NOV/DEC 2011
DE SAUDADE VOORBIJ Rijk palet aan Portugeestalige muziek VEELZIJDIG ACCORDEONSPEL Maria Kalaniemi
Foto: Ana Palma
INDRINGENDE STEM UIT MALI Bako Dagnon CLUB RASA Oy Division & Socalled
VR 02 DEC
Joaquín Grilo + Theodosii Spassov & Friends “Grootmeesters van kaval en flamencodans krijgen vrij spel” WWW.RASA.NL
2
3
RASA 
WO 16 NOV
Maulid Mtendeni Een feestje voor de Allerhoogste lees verder op p. 8
4
INHOUD
RASA
NOV/DEC 2011
5
INHOUD
RASA ON TOUR… Met Conjunto Angola 70 p. 26
OUDADEN Hypnotiserende Berber-trance
p. 18
ONLANGS VERSCHENEN ALBUMS
p. 33
LEO VERVELDE van CODARTS Rotterdam tipt!
p. 39
UITGELICHT: DE SAUDADE VOORBIJ p. 20-25
CLUB RASA presenteert i.s.m. Le Guess Who? Oy Division + Socalled p. 28 SERIES
EN VERDER...
FLAMENCO Inspiratie, improvisatie en duende
p. 6
p. 10 MODES & MAQAMS Verfijnde melodiesystemen uit het Midden-Oosten en Zuid-Azië
URBAN AFRICA Nieuw Afrikaans elan
p. 30
USA Klanken uit de melting pot
p. 36
Gastprogramma: Beyond Bellydance IV p. 14-15 en SLAU ontvangt Connie Palmen Expositie: Korte omzwervingen tussen
p. 15
dromen en routine door Lila Zotou Algemene informatie en contact
p. 41
Colofon
p. 43
Kalender november & december
p. 44
6
flamenco
RASA
FLAMENCO Inspiratie, improvisatie en duende
VR 02 DEC 20:30
NOV/DEC 2011
Joaquín Grilo & Theodosii Spassov & Friends Flamenco Grounds Flamenco / Jazz / Spanje & Bulgarije
D
Foto: Javier Fergo
oor de rauwe emoties, soms onverstaanbare teksten en lange melismes is flamencozang niet voor iedereen weggelegd. Tegelijkertijd vormt het de basis voor de disciplines binnen de flamenco die het publiek gemakkelijker kunnen bekoren: de gitaar en de dans. Het samenspel tussen zangers, dansers en muzikanten creëert een positieve spanning die de flamenco zijn grootste aantrekkingskracht verleent. Dit is ook belangrijk geweest in het ontstaan van de diverse palos (flamencostijlen). Afgezien van vrije gitaarstukken als de rondeña en tarantas hebben de meeste palos zich gevormd naar de structuur van de letras (coupletten) of, in het geval van de zapateado en de farruca, de dans. Een gitarist wiens talent ligt in het begeleiden van zang of dans geniet groot respect in de flamenco. Dansers baseren hun choreografieën op de letras of falsetas (gitaarmelodieën) en schikken zich naar de grillen van de zangers op het podium, die nogal eens de neiging hebben het afgesproken repertoire achter zich te laten en zich te laten inspireren door het moment. Het is een mooi voorbeeld van hoe improvisatie kan leiden tot de meest indrukwekkende momenten op het podium. Het is juist op dat punt dat artiesten de controle achter zich laten, in opperste concentratie zijn en dat samenspel tussen zang, muziek en dans op zijn puurst is: de ideale voedingsbodem voor de duende. Met freestyle flamencojazz, een artistieke ontmoeting tussen meester- improvisators uit Hongarije en Anda lusië, een dubbelconcert van twee traditionele Jerezaanse zangers en een moderne combinatie tussen Spaanse klassieke dans en flamenco biedt RASA een zeer rijkgeschakeerde blik op de flamenco van vandaag.
VOORSTELLINGEN IN DIT GENRE
ZA01OKT
Ultra High Flamenco
VR02DEC
Joaquín Grilo & Theodosii Spassov & Friends p. 7
VR27JAN
María Mezcle + David Carpio
ZO01APR
Olga Pericet
D
e flamenco van danser Joaquín Grilo neemt vele gedaanten aan. “Ik kan een engel of een duivel zijn, het ligt eraan wat de muziek in me oproept”, zo vertelde hij tijdens de derde editie van de Flamenco Biënnale in 2011, waar hij het publiek betoverde met zijn ritmiek en expressie. Hij ontmoette er Theodosii Spassov, meesterimprovisator op de kaval, een Bulgaarse houten herdersfluit. De muzikale vonk sprong onmiddellijk over. Samen met hun gastartiesten zullen ze de muzikale einders verkennen vanuit de Balkan naar de Andalusische flamencokweekvijvers en terug. Bij dit intermezzo krijgen beide grootmeesters vrij spel in
een ‘open flamenco space’ en laten horen dat de herdersfluit zich moeiteloos met de flamencoritmes laat combineren. Een flamencoavontuur van formaat. I.s.m. Flamenco Biënnale Nederland Theodosii Spassov is a master of improvisation on the Bulgarian flute kaval. He first met sensational flamenco dancer Joaquín Grilo for their performance together during the Dutch Flamenco Biennial of 2011. Their collaboration resulted in Flamenco Grounds, an open flamenco space where these masters effortlessly combine the shepherd’s flute with Andalusian rhythms. € 22 / € 13,25
7
8
RASA
wo 16 nov 21:00
NOV/DEC 2011
Maulid Mtendeni Een feestje voor de Allerhoogste Traditioneel / Sufi / Zanzibar
E
legant synchroon deinende handen en armen, soepel zwiepende bovenlichamen, wiegende hoofden en hartstochtelijke zang, met als motor uitbundig trommelspel: de soefi’s uit Mtendeni op Zanzibar eren de profeet Mohammed met oogstrelende choreografieën-op-de-plaats. Geloofsbroeders uit Pakistan brachten al eind vorige eeuw met veel succes vergelijkbare religieuze loftuitingen naar de westerse concertpodia: zanger Nusrat Fateh Ali Khan werd er wereldberoemd mee. Met het stevige drummen, de afwisseling van solo- en koorzang en de wiegende torso’s lijken qawwali (Pakistan) en maulidi (Zanzibar) wel op elkaar. Maar Pakistan is Azië, Zanzibar is Afrika.
Gekleed in hun witte gewaden met kleurige vestjes en rode fez bouwt Mtendeni Maulid een Arabisch-geïnspireerd Afrikaans swingend feestje. Het lijkt een godsdienstoefening maar is een optreden, wat naar soefi-overtuiging door de Allerhoogste toch ook hogelijk wordt gewaardeerd. Dressed in white robes, colorful vests and red fez, the Sufis from Mtendeni (Zanzibar) honour their prophet Mohammed in passionate song, exuberant drumming and elegant choreographies. According to their beliefs, the Sufi deity highly appreciates this Arab-inspired celebration filled with African rhythms. € 22 / € 13,25
vr 18 nov 21:00
Tipougoumba + Bako Dagnon + Club RASA Indringende stemmen uit West-Afrika Roots & blues / Griotte / Mali
G
riots zijn troubadours en verhalenvertellers. Bijna alle Malinese griots zijn mannen, maar Bako Dagnon vormt de uitzondering. Ze houdt een traditie in stand die teruggaat tot de middeleeuwen. Helaas zien veel hedendaagse jongeren het niet meer zitten om uren te studeren op liederen die van generatie op generatie werden doorgegeven. Bako Dagnon schrijft zelf ook nieuwe songs waarin ze net als griots van toen de samenleving becommentarieert. Grootste attractie is haar indringende, krachtige stem waarin niet alleen een bewogen leven doorklinkt, maar ook jarenlange oefening. Zangeres Tipougoumba Lako-
ande komt uit Burkina Faso en zingt het repertoire van de Gourmantche. Tijdens haar shows wordt ze begeleid door twee dansers en een band met muzikanten op ngoni, viool, fluit en kalebas. Bako Dagnon is one of few female Malian griots. For centuries, the griots have been passing along songs and stories from generation to generation. Dagnon has a powerful, profound voice which conveys a turbulent life but also years of practice. Singer Tipougoumba Lakoande is from Burkina Faso and performs the repertoire of the Gourmantche. € 19 / € 11,50
9
22:30 Club RASA ft. DJ Bertu
10
modes & maQams
RASA
MODES & MAQAMS VERFIJNDEMELODIESYSTEMEN UIT HET MIDDEN-OOSTEN EN ZUID-AZIË
D
e Arabische, Perzische, Turkse en Indiase musicus maakt geen gebruik van zoetgevooisde of dramatische akkoorden om zijn muziek kracht bij te zetten. Hij maakt ook geen gebruik van ingenieuze meerstemmigheid. In plaats daarvan ontwikkelden de musici van het Midden-Oosten en Zuid-Azië een zeer verfijnd systeem van melodieën die, gedreven door de puls van begeleidende percussie-instrumenten, alle gewenste gemoedstoestanden feilloos kunnen verklanken. Dit systeem kreeg, afhankelijk van de plek, verschillende benamingen: raga in India, maqam in de Arabische wereld en dastgah in Iran. Het is een perfect medium voor de virtuoze improvisaties op de rudra vina van Ustad Bahauddin Dagar of zanger Pushkar Lele uit India en het overtuigend verVOORSTELLINGEN IN DIT GENRE tolken van oosterse poëzie door Farida ZO06NOV Joseph & James Tawadros p. 12 Muhammad Ali uit Baghdad of Parissa uit Teheran. Een maqam leent zich ook DO01DEC Pushkar Lele p. 11 uitstekend voor een flirt met de jazz, ZO26FEB Ustad Bahauddin Dagar zoals die wordt geïnterpreteerd door de Australische Egyptenaren Joseph TaVR23MRT Iraqi Maqam Ensemble ft. Farida wadros en zijn broer James. Muhammad Ali & Hussain al-Azami
do 01 dec 20:30
NOV/DEC 2011
11
Pushkar Lele Verleidelijke liedkunst uit India Klassiek / Khayal / India
Z
anger Pushkar Lele (33) uit Pune, India, mag in één opzicht een waardig opvolger worden genoemd van de grote meester Bhimsen Joshi (bijna 89 toen hij dit jaar overleed). Lele zingt graag licht-klassieke thumri’s. Of tappa’s, veredelde volksmelodieën. Of bhajans, de devotionele liederen van de Hindoes. Daarin was Joshi onovertroffen: concerten vol diep doorwrochte klassieke raga’s verluchtigde hij graag met een sprankelende bhajan. Lele steekt met zijn semi-klassieke tappa’s en bhajans Joshi naar de kroon. Zijn stem is hoog, licht en beweeglijk. Daarom, en door het speelse gemak van riante melodiever-
sieringen, klinken Lele’s liederen verleidelijk, inventief en geraffineerd. Lele is een natuurtalent en dankzij twintig jaar studeren onder leiding van de beste leraren bereikte hij de top van de Indiase liedkunst. Indian singer Pushkar Lele performs light-classical and devotional songs and adapted folk melodies. His voice is high, light and lively and in combination with his lavish melodies, the songs sound tempting, inventive and refined. He is a natural singer, and twenty years of study brought him to the top of Indian singing. € 22 / € 13,25
12
modes & maqams
RASA
zo 06 nov 15:00
Joseph & James Tawadros Gebroeders Tawadros terug naar hun oorsprong World jazz / Arabisch / Egypte & Australië
D
uo-concerten van ud-speler Joseph en slagwerker James Tawadros zijn zeldzaam. Al wonen ze sinds de jaren tachtig in Australië, hun wortels liggen in Egypte. Daar ligt ook de basis van hun muziek. De broers zijn actief in jazz en hedendaags klassiek. Ze hebben gespeeld met het Australian Chamber Orchestra en namen vorig jaar een cd op met jazzgrootheden John Abercrombie, John Patitucci en Jack DeJohnette. Joseph heeft met inventieve speeltechnieken ongebruikelijke en verrassende klanken toegevoegd aan het spectrum van de ud. James bespeelt de req, een kleine Egyptische tamboerijn met vijf gepaarde schel-
len. In zijn handen wordt dit eenvoudige instrument een bron van virtuoos en vurig dansende ritmes. In hun concerten als duo geven de broers de muziek van hun oorsprong een eigentijds karakter. Australia-based brothers Joseph and James Tawadros are active in jazz and contemporary music, but in this rare duo concert they return to their Egyptian roots. Ud-player Joseph is renowned for his inventive techniques and unusual and surprising sounds. Percussionist James is specialized in playing the req, an Egyptian tambourine. € 19 / € 11,50
14
RASA
NOV/DEC 2011
15
GASTPROGRAMMA
SLAU ONTVANGT CONNIE PALMEN
ik ergens mee bezig ben, dan is het
In november 2011 verschijnt ‘Log-
om ergens te komen zonder hem,
boek van een onbarmhartig jaar’,
het huis binnen te gaan als hij er
Connie Palmens verslag van het
niet is, ik vind er niets aan zonder
jaar waarin zij haar partner Hans
hem. Het is heel ongenadig om zo-
van Mierlo verloor. Het boek ver-
veel te houden van iemand die dood
schijnt exact twee jaar nadat zij el-
is.” Het logboek is het aangrijpende
kaar het jawoord gaven. Op 11 maart
verslag van de hunkering naar een
2010 overleed Hans van Mierlo na
verdwenen lichaam, van zelfverlies,
een ziekbed van zes weken. Pal-
woede, en van de liefdevolle herin-
men: “Ik noem het een logboek om
neringen aan een prachtige man.
een plaatsbepaling: waar ben ik nog zonder Hans? Ik vind het niet leuk
die meisjesachtige term ‘dagboek’ te omzeilen. Een logboek is een veel
Zo 13 november 2011 / 20:00 /
fermere term. Een log meet iets. Als
€ 10 / € 8 / € 5
EXPOSITIE NOV-DEC
zij door het eeuwenoude midden-
wereldmacht en de technologische hoogstanden die overheersen
ving de dagelijkse bezigheden van
in de media. Het project bevat
een land dat constant in beweging
snapshots van het dagelijkse
Meer informatie over de work-
KORTE OMZWERVINGEN TUSSEN DROMEN EN ROUTINE
gebied van het land en haar lens
is. China bevindt zich vooral om
straatbeeld, waar de realiteit tus-
shops en show: www.tjarda.nu
door Lila Zotou
haar economische voorspoed in
sen routineuze gewoontes en
het middelpunt van de belang-
de ingrediënten van een droom vervaagt.
GASTPROGRAMMA
vooraf. The Uzumé Dance Com-
laten aanbrengen en smullen van
BEYOND BELLYDANCE IV
pany is internationaal de meest
heerlijke hapjes of avondeten voor
bekende cross-over buikdansgroep
een kleine prijs.
uit Nederland. Sinds 2005 verzorgt
17:30 uur: Aanvang van de ‘Beyond
zij shows en workshops door heel
Bellydance IV’-show met optre-
Europa en de USA en organiseert
dens van danseressen uit heel
Stoer buikdansen zonder oosters
zij twee maal per jaar het eve-
Europa, feat. Cera Byer (USA),
sfeertje, dat is Beyond Bellydance
nement Beyond Bellydance met
Olivia Kissel (USA) en special
IV. Wie bij ‘buikdansen’ denkt aan
gastdocenten en artiesten uit de
guests DJ Amar & Calamity Sam.
oosters aandoende zwoelheid komt
hele wereld. Daarmee biedt zij een
Tussen de optredens kan er vrij
op 20 november voor grote verras-
platform aan de Europese Tribal
gedanst worden op de muziek van
singen te staan. De internationaal
Fusion Belly Dance Community.
DJ Amar (USA).
Speciale gasten: DJ Amar en Calamity Sam
vermaarde dansgroep The Uzumé organiseert in RASA een show in
Programma:
de dansstijl waarvoor ze bekend
11:00 en 13:30 uur: Workshops
staat: tribal fusion bellydance. Dat
(aanmelding en betaling via
is stoer, technisch buikdansen, met
www.tjarda.nu)
Zo 20 november 2011 / workshops
Van september tot december 2010
stelling. Dit project gaat over het
invloeden die uiteenlopen van mo-
15:00 uur: Bazaar. Hier kun je naar
11:00 en 13:30
bezocht Lila Zotou China en bracht
land achter dat publieke beeld en
derne dans tot hula. Een weekend
hartenlust shoppen voor sieraden,
zij 100 dagen door in Beijing en
zoomt in op individuele personen
Te bezichtigen van wo t/m vr
van workshops en een besloten
(dans-)kleding en accessoires,
andere Chinese provincies. Van
en hun dagelijkse bezigheden; het
15:00-18:00 en tijdens concerten
show in Amsterdam gaat eraan
professionele hennaversieringen
het Noorden tot het Zuiden reisde
vermijdt het imago van enorme
met een geldig toegangsbewijs
€ 18 / € 10
16
CLUB RASA
RASA
CLUB RASA L
ekker losgekomen door een funky groep uit Benin? Heerlijk staan dansen tijdens het concert van een frisse Cubaanse groep? Tijdens Club RASA avonden is dat slechts de warming-up!
VOORSTELLINGEN IN DIT GENRE
ZA05NOV
CLUB RASA AFRO VINTAGE Samy Ben Redjeb (Analog Africa)
VR11NOV
VR18NOV
vr 25 nov
NOV/DEC 2011
17
CLUB RASA LATIN FORRÓ
21:00
ZA 26 NOV 21:00
Energieke klanken uit de clubs van Buenos Aires, beats gemixt met vintage platen uit het hart van Afrika of gesampelde grooves uit underground Iran vinden hun weg naar de dansvloer en laten je niet meer los.
CLUB RASA KLEZMER FUSION Socalled
CLUB RASA MINTY MOROCCO CLUB RASA WEST AFRIKA DJ Bertu
Blijf dus na de live concerten hangen om lekker door te gaan, of kom gewoon alleen voor de dj’s.
Kijk voor actuele concertinformatie op www.rasa.nl
Club RASA: afrobeat, nueva cumbia, ethiojazz, balkanbeats, electro swing, cowboy klezmer en veel meer…
do 08 dec 21:00
VR 28 OKT
Foto: Thomas Weidenhaupt
21:00
CLUB RASA BRASIL DJ-collectief Criolina
CLUB RASA BRASIL ChicoCorrea
ZA 17 dec 21:00
CLUB RASA SALSA COLOMBIA
18
RASA
vr 11 nov 21:00
NOV/DEC 2011
Oudaden + Club RASA Hypnotiserende Berber-trance Traditioneel / Berber / Marokko
‘O
udaden’ is het Berberse woord voor de moeflon. Niet voor niets noemde deze Marokkaanse groep zich naar dit wilde schaap uit het Atlasgebergte: de bandleden zijn net zo eigenwijs en volhardend als het dier. De groep was bij haar oprichting in 1978 omstreden. Hun ouders waardeerden het muzikantschap van hun zonen niet en de Berber-troubadours vonden het niets dat de jonge groep zelfgebouwde elektrische gitaren en banjo’s toevoegde aan hun eeuwenoude liederen. Toch bleef het oude Berber-repertoire de bandleden van Oudaden inspireren. En met succes, de groep uit Agadir bracht al veertien albums uit en speelde over de hele wereld, waaronder in de beroemde concertzaal Zénith in Parijs. Omstreden
of niet, met haar kale, uitgesponnen composities en hypnotiserende ritmes staat Oudaden juist in de lange traditie van Berbermuziek. Daarmee groeide de groep de afgelopen dertig jaar alsnog uit tot de officieuze woordvoerders van hun volk. Thirty years ago the members of Oudaden were considered rebellious. Nowadays they have become one of the most important bands of Morocco. In their compositions filled with hypnotizing rhythms they look back to the age-old tradition of Berber troubadours. Oudaden has released 14 albums and toured the entire world, including the famous venue Zénith in Paris. € 19 / € 11,50
za 03 dec 20:30
19
Ensemble Aznach Religieuze zang en melancholische poëzie uit de Kaukasus Traditioneel / Volksmuziek / Tsjetsjenië
D
e oeroude polyfone zang is bijna overal ter wereld verdwenen. Behalve dan in ondoordringbare oerwouden van Afrika, het Braziliaanse Amazonië en op afgelegen eilanden en ontoegankelijke berggebieden. Tsjetsjenië in het Kaukasusgebergte is zo’n gebied: ruig, ongenaakbaar, onafhankelijk en vooral écht. Ook al deed de voormalige SovjetUnie zijn uiterste best om dit gedeelte van zijn grondgebied in het communistische gareel te dwingen, Tsjetsjenië bleef vooral zichzelf. De zangeressen van het Ensemble Aznach sturen hun schurende vocalen, ondersteund door hypnotiserende drones of een eenvoudige accordeon, lokale luit of raam-
trommel, langs de rotskliffen van hun eeuwenoude bergland. Eigenlijk is dit geen muziek voor de concertzaal, maar voor de liefhebber voor wie een retourtje Tsjetsjenië net té riskant is, gewoon een must. The ancient art of polyphonic singing has been lost practically everywhere, except for some impenetrable jungles, distant islands or inaccessible mountain areas. The singers of Ensemble Aznach from Chechnya perform this genre accompanied by hypnotic drones or an accordion, lute or drum: it sounds like fresh mountain air crystallized into sound. € 19 / € 11,50
20
RASA
UITGELICHT
UITGELICHT
NOV/DEC 2011
21
DE SAUDADE VOORBIJ
Foto: Xirumba
E
én zoete vrucht heeft de kolonisatie van landen als Kaapverdië, Guinee-Bissau, Angola, Mozambique en Brazilië in elk geval afgeworpen: een geweldig rijk en veelzijdig muzikaal palet, dat als geheel herkenbaar is. De klank van de muziek uit deze Lusofone – Portugeestalige - landen wordt losjes verbonden door drie elementen: de Portugese taal en muziek, de Afrikaanse ritmes die de slaven meebrachten en de weemoed of ‘saudade’ die komt kijken bij een dagelijkse werkelijkheid van afscheid en verlies door scheepvaart en gedwongen migratie. Tekst door Elda Dorren
22
RASA
UITGELICHT
uitgelicht
vr 25 nov
A
21:00
l deze elementen drukten hun stempel op de muzikale cross-overs die geleidelijk ontstonden, zoals de samba, choro, morna, coladeira, semba, marrabenta en in geringere mate de gumbe. Instrumenten als de cavaquinho (een soort ukelele) zijn zowel in Brazilië als in Kaapverdië terechtgekomen en artiesten die bekendheid genieten in een van de Lusofone landen hebben ook vaak succes in de andere, hoe ver ze ook uit elkaar liggen.
Ook na de kolonisatie verspreidden kooplui, migranten en gelukszoekers hun muzikale bagage om die te vermengen met de lokale culturen. De havensteden van deze landen kennen daarom vaak de meest levendige muziekscenes. Neem Lissabon: haar roerige verleden en de latere remigratie uit de verschillende overzeese gebieden maken de Portugese hoofdstad nu tot een culturele smeltkroes. Daar wordt iemand uit Guinee-Bissau de gitarist van een Angolese popster, zingen Portugezen broederlijk met Kaapverdische morna-artiesten, en ontpopt een Mozambiquaanse zich tot de populairste fadozangeres ter wereld.
Instrumenten als de cavaquinho zijn zowel in Brazilië als in Kaapverdië terechtgekomen
Ook Luanda, de hoofdstad van Angola, is zo’n stad waar een grote cocktail van stijlen ontstond. Ritmes als de rebita, kazukuta en semba beleefden hun hoogtijdagen in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw. Traditionele ritmes, psychedelische gitaren uit het naburige Congo, Caribische invloeden – merengue – en carnavalsmuziek versmolten tot een eigen Angolese sound.
Maar het grootste en waarschijnlijk muzikaal meest diverse land van de Portugese diaspora is Brazilië. Het biedt een ongelooflijke waaier aan stijlen: van de internationaal meest geconsumeerde, zoals samba, bossa nova, lambada en Música Popular Brasileira, tot de avantgardistische uitingen van Tropicália, de gevoelige choro, stuiterende frevo, zwoele brasilectro en Afro-Braziliaanse maracatú.
NOV/DEC 2011
23
Maciel Salú + Silvério Pessoa & Biliu de Campina + Club RASA Broeierig carnaval uit Pernambuco met forró en frevo Latin / Forró / Brazilië
D
e forró is de hartslag van Pernambuco, een provincie in het tropische noordoosten van Brazilië. Het ritme van deze opzwepende dansmuziek is herkenbaar vanwege de harde klop op de zabumba trom en het verhitte spel op de triangel. De accordeon vertolkt de doorgaans opbeurende melodielijnen. Diverse kanten van de forró komen deze avond in RASA aan bod. Ooit begonnen in de familiegroep ‘Os Quentes dos Forró’ is Maciel Salú uitgegroeid tot een virtuoos op de rabeca viool. In 13 jaar heeft hij met vele grootheden samengewerkt en zich de ritmes uit Pernambuco, zoals frevo, maracatu en coco, eigen gemaakt. Silvério Pessoa en Biliu de Campina, twee forró-ambassadeurs van een andere generatie, demonstreren in een uniek concert de karakteristieke syncopische zang in navolging van Jackson do Pandeiro en de forró ligeiro-school
(‘heldere’ forró). ‘Pupil’ Pessoa houdt de techniek van het verleggen van het ritme in de melodie levend in zijn coco en forró. ‘Meester’ Campina is de ultieme vertolker van de traditionele Braziliaanse cultuur door zijn geheel eigen zangstijl. Verwikkeld in een dialoog van individueel en gezamenlijk werk creëren zij samen een warme, feestelijke dansavond. Forró is exciting dance music from the tropical Northeastern region of Brazil. Maciel Salú will perform forró inspired by Pernambuco rhythms as frevo, coco and maracatu on his rabeca violin. Silvério Pessoa and Biliu de Campina will keep the characteristic syncopated singing technique of Jackson do Pandeiro alive. € 19 / € 11,50
20:00 Forró dansworkshop door Ubiracy Santana. Aanmelden via tickets@rasa.nl.
24
uitgelicht
RASA
do 08 dec 21:00
Samba Chula de São Braz + Club RASA met dj-collectief Criolina Overtuigende reanimatie van vergeten Braziliaanse muziek Latin / Samba de roda / Brazilië
UITGELICHT
Foto: Caroline Bittencourt
Tom Zé + ChicoCorrea Y PocketBand + Club RASA p. 16
VR25NOV
Maciel Salú + Silvério Pessoa & Biliu de Campina + Club RASA p. 23
ZA05NOV
Conjunto Angola 70 p.31
DO08DEC
Samba Chula de São Braz + Club RASA met dj-collectief Criolina p. 24
VR13APR
António Zambujo
ZA21APR
Tidziwani Bandi
Kijk voor actuele concertinformatie op www.rasa.nl
De dj’s van Criolina komen uit een heel ander deel van het immense land: uit de hoofdstad Brasília. Met hun licht ontvlambare feestgeluid, een bonte mix van Braziliaanse stijlen, weerleggen ze overtuigend Brasília’s reputatie als saaie ambtenarenstad. João and Alumínio, two senior Brazilian musicians, are on a mission to save the chula from falling into oblivion. Chula is rural music from the state of Bahia that originated in the beginning of the twentieth century. It inspired other, more popular styles such as the samba. The Chula is characterized by ingenious acoustic guitars and cavaquinho, and complex rhythms on various percussion instruments. € 19 / € 11,50
Maciel Salú e o Terno do Terreiro
D
25
VOORSTELLINGEN IN DIT GENRE
VR28OKT
e chula wordt met uitsterven bedreigd. Deze muziek, afkomstig uit de Braziliaanse deelstaat Bahia, is zwarte plattelandsmuziek uit het begin van de twintigste eeuw. Chula is de bron van latere, meer populaire stijlen zoals de samba. Helaas leidt chula tegenwoordig een sluimerend bestaan, maar de bejaarde broers João en Alumínio wekken het genre vastberaden en met liefde tot leven. Dat doen ze samen met Samba Chula de São Braz, hun jonge en energieke begeleidingsband. De chula wordt gekleurd door ingenieus spel op de akoestische gitaar en cavaquinho en complexe ritmes op diverse percussie-instrumenten. Het gezelschap stond vorig jaar op het Womex-festival waar het een overtuigende, energieke show gaf. Een bewijs dat hun reanimatie van de chula zijn vruchten afwerpt.
NOV/DEC 2011
De klank van de muziek uit deze Lusofone landen wordt losjes verbonden door drie elementen: de Portugese taal en muziek, de Afrikaanse ritmes die de slaven meebrachten en de weemoed of ‘saudade’
26
RASA
RASA
NOV/DEC 2011
27
…MET CONJUNTO ANGOLA 70
“A rousing and intriguing compilation well worth checking out.” **** The Guardian
Conjunto Angola 70 is een all-star groep die werd samengesteld door Samy Ben Redjeb (Analog Africa) en Manu Otiniel (Mano Mano Production), met als doel het muzikale Luanda van de jaren zeventig te doen herleven. De eerste stap werd gezet met de cd “Angola Soundtrack - The Unique Sound of Luanda (19681976)” die werd uitgebracht op het platenlabel van Analog Africa. Na de release werd het de heren pijnlijk duidelijk dat deze unieke sound was verdwenen uit het muzikale landschap. In gesprek met de muzikanten die zij in Angola ontmoetten ontdekten zij dat er na de onafhankelijkheid van 1975 te veel (commerciele) invloeden van buitenaf kwamen, en dat het oorspronkelijke Angolese geluid in rap tempo aan het verdwijnen was. RASA en Analog Africa sloegen de handen ineen om te proberen deze legendarische muzikanten terug te brengen op het podium. Zij brachten de twee beste muzikanten van het land bij elkaar: Boto Trinidade (van de band Os Bongos) en Teddy N’Singui. Zij waren zo enthousiast over het project dat zij de andere muzikale legendes erbij zochten. Binnen een maand vormden zij de zeer indrukkwekkende band Conjunto Angola 70.
Conjunto Angola 70
Teddy N’Singui - Lead Guitar, Backing Vocals Dulce Trindade - Rhythm Guitar Botto Trindade - Second Lead guitar Raúl Tollingas - Dikanza, Backing Vocals Gregório Mulato - Mukindo, Vocals Chico Monte Negro - Timbales, Vocals Carlitos Timoteo - Bass Guitar, Backing Vocals Joãozinho Morgado - Congas
“This lovingly compiled 18 track offering is guaranteed to stay on my player for the duration of this winter ... We owe Samy Ben Redjeb thanks for pursuing this ad)venture and one can only hope that it brings reward to Luanda’s musical community and helps heal the isolation of a nation whose deep wounds and scars don’t correspond to the energy, passion and creativity that underpins this evocative soundtrack.” Mondomix ***** 5 stars BEVESTIGDE CONCERTEN NAJAAR 2011
WO26OKT
Club Global Copenhagen, Kopenhagen (DN)
MA31OKT
De Oosterpoort, Groningen (NL)
WO02NOV
Club ¡mm… ! in Doornroosje,
Nijmegen (NL) VR04NOV
Zuiderpershuis. Antwerpen (BE)
ZA05NOV
RASA, Utrecht (NL) p. 31
ZO06NOV
Tropentheater, Amsterdam (NL)
Voor meer informatie over deze tournee of andere RASA tournees, kijk op www.rasa.nl > tournees
28 za 26 nov 21:00
le guess who?
RASA
Oy Division + Socalled + Club RASA Van traditioneletot funky hip-hopklezmer Klezmer / Fusion / Israël & Canada
le guess who?
ZO 27 nov 16:00
NOV/DEC 2011
29
Kaartverkoop voor zondag via www.leguesswho.com (passepartout- en dagtickets)
ORCHESTRA OF SPHERES De titel van de debuut EP ‘Space Art Music’ geeft al een idee van de muziek van dit viertal uit Nieuw Zeeland. Afrikaanse ritmes, virtuoos mathematisch gitaarspel, vervreemdende elektronica, theremin en schreeuwkoortjes.
GROUP INERANE
O
y Division en Socalled vertegenwoordigen twee uitersten in de klezmer. De leden van Oy Division komen uit prominente Israëlische muziekgroepen als Balkan Beat Box en punk-folk band Ha’biluyim en accordeonist Assaf Talmudi is een veelgevraagd producer. Ze willen de klezmer doen herleven zoals die voor de Tweede Wereldoorlog werd gespeeld. De Canadees Socalled is toetsenist, rapper, sample-jockey, goochelaar en cartoonist. Hij laat de klezmer via een quantumsprong in de 21e eeuw landen, met alle versnipperde gekkigheid die deze tijd eigen is. Onder dikke lagen pop, hiphop en kitsch blijft de klezmer hoorbaar, hoe vaag ook. In dit dubbel-
concert brengt hij de gekkigheid, met dertig gastmusici op cd gezet, met een vijfkoppige band. De twee bands kijken verschillende kanten op, maar ze spelen met dezelfde opruiende energie. This double bill offers two very different interpretations of klezmer: Israelian group Oy Division plays the genre as it used to sound before World War I, whereas Canadian keyboard player, rapper, sample jockey and magician Socalled and his band create a mad kind of cyberpunkklezmer. The two bands are faced in different directions, but share a similar fiery energy. € 19 / € 11,50
Muziek als politiek wapen, waar zijn we dat eerder tegen gekomen? Libische rebellen gebruikten in de jaren ‘80 en ‘90 nieuwerwetse Afrikaanse gitaarmuziek om van zich te laten horen. Het leidde tot een kleine muzikale revolutie die ons anno 2011 Group Inerane brengt. Onder leiding van de geheimzinnige gitaarheld Bibi Ahmed maakt Group Inerane al enkele jaren scherpe en originele bluesy roots rock die nog wel eens uit wil bouwen tot bizarre psychedelica. De groep bracht de afgelopen jaren drie ijzersterke albums uit onder de noemer Guitars From Agadez.
AKRON/ FAMILY Mannen met baarden, lange baarden. Akron/Family maakt sinds 2002 de meest diverse uitingen van folk-rock. De bizarre psych-folk-indie-jams van de voorgaande jaren zijn op het nieuwe album Akron/Family II: The Cosmic Birth and Journey of Shinju TNT deels ingeruild voor harmonie en kalmte. Relatieve kalmte that is daar de plaat nog steeds enorm divers en vernieuwend is. Kleine folkliedjes worden vrolijk afgewisseld met diepe rock en opzwepende elektronica.
30
urban africa
RASA
URBAN AFRICA NIEUW AFRIKAANS ELAN
za 05 nov 21:00
NOV/DEC 2011
Conjunto Angola 70 + Club RASA ft. Samy Ben Redjeb Subtiele psychedelische afro-grooves World beat & pop / Vintage / Angola
D
e huidige positie van Afrikaanse muziek in het geheel van de internationale popmuziek kun je niet anders dan ambivalent noemen. Onder jonge popliefhebbers is het imago veelal beroerd want ouderwets. Tegelijkertijd laat de avantgarde van zowel pop als dance zich steeds meer en steeds diepgaander beïnvloeden door Afrikaanse muziek, zowel traditionele als ultramoderne vormen. ‘Alternative rock’-groepen zoals Deerhoof en Fool’s Gold, maar ook toonaangevende danceproducers zoals Quantic: overal hoor je helder Afrikaanse inspiraties. Terwijl andersom een puur Afrikaanse groep zoals Staff Benda Bilili (Nederlands podiumdebuut in RASA, 2009) inmiddels Lowlands én het popzalencircuit heeft veroverd. Een verrassende indicatie voor een geheel Nieuw Afrikaans Elan? Onder de geuzennaam Urban Africa rammelt RASA aan iedere stereotype beeldvorming. Onderga de stedelijke grooves ‘n’ moods van contemporain Afrika!
VOORSTELLINGEN IN DIT GENRE
ZA05NOV Conjunto Angola 70 p. 31 ZA28JAN
Eténèsh Wassié & Mathieu Sourisseau + uKanDanZ
VR06APR
JuJu + Mdungu
ZA21APR
Tidziwani Bandi
Elvis Costello over Ethiopische muziek: “[Ethiopiques] is a unique record release series, much of it from the glorious explosion of soulful, sorrowful and joyful music cut between the repression of absolute monarchy and the cultural insanity of the Derg regime. The spoilt complaints of Western pop musicians pale into insignificance compared to the defiant human spirit contained in these recordings. Do yourself a favour and discover the Ethiopian R&B counterparts to James Brown and Elvis Presley.”
V
orig jaar bracht het label Analog Africa een verzamelalbum uit met vergeten muziek uit het Angola van de jaren zestig en zeventig. Deze Angola Soundtrack was een welkome introductie van muziek die door een jarenlange burgeroorlog bijna was weggevaagd. Soms doet het denken aan de bekendere muziek uit Angola’s buurland Congo: psychedelische gitaarlijntjes die kronkelen op subtiele afro-latin ritmes. Soms lijkt het ook op de Braziliaanse samba, al is het eigenlijk andersom: slaven uit Angola brachten hun semba-muziek mee naar de Nieuwe Wereld. Voor deze avond is een supergroep samengesteld rond twee veteranen uit de Angolese
muziekscene: Boto Trindade, de gitarist van Os Bongos, en Imperial Baiao, de gitarist van Jovens do Prenda. Onder de naam Angola Ritmo spelen zij met nog zes ervaren krachten de beste nummers uit Angola’s gouden muziekdecennium. Last year, the record label of Analog Africa released a collection of forgotten music as it was played in Angola in the ‘60s and ‘70s. These psychedelic guitar riffs played over subtle Afro-Latin rhythms were almost lost during the civil war. For this occasion, famous artists from the ‘70s have formed an all-star band to perform the best songs of that era. € 19 / € 11,50
31
32
HET BOEIENDSTE REISTIJDSCHRIFT
RASA
Voor sierlijke Aziatische dansen en bijzondere muziek kun je bij RASA terecht. Maar je kunt natuurlijk ook naar de cultuurrijke landen in het werelddeel Azië reizen. Ze krijgen sinds jaar en dag volop aandacht in het gerenommeerde Reismagazine AZIË.
za 17 dec 21:00
Maite Hontelé + CLUB RASA DOOR UNIÓN SALSA Nederlandse latintrompettiste wereldberoemd in Colombia Latin / Salsa / Colombia & Nederland
A
ls jong meisje kreeg Maite Hontelé bij de fanfare een trompet in handen gedrukt: het was het begin van een carrière als latin-trompettiste. De reacties van het Colombiaanse publiek waren heftig toen ze haar voor het eerst hoorden spelen. Wie luistert naar Maite’s trompetspel stelt zich een ZuidAmerikaanse man voor, geen Hollandse blondine. Ze woont en werkt in Colombia, waar ze inmiddels zo’n naam heeft opgebouwd dat ze niet meer rustig over straat kan. Afgelopen jaar speelde Maite op grote festivals in Colombia, op North Sea Jazz en in Zuid-Korea, Amerika en Israël. Met haar band speelt ze een mix van Colombiaanse folkore, salsa en latin-jazz. Maite’s nieuwe album ‘Mujer Sonora’
is een hommage aan oude stijlen als de danzón, chachachá, charanga en son, maar dan met moderne invloeden: in haar woorden ‘the new sound of old school salsa’. Dutch trumpet player Maite Hontelé is a celebrity in Columbia with her mix of folklore, salsa and latin-jazz. On her album ‘Mujer Sonora’ she pays tribute to old styles like danzón, chachachá, charanga and son, but adds some modern influences. Maite herself calls it ‘the new sound of old 20:00 workshop school salsa’. door Unión Salsa Aanmelden via € 22 / € 13,25 tickets@rasa.nl
Ga naar website: www.aziemagazine.nl
Neem een voorde lig abonnemen t en profitee r nu!
ONTDEK AZIË, LEES AZIË
dansers lezen
dans magazine
Hét
d tijdsacnshrift va Neder n land
www.dansmagazine.nl
Rasa is regematig op zoek naar vrijwilligers voor versschillende functies. Nieuwsgierig? Check dan de website
34
RASA
ONLANGS VERSCHENEN ALBUMS
DANCING ON THE EDGE
za 10 DEC
Socalled - Sleepover mei 2011 / Dare to Care Records
NOV/DEC 2011
35
Aleef door Taoufiq Izzediou en Mud door Yaser Khaseb Eigentijdse dans met satirische symboliek Dans / Gnawa / Marokko & Iran
Joseph Tawadros - The Hour of Separation juni 2011 / Enja / Codaex
learning, partying, whatever, it’s all here, another
4-sterren recensie door Ton Maas, verschenen in de
album of hits, collaborations, poetry, and grooves.
Volkskrant 1 juni 2011:
Folktronica, electro-funk, Canadiana, neo-soul, rap,
“Het ensemblespel van gitarist John Abercrombie,
dancehall, it’s all mushed up and squeezed out as
slagwerker Jack DeJohnette en contrabassist John
something new, a Socalled sound for the 21st century.
Pattitucci klinkt heel wat vrijer dan dat van aanver-
So put on those PJ’s, slip into your nightgown, grab a
wante (control-freak) Abou-Khalil, met als meest
bag of gummi bears, press play and let’s get this party
uitgesproken element de getokkelde dialogen tussen
started!”
ud en elektrische gitaar.”
Silvério Pessoa - No Grau 2011 / eigen beheer Maria Kalaniemi - Vilda Rosor 2010 / Aito Records
Op zijn nieuwe album breidt Silverio het traditionele repertoire uit en brengt een meer eigentijdse sfeer
‘Wild Rose’ is Maria’s intimate excursion to her Fin-
door het verkennen van de grenzen van pop, rock en
nish-Swedish roots featuring her deeply emotional
MPB . Voor ‘No Grau’ werkt hij samen met een aantal
voice and accordion plus many special guests. Vilda
autoriteiten als Maciel Melo, Fernando Aniteli (Teatro
Rosor was in the World Music Chart Top 20 for five
Mágico), Crônica (rapper SP), Paulo Rafael, Sergio
months(Dec 2010 – April 2011).
Campelo (Sa Grass) en Junior Areia.
Foto: Gadi Dagon
Socalled: “Mixing, rocking, jamming, sharing,
T
aoufiq Izzediou is een van Marokko’s toonaangevende choreografen en de directeur van On Marche, een eigentijds dansfestival in Marrakech. Izzediou ontdekte recentelijk zijn Gnawa-origine en in de solovoorstelling Aleef onderzoekt hij zijn verschillende culturele wortels, ook symbolisch voor het eigentijdse Marokko dat zich beweegt tussen traditionele cultuur en moderniteit. Hij wordt begeleid door de bekende Gnawamuzikant Adil Amimi. Het arrangement is van de Nederlands-Marokkaanse muzikant Najib Cherradi. De voorstelling Mud van Yaser Khaseb was de winnaar van de publieksprijs tijdens het 28e Fajr International Theater Festival in Teheran in 2010. Het is gebaseerd op het tijdloze verhaal van een man die een levend wezen creëert dat zich tegen zijn maker keert. Het stuk bevat de satirische sym-
boliek en het overtuigende spel waar Khaseb inmiddels bekend om staat. Festival Dancing on the Edge presents Aleef by Taoufiq Izzediou, in which he journeys through his own cultural roots, symbolizing his home country Morocco which also moves between tradition and modern culture. Yaser Khaseb will perform Mud, about a man who creates a living entity that turns against him. € 22 / € 13,25
Van 6 t/m 17 december biedt festival Dancing on the Edge een actueel en indrukwekkend beeld van theater en dans uit het Midden-Oosten en Noord-Afrika. De Arabische lente is een rode leidraad door de gevarieerde programmering van het festival.
36
usa
RASA
USA MELTING POT
do 03 nov 20:30
NOV/DEC 2011
Sacred Steel Gierende gospelblues op de steelguitar Roots & Blues / Gospel / VS
do 03 nov
H
19:30
oewel de eerste Amerikaanse grondwet in 1787 werd geschreven, werden de Verenigde Staten pas écht de Verenigde Staten in 1865, na een bloedige burgeroorlog van vier jaar. De autochtone amerindische cultuur en de roots van de uit slavernij bevrijde Afro-Amerikanen vermengden zich met de oude Franse en Engelse migrantentradities. In recentere tijden werden deze aangevuld met de Spaanse gebruiken uit Mexico en kwamen scheepsladingen migranten uit de oude wereld aan op Ellis Island, New York. Alle verschillende nationaliteiten en achtergronden werden samengevoegd tot één: de Amerikaanse. En zo vonden Ierse tunes, Scandinavische polkas, Oost-Europese stetl-klezmer en trekzakmuziek van Hollandse klei een nieuw gebied om in te wortelen en de dialoog aan te gaan met Franse cajun, hilbillie reels en zwarte gospel: de Melting Pot.
VOORSTELLINGEN IN DIT GENRE
ZO09OKT Ben Goldberg Trio DO03NOV Sacred Steel p. 37 ZA26NOV Socalled p. 28 VR02MRT Klezmatics VR03FEB
Pura Fe Trio
Documentaire ‘Sacred Steel – The Steel Guitar Tradition of the House of God Churches’ door de Arhoolie Foundation, 55”
D
e steelguitar hangt niet aan de schouder van zijn bespeler, maar wordt plat op de schoot gelegd waarbij de gitarist met een stalen buis over de fretten glijdt. Het instrument is afkomstig uit Hawaii en werd vanaf de jaren vijftig ook populair in de rest van de Verenigde Staten, vooral onder de zwarte bevolking. De steelguitar dook op in AfroAmerikaanse kerken waar het zingende geluid de diensten opfleurde. De muziek van de swingende ‘sacred steel’-bands klinkt minstens zo rauw als rhythm & blues, maar in de teksten looft men gods werk. Een all-star band met de beste spelers uit verschillende kerken brengt deze onbekende maar levendige traditie nu
naar Nederland. Darick Campbell en Aubrey Ghent behoren tot de huidige top binnen de sacred steel. Het woord van de heer ging er nog nooit zo swingend in. Ja, zelfs ongelovigen moeten er deze avond aan geloven. The steel guitar is positioned horizontally while the player slides a steel bar over the frets. This instrument sounds like a mixture between rhythm & blues and gospel and it plays an important role in some Afro-American churches. Some of the best players are now bringing this lively tradition, the ‘sacred steel’, to the Netherlands. € 19 / € 11,50
37
38
RASA
NOV/DEC 2011
degen protestants milieu
accordeon in al zijn vari-
milieu van Budapest.
niet weggelegd; accor-
anten te gaan ontdekken.
Vanuit Europa is de
deonmuziek was immers
Op mijn 17e kreeg ik een
accordeon over de hele
het Sodom en Gomorrah
lp van Astor Piazzolla en
wereld verspreid. Werke-
van de polderklei. Toen
daardoor was ik helemaal
lijk overal wordt het in-
ik belangstelling toonde
van de kaart. Dit was het!
strument in een of andere
voor muziek riep mijn
Na een vergeefse poging
vorm bespeeld. Het is fas-
vader meteen: “En híj gáát
een bandoneon te kopen
cinerend om te zien hoe
accordeon leren!” Zo ben
via een vriend die naar
elke musicus de techniek
ik op achtjarige leeftijd
Buenos Aires zou reizen
en mogelijkheden van
begonnen met accorde-
maar die door de liefde
het instrument weet aan
Leo Vervelde is
onlessen in de keuken
bevangen in Mexico City
te passen aan de expres-
bandoneonist,
achter de muziekwinkel
crashte, kwam ik in 1985
sieve eisen van de eigen
ensembleleider en
van de familie Hommer-
in contact met het Centro
muziek: een Scandinavi-
coördinator van de afde-
son in Sliedrecht. Moeder
José Martí, een klein
sche diatonische trekzak
ling Wereldmuziek van
Hommerson bracht
winkeltje op de Amster-
of het instrument van de
Codarts te Rotterdam.
me, tussen het spruitjes
damse Herengracht. Via
Colombiaanse maestro
schoonmaken door, de
via kwam ik in het bezit
Anibal Velasquez, een
Leo, de accordeon heeft
beginselen van het edele
van een heuse bando-
franse musette of een
sinds zijn uitvinding een
accordeonspel bij. Later
neon. Dat is eigenlijk in
accordeon van Madagas-
vaste plaats verworven in
kwam ik aan het conser-
een notendop het begin
car. Het is eigenlijk een
de Europese muziektradi-
vatorium in Rotterdam in
van mijn fascinatie en
universum op zich.
ties, maar hoe ben jij bij de
contact met de ‘serieuze’
liefde voor dit prachtige
bandoneon uitgekomen?
accordeonmuziek, om
instrument.
Ik werd geboren in 1960
3 jaar later hopeloos
in Papendrecht. Hoewel
gefrustreerd te raken
Ben je alleen geïnteres-
Als ik hier serieus op
mijn vader graag accor-
door een mensonterende
seerd in de bandoneon?
in ga, doe ik meteen al
deon had willen leren was
overdosis piepknor. Deze
Ik heb me ook een tijd
die andere concerten
dat voor hem als
frustratie zette me aan om
verdiept in de accordeon
tekort. Het is een duivelse
boerenzoon uit een ge-
de enorme wereld van de
binnen het zigeuner-
vraag. De accordeon is
Foto: Elina Brotherus
LEO VERVELDE TIPT
za 19 nov 20:30
Maria Kalaniemi Vilda Rosor Trio Scandinavische najaarstinten Jazz / Folk / Finland
V
ilda Rosor is de naam van het trio dat naast de Finse accordeoniste en zangeres Maria Kalaniemi bestaat uit gitarist Olli Varis en Eero Grundström op harmonium en mondorgel. Kalaniemi is de spil om wie alles draait, met haar even gevarieerde als effectieve spel en een gevoelvolle, heldere stem. Ze brengt een muzikaal eerbetoon aan haar gemengde Fins-Zweedse afkomst, waarin Varis en Grundström accenten leggen. Soms met een jazzy inslag, dan weer onverbloemd folky. Ook de Finse tango komt om de hoek kijken. De muziek schildert pasteltinten, die nevelige herfstlandschappen suggereren. Het zijn nostalgische bespiegelingen over voorbije zomerse
dagen, alsof de muzikanten proberen de kleuren van de laatste bloemen en boombladeren vast te leggen voor sneeuw en vorst een sluier van grijs en wit over het land trekken. The Vilda Rosor trio is centered around accordion-player and singer Maria Kalaniemi, whose Finnish-Swedish origins play an important role in their music. Together with Olli Varis on guitar and Eero Grundström on harmonium and harmonica, she creates a nostalgic musical image of summer heat, while frost and snow are drawing a veil of white and grey over the landscape. € 22 / € 13,25
39
Welk accordeonconcert wil je iedereen aanraden?
zo verscheiden in vorm, klankkleur, expressie en TIPS
ZA22OKT
techniek dat je niet kunt
Puerto Candelaria presents
kiezen. Wat de muzikale context ook is, waar ook
Cumbia Society
ter wereld, de accordeon
ZA19NOV
Maria Kalaniemi Vilda Rosor Trio p. 38
VR25NOV Maciel Salú + Silverio Pessoa
& Biliu de Campina
p. 23
blijkt in staat de essentie ervan te verklanken en de luisteraar te beroeren. Er is dus maar één oplos-
ZA26NOV Socalled p. 17 + p. 28
sing: iedereen moet maar
ZA03DEC
Ensemble Aznach p. 19
naar elk accordeoncon-
VR10FEB
Rascasuelos
cert toe!
VR02MRT Klezmatics
40 ZO 05 FEB
RASA
VERWACHT
SAVINA YANNATOU & PRIMAVERA EN SALONICO Stemkunstenares in traditionele Griekse zang en vrije improvisatie
Foto: Maarit Kytoharju
BESTEL ALVAST UW KAARTEN OP RASA.NL ZO 19 FEB
TYVA KYZY Avontuurlijke boventoonzang uit de Tuvaanse hooglanden
NOV/DEC 2011
41
ALGEMENE INFORMATIE KAARTVERKOOP U kunt het hele jaar door kaarten kopen via onderstaande kanalen: Voorverkoop is voordeliger Kaarten zijn voordeliger in de voorverkoop. Aan de dagkassa betaalt u geen extra kosten. Koopt u kaarten online op de website, dan betaalt u slechts € 0,50 administratiekosten per kaartje. Dit zijn de kosten voor betaling via iDEAL of creditcard. Voor reserveren en tickets bij de avondkassa rekenen wij € 2,- extra. Website Kaarten kopen kan via www.rasa.nl. Via de ticketbutton komt u in het kaartverkoopsysteem van Active Tickets. Voordat u online kunt kopen dient u eenmalig een account aan te maken. Betalen kan met iDEAL, creditcard en de podiumcadeaukaart. De transactiekosten bedragen € 0,50 per kaartje. Na betaling ontvangt u uw e-ticket via de mail. Dagkassa De kassa is geopend van woensdag t/m vrijdag van 15:00-18:00 uur. Tevens op concertavonden een uur voor aanvang van het concert. In de voorverkoop aan de dagkassa zijn kaarten voordeliger (zie boven) Reserveren Reserveren kan telefonisch en per e-mail vanaf twee weken voorafgaand aan de voorstelling. Reserveringskosten bedragen € 2,- per ticket. Gereserveerde kaarten dienen uiterlijk een half uur voor aanvang te worden opgehaald, daarna worden ze vrijgegeven voor verkoop. Bestelformulier Wilt u liever kaarten schriftelijk bestellen, dan kan dat met een bestelformulier. U kunt het formulier downloaden op de website onder kaartverkoop. U kunt het formulier ook bij de kassa aanvragen.
• Bestelkosten bedragen € 2,50 per formulier. Houders van een RASA-pas betalen geen bestelkosten. • Na ontvangst van uw betaling worden uw kaarten thuisgestuurd. Is uw bestelling later dan twee weken voor het concert binnen, dan liggen uw kaarten klaar bij de kassa. Xangó World Music Records en Plato Utrecht U kunt ook kaarten voor alle voorstellingen kopen bij Xangó World Music Records en Plato Utrecht (ook de kortingstarieven). Xangó: Zadelstraat 14 – Utrecht, open dinsdag t/m zaterdag. Plato: Voorstraat 35 – Utrecht, open maandag t/m zaterdag.
KORTINGEN U-pas / CJP / 65+ / groepskorting Met een geldige U-pas heeft u recht op 40% korting. Voor houders van een CJP of 65+ identiteitskaart bedraagt de korting 15%. Vergeet uw kortingspas of 65+ identiteitsbewijs niet mee te nemen, er kan bij de kassa naar gevraagd worden. Voor groepen van meer dan 10 personen geldt een korting van 20 %. Studenten Op vertoon van een reguliere studenten- of collegekaart ontvangt een student 15% korting. Studenten krijgen ook korting op de RASA-pas. RASA-pas – voordeelkaart voor vaste bezoekers • 40% korting op bijna alle voorstellingen • De RASA brochure gratis in de bus • In de voorverkoop via het bestelformulier betaalt u geen extra kosten • 15% introducékorting op bijna alle voorstellingen • De jaarlijkse exclusieve Members Only Avond Prijs in 2011/12: € 32,50 / studenten € 20,U kunt de RASA-pas bestellen met het bestelformulier (zie boven). U blijft RASA-pashouder tot schriftelijke opzegging (voor 1 mei 2012)
42
RASA
Stel uw eigen keuzeserie samen Kies uw favoriete concerten uit ons gehele seizoensaanbod, met een minimum van 3 concerten. De voordelige totaalprijs komt overeen met 20% korting per concert. U kunt uw RASA-keuze serie bestellen met het bestelformulier (zie boven), of aan de dagkassa.
OP DE HOOGTE BLIJVEN? RASA verstuurt om de week een digitale nieuwsbrief. Aanmelden kan op www.rasa.nl . Wilt u liever de gedrukte brochure thuis ontvangen? Stuurt u dan een mail naar public@rasa.nl o.v.v. aanvraag brochure’. De meest actuele informatie vindt u op www.rasa.nl. U kunt ook op de hoogte blijven via de Facebook pagina van RASA (RASA-Utrecht) of door ons te volgen op Twitter (RASAUtrecht).
CONTACTGEGEVENS Bezoekadres Pauwstraat 13a 3512 TG Utrecht
Kaartverkoop en informatie T: 030 231 6040 (wo t/m vrij van 15:00-18:00 uur) E-mail: tickets@rasa.nl Website: www.rasa.nl Kantoor T: 030 233 0123 (di t/m vrij van 10:0013:00 uur en van 14:00-17:00 uur) E-mail: info@rasa.nl
RASA TE HUUR Het moderne en sfeervolle gebouw van RASA is geschikt voor o.a. theater-, dans- en muziekvoorstellingen. Het is ook mogelijk om in RASA te vergaderen, te repeteren, een (bedrijfs)receptie te houden of een cursus te geven. Er zijn verschillende ruimtes die u gecombineerd of los van elkaar kunt huren. Meer informatie over onze zalen kunt u vinden op onze website (www.rasa.nl).
Heeft u aan de hand van deze informatie vragen of wensen t.a.v. een mogelijke boeking, neemt u dan contact op met Ton van der Kleij voor een bezoek of offerte: verhuur@ rasa.nl, 030-2330124 (di t/m do).
Gezien de centrale ligging in het hart van het land, op loopafstand van station Utrecht Centraal en met diverse parkeergarages in de directe omgeving, is RASA een uitstekend bereikbare locatie.
COLOFON Samenstelling programma Maarten Rovers Danka van Dodewaard Wieland Eggermont Teksten Peter de Koning René van Peer Peter van Amstel Elda Dorren Jaïr Tchong Annemarie van Drecht Wieland Eggermont Miriam Brenner Ernestina van de Noort Anne-Marie Winkelman
Engelse vertalingen Annemarie van Drecht Redactie Miriam Brenner Annemarie van Drecht Advertentie acquisitie Marike Petten Grafisch ontwerp Autobahn Drukwerk Drukkerij Damen
De voorstellingen in RASA zijn mede mogelijk gemaakt door de Gemeente Utrecht en de Provincie Utrecht. Aan de teksten in deze brochure kunnen geen rechten worden ontleend © RASA Utrecht 2011 Overname van artikelen is toegestaan met bronvermelding en toestemming van de redactie.
NOVEMBER 2011 DO 03 20:30
ZA 05 21:00
SACRED STEEL Gierende gospelblues op de steelguitar
DECEMBER 2011 p. 37
20:30
Roots & Blues / Gospel / VS
CONJUNTO ANGOLA 70 Subtiele psychedelische afro-grooves
DO 01
p. 31
VR 02 20:30
World beat & pop / Vintage / Angola
PUSHKAR LELE p. 11 Verleidelijke liedkunst uit India Klassiek / Khayal / India
JOAQUÍN GRILO & THEODOSII SPASSOV & FRIENDS Flamenco Grounds
p. 7
Flamenco / Jazz / Spanje & Bulgarije
ZO 06 15:00
VR 11 21:00
WO 16 21:00
VR 18 21:00
JOSEPH & JAMES TAWADROS p. 12 Gebroeders Tawadros terug naar hun oorsprong World jazz / Arabisch / Egypte & Australië
OUDADEN + CLUB RASA Hypnotiserende Berber-trance
20:30
p. 18
Traditioneel / Berber / Marokko
MAULID MTENDENI Een feestje voor de Allerhoogste
DO 08 21:00
p. 8
p. 9
N.A.T.K.
20:30
VR 25 21:00
MARIA KALANIEMI VILDA ROSOR TRIO Scandinavische najaarstinten
Traditioneel / Volksmuziek / Tsjetsjenië
SAMBA CHULA DE SÃO BRAZ p. 24 + CLUB RASA MET DJCOLLECTIEF CRIOLINA Overtuigende reanimatie van vergeten Braziliaanse muziek DANCING ON THE EDGE: p. 35 ALEEF – TAOUFIQ IZZEDIOU EN MUD DOOR YASER KHASEB Hedendaagse dans uit Marokko en Iran Dans / Marokko & Iran
Roots & blues / Griotte / Mali
ZA 19
ENSEMBLE AZNACH p. 19 Religieuze zang en melancholische poëzie uit de Kaukasus
Latin / Samba de roda / Brazilië
ZA 10
Traditioneel / Sufi / Zanzibar
TIPOUGOUMBA + BAKO DAGNON + CLUB RASA Indringende stemmen uit West-Afrika
ZA 03
p. 38
ZA 17 21:00
MAITE HONTELÉ + CLUB RASA p. 32 Nederlandse latin-trompettiste wereldberoemd in Colombia Latin / Salsa / Colombia & Nederland
Jazz / Folk / Finland
MACIEL SALÚ + SILVÉRIO p. 23 PESSOA & BILIU DE CAMPINA + CLUB RASA Broeierig carnaval uit Pernambuco met forró en frevo Latin / Forró / Brazilië
ZA 26 21:00
OY DIVISION + SOCALLED p. 28 + CLUB RASA Van traditionele- tot funky hiphopklezmer Klezmer / Fusion / Israël & Canada
RASA Pauwstraat 13a Utrecht www.rasa.nl