Boekenkrant september 2019

september 2019 – no. 9, jaargang 13

Op krankzinnige kinderboekentour met Anna Woltz

Zie pagina 17 MAIKEL THIJSSEN

Spannend avontuur van nieuw talent 15

Wijze liefdeslessen van Stefan Brijs 7

DIEGO FRANSSENS

GERARD WESSEL

Anne-Gine Goemans’ strijdbare woorden 3

De Vlaming achter Aristoteles 24

Gratis verkrijgbaar bij 170 boekhandels Kijk op pagina 30 voor een boekhandel bij u in de buurt!

BOEKENKRANT.COM

SEPTEMBER 2019 PAGINA 2

LOSSE DELEN

Verdwalen

INHOUDSOPGAVE

+++ Tv-presentator Humberto Tan debuteert als schrijver met het kinderboek Pirouette in Paramaribo.

Hij schreef het ter gelegenheid van De Grote Surinametentoonstelling in De Nieuwe Kerk Amsterdam en Judith van den Hoek maakte er de illustraties bij. Het verhaal gaat over de elfjarige Gerda uit Paramaribo die ballerina wil worden en daarvoor naar Den Haag reist.

Het boek is vanaf 5 oktober verkrijgbaar bij de tentoonstelling en in de boekhandel. +++ Podcasts worden steeds populairder en dat is ook in de boekenwereld te merken: het tijdschrift Terras begint een literaire podcast en schaart zich daarmee in het rijtje van onder meer Boeken FM van De Groene Amsterdammer en De Grote Vriendelijke Podcast. In de podcast van Terras gaat Erik Lindner in gesprek met auteurs.

De eerste aflevering met Nina Polak en Hanna Bervoets is al te beluisteren op hun website. +++ De Boekensleutel wordt voor het eerst in zeven jaar weer uitgereikt. Deze jeugdliteratuurprijs wordt slechts bij hoge uitzongering toegekend aan kinderboeken die opvallen qua genre, techniek of vormgeving. Dit keer valt de eer te beurt aan Ted van Lieshout met zijn boek Ze gaan er met je neus vandoor. De uitreiking vindt plaats op 1 oktober. +++ Voor veel mensen is de zomer een periode om alles even op een lager pitje te zetten. Peggy Mulder heeft daarentegen niet stilgezeten en opende onlangs een gloednieuwe kinderboekwinkel in Rotterdam-Blijdorp. De wijk leek de eigenaresse een geschikte plek, omdat er veel jonge gezinnen wonen terwijl er nog geen boekhandel te vinden was. Ook heeft ze een groot assortiment young adult-boeken.

De recente stijging in populariteit daarvan ziet Mulder als hoopvol teken. +++ Dichter Lévi Weemoedt is terug van weggeweest. De bloemlezing Pessimisme kun je leren, samengesteld door Özcan Akyol, die vorig jaar uitkwam, heeft hem uit de geldzorgen gehaald, vertelde hij in het AD. Exemplaren van de bundel gingen als warme broodjes over de toonbank, wat hem van de vergetelheid heeft gered. Gelukkig maar, want wij kunnen geen genoeg krijgen van zijn weemoedige gedichten! +++

JUDITH VAN DEN HOEK

Er is weinig vervelender dan te laat komen op een afspraak, zeker als het gaat om een interview met een bekende auteur. Toch overkwam het me toen ik deze zomer AnneGine Goemans opzocht in haar dijkhuis in Spaarndam. Mijn TomTom herkende het adres niet, de batterij van mijn telefoon was bijna leeg en op een parkeerterrein ergens in Haarlem belde ik de schrijfster in paniek op. Driekwartier later werd mijn dwaaltocht langs de Spaarne rijkelijk beloond met een overheerlijke cappuccino en een dikke plak ontbijtkoek. Goemans’ gastvrijheid en de verhalen over de gevaarlijke reizen die ze ondernam voor haar nieuwe boek Holy Trientje (p. 3), deden me mijn hobbelige autorit gauw vergeten.

Toch zijn het juist de obstakels die een reis vaak onvergetelijk maken. Het thema van de Kinderboekenweek dit jaar is Reis mee! en in opmaat daarnaartoe spreken we met Anna Woltz (p. 17).

In haar geschenkboek Haaientanden begint de hoofdpersoon Atlanta, gewapend met boterhammen, kerstverlichting en haar nachtbeugel, aan een waanzinnige fietstocht langs het IJsselmeer.

Ook de dapperheid van het schipperskind met schepenangst uit Het raadsel van de zee (p. 15) en die van het hoofdpersonage uit Kleine Broer op de grote vaart (p. 19) worden flink op proef gesteld.

Hoewel er tijdens een reis door de literatuur weinig mis kan gaan, hoop ik toch dat ook u even kunt verdwalen in deze nieuwe editie van de Boekenkrant.

NIEUWS

SACHA DE BOER

REDACTIONEEL

Janneke Blok, redacteur Boekenkrant janneke@boekenkrant.com

ZIE PAGINA 17

ARIE WAPENAAR

BEN KLEYN

AANBIEDING

Wil jij een abonnement op de Boekenkrant?

Blader gauw door naar de bon op pagina 32

ERWIN SUVAAL

LITERATUUR Anne-Gine Goemans, Holy Trientje William Sutcliffe, Otherhood Sayaka Murata, Buurtsupermens Fabio Genovesi, In het diepe Stefan Brijs, Zonder liefde

3 4 4 5 7

SPANNING Sara Lövestam, Wensen staat vrij Jeroen Windmeijer, De offers Rob van Dorssen, Een huis vol vragen

10 10 11

JEUGD Markéta Spacková en Eva Bártová, Reizigers in het dierenrijk Jonne Kramer, Het raadsel van de zee Anna Woltz, Haaientanden Øyvind Torseter, Kleine Broer op de grote vaart

15 15 17 19

NON-FICTIE Pieter Beullens, De sleutel van Aristoteles Roanne van Voorst, Ooit aten we dieren Huub Wijfjes en Frank Harbers (red.), De krant

24 24 25

BOEKHANDEL De dertig bestverkochte boeken in Nederland en Vlaanderen Een kijkje in de keuken bij de eerste Nederlandse Clavis Conceptwinkel Deze boekhandels verspreiden de Boekenkrant Feestelijke boekentips van de boekhandelaar

28 29 30 31

VOOR DE LEZER Lezersadvies Win een boek Colofon

33 33 33

www.cviiiontwerpers.nl

BOEKENKRANT.COM

SEPTEMBER 2019 PAGINA 3

LITERATUUR INTERVIEW

Bonbon met een bittere nasmaak Een in zichzelf gekeerde Japanse man, een jonge veganist met een landrover, een exotische dame in een oudroze lammycoat en een 86-jarige non met een betonschaar. In Holy Trientje maken we kennis met een bont gezelschap personages, dat ten strijde trekt tegen de kernwapenindustrie.

wordt geconfronteerd met de gevolgen van de kernproeven die de Amerikanen er uitvoerden. Ook leren we oud protestfotograaf Hansje en haar kleinzoon Arend kennen, de veganist met de landrover, die de dubbele moraal van deze tijd verbeeldt. ‘Eerst wilde ik Hansje ook mee laten doen met de overval op vliegbasis Volkel, de actie die in het tweede gedeelte van de roman, waarin alle personages samenkomen, wordt beschreven.

Maar dat leek me toch niet geloofwaardig. Hansje is meer de toeschouwer, zoals wij allemaal eigenlijk. Pas als het water aan onze lippen staat, gaan we de barricades op.’

Door Janneke Blok Actievoeren is schrijfster en journalist Anne-Gine Goemans niet vreemd. Als ik haar opzoek in het dijkhuis in Spaarndam waar ze woont, begrijp ik waarom. Het geluid van overkomende vliegtuigen, waarover ze schreef in Glijvlucht, is er overweldigend en het prachtige uitzicht had er bijna plaatsgemaakt voor een Landal-vakantiepark. ‘Ik heb me altijd heel betrokken gevoeld bij de wereld en dat gevoel wordt alleen maar sterker,’ vertelt de auteur, die zich grote zorgen maakt over de tijd waarin we leven. ‘De gekte op de huizenmarkt, al die asociale media en het klimaat; ik vraag me af hoe het verder moet met de wereld.’

TOESCHOUWERS

STRIJDENDE NONNEN

De discussie over kernenergie als oplossing voor het klimaatprobleem is een hot item, maar dat was het nog niet toen Goemans vier jaar geleden aan de roman begon. ‘Het idee voor Holy Trientje ontstond toen ik bezig was met mijn vorige boek Honolulu King, waarin een Japanse dame voorkomt die de atoombom op Hiroshima heeft meegemaakt. Toen ik mij hierin verdiepte, realiseerde

Anne-Gine Goemans, Holy Trientje, Uitgeverij Ambo Anthos, 416 pagina’s (€ 22,99)

Anne-Gine Goemans GERARD WESSEL

ik mij hoeveel impact die bom heeft gehad en nog steeds heeft op de bevolking. En dat terwijl er slechts anderhalf procent tot ontsteking is gekomen. Heel veel mensen weten dat helemaal niet.’

Toen Goemans vervolgens een krantenbericht las over de Amerikaanse non Megan Rice, die op 82-jarige leeftijd samen met twee oudere heren de zwaarst beveiligde militaire basis van het land binnendringt, was de basis voor het boek gelegd. ‘Ik vond dat zo naïef en tegelijkertijd geweldig! Toen ze in 2016 vrijkwam, heb ik Rice opgezocht en gevraagd of ik haar verhaal mocht gebruiken voor mijn roman. Als ik mensen vertel dat ik een boek heb geschreven over kernwapens, haken ze af. Als ik zeg dat het over een non gaat die in actie komt tegen de kernwapenindustrie, krijg ik reacties als: “Ah, wat schattig!” En: “Heeft ze echt bestaan?” Zodra het over de verhalen van mensen gaat, komt het opeens heel dichtbij.’

Holy Trientje is echter niet geschre-

‘Zodra het over de verhalen van mensen gaat, komt het opeens heel dichtbij.’ ven vanuit het perspectief van de titelheld, een 86-jarige non uit Heemstede. ‘Het is hetzelfde als met God, die mag je ook niet afbeelden. Trientje is wie ze is en voelt zich geroepen in actie te komen in navolging van haar Amerikaanse voorbeeld. Ik wilde juist de verhalen vertellen van de slachtoffers, omdat we die niet kennen. Ik wilde laten zien wat er gebeurt als er een kerncentrale ontploft.’

Het eerste gedeelte van de roman kun je lezen als een verhalenbundel. Hierin maken we onder andere kennis met Yoshida, die de ramp op Fukushima meemaakte, en Bonnie, die op de Marshalleilanden dagelijks

Hoewel Goemans in het verleden verschillende demonstraties hielp organiseren, bekent ze zelf ook een toeschouwer te zijn. ‘Ik durf heel veel. Zo ben ik voor research afgereisd naar besmette gebieden, waaronder Fukushima. Maar een militaire basis betreden waar ze mogen schieten, is mij een stap te ver.’ Bovendien heeft de auteur ook haar twijfels over het effect van dit soort acties. Goemans: ‘Je moet je stem laten horen en de straat op gaan, daar ben ik ook voor; de klimaatdemonstraties laatst vond ik echt een kentering. Blijkbaar voelt de huidige generatie weer de noodzaak te protesteren. Maar je moet niet de cliché-actievoerder gaan uithangen.

Dan verlies je.’

Goemans bezoekt veel middelbare scholen waar ze met leerlingen in gesprek gaat over de onderwerpen die ze in haar boeken aansnijdt.

‘Dat is mijn manier van actievoeren.

Ik denk niet dat door Holy Trientje kernwapens verdwijnen, absoluut niet, maar ik hoop wel dat lezers zich er door dit boek van bewust worden dat wij kernwapens hebben op Nederlandse bodem en wat er gebeurt als het misgaat. Verandering begint met bewustwording, daar ben ik echt van overtuigd.’

‘Zo’n boodschap moet je wel verpakken als een bonbon, anders gaat het zich tegen je keren, dan is de waarheid te afschuwelijk,’ benadrukt Goemans. ‘Ik probeer de meest erge dingen meteen te relativeren. Als Bonnie bijvoorbeeld vertelt dat ze als kind verkracht is door haar leraar, begint Tante Trientje een psalm te zingen. Ik had het allemaal loodzwaar kunnen maken, maar dat vind ik gemakzuchtig. Het is veel moeilijker om zware dingen licht te maken.’ Dat het beeld van het bonte gezelschap, dat midden in de nacht psalmen zingend Volkel binnenvalt, in eerste instantie een glimlach op je gezicht tovert, is dan ook precies de bedoeling.

BOEKENKRANT.COM

SEPTEMBER 2019 PAGINA 4

BOEKENKRANT TIPT DE NAAIMACHINE Schrijfster Natalie Fergie gebruikte één van haar minstens negen naaimachines als inspiratie voor haar roman. In het verhaal volg je een oude Singernaaimachine op een zwerftocht door vier generaties. Voor ieder van de eigenaren kleeft aan de machine een bijzondere betekenis: of het nou gaat om grootse stakingen, verborgen boodschappen of de waarheid over je afkomst.

Natalie Fergie, De naaimachine. vertaling: Marijne Thomas, Uitgeverij KokBoekencentrum, 352 pagina’s (€ 20,99)

ZOÖTROOP In deze roman neemt regisseur Paul Siewertsen bij terugkomst uit de Verenigde Staten deel aan een Veluws re-integratietraject. Hij wil graag aan de slag met het maken nieuwe films, maar raakt tijdens het traject in de ban van schaduwpraktijken. Met zoötropen – kijkdozen naar een andere wereld Arne Braaksma, Zoötroop, Uitgeverij Gopher, 265 pagina’s – weet hij de vreemde (€ 20,25) praktijken te ontrafelen en deze ervaring vormt de inspiratie voor zijn eerste Nederlandse speelfim.

RECENSIE

Zo moeder, zo zoon Matt geniet als redacteur van het mannenblad BALLS! van een leven vol seks, drugs en rock-’n-roll, Paul woont in een vredige woongroep samen met zijn vriend Andre en Daniel heeft na een mislukte relatie zijn heil in de boeken gevonden. De drie mannen hebben één ding gemeen: een overbezorgde moeder die ze liever kwijt dan rijk zijn.

Door Janneke Blok ‘This doesn’t feel like motherhood, it feels like otherhood!’ Het is deze uitspraak uit de recent verschenen Netflix-verfilming waar de in 2008 verschenen bestseller Als jij maar gelukkig bent zijn nieuwe titel aan te danken heeft. Otherhood vertelt het verhaal van drie vrouwen, Carol, Helen en Gillian, die na de zoveelste Moederdag zonder kaartjes of cadeautjes besluiten dat de maat vol is. Ze trekken hun stoute schoenen aan en gaan onaangekondigd een week bij hun zoons logeren, omdat ze ‘kleinkinderen daargelaten’ toch zeker ‘het recht

als blijkt dat haar zoon eerder uit de kast is gekomen voor haar ex-man dan voor haar. Ook de nieuwsgierige Carol weet voor heel wat onrust te zorgen als ze tegen alle regels in haar zoon Matt naar een van zijn exclusieve feestjes volgt. Vooral het verhaal van Gillian en Daniel maakt de overeenkomsten tussen moeder en zoon duidelijk. Waar Gillian eerst nog van alles aan te merken heeft op Daniels ex-vriendin Erin, weet ze later toch moederlijk begrip voor zijn gevoelens van liefdesverdriet op te brengen als blijkt dat haar zoon voor dezelfde keuze staat als zij vroeger heeft gestaan.

Kunnen de moeders hun zonen inspireren tot een beter leven, maar misschien ook andersom? Zoals je verwacht van een feelgoodroman is een happy end nabij. Hoewel de terugblikken op het verleden ervoor zorgen dat de karakters ook diepgang krijgen, zijn het juist hun typische eigenschappen die zich goed naar het witte doek laten vertalen door dezelfde makers als van Sex and William Sutcliffe, Otherhood, the City. vertaling: Janet Limonard-

hebben om ze echt te leren kennen’.

‘Maar hoe met het dan met pa?’ vraagt Matt aan zijn moeder als tot hem doordringt hoe lang ze in zijn Londense eenkamerappartement blijft. ‘Er liggen zeven porties lasagne in de diepvries,’ luidt het antwoord alsook de titel van het eerste hoofdstuk, waarmee de toon van de feelgoodroman is gezet. Net als de film wordt het boek van William Sutcliffe, waarin we afwisselend over de avonturen van de drie moeders en hun zoons lezen, gekenmerkt door scherpe dialogen en humoristische uitspraken. Zo vergelijkt Paul zijn moeder Helen met een slechte afvoer, want: ‘Je kon nooit echt relaxen. Je wist nooit wanneer je de boel weer moest opdweilen.’

Niet alleen de hysterische Helen, maar ook de andere moeders blijken net als hun zoons algauw over minder flatteuze eigenschappen te beschikken, waardoor de vraag opwelt wie nu eigenlijk door wie geholpen moet worden.

Dit leidt tot grappige situaties. Zo zet niet alleen de ijdele en egocentrische Helen de hele woongroep op stelten

Harkink, Uitgeverij Boekerij, 304 pagina’s (€ 15,99)

RECENSIE

ALLE VERHALEN De twintigste-eeuwse schrijfster Jean Rhys schreef talloze verhalen, maar werd het bekendst met De wijde Sargassozee. In Alle verhalen lees je haar nog niet eerder vertaalde werk, waarin ze je meeneemt op reis naar het West-Indische Dominica van haar jeugd, Londen in de Eerste Wereldoorlog en Jean Rhys, Alle verhalen, vertaling: Lisette Graswinckel, het Parijs van de jaren Uitgeverij Orlando, 384 pagitwintig. Met thema’s na’s (€ 24,99) als kosmopolitisme en discriminatie is de verhalenbundel verrassend actueel.

DE THEATERKONING De Poolse Abraham Tuschinski bleef op doorreis naar de Verenigde Staten steken in Rotterdam.

In De theaterkoning lees je over de missie van deze ambitieuze man.

Om van ieder avondje uit iets bijzonders te maken, stichtte hij een imperium van prachtige theaters. De Tweede Elise van Weitgraven, Wereldoorlog beteDe theaterkoning, Uitgeverij kende het einde van zijn Aspekt, 332 pagina’s (€ 19,95) indrukwekkende werk, maar nog altijd prijkt zijn naam op het beroemde Tuschinski Theater in Amsterdam.

De definitie van normaal Waarom is normaal zo normaal en wat is er zo abnormaal aan abnormaal? Het zijn de vragen waar hoofdpersoon Keiko Furukura een antwoord op probeert te vinden in Buurtsupermens van de veelgeprezen Japanse schrijfster Sayaka Murata.

Door Saraï van Well De 36-jarige Keiko Furakura heeft al haar halve leven een baantje als medewerkster van een Japanse buurtsupermarkt en daar is ze volkomen tevreden mee. Van de mensen om haar heen begrijpt ze maar weinig, maar haar werk geeft structuur en houvast.

Daar heeft ze een functie, een handleiding om te volgen, klanten en collega’s om in hun gedrag te kopiëren.

Hoewel Keiko het er helemaal naar haar zin heeft, oefenen collega’s en familie steeds meer druk op haar uit om snel een man te vinden en carrière te maken. En dat loopt niet helemaal zoals verwacht.

‘Een buurtsuper is vol geluid. De klingel wanneer een klant binnenkomt, de stem van een tieneridool dat via de kabeluitzending een nieuw product aanprijst. Een medewerker die iets roept, een barcode die wordt gescand. Iemand gooit iets

in een mandje, een broodzak wordt vastgepakt, hakken tikken de winkel rond. Dat alles vloeit samen in “het geluid van een buurtsuper”, dat voortdurend mijn trommelvliezen streelt.’ Murata steekt het verhaal op een bloemrijke, haast poëtische manier van vertellen in. Dagelijkse futiliteiten, die door de sleur van alledag al snel op de achtergrond verdwijnen, worden verheven tot prikkelende gebeurtenissen die de vergankelijkheid van het leven naar voren brengen. Het zijn tevens deze detailrijke omschrijvingen waardoor je hoofdpersoon Keiko goed leert kennen. Ze geven, in combinatie met ogenschijnlijk simpele dialogen tussen Keiko en haar familie en vrienden, haar beweegredenen, haar manier van denken en gebeurtenissen uit haar jeugd die hebben bijgedragen aan wie ze nu is, prijs.

Daarnaast probeert de schrijfster tussen de regels door een antwoord te formuleren op de allesomvattende vraag: waarom is normaal zo normaal en abnormaal zo abnormaal?

Buurtsupermens boeit van de eerste tot de laatste pagina. Hoofdpersoon Keiko moet kiezen tussen haar eigen pad

Murata steekt het verhaal op een bloemrijke, haast poëtische manier van vertellen in.

volgen met alle gevolgen van dien voor haar sociale leven, of meegaan in het gedachtegoed van haar familie en vrienden om carrière te maken en een man te vinden. Deze spannende innerlijke strijd vertaalt de schrijfster naar papier. Ze voert het gehele verhaal kleine plottwisten door, bouwt de spanning goed op door informatie achter te houden en zorgt voor meerdere spannende hoogtepunten in het verhaal.

Hierdoor zet de Japanse een sprankelend werk neer, dat overtuigt in de verfijnde beschrijvingen maar vooral straalt door de pakkende en spannende Sayaka Murata, Buurtsuperverhaalopbouw. mens, vertaling: Luk van

Haute, Uitgeverij Nijgh & van Ditmar, 144 pagina’s (€ 20.00)

BOEKENKRANT.COM

SEPTEMBER 2019 PAGINA 5

LITERATUUR RECENSIE

Toscaans familiedrama De zomer is de perfecte periode om rustig bij te lezen en om, letterlijk of figuurlijk, ‘over de grenzen heen’ te lezen. Tijdens mijn vakantie werd ik meegevoerd naar het zonovergoten Italië door de recent verschenen roman In het diepe van de Italiaanse bestsellerauteur Fabio Genovesi.

Door Nikki Spoelstra In de Italiaanse cultuur is slechts één ding belangrijker dan eten, en dat is familie.

De autobiografische roman In het diepe gaat over de excentrieke familie Mancini. De jonge hoofdpersoon Fabio groeit op in een Italiaans vissersdorp als enige (klein)zoon binnen een groot mannengezelschap, met een tiental ooms die door de familievloek ongehuwd, kinderloos en dwaas zijn geworden. Ondanks de vele mannen in zijn directe omgeving, kijkt kleine Fabio – net als ieder kind – het meest op tegen zijn vader, de superman die met zijn handen alles kan maken wat zijn ogen zien.

Tot dusver beschrijft de roman het typische dolce vita, maar hier komt abrupt een einde aan als het noodlot toeslaat. Op kerstavond zijn alle dorpsbewoners bijeen in de kerk om de mooiste kerststal uit te roepen.

Door de competitiviteit raakt iedereen op de vuist met elkaar en te midden van dit geweld valt de vader van Fabio van een hoge ladder naar beneden en raakt in coma. Eerder in de roman beschrijft de verteller een jeugdherinnering aan zijn vader, die hem meeneemt naar zee en hem onverwachts in het diepe water werpt zodat hij kan leren zwemmen. Als zijn vader hem die winteravond plotseling wordt ontnomen, voelt het voor Fabio opnieuw alsof hij reddeloos in het diepe wordt geworpen.

De afwezigheid van de vaderfiguur heeft grote impact op een kinderle-

Fabio Genovesi, In het diepe, vertaling: Manon Smits en Pieter van der Drift, Uitgeverij Signatuur, 390 pagina’s (€ 21,99)

Fabio Genovesi FABIO CRUCCO

ven, zo ook op dat van Fabio. Hoewel de andere mannelijke familieleden zich als plaatsvervangende vaders over hem ontfermen, blijft Fabio een grote leegte voelen. Hij moet het doen zonder de typische levenslessen die vaders aan zonen doorgeven en loopt rond met vragen die hij niet aan zijn moeder kan stellen.

Terwijl leeftijdsgenoten zich bezighouden met verkering en feesten, richt Fabio zich op het terugwinnen van zijn padre door iedere dag aan zijn bedrand voor te lezen uit huis-, tuin- en keukenhandleidingen die hij iedere week bij een marktkraam koopt voor honderd lire. De vraag is of de doortastendheid van het hoofdpersonage wordt beloond met een happy end.

De auteur neemt een risico door een kind als hoofdpersonage en verteller te kiezen, maar Genovesi heeft de valkuilen overwonnen door een overtuigend karakter als Fabio op te voeren, dat raakt aan de kwetsbaarheid en de belevingswereld van een opgroeiend kind. Genovesi heeft als volwassen man de gedachten, verzinsels en uitspraken van een

De vraag is of de doortastendheid van het hoofdpersonage wordt beloond met een happy end. kind weten te vatten in woorden, en die geloofwaardigheid houdt alle driehonderdennegentig bladzijden stand. De kinderlogica blijkt onder meer uit een fragment op de markt, als Fabio de boekenkraam passeert: ‘Toen stopte ze met lezen en keek op naar mij, en ik wist me geen raad en liet mijn blik zakken naar de dingen die ze verkocht, en het was me meteen duidelijk waarom er niemand bij haar kraam stond: die mevrouw verkocht alleen maar boeken. Boeken waren immers dingen voor op school, wat moesten mensen op de markt daar in vredesnaam mee, die waren toch veel te oud om naar school te gaan?’ Misschien heeft het

geholpen dat het verhaal autobiografisch is en de auteur zich op zijn jongere ik kon beroepen. Het compliment hoort overigens ook ten deel te vallen aan de vertalers, die het zo hebben weten te vertalen dat het taalgebruik op geen enkel moment ongepast overkomt.

In het diepe is een meeslepende familieroman die een stortvloed aan emoties losmaakt en die afwisselend een lach en een traan oproept bij het lezen. Ondanks de dramatische wending van de plot, is het een feelgoodroman over een eigenzinnige buitenstaander die wereldwijs en volwassen wordt door tegen de stroom in te blijven zwemmen. De waarde van familie wordt keer op keer onderstreept, net als de verbindende kracht van verhalen. Tot en met de laatste bladzijde blijft In het diepe de adem benemen, met name het onverwachte The Notebookachtige slotakkoord. De roman is, net als de vader van Fabio, een allrounder die iedere lezer zal weten te behagen.

CULTURELE ROMANS VAN UITGEVERIJ GOPHER

Bekend van DWDD: het indrukwek-­‐ kende levens-­‐ en liefdesverhaal van Anneke van Loggem

Een aangrijpende roman over krijgsgevangenschap onder Japanse ďĞnjĞƫŶŐ

Een roman over een liefde die de wereld omspant

Anneke van Loggem vertelt over haar herinneringen aan haar jeugd in toenmalig Nederlands-­‐Indië, haar verblijf in de jappen-­‐ kampen en daarna over haar terugkeer in 1948 in een totaal ander Nederland. En over haar bijzondere hereniging met haar geliefde, Ros van Loggem.

ůĞdžĂŶĚĞƌ tŝůůĞŵ Žƌ ǁŽƌĚƚ ƟũĚĞŶƐ ĚĞ :ĂƉĂŶƐĞ ďĞnjĞƫŶŐ ŐĞǀĂŶŐĞŶ ŐĞŶŽŵĞŶ ĞŶ met zogenaamde ‘helleschepen’ van het ene werkkamp naar het andere vervoerd.

EĂ ǀĞůĞ ŽŶƚďĞƌŝŶŐĞŶ ĞŶ ĂĨƐƚƌĂĸŶŐĞŶ͕ ǁĞĞƚ Žƌ ƟũĚĞŶƐ ĞĞŶ ĂĂŶǀĂů ǀĂŶ ĞĞŶ ŵĞƌŝŬĂĂŶƐĞ B-­‐52 uiteindelijk met één arm (zijn andere is verwond) zwemmend het vasteland te bereiken…

Een roman over de kleurrijke verwikkelingen van een liefde die de wereld omspant, over het schakelen tussen twee culturen en over het boeddhisme. Het is het verhaal van Ploy die voor haar grote liefde vanuit een klein dorp in Thailand naar Amsterdam verhuist.

Ondertussen leren we steeds meer over haar land van herkomst, de alledaagse prak-­‐ ƟũŬ ǀĂŶ ŚĞƚ ďŽĞĚĚŚŝƐŵĞ ĞŶ ŽǀĞƌ ŚĞƚ ǀĞƌƐĐŚŝů in culturen.

Toen… Vroeger… – Anneke van Loggem -­‐ € 32,50 ISBN 9789492984876 -­‐ 667 pag.

Retour Amahai – Alexander Willem Bor -­‐ € 22,50 ISBN 9789492984821 -­‐ 289 pag.

Ik ben Juweel – Harm van Zuthem -­‐ € 21,95 ISBN 9789493172050 -­‐ 315 pag.

NU VERKRIJGBAAR BIJ UITGEVERIJ GOPHER: WWW.GOPHER.NL OF TE BESTELLEN VIA HET CENTRAAL BOEKHUIS.

BARBARA KINGSOLVER

!

ONBESCHUT

‘Het is zonder meer een geweldig boek.’ – New York Journal of Books ‘Buitengewoon meeslepend, met scherpe observaties en uitnodigend tot nadenken.’

– San Francisco Chronicle Hoe kan het dat twee mensen alles goed doen in hun leven en toch berooid achterblijven? Willa Knox en haar echtgenoot hebben als verantwoorde ouders en werknemers alles volgens de regels gedaan, maar eindigen met niets dan schulden en een huis dat van ellende uit elkaar valt.

In een andere eeuw komt een jonge leraar natuurwetenschappen Thatcher Greenwood in de problemen als hij vol enthousiasme de nieuwe ideeën van Charles Darwin in zijn lessen behandelt en de bewoners van het christelijke stadje daar niet van gediend zijn.

Zowel Willa als Thatcher verzetten zich tegen de heersende ideeën van hun tijd en moeten daar een hoge tol voor betalen. Maar beiden vinden inspiratie in een onvermoede geestverwant, de excentrieke biologe Mary Treat.

‘Kingsolver paart in haar fraai gestructureerde roman maatschappijkritiek aan een verhaal dat je in zijn ban houdt.

Met zijn provocerende beschrijving van tijden waarin alle ideeën over het gezinsleven op het spel staan, is Onbeschut Kingsolver op haar best.’

– Publishers Weekly BARBARA KINGSOLVER ! ONBESCHUT ! ISBN 978 94 93081 07 9 ! PAPERBACK MET FLAPPEN ! 432 PAG. ! 3 24,99

!

WWW.UITGEVERIJORLANDO.NL

BOEKENKRANT.COM

SEPTEMBER 2019 PAGINA 7

LITERATUUR INTERVIEW

COLUMN

‘Ik laat veel tussen de regels gebeuren’

Misia Sert

Er zijn van die schrijvers die altijd blijven verrassen. Als er een nieuw werk van Stefan Brijs verschijnt, weet je nooit wat je precies kunt verwachten. Na romans over klonen, de Eerste Wereldoorlog en armoede op Curaçao, buigt de auteur zich in Zonder liefde over begeerte en hartstocht.

Door Hugo Jager ‘Nu klink ik bijna als een relatietherapeut,’ grinnikt Stefan Brijs.

We hebben het over de aantrekkingskracht tussen tegenpolen.

Volgens Brijs is een relatie met grote verschillen op den duur onhoudbaar. ‘Een van mijn hoofdpersonages zegt dat liefde geen telraam is. In de liefde zou het niet uitmaken of je veel met elkaar gemeen hebt, terwijl dat het toch een stuk gemakkelijker maakt,’ verklaart de auteur. ‘Maar sommigen kiezen niet voor het gemak. En dat is het grote verschil tussen de twee hoofdpersonages Paul en Ava. Zij zijn elkaars tegenpolen.’

Hoewel je er als lezer op blijft hopen, weet je dat het nooit wat zal worden tussen die twee. Ze zoeken allebei naar iets anders in de liefde en gaan alleen vriendschappelijk met elkaar om. ‘Paul wil een rustig kabbelende relatie, terwijl Ava streeft naar eeuwigdurende passie. Laten we zeggen dat zij een zeer ingewikkeld personage is. Ik hield er ontzettend van om haar in mijn boek te verwerken. Paul is passief en het duurt ontzettend lang voordat hij initiatieven neemt. Dat heeft er ook mee te maken dat hij al een relatie achter de rug heeft met een vrouw die hem verliet. Daardoor moet hij zijn zelfbeeld opkrikken.’ Brijs geeft toe weleens medelijden te voelen voor zijn personages, maar hij zette tijdens het schrijven die compassie van zich af. ‘Ik kan me er niet door laten leiden. Uiteindelijk moet ik als schrijver doen wat het verhaal van me vraagt.’

Stefan Brijs DIEGO FRANSSENS

kunnen zijn. Maar in dat stadium bevinden zij zich nog niet.’

Onbewust heeft Brijs nog iets nieuws gedaan in Zonder liefde. Als Paul en Ava elkaar in een filmzaal ontmoeten, benadrukt Paul dat haar naam een palindroom is: van achter naar voren lees je hetzelfde als van voor naar achter. Ik vraag aan Brijs of de hele roman misschien op te vatten is als een palindroom.

Het verhaal eindigt immers waar het begon. Brijs lacht. ‘Daar heb ik nooit bij stilgestaan, maar nu je het zegt: inderdaad, tjonge, ik heb dus een palindroom van een boek geschreven.’

FILM

Als Paul er in Zonder liefde achter komt dat alles opnieuw begint, ver-

PALINDROOM

In dit boek vroeg het verhaal om een benadering die nieuw was voor Brijs.

‘Het is voor het eerst dat ik werk met een soort uitsnede. Al mijn andere boeken hebben een plot met een begin, midden en einde. In Zonder liefde wilde ik juist een bepaalde periode uit de levens van de hoofdpersonages belichten. Zoiets heb ik nooit eerder gedurfd.’ We volgen Ava en Paul dus alleen rond hun dertigste. ‘Ik ben nu twintig jaar ouder dan zij en heb een net zo lange relatie, maar ik denk dat het eigen is aan die leeftijd om een ideaalbeeld van de liefde te hebben. Terwijl je ouder wordt, besef je dat er andere dingen zijn die belangrijk of aantrekkelijk

Stefan Brijs, Zonder liefde, Uitgeverij Atlas Contact, 224 pagina’s (€ 22,99)

wijst hij naar de film Groundhog Day. Daarin is Bill Murray een weerman die tot zijn frustratie dezelfde dag steeds opnieuw beleeft. Film speelt een belangrijke rol in het boek. Niet toevallig, want de schrijver is zelf een liefhebber van cinema.

Hij laat Paul en Ava het vaak hebben over film. En doordat de vader van Ava films inleidt, krijgt de lezer soms diepgravende analyses voorgeschoteld. ‘Het is niet te voorkomen dat je een aantal zaken uit je eigen interessewereld haalt. Bij deze personages die uit het leven gegrepen zijn, was de film voor mij een houvast. Als auteur heb je dat nodig.’

De romans van Brijs blijken zelf overigens lastig te verfilmen. ‘Er zijn een aantal pogingen geweest om het scenario van De engelenmaker op het witte doek te krijgen, maar iedere keer hebben de makers gefaald.’ Hij maakt het de filmmakers dan ook niet makkelijk. ‘De moeilijkheid aan het verfilmen van mijn boeken is dat je er niets uit mag halen. Bij mijn romans haakt alles in elkaar, zoals bij een horloge met allemaal radertjes. Als je er één radertje uithaalt, stokt het hele mechanisme.’ Dat is ook wel iets wat de schrijfstijl van Brijs typeert.

‘Waar een andere schrijver door zou gaan, stop ik. Ik denk dan: als ik hier stop gaat het in het hoofd van de lezer verder. Ik wil geen afbreuk doen aan de verbeelding van mensen. In een dialoog van drie regels kan ik meer zeggen dan op één pagina. Het is voor mij lang zoeken naar de juiste zin of het juiste woord, zodat ik die overbodige woorden niet hoef te gebruiken. Ik durf zuinig te zijn en laat daardoor veel tussen de regels gebeuren.’

Hoewel de Frankfurter Buchmesse pas in oktober op de agenda staat, worden er direct na de zomervakantie al volop afspraken gemaakt voor ontmoetingen met agenten, redacteuren en uitgevers. Een enkele keer werd ik ook benaderd door een vertegenwoordiger van een culturele organisatie. Zo kreeg ik een afspraak met Misia Sert. Zij werkte voor een instelling die de vertaling van Catalaanse literatuur bevorderde.

Misia Sert? Waar kende ik die naam van? Ik herinnerde me de memoires van een zekere Misia Sert, die me ooit waren aangeraden door Rosita Steenbeek. Op mijn vraag of er sprake was van een familierelatie met deze bijzondere vrouw, reageerde de Catalaanse zo enthousiast dat we aan de praat raakten. Ze vertelde dat haar verre familielid en naamgenoot was opgegroeid in het kunstenaarsmilieu van haar vader, een Poolse schilder. Haar moeder had in het kraambed het leven gelaten. Misia werd pianiste – leerling van Franz Liszt – en vertrok naar Parijs. Naast haar muzikale talent had ze een bijzondere gave: als geen ander was ze in staat te motiveren, te stimuleren en te helpen.

Ze had een feilloos gevoel voor talent. Voor velen was ze een muze in de ware zin van het woord.

Ik heb het over schilders als Renoir, Picasso en Toulouse-Lautrec, over musici als Strawinsky, Debussy, Poulenc en Ravel, over dansers als Vaslav Nijinski en Michel Fokine, over schrijvers als Proust, Cocteau, Colette en Gide. Met Serge Diaghilev en Coco Chanel onderhield ze innige vriendschappen, hoewel de laatste ook haar concurrente was. Haar drie huwelijken leidden alle drie tot scheidingen, maar financieel legde dat alles haar geen windeieren. Geld was nooit een probleem. Voor de generale van het ballet Petroesjka waren alle plaatsen verkocht. Het doek bleef echter dicht. Het werd al onrustig in de zaal toen ineens de deur van Misia’s loge werd opengegooid. In de deuropening stond Diaghilev. ‘Snel, heb je vierduizend frank?’ ‘Niet hier, thuis wel. Waarom? Wat is er aan de hand?’

En toen bleek dat de costumier niet betaald was en weigerde zijn werk uit handen te geven vóór hij zijn geld had gekregen, vloog Misia naar huis.

Tien minuten later ging het doek op. De costumier had zijn vierduizend frank en Petroesjka werd een daverend succes. De Catalaanse Misia wist me te vertellen dat haar familielid begraven ligt op een klein kerkhof bij het Franse dorpje Valvin, waar ook haar oude vriend Mallarmé zijn laatste rustplaats heeft. Aan een gesprek over Catalaanse literatuur zijn we niet toegekomen.

Lex Jansen

Jarenlang was Lex Jansen de uitgever en het gezicht van De Arbeiderspers. Nu is hij directeur van het door hem opgerichte Magonia: uitgeverij en centrum voor schrijfbegeleiding. www.magonia.nl

BOEKENKRANT.COM

SEPTEMBER 2019 PAGINA 9

BOEKFRAGMENT

Een verloren vriendin Twee vriendinnen groeien in de twintigste eeuw samen op in een Italiaans dorpje.

Wanneer Guilia op jonge leeftijd besluit te vertrekken, blijft Anita achter. Bijna vijftig jaar later besluit Guilia terug te keren naar haar geboortedorp.

Raffaella Romagnolo, Een verloren vriendin, vertaling: Hilda Schraa en Manon Smits, Uitgeverij Signatuur, 480 pagina’s (€ 21,99) www.uitgeverijsignatuur.nl

Het verleden bestaat niet, denkt Mrs Giulia Masca voor het vergrendelde paleis. Diezelfde gedachte schoot ook al door haar heen toen ze op het eersteklasdek uit haar hut stapte en ineens werd omarmd door het grote lijf van de haven van Genua, wit van het licht en zwart van het roet. Ze kan maar beter niet op haar geheugen vertrouwen, want ze herinnert zich alles verkeerd: de pier, de gebouwen, de weg die de heuvels op voert, het profiel van het gebergte, het sponsachtige groen van de kastanjebomen, de scheve rijen, en ook het naargeestige silhouet van Borgo di Dentro, het paadje, de geur en nu ook deze voordeur. Voor alle duidelijkheid: de dingen zijn nog hetzelfde. Alsof de tijd niet de moeite heeft genomen om ook hier even langs te gaan. Nieuw, en verrassend, is eerder de consistentie van de werkelijkheid. Lichter? Gewichtloos?

En ook de afmetingen: volgens Mrs Giulia Masca zou de voordeur van

het paleis groter moeten zijn. Veel groter. Ze had het durven zweren op haar zoon Michael, die aan het eind van de straat op haar wacht, samen met de chauffeur die hen in de haven stond op te wachten en voor de van boord komende passagiers een bordje met de tekst liberos goceri omhooghield. Sukkels. Wat een sukkels, die Italianen, analfabeten. Libero’s Grocery! Ze kunnen nog geen naam overschrijven van een briefhoofd! Ze balt haar gehandschoende vuisten en kijkt van onder de rand van haar hoed omhoog.

Ze zoekt een teken. Woont er nog iemand? Piepkleine, diepliggende raampjes, een armzalige, vervallen voorgevel. Zelf is ze door de jaren heen gekrompen, dus het zou voor haar nu juist allemaal extra groot moeten lijken. Daar heeft ze zich op voorbereid. Al vijfenveertig jaar lang.

En dan die weggevreten plekken rond de hengsels, de spijkers met diamantkop, de krauwen van hondenpoten, de knaagsporen van houtwormen en ratten: die herinnert ze zich, maar ze herkent ze niet. Zijn het dezelfde? Ze moet niet te lang treuzelen, Michael moet vanavond rond etenstijd in Milaan zijn: meer dan tweehonderd kilometer over wegen die er vast niet al te best aan toe zijn. De oorlog kennen ze alleen uit de kranten, maar door de raampjes van de Aprilia heeft Mrs Giulia Masca zich wel een idee gevormd en

ze beseft dat haar zoon geen plezierreisje voor de boeg heeft.

Voordat ze een hotel voor de nacht ging zoeken – er was een hotel, dat weet ze zeker – wilde ze eerst even langs het paleis. Weemoed, natuurlijk. Dat is de leeftijd. En nu staat ze vreemd te kijken van dit... niets. Wat had ze dan verwacht, een spandoek met welkom erop? De fanfare, majorettes? Of had ze misschien binnen willen kijken, toestemming vragen aan de nieuwe bewoners? Neem me niet kwalijk, ik heb hier gewoond, sterker nog, ik ben hier geboren, op de eerste verdieping, op de houten brits: mag ik even binnenkomen?

Ligt dat matras van maisbladeren er nog? En zou zij, Mrs Giulia Masca uit Mulberry Street, daar ooit nog op kunnen slapen?

uranium ontdekt en sultan Abdul Hamid I overleed.

U kent ongetwijfeld de afbeeldingen van de jonge Jezus, op de schoot van zijn moeder gezeten, het hoofdje gesierd door een aureool? Welnu – zo’n kind was ik. Men geloofde in mij. Ik vond dit vanzelfsprekend, en als zuigeling heeft men sowieso geen keus in zulke dingen. Ik liet me de verering aanleunen en begon me pas veel later af te vragen waarmee ik die had verdiend. Ik nam me voor ooit de Bijbel te lezen, maar dat is er niet van gekomen. Achteraf denk ik dat mijn totale ongevoeligheid voor de begrippen goed en kwaad destijds al een grote rol hebben gespeeld. Ik was in het geheel niet vooringenomen en hield van alles en van iedereen die zich in mijn begrensde blikveld vertoonde, of het nu om mijn lieve moeder ging, een stel nare tantes, een poedeltje of mijn drankzuchtige vader, die molenaar was. Ik hief af en toe een mollig handje, en keek iedereen en alles met even stralende ogen aan. Ik denk dat dit ertoe leidde dat de goede mensen zichzelf in mij herkenden en dat de kwaden mijn genegenheid als een soort vergiffenis beschouwden. Deze bijzondere gave is mij mijn leven lang goed van pas gekomen, of het nu om de permanente zwendelarij ging waarmee ik in mijn levensonderhoud voorzag, of om het troosten van stervenden.

Ik ben altijd van nature zeer mooi geweest en dat privilege stemde mij mild ten aanzien van de wereld. Ik moet er niet aan denken hoe mijn leven zou zijn verlopen als ik klein en lelijk was geweest. Maar laat ik in het midden beginnen, want dat is altijd een goede plaats om te beginnen. Dat betekent in mijn geval: op het slagveld van Craonne in maart 1814. Ik had toen precies de helft van mijn leven achter me, wat ik natuurlijk op dat moment nog niet wist. Met de gevechtshandelingen had ik hoegenaamd niets van doen, want ik leidde destijds een plezierig leventje in een boerderijtje aan de Ailette met een struise weduwe die ik Pupuce noemde, maar nieuwsgierigheid dreef me erheen.

Ik ging welgemoed en voor mijn doen vroeg op pad, rond een uur of tien, en volgde de Chemin des Dames, een benaming die ik altijd bekoorlijk heb gevonden. Het was een prachtige dag, zonnig en koud, en het landschap was bedekt met een dun laagje stuifsneeuw; dat beviel me beter dan het totale winterse wit dat ik altijd beklemmend heb gevonden omdat de hele wereld dan maar uit één element lijkt te bestaan.

BOEKFRAGMENT

De heilige In het nieuwe boek van Martin Michael Driessen vertelt Donatien, die geboren wordt in het jaar van de Franse Revolutie, zijn levensverhaal in de vorm van een hedonistische schelmenroman. Hunkerend naar roem en erkenning buit hij al zijn talenten uit in het opportunistische spel van het menselijk bestaan.

Martin Michael Driessen, De heilige. Een schelmenroman, Uitgeverij Van Oorschot (€ 22,50) Verschijnt 13 september www.vanoorschot.nl

In de tijd dat ik een kind was dachten velen dat ik een heilige was, of voorbestemd het te worden.

Een overtuiging die in de loop der jaren geleidelijk afzwakte en ten slotte lange tijd verdween nadat ik die vrouw van de kerktoren had gegooid.

Ik zal u zo goed ik kan over mijn leven vertellen, dat van 1789 tot kwart over zes in de ochtend van 7 juni 1839 duurde. Het einde had ook anders kunnen komen dan door de valbijl, want de dood heeft geen weet van ons. Ik zag het levenslicht kort na mijn geboorte. Jupiter vormde een trigoon met Venus, wat als een uitzonderlijk gunstig voorteken wordt beschouwd, en bovendien gebeurden er in dat jaar allerlei belangrijke dingen in de wereld: de eerste katholieke bisschop in Amerika werd benoemd, het element

BOEKENKRANT.COM

SEPTEMBER 2019 PAGINA 10

SPANNING BOEKENKRANT TIPT OP DE VLUCHT Voor veel mensen staat het maken van een ballonvaart op de bucketlist, maar in Op de vlucht loopt deze spectaculaire ervaring voor dertien passagiers uit op een ware nachtmerrie. Vanuit de lucht zien ze in de Engelse en Schotse heuvels onder zich een brute moord gebeuren en de dader zal niet rusten voordat hij al zijn getuigen heeft uitgeschakeld.

Sharon Bolton, Op de vlucht, vertaling: Anda Witsenbrug, Uitgeverij A.W. Bruna, 416 pagina’s (€ 20,99)

DE LOOPJONGEN De Joodse broers Rabishevsky groeien in grote armoede op in het New York van het begin van de vorige eeuw. Terwijl de jongste zich opwerkt in de kledingindustrie, raakt zijn oudere broer verzeild in de joodse maffia. Een confrontatie tussen de twee is onvermijdelijk. De schrijver Andrew Gross baseerde zich voor het schrijven van deze historische thriller op zijn eigen familiegeschiedenis.

Andrew Gross, De loopjongen, vertaling: Gert-Jan Kramer, Uitgeverij De Fontein, 400 pagina’s (€ 22,50)

De tradities van de Aymara Schrijver Jeroen Windmeijer bracht voor zijn afstudeeronderzoek een tijd door bij het Boliviaanse Titicacameer. In zijn nieuwe thriller De offers vult hij de pagina’s met zijn kennis en voorliefde voor het Zuid-Amerikaanse land en zijn cultuur.

Door Linda Albers De Nederlandse student Luc werkt zes maanden lang mee aan een herbossingsproject bij de ruïnes van de Inca-stad Tiahuanaco in Bolivia. Terwijl hij geniet van zijn laatste dagen in het land, raakt de lokale Aymaragemeenschap plotseling opgeschud door een tragedie: een indiaanse jongen wordt vermoord. De kleine Luis is al het derde jonge slachtoffer in een jaar tijd en het lijkt er steeds meer op dat het gaat om rituele moorden. Luc en zijn Boliviaanse collega Nayra raken verwikkeld in de bizarre zaak waarin alles draait om geloof en bijgeloof.

Windmeijer brengt een eigentijds verhaal dat zich afspeelt in de

sen de inheemse religie en andere godsdiensten als het christendom, jodendom en zelfs de Griekse mythologie. De uitgestorven gewaande Boliviaanse traditie van kinderoffers vergelijkt hij bijvoorbeeld met het verhaal uit de Bijbel over Abraham die in opdracht van God zijn zoon Isaak moet offeren en de Griekse mythe over Agamemnon die in opdracht van de godin Artemis zijn dochter Iphigeneia moet offeren.

De uitweidingen over cultuur en De rode draad door het verhaal is religie bieden steeds meer context religie. Het inheemse geloof van de Aymara-gemeenschappen is verwik- rond de moorden en vormen daarmee de basis van de spanning in het keld geraakt met het katholicisme boek. Tijdens het verhaal vraag je je dat de Spanjaarden enkele eeuwen eerder naar het land brachten. In het telkens af of de offertraditie echt de verklaring is voor de boek leer je de cultuur dood van de drie kinsteeds beter te begrijderen. Wel is de hoepen dankzij de persoveelheid uitleg soms nages die vertellen over wat overweldigend de tradities en gebruien zorgen bijvoorken van de bevolking, beeld passages uit de zoals het offeren van Bijbel dat het verhaal eten en drinken aan de traag op gang komt. aarde. De grote vraag: Ondanks dat wordt De zou de huiveringwekoffers steeds spannenkende dood van de drie der en is het een feest kinderen ook uit naam voor lezers met een van een traditie zijn interesse in religie en gebeurd?

Zuid-Amerika.

Windmeijer kleedt Jeroen Windmeijer, De offers, zijn verhaal aan met Uitgeverij HarperCollins, sterke parallellen tus384 pagina’s (€ 20,99) bijzondere omgeving van het Boliviaanse Titicacameer. Slechts weinigen van ons zijn echt bekend met het land, maar door de vele beschrijvingen waan je je algauw bovenop de Zuid-Amerikaanse hoogvlakte puna: ‘Het lijkt nog het meest op een savanne – begroeid met stug scherp gras en lage queñua-bosjes – maar dan op vijfendertighonderd tot vierduizend meter hoogte.’

RECENSIE

HET INSTITUUT In dit spannende nieuwe boek van meesterverteller Stephen King worden kinderen met bijzondere gaven ontvoerd naar ‘Het Instituut’, waar hun krachten worden ingezet voor duistere doeleinden. Zo ook de hoofdpersoon Luke Ellis. Lukt het hem en de anderen te ontStephen King, Het instituut, snappen voordat ze van vertaling: Annemarie LodeHet Voorgebouw worwijk, Uitgeverij Boekerij, 544 pagina’s (€ 24,99) den afgevoerd naar Het achtergebouw, een plek waar je nooit meer uit komt…?

HET COMPLOT VAN LAKEN Na zijn succesvolle boeken over Napoleon, maakt de Belgische journalist en schrijver Johan Op de Beeck een sprong in de tijd naar de Tweede Wereldoorlog. In Het complot van Laken moet de geheim agent Jef van Hooff een geheime boodschap bezorgen aan koning Leopold III in Laken. Een levensgevaarlijke missie, want hij wordt op de hielen gezeten door de nazi’s.

RECENSIE

Het mysterie achter de privédetective De Zweedse wethouder Jenny Svärd is opgelicht door haar ex-vriendin Amanda, die tweehonderdduizend kronen van haar heeft gestolen. Ze roept de hulp in van Kouplan, een illegale immigrant die zegt privédetective te zijn. Kouplan gaat op geheel eigen wijze op zoek naar de spoorloos verdwenen Amanda.

Door Famke Prins

Johan Op de Beeck, Het complot van Laken, Uitgeverij Horizon, 608 pagina’s (€ 24,99)

Wensen staat vrij is het tweede deel in de vierdelige Kouplanserie, maar de delen zijn ook prima los van elkaar te lezen.

De hoofdrol hierin is steeds weggelegd voor Kouplan, een Iraanse vluchteling die zijn leven als journalist niet zeker was. Omdat zijn asiel in Zweden is afgewezen, moet hij vier jaar zien te overleven tot hij opnieuw een aanvraag kan indienen. Het in Zweden tot het beste thrillerdebuut uitgeroepen eerste deel, De verdwenen dochter, vertelt hoe Kouplan zichzelf zonder papieren en zonder geld aanbiedt als privédetective en zijn eerste mysterie oplost.

In Wensen staat vrij dient zich een

dus het is mooi dat hier aandacht aan besteed wordt in dit verhaal.

Naast dit pittige onderwerp is er ook ruimte voor hilariteit in de zoektocht naar de ware Amanda.

Duidelijk is dat Kouplan geen professionele privédetective is en hij zo zijn eigen aanpak heeft: hij start zijn zoektocht zonder vaststaand plan en laat zich graag leiden door het spontane. De schrijfstijl is overigens vrij eenvoudig, wat ervoor zorgt dat je door het verhaal heen vliegt.

De auteur weet met veel inlevingsvermogen twee uitersten uit de samenleving te omschrijven: Jenny, de welvarende wethouder, tegenover Kouplan, de illegale immigrant. Wensen staat vrij is een originele misdaadroman, met een aantal fijne plottwists. De moeilijke thema’s die aan bod komen, zijn prachtig verwerkt in Kouplans zoektocht naar Amanda – en naar zichzelf.

Lövestam weet de onderwerpen op een realistische wijze te omschrijven, maar houdt het toch luchtig met af en toe een Sara Lövestam, Wensen staat vleugje humor. vrij, vertaling: Edith Sybesma,

nieuwe zaak aan, maar ook hierin wordt Kouplans persoonlijke zoektocht naar vrijheid prachtig beschreven. Lövestam geeft het onveilige gevoel op straat door zijn illegale status realistisch weer. Bovendien is Kouplan een man, maar geboren in een vrouwenlichaam. Terwijl hij illegaal in Zweden verblijft, moet hij rond zien te komen én zijn medicijnen voor zijn transitie kunnen betalen. Ook moet hij dealen met zijn eigen emoties en de reacties van anderen op zijn veranderende lichaam. De eenzaamheid en onzekerheid zijn goed voelbaar, en dit zorgt ervoor dat je helemaal wordt meegezogen in Kouplans verhaal.

‘Altijd weer die woorden. Zich voelen, misschien betekende het iets heel authentieks in het Zweeds, maar het zat gevaarlijk dicht bij doen alsof. Het vreemde was dat hij blij was geweest de eerste keer dat ze het zei. ‘Voel je je een jongen?’ Hij was opgelucht geweest, op het lyrische af. Nu, een paar maanden later, was het alsof de woorden hem achteruit trokken.’

Transseksualiteit is een belangrijk onderwerp dat niet vaak voorkomt in thrillers,

Uitgeverij Stortebeeker, 294 pagina’s, (€ 18,95)

BOEKENKRANT.COM

SEPTEMBER 2019 PAGINA 11

SPANNING INTERVIEW

‘Ik heb het schrijven van dit boek als een reis ervaren’ Toen Frits Spits een aantal jaar geleden in zijn radioprogramma Taalstaat de rubriek ‘schrijf een roman in 140 woorden’ had, nodigde hij Rob van Dorssen uit zijn verhaal live voor te lezen. Spits toonde zich erg enthousiast en die aanmoediging leidde tot de literaire thriller Een huis vol vragen.

‘Ik houd van kleine puzzelstukjes die op de een of andere manier in elkaar passen.’ daar schrok ik aanvankelijk behoorlijk van. Ik kwam op dat moment bij lange na niet daarbij in de buurt.

Uiteindelijk bleek dit een geheel onterechte angst.

‘Een andere uitdaging voor mij was om de lezer zo lang mogelijk in het ongewisse te laten over de afloop van het verhaal. Het spannendste moment vond ik om het boek uit handen te geven aan medelezers om te horen wat zij ervan vonden. Na de feedback die ik op het boek kreeg, durfde ik het aan om het bij een uitgeverij aan te bieden.’

Door Istvan Kops Hoe ben je ertoe gekomen om te gaan schrijven?

‘Ik reis elke dag met de trein op en neer tussen Zuidhorn en Groningen voor mijn werk. Op een dag raakte ik onderweg in gesprek met twee vrouwen. Eén van hen vertelde over hoe anderen altijd afgaven op haar vouwfiets in de trein. In diezelfde tijd luisterde ik naar het radioprogramma Taalstaat van Frits Spits en dat bracht me op het idee om een verhaal over die fiets te schrijven.

Dat werd “Schakel in vriendschap”.

Ik zond het verhaal in naar Taalstaat en werd een paar dagen later tot mijn grote verrassing door Frits Spits opgebeld met de vraag of ik het verhaal op de radio wilde voorlezen.

Hij vroeg me daarna of ik wel vaker schreef en hij adviseerde me om vooral door te gaan. Die handdoek heb ik vervolgens opgepakt.’

Het boek heeft veel korte hoofdstukken; sommige zijn niet veel langer dan je ‘roman in 140 woorden’. Heb je daar bewust voor gekozen?

‘Ik houd van kleine puzzelstukjes die op de een of andere manier in elkaar passen. Verder ben ik van nature niet heel breedsprakig en houd ik dus van korte beschrijvingen. Soms keer ik terug naar een locatie die ik eerder heb beschreven en geef dan weer wat meer informatie. Ik leg dan weer een extra puzzelstukje in het verhaal neer.

Een voorbeeld daarvan is de eerste keer dat de hoofdpersoon het huis van zijn vader betreedt. Aanvankelijk zeg ik niet veel over het huis, maar later vergelijk ik het huis met het hoofd van zijn vader, waarin vele raadsels opgesloten lagen.

Raadsels die de hoofdpersoon moet zien te ontcijferen.’

Waar gaat Een huis vol vragen over?

‘De hoofdpersoon Johan heeft zijn vader net verloren. Hij heeft altijd een slechte relatie met hem gehad en heeft zijn vader de laatste jaren helemaal niet meer gezien. Wanneer Johan de sleutels van zijn vaders huis krijgt, hoopt hij daar meer over hem te weten te komen. Het bezoek

Rob van Dorssen SUHAILA SAHMARANI

aan het huis levert hem echter meer vragen op dan antwoorden en het leidt zelfs tot een complete nachtmerrie als duistere figuren hem lastig beginnen te vallen.’

Rob van Dorssen, Een huis vol vragen, Uitgeverij Nobelman, 184 pagina’s (€ 19,95)

Waar haalde je je inspiratie voor deze literaire thriller vandaan?

‘Verhalen ontstaan eigenlijk zomaar in mijn hoofd. Ik ben erg visueel ingesteld en ik zie daardoor moeiteloos de straat, de tuin en het huis van de vader voor me. Er zitten ook een aantal autobiografische elementen in het verhaal, alhoewel ik me dat pas later heb gerealiseerd. Zo

heb ik zelf ook een moeizame relatie met mijn vader gehad. Verder kwam ik op mijn éénentwintigste op de zolder van mijn huis een map tegen waarin allerlei dingen over mijn familie stonden waar ik tot op dat moment totaal geen weet van had.’

Wat was de grootste uitdaging bij het schrijven?

‘Toen ik aan Een huis vol vragen begon, had ik geen flauw idee hoe dik het moest worden om daadwerkelijk een “boek” genoemd te kunnen worden. Later las ik hoeveel woorden een gemiddeld boek telt en

Is schrijven inmiddels een vast onderdeel van je leven geworden?

‘Ik moet echt mijn momenten opzoeken, want ik heb een gezin en een baan overdag. Door mijn werk bij GasTerra heb ik trouwens mijn Russische vrouw ontmoet. Ik moest voor het afsluiten van een contract op reis naar de poolcirkel en daar hebben we elkaar op de toendra leren kennen. Ik heb vooral veel geschreven in mijn vakanties. Ik schrijf soms zomaar een paar duizend woorden achter elkaar op. Maar als ik schrijf dan moet ik wel echt een paar uur de tijd hebben, want ik schud niet even twintig of dertig zinnen uit de mouw. Toch was het al met al een fantastische ervaring. Ik heb het schrijven van dit boek ervaren als een reis met een onbekende bestemming.’

€ 16,95

€ 16,95

Een verborgen boodschap Een oude naaimachine geeft - na een zwerftocht door vier generaties - bij een restauratie uiteindelijk zijn #geheim prijs: een stapel dagboeken brengt de waarheid aan het licht. verschijnt 10 september 2019

€ 20,99

BOEKENKRANT.COM

SEPTEMBER 2019 PAGINA 13

BOEKFRAGMENT

Net nitroglycerine Het is 5 januari en in Jönköping wordt het jaarlijkse ondernemersfeest gehouden. Topadvocaat Niklas Bromander en zijn vrouw Isabelle behoren tot de gasten. Niet veel later wordt Niklas dood aangetroffen in een garage in het centrum van de stad en is Bromanders oudste dochter spoorloos verdwenen.

Frida Moisto, Net nitroglycerine, vertaling: Edith Sybesma, Uitgeverij Stortebeeker, 480 pagina’s (€ 19,95) Verschijnt 25 september www.stortebeeker.nl

Isabelle Bromander stond voor een van de grote ramen die uitzicht boden op het Hamnkanaal. De schemering daalde neer over Jönköping.

Ze keek naar buiten, smoorde een geeuw en nipte van de goed gekoelde champagne. De sneeuw viel boven het Rådhuspark.

Het feest voor het bedrijfsleven van Jönköping vond zoals gebruikelijk plaats in het Elite Hotel, in de Spiegelzaal op de bovenverdieping. De organisator serveerde champagne in overvloed. Het geroezemoes in de zaal was vrolijk, maar met een ernstige ondertoon. Het kerstverlof zat er bijna op en daarna was het weer hard werken geblazen.

Het feest werd altijd goed bezocht, door de bovenlaag van de bevolking. Ondernemers, advocaten en ambtenaren ontmoetten elkaar, aten lekker, dronken nog lekkerder

en feestten tot in de kleine uurtjes.

Het was een bijzondere gelegenheid, waarbij de workaholics van de stad de kans kregen zich te amuseren. Een welverdiende pauze in hun hectische leven. Gezichten die anders altijd ernstig stonden, keken vrolijk. De drank liet vermoeide ogen glanzen. Het grootste deel van de elite van Jönköping bevond zich in de zaal. Iedereen die iets voorstelde liep er rond met een glas roze bubbels – de mannen in een maatpak, de slanke vrouwen in een strakke jurk en met een discreet parelkettinkje om de hals. Ze praatten geroutineerd en een tikje verveeld met elkaar.

De wangzoenen waren niet van de lucht.

Isabelle Bromander stond zo stijf als een plank naar het spektakel te kijken, zo ongemakkelijk dat ze zichzelf bijna zou vergelijken met een taliban tijdens de viering van de Fourth of July. Ze was niet onder de indruk van wat ze in het vertrek zag, niet van de inrichting en niet van de mensen of hun titels. Ze nipte weer van de bubbels en terwijl ze het koolzuur op haar lip liet kriebelen, pakte ze haar telefoon.

Hun kindermeisje, Rosa, had zich niet gemeld. Dat moest betekenen dat de meisjes sliepen. Opgelucht liet ze de lucht uit haar longen ontsnappen. Rosa had beloofd dat ze zou bellen als Hanna ertussenuit glipte.

Isabelle haalde diep adem. Haar

zilveren halsketting zat vast in de haartjes van haar nek en ze voelde het trekken. Ze peuterde het kettinkje voorzichtig los.

Hanna Bromander was een hoofdstuk op zich en hun moeder-dochterrelatie was gecompliceerd. Het gedrag van haar bonuskind liet veel te wensen over. Isabelle deed haar best, echt. Maar hun relatie was vanaf het begin al met horten en stoten gegaan. Ze was te jong geweest om de verantwoordelijkheid van een moeder op zich te nemen. En ook al hield ze nu van Hanna alsof het haar eigen kind was, ze was ervan overtuigd dat Hanna wist dat Isabelle haar aanvankelijk niet had willen hebben. Ook al had ze altijd geprobeerd het gevoel van een hecht gezin over te brengen.

Met haar wijsvinger tikte ze op haar telefoon. Dat alle kinderen thuis waren, was het belangrijkste. Dat ze er af en toe tussenuit knepen was niet erg, als ze maar bij het buurhuis vandaan bleven.

Ashan 1. Overleven Als rijke erfgenaam is Belim niet gelukkig met zijn gemakkelijke leven. Onder de schuilnaam Ashan verovert hij als tijdverdrijf stiekem zijn plek als kooivechter in de Stad en na twee ingrijpende voorvallen, neemt hij een drastisch besluit.

Dirk Warnaar, Ashan 1. Overleven, Uitgeverij Celtica, 343 pagina’s (€ 17,95) www.celtica-publishing.nl

De man snakte naar adem, sloeg in volle vaart achteruit tegen het hekwerk, ging neer en bleef stil liggen.

Het publiek juichte, maar Ashan schreeuwde van frustratie. Hij wist gewoon dat Heras bewust een opening in zijn verdediging had laten

vallen, in de wetenschap dat zijn tegenstander in een reflex zou reageren en hem een doodsklap zou geven. En nu hij zelf eindelijk de tijd kreeg om na te denken wist hij ook waarom. De kooi ging open en de scheidsrechter, de magistergeneesheer, de assistenten en Eik kwamen naar binnen gerend. Eik greep hem stevig vast, keek hem recht in de ogen en siste: ‘Dit gevecht stinkt!’

‘Ik weet het.’

‘Ik ga die regelaar zoeken. Ik zie je straks!’

De scheidrechter greep zijn rechterpols, stak hem omhoog en riep hem uit tot winnaar. Twee meter verder

boog de magistergeneesheer van de arena zich over Heras. Hij zocht oogcontact met de scheidsrechter en haalde een vinger langs zijn eigen hals. Duidelijker kon hij niet zijn: Heras zou het niet overleven.

Het publiek juichte nu nog harder: dubbele uitbetaling! Ashans eerste gevecht met dodelijke afloop. Hier zouden ze nog lang over napraten.

Ashan worstelde zich los en boog zich over zijn tegenstander.

‘Waarom?’

‘Schulden’, rochelde Heras. ‘Enige uitweg voor mijn familie. Bedankt...’

En het licht verdween uit zijn ogen.

Eik de rest van het verhaal. De regelaar van Heras was in werkelijkheid zijn schuldeiser geweest. Die smeerlap had een mooie gelegenheid gevonden om stevig te incasseren, met het leven van zijn schuldenaar als inzet. Heras had met het gevecht zijn schulden afbetaald, met een extra bonus vanwege zijn dood. Zijn vrouw en zijn kinderen van één en drie jaar oud konden nu zonder schulden en met wat extra geld hun leven weer oppakken en daar had hij zich met liefde voor opgeofferd.

Later die avond hoorde Ashan van

De geest in de rivier New York Times bestsellerauteur Carrie Jones schreef samen met Steven E. Wedel een spannende, romantische en griezelige YA-roman over Amy, een meisje dat visioenen over de toekomst heeft.

Carrie Jones en Steven E. Wedel, De geest in de rivier, vertaling: Berry Minkman, Dutch Venture Publishing, 324 pagina’s (€ 17,95) dutchventurepublishing.nl

Je bent van mij.

Jullie zullen allemaal van mij zijn.

Dat zijn de woorden die ik iedere dag opnieuw hoor sinds de vader van mijn vriendin Courtney is gestorven.

Ze blijven de hele dag door mijn hoofd spelen totdat ik denk dat ik gek word en vandaag is het niet anders. Zelfs nu ik half ontkleed op

het gras in de achtertuin lig met mijn vriendje Blake, hoor ik die zinnen. Eigenlijk zouden we naar de lucht moeten kijken en lui nagenieten van onze zoenpartij, maar nee.

‘Amy, je bent geweldig,’ zegt Blake.

‘Je bent de beste vriendin van de hele wereld en je bent voor altijd van mij. Snap je dat?’

Die woorden doen me denken aan mijn droom. Zelfs al lig ik met mijn hoofd op Blakes borst, ik krijg een akelig gevoel in mijn maag. Het bonzen van Blakes hart lijkt op het ritme van een drum onder een liedje dat ik niet kan horen. Blake zingt veel; hij heeft altijd een liedje in zijn hoofd zitten. Ik stel me dan voor dat dat

liedje hem helemaal in bezit neemt, dat het door zijn aderen stroomt, elke vezel in zijn lijf beheerst, net zoals de woorden van het liedje bij mij binnenkomen.

Om ons heen liggen het bos, de rivier en het huis; het voelt alsof ze naar ons kijken en ons zeggen dat er niets mis mee is om jong en gelukkig te zijn. Maar dat is niet zo; niet vandaag. Niet op dit moment. Niet nu de vader van Courtney dood is. Het voelt niet goed om gelukkig te zijn, terwijl zij vanbinnen alleen maar pijn voelt. Ik ken die pijn zelf ook. De oceaan heeft Courtneys vader weggenomen, maar de rivier heeft mijn moeder van me afgepakt. Dat was

lang geleden, maar ik voel de pijn nog steeds.

DE NIEUWE SIMONE VAN DER VLUGT Meeslepende roman over de verguisde minnares van Rembrandt van Rijn

www.amboanthos.nl

© WIM VAN DER VLUGT

Schilderslief

BOEKENKRANT.COM

SEPTEMBER 2019 PAGINA 15

JEUGD BOEKENKRANT TIPT

EMMA RINGELDING

HET MEISJE DAT NEVEL WEEFDE Met bijzondere illustraties en transparante pagina’s vertelt Het meisje dat nevel weefde het verhaal van Roos.

Zij heeft de gave om van mist en nevel stoffen te weven die moeilijke gevoelens kunnen verbergen. Roos weeft zo veel nevel dat heel het land bedekt raakt, totdat ze een brief krijgt van ver weg.

Agnès de Lestrade, Het meisje dat nevel weefde, illustraties: Valeria Docampo, vertaling: Siska Goeminne, Uitgeverij De Eenhoorn, 48 pagina’s (€ 22,50)

DONDERKOPJE Illustrator Benji Davies bracht al eerder het vertederende prentenboek De kleine walvis uit. Nu verschijnt het hartverwarmende Donderkopje, een verhaal over een ‘bijna-kikker’ die alles Benji Davies, Donderkopje, op alles zet om de andevertaling: Edward van de Vendel, Uitgeverij Luitinghren bij te houden. Maar Sijthoff, 32 pagina’s (€ 14,99) wat moet ze doen als haar broertjes en zusjes plotseling verdwijnen en ze alleen achterblijft?

JANE, DE VOS EN IK In deze veelgeprezen graphic novel lees je over Hélène. Ze is erg eenzaam op school, want haar vriendinnen laten haar in de steek en doen onaardig.

Als ze op schoolkamp gaat, lijkt het nog veel erger te worden. Alles verandert als een vosje zomaar uit het bos naar haar toe komt. Ineens krijgt Hélènes leven weer kleur.

Fanny Britt, Jane, de vos en ik, illustraties: Isabelle Arsenault, vertaling: Arend Jan van Oudheusden, Uitgeverij Querido, 104 pagina’s (€ 19,99)

MIJN HELD DE HUURMOORDENAAR In dit harde, maar grappige YA-boek loopt de jonge Roos weg bij haar pleegouders. Per toeval stuit ze op de oude gangster Leo, die net uit de gevangenis is ontsnapt. De twee raken onverwacht bevriend en Leo biedt Roos onderdak, net zolang tot Roos bedenkt dat ze terug naar huis wil. Maar door het luxeleven van Leo stelt ze haar terugkeer steeds langer uit.

RECENSIE

Schipperskind met schepenangst Ravian is een schipperskind met schepenangst, die aan boord gaat van een vervloekt schip. Hij is samen met zijn beste vriend Marvin – een meeuw – op zoek naar Lasse, zijn vader, die niet is komen opdagen op Ravians twaalfde verjaardag. Als dat maar goed gaat…

Door Selma Oueddan

Coen de Kort, Mijn held de huurmoordenaar, Uitgeverij Clavis, 152 pagina’s (€ 14,95)

Dit is waar Het raadsel van de zee over gaat, het debuut van de Nederlandse Jonne Kramer. Hoewel het haar eerste boek is, heeft Kramer het ritme van dit spannende zeemansavontuur meteen goed te pakken. Zo begint Het raadsel van de zee met de interessante vraag: ‘Hoe oud wordt een meeuw?’. Hier denkt Ravian over na terwijl hij de vieze glazen in het café in het vissersdorp Rotterharing afspoelt, in afwachting van het moment dat zijn vader er zal aanmeren. Maar ook verderop in het

het verhaal, maar wordt die rol nergens echt goed toegelicht. De zeelui zelf lijken niet eens te weten wat de zee precies doet. Dat is een gemiste kans, zeker omdat Kramer andere details wel goed heeft uitgewerkt.

De prachtige illustraties van K. J. Mountford maken echter veel goed.

Mountford heeft drie scènes geïllustreerd en ook de kaft van het boek is door hem gemaakt. Ze passen perfect bij de momenten die ze verbeelden en brengen het verhaal nog meer tot leven. Het enige jammere is dat de illustraties niet in kleur zijn.

Kortom, Het raadsel van de zee is een mooi verhaal over vriendschap en angsten overwinnen.

Het verhaal had wat minder rechtlijnig kunnen zijn, maar verder is het perfect voor de doelgroep waarvoor het is geschreven.

Bovendien is het prachtige omslag op zich al reden genoeg voor een plekje in de boekenkast.

Jonne Kramer, Het raadsel

verhaal krijgt de vraag nog een vervolg. Kramer weet haar personages met dit soort interessante gedachten en details meteen tot leven te brengen. Ook de bijzondere vriendschap tussen Ravian en zijn meeuw en de grappige dialogen tussen de twee nodigen uit om in het verhaal te verdwalen. Want hoewel Marvin niet meer dan ‘KLAU!’, ‘MÉÉÉW!’ en ‘KROEEEEEEE KROETKROET KRIEE!’ kan zeggen, begrijpen de ze elkaar goed. Algauw leef je als lezer helemaal mee met de personages en alle spannende avonturen die ze op het vervloekte schip beleven, zoals wanneer ze in een hevige storm belanden en worden aangevallen door kwallen.

Een minpuntje is wel dat de plot nogal simplistisch blijft. Het boek gaat vooral over het oplossen van het raadsel van het vervloekte schip, waardoor de zoektocht naar Lasse naar de achtergrond verdwijnt. Verder speelt de zee een grote rol in

van de zee, Uitgeverij BILLY BONES, 255 pagina’s (€ 17,99)

Meer gelukkig dan niet Het indrukwekkende debuut van New York Times-bestsellerauteur Adam Silvera is nu verkrijgbaar!

Een young adult over identiteit, omgaan met het verleden en het accepteren van jezelf.

Meer gelukkig dan niet - € 19,95 - ISBN 978 90 448 3172 6

ClavisYoungAdult @ClavisYoungAdult

www.clavisyoungadult.com

CHAOTISCHE GODEN – DE ONTSNAPPING VAN THANATOS IS ENTHOUSIAST ONTVANGEN! “Heel veel heerlijk maffe taferelen, hilarische situaties en Goddelijke Chaos!

Alle 5 de duimpjes omhoog voor deze Goddelijke hysterie! *****” – Watiknouvind.com

NU VERKRIJGBAAR: CHAOTISCHE GODEN – DE QUEESTE VAN VIRGO!

“Achter dit über-gevatte - en dus fantastisch door Nan Lenders vertaalde - verhaal waarin een hoofdrol is weggelegd voor mythologie, zit uitgeverij BILLY BONES. En die heeft nu eenmaal een goede neus voor fijns.” – Kirsten König, De Kinderboekwinkel Amsterdam

“Wat een waanzinnig leuk boek!” – Roene, 11 jaar, lid van het lezerspanel

DEEL 1 VAN DEZE FANTASTISCH GRAPPIGE SERIE IS NU VERKRIJGBAAR VOOR MAAR €10,-!

Meer toffe boeken? Check www.billybones.nl

advertentie chaotische goden.indd 1

20-08-19 11:43

BOEKENKRANT.COM

SEPTEMBER 2019 PAGINA 17

JEUGD INTERVIEW

‘Mijn personages durven meer dan ik’ Schrijfster Anna Woltz boekte al veel succes met onder andere Gips, Alaska en het recent verfilmde Mijn bijzonder rare week met Tess. Dit jaar werd haar ultieme schrijversdroom werkelijkheid: ze schreef het Kinderboekenweekgeschenk Haaientanden.

‘Ik heb een helemaal fantastische, krankzinnige tour! Ik geef heel veel lezingen op scholen, in bibliotheken en in boekwinkels.’

Door Linda Albers ‘Het was fantastisch en tegelijkertijd doodeng,’ vertelt Woltz als ze terugblikt op de uitnodiging om het geschenkboek te schrijven voor de vijfenzestigste Kinderboekenweek.

Haaientanden verschijnt in een oplage van ruim driehonderdduizend exemplaren, dus Woltz weet dat ongelooflijk veel kinderen haar boek gaan lezen. Een enorme eer, maar toch ook spannend voor de ervaren kinderboekenschrijfster. ‘Het was een dag lang fantastisch, maar de volgende dag zit je niet meer aan de taart en champagne bij de uitgeverij. Dan zit je in je eentje thuis en moet je het gaan doen.’ Daarbij bleek vooral het bedenken van het verhaal maandenlang te duren. De schrijfster had nog geen verhaal op de plank liggen en het idee voor Haaientanden diende zich niet snel aan. ‘Het schrijven was daarna heel erg leuk om te doen. Dat ging heel lekker. Maar het verzinnen… Daarbij voelde ik de tijdsdruk zwaar op mijn schouders drukken,’ geeft Woltz toe.

GEDACHTEKRONKELS

In Haaientanden volg je Atlanta, een elfjarig meisje dat het waanzinnige plan vat om in één dag rond het IJsselmeer te fietsen. Gewapend met boterhammen, bananen, kerstverlichting en haar nachtbeugel vertrekt ze vanuit Enkhuizen op een tocht die gewoon móet lukken.

Zo is Atlanta een typisch voorbeeld van een personage van Woltz. ‘Ik houd van dappere, eigenwijze kinderen, die een heel eigen manier van denken hebben. Atlanta is aan de ene kant natuurlijk heel dapper, maar heeft aan de andere kant echt een krankzinnig plan bedacht. Als volwassene denk je: dit gaat nooit lukken, maar voor kinderen is het volstrekt logisch. Dat vind ik juist heel mooi.’

Atlanta begint pas net aan haar fietstocht als ze de grappige en mysterieuze Finley ontmoet, een jongen

een lager pitje. Ze houdt het bij korte werkreisjes om zoveel mogelijk bij haar tweejarige zoontje te kunnen zijn.

Tijdens de Kinderboekenweek reist Woltz met haar geschenkboek het hele land door. Enthousiast vertelt ze: ‘Ik heb een helemaal fantastische, krankzinnige tour! Ik geef heel veel lezingen op scholen, in bibliotheken en in boekwinkels. Het bijzondere is ook: van het schrijven van het Kinderboekenweekgeschenk weet je absoluut zeker dat het maar één keer in je leven gebeurt.’ Dat ze een drukke periode voor de boeg heeft, neemt de schrijfster dan ook op de koop toe. Ze is bovenal erg benieuwd naar de reacties op Haaientanden. ‘Ik hoop dat mensen het mooi vinden, dat volwassenen het met veel plezier lezen, maar vooral ook kinderen. Ik hoop dat het ook echt bij kinderen aankomt die misschien nog nooit een boek van mij hebben gelezen. En dat ze dan denken: o ja, daar wil ik meer van lezen!’

Anna Woltz MAIKEL THIJSSEN

die van huis is weggelopen met niets op zak, behalve twee haaientanden.

Beide personages zijn op hun manier al flink volwassen en verstandig, maar tegelijkertijd hebben ze vreemde gedachtekronkels, zoals je die alleen van kinderen kent. Atlanta denkt bijvoorbeeld dat gestolen haaientanden ongeluk brengen.

‘Dat vind ik nou zo mooi om over te schrijven,’ zegt Woltz. ‘Vaak laten die kronkels juist zien dat wij volwassenen ook eigenlijk aan een heel rare wereld gewend zijn.’

Over haar personages vertelt de schrijfster verder dat ze vaak net iets meer durven dan kinderen in het echt. ‘Ze durven ook meer dan ik als elfjarige durfde. Dat is juist ook zo leuk om over te lezen. Van mij hoeft een boek niet volledig het echte leven te weerspiegelen. Het moet,

terwijl je het leest, heel echt voelen.

Mijn verhalen zijn ook altijd mogelijk, ze blijven binnen de realiteit, maar ik maak het wel wat leuker en grappiger en spannender en erger.’

REIS MEE!

Nu Haaientanden af en wel is, kijkt Woltz enorm uit naar de Kinderboekenweek, die begin oktober plaatsvindt. In het thema van dit jaar, Reis mee!, blijkt ze zich goed te kunnen vinden. De schrijfster woonde een tijd lang in New York, waarover ze schreef in haar boek Honderd uur nacht. Ze reist graag en leert nieuwe plekken het liefst goed kennen. ‘Reizen is zo horizonverbredend! Het is interessant om te zien hoe mensen in andere landen zich gedragen.’

Toch staat het reizen momenteel op

Anna Woltz, Haaientanden, Stichting CPNB in samenwerking met Uitgeverij Querido, 96 pagina’s

De Kinderboekenweek vindt plaats van 2 t/m 13 oktober 2019.

Het geschenkboek Haaientanden ontvang je gratis in de boekhandel bij besteding van € 10,- aan kinder- of jeugdboeken.

Kijk voor meer informatie op kinderboekenweek.nl.

AL MEER DAN EEN MIL JOEN LEZERS MA AK T EN KENNIS ME T CERISE!

De onderzoeken van Cerise, die afwisselend worden weergegeven als strip en als dagboek, zijn allem a al boeiend, gr appig en ontroerend!

VR A AG NA AR HE T

GRATIS

Cerise is een elfjarig meisje dat alleen met ha ar moeder woont. Ze droomt ervan om schrijfster te worden en is da arom begonnen met schrijven in een dagboek!

PREVIEW BOEKJE

g e s%

&vн Jo r i s ( ) Cham blai

n

nd te" : e g () lie é r u A &t y Ne

Ha ar favoriete onderwerp: mensen, voor al volwassenen. Die zijn zo ingewikkeld dat Cerise ze beter zou willen begrijpen. Ze vindt het leuk om ze in de gaten te houden en te proberen te r aden wat voor geheimen ze verbergen...

H A R DC O V

ER

VOORDEEL PAKKET 1+ 2

5 29, 95

t ijd e #tr lij" o prijduc$ s e-

TUIN boek 1 : DE STENEN DIEREN 362) (80 pagina’s - NUR 283, 284, hardcover 6 19,95 ISBN 978-94-6306-551-1

tor boek 2 : HET BOEK VAN hec

SOFTcover 6 9,95 ISBN 978-94-6306-552-8

362) (80 pagina’s - NUR 283, 284, hardcover 6 19,95 ISBN 978-94-6306-553-5

SOFTcover 6 9,95 ISBN 978-94-6306-554-2

Vanaf 18 se ptмбr verkrijg,ar! khuis | softcover via Van Ditmar)

rbaar via Centraal Boe (voor boekhandels : hardcover leve

WWW.SILVESTERSTRIPS.NL kijk op onze site voor meer jeugdstrips CM

BOEKENKRANT.COM

SEPTEMBER 2019 PAGINA 19

JEUGD RECENSIE

Een onverwacht zeemansavontuur Als je je huis niet meer in kan en je een grote som geld moet betalen om je spullen terug te krijgen, zit er maar één ding op: vrijwillig meegaan op avontuur om het grootste oog van de wereld te vinden. Dat is tenminste wat de hoofdpersoon doet in Kleine Broer op de grote vaart.

Door Oglaya Doua Kleine Broer werkt bij een kapper, maar hij is niet heel goed in zijn werk. Als hij het kapsel van een klant verpest, wordt hij ontslagen. Bij thuiskomst vindt hij ook nog eens een briefje op de deur met de mededeling dat het gebouw

wordt gesloopt. Zijn spullen kan hij tegen een bedrag van tienduizend euro terugkrijgen. In de kroeg hoort Kleine Broer een kapitein zeggen dat hij in zijn zoektocht naar het grootste oog van de wereld wel wat hulp kan gebruiken. In ruil voor een grote beloning besluit Kleine Broer dat hij niets te verliezen heeft en gaat met hem mee.

Kleine Broer op de grote vaart begint herkenbaar. Iedereen heeft van die dagen dat alles mis lijkt te gaan en het leven als een grote mislukking voelt. En dan doet zich een kans voor die je niet aan je voorbij kunt laten gaan. Vanaf dit punt begint er een groot avontuur voor Kleine Broer. Hij komt op zee de meest ongebruikelijke wezens tegen, zoals een vleesetend monster op een onbewoond eiland en een eenogige walvis die alleen maar rondjes kan zwemmen, en vindt er zelfs de liefde.

Met surrealistische tekeningen en

weinig woorden weet de succesvolle Noorse illustrator Torseter de hoofdpersoon uit zijn voorgaande boeken Het gat en Kleine Broer, maar ook de andere personages, tot leven te wekken. Je wilt de bladzijdes om blijven slaan om te weten hoe het met ze verder gaat. Dat is knap, want een zeemansavontuur is vaak gedaan in de literatuur. Door onverwachte wendingen en sprekende personages blijft dit boek boeien. De kapitein die ervandoor gaat als het stormt omdat hij een ‘belangrijke vergadering’ heeft, is goud.

Humor heeft het prentenboek ook.

Als Kleine Broer en de kapitein zich al een tijdje op de boot bevinden, geeft de kapitein aan dat er iets begint te borrelen in zijn buik. Hij vermoedt dat het scheurbuik is.

Kleine Broer denkt daarentegen dat het honger is. Uiteindelijk concludeert de kapitein dat het waarschijnlijk ingebeelde scheurbuik is,

ØYVIND TORSETER

‘minstens net zo erg’.

Kleine Broer op de grote vaart is een heerlijk origineel boek, fantastisch geïllustreerd en een mooi avontuur voor zowel kinderen als volwassenen. Zelfs ik moet toegeven dat ik het vleesetend monster best eng vond.

Øyvind Torseter, Kleine Broer op de grote vaart, vertaling: Laila Buskop en Janna Kolff, Uitgeverij De Harmonie, 152 pagina’s (€ 24,90)

BOEKENKRANT.COM

SEPTEMBER 2019 PAGINA 20

BOEKFRAGMENT

Meer gelukkig dan niet De zestienjarige Aaron heeft het moeilijk. Na een familiedrama is hij vergeten hoe het voelt om gelukkig te zijn. Hij vestigt zijn hoop op een revolutionaire ingreep die zijn geheugen kan resetten.

Adam Silvera, Meer gelukkig dan niet, vertaling: Tine Poesen, Uitgeverij Clavis, 384 pagina’s (€ 19,95) www.clavisyoungadult.com

(05:58) Als ik vorig jaar een slapeloze nacht had, kon ik gewoon mijn schoenen aantrekken en naar mijn vader gaan, die een straat verderop aan het werk was. Twee maanden geleden kon ik Genevieve bellen, die wakker zou worden en met me zou praten.

Vorige week kon ik naar buiten gaan en wat tegen Brendan en de anderen lullen als ze nog op waren. Gisteren kon ik bij Thomas gaan logeren en dat zou helemaal niet raar geweest zijn.

Al die mensen ben ik kwijt. Ik heb alleen nog een snurkende broer. Ik heb alleen nog tv-kanalen waar niks anders op is dan infomercials voor acnemedicatie, zelfmoordpreventielijnen en liefdadigheidsacties voor dieren. Ik sta op om de tv af te zetten voordat ze een herhaling van een of andere flauwe komedie uitzenden, maar op dat moment komt er een reclamefilmpje voorbij dat mijn aandacht trekt.

Leteo. Ze beloven je te laten vergeten, zodat je weer verder kunt.

Ik glip mijn moeders kamer in en jat

haar foldertje.

H8: Herinneringen en harde klappen Ik wil een Leteo-behandeling.

Eerst was het zomaar een krankzinnige gedachte, het soort gedachte dat je om zes uur ’s ochtends na een slapeloze nacht krijgt als je hele leven naar de kloten is, maar ik heb dit weekend alles over Leteo gelezen wat er maar te lezen viel en er is dus echt hoop voor mij. Het enige waar ik me zorgen over maak is de kans dat er iets misloopt, na al die heisa van de laatste tijd. Maar ik heb ontdekt dat er deze maand in het hele land voor iedere mislukte behandeling twaalf geslaagde waren. En als andere mensen besluiten dat hersendood raken een risico is dat ze willen nemen, is het vast een betere optie dan uit pure wanhoop een tweede keer proberen je-weet-wel te plegen.

Leteo betekent een tweede kans. Op de website heb ik allerlei verhalen gelezen van patiënten, natuurlijk anoniem en zonder persoonlijke details.

Een soldaat aangeduid als F-7298D ging gebukt onder ernstige posttraumatische stress tot hij bij Leteo aanklopte en zijn ergste herinneringen liet wegstoppen. F-7298D heeft nu geen last meer van gruwelijke nachtmerries en slapeloosheid. M-3237E, een moeder van een tweeling, leed aan agorafobie sinds ze getuige was

geweest van een bomaanslag tijdens een marathon. Leteo stopte haar herinnering daaraan weg, zodat M-3237E weer naar buiten durft en zichzelf en haar kinderen alle kansen kan geven. […]

Ik wil mezelf niet zijn.

Ik wil me niet hoeven af te vragen of mijn vrienden me wel zullen accepteren zoals ik ben, en wat meer is, ik wil niet weten wat ze zullen doen als ze het niet accepteren. Ik wil iemand zijn die vrienden kan blijven met Thomas, want het enige dat nog erger is dan niet met hem samen te kunnen zijn, is weten dat onze vriendschap onmogelijk wordt als ik het niet aankan om hem in mijn buurt te hebben.

Mezelf niet zijn is ook een soort leugen, maar ik weet dat het uiteindelijk het beste voor me is om een Leteo-behandeling aan te vragen.

Want zoals de zaken er nu voor staan, komt er nog een hele berg shit op me af.

Waarom moet geluk zo moeilijk zijn?

BOEKFRAGMENT

De dag dat ik verdween Max is een onrustschopper.

Toch heeft hij ook een zachte kant. Wanneer hij per ongeluk zijn leven ‘uitwist’, krijgt hij heimwee. Kan hij nog terug?

Lisa Thompson, De dag dat ik verdween, vertaling: Anneke Bok, Uitgeverij BILLY BONES, 352 pagina’s (€ 18,99) www.billybones.nl

De roze flamingo op het grasveld van mevrouw Banks stond me raar aan te kijken. Zijn zwarte, starende oog bewoog niet toen ik op mijn hurken in een hoek van de tuin ging zitten.

Ik kwam op weg van en naar school elke dag langs het huis van mevrouw Banks, en de grote, plastic flamingo was ongeveer een maand geleden ineens naast haar vijver verschenen. Mevrouw Banks was vrijwel elke dag in haar tuin om de flamingo te bewonderen of een klein stukje te verplaatsen. Ik zou er niet raar van opkijken als ze ook tegen hem bleek te praten. Nou, dat stomme beest zou ik eens te grazen nemen.

Naast me begon een doornstruik te bewegen en uit de takken dook een natte neus op die snuffelend in de lucht werd gestoken.

‘Monster! Hoe heb je nou weer weten te ontsnappen? Laag blijven.

Ze vilt je levend als ze je te pakken krijgt, dat weet je toch?’ Monster gaf een kopstoot tegen mijn zij, en ik woelde door zijn nekhaar. Zijn kont schudde verwoed toen zijn staart als

een propeller in de rondte ging.

Ik keek weer naar de flamingo, met in mijn hand een halve baksteen die ik bij ons in de achtertuin had gevonden.

‘Wie koopt er nou zoiets lelijks, hè, Monster? Zoiets spuuglelijks als die flamingo heb ik nog nooit gezien.’

Hij likte de rug van mijn hand, en ik veegde het slierterige, plakkerige slijm af aan de broek van mijn schooluniform.

‘Eigenlijk is de hele tuin spuuglelijk,’ zei ik. ‘Moet je zien!’

Van het poortje tot de voordeur lagen grote stapstenen om te voorkomen dat een bezoeker een voet op haar dierbare gras zou zetten. Niet dat ze bij mijn weten ooit bezoek kreeg. Er kwam geen mens bij mevrouw Banks over de vloer voor een kop thee of om te horen hoe het met haar ging. Maar er bleven veel voorbijgangers staan om zich te vergapen aan haar tuin. Niet omdat die mooi was of vol stond met tropische planten of zoiets, maar omdat hij zo smakeloos was. Tussen de felgekleurde bloemen stonden een hele familie betonnen eekhoorns met een hoge hoed, zeven tuinkabouters in allerlei gymnastische houdingen, een oude man met een grote, dikke buik die een kleine kruiwagen voortduwde, en een plastic wensput. De roze flamingo was haar nieuwste aanwinst, en vanochtend, toen ik naar school liep, had ik haar er nog

onzichtbaar vuil van zien afvegen.

Het was duidelijk dat ze er helemaal weg van was.

Ik klemde de baksteen stevig in mijn hand en keek naar de ramen van de bungalow van mevrouw Banks. Ze had lamellen voor de ramen, zoals op een kantoor, van die verticale, in een foeilelijke, vieze, groene kleur. Ze waren dicht.

‘Goed. Ben je er klaar voor?’ vroeg ik.

Naast me slaakte Monster een diepe zucht en toen begon hij zijn kont te likken. Dat doet hij altijd wanneer hij zich verveelt.

‘Oké,’ zei ik terwijl ik opstond. ‘Drie, twee, één...’ Ik nam de baksteen goed in mijn hand en keilde hem weg...

Wat ik had wíllen doen was heel iets anders dan wat er gebeurde.

BOEKENKRANT.COM

SEPTEMBER 2019 PAGINA 21

BOEKFRAGMENT

Hoe Bij uit vliegen ging In het prentenboekdebuut van Lydia Barends zijn de geit Leila en de haas Georgy beste vrienden. Op een mooie ochtend vliegt Leila ineens weg en neemt in haar vlucht per ongeluk de bij Bij met zich mee, helemaal naar zee.

Lydia Barends, Hoe Bij uit vliegen ging, Uitgeverij De Harmonie, 64 pagina’s (€ 17,50) www.deharmonie.nl

Pas als Leila’s koe druipend het witte grind op strompelt, springt ze eraf.

De koeien lopen verder en verdwijnen loeiend tussen de olijfbomen.

Leila kijkt hen na. Te laat bedenkt ze dat ze de koe niet eens heeft bedankt.

Ze krijgt dorst en proeft een beetje van het water uit het meer, maar het smaakt zoutig.

Waar wacht je nog op, Leila, roept Bij gehaast. Zip-zip, kom! Verderop is zoet

water, ik kan het ruiken. Zip.

En zo is het. Er is een bron met fris stromend water.

Als Leila’s dorst gelest is, begint haar maag te knorren. Bij heeft niet te klagen, die proeft vrolijk van alle bloemen die ze tegenkomt. Maar Leila heeft trek in moerbeien. De moerbeien van Thuis. Ze vraagt zich af of die nu rijp zijn en of Georgy ze lekker zit op te eten.

Er is niet veel tijd om erover na te denken, want Bij is alweer uit het zicht verdwenen. Zucht.

Hee, ruikt ze daar iets? Leila steekt haar neus in de wind.

Het ruikt naar – naar aardbeien!

Ze volgt haar neus en daar ziet ze al een schildpad die smakkend zijn bek aflikt en zegt: Je mag zoveel eten als je maar wilt. Dat staat hier op het bord.

Drägan Duma 2. Bondgenoten & Verraders Het tweede boek van Patty van Delfts meeslepende Drägan Duma-trilogie is nu ook verkrijgbaar als prachtig geïllustreerde hardcoveruitgave.

Gebeurtenissen volgen elkaar hierin razendsnel op in een chaotische achtbaan van belevenissen.

Patty van Delft, Drägan Duma 2. Bondgenoten & Verraders, illustraties: Dominik Broniek, Uitgeverij Celtica, 400 pagina’s (€ 21,95) www.celtica-publishing.nl

Rayden, mijn drakenbroeder en de grote broer van Kay, staat voor mijn deur. Hij heeft een wilde blik in zijn ogen en duwt mij met een ruwe beweging aan de kant. O, o...

Woest beent hij langs mij heen het appartement in en staart naar Dash,

die op de rand ligt. Vol afschuw ziet hij hoe Jordian de Scaleless op zijn nek klopt. Rayden draait zich naar mij en ik krimp in elkaar onder zijn gekwetste blik.

‘Hoe kon je dat doen’, fluistert hij.

‘Hoe kon je dat doen, nadat Kay...’

‘Rayden, luister alsjeblieft’, smeek ik en loop naar mijn drakenbroeder toe.

De intens verdrietige blik in zijn ogen breekt mijn hart. Rayden is na de dood van zijn jongere broertje een andere persoon geworden. Mijn goedlachse, flirtende drakenbroeder met kuiltjes in zijn wangen, heeft plaatsgemaakt voor een bleke schim van zichzelf. Vanuit mijn ooghoeken zie ik Skylar behoedzaam dichterbij

komen. Met mijn blik stel ik hem gerust, hij hoeft me echt niet tegen Rayden te beschermen. Jordian streelt Dash nog altijd over zijn kop.

Inmiddels sta ik vlak voor Rayden en ik leg mijn handen op zijn gespannen schouders.

‘Het is oké, Ray. Dash wil met ons tegen de Morbiden vechten. De Soulsnatcher heeft zijn hele ras tot slaaf gemaakt. Hij is een slachtoffer, net als wij.’

Rayden kijkt me ongelovig aan.

Ze spreekt de waarheid, we hebben het allemaal in haar gedachten kunnen zien, klinkt de rommelende stem van Aethelfrith, Raydens rode draak.

Mijn drakenbroeder begint te beven onder mijn handen en zijn gezicht vertrekt van pijn en wanhoop. Ik trek hem in mijn armen en voel hem snikken. Hij klemt zich aan mij vast en ik probeer hem zo goed en zo kwaad als het gaat te troosten terwijl ik uit alle macht mijn eigen verdriet onderdruk.

SCHRIJFCURSUS NAZOMER 2019 Cursus wordt gegeven door Lex Jansen, uitgever/redacteur Je hebt iets te zeggen. Je wilt schrijven.

Jouw verhaal, jouw roman, jouw dichtbundel.

PĂŠrigord, Frankrijk - 14 t/m 18 oktober 2019 Naast ruimte voor concentratie en inspiratie vind je er ontspanning en rust.

Voor meer informatie: https://magonia.nl/cursus/schrijfcursus-nazomer-2019/

BOEKENKRANT.COM

SEPTEMBER 2019 PAGINA 23

BOEKFRAGMENT

Schilderslief De nieuwe meeslepende roman van Simone van der Vlugt verhaalt over de verguisde minnares van Rembrandt van Rijn: Geertje Dircx.

5 juli 1650

Simone van der Vlugt, Schilderslief, Uitgeverij Ambo Anthos, 320 pagina’s (€ 20,99) www.amboanthos.nl

De koets rijdt in volle vaart over de ongeplaveide wegen. Ik word voortdurend heen en weer geslingerd. Mijn handen en voeten zijn gebonden, dus ik kan niets doen om te voorkomen dat ik tegen de wand smak, en ik heb het gevoel dat ik onder de blauwe plekken zit. Het dorp ligt allang achter ons, maar ik kan nog steeds niet bevatten wat me overkomen is. Het ene moment liep ik met een mand aan mijn arm over de landweg, en het volgende moment hoorde ik achter me paardenhoeven dreunen op de zandweg.

Ik keek om en zag een koets met hoge snelheid op me afkomen. Met een sprong opzij bracht ik mezelf in veiligheid. De koetsier minderde vaart en hield halt. Woedend nam ik mijn rokken bijeen en liep naar hem toe om hem even goed de waarheid te zeggen. Maar voor ik dat kon doen vlogen de portieren aan beide kanten open en sprongen er twee mannen naar buiten. Aan de kleuren van hun kostuums en de pluimen op hun hoeden, zwart en rood, herkende ik

ze als stedelijke gerechtsdienaren uit Amsterdam.

‘Geertje Dircx?’ vroeg een van hen.

Op dat moment begreep ik wat er aan de hand was. Ik draaide me om en rende weg, maar ik was kansloos.

De mannen hadden me snel ingehaald, grepen me vast en sleepten me mee.

‘U bent gearresteerd, in naam van de vroedschap van Amsterdam. Wij hebben de opdracht u over te brengen naar het tuchthuis van Gouda.’

Ik verzette me hevig, maar tegen twee man was ik niet opgewassen.

Ze boeiden me, werkten me hardhandig de koets in en stapten zelf ook in. […]

Verslagen zit ik op mijn plek, terwijl ik moet vechten tegen de angst die in me omhoog stuwt. De vrouw, die recht tegenover me zit, houdt me scherp in de gaten. Ze heeft al die tijd gezwegen, maar nu richt ze het woord tot me.

‘Als je rustig blijft, haal ik die prop uit je mond. Als je gaat schreeuwen, stop ik hem er weer in.’

Ik knik, verre van rustig, maar bereid om me in te houden. De vrouw maakt een gebaar naar een van de mannen, en hij bevrijdt me van de doek. Opgelucht haal ik adem.

‘Ik ben Cornelia Jans,’ zegt de vrouw.

‘Ik werk voor het gerecht en heb opdracht gekregen je naar het tuchthuis van Gouda te brengen.’

‘Waarom?’ stoot ik uit, mijn mond nog vol vezels van de doek.

‘Weet je dat echt niet?’

Natuurlijk heb ik wel een vermoeden, maar ik wil het van haar horen.

Er is er maar één die me zoiets zou kunnen aandoen, en hoewel ik weet hoe hij over me denkt, verwachtte ik niet dat het zover zou komen. En toch zit ik hier, en de enige naam die in me opkomt is die van hem.

‘Ik wil het van u horen,’ zeg ik schor.

Even bespeur ik iets van mededogen op Cornelia’s gezicht, maar als ze spreekt klinkt haar stem vlak. ‘Goed dan. U bent schuldig bevonden aan contractbreuk, diefstal en hoererij.

Uw zaak is voorgelegd aan de burgemeesters Cornelis Bicker, Nicolaes Corver en Anthony Oetgens van Waveren, en zij hebben het oordeel uitgesproken. De vierde burgemeester, Wouter Valckenier, is er niet in gekend omdat hij op sterven ligt.

Maar de drie andere heren waren unaniem.’

BOEKFRAGMENT

De naaimachine In deze roman volgen we de zwerftocht van een oude vintage Singer-naaimachine door vier generaties. Voor ieder van de eigenaars had de machine een rol van grote betekenis in het leven.

21 maart 1911 Singerfabriek, Clydebank

Natalie Fergie, De naaimachine, vertaling: Marijne Thomas, Uitgeverij KokBoekencentrum, 352 pagina’s (€ 20,99) www.kokboekencentrum.nl

‘Er gaat gestaakt worden!’

Jean ving de woorden op toen ze langs haar heen dansten en haar aandacht trokken. Ze probeerde ze te negeren. Aan de andere kant van de werkvloer stond de voorman naar haar te kijken. Af en toe nam hij het potloodstompje vanachter zijn oor – een handeling die niet helemaal meer paste bij zijn recente promotie – en maakte een aantekening in zijn nieuwe notitieboekje. Tot een paar weken geleden was hij een van hen geweest, en ze vroeg zich af of hij zich wel had gerealiseerd hoezeer de dingen zouden veranderen met zijn nieuwe positie.

De uitgestrekte zaal had wel wat weg van een schoollokaal voor honderdtwintig leerlingen, met kleine individuele tafeltjes die in groepjes van acht of tien bij elkaar stonden.

Niemand wist waarom dit de ’testkamer’ werd genoemd, net zomin als niemand wist waarom de naaldenmakerij de ‘naaldenkamer’ heette.

Het was altijd al zo geweest.

Voor veel vrouwen in de werkplaats was de voorman nog altijd het kleine jongetje met de flaporen dat ooit in het armste deel van de stad had gewoond. Hij was het kind aan wie ze dikke sneden brood hadden gegeven als ze hem met hun kinderen op straat zagen spelen, het jochie dat altijd een beetje naar verschaalde urine had geroken. Zijn nieuwe positie maakte op hen geen enkele indruk, maar hij maakte niet langer deel uit van hun groep.

Hij schraapte zijn keel en zei op vastberaden en formele toon, zoals hem was geïnstrueerd: ‘Kunt u deze machine niet testen, juffrouw Ferrier? Is er een probleem?’

Jean weerstond de drang om met haar schouders te rollen en haar nek te rekken om zo de stijfheid van vier uur aaneengesloten aan een werktafel zitten kwijt te raken. Ze wist – ze had het bijgehouden – dat dit de zevende machine was die ochtend die meer vergde dan enkel het aandraaien van een van de schroeven als laatste handeling, en ze had zo het vermoeden dat ze deze machines misschien wel met opzet kreeg.

Ze verspilde geen tijd aan opkijken en hield haar ogen strak op de naaimachine gericht. ‘Het is de naald, ik heb alleen maar een andere nodig.’

Hij tikte op zijn nieuwe horloge. ‘U moet sneller werken, dit is echt niet

acceptabel.’ Tevreden met zijn eigen instructies liep hij weg, op zoek naar een volgend slachtoffer.

Het gefluister dwarrelde weer langs haar heen, maar ze hield zich er heel bewust doof voor en stak haar hand uit naar de gereedschapskist die ze deelde met nog zeven vrouwen aan haar tafel. Links reikten ramen tot aan het hoge plafond. De saaie muren werden enkel opgeluisterd door een incidentele explosie van kleur van de jassen en bontgekleurde sjaals die aan de wanden tussen de hoge glazen rechthoeken hingen.

‘Absoluut de naald,’ mompelde ze in zichzelf, en met de schroevendraaier in de ene hand en de kapotte naald stevig in de andere wist ze het ding eruit te wurmen. Ze sloot haar ogen en liet het fijne metalen staafje door haar vingers gaan. Het staal was glad, als een grasspriet in de lente vlak voordat hij wordt opgepeuzeld.

Een piepklein braampje op de punt bevestigde haar diagnose. Ze verving de naald door een nieuw exemplaar en controleerde of er nog garen op de spoel zat voordat ze een nieuwe test deed. Niet te veel, niet te weinig.

BOEKENKRANT.COM

SEPTEMBER 2019 PAGINA 24

NON-FICTIE RECENSIE

BOEKENKRANT TIPT KEUKENLAB Je staat er niet bij stil, maar de keuken is net een lab. Tijdens het koken voltrekken zich allerlei natuurkundige processen. Niet iets waarmee je direct een lekkere maaltijd associeert, maar KeukenElke Mariën en Jan Groenelab laat zien dat deze wold, Keukenlab. Word een processen wel degelijk betere kok door te koken met kennis, Uitgeverij Nijgh & Van invloed hebben op de Ditmar, 288 pagina’s (€ 32,50) smaak van het eten.

Aan de hand van praktijkvoorbeelden en recepten leer je met dit boek koken met echte kennis van zaken.

De onbekende Vlaming die Aristoteles groot maakte De Westerse filosofie is niets anders dan een reeks voetnoten bij Plato, stelde filosoof Alfred North Whitehead bijna een eeuw geleden. Toch valt er iets voor te zeggen juist Plato’s leerling Aristoteles tot invloedrijkste filosoof aller tijden te bestempelen. Die invloed is mede te danken aan een man uit de Lage Landen: Willem van Moerbeke.

‘IK DOE KRANT’

Door Laura Molenaar

Op een dag besluit Françoise Kist het roer om te gooien en een non-profit organisatie te beginnen om jongeren te ondersteunen die richting zoeken in hun leven. In het begin kloppen er vooral studenten bij haar aan, maar later ook asielzoekers. In ‘Ik doe krant’ beschrijft ze de weg die ze samen met deze jongeren bewandelt, wiens leven zo vaak door pech, geluk en toeval wordt bepaald.

In De sleutel tot Aristoteles, geschreven door classicus Pieter Beullens, wordt duidelijk hoe cruciaal de rol van Van Moerbeke is geweest bij de overlevering en de herwaardering van Aristoteles’ werk. Tegenwoordig is de Griekse filosoof alom bekend, maar zijn huidige faam is niets vergeleken met de invloed die hij had in de late middeleeuwen. Aristoteles was destijds zo groot dat hij simpelweg ‘de filosoof’ genoemd werd. Om die roem te verklaren is de rol van het vertalen van het nauwelijks nog gelezen Oudgrieks naar het meer gang-

Françoise Kist, ‘Ik doe krant’.

Belevenissen van een vrouw die op een dag besluit jonge vluchtelingen te helpen, Uitgeverij Balans, 196 pagina’s (€ 18,99)

IN HET HOLST VAN DE NACHT We slapen een groot deel van ons leven, maar wat gebeurt er eigenlijk tijdens deze nachtelijke activiteit?

In In het holst van de nacht neemt klinisch neuroloog en slaapprofessor Guy Leschziner ons mee op avontuur door ons nachtelijke brein. Aan de hand van Guy Leschziner, In het holst van de nacht. De mysterieuze de verhalen van zijn patiënten onthult hij de wereld van slaap aan de hand van 14 patiënten, vertaling: mysteries achter nacht- Cornelis van Ginneken, Uitgemerries, wakker schrikverij Spectrum, 376 pagina’s ken en slaapwandelen. (€ 22,50) Dan hoeven we daar in elk geval niet meer wakker van te liggen.

OPERA Wie ooit naar een opera is geweest, zal deze ervaring niet snel vergeten. Maar wat maakt deze kunstvorm nu zo uniek? In Opera neemt kenner Benjamin Rous de lezer mee door de geschiedenis van het genre aan de hand van 27 sleutelwerken, van Wagners Tristan und Isolde tot de ongenaakbare ijsprinses in Puccini’s Turando.

Benjamin Rous, Opera. Een geschiedenis in 27 sleutelwerken, Uitgeverij Van Oorschot, 300 pagina’s (€ 25,00)

belemmering. Hij schetst een levenbare Latijn niet onbelangrijk. De dige context, waarin de moeilijkhedertiende-eeuwse Vlaamse Willem den van een middeleeuwse vertaler van Moerbeke was verantwoordeduidelijk worden. De sleutel tot Arislijk voor een groot deel van de vertatoteles leest daarmee ook als een filingen van Aristoteles’ herontdekte werken, die daardoor wijd en zijd ge- losofie van het vertaalvak zelf. Moet je, zoals Van Moerbeke deed, als verlezen konden worden. Van Moerbetaler zo dicht mogelijk bij de tekst ke’s vertalingen droegen eraan bij dat Aristoteles gedoceerd werd op de blijven? Het Latijn wordt daardoor weliswaar enigszins kunstmatig, universiteiten, die destijds net opgericht werden. Daarbij was het oppas- maar daardoor blijft de stijl van Aristoteles bewaard. Of heeft het toch sen geblazen, want de kerk was niet toegevoegde waarde om van het oriheel gelukkig met de verspreiding gineel af te wijken om je vertaling van profane ideeën zoals die van daarmee wat leesbaarder te maken?

Aristoteles. In 1270 werd het door de Op enkele plekken mist een ‘helikopreligieuze autoriteiten zelfs verboterperspectief’ dat de lezer helpt te den Aristoteles te doceren. reflecteren. Juist wanBeullens geeft de lezer neer je moet speculeren in dit boek ook een omdat het bronmaterikijkje in de keuken van aal nu eenmaal schaars een classicus, die uit de is, is het voor de lezer schaarse manuscripten prettig als die wordt geen indirecte informaholpen om het overtie moet reconstrueren zicht te houden. De hoe het vertalen er in sleutel tot Aristoteles de late middeleeuwen is echter vlot geschreaan toeging. Het wordt ven, getuigt van diepnog maar eens duidelijk gaande kennis over het hoe weinig we eigenonderwerp en is een lijk weten over Wilmooi eerbetoon aan de lem van Moerbeke. Het ten onrechte onbekend is zelfs niet zeker naar Pieter Beullens, De sleutel tot gebleven Willem van welke plaats de achterAristoteles. Willem van MoerMoerbeke. naam ‘Moerbeke’ verbeke en de overlevering van wijst. Voor Beullens is antieke wijsheid, Uitgeverij dat echter geen grote Damon, 240 pagina’s (€ 24,90)

RECENSIE

Eten als politieke keuze Over niet al te lange tijd is een veganistisch eetpatroon volgens antropoloog Roanne van Voorst de norm. Zij vergelijkt deze verandering in haar boek Ooit aten we dieren met een rotsblok dat van een heuvel afrolt: een beweging die niet meer tegen te houden is.

Door Hugo Jager Voor je in de rij een mand gevuld met gojibessen, chiazaad en havermout. En achter je een winkelwagen vol chips, worstjes en diepvriespizza’s. Of je het nu wilt of niet: je vormt je een beeld van de persoon achter de boodschappen. Ben je wat je eet? In Ooit aten we dieren vindt Roanne van Voorst van wel. En ze gaat nog een stap verder. ‘Als je de vrije keus hebt in wat je kunt eten, is elke maaltijd een politieke actie.’ Hier heeft de auteur een punt. Je gedrag als consument bepaalt uiteindelijk wat er in de winkel ligt. Tegen de slacht van een gezond dier is iets in te brengen.

Eenzelfde dilemma geldt voor de melk- en eierindustrie: alleen melkkoeien en leghennen zijn nuttig, dus

stieren en hanen vinden de dood.

Maar heeft de huidige veehouderij een grote ommezwaai nodig, of moeten we het eten van dierlijke producten helemaal vermijden? Van Voorst stelt het laatste. Diereneters zijn daders, schrijft ze: immoreel en onbeschaafd. Dat verbaast me, want van een antropoloog had ik een genuanceerder betoog verwacht en zeker geen tirade tegen de ‘carnisten’. Haar perceptie van goed en kwaad brengt ze geforceerd over met zinnen als ‘dit is belangrijk om tot je door te laten dringen’ en ‘ik bouw een futuristisch droomlandschap voor je’. Als niet-vleeseter kreeg ik na het lezen de neiging een biefstuk te verorberen als tegenwicht voor zoveel moralisme.

Wat het ook moeilijk maakt om mee te gaan in het toekomstbeeld dat in Ooit aten we dieren wordt geschetst, is dat er veel tegen de argumentatie valt in te brengen. Zo zegt Van Voorst alleen betrouwbare bronnen te gebruiken, maar als ze beweert dat melk ongezond is, haalt ze dokterdokter.nl aan.

Een website waar niet achter elk stuk een voe-

‘Dit is belangrijk om tot je door te laten dringen’

dingswetenschapper schuilt. Verder schrijft ze dat Canada melk uit de eetrichtlijnen haalde, terwijl ik bij een snelle check dit zuivelproduct er gewoon tussen zie staan. Net als in de Nederlandse Schijf van Vijf ligt de focus er alleen meer op plantaardig en minder op dierlijk eten.

Schrijven over voeding is je begeven op glad ijs: de wetenschap erachter is complex en er doen vele fabels de ronde. Het is positief dat Van Voorst je laat nadenken over voeding en de rol van dieren daarin, maar wat mij betreft had het resultaat mooier kunnen zijn: een boek met positieve aandacht voor meer plantaardig eten. Een aanpassing in het eetpatroon, die ik me liever niet voorstel als een rotsblok dat naar beneden dendert, maar als een meanderende rivier die nieuwe routes zoekt.

Roanne van Voorst, Ooit aten

we dieren, Uitgeverij Podium, 255 pagina’s (€ 20,50)

BOEKENKRANT.COM

SEPTEMBER 2019 PAGINA 25

NON-FICTIE RECENSIE

COLUMN

Doordenken over dooddoeners De redactie van Onze Taal zet iedere maand een bijzonder taalboek in de schijnwerpers. Deze keer Doordenken over dooddoeners van Ignaas Devisch en Jean Paul Van Bendegem.

‘A

ls je maar gelukkig bent’ – kent u die uitdrukking? Uiteraard kent u die, maar eigenlijk is dit geen uitdrukking maar een dooddoener: ‘een algemeen gezegde dat in het bijzondere geval niets bewijst,’ aldus het woordenboek. En, zo gaat meneer Van Dale verder, het is ook wel ‘een argument dat weinig innerlijke waarde heeft’. Maar daar zijn de auteurs van het pas verschenen boek Doordenken over dooddoeners, Ignaas Devisch en Jean Paul Van Bendegem, het niet mee eens. Als je erover gaat nadenken, zeggen zij, zijn dooddoeners eigenlijk altijd doordenkers. En zij kunnen het weten, want ze zijn allebei professor in de filosofie.

De kleurrijke historie van de krant

BEN MERK/ANEFO, NATIONAAL ARCHIEF/FOTOCOLLECTIE ANEFO, DEN HAAG

Je hebt er nu een in je handen, maar wanneer verscheen de eerste Nederlandse krant eigenlijk? In De krant beschrijven historici onder redactie van Huub Wijfjes en Frank Harbers de geschiedenis van dit medium vanuit verschillende invalshoeken. Het resultaat is een interessant boek met meer dan alleen maar droge feitjes.

Door Mireille Bregman De krant. Een cultuurgeschiedenis hoort thuis in een vrij nieuw soort geschiedschrijving, namelijk die van de pers en de media. In de inleiding van het boek lees je in vogelvlucht over de ontwikkeling van de krant door de eeuwen heen en welke plaats dit medium tegenwoordig inneemt in de westerse cultuur. Hoewel de inleiding de sfeer van een wetenschappelijk handboek heeft, is het belangrijk deze introductie op het werk te lezen. De samenstellers leggen hierin het hoe en waarom van De krant uit. In de komende jaren zullen ook delen over de radio en televisie uitgegeven worden. De mediageschiedenis gaat namelijk een volgende fase in en daar is deze nieuwe serie het bewijs van.

De krant laat zien dat het fenomeen

zich vanaf het begin van de zeventiende eeuw sterk heeft ontwikkeld van de eerste onregelmatige editie in 1618 tot een continu raadpleegbaar digitaal medium in de eenentwintigste eeuw. In thematische hoofdstukken, met een afwisselend toegankelijke en academische stijl, komen de diverse aspecten van nieuwsvoorziening in Nederland aan bod, zoals de opkomst van de massapers, de introductie van de fotografie en de digitale krant. Dat ieder onderwerp wordt beschreven door een auteur met een historisch specialisme, maakt het verhaal boeiend. Zo wordt het gedeelte over de verzetskranten in de Tweede Wereldoorlog bijvoorbeeld behan-

Huub Wijfjes en Frank Harbers (red.), De krant.

Een cultuurgeschiedenis, Uitgeverij Boom, 368 pagina’s (€ 34,90)

deld door twee aan het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD) verbonden onderzoekers, die onder andere veel weten te vertellen over een door de Duitsers ingesteld zomerkamp voor journalisten. Zo komt de geschiedenis echt tot leven.

Onmisbaar in De krant is het vele beeldmateriaal van hoge kwaliteit.

Boeiend is om voorbladen tijdens de Bataafse Revolutie (1794-1799) met elkaar te vergelijken, omdat de invloed van de Franse Revolutie in Nederland dan letterlijk zichtbaar wordt. Als Napoleon daarna aan de macht komt, blijkt dat alle kranten het nieuws ook in het Frans moesten brengen en dat de persvrijheid beperkt wordt. Ook leuk om te bekijken is het gedeelte over de introductie van de fotografie in 1900. Waar eerst alleen maar tekeningen of spotprenten in de kranten stonden, waren toen ook foto’s van de pasgeboren prinses Juliana te zien.

Ondanks de kleurrijke afbeeldingen heeft het boek in zijn geheel gelukkig toch een rustige vormgeving, waardoor je gemakkelijk informatie terugzoekt. Achterin staan een uitgebreid notenapparaat en een literatuurlijst, zoals hoort bij een goed geschiedenisboek. Kortom: De krant geeft een overzichtelijk beeld van een medium dat – zij het op papier of digitaal – nog altijd veelgelezen wordt en hoort eigenlijk thuis in elke geschiedenisboekenkast.

Maar waarom is een dooddoener dan precies een doordenker? Nou duh, omdat er meer achter zit dan je in eerste instantie denkt. Een dooddoener herbergt altijd een diepere boodschap of wijsheid, die voor het gemak in één zinnetje is samengevat. Als je zegt: ‘Dit is te zot voor woorden’, dan beweer je eigenlijk hetzelfde als de grote denker Ludwig Wittgenstein in zijn beroemde uitspraak ‘Waarover men niet kan spreken, daarover moet men zwijgen’. En bovendien raak je ermee aan het werk van een andere filosoof, de Fransman Jacques Derrida, die zich vaak bezighield met de kloof die onze woorden scheidt van de dingen waar ze voor staan. Dat klinkt misschien wat zwaar allemaal, maar de twee professoren leggen dit soort zaken lichtvoetig en begrijpelijk uit, in stukjes van hooguit twee bladzijden. Zo brengen ze ‘Nog eentje om het af te leren’ in verband met de wijze Aristoteles en diens visie op de inconsequenties van het menselijk gedrag. ‘Even doorbijten’ blijkt van toepassing op het werk van kerkvader Augustinus, waarin het gaat om het aardse tranendal waar je doorheen moet om de verlossing van een bestaan zonder pijn en lijden te bereiken. Om het af te ronden met een dooddoener: ‘Er zit meer in dan je zou denken’, dus misschien moet Van Dale zijn definitie een beetje aanpassen.

Raymond Noë Ignaas Devisch en Jean Paul Van Bendegem, Doordenken over dooddoeners. Van ‘het is wat het is’ tot ‘het is overal iets’, Uitgeverij Polis, 240 pagina’s (€ 20,00)

Het Genootschap Onze Taal is een vereniging voor taalliefhebbers, dat elke maand het blad Onze Taal uitbrengt en daarnaast fungeert als Taaladviesdienst. Kijk voor meer informatie op: www.onzetaal.nl.

Heerlijk houten huis te huur in de Ardennen.

Ze zijn er weer: dĂŠ taalscheurkalenders van Onze Taal, voor jong en oud! * moppen * blunders * raadsels * weetjes

De Boekenkrant biedt haar lezers in samenwerking met boekhandel Roelants een rustiek vrijstaand landhuisje aan in de Belgische Ardennen. Het ligt in het dorpje Daverdisse. Hier is de laatste 40 jaar weinig veranderd. Ideaal voor een verblijf vol ontspanning of inspanning. De huisbibliotheek staat garant voor wekenlang leesplezier.

* puzzels * taalkronkels * tips * weetjes

şǭ

366 dagen taalplezier!

Bestel uw exemplaar in onze webwinkel: www.onzetaalwebwinkel.nl Ook te koop in de boekhandel.

Een weekend (vrij-ma) of een midweek (4 nachten) kost 275,– en een week 375,–. Kijk voor meer informatie op www.roelants.nl

Zweeds thrillertalent frida moisto schrijft over liefde, MOORD EN STERKE VROUWEN Topadvocaat Niklas Bromander wordt in een garage in JĂśnkĂśping vermoord.

Een zaak voor de jonge, temperamentvolle Lisa EngstrÜm.

Kort na de moord verdwijnt Bromanders dochter. Achter de fraaie façade van de deftige familie blijkt veel narigheid schuil te gaan. Hangt de moord met familiegeheimen samen of ligt de oplossing bij een praatgroep voor mishandelde vrouwen?

Intussen worstelt Lisa met haar duistere verleden. Iemand staat haar naar het leven. Lisa wordt steeds bozer. En die boosheid moet eruit.

Foto: Tommy EngstrĂśm

UITGEVERIJ STORTEBEEKER

Frida Moisto komt naar Nederland.

Op 27 oktober presenteert ze haar boek op het Thrillerfestival in Zoetermeer.

ISBN 9789492750143, â‚Ź 19,95

BOEKENKRANT.COM

SEPTEMBER 2019 PAGINA 27

BOEKFRAGMENT

De Schrikkelkalender 2020 Het is inmiddels vaste prik: om de vier jaar verschijnt De Schrikkelkalender van Ronald Snijders & Fedor van Eldijk én februari duurt ineens een dag langer. Toeval? Welnee. Want een scheurkalender volschrijven met absurde onzin, daar draaien Snijders & Van Eldijk hun hand niet voor om…

DINSDAG

Ronald Snijders & Fedor Van Eldijk, De Schrikkelkalender 2020, Uitgeverij De Harmonie, 366 pagina’s (€ 15,00) www.deharmonie.nl

29 SEPTEMBER

Tien redenen om lekker lang te blijven liggen t +F LJOEFSFO [JKO BM PQ FO [JK SPFQFO NBNB gesteld dat je papa bent. Als je mama bent dan roepen ze dus papa. Tenzij je een homostel bent, dan heb je dus een probleem.) t +F CFOFO [JKO OFU HFBNQVUFFSE t +F CFOU JO FFO CFEEFOXJOLFM FO IPFGU UPDI WFSEFS OFSHFOT heen t 8JF XFFU HFFGU EF TDIFJETSFDIUFS KVMMJF XFM FFO WSJKF USBQ t )FU SFHFOU &O KF IFCU OPV FFONBBM [JO PN JO EF SFHFO UF liggen t "MT KF PQTUBBU CFO KF UF [JFO FO LOBMU EF WJKBOE KF OFFS t +F IVJT TUBBU JO CSBOE NBBS EF CSBOEXFFS [FHU EBU [F KF IVMQ niet nodig hebben t +F LSJKHU FS EJL WPPS CFUBBME door een of andere gek die mensen betaalt als ze lui in hun nest blijven liggen) t &S MJHU FFO CMPFENPPJF OBBLUF WSPVX PQ KF &O KF LSJKHU IBBS niet weg want haar vader houdt haar onder schot t +F CFOU EPPE

Bureaucratie met panache: net even dat ene formuliertje extra en dan met flair en een attitude een groot stempel met ‘vertrouwelijk’ erop.

BOEKFRAGMENT

De Waagmuizen 5. Het raadsel

Jet Kat, De Waagmuizen 5. Het Raadsel, Uitgeverij Waagmuis, 100% gerecycled papier, 36 pagina’s (€ 9,95) www.waagmuis.nl

De Waagmuizen is een serie spannende, grappige en onverwachte muizenavonturen. In het vijfde deel komen Mus en Ponny toevallig per ongeluk bij Mijnheer Mol terecht. Hij blijkt een meester in het bedenken van raadsels en beweert dat toevallig en per ongeluk niet bestaan, maar dat gaat de muizenhoofdjes écht te boven.

Mus pakte een dweil en begon de vloer te drogen. Ponny bleef zitten en bestudeerde aandachtig de kleine ruimte, die tussen de planken zat en die nu iets groter was geworden. – We moeten dat wel repareren Mus. Stel je voor dat het nog eens gebeurt. – Mmm, mmm, ja, antwoorde Mus afwezig.

Ponny tuurde aandachtig door de smalle spleet in de vloer. Verbeeldde hij het zich of zag hij echt een beetje licht uit de vloer komen? – Kom es kijken Mus, zie jij wat ik zie?

Mus zuchtte en zette zijn zwabber tegen de muur. Hij wreef over zijn voorhoofd. Hoe moest hij dat uitleggen aan Ponny? Ging hij maar weg. – Kom, laten we de spleet nog iets groter maken Mus, ik wil het zien. – Nee! piepte Mus met een ongewoon hoog stemmetje, Ga weg, ik

moet dweilen.

Verbaasd keek Ponny naar Mus. Zijn hoofd was helemaal rood.

Ponny keek nog eens aandachtig door de spleet naar beneden en zei toen beslist: – Er is iets daar beneden. En hij keek streng naar Mus, die zijn ogen neersloeg. – Jij weet het. Kom op, vertel!

Mus wist niet wat hij moest zeggen en schuifelde een beetje heen en weer. Potverdikkie, dat nou net die brutale Ponny dit moest ontdekken.

Strakjes vertelde hij het aan iedereen. En dat was niet de bedoeling.

Ponny zag, dat hij Mus behoorlijk in verlegenheid bracht. Maar hij was zo nieuwsgierig geworden, dat hij de lepel pakte aan de plank begon te wrikken. – Stop, riep Mus, dat moet je niet daar doen, anders krijg ik hem niet meer dicht! OK, wacht, ik zal het vertellen. Hij ging vlak bij Ponny staan en fluisterde: – Daar woont Meneer Mol, maar je mag het aan niemand zeggen, hoor.

Hij wil namelijk absoluut geen muizen in huis, omdat die vieze voeten hebben.

Ponny keek ineens heel geïnteresseerd naar Mus. Dus Mus had een geheim. Zo zo. – Ben jij daar wel eens geweest? vroeg Ponny – Ja, een paar keer, zei Mus. De eerste keer was per ongeluk, zoiets als nu, ik was beneden gaan kijken. Maar omdat ik zijn raadsel kon oplossen, mocht ik nog een keer terugkomen.

Hij is een soort vriend.

Mus zag er in de ogen van Ponny ineens anders uit. Wel verlegen, maar ook heel intelligent en plotseling was zijn liefste wens om ook Meneer Mol te ontmoeten. – O, alsjeblieft Mus, mag ik een keer mee? Alsjeblieft, ik zal héél netjes doen.

Mus zuchtte. Hij durfde eigenlijk geen nee te zeggen tegen Ponny en dat was niet zo leuk. Hij zuchtte nog eens. – Nou vooruit, kom dan vanavond, als alles rustig is en als Oortje slaapt.

En zorg dat niemand je ziet. O ja, en was voor alle zekerheid je voeten.

Die avond stond Ponny met keurig gekamde haren en schoon gewassen voeten voor de deur van Mus.

BOEKENKRANT.COM

SEPTEMBER 2019 PAGINA 28

TOP 30

De dertig bestverkochte boeken in Nederland en Vlaanderen NEDERLAND

Week 35, 2019. Bron: Stichting CPNB

1 (1) 66 week

6 (7) 33 week

11 (9) 12 week

2 (nieuw)

7 (3) 37 week

12 (11) 8 week

e

Lucinda Riley, De zeven zussen

David Lagercrantz, Millennium 6. Zij die moet sterven

3 (2) 63 week e

Lucinda Riley, De zeven zussen 2. Storm

4 (4) 61 week e

Lucinda Riley, De zeven zussen 3. Schaduw

5 (6) 51 week e

Lucinda Riley, De zeven zussen 4. Parel

e

Lucinda Riley, De zeven zussen 5. Maan e

Ilja Leonard Pfeijffer, Grand Hotel Europa

8 (5) 8 week e

Nicci French, Huis vol leugens

9 (10) 4 week e

Charlotte Dematons, De gele ballon

10 (8) 5 week e

David Baldacci, Een goede daad

e

Karin Slaughter, Laatste weduwe e

Astrid Holleeder, Familiegeheimen

13 (12) 24 week e

Esther Verhoef, Façade

14 (21) 40 week e

Roxane van Iperen, ’t Hooge Nest

15 (15) 7 week e

Lucinda Riley, Het Italiaanse meisje

16 (17) 16 week e

17 (26) 112 week e

Mark Manson, De edele kunst van not giving a fuck

18 (16) 4 week e

Elizabeth Day, Het feest

19 (18) 18 week e

Suzanne Vermeer, Het strandhuis

20 (19) 12 week e

Hendrik Groen, Een kleine verrassing

21 (23) 130 week e

Yuval Noah Harari, Sapiens

Rob van Essen, De goede zoon

22 (14) 12 week

27 (20) 3 week

23 (26) 4 week

28 (30) 9 week

e

Wouter Laumans & Marijn Schrijver, Wraak e

Marieke van Delft & Reinder Storm, De geschiedenis van Nederland in 100 oude kaarten

24 (27) 9 week e

Lucinda Riley, De lavendeltuin

e

Suzanne Vermeer, Zuidenwind e

Lucinda Riley, Het meisje op de rots

29 (33) 114 week e

Haemin Sunim, Dingen die je alleen ziet als je er de tijd voor neemt

30 (29) 50 week e

25 (13) 11 week e

Jo Nesbø, Het mes

Yotam Ottolenghi, Simpel

26 (25) 17 week e

Sonja Bakker, Summerproof met Sonja

BOEKENKRANT TIPT

De geschiedenis van Nederland in 100 oude kaarten Vind jij historie ook zo interessant? Wij tippen nog twee boeken die je meenemen op een reis door de geschiedenis!

Marieke van Delft & Reinder Storm, De geschiedenis van Nederland in 100 oude kaarten, Uitgeverij Lannoo, 400 pagina’s (€ 59,00)

Huygens Instituut, Wereldgeschiedenis van Nederland, Uitgeverij Ambo|Anthos, 864 pagina’s (€ 45,00)

VLAANDEREN

1 (1)

Nix, De buurtpolitie 6.

Brand! Brand!

2 (4)

Bart van Loo, De Bourgondiërs

3 (3)

Lucinda Riley, De zeven zussen

4 (2)

Nicci French, Huis vol leugens

5 (5)

Lucinda Riley, De zeven zussen 2. Storm

6 (9)

Lucinda Riley, De zeven zussen 3. Schaduw

Clare Hunter, Levensdraden, vertaling: Willemien Werkman, Uitgeverij Balans, 360 pagina’s (€ 24,99)

Week 33, 2019. Bron: boekenvak.be

7 (7)

Gerd van Loock, Jommeke 295. De Jungfrau smelt!

8 (6)

Hec Leemans & Tom Bouden, F. C. De Kampioenen 103.

De Kampioentjes en de Kroonprins

9 (10)

Lucinda Riley, De zeven zussen 4. Parel

10 (8)

Liane Moriarty, Alles voor jou

11 (11)

François Corteggiani, Hec Leemans,

Wim Swerts & Vanas, Vertongen & Co. 28.

De huwelijksreis van Bieke

16 (14)

21 (19)

26 (20)

Bart de Wever, Over Identiteit

17 (16)

Peter van Gught & Luc Morjeau, Suske en Wiske 348. De wrede wensput

22 (15)

27 (30)

12 (36) 13 (13)

Frédéric Marniquet, Frédéric Zumbiehl & Jean-Michel Arroyo, Buck Danny 6. Rood Alarm

14 (18)

Lucinda Riley, De zeven zussen 5. Maan

15 (12)

Lucinda Riley, Het Italiaanse meisje

Ilja Leonard Pfeijffer, Grand Hotel Europa

18 (21)

Yotam Ottolenghi, Simpel

19 (25)

Yuval Noah Harari, Sapiens

20 (17)

Karin Slaughter, Laatste weduwe

Lucinda Riley, Het meisje op de rots Anna Todd, After 1.

Hier begint alles

23 (22)

Pascale Naessens, Nog eenvoudiger met 4 ingrediënten

Nix, De buurtpolitie 5.

Een slag in het water Steven Laureys & Matthieu Riccard, Het nononsense meditatieboek

28 (29)

Léo, Terug naar Aldebaran 2

24 (23)

29 (28)

25 (27)

30 (31)

Peter van Gught & Steve van Bael, Nachtwacht 2. De zwarte stormdemon.

Jo Nesbø, Het mes

Willy Linthout, Urbanus, Steven de Rie, Urbanus 184. De fluorescerende schoolreis Santa Montefiore, De Deverill kronieken 4.

De vergeten Deverill

BOEKENKRANT.COM

SEPTEMBER 2019 PAGINA 29

KIJKJE IN DE KEUKEN INTERVIEW

Blijven plakken, letterlijk én figuurlijk Het is september: tijd om weer naar school te gaan en de boeken in te duiken. Dat lezen en leren een gouden combinatie is, ondervond kinderboekenuitgeverij Clavis met de opening van verschillende Willewete-centra en conceptstores in België.

Sinds kort is het succesvolle fenomeen ook in Nederland te vinden.

Door Janneke Blok Het begon allemaal met iets ogenschijnlijk simpels als een verhuizing. ‘Een aantal jaar geleden is het Belgische kantoor van Clavis verhuisd naar de Abdij van Herkenrode in Hasselt,’ vertelt Charlotte de Lannée de Betrancourt, de teamleider van de Nederlandse afdeling van de Vlaamse uitgeverij.

‘Dat is echt een prachtige locatie, maar een van de voorwaarden was om het gebouw een publieke werking te geven. Toen zijn we een samenwerking aangegaan met de pabo-afdeling van de Hogeschool in Hasselt, om samen met hen allerlei activiteiten op het gebied van lezen en leesbevordering te organiseren.’

INSPIRERENDE PLEK

in de kinderboeken die we uitgeven wordt de jonge lezers vaak onbewust iets bijgebracht via de beleving.’ Toch zijn het niet alleen maar de boeken van Clavis die tijdens de activiteiten centraal staan. ‘Ik heb zelf vroeger in een boekhandel gewerkt, dus ik weet ook hoeveel mooie titels er bij andere uitgeverijen verschijnen. We willen met onze eigen winkel ook absoluut niet concurreren met de plaatselijke boekhandels. De echte meerwaarde van de conceptstore is dat het een inspirerende plek is waar mensen met elkaar over verhalen kunnen praten.’

OVER DE GRENS

Na het succes in Hasselt en Brugge, heeft nu ook Nederland tot grote vreugde van de inwoners zo’n plaats gekregen in Alkmaar. Daar zit nu niet alleen het Nederlandse kantoor van de uitgeverij gevestigd, maar

ook een spiksplinternieuw Willewete-centrum met conceptstore. ‘We zijn overweldigd door de vele positieve reacties die we hebben gekregen tijdens en na de opening ervan begin juli dit jaar,’ vertelt de teamleider. ‘We zijn een samenwerking aangegaan met Hogeschool Inholland Alkmaar, maar ook boekhandelaren en culturele instanties willen graag met ons samenwerken om zo Alkmaar op de kaart te zetten als dé kinderboekenstad van Nederland.’

De nieuwe conceptwinkel ziet er net als de Vlaamse vestigingen dan ook prachtig uit. ‘Het is net een kinderboekhandel met kasten en boeken,’ vertelt De Lannée de Betrancourt vol enthousiasme. ‘Maar er zijn bijvoorbeeld ook kijkasten gemaakt van de boeken over Fien en Milo van Pauline Oud en Rikki van Guido van Genechten. Kinderen kunnen hierin letterlijk in een verhaal stappen door met de personages mee te spelen.

Charlotte de Lannée de Betrancourt (2e rij, 2e van links) met de directie uit Hasselt en de medewerkers uit Alkmaar.

PAULINE OUD

Nu, zo’n vijf jaar later, is het oude klooster een drukbezochte plaats, waar dagelijks leerkrachten en leerlingen naartoe komen om een bezoek te brengen aan het zogeheten Willewete-centrum. ‘Het is een heel levendig, educatief centrum, waar nascholingen en klassenbezoeken worden georganiseerd,’ legt De Lannée de Betrancourt uit. ‘De leerlingen worden er de hele dag ondergedompeld in verhalen en als ze weer naar huis gaan, hebben ze heel veel geleerd zonder dat ze het doorhebben. De leerkrachten willen we graag laten zien dat ze boeken op veel meer manieren kunnen inzetten in de klas dan alleen bij het dagelijks kwartiertje voorlezen tijdens het eten- en drinkmomentje.’

Doordat de kracht van boeken voor het onderwijs centraal staat in het Willewete-centrum, was de opening van de eerste Clavis Conceptstore als onderdeel van het kenniscentrum een logische vervolgstap. De Lannée de Betrancourt: ‘Dit is een heel grote ruimte waarin het hele fonds van de uitgeverij getoond wordt. We hebben inmiddels zo’n 2200 lopende titels, dus dat zijn er een hele hoop! Ook

PAULINE OUD

‘Het is echt zo’n droomplek waarvandaan je alle mooie boeken kunt zien en die uitnodigt om te gaan lezen.’

Daarnaast staan er allemaal tafeltjes met stoeltjes waaraan ze kunnen knutselen, kleuren en tekenen. Alle boeken mogen ook aangeraakt worden, dus de winkel is echt in alles op het kind gericht.’

Maar ook voor volwassen is het een inspirerende omgeving. De Lannée de Betrancourts eigen lievelingsplek in de Alkmaarse conceptstore is de young adult-hoek met een heerlijke leesstoel, waarop ze op een avond neerplofte na al het harde werken aan de nieuwe locatie. ‘Op dat moment viel alles op zijn plek,’ verzucht De Lannée de Betrancourt. ‘Het is echt zo’n droomplek waarvandaan je alle mooie boeken kunt zien en die uitnodigt om te gaan lezen. Ik hoop ook dat de ouders en de kinderen die hier komen de waarde van papieren boeken weer gaan inzien. Dat hebben we tijdens de opening in elk geval wel gemerkt. Er waren jonge en hippe ouders die hun mobieltjes wegdeden om door al die boeken te kunnen bladeren. Dat vond ik echt geweldig om te zien. Ze bleven letterlijk – aan de knutseltafels – maar ook figuurlijk plakken!’

Vanaf deze maand worden er in de conceptstore elke zaterdag allerlei activiteiten rondom boeken georganiseerd, maar ook op andere dagen bent u van harte welkom er een bezoek te brengen: Clavis Conceptwinkel Alkmaar, Sint Laurensstraat 1, 1811 KM Alkmaar, Nederland.

BOEKENKRANT.COM

SEPTEMBER 2019 PAGINA 30

BOEKHANDEL LIJST

Boekhandels die de Boekenkrant verspreiden

Voor een compleet actueel overzicht kijkt u op www.boekenkrant.com/boekhandels. Staat uw naam niet op de lijst, of heeft u aanpassingen? Geef het door via info@boekenkrant.com NEDERLAND AALSMEER

Boekhuis Aalsmeer ALKMAAR

Boekhandel Feijn Van der Meulen’s Boekhandel

BUNSCHOTENSPAKENBURG

Bruna Van de Geest CASTRICUM

Boekhandel Laan CUIJK

The Read Shop Cuijk DEN BOSCH

Boekhandel Broekhuis

Boekhandel Adr. Heinen

ALPHEN A/D RIJN

DEN HAAG

ALMELO

Boekhandel Haasbeek Boekhandel Haasbeek Herenhof AMERSFOORT

De Algemene Boekhandel Boekhandel Riemer Boekhandel Veenendaal AMSTELVEEN

Boekhandel Venstra AMSTERDAM

De Amsterdamse Boekhandel Boekhandel De Dolfijn Boekhandel Jimmink Boekhandel Scheltema Boekhandel van Noord ARNHEM

Boekhandel Hijman Ongerijmd ASSEN

Boekhandel Van der Velde Rapunsel Kinderboeken & meer BAARLE-NASSAU

Bruna Baarle-Nassau

Boekhandel Douwes Boekhandel De Vries Van Stockum Boekhandel Scheveningen

BERGEN OP ZOOM

Quist Boeken BILTHOVEN

Bilthovense Boekhandel BLEISWIJK

Boekhandel Muilenburg

HEDEL

The Read Shop Hedel HEEMSTEDE

Boekhandel Blokker

VOORSCHOTEN

MEPPEL

Riemer Barth MIDDELBURG

De Drvkkery MIJDRECHT

Boekhandel Mondria

ROOSENDAAL

Boekhandel De Kler WAALWIJK

Plantage Bookstore

Boekhandel De Boekenwurm

WASSENAAR

ROSMALEN

Boekhandel Het Rozemarijntje

Boekhandel De Omslag ROTTERDAM

Boekhandel De Kler WILLEMSTAD

The Read Shop Dieren DOORN

HELMOND

NIJKERK

SANTPOORT-NOORD

ZEVENAAR

NIJMEGEN

SCHAGEN

ZOETERMEER

The Read Shop Doorn DOORWERTH

Boekhandel De Ganzenveer

The Read Shop Doorwerth

HENGELO

DORDRECHT

HIPPOLYTUSHOEF

Boekhandel Vos & Van der Leer Kinderboekwinkel De Giraf DRACHTEN

Boekhandel Van der Velde DRONTEN

Voster Boekverkopers EDE

Boek en Buro EINDHOVEN

Boekhandel Broekhuis EXLOO

Geerts Warenhuis GELDROP

Boekhandel Van Grinsven GOES

Boekhandel De Koperen Tuin

Boekhandel Broekhuis De Wieringer Boekhandel HOOGEVEEN

The Read Shop XL Hoogeveen HUIZEN

Boekhandel Flevo IJMUIDEN

The Read Shop Express IJmuiden KAPELLE

Boekhandel Lectori KERKRADE

Boekhandel Leeskunst Boekhandel Deurenberg KRIMPEN A/D IJSSEL

Boekhandel Kamerbeek KEIZERSWAARD

Boekhandel Van Rietschoten LEEUWARDEN

Boekhandel Van der Velde De Toverlantaarn LEIDEN

The Read Shop Karssen BOXMEER

GORINCHEM

LEIDERDORP

GOIRLE

Boekhandel De Boekenkist

Boekhandel Van Kemenade & Hollaers Libris Boekhandel Buitelaar

GOUDA

BREUKELEN

GRONINGEN

Boekhandel Verkaaik The Read Shop Goverwelle Boekhandel Van der Velde Boekhandel Riemer

MONNICKENDAM

Plantage Boekhandel Boekhuis de kleine Tovenaar

ZEIST

HEEZE

Blz. Boekhandel Buitelaar

Boekhandel Van Kralingen

ROERMOND

Boekhandel Dominicanen

RIJSWIJK

Bruna Middenwaard

BODEGRAVEN

BREDA

MAASTRICHT

Kinderboekhandel In de Wolken

NIEUWEGEIN

DIEREN

HEERHUGOWAARD

Boekhandel De Kler Boekhandel Kooyker Boekhandel Silvester

Van Dinter Media

VOORBURG

Boekhandel Daan Nijman

Boek- en Kantoorboekhandel Lektura

Boekhandel Praamstra

BEILEN

Boekhandel Het Logboek

Boomker Boeken

RODEN

Boekhandel Het Keizerrijk

Boekhandel Vingerling

DEVENTER

ENSCHEDE

BARNEVELD

HAREN (GR)

MAASSLUIS

WOERDEN

Boekhandel Romijn

Boekhandel Den Boer

Boekhandel Gillissen & Co Boekhandel De Vries Van Stockum Bruna Cronjéstraat Kinderboekwinkel Kiekeboek

Boekhandel Donner Boekhandel Maximus Bosch & de Jong – Boekverkopers

De Boekenberg Boekhandel Van Grinsven Boekhandel Van Piere

BAARN

HAARLEM

Nimo Boek

NAALDWIJK

The Read Shop Nieuwegein Boekhandel Roodbeen Boekhandel Augustinus Boekhandel Roelants Dekker v.d. Vegt Boekverkopers Kinderboekwinkel Nijmegen NOORDWIJKERHOUT

Boekhandel Wagenaar & Van Halem

Boekhandel Lovink MAARN

Boekhandel Boek & Koek

Schiedams Boekhuis SITTARD

Boekhandel Krings SNEEK

Boekhandel Van der Velde SON EN BREUGEL

STEENWIJK

OEGSTGEEST

TIEL

Boekhandel Osinga Boekhandel De Kler Rijnlandse Boekhandel OISTERWIJK

Boekhandel Oisterwijk

Steenwijks Boekhuys

OUDERKERK A/D AMSTEL

Boekhandel Sprey OUDEWATER

Boekhandel Kees Broese boekverkopers Savannah Bay De Utrechtse Kinderboekwinkel VALKENSWAARD

Boekhandel Priem

PIJNACKER

Boekhandel Schellen

Boekhandel Van Kooten VEGHEL

VELP (GD)

Boekhandel Jansen & De Feijter VENLO

Boekhandel Koops

Marjan Houtman Lezen & Schrijven

VENRAY

RAALTE

VLEUTEN

RHOON

VLISSINGEN

Bruna Ellenbroek Het Witte Huys

ZWOLLE

Waanders In de Broeren

VLAANDEREN BRASSCHAAT

Standaard Boekhandel BRUGGE

HEIST-OP-DEN-BERG

VEENENDAAL

PUTTERSHOEK

Boekhandel De Kler Boekhandel Sonneveld Bruna Dorpsstraat Silvester Boek & Spel

UITHOORN

The Read Shop Oudewater

Boekhandel Het Leesteken

Rebers Boek en Buro

GENK

Gianotten Mutsaers

UTRECHT

Boekhandel Derijks

Boekhandel Kramer & Van Doorn

TILBURG

OOSTERBEEK

OSS

Pasman Boek & Hobby

De Reyghere boekhandel

Boekhandel Broekhuis Boekhandel Meijer & Siegers

WORMERVEER

Boekhandel Arentsen

The Read Shop Express Uithoorn

OLDENZAAL

PURMEREND

LOCHEM

SCHIEDAM

NUNSPEET

LEIDSCHENDAM

Grimbergen Boeken

Boekhandel Plukker

Boekhandel de Traverse

Boekhandel De Kler

LISSE

Bredero Boeken

Bruna Lange Baan

NOOTDORP

Boekhandel van Atten Bruna Ackershof

Boekhandel De Kler

Bruna Monnichmann

Boekhandel De Kler

Roojboek Boekhandel Kees Boekhandel ’t Spui

Malpertuis Het Voorwoord MECHELEN

Salvator

TURNHOUT

Standaard Boekhandel

BOEKENKRANT.COM

SEPTEMBER 2019 PAGINA 31

BOEKHANDEL

Ada Ruiter

Pauline Goedemans

Walter Jansen

Annet Ellenbroek

Feestelijke boekentips

Om de opening van het nieuwe boekenseizoen te vieren, bezochten we deze maand maar liefst vier van de Boekenkrant-boekhandels die ons taalgebied rijk is. De boekhandelaren maakten ons wegwijs in het overweldigende aanbod en tippen hun favoriete boek van dit moment.

Pauline Goedemans van Grimbergen Boeken in Lisse: ‘Het viel al op bij binnenkomst: een prachtige cover, mooi papier, fijn lettertype en mét illustraties. Toen ik aan het boek begon, werd ik direct gepakt door de sfeer, die nog eens onderstreept wordt door de afbeeldingen.

Dit overkwam mij bij het lezen van Kamer in Oostende van Koen Peeters, mijn boekentip van 2019.

‘Lees even mee: “niets mooiers dan de stroom bezoekers en toeristen die op hoogdagen in Oostende het station verlaat en de stad in trekt”.

Ook pakkend: “pianomuziek die je op stap in de stad overvalt uit een open venster”. Eerlijk: ik liep daar ook, in die stroom bezoekers en hoorde de pianomuziek.

‘Het boek neemt je mee op een tocht door de stad en door de geschiedenis ervan aan de hand van de belevenissen van een schrijver en een schilder.

De twee hoofdpersonen ontmoeten elkaar elk jaar in Oostende en nemen je mee naar de stad van weleer, langs plaatsen en personen die veel voor hen betekend hebben, zoals hun ontmoetingen met kunstenaar James Ensor of schrijver Hugo Claus. Kamer in Oostende is een roman die leest als een reisverslag.’

Ada Ruiter van Boekhandel Libris Venstra in Amstelveen: ‘Liefde, als dat het is is een boek waar je niet omheen kunt. Aan de hand van zes personages – David en Terri, hun kinderen Ally en Krista, en de ongebonden Sev en Lucas – beschrijft roman- en toneelschrijfster Marijke Schermer de vele versies van liefde en het effect op hun onderlinge relaties.

‘David is ontredderd na het bericht van Terri over haar relatie met Lucas en gaat op zoek naar geborgenheid, die hij vindt bij Sev. Terri voelt zich op haar beurt ongelukkig in haar saai geworden huwelijk met David, maar ontwikkelt gaandeweg ook twijfels over de voornamelijk seksueel getinte relatie die ze heeft met Lucas. Puberdochter Krista probeert haar eigen weg te vinden en wordt verliefd op Rafik, terwijl haar jongere zus Ally zich gedwongen voelt om keuzes te maken.

‘Alle personages zijn doorlopend op zoek naar wat liefde is en hoe het zou kunnen zijn. Soms beklemmend, dan weer confronterend. Het boek is op indringende wijze en in een rake stijl geschreven. Eerder las ik van dezelfde auteur de roman Noodweer.

Met Liefde, als dat het is heeft Schermer mij opnieuw geraakt.’

Annet Ellenbroek van Bruna Ellenbroek in Raalte: ‘Het geheim van de goudenregen van Chris Houtman vertelt het waargebeurde levensverhaal van Elizabeth (Betsy) Blossom, een sterke vrouw uit de zeventiende eeuw. Vanuit Leiden vertrekt ze in 1629 als negenjarig meisje met haar familie naar Amerika, terwijl de tranen over haar wangen biggelen.

Betsy wil in Leiden blijven, maar ze moet mee naar het “Beloofde Land”.

‘Bijna een eeuw later, in 1712, woont Betsy in New Jersey en wordt ze door haar nieuwsgierige achterkleindochter Prudence teruggevoerd naar haar jeugd. Betsy vertelt Prudence over het avontuurlijke leven dat ze heeft geleid. Samen raken ze vervolgens betrokken bij een riskante poging ontsnapte slaven te helpen, na de beruchte slavenopstand in New York van 1912.

‘Chris Houtman, die eerder verschillende thrillers voor volwassenen schreef, heeft met Het geheim van de goudenregen een prachtig jeugdboek afgeleverd. Terwijl Prudence aan de biografie van haar overgrootmoeder werkt, beleeft ze tegelijkertijd haar eigen avontuur. De extra achtergrondinformatie en de foto’s van historische documenten zijn van grote meerwaarde voor dit inspirerende verhaal over Elizabeth Blossom, die ondanks de keuzes van haar ouders haar eigen weg vindt. Geschiedenis voor alle leeftijden.’

Walter Jansen van Boekhandel Jansen & de Feijter in Velp: ‘Wat een ontdekking is het boek Benedenwereld, dat kennis over de onbekende wereld onder onze voeten combineert met literatuur, mythen en geschiedenis. De schrijver Robert MacFarlane beschikt over een onuitputtelijke reislust, is grenzeloos nieuwsgierig en kan meesterlijk vertellen en schrijven. Zonder bravoure of zelfingenomenheid maakt hij ons deelgenoot van soms spannende en niet ongevaarlijke situaties. Het gaat hem altijd om het verhaal achter wat we zien, niet om zijn eigen persoon. Wist u bijvoorbeeld dat onder Parijs een compleet onzichtbare stad schuilgaat? In een van de hoofdstukken lezen we het verslag van een tocht van vijf dagen door deze fascinerende “benedenwereld”. In andere hoofdstukken belanden we in een ondergrondse opslagplaats voor atoomafval of een laboratorium waar men op jacht is naar neutrino’s.

‘Net als zijn eerdere werk is een belangrijke plaats ingeruimd voor krijtrotsen in Engeland en het vasteland van Europa. In een minder fraai hoofdstuk is te lezen welk rol deze rotsen hebben vervult tijdens de Tweede Wereldoorlog in onder meer Italië en Slovenië. Robert MacFarlane weet steeds weer de juiste gidsen te vinden die hun kennis via Benedenwereld met ons delen.’

Koen Peeters, Kamer in Oostende, Uitgeverij De Bezige Bij, 240 pagina’s (€ 23,99)

Marijke Schermer, Liefde, als dat het is, Uitgeverij Van Oorschot, 203 pagina’s (€ 22,50)

Chris Houtman, Het geheim van de goudenregen, Uitgeverij Karakter, 320 pagina’s (€ 19,99)

Robert Macfarlane, Benedenwereld. Reizen in de diepe tijd, vertaling: Nico Groen, Uitgeverij Athenaeum, 508 pagina’s (€ 27,50)

De Theaterloods presenteert in samenwerking met de Boekenkrant op zondag 13 oktober:

Lang leve de familie!

Een veelzijdig programma voor de lezers van de Boekenkrant met literair meesterwerk, theater, livemuziek, natuur en beeldende kunst rond familieperikelen. Een heerlijke zondagmiddag met of zonder familie op de unieke plek in Radio Kootwijk midden op de Veluwe!

Met psychiater en bestsellerauteur Bram Bakker. Hij is een duizendpoot: vorig jaar maakte hij een theaterprogramma over burn-out en verscheen het boek De dokter als patiënt. En als psychiater wordt hij dagelijks geconfronteerd met families, de mooie en lelijke kanten. Met schrijfster en actrice Mirjam Vriend en haar zeer goed ontvangen debuutroman Genade, over impact van familiegeheimen. Met haar bijzondere boekpresentatie en de korte theatervoorstelling Vrouw smacht moeder.

De première van de kunstexpositie van Frank van Heeswijk in De Theaterloods met 33 kunstwerken die gerelateerd zijn aan 33 tekstregels van het lied ‘Alsof

er niets gebeurd is’ van Maarten van Roozendaal.

Muzikanten Dave van Beek en Bas Bons brengen een ode aan Maarten van Roozendaal met de vertolking van zijn prachtige liedjes. En een ‘Lang leve de familie wandeling’, met of zonder familie maar zeker onvergetelijk, daar zorgt het team van De Theaterloods wel voor…

indrukwekkend natuurgebied. De Theaterloods is een inspiratiehuis voor werk, leven en liefde en biedt programma’s aan met kunst, cultuur, natuur en wetenschap als ingrediënten. Een kuuroord voor de ziel en de zaak…

En Boekenkrant live; auteurs worden geïnterviewd over geheimen van hun schrijverschap… Kortom: een veelzijdig programma voor kunst, natuur en literatuurliefhebbers!

De Theaterloods in Radio Kootwijk Op het terrein van zendgebouw Radio Kootwijk, midden op de Veluwe staat De Theaterloods. Een industrieel monument is omgetoverd tot een sfeervol theater met diverse ‘inspiratiekamers’, omgeven door een

Kaarten reserveren via: www.detheaterloods.nl

Neem een abonnement!

Aanmelden kan via boekenkrant.com/abo (of vul de bon

jaar

in)

Ik neem een abonnement:

BON

Twaalf nummers van de Boekenkrant voor € 36,-

naam straat postcode land e-mail

m/v

plaats

telefoon

IBAN nummer betaling

automatische incasso per factuur (+ 2,50 administratiekosten)

geboortedatum handtekening

Stuur deze bon naar: Boekenkrant, Zonnebaan 54, 3542 EG Utrecht, Nederland

elling Cartoons op best ar: na door stripteke E r w i nvaSn uspvoartashl irts, ǩ bedrukken hoodies, t-shirts ǩ

BK0719

ZZZ VXYDDOVKLUWV QO ǩ ǩ LQIR#VXYDDOVKLUWV QO

BOEKENKRANT.COM

SEPTEMBER 2019 PAGINA 33

VOOR DE LEZER LEZERSADVIES Elke maand kun je in deze rubriek kennismaken met een Boekenkrant-lezer.

Deze keer: René Mieremet.

Wat doe je in het dagelijks leven?

‘Ik ben enkele maanden geleden, op mijn drieënzestigste, gestopt met werken. Daarvoor heb ik vierenveertig jaar als researchanalist gewerkt binnen een universitaire omgeving.’

Waar haal je de Boekenkrant op?

‘Meestal haal ik de krant de eerste week van de maand op bij een van de boekhandels in mijn woonplaats Leiden: De Kler of Kooyker. Door de Boekenkrant blijf ik actueel op het gebied van de literatuur.’

Hoe is je liefde voor lezen ooit begonnen?

‘In mijn jeugd heb ik eigenlijk niet zoveel gelezen, buiten uiteraard de verplichte leeslijst voor school en

René Mieremet

WIN DIT BOEK

WIN EEN BOEK

In de nieuwste roman van schrijfster AnneGine Goemans gaat de 86-jarige Zuster Trientje de strijd aan tegen de kernwapenindustrie.

Zal haar bizarre plan de wereld wakker schudden?

Welk boek zou je aan iedereen aanraden?

‘Butcher’s Crossing van John Williams. Het verhaal speelt zich af aan het einde van de negentiende eeuw en gaat over ene Will Andrews. Hij stopt met zijn opleiding aan Harvard en gaat op zoek naar avontuur, naar het echte Amerika. Zodra hij aankomt in het nagenoeg verlaten dorp Butcher’s Crossing, besluit hij mee te gaan met een van de laatste bizonjachten. Vooral de nauwkeurige beschrijvingen van de jacht, het villen van de vele bizons en de conflicten onderling vind ik mooi beschreven. Hierdoor kon ik me

Welk boek heb je nooit uitgelezen?

‘Dat is de roman Godverdomse dagen op een godverdomse bol van Dimitri Verhulst. Het begin boeide me gewoon niet, al heb ik het wel geprobeerd. Uiteindelijk heb ik het niet uitgelezen, terwijl ik wel enthousiast was over zijn eerdere boek De helaasheid der dingen.’

Welk boek ligt er op dit moment op je nachtkastje?

‘Het Rosie resultaat van de Australische schrijver Graeme Simsion. Dit is het vervolg op Het Rosie project en Het Rosie effect. De hoofdpersoon in deze serie is Don Tillman, een uitermate slimme docent genetica aan de universiteit. Vanwege zijn autisme is hij alleen sociaal wat onhandig. De ontmoeting met zijn ook verre van perfecte vrouw Rosie, het huwelijk en het gezinsleven staan in deze boeken centraal.’

WINNAAR

Matthew Quick, De derde persoon, vertaling: Ineke Lenting, Uitgeverij Lemniscaat, 264 pagina’s (€ 19,95)

Wie waren de drie schrijvers verborgen in het beeld in het julinummer? Het goede antwoord is: Eva García Sáenz de Urturi, Matthew Quick en Jonathan Auxier.

COLOFON Over de Boekenkrant De Boekenkrant biedt kwaliteit voor een breed publiek. Onze onafhankelijke redactie besteedt aandacht aan literatuur, spanning, jeugd, strips en nonfictie. Iedere eerste maandag van de maand verschijnt de papieren editie, die wordt verspreid via boekhandels, bibliotheken en scholen in Nederland en Vlaanderen. Tevens is het mogelijk om als particulier een abonnement te nemen en de Boekenkrant thuisgestuurd te krijgen. Daarnaast plaatst de redactie regelmatig nieuwe artikelen op www.boekenkrant.com.

inleven in de situatie van toen.’

VORIGE KEER

Welke drie schrijvers zijn in dit beeld verborgen? Stuur de namen voor 30 september naar redactie@boekenkrant. com met als onderwerp ‘Win een boek’. Vermeld ook je naam en adres. Onder de goede inzendingen wordt een exemplaar van Holy Trientje van Anne-Gine Goemans verloot.

Anne-Gine Goemans, Holy Trientje, Uitgeverij Ambo Anthos, 416 pagina’s (€ 22,99)

wat bekende strips om. Mijn interesse voor boeken is vooral ontstaan toen mijn dochters de leesleeftijd kregen en wij hierdoor als gezin in de boekhandel kwamen. Sindsdien ga ik regelmatig naar lezingen en interviews met schrijvers.’

Uit de 28 goede inzendingen trokken we Marloes Beets uit Zaandam. Zij wint een exemplaar van De derde persoon van Matthew Quick.

Gefeliciteerd!

MEDEWERKERS Contact Uphill Battle boekpromotie, Zonnebaan 54, 3542 EG Utrecht, Nederland.

Telefoon: + 31 30 2231718

Het team Redacteuren: Linda Albers, Janneke Blok en Mirjam Mulder

Online www.boekenkrant.com facebook.com/deboekenkrant @boekenkrant @boekenkrant

Medewerkers: Wouter Adriaensen, Anne van Blijderveen, Mireille Bregman, Wendy Claes, Jacqueline Coppens, Oglaya Doua, Aefke ten Hagen, Katy Hurkmans, Hugo Jager, Lex Jansen, Jacomijn van Kempen, Merel Kuitert, Istvan Kops, Mieke van Meer, Laura Molenaar, Selma Oueddan, Nora van Ouwerkerk, Hans Pols, Famke Prins, Ira Pronk, Emma Ringelding, Ellen Rooms, Elisa Ros Villarte, Yannick Schueler, Pauline Speetjens, Nikki Spoelstra, Pieter-Jan Sterenborg, Erwin Suvaal, Carien Touwen, Gerda Visser, Renske van der Wal, Sonja Wessels, Saraï van Well, Tanja Wilming, Sabrina de Wit.

Oplage 21.000

Vormgeving: Titus Vegter

De volgende Boekenkrant verschijnt op 7 oktober 2019.

Uitgever/Hoofdredacteur: Jan Louwers

Redactie redactie@boekenkrant.com Informatie over adverteren verkoop@boekenkrant.com Abonnementenservice abo@boekenkrant.com Telefoon: +31 881 102005

Linda Albers

Janneke Blok

Anne van Blijderveen

Wendy Claes

Jacqueline Coppens

Oglaya Doua

Hugo Jager

Istvan Kops

Mieke van Meer

Mirjam Mulder

Selma Oueddan

Nora van Ouwerkerk

Hans Pols

Nikki Spoelstra

Titus Vegter

Vier de Boekenweek voor Jongeren in de boekhandel!

20 t/m 29 september

Sorta like a rockstar – Matthew Quick Amber Appleton woont samen met haar moeder in de schoolbus waarmee haar moeder overdag de kost verdient. Gelukkig is Amber een superster als het op optimisme aankomt. Maar haar optimisme wordt zwaar op de proef gesteld als een afschuwelijke gebeurtenis haar hele bestaan op losse schroeven zet.

Een inspirerend en hartverwarmend verhaal.

De geschiedenis van Jane Doe – Michael Belanger Het leven in de saaiste stad ter wereld, Burgerville, wordt opgeschud als Jane Doe op de middelbare school verschijnt.

Mysterieus, recalcitrant en eigenzinnig – Jane geeft niets prijs over zichzelf en haar verleden.

Merel – Sarah Moon Merel wordt van het dak van haar school geplukt.

Waarom zat ze daar? Merel weigert erover te praten…

Langzaam maar zeker komt Merel erachter dat er een manier is om haar vleugels uit te slaan. Een muzikale manier.

Iedere stille puber – en iedereen die een stille puber is geweest – zal zich in Merel herkennen, met haar hopen dat ze haar vleugels vindt en juichen als ze uitvliegt.

Het mooiste boek sinds Het grote misschien van John Green

Liefde, verlies & groene koeien Lemniscaat

Lemniscaat

in september, oktober en november verkrijgbaar voor €12,50 per stuk