Boekenkrant mei 2022

BOEKENKRANT – DE BESTE BRON VOOR BOEKENNIEUWS – MEI 2022 No. 5, JAARGANG 16

Raoul de Jong op zoek naar zijn Nederlandse roots: Gesprekken met opa

STEPHAN VANFLETEREN

Pagina 15

MEI 2022, NO. 17 – DE BESTE BRON VOOR YOUNG ADULT-BOEKEN

WAT IS EEN THUIS?

Met Cecile Korevaar, Els Beerten, en de verfilming van Heartstopper

Young adult-special

Pagina 7

Pagina 9

NU

IN DE BOEKHANDEL Het waargebeurde verhaal van een groep heldhaftige verzetsvrienden

FRANK KRAKE

Pagina 12

LENNOX EN DE GOUDEN SIKKEL Spannend kinderboekendebuut Shortlist de Boon Literatuurprijs www.deharmonie.nl

Pagina 19

ZINDI ZEVENBERGEN HEDY TJIN BRIAN In de boekhandel € 20,- ELSTAK

2 | BOEKENKRANT | MEI 2022

COLOFON

LOSSE DELEN

REDACTIONEEL

Contact Uphill Battle uitgevers, ­Zonnebaan 54, 3542 EG Utrecht, Nederland. + 31 30 2231718

E-mail redactie@boekenkrant.com

Mirjam Cornelis: verkoop@boekenkrant.com

Abonnementen­service

Het stokje doorgeven

Uitgever: Jan Louwers

Deze krant verschijnt vrijwel tegelijk met 4 en 5 mei. Ik vermoed dat die dagen dit jaar een bijzonder gevoel met zich zullen meebrengen, gezien de gebeurtenissen in Europa. Rondom deze herdenkingsdagen is er vaak de nodige discussie; wie en wat moeten we nu precies herdenken? Maar voor wie weleens in een boekhandel komt, zal één ding duidelijk zijn: we zijn nog lang niet uitverteld over de Tweede Wereldoorlog.

Zo vertelt Tom Lanoye in deze ­editie over zijn nieuwe roman De draaischijf, die met een bijzondere invalshoek over dit onderwerp komt (p.7). Theaterdirecteur Alex Desmedt ziet zich voor de vraag staan: waar ligt de grens tussen een beetje meebewegen met de bezetter en collaboratie? Over een ander onderbelicht stukje historie uit die periode gaat de ontroerende jeugdroman De ­tulpenjongen: vlak na de oorlog vond er een transport van Nederlandse kinderen naar Zweden plaats, om daar aan te sterken (p.12).

De verhalen over indrukwekkende verzetshelden zijn ook nog niet op, bewijst Annette, een heldinnenepos, over de Franse Annette Beaumanoir, die opgroeit als pacifist ‘tot ze op haar vijftiende liever terrorist wil worden’ (p.14). Uiteindelijk draait 4 mei wellicht vooral om het doorgeven van verhalen aan jongere generaties. Daarvoor ging Raoul de Jong in gesprek met zijn opa, die ‘Nederland op zijn Nederlandst’ was (p.15).

Om zo het stokje door te geven.

Oplage: 19.000 De volgende Boekenkrant verschijnt op 6 juni 2022.

Mirjam Mulder, hoofdredacteur Boekenkrant mirjam@boekenkrant.com

abo@boekenkrant.com Telefoon: +31 881 102005

Online www.boekenkrant.com facebook.com/deboekenkrant @boekenkrant @boekenkrant Redactie Hoofdredacteur: Mirjam Mulder Redactie: Mireille Bregman, Adinda Graafland en Marc Mens Medewerkers: Sandra Broertjes, Martijn van Bruggen, Wendy Claes, O ­ glaya Doua, Antal Giesbers, Joyce Guntlisbergen, Aefke ten Hagen, Paula Heeger, Katy Hurkmans, Renske Immink, Hugo Jager, Lex Jansen, Jacomijn van Kempen, Merel Kuitert, Peter Koelewijn, Lou Kommeren, Istvan Kops, Myrthe Kries, Laura Molenaar, Rianne Nieuwdorp, Marjon Nooij, Jos Noorman, Selma Oueddan, Raymond Noë, Nora van Ouwerkerk, Pauline Pater, Hans Pols, Famke Prins, Ellen Rooms, Yannick Schueler, Michelle Schulte, Fien de Smet, Erwin Suvaal, Jyoti Tojo, Carien Touwen, Tristan Vanheuckelom, Gerda Visser, Maaike de Vries, Tanja Wilming, Sabrina de Wit, Marcella de Wolf.

Vormgeving: Titus Vegter

ERWIN SUVAAL

INHOUD

+++ Het was weer een vanouds drukke Boekenweek! Het Boekenweekessay van Marieke Lucas Rijneveld, Het warmtefort kreeg zelfs al halverwege de week een herdruk. De laatste keer dat een Boekenweekessay het zo goed deed was in 2014 met Arctisch dagboek van Jelle Brandt Corstius. Dat kwam mede doordat het verhaal, waarin Rijneveld teruggaat naar de school van zijn jeugd, veel cadeau werd gedaan aan meesters en juffen +++ De Britse schrijver Henry Patterson, beter bekend KEKE KEUKELAAR onder pseudoniem Jack Higgins, is op 92-jarige leeftijd overleden. Zijn bekendste boek, De adelaar is geland, gaat over een fictief plot om de Britse premier Winston Churchill te ontvoeren tijdens de Tweede Wereldoorlog. Patterson schreef in totaal 85 boeken, waarvan er wereldwijd 250 miljoen zijn verkocht +++ Afgelopen maart werd er een roze cadeautas afgeleverd bij de Universiteit van Cambridge. Erin zaten twee unieke notitieboekjes van evolutiewetenschapper Charles Darwin.

Deze boekjes, die zeker een paar miljoen pond waard zijn, raakten ruim twintig jaar geleden vermist na een fotosessie.

Waar de waardevolle boekjes al die jaren waren, is nog maar de vraag. Er zat een briefje bij de cadeautas met de boodschap: ‘Bibliothecaris, vrolijk Pasen’ +++ ILFU (International Literature Festival Utrecht) heeft een online platform voor fictie gelanceerd. Hiermee willen ze het percentage literaire fictie in de top 100 van de bestverkochte boeken weer omhooghalen (in 2021 was dit slechts 9%). Mensen die lid worden van het platform kunnen o.a. schrijvers volgen en verhalen opslaan in hun ILFU-biblio­ theek en er is een online en live boekenclub +++ Schrijver Lale Gül overweegt te emigreren voor haar veiligheid. Vorig jaar won zij de NS Publieksprijs voor haar debuutroman Ik ga leven. Het boek vertelt het verhaal over een meisje dat, net als Gül zelf, opgroeit in een orthodox-islamitisch gezin. Naast alle lof die Gül voor haar debuut ontving, kreeg zij ook veel kritiek en zelfs doodsbedreigingen. Of Gül moet verhuizen voor haar veiligheid is nog niet zeker, maar ze heeft wel geuit dat ze in ieder geval zal blijven schrijven +++

Literatuur

DEBORAH FEINGOLD

Informatie over adverteren

KORT NIEUWS

ANNALEEN LOUWES

Themapagina poëzie 3 Tomias Keno, Astronaut 4 Adeline Dieudonné, Kerozine 4 Mauro Corona, Als een steen in de stroom 5 Tom Lanoye, De draaischijf 7

Spanning Sarah Goodwin, Gestrand Laura Marshall, Sterfdag

9 11

Jeugd Christina Whaldén, De tulpenjongen 12 Angie Sage, Tovenaarskind 1.

De schemergeesten

12 Deborah Underwood, Naar buiten 13

Non-fictie Anne Weber, Annette, een ­heldinnenepos 14 Arjan Dwarshuis, Zomergasten, ­doortrekkers en ­overwinteraars 14 Raoul de Jong, Gesprekken met opa 15 Mike Hoogveld, Bertie en de wonderjaren 17 Ellen van Gool, Gezellig kokerellen

19

Boekhandel Deze ­boekhandels verspreiden de Boekenkrant Literaire agenda Op bezoek bij The Read Shop Karssen De bestverkochte ­boeken in Nederland

27 27 29 29

Voor de lezer Lezersadvies Win een boek

31 31

LITERATUUR

3 | BOEKENKRANT | MEI 2022

POËZIE

COLUMN

‘Lucie’ en de spreeuwen Jarenlang was Lex Jansen de uitgever en het gezicht van De Arbeiderspers. Nu is hij directeur van het door hem opgerichte Magonia: uitgeverij en ­centrum voor schrijfbegeleiding.

LEX JANSEN

Jane Leusink, Kraanvogels, Uitgeverij Nobelman, 80 pagina’s (€ 21,95)

Michiel van Kempen, Bert Paasman en Noraly Beyer (red.), Album van de Caraïbische poëzie, Uitgeverij Rubinstein Publishing, 264 pagina’s (€ 34,99)

Hans Tentije, Waarvandaan, Uitgeverij De Harmonie, 64 pagina’s (€ 17,90)

Reizen met poëzie Het kan mensen en landen verbinden. Poëzie. Dat is te zien in de bundels Album van de Caraïbische poëzie, Kraanvogels van Jane Leusink en Waarvandaan van Hans Tentije. Alles is mogelijk. Praten over droevige tijden, liefde uiten en haat. Laat je opnieuw ontroeren met deze drie bundels.

ADINDA GRAAFLAND Hans Tentije heeft al vele bundels op zijn naam staan.

Waarvandaan is zijn twintigste bundel uitgegeven bij De Harmonie. Hij ontving onder meer de Constantijn Huygens-prijs voor zijn hele oeuvre, vanwege zijn ‘trefzekere observatie, oog voor detail en rake typeringen van personages en landschappen’. Ook in deze bundel zijn die kenmerken weer aanwezig.

‘En hoe het licht ook viel, het dwong hem / nooit meer weg te gaan, dit ongeschonden te bewaren.’ Deze bundel zit vol gedichten over paden die bewandeld worden, over afscheid en werk. Dankzij de omgevings-

Je voelt je echt even die vluchteling in de oorlog

Vissers op de Nickerie, Suriname

details die hij toevoegt, grijpen de gedichten je aan. Hij weet precies welke woorden hij moet kiezen om je aandacht te behouden.

De gedichten hebben elk hun eigen ritme waarin je ze leest, waardoor de betekenis duidelijker wordt. Voor even stap je de gedachten van de hoofdpersoon van ieder gedicht binnen en vergeet je de wereld om je heen.

Album van de Caraïbische poëzie ‘Kokospalm, / onder de vloeiende wind / luistert het gedicht / en zuivert zich.’ In dit album reizen we af naar het Caraïbische gebied. We lezen een verzameling van oude en nieuwe liederen, gedichten en verzen. Achterin vind je beschouwingen van enkele bekende namen over een aantal van deze gedichten, waaronder schrijvers Johan Fretz en Radna Fabias en artiesten Typhoon en Jeangu Macrooy.

De verzamelaars slagen erin om de geschiedenis van 17e eeuw tot 2021 te schetsen en de banden tussen Nederland, Suriname en de Caraïbische eilanden. Al vele jaren staan ze in contact met elkaar. Er zijn mooie, verdrietige, nare en vreemde dingen gebeurd. Dat merken we nog steeds, maar ondanks deze littekens kan je blijven genieten van de kunst die dat heeft opgebracht.

‘Ach, tuin aan de rivier / sinds jaar en dag verloren… / De palmen groeien hier / alleen tussen mijn oren.’ Je leest gedichten over de slavernij, reizen, de natuur, verbondenheid en meer. Als lezer stap je een tijd binnen vol verdriet, ongeloof en bijzondere

ontroerde gebeurtenissen die je aan het denken zetten.

Kraanvogels Van het Caraïbische gebied reizen we met Kraanvogels verder over de hele wereld: van Bali, naar Andorra en langs Polen. Jane Leusink beschrijft, door middel van gedichten, persoonlijke gebeurtenissen met universele vragen omtrent groei, dood en rouw.

Samen vormen ze meerdere verhalen. Door de woordkeuze wordt de emotie achter de gedichten tastbaar.

Je voelt je echt even die vluchteling in de oorlog, voelt de rouw om die gestorven dochter. ‘Wij zijn haar brood haar liefde haar verdriet / wij zijn de witte vlekjes in de verte om eeuwig te zoeken’.

Kraanvogels staan voor waakzaamheid. Ze dragen de zielen van de doden op hun rug, volgens de Chinese traditie. Met die traditie in het achterhoofd past de titel perfect bij de gedichten. Ook laat Leusink de natuur terugkomen in de verhalen, waardoor het nog passender is. ‘Laat ten slotte / los boven de lokkende bergen vol beloftevolle kuddes.’

Veel zinnen in de bundel kunnen je raken. Dat zal bij ieder persoon verschillen. Neem bijvoorbeeld: ‘Het residu van spijt om mijn lippen om mijn ogen / om mijn onscherp, koppig hoofd. Mijn bebrild, / koppig hoofd. Dit is mijn requiem voor hem.’ Als lezer word je niet enkel naar een andere tijd en plek gebracht, maar zul je ook de emoties, de rouw van de hoofdpersoon voelen. Om zo weer bij jezelf uit te komen.

Aan de Oostelijke Handelskade in Amsterdam, te midden van loodsen, kantoorgebouwen, personeels­ woningen en het Lloyd Hotel stond jarenlang het koffiehuis van de Scheepvaartmaatschappij Koninklijke Hollandsche Lloyd. Het was er altijd een drukte van jewelste. Tijdens de crisis in de jaren ’30 van de vorige eeuw ging de scheepvaartmaatschappij failliet en al snel raakte het koffiehuis in verval.

Er heeft nog wel een kruidenier gezeten en ook een groothandel in souvenirs van Delfts Blauw, maar dat was steeds van korte duur. Het pand is van de sloop gered, nadat in 1997 de Vereniging Vrienden van de KHL werd opgericht. Sindsdien is er veel gebeurd en inmiddels is de Nieuwe KHL een zeer goed bezochte ontmoetingsplek voor de hele wijk. Als uitgever was ik dan ook blij dat we juist hier, voor het eerst sinds alle coronaperikelen, weer een nieuwe publicatie zouden presenteren, met alles erop en eraan.

Een mooie inleiding door dramaturg Dirkje Houtman, een voordracht door actrice Trudy de Jong en boekverkoop door boekhandel Pampus. Toen ik met vormgever Esther van Gameren – ze ontwierp niet alleen het binnenwerk, maar ook het intrigerende omslag – uit de parkeergarage kwam vielen de hoge bomen langs de kade me direct op. Tegen een strakblauwe lucht staken de takken extra zwart af, gek genoeg haast een beetje luguber. Binnen wachtte Stans Lutz, de schrijfster van de te presenteren roman Lucie me al op. De geluidsapparatuur en videoapparatuur werd getest en de eerste gasten druppelden binnen.

Het werd een spetterende presentatie, ook al moest ik er erg aan wennen dat de gasten bij de borrel wel heel dicht bij me kwamen. Zo onopvallend mogelijk stappen achteruit zettend, eindigde ik in een hoek tegenover de bar, naast het kleine podium en dronk een laatste glas met Esther.

Nadat we onze jassen en tassen hadden gehaald en afscheid hadden genomen gingen we naar de uitgang. Daar stond een jongen die alle vertrekkende gasten waarschuwde met de woorden: ‘Pas op, hoor, die spreeuwen schijten je zonder pardon helemaal onder!’ Er waren mensen die een paraplu open klapten, anderen begonnen te rennen.

Ik wist niet wat ik zag. De kruinen van de bomen langs de kade zagen zwart van de vogels. Het leek een teken van hogerhand. We hoefden niet te denken dat met het eind van de pandemie verder alles wel in orde zou zijn. Nieuwe dreigingen in overvloed. Esther en ik renden naar de overkant en bleven daar nog zeker tien minuten kijken naar het ongewone tafereel. En terwijl we daar zo stonden dacht ik aan de laatste zin uit de roman van Stans Lutz: ‘Ze kijkt omhoog, de hemel is donker. Geen ster te zien. Ergens moet de liefde zich toch verborgen houden.’

Zo onop­ vallend mogelijk stappen achteruit zettend, eindigde ik in een hoek tegenover de bar

www.magonia.nl

4 | BOEKENKRANT | MEI 2022

LITERATUUR

BOEKENKRANT TIPT

RECENSIES

Hoop is een kleine vogel

Alsof je een pompoen raakt

Een aangrijpende roman over wat het betekent om familie te zijn, geschreven vanuit het perspectief van de vader, de moeder en de zus van Mindy, die is geadopteerd uit Vietnam. Het verhaal omspant vier decennia, beginnend bij de adoptie in 1975 en eindigend in 2013, wanneer Mindy terugkeert naar Vietnam om haar biologische moeder te zoeken.

Susie Finkbeiner, Hoop is een kleine vogel, vertaling: Carola van der Kruk-De Boer, Uitgeverij Kokboekencentrum, 384 pagina’s (€ 21,99)

Lucien van Lieverleden Poëzie stort neer vanuit de hemel, rijst op uit de goten en spookt door elke steeg. Wie zit hierachter? Het is Lucien van Lieverleden, een zelfverklaarde dichter die met een overdaad aan geld, drank en hartstocht de status van groots kunstenaar wil opeisen. Maar niet iedereen is gediend van zijn mateloosheid.

Tom Bronsema, Lucien van Lieverleden, Uitgeverij Palmslag, 248 pagina’s (€ 21,95)

Aarde eten Een kind in een Argentijnse stad ontdekt dat wanneer ze aarde eet, ze visioenen krijgt van vermoorde en vermiste mensen die op die aarde hebben gelopen. Wanneer ze ouder wordt, realiseert het meisje zich dat haar gave een verantwoordelijkheid met zich meebrengt.

Wanneer zij in een visioen de aanstaande moord op haar broer ziet, probeert ze die uit alle macht te voorkomen. Maar hoe?

HUGO JAGER Een vreemdeling die op zoek is naar een thuis.

Dat uitgangspunt is genoeg voor een waanzinnig goed verhaal. Ik denk bijvoorbeeld aan Het verslag van Brodeck van Philippe Claudel, waar de vreemdeling Anderer heet, in een klein dorp komt wonen en niet bepaald op een warm onthaal kan rekenen. De film Borgman van Alex van Warmerdam is een ander voorbeeld. Daarin slaat een villabewoner een man met woeste baard in elkaar. De volgende dag laat de vrouw des huizes hem toch binnen.

Als kijker weet je: hier staat iets te gebeuren.

In het project Astronaut stelt Keno een man centraal die in plaats van te praten gedetailleerde planeten en hemellichamen tekent. De prijswinnende podcast heeft een journalistieke inslag: langzaam wordt er iets meer bekend van de vreemdeling.

In de roman doet Tomias Keno een poging het verhaal een meer literaire lading te geven. Aan het begin ziet de wat labiele Angela een vreemdeling op haar oprit staan. Ze stapt op hem af met een schep. ‘Angela gilt en in een reflex haalt ze uit. Met een meedogenloze klap slaat ze hem tegen zijn hoofd. Het klinkt alsof ze een pompoen raakt.’ Daarmee is de toon gelijk gezet. De manier waarop Keno zijn lezers daarna op het verkeerde been zet, beviel me nog wel. Eerst merkt Angela dat de man geen hartslag meer heeft en dus dood moet zijn, vervolgens zit hij aan de keukentafel te tekenen.

MARIEL KOLMSCHOT De ongenode gast blijft zwijgen en waar Rocko zijn cocaïne verbergt, Angela tast in het duister over zijn bindt hij de Astronaut vast aan een herkomst. Als haar geadopteerde stoel en twijfelt zijn steeds zieker zoon Rocko hem ziet schetsen, geeft wordende moeder of ze hem zal vrijhij hem de bijnaam Astronaut. Ze laten. Rocko heeft een ander plan en denken dat hij misschien afkomstig rijdt met hem naar the is van het plaatselijke middle of nowhere. Hij asielzoekerscentrum. wil hem voor het blok Fantasierijk is de roman zetten. Dat lukt alleen zeker. De schrijfstijl van niet, omdat hij de auto de auteur is levendig per ongeluk in het en de dialogen zijn vlot. meer laat verdwijnen.

Ik zie potentie, hoewel Gebeurtenissen buihij nog een eigen stem telen in Astronaut dus moet ontwikkelen. In over elkaar heen. Met zijn enthousiasme laat een uitgekristalliseerde hij helaas wel het plot verhaallijn had het ontsporen. Keno’s motto boek aan kracht gewonlijkt namelijk: er moet nen. Dan was er zelfs iets gebeuren. De ene nog wat ruimte voor opmerkelijke wending het mysterie van de is nog maar net begonvreemdeling. Nu vraag nen, of de volgende Tomias Keno, Astronaut, ik me vooral af wat ik vangt aan. Omdat de Uitgeverij Signatuur, eigenlijk heb gelezen.

Astronaut heeft gezien 261 pagina’s (€ 21,99)

Verhalen op een benzinestation Dolores Reyes, Aarde eten, vertaling: Lisa Thunnissen, Uitgeverij Wereldbibliotheek, 160 pagina’s (€ 19,99)

Het derde land Angustias Romero vlucht samen met haar man voor een mysterieuze ziekte die door het land waart en het geheugen van de bevolking aantast. Als hun vroeggeboren baby’s overlijden, brengen zij hen mee naar Het Derde Land, een illegale begraafplaats die wordt gerund door de mysterieuze Visitación Salazar.

Nadat Angustias’ man haar verlaat, besluit ze Visitación te helpen bij haar missie om de doden een eervolle rustplaats te bieden in een omgeving vol corruptie en geweld.

Tomias Keno is singer-songwriter en scenarist. Met Astronaut schreef hij zijn debuutroman. Naast het boek is er een podcast en muziekalbum met twaalf atmosferische popsongs verschenen. Het klinkt als een gigantisch project en moet dus wel een geweldige roman opleveren. Of toch niet?

TOMIAS KENO

Kerozine van de Belgische schrijfster Adeline Dieudonné vertelt het verhaal van meerdere personen. Sommigen kruisen elkaars pad. Anderen blijven vreemden van elkaar.

En alles speelt zich af op een benzinestation.

ADINDA GRAAFLAND

Karina Sainz Borgo, Het derde land, vertaling: Joep Harmsen, Uitgeverij Meulenhoff, 288 pagina’s (€ 20,99)

Als je het paard en het lijk niet meetelt, zijn het dertien mensen met elk een eigen verhaal. Zo heb je Chelly, een lerares paaldansen. Ze komt in eerste instantie lief over, maar zij is de enige die weet van het lijk. Dan heb je Victoire, een dame die dolfijnen met heel haar hart haat. Alika, een Filipijnse nanny die strenge regels naleeft. En Loïc, een lid van de appgroep PlayersParadijs waarin ze ver-

Ze komt in eerste instantie lief over, maar zij is de enige die weet van het lijk

een onschuldige influencer naar een siertrucs met elkaar delen. vrouw die een gruweldaad heeft Elk hoofdstuk is vernoemd naar de begaan. ‘Toen trok Chelly het lemmet persoon die je op dat moment volgt.

Er is hierdoor veel afwisseling. Je ziet eruit, dat een belangrijke slagader had geraakt, afgaande op de hoeveelde schrijfstijl veranderen wanneer heid bloed die in warme gulpen op een ander personage geïntroduceerd de witte tegelvloer gutste.’ wordt. Het ene hoofdstuk wordt in de ik-vorm geschreven en het andere Dan heb je Julie, de vrouw van Olivier. Een lieve vrouw, die in de hij/zij-vorm. Ondanks dat je getrouwd is met iemand die uit een telkens even aan die vele verandewat vreemde familie komt. ‘Julie, ringen moet wennen, is het verhaal prima te volgen. Je wordt verrast, aan wilt u uw baarmoeder niet eens zien nu we hier toch zitten te wachhet lachen gemaakt en ontroerd. ten?’ Routine, schoonmaken, een Het verhaal van het paard Red Apple familie vol gynaecologen. Ze willen zal je raken als een ouder die zijn kinderen, maar zwanger worden kind verliest. Red Apple werd weglukt niet. gehaald bij zijn moeder De schrijfster maakt op een veel te vroeg goed gebruik van alle moment. Hij is klein, verschillende persomaar snel. Een ondernages. Het houdt je deur, waarvan niemand niet enkel nieuwsgiehad verwacht dat hij rig tijdens het lezen, een sterpaard zou worhet geeft ook wat den. De schrijfster laat je diversiteit. Je leert de meeleven met het verpersonages beter kenleden, heden en de toenen door al die grote komst van Red Apple. verschillen. De verhaChelly is ook een perlen hebben vaak met sonage dat je bijblijft. elkaar te maken, waarHet contrast met hoe ze door het toch meer een geïntroduceerd wordt roman is dan een veren hoe ze eindigt is halenbundel. Zonder groot: ze liegt over het Adeline Dieudonné, te veel te verklappen, rottende lijk in haar Kerozine, vertaling: komen de verhalen kofferbak en zoekt wan- Annelies Kin en Nathauiteindelijk samen op hopig naar meer pit in lie Tabury, Uitgeverij een zeer verrassende haar man, die ze niet Atlas Contact, 184 pagimanier. vindt. Ze verandert van na’s (€ 19,99)

5 | BOEKENKRANT | MEI 2022

RECENSIE

LITERATUUR

MAURO CORONA

Mauro Corona, Als een steen in de stroom, vertaling: Marieke van Laake, Uitgeverij Wereldbibliotheek, 224 pagina’s (€ 22,99)

‘Die ochtend begrepen ze dat er een dal dood was gegaan, weggevaagd met de dorpen en de mensen’

Een uit steen gehouwen man Mauro Corona, schrijver, kunstenaar en bergbeklimmer, is in Italië al jarenlang een fenomeen met tientallen boeken en verhalen op zijn naam. Nu is als eerste zijn roman Als een steen in de stroom naar het Nederlands vertaald. Een verstild verhaal over een man die, net als Corona zelf, in de Italiaanse Dolomieten een zwaar en eenzaam bestaan leidt. Doorspekt met aan de bergen onttrokken levenswijsheden.

MIRJAM MULDER ‘De bergen hebben mij gegeven wat vrienden, vrouwen, ouders mij niet hebben kunnen geven. Dankzij de bergen voel ik mij begrepen, gehoord en gezien,’ zegt Corona op zijn website.

Dat gevoel doorademt ook zijn schrijven. Als een steen in de stroom is geen boek als andere, er wordt namelijk niets ‘laten zien’ maar alleen maar verteld. Het bevat vrijwel geen dialogen. Misschien voelt de roman daardoor zo stil, alsof alle personages vasthouden aan een hardnekkig

zwijgen. Het gaat hier dan ook niet om de afzonderlijke gebeurtenissen, maar om de manier waarop die worden verteld. En wat een manier! De metaforen buitelen over elkaar heen, en filosofische wijsheden staan achteloos tussen de zinnen door.

We volgen een man – naamloos zoals alle personages, wat vooral aan het begin weleens voor verwarring kan zorgen – van zijn jongste jaren tot aan zijn dood. Hoewel er een grotendeels chronologische lijn in zit, wordt er ook vaak voor- en achteruit in de tijd gesprongen. Waar de schrijver in de eerste helft van het boek vooral verwondert, begint dit alles in de tweede helft echter wat repetitiever te worden. Of wellicht leent deze roman zich er het beste voor om hem rustig en met tussenpauzes te lezen.

Aan haast heeft deze auteur duidelijk geen boodschap.

De ellende van het bestaan, die in dit boek de boventoon voert, begint al in de vroege jeugd van de hoofdpersoon. Toen hij nog jong was, vluchtte zijn moeder weg van hun hardvochtige vader, een verlating ‘die hem voor altijd, tot het einde van zijn dagen, als vuilnis had gebrandmerkt’. Ze liet hem en zijn broertjes achter ‘in de klauwen van die man aan wie de natuur de blik en de tederheid van een vader had ontzegd’. Hij groeit op zonder de liefde

die ieder kind nodig heeft.

Een groot keerpunt in het leven van de hoofdpersoon, evenals van de auteur, is een grote ramp in het dal waar hij opgroeide. Gebaseerd op de aardverschuiving in 1963 die de Vajontdam deed overstromen en een heel dal wegvaagde, beschrijft Corona de impact die dat op de bewoners in dat gebied had: ‘Die ochtend begrepen ze dat er een dal dood was gegaan, weggevaagd met de dorpen en de mensen die het stevig vast had gehouden in zijn duizendjarige omhelzing.’ Zinnen waarmee hij, in de prachtige vertaling van Marieke van Laake, als geen ander het gevoel van een leven in de bergen weet over te brengen, ook al ben je er zelf nooit geweest.

Daarna wordt de hoofdpersoon snel volwassen en begint hij steeds meer op zijn vader te lijken, hij verzet zich tegen alles en iedereen. Het verstrijken van de tijd, echter, slijt de harde kantjes van hem af tot hij weer wat mildheid in zijn leven kan toelaten, en weer meer zichzelf wordt. ‘Na zijn zestigste liet de man die van ijzer leek, die de ijzeren man speelde, zijn masker vallen.’ Dat lijkt dan ook de centrale filosofie van het boek te zijn: het leven is voor iedereen ellendig, want we zijn gedoemd om elkaars fouten te blijven herhalen, maar de tijd slijt alles weg. Zodat we uit-

eindelijk misschien zelfs kunnen liefhebben.

Gedurende een zwaar leven van armoede, eenzaamheid en verdriet, waren het vooral zijn liefde voor de natuur en het houtsnijwerk die de hoofdpersoon op de been hielden. Pas op hoge leeftijd begint hij begrip te krijgen voor zijn ouders en alle andere mensen die hem hadden gekweld, en heeft hij spijt dat hij hen niet bij leven heeft vergeven. Doordat het hem lukt om te leven van zijn werk als kunstenaar, weet hij eindelijk te breken met het ellendige bestaan van zijn vader, en diens vaders voor hem. ‘Op die zeldzame momenten van licht haalde hij uit het hout tevoorschijn wat in het leven niet was gebeurd. Hij schiep figuren, beelden van wat hem ontbroken had. Een uitgebreide collectie nee’s.’

Als een steen in de stroom is niet voor lezers die van plot gedreven boeken houden. Het neemt je volledig mee in het hoofd van een man die uit steen gehouwen is, en schetst zo een realistisch en poëtisch beeld van het leven in de bergen. Paolo Cognetti noemde Corona zijn leermeester, en deze roman kan dan ook worden gezien als De acht bergen voor gevorderden. Je moet er wat moeite voor doen, maar dat is het meer dan waard.

Een sprookjesachtig literair debuut dat zich verrassend ontvouwt via verschillende tijdslijnen

meulenhoff.nl

7 | BOEKENKRANT | MEI 2022

LITERATUUR

INTERVIEW

TOM LANOYE

Tom Lanoye: ‘Ik ben ook theater’ Romancier, dichter en ­theaterauteur Tom Lanoye liep al een tijd met de gedachte aan een Tweede Wereldoorlog-roman rond.

Totdat hij in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag onder het podium oog in oog kwam te staan met de in onbruik geraakte draaischijf: alles voor een goed verhaal viel op zijn plek. Nu is er De draaischijf, een roman die op alle manieren theater ademt.

MIREILLE BREGMAN Wanneer ik die zin tegen de auteur zeg, beaamt hij direct: ‘Dit boek kan ik vervangen door mezelf, ik ben ook theater. Bij mij lopen boeken, theaterteksten, voordrachten en lezingen door elkaar. Alles wat we nu aan literaire teksten hebben, vindt haar oorsprong in het gesproken en gezongen woord – troubadours, komedianten.

De roman is een relatief jong tekstgenre. Mijn verhaal speelt zich af in de theaterwereld met het acteren als groot symbool voor zowel machtsuitoefening van het nazistische systeem als anderzijds het theater van mensen die zich proberen staande te houden in een uniform systeem, die moeten acteren dat ze het eens zijn met de bezetter. De draaischijf is geïnspireerd door de levens van twee

‘Door het lezen van een historisch werk word je verplicht om je af te vragen wat je zelf zou doen’

Tom Lanoye, De draaischijf, Uitgeverij Prometheus, 480 pagina’s (€ 25,99)

Antwerpse acteurs die na de oorlog in Den Haag zijn beland en bevat verder andere historische elementen, maar is geen documentair boek. In die zin is mijn verhaal ook een theaterspel. Daarbij komt dat wanneer je toneel kijkt, je onvermijdelijk meegaat in de fantasie en reflecteert op je eigen leven.’

Alleenspraak De draaischijf, een vuistdikke roman, is een alleenspraak van hoofd­ personage en theaterdirecteur Alex Desmedt. Tijdens de oorlog probeert hij zo goed en zo kwaad als het gaat het Bourlatheater in Antwerpen open te houden en producties door te laten draaien. Soms is daar een etentje met de ­Stadtkommissar voor nodig of het schrappen van een stuk dat bij de Duitsers niet goed valt, en zijn Joodse vrouw mag niet meer acteren, maar Alex doet alles voor het goede doel. Toch? Waar ligt de grens tussen een beetje meebewegen met de bezetter en collaboratie?

Lanoye zegt daar zelf over: ‘Door het lezen van een historisch werk word je verplicht om je af te vragen wat je zelf zou doen. Het is onderdeel van het boek, van het spel, dat de verteller onbetrouwbaar is. Alex voert zijn toneeltje op. Ik ben dan wel de schrijver, maar ik schrijf de stem die de lezer doelbewust bespeelt. Geloof je hem, heb je compassie? Er is voor de lezer zelf ook iets te doen. Mede hierdoor heb ik al veel reacties ontvangen. Er volgt een afrekening in het verhaal. Wat zou je hem zelf ten laste leggen?

‘De nazi’s hadden een duidelijk doel met de uitvoerende kunsten zoals toneel. De stukken van hun idolen als Schiller, Goethe en Wagner werden opgevoerd, waarmee het regime mede werd gelegitimeerd.

De visie van Hitler was “Als de wapenen spreken, mogen de muzen niet zwijgen”, een uitspraak die je leest wanneer Alex’ theatergezelschap onder de naam van Deutsches Theater in den Niederlanden in de Haagse Stadsschouwburg optreedt. Rijkscommissaris van Nederland Arthur Seyss-Inquart verrichtte met Goebbels de opening. Dit kun je nog altijd terugvinden in de archieven.’

Historie Pas sinds enkele jaren wordt er meer bekend over de oorlogsgeschiedenis van Antwerpen. Zowel Belgen als Nederlanders zien historische gebeurtenissen gepresenteerd in de roman, die soms maar deels bekend zijn zoals het Geallieerde bombardement op Mortsel. ‘Er is in Antwerpen op slechts een paar plaatsen een verwijzing naar de oorlog, ondanks de specifieke geschiedenis hier. Nergens in België waren verzet, collaboratie en jodenvervolging zó groot.

De haven was na de Bevrijding heel belangrijk en zorgde voor inkomsten, een figuurlijke draaischijf. Voor de Duitse V1- en V2-bommen was het een groot doelwit en dankzij het verzet is het ongehavend in gealli-

ARTHUR LOS

eerde handen gekomen.

‘Ik vond dat de feiten zoals het vergisbombardement met ruim negenhonderd doden niet mochten ontbreken in het boek. De lezers kunnen zich zo in de geschiedenis van hun buurland verdiepen, want ondanks de gedeelde bezetting kent ieder een ander verhaal. De leukste berichten die ik uit Nederland ontvang, gaan erover dat “een Belg ons moet leren hoe de geschiedenis van de Koninklijke Schouwburg was”.

Op mijn website heb ik een bronnenlijst voor De draaischijf gepubliceerd, zodat iedereen zelf het polygoonjournaal over het Deutsches Theater kan bekijken. Er valt

zoveel terug te vinden.’

Zoals je leest, is het verhaal rijk aan details. Ook bekende negentiendeen twintigste-eeuwse literatuur passeert de revue, zoals Heinrich von Kleist, Klaus Mann, Paul van Ostaijen en Hugo Claus.

‘Voor degenen die geen historische achtergrondkennis hebben, is het boek perfect te lezen. Maar wie wel een en ander weet en de toneelen literatuurverwijzingen herkent, krijgt de beste Belgische bonbons voorgeschoteld die je ooit gegeten hebt.’

Zie voor deze bonbons de website www.lanoye.be/de-draaischijf!

HET BOEK VOOR DEZE ZOMER! ‘Dit heerlijke boek is een ongegeneerde viering van de liefde in al haar verschijningsvormen. Liefde voor kunst, liefde voor onbekenden, liefde voor een glas goede Italiaanse wijn en een kom pasta die precies genoeg gezouten is om naar de zee te smaken. Liefde voor verhalen. Liefde voor de liefde.’ – Rachel Joyce, schrijfster van De onwaarschijnlijke reis van Harold Fry In 1944, terwijl de geallieerde troepen optrekken en om hen heen de bommen neerkomen, ontmoeten twee onbekenden elkaar in de verwoeste wijnkelder van een Toscaanse villa. Ulysses is een jonge Britse soldaat, en Evelyn een kunsthistorica – en mogelijk spionne – van in de zestig.

Onverwacht herkennen deze twee mensen in elkaar een verwante ziel, en de dingen die Evelyn vertelt over waarheid en schoonheid planten een zaadje in Ulysses’ geest dat het verdere verloop van zijn leven zal bepalen.

‘In deze hartverwarmende roman deelt Winman ideeën over vriendschap, liefde, kunst en verbondenheid […] Het valt niet mee om je een lezer voor te stellen die niet weg zal zijn van Winmans personages en hun gekkigheid, zoals de oude Cressy, die zich laat adviseren door een boom, en de blauwe papegaai Claude, die misschien wel de reïncarnatie van Shakespeare is.’

– Booklist

Roman | paperback met flappen | 432 pag. | ISBN 978 90 831 714 9 4 | 24,99 euro www.uitgeverijorlando.nl

In een beeldende, poëtische stijl schetst Donatella Di Pietrantonio in Mijn zusje en de zee een prachtig portret van de ambivalente band tussen twee zussen.

‘Een onvervalst juweeltje.’

– Huffington Post

uitgeverijsignatuur.nl

9 | BOEKENKRANT | MEI 2022

INTERVIEW

SPANNING

SARAH GOODWIN

Overleven op een onbewoond eiland ‘Welk tv-bedrijf zou een programma toestaan waarin mensen elkaar zulke verschrikkelijke dingen aandoen?’

Het moment dat Maddy een donkere grot op het eiland kan verlaten en voor het eerst sinds lange tijd de zon weer ziet, is dan ook gebaseerd op een persoonlijke ervaring.’

Nadat ze een jaar hebben overleefd op een onbewoond Schots eiland voor een reality­programma, wachten acht mensen op de boot die hen komt ophalen. De boot blijkt echter niet te komen en de paniek in de groep slaat toe. Zijn ze vergeten of juist bewust achtergelaten?

De sfeer, die toch al bijzonder slecht was, bereikt een nieuw dieptepunt. Het buitenbeentje Maddy moet het ontgelden en opeens is ze haar leven niet meer zeker als de jacht door de overige leden van de groep op haar wordt geopend.

ISTVAN KOPS Sarah Goodwin heeft een bachelor en een master in creative writing. Toen haar debuut Gestrand afgelopen jaar in Engeland verscheen, werd het meteen begroet met een vijfsterrenregen.

Hoe kwam je op het idee om dit verhaal te schrijven?

‘Ik werd geïnspireerd door verschillende reality tv-programma’s waarin mensen met heel weinig middelen moeten zien te overleven op een eiland, maar ook door boe-

ken als Heer der vliegen van William Golding, Het strand van Alex Garland en Verloren nachten van T.C. Boyle. In deze boeken is sprake van afgelegen gemeenschappen die uit elkaar vallen door menselijke tekortkomingen, zoals hebzucht, seksisme en jaloezie.

Ik wilde onderzoeken of vrouwen zich onder deze omstandigheden net zo zouden gedragen als mannen.’

Hoe waarschijnlijk is het dat de gebeurtenissen die zich in Gestrand ontvouwen daadwerkelijk zouden kunnen plaatsvinden?

‘Aanvankelijk dacht ik dat het uitgangspunt van het verhaal te vergezocht was. Welk tv-bedrijf zou een programma toestaan waarin mensen elkaar zulke verschrikkelijke dingen aandoen? Je ziet de morele grenzen echter steeds meer verschuiven naarmate er meer van dit soort realityshows op tv verschijnen.

De coronapandemie heeft bovendien aangetoond hoe weinig we om andere mensen geven als die ons in de weg lopen. Vooral aan het begin van de pandemie zagen we hoe egoïstisch mensen kunnen zijn, toen ze hele voorraden uit de supermarkten meenamen. Als deze mensen zich op een eiland met weinig levensmiddelen hadden bevonden, dan kun je je misschien een voorstelling maken van hoe erg het uit de hand zou kunnen lopen. Als er geen autoriteit is die toezicht op ons houdt, dan is het dunne laagje vernis van de beschaving snel verdwenen.’

Heb je je voornamelijk laten leiden

door je fantasie bij het schrijven van dit verhaal of kwam er ook onderzoek bij kijken?

‘De meeste research die ik heb gedaan betrof praktische zaken die je nodig hebt voor het overleven in het wild. Voor wat betreft de personages en hun mindset ben ik uitgegaan van persoonlijke ervaringen. Het meest uitdagende was om helemaal in het hoofd van Maddy te kruipen, omdat ze zo lang geïsoleerd leeft van de rest van de groep. Door periodes waarin ik te maken had met depressies kon ik me uiteindelijk toch goed inleven in wat zij moest doorstaan.

Sarah Goodwin, Gestrand, vertaling: Els van Son, Uitgeverij Ambo|Anthos, 336 pagina’s (€ 21,99)

Het eiland waarop het verhaal zich afspeelt, wordt zo levendig beschreven dat je gaat denken dat het echt moet bestaan, maar het is nergens op Google Maps terug te vinden.

Had je een bepaalde plek in gedachten toen je Gestrand schreef?

‘Ik zou willen dat het een bestaande plek is, maar dat is helaas niet het geval. Ik houd van het idee dat het eiland zelf ook een personage is, aangezien het op een gegeven moment Maddy’s enige vriend is. Het eiland neemt haar in bescherming en zorgt ervoor dat ze veilig is. De anderen die het eiland níet op waarde weten te schatten ondergaan juist daardoor de grootste ontberingen. Het creëren van een imaginair eiland gaf me erg veel vrijheid, omdat ik het helemaal kon inrichten zoals ik het zelf voor ogen had. Ik hoefde mijn verhaal daardoor niet aan de locatie aan te passen. De locatie en de setting van een verhaal zijn voor mij altijd bijzonder belangrijk, aangezien ze me helpen om een plot goed neer te zetten.’

Gestrand is niet zomaar een thriller waarin een stel mensen elkaar op een verlaten eiland opjagen, maar een verontrustend verhaal over wat mensen elkaar aan kunnen doen als ze op de proef worden gesteld. Was dit van tevoren ook jouw insteek toen je aan dit verhaal begon?

‘Mijn insteek was om verschillende soorten kracht te laten zien.

Vrouwen wordt vaak verteld dat mannen fysiek sterker en sneller zijn en dat vrouwen in extreme situaties vaak afhankelijk van mannen zijn.

Fysieke kracht is echter niet de enige kracht. Maddy is zowel mentaal als emotioneel bijzonder weerbaar, is uit het juiste morele hout gesneden en is ongelooflijk moedig. Juist die kwaliteiten zorgen ervoor dat ze overleeft.

Verder gaat het ook om het persoonlijke verlies dat Maddy met zich meedraagt. Als ze op het eiland aankomt, heeft ze een trauma te verwerken dat te maken heeft met de dood van haar ouders. Dat geeft voor mij een extra interessante laag aan het verhaal.

Het gaat in dit boek vooral om de psychologische spanning. Er zit weliswaar actie in het verhaal, maar de kern van Gestrand is tot welk kwaad de mens in staat is.’

Tardi en Dominique Grange leveren een intense en bevlogen graphic novel af, die sterker dan ooit weerklank vindt in een Frankrijk dat nog altijd wordt verscheurd door ongelijkheid en onrecht.

Hardcover + stofomslag | 176 pag. | ISBN : 9789463069120 | Verkoopprijs : 39,95

TARDI WON ONLANGS DE EINHARD LITERATUURPRIJS

MEI 2022 GRAPHIC NOVEL

De jonge zangeres Elise trekt in 1958 van Lyon naar Parijs om daar haar geluk te beproeven. Na de protestbeweging van mei ‘68 verlaat ze de showbizz. Terugkeer naar het oude leven is voor haar ondenkbaar. Zij voegt zich bij het verzet om te strijden tegen uitbuiting, sociaal onrecht en racisme. Haar bijzondere traject voert ons van de Algerijnse oorlog naar het begin van de jaren zeventig.

De of f icië le pre que l al s drie de l ige graphic n ove l

MEI 2022 LAATSTE DEEL MEI 2022 GRAPHIC NOVEL

ELVIS

BRIAN HERBERT • KEVIN J. ANDERSON • DEV PRAMANIK • ALEX GUIMARÃES

Elke legende heeft een begin. We zien de bescheiden eerste stappen van de King of Rock’n’Roll, die als jonge artiest in Memphis een eigen stem probeert te vinden en zich een weg baant in de muziekwereld.

H U I S Hardcover + stofomslag | 128 pag. | ISBN : 9789463069304 | Verkoopprijs : 29,95

A T R E I D E S

Hardcover + stofomslag | 112 pag. | ISBN : 9789463069342 | Verkoopprijs : 29,95

WWW.SILVESTERSTRIPS.COM

31 JAAR

2022-03 Tardi adv boekenkrant.indd 1

vooR strips

29/03/2022 10:41

SPANNING

11 | BOEKENKRANT | MEI 2022

BOEKENKRANT TIPT

RECENSIES

LAURA MARSHALL

De erfenis Een jonge vrouw houdt zich schuil in een toeristenstadje in NoordQueensland, om haar traumatische jeugd te ontvluchten. Wanneer ze op een gevaarlijk drugskartel stuit, kan ze zich niet langer verschuilen. Ze vlucht naar Melbourne, in de hoop antwoorden te vinden. Met een agent als bondgenoot, de politie op haar hielen en een gevaarlijke motorbende achter zich aan, stapelen de problemen zich op.

Gabriel Bergmoser, De erfenis, vertaling: Carla Hazewindus, Uitgeverij Luitingh-Sijthoff, 272 pagina’s (€ 20,99)

De Eiland­ moorden Toen Hanna Duncker negentien was, werd haar vader veroordeeld voor moord. De schaamte liet haar vluchten naar het eiland Öland, om pas na zestien jaar terug te keren om te werken als rechercheur. Op haar eerste dag wordt ze naar een plaats delict gestuurd waar het lichaam van een vijftienjarige jongen is aangetroffen, en krijgt Hanna anonieme dreigtelefoontjes. Wat is er precies aan de hand op het eiland?

Johanna Mo, De Eilandmoorden 1. De Nachtegaal, vertaling: Edith Sybesma, Uitgeverij HarperCollins, 400 pagina’s (€ 15,00)

Op 15 juni 1994 liep Travis Green door de straten van Hartstead en vermoordde elf mensen. Het laatste slachtoffer was de vader van de vierjarige Cassie Colman. Cassie was door de politie gevonden in de tuin, doordrenkt in bloed, getuige van de moord op haar vader.

Mama liegt Aisa groeit op bij haar oma. Op haar ziekbed doet oma een schokkende bekentenis over haar verleden.

Nieuwsgierig gaat Aisa op zoek naar Emma van Bemmelen, de onbekende zus van haar oma. Ze lijkt liefdevol te worden opgevangen in de familie, maar al snel blijkt dat niet iedereen blij is met haar komst.

Marion van de Coolwijk, Mama liegt, Uitgeverij de Crime Compagnie, 300 pagina’s (€ 19,95)

Roadtrip Paula is met haar man Theo op rondreis langs de Amerikaanse westkust. Maar wanneer Paula in Las Vegas iemand uit haar verleden tegenkomt, slaat de vakantiestemming om. Als enkele dagen later Theo spoorloos verdwijnt, raakt ze volledig in paniek. Wat volgt is een nachtmerrie die alleen maar groter wordt wanneer het lichaam van een vermoorde man wordt gevonden.

Sirenes, zwaailichten en een roze theepot

Suzanne Vermeer, Roadtrip, A.W. Bruna Uitgevers, 320 pagina’s (€ 17,50)

FAMKE PRINS ‘Wat herinnert iemand zich nou helemaal van toen ze vier jaar was? Ik weet dat ik naast mijn moeder gevonden werd terwijl zij mijn dode vader in haar armen hield, met het lichaam van Travis Green naast haar, het geweer nog in de hand.’

De vijfentwintigste sterfdag van haar vader nadert en Cassie zou het verleden liever vergeten, tot ze tussen de spullen van haar moeder iets vindt wat erop wijst dat ze is voorgelogen over de moorden. Als een journaliste contact met haar zoekt en aangeeft onderzoek te doen naar de moorden, is Cassie in eerste instantie

Zelf kan ze zich nauwelijks iets herinneren van het gruwelijke drama.

ANDREW MARSHALL

de dader op klaarlichte dag elf menterughoudend. Maar Cassie kan het sen in koelen bloede vermoord? Welk verleden moeilijk laten rusten en is motief heeft hij? En waarom deze nieuwsgierig wat er die bewuste dag mensen? precies is gebeurd. Ze was immers Elk hoofdstuk komt er een snipnog maar vier en volgens de kranpertje informatie bij, door middel ten uit die tijd was ze getuige van de moord op haar vader. Zelf kan ze zich van een personage dat op de een of andere manier bij de moord betroknauwelijks iets herinneren van het ken was of door Cassies eigen ondergruwelijke drama dat zich afspeelde zoek. Maar met elk antwoord komen in het stadje. Ook haar moeder kan er weer nieuwe vragen boven, waarze niks meer vragen, aangezien ze door je met Cassie mee gaat puzzein een vergevorderd stadium van len. ‘Weer alleen die flitsen: sirenes vroege dementie verkeert.

Sterfdag van de Britse Laura Marshall en blauwe zwaailichten; een onheilspellende, grijze lucht; ik zit met een is een intrigerende thriller: het vervrouw in uniform in een auto, de zithaal boeit van begin tot eind. Mede ting jeukt tegen mijn benen. De roze door de vlotte schrijfstijl vlieg je erdoorheen. Dat Cassie vol vragen zit, plastic theepot. Ik frons mijn voorhoofd. Er flitst iets anders door mijn is goed in te beelden. Wat een gruhoofd, maar zodra ik me erop wil weldaad om getuige van te zijn, en focussen, glipt het weer buiten mijn dat op zo’n jonge leeftijd. Als ze zich bereik.’ Al snel komt ze erachter dat aan anderen voorstelt, ziet ze de herhaar beeld van die dag misschien kenning en het medelijden op de niet geheel juist is. Het blijkt een gezichten verschijnen: Cassie Colgroot mysterie wat er man, ‘de droevige dreuzich die dag heeft afgemes’. De zaak is berucht speeld, en waarom. in Hartstead en omgeOndanks dat er relaving. Ook nog na vijfentief weinig gebeurt – twintig jaar. het mysterie ontvouwt Marshall weet je steeds zich langzaam en gaanprecies genoeg infordeweg het verhaal matie te geven over de weet je steeds meer en moorden om door te meer – is het een spanwillen lezen en uit te nend verhaal en blijf willen vogelen hoe het je geboeid tot het eind. in elkaar steekt. Het Sterfdag is een sterk en begint met de omschrijintrigerend mysterie, ving van de gruweldat je na elk hoofdstuk daden op 15 juni 1994: hierdoor word je gelijk Laura Marshall, Sterfdag, met meer vragen achterlaat, tot je eindelijk het verhaal ingetrokvertaling: Jet Matla, Uitken en wil je weten hoe geverij Luitingh-Sijthoff, weet wat er 15 juni 1994 is gebeurd. het zit. Waarom heeft 320 pagina’s (€ 21,99)

12 | BOEKENKRANT | MEI 2022

JEUGD

BOEKENKRANT TIPT

RECENSIES

De school op de rand van Sageland

Geesten, hexkaarten en een pokkel

Op de school Haardstede leren jonge magiërs het koninkrijk te verdedigen tegen monsters. Herfst, een twaalfjarige monsterhoeder in dienst van de school, zoekt naar haar verloren tweelingbroer Winter. Sterleerling Kai helpt Herfst met haar zoektocht, maar zelf kan hij ook wat hulp gebruiken.

In het eerste deel van de duologie Tovenaarskind van Angie Sage, bekend van de magische serie Septimus Heap, betreden we opnieuw een wereld vol toverkunsten. We maken kennis met Alex, die als baby door haar ouders werd achtergelaten bij een pleeggezin, dat niet op haar zat te wachten. Zal ze haar echte ouders ooit nog terugzien?

Heather Fawcett, De school op de rand van Sageland, vertaling: Mechteld Jansen, Uitgeverij De Fontein, 400 pagina’s (€ 16,99)

MIRJAM MULDER

Mot en de metaalvissers Wanneer ze een magneet koopt om mee te vissen in het oude kanaal vindt ze een kleine duikboot. Het zag er allemaal normaal uit. Saai zelfs.

Maar die duikboot is het begin van een groots avontuur, waarbij Mot de punk-acrobaten ontmoet en ze tegen een machtige miljardair moet strijden.

Sanne Rooseboom, Mot en de metaalvissers, Uitgeverij Van Goor, 336 pagina’s (€ 15,99)

Superkat Piek wil een kat. Een bijzondere kat. Vol verwachting gaat ze naar de beste uitvinder van het land. Een week later kan Piek haar kat ophalen en wat is hij mooi! Ze is enorm trots op haar Superkat. Maar is haar Superkat niet iets té bijzonder? Is gewoon zijn misschien bijzonder genoeg?

gemunt op tovenaarskinderen.

Een avontuurlijke tocht begint, waarbij Alex het pad kruist van vele levendige personages, zoals haar nieuwe vriend Benn, een jonge vliegenier die haar moet doden en een oude tovenaar die al tien jaar alleen in het bos leeft. Sage weet een rijke wereld neer te zetten, die ook los van de tovenarij heel magisch aandoet.

Zo heeft Alex als huisdier een pokkel, een kruising tussen een gekko en een papegaai, en zijn bomen voelende wezens. ‘Dennis durfde zich niet linge relaties beter leren kennen. te verroeren. Overal rondom hem Doordat de hoofdstukken afwisselen voelde hij woede en vijandigheid, tussen verschillende perspectieven, maar hij had geen idee waar dat weet je als lezer vaak meer dan de vandaan kwam: in de wijde omtrek hoofdpersonen zelf, wat voor een stonden alleen maar bomen. En goede spanningsboog zorgt. Wel kan toen begreep hij het. Het gevoel was het wat verwarrend zijn dat het perafkomstig van de bomen zelf. Elke spectief soms ook tusstam, elke tak, elk blad sen alinea’s door naar verwenste hem. Hij een ander (soms zelfs was een moordenaar, niet-menselijk) persoiemand die leven vernage verspringt. nietigde, en hij was hier Voor jonge lezers niet welkom.’ heeft dit eerste deel, Hoewel het daadwerSchemergeesten, weer kelijke doel van Alex’ alle elementen te biequeeste pas na twee den die Sages vorige derde van het boek duiboeken zo geliefd delijk wordt, namelijk maakten: een origineel het vernietigen van de gebruik van magie, schemergeesten, weet een wereld waar je zo het boek meteen je aanin kunt stappen, spandacht vast te houden. nende mysteries en De plotwendingen volkleurrijke personages. gen elkaar snel op, en Angie Sage, TovenaarsBovendien zul je na het het intrige wordt steeds kind 1. Schemergeesten, einde wensen dat deel complexer naarmate we vertaling: Merel Leene, twee ook al in de boekde verschillende perUitgeverij Condor, handel lag. sonages en hun onder368 pagina’s (€ 19,99)

Zorgzaamheid kun je eten Cora Sakalli, Superkat, illustraties: Berber van den Brink, ­Uitgeverij Moon, 32 pagina’s (€ 16,99)

Verguld Wat begon als een leugentje om bestwil, eindigt in een nachtmerrie wanneer Serilda de Erlkönig een van haar betoverende verhalen vertelt. De koning beveelt haar in de kerker van het kasteel al het stro tot goud te spinnen. Lukt dit niet, dan zal ze haar leugens met de dood bekopen. Wanneer de hoop bijna verdwenen is, verschijnt er een jongen die haar belooft te helpen... tegen een prijs.

Het verhaal begint met Assepoester-achtige taferelen: Alex, inmiddels tien jaar oud, wordt door haar pleegmoeder en -zussen behandeld als bediende. Alleen haar kleine pleegbroertje Louis ziet haar gewoon als grote zus. Het verhaal neemt echter een plotse wending als de oudste zus, Zerra, niet alleen Alex aangeeft wegens tovenarij, maar ook haar moeder Mirram voor het herbergen van een mogelijk tovenaarskind.

Alex heeft namelijk een set hexkaarten die haar het heden en de toekomst laten zien, en tovenarij is ten strengste verboden in Luma. Alex weet ternauwernood met Louis te ontsnappen aan de wakers van de stad. Maar buiten Luma is het nóg gevaarlijker: daar waren overal schemergeesten rond. En die hebben het

ANGIE SAGE

In De tulpenjongen beschrijft de Zweedse Christina Wahldén het verhaal van Wim, een Nederlands jongetje dat door Wahldéns grootmoeder na de oorlog in huis wordt genomen. Het is een vriendelijk en waargebeurd jeugdboek over een vrij onbekend stukje geschiedenis.

JOYCE GUNTLISBERGEN

Marissa Meyer, Verguld, vertaling: Sandra Hessels, Uitgeverij Blossom Books, 560 pagina’s (€ 25,99)

Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog, in oktober 1945, vindt er een transport van Nederlandse kinderen naar Zweden plaats. Na de oversteek zullen de kinderen door gezinnen in huis worden genomen om aan te sterken; het is weliswaar vrede in Nederland, maar de omstandigheden zijn nog erg zwaar. Wim is een van die kinderen.

Het boek begint met zijn aankomst in Zweden, waar het gelijk fijn is: ‘Ik denk aan de geluiden die je hier niet hoort. Hier hoor je geen laag over-

‘Hier hoor je geen laag overvliegende bommenwerpers’

beschrijven ze Wims Zweedse avonvliegende bommenwerpers. (...) Hier tuur: de cultuurverschillen, de avonhoor je geen geschreeuw. (...) Hier turen met zijn nieuwe broers en zijn de geluiden vriendelijk, klein, zussen en heel veel eten. Elke maalonschuldig.’ tijd wordt beschreven, waardoor je Wim komt terecht op het Zweedse samen met Wim het rustieke voedplatteland in een warm, gezelsel gaat waarderen en ook goed duilig gezin met ouders die hij al gauw delijk wordt hoe wonderbaar eten ook vader en moeder noemt, in een en overvloed is als je honger hebt huis met een grote voorraad ingegeleden. Het onderwerp voelt actumaakt en gedroogd voedsel voor de eel: de beschrijvingen van de oorkomende winter. Het is een geruststelling voor Wim, die de Hongerwin- log, de opvang van de kinderen en de helende werking van gastvrijter nog vers in zijn geheugen heeft. heid doen denken aan de situatie in Ondanks die fijne nieuwe omgeOekraïne. ving, heeft hij het moeilijk, vooral Uiteindelijk komt er ook weer een ’s nachts. Zijn trauma is met hem einde aan Wims tijd in meegereisd: ‘Ik hoor Zweden. Met weemoed dingen die er niet zijn. in zijn hart ruilt hij het Ik hoor mijn herinneene thuis in voor het ringen. Het zijn herinandere. ‘Waar is thuis neringen aan de oorlog. eigenlijk? Kun je meer Zelfs nu het vrede is, dan één thuis hebben? gaat de oorlog in mijn Volgens mij moet dat dromen verder.’ kunnen. Ik zal Fridhem De schrijfstijl is pretnooit vergeten.’ tig en gemoedelijk en Uit het nawoord blijkt de vertaling loopt soedat Wim nog vaak is pel. Ernstige onderteruggegaan naar Zwewerpen worden met den en dat zijn band zorg behandeld, maar met de familie zo hecht niet geschuwd, en er was, dat Britta’s dochis veel ruimte voor de ter die vast wilde leggemoedelijkheid in het Christina Wahldén, De gen. Dat verhaal is Zweedse gezin. tulpenjongen, vertaeen bijzonder familieWims perspectief wisling: Lammie Post-Oosdocument, maar ook selt af met dat van tenbrink, Uitgeverij een heerlijk jeugdboek Britta, de oudste dochKluitman, 200 pagina’s geworden! ter in het gezin. Samen (€ 15,99)

JEUGD

13 | BOEKENKRANT | MEI 2022

RECENSIE

NAAR BUITEN

Buiten zingt, glinstert en tovert Een auto rijdt op de weg te midden van een bos vol uitbundige, groene bomen.

Stoppen doet de auto echter pas als hij bij een huis aankomt. De mensen in de auto stappen uit en gaan meteen naar binnen, behalve een meisje. Zij blijft even staan voordat ze naar binnen gaat, en kijkt twijfelend naar de natuur. Zij heeft echter niet de hoofdrol in het prentenboek Naar buiten van Deborah Underwood en Cindy Derby, dat is Buiten zelf.

MARCELLA DE WOLF ‘Ooit waren wij deel van Buiten en was Buiten met ons. Er kwam niets tussen ons in,’ begint dit bijzondere prentenboek van Deborah Underwood.

Hoewel een jong meisje het enige personage in dit boek is met een gezicht, is de hoofdrol eigenlijk niet voor haar weggelegd. Buiten lijkt in dit verhaal namelijk een eigen entiteit geworden die het naamloze

meisje verleidt om naar buiten te komen nu ze binnen zit. Zelfs al zit ze met haar rug naar Buiten toe, wordt ze nog verrast door de zonsondergang die speelt met de schaduwen in huis, ziet ze een lieveheersbeestje dat naar binnen is gevlogen en zit een slakje brutaal op de boerenkool.

Om Buiten als personage een eigen persoonlijkheid te geven, hanteert de tekst van Underwood een fijne speels­heid. Buiten roept, speelt en zingt; ‘getjilp en geritsel en gerikketik op het dak’. Dezelfde speelsheid wordt gereflecteerd in de prachtige aquarellen van illustrator Cindy Derby. Kleurrijke illustraties waarin niet alleen de heldere kleuren van Buiten tot uiting komen op de pagina, maar ook de wonderen van de natuur benadrukt worden door een spel met perspectief. Een spel waarin de lezer zich op enkele pagina’s in het huis van het meisje bevindt en de natuur op afstand wordt gezien, maar op andere momenten ook midden in de natuur staat. Vanuit het oogpunt van een kleine mier tussen de oranje, rode bloemen die boven hem uittorenen of als getuige van een vlinder die net uit zijn cocon kruipt.

Maar, herinnert Naar buiten de lezer, zelfs binnen is buiten nooit ver weg.

Hoewel een gedeelte van dit boek

zich binnen afspeelt, duikt er altijd een klein stukje Buiten op in de hoeken van de bladzijdes. Soms door het raam, maar vaak ook in objecten. In de warme vacht van de poes en het water dat uit de kraan stroomt. ‘Buiten knuffelt ons met kleren, ooit bolletjes katoen. Het houdt ons overeind met houten stoelen, ooit bomen.’

Verwijzingen naar ‘wij’ en ‘ons’ in de tekst doen vermoeden dat het personage van Buiten meer mensen aanspreekt dan alleen de personages in het boek en ook buiten de bladzijdes reikt om de lezer aan te spreken. Hoe dit boek gelezen wordt zal daarom per (voor)leeservaring verschillen.

Want is Naar buiten simpelweg een roep om meer om je heen te kijken en te beseffen wat Buiten voor jou betekent? Of probeert dit prentenboek een meer urgente boodschap over te brengen om de natuur en alles wat die voor ons doet niet uit het oog te verliezen? Het boek krijgt op die manier een haast filosofische uitwerking, over het belang van te blijven kijken en de kleine dingen te waarderen. Maar wat Naar buiten vooral toont is dat we de wereld moeten blijven zien zoals een kind dat doet, met ogen vol verwondering.

Een plek waar alles schittert, zingt en speelt: ‘Buiten wacht… en wij komen eraan.’

‘Buiten knuffelt ons met kleren, ooit bolletjes katoen. Het houdt ons overeind met houten stoelen, ooit bomen’

Deborah Underwoord, Naar buiten, illustraties: Cindy Derby, vertaling: Denise Bos, Uitgeverij Flamingo, 40 pagina’s (€ 14,99)

14 | BOEKENKRANT | MEI 2022

NON-FICTIE

BOEKENKRANT TIPT

RECENSIES RECENSIE

Nistisima

Nederland, fascinerend vogelland

Vegan is de trend ontstegen en een blijvend fenomeen in onze westerse maatschappij.

Minder bekend is dat vanuit de mediterrane orthodoxie al eeuwenlang alleen plantaardige gerechten werden genuttigd. Van salades, dips en pickles, rijke groentegerechten en gerechten op basis van peulvruchten, pasta en rijst tot en met zoete heerlijkheden. Met authentieke en tradi­ tionele vegan recepten uit de oost-mediterrane keuken.

Georgina Hayden, Nistisima. Traditioneel vegan uit de Mediterranée & omstreken, vertaling: Kim Steenbergen, Uitgeverij Good Cook, 304 pagina’s (€ 30,95)

CARIEN TOUWEN

Vaderskind Als eerste columnist van Nederland schreef Renate Rubinstein over alles wat de tijd haar aandroeg. Wie zat het heden ooit zo op de huid? Maar soms breekt daar in losse zinnen een verleden doorheen. Kinderjaren in Berlijn. Een vlucht naar Amsterdam, nee Londen, toch weer Amsterdam. Met zeldzame precisie en nabijheid tekent Vaderskind een meisje dat in een verwoestende tijd het fundament legt van een schrijverschap.

Hans Goedkoop, Vaderskind. De oorlog van Renate Rubinstein, Uitgeverij Atlas Contact, 160 pagina’s (€ 21,99)

Jenna Blum, Niet zomaar een hond, vertaling: Mireille Vroege, Uitgeverij Boekerij, 224 pagina’s (€ 18,99)

Miss Dior Als in juni 1940 de swastikavlaggen wapperen van de Arc de Triomphe en de Eiffeltoren, richt modeontwerper Christian Dior zich op zijn werk. Zijn zus Catherine sluit zich aan bij het verzet. Totdat ze wordt opgepakt door de Gestapo en daarna gedeporteerd naar Ravensbrück. Miss Dior laat zien hoe achter het gepolijste uiterlijk van de modewereld verborgen dieptes schuilgaan.

In vier seizoenen reist de lezer mee met Dwarshuis die als vogelgids de natuur van Nederland goed kent en de beste plekken toont om vogels te zien. Na een voorwoord van medevogelaar Humberto Tan en een korte inleiding van de auteur beginnen we in de winter. Ieder hoofdstuk speelt in een ander natuurgebied en de locatie wordt met een vogeltje aangeduid op een kaart van Nederland. Handig, want ik denk dat de meeste lezers, net als ik, niet bekend zijn met al deze natuurgebieden. Ook de verscheidenheid aan vogels die in Nederland te vinden blijkt, is buitengewoon. Op het omslag staat een roerdomp, Dwarshuis’ lievelingsvogel waarover hij in de lente vertelt.

Dwarshuis is een levende vogel­ encyclopedie en weet veel interessante weetjes in zijn vertellingen te stoppen. Zoals: ‘Maar zijn schedel is pas echt een evolutionair meesterwerk, die stelt de specht in staat om zijn snavel twintig keer per seconde tegen een boom aan te rammen, zonder permanente hersenschade op te lopen.’

FRISO BOVEN Het is fascinerend om te lezen hoede Afsluitdijk op de flora en fauna veel de auteur ervoor over heeft om van het voormalig Zuiderzeegebied is bijzondere vogels te spotten. Regelzeer interessant om te lezen. matig staat hij voor dag en dauw op, De foto’s van de vogels die in de rijdt het halve land door en moet hij uren (kleumend) wachten en lukt het hoofdstukken aan bod komen hebben een grote meerwaarde. Wat geregeld niet om de gewenste vogel te vinden. Ook het hoofdstuk op Vlie- mij betreft hadden dat er veel meer land waarin hij zoekt naar een vogel- mogen zijn, zodat ik ze in de toekomst misschien ook poepje om te bewijzen zal herkennen. Ook is dat een vogel die hij het wel jammer dat gespot heeft, daadwerde lezer niet een paar kelijk een zeldzame handvatten krijgt om dwaalgast is, geeft op zelf mee aan de slag te geestige wijze weer hoe gaan. Wat dat betreft hij erin opgaat. lijkt dit boek toch net In de meeste hoofstukiets meer op de ervaken gaat Dwarshuis in ren vogelaars te zijn op het natuurgebied gericht. Al met al leest zelf, hoe het ontstaan het boek als een ode is en ook welke schade aan de natuur van de mens veroorzaakt Nederland en heeft het heeft aan deze natuur, onder andere door het Arjan Dwarshuis, Zomer- mij absoluut verrast met de diversiteit aan stikstofoverschot, en gasten, doortrekkers en natuurgebieden die ons de gevolgen hiervan. overwinteraars. Nederland rijk is en met de Hij is zeer uitgesproken land, vogelland in vier boeiende beschrijvinover wat er anders en seizoenen, Uitgeverij gen van de vogels en beter moet. Maar ook de Meulenhoff, 256 pagihun gedrag. impact van bijvoorbeeld na’s (€ 24,99)

Verzet is een eenmalig besluit

Niet zomaar een hond De laatste jaren zijn zwaar geweest voor Jenna, haar verloving werd verbroken en ze moest afscheid nemen van haar moeder, maar al die tijd was labrador Woodrow haar steun en toeverlaat. Nu hij ziek is en zij voor hem zorgt, ontdekt ze wat het betekent om in het nu te leven en echt lief te hebben.

Arjan Dwarshuis is al zijn hele leven gefascineerd door vogels. In 2016 reisde hij de wereld over en verbrak het wereldrecord vogelsoorten kijken. Hierover schreef hij een boek en werd een documentaire gemaakt. In zijn tweede boek Zomergasten, doortrekkers en overwinteraars blijft hij dichter bij huis en beschrijft hij Nederland als vogelland.

ARJAN DWARSHUIS

Justine Picardie, Miss Dior, vertaling: Ineke Lenting, Uitgeverij Nieuw Amsterdam, 384 pagina’s (€ 29,99)

Annette, een heldinnenepos is het imposante verhaal van Annette Beaumanoir (19232022), geboren in Bretagne en opgegroeid in een gelukkig en sociaal nest. Op hoogbejaarde leeftijd ontmoet ze auteur Anne Weber aan wie ze haar leven uit de doeken doet. Deze heeft gekozen om het te verpakken in een verhalend prozagedicht, zonder rijm.

MARJON NOOIJ Een gevoel van onrechtvaardigheid is Annette met de paplepel ingegoten. Ze ‘(…) is pacifist tot ze op haar vijftiende liever terrorist wil worden’ en kan dan niet bevroeden dat ze er niet ver naast zit.

Wanneer er in 1936 vrouwen uit het Spanje van Franco vluchten, kunnen ze rekenen op hulp van het gezin Beaumanoir.

Al op haar zeventiende, aan het begin van de Tweede Wereldoorlog, sluit ze zich aan bij het verzet en smokkelt ze haar eerste pakje. Ondertussen begint ze een studie medicijnen, ‘terwijl ze ganshartig droomt van een lotsbestemming, van offers en heldendaden’. Tegen de regels van haar opdrachtgevers in weet ze toch twee Joodse kinderen te redden van

‘Op haar vijftiende wil ze liever ­terrorist worden’

een aangekondigde razzia. Het paradoxale hierbij is dat ze dezelfde dag haar eigen ongeboren kindje in handen geeft van een engeltjesmaakster.

Een ontmoeting met een trotskist voedt haar socialistische hart, wekt haar interesse voor het communisme en ze sluit zich hierbij aan. ‘(…) alles buurland Tunesië, waar ze haar staat op zijn kop in haar / nieuwe werkzaamheden voortzet als arts. leven: wat vroeger slecht was – lieOp virtuoze wijze speelt Weber met gen, / spioneren, stelen – is nu goed, de taal, gooit uitdrukkingen door simpelweg / zolang het doel goed is elkaar, lardeert het geheel met citawaarvoor je het doet.’ Beaumanoir ten van Beaumanoir zelf. Ze is er leeft in angst en euforie, met gevaar met deze biografie in geslaagd haar voor eigen leven streeft ze haar ideeerbied voor de heldin te tonen, ologie na en haar levensmissie om degenen die in nood zitten te helpen. maar het niet onnodig sentimenteel of zwaarmoedig te maken, door Ze is een held – wordt na de oorlog door de Yad Vashem onderscheiden – met haar eigen emoties op afstand te blijven en onnomaar blijft daar zelf vrij dige opsmuk achnuchter onder. terwege te laten. Ze Tijdens een vakanheeft weliswaar gekotie in 1954 naar Algezen voor de vorm van rije ziet ze de gevolgen een heroïsch epos, van de Franse overmaar heeft zich niet heersing en biedt ze krampachtig gehouhaar hulp aan de onafden aan een vast hankelijkheidsbeweritme en gunde zichging FLN, door koffers zelf voldoende vrijhegeld te transporteren. den om de memoires Wanneer ze tijdens een van de vrijheidsstrijdvan haar missies, verster te vormen tot dacht van terrorisme, een prettig leesbaar wordt opgepakt en tot ‘heldinnendicht’. tien jaar gevangenisEen indrukwekkend straf veroordeeld, is ze Anne Weber, Annette, mens heeft een erezwanger. Ze mag haar een heldinnenepos, verbevalling thuis afwach- taling: Anne Folkertsma, podium gekregen voor haar strijd tegen ten en weet te ontsnap- Uitgeverij Orlando, onrechtvaardigheid. pen naar het soevereine 224 pagina’s (€ 23,99)

NON-FICTIE

15 | BOEKENKRANT | MEI 2022

RECENSIE

RAOUL DE JONG

Medicijnmannen en vrouwen in klederdracht Voor zijn boek Jaguarman dook Raoul de Jong de geschiedenis in om meer te leren over zijn Surinaamse voorouders. Terwijl De Jong in eigen woorden ‘steeds Surinaamser werd’, takelde zijn Nederlandse grootvader af in een verzorgingstehuis.

Gesprekken met opa is gebaseerd op de stukken die De Jong schreef tijdens het laatste levensjaar van zijn opa.

MARC MENS ‘Wanneer een oude man overlijdt, verbrandt er een biblio­ theek,’ is het citaat waar Gesprekken met opa mee begint. Als kinderen kijken wij vaak vooruit naar de toekomst.

Naarmate wij ouder worden, reflecteren wij meer op het verleden. De mens krijgt immers meer inzicht in het heden wanneer hij leert over de geschiedenis. Het is dan ook niet gek dat we als volwassenen meer te weten willen komen over onze voorouders. Dit gold ook voor De Jong.

Pas op zijn 28e ontmoette De Jong zijn Surinaamse vader voor het eerst. Van hem hoorde hij over een van hun voorouders, een medicijnman die zichzelf, naar verluidt, in een jaguar kon veranderen. De Jong besloot dit mysterie verder uit te zoeken en schreef vervolgens het succesvolle boek Jaguarman, een eerbetoon aan De Jongs Surinaamse roots.

De Jongs vader was daarentegen niet het vaderfiguur waar hij mee opgroeide. Die rol had opa Ep op zich genomen. ‘De man voor wie ik op de basisschool cadeautjes knutselde op Vaderdag. De man die me liet zien wat het betekent om een man te zijn.’

Waar Gesprekken met opa zeker in slaagt, is het vastleggen van opa Eps laatste levensjaar. Ep wordt zo sympathiek omschreven dat het moeilijk zal zijn om niets te voelen wanneer je leest over zijn overlijden.

Daarnaast word je samen met De Jong steeds meer benieuwd naar wat voor leven zijn typisch Nederlandse opa heeft geleid. ‘Ik wil terug naar Groningen. Naar de wereld van de zwart-witfoto’s die altijd in het naaikamertje van oma hingen en nu op mijn secretaire staan: streng kijkende mannen en vrouwen in klederdracht, koeien, molens, weilanden en boerderijen. Ik wil opa vragen naar de lessen die hij heeft meegekregen van de mensen die hem het leven hebben gegeven.’

Tegenpolen Het boek bestaat niet alleen uit opgetekende gesprekken tussen De Jong en zijn opa. Tijdens het lezen leer je bijvoorbeeld ook meer over het proces achter Jaguarman en hoe De Jong een tijd vastzat in Parijs na het uitbreken van het coronavirus. Toch mis je als lezer soms nog iets. Misschien

RAMONA DECKERS

komt het doordat De Jong zijn opa niet van streek wilde maken met te veel moeilijke vragen, maar soms voelt het alsof de gesprekken die zijn vastgelegd een beetje in de lucht

Raoul de Jong, Gesprekken met opa, Uitgeverij De Bezige Bij, 88 pagina’s (€ 17,99)

blijven hangen. De flaptekst van het boek legt nadruk op het feit dat De Jong en zijn opa op veel manieren elkaars tegenpolen zijn. Opa Ep is 90, wit en heteroseksueel en De Jong is 35, van kleur en valt op mannen.

Jammer genoeg gaan de twee mannen gedurende het boek bijna niet in gesprek over deze verschillen.

Terwijl De Jong de stukken schreef waar het boek op is gebaseerd, was er een wereldwijde uitbarsting van Black Lives Matter-protesten gaande.

In het boek wordt genoemd wat voor effect dit had op De Jong, maar wat opa Eps gedachten hierover waren, krijgen wij niet te weten. Opa Ep heeft het daarnaast wel over de liefde en kinderen krijgen, maar hoe zijn kijk op homoseksualiteit mogelijk door de jaren is veranderd, wordt ook niet aangekaart. Het zou juist interessant zijn om te horen wat een man als opa Ep over deze onderwerpen te vertellen had, zeker omdat zijn eigen kleinzoon half Surinaams is en op mannen valt.

Uiteindelijk weet De Jong wel een ontroerend portret te schrijven over een opa die ‘Nederland op zijn

‘Opa Ep was de man voor wie ik op de basisschool ­cadeautjes knutselde op Vaderdag’ ­ ederlandst’ was. Daarnaast is het N boek ook zeker een aanrader voor mensen met gemengd bloed. Het zal voor velen herkenbaar zijn dat je je pas op latere leeftijd gaat verdiepen in de kant van je niet-Nederlandse ouder. Een mooie les die De Jong aan lezers meegeeft, is dat beide kanten van je familie je veel te bieden hebben en hoe belangrijk het is om familieverhalen in leven te houden. ‘En vanuit het fotolijstje, zal ik grijnzen en ik zal zeggen wat mijn opa vanuit zijn fotolijstje nu elke dag tegen mij zegt: Dit is wat ik ervan begreep. Nu mag jij. Maak er iets moois van. Voor mij.’

adv Wehrli 26x39.qxp_adv Wehrli 26x39 27-04-2022 13:00 Pagina 1

Nieuw hilarisch kijkboek!

7e

DRUK

2e

DRUK

Van de maker van Opruimen, dat is de kunst! en Kunst aan de kant!

Nu in de boekhandel € 14,90 ww w.d e h a r m o ni e .nl

NON-FICTIE

17 | BOEKENKRANT | MEI 2022

RECENSIE

MIKE HOOGVELD

COLUMN ONZE TAAL

De vooruitgang is niet te stoppen In Mike Hoogvelds Bertie en de wonderjaren worden we meegenomen naar de periode van weelde tussen het einde van de negentiende eeuw en de Eerste Wereldoorlog, die later bekend zal komen te staan als het gouden tijdperk of de belle époque. In korte tijd ontstaat door de enorme wetenschappelijke ontwikkelingen de moderne wereld. En wie leeft er in deze periode? Edward VII, alias Bertie.

De redactie van Onze Taal zet iedere maand een bijzonder ­taalboek in de schijnwerpers.

Deze keer: De dikke Daniëls.

RAYMOND NOË

MARTIJN VAN BRUGGEN Op 9 november 1841 bevalt koningin van het Verenigd Koninkrijk Victoria van haar eerste zoon: Albert Edward. De weinig leergierige en onhoffelijke Albert Edward is echter niet de zoon die Victoria gehoopt had en de band tussen beiden is zo slecht, dat ze hem de naam Albert niet waardig vindt; ze noemt hem Bertie. Deze geuzennaam draagt Albert Edward zijn leven lang met trots, tot hij in 1910 na negen jaar koningschap sterft. Bertie heeft in een tijd van ongekende wetenschappelijke en economische groei geleefd, waaraan hij, zo laat Hoogveld zien, een grote bijdrage heeft geleverd.

Juist doordat zijn moeder hem het liefst zover mogelijk van de troon verwijderd zag, dompelde de ondeugende Bertie zich onder in het druistige stadsleven, waar hij, naast vele knappe vrouwen, ook veel invloedrijke mannen ontmoette.

De dikke Daniëls

Wie is de bekendste taal-Nederlander? Paulien Cornelisse, Frits Spits – of toch Wim Daniëls? Wie het ook is, Wim Daniëls heeft waarschijnlijk het meest gedaan om die titel te verdienen: hij werd bekend door zijn optredens in het radioprogramma Spijkers met koppen en tv-programma’s als Pauw & Witteman, maar hij geeft net zo makkelijk theatercolleges, of cabaret­ voorstellingen. Bovendien schreef hij zo’n honderdtwintig boeken en boekjes, waarvan meer dan de helft over taal gaat. In die boeken staan de verwondering over en het plezier in taal voorop.

Veel van wat hij schrijft gaat over min of meer bijzondere woorden, zoals thuistaal, voetbalwoorden, reduplicaties (komkom, tuuttuut, hoho), de taal van Ronald Giphart, en modewoorden uit de jaren vijftig en zestig. Een onderwerp dat regelmatig terugkeert is het dialect. Daniëls is dialectspreker van huis uit (hij komt uit het Brabantse AarleRixtel), en de (tanende) positie van het dialect en alle veranderingen daarin hebben zijn warme belangstelling.

In zijn honderdeenentwintigste boek, De dikke Daniëls, zie je al die fascinaties en aandachtsgebieden ook weer terug. Het boek bevat columnachtige stukjes over allerlei taalverschijnselen en bijzonderheden – verhalen die worden verlevendigd met anekdotes, herinneringen, woordspelingen, kwinkslagen en heel, héél veel weetjes. Onderwerpen die aan bod komen, zijn (onder veel meer) onomatopeeën, Latijn in het Nederlands, ‘huppelwoorden’ (zoals ammehoela en hatsiekiedee), de problemen met drieledige samenstellingen (een ‘rode wijndrinker’ is wat anders dan een ‘rodewijndrinker’), verfranst Engels, uitleenwoorden, het meervoud van het woord stoelen (dat hij tegenkwam in een gedicht van Hans Andreus), het woord hullie, laaggeletterdheid, woorden die eindigen op -ppie (jippie, wappie), klemtoon, en duowoorden – plus dan ook nog een wat langer stuk over de geschiedenis van onze spelling. Kortom, een soort ‘het beste van Wim Daniëls’. En het leukste.

Een ‘rode wijndrinker’ is wat anders dan een ‘rodewijndrinker’.

LIONNE HIETBERG

tuig aan te schaffen en uiteindelijk zelfs een wagenpark te bezitten. Hoe invloedrijk hij is blijkt ook wel uit het feit dat hij, door de omvang van zijn buik, het openlaten van het onderste knoopsgat van een gilet introduceert. Bertie past bij uitstek bij het tijdsgewricht van de belle époque.

Niet alleen doordat hij innovaties ondersteunt, maar ook door zijn losbandige mentaliteit. Je zou kunnen De belle époque begint grofweg halverwege de tweede helft van de acht- zeggen dat de belle époque de periode is waarin de mens de luxe gaat tiende eeuw. De industriële revolutie omarmen. De fenomenen ‘vakantie’ is al een tijd gaande en op het platen ‘entertainment’ ontstaan, de eerteland zijn minder mensenhanden ste sportcompetities worden geornodig waardoor burgers zich gaan ganiseerd en de medische wereld concentreren in steden. Met Londen, ontdekt de preventieve geneeskunde.

Parijs en New York als belangrijkste centra vindt er een creatieve explosie De vooruitgang is niet te stoppen, even lijkt de hemel plaats, met veel levenswerkelijk op aarde. En veranderende innovatoch. De belle époque ties tot gevolg. Van de stopt abrupt bij het uittelegraaf tot de fiets en breken van de Eerste van de wasmachine tot Wereldoorlog (1914) het koffiezetapparaat; waarin men gebruik de ene wereldtentoonmaakt van communistelling na de andere catie, wapens en voervolgt zich op, en Bertie, tuigen die in de gouden die vaak in Parijs verjaren zijn ontwikkeld. blijft, zit er met zijn Bertie en de wonderjaneus bovenop en raakt ren is een plezier om te bevriend met vele uitlezen. Mike Hoogveld vinders en ondersteunt stipt werkelijk alle hun onderzoeken. vormen van innovatie Bertie is zelf ook een uit deze periode aan, ondernemend persoon, Mike Hoogveld, Bertie waarmee het een hanmet een voorliefde voor en de wonderjaren. Een dig naslagwerk is om snelheid. Zo geeft hij kroonprins en de uitin bezit te hebben. Voor als prins de ontwikkevinders van de moderne iemand die normaal ling van de auto een wereld, Uitgeverij gesproken manageboost door als een van Querido, 336 pagina’s mentboeken schrijft, de eersten zo’n voer(€ 23,90)

‘Je zou kunnen zeggen dat de belle époque de periode is waarin de mens de luxe gaat omarmen’ is het opvallend publieksvriendelijk opgeschreven, op enkele erg letterlijk vertaalde woorden na (proli­ feratie, disruptief). Hoogveld heeft een periode vol innovaties waar we nog dagelijks de gevolgen van ondervinden, toegankelijk gemaakt voor zowel leken als oppervlakkige kenners, waar ik mijzelf onder schaar.

Dat hij ook nog het leven van kroonprins Bertie schetst, valt te rechtvaardigen om een rode draad aan te brengen in het boek. Toch voelt Berties aanwezigheid vaak overbodig en krijgen we om onduidelijke redenen sommige delen van zijn leven uitgebreid en andere delen beperkt in beeld. Wel was het een verademing dat Hoogveld niet de overdreven eerbiedige toon aanslaat die zoveel ‘royalwatchers’ eigen is: ‘Maar ondanks het feit dat de opvliegende jongedame met haar vooruitstekende tanden en gedrongen postuur niet echt als een schoonheid valt te omschrijven, stelt ze hoge eisen aan het uiterlijk van haar aanstaande wederhelft.’ Dit gaat over koningin Victoria.

De dikke Daniëls. Het verhaal van onze taal volgens Wim ­Daniëls, Uitgeverij Alfabet, 352 pagina’s (€ 24,99

Het Genootschap Onze Taal is een vereniging voor taalliefhebbers, dat elke maand het blad Onze Taal uitbrengt en daarnaast fungeert als Taaladviesdienst. Kijk voor meer informatie op:

www.onzetaal.nl.

Ted Polet DRIE METER ZAND Zeeslagen, verzet en spionage in de tijd van Napoleon.

Paperback, € 21,95 ISBN 978 94 932 4539 6

100 recepten, technieken en kooktips uit de Japanse keuken

Kim Braam SLIM MET KIM

Authentiek Japan thuis 100 recepten, technieken en kooktips uit de Japanse keuken Maori Murota €25,95

Kook slim met Kim! Gezond eten hoeft niet saai, duur of lastig te zijn.

Paperback, aperback, € 27,95 ISBN 978 94 932 4521 1

Vanaf nu verkrijgbaar in de boekhandel

Dien L. de Boer

日 本 の 家 庭 料 理

VLUCHTSTOFGOUD Een dichtbundel over ouders, intimiteit, coming of age en stadsrumoer.

Paperback, € 16,95 ISBN 978 94 932 4542 6

www.palmslag.nl facebook.com/palmslag instagram.com/uitgeverijpalmslag

ter oo uis

k

L

‘Een wonderschoon project.’

– Frits Spits, De Taalstaat

goodcook.nl

on n e li Album van de Caraïbische poëzie

van de

Caraïbische poëzie samengesteld door Michiel van Kempen en Bert Paasman, in samenwerking met Noraly Beyer

Michiel van Kempen en Bert Paasman 21-04-2022 12:13

Nu verkrijgbaar in de (online) boekhandel Album van de Caraïbische poëzie 9789047629382 | € 34,99

@goodcooknl

@goodcooknl

goodcookpublishing

19 | BOEKENKRANT | MEI 2022

NON-FICTIE

RECENSIE

ELLEN VAN GOOL

Stressvrij koken Met het boek Gezellig kokerellen wil Ellen van Gool ons erop wijzen dat het niet nodig is om uren in de keuken te staan als je eens vrienden over de vloer hebt.

Een goede voorbereiding doet wonderen. Dit kookboek gaat dan ook niet over ingewikkelde kooktechnieken, maar over genieten van het samenzijn en het gevoel dat een heerlijke maaltijd teweegbrengt.

SABRINA DE WIT Zeven jaar geleden begon Van Gool met het foodblog Kokerellen, dat ze sindsdien wekelijks voorziet van nieuwe gerechten. Eén blik op de voorkant van dit boek zegt het eigenlijk al: geen keto- of ander ingewikkeld dieet, geen culinaire hoogstandjes, maar meer de gewonere gerechten, die qua smaak niet onderdoen voor hele ingewikkelde maaltij-

den, staan hier centraal.

Soms heb je kookboeken waar het vinden van de ingrediënten nog moeilijker is dan het koken uit het boek. Dat is hier zeker niet het geval. De meeste gerechten hebben een beperkt aantal ingrediënten die allemaal verkrijgbaar zijn in de supermarkt. Dit maakt het lekker overzichtelijk. Al vond ik het bij een paar recepten misschien wel iets te karig en verliest het in mijn ogen ook wel de echte kookstatus.

Gelukkig staan er meer dan genoeg recepten in om iedereen gelukkig te maken. Een van de gerechten zal mij altijd bijblijven en dat is de malteser choco­ladecake met chocolademousse frosting. Dit omdat ze alleen in Engeland verkocht werden voordat de maltesers in Nederland kwamen.

Ik weet nog hoe ik daar mijn eerste

Zo blader ik gewoon het hele boek weer door en word ik telkens verrast

malteser proefde, een zakje kocht om mee terug te nemen naar Nederland en het niet wilde delen omdat ik ze zo bijzonder lekker vond, en dat vind ik nog steeds.

Het boek is duidelijk ingedeeld en er staat met logo’s aangegeven of het om een plantaardig, vegetarisch, glutenvrij of lactosevrij gerecht gaat. Dit vind ik zelf altijd heel erg fijn. Dan hoef je niet eerst zelf het gerecht door te lezen, maar heb je in één oogopslag duidelijkheid. Ze begint het kookboek met wat algemene hoofdstukken waarin we Ellen een beetje leren kennen en waar ze tips geeft over stressvrij koken. Daarna volgt de echte indeling: waar ze begint met Quick & easy, Me-time baby, gevolgd door Friends fiesta en Family first, met als slotstuk Date night. Het nadeel is dat er in elk hoofdstuk zowel hoofdgerechten als toetjes of koekjes staan, ze staan dus niet op één plek.

Al zie ik dat ook wel weer als een voordeel: zo blader ik gewoon het hele boek weer door en word ik telkens verrast, waarbij ik steeds alles ook echt eens wil uitproberen. Neem nou eenpans-lasagne met champig-

Ellen van Gool, Gezellig kokerellen.

Lekker evenwichtig genieten, Uitgeverij Lannoo, 184 pagina’s (€ 22,99)

nons en courgette, pasta al forno met giga-gehaktballen, ovenschotel met zalm en krieltjes en wat te denken van eetbaar koekjesdeeg of oreo-truffels. Stuk voor stuk heerlijk gezellige gerechten, die doen hopen op een warme zomer met eindeloos lange avonden waarbij genieten, GENIETEN wordt.

DE NIEUWE FRANK KRAKE

De grootste bankoverval aller tijden vertelt het waargebeurde verhaal van een groep jonge mensen die zich verenigen in hun verzet tegen de bezetters.

Van ongekende dapperheid, onvoorwaardelijke vriendschap, vreugde, verdriet en een ontluikende liefde, tegen de achtergrond van een alles verscheurende oorlog.

WAARGEBEURD

Waar is de buit van 46 miljoen gebleven?

NU

IN DE BOEKHANDEL

Verzetsstrijder Henk met zijn vriendin koerierster Tini.

Paard Piet speelde een heldenrol.

De hooiberg waarin 46 miljoen was verborgen.

‘Prachtig verteld verhaal over een artiestengezin, een glansrol en een geheim.’

- Pauline Slot

Verschijningsdatum: 31 mei ISBN: 9789083096155 | 24,99 | www.uitgeverijgist.nl

21 | BOEKENKRANT | MEI 2022

BOEKFRAGMENTEN

BOEKFRAGMENT

Mijn zusje en de zee In een beeldende, poëtische stijl schetst Di Pietrantonio in Mijn zusje en de zee een prachtig portret van de ambivalente band tussen twee zussen.

Donatella Di Pietrantonio, Mijn zusje en de zee, vertaling Hilda Schraa, Uitgeverij Signatuur, 244 pagina’s (€ 21,99) www.awbruna.nl

De regenbui barstte los boven het feest zonder door een donderslag te worden aangekondigd; niemand van de genodigden had gezien dat de wolken zich samenpakten boven de donkere beboste heuvels. We zaten aan de lange tafel op het grasveld toen de regen op ons neerplensde.

We aten de bekende platte spaghetti uit de Abruzzen, spaghetti alla chitarra, de flessen waren al halfleeg.

Midden op het geborduurde tafelkleed stond de lauwerkrans te geuren, die Piero meteen na de foto’s had afgezet. Bij de eerste druppels keek hij naar de lucht en toen naar mij naast hem. Hij had zijn jasje uitgetrokken, zijn stropdas afgedaan, het boordje van zijn overhemd losgeknoopt en zijn mouwen opgerold tot aan de ellebogen: zijn huid blaakte van gezondheid. Hij had weinig geslapen en daardoor ik ook, pas tegen de ochtend waren we ingedommeld. Toen ik wakker werd, wist ik even niet meer wie ik was, van wie ik hield en dat ons een mooie dag te wachten stond. Piero keek me aan, verbaasd over het slechte weer.

Een hagelsteentje viel midden in zijn

glas wijn. Sommige gasten bleven hun kaken bewegen, twijfelend over wat ze moesten doen. Mijn zusje was al overeind gesprongen, ze verzamelde de ovale schotels met de overgebleven pasta, de broodmandjes, en bracht alles in veiligheid in de keuken op de begane grond. Wij zochten een veilig heenkomen onder een afdak, terwijl Adriana door de wind in en uit bleef rennen. Ze vocht met het noodweer om het eten, ze was niet gewend aan verspilling. Ik had me net naar buiten gebogen om haar de laatste dienbladen uit handen te nemen toen er een stuk dakgoot losliet en op mij terechtkwam. Het bloed stroomde van mijn geraakte jukbeen op mijn borst, vermengde zich met het regenwater. Ik had voor de gelegenheid een witte jurk uitgekozen. Die stond me goed, had Adriana die ochtend gezegd, het was een soort oefening voor de bruidsjurk. Wij waren eerder gekomen om met de voorbereidingen te helpen.

Door het raam had ik de lage en geruisloze vlucht van de zwaluwen gezien, zij voelden de regen aankomen. Piero’s moeder verwachtte echter geen regen en had erop gestaan het doctoraalexamen van haar zoon in hun buitenhuis te vieren. Ik heb nog een foto van ons tweeën, waarop we elkaar verliefd aankijken, Piero met de lauwerkrans op zijn hoofd, zijn blik een en al aanbidding. Aan de rand is Adriana te zien, ze wan-

delde op het laatste moment de foto binnen; het beeld is bewogen, haar haren laten een bruin spoor achter. Ze is nooit discreet geweest, ze bemoeide zich met alles wat mij aanging alsof het ook haar aanging, Piero incluis. Voor haar was hij niet heel anders dan een broer, maar dan een aardige. Mijn zusje lachte onbezorgd naar de camera, onkundig van wat ons boven het hoofd hing. Ik heb de foto meegenomen op deze reis: drie jonge mensen, opgesloten in het binnenvakje van mijn tas. 13 Jaren later kwamen Adriana en ik de jurk weer tegen, tussen de kleding die ik niet meer droeg, op de stof was de bloedvlek nog vaag zichtbaar. ‘Dit was een teken,’ zei ze, terwijl ze de jurk voor mijn neus heen en weer zwaaide.

BOEKFRAGMENT

Een bepaalde dag in het leven van iedereen Een tango van feit en fictie, in een ambitieus en met humor geschreven romandebuut over elke mens die ooit heeft bestaan.

14 FEBRUARI 1990

Stijn Vranken, Een bepaalde dag in het leven van iedereen, Pelckmans Uitgevers, 460 pagina’s (€ 24,50) www.pelckmansuitgevers.be

De arbeider tikt met duim en wijsvinger een zoveelste Gitane uit het pakje. ‘Ik weet het, ik moet stoppen’, zegt hij tegen zijn vrouw. Hij heeft het al dikwijls gezegd. ‘Maar niet vandaag. Zeker niet vandaag.’

Hij zit op de rand van het hotelbed.

Het was de goedkoopste kamer die men nog had. Maar dat onbevlekte lakens, een regelbare verwarming en een schimmelvrij plafond niet inbegrepen waren in de prijs, dat had men er niet bij verteld. Gelukkig werkt de tv. Dat heeft hij ondertussen al drie keer gecontroleerd.

Dat hij zich straks moet wenden tot de Philips 17ce1230 om op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen in de zaak Perrier, dat had de arbeider natuurlijk niet zo gepland.

Maar tot zijn grote frustratie had men hem niet binnengelaten op de persconferentie. ‘Alleen mensen met een perskaart, dat houdt ge toch niet voor mogelijk? Dat houdt ge gewoonweg toch niet voor mogelijk?’

Het meisje aan de receptie van het hotel, veel te jong voor haar gewicht,

had getwijfeld tussen ‘hmmm’ uitbrengen, neen schudden en iets antwoorden als ‘Dat interesseert me eigenlijk allemaal geen fluit’, en had uiteindelijk voor het tweede gekozen. ‘ Dus zelfs tegen iemand met bijna vijftig jaar trouwe dienst zeggen ze met een uitgestreken gezicht: “Neen meneer, sorry meneer, we kunnen u er niet in laten, meneer.” Meneer mijn gat, ja!’ Zijn vrouw, dat wist hij maar al te goed, vond het erg vervelend als hij zo’n toon aansloeg.

Maar soms kon hij het niet tegenhouden. Dat was nu eenmaal zijn temperament.

‘Sorry’, had hij zich in de lift naar de derde verdieping dus verontschuldigd. ‘Ik weet dat gij het niet goedkeurt als ik zo praat. En ge hebt gelijk.

Maar wat wilt ge? De ene dag geven ze u oorkondes en schouderklopjes en een splinternieuwe Renault 4, en de andere moogt ge zelfs niet meer binnen. Een mens zou verdomme van minder zijn manieren verliezen!’

Zijn manieren, die had hij inderdaad verloren toen bleek dat hem wel degelijk de toegang werd ontzegd.

‘Ge zijt verdomme Allemaal klootzakken’, had hij geroepen, gevolgd door: ‘En als ge mij hier niet rap gaat binnenlaten, dan sta ik niet in voor de gevolgen!’ Dat die gevolgen uiteindelijk zouden zijn dat hij op bevel van de gendarmes onmiddellijk de buurt moest verla-

ten, daar had hij niet op gerekend.

‘Want als wij u hier nog een keer zien, dan nemen we u mee en dan mag u een nachtje in onze cel “ge zijt verdomme allemaal klootzakken” komen roepen. Eens kijken hoe u dat bevalt.’

Het had hem geïrriteerd dat de gendarmes hem consequent met ‘u’ waren blijven aanspreken, alsof ze zo wilden demonstreren beschaafd en welopgevoed te zijn in plaats van hersenloze bullebakken. Maar hij had zichzelf en zijn vrouw beloofd om het deze keer niet compleet uit de hand te laten lopen. Dus in de plaats van de agenten uit te schelden voor achterlijke neanderthalers, was zijn antwoord geweest: ‘Rustig maar, knuppelmans, ik ben al weg.’ Waarna hij in zijn geelgroene Renault 4 was gestapt en ostentatief was weggereden zonder zijn gordel om te gespen.

MANIFEST: HET SLOTSTUK IN DE SCENARIO-TRILOGIE ARNE BRAAKSMA

Zoötroop Tijdens een Veluws re-integratietraject ontdekken deelnemers schaduwpraktijken. Terwijl ze de buitenissige maakbaarheidsgoeroes overleven, ontrafelen twee van hen, Paul en Mondo, de praktijken met zoötropen, minibioscopen.

Vasistas Met hun groepsgenoten vormen Paul en Mondo een pact om de ‘judas’ die hen achtervolgt te ontmaskeren. Een inbraak, een ongeluk en een lijk wijzen naar stagebedrijf BLOSSOM, maar wie de werkelijke judas is, blijft een raadsel.

Manifest Maar als een IT-expert dood wordt aangetroffen, vinden onderzoeksjournalisten in zijn nagelaten memo’s een ‘spion op de juiste plek’. Op jacht naar de moordenaar ontdekken ze de machinaties van een mondiaal misdaadsyndicaat.

Zoötroop ISBN 9789493172098 € 21,25

Vasistas ISBN 9789493172715 € 21,25

Manifest ISBN 9789493230750 € 20,75

Verschijnt 19 mei 2022

Adv. 260x193-French@1.indd 1

Te bestellen bij www.gopher.nl of te koop bij de boekhandel

De strijd tussen natuur en maakbaarheid

30-03-2022 17:06

23 | BOEKENKRANT | MEI 2022

BOEKFRAGMENTEN

BOEKFRAGMENT

Opruimen! die wereld Na de internationale bestsellers Opruimen, dat is de kunst! en Kunst aan de kant! vindt Ursus Wehrli het hoog tijd om de wereld in z’n geheel aan te pakken. Hij weet wel raad met rommelige herfstbladeren, graffiti, de krant en slordig gras of hooi. Onder zijn bezielende leiding wordt alles heerlijk opgeruimd en netjes.

Ursus Wehrli, Opruimen! die wereld, Uitgeverij de Harmonie, 48 pagina’s (€ 14,90) www.deharmonie.nl

BOEKFRAGMENT

Rondje Oostzee Verrassende ­ontmoeting met het noorden van Europa. Reisverslag afgewisseld met interessante weetjes, geschiedenis en muziek (boek bevat soundtrack), waarbij ook genoeg te lachen valt!

FINLAND

Altwin de Moor, Rondje Oostzee, Uitgeverij Palmslag, 364 pagina’s (€ 23,95) www.palmslag.nl

Het zweet gutst van mijn lijf en mijn hart gaat tekeer, maar ik probeer het nog even vol te houden. Ik doe mijn ogen dicht, haal rustig adem en stel me voor dat ik ergens op een tropisch strand lig. Na ongeveer een minuut hou ik het toch voor gezien.

‘Ik ga eruit.’

‘Oké, ik blijf nog even,’ hoor ik ergens in de mist.

Ik glip de saunacabine uit en voel heerlijke koele lucht mijn lichaam omarmen. Ik adem er een flinke teug van in en spring even verderop in het zwembad. Daar neem ik nog een flinke ademteug, waarna ik me onder water laat zakken. Ik zet me af tegen de kant, glij een paar seconden horizontaal door het water. ‘Free as a bird’, zongen de Beatles en dit komt voor mij aardig in de buurt: gewichtloos zweven in een soort droomwereld, waarbij de geluiden van de luchtwereld zijn verstomd tot een vaag gemompel dat heel ver weg

lijkt. Het is dat wij mensen adem moeten halen, anders zou ik nog wel veel langer onder water willen blijven. Als ik weer boven kom en om me heen kijk, zie ik ergens links een hand omhoog gaan. Ik zwem erheen. De opgestoken hand is het signaal dat we hebben afgesproken opdat ik Judith kan lokaliseren. Met mijn ruim min vier is het onmogelijk om zonder bril van veraf gezichten te onderscheiden en dus ben ik bij zo’n handgebaar enorm gebaat.

Natuurlijk is er het risico dat ik recht in de armen zwem van een argeloze Finse die zojuist een bekende heeft gespot, maar dat blijkt gelukkig niet het geval.

Het is een wat andere daginvulling dan we van tevoren hadden bedacht.

Maar het is zulk pisweer dat een mooie wandeling in de natuur niet echt aantrekkelijk is. En als we dan toch nat moeten worden, dan maar op zijn Fins. We zijn nu toch in het land waar de sauna is uitgevonden en dan is een bezoek aan zo’n zweethok eigenlijk ook verplichte kost. Dit complex heeft drie cabines met ieder hun eigen ‘specialisme’.

De eerste cabine is iets dat wij een Turks stoombad zouden noemen en waar je gemakkelijk tien minuten kunt blijven zitten. De tweede is een loeihete waar geoefende gebruikers gemakkelijk tien minuten kunnen blijven zitten, maar waar ik het nog geen twee minuten uithou.

En de derde is er een waar een grote emmer met geurzout staat. Er zit niemand in als wij dit hok betreden. Ik neem een schep zout uit de emmer en strooi het voorzichtig uit over de hete kolen. Afgezien van een klein beetje gesis gebeurt er verder weinig.

Maar het is hier aangenaam warm – niet al te heet – en we besluiten even te blijven zitten. Ik doe mijn ogen dicht en open ze weer als ik de deur van de cabine hoor open gaan. Een wat oudere dame glimlacht vriendelijk naar ons en loopt doortastend naar de emmer. Ze pakt er met beide handen wat zout uit en begint dit geroutineerd over haar lichaam uit te smeren.

stefan boonen & Jan van lierde

ilka de bisscHop & cHristel siMons

Vriend

Hobbel zoekt een echte vriend

Al zolang ze weten, zijn olifant en zebra beste vrienden. Van poot tot snuit: dikke vrienden. Met heel hun hart: echte vrienden.

Vanaf 5 jaar

Mark tijsMans

Sprankel Hoop: De Dikke Bertha-bom

Hobbel heeft de strepen en het hart van een tijger. Alleen zijn korte pootjes willen niet mee. Maar het katje blijft altijd dapper en optimistisch. En ook zijn vrienden op de boerderij aanvaarden hem zonder meer zoals hij is.

Vanaf 4 jaar

Sprankel Hoop doet zijn uiterste best om een normale jongen te zijn.

Dat is moeilijk, omdat hij niet weet waar hij vandaan komt of wat er voor zijn vijfde levensjaar met hem gebeurd is. Het wordt nog erger als Sprankel bij toeval ontdekt dat hij kan vliegen, wanneer hij het meisje waar hij verliefd op is probeert te redden uit de handen van een stel pestkoppen.

Vanaf 9 jaar

Marieke van Hooff & isabelle Geeraerts

Een trui om in te wonen Walcha is een Poolse jongen met een speciale hobby: breien. Als hij een spreekbeurt op school geeft, lachen zijn klasgenoten hem er heel hard mee uit. Dus breit Walcha een grote trui waar hij in gaat wonen.

Vanaf 6 jaar

A_2022_04_Boekenkrant mei_260x193.indd 1

21/04/2022 11:40

k: Maak kennis met Mira en haar eenhoorn Dir ste de leukste, grappigste en onhandig eenhoorn ooit!

NIEUW!

Nieuw: verschijnt in mei

DOG MAN © and TM/® Dav Pilkey

Voor lezers vanaf 7 jaar € 14,99 p. ex.

ISBN: 978 90 483 1988 6

Lees ze allemaal: ISBN: 978 90 483 1783 7 ISBN: 978 90 483 1784 4 ISBN: 978 90 483 1782 0

Adv 128x193-De enorm eigenwijze Eenhoorn.indd 1

ISBN: 978 90 483 1987 9

07-04-2022 16:09

25 | BOEKENKRANT | MEI 2022

BOEKFRAGMENTEN

BOEKFRAGMENT

Het hart van de heks ‘Een geweldige, feministische hervertelling van de Noorse mythen rond ­Ragnarök.’ – Booklist

Genevieve Gornichec, Het hart van de heks, vertaling: Dennis Keesmaat, Uitgeverij Orlando, 320 pagina’s (€ 24,99) www.uitgeverijorlando.nl

Lang geleden, toen de goden jong waren en Asgaard nieuw, kwam er een heks van de rand van de werelden. Ze kende veel oude spreuken, maar ze was vooral bedreven in seidr, een vorm van magie waarmee je uit je lichaam kon treden en de toekomst kon voorspellen. Dat sprak Odin, de hoogste van de Asen, heel erg aan. Toen hij over haar vaardigheden hoorde, bood hij de heks aan om haar zijn kennis van de runen bij te brengen en in ruil daarvoor zou zij hem seidr bijbrengen.

Aanvankelijk twijfelde ze. Ze had genoeg over Odin gehoord om haar te laten aarzelen. Maar ze wist dat hij zijn geheimen niet zomaar deelde, wat inhield dat haar kennis van seidr van grote waarde voor hem moest zijn. En dus onderdrukte ze haar argwaan over deze grimmige eenogige god en accepteerde zijn aanbod.

Toen ze samen seidr beoefenden, merkte de heks dat ze verder naar beneden werd getrokken dan ze ooit was gegaan en ze scheerde langs een plek die donkerder was dan het begin van de tijd zelf. Deze plek beangstigde haar en de geheimen die er besloten lagen waren groot en verschrikkelijk, waardoor ze niet dieper

durfde te gaan – tot groot ongenoegen van Odin, want de kennis die hij zocht lag daar verborgen en hij dacht dat alleen zij die kon bereiken.

De heks leerde haar magie ook aan de rivalen van de Asen, de Wanen, een zuster-ras van goden wier woonplaats ze was gepasseerd op weg naar Asgaard. De Wanen konden als beloning voor de diensten van de heks alleen maar aan goud denken, hoewel ze daar weinig om gaf.

Maar toen Odin besefte dat ze heen en weer reisde tussen Asgaard en Vanaheimr, rook hij een kans. Hij zette de Asen op tegen de heks en noemde haar Gullveig, ‘goudroes’.

Ze dreven speren door haar heen en verbrandden haar drie keer en drie keer werd ze herboren – want ze was heel oud, heel moeilijk te doden en veel meer dan ze leek. Elke keer dat ze verbrandde, probeerde Odin haar te dwingen naar de donkere plek te gaan om erachter te komen wat hij wilde weten en elke keer verzette ze zich. En toen de Wanen hoorden hoe de Asen haar behandelden, werden ze woedend en zo werd de eerste oorlog in de kosmos uitgeroepen.

De derde keer dat ze herboren werd sloeg Gullveig op de vlucht, hoewel ze iets achterliet: haar doorboorde hart, dat nog steeds lag te roken op de brandstapel.

Daar trof híj het aan.

Enige tijd later spoorde hij haar op in het diepste, donkerste bos aan

de verste rand van Jötunheimr: het land van de reuzen, de bittere vijanden van de Asen. Dit bos heette IJzerwoud, waar de knoestige grijze bomen zo dik waren dat er geen echt pad doorheen liep en zo hoog dat ze de zon afschermden.

Hij hoefde zich echter niet in die bossen te wagen, want bij de oever van de rivier die IJzerwoud scheidde van de rest van Jötunheimr trof hij de heks aan, die over het water naar het dichte bos en de bergen daarachter staarde. Ze zat met een dikke mantel om haar schouders en een kap over haar hoofd getrokken op een ruwe wollen deken. De zon scheen, maar ze zat in de schaduw, haar handen gevouwen in haar schoot, leunend tegen een boomstam.

BOEKFRAGMENT

Fred en de (bijna mislukte) verjaardag Fred komt er bij toeval achter dat Anton de Boswachter jarig is, maar Fred weet eigenlijk niet wat dat is. Als hij van Anton begrijpt dat er een verjaardagstaart en een kadootje bij horen, heeft Fred met Anton te doen. Want niks taart en niks kadootje, Anton zit in zijn eentje in zijn boshut te sippen. Het wordt toch nog een verjaardag om nooit te vergeten!

Pépé Smit, Fred en de (bijna mislukte) verjaardag, Uitgeverij de Harmonie, 32 pagina’s (€ 14,90) www.deharmonie.nl

GRiekse mythologie voor jong en oud Een nieuwe, fantastische hertelling door Imme Dros!

Met schitterende, gedetailleerde illustraties van John Rabou

€ 16,99

www.vierwindstreken.com

NO. 15, MAART 2022, € 4,– WWW.MILITAIR ECOURANT.NL

ZOMER 2022

MILI TAIR E COU RAN T

OEFENEN IN LITOUWEN

3 juni 2022 YA

SAMEN STERK MET DE NAVO-BONDGENOTEN, P.2

NU VERSCHENEN

Jageres - Malinda Lo paperback € 18,50 ISBN 9789493265196 DEFENSIE

De zitvolleyballers van de Invictus Games, Dai Carter en VEVA-student Lalit

20 juni 2022 YA

Wings - Aprilynne Pike paperback € 18,50 ISBN 9789493265202

Militaire Courant editie maart 2022

Met o.a. De Invictus Games, Dai Carter en VEVA-student Lalit Kijk voor meer informatie op www.militairecourant.nl

dutchventurepublishing.nl

27 | BOEKENKRANT | MEI 2022

ADRESSEN

NEDERLAND

De Boekenkrant bij u in de buurt NEDERLAND AALSMEER

Boekhuis Aalsmeer ALKMAAR

Van der Meulen’s Boekhandel

BOEKHANDEL

Deze ­boekhandels ­ver­spreiden de Boekenkrant. Voor een compleet actueel overzicht kijkt u op www.boekenkrant.com/boekhandels. Staat uw naam niet op de lijst, of heeft u aanpassingen? Geef het door via info@boe­kenkrant.com.

DEN HAAG

Boekhandel De Vries Van Stockum Boekhandel Scheveningen DEVENTER

ALMELO

Boekhandel Broekhuis Boekhandel Praamstra

ALMERE-HAVEN

The Read Shop Dieren

Boekhandel Broekhuis The Read Shop Almere-Haven ALPHEN A/D RIJN

Boekhandel Haasbeek Boekhandel Haasbeek Herenhof AMERSFOORT

De Algemene Boekhandel Boekhandel Riemer Boekhandel Veenendaal

DIEREN DOORN

The Read Shop Doorn DOORWERTH

All you can give DORDRECHT

Boekhandel De Nieuwe Bengel Boekhandel Vos & Van der Leer Kinderboekwinkel De Giraf DRACHTEN

AMSTELVEEN

Boekhandel Venstra

Boekhandel Van der Velde

AMSTERDAM

DRIEBERGEN

De Amsterdamse Boekhandel Boekhandel De Dolfijn Boekhandel Jimmink Boekhandel Scheltema Boekhandel van Noord

Boekhandel Jacques Baas

ARNHEM

EELDE

ASSEN

Boekhandel Van der Velde Rapunsel Kinderboeken & meer BAARLE-NASSAU

Bruna Baarle-Nassau

DRONTEN

Voster Boekverkopers EDE

Boek en Buro The Read Shop Eelde EINDHOVEN

De Boekenberg Boekhandel Van Grinsven Boekhandel Van Piere EMMEN

Boekhandel Vermeer ENSCHEDE

BAARN

Boekhandel Broekhuis

BARNEVELD

Geerts Warenhuis

Boekhandel Den Boer Boekhandel Romijn BEILEN

Boekhandel Het Logboek BENNEKOM

Boekhandel Novita BERGEN OP ZOOM

Quist Boeken

EXLOO

GELDROP

Boekhandel Van Grinsven GIESSENBURG

Miek-Kado Boek-Kadoshop GOES

HEEZE

Boek- en Kantoorboek­ handel Lektura

Boekhandel Osinga

HENGELO

Boekhandel De Kler Rijnlandse Boekhandel

Boekhandel De Ganzenveer Boekhandel Broekhuis HIPPOLYTUSHOEF

De Wieringer Boekhandel HOOFDDORP

Boekhandel Stevens

Boekhandel Flevo

KERKRADE

BREDA

BREUKELEN

Boekhandel Van Kralingen

GOUDA

Boekhandel Verkaaik GRONINGEN

Boekhandel Van der Velde Boekhandel Riemer HAAKSBERGEN

Boek en Buro HAARLEM

CASTRICUM

Bruna Cronjéstraat Kennemer Boekhandel Kinderboekwinkel Kiekeboek

CUIJK

Boomker Boeken

DEN BOSCH

Boekhandel Van der Velde

BUNSCHOTENSPAKENBURG

Bruna Van de Geest Boekhandel Laan The Read Shop Cuijk Boekhandel Adr. Heinen

HAREN (GR)

HARLINGEN

HEDEL

Blz. Boekhandel Hedel HEEMSTEDE

Boekhandel Blokker

PIJNACKER

PURMEREND

Boekhandel Het Leesteken PUTTERSHOEK

Boekhandel Kamerbeek

Marjan Houtman Lezen & Schrijven

LEEUWARDEN

RAALTE

LEIDEN

Boekhandel De Kler Boekhandel Kooyker Boekhandel Silvester LEIDERDORP

Boekhandel De Kler LELYSTAD

The Read Shop Kroonpassage LISSE

Grimbergen Boeken LOCHEM

Boekhandel Lovink MAARN

Boekhandel Boek & Koek MAASSLUIS

Boekhandel Het Keizerrijk MAASTRICHT

Boekhandel Koops VENRAY

Boekhandel Kees

KRIMPEN A/D IJSSEL

Boekhandel Van der Velde De Toverlantaarn

VENLO

OUDEWATER

Boekhandel van Atten Bruna Ackershof

Boekhandel Leeskunst Boekhandel Deurenberg

VELP (GD)

Roojboek

KAPELLE

Boekhandel Lectori

VEGHEL

OUDERKERK A/D AMSTEL

The Read Shop Oudewater

MEPPEL

Boekhandel Van Kemenade & Hollaers Libris Boekhandel Buitelaar

OSS

IJMUIDEN

The Read Shop Express IJmuiden

GORINCHEM

Boekhandel De Boekenkist

Boekhandel Jansen & De Feijter

Boekhandel Sprey

BODEGRAVEN BOXMEER

OOSTERBEEK

Boekhandel Broekhuis

HUIZEN

Boekhandel Dominicanen

Van Dinter Media

Boekhandel Schellen

Boekhandel Derijks

Boekhandel De Kler

VEENENDAAL

UTRECHT – 11 mei. Bibliotheek Neude komt met Bazarow.Live, een nieuw boekenprogramma waarin schrijvers en andere deskundigen uit het boekenvak samen komen om te praten en tips te geven. Onder andere Aleid Truijens en Erno Eskens zijn te gast in deze eerste aflevering. Kan je er fysiek niet zijn? Reserveer dan kaartjes voor de livestream. www.bibliotheekutrecht.nl

OLDENZAAL

HOUTEN

!pet boekverkopers

Eerste aflevering Bazarow.Live

Boekhandel Van Kooten

Boekhandel Oisterwijk

Bruna Ellenbroek RHOON

Het Witte Huys RODEN

Boekhandel Daan Nijman ROERMOND

Plantage Boekhandel Boekhuis de kleine Tovenaar

VLEUTEN

VLISSINGEN

Boekhandel ’t Spui VOORBURG

Kinderboekhandel In de Wolken VOORSCHOTEN

Boekhandel De Kler WAALWIJK

Plantage Bookstore WAGENINGEN

Boekhandel Kniphorst WASSENAAR

Boekhandel De Kler WEESP

Boekhandel PeZZi PaZZi WILLEMSTAD

Boekhandel Het Rozemarijntje WOERDEN

Boekhandel De Kler Boekhandel KEES IJSSELSTEIN

ROOSENDAAL

Boekhandel Logica

ROSMALEN

Boekhandel Kramer & Van Doorn

ROTTERDAM

Rebers Boek en Buro

Boekhandel De Boekenwurm Boekhandel De Omslag Boekhandel Donner Boekhandel Maximus Boekhandel Van Rietschoten Bruna Hesseplaats RIJSWIJK

Bruna Monnichmann

ZEIST

ZEVENAAR

ZOETERMEER

Boekhandel De Kler Bruna Dorpsstraat Silvester Boek & Spel ZWOLLE

Waanders In de Broeren

SANTPOORT-NOORD

Bredero Boeken

Riemer Barth

SCHAGEN

Boekhandel Plukker

VLAANDEREN

MIDDELBURG

SCHIEDAM

BRASSCHAAT

De Drvkkery MIJDRECHT

Boekhandel Mondria

Schiedams Boekhuis Boekhandel Post Scriptum

Standaard Boekhandel BRUGGE

Nimo Boek

Boekhandel Krings

SITTARD

De Reyghere boekhandel

NAALDWIJK

SNEEK

Malpertuis

MONNICKENDAM

The Read Shop Naaldwijk NIJKERK

Boekhandel Roodbeen NIJMEGEN

Boekhandel Augustinus Boekhandel Roelants Dekker v.d. Vegt Boekverkopers Kinderboekwinkel Nijmegen NOORDWIJK

Boekhandel Van der Meer NOORDWIJKERHOUT

Boekhandel Wagenaar & Van Halem

Boekhandel Van der Velde SON EN BREUGEL

Boekhandel de Traverse STEENWIJK

Steenwijks Boekhuys TIEL

Boekhandel Arentsen TILBURG

Gianotten Mutsaers TWELLO

Boekhandel Oonk UITHOORN

The Read Shop Express Uithoorn

Boeken-activiteiten in mei 2022

UTRECHT

Boekhandel Kees Broese boekverkopers Savannah Bay De Utrechtse Kinderboekwinkel

OISTERWIJK

Boekhandel Meijer & Siegers

Blz. Boekhandel Buitelaar

The Read Shop Karssen

OEGSTGEEST

HOOGEVEEN

BILTHOVEN

GOIRLE

NUNSPEET

HELMOND

Boekhandel De Koperen Tuin

Bilthovense Boekhandel

NOOTDORP

Bruna Lange Baan

AGENDA

GENK

HEIST-OP-DEN-BERG

Het Voorwoord MECHELEN

Salvator

Elco Lenstra over zijn nieuwe boek HAARLEM – Vrijdag 13 mei om 20.00 uur komt Elco Lenstra in de Kennemer Boekhandel een spannende en avontuurlijke lezing geven over zijn nieuwe boek Wij willen hier geen avonturiers. Lenstra reconstrueert, op basis van ­dagboeken, archiefmateriaal en honderden brieven, het fascinerende leven van zijn overgrootvader, die getuige was bij vele gebeurtenissen in de moderne Europese geschiedenis. www.libris.nl

Windmeijer signeert De stenen goden HEERHUGOWAARD – 14 mei. Jeroen Windmeijer signeert zijn boek De stenen goden bij Boekhandel Stumpel Middenwaard.

Tussen 13.00 en 14.00 uur kun je langskomen om een handtekening te bemachtigen in zijn nieuwe boek, over de Middelburgse antropologiestudent Anthoni Eskens die op Paaseiland onderzoek doet naar de moais, de mysterieuze beelden die al eeuwenlang tot de verbeelding spreken. www.stumpel.nl TACO VAN DER EB

Boekhandel Hijman Ongerijmd

VLAANDEREN

Het Goudse Stadsdichtersgala GOUDA – 15 mei. Het Goudse Stadsdichtersgala is terug. Om 15.00 uur begint het gala. In de Goudse Schouwburg treden 32 dichters op uit stad en land die in hun eigen stad de titel Stadsdichter dragen. Ze strijden om de landelijke prijs voor Nederlandse Stads-, Dorps- en Eilanddichters. Je kan de voorrondes, halve finale en de finale bijwonen. www.goudseschouwburg.nl

Vertalersgeluktournee in SPUI25 AMSTERDAM – 19 mei. Kom luisteren naar de Nederlandse Hervé Le Tellier, Lana Bastašić en Antonio Scurati tijdens de Vertalersgeluktournee in SPUI25! Andreas Dijkzeul, Pavle Trkulja en Jan van der Haar vertellen over het vertalen van hun voor de Europese Literatuurprijs genomineerde romans. Het vertaalproces levert mooie verhalen op over bijzondere contacten, speurtochten en uitdagingen. Meld je op tijd aan, zodat je dit niet mist! www.athenaeum.nl

Ronald van Assen signeert AMERSFOORT – 21 mei. Ronald van Assen signeert zijn nieuwe boek Tweevoudige duisternis tussen 14.00 en 16.00 uur in Boekhandel Riemer.

Ook zal er aandacht zijn voor de Ron & Geertjetrilogie, Onbekende held, De tranen van de eenhoorn en Sluimerend kwaad. Dit is je kans om een handtekening van Ronald te bemachtigen in één of meerdere van zijn boeken! www.boekhandelriemer.nl

Adv-260x390-Steemers-Wat niet deert@1.indd 1

28-02-2022 15:53

29 | BOEKENKRANT | MEI 2022

BOEKHANDEL

BOEKHANDEL

MICHIEL KARSSEN

TOP 60 NEDERLAND

HET WARMTEFORT

Week 17, 2022. Bron: CPNB

Read Shop Karssen: Zo lokaal mogelijk Iedere maand lichten we een Boekenkrant-boekhandel uit voor onze lezers. Deze maand is dat The Read Shop ­Karssen in Bodegraven. Eigenaar Michiel Karssen vertelt wat juist deze Read Shop zo ­speciaal maakt.

D

e klantvriendelijkheid spat ervanaf als je The Read Shop Karssen binnenloopt. De winkel oogt klein en knus. Je wordt vriendelijk begroet en ze helpen je, mocht je dat nodig hebben. Michiel Karssen en zijn vrouw zijn beide eigenaar van de winkel. Een boekhandel beheren zit al jaren in de familie. ‘Mijn overgrootvader was een boekhandel begonnen even verderop in de straat en is uiteindelijk hier naartoe verhuisd,’ vertelt Michiel. In 2016 zijn hij en zijn vrouw begonnen met The Read Shop.

Daarvoor hadden ze een crowdfunding opgezet, waarbij mensen werd gevraagd om te investeren in de winkel. Iedereen die dat deed kreeg voucher(s) die ze in de jaren erna konden inwisselen voor een boek. ‘Het was een goede start. Zo kenden de eer-

‘Mijn overgroot­ vader had een boekhandel even verderop in de straat’

ste klanten ons en wij hen. Ik wil dé boekhandel van Bodegraven zijn.’

Wanneer een klant aan de kassa komt, proberen de medewerkers van The Read Shop vaak de Boekenkrant mee te geven. Michiel vertelt dat klanten weleens terugkomen, met een uitgeknipt stukje uit de Boekenkrant. Ze vragen dan of ze dat boek hebben. Hij vertelt dat hij het leuk vindt om te zien dat mensen ook terugkeren, dankzij de krant.

Verder laat Michiel zien wat ze zoal hebben liggen in de winkel. De boeken uit de Bestseller 60 vinden ze erg belangrijk. Die staan ook dicht bij de deur, zodat iedereen die binnenkomt ze ziet liggen. Ook laat hij zien hoe groot de kinderboekenhoek is.

Stapels vol kinderboeken en rekken laten duidelijk zien dat ze er veel van in huis hebben. Jeugdliteratuur vinden ze namelijk ook erg belangrijk.

Bij kinderen begint het lezen. Daarnaast komen ze graag op scholen tijdens de Kinderboekenweek, om dan achter een tafel te staan en boeken te laten zien.

‘Met de Boekenweek is het altijd leuk. We maken de winkel extra feestelijk,’ vertelt Michiel. Dan versieren ze de winkel, zodat alles net even iets anders is dan normaal om in de sfeer van de Boekenweek te komen. Hij vertelt ook dat ze graag samenwerken met lokale schrijvers. Er worden lezingen en andere boekactiviteiten georganiseerd. Daarnaast werken ze samen met de lokale bibliotheek en het theater. ‘Je bent toch een kleine schakel in de boekenwereld.’

1 (1) 3e week Marieke Lucas Rijneveld, Het warmtefort 2 (2) 3e week Nicci French, De gunst 3 (-) 1e week Eva Rovers, Nu is het aan ons 4 (14) 5e week Frank Krake, De grootste ­bankoverval aller tijden 5 (5) 2e week Hanneke de Zoete, De Zoete Zusjes houden van Holland 6 (9) 45e week Delia Owens, Daar waar de rivierkreeften zingen 7 (7) 112e week Charlie Mackesy, De jongen, de mol, de vos en het paard 8 (-) 1e week Jord Althuizen, Smokey Goodness Brand New BBQ 9 (-) 1e week Cilla & Rolf Börjlind, De samaritaan 10 (15) 9e week Hanneke de Zoete, De Zoete Zusjes moppenboek 11 (4) 9e week Lisa Weeda, Aleksandra 12 (6) 9e week Isabel Allende, Violeta 13 (3) 4e week Pieter Waterdrinker, Biecht aan mijn vrouw 14 (12) 2e week Jill Mansell, De zomer van je leven 15 (8) 3e week Splinter Chabot, als de Hemel genoeg ruimte heeft 16 (18) 2e week Linda van Rijn, Ciao Bella 17 (25) 12e week Joris Luyendijk, De zeven vinkjes 18 (11) 9e week Jussi Adler-Olsen, Natriumchloride 19 (22) 30e week James Norbury, Grote Panda & Kleine Draak 20 (16) 4e week Susan Smit, De wijsheid van de heks 21 (-) 1e week Joann van den Herik, Joann’s weg naar zelfliefde 22 (29) 15e week Dai Carter, Nu of nooit 23 (17) 4e week David Graeber & David Wengrow, Het begin van alles 24 (-) 1e week Karin Luiten, Vega zónder pakjes & zakjes 25 (20) 63e week Lale Gül, Ik ga leven 26 (23) 4e week Santa Montefiore, Een tijdloze liefde 27 (24) 12e week Florence Tonk, Het verhaal van Nederland 28 (13) 9e week Youp van ‘t Hek & Marije Tolman, Een zee van tijd 29 (-) 1e week Erik Mouthaan, New York, de gedroomde stad 30 (47) 99e week Michael Pilarczyk, Master Your Mindset 31 (49) 11e week Andy Griffiths & Terry Denton, De waanzinnige boomhut van 143 verdiepingen 32 (38) 27e week Rutger Vink & Thomas van Grinsven, De magische halsband 33 (10) 30e week Annejet van der Zijl, Fortuna’s kinderen 34 (36) 5e week Harlan Coben, De match

35 (40) 4e week Paul Verhaeghe, Intieme Vreemden 36 (19) 10e week Philip Huff, Wat je van bloed weet 37 (53) 22e week Samuel Bjørk, Sneeuwwit 38 (-) 1e week Marleen Brekelmans, Bucketlist nachtje weg in Nederland 39 (28) 4e week Raoul Deleo & Noah J. Stern, Terra Ultima 40 (41) 134e week Rutger Bregman, De meeste mensen deugen 41 (51) 239e week Haemin Sunim, Dingen die je alleen ziet als je er de tijd voor neemt 42 (42) 24e week Suzanne Vermeer, Zomeravond 43 (-) 1e week Monica Maas, Bobbi viert Koningsdag 44 (-) 1e week Hans Peter Roel, De vijfde dimensie 45 (58) 2e week Nico de Haan & Elwin van der Kolk, De virtuoze vogelzanggids 46 (46) 85e week Raynor Winn, Het zoutpad 47 (47) 71e week Elke Wiss, Socrates op sneakers 48 (48) 11e week George Boellaard, Bloedgabbers 49 (49) 37e week Chez Picthall, Baby ziet…

50 (48) 4e week Loes Riphagen, Coco, kijk uit!

51 (-) 1e week Olav Mol, Kriskras door de Formule 1 52 (-) 1e week Kimberley Klaver, Zuid-moeders breken niet 53 (32) 3e week Matthieu Aikins, De tolk van Kabul 54 (54) 57e week Hannie van Genderen, Gitta Jacob & Laura Seebauer, Patronen doorbreken 55 (55) 2e week Els van Steijn, De fontein. Vind je plek 56 (56) 38e week Michael Pilarczyk, Je bent zoals je denkt 57 (37) 2e week Marie Lamballe, Hildes geluk 58 (58) 31e week Lucinda Riley, De liefdesbrief 59 (59) 62e week Maike Meijer, Wen er maar aan 60 (44) 22e week Toon Tellegen & Annemarie van Haeringen, De egel, dat ben ik

DEEL TWEE IN DE FANTASTISCHE LANDGOED ROSAVILLE-SERIE

Kunnen thrillerschrijvers de perfecte misdaad plegen?

VANAF 3 MEI OVERAL VERKRIJGBAAR

VANAF 21 MEI OVERAL VERKRIJGBAAR

De theekoepel

Heerlijk houten huis te huur in de Ardennen.

De Boekenkrant biedt haar lezers in samenwerking met boekhandel Roelants een rustiek vrijstaand landhuisje aan in de Belgische Ardennen. Het ligt in het dorpje Daverdisse.

Hier is de laatste 40 jaar weinig veranderd. Ideaal voor een verblijf vol ontspanning of inspanning. De huisbibliotheek staat garant voor wekenlang leesplezier.

Nieuw

Hardcover I Uitgeverij Nobelman 336 pagina's I ISBN 9789491737848 €24,95 l vertaling Frans Oosterholt

Een weekend (vrij-ma) of een midweek (4 nachten) kost € 275,– en een week € 375,–. Kijk voor meer informatie op www.roelants.nl

elling Cartoons op best ar: na door stripteke E r w invaSn uspvoartashl irts, • bedrukken hoodies, t-shirts

Deze aangrijpende roman vertelt het verhaal van de Spanjaarden die twee keer achter elkaar een gruwelijk lot trof en biedt een uniek inzicht in de psychologie van de uit Spanje afkomstige politieke gedeporteerden in de concentratiekampen van naziDuitsland.

•

www.suvaalshirts.nl • 010-4500097 • info@suvaalshirts.nl

Leusink verbindt in een achttal, soms epische, dan weer lyrische gedichten persoonlijke geschiedenissen met vragen omtrent groei, dood en rouw.

Poëtische Europees bekroonde roman van Irene Solà over al de levens en de natuur in de Pyreneeën.

Softcover I Uitgeverij Nobelman l €21,95 80 pagina's I ISBN 9789491737831

Hardcover I Uitgeverij Nobelman i €22,95 184 pagina's I ISBN 9789491737770

Uitgeverij Nobelman I www.nobelman.nl

WIN EEN BOEK

31 | BOEKENKRANT | MEI 2022

LEESCLUB

ROBERT OOSTRUM

Dertig à veertig boeken per jaar In deze rubriek maak je kennis met een Boekenkrant-­ lezer. Deze maand: Robert Oostrum.

Wat doe je in het dagelijks leven?

‘Ik werk alweer ruim dertig jaar bij het Erasmus MC in Rotterdam.

Begonnen als biochemisch analist, maar nu de laatste jaren actief als datamanager voor oncologie studies.

Tevens doe ik voor deze studies de indieningen bij de ethische commissie. De vrije tijd die ik heb, besteed ik aan sporten en veel lezen.’

Waar haal je de Boekenkrant op?

‘De Boekenkrant haal ik bijna altijd op bij de centrale bibliotheek op de Rotterdamse Hoogstraat. Op weg van werk naar huis kom ik altijd langs de bibliotheek en heel vaak glip ik dan even naar binnen om een blik te werpen op de tafels met nieuwe boeken. Heel vaak kom ik dan met wat verrassends thuis.’

Hoe is je liefde voor lezen ooit begonnen?

‘De bibliotheek heeft heel erg bijgedragen aan mijn liefde voor lezen. Op lagere schoolleeftijd kwam ik op weg van school naar huis langs een filiaal van de bibliotheek waar ik maar met moeite weg was te slaan.

‘Een historische roman over de reis van de giraf Zoraféh, van Marseille naar Parijs’

WIN EEN BOEK

VORIGE MAAND

Welke drie schrijvers zijn in dit beeld verborgen? Stuur de namen voor 30 mei 2022 naar redactie@boekenkrant.com met als onderwerp ‘Win een boek’. Vermeld ook je naam en adres.

Onder de goede inzendingen wordt een exemplaar van Sterfdag van Laura Marshall verloot.

‘Gemiddeld lees ik nu wel zo’n dertig à veertig boeken per jaar, en tijdens de coronaperiode is dat eigenlijk alleen maar meer geworden. Via een account op de website Hebban.nl houd ik bij wat ik allemaal gelezen heb.’

Wie waren de drie schrijvers verborgen in het beeld in het aprilnummer?

Het goede antwoord is: Nicolet Steemers, Philip Hopman en Tuğrul Çirakoğlu.

Welk boek zou je aan iedereen aanraden?

‘Ik ben een enorme liefhebber van Scandinavische thrillers, maar door artikelen in de Boekenkrant pik ik ook regelmatig boeken op in andere genres. Een daarvan is Kom Atir kom van Agnita de Ranitz. Het boek is een historische roman op basis van een waargebeurd verhaal uit 1827 over de legendarische voetreis van Marseille naar Parijs om de giraf Zoraféh – een geschenk van de pasja van Egypte – naar de Franse koning te begeleiden.

Echt een boek dat me is bijgebleven.’

Winnaar Uit de goede inzendingen trokken we de volgende winnaar: Rob Gijzen uit Den Haag. Hij wint een exemplaar van Violeta van Isabel Allende. Gefeliciteerd!

Op 15 juni 1994 liep Travis Green door de straten van Hartstead en vermoordde elf van zijn buren. Het laatste slachtoffer was de vader van de vierjarige Cassie Colman. De vijfentwintigste sterfdag nadert en Cassie zou het verleden liever vergeten, tot ze tussen de spullen van haar moeder iets vindt wat erop wijst dat ze is voorgelogen over de moorden. Cassie kan niet meer stoppen met het zoeken naar de waarheid, maar iemand zal alles doen om die begraven te houden…

Welk boek heb je nooit uitgelezen?

‘Een boek niet uitlezen, doe ik eigenlijk nooit. Wel zijn er boeken die me meer moeite kosten. Zo kan ik me De koning komt van Mohammed Benzakour nog herinneren. Na een veelbelovend eerste hoofdstuk ben ik daarna een maand aan het worstelen geweest om het boek toch maar uit te lezen.’

Welk boek ligt er op dit moment op je nachtkastje?

‘Op het ogenblik ben ik bezig in Natriumchloride, het laatst uitgekomen deel in de serie Afdeling Q van Jussi Adler-Olsen. Verder heb ik onlangs op Netflix de film The Power of the Dog gekeken, en het boek Het geweld van de hond van Thomas Savage waarop de film gebaseerd is, ligt daarna op me te wachten.’

Isabel Allende, Violeta, vertaling: Rikkie Degenaar, Uitgeverij Wereldbibliotheek, 382 pagina’s (€ 24,99)

Laura Marshall, Sterfdag, vertaling: Jet Matla, Uitgeverij Luitingh-Sijthoff, 320 pagina’s (€ 21,99)

Neem nú een ­abonnement!

Aanmelden kan via boekenkrant.com/abo (of vul

de bon in)

Ja, ik neem een abonnement: Twaalf nummers van de Boekenkrant voor € 42,– naam

m/v

straat postcode

plaats

land e-mail telefoon IBAN nummer betaling

automatische incasso per factuur (+ 2,50 administratiekosten)

geboortedatum handtekening

Stuur deze bon naar: Boekenkrant, Zonnebaan 54, 3542 EG Utrecht, Nederland

BK0522

Ga voor de mooiste cadeaus naar je favoriete boekhandel of kijk voor inspirerende boekentips op geefmeermeteenboek.nl