Mindfulness, Gewaarzijn en Meditatie by Ramo de Boer

Mindfulness, Gewaarzijn en Meditatie 1

ramodeboer ÂŠ 2012

Gewaarzijn en gerichte aandacht 2

Awareness Gewaarzijn is de achtergrond ‘radar’ van bewustzijn die constant de innerlijke en uiterlijke omgeving controleert. Je kunt je gewaar zijn van aspecten zonder dat ze op de voorgrond komen. Mindfulness Aandacht is het proces van het focussen van bewust gewaarzijn, wat een verhoogd gewaarzijn van een beperkt gebied van ervaring brengt. Eigenlijk zijn gewaarzijn en aandacht zodanig ineengestrengeld dat aandacht constant figuren uit de grond van gewaarzijn ‘trekt’. Dit is een mengeling van zelf-regulatie (actuele behoefte organiseert het veld) en gewoonte van aandacht (gewoonte van organisatie)

Aspecten van mindfulness 3

(1) Gewaarzijn (2) van actuele ervaring (3) met acceptatie! Deze aspecten zijn onlosmakelijk verbonden in de ervaring van mindfulness. De aanwezigheid van één aspect betekent niet automatisch de aanwezigheid van de andere twee. Ze zijn alle drie nodig voor een moment van volledige mindfulness. Zeker de acceptatie is van wezenlijk belang.

Mindfulness in de praktijk 4

Mindfulness is een vaardigheid die ons in staat stelt minder reactief te zijn op wat er gebeurt in het moment en dus minder te lijden – we zijn meer vrij.

Mindful zijn is wakker zijn en herkennen wat er in het moment gebeurd. Als we mindful zijn dan: - is onze aandacht niet in het verleden of de toekomst - oordelen we niet noch wijzen af we wat er is – we zijn aanwezig - besteden we aandacht aan dat wat significant is in het huidige moment - genereren we energie, tegenwoordigheid van geest en vreugde Het goede nieuws is dat iedereen het kan leren, uiteraard afhankelijk van de bereidheid tot oefening.

Het mindfulness continuum (1) 5

Dagelijkse mindfulness – ons losmakend van onze activiteiten vragen we ons af: Wat voel ik nu? Wat doe ik nu? Wat trekt het meeste aandacht? Dit is ook hoe mindfulness doorgaans gebruikt wordt in coaching en therapie. In de gestaltbenadering breiden we dit gericht expliciet uit met de relatie – het wisselwerkend veld in actie. Meditatieve mindfulness - hier wordt de geest als een lens die ook subtiele mentale activiteit kan waarnemen. Dit niveau vergt duidelijk een grote toewijding en discipline van de beoefenaar.

Het actuele moment van ‘wakker zijn’ is voor beiden hetzelfde – de ervaring is voor ervaren meditatoren simpelweg meer continue.

Het mindfulness continuum (2) 6

Dagelijkse mindfulness geeft ons inzicht in ons psychologisch functioneren en het vaardiger kunnen antwoorden op nieuwe situaties (re-sponsability). Meditatieve mindfulness geeft ons inzicht in de natuur van de geest (puur gewaarzijn) en de oorzaken van lijden â&#x20AC;&#x201C; gehechtheid en afkeer.

ramodeboer ÂŠ 2012

Kenmerken van mindful momenten (1) 7

● Non-conceptueel Mindfulness is gewaarzijn zonder absorptie in onze gedachtenprocessen. ● Hier-en-nu Mindfulness is altijd in het huidige moment. Gedachten over onze ervaring zijn nooit in het huidige moment. ● Zonder oordeel Gewaarzijn kan niet vrijelijk optreden wanneer we willen dat onze ervaring anders is dan ze is. ● Intentioneel Mindfulness omvat altijd een intentie om aandacht ergens op te richten. Aandacht terugbrengen naar het huidige moment geeft mindfulness continuiteit in de tijd.

Kenmerken van mindful momenten (2) 8

● Partciperende observatie Mindfulness is geen afstandelijk observeren, het is juist het meer intiem ervaren van lichaam en geest. ● Nonverbaal De ervaring van mindfulness kan niet in woorden gevat worden omdat gewaarzijn optreedt voordat er woorden opkomen in de geest ● Onderzoekend Mindful gewaarzijn onderzoekt altijd subtielere niveau’s van perceptie. ● Bevrijdend Ieder moment van mindful gewaarzijn brengt vrijheid van geconditioneerd lijden.

Kenmerken van mindful momenten (3) 9

● Gelijktijdigheid

Deze kwaliteiten treden gelijktijdig op in ieder moment van mindfulness. ● Bewuste motivatie Het beoefenen van mindfulness is een bewuste poging om gewaarzijn meer frequent te richten op het hier en nu. ● Continuiteit Mindfulness op zich is niet bijzonder- continuiteit van mindfulness is chter vrij zeldzaam.

Mindless momenten 10

Doorgaans zitten we gevangen in afleidende gedachten of in meningen over wat er gaande is in het moment – dat is mindlessness. Voorbeelden van mindlessness (Brown & Ryan, 2003):

• Activiteiten haastig afhandelen zonder er met onze aandacht bij te zijn; • Het breken of morsen van dingen door zorgeloosheid, onaandachtigheid of denken aan iets anders;

• Het niet waarnemen van (subtiele) gevoelens van ongemak of fysieke spanning, opwinding of angst

Mindless momenten 11

• Preoccupatie met het verleden of de toekomst. • Ieder moment dat we afgeleid zijn van wat we dan ook aan het doen

zijn - eten, luisteren, vrijen, reflecteren, auto rijden, mediteren, werken et cetera.

De essentie van meditatie is juist het beoefenen van het niet-afgeleid zijn in sensaties, gedachten, verhalen, hoop en angst.

Mindfulness beoefening als noodzakelijke voorwaarde 12

 Mindfulness is een natuurlijk optredend fenomeen in het dagelijks

leven maar vraagt beoefening om onderhouden te worden.

 Hoewel we allemaal af en toe wakker zijn voor onze huidige ervaring,

vallen we doorgaans snel weer terug in ons normale onsamenhangende denken.

 Zelfs wanneer we ons bijzonder attent weten zijn we slechts bij

tussenpozen mindful.

 Continue gewaarzijn vraagt toewijding en hard werken.

Mindfulness en Meditatie 13  Mindfulness kan er zijn zonder meditatie, meditatie kan er niet zijn zonder

mindfulness  Meditatie is volgens het boeddhistische onderricht de geest 'thuisbrengen

naar zijn eigen natuur'.  Dit wordt bereikt door de beoefening van 'tegenwoordigheid van geest', het

'zijn zonder afleiding'. Door deze gerichte aandacht krijgen we besef van de doorlopende afleidingen (zoals hoop en angst) die ons verhinderen hier en nu te zijn in de ruimte van natuurlijke eenvoud.  Meditatie is dus een manier voor het 'herkennen' van de natuurlijke vrede

Kern instructie 14

Zorg ervoor je geest niet te belasten of hem iets op te dringen. Wanneer je mediteert, probeer dan niet krampachtig je geest te beheersen of vredig te worden. Wees niet overdreven plechtig, alsof je deelneemt aan een bijzonder ritueel, laat zelfs het idee dat je mediteert los. Laat je lichaam zoals het is, laat je adem zoals hij is. Denk aan jezelf als de ruimte die het hele universum omvat. Sogyal Rinpoche

ramodeboer ÂŠ 2012

BaasInEigenGeest.nu 15

ramodeboer ÂŠ 2012