JUNI 2017, NO. 6 – DE BESTE BRON VOOR YOUNG ADULT-BOEKEN
Zin in zomerlezen Met Megan Shepherd, Brooke Saward, nagenieten van YALFest en 13 reasons why
BKYA
JUNI 2017 – PAGINA 2
ZIN IN ZOMERLEZEN OP DE COVER
PRIKBORD
De voorkant van deze BKYA is gemaakt door Emmy van Ruijven. Je kent haar misschien wel van de illustraties die ze maakte voor Piper Perish van Kayla Cagan.
Welk boek gaat er zeker mee in jouw vakantiekoffer deze zomer? Dat is de vraag die we jullie stelden op Twitter. De leukste antwoorden hebben we op het prikbord geprikt.
Ha Emmy, kun je iets over jezelf vertellen? ‘Ik ben blogger, illustrator, bibliotheekmedewerker en heb een papiertje op zak om les te geven. En ik kan werkelijk waar geen genoeg krijgen van YA-boeken. Ik vind het dan ook fantastisch dat ik daar mijn werk van kan maken.’ Hoe heb je deze cover gemaakt? ‘Ik wilde iets doen met zomers lezen aan het strand of bij het zwembad. Vervolgens heb ik mijn idee met markers uitgewerkt.’ Je illustraties voor Piper Perish zijn echt prachtig. Hoe was het om aan dit boek te werken? ‘Fan-tas-tisch. Ik wilde altijd al boeken illustreren, maar er zijn nog relatief weinig geïllustreerde YA-boeken. Ik vond het dan ook een hele eer toen ik gevraagd werd. Het was niet moeilijk om me te verplaatsen in Piper en de keuze om te illustreren alsof Piper in haar dagboek tekent was snel gemaakt. Ik ging aan de slag en dat ging allemaal best vlot.’ Hoe is het om Piper Perish in de winkel te zien liggen? ‘Ik ben er echt trots op, omdat mijn illustraties zo’n grote rol in het verhaal spelen. Ik vind het ook mooi dat de Nederlandse Piper heel anders is geworden dan het origineel.’
Kayla Cagan, met illustraties van Emmy van Ruijven, Piper Perish, vertaling: Hanneke van Soest, Uitgeverij Best of YA, 368 pagina’s (€ 18,99)
Wat is je favoriete YA-boek en waarom? ‘Ik zeg eigenlijk altijd Harry Potter, omdat ik dankzij deze reeks echt ben gaan lezen. Al is niet de hele serie ‘echt’ young adult. Hetzelfde geldt voor de boeken van Sarah J. Maas. Gelukkig houden we niet zo van regeltjes en tellen ze gewoon lekker mee, deal?
@E3NN
Ik zou willen zeggen Hof van vleugels en verwoesting, maar de vraag is of ik zo lang kan wachten met lezen...
dRoses @ReviewsAnor Richelle Mead.
do ring Court The Glitte
@nickyvbezouw
vid Arnold! En nog Muggenland van Da eken, gewoon voor een hoop andere bo de zekerheid.
@TheBookaneers29
Ik wil Elke Dag Maandag mee! Blossom Books-boeken zijn voor mij eigenlijk altijd goed, en dit klinkt als een heerlijke zomerse contemporary.
@biebmiepje
Ben nu (al) op ‘zomervakantie’ en dheb o.a. Verwoest van Margje Woo d/ jeug e end ann ersp Sup ! row mee YA-thriller!
@_xFanvergent
Vorige zomer heb ik Anna & the French kiss gelezen en Lola & the boy next door laten liggen... Heel het jaar gewacht en nu deze zomer lezen!
@judithblogtsolo
t doet weet ik ver. Hoe ze he oo H en . lle Co n stuk pareltjes 9 november va zijn stuk voor en ek bo ar ha niet, maar
@TheConfessionOf
Donkerblauwe woorden van Cath Crowley! Dat boek heeft zo’n hoog feelgoodgehalte. Ik bedoel: boekhandelsliefde <3 Perfect voor de vakantie!
BKYA
JUNI 2017 – PAGINA 3
BKYA +++ Internet ontplofte toen de serie 13 reasons why op Netflix verscheen. Er werd vooral gediscussieerd over hoe de zelfmoord van Hannah in beeld werd gebracht, en op sommige scholen in Canada is er daarom zelfs een 13 reasons why-verbod ingesteld. Toch maakte Netflix bekend dat er een tweede seizoen komt. Benieuwd hoe Hannah Baker daarin terugkeert? Dan moet je toch echt nog even geduld hebben tot 2018. +++ Natuurlijk hopen we deze zomer vooral op het strand door te brengen, maar ook in de bioscoop is er genoeg leuks te zien. Zo kun je in augustus de verfilming van Everything, Everything van Nicola Yoon gaan zien. Wil je niet zo lang wachten? Begin dan alvast aan haar tweede boek: De zon is ook een ster ligt nu in de winkel. +++ Vond je het ook zo jammer dat Vertrouw me het laatste deel was in de Vrees me-triologie van Tahereh Mafi? Je bent niet de enige. Het verhaal liet de schrijfster zelf ook niet los, dus weg met die ‘trilogie’! We kunnen over het vierde deel, dat in het Engels Restore Me heet, alvast verklappen dat het zowel vanuit het perspectief van Juliette als Warner geschreven is, het zich twee weken na het einde van Vertrouw me afspeelt en we (helaas) nog niet weten wanneer het uitkomt. +++ Deze zomer kun je meedoen aan de ‘Lunarhunt’, georganiseerd door Blossom Books. Deel je liefde voor The Lunar Chronicles met de hele wereld door TLC-cakejes te bakken, je favoriete quote uit een van de TLC-boeken op een openbare plek op te schrijven met stoepkrijt en nog 48 andere opdrachten. Wie weet win je wel een leuke Lunar Chronicles-goodie of de hoofdprijs, waarvan ons verteld is dat je die absoluut wil winnen. +++
Mijn ‘nog te lezenstapel’ is simpel samen te vatten: boeken die ik koop en waarin ik dezelfde dag nog begin, exemplaren die jaren later nog steeds ongelezen in de kast staan, en de boeken die ik bewaar om te lezen tijdens mijn vakantie. Gek genoeg vallen series waarbij ik na één boek gestopt ben vaak in die laatste categorie. Zo las ik in mijn vorige vakantie eindelijk De hongerspelen-trilogie uit, terwijl ik drie jaar eerder al het eerste boek had gelezen… Ben jij nog op zoek naar leesinspiratie voor de zomer? In deze BKYA geven we je de nodige tips. Zo spraken we beroepsreiziger Brooke Saward, die haar avonturen heeft vastgelegd in World of Wanderlust (p.4), en vind je een wereldkaart met boeken die mee kunnen in je vakantiekoffer (p.12). Daarnaast blikken we terug op YALFest. Niet alleen met de leukste foto’s, quotes en jullie ervaringen (p.22), maar ook een interview met Megan Shepherd (p.16). Mocht je benieuwd zijn wat er dit jaar op mijn zomerleeslijstje staat: ik ga eindelijk aan boek twee en drie van de Divergentserie beginnen. Goede zomertradities moet je niet veranderen! Nicole van der Elst, redacteur BKYA
DATING FOR GEEKS
TANA GANDHI
To Be Read
IN DEZE KRANT BROOKE SAWARD
4
RECENSIES
7
Op reis met de Australische Instagram-ster.
Emma en Amy vertellen ons welk boek ze net uit hebben en wat ze ervan vonden. WERELDKAART
12
BOOKALIKES
15
MEGAN SHEPHERD
16
Reis deze zomer de wereld rond met zes young adult-boeken.
Fan van Ik geef je de zon? Rianne tipt drie volwassenboeken in de stijl van dit boek. Op de persconferentie voor YALFest spraken we met Megan Shepherd over dierentuinen, aliens en het boek dat ze nu aan het schrijven is.
EEN BOEKJE OPEN OVER… SEKS! 19
In deze nieuwe rubriek stelt Linda van der Rest YA-thema’s centraal. Haar eerste column gaat over seks. YALFEST
JULIE SCOTT
KORT NIEUWS
SONYA SONES
REDACTIONEEL
22
Was jij ook op YALFest? Wij genieten met de allerleukste momenten en foto’s nog even na van het leukste festival van het jaar. EN VERDER
Je bent nu op deze pagina Win een boekcontract bij Q Adressen, wedstrijd en colofon
3 27 27
Kenny Rubenis
Kenny Rubenis, Dating for geeks 4 – A new hope, Uitgeverij Strip2000, (€ 8,95)
BKYA
JUNI 2017 – PAGINA 4
ON THE ROAD
Een leven lang reizen LIFESTYLE
‘Bijna elke nacht in een ander bed slapen en leven met een permanente jetlag!’
Brooke Saward, World of Wanderlust. Het boek bij ’s werelds beste reisblog, vertaling: Luna Wong Lun Hing, Uitgeverij Blossom Books, 240 pagina’s (€ 22,50)
Vertrek jij ook liever vandaag dan morgen naar het buitenland om de wereld te ontdekken? Na het afronden van haar studie waagde de Australische Brooke Saward de stap. Ze boekte een enkele reis naar Londen en vanaf dat moment is reizen haar grote passie. Door Janneke Blok
J
e kan Brookes reiservaringen al volgen op haar succesvolle blog World of Wanderlust. Nieuwsgierigen genoeg, want in 2016 hadden al meer dan vijf miljoen mensen haar blog bezocht! Nu is er ook een boek waarin ze al haar belevenissen deelt: World of Wanderlust. Het boek bij ’s werelds beste reisblog. In het boek staan prachtige foto’s, tekeningen, inspirerende wijsheden, maar ook praktische tips over welke kleding of muziek je het best kunt meenemen op reis. Natuurlijk ga je altijd voorbereid op pad door films te kijken en boeken te lezen over je vakantiebestemming – ook daar geeft Brooke je tips over. Gelukkig heeft ze tussen al haar avonturen door ook nog even tijd om met ons te praten over haar boek. Wat was je eerste reisbestemming ooit? ‘Dat was Hongkong, toen ik dertien jaar oud was. Ik zong daar met een internationaal kinderkoor voor de première van de Franse film Les choristes in China. Daarvoor had ik er nooit aan gedacht Australië ooit te verlaten. Maar toen ik eenmaal in het midden van dat koor stond, was ik zo
opgewonden dat ik de eerste keer in mijn leven op reis was!’ Je beschrijft in je boek verschillende soorten reizigers: van hele relaxte types tot types die alles tot in de puntjes hebben voorbereid of net een wandelende reisgids zijn. In wie herken jij je het meest? ‘Ik ben door en door een planner. Voor elke reis die ik maak, wil ik van tevoren alle restaurants en cafés hebben geselecteerd die ik wil bezoeken. Soms plan ik zelfs al wat ik daar wil eten van het menu! Ik houd ervan in een nieuwe stad vooral het plaatselijke en minder bekende op te zoeken en vermijd dan ook de grote trekpleisters.’ Je foto’s zijn prachtig! Hoe heb je zo goed leren fotograferen? ‘Dank je! Ik heb tijdens al mijn reizen geleerd om steeds betere foto’s te maken. Alles wat ik weet over fotograferen, heb ik mezelf aangeleerd – dankjewel, Google en YouTube! Ik ben ervan overtuigd dat je als fotograaf vooral een goed “oog” moet hebben en moet weten naar welk beeld je op zoek bent. Wat is een goed gezichtspunt, wat is interessant of juist uniek? De technische kant van het fotograferen is niet mijn sterkste punt, dus ik gebruik simpele programma’s als Adobe Lightroom om mijn foto’s te bewerken.’ Wat is je tip voor bloggende reizigers die net zijn begonnen? ‘Elke dag dat je niet begint, ben je een dag verder verwijderd van je droom.’ Als je zou moeten kiezen, wat is dan je meest bijzondere
reiservaring ooit? ‘Ik denk Oekraïne, een land dat ik samen met mijn vader bezocht toen ik zeventien jaar was. Mijn neef werkte daar toentertijd als zendeling in verschillende dorpjes om mensen tot het geloof te bekeren. We besloten hem daar op te zoeken en ik vond OostEuropa meteen fascinerend. Het bezoeken van Kiev, de stad waar mijn neef woonde, was een hele unieke en leerzame ervaring.’ Wat zijn de nadelen van altijd maar op reis zijn? ‘Bijna elke nacht in een ander bed slapen en leven met een permanente jetlag! Reizen, hoe fantastisch ook, is een aanslag op je lichaam. Je eet vaak goedkoop, verbruikt veel energie en je slaapt ook nog eens niet altijd even goed. Ik kijk er na een lange reis altijd weer naar uit om in mijn eigen bed te slapen…’ Heb je wel eens heimwee? ‘Ik zou liegen als ik zou zeggen dat ik nooit heimwee heb gehad of thuis mis, vooral omdat ik heel close ben met mijn familie. Het belangrijkste dat ik als beginnende soloreiziger heb geleerd, is om me over mijn heimwee heen te zetten en me te focussen op alle positieve kanten van het reizen en de vrijheid die je hebt.’ Hoe zie je je toekomst voor je? ‘Ik wil blijven reizen en ik denk dat dat nooit zal veranderen. In de stad waar ik vandaan kom heb ik wel mijn eigen bakkerij geopend, Charlie’s Dessert House, dus daar zal ik weer wat meer tijd doorbrengen, maar ik wil minstens eens per maand op reis. Ik ben te rusteloos om thuis te zitten!
BKYA
JUNI 2017 â&#x20AC;&#x201C; PAGINA 5
Brooke Saward
/HHY HHUYHRPUN PZ KVKLSPQR /HHY NH]L PZ LLU ]SVLR /L[ TLLZSLWLUKL LLYZ[L IVLR ]HU KL V]LY^LSKPNLUKL MHU[HZ`[YPSVNPL www.clavisbooks.com YoungAdultsClavisBooks @YoungAdultsClavisBooks @Clavis_Books
FA FIC N TIO N
Heb je je ooit afgevraagd hoe het zou zijn om samen te zijn met je grote idool? De 16-jarige Emma maakt het mee.
â&#x201A;¬17,50 VANAF NU TE KOOP BIJ ELKE BOEKHANDEL OF ONLINE
BKYA
JUNI 2017 – PAGINA 7
LEESVOER OPROEP
Wil jij ook met de rest van de wereld delen welk boek je hebt gelezen en wat je ervan vond? Stuur een mailtje naar redactie@boekenkrant.com met als onderwerp ‘BKYA Leesvoer’. Wie weet zie jij jezelf binnenkort terug in deze rubriek!
Emma Janssen LEESVOER
To Be Read Op zoek naar nieuw leesvoer? Wij vroegen twee lezers welk boek ze net uit hebben en wat ze ervan vonden. EMMA JANSSEN
Het geheugenboek van Lara Avary: ‘Het Geheugenboek gaat over Samantha ‘Sammie’ McCoy, die op het punt staat de middelbare school af te sluiten en de wereld te gaan ontdekken. Maar dan gooit de constatering van de ziekte Niemann-Pick Type C roet in het eten. Sammies functies zullen langzaam uitvallen, waaronder ook haar geheugen. Om toch alles te onthouden, schrijft ze gebeurtenissen uit haar leven op in een geheugenboek. Op deze manier neemt ze je als lezer mee in haar leven. ‘Ten eerste moet ik even zeggen wat voor een geweldig persoon Sammie is. In het begin doet ze erg koel tegen haar omgeving, maar zodra ze haar ziekte meer begint te accepteren, neemt ze ook meer van haar omgeving aan. Ze krijgt veel steun van
onder anderen haar oude vriend Cooper, die weer een belangrijke rol krijgt in haar leven. Sammie voelt als karakter heel erg echt aan. Ze is niet perfect, maar je snapt als lezer gewoon wat ze door moet maken en hoe ze ondanks alles toch haar doel probeert te bereiken. ‘Ook de schrijfstijl vond ik fantastisch. Het boek is als een dagboek geschreven, maar vormt wel echt een verhaal. De veranderingen die te zien zijn in de schrijfstijl van Sammie tijdens slechte dagen, droegen erg bij aan mijn beleving van het verhaal. Je merkt dat schrijfster Lara Avery weet waar ze het over heeft, wat fijn is, als je leest over een onbekende ziekte zoals Niemann-Pick Type C. ‘Het geheugenboek is gewoon een heel goed geschreven, ontroerend en aangrijpend boek, dat ik iedereen zou aanraden.’ AMY PAAPE
13 reasons why van Jay Asher: ‘Clay Jensen vindt als hij thuiskomt een doos met zeven cassettebandjes, waarvan dertien kantjes zijn ingesproken. Als hij ze aanzet, schrikt hij zich een ongeluk: hij hoort de stem van Hannah Baker, het meisje dat niet
Amy Paape zo lang geleden zelfmoord heeft gepleegd en waar hij ontzettend verliefd op was. Elke kant van een cassettebandje staat voor een persoon die Hannah iets heeft aangedaan. Elke kant is een reden, de dertien redenen die haar brachten tot een zelfverkozen dood. ‘In 13 reasons why volg je Clay, die de cassettebandjes in één avond afspeelt. De inhoud van de bandjes en de gedachten van Clay hebben verschillende lettertypen, waardoor je ze goed van elkaar kunt onderscheiden. Bij elk bandje word je net zo nerveus als Clay; zal dit zijn bandje zijn? En wat heeft hij gedaan? Hierdoor blijf je vol spanning doorlezen. ‘Ik vind dat de bandjes goed zijn opgebouwd: van milde naar verschrikkelijke verhalen. Je voelt Hannah’s wanhoop groeien en Clay’s woede en verdriet stijgen, je leeft daarom erg met ze mee. Het verhaal zet je aan het denken over de gevolgen van je eigen acties en hoe je zelf mensen behandelt. Je kunt niet meer stoppen met lezen totdat Clay alle bandjes heeft afgeluisterd. ‘Er zitten geen lange beschrijvingen in dit boek, waardoor je er nog sneller doorheen gaat. En als je klaar bent met lezen, staat de Netflix-serie voor je klaar.’
Lara Avery, Het geheugenboek, vertaling: Tineke Funhoff, Uitgeverij Luitingh-Sijthoff, 384 pagina’s (€ 19,99)
Jay Asher, 13 reasons why, vertaling: Lydia Meeder, Uitgeverij Lemniscaat, 232 pagina’s (€ 14,95)
BKYA
JUNI 2017 – PAGINA 8
BOEKFRAGMENT: KLEINE BROER Vorig jaar verraste de Noorse illustrator Øyvind Torseter met Het gat, dat bekroond werd met het Gulden Palet 2016. Zijn nieuwe boek heet Kleine broer. Om zijn zes broers uit handen van de trol te redden, moet Kleine Broer diens hart vernietigen. In de grot ontmoet hij een prinses, die hem cruciale informatie geeft om zijn missie te volbrengen.
Øyvind Torseter, Kleine Broer, Uitgeverij De Harmonie, vertaling: L. de Groot, 120 pagina’s (€ 24,90) www.deharmonie.nl
BKYA
JUNI 2017 – PAGINA 9
BOEKFRAGMENT: ARISTOTELES EN DANTE ONTDEKKEN DE GEHEIMEN VAN HET UNIVERSUM Aristoteles en Dante ontdekken de geheimen van het universum gaat over twee jongens die elkaar ontmoeten terwijl ze allebei kampen met vragen over wie ze zijn en wat ze willen in het leven.
Benjamin Alire Sáenz, Aristoteles en Dante ontdekken de geheimen van het universum, vertaling: Aimée Warmerdam, Uitgeverij Blossom Books, 356 pagina’s (€ 18,99) www.blossombooks.nl
W
e begonnen weer te lachen. En we hielden niet meer op. Waarom lachen we nou? vroeg ik me af. Alleen om onze namen? Of lachten we omdat we opgelucht waren? Of waren we blij? Lachen was nog zo’n vreemd verschijnsel waar ik niks van begreep. ‘Ik heb mezelf een tijdje Dan genoemd. Het enige wat ik deed was dus twee letters weglaten. Maar daar ben ik mee opgehouden. Het voelde niet eerlijk. Alsof iemand me zou kunnen betrappen. En ik vond mezelf een leugenaar, en een idioot. Ik schaamde me omdat ik me voor mezelf
schaamde. Dat was een rotgevoel.’ Hij haalde zijn schouders op. ‘Mij noemt iedereen Ari,’ zei ik. ‘Aangenaam, Ari.’ Ik vond het prettig, zoals hij dat zei. Alsof hij het meende. ‘Oké,’ zei ik, ‘geef me dan maar zwemles.’ Volgens mij zei ik het alsof het iets was waar ik hem een plezier mee deed. Hij merkte het niet op, of het kon hem niks schelen. Dante gaf goede aanwijzingen. Hij was een echte zwemmer. Hij begreep alles over de beweging van de armen en benen en over je ademhaling, hij begreep hoe een lichaam in het water functioneert. Hij hield van water. Het was iets waar hij respect voor had. Hij begreep de schoonheid en de gevaren. Hij sprak over zwemmen alsof het een manier van leven was. Hij was vijftien. Wie was deze jongen? Hij leek
een beetje kwetsbaar, maar dat was hij niet. Hij was gedisciplineerd en stoer, en hij wist veel, en hij deed niet alsof hij dom en oppervlakkig was. Hij was geen van tweeën. Hij was grappig en gefocust en fel. Ik bedoel dat hij fel zou kunnen zijn. Maar er was helemaal niks gemeens aan hem. Ik begreep niet hoe je in een gemene wereld kon leven zonder dat dit een spoortje gemeenheid bij je achterliet. Hoe kon een jongen overleven zonder ook maar een beetje gemeen te zijn? Dante was een nieuw raadsel, in een universum vol raadsels.
BOEKFRAGMENT: STERKER DAN JIJ Lara’s vriendje is knap, grappig en charmant. Ze vergeeft hem zijn woede-uitbarstingen. Niemand is perfect, toch? Een realistische young adult over liefde en huiselijk geweld.
Kaat De Kock, Sterker dan jij, Clavis Uitgeverij, 160 pagina’s (€ 16,95) www.clavisbooks.com
A
ls ik uit de badkamer kom, zit Kobe rechtop in bed. Zijn haar is warrig en hij ziet er superschattig uit. ‘Waar ga je heen?’ vraagt hij. Zijn stem klinkt koud. Hij heeft vast een kater. ‘Naar de stad.’ Kobe springt uit bed en grijpt mijn pols. ‘Wat krijg jij nu?’ vraag ik, terwijl ik mijn arm probeer los te trekken. Hij verstevigt zijn greep. ‘Ik weet dat je hebt afgesproken met je ex.’ ‘Hoe weet jij dat?’ ‘Ik heb je mail gelezen.’
‘Jij hebt mijn mail gelezen? Dat kun je niet maken!’ ‘Je hebt nooit gezegd dat het niet mocht. Bovendien, waarom zou dat kwaad kunnen, tenzij je iets te verbergen hebt?’ Hij klinkt spottend, gemeen. ‘Omdat je dat gewoon niet doet! Dat is niet normaal! En laat mijn arm los, je doet me pijn!’ ‘Ik doe jou pijn?’ zegt hij terwijl hij me loslaat. ‘Yeah right. Je hebt geen idee hoeveel pijn jij mij doet, door mijn hart zo te breken!’ ‘Ik ging gewoon ontbijten met Jasper. Er zit niks anders achter, oké? Ik wilde gewoon eindelijk eens weten waarom hij me gedumpt heeft.’ ‘Als dat alles is, waarom heb je het dan niet verteld?’ ‘Omdat ik je niet ongerust wilde maken,’ zeg ik. Ironisch genoeg had ik erover gezwegen om een scène te vermijden. Nou, dat idee is mooi in
mijn gezicht ontploft. ‘Ik wil je wel geloven,’ zegt Kobe, ‘maar hoe kan ik je nu nog vertrouwen? Het is gewoon eng hoe goed jij kunt liegen. Recht in mijn gezicht. In elk geval wil ik niet dat je nog contact met hem hebt.’ ‘Ik weet het niet, hoor, dat is …’ Kobe grijpt opnieuw mijn arm. Het doet pijn. ‘Ik wil je niet dumpen, maar ik zal wel moeten als ik je niet kan vertrouwen.’
BKYA
JUNI 2017 – PAGINA 11
BOEKFRAGMENT: LAAT ME MET RUST Dit boek is realistische, actuele fictie voor jeugd én volwassenen. Tess raakt verstrikt in het web. Haar verliefdheid slaat om in angst. Kan haar vriendengroep helpen tegen deze social media-dreiging?
Maaike Möllmann, Laat me met rust, Uitgeverij TaalKwestie, 176 pagina’s (€ 14,95) maaikemollmann.com
Z
e vertelt alles. Van het begin tot nu. De anderen zitten roerloos te luisteren. Als ze klaar is, legt ze haar mobiel met WhatsApp geopend op tafel. Ze heeft geen geheimen meer, niet voor deze groep vrienden. De woede overheerst, maar de schaamte is niet weg. Haar trui plakt aan haar oksels. Mark pakt haar mobiel en kijkt samen met Martijn als eerste naar de berichten. Zachtjes praten ze er samen over. Er wordt niet gelachen en er wordt door niemand raar gereageerd. Marleen loopt om de tafel
heen naar Tess. Ze knuffelt haar en zegt: ‘Waarom heb je zo lang gewacht? Je had het ons toch eerder kunnen vertellen?’ Tess snikt: ‘Ik kon het niet. Ik schaamde me. En nog steeds.’ ‘Dat hoeft niet,’ zegt Marleen. ‘Hij heeft je gebruikt. Gebruikt voor zijn vuile spel en hij chanteert jou. Jij dacht dat hij te gek was. Je was verliefd.’ ‘Ja, lekker is dat, hoe heb ik zo dom kunnen zijn?’ Verdrietig neemt ze nog een slok. Marleen aait over haar rug en Lize kijkt over de schouder van Mark mee op de telefoon. ‘En nu?’ vraagt Lize hem. ‘Wat moeten we doen?’ Martijn is degene die antwoordt: ‘Volgens mij moet Tess eerst een nacht goed slapen. Die telefoon houdt jou wakker. Moet je kijken hoe vaak hij je ook ’s nachts heeft geappt.’ ‘Ik word gek van dat klote-ding,’
zegt Tess. De twee jongens praten nog wat door over namen, locaties, foto’s, Instagram en Facebook. ‘Ik houd je telefoon vannacht wel hier,’ zegt Mark. ‘Vind je dat goed? Dan kan ik kijken naar de berichten. Misschien kom ik wat meer te weten.’ ‘En kun jij proberen te slapen,’ zegt Martijn. ‘Als hij appt, dan appt Mark wel wat terug.’ ‘Ik heb ook je inloggegevens van Insta en Facebook nodig. Dan ga ik op onderzoek uit naar deze idioot.’ zegt Mark. ‘Weet je echt niet meer waar hij woont?’
BOEKFRAGMENT: 13 REASONS WHY
Jay Asher, 13 reasons why, vertaling: Lydia Meeder, Uitgeverij Lemniscaat, 232 pagina’s ( €14,95)
Het kan bijna niet anders dan dat je over 13 reasons why gehoord hebt, de Netflix-serie gebaseerd op het gelijknamige boek van Jay Asher. Hij schreef dit aangrijpende verhaal over de mysterieuze zelfmoord van Hannah Baker, die cassettebandjes achterlaat waarop ze dertien personen beschuldigt de reden te zijn van haar dood. Hallo, jongens en meisjes. Hannah Baker hier. Live en in stereo. Ik kan mijn oren niet geloven. Eenmalig optreden. Geen toegiften. En deze keer beslist geen verzoeknummers. Nee, dit kan niet waar zijn. Hannah Baker heeft zelfmoord gepleegd. Ik hoop dat je goed zit, want ik ga je zo mijn levensverhaal
vertellen. Of preciezer gezegd: waarom er een eind kwam aan mijn leven. En als je naar deze cassettes zit te luisteren, ben jij een van de redenen. Wat? Nee! Ik verklap nog niet op welke cassette jij aan de beurt komt. Maar wees gerust, als je dit pretpakketje hebt ontvangen, duikt je naam vanzelf op… dat beloof ik. Zwijgen als het graf, dat is toch het gezegde? Tja, ik lig er nog net niet in. Is dit een of andere verknipte afscheidsbrief? O, kun je er niet om lachen? Ik vond het zelf wel geestig. Hannah heeft voor haar dood een stel cassettes ingesproken. Waarom? De regels zijn vrij eenvoudig. Er zijn er maar twee. Regel nummer één: je luistert de cassettes helemaal af. Regel nummer
twee: je stuurt ze door. Hopelijk wordt dat geen van beide makkelijk voor je. ’Wat heb je op staan?’ ‘Ma!’ Ik duik naar de stereotoren en druk allerlei knoppen tegelijk in. ‘Ma, ik schrik me rot,’ zeg ik. ‘Het is niks. Een schoolopdracht.’ Mijn standaardantwoord op alles. Te laat thuis? Een schoolopdracht. Extra geld nodig? Een schoolopdracht. En nu de cassettes van een klasgenoot. Een meisje dat twee weken geleden een berg pillen heeft ingenomen. Een schoolopdracht. ‘Mag ik meeluisteren?’ vraagt ze. ‘Het is niet van mij,’ zeg ik. Ik schraap met mijn schoen over de betonnen vloer. ‘Ik help een klasgenoot ergens mee. Het is voor geschiedenis. Saai.’
BKYA
JUNI 2017 – PAGINA 12
WERELDS
Mee in je koffer! Kayla Cagan, met illustraties van Emmy van Ruijven, Piper Perish, vertaling: Hanneke van Soest, Uitgeverij Best of YA, 368 pagina’s (€ 18,99)
Het is bijna zomer! Dat betekent twee dingen: vakantie en heel veel lezen. Heb jij nog zomerse leesinspiratie nodig? Met de boeken op deze wereldkaart reis je al lezend de hele wereld over. Door Nicole van der Elst
Benjamin Alire Sáenz, Aristoteles & Dante ontdekken de geheimen van het universum, vertaling: E. Mary, Uitgeverij Blossom Books, 352 pagina’s (€ 18,99)
AMERIKA
Inés Garland, Steen, papier, schaar, vertaling: Corrie Rasink, Uitgeverij Querido, 216 pagina’s (€ 14,99)
MEXICO
ARGENTINIË
Piper Perish – Kayla Cagan
Aristoteles & Dante – Benjamin Alire Sáenz
Steen, papier, schaar – Inés Garland
Droom jij er al jaren van om New York te bezoeken? Dan heb je precies dezelfde wens als hoofdpersoon Piper. Zij kan niet wachten om haar woonplaats te verlaten en naar de kunstacademie in The Big Apple te vertrekken. Haar grote voorbeeld in de kunstwereld is dan ook niemand minder dan Andy Warhol. Het kunstzinnige tintje aan dit boek wordt verzorgd door Emmy van Ruijven, die ook de voorkant van deze BKYA maakte. Zij heeft speciaal voor deze Nederlandse uitgave de zwart-witillustraties verzorgd.
Aristoteles en Dante wonen allebei in El Paso, een stadje aan de Mexicaans-Amerikaanse grens. Afgezien van hun aparte namen lijken ze helemaal niet op elkaar. Aristoteles is vooral boos, en Dante weet altijd alles beter. Toch zijn ze al snel onafscheidelijk en ontstaat er een bijzondere vriendschap. Aristoteles & Dante is een hedendaags boek met een dromerig sfeertje. Schrijver Benjamin Alire Sáenz schrijft namelijk niet alleen YA maar ook poëzie. Hou je notebook dus bij de hand om al die prachtige zinnen op te schrijven!
In 1976 brengt Alma de zomer door met haar ouders op een eiland in de buurt van Buenos Aires. Daar ontmoet ze Marito, een jongen waar ze op slag verliefd op wordt. Al snel komt ze erachter dat ze een heel andere achtergrond hebben, en dat hij zich ook nog bezighoudt met geheime activiteiten. Steen, papier, schaar laat je zien dat Argentinië meer is dan alleen een supermooi vakantieland. Het vertelt niet alleen het verhaal van Alma en Marito, maar speelt zich ook af in een turbulente periode in de Argentijnse geschiedenis.
BKYA
JUNI 2017 – PAGINA 13
Jessica Khoury, Onsterfelijk, vertaling: Margot van Hummel, Uitgeverij Clavis, 336 pagina’s (€ 19,95)
Mirjam Hildebrand, Voorlopers, Uitgeverij Kluitman, 240 pagina’s (€ 16,99)
BRAZILIË
FRANKRIJK
ITALIË
Onsterfelijk – Jessica Khoury
Voorlopers – Mirjam Hildebrand
De strijd om Verona – Melinda Taub
Pia woont in een afgesloten wetenschappersdorp midden in het Amazonewoud. De wetenschappers willen een mens creëren die niet dood kan gaan, en Pia wordt gebruikt als experiment. Ze zit gevangen en elke dag worden er experimenten op haar uitgevoerd. Totdat ze op een dag door een gat in het hek ontsnapt en midden in de jungle terechtkomt. Door de manier waarop in Onsterfelijk de jungle wordt beschreven, lijkt het net of je er zelf bent. Doe je ogen dicht, hoor de vogels fluiten en waan je even in een tropisch regenwoud!
Na een aantal prachtige prentenboeken gemaakt te hebben, publiceert Mirjam Hildebrand nu haar eerste YA-boek. Het verhaal gaat over Philana, die haar vriendin Emma vertelt dat haar vader deel uitmaakt van een groep mensen die zich ‘Voorlopers’ noemen. Zouden zij Emma meer kunnen vertellen over waarom ze meer voelt, hoort en weet dan andere mensen? Op zoek naar antwoorden reizen ze af naar Zuid-Frankrijk, waar de Voorlopers gevestigd zijn.
We kennen allemaal het verhaal van Romeo en Julia, maar wat gebeurt er na de dood van de geliefden? De families willen hun vete bijleggen, maar in De strijd om Verona blijkt dat het nog niet zo makkelijk is. Escalus, de prins van Verona, besluit dat er maar één manier is om de strijd op te lossen: een gedwongen huwelijk tussen de beide families. Met geweldige beschrijvingen van Verona bewijst Melinda Taub dat de verhalen van Shakespeare nog steeds springlevend zijn. Het verhaal wordt op dit moment bewerkt tot televisieserie.
Melinda Taub, De strijd om Verona, vertaling: Renée de Graaf, Uitgeverij Q, 304 pagina’s (€ 19,99)
BKYA
JUNI 2017 – PAGINA 15
BOOKALIKES indrukwekkende verhaal. En wat voor verhaal! Jude en Noah zijn allebei heel bijzonder en je leest niet alleen naar het einde toe, maar ook naar het moment waarop hun verhalen elkaar kruisen. Vooral de delen van Noah zitten vol met prachtige metaforen en het boek is naast verdrietig ook bijzonder grappig. BOOKALIKE 1
De Tweeling
Jandy Nelson, Ik geef je de zon, vertaling: Aimee Warmerdam, Uitgeverij Blossom Books, 366 pagina›s (€ 15,00)
BOOKALIKES
Ik geef je de zon Soms voelt het alsof er een grote scheidslijn is tussen YA-boeken en boeken voor volwassenen. De overstap tussen de twee kan soms overweldigend lijken, want waar moet je beginnen? Daarom tipt Rianne Nieuwdorp drie volwassen boeken in de stijl van de YA-titel Ik geef je de zon. Bookalikes, dus. YA-BOEK
Ik geef je de zon In Ik geef je de zon volgen we Noah en zijn tweelingzus Jude. Ze zijn ondanks hun verschillen onafscheidelijk. Noah is rustig, houdt van tekenen en is stiekem verliefd op hun mysterieuze buurjongen, terwijl Jude uitbundig is en veel vrienden heeft. Na een tragische gebeurtenis wordt hun leven overhoopgegooid en drie jaar later blijken ze volledig uit elkaar te zijn gegroeid. Broer en zus nemen ieder een helft voor hun rekening, en vertellen zo uiteindelijk het complete,
Als je Ik geef je de zon vooral kon waarderen vanwege de bijzondere band tussen Noah en Jude, zou je ook zeker De Tweeling van Tessa de Loo moeten lezen. De Tweeling gaat over de Duitse tweelingzussen Lotte en Anna, die na het overlijden van hun ouders van elkaar zijn gescheiden. Dan breekt de Tweede Wereldoorlog uit en belanden de zussen allebei aan een andere kant van dit conflict. Bij hun toevallige hereniging vertellen de inmiddels bejaarde vrouwen allebei hun eigen indrukwekkende verhaal. Dat het boek zich tijdens de Tweede Wereldoorlog afspeelt, maakt de roman nog indrukwekkender. BOOKALIKE 2
Verdriet is het ding met veren Verdriet is het ding met veren is een boek zoals je waarschijnlijk nog nooit hebt gelezen. Het decor van de roman is, net als in Ik geef je de zon, het gemis van
een dierbare. Hier is dit gemis letterlijk aanwezig in de vorm van een Kraai. De Kraai is er altijd. Als gesprekspartner en troost voor de vader en zelfs als oppas voor de twee jongens die hun moeder plotseling hebben verloren. De Kraai gaat pas weg als de rouwende familie hem niet meer nodig heeft. Deze bijzondere debuutroman van Max Porter is een mengeling van poëzie en literatuur en dat werkt fantastisch. Daarnaast is er (net als in Ik geef je de zon) sprake van een prachtige combinatie van leed, humor en metaforen. BOOKALIKE 3
Hoogteverschillen Mochten het vooral die metaforen zijn die je zo aanspraken in Ik geef je de zon, dan zou het heel goed kunnen dat je Hoogteverschillen ook heel mooi vindt. Julian Barnes schreef dit prachtige boek na het overlijden van zijn vrouw Pat, nog geen veertig dagen nadat bij haar een hersentumor was geconstateerd. Het gaat om verdriet, verlies en rouwen en het is een combinatie tussen fictie en non-fictie. Een van de drie delen van het boek gaat duidelijk over het verlies van zijn vrouw, de andere delen gaan over fotografie en ballonvaart. De grote overeenkomst tussen alle delen is dat ze vertellen over afstand en nabijheid en vallen en opstaan.
BOOKALIKES
Tessa de Loo, De tweeling, Uitgeverij De Arbeiderspers, 416 pagina’s (€ 12,50)
Max Porter, Verdriet is het ding met veren, vertaling: Saskia van der Lingen, Uitgeverij De Bezige Bij, 128 pagina’s (€ 14,90)
Julian Barnes, Hoogteverschillen. Een memoir over verlies, vertaling: Ronald Vlek, Uitgeverij Atlas Contact, 128 pagina’s (€ 18,99)
BKYA
JUNI 2017 – PAGINA 16
INTERVIEW
‘Wat nu als wij zelf achter de tralies zitten?’ ALIENS
Als ik mezelf voorstel aan Megan Shepherd, roept ze: ‘Wat grappig! Mijn nieuwe boek gaat over iemand die ook Anouk heet.’ Het is een vrolijk begin van een gesprek dat alle kanten op gaat – van welpjes die Edward en Jacob heten tot aan de aliens uit haar boekenserie The Cage. Door Anouk Abels
‘Ik heb altijd veel naar StarTrek gekeken’
The Cage gaat over buitenaardse wezens die jonge mensen opsluiten in een soort dierentuin. Ben jij zelf graag in dierentuinen te vinden? ‘Ik vind dierentuinen belangrijk voor educatie en het behoud van diersoorten. Als ze goed gerund worden, tenminste. Toen ik nog geen fulltime schrijver was, had ik een baan bij het departement van Parken en recreatie. We werkten samen met de kleine dierentuin in het stadje waar ik vandaan kom. Gelukkig zorgden ze daar erg goed voor de dieren. Het was fantastisch om eens een kijkje achter de schermen te nemen. Ik heb gelukkig niks duisters en gestoords zien gebeuren, zoals in mijn boeken, maar wel een aantal grappige, verrassende dingen. Zo waren er twee poemawelpjes die hun ouders waren verloren. Ze heetten Edward en Jacob – dat verzin ik niet! De welpjes moesten gewend raken aan het horen van mensenstemmen voordat de bezoekers van de dierentuin ze konden bekijken. Daarom lazen de verzorgers hen dagelijks prentenboeken voor.’ Dat is niet waar je je inspiratie
voor The Cage vandaan hebt gehaald, lijkt me! ‘Tja, ik heb een verwrongen geest: ik verdraai graag normale dingen. Als ik in een dierentuin ben, denk ik: wat nu als wij zelf achter de tralies zouden zitten?’ The Cage draait om een bonte groep tieners: jongens en meisjes die uit alle hoeken van de wereld komen en erg van elkaar verschillen. Op welk personage lijk je zelf het meest? ‘Er zit iets van me in elk personage, maar ik denk dat ik op eenzelfde manier zou reageren op de gevangenschap in de Cage als het hoofdpersonage, Cora. Ik zou ook eerst panikeren, maar dan op onderzoek uitgaan en me verzetten. Ik denk niet dat ik achterover zou leunen en van het bizarre paradijs zou gaan genieten.’ De Cage waar de personages in zijn opgesloten is vreemd, maar ook verleidelijk: als je wilt kun je er de hele dag spelletjes spelen, lekker eten en met elkaar flikflooien. Een aantal van je personages doet dat dan ook. Ik vind dat maar moeilijk te begrijpen, dat ze kunnen genieten van de neppe wereld waarin ze opgesloten zitten. ‘Ik heb expres personages uitgekozen die hiervoor niet bepaald een makkelijk leven hadden. Voor hen is deze situatie best aantrekkelijk – thuis voelden ze zich allemaal eigenlijk ook al gekooid vanwege hun achtergrond of familie. Ik veroordeel degenen die voor de Cage kiezen er zeker niet om. Als ik een moeilijk leven had en opeens in zo’n perfecte wereld terecht zou komen, zou ik het ook wel verleidelijk vinden.’
Er komen een hoop bizarre aliens voor in The Cage, waaronder de Verwanten, die Cora en haar vrienden hebben opgesloten. Waar heb je de inspiratie voor al die vreemde wezens opgedaan? ‘Ik heb altijd veel naar Star Trek gekeken. Ik vond het leuk dat de monsters in die serie op mensen leken. Het waren reflecties van de verschillende kanten van de mensheid. Dat is ook het geval voor de vier verschillende soorten ruimtewezens die in mijn serie voorkomen: het ene ras is als de politie, het andere vertegenwoordigt de zakelijke of religieuze kant van de maatschappij. ‘Wat betreft de Verwanten: Cora raakt gefascineerd door een van hen. Daarom wilde ik dat een eventuele romance tussen mens en Verwante geloofwaardig zou zijn. Dat zou moeilijk worden als hij acht tentakels had. Dus wilde ik dat het een mensachtig wezen zou zijn dat iets exotisch en vreemds zou hebben. Daarom heb ik de Verwanten hun koperen huid gegeven, maar ook bepaalde mentale krachten die bij Cora nieuwsgierigheid zouden opwekken.’ Aan het begin van ons gesprek hadden we het over je nieuwe boekenserie, waarin een Anouk de hoofdrol speelt. Kun je ons daar wat over vertellen? ‘Het boek heet Grim lovelies en speelt zich af in Frankrijk. Ik ga deze zomer trouwens nog daarnaartoe voor research. Dat wordt afzien, hoor: veel croissantjes eten en in chique winkels shoppen! Het verhaal sluit aan op de thema’s uit mijn eerste boekenserie, The Madman’s Daughter, die gaat over wetenschappers die
BKYA
JUNI 2017 – PAGINA 17
THE CAGE
Megan Shepherd, The Cage 1, vertaling: Willeke Lempens, Uitgeverij Van Goor, 352 pagina’s (€ 15,00)
Megan Shepherd, The Cage 2. De jacht, vertaling: Ineke van Bronswijk, Uitgeverij Van Goor, 304 pagina’s (€ 19,99)
Megan d Shepher KRISTI HEDBERG PHOTOGRAPHY
dieren in mensachtige wezens willen veranderen. Grim Lovelies gaat over dieren die door een heks in mensen zijn veranderd. Dit keer draait het om wat
het betekent om mens te zijn. De personages zijn dat nog maar net en vinden het fantastisch. Ze zijn enorm onder de indruk van kleine dingen die wij allang
gewend zijn: een lekker kopje thee of mooie schoenen. Ik kan alvast zeggen dat ik dit het leukste verhaal vind dat ik ooit heb geschreven.’
Megan Shepherd, The Cage 3. De vuurproef, vertaling: Ineke van Bronswijk, Uitgeverij Van Goor, 320 pagina’s (€ 19,99)
BKYA
JUNI 2017 – PAGINA 18
BOEKFRAGMENT: TOT IN DE DOOD Wat als je door een ongeluk misschien nooit meer kunt lopen, je kersverse vriendje in coma ligt en de vriendin die het ongeluk heeft veroorzaakt jou zelfs na de dood stalkt...?
Debora Elisabeth, Tot in de dood, Dutch Venture Publishing, 260 pagina’s (€ 17,95). Verschijnt op 15 juni 2017. www.dutchventurepublishing.blogspot.com
‘Z
ullen we een stukje lopen?’ vraagt hij. In zijn stem klinkt een serieuze ondertoon. Het angstige vermoeden dat hij me iets wil vertellen wat ik niet wil horen, raast door mijn lijf. Ik kijk hem aan met mijn gedachten nog steeds bij Mara. Als aan de grond genageld blijf ik staan, wachtend op het moment dat hij mijn hart breekt. Zijn ogen staren in de mijne. Het zijn mysterieuze waterpoelen waar ik hopeloos in zou verdrinken als ik daar de kans voor kreeg. Hij schraapt zijn keel. ‘Er is iets
wat ik je al een tijdje wil zeggen, maar ik heb het tot nu toe nooit gedurfd.’ Zijn vingers vlechten zich door de mijne. Een verliefde rilling schiet over mijn rug. Zou hij dan toch? Nee, Mara heeft vast gewonnen. Ik moet mezelf beschermen nu hij me gaat vertellen dat hij zijn hart heeft verloren aan een ander meisje. ‘Ik kan het beter gewoon zeggen, dan ben ik er maar vanaf.’ Ik laat hem niet uitpraten. ‘Het is oké, ik weet het al.’ Een traan ontsnapt uit mijn oog. Daan streelt met zijn duim over mijn wang. ‘Vind je het zo erg? Ik kan er niets aan doen. Ik heb het geprobeerd te negeren, maar ik kan het niet langer voor me houden. Ik hou…’ Ik hoor maar de helft van wat hij zegt. Tranen golven over mijn wangen als een zee op een koude winterdag. Het is niet eerlijk, het is niet éérlijk!
‘Hé, hoor je wel wat ik tegen je zeg?’ Daan slaat zijn armen om me heen. ‘Roos, stop eens met huilen.’ Zijn handen strelen mijn rug en zorgen ervoor dat alle woorden die hij tegen me zegt de razernij doorbreken. ‘Ik hou van jou,’ fluistert hij. ‘Zo erg is dat toch niet?’ Een voor een vinden zijn woorden hun weg in mijn hoofd, komen mijn bewustzijn binnen, lichten op als een neonreclamebord: ik hou van jou. Knipper knipper, bling bling.
BOEKFRAGMENT: WORLDWIDE Heb je je ooit afgevraagd hoe het is om samen te zijn met je grote idool? De 16-jarige Emma maakt het mee. Zij en Josh, de zanger van Drift, zijn smoorverliefd op elkaar en gaan voluit voor een langeafstandsrelatie. Maar dat blijkt niet zo evident te zijn.
Mathias Soberon, Worldwide, Uitgeverij Borgerhoff & Lamberigts, 203 pagina’s, (€ 17,50) borgerhoff-lamberigts.be
‘I
k wou dat ik bij je was,’ zei Emma met een pruillip. ‘Ik wou ook dat je hier was, meisje. Ik wou dat ik je elke dag bij me had.’ ‘Zeg dat alsjeblieft niet,’ haar stem stokte. ‘Ik meen het.’ ‘Ik weet het.’ Even viel een stilte, Emma staarde naar de muur, de foto van haar en Josh in Amsterdam hing boven haar bureau, ze keek hem recht in de ogen en voelde zich zo machteloos. ‘Liefste,’ Josh doorbrak de stilte. ‘Ik weet dat het moeilijk is, maar we moeten
erdoor.’ ‘Ik weet het,’ antwoordde Emma, ‘Ik vind het gewoon zo kut. Zo oneerlijk. Ik heb niet de tijd met jou gehad die ik had kunnen hebben. Ik heb het papa nog steeds niet vergeven!’ Ze voelde zich terug kwaad worden, niets nieuws, elke keer ze eraan dacht werd ze woedend. Haar pa had de mooiste kans uit haar leven volledig verprutst door haar niet met Josh op tour te laten gaan en dat zou ze hem nooit vergeven. ‘Klootzak,, zei ze stil, al had Josh het wel gehoord. ‘Dat mag je niet zeggen, schat. Het is nog steeds je vader.’ Josh probeerde haar te kalmeren. ‘Ik mag zeggen wat ik wil.’ Emma’s woede ging gepaard met onredelijke koppigheid. Ze wist dat Josh gelijk had, maar ze vond dat ze het recht had om kwaad te zijn. ‘Lieveling, ik hou van je. En probeer te denken aan de mooie tijd die we enkele weken terug met elkaar hadden.’
Zijn stem was rustig, tot ergernis van Emma. Ze vond namelijk dat Josh haar moest steunen in haar woede tegen haar pa, maar hij had ‘uit respect’ nooit een kant willen kiezen. Al had hij haar wel altijd getroost. ‘Je hebt gelijk,’ mompelde ze, ‘zoals altijd.’ Ze stak haar tong uit naar de foto. ‘Stommerik!’, ging ze verder. ‘Maar wel jouw stommerik,’ lachte hij zachtjes.
BKYA
JUNI 2017 – PAGINA 19
COLUMN
Een boekje open over seks ‘K
OVER LINDA Young Adult-boeken hebben een speciaal plekje in het leven van Linda van der Rest (30 jaar), freelance redacteur van o.a. YAmanuscripten en -vertalingen. Behalve voor leesen redactiewerk kruipt ze ook geregeld achter haar computer om zelfbedachte (YA-)verhalen uit te tikken. Kijk voor meer info op www.lindavanderrest.nl.
an dat wel, het woord “neuken” in een YA-verhaal?’ vroeg een collegaschrijver zich af na het lezen van een van mijn verhaalfragmenten. Oeps. Dat woord had ik inderdaad gebruikt. Ik wist niet wat ik moest zeggen, kreeg een kop als een boei en murmelde: ‘Ik vind van wel.’ Einde discussie. Zonde, denk ik nu, want het is een interessante vraag. Waar je een jaar of tien, vijftien geleden het N-woord nog weleens in een jongerenboek tegenkwam, lijkt dat steeds zeldzamer te worden. Een verboden woord. Zijn we soms preutser geworden? Ik kan me voorstellen dat ouders niet meteen staan te juichen bij het idee dat zoon- of dochterlief over seks leest. Aan de andere kant: welke vijftienjarige gelooft er nou nog in de ooievaar? Bij YA kun je er eigenlijk niet omheen. Tieners hunkeren naar de volwassen wereld, seks is hét ding dat die wereld van de kinderwereld onderscheidt, en lezen is ook nog eens een uiterst veilige manier om die seks af te tasten. (Geen kans op een gebroken hart of een soa bijvoorbeeld.) Ik zie meer voor- dan nadelen. Over de manier waaróp er over seks geschreven wordt, kun je natuurlijk van mening verschillen. Kort gezegd zijn er twee trends in YA te ontdekken. In het eerste geval kussen en knuffelen de personages wat. Als er al tot meer actie wordt overgegaan, dan eindigt de scène met een
maagdelijke witregel. De lezer mag zijn verbeelding gebruiken om de rest in te vullen. Deze boeken zou je inderdaad preuts kunnen noemen. Het N-woord zul je er niet in tegenkomen. En dan zijn er boeken die de lezer wél trakteren op seks. Steamy seks, zelfs. In hoofdstuk 55 van Hof van mist en woede laat schrijfster Sarah J. Maas letterlijk bergen trillen als een van de geliefden tot een hoogtepunt komt. Het is slechts een moment in de verder dagen durende seksmarathon die ze in dit hoofdstuk beschrijft. Zeker niet preuts, maar… zulke seks heeft weinig met de werkelijkheid te maken. Het zijn uitvergrote fantasieën waarin een soort supermensen de hoofdrol spelen. In de praktijk is seks niet alleen maar fantastisch, maar ook egoïstisch, klungelig en platvloers. In de praktijk wordt ook, tja, geneukt. Maar die realistische weergave lijkt uit de mode te zijn. Als YA-schrijver word ik er zelfs een beetje onzeker van. (Kan mijn eerlijkheid wel?) Onlangs kreeg ik De lovebus van Tjibbe Veldkamp in handen, en ik was opgelucht toen ik dat boek dichtsloeg. Geen spoortje romantiek, wel een hoop verlangen en geilheid. Ze maken ze dus nog.
Tjibbe Veldkamp, De lovebus, Uitgeverij Querido, 176 pagina’s (€ 14,99)
Linda van der Rest Sarah J. Maas, Hof van doorns en rozen 2 – Hof van mist en woede, vertaling: Valerie Janssen, Uitgeverij Van Goor, 608 pagina’s (€ 10,00)
BKYA
JUNI 2017 – PAGINA 21
BOEKFRAGMENT: DE AFGROND, BOEK 3 – DE VERBANNING Het kwaad grijpt om zich heen. Kan San In zich ontworstelen aan de Godin van het Kwaad? Zal Marsa Leila helpen? En hoe zit het met de Sneeuwdraken?
L Rolf Österberg, De Afgrond, Boek 3. De Verbanning, Celtica Publishers, 552 pagina’s (€ 20,00) celtica-publishing.nl
eila trilde op haar benen. Er stonden zeker veertig Gwargs op ongeveer tweehonderd meter van hen bij elkaar. Ze hadden hun vreemd gevormde kromzwaarden in hun hand, maar kwamen nog niet dichterbij. Het leek wel of ze op iets wachtten. Hoe kwamen die nu opeens hier terecht, vroeg ze zich benauwd af. Ongewild zag ze in haar geest de droom terug waarin ze door een halfmens werd verkracht. Angst schroefde haar keel dicht en het zweet brak haar uit. Zou de Godin van de Zee ze kunnen vernietigen? En wat als ze dat niet deed en met Narija verdween? Dan stonden Ninas en
zij er alleen voor! Het was maar zeer de vraag of de sabeltand zich tegen deze overmacht kon verdedigen. Misschien kan ik helpen, dacht ze dapper. Ze probeerde zich te concentreren en Energie te genereren, maar kreeg de droom waarin de kannibaal op haar lag niet van haar netvlies. Ze rook opnieuw zijn stinkende adem en haar concentratie vervloog. Angstig sloeg ze haar handen voor haar gezicht terwijl ze op het onvermijdelijke wachtte. San In keek bezorgd naar het drama dat zich voor haar ogen afspeelde. Wat was er toch met deze Hogepriesteres die maar niet begreep over welk een onvoorstelbare hoeveelheid positieve én negatieve Energie ze beschikte? Ze kon de groep voor haar gemakkelijk tot de laatste kannibaal vernietigen. De primitieven vielen nog niet aan en
San In begreep maar al te goed waarom. Shirah had de Gwargs in de omgeving van de dodelijke val gemobiliseerd om haar doel, het vernietigen van de Hogepriesteres, alsnog te bewerkstelligen als het met de Vermorzelaar niet zou lukken. Bovendien kon ze twee vliegen in één klap slaan, realiseerde San In zich. Het ging Shirah nu niet direct om de Hogepriesteres. Het was de Godin van de Zee die ze in de val wilde lokken. Als die haar Energie zou gebruiken, zou ze, net zoals Shirah dat bij haar had gedaan, kwetsbaar worden.
BOEKFRAGMENT: MAGISCH Deze paranormal young adult-verhalenbundel voert je mee naar magische bossen, onsterfelijke jongens, behekste boerderijen, vorige levens, maanverlichte nachten en het einde der tijden!
Eva Moraal, Jen Minkman, Mascha Schoonakker e.a., Magisch, Dutch Venture Publishing, 300 pagina’s (€ 17,95). Verschijnt 15 juni 2017 www.dutchventurepublishing.nl
I
k weet nog dat ik rende; halsoverkop en blind voor mijn omgeving. Geen idee waarheen, en dat deed er ook niet toe. Als het maar ver weg was. Ver weg en alleen. Stevig rond mijn vuist zat het snoer van een kettinkje gewikkeld. De hanger drukte in mijn handpalm, zo krampachtig hield ik vast. Ik wilde het niet loslaten. Tegelijkertijd kon ik het ook niet verdragen het te blijven vasthouden. Het deed zo’n pijn. Een steek joeg door mijn hart. Sissend kromp ik ineen. Ik graaide de glazen steen uit het voorvak
van mijn sweater, maar het enige wat ik zag was een rode vlek. Het oppervlak dat anders zo glad aanvoelde, voelde nu gebarsten. Dikke druppels sijpelden uit de scheurtjes. Ze lekten tussen mijn vingers door en spatten op de grond uiteen als tranen. Het ene moment stond ik er nog mee in mijn handen, het volgende tuimelde hij naar beneden. Ik graaide ernaar, veel te laat en veel te traag. Mijn vingertoppen tikten tegen het glas, gaven hem net dat extra zetje, en met een krak waar mijn maag van omdraaide sloeg hij kapot op de tegels. ‘Hm… tja, lastig…’ De dokter herschikt de scherven op zijn bureau en zet zijn bril af. ‘Dit is wel heel ernstig.’ Hij pakt een van de stukken op, bestudeert hem, pakt een tweede en past die tegen de eerste aan.
Er gebeurt niets. Niet dat ik dat verwacht had. Ik had dat zelf ook al een paar keer geprobeerd, met hetzelfde resultaat. ‘Ik zal eerlijk tegen je zijn, Tom.’ Hij legt de fragmenten neer, zet zijn bril weer op en kijkt me over de rand van het montuur heen aan. ‘Ik heb vaak genoeg een gebroken hart gezien, maar dit…’ Hij wuift naar de ravage tussen ons in. ‘Dit is verbrijzeld, hier plak je niet even een pleister op en klaar. Heb je altijd al een zwak hart gehad?’ (Uit: Hart van goud, Mascha Schoonakker)
BKYA
JUNI 2017 – PAGINA 22
KARIM SAFAL
YALFest 2017 round-up: TERUGBLIK
‘Wat een open uitstraling heb jij, prachtig. Mensen zijn weg van jou. Om nooit te vergeten!’
Wij zijn we nog steeds niet helemaal afgedaald van onze YALFest-wolk, want wat was het leuk! Gelukkig hebben we de foto’s, jullie ervaringen en ons lijstje met gedenkwaardige momenten nog. Daarmee blikken we nog een keer terug op dit supertoffe weekend in april. Om niet te vergeten: Tijdens de persconferentie die aan YALFest voorafging hebben we niet alleen met de auteurs over hun boeken hebben gepraat. We hebben ook nog heel veel andere leuke dingen ontdekt. Zo hebben hoofdredacteur Anouk en David Arnold het grootste gedeelte van het interview gefangirled over Elliott Smith, de Amerikaanse singer-songwriter die een rol speelt in De Kids of Appetite, hebben we schaamteloos ons middelbare-school-Frans losgelaten op Victor Dixen en deelde hij ook nog zijn eigen
Lucas en Famke Lucas en Famke: ‘We doen een project voor school met Celebrate Books. Daarom zijn we vandaag naar YALFfest gekomen. We vinden de locatie heel mooi – echt een heel mooi gebouw. We zijn hier voor Amy, maar nu staan we in de rij voor Lesley. We hebben Onverschrokken nog niet gelezen, maar we vinden haar wel al echt heel leuk.’ favoriete YA-serie met ons: His Dark Materials van Philip Pullman.
Aan het begin van de dag zagen we verschillende YA-lezers binnen komen met een rolkoffer. Pas toen we zelf alle leuke kraampjes zagen, begrepen we waarom. Van de boekenkaarsen van Letters & Lights tot de Harry Potter-sieraden van Custom Jewels: het was wel heel moeilijk om je geld niet uit te geven. En dan hebben we het nog niet eens over de stands waar je zelf creatief aan de slag kon. Of natuurlijk de enorme kraam waar je YA-boeken kon kopen… We zijn na haar enthousiaste en energieke optreden allemaal een beetje verliefd geworden op Lesley Livingston. Zeker omdat ze tijdens de Q&A voor de schrijftip van de dag zorgde: ‘Als je als schrijver een slechte dag hebt omdat iemand naar tegen je deed of je koffie koud is, ga snel naar huis en laat een hoofdpersoon in je verhaal doodgaan. De beste remedie ever.’ Ben jij ook de Complimentenmeisjes tegengekomen? Anouk moest in ieder geval blozen toen zij een complimentenkaartje
BKYA
JUNI 2017 – PAGINA 23
‘Om nooit te vergeten!’
Marrit en Janneke Marrit en Janneke: ‘We vinden het festival echt overweldigend. Het is heel cool om zo dicht bij auteurs te zijn die alles hebben geschreven wat we hebben gelezen. Dan zie je een gezicht achter iemand die heeft geschreven wat jij heel leuk vindt. Het is heel inspirerend en leuk. Lesley is supergrappig, dan denk je: ik kan me vinden in wat jij zegt!’ aangereikt kreeg. ‘Wat een open uitstraling heb jij, prachtig. Mensen zijn weg van jou. Om nooit te vergeten!’ Awww…
Vertalers doen meer dan alleen vertalen, volgens David Arnold. Hij bekende tijdens de Q&A dat de Nederlandse vertaler een ‘plot hole’ uit Kids of Appetite had gehaald. Ook Amy Ewing was haar Duitse vertaler dankbaar toen die maar even navroeg wie toch die rokende man was die verder nergens in het verhaal terugkwam. Over vertalen gesproken: in de boeken waaraan vertaler Maria Postema heeft meegewerkt, zal je nooit een pot Calvé pindakaas tegenkomen. Het is heel verleidelijk om een Amerikaans pindakaasmerk op deze manier te vertalen, vertelde Maria tijdens haar masterklas vertalen. Maar als je personages boodschappen doen bij de Walmart is het toch ietwat ongeloofwaardig dat ze daar dit oer-Hollandse product zouden kunnen vinden! Ook de recensieworkshop van Bas Maliepaard was bijzonder. De belangrijkste tip van deze jeugdboekenrecensent? Maak meer van je recensie dan een gekopieerde flaptekst met
Kiki en Yvonne Kiki en Yvonne: ‘We vonden het panel heel gezellig. Je leert van alles weten over de schrijvers, hun gedachtegang en wat voor personen ze zijn. En het is ook leuk dat je al die schrijvers kunt ontmoeten hier.’ ‘OMG!! Dit is zo’n geweldig boek!’ eronder. Geef je mening en onderbouw die. Enneh… Ken je klassiekers. Bas tipte tijdens zijn workshop onder andere The Outsiders, een boek dat toevallig ook voorkomt in De Kids of Appetite.
KARIM SAFAL
‘OMG!! Dit is zo’n geweldig boek!’
BKYA
JUNI 2017 – PAGINA 25
BOEKFRAGMENT: DE SPROOKJESVERTELLER De mysterieuze Abel betovert Anna met zijn mooie, maar duistere verhalen. Alleen: waar ligt de grens tussen fantasie en werkelijkheid, en wat zijn de gevolgen ervan? Niet alleen voor Anna, maar voor hen allebei…
Antonia Michaelis, De sprookjesverteller, vertaling: Merel de Vink, Uitgeverij Lemniscaat 366 pagina’s (€ 19,95) www.lemniscaat.nl
‘I
n de kleine zaal is zeker nog wel een plekje,’ zei iemand naast haar tegen iemand anders, en de twee dienbladen liepen haar voorbij, de deur uit. Anna volgde hen. Het roze jack hing helemaal achteraan over een stoel, en daar, in de hoek, zaten Abel en Micha. Anna had geluk, Abel zat met zijn rug naar haar toe. Ze ging aan de tafel naast hen zitten, eveneens met haar rug naar Abel toe. Even was er iets als white noise in haar hoofd, het ruisen tussen
de twee kanalen, en toen lukte het haar. Ze hoorde het rumoer in de eetzaal niet meer. Ze hoorde Abel. Alleen nog maar Abel. Dit was het moment waarop alles zich van binnen naar buiten keerde. Het moment waarop het verhaal begon, dat ook Anna’s verhaal zou worden. Het was natuurlijk al eerder begonnen, met de pop, met de oude oordopjes, met het kleine meisje op het troosteloze schoolplein. Met haar wens om te begrijpen wie of hoeveel personen Abel Tannatek was. Anna sloot even haar ogen en viel uit de echte wereld. Ze viel in het begin van een sprookje. Want Abel, die hier in de mensa zat, slechts twintig centimeter bij Anna vandaan, tussen oranje plastic dienbladen en kakelende semestergesprekken, voor een klein meisje met dunne blonde vlechtjes… Deze Abel was een sprookjesverteller.
Het sprookje waar Anna in belandde, was net zo helder en stralend als het moment waarop hij Micha in de rondte gezwaaid had. Maar ze hoorde achter de woorden een oeroude duisternis loeren, de duisternis van alle sprookjes, de keerzijde. Pas later, veel later, veel te laat, zou Anna begrijpen dat dit sprookje dodelijk was.
BOEKFRAGMENT: VOORLOPERS De vijftienjarige Emma voelt zich ‘anders’. Ze voelt, hoort en weet meer dan andere mensen. Wanneer Emma erachterkomt dat ze deel uitmaakt van een groep mensen die zich ‘Voorlopers’ noemt, besluit ze op onderzoek uit te gaan.
Mirjam Hildebrand, Voorlopers, Uitgeverij Kluitman, ca. 240 pagina’s (€ 16,99) www.kluitman.nl
M
oe van de les val ik bij terugkomst in het huisje meteen op bed neer. Ik check mijn telefoon. Madelief heeft me een bericht teruggestuurd. Ze zegt dat ze jaloers is en ook witte magie wil leren. Ik lach om haar vergelijking. Laat haar maar. Ik wil alles horen als je weer in Nederland bent. Xx. Ik stuur later wel wat terug, daar voel ik me nu te moe voor. Mijn ogen vallen vanzelf dicht. Vrij snel verschijnt het allesoverheersende wit met op
de voorgrond de hulpeloze jongen uit mijn nachtmerrie. Hij zit op zijn hurken tegen de muur. Jammerend. Ik vang zijn radeloosheid op als een schop in mijn buik. Dit keer heb ik meer controle. Mijn oogleden trillen. Ik zou ze gewoon open kunnen doen en weer in de kamer van Philana zijn. Blijf in de witte kamer, spreek ik mezelf toe. Ga meer naar achter, Emma, dan kun je de rest zien. Draai je om. De jongen zegt nu meer dan alleen ‘Membantoe saja’. Een hele woordenstroom in de taal die ik niet versta. Hij heeft me nodig. Waar is die jongen? Wie is hij? Bijna zou ik tegen hem praten, zo echt lijkt hij. Plotseling gebeurt er iets met mijn zicht. De beelden worden weggezogen door een zuigende kracht. Alsof een stofzuiger aan de andere kant van mijn oogleden de hele setting op wil slurpen. Nee! Shit, de witte kamer
verdwijnt. De jongen is weer weg. Met een ruk kom ik overeind. Hoe kon ik daarnet vermoeid zijn? Mijn hart pompt als een gek en de energie stroomt in alle kleuren door mijn lijf. Ik moet weten wat deze woorden betekenen. Zouden ze hier computers hebben, met internet? Zoiets heb ik Philana de avond van mijn aankomst horen zeggen. Die kamer, die jongen, het moet een betekenis hebben. Het voelt zo anders dan een normale droom. Gauw prop ik een boterham met kaas naar binnen en drink een beker melk. Ik open de deur en stap naar buiten.
! S T E K C O P R 25 JAA
262 Pocket 7 juni is vanaf voor te koop
25 , 5 €
! D J I R T S D E W E L O CO
Er is er één jarig… want 25 jaar geleden kwam de eerste Donald Duck Pocket uit! Daarom kun je achterin pocket 262 lezen hoe de pockets eigenlijk gemaakt worden – én hoe je mooie prijzen wint met de pocketquiz!
© 2017 Disney
8 PAGINA’S EXTRA! JAA RP O CK E T S
Alles is leuker met Donald Duck een abonnement. Neem Digitaal aanmelden mag ook: boekenkrant.com/abo Ik neem een abonnement op:
Twaalf nummers van de Boekenkrant + alle specials voor € 30,Zes nummers van de BKYA voor € 15,Zes nummers van de BKFilosofie voor € 15,Zes nummers van de BKJunior voor € 15,Zes nummers van de BKStrips voor € 15,-
BON
naam
m/v
straat
postcode
plaats
land
telefoon
IBAN nummer betaling
automatische incasso per factuur (+ 2,50 administratiekosten)
geboortedatum handtekening Stuur deze bon naar: Boekenkrant, Visscherplein 160 K22, 3511 LX Utrecht, Nederland
BKYA6
BKYA
JUNI 2017 – PAGINA 27
PRIJSVRAAG Q YA-SCHRIJFWEDSTRIJD
PRIJSVRAAG
COLOFON
Win een boekcontract!
BKYA mag een exemplaar weggeven van Schaduw van de tijd van Jen Minkman.
CONTACT
Wil jij kans maken op dit boek? Beantwoord dan de volgende vraag:
Schrijvers, opgelet: uitgeverij Q viert haar tiende verjaardag met een YAschrijfwedstrijd. Mirjam Renting van de PR- en marketingafdeling van Q vertelt ons er alles over! Waarom moet je als YA-lezer met schrijfambities echt meedoen aan deze schrijfwedstrijd? ‘Voor de meeste mensen met schrijfambities is het ultieme doel om uitgegeven te worden bij een uitgeverij. En laat dat nou net de hoofdprijs zijn! Wij gaan het YA-boek van de winnaar in 2018 uitgeven. Als dat geen motivatie is, weten wij het ook niet meer…’ Heb je tips voor de deelnemers? ‘Hou je sowieso aan de voorwaarden op onze website. Neem de tijd om na te denken over wat de plot/stijl/hoofdpersoon/wereld van jouw boek zo speciaal en goed maakt dat wij en andere mensen het meteen willen lezen. Gelukkig heb je nog even om je inzending te finetunen: de deadline is op 1 augustus. We zijn zo benieuwd naar alle verhalen!’ Hoe zou je het YA-fonds van Q omschrijven? ‘De eerste YA die we uitgaven was van James Dashner. Veel van onze YA heeft, net als De labyrintrenner, wel een fantasy-/scifi-tintje: de Wrekers-trilogie van Brandon Sanderson bijvoorbeeld. Hoewel dat ook niet altijd opgaat hoor: in juni verschijnt Het lot van Jennifer E. Smith, een contemporary YA, en het pas verschenen De strijd om Verona van Melinda Taub is een vervolg op Romeo & Julia. Die vonden we gewoon ontzettend goed en origineel!’ Welk YA-boek van Q is op dit moment een absolute aanrader? ‘We hebben net YALFest 2017 achter de rug, en iedereen die daarbij was kan beamen dat Victor Dixen ontzettend aardig en leuk is! Zijn Phobos-trilogie is echt een must-read. Deel 3 verschijnt in het najaar, en Phobos 2 eindigde weer met zo’n cliffhanger dat wij echt niet kunnen wachten…’ Meedoen? Kijk op www.yaschrijfwedstrijd.nl voor de voorwaarden.
In welke staat van de VS speelt Schaduw van de tijd zich voornamelijk af? Stuur je antwoord en je adres voor 24 juli 2017 naar redactie@ boekenkrant.com onder vermelding van ‘Prijsvraag BKYA’.
DIT KUN JE WINNEN
REDACTIE
redactie@boekenkrant.com ABONNEMENTEN
abo@boekenkrant.com www.boekenkrant.com/abo Telefoon: +31 172 476085 € 15,- voor zes nummers per jaar. ADVERTENTIES
verkoop@boekenkrant.com
Schaduw van de tijd, door Jen Minkman
ONLINE
Hannah is helemaal klaar voor een heerlijk rustige zomer na haar eerste stagejaar op een middelbare school. Samen met haar broer Ben gaat ze naar het vakantiehuisje van hun moeder. Daar loopt ze Bens oude jeugdvriend Josh Jen Minkman, Schaduw tegen het lijf, waar ze van de tijd, Dutch Venture al snel meer voor gaat Publishing, 350 pagina’s (€ 17,95) voelen dan vriendschap. Helaas is het al snel gedaan met de rust. Nacht na nacht wordt Hannah geplaagd door vreemde nachtmerries. De schaduwen komen steeds dichterbij... en waarom komt Josh ook steeds in haar dromen voor?
OPLOSSING APRIL
www.boekenkrant.com facebook.com/deboekenkrant @boekenkrant @boekenkrant
HET TEAM
Hoofdredacteur Anouk Abels Redacteuren Nicole van der Elst en Janneke Blok Corrector Christine Tinssen Senior adviseur Caroline van der Lee Medewerkers Emma Janssen, Rianne Nieuwdorp, Amy Paape en Linda van der Rest Coverontwerp Emmy van Ruijven Vormgeving/ontwerp Titus Vegter Uitgever Jan Louwers OPLAGE 10.000 VOLGEND NUMMER
BKYA verschijnt zes keer per jaar. De volgende editie verschijnt op 7 augustus 2017.
Het antwoord op de prijsvraag van april is: Jacob Portman.
LONA AALDERS
De winnaar is Vera Geeraerts uit Lubbeek. Zij krijgt een exemplaar van Bijzondere vertelsels toegestuurd. Gefeliciteerd!
Boekenkrant Visschersplein 160 k22 3511 LX Utrecht Nederland Telefoon: +31 30 2231718
Ransom Riggs, Bijzondere vertelsels, illustraties: Andrew Davidson, Uitgeverij Clavis, 192 pagina’s (€ 19,95)
BKYA is een special over young adult-boeken. BKYA wordt verspreid via kinderboekwinkels en reguliere boekhandels. Op boekenkrant.com staat een overzicht van winkels die deze special verspreiden. Op diezelfde website wordt tevens dagelijks boekennieuws geplaatst. BKYA is een uitgave van de Boekenkrant. De Boekenkrant biedt kwaliteit voor een breed publiek. De onafhankelijke redactie van deze maandelijkse krant besteedt aandacht aan literatuur, spanning, jeugd, non-fictie en strips.
NU EEN NETFLIX ORIGINAL-SERIE
van
€ 1 7, 95 voor
€ 1 4,95
LEES NU HET BOEK! NETFLIX.NL | LEMNISCAAT.NL 1HW³L[ VWUHDPLQJ DERQQHPHQW YHUHLVW