5 minute read

puisi puisi ni komang miniasih

Koruptor #2

Aduh manes dingin guminé jani Kebus sekadi makukus

Advertisement

Ada né ngeling kanti ngeliling Telah pipis amah maling Telah ulian koruptor Koruptor anak sané momo Momo arta berana

Tusing karasa ia suba mabaju oranyé Mara inget tekén déwék pelih Panak somah pada ngeling Gumi wayah tusing buin tis Tis cara ngaba pipis

Ni Komang Miniasih

embas ring Karangasem, 10 Juli 1998, dados mahasisia seméster VII, ring Prodi Pendidikan Bahasa Bali, STKIP Agama Hindu Amlapura

Satua Cutet

IBW Widiasa Kenitén

Sabilang ngliwatin Tukad Unda, Wayan Darsana nunas lugra ring

Bhathari Gangga. Ia inget tukad ané liwatina gumanti linggih

Bhathari Gangga. Déwi Gangga tusing di India dogén ada. Guminé

bunter. Ento ané tawanga tekén Wayan Darsana. Déwi Gangga

setata ngicénin tis guminé. Buina ia marasa awakné liunan

malakar aji yéh tuah bok lan giginé dogén tusing misi yéh.

Lénan tekén ento makejang macampuh yéh.

“Ratu Bhathari, titiang nyelang margi,” kenehné Wayan Darsana mamunyi. Sambilanga nyeledétin ilehan pajalan yéhé. Montoré masi masliwer di sampingné kangin kauh ada uli Karangasem, ada ané uli Klungkung ka Karangasem. Jembatan Tukad Undané jani ngliwatang. Ipidan satondén ada jambatan anaké tua-tua nyambat, ané lakar ngliwat kangin lan kauh maunda saling gisi limané. Dugasé ento, yéh Tukad Undané gedé pesan buina deres gati. Ento koné ngranayang madan Tukad Unda.

Swadharmané dadi guru mabelat tukad ngranayang sabilang dina, Wayan Darsana ngliwatin Tukad Undané. Ia tusing uli Klungkung krana somahné magaé di Klungkung ngranayang nongos di Klungkung. Jatiné uli tamat SMP, ia suba nawang Klungkung. Dugasé ada sakolah SPG (Sekolah Pendidikan Guru). Ia masekolah ditu meled apang bisa dadi guru. Liu timpal-timpalné ada uli Nusa Penida. Ada uli Bangli, ada uli Gianyar apabuin buin uli Karangsem. Bangkung girang anaké nyambat. Yén nuju yéhé tusing membah, ia ajak timpalné ka Tukad Unda. Ia makerem sambilanga gendang-gending, sambilanga masi nyeledetin anak bajang ané manjus di tebénan.

Manik Sudra

Tis rasaanga keneh lan awakné kala manjus di Tukad Unda. Yéhné enu nelehdeh uli dulu, macimplungan suba anaké macanda baan yéh saling gobag. Dugasé ento enu ada anak ngalih batu ngalih bias sambilanga makerem. Punduhanga biasné lantas ada terek ané ngidupangé uli malu nganggo seléngger ngajang. Ia mula demen nelektekang pajalan yéh. Pabaliha ilehan yéhé kanti ka teben. “Yén suba macepuk ajak i pasih, yéhé ené dadi pakeh, lén tongos yéh lén rasané. Lantas ada panes, ada gulem buin tuun ujan buin mawali, buka ilehan idupé. Buin mapasahan buin matepuk.

“Nyelap mabalih yéh ka Tukad Unda?” keto timpalné ngrieng di sampingné. Limané iju ngumbah baju sakolahné. “Nyanan ajaka meli bijik lan serombotan.”

Mara kéto munyin timpalné prajani ia suud nelektekang pajalan yéh. Limané nyemak ané umbaha. Énggal-énggal ia ngumbah apang tusing énggalan sanja. Buina ia suba meled ngrasaang bijikné Mbok Sari lan serombotanné.

“Yén sing lakar ajak meli bijik lan serombotan sinah suba tusing lakar pragat ngumbah. Méh bisa liwat sandikala dini. Yéh pabalih. Bani buin kéto. Anak mula majalan ngatebénang. Ento sangetang gati.”

Sautina baan kenyem munyin timpalné tekén Wayan Darsana. Ia énggalénggal mragatang ngumbah, sakéwala kenehné enu kategul baan Tukad Unda. Batu lémpéh ané dadi tatakan ngumbahé masi pabaliha. “Kéné satiané i batu ngempi dini di Tukad Unda kudang yéh suba nempuh déwékné. Uli yéh gentuh kanti yéh ening maklening buka kéné. Sinah suba liu tawanga isin pajalan yéhé di Tukad Unda. Maseledetan ia kelod, ngenah jembatané ané ngliwatang anaké lakar ngalih pangupajiwa.

“Suba pragat?”

“Nah adeng-adeng ja. Cara ngepung apa kadén.”

“Sing ja. Apang tusing kanti énggalan sandikala. Nyanan saru mua kéwéh di margané.”

Wayan Darsana majalan ka kosanné. Buka ané semayanga meli bijik lan serombotan di Mbok Sariné. Neked ditu suba maderet anaké mablanja. Seduk basangné suud makerem cara dundunina.

Sorombotan Mbok Sarine mula liu ané nemenin. Makejang misi, paya pahit, tuung, kacambah, kacang masambel nyuh misi kacang tanah. Tusing sanget lalah. Kénkén ja cara sadrasané matunggalan di serombotanné. Yén ngajengang sadrasa sinah lakar i sadrasa nguripin rasan idepé.

“Mai ka kosan. Ditu timpalang nasi tepeng serombotanné.” Ia énggalénggal majalan krana sedukné kaliwat. Neked di kosan tusing dadi jadenganga suba mukak ungkusan lantas saling pamalunin makinyukan.

“Tumbén buka kéné wareg basang tiangé, Dé.” Wayan Darsana ngurutngurut basangné. Ia kenyem ningalin basangné gedé buka kendang angklungé. Mratungtung.

“Melahang Té. Basangé buka kéto. Bes liunan misi nasi. Nyanan bisa lakar tusing nyidaang pules.”

“Sing perah. Patut pules jeg pules.”

“Anaké wikan nyambat, yén peteng tusing luung bes kaliwat wareg krana tusing manggo bayuné.”

“Ané seken ulian makerem makelo di Tukad Unda.”

“Ento seken pesan.”

Tusing lamun apa maan ngebitang buku sagét kiap nekain Wayan Darsana buka celeng rasaanga déwékné. “Lakar pules malu nah. Dadi kiap pesan.”

“Nah! Jelema tusing dadi bedikan madaar. Kéné suba dadiné. Eda ngerok pules.”

Saja pesan, tusing makelo sagét bibihné suba pesu tétéh maciri suba entil pulesné. Kenehné ngumbara tepukina ulungan yéh Undané melah gati. Ento tlektekanga. Meled ia manjus ditu. Di buju kaja kangin tingalina ada anak luh jegég majujuk buka mabalih déwékné. Mabaju putih sentak. Mbokné magambahan lantang selem. Batisné putih gading apabuin dugasé ento nedeng

bulan purnama. Wayan Darsana tusing makijepan nang abedik nelektekanga anaké jegeg ento. Kenehné kadaut meled nawang.

“Ampura sira niki?” Wayan Darsana alus mamunyi.

“Tiang ané nongosin Tukad Undané.”

“Dados uning sapasira, Jroné?”

“Tiang ten ngelah adan.”

Wayan Darsana tusing buin nglanturang matakon. Ia tusing suud-suud mabalih kajegégan anaké luh ento. Anaké luh ento masi nelektekang déwékné.

“Dadi tiang mabesen abedik?”

“Dados. Indik napi?”

“Orahin apang tetep asri Tukad Undané. Eda pesan baangina ngutang sakancan luu. Yéh ento ngidupang isin kenehé. Yeh ening, kenehé masi ening, apabuin iraga magama tirtha. Patut turéksa tekén yéh.”

“Inggih!” Mara masemaya buka kéto sagét Wayan Darsana enten kababangan.

“Ada apa Yan?”

“Kija anaké luh jegég ento?”

“Dija ada anak luh jegég dini. Mara pesan pules saget suba ngipiang anak jegég. Sinah suba kasemaran?”

“Jegég pesan. Ituni tepuk di Tukad Unda.”

“Oooooo, ané manjus ba delod tongos iragané ngumbah ento? Kadén anak tua ento?”

“Tusing. Anak luh jegég mabok lantang.”

“Sing takonin adanné?”

“Tusing nyak nyambat adané.”

“Badah sinah ané nuenang Tukad Undané nekain Wayan. Mani kemo ngaturang canang sekar. Dadi tiang bareng srieng-srieng.”

“Eda nakut-nakutin.”

“To dingehang. Kuluké nyalung di sisi. Tusing buka biasané. Indayang jemak kalénderé. Badah Kajeng Kliwon Enyitan jani. Antes suba sriengsrieng.”

“Kenken jani? Bisa magadang makelemah.”

“Mai matrisandya bareng-bareng. Sina nyak sirep buin. “Mara ngawitin matrisandya saget ada angin nglilus di duur umahné. Ujan ngribis. Wayan Darsana kisi-kisi. “Tiang orahina nguratiang Tukad Undané apang tetep resik lan tetep ening.”

Timpalné nelektekang menék tuun. Alisné pecuk. Bayuné nurdar. Ia jejeh krana masemaya tekén Suungé.

IBW Widiasa Kenitén

embas ring Geria Gelumpang, Karangasem, 20 Januari 1967. Oneng ring sastra Bali klasik, sastra Bali modéren taler sastra Indonésia. Kakawian idané

kawedar ring Bali Post, Buratwangi, Mémorandum, Warta Bali, Bali Aga, Majalah Sinar Agung, Majalah Éksprési, Bali Tribun, Pos Bali. Ngamolihang Hadiah Sastra Rancagé ring warsa 2006 antuk pupulan satua cutet Buduh Nglawang. Ring warsa 2015 ida ngamolihang Penghargaan Widya Pataka antuk cakepan Jero Lalung Ngutah.

Jatma Korupsi

Korupsi … Akéh jatmané sané korupsi Makada rakyaté sengsara Makada rakyaté tiwas Makada pejabaté sugih Korupsi laksana sané jelé Laksana sané momo corah

Sané ngranaang jagaté uug Ulian ulah pejabaté sané korupsi Ngiring berantas korupsi

This article is from: