Boekenkrant februari 2022

BOEKENKRANT – DE BESTE BRON VOOR BOEKENNIEUWS – FEBRUARI 2022 No. 2, JAARGANG 16

Jens Lap id ben, heb us: ‘Nu ik vader ben een and mijn boeken er persp ectief’

NICKLAS THEGERSTRÖM

Pagina 9

FEBRUARI 2022, N No.11 – DE BESTE BRON VOOR JEUGDBOEKEN

ROTKAT EN SUPERHOND

Met Top Bob en het drollenmysterie, lasso’s knopen en Waarom hebben mensen tenen?

Kinderboekenspecial

Pagina 4

LENNOX EN DE GOUDEN SIKKEL Spannend kinderboekendebuut Shortlist de Boon Literatuurprijs www.deharmonie.nl

ZINDI ZEVENBERGEN HEDY TJIN BRIAN In de boekhandel € 20,- ELSTAK

Pagina 5

Pagina 13

Pagina 15

Gratis verkrijgbaar bij 170 boekhandels Kijk op pagina 26 voor een boekhandel bij u in de buurt!

2 | BOEKENKRANT | FEBRUARI 2022

COLOFON

LOSSE DELEN

REDACTIONEEL

Contact Uphill Battle uitgevers, ­Zonnebaan 54, 3542 EG Utrecht, Nederland. + 31 30 2231718

E-mail redactie@boekenkrant.com

Informatie over adverteren Mirjam Cornelis: verkoop@boekenkrant.com

Abonnementen­service

(On)paradijselijk

Oplage: 19.000 De volgende Boekenkrant verschijnt op 7 maart 2022.

Mirjam Mulder Hoofdredacteur Boekenkrant mirjam@boekenkrant.com

Online www.boekenkrant.com facebook.com/deboekenkrant @boekenkrant @boekenkrant Redactie Hoofdredacteur: Mirjam Mulder Redactie: Mireille Bregman, Myrthe Kries, Marc Mens en ­Bibianne Oelderik

ERWIN SUVAAL

INHOUD

+++ Het gaat goed met het boek in Nederland, blijkt uit de cijfers over de boekenmarkt van Stichting CPNB. In 2021 kochten lezers in totaal 43 miljoen boeken. Ten opzichte van 2020 is de online verkoop met 19% in omzet gegroeid. De verkoop in fysieke boekhandels is daarentegen met 5% in omzet gedaald. De genres die het hardst in 2021 groeiden, waren kinderboeken en non-fictie. +++ Voor het eerst in ruim tien jaar is er een nieuw verhaal van Appie Baantjer gevonden. 25 januari verscheen het negentigste deel in de geliefde Baantjer-reeks, die sinds de dood van de schrijver in 2010 wordt voortgezet door Peter Römer. Samen met dit boek, dat De Cock en moord op stand heet, werd het onvoltooide manuscript uitgegeven. Fans van Baantjer krijgen nu de kans om via een wedstrijd het verhaal een einde te geven. +++ De Zomerlezencampagne van Stichting CPNB krijgt een nieuwe vorm en daarmee een nieuw geschenk: in plaats van een spannend verhaal, gaat Matthijs van Nieuwkerk nu een verhalenbundel samenstellen. Lezers die in de maand juni € 15,- uitgeven aan boeken, krijgen de verhalenbundel bij hun boekhandel cadeau. Na meer dan honderd korte verhalen gelezen te hebben, belooft Van Nieuwkerk dat het ‘een geweldige zomer’ zal worden. +++ Spice Girls-fans opgelet! Mel C schrijft een boek over haar leven. De zangeres die ook bekend is als Sporty Spice vertelt met het boek Who I Am onder andere over haar jeugd en de obstakels van haar carrière als Spice Girl. De autobiografie komt op 15 september uit. +++ Journalistiek platform Follow the Money brengt nu zijn eigen boeken uit. Follow the Money debuteerde 25 januari dit jaar met De blauwe fabel van Ties Joosten. Het boek behandelt de vraag waarom Nederland de KLM al een eeuw lang in de lucht houdt. Hiermee treedt Follow the Money in de voetstappen van andere journalistieke platforms zoals De Correspondent, die groot succes had met boeken als De meeste mensen deugen van Rutger Bregman. +++

Literatuur Martine Geijsels, Pel me Hanya Yanagihara, Naar het paradijs Tineke Hendriks, De zee, de zee alleen Anna Enquist, Sloop Louise Erdrich, De nachtwaker

3 4 4 5 7

Spanning Jens Lapidus, Paradijs 9 Yvo Kühling, Het ­verbond van vijf 11 Jasper DeWitt, De angstverzamelaar 11

Jeugd Lydia Rood, Ontsnapt uit het slot 12 Jochen Till, Memento Monstrum 12 Sara Lövestam, Catfisch blues 13

Non-fictie Vanja van der Leeden, Insane 15 Jean-David Morvan et al., Irena 1.

Het getto 16 Gregor Hasler, De darmbreinconnectie 17 Kijkje in de keuken bij de Renew the Book Awards 19

Boekhandel

TOM TENSELDAM

Medewerkers: Sietske Bierma, Sandra Broertjes, Martijn van Bruggen, Wendy Claes, ­Oglaya Doua, Antal Giesbers, Joyce Guntlisbergen, Aefke ten Hagen, Paula Heeger, Katy Hurkmans, Renske Immink, Hugo Jager, Lex Jansen, Jacomijn van Kempen, Merel Kuitert, Peter Koelewijn, Lou Kommeren, Istvan Kops, Laura Molenaar, Rianne Nieuwdorp, Marjon Nooij, Jos Noorman, Selma Oueddan, Raymond Noë, Nora van Ouwerkerk, Pauline Pater, Hans Pols, Famke Prins, Emma Ringelding, Ellen Rooms, Yannick Schueler, Michelle Schulte, Fien de Smet, Erwin Suvaal, Jyoti Tojo, Carien Touwen, Tristan Vanheuckelom, Gerda Visser, Maaike de Vries, Saraï van Well, Tanja Wilming, Sabrina de Wit, Marcella de Wolf.

Vormgeving: Titus Vegter Uitgever: Jan Louwers

Wellicht vanwege de pandemie, had ik de behoefte om me in te zetten voor de maatschappij en nam ik de afgelopen maanden deel aan een actiegroep die naar duurzamere pensioenen streeft. Bij een strategiesessie werd de vraag gesteld: wat is nu ons echte einddoel? Iemand grapte: ‘Een perfecte wereld.’ Go big or go home, right?

Geheel toevallig hebben twee boeken in deze nieuwe Boekenkrant een titel met het woord ‘paradijs’: Naar het paradijs, de langverwachte nieuwe roman van Hanya Yanagihara (p.4), en de futuristische misdaadroman Paradijs van Jens Lapidus (p.9). In beide blijkt de grens tussen paradijs en dystopie flinterdun. Het doet denken: moeten we eigenlijk wel een utopie willen? Yvo Kühling zet je in Het verbond van vijf ook aan het denken over die vraag: hij laat zien hoe de machtsverhoudingen binnen de VN beter kunnen en moeten (p.11). De beste ideeën voor een betere wereld lijken vaak juist uit situaties voort te komen waar het menselijk lijden de boventoon voert. Zo geeft Louise Erdrich aan dat de Inheemse bevolking van Amerika veel kennis heeft die ons zou kunnen helpen om beter voor onze aarde te zorgen (p.7). En uit het verhaal van Irena, die honderden kinderen uit een Joods getto in Warschau hielp ontsnappen (p.16), blijkt maar weer dat de goedheid van de mens ook op de lelijkste plekken te vinden is.

Hoe ziet uw paradijs eruit?

abo@boekenkrant.com Telefoon: +31 881 102005

KORT NIEUWS

Deze boekhandels verspreiden de Boekenkrant Literaire agenda Op bezoek bij Boekhandel Venstra De bestverkochte ­boeken in Nederland

26 26 27 27

Voor de lezer Boekenkrantleesclub Win een boek

29 29

LITERATUUR

3 | BOEKENKRANT | FEBRUARI 2022

INTERVIEW

MARTINE GEIJSELS

COLUMN

‘De branding is mijn gedachtencentrifuge’ Martine Geijsels is een icoon in de surfwereld. Ze is immers meerdere keren kampioen van Nederland en de Benelux geworden. Ook daarbuiten heeft ze wedstrijden op haar naam staan. Ze reist de hele wereld over en momenteel verblijft ze in haar huis in El Salvador. Haar inspiratie voor het schrijven van gedichten haalt ze overal vandaan en heeft ze nu verzameld in haar eerste bundel, Pel me.

De bundel bevat korte gedichten en quotes over vier thema’s: ambitie, spiritualiteit, vrijheid en liefde. De gedichten zijn helder geschreven en goed te begrijpen. Zelf dacht ik dat gedichten altijd ontzettend moeilijk zijn en dat je lang na moet denken over de ‘onderliggende boodschap’, maar deze bundel is voor iedereen toegankelijk. Binnen de thema’s gaan de gedichten over van alles, zoals stilte of humor: ‘Humor is / Een krultang voor de lippen’.

Pel me is je eerste dichtbundel. Had je altijd al interesse in dichten of is dat later gekomen?

‘Ik schreef als klein meisje al. Dingen loslaten deed ik door flink te bewegen of expressief met woorden bezig te zijn. Er was een periode, dat ik naast het surfen ook flink feestte.

In die periode schreef ik veel minder.

Een paar jaar geleden gaf ik mijn leven een grote ommezwaai, door de ontgroening in spiritualiteit. Daardoor kwam er veel ruimte in mijn hoofd voor creativiteit. Mede daardoor is mijn bundel Pel me tot stand gekomen.’

De bundel is opgedeeld in vier thema’s (ambitie, spiritualiteit, vrijheid en liefde). Waarom deze vier?

‘Dat zijn de hoofdthema’s van mijn eigen leven. Ik probeer de juiste balans hiertussen goed in de gaten te houden, omdat ze elkaar ook flink

Jarenlang was Lex Jansen de uitgever en het gezicht van De Arbeiderspers. Nu is hij directeur van het door hem opgerichte Magonia: uitgeverij en ­centrum voor schrijfbegeleiding.

LEX JANSEN

MYRTHE KRIES

Je reist veel. Zijn er bepaalde plekken die je veel inspiratie geven?

‘Eigenlijk vind ik mijn inspiratie overal. Er is niet duidelijk een plek aan te wijzen. Het zijn meer situaties of mensen, die een bepaald gevoel of een ingeving bij me opwekken. Er hoeft ook geen rust te heersen. Soms begint mijn hoofd te schrijven in een overvolle, lokale bus met reggaeton uit de boxen in El Salvador. Als ik in het vliegtuig zit en net weer voor lange tijd afscheid heb genomen van de mensen waarom ik geef. Op het havenhoofd in Scheveningen, in de harde wind van een storm. Op de veranda van mijn huisje in Mexico, dat letterlijk op een afgelegen strand staat. Of als ik met vrienden ben.

Inspiratie is er gewoon opeens.’

Mijn lievelingen

‘Soms begint mijn hoofd te schrijven in een overvolle bus met reggaeton uit de boxen’ in de weg kunnen zitten. Ik kan best aan een succesgevoel hangen. Ambitie hiervoor heeft impact op mijn vrijheid en tijd voor de liefde. Veel tijd besteden aan spiritualiteit zit mijn ambitie voor productiviteit in de weg, maar geeft juist wel veel vrijheid en liefdevolle momenten. En zo kun je al deze vier thema’s nog veel meer tegen elkaar afzetten. Terwijl ik dit aan jullie meegeef, kom ik ineens op een prachtig persoonlijk streven: ambitie voor een leven met zoveel mogelijk spiritualiteit, vrijheid en liefde! Naast surfen en nog meer bundels uitbrengen dan…’

Ga je op een bepaalde manier te werk, met dichten of inspiratie verwerken?

‘Ik tik mijn gedachteuitbarstingen meteen in mijn telefoon. Overal waar ik ben. Soms is mijn hoofd ook druk bezig in het water. Het is elke keer weer een

uitdaging om de woorden te onthouden tot ik thuis ben. Vervolgens laat ik de rauwe tekst van deze spinsels even liggen tot ik een helder moment heb om er iets moois van te maken.’

Er zijn ook ansichtkaarten met mooie illustraties te koop bij de bundel. Waarom heb je ervoor gekozen om die te maken?

‘Ik ben er trots op dat ik de wereldberoemde Chelsea Skye aan mijn werk heb kunnen koppelen. Ik wilde graag wat meer met haar illustraties doen.

Vandaar de twee series met wenskaarten in het Nederlands en Engels.’

Surfen is een echte passie geworden.

Wat voel je wanneer je surft, wanneer je in de zee bent?

‘Ik houd van vechten met hoge en heftige golven. Dan heb ik het gevoel dat ik echt leef. Surfen is voor mij een sport, waarin ik nog steeds evolueer.

Ik ben niet zo’n prater.

De branding is mijn gedachtencentrifuge.

Surfen maakt mijn hoofd leeg. Ook kan ik in de zee al mijn emoties kwijt. De meeste moeilijke beslissingen maak ik daar. Naast alle mooie mensen, die er op deze aarde rondlopen, is de zee voor mij het meest aanlokkelijke fenomeen wat Martine Geijsels, Pel de natuur me te bieden me, Uitgeverij Gopher, heeft.’

76 pagina’s (€ 17,00)

Het leven van de Braziliaanse schrijfster Clarice Lispector is net zo bijzonder als haar werk. Uit haar biografie door Benjamin Moser leerde ik al dat ze, net één jaar oud, met haar ouders vanuit de Oekraïne moest vluchten naar Brazilië. Tijdens een pogrom was haar moeder verkracht door Russische soldaten. Dat was niet alleen een afschuwelijke ervaring, de moeder van Clarice hield er ook syphilis aan over.

Het volksgeloof wilde dat een vrouw kon genezen van de ziekte door zwanger te worden. Ze had al twee kinderen en kreeg nu een derde, op hoop van zegen. Maar toen Clarice negen jaar oud was, moesten zij en haar beide zusjes hun moeder toch verliezen.

Onlangs verscheen in de serie privé-domein Mijn lievelingen van Clarice Lispector, een brievenboek dat uitstekend werd vertaald door Adri Boon, die ook het nawoord schreef.

Het gaat hier om de brieven van Clarice aan haar zussen, geschreven tussen 1940 en 1959.

Lispector was in die tijd getrouwd met Maury Gurgel Valente, die als diplomaat werkzaam was.

Hij werd naar verschillende posten gestuurd. Zo woonde Clarice aan het eind van de oorlog in Napels, daarna in Bern en Washington. Ver van haar zussen Elisa en Tania. Dat Clarice geen gewone diplomatenvrouw was, blijkt wel uit het feit dat een jaar na haar huwelijk haar eerste boek gepubliceerd werd: Perto do coração selvagem, waarvoor ze een belangrijke literaire prijs kreeg. Wat Adri Boon in zijn vertaling van de brieven heel goed getroffen heeft, is de toon van elke dag, de toon van gesprekken tussen zussen die elkaar vreselijk missen. Clarice is soms ziek van heimwee en smeekt Tania en Elisa om toch vooral te schrijven. Opvallend is dat ze letterlijk alles wil weten. Hoe staat het met je gezondheid, wie heb je ontmoet, welk jurkje droeg je bij dat etentje, hoe gaat het met je dochter, is je verkoudheid al over et cetera. Door te hameren op alles wat een dag gewoon maakt, lijkt Clarice het ongewone te willen verdringen.

Het gemis van haar ouders, haar familie, het feit dat ze moet leven in vreemde oorden. Hier is niet de literair schrijfster aan het woord, maar een vrouw die zich verloren voelt. En dan ineens blijkt in die ogenschijnlijk al te gewone teksten de kern van Lispectors werk toch aanwezig. Als ze bijvoorbeeld schrijft over haar contact met andere diplomatenvrouwen lezen we: ‘Wat ik probeer te doen is weigeren hun mijn boek te lenen, om hen niet te “kwetsen”. Want ik word beschouwd als behorend tot de “moderne kunst”.’ Clarice voelt zich niet alleen in het diplomatenmilieu een vreemde, maar ook in de wereld om haar heen.

Steeds duidelijker wordt dat haar zussen haar wereld zijn, zoals ze ook – voor altijd – de verbinding vormen met haar moeder.

Door te hameren op alles wat een dag gewoon maakt, lijkt Clarice het ongewone te willen verdringen

www.magonia.nl

4 | BOEKENKRANT | FEBRUARI 2022

LITERATUUR

BOEKENKRANT TIPT

RECENSIES

Komijnsplitsers

Reis je alleen!?

Van de auteur van De avond is ongemak komt nu een nieuwe dichtbundel. In acht afdelingen onderzoekt Rijneveld wat het betekent om te wonen: in een huis, in jezelf en in verhouding tot anderen. De vrees om iemand te worden die de ander niet kan hebben, vormt het grootste gevaar voor het hoopvolle verlangen naar groei. Wie of wat heb je nodig om een compleet mens te zijn?

Marieke Lucas Rijneveld, Komijnsplitsers, Uitgeverij Atlas Contact, 104 pagina’s (€ 19,99)

MYRTHE KRIES

De rand van de wereld Wanneer de tienjarige Fish zijn beste vriend Bread te hulp schiet omdat zijn vader hem mishandelt, loopt dit helemaal verkeerd af.

De twee jongens denken dat ze een moord hebben gepleegd en vluchten de ruige bossen van Wisconsin in, op weg naar de vader van Fish. Ondertussen proberen de volwassenen hen te vinden. Wat volgt, is een zoektocht met thema’s als hoop en verlies dat zich aftekent tegen het onstuimige landschap van de Upper Midwest.

Andrew J. Graff, De rand van de wereld, vertaling: Connie van de Velde, Uitgeverij Mozaïek, 352 pagina’s (€ 21,99)

Vijftig woorden voor regen Nokiro wordt geboren in een vooraanstaande Japanse familie die gelieerd is aan de keizer. Maar omdat Nokiro voortkomt uit de ­buitenechtelijke relatie tussen haar moeder en een Afro-Amerikaanse man wordt haar bestaan ontkend. Ze wordt achtergelaten bij haar grootmoeder die haar chemisch laat baden om haar huid te bleken. Pas als Nokiro haar halfbroer Akira ontmoet, lijkt de wereld een beetje open te gaan.

Betzy Akersloot-Berg heeft uiteindelijk zo’n driehonderd schilderijen gemaakt. Een deel hiervan is te vinden in privécollecties, maar er zijn er ook een heleboel te bezichtigen in Tromps’ Huys op Vlieland.

Het verhaal begint wanneer Betzy twintig jaar is. Vanaf dat moment is het duidelijk dat ze niet zoals de meeste negentiende-eeuwse vrouwen is. Haar passie is schilderen en het maakt haar niets uit wat anderen van haar denken: ‘Als mannen geld vragen voor hun kunst, mogen

Haar passie is schilderen en het maakt haar niets uit wat anderen van haar denken

vrouwen dat toch ook?’ Tijdens haar leven krijgt ze daardoor veel kritiek van zowel mannen als vrouwen.

Tineke Hendriks neemt je mee in Betzy’s gedachtegang over schilderen. Hoe ze aan een idee komt, hoe ze begint met schetsen, welke notities ze maakt en het schilderen zelf. Dit is interessant om te lezen en goed te volgen, ook als je geen schilder bent.

Sommige beschrijvingen van een schilderij of van een landschap zijn erg uitgebreid. Aan de ene kant krijg je ontzettend veel details waardoor je het je goed kunt voorstellen, maar aan de andere kant haalt het soms wat de vaart eruit.

Het verhaal is een combinatie van feiten en fictie, waardoor Betzy echt lang op één plek blijven en deed tot leven komt. Ze droomt niet over ze altijd wat ze wilde. Naarmate ze schilderen, ze doet het gewoon: ‘Dit ouder wordt, is het was haar leven: de mooi om te lezen dat ze zee, de wind, de wolnaast de zee ook andere ken.’ Haar hele leven dingen een plek in haar reist ze in haar eentje leven geeft. Wanneer ze van Noorwegen naar uiteindelijk trouwt en München, Den Haag en op Vlieland gaat wonen nog naar vele andere heeft ze een echt thuis plekken. Hierdoor is er gevonden. Niet alleen echter geen echte ontkan ze uitkijken op de knoping in het boek en zee, maar ze neemt ook leidt het verhaal niet een actieve rol aan in ergens naartoe. Het de Vlielandse gemeenleest daarom meer als schap. Zoals in haar een biografie dan een leven, is er door het roman. Het boek is dan hele verhaal heen één ook ideaal voor mensen constante: ‘De eeuwige die meer willen weten Tineke Hendriks, zee die haar troostte, over deze bijzondere De zee, de zee alleen. haar uitdaagde, haar vrouw uit de negenRoman over Betzy tot rust bracht en haar tiende eeuw.

Akersloot-Berg, Uitgeveook uitlachte.’ De zee, In het begin van het rij Orlando, 288 pagina’s altijd de zee. verhaal kon Betzy nooit (€ 23,99)

Lijden met Yanagihara

Asha Lemmie, Vijftig woorden voor regen, vertaling: Jet Matla, Uitgeverij Luitingh-Sijthoff, 368 pagina’s (€ 24,99)

Hanya Yanagihara werd in 2015 wereldwijd bekend met de bestseller Een klein leven.

Na het succes van dit boek komt zij met een nieuwe experimentele roman: Naar het paradijs. Een grote overeenkomst tussen de boeken lijkt het favoriete thema van Yanagihara: het menselijk lijden.

NORA VAN OUWERKERK

Waar gezongen wordt Een jonge vrouw studeert af aan het conservatorium zonder daarna ooit nog een noot te zingen.

Wanneer haar buurvrouw vraagt waarom ze niet meer zingt, begint ze aan een zoektocht. Die neemt haar mee naar verschillende tijden die aan haar verbonden zijn. Naar haar verleden, maar ook verder terug.

‘Hier aan de kust, de Zeeuwse kust’, zo begint het refrein van Bløfs liedje Aan de kust.

Weliswaar komt schilderes Betzy Akersloot-Berg (18501922) niet langs de Zeeuwse kust, maar wel langs vele anderen. In De zee, de zee alleen van Tineke Hendriks volg je hoe de Noors-Nederlandse Betzy op bijzondere wijze haar leven invult.

TINEKE HENDRIKS

Shula Tas, Waar gezongen wordt, Uitgeverij Podium, 144 pagina’s (€ 20,99)

Naar het paradijs bestaat uit drie verschillende delen. Alle delen spelen zich af in een huis aan Washington Square in New York in drie verschillende eeuwen. Gedurende het boek keren een aantal personages met dezelfde namen, David, Edward en Charles of Charlie, terug in de drie tijdperken.

In 1893 is David een rijke jongeman, in een wereld waar het homohuwelijk legaal is, verliefd op de arme en charmante Edward maar verloofd met de rijke en respectabele Charles.

In 1993 zijn er twee personages die David worden genoemd. De ene een jonge man in New York, die bij zijn rijke oudere minnaar Charles woont, en de vader van David, die

David en Edward de onzekerheid op Hawaï woont en in een gewelden opwinding. dadige relatie zit met Edward. In In Een klein leven hield Yanagihara 2093 is de hoofdpersoon een jonge zich bezig met de vraag of het vrouw genaamd Charlie, die in een menselijk leven, ondanks extreem dystopisch New York leeft dat vermenselijk lijden, voortgezet dient te scheurd wordt door pandemieën. worden. Yanagihara laat deze vraag Zij zit in een liefdeloos huwelijk met ook in Naar het paradijs naar voren Edward en is gefascineerd door de komen. Haar reactie is gewaagd. Zij mysterieuze vreemdeling David. maakt het punt dat onze behoefte Het is lastig om een verband te vinom het menselijk leven te bescherden tussen de plots en de personamen niet ten koste mag gaan van ges in de drie verschillende delen. alles wat het menselijk leven de Zij hebben dan wel dezelfde namen, maar hebben verder niets met elkaar moeite waard maakt. In het laatste deel, dat zich afspeelt in het door te maken en zijn ook geen familie pandemieën vervan elkaar. Wat wel stoorde 2093, komt dit duidelijk naar voren duidelijk naar voren. komt, is dat alle naamIn de totalitaire staat genoten eenzelfde rol waarin de burgers vervullen in de afzonvan New York op dat derlijke tijdperken. Als moment leven, wordt hoofdpersonage moet al het plezier strak David iedere keer kiezen gereguleerd om toetussen een veilig leven komstige pandemieën en een leven van onzete voorkomen. kerheid en opwinding.

Door het stellen van Zo moet hij bijvoorbeeld dit soort emotiokiezen tussen het ene nele vragen beroert paradijs – gay New zij de gevoelens van York, Hawaï, een utopie de lezers. Dit maakt die een dystopie blijkt het boek ontzettend te worden – of andere Hanya Yanagihara, Naar overtuigend en zorgt levenspaden. De relahet paradijs, vertaling: ervoor dat je wederom ties tussen David en Inger Limburg en Lucie wordt meegesleurd Charles symboliseren van Rooijen, Uitgevein de tragedies die hierin het veilige leven rij Nieuw Amsterdam, Yanagihara schetst. en de relaties tussen 672 pagina’s (€ 24,99)

5 | BOEKENKRANT | FEBRUARI 2022

INTERVIEW

LITERATUUR

ANNA ENQUIST

Het toneel van de vrouwenliteratuur Sloop, de nieuwste roman van Anna Enquist, gaat over de veertigjarige componiste Alice Augustus. Qua loopbaan presteert zij op de toppen van haar kunnen, culminerend in de opdracht om een stuk te schrijven voor het aanstaande jubileum van het Koninklijk Symfonie Orkest. Haar privéleven daarentegen wordt overschaduwd door een zware kindertijd en een allesomvattende kinderwens. Een interview met de auteur aan de hand van citaten uit het boek.

MARTIJN VAN BRUGGEN ‘Ik durf dat zelf helemaal niet te bedenken: dat ik liever door hem was lastiggevallen, bedreigd, belaagd, dan genegeerd.

Verwaarloosd.’ (p. 62) ‘Een vraag om aandacht. Nog liever negatieve aandacht dan helemaal niks. Alice is opgegroeid in een kwaadaardig gezin, dat is althans hoe zij het beleeft. Ze voelt zich heel erg afgewezen door haar moeder.

Haar vader is meer onverschillig.

Dat heeft veel invloed gehad op haar latere gedrag, omdat het ontzettend veel jaren heeft geduurd. Vanaf heel jonge leeftijd al heeft zij zich niet op haar plaats kunnen voelen in het gezin. En de dingen waar zij warm voor liep, die werden in haar idee afgekeurd en mochten niet. Haar kinderwens heeft hier ook mee te maken. Ze probeert onbewust, of half bewust, het goed over te doen. Ze zou een goede moeder willen zijn. Maar tegelijkertijd heeft ze helemaal geen zelfvertrouwen op dat gebied. Dat vind ik zo raadselachtig aan haar: ontzettend zelfverzekerd op muziekgebied, in haar vak, maar als vrouw en als moeder kan ze zichzelf helemaal niet waarderen.’

‘Iedereen heeft plannen. Iedereen verheugt zich op wat er komen gaat.

Mij lukt dat niet. Ik kijk met afgrijzen vooruit. Met huiver. Beklemd.’ (p. 251) ‘Alice kan geen toekomstplan voor zichzelf ontwerpen. Ze wordt heen en weer geslingerd tussen twee grondhoudingen. Ze is óf een bevlogen componiste die helemaal op kan gaan in haar vak óf ze voelt zich beroerd en niets waard. Ze krijgt het niet bij elkaar. Ze kan wel fantaseren van: ik ga een stuk maken, een goede componist zijn… Maar dat leven daarnaast hè; dan valt ze weer in dat zwarte gat van die gebrekkige zelfwaardering.

‘In de tijd dat zij studeert, de jaren zeventig, is het heel ongewoon dat een meisje componist wil worden.

Dat voelt ze ook wel op het conser-

BIANCA SISTERMANS

‘Dat vind ik zo raadselachtig aan haar: ontzettend zelfverzekerd in haar vak, maar als vrouw kan ze zichzelf helemaal niet waarderen’ vatorium, hoe ze in de compositieklas eigenlijk niet geaccepteerd wordt. Maar ze zet gewoon door omdat ze weet van zichzelf: ik wil dit en ik kan dit. Daarin is ze heel sterk. Als je een vak hebt waar je van houdt, dan kan je daar natuurlijk nog een zekere vreugde uit peuren als de rest van je leven niet zo leuk is. Het kan een oplossing zijn.

Maar het is bij haar wel echt het een of het ander.’

‘Taal is verschrikkelijk. Woorden nivelleren alles.’ (p. 137) ‘Ik denk dat dit erg met haar vak te maken heeft. Ze beleeft het meeste plezier aan muziek en hét kenmerk daarvan is dat het zonder woorden is. De muziek, het woordeloze, roept gevoelens bij haar op. Misschien heeft dat iets te maken met die narigheid in haar jeugd. Een klein kind heeft ook nog niet zoveel woorden tot zijn beschikking. Alice verlangt naar woordeloos begrepen

worden. Als ze het moet specificeren in woorden, dan klopt het weer niet.

Je ziet ook dat ze daar huiver voor heeft. Op het moment dat ze een oratorium gaat maken, heeft ze er tekst bij nodig en moet ze naar iemand toe die dat voor haar gaat schrijven. Je voelt gewoon dat ze heel zenuwachtig is, heel wantrouwig. Dat wantrouwen tegenover de woorden zie je in heel veel dingen bij haar.’

‘Tot rust komen. Waar? Ben hier niet thuis. Ja, boven misschien, bij de componeertafel. Allemachtig, dit is mijn eigen huis, waarom ben ik hier een vreemde?’ (p. 33)

Anna Enquist, Sloop, Uitgeverij De Arbeiderspers, 296 pagina’s (€ 22,50)

‘Ik heb het idee dat vrouwen veel makkelijker en beter schrijven over dagelijkse dingen. Denk bijvoorbeeld aan het werk van Anne Tyler, Penelope Fitzgerald of Jane Gardam.

Dat zijn allemaal heel belangrijke boeken die over essentiële levensproblematiek gaan, maar het is beschreven aan de hand van een huisvrouw of iemand die in de keuken staat met een schort voor. Terwijl, als mannen dezelfde problemen beschrijven in de literatuur, het heel vaak over zogenaamd heel grote dingen gaat: oorlogen, zakelijke conflicten waar veel geld mee gemoeid is. Dat is meer de grote wereld. Ik denk dat literatuur altijd wel over dezelfde dingen gaat: over mensen die problemen hebben met het leven. Maar het toneel waarop het zich afspeelt is in de vrouwenliteratuur veel kleiner en huiselijker. Dat wordt dan gezien als minder, terwijl ik denk: het zou zo aardig zijn als je het gewoon zou kunnen zien als anders. Je hebt toch het idee dat je niet echt goed gelezen wordt. Dat het snel wordt afgedaan als: “O, het zijn van die kneuterige vrouwenprobleempjes.”’

‘Bij mijn keuzes voor onderwerpen voor romans ga ik af op wat ikzelf interessant vind om te onderzoeken.

Dat is één keer met een historische roman over James Cook de grote wereld geweest, De thuiskomst, maar zelfs daar heb ik het nog omgebogen tot zijn vrouw, die veel thuis was. Ik ga toch niet een boek schrijven over wereldproblematiek omdat ik wil meetellen in de literatuur?’

EEN VROUW ZET ALLES OP HET SPEL OM DE NAAM VAN HAAR MAN TE REDDEN… MAAR IS HET GENOEG? Een familie, een grootse onderneming, de geboorte van een legende…

Ga naar: Meer lezen? dorf na.nl/beiers www.awbru

MEI

2022

Jenny Colgan verovert je hart met een nieuwe serie ‘Een groot feest van begin tot eind.’ Sophie Kinsella

SEPTEM

BER

2022

Sprankelende comingof-ageroman

Met titelsong van Christon

Het Cupcake Café is vanaf 8 februari overal verkrijgbaar.

‘Tedere YA-roman over de ontdekking van seksualiteit.’ Marjolijn de Cocq, het Parool

7 | BOEKENKRANT | FEBRUARI 2022

LITERATUUR

INTERVIEW

LOUISE ERDRICH

‘De druk op Inheemse volkeren is immens’ Het nieuwe boek van Louise Erdrich, De nachtwaker, gaat onder andere over het merkwaardige leven van Thomas Wazhashk, die in het Inheems-Amerikaanse reservaat Turtle Mountains woont. Het is bekroond met de Pulitzerprijs voor Fictie 2021. Reden genoeg om deze schrijver wat vragen te stellen, dus!

LOU KOMMEREN Het boek speelt zich af in september 1953, de tijd waarin Resolutie 108 werd aangenomen door het Amerikaanse Congres. Dit zou de Inheemse bevolking in deze reservaten van hun land en rechten als Inheemse bewoners onteigenen. Thomas Wazhashk zet zich in om dit te voorkomen, terwijl Patricia – of Pixie – haar zus probeert te vinden die in Minneapolis verdwenen is.

Het verhaal van Thomas Wazhashk is gebaseerd op het leven van je grootvader. Hoe heb je de meer op feiten gebaseerde delen van het verhaal onderzocht?

‘Veel delen van het onderzoek waren gebaseerd op dingen over de Turtle Mountains die ik mijn hele leven al weet – maar veel andere aspecten vergden onderzoekswerk bij het Nationaal Archief van de Library of Congres. De ­overheidsarchieven bevatten enorme hoeveelheden materiaal over Amerikaanse Indianen, en daar vond ik de geschiedenis van de kostschool van mijn grootvader, evenals de vroegste geschreven geschiedenissen van het leven in de Turtle Mountains, het reservaat waar mijn grootvader boerde en woonde.’

Dromen en visioenen spelen een belangrijke rol in het verhaal, zoals Pixie die haar zus Vera in haar dromen ziet. Wat heeft je doen besluiten om deze magisch realistische aspecten op te nemen? Spelen deze zaken ook een rol in jouw eigen leven?

‘Ik zie dromen of visioenen niet als magisch realisme. Dit zijn realiteiten en ze vertellen ons heel veel over ons innerlijke leven en de grotere wereld. Ik neem ze op omdat mensen dit allemaal meemaken en het gewoon bij het leven hoort. Ik sprak gisteravond met mijn moeder over de mensen die we hebben verloren en die in dromen aan ons zijn ver-

schenen met troostende berichten.

Ik weet dat veel mensen zich hierin zullen herkennen.’

Het personage van Pixie is, zoals je aan het begin van het boek zegt, helemaal fictief. Wat inspireerde je om over dit personage te schrijven?

‘Pixie is een voorbeeld van een soort van visioen – omdat ze onverwacht was. Op een dag begon ik over haar te schrijven en voelde het alsof ik haar heel goed kende. Ik kon niet stoppen. Elke keer als ik ging zitten, leek het alsof ze iets te zeggen had. Ik heb veel onderzoek gedaan naar de Jewel Bearing Plant waar mijn grootvader werkte en waar Turtle Mountain-vrouwen werkten. Dit maakt deel uit van het naleven van een visioen – je gaat waar je moet gaan – en in dit geval was de boodschap: “Doe meer onderzoek”.’

Wat me vooral opviel bij het lezen van het boek was Vera’s verhaallijn, en hoe de meeste vreselijke dingen die ze doormaakt impliciet zijn, in plaats van grafisch weergegeven, terwijl we haar herstel ervan in detail kunnen ervaren. Waarom besloot je haar verhaallijn op deze manier uit te werken?

‘Dat was opzettelijk. Veel boeken bevatten grafische scènes van lijden, maar dat was niet het boek dat ik wilde schrijven. Ik wilde wat er met Vera gebeurt als voorbeeld nemen van wat er gebeurde met veel Inheemse vrouwen die naar de steden gingen voor een regeringsprogramma genaamd “Relocation”. Deze vormen van geweld zijn hedendaags en dit was een manier om dergelijke

PAUL EMMEL

‘Veel boeken bevatten grafische scènes van lijden, maar dat was niet het boek dat ik wilde schrijven’ kwesties in een historische context te plaatsen.’

Louise Erdrich, De nachtwaker, vertaling: Jan de Nijs en Monique Ter Berg, Uitgeverij Spectrum, 480 pagina’s (€ 24,99)

Hoewel het boek zich in het verleden afspeelt, is de discussie over de rechten van Inheemse Amerikanen vandaag de dag nog steeds erg relevant. Denk je dat er parallellen zijn te trekken tussen dit verhaal over deze politieke strijd en de huidige tijd?

‘De grootste bedreiging komt nu van multinationale ondernemingen die grondstoffen opeisen die in Inheemse gebieden worden gevonden – dit gebeurt over de hele wereld. Inheemse volkeren zijn naar

de meest afgelegen gebieden van de aarde geduwd en hebben geleerd zich aan te passen aan een moeilijke omgeving. Maar mijnbouw- en booractiviteiten zijn zo technologisch geavanceerd geworden dat ze overal kunnen komen. De druk op Inheemse volkeren is immens. Dus ja, extractiemethoden veranderen, maar de uitdaging is altijd hetzelfde.

‘Dit is het moment om goed te kijken welke technologieën compatibel zijn met de manier waarop pre-industriële samenlevingen leefden. Er is zoveel Inheemse kennis die genegeerd wordt. We verwoesten en verliezen bijvoorbeeld de levengevende grond waarop ons voedsel tot nu toe heeft gegroeid. Nederland gebruikt een inheems model om grond te regenereren en toe te voegen aan een kleine landbasis – dit is iets dat over de hele wereld kan worden gedaan.

We moeten de gevaarlijke situatie waarin we ons bevinden als het gaat om het klimaat, zien als een kans om een aantal ​​ zeer oude manieren van bestaan op ​​ ons enige thuis, onze geliefde aarde, een nieuwe bestemming te geven.’

Genomineerd

Zuurstofschuld Toine Heijmans

Aleksandra Lisa Weeda

Raam, sleutel Robert Welagen

De Nederlandse Boekhandelsprijs is een bekroning van boekverkopers van Nederland. De prijs is een uitverkiezing onder alle boekverkopers van Nederland en bestemd voor een oorspronkelijk Nederlandstalig werk dat in hun ogen meer aandacht verdient. De winnaar wordt op 18 februari bekend gemaakt.

www.boekhandelsprijs.nl

9 | BOEKENKRANT | FEBRUARI 2022

INTERVIEW

SPANNING

JENS LAPIDUS

Een dystopie-light Zweedse burgers worden steeds vaker opgeschrikt door extreem geweld. Over het algemeen is het nog altijd een vredig en veilig land, maar je kunt het niet helpen om je af te vragen: wat als…?

Het antwoord daarop is Jens Lapidus’ nieuwe literaire misdaadroman Paradijs.

BIBIANNE OELDERIK Het is het verkiezings­ jaar. Eva Basarto Henriksson, minister van Binnenlandse Zaken, besluit een politieke bijeenkomst te houden in Järva, bijgenaamd Paradijs City. Dan loopt alles mis: Eva wordt ontvoerd en de politie staat machteloos. Emir Lund, een gevangene op wie de Zweedse veiligheidsdienst denken invloed te hebben, wordt Järva in gestuurd om de zaak op te lossen.

Met termen als ‘aandachtswijk’ en ‘SBI’ (speciaal bende-gerelateerd individu) doet Paradijs erg dystopisch aan. Toch speelt het boek zich niet in een dystopische wereld af, maar in de nabije toekomst en is het gebaseerd op veranderingen die Zweden vandaag de dag doormaakt.

‘Dit boek wijst op een doemscenario, een situatie waarin we niet terecht willen komen,’ licht Lapidus toe.

‘Paradijs is daarmee een soort lightversie van een dystopisch boek.’

Zijn er voorbeelden in de echte wereld waardoor je je hebt laten inspireren voor deze termen als SBI? ‘Ik heb wat langer gedaan over het schrijven van Paradijs dan gewoonlijk en een aantal dingen die ik in het boek beschrijf zijn ook uitgekomen tijdens het schrijven. In het boek zijn er bijvoorbeeld wetten die alleen gelden voor specifieke gebieden. Dit soort wetten bestaan vandaag de dag al in Denemarken.

‘De status van SBI bestaat natuurlijk niet echt, maar er zijn wel bepaalde trends in die richting. In Denemarken bestaat tegenwoordig bijvoorbeeld een wet die zegt dat je bepaalde sociale rechten verliest als je je kinderen niet naar een Deenstalige kleuterschool stuurt. Dit gaat natuurlijk niet om zorg, maar je kan bepaalde financieringen verliezen. Deze wet was het zaadje voor het idee dat als het geweld en de criminaliteit blijven oprukken, men in de toekomst bepaalde rechten verliest als straf voor overtredingen.’

Haal je ook inspiratie uit de levens van mensen om je heen?

‘Absoluut! Dat heb ik voor al mijn boeken uitgebreid gedaan. Ik haalde veel inspiratie uit mijn werk als strafrechtadvocaat, waar ik een paar jaar geleden mee ben gestopt. Geen van mijn boeken had ik kunnen schrijven zonder de ervaring vanuit mijn werk. Soms gebruikte ik grotere ideeën, maar meestal ging het om de details. Hoe mensen zich kleden, hoe ze praten en welke woorden ze gebruiken, hoe ze drugs smokke-

NICKLAS THEGERSTRÖM

len of wapens verstoppen. Dit soort details komen allemaal uit zaken waar ik zelf mee te maken heb gehad of van verhalen die ik hoor van mijn cliënten en collega’s.’

Heb je als advocaat ooit een cliënt gehad die expliciet heeft gezegd dat je bepaalde details niet mocht gebruiken in je boeken?

‘Niet echt. Ik was altijd extreem voorzichtig en veranderde alle namen, plaatsnamen, data en andere details.

Jens Lapidus, Paradijs, vertaling: Jasper Popma en Clementine Luijten, Uitgeverij A.W. Bruna, 432 pagina’s (€ 22,99)

Ook mixte ik altijd losse stukjes van verschillende zaken door elkaar tot een nieuwe zaak. Ik liet mijn collega’s zelfs mijn manuscripten lezen, zodat zij mij konden vertellen of er nog details aangepast moesten worden. Zo zorgde ik ervoor dat specifieke zaken onmogelijk te herkennen waren.

‘Iemand heeft wel ooit contact met me opgenomen, maar hij was geen crimineel. Hij was gewoon een willekeurige man wiens naam genoemd werd in mijn boek. Het grappige was dat ik helemaal niets met deze man te maken had, ik wist niet eens dat hij bestond. Ik heb een willekeurige naam verzonnen voor een personage en het bleek dat deze man de enige persoon in Zweden was die dezelfde naam had! Hij woonde net als het personage in Stockholm en had ongeveer dezelfde leeftijd. Dit was allemaal puur toeval, maar dit personage kwam niet echt goed uit de verf in mijn boek, en daar had deze man moeite mee. Hij heeft me zelfs aangeklaagd, maar gelukkig zijn daar verder geen problemen uit gekomen.

Ik heb zijn naam natuurlijk aangepast in de nieuwere uitgaven van dit boek.’

Je bent vier jaar geleden gestopt met je baan en naar Mallorca verhuisd.

Heb je in deze periode bepaalde dingen geleerd als schrijver?

‘Ik wist altijd al wel dat het moeilijk zou worden zonder de inspiratie vanuit mijn werk, maar het was nog

‘Dit soort details komen allemaal uit zaken waar ik zelf mee te maken heb gehad’ veel lastiger dan ik had gedacht. Ik heb er ook de volle vier jaar over gedaan om Paradijs te schrijven. Ik doe veel meer onderzoek dan toen ik nog als advocaat werkte. Ik bel bijvoorbeeld vaak de rechtbank om te vragen of zij bepaalde documenten kunnen opsturen over een misdaad.

Zo kan ik weer een beetje in mijn oude baan kruipen, door juridische documenten te lezen en informatie over de onderwereld uit directe bronnen te halen. Mijn schrijfstijl is ook wat veranderd. In Paradijs is het duidelijk dat ik niet schrijf over actuele gebeurtenissen, wat ik wel altijd deed. Het boek waar ik momenteel aan werk, wat gepubliceerd wordt na de zomer, schrijf ik wel weer over actuele gebeurtenissen, maar vanuit een nieuw perspectief. Ik schrijf nu over de ouders van een crimineel, wat voor mij een manier is om mijn eigen perspectief in mijn werk te verweven. Ik ben inmiddels wat ouder en werk niet meer als strafrechtadvocaat, ik ben vader en dat gezichtspunt verwerk ik in mijn boek.’

Een ultieme achtervolgingsstrijd tussen Duitse en geallieerde onderzeeërs, aan de vooravond van de koude oorlog...

COMPLEET VERHAAL

MAART 2022 TWEELUIK

Van de grot van Lascaux tot Picasso, van het Rome uit de renaissance tot de baroktijd in Amsterdam: dit bijzondere tweeluik neemt je mee op een reis langs de hoogtepunten uit de geschiedenis van de schilderkunst. Met grote kennis van zaken en meesterlijke hand brengt Gradimir Smudja genieën als Leonardo da Vinci, Michelangelo, Brueghel, Rubens, Rembrandt, Vermeer en Keith Haring tot leven, en ontsluiert de geheimen van hun belangrijkste meesterwerken.

Door de verrassende kijk zal dit tweeluik zowel kunstkenners als totale leken weten te boeien en verwonderen.

BOEK 1 Hardcover | 96 pag. | ISBN : 9789463063753 | Verkoopprijs : 19,95 BOEK 2 Hardcover | 104 pag. | ISBN : 9789463068901 | Verkoopprijs : 24,95

Deze rauwe western volgt het spoor van de eerste zwarte Amerikaanse marshal

December 1944. Terwijl de afloop van de oorlog stilaan duidelijk wordt verlaat een Duitse onderzeeboot Duitsland, met aan boord datgene wat misschien Hitlers laatste hoop vormt om de oorlog te winnen. Twee geallieerde commando’s gaan het vaartuig achterna: een Brits en een Amerikaans. Maar wanneer de aard van die geheimzinnige vracht duidelijk wordt blijken beide commando’s er verschillende doelen op na te houden…

Hardcover + stofomslag | 120 pag. | ISBN : 9789463068949 | Verkoopprijs : 29,95

DE VERHOEVEN BRIGADE GEBASEERD OP DE SUCCESVOLLE ROMANS VAN PIERRE LEMAÎTRE

IEDER DEEL COMPLEET VERHAAL

vertelt het verhaal van een erg eenzame held.

Camille Verhoeven is geboren met hypotrofie en is slechts 1,45 m groot. Hij is een eenzame, discrete en ijverige man. Zijn ervaring stelde hem in staat een bont en efficiënt team samen te stellen. Het team bestaat uit Louis, rijk en elegant, Armand, nauwgezet en gierig en Jean-Claude, flierefluiter en rokkenjager. Zal deze unieke brigade erin slagen de unieke (moord)zaken op te lossen?

BOEK 7 Hardcover | 56 pag. | ISBN : 9789463068895 | Verkoopprijs : 19,95

BOEK 1 Hardcover + stofomslag | ISBN : 9789463068918 | Verkoopprijs : 24,95 BOEK 2 Hardcover + stofomslag | ISBN : 9789463068925 | Verkoopprijs : 24,95

De geschiedenis van River Bass, die zich afspeelt tijdens de woeligste jaren van het wilde westen,

WWW.SILVESTERSTRIPS.COM

30 JAAR

2022-01 Verhoeven Brigade-Tijdreis adv boekenkrant.indd 1

vooR strips

01/02/2022 14:31

SPANNING

11 | BOEKENKRANT | FEBRUARI 2022

BOEKENKRANT TIPT

RECENSIES

Je liet mij leven

Utopie of armageddon?

Toen Eve Black twaalf was, overleefde ze als enige een aanval van een beruchte seriemoordenaar wiens identiteit nog altijd onbekend is. Jaren later is ze vastbesloten hem eindelijk te ontmaskeren. Bewaker Jim Doyle is net begonnen in een nieuw boek, de true crime-bestseller Je liet mij leven, waarin Eve Black vertelt over haar pogingen om de moordenaar van haar familie op te sporen.

Catherine Ryan Howard, Je liet mij leven, vertaling: David Orthel, Uitgeverij Boekerij, 336 pagina’s (€ 20,00)

Voor onze zonden Als de secretaris-generaal van het Rode Kruis gekruisigd aangetroffen wordt, betekent dit voor rechercheurs Mikael Dirk en Frederik Dahlin het begin van een ingewikkelde zaak. Elders in Kopenhagen ontdekt historica Maria Just een mogelijk verband met een onopgeloste dubbele moord uit 1968. Het trio ontdekt de banden tussen deze zaak, een aantal van de machtigste mensen uit het land en een zeer beschamend hoofdstuk uit de Deense geschiedenis.

PETER KOELEWIJN

Line Holm en Stine Bolther, Voor onze zonden, vertaling: Janke Klok en Nannie de Graaff, Uitgeverij Volt, 479 pagina’s (€ 11,99)

Nicola Lagioia, Stad van de levenden, vertaling: Welmoet Hillen, Uitgeverij De Bezige Bij, 416 pagina’s (€ 29,99)

Bloedbroeders Een groep mannen komt samen om een paar dagen te drinken, maar hun kameraadschap krijgt een bittere wending wanneer een van hen wordt neergestoken. Commissaris Jari Paloviita is geschokt wanneer hij erachter komt dat het slachtoffer Rami Nieminen is, degene die hem vroeger op school meedogenloos pestte. Hij moet zijn jeugdvriend Antti, die het altijd voor hem opnam, arresteren voor de moord.

Toen de Koerden begin 2019 de restanten van Islamitische Staat versloegen kregen ze als dank een mes in de rug van Turkije terwijl de VS ze lieten vallen als een baksteen. En wat konden ze doen? De Koerden zijn een volk zonder land en eigen grenzen, zwervend over delen van Syrië, Turkije en Irak. En zo zijn er nog veel meer volken; Oeigoeren, Rohingya, Tamils. Waarom hebben deze volken geen eigen stem in bijvoorbeeld de Verenigde Naties? Dat maakt de premisse van dit boek zo interessant.

De VN is opgericht in 1945, vlak na

de Tweede Wereldoorlog. Hierin is de Veiligheidsraad het hoogste bestuursorgaan. Deze bestaat uit vijf permanente leden, de tien andere worden om de twee jaar herkozen en daar wringt de schoen.

De permanente leden (P5) van de Veiligheidsraad zijn de VS, Rusland, China, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. Dat is niet representatief voor de wereld. Zeventien van de twintig dichtstbevolkte landen ter wereld hebben niet eens een zetel RUUD POS in de Veiligheidsraad. De geschiedeste gedeelte van het boek speelt zich nis wordt geschreven door de overaf in de nabije toekomst, eind 2024, winnaar. Of zoals de auteur het in maar vooral in het begin krijg je via dit boek verwoordt: ‘De VN is geen flashbacks het verhaal van Thomas afspiegeling van hoe de wereld in in zijn studententijd mee. De korte elkaar steekt, maar hoe de macht op hoofdstukken houden de vaart erin een bepaald moment in de geschieen hoewel het soms best saaie matedenis was verdeeld.’ rie is, vertelt de auteur En daar komen de terhet op een boeiende roristen om de hoek manier. Tuurlijk, somkijken. Een ideologisch mige karakters zijn clubje van briljante echt veel te slim voor mensen gebruikt het hun doen, maar dat automatisch updaten maakt ze niet minder van populaire apps vermakelijk. op je smartphone als Het verbond van vijf zet vehikel voor hun virus. je aan het denken over Spil in dit verhaal is de Verenigde Naties, Thomas Cornelissen. wat macht is en hoe die Oud-student industriverhoudingen binnen eel ontwerp aan de TU de VN beter verdeeld Delft en tegenwoordig kunnen worden. Knap werkzaam bij een mulhoe Ivo Kühling ogentinational gespecialischijnlijk saaie onderseerd in cybersecurity.

Yvo Kühling, Het verwerpen in dit debuut In deze hoedanigheid bond van vijf, Uitgeverij tot een spannend verkomt Thomas het virus Podium, 349 pagina’s haal verweeft. op het spoor. Het groot- (€ 21,99)

Reddit-posts met horrorinvloeden

Stad van de levenden In maart 2016 wordt Luca Varani in een appartement in een van de buitenwijken van Rome eerst langzaam gemarteld en sterft daarna een uiterst pijnlijke en eenzame dood. Journalist van la Repubblica Nicola Lagioia is direct gefascineerd, en ziet een verband tussen het gedrag van de daders en de wetteloosheid die Rome teistert.

Het verbond van vijf van Ivo Kühling heeft de snelheid van een Dan Brown-thriller met de diepgang van een politieke documentaire. Een terroristische groepering zet de levens van miljoenen mensen op het spel. Ze eisen dat de Verenigde Naties zich opnieuw uitvinden, zodat elk volk een stem krijgt en er een verschuiving plaatsvindt in de wereldorde. Gaat dit lukken? Voor sommige landen zijn de belangen wel erg groot. Slim, snel en stimulerend geschreven.

YVO KÜHLING

Arttu Tuominen, Rivierdelta 1. Bloedbroeders, vertaling: Annemarie Raas, Uitgeverij de Fontein, 384 pagina’s (€ 21,99)

Wie denkt met De angstverzamelaar van de Amerikaanse auteur Jasper DeWitt een psychologische thriller beet te hebben, zet zich maar beter schrap. Wat begint met een medisch raadsel wordt al snel behoorlijk grimmig en zo duister dat even onder het bed kijken voor het slapengaan geen overbodige luxe is.

KATY HURKMANS De jonge psychiater Parker gaat aan de slag in een door de staat gefinancierd psychiatrisch ziekenhuis.

Daar hoort hij over een patiënt die onbehandelbaar zou zijn verklaard.

De man krijgt nooit bezoek en ook het personeel wordt afgeraden contact met hem te zoeken. Er gebeuren immers onverklaarbare dingen met de mensen die langere tijd in zijn nabijheid hebben vertoefd. Parker raakt geïntrigeerd en wil hem toch gaan behandelen. Tien jaar later schrijft hij een serie blogposts over zijn ervaringen.

De angstverzamelaar is het bovennatuurlijke thrillerdebuut van een journalist die schrijft onder het pseudoniem Jasper DeWitt. Hij postte het verhaal oorspronkelijk op het NoSleep-subforum van Reddit, een

‘Opschrijven wat er gebeurd is, is als chemotherapie voor mijn ziel’

plaats waar gebruikers horrorverhalen kunnen delen die geschreven worden alsof ze echt gebeurd zijn. Hij herwerkte die originele versie door een aantal elementen met betrekking tot het verleden en de werkomstandigheden van Parker aan te passen en zo het hoofdpersonage meer diepgang te geven. gekraai van de verdoemden, waarDeWitt schrijft op heel toegankedoor de muren leken te krimpen, als lijke wijze. Hij heeft een natuurlijke de wanden van de maag van een boa manier van vertellen die mooi aanconstrictor.’ De auteur speelt met de sluit bij het idee dat Parker zijn ervaringen deelt op een internetplatform. sfeer, en ondanks dat de aard van de problemen van de patiënt niet geheel De lezer beleeft alles vanuit het peronvoorspelbaar is, wordt het angst­ spectief van de psychiater en heeft geen andere keuze dan af te wachten niveau wel langzaam opgedreven. welke informatie er zal worden prijs- De angstverzamelaar heeft een goed doordachte opzet. In hoofdstukgegeven en wanneer. ‘Opschrijven ken van wisselende wat er gebeurd is, is als lengte weet DeWitt chemotherapie voor de aandacht goed vast mijn ziel: het is ontte houden. De grens zettend pijnlijk, maar tussen een realistische het brandt een groter vertelling en paranorkwaad weg.’ male horror vervaagt De fragmenten die naarmate Parker verder het meeste indruk vordert in zijn relaas. maken, zijn die waarin Dit gaat door tot op het de auteur speelt met punt waarop het monhorrorinvloeden. Zo is ster levensecht wordt. er een droom waarin Hoewel het geen pereen trauma van Parker fect scenario is, daarverwerkt zit die toch voor is het nog een tikje even koude rillingen te transparant, is het weet te bezorgen. ‘Al Jasper DeWitt, De angstalleszins een boeiende voordat ik er was, verzamelaar, vertaling: leeservaring voor wie hoorde ik haar lachen.

Jan Mellema, Uitgevevan een goede genreHet was een hoog, wee- rij Luitingh-Sijthoff, melange houdt. klagend, vreugdeloos 224 pagina’s (€ 18,50)

12 | BOEKENKRANT | FEBRUARI 2022

JEUGD

BOEKENKRANT TIPT

RECENSIES

Als de nacht valt

Memoires van graaf Dracula

De auteur van 54 minuten komt met een nieuwe spannende young adult-­thriller!

De jongeren die opgesloten zitten in een afgelegen jeugdinrichting voelen zich door iedereen in de steek gelaten. Als op een dag ineens alle bewakers verdwenen zijn, besluit een kleine groep te vluchten. Al snel komen ze erachter dat ze geen kant op kunnen: er is een levensgevaarlijk virus en niemand mag zijn huis verlaten.

Marieke Nijkamp, Als de nacht valt, Uitgeverij HarperCollins, 336 pagina’s (€ 17,99)

SELMA OUEDDAN De uitvoering van het boek zelf is al opvallend: de kaft en grootte doen denken aan een oud fotoalbum. Zeer toepasselijk, aangezien er in het verhaal ook een fotoalbum de hoofdrol speelt. In Memento Monstrum is graaf Dracula namelijk opa en moet hij in zijn eentje voor twee dagen oppassen op zijn kleinkinderen.

Dit vindt hij in eerste instantie verschrikkelijk eng; normaal gesproken is oma er ook altijd bij om te voorkomen dat de kleintjes iets overkomt.

Alles wat mist Als Maddy een mysterieuze jongen in het bos ontmoet, schrikt ze zich kapot. Ze denkt dat dit de jongen is die al zes maanden wordt vermist, Billy. Omdat Maddy in het verleden een nogal rijke fantasie had, denkt ze niet dat iemand haar zal geloven. Ze besluit om zelf op onderzoek uit te gaan, maar daarvoor zal ze de strijd aan moeten gaan met spoken uit haar verleden.

Melanie Conklin, Alles wat mist, vertaling: Tine Poesen, Fontaine Uitgevers, 288 pagina’s (€ 20,00)

De meest ­nutteloze dieren ter wereld In de natuur zijn er ontzettend veel wilde, waanzinnige en wonderbaarlijke schepsels, van elke vorm en soort. In dit boek lees je over het langzaamste (of luiste) dier, over een dier dat koraal eet (en zand poept). Ook maak je kennis met een van de meest giftige dieren ter wereld!

Weet jij welk beest geen respect heeft voor standbeelden?

Dracula vertelt over zijn avonturen zoals een echte opa dat ook zou doen

Daarnaast is drie deugnieten vermaken op je 600ste niet niks. Als dat maar goed gaat. Gaandeweg komt Globientje, de jongste, haar opa’s oude fotoalbum tegen. Dat boek zit vol met bijzondere foto’s, waarvan de drie kinderen graag de verhalen erachter willen weten. Lang hoeven ze hier niet om te smeken. Immers, welke opa houdt er niet van over zijn oude avonturen te vertellen? En zo begint hij op geleide van de foto’s in het album te onthullen wat hij in de afgelopen eeuwen heeft meevader voor te stellen, weet Till het gemaakt, beginnend bij het verhaal ongeloof met zijn schrijfstijl goed te van hem en ene Yeti: ‘Er was eens stillen. Dracula vertelt over zijn avoneen dag in 1909, 28 juni. Dat weet turen namelijk zoals een echte opa ik nog zo precies omdat ik de dag ervoor in mijn huis in de Baker Street dat ook zou doen: gemakkelijk zijpaadjes opgaand om dan langzaam in Londen was getrokken…’ weer bij de rode draad van het verVan de illustraties mag het zeker wel haal terecht te komen. gezegd worden: ze zijn Ook voor volwassenen prachtig. Rauers voegt zal dit boek niet vermet haar schilderinvelen. Verschillende gen een extra vleugje welbekende personamagie aan de verhalen ges maken een vertoe. Hoewel in dit boek schijning, wat een extra monsters de hoofdrol laagje aan het boek spelen, is het allestoevoegt om van te behalve angstaanjagenieten. gend. Sterker nog, mijn Al met al is Memento negenjarige zusje vond Monstrum een mooie ze er eerder schattig verzameling verhauitzien en op Dracula’s len die Till met zijn verhalen reageerde ze Jochen Till, Memento raamvertelling op een vaak zoals Globientje: Monstrum, illustraties: bevredigende manier met verwondering of Wiebke Rauers, vertasamenbrengt. Een gegiechel. ling: Django Mathijsen, ideaal boek voor jong Ofschoon het op het Uitgeverij De Vier Winden oud, om samen of eerste gezicht lastig is streken, 200 pagina’s alleen te lezen. om Dracula als groot(€ 19,99)

De dappere jonkvrouw en de wrede hertog Philip Bunting, De meest nutteloze dieren ter wereld, vertaling: Edward van de Vendel, Uitgeverij Baeckens Books, 80 pagina’s (€ 16,99)

Escape room Als Ami bij The Escape komt, denkt ze dat het maar een spelletje is – de ultieme escaperoom met puzzels en opdrachten die ze moet uitvoeren voordat de tijd om is. Wanneer de gastheer Ami en haar teamgenoten in de eerste kamer opsluit, krijgen ze al snel door dat er heel veel op het spel staat. Kunnen ze het antwoord vinden voordat het te laat is?

Sinds Bram Stokers Dracula zijn er al tientallen, al dan niet honderden versies van deze welbekende vampier tot leven gebracht. Je zou denken dat het onmogelijk zou zijn er nóg een verfrissende blik op te kunnen werpen, maar schrijver Jochen Till en illustrator Wiebke Rauers bewijzen het tegendeel met hun Memento Monstrum.

JOCHEN TILL

De Hertog heeft het gemunt op het strategisch gelegen Rosande dat Jorinde net van haar vader heeft geërfd. In de jeugdroman Ontsnapt uit het slot van Lydia Rood moet Jorinde zien te overleven terwijl iedereen rondom haar tot het uiterste wil gaan om Rosande te bezitten. En dan is er nog Machteld die ook buiten spel wordt gezet, maar beide jonkvrouwen weigeren zich bij hun situatie neer te leggen.

ELLEN ROOMS

Christopher Edge, Escape room. Op zoek naar het antwoord voordat het te laat is, Veltman Uitgevers, 210 pagina’s (€ 14,99)

Het pasgeboren kindje van Jorinde’s vriendin, Machteld, wordt meegenomen door de Hertog. Nu zijn zoon, en Machtelds man, gestorven is, is de baby zijn erfgenaam en hij is vastbesloten om zelf te beslissen hoe het kind zal worden opgevoed.

Machteld wordt naar het klooster gebracht om er de rest van haar leven te spenderen. Jorinde vindt dit alles helemaal niet oké. Waarom zou Machteld haar eigen kindje niet mogen houden? Ze belooft haar

wie nu precies wie is, het haalde me vriendin een manier te zoeken om toch vaak uit het verhaal. Jorinde, moeder en kind te herenigen. daarentegen, werd wel een mooi, vol Maar dan sterft Jorinde’s vader en personage. Natuurlijk enerzijds doorwordt zij Vrouwe van het strategisch dat ze op elke pagina tijd kreeg om gelegen slot Rosande. Dat ziet de het beste van zichzelf te geven, maar Hertog als de uitgelezen kans om ook doordat Lydia Rood haar zichzelf het gebied in handen te krijgen. Zo’n en haar kunnen laat ontdekken. meisje ruimt hij toch met gemak uit Dat gezegd zijnde heb ik genoten de weg? Dat is buiten Jorinde gerevan dit boek, dat vlot is geschreven, kend, die zich slim en dapper verzet. met sfeervol taalgebruik waardoor je Al is dat niet gemakkelijk wanneer iedereen om je heen een gemeen spel je echt in de Middeleeuwen waant. ‘“We willen geen pijlen in ons lijf! En lijkt te spelen. ‘Misschien was het we willen de schout nu spreken! Dus zo slecht nog niet om je lot in eigen wachten we net zo lang tot hij naar hand te nemen. De Hertog zou nog buiten durft te komen! Tot zolang wel merken dat Jorinde méér was verzetten we geen dan een pion op zijn stap!” De mensen joelschaakbord.’ den hun instemming.’

De uitdieping van de De mooie beschrijvinbijpersonages had wat gen zorgen ervoor dat uitgebreider gemogen. je je zonder problemen Er zijn, eerst en vooral, kan inbeelden wat veel personages met Jorinde allemaal ziet en allemaal een mooi klinervaart. Het is fijn om kende Middeleeuwse ook eens een verhaal naam. Het vergde met ridders te lezen al mijn aandacht waar niet zozeer de ridom Jorinde’s broers ders het voor het zeg(Hildemar, Archibald, gen hebben maar ook Ingelbert, Hartger,…) uit de jonkvrouwen in de elkaar te houden en dan kijker staan. Gelukkig zijn er nog al de vele Lydia Rood, Ontstapt zijn er niet enkel in andere personages die uit het slot, illustraties: de Middeleeuwen voorbij komen. Ook al John Rabou, Uitgeverij dappere meisjes als wordt het telkens wel Leopold, 320 pagina’s Jorinde! duidelijk uit de context (€ 17,99)

13 | BOEKENKRANT | FEBRUARI 2022

RECENSIE

JEUGD

SARA LÖVESTAM

In de DM sliden van je crush Ik beken: ik heb me schuldig gemaakt aan het met popcorn en leedvermaak bingewatchen van Catfish, een programma waarin personen met behulp van een team de persoon traceren met wie ze uitsluitend online contact gehad hebben. En helaas blijkt in de meeste gevallen de echte persoon achter het online profiel iemand anders te zijn. Heel zielig natuurlijk, maar in Catfish blues van Sara Lövestam lees je een catfish-verhaal vanuit een ander perspectief.

OGLAYA DOUA De onopvallende Texas is stiekem verliefd op zijn populaire klasgenoot André, maar hij durft niet met hem te praten, tenminste niet op school.

Maar als hij in plaats van een magere jongen met sluik haar nou eens een knap meisje met lachkuiltjes was?

Texas maakt een nepaccount aan op Instagram en gebruikt foto’s van een meisje dat Hilma heet. Op die manier lukt het hem om contact te leggen met André. Ze bouwen snel een bijzondere band op en André stelt een keer voor om af te spreken. Texas raakt in paniek en besluit de hulp in te roepen van Hilma. Maar dan blijkt ook Hilma niet te zijn wie ze lijkt.

Ik vraag me altijd af wat mensen bezielt als ze een nepprofiel aanmaken en bewust mensen benaderen.

Maar bij Texas had ik dat niet. Hij is een grijze muis en hopeloos verliefd, zoals je dat alleen kunt zijn op de middelbare school. Zo verlegen is Texas dat hij niet met z’n eigen profiel meer te weten durft te komen over André, maar besluit om een ander profiel te maken en zich te verschuilen achter de foto’s van een blond meisje met blauwe ogen.

Dat André vervolgens hem zelf een bericht stuurt, is buiten de controle van Texas, maar wel een ingang die Texas niet van tevoren kon dromen.

Al snel ontstaat er een uitwisseling van berichten tussen André en Texas en ze vertellen elkaar dingen die ze niet eens aan hun eigen vrienden vertellen. Hoe lief dat ook is, je weet dat het niet goed kan aflopen en daardoor blijf je doorlezen. De twee werelden waarin Texas leeft, eentje waarin hij het gezicht van Hilma heeft en de andere waarin hij gewoon zichzelf is, kunnen niet tegelijkertijd bestaan. Het scheelt ook dat Texas een leuk personage is en je daardoor wilt dat het wel goed afloopt.

Afgezien van uitstekend tienerdrama behandelt het boek ook serieuze thema’s zoals mishandeling, zelfbeschadiging, alcoholmisbruik, racisme en coming out. Het is knap hoe het ondanks de serieusheid hiervan ner-

ANNIE SUNDBÄCK

Hoe lief dat ook is, je weet dat het niet goed kan aflopen en daardoor blijf je doorlezen gens te zwaar wordt en er soms zelfs met humor wordt omgegaan: ‘“Maar ik ben hetero,” zegt André. “Niet dat er iets mis met… Ik ben gewoon, nou ja…” Naomi legt een hand op zijn schouder. “Je hebt helemaal gelijk,” zegt ze. ‘Er is helemaal niets mis met heteroseksueel zijn, je hoeft je niet te schamen voor wie je bent.’

Ook fijn: Lövestam schuwt het beschrijven van seksualiteit niet.

Zeker voor tieners erg verfrissend en belangrijk dat er op zo’n open manier wordt gesproken, omdat tieners (onder elkaar) dat tenslotte

ook doen. Daar zit dan misschien ook gelijk een valkuil in. Het is zeker goed dat al deze onderwerpen worden aangestipt, maar soms is het niet meer dan dat. Daardoor is het maar de vraag of het dan ook iets toevoegt aan het verhaal. Bovendien is het niet per se erg realistisch dat een tiener met zoveel problematiek er zo goed mee wegkomt zoals Texas op het einde. En ook al is André een goede jongen, echt boos is hij niet als hij achter de waarheid komt. Het kan natuurlijk liggen aan mijn voorliefde voor doemscenario’s, maar happy endings zijn nu eenmaal niet altijd geloofwaardig.

Lekker vlot leest Catfish blues in ieder geval wel. Het had wat mij betreft minder ‘maatschappelijk’ gehoeven, omdat het soms daardoor aanvoelde alsof de schrijver een aantal hokjes wilde aanvinken. Gelukkig is Texas wel een fijne hoofdpersoon en hopelijk ook iemand in wie veel pubers zichzelf kunnen herkennen, maar te weinig over lezen in boeken.

Sara Lövestam, Catfish blues, vertaling: Femke Muller, Uitgeverij Querido, 224 pagina’s (€ 18,99)

NON-FICTIE

15 | BOEKENKRANT | FEBRUARI 2022

RECENSIE

VANJA VAN DER LEEDEN

COLUMN ONZE TAAL

Eens lekker de darmen zalven Dit klinkt misschien niet erg smakelijk voor een titel bij een kookboek. Toch betekent het lekker eten en drinken.

En nog belangrijker is het verband tussen je darmen en je gemoedstoestand in relatie tot eten. Dat is waar het kookboek Insane van Vanja van der Leeden voor staat.

Wat is nou precies gezond, en moeten we dat niet met een korreltje zout nemen?

Welk eten maakt gelukkig, maar biedt ook genoeg voedingstoffen?

SABRINA DE WIT Als ik voor het eerst het boek snel doorblader, wat ik eigenlijk altijd doe om een eerste indruk te krijgen, merk ik dat er mooie gerechten in staan, maar ook dat het er gezond uitziet: met veel groente en fruit.

Even twijfel ik of ik zin heb in zoveel gezonds, totdat ik echt ga kijken naar de opbouw van bepaalde gerechten.

Ik blijf steeds verlekkerd kijken naar de bijbehorende foto’s. Het zet me aan het denken: misschien zou het niet verkeerd zijn, om eens op de iets gezondere toer te gaan. Met meteen in mijn achterhoofd, ‘Zullen de kinderen daarvan niet gaan steigeren?’

En dan dit keer eens niet van alle suikers, maar van de hoeveelheid groen.

Na haar eerdere kookboeken

Indorock en Indostok was de verleiding groot om te gaan voor Indowok, toch koos Van der Leeden ervoor om eens iets totaal anders te maken.

In Insane vertelt ze hoe ze tot deze keuze gekomen is. Mede door haar relatie met eten, die van hysterisch gezond naar overeten en de bijbehorende eetstoornis ging, kwam ze tot de openbaring dat het iets in het midden moest worden. Ze koos dus voor gekmakend lekker en best gezond. Aangezien het spijsverteringsstelsel verbonden blijkt te zijn met onze emoties, lijkt het erop dat eten een veel belangrijkere rol aanneemt dan wij tot nu toe dachten.

Maar wie denkt dat Van der Leeden daar in dit boek wetenschappelijke onderbouwingen voor gebruikt, heeft het mis. Zij maakt alles lichter met humor en neemt het vooral niet te serieus. Zo schrijft ze dingen als: ‘Het is een open deur, maar ik trap ’m gewoon even in: eet bewust. Ik zou ook kunnen zeggen “eet mindful”, maar van die term krijg ik jeuk.’

Het boek heeft een goede indeling. Het begint met ‘Wat is nu gezond?’ naar ‘Buik en brein’ en ‘Receptwenken’. Dit is allemaal achtergrondinformatie, die ik zeer waardeer, zeker omdat ze ervoor uit durft te komen dat ze een eetstoornis heeft, dat vind ik bijzonder stoer.

Daarna geeft ze wat basisinformatie over de keukenbenodigdheden en de ingrediënten. Het stukje over exotische ingrediënten is handig als je niet zo bekend bent met buitenlandse lekkernijen als tamarinde en ghee. Maar ook welk merk bouillonblokje het meeste zout bevat, vond

Van WestGermaans tot Poldernederlands De redactie van Onze Taal zet iedere maand een bijzonder taalboek in de schijnwerpers. Deze keer: Grote geschiedenis van de Nederlandse taal van Jelle Stegeman.

RAYMOND NOË Grote geschiedenis van de Nederlandse taal is een magnum opus in twee delen, van neerlandicus en emeritus hoogleraar Jelle Stegeman.

Het lijvige boekwerk (bijna 1300 bladzijdes) beschrijft de gehele ontwikkeling van het Nederlands, vanaf de allereerste voorlopers (het Indo-Europees en het West-Germaans) via ‘hebban olla vogala’ en ‘Egidius, waer bestu bleven’ tot aan het Polderlands (‘blaaif baai maai’) en de Engelse invloed (‘O my god, zo awkward dit’) van de dag van vandaag. De veranderingen in de vorm, in de woordenschat, de grammatica en de uitspraak komen uitgebreid aan bod, bijvoorbeeld het naamvallensysteem dat het Nederlands eerst kwijtraakte, toen dankzij bepaalde geleerden weer terugkreeg, en tenslotte toch weer verloor – want te moeilijk en omslachtig.

Behalve de interne veranderingen in de taal geeft Stegeman ook heel veel aandacht aan de externe geschiedenis, die erop van invloed was: politieke en maatschappelijke ontwikkelingen, maar ook belangrijke internationale gebeurtenissen. En dan blijkt ook hoe groot de invloed van andere talen op het Nederlands is geweest (en nog steeds is). Dat is een beeld dat de laatste tijd in meer boeken over de ontwikkeling van het Nederlands geschetst wordt, bijvoorbeeld door taalkundige Nicoline van der Sijs. Talen beïnvloeden elkaar constant.

Grote geschiedenis van de Nederlandse taal is Jelle Stegeman, Grote prachtig uitgevoerd, geschiedenis van de met veel (maar niet té Nederlandse taal. Deel 1 veel) beeldmateriaal. & 2, Amsterdam UniverDe teksten worden ovesity Press, 1282 pagina’s rigens niet alleen geïl(€ 79,90) lustreerd met plaatjes en kaartjes, maar ook met tekstvoorbeelden, al dan niet in facsimile. Die komen uit het werk van schrijvers als Joost van den Vondel, Anne Frank en Ramsey Nasr, maar zijn ook vaak afkomstig uit ander drukwerk zoals kranten en pamfletten.

Op die manier krijgt de lezer niet alleen een beeld van de ontwikkeling van het Nederlands, maar ook van de mensen die de taal spraken. Kortom, een rijk boek, om in te lezen en te bladeren, en om dingen in op te zoeken.

ik wel schokkend om zo opgesomd te zien.

Daarna komen de hoofdstukken ‘Lente’, ‘Zomer’, ‘Herfst’ en ‘Winter’, deze spreken voor zich en bevatten heerlijke gerechten als volkoren preigalette, een stoer soort hartige taart, uit de losse hand zeg maar. En snijbonenshakshuka, yogurtflan met koude hete honing en geroosterde perzik en wat dacht je van castagnaccio, een Toscaanse kastanjekoek om je vingers bij af te likken. Dit alles duidelijk omschreven met een heerlijk verhaaltje voorzien van een vleugje humor.

Als laatste volgen nog de hoofdstukken ‘Jaarrond’, ‘Drankjes’ en ‘Erbij’.

Met tussendoor foto’s van blije kinderen. En zeg nou zelf, daar wordt toch iedereen blij van! Laten we het nieuwe jaar beginnen met de drie g’s van gezond, genieten en gevarieerd, en dit alles met dat korreltje zout, wat het allemaal net wat lekkerder maakt.

‘ blaaif baai maai’

Dat ze ervoor uit durft te komen dat ze een eetstoornis heeft, vind ik stoer.

REMKO KRAAIJEVELD

Vanja van der Leeden, Insane. Gekmakend lekker en best gezond, Uitgeverij Nijgh & Van Ditmar, 328 pagina’s (€ 34,99)

Yoghurtflan met honing

Het Genootschap Onze Taal is een vereniging voor taalliefhebbers, dat elke maand het blad Onze Taal uitbrengt en daarnaast fungeert als Taaladviesdienst. Kijk voor meer informatie op:

www.onzetaal.nl.

16 | BOEKENKRANT | FEBRUARI 2022

BOEKENKRANT TIPT Rauw In de nacht van 11 op 12 mei 2020 hoort Marjolein Hartman dat haar zoon Max een van de vijf omgekomen surfers in Scheveningen is. Ze probeert zich staande te houden in een wereld die op zijn kop staat. Rauw is een boek over de pijn die iedere ouder kan overkomen, maar waar de meesten zich geen raad mee weten. Het begint bij het delen van verdriet.

Marjolein Hartman, Rauw, Uitgeverij Hartman Cigars, 212 pagina’s (€ 22,00)

Groenten Dit kookboek is voor iedereen die weleens groenten eet. Het looft de rijkdom, kleur en veelzijdigheid van dagelijkse en minder alledaagse groenten.

Er komen 63 groentesoorten, wildpluksels en verse kruiden aan bod, elk met een palet aan uiteenlopende recepten. Hiernaast geeft Maris veel variaties, serveersuggesties, de houdbaarheidstips en smakelijke restverwerkingsideeën.

Mari Maris, Groenten.

Alledaagse aardappelen, elegante erwtjes, zondagse zuurkool en kilo’s meer, Uitgeverij Nijgh & van Ditmar, 512 pagina’s (€ 42,50)

Thuisvogels Als gevolg van de coronaperikelen veranderde het bestaan van veel landsgenoten.

Bijna iedereen ging thuiswerken, waardoor de belangstelling voor de natuur rond het huis en in het bijzonder voor tuinvogels groeide. Voor deze verhalenbundel ging Gerard Ouweneel het land rond en sprak hij met tuineigenaars in het binnen- en buitenland en met ­collega-tuinbezitters, zoals AyMei Oei en Bram Rijksen.

Gerard Ouweneel, Thuisvogels. 50 verhalen over vogels kijken vanuit huis, KNNV Uitgeverij, 232 pagina’s (€ 19,95)

NON-FICTIE

RECENSIE

Hopen dat je onzichtbaar kunt worden Irena 1. Het getto is een aangrijpend en ontroerend stripboek over Warschau ten tijde van de Tweede Wereldoorlog.

Irena Sendlerowa slaagde erin honderden Joodse kinderen te laten ontsnappen uit het getto. Jean-David Morvan, Séverine Tréfouël en David Evrard maakten er een vijfdelig stripverhaal over. In het eerste deel maken we kennis met deze indrukwekkende heldin.

HANS POLS In september 1939 valt het nazi-leger Polen binnen. Warschau wordt ingenomen en in de maanden daarna worden de rechten van de Joodse bewoners steeds verder beperkt. Er wordt door de nazi’s een muur om het Joodse getto heen gebouwd, waarbinnen de overgebleven Joodse bewoners van Warschau leven. Irena Sendlerowa is een van de weinigen die als ziekenverzorgster van een hulporganisatie met haar mensen, voedsel en medicijnen de door de nazi’s zwaarbewaakte poort naar het getto mag passeren. Zo slaagt ze erin om honderden kinderen uit het getto te smokkelen die ze onderbrengt bij Poolse gezinnen, kloosters en wees-

Zo slaagt ze erin om honderden kinderen uit het getto te smokkelen.

Rood in Wassenaar Marjolein Moorman is wethouder van Onderwijs, Armoede en Inburgering in Amsterdam. Ze is bekend van de tv-serie Klassen. In dit boek vertelt ze openhartig haar verhaal, zoals over haar jeugd in Wassenaar. Ze streeft naar meer kansengelijkheid en minder armoede. Met lef en overtuiging laat ze zien dat verandering altijd mogelijk is en dat het het waard is om voor je idealen te strijden.

Marjolein Moorman, Rood in Wassenaar. Pleidooi voor een kansrijk leven (voor iedereen), Uitgeverij Ambo|Anthos, 256 pagina’s (€ 20,99)

Jean-David Morvan, Séverine Tréfouël en David Evrard, Irena 1: Het getto, ­Uitgeverij Silvester, 72 pagina’s (€ 9,95/€ 19,95)

huizen en voorziet van valse identiteitsbewijzen.

De Franse stripscenarist Jean-­ David Morvan was gefascineerd door Irena’s verhaal en las alles wat hij erover kon vinden. Hij besloot om de boeken die hij had gelezen (waarin niet altijd dezelfde informatie stond en die elkaar soms zelfs tegensprak) niet te gebruiken voor een biografie, maar fictie te maken om, in zijn eigen woorden, het idee van haar strijd zo goed mogelijk over te brengen. Dit eerste deel van Irena begint met indringende beelden van het getto: een grote straatscène, mensen die hun hele bezit in een kleine kar meezeulen, een bedelende vrouw met twee kinderen, een man die in elkaar geslagen wordt door een nazi-soldaat…

Intussen dromen de kinderen van een gezond lichaam, lekker eten en mooie kleren, maar ze dromen ook dat Irena ze onzichtbaar maakt zodat ze weg kunnen gaan.

Irena arriveert met haar wagen met hulpgoederen, wordt begroet door de kinderen en zet een maaltijd neer.

Het eten en de kleding die de kinderen krijgen komen niet overeen met hun dromen, maar ‘tja, dit is beter dan niets’. Ze wordt aangesproken door een vrouw die haar meeneemt naar een andere vrouw die op sterven ligt en Irena smeekt om haar zoon het getto uit te smokkelen. In eerste instantie doet ze niet wat haar gevraagd is, omdat dit een gevaarlijke onderneming is waarbij ze haar leven en dat van haar medewerkers op het spel zet, maar ze blijft eraan denken. Als blijkt dat ze de steun heeft van haar chauffeur, zetten ze samen een eerste bevrijdingsactie op touw.

Het is even wennen aan de tekenstijl van David Evrard. Je zou bij een verhaal als dit realistische tekeningen verwachten, maar dat is niet zo.

De personages zien er schattig uit en zijn op een manier getekend, met ogen als spleetjes en grotere strepen als mond, die je eerder verwacht in een vrolijk verhaal, en dat is dit niet. Maar het werkt. Hij weet op deze manier juist een moeilijk onderwerp toegankelijk te maken voor een breed, en ook jong publiek. Emile Bravo liet met zijn Robbedoes-verhaal Hoop in bange dagen ook al zien dat het kan. Maar misschien nog belangrijker is dat Evrard met Irena een innemend personage heeft neergezet waar je meteen van houdt, net als de kinderen die op haar hopen.

Kinderen die blijven spelen tegen het troosteloze decor van een verwoeste stad. Donkere tinten bruin en grijs domineren in die achtergronden. De lichte tinten van Irena’s kleren en het rood van haar wagen contrasteren daarmee en staan symbool voor de hoop op een betere toekomst.

17 | BOEKENKRANT | FEBRUARI 2022

IRENA

NON-FICTIE

RECENSIE

De onderbuik regeert Dat je darmen je tweede brein zijn, is een uitspraak die je vast weleens voorbij hebt horen komen. Dat het geen loze uitspraak is, maar zelfs een onderwaardering van de darmen, laat arts en hoogleraar psychiatrie en psychotherapie Gregor Hasler zien in De darm-breinconnectie.

MARTIJN VAN BRUGGEN In zijn boek behandelt Hasler de nieuwste inzichten over het verband tussen psychische en lichamelijke gezondheid. Uit recente onderzoeken blijkt dat de darmen beide aspecten in grote mate beïnvloeden. Niet gek als je bedenkt dat onze hersenen zijn voortgekomen uit het darmzenuwstelsel. Er is dan ook een rechtstreeks lijntje tussen onze darmen en onze hersenen, de zogenaamde nervus vagus (‘zwervende zenuw’).

Deze nervus vagus reageert op interne prikkels van het lichaam en van de darmen in het bijzonder. In ogenschouw nemend dat de nervus vagus allerlei signalen doorgeeft aan de hersenen, van een verzadigingsgevoel tijdens het eten tot een geluksgevoel, is het erg belangrijk dat deze verbinding in orde is. Hasler gaat zelfs zover dat hij beweert dat de (fatale) depressie van auteur Sylvia Plath te wijten viel aan een disfunctie van de nervus vagus. Gelukkig geeft Hasler tips om deze verbinding te optimaliseren, zoals het beoefenen van mindfulness.

De invloed van de darmen gaat nog zoveel verder: het stuk over de nervus vagus beslaat slechts één van de acht hoofdstukken. In de resterende hoofdstukken gaat het onder andere over de insula (een hersengebied), het darmimmuunsysteem en de darmbacteriën. We komen meer te weten over de (vermeende) verbanden tussen bepaalde voedingsstoffen en overgewicht, de samenstelling van het darmmicrobioom en de invloed daarvan op stoornissen zoals autisme en waarom het zéér onverstandig is om mee te doen aan de glutenvrije hype en ook anale seks gevaarlijk kan zijn.

Het is dus een zeer compleet boek waarin eenieder die iets wil weten over een verschijnsel dat met de darmen te maken heeft, geholpen zal zijn.

Een jammerlijke kanttekening die Hasler zelf al maakt, is dat veel van de revolutionaire onderzoeken van de laatste tijd gebaseerd zijn op dierproeven. Dit betekent dat we nu nog in de fase zitten dat de opgedane kennis waarschijnlijk ook voor mensen geldt.

Het moeilijkheidsniveau van het boek schommelt behoorlijk; het lijkt of Hasler zowel mikt op de aandacht van specialisten als van geïnteresseerde leken.

Gregor Hasler, De Zo kan het op het ene darm-breinconnectie, moment gaan over een vertaling: Dirk de Rijk, ‘biliopancreatische Uitgeverij Nieuwezijds, diversie met duodenale 301 pagina’s (€ 21,95) switch’ en op het andere moment worden darmparasieten structureel omschreven als ‘psychopaten’, die ‘diep weggedoken in hun capuchon zo snel mogelijk in de darmen [proberen] te geraken’. Dat neemt niet weg dat Hasler er met zijn overzicht in geslaagd is te overtuigen dat de rol van de darmen bij de fysieke en psychische gesteldheid immens is en dat het inderdaad misschien wel beter is te spreken van de darm-breinconnectie in plaats van de gebruikelijke brein-darmconnectie, omdat dat de geschiedenis en de verhoudingen meer eer aandoet.

HET ONTLUISTERENDE EN FASCINERENDE VERHAAL VAN EEN ARTS DIE PATIËNT WORDT

verschijn

23 april

t

2022

Jarenlang wisselde Jolien Plantinga haar werk als huisarts af met het maken van avontuurlijke reizen. De afgelopen twee jaar beleefde zij echter een totaal andere tocht. Getroffen door de ziekte van Lyme maakte ze noodgedwongen, als een soort Alice in Wonderland, een reis door de gezondheidszorg.

Hoewel Plantinga in 2004

genezen leek van Lyme, keert de ziekte in 2019 in alle hevigheid terug. Zij ontdekt hoe moeilijk het voor artsen is om echt te luisteren naar wat de patiënt vertelt. Ook loopt ze aan tegen de vooroordelen die er over de ziekte van Lyme bestaan. Lijden aan een ziekte waar vooralsnog meer vragen over zijn, dan antwoorden, brengt haar op een moeilijk begaanbare weg.

!

Pre-order nu l www.gopher.n

Komt een dokter bij de dokter.

Overleven met Lyme Jolien Plantinga ISBN 9789493230699 € 20,50

Te bestellen bij www.gopher.nl of te koop bij de boekhandel

Jo De Poorter

Mattias DesMet

FiliP Muyllaert

De laatste koningin

De psychologie van totalitarisme

Inspirerend spreken als leider

Naast de psychologische analyse van de historische opkomst van totalitarisme en massavorming biedt dit boek ook een scherpe maatschappijkritische analyse van fenomenen als de woke cultuur, de klimaatbeweging en de angstcultuur die tot een hoogtepunt kwam tijdens de coronacrisis.

Een vernieuwende en verhelderende kijk op inspirerend presenteren en communiceren.

Wat maakt leiders tijdens een toespraak zo inspirerend en hoe geef ook jij mensen en ideeën stuwkracht met woorden en next-level storytelling? Dit boek reikt je een pak concrete tips en technieken aan en stoomt je klaar voor een volgend niveau van leiderschap.

70 jaar zit Elizabeth II op te troon. Jo De Poorter stond als verslaggever op de eerste rij bij tal van mijlpalen van de Britse koninklijke familie en sprak met paleismedewerkers, hofdames en vrienden van de familie. Dit boek brengt het wervelende verhaal van het bekendste vorstenhuis ter wereld.

19 | BOEKENKRANT | FEBRUARI 2022

KIJKJE IN DE KEUKEN

KIJKJE IN DE KEUKEN

RENEW THE BOOK

Hoe zou jij het boekenvak willen vernieuwen?

Mensen met vernieuwende ideeën voor het boekenvak opgelet! Vanaf nu kun je je innovaties insturen voor de Renew the Book Innovation Award 2022, een stimuleringsprijs voor innovatie binnen het boekenvak. Martin Voigt, secretaris van de jury, legt uit wat de prijs inhoudt en waarom het belangrijk is.

MIREILLE BREGMAN Wat is de Renew the Book Innovation Award?

‘In 2015 is de prijs opgericht vanuit de Groep Algemene Uitgevers (GAU), de belangenvereniging van de groep met algemene uitgeverijen, om innovatie te stimuleren binnen het boekenvak.

Er is toen gesproken met Rockstart, een accelerator die startups op de goede weg helpt. Oscar Kneppers, die nu in de jury zit, was daar toen onderdeel van. Ikzelf werkte in de organisatie van de GAU en samen waren we de aanjager achter de prijs. Wereldwijd waren er op dat moment honderden startups die zich bezighielden met innovatie in de boekensector. We hebben ze allemaal aangeschreven; vijf ervan hebben hun idee gepitcht in Nederland en hebben een speciaal programma doorlopen.

‘Na de eerste editie hebben we het anders aangepakt en meer de verbinding gezocht met bedrijven die zich al bezighielden met het Nederlandse boekenvak. Met als doel te inspireren, omdat innovatie vaak niet uit de eigen gelederen komt maar van buitenaf. Dat is dus het waarom van de prijs. De tweede keer hebben we ook internationale startups uitgenodigd, maar ze deze keer gekoppeld aan Nederlandse bedrijven als het Centraal Boekhuis. Zo konden ze hun product direct in de praktijk brengen.

Daarna is de prijs versimpeld en hebben we de organisatie echt gericht op de Nederlandse ideeën en markt.’

Hoe ziet het wedstrijdtraject eruit?

‘Deelnemers wordt verzocht hun innovatie, idee of prototype in te sturen. Het moet duidelijk al echt meer zijn dan een “keukentafelidee”.

Er is een grote jury die de inzendingen beoordeelt op duurzaamheid, schaalbaarheid, leefbaarheid. Op basis daarvan wordt een longlist gemaakt waarna de genomineerden aanvullende informatie verstrekken.

Daaruit volgt een shortlist en nog een pitchronde. En dan hebben we een winnaar die € 50.000 krijgt!

‘Vorig jaar hadden we ongeveer veertig inzendingen. Op 1 februari 2022 wordt de inzendtermijn weer geopend en enkele deelnemers van een jaar eerder hebben aangekondigd weer mee te doen. Dat kan namelijk: als een innovatie nog niet

voldoende is uitgewerkt, kan het een volgende keer weer ingezonden worden. Ze zijn doorgegaan met ontwikkelen, hebben geld en partijen gezocht om mee verder te kunnen.

Daarom is de inzendtermijn lang, we willen de mensen de tijd geven om hun idee goed uit te werken. Met de feedback die de jury geeft op de pitches, kunnen de deelnemers ook steeds weer verder. Renew the Book wil een plek zijn waar ideeën verder geholpen worden: ook al halen sommige innovaties de longlist niet, we kunnen ze wel op de goede weg helpen met bijvoorbeeld connecties.

Daarom zien we sommige deelnemers terug.’

De winnaar van de 2021-editie was Immer. Hoe vergaat het hun idee?

‘Immer is een app die lezen op telefoons en tablets prettiger maakt dan normale e-books, waardoor lezers

‘Innovatie komt vaak niet uit de eigen gelederen, maar van buitenaf’

fijner, vaker en langer digitaal lezen.

De app gebruikt mogelijkheden van digitale apparaten en put inspiratie uit games, gedragspsychologie en machine learning. Immer bestond voor Renew the Book al als app en had enkele investeerders. Zij wilden return on investment, het rendement van hun investeringen, zien. Het prijzengeld heeft Immer ingezet om verder onderzoek mee te doen. Ze willen nu bijvoorbeeld alle e-books beschikbaar stellen voor app-gebruikers. Van

de € 50.000 euro die de GAU beschikbaar stelt, kunnen we niet van elke euro nagaan hoe deze besteed wordt, maar het helpt om het geheel verder in beweging te krijgen.’

Vanaf deze maand kun je je ideeën voor de Award aanmelden! De inzendtermijn sluit op 1 september en op 3 november vindt de bekendmaking van de winnaar plaats. Ga naar www.renewthebook.com om je idee in te schrijven.

Roman over het leven van de NoorsNederlandse zeeschilderes Betzy Akersloot-Berg ‘Deze avontuurlijke vrouw trotseerde de mores van haar tijd. Zodra ze 21 is, verlaat ze haar thuis om te reizen en te schilderen. Ze is gefascineerd door de zee, wordt leerling van Mesdag, gaat op walvisjacht en zwerft langs de Europese kust. Uiteindelijk vindt ze haar plek op Vlieland met weids uitzicht op de Waddenzee. Na het lezen van deze meeslepende roman wil je meteen haar werk en haar atelier bekijken.’ – ZIN ‘Een roman waar de gretigheid van afspat. Geschreven met dezelfde toewijding en energie als waarmee Betzy Akersloot-Berg de zee schilderde.’ – Vonne van der Meer

Nu verkrijgbaar bij jouw (online) boekhandel.

Roman | paperback | 288 pag. | ISBN 978 90 831468 8 1 | € 23,99 www.uitgeverijorlando.nl

21 | BOEKENKRANT | FEBRUARI 2022

BOEKFRAGMENTEN

BOEKFRAGMENT

Gertrudes besluit De roman Gertrudes besluit is het eerste deel van de nieuwe trilogie De vrouwen van Beiersdorf. Heerlijk meeslepende historische fictie van de Duitse bestsellerauteur Lena Johannson. Een vrouw zet alles op het spel om de naam van haar man te redden. Maar is het genoeg?

Een familie, een grootse onderneming, de geboorte van een legende…

Lena Johannson, De vrouwen van Beiersdorf. Gertrudes besluit, Uitgeverij A.W. Bruna, 400 pagina’s (€ 15,00) Verschijnt 22 februari www.awbruna.nl

Poznań, 1889 Eigenlijk stond Gertrude bekend om haar bedachtzaamheid en stalen zenuwen en daar was ze ook trots op.

Maar op deze dag leek daar weinig van over. Het was er al mee begonnen dat ze die ochtend met haar koffie geknoeid had. Toen ze zich daarna had willen omkleden, was ze in de vetersluiting van haar jurk blijven haken, waardoor een van de zijden linten afgescheurd was. Ontzettend vervelend, aangezien het haar lievelingsjurk betrof, die ze speciaal voor deze gelegenheid uitgekozen had.

En alsof dat allemaal nog niet erg genoeg was, had ze tegen de middag van pure consternatie ook nog een van haar geduchte niesaanvallen gekregen, waardoor ze haar gezicht meerdere keren opnieuw had moeten poederen. Helaas konden noch

het poeder, noch haar rozige wangen afleiden van haar roodomrande ogen. Ze zag eruit als het albino everzwijn dat ze onlangs in de dierentuin gezien had. En dat allemaal alleen maar omdat Oscar op bezoek kwam.

Oscar Troplowitz had jaren geleden in de apotheek van Gertrudes vader gewerkt. Ze hadden elkaar graag gemogen, in haar ogen hadden ze nogal wat overeenkomsten, voor zover je daarvan überhaupt kon spreken tussen een vrouw en een man.

Oscar was vlijtig en verstandig, niet overdreven sentimenteel of enthousiast, maar altijd rechtdoorzee. Een beschrijving die ook wel op haar van toepassing was, vond ze. Hoewel hij het goed naar zijn zin gehad had in Poznań, zoals hij meerdere keren benadrukt had, had hij de stad en de apotheek van zijn oom achter zich gelaten om in zijn geboortestad Wrocław alsnog zijn eindexamen te doen en te gaan studeren. Iets wat grote indruk op Gertrude gemaakt had. Al was zijn vader minder te spreken over de academische loopbaan van zijn zoon. De aannemer had meer iets concreets voor ogen gehad, om welke reden hij Oscar destijds ook al voor het eindexamen van het gymnasium af gehaald had.

Gertrude vroeg zich af hoe een vader zijn zoon zo slecht kon kennen. Toen Oscar voor haar vader gewerkt had, was zij nog een kind geweest. Maar toen hij, voordat hij in militaire

dienst ging, nog een keer op bezoek gekomen was, zat Gertrude op de huishoudschool, ter voorbereiding op een leven als echtgenote van een vlijtige en verstandige man. Ze hadden elkaar toen slechts een paar minuten gezien. Maar de korte ontmoeting was genoeg om een goede indruk van Oscars karakter en persoonlijkheid te krijgen. De verhalen van haar vader deden de rest. ‘Oscar heeft noch over zijn grote hoeveelheid studievakken, noch over zijn deels beroemde professoren opgeschept, zelfs niet met de doctorsgraad die hij in Heidelberg behaald heeft,’ zei vader met een waarderend knikje.

‘Hij mag trots zijn op wat hij allemaal bereikt heeft. En dat is hij ongetwijfeld ook, maar op een naar mijn mening aangenaam gepaste wijze.’

Gertrudes vader was er heilig van overtuigd dat Oscar een bijzondere toekomst tegemoet ging. Die jongen heeft een plan, verkondigde hij meer dan eens. Oscar zou zelf iets gaan ondernemen, iets groots voor elkaar krijgen. Dat lag in zijn aard. Hoe was het mogelijk dat zijn eigen vader dat niet inzag? En nu was hij dus terug, om als gediplomeerd apotheker en farmaceut opnieuw voor haar vader te komen werken. Hoe lang zou hij nog genoegen nemen met de positie van tweede man naast Gustav Mankiewicz? Niet lang, dat kon Gertrude zich met de beste wil van de wereld niet voorstellen.

BOEKFRAGMENT

27 liefdesliedjes Deze beroemde bewerking van het Hooglied hoort ­ongetwijfeld tot de best verkopende dichtbundels.

Als ik een koning was

O was jij mijn broertje maar

Plezier heeft de vorm

met zestig haremvrouwen

dan waren we altijd bij elkaar,

van jouw lichaam gekregen.

en tachtig voor het verlies

dan vond ik je buiten

Ik vind je hoe langer

en meisjes zoveel als ik wou

en bracht ik je binnen

hoe langer hoe liever,

dan nog was jij de liefste

en niemand zou daar

je bent al zo lang

dan zou ik van je houden

iets geks aan vinden.

als een dadelpalm

als verder van geen één.

O was jij mijn zusje maar

waar ik wel in wil klimmen.

En al die koninginnen

dan waren we altijd bij elkaar

Ik ben van mijn lief,

Judith Herzberg, 27 Liefdesliedjes, ­Uitgeverij De Harmonie, 64 pagina’s (€ 16,90)

en al die extra vrouwen

dan vond je me buiten

en als hij verlangt

die keken dan naar jou en

en bracht je me binnen

verlangt hij vanzelf

www.deharmonie.nl

zeiden: daar gaat er één

en niemand zou daar

naar mij.

zo roze als de ochtend

iets verkeerds aan vinden

zo helder als de maan zo stralend als de zon een echte dondersteen.

Nieuwe invulboeken! p het omsl a

h rac

tig f oliedr

u

ko

g

tegen elkaar Kruip gezellig ilarische aan voor dit h p een slak die o verhaal over are liefde! zoek is naar w

slak Pepijn?

ts

slech

9 Prachtig linnen omslag

,9 4 1 €

Ware liefde!

Slak Pepijn wil heel graag vriendjes zijn. Maar niemand wil dit. Ze vinden hem vies, glibberig en slijmerig. Gelukkig duurt het niet lang voor Pepijn ontdekt dat je liefde kunt vinden op de meest onverwachte momenten.

Inclusief leeslint en veel ruimte voor eigen tekst en foto’s ISBN 978-94-6354-698-0

ISBN: 978 90 483 1984 8

Zou Karlijn de ware zijn?

Lantaarnpublishers.nl | info@lantaarnpublishers.nl | 033 494 39 09 Adv Ware liefde-128x193mm.indd 1

ISBN 978-94-6354-697-3

P

Wie wil samenzijn met

Moderne en rustige uitstraling

13-01-2022 14:24

Ga samen met kleine ijsbeer Lars op avontuur!

VOORJAAR 2022

Het 12e deel in de wereldwijd populaire serie waarin onder andere klimaatverandering een rol speelt.

Met sfeervolle illustraties van Hans de Beer!

€ 14,99 18 april 2022 jeugd

22 april 2022 jeugd

De pompoenprins - Christina Oliva hardcover € 14,95 ISBN 978-94-93265-03-5 De Torenclub en het mysterie van de Maya's - Marianne van der Wal hardcover € 15,95 ISBN 978-94-93265-02-8

KIJK OP WWW.VIERWINDSTREKEN.COM VOOR NOG MEER AVONTUREN VAN KLEINE IJSBEER!

dutchventurepublishing.nl

23 | BOEKENKRANT | FEBRUARI 2022

BOEKFRAGMENTEN

BOEKFRAGMENT

Lily’s belofte 75 jaar na haar bevrijding van een dodenmars, brengt Lily Eberts achterkleinzoon Dov Forman haar via sociale media in contact met de nabestaanden van de soldaat die haar redde.

5 juli 2020

Lily Ebert en Dov Forman, Lily’s belofte. Hoe ik Auschwitz overleefde en na 75 jaar de familie vond van de soldaat die me bevrijdde, Uitgeverij Luitingh-Sijthoff, 304 pagina’s (€ 21,99) Verschijnt 22 februari www.lsamsterdam.nl

Tien woorden van hoop.

Zondagochtend om ongeveer halfnegen post ik een tweet.

Gisteren liet mijn overgrootmoeder (Lily Ebert, een overlevende van Auschwitz) me dit bankbiljet zien, dat haar als geschenk was gegeven door een van de soldaten die haar heeft bevrijd. Er staat op: Het begin van een nieuw leven. Succes en veel geluk.

Ik tag een paar organisaties die dit interessant zouden kunnen vinden.

Dan zet ik mijn mobieltje op stil en ga met mijn vader naar sjoel. Meestal ga ik niet op zondagochtend, maar het is voor het eerst sinds het begin van de pandemie dat de synagogen weer open zijn.

Een paar uur later kijk ik weer op mijn mobieltje. Ik heb achtduizend berichten op Twitter.

Wát? Achtduizend? Huh? Ik begin erdoorheen te scrollen en merk dat het Auschwitz Memorial Museum, met meer dan een miljoen volgers, mijn berichtje over het bankbiljet geretweet heeft. De berichten

blijven binnenstromen, zowel van volslagen vreemden als van tamelijk beroemde personen. Andere Europese accounts die zich bezighouden met het verspreiden van kennis over de Holocaust hebben mijn tweet ook opgepikt, hebben hem geretweet en sturen me ondersteunende berichtjes.

Ik kan niet geloven wat er gebeurt.

Ik wil Lily bellen om haar hiervan op de hoogte te stellen, maar ik kan niet eens snel genoeg op de berichten reageren. Ze zijn stuk voor stuk hartverwarmend en ondersteunend.

Wanneer het in het Verenigd Koninkrijk rond drie uur in de middag is, wordt de VS wakker. En dan begint de teller echt op te lopen. Zo gauw de Amerikanen het bericht retweeten, heb ik echt grote moeite om alles bij te houden. Het wordt een internationale speurtocht naar de mysterieuze soldaat. Het bericht gaat viral.

Wanneer ik zie dat mijn tweet meer dan een miljoen keer bekeken is, ga ik met mijn moeder langs Lily om haar alle binnengekomen berichten te laten zien. Er worden veel vragen gesteld die ik niet kan beantwoorden, vragen waarvoor ik haar hulp nodig heb. Ik besef dat ik foto’s had moeten nemen van andere dingen die ze heeft, zoals de mezoeza die ze van een Amerikaanse soldaat had gekregen, en andere foto’s die niemand buiten de familiekring ooit

heeft gezien.

Zo zitten we samen in haar flatje, en ik lees de leuke berichtjes aan Safta voor, meteen wanneer ik ze binnenkrijg, en ondertussen probeer ik iedereen een berichtje terug te sturen. Lily zit er lachend en grappend bij en vertelt me wat ik moet schrijven. We zijn alle drie overdonderd door de overweldigende respons. Het komt heel onwerkelijk op ons over.

En dan stuurt iemand een foto.

Het is een foto van een foto: het gezicht van een jongeman in legeruniform. Op de foto liggen een paar militaire identiteitsplaatjes. De afzender heeft er maar vijf woorden aan toegevoegd, woorden die ook op het bankbiljet staan: De assistent van rabbijn Schacter.

Het is tien voor halfvijf in de middag.

Nog geen acht uren zijn verstreken sinds ik de originele tweet postte.

‘Volgens mij heeft iemand hem gevonden, Safta!’ roep ik uit. ‘Of… Wacht even…’

BOEKFRAGMENT

821 mensen die er ook toe doen Een literaire diavoorstelling over eenzaamheid in de stad.

Zijn we meer dan alle beelden die we op een dag voorbij zien komen? Meer dan een som van wat er om ons heen gebeurt?

Ben jij eenzaam, vroeg hij. Nee, zei zij, ik heb heel veel mensen om me heen. Dat is niet wat ik vroeg, zei hij, dat is iets anders. *

Anna van der Kruis, 821 mensen die er ook toe doen, Uitgeverij Orlando, 192 pagina’s (€ 21,99) Verschijnt 15 februari www.uitgeverijorlando.nl

Hij had altijd in het theater willen werken. Een wereld waarin de zinnen die je uitsprak vooraf geformuleerd waren. Hij had zich voorgesteld dat hij dagenlang in een oefenlokaal zou staan. Een leegstaande kantoorruimte. Of een afgehuurde gymzaal.

En dat hij met een ander, die het moment van zwijgen, de plek van een adempauze, de lengte ervan, net zo belangrijk vond als hij, zou oefenen. Repeteren.

Hij zou de woorden van alle kanten bekijken. Of beter nog, ze uitspreken en zich laten bekijken. Hij zou de zinnen net zolang herhalen tot het een volledig geautomatiseerd proces was. De kijkrichting van zijn ogen.

Het schrapen van zijn keel. Geen onderbuikgevoel, geen greep op goed geluk, maar actuele, parate kennis. In samenspraak vergaard.

* De deur bleef dicht. Niet letterlijk, maar figuurlijk. Het was (eigenlijk) voor de opening van het ziekenhuis al duidelijk geweest. Meer dan veertig jaar geleden. Het had vaker het nieuws gehaald. In een andere tijd.

Onder andere ministers.

De zieken leefden zonder overzicht.

In de waan van de dag. Net zo goed als het verplegend personeel. Niet zo gek ook als je geen idee had hoeveel dagen er nog zouden komen. Je moest kijken naar wat er wel goed ging. Wat je wel snapte.

De tweeling werd geboren op de gang. Ze hadden het overleefd. Het baren was geslaagd, fysiek gezien dan. De moeder soort van ongeschonden. Er viel niemand flauw.

Er verloor niemand te veel bloed.

Ze sliepen, thuis. En de moeder, zij lag wakker. Staarde naar het plafond. Liep in haar hoofd wel duizend lijstjes af. Kolven. Temperaturen.

Temperatuur opschrijven.

De vader zat beneden. Met de tv aan en de krant. Faillissement ziekenhuizen, las hij. En: Minister belooft: nooit meer chaos. Ik hoop het, dacht hij, want nog meer chaos, dat kon er echt niet bij. * Na haar slagen, was ze gaan reizen.

Toen ze terugkwam, dacht ze: studeren, dat ga ik echt nog niet doen.

Ze werkte een tijdje in de horeca, ze spaarde wat en ging weer op reis. Dat hield ze twee nhalf jaar vol. Daarna was ze teruggekomen en dacht ze: nu wil ik gewoon lekker van negen tot vijf. Dus was ze naar het uitzendbureau gegaan en had ze gezegd: Ik zoek een baantje, ik ben goed in economie, misschien kan ik iets administratiefs doen?

De man van het uitzendbureau zei: Ja, sorry, u hebt een middelbareschooldiploma. U kunt gaan vakkenvullen in de supermarkt. Naast haar stond een kartonnen pop van een luchtvaartmaatschappij. Mag ik daar wel op solliciteren, had ze gevraagd.

Horeca en reizen deed ze al. Toen is ze op haar twintigste aangenomen.

Door alles heen gekomen.

En na een halfjaar dacht ze: verschrikkelijk dit. Ze had zo vaak vrij. * Ze lagen in bed. Het voelde als een filmset. Omdat er buiten, voor haar raam, een bouwlamp stond. Het was niet meer donker vanaf vijf uur, maar licht. Ze was gewend haar ogen dicht te doen als ze met elkaar vreeën. Het hielp haar om bij zichzelf te blijven, dicht bij de opwinding. Alles wat ze zag, kon haar eruit halen. Nu wist ze niet of dat nog kon.

Het is tijd om kennis te maken met de keuken van Maleisië

l de a u N EDE E TW UK! DR

Sambal Shiok het Maleisische kookboek € 27,50

Nu verkrijgbaar in de (online) boekhandel.

Van voren naar achteren, van links naar rechts, uw hele brein doet mee! Een echte aanrader dit boek!

ERIK SCHERDER P R O F E S S O R N E U R O P S YC H O LO G I E

goodcook.nl

@goodcooknl

Nieuw

@goodcooknl

goodcookpublishing

Een beschouwende roman, waarin verworven levenswijsheid hand in hand gaat met maatschappelijke actualiteit. Ook is het een hommage aan het leven en de liefde, én aan de schoonheid en dynamiek van New York.

Softcover I Uitgeverij Nobelman 232 pagina's I ISBN 9789491737817 €22,95

U ITG E V E R IJ H E TM O E T. N L

Kay van der Vleuten DRAFT Draft gaat over het kwijtraken en terugvinden, van jezelf en elkaar.

H Hardcover, € 20,95 ISBN 978 94 932 4519 8

Ritzo ten Cate DONKERDER Een rauw en aangrijpend boek gebaseerd op jeugdverhalen van daklozen.

Paperback, aperback, € 20,95 ISBN 978 94 930 5941 2

Merel Morre VERS GEVANGEN Een bundel gedichten die het kleine, alledaagse verbeelden en vertellen.

Tsjechische schrijver Josef Pánek over een globaliserende wereld en de vooroordelen van mensen.

Hardcover I Uitgeverij Nobelman 184 pagina's I ISBN 9789491737787 €22,95

Europees bekroonde roman van Irene Solà over al de levens en de natuur in de Pyreneeën.

Hardcover I Uitgeverij Nobelman 184 pagina's I ISBN 9789491737770 €22,95

Uitgeverij Nobelman I www.nobelman.nl

Paperback, € 15,95 ISBN 978 94 930 5967 2

www.palmslag.nl facebook.com/palmslag instagram.com/uitgeverijpalmslag

25 | BOEKENKRANT | FEBRUARI 2022

BOEKFRAGMENTEN

BOEKFRAGMENT

Moord aan de kilblauwe najaarszee Ella en haar man Patrick gaan naar Portrush, Noord-Ierland, om het huis van Ella’s overleden ouders op te ruimen. Het blijkt er nogal een rommeltje te zijn.

Dit is het tweede deel van de vierseizoenenreeks over Cilla Storm.

Christoffer Holst, Moord aan de kilblauwe najaarszee. Deel twee van de vierseizoenenreeks over Cilla Storm, Uitgeverij Stortebeeker, 218 pagina’s (€ 17,95) www.stortebeeker.nl

‘Schoonmaken was niet haar hobby, hè?’

Ella schudt haar hoofd. ‘Nee.’ ‘Dan hadden jullie in elk geval iets gemeen.’

Ella rolt met haar ogen. Patrick lacht, slaat van achteren zijn armen om zijn vrouw heen, ademt de geur van haar lange haren in en zoent haar in de nek.

‘Het wordt nog een hele klus om hier op te ruimen,’ zegt Ella.

‘Dan is het maar goed dat je mij hebt,’ zegt Patrick. *** Die nacht staan de ramen in de slaapkamer open, hoe koud en vochtig het buiten ook is. Het huis moet worden gelucht. Het oude eruit, frisse lucht erin.

Patrick slaapt. Ella ziet zijn blote borstkas op en neer gaan in het donker. Zelf kan ze de slaap niet vatten.

Ze zijn gisteravond niet ver gekomen met opruimen. Ze zijn alleen door het huis gelopen. Trappen op

en af, alle kamers in. Ze hebben laatjes geopend, over schilderijen geaaid, gecontroleerd of er niets in de koelkast lag te rotten (godzijdank stonden er alleen conserven en sterkedrank in) en nieuw beddengoed op het tweepersoonsbed in de slaapkamer gelegd en het oude in een vuilniszak gestopt. Patrick was de straat uit gelopen om een paar flesjes koud bier te kopen en twee bakjes eten van de Chinees. Ze hadden de noedels, gewokte groenten en loempiaatjes in bed opgegeten en de dag besloten met een paar afleveringen van Mad Men, waar ze op Patricks laptop naar keken.

Maar dat was alweer uren geleden.

Nu is het bijna één uur. Ella hoort af en toe een auto langsrijden of een groep jongens voorbij strompelen, lachend en pratend met hun heerlijke accent. In een ander leven had Ella deze plek misschien beter gekend. In een ander leven was ze hier misschien elk jaar op bezoek geweest en had ze Portrush leren kennen. En vooral haar ouders, voordat ze overleden.

Ook al was haar moeder apart en had ze een op zijn zachtst gezegd onvoorspelbaar karakter, ze was wel haar mama. Ella’s mama. Maar Ella had haar bloeiende acteercarrière en haar ouders hadden hun stille, teruggetrokken leven in Noord-Ierland en… nou ja, de afgelopen jaren hadden ze maar een paar keer per maand met

elkaar gebeld.

Ella gaat rechtop zitten in bed. Ze wrijft met haar handen over haar gezicht en haalt haar vingers door haar dikke, blonde haar. Mag ik niet gewoon slapen?

Ze staat op en loopt naar de ramen.

Ze trekt de gordijnen open en kijkt uit over de stille straat. Nat asfalt, druppels op de vensterbank.

Alle ramen in het huis aan de overkant zijn donker, behalve één op de begane grond waarachter de tv aanstaat. Ella blijft een poosje met haar armen gekruist voor haar borst staan en laat de kou haar lichaam koelen.

Dan is er iets wat haar aandacht trekt. Het duurt even voordat ze kan onderscheiden wat het is.

Ze tuurt. Dan ziet ze het.

Onder een lantaarn verderop in de straat staat iemand.

Een persoon met een zwarte regenjas aan. Een man.

En hij kijkt naar haar.

BOEKFRAGMENT

100% Hopla’s Na 111 Hopla’s een nieuwe bundel met ultrakorte gedichtjes van vier of vijf regels, al dan niet op rijm. Alles wordt erin gezegd, zoals alleen Herzberg dat kan.

Judith Herzberg, 100% Hopla’s, ­Uitgeverij De Harmonie, 120 pagina’s (€ 17,50) www.deharmonie.nl

WANT

UITZICHT

IN HET BOS

houden van is gauwer gezegd dan langer gedaan maar soms komt het in het donker op gang en dan is er verder geen houden meer aan.

Verwaarloosd, verwilderd, schilfert het water onder vluchtige zon.

Van deining hijgen de rotsen.

van de blinden is één oog knipoog geen koning te vinden

MISTIG MISSEN

80

HOE EELT ONTSTAAT

Is missen heviger dan hebben, priemen de meeuwen daarom met vers geslepen stemmen door avondregen terwijl die zacht in zee valt, mistige stilte verspreidend?

Ik val niet langer samen met wat ik kan.

Eerst maakte dat ontdaan maar nu pas ik me aan me aan.

Soms ben je voor alle zekerheid alvast ermee geboren.

26 | BOEKENKRANT | FEBRUARI 2022

ADRESSEN

NEDERLAND

De Boekenkrant bij u in de buurt NEDERLAND

BOEKHANDEL

VLAANDEREN

Deze ­boekhandels ­ver­spreiden de Boekenkrant. Voor een compleet actueel overzicht kijkt u op www.boekenkrant.com/boekhandels. Staat uw naam niet op de lijst, of heeft u aanpassingen? Geef het door via info@boe­kenkrant.com.

DEN HAAG

HEEMSTEDE

ALKMAAR

ALMELO

Boekhandel Broekhuis Boekhandel Praamstra

Boekhandel De Ganzenveer

DIEREN

The Read Shop Dieren

HENGELO

Boekhandel Broekhuis

Boekhandel De Kler Rijnlandse Boekhandel

DOORN

HIPPOLYTUSHOEF

OISTERWIJK

AALSMEER

Boekhuis Aalsmeer Van der Meulen’s Boekhandel Boekhandel Broekhuis ALMERE-HAVEN

The Read Shop Almere-Haven ALPHEN A/D RIJN

Boekhandel Haasbeek Boekhandel Haasbeek Herenhof AMERSFOORT

De Algemene Boekhandel Boekhandel Riemer Boekhandel Veenendaal

DEVENTER

The Read Shop Doorn DOORWERTH

All you can give DORDRECHT

Boekhandel De Nieuwe Bengel Boekhandel Vos & Van der Leer Kinderboekwinkel De Giraf DRACHTEN

Boekhandel Blokker

NOORDWIJKERHOUT

Boekhandel De Vries Van Stockum Boekhandel Scheveningen

HEEZE

Boek- en Kantoorboek­ handel Lektura HELMOND

De Wieringer Boekhandel

!pet boekverkopers HOUTEN

The Read Shop Eelde

Boekhandel Kamerbeek

EINDHOVEN

LEEUWARDEN

Boekhandel Lectori KERKRADE

Boekhandel Leeskunst Boekhandel Deurenberg KRIMPEN A/D IJSSEL

Boekhandel Van der Velde De Toverlantaarn LEIDEN

Bruna Baarle-Nassau

ENSCHEDE

Boekhandel Broekhuis

Boekhandel De Kler Boekhandel Kooyker Boekhandel Silvester

BAARN

EXLOO

Boekhandel De Kler

Boekhandel Den Boer BARNEVELD

Boekhandel Romijn

Geerts Warenhuis GELDROP

LEIDERDORP LISSE

Grimbergen Boeken

BEILEN

Boekhandel Van Grinsven

BENNEKOM

Miek-Kado Boek-Kadoshop

Boekhandel Boek & Koek

GOES

MAASSLUIS

Boekhandel Het Logboek Boekhandel Novita

GIESSENBURG

LOCHEM

Boekhandel Lovink MAARN

BERGEN OP ZOOM

Quist Boeken

Boekhandel De Koperen Tuin

Boekhandel Het Keizerrijk

BILTHOVEN

GOIRLE

Boekhandel Sprey The Read Shop Oudewater PIJNACKER

Boekhandel van Atten Bruna Ackershof PURMEREND

Boekhandel Het Leesteken PUTTERSHOEK

Marjan Houtman Lezen & Schrijven RAALTE

Bruna Ellenbroek RHOON

Het Witte Huys

ROOSENDAAL

Boekhandel De Boekenwurm ROSMALEN

Boekhandel De Omslag ROTTERDAM

BODEGRAVEN

GORINCHEM

MEPPEL

RIJSWIJK

BREDA

Boekhandel Van Kemenade & Hollaers Libris Boekhandel Buitelaar BREUKELEN

Boekhandel Van Kralingen BUNSCHOTENSPAKENBURG

Bruna Van de Geest CASTRICUM

Boekhandel Laan CUIJK

The Read Shop Cuijk DEN BOSCH

Boekhandel Adr. Heinen

GOUDA

Boekhandel Verkaaik The Read Shop Goverwelle GRONINGEN

Boekhandel Van der Velde Boekhandel Riemer

Riemer Barth

Bruna Monnichmann

MIDDELBURG

SANTPOORT-NOORD

De Drvkkery MIJDRECHT

Bredero Boeken SCHAGEN

Boekhandel Mondria

Boekhandel Plukker

MONNICKENDAM

SCHIEDAM

Nimo Boek

NAALDWIJK

The Read Shop Naaldwijk

Schiedams Boekhuis Boekhandel Post Scriptum SITTARD

Boekhandel Roodbeen

HAARLEM

NIJMEGEN

Boekhandel Van der Velde

HAREN (GR)

HARLINGEN

Boekhandel Van der Velde HEDEL

Blz. Boekhandel Hedel

WAGENINGEN

Boekhandel Kniphorst WASSENAAR

Boekhandel De Kler WEESP

WILLEMSTAD

WOERDEN

Boekhandel De Kler Boekhandel KEES IJSSELSTEIN

Boekhandel Logica ZEIST

Boekhandel Kramer & Van Doorn ZEVENAAR

ZWOLLE

Boek en Buro

Boomker Boeken

WAALWIJK

Plantage Bookstore

MAASTRICHT

Boekhandel Krings

Bruna Cronjéstraat Kennemer Boekhandel Kinderboekwinkel Kiekeboek

VOORSCHOTEN

Boekhandel De Kler

Rebers Boek en Buro

NIJKERK

HAAKSBERGEN

VOORBURG

Kinderboekhandel In de Wolken

ROERMOND

Plantage Boekhandel Boekhuis de kleine Tovenaar

Boekhandel Dominicanen

Van Dinter Media

VLISSINGEN

Boekhandel ’t Spui

Boekhandel Het Rozemarijntje

Blz. Boekhandel Buitelaar Boekhandel De Boekenkist

VLEUTEN

RODEN

Boekhandel Daan Nijman

Bilthovense Boekhandel BOXMEER

VENRAY

Boekhandel PeZZi PaZZi

Boekhandel Donner Boekhandel Maximus Boekhandel Van Rietschoten Bruna Hesseplaats

The Read Shop Karssen

VENLO

Boekhandel Kees

EELDE

BAARLE-NASSAU

VELP (GD)

Boekhandel Jansen & De Feijter

OUDEWATER

IJMUIDEN

Boekhandel Augustinus Boekhandel Roelants Dekker v.d. Vegt Boekverkopers Kinderboekwinkel Nijmegen NOORDWIJK

Boekhandel Van der Meer

SNEEK

SON EN BREUGEL

Boekhandel de Traverse STEENWIJK

Steenwijks Boekhuys TIEL

Boekhandel Arentsen TILBURG

Gianotten Mutsaers TWELLO

Boekhandel Oonk

Simone de Beauvoir

VEGHEL

Boekhandel Schellen

Roojboek

ARNHEM

EMMEN

VEENENDAAL

Boekhandel Van Kooten

OUDERKERK A/D AMSTEL

Boekhandel Jacques Baas

Boekhandel Vermeer

HASSELT – vanaf 5 februari. In de nieuwe expositie LetterPret staat Villa Verbeelding in het teken van letters! In LetterPret kijk je met een andere bril naar alfabetten en wat illustratoren ermee doen. Met het boek Alfabet van Charlotte Dematons, waaruit in België voor het eerst prenten te zien zijn, blijf je je verbazen. www.villaverbeelding.be

HUIZEN

Boekhandel Flevo

De Amsterdamse Boekhandel Boekhandel De Dolfijn Boekhandel Jimmink Boekhandel Scheltema Boekhandel van Noord

Boekhandel Van der Velde Rapunsel Kinderboeken & meer

OSS

UTRECHT

Boekhandel Kees Broese boekverkopers Savannah Bay De Utrechtse Kinderboekwinkel

Boekhandel Koops

KAPELLE

De Boekenberg Boekhandel Van Grinsven Boekhandel Van Piere

OOSTERBEEK

LetterPret in Villa Verbeelding

Boekhandel Derijks

DRIEBERGEN

ASSEN

OLDENZAAL

Boeken-activiteiten in februari 2022

UITHOORN

The Read Shop Express Uithoorn

Boekhandel De Kler

AMSTERDAM

Boekhandel Hijman Ongerijmd

Boekhandel Oisterwijk

Boekhandel Meijer & Siegers

Boekhandel Venstra

Boek en Buro

OEGSTGEEST

HOOGEVEEN

Boekhandel Stevens

The Read Shop Express IJmuiden

EDE

NUNSPEET

Boekhandel Osinga

Boekhandel Broekhuis

Boekhandel Van der Velde

DRONTEN

NOOTDORP

Bruna Lange Baan

HOOFDDORP

AMSTELVEEN

Voster Boekverkopers

Boekhandel Wagenaar & Van Halem

AGENDA

ZOETERMEER

Boekhandel De Kler Bruna Dorpsstraat Silvester Boek & Spel Waanders In de Broeren

VLAANDEREN BRASSCHAAT

Standaard Boekhandel BRUGGE

De Reyghere boekhandel GENK

Malpertuis HEIST-OP-DEN-BERG

Het Voorwoord MECHELEN

Salvator

UTRECHT – 9 februari.

Een literaire avond in boekhandel Broese rondom Simone de Beauvoir, met als speciale gast filosofe Daan Roovers. I.s.m.

Alliance Française zal zij tijdens deze avond een introductie over Simone de Beauvoir geven en de avond verder begeleiden. Dit naar aanleiding van de bundel Waarom ik van Simone de Beauvoir houd.

Je bent van harte welkom op woensdagavond 9 februari vanaf 19.30 uur. Aanmelden kan via ­klantenservice@broese.nl

Het Kleine Grote Gebeuren GRONINGEN – 12 februari. Onder de naam Het Kleine Grote Gebeuren organiseert NOORDWOORD samen met Forum Groningen tóch op 12 februari een literaire avond. Dankzij de versoepeling van de coronamaatregelen kan toch een onderdeel van het literatuurfestival Het Grote Gebeuren plaatsvinden. Gasten zijn Gerbrand Bakker, Hanna Bervoets, Auke Hulst en talent Charlotte Beerda.

De avond begint om 19.30 uur in het Forum. www.noordwoord.nl

De revolutie van Indonesië ONLINE – 16 februari. Met de vele boeken en films die verschijnen, is de aandacht voor de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd momenteel groot. Daarom organiseert Beyond Walls met Rode Hoed een livestream over de revolutie van Indonesië. In februari gaan o.a. historicus AnneLot Hoek en onderzoeker Tamara Soukotta het hebben over de erfenis van de Indonesische revolutie en de actuele betekenis hiervan. www.rodehoed.nl

De verhalen over de Oriënt DEN HAAG – t/m 6 maart. Huis van het boek presenteert de tentoonstelling Groeten uit de Oriënt.

Hier kun je een kijkje nemen in de boeken, foto’s en filmaffiches die onze blik op de oosterse wereld hebben beïnvloed. Tijdens deze tentoonstelling reageren o.a. Kader Abdolah en Abdelkader Benali op de stereotypes die vanuit deze kunst zijn ontstaan. www.tickets.huisvanhetboek.nl

27 | BOEKENKRANT | FEBRUARI 2022

BOEKHANDEL

BOEKHANDEL

LIBRIS VENSTRA

TOP 60 NEDERLAND

MAAR EERST…

Week 5, 2022. Bron: CPNB

Maaike en Remco

Dwaal rond en laat je verrassen Iedere maand lichten we een Boekenkrant-boekhandel uit voor onze lezers. Deze keer gingen we langs bij Libris Venstra in Amstelveen, waar we met bedrijfsleider Remco Houtepen spraken.

‘V

enstra bestaat sinds 1961,’ vertelt Houtepen. ‘Onno Venstra verhuisde vanuit Den Helder naar Amstelveen, waar het eerste deels overdekte winkel­ centrum van Nederland werd gebouwd. Dat was een hele smalle winkel.’ Sinds 2013 zit boekhandel Venstra in hetzelfde gebouw als de bibliotheek. De ingang van de bibliotheek is in de boekhandel te vinden.

‘We doen veel dingen samen. Met de Boekenweek hebben we altijd één of twee grote auteursbezoeken.’

‘We wilden laagdrempeliger worden en meer een inrichting als een markt krijgen’

De boekhandel is erg ruim, waardoor je gemakkelijk van de ene afdeling naar de andere loopt. ‘We hadden een klassieke boekhandel, hoogdrempelig. We wilden laagdrempeliger worden en meer een inrichting als een markt krijgen. Je kunt er gewoon rondlopen zonder de hele tijd te denken: er is een kassa. Loop rond, laat je verrassen.’ Naast de vele verschillende boeken vind je er ook andere lifestyle-producten, zoals bijzondere olie om mee te koken of een kussen in de vorm van een kat.

‘Achter in de winkel is onze kinderafdeling. We hebben ervoor gekozen om naast kinderboeken ook creatieve artikelen te hebben, van vouwblaadjes en strijkkralen tot klei en puzzels.’

Als je door de boekhandel loopt, kom je telkens iets leuks of verrassends tegen. ‘Een klant kan zichzelf verliezen en alleen door de winkel dwalen of hij kan denken: ik heb hulp nodig.

En dan zijn we er ook. Je kan anoniem rondlopen, maar tegelijkertijd gezien worden. De klanten weten dat Maaike hier werkt. We zeggen daarom ook niet: u kunt naar mijn collega lopen. Nee, we zeggen: u kunt naar Maaike lopen. Ik denk dat we hier nadrukkelijk met zijn allen de boekhandel zijn.’

1 (NIEUW) 1e week Tjibbe Veldkamp & Kees de Boer, Maar eerst ving ik een monster (mini) 2 (NIEUW) 1e week Peter Römer, Baantjer. De Cock en moord op stand 3 (2) 100e week Charlie Mackesy, De jongen, de mol, de vos en het paard 4 (NIEUW) 1e week Ties Joosten, De blauwe fabel 5 (1) 10e week Eva Jinek, Droom groot 6 (9) 51e week Lale Gül, Ik ga leven 7 (14) 6e week Tjibbe Veldkamp & Kees de Boer, Maar eerst ving ik een monster 8 (NIEUW) 1e week George Boellaard, Bloedgabbers 9 (6) 3e week Dai Carter, Nu of nooit 10 (3) 3e week Han van Bree, Het aanzien van 2021 11 (5) 3e week Hanya Yanagihara, Naar het paradijs 12 (23) 3e week Tjibbe Veldkamp & Kees de Boer, Maar eerst ving ik een monster 13 (7) 18e week James Norbury, Grote Panda & Kleine Draak 14 (22) 10e week Berthold Gunster, Omdenken op het werk 15 (15) 4e week Yvonne Keuls, Gemmetje Victoria 16 (16) 2e week Marieke Lucas Rijneveld, Komijnsplitsers 17 (NIEUW) 1e week Mohamed Lemhadi, Koken met Mo Bicep 18 (11) 87e week Michael Pilarczy, Master Your Mindset 19 (10) 18e week Annejet van der Zijl, Fortuna’s kinderen 20 (8) 11e week Claudia de Breij, Amalia 21 (13) 10e week Samuel Bjørk, Sneeuwwit 22 (15) 10e week Matthijs van Nieuwkerk & Rob Kemps, Chansons!

23 (18) 33e week Delia Owens, Daar waar de ­rivierkreeften zingen 24 (49) 3e week Levina van Teunenbroek & Charlotte Bruijn, De ridder zonder billen 25 (12) 3e week Menno ter Braak & Bas Heijne, Het nationaalsocialisme als rancuneleer 26 (17) 10e week Toon Tellegen & Annemarie van Haeringen, De egel, dat ben ik 27 (21) 15e week Rutger Vink & Thomas van Grinsven, De magische halsband 28 (NIEUW) 1e week Gerard Reve, Zeer fijne boy 29 (NIEUW) 1e week Heather Morris, De drie zussen van Auschwitz 30 (24) 51e week Maike Meijer, Wen er maar aan 31 (26) 227e week Haemin Suni, Dingen die je alleen ziet als je er de tijd voor neemt 32 (30) 27e week Michael Pilarczyk, Je bent zoals je denkt 33 (32) 21e week Lucinda Riley, De liefdesbrief 34 (44) 43e week Marc-Uwe Kling & Astrid Henn, De NEEhoorn

35 (33) 122e week Rutger Bregman, De meeste mensen deugen 36 (25) 3e week Anne Jacobs, De belofte van het weesmeisje 37 (20)11e week John Grisham, De lijst van de rechter 38 (29)17e week Jonathan Franzen, Kruispunt 39 (42)10e week Adriaan van Dis, Vijf vrolijke verhalen 40 (35) 41e week Els van Steijn, De fontein. Vind je plek.

41 (NIEUW) 1e week Rik van Lunsen & Ellen Laan, Seks!

42 (38) 16e week Suzanne Vermeer, Nachtvorst 43 (37) 3e week Anna Enquist, Sloop 44 (44) 22e week Loes Riphagen, Coco kan het!

45 (28) 2e week Marian Mudder, Wat ik eerder had willen weten 46 (41) 46e week Hannie van Genderen, Gitta Jacob & Laura Seebauer, Patronen doorbreken 47 (47) 2e week Yoeri van den Busken, Wim Jansen 48 (47) 13e week Hendrik Groen, Rust en Vreugd 49 (4) 2e week Rosemary Sullivan, Het verraad van Anne Frank 50 (40) 61e week Elke Wiss, Socrates op sneakers 51 (27) 12e week Teun Toebes, VerpleegThuis 52 (52) 27e week Lucinda Riley, De zeven zussen.

De zevende zus.

53 (36) 18e week Yotam Ottolenghi & Noor Murad, Ottolenghi Test Kitchen. Shelf Love 54 (NIEUW) 1e week Marjolein Hartman, Rauw 55 (39) 76e week Raynor Winn, Het zoutpad 56 (46) 103e week Natalia & Walte, Project Gezond.

Afvallen met gezond en vooral lekker eten 57 (45) 39e week Napoleon Hill, Think and grow rich 58 (NIEUW) 1e week Diney Costeloe, Het gestolen kind 59 (43) 27e week Chez Picthall, Baby ziet…

60 (NIEUW) 1e week Kristina Sabaliauskaitė, Peters keizerin

n nde e o b ge t twe m e s l i nte n l e e 24 , 9 9 €

luxe uitgave 272 blz € 24 , 9 9

Volg het lange en boeiende leven van alleskunner Constantijn Huygens op de voet via zijn brieven.

350 jaar na zijn gruwelijke dood in het Rampjaar komt Johan de Witt weer tot leven in zijn brieven.

Samenstelling: Ineke Huysman en Ad Leerintveld Vormgeving: Mijke Wondergem

Samenstelling: Ineke Huysman en Roosje Peeters Tekeningen: Jean-Marc van Tol

isbn 9789492409577

Uitgeverij Catullus

Heerlijk houten huis te huur in de Ardennen.

De Boekenkrant biedt haar lezers in samenwerking met boekhandel Roelants een rustiek vrijstaand landhuisje aan in de Belgische Ardennen. Het ligt in het dorpje Daverdisse.

Hier is de laatste 40 jaar weinig veranderd. Ideaal voor een verblijf vol ontspanning of inspanning. De huisbibliotheek staat garant voor wekenlang leesplezier.

Een weekend (vrij-ma) of een midweek (4 nachten) kost € 275,– en een week € 375,–. Kijk voor meer informatie op www.roelants.nl

elling Cartoons op best ar: door striptekena l E r w i nvaSn uspvoartashirts, • bedrukken hoodies, t-shirts •

www.suvaalshirts.nl • 010-4500097 • info@suvaalshirts.nl

isbn 9789492409720

Uitgeverij Catullus

WIN EEN BOEK

29 | BOEKENKRANT | FEBRUARI 2022

LEESCLUB

MARTA BARONE

WIN EEN BOEK

VORIGE MAAND

Welke drie schrijvers zijn in dit beeld verborgen?

Wie waren de drie schrijvers verborgen in het beeld in het januarinummer? Het goede antwoord is: Yvonne Keuls, Bolu Babalola en Oliver Pötzsch.

Welke drie schrijvers zijn in dit beeld verborgen? Stuur de namen voor 28 februari 2021 naar redactie@boekenkrant.com met als onderwerp ‘Win een boek’. Vermeld ook je naam en adres. Onder de goede inzendingen wordt een exemplaar van Paradijs van Jens Lapidus verloot.

Het is het verkiezingsjaar in Zweden.

Eva Basarto Henriksson, minister van Binnenlandse Zaken, besluit een politieke bijeenkomst te houden in Järva, bijgenaamd Paradijs City.

Dan loopt alles mis: Eva wordt ontvoerd en de politie staat machteloos.

Emir Lund, een gevangene op wie de Zweedse veiligheidsdienst denken invloed te hebben, wordt Järva in gestuurd om de zaak op te lossen.

GEORGETTE PAVANATI

Nieuwe datum Boekenkrant-leesclub!

De Boekenkrant-leesclub uit december die verplaatst moest worden, vindt nu plaats op 8 maart! In deze leesclub bespreken we de poëtische roman Verzonken stad van Marta Barone.

M

Na de dood van haar vader ontdekt Marta, een jonge vrouw, dat hij in de jaren zeventig lid blijkt te zijn geweest van een extreemlinkse groepering, genaamd Servire il Popolo.

Hij heeft zelfs een keer in de gevangenis gezeten wegens medewerking aan een gewapende organisatie.

Op slag staat haar beeld van haar vader, met wie ze een moeilijke relatie had, compleet op zijn kop. Ze begint aan een obsessieve zoektocht naar zijn verleden. Barone: ‘Ik heb eigenlijk nooit over mijn vader willen schrijven, maar ik heb het wel gedaan, omdat het verhaal van die jongen zo fascinerend is.

En het verdient om verteld te worden.’

et dit debuut oogstte de Italiaanse schrijfster vrijwel niets dan lofredes. Ze werd zelfs genomineerd voor de Premio Strega 2020, de belangrijkste Italiaanse literaire prijs.

Opmerkelijk, tot je het boek leest: Barone ontspint een verhaal over het bizarre verleden van haar vader, door werkelijkheid en fantaLeesclub sie tot één wervelend Deze zesde Boekentapijt te verweven. ‘Als Marta Barone, Verzonkrant-leesclub wordt ik dit boek moest defiken stad, vertaling: geleid door hoofdniëren, zou ik het een Manon Smit, Uitgeverij redacteur Mirjam “fantasmagorie” over Ambo|Anthos, 304 pagi­Mulder en vindt plaats mijn vader noemen; na’s (€ 22,99) op dinsdag 8 maart, een serie optische illuvan 20-21 uur, via de Teams-app. Je sies, die op de een of andere manier krijgt van tevoren een aantal vragen verschijnen en verdwijnen, en ik over het boek opgestuurd om je in te probeer ze te verbinden,’ aldus de verdiepen. Lees bijvoorbeeld ook ons auteur. interview met Marta Barone terug op www.boekenkrant.com.

Met dit ­debuut oogstte ­Barone vrijwel niets dan lofredes!

Lijkt het jou leuk om mee te doen aan deze Boekenkrant-leesclub?

Meld je dan vóór 1 maart aan via redactie@boekenkrant.com.

Tot dan!

Jens Lapidus, Paradijs, vertaling: J. Popma en C. Luijten, Uitgeverij A.W. Bruna, 432 pagina’s (€ 22,99)

Uit de goede inzendingen trokken we de volgende winnaar: Hilde Beugels-Voncken uit Sittard. Zij wint een exemplaar van Gemmetje Victoria van Yvonne Keuls.

Gefeliciteerd!

Yvonne Keuls, Gemmetje Victoria, Uitgeverij Ambo|Anthos, 240 pagina’s (€ 21,99)

Neem nú een ­abonnement!

Aanmelden kan via boekenkrant.com/abo (of vul

de bon in)

Ja, ik neem een abonnement: Twaalf nummers van de Boekenkrant voor € 42,– naam

m/v

straat postcode

plaats

land e-mail telefoon IBAN nummer betaling

automatische incasso per factuur (+ 2,50 administratiekosten)

geboortedatum handtekening

Stuur deze bon naar: Boekenkrant, Zonnebaan 54, 3542 EG Utrecht, Nederland

BK0222

100% Judith Herzberg

50 S I N D S

1 9 7 2

www.deharmonie.nl