Jaarverslag 2020 PWN by NV PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland

Duurzaam

samenspel JAARVERSLAG 2020

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

OVER DIT VERSLAG

Met dit jaarverslag legt PWN verantwoording af over haar activiteiten in het kalenderjaar 2020. Het jaarverslag heeft betrekking op N.V. PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland, haar dochter ondernemingen PWNT Holding B.V., Aquanet B.V. en De Kennemer Duincampings B.V. De delen I, II en III, samen het niet-financiële verslag, zijn opgesteld vanuit de core-richtlijnen voor duurzaamheidsverslaglegging van het Global Reporting Initiative. Via acht materiële thema’s geven we inzicht in onze activiteiten, dilemma’s en resultaten. Ook laten we zien welke risico’s we onderkennen en welke impact we per thema bereiken op de drie aspecten van duurzaamheid: milieu, mens en economie. De jaarrekening in deel IV is opgesteld conform Titel 9 boek 2 BW en de van toepassing zijnde Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving. De jaarrekening geeft de financiële positie per 31 december 2020 weer en de financiële transacties gedurende 2020.

Bijlagen

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

2020 IN VOGELVLUCHT Ons systeem van drinkwaterlevering werd robuuster. De installaties van Andijk III gingen volledig in gebruik. Tegelijkertijd renoveerden we Andijk I.

KERNCIJFERS

817.780

We werken aan nieuwe perspectieven voor de drinkwaterproductie op lange termijn. En in Hoorn verkenden we de mogelijkheid om een buffer van drinkwater aan te leggen in diepere ondergrondse lagen. De eerste metingen stemmen hoopvol.

Totaal aantal aansluitingen:

Voor meer veerkracht in de natuur legden we 60 nieuwe stuifkuilen aan en maakten we zeven nieuwe kerven in de zeereep bij Egmond.

Drinkwaterproductie:

115 miljoen m2

Aantal medewerkers:

659 fte

Bedrijfsresultaat: Solvabiliteit:

€ 19,6 miljoen

32%

Ondanks de coronacrisis wisten we onze bedrijfsvoering in goede conditie te houden. Wel trokken de duinen aanzienlijk meer recreanten.

Onze missie en basis van de PWN ondernemingsvisie 2025 PWN zorgt altijd voor betrouwbaar drinkwater en veer krachtige natuur. Het samenspel van drinkwater en natuur is belangrijk, het samenspel tussen groen en blauw. We nemen onze maatschappelijke verantwoordelijkheid om de missie op een duurzame manier in te vullen.

Onze visie PWN staat voor drinkwater én natuur en zet deze krachtige combinatie in om de leveringszekerheid en kwaliteit van ons drinkwater te borgen en de natuur in onze duinen te laten floreren. Dit doen we tegen een verantwoorde kostprijs en voor tevreden klanten.

We zetten in op digitalisering in onze primaire processen, bij innovaties en in het klantcontact. Steeds intensiever werken we samen met maatschappelijke stakeholders, zoals gemeenten, waterschappen en energiebedrijven. We versterkten onze organisatie door 81 nieuwe medewerkers aan te trekken. Een grote verbetering in het klantcontact zagen we door de nieuwe live-chat functie.

PWN jaarverslag 2020

Vooruitblik Er komt veel op ons af de komende decennia. Het klimaat verandert, de kwaliteit van onze bron en de natuur staat onder druk, we staan aan de vooravond van de energietransitie. Bovendien zien we de vraag naar drinkwater stijgen als gevolg van bevolkingsgroei. PWN anticipeert hierop door te werken aan een meer robuuste drinkwaterproductie en veerkrachtige natuur. Lees verder over onze ondernemingsvisie op pagina 29.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

INHOUD Voorwoord Ria Doedel

Deel I BESTUURSVERSLAG

Kerncijfers Financiële resultaten Toekomstparagraaf Corporate governance Risicomanagement Verslag van de raad van commissarissen Verslag van de OR

8 10 13 14 16 21 24

Deel II PWN EN HAAR OMGEVING

De organisatie De waterketen Ondernemingsvisie Risico’s Stakeholders en materiële thema’s

27 28 29 31 32

Deel III VERSLAG 2020 ROND ACHT BELANGRIJKE THEMA’S

Thema 1: Waterkwaliteit en -beschikbaarheid Thema 2: Goed bestuur Thema 3: Waterbronnen en beheerde gebieden Thema 4: Innovatie, onderzoek en ontwikkeling Thema 5: Verantwoorde kostprijs water Thema 6: Samenwerking in de keten Thema 7: Kwaliteit van onze organisatie Thema 8: Klanttevredenheid Verslag dochterondernemingen

36 41 46 52 58 61 65 69 73

Deel IV JAARREKENING

Deel V BIJLAGEN

128

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

Voorwoord

In dit roerige jaar hebben we ons kranig geweerd Het jaar dat PWN honderd werd verliep helemaal anders dan we ons hadden voorgesteld. Al vroeg in het jaar heeft PWN afscheid genomen van directeur Joke Cuperus en twee maanden later werden we voor een nieuwe werkelijkheid gesteld: COVID-19 gaf een extra dimensie aan alles wat ons bezighield.

Ria Doedel Algemeen directeur a.i. PWN

Ik prijs mezelf gelukkig dat ik net daarvoor, in mijn eerste zes weken als nieuwe directeur van PWN, nog met zoveel mensen live heb kunnen kennismaken. Ook heb ik verschillende installaties nog goed kunnen bekijken. Dit gaf meteen kleur aan het bedrijf PWN dat ik voordien alleen als collegadrinkwaterbedrijf kende. Een mooi vertrekpunt in een verder onrustige periode. Iedereen bij PWN mag heel trots zijn op wat we onder lastige omstandigheden in 2020 allemaal hebben bereikt. Ondanks dit roerige jaar zijn we er met elkaar in geslaagd om de drink watervoorziening van een goed niveau te houden. De grote verbeteringen bij Andijk kregen we grotendeels klaar voor de zomer, die vroeg kwam en weer heel warm en droog was. Daarvoor wil ik een groot compliment geven aan iedereen in onze organisatie die daaraan heeft bijgedragen.

PWN jaarverslag 2020

Gevolgen van COVID-19 Ondertussen vroeg de coronacrisis van alle PWN-onderdelen een groot aanpassingsvermogen. Neem bijvoorbeeld onze boswachters, die in de duingebieden werden geconfronteerd met aanmerkelijk hogere bezoekersaantallen. De gebieden bleken daarbij ook mensen aan te trekken die op een andere, vaak niet zo natuurgerichte manier in de duinen wilden recreëren. En soms kregen onze BOA’s ook met meer agressie te maken dan gebruikelijk. Voor kantoormedewerkers hebben we heel snel voorzieningen ingevoerd voor werken-op-afstand. Binnen enkele dagen hadden we de informatievoorziening hiervoor op orde, inclusief de nodige instructies om het beste uit Microsoft Teams te halen. Welbeschouwd ondervond ons werk gelukkig nauwelijks hinder van de nieuwe situatie - er is geen voornemen dat we door COVID-19 niet hebben kunnen waarmaken. Alleen zaken waarvoor je echt bij elkaar moest komen werden even op een lager pitje gezet, zoals teamontwikkeling en speciale veiligheidstrainingen. Maar al onze basistaken zijn hoe dan ook voor de volle honderd procent doorgegaan.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Als directie van PWN hebben we alles in het werk gesteld om zo nabij mogelijk te zijn. Terwijl op afstand het werk doorging, hielden we nauw contact met onze medewerkers. Heel bijzonder heb ik in dat kader onze Zeepkistsessies gevonden, waarin we onze medewerkers op gezette tijden meenamen in de nieuwe koers van PWN. Ondanks het digitale karakter van de sessies zagen we telkens een grote opkomst en werden er goede vragen gesteld.

Nieuwe energie Wat die koers betreft, we hebben nu duidelijk een heldere richting te pakken en daar wordt nu gestaag aan verder gewerkt. Er ligt een nieuwe ondernemingsvisie, die dankzij de inbreng van veel PWN’ers tot stand is gekomen. Dit geeft nieuwe energie. Dankzij dit alles kunnen we ons nu weer positief richten op de meer inhoudelijke vraagstukken. We weten nu wat ons te doen staat, doordat we weten wat we willen bereiken. Zo hebben we voor de leveringszekerheid van ons drinkwater geleerd dat alleen aanpassen en uitbreiden van installaties niet voldoende is - ook de organisatie moet worden aangepast. Daarom hebben we afgelopen jaar energie gestoken in het helder krijgen van verantwoordelijkheden en rollen in onze sector Drinkwater. De volgende stap is dat we onze processen steeds verder verbeteren en van elkaar blijven leren hoe dit het beste kan.

PWN jaarverslag 2020

Jaarrekening

Bijlagen

Groen-blauw en duurzaam In mijn tijd tot nu toe bij PWN heb ik geleerd dat de verbinding tussen groen en blauw, tussen water en natuur, echt sterk is. Het is een win-winsituatie, waarbij een goed samenspel leidt tot mooie resultaten. In de nieuwe ondernemingsvisie vormt dit dan ook het fundament, samen met duurzaamheid. Daarop bouwen we verder. En om focus te blijven houden hebben we voor komend jaar maximaal twee speerpunten afgesproken: leveringszekerheid drinkwater en medewerkers & organisatie. Het wordt een behoorlijke opgave om ons hier heel consequent aan te houden, want tegelijkertijd speelt er natuurlijk heel veel en zitten we vol ambitie om ook andere zaken erbij te doen. Er lopen al veel initiatieven en het is zaak om het overzicht terug te brengen. Daarom hebben we nu een duidelijke fasering afgesproken. Voor de leveringszekerheid van ons drinkwater werken we aan plannen op korte, middellange en lange termijn. We sturen op integraliteit van de plannen en zorgen dat alle fasen op elkaar gaan aansluiten, om zo efficiënt mogelijk naar toekomstige vernieuwing toe te werken. Zo verwachten we dat onze organisatie nog beter functioneert en goed zicht krijgt op de investeringen die de komende jaren nodig zijn. Het jaar dat we honderd werden pakte anders uit dan we ons hadden voorgesteld. Veel feestelijkheden hebben we door COVID-19 moeten afblazen. Maar we zijn wel beter op orde geraakt en klaar voor de toekomst.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

DEEL I: BESTUURSVERSLAG Kerncijfers Financiële resultaten Toekomstparagraaf Corporate Governance Risicomanagement Verslag van de raad van commissarissen Verslag van de OR

PWN jaarverslag 2020

Jaarrekening

Bijlagen

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

BESTUURSVERSLAG 2020

2019

817.780

811.770

€ 1,20

€ 1,21

Vastrecht per woning eigen watermeter

€ 53,50

€ 49,75

Vastrecht per woning met centrale watermeting

€ 48,16

€ 44,77

659

645

Eigen productie drinkwater x 1000 m3

96.411

92.521

Inkoop rein- en ruwwater x 1000 m3

18.409

17.057

114.820

109.578

10.441

10.385

7.529

7.528

€ 180.328

€ 169.331

€ 19.626

€ 18.524

€ 8.176

€ 5.687

€ 59.844

€ 58.618

4,5%

3,4%

1,6

1,4

€ 48.650

€ 49.569

2020 in beeld

Kerncijfers (geconsolideerd)

Klanten Aantal administratieve aansluitingen Tarief per m kleinverbruik 3

Gemiddeld verbruik per klant (m ) 3

Verbruik per huishoudelijke klant (m3) Verbruik per grootzakelijk klant (m3) Personeel Aantal fte ultimo jaar Niet-financieel

Afzet drinkwater in eigen voorzieningsgebied x 1000 m

Lengte hoofdleidingnet drinkwater in km Terreinen in beheer in ha Financieel Netto-omzet (water) (x 1.000) Bedrijfsresultaat (x 1.000) Resultaat voor bijzondere baten en lasten (x 1.000) Winst voor rente, belastingen en afschrijvingen (x 1.000) Winstmarge (% van de bedrijfsopbrengsten) (x 1.000) Rente dekking Kasstroom uit operationele activiteiten (x 1.000)

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

2020

2019

Eigen vermogen (x 1.000)

€ 249.064

€ 241.239

Werkzaam vermogen (x 1.000)

€ 667.483

€ 595.470

Totaal rentedragende schulden (x 1.000)

€ 422.944

€ 413.667

€ 70.824

€ 67.975

32,05%

32,98%

nnb

1,68

Vermogenskosten

nnb

Afschrijvingen

nnb

Operationele kosten

nnb

142

VERVOLG

Investeringsuitgaven (x 1.000) Solvabiliteit Vewin Benchmark* Kosten per m3 afgeleverd drinkwater Kosten per aansluiting: Belastingen

* Benchmark gegevens 2020 zullen in de jaarrekening 2021 worden gepubliceerd

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

Financiële resultaten De bruto levering van drinkwater over 2020 bedroeg 114,8 miljoen m3 (2019: 109,6 miljoen m3). Het gemiddelde niet in rekening gebracht verbruik (NIRG) over een periode van 6 jaar bedraagt 6,37% (2019: 6,47%) waardoor de netto drinkwaterafzet uitkomt op 107,5 miljoen m3 (2019: 102,4 miljoen m3). De bijbehorende drinkwateromzet komt daarmee op € 178,8 miljoen (2019: € 167,9 miljoen). Het voorjaar en de zomer van 2020 zijn uitzonderlijk droog en warm geweest. Daarnaast heeft COVID-19 een positieve impact gehad op onze afzetcijfers. De NIRG is iets gedaald (2019: 6,47%) naar 6,37%, dit komt doordat we de NIRG 2019 pas na het afsluiten van het boekjaar kunnen vaststellen, omdat dan de meeste klanten een jaarafrekening hebben gehad. De werkelijke NIRG 2019 is significant lager uitgekomen (5,17%) dan de NIRG waarmee is gerekend in het 2019 jaarverslag (6,47%). De werkelijke afzet over 2019 komt daardoor uit op 103,6 miljoen m3 gefactureerd drinkwater. Dit is 1,1 miljoen m3 meer dan verantwoord in het

De vergelijking ten opzichte van vorig jaar van het aantal administratieve aansluitingen wordt hieronder weergegeven:

2019 jaarverslag. De vertegenwoordigende drinkwateromzet over dit verschil bedraagt € 1,2 miljoen.

Vanwege de omvang van de investeringen van PWN is externe financiering noodzakelijk. Voor het aantrekken hiervan is PWN aan regels gebonden door de Drinkwaterwet en het bijbehorende Drinkwaterbesluit. De wet bepaalt onder andere dat de kosten die PWN maakt voor zowel het eigen als het vreemd vermogen onder een vastgesteld kengetal (WACC) moeten blijven. Daartoe voert PWN een strak financieel beleid. Daarnaast is het van belang dat PWN tegen een zo gunstig mogelijke rente geld kan lenen om de investeringen mogelijk te maken. Wij voldoen aan de doelstelling van een minimale solvabiliteit van 30%, zoals afgestemd met de raad van commissarissen. In 2020 is er wel sprake van een kleine overschrijding van de WACC, dit als gevolg van de hoge drinkwaterafzet in 2020 door onder andere de COVID-19 situatie.

Over 2020 bedroegen de kosten voor het natuurbeheer en recreatievoorzieningen € 5,4 miljoen. € 4,2 miljoen hiervan had betrekking op het beheer van de waterwingebieden. Deze zijn een essentieel onderdeel van ons drinkwaterzuiveringsproces. Tegenover de resterende kosten staan externe opbrengsten. Het totaal aantal administratieve drinkwateraansluitingen bedroeg eind 2020: 817.780 (eind 2019: 811.770). Het aantal zakelijke aansluitingen hiervan komt op 9.486 (eind 2019: 9.463). Zakelijk wordt hierbij gedefinieerd als ‘alle aansluitingen met een vastrechttarief anders dan standaard’.

2020

2019

Totaal aantal aansluitingen

817.780

811.770

Huishoudelijke en klein zakelijke aansluitingen

808.294

802.307

9.486

9.463

Groot zakelijke aansluitingen

Financieel resultaat Het nettoresultaat over 2020 bedraagt € 7,7 miljoen positief. Het positieve financiële resultaat wordt direct gebruikt ter versterking van het eigen vermogen, na aftrek van dividend € 0,6 miljoen), dit om ook in de toekomst drinkwaterlevering en behoud van kwaliteit te garanderen.

PWN jaarverslag 2020

Het bedrag van overschrijding wordt in de drinkwatertarieven voor 2022 verwerkt en daarmee teruggegeven aan de drinkwaterklanten van PWN.

Personeelskosten De totale personeelskosten zijn in 2020 gestegen. De toename wordt veroorzaakt door een groter aantal fte bij PWN. Het aantal fte over 2020 is toegenomen van 645 naar 659. Daarnaast heeft er een verhoging van het loon plaatsgevonden in januari 2020 van 2,5%. De pensioenlasten zijn tevens gestegen, doordat de eigen bijdrage van werkgever en werknemer zijn verhoogd.

Kasstromen en financieringsbehoefte De financieringsbehoefte bedroeg in 2020 per saldo € 75 miljoen en bestaat uit operationele-, investeringen financieringskastromen. De kasstromen uit operationele activiteiten zijn € 48,7 miljoen positief, dat is in lijn met 2019 (€ 49,6 miljoen positief). Dit kleine verschil wordt veroorzaakt door lagere afschrijvingslasten en een lagere mutatie in de voorzieningen. Daarnaast is de stand van de overige vorderingen en de kortlopende schulden lager dan in 2019, wat resulteert in een lagere kasstroom. De kasstromen uit investeringsactiviteiten is € 55,3 miljoen negatief (2019: € 53,8 miljoen). De kasstromen uit financieringsactiviteiten zijn € 7,8 miljoen positief tegenover € 6,7 miljoen negatief in 2019. De directe herfinancieringen die in 2020 zijn aangegaan beslaan meer dan 80% van de totale financieringsbehoefte in 2020.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

De totale financieringsbehoefte in 2021 komt uit op € 50,8 miljoen. De oplopende financieringsbehoefte gedurende het jaar komt voornamelijk voort uit hoge investeringsuitgaven van € 68,1 miljoen en aflossingen op leningen van € 36,9 miljoen, waarvan een eindaflossing van € 25 miljoen in oktober 2021. Hierbij verwacht PWN en operationele cash flow van € 55 miljoen. In 2020 heeft PWN een nieuw contract met de Europese Investeringsbank (EIB) afgesloten. In totaal wordt er € 100 miljoen beschikbaar gesteld voor de komende vier jaar. Hierbij kan PWN tranches opnemen van minimaal € 20 miljoen per keer. In samenwerking met haar treasury adviseur verkent PWN continu de markt voor aan te trekken financiering. Dit wordt besproken in de treasury comittee. Op basis van de beschikbare informatie voorziet PWN geen moeilijkheden ten aanzien van het aantrekken van de benodigde financiering.

Financiële ratio’s Conform de afgesproken convenanten met de financiers van PWN stuurt PWN op een drietal ratio’s (convenanten), te weten: solvabiliteit, leverage ratio en interest coverage ratio (ICR). Verder wordt in de Drinkwaterwet een maximum gesteld aan de vermogenskosten die in rekening mogen worden gebracht door de drinkwaterbedrijven aan de klant. Dit maximum wordt gemeten door de Weighted Average Cost of Capital (WACC). PWN heeft in 2020 voldaan aan drie van de vier financiële ratio’s van haar financiers en de verplichtingen vanuit de Drinkwaterwet.

Verslag 2020 rond acht thema’s

Solvabiliteit De solvabiliteit is een belangrijke graadmeter voor de continuïteit van de organisatie. De solvabiliteit geeft op de balans de verhouding weer van het eigen vermogen ten opzichte van het totaal vermogen. PWN streeft naar een solvabiliteit van minimaal 30%. In 2020 bedroeg onze solvabiliteit 32,05% (2019: 32,98%), waarmee we hebben voldaan aan de doelstelling. In de begrotingscyclus is dit een van de doelstellingen welke als uitgangspunt wordt gehanteerd, resulterend in een positieve ontwikkeling van de solvabiliteit de afgelopen jaren, welke trend ook komend jaar wordt doorgezet. Daarnaast is de liquiditeitspositie een belangrijke graadmeter. Deze wordt vanuit de treasury commissie per kwartaal gemonitord op basis waarvan de hoogte van de benodigde financiering wordt bepaald. Dit wordt vervolgens wekelijkse operationeel gemonitord. PWN heeft voldoende liquide middelen om aan haar korte termijn verplichtingen te voldoen, waarbij er ook aanvullend gebruik gemaakt kan worden van een rekening courant bij de huisbank en kasgeldleningen bij financiers. Leverage ratio Naast de solvabiliteit stuurt PWN op de leverage ratio (netto schuldpositie ten opzichte van de operationele cashflow). Deze verhouding mag conform de huidige convenanten met enkele banken maximaal 7,5:1 zijn. Ultimo 2020 bedraagt deze ratio 6,9:1 (2019: 7,1:1).

PWN jaarverslag 2020

Jaarrekening

Bijlagen

Interest coverage ratio (ICR) Het laatste convenant betreft de ICR. Deze ratio moet minimaal 1 bedragen. De ICR ultimo 2020 bedraagt 1,58 (2019: 1,35). Weighted Average Cost of Capital (WACC) Drinkwaterbedrijven zijn door een maximale WACC (onderdeel drinkwaterwet) beperkt in het realiseren van winst. De WACC wordt door de minister vastgesteld en is voor 2020 maximaal 2,75%. Ultimo 2020 is de WACC voor PWN naar verwachting rond 2,87% (2019: 2,9%). Dit betreft een voorlopige berekening van de WACC. Deze berekening wordt tijdens het opstellen van het bedrijfsverslag gefinaliseerd. Hiermee voldoet PWN niet aan de gestelde norm. Dit betekent dat PWN in 2020 een hogere winst heeft gerealiseerd dan vanuit de Drinkwaterwet is toegestaan. Deze hogere winst is ontstaan door de droge en warme periode in het voorjaar en de zomer en het hogere verbruik als gevolg van COVID-19. Dit betekent dat PWN de te veel gemaakte winst zal corrigeren in de tarieven van 2022 en daarmee teruggeven aan de drinkwaterklanten van PWN.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Treasury De treasuryfunctie bij PWN richt zich in belangrijke mate op de financiering en de beheersing van de renterisico’s en -lasten. De contouren waarbinnen besluiten worden genomen op het gebied van treasury zijn vastgelegd in het treasurystatuut. • Binnen PWN wordt aan de treasury-activiteiten geen winstverantwoordelijkheid toegekend. De primaire taak van treasurymanagement is het beheren en beheersen van de financiële posities die voortvloeien uit de normale bedrijfsvoering en wel op een zodanige wijze dat: • de daaraan verbonden risico’s worden beheerst; • de daarmee gepaard gaande kosten worden beperkt. De treasuryfunctie wordt binnen PWN uitgevoerd door de treasury commissie, welke verantwoordelijk is voor de uitvoering van het door de raad van commissarissen goedgekeurde treasurybeleid. De beschikbare middelen worden binnen de eigen organisatie aangewend. In 2020 is er voor € 65,7 miljoen afgelost. Dit betreft € 52,5 miljoen aan eindaflossingen en € 13,2 miljoen aan reguliere aflossingen. Daarnaast hebben wij in 2020 voor € 75 miljoen aan nieuwe financieringen aangetrokken. De nieuwe leningen heeft PWN over het algemeen tegen een gunstige marktrente aan kunnen trekken. Daarnaast heeft PWN met de Europese investeringsbank (EIB) een faciliteit afgesloten ten bedrage van € 100 miljoen waarvan komende jaren gebruik gemaakt gaat worden voor toekomstige investeringen.

Verslag 2020 rond acht thema’s

Een van de eindaflossingen betreft een doorzakconstructie van een payer swaps met Market Termination Clause (MTC). Als gevolg van de doorzak is de payer swap overgedragen aan de bank met wie de herfinanciering van de aflopende onderliggende lening is afgesloten. Doordat het rentepercentage van de payer swap en het risico van de MTC is verdisconteerd in het rentepercentage van de nieuwe lening, ligt deze aanzienlijk hoger dan de huidige marktrente.

Financiële instrumenten PWN hanteert rente- en valutamanagement ter beheersing van de rente- en valutaresultaten en bescherming van balans verhoudingen tegen de nadelige invloed van rente- en valuta bewegingen. In een periode van 12 maanden mag het relatieve renterisico niet meer bedragen dan 15%. Het percentage renterisico geeft de verhouding weer tussen de omvang van leningen waarbij de rentecoupon/percentage niet bekend/ onzeker is en de omvang van de totale leningenportefeuille. De onzekere rente treedt bijvoorbeeld op bij leningen die geherfinancierd moeten worden. Deze eis is vastgelegd in het treasurystatuut. De financiële instrumenten worden alleen gebruikt voor het afdekken van renterisico’s. PWN heeft in 2020 de volgende rente- en valuta-instrumenten in portefeuille: • Payer swap (swap ter indekking rentestijging, waarbij we een vaste rente betalen en variabele rente ontvangen) • Cross-currency swap – afgelopen begin januari 2020.

PWN jaarverslag 2020

Jaarrekening

Bijlagen

Vier payer swaps kennen/kenden een Mutual Termination Clausule (MTC). PWN heeft in 2019 een traject ingezet en afgerond om een zogenaamde doorzakconstructie toe te passen op de vier payerswaps met een MTC. Dit houdt specifiek in dat op het moment dat de aan de payer swaps gekoppelde leningen aflopen, de payers swaps worden overgedragen aan een van onze kredietverstrekkers. De overdracht vindt plaats voordat een van de partijen de MTC in kunnen roepen. Hiermee loopt PWN niet langer het risico over het inroepen van deze MTC’s. In 2020 heeft de eerste doorzakconstructie plaatsgevonden waardoor er nog drie resteren. Deze doorzakconstructies zullen in 2022 en 2023 worden geëffectueerd. In de waardering van de payer swaps met een MTC is er rekening gehouden met de doorzakconstructie, zodoende hebben deze posities net als in 2019 een significant lagere marktwaarde ten opzichte van 2018. De vier resterende payers swap instrumenten die PWN heeft, hebben in 2019 een iets lagere negatieve waarde gekregen als gevolg van deze doorzakconstructie. Met het effectief worden van een van de vier doorzakconstructies is deze negatieve waarde in 2020 verder gedaald. Doordat PWN deze instrumenten tot einde looptijd aanhoudt (ter dekking van de variabele rente), brengt deze waarde op zichzelf geen risico met zich mee. Dit komt doordat de waarde van deze instrumenten aan het einde van de looptijd nihil is. In de jaarrekening wordt op deze instrumenten een nadere toelichting gegeven.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

Toekomstparagraaf Voor 2021 verwachten wij om binnen PWN (enkelvoudig) met 613 fte, onder normale omstandigheden, uit te komen op een positief financieel resultaat die iets hoger is begroot dan het resultaat over 2020. De begroting 2021 is gebaseerd op de reguliere drinkwaterafzet en daarbij behorende kosten, waarbij in de begroting en het vaststellen van de tarieven rekening is gehouden met toekomstige investeringen voor de leveringszekerheid van het drinkwater. Het investeringsniveau zal circa € 65 miljoen bedragen. In 2021 gaan we voor circa € 46 miljoen externe financiering aantrekken voor het herfinancieren van bestaande leningen en het financieren van investeringen. Voor 2021 heeft PWN vanuit de in 2020 vastgestelde ondernemingsvisie de belangrijkste twee aandachtspunten (speerpunten) geprioriteerd. Dit zijn leveringszekerheid drinkwater en medewerkers & organisatie. PWN heeft haar drinkwatertarief voor 2021 verhoogd met 1,4%. Net als in 2020 verwacht PWN geen problemen met de levering en kwaliteit van het drinkwater als gevolg van COVID-19. Het drinkwater is zeer goed beschermd tegen alle virussen, inclusief het coronavirus, omdat dit altijd standaard onderdeel is van ons zuiveringsproces. Daarnaast heeft PWN een continuïteitsplan opgesteld specifiek voor de nu heersende pandemie. In dit plan staan maatregelen om de verspreiding van het virus te voorkomen, maar ook bijvoorbeeld maatregelen en de handelswijze wanneer het virus tot personeelsuitval leidt. Hierbij wordt nauwlettend naar de adviezen van

de Rijksoverheid gekeken. Door de volautomatische procesvoering, de mogelijkheid om vanuit huis te werken, de eigen noodstroomvoorziening en voorraden hulpstoffen, is PWN in staat om bij een pandemie de continuïteit van de drinkwaterlevering te garanderen. PWN sluit hiermee aan bij het Vewin standpunt van de gezamenlijke drinkwaterbedrijven. Om tijdig te kunnen sturen heeft PWN een Pandemieteam benoemd, die contacten onderhoudt met overheidsinstanties en de continuïteit van de bedrijfsvoering monitort. Ondanks COVID-19 blijven de operationele activiteiten van PWN en een merendeel van haar dochters doorgang vinden. Interne analyse en het afgelopen jaar heeft aangetoond dat het debiteurenrisico voor PWN toeneemt, echter wordt dit risico continue gemonitord om tijdig maatregelen te treffen. Uit interne analyse, met diverse uiteenlopende scenario’s, blijkt dat de huidige impact niet significant is. PWN en haar dochters hebben diverse maatregelen genomen om uitval van medewerkers in kritische functies op te kunnen vangen. Binnen PWN hebben zich nog geen horizontale besmettingen voorgedaan en zijn maatregelen genomen om horizontale besmettingen te voorkomen. De kritische functies binnen PWN zijn inzichtelijk gemaakt en er blijkt voldoende achtervang aanwezig om mogelijke uitval van de kritische functies op te kunnen vangen.

PWN jaarverslag 2020

Voor KDC bestaat het risico dat de campings ook het seizoen 2021 later kan starten of in beperkte mate open mag, afhankelijk van de ontwikkelingen van COVID-19 en de maatregelen die de overheid treft. In de reisbranche is het gebruikelijk om de reizigers te compenseren met waardevouchers. Daarnaast bestaat een groot deel van de inkomsten van KDC uit de verhuur van seizoensplaatsen welke worden bezet door trouwe bezoekers. KDC heeft ondanks het verkorte seizoen 2020 een klein positief resultaat behaald. De verwachting is dat 2021 een beter seizoen wordt, wegens de maatregelen die in 2020 al zijn getroffen door KDC, maar ook de verwachte versoepelingen voor 2021 die mogelijk zijn wegens vaccinatie. Tezamen met de stand van de liquide middelen verwacht KDC het komende jaar te kunnen continueren. Uit interne analyse en ervaring van het afgelopen jaar blijkt dat COVID-19 geen materiële impact heeft op de huidige financiële positie van PWN. PWN heeft de beschikking over een kredietfaciliteit bij de huisbankier. Ook is er geen aanwijzing dat het aantrekken van externe financieringen op problemen zal stuiten. Zo heeft PWN eind 2020 een overeenkomst gesloten met de Europese Investeringsbank (EIB) voor het aantrekken van € 100 mln. voor het financieren van het investeringsprogramma voor de periode 2021-2025, dit voor onder andere de benodigde investeringen voor de leveringszekerheid voor de middellange termijn. Er is dan ook geen twijfel over de continuïteit van PWN.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

Corporate governance Algemeen en structuur N.V. PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland is een naamloze vennootschap waarop het verzwakt structuurregime van toepassing is. Alle aandelen zijn in bezit van de provincie Noord-Holland. De besluitvorming als aandeelhouder heeft doorgaans plaats in het college van Gedeputeerde Staten. De laatste statutenwijziging is in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders 7 juni 2012 door de aandeelhouder vastgesteld. PWN is tot en met 2020 verdeeld in drie sectoren met ieder een eigen sectordirecteur. Aan het hoofd van de organisatie staat de Algemeen Directeur, die jaarlijks wordt beoordeeld door de raad van commissarissen. Ultimo 2020 heeft PWN circa 659 fte in dienst. De raad van commissarissen wordt gevormd door vijf personen, allen op voordracht van de Raad benoemd door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. De Raad heeft twee commissies uit zijn midden ingesteld, een auditcommissie en een remuneratiecommissie. De auditcommissie richt zich met name op de financiële aspecten van het (jaarlijkse) beleidsplan, risicomanagement, informatietechnologie en de financiële strategie. In het bijzonder de financiële risico’s en de door de directie genomen stappen om deze risico’s te monitoren en beheersen. De remuneratiecommissie is in 2020 ingesteld en is nog in ontwikkeling. Op 2 november 2020 is het reglement van de remuneratiecommissie vastgesteld waarin onder andere de taken en bevoegdheden zijn vastgelegd. Dit betreft bijvoorbeeld het monitoren van het functioneren van de raad van commissarissen, het voorbereiden van de benoemingsprocedure van leden van de raad van commissarissen en de algemeen directeur. Een selectie- en benoemingscommissie of andere commissie

wordt ad hoc samengesteld. De taken en verantwoordelijkheden zijn opgenomen in de statuten en het reglement van de raad van commissarissen. De raad van commissarissen ontvangt van elk van de commissies een verslag van de beraadslagingen en bevindingen. De eerste vergadering van de remuneratie commissie is mondeling teruggekoppeld in de raad van commissarissen in afwezigheid van de bestuurder. Reglementen voorzien in afspraken over het eigen functioneren van de Raad en de relatie met directie, aandeelhouder en externe onafhankelijke accountant. Ook afspraken met de directie zijn in een reglement vastgelegd. Dit geldt ook ten aanzien van de directies van de dochterondernemingen. Reglementen worden actueel gehouden, beoordeeld op toegevoegde waarde en op onderlinge consistentie. Om de werking van de interne risicobeheersing- en interne controlesystemen te kunnen beoordelen maakt de auditcommissie gebruik van rapportages van de afdelingen Interne Audit, Controlling, de externe accountant en de externe toezichthouder. Daarnaast ziet zij toe op de opvolging van aanbevelingen van de interne- en externe accountants. De algemene ontwikkelingen op IT- gebied en de toegenomen cyberrisico in het algemeen en in relatie tot COVID-19 hebben ertoe geleid dat de kwaliteit van IT-controls continu aandacht vragen. Daarnaast wordt de beheersing van diverse risico’s geïntegreerd in het internal control framework. In principe worden de uitgangspunten van de Nederlandse Corporate Governance Code toegepast voor zover die niet expliciet voor beursgenoteerde ondernemingen zijn geschreven. Dit is een vrijwillige toepassing en PWN is niet voornemens, dan wel is niet in de gelegenheid om aan de gehele Code te

PWN jaarverslag 2020

voldoen. PWN wijkt af van de Code, respectievelijk past de Code niet toe betreffende: • bepalingen die gaan over een one-tier structuur; • een evenwichtige man/vrouw directie verdeling, omdat er sprake is van een éénhoofdige (vrouwelijke) directie; • bepalingen over bezit aandelen door commissarissen of bestuurder, de Drinkwaterwet sluit dit namelijk uit; • wettelijke bepalingen over financiering preferente aandelen zijn niet van toepassing; • bepalingen over certificering van aandelen, aangezien er geen certificering van aandelen heeft plaatsgevonden; • bepalingen over institutionele beleggers, aangezien de aandelen krachtens de wet slechts in overheidshanden kunnen zijn; • bepalingen over informatieverstrekking aan beleggingsanalisten zijn derhalve ook niet van toepassing; • De zelfevaluatie van de Raad van commissarissen evenals de afzonderlijke commissies, in 2020 is hiervan afgezien vanwege de wijzigingen in samenstelling van de Raad van Commissarissen. PWN hecht veel belang aan een actieve en zorgvuldige invulling van corporate governance en compliance. Als maatschappelijke organisatie kent PWN bij uitstek een cultuur waarin het vanzelfsprekend behoort te zijn om elkaar aan te spreken op waarden en normen en de naleving van wettelijke verplichtingen. PWN streeft ernaar dat haar beleid en de genomen maatregelen in overeenstemming zijn met de geldende weten regelgeving, waaronder de Drinkwaterwet. Daarnaast hecht zij veel waarde aan de samenwerking en standpunten van de Vereniging van Waterbedrijven in Nederland (VEWIN).

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Provincie Noord-Holland, de aandeelhouder De wettelijke bepalingen over financiering preferente aandelen zijn niet van toepassing. Aangezien er geen certificering van aandelen heeft plaatsgevonden zijn de bepalingen over certificering niet van toepassing. De bepalingen over informatieverstrekking aan analisten zijn niet van toepassing. Informatieverstrekking aan de enige aandeelhouder gebeurt periodiek. Tweemaal per jaar wordt een Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AvA) gehouden. In totaal vindt minimaal vier keer per jaar overleg plaats tussen de bestuurder en de verantwoordelijke gedeputeerde die namens Gedeputeerde Staten de aandeelhoudersrol vervult. Naast tweemaal een AvA is er tweemaal een bilateraal overleg. Bepalingen over institutionele beleggers zijn niet van toepassing, aangezien de aandelen krachtens de wet slechts in overheidshanden kunnen zijn.

Verslag 2020 rond acht thema’s

zelfevaluatie plaatsvindt. Gezien de wisselingen binnen de raad van commissarissen in 2020 heeft de raad van commissarissen besloten om over 2020 geen zelfevaluatie uit te voeren. Voor 2021 is de zelfevaluatie geagendeerd. Eenmaal per twee jaar vindt deze evaluatie plaats onder externe begeleiding. De Drinkwaterwet sluit uit dat een commissaris aandelen PWN bezit. Bepalingen over one-tier bestuursstructuur zijn niet van toepassing. Voor de bezoldiging van de raad van commissarissen wordt de Wet Normering Topinkomens gevolgd. Hiervoor wordt verwezen naar de Wet Normering Topinkomens in het jaarverslag. Voor de samenstelling en het diversiteitsbeleid met betrekking tot de Raad wordt verwezen naar het verslag van de Raad van Commissarissen.

Bestuur raad van commissarissen Alle commissarissen zijn onafhankelijk. Hiervoor zijn onafhankelijkheidseisen opgenomen in de geldende profielschets, waaronder vroegere dienstbetrekking en financiële onafhankelijkheid. Het aantal zittingsperioden is beperkt tot tweemaal vier jaar. De Raad heeft een totaal competentie-profiel als Raad samengesteld. Dit profiel wordt jaarlijks geëvalueerd. Bij iedere mogelijke herbenoeming wordt grondig bekeken of de beoogde commissaris een toegevoegde waarde heeft voor de Raad en de vennootschap. De Raad volgt een strakke zelfevaluatie-structuur waarbij jaarlijks een

In 2020 heeft PWN een Algemeen Directeur ad interim. De beloning van de directeur bevat geen variabele componenten; bepalingen over opties e.d. zijn niet van toepassing. Op de beloning van de directeur is de Wet normering Topinkomens (WNT) van toepassing. De werving voor een Algemeen Directeur is opgestart. In 2020 heeft een voortgangsgesprek plaatsgevonden tussen een afvaardiging van de raad van commissarissen en de Algemeen Directeur ad interim.

PWN jaarverslag 2020

Jaarrekening

Bijlagen

OR/ medezeggenschap De OR wordt gefaciliteerd om haar taak met toegevoegde waarde te kunnen vervullen. Met de directie wordt volgens vaste frequentie gecommuniceerd. Leden van de raad van commissarissen schuiven twee keer per jaar aan in een open, informatief overleg.

PWN als aandeelhouder PWN is voor 100% aandeelhouder van PWNT Holding B.V., Aquanet B.V. en De Kennemer Duincampings B.V. De gekozen constructie via statuten en directiereglementen is zodanig dat PWN blijvend invloed kan uitoefenen op de activiteiten van haar dochters.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

Risicomanagement Inleiding Het lopen van risico’s is onlosmakelijk verbonden aan de bedrijfsactiviteiten van PWN. Daarom is risicobeheersing bij PWN een essentieel onderdeel van de bedrijfsvoering en richt zich op alle facetten van de organisatie: van risico’s ten aanzien van onze strategische doelstellingen en de operationele risico’s tot de betrouwbaarheid van financiële rapportages en het voldoen aan weten regelgeving. Onderdeel van ons risicobeleid is een zorgvuldige afweging van risico’s, te nemen beheersmaatregelen en wijze van controle op de effectiviteit en de naleving van de regels.

Conform het COSO model zijn de risico’s ingedeeld in vier categorieën: strategische risico’s, operationele risico’s, financiële risico’s en compliance risico’s. De belangrijkste risico’s die in 2020 binnen PWN zijn geïdentificeerd worden hierna toegelicht. Naar aanleiding van de opnieuw uitge¬voerde organisatie brede risicoanalyse in 2020 zijn de belangrijkste risico’s op basis van de ontwikkelingen en herbeoordeling geactualiseerd.

Strategische risico’s De strategische risico’s van PWN zijn te relateren aan onze strategische doelstellingen, leveringszekerheid van drinkwater en de bescherming van onze drinkwaterbronnen.

Risicobereidheid Een belangrijk element in het beoordelen en afwegen van de risicomanagementstrategie van PWN is de risicohouding. De risicohouding geeft een beeld van de mate waarin PWN bereid is om risico’s te lopen om haar organisatiedoelstellingen te realiseren. Het beleid en de strategie van PWN zijn er dan ook op gericht de kwaliteit en continuïteit van dit product veilig te stellen en risico’s zo veel mogelijk te vermijden, op te heffen of te beheersen. Hetzelfde geldt voor het tweede product van PWN: beheren van natuur en het bieden van recreatiemogelijkheden. In 2021 zal de risicobereidheid verbijzonderd worden naar risicocategorie conform het COSO raamwerk, aangezien de mate van onzekerheid die de organisatie accepteert per categorie kan verschillen.

Risicoprofiel PWN is als drinkwaterbedrijf primair verantwoordelijk voor het waarborgen van de continuïteit en kwaliteit van de drinkwaterlevering in ons voorzieningsgebied. Deze zorgplicht van bron tot kraan is het kader voor onze belangrijkste risico’s.

Kwaliteit en leveringszekerheid drinkwater Het kunnen leveren van voldoende en betrouwbaar drinkwater is voor PWN van groot belang. Hiervoor dienen voldoende bronnen beschikbaar te zijn. Voor het produceren van drinkwater maken wij gebruik van twee oppervlaktewateren: het IJsselmeer en de Lek. Ook wordt in beperkte mate grond-, duinen kwelwater uit de polder gebruikt. Het IJsselmeer is voor PWN de belangrijkste zoetwaterbron in de drinkwaterproductie. De waterkwaliteit van het IJsselmeerwater verdient daarom veel aandacht. De wereld om ons heen verandert. De bevolking groeit en daarmee de drinkwatervraag. Daarnaast hebben we vaker te maken met langdurige perioden van hitte en droogte door klimaatverandering. Dat betekent dat we in de toekomst meer capaciteit nodig hebben en dat de waterkwaliteit van onze belangrijkste bron, het IJsselmeer, nog minder constant is. Eventuele onderbrekingen zullen mogelijke niet definieerbare gevolgen hebben. Beheersmaatregel:

PWN jaarverslag 2020

We bereiden op de middellange termijn verschillende uitbreidingen op de bestaande productielocaties voor. Op de lange termijn onderzoeken we vier opties om nieuwe bronnen en locaties in te kunnen zetten voor de productie van drinkwater. Tot slot kijken we of we goed water kunnen bufferen, zodat we altijd kunnen beschikken over een constante waterkwaliteit. Dit doen we uiteindelijk voor de huidige en toekomstige inwoners van Noord-Holland. Zij moeten altijd kunnen blijven beschikken over voldoende en betrouwbaar drinkwater. In 2019 zijn de grootste risico’s ten aanzien van de drinkwater voorziening geanalyseerd. Op basis van de wettelijk voor geschreven Verstorings-Risico-Analyse (VRA) zijn zowel dreigingen zoals cyber, inbraak en sabotage beschouwd, maar ook gevaren zoals bosbrand, overstromingen, storm en stroomuitval. De VRA is een belangrijke bouwsteen voor het op te stellen Leveringsplan. Het wettelijk verplicht Leveringsplan is in 2020 aan de ILT aangeboden. In het nieuw Leveringsplan is onder meer rekening gehouden met de effecten van klimaatverandering en de meest actuele inzichten rond drinkwaterprognoses. Beheer assets drinkwater De gemiddelde ouderdom van onze assets neemt langzaam toe en daarmee ook de storingsgevoeligheid. Beheersmaatregel: Voor het beheer van onze assets beschikt PWN over eenduidige normen en doelstellingen over winning, zuivering en distributie van drinkwater. Door proactief onderhoud aan onze assets voorkomen wij dat op lange termijn

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

het onderhoud zich gaat ophopen en/of afbreuk wordt gedaan aan de betrouwbare werking van ons drinkwatersysteem. Als asset-intensief bedrijf wil PWN de prestaties van haar assets als systeem op de lange termijn beheersen binnen maatschappelijk aanvaardbare risico’s en kosten. Hiervoor hanteert PWN een assetmanagementsysteem op basis van de ISO 55000 normstelling. Invloed op en van de omgeving Omgevingsrisico is als PWN onvoldoende in contact staat met haar omgeving en onvoldoende inspeelt op de ontwikkelingen en belangen die er zijn. Daarbij zijn er ontwikkelingen op een groot aantal gebieden, zoals klimaat, energietransitie, Regionale Energie Strategie (RES-en), snelheid van informatiedeling (social media), gezondheid met grote invloed op natuurbeheer en -beleving, recreatie en de drinkwatervoorziening. Beheersmaatregel: Er wordt een jaarplan opgesteld waarin de prioriteiten voor het strategisch omgevingsmanagement van PWN verwoord staan, welke middels kwartaalrapportages worden gemonitord. Dit zodat de langere termijn strategie (bijdrage aan de brede bedrijfsdoelstellingen) voldoende onder de aandacht blijft en de directie en RvC aangesloten zijn bij de voortgang. Daarnaast dient zorg gedragen te worden voor het functioneren van tactisch/operationeel omgevingsmanagement en wordt een PWN brede stakeholdersdatabase ontwikkeld. Beheersing Covid-19 risico’s De uitbraak van Covid-19 heeft zich in 2020 razendsnel ontwikkeld. Maatregelen die door diverse overheden zijn genomen om het virus in te perken hebben negatieve gevolgen gehad voor de economische activiteit. Aangezien PWN een vitale functie heeft, zijn wij extra alert op risico’s die de

Verslag 2020 rond acht thema’s

kwaliteit en continuïteit van de drinkwatervoorziening kunnen bedreigen. Wij hebben een aantal maatregelen genomen om de effecten van het Covid-19-virus te bewaken en te voorkomen, zoals veiligheids- en gezondheidsmaatregelen voor onze medewerkers (zoals, hygiëne-maatregelen, beperking van sociale contacten en vanuit huis werken) en het zeker stellen van de aanvoer van materialen die essentieel zijn voor ons productieproces. De gevolgen voor onze bedrijfsactiviteiten en onze resultaten zijn vooralsnog beperkt. Wij hebben geen aanwijzingen dat de afzet substantieel onder druk komt te staan. Ten aanzien van het niet kunnen voldoen aan betalingsverplichtingen van klanten is het effect tot op heden ook beperkt, dit wordt nauwgezet gemonitord. Wij hebben, in het geval dat het neerwaartse effect toch groter blijkt dan wat we nu zien, voldoende mogelijkheden om tegenvallers op te kunnen vangen. We zullen het beleid en het advies van de diverse nationale instellingen blijven volgen en zullen tegelijkertijd ons uiterste best doen om onze activiteiten zo goed en veilig mogelijk voort te zetten zonder daarbij de gezondheid van onze medewerkers en onze klanten in gevaar te brengen.

Operationele risico’s Leveringszekerheid bij calamiteiten Als gevolg van een calamiteit bestaat de kans dat er niet voldoende betrouwbaar drinkwater geleverd kan worden. Beheersmaatregel: Er is een “stand-by” crisisorganisatie ingericht die bij calamiteiten kan optreden om de levering van voldoende en betrouwbaar drinkwater zeker te stellen en overlast voor klanten zo veel mogelijk te beperken. Zij oefent regelmatig, samen met crisispartners, zoals gemeenten,

PWN jaarverslag 2020

Jaarrekening

Bijlagen

regionale brandweer en veiligheidsregio’s. Hiervoor is, met alle betrokkenen, een oefenplan opgesteld. Installaties zijn beveiligd volgens landelijk geldende regels van onze brancheorganisatie VEWIN en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid. Leidingnet Om de betrouwbaarheid van het leidingnet te borgen zijn op basis van diverse analyses prognoses gemaakt omtrent de ontwikkeling van de technische staat van het leidingnet. Op basis van deze prognoses is vervolgens een vervangings programma opgesteld. In het meerjareninvesteringsprogramma is voorzien dat jaarlijks het aantal te vervangen kilometers leiding zal worden opgevoerd tot een niveau dat past bij de verwachting. De kennis over de staat van het leidingnet zal de komende jaren worden verdiept, onder andere om de effecten van het vervangingsprogramma te monitoren. Cyber Security en Informatiebeveiliging Risico’s rond cybersecurity en informatiebeveiliging zijn niet meer weg te denken uit de bedrijfsvoering. Onze systemen en gegevens moeten goed beschermd zijn tegen invloeden van buitenaf en binnenuit. De afhankelijkheid van ICT en data wordt steeds groter en de bescherming wordt steeds belangrijker. Denk bijvoorbeeld aan onderdelen van PWN die rechtstreeks de klant raken (productie en levering van water, klantenservice), maar ook de personeelsgegevens die wij hebben vastgelegd.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Voorgenoemde risico’s vormen de grondslag voor de getroffen beveiligingsmaatregelen die zijn vastgelegd in een eenduidig beveiligingsbeleid, implementatie van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG), implementatie van de richtlijnen voor Netwerk- en Informatiebeveiliging (NIB richtlijnen) en het inrichten van een risicogericht beveiligingsmaatregelraamwerk voor alle security domeinen (security framework) om te kunnen rapporteren en (bij)sturen. In 2021 zal hier verder uitvoering aan worden gegeven. Daarnaast vindt er een continue monitoring plaats op beveiligingsincidenten en externe aanvallen. Met het nemen van enkel maatregelen rondom informatiebeveiliging zijn we er nog niet, want beveiliging is mensen werk. Alle medewerkers van PWN zijn verantwoordelijk voor een veilige (digitale) werkomgeving. Een belangrijk middel om medewerkers bewust te maken van deze noodzaak is communicatie. Medewerkers moeten weten wat er speelt op het gebied van informatiebeveiliging. Dit vergt voortdurend aandacht, want het tempo waarin ontwikke¬lingen elkaar opvolgen is hoog. De interne Security Organisatie is in 2020 verstevigd door het aanstellen van een Security Officer. Beheersmaatregel: Inrichten en uitvoeren van een risicogericht beveiligingsmaatregelraamwerk voor alle security domeinen (securityframework) om te kunnen rapporteren en (bij)sturen. Daarnaast wordt een security volwassenheid 0-meting gedaan en een verbeterplan naar gewenste volwassenheid gemaakt.

komen tot een geborgde en toekomstbestendige veiligheids organisatie, waarbij veel aandacht uit gaat naar houding en gedrag in alle lagen en binnen de hele organisatie. Beheersmaatregel: Middels het sinds 2019 lopende programma ‘Veiligheid op 1’ werken we aan de doelstelling om het veiligheidsbewustzijn op het gebied van arbeidsveiligheid te verhogen. In 2021 willen we een veiligheidsbewustzijn bereiken en vasthouden dat overeenkomt met trede 3 van de veiligheidscultuur ladder. Daarnaast voeren we de roadmap-acties uit behorend bij het in 2020 voorgenomen besluit Arbobeleid.

Veiligheid Gezond en veilig werken is een belangrijk speerpunt voor PWN. Onze dienstverlening is belangrijk, maar de gezondheid en veiligheid van onze mensen gaat voor en daar moeten we bewust op sturen. Er zijn voortdurend maatregelen om te

Valutarisico Het valutarisico is het risico dat wordt gelopen bij waarde veranderingen in financiële instrumenten of een transactierisico als gevolg van inkopen in buitenlandse valuta’s. PWN loopt geen significante valutarisico’s. Valutarisico’s worden afgedekt met de

Jaarrekening

Bijlagen

volgende instrumenten: FX spot transactie, FX swap en termijn affaire. In 2020 heeft PWN de financiering in buitenlandse valuta volledig afgelost. Marktprijsrisico Het marktprijsrisico op de inkopen wordt in de eerste plaats beperkt door langdurige contracten voor de strategische artikelen. Marktprijsrisico’s worden, indien mogelijk en economisch gerechtvaardigd, gemitigeerd door de afdeling inkoop- en contractmanagement. PWN onderkent geen transacties waarbij de prijzen sterk volatiel zijn.

Financiële risico’s PWN kent een aantal financiële risico’s die voortvloeien uit haar normale bedrijfsuitoefening. Het beleid van PWN is erop gericht de negatieve gevolgen van onvoorziene omstandigheden uit de financiële risico’s te mitigeren. De volgende risico’s worden onderkend: Kredietrisico (debiteurenrisico) Het debiteurenrisico is het risico dat een debiteur een vordering niet zal voldoen. De meeste vorderingen zijn van beperkte omvang en verdeeld over een zeer groot aantal debiteuren. PWN ziet hier geen concentratie van risico’s. Maatregelen die worden toegepast om het debiteurenrisico te beperken zijn onder andere een actief incassobeleid. Wegens COVID-19 monitoren we het betaalgedrag van onze debiteuren frequenter.

PWN jaarverslag 2020

Liquiditeitsrisico PWN is een kapitaalintensief bedrijf. Het financieringsbeleid is gericht op het ontwikkelen en onderhouden van een optimale financieringsstructuur, rekening houdend met de huidige activa-basis en het investeringsprogramma. Uitgangspunten zijn toegang tot de kapitaalmarkt en flexibiliteit tegen acceptabele financieringskosten. Om te voorkomen dat PWN niet in staat is te voldoen aan haar financiële verplichtingen wordt groot belang gehecht aan het beheersen van alle risico’s met betrekking tot de toegang tot de kapitaalmarkt. Daarnaast wordt de liquiditeitsbehoefte gepland op basis van lange, middellange en korte termijn kasstroomprognoses die periodiek in de treasurycommissie van PWN worden besproken. De wijze waarop de financieringsinstrumenten worden beheerd is vastgelegd in een treasurystatuut dat is goedgekeurd door de raad van commissarissen. Bij het opnemen van gelden is het tegenpartijrisico zeer beperkt. Ten aanzien van het beleggen van gelden is het algemeen uitgangspunt dat er

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

geen beleggingen plaatsvinden. Indien er toch sprake is van een belegging dan wordt rekening gehouden met de beoordelingscriteria zoals deze in het treasurystatuut zijn geformuleerd. Om aan onze verplichtingen te kunnen voldoen heeft PWN verschillende financieringsopties. Allereerst de eigen liquiditeitspositie en de cashpool met de dochtermaatschappijen. KDC maakt gebruik van de haar toekomende liquiditeiten om het wegvallen van de omzet door de latere opening van het campingseizoen op te vangen. Daarnaast kan PWN gebruik maken van externe financieringen. PWN heeft in 2020 een faciliteit met EIB afgesloten waarvan de komende jaren gebruik kan worden gemaakt. PWN heeft bij haar huisbankier een rekening courant faciliteit, welke PWN als buffer kan gebruiken om schommelingen in de liquiditeitspositie op te vangen. Renterisico Het renterisico is het risico dat wordt gelopen bij waardeveranderingen in financiële instrumenten als gevolg van een renteverandering in de markt. Het renterisico wordt beheerst door de treasurycommissie. Het renterisicobeleid is gericht op het beheersen van de netto financieringslasten ten gevolge van fluctuaties in de marktrente. Hiertoe wordt uitgegaan van een bepaalde bandbreedte voor de verhouding tussen lang- en kortlopende leningen. Voor een deel van de leensom maakt PWN gebruik van afgeleide financiële instrumenten (met name de payerswap) om een gewenst renterisicoprofiel te bereiken (van variabel naar vast).

Verslag 2020 rond acht thema’s

Fraude- en integriteitsrisico Vanuit onze maatschappelijke functie verwachten stakeholders dat wij integer handelen. Wij streven er dan ook naar om dit risico zoveel mogelijk te reduceren. Onder andere door een adequate inrichting van onze administratieve organisatie en interne beheersmaatregelen. Fraude kan echter iedere organisatie overkomen en is vaak gebaseerd op samenloop van omstandigheden die ertoe kunnen leiden dat waarden aan de onderneming onrechtmatig worden onttrokken en/ of misleiding ten aanzien van de verslaglegging plaatsvindt. De door ons van belang geachte normen en gedragsregels zijn vastgelegd in een gedragscode, welke maatgevend is voor ieders handelen. Daarnaast zijn alle functies door ons geclassificeerd naar fraudegevoeligheid met daaraan gekoppeld een eenduidig screeningsbeleid. Voor alle medewerkers geldt dat bij indiensttreding een ‘Verklaring Omtrent het Gedrag’ moet worden overlegd. In 2020 is een frauderisicoanalyse uitgevoerd ter weging van fraude risico’s binnen PWN en is de Gedragscode van PWN tegen het licht gehouden. Dit heeft geleid tot de implementatie van een vernieuwde Gedragscode. Begin 2021 wordt onderzoek gedaan naar de effectiviteit van de beheersmaatregelen. Tevens wordt een plan van aanpak opgesteld om de herijking van de frauderisicoanalyse te borgen binnen PWN.

Wet- en regelgeving (Compliance) PWN wordt als drinkwaterbedrijf geconfronteerd met een veelheid aan weten regelgeving. Mede gelet op haar maatschappelijke verantwoordelijkheid hecht PWN er groot belang aan om alle relevante weten regeling aantoonbaar na te leven met bijzondere aandacht voor de verplichting die

PWN jaarverslag 2020

Jaarrekening

Bijlagen

voortvloeien uit de Drinkwaterwet. Dit vraagt om borging van de betreffende weten regelgeving binnen PWN. Per 1 februari 2020 heeft PWN een Risk & Compliance Officer aangesteld. De voornaamste doelstelling van de Risk & Compliance Officer is het bevorderen van integer handelen binnen en buiten PWN en zorgen dat in lijn met weten regelgeving, gedragscodes en beleid wordt gehandeld. Dit betreft handelen door de organisatie, haar individuele medewerkers, maar ook door derde partijen die in opdracht of in naam van PWN handelen, zowel intern als ten opzichte van haar externe stakeholders. Uiteraard is dit niet een doelstelling die de Risk & Compliance Officer alleen kan realiseren. Hiervoor is binnen de gehele organisatie bewustwording van (compliance)risico’s en (het belang van) beheersmaatregelen die dergelijke risico’s mitigeren van belang. Om de compliance risico’s binnen PWN nog beter in beeld te brengen is in 2020 door de Risk & Compliance Officer allereerst het compliance raamwerk in samenspraak de werkgroep Weten Regelgeving herijkt. Het geactualiseerde raamwerk betrof de eerste stap bij het verder vormgeven van de jaarlijkse compliance cyclus. Daarnaast is in 2020 een eerst stap gezet in het opnieuw vormgeven van het proces beheersen Compliance Management waarin de compliance meldingen alsmede de analyse en afhandeling van de meldingen worden vastgelegd In 2021 zullen de compliance activiteiten zich onder andere richten op het opstellen van een compliance programma en inclusief monitoringsplan en het opstellen van periodieke compliance rapportage.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Risicomanagementsysteem Verankering in de organisatie Risicomanagement is een vast onderdeel van de planning & control cyclus, waarbij specifiek aandacht wordt besteed aan de risico’s waarvan de impact voor het treffen van de preventieve maatregelen als kritiek moet worden beschouwd. Zowel de directie (op strategisch niveau), als de sectoren (op tactisch niveau) houden risicoraamwerken bij, waarin bedrijfsrisico’s zijn benoemd, geanalyseerd en geprioriteerd. Acties uit beleidsplan en jaarplannen worden, om de prioriteit te bepalen, getoetst aan de risicoraamwerken en de risicoweging is onderdeel van de prioritering van de speerpunten in het beleidsplan. In 2020 is gestart met het in kaart brengen van de operationele risico’s. De procesbeschrijvingen van PWN zijn het uitgangspunt bij de identificatie en het monitoren van deze operationele risico’s. De risico’s worden vastgelegd in een Risk Control Framework. Dit Risk Control Framework wordt in 2021 verder uitgewerkt. Er wordt gestart met het in kaart brengen van de meest kritieke processen van PWN. Voor deze processen zullen de risico’s worden geïdentificeerd, geanalyseerd en beoordeeld en worden de beheersmaatregelen bepaald. Cultuur en gedrag Om medewerkers te ondersteunen in het integer handelen en het maken van de juiste keuzes, beschikt PWN over een gedragscode. Hiermee wil PWN het besef van integer handelen bij de medewerker verder vergoten. De gedragscode vat de reeds bestaande regelingen, richtlijnen en instructies samen en geeft

Verslag 2020 rond acht thema’s

richting aan integer handelen, uitgaand van gezond verstand. Medewerkers van PWN geven elkaar feedback en zijn zich doorlopend bewust van de vraag of de belangen van onze klanten, maar ook die van andere stakeholders op verantwoorde wijze worden gewogen en gediend. Ten aanzien van het functioneren binnen de organisatie zijn de uitgangspunten voor gewenst gedrag voor zowel werkgever als werknemer, en hiermee ook het voorkomen van ongewenst gedrag zoals fraude, belangenverstrengeling of andere gedragingen die de grenzen van (zakelijke) omgangsvormen ongewenst overschrijden, onderwerp van aandacht in de werkoverleggen die plaatsvinden. Om richting de medewerkers van PWN meer duidelijkheid en bewustzijn te creëren, is in 2020 de gedragscode herijkt en opnieuw uitgerold binnen PWN. Interne audit Een vast team van auditors voert, vanuit het gecertificeerde kwaliteitsmanagementsysteem, volgens een auditprogramma integraal audits uit. Het auditprogramma is besproken in de auditcommissie en is geaccordeerd door de directie van PWN en de raad van commissarissen. Alle bevindingen, niet alleen van de interne audits, maar ook van externe audits, worden vastgelegd in management rapportages. Bewaking van de opvolging van acties naar aanleiding van bevindingen is hiermee geborgd. De raad van commissarissen krijgt tweemaal per jaar inzage in de bevindingen en de opvolging daarvan. Financiële verslaggeving De jaarrekening van PWN is gebaseerd op de onderliggende SAP administratie. De vertaling naar de geconsolideerde

PWN jaarverslag 2020

Jaarrekening

Bijlagen

jaarrekening vindt buiten SAP plaats, waardoor er extra (controle) stappen nodig zijn. Voor de jaarrekening 2020 is hiervoor een consolidatietool geïmplementeerd, waardoor het consolidatieproces efficiënter en minder handmatig uitgevoerd is. Op basis van de door haar uitgevoerde evaluatie is de directie van PWN van oordeel dat het risicobeheersing- en controlesysteem ten aanzien van de financiële verslagleggingsrisico’s gedurende 2020 naar behoren heeft gefunctioneerd en een redelijke mate van zekerheid verschaft dat de jaarrekening 2020 geen materiële onjuistheden bevat. Het verslag geeft in voldoende mate inzicht in tekortkomingen in de werking van de interne risicobeheersingsen controlesystemen. In het verslag zijn de materiële risico’s en onzekerheden vermeld die relevant zijn ter zake van de verwachting van de continuïteit van de vennootschap voor een periode van twaalf maanden na opstelling van het verslag. De directie van PWN is hiermee van oordeel dat het gerechtvaardigd is dat de financiële verslaggeving is opgesteld op basis van het going concern principe. PWN blijft zich ook in 2021 inzetten voor een verdere versterking en professionalisering van haar interne risicobeheersing- en controlesysteem, waarbij tevens aandacht voor mogelijke efficiencyverbeteringen in deze processen zal worden gecontinueerd. Velserbroek, 29 april 2021 De directie, Mw. H. Doedel, Algemeen Directeur ad interim N.V. PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

Verslag van de raad van commissarissen

We zien PWN bouwen aan een stabiele toekomst Er zijn bij PWN de afgelopen jaren veel veranderingen geweest en ook in 2020 heeft de wereld niet stil gestaan. Desondanks ziet de raad van commissarissen (RvC) dat PWN weer is begonnen met bouwen. Rust en een versterking van de interne verbindingen zijn daarvoor essentieel in de komende jaren.

De RvC houdt toezicht op de manier waarop het beleid en de strategie van PWN worden uitgevoerd. Onderwerpen waarover de raad zich buigt zijn doorgaans de risico’s die de onderneming loopt, interne procedures rond financiële verslaglegging en het jaarlijkse beleidsplan. Daarnaast staat de RvC met plezier de directie terzijde als klankbord voor grotere thema’s. De expertise en diverse samenstelling van de raad helpen dan om dit soort onderwerpen vanuit verschillende invalshoeken te belichten. Op deze manier wordt een bijdrage geleverd aan de lange termijn waardecreatie voor alle stakeholders van PWN op het gebied van people, planet en profit. Begin 2020 namen we afscheid van algemeen directeur Joke Cuperus. Direct kon interim-directeur Ria Doedel starten. We hadden van meet af aan baat bij haar ijzersterke inhoudelijke kennis van de waterwereld, die ze meebracht vanuit haar ervaring als voormalig directeur van Waterleiding Maatschappij Limburg. Hierdoor hebben we in de loop van het afgelopen jaar meer kunnen stilstaan bij wat PWN nodig heeft en hoe wij als raad het bedrijf daarin kunnen bijstaan. In 2020 heeft de remuneratiecommissie een uitvoerig gesprek gehad met de interim directeur om de voortgang van haar werkzaamheden

te monitoren. Op basis daarvan heeft de RvC geconcludeerd dat er positieve stappen zijn gezet en is de samenwerking verlengd. Voorafgaand de reguliere RvC vergaderingen is in beslotenheid van de RvC gesproken over het functioneren van de interim directeur. PWN heeft het afgelopen jaar grote stappen gezet. De nieuwe Ondernemingsvisie 2025 is een mooi voorbeeld van hoe bottom-up nieuwe pijlers onder de strategie zijn gezet. Iedereen bij PWN heeft hieraan kunnen bijdragen. Het visiedocument is een testament geworden, dat eens te meer de enorme betrokkenheid van de medewerkers bij PWN onderstreept. Zij mogen met recht trots zijn op wat hier is neergezet. Inmiddels ligt er ook een scherp profiel voor een nieuwe vaste algemeen directeur en is de werving gestart. Tegelijkertijd is door de directie van PWN de sector Drinkwater nu gesplitst in Distributie en Productie: aan de distributiekant verdienen assets alle aandacht en aan de productiekant heeft de leveringszekerheid zijn eigen uitdagingen. De twee nieuwe sectoren krijgen elk een eigen sectordirecteur. Dit maakt het directieteam ook diverser en daarmee sterker.

PWN jaarverslag 2020

Belangrijke onderwerpen in 2020 De watervraag neemt toe en wordt diverser van aard. Er is in de nabije toekomst meer water nodig dan ooit. PWN moet daarvoor op termijn haar instrumentarium uitbreiden. In 2019 zijn er kwetsbaarheden gesignaleerd in het huidige drink watersysteem. Deze heeft PWN goed opgepakt. Om PWN toekomstbestendig te maken wordt er nu gestudeerd op een aantal handelingsperspectieven. Hierover heeft de RvC zich uitvoerig laten informeren. PWN is goed op weg gegaan om ook voor de lange termijn de leveringszekerheid van water veilig te stellen. Daarbij zien we het als een krachtig punt dat PWN al gewend is om met de kracht van de natuur samen te werken. Juist bij het beheer van bronnen kon het werken met ‘nature based solutions’ (werken met de veerkracht van de natuur) wel eens een troef worden, die voor een win-winsituatie met de natuur gaat zorgen. Om de leveringszekerheid te faciliteren hebben wij het investeringsplafond verhoogd van 60 naar 65 miljoen euro. De auditcommissie is nauw betrokken geweest bij deze wijziging op het beleidsplan 2020 en heeft daarmee uitvoering kunnen geven aan haar taak toe te zien op de financiële strategie van PWN. Een ander groot thema is de gevolgen van klimaatverandering en de energietransitie. Langere perioden van droogte en verzilting van het IJsselmeer hebben impact op ons drinkwater systeem. In dat kader hebben we ook in 2020 weer mooie projecten zien opbloeien. Een goed voorbeeld is het project Zon op water. De zonnepanelen op het spaarbekken bij Andijk dragen bij aan de energietransitie én bieden mogelijk

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

bescherming voor het ecosysteem onder water. Komend jaar start het meetprogramma om de effecten van zonnepanelen op de ecologie en waterkwaliteit te beoordelen. De klimaatverandering gaat door, waardoor we als samenleving voortdurend achter de feiten aan lopen. De natuur past zich wel snel aan de veranderingen aan. Door met de natuur samen te werken kan PWN beter op veranderingen inspelen. Vanuit die gedachte wordt er nu ook naar (aanvullende) bronnen gekeken. Dit onderwerp is een aantal keer in de RvC behandeld. Afgelopen jaar volgde de RvC ook de ontwikkelingen bij Andijk, waar nu een goede balans is gevonden tussen de oude en de nieuwe installatie. Met grote waardering zagen we hoe de oude installatie Andijk I geheel werd gemoderniseerd terwijl de drinkwaterproductie onverminderd doorging. Andijk III is opgeleverd. Een groot compliment aan allen die zo hard hebben gewerkt om dit mogelijk te maken. Elk jaar zijn de dochterondernemingen een onderwerp van gesprek in de RvC. Bij PWNT zien wij een jong, ambitieus bedrijf met geavanceerde techniek voor de drinkwatervoorzieningen van de toekomst. Tegelijkertijd maakt dit bedrijf onderdeel uit van een groot en solide drinkwaterbedrijf. Dat levert een bepaalde dynamiek op, waar de raad veel aandacht voor heeft. Ook in 2020 hebben we uitvoerig bij dit bedrijfsonderdeel stilgestaan. Daarbij is steeds de vraag hoe PWNT binnen deze dynamiek ook op lange termijn tot zijn recht kan komen.

Verslag 2020 rond acht thema’s

In 2020 waren wij overvallen door een wereldwijde pandemie. We hebben met bewondering gezien hoe de hele organisatie van PWN zich snel op ‘het nieuwe normaal’ heeft weten aan te passen. Dit heeft veel gevraagd van de wendbaarheid van de organisatie en het is dan ook mooi om te zien hoe medewerkers hun verantwoordelijkheid hebben opgepakt. De meeste werkprocessen gingen onverstoorbaar door. Dit toont eens te meer hoe vitaal PWN als organisatie is. De RvC bracht in september een werkbezoek aan de Kennemerduincampings. Hier zagen we met eigen ogen hoe zwaar de coronaperiode voor de buitenrecreatie is.

Nieuwe samenstelling Ook voor de RvC was het een jaar van verandering. Na ruim acht jaar voorzitterschap namen we afscheid van de heer F. van Bruggen. Hij heeft ons door soms moeilijk vaarwater geloodst, met veel inzet en een grote betrokkenheid. Veel aandacht schonken we aan het vinden van een nieuwe voorzitter. In de persoon van de heer B. Schneiders vonden we iemand die een fijnmazig politiek netwerk met zich meebrengt en een goed gevoel voor politiek bestuurlijke verhoudingen heeft. Een belangrijke plus voor de fase waarin PWN terecht is gekomen. Ook voor twee andere commissarissen kwam de termijn ten einde. Zij zijn opgevolgd door nieuwe leden met weer even bijzondere competenties. Zo brengt mevrouw M. Pigeaud veel ervaring mee op het gebied van financiën, risicomanagement en control en heeft de heer P. Vermaat diepgaande kennis van drinkwater en infrastructuur. Er staat nu een nieuw team,

PWN jaarverslag 2020

Jaarrekening

Bijlagen

met veel drive, spirit en betrokkenheid. In 2018 heeft de RvC diversiteitsbeleid vastgesteld volgens de best practice bepaling 2.1.5 van de Nederlandse Corporate Governance Code. Hierin zijn doelstellingen opgenomen ten aanzien van een evenwichtige man-vrouw verdeling (tenminste 30% man en tenminste 30% vrouw) en een verdeling van kennis en ervaring over de leden van de raad van commissarissen volgens de vastgestelde profielschets. Ook wordt er gestreefd naar een gebalanceerde mix op het gebied van leeftijd bij de samenstelling van de raad van commissarissen maar wordt hiervoor geen concrete doelstelling gehanteerd. Bij de werving van de nieuwe commissarissen is dit beleid meegenomen in de selectie. Dit heeft onder andere geresulteerd in een man-vrouw verdeling van 40% man – 60% vrouw.

Vooruitblik Veiligheid en risico’s blijven op iedere vergadering een punt van aandacht. Voor 2021 richt de RvC zich op drie thema’s in het bijzonder: risicomanagement, assetmanagement, ICT en cybersecurity. De leveringszekerheid van drinkwater blijft centraal staan. Om de oplossingen ook voor de langere termijn concreet te maken is een sterke organisatie nodig. Het is belangrijk dat PWN de rust vindt én de verbinding versterkt om te werken aan de grote uitdagingen van de toekomst.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

(Neven)functies Naam

Hoofdfunctie

Nevenfunctie

Aanwezigheid 2020

Benoeming

Lid

Mevrouw K. Schuijt (1974), “ Algemeen directeur WWF • Lid raad van advies - Koninklijk Nederlands Instituut Nederlandse Netherlands” voor Onderzoek en Zee - NIOZ • Lid RvT - Stichting Initiatief Duurzame Handel (IDH)

70%

Lid van de RvC sinds 2018. Benoemd voor een periode van 4 jaar (najaar 2022)

Voordrachts kandidaat ORlid Audit commissie

Mevrouw L. van Druten (1967) Nederlandse

• F ounder & CEO The Waste • Member of the Board, DAR NV, the DAR creates Transformers BV and maintains clean, circular public spaces, in and •P artner XL Labs: around the beautiful city of Nijmegen, present. Ecosystems by Design • Brand Ambassador, NEMO. NEMO Science Museum brings science and technology closer to the public, present. • Advisory Board Odqa Renewable Energy, Oxford, UK • Unreasonable Fellow (Unreasonable Group, Colorado USA en Barclays Bank)

85%

Lid van de RvC sinds 2019. Benoemd voor een periode van 4 jaar (voorjaar 2023)

Remuneratie commissie

De heer B. Schneiders (1959), Nederlandse

Directeur VSB Fonds

100%

Lid van de RvC sinds 1 juli 2020. Benoemd voor een periode van 4 jaar (voorjaar 2024)

Presidentcommissaris Remuneratie commissie

100%

Lid van de RvC sinds 1 december 2020. Benoemd voor een periode van 4 jaar (najaar 2024)

Voorzitter Remuneratie commissie

100%

Lid van de RvC sinds 1 december 2020. Benoemd voor een periode van 4 jaar (najaar 2024)

Voorzitter Audit commissie

• Voorzitter RvT Spaarne Gasthuis • Lid RvC Woonzorg Nederland • Voorzitter Commissie Integriteit NPO • Voorzitter adviesraad COA • Lid RvT Amsterdam Partners

De heer P. Vermaat (1965), Directeur/eigenaar Nederlandse GreenValley Consult Mevrouw M. Pigeaud (1964), Nederlandse

Directeur/eigenaar Pi Control

• Lid RvC Havenbedrijf Amsterdam • Lid RvT Consumentenbond • Lid ledenraad Vereniging Achmea • Docent bij diverse governance instituten

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

Verslag van de OR

De ‘kracht van samen’ is groot bij PWN

Organisatorische veranderingen

Als nieuw team na de verkiezingen van 2019 kreeg de Ondernemingsraad in 2020 meteen te maken met stevige onderwerpen. Ondanks het thuiswerken hebben we als raad over veel van deze zaken onze visie kunnen vormen. Tegelijkertijd valt ons op dat het streven naar ‘één PWN’ in 2020 wat op de achtergrond is geraakt.

De eerste weken van 2020 waren voor de Ondernemingsraad meteen zeer intens. Eind 2019 dachten we na alle reorganisatie perikelen met de directie wat rust te hebben bereikt, toen het jaar plotseling begon met het voorgenomen ontslag van de algemeen directeur. De OR heeft hierover adviesrecht, waardoor we meteen onder hoge druk en onder geheimhouding op basis van gevoelige informatie tot een uitspraak moesten komen. In korte tijd spraken we met verschillende betrokkenen en vroegen we aanvullende informatie op. Dit proces kostte de OR veel energie; er was ons veel aan gelegen om dit uiterst zorgvuldig op te pakken. We hebben dit punt samen tot een goed einde gebracht. Het was de lakmoesproef voor de nieuwe OR en toonde aan dat we als team goed functioneren. Met mevrouw R. Doedel als nieuwe algemeen directeur a.i. hadden we een uitvoerige kennismaking. Daarbij bespraken we gedurende een dag de belangrijkste onderwerpen en de manier waarop we willen samenwerken. We constateerden dat onze belangen dicht bij elkaar liggen. Ook later in het jaar hebben we steeds de dialoog met de bestuurder opgezocht om ervoor

te zorgen dat de OR tijdig bij voorgenomen veranderingen betrokken wordt, al was het maar om de draagkracht te vergroten en de afhandeling in de OR te kunnen versnellen. Sinds het uitbreken van de coronacrisis besprak de OR met de directie steeds de maatregelen met impact op de medewerkers van PWN. Ook hadden we korte lijnen met het pandemieteam. Al snel werden we nauw betrokken bij allerlei te nemen beslissingen, zoals regelingen voor thuiswerken, verlenging van het corona-zorgverlof en de coronavergoeding. Vaak lukte het om steeds binnen drie werkdagen onze meningen af te wegen en aan een snelle besluitvorming mee te werken. Daar kwam natuurlijk bij dat vergaderen in Microsoft Teams best een uitdaging is, zeker als je met meer dan vier mensen pittige onderwerpen te bespreken hebt. De overlegvergaderingen met de bestuurder deden we wel steeds live op het kantoor in Velserbroek. Al met al hebben we op die manier in 2020 toch veel onderwerpen kunnen afhandelen.

PWN jaarverslag 2020

Een belangrijk onderwerp was de voorgenomen splitsing van de sector Drinkwater in Distributie en Productie. We vroegen om een onderbouwing van deze organisatiewijziging maar kregen daar niet een voldoende bevredigende argumentatie voor. Voor de stabiliteit van de sector Drinkwater is het heel belangrijk dat hier de vacante directiepositie goed wordt ingevuld. De directie denkt dat de grootte van één sector met alle uitdagingen te veel aandacht vereist. Toch missen we het zoeken naar alternatieve opties vanuit de ‘één PWN’-gedachte, zoals versterking van de Sector Natuur & Beleving met Drinkwater. De OR staat niet negatief tegenover het idee van een splitsing, maar uitte aan de directie zijn zorgen over het ad hoc-karakter van het proces. Moeite hadden we ook met de onderbouwing voor de vorming van het team Bedrijfscontrol. De nieuwe afdeling werd in 2020 losgeweekt van de bestaande organisatiestructuur en rapporteert nu rechtstreeks aan de algemeen directeur. Dit vonden we tegenstrijdig met de uitgangspunten van de reorganisatie, die we enkele jaren geleden juist samen met de directie hadden vastgelegd. Daardoor zaten we in ons advies niet op één lijn. Omwille van het bedrijfsbelang in deze roerige tijd hebben we besloten om hier verder geen vervolgstappen aan te verbinden.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Overige onderwerpen in 2020 • Statutenwijziging: de Provincie heeft gedurende het jaar geïnformeerd over de statutenwijziging van PWN. De adviesaanvraag loopt nog. • Fietsenplan: de regeling is verruimd en we hebben versneld ingestemd zodat het daarmee samenhangende nieuwe HRsysteem nog voor de jaarwisseling kon worden ingevoerd. • Generieke functies: we hebben een aantal criteria meegegeven waaraan het nieuwe functiehuis zou moeten voldoen. Bijvoorbeeld van elke nieuwe functie moet het huidige functiehuis up-to-date zijn. Daar is HR mee aan de slag gegaan zodat de OR zich eind 2020 kon buigen over de aanvraag voor Generieke functies. • Ondernemingsvisie: we zijn blij dat veel PWN’ers hierover hebben kunnen meedenken. De OR is er zelf niet bij betrokken geweest, maar de brede opzet is goed. • Diploma-eisen: we vonden dat de diploma-eisen te streng waren voor mensen die intern willen doorgroeien. Deze zijn nu verruimd. • VEI: De buitenlandsamenwerking met Vitens Evides International werd in 2020 teruggedraaid. De OR heeft de adviesaanvraag hierover behandeld. • Werving directeur: de OR heeft met de RvC samengewerkt om een functiebeschrijving op te stellen voor de nieuw te werven algemeen directeur. • De adviesaanvraag voor financiering van grote investeringen zoals het nieuwe Koolfiltergebouw. • AVG: instemmingsaanvraag

Verslag 2020 rond acht thema’s

• Generatiepact: een aanvulling op het plan voor duurzame inzetbaarheid. Een extern bureau heeft hier in 2020 onderzoek naar gedaan en aanbevelingen meegegeven. Naar verwachting wordt dit in tweede kwartaal versneld opgepakt en zal dit leiden tot maatwerk voor onze monteurs. • We namen afscheid van President-Commissaris de heer F. van Bruggen en verwelkomden diens opvolger de heer B. Schneiders.

Afsluitend We hebben afgelopen jaar gemerkt dat het erg lastig is gebleken om de oorspronkelijke visie van één PWN in de praktijk te laten werken. De coronacrisis heeft dit nog eens versterkt doordat het thuiswerken toch meer afstand creëert. Thuiswerken zal wel blijven, maar met elkaar goed in verbinding blijven is voor ons bedrijf ook belangrijk. Tegelijkertijd zien we dat ‘het nieuwe normaal’ PWN op digitaal gebied in een versnelling heeft gebracht. Ondanks alle onzekerheid en afstand hebben we met elkaar verder gebouwd aan een prachtig bedrijf. De OR heeft veel respect voor alle medewerkers die ondanks de zwaardere omstandigheden door COVID-19 toch op hun fysieke locatie zijn blijven werken, zoals bedrijfsvoerders, monteurs en boswachters. Hulde ook aan alle medewerkers die zo hard hebben gewerkt om de leveringszekerheid van drinkwater te blijven garanderen. We zien de enorme effort die hierin is gestoken en hebben daar grote waardering voor. Dankzij de

PWN jaarverslag 2020

Jaarrekening

Bijlagen

teamspirit zijn medewerkers van PWN gewoon doorgegaan. Dat is de kracht van PWN: met elkaar redden we het, zolang we maar in verbinding blijven. Complimenten ook aan de directie, die direct bij het ontstaan van de coronacrisis veel ruimte heeft geboden aan alle medewerkers om hun leven zo goed mogelijk te plooien met de nieuwe situatie. Ze hebben PWN’ers bovendien steeds aangemoedigd om vooral te blijven bewegen en regelmatig gevraagd hoe het met ze gaat. Die aandacht voor de mens is tekenend voor PWN als werkgever. Daar zijn we als ondernemingsraad heel blij mee.

Gegevens leden Ondernemingsraad • Dhr. K. Hoogeland (voorzitter) • Mevr. F. van der Vis (vicevoorzitter) • Mevr. J. Kok (Ambtelijk Secretaris) • Dhr. R. Koolbergen • Dhr. H. Spaans • Mevr. K. Huisman • Dhr. A. Dam • Dhr. B. de Jong • Dhr. J. van den Dungen • Dhr. J. Schol • Dhr. H. Kivit • Dhr. T. Fernàndez y van Tol

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

DEEL II: PWN EN HAAR OMGEVING In dit deel laten we zien waar PWN staat te midden van haar context, die voortdurend in beweging is. In 2020 hebben we gezamenlijk gewerkt aan een nieuwe ondernemingsvisie. Verderop vatten we onze nieuwe koers samen aan de hand van ontwikkelingen en ambities voor 2025 en geven we inzicht in de voor stakeholders belangrijke onderwerpen.

Organisatie De waterketen Ondernemingsvisie Risico’s Stakeholders en materiële thema’s

PWN jaarverslag 2020

Jaarrekening

Bijlagen

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

Organisatie

Betrouwbaar drinkwater, veerkrachtige natuur PWN zorgt voor betrouwbaar drinkwater en beheert de unieke natuur in twee van de grootste duingebieden van Noord-Holland. De krachtige combinatie van water en natuur draagt bij aan de gezondheid en kwaliteit van leven voor ruim 1,6 miljoen inwoners van Noord-Holland. PWN is drinkwaterbedrijf en natuurbeheerder in één. We leveren betrouwbaar drinkwater aan ruim 800.000 huishoudens, bedrijven en instellingen in de provincie Noord-Holland. Voor deze drinkwatervoorziening zijn de duinen van Noord-Holland onmisbaar. Jaarlijks zuiveren de duinen op natuurlijke wijze grote hoeveelheden voorgezuiverd water. Bovendien beschikken we in de duinen over een strategische voorraad water. PWN zorgt er als natuurbeheerder voor dat de duinen gezond blijven en dat we zuinig zijn op de rijkdom aan flora en fauna in het duin.

Strategie We willen onze missie en visie invullen op een duurzame wijze en samen met onze omgeving en partners. Doordat we procesgericht werken en slim gebruik maken van data en nieuwe technologie werken we efficiënter samen en nemen we slagvaardiger besluiten. We investeren in de kennis en kunde van de PWN-medewerkers. Dit maakt PWN voor huidige en nieuwe PWN’ers een inspirerende en aantrekkelijke werkgever.

Juridische entiteit

Visie

PWN is een naamloze vennootschap. Alle aandelen van N.V. PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland zijn in bezit van de provincie Noord-Holland. De raad van commissarissen wordt gevormd door vijf personen, allen op voordracht van de raad van commissarissen benoemd door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders.

PWN staat voor drinkwater én natuur en zet deze krachtige combinatie in om de leveringszekerheid en kwaliteit van ons drinkwater te borgen en de natuur in onze duinen te laten floreren. Dit doen we tegen een verantwoorde kostprijs en voor tevreden klanten.

Daarnaast heeft PWN drie 100% dochterondernemingen: PWNT Holding B.V., Aquanet B.V. en De Kennemer Duincampings B.V. Tevens voert PWN samen met Waternet het dagelijks bestuur over de N.V. Watertransportmaatschappij Rijn-Kennemerland

Missie PWN zorgt altijd voor betrouwbaar drinkwater en veerkrachtige natuur.

(WRK). PWN bezit 50% van de aandelen van WRK. De andere 50% zijn in bezit van de Stichting Aandelen WRK.

PWN jaarverslag 2020

Organisatiestructuur PWN is zo georganiseerd dat de primaire processen van de sectoren Drinkwater en Natuur centraal staan, met maximale ruimte voor een integrale benadering van onze werkzaamheden. De sector Bedrijfsvoering is hieraan onder steunend. Alle drie de sectoren kennen een sectordirecteur. Daaraan rapporteren teammanagers. Een aantal grote thema’s wordt ontwikkeld via Programmamanagement, dat verschillende projecten in de volle breedte van de organisatie aan elkaar verbindt.

Medewerkers en cultuur De kernwaarden verbindend, slagvaardig en innoverend vormen het DNA van ons bedrijf. De maatschappelijke betrokkenheid bij onze medewerkers is groot, net als de wil om voor onze klanten goede oplossingen te realiseren. PWN stimuleert haar medewerkers dan ook van harte om mee te werken aan maatschappelijk ondernemen en innovaties. Dat laatste kan in de breedste zin van het woord: van technologische vernieuwing tot nieuwe manieren van samenwerken en natuurbeheer.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

De waterketen

Goed drinkwater is het product van een complexe keten De bereiding van betrouwbaar drinkwater vormt een van de schakels binnen een grotere kringloop: de waterketen. Alle partijen in deze keten zijn van elkaar afhankelijk voor het beste resultaat. Daarom zoekt PWN actief de samenwerking op voor het belang van betrouwbaar drinkwater. Dankzij de hoge kwaliteit van het waterbeheer beschikken we overal in Nederland over betrouwbaar drinkwater. In het waterbeheer zijn verschillende instanties bezig met de zorg voor water: • Drinkwaterbedrijven: levering drinkwater • Gemeenten: riolering • Waterschappen: regionaal waterbeheer en zuivering van afvalwater • Rijkswaterstaat: beheer van de grotere wateren • Provincies: beheer van het grondwater

Drinkwaterbedrijven Er zijn tien drinkwaterbedrijven in Nederland. PWN zorgt voor betrouwbaar water uit de kraan door oppervlaktewater te winnen. We zuiveren hiervoor voornamelijk water uit het IJsselmeer en voor een beperkt deel uit de Lek. Dat zijn onze bronnen. De duinen in Noord-Holland spelen een essentiële rol bij het nazuiveren van voorgezuiverd oppervlaktewater. In Het Gooi winnen we grondwater, dat zo schoon is dat het geen zuiveringsstap hoeft te ondergaan. PWN levert drinkwater in de provincie Noord-Holland, exclusief Amsterdam, Heemstede en Hilversum.

Gemeenten, provincies en het Rijk Gemeenten spelen een belangrijke rol bij het stedelijk waterbeheer. Zij verzorgen de verzameling en de afvoer van het afvalwater via het rioolstelsel en zorgen voor de inrichting van de openbare ruimte via bestemmingsplannen. Een goede afstemming tussen water en ruimtelijke ordening is van belang om problemen in de waterhuishouding, zoals te hoge of te lage grondwaterstanden, te voorkomen. De Rijksoverheid voert het beheer over het oppervlaktewater, zoals het IJsselmeer. De uitwerking naar maatregelen en plannen laat het Rijk over aan de provinciale overheid. Zo geven provincies vorm en inhoud aan maatregelen voor de bescherming van het grondwater en is de overheid verantwoordelijk voor de uitgifte van lozingsvergunningen.

Waterschappen Gebruikt water wordt ingezameld via de riolering en moet daarna worden gereinigd. Dat is een taak voor de waterschappen of hoogheemraadschappen. Met hun rioolwaterzuiveringsinstallaties zorgen zij ervoor dat het afvalwater van bedrijven en particulieren wordt gezuiverd.

PWN jaarverslag 2020

Dit gezuiverde water komt daarna bij het oppervlaktewater. PWN onderzoekt samen met Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier of we microverontreinigingen verder uit het oppervlaktewater kunnen halen. Daarvoor zetten we bestaande en innovatieve zuiveringstechnologieën in.

Waterketen: samenwerken aan water Omdat de zorg voor een goede waterhuishouding niet op zichzelf staat, houden de waterbeheerders ook rekening met de belangen van natuur, milieu, landbouw en ruimtelijke ordening. Dit noemen we ‘integraal waterbeheer’. Watermanagement is een zaak van drinkwaterbedrijven, waterschappen, Rijkswaterstaat, provincies, gemeenten en de Rijksoverheid. Hoewel dit allemaal verschillende organisaties zijn, zijn er ook veel gezamenlijke belangen. PWN werkt nauw samen met alle partijen in de waterketen.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

Ondernemingsvisie

Op koers naar een dynamische toekomst Er komt veel op ons af de komende decennia. Het klimaat verandert, de kwaliteit van onze bron en de natuur staat onder druk, we staan aan de vooravond van de energietransitie. Bovendien zien we de vraag naar drinkwater stijgen als gevolg van bevolkingsgroei. Als antwoord op al die ontwikkelingen heeft PWN een doordachte koers uitgezet en maken we onze organisatie klaar voor de toekomst. De ondernemingsvisie legt onze doelen vast voor 2025 en verder. Belangrijke ontwikkelingen De kwaliteit van onze bronnen staat de laatste jaren steeds meer onder druk door verzilting en verontreinigingen in het stroomgebied van de Rijn. Daar komt bij dat de vraag naar drinkwater toeneemt door de groei van bedrijvigheid en bevolking in onze provincie. Een andere ontwikkeling is de klimaatverandering, die een extra uitdaging vormt voor onze drinkwaterproductie en het natuurbeheer. Langdurige droge periodes en een veranderende afvoer van rivieren zorgen voor meer druk op de bronnen. Hogere temperaturen zorgen voor een verschuiving in specifieke vogelsoorten in ons beheergebied, zoals de bijeneter, de bonte vliegenvanger en de fitis. Dit gebied staan ook onder druk doordat steeds meer bezoekers in de duinen de flora en fauna verstoren en doordat de neerslag van stikstof het voor de duinen kenmerkende leven ondermijnt.

Door al deze ontwikkelingen wordt handelen op basis van actuele kennis en voorspellend vermogen belangrijker dan ooit. Gelukkig kunnen data, digitalisering en de opkomst van nieuwe technologieën ons hierbij helpen.

De kracht van samen: de combinatie groen-blauw

Onze maatschappij staat voor een van de grootste transities van deze tijd, de energietransitie. Voor PWN betekent dit verduurzaming van onze bedrijfsvoering, maar mogelijk ook opwarming van ondergrondse leidingen en daarmee het water in de leidingen, bijvoorbeeld door nieuwe warmtenetten. Momenteel werken alle gemeenten in Nederland hard aan hun Transitievisie Warmte, die ze voor eind 2021 vastgesteld moeten hebben. In dat kader brengt PWN actief de drinkwaterbelangen onder de aandacht van gemeenten en benadrukken we het belang van voldoende afstand tussen het warmtenet en de drinkwaterleiding en geven we aan hoe bijvoorbeeld extra groenvoorziening kan voorkomen dat de leidingen te veel opwarmen. Daarnaast zorgen vergrijzing en een tekort aan technisch personeel voor krapte op de arbeidsen aannemersmarkt.

PWN jaarverslag 2020

Binnen de hierboven beschreven ontwikkelingen zien wij PWN op een krachtige, positieve manier bijdragen, dankzij de unieke combinatie van natuur en water, groen en blauw. Waar water en natuur samenkomen, versterken ze elkaar. Op een natuurlijke manier biedt de combinatie groen-blauw de beste uitgangspunten voor een toekomstbestendige manier van drinkwater maken. De natuur beschermt immers onze bronnen, en de drinkwaterwinning draagt bij aan gezonde natuur, waar iedereen volop van kan genieten en die bovendien onze kust beschermt.

Onze overtuiging: duurzaamheid Als je zoals PWN werkt met de elementen water en natuur, dan zit duurzaam denken en handelen al diep in het dna van de organisatie. Van harte sluiten we ons dan ook aan bij de doelstellingen van het Klimaatakkoord: PWN richt zich op een reductie van haar CO2-emissies met minimaal 49% in 2030 en 95% tegen 2050. Daarmee zet PWN een belangrijke stap om de ketens van haar grondstoffen, processen en producten te sluiten.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Ambities voor 2025 Aan de ene kant groeit de vraag naar water in onze provincie, aan de andere kant wordt ons drinkwater bedreigd door verontreinigingen in het stroomgebied van de Rijn en verzilting van het IJsselmeerwater. Ons antwoord daarop is dat onze bronnen een bepaalde robuustheid moeten hebben en van een goede ecologische kwaliteit moeten zijn. We werken nu al aan scenario’s voor het veiligstellen van de drinkwatervoorziening in de verre toekomst. Via samenwerking met onze omgeving (waaronder RIWA-Rijn, die de belangen van de rivierwaterbedrijven behartigt en pleit voor een zodanige kwaliteit van het oppervlaktewater dat een natuurlijke zuivering volstaat om daaruit drinkwater te bereiden) en met behulp van goede data willen we de kwaliteit van onze huidige bronnen verbeteren. Robuustheid en veerkracht zien wij ook als antwoord op de toenemende druk op de duinnatuur. PWN streeft in haar duingebieden naar ecologisch veerkrachtige natuur. Veerkrachtige natuur is verbonden, dynamisch en divers waardoor ze een groot herstel- aanpassingsvermogen hebben. Belangrijke pijlers daarbij zijn de ontwikkeling van binnenduinrandnatuur, het opheffen van knelpunten in verbindingszones en dynamisch kustbeheer. Voor het natuurbeheer werken we op basis van gedegen kennis en nieuwe data. Tegelijkertijd zorgen we voor warme banden met onze omgeving.

Verslag 2020 rond acht thema’s

Om ook in de toekomst voldoende water van goede kwaliteit te kunnen produceren, brengen we de komende jaren de conditie van onze installaties op peil. We breiden de zuivering gefaseerd uit en daarmee de productiecapaciteit. We streven op middellange termijn naar een overcapaciteit van 10% en breiden de productie verder uit met bewezen technologie. Via gedegen assetmanagement onderhouden we het distributienet en onze productie-installaties. Bij de distributie van ons water verbeteren we onze processen en zorgen we voor een goede bezetting met adequaat opgeleide medewerkers. Hier is een goede samenwerking met gemeenten en netbeheerders ook essentieel, bijvoorbeeld om veranderingen in de ondergrond in goede banen te leiden. Voor de 1,6 miljoen drinkwaterklanten en 8 miljoen bezoekers van de duinnatuur streven we naar een dienstverlening die altijd betrouwbaar is, persoonlijk en simpel. We zetten digitalisering en data in om werkzaamheden efficiënt en eenvoudig uit te voeren, goede besluiten te kunnen nemen, voorspellend vermogen te ontwikkelen, medewerkers te inspireren en om voor iedereen de beste klantervaring neer te zetten. Om dit te bereiken wordt per hoofdproces van ‘bron tot klant’ een toekomstperspectief ‘Data & Digitaal’ ontwikkeld en gerealiseerd.

PWN jaarverslag 2020

Jaarrekening

Bijlagen

Extra aandachtspunten in onze organisatie Voor al deze ambities stomen we onze organisatie klaar met een aantal bijzondere aandachtspunten. Allereerst blijven een excellente operatie, leveringszekerheid, natuurbeheer en een goede infrastructuur aan de basis staan van onze bedrijfsvoering. Daarbij is de medewerker doorslaggevend: we willen voor talent een aantrekkelijke organisatie zijn. Iedereen moet zich bij PWN verder kunnen ontwikkelen, zodat we ook in 2025 voldoende deskundig personeel in huis hebben. Verder kiezen we voor operational excellence als bedrijfsvoeringstrategie en procesgericht werken om de gang te maken naar een ‘excellente uitvoeringsorganisatie’. Daarmee hangt nauw samen dat we blijven investeren in onderzoek en innovatie. Dit alles ten dienste van onze kerntaak, het produceren en distribueren van drinkwater. We hebben een toekomstbestendige IT-omgeving en -organisatie. Medewerkers worden meegenomen en opgeleid in digitale ontwikkelingen en de betekenis voor hun werk. We werken datagedreven en benutten data en digitale ontwikkelingen steeds meer voor kennisoverdracht en het doen van simulaties en voorspellingen. Tegelijkertijd richten we ons meer dan ooit op onze omgeving. Omgevingsmanagement wordt een integraal onderdeel van ons werk. Daarmee onderhouden we duurzame relaties met onze belangrijkste stakeholders.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Risico’s

Vijf geprioriteerde risico’s voor 2021 De directie heeft het risicoraamwerk in 2020 opnieuw beoordeeld en een prioritering van de belangrijkste strategische risico’s vastgesteld. In deel I komen een deel van deze risico’s ook terug in het hoofdstuk risicomanagement. 1. Investeringsprojecten worden niet of niet tijdig uitgevoerd We voeren momenteel een aantal investeringsprojecten gelijktijdig uit om de leveringszekerheid te verbeteren. Mede door gebrek aan financiële middelen en personele capaciteit bestaat de kans dat deze projecten niet goed of niet op tijd worden afgerond. Dit kan in het slechtste scenario gevolgen hebben voor de leveringszekerheid. PWN gaat dit risico tegen door tijdig personeel te werven en in te werken voor specifieke rollen. Ook sturen we actiever op leveringszekerheid door het verbeteren van het inzicht in de assetprestaties en het verstevigen van portfoliomanagement. Door verlaging van de operationele kosten verbeteren we de financiële ratio’s, waardoor er meer investeringsruimte ontstaat. 2. Geen adequate (informatie)beveiliging Er bestaat een kans op een inadequate (informatie)beveiliging door een verkeerde IT-architectuur, onvoldoende beheer van IT en toegangssystemen, en ongewenst gedrag van medewerkers. Dit kan leiden tot financiële schade, inefficiënte processen, imagoschade, niet halen van doelstellingen en zelfs de bedrijfscontinuïteit in gevaar brengen. PWN neemt hiertegen de volgende beheersmaatregelen: inrichten en uitvoeren van een risicogericht beveiligingsmaatregelraamwerk voor alle security-

domeinen (security framework) om te kunnen rapporteren en (bij)sturen. Daarnaast wordt een nulmeting voor securityvolwassenheid gedaan en komt er een verbeterplan voor de gewenste volwassenheid. 3. Onveilige werkomgeving Door te weinig veiligheidsbewustzijn en tekortschietend beleid hierop, bestaat de kans op ongelukken. Dit kan leiden tot uitval van medewerkers, imagoschade en claims. PWN gaat dit tegen met het programma ‘Veiligheid op 1’, dat sinds 2019 loopt. Daarmee werken we aan de doelstelling om het veiligheidsbewustzijn op het gebied van arbeidsveiligheid te verhogen. In 2021 willen we een veiligheidsbewustzijn bereiken en vasthouden dat overeenkomt met trede 3 van de Veiligheidsladder. Daarnaast voeren we de roadmap-acties uit van het in 2020 voorgenomen besluit Arbobeleid. 4. Toenemend chloridegehalte in drinkwaterbronnen Door toenemende droogte en hogere temperaturen neemt de kans toe dat het chloridegehalte van het ruw water toeneemt, met als gevolg overtreding van de wettelijke norm, imagoschade en de noodzaak tot extra zuivering wat met hogere kosten gepaard gaat. Om dit risico te beheersen heeft Rijkswaterstaat (RWS), in nauw overleg met PWN, een early warning systeem

PWN jaarverslag 2020

Jaarrekening

Bijlagen

ontwikkeld. Daarmee signaleert RWS nu wanneer er gespuid moet worden en of dit spuien effectief plaatsvindt. RWS realiseert de komende tijd ook een meetnet, met een bijdrage vanuit PWN. Bij PWN hanteren we een slim bekkenbeheer. Al bij de eerste signalering van hoge chlorideconcentraties sluiten we een bekken af tot wanneer deze concentraties weer gedaald zijn. Voor Andijk 3 onderzoeken we tevens de mogelijkheid om de chloridebijdrage aanzienlijk te verminderen door een ander regeneratiemiddel te gaan gebruiken. Samen met RWS doen we onderzoek naar mogelijkheden voor een groot spaarbekken in het IJsselmeer. PWN zit in het kader van omgevingsmanagement aan tafel voor de toekomstige ecologische ontwikkelingen van het IJsselmeer en de mogelijke risico’s die dit kan meebrengen voor de continuïteit voor PWN én WRK. 5. Laag omgevingsbewustzijn Door een tekort aan omgevingssensitiviteit bestaat de kans dat PWN onvoldoende proactief haar belangen agendeert waardoor haar belangen mogelijk geschaad worden met als gevolg dat PWN hinder ondervindt of haar mogelijkheden niet benut bij het realiseren van bedrijfsdoelstellingen, zoals bijvoorbeeld bij natuur, energietransitie/drukte in de ondergrond en handelings perspectieven drinkwater. Tevens kan dit tot gevolg hebben dat externe partners, de RvC of onze aandeelhouder later geïnformeerd of betrokken worden dan wij initieel zouden willen. PWN adresseert dit risico in haar jaarplan, waarin strategisch omgevingsmanagement een hoge prioriteit heeft gekregen. Het onderwerp is ook in de rapportagestructuur opgenomen. Zo zorgen we ervoor dat dit ook op langere termijn voldoende onder de aandacht blijft en bijgestuurd kan worden. Tegelijkertijd implementeren we omgevingsmanagement ook op tactisch en operationeel niveau en ontwikkelt PWN een brede stakeholderdatabase.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Stakeholders en materiële thema’s

Belangrijke thema’s in onze dialoog met belanghebbenden PWN staat in nauw contact met haar omgeving. In dialoog met belangengroepen peilen we meningen, inzichten en verwachtingen van de buitenwereld. Zo krijgen we een goed beeld van de onderwerpen die in onze omgeving belangrijk worden gevonden. Deze dialoog onderhouden we met de volgende stakeholdergroepen: • Klanten: consumenten, bedrijven, instellingen, bezoekers natuurgebieden. • Partners, zoals collega-drinkwaterbedrijven, Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, Hoogheemraadschap Rijnland, AGV, Nationaal park ZuidKennemerland, Natuurorganisaties, Rijkswaterstaat en de provincie Noord-Holland. • Onze omgeving: Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, gemeenten, Duin Advies Raad, VEWIN, RIWA, Inspectie Leefomgeving en Transport, kennisinstituten drinkwater. • Aandeelhouder: de provincie Noord-Holland. • raad van commissarissen. • Medewerkers. • Belanghebbenden zoals Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, Landschap Noord-Holland, Goois Natuur Reservaat en stichting Duinbehoud.

Bepaling materiële thema’s Uit de hierboven genoemde stakeholdergroepen selecteerde PWN in 2015 16 vertegenwoordigers voor een interview. Tijdens deze gesprekken stelden we vast welke thema’s zij het meest relevant vinden voor het succes van PWN op lange termijn. Het managementteam beoordeelde dezelfde thema’s op relevantie voor de strategie van PWN. Het resultaat is een matrix van relevante, meest belangrijke thema’s, zoals weergegeven in de materialiteitsmatrix op de volgende pagina. Acht thema’s springen eruit: de materiële thema’s van PWN, die voor onze omgeving en strategie het meest belangrijk zijn en aansluiten bij de behoefte van onze omgeving en managementteam. Deze zijn in 2018 herijkt en vormen ook dit jaar weer de materiële thema’s. Ze worden in het volgende deel verder uitgewerkt.

PWN jaarverslag 2020

Jaarrekening

Bijlagen

PWN en haar omgeving

Bestuursverslag

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

Materialiteitsmatrix Materialiteitsmatrix Waterkwaliteit en beschikbaarheid

Relevantie voor onze stakeholders (intern en extern)

2,5 Goed bestuur

2,0

1,5

Bescherming waterbronnen en instandhouding beheerde gebieden

Verantwoorde kostprijs water

1,0

Samenwerking in de keten

Innovatie/onderzoek en ontwikkeling

Medewerkerstevredenheid en engagement

Klanttevredenheid

0,5 Circulaire economie Internationale samenwerking

0,0 1

Impact klimaatverandering Kosten natuurbeheer

Publiek beleid

Economische prestaties Lokale gemeenschappen/regionale verbondenheid incl. indirecte economische impact

Milieu impact in de keten Impact op biodiversiteit

Relevantie voor onze strategie

Acht thema’s Achtmateriële materiële thema’s

1. Waterkwaliteit en en -beschikbaarheid 1. Waterkwaliteit -beschikbaarheid 2. Goed bestuur 2. Goed bestuur 3. Bescherming van waterbronnen en 3. Bescherming van waterbronnen en instandhouding beheerde gebieden instandhouding beheerde gebieden

4. Innovatie, onderzoek en ontwikkeling 4. Innovatie, onderzoek en ontwikkeling 5. Verantwoorde kostprijs water 5. Verantwoorde kostprijs water 6. Samenwerking in6. de keten Samenwerking in de keten 7. Kwaliteit organisatie 7. Kwaliteit organisatie 8. Klanttevredenheid 8. Klanttevredenheid

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

DEEL III: VERSLAG 2020 ROND ACHT BELANGRIJKE THEMA’S In dit deel zoomen we in op de acht materiële thema’s van PWN. Elk thema zegt iets over ons beleid en de impact die we daarmee bereiken op mens, milieu en economie. Ook laten we zien welke stappen we in 2020 hebben gezet.

1. Waterkwaliteit en -beschikbaarheid 2. Goed bestuur 3. Waterbronnen en beheerde gebieden 4. Innovatie, onderzoek en ontwikkeling 5. Verantwoorde kostprijs water 6. Samenwerking in de keten 7. Kwaliteit van onze organisatie 8. Klanttevredenheid Verslag dochterondernemingen

PWN jaarverslag 2020

Jaarrekening

Bijlagen

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

THEMA 3: WATERBRONNEN EN BEHEERDE GEBIEDEN

We werken samen met de kracht van de natuur

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

THEMA 1: WATERKWALITEIT- EN BESCHIKBAARHEID

THEMA 2: GOED BESTUUR

Vijf Handelingsperspectieven voor een robuust drinkwatersysteem op langere termijn.

PWNergy: PWN committeert zich aan het Klimaatakkoord

THEMA 1: WATERKWALITEIT- EN BESCHIKBAARHEID

Renovatie Andijk I verloopt voorspoedig

THEMA 4: INNOVATIE, ONDERZOEK EN ONTWIKKELING

Samen met Generatie Z versnellen we digitale innovaties

53 38

THEMA 2: GOED BESTUUR

COVID-19 testte onze veerkracht

Ondanks thuiswerken veel gerealiseerd.

THEMA 8: KLANTTEVREDENHEID THEMA 7: KWALITEIT VAN ONZE ORGANISATIE

PWN wordt een datagedreven organisatie

THEMA 1: WATERKWALITEIT- EN BESCHIKBAARHEID

Nauwe afstemming met gemeenten over wat er in de ondergrond verandert 35

PWN jaarverslag 2020

65 37

Live-chat met ons callcenter zorgt voor betere afhandeling vragen

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

THEMA 1: WATERKWALITEIT EN -BESCHIKBAARHEID DUURZAME IMPACT OP Achtergrond

De beste kwaliteit drinkwater, van bron tot kraan

MENS, MILIEU & ECONOMIE

Betrouwbaar drinkwater draagt bij aan gezond en milieuvriendelijk leven. Een hoog vertrouwen in ons drinkwater maakt immers dat mensen met een gerust hart elke dag drinkwater kunnen drinken.

Als geen ander weten we bij PWN wat er nodig is voor goed drinkwater dat elke dag gewoon uit de kraan komt. Dat gaat ons goed af. Maar zijn we ook klaar voor een toekomst waarin een veranderend klimaat voor nieuwe uitdagingen zorgt?

En dat voorkomt het gebruik van in plastic verpakt water. Ons drinkwater wordt ook door bedrijven gebruikt, zoals in de voedingsmiddelenindustrie. Bij onze zakelijke klanten is het vertrouwen in ons product eveneens hoog, waarmee we indirect bijdragen aan economische activiteit en continuïteit in de provincie Noord-Holland.

Vanwaar dit thema? Schoon drinkwater is een primaire levensbehoefte en het is fijn dat je dit gewoon kunt drinken als je de kraan opendraait. Die zekerheid, van goed drinkwater op elk moment van de dag, daar gaan we voor. Ook in de toekomst.

Beleid rond waterkwaliteit: voldoen aan de norm, anticiperen op verandering GEDEFINIEERD ALS: Behoud van een hoge kwaliteit en de continue levering van drinkwater. Hierbij rekening houdend met de risico’s van klimaatverandering.

Er komt nogal wat bij kijken om van water uit het IJsselmeer en de Lek goed drinkwater te maken voor ruim 800.000 huishoudens, bedrijven en instellingen in Noord-Holland. Oppervlaktewater bevat allerlei stoffen die er niet in horen te zitten. Onze zuivering in Andijk is daarom uiterst geavanceerd. Een aaneenschakeling van filter- en UV-technieken levert uitstekend drinkwater. Filtratie van ons gezuiverd water in de

PWN jaarverslag 2020

duinen zorgt nog eens voor een extra, natuurlijke buffer: voor tijden van grote droogte, of bij calamiteiten verderop in het stroomgebied van de Rijn. Nu we steeds warmere zomers meemaken met langere perioden van droogte, lijkt de toekomst van een veranderend klimaat sneller dan gedacht werkelijkheid te worden. PWN werkt daarom versneld verder aan de robuustheid van haar drinkwatersysteem en zet haar toekomstscenario’s op scherp. We zorgen ervoor dat het drinkwater voldoet aan de kwaliteitsnormen. Daar bovenop streven we er uit voorzorg naar om geen stoffen in het drinkwater aanwezig te laten zijn die er niet in thuishoren. Doordat onzekerheden in onze omgeving

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

WATERKWALITEIT- EN BESCHIKBAARHEID - Achtergrond

toenemen (verzilting, verzakking, opwarming) zien we ons genoodzaakt om een grotere veiligheidsmarge in te bouwen om voor de toekomst meer robuustheid te creëren. Dit betekent dat er op termijn meer productiecapaciteit noodzakelijk is. Daarom investeren we in uitbreiding van onze productie middelen en vanzelfsprekend in de kwaliteit van onze bronnen.

Bewaking bedrijfsmiddelen Ons water transporteren we via ondergrondse leidingen met een totale lengte van 10.500 kilometer. Samen met verschillende zuiveringsinstallaties en pompstations vormt dit een kapitaalintensief netwerk. Door gecertificeerd beheer van onze assets kunnen we goed inschatten wanneer welke leidingen en installaties aan onderhoud of vervanging toe zijn. PWN investeert tegelijkertijd ook in technisch geschoolde mensen en stuurt op doelmatigheid van de organisatie. Ook beveiligen we onze terreinen, gebouwen en ICT-systemen.

Bewaking kwaliteit In 2020 zijn er nauwelijks incidenten rond de (levering en) kwaliteit van ons drinkwater geweest. Onder toezicht van de Inspectie Leefomgeving en Transport wordt de kwaliteit van ons water streng gecontroleerd. Zowel het water af-pompstation als het water in de leidingen wordt dagelijks getest door het Waterlaboratorium in Haarlem. Vanwege de diversiteit aan ongewenste stoffen in onze bron, het IJsselmeerwater, zijn we op dat gebied extra alert. PWN heeft daarom fors geïnvesteerd in kennis en ervaring op dit gebied. Ook werken we nauw samen met Research & Development van PWNT aan zuiveringstechnologie.

SAMENHANG MET ANDERE THEMA’S Water is een natuurproduct. De betrouwbaarheid van ons water kan daarom niet zonder onze inzet om drinkwaterbronnen en natuurgebieden te beschermen. PWN is voor haar waterinname voor 70% afhankelijk van het IJsselmeer, voor 20% van het Lekkanaal en voor 10% van grondwater (Het Gooi en de duinen). Uiteraard beïnvloedt onze performance op dit thema direct de klanttevredenheid (thema 8). Tot slot helpt samenwerking in de keten en interne afstemming tussen de sectoren Natuur en Drinkwater om onze invloed te blijven aanwenden voor schoon oppervlaktewater.

PWN jaarverslag 2020

Jaarrekening

Bijlagen

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

WATERKWALITEIT- EN BESCHIKBAARHEID - Ontwikkeling in 2020

Ontwikkeling in 2020

De basis voor toekomstige groei is op orde PWN heeft in 2020 ingezet op het op orde brengen van interne processen en systemen. We zijn nu klaar om de leveringszekerheid van ons drinkwater te vergroten en beter in te spelen op grote toekomstige ontwikkelingen.

Nieuwe voorzuivering Andijk

Aan de ene kant zorgt de groei van de bedrijvigheid en het aantal inwoners in onze provincie voor een toenemende vraag naar water. Ook verwachten we de komende jaren dat bedrijven meer water vragen. Tegelijkertijd zien we door het veranderende klimaat grotere fluctuaties in de kwaliteit van onze bron het IJsselmeer. De zomers zijn warmer geworden en ook in 2020 begon de warme periode al vroeg in het jaar. Door dit alles bereikte de afzet van drinkwater een record van ruim 115 Mm3.

Op korte termijn veel verbeterd Het was in 2020 noodzakelijk om op korte termijn verbeteringen aan te brengen zodat de levering van ons drinkwater ook onder extremere omstandigheden zeker blijft. De installaties van Andijk III gingen afgelopen jaar volledig in gebruik en draaien nu naar volle tevredenheid. Helaas door tegenvallers niet voor de volledige, oorspronkelijk voorziene capaciteit, maar we weten inmiddels dat de techniek nog niet klaar is voor een hoger volume. Tot 2035 is de huidige capaciteit voldoende nu we besloten hebben om de verouderde installaties van Andijk I volledig te renoveren.

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

WATERKWALITEIT- EN BESCHIKBAARHEID - Ontwikkeling in 2020

Duurzaam drinkwater produceren

Onze mensen pakten deze operatie in 2020 voortvarend op. Er is veel werk verzet en gepuzzeld om Andijk I stap voor stap te renoveren en de productie van drinkwater ongehinderd te laten doorgaan. Een enorme uitdaging voor het projectmanagement en het verdient een groot compliment dat onder deze lastige omstandigheden het project op schema is gebleven én de waterlevering volcontinu is doorgegaan. In de loop van 2021 zal ook de elektrotechnische installatie zijn vernieuwd en daarmee de renovatie succesvol afgerond.

In 2020 lag de installatie van een zonnepark op ons spaarbekken in het IJsselmeer goed op schema. De aanleg van drie drijvende eilanden met zonnepanelen die met de zon meedraaien konden we in 2020 grotendeels afronden. In het tweede kwartaal van 2021 zal het nieuwe zonnepark stroom leveren voor onze productieinstallaties. Een concrete stap op weg naar een energieneutrale drinkwaterproductie tegen 2050.

ASR Hoorn: proef met ondergrondse opslag drinkwater We verkennen de mogelijkheid of een ondergrondse waterberging voor gezuiverd water kan zorgen voor een grotere waterbeschikbaarheid. Hiermee kunnen we bij een piek in de watervraag en calamiteiten korte tijd een groot volume drinkwater beschikbaar stellen. Het onderzoek doen we in afstemming met de gemeente Hoorn. De proef met een aquifer storage recovery (ASR) in die gemeente heeft goede eerste bodemgegevens opgeleverd, om in 2021 met vertrouwen deze manier van wateropslag verder te verkennen. In 2021 start een kleinschalig proefsysteem van de ondergrondse waterberging, waarmee daadwerkelijk een klein volume opgeslagen en teruggewonnen kan worden. We gebruiken deze proef om de waterkwaliteit en capaciteit verder te onderzoeken.

Ook organisatorische aanpassingen nodig Naast aandacht voor de hardware, is er in 2020 ook aandacht geweest voor organisatorische verbeteringen. We hebben gekozen voor procesgericht werken en focussen voor de productie op operational excellence. Heldere doelen, vanuit heldere rollen, taken en verantwoordelijkheden vormen daarbij het uitgangspunt. Het helpt daarbij dat per 2021 de sector Drinkwater is opgesplitst in Productie en Distributie.

PWN jaarverslag 2020

Tegelijkertijd hebben we besloten om in de toekomst minder werk uit te besteden en inhoudelijke kennis binnenshuis te borgen. Door de keuze om bepaalde essentiële taken in huis te houden blijven ook essentiële kennis en talent bij PWN. Daarom gaan we in 2021 onderzoeken welke soort preventief onderhoud we zelf kunnen uitvoeren - ook in het licht van lopende contracten en schaarste aan goede medewerkers.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

WATERKWALITEIT- EN BESCHIKBAARHEID - Ontwikkeling in 2020

Resultaten 2020 • Deelonderzoeken van de lange termijn handelings perspectieven zijn afgerond. Dit proces is zeer succesvol verlopen. Onderzoek ASR Hoorn verloopt conform planning. • De waterproductie lag in 2020 boven prognose. De hoge productie is zonder grote problemen tot stand gekomen. • De optimalisatie van Andijk III is succesvol overgedragen aan de operatie.

Robuust watersysteem op langere termijn Parallel aan de grote renovatie bij Andijk I hebben we in 2020 uitbreidingsmogelijkheden onderzocht voor de middellange en lange termijn. De komende tijd realiseren we de vooral uitbreidingen op de bestaande infrastructuur. Te beginnen bij aanpassingen aan de bron, waarna vervolgens de drinkwaterproductie aan de beurt komt. We bereiden ons voor op verruiming van de inname van water uit het IJsselmeer en uitbreiding van de productiecapaciteit van het Waterstation Prinses Juliana (WPJ). Deze voorzuivering is onderdeel van de WRK. Daar is een principebesluit genomen om akkoord te gaan met deze uitbreiding. Ook voor de lange termijn hebben we in 2020 plannen ontwikkeld. PWN-breed deden we uitgebreid onderzoek naar nieuwe, ingrijpender opties voor capaciteitsuitbreiding. Onder de noemer Handelingsperspectieven verkenden we er vier:

• Brak water winnen en zuiveren in de Haarlemmermeer, • Grondwater aanvullen in Het Gooi, • Drinkwater produceren uit extra proceswater van WRK, • Nieuwe drinkwaterproductie van het oppervlaktewater rond Bergermeer. In 2021 verwachten we een besluit te nemen over het verder onderzoeken van de meest kansrijke handelingsperspectieven.

Daarnaast zoeken we naar mogelijkheden om de robuustheid en stabiliteit van onze belangrijkste zoetwaterbron, het IJsselmeer, te verbeteren met een groter voorraadbekken. Daarmee kunnen we meer water bufferen, als oplossing tegen te grote schommelingen in de concentratie van onwenselijke stoffen in het IJsselmeerwater, zoals chloride, algen, zwevend stof en antropogene stoffen. In 2020 hebben we de eerste functionele contouren voor deze ‘Klimaatbuffer IJsselmeer’ geformuleerd.

Breder perspectief PWN gaat de komende jaren door met het programma voor vergroting van de leveringszekerheid. We doen tegelijkertijd onderzoek naar een klimaatbuffer in het IJsselmeer, verbeteren onze infrastructuur en werken de meest kansrijke perspectieven uit voor vergroting van onze productie op langere termijn. Andijk I en III zullen

PWN jaarverslag 2020

voorlopig voldoende water blijven leveren, aangevuld met een nieuwe ondergrondse opslag (ASR Hoorn). Met het programma PWNergy zetten we in op een duurzame drinkwatervoorziening en partnerschap in de regionale energietransitie.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

THEMA 2: GOED BESTUUR DUURZAME IMPACT OP

MENS, MILIEU & ECONOMIE

Achtergrond

Betrouwbaar en transparant als water PWN staat voor een integere en transparante wijze van bestuur. We voorzien in een essentiële maatschappelijke behoefte, waarbij betrouwbaarheid van de drinkwatervoorziening (leveringszekerheid) en transparantie over de daarmee gepaard gaande kosten belangrijke kaders vormen. We anticiperen op ontwikkelingen, verwachtingen en belangen en nemen daarvoor de juiste maatregelen.

Goed bestuur is belangrijk om de verhouding tussen kwaliteit en prijs op een maatschappelijk gewenst optimum te houden. Onze prestaties op dit gebied bevorderen een gezonde bedrijfs voering en de continuïteit van onze onderneming. Dankzij goed bestuur onderhoudt PWN ook goede contacten met de buitenwereld, waardoor we ons beleid ook staande kunnen houden onder krachten die mogelijk nadelig zijn voor water en natuur. Daarmee is goed bestuur een belangrijke factor voor een duurzame watervoorziening en duurzaam natuurbeheer in Noord-Holland.

Beleid: veilig, integer en duurzaam GEDEFINIEERD ALS: Een integere en transparante wijze van bestuur en transparantie naar belanghebbenden over hoe we omgaan met ontwikkelingen, verwachtingen en belangen.

Vanwaar dit thema? PWN opereert in een krachtenveld van uiteenlopende belangen en houdt rekening met het spanningsveld tussen trendmatige ontwikkelingen en haar eigen kerncompetenties. De drinkwaterproductie en het natuurbeheer in de duinen vereisen daarom een sterke, goed geleide organisatie. Betrouwbaarheid en transparantie hangen samen met een hoge kwaliteit en continuïteit van onze bedrijfsprocessen en zorgen dat we actief blijven anticiperen op relevante ontwikkelingen.

PWN jaarverslag 2020

Ons beleid rond goed bestuur richt zich in eerste instantie op de veiligheid van onze medewerkers, toeleveranciers, aannemers, maar ook van onze klanten, bezoekers en omwonenden. Daarnaast richten we ons op compliance en risicomanagement, beveiliging van processen en systemen en het effectief handelen en samenwerken met hulpdiensten bij calamiteiten. Ook onderhoudt PWN structureel contact met haar omgeving. Via klantenpanels, stakeholdergesprekken, enquêtes en bijeenkomsten peilen we verwachtingen en meningen over onze performance.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

GOED BESTUUR - Achtergrond

Veiligheid en integriteit staan structureel op de agenda van de directie- en teamvergaderingen. Incidenten, non-compliances en audit-tekortkomingen worden procesmatig vastgelegd in systemen en gerapporteerd aan managementteams en de directie. De opvolging ervan ligt vast in onze cyclus voor planning en control. Voor compliance en risicomanagement kent onze organisatie sinds 2020 de functie van een Risk & Compliance Officer. Deze analyseert bijvoorbeeld het frauderisico en werkt aan een groter risicobewustzijn binnen PWN. Meer over ons beleid op dit gebied zetten we uiteen in het hoofdstuk over Corporate Governance (Deel I, Bestuursverslag). Onder goed bestuur verstaan we ook dat we integer omgaan met onze planeet. Duurzaamheid voor mens, milieu en economie is de kern van ons handelen.

SAMENHANG MET ANDERE THEMA’S Goed bestuur is ondersteunend aan alle genoemde materiële thema’s.

PWN jaarverslag 2020

Jaarrekening

Bijlagen

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

GOED BESTUUR - Ontwikkeling in 2020

Ontwikkeling in 2020

Minder kwetsbaar en steeds efficiënter Na de directiewissel begin 2020 heeft PWN hard gewerkt aan versteviging van haar relatie met de aandeelhouder. Contacten zijn geïntensiveerd en er is sprake van een meer proactieve informatievoorziening. Ondertussen heeft PWN haar kwetsbaarheid voor verschillende veiligheidsrisico’s verminderd. Teams meeting

Bij het aantreden van interim-directeur mevrouw R. Doedel is veel geïnvesteerd in het ontwikkelen van een solide koers voor PWN als toekomstbestendig bedrijf. Er kwam een nieuwe ondernemingsvisie, waarin de pijlers Groen-Blauw en Duurzaamheid de basis vormen. Van tijd tot tijd organiseerde de directie voor alle medewerkers ‘zeepkistsessies’ over de

Zeepkistsessie

nieuwe koers. Deze werden goed bezocht. Telkens deden zo’n 180 medewerkers mee aan de livestream, waarbij via de chat en een moderator veel vragen aan de directie werden gesteld. De sessies waren voor onze medewerkers ook een ankerpunt om tijdens de coronacrisis contact met het bedrijf te houden.

doorwerken. Voor onze kantoormedewerkers zorgden we binnen een week dat alle thuiswerkfaciliteiten goed geregeld waren. Het management heeft oog gehad voor de soms moeilijke omstandigheden waarin medewerkers het werk hebben gedaan.

Crisismanagement: COVID-19

COVID-19-zorgverlof

Bij het begin van de coronacrisis ging ons draaiboek voor crisismanagement in werking. Op zondag 15 maart richtten we een Regieteam Pandemie op. Onder voorzitterschap van onze crisismanager kwam dit multidisciplinaire team in de eerste maanden elke dag bijeen om alle aspecten van deze crisis te vertalen naar heldere actiepunten. Deze crisis werd op alle aspecten doorgelicht. Met name onze klanten en medewerkers kregen daarbij prioriteit. We zorgden ervoor dat onze klanten zo min mogelijk hinder ondervonden van de crisis en dat ook onze medewerkers zo goed en veilig mogelijk konden blijven

Toen de meeste collega’s door COVID-19 moesten gaan thuiswerken voerde PWN direct een COVID-19-zorgverlof in voor ouders met jonge kinderen die door thuisonderwijs niet aan werken toekwamen. Ze konden een aantal dagen tegen doorbetaling van 70% salaris vrij nemen.

PWN jaarverslag 2020

Ondanks de dreiging van COVID-19 en het vele thuiswerken bleef het ziekteverzuim bij PWN opvallend laag. Er zijn bij PWN geen corona-uitbraken geweest.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

GOED BESTUUR - Ontwikkeling in 2020

Het programma Veiligheid op 1 heeft door COVID-19 een kwartaal vertraging opgelopen. We verwachten in het eerste kwartaal van 2021 de opgelopen achterstand te hebben ingelopen. Het doel is dat we tegen die tijd trede 3 van de Veiligheidsladder bereiken.

Continu verbeteren Het IT-landschap bij PWN is degelijk en werkt goed. Om dit ook voor de toekomstige ontwikkelingen geschikt te maken, moet er IT-vernieuwing plaatsvinden. Op weg naar een passend IT-landschap is het noodzakelijk om eerst onze processen goed door te lichten. Deze kunnen op een aantal punten nog efficiënter. Sinds 2019 werken we daarom aan Continu Verbeteren volgens de Lean-methode. Onder externe begeleiding hebben al veel eigen medewerkers zich laten opleiden tot een Yellow, Green, of Black belt. De opleiding leert ons om op een uniforme manier ideeën voor verbetering van onze processen te ontwikkelen. Voor onze sector Bedrijfsvoering heeft dit al tot mooie resultaten geleid. In 2020 haakten ook onze andere sectoren op Continu Verbeteren aan. Uiteindelijk moet de methode verder worden ingebed in de lijnorganisatie.

PWNergy: verduurzaming concreet gemaakt Risico’s en verbeterde beveiliging veiligheid PWN nam in 2020 een Risk & Compliance Officer en een Security Officer aan. Deze hebben de risico’s rond fraude en beveiliging van fysieke en digitale assets goed in kaart gebracht en permanente aandacht voor maatregelen en verbeterpunten geborgd in de organisatie. Dit maakt PWN als bedrijf beter

weerbaar, wat ook blijkt uit het feit dat we goed door de Wbniaudit (Wet Beveiliging Netwerk- en Informatiesystemen-audit) kwamen en nu een werkend Information Security Management Systeem met control framework hebben. Ook is er veel aandacht voor cybersecurity.

PWN jaarverslag 2020

PWN heeft in het verleden al veel stappen gezet op het gebied van duurzaamheid, maar de focus was vaak diffuus. In 2020 hebben we ons nu gecommitteerd aan een beperkte set, maar zeer concrete, doelen. Daarmee haken we aan op de doelen van het Klimaatakkoord. PWN richt zich op een reductie van haar CO2-emissies met minimaal 49% in 2030 en 95% tegen 2050.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

GOED BESTUUR - Ontwikkeling in 2020

Resultaten 2020

Om dit te bereiken hebben we in 2020 het programma PWNergy opgericht en daarvoor een toegewijde programmamanager aangesteld. Het programma valt in drie aandachtsgebieden uiteen: 1. CO2-neutraal worden om grote toekomstige problemen van klimaatverandering te helpen beperken. 2. Ons bedrijf en onze bedrijfsvoering versneld voorbereiden op de veranderingen (en toenemende vraag) en klimaatbestendig maken. 3. Strategisch partnerschap ontwikkelen door nauwer samen te werken met gemeenten in de energie- en warmtetransitie. In 2020 hebben we de eerste concrete stappen van dit programma gezet. Zo is bij de handelingsperspectieven voor drinkwater nu ook CO2-beprijzing in het ontwerp meegenomen. Ook zijn we gestart met een uitgebreide routekaart van mogelijke maatregelen waarmee PWN haar CO2-emissies kan reduceren.

Met Vitens, Arcadis en ons Smart Tech Team ontwikkelden we een tool die onze CO2-voetafdruk bijhoudt. Tegelijkertijd pasten we bij het installatiebeheer de interne documenten zo aan dat nu ook CO2-uitstoot automatisch in de scope van nieuwe opdrachten wordt meegenomen. Vermeldenswaardig is daarbij dat we in 2020 met succes een financiering van 100 miljoen euro aantrokken bij de Europese Investeringsbank. Deze is bedoeld voor de investeringen aan onze assets met aandacht voor het meer klimaatbestendig maken. Onderdeel van de afspraken bij deze lening is dat we per project dat hieruit wordt gefinancierd verantwoording afleggen over de gerealiseerde CO2-reductie en energie-efficiëntie. In het kader van strategisch partnerschap hebben we in 2020 actief contact gezocht met gemeenten om meer invloed te krijgen op de ontwikkeling van hun regionale energiestrategie. Bijvoorbeeld door presentaties te geven aan raadsleden.

PWN jaarverslag 2020

• Voor continu verbeteren is het doel van goede stuurinformatie gerealiseerd. Ook zijn medewerkers getraind in Lean Management. • Het proces Aannemerfacturatie is versimpeld en efficiënter gemaakt en het proces Klantfacturatie werd opnieuw beschreven. • Doelen voor CO2-emissie zijn vastgesteld en geïntegreerd in ons beleid. • Diverse acties uit de klimaatadaptatiestrategie van PWN zijn gerealiseerd.

Breder perspectief We gaan in 2021 door op de ingeslagen weg van Continu Verbeteren en IT-vernieuwing, in aanloop naar de aanbesteding voor het nieuwe IT-landschap. Dit laatste verwachten we eind 2021 te kunnen starten. Daarnaast werken we onder het programma PWNergy stap voor stap verder aan reductie van onze CO2-emissies.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

THEMA 3: WATERBRONNEN EN BEHEERDE GEBIEDEN DUURZAME IMPACT OP

MENS, MILIEU & ECONOMIE

GEDEFINIEERD ALS: Een goede kwaliteit van onze waterbronnen en beheerde gebieden nastreven, zodat zuiverings inspanningen zo beperkt mogelijk kunnen blijven.

Achtergrond

Schone natuur voor natuurlijk drinkwater De bronnen voor ons drinkwater zijn het IJsselmeer, de Lek en het Gooi als onderdeel van de Rijndelta. Daarbij vormen de duingebieden een onmisbare schakel. Ze werken als natuurlijk filter voor ons water, bergen een zoetwatervoorraad voor mindere tijden en vormen een rijke bron van biodiversiteit.

Onze inspanningen rond dit thema zijn van grote impact op de natuur in Noord- Holland. Maar liefst 60% van de Nederlandse dier- en plantensoorten komt in onze duinen voor. Goed natuurbeheer draagt bij aan een rijke biodiversiteit en maakt de natuur veerkrachtig bij grote veranderingen. Uiteindelijk draagt dit bij aan lagere maatschappelijke kosten in de waterketen en een positieve invloed op de gezondheid van mensen. Tot slot is er ook een duurzame economische impact: bescherming van de duinen maakt ze ook sterker als zeewering.

Vanwaar dit thema? Het samenspel tussen drinkwaterzuivering en natuurlijke duinfiltratie draagt bij aan kwalitatief, hoogwaardig drinkwater. De duinen herbergen daarnaast een zoetwatervoorraad die ingezet kan worden bij calamiteiten. Onze natuurgebieden zijn dus een essentiële schakel in onze drinkwaterzuivering en -levering. We beheren die gebieden met de grootste zorg. Beleid: integrale bescherming van waterketen en duinnatuur Ons beleid richt zich op het schoonhouden van de waterketen van bron tot kraan. De duinen zijn daarin een essentiële

PWN jaarverslag 2020

schakel. Daarom werken we bij PWN aan schone natuur, met natuurwaarden van het hoogst mogelijke niveau. Via Vewin steunen we de internationale lobby om het stroomgebied van de Rijn te beschermen. En via het convenant Gebiedsdossier Andijk spannen we ons, samen met gemeenten, HHNK, Rijkswaterstaat en de provincie Noord-Holland, in voor bescherming van het IJsselmeer als drinkwaterbron. Ook voor onze drinkwaterbronnen in het Gooi (Laarderhoogt) en het Noordhollands Duinreservaat zijn gebiedsdossiers opgesteld.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

WATERBRONNEN EN BEHEERDE GEBIEDEN - Achtergrond

Het natuurbeheer van PWN werkt al decennialang goed en heeft gezorgd voor behoud van onze duingebieden met hun zo kenmerkende en unieke flora en fauna. De veranderingen in het klimaat gaan echter zo snel, dat we toe gaan naar andere vormen van natuurbeheer. Voor de komende jaren is ons beleid rond dit thema op deze vier doelstellingen gericht: 1. Voor natuurbehoud zijn ecologisch veerkrachtige systemen nodig, die in staat zijn zich te herstellen van tijdelijke verstoringen (extreem weer, recreatie piekmomenten) en zich kunnen aanpassen aan permanente veranderingen (klimaatverandering). 2. De duinnatuur heeft ook een belangrijke recreatieve waarde. PWN zet in op ‘beleving’, omdat beleving van het duin mensen in het hart kan raken. Daardoor ontstaat betrokkenheid en de bereidheid om ook bij te dragen aan duurzaam duinbeheer. 3. PWN staat midden in de samenleving en verbindt zich actief met haar omgeving. Zo vangen we tijdig signalen op en bereiken we meer draagvlak voor ons werk. 4. Vroegtijdige signalering maakt het ook mogelijk om ons natuurbeheer steeds te verbeteren en indien nodig ons beheer hierop aan te aanpassen. Bijvoorbeeld met nieuwe technologie.

SAMENHANG MET ANDERE THEMA’S De bescherming van de duinen hangt samen met de

vanwege onze samenwerkingsverbanden met bijvoorbeeld

drinkwaterproductie in de infiltratiegebieden. Onze

waterschappen en natuurorganisaties. Tot slot is er

inspanningen hier houden dus nauw verband met het

samenhang met een zo laag mogelijke kostprijs van water

thema ‘Waterkwaliteit en -beschikbaarheid’. Er is ook een

en klanttevredenheid.

duidelijke link met het thema ‘Samenwerking in de keten’,

PWN jaarverslag 2020

Bijlagen

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

WATERBRONNEN EN BEHEERDE GEBIEDEN - Ontwikkeling in 2020

Ontwikkeling in 2020

De natuurlijke kracht verder versterkt Water en natuur horen bij elkaar. Het een kan niet zonder het ander. Om onze bronnen te beschermen werkt PWN samen met de unieke kracht van de duin natuur. Ook in 2020 hebben we veel werk verzet om die kracht te versterken.

De bescherming van onze bronnen hangt nauw samen met het ecologisch beheer van de natuur die onze bronnen beschermt. Daarom koesteren en versterken we de natuur. et duinbeheer richt zich op ecologische veerkracht, recreatie en beleving, contact met de samenleving en het signaleren van ontwikkelingen.

Ecologische veerkracht verder versterkt Ook in 2020 hebben we in de duinen van Noord-Holland veel werk verzet om de ecologische kracht van deze gebieden te versterken. Een aantal beheermaatregelen houdt rechtstreeks verband met de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS). PWN kiest ervoor om gebruik te maken van de PAS-gelden ter compensatie van overtollige stikstofneerslag in de natuur en passende maatregelen uit te voeren. Door al te vruchtbare grond af te plaggen verwijderen we het teveel aan stikstof, wat een meststof is voor planten die normaal gesproken niet in de schrale duinen voorkomen.

In dat kader hebben we in 2020 ook 60 nieuwe stuifkuilen aangelegd en zeven nieuwe kerven gemaakt in de zeereep rond Egmond. Zo worden ook deze gebieden binnenkort ververst met stuivend, kalkrijk zand. Op sommige plekken is het ook nodig om bos te kappen: hoe dichter bij de zee, hoe minder bos hier van nature zou moeten voorkomen. De hier ooit aangelegde productiebossen houden het stuivende zand te veel tegen. Verderop, in de oude duinen van het achterland, zijn bossen juist wel weer gewenst. Bij de plannen om bos te kappen hebben we in 2020 vooral ook geluisterd naar de ideeën van belangengroepen en tegelijkertijd uitgebreid voorlichting gegeven. Het is voor de publieke opinie belangrijk om goed uit te leggen dat het kappen van bomen

PWN jaarverslag 2020

geen doel op zichzelf is maar een middel om de natuurlijke groei van duinen meer ruimte te geven. De bomen worden niet verwerkt tot biomassa, in het beste geval kunnen ze op een duurzame manier tot kozijnen en meubels worden verwerkt. Het te kappen bos zal bovendien geheel worden gecompenseerd in de binnenduinrand. Als showcase om te laten zien hoe mooi de binnenduinrand kan worden, ontwikkelden we afgelopen jaar drie hectare nieuwe natuur in De Voert, bij Bergen. Hier legden we paddenpoelen aan, met mooi schoon kwelwater. Traditionele sloten vormden we om tot natuurlijke duinrellen, waardoor ook de waterhuishouding van de omliggende landbouw verbetert. We ontwikkelden dit gebied in nauwe samenwerking met Ark Natuurontwikkeling.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

WATERBRONNEN EN BEHEERDE GEBIEDEN - Ontwikkeling in 2020

Beheer van sikaherten Een aantal sikaherten is ontsnapt uit een particulier hertenkamp. Ineens namen we ze waar op wildcamera’s. Deze exoot lijkt gemakkelijk te kruisen met inheemse soorten. Omdat kruisingen met exoten niet gewenst zijn, is eind 2020 begonnen met afschot van een aantal sika herten in het wild.

Veel meer bezoekers verwelkomd Al die prachtige natuur trekt ook grote stromen recreanten aan. Juist ten tijde van de lockdowns ontdekten veel meer mensen de kracht van de natuur. Als natuurbeheerder zijn we altijd blij met bezoekers; onze natuur vervult immers ook een recreatieve behoefte. Bezoekers heten we van harte welkom. Want hoe meer mensen onze prachtige natuur beleven, hoe meer ze de natuur waarderen en ze zich misschien ook voor de natuur willen inzetten. De toestroom van nieuwe mensen in de duingebieden was afgelopen jaar zo groot, dat dit tot allerlei uitdagingen leidde. Het was er heel druk, en de BOA’s ter plekke hadden hun handen vol om ervoor te waken dat mensen zich aan de regels houden. Gelukkig ontstond er al snel een goede samenwerking met de Veiligheidsregio om hierover af te stemmen. De nieuwe situatie vraagt veel inspanning van de boswachters en een voortdurende alertheid. Daar kwam nog bij dat de gebieden dit jaar meer bezoekers die van ons meer aandacht vroegen. De samenwerking met de hulpdiensten hierin was goed. De verstoring van de fauna baart zorgen; hier zijn nog geen concrete gegevens over.

Dit jaar geen vrijwilligers Door COVID-19 konden we dit jaar geen vrijwilligers als ploeg laten werken aan onze duinen. Het risico dat ze bij pauzes dan te dicht op elkaar zouden staan, was te groot. Ook bleek de schuilkeet bij regen te krap om de verplichte anderhalve meter afstand te kunnen houden.

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

WATERBRONNEN EN BEHEERDE GEBIEDEN - Ontwikkeling in 2020

Elk jaar verbeteren we de recreatiemogelijkheden in de duinen. Afgelopen jaar bijvoorbeeld installeerden we een nieuwe trap naar de Papenberg achter het station van Castricum. Bijzonder aan dit project was dat we het geheel stikstofvrij lieten uitvoeren: we selecteerden een aannemer die uitsluitend elektrisch materieel hiervoor inzette. Mooi is ook dat het Nationaal Park Zuid-Kennemerland in 2020 werd aangesloten op het Wandelnetwerk Noord-Holland, een stelsel van wandelpaden van in totaal 586 kilometer. En voor de veiligheid van recreanten deden we ook dit jaar weer vóór het stormseizoen een uitgebreide inspectieronde op gevaarlijke bomen.

De samenleving betrokken Vanuit de twee bezoekerscentra organiseren we elk jaar nieuwe tentoonstellingen, excursies en educatieve programma’s. Ook treden we actief in contact met omwonenden en belangengroepen om over onze plannen in de door PWN beheerde gebieden in gesprek te gaan. In 2020 hielden we, met inachtneming van de coronaregels, bijvoorbeeld een bijeenkomst over onze plannen voor landgoed Marquette. Met 200 bezoekers was de opkomst enorm. We kregen veel positieve reacties op onze plannen om de oorspronkelijke structuren en elementen van het landgoed te renoveren en nog beter beleefbaar te maken.

Nieuwe trap naar de Papenberg

In aanloop naar de voorgenomen Formule1-races op het circuit Zandvoort hebben we constructief met de organisatoren afgestemd om onze aangrenzende duingebieden zoveel mogelijk vrij te houden van circuitbezoekers. Ook deden we mee aan de documentaire De Zandvoortformule op 2Doc, over de Dutch Grand Prix. Daarbij konden we aan het publiek uitleggen hoe groot onze uitdagingen zijn om de duingebieden te ontzien. De races zijn vanwege COVID-19 uitgesteld tot september 2021.

PWN jaarverslag 2020

Dit jaar wilde de provincie Noord-Holland zich een beeld vormen van de omvang van het stikstofprobleem. Gedeputeerde Esther Rommel bracht een bezoek aan de duinen om met eigen ogen te zien wat stikstof met de natuur doet. Daarvoor bouwden we een proefopstelling in de duinen, die nabootst hoe een hoge concentratie stikstof reageert op de kalk in het zand. Een van de effecten is dat kalk, een waardevolle bouwstof voor veel duinleven, oplost door het zuur van stikstofverbindingen. En daarmee verdwijnt langzamerhand ook de bijzondere duinnatuur.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

WATERBRONNEN EN BEHEERDE GEBIEDEN - Ontwikkeling in 2020

Signalering en monitoring verbeterd PWN spant zich ook in om nieuwe trends en ontwikkelingen in een zo vroeg mogelijk stadium te signaleren. Daarom voeren we veel onderzoek uit in de duingebieden. In onze Jaargids Natuurbeheer gaan we uitgebreider op de bevindingen van al dit veldwerk in. Ons werk van monitoren en signaleren krijgt sinds enkele jaren versterking van een drone. Een efficiënt instrument om de ontwikkeling van duingebieden vanuit de lucht te bestuderen. Vanwege dit succes breidden we onze drone-‘vloot’ afgelopen jaar uit met een extra exemplaar en haalden twee boswachters hun drone-vliegbrevet.

Al het onderzoek in de duinen levert al jaren een groeiende hoeveelheid interessante data op. Door dit goed te organiseren kunnen we hier nieuwe kennis mee vergaren en nieuwe onderzoeksvragen stellen. Maar dat organiseren is een hele klus. Gelukkig hebben onze data-experts bij Assetmanagement hier al veel ervaring mee opgedaan. Zij spanden zich in 2020 in om ook de vele data uit natuuronderzoek voor PWN te structureren, zodat onze ecologen zich nu meer op de inhoud kunnen richten. Tegelijkertijd hebben we Geoweb aan onze natuurgebieden gekoppeld. Voortaan is van elk plot in de duinen exact bekend wat de coördinaten zijn en kunnen we ons beheer hier nauwkeuriger op richten.

Resultaten 2020 • De visie op de binnenduinrand is vastgesteld. • De gemeenteraad van Castricum heeft besloten om de Zanderij te bestemmen voor natuur, waarmee woningbouw is afgewend. • De overeenkomst met Tennet t.b.v. boscompensatie is door beide partijen ondertekend. PWN verkrijgt hierdoor een bijdrage van € 2,8 miljoen van Tennet dat de komende drie jaar besteed wordt (tot 2023).

Alert op de vogelgriep In Nederland zijn afgelopen jaar gevallen van de vogelgriep geconstateerd. Uiteraard zijn ook onze boswachters hier alert op, maar tot op heden hebben we in de duinen gelukkig nog geen gevallen waargenomen. Voor de zekerheid stelden we afgelopen jaar een sluitend protocol op, voor wanneer zich een uitbraak voordoet.

Breder perspectief Een grote en ingrijpende trend is natuurlijk de klimaatverandering. Voor bescherming van het duinwater en natuurgebieden heeft de invloed hiervan geleid tot een nieuwe visie op de binnenduinrand. Dit houdt verband met de noodzaak om de duinen op te hogen. Via zandsuppletie en verstuiving zorgt Nederland dat de duinen vanzelf groeien bij een stijgende zeespiegel. Dit heeft gevolgen voor onze infiltratie-infrastructuur in de duinen: die komt na verloop van tijd relatief lager te liggen en wordt overstoven.

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

THEMA 4: INNOVATIE, ONDERZOEK EN ONTWIKKELING

Achtergrond

Veerkracht ontwikkel je met vallen en opstaan PWN is al decennia een innoverend waterbedrijf. Onze innovaties zijn ooit uit noodzaak geboren vanwege toenemende vervuiling van het IJsselmeer water. Inmiddels werken we gestructureerd aan vernieuwing op tal van gebieden. Daarmee versterken we onze processen en blijven we veerkrachtig meebewegen met een steeds veranderende wereld.

die ontwikkelingen om te gaan. Daarom investeert PWN in onderzoek en innovatie. Het innovatieproces bij PWN is vraaggestuurd, dat wil zeggen: innovaties moeten bijdragen aan een oplossing voor vraagstukken in onze bedrijfsvoeringen en ons toekomstbestendiger maken. In 2020 heeft PWN een nieuwe ondernemingsvisie opgesteld met ambities op de verschillende hoofdprocessen en de PWN-brede thema’s ‘duurzaam’ en ‘groen-blauw’. Teams rond innovatie en onderzoek hebben samen voor deze processen en thema’s in kaart gebracht welke kennis- en innovatiebehoefte er is. Daaruit vertaalden we een jaarplan voor Innovatie & Onderzoek in 2021.

Vanwaar dit thema? GEDEFINIEERD ALS: Onze inspanningen voor innovatie, onderzoek en ontwikkeling gericht op een uitstekende drinkwaterkwaliteit, betrouwbare levering, de dienstverlening naar klanten en ecologisch beheer van de natuur.

Ons product is kwetsbaar. Er zijn tal van grote ontwikkelingen die in de toekomst een bedreiging kunnen vormen voor ons drinkwater en de duinnatuur. In een steeds complexere wereld is het goed om steeds te blijven verbeteren.

Beleid: een goed idee kan overal vandaan komen PWN anticipeert op belangrijke ontwikkelingen in haar omgeving. Daarvoor is het belangrijk dat we tijdig de juiste kennis verzamelen en ideeën bedenken om goed met al

PWN jaarverslag 2020

Bij het genereren van ideeën betrekken we onze omgeving. Zo putten we uit verschillende netwerken met uiteenlopende competenties. Heel verrijkend is het bijvoorbeeld dat ervaren PWN-medewerkers daarbij nauw samenwerken met jongeren van basisscholen tot beroepsonderwijs en universiteiten. Onze ervaring is dat jonge mensen op een verrassende manier naar problemen kijken en oplossingen bedenken. Een waardevolle aanvulling, ook om als potentiële werkgever met jongeren in contact te blijven.

Bestuursverslag

Verslag 2020 rond acht thema’s

PWN en haar omgeving

INNOVATIE, ONDERZOEK EN ONTWIKKELING - Achtergrond

DUURZAME IMPACT OP

MENS, MILIEU & ECONOMIE

Ons onderzoek en onze innovatiekracht dragen bij aan toekomstige economische bedrijvigheid, zorgen voor hoogwaardige banen en maken dat we de impact op het milieu zo klein mogelijk weten te houden. Bijvoorbeeld door optimalisatie van ons waterzuiveringsproces en via nieuwe concepten voor faunabeheer.

SAMENHANG MET ANDERE THEMA’S Nieuwe zuiveringstechnologie voorkomt dat schadelijke stoffen in ons drinkwater komen. Onderzoek en innovaties voor natuurbeheer maken ons onderhoud in de duinnatuur efficiënter en toekomstbestendig, en helpen mee aan het behoud van dit ecosysteem.

PWN jaarverslag 2020

Jaarrekening

Bijlagen

Bestuursverslag

Verslag 2020 rond acht thema’s

PWN en haar omgeving

Jaarrekening

Bijlagen

INNOVATIE, ONDERZOEK EN ONTWIKKELING - Ontwikkeling in 2020

Ontwikkeling in 2020

Digitalisering helpt onze organisatie versnellen Ook online komen innovaties en onderzoek tot stand. Ondanks COVID-19 hebben we in 2020 concrete stappen kunnen zetten. Nieuwe digitale tools blijken daar goed bij te helpen en versnellen de vernieuwing bij PWN.

dat de kennis van medewerkers goed wordt geborgd, aangezien er de komende tijd relatief veel medewerkers met pensioen gaan. Met de vastgelegde kennis zetten we nu een leertraject op voor nieuwe medewerkers en zorgen we voor duidelijke instructies voor de uitvoering van werkzaamheden. Daarmee kunnen we de inwerktijd voor specifieke functies aanmerkelijk verkorten, soms wel van drie jaar terug naar een jaar. Makathons zijn ingebed in ons innovatieproces

Makathons als brainstormtechniek waren in 2019 al ingebed in het innovatieproces bij PWN. Sinds de coronacrisis hebben we ze omgebouwd naar online design sprints, waarin we met een aantal verschillende groepen naar nieuwe oplossingen toewerken. Dit blijkt goed te werken en levert opnieuw goede ideeën voor innovaties. Zo kwam er in de eerste weken van de lockdown al een concept van de grond voor een digital twin van onze drinkwaterproductie. In juni volgde een sessie om het leertraject van bedrijfsvoerder te versnellen door moderne technologieën in te zetten. In oktober deden we een dergelijke sessie om de kennis van medewerkers in het veld op een eenvoudige manier te ontsluiten door allerlei digitale middelen in te zetten. Denk daarbij aan 360-gradenfoto’s en video’s, machine learning (spraak en beeldherkenning) en apps. Uiteindelijk wordt de kennis zodanig opgeslagen dat het in de toekomst op allerlei verschillende devices (smartphone, rearware en Hololens) kan worden getoond, ondersteund door augmented reality. Het is voor PWN belangrijk

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

Verslag 2020 rond acht thema’s

PWN en haar omgeving

Jaarrekening

Bijlagen

INNOVATIE, ONDERZOEK EN ONTWIKKELING - Achtergrond

Smart Tech Team versnelt digitalisering We worden zo steeds meer een lerende organisatie en het is mooi om te zien dat veel PWN-medewerkers aan de design sprints meedoen, inclusief stagiairs. Ook het in 2019 opgerichte PWN Smart Tech Team, waaraan ook jongeren van Generatie Z meedoen, heeft zich inmiddels bewezen. Het is een accelerator-

SmartPark ook voor wisenten

team geworden dat PWN helpt om sneller stappen te zetten in de digitale transformatie. Zo kwam uit dit team de eerste stap naar het concept voor de digital twin van het zuiveringsproces en ontwikkelden ze een werkende tool voor monitoring van onze CO2-voetafdruk.

Nu het SmartPark-netwerk in de duingebieden is geïnstalleerd, is ook de wisentenkudde voorzien van een sensor. Een wisentstier kreeg met succes een GPS-LoRaWAN®-halsband om. De informatie die de halsband levert is zeer waardevol voor onderzoek en natuurbescherming. Daarmee krijgt het beheer van groot wild een nieuwe dimensie.

Nieuwe methode voor telling recreanten Het PWN Smart Tech Team kwam ook met een succesvol prototype voor het realtime tellen van aantallen recreanten in de duingebieden. Er loopt nu een proef met vier telpalen die met infrarood licht en een laser werken. Ze lijken nu al beter te functioneren dan de traditionele telslangen en kunnen realtime inzicht geven in de hoeveelheden. De data worden in een simulatie-omgeving beschikbaar gesteld, zodat we uiteindelijk voorspellingen kunnen doen over drukte en hoe we die het beste kunnen spreiden in de duingebieden.

Bellenscherm op effectiviteit onderzocht In 2019 plaatsten we een bellenscherm in de afwatering van de rioolwaterzuiveringsinstallatie Wervershoof van Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK). Daarmee onderzoeken

PWN jaarverslag 2020

we in hoeverre microplastics uit het rioolwater kunnen worden verwijderd. In 2020 voerden we verder onderzoek uit naar de effectiviteit van dit bellenscherm. De resultaten worden begin 2021 bekendgemaakt in een wetenschappelijk paper.

Bestuursverslag

Verslag 2020 rond acht thema’s

PWN en haar omgeving

Jaarrekening

Bijlagen

INNOVATIE, ONDERZOEK EN ONTWIKKELING - Achtergrond

Inspectierobot wordt volwassen Passende maatregelen voor PFAS De ontwikkelingen omtrent PFAS in 2020 onderschrijven dat stoffen als PFAS niet in het milieu thuishoren. De Europese autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) heeft de gezondheidskundige grenswaarde van PFAS aangescherpt. Recent onderzoek bracht namelijk nieuwe inzichten aan het licht over de schadelijkheid van deze chemische stof. Eerder zijn in Nederland al de normen voor PFAS in de grond aangescherpt. PWN maakt zich sterk voor het terugdringen van het gebruik van deze stoffen. Wat niet in onze bron zit, hoeft er ook niet uit. Het is nog onbekend wat de effecten zullen zijn van de EFSA-opinie op de normen voor water en bodem. De komende tijd onderzoeken wij passende maatregelen vanuit de onderzoeksagenda van PWN.

Onderzoek Onderzoeken met KWR worden gecontinueerd en zijn nu gekoppeld aan ambities van de ondernemingsvisie: primaire processen in de keten en vijf focusgebieden.

Ge(o)zond water Samen met Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) hebben we de pilot van deze innovatieve nazuivering van afvalwater met succes afgerond. De positieve resultaten hebben HHNK ertoe aangezet om nu een installatie te gaan bouwen op grotere schaal. Waar de pilot 5 m3 water per uur verwerkte, zal de nieuwe installatie 700 m3 per uur gaan verwerken. PWN en HHNK werken daarnaast samen verder aan onderzoek naar mogelijkheden om de nazuivering verder te optimaliseren voor hoogwaardig hergebruik. Het gezamenlijk belang is het realiseren een circulaire waterketen met schone bronnen voor drinkwater en gezond oppervlaktewater voor mens, dier en milieu.

PWN jaarverslag 2020

Resultaat van een langduriger innovatietraject is de inspectierobot voor waterleidingen. Deze ontwikkelden we sinds 2017 in een tijdelijk samenwerkingsverband met KWR Water Research Institute en andere partijen. In 2020 kon een functioneel model van de robot worden getest in de praktijk. PWN heeft geparticipeerd in het project en laat de volgende ontwikkelfase nu over aan een commerciële partij, die voor eigen risico en winst de inspectierobot op de markt gaat brengen. Naar verwach ting zullen we de inspectierobot tegen 2023 echt gaan inzetten in ons leidingnet.

Bestuursverslag

Verslag 2020 rond acht thema’s

PWN en haar omgeving

Jaarrekening

Bijlagen

INNOVATIE, ONDERZOEK EN ONTWIKKELING - Achtergrond

Breder perspectief We gaan de komende tijd door met de ontwikkeling van de monitoringtool voor onze CO2-footprint en zoeken daarbij ook de mogelijke samenwerking met andere drinkwaterbedrijven die voor dezelfde uitdagingen staan. Bij de sector Drinkwater gaan we verder met het ontwik-

Resultaten 2020 • WN zet zowel gericht onderzoek als inzet van digitale hulpmiddelen in om te streven naar een optimaal proces voor het spuien van leidingen. Er kwam een dashboard dat data realtime ontsluit, om het onderzoeksproces in onze proefloods te versnellen. • We werkten voor het eerst met een BIM (Building Information Management), een digitale tool om online

samen te werken rond een 3D-model van een nieuwe installatie. Deze methode werd in 2020 voor het eerst succesvol toegepast voor het nieuw te bouwen actiefkoolfilterinstallatie. • We hebben de eerste stappen gezet voor het digitaal modelleren van zuiveringsstappen.

PWN jaarverslag 2020

kelen van simulatietools voor zaken als alarmen, meters en pompen, om nieuwe bedrijfsvoerders op te leiden. We kijken ook verder naar de mogelijkheden om Mixed Reality in te zetten. Nieuwe medewerkers krijgen een Hololens die ter plekke instructies over de waargenomen situaties projecteert. Dit is een verdere uitwerking van de projecten om kennis via digitale middelen te borgen. Ook breiden we de proef met sensoren in het net bij IJmuiden uit om een beter beeld te krijgen voor implementatie in het hele PWN-gebied. Via deze District Metered Aerea’s krijgen we realtime inzicht in wat er met het water in de leidingen gebeurt en kunnen we tijdig verstoringen waarnemen en zelfs voorspellen. Tot slot wordt onderzoek ingezet om de Handelingsperspectieven voor met data te onderbouwen.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

THEMA 5: VERANTWOORDE KOSTPRIJS WATER Achtergrond GEDEFINIEERD ALS: Stabiele en transparante tarieven passend in de benchmark onder Nederlandse drink waterbedrijven, strevend naar de laagst maatschappelijke kosten.

Drinkwater is heel gewoon en moet dat vooral blijven Drinkwater uit de kraan. Het is zo gewoon dat je er nauwelijks bij stilstaat wat er allemaal bij komt kijken. Dat moet ook vooral zo blijven vinden we. PWN wil lekker en veilig drinkwater probleemloos blijven leveren. Een verantwoord watertarief hoort vanzelfsprekend bij de beleving van goed drinkwater.

PWN is transparant over de opbouw van haar drinkwatertarief en heeft de laatste jaren haar financiële sturing verbeterd. Van jaar tot jaar vergelijken we onze kostenopbouw met de benchmark van de Nederlandse drinkwatersector. Daarmee krijgen we sturingsinformatie om specifieke kosten die uit de pas lopen verder aan te pakken. Dit leidt tot verdere verbetering van processen en verlaging van onze bedrijfskosten. Zo PWN heeft de laatste jaren al de nodige directe besparingen gerealiseerd.

Vanwaar dit thema? Consumenten in ons leveringsgebied kunnen voor drinkwater niet terecht bij andere leveranciers. Daarom is dit thema relevant: door voortdurend te sturen op lage kosten proberen we onze drinkwatertarieven verantwoord laag te houden.

SAMENHANG MET ANDERE THEMA’S We constateren een groeiende noodzaak om te investeren,

Beleid: we houden onze kosten zo laag en verantwoord als mogelijk Doordat we voor onze drinkwaterproductie zijn aangewezen op oppervlaktewater, gaan onze zuiveringsprocessen gepaard met hogere kosten vergeleken met andere drinkwaterbedrijven die water uit de bodem halen. Daarom zet PWN zich op allerlei manieren extra in om de kosten van drinkwater op een verantwoordelijk, laag niveau te houden.

PWN jaarverslag 2020

door onder meer een toenemende vervuiling van onze drinkwaterbonnen, een veranderend klimaat, de aankomende energietransitie en digitalisering. Al deze ontwikkelingen maken dat er kosten gemaakt moeten worden om de levering van drinkwater ook in de toekomst te kunnen blijven garanderen. Dit thema hangt dan ook vooral samen met het thema Waterkwaliteit en -beschikbaarheid. Ook de kwaliteit van de organisatie en een hoge klanttevredenheid houden hiermee verband.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

VERANTWOORDE KOSTPRIJS WATER - Ontwikkeling in 2020

Ontwikkeling in 2020

We houden de kosten van drinkwater beheersbaar Drinkwater moet van goede kwaliteit en altijd beschikbaar zijn. Ook in de toekomst, wanneer bijvoorbeeld een veranderend klimaat voor veranderende omstandigheden in onze bronnen zorgt. Daar hoort de ambitie van een verantwoorde kostprijs bij, zo hebben we in 2020 opnieuw bevestigd onze ondernemingsvisie. De wereld lijkt aanmerkelijk meer in beweging dan een aantal jaar geleden. Klimaatverandering leidt tot maatregelen en een ingrijpende energietransitie, COVID-19 leidt tot een ander patroon in de afzet van drinkwater, en vervuiling van het oppervlaktewater leidt tot grotere investeringen. Tegelijkertijd zien we het aantal huishoudens in ons afzetgebied toenemen, net als het aantal bedrijven dat water nodig heeft voor processen en koeling. In zo’n sterk veranderende wereld is de vraag om nieuwe investeringen levensgroot.

Uitdagende investeringen in de toekomst Om onze assets toekomstbestendig te maken, moeten we stevig investeren. We kijken ver vooruit naar uitbreiding van de drinkwatervoorziening met nieuwe bronnen. Verderop in dit verslag beschrijven we de uitkomst van onze studie naar nieuwe handelingsperpectieven voor de drinkwaterproductie. Het ligt voor de hand dat hier in de toekomst ook grote investeringen voor nodig zullen zijn. Het proces om deze in kaart te brengen

zijn we ook gestart, zodat we hier in financieel opzicht tijdig op kunnen anticiperen. Over deze ontwikkelingen is PWN in gesprek met VEWIN, ILT en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. De huidige in de drinkwaterwet vastgelegde financiële regulering biedt onvoldoende ruimte voor de benodigde investeringen.

Meer water door warme zomer en thuiswerken Bijzonder is dat in 2020 de afzet van ons drinkwater een record bereikte. Dit valt terug te leiden naar de langdurige warmte, die al in mei begon. Ook COVID-19 had een onverwacht effect op de afzet: doordat meer mensen vanuit huis werkten, bleven er ook meer mensen binnen het afzetgebied van PWN water consumeren. COVID-19 had aan de andere kant een stijging van onze productiekosten tot gevolg. We hebben uiteindelijk veel meer drinkwater geleverd dan in 2019, een plus van 5.2 miljoen m³.

PWN jaarverslag 2020

Bijlagen

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

VERANTWOORDE KOSTPRIJS WATER - Ontwikkeling in 2020

PWN heeft voor 2020 haar tarieven met gemiddeld 1,6% verhoogd. Voor een doorsnee huishouden komt dit neer op een stijging van de jaaruitgaven aan drinkwater met 1,6%. De stijging houdt verband met een aantal externe en interne ontwikkelingen, zoals de CAO-verhoging, algemene inflatie, krapte op de aannemersmarkt en hogere kosten van variabele productiekosten. Voor 2021 stijgt het kostenniveau voor drink water om dezelfde redenen met 1,4% voor een gemiddeld huishouden. Voor 2022 zal de overschrijding van de WACC in 2020 leiden tot een lagere vermogenskostenvoet. Dit zal door middel van het tarief aan de klant verrekend worden.

COVID-19 had slechts een beperkte invloed op onze bedrijfsvoering en het resultaat. Zie hiervoor ook de COVID-paragrafen in de jaarrekening.

Breder perspectief PWN heeft als oppervlaktewaterbedrijf te maken met relatief hoge kosten voor het zuiveren van het water. Wij zijn ons ook bewust van onze positie als monopolist. Verontreiniging van onze bronnen, veroudering van onze bedrijfsmiddelen, en nieuwe eisen vanuit de omgeving noodzaken ons om te anticiperen op de toekomst. De nieuwe handelingsperspectieven voor drinkwater scheppen de kaders waarbinnen we ook in de toekomst balans vinden tussen betrouwbaarheid, leveringszekerheid, en een verantwoorde drinkwaterprijs. PWN blijft zich inzetten voor kostenbewustzijn binnen haar organisatie en is steeds alert op mogelijke kostenbesparingen.

PWN jaarverslag 2020

Jaarrekening

Bijlagen

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

THEMA 6: SAMENWERKING IN DE KETEN

Achtergrond

Een goed netwerk is robuust en veerkrachtig Drinkwater ontstaat in een aaneenschakeling van productiestappen. Ook na drinkwaterconsumptie gaat de keten verder: van zuivering tot lozing op het oppervlaktewater. Deze hele keten is een samenspel van verschillende partijen. PWN maakt daar onderdeel van uit. Vanwaar dit thema?

GEDEFINIEERD ALS: Met alle ketenpartners (waterketen, natuur, energievoorziening en openbare ruimte) op nationaal en internationaal niveau samen werken om integraal en maatschappelijk

Brede samenwerking is nodig voor een robuust watersysteem in Nederland en om zo laag mogelijke maatschappelijke kosten voor nutsvoorzieningen te bereiken. PWN zoekt daarom op allerlei terreinen haar ketenpartners op. Ook met secundaire ketenpartners, zoals de energiesector en gemeenten, werken we samen om synergie-effecten te bereiken.

kostenefficiënt wonen, werken en recreëren mogelijk te maken.

Beleid: actief naar buiten PWN werkt in de eerste plaats samen voor bescherming van haar drinkwaterbron. Dicht bij huis halen we de banden aan met partijen rond het IJsselmeer en de Lek en in Het

PWN jaarverslag 2020

Gooi in verband met de grondwaterwinning ter plekke. In Europees verband richten we ons op het gehele Rijngebied, via branchevereniging Vewin en RIWA-Rijn. Met ketenpartners en gemeenten werken we samen rond werkzaamheden in de ondergrond en bij aansluitingen van woningen en dragen we bij aan beleidsmatige ontwikkelingen, zoals energietransitie en klimaatadaptatie. We zorgen dat we op onze omgeving aangesloten blijven. Via ons omgevingsmanagement zijn we vanuit alle lagen actief betrokken bij relevante ontwikkelingen en maat schappelijke issues, zoals de energietransitie en klimaat adaptatie. Ook zijn we aanwezig bij overleggen op bestuurlijk, ambtelijk en operationeel niveau. Behalve deelname aan verschillende overleggen en bijeenkomsten, maakt PWN jaarlijks een scan van de belangrijkste ontwikkelingen. De scan draagt bij aan besluitvorming in algemene zin, waarbij zoveel mogelijk rekening wordt gehouden met de relevante omgevingsbelangen. Tegelijkertijd hanteren we een eigen beleidsagenda met thema’s als diversiteit en robuustheid in zoetwaterbronnen, bescherming van waterkwaliteit en verlaging van maatschappelijke kosten.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

SAMENWERKING IN DE KETEN - Achtergrond

DUURZAME IMPACT OP

MENS, MILIEU & ECONOMIE

Samen met verschillende belanghebbenden van het IJsselmeer werken we aan een natuurlijke klimaatbuffer

Samenwerking in de waterketen leidt tot synergievoordelen en een robuust watersysteem. Daar zien we duidelijke economische effecten. Door ons te bekommeren om de gehele water keten, zien we ook milieueffecten: het water systeem wordt in zijn geheel schoner en weerbaarder tegen invloeden van buitenaf. Dit effect gaat ook op voor de duinnatuur, waarbij we zoveel mogelijk samenwerken met derden.

SAMENHANG MET ANDERE THEMA’S Samenwerking stroomopwaarts leidt tot efficiëntere zuiveringsinspanningen op langere termijn. Daarmee raakt dit ons thema Waterkwaliteit en -beschikbaarheid. Stroomafwaarts zien we samenwerkingen met hoogheem raadschappen ontstaan. Bijvoorbeeld door onze innovatieve zuiveringstechnieken in te zetten bij rioolwaterzuiveringen. Daarmee is er een nauwe link met het thema Innovatie, onderzoek en ontwikkeling. Uiteindelijk moet een goede samenwerking met gemeenten en ketenpartners ook leiden tot lagere kosten voor de samenleving, wat weer nauw verband houdt met het thema Kostprijs water.

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

SAMENWERKING IN DE KETEN - Ontwikkeling in 2020

Ontwikkeling in 2020

De waterketen gaat ons allemaal aan

Chloridemonitoring IJsselmeer Sinds de droge zomer van 2018 zijn we nauwer gaan samenwerking met Hoogheem raadschap Hollands Noorderkwartier en Rijkswaterstaat om het zoutgehalte van het IJsselmeer te monitoren. Voor dit moment werkt deze monitoring en we kijken uit naar het gezamenlijk meetnet. Op basis van de informatie lukt het om de inname van water af te stemmen op het spuibeleid van de sluizen. Deze samenwerking is nu structureel ingericht tot een stelsel van maatregelen waar alle partijen naar tevredenheid bij betrokken zijn.

Grote veranderingen vragen om nauwere samenwerking van alle betrokken partijen voor een robuust drinkwatersysteem. In 2020 hebben we de banden met onze omgeving verder aangehaald om meer invloed te krijgen op het krachtenspel rond de waterketen. Groeiend bewustzijn drinkwaterbelang IJsselmeer In de Coalitie Blauwe Hart Natuurlijk werken we samen met verschillende belanghebbenden van het IJsselmeer. Het samenwerkingsverband ging in 2019 van start en PWN brengt hierin het drinkwaterbelang actief naar voren. Zo gaven we afgelopen jaar een presentatie over onze ideeën voor een klimaatbuffer in het IJsselmeer. We willen hiermee het maatschappelijk belang aangeven en andere belangen betrekken bij de plannen.

Nauwere samenwerking nationale parken In 2020 werd duidelijk dat de landelijke visie op nationale parken ook iets vraagt van onze samenwerking met andere natuurbeherende partijen. Een nauwere samenwerking lijkt nodig om samen met de andere nationale parken meer samenhang in beheer, uitstraling en de strategie te bereiken. We hebben daarom de banden verder aangehaald met verschillende overheden en kwamen met een Kansenkaart voor het Nationaal Park Zuid-Kennemerland. Op basis hiervan konden we met succes Inlaat Andijk 63

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

SAMENWERKING IN DE KETEN - Ontwikkeling in 2020

subsidie aanvragen voor financiering van deze nieuwe samenwerking. PWN overweegt geen samengaan van Nationaal Park Zuid-Kennemerland of het Noord-Hollands Duinreservaat met het Nationaal Park Hollandse Duinen.

Afstemming over de ondergrond In het kader van de energietransitie zijn gemeenten actief om een Regionale energiestrategie op te stellen. PWN zoekt hier aansluiting bij om aandacht te vragen voor het belang van het ondergrondse waterleidingnet. Een nieuw aangetrokken omgevingsmanager is hier vanaf juni voortvarend mee aan de slag gegaan. De bedoeling van onze inspanningen is dat gemeenten in de nieuwe plannen voor bijvoorbeeld warmtenetten rekening blijven houden met het drinkwaterbelang.

Resultaten 2020 • We hebben PWN goed gepositioneerd in de Regionale Energiestrategieën, feedback gegeven en presentaties verzorgd.

In dat kader zijn we ook in gesprek met Alliander, de partij die de komende tijd veel ondergrondse infrastructuur gaat aanleggen en vervangen. We onderzoeken de mogelijkheden om de samenwerking die wij samen hebben in nieuwbouw uit te breiden met andere werkzaamheden, zoals reconstructies. Door gezamenlijk de afstemming met de gemeenten te zoeken kunnen aanpassingen in de ondergrond zo goed mogelijk samen gaan. Dit om overlast en onnodige kosten voor de samenleving te voorkomen. Tevens kan zo gewerkt worden aan een betere voorspelbaarheid richting klanten.

Breder perspectief In de samenwerking met gemeenten stuiten we wel eens op verschillende belangen. Bijvoorbeeld bij het verleggen van een drinkwaterleiding t.b.v. een projectontwikkelingen. PWN streeft er altijd naar om de maatschappelijke kosten zo laag mogelijk te houden en blijft daarom altijd in gesprek met haar stakeholders.

PWN jaarverslag 2020

Bijlagen

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

THEMA 7: KWALITEIT VAN ONZE ORGANISATIE

Achtergrond

Je talenten benutten en laten groeien in een vitale organisatie Op allerlei manieren creëert PWN waarde voor klanten en andere belanghebbenden. Dat gaat natuurlijk niet vanzelf. Het zijn onze medewerkers met al hun talenten die zich hiervoor inzetten. Hun talent komt tot bloei als onze organisatie daarvoor de voedingsbodem is. Vanwaar dit thema? PWN is een ambitieus bedrijf vol uitdagingen. We innoveren, organiseren onze processen en zoeken zoveel mogelijk de samenwerking op om voor die uitdagingen oplossingen te vinden. Het talent en de energie van onze medewerkers bepalen hoe succesvol we daarin zijn. GEDEFINIEERD ALS: Een bedrijf waar mensen graag willen werken en zich kunnen blijven ontwikkelen. Zo blijft de organisatie aangesloten bij veranderingen in de maatschappij.

Beleid: investeren in mensen en de beste werkomstandigheden PWN wil een organisatie zijn waarin mensen zich uitgedaagd voelen, continu leren en graag willen werken. Bij deze kwaliteit horen ook een passende kantoorautomatisering en aantrekke lijke arbeidsvoorwaarden. Ook besteedt PWN structureel aandacht aan duurzame inzetbaarheid en leiderschap.

PWN jaarverslag 2020

Onder normale omstandigheden komen onze medewerkers samen in een open gebouw waar verbinding en elkaar ontmoeten centraal staan. Zo bevorderen we de kruisbestuiving tussen verschillende disciplines en een innovatieve cultuur. Eigenaarschap en persoonlijk leiderschap zijn belangrijke competenties in onze cultuur, die het evenwicht houdt tussen mensen resultaatgerichtheid. Daarmee staat de deur open voor groei binnen een netwerkorganisatie, zowel intern als in contact met partijen buiten onze organisatie. Als maatschappelijk en innoverend bedrijf onderhouden we nauwe banden met universiteiten en zorgen we voor stageplaatsen en onderzoeksprojecten. Ook zorgen we bewust voor werkgelegenheid in het kader van de participatiewetgeving: in elk bedrijfsonderdeel biedt PWN volwaardige banen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

KWALITEIT VAN ONZE ORGANISATIE - Achtergrond

DUURZAME IMPACT OP

MENS, MILIEU & ECONOMIE

Betrokken medewerkers hebben een duidelijk positieve invloed op alle aspecten van duurzaamheid. Ze vormen een bron van ideeën om onze milieuimpact te verkleinen. Zij zorgen dat PWN haar doelen bereikt. Ons sociaal beleid heeft tevens impact op zaken als talentontwikkeling, leiderschap, diversiteit en participatie.

SAMENHANG MET ANDERE THEMA’S De kwaliteit van onze organisatie draagt eraan bij dat we de juiste competenties in huis hebben: talent om ons werk goed te doen en om onze ambities waar te maken. Met de juiste competenties en voldoende capaciteit voegen de mensen in onze organisatie waarde toe rond alle andere materiële thema’s.

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

KWALITEIT VAN ONZE ORGANISATIE - Ontwikkeling in 2020

Ontwikkeling in 2020

Instroom van nieuw talent komt goed op gang PWN heeft de afgelopen jaren haar organisatie op belangrijke punten verbeterd. Ook versterkten we onze organisatie door extra personeel aan te nemen. Het eerder ingevoerde Strategisch personeelsplan laat zien op welke plekken deze versterking nodig is.

Ook in 2020 ging PWN door met het aannemen van nieuwe medewerkers. Dit om onze teams te versterken en een grotere uitstroom van gepensioneerde medewerkers voor te zijn. De versterking van onze mix aan talenten is ook het gevolg van de nieuwe visie om inhuur van externe krachten op cruciale plekken in de organisatie te verminderen. Zo houden we essentiële expertise meer in eigen hand.

Nieuwe medewerkers en corona Bij het onboarden van nieuwe medewerkers vormde COVID-19 een uitdaging. Want hoe raken zij snel vertrouwd met onze organisatie als de meeste van hun collega’s vanuit huis werken? We hebben een digitale pre-onboarding ontwikkeld zodat nieuwe collega’s alvast kennis kunnen maken met PWN. Verder kozen we ervoor om ze op hun eerste werkdag in ieder geval bij PWN op kantoor uit te nodigen. Hier namen ze hun

werkspullen in ontvangst en kregen ze een rondleiding van hun teamleider. In het verdere contact met nieuwe medewerkers speelden onze teammanagers een cruciale rol door op afstand nauw contact te houden en te volgen hoe het de nieuwe medewerker in onze organisatie vergaat.

Veiligheid en gezondheid medewerkers In 2020 heeft PWN haar arbobeleid herzien. Het vorige arbobeleid was verouderd en sloot niet meer aan bij de nieuwe wensen van de organisatie en de beoogde veiligheidscultuur. Het nieuwe arbobeleid maakt duidelijk waar de verantwoordelijkheden voor arbeidsomstandigheden binnen PWN liggen. Het arbobeleid heeft als doel om de veiligheid en gezondheid te waarborgen van alle medewerkers van PWN en alle derden die op PWN-terreinen en werklocaties van PWN aanwezig zijn.

PWN jaarverslag 2020

Naar een datagedreven organisatie Net als in de sport geldt ook in ons werk: als je ergens goed in wilt zijn, is goede informatie onontbeerlijk. Daarom wil PWN de komende jaren een datagedreven organisatie worden. Als eerste stap richtten we hier een nieuwe data-architectuur voor in, waardoor alle beschikbare data nu in de juiste structuur staan. Vanaf 2021 is daardoor de weg vrij om bij PWN aan beter datamanagement te werken.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

KWALITEIT VAN ONZE ORGANISATIE - Ontwikkeling in 2020

JONG PWN, de personeelsvereniging voor jongere PWNmedewerkers, organiseerde in november de Vitaliteitsweek. Collega’s inspireerden collega’s met uiteenlopende tips om vitaal te blijven. Bijvoorbeeld voor thema’s als een vitale werkplek, sport, ontspanning en gezond leven.

Gedragscode geïmplementeerd In 2020 hebben we de vernieuwde Gedragscode geïmplemen teerd. Hierin hebben we de uitgangspunten vastgelegd voor het gedrag van iedereen die bij of voor ons bedrijf werkt. De Gedragscode omvat ook algemene huis- en veiligheidsregels. Veiligheid staat bij PWN op één en het is belangrijk dat iedereen zich aan deze regels houdt. PWN verwacht dat haar medewerkers de gedragscode naleven en anderen helpen dat ook te doen. In het bestuursverslag geeft het bestuur een toelichting op: i. de waarden en de wijze waarop deze worden ingebed in de vennootschap en de met haar verbonden onderneming; en ii. de werking en naleving van de gedragscode.

Resultaten 2020 • Opleidingen: In 2020 besteedde PWN 1,46% van de loonsom aan opleidingen. • In 2020 hebben we ons bedrijf versterkt met 81 nieuwe medewerkers. • De HR-organisatie verbeterde en het nieuwe HR-systeem is opgeleverd. • Kantoorlocaties zijn snel coronaproof gemaakt en het thuiswerken is binnen week ondersteund met de nodige middelen.

Meldingen ongewenste omgangsvormen PWN kent drie vertrouwenspersonen voor ongewenste omgangsvormen. Deze zijn in 2020 13 keer benaderd. In ongeveer de helft van deze meldingen betrof echter het niet ongewenste omgangsvormen. De vertrouwenspersonen hebben de medewerkers die hen hebben benaderd één of meerdere keren gesproken, de problemen aangehoord en doorverwezen naar de juiste personen of instanties. De externe Klachtencommissie Ongewenste Omgangsvormen die door Bezemer & Schubad wordt vormgegeven heeft in 2020 geen meldingen inzake ongewenste omgangsvormen ontvangen. De pandemie en het vele thuiswerken heeft er volgens de vertrouwenspersonen niet toe geleid dat zij minder zijn benaderd.

Een nieuw HR-systeem In 2020 hebben we de voorbereidingen getroffen voor de implementatie van een nieuw HR-systeem in 2021. Daarmee zorgen we dat onze personeelszaken klaar zijn voor het nieuwe decennium. Het systeem ondersteunt teamleiders aanmerkelijk beter bij al hun HR-taken. Een grote gebruiksvriendelijkheid voor medewerkers maakt ook selfservice mogelijk. Zij kunnen zelf zaken zoals vrije dagen en ziekte invoeren en veranderen. Hierdoor komt HR meer toe aan haar tactisch-strategische taak om de business te ondersteunen. De kwaliteit van de organisatie verbeterde ook door meer helderheid te krijgen over verantwoordelijkheden en rollen, een proces dat afgelopen jaar veel inspanning en tijd heeft gevergd. Onze analyse resulteerde in een adviesaanvraag bij de ondernemingsraad over een nieuwe invulling van verantwoordelijkheden en rollen op de productieafdelingen.

PWN jaarverslag 2020

Dit gaat leiden tot meer verbinding en slagvaardigheid binnen de productieafdelingen. De komende tijd willen we deze goed inbedden en onze processen verder verbeteren. Zo zal bij de sector Productie in 2021 operational excellence worden ingevoerd. Tevens gaan we het regiemodel bij onderhoud herzien, zodat het model enkel daar wordt uitgevoerd waar het waarde toevoegt voor PWN.

Breder perspectief De komende tijd zal ook bij de distributie van ons water ‘procesgericht werken’ worden ingevoerd. Daarnaast formuleren we komend jaar een nieuwe visie op duurzame inzetbaarheid, met name voor monteurs, die vaak zwaar lichamelijk werk verrichten. In aanloop naar visievorming op dit onderwerp gaar we hierover eerst in gesprek met monteurs. Daarna zal de discussie breder binnen PWN worden gevoerd. PWN werkte tot voor kort met ruim 150 functietitels. In 2020 stelden we een Generiek Functiehuis op. Hierdoor kunnen we beter meebewegen met veranderingen binnen als buiten de organisatie. Bovendien biedt het de medewerkers meer inzicht en ondersteuning in hun eigen ontwikkel mogelijkheden en optimale transparantie als het gaat om functiewaardering. Zo kunnen we meer wendbaar en beter uitlegbaar handelen bij het indelen van functies.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

THEMA 8: KLANTTEVREDENHEID

Achtergrond

Wij gaan voor het volste vertrouwen Nog steeds zien we mogelijkheden om het contact met onze klanten verder te verbeteren. Ontwikkelteams bij PWN brainstormen regelmatig over nieuwe technieken, gebaseerd op analyses van klantprocessen. Het resultaat van dit werk is een stap voor stap toenemende klanttevredenheid.

DUURZAME IMPACT OP

MENS, MILIEU & ECONOMIE

Klanttevredenheid leidt tot vertrouwen, wat op zijn beurt voor meer draagvlak zorgt. Dat is onmisbaar

Vanwaar dit thema? Een hoge klanttevredenheid draagt bij aan het vertrouwen in PWN als producent van drinkwater en als natuurbeheerder. Bovendien leidt klanttevredenheid tot minder contacten met onze klantenservice, wat bijdraagt aan lagere bedrijfskosten.

voor PWN om haar doelstellingen te bereiken op economisch vlak, voor het milieu en sociaal. Daarmee is er een indirecte impact op alle aspecten van duurzaamheid.

Beleid: onderzoek, gemak en zichtbaarheid GEDEFINIEERD ALS: We streven een hoge klanttevredenheid na met betrekking tot onze dienstverlening en voor de maatschappelijk relevante producten water en natuur.

Water en natuur zijn maatschappelijk zeer relevante producten. Daar moet iedereen op kunnen vertrouwen. Daarom werkt PWN aan vertrouwen in de breedste zin, met klanttevredenheid als belangrijkste graadmeter. Daar hoort bij dat PWN regelmatig marktonderzoek uitvoert naar de wensen en behoeften van klanten en belanghebbenden. Marketing intelligence is daarom een geïntegreerd onderdeel van onze bedrijfsvoering.

PWN jaarverslag 2020

Kwaliteit en zichtbaarheid Klanttevredenheid hangt uiteraard nauw samen met de kwaliteit van onze producten en processen. Voor meer klanttevredenheid is communicatie ook belangrijk. PWN investeert veel in voorlichting en zichtbaarheid. In het contact met klanten zijn onze medewerkers voorkomend en ter zake kundig.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

KLANTTEVREDENHEID - Achtergrond

Gemak dient de mens Bij de digitalisering van het klantcontact houden we de klanttevredenheid scherp in de gaten. We sturen op meer gemak, zodat klanten moeiteloos worden geholpen bij wijzigingen in hun relatie met PWN. Uiteindelijk moeten onze klantprocessen zó klantvriendelijk worden ingericht, dat het directe klantcontact afneemt en onze klanten op een natuurlijke manier de voorkeur geven aan het online afhandelen van hun vraag.

SAMENHANG MET ANDERE THEMA’S Dit thema hangt nauw samen met materieel thema 1, Drinkwaterkwaliteit en -beschikbaarheid. Het opbouwen van vertrouwen maakt dat mensen graag drinkwater drinken en dat bedrijven kunnen bouwen op de kwaliteit van ons water. Vertrouwen in de kwaliteit van ons natuurbeheer verbetert de samenwerking en het draagvlak voor ons werk om bronnen en gebieden te beschermen.

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

KLANTTEVREDENHEID - Ontwikkeling in 2020

Ontwikkeling in 2020

Nieuwe verbeteringen vergroten tevredenheid

Klantcontact vanuit huis

Nieuwe technieken om klantervaringen te verbeteren zagen in 2020 het daglicht. Het mes snijdt bij deze verbeteringen aan twee kanten: meer tevreden klanten én efficiëntere processen.

Het KCC telt nu 50 medewerkers, die door COVID-19 nu allemaal thuis werken. Zonder uitzondering tonen ze een hoge betrokkenheid bij onze klanten. Dit blijkt uit onderzoek naar hun houding en gedrag. En hoewel het aantal klantcontacten door alle verbeteringen ook in 2020 daalde, werd de gemiddelde afhandeltijd helaas niet korter. Dit heeft een praktische oorzaak: door het thuiswerken is het minder makkelijk om even snel een collega om hulp te vragen.

PWN heeft de klanttevredenheid in 2020 goed weten vast te houden en zelfs licht verbeterd. Het rapportcijfer voor onze dienstverlening steeg van een 8,3 naar 8,4. Dit ondanks het feit dat door COVID-19 onze service niet optimaal kon zijn. De afgelopen jaren hebben we tal van procesverbeteringen doorgevoerd. Hierdoor kunnen we nu langzaam maar zeker de bezetting bij ons Klantencontactcentrum (KCC) afbouwen. We zijn productiever geworden en dit ging gelijk op met een verbetering van de services voor onze klanten. In 2020 leidde dit tot 16% minder inkomend telefoonverkeer. Een voorbeeld van zo’n verbetering is de in 2019 geïntro duceerde videofactuur. Klanten krijgen bij hun factuur nu een gepersonaliseerd uitlegfilmpje waarin voor de herkenbaarheid de werkelijke bedragen zijn verwerkt. Het effect was groot. In 2020 ontvingen we aanmerkelijk minder telefoontjes met vragen over de factuur.

KCC

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

KLANTTEVREDENHEID - Ontwikkeling in 2020

Resultaten 2020 • Een lichte verbetering van de al hoge scores van ons Klantencontactcentrum.

Live-chat verbetert contact Een belangrijke bijdrage aan meer klantgemak leverde onze proef met de live-chat. Klanten kunnen voortaan met onze medewerkers van het KCC chatten over hun vraag. Dit werkt sneller dan bellen en veel directer dan het contactformulier op de website. We zagen dan ook de productiviteit fors groeien op dagen dat we het formulier uitzetten. Deze nieuwe manier van contact leggen wordt hoog gewaardeerd door klanten en medewerkers van ons KCC.

Minder meerwaarde had de proef met Visual customer support, waarbij KCC-medewerkers bij een vraag via de telefoon met de klant mee konden kijken in de meterkast. Een uitwerking van dit idee tot businesscase kon de positieve effecten ervan onvoldoende onderbouwen, waarna we de proef hebben stopgezet. Ook uitgaande contacten proberen we zoveel mogelijk digitaal te laten verlopen. Daarvoor voerden we Enterprise Output Management in. Dit brengt meer flexibiliteit in onze organisatie en regie op contactmomenten met klant. Uiteindelijk draagt dat weer bij aan minder fouten, minder klantvragen en lagere kosten.

PWN jaarverslag 2020

Breder perspectief Naar aanleiding van onze score in de verplichte (vanuit de Drinkwaterwet) prestatievergelijking (de benchmark) gaan we komende jaren aan de slag met het verbeteren van twee klantprocessen: Gepland onderhoud en Storingen. Deze nemen we op in het verbeterplan dat we naar aanleiding van de prestatievergelijking in 2021 moeten indienen. Verbeterstappen hier hebben naar verwachting gunstige effecten op de klanttevredenheid en zullen het aantal klantcontacten bij het Klantencontactcentrum verder doen afnemen.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

VERSLAG DOCHTERONDERNEMINGEN

PWNT Holding BV PWN heeft alle innovaties in zuiveringstechnologie met SIX®, ILCA® en CeraMac® ondergebracht bij PWNT B.V., dochter van PWNT Holding B.V. (PWNT). Projecten voor klanten In 2016 is PWNT voor South West Water in Plymouth (Groot-Brittannië) gestart met de bouw van de nieuwe drinkwaterzuiveringsfabriek. De “Mayflower” drinkwaterfabriek voorziet sinds november 2020 Plymouth en omstreken van water. Mayflower is de derde internationale installatie die succesvol door PWNT is opgeleverd. De interesse voor de door PWNT ontwikkelde technologie blijft groeien. Na succesvolle proeffabriektrajecten in het afgelopen jaar zijn contracten voor grote installaties op basis van CeraMac® en ILCA® in de maak voor twee nieuwe klanten in Groot-Brittannië. Daarnaast werden in GrootBrittannië nog eens twee nieuwe proefinstallatietrajecten opgestart. Door het succes van het DOC2C project kreeg PWNT’s ionenwisselingstechnologie SIX® een impuls met serieuze interesse voor het opstarten van proefinstallaties van diverse collega waterbedrijven die kampen met de groei in opgeloste organische koolstof (DOC’s). Ondanks het technische succes en de groeiende interesse van klanten voor de PWNT-technologie, heeft PWNT haar boeken met verlies moeten afsluiten.

PWN jaarverslag 2020

Onderzoek en ontwikkeling In Nederland startte PWNT in 2016 met een pilot in Wervershoof, samen met PWN en Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, om met behulp van onze technologieën hoogwaardig hergebruikt water te produceren uit afvalwater. Dit onderzoek is in volle gang. De combinatie van CeraMac®technologie met andere zuiveringsmethodes blijkt bijzonder effectief in het afbreken van onder meer residuen van medicijnresten en pesticiden. De proefinstallaties in het onderzoekscentrum in Andijk hebben bijgedragen aan het PWN’s R&D-programma en technologieagenda. Daarnaast leverde PWNT ook haar bijdrage aan de kennisontwikkeling binnen PWN. De focus van het programma ligt op het verbeteren van huidige technologie, het toepassen van nieuwe technologie, en op noodzakelijke verbeteringen door veranderingen van de kwaliteit het oppervlaktewater. Dit onderzoek vindt plaats onder regie van PWN. Nieuwe inzichten en samenwerkingsverbanden kwamen voort uit het gebruik van proefinstallaties bij klanten en de uitwisseling van onderzoeksresultaten, bijvoorbeeld via online workshops en webinars. SIX®, ILCA® en CeraMac® zijn geregistreerde merknamen die door N.V. PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland in licentie zijn gegeven aan PWNT B.V.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

VERSLAG DOCHTERONDERNEMINGEN Camping Bakkum

De Kennemer Duincampings BV Ook in tijden van COVID-19 blijven de campings van de De Kennemer Duincampings B.V. een fijne plek om te verblijven. De vraag naar seizoenplaatsen was dan ook in 2020 onverminderd hoog. Door de coronamaatregelen waren onze kampeerterreinen in de eerste drie maanden van het seizoen gedeeltelijk gesloten en was gebruik van sanitairgebouwen niet toegestaan. Toen in de zomer de maatregelen werden versoepeld draaide dit beeld en konden we de vraag naar verblijf in de gezonde buitenlucht bijna niet aan. Half september keerde het tij weer en werd NoordHolland door Duitsland en België tot verboden gebied verklaard. Hierdoor zakte de vraag in het naseizoen vrijwel in. Door alle maatregelen hebben seizoensgasten helaas niet optimaal van hun kampeerplezier kunnen genieten. We hebben ze hiervoor financieel gecompenseerd. Toeristische gasten die al hadden geboekt, hebben we gecompenseerd met vouchers voor een vervolgboeking in betere tijden. Ondanks dit alles hebben we het jaar toch met een klein positief resultaat kunnen afsluiten. Veel danken we hierbij aan onze solide basis en de flexibiliteit van onze medewerkers. Hierdoor hebben we ons team intact kunnen laten. 74

PWN jaarverslag 2020

De tenthuisjes op Camping Bakkum werden vervangen door 20 nieuwe accommodaties: de Duinroos en de Duinzicht. Dit zijn 4- en 6-persoons cabines, waar buiten en binnen naadloos in elkaar overgaan. De huisjes zijn van alle luxe voorzien, met veel privacy en prachtig zicht op de duinen. De accommodaties kregen ook wellness-faciliteiten in de vorm van een Finse sauna en stoomcabine. Camping Bakkum investeerde ook dit jaar in modernisering van haar sanitairgebouwen.

Camping Geversduin De tenthuisjes op Camping Geversduin werden in de winter vervangen door 10 nieuwe accommodaties: de Duinkebbin: 4- en 6-persoons cabines waarbij de natuur naar binnen wordt gehaald. Bij de cabines wordt gebruikgemaakt van natuurlijke lichtinval en duurzame materialen. Ook werd een luxe tent toegevoegd aan de te huren accommodaties: de Duinboet. Deze biedt alle comfort van een huisje met de charme van een tent. Pure luxe, vanuit de principes van de circulaire economie.

Camping de Lakens Hier kwam dit jaar een nieuwe afvalinzameling om het kampeergenot nog gerieflijker te maken. Nieuwe ondergrondse afvalcontainers bij De Lakens verspreiden nu aanmerkelijk minder geluid en geur. En om onze jongste gasten nog betere kampeerherinneringen mee te geven hebben we nieuwe speeltoestellen toegevoegd en oude vervangen.

Pieken de baas met a.i. De vraag naar kampeerplaatsen was op sommige momenten zo hoog dat de recepties werden overladen met telefoontjes en mail. Innovatief voor een kampeerbedrijf was dan ook onze pilot met het automatisch beantwoorden van mails via artificial intelligence.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

VERSLAG DOCHTERONDERNEMINGEN

Afrikaanse deelnemingen Aquanet B.V. Dochteronderneming Aquanet B.V. (Aquanet) ondersteunt en voert projecten uit in ontwikkelingslanden. De kennis en ervaring van PWN op het gebied van waterzuivering, waterdistributie en klantprocessen wordt hiervoor ingezet.

Société d’Exploitation des Ouvrages Hydrauliques S.A.(SEOH) - Senegal Aquanet is aandeelhouder van SEOH dat sinds 2015 actief is in Senegal. Het drinkwaterbedrijf onderhoudt en beheert 13 drinkwatersystemen in het noorden van het land en één groot systeem in het westen. Momenteel voorziet SEOH 500.000 mensen van drinkwater.

Aquavirunga Ltd. - Rwanda Sinds 2007 is PWN aandeelhouder van het waterbedrijf Aquavirunga. Aquavirunga is verantwoordelijk voor het onderhoud en beheer van een aantal rurale drinkwatersystemen in het noordwesten van Rwanda. In het kader van het WaterWorXprogramma levert PWN technische assistentie. Via het WaterWorX programma (Nederlandse waterleiding bedrijven en het Ministerie van Buitenlandse zaken) beoogt PWN 35.000 mensen extra aan te sluiten op het drinkwatersysteem. Aquavirunga voorziet momenteel al 375.000 mensen van drinkwater.

PWN jaarverslag 2020

Jaarrekening

Bijlagen

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

DEEL IV: JAARREKENING

PWN jaarverslag 2020

Jaarrekening

Bijlagen

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

1 Geconsolideerde balans (na resultaatbestemming)

Jaarrekening

Verslag 2020 rond acht thema’s

Bijlagen

Activa Noot:

bedragen x € 1.000

31-12-2020

31-12-2019

Vaste activa Immateriële Vaste Activa

10.1

7.224

7.666

Materiële Vaste Activa

10.2

690.540

669.002

Financiële Vaste Activa

10.3

6.191

8.188 703.955

Vlottende activa

684.857

10.4

Voorraden Vorderingen & Overlopende activa Liquide middelen

10.5

451

1.458

63.766

37.722

8.889

7.782

Activa

73.106

46.962

777.061

731.818

Passiva bedragen x € 1.000

Noot:

Eigen vermogen

10.6

Aandelenkapitaal

31-12-2020

31-12-2019

6.795

Algemene reserve

234.158

225.984

Wettelijke reserve

8.111

8.462 249.064

241.241

Voorzieningen

10.7

5.173

6.287

Langlopende schulden

10.8

413.246

347.944

Kortlopende schulden

10.9

109.578

136.346

777.061

731.818

Passiva

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

2 Geconsolideerde winst- en verliesrekening

Jaarrekening

Verslag 2020 rond acht thema’s

bedragen x € 1.000

Noot:

Netto omzet Overige bedrijfsopbrengsten

Bijlagen

2020

2019

12.1

180.328

169.331

12.2

29.358

33.676

Som der bedrijfsopbrengsten

209.686

203.007

Inkoop water

12.3

19.970

18.922

Externe kosten

12.4

85.869

84.724

Personeelskosten

12.5

44.003

40.743

Afschrijvingskosten

12.6

40.218

40.094

Som der bedrijfslasten

190.060

184.483

19.626

18.524

(11.450)

(12.802)

8.176

5.724

798

8.266

6.522

170

(835)

Resultaat na belasting

8.436

5.686

Geconsolideerd netto-resultaat na belasting toekomend aan PWN

8.436

5.686

Bedrijfsresultaat Financiële baten & lasten

12.7

Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Resultaat uit deelnemingen

10.3

Resultaat voor belasting Vennootschapsbelasting

12.8

(673)

1.536

Omrekeningsverschillen buitenlandse deelnemingen

Gerealiseerde herwaardering ten laste van het eigen vermogen

Totaal van de rechtstreekse mutaties in het eigen vermogen van PWN als onderdeel van het groepsvermogen

(673)

1.536

Totaalresultaat van de rechtspersoon

7.763

7.222

Herwaardering Materiële Vaste Activa Afwaardering / Herwaardering Financiële Vaste Activa

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

3 Geconsolideerd kasstroomoverzicht

PWN en haar omgeving

Jaarrekening

Verslag 2020 rond acht thema’s

bedragen x € 1.000

Noot:

Bedrijfsresultaat Afschrijvingen

12.6

Amortisatie immateriële vaste activa

12.6

Mutatie voorzieningen

Bijlagen

2020

2019

19.627

18.524

38.040

41.359

2.178

(1.114)

(1.574) 39.104

39.785

Veranderingen in werkkapitaal Voorraden

10.4

1.007

905

Handelsvorderingen

10.4

(6.023)

(7.175)

7.169

3.345

(1.531)

4.471

Overige vorderingen Handelscrediteuren

10.9

747

Overige kortlopende schulden

Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen interest Betaalde interest Kasstroom uit operationele activiteiten Investeringen financiële vaste activa

10.3

2.269 1.369

3.816

60.100

62.125

332

1.432

(11.782)

(13.988)

48.650

49.569

Kasstromen uit financiële vaste activa

10.3

2.088

7.090

Investeringen in (im)materiële vaste activa

10.2

(64.625)

(68.451)

Ontvangen bijdragen van derden

10.2

7.212

7.534

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

PWN jaarverslag 2020

(55.325)

(53.827)

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Jaarrekening

Verslag 2020 rond acht thema’s

Bijlagen

2020

VERVOLG

2019

Ontvangsten uit langlopende schulden

10.8

75.000

35.000

Aflossingen langlopende schulden

10.8

(65.722)

(45.722)

Ontvangsten uit bankkrediet

(848)

4.684

Betaald dividend

(603)

(659)

Kasstroom uit financieringsactiviteiten

7.826

(6.697)

(44)

Mutatie geldmiddelen

1.107

(10.954)

Stand geldmiddelen ultimo boekjaar

8.889

7.782

Stand geldmiddelen primo boekjaar

7.782

18.736

1.107

(10.954)

Koers- en omrekeningsverschillen op geldmiddelen

PWN jaarverslag 2020

12.7

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

4 Toelichting op de geconsolideerde balans en winst- en verliesrekening 4.1 Algemeen N.V. PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland (PWN), feitelijk en statutair gevestigd op Rijksweg 501 te Velserbroek met KvKnummer 34072007, is een drinkwaterbedrijf en beheerder van de Noord-Hollandse duinen. PWN produceert, transporteert en levert zuiver drinkwater in Noord-Holland. Daarnaast beheert PWN ruim 7.500 hectare natuurgebied.

4.2 Grondslagen voor consolidatie In de consolidatie worden de financiële gegevens van PWN opgenomen, samen met haar groepsmaatschappijen en andere rechtspersonen waarop zij een overheersende zeggenschap kan uitoefenen of waarover zij de centrale leiding heeft. Groepsmaatschappijen zijn rechtspersonen waarin PWN direct of indirect overheersende zeggenschap kan uitoefenen doordat zij beschikt over de meerderheid van de stemrechten of op enig andere wijze de financiële en operationele activiteiten kan beheersen. Hierbij wordt tevens rekening gehouden met potentiële stemrechten die direct kunnen worden uitgeoefend op balansdatum. De groepsmaatschappijen en andere rechtspersonen waarop zij een overheersende zeggenschap kan uitoefenen of waarover zij de centrale leiding heeft, worden voor 100% in de consolidatie betrokken. Het aandeel van derden in het groepsvermogen en in het groepsresultaat wordt afzonderlijk vermeld. Wanneer er sprake is van een belang in een joint venture, dan wordt het desbetreffende belang proportioneel geconsolideerd

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

tenzij het economisch belang het juridisch belang overstijgt. Van een joint venture is sprake indien als gevolg van een overeenkomst tot samenwerking de zeggenschap door de deelnemers gezamenlijk wordt uitgeoefend.

De deelneming Aquavirunga Limited (51%) wordt op grond van artikel 2:407 lid 1 BW niet meegeconsolideerd, omdat de betekenis van de maatschappij verwaarloosbaar is in relatie tot de groep.

Intercompany-transacties, intercompany-winsten en onderlinge vorderingen en schulden tussen groepsmaatschappijen en andere in de consolidatie opgenomen rechtspersonen worden geëlimineerd, voor zover de resultaten niet door transacties met derden buiten de groep zijn gerealiseerd. Ongerealiseerde verliezen op intercompany-transacties worden ook geëlimineerd tenzij er sprake is van een bijzondere waardevermindering.

De joint venture N.V. Watertransportmaatschappij RijnKennemerland (50%) wordt op grond artikel 2:389 BW gewaardeerd tegen nettovermogenswaarde.

Waarderingsgrondslagen van groepsmaatschappijen en andere in de consolidatie opgenomen rechtspersonen zijn waar nodig gewijzigd om aansluiting te krijgen bij de geldende waarderingsgrondslagen voor de geconsolideerde jaarrekening. Aangezien de winst-en-verliesrekening van PWN in de geconsolideerde jaarrekening is verwerkt, is (in de enkelvoudige jaarrekening) volstaan met weergave van een beknopte winsten-verliesrekening in overeenstemming met artikel 2:402 BW. De in de consolidatie van N.V. PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland begrepen vennootschappen zijn: • PWNT Holding B.V. - PWNT B.V., te Velserbroek (100%) - PWNT R&D B.V., te Velserbroek (100%) - PWNT PTE Ltd., te Singapore (100%) • Aquanet B.V., te Velserbroek (100%) • De Kennemer Duincampings B.V., te Velserbroek (100%)

PWN jaarverslag 2020

4.3 Verbonden partijen PWN kent meerdere verbonden partijen. Als verbonden partij worden alle rechtspersonen aangemerkt waarover overheersende zeggenschap, gezamenlijke zeggenschap of invloed van betekenis kan worden uitgeoefend. Ook rechts personen die overwegende zeggenschap kunnen uitoefenen worden aangemerkt als verbonden partij. Ook de statutaire directieleden, andere sleutelfunctionarissen in het management van PWN en nauwe verwanten zijn verbonden partijen. Transacties zijn over het algemeen onder normale marktvoorwaarden aangegaan en de best practice bepaling vanuit de Corporate Governance Code wordt zo veel als mogelijk nageleefd. Transacties van betekenis met verbonden partijen worden toegelicht voor zover deze niet onder normale marktvoorwaarden zijn aangegaan. Hiervan wordt toegelicht de aard en de omvang van de transactie en andere informatie die nodig is voor het verschaffen van het inzicht. In dit kader is er in het verslagjaar sprake geweest van transacties met: • Provincie Noord-Holland. Jaarlijks vindt er een dividenduitkering plaats. Daarnaast zijn er in het verslagjaar

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

transacties met de Provincie Noord-Holland te identificeren gelegen in de uitvoering van de beheerovereenkomsten. • Directie en commissarissen (inclusief nevenactiviteiten). Buiten de jaarlijkse beloning zijn er in het verslagjaar geen transacties met directie en commissarissen geweest. • Meegeconsolideerde deelnemingen. Naast aflossingen en rente van de leningen hebben er ook doorbelastingen van kosten plaatsgevonden. Indien meegeconsolideerde deelneming niet de vordering op korte termijn heeft kunnen voldoen aan PWN, is besloten om de samenwerking alsnog voort te zetten in het kader van specifieke kennisoverdracht tussen de meegeconsolideerde deelneming en PWN. • Niet meegeconsolideerde deelnemingen en participaties. Buiten de aflossingen van de leningen met niet meegeconsolideerde deelnemingen en participaties is er in het verslagjaar ruwwater ingekocht bij een niet meegeconsolideerde deelneming.

4.4 Acquisities en desinvesteringen van groepsmaatschappijen Vanaf de overnamedatum worden de resultaten en de identificeerbare activa en passiva van de overgenomen vennootschap opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening. De overname datum is het moment dat overheersende zeggenschap kan worden uitgeoefend op de betreffende vennootschap. De verkrijgingsprijs bestaat uit het geldbedrag of het equivalent hiervan dat is overeengekomen voor de verkrijging van de overgenomen onderneming vermeerderd met eventuele direct toerekenbare kosten. Indien de verkrijgingsprijs hoger is dan het nettobedrag van de reële waarde van de identificeerbare activa en passiva wordt het meerdere als goodwill geactiveerd

Verslag 2020 rond acht thema’s

onder de immateriële vaste activa. Indien de verkrijgingsprijs lager is dan het nettobedrag van de reële waarde van de identificeerbare activa en passiva, dan wordt het verschil (negatieve goodwill) als overlopende passiefpost opgenomen. De maatschappijen die in de consolidatie betrokken zijn, blijven in de consolidatie opgenomen tot het moment dat zij worden verkocht; deconsolidatie vindt plaats op het moment dat de beslissende zeggenschap wordt overgedragen.

Jaarrekening

Bijlagen

Daarnaast worden de aanwezige liquide middelen, de mutaties van het werkkapitaal en de benodigde financiering continu gemonitord en verwerkt in de kwartaalprognoses van de treasury commissie. In 2020 is additionele financiering aangetrokken voor de operationele en investeringsactiviteiten. De in de onderhavige jaarrekening gehanteerde grondslagen van waardering en resultaatbepaling zijn gebaseerd op de veronderstelling van continuïteit van PWN en haar dochtermaatschappijen.

4.5 Schattingen Om de grondslagen en regels voor het opstellen van de jaarrekening te kunnen toepassen, is het nodig dat de directie van PWN zich over verschillende zaken een oordeel vormt, en dat de directie schattingen maakt die essentieel kunnen zijn voor de in de jaarrekening opgenomen bedragen. Indien het voor het geven van het in artikel 2:362 lid 1 BW vereiste inzicht noodzakelijk is, is de aard van deze oordelen en schattingen inclusief de bijbehorende veronderstellingen opgenomen bij de toelichting op de betreffende jaarrekeningposten.

4.6 Continuïteit PWN heeft per 31 december 2020 een negatief werkkapitaal van € 67,6 mln. (kortlopende schulden -/- kortlopende activa). Hiervan heeft € 36,8 mln. betrekking op de aflossingsverplichting van onze leningenportefeuille. De financiering hiervan is specifiek onderdeel van de activiteiten van de treasury commissie en voorzien in ons 2021 treasury plan. PWN voorziet geen problemen om de aflossingen conform het treasury plan succesvol te financieren. In december 2020 is er een faciliteit met de Europese investeringsbank afgesloten ten bedrage van € 100 mln.

PWN jaarverslag 2020

Maatschappelijke taak PWN levert drinkwater in Noord-Holland en is daarmee vanuit de Drinkwaterwet (artikel 2 lid 2) aangewezen als vitale functie. PWN heeft maatregelen genomen om de continuïteit van haar bedrijfsprocessen en de leveringszekerheid van veilig drinkwater te kunnen waarborgen. Hierbij zijn maatregelen getroffen voor een veilige werkomgeving voor de medewerkers, heeft vanuit maatschappelijk oogpunt het incassotraject tijdelijk stilgelegen, zijn projecten in het kader van leveringszekerheid doorgegaan om de kwaliteit van het drinkwater te kunnen garanderen en heeft PWN externe financieringen aan te kunnen trekken. COVID-19 COVID-19 heeft een grote impact gehad op de manier van werken, maar ook op de vraag naar veilig drinkwater. De warme periode in 2020 en COVID-19 hebben ertoe geleidt dat de vraag naar water is gestegen. De afzet van drinkwater is in 2020 3,6% hoger dan begroot. Ook voor de dochtermaatschappijen van PWN is de bedrijfs voering doorgegaan, al dan niet in aangepaste vorm.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

5 Algemene grondslagen De campings van de Kennemer Duincampings B.V. konden door COVID-19 later starten met het seizoen. Hierdoor is de omzet achtergebleven. Echter is er voldoende liquiditeit aanwezig om aan de betalingsverplichtingen te voldoen. Ondanks COVID-19 hebben de campings van De Kennemer Duincampings B.V. een positief resultaat gerealiseerd. COVID-19 heeft voor PWN niet geleidt tot een materiële onzekerheid die ernstige twijfel kan doen rijzen over het vermogen van PWN en haar dochtermaatschappijen om haar bedrijfsactiviteiten voor te zetten. Zowel PWN als haar dochtermaatschappijen hebben dan ook geen gebruik gemaakt van de NOW-regeling en andere steunpakketten die door de overheid ter beschikking is gesteld. Wij blijven het beleid en het advies van de overheid volgen en zullen tegelijkertijd ons uiterste best doen om onze activiteiten zo goed en veilig mogelijk voort te zetten zonder daarbij de gezondheid van onze medewerkers in gevaar te brengen. Het jaar 2020 heeft aangetoond dat de bedrijfsvoering bij PWN ten alle tijden, al dan niet in aangepaste vorm, doorgang kan vinden. Voor 2021 verwacht PWN hierin geen verandering.

5.1 Algemeen

5.3. Vreemde valuta

De geconsolideerde jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving, die uitgegeven zijn door de Raad voor de Jaarverslaggeving. De vennootschappelijke winst- en verliesrekening is opgesteld met inachtneming van artikel 402 Titel 9 Boek 2 BW. Activa en verplichtingen worden, tenzij anders vermeld, gewaardeerd tegen de verkrijgingsof vervaardigingsprijs of de actuele waarde. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs. De eerste waardering van financiële vaste activa en schulden vindt plaats tegen reële waarde. De reële waarde benadert de boekwaarde. In de balans, de winst-en-verliesrekening en het kasstroomoverzicht zijn referenties opgenomen. Met deze referenties wordt verwezen naar de toelichting.

5.2 Vergelijking met voorgaand jaar De gehanteerde grondslagen van waardering en van resultaatbepaling zijn ongewijzigd gebleven ten opzichte van het voorgaande jaar. Wegens de implementatie van een consolidatietool hebben er kleine en daarmee niet significante herrubriceringen van grootboekrekeningen plaatsgevonden. Er is geen sprake van een stelselwijziging, gezien de grondslagen gehanteerd blijven.

5.3.1 Functionele valuta De posten in de jaarrekening van de groepsmaatschappijen worden gewaardeerd met inachtneming van de valuta van de economische omgeving waarin de groepsmaatschappij haar bedrijfsactiviteiten voornamelijk uitoefent (de functionele valuta). De geconsolideerde jaarrekening is opgesteld in euro’s; dit betreft zowel de functionele als de presentatievaluta van PWN. 5.3.2 Transacties, vorderingen en schulden Transacties in vreemde valuta gedurende de verslagperiode zijn in de jaarrekening verwerkt tegen de koers op transactiedatum. Monetaire activa en passiva in vreemde valuta worden omgerekend in de functionele valuta tegen de koers per balans datum. De uit de afwikkeling en omrekening voortvloeiende koersverschillen komen ten gunste of ten laste van de winst-enverliesrekening, tenzij hedge-accounting wordt toegepast. Niet-monetaire activa die volgens de verkrijgingsprijs worden gewaardeerd in een vreemde valuta worden omgerekend tegen de wisselkoers op de transactiedatum. Niet-monetaire activa die volgens de actuele waarde worden gewaardeerd in een vreemde valuta worden omgerekend tegen de wisselkoers op het moment waarop de actuele waarde werd bepaald.

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

5.3.3 Groepsmaatschappijen De activa en passiva van in de consolidatie opgenomen deelnemingen met een functionele valuta anders dan de presentatievaluta, worden omgerekend tegen de koers per balansdatum; de baten en lasten tegen de gemiddelde koersen gedurende het boekjaar. Goodwill en de aanpassingen naar reële waarde van identificeerbare activa en passiva worden gezien als een onderdeel van deze deelnemingen en worden per balansdatum eveneens omgerekend tegen de koers op balansdatum. De hieruit resulterende omrekeningsverschillen worden rechtstreeks ten gunste of ten laste van het eigen vermogen gebracht in de wettelijke reserve omrekeningsverschillen.

5.4 Operationele leasing Bij PWN zijn er leasecontracten waarbij een groot deel van de voor- en nadelen die aan het eigendom verbonden zijn, niet bij de vennootschap liggen. Deze leasecontracten worden verantwoord als operationele leasing. Verplichtingen uit hoofde van operationele leasing worden, rekening houdend met ontvangen vergoedingen van de lessor, op lineaire basis verwerkt in de winst-en-verliesrekening over de looptijd van het contract.

5.5 Grondslagen derivaten en hedge-accounting PWN maakt gebruik van afgeleide financiële instrumenten zoals renteswaps ter afdekking van de gelopen risico’s betreffende de renteschommelingen. Met betrekking tot de financiële instrumenten voldoet PWN aan de voorwaarden van kostprijs hedge-accounting in overeenstemming met RJ 290.

Verslag 2020 rond acht thema’s

Bij het toepassen van kostprijs hedge-accounting is de eerste waardering en de grondslag van verwerking in de balans en de resultaatbepaling van het hedge-instrument afhankelijk van de afgedekte post. Dit betekent het volgende: • Indien de afgedekte post tegen kostprijs in de balans wordt verwerkt, wordt ook het derivaat tegen kostprijs gewaardeerd. • Zolang de afgedekte post in de kostprijs-hedge nog niet in de balans verwerkt wordt, wordt het hedge-instrument niet geherwaardeerd. Indien de afgedekte post een monetaire post in vreemde valuta betreft, wordt het derivaat, voor zover het valuta-elementen in zich heeft, ook gewaardeerd tegen de contante koers op balansdatum. Indien het derivaat valuta-elementen in zich heeft, dient het verschil tussen de contante koers die geldt op het moment van afsluiten van het derivaat en de termijnkoers waartegen het derivaat zal worden afgewikkeld te worden verdeeld over de looptijd van het derivaat, omdat dit verschil hoofdzakelijk een gevolg is van renteverschillen. Indien het derivaat valuta elementen in zich heeft, wordt het verschil tussen de contante koers die geldt op het moment van afsluiten van het derivaat en de termijnkoers waartegen het derivaat zal worden afgewikkeld geamortiseerd over de looptijd van het derivaat. Het ineffectieve deel van de hedge-relatie wordt, indien van toepassing direct in de winst-en-verliesrekening verwerkt. PWN past kostprijs hedge-accounting toe voor de renteswaps die variabele rentende schulden omzetten in vastrentende leningen.

PWN jaarverslag 2020

Jaarrekening

Bijlagen

6G rondslagen voor waardering van activa en passiva 6.1 Immateriële vaste activa De aangeschafte immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen aanschaffingsprijs verminderd met de lineaire afschrijvingen. Onder aanschaffingsprijs wordt verstaan de verkrijgingsprijs, hetzij de vervaardigingsprijs. De afschrijving op de overige immateriële vaste activa vindt plaats volgens het lineaire systeem en is gebaseerd op bedrijfseconomisch verantwoord geachte gebruiksduren. De waarde wordt minstens eens per jaar beoordeeld, en waar nodig gecorrigeerd. Om vast te stellen of er voor een immaterieel vast actief sprake is van een bijzondere waardevermindering, wordt verwezen naar paragraaf 6.2.2 ‘Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa’. 6.1.1 Kosten van ontwikkeling Uitgaven voor ontwikkelingsprojecten worden geactiveerd als onderdeel van de vervaardigingsprijs als het waarschijnlijk is dat het project commercieel en technisch succesvol zal zijn (dat wil zeggen: als het waarschijnlijk is dat economische voordelen zullen worden behaald) en de kosten betrouwbaar kunnen worden vastgesteld. Voor de geactiveerde ontwikkelingskosten is een wettelijke reserve onder het eigen vermogen gevormd ter hoogte van het geactiveerde bedrag. De afschrijving van de geactiveerde ontwikkelingskosten vangt aan zodra de commerciële productie is gestart en vindt plaats over de verwachte toekomstige gebruiksduur van het actief. Onderzoekskosten worden verwerkt in de winst-enverliesrekening.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

6.2 Materiële vaste activa Bedrijfsgebouwen en terreinen worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs plus bijkomende kosten of vervaardigingsprijs onder aftrek van lineaire afschrijvingen gedurende de verwachte toekomstige gebruiksduur. Op terreinen wordt niet afgeschreven. Er wordt rekening gehouden met de bijzondere waardeverminderingen die op balansdatum worden verwacht. Voor de vaststelling of voor een materieel vast actief sprake is van een bijzondere waardevermindering wordt verwezen naar betreffende paragraaf. Overige vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgingsof vervaardigingsprijs inclusief direct toerekenbare kosten, onder aftrek van lineaire afschrijvingen gedurende de verwachte toekomstige gebruiksduur en bijzondere waarde verminderingen. Ontvangen bijdragen voor investeringen worden in mindering gebracht op de verkrijgingsof vervaardigingsprijs van de activa waarop de bijdragen betrekking hebben. 6.2.1 Groot onderhoud Activering van groot onderhoud vindt plaats wanneer met het onderhoud de levensduur van het actief wordt verlengd en/of de waarde van het actief wordt verhoogd. Voor de toekomstige kosten van groot onderhoud aan de bedrijfsgebouwen is geen voorziening voor groot onderhoud gevormd. De kosten van het onderhoud waarbij de levensduur van het actief niet verlengd en/of de waarde van het actief niet verhoogd wordt, worden rechtstreeks in het resultaat verantwoord.

Verslag 2020 rond acht thema’s

6.2.2 B ijzondere waardeverminderingen van materiële vaste activa PWN beoordeelt op iedere balansdatum of er aanwijzingen zijn dat een vast actief aan een bijzondere waardevermindering onderhevig kan zijn. Indien dergelijke indicaties aanwezig zijn, wordt de realiseerbare waarde van het actief vastgesteld. Indien het niet mogelijk is de realiseerbare waarde voor het individuele actief te bepalen, wordt de realiseerbare waarde bepaald van de kasstroom genererende eenheid waartoe het actief behoort. Van een bijzondere waardevermindering is sprake als de boekwaarde van een actief hoger is dan de realiseerbare waarde; de realiseerbare waarde is de hoogste van de opbrengstwaarde en de bedrijfswaarde. Een bijzonderwaardeverminderingsverlies wordt direct als last verwerkt in de winst-en-verliesrekening onder gelijktijdige verlaging van de boekwaarde van het betreffende actief. De opbrengstwaarde wordt in eerste instantie ontleend aan een bindende verkoopovereenkomst; als die er niet is, wordt de opbrengstwaarde bepaald met behulp van de actieve markt waarbij normaliter de gangbare biedprijs geldt als marktprijs. De in aftrek te brengen kosten bij het bepalen van de opbrengstwaarde zijn gebaseerd op de geschatte kosten die rechtstreeks kunnen worden toegerekend aan de verkoop en nodig zijn om de verkoop te realiseren. Voor de bepaling van de bedrijfswaarde wordt een inschatting gemaakt van de toekomstige netto kasstromen bij voortgezet gebruik van het actief/de kasstroom genererende eenheid; vervolgens worden deze kasstromen contant gemaakt waarbij

PWN jaarverslag 2020

Jaarrekening

Bijlagen

een disconteringsvoet wordt gehanteerd van 3,15% (2019: 3,5%). De disconteringsvoet geeft geen risico’s weer waarmee in de toekomstige kasstromen al rekening is gehouden. Indien wordt vastgesteld dat een bijzondere waarde vermindering die in het verleden verantwoord is, niet meer bestaat of is afgenomen, dan wordt de toegenomen boekwaarde van de desbetreffende activa niet hoger gesteld dan de boekwaarde die bepaald zou zijn indien geen bijzondere waardevermindering voor het actief zou zijn verantwoord. Een bijzondere waardevermindering van goodwill wordt niet teruggenomen. 6.2.3 Onderhanden werk Onder de onderhanden werken zijn kosten van lopende en nog uit te voeren projecten opgenomen. De onderhanden werken worden gewaardeerd tegen kostprijs onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen voor eventuele niet terug te verdienen kosten.

6.3 Financiële vaste activa 6.3.1 Deelnemingen Deelnemingen waarin invloed van betekenis kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd volgens de vermogensmutatiemethode (nettovermogenswaarde). Wanneer meer dan 20% van de stemrechten uitgebracht kan worden, wordt, tenzij anders vermeld, ervan uitgegaan dat er invloed van betekenis is. De nettovermogenswaarde wordt berekend volgens de grondslagen die gelden voor deze jaarrekening; voor

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

deelnemingen waarvan onvoldoende informatie beschikbaar is voor aanpassing aan deze grondslagen, wordt uitgegaan van de waarderingsgrondslagen van de desbetreffende deelneming. Indien de waardering van een deelneming tezamen met de duurzame belangen in de deelneming volgens de nettovermogenswaarde negatief is, wordt deze op nihil gewaardeerd. Indien en voor zover PWN in deze situatie geheel of gedeeltelijk instaat voor de schulden van de deelneming, dan wel het stellige voornemen heeft de deelneming tot betaling van haar schulden in staat te stellen, wordt hiervoor een voorziening getroffen. Alle duurzame belangen in de deelneming worden gewaardeerd op nul. De eerste waardering van gekochte deelnemingen is gebaseerd op de reële waarde van de identificeerbare activa en passiva op het moment van acquisitie. Voor de vervolgwaardering worden de grondslagen toegepast die gelden voor deze jaarrekening, uitgaande van de waarden bij eerste waardering. Deelnemingen waarop geen invloed van betekenis kan worden uitgeoefend, worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs. Indien sprake is van een bijzondere waardevermindering vindt waardering plaats tegen de realiseerbare waarde. De afwaardering vindt dan plaats ten laste van de winst-en-verliesrekening. 6.3.2 Vorderingen op deelnemingen De onder financiële vaste activa opgenomen vorderingen worden initieel gewaardeerd tegen de reële waarde, gewoonlijk de nominale waarde, onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen. Vervolgens worden deze vorderingen gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs.

Verslag 2020 rond acht thema’s

6.3.3 Overige participaties Deze participaties worden initieel gewaardeerd tegen reële waarde. Vervolgens worden participaties gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. Bijzondere waardeverminderingen worden in mindering gebracht op de geamortiseerde kostprijs en direct verantwoord in de winst-en-verliesrekening. 6.3.4 Overige vorderingen De onder financiële vaste activa opgenomen overige vorderingen omvatten verstrekte leningen en overige vorderingen. Deze vorderingen worden initieel gewaardeerd tegen reële waarde. Vervolgens worden deze leningen gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. Indien er bij de verstrekking van leningen sprake is van disagio of agio, wordt dit gedurende de looptijd ten gunste respectievelijk ten laste van het resultaat gebracht als onderdeel van de effectieve rente. Ook transactiekosten worden verwerkt in de eerste waardering en als onderdeel van de effectieve rente ten laste van het resultaat gebracht. Bijzondere waardeverminderingen worden in mindering gebracht op de winst-en-verliesrekening. 6.3.5 B ijzondere waardeverminderingen van financiële vaste activa PWN beoordeelt voor financiële instrumenten op iedere balansdatum of er objectieve aanwijzingen zijn voor bijzondere waardeverminderingen van een financieel actief of een groep van financiële activa. Bij objectieve aanwijzingen voor bijzondere waardeverminderingen bepaalt PWN de omvang van het verlies uit hoofde van de bijzondere waardeverminderingen, en verwerkt dit direct in de winst-en-verliesrekening.

PWN jaarverslag 2020

Jaarrekening

Bijlagen

Bij financiële activa die gewaardeerd zijn tegen geamortiseerde kostprijs wordt de omvang van de bijzondere waardevermindering bepaald als het verschil tussen de boekwaarde van het actief en de best mogelijke schatting van de toekomstige kasstromen, contant gemaakt tegen de effectieve rentevoet van het financiële actief zoals die is bepaald bij de eerste verwerking van het instrument. Het waardeverminderingsverlies dat daarvoor opgenomen was, dient te worden teruggenomen indien de afname van de waardevermindering verband houdt met een objectieve gebeurtenis na afboeking. De terugname wordt beperkt tot maximaal het bedrag dat nodig is om het actief te waarderen op de geamortiseerde kostprijs op het moment van de terugname, als geen sprake geweest zou zijn van een bijzondere waardevermindering. Het teruggenomen verlies wordt in de winst-en-verliesrekening verwerkt. Bij een investering in eigen-vermogensinstrumenten gewaardeerd tegen kostprijs wordt de omvang van de bijzondere waardevermindering bepaald als het verschil tussen de boekwaarde van het financiële actief en de best mogelijke schatting van de toekomstige kasstromen, contant gemaakt tegen de actuele vermogenskostenvoet voor een soortgelijk financieel actief. Het bijzondere-waardeverminderingsverlies wordt slechts teruggenomen indien er aanwijzingen zijn dat een in voorgaande jaren in de jaarrekening verwerkt verlies als gevolg van waardevermindering niet meer aanwezig is of veranderd is.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

6.4 Voorraden De voorraden grond- en hulpstoffen worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs-of vervaardigingsprijs onder toepassing van de gewogen gemiddelde prijzen of lagere opbrengstwaarde. De verkrijgingsof vervaardigingsprijs bestaat uit alle kosten die samenhangen met de verkrijging of vervaardiging alsmede de gemaakte kosten om de voorraden op hun huidige plaats en in hun huidige staat te brengen. In de kosten van vervaardiging zijn begrepen directe loonkosten en toeslagen voor aan de productie gerelateerde indirecte vaste en variabele kosten. De lagere opbrengstwaarde is de geschatte verkoopprijs onder aftrek van direct toerekenbare verkoopkosten. Bij de bepaling van de opbrengstwaarde wordt rekening gehouden met de incourantheid van de voorraden.

6.5 Vorderingen en overlopende activa Vorderingen worden bij eerste verwerking gewaardeerd tegen de reële waarde van de tegenprestatie. Handelsvorderingen worden na eerste verwerking gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. Voorzieningen wegens oninbaarheid worden in mindering gebracht op de boekwaarde van de vordering. De vorderingen hebben een looptijd van korter dan 1 jaar, tenzij anders vermeld.

6.6 Liquide middelen Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en deposito’s met een looptijd korter dan twaalf maanden. Rekeningcourantschulden bij banken zijn opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen onder kortlopende schulden indien het saldo van alle bij de betreffende bank lopende rekeningen

Verslag 2020 rond acht thema’s

negatief staat. Liquide middelen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde.

6.7 Eigen vermogen – wettelijke reserve De wettelijke reserves worden aangehouden voor de geactiveerde immateriële activa, zoals ook toegelicht bij 6.1.1. Voor de deelnemingen gewaardeerd tegen nettovermogenswaarde wordt een wettelijke reserve gevormd ten hoogte van het aandeel in het positieve resultaat uit deelnemingen en de rechtstreekse vermogensvermeerderingen sinds de eerste waardering.

6.8 Voorzieningen Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum bestaan, waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten. De langlopende voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. De langlopende voorzieningen worden gewaardeerd tegen de contante waarde (op basis van een vaste rekenrente van 3,15% (2019: 3,5%)) waarbij, indien van toepassing, rekening wordt gehouden met toekomstige salarisstijgingen. 6.8.1 Pensioenvoorziening De pensioenregeling wordt gefinancierd door afdrachten aan het pensioenfonds ABP. De pensioenverplichtingen worden gewaardeerd volgens de ‘verplichting aan de pensioenuitvoerder benadering’. In deze benadering wordt de aan de pensioenuitvoerder te betalen premie als last in de winst- en verliesrekening verantwoord.

PWN jaarverslag 2020

Jaarrekening

Bijlagen

Aan de hand van de uitvoeringsovereenkomst wordt beoordeeld of en zo ja welke verplichtingen naast de betaling van de jaarlijks aan de pensioenuitvoerder verschuldigde premie op balansdatum bestaan. Deze additionele verplichtingen, waaronder eventuele verplichtingen uit herstelplannen van de pensioenuitvoerder, leiden tot lasten voor PWN en worden in de balans opgenomen in een voorziening. Ultimo 2020 waren er geen pensioenvorderingen en -verplichtingen naast de betaling van de jaarlijkse aan de pensioenuitvoerder verschuldigde premie. De waardering van de verplichting is de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om deze per balansdatum af te wikkelen. Indien het effect van de tijdswaarde van geld materieel is, wordt de verplichting gewaardeerd tegen de contante waarde. Toevoegingen aan en vrijval van de verplichtingen komen ten laste, respectievelijk ten gunste van de winst- en verliesrekening. Een pensioenvordering wordt in de balans opgenomen wanneer PWN beschikkingsmacht heeft over de pensioenvordering, wanneer het waarschijnlijk is dat de toekomstige economische voordelen die de pensioenvordering in zich bergt, zullen toekomen aan PWN en wanneer de pensioenvordering betrouwbaar kan worden vastgesteld. 6.8.2 Latente belastingvoorziening Latente belastingvoorziening worden opgenomen voor tijdelijke verschillen tussen de waarde van de activa en passiva volgens fiscale voorschriften enerzijds en de boekwaarden die in deze jaarrekening gevolgd worden anderzijds. De berekening

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

van de latente belastingvoorziening geschiedt tegen de belastingtarieven die op het einde van het verslagjaar gelden, of tegen de tarieven die in de komende jaren gelden, voor zover deze al bij wet zijn vastgesteld. Latente belastingen worden verantwoord voor tijdelijke verschillen inzake groepsmaatschappijen, deelnemingen en joint ventures, tenzij PWN in staat is het tijdstip van afloop van het tijdelijke verschil te bepalen en het niet waarschijnlijk is dat het tijdelijke verschil in de voorzienbare toekomst zal aflopen. Belastinglatenties worden gewaardeerd op nominale waarde.

6.9 Langlopende schulden Schulden worden bij de eerste verwerking gewaardeerd tegen reële waarde. Transactiekosten die direct zijn toe te rekenen aan de verwerving van de schulden worden in de waardering bij eerste verwerking opgenomen. Schulden worden na eerste verwerking gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs, zijnde het ontvangen bedrag rekening houdend met agio of disagio en onder aftrek van transactiekosten. Het verschil tussen de bepaalde boekwaarde en de uiteindelijke aflossingswaarde wordt op basis van de effectieve rente gedurende de geschatte looptijd van de schulden in de winsten-verliesrekening als interestlast verwerkt.

Verslag 2020 rond acht thema’s

transactiekosten. De reële waarde benadert de boekwaarde vanwege het kortlopende karakter ervan. 6.10.1 Pensioenen Op de pensioenregelingen zijn de bepalingen van de Nederlandse Pensioenwet van toepassing en worden pensioen premies betaald door PWN aan het bedrijfstakpensioenfonds ABP. De pensioenen zijn gebaseerd op een middelloonregeling. De premies worden verantwoord als personeelskosten zodra deze verschuldigd zijn. Vooruitbetaalde premies worden opgenomen als overlopende activa indien dit tot een terugstorting leidt of tot een vermindering van toekomstige betalingen. Nog niet betaalde premies worden als verplichting op de balans opgenomen. Er zijn geen andere verplichtingen dan de te betalen pensioenpremies.

6.10 Kortlopende schulden De kortlopende schulden hebben een resterende looptijd korter dan een jaar. De kortlopende schulden worden bij de eerste verwerking gewaardeerd tegen reële waarde. Kortlopende schulden worden na de eerste verwerking gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs, zijnde het ontvangen bedrag rekening houdend met agio en disagio en onder aftrek van

Jaarrekening

Bijlagen

7G rondslagen voor bepaling van het resultaat 7.1 Algemeen Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de opbrengstwaarde van de geleverde prestaties en de kosten over het jaar. Winsten worden verantwoord in het jaar waarin de goederen zijn geleverd, c.q. de diensten zijn verricht. Verliezen worden in aanmerking genomen in het jaar waarin deze voorzienbaar zijn.

7.2 Netto-omzet Onder de netto-omzet wordt verantwoord het gefactureerde vastrecht en het gefactureerde waterverbruik met betrekking tot het verslagjaar tot aan de laatste opnamedatum van de individuele watermeters, evenals de raming van het nog te factureren vastrecht en het verbruik over de periode vanaf de laatste opnamedatum van deze meters tot en met het einde van het verslagjaar. De raming van het watergebruik is op basis van de waterproductie van PWN in een boekjaar in aftrek van het geschatte deel wat niet in rekening wordt gebracht, de zogenaamde NIRG. Dit is het deel water dat niet wordt gefactureerd, zoals lekverliezen, spuien en ander water wat niet achter een watermeter zit. Hiervoor hanteert PWN het gemiddelde NIRG-percentage van de afgelopen 6 jaar, om zo een consistente lijn in de schatting te hanteren. De afwijkingen op de schattingen worden in het volgende verslagjaar verantwoord.

7.3 Overige bedrijfsopbrengsten Onder overige bedrijfsopbrengsten worden verantwoord de opbrengsten vanuit de door de Provincie Noord-Holland in beheer gegeven duinterreinen en andere provinciale natuuren recreatieterreinen, de opbrengsten van de Kennemer

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Duincampings, de verkoop van activa, overige opbrengsten van nevenactiviteiten en het doorbelasten van geleverde diensten.

7.4 Kostprijs van de omzet De kostprijs van de omzet bestaat uit personeelskosten, externe kosten, inkoop water, afschrijvingslasten en rentekosten. Inkoop Water bestaat zowel uit het deel water vanuit de WRK, wat verder in ons zuiveringsproces wordt ingebracht, als het drinkwater wat we inkopen vanuit Waternet. De kostprijs van de omzet is de basis voor de drinkwatertarieven en worden daarmee jaarlijks herzien. Dit conform de drinkwaterwet en wordt getoetst door de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT).

7.5 Personeelsbeloningen Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van de arbeidsvoorwaarden verwerkt in de winst-en-verliesrekening voor zover ze verschuldigd zijn aan werknemers.

7.6 Geactiveerde productie voor het eigen bedrijf Onder de geactiveerde productie voor het eigen bedrijf worden de interne loonkosten (uren x tarief) opgenomen. Deze kosten dienen ter vervaardiging van de materiële vaste activa. De geactiveerde kosten worden in mindering gebracht op de personeelskosten.

7.7 Overige kosten Dit betreffen de kosten die PWN maakt t.b.v. haar exploitatie worden toegerekend aan de periode waarop ze betrekking hebben.

Verslag 2020 rond acht thema’s

7.8 Subsidies Exploitatiesubsidies worden als bate verantwoord in de winsten-verliesrekening in het jaar waarin de gesubsidieerde kosten zijn gemaakt of opbrengsten zijn gederfd, of wanneer een gesubsidieerd exploitatietekort zich heeft voorgedaan. De baten worden verantwoord als het waarschijnlijk is dat deze worden ontvangen. Ontvangen bijdragen met betrekking tot investeringen in materiële vaste activa worden in mindering gebracht op het desbetreffende actief en als onderdeel van de afschrijvingen verwerkt in de winst-en-verliesrekening.

7.9 Afschrijvingen De afschrijvingen geschieden tijdsevenredig op basis van de verwachte economische levensduur. De afschrijvingen vangen maximaal 2 maanden na het moment van ingebruikname aan. Boekwinsten en -verliezen met betrekking tot materiële en immateriële vaste activa zijn inbegrepen onder de afschrijvingen. De van derden ontvangen bijdragen in aanleg leidingen worden geamortiseerd overeenkomstig de afschrijvingstermijn van de aangelegde leiding.

Jaarrekening

Bijlagen

verwerkt in de periode dat zij zich voordoen, tenzij hedge accounting wordt toegepast.

7.12 Activeren van rentelasten Rentelasten worden geactiveerd gedurende de periode van vervaardiging van een actief, indien het een aanmerkelijke hoeveelheid tijd (minimaal één jaar) vergt om het actief gebruiksklaar te maken. De te activeren rente wordt berekend op basis van de gewogen rentevoet (bouwrente) van leningen die niet specifiek aan de vervaardiging van het actief zijn toe te rekenen, in verhouding tot de uitgaven en periode van vervaardiging.

7.13 Resultaat deelnemingen Het resultaat deelnemingen bestaat uit de resultaten van het boekjaar van de in de balans weergegeven deelnemingen.

7.14 Dividenden Dividenden van niet op nettovermogenswaarde gewaardeerde deelnemingen en effecten worden verantwoord zodra het recht hierop is verkregen.

7.10 Financiële baten en lasten Rentebaten en rentelasten worden tijdsevenredig verwerkt, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de desbetreffende activa en passiva. Bij de verwerking van de rentelasten, indien van toepassing, wordt rekening gehouden met de verantwoorde transactiekosten op de ontvangen leningen.

7.11 Koersverschillen Koersverschillen die optreden bij de afwikkeling of omrekening van monetaire posten worden in de winst en verliesrekening

PWN jaarverslag 2020

7.15 Belastingen De belasting over het resultaat wordt berekend over het resultaat voor belastingen in de winst- en verliesrekening, rekening houdend met beschikbare, fiscaal compensabele verliezen uit voorgaande boekjaren (voor zover niet opgenomen in de latente belastingvorderingen) en vrijgestelde winstbestanddelen en na bijtelling van niet-aftrekbare kosten. Tevens wordt rekening gehouden met wijzigingen die optreden in de latente belastingvorderingen en latente belastingschulden uit hoofde van wijzigingen in het te hanteren belastingtarief.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

8 Grondslagen voor het kasstroomoverzicht

9 Financiële instrumenten en risicobeheersing

Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit de liquide middelen, met uitzondering van deposito’s met een looptijd langer dan drie maanden. Kasstromen in vreemde valuta zijn omgerekend tegen een geschatte gemiddelde koers. Koersverschillen op geldmiddelen worden afzonderlijk in het kasstroomoverzicht getoond. Ontvangsten en uitgaven uit hoofde van interest, ontvangen dividenden en winstbelastingen zijn opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten. Betaalde dividenden zijn opgenomen onder de kasstroom uit financieringsactiviteiten. De verkrijgingsprijs van de verworven groepsmaatschappij is opgenomen onder de kasstroom uit investeringsactiviteiten, voor zover betaling in geld heeft plaatsgevonden. De geldmiddelen die in de verworven groepsmaatschappij aanwezig zijn, zijn op de aankoopprijs in mindering gebracht. Transacties waarbij geen instroom of uitstroom van kasmiddelen plaatsvindt, waaronder financiële leasing, zijn niet in het kasstroomoverzicht opgenomen.

Wij wijzen op de in het bestuursverslag vermelde doelstellingen en het beleid van PWN inzake risicobeheer. Daarbij wordt aandacht besteed aan het beleid voor de afdekking van risico’s verbonden aan alle belangrijke soorten voorgenomen transacties, en aan de door PWN gelopen prijs-, krediet-, liquiditeits- en kasstroomrisico’s (artikel 2:391 lid3 BW). Dit betreft de volgende risico’s en risicobeheersing:

De waarde van de gerelateerde activa en leaseverplichting zijn in de toelichting van balansposten verantwoord.

9.2 Rente- en kasstroomrisico Voor de schulden met variabele renteafspraken loopt PWN risico ten aanzien van toekomstige kasstromen. Om deze risico’s te mitigeren heeft PWN renteswaps gecontracteerd, zodat de vennootschap per saldo een vaste rente betaalt. Deze instrumenten worden niet speculatief gebruikt. De marktwaarde van de financiële instrumenten is bepaald aan de hand van de waarde in het economische verkeer. Het betreft het bedrag dat PWN zou ontvangen of betalen wanneer de contracten beëindigd zouden worden.

9.3 Kredietrisico De betaling van de leasetermijnen uit hoofde van het financiële leasingcontract zijn voor het gedeelte dat betrekking heeft op de aflossing als een uitgave uit financieringsactiviteiten aangemerkt en voor het gedeelte dat betrekking heeft op de interest als een uitgave uit operationele activiteiten.

PWN heeft geen significante concentraties van kredietrisico. De liquide middelen staan uit bij banken die minimaal een A-rating hebben. Banken waarmee derivaten worden afgesloten hebben tenminste een A-rating. PWN heeft vorderingen verstrekt aan verbonden partijen en maatschappijen waarin wordt deelgenomen. Vorderingen die niet tijdig worden betaald door verbonden partijen en maatschappijen waarin wordt deelgenomen, zijn voorzien.

PWN jaarverslag 2020

Jaarrekening

Bijlagen

9.4 Liquiditeitsrisico PWN stuurt onder andere op de convenanten die door de financiers van PWN worden geëist. Hiermee blijft PWN toegang houden tot de vermogensmarkt. Tevens wordt per kwartaal een liquiditeitsplanning van 12 maanden vooruit aangehouden waarbij eventuele risico’s worden opgelost. Formeel wordt deze liquiditeitsplanning ieder kwartaal opgesteld en besproken in de treasury commissie. Operationeel wordt de liquiditeitsplanning wekelijks beoordeeld. Daarnaast kan PWN gebruik maken van een rekening courant faciliteit bij haar huisbank en kasgeldleningen bij financiers. PWN loopt geen liquiditeitsrisico meer uit hoofde van haar derivatenportefeuille. PWN heeft in 2019 de derivaten met breakmomenten laten doorzakken naar reguliere langlopende leningen en daarmee is het risico van voortijdige beëindigen door de tegenpartij niet meer aanwezig. In 2020 heeft de eerste doorzak plaatsgevonden. Hierna volgen nog een drietal doorzakmomenten plaats, twee in 2022 en een in 2023. Zie ook paragraaf 10.8 langlopende leningen, waarin dit verder is toegelicht.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

10 T oelichting op de geconsolideerde balans

bedragen x € 1.000

10.1 Immateriële vaste activa

Aanschafwaarde per 1 januari 2020

11.408

Cumulatieve afschrijvingen per 1 januari 2020

(3.742)

Kosten van ontwikkeling

Boekwaarde per 1 januari 2020

7.666

Investeringen

1.962

Gereedmeldingen Waardevermindering

(225)

Afschrijvingen

(2.179)

Boekwaarde per 31 december 2020

7.224

Cumulatieve afschrijvingen per 31 december 2020

(5.921)

Aanschafwaarde per 31 december 2020

13.145

De immateriële vaste activa is intern gegenereerd en betreffen ontwikkelkosten voor software gerelateerde projecten. Deze projecten bestaan uit ERP-projecten, automatiseren van managementinformatie, ontwikkelen van de klantportal, en kantoorautomatisering.

Deze investeringen bestaan hoofdzakelijk uit externe directe kosten en interne kosten van werknemers die zich inzetten voor het realiseren van deze projecten. Aanloopkosten, opleidingskosten en onderhoudskosten worden in de winst- en verliesrekening verantwoord.

In 2020 is voor € 1,9 miljoen geïnvesteerd, waarvan de grootste investeringen betreffen: aanpassingen in het ERP-systeem SAP, migratie van kantoorautomatisering, de migratie van een nieuw HR systeem en de implementatie van de consolidatietool.

De gebruiksduur van de aanwezige immateriële vaste activa is vastgesteld op 5 jaar. Minstens eens per jaar wordt de economische levensduur herzien, en waar nodig gecorrigeerd.

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

10.2 Materiële vaste activa Voor de balanswaardering zijn de volgende afschrijvingstermijnen gehanteerd.

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Categorie

Bijlagen

Aantal jaren

Bedrijfsgebouwen en terreinen:

Bedrijfsgebouwen

5 t/m 40

Gebouwen pompstations

Machines en installaties:

Machines en installaties

5 t/m 25

Leidingen:

Leidingnet distributieleidingen en transportleidingen

60 t/m 100

Leidingnet aansluitleidingen

Watermeters

4 t/m 20

Inventaris

3 t/m 25

Andere bedrijfsmiddelen:

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Jaarrekening

Verslag 2020 rond acht thema’s

bedragen x € 1.000 Aanschafwaarde per 1 januari 2020 Cumulatieve afschrijvingen per 1 januari 2020 Boekwaarde per 1 januari 2020 Investeringen Gereedmeldingen Desinvesteringen aanschafwaarde Desinvesteringen cum. afschrijving Waardevermindering Afschrijvingen Boekwaarde per 31 december 2020 Cumulatieve afschrijvingen per 31 december 2020 Aanschafwaarde per 31 december 2020

Bedrijfs gebouwen en terreinen

Machines en installaties

271.251

Bijlagen

Leidingen

Andere vaste bedrijfsmiddelen

Bijdragen derden

Materiële vaste activa in uitvoering

Totaal

362.571

910.813

91.893

(112.284)

68.850

1.593.094

(148.059)

(286.568)

(406.998)

(82.466)

(924.092)

123.192

76.004

503.814

9.426

(112.284)

68.850

669.002

1.327

278

709

(7.212)

70.824

65.926

1.704

32.649

32.794

1.486

(69.315)

(681)

(1.096)

(436)

(1.505)

(205)

(3.241)

926

309

700

193

2.128

(5.580)

(8.593)

(12.993)

(15.824)

(3.501)

3.900

(37.011)

117.460

95.811

519.980

8.109

(115.596)

64.778

690.542

(155.726)

(299.252)

(422.122)

(85.774)

3.900

(958.975)

273.186

394.784

942.102

93.174

(119.496)

64.778

1.648.528

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

De investeringsuitgaven van € 65,9 miljoen (2019: € 68 miljoen) hebben met name betrekking op de renovatie van het productiebedrijf in Andijk, investeringen in de overige productielocaties en diverse transport- en distributieleidingprojecten. Aan de materiële vaste activa in uitvoering wordt bouwrente (3,148%) toegerekend. Deze bouwrente bedroeg in 2020: € 0,7 miljoen (2019: € 0,7 miljoen). In de andere vaste bedrijfsmiddelen is een bedrag van € 0,6 miljoen boekwaarde opgenomen van activa welke niet meer in gebruik is en er activiteiten plaatsvinden om deze te verkopen. Dit betreft pompstation Huizen.

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

10.3 Financiële vaste activa bedragen x € 1.000

31-12-2020

31-12-2019

Overige deelnemingen en participaties

3.554

3.449

Vorderingen op overige deelnemingen en participaties

2.637

4.740

6.191

8.188

Nieuwe inzichten in het gebruik en optimalisatie van huidige installaties hebben geleid tot impairment van materiële vaste activa in ontwikkeling. Deze impairment heeft er in 2020 toe geleid dat € 2,4 miljoen van de materiële vaste activa is als verlies verwerkt in de Winst- en Verliesrekening. De overige waardevermindering van € 3,1 miljoen bestaan uit kosten gemaakt voor investeringsprojecten, die in de winst- en verliesrekening verwerkt dienen te worden.

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

De deelnemingen, participaties en vorderingen zijn als volgt weer te geven:

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

bedragen x € 1.000

Bijlagen

31-12-2020

Mutaties

31-12-2019

533

2.336

2.263

249

233

Overige deelnemingen Gewaardeerd tegen kostprijs: KWH water B.V. te Nieuwegein (8,25%) AquaMinerals B.V. te Nieuwegein (10,5%) Gewaardeerd tegen netto-vermogenswaarde: Het Waterlaboratorium N.V. te Haarlem (33,3%) Aquavirunga te Rwanda (51%) Water Fund Holland B.V. te Nieuwegein (29,9%) Société d’Exploitation des Ouvrages Hydrauliques (SEOH), te Thiés (20%) N.V. WRK (50%)

320

3.554

105

3.450

Vorderingen op deelnemingen Leningen Het Waterlaboratorium N.V. Leningen N.V. WRK Lening SEOH

Overige vorderingen Totaal vorderingen op overige deelnemingen en participaties

PWN jaarverslag 2020

472

(43)

515

2.000

(2.000)

4.000

135

(90)

225

2.607

(2.133)

4.740

2.637

(2.104)

4.741

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

De overige vorderingen zijn vorderingen op deelnemingen vanuit onze buitenlandactiviteiten in het kader van de Millenium Development Goals (VN), en zijn reeds geheel voorzien.

Jaarrekening

Verslag 2020 rond acht thema’s

bedragen x € 1.000 Boekwaarde per 1-1

Bijlagen

Overige participaties

Vorderingen op deelnemingen

Totaal

3.450

4.740

8.190

Investeringen

Desinvesteringen

Ontvangen dividend

Verstrekken leningen

Aflossingen leningen

(2.200)

Correctie leningen

Mutatie voorziening

Resultaat deelnemingen

105

Boekwaarde per 31-12

3.554

2.637

6.191

Deelnemingen De mutaties in de deelnemingen en participaties gewaardeerd tegen nettovermogenswaarde betreft het resultaat boekjaar voor het deel waarvoor PWN aandelen houdt. In 2020 heeft een dotatie aan de wettelijke reserve deelnemingen plaatsgevonden voor het behaalde resultaat van Het Waterlaboratorium N.V. te Haarlem en Aquavirunga te Rwanda.

Voor de entiteiten met geringe verwachte cashflows waarop PWN een vordering heeft, heeft PWN voor deze vorderingen een voorziening gevormd. De aflossing op de lening aan SEOH is gestart in 2020. De aflossing betreft € 45.000 per jaar (5% per jaar, einddatum 2024).

Vorderingen op deelnemingen en overige vorderingen De vorderingen hebben een looptijd langer dan 1 jaar. De vorderingen met een looptijd korter dan 1 jaar zijn verantwoord onder de vlottende activa. Omtrent de uitgegeven leningen zijn geen zekerheden verkregen. Voor de door derden aan de WRK verstrekte leningen zijn garanties afgegeven. Deze zijn opgenomen in de niet uit de balans blijkende verplichtingen.

PWN jaarverslag 2020

De aflossing op de lening aan Het Waterlaboratorium betreft € 43.000 per jaar van de lening (4,82% per jaar, einddatum 2032).

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Jaarrekening

Verslag 2020 rond acht thema’s

Bijlagen

10.4 Vlottende activa

bedragen x € 1.000 Voorraden Onderhanden werk projecten Voorraden

bedragen x € 1.000

31-12-2020

31-12-2019

849

1.714

Waterdebiteuren

(398)

(256)

Handelsdebiteuren

1.458

Voorziening dubieuze debiteuren Debiteuren

23.583

17.561

Vorderingen op maatschappijen waarin wordt deelgenomen

7.183

6.161

Vorderingen op groepsmaatschap. en overige deelnemingen

7.183

451

De voorraden bestaan met name uit materialen, zoals leidingen, membranen en appendages. De onderhanden werken betroffen kosten van lopende en nog uit te voeren projecten. Hierbij zijn projectgaranties afgegeven. Deze projectgaranties leiden tot een negatief saldo van onderhanden werk projecten.

31-12-2020

31-12-2019

23.323

14.747

4.511

6.775

(4.251)

(3.961)

bedragen x € 1.000

31-12-2020

31-12-2019

Vorderingen op personeel

102

113

Te vorderen belastingen, pensioenen soc. premies

390

1.653

Lening U/G Deelnemingen

2.043

7.143

191

178

2.770

9.089

538

368

1.765

1.663

Overige overlopende activa

27.926

2.881

Overlopende activa

30.229

4.911

Lening U/G niet geconsolideerde deelnemingen Overige vorderingen

6.161

Vorderingen Vooruitbetaalde kosten Nog te factureren drinkwatergelden

De toename van de waterdebiteuren houdt met name verband met de timing van uitvoeren van de betaalbatches. De handelsdebiteuren van PWN zijn afgenomen door een afname van openstaande posten WRK. De vorderingen op de WRK zijn gerelateerd aan investeringen die zijn uitgevoerd voor de WRK. De voorziening dubieuze debiteuren is toegenomen, dit komt door een aanvullende dotatie om het debiteurenrisico veroorzaakt door COVID-19 te mitigeren.

PWN jaarverslag 2020

De te vorderen belasting bestaat met name uit de te vorderen BTW. Lening u/g betreft het kortlopende deel van de lening aan WRK.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

De overige overlopende activa zijn gestegen door de presentatie van € 27 miljoen ten aanzien van het niet-effectieve deel van de rentelasten op een nieuwe lening. Deze geactiveerde rentelasten zullen over de looptijd van de lening afgeschreven worden, waarbij de hoogte van het bedrag jaarlijks kan wijzigen op basis van de dan vigerende marktrente. Zie voor verdere toelichting hoofdstuk 10.8 Langlopende schulden. De vlottende activa hebben een looptijd korter dan één jaar. De reële waarde van de vorderingen benadert de boekwaarde, gegeven het kortlopende karakter van de vorderingen en het feit dat waar nodig voorzieningen voor oninbaarheid zijn gevormd.

Verslag 2020 rond acht thema’s

10.5.1 Toelichting bij het kasstroomoverzicht Ultimo 2019 was de liquiditeitspositie negatief, doordat meer financiering was afgelost dan aangetrokken en het saldo liquide middelen aan het begin van het jaar hoog was. In 2020 is meer financiering aangetrokken dan afgelost, waardoor ultimo 2020 een positieve kasstroom is ontstaan van circa € 1,1 miljoen. Specifiek kijkend naar het kasstroomoverzicht is de mutatie op overige kortlopende schulden negatief. Dit wordt veroorzaakt door een lager negatief rekening courant saldo bij de huis bankier, een hogere crediteurenpositie ultimo 2020 door timing van de betalingen en doordat de aflossingsverplichting circa

Jaarrekening

Bijlagen

€ 20 miljoen lager is. De mutatie vorderingen op deelnemingen is in 2020 lager, waardoor de kasstroom uit financiële vaste activa is afgenomen. Daarnaast zijn de investeringen in 2020 lager dan in 2019. De bijdrage derden valt in 2020 ook circa € 0,3 miljoen lager uit. Hierdoor is de kasstroom uit investeringsactiviteiten € 1,5 miljoen lager dan in 2019.

10.6 Eigen vermogen Voor een specificatie en toelichting van het eigen vermogen wordt verwezen naar de vennootschappelijke balans per 31 december 2020.

10.5. Liquide middelen bedragen x € 1.000

31-12-2020

31-12-2019

10.7 Voorzieningen Liquide middelen

8.889

De liquide middelen staan ter vrije beschikking aan de vennootschap.

7.782

bedragen x € 1.000

31-12-2020

31-12-2019

1.780

2.122

Voorziening organisatieontwikkeling

859

1.918

Voorziening jubileumuitkeringen

228

323

Voorziening uitkeringen post-actieven

461

568

Overige voorzieningen

1.845

1.311

Voorzieningen

5.173

6.287

Voorziening Latente belastingverplichting

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Jaarrekening

Verslag 2020 rond acht thema’s

bedragen x € 1.000 Voorziening uitkeringen post-actieven

Bijlagen

31-12-2020

Dotatie

vrijval

Onttrekkingen

31-12-2019

1.780

334

(321)

(355)

2.122

Voorziening organisatieontwikkeling

859

(602)

(498)

1.918

Voorziening jubileumuitkeringen

228

(8)

(97)

323

Voorziening Latente belastingverplichting

461

(107)

568

Overige voorzieningen

1.845

1.212

(43)

(680)

1.356

Voorzieningen

5.173

1.747

(1.356)

(1.505)

6.287

De personeelsgerelateerde voorzieningen worden gedeeltelijk berekend tegen de contante waarde van de toekomstige betalingsverplichtingen, waarbij rekening is gehouden met de verwachte salarisstijgingen. De personeelsgerelateerde voorzieningen bestaan met name uit aangegane verplichtingen inzake uitkeringen aan postactieven. Dit zijn de voorzieningen als WW en WGA waarvoor PWN eigenrisicodrager is. Ook onderdeel van de voorzieningen zijn medewerkers met afspraken op grond van het sociaal plan, dan wel de medewerkers die gebruikmaken van de FURsuppletieregeling. De dotatie aan de personele voorzieningen bestaan met name uit nieuwe dotaties WW en WGA. De onttrekkingen bestaan met name uit de maandelijkse uitkeerverplichtingen. De vrijval is gerelateerd aan de vrijgevallen verplichtingen.

De voorziening organisatieontwikkeling is gevormd in verband met de in 2017 uitgevoerde reorganisatie om PWN bestendig te maken voor de toekomst. Hiervoor is een schatting gemaakt van de kosten welke hiermee gemoeid zijn. De voorziening is opgenomen tegen contante waarde. De WW voor de werknemers die tijdens de reorganisatie PWN hebben verlaten en nog geen nieuwe arbeidsrelatie hebben zijn onderdeel van de voorziening. De overige voorziening is in 2020 aangevuld met een bedrag van € 1,3 miljoen. De categorie “Overig” bestaat uit voorzieningen voor onderhoudsverplichtingen en contractuele verplichtingen (dotatie van 1,3 miljoen) en de voorziening ten behoeve van het employability budget. Deze algemene voorzieningen zijn contant gemaakt tegen de gehanteerde disconteringsvoet van 3,1%. De verwachte onttrekking voor de totale post voorzieningen zal voor het komende boekjaar € 1,0 miljoen bedragen.

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

10.8 Langlopende schulden

PWN en haar omgeving

Jaarrekening

Verslag 2020 rond acht thema’s

bedragen x € 1.000 Langlopende schulden derden Aflossingsverplichting in boekjaar

Bijlagen

31-12-2020

31-12-2019

347.944

378.667

65.722

45.722 413.667

Saldo per 1 januari

424.389

75.000

35.000

Aflossingen

(65.722)

(45.722)

Aflossingsverplichting volgend boekjaar

(36.889)

(65.722)

Herberekening GBP lening tegen spotkoers

(631)

Contante koers balansdatum cross currency swap

Nieuwe leningen

631

Totaal mutaties

(27.611)

(76.445)

Totaal langlopende leningen ( excl. kortlopend deel)

386.056

347.944

Totaal langlopende leningen ( incl. kortlopend deel)

422.944

413.667

27.190

413.246

413.667

Langlopende schuldverplichting (doorzak) Totaal langlopende verplichtingen (excl. kortlopend deel)

100

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

De gemiddelde resterende looptijd is 13,6 jaar (2019: 7,9 jaar). De stijging heeft te maken met de in 2020 nieuw aangetrokken financieringen. Het gemiddelde rentepercentage over de resterende looptijd van deze leningen bedraagt 3,00% (2019: 3,30%). Een bedrag van € 167,5 miljoen (2019: € 158 miljoen) heeft een resterende looptijd van meer dan 5 jaar. De marktwaarde van de langlopende schulden bedraagt € 585,8 miljoen (2019: € 542,6 miljoen). De langlopende schulden van in totaal € 422,9 miljoen kan daarmee als volgt worden onderscheiden:

bedragen x € 1.000 Langlopende schulden

2020

Aflossingverplichting korter dan 1 jaar

36.889

Aflossingverplichting tussen 1 en 5 jaar

218.556

Aflossingverplichting langer dan 5 jaar

167.500 422.944

Negatieve pledge clausule PWN heeft in de contracten met de banken een negatieve pledge clausule opgenomen. Hiermee verklaart PWN geen van haar activa te zullen bezwaren ten behoeve van derden zonder voorafgaande toestemming van de geldgever.

Derivaten PWN heeft ultimo 2020 de volgende derivaten in haar portefeuille: - Renteswaps

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

PWN past kostprijs hedge-accounting toe ten aanzien van alle bovengenoemde derivaten. Het effectieve deel van de reëlewaardeverandering van de derivaten wordt direct verantwoord in de winst-en-verliesrekening onder de financiële baten en lasten. PWN documenteert de relatie tussen hedging instrument en onderliggende afgedekte positie in een hedgetabel. In 2020 waren alle hedges effectief.

MTC-clausule te mitigeren. Echter in verband met RJ-richtlijnen dient de nieuwe niet marktconforme lening als langlopende schuldverplichting opgenomen te worden op de balans. Dit financiële risico is echter volledig afgedekt door de toekomstige hogere rentelasten die onder de overige overlopende activa worden gepresenteerd. Beide bedragen € 27 miljoen. Er is geen sprake van een resultaateffect.

De marktwaarde van de gehele derivaten positie van PWN bedraagt per 31 december 2020 € 13,8 miljoen negatief (2019: € 18 miljoen negatief). PWN heeft ten doel de derivaten zonder Mutual Termination Clausule (MTC) tot einde looptijd op een marktwaarde van nihil aan te houden. Voor de derivaten waarvoor een Mutual Termination Clausule (MTC) aanwezig was, is in 2019 een traject ingezet en afgerond om een zogenaamde doorzakconstructie toe te passen. Dit houdt specifiek in dat op het moment dat de aan de payerswaps gekoppelde roll-over leningen aflopen, de payerswaps worden overgedragen aan de Nederlandse Waterschapsbank (NWB). De roll-over leningen worden vervangen door een nieuwe lening met vaste rente voor een lange looptijd bij de NWB. De overdracht vindt plaats voordat een van de partijen de MTC in kunnen roepen. Hiermee loopt PWN niet langer het risico over het inroepen van deze MTC’s. In 2020 heeft de eerste van vier doorzakconstructies plaatsgevonden. De resterende drie doorzakconstructies zullen in 2022 en 2023 worden geëffectueerd.

Renteswaps

Op basis hiervan kan gesteld worden dat voor de jaarrekening 2020 geen sprake is van een ‘open’ positie en heeft PWN kostprijs-hedge accounting toegepast. De doorzak van de eerste lening heeft geen financieel risico voor PWN, deze nieuwe lening is juist aangegaan om het risico van de voormalige

101

PWN jaarverslag 2020

PWN past kostprijshedge accounting toe om het risico van veranderingen in de variabele rente die wordt betaald wordt op de financieringen te mitigeren. De afgesloten, al lopende en toekomstige financieringen zijn aangemerkt als afgedekte posities. Alle renteswaps die PWN heeft afgesloten zijn als hedging instrument aangewezen, daar ze allen het hiervoor genoemde variabele rente risico afdekken. Per 31 december 2020 heeft PWN vier payer swaps (swap ter indekking rentestijging, waarbij we een vaste rente betalen en variabele rente ontvangen) met een totale hoofdsom van € 95 miljoen (2019: € 141,2 miljoen, met zeven payer swaps). De marktwaarde van de swaps bedraagt per 31 december 2020 € 13,8 miljoen negatief (2019: € 17,3 miljoen negatief). Eén van deze payer swaps met MTC clausule heeft een ingangsdatum in 2021 en doordat de gekoppelde lening is afgelopen heeft er een doorzakconstructie plaatsgevonden. Op het moment van doorzak is er geen sprake meer van een derivaat, deze wordt vervangen door een nieuwe lening met vaste rente voor een lange looptijd. Deze lening draagt een rentepercentage die hoger is dan de op dat moment geldende marktrente doordat de doorgezakte payer swap in

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

het rentepercentage is verdisconteerd. Deze nieuwe lening zal zodoende na de doorzakconstructie op de balans tegen marktwaarde gewaardeerd worden. De negatieve waarde van de payer swap wordt op de balans opgenomen als actief en passief en vallen gelijktijdig vrij ten laste van het resultaat met een nihil effect.

Verslag 2020 rond acht thema’s

Cross-currency swap PWN had een cross-currency swap afgesloten ter afdekking van het valutarisico op aflossingen en rentebetalingen van een lening in Britse Ponden. Deze cross-currency swap is begin 2020 afgelopen.

Bijlagen

10.8 Langlopende schulden bedragen x € 1.000 Aflossingsverplichting langlopende schulden Schulden aan kredietinstellingen Voorschotten watergelden

De overige drie swaps met een MTC clausule hebben een ingangsdatum in respectievelijk 2022, 2024 en 2025. De gekoppelde leningen lopen af in 2022 en 2023. Deze swaps hebben een marktwaarde van respectievelijk € 2 miljoen negatief, € 2,8 miljoen negatief en € 1,8 miljoen negatief (2019: € 2,9 miljoen negatief, € 3,5 miljoen negatief en € 2,6 miljoen negatief). In de waardering van de payerswaps met een MTC is er rekening gehouden met de doorzakconstructie, zodoende hebben deze posities een significant lagere marktwaarde ten opzichte van 2019. Er is geen CSA afgesloten (Collateral Support Annex) met de tegenpartijen, zijnde Deutsche Bank en ING. In een CSA komen partijen overeen om bij tussentijdse verschillen tussen oorspronkelijke en marktwaarde af te rekenen.

Jaarrekening

Te betalen belastingen, pensioenen soc. premies Schulden aan leveranciers Schulden aan maatschap. waarin wordt deelgenomen Overlopende passiva Kortlopende schulden

De aflossingsverplichting langlopende schulden komend boekjaar zijn gedaald ten opzichte van voorgaand jaar. Dit is veroorzaakt doordat in 2020 een aantal leningen volledig zijn afgelost. De lichte daling van de voorschotten watergelden houdt verband met de timing van de voorschotten en eindafreke ningen van de drinkwaterklanten. De schulden aan kredietinstellingen betreft de negatieve rekening-courantpositie bij de bank. Dit wordt veroorzaakt door de timing van de incasso’s van waterdebiteuren. Schulden aan leveranciers is ten opzichte van 2019 gedaald. Dit wordt veroorzaakt door de timing van de betalingen.

102

PWN jaarverslag 2020

31-12-2020

31-12-2019

36.889

65.722

3.836

4.684

15.657

15.729

5.296

4.969

24.771

26.302

2.098

382

21.031

18.557

109.578

136.346

De te betalen belastingen bestaan met name uit de af te dragen Belasting op Leidingwater en de af te dragen loonheffing. De overlopende passiva bestaan met name uit nog te betalen rentekosten en de verplichtingen inzake het flexibele arbeidsbudget. Ook zijn hieronder vooruit ontvangen bedragen opgenomen, waar in de nabije toekomst een verplichting tegenover staat. Alle kortlopende schulden hebben een resterende looptijd van korter dan een jaar. De reële waarde van de kortlopende schulden benadert de boekwaarde vanwege het kortlopende karakter ervan.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

11 Niet uit de balans blijkende verplichtingen 11.1 Financiële verplichtingen

11.2 Fiscale eenheid

11.3 Garanties

Meerjarige financiële verplichtingen voor de totale looptijd van de verplichtingen ad € 152,6 miljoen zijn aangegaan uit hoofde van het onderhoud/beheer van installaties, uit hoofde van investeringen en overige activiteiten. De totale looptijd van deze verplichtingen is korter dan 7 jaar. De verplichting korter dan 1 jaar bedraagt € 69,3 miljoen.

Binnen PWN is sprake van een fiscale eenheid voor de btw en de vennootschapsbelasting. PWN staat aan het hoofd hiervan.

PWN staat garant voor een nakoming van een opdracht van PWNT Holding B.V. inzake de levering van een zuiveringsinstallatie aan South West Water Ltd. in 2018. De maximale resterende aansprakelijkheid wordt bij niet nakoming door PWNT Holding B.V. geschat op € 1,0 miljoen (2019: € 23,3 miljoen) welke naar verwachting vanaf 2021 opgeëist kan worden. Het project wordt in 2021 volledig opgeleverd. PWNT heeft diverse garanties afgegeven voor opgeleverde projecten inzake het functioneren dan wel breuk garanties voor membranen en (latente) defect garanties ten aanzien van ontwerp of constructiefouten welke deels worden afgedekt door leveranciersgaranties en verzekeringen. De mogelijke uitstroom van liquide middelen voor PWN(T) ten aanzien van deze garanties is niet in te schatten.

In bovenstaande verplichting is een meerjarige financiële verplichting inbegrepen voor de afname van drinkwater. De verwachte last voor de komende 5 jaar bedraagt per jaar € 10,9 miljoen. Ultimo 2020 zijn door KDC investeringsverplichtingen aangegaan voor een totaalbedrag van circa € 1.54 miljoen Hiervan was per balansdatum reeds zo’n € 0,45 miljoen in rekening gebracht. De resterende investeringsverplichting per balansdatum bedroeg derhalve nog zo’n € 1,08 miljoen. De totale operationele leaseverplichting bedraagt € 1,7 miljoen, met de volgende onderverdeling: Korter dan 1 jaar: € 0,7 miljoen Tussen 1 en 5 jaar: € 1,0 miljoen Langer dan 5 jaar: Geen verplichting Gedurende het verslagjaar zijn € 1,4 miljoen aan leasekosten in de winst-en-verliesrekening verwerkt.

Naast PWN zijn de volgende vennootschappen in de fiscale eenheid btw en vennootschapsbelasting opgenomen: • PWNT Holding B.V., te Velserbroek (100%) • PWNT B.V., te Velserbroek (100%) • PWNT R&D B.V., te Velserbroek (100%) • Aquanet B.V., te Velserbroek (100%) • De Kennemer Duincampings B.V., te Velserbroek (100%) De onderlinge verrekening systematiek is dat er wordt afgerekend met de dochters op basis van het fiscale resultaat van de dochter, echter wordt in de afrekening richting de dochtermaatschappijen rekening gehouden met de voordelen van de fiscale eenheid (horizontale verliesverrekening). Doordat enkel de dochterentiteiten na horizontale verrekening een fiscaal positief resultaat hebben geboekt is er bij de dochterentiteiten een vpb-last geboekt. Naast een directe vpb-last is en passieve belastinglatentie opgenomen bij PWN doordat de commercieel-fiscale verschillen waarop de latentie betrekking heeft aan haar toe te rekenen zijn. Op grond van de Invorderingswet zijn de vennootschap en de met haar gevoegde dochterondernemingen ieder hoofdelijk aansprakelijk voor ter zake door de combinatie verschuldigde belasting.

103

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Jaarrekening

Verslag 2020 rond acht thema’s

Bijlagen

12 Toelichting op de geconsolideerde winsten verliesrekening 12.1 Netto-omzet

bedragen x € 1.000 Afzet x 1.000 m3

Drinkwateromzet Lek- en meetverschillen Totaal

31-12-2020 m3

31-12-2020 €

31-12-2019 m3

31-12-2019 €

107.502

178.846

102.445

167.896

7.318 114.820

178.846

109.578

1.482

Vastrecht Brandkranen Netto omzet

114.820

De hogere netto omzet wordt voornamelijk veroorzaakt door de werkelijk gerealiseerde afzet, welke 4,9% hoger is dan de afzet in 2019. Dit door een lange periode van droogte en warmte in het voorjaar en de zomer van 2020 en de COVID-19 situatie. Een klein deel is veroorzaakt door de werkelijk gerealiseerde NIRG (niet in rekening gebracht gebruik) en de omzetcorrectie over 2019, dit na de definitieve waterafrekeningen die in 2020 hebben plaatsgevonden over het jaar 2019 (+ € 0,7 mln.).

104

7.133

PWN jaarverslag 2020

180.329

167.896 1.435

109.578

169.331

Bestuursverslag

12.2 Overige bedrijfsopbrengsten

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

bedragen x € 1.000 Opbrengsten verblijfsrecreatie

Jaarrekening

Bijlagen

31-12-2020

31-12-2019

10.810

13.275

Opbrengsten natuurbeheer

4.795

4.559

Doorberekende administratie- en inningskosten

1.867

2.155

Opbrengsten vermarkten zuiveringstechnologie

1.973

8.385

Doorberekende werkzaamheden en diensten

9.511

5.301

Verkoop bedrijfsmiddelen Overige bedrijfsopbrengsten

De overige bedrijfsopbrengsten in 2020 zijn gedaald ten opzichte van 2019. Dit komt voornamelijk door de lagere opbrengsten verblijfsrecreatie, veroorzaakt door COVID-19 en de maatregelen van de overheid. Hierdoor was er een tijdelijke lockdown, kon het campingseizoen later van start gaan en is het seizoen eerder geëindigd. Door COVID-19 lockdown die door de overheid is aangekondigd in 2020, zijn wel meer mensen de natuur ingetrokken. Hierdoor zijn hogere opbrengsten behaald bij natuurbeheer, dit voor duinkaarten en parkeren

105

PWN jaarverslag 2020

402

29.358

33.675

De doorberekende werkzaamheden en diensten zijn hoger dan in 2019, onder andere doordat er meer werkzaamheden voor derden zijn uitgevoerd. Daarnaast heeft er een aanscherping plaatsgevonden tussen Opbrengsten vermarkten zuiveringstechnologie en Doorberekende werkzaamheden en diensten door de implementatie van de consolidatietool, waardoor er een verschuiving tussen deze twee categorien heeft plaatsgevonden ten opzichte van 2019.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

12.3 Inkoop water

bedragen x € 1.000

31-12-2020

31-12-2019

Inkoop ruw water

8.970

9.835

Inkoop drinkwater

11.000

9.088

Inkoop water

19.970

18.923

De inkoopkosten water zijn in 2020 aanzienlijk hoger dan voorgaand jaar. Dit komt door de hogere drinkwaterafzet die is gerealiseerd, o.a. door COVID-19 en de warmte. Hierdoor is extra water ingekocht resulterend in hogere kosten.

bedragen x € 1.000

31-12-2020

De toename van de kosten uitbesteed werk wordt veroorzaakt door met name de kosten voor het treffen van voorzieningen en onderzoek. Tevens zit hier ook de impairment van het onderhanden werk in opgenomen € 2,4 miljoen, zoals is toegelicht in paragraaf 10.2. In het boekjaar zijn de volgende bedragen aan in 2020 al betaalde accountantshonoraria ten laste van het resultaat gebracht:

Product

Ernst & Young Accountants LLP

Controle van de jaarrekening 2020

31-12-2019

Uitbesteed werk

57.067

51.891

Verbruik materialen

14.496

16.583

Overige externe kosten

14.306

16.250

Kosten uitbesteed werk, materiaalkosten en andere externe kosten

85.869

84.724

Bijlagen

en externe accountants zoals bedoeld in artikel 1, lid 1 Wta (Wet toezicht accountantsorganisaties) en de in rekening gebrachte honoraria van het gehele netwerk waartoe de accountantsorganisatie behoort. Deze honoraria hebben betrekking op het onderzoek van de jaarrekening over het boekjaar 2020, ongeacht of de werkzaamheden reeds gedurende het boekjaar zijn verricht.

12.5 Personeelskosten

(x 1000)

12.4 Kosten uitbesteed werk, materiaalkosten en andere externe kosten

Jaarrekening

Verslag 2020 rond acht thema’s

Overig Ernst & Young Accountants LLP netwerk

Totaal Ernst & Young Accountants LLP netwerk

€

185

bedragen x € 1.000

31-12-2020

31-12-2019

39.433

35.479

Pensioenlasten

5.188

4.902

Overige sociale lasten

4.805

5.252

(5.532)

(5.039)

(807)

(476)

916

625

44.003

40.744

659

645

Salarissen

Geactiveerde productie Mutaties in de personeelsvoorzieningen

Andere controle werkzaamheden 2020 Fiscale advisering

Mutaties in de reservering verlofdagen

Andere niet-controle diensten 2020

Personeelskosten

Totaal

185

Bovenstaande Honoraria betreffen de werkzaamheden die bij de vennootschap en de in de consolidatie betrokken maatschappijen zijn uitgevoerd door accountantsorganisaties

106

PWN jaarverslag 2020

Het gemiddeld aantal actieve personeelsleden omgerekend naar een volledige dagtaak bedroeg ultimo boekjaar

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Het aantal fte werkzaam in het buitenland bedraagt ultimo 2020: 2 (2019: 3). De overige fte zijn werkzaam in Nederland. De fte zoals hierboven opgenomen betreft de stand ultimo 2020. Zowel de fte’s als de personeelskosten zijn over 2020 hoger dan 2019. Dit als gevolg van een toename van het aantal fte binnen PWN. Bij de overige entiteiten is een daling in het aantal fte zichtbaar. De geactiveerde productie is toegenomen, doordat in 2020 meer uren zijn geschreven op investeringsprojecten dan in 2019. De mutaties in de personeelsvoorzieningen betreffen dotaties, onttrekkingen en vrijval van voorzieningen gerelateerd aan WW voor post-actieven, reorganisatieontwikkeling en jubilea. De mutaties in reservering verlofdagen is toegenomen. Dit is een effect vanuit COVID-19, waardoor personeelsleden minder verlofdagen hebben opgenomen in 2020. De pensioen premie 2020 is licht gestegen ten opzichte van 2019 wegens een stijging van de pensioenpremie voor zowel werkgever als werknemer en een hogere grondslag voor pensioenheffing.

Jaarrekening

Verslag 2020 rond acht thema’s

12.7 Financiële baten en -lasten

12.6 Afschrijvingen bedragen x € 1.000

31-12-2020

31-12-2019

2.178

2.051

Afschrijvingen op materiële vaste activa

41.940

41.682

Amortisatie van bijdragen in aanleg

(3.900)

(3.639)

Afschrijvingen op immateriële vaste activa

Afschrijvingskosten

Bijlagen

40.218

40.094

bedragen x € 1.000

31-12-2020

31-12-2019

12.414

13.729

104

157

12.517

13.887

Geactiveerde rentelasten

(736)

(743)

Ontvangen interest leningen u/g derden

(425)

(650)

11.357

12.494

309

(1)

11.450

12.801

Rentelasten Rente toerekening aan voorzieningen

Overige interestbaten en -lasten Mutaties in de voorzieningen Koersresultaat

PWN is aangesloten bij Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds (hierna ABP). De pensioenregeling kent een voorwaardelijke indexatie. In 2020 heeft geen indexatie plaatsgevonden. De dekkingsgraad van het pensioenfonds per 31-12-2020 bedraagt 93,2%. Op grond van de dekkingsgraad zijn geen additionele betalingen door de onderneming verschuldigd.

Financiële baten & lasten

Onder de rentelasten in 2020 is € 5,7 miljoen aan gerealiseerde kosten renteswaps verantwoord (2019: € 5,2 miljoen). Voor een nadere toelichting inzake de derivaten wordt verwezen naar paragraaf 10.7. De geactiveerde rentelasten over 2020 zijn gebaseerd op de verwachte gemiddelde rente van het vreemd vermogen 3,148% (2019: 3,521%). We zien dat de rentelasten in 2020 zijn gedaald met circa € 1,3 miljoen. Dit komt door de herfinanciering met nieuw aangetrokken leningen met een lager rentepercentage.

De bezoldiging van de directie en commissarissen wordt vermeld in de toelichting op de vennootschappelijke jaarrekening.

107

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

12.8 Belastingen bedragen x € 1.000

31-12-2020

31-12-2019

Resultaat voor belasting

8.176

5.724

Dotatie vennootschaps belastinglatentie

568

Onttrekking vennootschapsbelastinglatentie

(107)

Te betalen vennootschapsbelasting oude jaren

(73)

174

Te betalen vennootschapsbelasting lopend jaar

(170)

835

Effectief belastingtarief

-2%

15%

Toepasselijk belastingtarief

25%

Te betalen belasting Vennootschapsbelasting

PWN is vanaf 1 januari 2016 vennootschapsbelastingplichtig voor haar niet-wettelijke activiteiten. De drinkwateractiviteiten van PWN zijn vrijgesteld van vennootschapsbelasting. Conform toelichting 11.2 vormt PWN het hoofd van de fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting. PWN is vrijgesteld van vennootschapsbelasting voor de taken die volgen uit de drinkwaterwet. Daardoor is het resultaat op het merendeel van de activiteiten vrijgesteld van belasting heffing. Naar verwachting eindigt de fiscale eenheid in 2020 op een fiscaal verlies. Dit verlies is verrekenbaar met de belastbare winst in 2019. Tezamen met een gedeeltelijke vrijval van de belastinglatentie verwacht PWN een negatief effectief belastingtarief. Op grond van de Invorderingswet zijn de vennootschap en de met haar gevoegde dochterondernemingen ieder hoofdelijk aansprakelijk voor ter zake door de combinatie verschuldigde belasting.

108

PWN jaarverslag 2020

Jaarrekening

Bijlagen

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

13 Vennootschappelijke balans (na resultaatbestemming)

Jaarrekening

Verslag 2020 rond acht thema’s

Bijlagen

Activa Noot:

bedragen x € 1.000

31-12-2020

31-12-2019

Vaste activa Immateriële Vaste Activa

16.1

7.223

7.664

Materiële Vaste Activa

16.2

682.684

662.118

Financiële Vaste Activa

16.3

14.949

17.030 704.856

Vlottende activa

686.812

16.4

Voorraden Vorderingen & Overlopende activa Liquide middelen

744

1.334

63.138

37.743

144

Activa

64.026

39.122

768.882

725.935

Passiva bedragen x € 1.000

Noot:

Eigen vermogen

16.5

Aandelenkapitaal

31-12-2020

31-12-2019

6.795

Algemene reserve

231.742

224.319

Wettelijke reserve

8.111

8.462 246.648

239.576

Voorzieningen

16.6

5.171

6.242

Langlopende schulden

16.7

413.246

347.944

Kortlopende schulden

16.8

103.817

132.172

768.882

725.935

Passiva

109

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

14 Vennootschappelijke winst- en verliesrekening

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

15 Toelichting vennootschappelijk algemeen 15.1 Algemeen

bedragen x € 1.000 Bedrijfsresultaat Financiële baten & lasten Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening

2020

2019

20.663

17.569

(11.828)

(12.354)

8.835

5.214

(1.179)

2.574

7.656

7.788

Vennootschapsbelasting

107

(568)

Resultaat na belasting

7.763

7.220

Resultaat uit deelnemingen Resultaat voor belasting

De enkelvoudige jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de jaarverslaggeving. De grondslagen van waardering en resultaatbepaling voor de vennootschappelijke jaarrekening zijn gelijk aan de grondslagen die worden vermeld in de toelichting op de geconsolideerde jaarrekening.

Aangezien de resultaten van de vennootschap zijn betrokken in de consolidatie, is de vennootschappelijke winst- en verliesrekening in verkorte vorm opgenomen (conform art. 402 BW 2 titel 9).

Geconsolideerde vennootschappen worden gewaardeerd op de nettovermogenswaarde. Deelnemingen met een negatieve nettovermogenswaarde worden op nihil gewaardeerd. Wanneer PWN geheel of ten dele instaat voor schulden van de desbetreffende deelneming, respectievelijk de feitelijke verplichting heeft de deelneming (voor haar aandeel) tot betaling van haar schulden in staat te stellen, wordt een voorziening gevormd. Bij het bepalen van de omvang van deze voorziening wordt rekening gehouden met reeds op vorderingen op de deelneming in mindering gebrachte voorzieningen voor oninbaarheid.

Het gemiddelde aantal werknemers 2020 in fte betrof 545 (2019: 498), waarvan in het buitenland 0 (2019: 0)

Het resultaat uit deelnemingen komt overeen met het aandeel in het resultaat van het boekjaar van de desbetreffende vennootschappen.

110

PWN jaarverslag 2020

Voor zover toelichting ontbreekt, wordt verwezen naar de toelichting op de geconsolideerde balans en winst- en verliesrekening.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Jaarrekening

Verslag 2020 rond acht thema’s

Bijlagen

16 Toelichting op de vennootschappelijke balans 16.1 Immateriële vaste activa

bedragen x € 1.000

De immateriële vaste activa betreffen ontwikkelkosten voor software gerelateerde projecten. Deze projecten bestaan uit ERP-projecten, automatiseren van managementinformatie, ontwikkelen van de klantportal en kantoorautomatisering.

Kosten van ontwikkeling

Aanschafwaarde per 1 januari 2020

11.347

Cumulatieve afschrijvingen per 1 januari 2020

(3.683)

Boekwaarde per 1 januari 2020

7.664

Investeringen

1.962

Gereedmeldingen

Desinvesteringen aanschafwaarde

Desinvesteringen cum. afschrijving

Waardevermindering Afschrijvingen Boekwaarde per 31 december 2020 Cumulatieve afschrijvingen per 31 december 2020 Aanschafwaarde per 31 december 2020

(225) (2.178)

13.084

De gebruiksduur van de aanwezige immateriële vaste activa is vastgesteld op 5 jaar. Minstens eens per jaar wordt de economische levensduur herzien, en waar nodig gecorrigeerd.

16.2 Materiële vaste activa Voor de balanswaardering zijn de volgende afschrijvings termijnen gehanteerd:

Categorie

Aantal jaren

Bedrijfsgebouwen en terreinen:

Bedrijfsgebouwen

5 t/m 40

Gebouwen pompstations

Machines en installaties:

Machines en installaties

5 t/m 25

Leidingen:

Leidingnet distributieleidingen en transportleidingen

60 t/m 100

Leidingnet aansluitleidingen

Watermeters

4 t/m 20

Inventaris

3 t/m 25

7.223 (5.861)

Andere bedrijfsmiddelen:

111

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Materiële vaste activa in uitvoering

Totaal

87.822

(190.582)

68.225

1.499.512

(406.998)

(79.241)

78.298

(837.394)

74.729

503.814

8.581

(112.284)

68.225

662.118

(7.212)

69.889

62.677

Gereedmeldingen

1.704

32.649

32.794

1.486

(68.633)

Desinvesteringen aanschafwaarde

(1.068)

(376)

(1.505)

(145)

(3.095)

913

309

700

145

2.067

(5.580)

Aanschafwaarde per 1 januari 2020 Cumulatieve afschrijvingen per 1 januari 2020 Boekwaarde per 1 januari 2020

Bedrijfs gebouwen en terreinen

Machines en installaties

263.882

359.352

910.813

(144.829)

(284.624)

119.052

Investeringen Aan de materiële vaste activa in uitvoering wordt bouwrente (3,148%) toegerekend. Deze bouwrente bedroeg in 2020: € 0,7 miljoen (2019: € 0,7 miljoen). In de andere vaste bedrijfsmiddelen is een bedrag van € 0,6 miljoen boekwaarde opgenomen van activa welke niet meer in gebruik is en er activiteiten plaatsvinden om deze te verkopen. Dit betreft pompstation Huizen. In 2020 heeft een impairment plaatsgevonden van materiële vaste activa in uitvoering Nieuwe inzichten in het gebruik en optimalisatie van huidige installaties hebben geleid tot impairment van materiële vaste activa in ontwikkeling. Deze impairment heeft er in 2020 toe geleid dat € 2,4 miljoen van de materiële vaste Activa is als verlies verwerkt in de Winsten Verliesrekening. De overige waardevermindering van € 3,1 miljoen bestaan uit kosten gemaakt voor investeringsprojecten, die in de winst- en verliesrekening verwerkt dienen te worden.

Bijlagen

Bijdragen derden

bedragen x € 1.000

De investeringsuitgaven van € 62,7 miljoen hebben met name betrekking op de renovatie van het productiebedrijf in Andijk, investeringen in de overige productielocaties en diverse transport- en distributieleidingprojecten.

Jaarrekening

Verslag 2020 rond acht thema’s

Desinvesteringen cum. afschrijving Waardevermindering Afschrijvingen Boekwaarde per 31 december 2020 Cumulatieve afschrijvingen per 31 december 2020 Aanschafwaarde per 31 december 2020

112

Andere vaste bedrijfs Leidingen middelen

(7.931)

(12.514)

(15.824)

(3.135)

3.900

(35.503)

112.670

94.797

519.980

6.933

(115.596)

63.901

682.684

(151.847)

(296.829)

(422.122)

(82.230)

82.198

(870.830)

264.517

391.625

942.102

89.163

(197.794)

63.901

1.553.514

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

bedragen x € 1.000

16.3 Financiële vaste activa De deelnemingen, participaties en vorderingen zijn als volgt weer te geven: (* kleine afrondingsverschillen met de bedragen 2019 zoals hiervoor genoemd door het gebruik van een consolidatietool):

bedragen x € 1.000 Deelnemingen in groepsmaatschappijen

Verslag 2020 rond acht thema’s

31-12-2020

31-12-2019

8.971

9.130

3.476

Vorderingen op overige deelnemingen en particip.

2.502

4.515

14.949

17.030

3.386

Bijlagen

31-12-2020

Mutaties

31-12-2019

1.730

(198)

1.928

Deelnemingen in groepsmaatschappijen Aquanet B.V. (100%) PWNT Holding B.V. (100%)

De Kennemer Duincampings B.V. (100%)

7.241

7.202

Totaal deelnemingen in groepsmaatschappijen

8.971

(159)

9.130

533

2.335

2.262

250

233

Overige deelnemingen Gewaardeerd tegen kostprijs: KWH water B.V. te Nieuwegein (8,25%) AquaMinerals B.V. te Nieuwegein (10,5%)

Overige deelnemingen en participaties

Jaarrekening

Futuro B.V., te Utrecht (25%) Gewaardeerd tegen netto-vermogenswaarde: Het Waterlaboratorium N.V. te Haarlem (33,3%) Aquavirunga te Rwanda (51%) Water Fund Holland B.V. te Nieuwegein (29,9%) N.V. WRK (50%) Totaal overige deelnemingen en participaties

320

3.476

3.386

470

(45)

515

2.000

(2.000)

4.000

2.470

(2.045)

4.515

Vorderingen op deelnemingen Leningen Het Waterlaboratorium N.V. Leningen N.V. WRK Leningen PWNT Holding B.V.

Overige vorderingen Totaal vorderingen op overige deelnemingen en participaties Totaal deelnemingen en participaties

2.502

(2.014)

4.516

14.949

(2.083)

17.032

Overige vorderingen Vorderingen op deelnemingen uit hoofde van MDG activiteiten

411

Vorderingen op niet deelnemingen uit hoofde van MDG activiteiten

536

(67)

603

(915)

(1.013)

Voorziening voor oninbaarheid

113

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

bedragen x € 1.000

Overige participaties

Vorderingen op deelnemingen

Overige vorderingen

Totaal

9.130

3.386

4.515

17.032

Investeringen Desinvesteringen

Ontvangen dividend

Verstrekken leningen

Aflossingen leningen

(2.045)

(67)

(2.112)

Correctie leningen

1.109

1.207

Resultaat deelnemingen

(1.268)

(1.178)

Boekwaarde per 31-12

8.971

3.476

2.470

14.949

Mutatie voorziening

De mutaties in de deelnemingen (in groepsmaatschappijen) en participaties gewaardeerd tegen nettovermogenswaarde betreft het resultaat boekjaar voor het deel waarvoor PWN aandelen houdt. De vordering van € 8,7 miljoen op PWNT Holding B.V. is geheel voorzien, gedeeltelijk door middel van een voorziening ter hoogte van het negatieve eigen vermogen van PWNT Holding B.V (€ 6,2 miljoen). Daarnaast is een voorziening van € 2,5 miljoen aanwezig, aangezien de terugbetaling van de vorderingen, gebaseerd op de verwachte toekomstige kasstromen, de eerstkomende jaren nog niet wordt verwacht.

Overige Deelnemingen PWN heeft voor haar belang in Het Waterlaboratorium N.V. en Aquavirunga een wettelijke reserve opgenomen bestaande uit het resultaat van de deelnemingen vanaf het moment dat de deelnemingen zijn gewaardeerd tegen de

Bijlagen

Deelnemingen

Boekwaarde per 1-1

Deelnemingen

Jaarrekening

Verslag 2020 rond acht thema’s

nettovermogenswaarde, minus de uitgekeerde dividenden. In 2020 heeft een dotatie aan de wettelijke reserve deelnemingen plaatsgevonden voor het behaalde resultaat van Het Waterlaboratorium N.V. te Haarlem en Aquavirunga te Rwanda.

De aflossing in 2020 op de lening aan WRK betreft € 2 miljoen (4,28% per jaar, einddatum 2022).

Vorderingen op deelnemingen en overige vorderingen

De schulden en vorderingen aan groepsmaatschappijen hebben, zoals onderdeel van vlottende activa en kortlopende schulden hebben betrekking op N.V. Watertransportmaatschappij RijnKennemerland (WRK), Aquanet B.V., PWNT Holding B.V. en de Kennemer Duincampings B.V. Dit betreft kortlopende posities waarover geen rente wordt berekend.

De vorderingen hebben een looptijd langer dan 1 jaar. De vorderingen met een looptijd korter dan 1 jaar zijn verantwoord onder de vlottende activa. Omtrent de uitgegeven leningen zijn geen zekerheden verkregen. Voor de aan de WRK verstrekte leningen zijn garanties afgegeven. Deze zijn opgenomen in de niet uit de balans blijkende verplichtingen. Voor de entiteiten met geringe verwachte cashflows waarop PWN een vordering heeft, heeft PWN voor deze vorderingen een voorziening gevormd. De aflossing op de lening aan Het Waterlaboratorium betreft € 43.000 van de lening (4,82% per jaar, einddatum 2032).

114

PWN jaarverslag 2020

Schulden, vorderingen en rekening-courant posities groepsmaatschappijen

In de financiële vaste activa is één rekening-courant verhouding opgenomen, welke contractueel is vastgelegd, Over het gemiddeld saldo van deze rekening-courantverhoudingen wordt 3,85% rente per jaar berekend (2019: 4,23%). Omtrent aflossing en zekerheden is niets overeengekomen.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

16.4 Vlottende activa

Verslag 2020 rond acht thema’s

bedragen x € 1.000

31-12-2019

Voorraden

744

1.334

Voorraden

744

1.334

23.323

14.747

3.886

6.562

Voorziening dubieuze debiteuren

(4.238)

(3.938)

Debiteuren

22.971

17.372

918

Vorderingen op maatschappijen waarin wordt deelgen

7.184

6.161

Vorderingen op groepsmaatschap. en overige deelnem

7.190

7.079

102

113

Te vorderen belastingen, pensioenen soc. premies

1.045

1.617

Lening U/G Deelnemingen

Handelsdebiteuren

Vorderingen op Groepsmaatschappijen

Vorderingen op personeel

2.043

7.143

Lening U/G niet geconsolideerde deelnemingen

Overige vorderingen

(56)

3.195

8.817

444

318

1.765

1.739

Overige overlopende activa

27.573

2.417

Overlopende activa

29.782

4.474

144

Vorderingen Vooruitbetaalde kosten

De vlottende activa hebben een looptijd van korter dan één jaar. De liquide middelen staan ter vrije beschikking aan de organisatie. Daarnaast heeft PWN bij haar huisbankier beschikking over een rekening courant faciliteit ten bedrage van € 18 mln.

Bijlagen

31-12-2020

Waterdebiteuren

De toename van de waterdebiteuren wordt voornamelijk veroorzaakt door timing van incassobatches. De handels debiteuren van PWN zijn afgenomen door een afname van openstaande posten WRK die gerelateerd zijn aan investeringen die zijn uitgevoerd voor de WRK. De voorziening dubieuze debiteuren is toegenomen, dit komt door een aanvullende dotatie om het debiteurenrisico veroorzaakt door COVID-19 te mitigeren. De liquide middelen zijn licht toegenomen ten opzichte van 2019. Dit wordt veroorzaakt door timing. De negatieve rekening courant positie is opgenomen onder de kortlopende schulden.

Jaarrekening

Nog te factureren drinkwatergelden

Liquide middelen

115

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Jaarrekening

Verslag 2020 rond acht thema’s

16.5 Eigen vermogen

Bijlagen

Geplaatst kapitaal

Algemene Reserve

Wettelijke reserve Deelnemingen

Wettelijke reserve kosten in ontwikkeling

31-12-2020

31-12-2019

6.795

224.319

798

7.664

239.576

232.983

Mutatie wettelijke reserve boekwaarde kosten in ontwikkeling

441

(441)

Dotatie wettelijke reserve deelneming

(90)

Resultaat boekjaar

7.763

7.220

Dividend 2020

(603)

(631)

Overig

(88)

6.795

231.742

888

7.223

246.648

239.576

bedragen x € 1.000

Saldo primo jaar

Saldo ultimo jaar

Het geplaatste aandelenkapitaal bestaat uit 15.000 gewone aandelen. Alle aandelen worden gehouden door de Provincie Noord-Holland. De wettelijke reserve kosten in ontwikkeling is in het verleden gevormd op grond van artikel 2:365 lid 2 BW. In 2020 is de boekwaarde van de kosten in ontwikkeling verminderd. Hierdoor is de wettelijke reserve kosten in ontwikkeling voor € 0,4 miljoen vrijgevallen in 2020.

116

PWN jaarverslag 2020

De categorie overig bestaat uit correcties resultaat deelnemingen voor PWNT en Aquanet. Nagekomen boekingen in het voorgaande boekjaar hebben een totaal effect van circa € 89.000 op het resultaat deelnemingen van voorgaand boekjaar. Dit is verwerkt via de algemene reserve. Het resultaat over het boekjaar wordt volledig toegevoegd aan de algemene reserve. In overeenstemming met de statutaire dividendbepaling in artikel 24c is € 602.620 aan uit te keren dividend ten laste van de algemene reserve gebracht.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Jaarrekening

Verslag 2020 rond acht thema’s

Bijlagen

Verschil resultaat

Dit dividend wordt na goedkeuring door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders uitgekeerd. 16.5.1 V erschil eigen vermogen en het resultaat tussen de enkelvoudige en geconsolideerde jaarrekening Het verschil tussen het eigen vermogen volgens de enkelvoudige balans en het eigen vermogen volgens de geconsolideerde balans wordt verklaard door het feit dat voor een vordering op een deelneming in de enkelvoudige jaarrekening een voorziening is getroffen, echter in de consolidatie wordt deze vordering geëlimineerd, waardoor er geconsolideerd geen sprake is van een vordering en deze niet voorzien kan worden. Dit resulteert in een verschil tussen de enkelvoudige en geconsolideerde jaarrekening.

bedragen x € 1.000

2020

Resultaat volgens de geconsolideerde jaarrekening

8.436

Bij Vordering deelneming

(673)

Resultaat volgens de enkelvoudige jaarrekening

7.763

16.6 Voorzieningen bedragen x € 1.000

Verschil eigen vermogen

bedragen x € 1.000 Eigen vermogen volgens de geconsolideerde jaarrekening

31-12-2019

1.780

2.122

Voorziening organisatieontwikkeling

859

1.918

Voorziening jubileumuitkeringen

228

323

Voorziening Latente belastingverplichting

461

568

Overige voorzieningen

1.844

1.311

Voorzieningen

5.171

6.242

Voorziening uitkeringen post-actieven Het verschil tussen het enkelvoudige en geconsolideerde eigen vermogen heeft zich in het boekjaar als volgt ontwikkeld:

31-12-2020

2020 249.064 bedragen x € 1.000

Af: Voorziening deelneming

(2.441)

Bij: Te betalen VPB dochters

Eigen vermogen volgens de enkelvoudige jaarrekening

246.648

31-12-2020

Dotatie

vrijval

Onttrekkingen

31-12-2019

1.780

334

(321)

(355)

2.122

Voorziening organisatieontwikkeling

859

(602)

(498)

1.918

Voorziening jubileumuitkeringen

228

(8)

(97)

323

Voorziening Latente belastingverplichting

461

(107)

568

Overige voorzieningen

1.843

1.212

(680)

1.311

Voorzieningen

5.171

1.747

(1.313)

(1.505)

6.242

Voorziening uitkeringen post-actieven

117

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

De personeelsgerelateerde voorzieningen worden daar van toepassing berekend tegen de contante waarde van de toekomstige betalingsverplichtingen (3,148%), waarbij rekening is gehouden met de verwachte salarisstijgingen. De personeelsgerelateerde voorzieningen bestaan met name uit aangegane verplichtingen inzake uitkeringen aan post-actieven. Dit zijn de voorzieningen als WW en WGA waarvoor PWN eigenrisicodrager is. Onderdeel hiervan zijn de voorzieningen met medewerkers met afspraken op grond van het sociaal plan, dan wel de geactualiseerde en toekomstige verplichtingen van de medewerkers die gebruikmaken van de FUR-suppletieregeling. In 2021 loopt de nulurenvoorziening af.

vennootschapsbelasting belaste activiteiten is hiervoor een voorziening latente belasting gevormd. Deze voorziening valt vrij wanneer de betreffende balansposten aflopen.

Bijlagen

uit contractuele verplichtingen (dotatie van 1,2 miljoen) en de voorziening ten behoeve van het employability budget. Deze algemene voorzieningen zijn contant gemaakt tegen de gehanteerde disconteringsvoet van 3,1%.

De overige voorziening is in 2020 aangevuld met een bedrag van € 1,2 miljoen. De categorie “Overig” bestaat uit voorzieningen voor onderhoudsverplichtingen en voorzieningen

De verwachte onttrekking voor de totale post voorzieningen zal voor het komende boekjaar € 1,0 miljoen bedragen.

16.7 Langlopende schulden

bedragen x € 1.000 De dotatie aan de personele voorzieningen bestaan met name uit nieuwe dotaties WW en WGA. De onttrekkingen bestaan met name uit de maandelijkse uitkeerverplichtingen. De vrijval is gerelateerd aan de vrijgevallen verplichtingen.

Jaarrekening

Verslag 2020 rond acht thema’s

31-12-2020

31-12-2019

347.944

378.667

65.722

45.722

Langlopende schulden derden Aflossingsverplichting in boekjaar

413.667

Saldo per 1 januari

424.389

75.000

35.000

Aflossingen

(65.722)

(45.722)

Aflossingsverplichting volgend boekjaar

Nieuwe leningen

Totaal mutaties

(27.611)

(76.445)

De voorziening latente belastingverplichting is in het verleden ontstaan toen PWN belastingplichtig werd voor de vennootschapsbelasting. Hierbij zijn verschillen ontstaan tussen de commerciële en fiscale balanswaarde van activa en passiva. Voor zover deze verschillen zien op voor de

Totaal langlopende leningen ( excl. kortlopend deel)

386.056

347.944

Totaal langlopende leningen ( incl. kortlopend deel)

422.944

413.667

27.190

413.246

413.667

(36.889)

(65.722)

Herberekening GBP lening tegen spotkoers

(631)

Contante koers balansdatum cross currency swap

631

Langlopende schuldverplichting (doorzak) Totaal langlopende verplichtingen (excl. kortlopend deel)

118

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

De gemiddelde resterende looptijd is 13,6 jaar (2019: 7,9 jaar). De stijging heeft te maken met de in 2020 nieuw aangetrokken financieringen. Het gemiddelde rentepercentage over de resterende looptijd van de leningen bedraagt 3,00% (2019: 3,30%). Een bedrag van € 167,5 miljoen (2019: € 158 miljoen) heeft een resterende looptijd van meer dan 5 jaar. De marktwaarde van de langlopende schulden bedraagt € 585,8 miljoen (2019: € 542,6 miljoen).

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

16.8 Kortlopende schulden bedragen x € 1.000 Aflossingsverplichting langlopende schulden Schulden aan kredietinstellingen Voorschotten watergelden Te betalen belastingen, pensioenen soc. premies Schulden aan leveranciers Schulden aan groepsmaatschappijen Schulden aan maatschap. waarin wordt deelgenomen Overlopende passiva Kortlopende schulden

De schulden aan groepsmaatschappijen hebben betrekking op Aquanet B.V., PWNT Holding B.V. en de Kennemer Duincampings B.V. De schulden aan maatschappijen waarin wordt deelgenomen hebben betrekking op N.V. Watertransportmaatschappij Rijn-Kennemerland (WRK). Dit betreft kortlopende schulden waarover geen rente wordt berekend. De aflossingsverplichting langlopende schulden komend boekjaar zijn gedaald ten opzichte van voorgaand jaar. Dit is veroorzaakt doordat in 2020 een aantal leningen volledig zijn afgelost. De lichte daling van de voorschotten watergelden houdt verband met de timing van de voorschotten en eind afrekeningen van de drinkwaterklanten.

119

PWN jaarverslag 2020

31-12-2020

31-12-2019

36.889

65.722

3.837

4.684

15.657

15.729

5.071

4.368

22.945

25.775

310

470

2.098

382

17.010

15.041

103.817

132.172

De schulden aan kredietinstellingen betreft de negatieve rekening-courantpositie bij de bank. Dit wordt veroorzaakt door de timing van de incasso’s van waterdebiteuren. Schulden aan leveranciers is ten opzichte van 2019 gedaald. Dit wordt veroorzaakt door de timing van de betalingen. De te betalen belastingen bestaan met name uit de af te dragen Belasting op Leidingwater en de af te dragen loonheffing. De overlopende passiva bestaan met name uit nog te betalen rentekosten en de verplichtingen inzake het flexibele arbeidsbudget. Ook zijn hieronder vooruit ontvangen bedragen opgenomen, waar in de nabije toekomst een verplichting tegenover staat.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Alle kortlopende schulden hebben een resterende looptijd van korter dan een jaar. De reële waarde van de kortlopende schulden benadert de boekwaarde vanwege het kortlopende karakter ervan.

16.9 Transacties met verbonden partijen Provincie Noord-Holland. Jaarlijks vindt er een dividenduitkering plaats. Daarnaast zijn er in het verslagjaar transacties met de Provincie Noord-Holland te identificeren gelegen in de uitvoering van de beheerovereenkomsten. Directie en commissarissen (inclusief nevenactiviteiten). Buiten de jaarlijkse beloning zijn er in het verslagjaar geen transacties met directie en commissarissen geweest. Meegeconsolideerde deelnemingen. Naast aflossingen en rente van de leningen hebben er ook doorbelastingen van kosten plaatsgevonden. Niet meegeconsolideerde deelnemingen en participaties. Buiten de aflossingen van de leningen zijn er in het verslagjaar geen transacties met niet meegeconsolideerde deelnemingen en participaties geweest.

16.10 Gebeurtenissen na balansdatum Er zijn geen gebeurtenissen na balansdatum.

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

17 Niet uit de balans blijkende verplichtingen 17.1 Verplichtingen uit hoofde van de Drinkwaterwet (WACC) In de drinkwaterwet is een belangrijke financiële kader opgenomen voor tariefbeheersing. Zo is een maximum gesteld aan de vermogenskosten die door de drinkwaterbedrijven in rekening mogen worden gebracht (WACC). PWN heeft in 2020 een voorlopige WACC overschrijding van circa € 0,9 miljoen (2019: geen overschrijding). De voorlopig vastgestelde overwinst uit 2020 wordt in 2022 teruggeven aan de klant door dit in mindering te brengen op de vermogenskosten voor 2022 resulterend in een verlagend effect op de drinkwatertarieven voor 2022. De definitieve WACC wordt vastgesteld middels het Bedrijfsverslag dat voor 1 oktober 2021 aan het Ministerie van Infrastructuur & Waterstaat wordt gerapporteerd. Per 31 december 2020 heeft PWN een verplichting van € 0,9 miljoen.

17.2 Garanties PWN heeft elf garanties op leningen aan financiers afgegeven. Dit betreffen uitgegeven leningen van de financiers aan de WRK met een totale waarde van € 119 miljoen per 31 december 2020. PWN staat garant voor een nakoming van een opdracht van PWNT Holding B.V. inzake de levering van een zuiverings installatie aan South West Water Ltd. in 2018. De maximale resterende aansprakelijkheid wordt bij niet nakoming door PWNT Holding B.V. geschat op € 1,0 miljoen (2019: € 23,3 miljoen) welke naar verwachting vanaf 2021 opgeëist kan worden. Het project zal in 2021 volledig worden opgeleverd.

120

PWN jaarverslag 2020

17.3 Financiële verplichtingen PWN is de verplichting aangegaan om PWNT Holding B.V en haar dochterondernemingen van financiële steun te voorzien tot zover nodig om de continuïteit alsmede het blijven voldoen aan haar verplichtingen door PWNT Holding B.V. en haar dochterondernemingen, voor de komende 12 maanden na datering jaarrekening PWNT Holding B.V., te kunnen garanderen. Deze verplichting verloopt op 10 september 2021. Meerjarige financiële verplichtingen voor de totale looptijd van de verplichtingen ad € 152,6 miljoen zijn aangegaan uit hoofde van het onderhoud/beheer van installaties, uit hoofde van investeringen en overige activiteiten. De totale looptijd van deze verplichtingen is korter dan 7 jaar. De verplichting korter dan 1 jaar bedraagt € 69,3 miljoen. In bovenstaande verplichting is een meerjarige financiële verplichting inbegrepen voor de afname van drinkwater. De verwachte last voor de komende 5 jaar bedraagt per jaar € 10,9 miljoen.

De totale operationele leaseverplichting bedraagt € 1,4 miljoen, met de volgende onderverdeling: Korter dan 1 jaar: € 0,5 miljoen Tussen 1 en 5 jaar: € 0,9 miljoen Langer dan 5 jaar: Geen verplichting Gedurende het verslagjaar zijn € 1,4 miljoen aan leasekosten in de winst-en-verliesrekening verwerkt.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

17.4 Fiscale eenheid Binnen PWN is sprake van een fiscale eenheid voor de btw en de vennootschapsbelasting. PWN staat aan het hoofd hiervan. Naast PWN zijn de volgende vennootschappen in de fiscale eenheid btw en vennootschapsbelasting opgenomen: • PWNT Holding B.V., te Velserbroek (100%) • PWNT B.V., te Velserbroek (100%) • PWNT R&D B.V., te Velserbroek (100%) • Aquanet B.V., te Velserbroek (100%) • De Kennemer Duincampings B.V., te Velserbroek (100%)

De onderlinge verrekening systematiek is dat er wordt afgerekend met de dochters op basis van het fiscale resultaat van de dochter, echter wordt in de afrekening richting de dochtermaatschappijen rekening gehouden met de voordelen van de fiscale eenheid (horizontale verliesverrekening). Doordat enkel de dochterentiteiten na horizontale verrekening een fiscaal positief resultaat hebben geboekt is er bij de dochterentiteiten een vpb-last geboekt. Naast een directe vpb-last is en passieve belastinglatentie opgenomen bij PWN doordat de commercieel-fiscale verschillen waarop de latentie betrekking heeft aan haar toe te rekenen zijn. Op grond van de Invorderingswet zijn de vennootschap en de met haar gevoegde dochterondernemingen ieder hoofdelijk aansprakelijk voor ter zake door de combinatie verschuldigde belasting.

Jaarrekening

Bijlagen

18 B ezoldiging en vergoedingen aan bestuurders en commissarissen Per 1 januari 2013 is de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) ingegaan. Deze verantwoording is opgesteld op basis van de volgende op N.V. PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland van toepassing zijnde regelgeving: Het algemene WNT-maximum. Het bezoldigingsmaximum in 2020 voor PWN Waterleiding bedrijf Noord-Holland is € 201.000. Het weergegeven toepasselijke WNT-maximum per persoon of functie is berekend naar rato van de omvang (en voor topfunctionarissen tevens de duur) van het dienstverband, waarbij voor de berekening de omvang van het dienstverband nooit groter kan zijn dan 1,0 fte. Het individuele WNT-maximum voor de leden van de raad van commissarissen bedraagt voor de voorzitter 15% en voor de overige leden 10% van het bezoldigingsmaximum, berekend naar rato van de duur van het dienstverband.

Voor 2020 is de WNT opgenomen voor de Algemeen Directeur, de Algemeen Directeur ad interim en de raad van commissarissen. De Algemeen Directeur is vrijgesteld van werkzaamheden met doorbetaling van het salaris, conform de rechterlijke uitspraak.

121

PWN jaarverslag 2020

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

18.1 Specificatie van de bezoldiging van de bestuurders in dienstbetrekking bedragen x € 1 Functie(s) Duur dienstverband in 2020 Omvang dienstverband (in fte) Gewezen topfunctionaris? Echte of fictieve dienstbetrekking?

18.2 Specificatie van de bezoldiging van de bestuurders zonder dienstbetrekking

Mw. Mr. J.L. Cuperus Directeur

Belastbare onkostenvergoedingen Beloningen betaalbaar op termijn

1 Nee Echte dienstbetrekking

€ 172.592 €0 € 22.395 € 194.987

Toepasselijk WNT-maximum

€ 201.000 N.v.t.

Gegevens 2019 Duur dienstverband in 2019 Omvang dienstverband (in fte)

1/1 - 31/12 1

Bezoldiging 2019 Beloning Belastbare onkostenvergoedingen Beloningen betaalbaar op termijn

€ 172.787 €0 € 21.213

Totaal bezoldiging 2019

€ 194.000

Toepasselijk WNT-maximum 2019

€ 194.000

Motivering indien overschrijding:

Mw. H. Doedel

Functie(s)

Directeur a.i.

Periode functievervulling 2020 Omvang van het dienstverband in uren per kalenderjaar

2020

2019

18/2 - 31/12

N.v.t

1.402

N.v.t

€ 193

N.v.t

€ 262.300

N.v.t

Individueel toepasselijke bezoldigingsmaximum

Totaal bezoldiging 2020 Motivering indien overschrijding:

bedragen x € 1

1/1 - 31/12

Bezoldiging 2020 Beloning

Jaarrekening

Verslag 2020 rond acht thema’s

n.v.t.

Maximum uurtarief in het kalenderjaar Individueel toepasselijke maximum gehele periode kalendermaand 1 t/m 12 Bezoldiging (alle bedragen exclusief btw) Werkelijk uurtarief lager dan het maximum uurtarief? Bezoldiging in de betreffende periode Bezoldiging gehele periode kalendermaand 1 t/m 12 -/- Onverschuldigd betaald en nog niet terugontvangen bedrag Bezoldiging Het bedrag van de overschrijding en de reden waarom de overschrijding al dan niet is toegestaan Toelichting op de vordering wegens onverschuldigde betaling

122

PWN jaarverslag 2020

€ 255.135

N.v.t

€ 255.135

N.v.t

N.v.t.

N.v.t

€ 255.135

N.v.t

N.v.t.

N.v.t

N.v.t.

N.v.t

Bijlagen

Bezoldiging 2020

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Beloning

€ 11.028

€ 11.868

€ 6.997

Totaal bezoldiging 2020 Toepasselijk WNT-maximum 2020 Motivering indien overschrijding

€ 11.028

€ 11.868

€ 6.997

Verslag 2020 rond acht thema’s

€ 20.100

Jaarrekening € 20.100

€ 14.951

N.v.t.

15/6 - 31/12

1/1 - 31/12

€ 5.974

€ 11.868

€ 13.995

€ 5.974

€ 11.868

€ 13.995

€ 10.577

€ 19.400

€ 29.100

N.v.t.

Drs. H.J. Machielsen

Ir. P.A.E. van Erkelens

Commissaris

1/1 - 30/11

€ 10.879

€ 8.730

€0

Gegevens 2019 Duur dienstverband in 2019 Bezoldiging 2019 Totaal bezoldiging 2019 Toepasselijk WNT-maximum 2019 Motivering indien overschrijding

18.3 Specificatie van de bezoldiging van de raad van commissarissen bedragen x € 1 Functie(s) Duur dienstverband in 2020

B. Schneiders

P. Vermaat

M. Pigeaud

President-commissaris

Voorzitter Remuneratie commissie

Voorzitter Audit commissie

1/7 - 31/12

1/12 - 31/12

€ 6.245

€ 919

€ 989

€0

bedragen x € 1 Functie(s) Duur dienstverband in 2020 Bezoldiging 2020 Beloning Belastbare onkostenvergoedingen Beloningen betaalbaar op termijn Totaal bezoldiging Toepasselijk WNT-maximum 2020 Motivering indien overschrijding

Bezoldiging 2020 Beloning Belastbare onkostenvergoedingen Beloningen betaalbaar op termijn Totaal bezoldiging Toepasselijk WNT-maximum 2020 Motivering indien overschrijding

€ 6.245

€ 919

€ 989

€ 15.199

€ 1.707

N.v.t.

€0

€ 10.879

€ 8.730

€ 20.100

N.v.t.

1/1 - 31/12

Beloning

€ 11.868

€ 11.028

Totaal bezoldiging 2019 Toepasselijk WNT-maximum 2019 Motivering indien overschrijding

€ 11.868

€ 11.028

€ 19.400

N.v.t.

Gegevens 2019 Duur dienstverband in 2019

n.v.t.

n.v.t. Bezoldiging 2019

Bezoldiging 2019 Beloning

€0

Totaal bezoldiging 2019 Toepasselijk WNT-maximum 2019 Motivering indien overschrijding

€0

N.v.t.

bedragen x € 1 Functie(s) Duur dienstverband in 2020

L. van Druten

K.D. Schuijt

Drs. F.J. Bruggen

Commissaris

President-commissaris

1/1 - 31/12

1/1 - 30/6

Bezoldiging 2020 Beloning

€ 11.028

€ 11.868

€ 6.997

Totaal bezoldiging 2020 Toepasselijk WNT-maximum 2020 Motivering indien overschrijding

€ 11.028

€ 11.868

€ 6.997

€ 20.100

€ 14.951

N.v.t.

15/6 - 31/12

1/1 - 31/12

€ 5.974

€ 11.868

€ 13.995

€ 5.974

€ 11.868

€ 13.995

€ 10.577

€ 19.400

€ 29.100

N.v.t.

Gegevens 2019 Duur dienstverband in 2019 Bezoldiging 2019 Totaal bezoldiging 2019 Toepasselijk WNT-maximum 2019 Motivering indien overschrijding

bedragen x € 1

Drs. H.J. Machielsen

Ir. P.A.E. van

123

PWN jaarverslag 2020

Bijlagen

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Velserbroek, 29 april 2021

De directie,

De raad van commissarissen,

N.V. PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland

Mw. H. Doedel, Algemeen Directeur a.i.

Dhr. mr. B.B. Schneiders (president-commissaris)

Dhr. ir. P. Vermaat MBA

Mw. dr. K.D. Schuijt

Mw. L. van Druten MSc

Mw. drs. M.E.T. Pigeaud-Wijdeveld RC

124

PWN jaarverslag 2020

Bijlagen

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

19 Overige gegevens 19.1 Statutaire resultaatbestemmingsregeling De resultaatbestemming vindt plaats overeenkomstig artikel 2 van de overeenkomst houdende regelingen en bepalingen naar aanleiding van de verzelfstandiging van het Provinciaal Waterleidingbedrijf van Noord-Holland. Waarbij de dividenduitkering in procenten van de nominale waarde van de aandelen (9%) meer bedraagt dan het gewogen gemiddelde rendement van de in het desbetreffende boekjaar uitgegeven langlopende staatsleningen. Maximale dividenduitkering bedraagt 15% van de nominale waarde van de geplaatste aandelen. Het alsdan nog beschikbare winst zal worden opgenomen in de algemene reserve.

19.2 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Vanaf pagina 126 is de controleverklaring van de onafhankelijke accountant opgenomen.

125

PWN jaarverslag 2020

Jaarrekening

Bijlagen

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Bijlagen

Pagina 2

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de aandeelhouders en de raad van commissarissen van N.V. PWN Waterleidingbedrijf Noord -Holland

Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen jaarrekening 2020 Wij hebben de in dit jaarverslag opgenomen jaarrekening 2020 van N.V. PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland te Velserbroek gecontroleerd. De jaarrekening omvat de geconsolideerde jaarrekening van de groep en de enkelvoudige jaarrekening. Naar ons oordeel geeft de in dit jaarverslag opgenomen jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van N.V. PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland per 31 december 2020 en van het resultaat over 2020 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW en de bepalingen van en krachtens de Wet normering Topinkomens (WNT). De jaarrekening bestaat uit: • de geconsolideerde en enkelvoudige balans per 31 december 2020; • de geconsolideerde en enkelvoudige winst- en verliesrekening over 2020; en • de toelichting met een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. De basis voor ons oordeel Wij hebben onze controle uitgevoerd volgens het Nederlands recht, waaronder ook de Nederlandse controlestandaarden en de Regeling Controleprotocol WNT 2020 vallen. Onze verantwoordelijkheden op grond hiervan zijn beschreven in de sectie “Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening”. Wij zijn onafhankelijk van N.V. PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland zoals vereist in de Wet toezicht accountantsorganisaties (Wta), de Verordening inzake de onafhankelijkheid van accountants bij assurance-opdrachten (ViO) en andere voor de opdracht relevante onafhankelijkheidsregels in Nederland. Verder hebben wij voldaan aan de Verordening gedrags- en beroepsregels accountants (VGBA). Wij vinden dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel.

Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen andere informatie Naast de jaarrekening en onze controleverklaring daarbij, omvat het jaarverslag andere informatie, die bestaat uit: • deel I het bestuursverslag; • deel II PWN en haar omgeving; • deel III verslag 2020 rondom acht belangrijke thema’s; • deel IV de overige gegevens.

126

PWN jaarverslag 2020

Op grond van onderstaande werkzaamheden zijn wij van mening dat de andere informatie: • met de jaarrekening verenigbaar is en geen materiële afwijkingen bevat; • alle informatie bevat die op grond van Titel 9 Boek 2 BW is vereist. Wij hebben de andere informatie gelezen en hebben op basis van onze kennis en ons begrip, verkregen vanuit de jaarrekeningcontrole of anderszins, overwogen of de andere informatie materiële afwijkingen bevat. Met onze werkzaamheden hebben wij voldaan aan de vereisten in Titel 9 Boek 2 BW en de Nederlandse Standaard 720. Deze werkzaamheden hebben niet dezelfde diepgang als onze controlewerkzaamheden bij de jaarrekening. Het bestuur is verantwoordelijk voor het opstellen van het bestuursverslag en de overige gegevens in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW. Naleving anticumulatiebepaling WNT niet gecontroleerd In overeenstemming met het Controleprotocol WNT 2020 hebben wij de anticumulatiebepaling, bedoeld in artikel 1.6a WNT en artikel 5, lid 1, sub n en o Uitvoeringsregeling WNT, niet gecontroleerd. Dit betekent dat wij niet hebben gecontroleerd of er wel of niet sprake is van een normoverschrijding door een leidinggevende topfunctionaris vanwege eventuele dienstbetrekkingen als leidinggevende topfunctionaris bij andere WNT-plichtige instellingen, alsmede of de in dit kader vereiste toelichting juist en volledig is.

Beschrijving van verantwoordelijkheden voor de jaarrekening Verantwoordelijkheden van de directie en de raad van commissarissen voor de jaarrekening De directie is verantwoordelijk voor het opmaken en getrouw weergeven van de jaarrekening in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW en de bepalingen van en krachtens de WNT. In dit kader is de directie verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing die het bestuur noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fouten of fraude. Bij het opmaken van de jaarrekening moet het bestuur afwegen of de onderneming in staat is om haar werkzaamheden in continuïteit voort te zetten. Op grond van genoemd verslaggevingsstelsel moet de directie de jaarrekening opmaken op basis van de continuïteitsveronderstelling, tenzij de directie het voornemen heeft om de vennootschap te liquideren of de bedrijfsactiviteiten te beëindigen of als beëindiging het enige realistische alternatief is. De directie moet gebeurtenissen en omstandigheden waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan of de vennootschap haar bedrijfsactiviteiten in continuïteit kan voortzetten, toelichten in de jaarrekening. De raad van commissarissen is verantwoordelijk voor het uitoefenen van toezicht op het proces van financiële verslaggeving van de vennootschap. Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening Onze verantwoordelijkheid is het zodanig plannen en uitvoeren van een controleopdracht dat wij daarmee voldoende en geschikte controle-informatie verkrijgen voor het door ons af te geven oordeel.

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Jaarrekening

Pagina 3

Onze controle is uitgevoerd met een hoge mate maar geen absolute mate van zekerheid waardoor het mogelijk is dat wij tijdens onze controle niet alle materiële fouten en fraude ontdekken. Afwijkingen kunnen ontstaan als gevolg van fraude of fouten en zijn materieel indien redelijkerwijs kan worden verwacht dat deze, afzonderlijk of gezamenlijk, van invloed kunnen zijn op de economische beslissingen die gebruikers op basis van deze jaarrekening nemen. De materialiteit beïnvloedt de aard, timing en omvang van onze controlewerkzaamheden en de evaluatie van het effect van onderkende afwijkingen op ons oordeel.

Pagina 4

Wij communiceren met de raad van commissarissen onder andere over de geplande reikwijdte en timing van de controle en over de significante bevindingen die uit onze controle naar voren zijn gekomen, waaronder eventuele significante tekortkomingen in de interne beheersing.

Amsterdam, 29 april 2021

Ernst & Young Accountants LLP Wij hebben deze accountantscontrole professioneel kritisch uitgevoerd en hebben waar relevant professionele oordeelsvorming toegepast in overeenstemming met de Nederlandse controlestandaarden, de Regeling Controleprotocol WNT 2020, ethische voorschriften en de onafhankelijkheidseisen. Onze controle bestond onder andere uit: • het identificeren en inschatten van de risico's dat de jaarrekening afwijkingen van materieel belang bevat als gevolg van fouten of fraude, het in reactie op deze risico's bepalen en uitvoeren van controlewerkzaamheden en het verkrijgen van controle-informatie die voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Bij fraude is het risico dat een afwijking van materieel belang niet ontdekt wordt groter dan bij fouten. Bij fraude kan sprake zijn van samenspanning, valsheid in geschrifte, het opzettelijk nalaten transacties vast te leggen, het opzettelijk verkeerd voorstellen van zaken of het doorbreken van de interne beheersing; • het verkrijgen van inzicht in de interne beheersing die relevant is voor de controle met als doel controlewerkzaamheden te selecteren die passend zijn in de omstandigheden. Deze werkzaamheden hebben niet als doel om een oordeel uit te spreken over de effectiviteit van de interne beheersing van de entiteit; • het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslagg eving en het evalueren van de redelijkheid van schattingen door het bestuur en de toelichtingen die daarover in de jaarrekening staan; • het vaststellen dat de door het bestuur gehanteerde continuïteitsveronderstelling aanvaardbaar is. Tevens het op basis van de verkregen controle-informatie vaststellen of er gebeurtenissen en omstandigheden zijn waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan of de onderneming haar bedrijfsactiviteiten in continuïteit kan voortzetten. Als wij concluderen dat er een onzekerheid van materieel belang bestaat, zijn wij verplicht om aandacht in onze controleverklaring te vestigen op de relevante gerelateerde toelichtingen in de jaarrekening. Als de toelichtingen inadequaat zijn, moeten wij onze verklaring aanpassen. Onze conclusies zijn gebaseerd op de controle-informatie die verkregen is tot de datum van onze controleverklaring. Toekomstige gebeurtenissen of omstandigheden kunnen er echter toe leiden dat een onderneming haar continuïteit niet langer kan handhaven; • het evalueren van de presentatie, structuur en inhoud van de jaarrekening en de daarin opgenomen toelichtingen; en • het evalueren of de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de onderliggende transacties en gebeurtenissen.

127

PWN jaarverslag 2020

Bijlagen

w.g. B. Minks RA

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

DEEL V: BIJLAGEN Personeelsbezetting PWN Drinkwaterkwaliteit GRI-inhoudsopgave 2020

128

PWN jaarverslag 2020

Jaarrekening

Bijlagen

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Bijlagen

Jaarrekening

Personeelsbezetting PWN vennootschappelijk ultimo jaar Personeelsbestand NV PWN peildatum 31-12-2020

Totaal aantal medewerkers

Totaal aantal fte

Voltijdmedewerkers man vrouw Deeltijdmedewerkers man vrouw Dienstjaren

2020 610

2019 574

2020

2019

300 52

286 51

2018 2017 2016 530 518 550

Leeftijd <=20 >=20 < 25 >=25 < 30 >=30 < 35 >=35 < 40 >=40 < 45 >=45 < 50 >=50 < 55 >=55 < 60 >=60 <65 >=65

2020

2019

85 173

75 162

2018 2017 2016 274 55

273 52

292 52

2018 2017 2016 58 143

56 137

49 153

2019 16,23 89 81 83 76 36 47 51 73 29 9

2018 2017 2016 16,26 16,7 18,5 47 58 101 79 29 50 68 59 29 10

19 54 125 80 14 69 65 56 26 10

Leeftijd <=20 >=20 < 25 >=25 < 30 >=30 < 35 >=35 < 40 >=40 < 45 >=45 < 50 >=50 < 55 >=55 < 60 >=60 <65 >=65 Totaal 2020

20 78 105 72 15 34 75 85 45 21

53,77% van de medewerkers is 10 jaar of langer indienst bij het NV PWN Verzuim Gemiddeld verzuimpercentage PWN

Man --6 24 39 35 32 30 57 75 70 17

2019

2018 2017 2016

47,51

48,65

48,6

48,1

Vrouw totaal ----3 9 13 37 27 66 44 79 22 54 31 61 33 90 32 107 19 89 1 18

In-en uitstroom naar leeftijd

15,00

76 153 53 93 24 11 42 72 68 18

2020 47,41

Gemiddelde leeftijd

2020 2019 2018 2017 2016 551,98 518,93 481,93 471 502

Aantal dienstjaren

<1 >=1 < 5 >=5 < 10 >=10 < 15 >=15 < 20 >=20 < 25 >=25 < 30 >=30 < 35 >=35 <= 40 >40

Leeftijdsopbouw medewerkers

5,38 2019 5,56

2018 2017 2016 5,38 4,63 4,82

129

PWN jaarverslag 2020

instroom ---

fte ---

5 8 12 13 11 6 9 12

4,60 7,90 10,90 10,90 10,20 5,20 7,50 11,00

1 --77

1 --69,20

uitstroom fte ---------

1,50

7 3 3 7 4 5 10

6,30 2,10 2,90 6,70 3,75 4,8 9,40

---

37,45

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Drinkwaterkwaliteit Jaaroverzicht 2020

130

PWN jaarverslag 2020

Jaarrekening

Bijlagen

Bestuursverslag

PWN en haar omgeving

Verslag 2020 rond acht thema’s

Bijlagen

Jaarrekening

GRI-inhoudsopgave 2020 GRI disclosure number GRI 102

Omschrijving toelichting

Verwijzing of toelichting (2020)

Algemene toelichting Profiel van de organisatie

102-1

Naam van de organisatie

NV PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland

102-2

Beschrijving van voornaamste merken, producten en/of diensten.

Productie van drinkwater en proceswater en natuurbeheer. Zie PWN en haar omgeving (Over PWN) en Belangrijkste thema's, thema's 1 en 3.

102-3

Locatie van het hoofdkantoor van de organisatie.

Rijksweg 501, 1991 AS, Velserboek

102-4

Het aantal landen waar de organisatie actief is.

Nederland. Dochterondernemingen PWNT en Aquanet zijn samen actief in 8 landen.

102-5

Eigendomsstructuur en rechtsvorm.

Hoofdstuk "Corporate Governance".

102-6

Afzetmarkten (geografische verdeling, sectoren en soorten klanten). Hoofdstuk "PWN en haar omgeving (Over PWN)".

102-7

Omvang van de verslaggevende organisatie.

Hoofdstukken "Financiële resultaten" en "PWN en haar omgeving (Over PWN)".

102-8

Totale personeelsbestand naar type werk, geslacht, en arbeidsovereenkomst. Aantal werknemers die niet in dienst zijn (inhuur).

Bijlage "Personeelsbezetting PWN vennootschappelijk ultimo jaar" . PWN rapporteert niet over personeel naar regio, percentage werkzaamheden van de organisatie dat wordt uitgevoerd door personen die juridisch als zelfstandige worden aangemerkt en significante schommelingen in het aantal werknemers. Ons inziens verhogen deze gegevens niet de waarde van ons verslag. Mochten stakeholders dit wel belangrijk vinden dan zullen we dit in toekomstige verslaggeving opnemen.

102-9

Beschrijving van de toeleveringsketen van de organisatie.

Hoofdstuk "PWN en haar omgeving (De waterketen)".

102-10

Significante veranderingen tijdens de verslaggevingsperiode wat betreft omvang, structuur, eigendom of de waardeketen.

De wijze van consolideren voor wat betreft WRK is gewijzigd van een partiële consolidatie in een deelneming van 50% tegen nettovermogenswaarde.

102-11

Uitleg over de toepassing van het voorzorgsprincipe door de verslaggevende organisatie.

Hoofdstuk "Risicomanagement".

102-12

Extern ontwikkelde economische, milieugerelateerde en sociale charters, principes of andere initiatieven die door de organisatie worden onderschreven.

ISO 9001, ISO 55.001, Barometer Duurzaam Terreinbeheer, Gedragscode Flora- en Faunabeheer, Drinkwaterwet

102-13

Lidmaatschappen van verenigingen (zoals brancheverenigingen) en nationale en internationale belangenorganisaties.

VEWIN, KIWA, RIWA

Strategie 102-14

Verklaring van de hoogste beslissingsbevoegde van de organisatie over de relevantie van duurzame ontwikkeling voor de organisatie en Voorwoord directeur. haar strategie

102-15

Beschrijving van belangrijke gevolgen, risico's en mogelijkheden

Hoofdstukken "Belangrijkste thema's" en "Onze prestaties in 2020".

Ethiek en Integriteit 102-16

Beschrijving van de gehanteerde waarden, principes, standaarden en Hoofdstuk "Corporate Governance" en : Bericht van de Ondernemingsraad". gedragsnormen binnen de organisatie, zoals een gedragscode. Governance

102-18

131

PWN jaarverslag 2020

Bestuursstructuur van het hoogste bestuurslichaam en de commissies die verantwoordelijk zijn voor de besluitvorming ten aanzien van economische, sociale en milieu-impact.

Hoofdstuk "Corporate Governance".

Bestuursverslag

GRI disclosure number

PWN en haar omgeving

Omschrijving toelichting

Verslag 2020 rond acht thema’s

Verwijzing of toelichting (2020)

Betrokkenheid belanghebbenden 102-40 102-41

Lijst van groepen belanghebbenden die de organisatie heeft betrokken. Percentage werknemers dat onder een collectieve arbeidsovereenkomst valt.

Omschrijving toelichting

GRI 103

Management en bestuur

100% (602/602); Alleen de directeur PWN valt niet onder de cao maar deze was eind 2020 niet in dienst Uitgangspunt is de stakeholderdatabase van PWN. Selectie op basis van weging belang.

102-43

Wijze waarop belanghebbenden worden betrokken waaronder frequentie ervan per type en groep stakeholders.

Alle geïdentificeerde belanghebbenden zijn in 2018 via interviews betrokken. Frequentie voor toekomst dient nog te worden vastgesteld.

102-44

De voornaamste onderwerpen en vraagstukken die naar voren zijn gekomen in betrokkenheid met belanghebbenden en hoe de organisatie hierop heeft gereageerd.

De voornaamste onderwerpen zijn opgenomen als materieel thema. In het verslag wordt niet specifiek aangegeven welke stakeholders welk thema het belangrijkst vindt. De belangen zijn hierin gewogen en gemiddeld. De vraagstukken worden hier niet toegelicht.

Opzet van het rapport

Hoofdstuk "Belangrijkste thema's (Inleiding en Vermelding voor elk materieel thema waarom het materieel is. managementbenadering)". Per materieel thema wordt de Afbakening van het thema binnen of buiten de organisatie. Wat is de managementbenadering verder gespecificeerd in het betreffende betrokkenheid van de organisatie en wat is de impact? hoofdstuk.

103-2

Vermelding voor elk materieel thema hoe de organisatie het thema aanstuurt en een verklaring van het doel met betrekking tot deze aanpak.

Hoofdstuk "Belangrijkste thema's (Inleiding en managementbenadering)". Per materieel thema wordt de managementbenadering verder gespecificeerd in het betreffende hoofdstuk.

103-3

Evaluatie van de managementaanpak voor elk materieel thema.

Hoofdstuk "Belangrijkste thema's (Inleiding en managementbenadering)". Per materieel thema wordt de managementbenadering verder gespecificeerd in het betreffende hoofdstuk.

GRI 303

102-45

a. Overzicht van entiteiten opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening van de organisatie of in gelijkwaardige documentatie. b. Hoofdstuk "Toelichting op de gensolideerde balans" en "Toelichting op Entiteiten in de geconsolideerde jaarrekening die niet zijn opgenomen de geconsolideerde winst- en verliesrekening". in het verslag.

102-46

Proces voor het bepalen van de inhoud en specifieke afbakening van Hoofdstuk "Over dit verslag". het verslag en hierbij gehanteerde uitgangspunten.

102-47

Overzicht van materiële onderwerpen die tijdens het proces ter bepaling van de inhoud van het verslag zijn vastgesteld.

102-48

Gevolgen van een eventuele herformulering van informatie die in een Er hebben in de verslaggevingsperiode geen herformuleringen eerder verslag is verstrekt en de redenen voor deze herformulering. plaatsgevonden.

102-49

Significante veranderingen ten opzichte van vorige verslagperiodes ten aanzien van de materiële thema's en afbakening.

Er hebben in de verslaggevingsperiode geen significante veranderingen plaatsgevonden die van invloed zijn op de reikwijdte en afbakening.

102-50

Verslaggevingsperiode waarop de verstrekte informatie betrekking heeft.

1 januari 2020 t/m 31 december 2020

102-51 102-52

Datum van het vorige verslag. Verslaggevingscyclus

11 mei 2020 Jaarlijks per kalenderjaar

102-53

Contactpersoon voor vragen over het verslag of de inhoud daarvan.

U kunt vragen stellen of uw mening geven via communicatie@pwn.nl

102-54

Wijze van verwerking rapportage conform de GRI standaarden: 1: Opgesteld volgens de GRI standaard: Core. 2: Opgesteld volgens de GRI standaard: Comprehensive.

Opgesteld volgens de GRI standaard Core.

303-1

Water

a. Totale wateronttrekking per bron in 1000 m3 per jaar, inclusief een specificatie van de bronnen. b. Licht de gebruikte standaarden, methodologie en aannames toe.

Hoofdstukken "Belangrijkste thema's" en "Onze prestaties in 2020".

102-55

GRI inhoudsopgave met de gebruikte GRI standaarden.

Zie deze bijlage.

102-56

Verwijzing naar het externe assurance-rapport, in geval het rapport extern is geverifieerd.

Er is geen extern assurance rapport.

132

PWN jaarverslag 2020

Verwijzing of toelichting (2020)

103-1

Hoofdstuk "Belangrijkste thema's (Introductie)".

Uitgangspunten voor de inventarisatie en selectie van belanghebbenden.

102-42

GRI disclosure number

Bijlagen

Jaarrekening

303-2

a.Waterbronnen waarvoor wateronttrekking significante gevolgen heeft. Beschrijving in grootte (in m3 per jaar) van de waterbron, status (beschermd gebied), waarde in biodiversiteit (bijv. aantal beschermde diersoorten) en het belang van de waterbron voor de lokale bevolkjing. b. Licht de gebruikte standaarden, methodologie en aannames toe.

303-3

a. Percentage en totale volume van water dat gerecycled en hergebruikt is door PWN b. Percentage en totale volume van water dat gerecycled en hergebruikt als percentage van de totale wateronttrekking zoals vermeld onder GRI 303-1. c. Licht de gebruikte standaarden, methodologie en aannames toe.

a.:Grondwater: 5.402 m3; Duinwater: 2.053 m3; Inkoop drinkwater 18.408 m3; Inkoop voorgezuiverd water (WRK, oppervlaktewater): 63.296 m3; Gewonnen oppervlaktewater (PSA): 26.580 m3. b.: Aantallen geregistreerd door volumestroommeters, vastgelegd in centrale productiedatabase en opgenomen in standaardrapportages. a. Door de symbiose van drinkwater en natuur is het significante gevolg dat het NHD een parel in het Noord-Hollandse landschap is. De onttrekking van natuurlijk duinwater is minimaal, het meeste water voor de productielocaties is voorgezuiverd infiltratiewater. Door de drinkwaterfunctie wordt het gebied gevrijwaard van niet natuurlijke projectontwikkelingen. Deze natuurlijke bescherming wordt bevestigd door de wettelijke randvoorwaarden. De biodiversiteit is groot (De prestatie-indicator biodiversiteit heeft de waarde 21/30 en is derhalve 70%). Het IJsselmeer is voor PWN de belangrijkste bron voor de drinkwatervoorziening. Onze ontrekking is marginaal ten opzichte van de andere gebruikers. De invloed door PWN op de ecologie van het IJsselmeer is navenant beperkt. Er vindt verder onderzoek plaats naar een klimaatbuffer in het IJsselmeer. b. Kubieke meters geregistreerd door volumestroommeters, vastgelegd in centrale productiedatabase en opgenomen in standaardrapportages.

a: 3,5%, 3.707.000 m³ spoelwater b: 3,5%, 3.707.000 m³ spoelwater c: aantallen geregistreerd door volumestroommeters, vastgelegd in centrale productiedatabase en opgenomen in standaardrapportages.

Bestuursverslag

GRI disclosure number GRI 304

PWN en haar omgeving

Omschrijving toelichting

Verslag 2020 rond acht thema’s 304-3

Idem

304-3

Idem

Verwijzing of toelichting (2020)

Biodiversiteit

Geografische locatie en oppervlakte in km van land dat grenst aan beschermde gebieden en/of gebieden met een hoge biodiversiteitswaarde buiten beschermde gebieden. Van dit land het doel (bijvoorbeeld winning, kantoor) beschrijven en status van bescherming toelichten.

In totaal beheert PWN 7.529,4 ha gebied. Dit gebied bestaat uit duingebieden, weiden en bossen tussen Bergen en Zandvoort. De duingebieden zijn opgenomen in het Europese netwerk van natuurgebieden (Natura 2000). Er geldt voor 7.269 ha beperkingen tav landgebruik, gericht op de bescherming van waterkwaliteit van de drinkwaterbronnen. 524 ha betreft het waterwingebied dat alleen bestemd is voor de waterwinfunctie en niet vrij toegangelijk is. 6.712 ha is het beheerde natuurgebied dat is opengesteld voor het publiek.

304-2

Beschrijving van significante gevolgen van activiteiten, producten en diensten op de biodiversiteit in beschermde gebieden en gebieden met een hoge biodiversiteitswaarde buiten beschermde gebieden.

PWN voert veel effectstudies uit op het gebied van natuurtoetsen, gedragscode Flora en faunawet en onderzoeksrapporten. In opdracht van en in samenwerking met de Provincie Noord-Holland vinden herstelprojecten in het beheergebied plaats in het kader van de bestrijding van de gevolgen van stikstofdepositie.

304-3

Beschermde of herstelde leefomgevingen. a. Beschrijf de omvang en locatie van alle beschermde of herstelde habitats en of de succesvolle herstelling door een externe partij is getoetst. b. Beschijf of er samenwerkingsverbanden zijn met derde partijen of gebieden te beschermen danwel herstellen, zo ja met welke partijnen. c. Beschrijf de status van elk gebied, gebaseerd op de conditie aan het eind van het boekjaar. d. Licht de gebruikte standaarden, methodologie en aannames toe.

a) Er heeft bestrijding invasieve exoten plaatsgevonden op in totaal 1.306 hectare, verdeeld over 56 ha Noord-Hollands Duinreservaat en 1.250 ha prunus vlakdekkend in de Kennemerduinen. In Bergen is over 1,5 km een oud winkanaal gebaggerd t.b.v. herstel van de habitat voor de witsnuitlibelle. Verder is in Bergen ± 2 ha boszoom hersteld t.b.v. insecten en vogels. Op De Voert in Bergen is de kwel uit de duinen (4,5 ha) hersteld voor vochtige hooilanden t.b.v. de dotterbloem. In Castricum, op de Zanderij, is 7 ha aan vochtige duinbossen en duinrel in oude glorie hersteld..

304-1

Jaarrekening

304-3

Idem

304-3

Idem

304-4

b) Sinds 2016 is PWN bezig met gebiedsprocessen aan de binnenduinrand van het NHD (Ecoverbindingen Egmonden; Zeeweg Castricum en De Zanderij). Doel van deze gebiedsprocessen is, in samenwerking met externe partijen, het vergroten van de biodiversiteit, de natuurbescherming en verbetering recreatieve zonering. PWN ontwikkelt partnership, uitmondend in (samenwerkings)projecten, zoals het herstel van duinrellen met de gemeente Castricum en het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier samen. We hebben aandacht en samenwerking in relatie tot de bescherming van archeologie en werken hierbij samen met archeologische partners, zoals bij de ontwikkelingen bij Waterrijk en Brabantse landbouw. We werken reeds 23 jaar samen in het Nationaal park ZuidKennemerland (NPZK) met negen andere partijen om zo het park te beheren alszijnde één gebied. In 2017 is het tweede ecoduct over de brede Zeeweg gerealiseerd en is met de derde een aanvang gemaakt om voor de natuur van het NPZK de spoorlijn te overbruggen. Er is samenwerking op gebied van het beheer van integrale begrazing (met SBB en NM) in het gebied Zuid Kennemerland.

jaarverslag 2020

Idem

Strategieën, huidige maatregelen en toekomstige plannen voor het beheersen van de gevolgen van de biodiversiteit, zoals rode lijst en nationale conservatielijst. Aantal op de rode lijst van de IUCN vermelde soorten en soorten op nationale beschermingslijsten met habitats in gebieden binnen de invloedssfeer van bedrijfsactiviteiten, ingedeeld naar hoogte van het risico van uitsterven.

Castricum en De Zanderij). Doel van deze gebiedsprocessen is, in samenwerking met externe partijen, het vergroten van de biodiversiteit, de natuurbescherming en verbetering recreatieve zonering. PWN ontwikkelt partnership, uitmondend in (samenwerkings)projecten, zoals het herstel van duinrellen met de gemeente Castricum en het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier samen. We hebben aandacht en samenwerking in relatie tot de bescherming van archeologie en werken hierbij samen met archeologische partners, zoals bij de ontwikkelingen bij Waterrijk en Brabantse landbouw. We werken reeds 23 jaar samen in het Nationaal park ZuidKennemerland (NPZK) met negen andere partijen om zo het park te beheren alszijnde één gebied. In 2017 is het tweede ecoduct over de brede Zeeweg gerealiseerd en is met de derde een aanvang gemaakt om voor de natuur van het NPZK de spoorlijn te overbruggen. Er is samenwerking op gebied van het beheer van integrale begrazing (met SBB en NM) in het gebied Zuid Kennemerland.

Bijlagen

c) In 2018 is de volgende grond aangekocht: - Een perceel grond gelegen op/aan het voormalig terrein van Duin en Bosch, Bosvak F, ter grootte van 24 ha. d) Er is een beleidskader aangaande grondaankopen ten behoeve van natuurontwikkeling en biodiversiteit. PWN participeert in het landelijk Kustpact (ondertekening feb.2017) & successievelijk provinciaal proces Toekomstperspectief en kustzonering. Rijkswaterstaat en 10 natuurorganisaties waaronder PWN hebben een convenant afgesloten voor onderzoek naar de gevolgen voor de natuur van het opspuiten van zand ter bescherming van de Nederlandse kust. Deze zandsuppleties beïnvloeden namelijk ook de natuurlijke ontwikkeling van de duinen. Onderzocht wordt o.a. hoe daar rekening mee te houden of juist gebruik van te maken om de kwaliteit van de natuur in de duinen te verbeteren. Tata Steel en PWN hebben sedert 2016 een samenwerkingsovereenkomst om te zoeken naar mogelijkheden om ecologische verbindingen tussen het Tata Steelterrein en de omliggende natuurgebieden te versterken, alsmede een pakket maatregelen uit te voeren dat positief bijdraagt aan de ontwikkeling van het Noord-Hollands Duinreservaat. Bestrijding invasieve exoten vindt plaats in het kader van de Projectmatige Aanpak Stikstof (PAS), met subsidie van de Provincie Noord-Holland.

Aanwijzingsbesluiten Natura 2000; Beheerplannen Natura 2000; Beheerovereenkomst met provincie Noord-Holland; Beheernota PWN; Gebiedsplan Noord-Hollands Duinreservaat; Beheer- en Inrichtingsplan Zuid-Kennemerland; Programma aanpak stikstof (PAS) diverse natuurherstelprojecten. Landelijk Kustpact & participatie provinciaal proces Toekomstperspectief en kustzonering.

Bestuursverslag

GRI disclosure number GRI 403

403-1

PWN en haar omgeving

Omschrijving toelichting

Verslag 2020 rond acht thema’s

GRI disclosure number GRI disclosure GRI 404 number

Verwijzing of toelichting (2020)

GRI 404

Gezondheid en veiligheid op het werk 100%. PWN heeft gekozen voor de maatwerkregeling van de Percentage van het personeelsbestand dat is vertegenwoordigd in Arbowet. Dit impliceert dat elk Arbo-gerelateerd onderwerp alleen formele gezamenlijke Arbo-commissies van werkgevers en met instemming van de OR, die het voltallige personeel werknemers die bijdragen aan de controle op en advies over de Arbovertegenwoordigd, kan worden vastgesteld. programma's.

404-1 404-1

Het verzuimcijfer over 2019 is 5,56%, een toename van 0,21 % t.o.v. 2018 (5,35%). De meldingsfrequentie is gedaald naar 0,98 (2018: 1,06)

403-2

In 2020 zijn er 212 bedrijfsincidenten gemeld, deze meldingen hebben betrekking op Kwaliteit, Arbeidsveiligheid en Milieu. Deze meldingen Letsel-, beroepsziekte-, uitvaldagen- en verzuimcijfers en het aantal bestaan uit het melden van een ongeval met- of zonder letsel, een gevaarlijke situatie of een situatie waarin het bijna mis ging. Het aantal werk gerelateerde sterfgevallen naar geslacht en regio. meldingen in 2020 is op 1 na gelijk met het aantal meldingen in 2019. Ondanks het voorzetten van het programma Veiligheid op één is het aantal meldingen niet toegenomen ten opzichte van het vorige jaar. Het tegenvallen van de verwachtte stijging kan wellicht verklaard worden doordat er meer thuis gewerkt is en er daarom minder werkplek gerelateerde meldingen zijn gemaakt.

404-2 404-2

Er hebben zich geen werk gerelateerde sterfgevallen voorgedaan, wel hebben er in totaal 18 ongevallen plaatsgevonden. Van deze ongevallen waren er 11 zonder verzuim, 3 met verzuim minder dan 3 dagen en 4 met verzuim méér dan 3 dagen

PWN heeft in 2020 als Speerpunt en bijbehorend programma ‘veiligheid op 1’. Doel is het verhogen van het veiligheidsbewustzijn van trede 1 (pathologisch) naar trede 3 (berekenend) eind 2020. Door COVID-19 lopen we een kwartaal uit op deze doelstelling. 403-3

403-4

Daarnaast heeft PWN aandacht voor werkzaamheden en werknemers Werknemers met een hoog risico op ziekten die verband houden met met een hoog risico. De doelstelling hierbij is om gezondheidsrisico’s hun beroep. te beperken en beroepsziekten te voorkomen om verzuim te voorkomen. PWN stelt middelen ter beschikking om gezond en vitaal te blijven. PWN voert RIE’s uit, biedt werknemers Arbeidsgezondheidskundig Onderzoek (AGO) aan en voorzien we in benodigde en verplichte trainingen, cursussen en voorlichting. Tevens is dit onderwerp onderdeel van de HRM-cyclus

Afspraken over Arbo-onderwerpen vastgelegd in formele overeenkomsten met vakbonden.

404-3 404-3 GRI 417 GRI 417

Afspraken worden vastgelegd op brancheniveau (cao) of bedrijfsniveau. Het laatste gebeurt in overleg met de Ondernemingsraad.

417-1 417-1

417-2 417-2

134

PWN jaarverslag 2020

Bijlagen

Jaarrekening

Omschrijving toelichting

Verwijzing of toelichting (2020)

Omschrijving toelichting Training en opleiding

Verwijzing of toelichting (2020)

Training en opleiding

1,46% (opleidingskosten: € 611K/totale loonsom: € 41.949K). Percentage 2019: 2,17% 1,46% (opleidingskosten: € 611K/totale loonsom: € 41.949K). De specifieke ureninformatie is niet beschikbaar er wordt geen Percentage 2019: 2,17% onderscheid gemaakt naar geslacht en functieniveau. Wordt gerapporteerd als opleidingskosten t.o.v. de loonsom. (Onder De specifieke ureninformatie is niet beschikbaar er wordt geende opleidingskosten verstaan de uitgaven van opleidingen, onderscheid gemaakt naarwij geslacht en functieniveau. Wordtsymposia en coaching). als opleidingskosten t.o.v. de loonsom. (Onder de gerapporteerd opleidingskosten verstaan wij de uitgaven van opleidingen, symposia en coaching).

Gemiddeld aantal uren dat een werknemer per jaar besteedt aan opleidingen, onderverdeeld naar geslacht en werknemerscategorie. Gemiddeld aantal uren dat een werknemer per jaar besteedt aan opleidingen, onderverdeeld naar geslacht en werknemerscategorie.

Deze programma's zijn geborgd in de HRM-Cyclus en in het IGMbeleid van PWN. Deze programma's zijn geborgd in de HRM-Cyclus en in het IGMDaarnaast is ‘Kwaliteit organisatie’ als speerpunt opgenomen in het beleid van PWN. Beleidsplan 2020 met de vier deelonderdelen: -Daarnaast EénPWN is ‘Kwaliteit organisatie’ als speerpunt opgenomen in het -Beleidsplan Juiste mensen juiste (SPP) 2020op met de plek vier deelonderdelen: - Procesgericht werken EénPWN - PWN is aantrekkelijke werkgever Juiste mensen op juiste plek (SPP) Programma's voor competentiemanagement en levenslang leren die - Procesgericht werken de blijvende inzetbaarheid van werknemers garanderen en hen Vanuit kernwaarden Verbinden, - PWNde is aantrekkelijke werkgever Vernieuwen en Waarmaken is het helpen bij het afronden van hun loopbaan. Programma's voor competentiemanagement en levenslang leren die strategische Thema ‘Medewerkerstevredenheid en engagement’ omgebogen naar Kwaliteit organisatie, hiermee en wordt breder ingezet de blijvende inzetbaarheid van werknemers garanderen en hen Vanuit de kernwaarden Verbinden, Vernieuwen Waarmaken is het dan in voorgaande De vier benoemde speerpunten (éénPWN, helpen bij het afronden van hun loopbaan. strategische Themajaren. ‘Medewerkerstevredenheid en engagement’ juiste mensen op juiste plaats, procesgericht werken en PWN is omgebogen naar Kwaliteit organisatie, hiermee wordt breder ingezet aantrekkelijke werkgever) dragen allen bij aan de kwaliteit(éénPWN, van de dan in voorgaande jaren. De vier benoemde speerpunten organisatie, Gezien de onderlinge samenhangwerken is dit integraal juiste mensen op juiste plaats, procesgericht en PWN is uitgewerkt in één speerpunt. Hiervoor een A3 systematiek een aantrekkelijke werkgever) dragen allen bij aan de kwaliteit van de uitwerking met daarin desamenhang achtergrond, huidige situatie, organisatie,gemaakt, Gezien de onderlinge is dit integraal doelstelling de speerpunt. tegenmaatregelen 2020. Dezeeen actie zijn uitgewerkt inenéén Hiervoor(acties) een A3insystematiek geborgd in de sectorjaarplannen. uitwerking gemaakt, met daarin de achtergrond, huidige situatie, doelstelling en de tegenmaatregelen (acties) in 2020. Deze actie zijn geborgd in de sectorjaarplannen. Percentage werknemers dat regelmatig wordt ingelicht omtrent Inlichting vindt plaats via e-Plaza. De HRM-cyclus is van toepassing prestatie- en loopbaanontwikkeling naar geslacht en voor alle medewerkers (100%). Zie ook toelichting hierboven. medewerkerscategorie. Percentage werknemers dat regelmatig wordt ingelicht omtrent Inlichting vindt plaats via e-Plaza. De HRM-cyclus is van toepassing prestatie- en loopbaanontwikkeling naar geslacht en voor alle medewerkers (100%). Zie ook toelichting hierboven. medewerkerscategorie. Marketing Marketing Type informatievoorziening over producten en diensten dat verplicht is gesteld volgens de procedures van de organisatie en het percentage belangrijke producten en diensten waarvoordat dieverplicht Type informatievoorziening over producten en diensten informatieplicht geldt. is gesteld volgens de procedures van de organisatie en het percentage belangrijke producten en diensten waarvoor die informatieplicht geldt.

100% van ons drinkwater wordt continu gecontroleerd om hiermee de kwaliteit te waarborgen. Deze kwaliteit wordt middels de drinkwaterkwaliteitsindex dit jaarverslag weergegeven. 100% van ons drinkwater in wordt continu gecontroleerd om Onze hiermee de kwaliteit over 2020 bedraagt productie en voor te waarborgen. Dezevoor kwaliteit wordt95,2 middels de distributie 95,8. Voor beiden bedroeg de norm 90. drinkwaterkwaliteitsindex in dit jaarverslag weergegeven. Onze kwaliteit over 2020 bedraagt voor productie 95,2 en voor distributie 95,8. Voor beiden bedroeg de norm 90. In de declaration of accountability (DoA) 2020 legt PWN verantwoording af aan alle belanghebbenden over de naleving van privacy wetgeving,ofwaaronder de Algemene Verordening In de declaration accountability (DoA) 2020 legt PWN Gegevensbescherming (AVG). Met de DoA laat PWN zien dat van zij de verantwoording af aan alle belanghebbenden over de naleving verplichtingen vanuitwaaronder wetgevingde beheerst en naleeft. Dit gebeurt op privacy wetgeving, Algemene Verordening basis van de privacy en security administratie, die de FG voert. Met Totaal aantal gevallen van niet-naleving van regelgeving en vrijwillige Gegevensbescherming (AVG). Met de DoA laat PWN zien dat zij de een audit op de DoAwetgeving bewijst PWN de effectieve werking van deop verplichtingen vanuit beheerst en naleeft. Dit gebeurt codes inzake de informatievoorziening over en etikettering van privacy ende security Hiermee geeft een totaalbeeld basis van privacyadministratie. en security administratie, diePWN de FG voert. Met producten en gevallen diensten,van naar type uitkomst straf of Totaal aantal niet-naleving van(boete, regelgeving en vrijwillige van 'accountability' af. PWN respecteert haar relaties en verwerkt de een audit op de DoA bewijst PWN de effectieve werking van de waarschuwing). codes inzake de informatievoorziening over en etikettering van persoonsgegevens van haar relaties integergeeft en zorgvuldig. privacy en security administratie. Hiermee PWN een totaalbeeld producten en diensten, naar type uitkomst (boete, straf of In heeft PWNaf. 2 datalekken gemeldhaar bij derelaties Autoriteit van2020 'accountability' PWN respecteert en verwerkt de waarschuwing). Persoonsgegevens (AP). Hierrelaties zijn geen dooren dezorgvuldig. AP opgelegde persoonsgegevens van haar integer vervolgacties voortgekomen . Er is niets In 2020 heeft uit PWN 2 datalekken gemeld bijvoorgevallen, de Autoriteit waarvan een boete, straf of waarschuwing was.de AP opgelegde Persoonsgegevens (AP). Hier het zijngevolg geen door vervolgacties uit voortgekomen . Er is niets voorgevallen, waarvan een boete, straf of waarschuwing het gevolg was.

Jaarverslag 2020 PWN

Articles inside

Deel V BIJLAGEN

Deel I BESTUURSVERSLAG

Deel II PWN EN HAAR OMGEVING