หัวขอที่ ๖. พิกัดอัตราศุลกากร พิกัดอัตราศุลกากร หรือที่เรียกกันทั่วไปวา ภาษีศุลกากร หรือ ภาษีนําเขา นั้น เปนกฎหมายที่ออกโดยอาศัยอํานาจ ตามพระราชบัญญัติศุลกากร พุทธศักราช ๒๔๖๙ และเนื่องจากพิกัดอัตราศุลกากรเปนกฎหมายเกี่ยวดวยการเงิน ที่มีผลตอ ความมั่นคงในทางเศรษฐกิจของประเทศ การออกและการแกไขแตละครั้ง ก็ตองใหทันตอสถานการณทางเศรษฐกิจระหวาง ประเทศ ซึ่งมักจะเปนกรณีที่มีความจําเปนรีบดวน จึงสามารถออกเปนพระราชกําหนดได กฎหมายนี้มีที่มาและสาระสําคัญ เกี่ยวกับจักรยานดังตอไปนี้ พระราชบัญญัติศุลกากร พุทธศักราช ๒๔๖๙ ไดบัญญัติหลักการเริ่มตนในการเก็บภาษีไวดังนี้ มาตรา ๑๐ บรรดาคาภาษีนั้น ใหเก็บตามบทพระราชบัญญัตินี้และตามกฎหมายวาดวยพิกัดอัตราศุลกากร การเสียคา ภาษีใหเสียแกพนักงานเจาหนาที่ในเวลาที่ออกใบขนสินคาให ฯ
๖.๑. พระราชกําหนดพิกัดอัตราศุลกากร พ.ศ. ๒๕๓๐ มี ๓ มาตราที่เกี่ยวของกับจักรยาน คือ มาตรา ๑๐ กลาวถึงการใหรัฐมนตรีวาการกระทรวงการคลัง มีอํานาจประกาศยกเวนหรือลดหยอนอากร ศุลกากร แกของบางประเภทหรือบางชนิด ซึ่งบุคคลที่มีสิทธิไดรับยกเวนหรือลดหยอนอากรนําเขามาเพื่อใชเอง หรือของ บางประเภทหรือบางชนิดที่นําเขามาเพื่อใชประโยชนที่กําหนดไวโดยเฉพาะ มาตรา ๑๒ กลาวถึงการใหรัฐมนตรีวาการกระทรวงการคลัง มีอํานาจประกาศลดอัตราอากรสําหรับของใด ๆ จากอัตราที่กําหนดไวในพิกัดอัตราศุลกากร หรือยกเวนอากรสําหรับของใด ๆ หรือเรียกเก็บอากรพิเศษเพิ่มขึ้นสําหรับของ ใด ๆ ไมเกินรอยละหาสิบของอัตราอากรที่กําหนดไวในพิกัดอัตราศุลกากรสําหรับของนั้น ทั้งนี้ ตองเปนไปเพื่อประโยชน แกการเศรษฐกิจของประเทศ หรือเพื่อความผาสุกของประชาชน หรือเพื่อความมั่นคงของประเทศ มาตรา ๑๔ กลาวถึงการใหรัฐมนตรีวาการกระทรวงการคลัง มีอํานาจประกาศยกเวน ลดหรือเพิ่มอากรจาก อัตราที่กําหนดไวในพิกัดอัตราศุลกากร หรือประกาศเรียกเก็บอากรตามอัตราที่กําหนดไวในพิกัดอัตราศุลกากร สําหรับ ของที่มีถิ่นกําเนิดจากประเทศที่รวมลงนามหรือลักษณะตามที่ระบุไวในสัญญาหรือความตกลงดังกลาว ทั้งนี้ ตองเปนไป เพื่อการปฏิบัติตามขอผูกพันตามสัญญา หรือความตกลงระหวางประเทศ ที่เปนประโยชนแกการเศรษฐกิจของประเทศ
๖.๒. หลักเกณฑของรถจักรยานเสือภูเขาชนิดที่ใชแขงขัน ที่จะไดรับการลดอัตราอากรศุลกากร เนื่องจาก สหพันธจักรยานโลก (U.C.I.) เปนตนทางในการกําหนดกฎกติกาการแขงขันจักรยานเสือภูเขา และ สมาคมจักรยานแหงประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมป คือหนวยงานที่ติดตอโดยตรงกับ U.C.I. กรมศุลกากรจึงถือเอา หลักเกณฑทางดานลักษณะของจักรยานเสือภูเขาชนิดที่ใชแขงขัน (ซึ่งเสียภาษีศุลกากรนอยกวาปกติ) ตามหนังสือที่ ส. จ.ท.๕๘๖/๒๕๔๔ ลงวันที่ ๒๖ ตุลาคม ๒๕๔๔ ซึ่งสมาคมจักรยานแหงประเทศไทยฯ สงไปให ซึ่งมีการกําหนดลักษณะไว ๕ ขอ คือ ๑. ตัวถัง ซึ่งผลิตจากโลหะหรือวัสดุที่มีคุณภาพสูง ดังนี้ ๑.๑. ๑.๒. ๑.๓. ๑.๔. ๑.๕.
อลูมิเนียม อัลลอย โครโมลี ไตตาเนียม คารบอน ไฟเบอร คีเรียม - ๕๔ -
๒. แฮนเดิลบาร จะตองเปนแบบแฮนดตรง หรือมีทรงโคงความกวางไมเกิน ๕๐ เซนติเมตร ผลิตจาก วัสดุที่มีคุณภาพแบบเดียวกับตัวถัง ๓. ขับเคลื่อนดวยโซ ๔. มีระบบเฟองทด ตั้งแต ๒๑ สปด (จานหนา ๓ เฟอง จานหลัง ๗ เฟอง) ขึ้นไป พรอมทั้งระบบ เปลี่ยนเกียร ๕. ขนาดของวงลอ ๒๖ นิ้ว
๖.๓. ภาค ๒ “พิกัดอัตราอากรขาเขา” (เฉพาะรายการที่เกี่ยวกับจักรยาน) ใน พ.ร.ก.พิกัดอัตราศุลกากร พ.ศ. ๒๕๓๐ นั้น ภาค ๒ เปนเรื่องของ “พิกัดอัตราอากรขาเขา” สําหรับอากร ศุลกากรของสินคาเกี่ยวกับจักรยานนั้น มีอยูในบัญชีทายประกาศกระทรวงการคลัง จํานวน ๒ ฉบับๆ แรก คือ ประกาศ กระทรวงการคลังเรื่อง การลดอัตราอากรและการยกเวนอากรศุลกากร ตามมาตรา ๑๒ แหง พ.ร.ก.พิกัดฯ ซึ่งเปนอัตรา อากรขาเขาสําหรับของที่มีถิ่นกําเนิดนอกประเทศภาคีของอาเซียน ฉบับที่ ๒ คือ ประกาศกระทรวงการคลังเรื่อง การ ยกเวนอากรและการลดอัตราอากรศุลกากรสําหรับเขตการคาเสรีอาเซียน ( อต.๒๐ ) ตามมาตรา ๑๔ แหง พ.ร.ก.พิกัดฯ ทั้ง ๒ ฉบับ ลงวันที่ ๒๘ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๔๔ ในรายงานฉบับนี้ไดคัดรายการของเฉพาะที่เกี่ยวกับจักรยานมารวมไวใน ที่เดียวกันแลว ดังตารางตอไปนี้ ๖.๓.๑. บัญชีทายประกาศกระทรวงการคลัง เฉพาะรายการเกี่ยวกับจักรยาน
- ๕๕ -
รหัสอางอิง CEPT 4011.50.000 4012.19.200 4012.20.200 4013.20.000 4015.19.010 4203.10.001 4203.21.000 7315.11.009 8712.00.010 8712.00.091 8712.00.092 8713.10.000 8713.90.000 8714.20.000 8714.91.010 8714.91.090 8714.92.010 8714.92.090 8714.93.010 8714.93.090 8714.94.010 8714.94.090 8714.95.010 8714.95.090 8714.96.010 8714.96.090 8714.99.010 8714.99.090
บัญชีทายประกาศกระทรวงการคลัง เฉพาะรายการเกี่ยวกับจักรยาน อัตราตามราคารอยละ ตั้งแตวันที่ 17 ธันวาคม พ.ศ. 2546 ... ภาค 2 .. พิกัดอัตราอากรขาเขา 2547 2548 - ยางนอกชนิดอัดลม ที่เปนของใหม ชนิดที่ใชกับรถจักรยาน 20 10 - - - ยางนอกที่หลอดอกใหม ชนิดที่ใชกับรถจักรยาน 20 10 - - - ยางนอกชนิดอัดลมที่ใชแลว ชนิดที่ใชกับรถจักรยาน 20 10 - ยางใน ชนิดที่ใชกับรถจักรยาน 20 10 - - ถุงมือสําหรับเลนกีฬา ทําดวยยางวัลแคไนซ นอกจากยางแข็ง 10 10 - เสื้อแจกเก็ตทําดวยหนังฟอกหรือหนังอัด 40 40 - - ถุงมือที่ออกแบบเปนพิเศษสําหรับใชในการกีฬาทําดวยหนังฟอก ฯ 10 10 - - โซแบบโรลเลอร โซขับเคลื่อนรถจักรยาน 15 10 รถจักรยานสองลอ เฉพาะจักรยานชนิดที่ใชแขงขัน 1 1 รถสามลอ รถสามลอสงของ ที่ไมขับเคลื่อนดวยมอเตอร 30 30 รถจักรยานสองลอ รถจักรยานที่มีอานขี่ได 2-3 คน (แทนเดม) และอื่น ๆ 30 30 - รถสําหรับคนพิการ ไมไดขับเคลื่อนทางกล ยกเวน ยกเวน - รถสําหรับคนพิการ อื่น ๆ ยกเวน ยกเวน - สวนประกอบและอุปกรณประกอบ ฯ ของรถสําหรับคนพิการ ยกเวน ยกเวน - - โครง ตะเกียบรถ และ ฯ ที่ใชกับรถจักรยานชนิดที่ใชแขงขัน 1 1 - - โครง ตะเกียบรถ และสวนประกอบ ฯ ของจักรยานอื่น ๆ 25 10 - - วงลอและซี่ลอ ที่ใชกับรถจักรยานชนิดที่ใชแขงขัน 1 1 - - วงลอและซี่ลอ ของจักรยานอื่น ๆ 25 10 - - ดุมลอ และลอซี่เฟองแบบฟรีวีล ที่ใชกับรถจักรยานชนิดที่ใชแขงขัน 1 1 - - ดุมลอ และลอซี่เฟองแบบฟรีวีล ของรถจักรยานอื่น ๆ 25 10 - - เบรกรวมถึงที่ครอบเบรกดุมลอ ฯ ที่ใชกับรถจักรยานชนิดที่ใชแขงขัน 1 1 - - เบรกรวมถึงที่ครอบเบรกดุมลอและเบรกดุมลอฯ ของรถจักรยานอื่นๆ 25 10 - - อานรถ ที่ใชกับรถจักรยานชนิดที่ใชแขงขัน 1 1 - - อานรถ ของรถจักรยานอื่น ๆ 25 10 - - คันเหยียบ เฟองขอเหวี่ยง และ ฯ ที่ใชกับรถจักรยานชนิดที่ใชแขงขัน 1 1 - - คันเหยียบ เฟองขอเหวี่ยง และสวนประกอบ ฯ ของรถจักรยานอื่น ๆ 25 10 - - ชิ้นสวนอื่น ๆ ที่ใชกับรถจักรยานชนิดที่ใชแขงขัน 1 1 - - ชิ้นสวนอื่น ๆ ของรถจักรยานอื่น ๆ 25 10
อัตราตามสภาพ อาเซียน หนวย 5 เสน 5 เสน 5 เสน 5 กิโลกรัม 5 5 5 5 5 5 5 ยกเวน ยกเวน ยกเวน 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 -
๖.๔. การนําจักรยานเขามาในราชอาณาจักรชั่วคราว มาตรา ๑๐ แหง พ.ร.ก.พิกัดอัตราศุลกากร พ.ศ. ๒๕๓๐ นั้น กลาวถึงการยกเวนหรือลดหยอนอากรศุลกากร แกของบางประเภทหรือบางชนิด ซึ่งบุคคลที่มีสิทธิไดรับยกเวนหรือลดหยอนอากรนําเขามาเพื่อใชเอง อันเปนที่มาแหง บัญชีพิกัดอัตราศุลกากร ภาค ๔ ที่กลาวถึง “ของที่ไดรับยกเวนอากร” พิธีการศุลกากรที่นาจะเกี่ยวของกับ “รถจักรยาน” ไดกลาวไวในประเภทที่ ๓ (ค) โดยมีหลักการวา รถสําหรับเดินบนถนน เรือ และอากาศยาน บรรดาที่เจาของนําเขามา - ๕๖ -
พรอมกับตน หรือนําเขามาเปนการชั่วคราว และจะสงกลับออกไปภายในไมเกินหกเดือน นับตั้งแตวันที่นําเขามานั้น มี สิทธิไดรับยกเวนอากรศุลกากร เนื่องจากกรมศุลกากรไดกําหนดพิธีการศุลกากรไวแตเพียง “รถยนตร และรถจักรยานยนตร” การปฏิบัติพิธีการ เกี่ยวกับการนํา “รถจักรยาน” เขามาในราชอาณาจักรชั่วคราว ตามบัญชีพิกัดฯ ภาค ๔ ประเภทที่ ๓ (ค) แหง พ.ร.ก.พิกัด อัตราศุลกากร พ.ศ. ๒๕๓๐ จึงตองปฏิบัติตามพิธีการศุลกากรสําหรับ “รถจักรยานยนตร” โดยอนุโลม กรณีที่นํา “รถจักรยาน” เขามาเพื่อการเดินทางทองเที่ยวนั้น ไมตองขออนุญาตจากกระทรวงพาณิชย แตตองขอ อนุญาตจากสํานักงานตรวจคนเขาเมือง โดยทั่วไปจะไดรับอนุญาตใหอยูในประเทศไดประมาณ ๓๐ วัน (ไมเกิน ๖๐ วัน) ขั้นตอนตอไปจึงจะเขาสูพิธีการศุลกากร ๖.๔.๑.
การนําเขาทางสนง.ศุลกากรนําเขาทาเรือกรุงเทพ สนง.ศุลกากรกรุงเทพ และสนง.ศุลกากรทา อากาศยานกรุงเทพ กรมศุลกากรไดกําหนดหลักเกณฑการประกันและการค้ําประกัน สําหรับรถจักรยานยนตรที่นักทองเที่ยวชาว ตางประเทศนําเขาวา ใหค้ําประกันตนเอง(ไมตองวางเงิน)ได ดังนั้น “รถจักรยาน” จึงอยูภายใตหลักเกณฑดังกลาวโดย อนุโลม และสําหรับรถจักรยานนั้นยังไมเคยมีปญหาวา มีความยุงยากในการนําเขา หรือนําเขามาแลวไมนําออกไป ในทาง ปฏิบัติจึงไมตองทําการค้ําประกันตนเอง ๖.๔.๒. การนําเขาทางสนง.ศุลกากรอื่น และดานศุลกากรสวนภูมิภาค ใหวางประกันดวยเงินสด หรือหนังสือค้ําประกันของธนาคาร หรือบุคคล ในกรณีที่เห็นวาผูนําของเขาไมสามารถจะ หาประกันดังกลาวไดจริงๆ ก็ใหค้ําประกันตนเองได แตในทางปฏิบัติสําหรับรถจักรยานยนตร ใหค้ําประกันตนเอง(ไมตอง วางเงิน)ได สวนรถจักรยานไมตองทําการค้ําประกันตนเอง ๖.๔.๓. การกําหนดเงินประกัน และวงเงินค้ําประกัน การกําหนดเงินประกัน และวงเงินค้ําประกัน ใหกําหนดโดยถือตามราคาบวกคาภาษีอากรทุกประเภทของรถที่ นําเขาเปนยอดเงินประกัน โดยใหปดเศษขึ้นเปนเลขกลม ๖.๔.๔. การกําหนดระยะเวลาในสัญญาประกัน และการตออายุสัญญาประกัน ในการทําสัญญาประกัน ใหกําหนดระยะเวลาไมเกิน ๒ เดือน หากรายใดขอทําสัญญาประกันเกิน ๒ เดือน แตไม เกิน ๖ เดือน จะตองแสดงเหตุผลพิเศษใหเปนที่พอใจ แตในทางปฏิบัติจะกําหนดระยะเวลาเพียงเทาที่สํานักงานตรวจคน เขาเมืองอนุญาตใหอยูในราชอาณาจักรได
๖.๕. การนําเขามาหรือสงออกไปซึ่งจักรยาน เพื่อบริจาคเปนการสาธารณกุศล ในมาตรา ๑๐ แหง พ.ร.ก.พิกัดอัตราศุลกากร พ.ศ. ๒๕๓๐ นั้น กลาวถึงการยกเวนหรือลดหยอนอากรศุลกากร แก ของบางประเภทหรือบางชนิด หรือของบางประเภทหรือบางชนิด ที่นําเขามาเพื่อใชประโยชนที่กําหนดไวโดยเฉพาะ อัน เปนที่มาของประกาศกรมศุลกากร ๒ ฉบับ คือ ๖.๕.๑.
ฉบับที่ ๕๘/๒๕๔๔ เรื่อง หลักเกณฑและเงื่อนไขสําหรับของตามภาค ๔ ประเภทที่ ๑๑
๖.๕.๑.๑. นําเขามาหรือสงออกไป เพื่อบริจาคเปนการสาธารณกุศลแกประชาชน การยกเวนอากรสําหรับ “รถจักรยาน” ที่นําเขามา หรือสงออกไป เพื่อบริจาคเปนการสาธารณกุศลแกประชาชน โดยผานสวนราชการหรือองคการสาธารณกุศล ตามภาค ๔ ประเภทที่ ๑๑ แหง พรบ.แกไขเพิ่มเติม พ.ร.ก.พิกัดอัตรา ศุลกากร พ.ศ. ๒๕๓๐ (ฉบับที่ ๕ ) พ.ศ. ๒๕๔๓ มีหลักเกณฑและเงื่อนไขดังตอไปนี้ ๑. ตองนําเขาหรือสงออกในนามของสวนราชการ หรือองคการสาธารณกุศลที่เปนองคการหรือสถาน สาธารณกุศลตามมาตรา ๔๗ (๗)(ข) แหงประมวลรัษฎากร และมาตรา ๓ (๔)(ข) แหงพระราชกฤษฎีกา ออกตามความใน ประมวลรัษฎากร วาดวยการยกเวนภาษีมูลคาเพิ่ม (ฉบับที่ ๒๓๙) พ.ศ. ๒๕๓๔ - ๕๗ -
๒. มีหลักฐานของผูบริจาคเปนลายลักษณอักษร แสดงความจํานงมอบใหแกสวนราชการ หรือองคการ สาธารณกุศลนั้น เพื่อนําของดังกลาวไปบริจาคแกประชาชนตอไป โดยไมมีเงื่อนไขและขอผูกพันใดๆ ทั้งนี้ ผูบริจาคตอง แสดงความจํานงในหลักฐานดังกลาวไวกอนวันที่นําของเขามาหรือสงออกไป ๓. ถาบริจาคผานสวนราชการ สวนราชการนั้น ตองมีหนาที่ในการดําเนินงานเพื่อชวยเหลือหรือการ บรรเทาทุกขแกประชาชน ถาบริจาคผานองคการสาธารณกุศล องคการสาธารณกุศลนั้นตองนําไปชวยเหลือ หรือบรรเทา ทุกขแกประชาชนตามที่ระบุไวในวัตถุประสงคของการจัดตั้งองคการสาธารณกุศล ๔. ตองไมเปน “รถจักรยาน” ที่จัดซื้อโดยใชเงินของสวนราชการ หรือองคการสาธารณกุศล หรือเงินที่มี ผูมอบให ๖.๕.๑.๒. นําเขามาเพื่อใหแกสวนราชการหรือองคการสาธารณกุศล การยกเวนอากรสําหรับ “รถจักรยาน” ที่นําเขามาเพื่อใหแกสวนราชการหรือองคการสาธารณกุศล ตามภาค ๔ ประเภทที่ ๑๑ แหง พรบ.แกไขเพิ่มเติม พ.ร.ก.พิกัดอัตราศุลกากร พ.ศ. ๒๕๓๐ (ฉบับที่ ๕ ) พ.ศ. ๒๕๔๓ มีหลักเกณฑ และเงื่อนไขดังตอไปนี้ ๑. ตองนําเขาในนามของสวนราชการ หรือองคการสาธารณกุศลที่เปนองคการหรือสถานสาธารณกุศล ตามมาตรา ๔๗ (๗)(ข) แหงประมวลรัษฎากร และมาตรา ๓ (๔)(ข) แหงพระราชกฤษฎีกา ออกตามความในประมวล รัษฎากร วาดวยการยกเวนภาษีมูลคาเพิ่ม (ฉบับที่ ๒๓๙) พ.ศ. ๒๕๓๔ ๒. เปนของที่นําไปใชตามหนาที่ของสวนราชการ หรือนําไปใชประโยชนตามวัตถุประสงคในการจัดตั้ง องคการสาธารณกุศล ๓. มีหลักฐานของผูใหเปนลายลักษณอักษรแสดงวา ไดใหของแกสวนราชการ หรือองคการสาธารณ กุศล โดยไมมีเงื่อนไขและขอผูกพันใดๆ ทั้งนี้ ผูใหตองแสดงความจํานงในหลักฐานดังกลาวไวกอนวันที่นําของเขามาใน ราชอาณาจักร ๔. ตองไมเปน “รถจักรยาน” ที่จัดซื้อโดยใชเงินของสวนราชการ หรือองคการสาธารณกุศล หรือเงินที่มี ผูมอบให ๖.๕.๒.
ฉบับที่ ๕๙/๒๕๔๔, ระเบียบปฏิบัติสําหรับการขอยกเวนอากรของตามภาค ๔ ประเภทที่ ๑๑
๖.๕.๒.๑. การขอยกเวนอากร ใหสวนราชการหรือองคการสาธารณกุศล เปนผูยื่นขอยกเวน อากรตอกรมศุลกากร กอนนํา “รถจักรยาน” ออกจากอารักขาศุลกากร ๑. กรณีสวนราชการเปนผูยื่นขอยกเวนอากร ตองเปนสวนราชการตั้งแตระดับกรมหรือเทียบเทาขึ้นไป และผูลงนามในหนังสือขอยกเวนอากร ตองเปนหัวหนาสวนราชการตั้งแตระดับกรมหรือเทียบเทาขึ้นไป หรือผูที่ไดรับ มอบหมาย ๒. กรณีองคการสาธารณกุศลเปนผูยื่นขอยกเวนอากร ตองเปนองคการหรือสถานสาธารณกุศลตาม มาตรา ๔๗ (๗) (ข) แหงประมวลรัษฎากร และตามมาตรา ๓ (๔) (ข) แหงพระราชกฤษฎีกา ออกตามความในประมวล รัษฎากร วาดวยการยกเวนภาษีมูลคาเพิ่ม (ฉบับที่ ๒๓๙) พ.ศ. ๒๕๓๔ และผูลงนามในหนังสือขอยกเวนอากรตองเปนผูมี อํานาจลงนามตามตราสารการจัดตั้งองคการหรือสถานสาธารณกุศลนั้น ๖.๕.๒.๒. สวนราชการ องคการสาธารณกุศล ตองยื่นหนังสือขอยกเวนอากรและเอกสาร ดังนี้ ๑. หลักฐานแสดงความจํานงบริจาคหรือมอบให เปนลายลักษณอักษรที่เปนตนฉบับ ๒. หนังสือตอบรับการบริจาคหรือการให ๓. เอกสารการนําเขา เชน เอกสารสําแดงมูลคาของ “รถจักรยาน” (Invoice) รายละเอียดของ “รถจักรยาน” ใบตราสงสินคา [ BIL (ทางทาเรือ) หรือ Air Way Bill (ทางทาอากาศยาน) ]
- ๕๘ -