheid en angst; 3 hoe je beperkende overtuigingen kan transformeren naar succesvolle; 3 hoe je met taal- en taalpatronen de neurologie kan veranderen; 3 hoe je gedrags- en leerproblemen, aanpakt, scheiding-, rouw & verlies; 3 hoe het kind zelf de oplossing in zich zelf kan vinden. Kinderen zijn heel kwetsbaar, dus weten wat je doet is een must!

Eva Storm, pionier en bedenker van de Lazuliwijs ÂŠ methode

(alle soorten etiketten, HSP, indigo- & kristalenergie).

3 Mama en pleegouder De trainingen:

Eva legt in haar gecertificeerde trainingen de nadruk op het leren van professionele coachingstechnieken maar nog meer op het verhogen van je bewustzijn. Kinderen geven niet

zomaar de sleutel tot hun innerlijke belevingswereld. Enkel aan hen die een voorbeeld zijn en reeds op zielenniveau staan. Als Lazuli Kindercoach leg je daarom een traject af waarbij je onvoorwaardelijk leert te communiceren vanuit verbinding. Hierdoor is elke coaching een diepgaande heling.

Wens je op een holistische manier met de nieuwe generatie kinderen om te gaan, dan nodig ik je uit op onze Gratis Open Lesdag of maak een afspraak met Eva.

https:/ /lazulitraining.be/gratis/ https://lazulitraining.be/gratis/

Pure Child december 2019

Wat is de sehonaa techniek? De Sehoona-techniek is een nieuwe, zachte zelf-hulp en transformatiemethode. Ik heb ze in de eerste plaats voor mezelf, voor mijn kinderen en mijn dichte familie ontwikkeld, later ook om andere mensen te helpen.

Wat houdt dit in? De aanpak is heel eenvoudig: je werkt met een set van tekeningen die een zachte energie uitstralen. Hun vormen en kleuren werken onmiddellijk in op je onderbewustzijn en helpen je emoties en blokkerende gedachten los te laten. Je kiest zelf de tekeningen die je aanspreken. De transformatie gebeurt door naar de tekeningen te kijken en door met je handen een aantal eenvoudige bewegingen te maken. Elke tekening is rond en behandelt een bepaald thema zoals emoties loslaten, vrijuit spreken, jezelf zijn, loslaten, genieten, enz. Het zijn telkens transformaties waar iedereen op de ene of andere dag door gaat.

Voor wie? • Ouders die hun kinderen willen helpen om gelukkiger te zijn, hun eigenwaarde te versterken, hun talenten naar buiten te brengen. • Studenten die faalangst of concentratieproblemen hebben. • Hooggevoeligen die zich afvragen hoe ze zich beter kunnen voelen.

32-PURECHILD 12 | 2019

• Jongeren die op zoek zijn naar zichzelf. • Volwassenen die rust en verdieping zoeken. • Grootouders die hun kleinkinderen willen helpen. • Leerkrachten die de sfeer in hun klas willen verbeteren. • Therapeuten die nood hebben aan een extra techniek. • Volwassene die vragen hebben omtrent de zin van hun leven. • Mensen die een trauma of een diepe kwetsuur willen verzachten. Kortom iedereen die deze techniek toepast wordt er rustig en blij van. Charlotte Bosteels maakt de tekeningen. Ze is in 2008 gestart en blijft maar tekeningen bijmaken. Er bestaan twee sets van 52 kaarten met een begeleidend boekje. Kaarten te koop bij: www.sehoona.be mail: info@sehoona.be

Pure Child december 2019

H el en d e teken in g en vo or jo n g eren

Weerbaar zijn Jouw zonnekracht - Laat jouw kracht en jouw passie ontvlammen. De energie van deze tekening maakt je vuurbron vrij, zodat je in je kracht kan staan, je plaats kan innemen en kan leven vanuit jouw innerlijke passie. PURECHILD 12 2019-33

Pure Child december 2019

Van kneedbaar naar weerbaar â&#x20AC;&#x153;Als mijn kinderen later groot zijn, hoop ik dat ze vol zelfvertrouwen en weerbaarheid in het leven staan. Maar zolang ze bij mij wonen, verlang ik wel dat ze luisteren en zich aanpassen aan de regels van het huis en dus gehoorzamen.â&#x20AC;?

Wie heeft gelijk? n onze maatschappij leeft de oude overtuiging dat kinderen moeten leren luisteren naar hun ouders, leerkrachten, opvoeders, enz. Zolang we deze overtuiging aanhangen, kunnen we mijn inziens niet bijdragen aan de weerbaarheid van onze kinderen. We zijn dan eerder bezig met hen te kneden zoals we geloven wat

34-PURECHILD 12 | 2019

goed is voor hen. Dit vertrekt natuurlijk altijd vanuit onze eigen schone behoefte om bij te dragen aan het welzijn van onze kinderen. We willen namelijk dat ze later allemaal hun plekje vinden in de maatschappij. Toch leren we hen onbewust dat wie de meeste macht heeft ook altijd gelijk heeft. Denk maar even aan een conflict met je kind. Vaak zal de strijd gaan over

Pure Child december 2019

wie gelijk heeft en wie niet. Als ouder kan je je macht gebruiken om je kind door straf te laten doen wat jij wilt. Degene die de meeste macht heeft, wint dus de strijd. Uiteindelijk zal je kind zich aanpassen als een braaf kind of zich later, tijdens de pubertijd, verzetten. Het past zich aan ten koste van zichzelf of komt voor zichzelf op ten koste van anderen.

Kiezen om goed te luisteren Ik stel me volgende vragen: Hoe kunnen kinderen hun grenzen stellen als wij over hun grens gaan? Hoe kunnen ze leren luisteren naar ons als wij niet echt luisteren naar hen? En hoe kunnen ze weerbaar worden als wij verwachten dat ze doen wat wij zeggen? Waarom? Daarom! Betekent dit dan dat we ze altijd hun zin moeten geven? Neen, dat heeft er niets mee te maken. Bijdragen aan de weerbaarheid van kinderen betekent dat ik kies om te luisteren naar wat hen drijft in het leven. En dan luister ik voornamelijk naar hun gevoelens en behoeften. Ik luister naar hun verdriet, hun angsten, hun frustraties en vervolgens luister ik naar hun behoeften zoals liefde, steun, erbij horen, vriendschap, vrijheid, spelen, groeien… Als weerbaarheid betekent dat je durft opkomen voor jezelf, dat je je mening durft uiten, dat je een grens durft stellen, dat je weet wat je wel of niet wilt … is het erg belangrijk dat jouw gevoelens en behoeften welkom zijn, dat er naar je geluisterd wordt. Want mijn gevoelens helpen me om te herkennen wat ik wel of niet wil. Toch ervaar ik dagelijks hoe kinderen veroordeeld worden als ze huilen, boos worden of bang zijn. Als je verdriet voelt, ben je flauw. Als je boos wordt, ben je agressief, arrogant, koppig. Als je bang bent, moet je sterk zijn. Gevoelens worden gemakkelijk genegeerd, opgekropt, weggeduwd, veroordeeld. Ik loop dan het risico om over mijn grens te gaan of dingen te doen die ik eigenlijk niet wil. Door naar mijn gevoelens te luisteren, ontdek ik wat ik wil en kan ik me ook eerlijk uitdrukken .

Trouw blijven aan jezelf Dus als mijn kinderen “neen” zeggen als ik iets vraag, luister ik eerst, want achter die “neen” zegt hij “ja” tegen iets anders. Ik stel hen ook geen vragen als ik alleen maar wil horen wat ik wil. Een vraag stellen betekent ook dat elk antwoord welkom is. Hoe kan een meisje van 16

jaar “neen” zeggen tegen haar vriendje van 18 jaar als ze geleerd heeft dat je alles doet voor diegene die je het liefste ziet of die de meeste macht heeft? Kinderen worden weerbaar als ze vertrouwen hebben in zichzelf. Zelfvertrouwen betekent trouw zijn aan jezelf. Dit lukt pas als ik eerst luister naar mezelf. Kinderen ontwikkelen zelfvertrouwen en vervolgens ook weerbaarheid als ze door dik en dun kunnen ervaren dat hun gevoelens en behoeften de moeite waard zijn om ten volle beluisterd te worden.

Besluit Ik vat mijn gedachtengoed samen aan de hand van dit voorbeeld: Op een vrieskoude ochtend wuif ik mijn zoon nog even uit naar school. Hij zit op zijn fiets en heeft handschoenen aan, een warme muts, een sjaal en korte mouwen! Ik zeg hem onmiddellijk een jas aan te doen. Hij antwoordt dat hij geen jas wil aandoen, omdat hij op school verplicht wordt hem tijdens de speeltijd te dragen terwijl hij het zo ontzettend warm heeft. Natuurlijk wil de juf bijdragen aan zijn welzijn, maar toch druist het in tegen wat zijn lichaam hem vertelt. Omdat hij zijn juf graag ziet en zij uiteindelijk de meeste macht heeft, gehoorzaamt hij aan wat zij wil. Maar de hitte in zijn lijf tijdens het spelen voelt echt ongemakkelijk aan. Ik lach naar hem en zeg dat ik zo geniet van hoe hij zorg draagt voor zichzelf. Samen bedenken we een nieuwe strategie om de volgende keer een heel dun jasje in zijn boekentas te stoppen voor de speeltijd. Op deze manier draag ik mee zorg voor zijn behoefte aan autonomie, mijn behoefte aan gezondheid en de juf haar behoefte aan structuur.  Annelies Peeters Psychotherapeute en trainer in verbindende communicatie annelies@blabla-blabla.be www.blabla-blabla.be Facebook: https://www.facebook.com/ BlablaGeweldlozeCommunicatie/

PURECHILD 12 2019-35

Pure Child december 2019

Weerbare pubers,

KAN DAT?

36-PURECHILD 12 | 2019

Pure Child december 2019

… En dan wordt het stil. Dat gebeurt wel vaker als ik met pubers en hun ouders in gesprek ben. Ze zijn het grondig oneens, willen hun gelijk halen en zien elkaar bijna als vijanden waarbij ze elkaar regelmatig pijnlijke verwijten maken. En uiteraard willen ze allemaal van mij het verlossende woord en nog liever dat ik het eens ben met één van de partijen. En dus oneens met de andere partij. Maar dit zal niet gebeuren. Het enige wat ik kan doen, is vragen stellen en de verschillende behoeften vertalen. En dan is het raak en valt het even stil….. Wat is er aan de hand met pubers?

Wat met ouders van pubers?

Pubers zijn letterlijk en figuurlijk in de groei. Letterlijk is niet zo moeilijk te observeren, maar de groei die zich vooral innerlijk, psychologisch en emotioneel voltrekt, is vaak een lastige. Het ene moment heb je een gezellig en meewerkend kind bij je in huis en het volgende moment een mokkende puber die het nergens mee eens is. Het belangrijkste wat pubers moeten doen, is zich losweken van hun ouders en een zelfstandig en autonoom denkend wezen worden. En dat gaat met horten en stoten, want welke 14- of 16-jarige heeft op een rijtje wat hij precies wil en hoe hij dat kan bereiken? Voor veel volwassenen is dat al een hele klus, laat staan voor een hormonale stuiterbal, die keer op keer een andere mening en een ander doel heeft, afhankelijk van zijn impulsen.

De meeste ouders vinden het belangrijk dat hun kind een goede burger wordt, dat ze een goede opleiding genieten die garantie biedt op een mooie baan, de vaardigheden leren voor het maken van verstandige keuzes, een fijne vriendengroep hebben en een prachtige partner vinden. Tijdens het opgroeien worden de verwachtingen voor de toekomst nooit zo uitgedaagd als tijdens de puberteit. Veel kinderen veranderen dan op korte tijd in brutale monsters, smerige holbewoners, aan hun laars lappende afsprakenovertreders, hun eigen voordeel berekenende burgers, asociale tafelgenoten, schermklevers en veelvraten. Als je als ouder dacht dat je met realistische afspraken de strijd zou winnen, blijkt toch vaak dat er een intense, ondergronds behoeftenstrijd losbarst. En dan wordt het interessant, want ouders vragen zich regelmatig af waar het toch zo mis gaat tussen hen en hun kind.

Emoties en reacties van een puber Daarbij is het best lastig dat er net in deze levensfase een gebrek lijkt te zijn om emoties goed te kunnen lezen op gezichten. Het aanvoelcentrum voor emoties in de puberhersenen staat als het ware tijdelijk uit. Het functioneert niet, waardoor de puber allerlei conclusies trekt over boosheid, afwijzing en negeren die er eigenlijk niet eens zijn. Dan heeft de gemiddelde puber ook nog eens de neiging overal op te reageren met verregaande aanpassing (meestal buitenshuis) of met veel lawaai en protest (meestal binnenshuis). Normaal en rustig reageren op situaties zit er meestal niet in en hoe meer druk en stress, hoe meer hij uit de bocht vliegt. Dit betekent dat het best heel moeilijk is om normaal, assertief en weerbaar te antwoorden en te reageren. Het gaat al snel van het ene uiterste naar het andere, hoewel thuis de meest aangewezen plek is waar geëxperimenteerd kan worden met grenzen en gedrag, want je ouders laten je uiteindelijk nooit vallen. Toch?

De puber thuis en elders Ik heb al zo veel ouders gesproken die in pure wanhoop of woede hun armen in de lucht slaan, want want waarom kan hun zoon of dochter: • zich elders wel goed gedragen? • thuis komen met een oorlogshouding? • zich door vrienden laten meeslepen in ontoelaatbare situaties? • bij leraren niet voor zichzelf durven opkomen? • ouders voor hun kar spannen om iets voor elkaar te krijgen? • weigeren mee te werken in het gezin? • broertjes en zusjes treiteren?

PURECHILD 12 2019-37

Pure Child december 2019

Hoe kan het zijn dat hun kind buitenshuis niet weerbaar is en binnenshuis een ware tiran?

Complimenten voor de opvoeding Als antwoord ontvangen deze ouders overigens altijd eerst van mij een compliment. Ze hebben hun kind immers zo goed opgevoed dat het zich buitenshuis goed weet aan te passen en zich voorbeeldig kan gedragen. Dat kunnen ze dan toch maar vast op hun opvoedvaardige conto schrijven.

Kan een puber weerbaar zijn? En dan die puber. Thuis kun je mooi oefenen met het spanningsveld autoriteit en autonomie. Je kan er naar hartenlust oefenen om tegen te spreken, je mening te leren verwoorden, extreme standpunten in te nemen om mee te oefenen en dwars te liggen omdat je nu eenmaal een puberhormoon dwars hebt liggen. En ook omdat het de bedoeling is dat je je mentaal scherpt aan volwassenen en wie kun je daar beter voor gebruiken dan zij die je zo dierbaar zijn?

Agressief of sub-assertief Meestal is in de thuishouding van een puber niets van weerbaarheid te bespeuren en zou je het vooral agressief kunnen noemen, want er is weinig mededogen en invoelingsvermogen voor anderen. Buitenshuis zijn vele pubers subassertief. Dat wil zeggen dat het soms lijkt alsof ze voor zichzelf opkomen, maar dat ze eigenlijk over zich heen laten lopen, klagen, zeuren en proberen op slinkse manieren hun zin te krijgen. Is het niet op het moment zelf, dan gaat het met roddelen en zeuren, waarbij ze hun ouders soms hun eigen klussen laten klaren. Voor pubers is het dus erg moeilijk om assertief te reageren. Hun verstoorde hersenen, het onvermogen om emoties correct in te schatten, hun tekortschietende vermogen om genuanceerd te kunnen denken en hun gierende hormonen als extra sausje maakt de chaos compleet. Dit zorgt ervoor dat hun weerbaarheid erg ingewikkeld is en vaak van het ene uiterste naar het andere schiet. Maar er is een uitweg.

op een interessante optie naast agressief, subassertief (of domweg over je heen laten lopen) en assertief. De vierde optie is de puber uit te dagen om te leren elegant te communiceren om zo op een elegante manier je zin te krijgen. Waar de doorsneepuber in eerste instantie geen slijmerd wil worden, ziet hij heel snel wat hij kan winnen als hij op een elegante manieren zijn zin kan krijgen. Als we dan enkele situaties onderzoeken en verschillende opties in woord, houding en gedrag uitwerken, krijgen ze er lol in, want ze merken dat het eigenlijk heel eenvoudig is om hun ouders, leraren, vrienden en collegaâ&#x20AC;&#x2122;s mee te krijgen met hun standpunt. Eigenlijk leren ze vrij gemakkelijk hoe ze zich kunnen opstellen om als winnaar uit de bus te komen zonder de ander tekort te doen of boos te maken. Helaas, wanneer de hersenen en de emoties te veel storing krijgen, mislukt deze actie. Hoewel mijn ervaring is dat ze het vaak naderhand wel kunnen oppakken en het met de betreffende persoon weer in orde kunnen maken.) De puber heeft dus meestal geen weerbaarheid, maar het is op een vrij eenvoudige manier aan te leren.

Wat speelt er dan tussen ouders en puber? Waar het vaak mis gaat tussen ouder en puber is dat veel ouders hun eigen behoeften niet zo helder hebben. Ze hebben ooit bedacht dat ze hun kind alles wilden geven wat ze konden en dat hun kind niet mocht lijden zoals ze zelf vaak geleden hebben onder hun eigen ouders. Ik zie vaak dat ouders hierdoor jarenlang hun kind ontzien en weinig van hen vragen. Op een dag wordt dat kind dan puber en dan mag er zeker iets worden verwacht qua zelfstandigheid, autonomie, meehelpen met taken en ook op het gebied van netjes communiceren met elkaar. Veel ouders gaan dan eisen en grenzen stellen aan het gedrag en de houding van hun kind, maar die heeft intussen minder geleerd om wederkerigheid te tonen. Door dit gedrag worden veel ouders ook getriggerd in hun waarden op het gebied van samenwerking, fatsoen en toonzetting en dan is het feest compleet.

Elegant communiceren

Wat is de oplossing?

Tijdens de talloze coaching gesprekken met pubers en hun ouders heb ik op een dag een list verzonnen. Door situaties, vragen en gedrag letterlijk uit te vergroten en uit te spelen, kom je

Wat steeds opnieuw naar voren komt als werkende oplossing, is samen onderzoeken wat de waarden van ouders zijn en vooral wat de verschillen zijn in behoeftes. De behoeften van

38-PURECHILD 12 | 2019

Pure Child december 2019

ouders en pubers liggen immers vaak mijlenver uit elkaar en het is de kunst om die helder te krijgen. Mijn rol is meestal alleen maar om uitleg te geven over hoe het werkt tussen ouders en kinderen met betrekking tot de puberteit en hoe met elkaar in gesprek te gaan.

VIA COLOMBUS www.viacolumbus.be info@viacolumbus.be “Door jezelf te zijn zet je iets unieks in de wereld dat er voorheen nog niet was. Durf jezelf te zijn! Kracht zit niet alleen in spiermassa.“

Daarnaast hoef ik meestal alleen maar te benoemen wat ik waarneem aan behoeften, zoals: • “Maar vader, hij zegt in feite alleen maar dat hij je mist.” • “Je moeder zegt dat ze niet wil dat jij het zo zwaar krijgt als zij het had en nu blijkt dat het haar niet is gelukt is.” • “Als zij zo verdrietig wordt van jouw verwijt, is dat wat je wilt?” • “Je bent dus op jouw leeftijd meegekomen naar een kindercoach, omdat je de relatie met je ouders zo belangrijk vindt?”

Rots en watertraining link: https://www.viacolumbus.be/rots-en-water-training Facebookpagina: https://www.facebook.com/viacolumbus/ KATRIEN PETERS

• “Wist je dat hij zo zijn best deed om de sfeer thuis goed te houden, maar dat het hem niet lukt en dat hem dit zo frustreert?” • “Wist je dat je moeder dit zo verschrikkelijk belangrijk vindt?” En vrijwel altijd wordt het dan stil. Als het stil wordt, kunnen we verder en werken aan hoe ouders en pubers weerbaar met elkaar kunnen communiceren zonder dat er slachtoffers vallen.  Tea Adema Wist je dat in de training ‘weerbaar communiceren‘ een extra workshop is toegevoegd voor ouders en een workshop voor ouders en pubers samen? En dat deze prachtige resultaten opleveren binnen gezinnen? Binnen tien minuten heb je helder welk grondpatroon iemand heeft qua communicatie door de prachtige test waarmee de training ‘weerbaar communiceren‘ begint. Deze training is zo opgebouwd dat je alle nodige informatie gemakkelijk bij de hand hebt.

VEERKRACHT Kinder- en jongerencoach & ouderbegeleiding “In zachtheid naar je eigen innerlijke kracht Het leven lichter en speels maken.“ Katleen De Bosscher Haan 40-1 1840 Steenhuffel tel: 0032 (0) 477 30 64 64 Katleen@veer-kracht-coaching.be

Wil jij ook werken met de training weerbaar communiceren? Volg dan deze link en lees alle informatie. Zoek je als ouder een trainer? Die vind je onder andere bij de rode vlaggetjes op de kaart van Ik leer leren trainers. Meer info: https://teaadema.nl

PURECHILD 12 2019-39

Pure Child december 2019

SCHEPPEN en ondersteunen een integrale totaalvisie op de ontwikkeling van fysieke en mentale weerbaarheid

40-PURECHILD 12 | 2019

Pure Child december 2019

Ieder menselijk wezen heeft een onvoorstelbaar grote kracht in zich, die de levensenergie aanstuurt. Er zijn mensen die dit “de oneindige intelligentie” noemen. Het concept van weerbaar worden, is in die context de vraag of en hoe we contact kunnen maken met die kracht. Om de techniek te herontdekken, moeten we op zoek gaan naar aloude alchemistische kennis en tegelijkertijd de moderne geestelijke wetenschap leren herinterpreteren. Dit artikel is een bescheiden poging om deze techniek behapbaar te maken voor iedereen die zichzelf of zijn kinderen weerbaar wil maken.

Krachtveld en krachtdieren Weerbaar zijn of worden komt neer op het scheppen van een krachtveld om ons heen. Een mentaal krachtveld die als bron de menselijke geest heeft, waar we allemaal over beschikken. Een mentaal krachtveld kan worden opgewekt door de herhaling van affirmaties (combinaties van woorden). Een affirmatie is eigenlijk gewoon een gedachte. Hoe vaker we een bepaalde gedachte hebben, hoe meer we erin gaan geloven en hoe meer het zich in ons leven manifesteert. Iedereen gebruikt van jongs af aan affirmaties. Helaas zijn dat zeer vaak geen positieve. We vertellen onszelf dat we iets niet kunnen, dat we iets niet waard zijn of dat we dingen niet goed doen. Daarom is het zo belangrijk om positieve affirmaties in ons leven binnen te laten. Onze hersenen zijn namelijk zo geprogrammeerd dat ze geloven wat we vaak zien of horen. Een werkzame affirmatie beïnvloedt het onderbewustzijn en het her-programmeert de hersenen. Je kan bijvoorbeeld elke dag bij het opstaan zeggen: “Ik ben krachtig.” Zo schep je een mentaal krachtveld om je heen. Dit kan je ook aan kinderen leren. Daarnaast is er een sjamanistische techniek, waarbij je je vereenzelvigt met een zogenaamd ’krachtdier’. Indianen hebben zich van oudsher verbonden gevoeld met de kracht en de uitstraling van dieren, zoals een leeuwen, tijgers of beren. Ze gaven hun kind vaak de naam van een dier, zodat het kind de eigenschappen van dit dier meekreeg. Als je je eigen krachtdier of dat van je kind wil ontdekken, is het belangrijk dat je je tot dit dier voelt aangetrokken. Je kan samen met je kind naar dierendocumentaires of naar fotoboeken van dieren kijken. Je kan ook naar de dierentuin gaan om er te ontdekken tot welk dier jouw kind zich het meest aangetrokken voelt. Eens je dat hebt ontdekt, hou je de kwaliteit die volgens jou kan bijdragen aan

de weerbaarheid voor je geestesoog. Zo schep je een mentaal krachtveld. Je kind kan ook regelmatig tekeningen maken van het door hem gekozen dier, en er afbeeldingen of beeldjes van verzamelen. Als het in een moeilijke situatie terechtkomt, kan je vragen wat het dier volgens hem zou doen. Zelf heb ik als krachtdier de arend gekozen, omdat hij steeds overzicht houdt en een scherp oog heeft voor details. Hij is ook een meedogenloze jager en vangt steeds wat hij zich als doel heeft vooropgesteld. Tevens beschikt hij over een grote intelligentie. Dring jouw keuze van krachtdier niet op aan je kind. Laat het zelf kiezen, ook al lijkt zijn keuze absurd.

PURECHILD 12 2019-41

Pure Child december 2019 Slaan en zalven In het oude Griekenland had je twee soorten opvoedingsmethodes die diametraal tegenover mekaar stonden. Langs de ene kant had je de filosofie van Athene, langs de andere kant de filosofie van het legendarische Sparta. Daaruit kunnen we als opvoeders leren dat er twee manieren zijn van opvoeden: de zachte en de harde. De harde vraagt zelfdiscipline van de opvoeder en de zachte vraagt heel veel wijsheid. De harde betekent dat je je kind verantwoordelijkheid leert opnemen voor zijn leven, woorden en daden. Ik heb het hier dus niet over een zogenaamde harde hand. Zelf kreeg ik een harde opvoeding en die kwam goed van pas toen ik als achtjarige op school werd gepest (maar dat geldt alleen voor mij). De kernwoorden van mijn opvoeding waren: “Als je wordt gebeten, bijt je terug”. Dit had tot gevolg dat ik gaandeweg lichaamstaal ontwikkelde die de meesten afschrikte. Ik kwam erachter dat dit het gevolg was van een soort mentale ingesteldheid, die me was aangeleerd door mijn moeder. Het was dezelfde lichaamstaal die ervoor zorgde dat, toen ik jaren later als portier van een discotheek aan de slag ging, weinig moeite had met het overtuigen van moeilijke klanten. Toch was ik allesbehalve agressief. Ik leerde namelijk ook de kracht kennen van communicatie, een vaardigheid die je gerust aan je arsenaal mag toevoegen als je weerbaar wil worden. Misschien is het wel de belangrijkste vaardigheid. Ook leerde ik een mentaal krachtveld opwekken wanneer ik het nodig had. Ja, zelfs bij sollicitaties kwam dit van pas.

Dualistisch denken Dualiteit betekent dat er steeds, op de ene of andere manier, een tegenovergestelde bestaat (zoals warm/koud of lang/kort of gezond/ziek). Het tegenovergestelde van weerbaarheid is zwakheid of het niet kunnen opkomen voor zichzelf. In de menselijke psyche betekent het dat als we ons concentreren op de ene zijde van een

42-PURECHILD 12 | 2019

concept, we in feite het tegenovergestelde domein geestelijke energie of bestaansrecht geven. Probeer maar eens uit te leggen wat rijk zijn is zonder het over armoede te hebben of over zwaarlijvigheid zonder het over slank zijn te hebben. Als we ons bijvoorbeeld op gezondheid concentreren, geven we ook het concept ziekte bestaansrecht, waardoor het de neiging krijgt zich te realiseren of te materialiseren, gewoon omdat onze menselijke focus nu eenmaal zo werkt. Dit is de reden waarom zo vele mensen falen bij het afleren van een verslaving. Welnu, in de context van dit artikel betekent het dat als we ons concentreren op het ontwikkelen van weerbaarheid, we het begrip ‘zwakheid’ bestaansrecht geven. Met alle gevolgen. Door met weerbaarheid bezig te zijn, beseffen we steeds meer dat wij of onze kinderen in feite zwak zijn. Dit is uiteraard een ongewone benadering in onze lineair gestructureerde (oorzaak-gevolg) manier van denken. Het is echter een belangrijke psychologische sleutel als we willen slagen in ons project om ons weerbaarheid eigen te maken. Het is zelfs het geheim achter de onoverwinnelijkheid van de beruchte kungfu meesters of Shaolin monniken, die hun mosterd haalden bij Lao Tzu (Tao Te Tjing). Zakenlui en diplomaten merken steeds weer op dat Chinezen zelden “neen” antwoorden op een voorstel. De reden hierachter is dat Chinezen dit principe door en door kennen en weten dat door “neen” te antwoorden, ze voor zichzelf mentaal de weg openen om op lange of korte termijn “ja” te zeggen. Finaal punt is hier dat je jezelf en/of je kind leert zich te concentreren op het juiste woord. Door zich paradoxaal te focussen op aspecten van jouw zwakte, zullen jij of je kind creatiever worden om zwakheden te neutraliseren. Bij iedereen verloopt dit proces anders. Bijvoorbeeld, eerst uitmaken in welk aspect het kind zwak is: “Is dat communicatie of is dat op het fysieke vlak?” Hier zoeken we dan een affirmatie bij zoals: “Ik spreek beter en beter en kom steeds meer en meer voor mezelf op.” of “Ik ben sterker dan ik denk en kom meer en meer voor mezelf op.”

Samengevat: Krachtveld opwekken, communicatie (lichaamstaal) in acht nemen en/of de focus leggen op de zwakheden of zwakke punten in je gedrag is een fundamentele, algemene richtlijn.  Ik wens je veel succes toe in je aanpak. (RVD)

Pure Child december 2019

Weerbaar zijn is in staat zijn om het onverwachte te beheersen. Weerbaar zijn is weten dat jij de veerkracht hebt om telkens jezelf weer op te rapen. Weerbaar zijn is geloven in jezelf.

PURECHILD 12 2019-43

Pure Child december 2019

“Tijd – of een gebrek aan tijd – loopt als een rode draad door de vele boodschappen diekinderen, ouders en professionals vandaag uitsturen. Dat raakt aan heel wat zaken. Kinderen en jongeren zijn mensen, maar het zijn ook mensen in wording. Opgroeien is vandaag niet simpel. Er is vaak nog weinig marge om fouten te mogen maken. Maar mens worden, gebeurt met vallen en opstaan. Mogen kinderen en jongeren nog vallen? Krijgen ze nog de tijd en de ruimte om op te staan?“ Bruno Vanobbergen

Hoe bescherm je je kind in een wereld vol gevaar? Het is een vraag die elke ouder zich weleens stelt. Vaak uit zich dat in ‘wees voorzichtig’-jes, het overnemen van taken en het uit de weg gaan van risico’s. Natuurlijk hebben we hierbij het beste voor ogen en willen we de kans op kwetsuren, nare ervaringen en erger zo veel mogelijk uitsluiten. Maar eigenlijk schuilt het echte gevaar erin dat we onze kinderen ontwikkelkansen ontnemen en met onze angsten verlammen.

evaar is er altijd al geweest en zal er nog veel langer zijn dan wij. Kinderen daar volledig tegen beschermen, is onmogelijk. Ja, we zouden hen met knie-, armen polsbeschermingen, een helm en noppenplastiek kunnen uitrusten of in een zetel kunnen vastkluisteren. Maar natuurlijk zijn dat geen oplossingen. Gevaar uitsluiten is onmogelijk en als Murphy zich ermee bemoeit, is een ongeval snel gebeurd.

Verschil tussen risicovol en roekeloos Dit is geen pleidooi om kinderen zomaar aan gevaren bloot te stellen, wél om hen met risico’s te leren omgaan. Kinderen voorbereiden op de ‘grote boze’ wereld, is immers een veel betere strategie dan hen ervoor afschermen. Er bestaat een fundamenteel verschil tussen risicovol en roekeloos. Roekeloos doe je zonder

44-PURECHILD 12 | 2019

nadenken en voorbereiden, risicovol houdt in dat je geoefend en gepland hebt. Hoe ver je die voorbereiding doordrijft, kan jij als ouder het beste inschatten. Dat is geen taak voor kinderen. Hún leermomenten liggen in het in dialoog gaan en het bedenken van de juiste aanpak voor elke uitdaging. Dat dat hier en daar gepaard gaat met een buil en een schram, hoort erbij. Gever Tulley schreef over dit onderwerp een schitterend boek met de titel 50 Dangerous Things (You Should Let Your Children Do). Naast ‘gevaarlijke’ activiteiten aanreiken, geeft hij hierin ook één stelregel mee: “Doe jezelf en de ander geen pijn.”

www.wijtijd.be

Deze simpele regel kan je in samenspraak met je kind ombuigen tot de vraag: “Hoe ga jij ervoor zorgen dat je jezelf en de ander geen pijn doet?” Het is een aanpak die jou als ouder kan helpen om de eerste ‘oei, gevaarlijk’-emotie te rationaliseren, en je kind om beter in te schatten waar grenzen liggen. Hoe meer een kind voorbereid is, hoe beter het zich in gevaarlijke situaties kan beschermen. Zo is de kans van een meskwetsuur veel groter bij kinderen die hun boterhamen nooit zelf hebben mogen smeren, zal een kind dat in staat is om een kampvuur te controleren minder snel in paniek slaan bij een brand, en kan een kind dat regelmatig samen met zijn ouders de stad in fietst beter verkeerssituaties inschatten.

“Wacht n**t tot de storm voorbij is, maar leer dansen in de regen.” 56

Alle voordelen van risicovol spelen nog eens op een rijtje:

×× Je kind leert falen. Als iets vanaf de eerste

keer lukt, is de lol er vaak snel af. ×× Je kind leert grenzen verleggen, op zijn/ haar eigen tempo, met als beloning meer zelfvertrouwen. ×× Je kind leert creatieve oplossingen bedenken voor de uitdagingen van de toekomst. ×× Je kind leert emoties benoemen en kaderen. Eigenlijk komt het er dus vooral op neer om op te passen met ‘pas op’. In risicovol spelen liggen veel groeikansen voor zowel ouder als kind. Wij nodigen jullie graag uit om ze te grijpen. 

Meesterschap minimaliseert gevaar. Björn Accoe Creatief directeur/ oprichter van Ideekids en papa van drie Wij TIJD: https://www.youtube.com/ watch?reload=9&v=tBrw6IUtAY

Vivian Greene

Pure Child mag doorheen dit schooljaar verschillende ‘WijTijd‘ tips gebruiken. Voor deze editie kozen wij de TIP:

PLASLOPEN

In plassen spelen is zo veel meer dan jezelf vuil maken: het is ook experimenteren, ontdekken en kennis opbouwen over de wereld. Waarom zie ik de lucht en mezelf in een plas? Hoe ontstaan waterrimpels? Wat gebeurt er als ik mijn benen langzaam door een plas beweeg en daarna versnel? Hoe hoog spat het water als ik lichtjes stomp, als ik met één been in de plas hop of als ik met beide voeten van een stoep spring? Maakt de hoek waarin ik spring een verschil? Durf jij naast mij te staan terwijl ik spring? Trek een paar regenlaarzen aan of ga er blootsvoets op uit (laarzen lopen toch snel vol). Leg vooraf een warme handdoek en droge kleren klaar. Spring, speel en dans alle zorgen en spanning lekker van jullie af!

Weerbare groeikans bij regen weer: “Er is nog geen enkel kindje gesmolten van wat regen,” zei mijn grootmoeder. En gelijk had ze. In het leven zal nooit alles meezitten en een garantie op zonovergoten dagen kan je nergens kopen. Je kind laten zien dat ook minder goede omstandigheden deel uitmaken van het leven en dat je die maar beter kan omarmen, is een mooie les. Laat de regen dus vooral geen roet in het eten gooien. Bekijk hem als een metafoor voor wat aan onze controle ontsnapt en leer samen met je kind appreciëren wat er wél is.

PURECHILD 12 2019-45

Druk? Stress? Futloos? Moe? Kom tot ontspanning en verhoog je energiepeil met

Ashwagandha PLATINUM

BIO

Indiase ginseng

• verhoogt de stressbestendigheid • ontspant bij geestelijke belasting en bevordert het inslapen • vermindert vermoeidheid en zwakte door een drukke levensstijl • verhoogt het energiepeil, het fysiek en geestelijk prestatievermogen • bevordert het geheugen, aanleren en concentratievermogen • ondersteunt het mannelijke en vrouwelijke voortplantingssysteem 60 V-caps.: €16,95

ASHWAGANDHA PLATINUM van Mannavital is een biologisch concentraat van de “Indiase ginseng”, gestandaardiseerd op 5 % withanoliden (KSM-66®). De gunstige werking van ASHWAGANDHA PLATINUM bij spanning en vermoeidheid is aangetoond in 13 gerandomiseerde, placebogecontroleerde klinische studies.

Mannavital voedingssupplementen van absolute topkwaliteit voor een doelgerichte aanpak Verkrijgbaar in alle natuurvoedingswinkels - tel. 0032 56 43 98 52 - info@mannavital.be - www.mannavital.be info@mannavital.be - www.mannavital.be

RUBRIEK: ONDERWIJS

48-PURECHILD 12 | 2019

Pure Child december 2019

RESPECT

voor de NATUURLIJKE ONTWIKKELING De weerbaarheid van onze kinderen staat onder druk! Sommigen onder hen hebben het vrij moeilijk om te beantwoorden aan alle eisen die onze moderne maatschappij hen stelt. En indien je dit als kind of jongere niet kan waarmaken, kan dit ernstig knagen aan je zelfbeeld. En daar ligt de voedingsbodem om de weerbaarheid een knauw te geven. Want negatieve stress duikt dan mogelijk op en dit is echt een “vies beestje”. Het brein en het lichaam gaan dan over in een vecht- of vluchtmodus en dit uit zich in de vorm van (faal)angst, depressie, burn-out, zelfpijniging of psychosomatische problemen. De gezondheid en het welzijn van steeds meer kinderen staan op het spel, dit kunnen we wel stellen!

nappe resultaten op school trachten te behalen en de druk van ouders en leerkrachten kunnen verwerken, vormen een eerste beproeving voor onze jeugd. Daarbij moet het nog eens sneller én steeds vroeger en dit verschilt sterk met 20-30 jaar geleden. Je merkt het, de impact van ons prestatiegericht onderwijssysteem op het zelfbeeld van het kind kan heel hoog zijn. Moeten “scoren” in de sportclub of de muziekschool kan daarbij de prestatiedruk nog wat aanscherpen. En er willen bij horen op de sociale media is een aspect dat de laatste decennia de lat nog hoger gelegd heeft voor onze jeugd. Je hebt dus wel een flinke dosis weerbaarheid nodig! Het is wel perfect mogelijk om je weerbaarheid op te krikken door dit te leren en te trainen. Zo kan je leren opkomen voor jezelf of je brein tot rust brengen na een intense schooldag. Het zijn allemaal hulpmiddelen die een hoog stressniveau kunnen verminderen. Maar in essentie zit de beste weerbaarheidstraining verscholen in het meest pure van het kind, namelijk zijn natuurlijke ontwikkeling. De hamvraag blijft wel, hoe natuurlijk ontwikkelen onze kinderen zich in deze hectische tijden…? Want onze welvaartsmaatschappij en het prestatiegericht onder-

wijssysteem zorgen er eigenlijk voor dat de noodzakelijk natuurlijke omgeving van kinderen steeds meer vervaagt. We merken dit in de vermindering van de zelfstandigheid, de beeldschermcultuur, het sedentair gedrag (stil zitten en niet spelen en bewegen) en de vermindering van de echte sociale interactie met anderen. Bij, Werkgroep Ont-wikkelend Leren-WOL streven we ernaar om eerder preventief verschillende leer- en gedragsproblemen te vermijden door kinderen anders te gaan benaderen. Ook het aspect van de weerbaarheid ligt in die lijn. Indien we erin zouden slagen om kinderen zich natuurlijk te ontwikkelen, gaan we ook automatisch hun weerbaarheid vormen. Inderdaad, indien we vanaf heel jonge leeftijd meer respect zouden tonen voor hun zelfstandigheid, het vrije spel en beweging, heel veel sociaal contact, gaan we kinderen meer kansen geven tot het ontwikkelen van weerbaar gedrag. Vanuit deze natuurlijke ervaringskansen krijgen kinderen een omgeving aangeboden om zelf aan hun eigenwaarde te werken. De enige soliede basis om weerbaar te worden, lijkt wel!

Zelfstandig mogen zijn geeft veel zelfvertrouwen! Kinderen die vanaf de geboorte veel zelfstandigheid krijgen staan sterker in het leven.

PURECHILD 12 2019-49

Pure Child december 2019

• Geef jonge kinderen de kans om zich via vallen en opstaan te ontwikkelen. Indien we alle mogelijke problemen die hen in de weg kunnen staan, zelf gaan wegvegen gaan kinderen op de duur steeds afhankelijker worden van anderen. • Kinderen moeten niet steeds een schouderklopje krijgen, opgehemeld of beloond worden. Kinderen die zich goed in hun vel voelen hebben dit niet altijd nodig. De beloning krijgen ze automatisch wanneer iets lukt dat ze zelf hebben gevonden.

Het vrije spel en beweging zijn zo rijk aan natuurlijke ervaringskansen! Zowel het vrije spel als beweging zijn wat op de achtergrond beland. Maar ze vormen nu juist de enige ware speeltuin om zowel cognitief, motorisch, emotioneel en sociaal te ontwikkelen. Door dit te verwaarlozen schieten we eigenlijk in onze eigen voet. Beeldschermen en binnen stilzitten vervangen tegenwoordig de veel rijkere speel- en beweegtijd! Ook het schoolsysteem voor kleuters en de lagere klassen zetten vaak teveel in op geleide spelen, instructies en stilzitten. We richten onze jeugd te veel naar het snel verwerven van kennis en te weinig naar hun algemene ontwikkeling en sociaal gedrag. • Gun kinderen in hun spel oefenkansen om conflicten zelf te leren oplossen. De opbouw van hun sociale vaardigheden zijn immers de beste remedie tegen pestsituaties. Soms gebruiken kinderen ook het woordje “pesten” om de ouder of leerkracht het conflict te laten oplossen. Er zijn natuurlijk wel grenzen! • Kinderen spelen in hun spel emoties na die in hun fantasie passen. Spelenderwijs leren ze op die spontane manier ook om te gaan met negatieve emoties van anderen. Spel verandert later dan in een aantal gewenste attitudes. • Wanneer je kind in de zetel zit met zijn IPad is het stil in huis, maakt het geen ruzie en is er geen rommel. En dit is een comfortabel gegeven als je als ouder na een drukke werkdag thuiskomt. Maar we ontnemen het kind hierdoor de mogelijkheid om bijvoorbeeld samen te spelen en conflicten te leren oplossen.

50-PURECHILD 12 | 2019

Onze spiegelneuronen maken empathie mogelijk Via het oogcontact ontwikkelen kinderen de spiegelneuronen in hun brein. Lachen we naar een baby dan gaat die je nabootsen. We gaan geleidelijk aan ook het gedrag van anderen nabootsen in ons hoofd waardoor we ons beter kunnen inleven in de emoties en het gedrag van anderen: de basis voor empathie. Maar daar is veel interactie met anderen voor nodig en die zien we nu juist stelselmatig verminderen! Empathie en andere sociale vaardigheden maken kinderen echter veel sterker! • Baby’s, peuters en kleuters hebben veel sociaal contact nodig. • Veel samen mogen spelen, sporten en de jeugdbeweging zijn ideale oefenterreinen om sociale vaardigheden te ontwikkelen. Onze stelling is dan ook vrij eenvoudig: “Weerbaarheid bouw je op door heel natuurlijk te mogen ontwikkelen”.  Guy Stevens Volg onze volledige visie volgen op onze Fbpagina: Werkgroep Ont-wikkelend Leren-WOL.

Beestig lekker* (*ook voor grote mensen) Biologische ingrediĂŤnten

http://www.ecobiscuits.be/sites/default/ files/eco-biscuits_film_nl.mp4 vegan gecertificeerd

Bij de chocolade variant is de chocolade zonder suiker en

utz gecertificeerd!

gezoet met graan- en vruchtenstropen

Verkrijgbaar

in alle natuurwinkels

BE-BIO-02 EU/Non EU Agriculture

16/01/17 12:28

TIPS van een weerbaarheidstrainer voor LEERKRACHT en BEGELEIDER Hoe stel je grenzen? Hoe communiceer je? Hoe ga je om met lastige situaties? Je stelt weerbaar gedrag als je kenbaar kan maken wat je wil of belangrijk vindt. En dat kan je alleen maar als je vertrouwt op je intuïtie en innerlijke kracht in (spannende) situaties. • Leer kinderen vertrouwen op hun intuïtie en grensgevoel. Leer hen bewust worden: Wat voelt goed? Waar word ik blij van? Hoe voelt twijfelen? En waar voel ik die emoties in mijn lichaam? • Help hen bewust te worden van wat de emotie zegt over zichzelf. Door daarop te reflecteren, leert het kind zichzelf beter kennen, waardoor het bewustere keuzes kan maken. Stel de vragen,: “ Welke keuze wil je maken? Waar wil je aandacht aan geven? Tot waar wil jij de ander ontmoeten? • Kijk steeds met de ogen van een nieuwsgierige ontdekkingsreiziger naar het kind. Kijk eens naar hun lichaamstaal. Wat vertelt die jou? • Help hen om af en toe stil te staan bij hun lichaamshouding. Voel je spanning? Kies dan voor ontspanning. En doe dat zelf vooral ook! • Elke dag is een nieuwe dag met een schone lei! Laat de negatieve gebeurtenissen van gisteren achter je. Vandaag zijn er weer kansen om je kind positieve ervaringen te laten opdoen! • Werk eens rond de kracht van je gedachten. Als kinderen alsmaar gedachten als ‘ik ben slap’ geloven dan gaan ze geen ruimte meer hebben voor gedachten als ‘ik ben sterk’. Ze beperken hun eigen ruimte en gaan zich slecht voelen over zichzelf, wat dan weer effect heeft op hun lichaamstaal. Laat ze het verschil ervaren, zonder te oordelen. • Onze gedachten kunnen we niet tegenhouden, maar er wel op een andere manier naar leren kijken als de nieuwsgierige ontdekkingsreiziger (: ”Ik merk op dat ik de gedachte heb dat...” ) Laat ze eens hun gedachten opschrijven of laat ze ze tekenen. Doe mindfulnessoefeningen voor de les opstart. • Help kinderen omgaan met hun emoties en die van anderen. Geef er ruimte aan, erken ze. Gevoelens zijn te vergelijken met het weerbericht : soms schijnt de zon,.. • Geef zelf het voorbeeld: Voel je wat er is of vermijd je het voelen? Wanneer worden jouw emoties getriggert? Wat vertelt dat over jezelf? Zo versterk je jouw zelfbewust-zijn. En dat pikken kinderen op. • Zorg dat het kind zich veilig voelt. Stimuleer autonomie, geef speelruimte, een veilige hechting, geef grenzen aan en moedig ze aan in hun zelfexpressie. • Kies voor ‘mogen of willen’ ipv ‘moeten’. Moedig ze aan om hun uitdagingen aan te gaan!

Eva Gysen, moeder van twee kinderen. Gecertificeerde ‘Rots & Water’ en ACT4kids trainer. Zaakvoerder van ‘Krachtinzicht’ en trainer bij Tejo vzw. Interesse in bovenstaande materie? Google dan “ Rotst en water training” of ga naar www.krachtinzicht.be

52-PURECHILD 12 | 2019

Pure Child december 2019

In deze klas zijn de kinderen weerbaar

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

ZIJ:

KENNEN hun eigen kwaliteiten, weten waar ze goed in zijn en waarin minder. KUNNEN bijna alle problemen zelf oplossen. STAAN stevig in hun schoenen, waardoor ze serieus genomen worden. BEGRIJPEN hun eigen emoties en die van anderen SPELEN lastige situaties uit in toneelstukjes om te voelen van: “Wat als we het op deze manier zouden doen?“ COMPLIMENTEREN elkaar op hun gedrag. GEVEN alleen feedback op het gedrag, want het gedrag is niet de persoon. VERWOORDEN goed wat zij graag hebben en wat niet en luisteren ook naar de ander. RESPECTEREN zichzelf en de ander. VOELEN AAN dat iedereen uniek is en daarom ook volledig Oké!

PURECHILD 12 2019-53

Voedi

cijn

als me di

p o c r at

De dag begint met onze lekkerste chocoladedrank. Elke school-, werk-, sporten vakantiedag start met de sportdrank van Amanprana voor veel uithouding en energie 0% geraffineerde suikers • 0% chemische zoetstoffen • veel antioxidanten De lekkerste chocoladedrank is ook de gezondste sportdrank voor topprestaties. De meervoudige olympische kampioen zwemmen, Michel Phelps dronk chocolademelk als de nieuwe generatie sportdrank. Gula Java Cacao (390 g) en de kleinere verpakking Cacao Kids & Sports (230 g) bevatten veel antioxidanten. Ze hebben een lage glycemische index (GI 35) voor langdurige energie. Ze bevatten van nature een beetje eiwitten en voldoende mineralen voor uithouding en herstel. Ideale energiedrank voor tijdens sport, studie, werk, spel en prestatie. Voor alert en geconcentreerd zijn. Gula Java

Cacao en Cacao Kids & Sports van Amanprana. Voor sporters en kinderen, voor tieners en atleten. Verkies je warme of koude chocoladedrank? Je kan deze chocoladedrank warm of koud drinken. Maar maak de drank steeds warm klaar. 1 eetlepel in warme plantaardige of dierlijke melk. Zo komen de smaak en de aroma’s het best tot hun recht. Drink je jouw chocoladedrank liever koud? Laat hem dan afkoelen in de koelkast en voeg er desgewenst ijsblokjes bij. Altijd heerlijk.

128x 200ml

76x 200ml

Vegan Amanprana is een klein familiaal bio-bedrijf. ‘Voeding als medicijn’, ‘Red de Zee’, ‘Doe niet op je huid wat je niet eten kan’ en het ‘cradle to cradle’ kringloopproces staan hoog in het vaandel. Etiketten en lijm zijn composteerbaar. Verpakking in glas of papier, nooit plastic. Alleen de beste kwaliteit. Ingrediënten traceerbaar. We verkiezen fairtrade: de telers zijn onze helden. www.amanprana.eu Info, recepten en inschrijven op de nieuwsbrief: www.amanprana.eu

verkrijgbaar in de natuurwinkel en online via www.amanvida.eu

AMAN PRANA sERENE LEVENskRAcht

Pure Child december 2019

RUBRIEK: GEZONDHEID • Fysiek • Mentaal • Emotioneel • Spiritueel

PURECHILD 12 2019-55

RUBRIEK: GEZONDHEID ALGEMEEN

NATUURLIJKE TIPS

om kinderen weerbaarder te maken 1) Voldoende slaap Slapen is van essentieel belang voor de opbouw van voldoende energie. Slaap zorgt ervoor dat ons lichaam ziekmakende bacteriën, virussen en andere ziekteverwekkers de baas kan. Tijdens de nacht werkt ons herstelproces het best. Bedenk daarbij dat een kind minstens 10 uur slaap per nacht nodig heeft.

2) Een vrije ademhaling bij verkoudheden Als je kind vaak wakker wordt van het hoesten of een verstopte neus, dan kunnen deze tips helpen: • Plaats een kommetje water bij het bed om de lucht te bevochtigen. • Snijd een ui in twee en leg deze op een bordje naast het bed, zodat de stoffen die hierbij vrijkomen de neus opnieuw vrij maken. • Smeer de borst van je kindje in met zalf die essentiële of plantaardige oliën bevatten (marjolein, bonenkruid, lavendel, den). Opgelet: eucalyptus en munt worden voor baby’s en kleine kinderen afgeraden. • Spoel voor het slapengaan de neus met fysiologisch water, zodat de slijmen niet door de keel lopen en de adem vrij blijft. • Neem je kindje mee onder de warme douche opdat de dampen de slijmen vrij maken. • Vanaf zes jaar kun je aan je kindje slijmoplos-

56-PURECHILD 12 | 2019

sende planten geven zoals Griekse alant, tijm, grove den, echte heemst en weegbree. Dit kan in de vorm van een tinctuur. Deze planten verhogen bovendien de weerstand. • Geef bij verkoudheden geen zuivelproducten zoals koemelk, want die maken slijmen taai, waardoor ze moeilijk opgehoest kunnen worden. Kies voor amandel- of walnotenmelk. • Vermijd bij verkoudheden voeding die veel histamine bevat, want dit veroorzaakt ontstekingen en verdikt de slijmen. Histamine is sterk aanwezig in bewerkte en gerookte vleeswaren, eieren, dierlijke vetten en verwerkte voedingsmiddelen, alsook in aardappelen, bananen, aardbeien, tomaten, spinazie, courgettes en avocado. • Om ontstekingen tegen te gaan, kun je verse maaltijden bereiden die veel omega-3 bevatten, zoals walnoten, pompoenpitten en lijnzaadolie. Je kan ze verwerken in ontbijtmuesli met wat amandelmelk en/of sojayoghurt. • Omdat selder, waterkers, peterselie, limoen, look , appels en ananas slijmoplossend werken, mag je ze zeker aan je verkouden kindje geven.

3) Een optimale darmflora Onze darmen zijn niet alleen verantwoordelijk voor de vertering. Ze zorgen ook voor de eerste barrière van het immuunsysteem. Om

Pure Child december 2019

beide functies te vervullen, zijn een gezonde darmwand en darmflora van cruciaal belang. Darmflora is een verzamelnaam van talrijke gunstige bacteriën die zich in de darmen bevinden. Ze dragen bij tot een goede spijsvertering door stoffen af te breken die de darmen niet verteren. De darmflora zorgt ook voor een sterke immuniteit door ervoor te zorgen dat er weinig of geen ruimte is voor schadelijke micro-organismen zoals bacteriën, schimmels en parastieten. Wisten jullie trouwens dat de darmflora en de darmwand voor 80 % verantwoordelijk zijn voor het versterken van het immuunsysteem? Als de darmflora van je kindje uit balans is, kan dat zorgen voor een verlaagde immuniteit. Dit komt doordat de gunstige darmflora niet voldoende aanwezig is om ongunstige microorganismen te bestrijden. Zo krijgen ze de kans om zich te vermenigvuldigen en het darmterrein over te nemen. Op die manier ontstaan ziektes van bacteriële oorsprong. Je kan de darmflora helpen versterken door vezelrijke groenten zoals broccoli en boerenkool. Ook probiotica (voedingssupplementen in de darmen die levende vormen bevatten van de bacteriële stammen) is bij een zwakke darmflora een hulpmiddel om te herstellen. Bij het kiezen van een probioticum moet je wel rekening houden met de leeftijd. De darmflora van baby’s en jongere kinderen bevat immers andere bacteriële stammen dan die van volwassenen. Vraag dus raad aan je arts.

4) Op natuurlijke wijze de weerstand versterken Je kan de weerstand van je kindje versterken met druppels van echinacea, katsklauw en mierikswortel. Er bestaan op de markt ook natuurlijke druppels van planten en kruiden.

5) Voldoende verse lucht en zonlicht Verlucht de slaapkamer van je kindje door elke dag de ramen even open te zetten. Ga bij koud weer regelmatig goed ingeduffeld samen een wandeling maken, zeker wanneer de zon schijnt. Dit helpt om voldoende vitamine D op te bouwen en het versterkt de immuniteit.

6) Een goede persoonlijke hygiëne Kinderen komen overal met hun handen aan, omdat ze zo alles willen ontdekken. Zeker kleine kinderen en baby’s stoppen graag alles in hun mondje. Was dus regelmatig hun handjes, zeker

wanneer ze van school komen. Overdrijven hoeft niet. Kinderen mogen spelen en zich vuil maken. Zoek dus een natuurlijke balans.

7) Natuurlijke voeding Verse, biologische voeding is het allerbeste, want ze bevat de meeste opbouwende stoffen voor de groei en het welzijn van het lichaam. Bewerkte voedingsstoffen zitten vaak vol suiker, kleurstoffen en chemische additieven die tot heel wat ongemakken kunnen leiden, ze verzwakken het immuunsysteem en creëren hierdoor ziektes.

8) Positieve gedachten Lichaam en geest zijn sterk met elkaar verbonden. Als we steeds negatief zijn en met angsten en boosheid zitten, dan voelen onze kinderen dat en zullen ze dit overnemen. Negatieve emoties en gedachten verzwakken het immuunsysteem. Als ouder moet je er dus op een goede manier mee omgaan en ze omzetten in liefde, blijdschap en dankbaarheid. Focus op kleine, eenvoudige dingen die je een goed gevoel geven. Positief denken versterkt immers het immuunsysteem. Door je kind deze houding mee te geven, zal het veel sterker in het leven staan.

9) Vermijd stress Stress zorgt voor een enorme aanslag op ons immuunsysteem. Het vreet het lichaam als het ware van binnenuit aan en zorgt ervoor dat je voedingstoffen in een versneld tempo opgebruikt. Het maakt je kwetsbaar, want de energie die je immuunsysteem moet sterken, gaat verloren. Ook op je kind heeft dit invloed. Neem dus af en toe wat tijd voor jezelf, al is het maar enkele minuten. Even bewust stilstaan, je ogen sluiten en enkele keren bewust diep in en uit ademen, ontspanningsoefeningen doen, massage en meditatie kunnen hierbij helpen. Laat je kind gerust meedoen. Zo leert het van kleins af aan om op de juiste manier met deze prikkels om te gaan. Zie hiervoor ook onze mindfulness, massageoefeningen en meditatieverhaal.

10) Hou van elkaar en van jezelf! Zeg vaak tegen je kind: “Ik hou van je” en “Jij mag er helemaal zijn zoals je bent”. Laat hen de liefde en het vertrouwen in en voor elkaar voelen. Liefde is hét allerbeste, natuurlijke middel om ons te sterken!  Magdalena Troch

PURECHILD 12 2019-57

ONDERSTEUNING van drie natuurelementen

Met hun open geest kunnen kinderen heel ontvankelijk zijn voor de helpende en helende kracht van de natuur.

1* Kristallen en edelstenen Herinner jij je nog hoe je als kind verwonderd naar alles om je heen keek toen je op uitstap ging naar het bos, de zee of gewoon op het voetpad? Het vinden en zoeken van nootjes, blaadjes, schelpjes, pluimpjes,â&#x20AC;Ś Dat doen onze kinderen nog steeds. De meeste kinderen

leggen zelfs gepassioneerd een verzameling aan. Of sparen alle schaten uit de natuur in hun schatkist. Maar vooral opvallend houden zij ook vaak van steentjes. Tegenwoordig kan je in verschillende winkels prachtig kristalstenen vinden. Kinderen zijn hierdoor steeds enorm gefascineerd, vooral

Pure Child december 2019

door hun bijzondere kleuren en vormen. Maar kristalstenen zijn niet alleen om naar te kijken, maar kunnen ook kinderen en volwassenen werkelijk ondersteunen tijdens moeilijkere perioden in het leven. Zo zijn er kristalstenen die ons kunnen helpen om meer bij ons zelf te blijven en om krachtiger in het leven te staan.

Kristalstenen die kinderen sterken in hun weerbaarheid: Versteend hout is een mooie steen die veiligheid, aarding (of gronding) en rust brengt. Agaat heeft veelzijdige kwaliteiten en biedt ook aarding, veiligheid, bescherming en rust. Zonnesteen versterkt de gezondheid en laat het zonnetje (terug) in het kind schijnen en geeft energie om te tonen wie je bent. Zwarte toermalijn is een sterk beschermende steen, ook tegen elektrosmog en allerhande stralingen waar kinderen vaak erg gevoelig voor zijn. Turkoois helpt bij angsten, spanningen en krampen (soms opgelopen door een onveilig gevoel). Tijgeroog zorgt dat het kind te midden van anderen goed bij zichzelf kan blijven. Het biedt ook bescherming en geeftzelfvertrouwen. Rode jaspis geeft moed en wilskracht. Elke soort biedt aarding en bescherming. Met seleniet kun je spontaan zijn en jezelf beschermen. Dumortieriet heeft een kalmerende werking. Het helpt ontspannen (hoofd- en buikpijn) en verbetert de concentratie. Aventurijn kan gebruikt worden om na een drukke dag in slaap te vallen en zorgen los te laten. Blauwe chalcedoon helpt kinderen met angst. Bij het dragen van deze steen voelen ze zich veiliger en gesteund. Blauwe chalcedoon wordt ook wel ‘moedersteen’ genoemd en dat zegt eigenlijk al genoeg over zijn werking.

2 * Bloesemremedies Ook met bloesemremedies kan men kinderen een mooie ondersteuning bieden. Bloesemremedies zijn een zeer verfijnde natuurgeneeswijze, gemaakt van de bloesems van wilde of biologisch geteelde planten, bomen of struiken. Deze remedies worden gebruikt voor het herstellen van negatieve gemoedsgesteldheden of emoties die uit evenwicht zijn geraakt. Zo zal bijvoorbeeld een voortdurende angst de levenskracht en vitaliteit aantasten.

Bloesemremedies zijn katalysators, die helpen bij het verkrijgen van inzicht in het bewustzijn. Zo is bijvoorbeeld geen angst, maar het ontbreken van moed. De bloesemremedies duwen niet de angst weg, maar helpen ons de weg te vinden en het inzicht te verkrijgen hoe je je moed weer kan ontwikkelen. Nadat het je geestesevenwicht weer in balans heeft gebracht, kan ook het lichaam zich eventueel weer op natuurlijke wijze herstellen. De bekendste remedie is de bachbloesem. Er bestaan echter nog vele andere soorten, zoals bijvoorbeeld de Yana kinderremedies uit Nederland die per thema zijn ingedeeld in ‘gevoelig’, ‘bescherming’ en ‘grenzen’.

3* Aurasprays De geuren van etherische oliën hebben een positief effect op lichaam en geest. Ze worden gewonnen uit verschillende delen van planten, zoals de bloesem, de vrucht, het zaad, de bladeren, de schil, de schors, het hout van de stam, takken of wortels. Door de verschillende oliën te combineren en aan te vullen met water, ontstaat er een prachtige auraspray die je kunt inzetten voor verschillende doeleinden. Een auraspray is gemakkelijk in gebruik en je kunt je snel omgeven met de energie van de geurfrequentie van jouw keuze. Je auraveld en zintuigen nemen de auraspray in zich op en zo kom je gemakkelijk terug in balans. Als je moeite hebt om met beide voetjes op de grond te blijven (aarden) dan ben je al snel uit balans. Dit heeft als gevolg dat je angstig kunt zijn, in een emotionele achtbaan zit, anderen jouw leven laat bepalen en een constant gevoel van onrust ervaart. Als je het moeilijk vindt om in bepaalde situaties te aarden, kunnen aurasprays helpen om je te ontspannen en je te beschermen tegen negatieve invloeden. Voor kinderen heb je bijvoorbeeld de auraspray “de Bescherming” en “Kindermagie” van Orchid. Hiermee kan je je kind op een snelle en gemakkelijke manier helpen.  Gwendolyn Marain www.hetvliegendkonijn.be

PURECHILD 12 2019-59

Pure Child december 2019

Kinesiologie betekent ‘de leer van

beweging’ en is een holistisch-natuurgeneeskundige wijze, die is gericht

op beweging van je lijf en beweging

van energie, die helpt stress te vermin-

deren en deze zelfs laat verdwijnen.

Kinesiologie werkt in de basis met een

spiertest, die helpt op te sporen waar

stress en blokkades zitten. Deze spier-

test is eigenlijk alles waar het om draait in de kinesiologie. Dit is mijn meetin-

strument en mijn manier van communiceren met het lichaam.

Kinesiologie

als middel om je beter in je vel te voelen e maakt een bepaalde beweging met je lichaam en dat geeft spanning. Deze spanning kan positief of negatief zijn en het bijzondere is, dat cliënten dat ook kunnen leren voelen. Op die manier verken ik samen met een cliënt wat zijn lijf nodig heeft. We gaan hierbij op zoek naar blokkades en lossen deze ook op. Op deze manier spreken we

60-PURECHILD 12 | 2019

het zelf-herstellend vermogen van het lichaam aan en helpen we het weer in balans te brengen, waardoor opgebouwde stress verdwijnt. Je kan hiermee mensen laten voelen wat hun lichaam hen vertelt. Door bijv. op een arm te duwen, praten we rechtstreeks met het lijf. De basis is Touch for Health, een systeem dat helpt om je energie weer te laten stromen en je opnieuw goed te doen voelen. Het is een compacte, praktische methode, die het lichaam, de houding, de attitude en de levensenergie in balans brengt; een methode om je van stress en pijn te bevrijden, om je in evenwicht te laten

Pure Child december 2019

Ik vond het moeilijk om te weten wat er nou mis was met mij… Ik was verdrietig en kon niet slapen, mijn gedachten hield ik nergens bij… Toen las ik over Roos en de dingen die ze doet. Ik belde op en ging proberen te leren hoe je naar jezelf luisteren moet… Ik koos kleuren, kaarten en druppels van Bach. Ook praatte ik en praatte ik… en ging steeds naar huis met een lach. Na 3 keer wist ik zeker dat alles goed zou komen. Mijn verdriet was minder… en ik lag ‘s nachts weer lekker te dromen. De 5de keer was ik weer mij, door de dingen van Roos of eigenlijk niet door... maar dankzij!

voelen, beter te functioneren, efficiënter te zijn, je doelen te verduidelijken en te bereiken, en zo volop van je leven te genieten. Je kan hierbij ook extra oefeningen doen. Ook het gebruik van bloesemdruppels, kleuren, geuren, drukpuntmassages en vooral goed luisteren naar wat het lichaam vertelt kunnen hierbij als ondersteuning gebruikt worden. In haar eigen woorden omschrijft Vera, een van mijn lieve cliënten, wat kinesiologie met haar heeft gedaan:

Ziehier een gouden tip voor positieve affirmaties die zorgen dat je weerbaarder wordt: Boven op je hoofd zit een punt die een directe verbinding met je hersenen maakt. Dat is heel handig, want hierdoor kun je nieuwe informatie snel opnemen en verankeren in je lichaam. Vaak zijn onze gedachten zo negatief dat het handig is als je gelijk bij het resetten een mooie positieve gedachte kan vastzetten. Deze gedachte blijft niet alleen in je hersenen, maar is voelbaar in heel je lijf. Bedenk samen met je kind een paar prachtige affirmaties die het in zijn/haar lijf wil voelen en altijd wil denken. Bijvoorbeeld: • Ik ben helemaal oké • Ik ben vol zelfvertrouwen • Ik kan alles wat ik wil • Ik kan alles leren • Ik geloof in mijzelf, enz. Elke positieve zin is goed. Laat je kind dan twee keer op de bovenkant van het hoofd kloppen, terwijl het de zin hardop zegt. Je kind heeft de zin dan vastgezet in elke cel van zijn/haar lijf!  Roos Dekkers https://www.praktijkinderoos.nl/

PURECHILD 12 2019-61

(H)eerlijk gefilterd

WATER Water is bron van ons leven. Alle organen en alle processen in ons lichaam hebben vocht nodig om te kunnen functioneren. Van te weinig vocht tot ons nemen is bekend dat dit allerlei effecten kan hebben. Denk hierbij aan verzuring van het lichaam en vermoeidheidsklachten. Als je weet dat je voldoende vocht tot je moet nemen dan is het ook belangrijk dat dit zoveel mogelijk vrij is van vervuilende stoffen. Als deze stoffen niet in je lichaam komen dan hoeven ze ook niet uitgescheiden te worden en hebben ze ook geen effect op je gezondheid.

Met een Aqualine/AQV waterfilter ben je in staat om gemiddeld 99% van de vervuilende stoffen uit drinkwater te filteren. Het gaat dan onder andere om micro-plastics, chloor, fluor, chemicaliĂŤn, metalen, medicijnen, hormonen, pesticiden. Onze systemen filteren niet alleen maar bootsen ook de natuur na. Zo voegen ze mineralen toe en vitaliseren het water bij het uittappen.

Bamboe drinkflessen Om het (h)eerlijke gefilterde water mee te kunnen nemen bieden we bamboe flessen aan. Uit 1 stuk bamboe gemaakt en van Deens design.

Meer weten: www.optimaalwater.be www.optimaalwater.be

Pure Child december 2019

RUBRIEK: SAMEN GEZONDE LEKKERNIJEN MAKEN

Voor de feestdagen: gezonde muffins van biologische ingrediĂŤnten.

WORTEL

muffin

Bereiding:

IngrediĂŤnten 200 ml kokosolie 200 gr kokosbloesemsuiker scheutje vanille extract 200 gr speltbloem 2 theelepels bakpoeder snufje zeezout + snufje kaneel 250 gr geraspte wortels 100 gr grof gehakte walnoten 3 eieren Topping 150 gr roomkaas 75 gr boerenboter 75 gr poedersuiker Hele walnoten voor de garnering

1. Verwarm de oven op 180 graden. 2. Mix de olie, eieren, suiker en vanille extract goed door elkaar. 3. Zeef de bloem voeg, bakpoeder, zout en kaneel toe. Spatel alles door elkaar. Schep de geraspte wortels er door (bewaar eventueel iets voor de garnering) en de gehakte walnoten. 4. Vul de muffinvormpjes met het beslag. Bak de muffins ongeveer 30 minuten tot ze mooi goudbruin zijn. 5. Ondertussen maak je de roomkaas voor de topping: mix de boter, roomkaas en poedersuiker goed door elkaar tot er geen klontjes meer in zitten. 6. Zodra de muffins klaar zijn haal ze uit de oven en laat ze afkoelen. Besmeer ze dan met de roomkaas topping. Je kunt ook een spuitzak gebruiken om mooie toefjes te maken. Garneer eventueel met wat wortel en een hele walnoot. Smakelijk !

PURECHILD 12 2019-63

Pure Child december 2019

RUBRIEK: BLOESEMREMEDIES

FLexibel in onze weerbaarheid? Tegenwoordig moeten we de vraag stellen of onze kinderen nog flexibel of weerbaar genoeg zijn om met de stressoren om te gaan waarmee we ze overrompelen. We zijn als mensen immers zodanig geĂŤvolueerd in onze prestatiemaatschappij dat we op de limieten van onze natuurlijke grenzen dansen. De spanning wordt steeds groter, waardoor kinderen bepaalde uitlaatkleppen nodig hebben om stoom af te laten, maar dat wordt vaak gezien als storend gedrag. Flexibiliteit wordt dus gevraagd om te voldoen aan de normen van de maatschappij.

inderen die flexibiliteit leren opbouwen, worden als normaal beschouwd, maar we zien de nefaste gevolgen bij de zogenaamde normale volwassenen. De spanning die vandaag heerst en het overschrijden van onze grenzen zorgt voor zware depressies, burn outs en steeds meer psychische klachten. Je kunt stellen dat het normale leven niet meer gezond is en niet meer bij ons natuurlijke bestaan past. Het ene kind is weerbaarderder dan het andere. Veel hangt af van hun bronenergie. Hierbij kun

64-PURECHILD 12 | 2019

je je de vraag stellen of kinderen vooral gevoelsmatig zijn of rationeel. Een ander aspect is de opvoeding waarbij heel veel gedaan kan worden om kinderen weerbaarder te maken en hen zo voldoende zelfvertrouwen en eigenliefde te geven, zodat ze goed met problemen kunnen omgaan. De grote vraag hierbij is: wat is eigenliefde? Dat is zo dicht mogelijk in overeenstemming met je natuur leven, met je eigen persoon. Gevoelskinderen moeten oplossingen vinden door gevoelsmatige keuzes te maken; voor rationale kinderen komt de oplossing vanuit hun ratio. We merken de laatste jaren nieuwe trends, zoals technieken die kinderen tot rust kunnen brengen zoals yoga, meditatie en kinderkampen om op gevoelsniveau te ontstressen. Maar is dit

Pure Child december 2019

voldoende? Er zijn nog te weinig technieken om gevoelskinderen te leren hun keuzes vanuit hun gevoel te maken, zoals de keuze uit liefde voor zichzelf. Door dit te ontwikkelen, zullen ze meer innerlijke rust ervaren en een groter creatief vermogen, waarmee ze gemakkelijker kunnen omschakelen wanneer zich een probleem stelt. Wanneer gevoelskinderen in een soort overlevingsmechanisme blijven zitten, zijn ze emotioneel niet beschikbaar, wat zich uit in chaos, ongecontroleerde emoties, lichamelijke klachten zoals bedplassen, tandenknarsen, nagelbijten, jeuk, enz. Dat kan op langere termijn tot verslavingen leiden, wat hun chaotische gevoelsleven zal verdoven. Je moet in de huidige chaos nochtans op een passende manier voor jezelf leren opkomen, je grenzen op een respectvolle

manier leren bewaken, zelfstandig zijn, samenwerken en sociale contacten leggen. Tot slot moet je je als kind in deze maatschappij staande houden met je gevoelige snaren, zonder dat je weet welk lied er zal gezongen worden. Voor vele kinderen is weerbaarheid dan ook een zoektocht en pas op latere leeftijd leren ze het kennen. De dag waarop ze zichzelf tegenkomen, zien ze meestal de spiegel van het overlevingsproces dat hen heeft weggehouden van hun authentieke zelf. Kunnen wij als volwassen de norm van ons natuurlijke bestaan terug naar het normale brengen, zodat we het goede voorbeeld kunnen geven dat elk gevoelskind nodig heeft? Kunnen wij hen hierin begeleiden?

Enkele tips: • Help je kind zichzelf te leren kennen. Waar is je kind goed in? Hoe versterken zijn zwakke kanten zijn sterke kanten? • Duik in de creativiteit. Een gevoelskind leert door middel van creativiteit zichzelf beter leren. • Ontkracht de prestatiedruk. Een kind moet buiten de prestatiemaatschappij kunnen genieten. Sport eens zonder de druk van prestatie en geniet van het spel. • Stimuleer je kind om na te denken en zelf problemen op te lossen. Wanneer je kind zelf op zoek gaat naar een oplossing, zal zijn zelfvertrouwen vergroten. Geef hem steun waar nodig. • Laat je kind communiceren. Wanneer je kind veilig kan praten over hoe hij zich voelt, vermindert de spanning. Het is tevens belangrijk dat hij ook de emoties van anderen leert begrijpen en erop leert anticiperen zonder zichzelf te verloochenen. • Betrek je kind bij bepaalde beslissingen. Zo leert hij betrokken te zijn en gemakkelijker te communiceren. • Geef het voorbeeld als volwassenen. Wees zelf weerbaar en uit je emoties op een constructieve manier. • Leer je kind hoe het grenzen kan aangeven in verantwoordelijkheden.

Bloesemremedie in de kijker: Alaska Flower essence - greenland icecap: helpt je om flexibel te blijven om je ondersteund te blijven voelen als je door grote innerlijke veranderingen gaan. Healing Herbs - Vine: helpt bij onevenwicht, een gebrek aan flexibiliteit, bazigheid en bij nood aan macht uit angst. Spirit in Nature - Vijg: helpt als je flexibeler in het leven wil staan en om te ontspannen, ook bij zware verantwoordelijkheden.

Het spreekt voor zich dat een bloesemremedie persoonsgebonden is en dat het volledig op maat wordt afgestemd. Een remedie maken vraagt de nodige tijd en een duidelijk inzicht in de persoon voor wie het wordt gemaakt.  Jurgen Bex Meer informatie vind je op: www.golden-bottle.com

PURECHILD 12 2019-65

Pure Child december 2019

RUBRIEK: MINDFULNESS

Weer je!

“Je moet je weren, hè. Je niet laten doen!” Dit is goedbedoeld advies. Soms in de context van een uitdaging aangaan: in sport of op school. Of tegen kinderen die gepest worden. Maar wat verwachten we precies dat dit kind gaat doen? Zich inzetten of zich verzetten? Zijn grenzen aangeven? Wat betekent dit concreet?

66-PURECHILD 12 | 2019

Pure Child december 2019

eerbaar zijn gaat hand in hand met vertrouwen: vertrouwen op je eigen kracht en op de natuurlijke stroom van het leven. Weten dat alles steeds verandert. Daarom lijkt weerbaarheid ook op veerkracht en flexibiliteit. Andere kwaliteiten die hier nog bij horen zijn zelfliefde, compassie, humor en rust.

Je ontwikkelt al deze kwaliteiten als je heel veel mag spelen. Fysiek spelen, waarbij je over de grond en elkaar rolt als welpen, in plassen springt, hutten bouwt en op blote voeten door het gras of in de modder loopt. Maar ook sociaal spelen op de speelplaats of gezelschapsspellen op koude winteravonden.

Kermiseendjes Bij spel is er een tijd van winnen en verliezen, inspannen en ontspannen, vallen en opstaan, huilen en lachen en van pijn en plezier. Kinderen die veel gespeeld hebben, herkennen al die emoties, zowel de fijne als de lastige. En ze weten ook dat die lastige weer overgaan in fijne. Dat is ook weerbaarheid. Weerbaarheid ontwikkelt zich makkelijker als een kind in een veilige en warme omgeving opgroeit, waarbij het op een ontspannen en niet-oordelende manier alle emoties mag voelen. Zijn grenzen mag aftasten en ontdekken. En op die manier leert hij vertrouwen dat hijzelf en anderen grenzen hebben, maar tevens heel veel potentieel. Denk aan die kermiseendjes die in een steeds terugkerende stroom voorbij komen, ze horen allemaal bij het spel. Ze kregen ook allemaal een andere waarde toebedeeld. Elk eendje zou je kunnen zien als een menselijke ervaring, een emotie, een gebeurtenis, een moment van vreugde of pijn. Wij zitten op de rand en leunen voorover, in de hoop er steeds weer een waardevolle uit te vissen. Soms lukt dat, maar soms is het een teleurstelling. Soms krijg je een geschenkje, soms niets. En telkens worden de eendjes weer in het water gegooid, in die levensstroom, om straks misschien weer opgevist te worden. Als je kinderen kan leren zien dat alles stroomt en steeds weer verandert, geef je hen een mooie levensles, die hen ongetwijfeld weerbaarder maakt.

Een boom van een kind Al spelend versterk je je spieren, je motoriek, je snelheid, maar ook je mentale flexibiliteit en kracht. Je leert hoe sociale interactie werkt en bovenal ontwikkel je een goede gronding. Heel belangrijk als het gaat om weerbaar worden. Het zijn je wortels, die zich diep in je kracht verankeren. Als er dan een keer een storm opsteekt, blijf je overeind. Als kinderen stormachtig over de grond rollen in hun spel, dan is er geen enkele reden om hen te stoppen. Misschien maken ze wel veel lawaai, misschien wil je toch die dure vaas uit de weg zetten, maar zolang er geen echt gevaar dreigt, laat je ze maar lekker doen. Blauwe plekken en schrammen horen bij weerbaar worden. Dus, kijk toe hoe ze hun weerbaarheid en gronding ontwikkelen en geniet van het zicht. Gronding wordt vaak vergeleken met de kwaliteiten van een boom. De boom is stevig verankerd in de grond en daardoor heel stabiel. Hij heeft een rechte, krachtige, trotse houding. De boom straalt kalmte uit, maar is ook veerkrachtig, waardoor hij niet breekt. Hij is verbonden met de bomen rond zich en beweegt mee met de seizoenen. Mensen, voelen zich verbonden met bomen, voelen zich ertoe aangetrokken en herkennen zich erin. Bomen zijn een andere expressie dan mensen, een andere levensvorm, maar we lijken hard op elkaar. Het is in spel dat kinderen die boomkwaliteiten ontwikkelen. Laat ze daarom spelen, dicht bij de grond, en zie hoe ze wortels krijgen en mee gaan wiegen in de wind.

[Pred. 3:1-15] Voor alles wat gebeurt is er een uur, een tijd voor alles wat er is onder de hemel. Er is een tijd om te baren en een tijd om te sterven, een tijd om te planten en een tijd om te rooien. Er is een tijd om te doden en een tijd om te helen, een tijd om af te breken en een tijd om op te bouwen. Er is een tijd om te huilen en een tijd om te lachen, een tijd om te rouwen en een tijd om te dansen. Er is een tijd om te ontvlammen en een tijd om te verkillen, een tijd om te omhelzen en een tijd om af te weren. Er is een tijd om te zoeken en een tijd om te verliezen, een tijd om te bewaren en een tijd om weg te gooien. Er is een tijd om te scheuren en een tijd om te herstellen, een tijd om te zwijgen en een tijd om te spreken. Er is een tijd om lief te hebben en een tijd om te haten. Er is een tijd voor oorlog en er is een tijd voor vrede.

ď&#x201A;˘ Tamara Cuypers www.tamaracuypers.be

Vervolg Monkey Mind oefening 2 Ă¨

PURECHILD 12 2019-67

Pure Child december 2019

Vervolg op vorige mindfulness oefening i.v.m. de monkey mind In de vorige Pure Child editie deden we een kringspelletje, waarbij je kon ervaren hoe snel je geest werkt. Je zegt een woord en meteen komt er een associatie met iets anders. Dat gebeurt gewoon. Dat willekeurig heen en weer springen van onze gedachten kun je vergelijken met een aapje dat van tak naar tak springt. Dat is normaal. We kennen dit allemaal. Sluit maar eens je ogen en probeer 7 ademhalingen te tellen zonder aan iets anders te denken. Als je bij 7 komt, begin je weer bij 1. Dan tel je 14 ademhalingen. Daarna tel je 21 ademhalingen en zo steeds verder. Je merkt al snel dat je aan iets anders denkt dan aan het tellen van je adem,

niet meer weet waar je bent. Dan begin je telkens weer vanaf het begin. Waarschijnlijk komen er steeds weer gedachten, waardoor je na 10 min. nog steeds geen 7 ademhalingen kon tellen. Geen nood, dat is normaal. Dat is je monkey mind. Met deze oefening kun je je aandachtspier trainen en rust vinden door dat proces gade te slaan.

Wat is dan het probleem als dit zo normaal is? Het wordt een probleem als je gedachten jou gaan controleren. Je gaat piekeren, je gedachten geven je stress of je zegt dingen in een opwelling waar je spijt van krijgt. Ook kinderen kunnen daar last van hebben. Om hen te helpen zich bewuster te worden van die apensprongen kun je de volgende korte meditatie doen. Zorg dat je iets als een belletje of triangel bij de hand hebt.

Laat het belletje klinken en lees deze tekst rustig voor, met veel korte pauzes. Ga rechtop zitten op je stoel, zet je voeten op de grond, ontspan je schouders en sluit je ogen. Je mag ook je ogen halfopen houden en kijk je naar de grond of naar de muur. Leg dan nu zachtjes je handen op je buik. Misschien voel je hoe je buik een beetje omhoog komt en weer omlaag gaat. Het is je adem die ervoor zorgt dat je buik die bewegingen maakt. Alsof je met je inademing een ballon opvult en hem met je uitademing weer leeg laat lopen. Blijf nu met je aandacht bij dat op en neer bewegen van je buik. Voel hoe de adem jouw handen een beetje omhoog en dan weer omlaag laat komen. Misschien merk je na een tijdje dat je aan iets anders denkt? Bijvoorbeeld: “wat is dit saai”? Dat is normaal. Je bent niet meer met je aandacht bij je buik. Dus zijn je gedachten versprongen naar iets anders, net zoals aapjes niet lang aan dezelfde tak blijven hangen. We onderzoeken dit even verder. We proberen nu telkens terug te keren naar de eerste tak: dat zijn de handen op je buik, die op en neer gaan. Iedere keer dat je merkt dat je aan iets anders denkt, dat je dus aan een andere tak hangt, zeg je: oke, maar nu ga ik terug naar de eerste tak. En daar blijf je zolang mogelijk. Voel je handen weer op en neer gaan, zachtjes op en zachtjes neer, op en neer. Hang je nu aan een andere tak? Zeg dan weer: oké, maar nu ga ik terug naar de eerste tak. Terug naar het voelen van mijn buik. Dit doe je nu elke keer als je het belletje hoort. Als je het belletje hoort en je bent op een andere tak, je denkt dus aan iets anders dan aan je handen op je buik, dan zeg je: oké, maar nu ga ik terug naar de eerste tak. (doe dit 3x met telkens 10 seconden tussen) Zo leren we onze apensprongen wat beter kennen. Je kan dit altijd opnieuw oefenen. Als je zo meteen het belletje hoort, open je weer je ogen.

68-PURECHILD 12 | 2019

NIEUW

DEMO

B kashi starter

stuinierders Ideaal voor stad10 pc

keukenemmer

50 pc

Bokashi starter + keukenemmer, dé start voor de geslaagde fermentatie van keukenresten tot waardevolle plantenvoeding.

GRATIS bokashi starter*

* bij aankoop van een set bokashiemmers ontvang je 1 bokashi starter (2kg) gratis - Actie enkel geldig op de demodagen

Hoe

Heel eenvoudig, alles kan erin!

Waarom

Geen geur, geen rotting, maar wel goud voor jouw grond

Resultaat

Minder afval, Meer leven, meer voeding = >>> JOUW EIGEN GRONDFABRIEK !

EM Agriton bvba • Nieuwkerkestraat 19 • 8957 Mesen / Messines, België

www.agriton.be

RUBRIEK: HAPPY KIDS MASSAGE Pure Child mag dit schooljaar lang enkele massage oefeningen delen uit het “Happy kids massage boek” van Corina Elzenaar.

Herken je dat? Je kind of de kinderen waaraan je les geeft hebben last van: • Concentratieproblemen • Problemen op school/slechte prestaties • Slapen slecht • Hebben een vol hoofd • Kunnen weinig onthouden • Overprikkeld zijn, snel geïrriteerd • Impulsief /storend gedrag • Hebben te veel energie (ADHD) • Vragen negatieve aandacht • Hebben weinig vriendjes

Je hebt al meerdere dingen geprobeerd. Wil liever geen medicatie gebruiken? Wil wel graag je kind helpen, maar weet niet hoe? Misschien is massage niet het eerste waaraan je denkt wanneer je deze problemen ziet. Toch is het een manier die gemakkelijk is in te zetten om de bovengenoemde problemen te verminderen of zelfs te verhelpen of voorkomen. Uit meerdere onderzoeken is al gebleken dat een regelmatig massage, die overigens gewoon over de kleding heen gegeven kan worden bijdraagt aan een goede gezondheid.

5 basisregels voor het geven van een Happy Kids Massage • Vraag altijd toestemming of je mag masseren, ook al is het je eigen kind • Vraag waar je mag masseren of waar je niet mag masseren. • Ga nooit over grenzen! “Nee” is nee, maar kijk ook naar alternatieven wat eventueel wel kan • Zorg dat zowel de gever als de ontvanger rustig zijn Masseer bijvoorbeeld nooit net na een ruzie • Masseer nooit bij koorts “Kindermassage is in deze tijd zo’n waardevolle aanvulling voor een gezonde opvoeding en ontwikkeling. Er lijkt nog steeds taboe te zijn op massage/aanraking. Ik hoop met Happy Kids Massage de drempel lager te maken. Dit kan zelfs in groepen en klassikaal omdat het over de kleding heen gegeven wordt.“ Corina Elzenaar Moeder van twee dochters en oma. (Alle drie met levensuitdagingen als PDD-Nos, HSP en kleindochter was premature met een chronische darmafwijking.) Massage therapeut/ uitbaatster wellnesscentra/ creativiteits wellness award 2012 gewonnen/ Auteur van het boek: Happy Kids Massage

70-PURECHILD 12 | 2019

www.happykidsmassage.nl

Weerbaarheid en massage Een combinatie waar veel leerkrachten eerder voorzichtig mee zijn, omdat ze bang zijn dat massage in de klas juist tot ongewenste aanraking kan leiden. Onderzoek bewijst het tegendeel. Bij (een juiste toepassing van) onderlinge kindermassage (Happy Kids Massage) wordt kinderen geleerd dat ze altijd eerst toestemming vragen voordat ze gaan masseren. Kinderen leren zo hun grenzen aan te geven. Wat voelt prettig of juist niet? Doordat ze leren hoe een gewenste aanraking voelt, zullen ze in situaties wanneer dit niet goed voelt, het veel eerder aangeven. Onderlinge kindermassage kan dus er aan bijdragen om kinderen weerbaarder te maken tegen ongewenste aanraking. NOTABENE: bij Happy Kids Massage doet de leerkracht het voor in de lucht en masseren de kinderen elkaar over de kleding heen. De leerkracht masseert zelf niet.

Roodborstje tikt tegen Roodborstje het raam, tin, tin,tikt tin. tegen Laat het raa Laat laat mij erin. mij erin,mij laaterin, mij erin.

Het is hier zo koud en te guur mijnzo zin,koud laat en te guu Hetnaar is hier mij erin, mij erin. laat mijlaat erin, laat mij erin.

Het meisje deed open en Een Een lie lie een ma gaf uitmeisje haar schoot: ma Het deedkoropen een en gaf reltjes suiker suiker en kruimelkorreltjes en kruimeltje tjes brood. Specia Specia aan jou jou aan Dat was het roodborstje Dat was het roodborstje wel n wel naar de zin, en vloog en vloog het bos toen niet me het bos toen niet meer in. Wij we Wij we

Een lief woord, Een massagegedicht. lief woord, een Een lief woord, een massagegedicht. Een massagegedicht. lief woord, een veel vr vr veel een massagegedicht. Speciaal voor de feestdagen aan jou gericht. Speciaal voor de feestdagen Speciaal voor feestdagen Wijde wensen je het komend jaar, aan jou gericht. Zodat jj Zodat Speciaal voor de vreugde feestdagen veel en zonneschijn. aan jou gericht. aan jou gericht. Een lie Zodat je elke dag opnieuw Wij wensen tevreden je het komend jaar, tevrede en gelukkig kunt zijn. een ma tevrede Wij wensen je het komend jaar, Wij wensen je het komend jaar, PURECHILD 12 2019-71

Pure Child december 2019

MEDITATIE: IK BEN WEERBAAR

Zorg dat je gemakkelijk ligt. Spreidt een warm zacht deken op de mat en eventueel een dekentje op je. Ontspan je hele lichaam, laat het door de zwaartekracht in de grond zakken. Sluit je ogen en adem rustig diep in en uit. Voel je hielen, benen, bips, rug, schouders, armen, handen en hoofd op de grond liggen.

Ik neem je nu mee naar een bijzondere speelplaats.

Het is een speelplek vol regenboogkleuren. Overal waar je kijkt zie je spelende kinderen met lachende gezichten. Alle kinderen van jouw klas zijn hier. Ook de klasgenoot waarmee je het soms moeilijk hebt. Die kan soms zo brutaal en gemeen zijn. Maar deze keer gebeurt er iets heel bijzonders. Deze speelplaats - en ieder die daar aanwezig is - maakt je blij. Jij voelt je supergoed. Jij zit boordevol energie. Jij staat stevig in je schoenen. Je hart klopt blij. Je voelt: “Ik kan hier helemaal mezelf zijn.”

72-PURECHILD 12 | 2019

Iedereen rondom jou vind je aardig en knap. Iedereen wil met je spelen. De klasgenoot die soms vervelend doet, komt naar je toe, zet zijn boos gezicht op en wil iets brutaals zeggen, zoals hij dat gewoon is, maar …. deze keer komen er geen vreselijke woorden uit zijn mond. Nee, er gebeurt iets helemaal anders. Telkens hij naar jou kijkt, trekt zijn boze mond in een glimlach en komen er leuke woorden uit zijn mond zoals: “Ik vind je leuk!” en “Zullen we samen spelen?” Je kijkt verwonderd maar zegt met volle kracht: “Ja, natuurlijk! Ik ben goed zoals ik ben. Doe je iets wat ik niet leuk vind, dan zeg ik onmiddellijk met krachtige stem: “Stop, hou daar mee op! Wat scheelt er met jou? Voel jij je niet lekker in je vel? Zoek je hulp?” Of “ Ben je met je verkeerd been uit bed gestapt? Laat me met rust en loop je frustratie er even af. Ik heb niets te maken met jouw gedrag.“ De klasgenoot weet nog steeds niet wat er aan de hand is. Hij kan vandaag niet boos

Pure Child december 2019

Door Magdalena Troch

zijn. Hij krijgt geen enkel lelijk woord over zijn lippen. Het lijkt wel alsof hij door alle blije kinderen om hen heen en vooral door jou met je krachtige stem betoverd is. Hij voelt zich vandaag ook lekker in zijn vel en wil alleen maar op een fijne manier spelen met jou. Hij antwoordt dan ook: “Geen probleem hoor. Ik voel me vandaag heel goed en ik zou graag met jou een leuk spel doen.“

Het wordt een superleuke speeltijd.

Zonder ruzie of conflicten. Jullie spelen jouw lievelingsspel. Kan je het zien? Hoe mooi is dit ! Zelfs alle anderen worden nog blijer om jullie zo samen te zien spelen. Jullie lijken samen wel als één groot spelend licht. Geniet maar even van dit spel.

Luister goed:

Diep in jou zit er een grote kracht die altijd aanwezig is en die je steeds kan gebruiken wanneer dit nodig is. Kan je deze kracht NU voelen? Kan je voelen hoe je lichaam leeft? Hoe je

buik op en neer gaat door de adem, hoe je hartje klopt, hoe je bloed door je lichaam stroomt. Dit en nog veel meer gebeurt door de werking van de kracht die in je zit. Wist je dat elk celletje in je lichaam zich voortdurend vernieuwd? Wow! Wat een kracht. Deze ware kracht gaat door heel ons lichaam heen. En wanneer wij liefde voelen, wordt deze kracht nog groter. Ze wordt dan zelfs zichtbaar door het licht die door onze ogen naar buiten schijnt.

Onthoud dit heel goed:

Maak elke morgen bij het opstaan voor je uit bed komt, even bewust contact maakt met deze kracht, zo kan jij zijn wie je bent en ben je altijd weerbaar.

Zeg maar met een krachtige stem: “Ik ben kracht! Ik mag er helemaal zijn zoals ik ben! Ik ben weerbaar!” Blijf nog even in dit gevoel en geniet maar na. Doe nu, op jouw tempo , je ogen terug open, terwijl je terug komt naar het hier en nu. 

PURECHILD 12 2019-73

Een faire prĳs

Onze Bio Sh project in op abrikozen ko me Tu ze een fai rkĳe. Hierbĳ wo n van een biolog rden de bo isc re voor hun prĳs eren voo h hand-in-handruitbetaa vruchten ld en krĳge . n

n vruchten

Streekeige

k gelegd de nadru pen wordt iënten en een Shop sap red Voor de Bio en vruchten en ing ctie en verdeeig du op streek ord mogelĳke pro een bĳdrage aan er zo verantwokochte fles sap is h in Vlaanderen zic ling. Per ver g Natuurpunt die . de verenigin natuurbescherming r de voo et inz

Sociale econom

en : kwaliteit voordelen r de beste p o o o v h S js ri io p te Uw B rk: de juis 0 p huisme van € 5,0 • BioSho e sociale balans. pcheque o o d k e n o g a a n ee r een erlaagde : spaar voo en vast v rt e a n a a k a p n o ele • BioSh : merkartik terprijzen s p o nh S • Bio ks van ee g bij 12 stu in rt o k prijs. % rting: 10 kartonko tuur• BioShop duct n uw na advies va ig d n u k s zelfde pro e s: altijd d

dig advie • Deskun pecialist. oedingss v

selkilometers

BioShop confi ture De een sociale onderne n en siropen worden gepr lĳke handel com ming in de Westhoek die oduceerd bĳ De Groene Kan s, biologische land bineert. De Groe moeilĳk aan de bouw en eerslag kunnen. Onzne Kans geeft werk aan men Havelaar keur merk zo steunen e bio confituren en siropen sen die elders drag we ook de boer en in het zuiden. en het Max

Beperkte voed

voor walnoten BioShop kiest Moldavië om uit Europa, uit Wĳ kiezen voor precies te zĳn. es land omdat dit Oost-Europe eters daardoor de voedselkilom zĳn. veel beperkter afkomstig De walnoten zijn ect dat proj van een mooi avische honderden Mold re bete gezinnen een biedt. levensstandaard

Boere

ncoöp

Boekweit en bĳen

r van een Benedictĳne eit komt uit Duitsland Onze BioShop boekw wt om de bĳenteelt te versterken die door abdĳ die boekweit verbou bedreigd wordt. uw landbo che iologis niet-b Boekweit bloeit de hele zomer door, een waar stuifmeelparadĳs voor

eratie

Onze Bi coöper oShop qu in Vroege atie (ANAPQ oa is afkom handel r verkochten UI) in Boliv stig van ee n boer ar op de en die de de boeren ië. enze opko markt hun qu in een doorve chte inoa leggen coöperatie rkochten. n en voor ee aan Door kunnen n en veel kr zi in eige ĳg n fabr en ze een ze nu zelf ch te vereni voud Zo blĳf ie co ge be t de m k voor de ve tere prĳs. ntracten va n AN eerwaa st rw rde vo erking en APQUI zorg de or de t boeren export. zelf.

ANAP

QUI

de bĳen.

Uw biologische verswinkel vindt u in: Borgerhout • Bornem • Brussel • Eupen • Gent • Hamme • Malmedy Merchtem • Neerpelt • Ninove • Oostende • Oudenaarde Schilde • Sint-Amandsberg • Stekene • Turnhout • Wilrijk

www.bioshop.be

REACTIES VAN PURECHILD LEZERS Ik ben heel tevreden met het PURE CHILD magazine en ik leg mijn dubbeltje nu ter inzage in de leraarskamer. Als het aan mij lag gaf ik graag aan al mijn collega ‘s en ouders van mijn kleuters een boekje!

Had ik als jonge leerkracht maar zo een magazine gezien met zulke onderwerpen. Dankzij jullie PURE CHILD magazine voel ik me niet alleen en het geeft steun te weten wat er allemaal al gebeurd ,dat er meerdere mensen zijn die zo denken, dan voel ik mij niet zo anders...

Jeetje, wat een prachtig magazine! Ik deel jullie visie volkomen. Als we de kinderen gaan respecteren, we leren hen ‘heel’ te laten, (en dat is voor ons volwassenen een hele reis) dan zullen zij hun hart kunnen volgen en alles anders doen!

Wat een rijk magazine! Wat een mooi en leerrijk magazine!

Ik ben laaiend enthousiast ! Wanneer kan ik mijn abonnement verlengen? Ik zou er geen willen missen.

RUBRIEK: BIODIVERSITEIT

Pure Child december 2019

DE KRACHT

van een wandeling in de natuur In onze maatschappij van snelle informatieverwerking, evoluerende technologie, sedentaire werkplaatsen en verstedelijking kan het een hele uitdaging zijn om zich de essentiĂŤle relatie met de natuur te herinneren. In de ratrace van het dagelijkse leven verliezen we zo gemakkelijk de verbinding met de natuur, vooral wanneer onze geest goochelt met de verwerking van zo veel input, verwachtingen en verplichtingen.

Pure Child december 2019

et is nefast voor kinderen om hen de verbinding met de natuur te ontnemen. Schoolmoeheid, leerproblemen, aandachtsproblemen en motivatieproblemen, faalangst, enz. zijn hiervan het gevolg. Gelukkig worden we er ons steeds meer van bewust dat het hoog tijd wordt dat we de natuur opnieuw veel meer respecteren in het belang van de toekomst van onze kinderen. Maar soms is dat nog altijd te weinig.

In het bos zijn, is een krachtig medicijn Spelen en bewegen in de natuur is veel belangrijker dan we op het eerste gezicht denken. De natuur zorgt nochtans voor vertragen, ontmoeten en verbinden, en voor het vrijmaken van blokkades en van stress. Door in het bos en in de natuur te spelen, worden kinderen veel gezonder. Ze hebben minder last van aandoeningen aan de luchtwegen, ontwikkelen een betere motoriek, ontwikkelen een groter uithoudingsvermogen en worden weerbaarder. Het stimuleert ook hun fantasie, creativiteit en ondernemingszin. In het bos krijgen ze volop de gelegenheid om stil te staan bij haar schoonheid en krijgen ze inzichten in ecologische relaties. En wat zo belangrijk is, is dat jonge kinderen de verbinding kunnen maken met de natuur en dat die ook op latere leeftijd blijft doorwerken. Een wandeling maken in het bos is een unieke gelegenheid om te ontspannen en onze gezondheid en kwaliteit van leven een boost te geven. De natuur is een uitstekende leraar om het ritme van het leven even te vertragen en ons opnieuw te verbinden met de natuur rondom ons, met onszelf en met de unieke kracht van het leven.

Ons innerlijke leven is compleet wanneer het samensmelt met de natuur en er één mee wordt. D.T. Suzuki

op de bladeren ontdekken, de dauwdruppels op het gras, de zonnestralen die op gras schijnen,… Zorg er altijd voor dat ze veilig zijn en maak, indien mogelijk, eens een dagtocht met de picknickmand of maak een kamp. Breng hen ook altijd in contact met de waarden van de verschillende seizoenen. De herfst is de tijd van loslaten en terugkeren naar binnen. De winter is een tijd voor verstilling en inkeer. De lente is de tijd van groei, bloei en expansie. En de zomer is de tijd van expressie en de oogst. Regelmatig eens de natuur intrekken met je hele gezin of met de kinderen van je klas zal alleen maar voordelen opleveren zoals vitaliteit, harmonie en plezier, en het zal een bijdrage leveren aan een evenwichtige wereld.  Interview met Somaya - Tekst door Magdalena

Ontdek de natuur als een verwonderd kind

Wil je je verder verdiepen in bostherapie? www.somaya.be

Soms willen we kinderen in de natuur opdrachten geven of hen vertellen hoe alles heet. Doe het eens op een andere manier. Er hoeft niets geleerd te worden, geen doel bereikt te worden. Laat hen experimenteren, exploreren en leer ze om af en toe verwonderd stil te staan bij bepaalde dingen. Laat hen de kleurenpracht

Een boekaanrader hierbij is “Het laatste kind in het bos.” door Richard Louv, die als al eerste een recent onderzoek in kaart bracht dat laat zien dat direct contact met de natuur van wezenlijk belang is voor de lichamelijke en geestelijke gezondheid van kinderen. Hij vertelt hoe je een verbroken relatie met de natuur kan herstellen.

PURECHILD 12 2019-77

Pure Child december 2019

â&#x20AC;&#x153;Therapie met Assistentie van Dierenâ&#x20AC;? klinkt velen bekend in de oren, omdat er regelmatig berichten over te vinden zijn in de pers of op TV. Meestal gaat het dan over personen die vertellen over de positieve effecten die ze ondervinden door wekelijks paard te rijden, door honden of ezels te verzorgen of door speciale contacten met exotische dieren zoals struisvogels, lamaâ&#x20AC;&#x2122;s, papegaaien of dolfijnen.

Ergotherapie met assistentie van dieren

78-PURECHILD 12 | 2019

Hoe dieren je kunnen inspireren en motiveren tot weerbaar zijn in het leven.

Pure Child december 2019

Ergotherapie met assistentie van dieren Het verschil tussen spontane contacten met dieren en “ergotherapie met assistentie van dieren” is dat het bij de laatste werkvorm gaat om klassieke ergotherapeutische sessies waarbij naast een ergotherapeut ook een speciaal hiervoor opgeleid dier aanwezig is om de cliënten te helpen hun unieke therapiedoel te bereiken. Een ergotherapeut kan kiezen voor heel diverse dieren zoals paarden of honden, maar sessies met ezels, konijnen of zelfs varkens komen voor. Het is vaak niet het ras of de diersoort die maakt dat het ene dier geschikter is dan het andere. Eigenlijk is het enkel en alleen de unieke persoonlijkheid van het dier zelf die de doorslag geeft. Wanneer kinderen of jongeren zich aanmelden voor therapie met assistentie van dieren, doen ze dit vaak omdat ze ervan uitgaan dat dieren hen aanvaarden zoals ze zijn. Iets wat ze naar eigen zeggen vaak missen bij andere mensen. Ze geven soms aan dat ze het moe zijn om te vechten tegen de vooroordelen van leeftijdsgenoten, dat ze geen kracht meer hebben om zich te verzetten tegen de kwetsende uitspraken die ze te verwerken krijgen op school of via het cybergebeuren. Ze zoeken rust en geborgenheid, weg van de harde maatschappij en dicht bij het warme lichaam van een dier dat geen mensentaal spreekt. Regelmatig geven ze ook aan dat ze geen effect meer verwachten van een therapie. Ze ervaren therapie soms als extra druk, als extra ballast en dat terwijl ze eigenlijk al voelen dat ze onvoldoende positieve energie over hebben om zich sowieso staande te houden. Van een dier vrezen ze niet dat het zal vragen om dingen anders te doen of hun eigenheid te verloochenen. Een dier kijkt niet naar het merk van hun jas, broek en schoenen. Het leest geen facebook berichten en reageert daar niet op. Van een dier wordt eigenlijk verwacht dat het gewoon klaar staat om geknuffeld te worden of om genegenheid en warmte te bieden, letterlijk en figuurlijk.

Over krachtdieren en symbooldieren Je zou je de vraag kunnen stellen of dieren levende knuffelpoppen zijn en of het wel gezond is voor mensen om zich af te wenden van de mensenwereld en zich terug te trekken tussen dieren en natuur? En of je daar enkel rust, warmte en genegenheid vindt. Wel, eigenlijk zouden we kunnen vertrekken van de idee dat dieren en mensen in parallelle werelden

leven en dat ze gedreven worden door andere waarden en normen. Je moet maar eens proberen om een biljet van 200 euro in de weide te leggen. Voor een dier heeft dit geen waarde. Een dier dat deze bedrukte papiertjes verzamelt, wordt niet sneller gevolgd door de kudde en heeft zeker niet meer te zeggen in de groep. Bij groepsdieren, zoals bv. ezels, draait alles om communicatie. Subtiele communicatie, maar ook duidelijke communicatie en stevige discussies. Niet via woorden, maar via lichaamstaal. Een taal die gesproken wordt door de positie van het hoofd, het lichaam, de oren, de staart, de benen, de spanning of de relaxatie van het lichaam en de snelheid of kracht van bewegingen. Elke beweging is een woord in een verhaal dat het dierenlichaam spreekt. Via “Ergotherapie met Assistentie van Dieren” kan je je leren openstellen voor deze woorden. Je kan ervaren hoe deze dieren onderling communiceren in groep en je hierdoor laten inspireren, namelijk hoe je deze woorden zelf kan gebruiken om jezelf weerbaarder op te stellen en je eigen kracht en balans terug te vinden.

Therapeutische meerwaarde Sessies rond weerbaarheid en omgaan met pestgedrag gaan volgens ons best door in een natuurlijk kader met dieren, die vrij kunnen kiezen of ze al dan niet willen deelnemen aan een sessie. Je kan een cliënt een dier laten uitkiezen en met deze combinatie aan de slag gaan. Maar wat leert je dat over het echte leven, waar je ook geen mensen kan kiezen en hen verplichten met jou om te gaan en je leuk te vinden? De symbolische waarde van een dier dat voor jou kiest, daarentegen, is volgens ons een startpunt waarop je sessies kan bouwen. Maar om hiertoe te komen, moet je starten vanuit een kader van vrijheid, waarbinnen zowel de cliënt als het dier kunnen kiezen om al dan niet een unieke band met elkaar aan te gaan. Afgewezen worden door je favoriete dier is vaak hard, maar ook dit is een realiteit. Pas als je dieren een stem gaat geven in de therapie, kan je reflecteren over hoe de

PURECHILD 12 2019-79

Pure Child december 2019 boodschap die de dieren meegeven, ervaren wordt. Wat doet het met je en wat wil je uit deze situatie meenemen? Niet alleen individuele interacties tussen dieren en mensen geven veel kracht, maar ook de observatie van contacten tussen de dieren onderling. Het leven in een kudde toont je dat er bij hen, net zoals in de mensenwereld, periodes zijn van rust en onrust. De symboliek van de therapiesessies zit hierin verscholen dat je samen met de therapeut kan gaan nadenken over hoe deze dieren zelf hun leefklimaat sturen en regelen. Je kan je bij wijze van spreken laten inspireren door hun technieken om je eigen levensvraagstukken aan te pakken.

Conclusie Via dieren kan je leren jezelf weerbaarder te maken. Je zou het kunnen zien als een natuurlijk proces en een mooie kans om te groeien. Cruciaal is vooral dat je jezelf de tijd en ruimte geeft om de vaardigheden te ontwikkelen die jij nodig hebt om je balans terug te vinden. Dieren tonen je dat er niet ĂŠĂŠn weg is om rust te vinden, maar dat iedereen zijn eigen unieke weg hiernaartoe kan ontdekken en dat deze

80-PURECHILD 12 | 2019

ontdekkingstocht het grote avontuur van het leven vormt. ď&#x201A;˘ L. Meers (psychologe bij BIAAT) en M. Mercier (ergotherapeut bij ErgoEzel), BIAAT (Belgisch instituut voor animal assisted therapy) en ErgoEzel www.therapiemetdieren.be www.ergoezel.be info@therapiemetdieren.be info@ergoezel.be

Pure Child december 2019

RUBRIEK: CREATIVITEIT met Heppie Mie

Ik ben een superheld *Vraag aan 10 mensen (vrienden, familie, ..) uit je omgeving of ze 3 positieve dingen over jou willen zeggen. *Schrijf ze allemaal op een groot blad met kleurstiften. Sommige dingen zullen meerdere mensen zeggen, die mag je dan ook meerdere keren opschrijven.

WINNAAR

Spelling voor mezelf d e o g g r o z Ik ig Aandacht Beleefd

Eerlijk

VOETBALLEN nd nvrie e z e o P Ik weet wat ik wil

*Lees al deze positieve dingen over jou luidop en zet er telkens IK BENâ&#x20AC;Ś voor. *Hoe voelt het voor jou om dit jezelf te horen zeggen? Hoe voelt het voor jou om al dit moois over jou te mogen ontvangen? *Aan welke superheld denk je dan? Teken of schilder jezelf als superheld. Hoe ziet die er uit met al die mooie en sterke eigenschappen? Welke vormen? Welke kleuren? Wat doet die? â&#x20AC;Ś

Sonja Van de Wal auteur: Heppie Mie Beeldend groeibegeleider & (be)Tekenaar HEPPIE MIE COACHING www.heppiemie.be

82-PURECHILD 10 | 2019

Ik ben een krachtige helper

Pure Child december 2019

Skatebo a r de n

SPEELSVriendelijk

SNEL Leergierig OPEN

Tekenen Behulpzaa m Boxen

Variatie: Maak van een doek, vuilzak,... een heldenmantel en schrijf de affirmaties op een post-it en kleef ze op de ‘heldenmantel’.

Ik b e behu n zaa lpm

n Ik ka goed llen a voetb

et we ik Ik at w wil

n be L! Ik NE S

er Ik leag gra

PURECHILD 10 | 2019-83

Pure Child december 2019

Prinses Fortia ontdekt

Speelelfenland

Weet je nog, in de nacht voor hun reis hebben de helden het Goudschatfeest groots gevierd. Toch verloopt hun vertrek wat gehaast. Wegens de komst van de beruchte maxigraafmachine nemen ze een sluippad, langs de rivier en het veld met de kleipoelen. Speelelfenland blijkt nog verbluffend veel ruimer en plezanter dan ze al wisten. Gegidst door Arlette, met haar stoere boog, ontdekken ze Klusland, stroomopwaarts op de hellingen en rotspieken rondom een ruige waterval. In kalme vrijheid leven kinderen en elfen zich uit met hun geliefde bloementeelt, kunstvorm, duiktechniek, noem maar op, juist naar hun goesting. Een voor een wensen ze de waaghalzen van ganser harte goede reis. Daardoor bijzonder gesterkt zetten zij hun expeditie voort, uitdagend langs een ravijn, hoog boven de stroom. 84-PURECHILD 12 | 2019

Pure Child december 2019

Dan wacht hun de Blikkerbergtunnel, een rappe sluiproute; in een kwartier stap je onder de hoofdweg door naar gindse kant van de Zuiderbergen. De tunnel is recht en glad; toch kan hij plots heel anders lijken, althans, voor wie nog vatbaar is voor oude duistere angsten. Daarom is het slim je te blijven concentreren op je doel. Tiralla vliegt voorop, bijgelicht door Agilo. Telkens op twee passen afstand volgen Gloriana, Masculus en Fortia, die ook een toorts draagt. Roodoor sluit al vliegend de rij. Alles gaat goed, totdat…? Deel 10: Bijster veel sporen Plotseling plofte Mas al struikelend schuin naar voren, juist tussen Gloriana en de muur in. Iedereen stopte: “Wat gebeurt er?” “O, een hobbeltje.” Bedaard trachtte hij op te krabbelen, wat tegenviel doordat zijn armen vreemd begonnen te maaien. Bijna sloeg hij Glory onderuit. Ze ontweek hem nipt, houvast zoekend met haar handen tegen de wand. Prompt begon zij te verijzen. Huiverend dwong ze haar gedachten op volle toeren rond te zwemmen, rond en rond. Weerom gaf de weldadige vriendenkracht haar vleugels, extra vinnen... wat ze maar gebruiken kon om bij zichzelf te blijven en door te zetten. Ook Masculus herpakte zich en ze liepen weer kalm in een rij. Kort daarop hoorde Glory een bekende stem, hol uit de verte: “Het was geen ongeluk, geen ongeluk, geen...” De schrik sloeg haar om het hart; een golf tranen welde op. Nu even niet. Verbeten slikte ze haar pijn weg. Voet voor voet, alles voor Speelelfenland en voor die toffe vrienden. De rest van de tocht leek meer een droom. Langzaam klaarde het duister op. Ze naderden de uitgang. Tiralla fluisterde: “Willen jullie zo dadelijk als je buiten komt nog even niet praten? Kijk gerust rond, verwonder je in stilte en herinner je hoe je zo-even door de tunnel bent gelopen. Wat vond je het spannendste moment? Dat kun je straks vertellen, heel kort, precies in acht woorden.” “Acht maar?” Fortia klonk ongelovig. “Voor een heel verhaal?” “Sssttt...” gebaarde de elf glimlachend. “Ja, dat is de kunst, het spannendste moment kernachtig samengevat. Eén zin, twee zinnetjes, acht losse woorden; waar draait het om voor jou? Wat blijft je het meest bij?” De prinses van Andrommië knikte langzaam: “Okee dan.”

“Fijn,” zei Tiralla. “We gaan nu in stilte naar buiten, in dezelfde volgorde als eerst. Kijk rustig rond; beleef je tocht door de tunnel opnieuw. Wat springt eruit? De acht woorden komen vanzelf in je op. Ik zal aangeven wanneer jullie ze kunnen zeggen.” Aandachtig stapte Gloriana het halfronde daglicht in. Weer zakte haar kaak van verwondering. Ze keek uit over een weidse vallei, een feest van groen in tal van tinten, knap steil en diep dalend, maar veel glooiender dan aan de kant van Speelelfenland. Achter de reizigers, schuin boven de tunnel uit, rees het rotsmassief juist steeds hoger op, tot aan een befaamde Andrommische piek: de Blikkerberg met zijn immer witte muts. Toch genoot de prinses amper van dat fabuleuze panorama; in haar achterhoofd echode aldoor die stem. Tiralla hernam: “Jullie mogen om de beurt je woorden fluisteren. Voel zelf wanneer voor jou het moment klopt. Zeg alsjeblieft alleen die acht woorden, niet minder en niet meer en geef geen commentaar op elkaar.” Prompt kwam Gloriana naar voren. Ze sprak: “Oom Ferdi roept steeds: ‘Het was geen ongeluk!’” Dat was eruit. Met een langgerekte zucht stapte ze terug, nu wel de beroemde berg bewonderend. Mas nam het woord: “Ik val. Geen bodem meer. Alles wordt vaag.” Toen zei Agilo: “Ik voel verstikkende angst. Wie heeft Speelelfenland verraden?” Tot slot de tweede prinses: “Ik kom niet vooruit. Mijn kracht is weg.” “Dank je,” zei Tiralla. “Voor nu weet ik genoeg. We stappen kalmpjes verder. Jullie mogen weer fluisteren, maar alsjeblieft niet over je tocht door de tunnel. Dat komt later weer. We lopen nog een uur en aan de rand van het Mosgrauwe Woud maken we een kamp. Dan is het morgen niet ver meer naar de Bijsterse Bossen.” Ze daalden de weidse helling af over een makkelijk, veelgebruikt pad. Hier en daar stonden knusse huisjes en enkele kleine hoeven. De sfeer was florissant, behalve rechtsonder; juist in de richting van hun doel werd het groen gaandeweg droger en schrieler. Ook riekte het zurig. Tegelijk lengden en verduisterden de schaduwen. Tegen de valavond bereikten ze de bosrand. Tiralla zei: “Laten we hier ergens overnachten. Mas, wil jij een geschikte plaats uitkiezen?” “Ja hoor.” Hij begon rond te lopen. Ze hadden mazzel; al snel stuitte hij op een modderig beekje. Het water smaakte wat naar rottend blad, maar wel drinkbaar. Even verderop, tussen hoge maar dorre dennen, vond hij een open, vrij vlakke plek, ruim voldoende voor vier slaapzakken. De elfen hadden genoeg aan een beschutte boomtak. De kinderen werkten de hobbels in de bodem weg met een laag varens. Mas stookte een vuurtje, slim in een kleine kuil, veilig binnen een ring keien; zo verbruikte het stukken minder hout. Fortia hielp hem door takken te sprokkelen. Hij haalde een plat blikken pakketje tevoorschijn en klapte het uit tot een vierkante pan. Gekookt smaakte

PURECHILD 12 2019-85

Pure Child december 2019

het water al beter, zeker met de jonge brandnetels en daslook die hij ter plekke plukte. Nog flink wat rijst en een schepje zout erbij en het werd een krachtige soep. Als toetje kregen ze een brok stevige pittige kruidkoek, een elfenspecialiteit, heel praktisch op reis en bovendien gevaarlijk lekker. Eenmaal in hun slaapzakken lagen ze voldaan bij te komen. Tiralla vertelde zangerig zacht: “Complimenten, moedige reizigers. Samen hebben we de eerste etappe prima volbracht. Het vliegen viel al niet mee, laat staan het stappen. Om met Rowino te spreken: chapeau voor onszelf. Liever had ik ons deze route bespaard, hoewel hij ook bepaalde voordelen biedt. Zoals: jullie hebben de Blikkerbergtunnel kunnen beleven en nu we van deze kant komen, hoeven we morgen maar een klein eindje door dit ongezellige Mosgrauwe Woud. Daarna krijg je ruim de tijd voor de Bijsterse Bossen, een nieuwe uitdaging. Laat ik alvast een tipje van de sluier oplichten, net voordat jullie gaan slapen. Dan onthoud je alles wat voor jou van belang is juist beter. Er bestaan zoals jullie al weten talrijke legenden over het Drakengoud, tot nog toe enkel met mannen in de, doorgaans tragische, hoofdrollen. De ene keer verdwalen ze hopeloos op een schroeihete hoogvlakte; dan weer zwalken ze manenlang half waanzinnig door het zure woud, zelfs zonder het drakenhol ooit te vinden. Toch gaan jullie ervan uit binnen één week al veilig terug te zijn, op tijd voor het Speeljewensfeest. Hoe zit dat? Dit, dappere vrienden, is nu het grote mysterie van de Bijsterse Bossen. Zoals de naam al doet vermoeden speel je daar je spoor gemakkelijk kwijt, want er zijn bijster veel paden. Ze schijnen zo simpel en recht, maar dat zijn ze meestal juist niet, dus precies het omgekeerde van de tunnel. Bovendien lijken de paden soms ook nog eens bedrieglijk veel op elkaar. Zodoende is het de kunst bij elke splitsing precies te kijken en voelen wat voor jou de juiste, meest plezante en zinvolle keuze is. Natuurlijk kan dat per keer verschillen, voor ieder van jullie, want je gaat allemaal je eigen pad. Maar het leuke is, jullie doelen zijn eender: het vinden van de schat. Niet voor jezelf, hoewel jullie alleszins fier mogen zijn wanneer het lukt. Samen zijn jullie op avontuur voor de gaafste speelplek en de fijnste vrienden die je kent. Wij allen in Speelelfenland vinden dat super. Bij het afscheid heb je wel gemerkt hoe sterk iedereen meeleeft. Als jullie waagstuk slaagt, waar ik graag van uitga, maken jullie zóveel kinderen en elfen blij, meer en meer… zoveel meer dan

86-PURECHILD 12 | 2019

je nu misschien vermoedt. Dat hoeft ook niet, hoewel jullie het waarschijnlijk al wel merken. Immers, de nieuwtjes over deze reis doen rap de ronde. Iedereen die ervan hoort, wenst subiet ook jullie veilige terugkeer en komt graag met ons meevieren wanneer de maan weer vol is. Zodoende worden jullie vooruitzichten steeds rooskleuriger. Dit is een mooi moment om te stoppen voor vannacht. We hebben alle reden om voldaan te zijn. Jullie doen het voortreffelijk als team. Samen spelen, elkaar helpen en plezier maken gaan jullie vanzelf af, ook op reis, wanneer het maar even kan. Chapeau! Ook morgen zal jullie dat zeker van pas komen, bij het kiezen van de juiste paden door de Bijsterse Bossen. Wij hebben alle vertrouwen in jullie volgende successen. Niet toevallig leeft iedereen zo mee, in Speelelfenland en daarbuiten, steeds verder… jullie moesten eens weten, haha. Dat komt vanzelf. Alles op zijn tijd. Eerst een nachtje rust; dat hebben we wel verdiend. Slaap lekker en droom fijn, van het Goudschatfeest of iets anders wat je blij maakt. Veel plezier en tot morgen.” Met een dikke knuffel wensten ze elkaar welterusten en fijne dromen. Ze sliepen inderdaad prima. Langzaam doofde het laatste vuur, maar de as bleef gloeien, klaar om zó weer op te vlammen. Ook in streekhotel De Gouden Stroom vergleed de nacht verrassend tam. Nu ja, hare doorluchtige majesteit was ‘s ochtends, bij lezing van zeker briefje, wel ontploft; dat had haar dochter juist ingeschat. Goudenmonde werd opgeschrikt door een huis-aanhuis-onderzoek. De inwoners werkten graag mee, alleszins ook omdat ze leuk hoopten te verdienen aan het grote Aankoopfeest, waar ze al volop aan werkten. Maar helaas, niemand had de prinses gezien. Slim dat ze voor dag en dauw was vertrokken, via een sluiproute. De dienaren die de dorpsbevolking ondervroegen, kwamen wel te weten dat alle kinderen, vanaf hun vierde jaar, graag op het geplande bouwterrein speelden. Een paar ouders suggereerden: “Ga de prinses daar maar zoeken.” Maar toen de opperspeurlakei dat overbracht aan de koningin, kende haar ontsteltenis geen grenzen. O néé, niet háár dochter! Nimmer zou zij zich inlaten met zulke ordinaire dorpsjeugd. Maar waar ze dan wel was?? Zou Ludibundus soms meer weten? Die had Gloriana toch laatst nog gezien, tijdens de expeditie met die onappetijtelijke turfschuit? Superba begaf zich naar de balie en vroeg de sleutel van de weelderige messing telefooncel achter in de hotellobby. Tot haar geluk accepteerde de muntengleuf behalve Ramskopknaken ook Zonnedukaten, ja, zelfs Solipsische Piasters. Vier, vijf blikkerige kiestonen, dan de licht verstoorde stem van Ludibundus, die juist een serie afgeweekte winterpostzegels uit het koperen waterbekken op zijn werktafel viste. “Oh, ben jij het, dierbare collega? Hoe vlot het met je bouwproject?” “Waarde ambtgenoot, het werk vordert gestaag,

Pure Child december 2019

maar daar bel ik je niet voor. Al sinds vanmorgen is mijn dochter spoorloos. Ik heb uitgebreid navraag laten doen. Geen mens heeft haar gezien. Wel vond ik een briefje van haar hand. Ik lees het je voor.” Hij luisterde attent en zijn commentaar luidde: “Dat is toch prachtig? Ik zou trots zijn op zo’n dochter.” “Meen je dat heus? Ze is zomaar verdwenen!” “Welnee, ze volgt gewoon haar eigen koers. Ik ken dat van Fortia; die gaat ook zo graag op stap buiten het paleis. Het is de leeftijd. Gloriana is toch ook bijna elf? Dan krijg je dat.” Zijn opgewekte vaderlijke stem stelde de vorstin op haar gemak. “Zo had ik het nog niet bezien.” Toch aarzelde ze nog: “Vind jij dat zomaar goed?” “Natuurlijk. Laat haar lekker haar gang gaan zolang het nog kan. Later krijgt ze het nog druk genoeg met staatsbeslommeringen.” “Wat je zegt,” prevelde Superba, denkend aan haar dagelijkse taken: de parades die ze afnam, de stapels dwangbevelen, wachtend op haar ondertekening, de nog niet nagekeken proefwerken van haar klas K.E.K. (Koninklijke Etiquette-Kunde)… keiplezant om te doen, heus, maar hoe lang geleden leek dat alles plots. Geheel gerustgesteld hing ze de hoorn aan het apparaat en nestelde zich terug op het dakterras, in de kussens van de canapé. Ze dronk nog een slok versgeperst rins appelsap uit de hotelboomgaard. Met haar ogen volgde ze de schitteringen over de stroom in de middagzon. Wat een rust, al dagen in die oase en steeds meer lasten gleden van haar af. Hoe goed deed haar dat, even weg uit de drukke Zonnestad. Tevreden las ze het briefje nog eens over. Daar stond het toch, glashelder: “Moeder, maak u geen zorgen; het gaat mij heel goed. Ik ben niet ontvoerd, maar blijf wel even weg. Misschien langer dan een week. Ik heb iets belangrijks te doen, voor alle kinderen. Jammer genoeg kan ik u nog niet zeggen wat, maar vertrouwt u mij, ik weet wat ik doe en krijg veel hulp. Alles loopt prima. Ik kom zo snel mogelijk terug, in elk geval op tijd voor uw grote Aankoopfeest.” Met ieder woord zwol Superba meer van trots. Haar dochter, haar oogappel, voor wie niets haar teveel was. Kijk toch, dat prachtige handschrift, hoe regelmatig die krullen, geen letter staat verkeerd. Zo zelfstandig, zo bewust en verantwoordelijk; je kunt goed merken dat ze het Superieure Etiquette College bezoekt. Een lichtend voorbeeld voor haar klasgenoten. Ze nam traag nog een slok en vermeide zich met staren naar de gouden stroom, gekoesterd door een milde warmte, allengs wegglijdend in een welverdiend schoonheidsslaapje. Agilo opende als eerste weer zijn ogen, wat twijfelend. Hoorde hij echt een vogel? Ja, hoe schor en blikkerig ook, het geluid leek

bedoeld als gezang. Wat een sof, niet bepaald het uitbundige gefluit dat hij gewoon was, ‘s anderendaags na een feest bij de elfen. Zó in het water plonzen kon hij ook vergeten; verder dan wat poedelen met een waslapje kwam hij niet. Het ontbijt beviel hem wel weer goed: vlierbessenthee, walnoten met gedroogde sterappeltjes en verse bramen plus opnieuw een plak kruidkoek. Ze gingen blijmoedig op weg, al gaf de omgeving daar weinig aanleiding toe: grijsbruin verpieterd kreupelhout afgewisseld door onplezante doornenstruiken. Toch, het pad werd zichtbaar vaker gebruikt; tot de bosrand bleef het vrij gemakkelijk te volgen. Ze bereikten een min of meer open vlakte. Richting de horizon diende zich al nieuw geboomte aan, ditmaal een stuk frisser van kleur. Tiralla fluisterde: “Dappere vrienden, daarginds beginnen de Bijsterse Bossen. Laat ons hier even rusten, want weerom is het zaak dat jullie goed voorbereid zijn. Je weet al: die bossen geven juist het omgekeerde effect van de Blikkerbergtunnel. De tunnel IS effen en recht, maar LIJKT af en toe heel anders. Daar in de Bijsterse Bossen LIJKEN de paden vaak gemakkelijk recht, maar let op, er zijn splitsingen en vertakkingen, meer dan je zo ziet. Twee wegen kunnen zó op elkaar lijken; toch zijn er verschillen. Hoe kies je telkens het nu voor jou geschiktste, meest plezante pad? Tijdens de tocht door de tunnel heb je je motivatie bekrachtigd. Jullie weten prima waarvoor je met elkaar op reis bent en handelen er ook naar. Chapeau! Veel volwassen mensen zouden jullie dit niet nadoen, denk ik zo. Alleszins niet al die kerels die naar de schat zochten, hah! Maar laat me jullie niet van de wijs brengen. Nu jullie samen zo bewust onderweg zijn, kun je je gerust weer richten op wat jij ZELF het liefst wilt bereiken. Waar droom jij het meeste van? Wat heb jij de laatste tijd zoal gekozen om te leren in die, hoe noemen jullie dat ook weer?” “School,” hielp Fortia. “Krek, dat woord zocht ik. Als jullie willen, gaan jullie zo meteen alle vier tegelijk het bos in, op dezelfde plek. Je denkt intussen aan jezelf, aan wat jij zoal wilt doen en bereiken, komende tijd. Je hoeft het je vrienden niet te vertellen; je erop concentreren is genoeg. Stap rustig het woud in. Telkens wanneer je een splitsing of zijpad opmerkt, blijf je even staan. Kijk en voel in alle rust welke richting je het meeste lokt. Dat kun je op meerdere manieren bepalen. Merk je een dier of een speciale struik op? Word je aangetrokken of juist afgestoten door een bepaalde geur? Voel je tintelingen ergens in je lijf? Aan welke kant? Blijf je richten op wat jij het liefste wilt. Jullie reizen zó bewust; vaak zal het snel duidelijk zijn welk pad je kiest. Zo niet, blijf dan rustig nog even kijken, tot je een teken krijgt. We hebben alle tijd en, ook belangrijk om te weten, alle paden zijn goed. Het draait nu

PURECHILD 12 2019-87

enkel om hoe gemakkelijk ze JOU naar JOUW doelen leiden. Je kunt niet verdwalen; jullie toch niet, zoals het nu gaat. Driewerf chapeau! Bovendien, voor alle zekerheid blijven Roodoor en ik over het bos vliegen. We houden contact met jullie. Zo nodig zijn we rap bij je. Het kan gebeuren dat jullie een poosje samen oplopen, met twee of meer, en eens of vaker dezelfde zijwegen kiezen. Dat is allicht gezellig; toch vraag ik jullie tijdens deze tocht door het woud niet met elkaar te praten. Het gaat immers om wat JIJ wilt en voelt, nu even puur voor jezelf. Is alles jullie nu helder?” Gloriana stak haar vinger op: “Mevrouw, hoe komen we het woud weer uit?” “Dat is nog een verrassing, ook voor mij, maar het zou mij niet verbazen als jullie tenslotte bij dezelfde uitgang geraken.” Samen betraden de fortuinzoekers de Bijsterse Bossen, over een breed pad. De natuur oogde weer florissant. Agilo dacht aan de grote bloemen-aquarel waar hij pas aan was begonnen, op zijn lievelingsstek in Klusland, beschut door een ver uitstekende rots. Dat hij graag schilderde, kwam door Lorissa, de bekendste kunstenares in Goudenmonde én zijn moeder. Haar impressies van het dorp, vooral het ‘Blauw kasteeltje bij maanlicht,’ in diverse stijlen, sierden vele huiskamers. Zo ver was hij lang nog niet; wel oogstte hij al complimenten bij de kunstprojecten die hij op school koos. Later exposities inrichten van zijn mooiste werken… hij droomde er vaker van. Opgewekt mengde hij in zijn fantasie lila, paars en zilver tot een nieuwe kleur voor Myalo. Nog liep hij gelijk op met zijn vrienden. Als eerste bleef Mas even staan en sloeg rechtsaf. Komiek; die splitsing was Agilo niet opgevallen. Weinig later verliet ook Gloriana het groepje. Bij de volgende kruising hield hij zelf oplettend halt. Dat groene paadje naar links lokte hem aan, vooral dat soepel verende gras. Hij maakte zijn veters los en bond zijn schoenen met de sokken erin aan zijn rugzak. Liefst liep hij op blote voeten, geruisloos als geen ander. Weer een splitsing, ter rechterzijde versierd met een tuil koningsblauwe kelkbloemen; een kleur die Lorissa graag gebruikte voor varianten op het kasteeltje in alle jaargetijden. Zijn keus was helder. Lustig schilderde hij door, in gedachten ook het feestlied van Speelelfenland fluitend. Aldoor zag hij Arlette grinniken, terwijl ze die mooie staart voor hem knutselde; opnieuw voelde hij haar armen om hem heen bij hun afscheid. Pas mocht hij weer eens oefenen met haar boog. Hij had talent, meende ze. Wauw! Als hij nu eens wat vaker oefende?

88-PURECHILD 12 | 2019

Ze hielp hem graag en toch, het kwam er nog niet zo van. Nu ja, wat gaf het; hij vond ook zovéél plezant. Zwemmen, dollen, verven, duiken, spelen met zijn kat, die jammer genoeg nooit meekon naar Speelelfenland; nieuwe touwbruggen bouwen... Onder zijn voeten veerde het gras verrassend soepel mee. Dat stemde hem licht argwanend. Zag hij heus geen zijpaden over het hoofd? Tiralla had immers gewaarschuwd. En toch, zijn uitzicht bleef maar bestaan uit overvloedig, zacht fluisterend struikgewas. Geen doornen, maar doordringbaar, ho maar. Tot de volgende vijfsprong. Hij schoot in de lach, want midden op het kruispunt verrees een, kennelijk gloednieuwe, wegwijzer: ‘Camping Hoeve Draeckenbosch 5km; Vlottreinstatie Beysterwouden 2½ km.’ “Nu, dat is wel héél gemakkelijk,” proestte Agilo. Voor de zekerheid spiedde hij overal rond het bord onder het gras. Nee hoor, nergens een addertje te vinden en zelfs geen andere tekens. Grinnikend volgde hij de pijl. Aldoor raadselachtig, niet onplezant groen, rechts en links… tot een flauwe schittering zijn ooghoek trof. Nieuwsgierig sluipend ontdekte hij, vreemd uitgestrekt dwars over een open plek, een forse manspersoon, voornamelijk verpakt in roestig blik. Zijn been leek wel heel raar gebogen. Bezorgd knielde Agilo neer: “Heb je ergens pijn?” De ander schrok wakker en gaapte luidruchtig. Onder zijn opgeklapte vizier zag Agilo twee dofgrijze ogen waar slaapzand uit dwarrelde. De ridder was duidelijk vér heen geweest. De jongen hielp hem voorzichtig half overeind, zodat hij tegen een boompje kon leunen. “Wat zeide gij zo-even?” Zijn stem klonk traag, even roestig als zijn kostuum.  “Of je ergens pijn hebt,” lachte Agilo, al zeker dat dat niet zo was. “Maar neen, niet dat ik weet, jongeling. Het is alleen dat…??”

Wat is er geschied met de onfortuinlijke ridder? En met het Drakenbos?? Je ontdekt het verrassend snel in

Deel 11

Ver buiten de tijd Hein van Elteren

http://bo-en-de-babes.nl/reeds-verschenen/

Pure Child december 2019

BOEK in de kijker! Je kind weer lekker in zijn vel Auteurs: Roos Dekkers Uitgeverij: ISBN

inderen hebben een natuurlijk drang om te leren en te groeien. Dat gaat helaas niet altijd vanzelf. Zeker met de stress van school en de aankomende feestdagen. Roos Dekkers is kinesiologe en ziet veel kinderen met leer- en gedragsproblemen in haar praktijk. “In het basisonderwijs groeit het aantal label-kinderen elk jaar weer. Kinderen laten ons zien wat de huidige maatschappij met hen doet. De klachten zijn vaak een reactie op de overdaad aan prikkels om hen heen. Denk aan prestatiedruk, de drukke agenda, emotionele onbalans door bijvoorbeeld een echtscheiding en de constante input van beeld en geluid van mobiele telefoons, tablets en tv. En vergeet de feestdagen niet!”

De groeiende hersens en het zenuwgestel van kinderen kunnen de prikkels vaak niet goed verwerken, waardoor kinderen ‘afwijkend’ gedrag gaan vertonen. Ze zijn snel boos, kunnen slecht stilzitten, moeilijk in slaap vallen en hebben een gebrek aan zelfvertrouwen of zijn faalangstig. Niet zelden wordt het kind gepest.

Praktische oefeningen in een kleurrijk DOE-boek In haar boek ‘Je kind weer lekker in zijn vel’ bundelde de schrijfster zeven oefeningen uit de kinesiologie, de zgn. IK-momentjes. Die hebben direct effect op bijvoorbeeld het slaapgedrag, concentratievermogen, het zelfvertrouwen, het ‘volle hoofd’ en het reguleren van prikkels. Het kind gaat weer met plezier naar school en krijgt door deze oefeningen een steviger fundament. Het is een kleurrijk doe-boek geworden, geschreven in de taal van kinderen. Ouders kunnen samen met hun kind(eren) de verhalen lezen en direct aan de slag met de oefeningen die niet meer dan 3 minuten tijd nemen. Ideaal voor tijdens het bed-ritueel of een spannend moment, zoals een spreekbeurt of excursie. De oefeningen geven vaak direct resultaat.

EHBO-kit Roos Dekkers: “Ik ben het boek gaan schrijven omdat ik weet dat deze technieken zo simpel zijn, dat iedereen ze zou moeten kunnen om de basis van het kind te verstevigen. Deze EHBO-kit kun je direct inzetten als je ergens met je kind bent en de prikkels teveel worden. Ik werk inmiddels 20 jaar met kinesiologie en ik weet wat deze methode kan doen voor kinderen. Ik wil dat iedereen ze leert!”

90-PURECHILD 12 | 2019

Pure Child december 2019

BOEK voor kinderen! Raaf Auteur: Marijke Goossens & Maaartje Coolen Uitgeverij: ISBN: 978-94-639-6035-9

Dit originele en multimediale boek gaat over verzinnen, deelnemen, creëren, filosoferen. Het is een alles-in-één-boek: je kan erin kijken, lezen, knutselen en filosoferen. En… je kan er ook naar luisteren. Er zit een fantastisch hoorspel bij!! Dit originele en multimediale boek gaat over verzinnen, deelnemen, creëren, filosoferen. Het zet lezers, luisteraars en live-publiek aan het denken over een wereld zoals die was, is en zou kunnen zijn. En hoe hij kan worden als je er zelf aan mee bouwt. Voor alle kinderen tussen 5 en 105 jaar. Alle info over Raaf vind je op de facebookpagina RAAF, een gevleugeld luister en doeboek https://www.goraaf.be

BOEK voor leerkrachten! CGT-instrumenten voor kinderen en jongeren Auteur: Lisa Weed Phifer, Amanda Crowder, Tracy Elsenraat, Robert Hull Uitgeverij: Nieuwezijds ISBN 9789057125249

Meer dan 200 werkbladen en oefeningen bij trauma, ADHD, autisme, angst, depressie en gedragsstoornissen Dit praktische boek staat vol leuke en vooral nuttige activiteiten op basis van cognitieve gedragstherapie. Het is geschreven voor begeleiders, docenten, therapeuten en andere professionals die werken met kinderen en jongeren met: • trauma • ADHD • autisme • angst • depressie • gedragsstoornissen Het is het beste en meest uitgebreide hulpmiddel om kinderen en jongeren te helpen beter om te gaan met hun dagelijkse problemen en obstakels – en die te overwinnen.

PURECHILD 12 2019-91

Pure Child december 2019

BOEKen voor ouders! Opvoeden tot zelfvertrouwen

20 manieren om de weerbaarheid van je kind te vergroten Een praktisch boek dat je kind op weg zet naar meer zelfvertrouwen, veerkracht en geluk. Elke ouder wil dat zijn kind gelukkig is, goed in zijn vel zit en met vertrouwen in het leven staat. Maar tussen wensdroom en realiteit gaapt soms een kloof. Wat als blijkt dat je kind een laag zelfbeeld heeft, gepest wordt of voortdurend zit te piekeren? Auteur: Steven Gielis Uitgever: ISBN:

Dit toegankelijke en praktische boek geeft je de tools in handen om samen met je kind te bouwen aan meer zelfvertrouwen, veerkracht en een gezonde assertiviteit. Stap voor stap leer je dankzij concrete tips en oefeningen je kind opkomen voor zichzelf, met respect voor de grenzen van anderen. ‘Je ontwikkelt geen stress omdat je niet perfect bent. Je ontwikkelt stress omdat je perfect wilt zijn.’

Tot hier en niet verder Kinderen leren voor zichzelf te zorgen, in relatie tot de ander, met respectvoor zichzelf en de ander. Het ontwikkelen van psychosociale weerbaarheid is een sociaal gebeuren. Of een kind weerbaar is, wordt zichtbaar in de interactie met zichzelf en zijn sociale omgeving. Door niet alleen aandacht te schenken aan het kind, maar ook aan de ouders, andere opvoeders en de omgeving, kan het kind nieuw aangeleerd gedrag gaan toepassen in het dagelijkse leven. Auteur: Jooske Kool Uitgever: Acco ISBN: 9789492398062

De psychosociale weerbaarheidscursus ‘Ho, tot hier en niet verder...!’ bestaat uit een training voor kinderen van 7 tot 12 jaar en een ondersteunende cursus voor hun ouders en opvoeders. De methode vindt inmiddels ook ruime toepassing bij andere leeftijdsgroepen en bij kinderen en volwassenen met een verstandelijke beperking. De training is bijzonder geschikt voor kinderen met problemen als gevolg van pesten, sociale angst of bewegingsangst. Ook kinderen met kenmerken van ADHD, NLD of milde vormen van contactstoornissen kunnen hier baat bij hebben. Dit boek biedt kinderen en hun ouders en opvoeders een ondersteuning in de groei naar zelfvertrouwen en de acceptatie van zichzelf en de ander.

Wil je dit boek ook graag in je boekenkast? Stuur een mail naar info@purechild.be

voor

Kijk op:

https://www.youtube.com/watch?v=iDpaZLxv2Ss

https://www.facebook.com/ PureChildDutch/ Verschijnt 5x per jaar. Digitaal is kosteloos. Papieren abonnenment kost 50€ (incl. portokosten) Vrijwillige bijdragen zijn welkom.

info@purechild.be www.purechild.be Magdalena Troch Rudy Van Damme Daniëlla Sloots

PURE CHILD LIKE ONS OP FACEBOOK! Neem ook een kijkje op PURE FOOD FOR CHILDREN https://www.facebook.com/ groups/135512829829146/

Annelies Peeters, Bjôrn Accoe, Charlotte Bosteels,Corina Elzenaar, Eline Weijers, Eva Gysen, Eva Storm, Hein van Elteren, Jurgen Bex, Guy Stevens, Gwendolyn Marain, Katleen De Bosscher, L.Meers, M. Mercier, Magdalena Troch, Sonja Van de Wal, Sandra Bolte, Rudy Van Damme, Roos Dekkers, Somaya, Tamara Cuypers, Tea Adema, Vanessa Lauwers,

info@purechild.be