Boekenkrant: de Beste Bron voor Boekennieuws. www.boekenkrant.com Oktober 2022 No. 10, jaargang 16 Met Beatrice de Graaf, John Boyne en Afrika is geen land WAT EEN RAMP! BKGeschiedenis in het teken van de Maand van de Geschiedenis. Jessie Burton keert terug naar het Amster dam van de 18e eeuw. P5 Robert Mazur ging undercover bij Colombi aanse drugkartels. P9 Met deze atlas word je Vincent van Gogh expert! P13 Salman Rushdie vecht voor de vrijheid van meningsuiting in zijn nieuwe bundel. P15 Jan Siebelink: ‘Ik heb Brengschuld als in een roes geschreven’ P7 Gratis verkrijgbaar bij 180 boekhandels Kijk op pagina 27 voor een boekhandel bij u in de buurt! SACHA DE BOER LARA DOWNIE DE GESCHIEDENISOKTOBER IS DE MAAND VAN ONTDEK GISTEREN BEGRIJP VANDAAG GEERT GRATAMA GISTEREN BEGRIJP VANDAAG Bekijk de activiteiten bij jou in de buurt op maandvandegeschiedenis.nl Een initiatief van Investeerder Themapartner Bekijk de activiteiten op www.maandvandegeschiedenis.nl
Contact
Uphill Battle uitgevers, Zonnebaan 54, 3542 EG Utrecht, Nederland. + 31 30 2231718
E-mail
redactie@boekenkrant.com
Informatie over adverteren
Mirjam Cornelis: verkoop@boekenkrant.com Abonnementenservice
abo@boekenkrant.com Telefoon: +31 881 102005
Online
www.boekenkrant.com
facebook.com/deboekenkrant @boekenkrant @boekenkrant
Redactie
Hoofdredacteur: Mirjam Mulder Redactie: Mireille Bregman, Antal Giesbers, Adinda Graafland en Sanne van der List
Medewerkers: Sandra Broertjes, Martijn van Bruggen, Wendy Claes, Oglaya Doua, Joyce Guntlisbergen, Aefke ten Hagen, Paula Heeger, Katy Hurkmans, Renske Immink, Hugo Jager, Lex Jansen, Jacomijn van Kempen, Peter Koelewijn, Lou Kommeren, Istvan Kops, Myrthe Kries, Laura Molenaar, Rianne Nieuwdorp, Marjon Nooij, Jos Noorman, Selma Oueddan, Raymond Noë, Nora van Ouwerkerk, Pauline Pater, Hans Pols, Famke Prins, Ellen Rooms, Erwin Suvaal, Jyoti Tojo, Carien Touwen, Tristan Vanheuckelom, Gerda Visser, Marcel Vormeer, Maaike de Vries, Tanja Wilming, Sabrina de Wit, Marcella de Wolf.
Vormgeving: Titus Vegter
Uitgever: Jan Louwers
Oplage: 19.000
De Boekenkrant wordt gedrukt op 100% gerecycled papier.
De volgende Boekenkrant verschijnt op 7 november 2022.
ERWIN SUVAAL
Bedevaart
Als ik vanuit huis via Zoom met auteurs spreek, maken ze vaak een opmerking over de Vincent van Gogh-prenten die op de kast ach ter me hangen. De stijl van de beroemde schilder lijkt bij iedereen wel een snaar te raken. Het leven van Van Gogh was minstens zo boei end, laten René van Blerk en Nienke Denekamp zien in De Grote Vincent van Gogh Atlas Junioreditie (p.13).
Voor zijn 125ste sterfdag bezochten ze zijn graf en het kamertje waar hij zijn laatste dagen doorbracht. Van Blerk: ‘Ik wil het geen bedevaart noemen, maar stiekem is dat het een klein beetje wel.’
Oktober is de Maand van de Geschiedenis, en het verleden loopt dan ook als een rode draad door deze krant. Zo kon Jan Siebelink de familie Sievez uit Knielen op een bed violen maar niet achter zich laten, en dus schreef hij Brengschuld: ‘Nu is het definitief afgesloten’ (p.7).
Ook de Britse Jessie Burton keert terug naar een familie uit haar eer dere bestseller, die zich afspeelt in het Amsterdam van de zeventiende eeuw (p.5). Dieuwertje Blok vond een tienerdagboek van haar moe der terug, en beschrijft haar leven als Joods meisje tijdens de Tweede Wereldoorlog (p.14). Tot slot verbindt Salman Rushdie het verleden moei teloos met het heden in zijn boek De taal van de waarheid (p.15).
Wilt u meer inspiratie voor bede vaarten door het verleden? Sla dan gauw de bijlage van deze maand open, de BKGeschiedenis!
Mirjam Mulder
Hoofdredacteur Boekenkrant
mirjam@boekenkrant.com
+++ Een bijzondere actie: McDonald’s biedt tijdens de Kinderboekenweek (5 tot 16 oktober) naast speeltjes een biebpasje aan in hun Happy Meal. Dat gebeurt in alle 259 restaurants. McDonald’s, de Vereniging Openbare Bibli otheken (VOB) en Stichting CPNB willen op deze manier kinderen bereiken die nog niet naar de bibliotheek komen. ‘Kinderen tot 18 jaar kunnen gratis lid worden van de bibliotheek, maar dat weten veel mensen nog niet,’ zegt Klaas Gravesteijn, directeur van de VOB. +++ De zes genomineerden voor de Bronzen Uil 2022 zijn bekend gemaakt. Deze literaire prijs wordt ieder jaar uitgereikt aan de beste Nederlandstalige debuutroman van dat jaar. Op de shortlist staan onder meer Diepdiepblauw van Nikki Dekker, Aleksandra van Lisa Weeda en 821 dingen die er ook toe doen van Paul Verrept. Zaterdag 10 december wordt tijdens literair festival Het Betere Boek in Gent de winnaar bekend gemaakt. +++ De Nocilla-trilogie van de Spaanse schrijver Agustín Fernández Mallo, in het Nederlands vertaald door Adri Boon, heeft de Europese Literatuurprijs 2022 gewonnen. De prijs wordt zaterdag 5 november uitgereikt door juryvoorzitter Manon Uphoff aan zowel de auteur als de vertaler. Dat gebeurt tijdens het Crossing Border Festival in Den-Haag.+++ Stich ting CPNB en Stichting Lezen hebben midden in de Boekenweek van Jongeren het nieuwe leesbevorderingsproject Hebban in de Klas gelanceerd. Via dit laagdrempelige online leesplatform kunnen leerlingen en docenten van het voortgezet onderwijs boekentips delen. Op die manier zijn leerlingen elkaars inspiratiebron. Sinds het begin van de testperiode doen er al 413 klassen mee en daarmee 4500 leerlingen. +++ De Britse schrijfster Hilary Mantel is vrijdag 23 september plotseling overleden. Dat maakte haar uitgever bekend. Mantel brak door met haar historische roman Wolf Hall. Ze was de eerste Brit en de eerste vrouw die de Man Booker Prize twee keer won. Haar literair agent meldt dat ze waarschijnlijk overleed door de gevolgen van een beroerte. Mantel is zeventig jaar geworden. +++
Literatuur
Johanna Hedman, Trio 3 Jaap Robben, Schemerleven 4 Elena Armas, De Spaanse liefdesleugen 4 Jessie Burton, Het huis aan de Herengracht 5 Jan Siebelink, Brengschuld 7
Spanning
Robert Mazur, De verrader 9 Pieter Chenestre, De rioolrat 11 Kamilla Oresvärd, De Bruidssluier 11
Jeugd
Alice Oseman, Liefdeloos 12 Arndís Póraninsdóttir en Hulda Sigrún Bjarnadóttir, De flat aan het einde van de wereld 12
René van Blerk en Nienke Denekamp, De Grote Vincent van Gogh Atlas Junioreditie 13
Non-fictie
Maaret Kallio, Wees eens lief voor jezelf 14 Dieuwertje Blok, Dragelijke lichtheid 14 Salman Rushdie, Taal van de waarheid 15 Soenil Bahadoer, Streetfood 17
Boekhandel
Kijkje in de keuken van Geronimo Stilton 19
Deze boekhandels verspreiden de Boekenkrant 24
Literaire agenda 24
Op bezoek bij Boekhandel Van Kemenade & Hollaers 25
Bestverkochte boeken in Nederland 25
Lezersadvies 27
Win een boek 27
2 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2022
LOSSE DELEN COLOFON KORT NIEUWS INHOUDREDACTIONEEL
MARCEL KRIJGSMAN ELS ZWEERINK
Liefde in Stockholm
Waarschuwing: door het lezen van Trio wil je verhuizen naar een chique stadsdeel in Stockholm en een driehoeksrelatie beginnen. Met Trio is het debuut van de Zweedse Johanna Hedman een feit.
NORA VAN OUWERKERK
Trio gaat over een relatie tussen drie twintigers uit ver schillende werel den. Thora komt uit een rijke en vooraanstaande familie, August is een kunstacademiestudent en Hugo een doorsnee jongen van het Zweedse platteland. Gedurende twee zomers gaan de drie op een inten sieve manier met elkaar om. Het zijn August en Thora die er al het langst een liefdesrelatie op na hou den. Hugo, die oorspronkelijk niet uit Stockholm komt, voelt zich onge makkelijk in de wereld van Thora waarin rijkdom en macht centraal staan. Wanneer hij als huurder bij Thora’s ouders woont, valt hij van een afstandje voor Thora én August. Het duurt niet lang voordat Thora, August en Hugo verzeild raken in een gezamenlijke liefdesrelatie.
Het verhaal wordt afwisselend ver telt door Hugo en Thora. Dit geeft Trio een gebroken en logge struc tuur. Diezelfde structuur is een goede weerspiegeling van de relaties tus sen Thora, August en Hugo. Deze zijn uit balans en zitten vol conflict, stiltes en onuitgesproken gevoe lens. Daarbij worstelen de perso nages ook nog met het volwassen worden. Zoals Thora het verwoordt:
‘Het was net of ik het leven van bui tenaf bekeek, alsof het buiten mij om plaatsvond. Het wilde er bij mij niet in dat het echt was – dat het onze echte levens waren en we geen her kansing zouden krijgen om ze over te doen als er iets fout ging. August klaagde dat hij de eerste tekenen al zag dat onze vrienden over een paar jaar uit verveling of door gebrek aan fantasie zouden opgaan in traditio nele gezinsstructuren, maar ik had nog steeds het gevoel dat we alleen maar speelden dat we volwassen waren.’
Doordat Hedman afwisselend Hugo en Thora aan het woord laat, krijg je als lezer een unieke inkijk in de gevoelswereld van beide persoonlijk heden. Hedman deinst daarbij niet terug voor gedetailleerde beschrij vingen, bijvoorbeeld van Hugo: ‘Ik vond het fijn om me in situaties te bevinden waarin niemand me erg goed kende. Zolang ik me kon heugen gaf ik er al de voorkeur aan om geen mensen bijeen te brengen wier enige gemene deler ikzelf was, en om die reden zig zagde ik door de ver schillende gebieden van mijn leven, in een patroon dat uitsluitend ik kon overzien. Als kind had ik opeens beseft dat ik allerlei perso nen ineen was. (…) Het waren kleine, cruciale nuanceverschillen, waar ik een soort geborgen
heid aan ontleende. Er was niemand die mijn leven in zijn totaliteit uit de doeken kon doen en dat beschouwde ik als een bewijs van vrijheid.’
Dat relaties ons kunnen vormen en achtervolgen, zelfs lang nadat ze voorbij zijn, blijkt uit de relaties die de drie in Trio met elkaar zijn aange gaan. Lang nadat Thora, August en Hugo hun studententijd en lief desrelatie achter zich hebben gelaten, krui sen hun paden zich in New York. Wat eens zo belangrijk was voor Thora, zorgt nu voor en gevoel van ver vreemding: ‘Als ze de teleurstelling in zijn blik ziet begrijpt ze dat het onderwerp –de referentie aan hun studietijd, hun gemeen schappelijke verleden –een onhandige poging van hem was om dich ter bij haar te komen, haar weer aan zich
te binden. Ze verstijft en slaat haar ogen neer. Zwijgend staan ze naast elkaar.’
In het boek komen meerdere grote steden aan bod: Stockholm, Parijs en New York. Een centrale plek is echter weggelegd voor Stockholm. Door de gedetailleerde omschrijvingen van de stad wordt Stockholm in Trio bijna een op zichzelf staand personage. Hedman laat bepaalde plaatsen in de stad en wijken, zoals Gamla Stan en Södermalm, meerdere malen terug komen. Hierdoor leer je de stad ken nen alsof je er zelf woont. Bereid je maar voor om na het lezen van Trio een ticket te boeken naar Stockholm!
Tijdcapsule
Jarenlang was Lex Jansen de uitge ver en het gezicht van De Arbeiders pers. Nu is hij directeur van het door hem opgerichte Magonia: uitgeverij en centrum voor schrijfbegeleiding.
LEX JANSEN
Als ik langer dan een paar dagen naar Londen ga, dan huren we een huis dat aan het British Museum grenst, in Montague Place. Het is een grappig idee dat de muizen die soms door de kamer rennen ook hun plekjes hebben tussen de oudheden van het beroemde museum. Om in de woning te komen, ga je vanaf het straatniveau eerst een aantal treden af, voor dat je bij de voordeur komt. In de lange gang daar achter staan boekenkasten over de hele lengte, en van het plafond tot aan de grond. Omdat de eigenaren van dit pand in de Verenigde Staten wonen, is de tijd hier een beetje stil blijven staan. De eerste keer dat we binnenkwamen, viel het mijn Amerikaanse vriend Benjamin direct op dat vrijwel alle titels in deze kast ook in de huizen van zijn grootouders te vinden waren. Doordat deze boeken, nadat ze hier zijn neergezet, nooit of bijna nooit meer van hun plaats gehaald zijn, vormen ze nu een tijdcapsule. Op Wikipedia vond ik de volgende definitie van dat woord: ‘Een tijd capsule is een capsule gevuld met voorwerpen en/of informatie, die bedoeld is om mensen in de toekomst te helpen een beeld te krijgen van een bepaalde tijdsperiode.’
Ik herinner me schrij vers als Aldous Huxley, Virginia Woolf, E.M. Forster en George Orwell, en zag ook titels van André Gide en Thomas Mann. Als variant op de spreekwijze ‘Laat me uw boekenkast zien en ik zeg u wie u bent’ zou je hier kunnen zeggen: ‘Laat me uw boe kenkast zien en ik zeg u wanneer u het leven ten volle geleefd heeft.’
Elke boekenkast weerspiegelt de tijd waarin hij gevuld is. Stonden er in de kasten van mijn ouders en hun vrienden altijd wel titels van Van Schendel, Vestdijk, Maria Dermoût, Den Doolaard of Couperus, enkele generaties later waren ze vervangen door Jan Wolkers, Andreas Burnier, Harry Mulisch, Gerard Reve of Willem Frederik Hermans. In ons huis staat een kast waarin ik titels verzameld heb die ik heb uitgegeven toen ik bij De Arbeiderspers als uitgever werkte, en in mijn kantoor staat een kast waarin de uitgaven bij elkaar staan die ik bij Magonia het licht heb doen zien. Het grote verschil tussen een willekeu rige tijdcapsule en een die gevuld is met boeken, zal direct duidelijk zijn. Voorwerpen verwijzen vooral naar zichzelf, boeken verhalen over com plete werelden, dragen levens in zich. Van de gang in dat Londense huis naar de boekenkasten in mijn eigen huis is slechts een kleine stap. Als ik voor zo’n rij met ruggen sta, overvalt me stee vast een rijk gevoel. Ik kan verdwijnen in verha len die daar voor mij bewaard worden. Daar en in elke andere boekenkast.
‘Ik vond het fijn om me in situaties te bevinden waarin niemand me erg goed kende’
‘Laat me uw boekenkast zien en ik zeg u wie u bent’
Johanna Hedman,
3 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2022
LITERATUUR RECENSIE JOHANNA HEDMAN COLUMN
www.magonia.nl
Trio, vertaling: Janny Mid delbeek-Oortgiesen, Uitgeverij Ambo|Anthos, 368 pagina’s (€ 23,99) ELVIRA GLÄNTE
De mooiste tijd van het jaar
Annie Sharpe heeft een succesvol restau rant, twee lieve zonen en een echtgenoot die te druk is met andere vrouwen. Wanneer ze hem op heterdaad betrapt, besluit ze haar oude leven achter zich te laten. Annie verhuist naar een klein dorpje aan de kust. Alles is er fijn, behalve John, de neef van de eigenaar van het strandhuis waar ze in woont, en haar ex.
Swansdale
In het Engelse plaatsje Swansdale zijn er twee gebroken gezin nen, de Dalbergs en de Bergdahls. De bij na-wees Else heeft haar moeder nooit gekend. De mysteri euze jongen Percy tast in het duister over zijn vader. Ze zijn als broer en zus van dode, door henzelf tot leven gefantaseerde ouders. Wanneer de werke lijkheid doodloopt ziet Percy geen andere optie dan te vluchten, maar Else kan haar hoop niet opgeven.
De laatste man
Eustace Conway ver ruilt huiselijk comfort voor een tipi in de Appalachen, waar hij zelfvoorzienend pro beert te leven. Hij jaagt grote dromen na, zoals de Mississippi afvaren in een zelfgemaakte kano. Twintig jaar later woont hij er nog steeds. Hij geeft les in overle vingstechnieken aan mensen die dichter bij de natuur willen leven. Later komt Conway erachter dat hij zijn dromen moet aanpas sen aan de realiteit.
Waar wij kinderen waren
De schitterende pop penfabriek Langbein werd opgericht in de hoogtijdagen van de Weimarrepubliek. Door het faillissement van het bedrijf zijn de drie erfgenamen, Eva, Iris en Jan, verwikkeld in een familiestrijd. Als een van de zeldzame Langbein-poppen op een veiling verschijnt, worden de drie erfge namen gedwongen om hun geschillen achter zich te laten.
RECENSIES
Nazomeren op z’n best
Dit heerlijke, zomerse boek speelt zich voor een groot deel in Spanje af en het toe val wil dat ik het lees aan het zonovergoten strand van L’E scala, in hetzelfde land. Het blijkt de ideale keuze, want De Spaanse liefdesleugen van Elena Armas is een echt vakantieboek.
JOYCE GUNTLISBERGEN
De Spaanse Catalina is heel tevreden met haar leven in Ame rika: tevreden met haar baan, tevreden met haar woon plek, en zelfs met haar status als sin gle (een feit dat haar moeder maar niet kan verwerken). Om haar moe ders bemoeizucht te temperen, doet Lina net of ze met een Amerikaan datet. Binnenkort gaat ze terug naar Spanje voor haar zusters bruiloft en,
gevraagd naar de naam van haar absoluut niet verzonnen en levens echte Amerikaanse vriendje, roept Lina de eerste die ze kan bedenken: Aaron. Aaron, haar collega met wie ze een haat-zonder-liefdeverhou ding heeft, biedt tot Lina’s verbazing prompt aan haar date te zijn voor de Spaanse bruiloft. ‘Het was onmoge lijk dat Aaron Blackford, mijn col lega en grootste bron van ergernis, überhaupt zou proberen om zoiets aan te bieden. On-mo-ge-lijk.’ Ze slui ten een deal: Catalina is Aarons date voor een liefdadigheidsevenement, hij de hare voor de bruiloft. Hoe meer tijd ze samen doorbrengen, hoe min der redenen Lina kan bedenken om Aaron te haten, en steeds meer om haar beeld van hem bij te stellen. Zo veel, dat ze zich afvraagt: hoe scheid je in een verzonnen relatie de gespeelde gevoelens van de echte? ‘“Aaron,” fluisterde ik tussen mijn zware ademhalingen door, “is dit echt?” Ik kon het niet geloven; het voelde als een droom. Alsof ik elk moment zou wak ker worden.’
Het verhaal is aan de lange kant voor een
De schitterende lente van 1963
Weduwe Frieda is verhuisd naar een verzorgingstehuis. ‘Ik geloof niet dat Louis kan terugkomen, in dat soort zaken heb ik nooit geloofd. Louis is nergens meer. Toch word ik verdrietig van het idee dat hij me op deze plek nooit zou kunnen vinden, mocht hij wel terugkeren.
Ik weet zelf nog niet eens wat mijn nieuwe adres is.’ Schrijver Jaap Robben weet in Schemerleven echter wél precies waar zijn eenentach tigjarige hoofdpersoon is en ooit was.
SANDRA BROERTJES
Op Frieda’s eerste och tend in het tehuis komt er een jongeman bin nen die voorstelt dat ze eens fijn gaan douchen. Frieda is slecht ter been, en zonder bril en gehoorapparaatjes vrij hulpe loos, maar mentaal mankeert haar niets en ze laat zich niet betuttelen. Dat zij haar man zou overleven had niemand verwacht, Louis evenmin: hij was al aan het zoeken naar een tweedehands campertje om in de toekomst alleen op stap te gaan. Frieda mist hem, maar is in gedach ten vooral bij een ander. ‘Soms heb
ik me afgevraagd of ik eigenlijk wel bestond voordat ik Otto leerde kennen.’
Frieda ontmoette Otto op de bevro ren Waal in maart 1963. ‘Deze man was een kop groter dan ik, maar door hoe we stonden bevonden de schadu wen van onze hoofden zich dicht bij elkaar op het ijs. Als ik iets voorover boog zou ik zijn schaduw met mijn schaduw een kus kunnen geven.’
Ze is dan eenentwintig en woont bij haar strenge ouders, maar vindt manieren om Otto te zien. Terwijl in het heden Frieda verschil lende keren onenigheid krijgt met haar zoon, de aanstaande vader Tobias, geniet haar jonge zelf met volle teugen van haar minnaar. Otto is getrouwd en wil niet scheiden, maar hij is tot zijn spijt kinderloos. Frieda koes tert hoop wanneer ze zwanger blijkt te zijn, maar Otto geeft niet toe. Frieda’s ouders zetten haar op straat en haar baas, bezorgd om wat de klanten zullen den ken van haar groeiende buik, ontslaat haar. Een fatsoenlijk onderkomen vindt ze niet: dat is in ’63 louter weggelegd voor keurige jongeda mes. Uiteindelijk brengt Otto haar naar een kamer in wat weinig meer is dan een krot.
eenvoudig plot als dit, maar leest erg lekker weg. Veel van de bekende (en geliefde) romcom-clichés komen langs: de neprelatie tussen Lina en Aaron; het verschil tussen haar gepassioneerde temperament en zijn zwijgzame karakter; het enige beschikbare bed dat ze zullen moe ten delen. De broeierige romantiek tussen Aaron en Catalina wordt afge wisseld met een stevig zijplot over het seksisme dat Lina ervaart op de werkvloer, en dat onderwerp geeft het luchtige verhaal net de diepgang die het nodig heeft. Er is in het ver haal ook veel aandacht voor Lina’s vriendschap met Rosie (die een eigen boek gekregen heeft, The American Room mate Experiment), en een aantal sexy liefdes scènes mag ook niet ontbreken.
De zomervakantie mag dan inmiddels voorbij zijn, maar De Spaanse liefdesleugen verdient nog zeker een plek op je leeslijstje. Met deze humoristische TikToksensatie (en een per fecte fictionele man als Aaron, die omschre ven wordt als een ‘nerdy Clark Kent’ en zowel dominant als teder is) is het heerlijk nazomeren.
‘Met elke zoen die hij niet gaf, leek hij iets van zijn schuld in te willen los sen. Een soort kruisweg, een boete doening tot ook de bevruchting met terugwerkende kracht ongedaan was gemaakt en we in de lente slechts een wandelingetje langs de Waal hadden gemaakt.’
Frieda bevalt, maar haar kindje wordt direct weggehaald en zestig jaar lang weet ze niet wat ervan geworden is. Robben, die stevig op de waarheid afkoerst, houdt de lezer tegelijk andere vergezichten voor en dat brengt spanning in het ver haal, dat met rake dialogen, een aanspre kende hoofdpersoon en een verhaal over een onbekende nabije geschiedenis al het lezen waard is. En dan heb ik nog niets gezegd over grauwwitte voe ten, een gevangen zeug en nachtvlinders.
Jenny Bayliss, De mooiste tijd van het jaar, vertaling: Inge Boesewinkel, Uitgeve rij Luitingh-Sijthoff, 356 pagina’s (€ 20,99)
P.F. Thomése, Swansdale, Uitgeverij Prometheus, 384 pagina’s (€ 25,00)
Elizabeth Gilbert, De laatste man, vertaling: Hi-en Montijn, Uitgeve rij Cargo, 368 pagina’s (€ 24,99)
Kati Naumann, Waar wij kinderen waren, ver taling: Jasper Mutsaers, Uitgeverij HarperCollins, 416 pagina’s (€ 22,99)
BOEKENKRANT TIPT
Jaap Robben, Schemerle ven, Uitgeverij De Geus, 312 pagina’s (€ 23,99)
Elena Armas, De Spaanse liefdesleugen, vertaling: Els Brevink, Uitgeve rij Zomer & Keuning, 342 pagina’s (€ 12,95)
Hoe scheid je in een verzonnen relatie de gespeelde gevoelens van de echte?
Frieda koestert hoop wanneer ze zwanger blijkt te zijn, maar Otto geeft niet toe
4 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2022 LITERATUUR
JESSIE BURTON
Een grachtenpand vol geheimen
Achttien jaar na de gebeur tenissen van Het huis aan de Gouden Bocht neemt Jessie Burton ons mee terug naar de wereld van de minia turist in Het huis aan de Herengracht. Dit keer zien we het leven in het inmiddels bekende huis in het Amster dam van de zeventiende eeuw door de ogen van Thea, Nella’s nichtje dat net acht tien is geworden. Hoewel zij het volwassen leven vol enthousiasme omarmt, gaat dit niet altijd over rozen, zeker in een familie vol geheimen uit het verleden.
BIBIANNE OELDERIK
Vond je het spannend om een vervolg te schrijven op Het huis aan de Gouden Bocht, aangezien dat boek zo’n succes was en je lezers misschien hoge verwachtingen hebben?
‘Eerlijk gezegd dacht ik in eerste instantie dat ik de wereld van Nella voorgoed achter me zou laten. Ik was vrij overweldigd door het succes van dat boek, dat ook vergroot werd door de serie The Miniaturist op BBC One, en was niet van plan om een vervolg te schrijven. In 2016 heb ik een paar scènes geschreven met Nella, Otto en Thea, maar dat voelde veel te vroeg en die scènes zullen nooit het daglicht zien! Pas in 2018 was ik er klaar voor om een vervolg te schrijven en toen ik eenmaal was begonnen voelde dat ontzettend vertrouwd, alsof alle personages ergens in mijn hoofd hadden gewacht tot hun verhaal weer vervolgd zou worden. Ik was ook niet bang voor andermans verwachtingen. Het mooie van een boek is dat elke lezer eigenlijk een ander verhaal leest. Het huis aan de Gouden Bocht dat ík heb geschreven is niet per se hetzelfde als hoe jij het boek leest, en jij hebt weer een volledig andere interpretatie dan iemand anders. Uiteindelijk ben ik degene die Nella, Thea en Otto het beste kent, en toen ik er klaar voor was om bij ze terug te komen, was het alsof ik terug was bij oude vrienden.’
In dit vervolg speelt Thea’s liefde voor het theater een grote rol. Heb jij hierin je eigen ervaring als actrice kunnen verwerken? ‘Zeker! Het schrijven over de Schouwburg voelde als een soort liefdesbrief aan het theater. Alles aan Thea’s ervaringen daar – hoe het backstage voelt en hoe de grens tussen realiteit en fictie voor acteurs soms heel vaag wordt en je een beetje gek kan maken – kwam direct uit mijn eigen ervaring. Daarnaast
bevatten al mijn boeken wel een vorm van theater of een optreden. Zeker in Het huis aan de Gouden Bocht en Het huis aan de Herengracht voelde het alsof ik over een soort theater schreef, omdat het grootste deel van het verhaal zich afspeelt in één huis, dat bijna aanvoelt als een decor. In mijn hoofd is het
echt zoals het kabinetpoppenhuis van Petronella Oortman in het Rijksmuseum: een grote doorsnede van een huis waarin je alle kamers vanaf de zijkant kunt zien, alsof je in een theater kijkt naar wat er op het podium gebeurt.’
In het eerste deel van deze serie was een grote rol weggelegd voor een mysterieuze miniaturist, die verdacht veel van Nella’s leven, verlangens en geheimen afwist. Waarom heb je ervoor gekozen om haar rol een stuk kleiner te maken in Het huis aan de Herengracht? ‘De miniaturist kan een hele hoop dingen zijn. Voor Nella is de miniaturist een soort grotere reflectie van zichzelf, iemand die haar gedachten en verlangens kent en de antwoorden heeft op de vragen van haar toekomst. Nella geeft dan ook veel meer haar leven uit handen aan de miniaturist, terwijl Thea de miniaturist juist afwijst en zelf de touwtjes in handen neemt en wil houden. Ze is wat meer vastberaden dan haar tante en heeft dat natuurlijk altijd al moeten zijn, omdat haar leven als een jonge vrouw van gemengde afkomst en zonder moeder een stuk lastiger was dan dat van Nella. Ik wilde Het huis aan de Herengracht ook meer laten draaien om de familiebanden tussen
Nella, Otto en Thea, vandaar dat de miniaturist en het mysterie rondom haar identiteit een stuk meer op de achtergrond spelen.’
Zullen we er ooit achter komen wie de miniaturist is?
‘Wie weet! Er zijn zeker lezers die heel graag willen dat ik de miniaturist echt de hoofdrol geef in mijn boeken, maar dat is niet het punt van het personage. Het punt is juist dat ze zoveel mogelijk buiten het verhaal staat en toch overal is.
Soms voel ik me als schrijfster zelf de miniaturist, als een soort architect van alle onderdelen van het verhaal, die de levens van de personages constant manipuleert. Dus of ik ooit haar ware identiteit zal onthullen, dat weet ik nog niet, maar ik denk wel dat ik ergens in de toekomst nog een derde deel van deze serie wil gaan schrijven.’
‘Backstage voelt het soms alsof de grens tussen realiteit en fictie voor acteurs heel vaag wordt’
Jessie Burton, Het huis aan de Herengracht, vertaling: Mieke TrouwLuyckx, Uitgeverij Luitingh-Sijthoff, 368 pagina’s (€ 23,99)
LARA DOWNIE
5 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2022 LITERATUUR
INTERVIEW
Als prinsessen van Sparta hebben Helena en Klytaimnestra niets anders gekend dan luxe en overvloed. Zulke voorrechten komen echter met een hoge prijs. Als meisjes worden ze gescheiden en uitgehuwelijkt aan de legendarische buitenlandse koningen Agamemnon en Menelaos. Het is hun plicht de erfgenamen te baren die de maatschappij eist en de zachtmoedige, onderdanige koninginnen te zijn die hun mannen verwachten. Wanneer het gewicht van de verwaarlozing, wreedheid en ambitie van hun echtgenoten echter te zwaar wordt om te dragen, komen beiden in verzet tegen de beperkingen die hun worden opgelegd.
‘Zowel lezers die bekend zijn met de mythologie als degenen voor wie dit klassieke verhaal nieuw is, zullen ademloos de bladzijden omslaan… Een uitermate betoverende historische roman.’ Booklist
‘Gezien door de ogen van Klytaimnestra en Helena, blijkt de Trojaanse oorlog heel anders te zijn dan het Homerische conflict waarmee we vertrouwd zijn […] beeldend, levendig en overtuigend.’ The Sunday Times
Duizenden jaren lang hebben twee vrouwen de schuld gekregen van de val van een machtige beschaving – nu is het tijd om hun kant van het verhaal te horen.
Sandra Passchier IK, EN OOK JIJ Nostalgie, verbondenheid en begrip vanuit een reflectie van de dichter en lezer. Paperback, € 15,00 ISBN 978 94 932 4557 0 Caro Niekus LIEFDESBLIK Een dichtbundel vol liefdevolle gedichten over het leven. aperback, € 17,50 978 94 932 4550 1 Ria Hiemstra DE VROUW VAN DE KAPITEIN Een verhaal over een vrouw met weinig talent voor geluk. aperback, € 22,95 ISBN 978 94 932 4558 7 www.palmslag.nl facebook.com/palmslag instagram.com/uitgeverijpalmslag ISBN Paperback met flappen | 352 pag. | ISBN 978 90 832098 4 5 | € 24,99 www.uitgeverijorlando.nl
JAN SIEBELINK
‘Het verhaal is nu definitief afgesloten’
Ede, 29 augustus 2022. Een gezellig hoekje in de zon overgoten, bloeiende tuin van Siebelink en een kopje koffie, zonder bijbedoelingen gepresenteerd met made leines. Toepasselijk, want met Brengschuld is Siebelink nog eens teruggegaan naar de verloren tijd die hij eer der beschreef in zijn verhaal Witte chrysanten (1975) en zijn magnum opus Knielen op een bed violen (2005).
MARJON NOOIJ
In Brengschuld maken we opnieuw kennis met Ruben Sievez, de zoon van het hoofdper sonage uit Knielen op een bed violen. Ruben is 84 gewor den en naar de kwekerij van zijn vader teruggegaan. De aanleiding is een brief met de boodschap dat zijn ouders te allen tijde in hun huis had den mogen blijven wonen.
Is Brengschuld een voortzetting van Knielen op een bed violen?
‘Natuurlijk denk je bij het lezen onmiddellijk aan het gezin en de kwekerij, en dus aan Knielen, maar het geeft een ander perspectief op de kwekerij en op wat er gebeurd is.
Toen het allemaal nog heel behoor lijk ging en zij daar hun boterham verdienden, is er een moment geweest dat tot een verandering heeft geleid, namelijk dat de huur baas komt te overlijden en hun huis te koop wordt gezet. Sievez heeft er geen geld voor, waardoor ze land moeten verkopen – en daar begint de ellende. Uit de brief blijkt dat het niet nodig is geweest. Dat is een nieuw perspectief op de situatie.’
In Knielen op een bed violen is ook sprake van de verkoop van een stuk grond. Het is in mijn beleving hetzelfde stuk grond dat verkocht wordt in beide boeken.
‘Ik denk dat je gelijk hebt. Het boek dat ik nu beschrijf zou eigen lijk nog geplaatst kunnen worden vóór Knielen: we komen in dit boek namelijk te weten wat de eigen lijke oorzaak en de essentie is van de neergang en de teloorgang van het bedrijf, meer nog dan de rol van Ruben. Hij krijgt het briefje op zijn verjaardag en begrijpt dat het anders had kunnen gaan. Dit gegeven kan telt het beeld dat is beschreven in Knielen. We zien dat door dat briefje het schuldgevoel bij de hoofdfiguur ineens weer actueel en urgent wordt.
Er knapt iets in Ruben, die zo gevoe lig was, die zijn vader zo nastond, als puber zo volledig betrokken was bij de kwekerij en zijn ouders wilde hel pen door te proberen geld bij Delgijer los te krijgen. Hij bewerkstelligt daar mee ook nog min of meer de onder gang van de kwekerij.’
In hoeverre kun je zeggen dat Brengschuld en Knielen op een bed violen echt bij elkaar horen? In Brengschuld wordt een veel intie mere scène geschetst van het ster ven van de vader.
‘Je moet beseffen dat Ruben hier 84 is, en dan komt dat briefje. Dat haalt het hele verleden in flitsen naar boven. Ik ga dus niet meer gede tailleerd op de dingen in. Nu zien we voor het eerst de intimiteit van het sterven van de vader en hoe die zoons daarmee omgaan. Het gaat in Brengschuld om schuld. Het is een andere kijk op de zaken en een laat ste kijk, want Ruben zit ermee. Hij komt te weten dat het ook anders had kunnen zijn. Hij heeft als jonge jongen iets geprobeerd met een goede intentie, maar het is verkeerd afgelopen. Ik denk dat het briefje ook een soort verlossing geeft, zodat hij ook het leven kan verlaten.
‘In Brengschuld kom ik misschien nog dieper bij het geheim van de
vader en kom ik toch nog, hoewel van veel grotere afstand, dichter bij hem door Ruben. Ik wilde dit verhaal vertellen en had het binnen vier à vijf maanden op papier. Ik heb het in een soort roes geschreven. Het lijkt me dat het nu definitief afgesloten is. Het heeft me al sinds mijn debuut Witte chrysanten beziggehouden. Zoals het nu geworden is, daar heb ik wel vrede mee.’
U heeft het nu voor Ruben op een rijtje gezet.
‘Zeker, zoveel kwaad heeft hij niet gedaan, daar was hij nog te jong voor. Hij wilde het allerbeste voor zijn ouders en dan gaat het uiteinde lijk helemaal mis. Het helse kabaal dat uit de bouwput van de buurman kwam, ik kan het nog horen, het overstemde het hele gebied tot in de voorkamer toe. Elk weekend was het lawaaiig, echt dramatisch. Het zijn sterke gevoelens die dit verhaal naar voren hebben gebracht en ik had erg met die ouders te doen. Tijdens het schrijven was ik dicht bij hen. Ik zag ze scherp voor me en ik geloof dat ze het wel goed vinden dat ik dit heb gedaan.’
Kun je Brengschuld ook lezen zonder voorkennis van Knielen op een bed violen?
‘Nee, misschien niet. Mijn hele oeu
vre grijpt in elkaar. Ik weet natuurlijk niet goed wat een boek met een lezer doet, en bij ieder ander zal het weer anders werken. Als er een boek van mij verschijnt, is er wel een bepaald verwachtingspatroon en men wil toch graag dat er weer een boek als Knielen verschijnt, mooi en aangrij pend, hoewel het ook heel divers is ontvangen.’
‘Hij bewerkstel ligt daarmee ook nog min of meer de ondergang van de kwekerij’
Jan Siebelink, Brengschuld
SACHA DE BOER
7 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2022 LITERATUUR
INTERVIEW
, Uitgeverij De Bezige Bij, 176 pagina’s (€ 23,99)
We kennen Van Gogh, Munch en Stravinsky, maar Mikalojus Konstantinas Čiurlionis, een geniaal Litouws schilder, componist en schrijver was even beroemd aan het begin van de twintigste eeuw.
Kurt Van Eeghem geeft in deze biografie een antwoord op de vraag waarom we hem nu niet meer kennen, en toont hoe dit getormenteerde multitalent aan zichzelf ten onder ging.
Jo DE PoortEr
De laatste koningin
Het majestueuze leven van de betreurde Elizabeth II.
Het wervelende verhaal van het bekendste vorstenhuis ter wereld, met veel nog onbekende persoonlijke details en nieuwe, verhelderende historische inzichten. Gebaseerd op uitgebreid biografisch onder zoek en op talloze gesprekken met onder meer paleismedewerkers, privésecretarissen, hofdames en vrienden van de familie.
tEun VoEtEn Drug van de duivel
Chrystal meth is een van de meest verslavende drugs ter wereld. Onderzoeker Teun Voeten trok twee jaar de wijde wereld in om alle kanten van deze drug te onderzoeken. In dit boek gaat hij niet alleen op zoek naar de wonderbaarlijke geschiedenis en de farmacologische werking, hij spreekt ook met dakloze verslaafden, kartels, internationale drugsexperts enzovoort. Ook autoriteiten, rechters en hulpverleners die met man en macht proberen de meth-epidemie te stoppen, komen aan bod.
Kurt Van EEghEm Čiurlionis
A_2022_09_Boekenkrant september_260X193.indd 1 16/09/2022 15:48
ROBERT MAZURRECENSIE
Undercover bij Colombiaanse drugkartels
Robert Mazur leidde jaren lang een dubbelleven. Als doorgewinterde underco veragent infiltreerde hij succesvol in zowel in het Medellín-drugskartel van Pablo Escobar als in het Cali-drugskartel en lukte het hem om grote kopstuk ken uit de beide kartels op te pakken. In De verrader duikt Mazur onder zijn schuilnaam Robert Baldasare onder in de diepste krochten van het Cali-kartel, waar hij te maken krijgt met een levensgevaar lijke onderwereld waar nie mand te vertrouwen is.
Het Medellín- en het Cali-kartel spreken dertig jaar na hun uiteenvallen nog altijd tot de verbeel ding, getuige de hitserie Narcos op Netflix. Het geweld en de macht van deze beruchte drugskartels, de Amerikaanse DEA-agenten die de kopstukken van die kartels probeer den op te pakken en de flitsende levensstijl die de drugsbazen erop nahielden, zijn voor velen smakelijke ingrediënten die het goed doen in tv-series en films. De realiteit was echter een stuk weerbarstiger en het kostte vaak jarenlange voorbereidin gen voordat er enig concreet resul taat kon worden geboekt in de strijd tegen de internationale drugsope raties. De verrader laat zien hoeveel geduld daarvoor nodig was.
Een groot deel van het verhaal besteedt Mazur aan uitleg over hoe het witwassen van drugsgeld in zijn werk gaat en hoe complex het is om een geloofwaardige under cover identiteit op te bouwen. Voor de enthousiaste en ervaren true crime-lezer zal dit geen probleem zijn, maar voor de lezer die verwacht een spannend boek op te pakken, zal het af en toe doorbijten zijn. Het is bovendien nogal gemakkelijk om het spoor kwijt te raken, vanwege de vele personages die in het boek voorkomen en die meestal na een paar pagina’s weer verdwijnen. De namenlijst achter in het boek is dan ook geen overbodige luxe. De span ning van De verrader zit hem vooral in de voortdurende dreiging dat de cover van Mazur wordt doorzien. Die is namelijk constant in gevaar. Dat ligt niet alleen aan de kwaliteit van de dekmantel, maar ook aan de ver schillende Amerikaanse overheids diensten die elkaar voortdurend tegenwerken. En dan bestaat ook nog het gevaar van corruptie binnen de eigen gelederen.
De schrijver van een true crime-ver haal staat voor een uitdagende balanceeract. De feiten moeten uiter
aard kloppen en te verifiëren zijn, maar het moet niet zo zijn dat je door een teveel aan informatie en te grote dichtheid aan details door de bomen het bos niet meer ziet. Met De verra der overschrijdt Mazur af en toe die grens. Het verhaal had aan kracht gewonnen als hij de informatie wat meer gedoseerd had en zich meer had geconcentreerd op een beperkter aantal personages en organisaties. Door de veelheid aan informatie raakt het meest interessante aspect een beetje ondergesneeuwd, en dat is het verraad waaraan de titel van het boek refereert. In elke under coveroperatie schuilt het gevaar van verraad en de consequenties daar
van voor de betrokkenen. Niet alleen de levens van degenen die bij de undercoveroperatie zijn betrokken lopen gevaar, maar ook die van hun familieleden. In De verrader bezwijkt een agent voor de verleidingen van het mooie leven dat door een van de kartelleden is beloofd en zet daar mee de levens van Robert Mazur en andere agenten op het spel. Op het moment dat de identiteit van de ver rader wordt ontdekt, begint het boek steeds meer als een spannende thril ler te lezen. ‘In de misdaad kan het grote gevolgen hebben als je je tegen andere criminelen keert, en Ediths keuze was geen uitzondering. Haar besluit kostte iemand het leven en redde dat van drie anderen.’
De verrader is vooral een aanrader voor de echte liefhebber van true crime en degenen die geïnteresseerd zijn in de strijd tegen de internatio nale drugshandel. De lezer die zich niet af laat schrikken door alle infor matie die hij over zich heen krijgt uitgestort, kan er veel van opsteken. Voor de lezer die hier niet zo veel zin in heeft, is er altijd nog Narcos op Netflix.
Robert Mazur, De verrader, verta ling: Joost Zwart, Xander Uitgevers, 368 pagina’s
ISTVAN KOPS
‘In de misdaad kan het grote gevolgen hebben als je je tegen andere criminelen keert’
9 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2022
SPANNING
(€ 22,99)
Annette van Rijn HELMGRAS Gedichten over het gevreesde beeld van een kansarme jeugd. Paperback, € 15,95 ISBN 978 94 932 4555 6 Linda Toonen HARTENREIS Een inspiratie-doeboek om jouw authentieke stem te vinden en te volgen. aperback, € 24,95 978 94 932 4546 4 Sarah Tulling WAAROM REED JE DOOR DE POLDER? Seksueel geweld door het brein van een slachto er, hulpverlener en overlever. aperback, € 21,95 ISBN 978 94 932 4551 8 www.palmslag.nl facebook.com/palmslag instagram.com/uitgeverijpalmslag ISBN Jaargang 3, No. 1 maart 2022, € 4,www.gezonderlevenkan.nlgezonder leven kan ABDELKADER BENALI ‘Goede gewoontes kun je aanleren’ • bewegen • voeding • welzijn • preventie • zelfzorg Jeroen de Rijke over presteren onder druk Wat stress met je lichaam doet Hoe ontwerp je een gezonde stad? Waarom we nog steeds ons babyvet hebben… PETER KLOOSTER GEZONDER LEVEN KAN! Met o.a. Jeroen de Rijke, Sharon de Miranda en alles over slapen Kijk voor meer informatie op www.gezonderlevenkan.nl
Een huwelijksnachtdrama
Een jonge bruid verdwenen in haar huwelijksnacht. Een waterval als plaats delict. De Bruidssluier van de Zweedse Kamilla Oresvärd is geen standaard detectiveverhaal waarin de rechercheur de moord oplost. In dit boek volgen we de moeder van de rechercheur.
ADINDA GRAAFLAND
Mona Schiller is na jaren teruggekeerd naar Zweden. Ze hoopt de band met haar beide zonen te herstellen. Ze had Anton en William in de steek gelaten, iets wat de zonen nooit heb ben begrepen. De serieuze Anton werkt nu als rechercheur en de vlotte William houdt zich bezig met acti viteiten die niet altijd legaal zijn.
Alleen vindt Mona niet veel tijd om deze band goed te herstellen, doordat ze betrokken raakt bij het onderzoek naar de dood van Lisa-Marie, een jonge bruid die tijdens haar huwe lijksnacht verdween. Lisa-Marie werd gevonden bij een waterval, die De Bruidssluier wordt genoemd. De eigenaar van het pand waar de bruiloft was, vraagt Mona om te helpen de moordenaar te vinden. Eerst probeert hij het lief te vragen, maar uiteindelijk probeert hij op een manipulatieve manier haar hulp te
krijgen. Hij laat haar denken dat ze haar zonen helpt als ze een eigen onderzoek start. Hij wil namelijk dat deze moordzaak zo snel mogelijk wordt opgelost, zodat hij zijn restau rant niet hoeft te sluiten. Hij is een oude vriend van de vader van haar twee zonen, dus waarom zou Mona niet helpen?
Zodoende raakt Mona met veel mensen in gesprek. Sommigen kent ze nog van vroeger en anderen zijn nieuwe gezichten. Ze bezoekt onder andere de moeder van de bruid en ziet de binnenkant van een privé stripclub, een plek waar de bruid blijkbaar vaak kwam. ‘Bauer is geen man. Het is een vrouw. Ze runt een club, maar het is niet de bedoeling dat iemand dat weet.’
De schrijfster maakt gebruik van korte hoofd stukken, die telkens van perspectief wisselen: naast Mona volg je ook Anton en Hedda, een werkneemster in de privé-stripclub. Het ver haal is desondanks goed te volgen. Ook schrijft Oresvärd heel leven dig en geeft ze precies genoeg hints weg over de moordenaar. Tot aan het einde toe kunnen meerdere mensen het gedaan hebben. Dat zorgt voor een goede spanningsboog, waar door je het boek moeilijk
kunt wegleggen.
Kamilla Oresvärd, De Bruidssluier, vertaling: Edith Sybesma, Uit geverij Stortebeeker, 342 pagina’s (€ 18,95)
‘Eerst leek het alsof er niets bijzon ders aan de hand was met Linus en LisaMarie, maar we hoe ven maar een beetje te prikken, dan komt er al een heleboel troep naar boven zoals schulden, stripclubs en chantage.’ De moordenaar van de ogenschijnlijk zo onschuldige bruid kan iedereen zijn. Is het de moeder, de bruidegom, iemand uit de strip club of een van de vele andere bezoekers van de bruiloft? Niets is zeker in De Bruidssluier, en dat maakt het een echte aanrader.
Achtervolgd door je krakersverleden
Een oude jeugdliefde, maffia praktijken rondom het bin nenhof en ingehaald worden door een krakersverleden. De misdaadroman De Rioolrat van Pieter Chenestre ver telt het fictieve verhaal van oud-politicus Jan Gans die met al dit te maken kreeg, toen hij met pensioen ging. Via zijn werk in het bedrijfs leven kreeg Chenestre te maken met de Italiaanse maffia. In dit debuut ver weeft hij de werkelijkheid met fictieve gebeurtenissen.
SANNE VAN DER LIST
Aan het begin van het verhaal lees je over het beruchte krakerscafé
De Rioolrat in de jaren 80, waar wekelijks door Jan Gans en zijn jeugdliefde Maria het krakersspreekuur wordt gehou den. Daarnaast wordt een stuk geschiedenis beschreven over de kra kersrellen in die jaren en het overlij den van Hans Kok, een Amsterdamse kraker. Je maakt kennis met de rol van Jan en Maria tijdens de rellen. Na een aantal hoofdstukken gaat het verhaal plots over naar de huidige tijd, waarin Jan besluit met zijn werk als politicus te stoppen vanwege zijn gezondheid. De gebeurtenissen in de jaren 80 blijken nachtmerries van
hem te zijn. Die spelen gedurende het verhaal een grote rol: ‘Dromen over de gebeurtenissen uit zijn verle den bracht hem vaker uit zijn even wicht.’
Een kwart van het hele verhaal wordt besteed aan het afscheid van Jan op zijn werk. In de alinea’s wordt een flinke afwisseling gemaakt in verhaallijnen. Het ene moment zit je in de jaren 80 in het krakerscafé, het volgende moment zit je in een her innering van Jan aan gebeurtenis sen in de Tweede Kamer en dan zit je weer bij partijsecretaris Simon, die later nog een belangrijke rol blijkt te hebben in het verhaal. Soms zijn de overgangen in een alinea van het heden naar het verleden zo subtiel, dat het wat verwarrend kan zijn voor de lezer. Toch wil je wel verder lezen, want alle losse stukken hebben een goede spanningsop bouw en sluiten later weer op elkaar aan. De lezer blijft geprikkeld en wil hierdoor weten hoe de hele puzzel in elkaar zit.
Tijdens het afscheid van Jan duikt de onderzoeks journalist Angela Hagen op. De subtiele manier waarop ze geïntrodu ceerd wordt, past bij het karakter van het per sonage: ze is geniepig, sexy, onbetrouwbaar, maar vol uitstraling en zeker van haar zaak. ‘Een smaakvol geklede
Vuurduivel
Een vreselijke gebeur tenis tijdens een pick nick in Australië zorgt ervoor dat een vrouw verbrandt en een gru welijke dood sterft. Een jaar later treedt haar man toe tot het elit eteam van de brand weer. Een terrorist die eerder voor verwoes tende branden zorgde, dreigt opnieuw toe te slaan. Overal breken branden uit. Journalist Emily probeert de waarheid te achterha len en er is geen tijd te verliezen.
Het laatste feest
Rhys LIoid bezit succes volle vakantiehuizen aan een meer. Op oude jaarsavond gaat het rond middernacht mis. Ineens drijft Rhys dood in het meer. Een dag later zit rechercheur Ffion Morgan met een dorp vol verdachten. De leugens stapelen zich op. De vraag is niet wie Rhys dood wilde hebben, maar wie hem heeft vermoord.
Iedereen liegt
wat oudere vrouw met roodbruine haren en volle lippen liep gedeci deerd naar Jan toe.’ In de loop van het verhaal blijkt ze een interessant en belangrijk personage te zijn. Simon en Jan hebben een haat-liefde verhouding met elkaar. Jan is een gedreven bestrijder van corruptie en criminaliteit en Simon zit er als politicus middenin. Als Jan een keer meegaat naar een ‘borrelfeestje’ van Simon, blijkt het te gaan om een cri mineel overleg. Onbedoeld raakt Jan betrokken bij een drugssmokkel waar Simon, Angela, partijvoorzitter Van Daelhem en barman Matteo van De Rioolrat onderdeel van uitmaken. Ze zetten Jan in om aan informatie te komen voor de drugssmokkel. Tege lijkertijd bedreigen ze hem en soms vliegen de kogels hem letterlijk rond de oren. Het verhaal wordt vanaf dit punt wat makke lijker leesbaar. De tijd sprongen nemen af en de overgangen zijn wat duidelijker. Hoe ver der je in het verhaal komt, hoe meer puzzel stukjes op hun plek val len. Richting het einde zit er een onverwachte plottwist in. Ondanks dat het verhaal aan het begin wat lastig te vol gen is, is De Rioolrat een origineel en goed debuut, doordat je een ontzettend realistisch inkijkje krijgt in de maffiawereld.
Op een koude decem bernacht verdwijnt Yasmin spoorloos. De politie denkt aan zelf moord. Maria weet niet wat ze met de situatie aan moet. Wanneer haar nieuwe echtge noot Samir opgepakt wordt op verdenking van moord op Yasmin, zijn dochter, is Maria totaal van slag. Is Samir toch niet wie ze dacht dat hij was?
Losgeslagen
Advocate Annemieke zit niet lekker in haar vel, doordat ze een belangrijke zaak heeft verloren en haar relatie stroef loopt. Ze krijgt steeds meer moeite met wat haar man van haar verlangt. Dan nodigt de nieuwe buur man hen samen met de andere buren, waaron der hun knappe buur jongen Mees, uit in zijn zomerhuis op Ibiza. Daar gaat het helemaal mis.
Nathalie Pagie, Vuurdui vel, Uitgeverij Boekerij, 304 pagina’s (€ 17,99)
Clare Mackintosh, Het laatste feest, Uitgeverij De Fontein, 400 pagina’s (€ 21,99)
Camilla Grebe, Iedereen liegt, Uitgeverij Cargo, 384 pagina’s (€ 13,99)
Saskia M.N. Oudshoorn, Losgeslagen, Uitgeverij De Crime Compagnie, 300 pagina’s (€ 19,95)
BOEKENKRANT TIPTRECENSIES
KAMILLA ORESVÄRD
Pieter Chenestre, De Rioolrat, Uitgeverij Amsel, 304 pagina’s (€ 21,95)
11 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2022 SPANNING
Allemaal hond!
Katje heeft nog nooit een hond gezien en toch denkt ze dat ze die beesten kan beschrij ven. Sommige zijn groot, sommige klein. Sommige zijn kaal en andere juist harig. Eigenlijk zien ze er bijna allemaal anders uit, maar één ding is zeker. Ze zijn allemaal hond!
Wolvenhart
Mensen en dieren heb ben al eeuwenlang een bijzondere band. Dit boek zit vol verhalen over dieren die iets bij zonders hebben gedaan of meegemaakt. Zoals giraffe Zarafa, die twee honderd jaar geleden een echte giraffenrage ontketende, toen ze als cadeau aan de koning van Parijs gegeven werd. Wolvenhart ver telt veertien bijzondere dierenverhalen, geïllu streerd door Marieke Nelissen.
Owen en de dingen die niemand zag
Owen uit Modderpoel had al een paar dagen het idee dat er iets geks aan de hand was. Hij voelde zich vreemd. Pas als hij met zijn fiets over de kop slaat en hard met zijn hoofd op de straatstenen valt, komt hij erach ter. Owen ontdekt dat er een onzichtbare wereld vol hoeders bestaat. Samen met zijn eigen hoeder Antje gaat hij mee naar de Hoederschool, maar niet alles loopt op rolletjes.
Jageres
De natuur is uit balans. De zon schijnt al jaren niet en de oogsten mis lukken. En vreemde vijandige wezens duiken overal op. Om de crisis op te lossen worden de orakelste nen geworpen. Kaede en Taisin worden uit gekozen om op een gevaarlijke reis te gaan naar Tanlili, de stad van de elfenkoningin. Maar het koninkrijk heeft maar één jageres nodig, niet twee.
RECENSIES
Een verhaal dat niet bij je ‘weggaat’
Een extra vakantie terwijl school al is begonnen, zal voor de meeste scholieren als een droom klinken. Maar wat als er geen telefoon bereik is op het eiland waar je vakantie wilde vieren? En wat als je daar ook nog eens komt vast te zitten?
SELMA OUEDDAN
Dat gebeurt Dawn, die op bezoek gaat bij haar oma, die haar bekken heeft gebroken. Oma Verweg, zoals ze wordt genoemd, woont op een eiland ver in het noorden, dat alleen met een veerboot bereikbaar is. Dawn heeft haar oma nog nooit ontmoet en kan zich al helemaal voorstellen hoe die oma haar warme chocolademelk met slagroom zal geven en haar zal
leren breien. De werkelijkheid blijkt weerbarstiger: oma Verweg zit hele maal niet op de komst van de familie Atladóttir te wachten. Daarnaast is de veerboot waarmee ze naar het eiland zijn gekomen, voor het komende halfjaar de allerlaatste boot die bij het eiland aanmeert. Ze zullen dus in moeten trekken in de enige flat die er op het eiland te vinden is. De flat aan het einde van de wereld, geschreven door de IJslandse Arndís Pórarinsdóttir en Hulda Sigrún Bjarnadóttir, wordt vanuit Dawns perspectief verteld. Zij struikelt vaak over hoe anders het leven wordt aange pakt op het eiland. Zo vraagt ze Krummi, een van de weinige andere kinderen daar, het volgende over elektri citeit: ‘“Denken jullie veel na over elektrici teit?” vroeg ik. “Je moet er natuurlijk wel iets voor over hebben,” zei Krummi vrolijk. “(…) Er zijn zonnepanelen op het dak, maar in de winter is er erg wei nig zon. (…) Het maakt niet zo veel uit. We hebben niet veel elek triciteit nodig en de Energiecentrale levert wat we nodig hebben.”’ Dat dingen anders
gedaan worden, betekent echter niet dat dat altijd slechter is. Zo heeft oma Verweg een mooi antwoord wan neer Dawn aangeeft verbaasd te zijn dat een boek dat cadeau is gedaan, later weer terug naar de bibliotheek gebracht moet worden: ‘“We geven geen papier weg, kind,” bromde oma (…). “We geven een verhaal. En het verhaal gaat niet bij je weg, ook al breng je het boek weer terug.”’ Pórarinsdóttir en Bjarnadóttir stel len op die manier de consumptie maatschappij aan de kaak, maar ook de geslotenheid van het eiland. Zo doen de eilandbewo ners in eerste instantie erg neerbuigend tegen de familie Atladóttir, omdat ze nieuwkomers zijn. Dat maakt het des te mooier om te lezen hoe beiden gedurende het verhaal naar elkaar toe groeien.
Arndís Pórarinsdóttir en Hulda Sigrún Bjarnadót tir, De flat aan het einde van de wereld, vertaling: Willemien Werkman, Uitgeverij Volt, 317 pagi na’s (€ 16,99)
Op zoek naar ‘nog lang en gelukkig’, of toch niet?
Georgia droomt van een leven vol romantiek. Het enige probleem is dat ze nog nooit verliefd is geweest. Als ze gaat studeren ziet ze dit als een goed moment om alles om te gooien en nu toch eindelijk echt verliefd te worden. In Liefdeloos van Alice Oseman (bekend van de graphic novel en Netflix serie Heartstopper) volgen we Georgia in haar zoektocht naar de liefde.
CARMEN PLOEG
Georgia is gek op fan fictie en begint aan een nieuw avontuur op de universiteit. In haar extraverte kamerge noot Rooney ziet ze een orakel van de liefde, die haar kan helpen bij het vinden van de liefde. Maar Rooney blijkt ook niet alles te weten en voor Georgia wordt de zoektocht steeds
ingewikkelder, doordat ze in de knoop ligt met haar gevoelens. Want wat nou als je eigenlijk gruwelt van het idee om iemand te zoenen? In haar zoektocht ontdekt ze de uitge breide wereld van aseksualiteit en aromantisch zijn. Het is verfrissend om een verhaal te lezen waarbij het hoofdpersonage ontdekt dat er meer is dan een leven waarin twee men sen verliefd op elkaar worden en ‘nog lang en gelukkig’ leefden. Liefdeloos (vertaald door Niels van Eekelen) biedt een diverse groep per sonages en is een lief verhaal, waarin vriendschap enorm belangrijk is. Ook al maakt Georgia op dit gebied veel fouten, want het ontdekken van haar seksualiteit verloopt voor haar behoorlijk rommelig. Maar dat is misschien niet eens zo gek, als je al je hele leven van alle kanten te zien en te horen krijgt dat ‘de liefde’ het doel van het leven is. Iets waar Georgia boos om wordt tijdens één van de open hartige gesprekken met haar kamergenoot en vriendin Rooney. Doordat de focus zo ligt op het feit dat Georgia maar niet verliefd lijkt te kunnen worden, wordt er verder helaas weinig tijd besteed aan het vol
Alice Oseman, Liefde loos. Hoe lang nog voor haar verhaal begint?, vertaling: Niels van Eekelen, Uitgeverij Van Goor, 384 pagina’s (€ 20,99)
Al met al is De flat aan het einde van de wereld een goedgeschreven jeugdroman die onze huidige manier van leven een kritische, maar ook hartver warmende spiegel voorhoudt. Geleend of gekocht, het is zeker een verhaal dat niet bij je weg zal gaan na het lezen.
ledig inkleuren van haar personage. Ze houdt van romantische musicals, ze houdt van fanfictie, ze houdt van theater. Maar wie is ze buiten deze hobby’s om? Er wordt een paar keer benoemd dat Georgia ineens last kreeg van podiumvrees. Dit wordt gebracht als een belangrijk punt in haar leven, maar er wordt nooit op ingegaan waardoor dit kwam en waarom ze er weer overheen groeit. Naast de serieuze zoektocht naar wie Georgia is, biedt het boek gelukkig ook luchtige en grappige momen ten, waardoor je als lezer gemakke lijk door het verhaal wordt geleid. Uiteraard is er ook genoeg drama waar mee je nieuwsgierig wordt gemaakt naar de rest van het ver haal. Maar waar het geweldig is om eens iets te lezen over aro mantisch en aseksueel zijn, is het jammer dat Georgia niet dieper is uitgewerkt. Georgia leert zichzelf misschien beter kennen, maar wij als lezer kennen haar alleen van haar (a)seksualiteit.
Deze recensie verscheen eerder op Hebban.nl, dé online-lezerscommunity van Nederland en Vlaanderen.
Roel Seidell, Allemaal hond!, Uitgeverij Clavis, 32 pagina’s (€ 17,95)
Suzanne Wouda en Annemarie van den Brink, Wolvenhart, illu straties: Marieke Nelis sen, Uitgeverij Ploegsma, 144 pagina’s (€ 20,99)
Oirik, Owen en de dingen die niemand zag, Uitge verij Moon, 304 pagina’s (€ 16,99)
BOEKENKRANT TIPT
Malinda Lo, Jageres, vertaling: Cathinca van Sprundel, Dutch Venture Publishing, 320 pagina’s (€ 18,50)
‘We geven een verhaal. En het verhaal gaat niet bij je weg, ook al breng je het boek weer terug’
Want wat nou als je gruwelt van het idee om iemand te zoenen?
12 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2022 JEUGD
Word een Vincent van Gogh-expert
Bij de naam Vincent van Gogh zie je vast meteen een gele vaas met bloemen of een kronkelende sterrenhe mel voor je. Ook het verhaal rondom het oor kent ieder een, maar er is nog zoveel meer te vertellen over Van Gogh. Om ook kinderen met zijn verhaal te inspire ren, maakten Nienke Dene kamp (journalist en auteur) en René van Blerk (senior educator bij het Van Gogh Museum) een junioreditie van De Grote Vincent van Gogh Atlas.
ADINDA GRAAFLAND
Waarom wilden jul lie een juniorvariant van de atlas maken? En was het lastig om hem aan te passen voor kinderen?
Nienke Denekamp: ‘Het Van Gogh Museum wilde een toegankelijk boek maken dat makkelijk leesbaar was. Ik ben dat boek gaan maken met René van Blerk. Het idee om er een atlas van te maken kwam van uitge ver Dik Broekman bij Rubinstein. Wij hebben dat samen uitgewerkt. Dat boek maakten we echt voor volwas senen en kinderen vanaf 13+. Deze junioreditie is voor 9+.’
René van Blerk: ‘Het was niet moei lijk om er een juniorversie van te maken. Ik ben kunsthistoricus, maar ben ook heel lang schoolmeester geweest. Daardoor ben ik gewend
om na te denken over hoe je aan kin deren goede verhalen kunt vertellen. Met de basis die we al hadden, was het erg prettig om opnieuw het ver haal te vertellen, maar dan op een wat begrijpelijkere manier. Daarvoor moesten we ons taalgebruik bijvoor beeld wat aanpassen.’
Was het moeilijk om alle informatie te vinden over Vincent van Gogh? René van Blerk: ‘Ik werk al vijf tien jaar bij het Van Gogh Museum. Op dag één ontdekte ik al dat die man ontzettend bijzonder en veel zijdig is. We hebben het geluk dat ik hele korte lijntjes heb, die heeft Nienke nu ook, met de mensen die hier heel veel over weten. En ik weet zelf al veel over Van Gogh. Teio Meedendorp, een van de onder zoekers hier, heeft ons bij de eer ste atlas heel erg geholpen. Op basis van wat we natuurlijk al wisten, hebben we deze junioreditie kun nen maken. Het was eigenlijk moei lijker om te kiezen wat we er niet in zouden stoppen, dan wat we wilden behouden.’
Nienke Denekamp: ‘Sommige ver halen hebben we weggelaten, want die waren wat minder geschikt voor kinderen of niet zo interessant. En andere verhaaltjes hebben we weer iets uitgebreider behandeld.’
Hoe verliep de samenwerken tussen jullie twee?
René van Blerk: ‘Van opbouwende kritiek word je alleen maar beter, dat vond ik ook zo fijn tijdens het schrij ven. Dat je elkaar af en toe op het juiste spoor moest zetten.’
Nienke Denekamp: ‘We kunnen het best goed. Soms ga jij mijn tek sten “verblerken” en andersom ga ik zijn teksten “vernienkeriseren”. Het werkt heel goed.’
Hebben jullie ook (een van de) plek ken bezocht waar Vincent ooit woonde of werkte?
Nienke Denekamp: ‘Op exact de 125ste sterfdag van Vincent van Gogh kwamen we met een aantal mensen van de uitgeverij, het museum en familie samen op de begraafplaats en in het kamertje waar hij gestor ven was. Dat was heel bijzonder. Je loopt dan langs de plekken waar de schilderijen gemaakt zijn. Door de weilanden. Het laatste wat hij heeft gezien, dat is wel heel indrukwek kend. Denk ik nog vaak aan terug.’
René van Blerk: ‘Ik ben op meerdere plekken geweest. Ik vond het ook heel heftig en bijzonder toen wij in
het kamertje waar Vincent van Gogh is overleden waren. Ik ben ook in het zuiden van Frankrijk geweest, waar hij veel gewerkt heeft. Daar heeft het beroemde verhaal van het oor zich afgespeeld. Dat was ook heel indruk wekkend. Maar als je op de 125ste sterfdag in dat kamertje bent, door de velden loopt naar de begraaf plaats waar hij en zijn broer begra ven liggen, dat is toch wel iets heel bijzonders. Ik wil het geen bedevaart noemen, maar stiekem is dat het een klein beetje wel.’
Vincents jongere broer Theo bewaarde alle schilderijen, schet sen en brieven die Vincent maakte, ondanks alle drama rondom Vin cent. Zouden jullie hetzelfde hebben gedaan?
René van Blerk: ‘Ik zou een hele slechte Theo zijn, want ik bewaar nooit zo heel veel dingen. Het is wel grappig dat ik door dit mooie en bij zondere verhaal wat meer kerst kaarten van familieleden ben gaan bewaren.’
Welk gedeelte van Vincent van Goghs leven uit het boek vonden jul lie het meest interessant?
Nienke Denekamp: ‘Wat ik heel leuk vond om te onderzoeken, waren de momenten dat hij ergens aankwam. Dan schreef hij altijd een hele lange brief aan Theo over de plaats waar hij was. Dat was een journalistieke brief: hij maakte hele lange wande lingen en beschreef wat hij op straat allemaal zag. Van de haven van Ant werpen tot de mijnen in Wallonië. Dat zijn echt hele mooie realistische brieven.’
Waarom is dit boek perfect voor kinderen?
René van Blerk: ‘Ik werk al heel lang in het Van Gogh Museum. Al jaren krijgen we mails van kinderen bin nen met: “Ik houd mijn spreekbeurt over Vincent van Gogh” of “Ik ga een werkstuk maken over Vincent van Gogh”. Dit is denk ik het ultieme Van Gogh-boek voor kinderen om meer over de schilder te weten te komen, buiten de verhalen die mensen op de een of andere manier standaard al kennen. Als je als kind dit boek hebt gelezen, ben je eigenlijk een Van Gogh-expert.’
Nienke Denekamp en René van Blerk, De Grote Vincent van Gogh Atlas Junioreditie, illustraties: Geert Gra
‘Ik zou een hele slechte Theo zijn, want ik bewaar nooit zo heel veel dingen’
13 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2022 JEUGD
INTERVIEW NIENKE DENEKAMP RENÉ VAN BLERK
tama, Uitgeverij Rubinstein, 160 pagi na’s (€ 19,99)
GEERT GRATAMA
Dag lieverd, tot zo Na de geboorte van hun zoontje lacht het geluk Nadja en Jeroen toe. Dat verandert als Jeroen vijf meter voor hun huis in London door een wildvreemde wordt neergestoken, als hij op weg is om de geboortekaartjes op de post te doen. Nadja besluit na twee jaar verdriet met haar doch ter door Azië te trekken en opnieuw te ontdek ken hoe mooi het leven kan zijn.
Waar gaat het over als het over Joden gaat?
Waarom vieren christenen vol over gave Joodse feesten? Waarom demonstre ren antivaxers met Jodensterren? Waarom bestoken voetbalsup porters elkaar met leuzen over Joden? In dit boek zoekt David Wertheim een ant woord op al die vragen. Zijn zoektocht brengt hem langs stadions, rappers, kerken en demonstraties en poli tici van links tot rechts.
Man zonder rijbewijs
Halverwege de zestig besluit Oek de Jong dat hij alsnog rijles wil nemen. Waarom is hij er nooit aan begonnen? Die vraag leidt terug naar hoe hij als per soon geworden is. Zijn herinneringen spelen hierin een grote rol: een bijna fatale rit in de auto van zijn moe der, hoe hij door een eenzelvige vader en moeder werd gevormd. De eerste rit bezorgt Oek een schok die aan zet is tot het schrijven van dit boek.
Taoïsme
Over de mythische stichter van het tao isme, Lao Zi, wordt gezegd dat hij zich toelegde op het ver borgen blijven. Dit elementaire deeltje uit de reeks Elementaire Deeltjes belicht de duis ternis van deze Chinese filosofie. Tegelijkertijd wordt de onpeilbaar heid van het taoïsme gerespecteerd, want: ‘De Weg (Tao) die genoemd kan worden, is niet de permanente Weg.’
RECENSIES
Portret van Dieuwertjes moeder
Dieuwertje Blok, bekend als presentatrice van onder andere Het Sinterklaasjour naal, kwam samen met haar zussen tijdens het opruimen van hun ouderlijk huis het dagboek tegen van hun moe der. Aan de data die boven de bladzijdes stonden, kon ze zien dat haar moeder, Henny Gazan, in dit dagboek begon te schrijven in 1937. Zij was toen zestien.
RENSKE IMMINK
Dit dagboek vormt de kern van Bloks boek Dragelijke lichtheid Hierin beschrijft ze het leven van haar moeder als Joods meisje tijdens en rondom de Tweede Wereldoorlog. Het dag boek zelf begint vlak voor de oorlog en stopt een paar maanden voor Henny onderduikt. De rest van haar leven wordt daarnaast door Blok ver der uitgetekend.
Een dagboek van een Joods meisje uit de Tweede Wereldoorlog klinkt als iets wat geen verdere toelichting nodig heeft. Het dagboek van Anne Frank verkoopt immers nog steeds goed. Het zijn unieke documenten, waarvan het feit dat ze bewaard zijn helemaal niet vanzelfsprekend is.
Verwacht echter niet veel te zullen lezen over de oorlog. Dit dagboek laat zich het beste omschrijven als een tienerdagboek, zoals dat op de voorkant van Dragelijke lichtheid ook wordt gedaan. Terwijl de oorlog volop bezig is, lijkt Henny veel meer bezig te zijn met jongens. Over de oorlog zelf schrijft ze maar heel weinig.
Vanwege het tienergehalte zou het dagboek op zichzelf staand ook minder interessant zijn geweest, maar Blok voegt een beschrijving toe van de periode van het onder duiken en de periode daarna, op basis van de verhalen die haar moeder vertelde en ander materiaal, zoals krantenartikelen. Daardoor krijgt de schrij ver ook een duidelijke stem en komt zij door het hele boek heen naar de voorgrond. Het geeft het boek een mooie per soonlijke insteek. Achterin staat ook een lijst met namen van mensen die Henny in haar dagboek noemt, met de informatie die er over hen te vinden was. Niet alle namen konden herleid worden, maar voor een groot deel is dit wel gelukt. Daaraan is de zorgvuldigheid te zien waarmee aan dit
boek gewerkt is.
‘Dragelijke lichtheid’ verwijst naar de lichtheid waarmee Henny over het leven praat en schrijft. ‘Wat ben ik toch een egoïste, (…). We doen net of we met een zuiver menschlievend standpunt aldoor Kampwaarts trekken, maar het is alleen eigenbelang en jongens. Ik schaam me diep, maar dat ik zo gek doe, kan de lente wel zijn.’
Dieuwertje Blok, Dra gelijke lichtheid. Het tienerdagboek van mijn Joodse moeder tijdens de Tweede Wereldoorlog, Uitgeverij Meulenhoff, 200 pagina’s (€ 22,99)
Met ‘Kampwaarts trekken’ bedoelt Henny de regelmatige bezoekjes aan Hotel Lloyd, destijds een vluch telingenkamp voor Duitse Joodse vluchtelingen. Daar stipt Blok ook nog kort de actuali teit aan. Zodoende neemt ze de ruimte om dit boek meer te laten zijn dan het dagboek van haar moeder, waardoor het aan diepte wint, zon der er taaie kost van te maken. Ze maakt een schets van het verleden, met behulp van haar moeders beschrijvingen, en trekt het verhaal ook door naar het heden. Of beter gezegd: ze komt weer terug bij het heden. Iets wat goed past bij de licht heid waarmee ze beiden geschreven hebben.
Door verdriet naar geluk
Wees eens lief voor jezelf van de Finse therapeut Maaret Kallio is geen handleiding om snel van je negatieve gevoelens af te komen. Kallio helpt je juist om zowel het negatieve als het positieve van het leven te accepteren. Via zelfcompassie en veer kracht naar levensgeluk.
PAULINE PATER
Het boek oogt licht, met vrolijke kleuren op een witte ondergrond. Het belooft zes levensre gels die je inzichten en handvatten geven om een duurzame en sterkere versie van jezelf te wor den. Het leven leven in ‘heelheid’; het negatieve dragen en het posi tieve zien.
Het boek is informatief op een luchtige manier. Je wordt bewust gemaakt van de noodzaak om het zware van het leven te accepteren. Voorbeelden en oefeningen worden afgewisseld met inspirerende quotes. Een oefening is bijvoorbeeld om een
lijst te maken met mensen in jouw omgeving die jou een veilig gevoel geven. Mensen bij wie je je op je gemak voelt en die je kunnen onder steunen. ‘Welke drie mensen zou jij bellen als je in een acute geestelijke nood zat?’
Kallio helpt je om je emoties niet te onderdrukken, de wereld niet mooier te maken dan hij is, maar alle emo ties die bij het leven horen te voelen. Zij wijst erop dat alles wat er nu in je leven tegen je werkt, mogelijk voort komt uit patronen die je jezelf hebt aangeleerd en de verwachtingen die je hebt van anderen. Kallio leert je om daar verantwoordelijkheid voor te nemen, maar ook mild te zijn naar jezelf en naar anderen. Het leven is nou eenmaal niet constant rozen geur en maneschijn. Juist door alles wat jou tegenwerkt te confron teren en te accepteren, krijg je een leven met meer zelfcompassie. De lat waarmee je jezelf meet wordt daardoor lager, met als gevolg dat je de ander ook min der streng beoordeelt. Succes op een bepaald gebied betekent altijd dat je moet inleveren op een ander gebied, maar wanneer wilskracht en vreugde je genoeg motiveren om te blij ven oefenen, zijn zulke concessies een bewuste keuze. Wie succesvol is heeft dingen gevonden
om volop in te investeren, en heeft er bovendien vrede mee om daarvoor andere dingen op te offeren.’
Kallio is therapeut en schrijft van uit dat perspectief. Er zit hierdoor meer gelaagdheid in het boek, tus sen de regels door merk je dat dit niet de gemiddelde coach is die een zelf hulpboek schrijft. In Finland schreef ze al meer dan tien boeken en is haar naam niet meer weg te denken uit de bestsellerlijsten. Met dit boek zet ze haar eerste stappen op Nederlandse bodem.
Maaret Kallio, Wees eens lief voor jezelf, vertaling: Sophie Kuiper, Uitge verij Lev., 256 pagina’s (€ 21,99)
Houd een notitieboek bij de hand, want de vragen die in het boek worden gesteld, vergen tijd. Laat ze binnenkomen en formuleer je ant woord. Geen zin hierin? Ook zonder de vragen te beantwoorden geeft het boek je een andere kijk op het leven. De boventoon van het boek is niet wat je moet doen om de gelukkig ste mens ter wereld te worden, maar vooral hoe je het leven in zijn volledigheid kunt omarmen. Zodat het leven vóór jou in plaats van tégen jou werkt. Klinken bovenstaande zinnen jou als muziek in de oren? Voel je de behoefte aan meer verdraagzaamheid en compassie? Klaar met altijd maar zoe ken naar geluk, en zin in een realistisch ver haal? Lees dan dit zelfhulpboek.
David Wertheim, Waar gaat het over als het over Joden gaat?, Uitgeverij De Bezige Bij, 256 pagi na’s (€ 23,99)
BOEKENKRANT TIPT
Nadija Ensink-Tech en Didi van der Lans, Dag lieverd, tot zo, Uitgeverij HarperCollins, 304 pagi na’s (€ 21,99)
Oek de Jong, Man zonder rijbewijs, Uitgeverij Atlas Contact, 224 pagina’s (€ 22,99)
Michel Dijkstra, Elementaire Deeltjes 78. Taoïsme, Uitgeverij Athenaeum, 144 pagina’s (€ 12,50)
‘Welke drie mensen zou jij bellen als je in een acute geestelijke nood zat?’
14 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2022 NON-FICTIE
RUSHDIE
Lofzang op de verbeelding
Kort na de tweede aanslag op zijn leven verschijnt er een nieuwe bundel van Salman Rushdie (1947) op de Neder landse markt, genaamd Taal van de waarheid. In dit boek zijn de non-fictiestukken van Rushdie uit de periode 20032020 gebundeld. Het geeft een uitvoerig beeld van waar de Brits-Indiase auteur van Middernachtskinderen en De duivelsverzen zich de laatste jaren mee bezig hield.
MARTIJN VAN BRUGGEN
Eerst die aanslag. Op vrijdag 12 augus tus maakte Salman Rushdie zich in Chautauqua, New York op om een lezing te geven. Zijn zoveelste lezing. Hij was al op het podium, net als de interviewer. Een derde man betrad het podium. Die man was Hadi Matar en hij had een mes bij zich. Rushdie overleefde, maar liep meer dere steekwonden op in zijn maag, borst, rechterzij, rechterdijbeen en rechteroog. Het motief bleef vaag, al vertelde Matar aan de New York Post: ‘[Rushdie] is iemand die de islam aanviel, hij viel het geloof aan.’
Al sinds Rushdies De duivelsverzen in 1988 op de markt verscheen, wordt hij met de dood bedreigd. Fundamentalistische moslims waren woest om de inhoud van dit boek, en de staat Iran riep zelfs op om hem te doden. Wie Taal van de waarheid leest, merkt dat ook voor Rushdie de acuutste dreiging inmiddels gewe ken leek. Hij schrijft dat de grootste moeilijkheden achter hem liggen. Dat neemt niet weg dat hij zich zeer bewust is van de kwetsbaarheid van vrijheid. In meerdere stukken in De taal van de waarheid waarschuwt Rushdie dat we in een gevaarlijke tijd leven, waarin vooral de vrij heid van meningsuiting onder druk staat. Door geloofsextremisten, door machthebbers (minister-president Modi van India en, toen nog, pre sident Trump voorop) en door een generatie ‘muggenzifters’: ‘vooral jongeren [die] het gevoel hebben gekregen dat er beperkingen moe ten worden gesteld aan de vrijheid van meningsuiting. Het idee dat het kwetsen van gevoelens, het kwetsen van gevoeligheden te ver gaat, heeft nu brede ingang gevonden, en als ik goede mensen zulke dingen hoor zeggen, heb ik het gevoel dat het reli gieuze wereldbeeld opnieuw wordt geboren in de seculiere wereld – dat het oude religieuze apparaat van godslastering, inquisitie, excommu nicatie, dat allemaal, misschien wel weer aan het terugkomen is.’ Vermoedelijk doelt Rushdie hier op de radicale tak van de wokebeweging. Hij deinst sowieso niet
terug van een stevige uitspraak hier of daar. Mensen die in God geloven moeten die ‘oude onzin’ nu toch eens echt achter zich laten, en wie Twilight of De Hongerspelen bedenkt, moet zijn papier verscheuren. Ik vond die stellingnames amusant en prikkelend, maar juist de types waar Rushdie voor waarschuwt kunnen zich diep gekwetst voelen.
Vrijheid is een thema in deze bundel, maar ook afkomst, migratie, kunst, schrijverschap, vriendschap, taal en zo kun je nog wel even doorgaan. De ondertitel luidt ‘Essays 2003-2020’, maar dat klopt niet: essays vormen slechts een onderdeel. De bundel is ook gevuld met speeches, inlei dingen, necrologieën en zelfs een interview met Rushdie. Ik vermoed dat praktisch al het non-fictionele werk van Rushdie uit deze periode erin staat. Daardoor voelt het aan als een verzameld werk. Een snoepwin kel voor de volbloed liefhebber van de auteur, maar ikzelf was nog een Rushdie-leek. Inleidingen bij boeken van andere auteurs die ik niet gele zen had, of liefdesbetuigingen aan mij onbekende schrijversvrienden hadden er wat mij betreft niet in hoeven staan. Deze stukken voelden aan als ruis en boden, zo zonder con text, geen toegevoegde waarde. De Rushdie-leek leert hem wel ken nen in deze bundel. Fragmentarisch kan je zijn levensloop bijeenscharre len en ook zijn belangrijkste boeken komen voorbij. Wanneer Rushdie over literatuur begint te schrijven, opent zich een schatkist aan kennis en verteldrang. Indiase vertellingen worden moeiteloos gekoppeld aan wereldliteratuur, en de boektitels en schrijversnamen vliegen je om de oren. In een breed-uitwaaierende schrijfstijl rekt hij de literaire canon op. Daarnaast geeft hij af op de huidige literaire tendens van auto fictie schrijven: ‘literatuur die alles wat verzonnen is uit de weg gaat.’ Volgens hem is dat alleen te recht vaardigen als je een écht bijzonder leven hebt. Anders moet je je ver beelding gebruiken. Boven alles is Taal van de waarheid een lofzang op de zinnenprikkelende, grensverva gende en identiteitsoverstijgende verbeelding.
Haiku’s schrijven
De redactie van Onze Taal zet iedere maand een bijzonder taalboek in de schijnwerpers. Deze keer: Studio Haiku van Lotte Dodion.
RAYMOND NOË
Een haiku is een van oorsprong Japans natuurgedichtje met een vaste vorm: drie regels van respec tievelijk vijf, zeven en dan weer vijf lettergrepen. In zo’n gedichtje wordt vaak een diepere gedachte uitgedrukt, of in ieder geval een gedachte die tot verder nadenken aanzet, en de haiku kan daardoor wat zweverig overkomen. Nuchtere lezers voelen zich soms wat minder aangetrokken tot het zen-karakter ervan, en dat levert dan allerlei presiflages op, zoals het gedichtje ‘Geen haiku’ van Ilja Leonard Pfeijffer: ‘vlinder in de trein / mijn god dacht ik als daar maar / geen haiku van komt’. Maar dat neemt niet weg dat er ook heel geslaagde haiku’s geschreven worden. Doordat het een korte-afstandsgedicht is, lijkt het misschien niet zo’n kunst om er een te schrijven, maar zoals de kenners wel zeggen: ‘Je zet toch ook niet een bos tulpen in een vaas en noemt dat dan ikebana?’
Dichteres en schrijfster Lotte Dodion raakte een paar jaar geleden na een reis naar Japan helemaal verslingerd aan de haiku, vooral ook omdat je er bin nen de beperking van de vorm zo los mee om kunt gaan en je creativiteit kunt laten stromen: het schrijfproces is minstens zo belangrijk als het resultaat. En dat is ook fijn voor mensen die om de een of andere reden vastzitten, ontdekte ze, en die loskomen door te dichten. Sindsdien helpt ze mensen haiku’s te schrijven, en dat doet ze nu ook in haar boek Studio Haiku. Onder het motto ‘gewoon doen, dat schrijven’ inspireert ze de lezer met voorbeelden van eigen werk en dat van anderen, en geeft uitleg bij klassieke vormen en technieken. Maar vooral zet ze de lezer aan het werk met opdrachten, zoals ‘gebruik spambe richten’, ‘schrijf een sensuele / minimalistische haiku’, ‘schrijf een haiku bij wijze van out-of-offi ce-reply / horoscoop’. Of ‘schrijf een crimihaiku’ (oftewel een ‘six-wordstory’, maar dan iets langer).
Studio Haiku is een prettig vormge geven boek, op opge wekte toon geschreven, vol inspiratie. Zie ook www.studiohaiku.be.
Lotte Dodion, Studio Haiku. Een handleiding voor haiku-avonturiers, Uitgeverij Atlas Contact, 224 pagina’s (€ 21,99)
Het Genootschap Onze Taal is een vereniging voor taalliefhebbers, dat elke maand het blad Onze Taal uitbrengt en daarnaast fungeert als Taaladviesdienst. Kijk voor meer informatie op: www.onzetaal.nl.
Salman Rushdie, Taal van de waar heid.
, vertaling: Bart Gravendaal, Uitgeverij Atlas Contact, 360 pagina’s (€ 32,50)
Wanneer Rushdie over literatuur be gint te schrijven, opent zich een schatkist aan ken nis en verteldrang
‘vlinder in de trein / mijn god dacht ik als daar maar / geen haiku van komt’
15 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2022
RECENSIE SALMAN
Essays 2003-2020
NON-FICTIE
COLUMN ONZE TAAL
Heerlijk houten huis te huur in de Ardennen. De Boekenkrant biedt haar lezers in samenwerking met boekhandel Roelants een rustiek vrijstaand landhuisje aan in de Belgische Ardennen. Het ligt in het dorpje Daverdisse. Hier is de laatste 40 jaar weinig veranderd. Ideaal voor een verblijf vol ontspanning of inspanning. De huisbibliotheek staat garant voor wekenlang leesplezier. Een weekend (vrij-ma) of een midweek (4 nachten) kost € 275,–en een week € 375,–. Kijk voor meer informatie op www.roelants.nl www.suvaalshirts.nl • 010-4500097 • info@suvaalshirts.nl • Cartoons op bestelling door striptekenaar: Erwin Suvaal • bedrukken van sportshirts, hoodies, t-shirts goodcook.nl @goodcooknl @goodcooknl goodcookpublishing De keuken van de Parsi laat zich het best omschrijven als een fusionkeuken Van ongelooflijke viscurry met kokos en tamarinde van tante Dinaz en stoofpot met Hunzaabrikozen, tot mango karnemelkpudding: de Parsi keuken is een rijke mix van Perzische en Indiase invloeden uniek en absoluut heerlijk Parsi Authentieke recepten vanuit Perzië tot naar Bombay Farokh Talati €35, Vanaf 13 oktober in de boekhandel! www.uitgeverijzilt.nl Beroepswandelaar Hella van der Wijst hoeft bijna nooit meer uit te leggen waarom ze zo van wandelen houdt. Heel Holland lijkt wandelen te hebben (her)ontdekt. In dit boek vind je haar mooiste wandelinterviews met bekende en minder bekende Nederlanders.. Plus een leuk nieuw interview met Hella zelf, door door journalist Eva Hoeke, bekend van Volkskrant en LINDA.. ISBN 9789493198272 € 21,99 Prachtige wandelgesprekken Hella van der Wijst Wandelen MET Hella Avontuur met een goed gesprek NU IN DE WINKEL
RECENSIE
SOENIL BAHADOER
Streetfood van een sterrenchef
Tijdens de lockdown moest ook sterrenchef Soenil Bahadoer de deuren van zijn restaurant De Linde hof sluiten. In die periode begon hij een foodtruck, waarmee hij het hele land doorkruiste. In zijn nieuwe kookboek Streetfood ver telt hij over zijn avonturen en deelt hij de populairste recepten uit zijn foodtruck: van rotirol en okrasoep tot Surinaamse bami.
ADINDA GRAAFLAND
15 maart 2020 werd de eerste lockdown in Nederland afgekondigd.
De restaurants moesten sluiten, zo ook De Lin dehof. Het personeel kwam thuis te zitten. Op aandringen van zijn vrien din pakte Soenil Bahadoer wat rust: ‘Soenil, je hebt keihard gewerkt al die jaren, doe gewoon rustig aan en ga genieten.’ Na de lockdown ging het hele team weer aan het werk in het restaurant. Ze vonden een manier om met de nieuwe omstan digheden om te gaan, maar al snel kwam de volgende lockdown. Baha doer wilde niet nogmaals thuis stil zitten en bedacht een plan: hij ging een foodtruck starten. Eerst stond hij
met de foodtruck voor zijn restau rant, later ging hij het hele land door reizen. Overal waar hij kwam, waren de mensen enthousiast. Ook mensen die De Lindehof of de Surinaamse keuken niet kenden, kwamen eropaf. Gelukkig stond hij er niet alleen voor: in haar kleine keuken thuis maakte zijn moeder zoveel roti’s als ze kon en in de keuken van het res taurant bakten de jongens bara’s en andere specialiteiten.
Bahadoer wordt ook wel ‘de Spicy Chef’ genoemd. Hij kookt name lijk graag met veel specerijen, zoals
komijn. In de recepten van dit boek zie je dat uiteraard ook terug. Voor veel gerechten moet je je hele spe cerijenkastje opentrekken. Ben je dat niet zo gewend? Bahadoer advi seert je om ermee te experimen teren: gebruik wat meer als je dat lekker vindt, of minder als het te veel is. Zo heeft hij een gerecht wat ‘ver nederlandst’ door het in een puntzak te serveren: de Puntzak Sev. Hiervoor frituur je kruidige chips van kikker erwtenmeel. Vervolgens dep je ze af en doe je ze in de puntzak, klaar om te serveren. Simpel, snel en er zijn niet veel ingrediënten voor nodig. Lekker voor iedereen! Naast dit soort snacks, staan er ook maaltijdrecepten in het boek, zoals gerechten met Surinaamse klassiekers als roti of pom. Neem bijvoorbeeld de Roti met kip en aard appelmasala: Bahadoer legt per onderdeel duidelijk uit hoe je het bereidt. Het gerecht wordt geser veerd door de kip en aardappelma sala in de roti te rollen, als een soort wrap. Lekker als avondeten, maar als warme lunch is het ook zeker aan te raden.
De winkels zijn nu gelukkig weer open, net als de restaurants. Soenil Bahadoer rijdt dan ook niet meer rond in zijn foodtruck. Die staat nu in de garage, maar hij is altijd klaar om weer op pad te gaan, mocht Neder land weer op slot gaan. Bahadoer: ‘Zonder corona was de foodtruck er waarschijnlijk nooit gekomen en dit
In haar kleine keuken thuis maakte zijn moeder zoveel roti’s als ze kon!
boek misschien ook wel niet. Dat is een belangrijke les voor me geweest: hoe moeilijk ook, iedere uitdaging en tegenslag probeer ik om te buigen in iets positiefs.’
TONY PÉREZ
Soenil Bahadoer en Hassnae Bouazza, Streetfood, illustraties: Tony Pérez, Uit geverij Nijgh & Van Ditmar, 160 pagi na’s (€ 25,00)
17 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2022 KOKEN
Neem een kijkje in de dubbeldierentuin! www.vierwindstreken.com Een ode aan de grenzeloze verbeeldingskracht van kinderen! € 14,99 NU OVERAL VERKRIJGBAAR Heb jij weleens een stomme week? Joris Hamel heeft pas een stomme week! De stomste week ooit!!! het leukste filmpje ooit! Voor jongens en meisjes die van avontuur houden! Een spannend nieuw avontuur van de winnaar van de Kinderjury 2022, waarin Mus en kapitein Kwaadbaard meedoen aan een levensgevaarlijk toernooi. 2 0 2 WINNAAR 2 HET BESTE BOEK GEKOZEN DOOR KINDEREN REIS MEE MET VINCENT VAN GOGH! Nu verkrijgbaar in de (online) boekhandel De Grote Vincent van Gogh Atlas Junioreditie | Nienke Denekamp & René van Blerk | Illustraties Geert Gratama | ISBN 9789047629917 € 19,99 Introductieprijs Adv. De grote Vincent van Gogh Atlas_128x193 c.indd 1 18-08-2022 17:06
KIJKJE IN DE KEUKEN
GERONIMO STILTON
20 jaar Geronimo Stilton
Hij is uitgever van een krant, houd van jasmijnthee en kaaskoekjes en is vooral een keurige heer. De Italiaanse muis Geronimo Stilton lijkt een onwaarschijnlijke kinderheld, maar betekent al twintig jaar groot leesplezier voor kinderen in Nederland en Vlaanderen. Hoe is dat succes te verklaren? En hoe gaat dit jubileum gevierd worden? Liesbeth Janssen en Laura Kemmink van Pelckmans Uitgevers geven een kijkje achter de schermen.
MIRJAM MULDER
Geronimo Stilton is in de jaren negentig bedacht door de Itali aanse Elisabetta Dami, geïnspireerd door haar werk in een kinderziekenhuis. Het eerste boek, Il mistero dell’occhio di smeraldo, verscheen in 1997, en sindsdien zijn er ruim tien miljoen Stilton-boeken verkocht. ‘In 2002 heeft uitgever Jos Baeckens de Itali aanse muis ontdekt en naar België en Nederland gebracht. Dat waren ook de eerste internationale stap pen die de muis maakte,’ vertelt Jans sen. Toen Baeckens de boeken van de muis zag op een internationale boe kenbeurs, wist hij dat hij iets bijzon ders in handen had. ‘Als je een boek van Stilton leest, en er staat “beven”, dan beven die letters ook echt! Dat was toen nog uniek. Dus daar zag hij enorm veel potentieel in.’
Vier mee!
Toch duurde het een paar jaar voor dat de boeken populair werden in Nederland en Vlaanderen, zegt Jans sen. ‘Dat kwam op het moment dat ze naar de scholen zijn gegaan, met de boeken én met Geronimo zelf. Dat was een figuur in een pak, en kin deren konden hem dan vragen stel len.’ Kemmink vult aan: ‘Een paar jaar geleden maakte ik bij Boekhan del Broekhuizen in Deventer voor het eerst mee dat Geronimo in pak kwam opdraven. Dat was toen de boekhandelaar zelf, want die had iemand gecharterd, maar dat ging niet door. En het was 26 graden bui ten! Die boekhandelaar heeft dus zes keer tien minuten achter elkaar door de winkel gelopen als Geronimo. Ik heb zo genoten, die oogjes van die kinderen! Hoe ze niet naar hem toe durfden, of juist heel graag bij hem op schoot wilden zitten. Dat is wat dat karak ter doet.’
Zaterdag 29 oktober nodigt Geronimo Stilton groot en klein uit voor zijn gi-ga-ge weldig verjaardags feest op Boektopia (Kortrijk, Vlaanderen). Iedereen is welkom om mee te komen dansen en om samen te genie ten van een stukje verjaardagstaart. Daarnaast gaat Geronimo Stilton in het hele feestjaar op tour door België en Nederland. Hij komt naar scholen, boekhan dels, evenementen en meer. Kijk voor meer informatie op www. geronimostilton.com.
Over de magie van dat personage wordt goed gewaakt. Nor maal gesproken mag niet zomaar iemand de Italiaanse muis spe len. ‘Er zijn uiteindelijk twee personen die het voorrecht hebben om in het pak te kruipen, die zijn echt gescreend,’ legt Janssen uit. ‘Als zij eenmaal in het pak zit ten, wórden ze ook echt Geronimo Stilton. Je merkt tussen de twee ook geen verschil. Ze hebben een bepaalde richtlijn voor hoe zij zich moeten gedra gen naar de kinderen toe. En Geronimo heeft natuurlijk een eigen taaltje, dat is ook heel belangrijk.’ Hetzelfde geldt voor de antwoorden die de muis geeft op e-mails die kin deren hem schrijven. ‘Dat doet vooral Petra Muller, zij is vanaf het begin betrokken bij Geronimo Stilton: zij is
de uitgever en maakt de vertalingen. Dus zij kent de persoonlijkheid van Stilton als geen ander.’
Kindervriend
Naast die bijzondere marketing strategie, is het succes van Gero nimo Stilton ook te danken aan het karakter van de muis zelf. ‘Kinderen zien hem een beetje als een vriend,’ meent Kemmink. ‘Het is een perso nage bij wie ze dingen kwijt kun nen. En hij is toch heel menselijk – of muizelijk – gebleven: hij is af en toe wat onhandig, heeft een buikje, maar probeert altijd het goede te doen.’ Vooral bij de Fantasia-boe ken, de populairste reeks van Stilton, worden kosten nog moeite gespaard.
‘Daar zitten vaak geuren in de blad zijdes, en er zitten raadseltjes en doeopdrachten bij, en soms zelfs iets als een horloge. Dus dat maakt het voor kinderen heel aantrekkelijk.’ Janssen vat het samen: ‘Bij Stilton lees je niet alleen, je belééft het ook.’
Die elementen maken dat de boe ken ook graag gelezen worden door kinderen die nog wat moeite heb ben met lezen. Janssen: ‘Het zijn goede instapboeken. De bladspie gels en kleurrijke typografie zorgen ervoor dat kinderen heel gemakke lijk over de tekst kunnen gaan, en dat het lezen heel intuïtief gebeurt. Dus er zit ook wel een educatief karakter
in, in de manier waarop de boeken gemaakt zijn.’ Ook de verhalen zelf zijn vaak educatief, zegt Kemmink. ‘In de klassiekersreeks is steeds een verhaal uit de wereldliteratuur geno men, maar dan met muizen in de hoofdrol. In oktober komt bijvoor
beeld een boek uit over de avon turen van Arsène Lupin, dus dat is heel actueel, na de Netflix-serie en de heruitgave van de boeken voor volwassenen.’
Gezonde competitie En nu is het dus feest. Hoe gaat dat gevierd worden? ‘We gaan terug naar de scholen,’ zegt Janssen enthousi ast, ‘want zo is het ook begonnen, in 2002. Eind september krijgen alle basisscholen, zowel in Vlaanderen als in Nederland, een gratis Stiltonboek opgestuurd, met daarop een hele leuke brochure: Doe mee aan de giga-grote leeschallenge! Elke klas die zich daarvoor registreert, krijgt een boekenpakket van vijf boeken waarmee ze aan de slag kunnen. De klas die vervolgens de meeste boe ken heeft gelezen, krijgt dan ofwel een bezoek van Geronimo, ofwel een hele mooie belevingsdisplay van de wereld van Geronimo. Dus het is eigenlijk de bedoeling dat kin deren zoveel mogelijk boeken van Geronimo gaan lezen.’ Daarvoor is er net een online platform gelan ceerd, waar elke klas per leerling kan bijhouden wie welk boek al heeft gelezen. ‘Daar kun je in een soort klassement zien hoeveel boeken jij hebt gelezen, ten opzicht van andere scholen. Dus dat gaat waarschijnlijk voor wat gezonde competitie zorgen! Dat is wat wij met deze campagne willen doen, het leesplezier terug brengen bij de kinderen.’
‘Als de twee acteurs eenmaal in het pak zitten, wórden ze ook echt Geronimo Stilton.’
19 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2022 KIJKJE IN DE KEUKEN
De omwenteling
Hoe verging het Betsy en haar dochters na Het pau perparadijs? Meestervertel ler Suzanna Jansen, auteur van Het pauperparadijs, schetst in De omwenteling de afgelopen eeuw vanuit een nieuw perspectief: dat van de vrouw.
21 oct. 1963
Het wordt niet zo’n erg lange brief hoor Chris, want ik ben verschrikkelijk moe. Gek hè, en dat terwijl ik niets uitgevoerd heb! Het is nu half 8 en we hebben het rozenhoedje gebeden + avondgebed en een Maria-liedje gezongen. Hoe is het met jou gegaan, schat, en met de kinderen? Ik heb aldoor aan jullie gedacht. Ik lig met 6 vrouw op een zaaltje. Na het rusten kregen we een beker warme melk met vel, brrr. En toen moesten we wan delen. Lieve schat, red jij het echt?? Anders kom ik terug hoor! Ik heb de kinderen een kaart gestuurd. Het zal best wel wennen.
Chris heeft die maandag een snip perochtend opgenomen en geregeld dat hij de auto van zijn werk mag gebruiken. Ze zien er allemaal tegen op, maar eigenlijk moeten ze blij zijn: Betsy mag zes weken bijkomen in een rusthuis voor huisvrouwen van de Katholieke Arbeidersbond.
Als alles goed gaat, kan ze er daarna weer tegen. Het afscheid in dat rustoord in Zeist is onwerkelijk. Chris heeft haar kof fer naar binnen gebracht en haar in de stoel gezet die de verzorgster aanwees. Toen was het een kus, een stevige omhelzing, nog een kus, en hij werd weggebonjourd. Sinds hun trouwen zijn ze nooit gescheiden geweest. En juist nu ze er zo beroerd aan toe is, moet hij haar achterlaten bij vreemden. Een man huilt niet. Het is zijn taak om flink te zijn. Hij moet alleen denken aan haar welzijn. Chris start de motor en krijgt het te kwaad. Nee, niet hier voor de deur, Betsy mag het niet zien. Om de hoek parkeert hij op de eerste de beste plek en laat zich gaan. Zijn hoofd in zijn handen, zijn handen op het stuur. Hoe was het zover gekomen dat hun mooie leven zijn vrouw ziek had gemaakt? Wat had hij kunnen doen, móéten doen, om dat af te wenden? Ze zegt dat ze het zelf ook niet weet. De dokter heeft uitgelegd dat het nu eenmaal kan gebeuren dat mensen oververmoeid raken, hele maal na een lastige tijd. Niemand heeft er schuld aan. Maar Chris voelt zich ellendig. Hij heeft zijn vrouw niet kunnen beschermen terwijl hij dat plechtig had beloofd. Een brommer remt vlak naast hem af om de bocht te nemen. Chris heft zijn hoofd van zijn handen en kijkt om zich heen. Mooie omgeving. Veel
Dochters van Sparta
Boos op zichzelf. Ze hoorde de grendel voor de deur weggeschoven worden. Snel veegde ze de tranen van haar gezicht en stond op. Met haar hele hart hoopte ze Helena de kamer binnen te zien lopen.
bomen. Hij moet stoppen met die tra nen. Klaar. Over. Betsy wordt beter, het is aan hem om de moed erin te houden. Voor haar. Voor de kinderen. Tot er een gezinsverzorgster komt zal hij het huishouden samen met de groten zien te rooien.
[…]
Tussen de papieren die mijn ouders hadden nagelaten vond ik twee sta peltjes brieven uit de herfst van 1963 – van mijn moeder aan mijn vader, en van mijn vader aan mijn moeder. Het was de periode die mijn moeder, bijna eenenveertig, in een rusthuis had doorgebracht omdat ze, zoals ze later vertelde, ‘overspannen’ was. Ze vond het er verschrikkelijk. In de brieven las ik over haar wanhoop dat ze maar niet fit werd en het schuld gevoel van huis te moeten zijn, en over mijn vaders optimistische moed waarmee hij het gezin draaiende hield.
Klytaimnestra zat een eeuwigheid in haar kamer opgesloten. Ze wou dat iemand haar vertelde wat er gaande was. Hadden ze Helena gevonden? Ze had Agatha niet eens bij zich om haar ongerustheid te helpen dragen. Vader had het dienstmeisje mee genomen toen hij haar opsloot. Hij was vreselijk kwaad geweest toen ze het hem vertelden. Hij had Castor en Pollux er te paard op uit gestuurd en de halve paleiswacht te voet om Helena en de jongen te zoeken. Klytaimnestra frunnikte aan haar haar. Ineengedoken zat ze op het randje van haar bed te denken aan alles wat er kon gebeuren. Zelfs al waren Helena en Theseus veilig, dan nog was Helena alleen met een jongen. Klytaimnestra wist wat jon gens met meisjes deden. Mannen met vrouwen. Thekla had het haar uitgelegd toen ze haar had gevraagd waarom de schapen elkaar beklom men. En als dat Helena overkwam… Nou, dan zou ze nooit een goed huwelijk sluiten. Klytaimnestra voelde zich misselijk. Ze had haar zusje in de steek gelaten. Stille tranen gleden over haar wan gen. Boos op de beeldschone Helena.
Maar toen de deur openging was Agatha degene die na een duw in de rug binnenviel. Achter haar ging de deur weer dicht. Haar ogen waren rood en opgezet. Ze zette een paar wankele passen, en hield zich zelf met een hand tegen de muur staande.
‘Agatha?’ vroeg Klytaimnestra op haar hoede. Er was iets heel erg mis, dat begreep ze. Toen ze haar vader vertelden dat ze Helena en Theseus kwijt waren geraakt, had het meisje staan huilen. Bange tranen die haar hadden geïrriteerd. Maar de angst die toen in haar blik had gelegen was vervangen door iets verontrus tenders. Een leegte. Klytaimnestra liep aarzelend op haar af. Pas toen ze vlakbij stond zag ze het in het flakke rende licht van de olielamp: de diepe striemen op Agatha’s smalle rug. Misselijkmakend rood doordrenkte de aan flarden gereten witte tuniek. Ze was afgeranseld. Daarom was ze zo bang geweest.
‘O Agatha,’ zei ze, ternauwernood hoorbaar. Ze wilde haar omarmen maar onderbrak haar beweging toen ze het meisje ineen zag krimpen. ‘Het spijt me zo. Ik had hem moeten zeg
gen dat het net zo goed mijn schuld was-’
‘Dat weet hij,’ zei Agatha toonloos. ‘Daarom heeft hij me hierheen laten brengen. Zodat je dit zou zien.’
Klytaimnestra keek haar niet-begrij pend aan.
‘Jou kan hij niet slaan,’ mompelde Agatha. ‘Je zou littekens krijgen.’
De les drong in zijn volle omvang tot Klytaimnestra door, en ze liet haar hoofd hangen. Haar vader strafte haar via Agatha. Haar maag keerde zich om bij de gedachte. ‘Heb je nieuws over Helena?’ vroeg ze stilletjes.
Agatha schudde met neergeslagen ogen haar hoofd.
De deur ging van het slot en de gestalte van haar vader tekende zich af in de opening.
‘We hebben haar gevonden,’ zei hij. En daar stond Helena, even vol leven als altijd.
Klytaimnestra sprong op en sloot haar zusje in haar armen.
‘Wat is er gebeurd? Is alles goed met je?’ Ze nam Helena van hoofd tot voeten op, bedacht op verwondingen. ‘Alles is prima. Theseus en ik waren gewoon aan het spelen. Ik weet niet waarom iedereen zich zo druk maakt.’ Met een rukje van haar hoofd schudde ze haar haar naar achteren.
‘Maar… heeft hij je aangeraakt, Helena?’ vroeg Klytaimnestra. Helena sloeg haar ogen ten hemel.
BOEKFRAGMENT
Claire Heywood, Dochters van Sparta, vertaling: Ine Willems, Uitgeverij Orlando,
Een meeslepende hervertel ling van het beleg van Troje, verteld vanuit het perspectief van de twee meest verguisde vrouwen uit de mythologie.
Suzanna Jansen, De omwenteling, Uitgeverij Ambo|Anthos,
BOEKFRAGMENT
20 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2022 BOEKFRAGMENTEN
352 pagina’s (€ 24,99) www.uitgeverijorlando.nl
272 pagina’s (€ 22,99) www.amboanthos.nl
Steekje los
Lila raakt altijd alles kwijt, maar ze weet zeker dat het niet haar schuld is. Haar moeder denkt daar heel anders over. Lila probeert uit te leggen hoe het zit. Daar waar zij wonen is het dan misschien wel geordend en netjes, als een borduur werkje, maar er is ook een mysterieuze Andere Kant, waar niet alle steekjes vast zitten. Lila besluit het probleem zelf op te lossen en gaat op zoek naar de gaten.
Storm
In dit tweede deel uit de enthousiast onthaalde Lily saga neemt Tom De Cock je opnieuw mee naar het universum van het tiener meisje dat de wereld de ogen opende, in een toekomst die akelig dichtbij lijkt.
Jaren later en zestienduizend kilome ter verderop, op het dak van een wol kenkrabber met honderdnegentig verdiepingen, in de schaduw van een enorme airco-unit, zat een figuur in elkaar gedoken.
De jongen was veertien, had zich in de zwaarste zonnemantel van zijn moeder gewikkeld zodat er geen mil limeter van zijn witte vel aan de zon werd blootgesteld, en probeerde niet te hyperventileren in de Re:breather die hij op zijn neus had. Zijn gezicht was bijna doorzichtig, een beetje zie kelijk, en bezaaid met sproeten.
In de verte klonk de stad. Het geknet ter van motoren, gedempt door de beige smog die om de top van de toren hing.
Een metalen deur viel dicht.
Voetstappen op het knisperende grind dat het dak bedekte.
‘Pssst!’ zei iemand zacht. Zoekend.
‘Helder? Waar ben je?’
‘Hier ben ik’, fluisterde de jongen vanuit de schaduw terug. De ander plofte haastig naast Helder
neer, veilig uit de zon. Hij was even oud, maar een stuk groter en geze gend met een goddelijk zachtbruin pigment en de zelfverzekerdheid van een jongen die elk gezelschaps spel won. Ook hij droeg een zonne mantel die een paar maten te groot was, en zoog zorgvuldig lucht door zijn Re:breather, als een duiker diep onder water.
‘Ik ben Puck. Aangenaam’, zei de jongen. Hij stak zijn handpalm in de lucht en kantelde zijn hoofd in een lichte buiging.
‘Ik hoop dat dit niet te lang duurt, ik heb weinig tijd’, zei Helder.
‘Mijn ouders kunnen elk moment ontdekken dat ik weg ben.’
‘Bij mij ook’, zei Puck. Een korte stilte.
‘Ik heb nog nooit iemand anders dan mijn ouders aangeraakt, denk ik’, zei Helder.
‘Ik ook niet.’
‘Gaan we dit echt doen?’
‘Iedereen uit mijn onlineklas heeft het gedaan. Zeggen ze toch.’
‘Oké. Het is tijd. We moeten het nu doen.’
Puck stak een hand uit naar Helder.
Voordat die het gebaar beant woordde, zei Puck nog: ‘Ik ben blij dat we elkaar gevonden hebben. Ik heb het met mijn zus geprobeerd en toen werkte het niet.’
‘Het kan niet met familie, en het kan niet met volwassenen. Dat zijn de regels. Doe nou maar.’
Ze pakten elkaar vast bij de pols. Stevig. Huid op huid. Er ging een zucht van opwinding door hen heen toen ze de ogen sloten en achterover leunden, tegen het muurtje.
‘Drie, twee, één’, telde Puck af. En toen zeiden ze samen: ‘Banana.’
Ogenblikkelijk klonk er diep in hun hersenen een triomfantelijk trom petgeluidje. Op hun netvlies versche nen de letters ‘Skinweb’, met een vingerafdruk ernaast.
‘Wachtwoord goedgekeurd’, zei een zwoele vrouwenstem. ‘Welkom op Skinweb. Jullie hebben toegang zolang jullie het huidcontact met elkaar niet verbreken. De livestream begint over vier seconden.’
Het logo maakte plaats voor een warm, rond gezicht met wilde krul len eromheen. De krullen werden op hun plaats gehouden door een flu orescerende haarband. Het gezicht haalde rustig adem en lachte breed. ‘Mijn naam is Muffin. Als jij ook het gevoel hebt dat er iets niet klopt aan hoe wij leven, dat het anders zou moeten kunnen, dan ben je aan het juiste adres. Want je hebt gelijk. We stappen samen in de tijdmachine. Kijk. Honderdvijftig jaar geleden kon alles nog. Een ijsje op het strand, aardappelen planten en oogsten, tongzoenen met een vreemde zonder de dag erna dood neer te vallen door een of ander virus. Toen kwamen de eerste waarschuwingen.’
BOEKFRAGMENT
Isol, Steekje los, vertaling: Agnes Brunt, Uitgeverij De Harmonie, 64 pagina’s (€ 17,50)
BOEKFRAGMENT
21 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2022 BOEKFRAGMENTEN Tom De Cock, LILY. Storm, Uitgeverij Pelckmans, 384 pagina’s (€ 16,50) www.pelckmansuitgevers.be
www.deharmonie.nl
ISBN: 9789048320202
Zara is niet bang voor kriebelpootjes, spinnenwebben of vieze laarzen, en ze is gek op kleine beestjes! Ontdek samen met Zara en haar magische vergrootglas de wereld vol insecten.
ISBN: 9789048320035
Elke bladzijde uit dit boek dat zichzelf ‘opeet’ verandert in een project dat jou helpt de aarde te redden. Elk snippertje is herbruikbaar en recyclebaar, zelfs de rug, het omslag en alle restjes na het uitknippen!
ISBN: 9789048319633 €13,99
EEKHOORN IS BOOSEEKHOORN IS BOOS
Gisteren zaten er heel veel mooie blaadjes aan zijn boom, maar vandaag? Vandaag zijn er een paar weg! Ze zijn vast gestolen, en dat betekent... DAT ER EEN BLAADJESDIEF RONDLOOPT!
Een erg grappig verhaal over een eekhoorn die enorm verbaasd is over de wisseling van de seizoenen.
ISBN: 9789048320189 €13,99 ISBN: 9789048319244 €13,99
Ontdek de wonderlijke wereld van de natuur in dit prachtig geïllustreerde prentenboek. De kijkgaten en kleurrijke tekeningen brengen de natuur tot leven.
Pip en Ei zijn als twee druppels water. Hun vriendschap groeit, en ze groeien zelf ook. Pip krijgt wortels en takjes. Ei krijgt vleugels en ze kan niet wachten om ze te gebruiken. Ze krijgen elk een heel ander leven, heel ver van elkaar vandaan. Maar goede vrienden komen altijd bij elkaar terug.
jaar leesplezier met Geronimo Stilton!
Niets is wat het lijkt Zo zonde van de zee!
Rokford is in de ban van Mister Optikus, een wereldberoemde illusionist die in de muizenstad een pretpark vol illusies heeft gebouwd. Als er plotseling een knager vermist wordt en uit zijn laatste handelingen blijkt dat hij vlak daarvoor een uitnodiging voor de escaperoom van het park ontvangen had, gaan bij Geronimo de alarmbellen af. Samen met een vriendin en zijn grote vriend Spaghetti gaat hij in het duistere pretpark op zoek naar de knager, maar al snel komen ze ook vast te zitten in de escaperoom. Hoe komen ze hier ooit weer uit?
Piep, heb je ooit een uitje gehad dat heel leuk en gezellig had moeten zijn maar uitliep op een regelrechte nachtmerrie?! Dat overkomt de familie Stilton tijdens een reis naar Korsthaven, waar ze ontdekken dat de zee gi-ga-gantisch vervuild is!
Geronimo en zijn familie bedenken een plan en geven hun muizenissige project zelfs een naam: Doen voor groen! Lees er alles over in dit spannende en leerzame avontuur voor jong en oud!
XVII
Verloren
Geronimo wordt in zijn dromen bezocht door een slim wezen met een mysterieuze blik. Het is Imaginaria, de Koningin van de Verbeelding. De boosaardige tovenaar Regulus heeft haar verwond in een duel en nu is niet alleen de verbeelding in gevaar, maar ook heel Fantasia! Alleen een fanta sierijk verhaal kan haar nog redden en dus wordt Geronimo ingeschakeld om dat te schrijven. Zo begint een ongelooflijke dag vol fantasie en ver beeldingskracht. Het fantasiastische is overal … je moet alleen goed kijken om het te zien en de woorden vinden om het verhaal te vertellen!
€13,99
€15,99
THEMATITEL 2022
nog meer kGI-GA-GROENE ind e r b o e k entips
Fantasia
De
Verbeelding
Gi-ga-gefeliciteerd, al 20
Voor lezers vanaf 8 jaar A_2022_09_Boekenkrant september_260x193.indd 1 26/08/2022 13:02
Broerosaurus Rex
Nieuwe graphic novel van de auteur van Het gat. Kleine Broer is naarstig op zoek naar een spectaculaire dinosaurus als nieuwe publiekstrekker voor het Natuur historisch Museum. Ondertussen wil de president een tour langs het volk maken, maar blijkt de benzine helemaal op. De allerlaatste nog levende dinosaurus zou uitkomst bieden, want: dinosaurus = olie = benzine. De president vraagt Kleine Broer om met hem mee de jungle in te trekken om deze dinosaurus te vinden.
Trammelant op Texel
Kitty kan door haar burnout niet werken en gaat een week op vakantie naar Texel, maar dan komt ze die éne collega tegen waardoor ze overspannen is geraakt...
Versuft kijk ik voor me uit. De wind trekt aan mijn lange haar, terwijl de kade langzaam naar achteren glijdt. Boven mijn hoofd krijsen de meeu wen, hopend op een maaltje dat door de ploeterende schroef boven water komt. Een ziltige geur hangt in de lucht en doet me denken aan som pig zeewier dat op de pier gesmakt
BOEKFRAGMENT
is. Eindelijk is het zover; ik ben weg, laat alles achter, al is het maar voor even. Ik had verwacht dat er een scheepslading aan gewicht van mijn schouders zou zakken, maar ik ben alleen maar moe. Voor mijn gevoel zou ik een maand kunnen slapen. Als we Den Helder achter ons heb ben gelaten, scheur ik mijn blik los en draai me om. Het is een soort ongeschreven regel dat wanneer je een veerboot neemt, je buiten op het dek hoort te wachten om met open mond over het water uit te staren zodat je geen seconde mist van die bijzondere overtocht, maar vandaag is het daar te guur voor.
De tuin van nijntje, XL editie
Nijntje laat zien hoe je een moestuin tje maakt: ze harkt, zaait de zaadjes en geeft de plantjes water. Wat voor groente zal nijntje oogsten? Een vrolijk boek dat kinderen kan inspireren om aan de slag te gaan met een eigen tuin tje! Speciaal voor de Kinderboekenweek (5 t/m 16 oktober), dat dit jaar in het teken van Gi-ga-groen staat, is deze titel tijdelijk verkrijgbaar als XL editie. Het grote formaat maakt lezen en voorlezen nog leuker!
Ik ga binnen koffie halen. ‘Kitty? Ben jij dat?’
Ik draai me om. Mijn hart bonst ergens in mijn slokdarm en doet zijn best om er via mijn keel uit te klimmen.
Dit kan niet waar zijn! Ik moet me vergissen, hij kan er niet zijn, niet hier, bij mij, op deze boot, op dit moment…
Øyvind Torseter, Broerosaurus Rex, vertaling: Laila de Groot, Uitgeverij De Harmonie, 104 pagina’s (€ 24,90) www.deharmonie.nl
Lily Frank,
Dick Bruna, De tuin van nijntje,
editie
Mercis Publishing, 31 pagina’s (€
BOEKFRAGMENT
23 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2022 BOEKFRAGMENTEN
Trammelant op Texel, Dutch Venture Publishing, 280 pagina’s (€ 17,95) www.dutchventure publishing.com
XL
,
9,95) www.nijntje.nl
De Boekenkrant bij u in de buurt
NEDERLAND
AALSMEER Boekhuis Aalsmeer
ALKMAAR
Van der Meulen’s Boekhandel
ALMELO Boekhandel Broekhuis
ALMERE-HAVEN
The Read Shop Almere-Haven
ALPHEN A/D RIJN Boekhandel Haasbeek Boekhandel Haasbeek Herenhof
AMERSFOORT De Algemene Boekhandel Boekhandel Riemer Boekhandel Veenendaal
AMSTELVEEN Boekhandel Venstra
AMSTERDAM De Amsterdamse Boekhandel Boekhandel De Dolfijn Boekhandel Jimmink Boekhandel Scheltema Boekhandel van Noord
APELDOORN Boekhandel Broekhuis
ARNHEM Boekhandel Hijman Ongerijmd
ASSEN Boekhandel Van der Velde Rapunsel Kinderboeken & meer
BAARLE-NASSAU Bruna Baarle-Nassau
BAARN Boekhandel Den Boer
BARNEVELD Boekhandel Romijn BEILEN Boekhandel Het Logboek BENNEKOM Boekhandel Novita
BERGEN OP ZOOM
Quist Boeken BILTHOVEN Bilthovense Boekhandel BODEGRAVEN
The Read Shop Karssen
BOXMEER
Van Dinter Media
BREDA Boekhandel Van Kemenade & Hollaers
Libris Boekhandel Buitelaar
BREUKELEN Boekhandel Van Kralingen
BRIELLE Boekhandel Hoofdstuk Een
BUNSCHOTENSPAKENBURG
Bruna Van de Geest
CASTRICUM Boekhandel Laan
CUIJK
The Read Shop Cuijk
DEN BOSCH Boekhandel Adr. Heinen
DEN HAAG
Boekhandel De Vries Van Stockum
VLAANDEREN
Deze boekhandels verspreiden de Boekenkrant. Voor een compleet actueel over zicht kijkt u op www.boekenkrant.com/boekhandels. Staat uw naam niet op de lijst, of heeft u aanpassingen? Geef het door via info@boekenkrant.com.
Boekhandel Scheveningen DEVENTER Boekhandel Broekhuis Boekhandel Praamstra DIEREN
The Read Shop Dieren DOORN
The Read Shop Doorn DOORWERTH
All you can give DORDRECHT Boekhandel
De Nieuwe Bengel Boekhandel Vos & Van der Leer Kinderboekwinkel De Giraf DRACHTEN Boekhandel Van der Velde
DRIEBERGEN Boekhandel Jacques Baas DRONTEN Voster Boekverkopers
EDE
Boek en Buro
EELDE
The Read Shop Eelde EINDHOVEN De Boekenberg Boekhandel Van Grinsven Boekhandel Van Piere
EMMEN Boekhandel Vermeer ENSCHEDE Boekhandel Broekhuis EXLOO Geerts Warenhuis GELDROP Boekhandel Van Grinsven GIESSENBURG Miek-Kado Boek-Kadoshop
GOES Boekhandel De Koperen Tuin
GOIRLE
Blz. Boekhandel Buitelaar
GORINCHEM Boekhandel De Boekenkist GORREDIJK Planteyn Boeken GOUDA Boekhandel Verkaaik
GRONINGEN Boekhandel Van der Velde Boekhandel Riemer HAAKSBERGEN Boek en Buro
HAARLEM
Bruna Cronjéstraat Kennemer Boekhandel Kinderboekwinkel Kiekeboek
HAREN (GR) Boomker Boeken
HARLINGEN Boekhandel Van der Velde
HEDEL Blz. Boekhandel Hedel
HEEMSTEDE Boekhandel Blokker
HEEZE
Boek- en Kantoorboek handel Lektura
HELMOND Boekhandel De Ganzenveer HENGELO Boekhandel Broekhuis HIPPOLYTUSHOEF
De Wieringer Boekhandel HOOFDDORP Boekhandel Stevens HOOGEVEEN !pet boekverkopers HOUTEN Boekhandel De Kler HUIZEN Boekhandel Flevo IJMUIDEN
The Read Shop Express IJmuiden KAPELLE Boekhandel Lectori KERKRADE Boekhandel Leeskunst Boekhandel Deurenberg KORTENHOEF Boekhandel CW 76 KRIMPEN A/D IJSSEL Boekhandel Kamerbeek LEEUWARDEN Boekhandel Van der Velde De Toverlantaarn LEIDEN Boekhandel De Kler Boekhandel Kooyker Boekhandel Silvester
NOORDWIJK Boekhandel Van der Meer
NOORDWIJKERHOUT Boekhandel Wagenaar & Van Halem
NOOTDORP
Bruna Lange Baan NUNSPEET Boekhandel Osinga OEGSTGEEST Boekhandel De Kler Rijnlandse Boekhandel OISTERWIJK Boekhandel Oisterwijk
OLDENZAAL Boekhandel Broekhuis OOSTERBEEK Boekhandel Meijer & Siegers
OSS
Boekhandel Derijks
OUDERKERK A/D AMSTEL Boekhandel Sprey
OUDEWATER
The Read Shop Oudewater
PIJNACKER Boekhandel van Atten Bruna Ackershof
PURMEREND Boekhandel Het Leesteken
RAALTE Bruna Ellenbroek RHOON Het Witte Huys RODEN Boekhandel Daan Nijman
ROERMOND Plantage Boekhandel Boekhuis de kleine Tovenaar
ROOSENDAAL Boekhandel De Boekenwurm
De Utrechtse Kinderboekwinkel
VEENENDAAL Boekhandel Van Kooten VEGHEL Boekhandel Schellen VELP (GD) Boekhandel Jansen & De Feijter VENLO
AGENDA
Boeken-activiteiten in oktober 2022
Boekpresentatie
Lotte Kok
LEIDERDORP Boekhandel De Kler LELYSTAD
The Read Shop Kroonpassage LISSE
Grimbergen Boeken LOCHEM Boekhandel Lovink MAARN Boekhandel Boek & Koek MAASSLUIS Boekhandel Het Keizerrijk MAASTRICHT Boekhandel Dominicanen MEPPEL Riemer Barth MIDDELBURG De Drvkkery MIJDRECHT Boekhandel Mondria MONNICKENDAM Nimo Boek NAALDWIJK
The Read Shop Naaldwijk NIJKERK Boekhandel Roodbeen NIJMEGEN Boekhandel Augustinus Boekhandel Roelants Dekker v.d. Vegt Boekverkopers Kinderboekwinkel Nijmegen
ROSMALEN Boekhandel De Omslag ROTTERDAM Boekhandel Donner Boekhandel Maximus Boekhandel
Van Rietschoten Bruna Hesseplaats
RIJSWIJK Bruna Monnichmann SANTPOORT-NOORD Bredero Boeken
SCHAGEN Boekhandel Plukker
SCHIEDAM Schiedams Boekhuis Boekhandel Post Scriptum
SITTARD Boekhandel Krings
SNEEK Boekhandel Van der Velde
SON EN BREUGEL Boekhandel de Traverse STEENWIJK Steenwijks Boekhuys TIEL
Boekhandel Arentsen TILBURG Gianotten Mutsaers UITHOORN
The Read Shop Express Uithoorn UTRECHT Boekhandel Kees Broese boekverkopers Savannah Bay
Boekhandel Koops VENRAY Roojboek VLEUTEN Boekhandel Kees VLISSINGEN Boekhandel ’t Spui VOORBURG Kinderboekhandel In de Wolken VOORSCHOTEN Boekhandel De Kler VORDEN Boekhandel Bruna Vorden WAALWIJK Plantage Bookstore WAGENINGEN Boekhandel Kniphorst WASSENAAR Boekhandel De Kler WEESP Boekhandel PeZZi PaZZi WILLEMSTAD Boekhandel Het Rozemarijntje WINSCHOTEN Boekhandel Bruna Nieborg WOERDEN Boekhandel De Kler Boekhandel KEES IJSSELSTEIN Boekhandel Logica ZEIST Boekhandel Kramer & Van Doorn ZEVENAAR Rebers Boek en Buro ZIERIKZEE Boekhandel de Vries ZOETERMEER Boekhandel De Kler Bruna Dorpsstraat Silvester Boek & Spel ZWOLLE Waanders In de Broeren
VLAANDEREN
BRASSCHAAT Standaard Boekhandel BRUGGE De Reyghere boekhandel GENK Malpertuis HEIST-OP-DEN-BERG Het Voorwoord MECHELEN Salvator
UTRECHT – 13 okto ber. Lotte Kok komt naar Boekhandel Broese om een boek presentatie te geven over haar nieuwe roman Hine. Hiervoor baseerde ze zich op de geheimzinnige legen des rond Mariken van Nieumeghen, en blaast ze deze in haar eigen boek nieuw leven in. De presentatie begint om 18:00 uur. Kom en score een handtekening! www.broese.nl
Lezing Nikolaas Sintobin
AMERSFOORT – 19 oktober. Vanaf 19:30 uur bent je welkom in Boekhandel Riemer om de lezing van Nikolaas Sintobin over zijn boek Vertrouw op je gevoel bij te wonen. Hierin laat de internetpastoor je snuf felen aan de Ignatiaanse spiritualiteit. Meld je snel aan, want er is maar een beperkt aantal plaatsen! www.boekhandelriemer.nl
Stripfestival Breda is terug!
BREDA – 15 & 16 okto ber. Na twee jaar is het weer zover. Het stripfestival Breda is terug! Twee dagen lang kun je een spectaculair programma volgen voor jong en oud, voor ieder een die van strips en animatie houdt. Ben jij daar dol op? Kom dan zeker naar het evenement in het Chassé Theater. Haal nu je kaartjes! www.stripfestivalbreda.nl
Muziek- en voorleesfestival
ROTTERDAM – 15 okto ber. Kinderboekenweek 2022 komt er weer aan en de Donner orga niseert een muzieken voorleesfestival rondom het boek Olli begint een orkest. Olli wil een orkest begin nen en ontmoet onderweg veel muzikanten die elkaar niet kunnen verstaan, maar ze hebben één taal die ze wel allemaal kennen. De taal van de muziek! Dit festival duurt van 13:00 tot 17:00 uur. Kom zeker langs! www.donner.nl
Signeersessie
O.C. Hooymeijer
LEEUWARDEN –29 oktober. Om 14:00 uur is iedereen van harte welkom bij de signeersessie van Onno Hooymeijer voor zijn boek Van Aarsvink tot Zeebreker in Boekhandel Van der Velde. De kunstenaar en rasverteller neemt je mee in een wereld vol vogels en kunst. Maak kennis met niet-bestaande vogels als het Waals Mannetje, de Puntklover, de Visgluiper en nog veel meer! www.vanderveldeboeken.nl
24 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2022 BOEKHANDEL
ADRESSEN NEDERLAND
‘We betekenen écht iets voor de stad’
Iedere maand lichten we een Boekenkrant-boekhan del uit voor onze lezers. Deze maand is dat Boekhandel Van Kemenade & Hollaers. Eigenaar René Hollaers ver telt over zijn boekhandel, die al ruim 37 jaar een begrip is in Breda.
Het is 1985 als aan de Ginne kenweg in Breda de boek handel Hein van Kemenade opent. ‘Destijds werd de winkel opge richt door mijn compagnon, Hein van Kemenade,’ vertelt Hollaers. Bei den waren ooit werkzaam bij uitge verijen. Zelf is Hollaers sinds 1990 mede-eigenaar van de winkel, wat leidde tot de nieuwe naam Van Kemenade & Hollaers. In 2019 is Van Kemenade gepensioneerd en sinds dien is Hollaers de enige eigenaar. Hij krijgt wel veel hulp in de winkel van zijn vrouw, voormalig jeugdbi bliothecaris, en doet het werk iedere dag nog steeds met veel plezier. Trots laat Hollaers een stapel boeken zien waarvan hij onder de indruk is. ‘Ik probeer mijn klanten steeds enthou siast te maken voor de boeken die ik leuk vind.’
De boekhandel verhuisde in de afge lopen 37 jaar al vier keer in dezelfde straat. Bij de oprichting zat de winkel in een heel klein pand waar nu een bloemenwinkel gevestigd is. Daar was veel te weinig ruimte. Van 2006 tot 2016 was de boekhandel geves tigd in een heel groot pand. Dat werd
verkocht aan een huisartsenpraktijk en sindsdien zit de winkel op de hui dige locatie. ‘Dat bevalt heel goed. Waar we nu zitten, is een heel gezel lig stuk van de Ginnekenweg.’ Het boekenaanbod is enorm. Vooral het aantal kinderboeken, literatuur en cadeauartikelen in de winkel is groot. ‘In de loop der jaren bleek dat we hier het meeste plezier in heb ben en daarom specialiseerden we ons steeds meer,’ zegt Hollaers. Voor de kinderboeken is zelfs een speci ale hoek gemaakt. ‘Ik denk dat wij hiervan het grootste aanbod in Breda hebben.’
Sinds het begin heeft de boekhandel intensief contact met de bibliotheek Nieuwe Veste en werken ze onder andere samen met de Volksuniversi teit Breda ‘Ik denk dat we als boek handel echt iets betekenen voor de stad.’ Binnenkort organiseert de win kel samen met de Volksuniversiteit én de bibliotheek een avond rondom schrijver Arthur Japin. Ook zijn er drie leesclubs in de winkel actief die Hollaers zelf leidt. ‘Dat is goed voor het contact met de mensen en de klantenbinding.’
TOP
Week 39, 2022. Bron: CPNB
1 (1) 2e week
Rutger Vink & Thomas van Grinsven, De Tijdmachine 2 (2) 67e week
Delia Owens, Daar waar de rivier kreeften zingen 3 (6) 2e week
Raynor Winn, Landlijnen 4 (41) 2e week
Yuval Noah Harari, Hoe wij het machtigste dier op aarde werden 5 (4) 3e week
Stephen King, Fairy Tale 6 (3) 3e week
Herman Koch, Het Koninklijk Huis 7 (14) 3e week
Alice Hemming & Nicola Slater, De blaadjesdief 8 (-) 1e week
Robert Bryndza, Fatale waarheid 9 (10) 4e week
Hanneke de Zoete, De Zoete Zusjes helpden de natuur 10 (7) 5e week
Arthur Japin, Wat stilte wil 11 (-) 1e week
Judith Koelemeijer, Etty Hillesum 12 (40) 2e week
Sofie & Jorrit van Daalen Bruissant des Amorie, Lekker & simpel 10 jaar 13 (11) 13e week
Charlotte Labee, Overprikkeld brein 14 (13) 134e week
Charlie Mackesy, De jongen, de mol, de vos en het paard 15 (33) 90e week
Raynor Winn, Het zoutpad 16 (12) 49e week
Rutger Vink & Thomas van Grinsven, De magische halsband 17 (15) 4e week
Jamie Oliver, Jamie Oliver. EEN 18 (8) 3e week
Bert Visscher, Italianen kunnen niks 19 (-) 1e week
J.J. Voskuil, Bijna een man 20 (21) 17e week
Anya Niewierra, De Camino 21 (16) 12e week
Colleen Hoover, It Ends With Us 22 (31) 4e week
Max Nieuwdorp, Wij zijn onze hormonen 23 (9) 2e week
Sergio Herman, Hommage 24 (20) 9e week
Suzanne Vermeer, Koraalrif 25 (5) 2e week
Bessel van der Kolk, Traumasporen in lichaam, brein en geest 26 (17) 18e week
Lucinda Riley, De geheimen van de kostschool
27 (-) 1e week
Dieuwertje Blok, Dragelijke lichtheid 28 (23) 31e week
Hanneke de Zoete, De Zoete Zusjes moppenboek 29 (30) 23e week
Thomas Erikson, Omringd door idioten
30 (37) 7e week
Toon Tellegen, Het komt goed 31 (28) 121e week
Michael Pilarczyk, Master Your Mindset 32 (32) 52e week
James Norbury, Grote Panda & Kleine Draak 33 (-) 1e week
Raynor Winn, De wilde stilte 34 (25) 15e week
Karin Slaughter, Gewetenloos 35 (24) 9e week
David Baldacci, De 6:20 man 36 (19) 3e week
Jaap Robben, Schemerleven 37 (35) 55e week
Chez Picthall, Baby ziet...
38 (-) 1e week
Orhan Pamuk, De nachten van de pest 39 (-) 3e week
David de Jong, Nazimiljardairs 40 (27) 22e week
Suzanne Vermeer, Roadtrip 41 (22) 5e week
Elle van Rijn, Terug naar Insulinde 42 (-) 1e week
Pinkeltje in Zeeland 43 (26) 4e week
Marc-Uwe Kling & Astrid Henn, De NEEhoorn en de Slangzaam 44 (34) 20e week
Kelly Weekers, De Kracht Van Keuze 45 (39) 73e week
Els van Steijn, De Fontein. Vind je plek. 46 (44) 69e week
Hanny van Genderen, Gitta Jacob & Laura Seebauer, Patronen doorbreken 47 (52) 87e week
Elke Wiss, Socrates op sneakers 48 (29) 2e week
Santa Montefiore, Een nieuw begin 49 (46) 9e week
Roald Dahl, De tovervinger 50 (45) 8e week
Peter Römer, Baantjer. De Cock en een dodelijk spel. 51 (-) 1e week
Mátyás Bittenbinder & Barend Last, Gif in het dierenrijk 52 (-) 1e week
Jan Siebelink, Brengschuld 53 (-) 1e week
Holly Black, IJzer 54 (-) 1e week
Gwen van Poorten, Voeten in het stopcontact 55 (-) 1e week
Jessie Burton, Het huis aan de Herengracht 56 (38) 19e week
Juriaan Galavazi, Jij bent de liefde 57 (58) 29e week
George Boellaard, Bloedgabbers 58 (-) 183e week
Yuval Noah Harari, Sapiens 59 (48) 2e week
Ben Feringa & Anouk Lubbe, Alledaagse moleculen 60 (49) 31e week
Isabel Allende, Violeta
‘Ik probeer mijn klanten enthousiast te maken voor de boeken die ik leuk vind’
25 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2022 BOEKHANDEL BOEKHANDEL RENÉ HOLLAERS
60 NEDERLAND DE TIJDMACHINE
BOEK 1 HC | 112 pag. | ISBN 9789463067997 | prijs 29,95 BOEK 2 HC | 112 pag. | ISBN 9789463068567 | prijs 29,95 BOEK 3 HC | 112 pag. | ISBN 9789463069342 | prijs 29,95 BOEK HC | 112 pag. | ISBN 9789463069922 | prijs 29,95 HUIS ATREIDES DE GRAPHIC NOVEL VERHALEN UIT ARRAKEEN WWW. SILVESTER STRIPS.COM 31 JAAR vooR strips REEKS COMPLEET NOVEMBER 2022 NU VERKRIJGBAAR De officiële prequel als driedelige graphic novel BOEK 1 HC | 176 pag. | ISBN 9789463066747 | prijs 29,95 BOEK 2 HC | 176 pag. | ISBN 9789463069090 | prijs 29,95 De grensverleggende sciencefiction klassieker van Frank Herbert! Twee bijzondere verhalen die zich afspelen tijdens de cruciale Slag om Arrakeen uit Dune boek 1! 2022-09 Dune boekenkrant (halve pag).indd 1 28/09/2022 14:56
Leesclubs en woordgrapjes
In deze rubriek maak je kennis met een Boeken krant-lezer. Deze maand: Nicole Kronjee.
Wat doe je in het dagelijks leven?
‘Na mijn werkzame leven als arts op consultatiebureaus, als vrijwil liger en als moeder van een gezin, heb ik nu meer tijd om te lezen. Ook lezen mijn echtgenoot en ik elkaar elke dag voor: hij een gedicht, ik een stukje proza. Het liefst boe ken met veel dialogen, bijvoorbeeld Maarten ’t Hart, maar ook Arnon Grunberg.
‘In het recente verleden heb ik deel genomen aan twee leesclubs. Het waardevolle daarvan vond ik dat met de bespreking van het betreffende boek er allerlei associaties werden gemaakt met het persoonlijke leven van de deelnemers. Tegenwoordig wandel ik elke maand met een vrien din die ook graag leest en wisselen we ervaringen en tips voor boeken uit.’
Waar haal je de Boekenkrant op?
‘De Boekenkrant haal ik altijd op bij Boekhandel De Kler in Wassenaar, een fijne boekwinkel met heel vrien delijk personeel.’
Hoe is je liefde voor lezen ooit begonnen?
‘Mijn liefde voor lezen is begon nen op de middelbare school met Eline Vere van Louis Couperus. Dat speelt aan het eind van de negen tiende eeuw in de gegoede Haagsche
kringen. Als puber verzonk ik in het onvermijdelijke noodlot van Eline.
‘Taal speelde in mijn opvoeding een belangrijke rol. Twee broers van mij zijn neerlandicus. Er wer den in mijn jeugd veel woordgrap jes gemaakt, die kan ik nu nog steeds erg waarderen.’
Welk boek zou je aan iedereen aanraden?
‘Laatst las ik een prachtig debuut van Janke Reitsma, Niets ontgaat ons. Het boek beschrijft wat het bete kent als je als vijftienjarige jongen moet opgroeien in een disfunctio neel gezin en besluit om de zorg voor je gehandicapte babyzusje ter hand te nemen. Het boek is in prachtige taal geschreven en hartverscheurend mooi van inhoud.’
Welk boek heb je nooit uitgelezen?
‘Ik heb moeite met boeken waarin naar mijn mening te veel personen meespelen. Het verhaal raakt daar door onderbelicht, omdat je steeds bezig bent de personen te plaatsen. Hetzelfde geldt voor veel wisseling in tijd. Ik probeer wel altijd door te lezen.’
Wat is je favoriete leesplek?
‘Mijn favoriete leesplek is in een hoekje op de bank thuis, met zo min mogelijk afleiding en geluid. En ik prefereer een fysiek boek boven een e-book.’
Welk boek ligt er op dit moment op je nachtkastje?
‘Het boek dat op mij ligt te wachten is het nieuwe boek van Jaap Robben, Schemerleven. Ik ben erg benieuwd hoe hij beschrijft wat het betekent om je hele leven een groot geheim te hebben.’
Wilt u meedoen aan deze rubriek? Stuur een mail naar redactie@boekenkrant.com!
Welke drie schrijvers zijn in dit beeld verborgen? Stuur de namen voor 31 oktober 2022 naar redactie@boekenkrant.com met als onderwerp ‘Win een boek’. Vermeld ook je naam en adres. Onder de goede inzendingen wordt een exemplaar van Trio van Johanna Hedman verloot.
Win dit boek Thora, August en Hugo komen uit verschillende werelden – een telg van een rijke familie, een eeuwige kunstacademiestudent en een gewone jongen van buiten de stad –, maar gedurende twee zonovergoten zomers in Stockholm worden ze als magneten tot elkaar aangetrokken. Jaren later krijgt Hugo in New York bezoek van de dochter van Thora en August. Haar komst brengt een golf van emoties en herinneringen teweeg aan die onvergetelijke tijd.
Neem nú een abonnement!
Aanmelden
boekenkrant.com/abo
Boekenkrant, Zonnebaan 54, 3542
Johanna Hedman, Trio, vertaling: Janny Mid delbeek-Oortgiesen, Uitgeverij Ambo|Anthos, 368 pagina’s (€ 23,99)
Arthur Japin, Wat stilte wil, Uitgeverij de Arbei derspers, 336 pagina’s (€ 24,99)
Wie waren de drie schrijvers verborgen in het beeld in het sep tembernummer? Het goede antwoord is: Nikki May, Ruth Ware en Benedict Wells
Winnaar Uit de goede inzen dingen trokken we de volgende drie win naars: Sieds Wiersma, Maarten Welling en Renske van der Blom. Zij winnen een exemplaar van Wat stilte wil van Arthur Japin. Gefeliciteerd!
27 | BOEKENKRANT | OKTOBER 2022
WIN EEN BOEK WIN EEN BOEK WINNAAR Ja, ik neem een abonnement: Twaalf nummers van de Boekenkrant voor € 42,–Stuur deze bon naar:
EG Utrecht, Nederland naam m/v straat postcode plaats land e-mail telefoon IBAN nummer betaling automatische incasso per factuur (+ 2,50 administratiekosten) geboortedatum handtekening BK1022
kan via
(of vul de bon in)
LEZERSADVIES NICOLE KRONJEE
‘We lezen elkaar elke dag voor, hij een gedicht, ik een stukje proza’
Wizarding World, Publishing and Theatrical Rights © J.K. Rowling Wizarding World characters, names and related indicia are TM and © Warner Bros. Entertainment Inc. Wizarding World TM & © Warner Bros. Entertainment Inc. IN DE BOEKHANDEL 4 NU Het derde filmscenario dat in de Fantastic Beasts filmreeks verschijnt. Naast het originele filmscript bevat deze editie de oorspronkelijke schetsen: een uniek kijkje achter de schermen. DE GEHEIMEN VAN PERKAMENTUS Fantastic Beasts: J.K. ROWLING & STEVE KLOVES Een musthave voor alle Harry Potterfans! Ontdek de geheimen van een legendarische tovenaar WWW.DEHARMONIEHARRYPOTTER.NL 260X390 Perkamentus Harmonie.indd 1 20-07-2022 09:11