10 minute read
Thema Regio Zwolle HCA
Inge Grimm
Kartrekker sectortafel Transport en Logistiek, lid college van bestuur Hogeschool Windesheim en lid Economic Board Regio Zwolle (daarnaast ook kartrekker van de sectortafel E-Commerce & ICT)
Bert Weever
Kartrekker sectortafel Transport en Logistiek, directeur-eigenaar van Graansloot en adviseur MKB-Nederland Regio Zwolle
Theo Rietkerk
Kartrekker sectortafel Zorg en Welzijn, voorzitter college van bestuur Landstede Groep en vertegenwoordiger De Zwolse 8
Karin Leferink
Raad van bestuur woonzorgconcern IJsselheem
Regio Zwolle
Even voorstellen
We zitten in een dynamische tijd. Een tijd waarin enerzijds ontslagen vallen en anderzijds nieuwe beroepen ontstaan, een tijd waarin sommige mensen thuiszitten en anderen juist boven zichzelf moeten uitstijgen omdat ze een cruciale rol spelen in het bestrijden van het coronavirus. De Human Capital Agenda van Regio Zwolle was al gericht op het wendbaar, flexibel en inclusief maken en houden van de arbeidsmarkt en dat is in deze coronacrisis dubbel zo waardevol. We gingen in gesprek met kartrekkers van de Regio Zwolle-sectortafels ‘Transport en Logistiek’ en ‘Zorg en Welzijn’, tevens ervaringsdeskundigen.
Vóór de coronacrisis ging het over de krapte op de arbeidsmarkt, nu over de krimpende economie en de oplopende werkloosheid. Zitten we nog op het goede spoor, met de Human Capital Agenda?
Bert Weever: ‘de Human Capital Agenda loopt hopelijk langer dan corona; we gaan voor de lange termijn. Neem de logistiek. Daar kampten we met een personeelstekort. Tijdens de intelligente lockdown werd nog eens extra bewezen hoe hard we mensen nodig hebben; de logistiek draaide op volle toeren doordat iedereen ineens online kocht en dus pakketten liet bezorgen. Nu zitten we in een dal, want de Nederlandse export is ingezakt. Zodra de economie aantrekt, is er weer veel behoefte aan werknemers in de logistiek.’
Inge Grimm: ‘voor sommige sectoren biedt het mogelijkheden dat nu meer mensen een baan zoeken, maar laten we in de gaten houden of mensen zich niet beschikbaar stellen vanuit nood. Wie nu aanklopt bij de logistiek, of bij een andere sector met personeelstekorten, moet de vragen ‘wil je dit echt’ en ‘zie je het niet als tijdelijke oplossing’ krijgen.’
Karin Leferink: ‘van de andere kant, als mensen toch uit nood aan het werk gaan, vinden of behouden ze in ieder geval werkritme. IJsselheem overlegt nu met de gemeente Kampen of statushouders bij ons aan de slag kunnen. Hier leren ze over de Nederlandse cultuur en onze taal en wij hebben mensen nodig.’
Zijn werkgevers in coronatijd bereid om te investeren in het upgraden van mensen?
Bert Weever: ‘werkgevers hiertoe aanzetten, is erg belangrijk, maar inderdaad een uitdaging; bedrijven in deze sector hebben flinterdunne marges. Paul Veld is benoemd als aanjager voor de sector Transport en Logistiek, hij gaat werkgevers bewust maken van het grotere belang van upgraden.’ Inge Grimm: ‘voor werkgevers en werknemers moet ook duidelijk zijn hoe zo’n opleiding eruitziet: losse blokken in plaats van jaren in de schoolbanken. Anders krijg je ze niet enthousiast. De tijd van alleen maar klassikale lessen ligt achter ons. Wie zich nu laat om- of bijscholen krijgt maatwerk: losse modules die rekening houden met jouw werkervaring en makkelijk te combineren zijn met werk.’
Bert Weever: ‘bovendien is er cofinanciering voor het upgraden van mensen. Bij het Ontwikkelfonds kunnen werkgevers de helft van hun investering terugkrijgen.’
Welke acties gaan er van de sectortafels uit om de regionale arbeidsmarkt een upgrade te geven?
Theo Rietkerk: ‘in de sector Zorg en Welzijn starten Fenna Eefting (medekartrekker sectortafel Zorg en Welzijn, red.) en ik onder meer met het initiatief ‘Maak werk van je droombaan’. In de zorg is dertig procent van de medewerkers niet tevreden met hun werk. Ze voelen zich niet gelukkig in hun baan of missen zingeving. We gaan met vijftig mensen uit die groep én vijftig mensen uit de zogenoemde ‘kaartenbak’ aan de slag. Eddy te Rietstap, bekend als de innovator van koeriersbedrijf Cycloon, is projectleider en staat in contact met werkgevers. Verder zijn Manon Koldewijn van de Human Capital Agenda en Diana Speerstra van het UWV betrokken.’
Inge Grimm: ‘sectortafel Bouw heeft een ‘hr-web’ opgericht, dat hr-professionals en werknemers die hr naast een andere functie ‘erbij doen’ met elkaar verbindt. Ze kunnen kennis uitwisselen en elkaar versterken. Ook op het gebied van het upgraden van mensen. Het loopt goed en er wordt veel gebruik van gemaakt. Zo’n hr-web richten we daarom nu ook op voor Transport en Logistiek. Bovendien starten we een ‘young professionals network’, voor mensen in de transport en logistiek met een leeftijd tot 40 jaar. Dat zal nieuwe aanwas opleveren.’
Bert Weever: ‘in Twente is zo’n netwerk al heel succesvol geweest. Het helpt ook om onze sector voor het voetlicht te brengen. Mensen moeten weten dat logistiek breder is dan ‘vier wielen’.’
Theo Rietkerk: ‘logistiek is inderdaad veel verder. Een mooi voorbeeld is het bedrijf Uitgekookt in IJsselmuiden, van Johan van Marle, die ondernemer van het jaar 2019 is. >
Zij hebben een innovatief logistiek systeem voor het samenstellen van verse maaltijden en het vervolgens verspreiden van tienduizenden maaltijden door het hele land. Vers. Dat is indrukwekkend.’ Inge Grimm: ‘inderdaad, het is een voorbeeld waar logistiek ‘sexy’ van wordt. In die sector wil je werken, daar wil je bij horen.’ Regio Zwolle wordt geroemd en geprezen om de samenwerking tussen onderwijs, overheid en bedrijfsleven, oftewel ‘het samen de schouders eronder zetten’. Brengt dat ook oplossingen met zich mee voor de arbeidsmarktvraagstukken in coronatijd?
Karin Leferink: bij IJsselheem hebben we veel coronagevallen gehad. Een op de vier cliënten raakte besmet en een op de vijf medewerkers. We hadden dus extra handen nodig in de zorg, terwijl we juist veel zieke medewerkers hadden. Bovendien waren er enkele werknemers die de deur niet uit durfden. Dames die na veel medische begeleiding eindelijk in blijde verwachting waren bijvoorbeeld. Op vrijdagavond heb ik - op basis van boerenverstand - Theo Rietkerk (Landstede MBO, red.) en Roberta Langenberg (Hogeschool VIAA, red.) geappt. Of de studenten die hier parttime werken fulltime konden komen. Op maandag was het geregeld.’
Theo Rietkerk: ‘samen met Deltion College en Hogeschool VIAA en MBO Menso Alting heeft Landstede MBO kunnen voorkomen dat die studenten studievertraging oplopen. Sterker nog, via goedkeuring door de MBO Raad is onze werkwijze nu een landelijk model voor examinering in de praktijk.’
Regio Deal: impuls voor arbeidsmarkt Regio Zwolle
Regio Zwolle heeft de Regio Deal binnengehaald. Het Rijk investeert 22,5 miljoen euro in projecten op het gebied van onder andere circulariteit, arbeidsmarkt, digitalisering, klimaatoplossingen en recreatie in de 22 aangesloten gemeenten. De regio investeert op haar beurt een veelvoud van dit bedrag; de bedoeling is om 65 miljoen euro cofinanciering bij te leggen. Samen vormt dat bijna 90 miljoen euro om de economie en maatschappij van Regio Zwolle naar een nóg hoger plan te tillen. Eén van de speerpunten is de arbeidsmarkt.
René de Heer, voorzitter arbeidsmarkt-regio Zwolle, en Laurens de Lange, voorzitter VNO-NCW Regio Zwolle vertellen in dit artikel over de waarde van de Regio Deal, die lang niet alleen moet worden uitgedrukt in euro’s. ‘Deze Regio Deal is mede tot stand gekomen met de input van bedrijven’, benadrukt De Lange. ‘Het geld komt van de overheid, maar er zit een hele investeringsagenda achter van ondernemers. Dankzij ieders investering kunnen we samenwerkingen en projecten versnellen.’
Zeker in deze tijden - nu de coronacrisis grote impact heeft op ons leven, op de economie en op de arbeidsmarkt - is het belangrijk om te investeren in toekomst-perspectief. De toekomstplannen die ondernemers, onderwijs en overheden eerder al maakten zijn nu nóg belangrijker voor Regio Zwolle.
Vierde economische regio
De Regio Deal heeft veel energie losgemaakt in de regio en is belangrijk in de ambitie om de vierde economische regio van Nederland te worden. ‘We waren al een aantal jaren bezig met een gezamenlijke agenda voor Regio Zwolle, waar 22 gemeenten en 4 provincies bij horen. Die agenda krijgt met de Regio Deal én concreet vorm én erkenning van het Rijk’, zegt De Heer. ‘De ministeries benoemen Regio Zwolle nu eigenlijk indirect als de vierde economische regio van Nederland. De aanwijzing van Regio Zwolle tot voorlopig NOVI-gebied (Nationale Omgevingsvisie) benadrukt dat nog eens.’
Vier actielijnen
Het geld, de 22,5 miljoen van het rijk en de 65 miljoen vanuit de regio zelf, wordt gestoken in 4 zogenoemde ‘actielijnen’. Die actielijnen bevatten in totaal 20 projecten waar het Rijk en Regio Zwolle de komende 3 jaar samen de schouders onder zetten.
1. Duurzaam groeien en circulair ondernemen. 2. Toekomstbestendig maken van de arbeidsmarkt, oftewel de Human Capital
Agenda zoals we die al kennen in de regio. 3. Schaalsprong stad en land in balans. 4. Het opvangen van klimaateffecten.
‘De Regio Deal daagt partijen in Regio Zwolle uit om de stap te zetten van plannen maken naar plannen uitvoeren. Daarvoor zijn de kennis en ervaring van ondernemers onmisbaar. Doen we dit met zijn allen goed, dan gaat de regio nog meer leven bij inwoners, ondernemers en bestuurders.’
Samen sterk
Naast de 4 actielijnen zet Regio Zwolle in op het voor het voetlicht brengen van de unieke samenwerking binnen de regio. ‘De rijksoverheid is heel geïnteresseerd in hoe we samenwerken hier’, zegt De Lange. ‘Ze zijn onder de indruk van onze soepele samenwerking zonder harde formele afspraken. We gaan aantonen hoe we dat doen. Wat we alvast kunnen zeggen, is dat wij de opgave centraal stellen, in plaats van de instituten.’
Samenwerking zien we in acties van de Regio Deal terug in de ‘living labs’ waarin nieuwe circulaire productieketens worden getest, in het gezamenlijke havenbedrijf voor de gemeente Meppel, Kampen en Zwolle (Port of Zwolle) dat investeert in verduurzaming van de havens en in Spoorzone Zwolle, de internationale broedplaats voor innovatie. Verder gaan regio en Rijk aan de slag met het verbeteren van watersystemen, zodat de effecten van klimaatverandering goed kunnen worden opgevangen.
Toekomstbestendige arbeidsmarkt
Actielijn 2, de toekomstbestendige arbeidsmarkt, kent een aantal projecten waar werkgevers en werknemers direct gebruik van kunnen maken. ‘Allereerst zijn er trajecten voor om-, her- en bijscholing voor individuen. Het doel daarvan is dat zij beter aansluiten op de vraag en het aanbod op de arbeidsmarkt. We gaan voor minstens 2.500 trajecten, waarbij iedere deelnemer gebruik kan maken van een loopbaancoach en scholingsvoucher van maximaal 5.000 euro, om zijn om-, her- of bijscholing te bekostigen’, vertelt De Heer. ‘Daarnaast is het Ontwikkelfonds in het leven geroepen om werkgevers financieel te ondersteunen bij het ontwikkelen en opleiden van (potentiële) werknemers. Werkgevers kunnen tot 50 procent cofinanciering aanvragen bij het Ontwikkelfonds’, zegt De Heer.
De extra mogelijkheden voor persoonlijke ontwikkeling moeten mensen ook aan het denken zetten, vindt De Lange: ‘niet over ‘wat doe ik vandaag’, maar over ‘wat doe ik morgen’. Zodat iedereen die zijn baan ziet ophouden, de stap kan zetten naar werk dat in de toekomst wél nodig is. Werken is de basis voor goede economische prestaties en een goed leefklimaat. Werken - betaald of onbetaald - draagt bij aan levensgeluk en vermindert problemen zoals criminaliteit.’
Regio Zwolle als voorbeeld
Regio Zwolle loopt voorop in deze manier van mensen ontwikkelen en mensen weerbaar maken voor de steeds sneller veranderende arbeidsmarkt. ‘Er verdwijnen beroepen, er komen nieuwe manieren van werken bij, de vraag naar medewerkers verandert… kortom, wie werkt, moet flexibel zijn. Openstaan om nieuwe dingen te leren, meebewegen in nieuwe functies’, zegt De Heer. ‘In Nederland hebben we een sociaal vangnet; wie geen werk heeft, krijgt een uitkering. In Regio Zwolle willen we dat voor zijn. Wij kiezen ervoor om mensen direct te helpen met hun persoonlijke ontwikkeling, zodat ze makkelijker van het ene werk in het andere werk rollen.’
Om te toetsen hoe dit uitpakt, zet Regio Zwolle binnen de Regio Deal het programma KOERS op. ‘Onder meer kennisinstelling Hogeschool Windesheim en sociale partners gaan monitoren wat de resultaten zijn van onze inspanningen’, zegt De Heer. ‘Als wij goede resultaten laten zien, is onze werkwijze interessant voor heel Nederland.’
Hefboomeffect
Behalve de scholingsvoucher en het Ontwikkelfonds, is er een financiële bijdrage voor innoverende bedrijven. Bijvoorbeeld voor digitalisering, verduurzaming of het circulair maken van je businessmodel. Alle financiering en inspanning waarmee de Regio Deal gepaard gaat, vormen samen een hefboomeffect voor de economie en maatschappij in Regio Zwolle op de lange termijn. Innoveren in het bedrijfsleven helpt economisch voorop te blijven lopen, klimaatadaptatie draagt bij aan prettig wonen, het bouwen aan de omgeving vergroot het woon- en werkplezier van iedere inwoner en het scholen van mensen lost werkloosheid op. \
