Boekenkrant mei 2018

Nu met

BKGesch iedenis

de beste bron voor boekennieu ws – no. 5, mei 2018, ja a rga ng 12 – w w w.boekenkr a nt.com

bijlage!

Een nieuwe dag voor Nicci French

Zie pagina 13 STUDIOCANAL

MARK KOHN

Het verhaal van een 94-jarige oorlogsheld 24

Jan Leyers geeft Europese moslims een gezicht 25

JEF BOES

ANNALEEN LOUWES

Joke van Leeuwen viert haar veertigjarig schrijverschap 3

Boekenliefde op het grote scherm 5

BOEKENKRANT.COM

MEI 2018 PAGINA 2

LOSSE DELEN NIEUWS

Oude bekenden

Nicole van der Elst, Eindredacteur Boekenkrant nicole@boekenkrant.com

OOK VERSCHENEN

MEI 2018, NO. 1 – DE BESTE BRON VOOR GESCHIEDENISBOEKEN

Fik Meijer, de geschiedenis van de Oranjes en recepten uit de Gouden Eeuw

AANBIEDING

Wil jij een abonnement op de Boekenkrant of een van de specials?

Blader gauw door naar de bon op pagina 34!

KEES TABAK, HOLLANDSE HOOGTE

VIJFTIG JAAR PARADISO

+++ Geïnspireerd door het succes van De verwarde cavia, het boek dat Paulien Cornelisse in eigen beheer uitgaf, volgt Tommy Wieringa haar voorbeeld. De persoonlijke verhalenbundel over zijn moeder die in 2015 overleed, zal hij begin 2019 net als Cornelisse zelfstandig uitgeven. De reden voor dit avontuurlijke uitstapje is zijn vriendschap met Maarten Richel, eigenaar van New Book Collective.

Het was hun grote wens om ooit samen een boek te maken. +++ De inmiddels 83-jarige dichteres, proza- en toneelschrijfster Judith Herzberg mag in november dit jaar de Prijs der Nederlandse Letteren in ontvangst nemen. Deze prestigieuze literaire onderscheiding, die eens in de drie jaar wordt toegekend, zal worden uitgereikt door niemand minder dan koning Willem-Alexander.

‘Herzbergs poëzie is hartverscheurend eenvoudig en juist daardoor complex,’ aldus de jury. +++ Maart dit jaar interviewden wij Willy Vlautin over Laat me niet vallen, dat door het DWDD-boekenpanel werd uitgeroepen tot Boek van de Maand. Goed nieuws voor de lezers die voor het werk van Vlautin zijn gevallen: vanaf 31 mei draait Lean on Pete in de bioscoop. De film is geïnspireerd op de eerste roman van de auteur, in het Nederlands De ruwe weg, over de vijftienjarige Charley Thompson die in korte tijd zijn beide ouders verliest. Samen met renpaard Pete doorkruist hij Amerika, op zoek naar zijn tante en zichzelf. +++ In het kader van 4 en 5 mei lees je op pagina 24 van deze krant het indrukwekkende verhaal van de 94-jarige Wim Aloserij, dat publicist Frank Krake optekende in De laatste getuige. Aloserij is niet de enige die als een van de laatste overlevenden van de Tweede Wereldoorlog zijn verhaal vertelt. In Engeland weet Humphrey Phillips hem zelfs in leeftijd te overtreffen. Met zijn 97 jaar is hij een van de oudste auteurs van het land. +++ Eind deze maand verschijnt er wel een heel bijzondere strip, zowel qua inhoud als vorm. In een minstens achttien meter brede, ononderbroken tekening toont illustrator Jasper Rietman het verhaal van een groep vluchtelingen op weg naar een betere plek. In het boek Exodus wordt de tekening op naadloos op elkaar aansluitende pagina’s achter elkaar getoond, dat neemt wel zo makkelijk mee uit de boekhandel! +++

ERWIN SUVAAL

INHOUD LITERATUUR

FRANK VISSCHEDIJK

Een van mijn eerste interviews voor de Boekenkrant was met Simone van der Vlugt.

De afgelopen jaren heeft ze haar sporen als roman- en thrillerschrijfster verdiend, maar voor mij zijn haar boeken onlosmakelijk verbonden met mijn jeugd. Als ik wist dat er een nieuw jeugdboek was verschenen, sprong ik op mijn fiets naar de lokale bibliotheek. Ik leefde mee met Emma uit Zwarte sneeuw die samen met haar broers in een Limburgse mijn moest werken, of met Reinout die in Bloedgeld aanmonstert op een VOC-schip.

Deze historische avonturen zorgden er onder andere voor dat ik geschiedenis ging studeren.

In deze editie van de Boekenkrant komen meer oude bekenden voorbij. Zo was ik verbaasd dat Joke van Leeuwen alweer veertig jaar in het vak zit (p. 3). Misschien zegt mijn verwondering meer over mijn eigen leeftijd, want ook haar boeken heb ik als klein meisje verslonden.

Daarnaast spreken we met het schrijversduo Nicci French over het laatste deel in de Frieda Klein-serie: De dag van de doden (p. 13). Menig lezer zal het op vakantie voortaan zonder de spannende avonturen van de psychoanalytica moeten doen.

Bekende gezichten voelen veilig, maar met plezier ontdek ik in elke Boekenkrant iets nieuws. Mijn tip in deze editie: de verhalenbundel Flesjes knallen van Yu Hua (p. 5). Onthoud die naam!

MARK KOHN

REDACTIONEEL

Joke van Leeuwen, Hier Suzanna Esther, De stem Yu Hua, Flesjes knallen The Guernsey Literary Society Fernando Aramburu, Vaderland Marc-Uwe Kling, De kangoeroekronieken Marc van der Holst, Dembrandt Matt Haig, Het eeuwige leven

3 4 4 5 7 8 8 9

SPANNING Maja Wolny, De boekenmoordenaar Graeme Macrae Burnet, De verdwijning van Adèle Bedeau Nicci French, De dag van de doden

12 12 13

JEUGD Dave Eggers, De tunnels Tom Mariën, Volle muil De Jonge Jury tipt

16 16 17

NON-FICTIE Jesse van der Velde, Spirituele detox Guikje Roethof, Gordon Bennett!

Patrick van der Vorst, Wat is dit waard?

Frank Krake, De laatste getuige Jan Leyers, Allah in Europa

22 22 23 24 25

STRIPS Veerle Hildebrandt, Black paradise

29

TOP 30 De bestverkochte boeken in Nederland De bestverkochte boeken in Vlaanderen

30 31

BOEKHANDEL Agenda Boekhandelsinterview Mijn favoriete boekhandel Deze boekhandels verspreiden de Boekenkrant

32 32 32 33

VOOR DE LEZER Lezersadvies Win een boek Colofon

35 35 35

www.cviiiontwerpers.nl

BOEKENKRANT.COM

MEI 2018 PAGINA 3

LITERATUUR INTERVIEW

‘We moeten luisteren naar mensen die bi-cultureel zijn’ Joke van Leeuwen schrijft proza en poëzie voor kinderen en volwassenen, en is illustrator en performer.

Ze debuteerde in 1978 met het kinderboek De Appelmoesstraat is anders en viert dit jaar haar veertigjarig schrijverschap. Vrijwel ieder jaar voegt ze een nieuw boek toe aan haar oeuvre en ze is nog lang niet van plan te stoppen met schrijven. Ik zocht haar op in Antwerpen om te praten over haar nieuwe roman: Hier.

‘Het is al even geleden dat Maxima zei dat er niet één Nederlandse identiteit is en o, wat viel iedereen over haar heen. Terwijl ze natuurlijk helemaal gelijk heeft.’

Door Carien Touwen

ren (of niet) is een terugkerend onderwerp in haar werk. ‘In Hier is het duidelijk dat het in het buurland beter gaat, maar toch blijven de hoofdpersonages zeggen dat het bij hen beter is. En dat gebeurt ook in onze maatschappij, mensen die hun eigen land automatisch beter vinden. Dan zeggen ze tegen een vluchteling: “Je bent zeker wel blij dat je nu in Nederland woont”, zonder erbij na te denken dat die mensen waarschijnlijk veel liever thuis waren gebleven en geen oorlog hadden gehad.’

Hier speelt zich af aan een fictieve grens.

Stamvader is van elders gekomen om de grens te bewaken en doet alles volgens de regels. Mede daarom houdt hij afstand van iedereen in het naburige dorp. Dit heeft flinke impact op zijn zoon Bardo, die zijn vader opvolgt als die hulpbehoevend wordt. De flaptekst van Hier stelt een prangende vraag: waarom trekken mensen grenzen? Een vraag die je als lezer het boek in trekt en een die Van Leeuwen al haar hele leven bezighoudt.

VEERTIG JAAR SCHRIJVERSCHAP

IDENTITEIT

Een belangrijk deel van haar jeugd bracht de schrijfster door in Brussel, maar ze woonde tijdens haar jonge jaren eveneens in Nederland. Het opgroeien in twee landen heeft haar gevormd. ‘Mensen hebben grenzen nodig om zich thuis te voelen,’ zegt Van Leeuwen. ‘Ze worden vaak bang als er geen afscherming is, een ander is al snel te anders. Ze zoeken geborgenheid en willen weten waar ze horen, waar ze thuis zijn. MenJoke van Leeuwen sen zoeken houvast in een kleine wereld, in meer van hetzelfde, maar in Hier loopt dit uit de hand.’ Voor de ende puber in die smeltkroes.’

‘Ik roep niet dat alle grenzen open schrijfster is de situatie juist omgemoeten, daar gaat het keerd. ‘Ik heb niet zo’n boek ook niet over,’ beschermde jeugd op vertelt ze. ‘Het gaat één plek gehad. Ik krijg wel over verschillende het juist benauwd van culturen en grenzen. te veel van hetzelfde. Ik En over het feit dat er heb het gevoel niet op niet één identiteit is. één plaats thuis te zijn.

Ik ben meer dan vijftig Dat is iets dat blijft. Het jaar geleden naar Belis zelfs zo sterk dat ik gië gekomen en dan me meer op mijn gemak nog zijn er mensen voel op plaatsen waar die vragen: “Hoe gaat niemand echt thuis is, dat bij jullie?” Alsof ik omdat daar geen sprake dat weet, ik woon al zo is van één dominante lang hier. Ik vind dat cultuur. Brussel is daar Joke van Leeuwen, Hier, Uitwij-zij-denken heel een goed voorbeeld van geverij Querido, 232 pagina’s benauwend. We zouden en ik was een opgroei(€ 18,99)

KOOS BREUKEL

meer moeten luisteren naar mensen die bi-cultureel zijn. Dat verbreedt de manier van denken, zulke mensen slaan een brug en wij kunnen wederzijds dingen uitleggen. Het is al even geleden dat Maxima zei dat er niet één Nederlandse identiteit is en o, wat viel iedereen over haar heen. Terwijl ze natuurlijk helemaal gelijk heeft.’

Van Leeuwen ziet een roman niet als een pamflet of antwoordboek, maar als een onderzoek. Het boek geeft dan ook geen antwoord op de vraag waarom mensen zo gehecht zijn aan grenzen en dat is precies de bedoeling. Het is niet de eerste keer dat ze over deze thematiek schrijft, de zoektocht naar identiteit en ergens bijho-

Als ik vraag naar haar schrijfproces blijkt dat Van Leeuwen geen schrijver is die alles van tevoren uitdenkt: ‘Ik heb zin om een roman te schrijven en weet dat als ik me focus er vanzelf een idee komt. Dat is de rust van al veertig jaar schrijver zijn. Nieuwe schrijfprojecten beginnen altijd met een klein idee. In dit geval zag ik die enorme man op het bed, verder had ik nog niets, en dat werd Stamvader, die te dik is om zijn bed nog te verlaten. Al schrijvende raak ik in een flow en dan komen er steeds meer details vrij, alsof er puzzelstukjes op hun plaats vallen. Dat kan iets kleins zijn, zoals het beeld dat opeens terugkwam van mijn schooltijd in Amsterdam waar ik een Nederlands vlaggetje moest breien.’

De schrijfster denkt nog lang niet aan haar pensioen. ‘Toen ik begon met schrijven dacht ik: ga ik dit mijn hele leven leuk vinden? Maar voor je het weet ben je veertig jaar verder en wil je niets anders dan lekker doorgaan.’ Ze werkt nu aan een informatief jeugdboek dat later dit jaar zal verschijnen. Wat er daarna komt weet ze nog niet. Ze houdt van de afwisseling tussen verschillende disciplines en zal zien waar ze straks zin in heeft. Haar veertigjarig schrijverschap gaat niet onopgemerkt voorbij. Om dit te vieren staat er later dit jaar een tentoonstelling van haar werk in Genk en Middelburg gepland.

BOEKENKRANT.COM

MEI 2018 PAGINA 4

LITERATUUR RECENSIE

Door de verpakking heen prikken Geld is macht. Dat is wat de personages uit De stem voortdrijft. Ironisch genoeg wint hoofdpersoon Maarten Brugman, die in een vroegtijdige midlifecrisis is beland, één miljoen euro dankzij ‘de Stem’ die hij in zijn hoofd hoort. Met dit geld weet hij zich in eerste instantie alleen geen raad.

spreekt en zijn uitzichtloze situatie op humoristische wijze relativeert: ‘Misschien staan ze voor een nieuw begin, omdat je met die oude waarschijnlijk nooit ergens gaat komen,’ grinnikt deze als Maarten twijfelt over een paar nieuwe schoenen.

In korte hoofdstukken volg je Maartens strijd met zichzelf, afgewisseld door een handjevol personages die zijn dagelijks leven doorkruisen en elk hun eigen gevecht leveren. Zo is er de aantrekkelijke Lisa op kantoor, die intern hogerop wil komen en Door Janneke Blok op wie Maarten een oogje heeft. En Hans, die op illegale wijze groot geld wil verdienen en daarvoor Lisa voor Het boek opent met zijn karretje probeert te spannen. een opmerkelijke Hoewel de verschillende verhaalproloog waarin een lijnen elkaar eerst alleen zijdelinks nog niet nader gedelijken te raken, raken ze steeds meer finieerd personage op in elkaar verstrengeld. Alleen het gruwelijke wijze wordt vermoord: ‘Hij kronkelt, verhaal van Maarten lijkt daar tot het laatst toe niet helemaal in te zijn klauwende vingers trekken en passen. Maar ook hier speelt de krabben tevergeefs aan de handschrijfster weer knap met de kracht schoen die hem de adem ontneemt. van het contrast: terwijl de anderen Hij voelt een stekende pijn in zijn in de greep van elkaars macht blijborst, dan in zijn maag.’ Daarmee ven, ontspringt de sullige Maarten is de toon van De stem gezet, een dit keer de dans. roman over macht en misbruik met Net als het omslag, dat met de thrillerachtige elementen. glimmende lippen Hoofdpersoon Maarten wat goedkoop aanBrugman vormt een doet, gaat er onder de schril contrast met de oppervlakte van het spannende opening. verhaal meer schuil De dertiger is net dan je in eerste instangescheiden, heeft zijn tie vermoedt. Columeigen bedrijf moeten niste Suzanna Esther opdoeken en werkt nu is er ook in een roman voor het inspiratieloze goed in geslaagd callcenter Xeros. Zijn stof tot nadenken dagen bestaan uit op te verpakken in een kantoor zitten, roken, aantrekkelijk leesbare magnetronmaaltijden tekst over het alleopwarmen en mijmeren daagse leven. over de scheiding. Dan Suzanna Esther, De stem, is er opeens de Stem Futuro Uitgevers, 176 pagina’s die Maarten streng toe(€ 18,95)

Suzanna Esther

RECENSIE

Broze levens in China Yu Hua (1960), de meest gelezen schrijver van China, krijgt een steeds groter lezerspubliek in het Westen. En terecht, want uit zijn verhalenbundel Flesjes knallen blijkt dat hij over een vlijmscherpe pen beschikt waarmee hij de broosheid en absurditeit van het leven van Chinezen in een veranderend land blootlegt.

Door Ira Pronk

Yu Hua, Flesjes knallen, vertaling onder redactie van: Jan de Meyer, Uitgeverij De Geus, 317 pagina’s (€19,99)

Door de VPRO-serie Door het hart van China maakte het Nederlands publiek recentelijk nog kennis met de fascinerende Chinese cultuur, vol uitersten en tegenstrijdigheden. De bundel Flesjes knallen vormt op een

bepaalde manier het literaire equivalent van deze serie. Hua gaat in deze bundel in op de vraag wat het betekent mens te zijn in een veranderend China, waarin het verleden onder de oppervlakte nog steeds een zeer grote rol speelt. Hierbij volgen we geen staatshoofden, maar staan juist alledaagse levens centraal.

Hua’s werk is op een diepgaande manier bepaald door de Culturele Revolutie. De auteur groeide op tijdens deze periode en was van zijn zesde tot zijn zestiende getuige van de gewelddadigheden als gevolg van de campagne van Mao Zedong.

In zijn werk ligt het verval altijd op de loer. Huwelijken komen in een crisis, vriendschappen vallen uiteen en menselijke relaties zijn nooit stabiel. Veel verhalen bevatten bruut geweld, zoals ‘Doodsrelaas’. Daarin wordt een vrachtwagenchauffeur in stukken gehakt nadat hij twee jonge mensen doodreed.

De twintigtal verhalen die in de bun-

del zijn opgenomen zijn zeer divers en over een periode van tien jaar door Hua opgetekend. De oudste verhalen zijn dertig jaar oud, de jongste twintig jaar. De oudere verhalen zijn meer avantgardistisch, gewelddadig en soms allegorisch. Een mooi voorbeeld hiervan is het korte verhaal ‘Strafexpert’, dat sterk is geïnspireerd door de Duitstalige schrijver Franz Kafka (1883-1924). In latere verhalen wordt Hua wat conventioneler; hij richt zich hierin meer op de mens zelf en haar of zijn onderlinge relaties.

Ondanks al het geweld is Flesjes knallen geen verontrustend boek, al is het bij vlagen wel erg somber.

In het begin voelt de bundel wat onwennig aan; de verhalen zijn afwisselend realistisch dan weer magisch-realistisch, gewelddadig en dan lieflijk, soms lijkt een verhaal wel een oude Chinese mythe, dan is een verhaal weer erg modern. De gemeenschappelijke deler is echter

Yu Hua Suzanna Esther

ARNE DEDERT

de mooie stijl van Hua, die toegankelijk en effectief vertelt, met veel dialoog. De auteur blijft – ondanks alle wreedheid – empathisch: hij ziet de kwetsbaarheid van zijn personages, die altijd onderworpen zijn aan grotere gebeurtenissen en omstandigheden.

BOEKENKRANT.COM

MEI 2018 PAGINA 5

LITERATUUR ARTIKEL

Lily James speelt Juliet Ashton

Boeken verbinden Boek- en filmliefhebbers opgelet! Tien jaar geleden bestormde The Guernsey Literary and Potato Peel Pie Society de New York Timesbestsellerlijst en nu is de historische roman op het grote scherm te zien. Het verhaal is een beeldschone ode aan de kracht van het geschreven woord.

Door Danique Roozekrans Het boek van de Amerikaanse Mary Ann Shaffer en Annie Barrows ontstond na een toevallig bezoek van Shaffer aan Guernsey, een van de Kanaaleilanden voor de kust van de Noord-Franse regio Normandië. Ze had plannen gemaakt om een boek te schrijven over Kathleen Scott, de vrouw van de Engelse poolreiziger Robert Falcon Scott. Voor onderzoek vertrok zij richting Cambridge, om er daar achter te komen dat de beoogde bronnen onbruikbaar waren. Ze besloot hierop een bezoek te brengen aan

van de Tweede Wereldoorlog. In 1946 het idyllische Guernsey en zat een komt Juliet per toeval in contact met aantal dagen vast op het eiland een aantal bewoners van Guernsey. wegens een storm. Hier verdiepte ze Tijdens de oorlog verzonnen zij een zich in de intrigerende geschiedeleesclub die uitgroeide tot een soort nis van het eiland en besloot een briefroman over de plek te schrijven. toevluchtsoord voor de bewoners. Er ontspint zich een levendige corresNadat het manuscript werd geacpondentie tussen de schrijfster en de cepteerd voor publicatie, een droom eilanders. Juliet raakt gefascineerd die uitkwam, ging de gezondheid door de verhalen en de karakters van van Shaffer echter snel achteruit. de leden van het genootschap. Brief Ze was niet in staat de gevraagde na brief wordt duidelijker wat zij tijveranderingen van de uitgever door dens de oorlog hebben meegemaakt te voeren en vroeg Annie Barrows, en hoe hun onderlinge dochter van haar zus en relaties tijdens de gerenommeerd kinderDuitse bezetting op de boekenschrijfster, het proef werden gesteld. verhaal te voltooien. Zo Juliet is ondertussen zo werd Barrows uiteindegeïntrigeerd door dit lijk co-auteur en werd verhaal dat ze besluit het boek met de lange af te reizen naar Guerntitel een paar maanden sey, een beslissing die na het overlijden van haar leven voorgoed zal Shaffer in 2008 alsnog veranderen. uitgebracht.

De film, geregisseerd Hoofdpersoon in het door Mike Newell en verhaal is de dertigjamet in de hoofdrollen rige schrijfster Juliet onder anderen Lily Ashton. Net als Shaffer Mary Ann Shaffer en Annie James (Downton Abbey is ze op zoek naar een Barrows, Het Literaire Aardapen Darkest Hour) en onderwerp voor haar pelschiltaart Genootschap van onze eigen Michiel volgende roman. Het Guernsey, vertaling: Lilian verhaal speelt zich af in Caris, Uitgeverij Ambo|Anthos Huisman, doet afbreuk aan het boek. De grote Londen, in de nasleep (€ 10,00)

STUDIOCANAL

lijnen zijn lichtelijk verdraaid, een aantal karakters hebben het podium moeten verlaten en enige voorkennis van het boek is een pré. Zo is er in het script bijvoorbeeld een accent gelegd op de zoektocht naar antwoorden en het liefdesleven van Ashton, in plaats van op haar persoonlijke ontwikkeling. Door de vorm waarin het boek gegoten is, een briefroman, leer je de personages goed kennen. Het is jammer dat hier in de film veel minder ruimte voor is.

Desalniettemin doet deze interpretatie, verkort naar The Guernsey Literary Society, het thema ‘schrijven’ eer aan. De liefde voor elkaar en hoe het lezen van boeken de bewoners bij elkaar heeft gebracht in een tijd van crisis, is een genot om te zien.

Daarnaast zijn de kostuums en de locaties werkelijk prachtig, waardoor je het de filmmakers zelfs vergeeft dat ze als locaties de kust van Devon en Cornwall hebben gebruikt en dus geen voet op het Kanaaleiland hebben gezet.

De film heeft gelukkig de essentie van het verhaal te pakken gekregen, namelijk dat boeken verbinden. Deze boodschap is dan ook de echte nalatenschap van Shaffer te noemen.

Écht grappige Duitse humor!

In Duitsland meer dan 1 miljoen exemplaren verkocht! ‘ Een goed gelukte hyberbolische parodie op de zelfgenoegzame linkse activist’ de Volkskrant

17,

50

d ehar mo n i e. n l | m arc u wek l in g . d e

BOEKENKRANT.COM

MEI 2018 PAGINA 7

LITERATUUR RECENSIE

COLUMN

Van Bredero tot Boudewijn

Fernando Aramburu

De gevolgen van terreur

IVÁN GIMÉNEZ, TUSQUETS EDITORES

Deze maand heft de ETA zichzelf op, maar de gevolgen van de terreurdaden van de organisatie zijn niet zo gemakkelijk uit te wissen.

In Vaderland van Fernando Aramburu volg je twee families die leren leven met wat het Baskische terrorisme hen heeft aangedaan.

Door Nicole van der Elst

allebei een andere kijk hebben op het Baskisch nationalisme en het contact verbreken. Joxi Mari, de zoon van Miren, wordt actief lid van de ETA en zijn moeder is trots op hem en blijft zijn acties tegenover iedereen verdedigen. Bittori en haar man Txato keren zich juist van de organisatie af en haar man weigert dan ook belasting aan de ETA te betalen, iets wat alle ondernemers in het dorp stilzwijgend doen. Die keuze komt hem duur te staan, want hij wordt bedreigd en moet dit uiteindelijk met zijn leven bekopen. Voor zijn eigen huis wordt Txato vermoord en Bittori gelooft dat de zoon van Miren de dader is.

Het knappe is dat Aramburu niet in de valkuil trapt om het gedachtegoed van de families lijnrecht tegenover elkaar te zetten. De korte hoofdstukken worden beschreven vanuit het perspectief van Miren of Bittori, maar deze worden afgewisseld door het gedachtegoed van hun kinderen. Door hun ogen zie je dat het conflict veel genuanceerder is en lang niet zo zwart-wit is als hun ouders doen voorkomen. Miren en Joxi Mari zijn bijvoorbeeld fanatieke aanhangers van de ETA, maar haar andere zoon en dochter zijn er juist fel tegen gekant. En ook in de familie van Bittori is er steeds meer ruimte voor een mildere toon, waardoor de gezinsleden langzaam de rol van slachtoffer ontstijgen.

Sinds het overweldigende succes van de roman in zijn thuisland wordt de Baskische auteur regelmatig gevraagd om zijn mening over de ophanden zijnde ontmanteling van de organisatie. Aramburu zegt in de meeste interviews opgetogen te zijn, maar waarschuwt tegelijkertijd dat dit slechts het begin is. ‘ETA is nog niet voorbij, althans niet voor iedereen. Er zijn nog steeds mensen die niet weten wie hun familielid heeft vermoord,’ vertelt hij in de Spaanse krant El País. ‘Het zal nog lang duren voordat er een nieuw hoofdstuk kan worden geschreven, waarin verzoening iets concreets is en de haat is verdwenen.’

Vaderland draait vooral om deze laatste kwestie: hoe ga je verder met je leven als een geliefde plotsklaps uit je leven wordt gerukt? En kun je ooit vergeving schenken aan de dader?

De roman begint in 2011 wanneer de ETA begint met ontwapenen. Na dit nieuwsfeit duik je de geschiedenis in van Fernando Aramburu, Vadertwee families. Miren land, vertaling: Hendrik Huten Bittori zijn vriendinter, Uitgeverij Wereldbiblionen totdat blijkt dat ze theek, 576 pagina’s (€ 24,99)

Bittori komt bijvoorbeeld weer in contact met Arantxa, de dochter van Miren, die in een rolstoel zit. Ze haalt veel kracht uit de wandelingen die ze met haar door het dorp maakt en Bittori krijgt door hun gesprekken een steeds opener blik

‘We moeten dit hoofdstuk afsluiten en naar de toekomst kijken en niet spreken van overwinnaars en overwonnenen’ op het conflict. Als ze ziet dat een kaatsbaan, die jaren geleden vol stond met pro-ETA-leuzen, smetteloos groen is, geeft dit haar hoop: ‘We moeten dit hoofdstuk afsluiten en naar de toekomst kijken en niet spreken van overwinnaars en overwonnenen.’

Voor de geloofwaardigheid van de personages is het jammer dat dit soort uitspraken aan het einde van de roman de overhand krijgen. In de afwikkeling van sommige verhaallijnen veranderen enkele hoofdpersonen te radicaal van inzicht. Zo is Miren zo enthousiast over de vriend van haar zoon Gorka, dat ze op hun trouwdag opeens al haar bezwaren tegen homoseksualiteit laat varen.

Eerder was zijn geaardheid juist de reden om het contact met hem te verbreken. Omdat haar ommekeer zo onverwachts en zonder enige verklaring gebeurt, voelt deze koerswijziging gekunsteld aan.

Toch vergeef je de auteur deze schoonheidsfoutjes, want hij geeft met Vaderland een gelaagd inkijkje in een ingewikkeld conflict. Ondanks de ontmanteling van de ETA heeft Baskenland nog een lange weg naar verzoening te gaan, maar deze roman laat zien dat dit proces zeker een kans van slagen heeft.

Toen Boekhandel Scheltema in Amsterdam verhuisde van het Koningsplein naar het Rokin werd er een rode loper uitgerold, waarover schrijvers hun eigen boeken naar de nieuwe locatie brachten. Inmiddels duurt het niet lang meer voordat het metrostation voor de deur zal worden geopend, waarna de winkel ‘in de loop’ zal liggen van per dag zo’n 55.000 mensen. Groot, groter, groots. Maar het mooie van het Rokin is dat er ook ruimte is voor het kleine. Aan de achterzijde van de boekhandel is een prachtig pleintje waar het terras van het Vlaams cultureel centrum De Brakke Grond graag gasten ontvangt. Bijna parallel aan het pleintje en vlak bij de boeken van Scheltema is de Sint Pieterspoortsteeg, waar op de hoek met de Nes Bredero geboren werd, wiens stukken later op nummer 43 in Rederijkerskamer De Egelantier gespeeld zouden worden. In deze steeg is tegenwoordig het minuscule Torpedo theater gehuisvest. Het biedt ruimte aan kleine voorstellingen, performances of talkshows. Als er een pauze is, moeten de stoeltjes even worden ingeklapt, want anders kunnen de gasten niet bij de bar komen. Zelden heb ik een intiemer theater bezocht dan dit. In september vorig jaar verschenen van Berend Boudewijn herinneringen aan zijn jeugd en zijn theater- en televisiecarrière, uitgegeven onder de titel Ik stond erbij en ik keek ernaar. De man die met zijn BB-kwis wel tien miljoen kijkers trok (het was de tijd waarin Nederland slechts twee televisienetten kende) was te gast in het kleinste theater van Mokum, in het interviewprogramma Van Huilenbroecks pretpaleis, een maandelijkse talkshow over vergeten schoonheid, verloren muziek en artistieke curiosa. Journalist Stef Lokin ging met Berend in gesprek. Hij vertelde over zijn tijd op Royal Academy of Dramatic Art in Londen waar zijn voorliefde voor Shakespeare geboren is.

In 1978 werd Boudewijn directeur van de Stadsschouwburg in Amsterdam, waar hij ruim acht jaar zou blijven. We zagen nostalgische fragmenten uit voorstellingen met onder andere Ko van Dijk en Paul Steenbergen, maar ook van latere datum, met Diederik van Vleuten en Eric van Muiswinkel. Terwijl ik zat te luisteren, realiseerde ik me dat de grootste boekhandel van de stad, het Vlaams Cultureel Centrum en het kleinste theater samen een cultureel podium bieden dat juist door de combinatie van ‘groot’ en ‘klein’ uniek is. De man die tekende voor zowel mega televisieshows als voor de regie van een tedere cabaretvoorstelling kon nergens beter te gast zijn dan hier.

Lex Jansen Jarenlang was Lex Jansen de uitgever en het gezicht van De Arbeiderspers. Nu is hij directeur van het door hem opgerichte Magonia: uitgeverij en centrum voor schrijfbegeleiding. www.magonia.nl

BOEKENKRANT.COM

MEI 2018 PAGINA 8

LITERATUUR BOEKENKRANT TIPT NOEM HET LIEFDE In een interview dat we in 2016 met Daan Heerma van Voss hadden, vertelde hij dat zijn volgende roman over de liefde zou gaan. Hij heeft woord gehouden, want in dit boek verkent de hoofdpersoon of hij nog wel in de liefde gelooft. Lang heeft Thomas deze vraag niet kunnen beantwoorden, Daan Heerma van Voss, Noem maar nu hij is gevallen het liefde, Uitgeverij De Bezige Bij, 272 pagina’s (€ 19,99) voor het jonge meisje A. moet hij wel. Is hun relatie echter wel bestand tegen de geheimen die bij deze zoektocht naar boven komen?

DE OPGEJAAGDEN Dima Wannous toont in haar boek het dagelijks leven en de impact van de oorlog op het leven van jonge Syriërs. De liefde van Nasiem en Soelaima start in de wachtkamer van haar psycholoog in Damascus. Als de oorlog in Syrië uitbreekt vlucht Nasiem naar Europa, Dima Wannous, De opgejaagmaar Soelaima blijft. den, vertaling: Djûke PopZe hoort niets meer pinga, Uitgeverij Signatuur, van hem totdat ze een 224 pagina’s (€ 19,99) manuscript ontvangt.

Alleen lijkt dit wel erg op haar eigen levensverhaal.

Een links-activistische kangoeroe ‘Een goed gelukte hyperbolische parodie op de zelfgenoegzame linkse activist,’ aldus de Volkskrant over De kangoeroekronieken van Marc-Uwe Kling. Klinkt ingewikkeld en anders dan een bouquetromannetje, maar aangezien het een bestseller is in Duitsland, ben ik benieuwd wat onze Oosterburen en de Volkskrant als ‘goed gelukt’ bestempelen.

Door Tanja Wilming Marc-Uwe Kling is een Duitse kleinkunstenaar, poetryslammer en auteur van Die Känguru-Chroniken, waarvan in Duitsland een miljoen exemplaren over de toonbank gingen. Ook de filmrechten van het verhaal zijn verkocht en op het boek is een toneelstuk gebaseerd dat inmiddels in tien Duitse steden is opgevoerd. Klings verhaal start met een interessante kennismaking. Op een dag komt een

Marlies Allewijn, De meid, Uitgeverij Pepper Books, 320 pagina’s (€ 19,99)

HET WIKKELHART Waar eindigt het boek en begint de werkelijkheid? Hoe ver mag een schrijver gaan? Deze vragen lopen als een rode draad door deze roman van Bertram Koeleman. Studiegenoten Nick en Dom maken in Frankrijk een incident mee dat hen beiden zal vormen.

Wanneer Nick jaren Betram Koeleman, Het wiklater een boek uitbrengt kelhart, Uitgeverij Atlas Conmet dit incident als uittact, 256 pagina’s (€ 19,99) gangspunt, gebeurt er iets geks. Na de publicatie gaat Doms leven steeds meer parallellen vertonen met Nicks boek.

de kangoeroe een 0900-nummer kangoeroe tegenover hem wonen.

‘De kangoeroe is communist en hele- voor zichzelf laten maken. Iedere keer dat hij gebeld wordt door een maal into Nirvana. Hij trekt al snel bij Kling in. Samen bediscussiëren ze bank, marktonderzoeker of Jehovagetuige verdient hij geld voor zijn in scherpe dialogen maatschappepensioen. En Kling schrijft ook vaak lijke relevante en minder relevante gedichten over zijn alledaagse sleur: vragen, zoals: Kun je de complete ‘Hangers/Jij hangt aan touwen – werken van Hegel samenvatten in ik aan het leven/Ik ben van vlees – één sms’je? Heeft de kangoeroe echt jij bent geweven/Jij wenst je niets – voor de Vietcong gevochten? En de ik dat ik in jou lag/O hangmat, we hamvraag: wie is beter – Bud Spenverschillen als de nacht van de dag/ cer of Terence Hill?’

Ondanks verschillen voel ik toch een De korte hoofdstukken vliegen van klik:/Jij hangt al net zo hot naar her, omhoog door als ik’ en omlaag. Ze hebben De flauwe dialogen allemaal een andere tussen de hoofdpersignatuur: soms worden sonages moeten je ze niet-chronologisch aanspreken om door geschreven, zijn de te lezen. Soms zijn ze regels zwart-gemarkeerd namelijk leuk en kun of bevatten ze slechts je hardop lachen, maar zeven zinnen. Zo gaat vaak ervaarde ik de het hoofdstuk ‘Zozo’ over geforceerde humor als een Jojo en het hoofdstorend, waardoor ik stuk ‘Hangers’ over het niet lekker in het verleven van een hangmat. haal kwam. Het boek is Het linkse activisme van dus zeker goed gelukt, de kangoeroe blijft conMarc-Uwe Kling, De Kanmaar voor mij iets te stant doorschemeren en goeroekronieken, vertaactivistisch. de humor van Marc-Uwe ling: Elbert Besaris, UitgeveKling is ook op elke blad- rij De Harmonie, 224 pagina’s zijde voelbaar. Zo heeft (€ 17,50)

RECENSIE

Dansen tussen genres In Dembrandt laat schrijver Marc van der Holst met de meest kunstige proza de lezer kennismaken met de akkers van Drenthe, de Finse taal en The Sopranos. Dit terwijl zijn pen danst tussen verschillende genres.

DE MEID Misschien dat de naam Neeltje Lokerse niet direct een belletje doet rinkelen, maar ze deed aan het begin van de twintigste eeuw iets revolutionairs: midden op het Binnenhof schoot ze haar werkgever neer, met als doel aandacht te vragen voor het onrecht dat vrouwelijke dienstboden dagelijks werd aangedaan. Marlies Allewijn tekende haar bijzondere levensverhaal op in dit boek.

RECENSIE

liggende gedachten te ontrafelen.

Observaties staan centraal in Dembrandt. De lezer kijkt als het ware over de schouder van Van der Holst naar de wereld. Zo zet hij in ‘Zeer beknopte geschiedenis van de Verenigde Staten van Amerika’ Door Saraï van Well een treffende observatie neer van het AmeriIedere dinsdag trakkaanse leven, waarin hij teert Van der Holst The American Dream lezers van de Volksop een komische, krant op de ‘Dag in dag gedetailleerde manier uit’-pagina op proza benadert. Zo schrijft hij: in verhaal- en dicht‘Ik ben op mijn achtste vorm. Deze verhalen van huis weggelopen. combineerde hij voor het onlangs Marc van der Holst Ik belandde in Silicon verschenen Dembrandt. Voor dit FJODOR BUIJS Valley. Ik verdiende milboek besloot hij de theorie ‘als je een heide heide heide meidoorn paarjoenen, tot de bubbel barstte.’ aap maar lang genoeg achter een denbloem heide heide heide’. typemachine laat zitten, dan zal het Van der Holst schrijfstijl is prikkeuiteindelijk ooit de complete werken Halverwege het boek brengt hij in lend, gedetailleerd, maar minimameerdere teksten een ode aan het van Shakespeare produceren’, uit te listisch waar nodig. Hierdoor zal het Drentse leven. Hierin voert hij je proberen. voor de ervaren prozalezer een feest mee langs de akkers, Shakespeare evenaren der herkenning zijn, de beginneling waar hij loopt over de doet Van der Holst zal hier en daar tegen een muur van tractorsporen, over de niet, maar hij heeft wel verwarring oplopen. Sommige tekheide waar de veldtalent om de meest sten zijn dermate complex dat je ze muizen leven en de alledaagse situaties om meerdere keren moet lezen zonder klaprozen bloeien. In te zetten naar mateloos dat ze duidelijker worden. Van der het abstracte ‘Gezicht interessante teksten. Zo Holst speelt hierop in en presenteert op Drenthe’ laat hij ook weet hij in het verhaal na een complexe tekst een luchtige zien dat hij beschikt ‘Aubergine met Lead tegenhanger. over een dichterlijke Belly’ op een kunstige Dembrandt zit vol scherpe observapen. Met elf verschilmanier een recept en ties met een soms iets wat komische lende woorden zet hij een lied samen te breneen paginalang gedicht insteek, maar bovenal sprankelt gen tot één tekst. Hierin het boek door de minimalistische neer, waarin hij de speelt de schrijver met schrijfstijl van Van der Holst. lezer meeneemt naar verschillende genres Marc van der Holst, DemDrenthe. Zo schrijft hij: en geeft hij de lezer de brandt, Uitgeverij Atlas Con‘heide jeneverbes heide uitdaging om de achtertact, 136 pagina’s (€ 14,99)

BOEKENKRANT.COM

MEI 2018 PAGINA 9

LITERATUUR INTERVIEW

Who wants to live forever?

Hoe vaak verzucht jij dat het jaar omvliegt of dat een dag uit meer uren zou moeten bestaan? Maar wat als de tijd zo langzaam verstrijkt dat je leven zich uitstrekt over verschillende eeuwen? In Het eeuwige leven van Matt Haig is hoofdpersoon Tom Hazard meer dan vierhonderd jaar oud, maar ziet hij eruit als een man van middelbare leeftijd.

Door Nicole van der Elst

Tom lijdt aan de zeldzame ziekte anageria, waardoor hij heel langzaam veroudert. Terwijl een normaal mens elk jaar meer rimpels krijgt, gaat dit proces bij hem ongeveer vijftien keer trager.

Hij is in 1581 geboren, maar gaat in het hedendaagse Londen door het leven als een 41-jarige leraar geschiedenis. De Britse schrijver vertelt dat het idee voor dit verhaal ontstond tijdens het schrijven van zijn vorige roman. ‘De wezens gaat over de ruimte en daarin verken je de aarde door de ogen van een buitenaards wezen die een tijd op onze planeet doorbrengt. Het leek mij interessant om in een volgend boek een vergelijkbare invalshoek te kiezen en ik kwam uiteindelijk uit op het verstrijken van tijd.’

Wat opvalt is dat zowel De wezens als deze nieuwe roman, een buitenstaander als hoofdpersoon heeft.

Iemand die net even anders is en daarom moeite heeft om mee te draaien in de maatschappij of op te gaan in de massa. ‘Ik voel mij ook vaak een buitenbeentje en houd ervan om dingen vanaf een afstandje te observeren,’ vertelt de auteur. ‘Ik ben er nog steeds niet helemaal achter hoe dat precies komt. Het kan met mijn eigen men-

Matt Haig, Het eeuwige leven, vertaling: Monique ter Berg, Lebowski Publishers, 352 pagina’s (€ 19,99)

Matt Haig JONATHAN RING

tale gesteldheid te maken hebben of misschien is het een karaktertrek waar meer schrijvers last van hebben.’

In Het eeuwige leven staat Tom buiten de maatschappij omdat zijn idee van tijd heel anders is dan dat van andere mensen. Om dit te benadrukken heeft Haig er bewust voor gekozen om het verhaal niet chronologisch te vertellen. Het bestaat dan ook uit verschillende tijdsprongen, waarin je langzaam steeds meer te weten komt over een bepaalde periode in het leven van de hoofdpersoon. ‘Ik wil door deze vertelstructuur zo dicht mogelijk benaderen hoe herinneringen tot stand komen.

Die ontstaan niet zomaar, maar hebben alles te maken met wat je in het verleden en het heden hebt meegemaakt. Het voelde dan ook niet logisch om in de zestiende eeuw te beginnen en op een chronologische wijze het verhaal van Tom te vertellen.’ Zo maak je in het ene hoofdstuk een geschiedenisles in het hedendaagse Londen mee en sta je vervolgens oog in oog met historische figuren als Kapitein James Cook en auteur F. Scott Fitzgerald, personen die Tom door de eeuwen ontmoet.

Hij is ook een tijdje werkzaam bij het theatergezelschap van Shakespeare en Haig beleefde veel plezier aan het fictief tot leven wekken van de

toneelschrijver. ‘Hij is een van de meeste abstracte en ontastbare personen uit de Engelse geschiedenis en ik kon niet wachten om hem menselijke trekjes aan te meten. Om hem op deze manier tot leven te wekken, was voor mij een van de leukste dingen aan het schrijven van dit boek.’

Door de verschillende tijdsperioden die in Het eeuwige leven aan bod komen, heeft het verhaal ook iets weg van een historische roman.

Haig heeft voor dit boek dan ook veel speurwerk moeten doen. ‘Ik ben normaal een luie onderzoeker, maar nu voelde het alsof ik bezig was met twaalf romans tegelijkertijd, in plaats van met eentje.’ Het was voor hem belangrijk dat de historische feiten en correctheid niet de overhand zouden krijgen in het verhaal. ‘Ik heb zelf een hekel aan boeken waaraan je kunt zien dat de auteur elk feitje tien keer gecheckt heeft. Ik heb dan ook geprobeerd om de historische gebeurtenissen op een natuurlijke manier door het verhaal te verweven. Toch kon ik het niet laten om enkele leuke wetenswaardigheden op te nemen. Wist je bijvoorbeeld dat kinderen in Londen vroeger allemaal bier dronken in plaats van water? Kinderen waren in de zestiende en zeventiende eeuw dus altijd een beetje beschonken.’

Toch heeft het boek ook een serieuze

‘Ik heb zelf een hekel aan boeken waaraan je kunt zien dat de auteur elk feitje tien keer gecheckt heeft.’ ondertoon. Tom en andere mensen met anageria moeten regelmatig van woonplaats en identiteit veranderen om bij buurtbewoners geen argwaan te wekken over hun langzame verouderingsproces. In de meest schrijnende scenes uit Het eeuwige leven zie je dat personages zich geen raad weten met mensen die anders zijn. Toms moeder, die aan dezelfde ziekte leidt, wordt daardoor veroordeeld als heks en vindt de dood in een verdrinkingsproef.

Andere lotgenoten met anageria worden in een gekkenhuis opgesloten. ‘Dit is helaas de manier waarop veel mensen reageren op iets dat ze niet begrijpen,’ vertelt Haig. ‘Daarnaast kun je in deze reacties ook een parallel zien met hoe we tegenwoordig aankijken tegen mensen met bijvoorbeeld psychische problemen.

Op dit soort aandoeningen rust een even groot stigma als op de fictieve kwaal in Het eeuwige leven’.

BOEKENKRANT.COM

MEI 2018 PAGINA 10

BOEKFRAGMENT

De eigenzinnigheden van Leah Burke Na Simon vs wilden veel lezers nog maar één ding: een vervolg! Met De eigenzinnigheden van Leah Burke krijgen zij hun zin – met Simons BFF Leah in de hoofdrol.

Becky Albertelli, De eigenzinnigheden van Leah Burke, vertaling: Margot Reesink, Uitgeverij Blossom Books, 224 pagina’s (€ 17,99) www.blossombooks.nl

Zal ik Bram over je nachtlampje vertellen? typ ik.

Bram lacht. ‘Nachtlampje?’

HET WAS EEN WEKKER. Er zat toevallig een lampje op.

‘Het was een nachtlampje.’ Ik grijns Bram toe. ‘Er stonden een maansikkeltje en een muis op. Waarschijnlijk heeft hij het nog steeds.’

‘Dat is ontzettend schattig en helemaal geen verrassing.’

‘Nee hè? Het heeft tot de brugklas op zijn nachtkastje gestaan.’

Bram schiet in de lach. Dan typt hij iets, tikt op Verzenden en zwaait zijn benen weer op de stoep. Alleen verschijnt het berichtje nooit. Dus is het een privé-appje aan Simon. Aan zijn vriend. Dat mag natuurlijk. En ik hoef me waarschijnlijk niet te voelen of ik van een of ander eiland ben weggestemd.

Een paar minuten later stopt mam bij de stoep. Ze doet het raampje open en zwaait.

‘Is dat je moeder?’ vraagt Bram.

‘Wauw, die is knap.’

‘Ja, dat hoor ik de hele tijd.’ En zo is het: Simon heeft haar een keer het schoolvoorbeeld van de sexy moeder

genoemd. ‘Moeten we echt niet even blijven wachten?’ vraag ik.

‘Welnee. Mijn vader kan hier elk moment zijn.’

Mijn moeder leunt uit het raampje. ‘Hoi! Jij bent Bram, toch? De voetballer?’

Bram lijkt compleet overdonderd.

‘O. Ja.’ ‘En je gaat naar Columbia.’

God. Dat doet ze nu altijd. Ze strooit met van die willekeurige feitjes om te laten zien wat een Betrokken Moeder ze is. Mijn vrienden denken waarschijnlijk dat ik naar huis ga en haar overhoor met flitskaartjes. Nu vertel ik mijn moeder ook wel ongeveer alles. Het is bijna een afwijking.

Ik hou haar op de hoogte van alle roddels op Tumblr en ik vertel het haar meestal wanneer ik verliefd op iemand ben. En natuurlijk heb ik mijn moeder verteld dat ik biseksueel ben, ook al weet niemand van mijn vrienden dat. Ik ben uit de kast gekomen op mijn elfde, tijdens een reclamespotje voor Celebrity Rehab.

Maar goed, Bram is óf een heilige, óf hij staat ontzettend te slijmen tegen mijn moeder. Hij noemt haar mevrouw Keane, wat eigenlijk enorm indrukwekkend is. Niemand onthoudt ooit dat mijn moeder en ik ver- schillende achternamen hebben.

Mijn moeder lacht. ‘Wat lief van je. Serieus, noem me maar Jessica.’

Ik kan al voorspellen waar we het op de terugweg over gaan hebben.

Jeetje, Lee! Wat een schatje. Simon is vast tot over zijn oren verliefd. Wat een leukerd. Bla bla bla.

Ik weet dat ik het getroffen heb. Je hoort altijd over ouders die de vrienden van hun kinderen maar niets vinden, en mijn moeder is precies het tegenovergestelde. Ze is dol op iedere vriend of vriendin die ik ooit aan haar heb voorgesteld. Ze vond zelfs Martin Addison aardig, die paar keer dat ze hem heeft ontmoet. En mijn vrienden zijn natuurlijk totaal gecharmeerd van haar. Ik wil maar zeggen: tegen de tijd dat ik mijn gordel heb vastgeklikt heeft Bram mijn moeder al uitgenodigd voor de première van de musical. Want dat is niet raar of zo.

om haar maaltijd klaar te maken – er is geen kantine, dus moet ieder kind zijn eigen lunch meebrengen.

Ze heeft rijst gekookt waaraan ze wat van de kerrie toevoegt die ze bewaart voor feestelijke gelegenheden. Ze hoopt dat Lalita op haar eerste schooldag met smaak zal eten. Je hebt energie nodig om te leren lezen en schrijven.

Ze heeft de maaltijd in een geïmproviseerde lunchbox gestopt – een zorgvuldig schoongemaakt blikken doosje dat ze zelf heeft gedecoreerd.

Ze wil niet dat Lalita zich voor de anderen schaamt. Ze zal kunnen lezen, net als de rest. Net als de kinderen van de Jat. ‘Doe wat poeder op. Zorg voor het altaar. Vlug.’

In de binnenruimte van de hut, die tegelijkertijd dienstdoet als keuken, slaapkamer en tempel, moet Lalita het kleine huisaltaar schoonmaken dat aan de goden is gewijd. Ze steekt een kaars aan en zet hem voor de religieuze portretjes. Na dat eerbetoon rinkelt zíj met het belletje. Samen zeggen Smita en haar dochter een gebed op aan Vishnoe, de god van het leven en de schepping, beschermer van alle mensen.

In tijden van nood incarneert hij, om in de gedaantes van afwisselend een vis, een schildpad, een wild zwijn, een man-leeuw of zelfs een mens op aarde te verschijnen en de wereld te redden. Lalita gaat ’s avonds na het

eten graag bij het altaar zitten om naar haar moeder te luisteren wanneer zij over de tien avatara’s van Vishnoe vertelt. Tijdens zijn eerste menselijke incarnatie verdedigde hij de kaste van de brahmanen tegen de kshatriya’s en vulde hij vijf meren met hun bloed. Lalita huivert als dat verhaal ter sprake komt. Ze zorgt er op haar manier voor dat ze nog geen mier, nog niet het kleinste spinnetje vertrapt. Je weet maar nooit, Vishnoe is misschien wel heel dicht in de buurt, geïncarneerd als een van die ellendige beestjes… Een god op haar vingertop… Ze vindt het een grappig idee dat haar tegelijkertijd beangstigt. Nagarajan luistert ’s avonds bij het altaar ook graag naar Smita. Zijn vrouw kan prachtig vertellen, hoewel ze niet eens kan lezen.

Vanochtend is er geen tijd voor verhalen. Nagarajan is zoals gewoonlijk vroeg vertrokken, bij zonsopgang.

Hij is rattenvanger, net als zijn vader was. Hij werkt op het land van de Jat.

BOEKFRAGMENT

De vlecht Drie vrouwen, drie continenten, één verlangen naar vrijheid. In een ontroerende roman over hoop en saamhorigheid vervlecht Laetitia Colombani drie levens met elkaar.

Smita Badlapur Village, Uttar Pradesh, India

Laetitia Colombani, De vlecht, vertaling: Carolien Steenbergen, Uitgeverij Ambo|Anthos (€ 18,99) www.amboanthos.nl

‘Kom op. Ga je wassen. Niet treuzelen.’

Het is vandaag. Ze moeten niet te laat komen. Op de binnenplaats achter de hut helpt Smita Lalita met wassen. Het meisje laat het toe en sputtert zelfs niet tegen als het water in haar ogen loopt. Smita ontklit haar haar, dat tot haar middel reikt. Ze heeft het nog nooit geknipt.

Dat is hier de traditie: vrouwen houden het haar dat ze als baby al hadden lang, soms wel hun hele leven.

Ze verdeelt de bos in drie strengen die ze bedreven in een vlecht om elkaar draait. Daarna reikt ze haar de sari aan die ze nachtenlang voor haar heeft genaaid. De stof heeft ze van een vriendin gekregen. Ze heeft niet de middelen om het uniform te kopen dat scholieren hier dragen, maar dat doet er niet toe. Haar dochter zal mooi zijn voor haar eerste schooldag, dat staat vast.

Ze is voor dag en dauw opgestaan

BOEKENKRANT.COM

MEI 2018 PAGINA 11

BOEKFRAGMENT

Het eigenwijze potlood CAREL PEETERS

HET EIGENWIJZE POTLOOD 20 LITERAIRE TEKENAARS

DE HARMONIE

Carel Peeters, Het eigenwijze potlood. 20 literaire tekenaars, Uitgeverij De Harmonie, 272 pagina’s (€ 27,50) www.deharmonie.nl

Carel Peeters schrijft over de twintig tekenaars bij wie het meest te zien en te ontdekken valt: vernuft, sublieme humor, inzicht en een soevereine tekenstijl. Zoals Peter van Straaten.

In het bestek van pakweg een maand van de jaarlijkse Zeurkalender komt het hele leven volgens Peter van Straaten langs. Liefdesverdriet, verlegenheid, jaloezie, minderwaardigheid, dik zijn, ergernissen, flirten, afgewezen worden, hunkeren, bedperikelen, puberen, oud worden, schaamte, luiheid. Wat zich in die maand allemaal voordoet vraagt erom dat de naam wordt veranderd in Schuurkalender en dat hij voortaan gedrukt gaat worden op grof schuurpapier. Het schuurt bijna elke dag. Niet dat er niet ook dagen zijn dat er iets vriendelijks tussen mensen gebeurt op de tekeningen van Van Straaten, maar driekwart behoort tot de afdeling treurnis. Van Straatens tekeningen zijn reminders, ze herinneren je er elke dag aan hoe het ook weer echt is in het leven.

Even denken dat het anders is, zoals de tevreden glimlachende man die in bed na het vrijen van zijn vriendin een soort compliment krijgt, duurt

maar heel even: ‘Nou zeg, jij bent me er eentje.’

Van Straaten is hard, maar niet wreed. Hij schuurt maar krast niet.

Hoe erg het ook is, door de manier van tekenen wordt het minder erg.

Je kunt gerust zeggen dat Van Straaten door de jaren heen een grafische choreografie van veelzeggende houdingen heeft ontwikkeld die op zich al sterk humoristisch is. Heel vaak heeft hij geen onderschrift nodig.

De man die met zijn handen in zijn zakken schuin voor een overkokende pan in de keuken staat vraagt aan zijn vrouw: ‘Kan dit kwaad?’ De ober die het glas in de lucht houdt en zegt ‘Kurk? Ik zie geen kurk’, terwijl de gast achteroverleunend het serene gezicht van de gelijkhebber opzet. In de verzamelbundel Het kan altijd erger in duizend en een tekeningen zijn de tekeningen losjes per thema bij elkaar gezet. Daardoor zie je nog beter hoe een vergelijkbare inhoud op verschillende manieren vorm krijgt. Directeuren staan er in hun krijtstreeppak bij Van Straaten altijd verslagen bij. Er zijn geen directeuren meer, alleen nog CEO’s. Oude echtparen hebben altijd te grote jassen aan. Vrouwen die afgeven op een rivale heb ben altijd een houding alsof ze juist niet in het defensief zijn. Oudere man-

nen met een ‘jong ding’ komen er nooit goed vanaf (wanneer er al geflirt wordt: ‘Poesje, wacht nou toch even tot ik dood ben’). Bij het zien van de vele door Van Straaten getekende figuren die aan de bar staan, zitten of hangen hou je automatisch even je adem in. Daar (samengebracht in Rondje van de zaak) spitst de ellende van het leven zich toe. En dan te bedenken dat Van Straaten het hele leven heeft bestreken, in al zijn facetten, dat niets vrijuit is gegaan, dat al wat menselijk is vogelvrij was voor zijn pen: van Vader & Zoon die elkaar tien jaar lang dagelijks in Het Parool het leven zuur maakten, tot alle tekeningen over pubers en jongvolwassenen in Weet mama hier van?, of alle vakantiescènes in Was ik maar thuis gebleven. Of alle tekeningen over op handen zijnde scheidingen in Scheiden kan altijd nog.

Vluchten voor Van Straaten is niet mogelijk. Hij weet alles en iedereen te vinden, van de vrome niet-drinker tot de alcoholist, van de seksmaniak tot de bezuiniger op seks. Van het zakenleven en de intimiteit van het echtelijk bed, de verhouding tussen ouders en kinderen, tot de vriendschap tussen vriendinnen, Van Straaten weet de pijnlijke plekken te traceren.

BOEKENKRANT.COM

MEI 2018 PAGINA 12

SPANNING BOEKENKRANT TIPT

EMMA RINGELDING

DE GRENS VOORBIJ Bagrat strijdt samen met zijn vriend Lambert al zijn hele leven voor een verblijfsvergunning. Nu hij te horen heeft gekregen dat hij wordt uitgezet naar Georgië, besluit Bagrat de politiek eens flink wakker te schudden.

Om aandacht te vragen voor deze zaak benaBastiaan Mellink, De grens deren de vrienden een voorbij, Uitgeverij Palmslag derde persoon: Mikolaj. (€ 18,95) Hij deinst echter nergens voor terug en het plan dreigt dan ook al snel uit de hand te lopen.

DRIEMAAL MOORDWAARDE De titel en het omslag verraden dat de gebeurtenissen alles te maken hebben met het bordspel Scrabble, een originele invalshoek voor een thriller. Thomas ontmoet op een begrafenis zijn oude studievriend Thierry, die nu een succesvol fotograaf Paul Jacobs, Driemaal moordis. Ze raken opnieuw waarde, Uitgeverij Houtekiet bevriend, maar als er (€ 21,99) ingebroken wordt in Thierry’s donkere kamer wordt ook Thomas meegesleurd in een web vol intriges.

DOODSMAK Anna Levander was het pseudoniem van journalisten- en schrijversduo Dominique van der Heyde en Annet de Jong.

Sinds zij professioneel en privé uit elkaar zijn, schrijft De Jong verder onder deze naam. Het lijkt dan ook geen toeval dat Doodsmak een relatiethriller is, want tijdens een hittegolf Anna Levander, Doodsmak, Uitgeverij Q, 240 pagina’s op een Zuid-Europees (€ 19,99) schiereiland neemt de vakantie van geliefden Maartje en Robin een dramatische wending.

GROEN LICHT In de nieuwe thriller van Corine Hartman schudden vier gruwelijke moorden het anders zo rustige Achterhoekse platteland op. De dader speelt een uitgekiend, tot in detail voorbereid spel, met mensenlevens als inzet. Dat is nog niet alles, rechercheur Suzan de Winter heeft ook Corine Hartman, Groen aanwijzingen dat er een licht. Een moordmysterie in aanslag gepleegd zal de Achterhoek, Uitgeverij worden op een stadion Ambo|Anthos (€ 15,00) vol mensen. Wie wint uiteindelijk het spel op leven en dood, Suzan of de dader?

RECENSIE

De treurigheid van een eenling Bij een literaire misdaadroman die zich afspeelt in een Frans stadje, schieten je als eerst de Maigret-detectives van George Simenon te binnen. Ook in De verdwijning van Adèle Bedeau hebben de sfeer en de personages alles weg van een typisch Franse samenleving.

Door Jacqueline Coppens Verrassend is dat de couleur locale in deze literaire thriller niet wordt geschetst door een Fransman, maar door de Schotse schrijver Graeme Macrae Burnet. Dan dringt zich natuurlijk de vraag op: hoe goed weet hij zijn spannende verhaal tegen de Franse achtergrond te vangen?

De hoofdpersoon Manfred Baumann is een eenling die al zijn leven lang in Saint-Louis woont, een kleinburgerlijke gemeenschap waarin iedereen elkaar kent en waar vaste gewoonten belangrijk

den onder ogen te zien.

Het boek verhaalt de treurigheid van de eenling, de buitenstaander wiens verbeelding met hem op de loop gaat. Dit wordt stilistisch sober en onderkoeld neergezet, zonder dubbele bodems of ingewikkelde plotwendingen, rechttoe rechtaan, afkoersend op een onafwendbaar slot. Het verhaal herbergt een stukje levensgeschiedenis waarin de menselijke emotie de boventoon voert. Het einde is niet onverwacht, maar er wordt op een zorgvuldige, misdadig mooie wijze naartoe gewerkt. Na de ontknoping volgt er een uitgebreid nawoord van de schrijver, dat beslist gelezen moet worden: het is een kleine verrassing die Macrae Burnet nog in petto heeft voor de lezer. Complimenten aan deze Schotse auteur die de typisch Franse entourage Graeme Macrae Burnet, zo meesterlijk heeft De verdwijning van Adèle beschreven.

Bedeau, vertaling: Anne Jon-

zijn. Manfred werkt bij de bank, is sociaal onhandig en verschuilt zich achter een dagelijks stramien. Hij behoort tot de vaste clientèle van restaurant De la Cloche, dat gerund wordt door een patron, zijn vrouw en de jonge bediende Adèle Bedeau.

Manfred heeft een vaste stek aan de toog, waar hij zijn karafje wijn drinkt, een eigen gereserveerde tafel voor zijn middag- en avondmaal en een plaats aan de wekelijkse kaarttafel.

Dan wordt het stadje opgeschrikt door de plotselinge verdwijning van de knappe Adèle Bedeau. Ook Manfred is gechoqueerd, omdat het patroon van een vaste serveerster ineens doorbroken wordt. Politieinspecteur Gorski wordt op de zaak gezet. Hij komt geen steek verder, totdat hij de zonderlinge man in het vizier krijgt. Manfred raakt volledig uit balans: de verdwijning van Adèle dwingt hem zijn verle-

geling, Uitgeverij Hollands Diep, 320 pagina’s (€ 19,99)

BOEKENKRANT.COM

MEI 2018 PAGINA 13

SPANNING INTERVIEW

Een nieuwe dag voor Nicci French In Londen waart nog altijd een seriemoordenaar rond.

Voor deze onconventionele misdadiger dient elk lijk als een boodschap aan één vrouw: Frieda Klein. Het duel tussen de psychoanalytica en haar aartsvijand Dean Reeve bereikt in De dag van de doden een climax. In het laatste deel van deze achtdelige serie van het echtpaar Nicci French, komt Frieda’s verhaal tot een meeslepende ontknoping.

Door Danique Roozekrans Het begon allemaal op de redactie van de New Statesman, een politiek-cultureel tijdschrift. Wanneer Sean French Nicci Gerrard ontmoet, vormen de twee al snel een koppel. ‘We zijn beiden van origine journalisten met een achtergrond in Engelse literatuur,’ zegt Sean. Schrijven blijkt hun gedeelde passie; hij wilde altijd al een boek uitbrengen en ook zij was op allerlei manieren bezig met het schrijverschap. Nicci: ‘Ik begon mijn carrière met lesgeven, waarna ik een tijdschrift voor vrouwelijke auteurs oprichtte, redactiewerk deed voor kranten, hier en daar freelancete en uiteindelijk aan mijn eerste fictiewerk begon.’ Al snel merkte ze dat een boek schrijven verschilt van de schrijfvormen die ze eerder beoefende. ‘Ik was nerveus en besloot te publiceren onder de naam Nicci French. Door de gesprekken met Sean over het boekenvak, besloten we om daadwerkelijk samen te schrijven. Aangezien voor ons het verhaal centraal staat en niet de personen die het boek hebben geschreven, besloten we het pseudoniem te behouden om verwarring te voorkomen. De uitdaging was toen om één stem te creëren.’

Nicci French

van het schrijverschap. ‘Het gekke is dat bij elk boek onbewust de reden van het schrijven langzaam naar voren komt.’ De dag van de doden was wel een van de lastigste boeken, omdat alles uit de zeven eerdere delen samen moest komen. Een technische uitdaging, vooral als een lezer de eerdere boeken uit de reeks niet kent. ‘De doorbraak was het in het leven roepen van het karakter Het vinden van de juiste toon maakt Lola,’ aldus Nicci. ‘Zij fungeert als een interpretator en heeft dat het schrijfproces ons erg geholpen om bij elk boek anders veralle lijntjes bij elkaar loopt. ‘Deze serie was te brengen. Ze was niet meer een reis waarvan alleen op deze manier we een ruw idee hadden een aanvulling, maar van de eindbestemook het plot is door ming, maar er was dit personage sterk genoeg ruimte om mee bepaald.’ te spelen of dingen aan Voorafgaand aan het te passen. We schrijven octet schreef het paar ook niet om de beurt louter stand-alone of in een andere vooraf thrillers, maar met de bepaalde volgorde. vaste hoofdpersoon Als je te gecontroleerd Frieda Klein sloegen werkt dan verliest een Nicci French, De dag van de zij een nieuwe weg in. verhaal zijn kracht,’ doden. Een Frieda Klein thril‘Dat was een gewaagde vertelt Sean. Volgens ler, vertaling: Linda Broekeuze, maar we zijn Nicci is deze onvoorder en Els van Son, Uitgeveerg blij dat we destijds spelbare tocht naar het rij Ambo|Anthos, 365 pagina’s hiervoor hebben gekoeindproduct het mooie (€ 20,00)

MARK KOHN

zen. We kondigden al van tevoren aan dat er acht delen kwamen, best een grote gok, want wat als men de serie niet goed ontvangt of we na een tijdje niets meer hadden om over te schrijven? Gelukkig waren de reacties enthousiast en hadden we precies genoeg materiaal voor acht boeken zonder te vervallen in onnodige beschrijvingen,’ vertellen ze samen. Vooral de verstreken tijd tussen de verschillende delen is interessant. ‘We publiceerden vanaf 2011 ieder jaar een nieuw deel, en daarin zie je ook de veranderende situatie in de wereld terug. Daarnaast zijn de personages ook mee ontwikkeld. Het kleine nichtje van Frieda is in De dag van de doden bijvoorbeeld een volwassen vrouw geworden,’ vervolgt Nicci.

Onderzoek voor de boeken doen Sean en Nicci zelf. ‘Als je dit uit handen geeft dan kun je je niet goed inleven in het verhaal. Je moet de plek of de persoon kunnen voelen om daar overtuigend over te kunnen schrijven. Daarnaast ontdek je vaak nieuwe dingen als je op pad gaat.’ Sean knikt instemmend. Hun achtergrond in de journalistiek komt hierbij nog weleens van pas.

Zo kwamen ze door hun eigen oplettendheid achter het bestaan van ondergrondse rivieren in Londen.

‘Een metafoor voor de analytische Frieda.’

De titel van het boek was verassend genoeg niet vooraf bedacht. Sean: ‘Drie boeken voor het einde, kwamen we op het idee. Er werd veel gespeculeerd over de titel, aangezien een week maar zeven dagen telt en we die al allemaal hadden gebruikt in de vorige delen. De verwachting was “Eight Days a Week”, naar het nummer van The Beatles. Toch vinden we De dag van de doden erg geslaagd, omdat het zowel iets grimmigs als nostalgisch heeft.’

Hoe het tweetal nu verder gaat?

Nicci: ‘Het is een wrang en raar gevoel dat we nu afscheid moeten nemen van Frieda. Ze is bijna een decennium lang onderdeel van ons leven geweest. Ze voelt als een echt persoon die nu uit ons leven is gelopen. In zekere zin hebben wij ook iemand verloren. Eveneens is er met het boek waar we momenteel aan werken, een stand-alone voor de nieuwsgierigen, weer een nieuw en spannend hoofdstuk in onze schrijfcarrière begonnen.’

Topthriller van Han Thomas – De Nederlandse Dan Brown – On-Nederlands goed

Het Darwin Dilemma Zelden komt een manuscript in handen van een uitgever dat vergelijkbaar is met ’s werelds beroemdste en bestverkochte schrijver, maar dit komt heel erg in de buurt: Het Darwin Dilemma van Han Thomas. De eerste reacties op het boek: Hendrik Spiering in NRC Next: ‘Han Thomas heeft een spannend en vakkundig boek geschreven in de voetsporen van Het Bernini Mysterie van Dan Brown. Het is een helder verhaal op basis van goede research.’ Wim Kleisen voor NBD Biblion: ‘Boeken als deze thriller zijn erg zeldzaam. De auteur is goed thuis in de wetenschap, maar schrijft beslist niet over de hoofden van de lezers heen. De spanning is tastbaar.’

Kim Moelands, oud-jurylid Gouden Strop: ‘Han Thomas is erin geslaagd om een spannende, goed geschreven thriller af te leveren. Een debuut dat absoluut smaakt naar meer en gewaardeerd zal worden door liefhebbers van Dan Brown.’ Schrijfster Cynthia McLeod, van de verfilmde bestseller Hoe duur was de suiker?: ‘In de trant van de Da Vinci Code, maar veel beter! Dit heeft alles om een internationale bestseller te worden!’

Verschijnt 7 mei, reserveer nu alvast op www.conserve.nl.

Han Thomas, Het Darwin Dilemma, Uitgeverij Conserve, 482 pagina’s (₏ 19,99)

Uitgeverij Conserve In de boekhandel of portvrij te bestellen via www.conserve.nl.

Voor BelgiĂŤ geldt helft portvrij of â‚Ź 4,65 per bestelling.

Advertentie Boekenkrant OperatieHanokmin.pdf 1 20-4-2018 16:25:04

Luma

DWAALSPOOR actiethriller met Alex De Klerck

Lydia Brewster

-,( "( * 4+ ! *(& ' Luma . *, %, ! , . *! % . ' ' #(' & "+# , () *( ", "' ' .((* ! * ('. "%" / * % & & , +(&+ "0 ** .(',-* ' " !(( ) *+((' & & $, , ' !, * *(' . ' ,/ ,(, % . *+ !"%% ' -%,-* ' " . ' *% ' ' -*"' & ( . %, ! * (( $ * () $ * () . *$ * & '' ' 0 $ -0 + ) $$ ' '" , ( -", .((* ! * ' /"' ' ! * '$ % & % ' (& / * ! * $( *+ , ) $$ ' *" !,"' 11' . ' ,/ % ' ' , % . ' ! , .((* ! * ' ('+, ', ,(* ' , "+ ' ((& " ! * () #(' % ,"# % ' -*" + $+- % ! , &"+ *-"$, .* " " * $ * / * 0 % ()$(& ' "+ %-$, ! , ! * (& ! * % . ' () (* , $*"# '

C

Luma "+ (' '$+ . % ,*" +, 0 $ ' " * +) % ' ' . *! % & , ' % ! ' ' ,* '

*"#+

M

Y

De internationale actiethriller Operatie Hanokmin is vanaf 16 mei overal te koop.

ISBN: 9789491875526 Prijs: â‚Ź 17,50 Ook verkrijgbaar als ePub.

CM

MY

Marieke Simons

CY

CMY

%+ "+%"' "' ' ()/ %%"' +%-", (& () 0( $ , ' ' * ! * . *% ' /(* , 0 ! * '" & , ! * (- --*#(' ' !(& + ,* $, "# ! & "' ' !-' .*" ' + ! ) , . * * . ' ! , )-', / * ! , ((", *-), +,(), &-0"$ % & "," + . ' ! * +, .*" ' 0"#' ('. * ' * % . ' ' 0"#%"#' '" , "+%"' . ' ! , "'' ' +- + . ' !(& + ' 0"#' ' " ,+ %"#$, ! ' "' / , +, ' ,(, , !(& +3 *,+."# ' % ,, *%"#$ () ! , )( "-& . *+ !"#', 0 "',*" * ' #(' ' * ' , & * ' ! , / '$ % ' ' %% ' 0(* .-% " / * ! "& '

*"#+

"#$ .((* & * "' (*& ," () /// -,-*(-", . *+ '%

K

Pjotr Een Vreeswijk thriller met

werd eerder bekroond Luca Borra met de ThrillZone en Debuutprijs Sanne 2016 Philips

BOEKENKRANT.COM

MEI 2018 PAGINA 15

BOEKFRAGMENT

Een familie in het verzet Annette Oudejans gaat op zoek naar de sporen van haar familie, die in verzet kwam tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Annette Oudejans, Een familie in het verzet, Uitgeverij Orlando, 256 pagina’s (€ 19,95) www.uitgeverijorlando.nl

Als kind kon ik uren op zolder spelen. Ik klom op de grote schuine houten balken, er lagen kussens, oude matrassen, kleden en knijpers waarmee je tegen de wanden de mooiste hutten kon bouwen en er hing een rekstok waar je aan kon zwieren. Er stonden drie dozen in de hoek, die verboden terrein waren. Wat zou de reden zijn dat ik er niet aan mocht komen?

Als tienjarig meisje kon ik mijn nieuwsgierigheid niet langer bedwingen. Stiekem opende ik de dozen en na grote stapels foto’s en paperassen doorgebladerd te hebben, deed ik een ‘archeologische’ vondst. Ik stuitte op een heel oude, vergeelde krant uit 1948. Een krant van net na de oorlog. Voorzichtig sloeg ik de kwetsbare krant open en daar zag ik een grote foto van… was het mijn oma? Ik vroeg mijn moeder waarom oma in de krant stond, maar het bleek mijn overgrootmoeder te zijn. Er stonden behalve mijn overgrootmoeder nog vier portretjes afgebeeld in de krant, die ik herkende omdat ze in het kamertje hingen van mijn oma Nelly in het bejaardentehuis. Op de portretjes

stonden drie mannen en een vrouw, eronder stond dat ze allemaal dood waren gegaan in de oorlog.

Bij het volgende bezoek aan mijn oma bleef ik naar de vier portretjes staren.

‘Dat zijn mijn vader Jan, mijn broers Leo en Jan, ook broeder Jozef genoemd, en mijn zus Tilly,’ zei mijn oma.

‘Die heb ik ook gezien, in een oude krant van net na de Tweede Wereldoorlog,’ zei ik.

Er viel een lange stilte. Ik kreeg het idee dat ik iets gezegd had wat verborgen had moeten blijven. Maar ik had toch echt gelezen – en mijn moeder had dat bevestigd – dat deze vier mensen in de oorlog waren vermoord door de Duitsers.

‘Bent u niet ontzettend boos op de Duitsers? Zij hebben toch uw vader en broers en zus vermoord?’

‘Kind, wees nooit boos op alle Duitsers, zij werden vaak ook maar gedwongen.’

‘Maar hoe kunt u nou niet boos zijn, als ze zoiets met uw familie hebben gedaan?’

‘Boosheid is een emotie die je niet helpt bij het omgaan met verdriet.’

Wijze woorden die ik pas veel later in mijn leven zou begrijpen. Ik hoopte dat mijn oma me meer zou vertellen dan wat ik in de krant had gelezen. Maar dat deed ze niet. ‘Dat is niks voor kleine meisjes,’ zei ze.

Op het moment dat mijn eigen zoon

voor school aan een project over de Tweede Wereldoorlog moest werken en ik hem niet meer kon vertellen dan ‘jouw familie heeft vroeger in het verzet gezeten’, besloot ik dat het tijd werd om op zoek te gaan naar wat er precies gebeurd was. Waarom werd er niet over de oorlog gepraat in de familie? Was het verdriet? De pijn? Onmacht om met het verleden om te gaan? En wat was er gebeurd, dat mijn overgrootvader en zijn dochter zo vlak voor de bevrijding nog waren doodgeschoten?

Bijna tachtig jaar na dato ging ik op zoek naar antwoorden.

BOEKFRAGMENT

Het Darwin Dilemma In deze thriller van Han Thomas – ook wel de Nederlandse Dan Brown genoemd – doet wetenschapper Mark Enquist een grote ontdekking in een van de piramides in Egypte. Er zijn echter vele kapers op de kust…

Han Thomas, Het Darwin Dilemma, Uitgeverij Conserve, 482 pagina’s (€ 19,99) www.conserve.nl

Gloedvol staken de monumentale bouwwerken uit de oudheid af tegen de nachtelijke hemel. Het meest imposant was de sprookjesachtig verlichte piramide van Cheops, de Grote Piramide, die als enige van de zeven klassieke wereldwonderen tot op de dag van vandaag bewaard was gebleven. Eens waren de miljoenen op elkaar gestapelde stenen bedekt met een spiegelgladde mantel van wit kalksteen, maar tegenwoordig werd de buitenkant van de piramides enkel gevormd door manshoge, trapsgewijs gestapelde blokken.

Aan de zuidzijde van de piramide van Chefren, de middelste van de drie, klom een donkere gestalte omhoog. Gejaagd keek hij omlaag om te zien of hij nog gevolgd werd.

Het kostte hem zichtbaar moeite om de steile wand te beklimmen.

Hijgend hees hij zich laag voor laag omhoog over de brokkelige treden.

Na ongeveer veertig treden stopte hij met klauteren en liet zich op een brede richel behoedzaam op zijn buik zakken. De kleine platte

cassette die hij steeds angstvallig omklemd had, legde hij voor zich neer. Na enkele ogenblikken had hij zijn ademhaling weer onder controle en voorzichtig keek hij over de rand.

Wat hij zag stelde hem gerust, want op de treden onder hem was niemand te zien. Het leek erop dat hij door de roekeloze beklimming zijn achtervolger had kunnen afschudden. Voorlopig was hij veilig.

Buiten zijn zicht klom aan een andere zijde nog iemand omhoog. De linkerhand van deze klimmer was in een grauw verband gewikkeld, waardoor hij bij elke trede een pijnlijke grimas trok. Blijkbaar verkeerde hij in een uitstekende conditie, want ondanks zijn verwonding bewoog hij zich lenig als een kat naar boven.

Toen hij hoog genoeg was, stopte hij met klimmen en schuifelde behoedzaam naar de rand van de piramide tot hij uitkeek op de andere zijde. In de verte zag hij de lichten van Cairo.

Zijn doelwit bevond zich enkele treden onder hem, precies zoals hij had verwacht. Geruisloos begon hij af te dalen en aangekomen bij zijn slachtoffer bukte hij zich en greep met zijn gezonde hand razendsnel de cassette.

De voortvluchtige werd volledig overrompeld. Hij was bijzonder op zijn hoede geweest, maar dat er gevaar van boven zou kunnen dreigen was geen moment in hem opgekomen. Verbouwereerd wilde

hij opkijken, maar zijn hoofd werd door een schoenzool ruw terug op de stenen getrapt. Even werd het zwart voor zijn ogen. Zijn kaak voelde als verdoofd en zijn wang begon te branden door de ontstane schaafwond. Ook zonder op te kijken wist hij dat dit de man moest zijn die hem vanavond had achtervolgd over het plateau van Gizeh. Angstig bleef hij liggen. Het had geen zin om zich te verzetten, want hij wist dat hij fysiek niet tegen hem was opgewassen.

Tevreden opende de achtervolger de cassette. De binnenkant was bekleed met schokbestendig materiaal. Gebiologeerd staarde hij naar de inhoud, waardoor de aandacht voor zijn opponent wat verslapte.

Die greep zijn kans. Hij worstelde zich onder de voeten van zijn belager vandaan en deed een uitval naar de cassette. Er ontstond een korte worsteling, maar omdat het krachtsverschil te groot was had de aanvaller zijn slachtoffer snel weer onder controle. De cassette viel echter naar beneden en de glazen inhoud spatte tientallen meters lager rinkelend uit elkaar op de stenen.

BOEKENKRANT.COM

MEI 2018 PAGINA 16

JEUGD BOEKENKRANT TIPT MIGRATIE In dit originele nonfictieboek voor kinderen volg je verschillende dieren op hun trektocht over de planeet.

Ze reizen door woeste weersomstandigheden en ontwijken hongerige roofdieren om te overleven. Je treedt in de voetsporen van de keizerspinguïns, de witte haai, van grote kuddes olifanten en van miljoenen rode krabben…Ga je mee op reis?

Mike Unwin, Migratie. Wonderlijke dierenreizen, illustraties: Jenni Desmond, vertaling: Jesse Gossens, Uitgeverij Lemniscaat, 48 pagina’s (€ 14,95)

RECENSIE

Vechten met hockeysticks

‘Dit is geen verhaal over klasgenootjes die gemeen doen tegen de hoofdpersoon. Dit is een verhaal over klasgenootjes die de hoofdpersoon volledig links laten liggen,’ aldus de alwetende verteller.

Toch gaat De tunnels vooral over hoe die hoofdpersoon toch zijn eigen plekje als nieuweling in een vreemde stad vindt.

Door Selma Oueddan

DE NACHTLANTAARN Wij waren op de redactie ontzettend fan van De goudvisjongen, het debuut van Lisa Thompson. Net als in haar eerste boek speelt ook in De nachtlantaarn het oplossen van een mysterie een grote rol.

Wanneer Nathan met zijn moeder vlucht naar een vervallen huisje in Lisa Thomspon, De nachthet bos, komt ze na het lantaarn, vertaling: Anneke boodschappen doen Bok, Uitgeverij MEIS & MAAS, niet meer terug. Geluk272 pagina’s (€ 17,50) kig komt er voor het oplossen van dit probleem hulp vanuit onverwachte hoek.

DAGBOEK VAN EEN CHIHUAHUA Heb je je ooit weleens afgevraagd wat jouw hond over je denkt?

Do van Ranst besloot dit idee uit te werken tot een razend grappig jeugdboek. Hierin besluit Hufter, een zwart-witte langhaarchihuahua, een dagboek bij te houden. Gewoon, omdat honden dat nu eenmaal Do van Ranst, Dagboek van kunnen. Zijn schrijfsels een chihuahua, Uitgeveworden echter pas echt rij Davidsfonds/Infodok, 144 pagina’s (€ 15,99) spannend als hij wordt weggehaald bij Bente en opeens Valentien en haar familie als nieuwe baasjes heeft.

DE TAAL DER DOORNEN Sprookjesfans opgelet! Geïnspireerd door mythes, sprookjes en legenden schreef Leigh Bardugo, auteur van De Grisha-trilogie en De Kraaien, een sfeervol boek met zes korte verhalen waarin bedrog, wraak, zelfopoffering en liefde centraal staan. We zijn fan van de verhaLeigh Bardugo, De taal der len, maar vooral van de doornen, illustraties: Sara prachtige illustraties van Kipin, vertaling: Merel Leene, Sara Kipin. Dit maakt Uitgeverij Blossom Books, De taal van doornen een 282 pagina’s (€ 19,99) echt collector’s item voor iedereen die van sprookjes houdt.

Gran, kort voor Graniet, wil eigenlijk niet naar Carrousel verhuizen, maar zijn ouders moeten wel. Zijn vader heeft geen vaste baan en zijn moeder zit in een rolstoel. In het kleine stadje vindt Grans vader werk, dus propt de familie alle huisraad in de auto en leggen ze vijftienhonderd kilometer af naar hun nieuwe thuis. Er is echter iets geks aan de hand in het gehucht; huizen storten in zinkgaten en iedereen maakt ruzie met elkaar.

Op Carrousel Middelbare School wordt Grans bestaan alleen opgemerkt door de Hertog, de archief-

bewaarder, en Catalina Catalan, de op een na kleinste persoon van de school. Bij de Hertog brengt Gran de meeste middagpauzes door en leert hij meer over de geschiedenis van Carrousel. Door Catalina in eerste instantie na schooltijd te achtervolgen, ontdekt Gran de tunnels die onder zijn voeten lopen, en wat de oorzaak van alle zinkgaten is. Samen zich niet uitdrukken zoals mensen zetten ze alles op alles om nog meer dat doen, maar zoals holbewoners of instortingen te voorkomen, met wilde dieren.’ behulp van hockeysticks, oude autoDe hoofdstukken zijn kort, wat bumpers en allerlei andere voorwermaakt dat het boek ook geschikt pen die als ondersteunende palen is voor minder sterke lezers. Ook kunnen dienen. wordt de tekst vaak De tunnels, geschreven afgewisseld met de door Dave Eggers, leest prachtige tekeningen erg vlot door de spanvan Aaron Renier, die ning in het verhaal en het verhaal nog meer zijn unieke schrijfstijl. versterken.

De hoofdpersonages De tunnels laat zien worden erg realistisch dat door de kracht van weergegeven door hun vriendschap mensen typische eigenschappen uit Carrousel zich met en manier van denken. elkaar verbonden voeZo was Gran niet erg len. Het is daardoor een onder de indruk toen mooi verhaal over het Catalina hem wilde vinden van vrienden schoppen uit frustratie. op onverwachte plekImmers: ‘Gran wist dat Dave Eggers, De tunnels, ken en biedt bovenal stompen en schoppen illustraties: Aaron Renier, hoop. geen hoogontwikkeld vertaling: Karin Pijl, Uitgedrag was. Degene die geverij Moon, 349 pagina’s stompt of schopt, kan (€ 16,99)

‘Gran wist dat stompen en schoppen geen hoogontwikkeld gedrag was.’

RECENSIE

Duiken of opkrassen

Als de maan vol aan de hemel staat, krijgt Kleine Uil de kans om zichzelf te bewijzen. Hij moet van zijn vader de maanvis vangen, maar Kleine Uil wil dit niet.

Hij verschuilt zich en slaat zijn vleugels voor zijn ogen, maar hij weet ook dat hij niet zomaar kan verdwijnen.

Hij krijgt drie kansen om de maanvis te vangen, maar hij durft echt niet. Hoe gaat hij dit oplossen?

waardoor het heel prettig voorleest. Er zit een heel mooi ritme in het verhaal. Bovendien zijn de illustraties zo goed, dat ieder kind de moeite zal nemen om naar dit verhaal te luisteren.

Volle Muil is een boek over moed, liefde en lef. Maar het boek laat ook de hardheid van de (dieren)wereld zien. Zo wordt Kleine Uil uitgejouwd en gepest als het hem niet lukt om de maanvis te vangen. Zijn vader stimuleert hem Door Aefke ten Hagen aan de ene kant liefdevol, maar zegt ook dat Als je het boek openhij zijn zoon uit het bos slaat, kom je meteen zet als hij de opdracht in het donkere bos niet uitvoert. Het is een mooi boek terecht. Op de eerste om over te filosoferen pagina’s met kinderen, want staat nog heeft Kleine Uil de geen tekst. maanvis uiteindelijk Dat is heel fijn voor de wel of niet gevangen? jonge lezer, zodat hij En waarom voelt hij eerst rustig in het bos zich zo trots? Wat vind kan rondkijken voordat je ervan dat Kleine Uil het avontuur in tekstiets moet doen wat hij vorm begint met de zin: eigenlijk niet wil? Zou ‘De nacht was helder. In jij dat ook doen? het midden van de vijHet boek is voor lezers ver dreef een melkwitte vanaf acht jaar, maar maan. Geen rimpel mijn kinderen (drie golfde over het water.’

Tom Marien, Volle muil, illusen vijf) vonden het Het boek staat vol met traties: Merlijne Marell, Uitook geweldig om Volle vergelijkbare prachtige geverij Loopvis, 48 pagina’s Muil voorgelezen te en poëtische zinnen, (€ 16,95)

krijgen voor het slapengaan: ‘Heeft de Kleine Uil de maanvis niet echt gevangen, mama?’ Vooral de prenten van de boze uilengroep waren populair bij de jongens.

Volle muil is een prachtig vormgegeven boek. De harde kaft, de sfeervolle en zorgvuldig bedachte illustraties en ook het prentje op de voorkant stralen warmte en liefde uit. Je kúnt dit plaatje zelfs vervangen door een andere scène uit het verhaal, want achter in het boek vind je een envelopje met vijf losse plakprentjes, zodat je zelf de voorkant kunt kiezen.

Hoe leuk is dat!

BOEKENKRANT.COM

MEI 2018 PAGINA 17

JEUGD ARTIKEL

De Jonge Jury tipt Jeugdboeken worden vaak gelezen, besproken en bekroond door volwassenen, maar wie weten nu beter dan de jongeren zelf wat zij mooi vinden? De Boekenkrant vroeg aan vier ambassadeurs van de Jonge Jury wat zij een van de beste young adult-boeken van dit moment vinden. Door Janneke Blok

KEVIN WOLDA TIPT…

‘Voor eeuwig en altijd van Sarah Dessen gaat over de zoektocht naar liefde, een trouwerij, bevat een gezonde dosis realiteit en een vleugje romantiek. Kortom, alle ingrediënten voor een goed boek.

Vanaf de eerste bladzijde word je het verhaal ingezogen en leef je mee met de personages. Hoe verder je komt, hoe helderder de situatie wordt. Dit verhaal liet mij inzien dat wat er ook in het verleden is gebeurd, de toekomst altijd voor je open ligt. Voor eeuwig en altijd is een boek vol diepgang en prachtige quotes: “Liefde is niet met tijd te meten. Wat telt, is hoe zwaar die tijd doorweegt. Soms is het verlicht. En soms zo zwaar dat je schouders het niet kunnen dragen.”’

Sarah Dessen, Voor eeuwig en altijd, vertaling: Karen Bocqué, Uitgeverij Clavis, 352 pagina’s (€ 19,95)

DEMI JANSSEN TIPT…

‘Bloedzusters speelt zich af in het jaar 33 voor Christus in Alexandrië.

Prinses Djeme heeft een goede band met haar zus Satamon, maar dit verandert als hun ouders plotseling overlijden. Satamon wordt de nieuwe farao en alles draait opeens om Djeme’s zuster. En dan is er ook nog een onbekende man die zegt meer te weten over de dood van haar ouders.

‘Niet alleen de tijd waarin het verhaal zich afspeelt vond ik interessant en mooi omschreven, maar het boek is ook zeer spannend! Als lezer word je helemaal meegenomen in het mysterie romdom de dood van Djeme’s ouders. Bloedzusters is goed opgebouwd: niet al te voorspelbaar, maar wel logisch en vooral meeslepend.’

Annejoke Smids, Bloedzusters, Uitgeverij Ploegsma, 256 pagina’s (€ 16,50)

DANIEL DROST TIPT…

‘Het Eos-project draait om een moord. Alles wijst op een ongeluk, maar drie eigenwijze tieners geloven daar niets van en gaan zelf op onderzoek uit. De lezer volgt iedere stap in hun zoektocht. Door het hele boek heen worden aanwijzingen gegeven.

De meest fantastische hints komen uit een onverwachte hoek. Kleine onderdelen uit het verhaal die eerst onbelangrijk leken, blijken een grote rol te spelen. Maar ook grotere wendingen komen voor, die je nog meer versteld doen staan. Het Eos-project is een jeugdthriller die je absoluut niet mag missen en je nog lang zal bijblijven.’

Mirjam Mous, Het Eos-project, Uitgeverij Van Goor, 304 pagina’s (€ 12,50)

FLEUR SOORS TIPT…

‘Gefelicteerd, Leonard Peacock is ondanks het heftige onderwerp met humor geschreven. Ik heb gehuild van het lachen, maar ook omdat het zo zielig was. De hoofdpersoon Leonard Peacock is een outsider. Hij heeft niet veel vrienden en heeft als doel op zijn achttiende verjaardag zelfmoord te plegen. Ondanks dat het een merkwaardig personage is, ga je van hem houden als een vriend en leef je iedere bladzijde meer met hem mee. Er zijn daarentegen ook personages die je verafschuwt, maar toch blijf je hopen dat het goedkomt voor iedereen. Ik ga het einde niet verklappen, ik kan alleen zeggen dat dit boek over pesten, vergeten worden en de dood, een van de beste boeken is die ik ooit heb gelezen.’

Matthew Quick, Gefeliciteerd, Leonard Peacock, vertaling: Ineke Lenting, Uitgeverij Lemniscaat, 215 pagina’s (€ 19,95)

Elk jaar brengen jongeren tussen de twaalf en vijftien jaar hun stem uit op het mooiste boek dat zij het afgelopen jaar gelezen hebben. De winnaar ontvangt de Prijs van de Jonge Jury. Dit jaar vindt de Dag van de Jonge Jury plaats op 6 juni. Kijk voor meer informatie op www.jongejury.nl.

DEZE ZOMER: ACHT TOPTITELS VOOR MAAR €10,-

DE VOORDELEN VAN ONBEANTWOORDE LIEFDE

ELKE DAG MAANDAG

ARISTOTELES & DANTE ONTDEKKEN DE GEHEIMEN VAN HET UNIVERSUM

HARTELOOS

NIMONA

CINDER

LIST & LEUGENS

DE HEMEL BEGINT $č ,' 81'6'0

Deze actie loopt van 22 april 2018 tot 22 juli 2018.

DE VOLKSKRANT

THEATERKRANT

Naar het bekroonde boek van Joke van Leeuwen

De literatuur van een land wordt gemaakt door schrijvers, de wereldliteratuur door vertalers (José Saramago)

VERTALERSVAKSCHOOL

ACADEMIE VOOR LITERAIR VERTALEN AMSTERDAM & ANTWERPEN Voor lezers, schrijvers en vertalers Avondopleiding literair vertalen uit Duits, Engels, Frans, Italiaans, Russisch en Spaans Korte cursussen Hongaars, Japans, Nieuwgrieks, Pools, Roemeens, Tsjechisch (...)

Toen mijn vader een struik werd Vanaf 28 april 2018 op locatie in Utrecht

Meer informatie op www.vertalersvakschool.nl en info@vertalersvakschool.nl www.vertalersvakschool.be en info@vertalersvakschool.be

hetfiliaal.nl

BOEKENKRANT.COM

MEI 2018 PAGINA 19

BOEKFRAGMENT

De dag die nooit komt In De dag de nooit komt overdenkt de zeventienjarige Elias in één lange slapeloze nacht de gebeurtenissen van die noodlottige zomer.

Oliver Reps, De dag die nooit komt, Uitgeverij De Harmonie, 176 pagina’s (€ 17,50) www.deharmonie.nl

Het is kwart voor één in de nacht. Ik ben in Evi’s kamer, en zit op de rand van haar bed, ik kijk naar hoe ze slaapt, hoe ze ademt, heel licht, in en uit, zachtjes beweegt de deken op en neer, in steeds hetzelfde ritme. Het is bijna volle maan, de gordijnen zijn halfopen en de kamer is gehuld in een koude zilveren gloed. Ik trek de deken nog eens goed over mijn zusje heen en veeg een pluk haar uit haar gezicht. Alles voelt als een slechte droom waaruit ik straks wakker hoop te worden. Maar dat gaat niet gebeuren, dat weet ik zeker, ook al knijp ik mezelf duizend keer in mijn arm.

Ik sta op van de bedrand en wil de kamer uitlopen, maar bij de deur valt mijn oog op een foto van Polly en Evi, met punaises vastgeprikt op een prikbord tussen een heleboel andere foto’s. Voorzichtig trek ik ‘m van het bord en hou hem in het licht van de maan. Polly ligt op haar buik op een handdoek in onze tuin te zonnen, in haar gele bikini, met een donkere zonnebril op. Evi, in haar zwarte bikini, zit ernaast, op de grond en smeert haar rug in met zonnecrème. In het gras ligt het boek

dat Polly op dat moment las, en dat ze een dag eerder uit de bibliotheek had gehaald. Toen ze het later die dag al uit had gaf ze het aan mij, het was niet zo heel dik, zo’n honderd pagina’s misschien, meer een lang verhaal dan een roman eigenlijk, en Polly las snel. Veel sneller dan ik die oneindig op woorden en zinnen kan kauwen en malen.

‘Dit moét je lezen,’ had Polly gezegd, zoals ze wel vaker dingen zei die ik ook moést doen, moést zien, of moést lezen, als ze er zelf enthousiast over was. Dus ook dit boek, de titel ben ik vergeten, maar het gaat over een man die een enorme ijzeren spoorbrug verft, ergens in Amerika, in een desolaat gebied, helemaal in zijn eentje, zijn hele leven lang.

Want als hij aan de ene kant van de brug klaar is, moet hij aan de andere kant weer opnieuw beginnen. En terwijl hij schildert kijkt hij uit over het water, het land, de bergen in de verte, de boten en treinen die komen en gaan, en ondertussen filosofeert hij er flink op los. Over hoe alles in cirkels draait, hoe alles zich herhaalt en nooit iets echt verandert. Ik weet nog goed dat Polly vroeg of ik haar rug wilde insmeren, maar Evi, die in de buurt was, hoorde het ook.

‘Laat mij maar doen, dat kan ik veel beter,´ zei ze.

Snel kaapte ze de zonnebrandcrème voor mijn neus weg, ging op haar knieën naast Polly zitten en begon.

Toen heb ik de foto gemaakt, haar rug glimt nog helemaal van de nognet-niet helemaal door haar huid opgenomen crème.

Ik prik ‘m weer terug op het bord en kijk nog even om naar Evi, dan sluip ik de kamer uit en trek de deur zachtjes achter me dicht. Ik kijk bij mijn ouders, ze slapen ook, alles is rustig, alles gaat zoals het gaan moet. Ik weet niet precies hoe lang het nog gaat duren, volgens mijn eigen berekeningen in ieder geval nog een paar uur.

BOEKFRAGMENT

ga je mee met nijntje?

Stap in de wereld van nijntje! Ontmoet haar vriendjes en kijk wat ze allemaal doet. Zandkastelen bouwen op het strand, lekker sleeën in de winter en eropuit naar de kinderboerderij.

Wat maakt nijntje nog meer mee? Open de flapjes en ontdek.

Dick Bruna, ga je mee met nijntje? Mercis Publishing, 12 pagina’s (€ 12,95) www.nijntje.nl

DE REIS VAN DE BEAGLE

De geïllustreerde editie van het beroemde reisverslag van Charles Darwin

“The most important voyage in the intellectual history of mankind.” – Redmond O’Hanlon

www.knnvuitgeverij.nl ISBN 978 90 501 1621 3, 480 PAGINA’S, 23,5 X 27,5 CM, € 49,95

BOEKENKRANT.COM

MEI 2018 PAGINA 21

BOEKFRAGMENT

De verboden vrucht In een bonte stoet van oude Grieken, cornflakes-ondernemers, Sigmund Freud en popmuzikanten schept Liv Strömquist een beeld van het vrouwelijk geslachtsorgaan. Leerzaam, maar ook genadeloos grappig.

Liv Strömquist, De verboden vrucht, vertaling: Sophie Kuiper, Soul Food Comics, 136 pagina’s (€ 19,95) www.soulfoodcomics.nl

Operatie Hanokmin

Ronnie Rokebrand, Operatie Hanokmin, Uitgeverij LetterRijn, 270 pagina’s (€ 17,50) www.letterrijn.nl

Operatie Hanokmin is het debuut van Ronnie Rokebrand. Het is een op feiten gebaseerde actiethriller waarin Ronnie zijn afkomst uit de reisboekenbranche, met schitterende landschapsbeschrijvingen, niet verloochent.

trapte het gaspedaal in en de legerauto sprong met donderend geluid naar voren. We reden in volle vaart het dorp in. We konden er zeker van zijn dat de Hutu-extremisten ons vervoermiddel konden horen. Ze wisten echter niet of we vriend of vijand waren en deze onzekerheid vormde onze beste kans om te ontsnappen. Het dorpsplein bevond zich links van de doorgaande weg.

Nog steeds zag ik niemand. ‘Kijk uit!’ schreeuwde Francis.

Nu zag ik het ook. Links van ons, uit een zijweg, kwam een Nissan Patrol op ons af rijden. Uit de zijramen staken de bovenlijven van Hutu extremisten met in hun handen AK-47

Kalasjnikovs. De wagen scheurde om de bocht en kwam direct achter ons terecht. De kogels vlogen om onze oren. De mannen in de Nissan konden echter onmogelijk hun wapens goed op ons richten, daar reed hun wagen te snel voor. Bovendien hadden ze niet geleerd om uit de ramen van bewegende voertuigen te schieten, iets wat Francis als geen ander kon.

Francis draaide zich om en schoot een volle lading kogels dwars door de voorruit.

De Nissan Patrol leek eerst gewoon door te rijden, alsof er niets was gebeurd, maar het volgende moment gooide de wagen zich naar links en

boorde zich in de voorgevel van een van de woningen.

We konden echter niet te lang juichen, want het volgende gevaar diende zich aan. In de verte stond een pick-uptruck dwars over de weg geparkeerd.

De autobiografische roman Luma vertelt het verhaal van een jong meisje dat opgroeit in een onveilige wereld. Leef mee met de soms bizarre avonturen die ze meemaakt tegen de achtergrond van twee verschillende culturen, die van Nederland en Suriname.

mogelijk je weg. Door die verkrachting ben ik emotioneel gevallen. Ik sla het denkbeeldige stof van mijn geest en vervolg mijn levensweg.

Tijd om het te verwerken heb ik niet; ik stop het zo diep mogelijk weg. Het enige wat ik mij nog goed herinner is het op mijn gezicht gedrukte kussen en mijn doodsangst. Ik weet niet meer wat hij aanhad, ik weet niet in welke kleur zijn kamer is geschilderd, ik weet niet eens meer hoe hij in me voelde, groot? Klein?

Ik weet nog wel dat ik langs zijn broer en vriend, die nog steeds naar een voetbalwedstrijd keken, naar buiten sluip. In de bus naar huis besluit ik niemand hier iets over te

vertellen. Wie zal mij geloven? “Pa, ik ging alleen naar hem toe om boeken te lenen.” Ja, tuurlijk. Thuis aangekomen loop ik meteen door naar de badkamer om de herinnering aan hem weg te spoelen. Ik heb pijn en voel me vies en beschaamd. Met een zwarte plastic emmer neem ik een flinke hoeveelheid ijskoud water en stort het uit over mijn hoofd. Ik ril als een bezetene maar zodra mijn lichaam zich heeft hersteld gooi ik een tweede emmer leeg over mijn hoofd. Het helpt niet, ik voel me nog steeds vies. Klappertandend kleed ik me weer aan en voel de beurse plekken schrijnen. Ik hoor mijn broers lachen en speel even met de

gedachte het aan ze te vertellen.

Zittend op het dichte toilet oefen ik zachtjes pratend de woorden die ik zou gebruiken maar ik kom niet verder dan wat gebrabbel waar ik zelf geen touw aan kan vastknopen. Ook denk ik aan de goede band die ze met Ben hebben en zwijg maar. Niemand heeft iets aan mij gemerkt. Ik loop de badkamer uit, doe opgewekt en babbel met mijn familieleden.

‘Opletten,’ riep Francis.

Hij had gelijk, de jeep begon langzamer te rijden. Gelukkig waren we op een afstand van nog geen honderd meter van de bebouwing.

Ik aarzelde geen moment, draaide de sleutel om en startte de motor. Ik

Luma

Lydia Brewster, Luma, Futuro Uitgevers, 176 pagina’s (€ 18,95) ww.futurouitgevers.nl

Iedereen kent wel het gevoel dat je krijgt wanneer je in een drukke omgeving struikelt en een lelijke smak maakt. Heel gênant. Vaak sta je vrijwel meteen op, sla je het stof van je kleding en vervolg je zo snel

BOEKENKRANT.COM

MEI 2018 PAGINA 22

NON-FICTIE BOEKENKRANT TIPT MET HOOFD EN HART Christie Watson werkte twintig jaar als verpleegkundige op verschillende afdelingen in het ziekenhuis. Met dit boek wil ze een eerbetoon brengen aan deze beroepsgroep. Volgens haar doen verpleegkundigen belangrijk werk in de voorhoede van de zorg, maar blijft dit Christie Watson, Met hoofd en vaak uit het zicht van hart. Liefdevolle ervaringen het publiek. Ze neemt je van een verpleegkundige, vermee door de ziekenhuis- taling: Ineke van Bronswijk, Uitgeverij HarperCollins, gangen en biedt een 320 pagina’s (€ 19,99) inkijkje in bijvoorbeeld de zorg voor premature baby’s tot de zaal waar kankerpatiënten chemotherapie toegediend krijgen.

WAAROM SCHRIJVEN? Philip Roth heeft vooral naam gemaakt als schrijver van romans als Het complot tegen Amerika, maar hij heeft ook veel non-fictietitels op zijn naam staan. Een groot deel daarvan gaat over schrijvers die hij bewondert, zijn eigen werk, het creatieve proces en de Amerikaanse cultuur. In Waarom schrijven? is al zijn werk voor het eerst verzameld. Dit levert een intrigerend inkijkje op in de gedachtewereld van een groot schrijver.

Philip Roth, Waarom schrijven?, vertaling: Else Hoog, Bartho Kriek en Ko Kooman, Uitgeverij De Bezige Bij, 496 pagina’s (€ 34,99)

KOERSEN IN DE GROOTE OORLOG Nu de zomer nadert, verschijnen er ook weer verschillende wielerboeken. Patrick Cornillie dook voor Koersen in de Groote Oorlog de geschiedenisboeken in en ging honderd jaar terug in de tijd. Wist je bijvoor- Patrick Cornillie, Koersen in beeld dat op 28 juni 1914 de Groote Oorlog, Uitgeverij Lannoo, 208 pagina’s (€ 24,99) in Sarajevo de Oostenrijkse kroonprins Franz Ferdinand werd doodgeschoten, maar dat op dezelfde dag ook het startschot klonk voor de twaalfde editie van de Tour de France?

RECENSIE

Verlichting in een zweethut Verjongingscoach Jesse van der Velde bekommert zich niet alleen over je lijf en leden, maar ook over je geest.

In zijn nieuwe boek Spirituele detox neemt hij je mee op een zoektocht naar jezelf.

Van zweethutten en ayahuasca tot meditatie op een kussentje in je woonkamer.

Door Anne van Blijderveen Het boek is ontstaan vanuit Van der Veldes eigen leven. In 2016 kwamen zijn bedrijven in financieel zwaarder weer en werd hij geconfronteerd met ‘dat wat oud is’: zijn jeugd waarin hij werd gepest. Hij trok het niet meer, tot een vriend hem meesleepte naar een zweethut in de bossen. In zo’n hut leidt een sjamaan een sessie waarin de hut ondraaglijk heet wordt gemaakt zodat er een soort ‘zuivering’ van lichaam en geest plaatsvindt. Dit was voor hem de start van een spiritueel ontwaken.

RECENSIE

De krantenmagnaat die Parijs op z’n kop zette Joseph Pulitzer en William Randolph Hearst zijn bekende namen uit de journalistiek aan het begin van de twintigste eeuw. De excentrieke krantenmagnaat Gordon Bennett (1841-1918) lijkt echter uit het collectieve geheugen te zijn gewist.

Guikje Roethof schreef een biografie over de man die waarschijnlijk een veel belangrijkere rol speelde in het verloop van de geschiedenis dan zijn tijdgenoten.

Door Katy Hurkmans

RIJDEN JULLIE OOK VOOR DUIVEN? Annemiek van Kessel ging voor dit boek mee op pad met de medewerkers van de dierenambulance. Aan de hand van spannende, droevige en humoristische voorvallen laat ze zien wat er zich achter de schermen afspeelt. Uit de verhalen blijkt dat de medewerkers zich ontfermen over Annemiek van Kessel, Rijden jullie ook voor duiven? Verhaeendjes op de snelweg en len uit de dierenambulance, een verdwaalde vos in de Uitgeverij de Kring, 256 pagistad, maar ook de eigena’s (€ 16,50) naren van zieke huisdieren krijgen troost en aandacht.

Belangrijk is dat je leert bepalen Vanuit die ervaring schreef hij waarom je dingen wilt. Wil je die Spirituele detox, een boek waarin nieuwe auto om je status te verhoje in drie stappen weer in verbingen of omdat het je oprecht plezier ding komt te staan met jezelf. Die geeft? Je moet gedachtepatronen drie stadia heten ‘dichterbij jezelf komen’, ‘het helen van wat oud is’ en en oud zeer leren doorbreken om herboren te worden. Een sympa‘je leven creëren’. Ze zijn gebaseerd thieke boodschap, verpakt in een op het Ayni-principe, dat afkomstig is van de Peruaanse Q’ero-sjamanen. boek dat je persoonlijk en invoelend Het betekent dat alles wat bestaat in toespreekt. Een nadeel is dat Van der Velde veel vervalt in dezelfde termen verbinding staat met elkaar. Van de waardoor niet helemaal duidelijk tijd tot planten, dieren en de mens. wordt waarin de drie stadia exact Zo’n zelfde principe vindt Van der Velde ook bij de Lakota-indianen. Hij van elkaar verschillen. En ook de geeft je ademhalingstechnieken mee overvloed aan loze termen als ‘in waarmee je ‘naar binnen’ moet gaan. je kracht staan’, ‘naar binnen gaan’ en ‘het vinden van je Voelen waar de blokwaarheid’ maken het kades zitten in je lijf, soms moeilijk om een welke emoties je blokpraktische vertaling keren, noemt hij ‘dat te maken van dit boek. wat oud is’, en bepalen De spirituele detox wat je echt nodig hebt die Van der Velde zelf en hoe je verder komt in heeft doorgemaakt is er het leven. Een zoektocht een die je zelf ook het naar heling: het verwerbest kunt ondergaan. ken van verlies, boosDus als het je interesse heid, eenzaamheid en heeft, pak dit boek frustratie. De start van op als een inleiding een bewuster, gelukkiger leven. Want waarom Jesse van der Velde, Spirituele naar een weekendje detox. Een praktische gids voor zou je je niet elke dag zo bewustwording, helen en leven zweethut. voelen zoals tijdens een in 3 stappen, Kosmos Uitgevakantie? vers, 192 pagina’s (€ 20,00)

De vraag moet gesteld: waarom doet de naam van een invloedrijk man als Gordon Bennett geen belletje rinkelen? Hij stond aan het hoofd van de New York Herald en Paris Herald en gaf een nieuwe impuls aan het krantenwezen. Zijn kranten brachten niet alleen verslag uit, maar waren de eerste om nieuws te gaan maken.

Bennett is onder meer de man achter de Afrikaanse reis van Stanley op zoek naar Dr. Livingstone en de poolreis van het marineschip de Jeanette.

Hij introduceerde polo in Amerika, nam deel aan diverse indrukwekkende zeilwedstrijden en was de organisator van auto- en ballonraces.

De krantenbaas dineerde met staatshoofden en invloedrijke politici van over de hele wereld en voer in het gezelschap van beroemdheden rond op zijn luxejacht. Bennett was, om het zacht uit te drukken, opmerkelijk te noemen.

Roethof kwam Bennetts naam tegen terwijl ze werkte aan een boek over de ontdekking en exploitatie van Midden-Afrika en had al gauw door dat de man meer verdiende dan een bijrol. Ze ondervond vreemd genoeg Guikje Roethof dat er geen uitgebreide informatie ROB JONGBLOED over hem te vinden was. Vervolgens wat informatie in beknopte versie sprokkelde ze die dan zelf maar bij herhaalt en dat de auteur de nood elkaar door in gerelateerde boeken voelt om zichzelf zo nu en dan op te gaan speuren. Dat is wellicht te voeren in de hoofdstukken, is de reden dat deze biografie wat dit boek zeker de moeite waard. De fragmentarisch aanvoelt en soms schrijfstijl is helder en wat bokkensprongen weet te boeien en de maakt. Roethof vertelt fratsen van Gordon het verhaal van BenBennett zijn onderhounett echter op een dend en amusant. charmante en biologerende manier. Het is een Gordon Bennett! is een jongensachtig boek vol vermakelijke biografie bizarre uitspattingen die licht werpt op zowel van een onbeholpen, het uitzinnige gedrag maar gedreven milvan de Amerikaanse jardair. Deze vergeten Parijzenaar als op zijn Amerikaanse kranteneigenzinnige manier magnaat die in Parijs van nieuws maken en verbleef, was rond 1900 redacties leiden. Guikje waarschijnlijk een van Roethof blaast op effecde meest invloedrijke Guikje Roethof, Gordon Bennett! De excentrieke krantentieve wijze het stof van personen aan beide zijmagnaat die als ‘crazy Amerizijn in die tijd veelbeden van de Atlantische can’ Parijs onveilig maakte en sproken leven.

Oceaan.

Stanley naar Afrika stuurde, Hoewel het jammer is Uitgeverij Aspekt, 198 pagidat het boek redelijk na’s (€ 19,95)

BOEKENKRANT.COM

MEI 2018 PAGINA 23

NON-FICTIE INTERVIEW

Patrick van der Vorst

‘In the end, it’s just stuff’ Antiek speelgoed, een oude handtas van grootmoeder of een vergeelde postzegelverzameling. Volgens de Vlaamse kunstkenner Patrick van der Vorst heeft iedereen wel zoiets in huis.

Wat is er nu leuker dan zelf de waarde van objecten in te schatten? Zijn boek Wat is dit waard? helpt je daarbij.

Door Janneke Blok Televisieprogramma’s als Tussen kunst en kitsch en de Vlaamse variant Stukken van mensen zijn niet voor niets zo populair. Vergeten erfgoed op een stoffige zolder roept vaak emoties op als het wordt herontdekt, maar onvermijdelijk duikt ook de vraag op: wat is dit waard? ‘Als schatter treed je binnen in de intimiteit van mensen. Je bent altijd bezig met objecten bij hun thuis waarmee ze dagelijks leven en daardoor ook met de zeldzaamheid van de kunstbezitters zelf,’ vertelt Van der Vorst. ‘De waarde kennen van wat je thuis hebt is niet noodzakelijk belangrijk vanwege het financiële belang, maar vooral voor hoe je ermee omgaat. Stel je hebt twaalf kristallen glazen gekregen van je oma, die altijd heeft gezegd: “Steek ze maar veilig in de kast en haal ze maar tevoorschijn met een huwelijk.” Als die glazen “maar” vijftig euro waard blijken te zijn, dan ga je ze misschien elke zondag gebruiken. En in een schaal van tweeduizend euro

ga je geen fruit leggen, die staat dan mooier op een kastje.’

LEVEN TUSSEN DE KUNST

Van der Vorst leeft al zijn hele leven tussen de kunst. Als kind tussen de oude meubelen in zijn ouderlijk huis in Tervuren, waar zijn liefde voor het vak werd aangewakkerd. Nu leeft hij tussen een eclectische mix van Renaissance-stukken en hedendaagse werken in zijn eigen appartement in hartje Londen. De stad waar hij in sneltreinvaart carrière maakte bij Sotheby’s, een van de grootste veilinghuizen ter wereld. ‘Tussen de kunst leven is zeker niet “eng”,’ stelt hij mij gerust als ik beken dat ik bang zou zijn iets te beschadigen.

‘Het geeft juist veel plezier. In Engeland zit het in het DNA van mensen om kunst te kopen, terwijl dat in België en Nederland veel meer een

Patrick van der Vorst, Wat is dit waard? Schat zelf je kunstobjecten, Uitgeverij Angèle, 205 pagina’s (€ 24,99)

bewuste keuze is. “Oké, we gaan nu geen tafel bij Ikea kopen, maar naar een veiling.” Het probleem is dat de kunstwereld mensen afschrikt.

Ten eerste omdat het alleen in het nieuws komt als er spectaculaire vondsten worden gedaan. Ten tweede denk ik dat er ook niet genoeg inspanningen gedaan worden door bijvoorbeeld veilinghuizen om er op een minder commerciële en meer toegankelijke manier over te spreken.’

Dat is dan ook precies waar Van der Vorst met zijn boek Wat is dit waard? verandering in wil brengen. De drempel voor mensen om naar een galerij te stappen is nog steeds groot, maar hier biedt de digitale wereld volgens hem uitkomst. ‘Iedereen gaat er vanuit dat het altijd beter is iets in het echt te zien, maar de meeste mensen weten niet dat internet kan helpen bij het bepalen van de waarde, maar ook bij het zelf aanen verkopen van kunst. Dus treed uit je comfortzone en bezoek eens verschillende websites. Ik noem enkele voorbeelden in mijn boek.’

Zelf is Van der Vorst de drijvende kracht achter het internetplatvorm Value My Stuff, dat hij in 2009 oprichtte nadat hij het televisieprogramma Dragon’s Den op de BBC won. Hierin krijgen beginnende ondernemers de kans om hun dromen waar te maken en in de beste ideeën wordt geld geïnvesteerd.

‘Op het platform kunnen bezoekers tegen betaling foto’s opsturen van het object dat ze willen laten inschatten. Binnen 48 uur schrijft een van onze experts een rapport terug met advies. De maandag is altijd onze drukste dag. Dan krijgen we aanvragen binnen van mensen

JOOST DE BOCK

‘Allez, u moet echt iets kopen, u gaat er echt plezier van hebben. Dat hoeven geen dure dingen te zijn.’ die tijdens het weekend op rommelmarkten zijn geweest en dan hoopvol vragen: “Ik dacht dat dit object misschien dit was, is het dat wel?”

Het is een hobby, een spel.’

OP WAARDE SCHATTEN

Passie en enthousiasme kenmerken Van der Vorst, volgens hemzelf, het meest als kunstkenner en bovenal -genieter, en daarmee wil hij ook anderen over de streep trekken.

Tegen vrienden die nog nooit een stuk kunst hebben gekocht zegt hij: ‘Allez, u moet echt iets kopen, u gaat er echt plezier van hebben. Dat hoeven geen dure dingen te zijn.’ Hij vertelt dat een vriend begon met het verzamelen van stripboeken voor zo’n dertig euro per aanwinst, maar dat hij daar inmiddels tegen de duizend euro voor neertelt! ‘Eens dat je daaraan begint…,’ lacht Van der Vorst. ‘Het meeste plezier geeft niet het hebben, of het kopen of verkopen ervan, maar het beroeren van het kunstwerk, de herinnering eraan en het verhaal erachter dat tot bijna een filosofische ervaring kan leiden.’

Net als literatuur dat kan doen, dus eigenlijk. ‘Maar je moet het ook allemaal kunnen relativeren,’ haalt Van der Vorst mij uit de droom: ‘At the end of the day, it’s just stuff.’

Filip Joos

BOEKENKRANT.COM

MEI 2018 PAGINA 24

NON-FICTIE RECENSIE

‘Niet opvallen en verstand op nul’ Het is een ongelooflijk verhaal. De 94-jarige Wim Aloserij overleefde strafkamp Amersfoort, de concentratiekampen Husum en Neuengamme en de scheepsramp met de Cap Arcona. Publicist Frank Krake beschrijft deze persoonlijke geschiedenis op aangrijpende wijze in De laatste getuige.

intreedt, blijft er van die samenleving weinig over.

Wim wordt opgeroepen voor de Arbeitseinsatz in Duitsland en zijn taken worden steeds zwaarder. Wim besluit naar Nederland terug te vluchten, wat een hachelijke onderneming is. In West-Friesland duikt hij onder bij een boer. Als landwachters hem ontdekken in een baal stro wordt hij eerst gevangengezet in de Gestapo-gevangenis en daarna gedeporteerd naar kamp Amersfoort.

Bij zijn aankomst is het meteen duiDoor Hugo Jager delijk dat hij de woorden ‘Welkom in het paradijs’ van een oude man maar beter niet al te serieus kan nemen.

Het levensverhaal van De gevangenen slapen in oude Wim Aloserij schrijft barakken en worden tewerkgesteld Krake aan de hand van in commando’s. Ontberingen zijn de vele interviews die aan de orde van de dag. Dat geldt hij met de hoofdperniet in mindere mate soon hield, in de kampen Husumpakkend Schwesing en Neuenen zonder gamme. En vooral ook veel opsmuk op. Het op het schip de Arcona is een bijzonder verwaar hij gevangenzit haal dat dankzij Krake als de bevrijding niet bij een groot publiek ver weg meer is. bekend zal raken.

Hoewel Krake zorg Wim woont met zijn droeg voor een duimoeder, stiefvader, zelingwekkend goed zus en halfbroer in de gedocumenteerd boek, Amsterdamse buurt snak je soms naar wat Kattenburg, een hechte meer beschouwing gemeenschap waar waarbij het verhaal in men elkaar helpt als de Frank Krake, De laatste het groter geheel wordt nood aan de man komt. getuige. De man die drie congeplaatst, inclusief Het valt op hoe saamcentratiekampen en een grote lessen voor de huidige horig buurtbewoners scheepsramp overleefde, Uittijd. Dat lukt enigszins met elkaar optrekken. geverij Achtbaan, 391 pagina’s aan het eind van het Als bruusk de oorlog (€19,99)

De familie Aloserij

Wim Aloserij in 1939 boek. Daaruit blijkt dat het nooit de bedoeling kan zijn wrok te blijven koesteren: Wim is na de oorlog bereid de Duitser de helpende hand toe te steken.

De laatste getuige leest eerder als een opeenstapeling van spannende gebeurtenissen, dan dat je inzicht krijgt in het karakter van de hoofdpersoon. De vraag blijft bijvoorbeeld hoe Wim de ellende wist te doorstaan. In een interview met het dagblad Trouw zegt hij daarover: ‘Dat ik die kampen wist te overleven, heeft zonder meer met mijn jeugd te maken. Ik had geleerd om mezelf

onzichtbaar te maken om de klappen van mijn stiefvader mis te lopen.

Niet opvallen. Verstand op nul.’

De schrijver verleent glans aan het boek doordat hij vele historische afbeeldingen toevoegde. Ontroerend is de foto uit 2017 van Wim bij de blijkbaar nog steeds bestaande ‘Wasserhahn’ van kamp Husum. Op deze brandkraan werden ooit gevangenen gemarteld en ruim zeventig jaar later rest alleen de herinnering. Je zou willen dat de mensheid er in al die jaren wat wijzer op geworden was.

BOEKENKRANT.COM

MEI 2018 PAGINA 25

NON-FICTIE INTERVIEW

Het vlees en bloed achter de statistieken Toen hij voor de eerste keer het Midden-Oosten ervoer, werd Jan Leyers naar eigen zeggen door een microbe gebeten. Het gebeurde in 2001, toen hij voor het tv-programma De schaduw van het kruis naar Jeruzalem reisde.

Geïnfecteerd met een fascinatie voor de islam ondernam hij in 2007 nog een reis, nu door de moslimwereld naar Mekka. Recent volgde een derde expeditie.

‘Bij de eerste contacten voel je je een beetje een getuige van Jehova,’ zegt Leyers. ‘Een voet tussen de deur, volhouden, een beetje smoezen.

Er gaat altijd een theeceremonie vooraf aan de moeilijke vragen.’

Door Erik de Vries Lentsch

Ditmaal trok Leyers door Europa, om met de moslims van het continent te spreken.

De hoofdvraag betrof een zogenaamde ‘Europese islam’. Hoe ziet die eruit? Bestaat die eigenlijk wel?

Of moet die nog gevormd worden?

En wat vinden moslims zelf van zo’n concept?

Leyers reisde met die vragen van Bosnië door Hongarije en Oostenrijk naar vele andere West-Europese landen, om te eindigen in thuisland België. Zijn gesprekken met moslims van allerlei pluimage vonden hun weerslag in Allah in Europa, een tv-serie die vorig jaar werd uitgezonden, en nu in een boek. Makkelijke antwoorden heeft hij niet gevonden.

‘Je komt terug van zo’n reis,’ vertelt hij, ‘en mensen kijken je aan met een blik van “Zeg het me!” en dan verwachten ze één slagkrachtige zin. Maar die is er natuurlijk niet. Je moet daar alle 468 bladzijden voor lezen.’

De planken vol met boeken over islam, religie en geschiedenis die Leyers thuis heeft staan, bleken beperkt.

Er waren genoeg overzichtswerken en statistieken te vinden óver de islam in dit werelddeel, maar Allah in Europa toont antwoorden uit de eerste hand – een kakofonie aan islamitische stemmen. Dat maakt zijn reisverslag uniek: ‘Het is het vlees en bloed achter de statistieken.’

Dat vooral moslims aan het woord komen, wil echter niet zeggen dat Leyers zelf volledig op de achtergrond blijft. De ondertitel van het boek is Het reisverslag van een ongelovige, en dat is een bewuste kleurbekenning. Op het verslag van de reis naar Mekka kwam indertijd kritiek; het zou met een te Westerse bril zijn geschreven. Waarop Leyers antwoordt: ‘Natuurlijk, dat is toch de enige bril die ik heb?’ Hij is nu eenmaal een kind van de jaren zeventig, van de hippietijd, toen godsdienst een aflopende zaak leek, en hij kan niet anders dan met verbazing kij-

Jan Leyers JEF BOES

ken naar het huidige reveil.

Als buitenstaander vereiste het dan ook tact om de grote onderwerpen aan te snijden. ‘Bij de eerste contacten voel je je een beetje een

Jan Leyers, Allah in Europa, Uitgeverij Das Mag, 468 pagina’s (€ 22,99)

getuige van Jehova,’ zegt Leyers.

‘Een voet tussen de deur, volhouden, een beetje smoezen. Er gaat altijd een theeceremonie vooraf aan de moeilijke vragen.’ Moeilijke vragen zoals: waar moeten we als samenleving naar streven? Wat is het ideaalbeeld?

De grote verscheidenheid in antwoorden op die vraag, ook juist bínnen de moslimgemeenschap, maakte indruk op hem. Bijvoorbeeld: een islamitische school in Rotterdam kent verrassend genoeg geen plicht op het dragen van een hoofddoek, en laat de leerlingen muziek spelen. Maar daar komen sommige conservatieve ouders over klagen bij het schoolbestuur. Of neem een supermarkt in een Engelse stad, ‘waar dertig vrouwen rondlopen die volledig gesluierd zijn, wier gezicht je ook niet kunt zien, en dan staat er naast jou in die supermarkt Mohammed Pandor, de woordvoerder voor de plaatselijke gemeenschap, en die zegt: “Kijk, dat kán in Engeland.

Dat is toch fantastisch? You see how tolerant we are?” Terwijl ik zeker weet dat de gemiddelde Vlaming of

Nederlander dat geen aanlokkelijk toekomstbeeld vindt. Wat voor de één een voorbeeld is van harmonieuze tolerantie, is voor een ander een schrikbeeld.’

Gezien deze verschillen kun je je afvragen wat de moslims van Europa bindt. Is er een overkoepelende factor? Jawel. In ieder Europees land hoorde Leyers het volgende: ‘De ergernis, bij momenten wanhoop, en woede over het terrorisme. Woede over het feit dat ook moslims daar het slachtoffer van zijn, en over hoe makkelijk alle moslims die daar niets mee te maken hebben, toch onder dezelfde noemer worden weggezet.’

Een van Leyers’ belangrijkste lessen is dan ook dat er niet zozeer een conflict woedt tussen de Islam en het Westen, als wel tussen moslims onderling – tussen extremisten en ‘gewone’ gelovigen. Of, zoals Leyers het stelt, tussen de moslims van de wet en de moslims van het hart. Hij voegt eraan toe dat je die laatste alleen kunt steunen door hun stemmen te versterken en de vlammetjes aan te wakkeren. Dit is een bijdrage aan het project om een ‘verlichting’ in de islam teweeg te brengen, zoals veel politici en opiniemakers die graag zouden zien.

Maar, zegt hij, ‘zo’n Reformatie komt niet op bestelling, en de toekomst laat zich moeilijk raden. Gelukkig hebben moslims iets wat nietgelovige Europeanen grotendeels zijn verloren: vertrouwen in God. Dat bespaart hen veel frustratie. ‘Als ik hen vroeg naar hun angsten, hadden ze vaak een benijdenswaardig gevoel van “kome wat komt”, terwijl wij altijd een verantwoordelijke moeten vinden als er iets misgaat. Een klein scheutje van dat fatalisme in onze kolf vol maakbaarheidsidealen, dat zou geen kwaad kunnen.’

DE MOOISTE BOEKEN VOOR MOEDERDAG WE D E N IE U N IC C I FRENCH

+++++ ‘Ongeëvenaard en uniek’ – AD

Genomineerd voor Libris Literatuur Prijs 2018

‘Een verbijsterend kijkje achter de schermen van de high fashion.’ – Zin

Beklemmend.

Exotisch. De nieuwe Patricia Snel

Ook verkrijgbaar als dwarsligger®, e-book en luisterboek

Het fotoboek van nu

BOEKENKRANT.COM

MEI 2018 PAGINA 27

BOEKFRAGMENT

De winter voorbij De nieuwe roman van Isabel Allende is nu alweer een bestseller! De winter voorbij is een rijk en hartverwarmend verhaal vol liefde en verraad, dat zich afspeelt tegen de achtergrond van grote maatschappelijke veranderingen in de Verenigde Staten.

Isabel Allende, De winter voorbij, vertaling: Rikkie Degenaar, Uitgeverij Wereldbibliotheek, 336 pagina’s (€ 19,99) www.wereldbibliotheek.nl

Lucía omschreef Richard Bowmaster aan haar dochter Daniela: hij was een man van gemiddelde lengte, met een flinke bos haar, een gezond gebit en ogen ergens tussen grijs en groen, afhankelijk van hoe het licht in zijn brillenglazen weerkaatste en zijn maagzweer zich gedroeg. Hij lachte zelden zonder duidelijke aanleiding, maar de permanente kuiltjes in zijn wangen en zijn warrige haar verleenden hem een jeugdig uiterlijk, hoewel hij altijd met zijn blik op de grond gericht liep, beladen met boeken en gebogen onder het gewicht van zijn zorgen. Lucía kon zich niet voorstellen waar die uit bestonden, want hij leek gezond, hij zat aan de top van zijn academische carrière en als hij met pensioen ging, zou hij genoeg geld hebben voor een comfortabele oude dag. De enige financiële last die hij had was zijn vader, Joseph Bowmaster, die op een kwartier rijden in een bejaardenhuis

woonde. Richard belde hem dagelijks en zocht hem een paar keer per week op. De man was zesennegentig en zat in een rolstoel, maar hij was vuriger van hart en helderder van geest dan wie ook en bestond het brieven naar Barack Obama te schrijven om hem van advies te dienen.

Lucía vermoedde dat er achter Richards introverte uiterlijk een potentieel aan vriendelijkheid schuilging en een heimelijk verlangen om zonder koude drukte goed te doen, want als vrijwilliger verzorgde hij de papegaaitjes op het kerkhof en deelde hij in alle bescheidenheid eten rond in een gaarkeuken.

Richard had die karaktertrek vast en zeker te danken aan het koppige voorbeeld van zijn vader Joseph, die niet van zins was het zijn zoon toe te staan door het leven te gaan zonder de een of andere gerechtvaardigde zaak te omarmen. In het begin had Lucía Richard nauwlettend bestudeerd, op zoek naar aanknopingspunten voor een vriendschap, maar omdat ze geen zin had in de gaarkeuken en zich niet interesseerde voor wat voor papegaai dan ook, deelden ze alleen hun werk, en ze kwam er maar niet achter hoe ze zich in het leven van die man naar binnen kon wurmen. Ze voelde zich niet persoonlijk geraakt door Richards onverschilligheid, omdat hij net zo weinig aandacht besteedde aan de attenties van de

rest van zijn vrouwelijke collega’s of aan die van de hordes meisjes op de universiteit. Zijn kluizenaarsbestaan was een vraagteken, welke geheimen zou hij verbergen, hoe had hij zestig jaar kunnen leven zonder grote uitdagingen, als een gordeldier beschermd door zijn pantser? […]

Richard had lang in Brazilië gewoond en was getrouwd geweest met een wulpse jonge vrouw, te oordelen naar een foto die Lucía van haar had gezien, maar hij had blijkbaar niets overgenomen van de uitbundigheid van dat land of van die vrouw. Ondanks zijn eigenaardigheden vond ze Richard nog steeds leuk. In de beschrijving die ze haar dochter stuurde, zei Lucía dat hij ‘licht bloed’ had, zoals ze in Chili zeggen van iemand die zonder duidelijke oorzaak en zonder daar zijn best voor te doen door iedereen aardig wordt gevonden. ‘Het is een rare, Daniela, moet je nagaan, hij woont alleen, met vier katten. Hij weet het nog niet, maar als ik vertrek, laat ik Marcelo onder zijn hoede achter,’ had ze eraan toegevoegd. Ze had er goed over nagedacht. Het zou een hartverscheurende oplossing zijn, maar ze kon onmogelijk een bejaarde chihuahua met zich meeslepen over de wereld.

BOEKFRAGMENT

De geluksvogel Harold is een Nederlandse reclameman die een wijnchateau in Frankrijk bezit. Hij adviseert Régis, een Franse wijnboer wiens zaken niet al te best gaan, een ‘Camping à la Ferme’ te beginnen.

Ilja Gort, De geluksvogel, Slurp Publishers, 248 pagina’s (€ 10,00) www.tulipe.nl/boeken/slurpboeken

Halverwege de ochtend waren alle campinggasten vrijwel tegelijkertijd vertrokken. Régis was alleen op zijn château. Met een kom koffie zat hij aan de keukentafel. De deur stond open en een straal zonlicht verlichtte de versleten vloerplavuizen. Buiten kwinkeleerden de ochtendvogels.

Een vleugje lavendelgeur woei uit de tuin naar binnen. Voor hem op tafel stond een gebutst koektrommeltje.

Hij sopte een stuk stokbrood in zijn koffie en at het op. Kauwend deed hij het dekseltje omhoog en keek naar de drie biljetten van tien euro.

Langzaam deed hij zijn ogen dicht en weer open. Hij brak nog een stuk brood af en doopte het bedachtzaam in zijn koffie.

Buiten klonk motorgeronk. Hij keek uit het raam en herkende de vaaloranje Méhari van Harold. Met zijn koffie in z’n hand liep hij hem tegemoet.

‘Bonjour, Ârold!’

‘Bonjour, Régis! Ça va?’ Harold stapte uit en schudde hem de hand. ‘Hoe gaat het met de camping? Heb je veel gasten?’ Zoekend keek hij om

zich heen.

‘Net allemaal vertrokken,’ grijnsde Régis. ‘Un petit café?’

Met aanstekelijke vrolijkheid begon hij te vertellen over zijn lotgevallen.

Naar adem happend van het lachen wiste Harold zich de tranen uit de ogen. ‘Wat een giller! Ongelofelijk! Régis, je bent een mirakel, een godswonder! Hoe krijg je het voor elkaar…’

De mannen zaten op het lage muurtje bij het terras, in de schaduw van de plataan. Bewonderend nam Harold Régis op.

‘Jij bent werkelijk een natuurtalent!

Letterlijk en figuurlijk…’

Hij stond op en begon over het terras te ijsberen.

‘Je hebt het in je. Deze kleine tegenslagjes zijn slechts beginnersperikelen. Maar nu moet je van je zwakte je kracht maken. Het is hier, met alle respect, een bende. Maar dat moet je zo laten. Profileer dat ook als een bende. Terug naar de natuur! Daar bestaat in deze overgereglementeerde samenleving grote behoefte aan. Tegenwoordig is alles tot ver achter de komma geregeld.

Waar je ook komt. Maar hier op jouw camping heb je iets te verkopen wat steeds zeldzamer wordt.’ Hij bleef staan en keek Régis met vlammende blik aan.

‘Het heet VRIJHEID!’ Bij het woord vrijheid gaf hij met zijn gebalde vuist zo’n daverende

slag op de terrastafel dat de koffiekommen een rondedansje maakten.

Régis deinsde verschrikt achteruit, maar Harold sloeg er geen acht op.

Meegesleept in de euforie van zijn opwaartse creatieve spiraal ging hij opgewonden door: ‘Is het hier een rotzooi? Prima! Houwen zo. Vooral niks opruimen. Op jouw camping móét het juist een zooitje zijn. Die wanorde moet je cultiveren. Dan is het pas echt. En dáár gaat het om, Régis. Écht! Authentiek! Dát is jouw USP, jouw unieke propositie! Daarom moet je om te beginnen al die borden die je aan de weg hebt gezet, weghalen.’

Verbaasd schudde Régis zijn hoofd.

‘Weghalen? Ik heb ze d’r net allemaal neergezet! Dat was een behoorlijke klus!’

‘Weghalen,’ herhaalde Harold vastbesloten. ‘En vervangen door borden met “Camping authentique”.’

‘Camping authentique?’

‘Exactement!’ lachte Harold, trots op zijn trouvaille. ‘Een juridische meesterzet. Zo kunnen je campinggasten namelijk nooit meer zeuren.

Want als er wat misgaat, nou, dan is dat toch authentique? Dat hadden ze van tevoren kunnen weten. Zakt er weer eentje door de plee? Authentique! Wordt er een gebeten door een slang…’

‘Authentique!’ riep Régis enthousiast. ‘Ik heb ’m! Geniaal, Ârold!

Geniaal…’

Vernieuwde editie van vegan klassieker!

Ecofabulous koken in alle seizoenen is dé klassieker onder de vegan kookboeken. Voor deze herziene en opgefriste editie koos Lisette Kreischer haar 80 favoriete plantaardige recepten, en laat daarmee zien dat iedereen op simpele en eenvoudige wijze een smakelijk plantaardig gerecht op tafel kan zetten.

Lisette verrijkt vega klassiekers als gevulde portobello en krokante tempé met haar befaamde ecofabulous sausje en veganiseert Hollandse bekenden als stamppot rauwe andijvie, oliebollen en gevulde speculaas. Voor elk jaargetijde geeft ze een overzicht van seizoensproducten en veel (h)eerlijke recepten, zoals avocado-chocolademousse, courgettesoep met sojaslagroom, kruidige rodekool met tofu en ontbijtkoek, gefrituurde bloemkool met gemberdip, pompoencakes met rozijnen en ecofab cruesli.

Lisette Kreischer (1981) wordt gezien als de trendsetter op het gebied van bewust leven en de plantaardige keuken. Ze heeft diverse kookboeken op haar naam staan, waaronder Lisette in Luilekkerland, Groente uit zee, Plant Power en The Plant Pharmacy. Zij is co-founder van The Dutch Weed Burger.

Lisette Kreischer Ecofabulous koken in alle seizoenen paperback, full color ISBN 978 94 92086 662 160 pag., A 19,95 www.uitgeverijorlando.nl

De verboden vrucht Liv Strömquist

Deze graphic novel gaat over het zogeheten ‘vrouwelijk geslachtsorgaan’.

Wat is dat eigenlijk? En waarom heeft de mensheid uitgerekend met dit deel van het menselijk lichaam zo’n ontzettend a-relaxte, borderline-achtige haat-liefdeverhouding?

In een bonte stoet van oude Grieken, steentijdvrouwen, Sigmund Freud, cornflakes-ondernemers, Doornroosje, hindoeïstische godinnen, popmuzikanten, schrijvers en biologieboeken schept Liv Strömquist een beeld van het orgaan dat de schilder Gustave Courbet ‘de oorsprong van de wereld’ noemde.

Deze geschiedenis van de verboden vrucht is niet alleen leerzaam, maar ook genadeloos grappig. € 19,95 / 144 p. / paperback / gedeeltelijk kleur ISBN 978-90-824107-8-5 Nu verkrijgbaar

BOEKENKRANT.COM

MEI 2018 PAGINA 29

STRIPS RECENSIE

BOEKENKRANT TIPT PARIJS, MEI 1968 In 1968 gaan overal ter wereld jongeren de straat op om hun stem te laten horen voor meer vrijheid en te protesteren tegen oorlog.

Ook in de studentenwijk van Parijs slaat de vlam in de pan en dit protest verspreidt zich over heel Warnauts en Raives, Parijs, Frankrijk. Deze coming mei 1968, Uitgeverij Le Lomof age-strip volgt vier bard, 80 pagina’s (€ 18,95) jongeren met verschillende achtergronden die worden aangestoken door het revolutionaire tumult.

ALDO In deze Boekenkrant spraken we met Matt Haig over onsterfelijkheid, een thema dat centraal staat in zijn roman Het eeuwige leven. Dat ook stripmakers geïnteresseerd zijn in dit onderwerp, blijkt uit Aldo. De gelijknamige hoofdpersoon Yannick Pelegrin, Aldo, Uitis onsterfelijk en ziet geverij Blloan, 88 pagina’s (€ 18,95) om hem heen iedereen doodgaan. Totdat hij iemand op televisie ziet die eigenlijk allang dood had moeten zijn.

Aldo gaat op onderzoek uit en komt daarin zichzelf regelmatig tegen.

De belofte bevestigd Veerle Hildebrandt won de YIEHA Young Talent Award en mocht als beloning haar strip Black Paradise uitbrengen. Dat levert een sterk debuut op, waarin tegelijk nog groeimogelijkheden zichtbaar zijn.

Door Wouter Adriaensen

Striplezers zijn nogal verknocht aan papier.

Ballon Media en Standaard Uitgeverij, de twee grootste stripuitgeverijen in Vlaanderen, hebben dan ook moeite om YIEHA, hun digitaal stripplatform, van de grond te krijgen. Aan de promo-acties zal het nochtans niet liggen. Fikse kortingen, je eigen avonturen beleven als stripheld, exclusieve previews van succesreeksen, je kunt er allemaal voor terecht op de website.

Ook altijd goed voor aandacht in de media: een wedstrijd, in dit geval voor jong talent. Kinderboekenillustratrice Veerle Hildebrandt won anderhalf jaar geleden met haar korte verhaal Joyride de eerste en

een strakker tempo opvolgen. vooralsnog laatste YIEHA Young Het stripdebuut bevestigt vooral de Talent Award. Haar beloning: een belofte die Joyride al inhield. Hildecheque van 2.500 euro en de kans brandt heeft een eigen tekenstijl, om haar debuut te publiceren via die doet denken aan onder meer Blloan, het label van Ballon Media Michaël Olbrechts (De allerlaatste voor graphic novels. tijger, Vierenveertig na Ronny). Ze Voor Black Paradise werkte Hildeslaagt er bovendien in de lezer te brandt de autobiografische premisse verbazen met de plottwist op het van Joyride uit tot een fictief verhaal einde van het verhaal. En stripauover een Duits gezin dat naar Nigeteurs die hun muziek slim weten ria emigreert. Het avontuur begint idyllisch maar wordt snel grimmiger. uit te kiezen, hebben sowieso een streepje voor bij ons. Verwees Joyride Reageert de familie Wagner bijvoornog naar de gelijknamige song van beeld aanvankelijk nog geschrokken Roxette en het plezier van het paardop het latente racisme jegens huisrijden, dan voegt hier ‘Black or white’ bedienden, enkele bladzijdes verder van Michael Jackson een extra bezondigen ze zich er zelf aan. Worrandje toe aan het verhaal. den de turbulente buitenwereld en de familiale spanningen Shamisa Debroey, het gezin fataal?

Delphine Frantzen, Black Paradise heeft heel Inne Haine: heel wat wat kenmerken van vrouwelijke, Vlaamse een debuut. De laatste stripauteurs leverden pagina’s zijn duidelijk de afgelopen jaren beter getekend en in interessante debuten beeld gebracht dan de af, maar daarna werd eerste, waar Hildebrandt het vaak stil. Hopelijk met name worstelt met gaat dat niet op voor de gezichtsuitdrukkingen. veelbelovende Veerle Bovendien kent het Hildebrandt. verhaal een nogal langVeerle Hildebrandt, Black zame start, terwijl de Paradise, Uitgeverij Blloan, anekdotes elkaar later in 160 pagina’s (€24,95)

REFUGEE REPUBLIC Voor deze graphic novel bezochten tekenaar Jan Rothuizen, fotograaf Dirk-Jan Visser en journalist Martijn van Tol enkele weken het Syrische vluchtelingenkamp Domiz in NoordIrak. Ze maakten kennis met veel verschillende bewoners die allemaal Jan Rothuizen, Refugee Repuop een eigen manier blic. Verhalen uit een Irakees het hoofd boven water vluchtelingenkamp, Uitgeverij proberen te houden.

Q, 162 pagina’s (€ 19,99) Het resultaat van deze reis is een prachtige verzameling tekeningen, foto’s en teksten waarin ze vooral focussen op het dagelijks leven van de inwoners.

DON QUICHOT Iedereen kent het verhaal van de edelman Don Quichot die vocht tegen windmolens omdat hij ze voor reuzen aanzag. Flix heeft dit aloude verhaal nieuw leven ingeblazen door er een maatschappelijk onderwerp aan toe te voegen. Alonso, Flix, Don Quichot, vertaling: Sigge Stegeman, Soul Food de hoofdpersoon in dit Comics, 136 pagina’s (€ 19,95) verhaal, strijdt tegen de bouw van een nieuw windmolenpark, maar er is een complicerende factor. Gaandeweg de strijd vervaagt zijn grip op de werkelijkheid omdat er alzheimer bij hem wordt geconstateerd.

BOEKENKRANT.COM

MEI 2018 PAGINA 30

TOP 30 WEEK 18, 2018

De bestverkochte boeken in Nederland 1 (3), 2e week

Saskia Noort, Stromboli Schrijfster Sara gaat na haar scheiding op retraite op Stromboli. Er komt meer naar boven dan haar lief is.

2 (1), 3e week

Nicci French, De dag van de doden Laatste deel van Frieda Klein-serie. In de confrontatie tussen de psychoanalytica en haar aartsvijand kan er maar één overleven.

3

(nieuw) Suzanne Vermeer, Super de luxe Vlogster Emma deelt even het luxe leven van een steenrijke tweeling in Monaco. Het wordt levensgevaarlijk.

4

(4), 8e week Stephen Fry, Mythos In deze verhalen wekt Stephen Fry de Griekse mythen weer tot leven.

Moord, doodslag, lust, liefde en meer.

waarzegster.

10 (13), 4e week

Frank Krake, De laatste getuige Wim Aloserij (1923) uit Kattenburg overleefde drie concentratiekampen en een scheepsramp. Hij is de laatste getuige.

11

(15), 45e week Haemin Sunim, Dingen die je alleen ziet als je er de tijd voor neemt Het belang van rust in een drukke wereld.

Koreaanse bestseller met kalmerende illustraties.

12

(16), 61e week Yuval Noah Harari, Sapiens Ooit waren er zes mensensoorten, nu zijn wij alleen over. Wie zijn wij? En hoe zijn we geworden wie we zijn?

13

(8), 3e week Ruud Lubbers, Persoonlijke herinneringen

De voormalige premier maakte aan het einde van zijn leven de balans op. Openhartige antwoorden op belangrijke en persoonlijke vragen.

14

(30), 27e week Tommy Wieringa, De heilige Rita Een Russische piloot in de tuin, Chinezen in het dorp. Een vader en zoon worstelen met de nieuwe wereld.

15

(27), 30e week Dan Brown, Oorsprong Waar komen we vandaan en waar gaan we naartoe? Thriller met Robert Langdon in de hoofdrol.

16

(nieuw) Maaike de Vries, Hoe word ik een supervetverbrander Voor altijd slank(er), fitter en strakker. Help je lichaam de eigen vetten aan te spreken.

5

(7), 4e week Santa Montefiore, Onder de Italiaanse zon Een weduwe uit Devon boekt een kookcursus in Italië en neemt dochter en kleindochter mee. Met ongekende gevolgen.

6

8

9 (14), 11e week

Andy Griffiths en Terry Denton, De waanzinnige boomhut van 91 verdiepingen De boomhut wordt steeds groter. Nu met o.a. een onderzeebootbroodje, een reuzenspinnenweb én een

19

(24), 6e week Frans van den Nieuwenhof, Willem van Hanegem Een halve eeuw topvoetbal. De bijzondere en verrassende visie van Van Hanegem.

20

27. Judith Visser, Zondagskind

21

Jasmijn Vink kent het idee van ‘normaal zijn’ wel, maar ze weet niet hoe ze zich ernaar moet schikken. Ze ervaart de wereld nu eenmaal anders. Prikkels van buitenaf razen bij haar binnen, sociale situaties zijn moeilijk te lezen, dieren zijn prettiger gezelschap dan mensen. Jasmijn heeft het syndroom van Asperger – net zoals haar bedenker, Judith Visser. De schrijfster putte uit haar eigen herinneringen voor dit emotionele verhaal.

(12), 4e week Femke Halsema, Macht en Verbeelding Zijn verbeeldingsrijke vergezichten te verzoenen met de politieke praktijk? Essay bij De Maand van de Filosofie 2018.

22 (21), 3e week

M.J. Arlidge, Klein klein kleutertje Helen Grace-serie. De eigengereide inspecteur moet al haar kennis van het misdadige brein inzetten voor twee vreemde moorden.

7

(11), 3e week Jo Nesbø, Macbeth Een Schotse drugsbaron doet er alles aan om de paranoïde inspecteur Macbeth te manipuleren.

18

(17), 9e week Jan van Aken, De ommegang Architect Isidorus heeft in het jaar 1415 een levensveranderende ontmoeting. Historische roman over de mogelijkheden en beperkingen van het geheugen.

(25), 15e week Wouter de Jong, Mindgym De sportschool voor je geest. Wetenschappelijke inzichten en oefeningen om in 12 weken je mentale conditie te verbeteren.

(9), 34e week Paolo Cognetti, De acht bergen In het leven van Pietro en zijn ouders spelen de Italiaanse bergen een hoofdrol.

(23), 2e week Jill Mansell, Stuur me een berichtje Essie moet een nieuw leven beginnen nadat haar privébrief op internet is gepubliceerd.

17

(22), 43e week Mark Manson, De edele kunst van not giving a fuck Hét boek voor zelfhulphaters. Tools om zelf te bepalen waar je wel én niet om geeft.

terie van de tijd Toegankelijk verhaal over tijd in de moderne natuurkunde. Het ‘heden’ is een illusie.

26

(40), 20e week Karin Slaughter, Goede dochter 28 jaar na een aanslag waarbij haar moeder stierf, is advocate Charlotte getuige van een tweede aanslag.

23 (29), 27e week 22. M. J. Arlidge, Daniel Cole, Ragdoll aan elkaar genaaid Klein, klein, kleutertje Een lichaam van zes ver27 (18), 5e week Om haar hoofd leeg te maken van een duister verleden, stapt inspecteur Helen Grace op haar motor voor een ritje. De rust duurt niet lang. Ze vindt een bloedende vrouw op de weg. Even denkt Helen dat er een verkeersongeluk is gebeurd, totdat ze de dodelijke schotwonden ziet. Terwijl ze peinst over een mogelijk motief – het slachtoffer was een liefhebbende echtgenote en moeder – wordt er opnieuw een moord gepleegd. De tijd dringt.

schillende lichaamsdelen zet rechercheur Wolf op een gruwelijk spoor.

24

(28), 12e week Isabel Allende, De winter voorbij Drie totaal verschillende mensen raken onverwachts en ongewild verzeild in een bizarre roadtrip.

25

(opnieuw), 2e week Carlo Rovelli, Het mys-

Judith Visser, Zondagskind Jasmijn groeit op met autisme, in een tijd dat er weinig over bekend was.

Stéphane Garnier, Doe en denk als een kat Een kat heeft tientallen eigenschappen waar gestresste en niet charismatische mensen hun voordeel mee kunnen doen. Een vrolijke leergids.

30

(39), 3e week Luca Crippa en Maurizio Onnis, Het meisje dat bleef leven Het Joodse meisje Hedy Epstein overleeft de oorlog en verzamelt later bewijzen voor het Artsenproces in Neurenberg.

28

(19), 22e week Linda van Rijn, Zeezicht Een surpriseparty tijdens een vakantie in Bergen aan Zee loopt noodlottig af.

29 (31), 12e week

Bron: Stichting CPNB

BOEKENKRANT.COM

MEI 2018 PAGINA 31

TOP 30 WEEK 16, 2018

De bestverkochte boeken in Vlaanderen 1 (1)

Sam McBratney, Raad eens hoeveel ik van je hou Hazeltje de Grote Haas houden vreselijk veel van elkaar. Maar hoeveel precies - dat is niet makkelijk te meten!

2 (2)

Nicci French, Frieda Klein 8. De dag van de doden Laatste deel van Frieda Klein-serie. In de confrontatie tussen de psychoanalytica en haar aartsvijand kan er maar één overleven.

3

(3) Santa Montefiore, Onder de Italiaanse zon Een weduwe uit Devon boekt een kookcursus in Italië en neemt dochter en kleindochter mee. Met ongekende gevolgen.

Kiekeboe-album.

9

(9) Stephen Fry, Mythos In deze verhalen wekt Stephen Fry de Griekse mythen weer tot leven.

Moord, doodslag, lust, liefde en meer.

10

(7) M.J. Arlidge, Helen Grace 7. Klein klein kleutertje Helen Grace-serie. De eigengereide inspecteur moet al haar kennis van het misdadige brein inzetten voor twee vreemde moorden.

11

(52) Peter Verhelst, Voor het vergeten Al zijn moeder onverwacht overlijdt, schrijft Verhelst een bundel rauw-realistische, mythische, zintuige-

lijke, essayistische en poëtische verhalen.

12

(17) Heather Morris, De tatoeëerder van Auschwitz Lale moet medegevangenen brandmerken en ontmoet daarbij Gita. Zij zullen de rest van hun leven over het begin van hun liefde zwijgen.

13

(15) Jo Claes, Want alles gaat voorbij, maar niets gaat over Nieuw boek in de misdaadreeks met hoofdinspecteur Thomas Berg in de hoofdrol. Een reeks moorden houdt verband met de grote liefde van zijn leven.

14

(13) Sandra Bekkari, Nooit meer diëten 4

4

19

20

(26) Paolo Cognetti, De acht bergen In het leven van Pietro en zijn ouders spelen de Italiaanse bergen een hoofdrol.

6

8

(8) Merho, De Kiekeboes 150. K4 De huidige cast reconstrueert het verhaal dat voorafging aan het allereerste

17

(18) Jan Leyers, Allah in Europa Tien jaar na De weg naar Mekka verkent Jan Leyers de islam in Europa.

(nieuw) Johan Op de Beeck, De Zonnekoning Het levensverhaal van de Franse koning Lodewijk XIV, vol veldslagen, intriges, minnaressen, kunst en mysteries.

5

7

16

(11) Merho, De Kiekeboes omnibus 8. Plankenkoorts in Amsterdam Verjaardagseditie om te vieren dat precies veertig jaar geleden het langste verhaal van de Kiekeboes ooit verscheen.

Sandra Bekkari, Nooit meer diëten Ontwikkel in zeven concrete stappen een gezonde levensstijl.

(10) Lucinda Riley, De zeven zussen 3. Schaduw Star D’Aplièse vertrekt naar Londen. Zal ze daar uit de schaduw van zus CeCe kunnen stappen?

(6) Peter van Gucht en Luc Morjaeu, Suske en Wiske 343. SOS Snowbell De eerste Suske en Wiske van 2018, over het toverboek van het lieftallige vrouwtje Snowbell.

15

(21) Stephane Garnier, Doe en denk als een kat Op een vrolijke manier laat Garnier zien wat wij van katten kunnen leren.

18 (22)

(4) Gerd Van Loock, Jommeke 289. De rondekoning Tijdens een wielerronde sluit Kwak een bijzondere deal met een oud ijzerhandelaar.

(5) Hec Leemans en Tom Bouden, F.C. De Kampioenen 98. Boma Burgemeester Met de verkiezingen op komst schrapt de burgemeester de subsidie van de Kampioenen, Boma besluit zich daarop ook verkiesbaar te stellen.

Hoe maakt een gezonde levensstijl je een positiever en gelukkiger persoon?

Als de 68-jarige en zeer schuchtere weduwe Gracie een advertentie voor een kookcursus in een Toscaans castello ziet, boekt ze de reis zonder aarzelen.

Haar dochter Carina kan haar oren nauwelijks geloven. Ze besluit samen met haar moeder mee te gaan om een oogje in het zeil te houden. De vrouwen reizen af naar het adembenemend mooie stadje Colladoro, waar Carina ontdekt dat Gracie al jarenlang een geheim met zich meedraagt.

Ook zo’n genoeg van al dat diëten?

Het verlossende woord komt van de Vlaamse dokter Luc Evenepoel, die beweert dat diëten helemaal niet helpt om slank te worden – integendeel! Eerder schreef hij de bestseller Levensslank en in deze actuele versie daarvan vertelt hij opnieuw hoe simpel de waarheid eigenlijk is: het gaat om wat, waarom, wanneer, hoe en hoeveel je eet.

Sapiens Ooit waren er zes mensensoorten, nu zijn wij alleen over.

Wie zijn wij? En hoe zijn we geworden wie we zijn?

25

Stijn Vanderhaeghe, VDB. De biografie Tien jaar na het overlijden van atleet Frank Vandenbroucke (VDB) in Senegal vertelt dit boek zijn verhaal.

(16) Andy Griffiths en Terry Denton, De waanzinnige boomhut van 91 verdiepingen De boomhut wordt steeds groter. Nu met o.a. een onderzeebootbroodje, een reuzenspinnenweb én een waarzegster.

Margot Vanderstraeten, Mazzel tov Uniek inkijkje in de gesloten joodsorthodoxe wereld in Antwerpen.

Steffi Vertriest, Njam.

Méér gezonde goesting Tweede kookboek van Steffi vol nieuwe recepten om de dag rond gezond te eten.

(30) Luc Deflo, Schatje De 18-jarige Myrthe verdwijnt na een bericht van haar nieuwe liefje Tom.

(31) Lucinda Riley, De zeven zussen 1. Maya’s verhaal Het eerste deel uit een zevendelige serie over liefde, verlies en de zoektocht naar wie je werkelijk bent.

21 (12)

3. Santa Montefiore, Onder de Italiaanse zon

28. Luc Evenepoel, Van diëten word je dik

22 (38)

23

24

(29) Yuval Noah Harari,

26 (20)

28

(14) Luc Evenepoel, Van diëten word je dik Bevat gaan wondermiddelen, alleen de waarheid over slank zijn en blijven volgens de Vlaamse dokter.

29

(nieuw) Liane Moriarty, Alles voor jou Hypnotherapeut Ellen behandelt Saskia, de vrouw die haar nieuwe vriend Patrick blijkt te stalken.

30

(32) Sandra Bekkari, Nooit meer diëten 2 Wat doe je op de moeilijke momenten als diëten onmogelijk lijkt?

27

Bron: boekenvak.be

BOEKENKRANT.COM

MEI 2018 PAGINA 32

BOEKHANDEL AGENDA

mei 2018 T/M 12 JANUARI 2019

HASSELT – Dat geen gezicht hetzelfde is, blijkt wel uit de tentoonstelling ‘De mooisten van het land’ in Villa Verbeelding. Een galerij toont de portretten van meer dan 35 illustratoren uit binnen- en buitenland, waaronder Ingrid Godon, Fathinha Ramos, Carll Cneut en Joke van Leeuwen. www.villaverbeelding.be

T/M 9 SEPTEMBER

GRONINGEN – Al 25 jaar geeft Jesse van Muylwijck in humoristische tekeningen dagelijks zijn mening over de (Nederlandse) actualiteit, en dat terwijl hij al dertien jaar in Canada woont. Dit viert Het Nederlands Stripmuseum met de tentoonstelling ‘De Rechter, 25 jaar!’ dat onder andere al Muylwijcks strips laat zien over de Groningse aardbevingen. www.stripmuseum.nl

9-19 MEI

HEEL NEDERLAND – Vind je het ook zo jammer dat je als volwassene nog maar zelden wordt voorgelezen? Download tijdens de Week van het Luisterboek de app en laat je voorlezen door Rik van de Westelaken uit Ik kan er nét niet bij van Sander Verheijen. Ook het gloednieuwe luisterboek Stilzwijgen, voorgelezen door cabaretière Carolien Borgers, staat voor je klaar in de Week van het Luisterboek app. www.hebban.nl

12 MEI

HAARLEM – Wij spraken voor deze krant al met Nicci French over hun nieuwe en laatste boek in de Frieda Klein-serie. Wilt u het schrijversechtpaar ook dolgraag zelf ontmoeten? Dit is uw kans! Ga naar H. de Vries Boeken, sla uw slag en kom met een gesigneerd exemplaar en een mooie herinnering thuis. www.devriesboeken.nl

15 MEI

LEEUWARDEN – De Nacht van de Europese Literatuur zal dit jaar niet alleen in Amsterdam plaatsvinden, maar ook in het verre noorden, in het kader van Leeuwarden-Fryslân 2018. Schrijvers uit heel Europa reizen af naar de Culturele Hoofdstad van het Jaar om te vertellen over het gevoel van Tijd. www.brakkegrond.nl

24 MEI EN 3 JUNI

DE LUTTE – Boekhandel Broekhuis organiseert dit jaar een bijzonder drieluik voorjaarslezingen op Landgoed de Wilmersberg. Joke Hermsen beet tijdens de Maand van de Filosofie de spits af. Op 24 mei zal Carolijn Visser vertellen over Selma en 3 juni is Aaltje van Zweden aan de beurt met haar persoonlijke boek Om wie je bent over haar relatie met haar autistische zoon. www.boekhandelbroekhuis.nl

25 MEI T/M 3 JUNI

HAARLEM – Het thema van de Stripdagen Haarlem is dit jaar ‘De Maakbare Mens – 200 jaar Frankenstein’. Er staat weer een boordevol programma voor u klaar met als hoogtepunt een bezoek van de bekroonde en internationaal bejubelde stripauteur Guy Delisle. www.stripdagenhaarlem.nl

26 MEI

POEDEROIJEN – Eind deze maand verschijnt Musch, het romandebuut van striptekenaar Jean-Marc van Tol over de moord op de gebroeders De Witt. Dat is wel even wat anders dan de strip Fokke & Sukke! Het boek wordt feestelijk gepresenteerd tijdens het festival Letteren op Loevestein, waar ook schrijvers als Herman Pleij, Abdelkader Benali en Ted van Lieshout hun opwachting maken. www.letterenoploevestein.nl

3 JUNI

BLOEMENDAAL – Elk jaar vindt de Letterenloop plaats: een hardloopevenement voor jong en oud, door een van de mooiste stukjes groen van Nederland en speciaal voor mensen uit het boekenvak.

Wij van de Boekenkrant zijn in elk geval van de partij. Trekt u uw stoute schoenen aan en doet u ook mee? www.letterenloop.nl

BOEKHANDEL ZIN IN BOEKEN, HEUSDEN

De reis naar de boekhandel Het begon allemaal met een huifkar. In 2007 zegden John en Thea Verhoeckx hun banen op, verkochten hun huis en prepareerden hun nieuwe woonwagen voor een reis door Europa. John trainde de paarden, Thea verbouwde de kar, en ze vertrokken.

Door Erik de Vries Lentsch Gezeten in boekhandel Zin in Boeken te Heusden vertelt John over de tocht, die hen vanuit Nederland door Duitsland, Oostenrijk, Hongarije, Slowakije en Tsjechië voerde. ‘Thea drukte het zo uit: “Je leeft eigenlijk de droom van een ander.” We kwamen allerlei mensen tegen die door onze reis werden aangesproken en ons vertelden dat ze ook een droom hadden die ze wilden uitvoeren. ‘Na anderhalf jaar eindigde het avontuur, helaas, door een verkeersongeluk.

John lag in het ziekenhuis met een verwond been en met de vraag: wat nu?

Het begon allemaal in de pubertijd.

Al sinds die levensfase houdt John zich bezig met spiritualiteit, en nondualiteit in het bijzonder. ‘Die materie is per definitie moeilijk uit te leggen,’ legt hij uit, ‘want alles wat je zegt dat het wél is, is het niet. Alleen dat al is mind-fucking.’ Zijn geestdrift is er niet minder om. Wijzend op de

John Verhoeckx sectie non-dualiteit zegt hij: ‘Vanmiddag nog stond er een jong stel naar deze boekenplanken te kijken en toen ik met ze in gesprek raakte, moest ik mezelf echt inhouden, anders blijf ik praten. Dat is puur enthousiasme, dat is vuur.’

Na de reis begon hij via internet een handeltje in boeken op dit gebied. ‘Dat groeide en groeide. Ik had op een gegeven moment een hele collectie en ik vroeg me af of ik een winkel kon beginnen.’ Die vraag werd beantwoord toen hij en Thea een geschikt pand vonden in Heusden. Zin in Boeken werd geopend; ‘Specialist tweedehands spirituele boeken’ prijkte op het welkomstbordje.

Het begon allemaal met een faillissement. Kantoorboekhandel Veer-

poort, op nog geen honderd meter van Zin in Boeken vandaan, moest plots de deuren sluiten. ‘Na een paar maanden belde de makelaar, of wij geen interesse hadden in het pand?’

Met het jawoord kwam Zin in Boeken niet alleen in een nieuw gebouw, maar ook in nieuw gebied terecht: ‘Nu zijn we een algemene boekhandel, met kaarten, tijdschriften en een brede collectie.’ Dat was ‘in het diepe springen,’ aldus John, maar ze hebben veel geleerd. Inmiddels weet hij goed welke nieuwe titels voor welke oude bekenden interessant zijn. Hij gelooft in die persoonlijke aandacht, in boeken verkopen ‘op een levende manier, met een warme overdracht.’ Boekhandelaar zijn: het begint allemaal met klantvriendelijkheid.

BOEKHANDEL KRAMER & VAN DOORN, ZEIST

Mijn favoriete boekhandel Bij Boekhandel Kramer & Van Doorn kent men de vaste, enthousiaste klant Dick Koopman door en door.

‘Mijn favoriete boekhandel? Nou, daar hoef ik niet lang over na te denken. Dat is al sinds lang Kramer & Van Doorn. En niet alleen omdat ik bij hen al mijn boeken kan bestellen via Twitter. Per omgaande antwoord: “Dan en dan staat het boek klaar voor je.”

Het zit natuurlijk in veel meer. Bijvoorbeeld in de durf die zij hebben.

Gewoon een groter pand huren op een toplocatie, super inrichten en de huiskamer van Zeist worden. Dat is ondernemersdurf. Het zit ‘m ook in het assortiment: breed, verrassend, nieuwe uitgaven en gelukkig veel meer dan enkel de bestsellers.

Het zit ‘m in de mensen die er werken. Altijd aardig en deskundig. Ze houden van lezen en van boeken en dat is aan alles te merken. De tips, de gesprekken, de tijd die ze nemen om iets nieuws te bestellen. Na alle jaren kennen ze mij ook. Ze kennen me beter dan welk algoritme van welke boekensite dan ook. Daardoor word ik door hen vaak verrast met

Dick Koopman nieuwe boeken, mooie uitgaven en nog onbekende schrijvers waar ik zelf niet aan zou denken.

Het zit hem in het totaal. De liefde

voor het boek spat van alles af, en ik voel me altijd welkom in deze mooie winkel.

En de koffie is ook al super.’

BOEKENKRANT.COM

MEI 2018 PAGINA 33

BOEKHANDEL BOEKHANDELS DIE DE BOEKENKRANT VERSPREIDEN Voor een compleet actueel overzicht kijkt u op www.boekenkrant.com/boekhandels. Staat uw naam niet op de lijst, of heeft u aanpassingen? Geef het door via info@boekenkrant.com NEDERLAND AALSMEER

Boekhuis Aalsmeer ALKMAAR

Boekhandel Feijn Boekhandel Van der Meulen’s

BUNSCHOTEN – SPAKENBURG

Bruna van de Geest CASTRICUM

Boekhandel Laan COEVORDEN

ALMELO

Readshop Coevorden

ALPHEN A/D RIJN

Readshop Cuijk

Boekhandel Broekhuis Boekhandel Haasbeek Boekhandel Haasbeek Herenhof AMERSFOORT

De Algemene Boekhandel Boekhandel Riemer Boekhandel Veenendaal AMSTELVEEN

Boekhandel Venstra AMSTERDAM

De Amsterdamse Boekhandel Boekhandel de Dolfijn De Nieuwe Boekhandel Boekhandel Jimmink Boekhandel Scheltema Plantage Van der Plas APELDOORN

Nawijn & Polak Boekverkopers ARNHEM

CUIJK

CULEMBORG

Boekhandel Tomey DELFT

Boekhandel Ben Kempers Boekhandel De Omslag DEN BOSCH

Boekhandel Adr. Heinen DEN HAAG

Boekhandel Douwes Boekhandel Van Stockum DEVENTER

Boekhandel Praamstra DIEREN

Boekhandel Dieren DOESBURG

Nieuwenhuis Boek en Buro DOETINCHEM

Raadgeep & Berrevoets DORDRECHT

De Arnhemse Kinderboekwinkel Boekhandel Hijman Ongerijmd

Boekhandel Vos & Van der Leer

Boekhandel Van der Velde

The Read Shop Doorwerth

Boekhandel Den Boer BADHOEVEDORP

Boekhandel Van der Velde

BARNEVELD

Voster Boek & Kantoor

BEILEN

Boek en Buro

ASSEN

BAARN

DOORN

The Readshop Doorn DOORWERTH

DRACHTEN

Boekhandel Jaspers

DRONTEN

Boekhandel Romijn

EDE

Boekhandel Het Logboek

EINDHOVEN

Boekhandel Novita

Boekhandel Van Grinsven Boekhandel Van Piere

Quist boeken

Plantage Vermeer

Readshop Beverwijk

Smit en Co Boek- en Kantoorboekhandel

BENNEKOM

BERGEN OP ZOOM BEVERWIJK

BILTHOVEN

Bilthovense Boekhandel BLEISWIJK

Boekhandel Muilenburg BODEGRAVEN

Readshop Karssen BOXMEER

Van Dinter Media BREDA

Boekhandel Van Kemenade & Hollaers Libris Boekhandel Buitelaar

EMMEN

ENKHUIZEN

ENSCHEDE

Boekhandel Broekhuis ETTEN-LEUR

Plantage Etten-Leur EXLOO

Geerts Warenhuis GELDROP

Boekhandel van Grinsven GOIRLE

Blz. Boekhandel Buitelaar GOES

BREUKELEN

Boekhandel De Koperen Tuin

BRUNSSUM

Boekhandel de Boekenkist

Boekhandel van Kralingen

GORINCHEM

Boekhandel Rob Rozeman

GOUDA

BUNNIK

Boekhandel Van Ravenswaay

Boekhandel Verkaaik GRONINGEN

Boekhandel Van der Velde Boekhandel Riemer

HAARLEM

Boekhandel Gillissen & Co Boekhandel H. de Vries Boeken Bruna Cronjéstraat HAAKSBERGEN

MIJDRECHT

Boekhandel Mondria MONNICKENDAM

Boekhandel Van der Velde

NAALDWIJK

Steenwijk’s Boekhuys

Nimo Boek

Boekhandel Vingerling NIEUWEGEIN

HAREN GN

The Read Shop Nieuwegein

HAZERSWOUDE

Boekhandel Roodbeen

Boek en Buro

Boomker Boeken Readshop Hazerswoude HEDEL

The Readshop Hedel HEEMSKERK

Bruna Heemskerk HEEMSTEDE

Boekhandel Blokker HEERHUGOWAARD

Bruna Middenwaard HEERLEN

Bij Het Raethuys HEEZE

Boek- en Kantoorboekhandel Lektura HELMOND

Boekhandel de Ganzenveer HENGELO

Boekhandel Broekhuis HEUSDEN

Zin in Boeken HOLTEN

Heusinkveld – Holten

NIJKERK

NIJMEGEN

Boekhandel Augustinus De Nijmeegse Kinderboekwinkel Books by Roelants Boekhandel Roelants Dekker vd Vegt boekverkopers NOORDWIJKERHOUT

Boekhandel Wagenaar & Van Halem NUNSPEET

Boekhandel Osinga OEGSTGEEST

Rijnlandse boekhandel Boekhandel De Kler OISTERWIJK

Boekhandel Oisterwijk OLDENZAAL

Boekhandel Broekhuis OOSTERBEEK

HOOFDDORP

Boekhandel Meijer en Siegers

HOORN

Boekhandel Derijks

Boekhandel Stevens Hoornse Boekhandel HOUTEN

Boekhandel Wijs HUIZEN

Boekhandel Flevo KAPELLE

Boekhandel Lectori KERKRADE

Boekhandel Leeskunst

OSS

Boekhandel het Leesteken PUTTERSHOEK

Boekhandel Kamerbeek Boekhandel Van der Velde

Boekhandel van Atten Bruna Pijnacker

LEEUWARDEN

LEIDEN

Boekhandel De Kler Boekhandel Kooyker Boekhandel van Stockum LEIDERDORP

Boekhandel De Kler LEIDSCHENDAM

Boekhandel De Kler LISSE

Grimbergen LOCHEM

Boekhandel Lovink MAARN

Boekhandel Boek & Koek MAASSLUIS

Boekhandel Het Keizerrijk MAASTRICHT

Boekhandel Dominicanen DE MEERN

Boekhandel Kees MEPPEL

Riemer Barth MIDDELBURG

De Drvkkery

Rebers Boek en Buro

Gianotten Mutsaers

PIJNACKER

RHOON

Het Witte Huys RODEN

Boekhandel Daan Nijman ROERMOND

Plantage Boekhandel ROOSENDAAL

Boekhandel De Boekenwurm ROSMALEN

ZEVENAAR

ZOETERMEER

The Read Shop Express Uithoorn

Boekhandel De Kler Boekhandel Sonneveld Haasbeek

Boekhandel Kees Literaire Boekhandel Broese boekverkopers Savannah Bay

Boekhandel Someren en Ten Bosch Van den Brink Boek en Buro

UITHOORN

UTRECHT

VALKENSWAARD

Boekhandel Priem VEENENDAAL

ZUTPHEN

ZWOLLE

Waanders in de Broeren

Boekhandel van Kooten VEGHEL

Bek, Boeken & Bijzonders VELP GLD

Boekhandel Jansen & de Feijter VENLO

Boekhandel Koops VENRAY

Roojboek VLEUTEN

Boekhandel Kees VLISSINGEN

Boekhandel ’t Spui VOORBURG

Boekhandel De Kler

PURMEREND

ZEIST

TILBURG

Boekhandel Arentsen

OUDEWATER

The Readshop Oudewater

Boekhandel Logica

TIEL

Kinderboekhandel In de Wolken

Boekhandel Sprey

IJSSELSTEIN

Groenveld Boeken Boekhandel Kramer & Van Doorn

STEENWIJK

OUDERKERK A/D AMSTEL

Marjan Houtman Lezen en Schrijven

KRIMPEN AAN DEN IJSSEL

SNEEK

VOORSCHOTEN WAALWIJK

Plantage Bookstore WAGENINGEN

Boekhandel Kniphorst WASSENAAR

Boekhandel De Kler WILLEMSTAD

Boekhandel het Rozemarijntje WINTERSWIJK

Boekhandel Kramer WOERDEN

Libris Woerden WORMERVEER

Pasman Boek & Hobby IJMUIDEN

The Read Shop Express IJmuiden

VLAANDEREN

Boekhandel De Omslag

ANTWERPEN

LIER

Boekhandel Donner Boekhandel Maximus Bosch en De Jong

BRASSCHAAT

LEUVEN

ROTTERDAM

SANTPOORT-NOORD

Bredero Boeken

De Markies

Standaard Boekhandel BRUGGE

SCHAGEN

De Reyghere Raaklijn

SCHEVENINGEN

Letters & Co

Boekhandel Plukker Boekhandel Scheveningen SCHIEDAM

Schiedams Boekhuis SITTARD

Boekhandel Krings

DEINZE GENK

Malpertuis GENT

Walry

HEIST-OP-DEN-BERG

Het Voorwoord

De Boekanier Boekarest MECHELEN

Salvator De Zondvloed MORTSEL

De Boekuil

OUDENAARDE

Boekhandel Beatrijs ROESELARE

De Zondvloed TURNHOUT

Standaard Boekhandel

zin

NIEUW!

klanken vangen de eerste stap, de tweede letters rijgen aan je punt verder gaan, een woord krijgen nog een stap nog een wonderwoord of honderd

een zin is het begin van een reis

gedicht: Mary Heylema

Het prachtige gedicht ZIN van Mary Heylema op 12 potloden van gereycled papier. Hierboven zie je de volgorde van de regels, maar er zijn vast nog veel meer spannende combinaties te maken. Klanken vangen dus, en op zoek naar de wonderwoorden!

© P L I NT

€ 15,00 EAN 8713791039785 T 040 2454001 www.plint.nl

elling Cartoons op best ar: door striptekena l E r w i nvaSn uspvoartashirts, ǩ bedrukken hoodies, t-shirts ǩ

ZZZ VXYDDOVKLUWV QO ǩ ǩ LQIR#VXYDDOVKLUWV QO

Neem een abonnement!

Aanm elden kan via boekenkrant.com/abo (of vul de

bon in)

Ik neem een abonnement op:

Twaalf nummers van de Boekenkrant + alle specials voor € 30,Zes nummers van de BKJunior voor € 15,Zes nummers van de BKYA voor € 15,Zes nummers van de BKFilosofie voor € 15,Zes nummers van de BKGeschiedenis voor € 15,Zes nummers van de BKMilitaireBoeken voor € 15,-

naam straat postcode land e-mail

BON m/v

plaats

telefoon

IBAN nummer betaling

automatische incasso per factuur (+ 2,50 administratiekosten)

geboortedatum handtekening

Stuur deze bon naar: Boekenkrant, Visscherplein 160 K22, 3511 LX Utrecht, Nederland

BK05-18

VOLGENDE MAAND IN DE BOEKENKRANT

In juni duiken we in persoonlijke sferen met Henk van Straten, die we spreken over het autobiografische Berichten uit het tussenhuisje. Over politieke idealen praten we met Aafke Romeijn, die een dystopische debuutroman heeft geschreven, getiteld Concept M. Verder in de juni-editie: • Op de spanningspagina’s verdiepen we ons in de schrijver Arnaldur Indridason en in de indrukwekkende IJslandse decors van zijn thrillers. Koopt u tussen 6 en 24 juni zijn nieuwste boek, Valkuil, of de non-fictie titel over zijn landschappen, Het IJsland van Indridason, dan krijgt u daarbij het geschenk van de Spannende Boekenweken: Barst. Boris O. Dittrich vertelt ons alles over de moord en manipulatie in een talentenjacht die daarin centraal staan.

• Voor een nieuw elan leest u ons interview met Fenna Riethof, die met andere beginnende schrijvers publiceert in Sampler, de opvolger van Das Magazin. Of onze recensie van Van roken ga je dood, een eigenzinnige strip met morbide humor.

• Het goddelijke en duivelse komen beide aan bod. We spreken kinderboekenschrijfster Marte Jongbloed over moderne hekserij, want het eerste deel in haar Heksenspiegel-serie komt uit: Hazels pentakel. Daarnaast recenseren we De God van Galilea, een antwoord op de vraag hoe het christendom, de radicale boodschap van een timmermanszoon, zo geweldig heeft kunnen groeien.

De Boekenkrant verschijnt iedere eerste maandag van de maand en is voor de klant gratis verkrijgbaar in de betere boekhandel. Thuis ontvangen? Vul de bon in op deze pagina.

Uphill Battle boekpromotie tel +31 302231718 redactie@boekenkrant.com verkoop@boekenkrant.com De volgende Boekenkrant verschijnt op 4 juni 2018

BOEKENKRANT.COM

MEI 2018 PAGINA 35

VOOR DE LEZER LEZERSADVIES Elke maand kun je in deze rubriek kennismaken met een Boekenkrant-lezer.

Deze maand: Edith Owel.

Wat doe je in het dagelijks leven?

‘Ik ben docent Nederlands bij Luzac Lyceum en College in Enschede. Met veel plezier tracht ik mijn leerlingen de liefde voor het vak Nederlands en het lezen van (leuke en prettig leesbare) boeken in het bijzonder bij te brengen. In mijn vrije tijd lees ik graag en veel. Koken, knutselen en tuinieren zijn andere hobby´s.’

Waar haal je de Boekenkrant op?

‘Bij mijn lievelingswinkel Boekhandel Broekhuis in Enschede. Onder het genot van een kop koffie vul ik aan de leestafel al de plaatjespuzzel in die op de een-na-laatste pagina staat. Thuis spel ik vervolgens het andere boekennieuws van voren tot achteren!’

WIN DIT BOEK

Hoe is je liefde voor lezen ooit begonnen?

‘Op jonge leeftijd las ik de bibliotheek “leeg” in Heerhugowaard en elke verjaardag vroeg ik leesboeken: Joop ter Heul, Een zomerzotheid, Puck van Holten van Cissy van Marxveldt en boeken uit de serie De olijke tweeling. Meisjes lazen de delen van de Kameleon-serie natuurlijk niet, maar in het geniep las ik alle avonturen van Sietse en Hielke! Na de verhuizing naar Oosterhout (N-Br) stimuleerde mijn leraar Nederlands mij tot het lezen van “betere” boeken en maakte hij me enthousiast voor poëzie. Door zijn enthousiasme voor onze mooie taal koos ik op latere leeftijd voor de opleiding tot docent Nederlands.’

Welk boek zou je aan iedereen aanraden?

‘De ontdekking van de hemel van Harry Mulisch. Ik heb het dikke boek al driemaal gelezen. De gelaagdheid

van het goed vertelde, spannende, vrolijke en dramatische verhaal over een bijzondere vriendschap en een Goddelijke opdracht, vol verwijzingen naar kunst, filosofie en geschiedenis, is magnifiek beschreven.’

Welk boek heb je nooit uitgelezen?

‘In de ban van de ring van J.R.R. Tolkien. De drie delen kreeg ik destijds voor mijn twaalfde verjaardag; maar helaas, na enkele pogingen heb ik de laatste pagina nog steeds niet bereikt. De boeken die mijn leerlingen lezen (en ik daarna), gaan steeds voor de andere exemplaren van mijn leesstapel.’

Welk boek ligt er op dit moment op je nachtkastje?

‘Een thriller van Ruth Ware, Het leugenspel. Het belooft een spannend leesavontuur te worden volgens de achterflap: Vier vriendinnen. Eén belofte. Maar iemand vertelt niet de waarheid. Ik ben benieuwd!’

WIN EEN BOEK

VORIGE KEER

Welke drie schrijvers zijn in dit beeld verborgen?

Stuur de namen voor 28 mei naar redactie@boekenkrant.com met als onderwerp ‘Win een boek’. Vermeld ook je naam en adres. Onder de goede inzendingen wordt een exemplaar van De dag van de doden van Nicci French verloot.

Nicci French, De dag van de doden, vertaling: Linda Broeder en Els van Son, Uitgeverij Ambo|Anthos, 365 pagina’s (€ 20,00)

In het achtste en laatste deel van de spannende Frieda Klein-serie van Nicci French gaat de hoofdpersoon voor het laatst de confrontatie aan met haar aardsvijand Dean Reeve.

Specials Naast de reguliere Boekenkrant verschijnen er ook regelmatig specials over verschillende thema’s.

BKYA 4 juni 2018 BKJunior 2 juli 2018 BKYA 6 augustus 2018

WINNAAR

J. Sharpe en Melissa Skaye, Meedogenloos, Uitgeverij LetterRijn, 273 pagina’s (€ 17,50)

Wie waren de drie schrijvers verborgen in het beeld in het aprilnummer? Het goede antwoord is: J. Sharpe, Franca Treur en Jo Nesbø.

COLOFON Over de Boekenkrant De Boekenkrant biedt kwaliteit voor een breed publiek. Onze onafhankelijke redactie besteedt aandacht aan literatuur, spanning, jeugd, strips en non-fictie. Iedere eerste maandag van de maand verschijnt de papieren editie, die wordt verspreid via boekhandels, bibliotheken en scholen in Nederland en Vlaanderen. Tevens is het mogelijk om als particulier een abonnement te nemen en de Boekenkrant thuisgestuurd te krijgen.

Daarnaast plaatst de redactie regelmatig nieuwe artikelen op www.boekenkrant.com.

Edith Owel

Uit de vele goede inzendingen trokken we Gisela Nijsse uit Wolphaartsdijk. Zij wint een exemplaar van Meedogenloos van J. Sharpe en Melissa Skaye. Gefeliciteerd!

MEDEWERKERS Contact Uphill Battle Boekpromotie, Visschersplein 160, k22, 3511 LX Utrecht, Nederland.

Telefoon: + 31 30 2231718 Redactie redactie@boekenkrant.com

Het team Eindredacteur: Nicole van der Elst Redacteuren: Janneke Blok, Danique Roozekrans en Erik de Vries Lentsch Corrector: Christine Tinssen

Online www.boekenkrant.com facebook.com/deboekenkrant @boekenkrant @boekenkrant

Medewerkers: Isa Altink, Anne van Blijderveen, Zofeyah Braam, Mireille Bregman, Wendy Claes, Jacqueline Coppens, Pim Cornelussen, Sofie van Dooren, Oglaya Doua, Jeroen van Esch, Aefke ten Hagen, Katy Hurkmans, Hugo Jager, Lex Jansen, Mieke van Meer, Selma Oueddan, Nora van Ouwerkerk, Hans Pols, Ira Pronk, Emma Ringelding, Yannick Schueler, Nikki Spoelstra, Barbara Starink, Pieter-Jan Sterenborg, Erwin Suvaal, Carien Touwen, Sonja Wessels, Saraï van Well, Tanja Wilming.

Oplage 21.000

Vormgeving: Titus Vegter

De volgende Boekenkrant verschijnt op 4 juni 2018

Hoofdredacteur/uitgever: Jan Louwers

Informatie over adverteren verkoop@boekenkrant.com Abonnementenservice abo@boekenkrant.com Telefoon: +31 881 102005

Janneke Blok

Anne van Blijderveen

Wendy Claes

Jacqueline Coppens

Nicole van der Elst

Oglaya Doua

Jeroen van Esch

Hugo Jager

Mieke van Meer

Selma Oueddan

Nora van Ouwerkerk

Hans Pols

Nikki Spoelstra

Erik de Vries Lentsch

Titus Vegter

De onweerstaanbare pageturner van Isabel Allende

Nu al 50.000 ex verkocht!

DE literaire sensatie uit Spanje ‘Weergaloze roman.’ NRC Handelsblad Nu al 3e druk

Nu verkrijgbaar in de boekhandel en online NA-Boekenkrant-260x390-Allende-Vaderland_v1.indd 1

23-04-18 11:38