BKKoken NOVEMBER 2015, no. 2 – De beste bron voor kookboekennieuws
Smakelijk lezen
Het wintermenu, Kerst met Rudolph van Veen, Koken met Giphart, Rotterdams dineren & nog veel meer.
BK koken
november 2015 – pagina 2
smakelijk lezen Fusina Verloop
Op de cover
De foto op de cover is gemaakt door Petra de Hamer, en komt uit het Stadskookboek Rotterdam – een boek dat je laat kennismaken met de kleurrijke culinaire kanten van Rotjeknor. Door Anouk Abels
D
e dagen waarin Rotterdam als deprimerende havenstad werd gezien zijn vervlogen. De stad aan de Maas is hip and happening, en al helemaal op cultureel gebied. Wie de veelzijdigheid van Lees een culinair Rotterdam wil ontdekken, doet recept uit er goed aan om het StadskookStadskookboek Rotterdam open te slaan. boek RotterJournalisten Wim de dam op p.4! Jong en Frank van Dijl zijn dol op de stad en haar eten, en weten dat bruisende enthousiasme goed over te brengen in deze zonnige gids. Dat doen ze via interviews met Rotterdamse chefs, beschrijvingen van food hotspots, een serie recepten om thuis uit te proberen… En een hele verzameling vrolijke, verleidelijke foto’s. Mooi is de veelzijdigheid die in het boek naar voren komt. De Jong en Van Dijl schrijven over de biologische groentewinkels en Chinese supermarkten in de Markthal; de simpele keuken van Mevrouw Meijer; espressobar/bierhuis/eethuis/tentoonstellingsruimte/ vintage-winkel Fenix Factory; maar ook over de haute cuisine in het restaurant van Herman den Blijker. Ook mooi zijn de verFrank van Dijl & Wim wijzingen naar Rotde Jong, Stadskookboek terdamse chefs en Rotterdam, Uitgeverij instellingen die in Mo’Media, ISBN 978 90 deze industriële stad 576 7734 2 (€ 24,95) hun producten uit tuin en natuur halen. Zo is er chefkok Jim de Jong, die dagelijks andere gerechten serveert met de bloemen uit een tuintje in het noorden van Rotterdam. Past een dagje Rotterdam niet in je agenda? Geen nood, want het boek van De Jong en Van Dijl wordt afgesloten met een prachtige verzameling recepten, waarmee je de stad alsnog je eigen keuken binnenhaalt. De coffee crumble cake van Koekela is een van onze favorieten. Net als de bone broth van Sajoer. De ingrediënten voor dit gerecht zie je terug op de voorkant van deze BKKoken.
Verzamelaars
De kook boeken van Ricardo van Ede
Chef-kok Ricardo van Ede (1964) leest zijn kookboeken vooral beroepsmatig. Hij gebruikt ze om inspiratie op te doen en om ‘het motortje draaiende te houden’. Door Ezra Hakze
V
an Ede wordt wel het ‘wonderkind’ van de Nederlandse keuken genoemd; op 21-jarige leeftijd werkte hij al op Michelinniveau. Nu is hij chef-kok bij restaurant Hoogendam in Amsterdam, waar hij vertelt over de interessantste kookboeken die hij in zijn eigen kast heeft staan. Uiteraard is Van Ede goed op de hoogte van de hedendaagse kooktrends. Hij vertelt dat fermentatie tegenwoordig hip is: het houdbaar houden van producten door middel van gezonde bacteriën. De ‘fermentatiebijbel’ is wat hem betreft The Art of Fermentation van Sandor Ellix Katz. Het hippe imago van fermentatie moet je overigens met een korreltje zout nemen. Van Ede fermenteert al jaren. Bovendien zijn boter, brood en wijn ook gefermenteerd, zo legt hij uit. ‘Allemaal producten die mensen al honderd jaar eten!’ Van Ede leest vooral Engelse kookboeken. ‘Maakt dat eigenlijk
uit?’ vraagt hij. Meteen excuseert hij zich: ‘De Nederlandse markt is gewoon zo beperkt.’ Een Engelse favoriet is bijvoorbeeld The Complete Nose to Tail van Fergus Henderson. Het boek draait om de bereiding van alle delen van een dier, ook de incourante stukken. ‘Als je een dier doodt moet je ten minste het respect hebben dat je er alles van gebruikt’, zegt Van Ede. Henderson gebruikt bijvoorbeeld het hart en de pens. De foto’s van het orgaanvlees zijn prikkelend. Geamuseerd wijst de chef-kok naar de afbeeldingen in het boek. Als kind las Van Ede heel andere kookboeken. Hij herinnert zich bijvoorbeeld het Dr. Oetker-kookboek van zijn oma. Een boek uit de jaren vijftig met zwart-witfoto’s en ‘bladzijden die aan elkaar plakken van de suiker en de boter.’ De kookboeken die hij nu in huis heeft zien er echter smetteloos uit. Hij leent ze niet uit, en als hij dat bij uitzondering wel doet koopt hij een nieuwe, voor als het niet terugkomt. ’Mijn boeken zijn heilig’ concludeert hij.
BK koken
november 2015 – pagina 3
inhoud redactioneel
Kookboeken: altijd weer iets nieuws! Het is goed om te zien dat kookboeken bijzonder populair blijven en dat er steeds nieuwe – en vernieuwende – kookboeken uitkomen. Toen ik in 2007 de eerste kookboekenverkiezing organiseerde, waren verhalende kookboeken populair. Inmiddels zijn daar nieuwe trends voor in de plaats gekomen. Zo geven kookboeken nu vaak meer informatie over de losse ingrediënten die in recepten gebruikt worden. Ik ben heel blij met de Nederlandse seizoensproducten; ik word geïnspireerd om af en toe met andere producten aan de slag te gaan en milieubewust bezig te zijn. Ik eet niet meer iedere dag vlees of vis. Wanneer ik dat wel doe, wil ik graag kwaliteit en weten hoe ik de vlees- en visproducten goed klaarmaak. De kookboeken van nu helpen mij daarbij. Andere trends die ik nu zie zijn ‘vrije’ kookboeken (suikervrij, glutenvrij), streetfood- en foodtruck-boeken en kookboeken van hippe (jonge) foodbloggers. Wist je dat kookboeken goed zijn voor maar liefst zes procent van de totale boekenverkoop in Nederland? Zolang auteurs en uitgevers blijven vernieuwen zal ik hun kookboeken blijven kopen en gebruiken. Dan blijf ik de kookboekenverkiezing en de Kookboeken7daagse organiseren, en natuurlijk deze BKKoken maken. En stiekem hoop ik dat ik zo een steentje bijdraag aan de vraag naar nog meer inspirerende kookboeken.
Fusina Verloop Fusina Verloop is initiatiefnemer van Kookboek van het Jaar, Kookboek van de Maand en de Kookboeken7daagse.
+++ Sara Kroos heeft een wel héél persoonlijk kookboek geschreven. In Als ik het niet kan, kun jij het ook vertelt de cabaretier over haar jarenlange strijd met de kilo’s. Het is dan ook erg lastig als je grote hobby niet sporten is, maar taart bakken. En laten er nu net veel taartrecepten in dit boek terug te vinden zijn! Deze werden verzorgd door patissier Francis van Arkel. +++ Onlangs is er een kookboek uitgebracht dat compleet draait om Louis Couperus. In Couperus Culinair vind je recepten voor lekkernijen die de bekende schrijver zelf graag verorberde, maar ook voor gerechten die niet zouden misstaan in zijn boeken. Het kookboek werd samengesteld door José Buschman, historica en Couperuskenner. +++ Heel Holland bakt heeft voor een ware bakhype in Nederland gezorgd. Volgens jurylid Janny van der Heijden heeft het programma nog een bijzonder effect gehad: in een interview met het AD vertelde ze onlangs dat er meer mannen zijn gaan bakken. ‘Die mannen beginnen meteen met heel moeilijke baksels, zoals bokkenpootjes,’ zegt Van der Heijden. ‘Het is, denk ik, net als bij koken. Mannen gebruiken daarbij ook meer ingrediënten dan vrouwen en willen er meteen apparaten bij gebruiken.’ +++ Er lijkt nog een compleet andere rage in kookboekenland te zijn ontstaan: kookboeken voor senioren. Zo komt uitgeverij Karakter met het Kookboek voor senioren, waarmee oudere thuiskoks gemakkelijk de basis van het koken kunnen leren. Of wat dacht je van het Seniorenkookboek van uitgeverij TerraLannoo? Deze bundeling recepten houdt rekening met moeilijkheden waar je als oudere in de keuken tegenaan loopt, zoals smaakverlies, portiegrootte en budget. Zo blijkt maar weer: je bent nooit te oud om de keuken in te duiken.
Inhoud Giphart & Lammes
5
Tafelmanieren
7
Wintermenu
8
Het schrijversduo achter het nieuwe kookboek Vurrukkulluk. Twee historische kookboektentoonstellingen in Den Haag. Fusina Verloop stelde een heus wintermaal samen. kookboek van het jaar
13
Rudolph van Veen
15
Voor u getest
17
Remko Kraaijeveld
21
Wie werden genomineerd?
Interview met de tv-chef over zijn kerstkookboek. Ons testpanel ging aan de slag met Vier seizoenen koken met Gartine.
Een kijkje achter de schermen bij een culinair fotograaf.
en verder… Culinaire romans .............................. 11 Recensies ..............................................16 Kookboekenwinkel 63graden . ..22 Agenda ..................................................23 Prijsvraag .............................................23
strip Uco Egmond, Tobkok 1. Culinaire calamiteiten, Uitgeverij Strip2000, ISBN 97 890 700 6098 5 (€ 7,95)
BK koken
november 2015 – pagina 4
preview: Stadskookboek Rotterdam Plaattaart met gepofte groenten
D Wim de Jong & Frank van Dijl, Stadskookboek Rotterdam, Uitgeverij Mo’media, ISBN 978 90 576 7734 2 (€ 24,95) Verschijnt 27 oktober 2015 www.momedia.nl
e groenten voor deze plaattaart worden op een bijzondere manier gegaard: verzonken in grof zout in de oven. Het maakt de natuurlijke smaak van de groenten heel intens. Eigenlijk kun je elke groente op deze manier garen en zo de smaak van de plaattaart aanpassen aan het seizoen. Hoofdgerecht voor 4 personen Gepofte groenten: • 2 kilo grof zout • 1 wortel, gewassen • 2 centimeter gemberwortel • 1 ui • 2 teentjes knoflook • 200 gram pompoen, schoongeboend • 1 venkel • 1 sinaasappel Korstdeeg: • 200 gram bloem • 1 theelepel zout • 100 gram koude boter
Verwarm de oven voor op 175 °C. Vul een grote ovenbestendige braadpan met het grof zout. Stop alle groenten met schil en al in het zout, totdat je ze niet meer ziet. Zet de pan in de oven. Haal na 2 uur de pan uit de oven en pak voorzichtig met een lepel alle groenten eruit. Laat de groenten afkoelen. Het zout hoef je niet weg te gooien. Zolang je er alleen groenten in gaart kun je het oneindig gebruiken. Wanneer je het zout een paar keer hebt gebruikt, neemt het de smaak op van de groenten en is het een goede smaakmaker. Maak intussen het korstdeeg. Zeef boven een kom 200 gram bloem met 1 theelepel zout. Voeg de boter toe en snijd deze met twee messen in kleine stukjes. Voeg 2 theelepels koud water toe en kneed snel tot een samenhangende deegbal. Wikkel het deeg
in vershoudfolie en laat minimaal een halfuur in de koelkast staan. Rol het deeg met een deegroller uit op een met bloem bestoven oppervlak tot een platte taart ter grootte van een quichevorm. Bekleed een bakplaat met bakpapier en leg daar het korstdeeg op. Prik met een vork gaatjes in het deeg en bak 20 minuten in de voorverwarmde oven (175 °C). Snijd de groenten in grove stukken. Plet de gepofte knoflook en wrijf met je mes de knoflook tot pulp. Snijd de sinaasappel in parten en snijd het vruchtvlees van de schil. Gooi de schil weg. Hak de gember. Meng alle ingrediënten goed door elkaar en verdeel over het deeg. Bak de plaattaart in de voorverwarmde oven nog 20 minuten of totdat de korst goudbruin kleurt. Recept: Sieberen Meerema
preview: Plukalmanak
Claus Meyer, Plukalmanak, KNNV Uitgeverij, ISBN 978 90 501 1549 0 (€ 29,95) www.knnvuitgeverij.nl
Plukalmanak is een culinaire plantengids voor liefhebbers eten uit de natuur. Beschrijft meer dan 100 eetbare planten, hun groeiplaatsen en de beste oogsttijd. Met culinaire tips en heerlijke seizoensrecepten. Samengesteld door de Deense topkok Claus Meyer, de man achter NOMA, één van de beste restaurants ter wereld. Pannenkoeken met duindoorn, sinaasappel en gekonfijte pompoenpitten Pannenkoeken • 1 kopje tarwebloem • 1 snufje zout • 2 eieren • 2,5 dl magere melk • 15 g boter • 0,25 vanillestokje
Saus • 2 sinaasappels • 50g gehakte amandelen • 1 dl zoet duindoornsap (reformwinkel of zelf gemaakt)
K
lop de bloem, zout, vanillezaden, eieren en melk samen. Smelt de boter in een kleine steelpan en giet de hete boter al kloppend in het beslag, zodat het heel glad en glanzend wordt. Laat het beslag gedurende 1 uur in de koelkast rusten. Bak de pannenkoeken in een hete pan – er zit boter in het beslag, maar afhankelijk van wat voor pan je gebruikt en hoe verzadigd het beslag is, kan het nodig zijn om wat extra boter te gebruiken bij het bakken. Bak 8 tot 10 pannenkoeken van het beslag. Haal de pannenkoeken uit de pan en vouw ze twee keer, zodat ze de vorm van een driehoek hebben. Doe sinaasappelsap en een beetje
fijn geraspte sinaasappelschil in een pan, samen met amandelen en duindoornsap. Breng het sap aan de kook en kook het gedurende 2–3 minuten, totdat het de consistentie van siroop begint te krijgen. Leg de pannenkoeken op een schotel en giet er de hete siroop over. Serveer de warme pannenkoeken bestrooid met gekonfijte pompoenpitten en eventueel vanille-ijs of een beetje slagroom.
BK koken
november 2015 – pagina 5
Vurrukkulluk! annemiek van de weg
‘Ronald levert pas commentaar aan tafel, en hij vindt toch alles lekker.’
interview
Worteltaart mét gluten Als ik binnenkom bij Ronald Giphart en zijn vrouw Mascha Lammes, krijg ik gelijk een stukje verse worteltaart voorgeschoteld, afkomstig uit hun kookboek Vurrukkulluk. ‘Dit is een normalemensenkookboek,’ aldus Giphart. ‘Alles wat je op de foto’s ziet, is ook door ons opgegeten.’ Door Selma van Aken In de inleiding van Vurrukkulluk staat dat jullie niet als topkoks zijn geboren. Wanneer zijn jullie je voor koken gaan interesseren? Mascha: ‘Van kinds af aan houden we al van lekker eten, maar van daar is het inderdaad een grote stap naar het schrijven van een kookboek. Pas toen we kinderen kregen wilden we iets substantiëlers op tafel zetten dan een magnetronmaaltijd of een gebakken ei.’ Behalve dat het bij koken gaat
Mascha Lammes en haar man Ronald Giphart
om samen eten en samen zijn, zullen er in de keuken onderling ook wel eens frustraties ontstaan. Hoe ga je daarmee om? Ronald: ‘Wij hebben dat probleem niet, want als Mascha gaat koken ga ik lekker zitten lezen.’ M: ‘Ronald levert pas commentaar aan tafel en hij vindt toch alles lekker.’ R: ‘We hebben wel samen de verhaaltjes bij de recepten geschreven. En de foto’s zijn door ons gemaakt vlak voordat we aanvielen.’ Zelf ben ik student en kan ik absoluut niet koken. Wat is de gouden tip voor mij en mijn lotgenoten? R: ‘Mijn moeder maakte alles altijd zelf en met verse ingrediënten. Zij liet me het verschil proeven tussen ragout uit blik en zelfgemaakte ragout. Toen leerde ik dat, in dezelfde tijd dat je een blik openmaakt en opwarmt, je zelf ragout kunt maken die twintig keer lekkerder is.’ Rekenen jullie jezelf tot de foodie-cultuur die de laatste tijd heerst? M: ‘Wij vinden het belangrijk om biologisch te eten, maar bij sommige mensen slaat het echt te
ver door. Al die koolhydraat- en glutenvrije diëten zijn gewoon een rage. Iedereen weet dat we over vijf jaar allemaal weer gluten eten.’ R: ‘Ik ben columnist van het blad Foodies en als ik uit eten ga dan wil ik wel weten waar mijn eten vandaan komt. In die zin ben ik wel een foodie, maar wij zijn niet van die doorgeschoten types.’ Het kookboek heet Vurrukkulluk, naar de roman Het leven is vurrukkulluk van Remco Campert. Zit daar nog een d iepere gedachte achter? R: ‘Geen enkele kookboekenschrijver bedenkt zomaar uit het niets een gerecht. Na heel veel proberen maak je je eigen versie van een recept. Kookboekenschrijvers ‘stelen van dieven’. Wij hebben ‘vurrukkulluk’ dus gestolen van Remco Campert!’ Ten slotte: mag ik volgende week een hapje komen eten bij jullie? R: ‘Volgende week komt niet zo goed uit, want Mascha gaat een paar dagen op reis met vriendinnen.’ M: ‘Maar de week daarna ben je hier welkom, hoor.’ R: ‘Als je een paar vluchtelingen meeneemt.’
Ronald Giphart & Mascha Lammes, Vurrukkulluk!, Uitgeverij Podium, ISBN 978 90 5759 736 7 (€ 19,95)
BK koken
november 2015 – pagina 6
preview: De wereld van de stroopwafel Gesmolten geitenkaas in stroopwafel (voor 10 personen)
Lineke Eerdmans en Ulrike Schmidt, De wereld van de stroopwafel. Het beroemde koekje waaraan je blijft plakken!, Uitgeverij Lineke Eerdmans, ISBN 9 7890 81 790475 (€ 17,95) Verkrijgbaar via www.uitgeverij-lineke-eerdmans. nl/webshop, en bij alle (online) boekhandels.
• 20 kleine stroopwafels • 360 gr. zachte geitenkaas • 10 walnoten • Rucola of basilicumcress Compote • 5 eetlepels rozijnen • 500 g sjalotjes • 50 g boter • 1 eetlepel suiker • 200 milliliter kippenbouillon • 1 laurierblad Lofsalade • 125 g witlof • 125 g roodlof • 1 appel • 1 eetlepel frambozenazijn • 2 eetlepels olijfolie • Versgemalen peper
Compote Wel de rozijnen in lauw water. Pel de sjalotjes en snijd ze in vieren. Smelt de boter met de suiker, giet de kippenbouillon erbij en voeg het laurierblad toe. Kook hierin de sjalotjes, onafgedekt, zachtjes 10 minuten. Giet de rozijnen af, meng ze erdoor en verwarm totdat het meeste vocht verdampt is. Laat de compote afkoelen. Lofsalade Snijd de wit- en roodlof in smalle reepjes. Snijd 1 appel in kleine stukjes. Meng de frambozenazijn met wat olie en versgemalen peper. Meng de dressing met de lof en de appelstukjes. Garneer met stukjes walnoot. Stroopwafels Verwarm de kleine stroop wafels een paar minuten in de voorverwarmde oven bij 75 ˚C.
De stroop wordt dan warm en je kunt de 2 helften gemakkelijk uit elkaar halen. Zet de oven nu op 175 ˚C. Vul iedere stroopwafel met een rondje geitenkaas van ongeveer 0,5 tot 1 cm dik en zet de wafels zo’n 5 minuten in de hete oven. Leg op ieder bord 2 gevulde stroopwafels met een portie van de lofsalade. Doe er wat van de compote bij en garneer met walnoten en rucola of basilicumcress. Receptuur: Stefan Breuer/Tisa’s Foto: Neeltje Kleijn
preview: Spuntino Wentelteefjes met bourbon en vanille
• 4–6 eetl. fijne tafelsuiker • Voor erbij: vanille-ijs
entelteefjes zijn natuurlijk een klassieker uit de kindertijd, maar deze versie is heel stout. Het is alsof de kinderen van huis zijn weggelopen en lid zijn geworden van de Hell’s Angels. Na de toevoeging van bourbon denk ik ook niet dat ze terugkomen.
Verwijder de bovenkanten van de vijgen en snijd de vijgen doormidden. Doe ze met het theezakje in een pan en voeg water toe tot ze net onder staan. Breng het aan de kook en draai het vuur laag. Doe het theezakje weg. Laat het vocht tot de helft inkoken. Voeg nu 1 theelepel van het vanilleextract, de honing en 50 milliliter van de bourbon toe. Laat het op laag vuur 5-8 minuten koken tot de vloeistof stroperig wordt. Klop de eieren, melk, overgebleven bourbon, kaneel, overgebleven vanille en een snuf zout. Snijd per persoon een 2,5 centimeter dikke snee van het brood. Plaats een koekenpan met antiaanbaklaag op matig vuur en smelt 25 gram boter. Doop twee sneeën brood in het eimengsel en zorg dat beide kanten goed
W
Russell Norman, Spuntino, vertaling: Saskia Peeters, Mariëlle Steinpatz, Uitgeverij Karakter, ISBN 978 90 452 1161 9 (€ 29,99) www.karakteruitgevers.nl
Ingrediënten voor 8 personen: • 500 g gedroogde vijgen • 1 zakje Earl Grey-thee • 1 eetl. vanille-extract • 3 eetl. vloeibare honing • 75 ml bourbon • 6 middelgrote eieren • 75 ml melk • 0,5 theel. gemalen kaneel • fijn zout • 1 ongesneden briochebrood, uit de winkel, ca. 400 g • 100 g ongezouten boter
zijn bedekt. Bestrooi een kant met suiker en leg het brood op die kant in de pan. Bestrooi de andere kant met suiker. Bak het brood circa 2 minuten tot de onderkant gekaramelliseerd en goudbruin is. Keer het en bak de andere kant. Herhaal dit met alle sneeën. Leg de wentelteefjes op borden. Verdeel de vijgen erover en schep er een bol vanille-ijs op.
BK koken
november 2015 – pagina 7
culinair frank janssen
tentoonstellingen
Den Haag pakt uit Liefhebbers van culinaire geschiedenis kunnen dit najaar hun hart ophalen in Den Haag. Op maar liefst twee locaties in de hofstad is een mooie expositie rondom de Nederlandse eetcultuur door de eeuwen heen te vinden. Door Lizet Kruyff Smullen van gedekte tafels en kookboeken Nederland dineert. Vier eeuwen tafelcultuur, 17 oktober 2015 t/m 28 februari 2016, Haags Gemeentemuseum, www.gemeentemuseum.nl
C
omplete eetkamers verhuisden naar het Gemeentemuseum in ’s-Gravenhage. Tafels werden opgetuigd met het voornaamste porselein en blinkend zilver, glinsterend kristal, schitterend damast en kostbare tafeldecoraties gemaakt van suikerwerk. Livreien van de lakeien die de elite aan tafel bedienden geven kleur aan het verhaal van vier eeuwen tafelcultuur in Nederland. Schilderijen en tekeningen vervolmaken het beeld van onze dinerende dames en heren. De bezoeker is even te gast in Paleis Noordeinde, vertegenwoordigd door twee complete serviezen, huwelijkscadeaus van koningin Wilhelmina en prins Hendrik. De voorwerpen op de gereconstrueerde eettafels horen oorspronkelijk allemaal bij elkaar, van het servies tot de decoraties, en ook het meubilair is authentiek. Het gebruikte linnengoed komt uit de linnenkast waar het al sinds de achttiende eeuw in ligt. Bij de tentoonstelling is een fraaie catalogus verschenen, die het verhaal van onze eetcultuur vanaf de zeventiende eeuw vertelt en laat zien – met de nodige aandacht voor de kookboeken uit de periode. De Verstandige Kok
Bezoekers van de tentoonstelling Aan Tafel!
uit de zeventiende eeuw toont het belang van primeurgroente. Het kookschrift van de dames van Kasteel Twickel weerspiegelt de sociale contacten via de uitwisseling van recepten. Het is maar een onderdeel van dit uitgebreide overzicht van onze eetgeschiedenis. Al met al een knap staaltje van conservator dr. Jet Pijzel-Dommisse. Tegelijk met deze tentoonstelling is de tentoonstelling Allemaal aan tafel te zien, een kindertentoonstelling over tafelmanieren. Potpourri Aan Tafel! Een boekje open over eetcultuur. 10 oktober 2015 t/m 31 januari 2016, Museum Meermanno www.meermanno.nl
B
ij Aan Tafel! gaat het louter over kookboeken. Een potpourri van achttiendeeeuwse handgeschreven kookschriften en kookbijbels van de huishoudschool, van reclamereceptenboekjes en populaire kooktijdschriften, van praktisch koken tot ‘droomkoken’. Er is aandacht voor de vroegste Nederlandse boeken over koken en eten. De zalen hebben vooral een thematische indeling, die
duidelijk moet maken hoe het kook- en eetgedrag in de loop der eeuwen veranderde. Buitenlandse invloed op de Nederlandse keuken is van alle tijden. Het Notabel Boecxken van Cokeryen uit 1514, het eerste kookboek in de Nederlandse taal, neemt zonder bronvermelding 61 recepten over uit het Franse kookboek Le Viandier (1490). Dat is bijna een derde van het totaal. Daarnaast staan er recepten bij waarvan de naam verwijst naar het buitenland: de blancmanger heeft een lange weg afgelegd van de Arabische keuken via Spanje naar de rest van Europa. De Eyerkens Lombaert verwijzen naar Lombardije, Noord-Italië. Kooktechnieken, ingrediënten, receptuur: wij spelen graag leentjebuur. Samenstelster van de tentoonstelling is drs. Anna Rademaker van de KB. De tentoongestelde boeken zijn afkomstig uit de collecties van de Koninklijke Bibliotheek en Museum Meermanno. Daardoor ontbreekt soms samenhang en lijkt de tentoonstelling een beetje toevallig samengesteld, net zoals de collecties zijn ontstaan.
Er is aandacht voor de vroegste Nederlandse boeken over koken en eten.
BK koken
november 2015 – pagina 8
Menu voor een heerlijk winterdiner
Het hoofdgerecht 1
Gekonfijte eend met knolselderij en ravigottesaus Uit: Eet puur II van Madelon de Joode Een verrassend prettige combinatie, het zachte en zoute van de gekonfijte eend met het frisse van de sinaasappel en het romige van de salade. Dit gerecht is heel makkelijk en snel te maken en wordt lauwwarm geserveerd. De eend bevat gezonde vetzuren en de knolselderij zit vol vitamine K die zorgt voor een goede bloedstolling.
Als het buiten koud en guur wordt, is het heerlijk om binnen de gezelligheid op te zoeken bij een knapperend haardvuur… En aan de eettafel, natuurlijk. BKKoken brengt je in winterse sferen met een prachtig driegangenmenu, samengesteld uit een aantal van de fijnste kookboeken van dit jaar. Door Fusina Verloop Het voorgerecht
Boerenkooltabouleh Uit: Boerenkool van Amelia Wasiliev
Ingrediënten voor 4 personen: • 1 knolselderij van ongeveer 500 g • 2 koolrabi’s • 3-4 el mayonaise • 2 el volle yoghurt • 8 zure augurkjes, fijngehakt • 1 teentje knoflook • 2 takjes peterselie • 1 blik confit de canard met 4 cuissons • 100 g waterkers
Ingrediënten voor 4 personen: 30 gr bulgur • 1 eetlepel olijfolie • 3 boerenkoolbladeren, stengels verwijderd, blad fijngesneden • 3 lente-uitjes, fijngesneden • 0,5 bosje bladpeterselie • 0,25 bosje munt, fijngesneden • 1 grote rijpe (maar stevige) tomaat, in blokjes • 0,5 komkommer, in blokjes • Zout en peper
Sinaasappelsaus: • 6 sinaasappels, uitgeperst (rasp van 1 biologische sinaasappel bewaren) • 1,5 el kaneel • 6 el sinaasappellikeur • teentje knoflook, ongepeld
Dressing: • Sap van 1 citroen • 0,25 theelepel kaneel • 0,25 theelepel sumak • 2 eetlepels olijfolie Spoel de bulgur in een zeef onder de koude kraan twee keer af. Laat uitlekken en zet weg. Doe de boerenkool in een schaal, schenk de olijfolie erbij, wrijf deze in het blad en laat 5-10 minuten marineren. Roer de lente-uitjes, kruiden, tomaat, komkommer en bulgur door de boerenkool. Vermeng de ingrediënten voor de dressing en schenk deze over de salade. Schep goed om en breng op smaak met zout en peper.
Amelia Wasiliev, Boerenkool, vertaling: Roselle de Jong, Uitgeverij Becht, ISBN 978 90 230 1464 5 (€ 12,50)
Verwarm de oven op 175 °C. Schil de knolselderij en de koolrabi’s en snijd ze in dunne reepjes. Pureer met een staafmixer in een hoge maatbeker de mayonaise, yoghurt, augurken, knoflook en peterselie tot een gladde saus. Breng op smaak met peper en een snufje zout. Vermeng de knolselderij en koolrabi in een kom met de saus. Schenk het sap van de sinaasappels in een steelpan en kook het sap tot de helft in. Voeg de kaneel, likeur en het teentje knoflook toe en laat ongeveer 10 minuten zachtjes pruttelen. Breng op smaak met wat peper en een snufje zout. Haal de stukken eend uit het blik en verwijder het overtollige vet. Leg de eend in een ovenschaal en bak ze gedurende 20 minuten in de oven. Verdeel de salade over borden en Madelon de Joode, Eet leg hierop een eendenpoot, schep puur II, Uitgeverij De er een lepel van de saus over. Gar- Joode, ISBN 978 90 822 3561 neer met de waterkers. 6 (€ 24,95)
BK koken
november 2015 – pagina 9
het wintermenu Het hoofdgerecht 2
Het dessert
Spruiten-pastinaakquiche met gerookte tofu
Yoghurtmascarponetaart met pistachenoten
Uit: De veldkeuken van Femke de Winter, Rene van der Veer en Juliette Brorggreve
Uit: Natuurlijk! zonder suiker kookboek van Anne Marie Reuzenaar
Gebruik voor deze hartige taart een lage taartvorm van ongeveer 25 cm doorsnede. Ingredienten voor de bodem: • 250 gram bloem • 1 tl zout • 100 gram palmvet, margarine of roomboter • 1 tl bakpoeder • 75 ml water
Ingrediënten voor de bodem: • 180 g speltbiscuit • 100 g biologische roomboter of ghee
Meng bloem, boter, zout en bakpoeder in de keukenmachine tot het op grof broodkruim lijkt. Voeg dan het water toe en meng het heel even tot het deeg een beetje samenhang begint te vertonen. Druk het deeg bij elkaar tot een platte schijf en pak het in plastic folie. Laat het deeg een half uurtje rusten in de koelkast. Verwarm de oven tot 180 °C. Rol het deeg uit tot een dikte ongeveer 3 mm en leg het in de vorm. Snijd de randen bij met een mesje en bekleed het deeg met bakpapier en een bakvulling van bijvoorbeeld gedroogde bonen. Bak de bodem 10 minuten mét de bakvulling en nog 5 minuten zonder. Ingrediënten voor de vulling: • 300 gram spruitjes • 200 gram pastinaak, in blokjes gesneden • 250 ml slagroom • 4 eieren • 1 tl zout • Peper naar smaak • 100 gram gerookte tofu, in blokjes gesneden • 100 gram belegen kaas, geraspt Blancheer de spruitjes ongeveer 4 minuten en laat ze uitlekken. Blancheer dan de pastinaak ongeveer 2 minuten en laat ook uitlekken. Bak de spruiten, de pastinaak en de tofu samen in wat roomboter, ongeveer 5 minuten, tot alles een kleurtje heeft. Meng de room en de eieren met zout en peper door elkaar. Verdeel de groenten over de bodem en giet het roommengsel erop tot de groenten nèt niet onder staan. Verdeel de Femke de Winter, Rene kaas erover en bak de quiche 25 van der Veer en Julieminuten. tte Brorggreve, De veldHaal de quiche uit de oven en laat keuken, De Vrije Uitgehem minstens 10 minuten afkoe- vers, ISBN 978 90 902 9129 len voordat je hem aansnijdt. 1 (€ 24,95)
Ingrediënten voor de vulling: 4 blaadjes gelatine • rasp en sap (ca. 50 ml) van 1 biologische sinaasappel • 2 el rijststroop • 500 g mascarpone • 600 g dikke Turkse yoghurt • 40 druppels stevia • 2 tl oranjebloesemwater • 40 g ongezouten, ongebrande pistachenoten, gepeld • scheutje ahornsiroop of rijststroop verder nodig: springvorm van 26 cm Ø 1 taart voor 10-12 personen | 25 minuten + 1 nacht opstijven | 90 / 10 Maak de speltbiscuit fijn in een keukenmachine of door op het dichte pak met een deegroller te slaan. Smelt de boter en kneed de kruimels er goed door. Vet de springvorm goed in (ook de zijkanten) en bekleed met bakpapier. Verdeel het koekjesmengsel over de bodem en druk met een vochtige lepel goed aan. Zet de bodem koel weg. Week de gelatine 5 minuten in koud water. Verwarm in een steelpan het sinaasappelsap. Los de rijststroop erin op. Knijp de gelatineblaadjes uit en los ze op in het sap. Neem de pan van het vuur. Klop de mascarpone en de yoghurt met rijststroop en de stevia tot een glad geheel. Roer het gelatine-sapmengsel, de sinaasappelrasp en het oranjebloesemwater erdoor. Verdeel het mascarponemengsel over de deegbodem, dek de springvorm af met plasticfolie en zet de taart een nacht in de koelkast. Rooster de pistachenootjes in een Anne Marie Reuzenaar, droge koekenpan en hak ze grof. Natuurlijk! zonder suiker Besprenkel de taart naar smaak kookboek, Kosmos Uitgemet wat ahornsiroop en garneer vers, ISBN 978 90 215 5917 met de pistachenootjes. 9 (€ 19,99)
BK koken
november 2015 – pagina 10
preview: Ik ben niet van suiker Dat zanger/entertainer Gordon niet alleen (zeer) goed bekeken tv-programma’s presenteert, een gigantische groep trouwe fans heeft en een bezige bij is, wisten we natuurlijk allang!
M Gordon Heuckeroth, Ik ben niet van suiker, Uitgever Splint Media B.V., ISBN 978 90 824 1770 8 (€ 24,95) Tot 14 november te bestellen via: www.splintmedia.nl
et het succes van zijn healthy BLUSHING koffiesalons die in een rap tempo Nederland veroveren, blijft een gezond receptenboek niet uit! Pure en eenvoudig te bereiden gerechten die je healthy way of life een oppepper geven en inspiratie bieden voor dagelijks gebruik! In dit vlot en informatief geschreven receptenboek legt Gordon aan de hand van zelfbedachte recepten uit wat je kunt doen om suikerbommen te omzeilen: ‘Veel mensen worstelen hun leven lang al met hun gewicht. Minder eten, meer bewegen. Daar kun je het mee doen. Natuurlijk is dat waar, maar over
suiker als grote boosdoener wordt meestal niet gesproken. Onze bewerkte voeding van tegenwoordig bevat gewoon heel veel suiker. In de supermarkt zetten die stiekeme suikers je vaak op een dwaalspoor. Slik niet alles voor zoete koek, veranderen kun je zelf.’ ‘Ik strijd mijn hele leven al tegen overgewicht, soms met succes en ook vaak weer terugvallend in oude ‘slechte’ gewoontes en eetpatronen. Sinds mijn 35ste ben ik diabetespatiënt. Dit receptenboek bevat gerechten, ideeën, tips and tricks voor een stabiel en gezond leef- en eetpatroon. Zonder suikerzoete misleiding, weggestopt in een product.’ ‘Gezonde gerechten dus, simpel en lekker, voor jezelf, voor familie en vrienden. Zonder te veel poespas, gewoon puur en bewust eten. Gooi vooroordelen overboord, durf het aan en start een leven met gezondheid in balans. Blozend welteverstaan!’ X Gordon
Flapjack Bereidingstijd: ± 10 minuten Ingrediënten: (voor 1 flapjack pannenkoek) • 3 eetlepels eiwitpoeder (smaak: banaan) • 1 ei • 2 eetlepels amandelmelk • 1 banaan • 50 gram blauwe bessen (diepvries) • 20 gram boter • 5 walnoten • 1 eetlepel honing • 8 blauwe bessen (vers) • kaneel Bereiding Meng voor het beslag het eiwitpoeder, het ei met de amandelmelk en een halve geprakte banaan tot een mooi dik beslag. Voeg er als laatste nog een klein handje blauwe bessen aan toe en roer dit er voorzichtig doorheen. Verwarm de boter in een pan op hoog vuur en bak hierin de pannenkoek aan beide kanten. Schuif de pannenkoek op het bord en garneer met een paar in plakjes gesneden banaan, enkele gebroken walnoten en schenk de honing eroverheen. Pak een paar verse blauwe bessen en strooi deze erbij. Top af met wat kaneel. Tip • Omdat een pannenkoek van eiwitpoeder nogal broos is, is hij
lastig om te draaien met bijvoorbeeld een spatel. Om de pannenkoek gemakkelijk en in zijn geheel om te draaien kun je een bord omgedraaid op de koekenpan leggen zodra de onderkant goed gebakken is. Daarna draai je de pan om zodat de pannenkoek op het bord komt te liggen. Zodra dit het geval is laat je de pannenkoek weer langzaam van het bord in de pan glijden en bak je de andere kant in nog 1 minuutje gaar. • Probeer de flapjack ook eens een keer te maken met pecannoten of pijnboompitten in plaats van walnoten.
Wist je dat… • eiwit een van de belangrijkste bouwstenen voor ons lichaam is? Het geeft ons de basisblokken voor de opbouw van spieren, botten, onze huid en andere weefsels.
Voedingswaarde p.p.
Energie 786 Kcal Koolhydraten 46 gram Eiwitten 45 gram Verzadigd vet 14 gram Onverzadigd vet 31 gram Voedingsvezels 6 gram Zout 0 ( 86 mg natrium)
BK koken
november 2015 – pagina 11
culinaire romans Een aantal romans van Marita van der Vyver is vertaald naar het Nederlands, zoals Vergenoeg en Stiltetijd, en ook haar nieuwste titel is er nu in vertaling: Koud Opgediend, een lijvige, openhartige briefroman. Van der Vyver verhaalt op luchtige wijze over een zwaar onderwerp, en net als in haar andere romans schuwt ze maatschappelijke issues niet. Protagonist Clara Brand is culinair recensente, en woont met haar man en drie kinderen in Johannesburg, een stad die nog altijd beheerst wordt door angst rauw en agressie. Clara ontdekt dat haar man een relatie heeft met de veel jongere, dunnere, blondere Anais. Het huwelijk strandt, en in al haar misère besluit Clara om Johannesburg te verruilen voor het veiliger Kaapstad en een nieuw begin te maken. MidHet betoverende licht van dels brieven aan onder andere Afrika, de goudgele velden haar ex, haar zus en aan Marita in de Provence: ik kan ervan van der Vyver(!) volgen we Clara dromen. Voor de Zuid-Afritien jaar lang, precies zo lang als ze nodig heeft om over haar kaanse schrijfster Marita kapotte huwelijk heen te komen. van der Vyver zijn dat de werelden waarin ze schrijft, De eerste jaren zijn vooral vervuld van woede, die wat mij kookt, leeft. Door betreft hier en daar met te grove Eva Posthuma de Boer taal is weergegeven voor een roman. Langzaamaan raapt arita van der Vyver werd in 1958 geboren in Clara zichzelf bijeen. Ze begint met het geven van kookworkKaapstad. Ze studeerde shops, sluit nieuwe vriendschapAfrikaans, Frans en journalispen, dealt met haar puberende tiek aan de universiteit van Stelzoons, en laat een minnaar toe. lenbosch. In 1992 bracht ze haar Ik vind het een lang proces dat eerste roman uit: Griet skryf een Clara doormaakt, en het verhaal sprokie, waarmee ze grote prijkeuvelt wat mij betreft ook iets zen won en vele grenzen over te lang door. Maar de schaamging. Sinds 1999 woont ze in de teloosheid waarProvence, samen met mee het verdriet en haar Franse echtgede onzekerheid van noot – het was dus Clara wordt beschrede liefde die haar ven, is heerlijk. naar Frankrijk bracht. Voor wie ooit wordt Zucht. verlaten voor een Behalve romans, ander biedt Koud jeugdliteratuur en Opgediend zeker kinderboeken heeft ze troost, voor wie van inmiddels ook twee plan is een ander kookboeken geschrete verlaten is het ven, samen met die boek een reden om grote liefde, die de Marita van der Vyver, zich nog eens goed cuisine française van Koud opgediend, Uitgeveachter de oren te huis uit in de vingers rij Orlando, ISBN 978 94 krabben… kreeg. 920 8620 4 (€ 19,95)
Heerlijke schaamte loosheid
M
ook lekker om te lezen
Keukens van het Grote Midwesten Als de vrouw van Lars Thorvald, Cynthia, plotseling een passie voor wijn ontwikkelt en hem verlaat voor een gladde sommelier, blijft hij alleen achter met hun pasgeboren dochter Eva. Hij is vastbesloten zijn liefde voor eten aan haar over te dragen. Eva blijkt gezegend met een uitzonderlijk kooktalent. Terwijl ze opgroeit vindt ze troost en hoop in het smakenpalet van haar thuishaven Minnesota. Elk hoofdstuk uit deze unieke J Ryan Stradal, Keukens debuutroman staat van het Grote Midwesten, in het teken van één gerecht. De gerechten vertaling: Bart Kraamer, Uitgeverij Prometheus, samen beschrijven ISBN 978 90 446 2856 2 Eva’s ontwikkeling (€ 19,95) van onzekere dochter tot de gelauwerde chef van een legendarische en geheimzinnige pop-upeetclub. Tijdens een weelderig en emotioneel feest wordt zij ineens geconfronteerd met haar verleden.
De nieuwe kok Een dertigjarige vrouw bezit een licht vervallen hotelletje in de bocht van een rivier. Ze heeft het geërfd van haar moeder, die ze nooit beter heeft willen leren kennen dan strikt noodzakelijk. Ze bestiert het hotel zonder enig enthousiasme. Wanneer een van de gasten overlijdt, haalt ze er de politie niet bij, maar ze vergrendelt de deur van de kamer. En ze sluit een verzekering af met de bedoeling de boel in brand te steken Julia Franck, De nieuwe en met het verzekekok, vertaling: Goverdien ringsgeld een hotel Hauth-Grubben, Uitgeverij op Cuba te kunnen Wereldbibliotheek, ISBN beginnen. 978 90 284 4143 9 (€ 17,95) Maar dan komt er op een goede dag een nieuwe kok, die van pittig eten houdt en met al even pittige ideeën de sfeer in het hotel tracht te veranderen. Eindelijk lijkt er iets te gebeuren in haar leven.
Welkom in De Wereld van Smaak Zin om te kok kerellen? Kom binnen in De Wereld van Smaak, kloppend hart van de Markthal Rotterdam. Met weids uitzicht over de Markthalvloer is er dit walhalla voor foodies en mensen die ‘gewoon van lekker eten houden’. Zakelijk en particulier. Jong en oud. In De Wereld van Smaak wordt iedereen geïnspireerd en gestimuleerd om (h)eerlijk te eten.
Bijvoorbeeld in de decembermaand om met Kerst te leren koken zonder stress. Voor bezoekers is er een vaste programmering. Elke dag kun je in De Wereld van Smaak iets doen én eten, beginnend met Food, Fork & Film op de maandagavond. Of op woensdag in The Kid-chen,
speciaal voor foodies in de dop. DWVS heeft een multifunctionele inspiratie-, educatie- en presentatieruimte: ideaal voor productpresentaties. Food- en foodgerelateerde bedrijven zijn van harte welkom om bijeenkomsten te houden in een culinaire setting.
Bijvoorbeeld een Kerst- of Nieuwjaarsborrel. Tot slot bestaat DWVS uit twee versunits op de markthalvloer, bedoeld als pop-store voor fooden foodgerelateerde bedrijven – met daarboven een dakterras voor wie op een bijzondere plek wil ontbijten, lunchen, borrelen of een lekkere stoofpot of ander seizoensgerecht wil proberen. Welkom op onze wereldplek!
Wie eerst een drankje wil: de entree beneden heeft een eigen café voor proeverijen. Of dat nu is op het gebied van gin-tonic, sherry of bubbels of als thee- of milkbar. In onze kookwerkplaats op de eerste verdieping wordt gekookt dat het een lieve lust is. Workshops, demo’s en proeverijen, alles is mogelijk.
info@dewereldvansmaak.nl Verlengde Nieuwstraat 177 3011 GX Rotterdam 010-2237733
BK koken
november 2015 – pagina 13
verkiezing Ontwerp moniek paus, studio pomp in opdracht van fusina verloop
KBVHJ
Een kijkje in de keuken bij de Kookboek van het Jaarverkiezing Fusina Verloop organiseert dit jaar alweer de negende editie van de Kookboek van het Jaar-verkiezing. In BKKoken geeft ze een kijkje achter de schermen. Door Fusina Verloop
H
et allerleukste aan het organiseren van de Kookboek van het Jaar-verkiezing vind ik alle ontmoetingen met mensen die kookboeken maken of zich daarmee bezighouden. Dat kunnen topchefs zijn, maar ook amateurkoks en alles wat daartussen zit. Maar ook de kookboekenuitgevers, inkopers en vormgevers, om er een paar te noemen. Of de organisatoren van Dutch Design Week, die mij vroegen met de kookboeken onderdeel uit te maken van hun programma. En de redactie van ELLE eten, die tien pagina’s aandacht besteedde aan mijn verkiezing. Aanschuiven bij BNR Nieuwsradio, de genomineerden bij De Wereld Draait Door en een dubbele pagina in de LXRY zijn zaken waar ik als eenpitter best trots op ben. Bijzonder is ook het kiezen van een vakjury. Ieder jaar vraag ik vijf mensen om de kookboeken vanuit hun eigen vakgebied te beoordelen. Gedreven mensen die ik bewonder en die goed zijn in hun vak. Een chef, iemand die kookboeken in- of verkoopt, een vormgever, fotograaf of een culinair journalist. De bijeenkomsten met de vakjury zijn keer op keer interessant. Na afloop krijg ik van juryleden te horen dat zij zoveel geleerd hebben!
Bijzonder is ook het kiezen van een vakjury: een chef, iemand die kookboeken in- of verkoopt, een vormgever, fotograaf of een culinair journalist.
Fusina Verloop is organisator en initiatiefnemer van Kookboek van het Jaar, Kookboek van de Maand, Kookboeken7daagse, Kookboekennieuws.nl en KookboekenTV. Ook is ze inhoudelijk adviseur van de BKKoken.
Aan het eind van de zomer start ik met het versturen van de uitnodigingen en informatie over de verkiezing naar de uitgeverijen. Ik behoor tot het enthousiaste soort en kan ik niet wachten op de eerste inzendingen. Naarmate de tijd vordert en ik voor meer tam tam zorg via social media en de nieuwsbrieven worden mensen besmet met het verkiezingsvirus. De laatste week komt er heel veel binnen. Ieder jaar stink ik er weer in: de periode tussen de start en zo’n maand voor de sluitingsdatum vind ik dat er veel te weinig ingestuurd wordt. Dan ren ik naar de brievenbus als ik die hoor klepperen en staar ik naar de deurmat. Ondertussen loopt de PostNL-man met een boogje om mijn voordeur als hij die dag geen kookboekenpakketje bij zich heeft. Maar iedere keer komt het toch weer goed: op de laatste dag rijden de koeriers af en aan, en schiet het aantal
inzendingen ver omhoog. De Kookboek van het Jaar-prijsuitreiking is uiteindelijk het hoogtepunt van de hele verkiezing: een get-together voor deelnemers en collega’s uit het kookboekenvak. Freelancers die niet één, twee, drie bij een uitgeverij ‘horen’, maar ook winnaars van voorgaande jaren komen naar dit kookboekenfeestje. Met de deelnemers heb ik inmiddels een band opgebouwd en dus blijft het ieder jaar even slikken als sommige genomineerden niet winnen; ik gun iedereen dat plekje in de spotlight! Ik houd van de kookboekenmakers die met zoveel enthousiasme en liefde hun kookboek hebben gemaakt. Daar heb ik respect voor. Natuurlijk ben ik heel blij voor de winaars en kiest de vakjury uiteindelijk, en niet ik. Maar toch. Ik ben grappig genoeg misschien niet zo goed in wedstrijden…
beer- oil - aprons
www.blondindians.com
NEDERLAND DINEERT VIER EEUWEN TAFELCULTUUR
17/10/2015 t/m 28/02/2016
BK koken
november 2015 – pagina 15
rudolph glühwein
Kerst zonder stress, maar mét lekkere stoofpeertjes!
‘Je kunt met groente lichtere, speelse dingetjes maken, die er in ongebakken stand ook al aangenaam uitzien. Kijken naar zo’n schaal rauw vlees, dat kan mij nooit bekoren.’
Het is amper herfst wanneer Rudolph van Veen zijn nieuwe boek presenteert, maar toch weet hij de zaal journalisten in de kerstsferen te brengen. Het glaasje zelfgemaakte glühwein waar de tv-chef op trakteert helpt daarbij. De aanwezige kerstman ook. Door Anouk Abels
V
andaag presenteert Rudolph zijn boek Rudolph’s Christmas, waarin hij laat zien hoe je als thuiskok op ontspannen wijze de feestdagen doorkomt. De truc zit hem in de voorbereiding. Zo bevat het boek een recept voor een traditionele kersttaart die je gerust een maand van tevoren kunt maken. ‘Door de alcohol en de fondantbedekking blijft hij goed,’ vertelt Rudolph. De chef opent de presentatie van zijn boek met een toespraakje waarin hij zijn liefde voor de kerstdagen uit. Daarbij doet hij een bijzondere aankondiging: in december trekt hij samen met gastchef Bianca Janssen en zangeres Barbara Straathof langs de theaters met een voorstelling rondom Rudolph’s Christmas. ‘Je kunt het vergelijken met een musical,’ zegt hij met pretoogjes. ‘Maar dan met recepten in plaats van liedjes! Ik ga live op het podium koken.’ Even later vertelt de tv-kok onder het genot van een glaasje glühwein over het allereerste kerstdiner dat hij ooit klaarmaakte. Hij was elf jaar oud en kookte voor zijn ouders. ‘Ik was alleen maar bezig om speciale groentes te maken, zoals Cas Spijkers dat deed. Boontjes opgebonden met
Rudolph en de Kerstman, met de BKKoken
een preistrikje, dat soort werk. Ik had alles klaar, en toen dacht ik pas: oh ja, er moet ook nog vlees bij!’ Rudolph praat in het echt met hetzelfde aanstekelijke enthousiasme als op televisie– of het nu gaat over zijn kerstboek, de aanstaande tour of zijn liefde voor het fysieke boek. Thuis heeft hij een goed gevulde kookboekenkast staan, vertelt hij. ‘Een echte rijkdom, vind ik. Het is inspirerend om te zien hoe een ander aankijkt tegen het koken. Soms vergeet je trouwens dat je bepaalde recepten in huis hebt. Ik vind het fijn om op zondagavond voor de boekenkast te gaan staan en weer eens lekker die vergeetmij-nietjes op te duikelen.’ Rudolph’s Christmas is een boek dat je zelf graag iedere winter weer uit de kast trekt. Het staat vol klassieke én vernieuwende culinaire ideeën voor traktaties op school, de kerstborrel op
werk, en natuurlijk het kerstdiner. Er is zelfs een hoofdstuk over gourmetten. ‘Ik ben wel een gourmet-fan, maar dan moet het meer zijn dan alleen maar mayonaisesaus en een goedkope vleesschotel,’ aldus Rudolph. ‘Je kunt met veel groente lichtere, speelse dingetjes maken, die er in ongebakken stand ook al aangenaam uitzien. Kijken naar zo’n schaal rauw vlees, dat kan mij nooit bekoren.’ Heeft Rudolph ook een favoriet recept, of is dat als het vragen naar zijn favoriete kind? ‘Ja, bij kinderen kan dat inderdaad niet,’ lacht hij. ‘Dat weet ik nu ik er twee heb! In het hoofdstuk ‘Classic Christmas’ staan drie verschillende recepten voor stoofpeertjes. Dat zijn mijn favoriete recepten. Want kerst zonder stoofpeertjes, dat is als vrijen zonder zoenen. Dan is het niet compleet.’ Meer info over de theatertour van Rudolph: www.rudolphschristmas.nl
Rudolph van Veen, Rudolph’s Christmas, Uitgeverij Karakter, ISBN 978 90 452 1081 0 (€ 29,99)
BK koken
november 2015 – pagina 16
comfort kliekjes makkelijk
Koken met duurzame kliekjes
In 2014 verkozen mijn collega’s van de Youth Food Movement Het nieuwe kliekjesboek van Puck Kerkhoven tot het meest duurzame kookboek van het jaar. Aangestoken door hun enthousiasme besloot ik het boek zelf open te slaan om te zien hoe ik thuis met kliekjes kan koken en verspilling tegen kan gaan. Door Dionne van Zijl
Limoen & linzen met gemarineerde feta
vloeibaar
Hemels comfort food!
Als je dit boek in handen hebt, wil je direct gaan koken. De prachtige fotografie zuigt je meteen de recepten in. Bij sommige foto’s vraag je je wel af of dit nog wel onder de noemer soep valt, maar inspirerend is het zeker. En kleurrijk. Door Sonja Wessels
D
e inhoud van Hemelse soepen is overzichtelijk ingedeeld, met uiteraard eerst een uitleg van de basis en vervolgens de gegroepeerde recepten. Ik heb soepen uit de categorieën ‘De wereld rond’ en ‘Feest’ gemaakt. Zelf heb ik een behoorlijke collectie kruiden en specerijen, dus het is altijd fijn om recepten te vinden met wat minder standaard ingrediënten. In het geval van het recept voor ‘Limoen & linzen met gemarineerde feta’ zijn dat kerrieblaadjes en sumak. Echt een feestje om te maken! Voor de gemarineerde feta moet je de kruiden eerst even bakken, dus je staat meteen in een heerlijk geurende keuken. Voor deze soep heb ik de kooktijd wat ingekort, maar hij was gewoon goed gaar en vooral heel lekker. ‘Kalkoen, cranberry & spruitjes’ staat er bij de volgende soep die Nicole Pisani & Kate ik maak, maar als ik eraan begin Adams, Hemelse soepen, ben ik toch vooral huiverig voor vertaling: Suzanne Stoude hoeveelheid prei. Maar door gie, Uitgeverij Good Cook, de slagroom wordt het een prachISBN 978 90 902 8910 6 tige uitgebalanceerde soep. Heel (€ 24,95) eenvoudig te maken en het resultaat is echt een plaatje; hij valt terecht onder de noemer feest. Ik weet al welke soep met kerst op het menu staat! Ik moet wel eerlijk toegeven dat ik niet zelf eerst bouillon heb gemaakt. De soepen waren er zeker niet minder om. Ik ga hier nog heel vaak uit koken.
V
erspilling staat hoog op de agenda als het om het verduurzamen van ons voedselsysteem gaat en in het boek worden de harde cijfers niet gemeden. Deze informatie, die voor veel mensen wel vaag bekend, maar niet van dagelijks belang is, onderschrijft de urgentie van het onderwerp en de doelstelling van het boek: minder verspillen in de keuken thuis! Het boek oogt fris en helder, heeft speelse kleuren en is duidelijk van opzet. Plaatjes van ingrediënten en gerechten lachen me op elke pagina toe, soms bijna kinderlijk simpel maar zonder twijfel vrolijk. Producten zijn in acht categorieën verdeeld, en elk hoofdstuk heeft een makkelijk te begrijpen opbouw. Na enkele inkoppertjes, zoals croutons maken van oud brood en smoothies van rijp fruit, volgen iets meer uitgebreide recepten. Deze zijn heel basic en van het kaliber waar je eigenlijk niet echt uitleg voor nodig hebt. De écht leuke recepten staan aan het eind van elk hoofdstuk onder de noemer ‘Wereldkliek’. Hier wordt de herkomst van gerechten zoals clam chowder en paella uitgelegd: die zijn namelijk gewoon ontstaan uit kliekjes! Daarnaast komen hier ook interessantere kooktechnieken aan bod. Voor de gemiddelde huiskok zulPuck Kerkhoven, Het len de meeste recepten niet te nieuwe kliekjesboek, Xanmoeilijk, maar wel inspirerend der Uitgevers, ISBN 978 94 zijn. Het boek daagt de lezer uit 016 0146 7 (€ 15,00) om op een creatieve manier met kliekjes om te gaan en vooral ook te variëren binnen de recepten. Het laatste hoofdstuk staat vol met handige weetjes en tips om verspilling van voedsel zo veel mogelijk te voorkomen. Richtlijnen over het invriezen, ontdooien en bewaren zijn niet nieuw, maar wel erg handig om erbij te pakken. Het nieuwe kliekjesboek is een aanrader: makkelijke recepten om op een duurzame, voordelige en lekkere manier met kliekjes te koken en verspilling tegen te gaan.
Dionne is werkzaam als projectleider van het Food Filmfestival on Tour, een project van Youth Food Movement. De YFM is onderdeel van Slow Food en zet zich in voor een good, clean and fair voedselsysteem middels het organiseren van evenementen en projecten.
BK koken
november 2015 – pagina 17
testpanel
Vier seizoenen koken met Gartine Testpanel
In hartje Amsterdam bevindt zich Gartine, Oudnederlands voor moestuin. Een klein restaurantje waar je tot rust komt met een ontbijt, lunch of high tea. Onder de Portugese kroonluchter genieten van gerechten, geserveerd op verzamelde antieke borden. Door Yulma van Rijn en Michèle Stokla
D
e eigenaren, Kirsten Eckhart en Willem-Jan Hendriks, haalden vier jaar geleden nog de ingrediënten uit hun moestuin in de Flevopolder. Een beetje bewerkelijk als je zelf in Amsterdam woont en er je restaurant hebt. Ze vonden hun droomtuin in de Beemster en zonder het bijbehorende huis vanbinnen te hebben gezien werd de koop gesloten. Het boek Vier seizoenen koken met Gartine deelt hun geluks momenten van leven op het
foto’s op deze pagina: Joke Nauta
Kirsten Eckhart & WillemJan Hendriks, Vier seizoenen koken met Gartine, Kosmos Uitgevers, ISBN 978 90 215 5838 7(€ 29,99)
platteland met uitzicht op de koeien. Met name op maandag en dinsdag, als Gartine gesloten is. In alle stilte moestuinieren met alleen het geluid van de kippen en vogeltjes. Bedenken wat je kunt maken met de groenten die er staan. De lente wordt gevierd met de eerste geoogste aardbeitjes en een shake van aardbeiblad, vanille en agavesiroop. Van de kippen krijgen ze de eitjes, die ze lekker bereiden in de oven met pimpernel, zeezout en olijfolie. De zomer vervult de tuin van de heerlijkste geuren. Overal in de Beemster staan stalletjes met eieren, bloemen, fruit en groenten met een bakje voor wat geld langs de kant van de weg. Helaas niet bij Kirsten en Willem-Jan: de gehele oogst wordt voor het restaurant gebruikt. In de herfst wordt er heel veel ingemaakt en staat er een enorme hoeveelheid potten vol zoetzuur in de voorraadkasten. De rijpe druiven worden nog twee maanden opgehangen aan
een houten rek om te drogen. Als je ze dan inprikt op drie plaatsen en een week in de Pineau des Charentes legt, heb je een heerlijk nagerecht van notenbrood, oude geitenkaas en een klein glaasje gemarineerde druiven. Aan het einde van de herfst, na het snoeien en bladafval ruimen, kan de tuin wachten op de lente. Dan genieten Kirsten en WillemJan van even niets. Lekker koken, een glas wijn en wat lezen bij de open haard. Fijn eten, fenomenale wijn en speciaal gekozen muziek horen bij elkaar. Daarom vertellen ze bij elk recept welke muziek ze tijdens de maaltijd opzetten en welke drank ze erbij drinken. Als Kirsten en Willem-Jan wijnen mogen kiezen, voelen ze zich als kinderen in een snoepwinkel. Ze hebben in het boek geprobeerd bij de recepten de beste wijntips te delen. Omdat sommige wijnen wat moeilijker verkrijgbaar zijn, is er achterin het boek een overzicht van wijnleveranciers opgenomen.
BK koken
november 2015 – pagina 18 Uit: Vier seizoenen koken met Gartine
BK koken
november 2015 – pagina 19
testpanel Aan de slag met Gartine
• 50 gram bruine basterdsuiker • 1 el zout
Lekker eten met een glaasje wijn, dat wilde ons testpanel ook wel.
Bereidingstijd: 10 minuten Kooktijd: 40 minuten Baktijd: 20 minuten Wijn: Bodegas Heredad de Aduna Rioja Reserva, Le Teo 2007, Spanje
Met het kookboek in de hand maakten we ons eigen huiskamerrestaurant in de sfeer van Gartine. Hier en daar zijn we van het oorspronkelijke recept afgeweken, maar dat is het leuke van koken natuurlijk: dat je er je eigen draai aan kunt geven. We begonnen met de koude soep van komkommer, spinazie en citroen uit het kookboek. Gevolgd door: Gemarineerde spareribs uit de oven met maple syrup (p. 97).
Doe perensap, rietsuiker, azijn, rozemarijntakjes, zout en water in een ruime pan en breng aan de kook. Doe er de ribbetjes bij en laat 40 minuten zachtjes koken, totdat de ribbetjes zacht zijn. Je kunt in de tussentijd de marinade maken door alle ingrediënten goed door elkaar te mengen. Haal de ribbetjes voorzichtig uit het kookvocht. Leg de warme ribbetjes in een ruime schaal en verdeel de marinade erover; zorg dat overal marinade zit, ook aan de onderkant. Laat minimaal een halfuur intrekken, maar hoe langer hoe beter. Verwarm de oven op 220ºC. Leg een stuk bakpapier op het ovenrooster en verdeel daar de ribbetjes over. Bak 20 minuten en smeer om de 5 minuten de ribbetjes in met de overgebleven marinade.
Voor 4 personen Voor de ribbetjes: • 2 liter perensap (1 liter is trouwens meer dan genoeg, aldus het testpanel) • 80 gr rietsuiker • 250 ml witte wijnazijn (of, volgens het testpanel, een combinatie van wijnazijn en appelazijn) • 3 takjes rozemarijn • 2 el. zout • 500 ml water • 2 kilo varkensribbetjes, aan 1 stuk Voor de marinade: • 250 ml. maple syrup (ahornsiroop) • 120 ml wittewijnazijn • 1 rode peper, van zaad ontdaan, fijngesneden • 3 teentjes knoflook, fijngesneden
Het resultaat
foto’s op deze pagina: Joke Nauta
De ribbetjes waren heel zacht en zoet. Het testpanel at hierbij aardappel-pompoenpuree met knoflook en geroosterde pecannoten en perenmoes (met peren
uit eigen tuin) met verse vanille en steranijs. De schalen waren snel leeg: zelfs testpanelleden die gewoonlijk maar één keer opscheppen, wilden graag nog een tweede bordje. Ten slotte was er als toetje een heerlijke taart van kokos, yoghurt, limoen en wilde perzik met rozenwater (p. 105), die vast ook heel lekker is met blauwe bessen of bramen als er geen perziken verkrijgbaar zijn. De taart ging schoon op; er bleef zelfs geen kruimel liggen. Eindoordeel
Het testpanel was erg enthousiast over het Gartine-diner. De leden vonden de maaltijd heel kleurrijk, de smaken pasten goed bij elkaar. Opvallend was dat er bij ieder gerecht iets verrassends zat. Zo werden de peertjes op smaak gebracht door sternanijs, zaten er geroosterde pecannoten in de puree van aardappel en pompoen, en gaven de café noirtjes een bijzondere smaak aan de taart. En ook zonder dat de suggesties voor muziek en wijn werden opgevolgd, vond het testpanel het huiskamerrestaurant zeer geslaagd. Vier seizoenen koken met Gartine is een heerlijk kookboek met veel prachtige foto’s ter illustratie. Een aanrader voor iedereen die van lekker eten en koken houdt.
De schalen waren snel leeg: zelfs testpanelleden die gewoonlijk maar een keer opscheppen, wilden graag nog een tweede bordje.
CULINAIR AVONTUUR IN NYC ‘Waar Polpo Venetië tot leven bracht, is Spuntino New York en zijn restaurantscene in boekvorm.’ – Foodies ‘De foto’s zijn geweldig en de gerechten zowel heerlijk als pretentieloos. Dit boek wil je hebben!’ – Jan Magazine
VAN DE AUTEUR VAN
POLPO
– KOOKBOEK VAN HET JAAR 2013
ISBN 978 90 452 1161 9 Prijs: € 29,99
De ARTACUCINA kunstkookboeken vol prachtige kunstwerken en bijzondere recepten zijn een feest voor mensen die van mooie en lekkere dingen houden. In deze prachtige geïllustreerde boeken komen zowel kunst als koken aan bod. Een inspirerende combinatie, op een bijzondere wijze opgediend! De boeken zijn geïllustreerd met kunstwerken van de kunstenaars aangesloten bij galerie ARTACASA. Er staan recepten in van de kunstenaars, de galeriehoudster en klanten van de galerie.
Deel 1 en 3 van ARTACUCINA zijn in april en mei € 10,- per stuk i.p.v. €15,- als je ze komt halen in de galerie. Je kunt alle drie de delen ook via de website bestellen voor €15,per stuk.
Veel plezier op deze culturele en culinaire reis met ARTACASA.
www.artacasa.nl
BK koken
november 2015 – pagina 21
koken met boeken Remko Kraaijeveld
fotografie
‘Het eten is de baas’ Wauw, wat stoer!, dacht Remko Kraaijeveld toen hij als jongetje van dertien een kijkje nam in de studio van zijn oom, een reclamefotograaf. Tegenwoordig is hij een van de beste culinair fotografen van het land. Door Nina Visser
Kookboeken met foto’s van Remko Kraaijeveld:
‘I
k denk je mijn werk kunt omschrijven als mannelijk, grafisch, less is more’, zegt Kraaijeveld. ‘Goede, strakke, tijdloze fotografie. Ik hou niet van drukke sets of übergestylde foto’s. Als we het over eten hebben, dan moet het ook over eten gaan.’ ‘Met één kookboek ben ik gedurende drie maanden ongeveer een dag per week bezig. Er zit dus veel tijd in.’ Die tijd gaat allereerst zitten in het fotograferen van de gerechten. ‘Het is voor fotografie natuurlijk belangrijk dat je visueel gaat koken. Dus we koken alles wat korter, zodat het mooi fris blijft.’ Met een standin, een replica van het echte gerecht, gaat Kraaijeveld eerst op zoek naar het perfecte licht en de juiste instellingen. Pas dan komt het echte gerecht de set binnen. ‘De tijd tussen het bereiden van het eten en dat het op de set komt moet zo kort mogelijk zijn. Eten zakt gauw in en dan is het niet meer mooi. Als fotograaf is het dus belangrijk dat je al helemaal klaarstaat. Voor mij is de essentie dat het eten op de foto mouthwatering lekker moet zijn. Het eten is de baas. Alles eromheen is minder belangrijk.’ Nadat de gerechten zijn vastgelegd gaat Kraaijeveld met de art director zitten om de juiste beelden te selecteren en het ritme van het boek te bepalen. ‘Dan zie je het boek echt tot stand komen, dat is fantastisch. Ik vind het heel belangrijk dat de emotie van een boek klopt. Dat je echt
Jonnie en Therese Boer, Puurst (softcover), Uitgeverij Komma, ISBN 978 94 915 2547 6 (€ 49,95) (Eerste prijs bij Gourmand World Cookbook Awards: Best Chefs cookbook.)
Remko Kraaijeveld
meegenomen wordt in de wereld van bijvoorbeeld een jager. Het boek moet een verhaal zijn in tekst, maar ook in fotografie.’ Zelf houdt de fotograaf erg van lekker eten, en dat moet volgens hem ook. ‘Als het je niet interesseert zal je nooit een mooie culinaire foto kunnen maken. Je moet echt gepassioneerd over eten zijn.’ Die passie voor eten was vijftien jaar geleden helemaal niet zo vanzelfsprekend. Als de fotograaf op een feestje vertelde over zijn beroep keken mensen hem vreemd aan. Vond hij het niet saai om eten te fotograferen? Tegenwoordig zijn de reacties veel enthousiaster. ‘Eten is nu zo hip, dat is niet normaal meer. Die omslag komt denk ik deels door Jamie Oliver, een leuke jonge
kerel, terwijl het daarvoor heel stijf was, met allerlei wetten en regels. Daarnaast kregen we steeds meer kennis over klimaat en milieu. We werden steeds bewuster van wat we aan het doen zijn. Een nieuwe generatie is opgestaan waarvoor eten heel belangrijk is. Het aantal kookboeken is daardoor waanzinnig toegenomen.’ Kraaijeveld voelt zich als een vis in het water in de culinaire wereld. ‘Ik hou van de mensen in de restaurants, de structuur van de gerechten, de creativiteit. En de samenwerking die je met elkaar creëert. Je bent onderdeel van iets wat voor veel mensen niet toegankelijk is, en dat kun je laten zien en delen. Dat geeft zo’n onwijze kick.’
Dirk Koppes, Ronald Timmermans, Vanja van der Leeden, The Big green Egg Book, Uitgeverij Komma, ISBN 978 94 915 2549 0 (€ 67,–)
Ronald Timmermans, Wild. Het beste scharrelvlees komt van de jager, Uitgeverij Komma, ISBN 978 94 915 2517 9 (€ 62,50)
BK koken
november 2015 – pagina 22
bon
12 nummers voor €30
Ja, ik wil een abonnement op de Boekenkrant – 12 nummers voor € 30,– inclusief bezorgkosten. Vul de bon in, of ga naar www.boekenkrant.com/abo.
BON
naam
m/v
straat
postcode
plaats
land
telefoon
63graden
IBAN nummer betaling
automatische incasso per factuur (+ 2,50 administratiekosten)
geboortedatum handtekening
Stuur deze bon naar: Boekenkrant, Visschersplein 160 K22, 3511 LX Utrecht, Nederland
BKKoken november 2015
adressen
BKKoken
BKKoken wordt verspreid via onderstaande kook(boek)winkels: Amsterdam
Boekalicious
www.boekalicious.nl
De kookboekhandel
www.kookboekhandel.com
Arnhem
Cook & Book
www.cook-and-book.nl
Deventer
Het Nieuwe Aaltje
www.hetnieuweaaltje.nl
Tilburg
63Graden
www.63graden.com
Alphen aan de Rijn
Woerdman
www.woerdmankookgoedkoop.nl BKKoken is ook verkrijgbaar bij boekwinkels waar de Boekenkrant verkrijgbaar is. Kijk op www.boekenkrant.com voor de adressen van deze winkels.
interview 63graden
ookboekenK winkel voor hipsters, seni oren en alles daartussenin Midden in het hippe Dwaalgebied in Tilburg, ingeklemd tussen een zuurdesembakkerij en een ouderwetse slagerij, vind je kookboekenwinkel 63graden. In deze prachtige, ruime winkel zijn meer dan 1800 kookboeken te vinden. Door Anouk Abels
63
graden werd een jaar geleden opgericht door Guus Teurlings en zijn partner Ceciel Strik. ‘Ik kom uit een horecafamilie en ik heb altijd gewerkt in de facilitaire dienstverlening. In die zin heb ik echt een passie voor eten. Toen Ceciel en ik een weekendje in Deventer waren, bezochten we kookboekenwinkel Het Nieuwe Aaltje. We waren gelijk enthousiast. Ik zei tegen Ceciel: een kookboekenwinkel beginnen – ik denk dat ik
daar gelukkig van word!’ Niet veel later opende 63graden haar deuren. In de winkel zijn niet alleen de meest uiteenlopende kookboeken te vinden, maar ook verschillende attributen die je in de keuken of aan tafel kunt gebruiken. Ook is er iedere maand een proeverij, en is er een speciale kinderkookboekenhoek. ‘Alles wat we inkopen en verkopen zijn dingen die we leuk vinden,’ aldus Teurlings. En kookboeken, die vindt hij geweldig. ‘Een kookboek was vroeger niets meer dan een verzameling recepten. Inmiddels is het een bron van inspiratie, die je laat nadenken over hoe je met eten omgaat. Uit kookboeken haal je verhalen, visies en reisbeschrijvingen. Er is zoveel diversiteit! Er zijn zelfs mensen die kookboeken als romans lezen. De kookboeken van Claudia Roden lenen zich daar bijvoorbeeld uitstekend voor.’ De boekhandelaar vertelt dat het winkelend publiek dat op 63graden afkomt zeer divers is. ‘We zien hier hipsters, maar ook senioren,’ lacht Teurlings. ‘Wel merken we dat er hier sprake is van een bepaalde boerennuchterheid; niet elke trend en hype uit de randstad wordt hier overgenomen. Bourgondisch, lekker en gezond eten staat hier echt centraal.’
BK koken
november 2015 – pagina 23
colofon Agenda
prijsvraag
Van 7 t/m 15 november vindt de Kookboeken7daagse plaats. Hier vind je een aantal evenementen die in het kader van deze feestelijke gelegenheid worden georganiseerd! 7 t/m 15 november
ROTTERDAM – Markthal. Gedurende de hele week heeft Kookwinkel Habitas een kookboekenkraam bij de Wereld van Smaak. Er zijn proeverijen, signeersessies en meet & greets. www.habitas-online.nl/markthal-rotterdam www.dewereldvansmaak-markthal.nl
8 november
MAASTRICHT – Dominicanen. Signeersessie & proeverij rondom Janneke Philippi’s Pasta, risotto & gnocchi. www.libris.nl/dominicanen ROTTERDAM – Kookpunt. Kookdemo en signeersessie van Madelon de Joode, schrijfster van Eet puur I & II. www.kookpunt.nl
B
en jij ook zo’n grote fan van Heel Holland Bakt, en al helemaal van jurylid Janny van der Heijden? Dan hebben we goed nieuws: doe mee aan deze prijsvraag en maak kans op een gesigneerd exemplaar van haar boek Koken met Janny én een meet & greet!
vraag
Uit hoeveel titels denk je dat de kookboekenverzameling van Janny van der Heijden bestaat? n 100
IJSSELSTIJN – Boekhandel Logica. Kook(boeken)sessie voor kinderen. www.boekhandellogica.nl
Bekijk alle evenementen op www.kookboekvanhetjaar. nl/kookboeken7daagse.
Overige evenementen 24 oktober en 7 november
DEN HAAG – Museum Meermanno. Neem je favoriete recept mee en kom Recept Tekenen met illustrator Hélène Peters. Alles komt aan bod: compositie, kleurgebruik, tekentechnieken. Je neemt je favoriete recept mee in een lijstje naar huis (Leuk voor aan de muur in de keuken of om cadeau te geven) én je hebt een heel gezellige middag met thee, koffie en lekkernijen.
n Meer dan 1000
Over Janny Janny van der Heijden is bekend van o.a. Heel Holland Bakt, Koffietijd, MasterChef, MasterChef junior en Mijn tent is top. Ze schrijft voor verschillende dagbladen en heeft tal van kookboeken op haar naam staan. Zelf verzamelt zij al jaren kookboeken. Ze koopt ze zelfs bij de benzinepomp langs de snelweg tijdens haar vakantie in Frankrijk.
Koken met Janny
www.meermanno.nl
15-16 januari
Janny van der Heijden, Koken met Janny, elke dag vers, Kosmos Uitgevers, ISBN 978 90 215 5973 5 (€ 29,99)
AMSTERDAM – Amsterdam Symposium on the History of Food. Dit internationale symposium wordt georganiseerd door Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam, The Amsterdam School for Culture and History (UvA) en de onderzoeksgroep FOST (Sociale & Culturele Voedingsstudies) van de Vrije Universiteit Brussel.
Contact
Boekenkrant Visschersplein 160 k22 3511 LX Utrecht Nederland Telefoon + 31 30 223 1718 Redactie
redactie@boekenkrant.com Informatie over adverteren
verkoop@boekenkrant.com Online
www.boekenkrant.com facebook.com/deboekenkrant twitter.com/boekenkrant Team
n 1000
Stuur je antwoord voor 31 december naar redactie@boekenkrant. com o.v.v. prijsvraag BKKoken.
11 november
colofon
Janny helpt vanaf nu ook jou in de keuken! Met ruim 200 recepten voor elke dag en elke kok. Soms snel of simpel voor drukke dagen, soms feestelijk of uitgebreid. Altijd lekker, en makkelijker dan je denkt. Koken met Janny is hét basisboek voor elke kok. Leer het van de allerleukste!
Hoofdredacteur Anouk Abels Eindredacteur Nina Visser Redactie Selma van Aken, Nicole van der Elst, Ezra Hakze, Lizet Kruyff, Joke Nauta, Eva Posthuma de Boer, Yulma van Rijn, Michèle Stokla, Sonja Wessels en Dionne van Zijl Inhoudelijk adviseur Fusina Verloop Manager projecten Caroline van der Lee Fotografie cover Petra de Hamer Ontwerp Titus Vegter Uitgever Jan Louwers Oplage 10.000
De volgende BKKoken verschijnt op 21 maart 2016. BKKoken wordt verspreid via boekwinkels en kookboekwinkels in Nederland en Vlaanderen. Winkels die BKKoken verspreiden zijn te vinden op www.boekenkrant.com. Op diezefde site wordt dagelijks nieuws geplaatst over boeken, waaronder kookboeken. BKKoken is een uitgave van de Boekenkrant. De Boekenkrant biedt kwaliteit voor een breed publiek. De onafhankelijke redactie van deze maandelijkse krant besteedt aandacht aan literatuur, spanning, jeugd, nonfictie en strips. BKKoken is een special die zich uitsluitend richt op kookboeken.