Doorsnijden Naar Oorspronkelijke Zuiverheid by Ramo de Boer

Doorsnijden naar Oorspronkelijke Zuiverheid1

Je Tsultrim Zangpo

Fragment uit Open Mind, View and meditation in the lineage of Lerab Lingpa, vertaling Alan Wallace. Uitg. Wisdom Publications 2017

EEN SIERAAD VAN HET VERLICHTE ZICHT VAN SAMANTABHADRA Hier zal ik de wijze uitleggen om het pad van doorsnijden naar oorspronkelijke zuiverheid te volgen door de uitstraling van ongerept gewaarzijn als pad te nemen. Datgene wat beoefend moet worden is de grond dharmakāya, het feitelijk permanent aanwezige oorspronkelijke bewustzijn, helder licht. Er zijn veel methoden om dat te onthullen. Andere verborgen tantra's onderwijzen methoden om alle conceptuele verzinsels te stoppen die het zien van het gezicht van het helder licht voorkomen. In die methoden vertrouwt men op praktijken waarbij de kanalen en energieën betrokken zijn, om de karmische energieën te nemen waarop de conceptuele verzinsels rijden (en die door de onzuivere kanalen stromen), en om zowel deze conceptuele verzinsels als hun karmische energieën in het centrale kanaal te verzamelen. Deze methoden blokkeren conceptuele verzinsels en laten het heldere licht zien. Op dit pad hoef je hier echter geen toevlucht te nemen tot krachtige methoden, zoals focussen op de energieën en kanalen, het in bedwang houden van de energieën, enzovoorts. Integendeel, vanaf het begin begrijp je de aard van de natuur van de grond, zoals aangegeven in de kerninstructies van de leraar. Vanaf het begin omarm je het onbewerkte heldere licht zelf, en houd je het in stand, afhankelijk van de praktische instructies van de leraar. Door dit te doen, zullen de conceptuele verzinsels en karmische energieën - die verhinderen dat je je eigen gezicht tegenkomt als het heldere licht, het subtiele oorspronkelijke bewustzijn - op natuurlijke wijze ophouden, en het heldere licht wordt onthuld. Deze speciale, diepgaande methode wordt gevonden op dit hoogste pad. Welnu, als je je afvraagt hoe je de essentiële aard van ongerept gewaarzijn kunt behouden door vanaf het begin het onbewerkte, permanent aanwezige oorspronkelijke bewustzijn, helder licht, te omarmen, vertrouwend op de instructies van de leraar, doe dan als volgt. Beginners zijn niet in staat om vanaf het begin het oorspronkelijk bewustzijn helder licht - ongerept gewaarzijn dat nooit in contact is gekomen met een van de karmische energieën - als pad te nemen. Zoals eerder vermeld, doordringt kennen, dat de uitstraling of stralen van het ongerepte grond gewaarzijn ís, alle goede en slechte gedachten die in het heden opkomen, en is aanwezig in de aard van deze geest. Hoewel de verschillende gedachten die in het huidige moment opkomen niet zélf ongerept bewustzijn zijn, is hun aard ongerept bewustzijn. Je moet dus die aard kunnen herkennen en daar blijven. Daarom is het bewustzijn dat op dit moment aanwezig is, geen ongerept bewustzijn. Maar zoals eerder vermeld is er in dit huidige bewustzijn één aspect van de geest, de conceptuele verzinsels die onder invloed zijn gekomen van fluctuerende karmische energieën, en een ander aspect van kennen dat autonomie heeft bereikt, zodat het niet kan worden bewogen door fluctuerende karmische energieën. Dus als je die twee kunt onderscheiden, kun je het aspect van de geest afwijzen, vasthouden aan het kennen, en ontdekken dat je daar kunt blijven. Vertaling Engels-Nederlands ©2020 Ramo de Boer

Als je geen onderscheid kunt maken tussen het aspect van de geest en dat van kennen, en je in alle bewustzijnstoestanden van het onmiddellijke heden verblijft met de veronderstelling dat ze allemaal ongerept bewustzijn zijn, is dit alsof je jezelf toevertrouwt aan je vijand nadat je je vijand hebt aangezien voor je vriend. Dit laat je dus met niets achter in dit leven of het hiernamaals. Daarom is de enige deur die je op dit zeer geheime pad moet openen de praktische leiding van de leraar, terwijl je jezelf nooit van een ervaren leraar scheidt, net alsof hij jouw ogen is. Neem niet je toevlucht tot het hardnekkig beoefenen van domme meditaties. Welnu, wat is de methode om alle aspecten van de geest van dit huidige-momentbewustzijn los te laten en kennen te zoeken? Je kunt geen onwankelbaar kennen onthullen zonder je los te maken van alle subtiele en grove aspecten van beweging en fluctuatie. Dus met betrekking tot de methode om onwrikbaar kennen te onthullen - terwijl alle grof fluctuerende gedachten van de geest kunnen worden gestopt door het beoefenen van stabiliserende meditatie - is het erg moeilijk om de subtiele fluctuerende gedachten van de geest te stoppen, die optreden als gevolg van de kracht van onvoorziene, gekunstelde omstandigheden. Dus als deze niet worden tegengehouden, zullen ze een groot obstakel zijn voor het ervaren van het kennen dat de oorspronkelijke, natuurlijk aanwezige, niet-gekunstelde werkelijke kijk is. Daarom, om alle verduisteringen te verdrijven die voorkomen dat je je eigen gezicht van zulk ongerept gewaarzijn, oorspronkelijk bewustzijn tegenkomt, en aangezien er geen ander tegengif als remedie is, is het krachtigste tegengif om alle obstakels voor het zien van ongerept gewaarzijn zelf weg te nemen, om gewoon ongerept gewaarzijn zélf te ervaren.

Als je de methode volgt om het ongerepte bewustzijn zelf te onthullen, zullen alle subtiele en grof fluctuerende conceptuele constructies ophouden en tegelijkertijd zal het ongerepte gewaarzijn worden onthuld. Bovendien zal het vermogen om onwankelbaar kennen te ervaren en het ophouden van alle subtiele en grof fluctuerende, gekunstelde, conceptuele constructies tegelijkertijd plaatsvinden. Daarom, wat betreft de manier om zelfs subtiele fluctuerende gedachten te beëindigen, is het waar dat in het begin grove fluctuerende gedachten kunnen worden gestopt met de kracht van het beoefenen van stabiliserende meditatie. Maar om subtiele fluctuerende gedachten die ontstaan door gekunstelde omstandigheden te stoppen, moet je denken aan de essentiële aard van het aspect van dit onmiddellijke bewustzijn, dat ongewijzigd oorspronkelijk bewustzijn is, vrij van conceptuele bewerking – altijd aanwezig subtiel helder licht. Als je daar zonder aarzelen kunt blijven, zullen door die kracht fluctuerende subtiele en grove gedachten die ontstaan in afhankelijkheid van gekunstelde omstandigheden, volledig worden

afgesneden en kun je ongewijzigd, onveranderlijk, oorspronkelijk bewustzijn zonder belemmering ervaren. Beginners die niet bekend zijn met verblijven in het besef van onmiddellijk bewustzijn, zijn niet in staat daar langer dan een korte tijd blijven. Als je niet langer dan een korte tijd in kennen kunt blijven, omdat je niet onwankelbaar kennen als je object kunt nemen en daar kunt blijven, zul je onder de invloed komen van de onrust van fluctuerende, bewegende gedachten. Zelfs als dat gebeurt kun je, zonder te dwalen in het domein van die bewegingen, het kennen identificeren dat een aspect is van al die bewegingen van goede en slechte gedachten in het heden. Zonder krachtig grijpen naar dat kennen, zou je er moeiteloos, op natuurlijke wijze bij moeten blijven, simpelweg door niet weg te weg te drijven van de essentiële aard van dat kennen en zijn innerlijke gloed. Maar wanneer je wel in de bewegingen van dwangmatige gedachten wegdrijft, ongeacht welke bewegingen van gedachten er ook plaatsvinden, identificeer dan, zoals je eerder deed, het kennen dat het permanent aanwezige bewustzijn is van de natuur van het bestaan van die gedachten. Als je daar kunt blijven, welke bewegingen van gedachten zich ook voordoen, dan ben je in staat ze onmiddellijk af te snijden. Dus zonder toevlucht te nemen tot andere tegengiffen voor het afsnijden van dwangmatige gedachten, zullen ze worden bevrijd door te rusten in de aard van de dwangmatige gedachten zélf, zoals je eerder deed. Dit is de betekenis van het bekende advies over hoe dwangmatige gedachten zichzelf bevrijden zonder dat je ze hoeft af te wijzen. Orgyen Rinpoché zegt: De bewegingen achterlatend precies waar ze zijn, worden ze bevrijd als het dharmakāya. Als je met de methode om dwangmatige gedachten op deze manier te bevrijden, zonder ze te blokkeren, de natuur van het bestaan van de gedachten herkent als ongerept bewustzijn, dharmakāya, en daar rust, dat is de sublieme methode om dwalende, dwangmatige gedachten te verdrijven. Tegenwoordig echter, zijn er onder degenen die zeggen dat ze mediteren, sommigen die zich voortdurend bezighouden met dwangmatige gedachten zonder een methode te zoeken om ze te stoppen, en zelfs als ze gedachten blokkeren, stoppen ze niet, en dat leidt alleen maar tot het verhinderen dat hun kritische geest rust krijgt in zijn natuurlijke staat. Anderen zeggen: "men moet dwangmatige gedachten loslaten zonder ze af te wijzen", en dan blijven ze gewoon dwalen in dwangmatige gedachten. Sommigen zijn er trots op te denken dat het beste van meditaties simpelweg is om alle gedachten te herkennen, terwijl ze zich toeleggen op het tellen van gedachten.

Sommigen ruimen grove gedachten op en herkennen precies die lichtheid, kennen, transparantie en helderheid van de subtiele geest en rusten daar. Maar ze herkennen niet het oorspronkelijke bewustzijn dat de geest overstijgt, dus kunnen ze geen onderscheid maken tussen de geest en ongerept gewaarzijn. Zonder de betekenis te kennen van het onmiddellijke bewustzijn dat wordt besproken in de Grote Perfectie-tantra's, waarin staat dat men het onmiddellijke bewustzijn van het huidige moment moet identificeren, gaan die leringen voor hen verloren. Daarom zijn er met betrekking tot dit onmiddellijke bewustzijn twee aspecten: dat wat doordrongen is en dat wat doordringt. Er zijn veel aspecten die doordrongen zijn, die de geest niet overstijgen - inclusief sensorisch bewustzijn, mentaal bewustzijn en het substraat - dus ze zijn niets meer dan de geest. Wat doordringt, is kennen van het oorspronkelijk bewustzijn zelf. Dus wanneer je zulk ongerept gewaarzijn kunt ervaren en daar kunt rusten, dan is er op dat moment geen verschijnen van objecten als dit of dat, en vat je ze ook niet als zodanig op. Aangezien goede en slechte configuraties van innerlijke gedachten niet verschijnen, en je ze ook niet grijpt, verblijf je zonder af te wijken van de natuur van het dharmakāya, de alles-scheppende soeverein. Met dit in gedachten verklaarde Orgyen Rinpoché: Zuiver uiterlijk het verschijnen van gegrepen voorwerpen, laat innerlijk de grijpende geest zelf los, en herken tussendoor het heldere licht. Het in staat zijn om de geest van helder licht te verwezenlijken, te kennen vrij van fluctuerende conceptuele constructies, zonder de bewegingen van lucht door de mond en neusgaten te blokkeren, is uniek voor deze traditie en is nergens te vinden in andere verborgen tantra's. Door in zo'n helder licht oorspronkelijk bewustzijn te blijven, zijn er drie manieren om stabiliteit te bereiken - groot, klein en middelgroot - en daarom zijn er drie manieren om fluctuaties en bewegingen te stoppen - groot, klein en middelgroot. In werkelijkheid, wanneer je in staat bent om in het heldere licht te blijven, permanent aanwezig, werkelijk oorspronkelijk bewustzijn, worden alle bewegingen en fluctuaties van conceptuele verzinsels waarbij laksheid, opwinding, onrust, saaiheid enzovoort betrokken zijn, onmiddellijk afgesneden door de kracht van ongerept gewaarzijn, oorspronkelijk bewustzijn, en daarom krijgt dat oorspronkelijke bewustzijn ook de naam doorsnijdend. Dit is als de afwezigheid van duisternis wanneer er licht verschijnt. Net zoals het oppervlak van de zon nooit bedekt is met duisternis, is het gezicht van kennen van het heldere licht nooit versluierd door de afwijkingen van het pad, zoals natuurlijk aanwezige, fluctuerende conceptuele constructies.

Door simpelweg te letten op de essentiĂŤle aard van het kennen van het huidige moment, kunnen alle afwijkingen van het pad, inclusief fluctuerende conceptuele verzinsels, onmiddellijk worden afgesneden. Dat is ook de betekenis [van doorsnijden]. Als je dus in ongerept gewaarzijn blijft worden alle afwijkingen weggenomen, en door in de geest weg te drijven, verschijnen alle afwijkingen.

Vertaling Engels-Nederlands ÂŠ2020 Ramo de Boer