Rijksmuseum Twenthe

Hoe Rijksmuseum Twenthe en De Museumfabriek een nieuwe generatie willen verleiden

Dansen in het museum

Met de Academie van Verbeelding richten Rijksmuseum Twenthe en De MuseumFabriek zich op nieuw publiek. Spannende samenwerkingen met kinderen, jongeren en studenten moeten het museum voor een volgende generatie interessanter gaan maken.

Het contrast kan bijna niet groter. Het geluid van bonkende weefmachines uit de verdwenen textielfabriek vermengt zich in De Museumfabriek met de samples uit moderne synthesizers. Oud versus nieuw, samengesmolten tot een uniek kunstwerk van geluid door de mannen van Druiprek. Het resultaat: een textielbeat zoals die nooit eerder heeft geklonken. Een mooie basis voor een dancefeestje tijdens de Museumnacht in november afgelopen jaar.

Tochten door de krochten

Het is precies zoals de programmakers van De Academie van Verbeelding het graag zien. Jonge bezoekers die zich laten inspireren door en zich vermaken met wat het museum te bieden heeft. En als ze er eenmaal binnen zijn, kunnen ze ook mee op een van de tochten door de krochten van het museumgebouw. Of zich laten fotograferen in de stijl zoals barokschilder Artemisia driehonderd jaar geleden haar portretten maakte.

‘We zijn al het museum van de verbeelding, van de kunst en van verhalen van vroeger’, zegt Bastiaan van den Berg, programmamaker kids & young van het Enschedese museum. ‘Die verbeelding is broodnodig in de samenleving van nu, omdat systemen dreigen vast te lopen. Denk bijvoorbeeld aan het energievraagstuk. Verbeelding is nodig om te inspireren en te onderzoeken hoe het anders kan.’

Feminisme in de kunst

Het idee voor de Academie van Verbeelding bestaat al enkele jaren. Een van de eerste activiteiten was in 2015 Sublime Landscapes in Gaming, waarin de taal van de schilderkunst van eeuwen geleden werd verbonden met de vormtaal van hedendaagse gamedesigners. Performances, films, workshops en lezingen trokken opeens hardcore gamers naar het museum. Verder werd een Overkill Festival georganiseerd met interactieve installaties op het grensgebied van kunst en technologie.

‘Verbeelding is broodnodig in de samenleving van nu’

Juist het museum is een goede plek voor dit soort activiteiten, vindt Hoofd Publiek Nikki Olde Monnikhof van Rijksmuseum Twenthe en De Museumfabriek. Reden om nu meer werk te maken van de academie. ‘Er komen voortdurend actuele thema’s voorbij. Onze expositie over Artemisia- Vrouw en Macht bijvoorbeeld ging over de rol van de vrouw. Dat was een mooie kapstok om met en voor een jonge doelgroep een interessant programma samen te stellen. Het feministische kunstplatform Tittymag ging aan de hand van de schilderijen van Artemisia met bezoekers in gesprek over het feministische karakter van het werk van de kunstenares. Daarnaast hadden we hier de expositie Deep Truth waarbij bezoekers konden ervaren hoe het is om onderdeel te zijn van gemanipuleerde beelden. We speelden daarmee in op de ethische discussies over deepfake.’

Studentenvereniging

wel extra je best doen om deze doelgroep te bereiken. Afgelopen editie, die veel korter duurder vanwege de coronamaatregelen, trok de Museumnacht toch nog 1.200 bezoekers.’

Familiemiddagen

Twee programmakers gaan de academie de komende tijd verder uitbouwen. Bastiaan van den Berg is een van hen en licht alvast een tipje van de sluier op. ‘We werken aan een herkenbaar aanbod voor de langere termijn. We gaan bijvoorbeeld familiemiddagen organiseren vol workshops, voorstellingen en rondleidingen. Ook kijken we of we jongeren via een maatschappelijke stage exposities kunnen laten maken, met ondersteuning van onze kant.’

De Academie van Verbeelding moet het museum openbreken. Het uitgangspunt is: minder zenden en vaker mensen erbij betrekken en het gesprek met hen aangaan. Dat laatste gebeurt bijvoorbeeld met de Enschedese studentenvereniging Taste, die meedenkt over de programmering van de Museumnacht. Met een schuin oog kijkt Olde Monnikhof naar andere musea die werken met een kinderdirecteur of jongerenraad. Dat je zo de drempel voor een jonge doelgroep verlaagt, heeft ze zelf ervaren. ‘In 2019 organiseerden we voor het eerst de Museumnacht die 1.500 overwegend jonge bezoekers trok. Dat heeft echt mijn ogen geopend. Zie je wel, het lukt! Maar je moet In 2022 is in Rijksmuseum Twenthe een expositie over het Italiaanse futurisme te zien (Marinetti en het futurisme). Van den Berg ziet al voor zich hoe de Academie van Verbeelding hierop kan inspelen. ‘Hoe moet de toekomst eruitzien? Met zo’n vraag gaan we jongeren uitdagen. Dat kan allerlei vormen aannemen, van gesprekken en presentaties tot workshops. Wat deze twee musea zo bijzonder maakt, is de bundeling van verschillende disciplines: kunst, natuur, lokale verhalen. Jongeren van nu hebben die elementen nodig om zich staande te kunnen houden en samenhang te ontdekken in de snel veranderende wereld om hen heen.’ \