BKStrips september 2015

BKStrips september 2015, no. 3, De beste bron voor stripnieuws

Zip-aDee-DooDah! Strips & jazz uit Rotterdam

Historisch Turnhout, Het Brabants 足Stripspektakel, De invloed van The Spirit, Nederlands Stripmuseum

BK strips

september 2015 – pagina 2

Zip-a-Dee-Doo-Dah! Claire

cover art

Op de voorkant van deze BKStrips staat een getekend portret van jazzmuzikant Piet le Blanc. De tekening is gemaakt door Robert van der Kroft en maakt deel uit van de Rotterdamse jazzroute.

Door Caroline van der Lee

R

obert van der Kroft is vooral bekend als de tekenaar van Sjors en Sjimmie en Claire.

Het portret van Piet le Blanc maakte hij op verzoek van Stichting Rotterdam Jazz Artists Memorial (RJAM). Deze stichting heeft tot doel om overleden Rotterdamse jazzmusici in ere te houden.

Rotterdam had rond de Tweede Wereldoor­ log een grote en actieve jazzscene, waartoe veel muzikanten behoorden die zelf uit Rot­ terdam afkomstig waren. Tijdens de begrafe­ nis van één van deze muzikanten, drummer Tony Viola, ontstond het idee voor een blij­ vend monument als hommage aan Rotter­ damse jazzmusici. Zo ontstond het idee om jazzcoryfeeën te laten portretteren door bekende stripteke­ naars en illustratoren.

Robert: ‘Ik was de eer­ ste tekenaar die hier­ voor werd benaderd en mocht kiezen uit een lijst van muzikanten. Ik heb voor Piet le Blanc gekozen omdat ik die nog heb gekend.

Ik kwam hem vaak tegen in de cafés. Daar deed hij dan een optreden, dronk wat en ging dan weer verder naar de volgende kroeg voor een volgend optreden. Ik heb hem getekend zoals ik me hem herinner.’

De Rotterdamse jazzroute is een project van de stichting RJAM en het Centrum voor Beeldende Kunst. Kijk voor meer info op www.r-jam.nl.

AD_ComicHouse_small.pdf

1

1/29/2015

Geradts & Van Die en Van der Kroft, Claire 25 Cocktail, Uitgeverij Divo, ISBN 978 90 722 4052 1 (€ 6,95) 5:40:25 PM

het leukste museum van nederland!

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

Westerhaven 71 Groningen tel. 050 31 78 470

www.stripmuseum.nl

BK strips

september 2015 – pagina 3

inhoud redactioneel

Daar zit muziek in In deze BKStrips besteden we aan­ dacht aan het Strip­ museum in Groningen. Inmiddels gaat al enige tijd het gerucht dat er een tweede stripmuseum in Nederland komt. Onlangs werd bekend dat Rotterdam waarschijnlijk de vestigingsstad wordt. Een goede keuze. Er is een aanwijsbare relatie tussen strips en de Maasstad. Grote striptekenaars als Jan Kruis (Jan, Jans en de kinderen), Robert van der Kroft (Sjors en Sjimmie, Clair), Martin Lodewijk (Agent 327) en Marten Toonder (Ollie B. Bommel) werden er geboren en het is de bakermat van het prachtige stripcuriosa-tijdschrift Zone 5300.

Nog altijd maakt de levendige Rotterdamse stripwereld actief deel uit van het grotere culturele aanbod. Niet voor niets werden juist stripmakers gevraagd om oude jazzcoryfeeën, die de stad ook al heeft gekend, te eren en te portretteren. Jazzmuzikanten en stripmakers: het zijn Rotterdamse superhelden.

In het nieuwe stripmuseum krijgen alle superhelden een plekje.

Caroline van der Lee Hoofdredacteur BKStrips

peter koch

Peter Koch maakt strips, cartoons en animaties. Ook maakt hij stripver­ slagen op locatie bij bedrijven en over­ heid. Zijn strip Zoociety stond in De Pers en wordt in album uitgegeven door Strip2000. www.stripstudio.nl.

+++ Er heerst grote consternatie in de strip­ wereld na een uitspraak van het gerechtshof in Den Haag. Volgens de Haagse rechter zijn de rechten van Kuifje-afbeeldingen niet in han­ den van de erfgenamen van Kuifje-teke­ naar Hergé. Het Hergé Genootschap duikelde een kopie van een overeen­ komst uit 1942 op waarin Hergé de rechten overdraagt aan uitgeverij ­Casterman. De erfgenamen van Hergé hadden een miljoen geëist van het kleine genootschap van Kuifje-fans, omdat die tekeningen van Kuifje gebruikte in haar verenigingsblaadje. +++ De Kat, het stripfiguur van stripma­ ker Geluck, is zo populair dat hij een eigen museum krijgt. Het museum wordt waarschijnlijk gehuisvest in het gebouw 1930 aan het Koningsplein in Brussel. Het duurt nog tot 2019 voor De Kat er kan intrekken. Naast werk van Geluck zal het museum plaats bieden aan tijdelijke ten­ toonstellingen rond bekende cartoonisten en jonge talenten. +++ Strips moeten ouderen meer zelfvertrouwen geven bij het voeren van moeilijke gesprek­ ken met de huisarts. Wetenschap­ per Ruth Koops van ’t Jagt, stripmaker Ype Driessen en theatergroep Het Derde Bedrijf ontwikkelden gezamenlijk een serie van zeven fotostrips waarin ze laten zien hoe de oude­ ren ingewikkelde thema’s met hun huisarts kunnen bespreken. +++ ­Burgemeester Aboutaleb van Rotterdam treedt op als superheld in een stripboek ge­titeld TEAM010. Het stripverhaal is een project van studenten van het Grafisch Lyceum Rotterdam. De opbrengsten gaan naar Stichting Jarige Job, die cadeautjes regelt voor jarige kinderen uit arme gezinnen.

De comic is overal in Rotterdam te koop.

Stripfreak

Inhoud

vick

Turnhout

5

slavernij

7

stripbeurs

9

will eisner

12

pizza

16

hilda

19

groningen

21

Historisch Turnhout als decor en personage Vaderlandse geschiedenis in stripvorm Het geheim van het Brabants Stripspektakel De erfgenamen van The Spirit Studentikoze humor Elfen, trollen en een vosje met een gewei Engagement in het Nederlands Stripmuseum

BK strips

september 2015 – pagina 4

Van Brabant naar Afghanistan

Jules Calis, Van Brabant naar Afghanistan, en terug, Uitgeverij Pix4Profs /Jan Stads, ISBN 978 94 603 2200 6 (€ 17,95)

V

an Brabant naar Afghani­stan… en terug is een gete­ kende documentaire over de ervaringen van zes militairen die tussen 2005 en 2010 in Afghanistan dienden.

hiroshima. nooit opgeven

Keiji Nakazawa, Gen barrevoets. Hiroshima 10, Nooit opgeven, Uitgeverij Xtra, ISBN 978 94 907 5974 2 (€ 18,90) www.uitgeverijxtra.nl

G

en barrevoets in Hiroshima is een tiendelige autobiografische reeks over het leven vóór, tijdens en na de atoombom op Hiroshima.

BK strips

september 2015 – pagina 5

turnhout

foto Romain Menke

idealen

Historisch Turnhout als decor en personage

‘Tijdens mijn zoektocht naar een goede vorm kwam ik op insecten uit, en ik wist meteen dat ik goed zat.’

Een honderd jaar oude sta­ king vormde de basis voor een roman en een strip.

Beide vertellen hetzelfde verhaal – al gaat de een over een onvermijdelijk lot, en is de ander een viering van het leven. Door Sigge Stegeman

I

n 2010 schreef Robert Baeken Het verdriet van Turnhout, een roman over de Turnhoutse papierstaking van 1910. De soci­ alistische stakers streden voor het recht zich te verenigen; een zware strijd die ze na ruim zes maanden verloren. In de roman komt weduwnaar Janus aan in Turnhout als de staking begint.

Hij wil zijn laatste dagen slij­ ten in zijn geboortestad. Janus ontmoet Nette, een eenvoudige kantklosster, en valt voor haar charmes. Hij draagt echter een duister geheim met zich mee, en aarzelt. Serge Baeken, Roberts zoon en auteur van de prijswin­ nende strip Sugar, mijn leven als kat, bewerkte de roman tot stripverhaal.

Serge: ‘In 2010 was ik stadste­ kenaar van Turnhout en vroeg het magazine Stripgids mij een stripverhaal te maken. Ik had het druk en vroeg mijn vader een storyboard te schrijven. Maar dat is niets voor mijn vader, dus werd het een roman. Er gebeu­ ren veel ernstige dingen in zijn boek: dood, ziekte, uitbuiting… Ik heb daar wat kolder en slapstick

Serge Baeken

tegenover geplaatst en heb het persoonlijke verhaal van Janus naar voren geschoven. Vandaar ook dat de strip opent met het dodelijke ongeval van Waldo, Janus’ broertje. Waldo is het alter ego van Walter, het broertje van mijn vader dat ook jong veron­ gelukt is. Het is de eerste keer dat mijn vader daarover vertelt, en ik vond dat zo mooi. Hij noemt Waldo slechts terloops, maar ik heb het hele eerste hoofdstuk aan hem gewijd, als ode.’

‘Ik kies voor elke strip die ik maak een specifieke grafische vorm.

Voor Het verdriet van Turnhout wilde ik een strip maken in één lange strook. De personages wer­ den daardoor klein en dat maakte het moeilijk om ze expressieve gezichten te geven. En als je men­ sen tekent met een groot hoofd wordt alles karikaturaal, en gaat het drama verloren. Tijdens mijn zoektocht naar een goede vorm kwam ik op insecten uit, en ik wist meteen dat ik goed zat: Turn­ houtenaren zien zichzelf immers graag als nijvere mieren. En Janus

vindt zichzelf een nietig insect, depressief als hij is. Ik heb ove­ rigens geen specifieke soorten getekend. Behalve in het geval van Nette. Zij is een spin: een zwarte weduwe.’

‘Als stadstekenaar vond ik dat de stad een belangrijke plek moest krijgen in de strip. Daarom heb ik van hoofdstukken drie en vier een vrijwel tekstloze stadswan­ deling gemaakt, waarin je enkel de gevels van de huizen ziet. Zo wordt de stad een personage en kon ik de eenzaamheid van een teneergeslagen Janus, lopend door een uitgestorven Turn­ hout, overbrengen op de lezer.

Ik heb zelf een grote wandeling gemaakt van het station tot aan de Patersstraat en foto’s gemaakt van de gevels. Van mijn vader kreeg ik een stapel ansichtkaar­ ten en boeken, zodat ik de gevels die in de afgelopen eeuw verdwe­ nen zijn erbij kon tekenen. Turn­ houtenaren zullen hun eigen stad herkennen. Ik heb al mensen ont­ moet die het boek kochten omdat hun huis erin stond.’

Robert Baeken en Serge Baeken, Het verdriet van Turnhout, Uitgeverij Xtra, ISBN 978 94 907 5966 7 (€ 19,90) Uitgeverij Xtra heeft de originele roman van Robert Baeken en de strip van Serge Baeken samengebracht in een mooie oblonguitgave. Lezers kunnen zo ervaren hoe beide versies elkaar aanvullen.

NOG EERDER DAN DE ZWARTEPIETENDISCUSSIE!

FOKKE & SUKKE SCHEURKALENDER 2016 Reid, Geleijnse & Van Tol Uitgeverij Catullus, Soest ISBN 9789078753995 - € 14,95

BK strips

september 2015 – pagina 7

slavernij

beladen geschiedenis

Vaderlandse geschiedenis in stripvorm Dat Eric Heuvel de onbe­ twiste meester van de Nederlandse historische strip is, bewijst hij opnieuw met Quaco, zijn laatste strip over de geschiedenis van de slavernij. Door Robin Vinck

M

et duizenden tege­ lijk werden mensen uit Afrika gehaald om in de Nederlandse koloniën aan de andere kant van de oceaan te werken en beroofd van hun vrij­ heid te dansen naar de pijpen van de Hollanders. Eén van hen was Quaco, een jongen van een jaar of acht uit Guinee. Rond 1770 werd hij tegelijk met zijn broer ontvoerd door mensenhandela­ ren. Al snel verloor hij zijn broer uit het oog en werd hij verscheept naar Suriname. In Paramaribo komt Quaco uiteindelijk terecht bij legerkapitein John Gabriel Stedman. De jonge Quaco krijgt te maken met het harde slaven­ bestaan op de plantages, waar

hij probeert er het beste van te maken. Door Stedman wordt hij redelijk goed behandeld. Toch blijft hij verlangen naar zijn broer, zijn vaderland, en vooral… zijn vrijheid.

Quaco heeft echt bestaan, net als John Gabriel Stedman. Sted­ man hield een dagboek bij van zijn tijd in Suriname, dat is uit­ gegeven onder de titel Narrative of a five years’ expedition against the revolted Negroes of Surinam.

In dat boek schrijft hij vooral veel over Joanna, het slavenmeisje op wie hij verliefd was en dat ook in de strip voorkomt. Quaco wordt door hem genoemd, maar heeft slechts een bijrol. In Quaco. Leven in slavernij richten de tekenaar Eric Heuvel en schrijfster Ineke Mok de schijnwerpers juist op Quaco. Ze laten zien hoe hij leert om zich ondergeschikt te maken aan zijn blanke meesters, en hoe hij zelfs hun vertrouwen weet te winnen, waardoor hij soms alleen op pad wordt gestuurd voor een

John Gabriel Stedman en Quaco

boodschap. Dat geeft hem weer even het gevoel van vrijheid.

Tegelijkertijd blijft hij handels­ waar: hij kan zomaar overgaan op een andere eigenaar, met voor zijn sociale leven alle gevolgen van dien.

Eric Heuvel heeft met zijn educa­ tieve historische strips over het verzet tijdens de Tweede Wereld­ oorlog, de Holocaust en de oor­ log in Nederlands-Indië al eerder laten zien in staat te zijn om een grote hoeveelheid aan feiten te verwerken tot een goed verhaal, met gedetailleerde en vooral goed gedocumenteerde tekeningen.

Voor deze strip over de slaver­ nij werkte hij samen met Ineke Mok, die het initiatief voor de strip nam en het scenario heeft geschreven.

Mok en Heuvel hebben met Quaco een evenwichtig historisch verhaal afgeleverd. Ze zijn niet in de val getrapt om alle blanken te portretteren als brute heersers en de slaven als arme stakkers. In het verhaal komen ook blanken voor die vriendelijk zijn en hun waar­ dering naar slaven uiten. Soms lijken ze hun slaven zelfs gelijk­ waardig te behandelen. Des te indringender komt de boodschap over dat je nooit gelukkig kunt worden als je niet in vrijheid leeft.

Het is goed om ons ook vandaag daarvan bewust te zijn.

Door ­Stedman wordt hij goed behandeld. Toch blijft hij verlangen naar zijn broer, zijn vaderland, en vooral… zijn vrijheid.

Ineke Mok en Eric Heuvel, Quaco. Leven in slavernij, Uitgeverij WalburgPers, ISBN 978 90 573 0959 5 (€ 8,95)

BK strips

september 2015 – pagina 8

de angstige avonturen su antwerpen

Winactie

Win deze Kameleon-zeef­ druk van Dick Matena

Studio Vandersteen, Suske en Wiske, de angstige avonturen, Uitgeverij SU Antwerpen i.s.m. Stribbel strips t.g.v. dertigste Brabants Stripspektakel (€ 8,99 softcover en € 65,00 luxe hardcover)

H

Strips… je kunt ze overal lezen!

Viktor Venema

Meer informatie en werk: http://v-thingies.blog­ spot.nl/

et werk van Levend Erf­ goeddrager Dick Matena is t/m 27 september te zien in Den Haag. Striptekenaar Dick Ma­ tena wordt door Museum Meer­ manno geëerd met een grote tentoonstelling.

Binnen Matena’s werk vind je ­humoristische jeugdstrips én strips voor volwassenen.

Zijn bewerkingen van Neder­ landstalige literaire meester­ werken zijn van vernieuwende invloed geweest op de stripwe­ reld. Onlangs verstripte Matena de Kluitman-klassieker De schippers van de Kameleon van H. de Roos. Matena weet als geen ander een nieuwe dimensie toe te voegen aan de avonturen van de beroemdste twee­ ling van Nederland, Hielke en Sietse, en hun boot de Kame­ leon.

Het stripalbum ver­ scheen in drie edities: Dick Matena, H. de paperback, hardback Roos, De schippers van en een uitgave mét de Kameleon, Uitgevezeefdruk. De BKStrips rij Kluitman, ISBN 97 890 mag een stripalbum 2066 7622 (€ 18,95) mét genummerde en gesigneerde zeefdruk van zijn hand verloten.

Stuur vóór 1 oktober 2015 een mail naar caroline@boekenkrant.com en maak kans op het gebonden stripalbum met zeefdruk.

BK strips

september 2015 – pagina 9

stripSpektakel Stripbeurs

Het geheim van het Brabants Stripspektakel Onder de vele stripbeurzen die Nederland en Vlaande­ ren rijk zijn is het Brabants Stripspektakel een van de meest populaire. Dit jaar beleeft het evenement alweer haar dertigste editie.

Wij vroegen mede-organisa­ tor Patrick van Gelder naar het geheim van het succes van deze beurs.

Door Caroline van der Lee Dit jaar wordt het Brabants Stripspektakel voor de dertigste keer gehouden. Ben jij van het begin af aan de organisator van dit evenement?

‘De eerste vijfentwintig jaar was de organisatie in handen van Johan Gerlings, maar die besloot er vijf jaar geleden mee op te hou­ den. Dat vond ik niet kunnen. Het Brabantsstripspektakel was altijd mijn lokale beurs. Ik heb toen overlegd met de standhouders en andere betrokkenen en die wilden dat de beurs zou blijven bestaan. Toen heb ik besloten om samen met Herman Savenije de organisatie over te nemen.’

Dit jaar is het Brabants Stripspektakel verhuisd van Valkenswaard naar Veldhoven. Waarom wordt de oude stek verlaten?

‘Het evenement breidde steeds verder uit, vooral in de breedte.

Naast de beurs hebben we ten­ toonstellingen en activitei­ ten voor de jeugd, en het aantal standhouders en stripmakers op de beurs groeit nog steeds. De hal in Valkenswaard werd te klein en ook de faciliteiten in de omge­ ving, zoals parkeerplaatsen en openbaar vervoer, waren niet toe­ reikend. We hebben nu een mooie locatie in Veldhoven gevonden,

De winnaars van de kleurwedstrijd in 2014

waar we de komende jaren mee vooruit kunnen.’

Het Brabants Stripspektakel scoort hoog in het rijtje van populaire stripevenementen.

Hoe verklaar je het succes?

‘Dat is een combinatie van facto­ ren. Wij zorgen ervoor dat de prij­ zen voor de standhouders niet te hoog zijn. Dan zijn ze relaxed en dat brengen ze over op de bezoe­ kers. Ook voor de bezoekers zijn de entreeprijzen bescheiden.

Daarnaast zorgen we voor een mooi en gevarieerd programma dat zowel interessant is voor ver­ zamelaars als voor de dagjesmen­ sen: mooie tentoonstellingen, een interessante veiling, speciale uit­ gaven, workshops. Ook is de loca­ tie zelf belangrijk. Wij liggen dicht bij de grens, waardoor we veel Belgen binnen krijgen. Dat geeft ook een fijne sfeer.’

Wat doen jullie om de jeugd binnen te halen?

‘We hebben een leuk kinder­ programma met workshops en andere activiteiten. Op de beurs lopen ook diverse stripfiguren

rond, waar je mee op de foto kunt.

Maar voorafgaand aan het eve­ nement organiseren we al teken­ workshops en wedstrijden via scholen en bibliotheken in de regio: kleur- en tekenwedstrij­ den op de basisscholen en dit jaar voor het eerst ook een wed­ strijd waarbij we kinderen uit het voortgezet onderwijs uitda­ gen om een strookje of pagina te tekenen. Ingeleverde teke­ ningen worden tentoongesteld en de deelnemers mogen gratis naar binnen. Op zondag zijn de prijsuitreikingen.’

Tijdens de beurs verschijnen ook speciale beursuitgaven. Wat mogen we dit jaar verwachten?

‘Dit jaar hebben we een set spe­ ciaal ontworpen luxe felicitatie­ kaarten van tien tekenaars. En er verschijnt een speciaal Suske en Wiske-album. Daarin zijn ver­ haaltjes opgenomen die eind jaren tachtig op de zuivelpak­ ken van de Albert Heijn stonden, maar nog nooit eerder in album­ vorm zijn verschenen. Zes ver­ haaltjes zijn zelfs helemaal nooit eerder gepubliceerd…’

Het Brabants Stripspektakel is op 5 en 6 september 2015 in NH Conference Centre Koningshof, Locht 117, 5504 RM Veldhoven. www.brabantsstripspektakel.com

Studio Vandersteen, Suske en Wiske, de angstige avonturen, uitgeverij SU Antwerpen i.s.m. Stribbel strips t.g.v. dertigste Brabants Stripspektakel (€ 8,99 softcover en € 65,00 luxe hardcover)

het leukste museum van nederland!

Westerhaven 71 Groningen tel. 050 31 78 470

www.stripmuseum.nl

BK strips

september 2015 – pagina 11

pas verschenen afghanistan

Van Brabant naar Afghanistan, en terug is een non-fictie journalistieke strip over de ervaringen van zes militairen die tussen 2005 en 2010 in Afghanistan hebben gediend.

D

voettocht

dag. Soms belichten ze alleen het weer, soms een medepelgrim en soms gewoon een charmant straatje. Hoewel Pelgrim of niet? ook tekst bevat, kun je zonder die te lezen Vanistendaels tocht vol­ gen. Met name hoe ze zich voelde tijdens de reis komt scherp naar voren door haar kleurgebruik. De Het staat op de bucketlist tekenares is dan ook niet van de van velen: lopen naar Santi­ lichte pastelkleuren, maar van het felle blauw of juist het diepe ago de Compostella. Judith rood dat je het gevoel geeft alsof Vanistendael bracht haar je in de warme Spaanse zon loopt wens in vervulling en illus­ zoals zij zelf. treerde haar Camino. Door Dat soort tekeningen zijn ech­ Floortje van Gameren ter schaars, want grijs, zwart en donkergroen passeren veel vaker open en het hoofd leegma­ de revue. Al snel wordt daar­ ken, dat leek tekenaar Judith door duidelijk dat de tocht verre Vanistendael wel wat. En daarbij: ‘Een pelgrimstocht is alles van romantisch was. Ondanks de vele talismannen regende het wat onze samenleving niet is: veel, raakte Vanistendael haar tas langzaam en ongestructureerd.’ kwijt en werd ze ’s nachts (als er al Wandelen werkt dus vertragend en daar snakte ze naar als tekena­ plek was in een herberg) constant wakker gehouden door een ‘leger res. Want net als wandelen is ook snurkers’. Voor Vanistendael was tekenen een vertragend proces, de Camino dan ook vooral als je de wer­ een ontnuchterende kelijkheid natekent ervaring. zoals Vanistendael Dat de tekenares doet. Zo kwam het de illustraties van­ dus dat ze op pad ging uit haar eigen oog­ en elke avond na het punt heeft gemaakt lopen een tekening en daarbij de tegen­ maakte. Dit mondde vallers niet heeft uit in haar boek PelJudith Vanistendael, Pel­verbloemd maakt grim of niet? grim of niet? Een voettocht dat Pelgrim of niet?

De tekeningen zijn naar Santiago, Uitgeveeen unieke leeserva­ sfeerimpressies van rij Oog & Blik, ISBN 978 90 549 2447 0 (€ 19,90) ring is. de voorbijgaande

Een ontnuchterende ervaring

L

eze personen hebben gemeen dat ze alle zes uit Dongen, Noord-Brabant, komen.

Van elke persoon heeft stripjournalist Jules Calis drie verhalen opgetekend. Deze spe­ len zich af in Afghanistan, binnen en buiten de poorten van het kamp, in Nederland, het dorpscafé, een benzinepomp en de studio van Calis waar de militairen en veteranen hun verhalen vertelden. Verhalen over het lopen van patrouilles en tegelijkertijd van de omge­ ving genieten, berm­ bomaanslagen, de eerste avond stappen na thuiskomst, een vuurgevecht, het ver­ lies van een kameraad.

Het boek geeft een indruk geven van wat ‘onze jongens en mei­ den’ hebben meege­ maakt en confronteert tegelijkertijd de lezer met de consequenties Jules Calis, Van Brabant naar Afghanistan, en van de beslissingen terug, Uitgeverij Pix4Profs van onze democratisch /Jan Stads, ISBN 978 94 603 2200 6 (€ 17,95) gekozen overheid.

Verschiedenis

Uur U is een reeks complete verhalen waarin historische gebeurtenissen een andere draai krijgen.

L

eve de keizer! is het zevende deel van de reeks, waarin Kapitein Nerval, ex-officier van het keizerlijk leger, een noodoproep krijgt van zijn petekind Arturo Fermi, een briljant fysicus. Deze laatste heeft iets uitgevon­ den dat zeer gewild is bij met name geheime genootschappen, die willen aanzetten tot het plegen van een aanslag op de keizer.

Het duo zal alle val­ strikken moeten ver­ ijdelen die door onder Stéphane Gess, Fred Duval anderen de betove­ en Jean-Pierre Pécau, Fred rende Mata Hari zijn Blanchard, UUR U 7: Leve uitgezet, om op tijd de de keizer!, Uitgeverij Silhelse machine terug te vester, ISBN 978 90 588 5809 2(€ 8,95) krijgen.

BK strips

september 2015 – pagina 12

superhelden

De erfgenamen van The Spirit will eisner

Will Eisner; foreword by Neil Gaiman, The best of The Spirit, Uitgeverij DC Comics, ISBN 978 14 001 2075 7 (€14,99)

Will Eisner en Darwyn Cooke, Will Eisners The Spirit: A Celebration of 75 Years, Uitgeverij DC Comics, ISBN 978 14 012 5945 7 (€ 30,79)

Will Eisner, Een contract met God, vertaling: Hedy Stegge en Matt Schifferstein, Uitgeverij Atlas, ISBN 978 90 450 0517 1 (€ 15,-)

Dit jaar vieren we de vijfen­ zeventigste verjaardag van Will Eisners The Spirit, een van de eerste superhelden ter wereld. Reden genoeg om het superheldengenre én Eisner eens flink in het zonnetje te zetten.

Door Elias Jonkers

O

f het nu in de vorm van tv-series, films, of strips is: de superheld is hele­ maal in. Vooral in de Verenigde Staten zijn figuren als Superman, Iron Man en Spider-Man niet aan te slepen. Maar waarom eigen­ lijk? Superhelden zijn eigenlijk de hedendaagse versies van de mythologische goden en helden uit oude tijden. Zij zijn ‘popcultu­ rele’ manifestaties van oerbeel­ den, een heruitgevonden mythe of archetype. Door hun alom­ tegenwoordigheid in de media en in de winkels hebben ze de plaats ingenomen van klassieke beelden.

In zijn encyclopedie over de mythologie schreef Richard Cavandish dat wanneer oude mythen verloren gaan, we nieuwe nodig hebben. Mythen verdwijnen, nieuwe ontstaan en oude staan weer op. Oude en nieuwe mythen vermengen zich tot hybride vormen bij culturele vermenging.

Een groot aantal van de super­ helden uit strips werd bedacht door kunstenaars van Joodse afkomst, waaronder Jack Kirby (Captain America, Fantastic Four), Joe Simon (Captain America) en Stan Lee (Spider-Man, Hulk). De bedenkers van Superman, Shus­ ter en Siegel, waren eveneens van Joodse afkomst en raakten

Will Eisner

geïnspireerd door de verha­ len die zij kenden uit het Oude Testament.

Ook bij andere superhelden vin­ den we elementen van Joodse verhalen terug. Zo is het wapen van Captain America een schild met een ster erop. Dit symbool doet denken aan de Davidster, een schild dat symbool staat voor de bescherming en nabijheid van God. En Spider-Man? Die verte­ genwoordigt volgens zijn beden­ ker koning David. Net als David is Peter Parker, het alter ego van Spi­ der-Man, een kleine jongen die als een echte held de veel grotere en sterkere vijand verslaat.

Maar waar begon de superheld?

Volgens velen is weliswaar niet de eerste, maar wel een van de meest invloedrijke striptekenaars in het superheldengenre Will Eis­ ner (1917 - 2005). Hij bedacht The Spirit, een held die op 2 juni 1940 zijn debuut maakte in de Register and Tribune Syndicate-krant, en twaalf jaar lang een rol speelde in zijn eigen stripserie. The Spirit draait om Denny Colt. Terwijl de wereld denkt dat hij is over­ leden, vecht deze criminoloog in het geheim als The Spirit tegen onrecht vanuit zijn morbide hoofdkwartier onder Wildwood Cementery.

In tegenstelling tot veel andere superhelden beschikt The Spirit niet over superkrachten, tenzij je zijn ongelofelijke incasseringsver­ mogen of zijn charmes die iedere dame doen smelten zo wilt noe­ men. Van dames tekenen heeft Eisner overigens wel kaas gege­ ten: geheimzinnige, sensuele femmes fatales staan constant klaar om The Spirit te achtervol­ gen, te misleiden en te verleiden.

Gelukkig kan hij altijd rekenen op zijn tolerante en geduldige vriendin Ellen, die evenzeer een schoonheid is.

Opmerkelijk aan de Spirit-verha­ len is dat ze vaak gaan over kleine criminelen of over gewone men­ sen in de stroom van de grote stad. In veel verhalen speelt The Spirit zelfs niet de hoofdrol en komt hij eerder per ongeluk voor.

Wat ook opvalt is dat de verhalen naast actie, mysterie, avontuur, geweld en drama ook veel humor bevatten. The Spirit bevindt zich meer dan eens in komische situa­ ties en lost de zaak door puur toe­ val op.

Het tekenwerk van Eisner is van een schijnbare moeiteloosheid.

Hij durfde het aan om te experi­ menten. Op zeven pagina’s kon Eisner een verhaal vertellen dat dramatisch, grappig of gewoon vreemd was. Elke Splash page (beginpagina met één tekening) was een waar kunstwerk. Woord en beeld komen op een unieke wijze bijeen, op een manier waarop enkel een briljant kun­ stenaar dat kan bewerkstelligen.

The Spirit is een meesterwerk, en reisverslag van een kunste­ naar die uitgroeide tot één van de belangrijkste meesters van de stripkunst.

Hoewel hij zijn bekendheid vooral te danken heeft aan The Spirit, heeft Eisner nog veel meer

BK strips

september 2015 – pagina 13 © beeld Erven Eisner 2015

BK strips

september 2015 – pagina 14

superhelden

Meer over het magazine Superhelden: www.superheldencomics.nl

Meer over het magazine Superhelden: www.superheldencomics.nl

Willy Vandersteen, Bruno de Roover en Romano Molenaar, J.Rom, Force of Gold 3. Verblind, Uitgeverij Standaard, ISBN 978 90 022 5725 4 (€ 7,99)

betekend voor de Amerikaanse stripgeschiedenis. Samen met Jerry Iger richtte hij in 1936 de Eis­ ner & Iger Studio op, waar zeer uiteenlopende strips werden geproduceerd voor Amerikaanse kranten. Bij de studio liepen veel jonge talenten rond, die later strip­legendes zouden worden. Zo werkte Eisner er samen met Bob Kane, een oude schoolvriend die later beroemd werd als de beden­ ker van Batman. Ook Jack Kirby (van Spider-Man en The Fantastic Four) deed freelance werk voor Eisner & Iger.

Toen Eisner het aanbod kreeg om met The Spirit aan zijn eigen reeks te werken, hield de studio op te bestaan. Voor de Register and Tribune Syndicate verzorgde hij The Weekly Comic Book supplement (1939), later omgedoopt tot The Spirit Section. Eisner slaagde erin om met deze stripbijlage een tot dan toe unieke voorwaarde af te dwingen: The Spirit bleef zijn eigendom. Dit in tegenstelling tot andere superhelden, waarvan de copyrights eigendom waren van de uitgever.

Eisner bleef zoeken naar nieuwe wegen: in 1973 ging hij les geven aan de School of Visual Arts in New York, en in 1978 publi­ ceerde Baronet Books zijn A Contract with God. Dit werk wordt wel beschouwd als de eerste moderne graphic novel en als één van de hoogtepunten in zijn car­ rière. In 1985 publiceerde Eisner Comics and Sequential Art, de eer­ ste echte studie over de strip als kunstvorm.

Eisner was storyteller, ambachts­ man, dromer, leraar, uitvinder en groot kunstenaar, die nog steeds wordt gerespecteerd en vereerd

© beeld Erven Eisner 2015

tot ver buiten de grenzen van de Verenigde Staten. Hij was zo ver vooruit in zijn kunst dat de rest van de wereld hem nu eigenlijk nog steeds niet kan bijbenen. Zijn werk heeft bezieling en straalt de bedrevenheid uit van iemand die zijn metier door en door kent. Niet voor niets is de hoogste onder­ scheiding in de stripwereld ver­ noemd naar Will Eisner: de Will Eisner Comic Industry Awards, of kortweg de Eisner Awards.

Will Eisner overleed in 2005, maar zijn Spirit bleef voortleven.

Zo maakte het Watchmen-team Alan Moore en Dave Gibbons

diverse originele verhalen over The Spirit, en heeft Neil Gaiman tevens Spirit-verhalen geschre­ ven. Bij DC verscheen in 2007 de one-shot Batman/The Spirit door Jeph Loeb en Darwyn Cooke. IDW publiceerde een crossover tussen The Spirit en The Rocketeer (origi­ neel van Dave Stevens). Tot hier­ toe evenaart niemand Eisners talent en experimentele inzich­ ten. Moore en Gibbons komen er het dichtste bij qua opbouw.

Bovendien verschijnen bij Dyna­ mite Entertainment binnenkort nieuwe originele verhalen van The Spirit. De previews zien er alvast veelbelovend uit.

Superhelden in de Lage Landen Uitgeverij RW Lion verzorgt Nederlandse vertalingen van DC Comics: www.rwedizioni.com/rw Uitgeverij Standaard gaat Nederlandse vertalingen van Marvel Comics verzorgen: www.wpg.be

Hoewel superhelden een typisch Amerikaans verschijnsel zijn, zien we hun populariteit ook in België en Nederland stijgen, mede door succesvolle films als The Avengers en Spider-Man. Steeds meer Amerikaanse superheldencomics verschijnen dan ook in Nederlandse vertaling, onder andere bij Uitgeverij RW Lion. Sinds 2013 verschijnt bij uitgeverij Koper Comics een maandelijks magazine Superhelden met daarin een combinatie van Amerikaanse helden en helden van eigen bodem. Eind 2014 kwam Standaard Uitgeverij met J.ROM en in september verschijnt het derde deel in deze reeks. Met deze strip kreeg Vlaanderen een eigen superheld met een internationale uitstraling. Ook 2015 wordt een belangrijk jaar: Standaard Uitgeverij heeft de rechten gekocht om Marvel Comics in het Nederlands uit te geven.

BK strips

september 2015 – pagina 15

Quaco. Leven in slavernij

Ineke Mok en Eric Heuvel, Quaco. Leven in slavernij, Uitgeverij WalburgPers, ISBN 978 90 573 0959 5 (€ 8,95)

Q

uaco heeft wer­ kelijk geleefd. Hij was een van de mil­ joenen Afrikanen die slachtoffer werden van de trans-Atlanti­ sche mensenhandel, waarbij ook Neder­ land betrokken was.

Viktor & Frenky 2. Kantje boord

Daniel van den Broek & Geinz, Viktor & Frenky 2.

Kantje boord, Uitgeverij Tree Garden Comix (€ 4,95)

V

iktor en Frenky is een hilarische parodie op ­Viktor Frankenstein en zijn monster. De strip werd gepubliceerd in bladen als Eppo, Stripnieuws en P@per. De albums verschijnen in eigen beheer.

BK strips

september 2015 – pagina 16

pizza studenten

Meligheid ten top!

De namen van de hoofdpersonen zijn verbasteringen van de studentenwerkwoorden fokken (pesten of treiteren) en sukken (iemand het bloed onder de nagels vandaan halen).

Laten we eerlijk zijn: de flauwste grappen zijn vaak het leukst! Meligheid is een onuitputtelijke bron van ver­ maak. Iets waar veel Neder­ landse stripmakers patent op hebben. Drie heden­ daagse humorstrips, Fokke & Sukke, Dirkjan en Dating for Geeks, hebben de studen­ tikoze humor verheven tot een ware kunst.

Door Cok Jouvenaar

B

egin 2014 maakte Neder­ land via de gratis krant Sp!ts kennis met Dating for geeks. Sindsdien is deze dagstrip van Kenny Rubenis bezig met een ware opmars in stripland en daar­ buiten. In de strip volgen we de wankele stappen van een groepje geeks, ook wel bekend als nerds, op het datingpad. Ondertussen lijkt de passie voor games, strips, films en tv-series het vaak te win­ nen van de behoefte aan een relatie. Verwijzingen naar series als Game of Thrones of striphel­ den als Batman zijn dan ook niet zeldzaam.

De strip, die begin 2015 verhuisde naar de Metro, wordt dagelijks door zo’n 1,2 miljoen mensen gelezen en is populair bij veel jon­ geren. Met name (een bepaald type) studenten lijken Dating for Geeks massaal te omarmen.

Dating for Geeks is niet de eerste

Jean-Marc van Tol

stripserie die het land veroverde met studentenjool. Welke strip­ makers gingen Rubenis voor?

Kenny Rubenis leerde het vak bij Jean-Marc van Tol, tekenaar van Fokke & Sukke, van wie hij enige jaren de vaste assistent was. Meer nog dan Dating for geeks is Fokke & Sukke geworteld in het studen­ tenmilieu. De cartoonstrip ver­ scheen in 1993 voor het eerst in het Amsterdamse studenten­ blad Propria Cures, en de namen van de hoofdpersonen zijn ver­ basteringen van de studentenwerkwoorden fokken (pesten of treiteren) en sukken (iemand het bloed onder de nagels van­ daan halen). Met name in de eer­ ste jaren hadden de grappen van

de broekloze eend en kanarie een hoog studentikoos gehalte. Met humor die niet alleen melig, maar ook grof, grensoverschrijdend en soms zelfs seksistisch was, sloot Fokke & Sukke perfect aan bij de jongerencultuur aan het begin van deze eeuw.

In de loop der jaren zijn de grap­ pen gecultiveerd en milder geworden. Daarmee wonnen de cartoons van Fokke & Sukke terrein. Inmiddels heeft de car­ toon een vaste plek in het sjieke NRC en menig ambtelijke notitie wordt ermee opgevrolijkt.

De grappen richten zich nu meer dan in de eerste jaren op de actu­ aliteit, maar onveranderd bleven het letterlijk uitbeelden van een

Kenny Rubenis

BK strips

september 2015 – pagina 17

badkamer

Mark Retera

(woord)grap en de ongelooflijke meligheid.

Minder grof, maar zeker zo melig als Fokke & Sukke is de studen­ tenstrip bij uitstek: Dirkjan van Mark Retera. Net als in Dating for Geeks zijn de hoofdpersonages in Dirkjan jonge mensen, die niet overkomen als de populairste types onder hun leeftijdsgenoten.

Retera was student in Nijmegen toen hij Dirkjan bedacht voor de plaatselijke studievereniging van psychologiestudenten. De eerste afleveringen zaten dan ook vol met verwijzingen naar het Nij­ meegse studentenleven. Naast de hoofdpersoon, de slome stu­ dent Dirkjan, speelt zijn zuipende vriend Bert een belangrijke rol en ook andere studententypes tre­ den in de strip op.

Als begin jaren negentig het Sjors en Sjimmie-stripblad de strip oppikt, begint de ster van Dirkjan pas goed te rijzen. Nadat in 1996 het eerste album van Dirkjan in de jaarlijkse Stripschapprijzen viel, werd het een van de popu­ lairste strips van Nederland.

Het karakter van de strip is inmiddels wel veranderd. Het studentenmilieu heeft plaats

gemaakt voor een grotere, absurde wereld die lijdt onder de terreur tegen kabouters. Deze kleine mannetjes moeten het continu ontgelden tegen de suk­ kelige Dirkjan en zijn vriend. In de loop der jaren werden ook perso­ nages als de Smurfen, Batman en Robin, de duivel en rabbijns het slachtoffer. Met hen wordt volop de draak gestoken, of ze worden afgeschilderd als een stel sukkels van heb-ik-jou-daar. Gelukkig blijven voor de liefhebbers ook de grote hoeveelheid poep- en pies­ grappen en de onvervalste kroeg­ humor wel overeind.

Fokke & Sukke, Dirkjan en Dating for Geeks: de verschillen tus­ sen deze strips zijn duidelijk aan te wijzen. Fokke & Sukke onder­ scheidt zich als cartoon alleen al in de vorm van de twee andere strips, die in het format van een strookje zijn verschenen. Ook in toon verschillen de strips hemels­ breed van elkaar. Waar Jean Marc van Tol en zijn mede-auteurs zich met name bedienen van de harde, agressieve grap, blinkt Dirkjan uit in absurditeit en lul­ ligheid. Dating for geeks is eerder lief en naïef.

Maar wat zijn de overeenkom­ sten tussen deze drie populaire titels en wat maakt deze strips zo razend populair bij de jonge generatie?

Misschien zit het geheim van het succes wel in het feit dat deze strips haarfijn de tijdgeest en de jongerencultuur daarin aan­ voelen. De seksistische corpsbal­ len in Fokke & Sukke, de losers in Dirkjan en de nerds in Dating for Geeks; ze passen perfect bij de studentikoze jongerencultuur van het moment. Wie zichzelf niet herkent of herkende in één van de hoofdpersonen, zal toch minstens zijn buurman of neefje in hen zien.

Maar er is nog iets: de meligheid, de flauwe (woord)grappen en de kroeg- en studentenhumor zul­ len er zeker ook aan bijdragen dat deze vorm van typische Hol­ landse humor enorm goed scoort.

Niet alleen in strips, maar ook in veel populaire films en tv-pro­ gramma’s. Denk bijvoorbeeld aan de humor die tv-programma’s als Jiskefet en Draadstaal groot heeft gemaakt en je weet waar deze drie humorstripjes de mosterd vandaan hebben gehaald.

Jean Marc van Tol, Opkomst en ondergang van Fokke & Sukke deel 1.

Prelude, Uitgeverij Catullus, ISBN 978 90 787 5329 2 (€ 11,95)

Kenny Rubenis, Dating for Geeks 2 Sequel, Uitgeverij Strip 2000, ISBN 97 894 628 0039 7 (€ 8,95)

Mark Retera, Dirkjan 15, Uitgeverij Retera, ISBN 978 90 861 30269 (€ 7,95)

BK strips

september 2015 – pagina 18

het gouden kompas

Philip Pulmann, Clement Oubrerie en Stephane Melchior, Het gouden kompas 1. Noorderlicht, vertaling Mariella Manfré, Uitgeverij Sherpa, ISBN 978 90 898 80772 (€ 19,95)

D

e eigenzinnige Lyra is de hoofd­ persoon in dit ver­ haal dat trouw gebaseerd is op het beroemde boek van Philip Pullman.

de verbeelding

Jean Dulieu, De verbeelding, Uitgeverij De Meulder, ISBN 978 90 644 7138 4 (€ 19,90)

Kattenbak

Beerput

Leesbril

Oorhanger

Pimpelmezen

Brillenkoker

H

et tweede deel van De kunst van Jean Dulieu bevat ruim honderd in potlood getekende taalverbeeldingen.

Stuk voor stuk door­ wrochte, arbeidsin­ tensieve werkstuk­ ken van hoge kwali­ teit met een verras­ sende humor.

BK strips

september 2015 – pagina 19

magisch woud Hilda

Elfen, trollen en een vosje met een gewei

In het ­eerste deel, Hilda en de Trol, krijgt Hilda gezelschap van ­Takkie, een soort vosje met een gewei.

Stripmaker Luke Pearson creëerde een klein meisje met grote ogen en blauw haar en plaatste haar in een weergaloze fantasiewereld.

Voor wie zijn kinderen eens een nieuw en fris verhaal wil geven, is de Hilda-reeks een enorme aanwinst.

Door Cok Jouvenaar

S

candinavische mythen stonden model voor Hilda, maar stripmaker Pearson gebruikte deze oude verhalen om een eigen wereld te creëren.

Een wereld bewoond door bij­ zondere schepsels, zoals Wofs (onzichtbare elfjes), watergeesten en houtmannetjes. Midden in dit magische woud woont Hilda met haar moeder.

In het eerste deel, Hilda en de Trol, krijgt Hilda gezelschap van Takkie, een soort vosje met een gewei. Gezamenlijk trekken ze de bergen in om rotsblokken te teke­ nen en op avontuur te gaan. Ook maakt zij kennis met het hout­ mannetje, dat ongevraagd haar huis binnenkomt en voor de open haard gaat liggen. In eerste instantie ergert Hilda zich ont­ zettend aan dit wezentje. Deson­ danks ontstaat een bijzondere vriendschap en het houtmanne­ tje behoedt Hilda voor stommi­ teiten. Bijvoorbeeld als blijkt dat Hilda een trol wil afschrikken door een belletje aan zijn uitste­ kende neus te hangen. Iets wat je maar beter niet kunt doen.

In deel 2, Hilda en de Reus van Middernacht, is nog meer ruimte voor fantasy. Hilda en haar moe­ der krijgen een briefje van het verborgen volk van de Noorde­ lijke Elfenvalleien. Deze piep­ kleine elfjes willen dat Hilda en

Hilda heeft haast

haar moeder de vallei verlaten.

Hun huis staat in de weg, dus de elfen willen overgaan op een gedwongen uitzetting. Door haar onbevangenheid weet Hilda te onderhandelen met de burge­ meester van dit volkje. Ze krijgt uiteindelijk hoogstpersoonlijk van de koning te horen dat zij niet hoeft te verhuizen naar de stad.

Ondertussen worden Hilda en Takkie in de gaten gehouden door een harige, blauwe gedaante.

Dit is Jørgen, de reus die al meer dan vierduizend jaar zijn geliefde zoekt…

Met de Hilda-reeks heeft de Britse illustrator en stripmaker Luke Pearson een fantastisch tijdloze en waardige kinderstrip voor jong en oud gemaakt en tegelijkertijd de reputatie verworven van een van de meest vooraanstaande

nieuwe stripkunstenaars uit Groot-Brittannië. Het feit dat Hilda en de Reus van Middernacht in 2012 genomineerd werd voor een Eisner Award is hier een mooi bewijs van.

Het heldere en kleurrijke teken­ werk, het gemak waarmee vreemde wezens en onwerkelijke sculpturen aan het papier zijn toevertrouwd, en de schitterende uitvoering van de boeken maken deze reeks tot een sublieme aan­ vulling op het genre van de jeugdstrip.

In Engeland verscheen vorig jaar alweer het vierde deel: Hilda en de zwarte hond. Wij hopen dat deze stripreeks ook in Nederland aan­ slaat en de dat de andere albums ook worden vertaald. Hilda is een serie om te verzamelen, te bewaren en steeds opnieuw te herlezen.

Luke Pearson, Hilda en de Trol, vertaling: Mat Schifferstein, Uitgeverij Scratch, ISBN 978 94 921 1717 5 (€ 14,90)

Luke Pearson, Hilda en de Reus van Middernacht, vertaling: Mat Schifferstein, Uitgeverij Scratch, ISBN 978 94 921 1718 2 (€14,90)

BK strips

september 2015 – pagina 20

Stripmuseum

‘Wij vinden het belangrijk om jonge, geëngageerde striptekenaars een podium te geven en aan te sluiten op actuele gebeurtenissen. Zo hebben we bijvoorbeeld na de gebeurtenissen bij Charlie Hebdo een pop-uptentoonstelling gemaakt.’

Workshop striptekenen voor kinderen

groningen

Engagement in het Nederlands Stripmuseum Het Nederlands Stripmu­ seum slaagt erin een interes­ sant dagje uit te bieden voor een brede doelgroep. Niet alleen fanatieke stripfans en kinderen kunnen zich er uit­ stekend vermaken, ook voor andere bezoekers is er veel te zien en te doen.

Door Ottilie Oost

I Meer informatie: www.stripmuseum.nl

n het Nederlands Stripmu­ seum raakt de bezoeker erg betrokken bij de strip: je kunt in gesprek gaan met stripthera­ peut Sigmund, zelf strips aan­ schaffen in de stripwinkel en tijdens de workshop word je uit­ genodigd om je eigen strip te tekenen. Het gaat in het museum

in de eerste plaats over Neder­ landse strips en strips die popu­ lair zijn in het Nederlandstalig gebied. Daarnaast wordt er aan­ dacht besteed aan diverse strip­ stijlen en actuele onderwerpen.

Dit geldt zowel voor de perma­ nente expositie als voor de wisse­ lende tentoonstellingen. De vaste collectie biedt een goed chrono­ logisch overzicht van de ontwik­ keling van het stripverhaal: van het ontstaan van de strip tot aan hedendaagse uitingen van het medium. Onderdeel van deze presentatie is de doolhof waar bezoekers door het werk van tien bekende stripmakers kunnen wandelen.

Maar het Stripmuseum wil meer laten zien dan de bekende strip­ helden. De wisselende exposi­ ties hebben dan ook vaak een maatschappelijk thema. ‘Wij vin­ den het ook belangrijk om jonge, geëngageerde striptekenaars een podium te geven en aan te slui­ ten op actuele gebeurtenissen.

Zo hebben we bijvoorbeeld na de gebeurtenissen bij Charlie Hebdo een pop-up-tentoonstelling

gemaakt,’ vertelt directeur Vic­ tor Boswijk. Met dergelijke expo­ sities wil het Stripmuseum een brede doelgroep aanspreken en haar betrokkenheid van strips bij de samenleving benadrukken.

‘Cartoons zijn een goed voorbeeld van engagement’, aldus Boswijk.

‘Daarin wordt immers vaak com­ mentaar gegeven op wat in de maatschappij gebeurt.’

Ook educatie is belangrijk in de manier waarop het Stripmuseum het beeldverhaal presenteert. ‘Het museum gaat actief op zoek naar een connectie met het onder­ wijs. Dit doen we door scholen te bezoeken, workshops en rond­ leidingen te organiseren en aan te sluiten bij leerlijnen,’ zegt Dim Junius, tekenaar en medewerker van het Stripmuseum.

In 2018 of 2019 verhuist het Strip­ museum naar het Groninger Forum. De opstelling wordt op de nieuwe locatie helemaal anders.

‘Op dit moment maken we in onze tentoonstellingen nauwe­ lijks gebruik van de moderne techniek. In het Groninger Forum zullen de presentaties in het museum veel interactiever wor­ den,’ vertelt Boswijk. ‘Door de vele mogelijkheden op het gebied van beeld en geluid willen we de bezoekers nog actiever bij het museum betrekken. Zo kunnen ze straks bij binnenkomst een eigen “avatar” maken en aan de hand van een app de tentoonstelling bekijken.’

Dat de medewerkers van het Stripmuseum enthousiast zijn, is goed te merken. De workshops en de rondleidingen worden zicht­ baar met plezier gegeven. Met name de workshop is een aanra­ der: wie geen verborgen talent in zichzelf ontdekt, kan in ieder geval de kunstwerken van de groepsgenoten bewonderen.

Zelf vinden de medewerkers het moeilijk om te zeggen wat ze als hoogtepunt van het museum beschouwen. Junius noemt de Stripschrift-muur: ‘Die geeft een prachtig tijdsbeeld.’

En over de collectie originele teke­ ningen zijn Junius en Boswijk het volledig eens: ‘Die is uniek.’

BK strips

september 2015 – pagina 21

strippers Floortje van Gameren

adressen

Stripwinkels die BKStrips verspreiden.

Alkmaar

Silvester

Silvester

www.silvesterstrips.nl

www.silvesterstrips.nl

Almere

Hoorn

www.hetbeeldverhaal.nl

www.hetgeleteken.nl

Het Beeldverhaal

Leiden

www.beeldverhaal-amsterdam.nl

www.stripwinkeldumpie.nl

Lambiek

Strippers zien eruit zoals iedereen, maar ze hebben een passie: stripboeken. In BKStrips komen ze uit voor hun stripliefde en geven ze hun striptips. Door Floortje van Gameren Wie ben je?

‘Ik ben Tim Adriaansen (26).

Ik kom uit Breda, en houd me momenteel bezig met strategic innovation management aan de Universiteit van Antwerpen.’

Hoe ben je geïnteresseerd geraakt in strips?

‘Toen ik nog heel jong was, kreeg ik van mijn vader een stripboek.

Ik was meteen verknocht aan de plaatjes met tekst en leerde zo snel lezen. Welk stripboek dat pre­ cies was, weet ik eigenlijk niet meer, maar sindsdien sla ik er elke avond wel eentje open. Heer­ lijk, zo vlak voor het slapengaan.’

Hoe groot is de rol van het stripverhaal in jouw culturele leven?

‘Toch wel heel belangrijk. Er zit vaak een verborgen boodschap in strips, bijvoorbeeld over wat goed is en wat slecht is. Daarnaast bevatten strips veel informatie waarmee je je algemene kennis kunt opvijzelen. Een strip is heel

gelaagd en dat is prachtig aan het genre. Meestal ontdek je na de tweede of derde keer lezen ver­ borgen boodschappen die vaak met cultuur te maken hebben.

Robbedoes en Kwabbernoot is een goed voorbeeld daarvan. Elke keer als ik de stripboeken uit die serie lees, ontdek ik nieuwe dingen. Ik kan daar oprecht van genieten.’

Wat is jouw favoriete strip, stripserie of stripgenre en waarom?

‘Een hele moeilijke vraag. Als ik toch moet kiezen, dan interes­ seer ik mij vooral voor klassiekers en strips die binnen het westerngenre vallen, zoals Lucky Luke, Luitenant Blueberry en Buddy Longway. Dat zijn strips waar hele generaties mee zijn opgegroeid en die interessant blijven om te lezen omdat ze een tijdgeest vastleggen. Je kunt er veel meer in lezen en uit leren over de tijd waarin ze zijn gemaakt dan op het eerste gezicht lijkt.’

Waarom moeten mensen strips lezen?

‘Strips zijn ontspannend en leren je op een speelse wijze over belangrijke zaken in het leven na te denken. Nu doel ik uiteraard vooral op de strips die een morele boodschap met zich meedra­ gen. Ze leren je ook veel over de wereldgeschiedenis. Kortom, je wordt er een rijker mens van!’

Stripwinkel Dumpie

www.lambiek.net

Middelburg

Arnhem

www.perron2.com

De Noorman

Strippers

Het Gele Teken

Amsterdam

Het Beeldverhaal

Tim Adriaansen

’s-Hertogenbosch

Perron 2

www.denoormanstrips.nl

Nijmegen

Breda

www.senorhernandez.com

Stripspecialist

www.destripspecialist.nl

Den Haag

Aelix

www.aelix.nl

Dordrecht

Stripwinkel Sjors

www.stripwinkel-sjors.nl

Eindhoven

Stripwinkel Eppo www.eppo.nl

Enschede

De Strip-Aap

www.stripaap.nl

Senor Hernandez Oudenaarde

Atlantis

Turnhout

Standaard Boekhandel

www.standaardboekhandel.be

Utrecht

Strip & Lectuurshop www.stripart.nl

Rotterdam

Dick Bos

www.stripwinkeldickbos.nl

Yendor

www.yendor.nl

Goes

Roosendaal

www.paardvantroje.nl

www.boekenwurm.biz

Het paard van Troje

De Boekenwurm

Groningen

Sittard

www.akim.nl

www.atomik.nl

Akim

Het Nederlands Stripmuseum

www.stripmuseum.nl

Gouda

Silvester

www.silvesterstrips.nl

Haarlem

Silvester

www.silvesterstrips.nl

Atomik

Zaandam

Stripboekhandel De 9e kunst

stripboekhandelde9ekunst.nl

Zwolle

De Boekenhalte

www.boekenhalte.nl

BK strips

september 2015 – pagina 22

connaisseurs galerie

verzamelaars

Chris Evenhuis bij Galerie Dessins

Veilinghuis Catawiki

G

alerie Dessins is een platform van en voor liefhebbers van de ‘Strip Kunst’. De primaire focus ligt op de promotie van deze kunstvorm. Het secundaire doel is om deze kunst bereikbaar te maken voor iedereen.

Hoe groot zijn of haar budget ook is.

Galerie Dessins heeft op dit moment uniek materiaal van Chris Evenhuis in de gale­ rie. Chris Evenhuis werd geboren in 1978 en is werkzaam als striptekenaar, conceptar­ tist en illustrator. Tijdens zijn studie Mili­ euwetenschappen en Biologie kwam hij in aanraking met de stripwereld, door als illus­ trator en striptekenaar te werken voor onder andere The Darkness voor Top Cow. Chris werkte een jaar in de milieu ‘scene’, maar ging daarna aan de slag als conceptontwerper voor computergames.

In 2009 maakte hij definitief de overstap naar fulltime striptekenaar en illustrator. In dat jaar startte ook zijn samenwerking met sce­ narist Kid Toussaint met wie hij in 2010 het eerste deel van Snooze publiceerde op de Franstalige strip­ markt (uitgegeven door Clair de Lune).

Een jaar later ver­ scheen het tweede deel. Bij Editions Joker/HZ zetten Tous­ saint en Chris hun samenwerking voort met Notorious Circus.

S

trips en stripboeken zijn ook geliefd onder verzamelaars, waardoor ze veel waard kunnen zijn of worden. Wekelijks worden bij online veilinghuis Catawiki vele antieke en zeldzame stripboeken en tekeningen geveild. Wij zetten een aantal bijzondere opbrengsten voor je op een rij.

Ben jij op zoek naar bijzondere strips of wil je zelf stripboeken laten veilen? Ga dan naar

www.catawiki.nl/stripveiling

Speciale uitgave van het eerste Kuifjealbum Tintin au pays des sovjets uit 1930.

Oplage van 500 exemplaren. € 30.000,-

Beeldje van Robbedoes. In 1986 uitgegeven in een oplage van slechts 100 exemplaren.

Luxe Suske en Wiske - Het gouden paard.

Oorspronkelijk geschonken aan medewerkers - oplage 11 stuks.

€ 2.500,-

€ 2.700,-

Galerie Dessins is ook op twitter en facebook te vinden. Mailen kan via info@galeriedessins.com.

Originele tekening in kleur - De Blauwbloezen. Getekend door Lambil.

Formaat: 16 x 17 cm

Hermann - Originele covertekening Wild Bill is vermoord.

Formaat 24 x 34 cm

www.galeriedessins.com

€ 2.400,-

€ 2.600,-

Chris maakte voor Galerie Dessins een prachtige zesluik: unieke tekeningen met als thema ‘film noir’. In de galerieshop zijn deze originele tekeningen beschikbaar. Voor mensen met een minder groot budget heeft Galerie Des­ sins in zeer beperkte oplage complete port­ folio’s gemaakt.

Kijk eens rond op www.galeriedessins.com, want er zijn nog meer unieke kunstwerken te bezichtigen. Op het digitale platform is onder andere werk van Erik Kriek, Hans van Oudenaarden, Jorg de Vos en Jan Bosschaert te vinden.

BK strips

september 2015 – pagina 23

colofon agenda 5 en 6 september

Veldhoven – Stripmakers uit Nederland en Vlaanderen, en andere landen binnen Europa, geven acte de présence tijdens het Brabants Stripspektakel. Kinderen kunnen deelnemen aan wedstrijden, flipperen en videogames spelen. Op de beurs zijn oude strips, posters, zeefdrukken en speciale beursuitgaven te koop. www.brabantsstripspektakel.com 5 oktober

Diverse locaties – Van zaterdagochtend 5 oktober tot zondag 6 oktober is het 24th Comic Day. Tijdens dit evenement, dat sinds 2004 wereldwijd wordt georganiseerd, maken diverse stripmakers gezamenlijk in 24 uur een strip van 24 pagina’s. Er ontstaat dus elk uur een pagina. En dat in bijzijn van het publiek.

In Nederland wordt op diverse plekken mee­ gedaan aan 24th Comic Day. www.stripmakers.nl 10 en 11 oktober

Breda – Je favoriete striptekenaar ontmoe­ ten, je boek laten signeren, zoeken naar het stripboek dat je collectie compleet maakt, meedoen aan een workshop striptekenen; het is maar een greep uit het gevarieerde pro­ gramma van het jaarlijkse stripfestival van Breda. www.stripfestivalbreda.nl 5 december

Gent – Tijdens de Pépé Soirée kiest een profes­ sionele jury uit acht genomineerden de win­ naar van de Plastieken Plunk, een jaarlijkse prijs voor het beste korte stripverhaal. Op de avond wordt de winnaar bekend gemaakt en wordt er verbroederd, gedanst, gedronken en gefeest. www.plastiekenplunk.be Tot 16 juni 2016

Brussel – De expositie The making of Nero & Co toont een blik achter de schermen van Nero en Co, de beroemdste strip van de nestor van het Vlaamse stripverhaal, Marc Sleen. Dat gebeurt aan de hand van foto’s van de auteur in actie, voorstudies en schetsen en praktische details over originelen en publicatievormen. www.marc-sleen.be

Tot 29 november

Brussel – Jean van Hamme, reiziger zonder grenzen is de titel van de expositie over deze even productieve als fantastische scena­ rist. Van Hamme (Brussel, 1939) is bekend van bestsellers als Thorgal, XIII en Largo Winch – die dit jaar 25 wordt!

Meer stripactiviteiten zijn te vinden op www.boekenkrant.com

prijsvraag

colofon

e Stripschapprijs ging dit jaar naar een striptekenaar die veel religieuze thema’s in zijn strip verwerkt en in 2013 de strip Alle Heiligen uitgaf. Hoe heet deze tekenaar? Stuur je antwoord voor 1 oktober naar: ­ redactie@boekenkrant.com onder vermelding van ‘stripprijsvraag’.

Contact

D

Dit boek kun je winnen

BKStrips mag drie exempla­ ren weggeven van De halsdoek van Cunera.

A

ls Emma, een scholiere uit Rhenen, naar school gaat, reist ze via de lange weg van Cunera. In Rhenen zijn ook een laan, een heuveltje, een school, een kerk, likeur en koekjes naar deze Cunera genoemd. Het kan Emma allemaal niet zoveel sche­ len. Tot ze het Utrechtse Museum Catharijneconvent bezoekt. Daar hoort ze het verhaal over de hei­ lige Cunera, haar relatie met Rhenen en de halsdoek die nu nog te zien is in het Catharijneconvent.

De belevenissen van Emma zijn weerge­ geven in de vorm van een fotostrip. De ver­ halen die ze tijdens haar bezoek aan het museum te horen Diverse stripauteurs, De krijgt, zijn getekend. halsdoek van Cunera, Uitgeverij De Inktpot, ISBN 978 94 904 2603 3 (€ 10,00)

uitslag juni

D

e antwoorden op de prijs­ vraag in BKStrips 2 waren ‘Het tapijt van Bayeux’ en ‘De slag bij Hastings in 1066’. De albums van De slag om de Grebbeberg van Hennie Vaessen zijn gewon­ nen door Richard Slingerland uit Schoonhoven, Theo van Zeeland uit Den Haag en Peter de Beer uit Groningen.

Uphill Battle Boekpromotie Visschersplein 160 k22 3511 LX Utrecht Nederland Telefoon + 31 30 223 1718 Redactie

redactie@boekenkrant.com caroline@boekenkrant.com Informatie over adverteren

verkoop@boekenkrant.com Online

www.boekenkrant.com facebook.com/deboekenkrant twitter.com/boekenkrant Team

Hoofdredacteur Caroline van der Lee Eindredacteur Anouk Abels Redactie Nicole van der Elst, Floortje v. Gameren, Nina Visser Medewerkers Elias Jonkers, Cok Jouvenaar, Peter Koch, Robert van de Kroft, Sigge Stegeman, Robin Vinck, Vick Cover Robert van der Kroft Ontwerp Titus Vegter Uitgever Jan Louwers Oplage 10.000 De volgende BK Strips verschijnt op 16 november. bk strips

BKStrips wordt verspreid via boekwinkels en stripspeciaal­ zaken. Winkels die de BKStrips verspreiden zijn te vinden op boekenkrant.com. Op die­ zelfde website wordt dagelijks nieuws geplaatst over boeken en strips. BKStrips werkt samen met de Beroepsvereniging van Nederlandse Stripmakers (BNS).

BKStrips is een uitgave van de Boekenkrant. De Boekenkrant biedt kwaliteit voor een breed publiek. De onafhankelijke redac­ tie van deze maandelijkse krant besteedt aandacht aan literatuur, spanning, jeugd, non-fictie en strips. BKStrips is een special die zich uitsluitend richt op stripboe­ ken en stripverhalen.