Boekenkrant maart 2020

maart 2020 – no. 3, jaargang 14

Dwarsdenken met Boekenweekauteurs Annejet van der Zijl en Özcan Akyol

ANJA VAN WIJGERDEN

Pieter Koolwijk wil meer fantasie 15

De filosofische thriller Swingend van Anya Niewierra de keuken door 11 23 HUGO THOMASSEN

HAROLD PERREIRA

Dido Michielsen wint de Boekhandelsprijs 7

HANNELORE In de boekhandel € 24,90

www.deharmonie.nl

De bekende toneelstukken Leedvermaak, Rijgdraad en Simon gebundeld.

HET MEISJE UIT DE SEKTE Waargebeurd, aangrijpend en spraakmakend

BOEKENKRANT.COM

MAART 2020 PAGINA 2

LOSSE DELEN REDACTIONEEL

NIEUWS

Mirjam Mulder, redacteur Boekenkrant mirjam@boekenkrant.com

AANBIEDING

Wil jij een abonnement op de Boekenkrant?

Blader gauw door naar de bon op pagina 30

ERWIN SUVAAL

LITERATUUR Annejet van der Zijl, Leon & Juliette Aleksandr Skorobogatov, De wasbeer Mohammed Benzakour, De ogen van Fadil Hannah van Binsbergen, Harpie Dido Michielsen, Lichter dan ik

3 4 4 5 7

SPANNING Marianne en Theo Hoogstraaten, Dans om de troon 10 Yrsa Sigurdardóttir, RIP 10 Anya Niewierra, Het bloemenmeisje 11

JEUGD Marianne van der Wal, De Torenclub en het geheim van de grafheuvel Shelby Mahurin, Heks & Jager Pieter Koolwijk, Gozert

14 14 15

NON-FICTIE Alex Boogers, De zonen van Bruce Lee Jung Chang, Dochters van China Özcan Akyol, Generaal zonder leger Ben Lebus, MOB veggie

20 20 21 23

BOEKHANDEL SANNE TERLOUW

NIEK STAM

ZIE PAGINA 5

+++ De Vlaamse Van Acker Prijs wordt dit jaar in ontvangst genomen door tv-maker, choreograaf en schrijver Ish Ait Hamou. De prijs wordt om de twee jaar toegekend aan een sociaal geëngageerde persoonlijkheid. De jury prees Ait Hamou als ‘een artiest die zijn persoonlijke verontwaardiging omzet in positieve energie en daarmee hoopgevende verhalen vertelt.’ +++ De Nederlandse thriller doet het goed. In 2019 verkochten de Nederlandse thrillerauteurs ruim 700.000 boeken, wat goed is voor een marktaandeel van 22%, een lichte stijging tegenover 2018. De Gouden Strop, de prijs voor de beste Nederlandstalige misdaadroman, speelt daarin een belangrijke rol, maar thrillerauteurs hopen dat ook de media serieuzer zullen gaan kijken naar dit genre. +++ Voor het eerst maakt een vertaald boek kans op de Carnegie Medal, de belangrijkste jeugdboekenprijs van Groot-Brittanië. De Engelse vertaling van Annet Schaaps debuut Lampje is genomineerd voor de prijs. Met het prentenboek over de dochter van een vuurtorenwachter won Schaap in Nederland al meerdere prijzen, waaronder de Gouden Griffel. De Carnegie Medal wordt op 17 juni uitgereikt. +++ Op de Zeeuwse Bevelanden hebben tweeduizend kinderen het boek Koning van Katoren van Jan Terlouw cadeau gekregen.

Geef een (prenten)boek cadeau is een landelijke actie. De initiatiefnemers van de actie willen kinderen kennis laten maken met de bekendste jeugdboeken van Nederland en Vlaanderen. Bij verschillende boekhandels kun je een boek doneren voor dit goede doel. +++ Dan Brown, kennen we natuurlijk van zijn populaire thrillers als De Da Vinci code, maar weinig mensen zullen weten dat hij zijn leven lang ook al muzikant is. Die ervaring gebruikt hij voor zijn nieuwe, opmerkelijke uitgave: het kinderboek Het wilde dierenorkest, waarvoor hij zelf de bijbehorende klassieke muziek componeerde. +++ Het zal vrijwel niemand ontgaan zijn: Mathijs van Nieuwkerk stopt op 27 maart met De Wereld Draait Door. Ook voor de boekenwereld is dit een behoorlijke klap: naast de vele schrijvers die bij Van Nieuwkerk mochten aanschuiven, zorgde het boekenpanel met het item ‘Boek van de Maand’ regelmatig voor bestsellers. BNNVARA werkt aan een nieuw programma, maar het is nog maar afwachten of dat het ‘DWDDeffect’ zal kunnen evenaren. +++

SHED MOJAHID

Kinderen zijn vaak van nature dwarsdenkers, iets wat we grotendeels lijken te verleren naarmate we ouder worden. Gelukkig kunnen boeken een manier zijn om onze blik op de wereld te veranderen, om de rebel in ons naar boven te halen. Neem bijvoorbeeld de jongen Ties en zijn denkbeeldige vriend Gozert uit Pieter Koolwijks nieuwe boek (p.15): waar de volwassenen Ties medicijnen willen geven, geeft hij de voorkeur aan zijn vriend, want die maakt de wereld veel interessanter!

Net als de Boekenweek die 7 maart van start gaat, staat deze editie van de Boekenkrant in het teken van het thema ‘Rebellen en dwarsdenkers’.

Naast Gozert komen er in dit nummer dan ook nog veel meer (al dan niet fictieve) personen langs die tegen de stroming in durven te gaan.

Zo reconstrueert historica en schrijfster Annejet van der Zijl in haar Boekenweekgeschenk Leon & Juliette het onwaarschijnlijke liefdesverhaal van een Nederlandse jongeman en een zwart meisje in het Amerika van de negentiende eeuw (p.3).

Op pagina zeven lezen we over Harpie, een jonge vrouw die geen schroom kent en letterlijk een duiveltje op haar schouder heeft. Anya Niewierra pleit voor minder digitale en meer zintuigelijke prikkels in haar nieuwe thriller Het bloemenmeisje (p.11). Ten slotte schreef Özcan Akyol misschien wel het meest rebelse Boekenweekessay tot nu toe (p.21). Veel leesplezier!

BONNITA POSTMA

Rebellen

INHOUDSOPGAVE

Rondleiding door de nieuwe bibliotheek van Utrecht Deze boekhandels verspreiden de Boekenkrant Op bezoek bij Boekhandel Broekhuis in Hengelo

25 28 29

VOOR DE LEZER Lezer aan het woord Win een boek Colofon

31 31 31

www.cviiiontwerpers.nl

BOEKENKRANT.COM

MAART 2020 PAGINA 3

LITERATUUR ARTIKEL

Een lief verhaal in wrede tijden

Annejet van der Zijl heeft met Leon & Juliette een historisch Boekenweekgeschenk voor 2020 geschreven. Net als het grootste gedeelte van haar oeuvre, van Sonny Boy tot De Amerikaanse prinses, is ook dit een literair non-fictiewerk, waarin Van der Zijl als een ware archeologe een liefdesverhaal reconstrueert tegen een harde historische achtergrond.

Door Rianne Nieuwdorp In Leon & Juliette vertrekt de jonge Nederlander Leon Herckenrath in 1820 om fortuin te maken in de Nieuwe Wereld.

Tegen de achtergrond van eindeloze oorlogen was Amsterdam haar positie als wereldhaven kwijtgeraakt en de handel was zo goed als stil komen te liggen.

Nederland was aan het begin van de negentiende eeuw een van de armste en meest achtergebleven landen van Europa. Daarom besluit Leon op een schip naar Charleston in South Carolina te stappen. Anno 1818 was dit de grootste slavenhoudende staat ter wereld, en Charleston, ook wel ‘Little London’ genoemd, was de enige stad in Noord-Amerika waar de economie vrijwel volledig dreef op slavenarbeid.

Al direct na aankomst wordt Leon behoorlijk ziek als hij tijdelijk verblijft bij de plantagebezitter James Magnan. De gele koorts had voor hem het einde van al zijn dromen kunnen betekenen, maar door de goede zorgen van Juliette, een slaaf van Magnan, gaat het al snel beter met hem. Als Leon eenmaal hersteld is, besluit hij haar te kopen.

Dit was geen unicum in Charleston, maar Van der Zijl noemt de – op het eerste gezicht zakelijke – koopakte ‘misschien wel een van de ontroerendste liefdesverklaringen in de Amerikaanse geschiedenis’. Leon en Juliette worden namelijk verliefd, krijgen samen kinderen en willen het liefst hun leven samen delen.

Dit alles tegen de achtergrond van de onderdrukking en slavernij die toen nog volstrekt normaal waren in Amerika. Uiteindelijk hebben ze nog maar één keuze, en dat is om terug te keren naar Leons geboorteland.

Annejet van der Zijl ANJA VAN WIJGERDEN

het zelf in een gesprek met de CPNB, de organisator van de Boekenweek, ‘een uitzonderlijk verhaal dat me bij uitstek geschikt lijkt voor het brede en hopelijk ook nieuwe publiek dat ik met dit geschenk wil bereiken’.

De schrijfster gebruikt in dit Boekenweekgeschenk – net als in haar andere boeken – de geschiedenis niet enkel om het verhaal te vertellen; de historische achtergrond

EEN DUIK IN DE ARCHIEVEN

BUITEN HET GEBA ANDE PAD

Van der Zijl was zich al aan het verdiepen in deze AmerikaansNederlandse liefdesgeschiedenis op het moment dat het Boekenweekgeschenk ter sprake kwam. Een monumentenambtenaar van de gemeente Westland had haar eerder al op dit verhaal gewezen. Ze noemt

en het liefdesverhaal zijn even belangrijk. Ze krijgen allebei evenveel ruimte, waardoor ze juist mooi samenvallen. Ze hoopt met dit boek dan ook meer kennis en begrip te kweken en mensen aan het denken te zetten over blinde vlekken in de samenleving. Juist omdat Leon en Juliette een ander pad dan het gebaande kiezen, is dit verhaal nog altijd zeer relevant.

Annejet van der Zijl, Leon & Juliette, Stichting CPNB, 96 pagina’s. Cadeau in de Boekenweek van 7 t/m 15 maart bij besteding van ten minste €15,- aan Nederlandstalige boeken.

Dat het historische karakter van het boek voor haar zo belangrijk is, en niet alleen de achtergrond vormt voor het liefdesverhaal, blijkt ook uit het feit dat Van der Zijl haar historische bronnen duidelijk laat doorschemeren: ‘Waarschijnlijk bleven ze wonen in het huis aan Magazine Street, waar Leon volgens de volkstelling van 1840 aan het hoofd stond van een huishouden met vijf mannelijke en drie vrouwelijke slaven.’

Ze heeft dan ook gedegen onderzoek gedaan: ‘Afgaande op de sporen die [Juliette] in archieven achterliet, lijkt ze in Leons afwezigheid ook steeds zelfstandiger te zijn geworden.’ Over het werk in de archieven zegt de auteur zelf: ‘Mijn taak bestaat uit het reconstrueren van levensverhalen die ik boeiend vind en ze doorgeven in een vorm die mij het mooist en het passendst voorkomt.’

Uit alles blijkt dat het in Leon &

‘Mijn taak bestaat uit het reconstrueren van levensverhalen (…), en ze doorgeven in een vorm die mij het mooist en het passendst voorkomt.’

Juliette gaat om een waargebeurd verhaal dat niet is geromantiseerd.

Aannames, gaten in het verhaal en persoonlijke opvattingen worden duidelijk aangegeven: ‘Aangenomen dat de zeiltijd bij gunstige wind ongeveer twee tot drie weken bedroeg, zal Leon de stad die zijn liefde en noodlot zou worden dus ergens aan het begin van november 1818 voor het eerst aan de horizon hebben zien opdoemen.’ Dit Boekenweekgeschenk is geen ontroerende, emotionele vertelling, maar een geschiedenis van objectieve feiten.

Het is daarom ook vooral het verhaal van een groter historisch fenomeen, vertelt door middel van een lief, kleiner verhaal om hier een gezicht aan te geven.

BOEKENKRANT.COM

MAART 2020 PAGINA 4

BOEKENKRANT TIPT DE WATERDANSER Ta-Nehisi Coates is een van de belangrijkste Amerikaanse denkers van dit moment. De waterdanser is zijn debuutroman, waarin hij zijn analytische blik omgiet in een prachtig staaltje vertelkunst.

Hiram Walker is geboren als slaaf, die na een mysterieus voorval aan de plantage weet te ontsnappen. Hij begint aan een onverwachte reis vol magie, avontuur en rechtvaardigheidsgevoel.

Ta-Nehisi Coates, De waterdanser, vertaling: Ton Heuvelmans, Uitgeverij Meulenhoff, 448 pagina’s (€ 24,99)

Ann Napolitano, Lieve Edward, vertaling: Maya Denneman, Uitgeverij LuitinghSijthoff, 336 pagina’s (€ 20,99)

TEN OOSTEN VAN EDEN In 2018 maakte Peter Bergsma al een nieuwe vertaling van de klassieker Muizen en mensen.

Maar waar het hem eigenlijk om te doen was, was zijn favoriete werk van John Steinbeck: Ten oosten van Eden. Een prototype van een ‘Great American Novel’, is deze roman een moderne hervertelling van de Bijbelse broederstrijd van Kaïn en Abel in het Californië van begin vorige eeuw.

John Steinbeck, Ten oosten van Eden, vertaling: Peter Bergsma, Uitgeverij Van Oorschot (€ 32,50)

NU IS ALLES NOG BETER De perfecte bundel om door te lezen in de trein, als je op de bus wacht of tot de spaghetti kookt, voor het slapengaan, of ja, eigenlijk altijd en overal wel. Met zijn korte teksten over de waan en nieuwtjes van alledag doorbreekt Jeroen Blankert telkens ons vastgesleten denkpatroon. Zijn eigenwijze blik en humor zijn een tegengif voor je dagelijkse zorgen.

Mannen die bloemen geven Paleizen, sultans, wensgeesten, woestijnen, slangen en lichtgevende watermeloenen, dat is de setting waartegen de verhalen in de bundel De ogen van Fadil van Mohammed Benzakour zich afspelen. De in Marokko geboren auteur neemt ons mee naar het Afrikaanse continent.

Door Renske van der Wal De locatie en tijd waar(in) de verhalen zich afspelen, worden nooit gespecificeerd, slechts eenmaal wordt expliciet gezegd dat de setting ergens in het hart van Afrika is. De verteller richt zich een aantal keer tot de lezer en zegt op een van die momenten dat de plaats en tijd er niet toe doen.

Dit zorgt voor een sprookjesachtige sfeer. Ook is het altijd duidelijk welke personages goed en welke juist de slechteriken zijn en de laatsten krijgen altijd hun verdiende loon.

LIEDE EDWARD Als de twaalfjarige Edward als enige passagier een vliegtuigramp overleeft, wordt hij pardoes een beroemdheid.

Op weg naar school staan er mensen langs de kant om foto’s van ‘het wonderkind dat overleefde’ te maken.

Gelukkig heeft hij zijn beste vriendin Shay nog. Zij helpt hem het antwoord te ontdekken op de vraag: wie ben je als je alles kwijt bent geraakt?

RECENSIE

Jeroen Blankert, Nu is alles nog beter, Gloude Publishing, 192 pagina’s (€ 14,99)

EMMA RINGELDING

moeilijker maken. ‘Woordeloos en Zo valt uit deze ‘fabels’ vaak een stemloos zou hij voortaan trachten boodschap te herleiden, zonder dat het hart te kneden.’ Voor de spiegel het zwaar wordt. De verteller lijkt oefent hij zijn blik, zodat hij ze daareen alwetende persoon, die af en mee kan doen zwichten en ze alleen toe iets van zijn wijsheid meegeeft: nog maar hoeft ‘te ontdoen van hun ‘Sinds het bestaan van het menschil’. De mix tussen statig, poëtisch, senhart heerst er liefdesverdriet.’ ouderwets taalgebruik en dan weer Ondanks deze wijsheden zijn het plat en humoristisch werkt goed. luchtige, zelfs grappige verhalen. De Benzakour schrijft de bundel rond lessen die de hoofdpersonen leren zijn soms allesbehalve diepzinnig. Zo met het laatste verhaal ‘Zoubida’. leert de jongeman uit het laatste ver- Hierin lezen we hoe de hoofdpersoon het ervaart om vanuit Afrika naar haal dat vrouwen helemaal niet van bloemen houden, enkel van mannen ‘Ollanda’ te verhuizen, waar hij kennismaakt met ‘de nieuwe realiteit die bloemen geven. van rechtlijnige wegen Verschillende keren is de en fietspaden (…), de hoofdpersoon een jonkorte, grijze, siëstaloze geman met bijzondere dagen, in de straten interesse in de vrouw nergens de kreten van en haar lichaam. Veelal een vis- of muntbladhebben ze bewondering boer, de grauwe ochvoor deze ‘bron van al tenden zonder gebalk wat bloeit en ademt, en gekraai. Slechts het dit schone wezen met monotone ontwaken dat tere, geheimzinnige onder een dof getik van hart’. Wanneer Fadil zijn regendruppels tegen gave ontdekt om vroude slaapkamerruit (…)’. wen te verleiden, wil hij Welkom terug in de alle mogelijke smaken Mohammed Benzakour, De realiteit. proeven. Op een bepaald ogen van Fadil, Uitgeverij moment gaat het hem Ambo|Anthos, 208 pagina’s (€ 20,99) vervelen en wil hij het

BOEKENKRANT.COM

MAART 2020 PAGINA 5

LITERATUUR RECENSIE

COLUMN LEX JANSEN

Seks als filosofie

Madeliefjes en een echt archief

Harpie is de eerste roman van Hannah van Binsbergen. In dit debuut voert ze een jonge vrouw op die al op jonge leeftijd de grenzen van haar eigen seksualiteit opzoekt. Ze levert hiermee een vrouwelijke tegenhanger voor de talloze mannelijke schrijvers die op een schaamteloze – maar veelgeprezen – manier over hun seksuele ontwikkeling schreven.

Wikipedia, Google Maps, Safari, of andere zoekmachines: er is haast geen auteur meer die geen gebruik maakt van het internet.

Dat betekent dat in een tijdsbestek van hooguit twintig jaar de wijze waarop teksten geschreven worden ingrijpend is veranderd. En die ontwikkeling zal voorlopig niet stoppen. Begin jaren negentig was ik met Arthur Japin in Weimar. Vóór de val van het Duitse Keizerrijk was deze stad in Thüringen de residentie van het hertogdom SaksenWeimar. Kort voor ons bezoek was de muur tussen oost en west weliswaar gevallen, maar de hele sfeer ademde nog de DDR. Arthur was bezig zijn eerste roman te schrijven en wist dat zijn hoofdpersoon, Kwasi Boachi, naar Weimar gekomen was om te studeren aan de Mijnbouwacademie, maar vooral ook om prinses Sophie, de dochter van Koning Willem II en Anna Paulowna te kunnen ontmoeten. Hij had haar in Nederland goed leren kennen en voelde zich sterk tot haar aangetrokken. Sophie was inmiddels getrouwd met hertog Karel Alexander. Kwasi is verschillende keren bij het paar op bezoek geweest.

Door Katy Hurkmans Harpie heeft een zooi van haar leven gemaakt. Ze wordt achtervolgd door schuldeisers, leeft in een over zichzelf afgeroepen isolement en heeft nog niet verwerkt dat ze door haar vriend werd verlaten. Wanneer ze een halfslachtige poging doet om in haar polsen te snijden, ontmoet ze de duivel. Hij kruipt tevoorschijn uit haar bloed en is vanaf dat moment een constante in haar leven. Onder zijn aanmoediging begint ze een dubbelleven: ze neemt een baantje aan als receptioniste, maar ook als luxeprostituee. Satan smeedt echter plannen die de grenzen van het gewone leven nog verder willen overschrijden.

Hoofdpersonage Harpie kent weinig schroom en experimenteert graag.

De auteur brengt dat aspect van haar boek op zo’n vanzelfsprekende manier naar voren dat het niet in de lezer zal opkomen er een oordeel over te vellen of enig onbehagen te voelen. Wat dat betreft: missie geslaagd. De gesprekken die de vrouw voert met Satan zijn vermakelijk, scherp en licht filosofisch van toon. Ze etaleren Van Binsbergens talent voor rake dialoog: ‘“Jij met je plan. Oké, duivelse leermeester, vertel me maar waarom het eigenlijk heel goed is dat ik niet in staat ben om iemand van mij te laten houden.”

“Daar snijd je een interessant punt aan, kleine.”’

Flashbacks voeren de lezer terug naar de eerste stappen die Harpie

Hannah van Binsbergen, Harpie, Uitgeverij Pluim, 176 pagina’s (€ 21,99)

Hannah van Binsbergen SANJA MARUSIC

zet in de wereld van de lust en de afstandelijkheid die ze hanteert tegenover anderen. Dat verandert wanneer ze Albert ontmoet. Die relatie houdt echter geen stand en zorgt ervoor dat ze lethargisch wordt.

De roman begint wanneer Harpie besluit haar leven weer in handen te nemen of toch minstens tot haar volgende verjaardag te proberen om er wat van te maken.

Van Binsbergen mag dan met dit boek debuteren in de wereld van de romanciers, een onbekende in de auteurswereld is ze geenszins.

In 2016 verscheen immers Kwaad gesternte, een dichtbundel waarin ze uitersten opzocht en ook schreef over mensen die lijnen durven te overschrijden. De uitgave werd enthousiast ontvangen en bijzonder gesmaakt. Ze won er de VSB Poëzieprijs mee en was de jongste dichteres die deze prijs toegekend kreeg.

Wie bekend is met de stem die ze in haar poëzie hanteert, zal die zeker zien doorschemeren in Harpie. Het verhaal leest, mede door zijn fragmentarische aard, als een langgerekt gedicht dat perfect binnen Kwaad gesternte had kunnen passen, maar door zijn lengte een eigen publicatie waardig is.

Net zoals in haar poëzie laat Van Binsbergen ruimte voor de lezer om zelf de gaten in te vullen en te denken. Scènes worden zo nu en dan bruusk afgebroken en de tekst haakt vervolgens geheel ergens anders weer in, toch zijn er weinig onduidelijkheden. Althans, totdat Satan met zijn plan komt om de liefde en de dood samen te brengen. Vanaf dat moment wordt het vager en treedt

Harpie is niet de schokkende of controversiële roman die Ik, Jan Cremer was toen die voor het eerst verscheen in de jaren ’60 de plot buiten het eerder geschapen kader, alsof de auteur vond dat het tijd werd om af te ronden, maar was vergeten hoe dat op een ordentelijke manier moest gebeuren. De ruimte voor interpretatie wordt te groot en hoewel de eindscène iets unheimisch heeft, lijkt die er wat aangeplakt.

Harpie is niet de schokkende of controversiële roman die bijvoorbeeld Ik, Jan Cremer was toen die voor het eerst verscheen in de jaren ’60, en de inmenging van Satan in Harpies leven verdrijft het realisme van de roman voor een stuk. Toch valt er wat te zeggen voor de wijze waarop Van Binsbergen haar personage toelaat zich zonder kritiek te ontplooien en haar seksuele exploraties onverbloemd beschrijft. Met pittige pen tekent ze een zoektocht naar zingeving op en stelt ze de maatschappelijke moraliteit in vraag waarbinnen grenzen verkennend seksueel gedrag van mannen nog steeds meer geaccepteerd wordt dan van vrouwen.

Niet ver van het hertogelijk kasteel staat nog altijd een bankje dat Ashanti’s Höhe wordt genoemd. Hier zat Kwasi, prins van Ashanti, terwijl hij uitkeek over het dal. Arthur en ik waren in Weimar om sporen van deze prins te vinden.

Het lukte ons al snel om een afspraak te maken in het gemeentearchief. ’s Middags om vier uur werden we vriendelijk welkom geheten. Arthur kreeg een stoel in de studieruimte toegewezen en even later kwam een zwijgende medewerkster hem een doos brengen. Daarin zouden sporen van de levens van Kwasi Boachi en Sophie te vinden moeten zijn. Terwijl Arthur aan het werk was, bekeek ik een kleine tentoonstelling van hoogtepunten uit het archief. Tussen min of meer officiële stukken trof Arthur een kleine enveloppe. Uiterst voorzichtig haalde hij er een briefje uit. De tekst was in het Frans en uit de aanhef kon hij opmaken dat de inhoud bedoeld was geweest voor Sophie. Lieve woorden van een vader aan zijn dochter. Voordat Arthur de hele tekst las, voelde hij dat er iets in de enveloppe was achtergebleven. Hij vond een zestal gedroogde madeliefjes. Uit de tekst van het briefje bleek dat de koning van Nederland ze voor zijn dochter geplukt had in de tuin van Soestdijk. Honderdeenenveertig jaar hadden ze in de enveloppe gezeten. Niemand wist ervan. En nu lagen ze daar, op tafel in de studieruimte van het gemeentearchief in Weimar. De aanraking van de nog witte, tere bloemblaadjes bracht de auteur rechtstreeks in contact met zijn personages. Daar kan Google niet tegenop.

Lex Jansen

Jarenlang was Lex Jansen de uitgever en het gezicht van De Arbeiderspers. Nu is hij directeur van het door hem opgerichte Magonia: uitgeverij en centrum voor schrijfbegeleiding. www.magonia.nl

Hoeveel kun je als familie vergeven?

Rake roman over de levenslange vriendschap en liefde tussen twee buurkinderen. Alsof je naar een hedendaagse Romeo en Julia kijkt wanneer ze waren blijven leven.

‘Het verhaal van deze bestseller over buren wordt gedragen door de kleine beslissingen die je identiteit bepalen. Keanes observaties zijn subtiel, bedachtzaam en genuanceerd.’

The Sunday Times

Scan de QR-code en lees direct een fragment.

Een vernieuwende major league thriller van Steve Cavanagh, auteur van bestseller

uitgeverijsignatuur.nl

De nieuwe roman van de auteur van de internationale bestseller Het huis aan de Gouden Bocht

H doet Hij een moord voor een vo goed verhaal… ve

€ 12,50

VN Detective en Thriller Gids www.lsamsterdam.nl

Een krachtige en ontroerende roman over geheimen, moederschap en vriendschap, en over hoe we onszelf verliezen en weer terugvinden.

BOEKENKRANT.COM

MAART 2020 PAGINA 7

LITERATUUR INTERVIEW

‘Wat je niet weet is stof voor je roman’ Adembenemende landschapsbeschrijvingen en miraculeuze aspecten uit de oosterse belevingswereld.

Lees Heren van de thee van Hella S. Haasse of De stille kracht van Louis Couperus en je leert hoe de Nederlanders naar Indonesië keken. De roman Lichter dan ik schreef Dido Michielsen vanuit een heel ander perspectief: dat van een jonge Javaanse vrouw.

Door Hugo Jager

‘Ik vind het een enorme triomf,’ zegt Dido Michielsen trots over het feit dat ze met Lichter dan ik de winnaar is van de Boekhandelsprijs 2020, die afgelopen maand werd uitgereikt.

De schrijfster gaf na de verschijning in september veel lezingen over de roman, vooral in boekwinkels door het hele land. ‘Ik haal daar veel voldoening uit,’ zegt ze. ‘Ik ben gaan inzien wat een ambassadeurs boekverkopers eigenlijk zijn. Zij zijn enthousiast en raden het aan. Dat moet je hebben!’

Lichter dan ik is het romandebuut van Michielsen. ‘Ik wil nooit meer iets anders,’ merkt de auteur op, die hiervoor vooral non-fictie schreef. ‘Je gaat veel meer met dat personage meeleven. Ik vond het geweldig om mensen van vlees en bloed te creëren. En dan ook nog in een periode die bij veel mensen onbekend is.’

Het belangrijkste personage in het boek is de Javaanse Isah. Zij groeit halverwege de negentiende eeuw op in de gesloten gemeenschap van de Kraton, het vorstenverblijf in Djokja.

Dido Michielsen HAROLD PERREIRA

‘Isah is gebaseerd op mijn betovergrootmoeder. Ik weet niet hoe ze heet, maar ik heb foto’s en ken talloze familieverhalen over haar. Zij zou een geschaakte prinses zijn, die door een Nederlandse officier was opgepakt en meegenomen. Maar dat is waarschijnlijk een verzinsel. Als je voorouders niet bekend zijn, is het logisch dat je je eigen geschiedenis gaat romantiseren. Voor mij schiep dat mogelijkheden, want wat je niet weet is stof voor je roman.’

De hoofdpersoon in het boek loopt weg uit de Kraton en zoekt haar geluk bij Gey, een Nederlandse officier. Ze krijgt twee kinderen met hem terwijl ze zijn njai is, een inlandse vrouw die een status had ergens tussen dienstbode en geliefde in. ‘Ze was naïef en dacht dat ze echt van de Hollander hield. Ze wist zeker dat het allemaal goed zou komen.

Dat was niet zo raar, er waren ook vrouwen die trouwden en een goede plek in het gezin kregen.’

MANNELIJK GEVAAR

Dido Michielsen, Lichter dan ik, Uitgeverij Hollands Diep, 267 pagina’s (€ 21,99)

Michielsen laat over de verstandhouding tussen Isah en Gey geen misverstand bestaan als ze de njai in het boek laat verzuchten: ‘Het gevaar was mannelijk en onaantastbaar.’

‘Ik vind het belangrijk dat mensen weten hoe benard de positie van

‘Ze was naïef en dacht dat ze écht van de Hollander hield. Ze wist zeker dat het allemaal goed zou komen’. de inheemse vrouw was,’ zegt de schrijfster daarover. ‘De kinderen moesten christenen worden. Dus kon de moeder vaak opduvelen, terwijl de kinderen een nette opvoeding kregen.’

Het fenomeen van de njai als mannelijk bezit is tot het einde van de Nederlandse overheersing doorgegaan. Michielsen relativeert de boosheid erover. ‘Wij zijn nu achteraf terecht verontwaardigd, maar het was gewoon een geaccepteerd verschijnsel toen, ook onder Indische mensen. Vrijwel elke Indische persoon stuit op een gegeven moment in zijn stamboom op een naamloze inheemse vrouw en dat was dan een njai.’ De rechten van inheemse vrouwen waren slecht, die van mannen waren niet veel beter. ‘Ook al waren het officieel geen slaven, ze werden

ingezet voor de overheersers. Die konden doen en laten wat ze wilden.’

KOLONIAAL DENKEN

Het is een zwarte bladzijde in de Nederlandse geschiedenis. Maar is het noodzakelijk dat de Nederlandse staat er excuses voor maakt?

‘Natuurlijk is het fout, maar sorry zeggen is een symbolisch gebaar.

Belangrijker is dat we beseffen dat we dat koloniale denken gewoon in ons kunnen hebben; het idee dat je Nederlander bent en dus eigenlijk beter dan een Indonesiër.’ De auteur benadrukt dat schaamte voor het verleden meer iets van de laatste tijd is. ‘Mijn ouders en grootouders waren ervan overtuigd dat daar in Indonesië iets moois verricht werd.

Anders waren er geen bruggen en wegen geweest. Mijn moeder was dan weer Nederlands, dan weer Indonesisch, net hoe het haar uitkwam.’ Zelf voelt Michielsen een sterke band met Indonesië. ‘Veel meer dan vroeger. In mijn jeugd speelde het amper een rol. Ik was er minder mee verbonden, ik had ook nooit het gevoel anders te zijn dan de anderen. En nu ik dit boek heb geschreven en heb nagedacht over mijn voormoeders, voel ik dat véél meer. Een soort traditie die ik wil voortzetten.’

Naamloos-3 1

25-02-2020 11:59:48

D E KLE I NE RUSSISCH E B IB LIOTHEEK

9, 99

per deel

W W W . VA N O O R S C H OT . N L

BOEKENKRANT.COM

MAART 2020 PAGINA 9

BOEKFRAGMENT

Apeirogon De Palestijn Bassam Aramin en de Israëliër Rami Elhanan worden allebei geconfronteerd met het ergste dat een ouder kan overkomen: het verlies van een kind, door oorlogsgeweld. Colum McCann vertelt in Apeirogon de onthutsende, waargebeurde verhalen van Aramin en Elhanan, de een aan de ene, de ander aan de andere kant van het Palestijns-Israëlische conflict.

Colum McCann, Apeirogon, vertaling: Frans van der Wiel, Uitgeverij De Harmonie, 520 pagina’s (€ 24,90) www.deharmonie.nl

1 De heuvels van Jeruzalem baden in mist. Rami rijdt op zijn herinnering over het rechte stuk voor hem en schat de afstand tot een komende schuine bocht.

Zevenenzestig is hij, zit diep over de motorfiets gebogen, gewatteerd jack, dichtgeklapte helm. Het is een Japanse motor, 750 cc. Een vlotte machine voor een man van zijn leeftijd.

Rami trekt het gas open, ook al is het slecht weer.

Hij stuurt scherp naar rechts bij de tuinen, waar de mist optrekt en het donker zichtbaar wordt. Corpus separatum. Hij schakelt terug en scheert langs een legertoren. De natriumlampen zien er donzig uit in de ochtend. Het oranje wordt even

verduisterd door een kleine zwerm vogels.

Onder aan de heuvel duikt de weg naar een nieuwe bocht, versluierd door de mist. Hij tikt terug naar zijn twee, laat de koppeling los, neemt de bocht soepel en schakelt weer naar zijn drie. Weg Nummer Een staat er boven de ruïnes van Qalunya: hier ligt de hele geschiedenis op een hoop.

Aan het eind van de afrit mindert hij vaart, zwenkt van de invoegstrook naar de rechterbaan, langs borden voor Oude Stad, voor Givat Ram. De snelweg is dun bestrooid met vroege koplampen.

Hij hangt naar links en ritst door naar de linkerbaan, naar de tunnels, de Scheidingsmuur, het stadje Beit Jala. Twee antwoorden voor één zwenking: Gilo aan de ene kant, Bethlehem aan de andere.

Geografie is hier alles.

2

DEZE WEG LEIDT NAAR ZONE ‘A’ ONDER PALESTIJNS GEZAG TOEGANG VERBODEN VOOR ISRAËLISCHE INGEZETENEN LEVENSGEAARLIJK EN IN STRIJD MET DE ISRAËLISCHE WET

3 Jaarlijks overwelven vijfhonderd miljoen vogels de heuvels van Beit Jala. (…) Het is de op een na drukste trekvogelsupersnelweg van de

wereld: minstens vierhonderd verschillende vogelsoorten stromen er op verschillende hoogten overheen.

Lange V’s van gakkende vastberadenheid. Eenzame trekkers die laag over het gras scheren.

Elk jaar zien ze een nieuw landschap onder zich; Israëlische nederzettingen, Palestijnse flatgebouwen, daktuinen, kazernes, barricaden, randwegen.

Sommige vogels trekken ’s nachts om roofdieren te mijden, ze vliegen in hun siderische formaties, ellipsvormig van snelheid, plegen tijdens hun vlucht roofbouw op hun spieren en ingewanden. Andere reizen overdag om gebruik te maken van de thermiekbellen die van onderaf opstijgen, warme wind die hun vleugels optilt en waarop ze kunnen meeliften.

Soms verduisteren grote zwermen de zon en werpen schaduwen over Beit Jala: de akkers, de steile terrassen, de olijfgaarden aan de rand van de stad.

Ga op een willekeurig moment van de dag in de wijngaard van het klooster van Cremisan liggen en je ziet de vogels boven je in hun kwetterende lijnen over komen.

Ze strijken neer op bomen, telegraafpalen, elektriciteitskabels, watertorens en zelfs op de rand van de Muur, waar ze soms een doelwit zijn voor jeugdige stenengooiers.

BOEKFRAGMENT

Wie omkijkt Wie omkijkt van Jeanine Cummins is een verpletterend verhaal over onheil, overlevingsdrang en liefde.

Jeanine Cummins, Wie omkijkt, vertaling: Carola van der Kruk-de Boer en Annet Niewold-de Boer, Uitgeverij Mozaïek, 408 pagina’s (€ 23,99) www.uitgeverijmozaiek.nl

Een van de eerste kogels vliegt naar binnen door het open raam boven het toilet waar Luca staat te plassen. Hij begrijpt niet meteen dat het een kogel is en hij heeft geluk dat het projectiel hem niet recht tussen zijn ogen raakt. Het ding maakt een zacht geluid als het langs hem heen vliegt en zich in de betegelde muur boort. Luca registreert het nauwelijks. De kogelregen die erop volgt is echter luid, daverend en bulderend, ratelend als een helikopter die met grote snelheid voorbij raast. Er klinkt ook een hoop geschreeuw, maar dat wordt al snel gesmoord door het geweervuur. Voordat hij zijn broek kan dichtritsen, de deksel van de wc-pot kan dichtdoen en erop kan klimmen om naar buiten te kijken, voordat hij heeft kunnen zien waar die verschrikkelijke herrie vandaan komt, zwaait de badkamerdeur open en stormt Mami naar binnen.

‘Mijo, ven,’ zegt ze, zo zachtjes dat Luca haar niet kan horen.

Ruw duwt ze hem richting de douche. Hij struikelt over de tegel bij het opstapje en valt voorover. Mami landt boven op hem, waardoor hij een tand door zijn lip valt. Hij proeft bloed. Een donkere druppel maakt

een klein rood cirkeltje op de groene vloertegel. Mami duwt Luca in de hoek.

Er zit geen deur in deze douche, en er is geen gordijn. Het is gewoon een hoek in de badkamer van zijn abuela, met een extra betegeld muurtje, zodat het toch een douchecel lijkt.

Deze muur is ongeveer een meter zeventig hoog en een meter breed – met een beetje geluk net groot genoeg om Luca en zijn moeder aan het zicht te onttrekken. Luca’s rug zit klem, zijn smalle schouders raken beide muren. Zijn knieën heeft hij opgetrokken naar zijn kin, en Mami’s lichaam is om hem heen gevouwen als het schild van een schildpad. De deur van de badkamer staat nog steeds open. Dat baart Luca zorgen, hoewel hij vanwege het schild van zijn moeder en de primitieve barricade van het douchemuurtje de deuropening niet kan zien. Het liefst zou hij zich loswurmen en de deur met zijn vinger een zacht duwtje geven. Hij weet niet dat zijn moeder hem opzettelijk heeft laten openstaan omdat een gesloten deur erom vraagt uit te zoeken wat zich daarachter bevindt.

Het geknetter van geweervuur gaat buiten onverminderd door en mengt zich met de geur van houtskool en verbrand vlees. Papi is daarbuiten carne asada aan het bakken, en Luca’s lievelings-hapje: kippenpootjes. Luca vindt ze alleen lekker als ze

een beetje zijn aangebrand, als het velletje zo heerlijk knapperig is.

Zijn moeder tilt haar hoofd heel even op om hem aan te kunnen kijken. Ze legt haar handen om zijn gezicht en probeert zijn oren te bedekken. Buiten lijken de schoten elkaar minder snel op te volgen. Dan is het even stil, waarna het geluid in korte salvo’s terugkeert. Een echo van het onregelmatige, wilde ritme van zijn hart, denkt Luca. Tussen het kabaal door kan Luca de radio nog steeds horen. Een vrouwenstem kondigt ¡La Mejor 100.1 FM Acapulco! aan, waarna Banda MS zingt hoe fijn het is om verliefd te zijn. Iemand schiet de radio kapot, en dan klinkt er gelach. Mannenstemmen. Twee of drie – Luca weet het niet zeker.

Harde voetstappen op Abuela’s binnenplaats.

‘Is hij hier?’ vraagt een van de stemmen. De man staat net aan de andere kant van het raam.

BOEKENKRANT.COM

MAART 2020 PAGINA 10

BOEKENKRANT TIPT DE VROUW IN HET MEER Baltimore, 1966. Maddie Schwartz had een jaar geleden alles wat haar hart begeerde. Nu heeft ze haar man verlaten en besloten om haar jeugddromen waar te maken.

Bij haar nieuwe baan als journalist verdiept ze zich in de moordzaak van Cleo Sherwood, Laura Lippman, De vrouw in een jonge Afro-Amehet meer, vertaling: Mariette rikaanse vrouw, om van Gelder, Uitgeverij Boekewiens dood niemand rij, 320 pagina’s (€ 21,99) iets lijkt te geven. Maar is Maddie wel de juiste persoon om naar antwoorden te zoeken?

GEEN SLECHTE DAAD Zou jij uitstappen als je op een verlaten weg iemand ziet die hulp nodig heeft? Voor die vraag staat Cassie als ze op weg naar huis een man en een vrouw hevig ziet ruziemaken.

Ze belt het alarmnummer, maar slaat het advies om niet uit te stappen in de wind.

Het gevecht dat daarop volgt is nog maar het begin van de nachtmerrie. Als haar man verdwijnt, komt Cassie erachter dat toeval niet bestaat.

Heather Chavez, Geen slechte daad. Soms kun je je beter twee keer bedenken voordat je aanbiedt om iemand te helpen, Karakter Uitgevers, 368 pagina’s (€ 21,50)

Toen ik Engels studeerde, had ik een vak dat Old and Middle English heette. Daarvan is me met name één ding bijgebleven: in 1066 vond de Slag bij Hastings plaats waarbij Willem de Veroveraar overwon. Het staat in m’n geheugen gegrift en wie had gedacht dat die kennis me nog eens van pas zou komen?

Door Oglaya Doua In Dans om de troon van schrijversduo Marianne en Theo Hoogstraaten draait het om de Normandische Isa. Ze heeft haar ouders nooit gekend en is opgevoed door haar grootouders op een afgelegen burcht. Als haar opa overlijdt, besluit ze naar het hof van haar oom, hertog Willem van Normandië, te gaan met een bewijs van haar afkomst. Daar aangekomen, wordt ze hartelijk ontvangen door haar oom en diens echtgenote Mathilde van Vlaanderen.

Maar al snel leert Isa dat er veel geheimen bestaan aan het hof en dat er verschillende belangen zijn.

Koning Edward heeft namelijk niet lang meer te leven en heeft geen opvolger. De strijd om de troon is al

details beschreven, dat je jezelf in begonnen voordat hij is begraven. een middeleeuws kasteel waant.

Een machtsspel is altijd heerlijk om ‘Alle gangen en ruimtes waren te mogen aanschouwen. Maar niet behangen met zware wandtapijten, vaak wordt het zo spannend verteld die niet alleen een voorname en als in Dans om de troon. Bijna elk kleurige aanblik gaven, maar die ook personage dat Isa ontmoet in het de kilte uit de muren tegenhielden.’ paleis heeft iets te verbergen en een Jammer is wel dat er minder vaart belang bij een bepaalde persoon in het verhaal zit vanaf het moment als de opvolger van koning Edward. dat Isa trouwt. Isa is dan niet meer De vriendelijkheid van Mathilde de jonge vrouw die probeert te overbijvoorbeeld maakt het leven voor leven in de wereld van hertogen en Isa veel makkelijker, maar Mathilde ladies, maar inmiddels een pion in weet niet wat Isa’s echte afkomst het spel, die haar volgende zetten is en gaat ver om haar man te slim en politiek moet spelen, zeker steunen in zijn plan om de kroon te naar de aanloop van de Slag bij Hastbemachtigen. En dan zijn er ook nog ings. Gelukkig eindigt het boek met de nar en Garvin van Winchester, een belofte op een vervolg. een lord van het Engelse hof die een Bijna elk personage in Dans om de boodschap heeft voor Willem van troon heeft werkelijk geleefd en Normandië. Zij lijken allebei iets te vrijwel alle gebeurtenissen hebben weten uit Mathildes verleden, maar werkelijk plaatsgevonlaten hierover niets los, den. Des te knapper is totdat de nar op brute het om te lezen hoe de wijze wordt vermoord. auteurs fictieve perEr zijn maar weinig personages zoals Isa en sonen die Isa kan verGarvin in het verhaal trouwen en dat maakt hebben geïntegreerd. dat je de bladzijden Alles is sfeervol en snel wilt omslaan om spannend beschreven erachter te komen hoe en daarom zeker een alles zich ontvouwt. aanrader voor mensen De Hoogstraatens die Game of Thrones hebben duidelijk veel te bloederig vonden, onderzoek gedaan naar maar wel van Midde periode van 1064 tot deleeuwse intrige 1066. Feestmaaltijden Marianne en Theo Hoogstraahouden. en andere gebeurtenisten, Dans om de troon, Uitgesen in het hofleven worverij De Crime Compagnie, den met zulke prachtige 300 pagina’s (€ 17,95)

Als je het bericht opent, is het al te laat

Pol Dehullu, Pontifex, Uitgeverij Aspe, 312 pagina’s (€ 19,99)

DE PLOTTERS Quentin Tarantino meets Haruki Murakami, dat is de messcherpe thriller De plotters van ZuidKorea’s rijzende literaire ster Un-Su Kim. Reseng groeit op in de bibliotheek van de misdadiger Oude Wasbeer.

Omringd door moordenaars, huurlingen en premiejagers, lijkt Reseng tot eenzelfde lot voorbestemd. Tot hij de regels breekt. Staat hij nu zelf op de dodenlijst?

Middeleeuws machtsspel

RECENSIE

PONTIFEX De Heilig-Bloedprocessie in Brugge komt tot een abrupt einde als de bisschop overlijdt aan een hartaanval. Als zijn lichaam een dag later verdwenen blijkt, gaan journaliste Eva Storms en student Wolf Garcia op onderzoek uit. Hun gesprekken met kennissen van de overleden bisschop brengen vele geheimen in het kerkelijke wereldje aan het licht.

RECENSIE

Un-Su Kim, De plotters, vertaling: Valérie Janssen, Uitgeverij A.W. Bruna, 384 pagina’s (€ 21,99)

Yrsa Sigurdardóttir, de koningin van de IJslandse misdaadromans, is terug met de derde thriller in de spannende serie rondom Huldar en Freyja: RIP. Door Isabel Verboom Na een reeks gruwelijke Snapchat-filmpjes wordt het dode lichaam van een tienermeisje gevonden, gemerkt met een ‘2’, en enkele dagen later dat van een tienerjongen, voorzien van een ‘3’. Politiecommissaris Huldar en kinderpsychologe Freyja staan voor de vraag: waar is lichaam nummer ‘1’?

IJslandse boeken zijn veelal literaire hoogstandjes. Sigurdardóttir vormt geen uitzondering op deze regel. Zo zijn twee van haar misdaadromans bekroond met de IJslandse literatuurprijs Blóodropinn, waaronder DNA, het eerste boek met Huldar en Freyja in de hoofdrol, en zijn haar boeken in meer dan dertig talen vertaald.

Met RIP heeft de auteur weer een goed geschreven, angstaanjagende thriller neergezet, waar het aan-

menselijk en hoewel hun daden afschuwelijk zijn, lijkt de lijn tussen goed en kwaad compleet te vervagen. Iemand is niet alleen ‘goed’ of ‘slecht’ en de dader kan dichterbij zijn dan je denkt.

Zonder belerend te worden wijst Sigurdardóttir er terecht op dat werkelijk niemand, zelfs niet de grootste bullebak, het verdient om slachtoffer te worden van de gruweldaden die ze beschrijft. De daders moeten worden berecht, maar de auteur laat zien dat het niet gemakkelijk is om de vicieuze cirkel van leugens Net als de voorgaande boeken DNA en geheimen te doorbreken. Zoals en Vortex, heeft RIP een bepaalde gezegd, niets is zo eenvoudig als het gelaagdheid. Iets is niet gewoon lijkt... zwart of wit, maar bevat Hoewel RIP als standmeerdere grijstinten. alone kan worden Wat lijkt op een simpele gelezen, is de kans zaak, blijkt alles behalve groot dat je na het dat te zijn. Dit geldt ook oppakken van deze voor alle personages. thriller niet kunt Niet alleen hoofdrolspewachten om de vorige lers Huldar en Freyja delen ook te lezen. En zijn volledig ontwikkeld goed nieuws voor de – inclusief de nodige fans: de serie bestaat gebreken – maar ook in het IJslands inmidde minder belangrijke dels uit zes boeken! personages doen ertoe.

Voorlopig dus nog Ze staan niet enkel in genoeg te doen voor de schaduw, maar zijn Yrsa Sigurdardóttir, RIP, Huldar en Freyja. goed afgeronde pervertaling: Katleen Abbeel, soonlijkheden. Zelfs de Uitgeverij Cargo, 446 pagina’s ‘slechteriken’ voelen (€ 19,99) kaarten van maatschappelijke problemen niet uit de weg wordt gegaan. Het is een donker, wreed verhaal over cyberpesten, dat pijnlijk duidelijk maakt welke gevolgen het heeft als iemand tot het uiterste wordt gepusht. Als je op zoek bent naar een leuk, niet al te moeilijk boek, dan zou ik RIP links laten liggen. Houd je van Nordic Noirs die sociale kwesties uitlichten, dan is het derde deel in deze serie voor jou een perfecte match.

BOEKENKRANT.COM

MAART 2020 PAGINA 11

SPANNING INTERVIEW

Een thriller in geuren en kleuren De Limburgse schrijfster Anya Niewierra heeft drie passies: reizen, schilderen en schrijven. Hoewel ze al op bijna alle continenten is geweest, hebben de Franse Pyreneeën en het Limburgse heuvellandschap een speciaal plekje in haar hart. Dat blijkt wel uit Het bloemenmeisje, waarin deze plekken de prachtige achtergrond vormen voor een bijzondere thriller.

Door Famke Prins

Op een afgelegen plek in de Franse Pyreneeën wordt een jong meisje gevonden naast het lijk van haar moeder. Ze blijkt hier afgezonderd van de buitenwereld te zijn opgegroeid en is helemaal verwilderd. Ze krijgt de naam Nina Fleurie, het bloemenmeisje. Dertig jaar later heeft Nina een succesvol bestaan opgebouwd tussen de mensen en is een ervaren kruidengeneeskundige. Plots komt Thea haar leven binnenwandelen: ze blijken tweelingzussen te zijn! Samen gaan ze op zoek naar Nina’s bijzondere verleden: waarom zijn de zussen bij geboorte gescheiden en wie heeft hun moeder vermoord?

DE GOUW VAN NEDERLAND

Naast haar dagelijkse baan als directeur bij Visit Zuid-Limburg en haar eigen bedrijf in vakantiewoningen lukt het Niewierra ook nog eens tijd vrij te maken voor het schrijversbestaan. Het bloemenmeisje is alweer haar derde thriller. Hoe ze dit weet te combineren? ‘Ik kijk amper tv en zit niet veel op social media, ik heb namelijk al een vrij sociale baan,’ vertelt de auteur. ‘In mijn werk heb ik veel contact met mensen en wil privé graag de rust opzoeken en aan mijn creativiteit werken.’ Voor Niewierra is schrijven dan ook pure ontspanning.

Haar schrijverscarrière begon in 2011, toen Visit Zuid-Limburg (toen nog de VVV) haar 125ste jubileum vierde.

‘Tijdens elk jubileum werd een boek geschreven, zo ook dat jaar. Het boek zou uitgereikt worden aan koningin Beatrix. Maar degene die het in eerste instantie zou schrijven haakte op het laatste moment af.’ En daarom besloot Niewierra het zelf te doen, samen met oud-collega Marianne Laarakkers. ‘Dat ging me eigenlijk vrij gemakkelijk af. Ik zou ook eens een fictieverhaal moeten schrijven, dacht ik toen!’ En zo geschiedde.

Tijdens een wandeling op haar ver-

Anya Niewierra HUGO THOMASSEN

jaardag in Zuid-Frankrijk ontstond het idee voor Het bloemenmeisje.

Ze kwam terecht op een prachtige afgelegen plek met een fantastisch uitzicht. Net zoals het hoofdpersonage Nina is de schrijfster ook graag in de natuur te vinden. ‘De natuur werkt helend. Een stevige wandeling door de bossen doet wonderen,’ meent Niewierra. Ondanks haar reislustige aard is het Zuid-Limburgse heuvellandschap echt haar thuis.

‘Het is een sprookjeswereld, net zoals de Gouw in The Lord of the Rings.’

Dat de auteur haar inspiratie uit de natuur haalt is wel duidelijk: ze heeft een geweldige beeldende schrijfstijl.

Daardoor waan je je als lezer echt

even in de Franse bergen, kun je de wind bijna in je rug voelen en de kruidige geuren van het gebergte haast opsnuiven.

ONDERGESCHOVEN ZINTUIG

De schrijfster weet met Nina een bijzonder intrigerend hoofdpersonage neer te zetten. Ze is direct, heel intuïtief en heeft een feilloos reukvermogen: ze kan de mensen om haar heen herkennen aan hun geur en ruikt gevaar al van verre. Niewierra: ‘In onze westerse samenleving hebben we niet veel woorden voor geuren. Het is me opgevallen dat ruiken een ondergeschoven zintuig is geworden.’

Zo legt ze uit dat we geuren veelal koppelen aan dingen. ‘Als het ergens ruikt naar “koffie”, dan hangt er een bepaalde geur in de ruimte die we relateren aan de korrels van de koffie. Maar er is geen specifiek woord voor de omschrijving van deze geur.’

Daarom was het een grote uitdaging om voor alle geuren passende woorden te vinden. Al in de eerste hoofdstukken kwam Nina’s uitstekende gave voor geurherkenning goed naar voren: door aan de poep van haar pleegmoeder te ruiken kwam ze erachter dat ze ziek was en was ze er op tijd bij om te genezen. ‘Dit doen ze in China ook. Artsen konden aan de geur van de poep van de keizer ruiken of hij ziek werd.’

LEZEN IS FILOSOFEREN

Anya Niewierra, Het bloemenmeisje, Uitgeverij Luitingh-Sijthoff, 384 pagina’s (€ 20,99)

Nina Fleurie weet in alle chaos naar de zoektocht in haar verleden alleen

‘In onze westerse samenleving hebben we niet veel woorden voor geuren.

Het is me opgevallen dat ruiken een ondergeschoven zintuig is geworden.’ tot rust te komen als ze zich kan afsluiten van de wereld, en het liefst in de bergen. ‘De wereld van Nina is een andere wereld dan de onze,’ legt de auteur uit. Tegenwoordig worden we constant geprikkeld door de eindeloze stroom aan berichten op onze telefoon, social media en tvprogramma’s. Dat wil Niewierra in Het bloemenmeisje ons ook meegeven: ‘Ik vind dat wij als samenleving een beetje aan het doorschieten zijn.

In de techniek, in de vluchtigheid. Ik wilde ook absoluut geen “gewone” thriller schrijven over een politieagent en een gevonden lijk. De lezer moet kunnen filosoferen en nieuwe dingen ontdekken. Ik schrijf vooral om te leren.’ Dus, leg die telefoon eens wat vaker weg en duik in de bijzondere geurige wereld van Nina Fleurie!

WALKING

DEAD 4 NIEUWE DELEN

Walking Dead behoort al jaren tot een van de grootste stripsuccessen ter wereld. Ieder nieuw boek staat steevast in de top-tien.

De tv-serie is nu te zien op FOX. Vorige seizoenen staan op Netflix.

LEES DE SUCCESVOLLE STRIPREEKS DIE DE TV-HIT INSPIREERDE! De Fluisteraars hebben keihard toegeslagen. Hun leider Alpha heeft een grens getrokken met het bloed van de inwoners van Alexandria, Hilltop en de andere gemeenschappen.

Niemand voelt zich nog veilig en Rick weet dat hij nu in actie moet komen.

Maar angst doet gekke dingen met een mens. Zo kan het dat, terwijl Rick zijn plan smeedt, uit onverwachte hoek een heel ander gevaar opdoemt...

ALLE DELEN (HARDCOVER) ZIJN LEVERBAAR VIA CENTRAAL BOEKHUIS

WWW.SILVESTERSTRIPS.NL kijk op onze site voor meer populaire strips CM

BOEK 26 - ROEP OM ACTIE ISBN 9789463065139 BOEK 27 - DE FLUISTERAARSOORLOG ISBN 9789463065146 BOEK 28 - EEN ZEKER NOODLOT ISBN 9789463065795 5 19,95 BOEK 29 - OVER GRENZEN GAAN PER DEEL ISBN 9789463065801

BOEKENKRANT.COM

MAART 2020 PAGINA 13

BOEKFRAGMENT

Labyrint – de verhalen In Labyrint – de verhalen komt alles van Nederlands succesvolste schrijfster Esther Verhoef samen. In dertien spannende, verrassende en meeslepende verhalen laat zij de lezer alle hoeken van het thrillergenre zien.

‘Onvoltooid verleden tijd’

Esther Verhoef, Labyrint – de verhalen, Uitgeverij Ambo|Anthos, 400 pagina’s (€ 20,99)

De kerstinkopen waren een beproeving. Dat had niets te maken met de lange rijen bij de slager, de bakker en de supermarkt, waar de geur van natte jassen hing en een statische gejaagdheid heerste. Het lag ook niet aan de glibberige trottoirs vol grauwe prut en de overvolle parkeerplaatsen. Zelfs niet aan de bon die ik achter de ruitenwisser aantrof, omdat ik mijn auto noodgedwongen buiten een parkeervak had achtergelaten. Het was iets anders wat ervoor heeft gezorgd dat ik nog steeds tril over heel mijn lichaam.

Ik dacht dat ik het achter me had gelaten. De herinnering was al aan het vervagen. Ik had de draad weer opgepakt, alsof er niets was gebeurd, het gewoonweg niet had plaatsgevonden. Maar de kerstversiering in de straten, de kinderkoren die uit de luidsprekers klonken en knikkende kerstmanpoppen in de etalages leken me allemaal beschuldigend

na te wijzen. Ze voerden me terug naar gebeurtenissen die ik heb verdrongen, zo sterk dat ik mezelf er bijna van had overtuigd dat het alleen maar een droom was geweest.

Iets wat zich buiten mijn werkelijke leven had afgespeeld en waarop ik geen invloed had. Zoiets.

Met bevende hand veeg ik een losse pluk haar achter mijn oor terwijl ik nog eens de uitgeprinte recepten doorneem. Alle ingrediënten zijn afgestreept. De koelkast puilt uit van de verse groenten en fruit, kabeljauwfilets en dungesneden rosbief.

Drie stokbroden liggen klaar op het aanrecht en de flessen wijn staan ernaast. Alles is voorbereid, maar het eten komt niet vanzelf op tafel.

Misschien, als ik me probeer te concentreren op het hier en nu, op wat ik moet doen, als ik simpelweg stap voor stap de gerechten doorneem en een begin maak met de voorbereidingen van de sauzen en de salade, kan ik de beelden en gevoelens verjagen die me in de stad hebben besprongen.

Het moet een gezellige avond worden. Kerstavond met Ben, Denny, Annika. En met mijn moeder, die met de taxi wordt gebracht vanuit het verzorgingstehuis. Ben heeft nog even tegengesputterd – hij heeft nooit met mijn moeder op één lijn gezeten – maar het leek me verkeerd om haar op kerstavond over te leveren aan mensen met wie ze geen

herinneringen deelt, of die alleen maar op professionele wijze naar haar soms verwarde verhalen luisteren. Daarnaast komen Bens zus en broer met hun aanhang.

Mijn blik glijdt over de feestelijk gedekte tafel in de woonkamer.

Voordat Ben vanochtend naar zijn werk ging, heeft hij het tuinmeubilair uit de schuur gehaald en de tuintafel tegen de eettafel aan geschoven. Het is krap, maar er is ruimte genoeg om er zijdelings langs te lopen. De papieren tafelkleden verbergen de afwijkende tafelbladen, maar kunnen het niveauverschil niet verdoezelen.

Ik kijk op mijn horloge. Halfeen.

Annika en Denny zijn de stad in en ik verwacht hen tegen vieren terug.

Ben heeft nog een kerstborrel op het werk en denkt rond halfvijf thuis te kunnen zijn.

Ik heb nog drieënhalf uur om de donkere schaduwen uit mijn hoofd te verjagen en mezelf te transformeren tot de vrouw die ik wil zijn vanavond: eentje die als vanzelfsprekend de rol van liefhebbende moeder en dochter, kokkin en gastvrouw op zich neemt.

BOEKFRAGMENT

Lieve Edward Lieve Edward van Ann Napolitano is een verhaal dat je niet meer loslaat.

Wie ben je als je alles bent kwijtgeraakt?

Ann Napolitano, Lieve Edward, vertaling: Maya Denneman, Uitgeverij Luitingh-Sijthoff, 320 pagina’s (€ 20,99) www.lsamsterdam.nl

Bij de hoofdingang van het ziekenhuis staat hij op uit de rolstoel en krijgt krukken aangereikt. Langzaam loopt hij tussen Lacey en John in naar de auto. Hij is zich op een nieuwe manier bewust van de aanwezigheid van zijn oom en tante.

De laatste keer dat hij hen hiervoor had gezien was met kerst, toen ze met z’n allen hadden gebruncht in een restaurant in Manhattan. […]

Edward ziet zijn broer nog tegenover zich zitten tijdens die brunch, met zijn vingertoppen tegen elkaar een poging doend zijn steentje bij te dragen aan het technische gesprek tussen zijn vader en John, alsof hij ook een volwassene was. Het beeld van zijn broer is zo pijnlijk dat Edwards zicht even helemaal wegvalt en hij struikelt.

‘Rustig aan,’ zegt John.

‘Dag, Edward,’ klinkt een stem.

‘Succes, Edward.’

Voor hem gaat een autoportier open.

Pas dan ziet hij achter die auto, aan de overkant van de straat, een groep mensen. […] Dan roept iemand in de menigte Edwards naam en anderen beginnen te klappen en met hun armen te zwaaien als ze zien dat ze

zijn aandacht hebben. […]

‘Ik begrijp niet hoe ze achter je ontslagdatum zijn gekomen,’ zegt John. ‘Het heeft niet in de kranten gestaan.’ […]

‘Het lijkt wel of ze denken dat ik beroemd ben.’

‘Dat ben je ook wel, een beetje,’ zegt John.

‘Kom, we gaan,’ zegt Lacey.

Ze stappen in de auto en rijden langs de zwaaiende menigte met de borden. Edward staart naar ze door het raam. Hij zwaait even terug en een man steekt een vuist in de lucht alsof die zwaai was waar hij op had staan hopen. […]

Ze rijden naar een huis waar Edward gedurende zijn leven sporadisch op bezoek is geweest, maar altijd met zijn ouders en broer. […] Hij kijkt naar de auto’s en bomen die langs het raam stromen. Het lijkt alsof ze te hard rijden en hij wil er net iets van zeggen, als hij een begraafplaats ziet. Voor het eerst vraagt hij zich af wat er met de lichamen is gebeurd.

Een laagje koud zweet bedekt zijn huid. ‘Kun je stoppen, alsjeblieft?’

John zwenkt naar de zijkant van de hoofdweg en Edward duwt het portier open, laat zijn bovenlichaam naar buiten hangen en braakt op het grijs. Havermout en sinaasappelsap. […] Lacey wrijft over zijn rug. Zoals elke keer wanneer hij haar gezicht niet kan zien, doet hij alsof ze zijn

moeder is.

Hij blijft maar overgeven. Zijn lijf trekt samen en gooit alles eruit.

Hij hoort haar zeggen: ‘Ik vond het vreselijk als de verpleegkundigen tegen je zeiden dat alles goed zou komen.’ Laceys stem is schriller dan die van zijn moeder en ze is weer zijn tante.

‘Dit is niet goed. Hoor je me, Edward?

Luister je? Het gaat niet goed met je. Het gaat niet goed met ons. Dit is niet goed.’ […] Als hij zich realiseert dat het klaar is, dat zijn lichaam schoon is geschuurd en pulseert van leegheid, gaat hij weer rechtop zitten.

Hij knikt met zijn hoofd. En op de een of andere manier klaren die uitspraak en die knik de lucht. Er hangt opluchting in de auto. Ze kunnen ergens beginnen, ook al is dat het ergst denkbare startpunt.

Ruud Veltenaar en Leen Zevenbergen

Once Upon A Future Once Upon A Future is een fascinerende expeditie naar een duurzame en toekomstbestendige wereld. Voor optimisten, pessimisten en realisten.

“Adembenemend, groots en alles overziend – Once Upon A Future herschrijft niet alleen de bedoeling, maar werpt ook nieuw licht op de toekomst van alles en iedereen. En hoe je deze zelf kunt creëren.”

Prof. Dr. J.P. Balkenende, oud-Minister President DE ERS IN LF JE KO RELD KIES ZE DERENDE WE VERAN ERGEN R & LEEN LTENAA RUUD VE

ZEVENB

“Een boeiende handleiding bij het creëren van een betere wereld.”

Feike Sijbesma, CEO van DSM

Verschijnt 6 maart 2020 €29,90 Aantal pagina’s: 392 ISBN: 9789461562647

te koop vanaf februari 2020

BOEKENKRANT.COM

MAART 2020 PAGINA 15

JEUGD INTERVIEW

Extra dosis fantasie Op een bewolkte zaterdagmiddag is de Amsterdamse Kinderboekwinkel versierd met kleurige ballonnen voor de boekpresentatie van Gozert, het zesde boek van Pieter Koolwijk. Tegen dit decor spreek ik de auteur over zijn nieuwste boek, fantasie en veel meer.

Door Mireille Bregman In Gozert gaat het over de jongen Ties en zijn beste vriend Gozert.

Samen beleven zij de grappigste en stoerste avonturen, maar de plannen worden steeds wilder. Als ook blijkt dat andere mensen Gozert niet kunnen zien, vinden zij dat Ties een probleem heeft. Ties’ ouders willen dat hij zijn imaginaire vriend onder controle krijgt en nemen een ingrijpende beslissing. Hoe moet het nu verder?

De wereld wordt met Gozert kleurrijker en minder saai!

STEMPELTJE

Koolwijk vertelt dat hij voor de fantasierijke scènes weinig moeite hoefde te doen: ‘Het rolt er makkelijk uit. Ik had verschillende elementen in mijn hoofd die ik in het verhaal wilde verwerken. Waar ik wel op let, is dat ik niet te veel herhaal en uniek blijf. Het mag best over the top worden.’

De wereld van Ties bestaat echter niet alleen maar uit spannende avonturen. ‘Het boek is eerst best lollig, zoals tijdens de trollenjacht op de autosloperij,’ legt de auteur

Pieter Koolwijk SARIE HERTGERS

uit. ‘Daarna gaat het echter van kwaad tot erger: het gaat thuis en op school niet meer goed met Ties en hij moet naar de kinderpsychiater.

Zijn moeder is erg gestrest en wil haar gezin beschermen. Het liefst heeft ze een “normaal kind” zonder problemen. Ties’ vader probeert hem juist bewust te maken van de wereld om hem heen en de reactie die hij oproept, zonder op medicijnen te hameren. Ik ben van mening dat je mensen niet moet volstoppen met medicijnen.’

Anders dan je misschien zou verwachten bij het zien van de vrolijke cover, schuilt er een diepere boodschap in het verhaal waar ook volwassenen iets van zouden kunnen opsteken. Koolwijk: ‘Voor mij gaat het boek in de eerste plaats over je fantasie gebruiken en daarin opgaan, maar ook over het wel of niet passen in de maatschappij.

Mensen verwachten een bepaald gedrag van je, bijvoorbeeld dat je ’s nachts in bed ligt. Maar ik ben juist iemand die het beste werkt als het avond of nacht is, want dan is het lekker rustig!’

De auteur liep al langere tijd rond

met het idee voor Gozert. ‘Ik vraag me altijd af wat waar is of niet. Stel dat patiënten in een inrichting de wonderlijkste verhalen over bijvoorbeeld ufo’s vertellen, maar wel de waarheid spreken? Niemand gelooft hen omdat ze een stempeltje hebben.’ Hoewel hij zich voor dit verhaal niet speciaal heeft verdiept in de jeugdpsychologie, komen er wel elementen daarvan in naar voren. ‘Op de dag dat ik besloten had dit boek te schrijven, sprak ik toevallig een onderzoeker die zich bezighield met wanen bij kinderen. Ik heb enkele dingen uit haar onderzoek gebruikt.

Op een gegeven moment heb ik dat losgelaten want ik wilde verder met mijn eigen verhaal.’

Op de vraag of Koolwijk de personages gebaseerd heeft op bestaande mensen, reageert hij ontkennend: ‘Ik heb niet bewust mensen die ik ken als voorbeeld genomen, maar

Pieter Koolwijk, Gozert, illustraties: Linde Faas, Uitgeverij Lemniscaat, 256 pagina’s (€ 14,95)

wel hun karaktereigenschappen.

Iedereen heeft tenslotte een beetje Ties en Gozert in zich. Ties’ moeder is beschermend, een ander meisje afwerend. O ja, misschien heb ik stiekem wel de onaardige man op iemand gebaseerd… haha!’

SAMENWERKING

Niet alleen het verhaal is kleurrijk, maar de illustraties die Linde Faas erbij maakte zijn dat ook. De auteur en de illustrator werkten al vaker samen. ‘Tijdens mijn debuut is Linde door de uitgever aan mij gekoppeld, en sindsdien zijn we goede vrienden geworden,’ vertelt de schrijver. ‘Zij gaat aan de slag met de ideeën die ik haar voorleg. Ik wil het Linde zo moeilijk mogelijk maken en uitdaging geven. Andersom geeft zij ook aan wanneer ze geen tekening kan verzinnen bij een tekst. Leuk weetje: in Gozert heeft ze alleen illustraties gemaakt die direct met hem te maken hebben.’

Koolwijk is ook Schoolschrijver op een basisschool in Hoogezand. In dit programma is een kinderboekenauteur een aantal maanden verbonden aan een school met taalarme leerlingen. ‘Elke week geef ik er creatief schrijven, een andere vorm van taalles. Verhalen verzinnen, over boeken praten en spelenderwijs laten zien dat taal overal aanwezig is en leuk kan zijn. Een leerling die boeken maar stom vond, heb ik een game laten verzinnen. Dat is tenslotte ook een verhaal. Een andere jongen verzon iets over een spook met bier, maar dat mocht niet van zijn meester. Weg was de creativiteit! Dat is zo vervelend, want kinderen moeten juist gestimuleerd worden in hun fantasie. De wereld wordt er kleurrijker door.’

LINDE FAAS

Raar is het vrolijke, verrassende nieuwe prentenboek van prijswinnend illustrator Mark Janssen!

In Raar vinden de dieren iets vreemds op de grond. Als ze het oprapen, loopt alles uit de hand. Het wordt gekker en gekker, totdat…

Experimenteer zelf en maak de onderstaande kleurplaat zo raar mogelijk!

© Mark Janssen

Stuur je kleurplaat voor 1 april 2020 op naar Uitgeverij Lemniscaat of mail een foto ervan naar promotie@lemniscaat.nl en maak kans op een Mark Janssen-prentenboekenpretpakket!

Adres uitgeverij: Vijverlaan 48, 3062 HL Rotterdam

ISBN 978 90 477 1204 6 € 14,95

www.lemniscaat.nl

BOEKENKRANT.COM

MAART 2020 PAGINA 17

JEUGD BOEKENKRANT TIPT OORLOG IN INKT Ter ere van 75 jaar Bevrijding vertelt Oorlog in inkt het verhaal van de Tweede Wereldoorlog door de ogen van kinderen, gebaseerd op echte dagboeken. Van de vlucht naar Engeland in 1940, de hongerwinter en het kindertransport tot de bevrijding in 1945, Radio Oranje, de Jeugdstorm en de kampen in Nederlands-Indië. Prachtige verhalen om door te vertellen, voor kinderen vanaf tien jaar.

Annemarie van den Brink en Suzanne Wouda, Oorlog in inkt. Dagboekverhalen, illustraties: Steef Liefting, Uitgeverij Ploegsma, 192 pagina’s (€ 19,99)

HET GEHEIM VAN DE MALAMANDER Ben jij klaar voor een avontuur? Kom binnen in het Grand Hotel Nautilus en zoek mee met gevonden voorwerper Herbert Citroen. Alleen is het dit keer geen voorwerp dat hij zoekt, maar een meisje: Violet. Niemand weet wat er met haar ouders is gebeurd.

Misschien heeft hun verdwijning wel iets te maken met het legendarische zeemonster, de malamander… Durf jij nog verder te lezen?

Thomas Taylor, Het geheim van de malamander, vertaling: Aleid van EekelenBenders, Uitgeverij Lannoo, 304 pagina’s (€ 15,99)

Stiekem schatgraven op de Veluwe

Waar veel jeugdboeken zich tegenwoordig ofwel in een andere wereld, ofwel in een ander land afspelen, brengt Marianne van der Wal haar debuut De Torenclub en het geheim van de grafheuvel in een uitgestorven dorpje op de Veluwe tot leven. Een welkome afwisseling.

Door Selma Oueddan De hoofdrolspeler van dit verhaal is de twaalfjarige Joost, wiens vader archeoloog en museumdirecteur is.

Dat museum dreigt echter failliet te gaan en dus bedenkt Joost stiekem een plan om het te redden. Op de Veluwe bevinden zich nog veel onontdekte grafheuvels, waar hij met zijn vader ook al een keer mee naartoe is geweest voor een opgraving. Samen met Karlijn, een vriendin, gaat hij in het nabijgelegen Tumulusbos op zoek naar een grafheuvel in de hoop een paar waardevolle grafgiften te vinden. In plaats van op een scherf van een eeuwenoude urn of een bronzen speerpunt stuiten ze echter op een veel bijzonderdere vondst: een mysterieus lied dat verwijst naar een nog niet gevonden, geheime

bladzijdes geven je nog meer het schat. Om die schat te vinden, zullen gevoel dat je samen met het viertal ze samen met de pestkoppen Jeffrey in het oude gangenstelsel vol stoffigen Gert de raadsels die ze tegenkoheid en spinnenwebben staat. men, moeten oplossen. Dat is een Af en toe was de formulering van moeizame samenwerking waarin bepaalde zinnen echter niet zo haniedereen zich wel kan herkennen. dig gekozen, waardoor het verhaal Zo gaat het bijna fout als Jeffrey niet altijd even vlot las. Wanneer met zijn voet tussen twee dichtJoost en Karlijn elkaar een high five schuivende muren komt te zitten; de muren gaan pas weer open als ze het hebben gegeven, luidt de daaropvolgende zin bijvoorbeeld: ‘“High schaakspel dat op een van de muren five!” riep Karlijn toen ze door de zit, winnen. opening (van de grafheuvel) liepen.’

Zoals wellicht al te merken is, is het Een ander minpunt is dat je aan het Van der Wal gelukt een heleboel einde van het verhaal met een aanactie en spanning in haar boek te tal openstaande vragen achterblijft, verwerken – en dat met enkel tweehonderd bladzijden tot haar beschik- die Van der Wal makkelijk had kunnen beantwoorden. Wellicht is dat king. Tegelijkertijd blijft alles goed de bedoeling, aangezien het einde te volgen dankzij haar beeldende schrijfstijl. Als Karlijn en Joost boven van het boek hint op een vervolg.

Of dat vervolg er komt, op een mogelijke grafis op het moment nog heuvel staan, beschrijft niet duidelijk. zij wat Joost ziet als Al met al is De Torenvolgt: ‘Hun voeten werclub en het geheim van den omringd door sierde grafheuvel een spanlijke grassen en jonge nend verhaal met een boompjes, die de heuvel verfrissende invalshoek bijna volledig hadden op archeologie, met als ingepalmd.’ kers op de taart dat het Ook de terugkerende zich op eigen bodem Latijnse spreuken zoals afspeelt. Een mooi boek ‘Bis vincit qui se vincit over vriendschap, avonin victoria’ (Tweemaal tuur en geschiedenis, overwinnaar is hij die Marianne van der Wal, De dat zeker de moeite van bij een overwinning Torenclub en het geheim van het oppakken waard is. zichzelf overwint) en de de grafheuvel, Dutch Venkleine illustraties op de ture Publishing, 197 pagina’s hoeken van sommige (€14,95)

RECENSIE

DE LAATSTE HELDEN OP AARDE Vechten tegen zombies: in een videogame is het leuk, maar wat als het je echte leven wordt?

Jack heeft als een van de weinigen de Apocalyps overleefd en er lopen overal angstaanjagende wezens rond. In zijn eentje is hij voor hen geen partij, ook al heeft hij dan de coolste boomhut ooit. Gelukkig is monsters verslaan een stuk leuker als je vrienden om je heen hebt om je te helpen!

RECENSIE

Fantasy-verhaal met ethische vragen

Max Brallier, De laatste helden op aarde, illustraties: Douglas Holgate, vertaling: Marcel van Driel, Uitgeverij Condor (€ 14,99)

MUIS IS JARIG Muis bestaat dit jaar dertig jaar en dat moet gevierd worden! In Muis is jarig nodigt Muis al haar vriendjes uit op haar feestje. Muis laat zien wat daar allemaal Lucy Cousins, Muis is jarig, bij komt kijken: van Uitgeverij Leopold, 16 pagikaartjes maken en verna’s (€ 7,99) sturen, een taart bakken en versieren, je verkleden voor het feest, ballonnen, vriendjes met cadeautjes tot samen eten en drinken aan de feesttafel. Kom je ook?

De Amerikaanse schrijfster Shelby Mahurin debuteerde onlangs met haar boek Heks & Jager en de YA-wereld stond op zijn kop. Er werd massaal getweet, gepromoot en er doken overal foto’s op van lezers met een exemplaar in hun handen.

Dit maakt de verwachtingen torenhoog, maar is het verhaal zo betoverend als beloofd?

Door Merel Kuitert Heks & Jager kenmerkt zich door ruimte te geven aan tegenpolen: religie tegenover mythes, feminisme tegenover onderdrukking en heksen tegenover heksenjagers. Deze tegenstrijdigheden vind je terug in de karakters van de hoofdpersonen, de losbandige heks Louise en de starre, religieuze heksenjager Reid.

Door een gekke speling van het lot worden zij gedwongen te trouwen, zonder dat Reid de ware aard van Louise kent. Daarnaast dreigt er ook nog eens gevaar van buitenaf, er is namelijk een gevaarlijke heks naar Louise op zoek.

De perspectieven van Louise en Reid

zijn compleet anders, en daarmee heerlijk om te lezen. Waar Louise drinkt en steelt en het leven met een korreltje zout lijkt te nemen, is Reid een man met principes en houdt hij de normen en waarden van de kerk aan. Zo krijg je uitspraken als Ook de verschillende ethische kwes‘Ik wil niets liever dan God behagen’ ties geven een onverwachte draai tegenover ‘Heb je haar gezegd dat ze aan het boek: in hoeverre staat liefde op kan donderen?’ Zoals verwacht boven het geloof, of boven de wet? maken beide personages een flinke Is het rechtvaardig om te stelen karakterontwikkeling door: Louise wanneer je anders dreigt te sterven? leert onder andere lief te hebben en Mag de kerk bepalen wie er trouwt? rekening te houden met een ander, Ze laten de lezer nadenken, zonder waar Reid wat losser komt en begint overheersend of zwaar te zijn. Het te twijfelen aan zijn overtuigingen. magische, spannende en romantiDe spanningsopbouw is wel ietwat sche gevoel dat je krijgt bij het lezen voorspellend. Je kunt namelijk al van Heks & Jager blijft intact, maar raden hoe deze ongeveer zal verlohet boek krijgt toch de pen: Reid zal er ooit achnodige diepgang. ter komen dat Louise een heks is. Gelukkig De hoge verwachtingen staat slechts dit kleine blijken gelukkig vollestuk plot vast, en weet dig terecht, en daarmee je als lezer niet onder begint de anticipatie welke omstandigheden voor het tweede deel dit staat te gebeuren, in de serie. Heks & wanneer in het verJager is een betovehaal en wat zich erna rend verhaal met een afspeelt. Mahurin slaagt hoop plotwendingen, erin, door middel van karakterontwikkeling, plotwendingen en de tegenstrijdigheden, verdieping van allerlei spanning en romanbijpersonages, het boek tiek, dat je hunkerend een hoop vaart te geven Shelby Mahurin, Heks & Jager, naar meer achterlaat. en het geheel allesbevertaling: Marjolein Meindhalve voorspelbaar te erts, Uitgeverij HarperCollins, maken.

447 pagina’s, (€ 19,99)

In hoeverre staat liefde boven de wet?

BOEKENKRANT.COM

MAART 2020 PAGINA 19

BOEKFRAGMENT

Vraag me nog eens Vraag me nog eens van Mary Beth Keane is een rake roman over de levenslange liefde tussen twee buurkinderen. Alsof je naar een hedendaagse Romeo en Julia kijkt wanneer ze waren blijven leven.

Mary Beth Keane, Vraag me nog eens, vertaling: Anna Livestro, Uitgeverij Signatuur, 480 pagina’s (€ 24,99) www.awbruna.nl

‘Ik kan zelf wel voor mijn eigen kind zorgen,’ zei Anne tegen haar zwangere buurvrouw Lena. ‘En ik kan ook zelf bakken voor mijn echtgenoot.’

Lena viel stil en keek stomverbaasd.

‘Tuurlijk kun je dat!’ zei ze uiteindelijk. ‘Alleen, ik weet hoe zwaar het kan zijn in het begin, dus ik dacht...’

‘Er is niks zwaars aan. Peter is een droombaby. Het gaat prima met ons.’

Francis snapte veel eerder wat er aan de hand was dan Lena. ‘Nou, hartelijk dank,’ zei hij, en hij nam het wipstoeltje van haar aan dat ze eerder op de dag aan Annes echtgenoot hadden gegeven. Hij wilde de deur dichtdoen, maar Lena hield hem tegen. ‘Wacht even. Wacht heel even.

Volgens mij is er sprake van een misverstand. Hou het stoeltje maar,’ zei ze. ‘De baby kan er een slaapje in doen. Echt. We hebben het nu toch niet nodig.’ ‘Heb je wel gehoord wat ik zei?’ vroeg Anne. ‘Ik wil het niet hebben. Als ik iets nodig heb voor mijn zoon, dan kan ik dat heus wel zelf kopen.’

‘Prima,’ zei Francis, en deze keer deed

hij de deur wel dicht. Hij gooide de opgevouwen wipstoel in de richting van de bank, waar hij vanaf stuiterde en toen op de grond kletterde.

Terwijl Lena verbijsterd midden in de zitkamer stond, de houten lepel nog in haar hand, haalde hij zijn schouders op en zei: ‘Ik heb het met hem te doen. Het is een aardige vent.’

‘Wat heb ik haar in vredesnaam misdaan?’ vroeg Lena. ‘Helemaal niks,’ antwoordde Francis, die alweer naar de keuken liep, naar zijn thee en zijn krant. ‘Er is iets niet helemaal goed hierboven.’ Hij tikte tegen de zijkant van zijn hoofd. ‘Laat haar verder maar.’

Zes maanden later werd Kate, de tweede dochter van Lena en Francis, geboren in de zompige vochtigheid van augustus. Lena zei altijd dat het onmogelijk was om Kate te voeden omdat ze allebei zo zweterig waren dat ze steeds van de borst gleed. Ze had het na een dag of twee opgegeven, en als Francis thuiskwam van een nachtdienst, zette hij zijn spullen bij de deur neer en gaf Kate haar eerste flesje van de dag. Dat gaf Lena zoveel lucht, en het was zo lief om vader en dochter naar elkaar te zien staren terwijl Kate dronk dat Lena spijt had dat ze hun niet alle drie flesvoeding had gegeven. ‘Je bent een dotje,’ zei Francis altijd als de baby uitgedronken was en dan hield

hij haar tegen zijn schouder voor een boertje.

Peter, die zes maanden ouder was, at al pap en appelmoes, terwijl Kate nog in haar blootje op haar buik lag en moest leren om het gewicht van haar eigen hoofd omhoog te houden.

Later vroegen ze zich af wanneer hun brein voor het eerst de aanwezigheid van de ander had geregistreerd. Kon Peter Kate horen huilen als de ramen in hun huizen openstonden? Zag hij, toen hij leerde om tegen de reling van de veranda te staan, dat Kates zusjes haar over de stoep meetrokken in hun bolderkar en vroeg hij zich toen af wie ze was?

Als iemand haar ooit vroeg naar haar vroegste herinnering, dan wist Kate nog precies hoe ze hem de hoek van zijn huis om zag rennen met een rode bal in zijn handen en dat ze al wist hoe hij heette.

BOEKFRAGMENT

De wereld die we kenden ALICE HOFFMAN ALICE HOFFMAN De wereld die De wereld De wereld die we die kenden we kenden

Dewe wereld kendendie we kenden

Alice Hoffman, De wereld die we kenden, vertaling: Saskia Peterzon-Kotte 336 pagina’s (€ 22,50) www.uitgeverijorlando.nl Begin april in de boekhandel

Berlijn, 1941. Hanni Kohn weet dat ze haar twaalfjarige dochter Lea alleen kan behoeden voor de nazi’s als ze haar van huis wegstuurt.

Ettie, de dochter van de rabbijn, creëert een magisch Joods wezen, een zeldzame golem, om Lea met haar leven te beschermen...

Als je niet in het kwaad gelooft, ben je gedoemd te leven in een wereld die je nooit zult begrijpen. Maar als je er wel in gelooft, kun je het overal zien, in elke kelder, in elke boom, in straten die je kent en straten waar je nog nooit bent geweest. In de wereld die we kenden, zag Hanni Kohn wat zich voor haar bevond. Ze zou alles doen wat ze moest doen om degenen te redden van wie ze hield, of het nu goed of fout was, toegestaan of verboden. Haar man, Simon, was op een wintermiddag vermoord tijdens een rel bij het Joodse Hospitaal in de Iranische Straße, dat wonderbaarlijk genoeg nog steeds in gebruik was, ondanks de wetten tegen de Joden. Hij had ’s middags het leven van twee patiënten gered door de bloedstroom naar hun hart te corrigeren en werd daarna, even na vieren, terwijl er lichte sneeuw viel, vermoord door een bende schurken. Ze pikten de trouwring van zijn

vinger en de laarzen van zijn voeten.

Zijn vrouw kreeg geen toestemming om naar het kerkhof te gaan en hem te begraven; in plaats daarvan werden zijn resten gebruikt als dierenvoedsel. Hanni scheurde haar kleren, zoals de traditie voorschreef, bedekte de spiegels in hun appartement en zat zeven dagen lang met haar moeder en dochter te rouwen.

In zijn tijd als arts had Simon Kohn zevenhonderdtwintig levens gered.

Misschien zouden op de dag dat hij Olam Hazeh, de wereld die we elke dag dat we leven bewandelen, zou verlaten, degenen die hij had gered op hem wachten in Olam Haba, de Komende Wereld. Wat Hanni betrof was er niet genoeg plek op de wereld voor het verdriet dat ze voelde.

In Berlijn kwam het kwaad langzaam naar hen toe, en toen was het er opeens. De regels veranderden met het uur, de straffen werden erger en de engel in de zwarte mantel schreef zoveel namen in zijn Boek des Doods dat er geen ruimte was voor de pas overledenen. Elke ochtend moesten de mensen de voortdurend veranderende procedurelijst controleren om te kijken wat ze mochten doen. Joden mochten geen huisdieren hebben of radio’s en telefoons bezitten. Vertegenwoordigers van het Joodse gemeenschapscentrum waren onlangs de buurt afgegaan om mensen te vragen formulieren in te vullen met hun

namen en adressen, samen met een lijst van al hun bezittingen, inclusief hun ondergoed, hun potten en pannen, hun tafelzilver, de schilderijen aan de muren, de nachtponnen in hun ladekasten, hun kussens, de ringen om hun vingers. De regering zei dat ze dat moesten doen zodat er juiste registraties van waardevolle spullen konden worden gemaakt tijdens een periode van reorganisatie onder het naziregime, maar dat was niet de echte reden. Het was makkelijk om te liegen tegen mensen die nog steeds in de waarheid geloofden. Slechts een paar dagen daarna werd iedereen die deze lijst had ingevuld gedeporteerd naar een dodenkamp.

Naarmate de maanden verstreken werd de wereld kleiner, niet groter dan ieders eigen huis. Als je geluk had, werd een bank, een stoel of een kamer de wereld. Nu het voorjaar eraan kwam, mochten Joodse vrouwen niet langer op straat komen, behalve tussen vier en vijf uur ’s middags. Ze kwamen allemaal tegelijk hun huis uit, met sterren op hun jas genaaid, en zochten eten in een wereld waar geen eten was, zonder geld om iets te kunnen kopen, en toch draalden ze daar in de blauwe lucht, geschokt door de jonge blaadjes aan de bomen, verbijsterd om te ontdekken dat het voorjaar weer was gekomen in deze donkere wereld.

BOEKENKRANT.COM

MAART 2020 PAGINA 20

BOEKENKRANT TIPT HET WATER KOMT Als Nederlanders hebben wij altijd tegen het water gevochten. Maar nu staan we tegenover een probleem dat misschien groter is dan wat we aankunnen: de klimaatverandering.

Rutger Bregman vertelt in dit pamflet over de ingenieur Johan van Rutger Bregman, Het water Veen, ook wel bekend als de vader van het Del- komt. Een brief aan alle Nederlanders, Uitgeverij De Correstaplan. Het verhaal van pondent, 48 pagina’s (gratis Johan laat zien dat we verkrijgbaar) de strijd tegen het water opnieuw kunnen winnen.

Bestel het pamflet gratis via www.hetwaterkomt.nl.

HET LEVEN VAN ANNE FRANK Het dagboek van Anne Frank blijft wereldwijd tot de verbeelding spreken. Het Amerikaanse auteursduo Sid Jacobson en Ernie Colon maakte in samenwerking met deskundigen van de Anne Frank Stichting een geautoriseerde grafische biografie over haar leven. Deze geheel herziene uitgave bevat nu ook de oorspronkelijke teksten uit het dagboek van Anne Frank.

Sid Jacobson en Colon Ernie, Het leven van Anne Frank.

De grafische biografie, Uitgeverij L, 159 pagina’s (€ 19,95)

Bruce Lee, wie kent hem niet?

De kungfu-kunstenaar had en heeft wereldwijd miljoenen bewonderaars. Schrijver Alex Boogers is meer dan een fan; hij ziet Bruce Lee als een vaderfiguur en laat in zijn nieuwe roman De zonen van Bruce Lee op indrukwekkende wijze zien waarom.

Door Carien Touwen Bruce Lee was een bijzonder mens, maar om nou ruim driehonderd bladzijden over vechtsport te lezen?

Toch doen, want De zonen van Bruce Lee is een ontdekking, zelfs als je niks met kungfu hebt. Het boek is een intiem kijkje in Boogers’ leven en gedachten en dat is bijzonder interessant.

De auteur vertelt in een lange ‘brief’ aan zijn zeventienjarige zoon hoe hij in moeilijke omstandigheden opgroeide en als tiener Bruce Lee ontdekte. Het is fascinerend om te zien hoe de vechtsport Boogers doet groeien, zelfs in tijden van grote tegenslag. Opgroeien in Nederland is lang niet voor iedereen eenvoudig.

Samen met zijn zoon reist hij in dit

bewegen, om door het raam te springen van mijn kamer en als een kraai weg te vliegen en lawaai te maken.

Schrijven werd de weg die voorheen onzichtbaar was.’

Schrijven was iets dat onbekend was in zijn jeugd en waar hij met niemand over kon praten. Het boek laat zien wat een gevecht het was om te komen waar hij nu is. Boogers was de kickboxtrainer die filosofie ging studeren, de schrijver die maar door ploeterde. Uiteindelijk leerde hij dat er helemaal geen verschil bestaat tussen de ene discipline en de andere. Het echte gevecht zit in je hoofd. Tegen je eigen vooroordelen Als tiener belandde de schrijver met en die van anderen. Omdat we het een verwoeste rug in het ziekenhuis allemaal goed willen doen. na een brommerongeluk. Hij had De zonen van Bruce geen idee wanneer hij Lee is niet in een naar huis mocht en of genre te vatten. Het hij ooit nog kon sporten. is een reisverhaal, Bruce Lee schreef ooit een coming of agein gebrekkig Engels roman, een biografie, ‘using no way as way, een autobiografie having no limitation as en een briefroman, limitation’ en dit werd maar bovenal is het Boogers’ mantra. Hij een goed geschreven kon zijn bed niet uit in verhaal over de relatie het ziekenhuis, maar tussen een vader en hij kon wel schrijven. een zoon en de lange En dat deed hij. ‘De levensweg die leidt tot pen werd mijn houwie je bent als ouder. vast. Mijn zwaard. Het Alex Boogers, De zonen van instrument dat mij nog Bruce Lee, Uitgeverij Inside, in staat stelde om te 336 pagina’s (€ 21,99) boek door Amerika, op zoek naar sporen van zijn held. Ze bezoeken bijvoorbeeld het graf van Bruce en zijn zoon Brandon, maar zien ook huizen waar hij heeft gewoond, restaurants waar hij werkte en het ziekenhuis waar hij geboren werd.

Overal vinden ze kleine kruimels die Boogers met zijn eigen verhaal vermengt en in verbinding brengt met zijn liefde, hoop en advies voor zijn zoon. Het raakt: Boogers’ lastige jeugd en zijn vervlogen dromen, het onophoudelijke doorzetten van Bruce Lee en zijn trieste einde.

Invloedrijke zussen in een veranderend China

Dimitri Verhulst, Onze verslaggever in de leegte, Uitgeverij Pluim, 160 pagina’s (€ 19,99)

BUT FIRST, TEA Boeken en thee gaan bijzonder goed samen, zal vrijwel iedere boekenwurm je vertellen.

In But first, tea neemt Jessica van Humbeeck je mee door de lange traditie en geschiedenis van de thee en staat ze stil bij de vele heilzame werkingen ervan op lichaam en geest. Hoe weet je nou welke infusie het best bij jou past?

En hoe maak je het perfecte kopje thee?

Vechten om te groeien

RECENSIE

ONZE VERSLAGGEVER IN DE LEEGTE Een aantal jaar geleden begon Dimitri Verhulst opeens een dagboek bij te houden, om op te schrijven wat hij niet hardop kon zeggen.

Dat resulteerde in Onze verslaggever in de leegte, het verslag van een zelfvernietiging. Nadat hij ten onrechte van misbruik werd beschuldigd, vluchtte Verhulst naar kroegen, drugsdealers en lege hotelkamers.

Uiteindelijk bleek zelfs zijn dagboek een vlucht.

RECENSIE

Jessica van Humbeeck, But first, tea. Over theetijd voor jezelf en hoe je daar maximaal van kan genieten, Uitgeverij Borgerhoff & Lamberigts, 192 pagina’s (€ 29,99)

Aan de hand van drie bijzondere vrouwen neemt Jung Chang je mee naar het China van 1912 tot 2003. Tegen het decor van de republiek ten tijde van Sun Yat-sen, Chiang Kai-shek en Mao Zedong beschrijft zij de levens van de invloedrijke zussen Soong in het boek Dochters van China.

Jacomijn van Kempen De verhalen van de drie dochters van de Chinese zakenman Charlie Soong zijn heel verschillend, maar ook nauw met elkaar verbonden. Alle drie de zussen Soong trouwden met vooraanstaande politieke figuren in China. De jongste, May-ling, trouwde met Chiang Kai-shek, nationalistisch politicus en leider van de Republiek China van 1928 tot 1975. De oudste zus Ei-ling zorgde ervoor dat haar man Chiangs belangrijkste adviseur werd. Ching-ling was de vrouw van Sun Yat-sen, oprichter van de Chinese republiek in 1912. Maar ze waren meer dan alleen ‘de echtgenoot van’. Ze hadden status, invloed en macht. Zo lezen we over de terugkeer van May-ling naar Taiwan in 1950: ‘Dit was een enorme opkikker

voor het moreel van de nationalisten. (…) De generalissimo begon te begrijpen wat zijn vrouw deed. In zijn dagboek vergeleek hij May-ling met de legendarische heldinnen die op het gevaarlijkste moment te hulp schoten.’

Dochters van China vertelt niet alleen een historisch verhaal over Het boek is doorspekt met citaten politiek, machtsverhoudingen en uit brieven en anekdotes uit het ideologieën, maar ook een verhaal persoonlijke leven van de vrouwen. van liefde, eenzaamheid en offers.

Toch nemen historische feiten en De middelste zus sluit zich aan bij politieke verhandelingen een te prohet communisme, waarmee zij minente plek in om het een smeuïg lijnrecht tegenover haar zussen verhaal te maken. De citaten en komt te staan wat betreft politieke anekdotes zorgen er wel voor dat de overtuiging. De drie vrouwen onderlezer de drie vrouwen naarmate het vinden ook de keerzijde van macht. boek vordert steeds meer leert kenZo kampt Ei-ling met de impact van nen: hun persoonlijkheden komen een negatieve opinie van het volk: duidelijk naar voren, evenals hun ‘Ei-ling had al een tijd de reputatie zorgen en hun idealen. van iemand die van de Jung Chang schrijft oorlog van China profihelder en begrijpelijk. teerde om haar zakken Dochters van China te vullen.’ Daarnaast geeft inzicht in de poliblijkt macht verganketiek, rolverdelingen, lijk en roem broos: ‘De tradities en machtsmeeste nationalisten verhoudingen in het in Wuhan kozen voor China van de twintigChiang. De ogenschijnste eeuw. Daarmee is lijk reusachtige vloedhet zeker een aanrader golf van de beweging in voor wie meer wil Sovjet-stijl stierf even weten over de recente plotseling weg als ze geschiedenis van deze was komen opzetten en grootmacht. haar populariteit bleek Jung Chang, Dochters van een illusie. Ching-ling China, Uitgeverij Boekerij, was kapot.’

432 pagina’s (€26,99)

De zussen waren meer dan alleen ‘de echtgenoot van’.

BOEKENKRANT.COM

MAART 2020 PAGINA 21

NON-FICTIE INTERVIEW

Pamflet om de literatuur te redden Het omslag van Özcan Akyols Boekenweekessay Generaal zonder leger is veelbetekenend: de rijen lege stoelen lijken een schrijnend symbool voor de status van literatuur in onze maatschappij. Van de leegloop van boekhandels, de ontlezing van jongeren tot het gebrek aan schrijvers die ‘verder kijken dan hun navel’.

Kunnen we het tij nog keren?

Ja, denkt de auteur, maar dan moeten we de ware problemen wel onder ogen durven te zien.

Door Mirjam Mulder Gezien het thema van de Boekenweek, ‘Rebellen en dwarsdenkers’, lijkt Akyol een logische keuze voor het essay: met zijn romans, columns en opvallende aanwezigheid in de media heeft hij de afgelopen jaren al voor heel wat opschudding gezorgd in de boekenwereld. Waar andere schrijvers hem ervan betichten ‘schaamteloos commercieel’ te zijn, vindt hij juist dat zij wat vaker uit hun ivoren torentje moeten komen. Akyol: ‘Niemand kan mij verwijten dat ik niet midden in de strijd sta. Ik krijg elke week bakken stront over me heen. Dat hoort erbij: ik ben een generaal met een enorm leger.’

In het essay geeft hij zijn ongezouten mening over de stand van zaken in de boekenwereld. Volgens hem zijn er vandaag de dag veel poten-

Özcan Akyol ANJA VAN WIJGERDEN

tiële lezers, die niet worden bereikt doordat de boekenwereld te ver van hen afstaat. ‘Veel mensen hebben het idee dat boeken alleen voor de happy few zijn,’ zegt de auteur. ‘Je kunt jezelf afvragen: waarom is dat? Ik denk dat wij dat zelf hebben gecreëerd.’ In dit essay houdt hij de literaire wereld een spiegel voor, en geeft alvast een aanzet tot verandering.

IMPACT

Özcan Akyol, Generaal zonder leger, Stichting CPNB, 94 pagina’s. Tijdens de Boekenweek van 7 t/m 15 maart voor € 3,75 verkrijgbaar in de boekwinkel.

Om te beginnen bij de scholen en hun ‘stoffige lijstjes’. Volgens een recent PISA-rapport neemt de ontlezing onder jongeren snel toe. Niet zo gek, in een wereld vol afleidingen als Netflix en Instagram. Toch denkt Akyol dat scholieren nog wel aan het lezen te krijgen zijn, als we literatuur maar als een interessant alternatief presenteren. ‘Op school moeten ze telkens een lijstje afwerken: verklaar de titel, het motto, de protagonist, et cetera. Dat is niet wat literatuur is. Het gaat er juist om wat je hebt gevoeld, wat je hebt beleefd. Laatst was ik in een klas waar de leerlingen de opdracht hadden gekregen zelf een kunstuiting te maken bij mijn boek. Sommigen hadden tekeningen en anderen hadden vlogs gemaakt bij scènes uit het boek, en daar gingen ze dan met elkaar over praten.

Zo kan het ook.’

Als schrijver bezoekt hij vaak mid-

‘Op school moeten ze een lijstje afwerken: verklaar de titel, het motto, de protagonist, etc.

Dat is niet wat literatuur is’. delbare scholen om te proberen zijn liefde voor boeken over te dragen op de leerlingen. Een taak waarvan hij vindt dat meer schrijvers die op zich zouden moeten nemen. ‘Op het moment dat een auteur zelf iets over zijn boek of het schrijversvak komt vertellen, dan maakt dat een grote indruk,’ legt de auteur uit. ‘Alle docenten zijn blij als een schrijver langskomt op school. Ik krijg altijd te horen: “Dit heeft zo’n impact gehad, ze zijn allemaal je boek gaan lezen, sommigen zijn zelf begonnen met verhalen maken.” Dus dan raak je iemand.’

INCLUSIEF

Ook de boekhandels ontspringen de dans niet in het essay. Juist om hun culturele en maatschappelijke

waarde te kunnen behouden, vindt hij dat zij af moeten van hun wat elitaire imago. Akyol: ‘Er zijn veel boekhandelaren die begrijpen dat ze meer dan een winkel moeten zijn; een plek waar kinderen kunnen spelen, waar je een krantje kunt lezen, waar het fijn is om te vertoeven. Aan de andere kant zijn er ook boekhandels die zichzelf te exclusief maken.

Ik sprak eens met een boekhandelaar die het maar niks vond dat hij De zeven zussen verkoopt. Hij dacht daarmee bij mij een goede sier te maken, maar hij zette zichzelf totaal voor schut, want dankzij die Lucinda Riley kan hij zijn huur of hypotheek betalen. Dat we mensen veroordelen op wat ze lezen, dat vind ik heel raar.’

Een lichtend voorbeeld is volgens hem de bibliotheek. ‘Dat is een hele inclusieve plek, daar komen écht alle lagen van de samenleving,’ meent de auteur. ‘Waarom? Omdat je er alles hebt, er wordt geen onderscheid gemaakt tussen hoge en lage literatuur, voor zover dat al bestaat. Toen ik laatst met mijn kinderen naar de bibliotheek ging, was ik echt verbaasd over wat daar rondliep. Van deftige ouderen die romans willen lezen, tot zestienjarigen die gratis wifi willen hebben, tot kleine kinderen die torens aan het bouwen zijn met kussens. Alles liep er door elkaar, je kon niet eens een plekje vinden om te zitten. Dan denk ik: zo moet het zijn.’

SPECIALE UITGAVE Met geheel nieuw hoofdstuk

€ 17,99

Bevat spectaculaire nieuwe ontdekkingen

MEER DAN 52.000 VERKOCHTE EXEMPLAREN

Doofblinde kinderen

Het taalloket

O N Z E

T A A L

ONZE TAAL

Hoe kun je communiceren als je doof én blind bent?

“Schrijven is verleiden”

G E N O O T S C H A P

elling Cartoons op best ar: door striptekena l E r w i nvaSn uspvoartashirts, ǩ bedrukken hoodies, t-shirts

Boekenweekauteur Annejet van der Zijl

Is de ij één letter?

En wat is het verschil tussen we en wij?

M A A N D B L A D

V A N

H E T

ǩ

ZZZ VXYDDOVKLUWV QO ǩ ǩ LQIR#VXYDDOVKLUWV QO

Heerlijk houten huis te huur in de Ardennen.

‘Doe de deur dicht!’

2/3

Waarom Polen directer zijn dan Nederlanders 2020

Communiceren als je doofblind bent

T NU ME

10T% ING KOR

De Boekenkrant biedt haar lezers in samenwerking met boekhandel Roelants een rustiek vrijstaand landhuisje aan in de Belgische Ardennen. Het ligt in het dorpje Daverdisse.

Hier is de laatste 40 jaar weinig veranderd. Ideaal voor een verblijf vol ontspanning of inspanning. De huisbibliotheek staat garant voor wekenlang leesplezier.

Een weekend (vrij-ma) of een midweek (4 nachten) kost 275,– en een week 375,–. Kijk voor meer informatie op www.roelants.nl

‘Schrijven is verleiden’ Hoe praat je tegen kinderen?

Interview met Annejet van der Zijl, auteur van het Boekenweekgeschenk

Koosnaampjes (voor je valentijn)

Lees een jaar lang Onze Taal voor slechts € 41,40 *

Ga naar www.onzetaal.nl/boekenkrant en voer bij uw bestelling de kortingscode BK3 in. * Lidmaatschap (10 nummers): € 46,– per jaar.

BOEKENKRANT.COM

MAART 2020 PAGINA 23

NON-FICTIE COLUMN ONZE TAAL

Vijftien eeuwen Nederlands

RECENSIE

De redactie van Onze Taal zet iedere maand een bijzonder taalboek in de schijnwerpers. Deze keer 15 eeuwen Nederlandse taal van Nicoline van der Sijs.

W

aarschijnlijk is er niemand die meer weet van de geschiedenis en de ontwikkeling van het Nederlands dan taalkundige Nicoline van der Sijs, en er is in ieder geval niemand die er zo veel en zulke goede boeken over schrijft. Haar nieuwste boek is 15 eeuwen Nederlandse taal, dat inmiddels al een tweede druk heeft gekregen. Hierin gaat het over hoe het Nederlands is ontstaan uit het IndoEuropees, de voorouder van de meeste Europese talen. Van der Sijs laat zien hoe uit dat IndoEuropees zich het Germaans ontwikkelde, en hoe daaruit het oudste Nederlands is voortgekomen – en uiteraard ook hoe het daarna verderging, via het middeleeuwse Nederlands en de verschillende stadia van het moderne Nederlands, tot de eenentwintigste eeuw aan toe.

Het is fascinerend om te zien hoezeer onze taal in al die eeuwen veranderd is, niet alleen in de uitspraak, woordenschat en spelling, maar ook qua woordvorming en zinsbouw. Minstens zo boeiend is het om te zien hoe onze taal mede is gevormd door de andere talen om ons heen – Latijn, Duits, Frans, Engels – en hoe ingrijpend die invloed soms was. Bovendien komt ook voorbij welke maatschappelijke ontwikkelingen er op onze taal van invloed waren (denk aan de vele Hugenoten die uit Frankrijk naar Nederland kwamen, de Statenvertaling van de Bijbel en de ontwikkeling van het Nederlands als wetenschapstaal).

Een gedegen, wetenschappelijk onderbouwd, informatief en helder geschreven overzichtswerk, met als rode draad hoe het contact met andere talen steeds een belangrijke oorzaak is geweest van taalverandering binnen het Nederlands.

Raymond Nöe

Nicoline van der Sijs, 15 eeuwen Nederlandse taal, Uitgeverij Sterck & De Vreese, 256 pagina’s (€ 17,50)

Het Genootschap Onze Taal is een vereniging voor taalliefhebbers, dat elke maand het blad Onze Taal uitbrengt en daarnaast fungeert als Taaladviesdienst. Kijk voor meer informatie op: www.onzetaal.nl.

Gyros van geroosterde groente met kokosyoghurt-tzatziki

Swingend de keuken door Vegetarisch eten is niet alleen hip, maar ook echt heel lekker, dat bewijst het kookboek MOB Veggie van Ben Lebus, oprichter van MOB Kitchen. Wat dit boek onderscheidt van andere vegetarische kookboeken is dat hij muzikaal ondersteund wordt. Bij elk gerecht staat een Spotify-code die je in de juiste kookstemming brengt.

Door Sabrina de Wit MOB Veggie is een modern kookboek. De foto’s zijn aantrekkelijk, de gerechten knallen bijna letterlijk van het papier af. Mensen die niet per se vegetarisch zijn zullen bij het zien van deze recepten uitgedaagd worden om het toch eens te proberen. En nu steeds meer mensen bewuster eten en wat vaker vlees laten staan, kun je er eigenlijk niet meer omheen. Ook aan de vegans is gedacht, voor hen staat er een ‘V’ bij sommige gerechten. Alle recepten zijn eenvoudig en door de groentes heel kleurrijk. Er zit veel variatie in en allemaal zijn ze

te maken voor minder dan tien euro per maaltijd voor vier personen. Dit laat zien dat gezond eten niet altijd duur hoeft te zijn.

Op elke pagina staan twee zwart omrande kaders. Eén voor de ingrediëntenlijst en Spotify-code, de ander vertelt in het kort iets over het gerecht. Deze opmaak oogt strak en trendy. Het scannen van de code gaat heel makkelijk, al moest ik zelf wel even uitvogelen hoe dit werkt.

Elk recept heeft een eigen lijst met muziek om naar te luisteren tijdens het klaarmaken van het gerecht.

Hoewel ik dit erg verrassend vind, blijft het natuurlijk smaakgebonden

Ben Lebus, MOB Veggie. Lekker snel, gezond en niet te duur, vertaling: Cake Amsterdam, Uitgeverij Citrus, 144 pagina’s (€ 23,95)

of de muziek bij je past. Ik merk zelf dat ik sommige lijsten erg leuk vind, terwijl ik andere het liefst meteen uitzet. Dit boek weet technologie op een leuke manier in te zetten waardoor het voor jongeren aantrekkelijker wordt, al kun je je afvragen of deze muziekkeuzes aansluiten bij deze doelgroep. De muziek is gevarieerd, van onbekende artiesten tot aan de Rolling Stones, maar wel echt voor mensen die de wat oudere muziek kunnen waarderen.

Voor beide groepen is het een mooie ontdekkingstocht.

MOB Veggie is overzichtelijk ingedeeld in zes hoofdstukken. Te weten ‘Brunch MOB’, ‘Verse MOB’, ‘Snelle MOB’, ‘Easy MOB’, ‘MOB de luxe’ en ‘Fake-away MOB’. Elk hoofdstuk bevat tien recepten. Zo kom je gerechten tegen als zoete aardappel van de barbecue met tahini-dressing, shahi spinazie paneer, pita’s met baba ganoush en pappardelle met romesco en kalamata-olijven.

Overwegend zijn het hartige gerechten, met een uitzondering van vegan overnight oats en pompoenpannenkoekjes met ahornsiroop.

Voor vriendengroepen die graag samen koken is dit een echte musthave. Kaarsje aan, playlist op en swingend de keuken door. Sfeer gegarandeerd!

RAZEND SPANNEND VERHAAL OVER DOODSGEVAAR EN MOEDERLIEFDE ¼ À i Û>>ÀÌ] w ÃV i ÃVm ið >> Ì `i iâiÀ LiÜÕÃÌ Û> iÌ i Ãi i `À> > `>Ì â V >vëii Ì ``i č iÀ >°½

– TROUW

¼ Ì ÛiÀ >> iivÌ « Ü>Ì iÌ LiÌi i Ì ii Û ÕV Ìi } Ìi â Ì Ì>> ÛiÀ> `iÀ`° Li v i\ ` Ì L i Ü i iÌ iiÀ Üi} i}}i °½

– OPRAH WINFREY

¼ i ÛiÀ« iÌÌiÀi ` ÛiÀ >> ÛiÀ i ] ÛiÀ iÛ }Ã`À> } i iv`i°½

– THE NEW YORK TIMES

¼ i >`i Li i i `i i w }iÛ i }i Ì À iÀ° " LiÌ>> L>>À°½

Een wanhopige moeder en haar jonge zoon op de vlucht voor het drugskartel

– HUMO

¼ > iÌ iiÀ ÃÌ ««i iÌ iâi ° č Û> >v `i iiÀÃÌi L >`â `i ii « LÕ ° *À>V Ì }t½ – Amber Martensen, BOEKHANDEL THOMAS IN BERGEN

www.uitgeverijmozaiek.nl

Een weergaloze thriller over een eeuwenoud Egyptisch geheim in Leiden

Dwarsdenkende huisarts geeft nieuwe visie op klachten IN 3 MAANDEN

AL 8.000 EXX. VERKOCHT

‘Een boek wat je leven kan veranderen, klachten een andere dimensie geeft en niet voor niets binnen een week op de bestsellerslijst stond.’

- A. Jeeninga, huisarts (NBD Biblion)

Verkrijgbaar in de (online) boekhandel VAN KLACHT NAAR KANS | JURIAAN GALAVAZI | € 22,50 KOSMOS UITGEVERS | WWW.DOKTERJURIAAN.NL

BOEKENKRANT.COM

MAART 2020 PAGINA 25

KIJKJE IN DE KEUKEN ARTIKEL

Van monument tot huiskamer De afgelopen jaren hebben bibliotheken bewezen dat zij een van de meest innovatieve spelers in het boekenvak zijn. De Centrale Bibliotheek van Utrecht waagt nu ook de sprong: op 13 maart verhuist zij van de Oudegracht naar het voormalige Postkantoor op de Neude. Een monumentaal gebouw dat vele nieuwe mogelijkheden met zich meebrengt. Ik sprak met directeur Ton van Vlimmeren en kreeg alvast een rondleiding door het pand.

Door Mirjam Mulder 15 januari 2020. Op een druilerige dag loop ik met mijn gids Nadia achter een bouwvakker aan door het doolhof van steigers naar de kelder van de nieuwe bibliotheek. De echte ingang, die naar de centrale hal leidt, is nog niet toegankelijk. Als we met de lift op de eerste verdieping aankomen, stappen we van een bouwkeet in

een ogenschijnlijk modern gebouw.

Strakke vloeren, hoge ramen en een enorme roltrap zijn het eerste wat me opvallen. Dan slaan we de gang in en lijkt het wel alsof we ons in een heel ander gebouw bevinden; het voormalige Postkantoor. Met zijn robuuste architectuur, okergele keramische tegels en donkere zuilen, is het net of de tijd er sinds 1924 heeft stilgestaan. Het raakvlak tussen verleden en toekomst is hier tastbaar gemaakt.

BIEB NIEUWE STIJL

Het voormalige Postkantoor sloot in 2011 definitief haar deuren.

Sindsdien is het voor Utrechters niet meer dan een monument, een statige maar stille aanwezigheid op de Neude. Om dit pand om te toveren tot een functionele bibliotheek, moest er natuurlijk het een en ander worden verbouwd. ‘Het Postkantoor was gebouwd met het idee dat de burger bij binnenkomst een ontzagwekkende hal binnentreedt waar de overheid op je neerkijkt,’ vertelt de directeur. ‘Dus de grote vraag was: hoe kun je van dat monument een publiek gebouw maken dat uitnodigend en laagdrempelig is?’

Daarvoor heeft de bibliotheek samengewerkt met de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. ‘Samen

hebben we gekeken: welke doorbraken kunnen we in de hal maken, zonder het karakter daarvan aan te tasten, waardoor je logisch naar de ruimtes eromheen wordt getrokken en je kunt zien waar de liften en de roltrappen zijn?’ In het hele gebouw was overzicht en veiligheid een punt van aandacht. Zo laat mijn gids me op de eerste verdieping zien dat alle boekenkasten niet hoger zijn dan anderhalve meter, waardoor je de ruimte in één oogopslag kunt overzien. De bewegwijzering moet echter nog aangebracht worden, en wij verdwalen dan ook voortdurend.

Het is meteen duidelijk dat dit een ‘Bieb Nieuwe Stijl’ wordt. Naast de boekencollectie lopen we langs een theaterzaal, een filmzaal, twee cafés en ruimtes voor activiteitenprogramma’s als schrijversavonden, workshops en lezingen. Ook komt er een lab waar kinderen en volwassenen kunnen leren programmeren, robots bouwen en 3D-printen. Een bezoekje aan de zolderverdieping, met de nieuwe studieplekken onder de oude dakspanten van het gebouw, maken me jaloers op de komende generaties studenten. Of zoals Van Vlimmeren het samenvat: ‘Al met al komen er een heleboel nieuwe faciliteiten die allemaal ondersteunend zijn aan informeren, leren, lezen.’

SUZAN BAARS

UTRECHTERS

Om invulling te geven aan die herziene rol van de bibliotheek, zijn er een aantal opendagen geweest waarop Utrechters konden vertellen wat zij graag zouden zien. ‘Eén van de ideeën die naar voren kwamen, was om af en toe een soort festivals te houden, bijvoorbeeld rondom het thema “gezonde voeding”. Dan kun je in de hal een markt van alle bioboeren uit de omgeving organiseren, in de filmzaal een aantal documentaires over de voedingsindustrie laten zien, een thematafel met kookboeken uit de collectie inrichten, lezingen houden, enzovoorts. Op die manier verbind je de collectie met wat mensen bezighoudt.’

De directeur wil ook in de toekomst blijven samenwerken met de inwoners van de stad. ‘Er is bijvoorbeeld een groep Utrechters die zegt: “Wij willen op zondag na de uitzending van Tegenlicht een meetup in de bibliotheek organiseren.” Dat soort initiatieven zien we graag. We willen de huiskamer van de stad zijn.’

Hoewel die huiselijke sfeer nu nog ver te zoeken is, kan ik niet wachten om hem straks zelf te gaan proeven, denk ik als we via een zijdeur van het pand rechtstreeks de bouwkeet instappen. Al voelt dat ergens ook wel weer vertrouwd.

De Bibliotheek Neude opent haar deuren op 13 maart. Kijk voor het feestelijke openingsprogramma op www.bibliotheekutrecht.nl/neude.html.

BOEKENKRANT.COM

MAART 2020 PAGINA 26

BOEKFRAGMENT

Van klacht naar kans Van klacht naar kans is de nieuwe visie op klachten van dwarsdenkende huisarts Juriaan Galavazi. De reguliere geneeskunde is en blijft de basis, maar Juriaan geeft de mogelijkheid om breder naar klachten te kijken.

De dokter houdt je ziek Met het recept in de hand vervolg je je weg. Niet beseffende dat zowel de dokter als jij zojuist een afslag hebben gemist. Dat het diezelfde weg is die mede de oorzaak is van de klacht waarvoor je gekomen bent.

Juriaan Galavazi, Van klacht naar kans. Verbeter je leven door naar je lijf te luisteren, Kosmos Uitgevers, 272 pagina’s (€ 22,50) www.kosmosuitgevers.nl www.dokterjuriaan.nl

Ze is eind veertig en is kapster. Ze komt bij mij op het spreekuur omdat ze al maanden klachten aan haar linker schouder heeft. Jaren geleden heeft ze dezelfde klacht aan de andere schouder gehad. Na meerdere injecties en uiteindelijk een operatie zijn de klachten toen nagenoeg verdwenen. Ze wil nu graag een oplossing, want het belemmert in haar werk, sport en dagelijks leven.

Na onderzoek leg ik haar de mogelijkheden uit: oefentherapie, pijnstilling, een injectie of verwijzing naar een orthopeed… Dan vraag ik of ze ervoor openstaat om hier ook op een andere manier naar te kijken.

Stel dat je lichaam slimmer is dan je hoofd, zeg ik: wat zou de klacht je dan kunnen vertellen? Met andere woorden; zijn er situaties in je leven die deze klacht zouden kunnen veroorzaken of op een negatieve manier kunnen beïnvloeden? Zou het kunnen dat daar waar je met je hoofd geen ‘nee’ zegt, je lichaam het voor je gaat doen?

Ze kijkt me met grote ogen aan. Zo had ze het nog niet bekeken. Ze geeft toe dat ze al jaren geen plezier meer heeft in haar werk. Toch gaat ze maar door. Ze heeft een eigen kapperszaak en werkt soms wel 40 tot 60 uur per week…

Wanneer we dagelijks iets doen, wat we eigenlijk diep van binnen niet meer willen. En we blijven er toch maar mee doorgaan omdat je hoofd zegt dat er geen andere optie is. Dat als je doorgaat het wel beter zal worden. En je ondertussen iedere dag je klacht onderdrukt, negeert of wil dat het weg gaat. Hoeveel spanning denk je dat dat gaat geven? Je lichaam zal je kenbaar blijven maken dat er iets moet gebeuren. Je houdt echter de vrijheid om er wel of niet iets mee te doen. Ga je focussen op de klacht om er zo snel mogelijk vanaf te komen, of ben je bereid om te kijken wat er in je leven om verandering vraagt?

Maar al te vaak gaat de dokter te makkelijk mee in de vraag van de patiënt om hem of haar van de

klacht af te helpen. De quick-fix. Vanuit de overtuiging dat je als dokter de patiënt het beste dient wanneer je de klacht direct wegneemt, wordt er nog te vaak klakkeloos medicatie voorgeschreven. Mede door tijdsdruk en protocollen. Naar mijn idee missen zowel de dokter als de patiënt hier een afslag. Voor de duidelijkheid, ik ben niet tegen medicatie.

Daar waar de focus nu te veel ligt op het wegnemen van slechts de symptomen, zou er vaker onder de motorkap gekeken mogen worden om te onderzoeken wat de daadwerkelijke oorzaak van de klacht is. En zo te komen tot een meer structurele oplossing.

Bij het volgende gesprek ziet ze in dat ze al jaren liever iets anders wilde doen. Haar rechter schouder trok toen al aan de bel om haar leven een andere invulling te geven.

Nu, bijna 8 jaar later, krijgt ze een tweede kans.

BOEKFRAGMENT

Kom Atir kom Kom Atir kom is een historische roman, gebaseerd op de voetreis uit 1827 van de eerste giraffe in Frankrijk, een diplomatiek geschenk van de pasja van Egypte aan Koning Karel X.

Agnita de Ranitz, Kom Atir kom. De legendarische voetreis met een giraf van Marseille naar Parijs in 1827, Uitgeverij De Brouwerij, 350 pagina’s (€ 20,99) www.brainbooks.nl

Atir en Hassan zijn klaar om met Zarafa door de stad te paraderen.

Ondanks de kou heeft de giraffe haar regenjas en haar schoenen niet aan.

Onverstoorbaar loopt ze even later door de menigte naar de met palen afgezette plek, onder de bomen van Place Louis-le-Grand. Ik heb de indruk dat er allengs meer mensen komen kijken. Velen komen terug en brengen familieleden of buren mee om het fenomeen uit Afrika te aanschouwen. Sommigen nemen een appel voor haar mee. Het bericht dat ze deze lekkernij zomaar uit de hand eet, is als een lopend vuurtje rondgegaan. Opeens zie ik dat ze van de droogbloemen op de hoed van een dame snoept. Laat ze zich bij de keuze van voedsel eerder door het zicht dan door de reuk leiden? Juist wanneer ik mijn notitieboekje wil pakken, ontdek ik in het gedrang de prefect bij wie wij gisteren langsliepen. Dit keer is hij vergezeld door vrouw en kinderen. De jongste houdt hij op de arm. Zarafa demonstreert hoe ze drinkt. Ze spreidt haar

poten wijd uit elkaar en bukt met haar kop tot vlak boven de emmer melk die op de grond staat. Het is onvoorstelbaar hoe ze dit gedwee in het bijzijn van de mensenmassa doet. Nog niet lang geleden dronk ze alleen buiten het zicht van onbekenden.

Atir en Youssef hebben mij verzocht om even weg te mogen, zodat zij naar andere bezienswaardigheden op het grote plein kunnen gaan kijken. Aan de andere zijde van het plein schijnt een reizend circus te staan met een collectie levende slangen: een ratelslang, een boa constrictor, een anaconda en zelfs een harlekijnskoraalslang. In de auberge hoorde ik dat er ook een achttienjarige reus van een meter achtennegentig staat. Van weggaan is nu echter geen sprake, de aanwezigheid van de mannen is absoluut noodzakelijk. Ze waren zichtbaar teleurgesteld, maar ik denk dat ze het in hun hart wel begrijpen.

De temperatuur is vandaag gelukkig hoger. De koude wind die ons twee dagen geteisterd heeft, is eindelijk gaan liggen. De giraffe knabbelt hoog in de lindeboom aan de blaadjes. Het valt me op dat ze haar kop verticaal kan kantelen om ook de kleinste te bemachtigen. Het lijkt of ze de lawaaiige en beweeglijke drukte aan haar voeten niet bemerkt. Als ze haar lange zwarte grijptong uitsteekt hoor ik vaak

de gekste opmerkingen. Enkele toeschouwers vrezen een slang in de boom te zien kronkelen, andere maken vergelijkingen met een slurf van een olifant. Ik observeer haar een tijdje, want ik vraag me af of ze zonder snijtanden een tak kan afbijten. Maar nee, ze krult haar tong eromheen, brengt hem tussen haar lippen, sluit vervolgens haar mond, slaat haar kop naar achter en ritst met haar ondertanden twijgjes en bladeren van de takken af.

Plotseling hoor ik een schelle kreet uit het publiek. Een van de paarden van de cavalerie schrikt en steigert, de giraffe trekt bruusk aan het touw dat ik zie losschieten. Ze slaat haar kop briesend naar achteren, maakt een bokkende beweging en vliegt naar voren, het volk stuift krijsend uiteen. Verlamd van schrik kijk ik toe. Alles gaat razendsnel. Er wordt geduwd en getrokken. Mannen en vrouwen worden onder de voet gelopen. De giraffe slaat op hol, Hassan valt, Atir grijpt nog net het koord, maar wordt meegesleurd, en de paarden... het wordt zwart voor mijn ogen.

BOEKENKRANT.COM

MAART 2020 PAGINA 27

BOEKFRAGMENT

Hannelore Hannelore vertelt het waargebeurde verhaal van een Nederlands meisje dat vanaf haar derde opgroeide in de sekte ‘Gemeente Gods’, waar haar ouders actief lid van waren. Vijftien jaar lang werd ze gehersenspoeld door sekteleider Sipke Vrieswijk.

Na haar bevrijding woont ze bij haar oom Bertus en tante Hannie.

Hoofdstuk 32 Verkering

Frank Krake, Hannelore. Het meisje uit de sekte, Uitgeverij Achtbaan, 480 pagina’s (€ 22,99) www.uitgeverijachtbaan.nl

Bertus sleepte de kerstboom voorzichtig over de vloer. Met de nodige moeite drukte hij de dikke stam in de metalen standaard en langzaam zette hij de boom overeind. Hij paste precies onder het plafond.

‘Hier hebben jullie ballen en slingers,’ zei hij. ‘Tuigen jullie de boom maar op.’

Hannie ging boodschappen doen, de jongens speelden buiten. Voor het eerst waren de zussen alleen.

Hannelore was nog steeds niet erg toegankelijk. Noalie wist dat ze hier eigenlijk helemaal niet wilde zijn.

Ze deed haar best het een beetje gezellig te maken, het was tenslotte wel haar zus. Ze praatten een beetje over hoe het vroeger was toen ze in Krimpen de kerstboom opzetten.

Als hij stond, mochten ze een kleine hanger uitzoeken, een vogeltje of een kerstklok. Hannelore luisterde vooral en hield de slingers vast. Toen na een half uur de kerstboom vol hing, plofte ze weer in de hoek van de bank.

Hannie probeerde Hannelore zoveel mogelijk bij het huishouden te betrekken. Bij de leuke dingen, maar ook bij de vervelende klusjes. Dus ook het opzuigen van de naalden die de kerstboom onderweg had verloren. Toen Hannelore klaar was met stofzuigen, liet ze haar zien hoe ze een emmer met sop moest maken.

Hannelore zei niets, dat kon ze wel dromen. Met de emmer werd ze naar de houten gelakte trap gestuurd. Na een kwartiertje keek Hannie even in de hal om te zien of ze al klaar was.

Hannelore zat halverwege de trap en keek naar beneden. De trede voor haar was net klaar en ze schoof weer een treetje hoger. Hannie geloofde haar ogen niet.

‘Je gaat toch niet achterstevoren een trap afnemen? Bovenaan beginnen en dan naar beneden werken.’

In de Gemeente nam iedereen op die manier de trap af. Om de tijd te doden. Maar dat hoefde Hannie niet te weten. Hannelore knikte slechts en begon bovenaan.

De avonden in de huiskamer aan de Aalscholver waren voor Hannelore uiterst verwarrend. Ze genoot van de jongens. Rick, de jongste van

zes, kroop maar wat graag bij haar op schoot. Voor Hannelore waren dat waardevolle momenten. Dat iemand het de moeite waard vond om aandacht aan haar te schenken.

Als een spons zoog ze de gezelligheid en geborgenheid van het gezin op. Ze verwonderde zich erover dat er zoveel moeite voor haar werd gedaan en dat Hannie haar zelfs de jongens toevertrouwde. Samen keken ze naar Mr. Bean en de Honeymoonquiz en ze vond het stiekem nog leuk ook.

Tijdens die eerste week in de andere wereld nam Hannie haar mee naar de kerk. (…) Hannie schoof met haar nichtje tussen twee banken door, ergens midden in de kerk en ging zitten. Hannelore keek om zich heen en zag vooral vrolijke en opgewekte mensen.

Na een lied opende dominee Borsje de dienst. De verwondering bij Hannelore nam toe. Ze zag mensen bidden en praten met God, alsof Hij gewoon bereikbaar was. De volle kerk las mee uit de Bijbel en ze voelde ontspanning en warmte. Er bestonden dus mensen die plezier en vertrouwen uit het geloof haalden, een vriendschappelijke relatie met Jezus hadden. Verbazingwekkend.

BOEKFRAGMENT

Sigmund weet wel raad met werkstress Humor is onontbeerlijk op de werkvloer. Zeker in deze tijd waar werkstress en burnout zorgen voor groeiend onbehagen en ziekteverzuim. Niet om reële problemen te bagatelliseren, maar om de kracht van de relativering en om stoom af te blazen. Tekenaar Peter de Wit heeft een bundel cartoons samengesteld over werkstress waar iedere tot wanhoop gedreven werknemer (m/v) zich moeiteloos in zal herkennen.

Peter de Wit, Sigmund weet wel raad met werkstress, Uitgeverij De Harmonie, 95 pagina’s (€ 12,90) www.deharmonie.nl

BOEKENKRANT.COM

MAART 2020 PAGINA 28

LIJST

Boekhandels die de Boekenkrant verspreiden

Voor een compleet actueel overzicht kijkt u op www.boekenkrant.com/boekhandels. Staat uw naam niet op de lijst, of heeft u aanpassingen? Geef het door via info@boekenkrant.com NEDERLAND AALSMEER

Boekhuis Aalsmeer ALKMAAR

Boekhandel Feijn Van der Meulen’s Boekhandel

BUNSCHOTENSPAKENBURG

Bruna Van de Geest CASTRICUM

Boekhandel Laan CUIJK

The Read Shop Cuijk DEN BOSCH

Boekhandel Broekhuis

Boekhandel Adr. Heinen

ALPHEN A/D RIJN

DEN HAAG

ALMELO

Boekhandel Haasbeek Boekhandel Haasbeek Herenhof AMERSFOORT

De Algemene Boekhandel Boekhandel Riemer Boekhandel Veenendaal AMSTELVEEN

Boekhandel De Vries Van Stockum Boekhandel Scheveningen DEVENTER

Boekhandel Praamstra DIEREN

The Read Shop Dieren DOORN

Boekhandel Venstra

The Read Shop Doorn

AMSTERDAM

DOORWERTH

De Amsterdamse Boekhandel Boekhandel De Dolfijn Boekhandel Jimmink Boekhandel Scheltema Boekhandel van Noord ARNHEM

Boekhandel Hijman Ongerijmd ASSEN

Boekhandel Van der Velde Rapunsel Kinderboeken & meer BAARLE-NASSAU

Bruna Baarle-Nassau BAARN

Boekhandel Den Boer BARNEVELD

Boekhandel Romijn BEILEN

Boekhandel Het Logboek BENNEKOM

Boekhandel Novita BERGEN OP ZOOM

Quist Boeken BILTHOVEN

Bilthovense Boekhandel BLEISWIJK

Boekhandel Muilenburg

The Read Shop Doorwerth DORDRECHT

Boekhandel Vos & Van der Leer Kinderboekwinkel De Giraf DRACHTEN

Boekhandel Van der Velde DRONTEN

Voster Boekverkopers

EXLOO

Geerts Warenhuis

Boek- en Kantoorboekhandel Lektura HELMOND

Boekhandel De Ganzenveer HENGELO

Boekhandel Broekhuis HIPPOLYTUSHOEF

De Wieringer Boekhandel HOOGEVEEN

The Read Shop XL Hoogeveen HOUTEN

Boekhandel De Kler HUIZEN

Boekhandel Flevo IJMUIDEN

Boekhandel Lectori KERKRADE

Boekhandel Leeskunst Boekhandel Deurenberg KRIMPEN A/D IJSSEL

Boekhandel Kamerbeek LEEUWARDEN

LEIDEN

Boekhandel De Koperen Tuin GOIRLE

Boekhandel De Kler Boekhandel Kooyker Boekhandel Silvester

Boekhandel Van der Velde Boekhandel Riemer HAAKSBERGEN

Boek en Buro

De Drvkkery Boekhandel Mondria Nimo Boek

NAALDWIJK

Boekhandel Vingerling

ROOSENDAAL

ROTTERDAM

RIJSWIJK

Bruna Monnichmann

Boekhandel Augustinus Boekhandel Roelants Dekker v.d. Vegt Boekverkopers Kinderboekwinkel Nijmegen

SANTPOORT-NOORD

NOORDWIJKERHOUT

Boekhandel Wagenaar & Van Halem

Bredero Boeken

SNEEK

Boekhandel de Traverse

OISTERWIJK

TIEL

OLDENZAAL

TILBURG

OOSTERBEEK

TWELLO

Steenwijks Boekhuys Boekhandel Arentsen Gianotten Mutsaers Boekhandel Oonk UITHOORN

LOCHEM

Boekhandel Lovink MAARN

Boekhandel Boek & Koek MAASSLUIS

Boekhandel Het Keizerrijk

WOERDEN

Boekhandel De Kler WORMERVEER

Pasman Boek & Hobby ZEIST

Rebers Boek en Buro Boekhandel De Kler Boekhandel Sonneveld Bruna Dorpsstraat Silvester Boek & Spel ZWOLLE

Waanders In de Broeren

VLAANDEREN BRASSCHAAT

Standaard Boekhandel BRUGGE

De Reyghere boekhandel GENK

Malpertuis

Boekhandel Derijks OUDERKERK A/D AMSTEL

UTRECHT

Salvator

Boekhandel Sprey OUDEWATER

The Read Shop Oudewater PIJNACKER

Boekhandel Kees Broese boekverkopers Savannah Bay De Utrechtse Kinderboekwinkel

Boekhandel Van Kooten

Grimbergen Boeken

Boekhandel Het Rozemarijntje

HEIST-OP-DEN-BERG

PURMEREND

LISSE

WILLEMSTAD

The Read Shop Express Uithoorn

OSS

LEIDSCHENDAM

Boekhandel De Kler

Boekhandel De Kler

ZOETERMEER

Boekhandel Krings

STEENWIJK

Boekhandel Meijer & Siegers

WASSENAAR

SITTARD

Boekhandel De Kler Rijnlandse Boekhandel

Boekhandel Broekhuis

WAGENINGEN

ZEVENAAR

Schiedams Boekhuis

SON EN BREUGEL

Boekhandel Oisterwijk

Plantage Bookstore

SCHIEDAM

NUNSPEET

OEGSTGEEST

Boekhandel De Kler

Boekhandel Kramer & Van Doorn

Boekhandel Van der Velde

Boekhandel Osinga

VOORSCHOTEN

Boekhandel Plukker

SCHAGEN

Bruna Lange Baan

NOOTDORP

Kinderboekhandel In de Wolken

Boekhandel Kniphorst

Boekhandel De Omslag

NIJKERK

NIJMEGEN

VOORBURG

ROSMALEN

The Read Shop Nieuwegein Boekhandel Roodbeen

Boekhandel ’t Spui

WAALWIJK

Boekhandel Donner Boekhandel Maximus Boekhandel Van Rietschoten

NIEUWEGEIN

VLISSINGEN

Boekhandel De Boekenwurm

Boekhandel De Kler

GORINCHEM

GRONINGEN

MIDDELBURG

Plantage Boekhandel Boekhuis de kleine Tovenaar

VALKENSWAARD

LEIDERDORP

Boekhandel Verkaaik The Read Shop Goverwelle

Riemer Barth

Boekhandel Daan Nijman

Boekhandel van Atten Bruna Ackershof

Blz. Boekhandel Buitelaar

GOUDA

Boekhandel Van Kralingen

HEEZE

GOES

BOXMEER

BREUKELEN

Boekhandel Blokker

Boekhandel Van Grinsven

The Read Shop Karssen

Boekhandel Van Kemenade & Hollaers Libris Boekhandel Buitelaar

HEEMSTEDE

Boekhandel Van der Velde De Toverlantaarn

GELDROP

ROERMOND

MONNICKENDAM

The Read Shop Hedel

KAPELLE

Boekhandel Broekhuis

MEPPEL

HEDEL

EINDHOVEN

ENSCHEDE

RODEN

Boekhandel Dominicanen

MIJDRECHT

Boomker Boeken

Boek en Buro De Boekenberg Boekhandel Van Grinsven Boekhandel Van Piere

MAASTRICHT

HAREN (GR)

The Read Shop Express IJmuiden

Boekhandel De Boekenkist

BREDA

Boekhandel Gillissen & Co Boekhandel De Vries Van Stockum Bruna Cronjéstraat Kinderboekwinkel Kiekeboek

EDE

BODEGRAVEN

Van Dinter Media

HAARLEM

Boekhandel Het Leesteken PUTTERSHOEK

Boekhandel Priem VEENENDAAL VEGHEL

Boekhandel Schellen

Marjan Houtman Lezen & Schrijven

VELP (GD)

RAALTE

VENLO

Bruna Ellenbroek RHOON

Het Witte Huys

Boekhandel Jansen & De Feijter Boekhandel Koops VENRAY

Roojboek VLEUTEN

Boekhandel Kees

Het Voorwoord MECHELEN TURNHOUT

Standaard Boekhandel

BOEKENKRANT.COM

MAART 2020 PAGINA 29

BOEKHANDEL BOEKHANDEL BROEKHUIS, HENGELO

V.l.n.r.: medewerkers Frank, Odette, Marcia en Miriam met klant Lowie

Nooit uitgelezen

Elke maand bezoeken we een van de vele mooie Boekenkrant-boekhandels die ons taalgebied rijk is. Deze maand reisden we af naar Hengelo om ons te laten inspireren door Boekhandel Broekhuis.

NIET TE MISSEN!

DE KLANT VERTELT

DE MEDEWERKER TIPT (1)

DE MEDEWERKER TIPT (2)

Lowie Gilissen: ‘Een leven zonder boeken kan ik mij nauwelijks voorstellen. Een boekhandel in de buurt is voor mij dan ook onmisbaar. Vanaf mijn huis ben ik lopend binnen tien minuten bij Boekhandel Broekhuis.

Daar bof ik mee, want ik kom wel drie keer in de week in die heerlijke Hengelose boekwinkel. Boodschappen doen wordt een stuk leuker in de wetenschap dat ik het kan combineren met een bezoekje aan Broekhuis.

Het is er aangenaam vertoeven in deze uitnodigende winkel, het is er prettig grasduinen tussen de tientallen stapeltjes recente uitgaven op de uitstaltafels. Daar vind ik dan ook meestal het boek waar ik naar op zoek ben. Mijn leeshonger stil ik verder met eerder verschenen boeken die gelukkig rijkelijk aanwezig zijn in de kasten tegen de wanden.

En is er iets niet in voorraad: de vriendelijke en vooral betrokken boekverkopers van Broekhuis zorgen ervoor dat je het meestal al de dag erop kunt komen ophalen. Een mooi excuus om twee dagen achter elkaar naar de winkel te lopen.

‘Wat Boekhandel Broekhuis in Hengelo extra levendig maakt, is de stroom aan schrijvers die deze winkel aandoet. Literatuurkenner Theo Hakkert weet daarbij in zijn deskundige interviews keer op keer de juiste toon te treffen. De lezer wordt zo wel heel dichtbij de schrijver gebracht. Het moge duidelijk zijn: met zo’n uitgelezen winkel raak ik nooit uitgelezen! Een Hengelo zonder Boekhandel Broekhuis? Ik moet er niet aan denken.’

Odette Brethouwer: ‘Dankzij Harry Potter heb ik een voorliefde voor boeken met magie, en uiteraard hebben boeken over boeken of boekhandels ook een speciaal plekje in mijn hart.

Pages & Co. Matilda en de boekdwalers van Anna James is een kinderboek met boekenmagie en klonk dus helemaal als mijn ding! Ik viel als een blok voor dit verhaal, en de illustraties zorgen ervoor dat het nog meer tot leven komt. De boekhandel van de grootouders van Matilda zie ik helemaal voor me. Wat een heerlijke sfeer hangt er!

‘Matilda heeft de speciale gave om in het verhaal van een boek te kunnen stappen. Zouden we dat niet allemaal willen, echt naar de werelden van boeken reizen? Een erg leuk fragment uit dit boek is dat de auteur uitlegt dat sommige mensen die gave in het echt een klein beetje hebben. Is het jou ook weleens overkomen dat je vergat waar je was, of dat je de tijd uit het oog verloor tijdens het lezen? Dan bezit je ook een klein beetje van deze magie. Toen ik dat las, deed ik een mini-vreugdedansje op mijn bank.

‘De wereld waarin het verhaal zich afspeelt, vond ik erg goed uitgewerkt en leuk bedacht. Het verhaal is ook ontzettend spannend om te lezen; heel avontuurlijk en origineel. Een aanrader voor alle boekenliefhebbers vanaf tien jaar – dus ook voor volwassenen! En… het tweede deel vond ik net zo geweldig.’

Wij proberen onze klanten zoveel Miriam Grimberg: mogelijk te trakteren op interessante ‘Mijn voorkeur gaat uit evenementen in onze vier winkels, naar Nederlandstalige waarbij we lezers in contact brengen literatuur, maar ik lees met auteurs en/of BN’ers. Ook orgaook graag een goede thriller. Ik had al eerder niseren we regelmatig evenementen op locatie in samenwerking met boeken van Bart Chaandere culturele instellingen. bot gelezen en waardeer zijn schrijfstijl. Het onderwerp van zijn nieuwe, Zondag 8 maart om 14:30 uur: Wij autobiografische roman Mijn vaders organiseren een middag in ’t Oale hand raakte mij, ik schrok er eerlijkRoadhoes te Tubbergen, over het gezegd van en werd nieuwsgierig nieuwe boek Hannelore. Het meisje naar het verhaal. Allereerst wil ik uit de sekte van de Hengelose auteur dan ook zeggen dat ik veel respect Frank Krake. Hoofdpersoon Hanheb voor de manier waarop Chabot dit boek geschreven heeft. Zijn jeugd nelore zal met Krake spreken over haar ervaringen. Ook Peter Withag, was allesbehalve prettig en om dit de wijkagent die haar destijds uit de zo, met de nodige zelfspot en humor te beschrijven, daar heb ik bewonde- sekte redde is aanwezig. Tickets zijn te bestellen via www.eventbrite.nl. ring voor.

Woensdagavond 11 maart om 19:30 ‘Mijn vaders hand is een meesleuur: Thomas Verbogt komt langs pende roman over Chabots jeugd. onze boekhandel. Onlangs verZijn vader toont op geen enkele scheen zijn nieuwe roman Als je de manier genegenheid voor zijn zoon. stilte ziet. Hij wordt geïnterviewd Integendeel, bij alles wat er in zijn door Theo Hakkert van TC Tubantia. jonge leven misgaat is Bart zelf de Aansluitend zal Verbogt zijn werk grote “schuldige”; een stuk verdriet signeren. dat alles over zichzelf afroept. DinDonderdag 12 maart om 19:30 uur: gen die goed gaan worden gelijk de grond ingeboord en zijn moeder doet Stephan Enter brengt een bezoek niets om hier iets aan te veranderen: aan onze boekhandel. Enter debuteerde in 1999 met de verhalenbunze staat achter haar man. Bart doordel Winterhanden. Met zijn roman staat zijn jeugd liefdeloos en ervaart Grip (2011) brak hij door bij het grote verschillende vormen van geestepubliek. Hij zal met Marjon Kok van lijke en fysieke mishandeling. Hij TC Tubantia onder andere in gesprek gelooft dat hij niks waard is. Gelukgaan over het succes van zijn bejukig komt Marjon in zijn leven, door wie hij wat “lucht” krijgt en alles wat belde nieuwe roman Pastorale. beter aankan. Chabot gebruikt een erg persoonlijke en prettige schrijfstijl. Het ene moment is het BOEKHANDEL BROEKHUIS lachen en het andere moment ben je geëmotioneerd tijdens Kijk voor meer informatie op www.boekhandelbroekhuis.nl of loop spontaan binnen: het lezen van dit verhaal. Een del Broekhuis, Wemenstraat 45, Boekhan beklemmende pageturner!’

7551 EW Hengelo

multatulijaar 2020

AKO

Multatuli

Literatuurprijs 2003

Multatuli – Het leven van Eduard Douwes Dekker, nu gebonden en rijk geïllustreerd!

‘Monumentale biografie.

Wie Van der Meulen uit heeft, kan Multatuli niet ongelezen laten.’

Leven en werk van Eduard Douwes Dekker

Dik van der Meulen

– Juryrapport AKO Literatuurprijs

Verkrijgbaar in de boekhandel en op boomgeschiedenis.nl

Neem een abonnement!

Aanmelden kan via boekenkrant.com/abo (of vul de bon

BOEKENWEEK...

van 7 t/m 15 maart ontvang je bij aankoop van Kom Atir kom het boekenweekgeschenk!

in)

Ik neem een abonnement:

BON

Twaalf nummers van de Boekenkrant voor € 42,-

naam straat postcode land e-mail

m/v

plaats

telefoon

IBAN nummer betaling

automatische incasso per factuur (+ 2,50 administratiekosten)

geboortedatum handtekening

Stuur deze bon naar: Boekenkrant, Zonnebaan 54, 3542 EG Utrecht, Nederland

BK0320

AGNITA DE RANITZ signeert deze week Kom Atir kom bij diverse boekhandels.

Waar en wanneer?

Kijk op: www.brainbooks.nl

De historische voetreis met een giraffe van Marseille naar Parijs in 1827 Met een bonte stoet van dieren en verzorgers vertrekt de eigenzinnige Saint-Hilaire, zoöloog op leeftijd, te voet vanuit Marseille. Hij wil het geschenk van de Egyptische pasja voor koning Karel X - de eerste giraffe in Frankrijk - persoonlijk begeleiden en in Parijs aanbieden.

Onderweg wordt hij in dorpen en steden onthaald en geflankeerd door een niet te stuiten mensenmassa die van heinde en verre het ‘vriendelijke monster’ uit Afrika komt bewonderen. De legendarische tocht van 900 kilometer in 42 dagen verloopt niet zonder hindernissen.

“Kom Atir kom is een waargebeurd verhaal dat in deze roman op meesterlijke wijze is vertolkt.” kom atir kom | agnita de ranitz | de brouwerij | 350 p | €20,99

BOEKENKRANT.COM

MAART 2020 PAGINA 31

VOOR DE LEZER LEZER AAN HET WOORD Elke maand kun je in deze rubriek kennismaken met een Boekenkrant-lezer. Deze keer: dichter Birdal Özunan.

Wat doe je in het dagelijkse leven?

‘In mijn dagelijkse leven besteed ik graag tijd aan poëzie. Met poëzie kun je kort en krachtig heel veel zeggen. Vorig jaar heb ik in Turkije mijn tweede gedichtenbundel uitgebracht, die begin dit jaar in een tweetalige versie (Nederlands – Turks) verscheen: Vliegend – Uçup Gitmek. Naar aanleiding daarvan heb ik in februari voordrachten gegeven in Boekhandel Blokker te Heemstede en een aantal tweetalige literaire avonden verzorgd. Ook het Haarlems Dagblad kwam langs voor een interview. Een drukke, maar leuke tijd!’

Waar haal je de Boekenkrant op?

‘Wij gaan regelmatig langs bij de buurtboekhandel, Gillissen & Co in

Birdal Özunan

WIN DIT BOEK

WIN EEN BOEK

Dichtbundel in het Nederlands en Turks van Birdal Özunan, over zijn leven in beide landen. Soms kort en krachtig, soms beschrijvend, neemt hij je mee op zijn reis door deze veelzijdige wereld.

Waar gaat je gedichtenbundel Vliegend – Uçup Gitmek over?

‘Mijn gedichtenbundel gaat over vrijheid, liefde, onrecht en verdriet.

Veel inspiratie vond ik als NT2docent in de verhalen van mijn studenten, afkomstig uit ruim vijfenveertig verschillende landen.

Natuurlijk zijn de achtergronden van deze mensen heel verschillend, maar in essentie zijn de onderlinge overeenkomsten veel groter. In mijn ogen is liefde de verbindende factor tussen alle rassen, kleuren en geloven.’

Hoe is deze tweetalige gedichtenbundel tot stand gekomen?

‘Ik woon ruim veertig jaar met veel plezier in Nederland en ik wilde mijn gedachten ook hier middels poëzie met anderen delen. Evert van

Organiseer je in maart nog een literaire avond?

‘Ja! Vrijdag 27 maart 2020 staat er weer een avond “Poëzie & Muziek” gepland in Zaaltje Merlijn, Hasselaersplein 35, te Haarlem. Mijn gedichten worden in het Turks en Nederlands voorgedragen en violiste Suzanne Groot zal voor de muzikale omlijsting zorgen. Gezien het beperkte aantal plaatsen is van tevoren aanmelden noodzakelijk, dat kan via info@birdal.nl tot uiterlijk 20 maart.’

Benieuwd naar de dichtbundel van Birdal? Doe mee met de prijsvraag hieronder en maak kans op een exemplaar!

WINNAAR

Ragnar Jónasson, Sneeuwblind, vertaling: Willemien Werkman, Uitgeverij A.W. Bruna, 286 pagina’s (€ 11,99)

Wie waren de drie schrijvers verborgen in het beeld in het februari-nummer? Het goede antwoord is: Ragnar Jónasson, Ali Benjamin en Lydia Syson.

COLOFON Over de Boekenkrant De Boekenkrant biedt kwaliteit voor een breed publiek. Onze onafhankelijke redactie besteedt aandacht aan literatuur, spanning, jeugd, strips en non-fictie.

Iedere eerste maandag van de maand verschijnt de papieren editie, die wordt verspreid via boekhandels, bibliotheken en scholen in Nederland en Vlaanderen. Tevens is het mogelijk om als particulier een abonnement te nemen en de Boekenkrant thuisgestuurd te krijgen. Daarnaast plaatst de redactie regelmatig nieuwe artikelen op www.boekenkrant.com.

den Broek en Lia Koning, die Turks hebben gestudeerd en gedoceerd, hebben de vertalingen op zich genomen. Natuurlijk is het bij het vertalen van poëzie moeilijk de essentie voor honderd procent te raken.

VORIGE KEER

Welke drie schrijvers zijn in dit beeld verborgen? Stuur de namen voor 30 maart 2020 naar redactie@ boekenkrant.com met als onderwerp ‘Win een boek’. Vermeld ook je naam en adres. Onder de goede inzendingen wordt een exemplaar van Vliegend – Uçup Gitmek van Birdal Özunan verloot.

Birdal Özunan, Vliegend – Uçup Gitmek, vertaling: Lia Koning en Evert van den Broek, 200 pagina’s (€ 20,00)

Haarlem. Daar ligt de Boekenkrant voor de toonbank, altijd leuk om door te nemen.’

Uit de 74 goede inzendingen trokken we Herman Foury uit Groningen. Hij wint een exemplaar van Sneeuwblind van Ragnar Jónasson.

Gefeliciteerd!

MEDEWERKERS Contact Uphill Battle boekpromotie, Zonnebaan 54, 3542 EG Utrecht, Nederland.

Telefoon: + 31 30 2231718

Het team Redacteuren: Mireille Bregman, Mirjam Mulder en Isabel Willemsen

Oplage 19.000

Medewerkers: Wouter Adriaensen, Linda Albers, Anne van Blijderveen, Wendy Claes, Jacqueline Coppens, Oglaya Doua, Aefke ten Hagen, Katy Hurkmans, Hugo Jager, Lex Jansen, Jacomijn van Kempen, Merel Kuitert, Istvan Kops, Mieke van Meer, Laura Molenaar, Rianne Nieuwdorp, Selma Oueddan, Raymond Noë, Nora van Ouwerkerk, Hans Pols, Famke Prins, Ira Pronk, Emma Ringelding, Ellen Rooms, Elisa Ros Villarte, Yannick Schueler, Fien de Smet, Pauline Speetjens, Pieter-Jan Sterenborg, Erwin Suvaal, Carien Touwen, Gerda Visser, Renske van der Wal, Sonja Wessels, Saraï van Well, Tanja Wilming, Sabrina de Wit. Vormgeving: Titus Vegter

De volgende Boekenkrant verschijnt op 6 april 2020.

Uitgever/Hoofdredacteur: Jan Louwers

Redactie redactie@boekenkrant.com Informatie over adverteren verkoop@boekenkrant.com Abonnementenservice abo@boekenkrant.com Telefoon: +31 881 102005 Online www.boekenkrant.com facebook.com/deboekenkrant @boekenkrant @boekenkrant

Anne van Blijderveen

Mireille Bregman

Wendy Claes

Jacqueline Coppens

Oglaya Doua

Hugo Jager

Istvan Kops

Mieke van Meer

Mirjam Mulder

Rianne Nieuwdorp

Selma Oueddan

Nora van Ouwerkerk

Hans Pols

Titus Vegter

Isabel Willemsen

‘Eindstation Auschwitz toont het allerzwartste en allermooiste in de mens.’ NOS

‘Indrukwekkende psychologische zoektocht.’ trouw ‘75 jaar na de bevrijding krijgt Eindstation Auschwitz eindelijk de aandacht die het verdient.’ de telegraaf Nu in de boekhandel

www.meulenhoff.nl

,u VQM]_M ^MZ[TI^MVLM [MZQM ^WWZ LM NIV[ ^IV ,M bM^MV b][[MV

6] QV LM JWMSPIVLMT

___ JWMSMZQR VT