Ernie Enkelaar
Iris Hannema ontdekt het paradijs 26
De moddervette nieuwe Dorrestein 8
Tessa Posthuma de Boer
Poëzie begrijpen met Ellen Deckwitz: ‘Het gaat meer om lef dan om intelligentie.’ 23
Merlijn Doomernik
www.deharmonie.nl
Kijk op pagina 31!
Aangeboden door:
de beste bron voor boekennieuws – jaargang 10, nummer 7, juLi 2016 – www.boekenkrant.com
De kattenliefde van Sylvia Witteman 27
Brenda van Leeuwen
George mag zijn wie ze is 17
Karin Slaughter: ‘Ik wil me niet vervelen.’ 13
klassiekers
Utrechtse studenten leren ons Het verdriet van België lezen 7 De StripGlossy
nu overal verkrijgbaar 130 pagina’s voor € 8,95
Gezond schaften met Arbeidsvitaminen 29
boekenkrant.com
juli 2016 pagina 2
losse delen
Anouk Abels – Hoofdredacteur Boekenkrant anouk@boekenkrant.com
cover van de maand juli 2016 Ga naar Op haar www.cover26ste cards.nl en heeft volg de Daisy instructies Guldemondt al meer meegemaakt dan een ander in een heel leven. Het geluk lijkt haar eindelijk toe te lachen als ze op een dag een aanzienlijke som geld in de schoot geworpen krijgt; het begin van gerechtigheid. Mark van Dijk, Gerechtigheid, Nimisa Publishing House, 286 pagina’s, ISBN 978 94 923 0601 2 (€ 24,95)
+++ De Franse boekwinkel Librairie des Puf heeft wel iets heel bijzonders bedacht. De boekhandel print namelijk boeken on demand. Als klant blader je de digitale catalogus door, en na het uitkiezen van een boek wordt het direct voor je geprint. Op deze manier heeft de boekhandel maar liefst drie miljoen boeken op voorraad. +++ Benieuwd wie de Fintro Literatuurprijs heeft gewonnen? Dit jaar ging deze belangrijke Vlaamse literaire onderscheiding naar de roman Malva van Hagar Peeters. De honderdkoppige Lezersjury koos daarnaast De onderwaterzwemmer van P.F. Thomése uit als het beste boek. +++ Thrillerauteur en voormalig rechercheur zware criminaliteit Eva Burgers slaat de handen ineen met RTL 4. Burgers schrijft het basisverhaal voor een crime reality tv format. Wat kunnen we van dit programma verwachten? Een groep bekende Nederlanders probeert, ergens in Scandinavië, een fictieve moord op te lossen. +++ Vincent van Gogh werd na zijn dood razend populair. Bijna honderddertig jaar na zijn overlijden is er nu een onbekend schetsboek van de kunstenaar opgedoken. Veel is er nog niet bekend over de vondst; wel wordt het werk in november uitgegeven in Nederland. +++ Momenteel zijn in Londen de toneelstukken Harry Potter and The Cursed Child Parts I & II te zien. Nu is er goed nieuws voor Nederlandse Potter-fans: de toneeltekst van deze stukken zal halverwege november in Nederlandse vertaling beschikbaar zijn. Het verhaal speelt zich negentien jaar na het laatste Harry Potter-boek af. +++ De Nachtburgemeester van Rotterdam, Jules Deelder, gaat het Poëziegeschenk voor de Poëzieweek 2017 schrijven. In de week draait het allemaal om humor in gedichten, de komische teksten van Deelder beloven daarmee een perfecte keuze. De dichtbundel wordt tijdens de Poëzieweek cadeau gedaan bij besteding van minimaal €12,50 aan poëzie. +++
BK juli 2016
12 nummers voor €30
BON
Naam M / V
Renate Dorrestein, Zeven soorten honger In een luxe afslankvilla mogen gasten pas weg als ze hun streefgewicht bereiken. De succesvolle eigenaren hebben zo hun eigen problemen.
Alex Gino, George George is een jongen. Om te zien tenminste. Want George weet zelf dat ze een meisje is. Lange tijd houdt ze dit voor iedereen geheim. Totdat ze met haar beste vriendin een plan bedenkt.
nederlandse t0p 3
Karin Slaughter, Verborgen Will Trent staat voor de verraderlijkste zaak van zijn leven. Een vondst op de plaats delict leidt namelijk naar zijn eigen verleden.
Wereldreizigster Iris Hannema gaat op zoek naar het aardse paradijs. Zou het bestaan en waar? Ze beschrijft wat ze onderweg tegenkomt, en dat is niet in de laatste plaats: zichzelf.
(Bron: Stichting CPNB) 2016, week 26
Rens Kroes, On the go 49 nieuwe recepten voor meeneemgerechten. Een ontbijt mee, ideeën voor je lunchbox, een snack voor na je work-out en meer.
belgische top 3
Iris Hannema, Het bitterzoete paradijs
Jeff Kinney, Het leven van een loser. Ff offline De moeder van Bram wil de elektriciteit één weekend afsluiten. Maar Bram is niet geschikt voor het leven van vroeger.
(Bron: Boekenvak.be) 2016, week 24
ondertussen op boekenkrant.com
BON
Ja, ik wil een abonnement op de Boekenkrant – 12 nummers voor € 30,– inclusief bezorgkosten. Vul de bon in, of ga naar www.boekenkrant.com/abo.
2016, week 26
Koos Breukel
Op de themapagina’s van deze Boekenkrant laten we je graag kennismaken met een genre waar niet iedereen meteen dol op is: poëzie. Zo lees je op pagina 23 een interview met Ellen Deckwitz, die net zelf een boek over dit onderwerp uitbracht: Olijven moet je leren lezen. Deze prachtige titel past precies bij de manier waarop ik zelf van poëzie heb leren houden. Vroeger had ik er maar weinig mee: ik zag de woorden, maar ze kwamen nooit goed bij me naar binnen. Dat veranderde toen ik als stagiaire achter de schermen werkte bij een tiendaags Brits poëziefestival. Ik zag zo’n 35 poëzie-optredens: voordrachten, slams en zelfs een poetry murder mystery. Ik ontdekte dat poëzie in allerlei soorten en maten bestond… En dat ik, door mij zo in een wereld vol gedichten te storten, een echte poëzieliefhebber was geworden. Deze juli-editie van de Boekenkrant heeft een hoop te bieden; ook voor mensen die niks met gedichten hebben. Zo bespreken we de boekverfilming van High Rise (p. 8), interviewden we Karin Slaughter (p. 13) en bespreken we het transgender-jeugdboek George (p.17). Maar ik zou ook zeker Ellen Deckwitz – en haar poëtische olijven – een kans geven. Wie weet: misschien gaat er straks een dichterlijke wereld voor je open.
boekenkrant tip 3
A.M.C. Fok
Poëtische olijven
nieuws
Vera Cornel
redactioneel
Roos Vlogman, winnaar 2016
Deze maand lees je op onze website een verslag van de finale van Write Now 2016. De schrijfwedstrijd is inmiddels een ware schrijverskweekschool geworden: Niña Weijers, Maartje Wortel en Lize Spit kwamen alle drie al eens op de eerste plek terecht.
Peter van Gucht en Luc Morjeau, Suske en Wiske / 335 Het lederen monster Sidonia neemt de leiding over een psychologisch centrum in handen. Stervoetballer Cedric Catenaccio wordt haar patiënt, hij is zwaar depressief en heeft een balfobie.
Karin Slaughter, Verborgen Will Trent staat voor de verraderlijkste zaak van zijn leven. Een vondst op de plaats delict leidt namelijk naar zijn eigen verleden.
Hec Leemans, F.C. De Kampioenen / 90 De Kampioentjes maken het bont De prille liefde tussen Xavier en Carmen wordt bedreigd. Xavier is de wanhoop nabij. Van de Sijpe en Boma geven goede raad, maar dat pakt natuurlijk verkeerd uit.
straat
postcode
plaats
land
telefoon
IBAN nummer
Betaling Automatische incasso Per factuur (+ 2,50 administratiekosten) geboortedatum handtekening
Stuur deze bon naar: Boekenkrant, Visscherplein 160 K22, 3511 LX Utrecht, Nederland
abe
squalies.blogspot.com
boekenkrant.com
juli 2016 pagina 3
literatuur interview
De vrijheid tegemoet Bert Wagendorp houdt van de vrijheid die fictie hem biedt. De novelle Een zaterdagmiddag is net uit, en in januari verschijnt er een nieuwe roman. De romancier is los.
‘Wij columnisten darren daar wat om heen. Wij zijn entertainers, de clowns van de krant.’
Door Nina Visser In Een zaterdagmiddag vertelt een moeder haar zoon Bram na jaren over haar jong gestorven broertje. Hij werd tijdens de Tweede Wereldoorlog gedood door een Engelse bom, waarmee in één klap het meest veelbelovende familielid was weggevaagd. Over zijn dood is jarenlang met geen woord gesproken. Tot nu. Het verhaal uit deze novelle is deels gebaseerd op het leven van Wagendorps moeder, die tijdens de oorlog haar zusje verloor. ‘Ik wist dat het gebeurd was’, vertelt Wagendorp, ‘maar mijn moeder sprak er nooit over. Ze is er voor het eerst over gaan praten toen ik in 2009, op 4 mei, een column schreef over wat er was gebeurd. Die column ging over hoe lang een tragische gebeurtenis kan doorwerken. Er vinden over de hele wereld elke dag duizenden van dit soort persoonlijke rampen plaats. Er worden voortdurend trauma’s geboren. Die trauma’s zijn er over vijftig jaar nog steeds, voor de mensen die het hebben meegemaakt. Voor mijn moeder is het nog altijd heel hard, die leeft er elke dag mee. Het is iets wat een stempel zet, en waar je niet bij stilstaat zolang dat soort dingen je niet overkomen. Dat wilde ik laten zien.’ Wagendorp (1956) groeide net als Bert Wagendorp Bram uit Een zaterdagmiddag op in een klein dorpje in het oosten krant, waar hij onder andere sportvan het land, Groenlo. Zijn opa had verslaggever en Engeland-corresponzich, net als die van Bram, opgedent was, om eind 2006 te starten werkt tot hoofdmeester van de als columnist. school. Als zoon van een fabrieksarPas rond zijn veertigste debuteerde beider was hij de enige uit het gezin hij als schrijver, met de wielerrodie de mogelijkheid had gekregen man De Proloog (1995). Eerder was om te gaan studeren. Ondanks deze de tijd daar nog niet rijp voor, denkt gelijkenissen moet je daar volgens Wagendorp zelf. ‘Ik dacht altijd Wagendorp niet te veel achter zoewel: ik ga nog een ken. ’Het hele boek is keer een boek schrijfictie, met elementen ven. Maar misschien uit de werkelijkheid. moet je daar ook wat Het is een vermenging, ervaring voor hebzoals denk ik alle fictie ben. Ik denk niet dat vermenging is.’ ik het op mijn dertigToch één laatste overste had gekund. Ik had eenkomst: Bram wordt er toen het geduld en uiteindelijk journalist, de tijd niet voor, maar net als zijn schepper. ook niet de levenserWagendorp studeerde varing. Ik miste ook Nederlands in Groninhet inzicht in mensen, gen, werkte even als in hoe ze reageren op copywriter, en begon bepaalde omstandighedaarna als journalist bij Bert Wagendorp, Een zaterden. Als je nou je hele de Leeuwarder Courant. dagmiddag, Uitgeverij Atlas leven al schrijver bent, In 1988 maakte hij de Contact, 80 pagina’s, ISBN 978 waar is dan de down overstap naar de Volks90 254 4873 8 (€ 10,00)
maal uit mij, ik ben er helemaal vrij in.’ Maar, vindt hij, de vorm van journalistiek die de waarheid boven water probeert te krijgen, dát is de belangrijkste vorm. ‘Die controlerende macht is de werkelijke waarde van journalistiek: is de waarheid zoals die ons wordt voorgespiegeld, of ligt het anders? Wij columnisten darren daar wat om heen. Wij zijn entertainers. Columnisten hebben ook, vind ik, een verschrikkelijk opgeblazen imago, alsof het de belangrijkste mensen van de krant zijn. Het zijn de clowns van de krant!’
Jelmer de Haas
to earth-ervaring? Het gewone, normale leven waar de meeste Nederlanders dagelijks mee te maken hebben? Over het algemeen lijkt het me goed als je ook eens normaal werk hebt gedaan.’ Zijn bestseller Ventoux (2013) deed hem inzien hoezeer het hem eigenlijk bevalt, die romanvorm. ‘Ventoux heeft dingen losgemaakt, dat zeker. Ik vind het heel leuk om zo’n wereld te creëren, om figuren te bedenken die voor jou op een gegeven moment heel echt zijn, terwijl je zelf nog niet eens precies weet hoe het met ze zal aflopen. Ik kan me eigenlijk niks plezierigers voorstellen dan daarmee spelen. Het is een enorm vrije vorm, de meest vrije vorm van schrijven. Journalistiek heeft toch altijd die dwang van de werkelijkheid – of de veronderstelde werkelijkheid.’ Diezelfde vrijheid vindt Wagendorp in zijn werk als columnist. ‘Columns zijn een vrijgestelde vorm van journalistiek. Ik hoef me nergens wat van aan te trekken. Het komt hele-
Aankomende januari verschijnt er een lijvige roman van Wagendorps hand met zo’n clown in de hoofdrol: Masser Brock. ‘Het speelt zich af in de journalistieke wereld. Masser Brock is een columnist bij een landelijke krant. Daar tussendoor spelen allemaal andere verhalen: over hoe kranten worden gemanipuleerd door geheime diensten, over hoe nieuws tot stand komt en soms ook wordt gecreëerd of verhuld door kranten. Ik wilde graag iets schrijven over het thema ‘nieuws’, omdat ik me vaak dingen afvraag over de weergave van de werkelijkheid in het nieuws. Of dat wel altijd de juiste werkelijkheid is, of dat er misschien een andere waarheid onder zit, wat natuurlijk bijna altijd zo is. Wat ook wel een thema is: de meningenjournalistiek. Hoe die is opgerukt de afgelopen tien jaar. ‘Maar er zitten ook andere mensen in. Een hele fanatieke horlogemaker bijvoorbeeld, omdat ik dat een mooi beeld vind. We proberen grip te krijgen op de wereld middels het nieuws, maar we komen er steeds meer achter dat dat helemaal niet kan. Dat het veel te complex is om het allemaal te kunnen begrijpen. Terwijl een horlogemaker binnen een heel klein universum werkt, en die snapt het helemaal. Die weet precies wat daar gebeurt.’ Wanneer Masser Brock in januari verschijnt, gaat Wagendorp weer verder met het volgende project, waar hij nu al voorzichtig mee bezig is: een roman over een groep mensen uit de Achterhoek die in het midden van de negentiende eeuw naar Amerika emigreerde. De hoofdpersoon wordt een klein jongetje van een jaar of tien, dat staat al vast. En de rest? Daar kan hij van maken wat hij wil.
16
+ JULI
20
GUSTUS U A
OP = OP
ALTIJD EN OVERAL LEZEN
boekenkrant.com
juli 2016 pagina 5
literatuur lekker langzaam
Bevroren in de tijd Zijn vader heeft een baard laten staan. Is dit de baard van een man die het eeuwige leven tegemoet gaat? vraagt Jeff Lockhart zich af in Don DeLillo’s Nulpunt. Door Nina Visser Vader Ross Lockhart is steenrijk geworden op de financiële markt. Zijn tweede vrouw Artis leidt aan multiple sclerose, maar als het aan Ross ligt zal ze daar niet aan overlijden. Hij heeft een vermogen geïnvesteerd in een instelling waar hun lichamen worden ingevroren, om ergens in de toekomst te ontwaken, in een nieuwe wereld vrij van ziektes. Ross gelooft duidelijk in de maakbaarheid van het leven. Zo koos hij er als jonge man voor zijn naam op te geven en verder te leven als Ross Lockhart. Zoon Jeff, die zijn vader bezoekt op de verborgen locatie waar het invrie-
gangen vol deuren waar niets achter zen van de lichamen plaatsvindt, zit, het voedsel is niet altijd te benoegelooft geen moment in het slagen men en het gebouw hangt vol provan de operatie. Het zorgt voor een verdere complicatie in de relatie met jectieschermen waarop zich natuurzijn vader, die sinds de scheiding van rampen voltrekken en het menselijk lijden vol op je afkomt. De uitputzijn ouders al niet erg goed was. Jeff ting van de planeet eist een andere blijkt net als zijn vader iemand die het leven naar zijn hand zet. Als kind manier van leven, en dus ambieert het project de verrijzenis van nieuw mat hij zich een hinkloopje aan dat hij maanden volhield, als tiener nam soort mens. ‘We willen de grenzen oprekken van wat hij de pose van boekenhet betekent om mens wurm aan zonder ooit te zijn – oprekken en een boek te lezen. Taal dan te buiten gaan,’ is voor hem een middel verklaart een groep om de wereld te ordewetenschappers. nen, door alle objecten Uiteraard zet het eeuom hem heen te definiëwige leven ook aan tot ren. In de nieuwe wereld reflecteren over leven waarin zijn vader hem en dood. ‘Ik denk aan heeft uitgenodigd blijkt waterdruppels. Hoe ik dat echter lastig. vroeger in de douche De locatie, die zich stond en een waterergens op de grens van druppel gadesloeg die Kirgizië en Kazachstan langs de binnenkant bevindt, weerspiegelt de Don DeLillo, Nulpunt, vertavan het doorzichtige futuristische vervreemling: Jan Fastenau, Uitgevegordijn omlaag glibberding van het invrierij Ambo|Anthos, 256 pagide,’ zegt Artis als Jeff zingsproces: er zijn geen na’s, ISBN 978 90 263 3504 4 haar vraagt naar wat ramen, maar wel hele (€ 21,99)
arnon
Joyce Ravid
voor wereld ze denkt terug te keren. Natuurlijk, zonder water geen leven. En zo heeft alles in dit boek een extra lading, alles is symbolisch. Het is knap gedaan door DeLillo, maar vaak lijken zijn beelden en dialogen ondoordringbaar. Hij dwingt je langzaam te lezen, alles meerdere keren te interpreteren. Dit boek is een uitdaging die niet voor iedereen is weggelegd.
advertentie
Twee zielen in één borst
Nieuw
Vaak is niet alles wat het lijkt en nog vaker is niets wat het lijkt. In het gelaagde, maar trage Moedervlekken van Arnon Grunberg draait alles om identiteit.
Reisverhalen en notities van Arthur Japin
Door Floortje van Gameren Arnon Grunberg
Goed Volk
re
nia
Uitgeverij Mago
die symbool lijken te staan voor de groeiende liefde tussen hem en zijn moeder: Kadoke gaat weer in zijn ouderlijk huis wonen om voor haar te zorgen. Moedervlekken heeft hier: waarom gebeurt en waarbij je nu denkt door een ongekende gelaagdheid. ‘Bij alles wat je overkomt om zou mij n: waarom ook niet? Waar denke eens je moet dit? mij Grunberg had echter wel wat meer gebeuren?’ zoiets ook eigenlijk niet de opperheks van tempo in zijn verhaal mogen gooien. Vladimir Poetin tot Van de moeder van zus van Susan ca La Cicciolina tot de Californië, van pornopoliti De scène waarin Kadoke in elkaar ken niet alleen bevol ze , gaan weg eigen Sontag. Mensen die hun leven kruisen wordt geslagen lijkt eindeloos tede romans van Arthur Japin, ook in het dagelijks ze zijn pad. duren; een volle vijftien pagina’s van Goed Volk n en dagboeknotities In de 28 korte reisverhale ginnen van de gaan eraan op. Moedervlekken verzwervers, politici en konin figureren vorsten en Arundathi Roy via, Mora to Alber vers als nacht, maar ook schrij loopt daardoor erg traag en verlangt en Colm Tóibín. een lezer met doorEen schitterend ldwijde bestsellers als Arthur Japin schreef were het witte hart. ave en De zwarte met zettingsvermogen. De gebrek, Vaslav, De Overg ns-Publieksprijs, prijzen waaronder de Hij won talloze literaire idtprijs en de Schm M.G. e rijs, de Anni lezer die beschikt over de lira-prijs, de eci-p libris-prijs. dit vermogen staat een boek te wachten dat tot nadenken aanzet: hoe ga je met je bejaarde ouders om? En wat blijft er van je over als niet meer voor jezelf kunt zorgen; een herinnering zoals op een foto? Een trauma? Of datgene wat de mensen om je heen nog van je proberen te Arnon Grunberg, Moedervlekmaken? ken, Uitgeverij Lebowski, 400
Arthur Japin goed volk
Arthur Japin
foto: © marc brester
Kadoke is de spil in de nieuwe roman van Arnon Grunberg. Kadoke ‘is een man zonder voornaam. Zijn vrouw noemde hem alleen Otto als ze ruzie hadden’. Kadoke is psychiater bij de crisisdienst en zoekt naar een nieuwe verzorger voor zijn bejaarde moeder. Het is een ware queeste om iemand te vinden die vierentwintig uur per dag beschikbaar is. Daarbij komt dat zijn moeder eigenlijk niet zijn moeder is: het is zijn vader die doet alsof hij zijn moeder is. Moedervlekken is geen vrolijk boek. Zo is de vader van Kadoke, nu zijn moeder, zo getraumatiseerd door de dood van zijn vrouw dat hij haar is geworden. Hij heeft alles van haar overgenomen, tot haar oorlogstrauma’s aan toe. Kadoke is ook geen gelukkige ziel. Hij is in constante strijd met zichzelf en vraagt zich met regelmaat af of wat hij voelt wel echt is. Punten scoort Moedervlekken op het gebied van symboliek. Terwijl Kadoke psychiater is bij de crisisdienst, verandert zijn eigen thuissituatie – mede door zijn eigen toedoen – in een ware hel. Ook zijn er de groeiende moedervlekken (goedaardige, dat wel) op zijn onderrug
Don DeLillo
is
ve
rh
al
en
ISBN 9 789492 241078 - 160 pp. / € 17,95
Zomers leesplezier
pagina’s, ISBN 978 90 488 1913 3 (€ 22,50)
MAG160301_WTK_ad-193x128mm.indd 2
27-06-16 13:17
slechts
g 5,95* Neem een Rainbow mee op reis deze zomer * Geldt voor de geselecteerde titels tot 1 september 2016, zo lang de voorraad strekt.
Boeken Uitgeverij Conserve – juli 2016
Picasso in Holland heet de tentoonstelling die tot eind augustus te zien is in het Stedelijk Museum in Alkmaar. Het is tevens de titel van het boek van Kees Komen over Picasso’s verblijf in Schoorldam in de zomer van 1905 in zijn blauwe periode. Hij maakte hier twee belangrijke olieverfschilderijen, waarvan La Belle Hollandaise (zie cover) de voornaamste is en voor de expositie helemaal uit Brisbane (Australië) moest komen. Kees Komen – Picasso in Holland – Parijs-Schoorldam 1905, 152 pagina’s, met illustraties, € 16
Meewandelen langs de huizen van Karel van het Reve, Jan en Annie Romein-Verschoor, Elly de Waard en Chris van Geel, Nescio, Marie, Peter en Mark Brusse of zien waar De avonden van Gerard Reve zijn geboren? Wandel mee op 22 en 29 juli, 5 en 12 augustus van 11.00 tot 13.00 uur met Conserveuitgever Kees de Bakker op de literaire wandeling door Groet, deelname € 20 (inclusief het boek Hier schijnt de zon – Schrijvers over Schoorl, Groet en Camperduin – Van Bernlef tot Reve dat € 20 kost, de wandeling is in feite gratis). Geef u op bij info@conserve.nl of b.vanbaar@quicknet.nl Hier schijnt de zon telt 256 pagina’s.
Adriaan van Dis en Youp van ’t Hek schreven speciaal voor Hier is het paradijs niet verloren – Schrijvers over Bergen aan Zee – Van Gorter tot Van Dis een verhaal en Joost Zwagerman stond ‘Werken en Genieten in Bergen aan Zee’ af. Portretten van Herman Gorter en Adriaan Roland Holst staan eveneens in het boek, en een fragment uit Saskia Noorts Terug naar de kust, voorzien van een literaire wandelroute door Bergen aan Zee. Nu van € 20 voor slechts € 5!!!!
Uitgeverij Conserve In de boekhandel of portvrij te bestellen via info@conserve.nl
Vijf oud-premiers Van Agt, Balkenende, De Jong, Kok en Lubbers in gesprek met parlementair redacteur van de NOS Annemarie Gualthérie van Weezel, reeds 15.000 exemplaren verkocht. Met een inleiding van de Belgische oud-premier Eyskens. Annemarie is als prinses Annemarie getrouwd met prins Carlos en inmiddels moeder van drie kinderen. Met namenregister en foto’s van Jeroen van der Meyde, 160 pagina’s met katerns foto’s in kleur, speciale terrasfoto met de oud-premiers, geposeerd voor dit boek. Nu van € 17,99 voor slechts € 5!!!
boekenkrant.com
juli 2016 pagina 7
literatuur column
De kamer van de auteur
De elf Utrechtse studenten, met Vera Martens en Sander Heithuis in het midden.
het verdriet van België
Meesterwerken leren lezen Menig literatuurliefhebber heeft het magnum opus van Hugo Claus in de boekenkast staan: Het verdriet van België. Maar wordt het Vlaamse boek daadwerkelijk gelezen en begrepen door Nederlanders? Elf Utrechtse studenten speelden in op deze vraag en maakten een website waarop ze Claus’ meesterwerk uitleggen.
land. In dat opzicht heeft het boek zeker baat bij een verklarende website voor Nederlandse lezers.’ ‘Die kennis over België is erg relevant,’ vervolgt hij. ‘Maar ik denk dat het grootste probleem van het boek is dat je het als roman moet leren lezen. Niet alleen omdat het in bijzondere taal is geschreven, maar ook omdat de vertelwijze niet alledaags is. Er gebeurt eigenlijk niets in Het verdriet van België, maar toch gebeurt er buitengewoon veel tegelijkertijd. Het zit op een andere manier verstopt in de tekst en dat moet je leren zien. Als je dat door Door Nora van Ouwerkerk hebt dan zit je helemaal vast in het verhaal. Dat is een van de meest bijOp de faculteit der zondere literaire ervaringen die je Geesteswetenschapkunt hebben. Maar het staat wel pen van de Universiheel ver af van de gemiddelde leesteit Utrecht ontmoet wijze van de meeste lezers.’ ik prof. dr. Geert BueDe website die de studenten heblens en masterstudenben gemaakt bevat onder andere ten Literatuur en culeen samenvatting van het boek, een tuurkritiek Vera Martens en Sander biografie van Hugo Claus, informaHeithuis. Acht weken lang hebben tie over de historische context en zij zich tijdens het college Meestereen woordenlijst die Vlaamse woorwerk intensief bezig gehouden met den verklaart. Ook kun je er terecht Hugo Claus’ Het verdriet van België. voor maar liefst elf verdiepende artiHet resultaat is een verhelderende kelen over de roman. ‘Door middel website over de bijzonder gecomplivan de website hebben wij geproceerde roman. beerd het werk uit te leggen aan Het verdriet van België verscheen mensen die bij nul beginnen,’ vervoor het eerst in 1983 en omspant telt Sander. ‘Je zet jezelf echt aan tot de periode 1939–1947. Het Vlaamse nadenken,’ vult Vera aan. ‘Want wat leven in deze crisisperiode van ooris nou echt belangrijke informatie log, collaboratie en overleven staat voor een Nederlander om dit boek centraal. Louis Seynaeve is elf jaar te begrijpen? Zo kwamen we op het en leerling op een nonneninteridee om verdiepende naat. Terwijl hij opgroeit artikelen te schrijin een verbazingwekven, die ingaan op de kende familie wordt hij meest interessante thegeconfronteerd met verma’s en motieven van warring, hunkering en het boek.’ Sander: ‘De bedrog. artikelen zijn geboren ‘Voor een goed begrip uit ieders persoonlijke van Het verdriet van Belinteresse. Zo worden er gië is het bepaald geen historische onderweroverbodige luxe enige pen behandeld en taalkennis te hebben van de specifieke onderwergeschiedenis en cultuur pen. Daarnaast zijn er van België,’ legt B uelens ook analyses van de uit. ‘Het werk is specihoofdpersoon Louis te fiek geworteld in een Hugo Claus, Het verdriet van vinden.’ bepaald moment in de België, Uitgeverij De Bezige De website draait niet geschiedenis van dit bui- Bij, 776 pagina’s, ISBN 978 90 alleen om verdieping, tengewoon complexe 234 7906 2 (€ 19,90)
‘Er gebeurt eigenlijk niets in Het verdriet van België, maar toch gebeurt er buitengewoon veel tegelijkertijd.’ vertelt Sander. ‘Een aantal dingen vonden we echt leuk om te doen. Toen we bijvoorbeeld ontdekten hoe ingewikkeld de familiegeschiedenis van Louis is, ontstond het idee om een stamboom te maken. Iemand is ook naar Kortrijk geweest en heeft daar foto’s gemaakt van locaties die in Het verdriet van België voorkomen. Dit is natuurlijk niet essentieel om het boek te begrijpen, maar het is wel erg leuk voor op de website.’ Zijn er nog meer boeken die zich zouden lenen voor zo’n verdiepende website? Professor Buelens denkt van wel. ‘Zelf ben ik geïnteresseerd in de wisselwerking tussen concrete dingen in de samenleving en de geschiedenis van een cultuur. Het is interessant om te zien hoe die terugkomen in de literatuur. Bijvoorbeeld in een recente bestseller, Oorlog en terpentijn, van Stefan Hertmans. Het verdriet van België gaat over de Tweede Wereldoorlog, Oorlog en terpentijn over de Eerste Wereldoorlog. Op beide boeken kun je vergelijkbare aspecten betrekken. In dat opzicht kun je over heel veel boeken een soortgelijk project bedenken.’ Voor de masterstudenten was het in ieder geval bijzonder om acht weken lang met één boek en één hoofdpersoon bezig te zijn. ‘Toen ik het uitgelezen had vond ik het moeilijk om afscheid te nemen van Louis,’ vertelt Sander. ‘Op een gegeven moment is hij een soort vriend van mij geworden.’ Nieuwsgierig geworden naar Het verdriet van België? Bekijk dan de website: www.hetverdrietvanbelgie.sites.uu.nl. En vergeet niet het boek daadwerkelijk uit de kast te te halen…
Maarten was aan het werk in de tuin toen ik zijn erf op reed. Het verbaasde me dat hij niet naar me toekwam, maar juist van me wegliep. Hij wist toch dat we een afspraak hadden? Ik pakte mijn spullen van de passagiersstoel, stapte uit en liep over het grindpad naar de achterdeur. Bij een schuurtje deed mijn auteur verwoede pogingen om een geit bij de horens te vatten en hem door de ingang te leiden. Het dier voelde er niets voor om de buitenlucht voor de beslotenheid van de schuur in te ruilen, maar Maarten had er zijn zinnen op gezet en hij bleef dwingen totdat de geit aan mijn zicht was onttrokken. Met een tevreden blik draaide hij zich om. ‘Daar ben je. Welkom. Zullen we naar binnen gaan?’ We liepen door de bijkeuken en de lange gang naar de woonkamer. ‘Wil je thee?’ Maarten verdween naar de keuken. Voordat ik ging zitten, haalde ik zijn nieuwe roman uit mijn tas en legde hem op de salontafel. De zon stond op het zuiden, bloeiende struiken verfraaiden het groene uitzicht vanuit de kamer. In de lage zonnestralen zweefden stofdeeltjes boven de kleine vleugel waar bladmuziek op de klep lag. In de open haard lag verkoold hout. Het was zó stil dat het leek alsof ik alleen in het huis was. Misschien was mijn gastheer teruggegaan naar zijn geit? Overal lagen stapeltjes boeken, sommige waren opengeslagen, andere stonden keurig in het gelid. De verzameling cd’s trok mijn aandacht omdat hij geordend was op een wijze die detoneerde met de prettige ordeloosheid van de rest van het interieur. Voetstappen in de gang. Daar was hij met de thee. Of ik ook een koekje wilde? Even streelde hij over het omslag van Het psalmenoproer, maar al heel gauw ging het gesprek over andere zaken. Muziek, boeken, collega’s. ‘Ik heb je toch wel eens verteld dat je voorganger eerste klas vloog, terwijl hij zijn auteurs in de business class liet zitten? We gingen met een groep schrijvers naar Stockholm, want hij wilde de Scandinavische markt veroveren. De zakenman voorin, het schrijversvolk achterin. Ik weet nog hoe daarover gemokt werd. Van die reis zelf herinner ik me niet veel. Etentjes, gesprekken met agenten en uitgevers. Het leukste was het contact met andere Nederlandse schrijvers. Dat heeft meer indruk gemaakt dan de zakelijke kant van de onderneming.’ Of ik wel eens van de in 1999 overleden componist Per Lundkvist gehoord had? Nee? Maarten stond op, pikte een exemplaar uit de duizenden cd-doosjes en liet me werk van Lundkvist horen. Een paar keer ben ik bij Maarten op bezoek geweest. Altijd was hij buiten aan het werk. Maar nergens voelde ik me dichter bij de kern van zijn universum dan in zijn kamer.
Lex Jansen Jarenlang was Lex Jansen de uitgever en het gezicht van De Arbeiderspers. Nu is hij directeur van het door hem opgerichte Magonia: uitgeverij en centrum voor schrijfbegeleiding. www.magonia.nl
boekenkrant.com
juli 2016 pagina 8
literatuur Boekverfilming
Kubrick in een torenflat J.G. Ballards High-Rise (1975) begint met een fantastische openingszin: ‘Later, as he sat on his balcony eating the dog, Dr Robert Laing reflected on the unusual events that had taken place within this huge apartment building during the previous three months.’ De filmversie van het boek draait nu in de bioscoop.
losbarst. Ik vraag me af of Wheatley een fan is van Stanley Kubrick, want de strakke jarenzeventigsfeer en het nietsontziende geweld zouden niet misstaan in A Clockwork Orange (1975).
Door Anouk Abels In het boek van J.G. Ballard (1930–2009) ontmoeten we Laing wanneer hij verhuist naar Tom Hiddleston een gigantisch flatgebouw dat van alle daar steeds verder in, met vernielingemakken is voorzien. gen, vecht- en moordpartijen, verDie luxe gaat verloren wanneer de krachtingen en een enkele geroosbewoners verwikkeld raken in een terde hond tot gevolg. absurdistische klassenDe inwoners genieten strijd. In eerste instantie ervan, en houden de grijpen de torenbewogebeurtenissen geheim ners de kleinste gebeurvoor de buitenwereld. tenissen – lawaaierige Ook Laing voelt zich kinderen in het zwemthuis in deze situatie: bad, of een verstopte hij besluit niet meer afvalkoker – aan om naar zijn werk te gaan, enorme stennis te schopmaar in de nieuwe, pen en de vinger te wijbrute leefomgeving zen naar de verdiepinvan de toren te blijven. gen boven of onder hen. Er ontstaat een primi41 jaar na het verschijtieve veroveringsdrang; nen van het boek draait de wens om anderen te J.G. Ballard, High-Rise, Uitgede verfilming Highlaten zien wie de baas verij 4th Estate, 248 pagina’s, Rise in de bioscopen, is. De bewoners gaan ISBN 978 00 081 3489 1 (€ 11,15)
met Tom Hiddleston, Luke Evans, Jeremy Irons en Sienna Miller in de hoofdrollen. De regie is in handen van Ben Wheatley. Hij plaatst Ballards verhaal in een soort futuristische, gladde versie van de jaren zeventig, vol designermeubels, -kleding en -apparatuur. De regisseur voegt daar vaak vervreemdende elementen aan toe; zo galoppeert er een hagelwit paard rond op het dak van de toren, en wordt er een kostuumfeest georganiseerd waarbij iedereen rondloopt als de bewoners van Versailles ten tijde van Lodewijk XIV. Als de vernietiging echt ingezet wordt, lijkt het wel oorlog: de visuele feestjes die aan het begin van de film worden gecreëerd, brokkelen af, en je wil liever wegkijken als het geweld
De teloorgang van de decadente toren wordt meesterlijk in beeld gebracht door Wheatley. Wel zullen Ballard-fans verbaasd zijn over aangepaste plotwendingen en nieuwe personages. Zo is er een belangrijke observatorrol weggelegd voor een jongetje dat niet in het boek voorkomt. De meest opvallende wijziging heeft plaatsgevonden in het achtergrondverhaal van Laing. Waar hij in het boek de toren betrekt na een scheiding, gebeurt dat in de film als zijn zus is overleden. Zo is er opeens een verklaring voor het feit dat Laing zich vol overgave in de morele neerwaartse spiraal stort: hij heeft een persoonlijk trauma te verwerken en kan het niet aan om in de ‘echte wereld’ te functioneren. Dat is nogal een verschil met de boekversie van High-Rise. Daarin is Laing juist een everyman: hij ontsnapt niet aan een trauma, maar aan de verdovende regels van het alledaagse leven. Deze Laing wil, net als vele anderen, ons luxe, moderne bestaan wel eens negeren en enkel luisteren naar zijn oerdriften. Voor de hond uit die openingszin maakt het echter geen donder uit: ook in de film eindigt hij als avondeten. Een kubrickiaans tafereel in een torenflat, dat de ideale omlijsting vormt voor een fascinerend boek én een oogstrelende film.
Op dieet
Sneeuwwitje tussen zeven dikke dwergen Bestsellers. Literaire prijzen. De eer om het Boekenweekgeschenk te mogen schrijven. Renate Dorrestein (1954) has been there and done that. Nu is er een nieuwe roman van haar hand: Zeven soorten honger. Haalt die het hoge niveau dat we van Dorrestein gewend zijn? Door Ika Gerritsen
Ruud Pos
Renate Dorrestein
Zeven soorten honger; het zijn de honger van de maag, het hoofd, de oren, de ogen en ga zo maar door. Honger is een gevoel dat opgewekt wordt door biologische processen, door gewoonte of door zintuiglijke waarnemingen, maar het is niet iets waar je per se aan toe hoeft te geven, zo houdt Nadine Ravendorp haar clientèle voor. Zij en haar man Derek runnen in een luxe villa in de duinen een instituut waar zwaarlijvige heren uit de bovenlaag van de samenleving ‘aan
van een van haar cliënten, die als hun leefstijl werken’, ofwel: op een streng dieet worden gezet en keihard een uitgemergelde Sneeuwwitje tussen de zeven dikke dwergen komt moeten sporten. Ze zijn gedwonwonen. Dorrestein werpt kundig de gen er net zo lang te blijven tot ze vraag op wat erger is: de door Nahun streefgewicht hebben behaald. dine zo gehate onmatigheid, of zieGrote troef hierbij is de borgsom ter kelijke zelfbeheersing? grootte van een jaarinkomen die de Zeven soorten honger is onmiskenmannen hebben gestort. Verlaten baar een echte Renate Dorrestein. ze het instituut voordat ze een geAanvankelijk licht absurdistisch, zond gewicht hebben bereikt, dan maar al gauw intrigerend en op het zijn ze die borgsom kwijt. Een gougruwelijke af spannend. Als vanouds den formule, of zo lijkt het althans. Want opeens gaat er van alles mis op worden we getrakteerd op rake typeringen, inktzwarte huhet instituut. Heel erg mor en juweeltjes van mis, zelfs. En dat heeft zinnen: ‘Haar hersenalles te maken met de cellen grijpen wanho‘onmatigheid’ van Depig om zich heen’, bijrek en Nadine, een eivoorbeeld. Of: ‘Ze sluit genschap die Nadine in met een bijna hoorhaar clientèle nog wel bare klap haar mond.’ zo verfoeit. Bovendien is het waarNet als in Dorresteins schijnlijk het origiautobiografische roman neelste boek dat je dit Het perpetuum mobile jaar zult lezen. Al was van de liefde speelt de het maar vanwege die ziekte anorexia een bemoddervette kerels die langrijke rol in Zeven door elke scène heen soorten honger. De kinRenate Dorrestein, Zeven kuieren. derloze Nadine trekt soorten honger, Uitgeverij zich het lot aan van de Podium, ISBN 978 90 575 9801 anorectische dochter 2 (€ 19,99)
boekenkrant.com
juli 2016 pagina 9
literatuur debuut
‘Soms is alles gewoon bij elkaar gelogen’ Als theatermaker en actrice schreef en bewerkte Carly Wijs jarenlang teksten voor het toneel. Nu debuteert ze als romanschrijfster met Het twijfelexperiment. ‘Het schrijven van een boek is heel anders dan wat ik van het toneel gewend ben,’ vertelt Wijs.
Panter in de kelder Amos Oz (1939) geldt als een van de grootste hedendaagse schrijvers. Het verhaal speelt in het Jeruzalem van 1947, in de zomer voor de stichting van de staat Israël. Britse soldaten patrouilleren in de straten. Te midden van deze onrust droomt de twaalfjarige Profi van een toekomst als vrijheidsstrijder.
Amos Oz, Panter in de kelder, vertaling: Hilde Pach, Uitgeverij De Bezige Bij, 176 pagina’s, ISBN 978 90 234 9889 6 (€ 16,99)
Wie vlucht en wie blijft
Door Nicole van der Elst In Het twijfelexperiment beschouw je de wereld vanuit de tienjarige Vicky. Haar oudste zus Mitty is geestelijk gehandicapt en woont niet altijd thuis. Op een dag vermoedt Vicky dat Mitty niet echt gehandicapt is, maar dat ze doet alsof. Ze besluit een experiment te beginnen waarbij ze aan alles twijfelt: wat is waar en wat niet? Op deze manier hoopt ze haar zus te ontmaskeren, zodat ze weer thuis kan komen wonen en ze een alledaags gezin kunnen vormen.
boekenkrant tipT
Wie is toch die mysterieuze schrijfster Elena Ferrante? Wie vlucht en wie blijft is alweer het derde deel van haar Napolitaanse romans over Lili en Elena. De meisjes zijn inmiddels volwassen. Lila, die op haar zestiende trouwde en een kind kreeg, heeft haar man verlaten en werkt in een fabriek om rond te komen. Elena heeft de universiteit doorlopen en een succesvolle roman geschreven.
Carly Wijs
Als ik ter voorbereiding op ons sen met een gehandicapt familielid gesprek eerdere interviews met Carly Wijs doorlees, valt me één ding gehoord. ‘Toch maak ik me wel zorgen als mensen na het lezen van Het op. Er wordt bijna altijd gevraagd of twijfelexperiment denken dat het Het twijfelexperiment autobiograboek over mij en mijn familie gaat,’ fisch is. Geen vreemde vraag als je lacht ze. bedenkt dat Wijs, net als Vicky, een geestelijk gehandicapte zus heeft Wijs vindt het spannend dat haar en haar moeder, net als die van haar debuut nu in de winkels ligt en dat hoofdpersoon, uit het buitenland mensen haar verhaal daadwerkelijk komt. ‘De neiging die mensen hebkunnen lezen. ‘Nadat ik mijn uiteinben om een fictief werk te koppelen delijke versie had ingeleverd, wilde aan het echte leven van een auteur ik met mijn hoofd onder de dekens valt me niet alleen tijdens de problijven liggen met mijn vingers in motie van dit boek op,’ vertelt Wijs. ‘Mensen proberen de rollen die ik als mijn oren,’ bekent ze. ‘Maar nu vind ik het juist leuk dat alle berichtjes actrice heb gespeeld ook te koppevan vrienden, bekenden en lezers len aan mijn eigen leven. Dat vind binnendruppelen.’ ik nog steeds raar. Het lijkt wel of Toch moest ze wel een behoorlijke daar de laatste jaren steeds meer de hobbel over voordat ze daadwerkenadruk op is komen te liggen; iederlijk met schrijven durfde te begineen wil alleen nog maar weten hoe nen. ‘Ik heb veel romans bewerkt hoog het reality-gehalte van iets voor het toneel. Voor deze beweris. Soms is alles gewoon bij elkaar kingen worden doorgaans de beste gelogen.’ of mooiste boeken uitgekozen. Het Dat haar roman niet autobiografisch was voor mij dan ook erg intimideis, betekent echter niet dat er geen dingen uit haar leven terugkomen in rend om zelf te gaan schrijven. Elke keer als ik mijn tekst haar werk, legt Wijs uit. een paar dagen wegVoor de rode draad van legde was ik bang dat het verhaal heeft ze bijik zou denken: dit is voorbeeld teruggegrezo slecht. Op een gegepen op een eigen ervaven moment heb ik die ring. ‘Ik heb als kind ook gedachte losgelaten en weleens gedacht: volgedacht: dit is het.’ gens mij speelt mijn Ondanks haar jarengehandicapte zusje lange ervaring als dit. Ik heb haar toen actrice vindt Wijs het misschien tien minutoewerken naar een ten geobserveerd en première niet te verhet daarna weer laten gelijken met het debugaan.’ Deze wensgeteren als auteur. ‘Het dachte blijkt niet alleen Carly Wijs, Het twijfelschrijven van een boek in haar eigen hoofd te experiment, Uitgeverij is heel anders dan zijn opgekomen. Wijs Ambo|Anthos, 240 pagiwat ik van het toneel heeft soortgelijke verhana’s, ISBN 978 90 263 3296 8 gewend ben. Ik speel en len van meerdere men(€ 19,99)
Elena Ferrante, Wie vlucht en wie blijft, vertaling: Marieke van Laake, Uitgeverij Wereldbibliotheek, 416 pagina’s, ISBN 978 90 284 2667 2 (€ 24,99)
Jacqueline de Haas
schrijf vaak teksten voor collectieven of gezelschappen. Je maakt dan iets met een groep mensen. Het schrijven van een boek is juist iets wat je echt alleen doet, en het voelt dan ook heel privé.’ Ook tijdens het schrijven waren er nog dingen die Wijs moest leren. ‘In het theater kunnen dingen veel meer opengelaten worden en hoef je niet letterlijk alles te omschrijven of te benoemen. Als je aan een acteur vraagt om woedend een glas op tafel te zetten maakt hij zelf wel uit hoe dat glas uiteindelijk op de tafel komt. Bij het schrijven van Het twijfelexperiment kwam ik erachter dat je de dingen in een boek veel meer moet duiden.’ Toch is er één ding dat niet verandert in haar schrijfproces: ‘Bij het schrijven van dialogen had ik nog steeds pratende mensen in mijn hoofd, net als bij het werken aan een toneeltekst.’
De geheime droom van het land
De meeste mensen zullen Wijs echter niet kennen van het toneel, maar van de populaire televisieserie Divorce, waarin ze de rol van Tamar vertolkt. Deze bekendheid heeft volgens haar zeker geholpen bij alle aandacht die er voor haar romandebuut is. ‘Ik moest erg lachen om mijn tienjarige zoon. Op de achterkant van het boek staat een levensgrote foto van mij. Mijn zoon zei: “Mama, normaal staat er toch een veel kleinere foto en veel meer tekst op de achterkant van een boek?” Dat is natuurlijk bewust zo gedaan omdat ik een bekende kop heb. Ik ben zelf ook niet vies van een beetje publiciteit. Mijn bekendheid helpt om mijn verhaal met zoveel mogelijk mensen te kunnen delen, maar boven alles ben ik trots op het resultaat.’
Wolf en Lam
De Colombiaanse geschiedenis speelt een belangrijke rol in het werk van Héctor Abad (1958). Zijn boeken zijn des te indrukwekkender omdat hij de gewelddadige geschiedenis van zijn vaderland aan den lijve heeft ondervonden. In de familiesaga De geheime droom Héctor Abad Faciolince, De en het land vertellen de geheime droom van het land, drie kinderen van Ana vertaling: Jos den Bekker, Uitgeverij De Geus, 416 pagina’s, Ángel bij haar overlijden over de historie van ISBN 978 90 445 3576 1 (€ 22,95) het familielandgoed, die is verweven met het roerige verleden van Colombia.
Wolf en Lam is de eerste verhalenbundel van theoloog en dichter Huub Oosterhuis. Hij slaat hiermee een nieuwe weg in en dat juichen wij toe. In dit boek laat Oosterhuis zeer diverse onderwerpen de revue passeren: god/God, zijn vader, een vogel met drie vleugels, de grootvorst van Auschwitz, de overlevende van een vliegtuigramp en de oplossing van het vluchtelingenprobleem.
Huub Oosterhuis, Wolf en Lam, Uitgeverij Ten Have, 304 pagina’s, ISBN 978 90 259 0521 7 (€ 21,99)
boekenkrant.com
juli 2016 pagina 10
boekfragment
De muzikale vluchteling Hildegard Tischbein is een vrouw zonder illusies. Ze is 44 en alleen. Terwijl in haar kleine leven langzaam de rust verdwijnt, voltrekt zich in de Duitse samenleving een dramatische verandering.
Jef Rademakers, De muzikale vluchteling, Uitgeverij de Blauwe Tijger, 150 pagina’s, ISBN 978 94 921 6119 2 (€ 17,50) www.deblauwetijger.com
Soms twijfelde Hildegard aan zichzelf. Eerlijk gezegd twijfelde ze altijd aan zichzelf, maar in sommige perioden had ze er meer last van. Zoals nu. Het naderend najaar. Of zou het dieper zitten? Volgens psychologen maakten mensen om de zeven jaar een zekere verandering door. Daarom strandden er zoveel huwelijken na zeven jaar. Pas geleden had het zdf die oude speelfilm met Marylin Monroe nog eens uitgezonden: The seven year itch. In het Duits was dat vertaald als Das verflixte 7. Jahr. Het was wel toevallig dat ze hier nu zeven jaar woonde. En in die Hamburgse studentenkamer had ze veertien jaar gewoond, dat was precies twee keer zeven. Maar ze moest niet zeuren. Ze was net vierenveertig geworden, dat was geen veelvoud van zeven. Ze had nog een heel leven voor zich. Wie weet wat de wereld haar nog te bieden had? Die wereld was wel aan het veranderen, dat kon niemand ontgaan. Ook onze woonplaats ontkwam er niet aan. Elke gemeente moet zijn
steentje bijdragen, zeiden de politici. Op de Boulevard liepen steeds vaker vrouwen met een hoofddoek. Bij de bibliotheek had een medewerkster het idee geopperd om boeken in het Arabisch aan te schaffen, maar die had van de directeur de wind van voren gekregen. Dat was nou net wat je niet moest doen, had hij uitgelegd. De bedoeling was dat die mensen zo snel mogelijk Duits zouden leren. Dan konden ze kennis maken met de Duitse literatuur. Ze had toen even moeten terugdenken aan haar eigen ervaringen in het onderwijs. Wat moest een asielzoeker met Schiller? […] Een paar keer per week kuierde Hildegard naar de Prisma. […] In dat portiek van de Prisma was het allemaal begonnen. Sinds een paar dagen werd die ruimte niet alleen in beslag genomen door winkelwagentjes en honden die op hun baasje wachtten. Er was een man neergestreken die daar op een accordeon zat te spelen. Het was een man van onbestemde leeftijd die ondanks de nog zachte temperaturen een dikke, haveloze jas droeg. Hij zat er van de vroege ochtend tot de late avond en speelde riedeltjes op zijn accordeon, die hij voortdurend onderbrak om de binnenkomende en vertrekkende klanten te groeten. Elke passant werd door hem overdreven nadrukkelijk toegesproken: ‘Goedemorgen! Goedemiddag!’ Ook riep
hij vaak ‘Mahlzeit! ‘Hij had kennelijk geen idee dat deze begroeting iets met eten te maken had, hij dacht waarschijnlijk dat het een Duitse variant van Hallo! was. ‘Dag menier’ en ‘Dag mevrouw’. Hij onderbrak om de haverklap zijn accordeonspel voor zijn beleefde begroetingen. Muzikaal gezien waren die onderbrekingen niet erg: hij speelde abominabel slecht. […] Thuisgekomen had ze nog eens nagedacht. Waarom had ze zo schichtig gereageerd? Die man was een buitenlander die zijn best deed. Hij had zich in elk geval een paar woorden Duits eigen gemaakt. Dat hij zo bedonderd accordeon speelde, kon je hem misschien ook niet kwalijk nemen. Misschien was die man oorspronkelijk helemaal geen musicus, maar chirurg of kernfysicus. Zulke verhalen werden op de televisie vaak verteld. Het waren doorgaans juist goed opgeleide mensen die huis en haard en alle bezittingen hadden moeten achterlaten om het vege lijf te redden. Eigenlijk moesten we blij zijn met deze vluchtelingen. Ze brachten nieuwe intelligentie en nieuw bloed in onze vergrijzende samenleving. Als ze die accordeonspeler nog eens tegenkwam, zou ze zich niet zo angstig gedragen, dat nam ze zich plechtig voor.
boekfragment
De geheime Newton “Je deugt helemaal nergens voor,” zei zijn moeder, “Ga wat nuttigs doen.” Dat deed hij. Hij veranderde de wereld. Hoe ver ga jij voor je dromen? Lees het inspirerende levensverhaal van Isaac Newton, in Geert Kimpens roman De Geheime Newton.
Geert Kimpen, De geheime Newton, Uitgeverij London Books, ISBN 978 90 295 7181 4 (€ 12,50) www.geertkimpen.com
De moeder was onverschillig voor het gebroed dat in haar giste en wachtte gelaten op het baren. Op kerstavond zetten de weeën in die als vloedgolven tegen de weke buikvliezen van de magere vrouw beukten. De meid was door de sneeuw gestuurd om in het dorp de vroedvrouw van haar kersttafel te trekken. “Kom morgen maar terug,” had die gezegd, “er is niets wat ik nu kan doen. Zalig kerstfeest.” Maar de meid had bij thuiskomst nog niet de sneeuw uit haar winterjas geklopt, of vloekend had de bevalling zich aangekondigd. Met veel bombarie, geloei, gebalk en gekrijs. En daarna doodse stilte. In dit donker gebeitste bed, met de verbleekte fluwelen gordijnen aan de houten pilaren kwam hij op kerstnacht ter wereld. Alsof zijn geboorte gehoorzaamde aan de wetten van de alchemie. Eerst zorgde de natuur voor bederf en verrotting en daar ontstond nieuw
leven uit. Nu het lijk van zijn vader was ontbonden en zijn lichaamssappen waren weggelekt in de donkere aarde, was dat bruine mengsel verdampt en uitgewasemd tot in de op barsten staande longblaasjes in de homp vlees. De wereld stierf voortdurend om opnieuw te worden geboren. De aarde was een groot dampend dier dat snuivend de adem van de ether inademde, dat gegiste mengsel uit het afval van de dood. Met afgrijzen had zijn moeder naar de bloederige prop gekeken die ze gebaard had, vertelde ze. Een klein, lelijk big dat slechts met verbeelding tot het menselijke ras kon gerekend worden. ‘Waar is de rest,’ had ze gedacht, ‘was dit misschien de nageboorte en was het kind nog onderweg?’ Maar meer had de natuur haar niet te schenken. “Zo miezerig… het past wel in een jampotje,” was alles wat de meid kon stamelen. Toen het gedrocht het plakkerig slijm rond zijn oogleden plots opentrok, slaakten de twee vrouwen een gil vol afschuw. Het leefde. Twee vuurkooltjes keken hen beschuldigend aan. Alsof hij had willen zeggen; “Heb ik hier om gevraagd? Gebeurt er nog wat met mij?”. Een eis om aandacht die hij kracht bijzette door een monsterachtig getrompetter. “Ga de vroedvrouw maar weer halen,” had zijn moeder gezegd. De meid zag op tegen de lange wandeling om medicijnen naar het huis van Lady Paken-
ham en bleef koppig zitten. “Weer door die sneeuw en die barre wind,” had ze gesnauwd, “ik dacht het niet. Laten we wel wezen. Dat scharminkel haalt het toch niet, en straks ben ik zelf nog verkouden.” Zijn moeder had begrijpend geknikt. Het had geen zin. Net voor ze in slaap viel, hoorde ze de kerkklok twee uur slaan. “Geboren en gestorven op een witte kerst. Het heeft wel wat,” dacht ze tevreden. Drie dagen verbleef het wezentje in het rijk der schaduwen. Een kussen rond het rimpelige nekje gevouwen omdat het gedeukte hoofdje steeds knakte als een takje aan de boom. Maar het vleesstolsel was blijven leven. De vierde dag veerde hij op. Op 29 december was het duidelijk dat een nieuwe Newton de wereld bevolkte. Toen pas kreeg hij zijn naam. Isaac. Hebreeuws voor ‘hij die lacht’. Isaac Newton. Een ongewenst, vaderloos jongetje voor wie er weinig te lachen viel. Jaren later had hij gehoord dat op diezelfde dag, 29 december 1642, Galileo Galilei zijn laatste adem uitblies. Alsof de Goden het vuur van Prometheus, dat de mensheid verlichting schonk, van Galilei hadden afgepakt en hadden overgedragen aan dat eigenwijze jongetje in die besneeuwde boerderij in Woolsthorpe. In de eeuwige kringloop van de natuur aangezwengeld door God zelf.
boekenkrant.com
juli 2016 pagina 11
boekfragment
Het nest Het nest is een haarscherpe roman over de kracht van familiebanden en vriendschap, over hoezeer we op anderen steunen maar hen ook teleurstellen, en over de verstikkende invloed van geld.
Cynthia Sweeney, Het nest, vertaling: Els van Son, Uitgeverij Ambo|Anthos, ISBN 978 90 263 3192 3 (€ 19,99) www.amboanthos.nl
Omdat de drie Plumbs de avond daarvoor hadden afgesproken dat ze niet zouden drinken in het bijzijn van hun broer Leo, zaten ze allemaal – zonder dat van elkaar te weten – aan een heimelijke pre-lunch-cocktail in een bar in, of in de buurt van, het Grand Central Station. Het was een vreemd soort herfstdag. Achtenveertig uur eerder had er een storm over de Atlantische kust gebulderd, die ten oosten van Ohio op een koufront en op de arctische lucht uit Canada was gestuit, wat een zware, alle records brekende sneeuwval had veroorzaakt zodat het land van Pennsylvania tot Maine nu met de witte deken van een idioot vroege winter was bedekt. In het forensenstadje waar Melody Plumb woonde, een kilometer of vijftig ten noorden van Manhattan, hadden de bomen nog in hun herfsttooi gestaan en waren er talloze kapotgevroren door de vrieskou. De straten lagen er vol afgerukte takken en op sommige plekken zat men nog steeds zonder stroom. De burge-
meester overwoog zelfs Halloween af te gelasten. Ondanks de ijzige temperaturen en de dreiging dat de stroom plotseling zou uitvallen, was Melody’s treinreis naar Manhattan voorspoedig verlopen. Ze zat nu in de lobby van het Hyatt Hotel op 42nd Street, een plek waarvan ze zeker wist dat ze daar haar broer of zus niet tegen zou komen: ze had het hotel-restaurant in plaats van hun gewone plek, de Grand Central Oyster Bar, geopperd voor de lunch en Jack en Beatrice hadden spottend gereageerd omdat het Hyatt blijkbaar niet op hun lijstje stond van locaties die acceptabel waren volgens de mysterieuze criteria die zij erop nahielden en waarvan Melody geen enkele behoefte meer voelde om die te achterhalen. Ze weigerde tegenwoordig zich minder te voelen dan die twee, ze weigerde gekleineerd te worden omdat zij hun verering voor alles wat ‘oud Manhattan’ was niet deelde. Aan een tafeltje voor de enorme ramen van de enorme lobby van het hotel – die, moest ze toegeven, ontzettend ongezellig was: te groot, te grijs en te modern, met een of ander afschuwelijk kunstwerk van metalen stangen boven haar hoofd – ze kon de hoon van de afwezige Jacks en Beatrices horen in haar hoofd en was blij dat ze er niet waren –, bestelde ze een glas witte wijn, (twaalf dollar, meer dan ze thuis aan een hele fles zou
uitgeven) en hoopte dat de barman niet al te zuinig zou zijn. Het weer was na de storm ongewoon koud gebleven, maar nu brak de zon eindelijk door de wolken en begon de temperatuur te stijgen. De sneeuwhopen op de hoeken van de straten veranderden snel in enorme ondoorwaadbare plassen gesmolten smurrie. Melody keek toe hoe een uitzonderlijk onelegante vrouw probeerde over zo’n plas te springen en het net niet haalde, waardoor haar in een helderrode ballerina gestoken voet helemaal in het ijskoude en smerige water verdween. Melody had heel graag zo’n paar rode ballerina’s gehad, maar natuurlijk wel beter geweten: zulke kwetsbare schoenen trok je niet aan met dit weer.
boekfragment
Zeven soorten honger Zeven soorten honger biedt voedsel voor de geest zoals alleen Renate Dorrestein het kan opdienen. Een spannende, lichtvoetige en energieke roman met als thema: eten of gegeten worden.
Renate Dorrestein, Zeven soorten honger, 272 pagina’s, Uitgeverij Podium, ISBN 978 90 575 9801 2 (€ 19,99), e-boek: ISBN 978 90 575 9800 5 (€ 9,99) www.uitgeverijpodium.nl
Er bestaan zeven soorten honger die de mens de hele dag door belagen en die zijn maag doen knorren, en het merendeel daarvan wordt in het William Banting met succes bewust niet opgewekt. Een prikkelloze omgeving is het halve werk. Allereerst is er de honger die de kop opsteekt via het oog: de honger die ontstaat door de aanblik van voedsel of visuele verwijzingen daarnaar. Het mag een onnozel detail lijken, maar zelfs op de stillevens aan de muren in huis is geen eetbare waar te bespeuren. In de tuin staan geen gewassen die noten of bessen dragen. Er is de honger die via de neus ontstaat en die door middel van geuren het water in de mond doet lopen. Derek kan zich aan het strand geen haring permitteren, en als ze samen sinterklaasinkopen hebben gedaan, moeten ze de geur van speculaas eerst uit hun haren en kleren laten waaien alvorens het huis weer te betreden. En voor de huishouding geldt: luchtverfrissers met vanille, pepermunt- of anijstonen moeten
worden vermeden. Er is de honger via het oor, die wordt opgewekt als je een zak chips hoort knisperen of iets in de boter hoort spetteren. Of als iemand likkebaardend over een gerecht vertelt. Dat laatste zal in de man cave zeker gebeuren, dat is menselijkerwijze niet te voorkomen. Maar verder is het een kwestie van je gezonde verstand gebruiken en het uitnodigende gerammel van serviesgoed en het gesis van koolzuurhoudende dranken beperken. Er is de honger van de mond. De mond verlangt doorlopend naar verschillende sensaties en texturen. De mond wil bijten, kauwen, zuigen, sabbelen en slobberen. Om deze behoefte te laten afnemen, worden in het William Banting aan tafel met zorg gerechten vermeden die te veel activiteit van de mond vragen, terwijl ze toch zodanig zijn gekozen en bereid dat ze de gewenste variatie bieden. Er is de honger van het hoofd. Hoofdhonger heeft alles te maken met conditioneringen, ingesleten gedrag en regels: het is half één, dús er moet iets worden gegeten. Het hoofd is een eigengereid onding, maar het valt uiteindelijk altijd te resetten. Daarom nodigt Nadine voor het avondprogramma regelmatig een wetenschapper uit die interessant kan vertellen over het inslijpen van nieuwe neurale paden in de prefron-
tale cortex. Er is de honger van de maag. De maag is net zo’n druktemaker als het hoofd: ik rammel, ik rammel! Ik ben leeg! Op cellulair niveau is daar volgens Derek weinig tegen in te brengen. Maar al weet iedereen die weleens drie dagen heeft gevast dat dat gevoel vanzelf verdwijnt, toch raken beginners soms in paniek wanneer ze zich door de daling van hun bloedsuikerspiegel tijdelijk wat slap voelen. Door de gasten tijdens de eerste week van hun verblijf chroomtabletten aan te bieden die de bloedsuikerspiegel doen stijgen, wordt dit probleem meestal effectief bestreden. Tot slot is er de honger van het hart. Ja, het hart kan letterlijk hongeren naar vervulling, naar vervoering, of naar liefde en verbondenheid, en bij gebrek aan die emotionele voeding gaat de eigenaar ervan zich te buiten aan incidenteel of structureel gevreet, uit onvrede, verdriet, angst, eenzaamheid of woede, of om zich te verdoven. Harthongeraars eten om een gat in zichzelf te dichten. Nog een goede reden om mannelijke gasten te prefereren boven vrouwelijke: zij laten zich doorgaans minder snel door hun gevoelens op sleeptouw nemen.
boekenkrant.com
juli 2016 pagina 12
spanning Boekenkrant tipT
Emma Ringelding
Het isolement Alleen al het actuele en interessante thema maakt dit boek het lezen waard: cyberstalking. De stalker in kwestie is Razvan, die na een avond uit in Amsterdam geobsedeerd raakt door Coco. Razvan gebruikt zijn kennis van cybercrime om haar te isoleren. Coco zoekt Chantal van Mierlo, Het hulp bij een vriend, die isolement, Uitgeverij haar helpt om de idenAmbo|Anthos, 288 pagina’s, titeit van haar online ISBN 978 90 263 3413 9 (€ 19,99) stalker te achterhalen. Maar kan ze haar vriend eigenlijk wel vertrouwen?
De Lincoln mythe Als er in Utah resten worden ontdekt van een in de negentiende eeuw vermoorde groep mormonen, ontstaat er een politieke strijd tussen het Witte Huis en de kerk van de mormonen. Cotton Malone raakt bij de zaak betrokken wanneer de vermissing van een geheim agent verband lijkt te houden met dit conflict. Deze thriller bevat veel historische details; spannend én leerzaam dus.
Steve Berry, De Lincoln mythe, vertaling: Gert-Jan Kramer, Uitgeverij De Fontein, 448 pagina’s, ISBN 978 90 261 3887 4 (€ 19,99)
De vrouw die door het vuur ging In deze thriller voert Manda Scott een intrigerende mix op van feit en fictie. Ze gebruikt het verhaal van Jeanne d’Arc, die de Franse troepen aanvoerde tegen de Engelsen, maar uiteindelijk op de brandstapel eindigde. In het hedendaagse Orléans wordt de kandidate van het exManda Scott, De vrouw die door het vuur ging, vertaling: treemrechtse Front National ook neergezet als Lucie Schaap en Maaike Bijnsdorp, Uitgeverij Boekerij, 512 iemand die vecht tegen pagina’s, ISBN 978 90 225 7374 vreemde indringers. Dan 7 (€ 19,99) wordt er een verkoold lichaam gevonden. De enige aanwijzing is een naam: Jeanne d’Arc.
Geen ongeluk
Onherstelbaar beschadigd Ik had vele redenen om de thriller Beschadigd van Ika Gerritsen te lezen. Ik vond de cover mooi, het verhaal op de achterflap intrigeerde mij, én de schrijfster van het boek is recensent bij de Boekenkrant. Door Anouk Abels
De weduwe Voor haar debuut koos Fiona Barton een interessant uitgangspunt: dat van de vrouw van een misdadiger. Het leven van Jean Taylor was heerlijk gewoontjes. Totdat haar echtgenoot Glen de man werd die van een misdaad werd verdacht. Maar nu is Glen dood en is ze vrij om háár verhaal te vertellen. Zou Glen echt zo gewetenloos zijn, of heeft zijn vrouw een andere verklaring voor zijn gedrag?
Fiona Barton, De weduwe, vertaling: Hilke Makkink, Uitgeverij The House of Books, 368 pagina’s, ISBN 978 90 443 4822 4 (€ 19,99)
Het lezen van een boek van een van je collega’s levert wel de nodige stress op: wat nu als het helemaal niet goed is? En als het wel goed is, en je schrijft dat op, geloven mensen dan wel dat je het meent? Ik besloot de gok te wagen en dook in de wereld van Kirsten, de hoofdpersoon van Ika’s debuut. Beschadigd begint als Kirsten een punt zet achter haar relatie en van Amsterdam naar Alkmaar verhuist. Daar gaat ze wonen in het huis van haar oma Veronica, die recentelijk is overleden na een val van de trap. Om dat te kunnen bekostigen verhuurt ze een kamer aan Elise, een reislustig meisje met een turbulent
van haar populaire klasgenootje Susanna; in het heden zien we hoe ze bijna net zo intens hunkert naar een hechte vriendschap met haar huisgenote Elise, die ze bewondert om haar durf en levenslustigheid. De tragische gebeurtenis die aan de wortels ligt van Kirstens gebrek aan emotionele ontwikkeling en terugkerende paniekaanvallen is niet bijzonder verrassend, maar het effect daarvan op de gebeurtenissen in het heden is dat wel. Aan het einde weet Ika het heden en het verleden op vernuftige wijze samen te brengen tot een duistere climax. Het slot van Beschadigd zal liefhebbers van happy endings niet bekoren. Ik vond het daarentegen een bijzonder verfrissend einde van een van de fijnste thrillers die ik in tijden heb gelezen. En ja, dat meen ik van harte. U moet me maar op mijn Ika Gerritsen, Beschadigd, Uitwoord geloven. geverij LetterRijn, 269 pagi-
liefdesleven. Kirstens nieuwe bestaan heeft iets Sex and the City-achtigs: ze duikt het nachtleven in, geniet van het gezelschap van haar huisgenoot en raakt verzeild in een affaire met haar razendknappe buurman. Toch is er iets vreemds aan de hand met deze jonge vrouw. Zo is ze erg obsessief bezig met wat Elise van haar vindt, en ze heeft keer op keer last van nachtelijke paniekaanvallen. Dan wordt duidelijk dat de dood van Kirstens oma geen ongelukje was. En dat Kirsten een vreselijk geheim met zich meedraagt – een geheim dat haar in haar pubertijd onherstelbaar heeft beschadigd. Kirsten is een fascinerend personage, dat sommige aspecten van haar tienertijd nooit achter zich heeft kunnen laten. Via flashbacks zien we hoe ze er als puber alles voor over heeft om de goedkeuring te verdienen
na’s, ISBN 978 94 918 7524 3 (€ 14,95)
boekenkrant.com
juli 2016 pagina 13
spanning Interview
Karin Slaughter wordt de koningin van de crime genoemd, maar ze is net zo goed de koningin van series. Na uitstapjes met Veroordeeld (2014) en Mooie meisjes (2015) is ze weer terug bij de Georgia-reeks en haar personage Will Trent. Door Inge Ipenburg Als ik aan kom fietsen bij het Westergasterrein in Amsterdam, zie ik een kleine blonde vrouw achter grote ramen staan bellen. Enthousiast steek ik mijn hand op. Ze kijkt me verwonderd aan en ik moet grinniken. Karin Slaughter staat nog te bellen als ik binnenkom. Ze draagt de loszittende spijkerbroek en het donkerblauwe overhemd waarin ik haar kan uittekenen. Ze is tengerder dan ik dacht, minder stoer ook, kwetsbaar bijna. Als we elkaar wat omslachtig de hand schudden, een soort stoelendans doen, omdat ik wil dat zij zit waar ze het liefste zit, maar zij dat blijkbaar ook voor mij wil, realiseer ik me dat haar verlegenheid beslist geen pose is. Daarvoor herken ik de ongemakkelijke onhandigheid te goed. Twee verlegen mensen en een interview, dat kan nog wat worden.
De regels van de thriller Moet je een moordenaar zijn om van een thriller te kunnen genieten? Of het slachtoffer gekend hebben? Heeft een thriller alleen je belangstelling als je van de politie bent of er ooit mee in aanraking bent geweest? Moet je een patholoog-anatoom zijn om de thrillers van Tess Gerritsen te kunnen waarderen? En moet je voor een thriller van Jo Nesbø in Noorwegen wonen? En ten slotte, moet je de Vierdaagse hebben gelopen of er alles vanaf weten om een Vierdaagsethriller te kunnen lezen? Zeg nou zelf. Alle thrillers zijn in wezen hetzelfde, maar dan anders. Dat zit zo. Elke thriller vertelt over een probleem en een oplossing. Het probleem is aangrijpend en de oplossing inventief. Het probleem zorgt voor onrust in het boek, met de oplossing keert de vrede weer. De oplossing mag dan ook niet later dan op de allerlaatste bladzijde worden verteld. Als de lezer daar te horen krijgt dat het verhaal verder gaat in deel twee, is de thriller zelf om zeep geholpen. Dus, er moet een oplossing komen en hoe nijdiger het probleem, des te hoger de verwachtingen. Geloofwaardigheid is in dezen een kwetsbaar kind. Het probleem is meestal een moord – en dat is jammer. Er zijn namelijk nog veel meer interessante, aangrijpende problemen. Gelukkig maar. Zo is er nog diefstal, ontvoering, verkrachting, fraude, chantage, oplichting. Afwisseling houdt het genre in leven. Afwisseling zit hem ook in dat wat het boek wel of niet vertelt. Soms wordt het probleem zo beschreven dat het bloed van de bladzijden druipt. Gruwel over gruwel. Dat kan een mooi probleem opleveren. Ook mooi, misschien zelfs iets mooier, is het als het probleem met slechts een paar woorden is neergezet en de lezer de omvang ervan alleen ervaart via de onthutste personages. Op die manier kan het allerkleinste vergrijp een gruweldaad worden. Terug naar de oplossing. Deze is hoe dan ook onvoorspelbaar voorspelbaar. Anders gezegd, tijdens het lezen komen er allerlei opvallende en onopvallende zaken voorbij, zaken die een van de personages onderweg naar de laatste bladzijde aan elkaar rijgt en net voordat het boek sluit als oplossing aanbiedt. Als de schrijver al die tijd, of het nu honderd of zeshonderd bladzijden zijn, de lezer keurig langs al die zaken naar dat moment leidt, bouwt hij spanning op, als een enorme, wankele toren, een toren die uiteindelijk om gaat. Een thriller schrijven is een toren bouwen – en die omflikkeren. Steeds weer, elke keer anders. william moore
De kwetsbare thrillerschrijfster
column
Inge Ipenburg en Karin Slaughter de jongste van drie zussen, waarvan de oudste verslaafd raakte toen Karin elf was. ‘Natuurlijk is het daarop gebaseerd. Mijn zus begon met dope spuiten op haar vijftiende. Ze was ontzettend dik en begon met speed om af te vallen. Ze kreeg verkeerde vrienden, smokkelde heroïne en kwam terecht op een FBI-lijst. Ze is clean nu, maar de drugs die ze gebruikte hebben haar hersenen aangetast. Daar wilde ik over vertellen in Mooie meisjes. Hoe verslaving je voorgoed verandert en hoe het is om een zus te verliezen.’
Na lange tijd schrijft Karin in Verborgen weer over Will Trent en zijn partner Sara Linton. Waarom heeft ze hen eigenlijk twee boeken lang aan hun lot overgelaten? ‘Schrijven is leuk,’ zegt ze, ‘maar ik wil me niet gaan vervelen. Soms is het fijn om even een rustpauze in te lassen. Ik merkte bij Verborgen dat ik Haalt ze veel inspiratie uit haar een groeispurt heb doorgemaakt. Bij eigen leven? Karin ontkent het stelmijn eerste boek dacht ik: iedereen lig; wel vult ze haar ideeën vaak aan moet het fantastisch vinden. Inmidmet datgene wat ze kent. Meteen dels ben ik me bewust van strucmoet ik aan Lena Adams denken, tuur en ritme. Dat maakt het makeen karakter uit de Grant Countykelijker, maar ik ben behoorlijk reeks. Lena heeft een vermoorde zus perfectionistisch.’ en haat het feit dat deze lesbienne Gedisciplineerd is ze ook. Tenminwas. Het lijkt me lastig voor Karin, ste, als ze twee of drie weken lang onafgebroken aan een boek werkt in die al 24 jaar met dezelfde vrouw samen is, om op zo’n manier over haar hut in de bossen. Het valt haar haar eigen geaardheid alleen steeds zwaarder te schrijven. Er trekt nadat ze in 2014 haar een grijns over haar rug blesseerde. ‘Toen ik gezicht, alsof ze hoopte daardoor noodgedwonop deze vraag. ‘Toen ik gen heftige pijnstilaan Lena begon, wist ik lers slikte, kreeg ik verdat ze zich zou ontwikontrustende dromen. kelen. In boek één verDie leverden me wel de afschuwt ze lesbieninspiratie op voor Mooie nes, in boek drie leeft meisjes.’ Het is haar ze samen met de exvorige pageturner over vrouw van haar verdrie zussen, waarvan moorde zus.’ één vermoord, en één Voorzichtig vraag ik of verslaafd is. Karin Slaughter, Verborgen, het moeilijk was om uit Putte ze voor dit boek vertaling: Ineke Lenting, Uitde kast te komen in het uit haar eigen jeugd? geverij HarperCollins, 480 stadje waar ze woonde. Die vraag moet ik wel pagina’s, ISBN 978 94 027 1380 Ze antwoordt openstellen. Karin zelf is 0 (€ 19,95)
hartig: ‘Ik zat er niet in. Ook toen ik nog helemaal niet wist wat seks was, was ik een buitenstaander. Het maakte dus niet uit. Toen ik het mijn vader vertelde, zei hij: “Ik ben het niet met je keuze eens, maar ik steun je en ik hou van je.”’ Ze klinkt trots als ze haar vader noemt. ‘Drieënzeventig is hij, hij rookt en drinkt en is gelukkig nog kerngezond.’ Ineens is er weer de kwetsbaarheid die ik zag toen ik binnenkwam. ‘Je leert van de rottige dingen in het leven. Onlangs is Billie Bennet, mijn mentor sinds de middelbare school, overleden. Haar dood heeft me extreem uit mijn evenwicht gebracht. Ook heb ik dit jaar al mijn uitgaven wereldwijd bij HarperCollins ondergebracht. Het was een verstandige, maar moeilijke beslissing. Ik ben naar de London Book Fair gevlogen om het al mijn uitgevers persoonlijk te vertellen. Ik heb zitten janken als een klein kind. Sommige uitgevers ken ik al zo lang. Het zijn vrienden die je verlaat. Het was een erg vervelend jaar. Ik had nergens meer controle over. Ook niet over mezelf. Een wijze les. Het is goed om niet altijd sterk te zijn.’ Als ik wil afsluiten met de welgemeende woorden: blijkbaar was je wel sterk genoeg om een geweldig boek af te leveren, moet haar toch nog iets van het hart. ‘Ik heb voor het eerst mijn deadline niet gehaald. In plaats van 31 december werd het februari.’ De perfectionist in haar heeft het laatste woord. Tot slot poseren we nog voor een foto. Onhandig en aarzelend houden we elkaar een beetje vast. Ineens weer verlegen.
Rudy Dek
Rudy Dek schrijft dit jaar zijn negende Vierdaagsethriller: Oorlogspad. Rudy Dek (1956) is taaltrainer, journalist en auteur. In 1993 debuteerde hij als auteur met de oorlogsroman Het duizendste front. Hij is vooral bekend door zijn thrillers die zich in Nijmegen afspelen tijdens de jaarlijkse Vierdaagse. De afgelopen jaren heeft Rudy elk jaar een thriller geschreven met in de hoofdrol de Nijmeegse stadsdetective Rogier Hoofs. Zijn negende Vierdaagse-thriller Oorlogspad is recent verschenen.
Rudy Dek, Oorlogspad, QV Uitgeverij, 328 pagina’s, ISBN 978 94 924 3501 9 (€ 14,95)
boekenkrant.com
juli 2016 pagina 14
Aldus Sybren Aldus Sybren is een prachtige mix van de klassieke comingof-age en het zeer actuele thema genderdysphorie. Deze buitengewoon openhartige semi-autobiografische roman van Micha Meinderts laat zien wat het betekent om trans-man te zijn. Micha Meinderts, Aldus Sybren, Uitgeverij Pepper Books, 368 pagina’s, ISBN 978 90 206 0839 7 (€ 17,99) www.pepperbooks.nl
Met bevende hand stak ik de douanier mijn Nederlandse paspoort toe. De magere jongen met vettig blond haar en een vlassig snorretje zag er welwillender uit dan de beveiligingsmedewerkster die me op Boston Logan Airport prie-
mend had aangekeken. Mijn hart sloeg voorzichtig een maatje trager. Hij bekeek het reisdocument vluchtig, tikte iets in op zijn terminal en knikte me toe. ‘Welkom thuis, meneer Smeding.’ ‘T-Thanks.’ Met rubberknieën van opluchting haastte ik me naar de bagageband. Hier en daar klonk al Nederlands tussen het Amerikaans, vreemd en vertrouwd tegelijk. De afgelopen twintig jaar had ik mijn moedertaal alleen met mijn ouders gesproken, tijdens het wekelijkse telefoontje. Het voelde alsof ik na een ongeluk opnieuw moest leren lopen. Met drie grote plunjezakken slofte ik door
de schuifdeuren naar de aankomsthal. Er stonden niet veel mensen te wachten en oom Willem viel meteen op. Ook omdat hij een vel papier met mijn naam omhooghield. Mijn nieuwe naam, thank God. Ik stuurde mijn bagagekarretje zijn kant op. Oom Willem leed aan kaalheid, had een mager, gladgeschoren gezicht, en onder zijn hagelwitte overhemd bolde een buikje. Zijn peilende blik zocht naar iets herkenbaars. Ik zag nog te veel vroeger in de spiegel om te geloven dat het hem zo’n moeite kostte. ‘Sybren?’ vroeg hij aarzelend. ‘Hello, uncle William.’ Langzaam gleed de schok van zijn gezicht.
‘Fijn dat je er bent. Heb je een goede vlucht gehad? Deze kant op.’ Hij nam het karretje van me over en ik sjokte achter hem aan. Onophoudelijk dreunde er ‘wat doe ik hier?’ door mijn hoofd.
Hij had een accent dat ik niet kon plaatsen. Een harde r kwam achter uit zijn keel en zijn e’s waren langgerekt. Ik gebaarde naar de stoel tegenover me aan het bureau. Hij ging zitten. ‘Zegt u het eens,’ zei ik. ‘Waarmee kan ik u helpen?’ ‘Het gaat over een patiënt van u. Julian Kroon.’ Kroon. De nieuwe opname, de jongen met de beenwond. ‘En u bent?’ ‘Ik ben een vriend van hem,’ zei hij. ‘Een vriend. En uw naam was…? Ik ben hem vergeten.’ ‘Jansen.’ ‘Natuurlijk.’ Ik schreef hem op. ‘Uw
voornaam?’ Hij aarzelde even. ‘Jan.’ ‘Jan Jansen.’ Ik hield mijn hoofd scheef en fronste. ‘Interessant. Is dat echt uw naam?’ Hij glimlachte. ‘Nee.’ Ik glimlachte terug en zei niets. ‘Laten we het niet over namen hebben,’ zei hij. ‘Ik wil graag met u over Julian praten. Over wat er met hem aan de hand is.’ Hij had nog steeds een vage glimlach op zijn gezicht. Hij zat rustig op zijn stoel, benen over elkaar, handen in zijn schoot. Ondanks de warmte zweette hij niet en zijn ogen dwaalden niet af. ‘Ik heb een vertrouwensrelatie met
mijn patiënten,’ zei ik. ‘En ik heb een beroepsgeheim.’ Strikt formeel had ik het laatste al geschonden, simpelweg door te bevestigen dat Kroon mijn patiënt was. ‘Ik mag en ik wil niet met u praten over Julian.’ ‘Dat begrijp ik,’ zei hij. ‘Maar dit is belangrijk. Niet voor mij. Voor Julian.’
De ijzeren engel
Florian Boland, De ijzeren engel, Pepper Books, 256 pagina’s, ISBN 978 90 206 0842 7 (€ 19,99) www.pepperbooks.nl
Voor wie nog een spannend boek mee wil op vakantie; stop De ijzeren engel in de vakantiekoffer! De ijzeren engel is een spannende, plotgedreven roman tegen de intrigerende achtergrond van de psychiatrische hulpverlening. Deze literaire thriller van Florian Boland is ook in de race voor de Hebban Thriller Debuut Prijs 2016. ‘Dokter Moulain?’ Hij wees naar het naamplaatje op de deur. Ik knikte. ‘Kan ik u even spreken?’
Splinters
Ivette Bens, Splinters, foto’s: Bart Huysmans, Nancy Huys mans en Jeff Weyten, Uitgeverij Celtica Publishing, ISBN 978 94 913 0012 7 (€ 14,50) www.celtica-publishing.nl
In het met foto’s geïllustreerde Splinters vervat Ivette Bens het dagelijks leven in een compositie die zweeft tussen woord en beeld. Voor de liefhebber van poëzie, maar ook gewoon voor iedereen die stil kan staan bij de eenvoudige, doch mooie dingen in het leven.
Men noemt het liefde
Ik zie je graag zo vaak gezegd Ik hou van jou gemeend oprecht Engeltjes die rond oren vliegen Muziek die je in slaap wil wiegen
Voor mij hoeft dit hemelszoete niet Jij bent gewoon mijn toeverlaat bij intens geluk en stil verdriet
maar
De kronieken van Ulriach de Waanzinnige
Atalanta Nèhmoura, De kronieken van Ulriach de Waanzinnige. Deel 1: Aïn, de dood van de halfling, Nimisa Publishing House, ISBN 978 94 923 3703 0 (€ 16,95) Deel 2 t/m 5 zijn ook verkrijgbaar. Kijk voor meer info op www.nimisa.nl.
De epische fantasyserie De kronieken van Ulriach de Waanzinnige van Nimisaauteur Atalanta Nèhmoura combineert voorspellende gedichten met een spannend avontuur voor jong en oud.
elfenrune het getal zeven.
Elassar bladerde verder. Er zat geen duidelijk patroon in de gedichten. Ze konden op heden, verleden en toekomst slaan. Vele elfen hadden zich met de gedichten beziggehouden en niemand van hen had bevredigende antwoorden gevonden. Elassar sloeg het volgende blad op en boven aan de bladzijde stond in een sierlijke
Kristal gebroken, magie is zwart. Goed en kwaad, één enkel hart. De kracht, die half is, heelt kristal. Wat eens zuiver was opnieuw heersen zal.
Zeven spiegels tonen de aarde. Zeven magiërs van onschatbare waarde. Zeven koningen uit halflinggeslacht, brengt in de zevende opnieuw de halflingmacht.
Elassar dacht even na en schudde zijn hoofd. Baldwin was de zevende koning van Silkon geweest en was
nu dood. Of…? In Elassars voorhoofd verschenen diepe rimpels. Langzaam noemde hij alle koningen van Silkon op, terwijl hij meetelde op zijn vingers. De eerste was Tharanohr en daarna kwam Althasar, Bandanohr, Eldwin, Aïdon, Raknohr en Baldwin. Plotseling zag hij de fout in zijn denkwijze. In het gedicht stond de zevende koning uit halflinggeslacht. Hij moest Tharanohr niet meetellen, en dan was Aïn de zevende koning en... halfling. Hij voelde een koude rilling over zijn rug glijden. Als hij zijn magie gebruikte, bestond er een kans dat Nemroth hem vond. Als hij het niet deed dan… Hij bladerde angstvallig verder.
boekenkrant.com
juli 2016 pagina 15
boekfragment
Oorlogspad ‘Moeiteloos verweeft Dek de geschiedenis van Nijmegen en de geschiedenis van de Vierdaagse met een spannende zoektocht. Oorlogspad is soepel en meeslepend geschreven en ook nog eens raadselachtig spannend. Een onvervalste pageturner!’ (Jan Verhagen, boekhandel Van Piere)
Rudy Dek, Oorlogspad, QV Uitgeverij, 328 pagina’s, ISBN 978 94 924 3501 9 (€ 14,95) www.qvuitgeverij.nl www.vierdaagsethriller.nl
‘Bedankt,’ zei de beschuldigde man kortaf en hij beende de andere kant op. Iedereen nam weer plaats, wilde zijn glas leegdrinken, totdat Claire met een ruk overeind kwam. ‘Waar is Brandon?’ riep ze. Eerst werd er wat om zich heen gekeken, maar omdat ze haar vraag bleef herhalen, steeds luider en luider, kwam iedereen weer van zijn stoel. Niets van het kind te zien. ‘Brandon!’ riep Jason. ‘Brandon!’ Meneer Talens keerde zich tot zijn dochters. ‘Waar hebben jullie Brandon gelaten?’ ‘Hij is gewoon meegekomen, hoor,’ zei mevrouw Talens. ‘Hij zat hier te drinken.’ ‘Dat bedoel ik niet,’ zei meneer Talens. ‘De meiden waren zojuist met hem aan het spelen. Waar was dat?’ Jason werkte zich tussen de vele
mensen door de straat op. Hij tuurde in de richting van het Keizer Karelplein en toen de andere kant op, in de richting van het verwoeste hart van de stad. Hij bleef de naam van de jongen roepen. ‘Misschien is hij hier ergens naar binnen gelopen,’ riep mevrouw Talens en ze besloot de winkels af te gaan. ‘Als jij die kant op gaat, ga ik wel daarheen,’ zei meneer Talens tegen Jason en voor zover de drukte dat toestond, ging hij met grote, snelle passen terug naar waar ze elkaar een uur geleden in de armen waren gevallen. ‘Brandon!’ riepen de meiden. ‘Brandon!’ ‘Nee, o nee,’ sprak Jason zacht voor zich uit. ‘Niet mijn zoon. Niet hier, niet nu.’ Hij voelde hoe hij te veel zuurstof opzoog en hoe zijn lippen en vingers begonnen te tintelen. Hij hoorde Claire schreeuwen. Ze huilde. Jason begon te lopen. Edouard volgde hem. Ze liepen omhoog, de Molenstraat uit, de Broerstraat in. Ze liepen tussen de panden die daar in aanbouw waren. Om hen heen mensen, uitgelaten mensen. Overal gepraat en gelach. ‘Hij kan nooit ver zijn,’ zei Edouard. ‘Je hebt gelijk. Mogelijk zijn we al te ver.’ Ze bleven staan en draaiden een paar maal om hun as. ‘Misschien de Ziekerstraat,’ zei
Edouard. ‘Waar is dat?’ ‘Een stukje terug,’ zei de jongen en hij begon te hollen. Bij de winkel van Kreymborg staken ze een zijstraat in. Na een meter of vijftig bleven ze staan. Vanaf de Oranjesingel kwamen hen talloze mensen tegemoet, een menigte die op weg was naar de vele cafés en restaurants om een feest ter ere van de wandelaar te houden. Of anders wel ter ere van de dorst. Jason en Edouard drukten zich met de rug tegen de huizen en wachtten af. Toen er weer ruimte ontstond, wilde Edouard gaan lopen, maar Jason voelde zich duizelig en moest zich een ogenblik staande houden aan een fietsenrek. Daarna ging het verder, dieper de straat in. Edouard bepaalde het tempo en alsof hij de afgelopen dagen geen 220 kilometer had gelopen, ging hij met grote stappen de straat door. Een paar honderd meter verder, keek hij achter zich waar Jason bleef. ‘Ik zie hem,’ riep hij en hij begon te hollen. ‘Ik zie hem!’ ‘Waar?’ Edouards woorden brachten energie. Jason versnelde zijn pas. ‘Waar is mijn zoon? Waar dan?’
boekfragment
Moord en dat soort dingen In Moord en dat soort dingen raakt Ahmed verzeild in het criminele circuit. Kan hij het aan?
Coen de Kort, Moord en dat soort dingen, Uitgeverij Clavis, 165 pagina’s, ISBN 978 90 448 2710 1 (€ 14,95) www.clavisbooks.com
‘Moord! Liquidatie! Misselijkmakende, koelbloedige liquidatie, Achmed. Dat is geen kattenpis, jongen.’ De rechercheur slaat hard met zijn vuist op tafel. ‘Aa-med,’ zeg ik zacht, als ik de zweetdruppels op het voorhoofd van de iets te dikke, pokdalige politieman probeer te tellen. Onbegonnen werk. De natte plekken onder zijn oksels worden groter en lijken langzaam naar elkaar toe te groeien. Het is bloedheet in de verhoorkamer. Ik kan goed tegen de hitte, de rechercheur niet, zo te zien. ‘Wat nou Aa-med?’ ‘Aa-med, het is Ahmed, geen Achmed.’ ‘Aa-med, Ach-med, één pot nat, wat maakt het uit?’ De politieman loopt naar het raam en friemelt nog maar eens aan de kapotte luxaflex om de zon uit de kamer te weren. De lamellen geven geen krimp. Hij draait zich om. Tegen het felle licht is het gezicht van de man donker. Ik kan zijn ogen nauwelijks onderscheiden. ‘Ik ga water halen,’ zucht hij. ‘Als ik terugkom, vertel je me alles. Ik wil weten waar Leo Meijer is. Wat jullie uitgespookt hebben. Alles. Vroeg of laat pakken we hem toch, weet je. Jij bent
minderjarig, ik kan je helpen, maar dan moet je wel praten! Anders laat ik je rotten, dan zoek je het maar uit, hoor je, Achmed … of Aaaaa-med, whatever …’ Het verrast me dat ze Leo’s naam kennen. Dat moet de sportschoolkerel ze verteld hebben. ‘Als Leo niet in het appartement is, weet ik het echt niet, agent. Dat zweer ik,’ roep ik de rechercheur na als die de deur achter zich dichttrekt. Natuurlijk weet ik het wel. Waar Leo is, of waar de anderen zijn. Ik ga het niet vertellen, ik hou me simpelweg van de domme. Leo is familie en familie verraad je niet. Zo werkt dat. Op je familie kun je onvoorwaardelijk vertrouwen. Het zal wel weer even duren voor de politieman terugkomt. Isa en haar moeder zijn nog in het vakantiehuisje. Alleen het nulzesnummer van Isa heb ik ze gegeven. Dat nummer heb ik uit mijn hoofd geleerd. Misschien hebben ze haar al gebeld. Het is beter dat ze weten dat ik gepakt ben. Ik kijk in de zon en denk terug aan de dag dat ik in het park kwam. Toen was het ook zo warm, tropisch warm. Een maand eerder Een vreemde stad. Een buurtpark als alle andere. Het is avond en het park voelt zwoel na de afgelopen warme zomerdag. Er is nauwelijks wind.
Ik hoor hier niet. Ik ben illegaal en kan nergens heen. Onze verblijfsvergunning is deze keer niet verlengd. Toen ik eergisteren wegliep bij mijn uitgeprocedeerde ouders, dacht ik niet na. Het was in een opwelling. Maar ik ga niet mee met mijn ouders. Niet terug naar dat afschuwelijke land waar ik de wreedste verhalen over gehoord heb. Jaren geleden zijn we gevlucht. Ik kan het me niet herinneren, ik was nog klein. Te klein om te begrijpen dat we net op tijd vertrokken waren. Alleen mijn vader had voldoende geld om te vluchten. De meesten van de achtergebleven familie van pa en ma zijn vermoord. Dood zijn ze, allemaal morsdood. Vaag herinner ik me de gezichten van mijn grootouders. De bulderlach van mijn opa wanneer hij met mij speelde. Dat is alles. Nee, ik ga niet terug, ik ben Nederlander. Hier ben ik opgegroeid, hier wil ik leven, hier ga ik dood. Maar ik kan nergens heen. Ik ben illegaal. Het spookt al dagen door mijn hoofd: illegaal!
Wat lees jij deze zomer?
clavis.uitgeverij
Surf naar www.clavisbooks.com en ontdek de leukste zomerboeken van Clavis Uitgeverij.
foto @ Mark Uyl
NU IN DE BOEKHANDEL
Geweldig, toch! Maar wat als je per ongeluk het verkeerde wenst? Of als iedereen opeens wil dat je geld voor ze ‘tovert’? Of als je ontvoerd wordt… Welkom in Engels leven. Haar doodgewone-meisje-vantwaalf-leven staat hoteldebotel op zijn kop als ze opeens alles kan wensen. Ze weet niet waarom, en ze weet niet precies wat ze ermee moet. Maar ze komt er wel al snel achter dat de wensen haar in de problemen kunnen brengen. En dat niet iedereen het beste met haar voor heeft… kluitman.nl
‘Niet weg te leggen, zo leuk geschreven!’ ☆ ☆ ☆ ☆ ☆
libris.nl ‘Het schrijfplezier spat van elke bladzij en verrast je steeds weer. Heerlijk verhaal. Grappig, spannend en ontroerend. Absolute aanrader.’ Barry Atsma
@Clavis_Books
Wij maken kinderdromen waar
boekenkrant.com
juli 2016 pagina 17
jeugd Transgender
column
Ik mag zijn wie ik ben
Een prachtig zomerverhaal
George ziet eruit als een jongen, maar is – en voelt voor de lezer als – een meisje. En eigenlijk maakt het niet uit. Jongen, meisje. Ze mag zijn wie ze is. Een ontroerend en openhartig jeugdboek voor acht jaar en ouder over een jonge transgender.
een jongen is. Daarom bedenkt George samen met haar vriendin Kelly een plan. Als lezer vlieg je door dit jeugdboek heen. Dit wil niet zeggen dat het een oppervlakkig boek is. Integendeel. Elke zin, elke gedachte en elke onuitgesproken angst blijft je als Door Aefke ten Hagen lezer bij. George houdt haar transseksualiteit zo angstvallig verborErgens in het begin gen, dat je als lezer wel van het verhaal krijgt wil gillen: ‘Zeg het nou George een klopje op gewoon!’ haar schouder van de Als het eindelijk uitjuf die tegen haar zegt: ‘“…dan word je later een komt, reageert niet iedereen meteen zoals fijne, aardige man.” Het je zou willen. Heel reawoord “man” kwam keihard aan bij listisch, want in het George…De tranen schoten weer in haar ogen en ze beet hard op haar lip. echte leven heeft ook niet altijd iedereen Ze legde haar hoofd op haar tafeltje begrip voor iemand die en wenste dat ze onzichtbaar was.’ net een beetje anders is dan anderen. Dat maakt Als je George leest weet je binGeorge zo puur om te nen een paar uur wat een jonge lezen. Als George op transgender zoals George mee kan een bepaald moment maken. Wat ze voelt en waar ze voor in het verhaal met haar vreest. Wat haar diepste verlangens Alex Gino vriendin een dagje wegzijn. George weet dat ze een meisje gaat en dan als meisje is en leest stiekem tijdschriften voor in de openbaarheid komt, voel je de meisjes op de wc. Haar broer, een opluchting. Ze is dolgelukkig met echte jongens-jongen, denkt dat het haar onderbroek met rode hartjes en hele andere boekjes zijn die ze leest. doet zittend een plas. Als haar moeder de Als meisje. Een intiem blaadjes vindt, wordt ze moment dat geen boos en pakt ze die af. enkele lezer onberoerd George houdt angstvallaat. lig geheim dat ze een Schrijver Alex Gino meisje is, maar het lukt gebruikt ook heerlijke haar niet goed om zich humor om dit pittige als jongen te gedraonderwerp te relativegen. Als ze met de klas ren, zonder het thema een toneelstuk gebate kort te doen. Zo reaseerd op haar lievelingsgeert George’ broer na boek gaan uitvoeren, de ontknoping van het wil George heel graag Alex Gino, George, vertageheim: ‘Niet lullig de hoofdrol van Charling: Carla Hazewindus, Uitbedoeld hoor, maar als lotte spelen. Ze mag van geverij Kluitman, 228 pagijongen ben je niet heel de juf echter niet eens na’s, ISBN 978 90 206 7446 0 erg geslaagd.’ Als mens auditie doen omdat ze (€ 13,99)
Blake C. Aarens
is George in elk geval wel bijzonder goed gelukt. ‘Ik mag zijn wie ik ben’ is de slogan die hoort bij dit boek voor jongeren, en dat is een boodschap die voor ons allemaal geldt. Maar dit gaat over George. George móet zijn wie ze is. Gino heeft met dit boek iets prachtigs neergezet. Niet alleen voor de belangstellende lezer; dit verhaal zou in het onderwijs ook goed werk kunnen doen. Elke opvoeder zou dit boek moeten lezen, niet alleen om transgenders beter te begrijpen, maar ook om te leren iedereen om zich heen in zijn waarde te laten. Ook als iemand net niet helemaal aan het normale plaatje voldoet.
verder lezen George is niet het enige jeugdboek over transgenders dat dit jaar verschijnt. We zetten drie boeken op een rijtje die dit jaar zijn uitgekomen of binnenkort verschijnen. Sinds mei ligt het young adult-boek Jongen in de winkel. Dit verhaal gaat over Marion/Makke, die al heel lang het gevoel heeft in het verkeerde lichaam te zitten – met pesten op school en een stroeve band met haar/zijn familie als gevolg. De Finse schrijfster, Marja Björk, baseerde Jongen op haar eigen levensverhaal. In Paultje, echt geen jongen benadert auteur Brigitte Minne het transgenderthema op weer een compleet andere manier. Dit boek speelt zich grotendeels af in de jaren vijftig en gaat over Paultje, die eigenlijk veel liever Paulien wil zijn. Daar moet zijn strenge vader niks van hebben;
die blijft zijn zoon maar overladen met soldaatjes, cowboykleding en ander jongensspeelgoed. Gelukkig is Paultjes oma Alida er wel voor hem. Dit najaar verschijnt er nog een bijzonder transgenderboek bij uitgeve-
rij Lemniscaat. Wie is nou normaal? gaat over David, die angstvallig stil houdt dat hij een meisje zou willen zijn. Hij raakt bevriend met de verlegen Leo. Dan blijkt dat David niet de enige is met geheimen…
De zomervakantie staat weer voor de deur. Nog heel even en bijna iedereen verlaat zijn huis en haard om rust te zoeken op een andere plek. Soms ver weg en soms minder ver weg. Vaak met de hoop op mooi weer en vaak met de wens om vooral uit te rusten. Ik roep ouders op om het dit jaar anders te doen. Vergeet rust als prioriteit. Laat de noodzaak van mooi weer vallen als een te zware rugzak op een lange wandeltocht. Zet het maken van prachtige herinneringen voor je kinderen bovenaan je lijstje. Je staat er misschien niet zo vaak bij stil; alles wat je nu samen met je kinderen doet gaat in een soort tijdscapsule. Met een beetje geluk - of soms met een beetje pech gaat die tijdscapsule generaties mee. Duik maar eens in je eigen geheugen. Hoeveel mooie en minder mooie verhalen en herinneringen heb jij op je eigen harde schijf staan? Zie deze zomervakantie als een kans om een mooie plek te claimen op de verhalengeheugenstick van je kinderen. Het is niet eens zo ingewikkeld. En het hoeft zeker niet kostbaar te zijn. De herinneringen van je kinderen hebben niet alleen plek voor Disney World. Of een nieuwe iPad. Een buitengewoon gezellig etentje voor de caravan kan generaties meegaan. Zeker als het eten opmerkelijk lekker, of juist heel vies was. Natuurlijk kun je ook een stapje verder gaan. Maak eens een nachtwandeling. Zo simpel kan het zijn. Nog mooier als je de weg kwijtraakt. Dat zijn momenten die je kinderen lang bij zich gaan houden. Ooit kocht ik een schatkaart in een winkeltje op Texel. Samen met mijn oudste zoon (toen een jaartje of vijf) gingen we op zoek. Wat dacht je? Natuurlijk vonden we op een stil stukje strand een heuse schat. Gevuld met gouden chocolademunten. Laatst hadden we het er nog over. Tussen gesprekken over school, over de nieuwste computergames en muziek toverde mijn inmiddels vijftienjarige puberzoon de schatkist met gouden chocolademunten weer tevoorschijn uit zijn geheugen. Natuurlijk begreep hij nu dat het één groot toneelstuk was. Ik wens jullie kinderen dit jaar geweldige vakantieherinneringen toe waarin hun ouders een mooie rol spelen. Dat ze maar zo leuk zijn dat ze in de herinneringen van hun eigen kinderen terecht mogen komen. Want uiteindelijk is het leven één groot verhaal. Laten we er dan de komende maanden in ieder geval een prachtig en bijzonder zomerhoofdstuk van maken.
Patz
Marja Björk, Jongen, Uitgeverij Middernacht Pers, 128 pagina’s, ISBN 978 90 722 5982 0 (€ 14,50)
Brigitte Minne, Paultje, echt geen jongen, Uitgeverij De Eenhoorn, 176 pagina’s, ISBN 978 94 629 1124 6 (€ 15,95)
Lisa Williamson, Wie is nou normaal?, Uitgeverij Lemniscaat, ISBN 978 90 477 0849 0 (€ 16,95) Verschijnt september 2016.
Liefhebber van Planeten en Sterren, Notoir Leunstoel Avonturier, Amateur Schatzoeker, Verhalenjager en oprichter/verhalenmaker Verhalen*laboratorium CircusPatz circuspatz.com
boekenkrant.com
juli 2016 pagina 18
jeugd Boekenkrant tipt De zee zien Koos Meinderts (1953) schreef al veel kinderboeken en theaterstukken. Zijn nieuwe, voor de Dioraphte Literatourprijs genomineerde young adult-roman De zee zien is er nu ook als luisterboek. De schrijver brengt ons terug naar de gouden jaren vijftig, waar de vrienden Kees en Jan een schoorsteenpijp op klimmen om de zee te zien. Alleen Jan Koos Meinderts, De zee zien, klimt naar boven. Kees Uitgeverij Rubinstein, 144 ziet hem een dodelijpagina’s, ISBN 978 90 476 2160 7 (€ 14,95) ke val maken en rent ervandoor. Jaren later kijkt Kees terug op de dramatische gebeurtenis uit zijn jeugd.
Surf! De vijftienjarige Sam verhuist tegen zijn zin naar Cornwall, waar zijn vader jaren geleden in zee is omgekomen. Sam is doodsbang voor water, maar om in de buurt te kunnen zijn van zijn buurmeisje Jade en haar vrienden, die allemaal kunnen surfen, zet hij zich Chris Vick, Surf!, vertaling: over zijn angst heen. Linda Broeder, Uitgeverij Om indruk te maken op Gottmer, 384 pagina’s, ISBN 978 90 257 6193 6 (€ 16,95) de groep besluit Sam te gaan surfen bij de Duivelshoorns. Is dat wel zo’n goed idee? Een spannend boek dat ons stiekem al naar het strand doet verlangen.
Monster Anton Wolvekamp kennen we van de Kinderen van Atlantis-serie. Nu is er een nieuw boek: Monster. Het belooft net zo spannend te zijn. Thomas neemt afscheid van zijn papa en mama en zijn iets minder lieve, irritante zusje. In een notitieboekje schrijft hij zijn belangrijke laatAnton Wolvekamp, Monster, ste woorden op. ThoUitgeverij Zilverspoor, ISBN mas gaat de strijd aan 978 94 630 8044 6 (€ 16,95) met een echt monster, een wezen uit de onderwereld. Zal het hem lukken om dit schepsel te verslaan?
Tangramkat In dit boek gaat een jongen aan de slag met tangram, een Chinese puzzel die uit zeven stukjes bestaat. Hiermee kun je wel honderden figuren maken. Er staan prachtige illustraties in TanMaranke Rinck en Martijn gramkat, die ervoor zorvan der Linden, Tangramkat, Uitgeverij Lemniscaat, ISBN gen dat je zelf ook aan 978 90 477 0795 0 (€ 16,95) de slag wil gaan. En dat kan! Bij dit boek krijg je een tangramspel waarmee je figuren kunt maken.
Meg Rosoff
Verstoppertje voor volwassenen
Een gigantisch paasei, hondenliefde en een mysterieuze vermissingszaak. Het komt allemaal aan bod in het nieuwe young adult-boek Mij niet gezien. Door Nora van Ouwerkerk De succesvolle young adult-auteur Meg Rosoff heeft voor haar boeken al meerdere prijzen in ontvangst mogen nemen. Dit jaar werd haar gehele oeuvre bekroond met de Astrid Lindgren Memorial Award. De internationale award onderscheidt schrijvers die opvallen in de kinder- en jeugdliteratuur. In haar nieuwste boek, Mij niet gezien, maken we kennis met Mila. Het twaalfjarige meisje heeft een bijzondere gave: ze is hypersensitief en kan mensen perfect aanvoelen. Samen met haar Portugese vader Gil reist ze in de paasvakantie vanuit Londen naar Amerika om een familievriend, Matthew, te bezoeken. Als
druk en kunnen relaties behoorlijk ze vertrekken horen ze echter dat ingewikkeld zijn. Minder realistisch Matthew al dagen vermist wordt. is hoofdpersoon Mila. De manier Zijn vrouw Suzanne, zijn piepjonge waarop zij filosofeert over Matthews zoon Gabriel en zijn hond Honey verdwijning komt, ondanks haar heeft hij achtergelaten. Mila en Gil hypersensitiviteit, niet overeen met reizen alsnog naar Amerika af om de denkwereld van een twaalfjarige. te helpen zoeken. De zoektocht leidt Als Mila het huis van Suzanne en tot een heuse road trip van vader en Matthew binnenloopt constateert dochter naar Canada. Gaandeweg ze bijvoorbeeld meteen: ‘Dit is geen ontdekken ze dat Matthew niet voor gelukkig huis.’ Houden kinderen niets verdwenen is. Wil hij überzich daar echt al mee bezig? Wel zet haupt wel gevonden worden? Mila Rosoff de lezer aan het leert dat iedereen geheidenken: de problemen men heeft en dat nievan volwassenen kunmand is wie hij of zij nen een grote invloed lijkt te zijn. hebben op het leven Met haar meeslepende van kinderen. schrijfstijl zorgt Rosoff Erg leuk zijn de Portuervoor dat je als lezer gese lessen die vader mee speculeert en het Gil je geeft in het boek. mysterie probeert op te Zo noemt hij zijn dochlossen. Daarbij maakt ze ter bijvoorbeeld ‘Perhet je niet makkelijk: de guntadora’ omdat ze verrassende plottwists altijd zo nieuwsgiezetten je regelmatig op rig is. En weet jij al wat het verkeerde been. ‘Saudade’ betekent? Je De personages zijn menMeg Rosoff, Mij niet gezien, ontdekt het allemaal in selijk en realistisch vertaling: Jenny de Jonge, UitMij niet gezien. neergezet. Net als in geverij Luitingh-Sijthoff, 208 het echte leven staan pagina’s, ISBN 978 90 245 7011 vriendschappen onder 9 (€ 17,99)
advertentie
boekenkrant.com
juli 2016 pagina 19
jeugd YA-thriller
Een bus en een bom Wat gebeurt als je onderweg naar werkweek ontdekt dat je vast zit in de bus… met een bom? In 2C moet een schoolklas vol uiteenlopende persoonlijkheden uitvogelen wie het op ze gemunt heeft. Wij spraken met auteur Mirjam Mous. Door Zofeyah Braam Mirjam Mous werkte twintig jaar in het onderwijs voordat ze de sprong waagde naar het fulltime schrijverschap. Ze schrijft in verschillende genres, voor zowel kinderen als jongeren. Een van haar bekendste boeken, het young adult-boek Boy 7, werd verfilmd en draaide vorig jaar in de bioscoop. Haar nieuwe boek 2C is een young adult-thriller, waarin Mous met behulp van flashbacks en wisselende perspectieven een intrigerend web weeft en je constant op het verkeerde been zet. Hoe is het idee voor 2C ontstaan? ‘Als ik schrijf verzin ik meestal alleen het begin, de rest ontstaat tijdens het schrijven. Ik ben thrillers gaan schrijven omdat ik van jongens de vraag kreeg wanneer ik naast meidenboeken ook eens een spannend boek voor jongens zou schrijven. Maar vervolgens kreeg ik commentaar van meiden die zeiden: “Wanneer schrijf je eens een keer een spannend boek met een meisje in de hoofdrol?” Ik wilde dus een verhaal bedenken waarin zowel jongens als meisjes voorkwamen, en toen dacht ik al snel aan een schoolklas. Ook was ik op zoek naar een situatie waaruit ze niet konden ontsnappen, zodat ze tot elkaar veroordeeld zouden zijn. Zo kwam ik op het idee van een bus en een bom.’ Je wist dus zelf ook niet wie de dader was? ‘Heel lang niet, nee. Het is voor mij ook vaak een verrassing. Ik stippel wel uit wie het zou kunnen zijn en tijdens het schrijven denk ik na over motieven en bedenk ik welk karakter welk motief zou kunnen hebben. Ik denk dat het na het schrijven van twee derde van het boek duidelijk begon te worden wie de dader was.’ 2C is een vlot en spannend boek, maar je stipt ook zwaardere onderwerpen aan, zoals geestelijke gezondheid, pesten en asielzoekerscentra. Heb je daar onderzoek naar gedaan? ‘De meeste onderwer-
pen kom ik tegen in de krant. Ik las bijvoorbeeld een artikel over een meisje dat vertelde dat haar vriendinnen het wel stoer vonden toen ze een hoofddoek ging dragen, maar dat dezelfde vriendinnen na de aanslagen in Parijs speciaal aan haar vroegen wat zij daar nou van vond. Alsof zij daar anders over zou denken dan de rest van de klas. Dat verwerk ik dan in mijn boek. Het klopt dat ik die onderwerpen aanstip, maar het zijn geen diep uitgewerkte thema’s in het verhaal. Ze horen bij het leven, je komt ze tegen. Ik hoop dat ik jongeren een beetje aan het denken zet, en dat het herkenbaar is, zonder de onderwerpen enorm uit te diepen. Anders wordt het al gauw een lesje. Bovendien is 2C een thriller, dus alles staat in dienst van de spanning.’
Mirjam Mous, 2C, Uitgeverij Van Holkema & Warendorf, 304 pagina’s, ISBN 978 90 003 5014 8 (€ 18,99)
Het verhaal wordt verteld vanuit negen verschillende perspectieven. Een hele uitdaging. ‘In het begin heb ik me inderdaad vaak afgevraagd waar ik aan begonnen was. Ik schrijf graag in de ikvorm, maar dat is niet handig als je zoveel personages hebt, want dan raakt de lezer volgens mij de draad
kwijt. Ik heb er ook best lang over gedaan om me de karakters eigen te maken. Taal kan daarbij helpen. Iedereen praat anders tegen zijn of haar ouders: vader, moeder, papa, mama, baba. Dat helpt me om een beeld te creëren. Ik gebruik ook mijn eigen eigenschappen en eigenaardigheden om de personages vorm te geven. Dat een van mijn personages sociaal niet erg vaardig is, is bijvoorbeeld een karaktertrek van mezelf.’ Hou je je tijdens het schrijven van een nieuw boek in je achterhoofd bezig met kritiek op je eerdere werk? ‘Ik probeer me er niets van aan te trekken, maar ben daar niet goed in. Als ik negen prachtige recensies krijg en één minder goede, onthoud ik die minder goede. Dat is de perfectionist in mij. Gelukkig zijn de reacties van jongeren vooral enthousiast en positief. En het beïnvloedt mijn schrijven denk ik niet. Want ook al zit het ergens in mijn achterhoofd, ik kan maar op één manier schrijven. Dat is blijkbaar mijn manier.’ Je bent van lesgeven overgestapt naar fulltime schrijven. Was dat altijd je droom? ‘Ja, toen ik vier jaar oud was wilde ik al schrijfster worden. Ervan kunnen leven was de ultieme droom, alsof het dan pas écht zou zijn, en niet langer een hobby. Ik heb het rus-
‘Toen ik vier jaar oud was wilde ik al schrijfster worden. Ervan kunnen leven was de ultieme droom, alsof het dan pas écht zou zijn, en niet langer een hobby.’ tig op kunnen bouwen: steeds minder voor de klas, steeds meer schrijven. Op een gegeven moment heb ik de knoop doorgehakt. Ik vond het doodeng, want je bent al je zekerheid kwijt, maar ik heb er geen dag spijt van gehad.’ Wat is het leukste aan schrijver zijn? ‘De reacties die je krijgt van kinderen en jongeren als het lukt om ze aan het lezen te krijgen. Als ze me mailen en vertellen dat ze nooit lazen omdat ze het stom vonden, maar dat ze aan mijn boek begonnen zijn en lezen nu leuk vinden… Daar word ik zo gelukkig van!’
boekenkrant.com
juli 2016 pagina 21
boekfragment
Bens boot Giel wist ook wel dat het niet helemaal normaal was om een graf in je tuin te hebben, maar toch... Hij was er juist blij mee.
Pieter Koolwijk & Linde Faas, Bens Boot, Uitgeverij Lemniscaat, 64 pagina’s, ISBN 978 90 477 0115 6 (€ 14,95) www.lemniscaat.nl
Eigenlijk was Giel maar een heel gewone jongen. Zo eentje die je voorbij zou lopen zonder dat je het opmerkte. Zijn bruine haar was net iets te lang, zijn gezicht stond altijd vriendelijk en zijn kleren waren een klein beetje te groot. ‘Daar groei je vanzelf in,’ zei zijn moeder altijd. Zijn moeder, die ook niet echt bijzonder was. Zij was getrouwd met een heel gewone man en zo hadden ze een heel normaal gezin. Nou ja… bijna normaal. Twee dingen waren bij Giel thuis iets anders dan je misschien gewend bent. Het eerste was zijn broer Ben. Niet dat Ben zo’n bijzondere jongen was. Hij paste perfect in het gezin en Giel was altijd gek geweest op zijn grote broer. Het probleem met Ben was dat hij dood was. Bij het oversteken had hij wel naar links gekeken en niet naar rechts, of precies andersom, dat wist Giel niet meer. Hij wist wel dat hij Ben vreselijk miste. Ze hadden nog wel afgesproken dat ze ooit een prachtig avontuur zouden beleven. Waar en wanneer wisten ze nog niet, maar eens zou het ervan komen. En nu kon dat niet meer…
Ook Giels vader had een afspraak met Ben. Als Ben oud genoeg was, mocht hij op zeilles en daarna zouden ze samen gaan varen. Ben was gek van boten, water en alles wat daarmee te maken had. Giels vader alleen niet. Die had niet eens een zwemdiploma. Ieder jaar op zijn verjaardag vroeg Ben of hij al oud genoeg was om op zeilles te gaan en ieder jaar zei zijn vader dat hij nog minimaal een jaar moest wachten. En toen keek Ben dus niet naar rechts (of links). Maar er was nog iets… Iets wat niet alledaags is of je zomaar ergens tegenkomt, behalve bij Giel thuis. Namelijk de plek waar Ben begraven was. Zijn graf was achter in de tuin. Dat klinkt misschien vreemd, raar of zelfs een beetje griezelig, maar dat was het helemaal niet. Vond Giel dan. Ze hadden bijvoorbeeld geen grafzerk gemaakt zoals je altijd op kerkhoven ziet. Zo’n grijze, saaie en heel verdrietige. Nee, dit was er eentje speciaal voor Ben. Het was een zeilboot, helemaal van hout. Samen met zijn vader had Giel hem mogen beschilderen. Blauw en wit, Bens lievelingskleuren. Zijn moeder had echte zeilen gemaakt, en op de boeg stond: Voor Ben. Zodat je altijd onze gedachten kunt binnenvaren. Giel wist ook wel dat het niet helemaal normaal was om een graf in je tuin te hebben, maar toch… Hij was
er juist blij mee. Ook al was Ben er niet meer, Giel had toch het gevoel dat zijn broer een beetje in de buurt was. Bovendien leek het hem voor Ben ook fijner om dicht bij zijn familie begraven te zijn. Maar het gebeurde ook dat hij er dagen niet kwam. Juist dan was het prettig dat wanneer hij Ben miste, hij maar naar buiten hoefde te kijken om de blauw-witte zeilboot te zien staan. Helaas dacht niet iedereen daar hetzelfde over. Soms zat Giel bij de zeilboot te lezen, of vertelde hij Ben wat hij die dag had meegemaakt.
Bekroond met Vlag en wimpel 2016.
Timo en de Oppasninja Timo en zijn moeder zoeken met spoed een oppas. Het au-pairbureau heeft de oplossing: een Japanse jongen die heel goed Nederlands spreekt! Al gauw wordt duidelijk dat Yushi geen gewone oppas is… Lisa Boersen, Timo en de Oppasninja, illustraties: Edwin Rhemrev, Uitgeverij Gottmer, ISBN 978 90 257 6155 4 (€ 13,95) Voor kinderen vanaf 8 jaar. www.gottmer.nl
Timo’s moeder was een paar keer gaan verzitten. Ze sloeg haar ene been over het andere, en toen toch maar weer haar andere been over het ene. Ze leunde achterover en ging weer rechtop zitten. Timo keek naar haar. Yushi ook.
Uiteindelijk zei ze: ‘Oké… je hebt dus ervaring als oppas. Kun je daar iets meer over vertellen?’ ‘Ik zorg sinds mijn vijfde jaar voor de kroonprinses,’ zei Yushi. ‘Sinds zij een baby van een jaar was. Ik heb nu vijftien jaar oppaservaring.’ ‘Sinds je vijfde…’ Timo’s moeder keek verbluft naar Yushi. ‘Maar… wat deed je dan op je vijfde? Moest je haar luiers verschonen?’ Timo kneep zijn neus dicht. ‘Ieuw,’ zei hij. ‘Poepluiers.’ ‘Nee,’ zei Yushi. ‘Dat niet, gelukkig. Dat deden de bediendes. Ik zorgde ervoor dat de kroonprinses
niets overkwam. Ik schoot de muggen boven haar wieg dood met mijn pijl-en-boogje. Later volgde ik haar bij iedere stap die zij zette en pakte haar vast als zij uitgleed. En als de kroonprinses iets doms zei, hoestte ik er snel doorheen, zodat niemand het kon horen. Dat doe ik nog steeds.’ ‘Handig,’ zei Timo. ‘Eh… ja,’ zei Timo’s moeder. ‘Maar niet helemaal wat ik in mijn hoofd had. Ik bedoel: kun je ook koken, bijvoorbeeld?’ ‘Ja,’ zei Yushi. ‘Oké,’ zei Timo’s moeder. ‘Gezond,
ook? Met groenten en zo?’ ‘Ja,’ zei Yushi. Timo’s moeder knikte. Het leek alsof ze even niet meer wist wat ze moest zeggen, en daarom keek ze naar Timo en zei: ‘Wilde jij nog iets vragen?’
kelende sterretjes en ze zei: ‘Iedereen, ik heb jullie iets HEEL HEEL spannends te vertellen.’ We keken elkaar aan en onze ogen glinsterden als een hemel vol twinkelende sterren. We vroegen ons af wat het spannende nieuws zou zijn. Mogelijke spannende dingen die Madame ons zou vertellen:
4. Een balletschoenenbedrijf heeft beslist om ons allemaal te belonen met een dansbeurs van € 500 á € 10.000. En geeft ons voor eeuwig en altijd gratis balletschoenen. 5. Een reclamebureau heeft twee briljante dansers nodig voor in een reclamefilmpje op televisie over chocolade cake. Ze moeten eruitzien zoals Zoë en mij.
Ella – Mijn dagboek 2: Prima Ballerina Ella is dol op ballet. Als haar rivale Bes een gymnastiek rage lanceert op school, moet Ella kiezen: ballet of turnen? In haar dagboeken pent ze trouw al haar belevenissen neer.
Meredith Costain, Ella – Mijn dagboek 2: Prima B allerina, Uitgeverij Blloan Junior, ISBN 978 94 630 7032 4 (€ 9,99) www.blloan.be
Ze bracht onze benen en armen in de juiste houding of ze keek of we onze rug recht hielden en onze billen ingetrokken. Je achterwerk uitsteken tijdens ballet is HET ERGSTE WAT JE KUNT DOEN. Daarna zei ze dat we moesten wach-
ten tot na onze rekoefeningen voor ze het belangrijke nieuws zou vertellen. Natuurlijk kreeg iedereen zenuwen. We brandden van nieuwsgierigheid om te weten wat het was. Madame Maya vroeg ons om RUSTIG, RUSTIG, RUSTIG te blijven. Terwijl we allemaal GEK GEK GEK door elkaar aan het zoeven waren als kleine balletbijtjes gevangen in een fles. Vooral Zoë en ik. We zijn DOL op belangrijk nieuws (vooral als het iets te maken heeft met chocolade cake) Eindelijk deden we onze laatste rekoefening en dan was het tijd! Madame Maya draaide zich naar ons om. Haar ogen schitterden als twin-
1. Onze École de Ballet was ontdekt door een beroemde filmmaker en nu werden we allemaal BEROEMDE filmsterren. 2. Een popster wil ons allemaal laten dansen in zijn volgende videoclip. 3. Mevrouw Radinsky gaat met pensioen.
En toen zei Madame Maya: ‘Meisjes en jongen*, wij gaan…’ Oeps! Sorry Dagboek, maar mams roept me. Ik zal je na het avondeten moeten vertellen wat Madame Maya juist zei.
boekenkrant.com
juli 2016 pagina 22
poëzie Boekenkrant tipt Vaarwel en beste wensen De Italiaanse filmregisseur, dichter en schrijver Pier Paolo Pasolini (19221975) sprak zich in de jaren zestig en zeventig in zijn werk fel uit tegen de consumptiemaatschappij. Hij schreef beruchte polemische teksten over thema’s als abortus, drugs, manPier Paolo Pasolini, Vaarwel nen met lang haar, het en beste wensen, Uitgeverij nieuwe fascisme, terroPolis, 240 pagina’s, ISBN 978 risme, de bourgeoisie en 94 631 0118 9 (€ 19,95) de studentenbeweging. Voor de bloemlezing Vaarwel en beste wensen koos en vertaalde Piet Joostens de mooiste en belangrijkste teksten uit deze periode, en vulde die aan met nieuwe vertalingen van inmiddels klassieke gedichten.
Duplex Poëzie kan uitstekend gecombineerd worden met andere kunstvormen. Dat wordt zeker bewezen door Duplex, een bijzondere bloemlezing waarin striptekenaars en dichters hun krachten bundelen. Zo gaat Sam Peeters aan de slag met een gedicht Maud Vanhauwaert, Robert van Dennis Gaens, zien van Raffe e.a., Duplex, Uitgewe wat Delphine Frantverij Strip2000, ISBN 978 94 628 0238 4 (€ 9,95) zen doet met de woorden van Maud Vanhauwaert en wordt het werk van Ellen Deckwitz verstript door Ruben Steeman. Het levert een diverse bundel op: een visueel spektakel waarbij vele stijlen – zowel op het gebied van woord als beeld – met elkaar vermengd worden.
Nieuwe gedichten Altijd mooi, bundels waarin je zowel de originele versie van een gedicht als de Nederlandse vertaling kunt bekijken. In Nieuwe gedichten zien we de Duitstalige gedichten van Rainer Maria Rilke (1875–1926) en de vertalingen van Peter Verstegen, die eerder Charles Baudelaire, Emily Dickinson en William Shakespeare vertaalde.
Rainer Maria Rilke, Nieuwe gedichten, een bloemlezing, Uitgeverij Rainbow essentials, ISBN 978 90 417 4099 1 (€ 12,50)
Één gedicht is nooit genoeg In Één gedicht is nooit genoeg vind je gedichten die door kunstenaars zijn uitgewerkt tot prachtige platen. Leuk voor kinderen, maar ook om zelf doorheen te bladeren. Wie de BKJunior leest, zal ongetwijfeld bekend zijn met dit boek, want in iedere editie plaatsen we een afbeelding uit deze bundel.
Mia Goes, Één gedicht is nooit genoeg, Uitgeverij Plint, ISBN 978 90 593 0658 5 (€ 20,95)
Bernard Wesseling, & de dag ligt open als een ei in zijn gebroken schaal, Uitgeverij Querido, ISBN 978 90 214 0239 0 (€ 17,99)
Remco Campert, Dichter, Uitgeverij De Bezige Bij, ISBN 978 90 234 9714 1 (€ 25,00)
Rutger Kopland, Een man in de tuin, Uitgeverij van Oorschot, ISBN 978 90 282 4035 3 (€ 12,90)
Tjitske Jansen, Het moest maar eens gaan sneeuwen, Uitgeverij Podium, ISBN 978 90 575 9016 0 (€ 15,00)
Zacht en dichtbij
Poortwachters van de poëzie Poëzie lezen is makkelijk, zodra je de juiste dichters ontdekt. Wil je ook eens meepraten over hedendaagse bundels, dan draait alles om het vinden van het eerste aansprekende gedicht. Want als je dat eenmaal gevonden hebt is het hek van de dam. Voor je het weet ben je een poëzieliefhebber.
‘Ik kwam thuis, het was / een uur of acht en zeldzaam / zacht voor de tijd van het jaar.’
Door Ezra Hakze Ik weet niet precies wanneer ik zelf begon met het lezen van poëzie, maar ik weet wel dat de leeslijst van mijn middelbare school er niets mee te maken had. Het verbaasde me dus niet dat het nut van de literaire canon onlangs weer ter discussie stond. Schrijver Christiaan Weijts noemde de verplichte leeslijst zelfs misdadig. Ook ik heb ondervonden dat je soms op eigen kracht je literaire smaak moet ontdekken. En wat voor proza geldt, geldt in sterkere mate voor poëzie. Want zelfs volwassen romanlezers moeten dit genre vaak nog ontdekken. Als gezegd ben ik geen poëzieliefhebber geworden door de middelbare school. Tijdens mijn lessen Nederlands behandelden we vooral P.C. Hooft. Ik herinner me een gedicht dat begon met de regels: ‘“Mijn lief, mijn lief, mijn lief.’ Zo sprak mijn lief mij toe, / dewijl mijn lippen op haar lieve lipjes weidden.”’ Hoewel ik mezelf voor een groot liefdesexpert hield, paste deze taal niet bij mijn belevingswereld. Welke puber roept ooit uit: ‘O rijkdom van mijn hart!’? In een poging het zo mooi mogelijk te zeggen, had P.C. Hooft mij niets gezegd. Dichters waren voor mij destijds goochelaars, die trucjes uithalen met de taal. Het eerste gedicht dat ik wel mooi vond was ironisch genoeg ook een liefdesgedicht: ‘Liefste’ van Tjitske Jansen. Hoe ik dat ontdekte? Gewoon, door mis te grijpen in de boekhandel en het boek op precies de goede bladzijde open te slaan. Het begint met de regels: ‘Op deze dag zo grijs als haring schrijf ik je een brief
Remco Campert Paul Levitton
waarin het waait.’ Wat is dit voor vreemd begin van een liefdesbrief, dacht ik, en juist daarom wilde ik verder lezen. Ik wist namelijk precies wat grijze dagen waren, en de vergelijking met haring was ook niet zo vreemd in een haven. Meteen mocht ik deze schrijfster wel, die nuchter schreef over ‘apparaten waar ik niks van snap’. Ondanks de alledaagse taal was deze tekst geen gewone liefdesbrief. Want welke vrouw vult zo’n brief met observaties als: ‘vlaggen ramen schepen overal vandaan overal geweest en ik hoef / nergens om te vragen. Alles is hier al.’ Ik zwijmelde bij de laatste regels van het gedicht, waarin de schrijfster al haar observaties samenbrengt om te concluderen: ‘wat ben ik blij dat jij / al een beminde hebt want alles is hier al en ik hou zo van verlangen / en ik hou zo van alleen zijn en ik hou zo van denken dat het zou / kunnen als het kon.’ In ‘Liefste’ werden geen lipjes op elkaar geweid en er vlogen gewoon meeuwen in rond, geen metaforische feniksen. Ik had het juiste gedicht ontdekt.
Toegankelijke dichters als Tjitske Jansen zijn er genoeg. Remco Campert, Rutger Kopland en Ingmar Heytze zijn een soort poortwachters die zich goed lenen voor een kennismaking met de poëzie. Zo begint ‘Onder de appelboom’ van Rutger Kopland met de doodgewone regels: Ik kwam thuis, het was / een uur of acht en zeldzaam / zacht voor de tijd van het jaar.’ De woordkeuze voor ‘zacht’ is zo alledaags, dat het lijkt alsof het rijm en ritme achteloos ontstaan zijn. Het voelt niet als een trucje, waardoor ik als scholier waarschijnlijk verder gelezen had. Toch is het niet alleen de taal van poëzie die af kan schrikken, maar ook het ernstige imago. Wat mij als puber in ‘Liefste’ aansprak was de humor en droogkomische toon. Daarvoor zit je ook goed bij Bernard Wesseling en zijn nieuwste bundel & de dag ligt open als een ei in zijn gebroken schaal. De decorstukken in zijn gedichten zijn dolgedraaide hazewindhonden, zwaarlijvige strandbezoekers en fopwinkel attributen. Dat is niet hoogdravend te noemen. En blijft die toegankelijke poëzie ook mooi als je een ervaren lezer bent? Jazeker. Want gedichten zijn niet als kranten. Ze belanden nooit in de oud-papierbak. Zelfs ‘Onder de appelboom’ van Kopland blijkt uiteindelijk vervreemdend. Niet alleen het weer is zacht door het verstrijken van de tijd, want: ‘gelukkig kwam er iemand naast mij / zitten, om precies te zijn jij / was het die naast mij kwam / onder de appelboom, zeldzaam / zacht en dichtbij / voor onze leeftijd.’ Daarom is het goed om ook eens poëzie te lezen, en niet alleen de krant. Want die wil tenslotte, om met de woorden van Remco Campert te spreken, ‘droog en zwart van koppen staan’.
boekenkrant.com
juli 2016 pagina 23
poëzie Poëzie liefhebben
‘Er is meer dan ooit behoefte om naar elkaar te luisteren’ Dichteres Ellen Deckwitz (1982) is zelf bijna een wandelende bloemlezing. Als ik haar spreek in een hipstercafé in Amsterdam weet ze bij elke uitspraak die ze doet een voorbeeld uit de poëzie aan te dragen. In haar boek Olijven moet je leren lezen probeert ze de liefde voor poëzie die ze voelt, ademt en uitstraalt over te dragen op de rest van Nederland. Door Selma van Aken Waarom ben jij de aangewezen persoon om ons te vertellen hoe poëzie gelezen moet worden? ‘Ik lees al een kleine dertig jaar poëzie. Het begon met kinderrijmpjes toen ik vijf was. Toen ik elf jaar was legde mijn moeder, die docent Nederlands is, me al gedichten van Vasalis voor. Later heb ik Nederlands en Cultuuren literatuurwetenschappen gestudeerd. Ook praat ik graag met mensen over poëzie. Ik heb altijd de brutaliteit gehad om anderen te vragen: ik snap dit gedicht niet, leg het me eens uit?’ Is poëzie nog wel van deze tijd? ‘Absoluut. We leven nu in een maatschappij waarin mensen totaal niet naar elkaar luisteren. In de politiek en de populistische media wordt elke zinsconstructie met meer dan één bijzin samengevat tot een kreet. Om poëzie te kunnen begrijpen, moet je juist heel erg kijken naar wat er tot op de letter staat. Juist in deze tijd, waarin we eenzamer en eenzamer worden en opgesloten raken in ons eigen talig universum dat we via Twitter de wereld ingooien, is er meer dan ooit behoefte om naar elkaar te luisteren. Natuurlijk zijn er banierdragers nodig, en ach, ik offer mezelf graag op.’ Wat is de allerbelangrijkste tip die je wilt meegeven in je boek? ‘Als iemand een gedicht schrijft, moet je aannemen dat een gedicht iets wil communiceren, hoe vaag het ook lijkt. De dichter zegt precies wat hij zegt. Elk woordje, elke komma telt mee. Ik heb dit boek geschreven omdat heel veel mensen denken dat ze het instrumentarium ontberen om een gedicht te begrijpen. Ze hebben geen flauw idee waarom de regels
Ellen Deckwitz Merlijn Doomernik
halverwege worden afgebroken, of waarom er zoveel wit is. Die mysteriën probeer ik in het boek te ontrafelen. Als je namelijk ook maar een klein beetje van poëzie afweet, word je minder bang voor gedichten. Die angst om dom te zijn, dat is de reden dat maar weinig mensen zich aan poëzie durven te wagen, terwijl poëzie begrijpen meer gaat om lef dan om intelligentie.’
Je doet ook veel mee aan poetry slams. Is zo’n voordracht eigenlijk wel te vergelijken met het schrijven van poëzie? ‘Nee, het zijn twee verschillende genres. Bij slam heb je een temporeel element: je kunt een gedicht niet teruglezen als toehoorder, je ziet niet waar de enjambementen zitten, en als je één woord verkeerd verstaat verandert de hele interpretatie van een gedicht. Omgekeerd heb je bij papier de handicap Ellen Deckwitz, Olijven moet dat je de intonatie en je leren lezen. Een cursus de snelheid niet hoort. genieten van poëzie, UitgevePodium en papier zijn rij Atlas Contact, 160 pagina’s, twee verschillende ISBN 978 90 450 3134 7 (€ 17,99)
werelden en we moeten ophouden die twee te vergelijken.’ Heb je een voorkeur voor één van de twee? ‘Nee, ik vind het allebei geweldig. Aan een geschreven gedicht kun je net zo lang blijven pielen als je wil. Bij poetry slam is het contact met het publiek juist zo fantastisch; als ik voor het eerst een gedicht deel en ik voel dat het aankomt, dan kan ik de nacht daarna echt niet slapen. Het is dan net alsof er glow-in-the-darkinkt door mijn aderen stroomt.’ Kan iedereen poëzie schrijven? ‘Ja, want je hoeft er maar boven te zetten dat het een gedicht is. Maar: kan iedereen goede poëzie schrijven? Dat is lastig. Ik heb veel lessen gegeven in het schrijven van gedichten en mijn leerlingen beginnen pas echt kilometers te maken als ze begrijpen dat er twee soorten gedichten zijn die je kan schrijven. Ten eerste is er poëzie die je voor jezelf maakt en die niemand anders hoeft te lezen. Ten tweede zijn er gedichten die communicatief naar de wereld toe zijn. Het talent om dat soort gedichten te kunnen schrijven is tegelijkertijd het talent om te weten hoe anderen naar een tekst
kijken en luisteren.’ Heb je het gevoel dat je door poëzie op een andere manier naar de wereld kijkt? ‘Ik zie wel meer details dan anderen, maar daardoor snap ik juist minder. Hoe meer je ziet, hoe minder de structuren die je van je ouders en docenten hebt meegekregen voldoen om de wereld te interpreteren. Wat dat betreft is er wel een overlap tussen poëzie en wetenschap. Bij wetenschap proberen we de duisternis die ons omhult te begrijpen en te verkennen. En de grap is dat hoe meer duisternis je verkent, hoe groter die duisternis blijkt te zijn. Met poëzie is dat eigenlijk precies hetzelfde verhaal. Maar moet dat je demotiveren? Nee, want wat een feest is het als je al die dingen ontdekt!’ Wat zou jij zijn zonder poëzie? ‘Blut. En gefrustreerd, want juist via poëzie kan ik ontdekken wat ik eigenlijk al heel lang dacht, maar pas onder woorden gebracht zie in een gedicht. Zonder poëzie had ik me waarschijnlijk op proza gericht. Maar waarschijnlijk had ik de poëzie dan uitgevonden, omdat ik er zo van houd.’
Lees ook de specials van de Boekenkrant!
BKStrips
BKJunior
MEI 2016, NO. 5, DE BESTE BRON VOOR STRIPNIEUWS
juni 2016, no. 1 – De beste bron voor young aDult-boeken
JULI 2016, NO. 5 – DE BESTE BRON VOOR JEUGDBOEKEN
great stories that make your brain go ‘ahhbdgbd merhbergurhbud gerbubaaarr’
Schoolkamp!
FESTIVALSEIZOEN
Met Thé Tjong-Khing, Kim Duchateau, Amoras, de nieuwe Stripdagen in Haarlem, en meer…
Ransom Riggs, Tahereh Mafi, Becky Albertalli, John Green, De boekendief en nog veel meer...
Op kamp met Superjuffie, rollebollen met de Romeinen, Ted van Lieshout, en nog veel meer…
BKStrips: een special over strips en stripboeken voor kinderen van zeven tot zevenenzeventig jaar
BKYA: een special over boeken voor young adults vanaf veertien jaar en voor iedereen die van dit genre houdt
BKJunior: een special over kinder- en jeugdliteratuur voor kinderen tussen de zeven en dertien jaar
Abonnees van de Boekenkrant ontvangen alle specials. Maar het is ook mogelijk om voor € 15,- een abonnent te nemen op zes nummers van een enkele special. Kijk voor meer informatie op www.boekenkrant.com
Heerlijk houten huis te huur in de Ardennen. De Boekenkrant biedt haar lezers in samenwerking met boekhandel Roelants een rustiek vrijstaand landhuisje aan in de Belgische Ardennen. Het ligt in het dorpje Daverdisse. Hier is de laatste 40 jaar weinig veranderd. Ideaal voor een verblijf vol ontspanning of inspanning. De huisbibliotheek staat garant voor wekenlang leesplezier.
Crowdfunding-project
De Erfwachter
Atalanta Nèhmoura
Schrijf je in voor de speciale hardcoveruitgave met illustraties van o.a. Romano Molenaar, Erik Doppenberg, Ed van der Linden, Daniël Pol, René Hazebroek, Sander van Zijl , Rob van der Lei en Atalanta Nèhmoura. High Fantasy uit de top 5 van de Luitingh manuscriptenwedstrijd. Voor meer informatie en aanmeldingen: www.atalantanehmoura.nl info@atalantanehmoura.nl info@nimisa.nl
“STEM” van
MARLEN BEEK-VISSER (Als deelname aan een talentenjacht een obsessie wordt)
Genomineerd voor de Schaduwprijs, de prijs voor de beste spannende debuutroman! Uitgeverij Ellessy ISBN 978-90-8660-272-8 Prijs € 19,95
Een weekend (vrij-ma) of een midweek (4 nachten) kost 250,– en een week 350,–. Kijk voor meer informatie op www.roelants.nl
ADV_Ellessy_Mei2016.indd 1
30-05-16 14:45
boekenkrant.com
juli 2016 pagina 25
boekfragment
Donald Trump en Bernie Sanders Trump zou zeggen: ‘Dit is het beste boek na de Bijbel.’ Maar op z’n minst is dit het meest informatieve boek dat in Europa verschijnt over de spectaculaire Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016.
Hajo Smit, Donald Trump en Bernie Sanders – Amerikaanse lente 2016, Uitgeverij de Blauwe Tijger, 250 pagina’s, ISBN 978 94 921 6116 7 (€ 19,90) www.deblauwetijger.com
Obama wordt ondertussen best nerveus van de opkomst van de Donald Trump. Op 17 februari 2016 hakkelt hij in een persconferentie van de ASEAN top in Californië: ‘Ik blijf van mening dat Mr. Thum, Trump niet de volgende president zal zijn. Omdat ik veel vertrouwen heb in de Amerikaanse bevolking. En ik denk dat zij inzien dat het presidentschap een serieuze baan is.’ […] Natuurlijk reageert de miljardair nog dezelfde dag: ‘Deze man heeft zo slecht gepresteerd. Hij heeft ons zo ver teruggeworpen. Als hij dat zegt kan ik het alleen maar als een groot compliment beschouwen. Televisie belde me om een reactie en ik zei: de laatste verkiezingen won je van Romney, maar als ik me toen kandidaat gesteld had was jij maar vier jaar president geweest.’ Een dag later barst een publicitaire bom. Twee dagen voor de stembussen open gaan voor de voorver-
kiezing in de sterk religieuze staat South Carolina. Trump maakt zich op om een speech te geven maar ziet zijn campagneleider en zijn woordvoerder op zich afstormen. In een interview doet de Donald de dialoog na die zich ontspint: Zij: “We hebben een probleem.” Ik: “Wat?” Zij: “De Paus.” Ik: “Wat is dat voor een probleem? O, je bedoelt Paus Franciscus die net Mexico heeft bezocht. Wat hij zei dan, was dat positief of negatief?” Zij: “Negatief.” Ik: “De Paus is negatief? Nou dat is dan het einde van deze verkiezingen. Dat is slecht nieuws.” Wat is er aan de hand? De leider van de Katholieke Kerk heeft tijdens een persconferentie aan boord van het vliegtuig terug van Mexico naar Rome gezegd dat een mens die het alleen maar heeft over het bouwen van muren en niet van bruggen, geen Christen kan zijn. Amper een uur later reageert Trumps campagneteam. De Donald leest een verklaring voor. Ieder woord lijkt gewikt en gewogen. En toch is het weer zo’n typisch Trumpiaanse barokke tekst: ‘Iedereen weet dat de Paus de mooiste oorlogsbuit is die ISIS zich kan voorstellen. Tegen de tijd dat het Vaticaan wordt aangevallen door ISIS, verzeker ik je, dat de Paus dan zou wensen en bidden dat
Donald Trump de president zou zijn geweest. Want dan was ISIS allang uitgeroeid, in tegenstelling tot wat we nu zien met onze politici van veel woorden en weinig wol. […] Ik zal niet toestaan dat het Christendom voortdurend wordt aangevallen en verzwakt, zoals onder onze huidige president.’ Twitter explodeert met retweets van foto’s van de dikke muren van het Vaticaan. Hoe hypocriet ben je als je vanachter zulke muren een land gaat verwijten zijn grenzen te verdedigen. Ook theologisch geschoolde journalisten mengen zich in de strijd. Zij toetsen de uitspraken van de Paus aan het evangelie en stellen vast dat zijn uitspraken frivool en theologisch onjuist zijn. De aanleiding van het wapengekletter is dat de Paus tijdens zijn bezoek aan Mexico een uitstapje maakt naar de slecht bewaakte MexicaansAmerikaanse grens. Alsof het de Berlijnse muur betreft, bidt hij voor mensen die zijn omgekomen in een poging deze grens te passeren. Trump verwijt de Paus dat hij hiermee politiek bedrijft doordat hij stelling neemt tegen Trumps plan een “grote prachtige muur” langs deze grens te bouwen. Een muur om mensen buiten te houden natuurlijk en niet zoals in de DDR om mensen binnen te houden.
boekfragment
De smaak van de macht In De smaak van de macht laten vijf oud-premiers zien hoe het is om de baas van het land te zijn. Dries van Agt ontwikkelde zich tot taalvirtuoos en maakte indruk een soort sfinx te zijn, met name toen hij zich profileerde als minister van Justitie.
Annemarie Gualthérie van Weezel, De smaak van de macht, Uitgeverij Conserve, 160 pagina’s, ISBN 978 90 542 9321 7 (nu van € 17,99 voor € 5,00) www.conserve.nl
Andreas Antonius Maria van Agt werd op 2 februari 1931 in het Brabantse Geldrop geboren. Als zoon van een textielfabrikant groeide hij op in een traditioneel rooms-katholiek gezin, naar zijn eigen zeggen in het ‘rijke roomse leven’. Na een rechtenstudie in Nijmegen werd hij advocaat om daarna als wetgevingsjurist eerst bij het ministerie van Landbouw en daarna op het ministerie van Justitie te werken. In 1968 werd hij, midden in het jaar van de studentenprotesten, mede vanwege zijn progressieve ideeën hoogleraar strafrecht in Nijmegen. In de zomer van 1971 kwam hij als vertegenwoordiger van de linkervleugel van de toenmalige Katholieke Volkspartij als minister van Justitie in het ‘conservatieve’ kabinet-Biesheuvel (ARP). Na de val van het kabinet bleef Van Agt ook minister van Justitie in het meest linkse kabinet dat Nederland ooit gekend heeft, namelijk het kabinet-Den Uyl (1973) waarin hij tevens vicepremier werd. Na een lange for-
matie van zes maanden werd hij voor het eerst premier, in 1977, van het kabinet Van Agt-Wiegel. Toen hij als premier na de verkiezingen in 1982 plaatsmaakte voor Ruud Lubbers bleef hij als backbencher een jaar Tweede Kamerlid om daarna tot Commissaris van de Koningin in Noord-Brabant te worden benoemd. Hierna vertegenwoordigde hij de Europese Unie als ambassadeur in Tokio en in Washington. Vervolgens werd hij gaandeweg steeds meer gegrepen door het Palestijnse vraagstuk. Hij schroomt daarbij de barricades en de publiciteit niet. Een kwestie die hem niet meer zal loslaten. Het beginstadium van het interview verloopt op zijn nadrukkelijke verzoek via de traditionele correspondentie (de ouderwetse typemachine) omdat hij, naar eigen zeggen, in het stenen tijdperk leeft en het gebruik van e-mail en internet hem vreemd is. Hij stelt dat hij bijna neurotisch perfectionistisch is en zo min mogelijk aan het toeval wil overlaten. Na enige maanden waarin we elkaar brieven hebben geschreven, word ik hartelijk ontvangen door hem en zijn vrouw in hun huis in Nijmegen. Zijn manier van spreken en schrijven is onnavolgbaar en hij ijvert er dan ook voor om zorgvuldig en met ‘bellettristisch taalgebruik’ te communiceren, waarbij ‘een snufje ijdelheid’ hem niet vreemd is. Hij spreekt
mij in zijn brieven steevast aan met ‘amica’ en zegt dat hij omwille van een zo goed mogelijk communiceren met de toehoorders, in en buiten het parlement, ‘wollig taalgebruik’ probeert te vermijden. Volgens Van Agt is onbegrijpelijke taal immers ‘vervreemdend’, terwijl duidelijke uitspraken interesse en betrokkenheid wekken. Hij heeft er altijd naar gestreefd om zuiver Nederlands te spreken uit liefde voor zijn eigen taal en, zoals hij stelt, uit ‘ergernis over de voortgaande woekering van Amerikaans en Engels onkruid in onze taaltuin’.
boekenkrant.com
juli 2016 pagina 26
non-fictie Boekenkrant tipt Une belle histoire Vorig jaar kleurde Nederland met de Tourstart in Utrecht geel. De verhalen uit de ronde staan nog steeds garant voor heroïek, dopingperikelen en wonderbaarlijke wederopstandingen. Lidewey van Noord volgt de route van de Tour de France van 2016 en duikt in de wielerhistorie van de 21 plaatsen die de Tour dit jaar aandoet.
Lidewey van Noord, Une belle histoire. De Tour in 21 korte verhalen, Uitgeverij Spectrum, 192 pagina’s, ISBN 978 90 003 5203 6 (€ 17,50)
Overvallen door de werkelijkheid De Duitse journalist en auteur Navid Kermani wordt geroemd om zijn reportages uit crisisgebieden. Voor Overvallen door de werkelijkheid reisde hij wederom af naar een conflictgebied, volgde hij de vluchtelingenstroom uit het Midden-Oosten en reisde hij met hen mee over Navid Kermani, Overvallen de ‘Balkanroute’. In dit door de werkelijkheid, vertaboek tekent hij zowel de ling: Gerrit Bussink, Uitgevelevensverhalen op van rij Cossee, 96 pagina’s, ISBN de mensen die hij op 978 90 593 6671 8 (€ 9,95) zijn tocht ontmoette, als de uiteenlopende reacties van Europeanen op de vluchtelingen.
Lust en liefde in Versailles Lodewijk de XIV toverde Versailles niet alleen om tot een machtscentrum maar ook tot een plaats waar pleziertjes, feesten en uitspattingen hoogtij vierden. Een losbandige levensstijl die na de Franse Revolutie nooit meer op dezelfde wijze zou terugkeren. Auteurs Moretti en Vergé-Franceschi schotelen met plezier de maîtresses, favorieten en meisjes van plezier van Lodewijk XIV en XV aan je voor.
reislust
Het paradijs bestaat Wedden dat jij bij het woord ‘paradijs’ denkt aan een eiland waar het leven volmaakt is, met een hagelwit strand, palmbomen en een megablauwe zee? Wereldreizigster Iris Hannema schrijft die illusie in Het bitterzoete paradijs aan diggelen. Maar dat doet ze wel fraai.
Oost-Afrika heeft vertoefd, ziet ze de film Blue Lagoon. Na slechts enkele weken thuis denkt ze terug aan de film over het paradijselijke eiland. ‘Wereldse shitplekken had ik genoeg gezien, het was de hoogste tijd voor de aantrekkelijke kant van de wereld: paradijs-paradijs, ik ga op Door Mieke van Meer zoek naar het paradijs.’ Zo reist ze naar verschillende eilandjes met exoIris Hannema is net tische namen die zich in de dertig gepasseerd de enorme oceaan tusen heeft in haar eensen Australië en Zuidtje al meer dan 95 landen bezocht. Alleen dat Amerika bevinden. Ernie Enkelaar al maakt dat je dit boek De Salomonseilanden, Vanuatu, Tonga en Fiji om te einwilt lezen. Voor Iris is digen op Tahiti. Dat klinkt behoorreizen een ‘way of life’. Ze kan niet lijk paradijselijk, niet zonder. Of, zoals ze zelf waar? zegt: ‘Reizen voelt als Toch is de werkelijkhet hopen op een pluche heid minder mooi, zo kermiskonijn, dat altijd laat Iris zien in haar op het laatste moment verhalen. Verhalen uit de ijzeren klauw van waarin ze de sfeer van de grijp-je-rijkstand de verschillende eilanglijdt.’ En dat is meteen den tot leven brengt; de tweede goede reden door de avonturen om dit boek te lezen. die ze beleeft, van een Hannema schrijft prachberoving tot een vertige beschouwingen woestende cycloon; en vergelijkingen. Zindoor de tegenstellinnen die je nog eens wilt gen tussen haar lieflezen. Rake bespiegelinIris Hannema, Het bitterdevolle beschrijvingen gen die je zelf had wilzoete paradijs van een ontemvan de natuur en priklen bedenken. bare wereldreizigster, Uitgevekelende observaties In het vliegtuig op rij De Arbeiderspers, 272 pagiover ‘het soepzooitje’ weg naar Amsterdam, na’s, ISBN 978 90 295 0606 9 op sommige eilanden; nadat ze maanden in (€ 19,99)
Iris Hannema en natuurlijk door de ontmoetingen met vele paradijsvogels, zoals eilandbewoners, liefjes van korte duur en andere reizigers. Dit alles doorspekt ze met bespiegelingen over hoe wij westerlingen leven en met filosofische vragen aan zichzelf. ‘Wat blijft is dat een zoektocht naar jezelf, net als die naar het paradijs, een privilege is voor hen die alles al hebben en ondanks dat op zoek zijn naar meer.’ En vindt deze stoere, nuchtere en rusteloze vrouw het paradijs? Het klinkt bijna als die zoete film die de aanleiding voor haar reis was. Ze vindt inderdaad het paradijs. Zelfs meer dan dat. ‘Tijdelijkheid is de aanjager van passie, die van inzichten en de liefde is verdieping.’
Groepsverering
Had ik maar een tijdmachine Anna Moretti en Michel Vergé-Franceschi, Lust en liefde in Versailles, vertaling: Maartje de Kort, Uitgeverij Athenaeum, 352 pagina’s, ISBN 978 90 253 0149 1 (€19,99)
In De wandelstok van Virginia Woolf reizen zestien schrijvers hun helden achterna om in hun voetsporen te treden. Maar het heden zit het verleden vaak in de weg.
Ons werkende leven is de afgelopen jaren drastisch veranderd; zekerheden zijn weg en kansen zijn er te over. Maar hoe raak je in deze hectiek jezelf niet kwijt? Linda van den Driessche geeft je handige tips waarmee je de dag voortaan eindigt met een voldaan gevoel en op maandag Linda van den gemotiveerd weer aan Driessche, Kracht voor tien, de week kan beginnen. Uitgeverij Atlas Contact, 224 Deze praktische insteek pagina’s, ISBN 978 90 470 0941 helpt om te concentre2 (€ 21,99) ren op het gewenste gedrag en afscheid te nemen van ongewenste werksituaties.
De titel van de verhalenbundel heeft een tragische herkomst; toen Leonard Woolf de afscheidsbrief van zijn echtgenote Virginia vond en zich naar de rivier haastte om haar te zoeken, trof hij daar alleen haar wandelstok aan. Haar lichaam was al meegevoerd door de stroming. En zo staan er in dit boekje nog veel meer interessant feiten: de sleutelzin ‘All work and no play makes Jack a dull boy’ uit de film The Shining (1980) is niet afkomstig uit het gelijknamige boek van Stephen King, maar komt wel voor in Dubliners (1914) van James Joyce en in Big Sur (1962) van Jack Kerouac, die beschrijft hoe een groep jonge uitzinnige fans voor zijn huis stond te roepen dat hij zijn werk moest laten voor wat het was
Kracht voor tien
Door Nina Visser
een iPhone tevoorschijn. Bovendien bevinden de bezochte (schrijvers)huizen zich vaak niet meer in oorspronkelijke staat, en is er van alles bij verzonnen om toeristen te lokken. En dan die medebezoekers! Groepsverering, bah, schrijft Doeke Sijens wanneer hij het huis van Virginia Woolf aandoet: ‘We kijken in een gewijde stilte naar een opgemaakt bed. Ik probeer de andere bezoekers te negeren en laat mijn blik door de kamer dwalen. [...] Misschien willen al die andere bezoekers het huis ook wel helemaal voor zichzelf hebben.’ Nee, je terug wanen in de tijd is niet eenvoudig. Maar misschien hoeft dat Maar hoe getrouw de ook niet, realiseert schrijvers van deze bunNescio-devoot Rob van del de voetsporen van Essen zich: ‘Niets komt hun helden ook volgen, ooit nog terug, maar echt één met hen wordat geeft niet. (...) De den lukt vrijwel nooit. sporen van Nescio volg Daarvoor belemmert het je niet door dezelfde heden te veel het zicht routes te volgen als op het verleden. Heb je hij, maar door net zo net het gevoel de tijd van te kijken als hij.’ En zo Gogol te hebben terugDiverse auteurs, De wandelis het. gevonden in een idylstok van Virginia Woolf, Uitgelisch landschap met was- verij kleine Uil, 160 pagina’s, vrouw, haalt ze opeens 978 94 921 9019 2 (€ 16,50) en naar buiten moest komen. Naast Woolf en Kerouac staan ook in de andere reisverhalen voornamelijk (dode) auteurs centraal. Bezoeken aan de voormalige huizen van Emily Dickinson, Nikolaj Gogol en Marcel Proust worden afgewisseld met het relaas van Guus Bauer over zijn vriendschap met Graham Swift, waarin hij onder andere schrijft over diens recent verschenen novelle Moeders Zondag. Andere hoofdstukken gaan over de tuin van bioloog Charles Darwin en de psyche van componist Gustav Mahler, die zich in het Leiden van 1910 door Freud liet analyseren.
boekenkrant.com
juli 2016 pagina 27
non-fictie Kattenliefde
‘Twitter is mijn koffieautomaat’ Waarom wil iedereen alles weten over de katten van Sylvia Witteman? Haar tweets over de beesten zijn een grote hit op het internet en haar columns werden zelfs gebundeld in een boek: Mijn achterlijke kat Lola. Ik ben benieuwd of ze mij, als niet-kattenliefhebber, ook idolaat van deze viervoeter weet te maken. Door Tanja Wilming Op de achterflap kwam ik het woord ‘kattenliefde’ tegen. Nu ben ik helemaal geen kattenof dierenmens, dus hoe zou jij dat woord aan mij uitleggen? ‘Een kat is een mooi beest. Eigenlijk is het het miniatuurformaat van een tijger. Met een kat haal je een hapklaar blokje wild in huis. Daarnaast is het beest fijn om aan te raken, ruikt het lekker en is zijn vacht schoon. Een kat gaat zijn eigen gang, hij hoeft niet veel van je, maar toch kan je in een kat heel veel dingen van jezelf herkennen. Bijvoorbeeld gevoelens. Een kat is een heel dom dier met een uitdrukkingsloos gezicht, maar daar kan je als mens juist van alles inleggen. Zo kun je verdriet of boosheid zien in zijn gezicht. Een kat heeft de functie van een spiegel voor mij.’ Heb je een favoriete kat? ‘Dat is ongeveer hetzelfde als vragen naar mijn favoriete kind. Alle katten die ik heb gehad zijn compleet verschillend en hebben allemaal hun leuke en minder leuke kanten. Maar op het moment heeft Lola dan toch net een klein streepje voor. En dat komt gewoon omdat ze zo dik en dom is. Dat vind ik heel lief en ontroerend. Lola geeft mij het gevoel alsof ze me nodig heeft, niet zonder me kan. Was ze een slimme kat geweest, dan had ik niet veel voor haar hoeven te betekenen.’ Heb je een favoriet kattenmoment in deze bundel? ‘Eigenlijk doen katten niks wat een column waard is. Ze doen geen kunstjes of iets anders opschrijfwaardigs. Ze zijn er gewoon. Mijn stokoude witte kater Harry heb ik zelf laten inslapen. Dat was een ontroerende gebeurtenis, want ik was het beest al jaren in leven aan het houden met infusen en doktersbezoekjes. Dit was dan wel weer absoluut een column waard voor mij, maar heeft natuurlijk niks met favoriet te maken.’ Op de voorkant van je boek staat de sticker ‘op veler verzoek’. Was er inderdaad veel vraag naar een bundeling kattencolumns van jouw hand? ‘Toen ik een klein katje kreeg,
Sylvia Witteman Brenda van Leeuwen
maakte ik heel veel foto’s. Vooral de manier waarop Lola met dit nieuwe jonkie omging was zeer geschikt voor op beeld. Het ging namelijk niet zonder slag of stoot. Af en toe keek ik echt naar een Shakespeareaans koningsdrama, waarbij de heerser van haar troon wordt gestoten. De foto’s plaatste ik op Twitter en daar ben ik wekenlang mee doorgegaan. Na een tijdje kwam steeds vaker de vraag van mijn volgers of ik de foto’s met onderschrift niet in een boekje uit wilde geven. Zo werd Mijn achterlijke kat Lola geboren.’ Hebben de columns die in deze bundel staan een speciale betekenis voor jou? ‘Nee, het is niet dat ik het liefst alleen nog maar kattencolumns schrijf. Op mijn leeftijd ligt getut op de loer, dus daarom probeer ik afstand te houden van dit onderwerp. Ik schrijf bijna alleen maar narigheid over mijn katten en zou nooit zeggen: “Oh, wat zijn ze geweldig, die katten”. Dat zoetsappige gebabbel laat ik wel aan Daphne Deckers over.’ Je bent een enthousiaste twitteraar. Je
richtte zelfs Twitteraccounts voor je katten op. Hoe vind je het om online zo aanwezig te zijn – lijden je columns daar soms onder, of geeft het juist inspiratie? ‘Twitter is voor mij een inspiratiebron, maar voornamelijk een soort ontspanning. De reacties die ik krijg op mijn tweets zijn regelmatig bruikbaar voor in mijn columns. Maar ik zie het vooral als vermaak hoor. Ik werk de hele dag alleen thuis en Twitter is dan mijn koffieautomaat. Even praten met mijn “collega’s” over wat anders, meer dan dat is het niet.’
Je schrijft columns in verschillende bladen. Welk proces gaat aan het schrijven van een column vooraf? ‘’s Ochtends schrijf ik meestal over wat ik eerder die week heb meegemaakt. En vervolgens ga ik naar buiten om te fietsen. Ik blijf dan net zo lang buiten tot ik iets leuks meemaak. Mocht er echt niks gebeuren waar ik over kan schrijven dan kan ik altijd nog putten uit het kladblokje op mijn telefoon, waar dingen Sylvia Witteman, Mijn achterin staan waarover ik lijke kat Lola, Uitgeverij Nijgh altijd nog een keer wil & Van Ditmar, ISBN 978 90 388 gaan schrijven. Maar 0166 7 (€ 15,00)
‘Maar op het moment heeft Lola dan toch net een klein streepje voor. En dat komt gewoon omdat ze zo dik en dom is.’ als het moet dan kan ik zelfs over een grasspriet schrijven. Inspiratieloos schrijven is iets wat je kunt leren. Je moet wel een beetje talent hebben, maar als je eenmaal bezig bent met schrijven, komt er vanzelf altijd wel iets.’ Jouw columns zijn heel persoonlijk. Heb je soms niet het gevoel dat heel Nederland bij jou naar binnen kan kijken en is dat niet vervelend? ‘Veel mensen denken dat, maar negentig procent van wat ik meemaak schrijf ik niet op. Ik ben heel selectief. Zo schrijf ik bijvoorbeeld steeds minder over mijn kinderen. Over mijn oudste überhaupt niet meer, want die verbiedt het mij. Terwijl deze leeftijd juist heel leuk is, kennismaken met seks en drugs, maar ik kan het niet opschrijven. Ze zouden me doodslaan.’
n a v w u e i N s e o Kr s n Re Gezonde, gemakkelijke en lekkere recepten voor onderweg Ontbijtopties voor ‘on the go’ Lunchtrommelinspiratie Heerlijke salades voor bij een zomerse picknick Gezonde snacks voor tussendoor Tips om te preppen, bewaren en meenemen
Verkrijgbaar bij alle boekhandels
boekenkrant.com
juli 2016 pagina 29
koken groene pannenkoeken
recept van de maand juli
Spilla van spitskool en kip
Dit is mijn eigen variant van de beroemde Marokkaanse b’stilla, grote of kleine hartige pasteien van gevuld filodeeg. In plaats van deeg vouw ik spitskoolbladeren om de verrukkelijke vulling van kip met specerijen. Zo wordt het gerecht lichter, gezonder en ook nog eens glutenvrij! Bereidingstijd
Het origineelste broodtrommeltje Weg met kurkdroog brood in boterhamzakjes en kroketten uit de bedrijfskantine. Met behulp van Arbeidsvitaminen maak je zo een gezond, origineel en lekker broodtrommeltje klaar. Door Anouk Abels Als het om gezond eten op het werk gaat is Mascha PerquinSarneel een expert. Een paar jaar geleden ruilde ze haar baan als bankdirecteur in voor een mobiele kookschool: Foodtruck Mama Mascha. Sindsdien trekt ze door het land en leert ze bedrijven van alles over gezonde voeding. Met diezelfde insteek schreef ze Arbeidsvitaminen. ‘Voor mensen die graag eenvoudig willen starten met een gezondere leefstijl,’ schrijft ze in het voorwoord. Het handzame Arbeidsvitaminen is op veel gebieden een no nonsensekookboek: de vormgeving is simpel en de benodigde ingrediënten zijn gewoon verkrijgbaar bij de plaatselijke buurtsuper. Maar man, wat laten de foto’s in dit boek een hoop heerlijks zien: bakjes gevuld met bijzondere salades, flessen met heerlijke soep en broodjes belegd met huisgemaakte spreads. Ook de recepten zelf zijn eenvoudig, mits je de juiste apparatuur in huis hebt. Als je geen beschikking hebt over een keukenmachine of staafmixer, kun je Arbeidsvitaminen
soort havermout-plaatkoek uit de beter in de winkel laten liggen – of oven, afgemaakt met appelrasp en naar de Blokker rennen om de juiste notenmix. Dit recept was wat moeiinstrumenten aan te schaffen. Kies lijker dan de andere – het duurde je voor die laatste optie, dan heb je even voordat ik ontdekte hoe ik een ook echt wat aan dit kookboek, en appel kon raspen (met de keukenbereid je in een handomdraai de machine) – maar het eindresultaat mooiste lunches, tussendoortjes en was bijzonder lekker. Een week lang (werk)borrelhapjes. Ik stond te popelen om met Mascha’s liet ik Liga’s links liggen en genoot ik van mijn appelkoeke. recepten aan de slag te gaan. Aangezien ik dagelijks met mijn colleArbeidsvitaminen is voor mij een ga’s geniet van een gezamenlijke heerlijk, gebruiksvriendelijk en simlunch, besloot ik eerst wat spreads pel kookboek – al is het niet helete maken. Ik nam een hummus maal nonsens-vrij. Tussen de recepmet zongedroogde tomaatjes en ten door gaat Mascha dieper in op een frisse yoghurt-munt-courgettehaar ideeën over gezonde voeding spread mee naar werk. Na een korte en laat ze ook anderen over het onstemronde kwam de hummus als derwerp aan het woord. De pretentifavoriet uit de bus. Vooral de stagieuze verwijzing naar de Chinese filoaire was enthousiast: ‘Lekkerder dan soof Confusius en de uitspraak ‘vrijdie uit de winkel.’ heid van etens-uiting’ deden mij Mijn tweede Arbeidsvitaminenrecept maakte ik om thuis op te eten. gruwen, waardoor ik geen zin meer had om al die andere adviespagina’s Dit keer koos ik voor spinaziepante lezen. En dat is jammer, omdat nenkoeken. Een prima manier om Mascha best wat interessante infor‘ongemerkt wat extra [groente] binmatie over voeding geeft. De recepnen te krijgen,’ aldus Mascha. Toen ten blijven me gelukkig wel fascineik de opvallend groene kleur van ren. Wat zien ze er lekmijn pannenkoeken ker uit, die dadel-kokoszag, moest ik gniffelend balletjes, auberginerolterugdenken aan die letjes en eimuffins. Wat opmerking. Maar lekis het goed te doen, zo’n ker waren ze wel: beleg huisgemaakte smootze met hüttenkäse, dille hie. En wat lijkt het me en tomaatjes en je hebt lekker om geen borreleen heerlijke lunch of nootjes, maar geroosmaaltijd. terde kikkererwtjes te Tot slot ging ik aan de serveren tijdens een slag met mijn oven om werkborrel. Daar ruil een kantoortussenik die kroketten graag doortje te maken met Mascha Perquin-Sarneel, voor in. een moeilijke naam: de Arbeidsvitaminen, Uitgeve‘Hilaarder appelkoeke rij Loopvis, 160 pagina’s, ISBN van de Reinbôge’. Een 978 94 922 0621 3 (€ 17,50)
40 min, wachttijd: 10 min. Voor 6 tot 8 spilla’s
Ingrediënten
2 el kokosolie 1 grote ui, in ringen 2 kippenbouten 3 draadjes saffraan 1 tl kurkuma 1 el gemberpoeder 1 tl kaneel 2 el verse peterselie, Jamila Winwood, Van tajine fijngehakt tot havermout – 60 gezonde 2 el verse koriander, recepten geïnspireerd door de fijngehakt Marokkaanse keuken, Uitgeverij Rose Stories, ISBN 978 90 50 g rauwe amandelen 824 7011 6 (€ 19,95) met vlies, fijngehakt 1 spitskool 75 g rozijnen 75 g gedroogde abrikozen, fijngehakt kaneel, om te bestrooien Verhit 1 eetlepel kokosolie in een grote koekenpan of hapjespan en fruit hierin de ui. Voeg de kippenbouten toe en bak ze goudbruin. Voeg de specerijen toe en bak ze kort mee. Voeg dan 100 ml water toe en de peterselie, koriander, zout en peper. Laat de kip op laag vuur ongeveer 10 minuten sudderen. Bak intussen de amandelen in 1 eetlepel kokosolie goudbruin. Laat ze uitlekken op keukenpapier. Breng water aan de kook in een grote pan en kook hierin de hele kool ongeveer 5 minuten. Haal de kool uit het water en haal voorzichtig de bladeren eraf, als het goed is komen de buitenste bladeren makkelijk los. Gaat het moeilijker, leg de kool dan weer even terug in het kokende water. Haal zo 12 tot 16 bladeren los (2 per spilla). Verwarm de oven voor op 200 graden. Voeg de rozijnen en abrikozen toe aan de pan met de kip en laat nog 5 minuten meepruttelen, tot de kip gaar is. Haal dan de pan van het vuur en pluk het kippenvlees in kleine stukjes van de botjes. Doe het vlees terug in de pan bij de rest van de vulling en meng goed. Laat de vulling iets afkoelen. Leg per spilla 2 spitskoolbladeren overlappend op je werkblad. Schep er een paar eetlepels van de vulling op, vouw de zijkanten van de bladeren over de vulling en rol het geheel op tot een pakketje. Leg de spilla’s in de ovenschaaltjes. Bak de spilla’s 10 minuten in de voorverwarmde oven. Bestrooi de spilla’s voor het serveren met de amandelen en een snufje kaneelpoeder. Van tajine tot havermout is Kookboek van de Maand juli, een initiatief van Kookboek van het Jaar-organisator Fusina Verloop.
groen amsterdam.indd 1
‘Dit boek ‘Dit boek ‘Dit boek is zó rijk!’ is zó rijk!’ boek is‘Dit zó rijk!’ DWDD ‘Dit boek DWDD Boekenpanel is zó rijk!’ DWDD isBoekenpanel zó rijk!’
31-3-2016 20:34:20
www.unieboekspectrum.nl
The Times enige deze titel.’ De zijderoutes verdient als wereld” te schrijven, maar nieuwe geschiedenis van de ‘Veel boeken beweren “een
Boekenpanel DWDD DWDD Boekenpanel Boekenpanel
Boekenpanel ‘Veel boeken beweren “een nieuwe geschiedenis van de ‘Veel boeken beweren “een DWDD ‘Veel boeken beweren “een wereld” te schrijven, maar nieuwe geschiedenis van de
is zó rijk!’ ‘Dit boek
nieuwe geschiedenis van de De zijderoutes verdient als wereld” te schrijven, maar wereld” teenige schrijven, deze maar titel.’ ‘Veel boeken beweren “een De zijderoutes verdient als De zijderoutes verdient als Thevan Times nieuwe geschiedenis de enige deze titel.’ ‘Veel boeken beweren “een deze titel.’ wereld” teenige schrijven, maar Thevan Times nieuwe geschiedenis de The Times De zijderoutes verdient als wereld” te schrijven, maar enigeverdient deze titel.’ De zijderoutes als The Times enige deze titel.’ The Times
groen amsterdam.indd 1
groen amsterdam.indd 1 groen amsterdam.indd 1
€ 49,99 www.unieboekspectrum.nl www.unieboekspectrum.nl www.unieboekspectrum.nl
31-3-2016 20:34:20
31-3-2016 20:34:20
www.unieboekspectrum.nl www.unieboekspectrum.nl
31-3-2016 20:34:20
groen amsterdam.indd 1
31-3-2016 20:34:20
groen amsterdam.indd 1
31-3-2016 20:34:20
boekenkrant.com
juli 2016 pagina 31
boekfragment
Niemand de deur uit! Waarom dagen in een stinkende auto gaan zitten om op een vieze Camping Municipal te belanden? Blijf gewoon thuis en doe alsof je met vakantie bent! In Niemand de deur uit! staan meer dan tweehonderd tips voor een onvergetelijke stakantie. Plak deze pagina op stevig wit karton en knip uit voor vier gratis ‘stakantiekaarten’!
Jeroen de Leijer en Marjolein Schalk, Niemand de deur uit!, 176 pagina’s, Uitgeverij De Harmonie, ISBN 978 90 761 6864 7 (€ 15,00) www.deharmonie.nl
boekenkrant.com
juli 2016 pagina 32
strips Boekenkrant tipt Op Missie 2 Nederlandse militairen leveren overal ter wereld een bijdrage aan vrede en veiligheid. Met de hulp van vijf stripmakers vertellen vijf veteranen over hun ervaringen tijdens hun missie. Een zesde stripmaker doet verslag van Diverse auteurs, Op Missie 2, de jaarlijkse veteranendag. Het resultaat is een Uitgeverij Strip2000, ISBN 978 94 628 0214 8 (€ 8,95) prachtig eerbetoon aan de inzet van de Nederlandse krijgsmacht in de afgelopen vijfenzeventig jaar. Door elk verhaal door een andere tekenaar te laten maken ontstaat een album dat net zo afwisselend is als de missies zelf.
De eerste keer Openhartig verhaal van een puber over zijn eerste schuchtere schreden op het liefdespad. In deze autobiografische coming of age-strip kijkt Dav Guedin terug op de roes, de opwinding, de verwarring, de gêne en alle andere tegenstrijdige emoties die gepaard gaan met het Dav Guedin, De eerste keer, Uitgeverij Xtra, ISBN 978 94 ontdekken van liefde en 907 5984 1 (€ 16,90) seksualiteit. Elke puber met gierende hormonen zal zich herkennen in het onhandige geëxperimenteer van de hoofdpersoon. Geudin gebruikt onverbloemde beelden en teksten, die hij doorspekt met een heerlijke zwartgallige humor.
De rechter is de draad kwijt De avonturen van de excentrieke Rechter zijn dagelijks te lezen in Jesse van Muylwijk, De rechveertien Nederlandse ter is de draad kwijt, Uitgevekranten, voornamelijk rij Jesse Cartoons, ISBN 978 90 in het noorden van het 821 9173 8 (€ 12,50) land. In De rechter is de draad kwijt zien we hoe de ietwat wereldvreemde hoofdpersoon zijn weg probeert te vinden in een gedigitaliseerde samenleving. Tekenaar Jesse van Muylwijck selecteerde voor deze bundel zijn leukste strips over ICT, sociale media en digibytes.
Het slapende woud In het mysterieuze negentiende-eeuwse New England volgen we de avonturen van Artemis d’Harcourt en Casimir Dupré, die paranormale verschijnselen rond een ziekenhuis onderzoeken. Ze ontdekken dat in dit bos druïden hun eredienPierre Boisserie en Bara, Het slapende woud, Uitgeverij sten hielden voordat de Dargaud, ISBN 978 90 855 8435 Romeinen zes van hen 3 (€ 16,95) om het leven brachten. Een fascinerend, bovennatuurlijk verhaal, met veel verve getekend en ingekleurd. Het geheel heeft een fijne gothic-sfeer.
kunstenaarsvrouw
Tragische muze(nissen) Nel - een zot geweld van illustrator Lies Van Gasse en dichter Peter Theunynck leest als een bitterzoete ode aan de schilderkunst. Aan de hand van Nel, de kunstenaarsvrouw die maar al te graag in de schaduw liep van Rik Wouters, leren we de schilder die honderd jaar geleden te vroeg kwam te overlijden beter kennen. Door Wendy Claes Opgegroeid in een arm gezin waar de vader met zweep het voor het zeggen had, droomt Nel van een avontuurlijk leven: ‘Naaister of poetsvrouw wou ik niet worden. Ik haat verplichtingen. Ik wil alleen doen wat ik zelf leuk vind.’ Ondanks dat ze zelf niet bruist van het schilderstalent wil de jonge
het feminisme. De frivole wederhelft vrouw, gepassioneerd door beeldhouw- en schilderkunst, in de schijn- verzet zich immers tegen haar lot van vrouw bij de haard. Haar stevige werpers komen te staan. Ze trekt karakter met tegendraadse kantjes eropuit om de Brusselse artiestenkomt in zwierig bonte ecolinestrijwereld te leren kennen. ken tot uitdrukking. Haar avonturen situeren zich aan Theunynck ging als een echte biohet begin van de twintigste eeuw, graaf te werk en verzamelde enkel de tijd dat Rik Wouters op het punt die gegevens waarvan hij absoluut stond door te breken. Nel ontmoet zeker wist dat ze klopten. Daarvoor de schilder-beeldhouwer, wordt zijn kreeg hij onder meer model en vervolgens toegang tot de brieechtgenote. Maar dan ven die Nel aan haar barst de hel los: de Eerneuroloog schreef. ste Wereldoorlog begint, Van Gasse (evenzeer Wouters wordt opgedichter) blijft trouw sloten in Kamp Zeist en aan haar kenmersterft later aan kanker. kende schilderstijl. Nel verliest op haar derHet Vlaamse duo, dat tigste alle moed. eerder voor de grapDe overwegend geschilhic poem Waterdicht derde biografie, vertekende, zocht elkaar noemd naar Wouters’ terug op voor een porbeeldhouwwerk Het tret van dit bijzondere zotte geweld, illustreert koppel, hetzij minder mooi het artiestenleLies Van Gasse en Peter Theulyrisch dan voorheen. ven en de toen heernynck, Nel, Uitgeverij Wereldsende tijdgeest, en is bibliotheek, ISBN 978 90 284 tevens een betoog voor 2661 0 (€ 29,99)
ontslagbrief
Een kolkende reis die nooit mag eindigen Stel, je bent een jaar of dertig, boekhouder en zit verveeld uit het raam te staren. Stomme cijfers! In je hoofd wervelen de prachtigste verhalen en figuren rond. Tekenen wil je, tekenen! Edmond Baudoin glimlacht, pakt een pen op en begint te schrijven. Aan zijn ontslagbrief. Door Jeroen van Esch
gerd. Van een spannende graphic novel tot een artistieke collage. Het ene verhaal is een prachtig gecomponeerd geheel, terwijl het andere een stijloefening in de portretkunst is. Misschien dat we daar de kern raken – Edmond Baudoin is boven alles een liefhebber van mensen. Van hun kwetsbare, vaak verborgen gevoelens. Hij gaat midden in een verhaal net zo lang door met een serie gezichten tot hij de juiste snaar raakt. Links: een hoofd dat samengesteld is uit een enkele lijn. Rechts: stilistische figuren bestaande uit donkere schaduwen en een enkel gruizig veegje dat de tekening plots, maar intens, tot leven wekt. En als dat niet voldoende is verbeeld je toch ‘gewoon’ de onzichtbare gedachten?
Het is 1971 en eindelijk staat Baudoin zichzelf toe om met kwast en potlood terug te keren naar zijn jeugd. Tien jaar later ligt het eerste album in de boekwinkels: Civilisation. Vanaf dat moment is hij ongekend productief: tot op de dag van vandaag levert hij minimaal één werk per jaar af. Behalve workaholic (hij was drie jaar hoogleraar in de kunsten aan de universiteit van Quebec) is Baudoin jaloersmakend creatief. Tussen 1986 en 1991 experimenteerde hij driftig met technieken, materiaal en verhaallijnen. Precies uit die periode selecteerde Sherpa vier fantastische verhalen: ‘Een Edmond Baudoin, De eerste robijn op de lippen’, ‘De reis en andere verhalen, vertaeerste reis’, ‘Het portret’ ling: Mat Schifferstein, Uitgeen ‘Opa’. Als lezer word verij Sherpa, ISBN 978 90 898 je alle kanten op geslin8087 1 (€ 24,95)
Eén ding lijken de verhalen met elkaar gemeen te hebben. Dat is het compromisloze zwart-wit, in al haar facetten. Niet te verwarren met grijstinten, daar doet de Fransman niet aan. Hooguit het suggereren hiervan
met honderden kleine streepjes. Let op: het vergt de nodige concentratie om je onder te dompelen en mee op reis te gaan. Om het donkere water in te duiken. Daarna word je willoos meegesleurd in een kolkende rivier van inkt, vlakken, machtige verhaallijnen en de meest kleurrijke karakters die je ooit uit een zwarte pen zag vloeien. Niet zomaar werd deze kunstenaar meerdere malen geëerd op het stripfestival van Angoulême. Deze hardcover is een juweel en schreeuwt om meer (meer! MEER!). Diepe buiging.
boekenkrant.com
juli 2016 pagina 33
strips january jones
‘Strips zijn ideaal om niet te vergeten’ Aviatrice January Jones blijft razend populair, ook nu haar verhalen geschreven worden door tekenaar Eric Heuvel. Die kan zich volledig uitleven in de historische context van het interbellum. De geschiedenis speelt een belangrijke rol in alle strips van de in Zaandam woonachtige Amsterdammer. Door Wouter Adriaensen In De eerste keizer, het nieuwe album over January Jones, volgen we je hoofdpersonage richting Mantsjoekwo, tijdens de jaren dertig een Japanse vazalstaat in China. ‘Ik zet de traditie verder van scenarist Martin Lodewijk, die in de eerste zes albums speelde met historische feiten en gebeurtenissen. De verhalen zijn grotendeels fictief maar wel gebaseerd op de werkelijkheid. Veel helden uit het Wilde Westen namen effectief baantjes aan als adviseur voor cowboyfilms, zoals in Het Pinkerton draaiboek. Het idee voor het slagschip in Het graf van de Zeppelin haalde Martin uit een tijdschrift uit de jaren dertig. Technisch is het niet mogelijk om zo’n zwevend vliegdekschip te maken, maar hij bracht dat gegeven toch tot leven. Het zou zo geweest kúnnen zijn en dat maakt het erg leuk.’ Na het lezen van De eerste keizer ben ik even gaan googelen om te kijken hoe dat ook weer zat met Mantsjoerije. ‘Dat vind ik leuk om te horen. Ik maak evengoed educatieve strips, waarbij het de bedoeling is om op een laagdrempelige manier kennis over te dragen, als puur entertainende strips, zoals January Jones of Bud Broadway. Die eerste prik-
Eric Heuvel
kelen de lezer hopelijk voldoende om zich verder in het onderwerp te verdiepen. Bij die laatste is dat niet de bedoeling, maar als het wel gebeurt is het uiteraard een aardige bijkomstigheid.’ Vanwaar die drang om geschiedenis door je strips heen te weven? ‘Wanneer ik samenwerk met een scenarist, word ik natuurlijk gestuurd door hun keuzes. Maar als ik zelf een verhaal vertel, heb ik inderdaad de neiging om er historische feiten in te smokkelen. Als ik geen striptekenaar was geworden, dan zeker geschiedenisdocent. Ik ben de opleiding ooit begonnen maar heb enkel de eerste drie theoretische jaren afgemaakt. Ik vind de moderne tijd ook minder interessant om in beeld te brengen. Doe mij maar het interbellum, dat is grafisch heel wat aantrekkelijker.’ In de albums die je zelf schreef, ga je niet alleen terug in de wereldgeschiedenis maar ook in de stripgeschiedenis. ‘Ik voel me nog steeds schatplichtig aan Kuifje en de Klare Lijn van Hergé. Toen ik voor het vorige
album, Het lijk van Lenin, voor het eerst zelf het verhaal maakte, leek het me dan ook leuk om January naar Rusland te sturen, net zoals Kuifje zijn eerste avontuur beleefde in het land van de Sovjets. Het eerste stripalbum dat ik bezat, was De blauwe lotus en dat maakte een verpletterende indruk op me. Daarom zitten er in De eerste keizer een paar knipogen naar dat Kuifje-album.”
herstart van January Jones hoop ik hetzelfde te bereiken. Pas verscheen het eerste album nog in Brazilië.’
Samen met scenariste Ineke Mok maakte je onlangs Quaco, over een Afrikaanse slaaf die in Suriname en Nederland terecht komt. Waarom dat onderwerp? ‘Tijdens mijn schooltijd kwamen de vakdocenten geschiedenis niet veel verder dan wat er op Nederlandse bodem gebeurd is en vandaag is dat Opvallend: je albums verkopen niet amper veranderd. Maar gebeurtealleen goed in je thuisland. nissen zoals de politionele acties ‘Ik geloof dat ik een van de eerste in Nederlands-Indië – in feite onze Nederlandse stripdebutanten was laatste koloniale oorwaarvan het werk zo log – of onze betrokgrootscheeps in verkenheid bij de slavenschillende talen verhandel maken ook scheen. De eerste strips onderdeel uit van ons over January Jones kwanationaal verleden. men overal in Europa Het is belangrijk dat uit, van Finland en dit onderwerp aan bod Duitsland tot Frankrijk komt in onze scholen, en Portugal. Zoals het dat duidelijk uitgevoor haar hoort, nam ze legd wordt wat er toen een vliegende start! De gebeurd is. Strips zijn zoektocht, een educaideaal om ervoor te tieve strip over de HoloEric Heuvel, January Jones zorgen dat die donkere caust, verscheen zelfs 8: De eerste keizer, Uitgevevlekken niet vergeten in zeventien talen, van rij Don Lawrence Collection, worden.’ Japan tot de VS. Met de ISBN 978 90 888 6262 5 (€ 8,95)
Bloemlezing ‘Lees maar lang en wees gelukkig’ 500 gedichten verbeeld
€ 26 | ISBN 9789059305267 17 x 14 cm. 527 pagina’s - gebonden DERDE DRUK
Warm en verrassend Van dit autobiografische verhaal van een opgroeiend meisje aan de Turkse kust kan je hart alleen maar een sprongetje maken. ILLUSTRATIE DONALD DUCK © DISNEY
De jonge Özge zoekt haar eigen stem ondanks haar veeleisende vader en temidden van oplopende spanningen in Turkije. Een echt coming-of-age - verhaal, voor iedereen die zich niet in een hokje wil laten stoppen en die de Turkse cultuur wat beter wil begrijpen.
Teleurstellen vergt lef, opgroeien in Turkije. Prijs: € 19,95. ISBN/EAN: 978-90-824107-2-3
www.soulfoodcomics.nl
StripGlossy
nu overal verkrijgbaar 130 pagina’s voor € 8,95
Droom jij van een eigen boek? Wil jij een spannend, mooi, ontroerend, persoonlijk of inspirerend verhaal vertellen? Een werkboek, thriller of inspirerende roman? Jouw levensverhaal, historische roman, managementboek of sprookje? Die ene dichtbundel, dat stappenplan of een bloemlezing erotische verhalen? Het boek dat jouw coaching-praktijk op de kaart zet? Loop je al lang met een idee rond? Voel je dat dit het moment is om aan de slag te gaan?
Nog maar enkele plaatsen!
Laat je dan nu inspireren door bestsellerauteurs GEERT KIMPEN & CHRISTINE PANNEBAKKER die een week lang jouw persoonlijke schrijfcoach zijn op een prachtig landgoed in Zuid Frankrijk.
24 T/M 31 JULI SCHRIJF JE VANDAAG NOG IN OM ZEKER EEN PLAATS TE HEBBEN OP WWW.GEERTKIMPEN.COM
boekenkrant.com
juli 2016 pagina 35
boekfragment
On the go Het derde kookboek van food & lifestyle influencer Rens Kroes bevat bijna 50 nieuwe powerfoodrecepten om te preppen, bewaren en mee te nemen. Zo kun je altijd grijpen naar een gezonde snack. Pure recepten voor een happy & healthy lifestyle ‘on the go’. Rens laat zien dat gezond eten ook met een druk leven niet ingewikkeld hoeft te zijn.
Chocolate Banana Bread Na heel veel uitproberen is het gelukt: het ultieme choco banana breadrecept! Deze heeft de perfect moist. Lekker als snack, maar nog beter… als ontbijt. Ik snijd extra dikke plakken die ik meeneem in een handig zakje. SUNDAY PREPPING VOORBEREIDINGSTIJD 15 minuten BAKTIJD 45 minuten TOTALE TIJD 1 uur
Rens Kroes, On the go, Uitgeverij Unieboek|Het Spectrum, 144 pagina’s, ISBN 978 90 003 5256 2 (€ 14,99)
Foodstyling Yvonne Jimmink, Jacqueline Pietrowski
Fotografie Lieke Heijn & Pim Janswaard / Cameron studio. Styling Lieke Heijn
www.unieboekspectrum.nl
INGREDIËNTEN (1 brood) * kokosolie om in te vetten * 3 el chiazaad * 4 el cacao * 350 g (geschilde) rijpe bananen * 120 ml havermelk * 120 ml kokosolie, gesmolten * 1 el citroensap * 5 medjooldadels * 200 g quinoameel * 1 tl vanillepoeder, ongezoet * 2 tl baking soda (zuiveringszout) * 1 tl zout
Bereiding Verwarm de oven voor op 180 °C. Vet een cakeblik in met wat kokosolie, bekleed de bodem met een passend stukje bakpapier en vet dat ook in. Week het chiazaad ongeveer 15 minuten voor in 150 ml water. Doe ondertussen de bananen, havermelk, zachte kokosolie en citroensap in de blender. Ontpit de dadels en doe ze bij het bananenmengsel. Mix alles tot een romig geheel. Doe vervolgens de droge ingrediënten in een kom en schep door elkaar. Voeg de natte massa toe en roer tot het goed gemengd is. Roer er als laatste de geweekte chiazaadjes door. Schenk het beslag in de cakevorm. Zet ongeveer 45 minuten in de voorverwarmde oven. Neem af en toe even een kijkje! Laat de cake na het bakken 10 minuten in de vorm zitten en laat hem dan verder afkoelen op een rooster.
HOUDBAARHEID ca. 5 dagen in afgesloten trommel, of snijd in plakjes en vries in BENODIGDHEDEN kleine cakevorm van 20 x 10 cm, bakpapier
boekfragment
Leiderschap onder vuur Kapitein Marco Kroon is drager van de Militaire Willems-Orde. Hij kreeg deze onderscheiding voor moed, beleid en trouw als comman dant van een peloton van het Korps Commandotroepen in Afghanistan. In Leiderschap onder vuur deelt Marco Kroon voor het eerst zijn persoonlijke ideeën en overtuigingen. Beschrijvin gen van zijn gevechtser varing geven het kader voor zijn leiderslessen. Initiatief is kracht Marco Kroon, leiderschap Onder vuur, UHB uitgevers, ISBN 978 90 820 0360 4 (€ 18,95) www.leiderschapondervuur.nl
Zorg altijd dat je het momentum behoudt of neem het terug zodra je het verliest. Niet de situatie maar jíj bent leidend. Omstandigheden zijn dan een aanleiding voor je reacties of een gevolg van je acties, en niet een vaststaand iets. Een van de belangrijkste leiderslessen die ik in twintig jaar theorie en praktijk heb geleerd en waarvan ik mij na Operatie Chitag nog beter bewust ben geworden, is deze: initiatief is kracht. Deze les bleek waar in situaties in Nederland, Irak, Cambodja, Bosnië en Afghanistan; in tijd van conflict en in tijd van vrede. Zorg altijd dat je het momentum
behoudt of neem het terug zodra je het bent kwijtgeraakt. Afwachten is funest. Ongeacht de omstandigheid betekent het nemen of behouden van het initiatief, in plan en daad, dat niet de situatie maar jíj leidend bent. De situatie wordt een grotendeels voorspelbaar gevolg van je acties, en niet een vaststaand iets. Alleen al dit feit, dat je jezelf meester toont over de situatie, bevestigt het leiderschap in de ogen van jezelf en van anderen. Dit geeft (zelf)vertrouwen en ontneemt de omstandigheid haar bedreigende, schijnbaar ongrijpbare kracht. Neem je geen initiatief en handel je reactief, dan verlies je de controle over de situatie en jezelf, en daarmee over het leiderschap. Een poos kan het lijken alsof de dingen gaan zoals jij het wil, maar dat is toeval. Ze gaan zo omdat anderen dit bepalen, niet jij. Tijdens Operatie Chitag raakten we het initiatief langzaam maar zeker volledig kwijt. Ons plan om ongemerkt door vijandelijk gebied te gaan, was achterhaald. Niet alleen dat, maar onze missie en onze levens waren in gevaar. Naarmate het gevecht vorderde, werden onze krachten minder. We konden alleen nog standhouden, en de munitie die we bij ons hadden, gemiddeld tien magazijnen de man, raakte uitgeput. De tegenstander bepaalde de plaats, de tijd, het verloop en straks ook het einde van het
gevecht. Als leider en als mens is het een van de grootste uitdagingen om in zo’n bedreigende situatie zo objectief mogelijk overzicht te houden. Alleen dan kun je opties overzien, overwegen en creëren. Boven ons vloog het AC-130 Gunship. Dit kon ons vanaf bijna tien kilometer hoogte directe luchtsteun geven, en nauwkeuriger dan het krombaanvuur van een Pantserhouwitzer. Dergelijk vuur op eigen troepen was een aantrekkelijker optie dan een kansloze eindstrijd tot aan de pioschop. Door initiatief te nemen of terug te pakken, krijg je grip op de situatie en grijp je het momentum. Hiermee leg je de ander een tijdsdruk op. Voortdurend moet hij op je reageren, en nooit krijgt hij de ruimte om zelf een plan te maken. Jíj maakt de regels. Als alleenstaand leider is het moeilijk om zo’n tactiek te volgen en maximaal te benutten, maar wanneer je opereert als een hechte eenheid, dan is je kracht enorm. Ditzelfde principe geldt ook algemener. Je ‘tegenstander’ is dan de omgeving. Of het zijn alle krachten die van invloed zijn op je plan en wat je wilt bereiken. Zodra je uitgaat van initiatief, ga je er ook vanuit dat jíj degene bent die de leiding heeft.
boekenkrant.com
juli 2016 pagina 36
boekhandel Agenda
juli 2016 DOORLOPEND
NIJMEGEN – Museumpark Orientalis. De antwoorden op grote levensvragen worden al eeuwen gezocht in mythen. De tentoonstelling ‘Eeuwige verhalen’ gaat over enkele van die vertellingen. De schepping, Noach en de zondvloed, de toren van Babel en de wonderen die Jezus verrichte zijn in beeld gebracht door middel van beelden, doeken, foto’s en maquettes. www.museumparkorientalis.nl
12 MEI – 4 SEPTEMBER
DEN HAAG – Letterkundig Museum. Voor schilder, beeldhouwer en etser Ronald Tolman vormden de letteren een inspiratiebron voor zijn werk. De tentoonstelling ‘Tegen de wind in lezen’ is gewijd aan deze kunstenaar en zijn liefde voor literatuur en lezen. In zijn werk komt de relatie tussen literatuur en beeldende kunst duidelijk naar voren. www.letterkundigmuseum.nl
18 JUNI – 31 OKTOBER
GRONINGEN – Stripmuseum. Jan van Haasteren tekent al jarenlang humoristische, kleurrijke platen. In het Stripmuseum is nu een overzichtstentoonstelling te zien van de Nederlandse striptekenaar. Zijn puzzelprenten staan tijdens de tentoonstelling centraal. Naast vele originele tekeningen en schetsen zijn er ook grote blow-ups te zien van de meest spectaculaire prenten. Voor de kinderen is er een puzzeltocht en een quiz. www.stripmuseum.nl
7 JULI
VALKENBURG – Openluchttheater. Jacques Vriens is een groot bewonderaar van de sprookjes van Godfried Bomans. De kinderboekenschrijver heeft nu zelfs een intieme theatervoorstelling voor volwassenen over de sprookjes samengesteld. De verhalen zijn komisch, ontroerend én bevatten stof tot nadenken. www.openluchttheater-valkenburg.nl
8 JULI
HEEMSTEDE – Boekhandel Blokker. Thrillerauteur Saskia Noort signeert haar nieuwste boek Huidpijn. www.libris.nl/blokker
12 JULI
CAPELLE AAN DEN IJSSEL – CAPSLOC Cultuurpodium. sPEAK is een open podium voor de woordkunst bedoeld voor schrijvers, dichters, songwriters, spoken word-performers, luisteraars en lezers. Van deze avond kun je veel verwachten: een diversiteit aan optredens, boekpresentaties, poëzie en verhalen. Uiteraard kun je zelf ook optreden. www.facebook.com/CAPSLOCsPEAK
13 JULI
AMSTERDAM – Boekhandel Over het water. Omtrent het thema ‘Dansen en worstelen met god’ organiseren Zinnig Noord en schrijver Judith van der Wel een avond rondom mystieke poëzie. Lees, luister, praat en peins over dit alomvattende thema. www.amsterdamliterarysociety.com
15 JULI
ROTTERDAM – Dichter Peter Swanborn geeft lessen over poëzie. Tijdens de lessen worden klassieke en actuele gedichten gelezen. Daarnaast worden gedichten-in-wording besproken en krijgt u een schrijfopdracht. www.letteren010.nl
24 JULI
EDAM – Fort bij Edam. Tijdens het festival Forten vol verhalen vertellen Rik Vuur en Soufiane Moussouli op het Fort bij Edam de mooiste verhalen. Op dit fort, dat valt onder de Stelling van Amsterdam, wordt ook een historisch verhaal verteld waarbij je de geschiedenis kunt leren kennen. www.forten.nl
22-24 juli
GRONINGEN – Dichters in de Prinsentuin. Met meer dan zestig deelnemende dichters is Dichters in de Prinsentuin sinds jaar en dag het grootste poëziefestival van de lage landen. De historische Prinsentuin vormt een weelderig decor. www.dichtersindeprinsentuin.nl
Het Witte Huys
De literaire breiclub van Rhoon Op de dijk van Rhoon staat Boek en Leeswinkel Het Witte Huys, te herkennen aan het karakteristieke pand. ‘De klant wordt bij ons verrast en op ideeën gebracht,’ vertelt Carina Proveniers, eigenaresse van de boekhandel. Door Nora van Ouwerkerk Voor verrassingen en goede ideeën kunt u bij Boek en Leeswinkel Het Witte Huys zeker terecht. In het dorp is de boekhandel het middelpunt van het culturele leven. Zo wordt er jaarlijks een lezersfestival georganiseerd in het kasteel van Rhoon. Daarnaast is er elke maand een wisselende expositie te bewonderen in de winkel zelf. ‘We geven graag lokale kunstenaars de mogelijkheid hun werk tentoon te stellen. Momenteel hangt er kunst aan de muur van Rowald Snitselaar. Op die manier zijn we niet alleen een boekhandel, maar ook een plek waar je naar een expositie kunt,’ vertelt Proveniers. Niet alleen lokale kunstenaars kunnen rekenen op een samenwerking met de boekwinkel, ook lokale ondernemers met interessante ideeën zijn welkom. Zo worden er verschillende lokale non-book-artikelen verkocht. Bij de kassa staan retrokaarten van Geronimo Cards uit Rotterdam en bij binnenkomst wordt je begroet door etalagepoppen met unieke kookschorten. Proveniers: ‘De schorten van Tante Bella en Tante Jo verkopen we naast de kookboeken. Het is wel belang-
Knitterary Night rijk dat deze artikelen aan boeken gerelateerd zijn of een goed verhaal vertellen.’ Naast exposities en lokale samenwerkingen worden er ook originele literaire avonden georganiseerd tijdens de Knitterary Night on tour. Dit initiatief is een samenwerking tussen Saskia de Feijter van de Rotterdamse wolwinkel Ja Wol, schrijver en verteller Bianca Boer en Boek en Leeswinkel Het Witte Huys. ‘Het idee is dat een groep mensen een avond in de winkel komt breien. De wolwinkel verkoopt dan de wol. Ook is er een schrijver aanwezig die uit eigen werk voorleest. Het leuke daar-
van is dat het heel goed samen gaat. Je kunt namelijk heel goed luisteren als je iets doet wat je handen gemakkelijk doen,’ verklaart Proveniers. De medewerkers zelf hebben natuurlijk verstand van boeken. Om de klant nog beter te adviseren is er een boekenservice in het leven geroepen: een abonnement om boeken cadeau te doen. Proveniers legt uit: ‘Klanten die een boekenservice afsluiten, vertrouwen op mijn oordeel. Veel mannen geven hun vrouw regelmatig een boek cadeau. Zij laten dan aan mij over welk boek ik uitkies. Tot nu toe is iedereen goed verrast. Dat is mijn taak als boekhandelaar.’
op 22, 29 juli en 5, 12 augustus
Literaire wandeling door Groet Op zoek naar een dagje uit in de zomer? Loop dan gezellig mee tijdens een van de literaire wandelingen door Groet die uitgever Kees de Bakker organiseert. De omgeving van Schoorl en Groet is al decennialang geliefd bij schrijvers. Veel grote namen kwamen naar het gebied om inspiratie op te doen. Zo schreef Nicolaas Beets in 1840 het boek Teun de Jager, dat zich afspeelt in Bergen en Schoorl. Jan den Hartog volgde hem: al voor de Tweede Wereldoorlog werkte hij aan de bestseller Hollands Glorie in zijn schrijfhuisje aan een zijweggetje van de Smeerlaan in Schoorl. Uitgever Kees de Bakker, van uitgeverij Conserve, stelde een gelegenheidsbundel samen over deze schrijvers: Hier schijnt de zon –
Schrijvers over Schoorl, Groet en Camperduin – Van Bernlef tot Reve. In de bundel laten schrijvers zich uit over andere schrijvers die in de kustplaatsen woonden en werkten, en nog wonen en werken. De bundel is aange-
vuld met een literaire wandel- en fietsroute. De literaire wandeling door de natuurrijke omgeving kun je nu samen beleven onder leiding van Wil Janssen en Kees de Bakker. Wegens groot succes in 2015 staat het evenement deze zomer weer op het programma. Ontdek onder andere waar Bernlef zijn halve oeuvre in een zomerhuisje schreef en wat de families Romein, Reve en Van Amerongen al sinds de jaren dertig verbindt aan de kustplaatsen. Nieuwsgierig geworden naar de literaire wandeling? Je kunt meelopen op 22 en 29 juli en 5 en 12 augustus. Erg leuk: bij deelname ontvang je het boek Hier schijnt de zon – Schrijvers over Schoorl, Groet en Camperduin – Van Bernlef tot Reve. Deelname kost € 20,00. Voor meer informatie mailt u naar b.vanbaar@quicknet.nl of info@conserve.nl
boekenkrant.com
juli 2016 pagina 37
boekhandel paagman
Boekhandels die de Boekenkrant verspreiden.
Voor een compleet actueel overzicht kijkt u op www.boekenkrant.com/boekhandels. Staat uw naam niet op de lijst, of heeft u aanpassingen? Geef het door via info@boe kenkrant.com Aalsmeer
Boekhuis Aalsmeer www.boekhuisaalsmeer.nl
Alkmaar
Boekhandel Feijn feijn.nl Boekhandel Van der Meulen’s vandermeulensboekhandel.nl
Almelo
Boekhandel Broekhuis boekhandelbroekhuis.nl
Alphen a/d Rijn
Boekhandel Haasbeek haasbeek-libris.nl Boekhandel Haasbeek Herenhof haasbeek.nl
Amersfoort
De Algemene Boekhandel algemeneboekhandel.nl Boekhandel Veenendaal boekhandelveenendaal.nl
Amstelveen
Boekhandel Venstra venstra.nl
Amsterdam
De Amsterdamse Boekhandel deamsterdamseboekhandel.nl Boekhandel de Dolfijn boekhandeldedolfijn.nl De Nieuwe Boekhandel denieuweboekhandel.nl Boekhandel Jimmink jimminkboek.nl Boekhandel Mulder boekhandelmulder.nl Boekhandel Scheltema scheltema.nl Plantage Van der Plas plantagevanderplas.nl
Apeldoorn
Shyama Hopman
Mijn favoriete boekhandel Shyama Hopman recenseert boeken op haar blog Shyama in Boekenland en is eigenares van de gelijknamige minibieb in haar voortuin. Haar favoriete boekhandel is Paagman aan de Frederik Hendriklaan in Den Haag. Wat vind je van de sfeer in de winkel? ‘Er hangt een fijne, gemoedelijke sfeer. Ik snuffel er graag rond en geniet tussendoor van lekkere koffie met gebak in het Kicking Horse café. Tout Den Haag kent deze zaak en ik kom er vaak bekenden tegen. Het is een gezellige bedoening, boeken verbinden mensen en daar draagt Paagman goed aan bij.’ Wat vind je van de mensen die er werken? ‘Prima personeel, vlot en klantvriendelijk. Ook de eigenaren, broer en zus Fabian en Nadine, zijn leuke enthousiaste mensen die ik regelmatig zie bij evenementen in de zaak.’ Wat vind je van het assortiment? ‘Breed en prachtig uitgestald, zowel in de mooie thematisch ingerichte etalages als in de winkel. Ik kan enorm genieten van de mooie kunstig gestapelde boeken in de winkel.’ Wat vind je van het laatste boek dat je hier kocht? ‘Sinds ik mijn eigen boekenblog heb koop ik beduidend minder boeken voor mezelf. Ik heb pas nog wel een mooi kookboek en een beker gekocht voor een vriendin. Voor mezelf kocht ik enkele maanden geleden de drie boeken van Griet Op de Beeck, na haar lezing bij Paagman. Haar bezieling sloeg op mij over, ze heeft er een fan bij.’ Vertel eens over een mooie, leuke of grappige ervaring die je in de winkel hebt gehad. ‘Tijdens de kookboekpresentatie van Chef Danny Jansen van 24Kitchen proefde ik de “milde” papayasalade. Mijn man zag het al gebeuren, de stoom kwam bijna uit mijn oren! Hij kwam meteen aansnellen met een zoete latte macchiato om de vlammen te blussen. Ik ben geen held met scherp eten, zelfs niet als het als “mild” staat aangegeven!’ Ook meedoen aan deze rubriek? Stuur een mailtje naar redactie@boekenkrant. com. Wie weet sta jij volgende maand in de Boekenkrant!
Nawijn & Polak Boekverkopers nawijn-polak.nl
Arnhem
De Arnhemse Kinderboekwinkel lezenisleuk.nl Boekhandel Hijman Ongerijmd boekhandelongerijmd.nl
Assen
Boekhandel Iwema iwema.nl
Baarn
Boekhandel Den Boer denboer.nl
Badhoevedorp
Boekhandel Jaspers boekhandeljaspers.nl
Barneveld
Boekhandel Romijn boekhandelromijn.nl
Beilen
Boekhandel Het Logboek hetlogboek.org
Bennekom
Boekhandel Novita libris.nl/novita
Bergen op Zoom
Quist boeken quistboeken.nl
Beverwijk
Readshop Beverwijk readshop.nl
Bilthoven
Bilthovense Boekhandel bilthovenseboekhandel.nl
Bleiswijk
Boekhandel Muilenburg boekhandelmuilenburg.nl
Bodegraven
Readshop Karssen www.readshop.nl
Boxmeer
Van Dinter Media dinternet.nl
Breda
Boekhandel Van Kemenade & Hollaers libris.nl/vankemenade-hollaers Libris Boekhandel Buitelaar librisbuitelaar.nl
Breukelen
Boekhandel van Kralingen boekhandelvankralingen.nl
Brugge
De Reyghere Boekhandel dereyghere.be
Brunssum
Boekhandel Rob Rozeman robrozeman.nl
Bunnik
Boekhandel Van Ravenswaay ravenswaay.net
Bunschoten – Spakenburg
Bruna van de Geest www.bruna.nl
Castricum
Boekhandel Laan boekhandellaan.nl
Coevorden
Readshop Coevorden readshop.nl/vestiging/coevorden
Delft
Boekhandel Ben Kempers benkempers.nl
Boekhandel De Omslag deomslagdelft.nl
Kerkrade
Santpoort-Noord
Boekhandel Adr. Heinen heinen.nl
Krimpen aan den IJssel
Schagen
Den Bosch
Den Haag
Boekhandel Douwes boekhandeldouwes.nl Boekhandel Van Stockum vanstockum.nl
Deventer
Boekhandel Leeskunst leeskunst.nl Boekhandel De Korf boekhandeldekorf.nl Boekhandel Kamerbeek kamerbeekkrimpen.nl
Laren
Sittard
Boekhandel Kooyker kooyker.nl Boekhandel van Stockum vanstockum.nl
Sneek
Leiden
Doorn
Leidschendam
Doorwerth
Lisse
The Readshop Doorn Readshop.nl/vestigingen/doorn The Read Shop Doorwerth
Drachten
Turnhout
Boekhandel Boek & Koek boekenkoek.net
Uithoorn
Boekhandel Het Keizerrijk hetkeizerrijk.nl
Utrecht
Maassluis
Smit en Co Boek- en Kantoorboekhandel kantoorboekhandelsmitenco.nl
Steenwijk’s Boekhuys boekwinkel.com
Boekhandel Lovink boekhandellovink.nl
Boekhandel Van Grinsven boekhandelvangrinsven.nl Boekhandel Van Piere libris.nl/vanpiere
Enkhuizen
Steenwijk
Tilburg
Maarn
Plantage Vermeer vermeer.plantage.nl
Boekhandel Van der Velde boekhandelvandervelde.nl
Grimbergen boeken grimbergenboeken.nl
Voster Boek & Kantoor voster.nl
Emmen
Boekhandel Krings boekhandelkrings.nl
Tiel
Lochem
Eindhoven
Schiedams Boekhuis Schiedamsboekhuis.nl
Boekhandel De Kler dekler.nl
Boekhandel Van der Velde boekhandelvandervelde.nl
Dronten
Boekhandel Scheveningen boekhandelscheveningen.nl
Boekhandel Van der Velde boekhandelvandervelde.nl
Raadgeep & Berrevoets www.raadgeepenberrevoets.nl Boekhandel Vos & Van der Leer www.vosvdleer.nl
Scheveningen
Schiedam
Leeuwarden
Dordrecht
Boekhandel Plukker boekhandelplukker.nl
Larense Boekhandel larenseboekhandel.nl
Boekhandel Praamstra boekhandelpraamstra.nl
Doetinchem
Bredero Boeken www.brederoboeken.nl
Maastricht
Boekhandel Dominicanen Boekhandeldominicanen.nl
Mechelen
Boekhandel Salvator salvator.be
Boekhandel Arentsen www.arentsen.nl Gianotten Mutsaers gianottenmutsaers.nl Standaard Boekhandel standaardboekhandel.be Boekhandel Ten Hoope tenhoopeboeken.nl
Boekhandel Kees www.boekenkees.nl Boekhandel Libris Utrecht boekhandellibrisutrecht.nl Broese boekverkopers libris.nl/broese
De Meern
Valkenswaard
Enschede
Meppel
Veenendaal
Etten-Leur
Middelburg
Veghel
Exloo
Mijdrecht
Velp GLD
Geldrop
Monnickendam
Venlo
Goirle
Naaldwijk
Venray
Goes
Nijkerk
Gouda
Nijmegen
Boekhandel Broekhuis Boekhandelbroekhuis.nl Plantage Etten-Leur plantage-ettenleur.nl Geerts Warenhuis geertswarenhuis.nl Boekhandel van Grinsven boekhandelvangrinsven.nl Blz. Boekhandel Buitelaar blz.nl/buitelaar Boekhandel De Koperen Tuin koperentuin.nl Boekhandel Verkaaik verkaaikboeken.nl
Groningen
Boekhandel Van der Velde boekhandelvandervelde.nl
Haarlem
Boekhandel Gillissen & Co boekhandelgillissen.nl Boekhandel H. de Vries Boeken devriesboeken.nl Bruna Cronjéstraat Bruna.nl Kennemer Boekhandel kennemerboekhandel.nl
Boekhandel Kees www.boekenkees.nl Riemer Barth riemerbarth.nl De Drvkkery de-drvkkery.nl Boekhandel Mondria boekhandelmondria.nl Nimo Boek nimoboek.nl
Boekhandel Vingerling vingerling.nl
Noordwijkerhout
Boekhandel Wagenaar & Van Halem wagenaarvanhalem.nl
Hedel
Oisterwijk
Heemskerk
Oosterbeek
Heemstede
Oss
Heerhugowaard
Oudewater
Heerlen
Purmerend
Heeze
Puttershoek
Boekhandel Blokker boekhandelblokker.nl Bruna Middenwaard bruna.nl Bij Het Raethuys bijhetraethuys.nl Boek- en Kantoorboekhandel Lektura lektura.nl
Helmond
Boekhandel de Ganzenveer www.ganzenveer.eu
Hengelo
Boekhandel Broekhuis boekhandelbroekhuis.nl
Holten
Heusinkveld – Holten meerdaneenboekhandel.nl
Waalwijk
Plantage Bookstore waalwijk.plantage.nl
Willemstad
Boekhandel het Rozemarijntje hetrozemarijntje.nl
Winterswijk
Boekhandel Kramer boekhandelkramer.nl
IJsselstein
Boekhandel Meijer en Siegers plantagemeijerensiegers.nl
Zeist
Boekhandel Derijks derijksoss.nl
The Readshop Oudewater readshop.nl/vestiging/oudewater Boekhandel het Leesteken leesteken.nl Marjan Houtman Lezen en Schrijven marjanhoutman.nl
Pijnacker
Boekhandel van Atten vanattenboek.nl Bruna Pijnacker bruna.nl/Pijnacker
Rhoon
Het Witte Huys www.boekenleeswinkelhetwittehuys.nl
Roosendaal
Huizen
Rosmalen
Boekhandel Lectori lectori.nl
Kinderboekhandel In de Wolken indewolken.nl
Boekhandel Oisterwijk boekhandeloisterwijk.nl
Houten
Kapelle
Voorburg
Wormerveer
Roermond
Boekhandel Flevo boekhandelflevo.nl Bruna Oostermeent info@onzebruna.nl
Boekhandel Kees www.boekenkees.nl
Rijnlandse boekhandel rijnlandseboekhandel.nl
Hoorn
Boekhandel Wijs boekwijs.nl
Boekhandel Vledderland boekhandelvledderland.nl
Woerden
Roden
Hoornse Boekhandel hoornseboekhandel.nl
Boek- en kantoorvakhandel van den Munckhof boekhandelvenray.nl
Boekhandel Osinga osinga-boeken.nl
Hoofddorp
Boekhandel Stevens www.boekhandelstevens.nl
Boekhandel Koops koophetbijkoops.nl
Vleuten
Oegstgeest
Bruna Heemskerk Bruna.nl
Boekhandel Jansen & de Feijter eenpassievoorboeken.nl
Boekhandel Augustinus boekhandelaugustunis.nl De Nijmeegse Kinderboekwinkel lezenisleuk.nl Roelants [in LUX] roelants.nl Boekhandel Roelants roelants.nl Dekker vd Vegt boekverkopers dekkervdvegt.nl
Hazerswoude
The Readshop Hedel readshop.nl/vestiging/hedel
Bek Boeken bekboeken.nl
Vledder
Nunspeet
Readshop Hazerswoude www.readshop.nl
Boekhandel van Kooten boekhandelvankooten.nl
Boekhandel Roodbeen boekhandelroodbeen.nl
Haren GN
Boomker Boeken boomker.nl
Boekhandel Priem libris.nl/priem
Boekhandel Daan Nijman daannijman.nl Plantage Boekhandel plantageroermond.nl Boekhandel De Boekenwurm boekenwurm.biz Boekhandel De Omslag boekhandeldeomslag.nl
Rotterdam
Boekhandel Donner donner.nl Boekhandel Maximus maximushillegersberg.nl
Libris Woerden libriswoerden.nl Pasman Boek & Hobby pasmanboekenhobby.nl Boekhandel Logica www.boekhandellogica.nl Groenveld Boeken groenveldboeken@planet.nl Boekhandel Kramer & Van Doorn kramerenvandoorn.nl
Zoetermeer
Boekhandel Sonneveld sonneveld.nu Haasbeek haasbeekzoetermeer.nl
Zutphen
Boekhandel Someren en Ten Bosch libris.nl/vansomeren-en-tenbosch
Zwolle
Waanders in de Broeren waandersindebroeren.nl
Advertentie BK griffels_Opmaak 1 24-06-16 10:51 Pagina 1
Een zoekboek en avonturenverhaal voor alle stoere kinderen
Bekroond met Vlag en wimpel:
Kom uit die kraan, Tjibbe Veldkamp & Alice Hoogstad, Uitgeverij Lemniscaat, Isbn 978 90 477 0727 1
uitgeverijLemniscaat
volgende maand in de boekenkrant In augustus verschijnt traditioneel een boekfragmentenspecial van de Boekenkrant. Fijne fragmenten om te lezen aan de rand van het zwembad of op het strand. Maar er valt nog meer te lezen in onze augustus- editie. We besteden aandacht aan de vele boeken die tijdens het Jeroen Boschjaar over de schilder zijn verschenen. Op de themaspread besteden we aandacht aan muziek. Er wordt ingegaan op de vraag wat de relatie is tussen muziek en literatuur en ook plaatsen we een interview met 3FMdj Eva Koreman over haar muzikale boekensmaak. Verder bereiden we je voor op de Olympische Spelen in Rio de Janeiro en een wereldkaart helpt je op weg met het vinden van leestips voor op vakantie. In de bijlage van de Boekenkrant van augustus vind je dit keer de BKStrips, met daarin een interview met de beste stripinkleurders van Nederland en de stripactiviteiten die dit najaar in Rotterdam staan te gebeuren. Daar opent dit najaar een gloednieuw stripmuseum. Daarnaast besteden we ook aandacht aan het stripfestival in Breda. De Boekenkrant verschijnt iedere eerste maandag van de maand en is voor de klant gratis verkrijgbaar in de betere boekhandel. Thuis ontvangen? Vul de bon in op pagina 2.
Uphill Battle boekpromotie tel +31 302231718 redactie@boekenkrant.com verkoop@boekenkrant.com De volgende Boekenkrant verschijnt op 1 augustus 2016.
boekenkrant.com
juli 2016 pagina 39
win een boek BOEKENKRANT.COM
win dit boek
SEPTEMBER 2015 PAGINA 39
WIN EEN BOEK
boekhandelsprijsvraag
OPLOSSING WOORDSUDOKU
WIN DIT BOEK
OPW
AA
OM
ND
ERJ
UR
IE
KEN
UR
OM
ERJ
KEN
AA
IE
ND
EZ
OPW
IE
KEN
ND
EZ
OPW
UR
AA
OM
ERJ
OM
EZ
Beantwoord de volgende drie vragen, knip deze bon uit en lever hem in bij je plaatselijke Boekenkrant-boekhandel (kijk voor de deelnemende boekhandels op p. 37). Onder de goede inzendingen wordt George van Alex Gino verloot. ND
UR
EZ
AA
KEN
OPW
ERJ
IE
ERJ
AA
OPW
ND
IE
EZ
KEN
UR
OM
OM
IE
KEN
UR
ERJ
OPW
EZ
AA
ND
AA
ND
UR
IE
KEN
OM
ERJ
OPW
EZ
OPW
EZ
OM
ERJ
UR
ND
IE
KEN
AA
KEN
ERJ
IE
OPW
EZ
AA
OM
ND
UR
© 2015 WWW.SUDOKU-VARIATIONS.COM
Alex Gino, George, vertaling: Carla Hazewindus, Uitgeverij Kluitman, 228 pagina’s, ISBN 978 90 206 7446 0 (€ 13,99)
George is een jongen. Om te zien tenminste. Want George weet zelf dat ze een meisje is. Ze houdt dit geheim, totdat ze met de klas een toneelstuk gaan opvoeren. Ze mag van de juf niet eens auditie doen voor een meisjesrol.
win dit boek
De oplossing van de Woordsudoku van augustus 2015 was:
BON
1. Wie speelt de hoofdrol in de verfilming van The Danish Girl?
Naam
n James McAvoy n Eddie Redmayne n Colin Firth
mailadres
2. Wie schreef de transgender-klassieker Orlando?
OPWAAIENDE ZOMERJURKEN
WIN EEN BOEK
naam boekhandel
plaats boekhandel
Lever deze bon uiterlijk 22 juli 2016 in bij je plaatselijke boekhandel. Veel succes! (Boekenkrant juli-editie)
1. Wat is de echte naam van Bob Dylan? ■ Robert Allen Zimmerman ■ Robert Allen Cohen ■ Robert Allen Levy
NAAM
2. Met welke country-zangeres was Johnny Cash jarenlang getrouwd?
MAILADRES
■ Dolly Parton ■ June Carter ■ Vivian Liberto
NAAM BOEKHANDEL
n Virginia Woolf n Jane Austen n Charlotte Brontë
Over de Boekenkrant De Boekenkrant biedt kwaliteit voor een breed publiek. Onze onafhankelijke redactie besteedt aandacht aan literatuur, spanning, jeugd, strips en non-fictie. Iedere eerste maandag van de maand verschijnt de papieren editie, die wordt verspreid via boekhandels, bibliotheken en scholen in Nederland en Vlaanderen. Tevens is het mogelijk om als particulier een abonnement te nemen en de Boekenkrant thuisgestuurd te krijgen. Daarnaast plaatst de redactie iedere dag het laatste boekennieuws op www.boekenkrant.com. Specials Naast de reguliere Boekenkrant verschijnen er ook regelmatig specials over verschillende thema’s. BKJunior: 21 september 2015 BKKoken: 19 oktober 2015 BKStrips: 16 november 2015
3. Welk nummer schreef Eric Clapton voor zijn geliefde Pattie Boyd?
PLAATS BOEKHANDEL
Lever deze bon uiterlijk 23 september in bij je plaatselijke boekhandel. Veel succes!
■ Layla ■ Motherless Child ■ Tears in Heaven
(Boekenkrant september-editie)
Oplossing boekhandelsprijsvraag juni
OPLOSSING
WINNAAR
OPLOSSING
WINNAAR
WIN DIT BOEK BIJ UW BOEKHANDEL!
Marjan van den Berg, Joy, Karakter Uitgevers, ISBN 978 90 452 1133 6 (€ 15,00)
Als Joy haar man Stefan ophaalt in de jachthut, staat ze oog in oog met het Old Boys Network. De stem van één van hen roept herinneringen op. Het is tijd om wraak te nemen.
We vroegen jullie in het augustus nummer drie boeken te noemen die John Green naast Paper Towns schreef. Het Grote Misschien, 19x Katherine, Will Grayson en Een weeffout in onze sterren waren allemaal goed!
John Green, Paper Towns, vertaling: Aleid van EekelenBenders, Uitgeverij Lemniscaat, ISBN 978 90 477 0737 0 (€ 14,95)
Uit de vele goede inzendingen trokken wij Charlotte Veltman uit Den Haag. Zij wint een exemplaar van Paper Towns van John Green én een filmposter. Gefeliciteerd!
Oplossing Boekhandelsprijsvraag augustus: 1. Hoe heet het nieuwste boek van Isabel Allende? Ripper. 2. Met wie schreef Tomas Ross zijn laatste thriller? Corine Hartman. 3. Hoe vaak per jaar verschijnt de Boekenkrant? 12x per jaar.
Renee Knight, Disclaimer, vertaling: Marion Drolsbach, Uitgeverij Ambo|Anthos, ISBN 978 90 263 2945 6 (€ 19,99)
Uit de vele goede inzendingen trokken wij Christa Lescher uit Almelo. Zij wint een exemplaar van Disclaimer van Renée Knight. Gefeliciteerd!
MEDEWERKERS Contact Uphill Battle Boekpromotie, Visschersplein 160, k22, 3511 LX Utrecht, Nederland. Telefoon: + 31 30 2231718 Redactie redactie@boekenkrant.com Informatie over adverteren verkoop@boekenkrant.com Abonnementenservice abo@boekenkrant.com Online www.boekenkrant.com facebook.com/deboekenkrant twitter.com/boekenkrant
3. Hoe heet de hoofdpersoon uit In een persoon van John Irving?
Oplage 22.000
n Milly n Tilly n Billy
Het team Hoofdredacteur: Anouk Abels Redactie: Nicole van der Elst, Floortje van Gameren, Nina Visser Medewerkers: Paul H.A.M. Abels, Selma van Aken, Abe Borst, Zofeyah Braam, Wendy Claes, Jacqueline Coppens, Laura van Dee, Wouter le Duc, Ika Gerritsen, Aefke ten Hagen, Lex Jansen, Elias Jonkers, Cok Jouvenaar, Dennis Kollaard, Mieke van Meer, Romy van den Nieuwenhof, Elisabeth van Nimwegen, Hans Pols, Patz van der Sloot, Michelle van Toorn, Tanja Wilming, Siebe Huizinga (redactie-adviseur).
Wie is onze Dichter des Vaderlands? Anne Vegter Anouk Abels
Floortje van Gameren
Abe Borst
Wouter le Duc
Nicole van der Elst
Wendy
Jacqueline Coppens
Aefke ten Hagen
Caroline van der Lee
Elisabeth van Nimwegen
Claes
Projecten: Caroline van der Lee Vormgeving/ontwerp: Titus Vegter (titusvegter@chello.nl)
Uit welk land komt de haiku? Japan
Uitgever: Jan Louwers
De volgende Boekenkrant verschijnt op 5 oktober 2015
Elias Jonkers
Michelle van Toorn
Titus Vegter
Nina Visser
Selma van Aken
Wie schreef het gedicht Herinnering aan Holland? Hendrik Marsman
oplossing
Welke drie schrijvers zijn in dit beeld verborgen? Stuur de drie namen voor 25 juli 2016 naar redactie@boekenkrant.com met als onderwerp ‘Win een boek’. Onder de goede inzendingen wordt Gerechtigheid van Mark van Dijk verloot.
Op haar 26ste heeft Daisy Guldemondt al meer meegemaakt dan een ander in heel leven. Het geluk lijkt haar eindelijk toe te lachen als ze een aanzienlijke som geld krijgt; het begin van gerechtigheid.
colofon
Specials Naast de reguliere Boekenkrant verschijnen er ook regelmatig specials over verschillende thema’s.
BON
winnaar
PRIJSVRAAG
Deze schrijver heeft last van een gespleten persoonlijkheid. Welke drie schrijvers zijn in dit beeld verborgen? Stuur de drie namen voor 28 september 2015 naar redactie@ boekenkrant.com met als onderwerp ‘Win een boek’. Onder de goede inzendingen wordt het boek Joy van Marjan van den Berg verloot.
gespleten persoonlijkheid
Over de Boekenkrant De Boekenkrant biedt kwaliteit voor een breed publiek. Onze onafhankelijke redactie besteedt aandacht aan literatuur, spanning, jeugd, strips en non-fictie. Iedere eerste maandag van de maand verschijnt de papieren editie, die wordt verspreid via boekhandels, bibliotheken en scholen in Nederland en Vlaanderen. Tevens is het mogelijk om als particulier een abonnement te nemen en de Boekenkrant thuisgestuurd te krijgen. Daarnaast plaatst de redactie regelmatig nieuwe artikelen op www.boekenkrant.com.
WIN DIT BOEK
Beantwoord de volgende drie muzikale vragen, knip deze bon uit en lever hem in bij je plaatselijke Boekenkrant-boekhandel (kijk voor de deelnemende boekhandels op p. 37). Onder de goede inzendingen wordt Johnny Cash. De biografie van Robert Hilburn verloot.
COLOFON
Mark van Dijk, Gerechtigheid, Nimisa Publishing House, 286 pagina’s, ISBN 978 94 923 0601 2 (€ 24,95)
BKStrips: 1 augustus BKJunior: 5 september
De winnaar van deze Woordsudoku is Frans Leurs uit Apeldoorn. Hij wint een jaarabonnement op de Boekenkrant. Gefeliciteerd!
Robert Hilburn, Johnny Cash. De biografie, vertaling: Conny Sykora en Vera Sykora, Uitgeverij Het Spectrum, ISBN 978 90 003 4726 1 (€ 25,00)
In de veelgeprezen biografie van Johnny Cash vertelt Robert Hilburn het onverbloemde verhaal van een van de grootste sterren van de rock-’n-roll.
oplossing
BOEKHANDELSPRIJSVRAAG
Jean-Philippe Rieu, Regenlicht, illustraties: Ben Peeters, Uitgeverij Clavis, ISBN 978 90 448 2715 6 (€ 9,95)
Uit de vele goede inzendingen trokken wij Wobbe Jansma. Hij mag een exemplaar ophalen van Regenlicht bij Boekhandel van der Velde in Drachten. Gefeliciteerd!
winnaar
Peter DeWillis, De boeken van Terra Fabula 1 - Het vergeten koninkrijk, Uitgeverij Zilverbron, ISBN 978 94 630 8036 1 (€ 18,95)
Wie waren de drie schrijvers met een gespleten persoonlijkheid in het juninummer? Het goede antwoord is: Paulien Cornelisse, Adrien Bosc en Filemon Wesselink
Uit de vele goede inzendingen trokken we Francisca M. Hendriks uit IJsselstein. Zij wint een exemplaar van De boeken van Terra Fabula 1 – Het vergeten koninkrijk van Peter DeWillis. Gefeliciteerd!
medewerkers Contact Uphill Battle Boekpromotie, Visschersplein 160, k22, 3511 LX Utrecht, Nederland. Telefoon: + 31 30 2231718 Redactie redactie@boekenkrant.com Informatie over adverteren verkoop@boekenkrant.com Abonnementenservice abo@boekenkrant.com Telefoon:0172-476085 Online www.boekenkrant.com facebook.com/deboekenkrant twitter.com/boekenkrant instagram.com/boekenkrant
Oplage 22.000
Het team Hoofdredacteur: Anouk Abels Eindredacteur: Nina Visser Redactie: Nicole van der Elst, Nora van Ouwerkerk Medewerkers: Wouter Adriaensen, Selma van Aken, Abe Borst, Zofeyah Braam, Wendy Claes, Jacqueline Coppens, Laura van Dee, Wouter le Duc, Jeroen van Esch, Floortje van Gameren, Ika Gerritsen, Aefke ten Hagen, Alex Hoogendoorn, Inge Ipenburg, Lex Jansen, Cok Jouvenaar, Mieke van Meer, Amanda Morina, Jesse Poiesz, Hans Pols, Emma Ringelding, Patz van der Sloot, Sigge Stegeman, Robin Vinck, Sonja Wessels, Tanja W ilming, Siebe Huizinga (redactie-adviseur). Projecten: Caroline van der Lee Vormgeving/ontwerp: Titus Vegter (titusvegter@chello.nl) Uitgever: Jan Louwers De volgende Boekenkrant verschijnt op 1 augustus 2016.
Anouk Abels
Selma van Aken
Abe Borst
Wendy Claes
Wouter le Duc
Nicole van der Elst
Ika Gerritsen
Aefke ten Hagen
Ezra Hakze
Alex Hoogendoorn
Caroline van der Lee
Nora van Ouwerkerk
Jesse Poiesz
Titus Vegter
Nina Visser
Ter ere van de 100ste Vierdaagse:
OORLOGSPAD ‘Een onvervalste pageturner: soepel en meeslepend geschreven en ook nog eens raadselachtig spannend.’ Jan Verhagen - Boekhandel van Piere (Eindhoven) ‘Een beklemmende thriller die naar het einde toe steeds spannender en aangrijpender wordt.’ Hanneke Lucassen - Dekker v.d. Vegt boekverkopers (Nijmegen) ‘Rudy Dek verbindt op gedurfde wijze een zwarte bladzijde uit de geschiedenis aan het grootste wandelevenement ter wereld. Een sterk plot over de nietsontziende drang naar vergelding.’ William Remmers - Boekhandel Heinen (Den Bosch) ‘Een goed opgezette thriller met een ijzersterke ontknoping.’ Albert van Kooten - Boekhandel Van Kooten (Veenendaal)
www.vierdaagsethriller.nl Ook verschenen bij QV Uitgeverij: Texelse thrillerreeks met de biseksuele rechercheur Lone Telander in de hoofdrol. www.texelsethriller.nl
W www.qvuitgeverij.nl T 024-3243653 E info@qvuitgeverij.nl
120160-- - Advertentie Boekenkrant - Full page.indd 1
29-6-2016 11:23:08