de beste bron voor boekennieuws – jaargang 9, nummer 4, april 2015 – www.boekenkrant.com
SPECIAAL VOOR U: 20% KORTING OP 20 SPORTIEVE TOPTITELS! Foto Letja Versteijnen beeldbewerking Laura Laaroo
30-03-15 07:56
Sarah Meuleman en De zes levens van Sophie 13
Richard Gilligan
•011-030 BKrant 4 KBb_april_printbanner.indd 1
Hier leest… Lucky Fonz III 5
Herman van Veen: ‘Ik heb er altijd van gedroomd zelf strips te maken.’ 33 qr-code
www.boekenkrant.com
jeugd
‘Ik denk dus ik besta’: de filosofische lessen van Harry Vink. 17
Aan de laatste roker. Bekijk de Boekenpitch van Henny Vrienten op www.youtube.com/boekenkrant.
wouter le duc
John Boyne: ‘Ik ben trots op mijn Ierse achtergrond.’ 3
KAYA Crime: de nieuwe thrillerreeks van Eva Burgers 15
eveline van rhijn Linelle Deunk
Het schrijversleven van Virginia Woolf 29
en verder Losse delen................... 2 Literatuur..................... 3 Spanning.....................13 Jeugd............................17 Non-fictie.................... 25 Strips........................... 32 Agenda........................ 36 Boekhandel................ 36 Adressen..................... 37 Win een boek............. 39
Het vaderschap van Ingmar Heytze 7
Maak je schrijfambitie waar! Masterclass door Arthur Japin: 4 t/m 8 mei Informatie www.magonia.nl
Zie advertentie op pagina 12
boekenkrant.com
april 2015 pagina 2
losse delen
Denkwerk
nieuws
2015, week 14
Sinan Can en Ara Halici, Bloedbroeders
Sarah Meuleman, De zes levens van Sophie
Takashi Hiraide, De kat
Onderzoeksjournalist Sinan Can (van Turkse afkomst) en acteur Ara Halici (van Armeense afkomst) gaan terug naar het gebied waar meer dan 800.000 Armeniërs de dood vonden.
Hannah en Sophie zijn twaalf en delen alles met elkaar, tot Sophie op een nacht verdwijnt. 18 jaar later schrijft Hannah een biografie over drie beroemde schrijfsters die ook verdwenen.
Een jong stel heeft elkaar eigenlijk niet zo veel meer te vertellen. Tot op een dag onverwacht een kat hun keuken binnenwandelt. Gaandeweg ontspinnen zich weer gesprekken tussen de twee mensen.
nederlandse t0p 3
(Bron: Stichting CPNB) 2015, week 14
sebastiaan ter burg
Marcin Wichary
De Britse schrijver Terry Pratchett is overleden. De auteur leed sinds 2007 aan een bijzondere vorm van Alzheimer. Pratchett was vooral actief als Eigenlijk had ik voor 2015 maar één goed auteur van fantasyverhalen, waarin voornemen: minder denken. Niet-verstuurde humor vaak een grote rol speelde. In mailtjes, eruit geflapte opmerkingen, stukde jaren negentig was Pratchett de ken die ik maar niet af krijg: soms laat ik de bestverkochte auteur van Grootkleinste dingen eindeloos door mijn hoofd Brittannië, en werd hij voor zijn malen. En omdat al dat denken zo vermoeiliteraire verdiensten geridderd. Hij end kan zijn, heb ik met mezelf afgesproken is 66 jaar geworden. +++ De Nederom dat maar wat minder vaak te doen. landse Boekwinkels hebben over het algemeen een goede Boekenweek gehad. De jaarlijkse feestHelaas sluit dat voornemen niet zo goed aan op de Maand van de Filosofie. In verband met dit initiatief bespreken we week zorgde voor een omzetverhoging van 6,8%. deze maand Ik ben Harry Vink (pagina 17). In dit verrassend Ook de treinen zaten goed vol: maar filosofische prentenboek ontdekt een vogel dat hij kan den- liefst 240.000 mensen reisden gratis ken. Waar ik mijn gedachtestroom juist probeer te stremvia het spoor met het Boekenweekmen, denkt Harry Vink er flink op los. Met succes: dankzij geschenk van Dimitri Verhulst. zijn denkwerk weet hij zijn vinkenfamilie te redden van +++ Paul van Loon is op zoek naar het Beest dat hen op wil eten. een gezin dat hem jaren geleden een brief stuurde. Hierin brachten Stiekem heb ik best wat opgestoken van Harry Vink: misze hem op het idee om het boek MeerMonster schien moet ik niet minder nadenken, maar meer naden(2014) te schrijven. Van Loon wil het gezin graag ken over de juiste dingen. Als ik weer eens moe word van bedanken, maar er is één probleem: hij is de brief mijn eigen hersenspinsels, zal ik denken aan het vogeltje uit dit boek. ‘Ik ben geweldig,’ denkt Harry. Mijn goede kwijtgeraakt. Ken jij de briefschrijvoornemen voor de rest van het jaar is om net wat vaker vers? Neem dan contact op met Uithetzelfde te denken. Want dat is toch een stuk nuttiger. geverij Leopold. +++ Taylor Swift werd onlangs in een Amerikaans Anouk Abels – Hoofdredacteur Boekenkrant lesboek onterecht beschuldigd anouk@boekenkrant.com van het maken van een grammaticafout in een van haar liedjes. Toen een fan haar via Tumblr wees op de fout in de Prinwww.covercards.nl ceton Review, reageerde Swift laconiek: ‘Dat is absoluut niet de goede songtekst. Jullie hadden maar één taak, testmensen! Eén taak.’ +++ Slecht nieuws voor Utrechtse boekenliefhebbers: de gemeente Utrecht heeft per eind 2016 de huur opgezegd van het pand waar Boekhandel Broese is gevestigd. Volgens de winkel gaat deze actie in tegen de afspraken die eerder met de gemeente zijn gemaakt. Ronald Giphart heeft in ieder geval laten weten zich niet bij dit besluit neer te leggen; via Twitter roept hij zijn volgers op uit protest de boekhandel te bezetten met schrijvers en lezers. Ga naar +++ De Theo Thijssen-prijs gaat dit jaar naar www.covercards.nl en Martha Heesen. Ze ontvangt deze prijs voor haar volg de hele oeuvre. De Theo Thijssen-prijs is de belangrijkinstructies. Verstuur dit boek als een briefkaart ste onderscheiding voor jeugd- en kinderliteratuur in Nederland. De prijs van 60.000 euro wordt eens Fred het hert weet wat hij wil. In dit nieuwe boek van Pépé Smit gaat het mis als Fred op bezoek gaat bij Anton de knorrige boswachter. Wie Fred kan niet in de drie jaar uitgereikt. +++
boekenkrant tip 3
sebastiaan ter burg
redactioneel
Joris Luyendijk, Dit kan niet waar zijn Joris Luyendijk dook twee jaar lang in de wereld van de bankiers. Zijn het monsters? En kunnen we weer een crash verwachten?
Rachel Renée Russel, Dagboek van een muts 7. Drama voor de camera
Annegreet van Bergen, Gouden jaren
Nog even en Nikki en haar vriendinnen zijn beroemd. Voor een tvshow worden ze dag en nacht gevolgd. Niet altijd cool.
belgische top 3
Van wekelijkse teil naar dagelijkse douche. Hoe het dagelijks leven de afgelopen halve eeuw onvoorstelbaar veranderde.
(Bron: Boekenvak.be) 2015, week 12
slapen uitheeft, kijkt nooit meer met dezelfde ogen naar de maan.
Pepe Smit, Fred kan niet slapen, De Harmonie, ISBN 978 90 761 7452 5 (€ 14,90)
ondertussen op boekenkrant.com
BON
12 nummers voor €30
Ja, ik wil een abonnement op de Boekenkrant – 12 nummers voor € 30,– inclusief bezorgkosten. Vul de bon in, of ga naar www.boekenkrant.com/abo.
BON
Naam M / V
Op de Boekenkrant-website wordt regelmatig originele content geplaatst. Deze maand is er een verslag van de allereerste Dutch Comic Con. Ook zal er binnenkort meer informatie verschijnen over de Boekenkrant Leesclub met John Boyne (zie pagina 3). Op de hoogte blijven? Volg ons via Facebook en Twitter, of meld je aan voor onze Boekenkrant Nieuwsbrief.
Willy Vandersteen, Peter van Gucht, Suske en Wiske. Suskewiet
Hec Leemans, F.C. De Kampioenen. Supermarkske bakt ze bruin
Suske kweekt in opdracht van Barabas een eeuwenoud plantenzaadje. De bloem brengt echter een vreselijk leugen met zich mee.
Tot groot verdriet van Markske is zijn stokoude autootje kapot. Bieke besluit haar man te verrassen met een spiksplinternieuwe Fiat 500.
Jon Krakauer, De wildernis in In april 1992 lift de 24-jarige Chris McCandless naar Alaska om daar de wildernis in te trekken, met niet meer dan een geweer en tien pond rijst op zak.
straat
postcode
plaats
land
telefoon
IBAN nummer
Betaling Automatische incasso Per factuur (+ 2,50 administratiekosten) geboortedatum handtekening
Stuur deze bon naar: Boekenkrant, Visscherplein 160 K22, 3511 LX Utrecht, Nederland
abe
squalies.blogspot.com
boekenkrant.com
april 2015 pagina 3
literatuur interview
Devaluatie van het priesterboord
column
De hond en zijn schrijver
De grote stilte, de nieuwe roman van de Ierse auteur John Boyne, vertelt het verhaal van een Ierse priester die na het misbruikschandaal in de katholieke kerk confronteerd wordt met zijn eigen verleden. ‘Ik heb altijd gezegd dat ik pas over Ierland zou schrijven als ik een goed verhaal te vertellen had,’ vertelt Boyne. Door Nicole van der Elst John Boyne brak in 2006 internationaal door met het jeugdboek De jongen in de gestreepte pyjama, een verhaal over de zoon van een Duitse militair die vriendschap sluit met een Joodse jongen. In zijn nieuwe roman De grote stilte volgen we de Ier Odran Yates, die Richard Gilligan vol ambitie en hoop aan zijn nieuwe leven als priester begint. Als veertig geloof nog steeds dat de kerk een jaar later de kerk onder grote druk corrupt en kwaadaardig instituut staat door de onthullingen over sekis. Een instituut dat zijn eigen voorsueel misbruik wordt Yates geconbestaan en economisch en politiek fronteerd met zijn rol in deze kwesgewin boven het welzijn van zijn tie en de veranderende houding van parochianen heeft gesteld. De goede de maatschappij ten aanzien van intenties van Paus Franciscus ten geestelijken. spijt, hij is nog steeds omringd door De openingszin van het boek, mannen van de oude stempel met geschreven vanuit het perspectief bekrompen wereldvisies.’ van Yates, is pittig: ‘Pas toen ik ruim Boynes nieuwe roman op middelbare leeftijd gaat niet over de daders was ging ik me ervoor of slachtoffers van het schamen een Ier te zijn.’ misbruikschandaal. Boyne benadrukt dat Boyne: ‘Ik vind het de hij zich niet kan vereentaak van een schrijver zelvigen met deze uitom verhalen te verspraak. ‘In tegenstelling tellen die niet eerder tot Odran Yates ben ik voor het voetlicht zijn ontzettend trots op mijn gebracht. Ik probeer Ierse achtergrond.’ Toch dit te bereiken door te heeft het meer dan vijffocussen op personages tien jaar en twaalf boedie misschien niet de ken geduurd voordat hij meest voor de hand eindelijk een boek over liggende hoofdpersozijn vaderland schreef. nen zijn. Mijn grootste ‘Ik heb altijd gezegd dat John Boyne, De grote stilte, vertaling: Lucie van Rooijen, uitdaging tijdens het ik pas over Ierland zou schrijven was dan ook schrijven als ik een goed Uitgeverij Boekerij, ISBN 978 90 225 7041 8 (€ 19,99) om de goede aspecten verhaal te vertellen van een instituut als de katholieke had,’ aldus Boyne. ‘Het omvangrijke kerk te belichten. Ik kwam erachmisbruikschandaal in de katholieke ter dat er ontzettend veel goede kerk bleek voor mij dit onderwerp mensen rondlopen die hun leven in te zijn.’ dienst van de kerk hebben gesteld. In 2009 verschenen twee omvangrijke rapporten die het misbruik door Zij voelen zich net zo verraden door het misbruikschandaal als ieder katholieke geestelijken in Ierland ander. De hoofdpersoon Odran Yates in kaart brachten. Het onderzoek en behoort tot deze groep.’ afwikkeling van deze zaken is nog De grote stilte is in zijn thuisland erg steeds in volle gang. Boyne: ’Sinds goed ontvangen, vertelt Boyne. ‘Het de onthullingen aan het licht zijn boek is mijn best verkochte volwasgekomen is het taboe om de kerk te senenroman in Ierland. Natuurlijk bekritiseren definitief doorbroken. zijn er mensen die moeite hebben Toch is mijn eigen visie is tijdens met een fictief verhaal over sekhet schrijfproces niet veranderd. Ik
John Boyne sueel misbruik. Er is bijvoorbeeld een priester die in The Irish Times een oproep plaatste om voor mij te bidden. Dat soort reacties kwamen voor mij niet als een verrassing.’ Tijdens het schrijfproces liep Boyne wel tegen een andere verrassing aan. ‘Omdat ik over mijn thuisland schreef, kreeg ik voor het eerst te maken met mijn persoonlijke herinneringen en mijn hoofd liep hiervan over. Veel van de scènes spelen zich namelijk af in een tijd en buurt waarin ik ben opgegroeid.’ Een van de terugkerende thema’s in Boynes werk is macht. Ook zijn volgende jeugdboek, The Boy at the Top of the Mountain, komt voort uit deze specifieke interesse. In dit boek gaat Boyne in op de gemakkelijke manier waarop de nazi’s in staat waren mensen te hersenspoelen. ‘Tijdens het schrijfproces heb ik niet specifiek dit thema in mijn achterhoofd,’ legt de schrijver uit. ‘Pas later ben ik gaan beseffen dat veel van mijn boeken inderdaad draaien om het contrast tussen macht en onschuld. Ik vind het interessant om de tegenstelling tussen mensen die deze macht uitoefenen en het effect van hun beslissingen op de gewone mens te onderzoeken.’ Deze fascinatie komt zowel in zijn romans als zijn jeugdboeken voor. ‘Ik vind het onderwerp en de thema’s in mijn jeugdverhalen net zo belangrijk als wanneer ik een roman voor volwassenen schrijf,’ aldus Boyne. ‘Veel van mijn jeugdboeken spelen zich af tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ik vind het effect van deze gewelddadigheden op de geestelijke gesteldheid van kinderen een interessante invalshoek.’
John Boyne komt naar Nederland Op 5 juni vindt de Boekenkrant Leesclub met John Boyne plaats. Tijdens deze avond krijg je de kans om in de bibliotheek van Uitgeverij Meulenhoff Boekerij met elkaar en met John Boyne te discussiëren over De grote stilte. Er is maar één manier om hierbij te zijn: stuur voor 1 mei jouw vraag voor John naar redactie@boekenkrant.com. De dertig meest originele inzendingen winnen een exemplaar van De grote stilte én tickets voor de Leesclub!
Ik kende Rekel rennend en springend, speurend en jagend van de bladzijden die zijn baas over hem geschreven had. Toen ik hem voor het eerst zag, was hij al oud en ziek. Slechts met moeite kwam hij overeind om me te begroeten. Koos van Zomeren was verhuisd vanuit de polders naar de zandgronden en woonde nu met zijn vrouw Iris in Arnhem, waar herinneringen uit zijn jonge jaren levendiger om hem heen speelden dan onder de laaghangende wolken boven de Bosdijk, of de Hollandse Kade. Al in 1965 publiceerde Koos de dichtbundel De wielerkoers van Hank. Daarmee is hij waarschijnlijk de langst publicerende auteur van De Arbeiderspers. In het nieuwe huis was een aparte kamer waar op de boekenplanken uitsluitend titels van de auteur zelf stonden, keurig gerangschikt op druk en verschijningsvorm. Veel titels herkende ik direct, andere waren me toen nog onbekend. Er was net een nieuwe titel aan de reeks toegevoegd: de roman De man op de middenweg, die vroeg in de avond bij Musis Sacrum, het Arnhemse concertgebouw, gepresenteerd zou worden. Thomas Verbogt was er en Tom van Deel zou de auteur interviewen. Terwijl ik stond te kijken naar al die uitgaven vroeg ik me af welke bespiegelingen en overpeinzingen nooit aan het papier zouden zijn toevertrouwd als Koos zijn hond Rekel niet had gehad om hem te dwingen. ‘Ik wandel met je mee, maar dan moet jij erover schrijven.’ In de zonnige woonkamer kreeg ik zoetigheid bij de thee. Slepend met zijn achterpoten kwam Rekel naar me toe en vleide zijn snuit op mijn bovenbeen. Omdat hij niet lang kon blijven staan, zakte hij door zijn poten en bleef liggen; met een diepe zucht legde hij nu zijn kop op mijn linkervoet te rusten. ‘Hij mag je’, zei Koos. ‘Je bent een goede uitgever.’ Op het laatste bankbiljet van duizend gulden staat een gedicht van Koos van Zomeren. Ik stel me voor dat de kievit in de tekst de auteur pas is opgevallen nadat Rekel hem al gespot had. De hond en zijn schrijver. Stanley is inmiddels zeker zo oud als Rekel toen ik hem ontmoette. Stanley is net zo goed een geweldige hond, die van groot belang is voor Koos. Ook zijn naam is inmiddels verbonden aan een titel van Van Zomeren. Maar soms, ‘bij noordelijke winden, druipt de regen met harde tikken van de rand boven het keukenraam. Dat klinkt net als het krassen van nagels op plastic, alsof Rekel uit zijn mand probeert te komen.’ (Uit: Het complete Rekelboek, pagina 238)
Lex Jansen Jarenlang was Lex Jansen de uitgever en het gezicht van De Arbeiderspers. Sinds een jaar is hij directeur van het door hem opgerichte Magonia: uitgeverij en centrum voor schrijfbegeleiding. www.magonia.nl
boekenkrant.com
april 2015 pagina 4
literatuur column
Het boeken-gen Mijn oma was dol op lezen. In haar jeugd struinde ze de straten af op zoek naar iets leesbaars. Dat kon een pagina uit de krant zijn, of een zoekgeraakte, handgeschreven brief. Als ze maar kon lezen. De letters tot zich nemen en even in een andere wereld duiken. Mijn moeder verslond boeken. Op de basisschool verstopte ze boeken uit andere klassen onder haar rokken. Tussen de middag las ze dan stiekem op haar kamer, zonder dat ze tijd nam om te eten. Ze moest die boeken weer terugbrengen, voordat aan het licht kwam wie de boekendief was. Als ik hieraan terugdenk, schaam ik me voor de luxe waarin wij nu lezen. De stapels ongelezen boeken die we aanbieden op Marktplaats, of op de vrijmarkt in Utrecht. Ze mogen weg voor een prikkie, of we doneren ze aan een goed doel. In onze huizen is er geen plaats meer voor al dit papierwerk. Laatst las ik zelfs op Facebook dat er containers vol met gloednieuwe boeken door een boekhandel werden weggegooid. Gewoon vernietigd! Ik weet dat mijn oma des duivels zou zijn en ik hoop dat mijn moeder dit nooit gelezen heeft, want ze zou er een nacht van wakker liggen. Op het moment dat mijn oma naar het verpleeghuis ging, begon ze al wat vergeetachtig te worden. Zo vergat ze weleens hoeveel borreltjes ze had gedronken. Soms troffen we haar in licht beschonken toestand aan en was zij heus in de veronderstelling dat ze maar één borrel had genuttigd. Maar één ding wist mijn oma nog heel goed. Haar boeken moesten bij haar blijven. Niemand kwam aan haar geliefde literatuur. Als er iemand zo dapper was om al naar de boekenkast te wijzen, kreeg diegene een flinke veeg uit de pan. Ooit waagde een familielid te suggereren dat de boekenkast wel uit de kleine kamer weg kon. Dan zou mijn oma veel meer ruimte hebben. ‘Boeken zijn mijn vrienden!’, riep mijn oma toen uit. ‘Ik wil er gewoon naar kunnen kijken!’ Er zijn verschillende kanten in mijn omgeving waar ik het boeken-gen van heb geërfd of meegekregen. Mijn vader begon met het verzamelen van de top 100 van Nederlandse boeken. Ik geloof dat hij nu meer dan duizend boeken bezit. De laatste jaren leest hij niet veel meer. Maar zijn liefde voor boeken blijft. Ook nu hij in een verpleeghuis woont. Het eerste wat er meeging was een grote boekenkast. Gelukkig heb ik het niet van een vreemde. Dat boeken-gen.
Aefke ten Hagen
wereldstad
Ode aan het oude Odessa
Afscheid van Odessa, een ode aan de glorie en de ondergang van een wereldstad, is nu voor het eerst verkrijgbaar in het Nederlands. Door Laura Scholte Vladimir Zjabotinski, die opgroeide in het Odessa van de negentiende eeuw, bracht dit literaire gedenkteken uit in 1936. De roman vertelt het verhaal van de joodse familie Milgrom en hun strijd om zich aan te passen aan een tijd die zich kenmerkte door politieke en sociale veranderingen. De naamloze protagonist is een welgestelde journalist die goed bevriend raakt met de Milgroms en de ondergang van ieder familielid met pijnlijke onmacht moet aanzien. Nog belangrijker dan de individuele plotlijnen van elk personage is de manier waarop Zjabotinksi het algemene verval van Odessa’s politieke klimaat en stadscultuur schetst. Zjabotinski gaat uitgebreid in op de bevolkingsopmaak van Odessa en het vervagen van de klassenverschillen. Een amusant voorbeeld is
hoe het gedrag van de gezien er maar weinig conciërge van de hoofdpolitieke verwikkepersoon geleidelijk aan lingen en stromingen verandert. Eerst neemt daadwerkelijk worden hij het geld van zijn uitgelicht. Door alle baas nog aan met een dialecten en taalgrapbeleefd ‘merci jonge jes blijft het daarnaast heer.’ Later verandert altijd voelbaar dat het Frans in het RusAfscheid van Odessa sische ‘dankjewel’ en een vertaling vanuit uiteindelijk bromt hij het Russisch is. Toch alleen nog maar onverhebben de vertalers uitstaanbaar nadat hij het stekend werk geleverd. muntstuk ontvangt. Wat Afscheid van OdesOok heeft Zjabotinski sa verder een authenVladimir Zjabotinksi, Afscheid van Odessa, vertapersonages gecreëerd tiek gevoel geeft is het ling: Otto Boele en Inge van die door de blik van feit dat het origineel in Gemert, Uitgeverij Wereldde hoofdpersoon een 1935 werd gepubliceerd bibliotheek, ISBN 978 90 284 authentiek karakter en de auteur zelf com26108 (€ 19,95) krijgen. Zo beschrijft hij pleet was verwikkeld de spontane en flirtgrage Maroesja in de tijdsgeest van de negentiende Milgrom met de eerbiedigheid van eeuw. De overduidelijke liefde voor een gentleman, terwijl hij voor de de stad waar hij opgroeide maakt dolkomische Serjozja Milgrom diepe het boek tot een werkelijk prachtige broederlijke gevoelens koestert. roman. Waarom Zjabotinski zoveel Verder beschrijft Zjabotinski de van Odessa hield is misschien niet historische hoogtepunten van het voor iedereen helder, maar wat deze negentiende-eeuwse Oekraïne oude stad zo bijzonder maakte, blijkt en maakt hij veelvuldig gebruik overduidelijk uit de ode aan de stad van Russische, Franse en Griekse die hij met dit boek schreef. personages. Een beetje historische voorkennis is wel aan te raden, aan-
advertentie
BKStrips MAART 2015, NO. 1, DE BESTE BRON VOOR STRIPNIEUWS
HET WORDT LENTE! De beste bron voor stripnieuws!
www.stoereschrijfster.nl
Een nieuwe uitgave van de Boekenkrant: BKStrips! Verkrijgbaar via stripboekhandels. Kijk voor deelnemende boekhandels op www.boekenkrant.com
boekenkrant.com
april 2015 pagina 5
literatuur hier lees ik
steinz
Elke maand portretteert fotograaf Wouter le Duc een bekende Nederlander, die vertelt over een bijzonder boek op zijn of haar favoriete leeslocatie.
Lezen voor je leven 3.500 boeken heeft Pieter Steinz gelezen, bleek tijdens een uitzending van De Wereld Draait Door. Zodra ik zijn onlangs verschenen Steinz. Gids voor de wereldliteratuur opensla, begin ik zelf ook direct met tellen. Hoe belezen ben ik? Door Nina Visser
foto’s www.WouterLeDuc.com
Lucky Fonz III Door Wouter le Duc In de Hortus Botanicus van Amsterdam leidt singer-songwriter Lucky Fonz III (1981) mij rond. Hij vertelt over hoe de tuin er in de verschillende jaargetijden bij ligt en hoe de Victoria Amazonica één nacht per jaar schittert als reuzewaterlelie. In de rust van de tuinen leest en schrijft hij graag. En als hij inspiratie nodig heeft, of juist zijn hoofd wil leegmaken, wandelt hij door de tuinen van de Hortus. Als ik hem vraag welk boek de meeste indruk op hem heeft gemaakt, hoeft hij niet lang te denken: dit is zonder enige twijfel The Bell Jar van Sylvia Plath. De eerste kennismaking met het boek was tijdens zijn studie Engelse Taal en Letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam. Destijds waren het vooral de literaire kwaliteiten van het boek die hem opvielen: het ritme, de metaforen die Plath als een scherpschutter weet in te zetten en de wijze waarop haar enige roman de belangrijke thema’s van het leven weet te raken. Het verhaal over Esther Greenwood, die tijdens een
stage bij een modetijdschrift in New York in een diepe depressie raakt, heeft Lucky Fonz viermaal gelezen. Tijdens zijn tweede leessessie ervoer hij het boek als een hart onder de riem. Hij kampte op dat moment zelf met psychische problemen, en voelde zich begrepen dankzij The Bell Jar. Toen hij het voor de derde en vierde keer las, ontdekte hij dat Plaths boek een aanklacht tegen de maatschappij vormde. Hij kon zich goed vinden in het idee dat de outsider wordt onderdrukt en dat depressie niet alleen een probleem van het individu is, maar ook van een samenleving als geheel.
Toen Pieter Steinz in juni 2013 de diagnose ALS kreeg, was het nog maar de vraag of hij en zijn dochter en co-auteur Jet hun boek op tijd af zouden krijgen. In een interview in de Volkskrant van 3 maart vertelde Steinz: ‘Ik beschouw het toch een beetje als mijn levenswerk en ik wilde het graag op zijn allermooist achterlaten.’ Steinz’ ervaring op literair gebied is indrukwekkend: hij is directeur van het Nederlands Letterenfonds en was jarenlang werkzaam als literatuurcriticus en chef boekenredactie bij NRC handelsblad. In Steinz. Gids voor de wereldliteratuur staan 416 schrijvers, 104 meesterwerken, 26 one-book wonders, 52 boekwebben, 26 thema’s, 26 quizzen en 52 landkaarten. Het boek is geen canon van de verhalende fictie, maar geeft een beeld Pieter en Jet Steinz, Steinz. van de leescultuur anno Gids voor de wereldliteratuur, Uitgeverij Nieuw Amsterdam, 2015. Dat hoeft dus niet altijd hoogstaande lite- ISBN 978 90 468 1810 7 (€ 34,95) ratuur te zijn. Tijdens het doorbladeren van het boek kom ik veel van mijn favoriete schrijvers tegen, zoals André Brink, Roald Dahl, J.D. Salinger en Zadie Smith. Ik ken 253 van de 416 auteurs van naam, en van die 253 staan er maar liefst 38 ongelezen in mijn kast. Harper Lees To Kill a Mockingbird staat naast Kroniek van de stenen stad van Ismail Kadare, en verderop ligt een stapeltje met Franse klassiekers die ik eigenlijk tijdens mijn studie had moeten lezen. Uiteindelijk blijkt dat ik van 37 van de 416 auteurs daadwerkelijk iets heb gelezen, waaronder Jane Austen, Hella Haasse, W.F. Hermans, Karl Ove Knausgård, Raymond Queneau en Jean-Paul Sartre (hier en daar heb ik dus toch wel íets gelezen tijdens mijn studie). Wanneer ik het zo teruglees is mijn score niet eens zo slecht, maar toch voel ik iets van teleurstelling. Het is een gevoel dat zo nu en dan ongetwijfeld elke literatuurliefhebber overvalt, wanneer hij zich realiseert dat hij nooit alles kan lezen. Gelukkig beuren de woorden van Pieter Steinz in bovengenoemd interview me weer op: ‘Ik put troost uit mijn boekenkast, uit het kijken naar wat ik heb gelezen, nog kan lezen en nooit zal lezen.’ En zo is het: alles lezen is onmogelijk, maar daarom zijn de boeken die je wél leest des te waardevoller. Te beginnen met de door Steinz & Steinz geselecteerde titels.
Meer literatuur ontdekken? Surf naar Boekenkrant.com
Ad mvdf_Opmaak 1 23-03-15 14:30 Pagina 1
uitgeverij
lemniscaat
Drie boeken op de shortlist voor de Socrates Wisselbeker, de prijs voor het beste, meest prikkelende filosofieboek van het jaar
WOUTER KUSTERS
ANN MESKENS
HANS ACHTERHUIS & NICO KONING
Filosofie van de waanzin € 39,95
The making of € 24,95
De kunst van het vreedzaam vechten € 34,95
‘Overdonderend,
‘De schoonheid van het onvolmaakte’
‘Kraakhelder, zonder ook maar iets
intelligent en uitdagend’
– Wim Brands in VPRO Boeken
te vereenvoudigen’ – Carel Peeters in Vrij Nederland
– Marjan Slob in de Volkskrant *****
Boeken Uitgeverij Conserve april 2015
Vervolg op Rusland in oorlog (1), met nu een maandboek over de periode augustus 2014 – januari 2015. Er gaat geen dag voorbij waarin Poetins betrokkenheid bij de Separatisten steeds duidelijker wordt. Het doel: Oekraïne verzwakken. 236 pagina’s, € 19,99. (Zie ook de tournee van Peter d’Hamecourt.)
Tournee Peter d’Hamecourt Rusland in oorlog 2, april 2015 9/4 Bibliotheek Kennemerwaard; 10/4 Boekhandel Roelants, Nijmegen; 12/4 Bibliotheek Den Helder; 22/4 VARA-evenement in De Balie, Amsterdam
Van couppleger, tot vermoedelijke Decembermoordenaar en uiteindelijk president. Desi Bouterse heeft een ontwikkeling doorgemaakt die uitzonderlijk is en hem populair maakte bij de jongeren. Met een booming economie heeft hij de wind mee. Zou hij weer president worden in mei? 244 pagina’s, € 22,50. Met dvd Bouterse in de Jungle.
Minstens drie mensen vonden de dood in een plantagewoning midden in het oerwoud. Een Amsterdamse jonge man vindt brieven van zijn tante op zolder en besluit op onderzoek te gaan wat er is gebeurd. Als een geestelijk wrak komt hij terug. Van de eerste Surinaamse winnaar van de Schaduwprijs in 2005. 192 pagina’s, € 17,99
Uitgeverij Conserve In de boekhandel of portvrij te bestellen via info@conserve.nl
Matt Fairford zoekt de Indische erfgenaam Doetje. Ze kan 120 miljoen dollar krijgen als ze de daadwerkelijke dochter blijkt te zijn van de onlangs overleden soldaat in de Politionele Acties Wim (Bill) Brandel. Het leidt tot een spannende speurtocht van Indonesië naar Nederland. 210 pagina’s, € 17,99.
boekenkrant.com
april 2015 pagina 7
Linelle Deunk
poëzie
rasdichter
Leven met poëzie Op een verse maandagochtend spreek ik Ingmar Heytze over zijn bundel De man die ophield te bestaan. De Utrechtse dichter werd twee jaar geleden vader. Het ouderschap heeft hem, soms midden in de nacht, poëzie opgeleverd. Een gesprek met een trotse en gelukkige vader, maar bovenal: een rasdichter.
‘In mijn kringen is het gebruikelijk om een gezond wantrouwen te koesteren jegens makelaars. Wij zeggen meestal: “als je een makelaar een hand hebt gegeven, moet je daarna je vingers natellen.” Ik dacht: dat kun je ook doen als je een schouderklopje krijgt. Daarom is de laatste strofe van mijn gedicht ‘Dochter’: “Ten slotte: doe de dingen/waar je goed in bent en tel bij/ elke schouderklop je vleugels na.” Een schouderklop is vaak oprecht gemeend, maar er zijn ook schouderklopjes van mensen die je eigenlijk proberen in te pikken. Alsof zij door jouw succes te benoemen er deel van gaan uitmaken.’
Door Maria van Leeuwen
Heeft het vaderschap je dichten veranderd? ‘In de eerste weken dat we wisten dat mijn vriendin zwanger was, werd ik steeds om een uur of vier ‘s nachts wakker en dan had ik drie gedichten tegelijk in mijn hoofd. Dit had ik lang niet gehad: ik begon heel romantisch met dichten en later werd het een soort ambacht. Wat op zich niet slecht is. Die woeste bevlogenheid slijt een beetje. Dat is ook goed: ik ben nu vijfenveertig, ik leef niet meer als een student. Dat heb ik best lang volgehouden, maar dat wordt een beetje zielig.’
Je bundel heet De man die ophield te bestaan. Ben je zelf die man, of is het een personage? ‘Dat is een personage dat ik van mijzelf heb gemaakt. Gedichten staan vaak in de ik-vorm. Als je een letterenstudie volgt, leer je meteen dat die ‘ik’ de schrijver niet is. Maar tegelijkertijd is dat hem ook wel. ‘Toen ik hoorde dat ik vader werd, dacht ik: dat kan ik helemaal niet. Ik ben geen gedoodverfde vader – mijn vriendin heeft twee jaar lang op me ingepraat voordat ik om was. Nu het zover is blijkt dat ik gelijk had in al mijn bezwaren, maar dat zij gelijk had in haar onstilbare verlangen een kind te krijgen. Dat verlangen is uiteindelijk het belangrijkste.’
In je verantwoording schrijf je dat het gedicht ‘Dochter’ verwijst naar Het gedicht ‘Enteren’ is mede tot een gedicht van Ellen Deckwitz: stand gekomen met behulp van “Maar hij wilde het zo graag dus ik een publiek. Kun je kuste hem,/[...] Mijn hier iets meer over rug jeukte, ik dacht/nu vertellen? komen vast mijn vleu‘Het idee ontstond gels door.” tijdens een samen‘De hoofdpersoon in het werking met Ralph gedicht van Ellen verMeulenbroeks, die richt een goede daad. viola da gamba speelt. Het lijkt erop alsof deze Een onderdeel van ons persoon iemand een kus gezamenlijke optreden geeft: “maar hij wilde was een soloconcert het zo graag”. Het is van Ralph, dat ongegeen allesverzengende veer twintig minuten kus, maar eerder: nou duurde. Voordat hij vooruit, een kus. Zodat begon te spelen vroeg je achteraf denkt: dit Ingmar Heytze, De man die ik het publiek om een was best lief van me, ophield te bestaan, Uitgeverij aantal woorden, om Podium, ISBN 978 90 575 “nu komen vast mijn 9698 8 (€ 16,50) daar tijdens zijn convleugels door.”
Ingmar Heytze
cert een gedicht van te maken. Zo gaf ik het publiek een kijkje in de keuken van de dichter. Meestal thematiseerde ik de woorden meer, maar in dit geval was ik bezig met een gedicht waar ik tevreden over was, waardoor de woorden als een soort gevonden voorwerpen in het gedicht terechtkwamen.’ Wat is je wens voor de toekomst? ‘Ik streef naar een betere balans tussen leven en werk. Mijn leven heeft op zijn kop gestaan de afgelopen twee jaar. Ik voel me altijd zo’n trut als ik dat zeg, want ten eerste: ik was er zelf bij toen ik een kind maakte, en ten tweede: is het nou echt zo zwaar? Nou ja, het is wel even wennen. Ik merk nu dat het leven praktisch is op te ruimen. Je kunt de dingen die je zelf wilde on hold zetten en wegdoen. Als je een gezin krijgt, moet je zoveel mogelijk tijd, energie en rust overhouden voor je kind. En je kind maakt alles ook licht, zodat je van al die dingen die je zo vreselijk belangrijk vond afscheid kunt nemen, omdat ze minder belangrijk zijn. Als er iets is wat ik wil, is het doorgaan met schrijven. Nu de eerste schrik van het vaderschap eraf is en ik de boel aardig op de rit begin te krijgen is het ook tijd voor iets nieuws. Ik wil al heel lang richting proza. Ik kan natuurlijk zoveel willen, maar een roman schrijven, dat lijkt me een mooie wens voor de toekomst.’
boekenkrant.com
april 2015 pagina 8
literatuur verwacht
oordeel
Rechtvaardigheid in oorlogstijd
De kinderen van Spiegelgrund Adrian Ziegler komt uit een groot gezin, maar zijn ouders kunnen hem niet langer verzorgen. Uiteindelijk belandt hij in Spiegelgrund, een kindertehuis. Hij komt terecht in het paviljoen voor ‘nutteloze kinderen’, waar nazi-artsen experimenten uitvoeren in naam van de wetenschap. Het einde van de oorlog komt voor Adrian net op tijd, maar zijn leven is getekend.
Steve Sem-Sandberg, De kinderen van Spiegelgrund, vertaling: Geri de Boer, Uitgeverij Ambo Anthos, ISBN 978 90 414 2236 1 (€ 24,99)
Alleen maar helden Winter 1944. De Beierse Alpen vormen een vredige omgeving. Een kleine filmploeg strijkt neer in Kastelau om daar een vurige propagandafilm op te nemen. Maar de komende nederlaag van de Duitsers begint zich scherper af te tekenen en het karakter van de Charles Lewinksy, Alleen film verandert mee. maar helden, vertaling: Elly Het wordt een aanspoSchippers, Uitgeverij Meridiring tot verzet tegen aan, ISBN 978 90 488 2149 5 (€ 22,50) de nazi’s. Uit nieuwe leugens en uitvluchten ontstaat een web van intriges en onverwachte gebeurtenissen.
Onbetamelijk gedrag Ester Nilsson is 31 jaar oud. Ze is dichteres, schrijft essays en is normaliter een verstandige vrouw met verstandige relaties. Op een dag in juni krijgt ze een telefoontje en wordt ze gevraagd een lezing te geven over de kunstenaar Hugo Rask. De kunstenaar zelf zal zich tussen het publiek bevinLena Andersson, Onbetaden. Hun ontmoeting die melijk gedrag, vertaling: Lia van Strien, Uitgeverij Lebavond zet een kettingreowski, ISBN 978 90 488 2026 actie van gebeurtenissen 9 (€ 19,95) in gang. Een ongewone liefde bloeit op, banaal in haar simpliciteit maar groots en overweldigend in haar totale devotie.
De ongelooflijke zoektocht van Millie Bird De zevenjarige Millie Bird wordt door haar moeder in een verwarde bui achtergelaten in een warenhuis. De tweeëntachtigjarige Agatha Pantha is sinds het overlijden van haar man het huis niet meer uit geweest. De zeven entachtigjarige weduwBrooke Davis, De ongeloofenaar Karl de Typist ont- lijke zoektocht van Millie Bird, snapt uit het verpleegte- Uitgeverij Ambo Anthos, ISBN huis, op zoek naar avon978 90 263 2951 7 (€ 17 ,99) tuur. De drie gaan samen op een roadtrip dwars door Australië.
In de zomer van 1919 bezoekt rechter Hugues Lantier du Grez een klein stadje in het midden van Frankrijk. Hij is belast met de zaak van oorlogsheld Jacques Morlac, die als enige gevangene vastzit in een verlaten kazerne. Buiten staat de hond van Morlac dag en nacht te blaffen in de verzengende hitte. Door Nina Visser Op het eerste gezicht doet De rode halsband van Jean-Christophe Rufin denken aan Meester mitraillette van de Vlaamse auteur Jan Vantoortelboom: beide verhalen spelen zich af vlak na de Eerste Wereldoorlog en gaan over een gevangene in afwachting van zijn straf, waarbij het pas naderhand duidelijk wordt wat hij heeft gedaan. Bovendien staan beide boeken vol sfeervolle beschrijvingen die bijdragen aan de impact van het verhaal. Maar waar Meester mitraillette zich vooral richt op de persoonlijke gevolgen van de Eerste Wereldoorlog voor
de gevangene: ‘Ik wil niet dat mijn de hoofdpersoon, stelt Rufin in De daden een valse betekenis krijgen. U rode halsband grote vragen over de mag niet verbloemen wat ik te zeginvloed van oorlog op de samenlegen heb.’ ving. Wat is het leven van een individu nog waard in een oorlog waarin Lantier kan dit maar moeilijk accepteren. Zelf heeft hij ook gevochten miljoenen mensen zijn omgekoin de oorlog, en hij merkt dat hij en men? Kan er na zoveel geweld nog Morlac veelal dezelfde ervaringen zoiets bestaan als een rechtvaardige hebben doorstaan in de loopgraven. rechtsstaat? Zijn zij dus niet eigenlijk broeders, Rechter Lantier worstelt met deze gelijken, in plaats van rechter en vragen terwijl hij de zaak van Morveroordeelde? lac zo goed mogelijk probeert af te handelen. Morlac is een misdadiger, Het uiteindelijke oordeel van Lanmaar heeft in de oorlog zijn leven tier geeft echter geen antwoord gegeven voor zijn vaderland. Een op bovenstaande vragen: Morlacs oordeel vellen is voor Lantier niet beweegredenen blijgemakkelijk: ‘Sinds ken niet idealistisch, hij tot rechter was maar puur egocenbenoemd, had hij al veel trisch van aard. De simpele zaken behanrode halsband heeft zo deld: ronduit schuldige bezien meer gemeen beklaagden of volslagen met Vantoortelbooms onschuldigen. (...) Bij roman dan eerder Morlac voelde hij dat hij gedacht. Hoewel het te maken had met een jammer is dat Rufin complexere gevangene, geen poging doet om bij wie goed en kwaad de gestelde vragen te door elkaar vloeiden.’ beantwoorden, is zijn Lantier ziet Morlac dan boek wel een prachtig ook liever vrijuit gaan. Jean-Christophe Rufin, De portret van de grilligZijn pogingen om verrode halsband, vertaling: heid van de mens. zachtende omstandigKatelijne de Vuyst, Uitgeverij heden op te voeren stui- De Bezige Bij, ISBN 978 90 854 ten echter op verzet bij 2613 4 (€ 19,99)
moederskind
Maarten ’t Hart in de ontkenningsfase Van de inmiddels 71-jarige Maarten ’t Hart verschijnt al sinds de jaren zeventig bijna jaarlijks een nieuw boek. Veel van die boeken zijn in meer of mindere mate autobiografisch. Zodoende is over het leven van de schrijver al veel bekend, maar zijn moeder bleef altijd een figuur op de achtergrond. ’t Harts nieuwste boek brengt daar, nu de mysterieuze Magdalena ’t Hart-van der Giessen is overleden, verandering in. Door Ika Gerritsen Moeder ’t Hart wilde niet dat haar zoon tijdens haar leven over haar schreef, valt te lezen op de achterflap van Magdalena. Op de achterflap ja, niet in het boek zelf. Gek genoeg staat daarin geen woord over wat moeder ervan vond dat haar zoon schrijver was. Was ze trots op zijn succes? Of was ze, strenggelovig als ze was, juist gekwetst vanwege de
onderwerpen die hij koos? Kerkelijke afvalligheid, (homo)seksualiteit, dat moet bij haar toch een gevoelige snaar hebben geraakt. En dan die verkleedpartijen van hem… kinderen zijn om minder onterfd. Toch ook hierover niets. En dat terwijl het de moeder-zoonrelatie deels bepaald moet hebben. Dat in Magdalena dus geen volledig beeld wordt geschetst, wil gelukkig niet zeggen dat het boek niets interessants te bieden heeft; integendeel. De jeugdherinneringen van ’t Hart zijn zoals altijd doortrokken van een heerlijk soort nostalgische melancholie. Daarnaast is het universele thema van ‘liefde ondanks’ zeer vernuftig uitgewerkt. Want de strenggereformeerde en in haar jeugd beschadigde Magdalena was bepaald geen modelmoeder. Zo grijpen de scènes waarin ze chanteert en manipuleert om te voorkomen dat Maarten na de basisschool verder leert je behoorlijk bij de strot. Pijnlijk om te lezen is ook hoe ze haar zoon van jongs af aan betrekt in haar ziekelijke achterdocht Maarten ’t Hart, Magdalena, richting zijn vader. Uitgeverij De Arbeiderspers, Zelfs als hij volwassen ISBN 978 90 295 3854 1 (€ 19,99)
Het is ontroerend dat de zoon ondanks alles zoveel van zijn moeder blijft houden. is hebben de twee zelden een normaal gesprek. Gaat het niet over de vermeende ontrouw van de (dan al lang gestorven) vader, dan kibbelen ze wel over het geloof. Of over dieren – die zij allemaal haat. Het is ontroerend dat de zoon ondanks alles zoveel van zijn moeder blijft houden, maar tegelijkertijd is dat moeilijk te geloven. Zit ’t Hart nog steeds in de ontkenningsfase, vraag je je af. Is hij dan helemaal niet boos? Ja, boos is hij wel, maar zijn woede richt zich niet op zijn moeder, maar op haar geloof. En dat geloof, dat wordt in Magdalena dan ook door middel van vlijmscherpe argumenten met de grond gelijk gemaakt. Zo streng als ‘t Hart voor het geloof is, zo mild is hij echter voor de gelovige. Want ‘een mens’, zo schrijft hij, ‘wil geen kwaad woord horen over zijn moeder. Die is immers heilig.’
april 2015 pagina 9
Takashi Mochizuki
boekenkrant.com
alledaags
Geluk is een kattenbelletje Geluk is het horen van een belletje dat verraadt dat de buurkat een bezoekje komt brengen. In De kat leert Takashi Hiraide ons dat zulke kleine momenten van blijdschap niet mogen onderdoen voor de grotere gebeurtenissen in het leven. Door Floortje van Gameren De kat vertelt het verhaal van een schrijversechtpaar in Tokio. In een kleine dienstwoning werken ze haast vreugdeloos aan hun opdrachten, totdat de
ber zal De kat een en al herkenning kat van de buren op een dag verzijn. In zijn nauwkeurige omschrijschijnt. De kat, Pukkie, maakt er al vingen heeft Hiraide oog voor de snel een gewoonte van om bij hen kleinste details van langs te komen. Op poëPukkies kattengetische wijze beschrijft drag. Erg knap zijn de Hiraide de innige band omschrijvingen van die gaandeweg ontstaat kattenwispelturigtussen het stel en de heid: het ene moment kat. Door haar verzoekvraagt het beestje jes om te spelen met aandacht, terwijl ze het een pingpongbal brengt volgende moment het Pukkie weer vrolijkheid baasje de rug toekeert. en plezier in het saaie De kat is hierdoor een leven van het schrijknap staaltje realisversduo dat van elkaar tisch geschreven werk vervreemd is. De kat waarin Hiraide laat zorgt ervoor dat de twee zien dat hij een meester dichter bij elkaar komen Takashi Hiraide, De Kat, is in het toepassen van en laat de liefde tussen vertaling: Luk van Haute, het concept show don’t hen weer opbloeien. Uitgeverij Meulenhoff, ISBN tell. Voor de kattenliefheb978 90 290 9039 1 (€ 17,95)
Takashi Hiraide
Door de kleine geluksmomenten die Pukkie in het leven van het schrijversechtpaar brengt, snijdt Hiraide ook grotere onderwerpen aan, zoals liefde en verdriet. Pukkie laat het stel stilstaan bij hun eigen leven, brengt ze tot bezinning en laat hen nadenken over de keuzes die ze gemaakt hebben. Op deze manier stelt Hiraide indirect grote filosofische levensvragen: waarom niet genieten van kleine, kortstondige momenten van geluk als het leven al zo kort is of juist soms zo saai kan zijn? Hiraides korte roman is een prachtige vertelling over de strubbelingen van het alledaagse leven. Het is een boek dat doet beseffen dat de kleine geluksmomenten er ook toe doen.
boekenkrant.com
april 2015 pagina 10
boekfragment
Een complexe affaire Na de dood van haar echtgenoot leeft de schuchtere Celia Cassill in haar kleine appartementencomplex in de overtuiging dat ze recht heeft op haar eigenaardigheden. Begroetingen op een feest
Amy Grace Loyd, Een complexe affaire, Uitgeverij Karakter, ISBN 978 90 452 0600 4 (€ 15,00) www.karakteruitgevers.nl
Op zaterdag, de avond voordat George zou vertrekken, werd er boven mijn hoofd een feestje gebouwd. Muziek. Gelach. Protesten. Uitroepen. Meer gelach. Aan de hand van stemmen en voeten telde ik minstens een stuk of tien personen. Edith Piaf weeklaagde voor hen – schril, indringend – tot ze werd vervangen door de monotone basdreun waarvan ik dacht dat het house of lounge was. Aroma’s van knoflook en tijm en uien bereikten me, en ik ontwaarde lamsvlees en gebakken kaas, pikant en vettig. Ik had een fles Veuve Clicquot voor George. Gekoeld. Ik was uitgenodigd, maar had besloten niet te gaan. Ik hoorde dat mijn lift werd gebruikt – de mechanische werking begon met een schokje en vervolgens de zoem die erbij hoort, een trilling in de muren. De huurders gebruiken de lift meestal als ze zware dingen bij zich hebben. Meneer Coughlan gebruikt hem als hij kan toegeven dat hij moe is. Ik hoorde meer deuren opengaan en sluiten. De voordeur en andere
deuren. Onrust verspreidde zich gemakkelijk. Voetstappen die klonken, de vloeren die zich continu aanpasten. Toegeroepen begroetingen. Er bestaat een bepaalde toon voor begroetingen op een feest. Hoog, dankbaar en hoopvol. Ik had er een gehoor voor ontwikkeld in de jaren dat mijn moeder feestjes gaf. Hoe vaak ze ook was teleurgesteld, ze geloofde nog steeds dat een feest verandering teweeg kon brengen, dat het tijd en plaats kon stilzetten. Ik wist dat ik niet ongezien toegang tot het feestje kon krijgen, maar ik kon wel wachten tot net na het crescendo: een paar vertrokken gasten, een vertraging of stilstand van rondlopende voeten, geschuif met meubels. In dat stadium zouden ze de muziek misschien ook zachter zetten en overgaan op een vocalist van wie de zang goed samenging met port of cognac, maar misschien verwachtte ik te veel van hen. Toen ik inschatte dat het moment daar was, kamde ik mijn haar. Bepoederde mijn gezicht. Ik droeg een Ierse trui en een spijkerbroek. Ik had in geen tijden een jurk gedragen – of iets anders dan voor comfort ontworpen kleding. Ik ging om beleefd te zijn, niet om indruk te maken, hoewel ik wel een lippenstift van Chanel uitkoos uit een door mijn moeder gestuurd pakketje met verscheidene verzorgingsproducten voor vrouwen. Rood en geurend naar
zoete aarde en rozen. Ik ben louter een voorbijganger, zei ik tegen mezelf, ik ben een passant, een geest, een spion – mijn moeder plaagde me er al mee wanneer ik haar vroeger op de voet volgde. Een spion. Ze had het geërgerd en tegelijk liefdevol gezegd. Die lippenstift: ja, die deed me denken aan mijn moeder, die voor haar feestjes altijd alle details tegen elkaar afwoog: het eten, het glaswerk, de eigenschappen van het licht in de kamers van het victoriaanse huis waar we woonden. Aan het eind van de voorbereidingen trok ze dan haastig een outfit aan die ze eerder op de dag had klaargelegd. Ik ben opgegroeid in het zuiden van Connecticut, in een slaapstad zo bleek en vol kantoorvolk dat je zou denken dat de schrijver John Cheever de plaats geheel en al uit zijn duim had gezogen. De verbeeldingskracht van de bevolking was er maar net groot genoeg om te streven naar variaties op normaliteit en het nodige geld en goed.
boekfragment
Langzaam afbouwen op deze planeet Verbindend thema in de nieuwe verhalenbundel van Nico Dros (1956) is dat ook in het hart van de beschaving het leven rauw en fel mag heten.
Nico Dros, Langzaam afbouwen op deze planeet, Uitgeverij van Oorschot, ISBN 978 90 282 6078 8 (€ 16,50) www.vanoorschot.nl
Voorzichtig kwam ik overeind, blij dat ik al een onderbroek en hemd aan had. Ik wist heel goed hoe ik in het donker zonder rumoer naar de deur kon komen. Moest ik eigenlijk doodstil zijn en de onbekende verrassen? Of juist kabaal maken en hem op de vlucht jagen? Geen idee waarom, maar ik besloot tot een stille aanpak. De sluipgang door onze kleine benedenetage had ik vaak geoefend in tijden van insomnia. De deur maakte evenmin geluid toen ik hem opende en voorzichtig de gang betrad. Onder mijn voeten voelde ik nattigheid: smeltende sneeuwresten die iemand naar binnen had gelopen. Er scheen een kleine lichtbundel in de voorkamer, in de hoek waar de boekenkast stond. Daar stond ook mijn nieuwe laptop op een rijtje boeken. Eva had het bedrag voor de aankoop onlangs voorgeschoten. In de kamer deed ik meteen het licht aan. Een jongeman, nog geen twintig, stond met zijn rug naar me toe. Hij had zo’n donkerblauwe sweater aan en een capuchon op. Heel even schokten
zijn schouders. De laptop had hij al in zijn handen. ‘Zet hem maar weer terug!’ zei ik. Wonderlijk, zo laag als mijn stem klonk. De jongen legde het apparaat inderdaad terug op de rij boeken, trok zijn capuchon verder over zijn hoofd en draaide zich weifelend om. Stevige neus, een getinte huid alsof het hoogzomer was, de ogen beschaduwd door de capuchon waarop druppels blonken. Had ik hem eerder gezien? Even stonden we daar allebei, sprakeloos. Er lag minder dan vier meter tussen ons. Hoe had hij met zulke kisten aan vrijwel onhoorbaar door het huis kunnen sluipen? Hij leek schuldbewust noch beschaamd. Hij oogde bijna zelfverzekerd, terwijl hij geen kant meer op kon. Het duizelde me ineens, door een vlaag van razernij. Onwillekeurig deed ik een stap naar voren en daardoor veranderde alles. Achteraf meende ik precies te weten wat er was voorgevallen, later bekroop me de twijfel. Volgens mij ging het zo: na mijn eerste stap in zijn richting, ging zijn rechterhand naar een zak van zijn sweater. Ik stormde op hem af, in de veronderstelling dat hij een mes wilde pakken. Mijn poging hem met links vol op het gezicht te raken lukte niet echt. Hij ontweek me op het laatste moment en mijn vuist schampte langs zijn wang, al trof ik zijn oorschelp wel. Mijn knie raakte hem op
het bovenbeen of in de lies, hoewel ik het op zijn kruis had gemunt. En daarbij voelde ik, behalve de kou die hij meedroeg, hoe iets van metaal – een knoop of versiering? – het vel op mijn knieschijf openhaalde. De jongen bracht een hese keelklank uit, klapte iets naar voren, herstelde zich en maaide daarop met zijn linkerarm om zich heen. Een worsteling volgde waarbij ik hem bij de boekenkast met de laptop vandaan probeerde te sleuren. Dat lukte ook al niet. Wel wist ik zijn capuchon van het hoofd te trekken. Door de inspanning speelde het zuur andermaal op en ik dacht: straks kots ik hem er nog onder; dat zal hem een leven lang bijblijven. Hevig vloekend lukte het me zijn rechterarm af te klemmen. Ik was nu in de positie om hem met een elleboogstoot in het gezicht uit te schakelen, maar daar zag ik toch vanaf. Uit het verhaal ‘Waar is Igor?’
boekenkrant.com
april 2015 pagina 11
boekfragment
De vrouw in de spiegel Na de thrillers Weerloos en Verdieping X ligt nu De vrouw in de spiegel van Kim Moelands in de winkel. Een adembenemende thriller rond twee vrouwen die elkaars tegenpolen zijn.
Kim Moelands, De vrouw in de spiegel, A.W. Bruna Uitgevers, ISBN 978 94 005 0576 6 (€ 15,00) www.kimmoelands.nl
De flat steekt spookachtig af tegen de nachtelijke hemel. Op wat straatverlichting na is het donker. Af en toe doorbreekt het geluid van een verderop voorbijrijdende auto de stilte. De zoete geur van een regenbui eerder die avond hangt nog in de lucht. In de struiken ligt het restant van een maaltijd van McDonald’s, op de stoep een paar half opgerookte sigaretten waar een dakloze binnenkort ongetwijfeld gretig zijn lippen omheen zal sluiten. Gefluister en duidelijke commando’s klinken in krakende communicatieoortjes. Een officier van justitie, een rechtercommissaris en het arrestatieteam staan klaar, iedereen tot het uiterste gespannen. Golven adrenaline die tezamen als een bom zullen exploderen als het commando ‘go’ zo meteen klinkt. Tess Westerhout haalt diep adem en duwt haar tenen stevig in de zolen van haar zwarte kisten. Contact met de grond geeft haar zelfvertrouwen. Ze trekt haar schouders naar achteren, schudt ze los en voelt het gewicht van haar kogelvrije vest
onaangenaam tegen haar huid drukken. Beweegt haar nek heen en weer, een wervel kraakt. Ze verstevigt de losse greep om haar wapen, een Mauser SR-93. Ze is inmiddels gewend aan het nieuwe wapen, maar haar hart ligt nog steeds bij de Walther P5. Haar hartslag neemt toe en weerklinkt gonzend in haar hoofd. Haar lijf tintelt van de opwinding. Dat moment waarop niemand beweegt, niemand iets zegt en het team alleen maar verwachtingsvol haar kant op kijkt. Zachtjes begint ze af te tellen van tien naar nul. Ze geniet van de macht die ze heeft om iets in gang te zetten wat levens zal veranderen, de mogelijkheid om klootzakken die de maatschappij verzieken aan te pakken. Het verschil maken, die druppel op die gloeiende plaat zijn, dat is wat ze wil. ‘Go!’ Twee mannen splitsen zich af en verdwijnen achter het gebouw. Tom opent de portiekdeur met de loper die ze van de woningbouw hebben gekregen. Acht goed uitgeruste, onherkenbare mannen in zwarte overall dringen de centrale hal binnen. Tess trekt haar bivakmuts recht en volgt. In een cadans met militaire precisie slechten ze de trappen. In de achttien voeten die aandoen als één paar weerklinkt de hechtheid van het team. Herkenningsferomonen als lijm tussen de individuen. In de
roes van het moment is ze verliefd op al ‘haar’ mannen. De deur naar de galerij op de derde verdieping wordt op haar commando opengedaan. Drie man stellen zich links op naast de voordeur van het tweede appartement, drie man rechts. Ze voegt zich erachter. Twee mannen met stalen stormram bij de voordeur. Iedereen in positie. Ze bereidt zich voor op de pas de deux tussen haar geoliede team en de vermeende crimineel. Zucht een keer diep, sluit en opent haar ogen en knikt. ‘Politie! Opendoen!’ Doordringend geluid van een bel, bonkende vuisten op de deur. De stalen stormram stoot met volle kracht tegen de deur. Meteen nog een ram erachteraan en de toegang tot de woning is vrij. Ze snellen naar binnen. Geweren op scherp. Oorverdovend gekrijs, gestommel. ‘Kamer rechts, schoon.’ Door naar het volgende vertrek. Gevloek en getier. Een schim schiet door de gang, twee man gaan erachteraan. Het gekrijs wordt harder. ‘Sodemieter op en blijf met je poten van me af!’ Gezucht en gesteun. ‘Mijn nagel, je hebt mijn nagel gebroken, klootzak. Ik maak je dooood!’
boekfragment
Laat me niet alleen Op de dag dat de achtjarige zoon van Rachel Jenner, Ben, vermist raakt stort Rachels wereld in. En er is niemand die zij kan vertrouwen… Proloog – November 2013, een jaar na dato
Gilly Macmillan, Laat me niet alleen, vertaling: Iris Bol en Marcel Rouwé, Uitgeverij Ambo Anthos, isbn 978 90 263 2946 3 (€ 19,99) www.amboanthos.nl
In de ogen van onze medemensen zijn we vaak anders dan we onszelf zien. Wanneer we iemand voor het eerst ontmoeten, kunnen we ons beste beentje voor zetten en ons op de best mogelijke manier presenteren en dan alsnog een vreselijke blunder begaan. Dat is een van de valkuilen van het leven. Daar moet ik vaak aan denken sinds mijn zoon Ben is verdwenen, en telkens wanneer ik dat doe, roept dat de vraag op: als wij niet zijn wie we denken te zijn, geldt dat dan ook voor alle anderen? Als de kans zo groot is dat anderen ons verkeerd beoordelen, hoe kunnen wij er dan zeker van zijn dat ónze beoordeling van hen ook maar enigszins samenvalt met de echte persoon? Je ziet wel welke kant mijn gedachten op gaan. Moet je iemand vertrouwen, enkel en alleen omdat die persoon een gezagsdrager of een familielid is? Zijn onze vriendschappen en relaties echt gebaseerd op stevige funda-
menten? Als ik in een beschouwende bui ben, overdenk ik hoe anders mijn leven zou zijn gelopen als ik vóór Bens verdwijning de wijsheid had gehad om met zulke dingen rekening te houden. Als ik in een donkere bui ben, verwijt ik mezelf dat ik dat niet heb gedaan en word ik dagenlang gepijnigd door mijn steeds terugkerende en verlammende gedachten. Een jaar geleden, vlak nadat Ben was verdwenen, deed ik mee aan een persconferentie die op de televisie werd uitgezonden. Mijn rol bestond eruit hulp te vragen om hem terug te vinden. De politie gaf me een script om voor te lezen. Ik nam aan dat de mensen die keken automatisch zouden begrijpen wie ik was, dat ze zouden zien dat ik een moeder was van wie haar kind was verdwenen, een moeder die alleen haar kind terug wilde, anders niets. Veel mensen die keken, vooral degenen die het meest van zich zouden laten horen, dachten precies het tegenovergestelde. Ze beschuldigden me van afschuwelijke dingen. Ik begreep niet waarom ze dat deden tot ik de beelden van de persconferentie zag – veel te laat om de schade te beperken – maar toen werd de reden meteen duidelijk. Het kwam omdat ik eruitzag als een prooi. Geen aantrekkelijke prooi, dus geen antilope met grote ogen, wanke-
lend op ranke poten, maar een lang achtervolgde, uitgeputte prooi die bijna aan het eind van zijn krachten was. Ik confronteerde de wereld met een bebloed gezicht, vertrokken van emotie, een lichaam dat beefde van verdriet en een stem die klonk alsof hij ruw uit een kurkdroge mond was geschraapt. Als ik van tevoren had gedacht dat een eerlijk beeld van mezelf en mijn emoties, hoe rauw die ook waren, me wat medeleven zou opleveren en het publiek daardoor zou worden aangespoord om me te helpen bij het zoeken naar Ben, dan had ik het mis. Zij zagen me als iets uit een griezelkabinet. Ik joeg de mensen angst aan omdat ik iemand was die het ergst denkbare was overkomen en ze keerden zich tegen me als een meute honden. Er is me na afloop vaker gevraagd om op televisie te verschijnen. Het was per slot van rekening een sensationele zaak. Maar die uitnodigingen sla ik altijd af. Ik ben door schade en schande wijs geworden.
EEN COMPLEXE AFFAIRE VAN AMY GRACE LOYD Amy Grace Loyd schrijft op een rijke en intieme manier over de verwikkelingen in relaties als grenzen beginnen te verdwijnen en de spanning begint op te lopen. Een complexe affaire is een roman over de ontembaarheid van levenslust en passie, hoe groot verdriet of obstakels ook zijn. Vijf jaar na de dood van haar echtgenoot heeft de schuchtere Celia Cassill amper vooruitgang geboekt in het verwerken van haar verlies. Als teruggetrokken eigenaresse van een klein appartementencomplex in Brooklyn leeft ze in de overtuiging dat ze recht heeft op haar eigenaardigheden, en selecteert ze haar bewoners op hun vermogen om andermans privacy te respecteren. De precaire dynamiek binnen het gebouw wordt danig verstoord door de komst van Hope, een flamboyante vrouw van middelbare leeftijd die – nadat Celia schoorvoetend toestemming heeft gegeven – in het appartement komt van een huurder die maanden op reis gaat. Wanneer Hope een hartstochtelijke en luidruchtige affaire begint en een van de andere huurders op mysterieuze wijze verdwijnt, worden de door Celia zorgvuldig opgeworpen muren aan een test onderworpen en is het gedaan met de rust binnen het gebouw. Celia, maar ook de andere huurders, zien zich gedwongen om buiten hun zo gekoesterde privédomein te treden. Met alle intieme en onverwachte gevolgen van dien…
‘Een betoverend debuut.’ – Entertainment Weekly ‘Loyds proza vloeit op schitterende wijze, van begin tot eind.’ – Vanity Fair ‘Een prachtige roman, schitterend geschreven en sensueel, rijk aan emoties en psychologische waarheden.’ – Jess Walter, auteur van Schitterende ruïnes ‘Een fascinerende roman!’ – Goodreads.com ‘Hartverscheurend en confronterend. Hoe verdriet uiteindelijk toch nog ruimte laat voor een sprankje hoop.’ – Booklist ISBN 978 90 452 0600 4 Prijs € 15,00 Ook verkrijgbaar als e-book ISBN 978 90 452 0800 8
‘Celia’s reis is prachtig in kaart gebracht in dit debuut, met proza dat een weerspiegeling vormt van haar bestaan in haar nauwelijks ingerichte appartement – beperkt en gereserveerd, maar met felle emotie en wervelende inzichten.’ – People
...maak je schrijfambitie waar! Je hebt iets te zeggen. Je wilt schrijven. Jouw verhaal, jouw roman, jouw dichtbundel. Maak die ambitie waar op het schitterende landgoed La Roumayère, in de Dordogne. Naast ruimte voor concentratie en inspiratie vind je er ontspanning en rust. Lex Jansen
Arthur Japin
Met een Masterclass door Arthur Japin Meivakantie: 4 t/m 8 mei 2015
s Cursu e kanti a v i e M aan en ú n e j Meld € 975 n e e g l , betaa s € 890 t h c e l maar s f verblijf, ie inclus ng en cateri iaal. mater
Magonia centrum voor schrijfcursussen Cursusleider: Uitgever Lex Jansen
...voor meer informatie: www.magonia.nl
boekenkrant.com
april 2015 pagina 13
spanning interview
Het taboe van België In De zes levens van Sophie verkent Sarah Meuleman de grenzen van het genredenken. In haar debuut – een roman en thriller ineen – volgen we de levens van twee Vlaamse meisjes en de gevolgen van een verdwijningszaak in het tijdperk van Dutroux. Door Anouk Abels Journaliste Sarah Meuleman geniet van haar nieuwe rol als schrijfster. Ze vertelt enthousiast over de feedback die ze tot nu toe heeft ontvangen op haar debuut, De zes levens van Sophie. ‘Ik wilde een psychologische roman schrijven die tegelijkertijd een thriller is. Het leuke is dat ik verschillende reacties van lezers krijg. Sommigen zijn echt verrast door het spannende plot, terwijl anderen voornamelijk op het literaire element reageren.’ Meulemans boek vertelt het verhaal van de twaalfjarige Vlaamse meisjes Hannah en Sophie, die een hechte vriendschap delen. Het is 1996 – de tijd van de ontvoeringen van Dutroux – wanneer Sophie plotseling verdwijnt. Achtien jaar later woont Hannah in New York. Ze heeft een baan als glamourjournalist en woont samen met haar perfecte vriend Boy. Dan besluit ze alles op te geven om te werken aan een boek over Agatha Christie, Barbara Follett en Virginia Woolf. Deze drie schrijfsters zijn, net als Sophie, ooit vermist geraakt. Hun levens dwingen Hannah om de confrontatie met haar eigen verleden op te zoeken. is ze wel ergens een nieuw leven ‘Vluchten is een belangrijk thema in begonnen.’ het boek,’ licht Meuleman toe. ‘We In De zes levens van Sophie worden worden allemaal geconfronteerd feit en fictie voortdurend met elkaar met problemen. Vluchten is een verweven. Daarvoor putte Meuleoptie, maar kan het ook een oplosman niet alleen inspising bieden? Je kunt ratie uit de geschiedeAgatha Christies vlucht nis, maar ook uit haar zien als een verwerking: eigen leven. ‘Net als ze is teruggekomen en Sophie en Hannah kom leefde lang en gelukik uit een klein Vlaams kig met haar nieuwe dorpje en zat ik op een man.’ Dat was anders meisjesschool bij de voor de twee andere nonnen. Ook ben ik schrijfsters: Woolf bleek een tijdje in New York zelfmoord te hebben geweest. Alle locaties gepleegd en Follett is – van het Kasteel van nooit meer gevonden. Ooidonk in BachteMeuleman kiest wat Maria-Leerne tot een betreft die derde schrijfverborgen boekwinster voor een positieve Sarah Meuleman, De zes keltje bij Central Park interpretatie: ‘Wie levens van Sophie, Uitgeveweet? Barbara wordt dit rij Lebowski, ISBN 978 90 488 – zou je in theorie kunnen bezoeken.’ jaar honderd, misschien 2062 7 (€ 19,99)
Sarah Meuleman
‘Boy staat symbool voor het prachtleven dat Hannah zichzelf niet gunt.’ Dan is er nog de kidnappings- en verkrachtingszaak rondom Marcel Dutroux. Meuleman was zeventien toen de zaak aan het licht kwam. ‘De beelden waren overal. Iedereen stelde zich het gruwelijke tafereel van de meisjes in die kelder voor. Wat doet dat met je als je twaalf bent, zoals Hannah en Sophie, en net de kinderlijke droomwereld verlaat? Dan komt de werkelijkheid wel heel hard binnen. Die achtergrond is voor
mijn verhaal belangrijk. De Dutrouxaffaire weerspiegelt de gebeurtenissen in de microkosmos van Hannah en Sophie.’ Volgens Meuleman is Dutroux in België nog steeds een uiterst gevoelig onderwerp. ‘Vorig jaar verscheen De vrouw die de honden eten gaf van Kristien Hemmerechts, een roman over Michelle Martin, de ex-vrouw van Dutroux. Dat boek riep erg veel negatieve reacties op. In twintig jaar tijd is er amper over deze zaak geschreven. Ik denk dat het essentieel is om dergelijke nationale trauma’s bespreekbaar te maken. De vergelijking gaat niet helemaal op, maar een wond als 11 september vind je in Amerika volop terug in literatuur en kunst.‘ Meuleman behandelt nog een onderwerp waar weinig over wordt gesproken: de seksuele gevoelens die de twaalfjarige Hannah en Sophie voor elkaar koesteren. Zo is er een intieme scène waarin de meisjes zoenend op de grond liggen. ‘Ik had verwacht dat ik het hier in de pers veel vaker over zou hebben,’ geeft Meuleman toe. ‘Misschien ligt er nog steeds een taboe op dit onderwerp.’ De zes levens van Sophie verkent juist de positieve elementen van ontluikende seksualiteit bij jonge meisjes. ‘Experimenteren hoort bij de seksuele ontwikkeling. Dit is wat kinderen doen, en dat kan heel mooi zijn. Seksualiteit is een van mijn hoofdthema’s. Hoe dicht kom je bij een ander? En wat zijn de consequenties van seksuele taboes?’ Achttien jaar na de verdwijning van Sophie houdt Hannah in New York nog steeds een zwijgcultuur in stand. Ze heeft niet alleen geheimen voor de lezer, maar ook voor haar omgeving. Als Hannah haar zorgzame vriend Boy verlaat om aan haar boek te werken, staat hij voor een raadsel. ‘Ach ja, die arme Boy,’ lacht Meuleman. ‘Hij is ongelooflijk lief. Hij staat symbool voor het prachtleven dat Hannah zichzelf niet gunt. Ze moet eerst iets overwinnen voordat ze het zichzelf kan geven.’ Boy en de andere mannen in De zes levens van Sophie zijn eigenlijk dienstbaar aan de ontwikkeling van de actieve, vrouwelijke personages. Heeft Meuleman bewust een ‘vrouwelijk’ boek geschreven? ‘Dit is het boek dat ik vanuit mezelf wilde schrijven. Daarbij is deze rolverdeling automatisch ontstaan, zonder dat daar een statement achter zit.’ Het valt de schrijfster op dat meer mensen haar boek vrouwelijk hebben genoemd. ‘Het is gek dat boeken die om mannen draaien niet vaak als mannelijk worden getypeerd. Mijn boek is niet alleen voor vrouwen bedoeld. Ik denk juist: kerels, ga dit boek ook lezen!’
Uitgespeeld isbn
978 90 448 2322 6 - €19,95
Wat als een vriend een vijand wordt? Een indrukwekkende graphic novel over vriendschap, trouw en overleven tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Bezoek ons op www.clavisbooks.com clavis.uitgeverij @Clavis_Books
Wij maken kinderdromen waar
‘Kim Moelands trekt alles, maar dan ook werkelijk alles uit de kast, met als resultaat een pageturner van jewelste.’ – Hebban.nl
www.awbruna.nl
boekenkrant.com
april 2015 pagina 15
spanning verwacht
tempo
De vrouw van Zagreb In de zomer van 1943 wordt Bernie Gunther bij Goebbels ontboden. Goebbels wil dat ‘zijn’ Babelsberg Studio’s Hollywood overtreffen. Hij bemoeit zich overal mee en legt het aan met actrices. Zijn nieuwste ster, Dagmar Dresser, weigert nog mee te werPhilip Kerr, De vrouw van ken. Bernie denkt dat ze Zagreb, vertaling: Marjolein gewoon van Goebbels van Velzen, Uitgeverij Boeaf wil, maar houdt zijn kerij, ISBN 978 94 023 0340 7 (€ 19,99) mond. Hij bezoekt de femme fatale, die zegt dat hij naar Zagreb moet. En dat is nog maar het begin van alle ellende waar ze hem bij betrekt...
Uitgeteld Esther is getrouwd met bankdirecteur Maarten en woont in een villa in Aerdenhout. Haar huwelijk komt onder druk te staan als Maartens ex naast hen komt wonen. In haar pogingen om haar huwelijk te redden verliest Esther langzaam de controle over haar leven. Haar daaropvolgende wanhoopsdaden hebben catastrofale gevolgen.
Marja West, Uitgeteld, Uitgeverij Ambo Anthos, ISBN 978 90 263 2979 1 (€ 17,99)
Het laatste alibi Advocaat Jason Kolarich neemt de zaak op zich van James Drinker, die wordt verdacht van de moord op twee vrouwen. Jason wantrouwt zijn cliënt, maar besluit hem toch te helpen. Tot er opnieuw slachtoffers vallen. Het wordt Jason duidelijk dat niets in Drinkers leven is wat David Ellis, Het laatste alibi, het lijkt. Als Jason zelf Uitgeverij The House of Books, ISBN 978 90 443 4556 8 valselijk beschuldigd (€ 19,99) wordt van de moorden, gaat hij op zoek naar de waarheid – om een seriemoordenaar te ontmaskeren en om zijn eigen onschuld te bewijzen.
Bloedlijn Wanneer presentator Mark Shillingford op televisie verslag doet van een wedstrijd waarin zijn tweelingzus Clare, een succesvolle jockey, als tweede in plaats van als eerste eindigt, vermoedt hij dat ze de wedstrijd gemanipuleerd heeft. Die avond confronteert Felix Francis, Bloedlijn, hij zijn zus met zijn vertaling: Waldemar Noe, vermoedens, waarop ze Uitgeverij Q, ISBN 978 90 214 woedend wegloopt. Het 5752 9 (€ 19,99) is de laatste keer dat hij haar in leven ziet. Een paar uur later springt ze van het balkon van haar hotelkamer. Gekweld door verdriet en schuldgevoel gaat Mark op zoek naar antwoorden: waarom pleegde Clare zelfmoord? En was het dat eigenlijk wel?
Kort maar krachtig Een kickass hoofdpersonage met een baan bij de politie, loverboys en veel actie; deze elementen zijn allemaal te vinden in Eva Burgers’ Kaya Crime: de strijd om de macht. Het is het eerste boek in een nieuwe crimeserie voor volwassenen. Door Michelle van Toorn Het verhaal gaat over Kaya Elysee, een drieëntwintigjarige vrouw die werkt op het politiebureau aan de Koninginneweg in Amsterdam. Samen met haar collega’s is ze al maandenlang bezig met een zaak over loverboys, maar het begint erop te lijken dat eveline van rhijn iemand vertrouwelijke informatie lekt naar een als ze zich willen criminele organisatie. wagen aan een boek Kaya komt onder verEva Burgers, Kaya Crime: de met een ouder hoofddenking te staan, maar strijd om de macht, Uitgevepersonage en ‘volwaszij en haar partner Chris rij Kluitman, ISBN 978 90 206 senere’ onderwerpen. zijn vastberaden haar 0981 3 (€ 9,99) Voor volwassenen is onschuld te bewijzen. het boek juist geschikt als ze iets Deze nieuwe boekenserie van Eva zoeken dat vlot is geschreven maar Burgers is een erg leuk initiatief, nog steeds serieus en spannend is. dat niet makkelijk in een hokje te Het tempo dat in het toch al vrij plaatsen is: de buiten- en binnendunne boek wordt aangehouden kant van het boek passen niet direct maakt dat het verhaal in één dag uit in de volwassenenliteratuur, maar te lezen is. Eva Burgers komt snel ter het verhaal hoort ook niet echt thuis zake in haar korte maar krachtige binnen de genres van young en verhaal. De opeenvolgende gebeurnew adult. Hierdoor heeft de serie tenissen zijn redelijk eenvoudig en wel een groot crossover-appeal voor ietwat voorspelbaar; een complexer zowel jongeren als volwassenen. verhaal zou een grotere indruk Voor jongeren is het boek geschikt
Eva Burgers achterlaten. Een leuke toevoeging is dat Kaya vluchtig praat over haar schrijfambities en daarbij ook J.K. Rowling noemt. Vooral voor mensen die deel uitmaken van de Harry Potter-generatie (zoals ik) kan dit een gevoel van verbondenheid creëren met het personage. Het einde van De strijd om de macht verwijst meteen naar een nieuwe zaak over brandstichting waarbij één persoon is omgekomen. Wie wil weten hoe dit afloopt, hoeft gelukkig niet te wachten: Tot de dood ons scheidt, het tweede boek in de Kaya Crime-reeks, ligt al in de winkels.
zusjes
Een onzichtbare band IJstweeling heeft veel aandacht gekregen in de pers, maar wie schuilt er achter het pseudoniem S.K. Tremayne? Het enige wat we weten is dat het een internationale bestseller auteur uit Londen is en dat de vertaalrechten verkocht zijn aan achttien landen. Dan moet deze thriller haast wel een echte klapper zijn in de misdaadliteratuur.
gedompeld en Sarah probeert de boel bij elkaar te houden in een gezin dat getekend is door dit verlies. Op het eiland moeten ze leven van een schamel inkomen in een huis dat enorm verwaarloosd is. Angus stort zich volledig op de renovatie, terwijl Sarah haar handen vol heeft aan Kirstie, die zich steeds vreemder gaat gedragen en beweert dat zij Lydia is. Hebben ze zich dan zo vergist? Sarah wordt achtervolgd door het verleden en de cruciale vraag rijst wat er op die fatale dag van het ongeluk van Lydia werkelijk is gebeurd. Door Jacqueline Identieke tweelingen zijn een dankbare bron Coppens S.K. Tremayne, IJstweeling, voor onderzoek in vertaling: Lidwien Biekman, diverse wetenschapKirstie is zes als haar Uitgeverij Prometheus, ISBN 978 90 446 2649 0 (€ 17,50) pen. De relatie die tweelingzusje Lydia zij onderling hebben overlijdt. Een jaar later blijft voor de buitenwereld vaak verhuist ze met haar ouders Sarah een mysterie. Wat gebeurt er als en Angus Moorcroft naar een afgedeze onzichtbare band ruw verbrolegen eilandje voor de Schotse kust, ken wordt? Tremayne gebruikt dit dat Angus van zijn oma heeft geërfd. gegeven als plot voor zijn thriller en Kirstie is nog steeds in rouw onder-
onderbouwt het verhaal door enkele bevindingen uit de psychiatrie. Dat maakt het verhaal geloofwaardig en tegelijkertijd zo huiveringwekkend dat je het bijna niet kunt geloven. Toch zijn er wat vraagtekens. De manier waarop de zevenjarige Kirstie zich gedraagt is soms te volwassen en haar uitspraken zijn op zijn minst bizar te noemen. Dit alles heeft een vervreemdend effect en naarmate het verhaal vordert wordt het alleen maar absurder. Welk mysterie schuilt er achter het ongeval van Lydia? En welk aandeel hebben Angus, Sarah en Kirstie aan haar dood? Vragen die blijven rondtollen in je hoofd. En als je denkt dat je het weet, heeft de auteur een volgende verrassing in petto. IJstweeling is een ijzingwekkende, psychologische thriller met een bijna bovennatuurlijke sluier over het personage van Kirstie. Zeer beeldend geschreven met mooie en niet te overdreven metaforen. De schrijfstijl doet de hand van een vrouw vermoeden – dus Tremayne zou zomaar een lady of crime kunnen zijn.
hoera! nijntje bestaat 60 jaar een stevig kartonnen boek met twaalf geluiden en twee liedjes.
Illustrations Dick Bruna © copyright Mercis bv, 1953-2015
Lees, luister en zing er op los met nijntje!
isbn 9789056476113, € 14,95
blijf op de hoogte van alle activiteiten van nijntje 60 jaar op www.nijntje.nl | www.facebook.com/nijntjeNL | www.twitter.com/nijntje_NL Boekenkrant Mercis apr 15.indd 1
nie
HET IS
FEEST !
De Wakkere Muis bestaat 10 jaar! En dit mega-muizenissige feit gaan we vieren: ie ct
Ridders van Fantasia De Duistere Kroon
Met het magische voorwerp dat de Spinnenkoningin in handen heeft, is ze in staat om het volk van Fantasia voorgoed uit te roeien. Maar waar is de koningin? Ze lijkt in het niets te zijn verdwenen. De Ridders van de Zilveren Roos weten wel beter: het kan niet anders of ze bereidt zich in alle stilte voor op de finale strijd. Zordan, Alena, Alquin en Karis, vier jonge leerlingridders, trekken eropuit om haar te vinden en het gevecht op leven en dood met haar aan te gaan.
juni 2015
A
ie mei 2015
Kijk voor alle acties op onze website.
Van € 12,95 voor € 7,95
Van € 17,95 voor € 10,00
Van € 19,95 voor € 10,00
De actie is geldig bij uw boekhandel in de maand april.
De actie is geldig bij uw boekhandel in de maand mei.
De actie is geldig bij uw boekhandel in de maand juni.
www.wakkeremuis.nl
www.wakkeremuis.nl
www.wakkeremuis.nl
Te koop in de boekhandel € 17,95
www.wakkeremuis.nl
© 2015 ATY advertentie april 2015.indd 1
ct
april 2015
A
A
ct
ie
elke maand een boek met superkorting!
! w u
25-03-15 11:46
boekenlegger 2015.indd 6
30-12-14 boekenlegger 12:48 2015.indd 8
30-12-14 12:48 boekenlegger 2015.indd 10
30-12-14 12:48
30-03-15 14:29
boekenkrant.com
april 2015 pagina 17
jeugd column
Papa, had jij vroeger een aapje?
filosofie
Ik ben een vink, dus ik besta Harry Vink leidt een onbeduidend leventje, totdat er op een dag iets opmerkelijks gebeurt: hij heeft een gedachte. En hij hoort hem! Door Nicole van der Elst De vinken hebben een duidelijke dagindeling: ze wensen elkaar goedemorgen, goedemiddag, goedenavond en welterusten. Toch loert er ook gevaar, want het Beest heeft elke dag wel trek in een vinkenhapje. Op een dag gebeurt er iets wonderlijks: Harry wordt midden in de nacht wakker en kan zijn gedachten horen. Zou hij de eerste vink zijn die denkt? Hij neemt zich in ieder geval iets voor: vanaf vandaag is hij geweldig. Harry krijgt zoveel vertrouwen in zijn eigen kunnen dat hij zelfs op het Beest durft af te duiken.
De actie loopt minder goed af dan gedacht, want hij wordt opgegeten. In de donkere maag van het beest krijgt Harry weer een gedachte: Wie ben ik eigenlijk? Ben ik Harry Vink wel? Een ding weet hij zeker: ‘Ik ben en ik besta’. Dan hoort hij weer iets… de gedachten van het beest! Zal het hem lukken om het beest letterlijk op andere gedachten te brengen en te ontsnappen? Zowel de tekst als de afbeeldingen in Ik ben Harry Vink dragen bij aan de filosofische invalshoek van het prentenboek. De vinken bestaan namelijk uit een vingerafdruk met getekende ogen, snavels en vleugels. Door de eenvoudige illustraties zullen kinderen meteen doorhebben hoe de vinken zich voelen. Daarnaast staat een
vingerafdruk voor de unieke en eigen identiteit van elke individuele vink; een originele manier om de ‘Ik ben’ uit de titel nog eens te benadrukken. De teksten die de tekeningen vergezellen vormen een knipoog naar de grondlegger van de moderne filosofie, René Descartes. Zou hij ooit gedacht hebben dat een vink uit een prentenboek zijn beroemde woorden ‘Ik denk dus ik besta’ nog eens in de mond zou nemen?
Alexis Deacon en Viviane Schwarz, Ik ben Harry Vink, vertaling: Jesse Goossens, Uitgeverij Lemniscaat, ISBN 978 90 477 0064 7 (€ 14,95)
Dit verhaal nodigt uit om met kinderen over dingen te praten die misschien niet zo vanzelfsprekend zijn als ze op het eerste gezicht lijken. Ik ben Harry Vink is bovenal een grappig en goed doordacht prentenboek waar jong en oud vrolijk van worden.
‘Papa, had jij vroeger een aapje?’ Mijn kinderen zouden inmiddels beter moeten weten om zo’n vraag op die manier te stellen. Het betrof een oude foto, gemaakt op de boulevard van Benidorm, vijfendertig jaar geleden. Kleine Patz met een uit Afrika gesmokkelde en gedrogeerde aap in zijn handen. Lekker naïef. Toen het nog kon. Natuurlijk kon ik het niet laten om hun versie van het verhaal op te pakken. Daar zat natuurlijk een veel beter verhaal in dan de zielige realiteit. ‘Heb ik jullie dat nooit verteld? Dat was papa’s aapje. Oempie. Hij was eigenlijk meer een soort van broertje.’ ‘Maar hoe kwam je aan dat aapje, papa?’ ‘Opa en oma hadden dat aapje meegenomen uit het land waar ze vandaan kwamen. Indonesië. Zoals jullie weten zijn papa’s broer en zussen best wel een paar jaar ouder dan papa. Dus kreeg papa van opa en oma een aapje. Als een soort klein broertje.’ ‘Maar wat is er met dat aapje gebeurd, papa?’ ‘Dat aapje werd maar groter en groter. Het leek op zo’n grote chagrijnige gorilla die in de dierentuin altijd met zijn rug tegen de ruit van de kooi zit. Toen hebben ze hem weer teruggebracht naar Indonesië. Maar ja, dat hielp dus mooi niet, want hij kwam gewoon weer terug. Zelf. Op een dag ging de bel en stond Oempie weer voor de deur.’ Mijn kinderen keken me inmiddels een beetje argwanend aan. ‘Dus opa weer met Oempie naar Indonesië. En daarna weer naar huis. En drie weken later? Oempie weer voor de deur. Hij klom gewoon iedere keer weer op een boot naar Nederland. Oempie had helemaal geen zin om daar een beetje in de jungle bladeren te eten. Zo hebben we Oempie wel tien keer naar Indonesië gebracht.’ ‘En toen?’ ‘Op een dag kwam Oempie niet meer terug. Maar ja. Je weet het natuurlijk nooit. Misschien staat Oempie op een dag wel weer voor de deur.’ Een week later zat ik met mijn jongste zoon te lunchen. De bel ging en hij liep naar de deur om te kijken wie het was. Ik kon niet horen waar het over ging, maar na een kort gesprekje ging de deur weer dicht en kwam hij waar aan tafel zitten. ‘Wie was dat?’ vroeg ik. ‘Het was Oempie, maar ik heb hem weer teruggestuurd naar Indonesië,’ antwoordde mijn zoon met een strak gezicht. ‘Daar heb ik geen tijd voor hoor, om hem terug te brengen. Ik moet over tien minuten weer naar school...’ Liefhebber van Planeten en Sterren, Notoir Leunstoel Avonturier, Amateur Schatzoeker, Verhalenjager en oprichter/verhalenmaker Verhalen*laboratorium CircusPatz circuspatz.com
boekenkrant.com
april 2015 pagina 18
jeugd godfather
verwacht
Mijn vader werkt bij de maffia
Cleo Cleo is verdrietig. Ze moet zich altijd haasten. Naar de bus. Op school. Ze voelt zich vaak alleen. Daarom gaat ze op zoek naar een andere plek. Een plek waar ze zeemonsters verslaat en waar de wolken smaken naar slagroom. Alleen haar kat mag mee. Maar dat is buiten een jongen gerekend…
Sassafras De Bruyn, Cleo, Uitgeverij Clavis, ISBN 978 90 448 2414 8 (€ 14,95)
Het gat Het gat is het verhaal van de charmante hoofdpersoon die op een ochtend wakker wordt en een gat in zijn appartement aantreft. De hoofdpersoon gaat op zoek naar de herkomst ervan, maar blijkbaar is niet voor alles een verklaring Øyvind Torseter, Het gat, Uitgeverij de Harmonie, ISBN 978 te vinden. Uiteindelijk 90 761 7455 6 (€ 24,90) stopt hij het gat maar in een doos en brengt hij het naar een laboratorium voor verder onderzoek.
Waar andere vaders werken als advocaat, bankdirecteur of bij McDonald’s, is de vader van Luca Carozzo… maffiabaas op het Italiaanse Sicilië! Terwijl zijn beste vriend Ennio niets liever wil dan zijn eerste klusje krijgen, probeert Luca er alles aan te doen om niet bij maffiazaakjes betrokken te raken. Door Nina Visser Luca vindt het maar niets om mensen in mootjes te hakken. Hij probeert dan ook van alles om onder zijn vaders klusjes uit te komen, bang als hij is dat er levens op het spel staan. Daarom verprutst hij stiekem een opdracht die hij van zijn vader krijgt, maar of dat nou zo’n slim plan is? Ondertussen gaat Ennio steeds meer om met de oudere jongens uit de maffiawereld, waardoor Luca hem bijna niet meer terug herkent. Hoe duister dit ook mag klinken,
de toon in Mamma mia maffia blijft altijd licht. Luca’s gevoelens zijn goed ©Illustraties: Alex de Wolf 2015 weergegeven, zonder dat het cesco stonden aan weerskanten verhaal zwaar aanvoelt. En ondanks naast hem. Allebei met hun armen de maffiasetting is het boek heleover elkaar en een beetje achterover maal niet gewelddadig, maar vooral geleund. Zo stonden clubleden wel erg grappig. Zo hebben de maffioso leuke namen als Vito de Slager, Cree- vaker, dat vinden ze waarschijnlijk stoer of zo.’ En over hun auto’s pie Cavallo en Paulie Bloedplas. Ook schrijft Luca: ‘Hij zette heeft illustrator Alex zijn Lamborghini de Wolf het hele boek Aventador schuin op voorzien van stoere de stoep. Op de een of zwart-wit tekeningen andere manier vinden van maffiagerelateerde clubleden het altijd zaken als zwarte hoednormaal om hun mooie jes, gangsterzonnebrilsportauto’s lelijk te len en slagersmessen. parkeren.’ Luca beschrijft de Op de laatste bladzijde wereld om hem heen van het boek lijkt het steeds vol humor. Hij verhaal nog niet helegiet zijn gedachten in maal te zijn opgelost. grappige lijstjes in een Dat wordt hopen op wisselende opmaak en een trilogie à la The doet leuke observaties Marjon Hoffman, Mamma Godfather… over zijn vaders mafmia maffia, Uitgeverij Ploegfiamaatjes: ‘Jackie de sma, ISBN 978 90 216 7252 6 (€ 13,99) Haai en Fatale Fran-
Hap!
advertentie
Mickey, de vader van Wahoo, is dierenworstelaar - een soort Steve Irwin. De familie kan wel wat geld gebruiken, dus als ze worden gevraagd om mee te werken aan een realitysurvivalserie voor televisie, happen ze toe. Maar ze weten nog niet wat een ijdele, egoïstiCarl Hiaasen, Hap!, vertaling: Tjalling Bos, Uitgeverij sche, zichzelf overschatLemniscaat, ISBN 978 90 477 tende vent de presenta0551 2 (€ 16,95) tor is. En die zorgt voor de nodige problemen: hij wil echte wilde dieren gebruiken voor zijn stunts. Dus moet Mickey hem redden als hij op een krokodil is gesprongen, wordt gebeten door een waterslang en als zijn tong eraf wordt gebeten door een vleermuis...
Leugens Alfred en zijn zus zien dagelijks hoe hun moeder mishandeld wordt. Alfred hoopt maar één ding: dat zijn vader snel oprot. Op een dag krijgt Alfred verkering. Het meisje wordt een obsessie; hij is bang haar te verliezen. Omdat hij vaak getuige is van geweld, verandert hij Helen Vreeswijk, Leugens, van slachtoffer in dader. Uitgeverij van Goor, ISBN 978 Na een uitbarsting ver90 003 4398 0 (€ 17,99) breekt zijn vriendin de relatie. Alfred draait door en legt de schuld bij zijn vader. Hij wil wraak. Intussen heeft zijn moeder na jaren van geweld besloten te scheiden. Dat is niet naar de zin van haar man. Ook hij wil wraak.
Met zeekaart en windkaartjes om zelf je koers te bepalen.
boekenkrant.com
april 2015 pagina 19
reiskonijn
Het kikkerland van nijntje In nijntje in nederland verkent het bekendste konijn van de wereld de meest iconische plekken van ons kikkerlandje. Door Anouk Abels In dit vrolijke prentenreisboek lijkt nijntje zo vanuit haar vierkante boekjes de echte wereld binnen te zijn gestapt. Het getekende konijn wandelt rond op de prachtigste kleurenfoto’s, en laat ons als een ech-
te rondleidster de toeristische trekpleisters van Nederland zien. Het lijkt net of het konijntje echt op de fiets door het weiland trekt, of naar een stelletje boeren zwaait. Soms is ze samen met een vriendinnetje of familielid op stap: zo wandelt ze door Utrecht met haar moeder, en plukt ze kersen met betje big. Wie goed kijkt, ziet zelfs haar hondje in een Amsterdamse bakfiets zitten. Sommige plekken die nijntje bezoekt hebben te maken met haar eigen geschiedenis. Zo neemt ze ons mee naar Egmond aan Zee, waar
Dick Bruna haar voor het eerst tekende. Natuurlijk komt ook Bruna’s woonplaats Utrecht aan bod. Op andere pagina’s vertelt nijntje over ons koningshuis, de moderne gebouwen in Rotterdam en boeren die Hollandse kaas maken. Nijntje in nederland is een heerlijk prentenboek waar ieder kindje ongetwijfeld van zal
smullen
Een hert met vele streken Het leven van Fred het hert gaat over rozen. Hij speelt lekker de hele dag in het bos, ligt te luieren in het gras en neemt af en toe een hapje blad uit het vuistje. Door Nina Visser
Pépé Smit, Fred kan niet slapen, Uitgeverij De Harmonie, ISBN 978 90 761 7452 5 (€ 14,90)
Op een avond kan Fred maar moeilijk in slaap komen. Hij besluit naar het huis van boswachter Anton te wandelen, in de hoop dat die hem met een mooi verhaal in dromenland kan brengen. Buiten Antons huisje komen de meest verrukkelijke pannenkoekengeuren Fred tegemoet waaien, en al gauw staat hij kwijlend met zijn neus tegen het raam gedrukt. Anton schrikt hier zo van dat hij met zijn geweer naar buiten stormt om te kijken wie probeert zijn huisje binnen te dringen. Gelukkig keert de rust snel weer
terug wanneer hij de onschuldige Fred ziet. Fred ontpopt zich echter meteen als een meestermanipulator en weet Anton zijn geweer af te troggelen. Dat gaat natuurlijk verschrikkelijk fout: ‘Snerthert, je hebt de maan stuk geschoten!’ roept Anton. In het aardedonker keert de boswachter terug naar zijn pannenkoeken. Fred weet uiteraard ook een plek aan tafel te bemachtigen. Maar ondanks zijn opportunisme blijkt Fred ook een oplossingsgericht hert, want hij bedenkt een inventief alternatief voor de maan – iets met pannenkoeken. Je kunt dan ook niet anders dan Fred in je hart sluiten. Als kind hou je van zijn eeuwige opgewektheid en zijn vrolijke streken, en als ouder val je voor zijn gespeelde onschuld en gevatte opmerkingen. Fred het hert is best friend material.
Dick Bruna, nijntje in nederland, Uitgeverij Mercis, ISBN 978 90 564 7613 7 (€ 12,50)
smullen. Het boek is ook in het Engels op de markt gebracht – een slimme zet, want er zijn ongetwijfeld een hoop jonge én volwassen toeristen die maar al te graag door het witte konijn worden rondgeleid. En zeg nou zelf: zou jij als Nederlander ook niet op stap willen met nijntje?
boekenkrant.com
april 2015 pagina 20
boekfragment
Poesje mauw
Mies van Hout, Poesje mauw (met cd), Uitgeverij Lemniscaat, ISBN 978 90 477 0662 5 (Prijs met de kortingsbon in deze krant: van € 14,95 voor € 11,20) www.lemniscaat.nl
© Mies van Hout
In de maneschijn, in de maneschijn, klom ik op een trapje naar het raamkozijn. En je raadt het niet, en je raadt het niet.
Zo doet een vogel en zo doet een vis, zo doet een duizendpoot die schoenenpoetser is. En dat is één, en dat is twee, en dat is dikke, dikke, dikke tante
Kee. En dat is recht, en dat is krom, en zo draaien wij het wieltje nog eens om. Rom-bom!
Knallen met de Kameleon Hele generaties groeiden op met de Kameleon. Knallen met de Kameleon is een splinternieuw avontuur met Hielke en Sietse, dat weer zal zorgen voor uren leesplezier!
B.M. de Roos, Knallen met de Kameleon, Uitgeverij Kluitman, ISBN 978 90 206 7722 5 (€ 12,50) www.kluitman.nl
Sietse zet de megafoon voor zijn mond. ‘Beste Lentenaren,’ begint hij vastberaden. ‘Dit zijn Klaas en Jochem en Ayoka!’ Applaus. ‘Zij spelen hier met een reden, en niet zo’n leuke. Ayoka en haar broertje Isaac wonen nu al zo’n twee jaar met hun vader in een stacaravan op Lenterweide. Maar daar zijn ze giste-
ren weggestuurd. Vanwege een valse beschuldiging van diefstal.’ ‘Boe!’ roept Hielke. ‘Ja, boe…’ gaat Sietse verder. ‘Maar het wordt nog erger, want nu dreigen ze ook nog eens allemaal het land uit gezet te worden.’ Uit het publiek stijgt gemompel op. ‘Dat is niet helemaal waar,’ zegt Klaas zachtjes naast Sietse. ‘Weet ik,’ antwoordt Sietse met een grijns achter zijn hand. Klaas grinnikt. Vanuit een ooghoek ziet Sietse dat iemand hem met een grote camera staat te filmen. Een professionele microfoon hangt boven de menigte. ‘Omrop Fryslân’, staat erop. Hoe
komen die hier nou, denkt Sietse. Hij zet opnieuw de megafoon voor zijn mond. ‘En daarom beginnen wij vandaag een handtekeningenactie. Als jullie allemaal tekenen, laten we weten dat Ayoka en haar familie van ons in Lenten mogen blijven wonen. En dan nu: Klaas, Jochem en Ayoka!’ Het applaus zwelt aan. Er zijn nog zeker dertig mensen bij gekomen en het plein begint aardig vol te raken. Als Sietse omkijkt, ziet hij voor het raadhuis de burgemeester beleefd meeklappen. Sietse zwaait maar eens en de burgemeester zwaait terug. Klaas, Jochem en Ayoka gaan verder met hun concert en de jongens lopen
tussen het publiek, gewapend met een pen en de handtekeningenlijst. En dan ziet Hielke vanuit de Dorpsstraat Zwart met stevige passen het plein op lopen. ‘Je hoort me wel.’ ‘Ja, eh… Nee, ik geloof niet dat we een vergunning hebben.’
zomaar goud. Waarom heeft iemand anders het dan niet zien liggen?’ ‘Ik denk het niet en ik geloof het niet. Ik weet het namelijk zeker. Wat ga je met al het geld doen?’ Koen is overrompeld. ‘Krijg ik daar geld voor? Eh… geen idee.’ Rayson belooft dat hij over een dag of vier met Koen naar de goudsmid in de stad gaat. ‘Dan is hij terug van vakantie. Die man kan je precies vertellen hoeveel die steen jou oplevert. Ik verwacht zelf wel een paar duizend euro.’ ‘Wat? Zo veel?’ Koen kijkt alsof hij net glorieus kampioen is geworden. ‘Wat heb ik veel geluk.’ Ze lopen terug naar de plek waar
Raysons oma en moeder zijn. ‘Doe me één lol.’ Rayson praat op zachte toon met Koen. ‘Vertel het nog aan niemand. Je weet maar nooit wat anderen gaan doen als ze het weten.’ ‘Wat bedoel je?’ vraagt Koen. ‘Als iemand weet dat je goud hebt gevonden, worden we ’s nachts vast overvallen. Niemand mag het weten.’
Koen Kampioen. Goud op Aruba Koen Kampioen van kinderboekenschrijver Fred Diks is de meest succesvolle voetbalboekenserie van Nederland! Koen Kampioen. Goud op Aruba is een nieuw avontuur voor 9+. Koen en Niels mogen meedoen aan een internationaal jeugdtoernooi op Aruba. Niet alles loopt als verwacht... Fred Diks, Koen Kampioen. Goud op Aruba, Uitgeverij Kluitman, ISBN 978 90 206 6925 1 (€ 9,99) www.kluitman.nl
Koen holt naar de plek. Doordat de zon fel op de steen schijnt, is de glinstering goed te zien. ‘Huh. Een steen met een kleurtje erin.’ Koen raapt de
steen op. ‘Het is niet waar.’ Rayson staart met grote ogen naar de gevonden steen van Koen. ‘Geef eens hier.’ ‘Mij best.’ Rayson bekijkt de steen goed en kijkt vol ongeloof. ‘Nee, het is niet waar. Hoe is het mogelijk? Je hebt goud gevonden.’ Koen schiet in de lach. ‘Maak dat je moeder maar wijs. Er zit vast nepgoud in.’ Rayson schudt heftig zijn hoofd. ‘Neem van mij aan dat je echt goud hebt gevonden.’ ‘Ik geloof er niets van. Hoe kan dat dan? Kom ik voor het eerst bij de ruïnes van de goudmijn en vind ik
boekenkrant.com
april 2015 pagina 21
boekfragment
Fred kan niet slapen
Pepe Smit, Fred kan niet slapen, Uitgeverij De Harmonie, ISBN 978 90 761 7452 5 (€ 14,90) www.deharmonie.nl
boekfragment
Namita zoekt haar plek
Mar Pavón & Maria Girón, Namita zoekt haar plek, vertaling: Marjolijn Geluk en Otje Keizer, Uitgeverij Middernacht Pers, ISBN 978 90 722 5981 3 (€ 14,90) Leeftijd: 6-10 jaar Verschijnt binnenkort. www.middernachtpers.nl
NIEUW IN DE BOEKHANDEL: DE LEUKSTE KINDERBOEKEN
Van Gogh 2015 buiten de lijntjes kleuren mag! Mooi voorleesboek op rijm over Vincent van Gogh, met illustraties van Dick Matena. (4+) € 13,95
Formule1 avontuur
Kleurplezier voor het hele gezin! € 9,99
Dik voorleesboek met verhalen over knuffels van o.a. Jaques Vriens, Imme Dros, Sanne de Bakker, Busser & Schröder en Harmen van Straaten. € 18,99
met gratis alfabetposter!
Met Daan beleef je de stoerste avonturen! (5+) € 9,95
Heerlijk houten huis te huur in de Ardennen.
Kleine kladder; het piraatje dat alle harten gaat veroveren! (5+) € 9,99
Letters leren met lievelingsbeer Bobbi! € 7,50
Het is nooit te laat voor een boek van Middernacht Pers
De Boekenkrant biedt haar lezers in samenwerking met boekhandel Roelants een rustiek vrijstaand landhuisje aan in de Belgische Ardennen. Het ligt in het dorpje Daverdisse. Hier is de laatste 40 jaar weinig veranderd. Ideaal voor een verblijf vol ontspanning of inspanning. De huisbibliotheek staat garant voor wekenlang leesplezier.
Namita zoekt haar plek Mar Pavón & Maria Girón Een weekend (vrij-ma) of een midweek (4 nachten) kost 250,– en een week 350,–. Kijk voor meer informatie op www.roelants.nl
Middernacht Pers
www.middernachtpers.nl
boekenkrant.com
april 2015 pagina 23
boekfragment
Uitgespeeld De Amsterdamse boezemvrienden Levi en Roald doen niets liever dan samen voetballen, maar dat wordt steeds moeilijker als de oorlog in 1940 uitbreekt. Levi is Joods, en Roalds vader steekt zijn haat tegen Joden niet onder stoelen of banken. Roald verdedigt zijn voetbalvriend, ook tegenover de gemene jongens uit de buurt die dol zijn op ‘Joodje pesten’. Maar zal hij dat blijven doen?
Gerard van Gemert met illustraties van Rudi Jonker, Uitgespeeld, Uitgeverij Clavis, ISBN 978 90 448 2322 6 (€ 19,95) www.clavisbooks.com
‘Levi?’ Roalds moeder was duidelijk verbaasd de vriend van haar zoon te zien. Ze liep terug om de deur tussen de hal en de woonkamer te sluiten. ‘Je kunt hier beter niet komen, Levi,’ zei ze zacht. ‘Is Roald thuis?’ negeerde Levi de opmerking van de vrouw. Roalds moeder hield haar vinger voor haar mond. ‘Zachtjes praten.’ Levi begreep dat Roalds vader in de woonkamer zat. Daarom had ze ook de tussendeur dichtgedaan en wilde ze dat Levi zachtjes praatte. ‘Ik heb met hem afgesproken, maar hij is niet op komen dagen.’ Levi deed wat Roalds moeder had gezegd en fluisterde nu bijna. Roalds moeder deed even haar ogen dicht. Het leek wel of ze geëmoti-
oneerd was. ‘Je kunt beter niet meer met Roald omgaan. Dat is niet goed.’ ‘We zijn beste vrienden.’ Levi vond dat daar alle vragen mee beantwoord waren. Het kostte hem moeite om zachtjes te blijven praten. ‘Dat weet ik, Levi.’ Ze kwam dichterbij en legde haar twee handen op Levi’s schouders. ‘Maar het is oorlog en dan houden soms de beste vriendschappen geen stand.’ ‘Die van ons wel.’ Levi was niet van plan het zomaar op te geven. ‘Roald zei dat gisteren zelf nog tegen mij.’ De tussendeur ging open. Levi zag Roald en zwaaide naar hem. Roalds moeder keek om. ‘Waar is papa?’ ‘Naar boven,’ antwoordde Roald. ‘Kom je?’ vroeg Levi. Hij pakte zijn voetbaltas al van de grond. Roald schudde zijn hoofd. ‘Ik mag niet voetballen vandaag.’ Hij wees op zijn oog.
Levi zag de blauwe plek nu pas en ook dat zijn oog dik was. ‘Wie heeft dat gedaan?’
boekfragment
Eleanor & Park Dit boek vertelt het verhaal van de twee buitenbeentjes Eleanor en Park, tijdens één schooljaar in 1986. Ze delen hun passie voor stripboeken en muziek. Ze zijn slim genoeg op te weten dat een eerste liefde bijna nooit standhoudvt, maar ook dapper en wanhopig genoeg om het te proberen.
Rainbow Rowell, Eleanor & Park, vertaling: Annelies Jorna en Ineke Lenting, Uitgeverij Van Goor, ISBN 978 90 003 4263 1 (€ 12,50) www.unieboekspectrum.nl
Vandaag had ze haar boeken bij zich en droeg ze schone kleren. Ze had haar spijkerbroek gisteravond in de badkuip moeten wassen en hij was nog wat vochtig… Maar alles bij elkaar voelde Eleanor zich stukken beter dan gisteren. Zelfs haar haar werkte min of meer mee. Ze had het in een knot gepropt en er een elastiek omheen gebonden. Het deed gruwelijk zeer als het er weer uit moest, maar voorlopig bleef de boel zitten. Het mooiste was wel dat ze Parks songs in haar hoofd had, en op de een of andere manier ook in haar borst. De muziek op dat bandje was bijzonder. Die deed iets met haar. Alsof haar longen en haar buik op scherp werden gezet. Het had iets opwindends, iets geladens, waardoor Eleanor het gevoel kreeg dat alles, de hele wereld, anders was dan ze altijd had gedacht. En dat was mooi. Dat
was fantastisch. Die ochtend stapte ze met geheven hoofd de bus in, haar ogen op Park gericht. Hij keek ook, alsof hij op haar zat te wachten. Een lachje ontsnapte haar. Een vluchtig lachje. Zodra Eleanor zat, liet ze zich onderuitzakken zodat het schorem achter in de bus niet aan de bovenkant van haar hoofd kon aflezen hoe gelukkig ze was. Ze voelde Park naast zich, ook al zat hij op minstens vijftien centimeter afstand. Ze gaf hem de stripboeken van de vorige dag terug en plukte nerveus aan het groene lint dat ze om haar pols had gewikkeld. Ze wist niet wat ze moest zeggen. Ze begon al bang te worden dat ze misschien helemaal niks ging zeggen, dat ze hem niet eens ging bedanken… Parks handen lagen volmaakt stil op zijn schoot. En ze waren volmaakt volmaakt. Honingkleurig met schone, roze nagels. Alles aan hem was sterk en slank. Bij hem had elke beweging een reden. Ze waren al bijna bij school toen hij de stilte verbrak. ‘Heb je ernaar geluisterd?’ Ze knikte en haar blik reikte nu al tot aan zijn schouders. ‘Vond je het mooi?’ vroeg hij. Ze sloeg haar ogen ten hemel. ‘O, god. Het was… gewoon…’ Ze spreidde al haar vingers. ‘… supergaaf.’ ‘Bedoel je dat sarcastisch? Ik weet het echt niet.’
Nu keek ze naar zijn gezicht, ook al wist ze dat ze dan het gevoel kreeg alsof haar ingewanden aan een haak via haar borst naar buiten werden getrokken. ‘Nee, het was echt supergaaf. Ik bleef maar luisteren. Dat ene nummer, “Love Will Tear Us Apart”, geloof ik.’ ‘Ja, Joy Division.’ ‘O, god, dat is het mooiste begin ooit.’ Hij deed de gitaar en de drums na. ‘Ja, ja, ja,’ zei ze. ‘Het liefst had ik die eerste drie seconden telkens opnieuw afgespeeld.’ ‘Had je kunnen doen.’ Zijn ogen lachten, zijn mond deed een klein beetje mee. ‘Ik wilde de batterijen niet leegmaken,’ zei ze. Hij schudde zijn hoofd, alsof hij dat maar stom vond. ‘Bovendien,’ zei ze, ‘vind ik de rest al even mooi, zoals dat hoge stuk, de melodie, dat da, da-de-da-da, de-da, de da.’ Hij knikte. ‘En zijn stem aan het eind,’ zei ze, ‘als hij net iets te hoog gaat… En dan helemaal op het laatst, wanneer het klinkt alsof de drums ertegen vechten, alsof ze niet willen dat het nummer stopt…’
KOOKBOEKEN HOUDEN VAN ❤ MOEDERS
De basics
nú
Simple Pleasures
Donna Hay | € 15,-
Annabel Langbein | € 15,-
Simply Italian
Down to earth
Michela, Emanuela en
Sacha de Boer en
Romina Chiappa | € 15,-
Jacob-Jan Boerma | € 15,-
VERKRIJGBAAR IN UW BOEKHANDEL!
boekenkrant.com
april 2015 pagina 25
reizen De Boekenkrant-redactie gaat op vakantie. We lezen een reisgids. In hoeverre worden we overgehaald om naar de betreffende bestemming af te reizen? SATIRE
De Speld op het Binnenhof Deze maand: De Speld Reisgids Binnenhof. De redactie van De Speld neemt ons mee op een satirische trektocht door het politieke centrum van Den Haag. ‘Laat uw hart veroveren door de stralende glimlach van een ambtenaar en snuif de geur op van twee eeuwen constitutionele monarchie,’ aldus de achterflap. Door Anouk Abels
jes van het Binnenhof. Er is zelfs een kaartje voorin dat je helpt om het Piazza del Populist en de Bijbelboulevard te lokaliseren. Hoogtepunt van de gids is de Top 20 van Binnenhofactiviteiten, die van authentiek Binnenhof-fotomateriaal wordt voorzien. De leukste tip staat op nummer 15: ‘Voor een Zuid-Amerikaanse beleving kunt u in Paraguay terecht. Op nog geen 11.000 kilometer van het Binnenhof kunt u wandelen over de savanne-achtige laagvlaktes, waar u zich volkomen terecht in het buitenland waant.’
Vakantiedomper Vakantiezin De Speld Reisgids Binnenhof zit vol geniale grappen, die helaas net iets De gemiddelde internetverkenner te vaak herhaald worden. Leuk, die weet dat speld.nl garant staat voor passage over de homobar Club Wilsatirische hoogstandjes over onderlem II onder de ridderzaal, maar het werpen als terrorkuikens in Mexico is wat saai dat hij op drie verschilen het effect van Boer Geert op de lende plekken gemaakt wordt. Ook AEX-index. De komische breinen jammer: er is weinig beeldmateriaal achter deze website hebben nu hun in de gids te vinden. Afgezien van eerste reisgids uitgebracht, met hier en daar een portret van een polials droombestemming het enige ticus en een verdwaalde gnoe zijn echte Binnenhof. In dit boekje vind er alleen foto’s te vinden bij de Top je reisverslagen van Jan-Peter Bal20 aan het begin van het boekje. De kenende en Ferry Mingelen, leer je leuke beeldgrapjes die hoe je je via ‘de klaswe daar terugvinden, sieke wandelroute’ zoals de bananenboot maar liefst vier jaar op op de hofvijver en de deze bestemming kunt dolblije toeristen voor vermaken en wordt de Zwitserse Ambasduidelijk hoe je zonder sade, smaken toch echt behulp van een jetski naar meer. alsnog het ministerie van Algemene Zaken als Gaan we? toerist kunt bezoeken. Of je nu een carrière in De karakteristieke satire de politiek ambieert van De Speld wordt of gewoon even om verpakt in klassieke de Haagse kaasstolp reisgidsvorm, inclusief wil lachen: De Speld informatie over de De Speld Reisgids Binnenhof, geschiedenis, de taal en Uitgeverij Brandt, ISBN 978 94 Reisgids Binnenhof is een leuk stukje satire de culinaire hoogstand920 3715 2 (€ 12,50)
yuki kho
waarin alle uithoeken van het Binnenhof – plus Paraguay – bezocht worden. De reisgids levert niet de hoeveelheid lachsalvo’s op die we gewend zijn van de site van De Speld, maar weet zeker een glimlach op je gezicht te toveren. De klassieke wan-
delroute laten we even aan ons voorbij gaan, maar voor de Philomena Bijlhout Experience (Het Binnenhof in één dag) willen we best even op de trein stappen.
erfgoed
Arcadië in Nederland De geschiedenis van de buitenplaatsen en de relaties tussen deze lustoorden en de stad Amsterdam is lange tijd onderbelicht geweest. Daarin komt de laatste jaren gelukkig verandering. Door Caroline van der Lee
René W. Ch. Dessing, De Amsterdamse buitenplaatsen. Een vergeten stadsgeschiedenis, Uitgeverij Matrijs, ISBN 978 90 534 5491 6 (€ 19, 95)
Vanaf het einde van de zestiende tot het begin van de twintigste eeuw bracht elke Amsterdammer die het zich maar enigszins kon permitteren de zomer bij voorkeur buiten de stad door. Dit leidde tot de aanleg van duizenden buitenverblijven in alle soorten en maten. Populaire locaties waren landschappelijk aantrekkelijke gebieden die goed vanuit de stad bereikbaar waren, zoals de
Beemster, langs de Amstel, Angstel en Vecht, maar ook in Kennemerland, ’t Gooi en ’s Gravenland. Kunsthistoricus René Dessing is een warm pleitbezorger voor deze parels van ons cultureel erfgoed. In 2012 nam hij het initiatief tot het landelijke themajaar van de Buitenplaats en in het verlengde daarvan richtte hij de Stichting digitaal portaal voor Nederlandse Kastelen, historische Buitenplaatsen en Landgoederen op. Ook zijn nieuwste publicatie De Amsterdamse buitenplaatsen. Een vergeten stadsgeschiedenis is bedoeld om de rijke lustoorden van weleer opnieuw onder de aandacht te brengen. Het boek is een combinatie van een historisch verslag en een toeristische gids. Aan de hand van zestig unieke buitenplaatsen
schetst Dessing het ontstaan, de ontwikkeling en het verval van de buitenverblijven en maakt hij inzichtelijk hoezeer de buitenplaatsencultuur was verbonden met de stad Amsterdam. De auteur wisselt de lange lijnen van vier eeuwen geschiedenis af met historische feiten en weetjes. Zo wordt het de lezer duidelijk wat een buitenplaats eigenlijk is en wat het onderscheid is tussen een buitenplaats, een kasteel en een landgoed. Maar ook dat het woord ‘kaalslag’ komt van Frederik Kaal, die in de achttiende eeuw vele buitenplaatsen heeft afgebroken, en dat de residentie van heer Olivier B. Bommel is geïnspireerd door Kasteel Nederhorst. Menigeen zal na lezing van De Amsterdamse buitenplaatsen zin hebben in een fietstocht langs de
Vecht of een dagje wandelen over de ’s-Gravenlandse lusthoven. Wie daar door de aanstekelijke teksten nog niet toe is verleid, wordt wel overgehaald door de prachtige foto’s en andere beelden waarmee het boek zeer rijk is geïllustreerd en die elke liefhebber van architectuur, cultuur en landschappelijk schoon doen watertanden. Voor deze recreanten geeft het boek informatie over wat er op de diverse buitenplaatsen te doen is en waar men als publiek wel of geen toegang tot heeft. Bezoekers zullen niet worden teleurgesteld. Nog altijd bieden de Amsterdamse buitenplaatsen een Arcadische oase. Minpuntje: het boek is eigenlijk te dik en te zwaar om in de rugzak mee te slepen.
boekenkrant.com
april 2015 pagina 26
non-fictie verwacht Jan Pieterszoon Coen 1587-1629. Koopman-koning in Azië Bewonderd en inmiddels ook verguisd. Jan Pieterszoon Coen leeft in de herinnering voort als de stichter van Batavia, nu Jakarta, maar niet minder als de man die op bloedige wijze de Bandaeilanden onderwierp. Uit deze eerste Jur van Goor, Jan Pieterszoon wetenschappelijke bioCoen 1587-1629. Koopmangrafie rijst het beeld op koning in Azië, Uitgeverij van een geniale manaBoom, ISBN 978 94 610 5036 6 ger en een behendig (€ 29,90) politicus, die in de Tachtigjarige Oorlog tegen Spanje de basis legde voor de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC).
Vincent van Gogh. Een leven in brieven Vincent van Gogh is een van de grootste schilders van de negentiende eeuw. Maar weinig mensen weten dat hij ook honderden prachtige brieven schreef, voornamelijk aan zijn broer Theo. In deze brieven, die gerekend worden tot de mooiste in de Nederlandse literaJan Hulsker, Vincent van tuur, schrijft Van Gogh Gogh. Een leven in brieven, Uitgeverij Meulenhoff, ISBN over zijn emotionele en 978 90 290 9057 5 (€ 34,99) financiële problemen, over zijn passies en idealen en zijn vriendschap met Gauguin.
Wat eten we vandaag? Eén keer per week boodschappen doen, minder eten verspillen en elke avond snel aan tafel. Wat eten we vandaag? is een hulpmiddel voor drukke ouders: het biedt ideeën voor elke dag en voor elk seizoen, samengebracht Susan Aretz, Wat eten we in overzichtelijke, volvandaag?, Uitgeverij Specledig verzorgde weektrum, ISBN 978 90 003 4434 5 menu’s met uitgewerkte (€ 25,00) boodschappenlijstjes voor optimaal gemak. Daarnaast nog lekkere ontbijtjes, tussendoortjes en toetjes, ook samen met je kinderen te maken.
Mijn naam is Nadra Het Nederlandse meisje Bertha Hertogh wordt in 1942 geadopteerd door een Maleisische vrouw, maar acht jaar later wordt ze opgeëist door haar biologische vader. Bertha, die is omgedoopt tot Nadra, wordt het middelpunt van een strijd tussen de katholieke kerk en de islam. Elle van Rijn, Mijn naam Het conflict wordt een is Nadra, Uitgeverij Ambo internationale kwestie Anthos, ISBN 978 90 472 0377 dat uitmondt in onlus3 (€ 19,99) ten waarbij negentien doden vallen. Wat is er gebeurd met Nadra en hoe verging het haar toen zij ongewild moest terugkeren naar Nederland?
bloedbroeders
Een onmogelijke verzoening? Honderd jaar geleden vonden een miljoen Armeniërs de dood tijdens de Armeense Genocide. Althans, zo staat deze tragedie bij de Armenen bekend. De Turken noemen het de Armeense Kwestie. Voor Bloedbroeders gingen de Turkse journalist Sinan Can en de Armeense musicalacteur Ara Halici op zoek naar de waarheid achter dit trauma uit hun gemeenschappelijke verleden. Door Tanja Wilming
De Armeense Genocide roept nog steeds veel discussie op tussen Turken en Armenen. Wat is er precies gebeurd in 1915? Can en Halici vroegen zich af welke rol hun eigen families in deze Armeense tragedie speelden. Hun zoektocht leidde hen naar Turkije en Armenië, waar ze hun bevindingen vastlegden voor de documentaire Bloedbroeders en voor het gelijknamige boek. ‘Ik wilde weten wat zich honderd jaar geleden in het land van mijn ouders heeft afgespeeld’, zegt Can. ‘Door dat samen met een Armeniër te doen, konden we de kwestie vanuit twee perspectieven bekijken en vertellen.’ Ara, wat was voor jou de reden om aan dit project mee te werken? Halici: ‘Miljoenen vragen en emoties gierden door mijn lichaam toen Sinan belde. Ik was me ervan bewust dat het een lastig onderwerp was, maar omdat ik er weinig van wist zag ik de beladenheid ervan nog niet. Onze bevlogenheid en nieuwsgierigheid zorgden ervoor dat we samen het avontuur aan wilden gaan. We wilden beiden op zoek naar onze familiegeschiedenis. Zo startte onze reis van de Bloedbroeders.’
Sinan Can en Ara Halici
ernst stolk
waarheid. Het is een persoonlijk verslag geworden van onze bevindingen. Verhalen verbinden mensen en zorgen voor empathie, en dat is wat wij willen bereiken met het boek.’ Halici: ‘Het schrijven was verder een behoorlijk individueel proces. We hebben nauwelijks samen geschreven en pas op het laatste moment lazen we elkaars stukken. Zo hebben we ervoor gezorgd dat de lezer een inkijk krijgt in onze ziel. Want waar in de documentaireserie de beelden voor zich spreken, is het boek uitgebreider als het gaat om gevoelens.’
ode hecht geworden.’ Halici: ‘Maar zo’n lange reis met een crew heeft daar wel weer effect op gehad. We hebben elkaar tijdens deze intense periode echt leren kennen: niet alleen de leuke en mooie kanten, ook de mindere en duistere kanten.’ Can: ‘Maar we gingen altijd met respect met elkaar om. Er waren momenten waarin we elkaar kwijt waren, maar soms moet je verdwalen om elkaar weer te vinden: na het schrijfproces zijn we toch wel echt bloedbroeders geworden.’
Er heerst een taboe op de TurksArmeense kwestie. Denken jullie dat mensen klaar zijn om erover te praten? Halici: ‘Taboes zijn er om doorbroken te worden. Tijden en mensen veranderen, en in Turkije is een nieuwe generatie opgestaan die wil weten wat er zich honderd jaar geleden heeft afgespeeld in hun land. Je bent maar een muisklik verwijderd van heel veel informatie op internet en die informatie bereikt steeds meer personen in Turkije. Dat zorgt ervoor dat steeds meer mensen met andere ogen gaan kijken naar de dramatische gebeurtenissen van 1915. Er blijven natuurlijk altijd mensen die barrières opwerpen om de verzoening tegen te gaan, maar wij geloven dat Turken en Armenen elkaar een eeuw na de gebeurtenis weer gaan vinden.’
Hoe kijken jullie terug op de reis? Wat greep jullie het meeste aan? Halici: ‘Het voelt alsof ik een steen heb verlegd. Hoe vaak krijg je de kans om je familiegeschiedenis uit te pluizen? En dan ook nog met een onderwerp dat erg heikel is.’ Can: ‘Menselijke verhalen hebben ons het meeste gegrepen: verhalen van verdriet, maar ook van vriendschap en vertrouwen. Met het immense leed hadden we het van tijd tot tijd erg zwaar.’
Jullie reis is vastgelegd in zowel een documentaireserie als een boek. De serie werd tijdens jullie reis geproduceerd. Hoe verliep het schrijfproces van het boek? Halici: ‘De gesprekken voor een boek waren al voor onze reis in gang gezet. Daarom hield ik een dagboek bij tijdens de reis. Het echte schrijven begon pas maanden later.’ Can: ‘Bloedbroeders is ons debuut, dus hielden we tijdens het schrijven nauw contact met de uitgever. Het boek moest geen geschieSinan Can en Ara Halici, denisles worden. We Bloedbroeders, Uitgeverij verkondigen niet dé Unieboek Het Spectrum, ISBN 978 90 003 4348 5 (€ 19,99) waarheid, maar onze
Was er, ondanks jullie verscheurde verleden, ruimte voor vriendschap? Can: ‘Onze band was tijdens de researchperi-
Het doel van jullie reis was opheldering verschaffen over de TurkseArmeense kwestie en ruimte bieden voor verzoening. Vinden jullie dat dit doel bereikt is? Halici: ‘We hebben geprobeerd om naar het hele verhaal te kijken en alles naar eer en geweten te beoordelen. Maar de waarheid is de waarheid, hoe pijnlijk die soms ook is.’ Can: ‘Iedereen was voor ons verdacht; we hebben alles en iedereen tegen het licht gehouden. Zelfs van tijd tot tijd onszelf. We zijn dan ook onwijs dankbaar dat we de mogelijkheid hebben gekregen om een geweldige documentaireserie te maken, met een prachtboek erbij. Treed binnen en we nemen jullie mee op reis naar de ziel.’
boekenkrant.com
april 2015 pagina 27
koken beeldbuis
het recept Robin Kamphuis
Sam Walravens
Rudolph van Veen
Mathijs Vrieze
Claudia Allermeersch
Waar we het in de jaren negentig moesten doen met Joop Braakhekke, is het aantal tv-koks de laatste tijd geëxplodeerd. Het stikt op tv van de kookprogramma’s: van Masterchef en Heel Holland bakt tot Herrie XXL en 24Kitchen. Naast een tvcarrière hebben deze koks tegenwoordig ook bijna allemaal een eigen kookboek. Waarin verschillen ze nog van elkaar? De Boekenkrant zet drie tv-koks op een rijtje.
Franse grenzen over. Waar Rudolph van Veen in zijn Bakery vaak heerlijke, maar zondige taarten maakt, concentreert Mathijs Vrieze zich op de gezonde keuken. Met zijn 33 jaar is Vrieze Nederlands jongste tv-kok. Gedreven door zijn overgewicht in het verleden ontstond zijn motto ‘lekker gezond eten’ – een levensles die centraal staat tijdens zijn tv-optredens en in zijn boeken. Vrieze straalt enthousiasme en passie uit en weet mensen te motiveren om verantwoord en effectief af te vallen. ‘Lekker eten, afvallen en op gewicht blijven is beter vol te houden met onweerstaanbare maar makkelijke recepten,’ aldus Mathijs. In zijn in 2008 verschenen kookboek Lekker eten en gezonder afvallen leert Vrieze je om binnen een halfuur een gezond gerecht met verse ingrediënten op tafel te zetten. Vrieze is een graag geziene tv-kok; hij is immers het levende bewijs dat gezond koken helpt om af te vallen. Zijn regelmatige gastoptredens in lifestyleprogramma’s als Koffietijd en Shownieuws zijn daarvan een bewijs.
vrouw. Allermeersch noemt de voorbereidingen en het etentje zelf zelfs belangrijker dan wat er op het bord ligt. ‘Het ganse ritueel is voor mij een waar genoegen,’ aldus de Vlaamse. Allermeersch hecht veel waarde aan de voorbereiding, het opstellen van het boodschappenlijstje en het dekken van de tafel. Een perfecte avond is voor deze hobbykok aan tafel gaan met lekker eten, een goed wijntje, massa’s kaarsjes en vooral veel gelach. Gasten een welkom gevoel geven, daar doet ze het voor. In haar boeken probeert ze dan ook iedereen te begeleiden om zonder stress zelf te koken en vrienden thuis uit te nodigen. Het enorme aantal tv-koks dat tegenwoordig op televisie te bewonderen is brengt een bijna net zo immense hoeveelheid kookboeken met zich mee. En dat terwijl je zou denken dat alle manieren waarop je lasagne klaar kunt maken op een gegeven moment wel zijn besproken. Toch weten de televisiekoks hun eigen kookboek iedere keer weer als vernieuwend te presenteren. Hoe ze dat doen, tonen de titels van de bovengenoemde chefs al aan. Het gaat daarbij niet per se om de gerechten, maar om de invalshoek die ze gebruiken wanneer ze het recept presenteren. Of je nu op zoek bent naar een Michelinsterwaardig recept, een gezonde maaltijd of een huis-tuin-en-keukenaanpak; elk kookboek heeft zo zijn eigen smaak. En de tv-kok gelukkig ook.
Zoveel tv-koks, zoveel smaken
Door Tanja Wilming Wanneer je bijna altijd bovenaan staat in de ranglijsten vanwege je talent en je succes, moet je ook wel als eerste besproken worden. Wie kent hem niet: Rudolph van Veen, volgens de Quote de op vier na rijkste tv-kok van Nederland. Hij dankt deze status aan de prestaties die hij op culinair gebied neerzette: hij studeerde als beste leerling af aan de Culinaire School van Breda, won vier keer een eerste prijs tijdens de Zilveren Koksmuts-wedstrijden en was de eerste die zowel de titel Meesterkok als Meesterpatissier op zijn naam zette. Het kwam dan ook niet als een verrassing dat Van Veen op televisie ging koken. Meer dan acht jaar kookte hij tijdens het RTL-programma Life4you, en hij groeide mede dankzij programma’s als The Taste of Life en The Taste of Life Basics uit tot één van Nederlands bekendste koks. Naast zijn tvcarrière schreef de Meesterkok acht kookboeken. Hierin gaat Van Veen op zoek naar de beste producten van ons land, die hij op oogstrelende manier weet te presenteren. Gezien zijn succes was Van Veens besluit om in 2012 Life4you te verlaten en aan de slag te gaan bij 24Kitchen een logische stap. Bij 24Kitchen mag hij zelfs buitenlandse edities van zijn programma’s maken, en gaat hij met zijn succes De Duitse en
Sommige tv-koks hadden we nooit leren kennen als er geen talentenshows op televisie waren. Voordat Claudia Allermeersch in 2009 de winnaar werd van het eerste seizoen De Beste Hobbykok van Vlaanderen, was zij namelijk een nobele onbekende. Deze zakenvrouw is niet alleen een goede amateurkok, maar ook een ontzettend goede gast-
Polonaise
Het recept komt dit keer uit een historisch kookboek: Fin de siècle patisserie. De pagina uit het originele boek hebben we hier afgebeeld. Wij kozen uit dit boek een recept uit, dat u hier in een hedendaagse uitvoering ziet.
Ingrediënten • 3 eiwitten • 150 gram suiker • 125 dl slagroom • poedersuiker • vanille bereiding • Maak eerst een schuimbakje. Sla daarvoor de eiwitten met de suiker stijf en doe ze in een spuitzak. Fin de siècle patisserie, Uitge• Maak het bakje door verij Patrijs, ISBN 97 890 8209 491 6 (€ 17,70) eerst de ronde bodem te spuiten en dan de De eerste druk is een bibliofiele uitgave, met de hand in rand in drie keer (zie leer gebonden, 50 genumtekeningetjes). merde exemplaren, ISBN 97 • Droog dit in een voor890 8209 490 9 (€ 65,00) verwarmde oven van 100˚C gedurende 40 minuten. • Plak dan de ringetjes met wat schuim op de plak en bak nog 30 minuten. • Vul met opgeklopte slagroom met poedersuiker en vanille. Fin de siècle patisserie is kookboek van de maand. Meer informatie: www.kookboekvanhetjaar.nl
Meer kookboeken ontdekken? Surf naar Boekenkrant.com
Rudolph van Veen, Rudolph’s Bakery, Uitgeverij Karakter, ISBN 978 90 452 0663 9 (€ 34,95)
Mathijs Vrieze, Lekker eten en gezonder afvallen, HaMa Publishing, ISBN 978 90 818 6143 4 (€ 18,95)
Claudia Allermeersch, Koken voor vrienden met Claudia, Linkeroever Uitgevers, ISBN 978 90 572 0372 5 (€ 44,50)
Wereldprimeur in Nederland Het boek waar iedereen het over heeft NU OVERAL VERKRIJGBAAR
SPORT LEEST LEKKER, ZEKER MET 20% KORTING. OP NAAR DE BOEKHANDEL DUS! Het sportboek is populair. Logisch, want sport zit boordevol verhalen. Sport gaat over ambitie, over wilskracht en passie. Je gaat tot de grens en soms er overheen. Het grote geld lokt, evenals de verleiding. Winnaars worden verliezers, achterbuurtjochies wereldsterren. Honderdsten van seconden scheiden roem van vergetelheid. Matadors zijn het. Hedendaagse helden. Daar wil je over lezen. Zeker met 20% korting. Komt dat goed uit! Tijdens de Week van het Sportboek krijgt je 20% korting op 20 sportieve toptitels. Download de kortingsbon op www.weekvanhetsportboek.nl. Ga naar de boekhandel en kies één van de twintig beste sportboeken. Ook een goed sportverhaal begint bij de boekhandel.
DEZE ADVERTENTIE IS MOGELIJK GEMAAKT DOOR BOEK EN BEDRIJF
•011-030 BKrant 4 KBb_april_advertentie.indd 1
30-03-15 07:54
boekenkrant.com
april 2015 pagina 29
non-fictie spontaan
Life is a journey Waar gaat de reis naartoe? Als die vraag rijst, maar je geen zin hebt in het aloude antwoord, neem dan You only live once ter hand. Door Wendy Claes
van tekstuele reisgidsen, verleidt You only live once met paginabrede foto’s en illustraties, die de reislust aanwakkeren van zowel doorwinterde ontdekkingsreizigers als comfortzoekers die openstaan voor iets nieuws. Once in a lifetime belevenissen gaande van een roadtrip, bergtocht of safari tot een bungeejump, tattoo of wereldrecord. The sky is the limit.
Deze reisgids met grote R biedt meer dan 1000 You only live once richt zich evenwel ervaringen met voor niet uitsluitend tot waaghalzen. Het elke reiziger wat wils, inspireert evenzeer om een gezinsopgedeeld per tijdspeuitstap of huwelijksreis over een riode: een uur, een dag, andere boeg te gooien. Soms moet je een week, een maand het niet ver zoeken: overnacht onder of een jaar. Het koffietafelboek, de blote sterrenhemel of in een vooral bestaande uit fascinerende foto’s, werd prachtig uitgegeven door boomhut, geniet van een zonsondergang, leer dansen, verzamel herfstLonely Planet. De cocktail van bloedbladeren, boek een stoomtreinrit, stollend avontuur en eenvoudig pledoe vrijwilligerswerk, enzovoort. zier doet je watertanden. Iedere suggestie geeft een top vier Weg met klassieke vliegtuigvakanvan mogelijke locaties weer. Wereldties en volpension arrangementen. wijd liggen de kansen dus voor het Het wordt pas echt onvergetelijk grijpen, doorheen het jaar, over verals je alle mogelijkheden optimaal schillende tijdspannes, voor ieders benut. Geef een draai aan je leven, budget en interesse. Cijfermateriaal stap uit je comfortzone en voeg een en infographics mogen daar niet flinke portie uitdaging toe aan je bij ontbreken. Cocktailrecepten en dagdagelijkse trip of vakantie. routebeschrijvingen voor eilandverYou only live once is niet zomaar een kenningen evenmin. best of van alle reisgidsen, wel een Nog niet overtuigd? Misschien inspiratiegids onder het mom van geven de quotes en live life to the fullest. getuigenissen van Probeer er dus zo veel een heleboel ervamogelijk uit te halen. ringsdeskundigen een Het boek beoogt niet duwtje in de rug. You noodzakelijk exotische only live once, voorvakanties, maar gaat lopig slechts in het de grootste uitdaging Engels te verkrijgen, aan: het mooie zien in bewijst dat het niet kleine dingen. Omarm altijd duur, ver of lang spontaniteit en geniet weg van huis hoeft te van wat er om je heen is zijn. Zeg ja tegen het of gebeurt. Ervaringen Robin Barton, Cass Gilbert, leven en omhels de voorop, in plaats van David Cornthwaite e.a., You wereld! plekken. only live once, Uitgeverij Waar Lonely Planet nor- Lonely Planet, ISBN 978 17 436 maliter de kaart trekt 0164 8 (€ 32,99)
portret
Een intrigerend schrijversleven Dit jaar is het honderd jaar geleden dat Virginia Woolf (1882–1941) debuteerde met haar roman The Voyage Out. Ter ere van deze gelegenheid schreef Alexandra Harris een nieuwe biografie. Door Nina Visser
Alexandra Harris, Virginia Woolf. Een schrijversleven, vertaling: Catelien van Paassen, Uitgeverij Hollands Diep, ISBN 978 90 488 2435 9 (€ 19,99)
De bekendste biografieën over Woolf zijn waarschijnlijk die van haar neef Quentin Bell en die van de Engelse literatuurcriticus Hermione Lee. Alexandra Harris probeert met haar biografie niet deze bestaande levensschetsen te vervangen, maar wil een aanvul-
ling geven, bedoeld om om kennis te maken met Woolf en je te verleiden meer van haar te lezen. Harris’ biografie is opgedeeld in tien hoofdstukken, die elk een andere fase uit het leven van Woolf behandelen. Steeds staan haar schrijfsels centraal. In het begin zijn dit vooral dagboeken en brieven, later ook boeken en verhalen. Harris gebruikt ze om het leven en vooral de gedachten van de auteur te reconstrueren. De vele foto’s bieden een extra inzicht in hoe haar leven eruitzag. Door Woolfs openheid in haar dagboeken en brieven krijg je veel inzicht in wat ze dacht, waardoor je niet alleen leest hoe haar leven verliep, maar ook hoe ze zich daarbij voelde. Je merkt hoe ze zich verhield tot haar familie, vrienden, werk en
collega’s. Haar gevoelsleven komt bovendien tot uiting in haar verhalen. Harris citeert vaak personages om aan te geven hoe Woolf ergens zelf over dacht. Het wordt goed duidelijk waarom deze vrouw zo’n bijzondere auteur was. Harris legt uit hoe Woolf de roman vernieuwde en hoe ze zichzelf uitdaagde om haar stijl steeds verder te ontwikkelen en vernieuwen. Bekende titels als Mrs Dalloway, To the Lighthouse en The Waves worden uitvoerig besproken en in de context van Woolfs leven als auteur en mens geplaatst. Het is interessant om te lezen over de ambivalente relatie die ze met literatuur had. Het leverde haar veel op, maar bezorgde haar ook veel stress. Vooral het voltooien
van een roman riep een constante spanning op, die kon uitmonden in tijdelijke gekte en depressie. Harris heeft echter absoluut geen sensatieboek geschreven: aan Woolfs zelfverkozen dood wijdt ze drie pagina’s, en ook aan het misbruik in haar jeugd besteedt Harris minimaal aandacht. Naarmate de biografie vordert, gaat het zelfs nauwelijks meer over Woolfs leven, maar vooral over haar boeken. De biografie wordt hierdoor wat abstracter. Toch blijft Harris’ verhaal boeiend. Ze probeert Woolf in al haar gecompliceerdheid te vangen en schetst haar als een steeds veranderend en groeiend mens. Het levert een mooi, evenwichtig portret op.
Beste album 'Avontuur & Vermaak' 2014
e Nieuw en s m u alb nnaars i w s j in i r r a p a gb j i r n k e r l e ve d an h k le a o a b i c pe s p i r t s zaak! Nieuws, video's, boeken, albums en werk van Nederlandse stripmakers vind je op: www.stripmakers.nl www.facebook.com/Stripmakers www.youtube.com/user/BNSstripmakers
boekfragment
S1ngle Fantasy
Hanco Kolk & Peter de Wit, S1ngle Fantasy, Uitgeverij De Harmonie, ISBN 978 90 761 7456 3 (â‚Ź 14,90) www.deharmonie.nl
Winnaar Stripschapprijs 2015: Marcel Ruijters
Ook in Franse vertaling!
boekenkrant.com
april 2015 pagina 31
boekfragment
Filosofie van de waanzin Wouter Kusters is een unieke schrijver en denker. Hij maakte zelf tot twee keer toe een psychotische episode door en weet waar hij het over heeft: filosofie kan ongemerkt overgaan in waanzin. En omgekeerd: uit momenten van waanzin ontstaat de mooiste filosofie.
Wouter Kusters, Filosofie van de waanzin, Uitgeverij Lemniscaat, Paperback: ISBN 978 90 477 0632 8 (€ 39,95), Gebonden: ISBN 978 90 477 0485 0 (€ 59,95) www.lemniscaat.nl
In sterren geschreven. September 2007. Op een avond liep ik de Stad in om mijn nieuwe Inzicht te verkondigen onder de mensen. De straat was niet meer de gewone vertrouwde straat van vroeger: alles stond in een ander licht. Ik zag niet meer enkel de buitenkant van dingen en mensen, maar zag ook onmiddellijk wat hun innerlijke bestemming was. Ik zag de bedoelingen van mensen aan de manier waarop ze zich voortbewogen, hun gezichtsuitdrukking, gebaren en de kleur van hun kleding. Ik had zelf een zwarte broek en rode jas aan en het viel me op dat er opvallend veel mensen net zo gekleed waren. Er waren blijkbaar meer mensen met het nieuwe Inzicht bezig. Onopvallend gaven wij, de roodjassigen, elkaar tekenen van verstandhouding. Inwendig grinnikend, uitwendig mompelend liep ik door. Het was
uitgaansavond en er was al aardig wat volk op de been. Ik moest door het grote winkelcentrum heen om in de binnenstad te geraken. Het was erg druk en er hing een luidruchtige, opgewonden sfeer. Sommigen hadden duidelijk ook het Inzicht, ze keken op een speciale manier. Ik hield er rekening mee dat de sfeer door mijn aanwezigheid zou kunnen omslaan en mijn Plan zou kunnen uitkristalliseren tot geweld. Ik moest daarom niet te veel opvallen en kon maar beter het winkelcentrum verlaten. Ik had de dagen daarvoor zoveel heldere ideeën gekregen en inzichten ontvangen, dat ik had besloten een nieuw boek te schrijven over waanzin, met de codenaam ‘Hotel Neon’. Daarin zou ik het opsluiten van mensen in psychiatrische inrichtingen aanklagen en tegelijk zou ik het zielenleven van waanzinnigen gedetailleerd beschrijven -- en dat alles in de verhulde vorm van filosofie. Dit geweldige Plan moest echter niet voorbarig in de openbaarheid komen. Het zou jammer zijn als anderen ermee aan de haal gingen. Daarom snel het winkelcentrum uit verder de binnenstad in. Ik liep en dacht, zag en keek als een bezetene. Overal fietsers, voetgangers en auto’s, een bonte verzameling micro- en macrogebeurtenissen om over door te denken. Wat zich voor me afspeelde, leek wel een decor van
de film die al vooruitwees naar mijn boek. De mensen leken te zijn weggelopen uit mijn toekomstige boek, en was ik niet de auteur, dan leek ik wel uit mijzelf weggelopen. Mijn Inzicht hield in dat ik meer ‘zag’ dan er oppervlakkig te zien was. En al doordenkend zag ik boven het hotel aan de rand van het plein mijn eigen boek aangekondigd. Je had van dat kindervuurwerk, van die sterretjes waarmee ze in Volendam aan de gang waren geweest, daar ten noorden van joods Amsterdam waar ze wel raad wisten met zeevruchten. Met dat soort sterretjes dus stond reuzegroot in het donker ‘Hotel Neon’ geschreven. Mijn Plan, uitgelekt, in de sterren geschreven! Maar dat kon toch niet echt daar staan? Als ik echt zou geloven wat ik zag, dan zou ik waanzinnig zijn. Om niet toe te geven aan de mogelijkheid dat ik iets zag wat er niet was, keek ik met opzet niet nog een keer omhoog, maar liep door zonder iets te laten merken. Ik besloot een tandje lager te denken, want mijn doordenken had blijkbaar te sterk uitstralende effecten op mijn omgeving.
boekfragment
Een Normaal Boek Een Normaal Boek bevat verhalen: van dialogen en dreigbrieven tot de verzamelde autocueteksten van Ron Brandsteder. Ook is er een lijst met 350 woorden die nog aan de Nederlandse Taal ontbraken, zoals ‘behoud kanarie’ en ‘poetenviaduct’. Mulisch’ Boekenhoekje
Ronald Snijders en Fedor van Eldijk, Een normaal boek, Uitgeverij De Harmonie, ISBN 978 90 761 7439 6 (€ 17,90) www.deharmonie.nl
In onze boekenrubriek bespreken overleden schrijvers boeken die zij onlangs hebben gelezen. Deze keer de beurt aan Harry Mulisch, gezeten bij de open haard in een comfortabele fauteuil. Een boekje, al wat eerder verschenen, ten onrechte weinig aandacht gekregen, jonge schrijfster uit vooroorlogs joods milieu... debuteert met dit boekje verrassend, zeer verfrissend geschreven... thema’s: oorlog, ontluikende wasdom... worden wat hogere zaken geduid, niet uitgewerkt, jammer. Heb ook het idee dat de schrijfster weinig buiten komt en nogal in haar eigen wereldje blijft hangen. Het zijn vooral veel persoonlijke voorvalletjes op de vierkante meter. Ik heb ook het idee dat het nog niet af is... Goed, of deze mevrouw een blijvertje is zal de tijd leren... niet erg benieuwd naar haar tweede boek. Jammer.
(Mulisch flikkert het boek in de haard) Hier een boekje voor het gewone volk van een schrijver van het gewone volk. Het verhaalt van een jonge man die de kerstdagen verveeld doorbrengt en zo de avonden verstiert voor z’n ouders, z’n vrienden en ondergetekende. Van een uitgewerkt plot is geen sprake, er gebeurt weinig en dat is jammer want deze schrijver zou, met een beetje goede wil, uit kunnen groeien tot een ware subtopper. Helaas heeft de ongelukkige gekozen voor het pad van de homoseksuele dronkemansvriend. Wat natuurlijk leuke lectuur oplevert, als je van dat soort boekjes houdt. Goed... het boekje: thema’s zijn te goedkoop om op te noemen – allemaal op banaal niveau. Wellicht is dat ook de kracht van dit boekje, dat zich voor een tiener prima leent om het op de boekenlijst te zetten. Meer is het niet... jammer. (Mulisch flikkert het boek in de haard) Dit lijvige boekje, mag gerust het Magnum Opus heten van een onbekende schrijver. Het is een tweeluik: eerste deel verhaalt van een volk dat ontstaat en geschiedenis verwerft. Het tweede boekje verhaalt van een jonge man, geboren uit dit volk, die het aan de stok krijgt met de bezetter en zijn eigen volk. Een thema dat mij niet geheel vreemd in de oren klinkt. De schrijver plaatst het ver-
haal weliswaar 2000 jaar eerder maar citeert toch iets te veel uit mijn boeken en doet dat op een iets te doorzichtige manier. Ik heb ook nergens op de flap kunnen lezen wie de auteur is. Ik had het toch graag willen weten omdat het enige treffende overeenkomsten vertoont met mijn eigen werk. Of hier sprake is van plagiaat zou ik niet zo kunnen zeggen... origineel is het in geen geval. En dat is jammer... Het boekje... thema’s: verzet, geloof, metafysica, een heldendicht. Het klinkt misschien pretentieus, en dat is het ook. Maar wat is er mis met pretenties als je ze ook waar weet te maken... Dat lukt deze schrijver helaas niet. Hij zet in het tweede deel een intrigerend plot in dat hij slordig afrondt met de dood van de hoofdpersoon. Hij laat de brave borst nog eenmaal terugkeren uit de dood en stipt zo een verder onuitgewerkt motiefje aan... die herrijzenis mist elke functionaliteit en is mijns inziens slechts gebruikt omdat de auteur tegen de deadline aan nog enkele ‘briljante’ ideeën te binnen schoten... We voelen de laatste bladzijden als het ware de hete adem van de uitgever in ons nek... en dat is een gemiste kans want een schrijver zoals die van dit boekje moet je de tijd gunnen z’n ideeën uit te werken... afgeraffeld, waarschijnlijk als paperback uitgegeven... jammer. (Mulisch flikkert het boek in de haard)
boekenkrant.com
april 2015 pagina 32
strips zeeleven
Het lief en leed van de platkrab Het is best straf om in tijden van gesubsidieerde cultuurarmoede een graphic novel uit te brengen over het saaie leven van een krab. Fransman Arthur De Pins waagt zich eraan met De krabbenmars. Door Wendy Claes In De krabbenmars volgt De Pins in de streken van de Gironde het lief en leed van de cancer simplicimus vulgaris, beter gekend als de platkrab. De stakkers hebben de handicap uitsluitend in rechte lijnen te kunnen lopen, waardoor ze geen bochten kunnen nemen en genoodzaakt zijn om tot hun dood dezelfde route op en af te lopen. De Pins gebruikt dit nietige leven om, via allerhande psychologische vraagstukken, te filosoferen over onze dagelijkse sleur. Zo weerspiegelt hij treffend de frustraties over racisme en ongelijkheid door de platkrabben te laten betogen tegen de vrijheid die noordzeekrabben wel kennen. Maar ook roekeloos machtsvertoon komt ruimschoots aan bod. Als lezer bedenk je dan dat je het als
Wie zijn eerdere werk kent, waaronder Péchés mignons en Zombillénium, weet dat De Pins strijdt tegen de overheersing van de zwarte lijn waarbij personages of taferelen omtrokken worden. Een contourlijn doet niet alleen
beeldhouwer
Sterven voor de kunst Wat heb je ervoor over om bekend te worden als kunstenaar? Je leven? Dit is het hoofdthema van De beeldhouwer, de grafische roman van Scott McCloud.
is David Smith in de vergetelheid geraakt. Hij verkoopt zijn werk niet meer en heeft geen rode cent om van te leven. Als hij van zijn laatste centen wat zit te drinken in een café krijgt hij gezelschap van de Dood in de gedaante van zijn overleden oom. De Dood doet hem een aanbod. Hij Door Hans Pols stelt de jonge kunstenaar in staat om alles wat hij bedenkt met zijn blote handen te kunnen maken. Als McCloud is vooral hij het aanbod accepteert, is de prijs bekend als de auteur die hij daarvoor moet betalen dat van Understanding Comics (1993), een stan- hij nog maar tweehonderd dagen heeft te leven. David accepteert en daardwerk in stripbegint als een razende te werken. Als vorm over stripverhazijn zolderetage helemaal vol staat len en het naslagwerk met werk, nodigt hij wat mensen uit voor iedereen die wil weten wat een de kunstwereld uit. Helaas komt er stripverhaal is en uit welke elemenbijna niemand opdagen en zijn de ten een strip bestaat. Het succes van paar mensen die wel komen op het Understanding Comics leverde Scott eerste gezicht niet geïnteresseerd. McCloud wereldwijd vele uitnodiTot overmaat van ramp gingen op om lezingen stort de zolder in onder te geven of om te docehet gewicht van alle ren over stripverhalen. beelden. Als David op Hij maakte nog twee het punt staat om de vervolgen, maar kwam periode van tweehonnauwelijks meer toe derd dagen nog verder aan waar het voor hem te verkorten door voor mee begon: stripverhade trein te springen, len tekenen. De beeldwordt hij gered door houwer is zijn eerste Meg. Dankzij haar leert fictieboek sinds jaren. hij aspecten van het Het is een indrukwekleven kennen die tot kende, ruim vijfhonderd Scott McCloud, De beeldhoudan toe onbekend voor pagina’s tellende grafiwer, Uitgeverij Scratch Books, hem waren. Hij wordt sche roman geworden. softcover ISBN 978 94 921 1712 verliefd op Meg. Maar Na een succesvolle 0 (€ 29,90), hardcover ISBN hoe vertelt hij haar van start als beeldhouwer 978 94 921 1713 7 (€ 39,90)
het realisme uit een tekening verdwijnen, maar onderdrukt ook de mogelijkheid om met kleurvlakken de juiste sfeer op te wekken. Op fascinerende wijze slaagt De Pins erin om de geest te schetsen van de jaren zeventig en tachtig van Royan, een typisch Frans kuststadje waar industrie en toerisme elkaar broederlijk omhelzen. De taferelen lijken weggelopen te zijn uit een film van Tati. Tevens toont De Pins zijn liefde voor het grafische programma Illustrator. Het geeft hem een snelle mogelijkheid om met harde kleuren en heldere lijnen het karakter van zowel landschappen als hemel bij te kleuren en om achteraf verdere details toe te voegen. Een tweede leesbeurt dringt zich dus zeker op. Prettig is ook de extra bijlage inclusief voorstudies, een krabbenencyclopedie, vakantiefoto’s en een interview. Dat alles maakt van De krabbenmars een kanjer die hopelijk veel disArthur De Pins, De krabbencussie uitlokt. mars, Uitgeverij Silvester
mens toch helemaal niet zo slecht hebt. De Pins weet verschillende verhalen boeiend met elkaar te verweven. Naast het uitbundige leven van strandgasten vertelt hij over de schipper die iedere dag vervelende toeristen heen en weer brengt en over twee documentairemakers die het leven van de krab op de voet volgen. Want als de krabben er toch in zouden slagen een revolutie te ontketenen, zou dat het hele ecosysteem overhoop kunnen halen. Dat klinkt misschien vreemd, maar wie de strip erop naleest begrijpt wat de auteur bedoelt. De Pins’ fantasie kent duidelijk geen grenzen. Zo is het voor hem zelfs een koud kunstje om zijn lezer ervan te overtuigen dat de platkrab de evolutie van zowel mens als dier heeft gestuurd.
Hij wordt verliefd op Meg. Maar hoe vertelt hij haar van zijn afspraak met de Dood? zijn afspraak met de Dood? En is deze afspraak onherroepelijk? Grafisch leunt De beeldhouwer aan tegen Japanse strips. De tekeningen zijn uitgevoerd in zwart-wit met een blauwe steunkleur, waarbij McCloud zijn tekenstijl aanpast aan de situaties die hij beschrijft. Hij gebruikt alle mogelijkheden die het medium biedt en schrijft spitse dialogen. Hij schetst een liefdevol beeld van New York en de New Yorkse kunstwereld, terwijl hij vertelt over twee jonge mensen (gebaseerd op hemzelf en zijn vrouw Ivy) die het leven ontdekken. Scott McCloud werpt boeiende vragen op in De beeldhouwer. Wat is de prijs van kunst? Wat is de waarde van het leven? Toch behandelt hij ze op een lichte manier. Er zitten grappige gedeeltes in, maar De beeldhouwer graaft ook diep, ontroert en zet aan het denken. De keuzes die David maakt als zijn leven het einde nadert zijn verrassend en het verhaal heeft een prachtig slot.
Strips, ISBN 978 90 588 5959 4 (€ 49,95)
boekenkrant.com
april 2015 pagina 33
strips Foto Letja Versteijnen, beeldbewerking Laura Laaroo
Schrijver Herman van Veen en tekenaar Jan Bart Dieperink
interview
Hermanus: een poëtische clown Hij is performer, zanger, muzikant, schrijver van kinderboeken, schilder en clown. Minder bekend is dat Herman van Veen ook strips heeft geschreven. Over een clown die verdacht veel op hem lijkt. Door Caroline van der Lee Hermanus is een strip over een dichterlijke clown met een zwartwit geruite jas en een rode neus; een tweedimensionale versie van cabaretier Herman van Veen. Tussen 2003 en 2005 verschenen zijn avonturen in diverse lokale kranten, waaronder het Utrechts Nieuwsblad, en in 2007 werd ook een boekje uitgegeven. Daarna leek het doek te zijn gevallen. Tot nu! Op 27 maart verscheen bij uitgeverij Strip2000 Hermanus: Tweezaam, het eerste deel van een vierdelige integrale fullcolour-uitgave van de Hermanus-stroken. De Boekenkrant sprak met de makers van Hermanus: schrijver Herman van Veen en tekenaar Jan Bart Dieperink. Hermanus als stripfiguur werd geboren aan
het eind van de jaren negentig. Hoe is dat gegaan? Van Veen: ‘De Vlaamse cartoonist Jaques Moeraert, die werkt onder de naam Zak, maakte ooit na het zien van een voorstelling een getekende versie van mij. Aanvankelijk verscheen ik tweedimensionaal in rokkostuum, later in een zwart-wit geruite jas. Striptekenaar Jan Bart Dieperink maakte vervolgens Hermanus. De zwart-witte ruitjesjas werd bij hem het handelsmerk.’ Dieperink: ‘Moeraert en ik werden blijkbaar door hetzelfde getroffen. Ook bij mij viel het kwartje toen ik Herman tijdens een voorstelling zag opkomen in die zwart-witgeblokte jas. Dat beeld is zo strip. Na die voorstelling tekende ik een manneke met deze jas én rode neus en liet hem wat korte, abstracte avonturen beleven. Daarmee heb ik Herman benaderd. Die was meteen enthousiast om mee te werken.’
Waarom was u zo enthousiast om, naast optreden, zingen, schrijven en schilderen, ook strips te gaan maken? Van Veen: ’Mijn vader was letterzetter, typograaf en onderwijzer aan de Grafische School. Hij werkte Herman van Veen en Jan Bart bij drukkerij Bos in Dieperink, Hermanus 1, TweeUtrecht. Daar werd zaam, Uitgeverij Strip2000, ISBN 978 94 628 0041 0 (€ 8,95) toentertijd Het Parool
gedrukt en het Nieuw Utrechts Dagblad. In die kranten stonden strips die ik als jongetje verslonden heb: Kapitein Rob, Erik de Noorman, Sjors en Sjimmie, Ketelbinkie, Kick Wilstra. Mijn vader was bevriend met de tekenaars, die kwamen zelfs soms bij ons thuis. Kunt u zich voorstellen hoe trots ik was. ‘Toen ik groter werd ben ik strips gaan verzamelen. Ik heb inmiddels een kleine, maar voor mij betekenisvolle hoeveelheid boekjes die ik te pas en te onpas doorblader. Ik heb er in mijn jonge dagen van gedroomd ooit zelf strips te maken, en nu heb ik die droom tot op zekere hoogte kunnen verwezenlijken met Alfred Jodocus Kwak. Daarvan bestaan drie heuse stripboeken. Ik zou het liefst alle Kwak-verhalen als stripboek zien.’ Hoe ging de samenwerking tussen u beiden? Van Veen: ‘Meestal bedacht ik de verhaallijntjes, die Jan Bart omzette in drie of vier plaatjes. Verhaaltjes met een begin, midden en eind. Vaak absurd met als enig doel te vermaken. Jan Bart verstaat de kunst van omgekeerd denken. Hij ziet als hij wil in veel ook het tegendeel. Dat is een bijzondere kwaliteit.’ Dieperink: ‘Met een artiest als Herman, die bijna non-stop on the road is, was het altijd weer spannend. We spraken elkaar telefonisch, stuurden kattebelletjes of ontmoet-
ten elkaar tussen de bedrijven door in het theater. Snel denken, beetje associatief sparren. We gooiden wat thema’s in de lucht en schoten daar vervolgens op. Creatieven onder elkaar hebben vaak weinig woorden nodig.’ Met Herman van Veen als naamgenoot, inspiratiebron en (mede) auteur ligt het voor de hand om te veronderstellen dat Hermanus en Herman dezelfde persoon zijn. Dieperink: ‘Hermanus heeft naast Herman ook mij als geestelijk vader, dus hij heeft onvermijdelijk ook iets van mij. In de strip worden bepaalde aspecten van het veelzijdige talent van Herman uitvergroot. Aanvankelijk richtte ik mij op de performer Herman van Veen. Ik wilde vooral de poëtische, melancholieke en dromerige sfeer uit zijn voorstellingen vangen. Naar mate de tijd verstreek kreeg Hermanus steeds meer een eigen karakter, los van Herman. En in dat karakter voerde de clown de boventoon.’ Was er een speciale aanleiding om juist nu, na acht jaar stilte, een nieuwe Hermanus uit te geven? Van Veen: ‘Dat dit boek nu verschijnt heeft ook te maken met het feit dat ik binnenkort zeventig jaar wordt en vijftig jaar in het vak zit. U kunt het dus zien als een feestelijke uitgave die, hopen wij, vervolgd wordt.’
boekenkrant.com
april 2015 pagina 34
boekfragment
De schaduw van Tambora De schaduw van Tambora vertelt het ongelooflijke verhaal van een vulkaanuitbarsting die de loop van de geschiedenis ingrijpend veranderde.
Philip Dröge, De schaduw van Tambora, Uitgeverij Unieboek | Het Spectrum, ISBN 978 90 003 4360 7 (€ 19,99) www.schaduwvantambora.nl www.unieboekspectrum.nl
Nog iets later kan hij letterlijk bijna geen hand meer voor ogen zien, zo schrijft de zeeman. Zijn zicht beperkt zich tot een paar decimeter. Als hij zijn ogen tenminste open kan houden, de as prikt enorm, schrijven andere getuigen op. Een paar uur lang kan hij, net als de andere inwoners van Makassar, weinig anders doen dan blijven zitten en hopen dat de verduistering snel voorbijgaat. Dan komt gelukkig de zon voor de tweede keer die dag op boven Celebes. Op andere plekken duurt de duisternis veel langer. Ook op Java valt de verstikkende deken over stad en land. De laag as is vooral in het oosten zo dik, dat ook daar het zonlicht er niet doorheen komt. Alsof er een zonsverduistering is, wordt het snel na het ochtendkrieken weer donker. In Gresik, vlak bij Soerabaya, moeten mensen kaarsen opsteken om te kunnen ontbijten. Een paar uur later doet de aswolk het district Besuki aan, de resident daar rapporteert na twee dagen van neerdalende asvlokjes een laag van 12 centimeter. Alsof het heeft gesneeuwd.
De temperatuur stijgt in de meeste gebieden als de as begint neer te komen. Het geeft de warmte van de vulkaan af. Maar al snel begint het kwik dan te dalen; de deeltjes houden namelijk zonlicht tegen. Voor het eerst in hun leven hebben veel Indiërs het koud. Het duurt uiteindelijk drie dagen voor de vulkanische mist helemaal is verdwenen en de zon weer verschijnt. Tot Midden-Java ligt er een dikke laag van het roodgrijze spul op de velden. Dat verstikt in sommige gevallen letterlijk de natuur. Vissen drijven dood in het water, vogels vallen uit de bomen. Het moet een beangstigende ervaring zijn voor de mensen van de archipel. Drie dagen verstikkende duisternis zal veel Indiërs – autochtonen en kolonialen – het idee geven dat het einde der tijden is aangebroken. Een ooggetuige vertelt hoe er in Gressik, nabij Surabaya, totale paniek uitbreekt. ‘Niets kon worden gehoord, behalve de donder en het gemoffelde schreeuwen van mannen, vrouwen en kinderen, die er zeker van waren dat het einde van alle aardse dingen was aangebroken en dat de verschrikkingen die ze meemaakten niets minder waren dan het Laatste Oordeel. De lucht was gevuld met uitroepen om genade, gericht aan Hij die de aarde heeft gemaakt.’
Toch zijn mensen ook nieuwsgierig. Verschillende inwoners van de kolonie schrijven op wat ze waarnemen, alsof ze het ongrijpbare zo iets beter willen bevatten, temmen zelfs. Op Java rapporteren mensen dat de aswolk een licht zoete geur met zich meebrengt. De dapperste onderzoekers steken daadwerkelijk een beetje as in hun mond om het te proeven. Zij kunnen beamen dat het spul ook zoetig smaakt. Het heeft de ‘kleur van houtasch’ en ruikt op sommige plekken licht zwavelig, op andere niet. Het wordt in bekers gedaan en gewogen, de kapitein die in Makassar geen hand voor ogen ziet, constateert dat een pint ‘12,25 oncen’ weegt, ruwweg een halve kilo. Een beker vol as – opgevangen in Semarang, Midden-Java – wordt door de kapitein van het Britse schip Catharina zelfs meegenomen naar Calcutta in Brits-India, waar het materiaal in een laboratorium aan allerlei tests wordt onderworpen. De conclusie is dat het om een grijsbruin, reukloos poeder gaat met een bittere smaak, dat bestaat uit silica, nikkel, metaaloxide en kalium. Het poeder heeft een zeer laag soortelijk gewicht.
boekfragment
Rusland in oorlog 2 In Rusland in oorlog 2 zien we hoe de Koude Oorlog-stijl van Poetin gevaarlijke warme trekjes heeft gekregen. Ondertussen wordt onderzocht wie het MH17-toestel op 17 juli 2014 heeft neergehaald. Sterke vermoedens wijzen in de richting van de door Rusland gesteunde separatisten.
Peter D’Hamecourt, Rusland in oorlog 2 - met zichzelf en de wereld - Augustus 2014 – Januari 2015, Uitgeverij Conserve, ISBN 978 90 542 9380 4 (€ 19,99) www.conserve.nl
De gouden nimfen koesteren zich in het water dat in grote stromen langs hun glimmende lichamen stroomt. De mythologische figuren staan in een ruime kring. In een rechte lijn van deze enorme ronde waterpartij, in de richting van het landbouwpaviljoen, spuit het water uit fonteinen die een uitgestrekt en imposante waterbed spreiden. Dit sprankelende spel van waterstralen kreeg in de gloriejaren van de Sovjet-Unie de naam ‘fontein van de Vriendschap der Volken’. De gigantische kletterende watermassa vormt het hart van de Tentoonstelling van de Successen van de Volkseconomie, voor de Moskoviet kortweg VDNCh. Het tentoonstellingscomplex beslaat enkele honderden hectares. Vermaak, educatie en vooral patriottisme moeten hier samengaan. Een ingrijpende renovatie waarin de Russische overheid vele miljarden
euro’s heeft gestoken is in gang gezet om de afgebladderde VDNCh weer te laten blinken, net als de gouden nimfen op de fontein. Ik wandel er vaak, want het is een paar honderd meter van mijn appartement in Moskou. De ambities die Rusland heeft met het complex doen herinneren aan de glorietijden onder Stalin en de herrijzenis van het complex na de Tweede Wereldoorlog. De VDNCh slokt zelfs mijn geliefde botanische tuin en het Ostankinopark op. Beide groene oases in Moskou worden meegenomen in het gigantische renovatieproject. Maar er blijft iets vreemds hangen rond deze plek in het noorden van Moskou. In de Sovjetjaren toonden de paviljoens van de Sovjetrepublieken hier hun successen, bereikt onder de vlag met de hamer en de sikkel. De elektrificatie en de gasificatie van het arbeidersparadijs werden er breed uitgemeten. Ook de successen in de ruimtevaart waren er te bewonderen. Tussen al deze successen kon de Moskoviet wandelen, ijsjes eten, sjasjliek verorberen en genieten van een zomerse dag. Ik zette er mijn eerste stappen in de nadagen van het Sovjetrijk. Er waren weinig successen meer te melden. Integendeel, het verval was overal voelbaar. De Sovjet-republieken waren hun belangtelling voor de paviljoens kennelijk ook kwijt, want
vele bouwwerken toonden tekenen van ernstig verval. Het park was een idee van Stalin. Het ging in 1939 open, maar de Tweede Wereldoorlog verstoorde de Sovjetdroom die het park moest uitstralen. Het duurde tot 1958, onder Nikita Chroesjtsjov, voordat de burgers de etalage van de Sovjetsuccessen terugkregen. Een metrostation met dezelfde naam opende in dat jaar bij VDNCh. Tot de dag van vandaag voert de metro in de zomer elke dag en in de wintermaanden vooral in de weekeinden massa’s mensen aan die een bijzondere band hebben met deze plek. Ik hoefde niet ver te reizen om elke dag de teloorgang van het Sovjetrijk te volgen. Ze waren op VDNCh zichtbaar. Het wilde kapitalisme veroverde het park aan het eind van de jaren tachtig en in het begin van de jaren negentig. De paviljoens van de vijftien Sovjetrepublieken veranderden in uitdragerijen van goedkope waar uit China. Ik zag een wereldrijk in verval samengebundeld in een amusementspark waar roestige kermisattracties er niet in slaagden kinderharten te veroveren. Hier en daar een gedrogeerde beer die loom uit zijn ogen kijkend met de slecht geklede dagjesmensen op de foto ging. De eigenaar van de beer ontving per klant een paar roebel die tijdens de overdracht van het bedrag al vele procenten in waarde verminderde.
boekenkrant.com
april 2015 pagina 35
boekfragment
De kunst van het vreedzaam vechten ‘Kraakhelder, zonder ook maar iets te vereenvoudigen.’ – Carel Peeters in Vrij Nederland Botsingen zijn geen noodzakelijk kwaad, maar een groot goed in een open samenleving. De vraag is alleen: hoe gaan we hiermee om en welke middelen zetten we in?
Hans Achterhuis & Nico Koning, De kunst van het vreedzaam vechten, Uitgeverij Lemniscaat, ISBN 978 90 477 0219 1 (€ 34,95) www.lemniscaat.nl
Potloden tegen kalasjnikovs in Parijs, paraplu’s tegen bewapende ordebewaarders in Hongkong: het zijn beelden die de essentie uitdrukken van waar ons om gaat in De kunst van het vreedzaam vechten. In veel commentaren op de aanslagen in Parijs waren de centrale ideeën en begrippen uit ons boek te herkennen. ‘Wij vechten terug, maar wel op onze manier’, luidde bijvoorbeeld de kop boven het redactionele commentaar van de Volkskrant. ‘Waar jullie machinegeweren leegschieten op weerlozen, antwoorden wij door principieel vast te houden aan onze achting voor het woord, het enige juiste middel om conflicten op te lossen.’ Moderne samenlevingen zijn gebouwd op de kunst van het vreedzaam vechten. We vechten niet geconcentreerd in bloedstollende
toernooien, maar we schaken her en der op vele borden, en waar we verliezen kunnen we dat relativeren omdat er nog veel meer borden zijn. De wereld van de sport kan als metafoor gelden voor het moderne beschavingsbewustzijn. Sportiviteit is onze redding geworden. Een eeuwenlange training in sportiviteit heeft ons in staat gesteld de geweldsdreiging op bevredigende wijze te bedwingen. Wie sportief is, gaat de strijd niet uit de weg en is bereid zich te onderwerpen aan spelregels, en daarbij is een sportief persoon in staat zijn of haar verlies te nemen. Ook een zeker respect voor de tegenstander is essentieel voor een sportieve houding. Deze karakteristieken van de deugd van de sportiviteit zijn relevant in alle domeinen van moderne samenlevingen. Sportief moet je behalve op sportvelden ook zijn op markten, in rechtszalen, in discussies, in de wetenschap, in een democratische procedure, in huiselijke kring en op het werk. Daar vinden overal botsingen plaats, maar sportiviteit kan die botsingen naar een beschaafd niveau tillen. Er zijn botsende belangen, botsende instellingen, botsende ideeën en ook personen die botsen. Die persoonlijke botsingen vragen om de meest verfijnde zelfbeheersing. Vreedzaam vechten zou overal in de publieke ruimte moeten plaatsvin-
den. In een ander opiniestuk uit de Volkskrant wordt – mede namens de Stichting Vreedzaam, die lesprogramma’s voor het onderwijs ontwikkelt – gewezen op de belangrijke rol van scholen. Kinderen moeten leren wat het betekent om burgers van een moderne democratie te zijn. In onderwijsinstellingen kunnen zij leren ‘hoe je op een goede manier samen besluiten neemt, meningsverschillen kunt overbruggen en conflicten op een vreedzame manier kunt oplossen’. Vreedzaam leven als privépersoon is niet genoeg. Er zal ook in de publieke ruimte gestreden moeten worden. Willen we met moreel gezag een tegenwicht bieden aan haatzaaiers en geweldpredikers, dan is er een gezamenlijk ‘offensief’ nodig van opvoeders, leerkrachten en ouders. Bij de recente herdenking van Auschwitz pleitte Roman Kent, een overlevende, voor een elfde gebod: ‘Wees nooit een omstander.’ Om vanuit de beschutting van de eigen privéwereld de publieke ruimte te betreden hebben we moed nodig, zo stelde de filosofe Hannah Arendt. Deze deugd hebben strijders in het verleden altijd beoefend – en tegenwoordig geldt zij ook voor gewone burgers.
leven volgens de verwachtingen van onze omgeving. Zoals je vrienden, je ouders of collega’s vinden dat je moet leven. Als je zin hebt om te leven op een andere manier dan vele anderen goed vinden, zul je er misschien af en toe alleen voor staan. Je krijgt misschien zelfs kritiek. Beschouw dat als een goed teken. Als iemand iets over je te zeggen heeft, betekent dat dat je hebt durven doen wat niet iedereen doet. Wie genadeloos is, durft anders te denken. Iedereen die buitengewoon goed wordt in iets, denkt groter en verder dan de meesten. Iedere dag opnieuw. Als je toch denkt, waarom dan niet groot denken? Het vraagt niet zo heel veel meer om groot te denken, gewoon een kleine dosis genadeloosheid. Denken doe je toch. Durf vaker uit je comfortzone te stappen. Maak er een gewoonte van om jezelf uit te dagen. Wie genadeloos is, gaat door als het pijn doet. Creëer dagelijks of wekelijks ruimte om het onaangename te voelen. Je leert meer. Je ontwikkelt je sneller. Sta één dag een beetje vroeger op. Als je dan die avond gaat slapen, heb je een beter gevoel dan anders, omdat je meer gedaan gekregen hebt en omdat je trots mag zijn dat je de verleiding hebt weerstaan om die ochtend langer te slapen. Geef gedurende één week dat kleine beetje meer, werk iets harder, ver-
standiger en efficiënter. Wees iets energieker, hulpvaardiger en bemoedigender tegenover je medemensen, neem meer initiatieven – dan geniet je de vrijdagavond des te meer wanneer je smult van de pizza en je lekker onderuitgezakt voor de tv zit. Je hebt gevochten voor het goede gevoel en je bent een stap dichter bij je dromen en je doel. Als je tijdens een zware training of een wedstrijd pijn begint te voelen, ga je door. Wees nieuwsgierig naar de pijn en stel jezelf de vraag: wat gebeurt er als ik nu doorga? Wat gebeurt er als ik nog dieper ga? Denk aan wat er op lichamelijk vlak gebeurt: de pijn is gewoon een manier van het lichaam om je te vertellen dat je moet rusten.
boekfragment
Genadeloos Door elke dag je gewoontes een beetje aan te passen en bewuster te kiezen, bereik je grote veranderingen in je prestaties. Genadeloos helpt je daarbij.
Erik Bertrand Larssen, Genadeloos, vertaling: Maud Jenje en Sofie Maertens, Uitgeverij Boom Nelissen, ISBN 978 90 244 0329 5 (€ 24,95) Genadeloos vormt een tweeluik met de eerder verschenen bestseller Helweek, 7 dagen die je leven veranderen. www.helweek.nl
Wie genadeloos is, is zich zeer bewust van zijn keuzes. Voor je een keuze maakt, moet je weten waarom je die keuze maakt. Er moet een bedoeling achter zitten, en het moet het gewenste effect opleveren. Koop je een worstenbroodje in het benzinestation, dan is dat omdat je iets wilt vieren of omdat je het verdiend hebt. Is dat niet zo, dan moet je een keuze maken die in overeenstemming is met je waarden en je doel. Dan kies je hoogstwaarschijnlijk een gezond alternatief zoals je zelfgesmeerde boterhammen of een volkoren stokbrood en een salade. Kies je ervoor om wat vroeger te stoppen met werken omdat het buiten mooi weer is, dan is dat omdat je een lange namiddag gepland hebt met je kinderen, of omdat je op adem wilt komen na een drukke periode. Is dat niet zo, dan kies je voor dat wat je een stap dichter bij je dromen brengt en geef je die middag nog wat gas bij, ondanks de verleiding. Wie genadeloos is, leeft zoals hij wil leven. Want het is moedig om te leven op de manier die je zelf de beste vindt. We zijn geneigd te
boekenkrant.com
april 2015 pagina 36
boekhandel Agenda
april 2015 13 MAART – 15 APRIL
MAASTRICHT – Sint Janskerk. Reizen door de Maastrichtse boekdrukkunst. Expositie met reisverhalen en almanakken van o.a. Landtmeter, Bertus, Van Gulpen, Lekens en reiziger Johann Bernoulli die Maastricht bezocht en beschreef. www.maastrichtbookfair.nl
11 APRIL
AMSTERDAM – Centrale Openbare Bibliotheek. Middag van het Kinderboek en uitreiking Woutertje Pieterse Prijs. Het thema van de middag is Draaien maar! www.oba.nl
12 APRIL
AARSCHOT – Damiaaninstituut. Meer dan honderd tekenaars en scenaristen verkopen hun werk en signeren. AMERSFOORT – De Algemene Boekhandel. Mirjam Oldenhave, schrijfster van de Mees Kees-boeken, en Rick de Haas, tekenaar van de vrolijke illustraties, geven samen een Mees Kees-voorstelling. www.libris.nl/dealgemeneboekhandel
14 APRIL
ARNHEM – Arnhemse Kinderboekwinkel. Leesgroep voor leerkrachten en liefhebbers van kinderliteratuur als inspiratie voor jezelf, voor op school of met de kinderen thuis. www.bureaubeleef.nl
15 APRIL
UTRECHT – TivoliVredenburg. Dag van de Jonge Jury. Een dag vol interviews, voordrachten en workshops, met als hoogtepunt de uitreiking van de Prijs van de Jonge Jury 2015. www.jongejury.nl HEEMSTEDE – Boekhandel Blokker. Filosoof Coen Simon geeft een lezing over Filosoferen is makkelijker als je denkt, ter gelegenheid van de Maand van de Filosofie. www.libris.nl/blokker
19 APRIL
NIEUWEGEIN – Meeting District. 28e Suske en Wiske Fanclubdag van de Fameuze Fanclub, de enige vereniging voor en door liefhebbers van Suske en Wiske! www.fameuzefanclub.nl
22 APRIL
SCHAGEN – Boekhandel Plukker. Alexander Münninghoff geeft in het CultuurCafé een lezing over zijn indrukwekkende boek De Stamhouder.
de koperen tuin
Voor ieder mens een boek Wie Goes bezoekt, kan De Koperen Tuin haast niet missen. De boekhandel, een voormalig dijkhuis aan de Keizersdijk, heeft een voorgevel van ruim veertig meter breed. Door Anouk Abels De winkel die achter die gevel verscholen gaat, beslaat maar liefst vijfhonderd vierkante meter. Volgens Manda Heddema, eigenaresse van De Koperen Tuin, heeft het pand een interessante geschiedenis. ‘In de jaren zestig werd het gebouw gekocht door de protestantse gemeente, die hier van alles organiseerde. Er zijn zelfs kerkdiensten in deze ruimte gehouden.’ Dat laatste kun je je goed voorstellen als je kijkt naar de open structuur die het pand tot vandaag de dag heeft gehouden. Heddema: ‘Er zijn natuurlijk een hoop boekenkasten, maar we vinden het belangrijk om een gevoel van ruimte te creëren.’ In het aanbod van De Koperen Tuin klinkt volgens Heddema duidelijk de Zeeuwse identiteit door. ‘Op dat gebied zijn we vergelijkbaar met Friesland: de Zeeuwse identiteit leeft, en daar spelen we op in. We hebben een afdeling met Zeeuwse producten, en streven ernaar compleet zijn als het gaat om het boekenaanbod voor en door Zeeuwen.’ Tevens is er aan de boekwinkel een uitgeverij verbonden. ‘Ook hierbij hebben we de Zeeuwse identiteit hoog in het vaandel staan’, aldus Heddema. ‘We specialiseren ons in de Zeeuwse cultuurgeschiedenis.’ Of het nu gaat om het maken of het verkopen van boeken: De Koperen Tuin blinkt uit in de persoonlijke aanpak van haar medewerkers. ‘We
Manda Heddema in De Koperen Tuin maken alleen boeken die een verhaal vertellen dat verteld moet worden,’ legt Heddema uit. ‘Daarnaast hebben we boeken voor iedereen, waar we zelf altijd enthousiast over kunnen vertellen.’ Dat enthousiasme is voelbaar in de manier waarop Heddema aanwezig is in de winkel en op de sociale media. ‘Onze klanten weten echt wie ik ben,’ zegt ze. ‘Daarom is er een grote gunfactor.’ Dat deze aanpak ook een negatieve uitwerking kan hebben, ervoer de eigenaresse van De Koperen Tuin afgelopen zomer. ‘Vorig jaar overleed mijn zoon op 22-jarige leeftijd. We merkten toen dat mensen wegbleven, omdat ze niet goed wisten wat ze tegen mij moesten zeggen.’ Uiteindelijk besloot Heddema een interview over haar verlies te geven aan een plaatselijke krant. ‘Ik wilde niet dat mensen het eng vonden om mij te benaderen. Uiteindelijk bleek
‘De Zeeuwse identiteit leeft, en daar spelen we op in.’ dat een goed plan te zijn geweest: we hebben uiteindelijk een erg goed jaar gedraaid. En het succes blijft zich voortzetten: dit jaar zijn we voor de tweede keer genomineerd als Boekhandel van het Jaar.’ Heddema is ervan overtuigd dat de persoonlijke manier van werken De Koperen Tuin zo’n bijzondere boekhandel maakt. ‘Er past bij elk mens een boek, en bij elk boek past een mens. Met dit motto in mijn achterhoofd kan ik iedereen helpen om een boek te vinden dat bij hem of haar past!’
www.boekhandelplukker.nl
HUIZEN – Boekhandel Flevo. Lezing met Geurt Gaarlandt (Otto de Kat). www.libris.nl/flevo
23 APRIL
AMSTERDAM – De Brakke Grond. Qwerty & Azerty Grote Literaire Quiz der Lage Landen. Humorvolle en spannende quiz over boeken en schrijvers, klassiekers en debuten en proza en poëzie uit de Lage Landen. www.deburen.eu GRONINGEN – Rijksuniversiteit, Academiegebouw. Spraakmakende Boeken is een jaarlijkse reeks van zeven lezingen over literatuur voor een breed publiek. Ditmaal wordt De toverberg van Thomas Mann besproken door dr. Henk Harbers. www.rug.nl
26 april
AMSTERDAM – The American Book Centre. Heb je een goed idee voor een boek, maar weet je niet hoe nu verder te gaan? Pitch het idee aan Oscar van Gelderen van Uitgeverij Lebowski. www.abc.nl
3 mei
GOUDA – Strips op de markt. Stripmarkt met meer dan 80 kramen. www.stripsopdemarkt.com SOEST – Vertrek vanaf Theater Idea. Fietsen langs plekken die van betekenis zijn geweest voor schrijvers en dichters uit Soest, zoals Rinke Tolman en Jean Dulieu. Je bekijkt een poëtische voordracht in de beeldentuin en eindigt bij Boekhandel Van de Ven. www.ideacultuur.nl
ongelijkheid
Maand van de Filosofie April is de Maand van de Filosofie. Daarom is er extra aandacht voor filosofische onderwerpen in boekhandels, bibliotheken en debatcentra. Het thema van dit jaar is ongelijkheid. Het essay dat traditiegetrouw verschijnt is dit jaar geschreven door journalisten Rutger Bregman en Jesse Frederik. In Waarom vuilnismannen meer verdienen dan bankiers beantwoorden ze hoe het toch mogelijk is dat de mensen waar we overduidelijk niet zonder kunnen zo slecht verdienen, terwijl bijvoorbeeld bankiers, lobbyisten en consultants veel beter boeren. Filosofen Erno Eskens, Pim Haselager en Rik Peters onderzoeken op 16 april in Lux Nijmegen de gelijk-
heid tussen mens en dier, mens en ding, en mens en robot. Wat maakt een mens tot mens, een robot tot robot, een ding tot ding en een dier tot dier? Filosofie Magazine organiseert ook dit jaar de Filosofienacht. Op 17 april komen meer dan veertig denkers samen in Pakhuis de Zwijger in Amsterdam. Via lezingen, workshops, debatten en interviews onderzoeken denkers en publiek de betekenis van ongelijkheid in onze huidige samenleving. Kun je
er in Amsterdam niet bij zijn? Op 10 en 11 april wordt er ook in Groningen en Leeuwarden een Nacht van de Filosofie georganiseerd. De Dag van de Filosofie is een jaarlijks terugkerend evenement in Tilburg. Op 18 april zijn er in theater De NWE Vorst verschillende sessies waarin diverse aspecten van ongelijkheid worden besproken. Een van de sprekers is de vooraanstaande Britse filosoof Jonathan Wolff.
Ga voor meer informatie en evenementen naar www.maandvandefilosofie.nl.
boekenkrant.com
april 2015 pagina 37
boekhandel gratis
Boekhandels die de Boekenkrant verspreiden
Staat uw naam niet op de lijst, of heeft u aanpassingen? Geef het door via info@boekenkrant.com Alblasserdam
Boekhandel de Krekel dekrekel.nl Alkmaar
Boekhandel Feijn feijn.nl
Boekhandel Van der Meulen’s
vandermeulensboekhandel.nl
Bilthoven
Bilthovense Boekhandel
bilthovenseboekhandel.nl Bleiswijk
Boekhandel Muilenburg
boekhandelmuilenburg.nl Bloemendaal
Boekhandel Broekhuis
Boekhandel Bloemendaal
Alphen a/d Rijn
Boxmeer
Almelo
boekhandelbroekhuis.nl
Boekhandel Haasbeek haasbeek-libris.nl
Boekhandel Haasbeek Herenhof haasbeek.nl Amersfoort
De Algemene Boekhandel
algemeneboekhandel.nl Amersfoort
Boekhandel Veenendaal
boekhandelveenendaal.nl Amstelveen
Boekhandel Venstra venstra.nl
Amsterdam
De Amsterdamse Boekhandel
deamsterdamseboekhandel.nl
Boekhandel de Dolfijn boekhandeldedolfijn.nl
De Nieuwe Boekhandel denieuweboekhandel.nl
Boekhandel Jimmink www.jimminkboek.nl
Boekhandel Mulder boekhandelmulder.nl
Boekhandel Scheltema scheltema.nl
Plantage Van der Plas
www.plantagevanderplas.nl Apeldoorn
Nawijn & Polak Boekverkopers nawijn-polak.nl Arnhem
De Arnhemse Kinderboekwinkel lezenisleuk.nl
Boekhandel Hijman Ongerijmd boekhandelongerijmd.nl Assen
Boekhandel Iwema iwema.nl Baarn
Boekhandel Den Boer denboer.nl
Barneveld
Boekhandel Romijn
www.boekhandelromijn.nl Badhoevedorp
Boekhandel Jaspers boekhandeljaspers.nl Beilen
Boekhandel Het Logboek hetlogboek.org Bennekom
Boekhandel Novita libris.nl/novita
Bergen op Zoom
Quist boeken quistboeken.nl
boekhandelbloemendaal.nl
Druten
Boekhandel Maas & Waal
boekhandelmaasenwaal.nl Eersel
De Boekenlegger de-boekenlegger.nl Eindhoven
Boekhandel Van Grinsven
boekhandelvangrinsven.nl
Boekhandel Van Piere libris.nl/vanpiere
Van Dinter Media
Emmen
Breda
vermeer.plantage.nl
dinternet.nl
Boekhandel Van Kemenade & Hollaers libris.nl/ vankemenade-hollaers
Libris Buitelaar librisbuitelaar.nl Breukelen
Boekhandel van Kralingen
boekhandelvankralingen.nl Brugge
De Reyghere Boekhandel dereyghere.be Brunssum
Boekhandel Rob Rozeman robrozeman.nl Bunnick
Boekhandel Van Ravenswaay ravenswaay.net
Plantage Vermeer Enkhuizen
Smit en Co Boek- en Kantoorboekhandel kantoorboekhandelsmitenco.nl Enschede
Boekhandel Broekhuis Boekhandelbroekhuis.nl Etten-Leur
Plantage Etten-Leur plantage-ettenleur.nl Exloo
Geerts Warenhuis geertswarenhuis.nl Geldrop
Boekhandel van Grinsven
boekhandelvangrinsven.nl Goirle
Libris Buitelaar librisbuitelaar.nl Goes
Boekhandel Laan
Boekhandel De Koperen Tuin
Coevorden
Gouda
readshop.nl/vestiging/ coevorden
verkaaikboeken.nl
Castricum
www.boekhandellaan.nl
Readshop Coevorden Delft
Boekhandel Ben Kempers benkempers.nl
Boekhandel De Omslag www.deomslagdelft.nl Den Haag
Boekhandel Van Stockum vanstockum.nl Deventer
Boekhandel Praamstra boekhandelpraamstra.nl Doetichem
Raadgreep & Berrevoets libris.nl/ raadgeepenberrevoets Doorn
The Readshop Doorn Readshop.nl/vestigingen/ doorn Doorweth
The Read Shop Doorweth Drachten
Boekhandel Van der Velde
boekhandelvandervelde.nl Dronten
Voster Boek & Kantoor voster.nl
www.dekoperentuin.nl
Boekhandel Verkaaik Groningen
Boekhandel Van der Velde
boekhandelvandervelde.nl Haarlem
Boekhandel Gillissen & Co
boekhandelgillissen.nl
Boekhandel H. de Vries Boeken devriesboeken.nl
Bruna Cronjéstraat Bruna.nl
Haren GN
Boomker Boeken boomker.nl Harlingen
Boekhandel Wever boekhandelwever.nl Hedel
The Readshop Hedel
readshop.nl/vestiging/hedel Heemskerk
Bruna Heemskerk Bruna.nl
Heemstede
Boekhandel Blokker boekhandelblokker.nl Heerhugowaard
Bruna Middenwaard bruna.nl Heerlen
Bij Het Raethuys bijhetraethuys.nl
Heeze
Boek- en Kantoorboek handel Lektura lektura.nl Hengelo
De Nijmeegse Kinderboekwinkel
Uden
Roelants [in LUX] roelants.nl
boekhandelbertvander heijden.nl
roelants.nl
Boekhandel Ten Hoope
lezenisleuk.nl
Boekhandel Bert van der Heijden
Boekhandel Broekhuis
Boekhandel Roelants
Uithoorn
Hoevelaken
Dekker vd Vegt boekverkopers
tenhoopeboeken.nl
boekhandelbroekhuis.nl
De Hoevelakense Boekhandel
hoevelakenseboekhandel.nl
dekkervdvegt.nl Noordwijk
Heusinkveld – Holten
Boekhandel van der Meer
Hoorn
Noordwijkerhout
Holten
meerdaneenboekhandel.nl
Hoornse Boekhandel hoornseboekhandel.nl Houten
Boekhandel Wijs
libris.nl/vandermeer
Boekhandel Wagenaar & Van Halem wagenaarvanhalem.nl Nuenen
Huizen
Boekhandel van de Moosdijk
boekhandelflevo.nl
Oegstgeest
info@onzebruna.nl
rijnlandseboekhandel.nl
boekwijs.nl
Boekhandel Flevo
moosdijk.com
Utrecht
Boekhandel Libris Utrecht
boekhandellibrisutrecht.nl
Broese boekverkopers libris.nl/broese Valkenswaard
Boekhandel Priem libris.nl/priem Veenendaal
Boekhandel van Kooten boekhandelvankooten.nl Veghel
Bek Boeken bekboeken.nl
Bruna Oostermeent
Rijnlandse boekhandel
Kapelle
Oisterwijk
Boekhandel Jansen & de Feijter
lectori.nl
boekhandeloisterwijk.nl
Venlo
Boekhandel Lectori
Boekhandel Oisterwijk
Kerkrade
Oosterbeek
Boekhandel Leeskunst leeskunst.nl
Krimpen aan den IJssel
Boekhandel De Korf boekhandeldekorf.nl
Boekhandel Kamerbeek www.kamerbeekkrimpen.nl Laren
Larense Boekhandel larenseboekhandel.nl Leeuwarden
Boekhandel Van der Velde
boekhandelvandervelde.nl Leiden
Boekhandel van Stockum
www.vanstockum.nl Leuven
Kinderboekhandel De kleine Johannes de-kleine-johannes.be Lisse
Grimbergen boeken
www.grimbergenboeken.nl Lochem
Boekhandel Lovink boekhandellovink.nl Maassluis
Boekhandel Het Keizerrijk hetkeizerrijk.nl Maastricht
Boekhandel Dominicanen
Boekhandeldominicanen.nl
Boekhandel Meijer en Siegers
plantagemeijerensiegers.nl Oudewater
The Readshop Oudewater
leesteken.nl
Puttershoek
Marjan Houtman Lezen en Schrijven marjanhoutman.nl Pijnacker
Boekhandel van Atten vanattenboek.nl Roden
Boekhandel Daan Nijman daannijman.nl Roermond
Plantage Boekhandel plantageroermond.nl Roosendaal
Boekhandel De Boekenwurm boekenwurm.biz Rosmalen
Boekhandel De Omslag boekhandeldeomslag.nl Rotterdam
Boekhandel Donner donner.nl
maximushillegersberg.nl
Meppel
Boekhandel Plukker
boekhandelbarth.nl
Scheveningen
vanstockum.nl
boekhandelscheveningen.nl
Boekhandel Barth
boekhandelplukker.nl
Boekhandel Van Stockum
Boekhandel Scheveningen
Middelburg
Sittard
de-drvkkery.nl
boekhandelkrings.nl
De Drvkkery
Boekhandel Krings
Mijdrecht
Sneek
Nimo Boek nimoboek.nl Naaldwijk
Boekhandel Vingerling vingerling.nl Nijkerk
Boekhandel Roodbeen boekhandelroodbeen.nl Nijmegen
Boekhandel Augustinus boekhandelaugustunis.nl
Venray
Boek- en kantoorvakhandel van den Munckhof boekhandelvenray.nl
plantagepontier.nl
Boekhandel het Leesteken
Schagen
Monnickendam
koophetbijkoops.nl
Purmerend
www.salvator.be
boekhandelmondria.nl
Boekhandel Koops
Vlaardingen
Mechelen
Boekhandel Mondria
eenpassievoorboeken.nl
readshop.nl/vestiging/ oudewater
Boekhandel Maximus
Boekhandel Salvator
Velp GLD
Boekhandel Van der Velde
boekhandelvandervelde.nl Steenwijk
Steenwijk’s Boekhuys boekwinkel.com Tilburg
Gianotten Mutsaers gianottenmutsaers.nl Turnhout
Standaard Boekhandel standaardboekhandel.be
Plantage Pontier Vledder
Boekhandel Vledderland
boekhandelvledderland.nl Winterswijk
Boekhandel Kramer boekhandelkramer.nl Woerden
Libris Woerden libriswoerden.nl Wormerveer
Pasman Boek & Hobby pasmanboekenhobby.nl Zeist
Groenveld Boeken
groenveldboeken@planet.nl
Boekhandel Kramer & Van Doorn kramerenvandoorn.nl Zoetermeer
Boekhandel Zonneveld boekhandelzonneveld.nl
The Readshop Meerzicht
readshop.nl/vestiging/ meerzicht Zutphen
Boekhandel Someren en Ten Bosch libris.nl/ vansomeren-en-tenbosch Zwolle
Waanders in de Broeren waandersindebroeren.nl
boekenkrant.com
lettergrepen-sudoku
© 2015 www.sudoku-variations.com
T
R R
K D
april 2015 pagina 39
I
S
T
H D
E
S A R
A K R
T
S
D
T
K
R
S S
S I
E
Te gebruiken letters: A D E H I K R S T
win een boekenkrant abonnement
oplossing
Woordsudoku Als u deze Woordsudoku juist invult, moeten elke rij, elke kolom en elk blok van 3 bij 3 velden de negen verschillende letters precies eenmaal bevatten.
Zonder deze twee extra groepen heeft deze Woordsudoku met de 28 gegeven letters 33 verschillende oplossingen.
Als extra uitdaging zijn aan deze Woordsudoku twee groepen van negen samenhangende velden toegevoegd, die deze negen verschillende lettergrepen ook precies eenmaal moeten bevatten (de twee diagonalen).
Mail uw oplossing uiterlijk 27 april naar redactie@boekenkrant.com en maak kans op een abonnement op de Boekenkrant! De prijswinnaar en de oplossing worden bekendgemaakt in de Boekenkrant van 4 mei.
U zult regelmatig logisch van de eigenschap van deze twee groepen gebruik moeten maken om deze Woordsudoku uniek te kunnen oplossen.
Deze maatwerk Woordsudoku is ontworpen door Folkert van der Meulen Bosma.
win een boek
In de groengemerkte velden ontstaat oplossing van deze puzzel.
Ga voor meer uitdagende (Woord)sudoku variaties naar www.sudoku-variations.com.
win dit boek
WEEK
ZO
KEN
HIT
MER
GE
BOE
SCHENK
TE
GE
MER
TE
ZO
BOE
SCHENK
WEEK
HIT
KEN
HIT
BOE
SCHENK
KEN
WEEK
TE
MER
GE
ZO
MER
HIT
GE
WEEK
TE
ZO
KEN
BOE
SCHENK
TE
WEEK
ZO
BOE
SCHENK
KEN
HIT
MER
GE
KEN
SCHENK
BOE
GE
HIT
MER
TE
ZO
WEEK
ZO
TE
WEEK
MER
GE
BOE
SCHENK
KEN
HIT
SCHENK
KEN
MER
TE
ZO
HIT
GE
WEEK
BOE
BOE
GE
HIT
SCHENK
KEN
WEEK
ZO
TE
MER
© 2015 www.sudoku-variations.com
De oplossing van de Woordsudoku van februari 2015 was:
BOEKENWEEKGESCHENK ZOMERHITTE JAN WOLKERS 2005 De winnaar van deze Woordsudoku is Ine Rijkhof uit Enschede. Zij wint een jaarabonnement op de Boekenkrant. Gefeliciteerd!
oplossing
winnaar
Deze schrijver heeft last van een gespleten persoonlijkheid. Pepe Smit, Fred kan niet slapen, Uitgeverij De Harmonie, ISBN 978 90 761 7452 5 (€ 14,90)
Welke drie schrijvers zijn in dit beeld verborgen? Stuur de drie namen voor maandag 27 april 2015 naar redactie@boekenkrant. com met als onderwerp ‘win een boek’. Onder de goede inzendingen wordt het boek Fred kan niet slapen verloot.
Fred het hert weet wat hij wil. In zijn eerste prentenboek waren dat handen, en die kreeg hij ook van zijn schepper Pépé Smit. In dit nieuwe boek gaat het helemaal mis als Fred op bezoek gaat bij Anton de knorrige boswachter.
colofon
Judit Neurink, De oorlog van ISIS, Uitgeverij Conserve, ISBN 978 90 542 9378 1 (€ 14,99)
Wie waren de drie schrijvers met een gespleten persoonlijkheid in het novembernummer? Het goede antwoord is: Alex Boogers, Romano Molenaar en Jón Kalman Stéfansson.
Uit de vele goede inzendingen trokken wij Riekje van Groenigen Hulzenga uit Drachten. Zij wint een exemplaar van De oorlog van ISIS van Judit Neurink. Van harte gefeliciteerd!
medewerkers
Over de Boekenkrant De Boekenkrant biedt kwaliteit voor een breed publiek. Onze onafhankelijke redactie besteedt aandacht aan literatuur, spanning, jeugd, strips en non-fictie. Iedere eerste maandag van de maand verschijnt de papieren editie, die wordt verspreid via boekhandels, bibliotheken en scholen in Nederland en Vlaanderen. Tevens is het mogelijk om als particulier een abonnement te nemen en de Boekenkrant thuisgestuurd te krijgen. Daarnaast plaatst de redactie iedere dag het laatste boekennieuws op www.boekenkrant.com.
Mediapartners De Boekenkrant is mediapartner van Crossing Border. crossingborder.nl
Contact Uphill Battle Boekpromotie, Visschersplein 160, k22, 3511 LX Utrecht, Nederland. Telefoon: + 31 30 2231718 Redactie redactie@boekenkrant.com Informatie over adverteren verkoop@boekenkrant.com Abonnementenservice boekenkrant@spabonneeservice.nl Online www.boekenkrant.com facebook.com/deboekenkrant twitter.com/boekenkrant
Oplage 22.000
Het team Hoofdredacteur: Anouk Abels Redactie: Selma van Aken, Abe Borst, Zofeyah Braam, Wendy Claes, Jacqueline Coppens, Laura van Dee, Wouter le Duc, Nicole van der Elst, Floortje van Gameren, Ika Gerritsen, Aefke ten Hagen, Lex Jansen, Cok Jouvenaar, Wieneke van Koppen, Jolijn Klein Kranenbarg, Maria van Leeuwen, Thijs Moens, Leoni Nijland, Elisabeth van Nimwegen, Meie Otten, Hans Pols, Laura Scholte, Patz van der Sloot, An Prudon, Merijn Schipper, Yonina Spijker, Michelle van Toorn, Nina Visser, Tanja W ilming, Sanne Wolters, Siebe Huizinga (redactie-adviseur). Projecten: Caroline van der Lee Vormgeving/ontwerp: Titus Vegter (titusvegter@chello.nl) Uitgever: Jan Louwers De volgende Boekenkrant verschijnt op 4 mei 2015.
Anouk Abels
Tanja Wilming
Abe Borst
Wouter le Duc
Nicole van der Elst
Wendy Claes
Jacqueline Coppens
Aefke ten Hagen
Caroline van der Lee
Elisabeth van Nimwegen
Merijn Schipper
Michelle van Toorn
Titus Vegter
Nina Visser
Sanne Wolters
‘Een instant klassieker!’ DWDD Boekenpanel
DWDADN
BOEK V ND DE MAA €
10
‘Het is zo mooi geschreven. Het is pure kunst. Geweldig!’ DWDD Boekenpanel www.meulenhoff.nl