de beste bron voor boekennieuws – jaargang 9, nummer 6, juni 2015 – www.boekenkrant.com
het vijfde evangelie
ian caldwell
lees het boekfragment op p.11
Leonie Broekstra
Koos Breukel
www.awbruna.nl
Marion Pauw en de Maand van het Spannende Boek 13
Kate Mosse: horror en taxidermie in De nacht van de vogels 15 wouter le duc
Hier leest… Gerda Havertong 5
Tim Krabbé: ‘Ik fiets zo’n 300 kilometer per week.’ 3
Frank Toussaint
De dood van Bin Laden volgens Leon de Winter 8
qr-code
tour
en verder
‘Vier mannen op een fiets, kun je daar iets mee?’
Losse delen................... 2 Literatuur..................... 3 Spanning.....................13 Jeugd............................17 Non-fictie.................... 25 Strips........................... 32 Agenda........................ 36 Boekhandel................ 36 Adressen..................... 37 Win een boek............. 39
Ventoux als film en boek
www.boekenkrant.com
7
boekenkrant abonneer je op de gratis boekenkrant nieuwsbrief
ga naar www.boekenkrant.com/nieuwsbrief
Andy Griffiths: Ik wil kinderen ervan overtuigen dat onvoorstelbare dingen waar zijn.’ 19
Klaar voor de Tour met Michael Boogerd 27
WAT ER LOO 200 JA A R ST R IJD
W W W. U I T G E V E R I J B O O M . N L – L E E S H E T B O E K F R AG M E N T O P P. 2 4
boekenkrant.com
juni 2015 pagina 2
losse delen
Klaar voor de start
De Maand van het Spannende Boek is begonnen, dus kun je weer genieten van talloze evenementen en speciale uitgaven rondom moord, mysterie en andere thrillerzaken. Bovendien trakteert de boekhandel je op Grijs gebied, het geschenk dat Marion Pauw voor deze Maand schreef. In deze Boekenkrant vind je een interview met deze succesvolle schrijfster (p.13). In Utrecht, de thuishaven van het Boekenkrant-team, ervaren we ondertussen een andere vorm van spanning. Reikhalzend kijken we hier uit naar de start van de Tour, Le Grand Départ, die in ons ‘stadsie’ plaatsvindt. De fietsgekte heeft niet alleen onze stad, maar ook deze krant overgenomen: we besteden aandacht aan verrassende strips, romans en reisverslagen over de wielersport. En ik? Ik probeer ondanks al die spanning toch aan mijn nachtrust te komen. Anders heeft u volgende maand geen krant om van te genieten. Ik lees dus geen thrillers vlak voordat ik ga slapen, en ga ook niet in mijn slaapzak langs de tourroute liggen om een mooi plekje in het publiek te scoren. Toch geniet ik stiekem van de spannende sfeer die steeds beter voelbaar wordt – in de boekhandels en in de straten van Utrecht. De zomer krijgt een bloedstollende start. Ik kan niet wachten totdat we onderweg zijn. Anouk Abels – Hoofdredacteur Boekenkrant anouk@boekenkrant.com
cover van de maand juni 2015
Denken aan vrijdag is het vijfde deel in de spannende Frieda Klein-reeks. Uit de Thames wordt het lijk van een man gevist. Hij is onherkenbaar. Het enige aanknopingspunt is een ziekenhuisbandje om zijn pols met daarop de naam Frieda Klein. Hierdoor wordt Klein al snel de hoofdverdachte in de moordzaak. Nicci French, Denken aan vrijdag, vertaling: Caecile de Hoog, Ambo|Anthos uitgevers, ISBN 978 90 263 3070 4 (€ 19,99)
BON
nieuws
annaleen louwes
redactioneel
+++ Adriaan van Dis mocht afgelopen maand de Libris Literatuurprijs in ontvangst nemen. Hij won deze belangrijke onderscheiding met zijn roman Ik kom terug. De jury noemde het boek ‘een uitzonderlijke roman, die op tragikomische wijze naar de kern van het menszijn graaft.’ Van Dis was al twee keer eerder genomineerd voor deze prijs – voor Tikkop in 2010 en Indische duinen in 1994. +++ Ook werd onlangs de Storytel Luisterboek Award uitgereikt. Deze prijs voor het best voorgelezen luisterboek ging naar Een weeffout in onze sterren van John Green, ingesproken door zangeres Beatrice van der Poel. ‘Prachtig voorgelezen, met een hele mooie kleine afstand tot het boek,’ vindt de jury. ‘Elk woord komt aan, soms als een mokerslag, soms als een aai over je wang.’ +++ Er is een portret van Shakespeare gevonden dat werd gemaakt toen de schrijver nog in leven was. Althans, dat beweert historicus Mark Griffiths. Hij vond de afbeelding op de titelpagina van een boek over botanie. De man op de afbeelding draagt een indrukwekkende baard en een toga. De reacties op Griffiths’ claim zijn niet allemaal even positief, maar de historicus is zeker van zijn zaak: ‘Dit is de belangrijkste ontdekking over Shakespeare in tijden.’ +++ Wie binnenkort in Den Haag komt, loopt de kans om Haagse Harry tegen het lijf te lopen. Nabestaanden van Marnix Rueb laten een standbeeld van de door hem bedachte Haagse stripheld bouwen. Het kunstwerk zal te bewonderen zijn op de Grote Markt in Den Haag, voor de ingang van de tramtunnel. Hagenezen mogen zelf een tekst verzinnen voor het shirt van Haagse Harry. +++ Altijd benieuwd geweest naar de boeken die Bin Laden op zijn planken had staan? De Amerikaanse inlichtingendiensten hebben een verzameling documenten vrijgegeven onder de naam ‘Bin Ladens boekenkast’. Tussen deze documenten bevinden zich notities en brieven, maar ook boeken van Bob Woodward en Noam Chomsky. Verrassend genoeg bezat de terrorist ook een editie van het Guinness Book of World Records. +++ Helaas is er ook minder goed nieuws. De Vlaamse schrijver Jef Geeraerts is op 85-jarige leeftijd overleden. De schrijver is vooral bekend van zijn Gangreen-reeks over Belgisch Congo, waarin hij de koloniale misstanden aan de kaak stelt. +++
ondertussen op boekenkrant.com
12 nummers voor €30
Ja, ik wil een abonnement op de Boekenkrant – 12 nummers voor € 30,– inclusief bezorgkosten. Vul de bon in, of ga naar www.boekenkrant.com/abo.
BON
Naam M / V
In verband met de Maand van het Spannende Boek is er op de website van de Boekenkrant dit keer veel aandacht voor het thrillergenre. Surf naar onze website voor een recensie van de laatste Nicci French en een verslag van De Avond van het Spannende Boek. Op de hoogte blijven? Volg ons via Facebook en Twitter, of meld je aan voor onze Boekenkrant Nieuwsbrief.
boekenkrant tip 3
2015, week 22
Pieter Koolwijk en Linde Faas, Bens Boot
Michel Houellebecq, Onderworpen
In de tuin van Giel staat een houten zeilboot. Dat is het graf van zijn broer Ben. Daar zijn de buren niet blij mee.
Een professor aan de Franse Sorbonne ziet zijn land in 2022 steeds verder polariseren. De eerste moslimpresident brengt rust in het land.
nederlandse t0p 3
Michel van Egmond en Jan Hillenius, Topshow In Topshow kijken bestsellerschrijver Michel van Egmond en eindredacteur Jan Hillenius terug op de turbulente jaren van de tv-show Voetbal International.
Gijs van Middelkoop, Amerikanen fietsen niet… Gijs van Middelkoop en zijn vriendin fietsten van Miami naar San Francisco, een afstand van 8500 kilometer. In dit boek doet hij verslag.
(Bron: Stichting CPNB) 2015, week 22
Joris Luyendijk, Dit kan niet waar zijn
Adriaan van Dis, Ik kom terug
Joris Luyendijk dook twee jaar lang in de wereld van de bankiers. Kunnen we weer een crash verwachten zoals in 2008 gebeurde?
Na een leven van zwijgen begint een moeder tegen haar zoon te praten. In ruil voor haar verhaal moet de zoon haar een zachte dood bezorgen.
belgische top 3
(Bron: Boekenvak.be) 2015, week 21
Paula Hawkins, Het meisje in de trein
Merho, De Kiekeboes / 142 Tot op de bodem
Annelies Lafleur, (On)-Gewenst
Rachel neemt elke ochtend dezelfde trein. Elke dag komt ze langs een stel dat buiten ontbijt. Op een dag ziet ze iets vreemds in hun tuin.
Jens maakt een reisreportage over Mexico en nodigt de Kiekeboes uit om hem te vergezellen. Er ontstaat een zoektocht naar het geheim achter de gehaaide zakenvrouwmet-snor Frida Kihlo.
Was ik (on)gewenst? Wanneer Sam zwanger blijkt van Tim, wil ze achterhalen wie haar moeder is, en waarom zij haar heeft gedumpt.
straat
postcode
plaats
land
telefoon
IBAN nummer
Betaling Automatische incasso Per factuur (+ 2,50 administratiekosten) geboortedatum handtekening
Stuur deze bon naar: Boekenkrant, Visscherplein 160 K22, 3511 LX Utrecht, Nederland
abe
squalies.blogspot.com
boekenkrant.com
juni 2015 pagina 3
literatuur tour de france
De wielerlevens van Tim Krabbé Velen kennen Tim Krabbé van romans als Het gouden ei, maar hij is ook de man die een jonge Matthijs van Nieuwkerk er ooit uit fietste op de Mont Ventoux. Nu heeft hij een nieuw wielerboek uitgebracht: De veertiende etappe. Door Nina Visser Krabbé (1943) is een fervent wielrenner, die van 1973 tot 1980 bijna zeshonderd amateurwedstrijden reed. In 1978 schreef hij De Renner, een autobiografisch verslag van de Ronde van Mont Aigoual van 1977. In 1984 verscheen 43 wielerverhalen. De veertiende etappe bevat opnieuw deze 43 wielerverhalen, aangevuld met 28 nieuwe. Kun je uitleggen wat wielrennen zo’n mooie sport maakt? Meteen: ‘Nee.’ Dat kan niet? Langzamer: ‘Nee… Dan verval je in abstracties die altijd minder interessant zijn dan de actie zelf. Lees mijn boeken, zou ik zeggen.’ Maar van Lance Armstrong vind je bijvoorbeeld dat hij het wielrennen geen recht deed. ‘Hij richtte zich alleen maar op de Tour de France. Dat miskent wat wielrennen echt is, want dat is niet de mooiste wedstrijd die er is. Je hoeft geen enkele etappe te winnen, maar je kunt toch de Tour winnen. Dat is bij eendagswedstrijden niet zo. Armstrong was een absolute topatleet, die ook andere wedstrijden had kunnen winnen. En omdat hij dat was, was het voor hem relatief makkelijk om de Tour zeven keer achter elkaar te winnen. Als wielerliefhebber nam ik hem dat kwalijk.’ Waarom stopte je in 1980 met wedstrijden rijden? ‘Omdat ik vond dat ik weer eens een beetje een normaal leven moest gaan leiden.’ Hoe zag je leven er dan uit? ‘Toen ik wielrende richtte ik me daar toch wel op. Dus ik ging niet hele nachten in de kroeg hangen, zoals ik daarvoor deed. Ik dronk nauwelijks meer, ik at gezonder. Je moet er ook wel een beetje voor leven. Ik reed minstens
twee wedstrijden per week, zomers wel vier of vijf.’ Wat bracht je ertoe om in 2005 opnieuw wedstrijden te gaan rijden? ‘In 2003 wilden mensen het vijfentwintigjarig bestaan van De Renner vieren door de ronde uit dat boek te rijden. Ze vroegen of ik mee wilde doen, maar dat kon ik helemaal niet. Ik was heel erg dik geworden, ik woog bijna 110 kilo. Vervolgens vroegen ze of ik als gast wilde langskomen. En ja, toen ik ze daar op mijn weggetjes zag fietsen begon het toch wel te kriebelen. Ik dacht: zou ik dat ook weer kunnen, meedoen met zo’n tour? Dus toen ben ik wedstrijden voor zestigplussers gaan rijden. Dat heb ik acht jaar lang met veel inzet gedaan, en toen ben ik er weer mee gestopt omdat het leeftijdsverschil begon te tellen. Maar daarna ben ik des te meer gaan fietsen eigenlijk. Met mijn vriendjes de Windjammers fiets ik zo’n driehonderd kilometer per week.’ Hoe lang ga je nog door? ‘Dat is de vraag inderdaad. Kijk, die jongens met wie ik fiets zijn hele sterke figuren. Ik ben verreweg de oudste in die groep, dus ik moet flink afzien om aan het wiel te kunnen blijven. Ik ben nu 72 en ik heb besloten dat ik volgend jaar ook nog wel met ze mee kan, en daarna ga ik maar eens bekijken of ik dat nog wel wil, want het is behoorlijk zwaar. Maar ik heb er nog lol in.’ Er staat een groot stuk over doping in je boek. ‘Nou ja, als we het daar over moeten hebben… Het is een onoplosbaar probleem.’ Jij schrijft dat doping maar één van de vele factoren is die prestaties beïnvloeden, net als bijvoorbeeld iemands kracht en vorm. ‘Er zijn allerlei manieren waarop je kunt uitblinken. Een van die manieren is dat je beter de weg weet in de niet verboden, of desnoods wel verboden producten waardoor je beter kunt gaan fietsen. Het is een onoverwinbare tegenspraak dat wielrennen gaat om prestaties, maar dat prestatiebevorderen voor een groot deel verboden is.’
Tim Krabbé, De veertiende etappe, Uitgeverij Prome theus, ISBN 978 90 446 2841 8 (€ 17,95)
Dopinggebruik is van alle tijden. Waarom vormt het nu zo’n probleem? ‘Dat is mij eigenlijk een raadsel. Er is een algemene volkswalging ontstaan over dopinggebruik, dat was vroe-
Milena Busquets
Tim Krabbé
Koos Breukel
ger helemaal niet zo. Je ziet het bij alle columnisten: wielrenners zijn oud vuil. Het komt trouwens voornamelijk op het hoofd van de wielrenners terecht, maar veel andere duursporters zijn ook tegen de lamp gelopen. Die hele wereld zit ermee vol.’ In de jaren zeventig hoorde je bij de beste twintig schakers van Nederland. Speel je nog vaak? ‘Te vaak eigenlijk, het is heel verslavend. Ik vrees dat ik toch wel uitkom op tien partijtjes per week, alleen op internet overigens. Het is een beetje verkwiste tijd.’ Helpt schaken niet om scherp te blijven? ‘Nou, schaken wordt wel eens overschat. Het berust enorm op routine en doet niet zo’n verschrikkelijk beroep op je creativiteit. Het is veel minder scherpzinnig dan vaak wordt gedacht. Goede schakers worden vaak aangezien voor halve genieën, wat absolute flauwekul is.’
Er worden toch nog steeds nieuwe zetten bedacht? ‘Ja, natuurlijk. De topmensen hebben een beter georganiseerd brein. Zij hebben een fantastische creativiteit, en verzinnen plannen waar ik nooit opgekomen zou zijn, dat is zo.’ Werk je momenteel aan een nieuw boek? ‘Ik ben heel druk met iets bezig, maar daar zeg ik verder niks over.’ Ook niet wanneer we het kunnen verwachten? ‘Nee. Dat is nooit zo verstandig.’ Spannend. ‘Ja, voor mij ook.’ Dus je weet nog niet precies waar het naar toe gaat? Vrolijk: ‘Ik zeg er helemaal niets over. Ik ben dag in dag uit aan het werk aan een nieuw boek, dat is alles wat ik erover kan zeggen.’
boekenkrant.com
juni 2015 pagina 4
literatuur column
Kom hier
Ik kan hem ongegeneerd chanteren met een doosje rozijntjes. Zodra we een boekwinkel inlopen, haal ik een doosje uit mijn tas. Daar is hij dan zeker tien minuten zoet mee. Zijn broer ligt rustig in de wagen. Ik sla mijn slag en begin met het lezen van de achterflappen. Ik heb natuurlijk helemaal niets nodig. Er is niemand jarig, ik zit zelf niet om leesvoer verlegen en ik heb ook geen tijdgebrek. Maar ik moet. Ik pak het eerste boek alsof ik een reep chocola vasthoud en begin te lezen. Vanuit mijn rechterooghoek zie ik dat hij het doosje rozijntjes nog niet los heeft. Ingespannen pulkt hij aan de opening. Hij wil het toch zelf doen. Ik heb boek één al onder mijn arm. Die houd ik bij me. Voor de zekerheid. Ik ben een boekjunkie. Verslaafd aan letters. En dan zie ik het boek waar ik zoveel moois over heb gehoord op Facebook. Kom hier dat ik u kus. Ik lees de achterflap en begin met de eerste pagina. Er wil iemand langs. De kinderwagen staat in de weg. Ik glimlach mijn bijna onbeleefde nieuwsgierigheid naar dit boek weg. Ik lees verder. In mijn ooghoek zie ik dat het doosje open is. Opschieten moet ik. Vanaf de eerste alinea van de veelbelovende roman ben ik verkocht. Ik moet lezen. Ineens begrijp ik al die verdorven ouders die hun kinderen voor de televisie zetten. Ik maak geen keuze. Ik neem twee boeken. De laatste thriller van Esther Verhoef, omdat het fijn is om af en toe een spannend boek te lezen. En Kom hier dat ik u kus moet ik alleen al om de titel op de toonbank leggen. Hoe kan iemand zoiets moois bedenken. Onderweg naar huis branden de boeken in mijn tas. Als chocolade in de middagzon. Als kleedgeld in de broekzak van een zestienjarig meisje. Thuisgekomen schiet heel even de schandelijke gedachte door mijn hoofd om een migraineaanval te veinzen en met Kom hier dat ik u kus onder de dekens te verdwijnen. Te lezen tot het boek uit is en mijn gezin heel even harteloos in de steek te laten. In plaats daarvan pak ik mijn tas uit, geef ik mijn kinderen te eten en leg ik het boek dat ik als eerste ga lezen op de lege woonkamertafel. Daar wacht Kom hier dat ik u kus heel beleefd tot ik leestijd heb. Mijn man komt thuis. ‘O nee he. Heb je dat boek gekocht?’ zegt hij weinig charmant. ‘Hoezo?’ In mijn hoofd klinken alvast verdedigende zinnen. ‘Die heb ik voor je besteld. Als verrassing. Morgen komt het binnen.’ ‘Kom hier,’ zeg ik. ‘Dan geef ik je een kus.’
Aefke ten Hagen
www.stoereschrijfster.nl
tour de france
Een groot gekkenhuis
In dit omkeerboek staan twee satirische verhalen van twee verschillende auteurs over de Tour de France: Tour de Wobbe en Tour de Farce. Een ding is zeker: nadat je ze uit hebt, kijk je nooit meer hetzelfde naar La Grande Boucle. Door Mieke van Meer Slechts enkele wielrenfanaten kennen alle namen van de zwoegende coureurs die aan de Tour de France meedoen. Echter, de verhalen over het drie weken durende wielercircus, de gebruiken en veelgebruikte uitdrukkingen zijn bij meer mensen bekend. Het zijn die herkenbare aspecten die Joost Heyink en Gert Jan de Vries in hun verhalen uitvergroten. In Heyinks roman staat Wobbe centraal. Een jongen die per toeval wielrenner wordt en net zo toevallig in het geel komt te rijden in de Tour van 2015. Hij is homoseksueel, drinkt het
liefst iedere avond een in de verschillende fles goede wijn leeg en verhaallijnen. mankeert volgens zijn Hoewel er geen twijfel attest van alles waarbestaat over de vraag voor zijn dokter hem of het een satirische na de koers de juiste roman is, is het niet zo preparaten geeft. Een over de top als Tour de hilarisch verhaal met Wobbe. Grappig is dat gekke dialogen waar een aantal personages ik, hoewel ze soms té en situaties in beide flauw waren, regelmaboeken voorkomt, maar tig hardop om moest net vanuit een ander lachen. Zo is er het perspectief worden gesprek dat plaatsvindt neergezet. nadat Wobbe zijn eerste Joost Heyink / Gert Jan de Boeken over de Tour wedstrijd wint: ‘Wat Vries, Tour de Wobbe / Tour de Farce, Gibbon Uitgeefagentkun jij hard fietsen!’ beschrijven meestal schap, ISBN 978 94 913 6343 6 ‘Och,’ zei ik, ‘dat weet het heroïsche afzien, (€ 19,90) de strijd van de winik niet, hoor. Ik was wel blij dat het vandaag niet naars en hoe dopinghoefde. Slecht geslapen en zo.’ gebruikers tot inkeer kwamen. Ik ben er niet zeker van dat diehard In Tour de Farce voert De Vries drie Tourfanaten deze romans kunnen tourverslaggevers op. Zij azen op de waarderen. In deze Tour gebeurt plaats van ‘De Mart’, die te kennen namelijk alles wat de fans niet heeft gegeven ermee te stoppen. willen weten. Mag Dries van Agt Daarnaast spelen een drugsproop de voorflap zeggen dat het ‘een ducent van Chinese afkomst en de kostelijke parodie op het aanbeden verslaafde, aan een posttraumatisch wielergebeuren’ is? Ja, dat mag hij stresssyndroom lijdende zoon van zeggen. één van de verslaggevers een rol. Doping is de verbindende factor
advertentie
LEER DE METHODE VAN DE MEEST GEDREVEN MENTAL TRAINER UIT NOORWEGEN!
202 p. | € 20,00 | 9789024403608
200 p. | ACTIEPRIJS € 12,50 (geldt t/m 20 juni) | 9789024403349
Genadeloos en Helweek vormen samen de ultieme voorbereiding op je helweek.
www.helweek.nl
boekenkrant.com
juni 2015 pagina 5
Elke maand portretteert fotograaf Wouter le Duc een bekende Nederlander, die vertelt over een bijzonder boek op zijn of haar favoriete leeslocatie.
foto’s www.WouterLeDuc.com
hier lees ik
Gerda Havertong Door Wouter le Duc Actrice Gerda Havertong (1946) verliet 23 jaar geleden Amsterdam om bij haar geliefde te zijn op het platteland van Gelderland. Sindsdien gaat ze vaak naar haar plekje aan de IJssel, waar ze bij hoge uitzondering mij mee naartoe neemt. Ze komt hier om dicht bij het water te zijn, en bij de boom die ze heeft geadopteerd. Dicht bij Moeder Natuur, dus. De liefde voor het water reikt terug tot haar jeugd in Suriname. Haar vader was kapitein op de binnenvaart. Als hij klaar was met het vervoeren van zijn vracht en BoBo’s, kwam het gezin aan boord en voeren zij over de rivieren naar het binnenland van Suriname. Ze voelde zich krachtig als ze bij het water was, op de boot van haar vader. Deze ervaringen leerden haar dat ze goed voor Moeder Natuur moest zorgen en dat alles in dit universum met elkaar verbonden is. In 1966 kwam Havertong naar Nederland. Hier behaalde ze haar hoofdakte kleuterleidster. Daarna studeerde ze pedagogiek, met als
specilisatie onderwijskunde. Op de boekenlijst stond De teerling is geworpen, geschreven door JeanPaul Sartre. Bij het lezen en herlezen van dit boek herkende zij de wijsheid en waardigheid waarmee haar opvoeding bezaaid was. Dat ze haar eigen keuzes moest maken en trouw aan zichzelf moest blijven.
Dit geloof in een hogere kracht geeft dit boekje voor Havertong ook iets Surinaams. Hier, bij de oever van de IJssel, vindt zij haar kracht, zoals ze dit vroeger ook in de wateren van Suriname voelde. Jean-Paul Sartre, De teerling is geworpen, Uitgeverij Meulenhoff (niet meer leverbaar)
Boeken Uitgeverij Conserve juni 2015
Op 24 juni promoveert historicus en koningshuisdeskundige Han van Bree bij de RU in Leiden met zijn proefschrift De geest van Het Oude Loo – Juliana en haar vriendenkring 1947-1957. Van het boek verschijnt een handelseditie. Het boek beschrijft de spanningen op Soestdijk tussen Juliana en Bernhard, het pijnlijk opzeggen van vriendschappen zoals met Greet Hofmans en bezoekers aan de Oude Loo-conferenties om de monarchie te beschermen. Gebonden, 480 pagina’s, € 34,99. Verschijnt 25 juni a.s.
Na Raaf en Sam deel 3 in de Hemelpoortreeks door de Nederlandse J.K. Rowling, Barbara M. Veenman: Lilly. Raaf en Sam zijn engelen, maar maken al snel deel uit van de scholengemeenschap op de Veluwe als echte mensen. Het slot van deel 3 is heel spannend. Geïllustreerd door Erik Kriek, die eerder de covers van de Harry Potter-pocketserie restylde. Dikste deel tot nu toe: 280 pagina’s en net als de andere twee delen € 17,99.
Minstens drie mensen vonden de dood in een plantagewoning midden in het oerwoud. Een Amsterdamse jonge man vindt brieven van zijn tante op zolder en besluit op onderzoek te gaan wat er is gebeurd. Als een geestelijk wrak komt hij terug. Van de eerste Surinaamse winnaar van de Schaduwprijs in 2005. 192 pagina’s, € 17,99.
Matt Fairford zoekt de Indische erfgenaam Doetje. Ze kan 120 miljoen dollar krijgen als ze de daadwerkelijke dochter blijkt te zijn van de onlangs overleden soldaat in de Politionele Acties Wim (Bill) Brandel. Het leidt tot een spannende speurtocht van Indonesië naar Nederland. 210 pagina’s, € 17,99.
Uitgeverij Conserve In de boekhandel of portvrij te bestellen via info@conserve.nl
VOOR DE LIEFHEBBERS VAN
DAN BROWN
DE OPVOLGER VAN DE BESTSELLER
Een Venetiaans geheim ‘Dit boek grijpt je en houdt je tot het einde in het machtige Vaticaan. In één woord: FANTASTISCH.’ – Zin Magazine ‘Een pageturner, literair en verslavend leesbaar.’ – David Baldacci
www.awbruna.nl
boekenkrant.com
juni 2015 pagina 7
literatuur tour de france
column
De welwillend heid van Jonathan Littell
Een mythische vriendschap Bert Wagendorp werd vijf jaar geleden gevraagd of hij mee wilde schrijven aan het filmscenario over een groep wielrennende vrienden. De schrijver vertelt tijdens een voorvertoning van Ventoux dat hij zich toen het volgende afvroeg: vier mannen op een fiets, kun je daar iets mee?
een rode draad door zowel het boek als de film loopt. ‘Samen fietsen is vriendschap, liefde en verbondenheid tezamen,’ zoals een van de mannen het zo mooi zegt. Dertig jaar eerder bracht de fiets hen al eens bij elkaar op de mythische flanken van de Mont Ventoux, maar die vakantie na hun eindexamen op de middelbare school achtervolgt de vrienden nog steeds. Als Laura, het mooiste meisje van de klas, na al die jaren weer van zich laat horen Door Nicole van der Elst en de vriendengroep weer compleet is, wordt het tijd om de confrontatie met de berg en enkele vragen uit Ventoux is dus geen het verleden aan te gaan. Waarom boekverfilming in de daalde Peter zo hard af van de Venklassieke zin van het toux? En waarom vertrok Laura woord; het succesvolle dertig jaar geleden en heeft ze nooit boek is uit de karaktermeer iets van zich laten horen? schetsen voor de film ‘Als je het boek letterlijk gaat verfilvoortgekomen. Toch is men, heb je een dertiendelige serie,’ het succes van de boekversie niet los aldus Wagendorp. Voor de verfilte zien van de film die sinds 14 mei ming zijn er dus duidelijke keuzes in de bioscopen draait. Werd er eerst gemaakt. De film is het boek trouw nog getwijfeld of een film over wielgebleven in de afwisserennende mannen wel ling van de verhaallijn volle zalen zou trekken, uit begin jaren tachtig nadat Ventoux de bestmet die van dertig sellerlijsten bestormde jaar later. Toch ligt het verdween deze scepsis zwaartepunt in de film als sneeuw voor de zon, duidelijk op de midaldus Wagendorp. delbareschooltijd van Het boek zorgde dan de vrienden. Het leven ook voor de herontdekis ongecompliceerd en king van een onderbedraait maar om een licht onderwerp in de persoon: Laura. Het Nederlandse literatuur: nostalgische sfeertje en mannenvriendschap. de jarentachtighits van Het is naast de fiets dan onder andere The Cure ook de vriendschap tusBert Wagendorp, Ventoux, weten een gevoel op te sen Bart, Joost, Andre, Uitgeverij Atlas Contact, ISBN 978 90 254 4529 4 (€ 12,50) roepen dat veel menPeter en David die als
sen zullen herkennen; de wereld ligt aan mijn voeten, maar zal deze vriendschap stand houden? Bij de film kost het bij de omschakeling naar de verhaallijn van de mannen van inmiddels middelbare leeftijd moeite om dit gevoel van solidariteit vast te houden. Door de focus op de verhaallijnen van Bart en Joost, voegen Andre en David, vertolkt door Wilfried de Jong en Wim Opbrouck, afgezien van een aantal rake grappen en slap geouwehoer weinig toe aan het verhaal. Daarnaast worden, om de vaart in de film te houden, de belangrijkste spanningsbogen matig uitgewerkt. Als Laura aan het einde van de film eindelijk ten tonele verschijnt, wordt het mysterie van haar verdwijning en de relatie met Peter snel afgewikkeld tijdens een etentje. In het boek vallen tijdens een gelijksoortige scène alle verhaallijnen samen, maar doordat de meeste nuances de film niet gehaald hebben, voelt het einde van deze versie als een anticlimax. Het shot waarin Laura naast een dertigjarige jongen zit die wel verdacht veel op de jonge Peter lijkt, heeft tenslotte de vraag waarom ze zo plotseling vertrok al teniet gedaan. De constante in de film is dan ook de hoofdrolspeler die ook zonder tekst schittert: de Mont Ventoux. Het zijn de prachtige scènes op de flanken van deze mytische berg die de vriendschap van de mannen tot de kern terugbrengt; verbonden zijn door simpelweg samen te fietsen.
Anne Solange Noble ijsbeerde nerveus door haar ruime kamer, terwijl ze honderduit vertelde over de nieuwe titels van dat jaar, publicaties van Gallimard, stuk voor stuk buitengewoon geschikt om naar het Nederlands te vertalen. Dat het onderwerp niet leefde in de Nederlandse samenleving, of dat de meeste lezers de geportretteerde politicus niet kenden? Het maakte haar niet uit. Een titel van Gallimard is toch immers altijd geschikt voor de Nederlandse markt? Ik luisterde, ook naar haar jaarlijkse riedel over de verderfelijke invloed van de Amerikanen op de internationale positie van de Franse literatuur. ‘Als zij niet kopen, kopen de anderen ook niet. Ze zijn alleen geïnteresseerd in hun eigen schrijvers, maar de Franse literatuur is zóveel rijker.’ Met Franse literatuur bedoelde mevrouw Noble uitsluitend de boeken van de uitgeverij waarvoor zij de buitenlandse rechten behartigde. Juist daarom viel het me op dat ze één titel oversloeg. Ze bewaart het lekkerste voor het laatst, dacht ik. Toen ze echter adem haalde, zonder direct daarna door te ratelen over weer een onvoorstelbaar goed boek, keek ik haar vragend aan. ‘En De welwillenden?’ ‘Die titel ken ik niet’, zei ze geïrriteerd. ‘Wie is de schrijver?’ De welwillenden was op dat moment de best verkopende titel in heel Frankrijk. Het boek van Jonathan Littell beheerste al wekenlang de nationale en internationale pers, lag prominent in iedere boekwinkel en was aanleiding voor een uitvoerig publiek debat. De rechten lagen niet bij Gallimard, maar bij het agentschap van Andrew Nurnberg, in Londen. Mevrouw Noble had besloten het boek en zijn auteur – een halve Amerikaan nota bene – te negeren. Ik niet. Ik las Les Bienveillantes en stelde aan mijn collega’s voor een bod te doen op de rechten. Nurnberg liet weten dat ik een brief moest schrijven aan de auteur, met mijn motivatie om zijn boek uit te geven. Ruim een week zat ik in spanning, toen de dienstdoende agente – ze kon het boek zelf niet lezen, want ze beheerste het Frans niet – belde met de mededeling dat drie Nederlandse uitgevers de auteur telefonisch een toelichting op hun brief konden geven. Op grond daarvan zou hij zijn keuze maken. Ik belde Littell op een vrijdagmiddag. Op de achtergrond klonken spelende kinderen. Zijn kinderen. Regelmatig eisten zij de aandacht op. Toch ontstond er tussen ons een gesprek van bijna drie kwartier dat ik me nog scherp voor de geest kan halen. Ondanks het feit dat de Arbeiderspers een lager voorschot bood, verwierven wij het recht om De welwillenden in de Lage Landen uit te brengen. Bijna twee jaar later publiceerden we de Nederlandse vertaling van Les Bienveillantes, met groot succes. Van Anne Solange Noble heb ik er nooit meer iets over gehoord. Met Jonathan Littell heb ik nog steeds contact.
Lex Jansen Jarenlang was Lex Jansen de uitgever en het gezicht van De Arbeiderspers. Sinds een jaar is hij directeur van het door hem opgerichte Magonia: uitgeverij en centrum voor schrijfbegeleiding. www.magonia.nl
boekenkrant.com
juni 2015 pagina 8
literatuur verwacht
leon de winter
Het boek van gevonden voorwerpen Kate is kapot van de dood van haar moeder Jane, een weeskind dat uitgroeide tot een gevierd ballerina. Terwijl Kate rouwt wil ze niemand om zich heen hebben - behalve Evie, de adoptiemoeder van Jane, die altijd als een oma voor Kate is geweest. Als Lucy Foley, Het boek van Evie onthult dat ze meer gevonden voorwerpen, vertavan Janes afkomst weet ling: Ans van der Graaff, Uitdan ze ooit heeft willen geverij Boekerij, ISBN 978 90 toegeven, besluit Kate op 225 7456 0 (€ 19,99) zoek te gaan. Ze stuit op een tragisch liefdesverhaal van twee mensen die door omstandigheden van elkaar werden gescheiden, maar altijd van elkaar bleven houden.
Het bedrog van Quisco De jonge journalist Evander Clovis heeft een nieuwe opdracht: een stuk schrijven over de mysterieuze verdwijning van Martha Mulder in het wonderlijke stadje Quisco. De bewoners van Quisco houden niet van pottenkijkers, kinderen zijn niet welkom en de moraal is Daan Hermans, Het bedrog enigszins afwijkend. van Quisco, Uitgeverij Ambo Anthos, ISBN 978 90 263 Hoe langer zijn verblijf 2942 5 (€ 19,99) in Quisco duurt, hoe meer Evander verstrikt raakt in een web van intriges.
Het museum van zonderlinge zaken Coralie treedt op als de Meermin in haar vaders Museum van Zonderlinge Zaken, een rariteitenshow. Op een avond stuit ze op de fotograaf Eddie Cohen, een Russische immigrant die is weggelopen uit de Russisch-orthodoxe gemeenschap in de Lower East Side, waar hij Alice Hoffman, Het museum werkte als leerling-kleer- van zonderlinge zaken, vertaling: Saskia Peterzon Kotte, maker. Terwijl Eddie in Uitgeverij Orlando, ISBN 978 New York de verwoes94 920 8612 9 (€ 19,95) ting na een beruchte brand fotografeert, raakt hij verstrikt in het mysterie achter de verdwijning van een jonge vrouw.
Daan en Olivia De geliefden Daan Heraud en Olivia Coebergh zijn veertigers. Ze hebben alles bereikt wat ze wilden, maar zijn niet gelukkig. De roman begint met hun breuk als Daan resoluut vertrekt. Hij rijdt weg en ook Olivia verlaat het huis. Maar hoe verder ze uit elkaar gaan, hoe meer tijd er is om na te denken en herinneringen te koesteren.
Beitske Bouwman, Daan en Olivia, Uitgeverij Querido, ISBN 978 90 214 5954 7 (€ 15,00)
Bin Laden met vanille-ijsjes? Gedurfd is Leon de Winters Geronimo, de codenaam waarmee het team van de Navy Seals Osama Bin Laden liquideerde op 1 mei 2011.
zijn roman; een christelijke Pakistaanse jongen die de liquidatie op de terrorist van dichtbij meemaakt. De Winter heeft de gave om alle verhaallijnen vlekkeloos op elkaar te laten aansluiten. Op de een of andere manier zijn alle personages Door Floortje van Gameren met elkaar verbonden. Geen verhaallijn is te veel of overbodig; elk personage heeft een aandeel in de Geronimo draait om roman. Erg knap is het dan ook dat de klopjacht op Osama de schrijver je een overzichtelijk Bin Laden en om de totaalbeeld kan bieden van zijn vraag of de operatie interpretatie van de gebeurtenissen echt zo verlopen is als op 1 mei 2011. de officiële versie van Wellicht was de grootde Ameste uitdaging van De rikanen ons wil doen Winter om overtuigeloven. De Winter gend te zijn in zijn biedt een alternatief alternatieve versie van scenario voor de gebeurBin Ladens dood. Overtenis van vier jaar tuigen doet de AKOgeleden in het PakisLiteratuurprijswinnaar taanse Abbottabad. Van zeker. Kunstig knoopt verschillende zijden hij waargebeurde belicht de schrijver de gebeurtenissen aan liquidatie op Bin Laden; zijn eigen versie van van zowel de kant van het verhaal. Fictie en de terrorist zelf als van feiten laat hij feilloos de troepen die hem hebin elkaar overlopen, ben omgebracht. Ook Leon de Winter, Geronimo, wat de geloofwaardigverweeft hij het fictieve Uitgeverij De Bezige Bij, ISBN heid van zijn eigen verhaal van Jabbar in 978 90 234 9386 0 (€ 19,90)
verhaal versterkt. Zo verweeft hij echte speeches van Obama met de levens van zijn fictieve personages. Helaas is De Winter niet feilloos op dit punt: hij overdrijft. Hoe aannemelijk is het bijvoorbeeld dat UBL, de afkorting die de Amerikanen voor Osama Bin Laden gebruikten, ‘midden in de nacht op een oude brommer vanille-ijs voor zijn jongste bruid, Amal,’ ging halen? En dat hij zich ook liet commanderen om chocolade voor haar mee te brengen? Nee, eigenlijk is dat niet voor te stellen. De Winters roman bevat meer van dit soort passages, die de geloofwaardigheid van het verhaal doen wankelen. Kortom, een stapje terug en iets minder sentiment had Geronimo goed gedaan. Desondanks is De Winters roman een knappe vertelling, die je doet terugdenken aan vier jaar geleden, toen de dood van Bin Laden wereldnieuws was. Geronimo is een kunstige samenhang van complottheorieën, die je aan het twijfelen maakt over wat er nou daadwerkelijk gebeurde die bewuste nacht in mei.
controversieel
Aanval op het Westen Michel Houellebecq noemde de islam ooit de achterlijkste religie, maar in zijn nieuwe roman Onderworpen brengt de eerste Franse moslimpresident het er goed vanaf. Hij brengt rust en stabiliteit in een verward land.
Op de dag dat het Franse volk een nieuwe president kiest, loopt de situatie compleet uit de hand. Het interessante is dat de moslimkandidaat Mohammed Ben Abbes de enige lijkt te zijn die rustig blijft, terwijl de rest van het land is losgeslagen. Het is dan ook geen verrassing dat hij tot president wordt benoemd, en de rust in het land herstelt. Ondanks dat sommige van zijn hervorminDoor Nina Visser gen zeer controversieel zijn – de invoering van polygamie, de eis dat Hoofdpersoon in de leraren moslim moeten zijn – dringt roman is François, een de nieuwe president de veranderinvooraanstaande hoogleraar aan de Sorbonne. gen niet op, maar lijken ze eerder onderdeel te zijn van een natuurlijk Door zijn ogen zien we proces dat Frankrijk er weer bovenop hoe in Frankrijk links helpt, en waardoor de criminaliteit en rechts steeds verder en werkeloosheid dalen. De islam is uit elkaar groeien, totdat in de verkortom de redding van kiezingen van 2022 het Frankrijk. extreem-rechtse Front Een controversiëler National tegenover uitgangspunt voor een het linkse Moslimroman is in deze tijd broederschap komt te nauwelijks te bedenstaan. Op dat moment ken. Houellebecq weet vinden er in het land dat, dol als hij is op wekelijks rellen plaats provoceren. Zijn pertussen aanhangers van sonages schuwen de extreem-rechts en Afriheftige meningen niet. kaanse jongeren. De zitZo zegt François: ‘Ik ben tende regering negeert er eigenlijk nooit van de steeds erger worovertuigd geweest dat dende confrontaties en het zo’n goed idee was bant de beelden van tv, Michel Houellebecq, dat vrouwen konden in een poging te voorkoOnderworpen, vertaling: stemmen, dezelfde men dat het Front NatiMartin de Haan, Uitgeverij onal nog meer stemmen De Arbeiderspers, ISBN 978 90 studies konden volgen als mannen, dezelfde wint. 295 3861 9 (€ 19,99)
Philippe Matsas
Michel Houellebecq
beroepen konden gaan uitoefenen enzovoort. We zijn er wel aan gewend geraakt, maar is het in wezen een goed idee?’ Als een aanval op het Westen, zo typeerde Houellebecq zijn boek tijdens zijn bezoek aan het literaire festival City2Cities. Laat ze allemaal maar op de kast gaan zitten, moet hij gedacht hebben, en het lukt hem nog ook. Je hoeft het absoluut niet eens te zijn met zijn personages, maar bewondering voor Houellebecq roept deze roman zeker op. De geloofwaardigheid van het verhaal, de diepgaande gesprekken over religie en politiek, de spanning die er van uitgaat: het ráákt je, het doet iets met je. Het is een prachtige provocatie.
boekenkrant.com
juni 2015 pagina 9
internationaal
Zinderende Spaanse zomernachten Met haar tweede roman Ook dit gaat voorbij gooit de Spaans-Catalaanse Milena Busquets internationaal hoge ogen: de rechten werden aan maar liefst dertig landen verkocht. Als telg uit een beroemde Barcelonese schrijvers- en uitgeversfamilie kent Busquets het klappen van de zweep.
je vakantiekoffer. Het boek brengt je onmiddellijk in een staat van mediterrane relaxedheid die je op je vakantieadres goed kunt gebruiken. Kinderen opvoeden, koken, zelfbeheersing op welk vlak dan ook; voor Blanca zijn zulke dingen totaal niet belangrijk. Dat is pas leven, denk je aanvankelijk. Wat heerlijk om de teugels zo te laten vieren, om gewoon te geníeten. Maar na Blanca’s zoveelste avontuurtje heb je er ineens genoeg van. Deal met die rouwgevoelens, denk je plotseDoor Ika Gerritsen ling geërgerd. Geef je kinderen eens wat aandacht, drink eens een dagje niet ofzo. Wat eerst nog losheid Hoofdpersoon van en vrijheid leek, blijkt uiteindelijk Ook dit gaat voorbij onvermogen te zijn, onvermogen tot is de veertigjarige normaal volwassen gedrag. Busquets Blanca, wiens moeder, laat heel slim zien dat Blanca (naar een beroemde schrijfalle waarschijnlijkheid een alter ego ster, na een langdurig van haarzelf) niet kiest voor deze ziekbed overlijdt. Om levenswijze, maar simpelweg tot de pijn van het verlies te verzachniets anders in staat is. Heel duideten besluit Blanca een tijdje door lijk is het boek een aanklacht tegen te brengen in het vakantiehuis dat de manier waarop de ze nu van haar moeschrijfster zélf is opgeder geërfd heeft. Haar voed. Voor de generatie twee ex-echtgenoten, van haar ouders, verminnaar, vriendinnen kerend in hippe kunen zoontjes (inclusief stenaarskringen, stond kindermeisje) gaan niet het gezin, maar ook mee naar het huis plezier maken met in de badplaats Cadavrienden voorop. ‘Ze ques. Het gezelschap vonden kinderen geen brengt de zinderende wonder, maar een last,’ Spaanse zomernachten schrijft ze. ‘We moesten al feestend, drinkend geraffineerdere manieen vrijend door. Ook ren verzinnen om ze Blanca – júist Blanca – naar ons te laten luisstort zich in dit van elke Milena Busquets, Ook dit gaat teren dan gewoon aan verantwoordelijkheid voorbij, vertaling: Arieke hun mouw te trekken gespeende leventje. Kroes, Uitgeverij Meulenof in huilen uit te barOok dit gaat voorbij is hoff, ISBN 978 90 290 9072 8 sten.’ Aan het feit dat een fijne roman voor in (€ 18,99)
Milena Busquets
Arantxa Diez
Blanca (Milena?) zelf óók zo’n ouder is gaat ze vreemd genoeg voorbij, maar het verklaart wel de wanhopige zoektocht naar aandacht en liefde die ze beschrijft, en daardoor het onvermogen tot het nemen van volwassen beslissingen. Uiteindelijk loopt het dan ook niet goed af tussen
Blanca en haar vrienden. Als je volwassen bent, zit er niets anders op dan je volwassen te gedragen, is de moraal van het verhaal. Ook al heb je nooit geleerd hoe dat moet.
poëzie
Tranentrekker Poems that make grown men cry van Anthony en Ben Holden werd onlangs besproken aan de tafel van De Wereld Draait Door. Op de vraag van Matthijs van Nieuwkerk aan Joost Prinsen welk gedicht hem ontroert, droeg hij het gedicht ‘Ben Ali Libi’ van Willem Wilmink voor. Door Dennis Kollaard
Nick Muller, Gedichten die mannen aan het huilen maken, Uitgeverij Prometheus, ISBN 978 90 446 2830 2 (€ 17,50)
Dolenthousiast opperde Van Nieuwkerk vervolgens dat er een Nederlandse variant diende te komen. Nick Muller, journalist, kwam op het idee om
een Nederlandse bundel samen te stellen aan de hand van interviews die hij afnam. Muller nam daarom contact op met 150 bekende Nederlanders en Vlamingen. Sporters hadden er geen oren naar. Jammer; ik was zo benieuwd naar de keuze van Epke Zonderland of Arjen Robben. In Gedichten die mannen aan het huilen maken leiden 64 bekende mannen een gedicht in. Onder hen bevinden zich bijzondere mensen. De onlangs overleden René Gude, filosoof en Denker Des Vaderlands, zorgt voor ontroering in zijn inleiding op ‘Essay over de mens’ van Alexander Pope. Gude vertelt dat hij dankzij filosoof Descartes ervoor uit durft te komen een huilende man te zijn. In het essay wordt de mens ontkleed, zonder daarbij aan Descartes te refereren.
Een andere interessante BN’er is Henk Schiffmacher. Hij schrijft over zijn jeugd in Harderwijk: een tijd van jenever, kroegen, hoerenkasten en beschonken getatoeëerde vissers. Het gedicht ‘Verdrinken’ van Jan Pieter Heije is zijn tranentrekker. ‘Kampbegrafenis’ van Willem Brandt doet Willem Nijholt denken aan zijn tijd in een jappenkamp. Een aangrijpend vers dat je naar de strot grijpt om nooit meer los te laten. André Kuipers, de arts die bekendheid verwierf als ruimtevaarder, leidt een gedicht in dat speciaal voor hem geschreven is. Op Wereldpoëziedag heeft hij ‘Aan een ruimtevaarder’ van de nog onontdekte ster Marjolein van Heemstra voorgedragen in het ruimtestation I.S.S. Tussen degenen die een bijdrage leveren aan de bundel zitten
ook enkele mensen waarvan je je afvraagt of ze überhaupt wel beschikken over traanbuizen. Zelfs politici blijken ontroerd te kunnen raken. Dries van Agt verklaart zijn keuze voor het gedicht ‘Nestoriaanse Kwatrijnen’ van de Surinaamse dichter Hugo Pos; Alexander Pechtold leidt het gedicht ‘Voortgang’ van Tim Stoop in, dat verhaalt over een wereld die je door moet geven aan je kinderen. Een wereld waar vergankelijkheid op de loer ligt. Gedichten die mannen aan het huilen maken is dus niet alleen een mooie verzameling ontroerende gedichten, maar een intrigerende blik in zowel het hart als de tranen van bekend Nederland. Een aanwinst voor de poëzie én de boekenkast.
boekenkrant.com
juni 2015 pagina 10
boekfragment
Badgasten Dé zomerhit uit Amerika nu in Nederland. Subtiel en met veel droge humor schetst Emma Straub het portret van een gezin. In een elegante stijl toont ze wat de familieleden willen laten zien en wat ze juist voor elkaar willen verbergen.
Emma Straub, Badgasten, vertaling: Els van Son, Ambo|Anthos uitgevers, ISBN 978 90 472 0464 0 (€ 18,99) www.amboanthos.nl
Franny zette een grote zonnebril op voordat ze de vliegtuigtrap afdaalde en als een gezette filmster van middelbare leeftijd naar de terminal schreed. Chartervluchten waren dan wel zo ongeveer even chic als een bus, maar enig decorum ophouden was nooit verkeerd, vond ze. Ze had twee keer met een Concorde gevlogen, heen en weer naar Parijs, en betreurde het gemis aan supersonische snelheid en de uitgebreide maaltijden. Heel even was ze in verwarring omdat ze dacht op de verkeerde plek te zijn uitgestapt, alsof ze in de ondergrondse in slaap was gevallen en haar halte had gemist, want iedereen om haar heen sprak Duits. Het was een typisch mediterrane ochtend, helder en warm met de lichte geur van olijfolie in de lucht. Ze was tevreden met haar keuze: Mallorca was minder cliché dan Zuid-Frankrijk en het wemelde er niet zo van de Amerikanen als in
Toscane. Natuurlijk was de kustlijn volgebouwd en wemelde het van de afgrijselijkste toeristenrestaurants, maar die vermeden ze gewoon. Op eilanden werd het kaf enigszins van het koren gescheiden doordat het meer moeite kostte er te komen, vergelijkbaar met bijvoorbeeld Nantucket, waar kinderen opgroeien met het waanidee dat ze recht hebben op een privéstrand en schreeuwerige zwemkleding. Maar Franny wilde niet te veel van dat soort elitair gedoe, ze wilde dat iedereen, inclusief de kinderen, het naar zijn zin had en dus moest er een stadje in de buurt zijn dat groot genoeg was om naar een Spaanse nagesynchroniseerde film te gaan als iemand de behoefte had om even uit de duiventil te ontsnappen. Jim was opgegroeid in Connecticut en eraan gewend boven op elkaars lip te zitten met die vreselijke familie van hem, maar alle anderen kwamen uit New York en dat betekende dat een vluchtroute onontbeerlijk was, wilden ze niet knettergek worden. Het huis dat ze hadden gehuurd lag op een ritje van twintig minuten van Palma, ‘boven op een heuvel’, had Gemma gezegd, tot grote ergernis van Franny omdat ze een hekel had aan locaties die een gedwongen vorm van cardiotraining vereisten. Maar wie moest er nou ergens anders heen als je zoveel slaapka-
mers, een zwembad en de zee op een paar minuten afstand had? Het was juist de bedoeling om van elkaars gezelschap te genieten, op een prettige manier gevangen te zitten met elkaar, met speelkaarten en wijn en alle vereisten voor een heerlijke zomer binnen handbereik. Hoewel er veel was veranderd de laatste paar maanden, wilde ze nog steeds het gevoel hebben dat het geen straf was om tijd met haar gezin door te brengen. Dat was wel zo geweest met háár ouders, en met die van Jim. Ze beschouwde het als de grootste prestatie van haar leven dat ze twee kinderen op de wereld had gezet die elkaar graag mochten. Zelfs als er niemand bij was, hoewel ze met een leeftijdsverschil van tien jaar een totaal andere jeugd hadden gehad. Misschien was dat de crux van goede relaties: zeeën van tijd zónder elkaar. Het kon natuurlijk zo zijn dat die goede verstandhouding inmiddels was veranderd; de kinderen zagen elkaar tenslotte alleen tijdens vakanties en Bobby’s zeldzame bezoekjes aan zijn ouderlijk huis, maar Franny hoopte dat dat niet zo was.
boekfragment
Aan Chesil Beach Ian McEwan
aAn ChEsiL BeaCH
Ian McEwan, Aan Chesil Beach, vertaling: Rien Verhoef, Uitgeverij De Harmonie, ISBN 978 90 761 7450 1 (€ 12,50) www.deharmonie.nl
Aan Chesil Beach is het hartverscheurende verhaal van Florence Ponting en Edward Mayhew tegen het decor van de seksuele revolutie begin jaren zestig. Nu staarde hij naar zijn vrouw, in het vlekkenmozaïek van haar lichtbruine ogen, in dat heldere wit met een heel licht melkblauw waas. De wimpers waren dik en donker, als van een kind, en ook de ernst van haar gezicht in rust had iets kinderlijks. Het was een mooi gezicht, met een gebeeldhouwde blik die bij een bepaald licht aan een Indiaanse, een squaw van hoge afkomst deed denken. Ze had een sterke kaak en haar lach was breed en ongekunsteld, tot in de plooitjes bij haar ooghoeken aan toe. Ze had zware botten – bepaalde bruiloftsgasten hadden veelbetekenende opmerkingen over haar ruimbemeten heupen gemaakt. Haar borsten, die Edward had aangeraakt en zelfs gekust, zij het nog lang niet genoeg, waren klein. Haar violistenhanden waren bleek en krachtig, net als haar lange armen; op sportdagen van school was ze goed in speerwerpen geweest. Edward had nooit iets om klassieke muziek gegeven, maar nu leerde hij het dartele bargoens ervan – legato, pizzicato, con brio. Langzaam, dankzij brute herhaling, ging hij
bepaalde stukken herkennen en zelfs waarderen. Er was er één dat ze met haar vrienden speelde en dat hem bijzonder ontroerde. Als ze thuis haar toonladders en arpeggio’s oefende droeg ze een diadeem, een vertederend trekje waardoor hij droomde over de dochter die ze misschien op een dag zouden krijgen. Het spel van Florence was lenig en precies, en ze stond bekend om de rijkdom van haar toon. Een van haar docenten zei dat hij nog nooit een leerling had meegemaakt bij wie een open snaar zo warm klonk. Als ze voor de muziekstandaard stond in de repetitieruimte in Londen, of op haar kamer bij haar ouders thuis in Oxford, waar Edward languit op het bed toekeek en naar haar verlangde, had ze een sierlijke houding, met een rechte rug en fier geheven hoofd, en las ze de muziek met een statige, bijna hooghartige uitdrukking die hem prikkelde. Die blik had zo’n zekerheid, zo’n kennis van de weg naar genot. Op muziekterrein was ze altijd zelfbewust en vlot in haar bewegingen – als ze een strijkstok harste, haar instrument opnieuw besnaarde, plaats maakte in de kamer voor haar drie studievrienden, voor het strijkkwartet dat haar passie was. Zij was de onbetwiste leider en had altijd het laatste woord in hun vele muzikale meningsverschillen. Maar in haar verdere leven was ze verba-
zend onhandig en onzeker, stootte ze eeuwig haar teen of haar hoofd, of gooide ze van alles om. De vingers die wel raad wisten met de dubbelgrepen in een partita van Bach, konden net zo behendig een volle kop thee over een linnen tafellaken mikken of een glas op een stenen vloer laten vallen. Ze struikelde over haar voeten als ze zich bekeken voelde – ze vertrouwde Edward toe dat ze het een beproeving vond om op straat van een afstand op een bekende toe te lopen. En als ze angstig of al te verlegen was, ging telkens haar hand naar haar voorhoofd om een denkbeeldige haarlok weg te vegen, een licht, nerveus gebaar dat nog lang aanhield nadat de bron van de spanning al was verdwenen. Hoe zou hij niet kunnen houden van iemand die zo vreemd en warm bijzonder was, zo pijnlijk eerlijk en zich van zichzelf bewust, wier gedachten en emoties stuk voor stuk open en bloot te zien waren en als geladen deeltjes door haar wisselende uitdrukkingen en gebaren stroomden?
boekenkrant.com
juni 2015 pagina 11
boekfragment
Het vijfde evangelie Twee broers, priesters binnen het Vaticaan, slaan de handen ineen tijdens een intellectuele zoektocht om het grootste historische mysterie van het Christendom te ontrafelen.
Ian Caldwell, Het vijfde evangelie, vertaling: Monique Eggermont en Erica Feberwee, A.W. Bruna Uitgevers, ISBN 978 94 005 0268 0 (€ 19,95) www.awbruna.nl
De kam van de heuvel – zo’n achthonderd meter lang – is een besloten paradijs voor de paus. Zijn gebied in Castel Gandolfo is groter dan heel Vaticaanstad, maar er woont hier niemand, op wat tuinmannen en werklieden na, en niet te vergeten de oude jezuïet en astronoom die overdag slaapt. De echte bewoners zijn de vruchtbomen in potten, de parasoldennen langs de paden, de bloemen in hun uitgestrekte perken en de marmeren beelden, achtergelaten door heidense keizers, die tegenwoordig Johannes Paulus tijdens zijn wandelingen een glimlach ontlokken. Hierboven op de heuvel kun je zowel de zee als het meer zien liggen. Terwijl we over het onverharde pad rijden is er nergens een teken van leven te bespeuren. ‘Waar wil je naartoe?’ vraagt Guido. ‘Zet me maar af in de tuinen.’ Hij trekt een wenkbrauw op. ‘In dít weer?’ De storm raast. Guido’s belangstelling is gewekt door mijn vreemde verzoek. Hij zet de autoradio aan, benieuwd of hij daar iets
wijzer van wordt. Maar de radio zwijgt, net als ik. ‘Mijn vriendin werkt daar.’ Hij tilt een vinger van het stuur. ‘In de olijfgaarden.’ Ik zeg nog altijd niets. Ik geef hier rondleidingen aan nieuwe studenten op mijn oude seminarie. Bij daglicht zou ik me beter kunnen oriënteren. Nu, in het donker en de jagende regen, is het enige wat ik zie het terrein pal vóór onze koplampen. Wanneer we de tuinen naderen, is ook daar niets te zien. Geen vrachtwagens, geen politieauto’s, geen tuinlieden die gewapend met zaklantaarns de regen trotseren. ‘Ze drijft me tot wanhoop.’ Guido schudt zijn hoofd. ‘Maar ze heeft een kont, Alex...’ Hij fluit. Hoe dieper we de schaduwen in rijden, hoe meer ik het gevoel krijg dat er iets heel erg mis is. Blijkbaar is Simon hier alleen. In dit noodweer. Voor het eerst komt de mogelijkheid bij me op dat hij gewond is. Dat er een ongeluk is gebeurd. Maar aan de telefoon had hij het over de politie, niet over een ambulance. In gedachten ga ik terug naar ons gesprek, op zoek naar iets wat ik misschien verkeerd heb begrepen. De weg door de tuinen maakt een scherpe bocht omhoog. Aan de rand van een open plek zet Guido de auto stil. ‘Dit is ver genoeg. Ik stap hier uit,’ zeg ik. […]
telefoon tevoorschijn en bel Simon. Het bereik is hier zo wisselend dat een gesprek onmogelijk is. Toch meen ik heel zwak een mobiele telefoon te horen overgaan. Ik loop in de richting van het geluid en schijn met mijn zaklantaarn voor me uit. In de helling is een enorme trap uitgehakt. Drie kolossale terrassen die afdalen in de richting van de zee, hier ver vandaan. Elk stukje grond is beplant met bloemen, gerangschikt in cirkels, binnen achthoeken, binnen vierkanten. Er is geen blaadje dat de verkeerde kant uit wijst. De ruimte hier op de top is oneindig weids en vervult me met een wilde angst. Ik sta op het punt Simon te roepen, tegen de wind in, wanneer er contouren zichtbaar worden. Hier, op het hoogste terras kan ik een omheining onderscheiden. De oostgrens van het pauselijke grondgebied. De lichtbundel van mijn zaklantaarn strijkt over iets donkers, net vóór de omheining. Een silhouet, volledig in het zwart gehuld.
Wanneer hij weg is, haal ik mijn
boekfragment
Compassie Onverwacht valt Frank als een blok voor de half-Duitse Jessica. Zijn leven verandert, hijzelf verandert, het geluk lijkt hem toe te lachen – tot hij op een onoverkomelijkheid stuit. Hoe ik erin verzeild raakte? Rusteloosheid – ja, dat in eerste instantie. Ik had een geliefde, een hoogbegaafde en licht autistische natuurkundige die maar niet kon beslissen of ze nu op mannen of op vrouwen viel, kortom het was aan-uitaan-uit en dat werd zo dodelijk vermoeiend, dat ik zelf actie ondernam.
Stephan Enter, Compassie, Uitgeverij Van Oorschot, ISBN 978 90 282 6079 5 (€ 17,50) www.vanoorschot.nl
Zoals bekend bestaat er al een tijdlang een eenvoudige manier om contact te leggen met ontwikkelde, alleenstaande vrouwen. Dat is nog veel eenvoudiger wanneer je niet tot de meerderheid der onaantrekkelijke mannen wordt gerekend. Kennissen van mij bleken het inmiddels te hebben uitgeprobeerd, één van hen sprak vrolijk van ‘een grote snoeppot’. En na zo nog een paar ervaringen te hebben aangehoord, schreef ik me in bij een internetdatingsite. In mijn paspoort staat Frank van Luijn. En Doorn, M, 1.83m. Over de geboortedatum daartussenin doe ik soms moeilijk. Ik bezit naar eigen
inschatting niet veel ijdelheden, maar alla – daar is er één. Of misschien is het eerder angst dan ijdelheid, is het onwil het afscheid van de jeugd toe te geven. Daarover later meer; laten we hier voor het gemak zeggen dat ik tegen de veertig loop maar voor vijf jaar jonger kan doorgaan, en dat soms ook doe. Het gezicht dat zich in mijn spiegel vertoont, heeft niets van het doffe en vermoeide van veel van mijn getrouwde of samenwonende leeftijdgenoten. Ik heb ook geen last van een buikje of andere sporen van verval – sterker nog: ik heb dezelfde kledingmaten als op mijn twintigste. Eigenlijk ben ik nu zo ongeveer op mijn best, vooral als ik mijn baard een week laat staan. Kortgeleden heb ik mezelf gezien op een videofilmpje dat een vriend tijdens een dag zeilen maakte, en me verbaasd over mijn studentikoze uitstraling, rechte houding en onbevangen, merkwaardig energieke manier van lopen. En over mijn kinderlijk blozende gezicht, waarin voortdurend een spottende gedachte lijkt op te wellen. Mijn leven kabbelt sinds twee decennia gemoedelijk van relatie naar relatie. Het is me gelukt contact te houden met een aantal exen, ik spreek ook soms nog met hen af, en verkondig desgevraagd dat dit verre te verkiezen is boven de sleur, boven de schrale regelmaat van jaar na jaar
doorbrengen met dezelfde partner. Wanneer ik een glas te veel op heb, spreek ik niet over relaties maar over ‘affaires’, en ventileer de dijenkletser dat het woord huwelijk in het Nederlands op slechts twee woorden rijmt, te weten gruwelijk en afschuwelijk. De laatste tijd ben ik in gezelschap zwijgzaam, omdat ik me steeds vaker verveel en anderen onontwikkeld en oninteressant vind. Maar juist die hooghartige zwijgzaamheid kan worden uitgelegd als diepgang, zo bleek na een feestje waarvan ik als eerste vertrok: ik ontving de dag erop een liefdesverklaring van iemand die ik me niet eens herinnerde. De belangrijkste drijfveer achter mijn nieuwe activiteit is, naast mijn onrust, vooral nieuwsgierigheid – maar dan wel van het vrijblijvende soort. Ik maak een profiel aan, zoek er een foto bij waarop ik niet met reserve of ironie lach, en steek zonder veel aarzeling mijn hand in de snoeppot. Ik krijg reacties, maak afspraken, zie diverse vrouwen per week, onderhoud met meerdere gelijktijdig contact.
DÉ ZOMERHIT UIT AMERIKA NU OOK IN NEDERLAND Sluimerende verlangens en onderhuidse jaloezie tijdens een onvergetelijke familievakantie ‘Straub is echt een natuurtalent.Elke zin loopt vloeiend en maakt het verhaal écht.’ - Elizabeth Gilbert, schrijfster van Eten, bidden, beminnen
NEW YORK TIMES BESTSELLER
Het is tijd voor jouw grote droom, een eigen boek! Stel je voor… je droomt van een boek. Je wilt een mooi, ontroerend, spannend, persoonlijk of inspirerend verhaal vertellen. Wij geven jou de sleutel. Stap de Schrijfweek binnen en begin met het verwezenlijken van jouw grote droom.
19 JULI T/M 26 JULI 26 JULI T/M 2 AUGUSTUS 18 OKTOBER T/M 25 OKTOBER
Geert Kimpen
Laat je inspireren door bestsellerauteurs Geert Kimpen en Christine Pannebakker die een week lang jouw persoonlijke schrijfcoach zijn in een adembenemende omgeving. Volg de workshops die jou helder en concreet onthullen hóe je een boek schrijft. Bespreek jouw boek met je persoonlijke schrijfcoaches. Dit is meer dan ooit jouw moment. Omdat jouw verhaal het waard is om verteld te worden.
Welkom op de Schrijfweken!
ER IS SLECHTS PLAATS VOOR EEN BEPERKT AANTAL DEELNEMERS, BOEK SNEL OM EEN PLAATS TE HEBBEN!
WWW.GEERTKIMPEN.COM
boekenkrant.com
juni 2015 pagina 13
spanning interview
Marion Pauw
Leonie Broekstra
De schrijfster, de hond en de getuige Marion Pauw zit ontspannen op bed met haar hondje Roy, die opgekruld tegen haar aan ligt. Via Skype vertelt ze over Grijs gebied, haar geschenk van de Maand van het Spannende Boek. De novelle draait om een man die getuige is van een misdrijf: ‘Ik wilde graag het verhaal vertellen van iemand die niets doet, en daardoor met zichzelf in de knoop komt.’ Door Anouk Abels Pauw geniet vandaag van een rustige ochtend met haar huisdier, maar er staat een drukke zomer voor de deur. In juli verschijnt haar nieuwe thriller We moeten je iets vertellen, en in de maand daarvoor zal ze flink door het land gaan reizen in verband met de Maand van het Spannende Boek. Deze juni krijgt iedereen die in de boekhandel minstens € 12,50 besteedt aan thrillers haar boek Grijs gebied cadeau. Pauw, die met Daglicht (2013) een Gouden Strop in de wacht sleepte, voelt zich vereerd dat ze dit geschenk mocht schrijven. ‘Het is een opdracht waar ik heel blij en dankbaar voor ben,’ benadrukt ze. Grijs gebied draait om buschauffeur Albert, die ’s nachts vanaf zijn balkon ziet hoe een meisje door een man wordt aangevallen. Hij grijpt niet in en belt de politie niet, maar meldt zich uiteindelijk wel als
getuige. We ontdekken hoe het gaat verhalen draaien regelmatig om met het meisje en de dader, maar licht absurdistische antihelden die zien vooral hoe Albert worstelt met alles ontzettend onhandig aanpakzijn rol bij het misdrijf. Pauw: ‘Vorig ken. Het is een genre dat je in Amejaar is iemand die ik kende helemaal rika veel ziet, maar dat in Nederland in elkaar geslagen. Later bleek dat er nog niet zo sterk ontwikkeld is. Het een getuige was. Hij had alles gezien, is eigenlijk een subgenre van de maar deed niks. Ik vond het zo’n hef- thriller.’ tig verhaal dat ik dacht: hier wil ik wat mee doen.’ Grijs gebied zoekt ook de donkere Verrassend genoeg zit Grijs gebied kanten van het spannende genre op. vol humor en absurdisme. Albert Er is een afgrijselijke beschrijving zoekt koortsachtig naar een manier van het moment dat het slachtoffer, om alsnog als held uit de bus te Naomi, onder een viaduct van haar komen. Hij schakelt zelfs de hulp in fiets wordt gesleurd en door haar van zijn vaste passagier Kevin. Deze aanvaller geslagen, getrapt en aanautistische vliegtuigspotter kan het gerand wordt. Ook haar tijd in het niet laten om herhaaldelijk met zijn ziekenhuis wordt tot in ijzig detail ‘computerstem’ mee te delen dat hij beschreven – zo is er het moment kungfu en krav maga beoefent. De waarop ze zich herinnert dat haar leukste scènes draaien om Albert en aanvaller haar tepel eraf heeft gebezijn vrouw Ans. ‘Het is zo’n stel dat al ten. Pauw: ‘Naomi is een sterke perhonderd jaar bij elkaar is,’ zegt Pauw. soonlijkheid. Ze weet dat ze straks ‘Ze kunnen niet met elkaar maar uit het ziekenhuis komt met een verook niet zonder elkaar. Nu verandert minkt gezicht. Ze voorziet dat iederde dynamiek: Albert wordt een heel een haar nu nog zielig vindt, maar actief persoon, en dat is dat straks het leven een hele omschakeling gewoon doorgaat.’ voor zijn vrouw. Die kan Bizar genoeg werd daar niets mee, en dat Pauw na het schrijvond ik grappig.’ ven van Grijs gebied Is Grijs gebied met al geconfronteerd met die humoristische paseenzelfde situatie als sages dan wel een thrilAlbert. In april zag ler? Volgens Pauw is de schrijfster vanuit daar geen twijfel over haar auto hoe een mogelijk. ‘Je zou het ook jongen in elkaar werd een schelmenroman geslagen. Toen ze met kunnen noemen, maar haar raam open op het het is zeker een thriller.’ punt stond de politie Marion Pauw, Grijs gebied, De schrijfster vergelijkt te bellen, kwam een Uitgave van het CPNB, ISBN haar stijl met die van van de daders naar 978 90 596 5282 8 Elvin Post. ‘Hij schrijft haar toe gelopen. ‘Op (Gratis bij een besteding van ook zulke boeken: zijn dat moment ging alles € 12,50 aan thrillers)
‘Ik zat in de auto, met open raam en gordel om. Die gast kwam op me afgelopen en sloeg me keihard in mijn gezicht.’ mis,’ vertelt ze. ‘Ik wilde wegrijden, maar haalde mijn voet van de koppeling. Mijn motor sloeg af en daardoor ging mijn raam niet meer omhoog. Dus ik zat in de auto, met open raam en gordel om. Die gast kwam op me afgelopen en sloeg me keihard in mijn gezicht.’ Gelukkig liep Pauw geen grote verwondingen op, maar de ervaring was wel beangstigend. ‘Ik baalde er wel van dat dit pas na het schrijven van Grijs gebied gebeurde,’ grapt ze. ‘Het zou best handige informatie geweest zijn.’ Door deze gebeurtenis is Pauw wel anders gaan kijken naar de rol van een getuige. Zou ze, net als Albert uiteindelijk van plan is, een confrontatie met de dader willen opzoeken? ‘Ik dacht altijd blind dat ik in zo’n situatie zou helpen,’ antwoordt ze, terwijl ze haar hond een aai over zijn kop geeft. ‘Maar nu besef ik dat je jezelf zo wel in gevaar brengt. Sommige mensen zijn gek en gevaarlijk en daar moet je voor uitkijken. Ik zou dus wel de politie bellen, maar eerst even om de hoek gaan staan! En het raampje van mijn auto dichtdoen.’
IN JUNI, JULI EN AUGUSTUS DEZE TITELS VAN HELEN VREESWIJK VOOR MAAR €12,50! NORMALE PRIJS: € 17,99 EN EN EK O B E H C IS T S A T N FA E EZ D KOOP EEN VAN L! A IN IG R O Y O B T FA N EE P O S N A K MAAK
Loverboys
Chatroom
Overdosis
De stalker
Leugens
Ontvoerd
De kick
helenvreeswijk youngadultboeken
@bestofyabooks
bestofyabooks
bestofyabooks.
boekenkrant.com
juni 2015 pagina 15
spanning verwacht
noors
Het verhaal van oorlogsslachtoffers
Mooie meisjes Wanneer op het nieuws melding wordt gemaakt van een vermist meisje, moet Claire Scott ongewild terugdenken aan haar eigen zusje. Zij verdween twintig jaar geleden, en het mysterie is nooit opgelost. Maar als Claire alsnog de waarheid over haar zus ontrafelt, zal haar leven nooit meer hetzelfde zijn.
Karin Slaughter, Mooie meisjes, vertaling: Ineke Lenting, Uitgeverij Cargo, ISBN 978 90 234 9109 5 (€ 22,90)
In Nordmarka worden drie skeletten gevonden, afkomstig uit de Tweede Wereldoorlog. Later wordt Carl Oscar Krogh, een oude verzetsman, dood aangetroffen in zijn huis. Inspecteur Tommy Bergmann zoekt naar een connectie tussen de vondst en de moord, en openbaart hiermee een complex web van leugens, liefde, en verraad.
Tweedracht
Door Michelle van Toorn
Lucy en Daniëlle van Alphen zijn tweelingzussen. Lucy timmert aan de weg als cabaretière, terwijl Daniëlle door drugsproblemen aan lagerwal is geraakt. Wanneer de psychologe die hen vroeger onderzocht plotseling dood wordt gevonden, zijn beide vrouwen verNicolet Steemers, Tweedracht, dacht. Een verborgen Uitgeverij de Geus, ISBN 978 verleden komt lang90 445 3498 6 (€ 17,95) zaam tevoorschijn en stelt hun toch al gespannen relatie verder op de proef. Hoe sterk is de zusterliefde als het er echt op aankomt?
De doden hebben geen verhaal is het debuut van de Noorse Gard Sveen. Deze literaire thriller heeft in Scandinavië al meerdere prijzen gewonnen, waaronder de Gouden Revolver voor de beste Noorse thriller en de Glazen Sleutel voor de beste Scandinavische thriller. Een ding is zeker: Sveens debuut is een hoogstandje. Zo zijn de twee verschillende verhaallijnen erg knap geschreven. Het ene gedeelte speelt zich af in 2003, waar Tommy Bergmann op zoek is naar de moor-
Het verhaal van de berg Op een herfstdag gaat de achttienjarige Wolf met de kabelbaan naar Angel’s Peak, de top van de berg die uitkijkt over Palm Springs, Californië. Tijdens zijn tocht ontmoet hij drie vrouwen. Door een reeks tegenslagen raken de vier wandelaars verdwaald Lori Lansens, Het verhaal en komen ze vast te zitvan de berg, Uitgeverij The ten op de berg. Vijf daHouse of Books, ISBN 978 90 443 4754 8 (€ 19,99) gen en nachten lang, zonder eten, water of een schuilplaats tegen de kou en de wilde dieren. Te midden van de ruwe pracht en complete verschrikking van de ongerepte natuur komen er schokkende geheimen naar boven.
Voor je sterft Het Engelse dorpje Radcote werd jarenlang geteisterd door een golf aan tienerzelfmoorden. De inwoners denken het achter zich te kunnen laten, tot er plotseling weer een jongen sterft na een bizar motorongeluk. Tussen zijn bezittingen zit een afscheidsbrief. En dan werpt een tweede jongen zich voor Samatha Hayes, Voor je sterft, vertaling: Sabine Mutsaers, de trein. Rechercheur Uitgeverij Boekerij, ISBN 978 Lorraine Fisher raakt 90 225 7301 3 (€ 19,99) al snel verstrikt in het politieonderzoek. Was het zelfmoord waaraan de tieners overleden, of moord? Zal de nachtmerrie opnieuw beginnen? Als ook haar neefje verdwijnt, moet ze snel ingrijpen.
ironisch; met zijn thriller bewijst Sveen dat de doden wel degelijk een verhaal hebben. Een verhaal dat niet geheim kan blijven, ongeacht het verstrijken van de tijd. Om de moordenaar van Krogh en de drie skeletten te vinden, moet Tommy Bergmann het verleden induiken, waar hij op talloze leugens stuit. Het De twee verhaallijnen zijn in ieder is af en toe lastig om bij te houden geval makkelijk uit elkaar te houwie wat gezegd heeft en hoe zich den: de eerste lijkt op een whodundit verhoudt tot de gebeurtenissen nit, terwijl de tweede een spionatijdens de Tweede Wereldoorlog. geverhaal representeert. Dit zorgt Hierdoor zie je af en toe door de voor een fijne afwisseling tussen bomen het bos niet meer, maar krijg onderzoek en spanning. De gebeurje uiteindelijk wel een tenissen rondom Agnes daadwerkelijk verrashebben mijn voorkeur; send einde. er is een voelbare spanDit kleine minpuntje ning, want het gevaar doet niets af aan de dat de nazi’s achter haar sterkte van Sveens ware identiteit komen debuut. De Tweede is constant aanwezig. Wereldoorlog is een Tommy Bergmanns interessant decor en verhaal is echter net zo zorgt voor een extra belangrijk, aangezien dimensie in het verhij degene is die het haal. Ook presenteert mysterie ontrafelt. het een duidelijke boodschap: de doden Een bijfiguur vertelt hebben zeker iets te Bergmann dat de doden Gard Sveen, De doden hebben vertellen, en ze willen geen verhaal hebben. geen verhaal, vertaling: Carla gehoord worden. Deze frase, die tegeJoustra en Kim Snoeijing, A.W. lijkertijd ook de titel Bruna Uitgevers, ISBN 978 94 van het boek vormt, is 005 0545 2 (€ 22,95) denaar van Krogh en de drie skeletten. De tweede verhaallijn vindt plaats tijdens en kort na de Tweede Wereldoorlog. Hier is Agnes Gerner voornamelijk de verteller, een spionne die de nazi’s in de gaten moet houden.
taxidermie
Je vliegt erdoorheen Een balans vinden tussen niet te veel maar toch genoeg weggeven, zodat de lezer geboeid blijft, en uiteindelijk toch nog met een onverwachte en gruwelijke ontknoping komen; het lukt Kate Mosse met haar nieuwe roman De nacht van de vogels.
krijgen het huishouden op de rails te houden. Haar leven krijgt een onverwachte wending wanneer ze een dode vrouw vlakbij haar huis vindt. Herinneringen van voor haar tiende levensjaar, die ze dacht kwijt te zijn omdat ze toen op haar hoofd viel, komen bij Constantia terug. Meer opmerkelijke dingen gebeuren rondom het landhuis: haar vader verdwijnt en ze wordt in de gaten gehouden door een man. Constantia besluit zelf op onderzoek uit te gaan. Door Tanja Wilming In dit boek word je niet door Constantia aan de hand genomen tijdens haar zoektocht, maar zweef je Kate Mosse laat je tot als het ware boven het graafschap ver over de helft van het verhaal in het duis- waar het zich allemaal afspeelt: Sussex. Aan het begin van elk hoofdstuk ter tasten, waarbij je wordt aangegeven waar de gebeurzoet wordt gehouden tenissen op dat moment precies met het motief van plaatsvinden. De plattegrond aan de vogels en rijkelijke het begin van het boek maakt de beschrijvingen van personages en lezer bekend met het gebied, waarvan Engeland in 1912. In deze tijd door hij zich beter kan speelde bijgeloof nog inleven in het verhaal. een grote rol. ConZo kun je bijvoorbeeld stantia Gifford woont voor je zien hoe een met haar vader in een personage van de ene afgelegen landhuis, dat naar de andere locatie ooit een museum vol gaat en kun je meedenopgezette dieren was. ken met Constantia Sinds het faillissement over de afstand tussen van het museum is de woning van een haar vader zichzelf niet potentiële dader en de meer: hij drinkt te veel plaats delict. en lijkt psychisch in Ook bevat het boek de war. Daarom heeft citaten, afkomstig uit Constantia zich de taxiTaxidermy: Or, the Art dermie eigen gemaakt Kate Mosse, De nacht van de of Collecting, Prepaen probeert ze door vogels, vertaling: Merel Leene, ring, and Mounting middel van de enkele Uitgeverij Boekerij, ISBN 978 of Objects of Natural opdrachten die ze nog 90 225 7240 5 (€ 19,99)
Jerry Bauer
Kate Mosse
History van R. Lee, die de gebeurtenissen uit het verhaal helpen visualiseren. Deze misselijkmakende passages lijken in eerste instantie met Constantia’s werk te maken te hebben. Wanneer ze echter worden opgevolgd door flarden van een moordlustige bekentenis, begin je je af te vragen of ze niet van iemand anders komen. Kate Mosse stelt met De nacht van de vogels meerdere zintuigen van de lezer op de proef. En of je nu snel doorleest vanwege de goed gedoseerde spanning of omdat je snel af wilt zijn van de lugubere beschrijvingen van het opzetten van beesten; je vliegt sowieso door De nacht van de vogels heen richting een afschuwwekkende ontknoping.
Tante Troela isbn
Het nieuwste boek van David Walliams
978 90 448 2407 0 - €17,95
Bezoek ons op www.clavisbooks.com
Tante Troela is de verschrikkelijkste tante van de hele wereld! En dan probeert ze ook nog eens om Stella’s landhuis in te pikken. Gelukkig heeft Stella een geheim – en een beetje eng – wapen achter de hand …
YoungAdultsClavisBooks @YoungAdultsClavisBooks @Clavis_Books
hoera! nijntje is op 21 juni jarig! het dikke voorleesboek voor peuters voor uren voorleesplezier
c
voorleesverhalen, versjes, zoek- en kijkplaten van al nijntjes kinderboekvriendjes
isbn 9789056476205, € 24,95
blijf op de hoogte van alle activiteiten van nijntje 60 jaar op www.nijntje.nl | www.facebook.com/nijntjeNL | www.twitter.com/nijntje_NL Boekenkrant Mercis juni 15.indd 1
Illustrations Dick Bruna © copyright Mercis bv, 1953-2015
tip
au ade
12-05-15 13:52
boekenkrant.com
juni 2015 pagina 17
jeugd column
Bertje de Zeemeeuw en het gevaar van voorpret
verdiet en hoop
Een bijzondere boot Hoe ga je om met de dood van je broer? In Bens boot geeft Pieter Koolwijk een fantasierijk antwoord op die vraag. Door Nina Visser Ben is de broer van Giel, maar Ben is er niet meer. Bij het oversteken heeft hij wel naar links gekeken en niet naar rechts, of precies andersom, dat weet Giel niet goed meer. Gelukkig is Ben toch nog een beetje in de buurt, want hij heeft een mooi graf in de tuin gekregen, met een zeilboot erop, omdat hij zo van zeilen hield. Giel zit vaak naast de zeilboot om Ben over zijn dag te vertellen, of gewoon om rustig te lezen. Maar zo rustig als Giel zich voelt wanneer hij het graf bezoekt, zo opgewonden raken de buren als ze de zeilboot zien. Een graf in de tuin,
nog niet… dat kan toch niet! Het is vies, vinden Pieter Koolwijk bewaart in Bens boot meneer en mevrouw Azijn van de een mooi evenwicht tussen lichte rechterkant. Het is ongehoord, klaen zware elementen. Giels vader gen meneer en mevrouw Oorwurm van de linkerkant. Giels vader neemt gedraagt zich soms misschien wat gek, maar halverwege het verhaal hun klachten niet bijzonder serieus voert hij ook een ontroerend gesprek en schept er plezier in om zijn buren met zijn zoon over hun verdriet om nog wat verder dwars te zitten. Zo Ben. Hij legt Giel uit dat hij best verbouwt hij het huis om het op plezier mag hebben en tegelijkertijd een echte zeilboot te laten lijken, en om zijn broer kan rouwen. De tekeloopt hij rond met een ooglapje, een ningen van Linde Faas woeste baard en een zijn vrolijk, maar laten piratenhoed. toch ook het verdriet Giel vindt het allemaal van de familie zien. prachtig. ‘Ben, volgens Het zal geen toeval mij is pap een beetje zijn dat Giels vader gek geworden, maar vooral in zwarte kleren dan wel het goede soort rondloopt. gek’, zegt hij als hij weer bij Bens boot in de tuin Zo is Bens boot een zit. De buren kunnen er verhaal over rouw en echter niet om lachen optimisme tegelijk, dat en sturen een ambtelaat zien dat verdriet en naar, een maatschaphoop naast elkaar kunpelijk werker en zelfs Pieter Koolwijk en Linde nen bestaan. de politie op de familie Faas, Bens boot, Uitgeverij van Giel af. Maar dan Lemniscaat, ISBN 978 90 477 0115 6 (€ 14,95) kennen ze zijn vader
We hadden voor de meivakantie een strandslaaphuisje gehuurd. Een klein houten hutje met voetjes in het Zeeuwse strandzand. Ik heb zelf de neiging om vakanties te verlengen. Om weken voor het vertrek al te beginnen met genieten en mijn hele familie daarin mee te trekken. Dat heb ik niet van een vreemde. Mijn vader was de Koning van de Voorpret. Onze autovakanties naar het Spanje van Franco werden door mijn vader uitgerekt tot wereldreisproporties. De voorbereiding voor deze reis begon al een half jaar eerder. Met een stapel weg- en landkaarten vogelde hij tot in detail de tolwegvrije route uit. Hij typte al deze details uit op een lange rol. Dit ingenieuze routedocument paste in het kastje van het dashboard van de auto en kwam als een wc-rol uit de onderkant. Als bij een soort low-tech TomTom kon mijn moeder steeds een stukje route uit het kastje trekken en voorlezen. Maanden voor het vertrek kreeg ik als kleine Patz deze weg-rol al te zien. Niet alleen de afslagen stonden erop, maar ook wat er links en rechts te zien was. Nog voordat we op reis gingen wist ik al tot in griezelig detail wat we allemaal gingen beleven. Alsof ik de route al in Google Streetview had doorlopen. Voor de strandvakantie in het Zeeuwse strandhuisje deed ik het anders. Ik besloot mijn oudste zoon verhalen te vertellen. Verhalen over wat we allemaal gingen meemaken op dat stukje strand. Ik ging er een beetje aan voorbij dat mijn oudste zoon toen een jaar of vijf was. De hele cast van nieuwe vriendjes waarover ik weken voor de vakantie vertelde, was in mijn ogen natuurlijk fictief. Ik had me nooit gerealiseerd dat hij wel eens zou kunnen denken dat hij de avonturen echt zou gaan beleven. Dat zelfs een nieuw vriendje in de vorm van een zeemeeuw voor hem realiteit zou kunnen zijn werd mij pas duidelijk toen we voor het eerst het strand op liepen en hij daar een knots van een zeemeeuw zag staan. Met een blik vol herkenning rende hij op de meeuw af. ´Bertje!’ riep hij, alsof het een lang verloren vriend betrof. Die dag leerde ik twee belangrijk lessen. Misschien wel over de kleuterrug van mijn oudste zoon. De kracht van verhalen. En het gevaar van voorpret.
Patz
Liefhebber van Planeten en Sterren, Notoir Leunstoel Avonturier, Amateur Schatzoeker, Verhalenjager en oprichter/verhalenmaker Verhalen*laboratorium CircusPatz circuspatz.com
boekenkrant.com
juni 2015 pagina 18
jeugd ruimtethriller
verwacht Naar de top De twaalfjarige Mark heeft een droom. Hij wil Mount Rainier beklimmen. Hij weet dat dat eigenlijk alleen is weggelegd voor getrainde bergbeklimmers, maar hij kan niet langer wachten. Misschien is dit wel zijn laatste kans. Hij vertrekt samen met zijn trouwe hond Beau, Dan Gemeinhart, Naar de top, een oud fototoestel vertaling: Tjalling Bos, Uitgeen een notitieboekje, verij Lemniscaat, ISBN 978 90 waarin hij onderweg 477 0723 3 (€ 17,95) haiku’s schrijft. Waar hij heen gaat, vertelt hij niemand. Alleen zijn beste vriendin Jessie zou het kunnen raden, maar Mark weet dat ze zijn geheim bewaart.
Doorbraak Doorbraak is de bijzondere autobiografie van Jack Andraka. Jack was pas vijftien jaar toen hij een betaalbare test uitvond om alvleesklierkanker, eierstokkanker en longkanker vroeg te kunnen detecteren. Jacks verhaal gaat niet alleen over zijn internationale succes; het gaat ook over pesten, depressie en doorzettingsvermogen om dit het hoofd te bieden.
Jack Andraka, Doorbraak, ertaling: Carla Hazewindus, v Uitgeverij Kluitman, ISBN 978 90 206 4931 4 (€ 16,99)
Hondje, de enige echte Hondje is een groot man in een klein lijf. Hij heeft geen baas of huis. Hondje is de baas over zichzelf. Hij doet wat hij zelf wil. Het liefst iedere dag zijn natte neus achterna. Op zoek naar avontuur en eten! In Hondje, de enige Yvonne Jagtenberg, Hondje, de enige echte, Uitgeverij echte leren wij dit kwisRubinstein, ISBN 978 90 476 pelende vrijgevochten 1684 9 (€ 14,95) hondje beter kennen. Het hondje dat voor niets en niemand bang is, behalve voor de hond van de slager.
Er zullen geen helden zijn Het zou een doordeweekse schooldag worden voor de vijftienjarige Miriam. Maar in de pauze hoort ze een schot. Eerst begrijpt niemand wat er gebeurt, dan slaat de paniek toe. Een leerling van de school is in het wilde weg om zich Anna Seidl, Er zullen geen helheen aan het schieten. den zijn, Uitgeverij Clavis, Miriam houdt zich met ISBN 978 90 448 2411 7 (€ 17,95) haar vriendin Joanne schuil in de toiletten, tot ze haar vriendje Tobi zwaargewond ziet liggen. Ze wil hem helpen, maar de angst verlamt haar. En dan staat Miriam oog in oog met de dolle schutter…
Avonturen op de maan
De maan-zaak van Stuart Gibbs speelt zich af in het jaar 2041. Zes maanden geleden verhuisde de twaalfjarige Dashiell naar, jawel, de maan. Maar ondanks alle geweldige verhalen blijkt het op de maanbasis niet allemaal rozengeur en maneschijn te zijn. Door Michelle van Toorn De ouders van Dashiell zijn belangrijke onderzoekers. Daarom mogen ze onderdeel uitmaken van een van de eerste groep mensen die de maan bewoont om daar onderzoek te doen. Dash komt er echter achter dat er op de maanbasis, die eigenlijk helemaal niet zo groot is, niet veel spannends te beleven is. Dit verandert als Dash ’s nachts naar het toilet gaat en daar een interessant gesprek tussen Dr. Holtz, ook een onderzoeker, en een onbekende opvangt. Dr. Holtz is van plan een
verwerkt Gibbs veel interessante baanbrekende ontdekking te ontweetjes in zijn verhaal. Zo leer je hullen, maar voordat hij hiervoor de bijvoorbeeld dat geluid zich niet kans krijgt, wordt hij dood gevonkan voortplanten op de maan, den op het maanoppervlak. Het lijkt omdat daar geen lucht is. Ook actuop een tragisch ongeluk, maar Dash ele vraagstukken worden subtiel denkt aan moord en gaat op onderaangesneden, zoals censuur door zoek uit. de overheid – ‘op de maan leven is 2041 is eigenlijk niet zo ver weg, natuurlijk superleuk en absoluut maar toch is de wetenschap al ver niet saai’ – en het effect van de gevorderd in dit boek. Deze nieuwe mensheid op zijn omgeving, waarwetenschappelijke ontwikkelingen onder het maanoppervlak. Er is een worden niet tot in detail uitgelegd, goede balans tussen het bekende en maar dat doet niets af aan het veronbekende, en tussen haal. Een leuk voorbeeld serieuze en grappige is dat gebarentaal bijna scènes, waardoor het een uitgestorven taal boek niet alleen leuk is; mensen die doof zijn is voor kinderen, maar krijgen een implantaat ook voor volwassenen. dat alle problemen De maan-zaak is grapverhelpt. pig, educatief en spanDe maan-zaak is niet nend, en de vraag of alleen leuk, maar ook Dr. Holtz vermoord is, interessant en educaen zo ja, wie het dan tief. In het dankwoord heeft gedaan, blijft schrijft Gibbs dat zijn tot op het einde een boek gebaseerd is op mysterie. En zelfs als je huidige en toekomstige denkt alles ondertusontwikkelingen binnen Stuart Gibbs, De maan-zaak, sen wel gezien te hebde ruimtevaart. Voorvertaling: Sofia Engelsman, ben, zal het einde je dat je het weet worden Van Holkema & Warendorf, verbazen. ramen vervangen door ISBN 978 90 003 4385 0 (€ 16,99) screensavers! Daarnaast
advertentie
BKStrips JUNI 2015, NO. 2, DE BESTE BRON VOOR STRIPNIEUWS
Helden van de Strip
De rijkste man van Spanje, Manga uit de polder, Xtra is eigenzinnig, Autisme in strips, en meer…
De beste bron voor stripnieuws!
Een nieuwe uitgave van de Boekenkrant: BKStrips! Verkrijgbaar in boek- en stripwinkels. Kijk voor de deelnemende winkels op www.boekenkrant.com.
boekenkrant.com
juni 2015 pagina 19
jeugd interview
Doen alsof je volwassen bent In De Waanzinnige boomhut van 52 verdiepingen, het vierde boek in De Waanzinnige boomhut-reeks van Andy Griffiths en Terry Denton, beleven hoofdpersonen Andy en Terry opnieuw allerlei avonturen in en buiten hun buitengewone boomhut en komen ze interessante figuren tegen, waaronder Groente Geertje. We spraken met Griffiths over dit vermakelijke boek. Door Zofeyah Braam
Ik behoor niet echt tot de doelgroep van De waanzinnige boomhut van 52 verdiepingen, maar ik heb ervan genoten. Hoe zou jij het boek beschrijven? ‘Ik, Terry en Jill – mijn vrouw, die ook deel is van het team – zien het voornamelijk als absurde humor. Daarom hebben we geen doelgroep voor ogen, we vermaken ten eerste onszelf. Onze primaire doelgroep bestaat waarschijnlijk uit vijf- tot twaalfjarigen, maar we zijn ons ervan bewust dat het secundaire publiek de ouders en leraren zijn. ‘In dit boek zijn de hoofdpersonen op zoek naar aanwijzingen om een mysterie op te lossen. Ze zijn hopeloos, maar doen alsof ze detectives zijn. Daarbij lopen ze per ongeluk tegen een aanwijzing aan. Ik denk dat volwassen worden een beetje zo is: je doet alsof je een volwassene bent, al weet je niet zeker hoe het moet.’
Andy Griffiths (links) en Terry Denton met haaien. Misschien zouden we erin kunnen wonen en zouden we ons boek erin kunnen schrijven. Ik wilde de gedachtesprongen van Terry ten dienst stellen van het boek. Ik ontdekte dat we een vrij complex verhaal konden vertellen met relatief weinig woorden, omdat zijn tekeningen de details invulden. Voor lezers die nog worstelen met het idee van lezen is dit heel goed.’
De hoofdpersonen heten ook Andy en Terry en ze zijn zogenaamd bezig het boek te schrijven dat wij aan het lezen zijn. Vind je het leuk om met dat soort elementen te spelen? ‘Terry en ik schreven samen vijfentwintig boeken. Hij was de illustrator voor mijn eerste boek, een handboek Je noemt de interactie met kindeover creatief schrijven. ren. Zijn er ontmoetinIn de eerste fictieboeken gen of brieven die je tekende hij af en toe zijn bijgebleven? aan de zijkanten van ‘Recentelijk vroeg een de pagina’s. Zo tekende bibliothecaresse om hij mij terwijl ik werd een foto voor haar verpletterd door een zoon. We namen de piano. Bij een volgend foto en nadien hoorde boek vroeg ik of ik hem ik van haar dat haar mocht tekenen met een zoon geschokt was pijl door het hoofd, als omdat ik volwassen wraak. Kinderen begonwas! Ik heb er altijd nen ervan te genieten van genoten om jonge en vragen te stellen. Zijn kinderen ervan te overjullie echt vijanden? tuigen dat onvoorstelAndy Griffiths, Terry Denton, ‘Op een dag vroeg ik bare dingen waar zijn. De waanzinnige boomhut van Terry of hij een gekke Dat is eigenlijk wat het 52 verdiepingen, vertaling: boomhut zou kunnen boek is.’ Edward van de Vendel, Uitgetekenen. Met een bowverij Lannoo, ISBN 978 94 014 lingbaan en een tank Ondanks alle capriolen 2702 9 (€ 12,50)
lijkt er toch een boodschap te zitten in het verhaal, al is de context zo ongebruikelijk dat ik hardop moest lachen. Probeerde je bewust een boodschap in het verhaal te zetten? ‘Toen ik begon met schrijven was mijn missie om te schrijven zonder boodschap. Ik denk niet dat kinderen geïnteresseerd zijn, of dat het werkt. Als kind wilde ik escapisme. Mijn boeken hebben wel een diepere moraal: mensen die slecht handelen krijgen altijd hun verdiende loon. Wat dit boek betreft; ik voelde me een beetje schuldig omdat de jongens in de boomhut leven van marshmallows en chocolade. Ik zei: ik ga schrijven over groenten en proberen een pro-groenteboodschap erin te verwerken via Groente Geertje, wiens ouders gedood zijn door groentes. Absoluut absurd natuurlijk. Het was een grapje: ik zeg in feite “eet je groenten,” maar geef een onzinnige reden om het te doen.’ Heb je al plannen voor wat je gaat doen na de Boomhut-serie? ‘Op dit moment ben ik vooral bezig met De waanzinnige boomhut van 78 verdiepingen, maar ik zou graag een spin-off willen zien die zich afspeelt in het huis van het vrouwe-
lijke karakter Jill. Zij is een geweldig personage. En het is iets wat ik nog niet echt heb aangepakt, want mijn hoofdpersonen zijn bijna altijd jongens. Die uitdaging interesseert me.’ Ik las dat je eerst Engelse les gaf. Hoe ben je overgegaan van het lesgeven tot het schrijven van kinderboeken? ‘Tijdens mijn lessen ontmoette ik kinderen die niet van boeken hielden. Boeken waren voor hen saaie, door leraren opgedrongen taken. Ik vond dat verbazingwekkend. Ik begon kleine stukken te schrijven voor de kinderen. ‘Eerst imiteerde ik veel schrijvers die ik bewonderde, maar af en toe brak mijn eigen stem door. Ik dacht altijd: dit is niet echt schrijven, maar het is wel grappig. Uiteindelijk besloot ik dat dit het was voor mij: ik had me niet gerealiseerd dat ik eigenlijk een komische schrijver was. Dus ik richtte me daarop en dacht: Ik ga waarschijnlijk de verkeerde kant op als ik professioneel schrijver wil worden, maar ik zal deze stijl omarmen, zonder garantie, behalve dat ik weet dat kinderen ervan genieten en dat ik er zelf van geniet. Dat is goed genoeg.’
boekenkrant.com
juni 2015 pagina 20
boekfragment
Dirkje Bakkes, brandnetelspecialist Dirkje Bakkes leidt een ellendig bestaan. Hij heeft geen vader en moeder meer en woont bij zijn oom Griep en tante Fop. Zij vinden kinderen stom. Een grotemensen-gesprek
Tosca Menten, Dirkje Bakkes, brandnetel specialist, Uitgeverij Van Goor, ISBN 978 90 003 4418 5 (€ 14,99) www.unieboekspectrum.nl
Het was op een maandag in het voorjaar. Dirkje was al zo groot dat hij recht in de diepe navel van oom Grieps buik kon kijken, toen tante Fop hem vroeg uit bed riep voor een grotemensen-gesprek. ‘Ga zitten,’ zei tante Fop. ‘We moeten eens even als grote mensen met elkaar praten.’ ‘Waarover moeten we praten, tante Fop?’ vroeg Dirkje, netjes met twee woorden. ‘Dat zal ik je vertellen,’ zei het dunne mens. ‘Weet jij eigenlijk waarom je hier woont?’ ‘Dat weet ik, tante Fop,’ antwoordde Dirkje. ‘Ik woon hier omdat mijn kamer hier is. En mijn kleren zijn er ook. En mijn tandenborstel. En daarom woon ik er ook. Klopt dat?’ ‘Nee,’ zei tante Fop bits. ‘Daar klopt niks van. Jij woont hier, omdat wij je gered hebben.’ ‘Gered? Hoe hebben jullie mij dan gered, tante Fop?’ vroeg Dirkje, omdat hij snapte dat ze dat in het grotemensengesprek wilde vertellen.
‘Dat wil je niet horen, want het is een afschuwelijk verhaal. Maar nu ben je groot en daarom moet je het toch weten.’ Ze krabde aan het bot onder haar oog en begon. ‘Jouw vader heette Johannes en je moeder heette Isabella-Marijke. Ze waren mooie mensen met slim werk. Ze woonden in een groot huis en hadden een snelle auto en een tuin met bomen. En toen kregen ze jou. Wat een pech was dat. Je was dom en lelijk en je paste helemaal niet bij die mooie, slimme mensen. Niemand snapte waarom jij juist daar terecht was gekomen en eigenlijk wilden je vader en moeder je het liefst kwijt. En op een dag hakten ze de knoop door. Ze pakten je koffer en brachten je naar de ruilwinkel in de stad. Daar ruilen mensen potten, oude schoenen en kinderen. Ze dronken koffie met een bitterkoekje met de meneer van de ruilwinkel en vertelden wat je allemaal niet kon en niet lustte. Na de koffie kozen ze een ander jongetje uit de etalage. Ze gaven elkaar een hand, zwaaiden en namen het andere jongetje mee naar huis.’ Tante Fop schudde meewarig haar hoofd. ‘Dat was natuurlijk geweldig voor jouw vader en moeder. Maar voor jou was het een ramp. Je was zo lelijk dat niemand je wilde hebben. En daarom zat je weken en weken op een stoel in die koude etalage. Kun je je dat voorstellen?’
Dirkje slikte bij de gedachte. ‘En toen, tante Fop?’ vroeg hij kleintjes. ‘Toen zagen wij je. Het stormde. Het goot. Het water kwam met bakken uit de hemel. Wij schuilden onder de luifel van de ruilwinkel en zagen je zitten. Helemaal alleen in die ellendige etalage. Je zat er al drie weken, in een oranje vest met een broek vol poep, helemaal onder de snottebellen. Je stonk naar dode ratten en beschimmelde kaas, alsof je al jaren niet gewassen was. Niemand durfde je meer aan te raken, alleen de vliegen nog. Duizend vliegen vlogen om je heen. Sommige waren per ongeluk op je gezicht geland en plakten aan je wangen en gingen akelig hard zoemend dood.’ Tante Fop rilde, alsof ze ze nog hoorde. ‘En toen zijn we naar binnen gegaan. We zeiden dat we je wilden meenemen. Jij, het allervieste jongetje van de wereld. Omdat we je zielig vonden.
De Zeepaardjes-school. Narissa’s spannende test De Zeepaardjes-school is een heerlijke nieuwe serie vol avontuur, liefde voor dieren en een vleugje onderwatermagie. Narissa is zenuwachtig, ze moet straks de toelatingstest voor de Zeepaardjes-school doen.
Ella Gray, De Zeepaardjesschool, vertaling: Suzanne Buis, Uitgeverij Kluitman, ISBN 978 90 206 7453 8 (€ 9,99) www.kluitman.nl
‘Kandidaten voor de Zeepaardjesschool! Breng je dolfijnen en andere dieren in de rustruimte rechts van mij,’ schreeuwde een van de wachters. ‘Daarachter vind je de ingang van de school.’ Narissa leidde Zilver naar links, naar een boog waar meer zeenimfen en
dolfijnen doorheen zwommen. Na de boog kwam ze in een tuin met paarse zeebloemen die zachtjes heen en weer wuifden in het koele, rustige water. De dolfijnen leken hier allemaal op hun gemak. Narissa steeg af en klopte Zilver op zijn nek. ‘Tot straks, Zilver,’ fluisterde ze. Ze wilde net naar de volgende poort gaan, toen een enorme walvis langszwom. ‘Aan de kant!’ werd er geschreeuwd. Narissa keek haar ogen uit. Er zaten twee zeenimfen op de rug van de walvis: een prachtig meisje van Narissa’s leeftijd met lang blond haar en blauwe ogen, en een vrouw die als twee druppels water op het meisje leek – duidelijk
haar moeder. Ze droegen jurken van fijngeweven, zeldzaam zeegras, bijeengehouden met zilveren zeezijde. Om hun nek hingen kettingen met de prachtigste parels. ‘Afstijgen, Tempestua,’ beval de vrouw. Haar mooie gezicht stond streng en hard. ‘Ik stuur Bravura aan het eind van de dag terug om je op te halen.’ Het meisje gleed van de walvis en ging met haar handen door haar lange haren. De walvis draaide zich om en raakte met zijn staart bijna een paar omstanders. Narissa keek de vrouw op de walvis na. Haar zilverblonde haren golfden achter haar aan.
‘En onthoud goed wat ik gezegd heb,’ schreeuwde de vrouw over haar schouder, terwijl Bravura in de richting van de poort zwom. ‘Stel ons niet teleur!’
len jaren werd genoemd. Maar wie was het? Was het een terroristische organisatie of een vijandige geheime dienst? Na maanden zoekwerk werd duidelijker en duidelijker waar de superspion zich bevond. En uiteindelijk wist men het. Het was iemand die in Londen woonde en zich ‘Datastream Cowboy’ noemde. Op een avond in mei stopten acht auto’s met gierende banden voor het pand waarin Datastream Cowboy zich verschool. Zwaarbewapende militairen stapten uit en vonden de superspion. Het was alleen niet helemaal wat ze verwachtten. De superspion bleek Richard Pryce te zijn, een zestienja-
rige schooljongen die voor zijn plezier computers hackte. Hij had niets met spionage te maken. Hij was zelfs niet eens heel veel met computers bezig. Hij wilde liever muzikant worden…
Topgeheim & Speuren naar sporen Topgeheim & Speuren naar sporen is het ideale handboek voor spionnen en geheim agenten in spe. Dit dikke handboek van Jan Paul Schutten is zelfs goedgekeurd door de Nederlandse geheime dienst, de AIVD. Het staat vol feiten, trucs, weetjes en leuke tekeningen. Jan Paul Schutten, Topgeheim & Speuren naar sporen, Uitgeverij Kluitman, ISBN 978 90 206 0630 0 (€ 14,99) www.kluitman.nl
Weet je weetje: Datastream Cowboy… Waar liggen de belangrijkste staatsgeheimen opgeslagen? Bij het Ministerie van Defensie. Wat is dus het
ergste dat er kan gebeuren voor een land? Dat iemand daar inbreekt in de computer. En dat is precies wat er in 1994 gebeurde in het Pentagon, het Amerikaanse Ministerie van Defensie. Een medewerker ontdekte dat er in de belangrijke documenten gesnuffeld werd. Hij sloeg direct alarm. Hier moest een hightech meesterspion aan het werk zijn, die honderden supergeheime berichten over wapens, spionage en kernwapens wist te stelen. Meteen gingen de beste computerexperts van alle bevriende geheime diensten op zoek naar deze persoon, die meteen de grootste staatsvijand sinds tiental-
boekenkrant.com
juni 2015 pagina 21
boekfragment
Mijn zusje Een meeslepende roman over de manier van leven van Sinti en het vaak vergeten leed van zigeuners tijdens en na de Tweede Wereldoorlog.
Inez van Loon, Mijn zusje, Uitgeverij Clavis, ISBN 978 90 4482 400 1 (€ 19,95) www.clavisbooks.com
Duitsland, voor de oorlog Zoals de seizoenen elkaar opvolgen, gaat de reis altijd door. Het is weer volop zomer. De lucht is vervuld van kinderstemmen, het getrappel van paardenhoeven en het uitgelaten geblaf van een hond. Met een karavaan van zeven wagens trekken ze langs velden vol blauwe korenbloemen en rode papavers. In de schommelende wagens liggen de porseleinen beeldjes en schilderijtjes veilig gewikkeld in de dekens op bed. De grotere kinderen rennen naast de wagens mee om de paarden te sparen, de kleintjes zitten bij hun moeders binnen. Perla zwaait naar Toetela en mama, die haar nieuwe broertje Tsjawo op schoot heeft. Nog maar net zet hij zijn eerste stapjes of mama’s buik groeit alweer: over een tijdje zal er weer een baby zijn. Met een zwerm nichtjes en neefjes plukken Perla, Calo en Nikkel klaver voor het paard. Het groeit overal langs de berm van de weg. Daarna rennen ze zo hard als ze kunnen weer achter de wagens aan. Als het landschap heuvelachtig wordt, hebben de paarden moeite om naar boven te komen en helpen de kinderen hun
vaders om de wagens te duwen. De moeders nemen even de plaats op de bok over. Zodra een wagen achteruit dreigt te rollen, wordt er snel een blok hout achter de wielen gelegd. Heuvelafwaarts gaat het harder en kunnen de kinderen het tempo nauwelijks bijbenen. Onder vrolijk geschreeuw en schelle fluitjes over en weer komen ze naar beneden. Calo en een neefje zijn moe. Perla tilt ze op de wagen om even bij hun moeder uit te rusten. Ze passeren slaperige dorpjes in het dal. Kleine gehuchten, die bestaan uit een kerkje, een handvol huizen en een paar boerderijen. De wielen van de wagens ratelen over de klinkers. Op straat is geen kip te bekennen. De afgelopen dagen hebben ze met andere familieleden lief en leed gedeeld. Tot de maan als een sikkel aan de donkere hemel stond hebben ze bij de kampvuren gezeten. De mannen en vrouwen, ieder bij hun eigen vuur. Er werd gegeten, gekletst en brandewijn gedronken. Het kon niet anders dat tata en oom Stochelo hun violen erbij pakten. De andere mannen vielen met hun instrumenten in en Perla’s moeder zong spontaan een prachtig lied. De volwassenen klapten, met gesloten ogen, ritmisch in hun handen of knipten met hun vingers. Een eindje van het vuur vandaan, verborgen in het halfdonker, danste Perla met haar
nichtjes. Tegen de tijd dat mama klaar was met een droevige ballade over de strijd om het bestaan, konden de kleintjes hun ogen niet meer openhouden. De vrouwen pakten hun kinderen op om te gaan slapen en de mannen bleven achter bij de smeulende kampvuren. Vanochtend na het ontbijt hebben ze het kamp opgebroken. Bij iedere tweesprong slaat er weer een wagen een andere richting uit. Zonder groet. Iedereen gaat ervan uit dat je elkaar, na een paar omzwervingen, altijd weer ergens tegenkomt. Het eerste wat ze dan doen, is ervaringen uitwisselen. Hoe waren de verdiensten met het mangen, is er werk voor muzikanten in de herbergen of cafés? Maar vooral: zijn de mensen vriendelijk of vijandig? Het zijn de eeuwige gespreksonderwerpen. Op muren van huizen, hekken van boerderijen en boombasten laten ze tekens achter in het patrin, hun geheimtaal, voor degenen die na hen in de streek komen.
boekfragment
Lilly Na Raaf en Sam deel 3 in de Hemelpoortreeks door de Nederlandse J.K. Rowling, Barbara M. Veenman: Lilly. Raaf en Sam zijn engelen, maar maken al snel deel uit van de scholengemeenschap op de Veluwe als echte mensen.
Barbara M. Veenman, Lilly, Uitgeverij Conserve, ISBN 978 90 5429 383 5 (€ 17,99) www.conserve.nl
‘Een olifant!’ ‘Een olifant? Je bedoelt zeker een muis! Dat is toch geen olifant?’ ‘Oh, en sinds wanneer hebben muizen opeens een slurf? Ik zie daar toch echt een olifant overvliegen, hoor.’ Ik wuifde terloops de dikke hommel weg die loom in het eerste voorjaarszonnetje rond mijn neus cirkelde en wierp nogmaals een blik op de wolken die hoog boven onze hoofden voorbijdreven. Het was de afgelopen winter zo koud geweest dat iedereen de lente zodra deze zich eindelijk had aangediend omarmd had als een reeds lang verloren gewaande vriend en er massaal op uitgetrokken was om te genieten van de eerste stralen van de zon. Ook Raphael en ik hadden ons geen moment hoeven te bedenken toen we die middag op weg naar huis langs een verlaten weiland tussen de bomen fietsten. De zon had zo aanlokkelijk op het gras geschenen
dat we zonder enige aarzeling onze fietsen tegen elkaar aan in een greppel hadden geschoven en als een stel pasgeboren veulens de wei in waren gesprongen, waar we ons weldra in elkaars armen koesterden in het warme voorjaarszonnetje. ‘Het is toch echt een muis, Lilly. Kijk dan! Dat daar is zijn staart, en dat zijn toch zeker oren.’ ‘Niet te geloven,’ zei ik, nadat ik uit alle macht had geprobeerd een muis te zien in de kolossale wolkenpartij die gestaag langs de strakblauwe hemel voorbijdreef. Vanuit mijn ooghoeken zag ik hoe Raphael grijnzend naast me overeind gekomen was en me leunend op zijn elleboog lag aan te kijken. ‘Hoe bedoel je?’ hoorde ik Raphael met enige verbazing in zijn stem vragen. ‘Zijn dit dan soms geen muizenoren?’ Met zijn andere hand trok hij me plagerig aan mijn oren, en onmiddellijk betreurde ik het dat mijn vader – die me zo lang als ik me kon herinneren hardnekkig aan was blijven spreken met muis – en Raphael het de laatste tijd zo goed met elkaar konden vinden. ‘Nog geen kwartiertje in de zon, en nu al een zonnesteek,’ wilde ik antwoorden, maar ik was nog niet uitgesproken of hij was al bovenop me gedoken om me mijn woorden in te laten slikken. ‘Niet doen!’ hikte ik lachend, in de vergeefse hoop dat het kietelen dan
misschien zou stoppen. ‘Je weet toch dat ik daar niet tegen kan!’ Ik trok zijn gezicht naar me toe en drukte snel een kus op zijn lippen, wetende dat jongens zich toch maar op een ding tegelijk konden concentreren en het gekietel dan waarschijnlijk wel zou stoppen. ‘Valsspeler,’ mompelde hij verontwaardigd tussen twee kussen door. Ik streelde zijn blonde krullen, die oplichtten in het felle zonlicht en lachte uitdagend naar hem terug. ‘Het is hoe dan ook 5-2,’ grinnikte ik. ‘Voor mij!’ ‘4-3,’ probeerde hij nog een laatste keer. ‘Het was toch echt een muis, Lilly,’ maar toen ik nogmaals mijn lippen op die van hem drukte gaf hij zich uiteindelijk toch gewonnen. ‘Jij wint,’ lachte hij, terwijl hij weer op zijn zij ging liggen. Hij streek met zijn vingers een blonde lok uit mijn gezicht, en keek me zo een tijdje zonder iets te zeggen aan. ‘Waar denk je aan?’ vroeg ik. Al wist ik dat het ondanks alles wat er allemaal was voorgevallen heus wel goed zat tussen Raaf en mij, zijn stilzwijgen maakte me nog altijd een tikkeltje nerveus. Net als andere meisjes kon ik maar niet begrijpen hoe jongens soms zo lang achter elkaar stil konden zijn.
boekenkrant.com
juni 2015 pagina 22
boekfragment
Een complexe affaire Na de dood van haar echtgenoot leeft de schuchtere Celia Cassill in haar kleine appartementencomplex in de overtuiging dat ze recht heeft op haar eigenaardigheden. Begroetingen op een feest
Amy Grace Loyd, Een complexe affaire, Uitgeverij Karakter, ISBN 978 90 452 0600 4 (€ 15,00) www.karakteruitgevers.nl
Op zaterdag, de avond voordat George zou vertrekken, werd er boven mijn hoofd een feestje gebouwd. Muziek. Gelach. Protesten. Uitroepen. Meer gelach. Aan de hand van stemmen en voeten telde ik minstens een stuk of tien personen. Edith Piaf weeklaagde voor hen – schril, indringend – tot ze werd vervangen door de monotone basdreun waarvan ik dacht dat het house of lounge was. Aroma’s van knoflook en tijm en uien bereikten me, en ik ontwaarde lamsvlees en gebakken kaas, pikant en vettig. Ik had een fles Veuve Clicquot voor George. Gekoeld. Ik was uitgenodigd, maar had besloten niet te gaan. Ik hoorde dat mijn lift werd gebruikt – de mechanische werking begon met een schokje en vervolgens de zoem die erbij hoort, een trilling in de muren. De huurders gebruiken de lift meestal als ze zware dingen bij zich hebben. Meneer Coughlan gebruikt hem als hij kan toegeven dat hij moe is. Ik hoorde meer deuren opengaan en sluiten. De voordeur en andere
deuren. Onrust verspreidde zich gemakkelijk. Voetstappen die klonken, de vloeren die zich continu aanpasten. Toegeroepen begroetingen. Er bestaat een bepaalde toon voor begroetingen op een feest. Hoog, dankbaar en hoopvol. Ik had er een gehoor voor ontwikkeld in de jaren dat mijn moeder feestjes gaf. Hoe vaak ze ook was teleurgesteld, ze geloofde nog steeds dat een feest verandering teweeg kon brengen, dat het tijd en plaats kon stilzetten. Ik wist dat ik niet ongezien toegang tot het feestje kon krijgen, maar ik kon wel wachten tot net na het crescendo: een paar vertrokken gasten, een vertraging of stilstand van rondlopende voeten, geschuif met meubels. In dat stadium zouden ze de muziek misschien ook zachter zetten en overgaan op een vocalist van wie de zang goed samenging met port of cognac, maar misschien verwachtte ik te veel van hen. Toen ik inschatte dat het moment daar was, kamde ik mijn haar. Bepoederde mijn gezicht. Ik droeg een Ierse trui en een spijkerbroek. Ik had in geen tijden een jurk gedragen – of iets anders dan voor comfort ontworpen kleding. Ik ging om beleefd te zijn, niet om indruk te maken, hoewel ik wel een lippenstift van Chanel uitkoos uit een door mijn moeder gestuurd pakketje met verscheidene verzorgingsproducten voor vrouwen. Rood en geurend naar
zoete aarde en rozen. Ik ben louter een voorbijganger, zei ik tegen mezelf, ik ben een passant, een geest, een spion – mijn moeder plaagde me er al mee wanneer ik haar vroeger op de voet volgde. Een spion. Ze had het geërgerd en tegelijk liefdevol gezegd. Die lippenstift: ja, die deed me denken aan mijn moeder, die voor haar feestjes altijd alle details tegen elkaar afwoog: het eten, het glaswerk, de eigenschappen van het licht in de kamers van het victoriaanse huis waar we woonden. Aan het eind van de voorbereidingen trok ze dan haastig een outfit aan die ze eerder op de dag had klaargelegd. Ik ben opgegroeid in het zuiden van Connecticut, in een slaapstad zo bleek en vol kantoorvolk dat je zou denken dat de schrijver John Cheever de plaats geheel en al uit zijn duim had gezogen. De verbeeldingskracht van de bevolking was er maar net groot genoeg om te streven naar variaties op normaliteit en het nodige geld en goed.
De sjamaan van Sevilla Félix Quint en zijn tweelingbroer Gabriel zijn op hun eigen wijze op zoek naar zichzelf en de essentie van het bestaan. Hun zoektochten krijgen een bijzondere wending door een geheimzinnige thee uit de Braziliaanse jungle.
Govert Derix, De sjamaan van Sevilla, Uitgeverij TIC, ISBN 978 94 915 6149 8 (€ 19,90) www.uitgeverijtic.nl
Ni 28 Nikkel Wie ben ik? Die vraag was voor Gabriel nooit problematisch geweest. Tot aan die uren onder invloed van die waanzinnige substantie. Tot aan de uren waarin ze
met een kerkdienst en een crematie afscheid namen van hun ouders. Tot aan dat gesprek waarin ineens de Amazone ter sprake kwam. Het liefst begon hij de ochtenden alsof er niets was voorgevallen. De trap naar de dakpatio beklimmen, de toren van de Giralda begroeten, zijn gitaar stemmen, de lucht van frisgewassen lakens van de buren in zijn neus, een melodie uitspinnen die verleden en toekomst versmolt tot seconden die door hem werkelijkheid werden. Misschien, zou Gabriel later denken, was hij altijd al een sjamaan geweest, iemand die verbindingen maakt tussen hemel en aarde, verleden en toekomst, jong
en oud, traditie en vernieuwing. Misschien was dat dakterras zijn paradijs dat hij gedoemd was te verlaten. Het verlies van zijn ouders viel samen met een verlies van zijn onschuld. Hij had altijd geweten wie hij was. Dacht hij. Met het begin van zijn volwassenheid begon de speurtocht naar de betekenis van zijn bestaan pas echt. Echt. Hij voelde hoe het woord in zijn mond lag. Maar hoe het proefde, kon hij niet bepalen.
tieus geweest. Hij had weken lang alle stappen zorgvuldig in kaart gebracht, alle mogelijkheden meerdere keren nagespeeld; hij had een plan A en een plan B, zekerheden ingebouwd, posities waarop hij terug kon vallen voor als er ondanks alles toch iets fout zou gaan. De prijs voor de vrijheid zou in alle opzichten hoog zijn. Een laatste maal liet hij zijn ogen dwalen door de kamer, bijna berustend, alsof hij het niet zelf was die het initiatief had genomen. Zijn kleine appartement aan de Prinsengracht wekte van alle kanten de indruk dat hij na de vakantie terug zou komen. Weg waren de dingen die je mee moest nemen: paspoort,
credit cards, laptop en geld, wat bleef waren zorgvuldig uitgeplozen dagafschriften van zijn bankrekening, waar voldoende geld op stond om nog geruime tijd alle automatische afschrijvingen van te betalen, gebleven waren ook zijn uitgebreide garderobe, de boeken en mappen van het werk, nietszeggende personalia en fotoalbums. Blauwe enveloppen van de fiscus verwachtte hij niet, al zijn aanslagen waren binnen en betaald. Huisdieren had hij nooit gehad, alle abonnementen waren lang geleden opgezegd en de cactussen hadden geen water nodig om er lange tijd verzorgd te blijven uitzien en de korte relatie met een
Insectenman De onthullingen van klokkenluider Wigge Riemersma over een internationaal accountantskantoor dreigen het bedrijf aan de rand van de afgrond te brengen. Uit angst voor repercussies probeert Wigge van de radar te verdwijnen door een andere identiteit aan te nemen. Hans Kanters, Insectenman, Uitgeverij TIC, ISBN 978 94 915 6152 8 (€ 19,90) www.uitgeverijtic.nl
Voor de zekerheid keek Wigge nog een laatste keer in de badkamerspiegel om afscheid te nemen van zijn gezicht. Zijn voorbereidingen waren minu-
blonde vriendin was al een jaar geleden op de klippen gelopen. Op de kleine eettafel lag een opengeslagen vakantiefolder van een bekende tour operator, met diverse hotels in Spanje, die hij uit voorzorg voorzien had van een kruisje. Er was een bos autosleutels van een niet bestaande auto als verwarrende clou. Nergens waren nog bruikbare aanwijzingen te vinden van iets anders dan een voorgenomen verblijf in de Spaanse zon.
boekenkrant.com
juni 2015 pagina 23
boekfragment
Ontvoerd Ontvoerd is de nieuwe ijzersterke thriller van razendpopulaire misdaadschrijver Helen Vreeswijk. Wat doe je als je wereld volledig op zijn kop komt te staan?
Helen Vreeswijk, Ontvoerd, Uitgeverij Van Goor, ISBN 978 90 003 4400 0 (€ 12,50) www.unieboekspectrum.nl
Het vliegtuig landde om 15.45 uur op Schiphol. De man in rij 4 had de hele reis, met zijn ogen dicht en een hoofdtelefoon op, in de stoel gezeten. Hij had zijn plan doorgenomen, op zoek naar fouten die hij niet kon vinden. Er stond veel op het spel en er was geen weg terug. Hij deed langzaam zijn ogen open en keek naar de mensen die uit hun stoelen omhoogkwamen en hun handbagage bijeenzochten. Een jengelend kind werd door zijn moeder bij de hand gegrepen en naar de uitgang getrokken. Het hoofd van het kind liep rood aan, maar zijn moeder negeerde het. Een oudere dame glimlachte in zijn richting en hij glimlachte beleefd terug. Als ze wist wat hij kwam doen in dit koude kikkerlandje, had ze waarschijnlijk niet zo vriendelijk naar hem gelachen. Hij kwam uit zijn stoel en liep traag naar voren. Zijn krullende haardos bewoog ritmisch op en neer bij elke stap die hij nam. Handbagage had hij niet. De passagiers van vlucht 17 werden naar een centrale hal gedirigeerd, waar ze moesten wachten op hun
bagage. De oudere dame stond naast hem en tuurde naar het zwarte gat waar de koffers en tassen uit zouden komen rollen. ‘Daar heb je ze!’ riep ze enthousiast. Haar ogen straalden toen ze naar hem knikte. ‘Het is heerlijk om weer thuis te zijn na maanden. Ik begon het eten te missen.’ Hij grijnsde wat moeilijk en keek van haar weg. Vroeger was Nederland ook zijn thuis, maar hij had het zeven jaar geleden de rug toegekeerd. Wie had ooit gedacht dat zijn geboorteland zijn redding zou worden? Hij niet. Zijn terugkeer was voor hem een vorm van gezichtsverlies. De eerste lading koffers en tassen kwam op de bagageband voorbij. Handen schoten naar voren. ‘O, daar is de mijne. Wilt u zo vriendelijk zijn om mijn koffer van de band te tillen? Het is die donkerbruine met de wieltjes.’ De vrouw raakte vluchtig zijn arm aan en wees toen naar een leren gevaarte dat voorbijhobbelde. De glimlach zat nog steeds op haar gezicht geplakt en ze knikte hem bemoedigend toe. Zijn ogen volgden haar uitgestoken hand. ‘Toe dan…’ Hij kwam in beweging en graaide de bruine koffer van de band. ‘Dank u wel.’ Ze klopte hem dankbaar op de arm en nam de koffer
over. Hij knikte. Ze moest eens weten… De vrouw trok een handvat omhoog en liep met de koffer achter zich aan naar de glazen deuren. Zijn koffer was bescheiden van afmetingen. Hij had niet veel bij zich: een stapeltje ondergoed, drie spijkerbroeken, vier truien en twee shirts. Hij was niet van plan om lang te blijven. Het was incasseren en wegwezen. Het plan kon alleen slagen als hij het tot in de details voorbereidde, en de voorbereiding slokte de meeste tijd op. Waarschijnlijk twee tot drie weken. Fouten kon hij zich niet permitteren. Hij moest binnen een paar maanden het geld op tafel leggen, anders was hij de klos. In zijn overspannen brein had hij allerlei mogelijkheden afgewogen en uiteindelijk was het een Amerikaanse politiefilm die hem op het idee bracht: een ontvoering. Een ontvoering van een zakenman die bulkte van het geld. Iemand die makkelijk een paar miljoen kon missen. Het was simpel, snel, en het leverde veel geld op.
boekfragment
In de ban van de wolf Esther is een doodnormale tiener. Aan haar zorgeloze leventje komt abrupt een einde als drie onbekende mannen haar huis binnen dringen. Ze spuiten een vreemde vloeistof in haar nek en de volgende dag is alles anders. Esthers zintuigen zijn hypergevoelig en ze is supersnel. Maar ze is niet langer veilig …
Christine Charliers, In de ban van de wolf, Uitgeverij Clavis, ISBN 978 90 448 2405 6 (€ 19,95) www.clavisbooks.com
Het is zaterdag. Ik werk in de winkel. Uit de kar neem ik een pak blikken tomatensoep. Met een breekmesje snij ik het plastic door. Plots zie ik een druppeltje bloed op de blikjes vallen, en nog één en nog één. Snel zet ik mijn hand onder mijn neus en tast in mijn zak naar een zakdoek. Ik heb anders nooit last van een bloedneus. Het bloed stopt niet, dus sta ik op en loop naar de wc. Ik leg mijn hoofd in mijn nek in de hoop het bloeden te stelpen. Als het eindelijk ophoudt, loop ik terug naar de winkel om verder uit te pakken. Ineens word ik aangevallen door allerlei geuren. Het lijkt wel een geurexplosie die recht mijn neusgaten in vliegt. Ik ruik de groenten aan de ingang van de winkel, de vleeswaren die in de koeling liggen, verschillende waspoeders. Alles wat in de winkel staat, ruik ik. Zelfs wat onder
de rekken ligt te rotten bij de groenteafdeling, slablaadjes en andere restjes die gevallen zijn. De geur van het vlees en van bloed is overweldigend. Ik voel een vlaag misselijkheid, draai me om en loop weer naar de wc. Maar hier zijn de geuren ook niet te harden. Via de achterdeur schiet ik naar buiten de frisse lucht in. Maar ik haal onmiddellijk mijn neus op als ik de afvalcontainers waarneem. Ik knijp mijn neus dicht en adem voorzichtig door mijn mond. Als ik een scherpe oorpijn krijg, die door merg en been gaat, haal ik mijn handen van mijn neus en druk ze op mijn oren. De pijn houdt aan en ik moet op het muurtje bij de achterdeur gaan zitten. Als de pijn wegtrekt, worden mijn oren geterroriseerd door geluiden die ik niet eens zou mogen horen. Ik vang op wat er aan de voorkant van de winkel gezegd wordt. Ik hoor Anja binnen iets schrijven, een collega die kip curry in een potje schept, de scanner van de kassa. Elk detail hoor en ruik ik en het bevalt me niet. Mijn zintuigen worden aangevallen en ik kan me nergens op concentreren. Ik heb geen idee hoe ik mijn reukzin en gehoor weer normaal krijg. Dan beginnen mijn ogen te tranen, maar niet omdat ik moet huilen. Na een paar minuten kan ik plots perfect de spin zien die tien meter verder op een boom zit. Ik zie het kopborststuk met daarop acht ogen en het
achterlijf. Acht poten, twee kaken en twee palpen. Ik knipper, maar het gaat niet weg. Het lijkt net of ik kan inzoomen. Alsof dat allemaal nog niet genoeg is, begint mijn tong ook te tintelen. Ik strijk met mijn tong over mijn lippen en word overvallen door de zoute smaak van de tranen die over mijn wangen zijn gelopen. Van alle kanten is er een uitbarsting van geuren, geluiden, details die ik zie, voel en proef. Ik sluit mijn ogen en probeer mezelf te kalmeren. Ik voel me een freak. Hoe leg je dit aan iemand uit?
NIEUW VAN JAN PAUL SCHUTTEN
DE ZEEPAARDJESSCHOOL de kleurrijkste avonturen onder water
BEESTACHTIG LEUK BOEK! Van Gogh 2015
NIEUWE SERIE
Mooi voorleesboek op rijm over Vincent van Gogh, met illustraties van Dick Matena. (4+) € 13,95
Handboek voor echte spionnen! kluitman.nl
Superslimme dieren is het leukste boek voor iedereen die gek is op de fascinerende wereld van dieren. € 15,99
Topgeheim & Speuren naar sporen is een dik en handig handboek voor echte speurneuzen met grappige, maar ook serieuze feiten. € 14,99
Narissa’s spannende test € 9,99
boekfragment
Waterloo – 200 jaar strijd In 2015 is het 200 jaar geleden dat de slag bij Waterloo plaatsvond. Waterloo – 200 jaar strijd belicht vooral de Nederlandse bijdrage aan de slag en de strijd bij Quatre Bras die eraan vooraf ging.
Schoenmaker, Van Zanten en De Jong, Waterloo – 200 jaar strijd, Uitgeverij Boom, ISBN 978 90 895 3474 3 (€ 19,90) www.uitgeverijboom.nl
Lyon, 10 maart 1815 In een groot land als Frankrijk, zonder moderne communicatietechnologie, duurt het vijf dagen voor men in Parijs weet dat Napoleon geland is. De Minister van Oorlog, maarschalk Soult, neemt dan direct maatregelen. Drie legers zullen een cordon om het zuiden van Frankrijk
leggen om de Usurpator tegen te houden. Diezelfde dag nog vertrekt Monsieur, de graaf van Artois, naar Lyon om daar de leiding op zich te nemen van de belangrijkste strijdmacht. In 1814 is hij net als koning Louis teruggekeerd naar Frankrijk, maar in tegenstelling tot zijn oudere broer is Monsieur weinig geneigd tot vergeven en vergeten. Hij verafschuwt het Charter, de grondwet die zijn broer Frankrijk zogenaamd heeft geschonken, maar die nog in veel opzichten lijkt op de staatsinrichting onder Napoleon. De graaf geldt daarom als leider van de ultraroyalistische factie aan het hof, en spreekbuis voor de verbitterde
emigrés die hun oude bezittingen, baantjes en privileges terug eisen. Dat maakt hem tot het symbool van alles wat men kan vrezen en haten aan de restauratie. Bij zijn aankomst in de stad op 8 maart krijgt hij het slechte nieuws te horen: Napoleon heeft Grenoble ingenomen en de troepen aldaar zijn naar hem overgelopen. In Lyon zijn nog nauwelijks legereenheden aangekomen waarmee de stad kan worden verdedigd. Bovendien blijkt al snel dat deze troepen weinig enthousiasme hebben voor de zaak van de Bourbons. De volgende avond arriveert maarschalk MacDonald,
die op de 10e de troepen inspecteert. Nadat hij een toespraak heeft gehouden, zoals hij gewend is te doen met troepen die wat extra moed nodig hebben, nodigt hij ze uit om hun trouw aan de koning te betuigen. “De enige garantie die ik van hen vroeg was te antwoorden met een ‘Leve de koning!’ dat ik uitriep en uit volle borst herhaalde. Geen enkele stem begeleidde de mijne. Iedereen bewaarde de meest doodse stilte.”
Michael Vey. De macht van de Elgen De Macht van de Elgen is het bloedstollende vervolg op het eerste boek over Michael Vey en de andere jongeren van de Elektroclan. Nieuwe ontdekkingen leiden hen tot in de jungle van Peru, waar de Elektroclan te maken krijgt met nieuwe vijanden en de grootste uitdaging tot nu toe… Richard Paul Evans, Michael Vey. De macht van de Elgen, Uitgeverij Kluitman, ISBN 978 90 206 4922 2 (€ 15,99). www.kluitman.nl
Las Ratas Abrasadoras Destruyen El Pueblo ‘Niet te geloven, toch!’ zei Ostin. Ik keek hem uitdrukkingsloos aan.
‘Wat voor taal is dat… Spaans?’ ‘Ja, ongelofelijk, toch?’ ‘Ik zou het niet weten, ik spreek geen Spaans.’ ‘O, sorry,’ zei Ostin. ‘Dat was ik even vergeten.’ Ostin was geboren in Austin in Texas – vandaar zijn naam – en hij had vroeger een Mexicaanse oppas. Gewone baby’s pikken al supersnel een tweede taal op, en met Ostins IQ zou het me niets verbazen als hij al op z’n vijfde Shakespeare in het Spaans kon citeren. ‘“Las ratas abrasadores” is Spaans voor “vurige ratten”.’ ‘Wat is een vurige rat?’ vroeg Taylor. ‘Precies,’ zei Ostin. ‘Zoiets bestaat
niet.’ Zijn stem ging omlaag. ‘Of wel?’ Hij klonk belachelijk dramatisch, als een of andere presentator van een programma over ufo’s op Discovery Channel. ‘Moet je dit zien,’ zei hij en hij scrolde naar beneden. ‘Volgens dit artikel was er een rattenplaag in Peru die bijna een heel dorp uitmoordde. De burgemeester zei dat de ratten overal waar ze kwamen brand veroorzaakten.’ ‘O ja?’ vroeg McKenna. ‘Rookten ze of zo?’ Ostin had niet in de gaten dat ze het ironisch bedoelde. ‘Nee, volgens mij doen ze hetzelfde als jullie. Of in ieder geval wat Michael en Zeus doen.’
‘Zijn ze ook elektrisch?’ vroeg ik. Ostin legde zijn vinger tegen zijn neus. ‘Bingo. Een ooggetuige vertelde dat de ratten ’s nachts licht gaven, alsof ze in de fik stonden. En toen hij er eentje met een koevoet probeerde dood te slaan, zei hij: “Me dio una descarga como anguila eléctrica”.’ ‘Vertaal,’ zei ik. ‘Het beest gaf hem een schok alsof het een sidderaal was.’ ‘Een sidderaal?’ herhaalde Ian. ‘Hebben ze een nieuw rattenras ontdekt?’ ‘Nee,’ zei ik. ‘De Elgen hebben een nieuw rattenras gecreëerd.’
boekenkrant.com
juni 2015 pagina 25
reizen De Boekenkrant-redactie gaat op vakantie. We lezen een reisgids. In hoeverre worden we overgehaald om naar de betreffende bestemming af te reizen? hippe hoofdstad
Amsterdam, pak me dan Deze maand: 111 Plekken in Amsterdam die je gezien moet hebben, geschreven door journalist Bas van Lier. ‘Verscholen hofjes in de Jordaan, de winkel van Stadshout, de Hortus van de VU: ook de doorgewinterde Amsterdammer komt met dit boek voor verrassingen te staan’, wordt ons beloofd. Door Nina Visser Vakantiezin? De opbouw van het boek is lekker overzichtelijk. Aan elke place to be zijn twee pagina’s besteed: de linkerpagina bevat een beschrijving en op de rechterpagina staat een mooie kleurenfoto. De gekozen locaties zijn erg afwisHet Nieuwe Diep selend. Er zitten plekken bij die in elke zichzelf respecterende toeristendiend, met knutselfrut- niet. Denk aan Bar Bukowski, De Bas van Lier, 111 Plekken in gids te vinden zijn, zoals Hallen of het Mercatorplein (waar selgelegenheid de Amsterdam die je gezien moet hebben, Uitgeverij het Koninklijk Paleis, de Ontdekhoek en natuur- vorige maand nog een grootse bierThoth, ISBN 978 90 686 8677 Haarlemmerstraat en proeverij werd afgelast vanwege de speeltuin Het Woeste 7 (€ 14,95) het filmmuseum EYE, angst voor Project X-achtige praktijWesten als hoogtepunmaar ook meer obscure ten. Leuk is ook de aan- ken). Op papier mogen dit dan veellocaties zoals Electric Ladyland, een belovende plekken lijken, in werkedacht voor creatieve broedplaatsen ‘museum voor fluorescerende kunst’ als WOW (‘culturele hotspot bevolkt lijkheid is het er vanwege de grote in de kelder van een Amerikaanse drukte vaak helemaal niet zo goed door jonge kunstenaars en kunstkunstenaar annex galeriehouder. vertoeven – in elk geval niet op vrijminnende toeristen’) en Ruigoord Daarnaast bevat het boek aan de ene (‘enclave van het hippiedom’). dagmiddag en in het weekend. Nee, kant drukke locaties in het hart van geef ons dan maar een buitenplaats Vakantiedomper? de stad, maar staan er ook rustige als Frankendael, het Bijlmerparktheplekken vol groen in voor wie liever ater (met een eervolle vermelding Ondanks de aandacht voor spande rust opzoekt. Verder laat Van Lier nende en creatieve locaties mijdt het voor de fantastische literaire avond ook de jongere doelgroep niet onbeBijlmer Boekt) en de in jaren vijftigboek de platgetreden hipsterpaden
Ruigoord sfeer gehulde Kompaszaal, de voormalige aankomst- en vertrekhal van passagiersschepen op KNSM-eiland. Gaan we? Zoveel mensen, zoveel wensen, maar Amsterdam bedient iedereen. Dat heeft Van Lier heel goed begrepen, want 111 Plekken in Amsterdam die je gezien moet hebben toont de stad op haar veelzijdigst. En ja, ook de doorgewinterde Amsterdammer komt met dit boek voor verrassingen te staan.
avontuur
Op de fiets naar San Francisco Volgens Gijs van Middelkoop beleef je het echte Amerika niet vanuit de auto, maar op de fiets. In Amerikanen fietsen niet… vertelt hij hoe hij en zijn vrouw Aimée op hun tweewielige voertuigen van Miami naar San Francisco reden. Een reis van – hou je vast – 8.500 kilometer. Door Anouk Abels Wanneer Gijs van Middelkoop een film ziet over een man die per fiets de wereld rondreist, raakt hij geïnspireerd. Hij haalt hij zijn vrouw over om de door hem zo geliefde Verenigde Staten per fiets te verkennen. In Amerikanen fietsen niet… zien we hoe Gijs en Aimée, gewend aan platte wegen en makkelijke fietsvoorzieningen, plotsklaps worden gecon-
Amerikaanse natuur en fronteerd met de meest de gastvrijheid van de uiteenlopende uitdaAmerikanen resulteert gingen. Wat doe je als je in een evenwichtige op de camping een beer en fascinerende schets tegen het lijf loopt? Wat van het immense land. gebeurt er als je verWanneer Gijs en Aimée dwaalt in een criminele zes maanden later weer buurt in Miami? En hoe voet aan wal in Nederga je als Hollandse fietland zetten, begint het ser om met de heuvelal gauw weer te krieachtige, verlaten woesbelen. In Van Middeltijn van Texas? koops volgende boek, Van Middelkoop blinkt Beren op de weg, beuit in droge humor. Zijn schrijft hij de twee nuchtere kijk op vreemGijs van Middelkoop, Amerifietsreizen die het duo de Amerikaanse verkanen fietsen niet…, Uitgeverij schijnsels – zoals het be- Elmar, ISBN 978 90 389 2497 7 daarna maakte in Canada en de VS. Ook hier staan van ontbijtpizza (€ 18,95) vind je intrigerende en een stel met een weranekdotes en de gebruikelijke grapkende koelkast in hun auto – zorgt jes – al neemt het avontuur flink wat ervoor dat je je altijd blijft vereenonverwachte wendingen. Gijs en Aizelvigen met de dappere fietser. De mée krijgen te maken met onvercombinatie van die Hollandse scepwachte ziekenhuisopnames, barre sis met zijn bewondering voor de weersomstandigheden en zelfs een overweldigende schoonheid van de
natuurramp. Waar Amerikanen fietsen niet… een redelijk ontspannen verslag van een epische reis was, is Beren op de weg bij vlagen een toeristische thriller, waarbij onze fietshelden moeten racen tegen de klok om te ontsnappen aan wilde dieren en overstroomde natuurparken. Het is een prestatie van formaat: zelfs als hij uitgeput en depressief in het lelijkste stukje van Texas naast een stinkend tankstation zit of met spoed op zoek is naar een ziekenhuis, doen Van Middelkoops ervaringen je verlangen naar een soortgelijk avontuur. Maar het zijn vooral de beschrijvingen van de Amerikaanse natuur, met de Grand Canyon als subliem hoogtepunt, die ervoor zorgen dat je Gijs en Aimée achterna wil reizen. Met de wind in je haren, je handen op het stuur en je voeten op de trappers. Het echte Amerika in.
Gijs van Middelkoop, Beren op de weg, Uitgeverij Elmar, ISBN 978 90 389 2422 9 (€ 17,95)
boekenkrant.com
juni 2015 pagina 26
non-fictie waterloo Waterloo. De laatste 100 dagen van Napoleon Johan Op de Beeck maakt een politieke en militaire analyse van Napoleons laatste regeerperiode en van een veldslag die de Europese geschiedenis heeft bepaald. Zijn benadering is uniek omdat ook de rol van de Belgen en Johan Op de Beeck, Waterde Nederlanders wordt belicht. Hij toont dat hun loo. De laatste 100 dagen van Napoleon, Uitgeverij Maninbreng cruciaal was. teau, ISBN 978 90 223 3190 3 Ooggetuigenverslagen (€ 24,99) van soldaten die meevochten vormen daarbij een spannend relaas en verbeelden de Apocalyps van deze veldslag.
Waterloo Wat gebeurde er precies op 18 juni 1815? Deze strip overloopt de hele dag chronologisch met een grote zorg voor de historische feiten en vanuit het standpunt van enkele verzonnen personages: een soldaat uit de garde van Napoleon, een Engelse Marcel Morote, Thierry Bonsoldaat, een arts-officier, neyrat en Patrice Courcelle, een Pruisische tamboer, Waterloo, Uitgeverij Sandawe, ISBN 978 23 901 4001 6 een kantinehoudster en (€ 19, 99) een boerin uit de streek. Uiteraard kijk je ook mee over de schouder van Napoleon Bonaparte, de hertog van Wellington, de Prins van Oranje en maarschalk Von Blücher.
Waterloo 18 juni 2015. De val van de adelaar De nederlaag van Napoleon op 18 juni 1815 was een spectaculaire ondergang of, zoals deze later, zeker in Frankrijk, werd genoemd: een glorieuze nederlaag. Het boek behandelt de politieke en militaire situatie die aan de CamKees Schulten, Waterloo 18 pagne van 1815 voorjuni 1815. De val van de adelaar, Uitgeverij Walburg Pers, afging en de wording ISBN 978 90 5730 426 2 (€ 19,95) van het Koninkrijk der Nederlanden en de vorming van de Nederlandse krijgsmacht.
Waterloo. 200 jaar strijd Op 18 juni 2015 is het tweehonderd jaar geleden dat Napoleon zijn Waterloo vond. Over de strijd zijn talloze Engelse, Franse en Duitse boeken, films en documentaires verschenen. In België en Nederland is de aandacht voor de slag bij Waterloo Ben Schoenmaker, Jeroen altijd veel geringer van Zanten, Jurriën de Jong, geweest. Dat is vreemd, Waterloo. 200 jaar strijd, Uitwant ook Belgen en geverij Boom, ISBN 978 90 895 3474 3 (€19,90) Nederlanders vochten mee en hun aandeel was belangrijker dan men vaak denkt. In dit rijk geïllustreerde boek wordt hun verhaal verteld.
Op 18 juni is het precies 200 jaar geleden dat Napoleon zijn Waterloo vond. Deze boeken blikken terug op dit belangrijke historische moment.
tour de france
Vive la vie velominatus Wie zich wil kronen tot wielerheld kan maar beter De Regels naleven. Tenminste, dat is wat de Velominati beweren. Die laatste zijn wielerfreaks die zich groeperen onder ‘Het genootschap van het wiel.’ Door Wendy Claes
De Velominati hebben een gelijknamige website en willen hun passie maar wat graag overbrengen op zowel leken als ervaren renners. Hun grondwet bestaat uit 91 regels, geordend naar belangrijkheid. Of die regels wel degelijk belangrijk zijn om het te schoppen tot toprenner kun je best zelf uittesten. De Velominati zijn duidelijk geobsedeerd door de wielersport. Overal ter wereld kun je deze fanatici vinden. Opvallend is hun grote liefde voor de lage landen, waarvoor ze graag de vlucht nemen om ter plekke de sfeer op te snuiven en de strijd te
voelen. Zelfs voor de meest gedreven douche’ kan misschien met een kortopsporter is het toegestaan om een reltje zout genomen worden. lokale trappist te nuttigen. Uiteraard hoort bij iedere groep een De Regels is echter te gestructureerd eigen taaltje, want voor elk aspect om in een ruk uit te lezen. De modale is er wel een begrip voorhanden. lezer zal zich dan ook beperken tot Zo is de ‘A-Merckx’, een uitroep ter de titels om vervolgens de alinea’s bekrachtiging, zijn ‘aristocraten’ die de meeste interesse opwekken zwart-witte wielerschoenen, wil ‘rijuit te diepen. Wat aardig is, zijn de den in Belgische stijl’ zoveel zeggen beelden – een lust voor zowel het als fietsen met de handen bovenop oog als de nostalgici – en leuke anek- het stuur en is ‘de held van het dotes uit de wielergeschiedenis. Ook fietspad’ iemand die iedere dagdaWilliam Fotheringham, gelijkse rit ziet als een wielerjournalist van wedstrijd op zich. Onze The Guardian, is fan en favoriet is ‘Nederlandse schreef een beklijvend energiegel’, wat niet voorwoord. meer is dan een zakje In een ludieke en aanmayonaise. stekelijke vertelstijl Hoog tijd dus om de wordt iedere regel passie voor een karakbetoogd. Over de regels tervolle sport aan zelf kan uiteraard sportieve prestaties te duchtig gediscussieerd koppelen. De Regels is worden. ‘Laat vooral ideaal om je te laten je benen spreken’ lijkt overmeesteren door het evident, ‘je gezin staat stalen ros. Een leven niet op de eerste plaats, waarin afzien en toedaar staat je fiets’ is dui- Frank Strack, Brett Kennedy, wijding een hoofdrol John Andrews, Mark Carlson delijk voor profs en ‘het spelen. en Jim Thomson, De Regels, is uit den boze een bad Kosmos Uitgevers, ISBN 978 te verkiezen boven een 90 439 1809 1 (€ 16,50)
tour de france
Van bierviltje tot Grand Départ Le Tour de France: je hebt er niets mee of je bent er wild van. Een middenweg is er niet. Radioverslaggever en schrijver Jeroen Wielaert behoort duidelijk tot de tweede categorie.
aan bod, maar ook de dieptepunten en de concurrentiestrijd met Rotterdam worden met de nodige minachting beschreven. De verloren slag rondom de tourstart van 2010, waarbij oud-burgemeester Ivo Opstelten een hoofdrol opeist, raakte schrijver Wielaert behoorlijk in zijn trots. Twee bierviltjes met een opzet op tafel leggen om de Taour je stadje Door Cok Jouvenaar binnen te halen is één, maar het plan dan ook uitvoeren is een ander De Utrechtse Wielaert verhaal. Toch ligt er succes in het heeft samen met Dick verschiet: middels de stichting ‘Tour Heuvelman meer dan Sous le Dom’, een lange adem en twaalf jaar geleden de nodige passie krijgen de inwoeen zaadje geplant ners van de stad Utrecht straks om de Tour de France wel een mooi wielerevenement van start te laten gaan voorgeschoteld. in de Domstad. Wat begon als een De Tour van Utrecht leest als een concept op twee bierviltjes – die bergetappe met cols van de buials rode draad door het boek heen tencategorie. Met de lopen – eindigt op 4 nodige swing beschrijft en 5 juli van dit jaar in Wielaert niet alleen de de apotheose: op die geschiedenis van het data zullen een tijdrit lobbywerk, maar vooral en een etappe door het zijn eigen verhaal van centrum van Utrecht twaalf jaar leven met de boeken in gaan als de mogelijkheid dat de zesde tourstart in de tour in je stad gaat Nederland. starten. De onzekerheid Het proces om de Tour die hij heeft gevoeld naar Utrecht te halen en de liefde en bijdraging niet zonder slag of gen van zijn vrouw en stoot; het was een echte dochter gedurende het tour de force. In De hele proces komen ook Tour van Utrecht geeft aan bod. Interessant Wielaert een kijkje in de Jeroen Wielaert, De Tour is Wielaerts relatie keuken van al het lobvan Utrecht, Uitgeverij De met Christian Prudbywerk. Niet alleen de Arbeiderspers, ISBN 978 90 homme, directeur van jubelmomenten komen 295 3878 7 (€ 17,99)
loes Noy
Jeroen Wielaert
de Tour de France. De term vriendschap is te groot, maar wederzijds respect en bewondering wordt niet onder stoelen of banken gestoken. Prudhomme schreef niet voor niets het voorwoord van dit boekwerk. Verder spat vooral Wielaerts liefde voor zijn Utreg van de pagina’s af. Hij beschrijft aan de hand van de route de geschiedenis van de stad als een reisgids. Dit maakt het ook niet direct een wielrenboek, maar wel een boek voor wielerliefhebbers.
boekenkrant.com
juni 2015 pagina 27
non-fictie tour de france
Verhoogde tourkoorts Met de tourstart in Utrecht zal Nederland langzaam geel kleuren. Om voorbereid aan het parcours, voor de tv of op de camping te verschijnen is er de vierde editie van het Handboek Tour de France. Hierin kijken Michael Boogerd en Manon Colson vooruit naar het grootse wielerevenement ter wereld.
‘Om eerlijk te zijn: zo leuk is de Tour niet. De enige keren dat ik er echt van heb genoten was de eerste keer in 1996, en in 2002 toen ik de etappe naar La Plagne had gewonnen,’ aldus Boogerd. Toch bevat het boek niet alleen maar anekdotes over zijn tijd in het wielerpeloton. Ook de dubbele moraal ten aanzien van doping in het huidige peloton wordt niet ongemoeid gelaten. Waarom lijken topploegen als Sky en Astana steeds naar de mazen in de dopingregelgeving te zoeken? Het zijn vooral Door Nicole van der Elst deze anekdotes en bespiegelingen die van het Handboek meer maken dan een eindeloze opsomming van Het handboek is een feitjes en etappes. Naast ploegleider compact naslagwerk van Team Roompot Oranje Peloton met daarin een vooren wielercommentator blijkt uit zijn uitblik op alle etappes, bijzondere gebeurtenis- enthousiasme dat Boogerd bovenal nog steeds een wielerliefhebber pur sen uit de rijke toursang is. historie en anekdotes Het Handboek voor de Tour de en bespiegelingen van Boogerd. France biedt een inkijkje in het Extra aandacht is er in deze editie peloton dat vooral verhelderend is voor de vrouw achter de wielrenvoor de beginnende ner, iemand die voor wielerfan. Deze zal het grote publiek vaak na het lezen zijn buiten beeld blijft. Wie mannetje staan als is bijvoorbeeld de legenin het televisiecomdarische vrouw die mentaar termen als onder renners ‘het beest ‘op de kant rijden’ en van Diksmuiden’ werd ‘dubbele waaier’ valgenoemd? En is het toelen. Boven alles zorgt val dat bijna iedereen het Handboek voor met wie Boogerd in de een lichte verhoging Rabobankploeg heeft in de tourkoorts, een gereden gescheiden is? enthousiasme dat in Stond de oud-renner de aanloop naar het in zijn wielerloopbaan Grand Départ op 4 juli al bekend als iemand Michael Boogerd en Manon alleen nog maar zal die geen blad voor de Colson, Handboek Tour de toenemen. mond nam, Boogerd France 2015, Uitgeverij Ambo maakt van zijn hart nog Anthos, ISBN 978 90 263 3073 steeds geen moordkuil. 5 (€ 15,00)
Manon Colson en Michael Boogerd
Frank Toussaint
landmachtdagen
De Landmachtdagen zijn al jaren grootse evenementen waar veel mensen op afkomen. Sinds vorig jaar heeft de Landmacht het omgedraaid: de soldaten komen op bezoek bij de burgers op verschillende plekken. Door Jan Louwers Naast traditionele militaire activiteiten werd er dit jaar ook aandacht besteed aan militaire schrijvers. Tijdens de Mi-Literaire middag, die 16 mei jl. werd gehouden in de Bibliotheek Utrecht, trad voormalig hoofdredacteur van de Boekenkrant Siebe Huizinga op als gastheer. Militairen met verschillende achtergronden kwamen aan het woord. Generaal b.d. Peer de Vries heeft een boek geschreven over de slag bij Quatre Bras, die
voorafging aan de veel beroemdere slag bij Waterloo. Uit dit boek wordt al duidelijk: kameraadschap is van alle tijden. Want ook in de boeken van Marjoor Niels Roelen en Marco Kroon (Ridder Militaire Willemsorde), die zich in Afghanistan afspelen, staat de onderlinge band tussen de brothers in arms centraal. Bij Generaal b.d. Peter van Uhm kreeg je de indruk dat hij nog in actieve dienst was; vol vuur en vlam trad hij op als ambassadeur voor Defensie. In Ik koos het wapen beschrijft hij hoe hij als jongen van het volk uiteindelijk de hoogste militair van Nederland is geworden. Uit de reacties van het publiek viel op te maken dat er veel waardering was voor dit evenement. Een bezoeker verwoordde het als volgt: ‘Na het horen van de verhalen van deze militairen is mijn waardering voor wat Defensie doet gestegen. Hartelijk dank voor jullie inzet!’ Kijk op www.boekenkrant.com voor een uitgebreid verslag van de Mi-Literaire middag.
foto’s ministerie van defensie
Kameraadschap is van alle tijden
Majoor Niels Roelen leest voor uit ‘Soldaat in Uruzgan’.
Hoofdredacteur b.d. Siebe Huizinga in gesprek met Generaal b.d. Van Uhm.
Hoe een jonge onderzoeker DE WERELD VERANDERT
& M a t t h e w Ly s i a k
JACK ANDRAKA
JACK ANDRAKA & M a t t h e w Ly s i a k
doorbraak
kluitman.nl
schap. Dat
Het fijne va
in een ande
een gebied
toevallige k
ons omring
principes h
RE E D N O BIJZ FIE A R G BIO O T U A GE N O J EN E N A V ER D N I V T UI
weten kom
afpel, hoe d
sing kom va
elk mysteri
In de natuu
geen tegen
beweging h
elk problee als ik maar
BIJ N E I GEZ ATE L L T R T! NIGH
k
Ik wierp me
doe om die
idee dat er
aan wat ik k
doorbraak jack is 15 jaar als hij een methode ontdekt voor vroegtijdige opsporing van kanker
‘Mooi, zuiver boek, waarmee de jonge Jack andere mensen inspireert’ DE TELEGRAAF
‘Staande ovatie voor deze inspirerende man van 18 jaar!’ HUMBERTO TAN
boekenkrant.com
juni 2015 pagina 29
koken het recept
Geroosterde spruitjes Met chilipeper, limoen, peterselie en kabeljauwkuit
Kathy Mathys
Koen Broos
bundel
Een vrolijke sneltrein over smaak Kathy Mathys introduceert haar boek Smaak. Een bitterzoete verkenning als ‘een vat vol verhalen’ en dat is ook precies wat het is. Een vrolijk keukentafelboek, dat op ongedwongen wijze de lezer bijspijkert over, jawel: smaak. Door Floortje van Gameren Kathy Mathys is literair journaliste voor De Standaard der Letteren, waarbij ze zich voornamelijk richt op Engelse literatuur. Toch ligt haar passie bij het schrijven over eten. Ze schreef al eerder over koken en smakelijke gerechten voor De Tijd en daarna volgde haar redacteurschap bij Bouillon Magazine, een blad dat gericht is op cultuur en eetgewoonten. Smaak. Een bitterzoete verkenning is Mathys’ debuut. Vanaf de eerste bladzijde draait Mathys er niet omheen: ze houdt van eten. Ze biecht aan haar lezers op dat er al sinds haar kindertijd één plek is waarvan ze niet kan wegblijven en dat is de eettafel. Voor dit boek raakte de schrijfster geïn-
suiker-als-medicijnrage’? spireerd door herinneringen aan De rijkdom aan weetjes en vele eten uit haar jeugd en de vele films fictieve verhalen heeft ook zo zijn en boeken die ze las en bekeek over nadelen: Mathys lijkt alles wat maar gerechten, feestmaaltijden en eetgeop een rode draad lijkt te vermijden. woonten. Smaak is daardoor gevuld De schrijfster springt van de hak op met een wirwar van eigen memoide tak; op een en dezelfde bladzijde res en weetjes over voeding, die ze komen Mary Poppins, Francis Bacon afwisselt met fictieve verhalen over en een passage over moedermelk eten. Kortom: een goudmijn aan voorbij. In een sneltreinvaart lijkt kennis voor eenieder die van koken Mathys al haar kennis over eten en dineren houdt. Zo op het eerste gezicht lijkt het vier- door een fuik te willen drukken, waardoor ze je overdondert en iethonderd pagina’s tellende debuut wat verdwaasd achterlaat. Geen over smaak ietwat te dik. Hoe kun moment geeft de schrijfster je een je nou zo’n lang boek schrijven rustpauze. Het zou prettiger zijn over hetzelfde onderwerp zonder geweest als het verhaal niet conte vervelen? Mathys lukt het. Geen stant in de vijfde vermoment verliest ze je snelling voorbij kwam aandacht. Levendig en razen. met passages die zo nu Toch heeft die snelen dan je mondhoeken treinvaart ook zijn doen opkrullen, weet charmes. Mathys Mathys te boeien. Elke schrijft met veel keer weer komt ze orienthousiasme – de gineel uit de hoek door passie spat werkelijk bijvoorbeeld een ovenvan ieder hoofdstuk af. schotel te vergelijken Het maakt van Smaak. met een ruimteschip, Een bitterzoete verkenof door een ongewoon ning een bonte verhaweetje over voedsel lenbundel waarvan erdoorheen te gooien. iedere bladzijde je doet Wist je bijvoorbeeld Kathy Mathys, Smaak. Een watertanden. dat het zestiendebitterzoete verkenning, Uitgeeeuwse Europa gebukt verij De Bezige Bij, ISBN 978 ging onder ‘een 90 854 2535 9 (€ 22,50)
4 personen 300 g spruitjes 2–3 eetlepels goede olijfolie 1 bosje bladpeterselie 1 verse rode chilipeper 1 theelepel acaciahoning 2 onbespoten limoenen zeezout versgemalen peper 4 00 g versgekookte kabeljauwkuit
Mikke Karstad met illustratie van Anders Schonneman, Spis, vertaling: Anda Schippers, Uitgeverij Aerial Media Company, ISBN 978 94 026 0037 7 (€ 29,95)
Snij de spruitjes aan de onderkant bij. Verwijder lelijke blaadjes en gooi ze weg. Snij de spruitjes in vieren en was ze in koud water. Laat ze in een vergiet uitlekken.
Kook de kuit (zie hieronder). Rooster de spruitjes ongeveer 1-2 minuten in een beetje olijfolie in een hete koekenpan, tot ze een enigszins goudgele kleur hebben en hier en daar wat zwartgeblakerd zijn. Voeg grofgehakte peterselie toe, fijngehakte rode peper, honing, versgeraspte limoenschil en limoensap en meng goed door elkaar in de pan. Voeg naar smaak peper en zout toe en haal de koekenpan van het vuur, zodat de spruitjes niet te gaar worden en fris en knapperig blijven, met een iets verschroeide en gekaramelliseerde smaak. Serveer de warme spruitjes met de gekookte kuit, die je zowel warm als koud kunt eten. Eet dit gerecht als lunch, met wat goed brood. Je kunt het ook serveren als voorgerecht of als onderdeel van een buffet. Je kunt de geroosterde spruitjes zelfs serveren als bijgerecht bij vis, viskoekjes of gevogelte. Als je er flink veel van maakt en de kuit weglaat, kun je er ook wat noedels doorheen mengen: dan heb je opeens een schitterend vegetarisch hoofdgerecht. Spis is kookboek van de maand.
Meer kookboeken ontdekken? Surf naar www.Boekenkrant.com
Beste album 'Avontuur & Vermaak' 2014
e w u e i N n e s m albu nnaars i w s j in i r r a p a b ijg el en r k r e v d n a h boek speciaalstrip aak! z
Ook in Franse vertaling!
Winnaar Stripschapprijs 2015: Marcel Ruijters
Nieuws, video's, boeken, albums en werk van Nederlandse stripmakers vind je op: www.stripmakers.nl www.facebook.com/Stripmakers www.youtube.com/user/BNSstripmakers
6 juni - 27 september 2015
DICK MATENA getekend leven
museum meermanno prinsessegracht 30 2514 Ap den Haag www.meermanno.nl
boekenkrant.com
juni 2015 pagina 31
boekfragment
Hier in Parijs In Hier in Parijs nemen Joëlle Jolivet en Ramona Badescu ons mee op een wandeling door de Franse hoofdstad. We krijgen de plaatsen te zien die de Parijzenaars zelf graag bezoeken, maar ook toeristische trekpleisters als Notre Dame en Centre Pompidou komen aan bod, met een pop-up Eiffeltoren en een uitvouwbaar uitzicht vanaf het Louvre.
Joëlle Jolivet en Ramona Badescu, Hier in Parijs, vertaling: Barbara van Kooten, Uitgeverij De Harmonie, ISBN 978 90 761 7449 5 (€ 19,90)
boekfragment
Nederland – België. Met die buren heb je geen vrienden meer nodig Nederlanders en Belgen verschillen meer van elkaar dan we denken. Paul Wouters onderzoekt de wortels van hun eigenaardigheden in o.a. het recht, de economie en de taal en cultuur.
Paul Wouters, Nederland – België. Met die buren heb je geen vrienden meer nodig, Uitgeverij Lemniscaat, ISBN 978 90 477 0685 4 (€ 16,50) www.lemniscaat.nl
Vlaamse kinderen lezen geenszins méér, maar als het gaat om de inhoud, dan lezen ze wel opvallend béter dan hun Nederlandse leeftijdgenoten. Beter in twee opzichten: ze hebben meer leesvaardigheid in huis en kunnen dus ingewikkelder teksten aan, en ze hebben meer gevoel voor kwaliteit. We mogen aannemen dat Vlamingen niet met een leesgen geboren worden – hoe is dit dan te verklaren? Een eerste stuk van het antwoord heet marketing. In Nederland is de boekenmarkt compleet gecommercialiseerd, ook voor kinderen. De boeken die gepromoot worden en prijzen winnen, zijn de kansrijke kaskrakers. De kinderen mogen uit het hele aanbod stemmen op de populairste items, zodat er een sterke zuigkracht van de middelmaat uitgaat. Het oogmerk van de Stichting cpnb, die de prijzen organiseert, is het bevorderen van boekverkoop. Dit contrasteert met de Vlaamse aanpak, die de jeugd juist aan het goede boek wil helpen. De Stichting Lezen laat een commissie van vol-
wassenen een voorselectie maken, zodat pulp van meet af aan geweerd wordt. Bovendien kunnen kinderen niet zo maar een stem uitbrengen, want ze worden geacht al de genomineerde boeken gelezen te hebben. Zoiets is natuurlijk heel onNederlands, om van jonge (of wat dat betreft oudere) mensen eerst een inspanning te vragen voordat ze een oordeel mogen geven. Typisch voor een zeer egalitaire cultuur: we leggen de lat zo laag dat het iedereen moet lukken er overheen te komen. De Vlaamse cultuur is conformistischer en hiërarchischer. Paternalisme is wel een lelijk woord geworden, maar tiert nog welig in de praktijk. Specialisten zeggen wat kinderen zouden moeten lezen; de elite bepaalt het aspiratieniveau. En zo hoort het ook, zou ik zeggen, als het gaat om goede smaak. Het is niet de democratie van de grootste omzet die maatgevend is voor het ware, het schone en het goede. Er is nog een tweede aanwijsbare oorzaak voor de Nederlandse neergang als het gaat om leesgedrag van kinderen. Weekblad Vrij Nederland (4 oktober 2013) kopt: ‘Pedagogen aan de macht.’ Het gaat om de manier waarop docenten op hun taak in de klas worden voorbereid. Eén van hen observeert dat driekwart van de lerarenopleiding aan pedagogiek opging en een relatief klein deel aan vakinhoud. De aan-
dacht is in de afgelopen twintig jaren sterk verschoven naar het ‘hoe’ ten koste van het ‘wat’. Men is in Nederland in rap tempo van allerhande vakmensen managers of procesbegeleiders gaan maken. Inmiddels is de prangende vraag: stel dat we onze kinderen weer naar kwaliteitsliteratuur willen brengen, hebben we daar de passende leerkrachten nog voor? De opmars van diverse agogen is in Vlaanderen veel minder snel gegaan dan in Nederland. In Vlaanderen is onder druk van deze nieuwe kaste nog niet alle inhoud weggesijpeld. Men toont hier cultureel meer eigenzinnigheid, doet minder concessies aan de grootste gemene deler en is daardoor meer elitair. Kijk maar naar de programmering van onze theaters en concertzalen.
boekenkrant.com
juni 2015 pagina 32
strips verwacht De onwetenden Étienne Davodeau is striptekenaar en heeft weinig verstand van wijn. Richard Leroy is wijnmaker en heeft nauwelijks strips gelezen. Maar allebei zijn ze nieuwsgierig naar elkaars vak en vol van goede wil. Waarom kies je ervoor om je Etienne Davodeau, De onweleven te wijden aan het tenden, Uitgeverij Scratch, ISBN 978 94 921 1720 5 (€ 27,90) schrijven en tekenen van stripverhalen, of aan het produceren van wijn? Hoe en voor wie doen ze dat? Gedurende meer dan een jaar ging Étienne aan het werk in de wijngaard en in de wijnkelders van Richard om een antwoord op deze vraag te krijgen. Richard verdiepte zich op zijn beurt in de wereld van de strip. Langzaam groeide hun begrip voor de complexiteit van elkaars vak. Hoe verschillend hun vakgebieden ook lijken, er blijken meer overeenkomsten te zijn dan aanvankelijk gedacht. De onwetenden vertelt het vrolijke verhaal van deze kruisbestuiving.
biografie
Werkman (her)ontdekt zichzelf De Omslag: mooie muizenissen van H.N. Werkman, of hoe een professionele wending rust brengt. De verstripte biografie, of toch gedeeltelijk, van de gefaalde zakenman die kunstenaar werd, is prettig opgetekend door stripmaker Barbara Stok. Door Wendy Claes De Groningse Hendrik Werkman – what’s in a name – vond onverwacht zijn roeping in de kunstwereld. Rond 1920 kreeg de boekdrukker rake klappen te verwerken. Het faillissement gaf
Museum naar aanleiding Werkmans zeventigste sterfdag) leest dan als een trein. In zo’n tien minuten lees je het boekje uit, maar de kern, geluk bij een ongeluk, blijft hangen. Ten slotte geven twee afbeeldingen van Werkmans druksels een idee, maar uiteraard geen overzicht van zijn omvangrijke werk. De Omslag is bijgevolg een dankbare kennismaking met de expressionistische kunstenaar en/of een aanzet om ’s mans veelzijdige werk (semiabstracte schilderijen, prints, tekeningen, grafiek en klankgedichten) Barbara Stok, De Omslag, verder te verkennen. Uitgeverij Nijgh & Van Dit-
hem echter ruimte om zijn (werk-) leven te herzien en heil te zoeken in de kunst. De gefaalde ondernemer heeft de drukkunst zowat heruitgevonden toen hij ging experimenteren met zetmateriaal, kleurvlakken en letters. Barbara Stok deed eerder ervaring op met Vincent, een stripverhaal over Van Gogh, dat de meest vertaalde beeldroman van Nederland werd. Wat voor velen een unieke beeldtaal is, heet voor sommigen echter een eenvoudige, veelkleurige tot kinderlijke tekenstijl. De kleine, maar fijne novelle (gemaakt op verzoek van het Groninger
mar, ISBN 978 90 388 0037 0 (€ 12,50)
interview
Catalogus als grafisch hoogstandje Eind vorige maand verscheen KSX van Roel Venderbosch. Een opvallende publicatie: op het eerste gezicht lijkt het een luxe catalogus, maar het blijkt een stripverhaal te zijn met een onderliggende boodschap. Door Cok Jouvenaar Venderbosch (1968) is illustrator, grafisch ontwerper en striptekenaar. Voor het jeugdblad Taptoe maakte hij de educatieve strip Prof. Oja-Aha. Met KSX slaat de Nijmeegse tekenaar een andere weg in. Venderbosch: ‘Ik had wat eenpagina-verhaaltjes getekend over het fictieve bedrijf Koning Seks, dat uitvindingen verkoopt. Op elke pagina werd een uitvinding van het bedrijf beschreven. Toen ik de pagina’s wilde bundelen, herkende ik een rode draad in de verhaaltjes. Van daaruit ben ik de strip gaan uitwerken tot een boek. Gezien de thematiek leek het me passend om het boek vorm te geven als een catalogus.’ KSX brengt het relaas in beeld van Josef Sechs, eigenaar van KSX, een postorderbedrijf in luxeartikelen. Als Josef in het ziekenhuis belandt, krijgt zoon Max tijdelijk de leiding over het bedrijf. Max weet met de nodige bravoure ludieke producten Roel Venderbosch, KSX, Uitgeals Sparkle Puke en verij De Harmonie, ISBN 978 90 761 7457 0 (€ 19,90) de Flexibad aan de
man te brengen. Ondertussen pakt Josef zijn operatie aan om voor het bedrijf de nodige publiciteit te genereren. Uiteindelijk krijgt het verhaal een verrassende wending. Venderbosch, die ook muzikant is, modelleerde het personage Max naar het logo van zijn band. ‘De gitarist meende altijd dat hij het was, maar het ronde hoofdje van Max doet ook denken aan Kuifje’, vertelt de tekenaar. ‘Qua lichaam heeft Max weer veel van mij weg; lang en dun. Voor de lastige vaderzoon-relatie heb ik me laten inspireren door gevallen om me heen. Zelf heb ik een prima relatie met mijn vader.’ KSX lijkt een aanklacht tegen de consumptiemaatschappij. Venderbosch: ‘Die is natuurlijk ook absurd. Al die loze kreten om waardeloos spul te verkopen, “verrijkt met Q10”, “goedgekeurd door het Zwitsers Vitamine-instituut” en dat soort fijne verzinsels, dat vraagt om een parodie.’ Venderbosch heeft met KSX zijn grenzen opgezocht: ‘Ik wilde geen doorsneestrip maken en heb mezelf uitgedaagd om afwijkende pagina-indelingen te bedenken en ook niet voor een standaard manier van vertellen te kiezen. Ik heb bijvoorbeeld ook infographics in de strip verwerkt. De grootste uitdaging was om een compleet verhaal van meer dan tachtig pagina’s te maken. Ik ben gewend om in opdracht te tekenen voor de krant. Zonder de druk van een opdrachtgever of deadline komt er maar met moeite iets uit mijn handen. Liever ga ik hardlopen of lezen. Ik ben veel te aardig voor mezelf. Met kunstgrepen heb ik de druk op de ketel gehouden. Dat was even zoeken, maar nu weet ik hoe ik een lang verhaal moet tekenen.’
boekenkrant.com
juni 2015 pagina 33
strips tour de france
De romantiek van het wielrennen Lax, De teenloze adelaar (niet meer leverbaar )
Lax, Vinkenbrood 1, Uitgeverij Daedalus, ISBN 978 90 881 0156 4 (€ 19,95)
Helden van de tour, Jan Cleijne
Met het startschot in Utrecht en de Nederlanders op scherp belooft de Tourkoorts dit jaar hoger op te lopen dan ooit. Tussen de etappes door kan er gelezen worden. Door Sigge Stegeman Wielrennen is een sport van heroïek en tragiek. Coureurs bedwingen de langste etappes en steilste bergen op een bord pasta en een flinke schep wilskracht, om als held onthaald te worden, of op de meet nog net te worden geklopt. Het is niet verwonderlijk dat de sport vele vertellers geïnspireerd heeft. Waaronder stripmakers. Zoals de grote Franquin, die een briljante achterwaartse afdaling van Kwabbernoot tekende in deel 8 van Robbedoes en Kwabbernoot. De afgelopen jaren verscheen ook een aantal graphic novels over het wielrennen, waaronder van Christian Lax. Deze tekenaar had al een aantal gerespecteerde albums op zijn naam staan toen hij besloot een verhaal te vertellen over de begindagen van de Tour de France. In De teenloze adelaar volgen we Amédée, die als drager spullen sjouwt naar
het observatorium op de Pic du Midi. Hij ziet de renners langskomen als ze de Col du Tourmalet overgaan. De straatarme Amédée besluit een fiets te kopen en stort zich op het wielrennen. Uit bewondering voor de renners, maar ook in de hoop op een beter leven. In die tijd was de Tour vooral een strijd tegen de elementen en met jezelf. Met een reserveband en een lunchpakket op de rug trotseerde men de onverharde wegen. Volgwagens waren er niet. Bij binnenkomst telde men de renners en ontbrak er iemand dan ging men op zoek. Lax brengt deze ontberingen overtuigend in beeld. Ook de armoede van de bevolking en de idealisering van de helden op de fiets krijgen ruime aandacht. De teenloze adelaar is een album dat je blik verruimt. Het album werd zo populair dat het werd herdrukt en inmiddels opnieuw is uitverkocht. Dit succes inspireerde Lax tot een (soort) vervolg. In Vinkenbrood verschuift de aandacht naar Parijs-Roubaix – de Hel van het Noorden – net na de Eerste Wereldoorlog. De hoofdrol is ditmaal voor de mijnwerkers die de helden op de fiets vereren omdat zij erin geslaagd zijn aan de mijnen te ontsnappen. In dit tweeluik loopt een aantal verhaallijnen door elkaar, wat de vertelling soms wat compact
maakt. Toch komen de ontberingen van de mijnwerkers en de vergelijking met het afzien van de renners goed uit de verf. Temeer daar Lax in deze albums werkt met potlood en aquarel. Een techniek waarmee hij zoveel sfeer weet te creëren dat het stof en het kolengruis soms van de pagina’s af lijkt te dwarrelen. In De eekhoorn van Vel’ d’Hiv, het derde deel van Lax’ trilogie, is de setting Parijs tijdens de eerste jaren van de Duitse bezetting. Twee broers plegen elk op hun manier verzet. Eddie als journalist, door heimelijk te schrijven voor de ondergrondse pers. Sam is baanrenner; hij vermaakt het volk en sart de Duitsers. Soms lijkt het een spel, totdat het Vélodrome d’Hiver, de wielrenbaan, geannexeerd wordt om tijdelijk onderdak te bieden aan meer dan twaalfduizend opgepakte joden, wachtend op transport. In De eekhoorn van Vel’ d’Hiv dient de wielerwereld vooral als decor. Romantiek is in dit album minder aanwezig door het ontbreken van echte ontberingen. De wetenschap dat het verhaal op feiten is gebaseerd maakt veel goed. De Franse autoriteiten werkten destijds actief met de Duitsers samen en de affaire Vel’d’hiv brengt bij veel Fransen nog altijd het schaamrood op de kaken. Ook voor Nederlandse stripmakers is
Met een reserve band en een lunchpakket op de rug trotseerde men de onver harde wegen. het wielrennen een dankbaar onderwerp. Zo bevat Helden van de tour tien verhalen over grote vedetten en beslissende gebeurtenissen, waarmee Jan Cleijne laat zien hoe de Tour zich in de afgelopen honderd jaar ontwikkelde van een reclamestunt naar een mega-evenement. Voor elk hoofdstuk gebruikt hij een kleurpalet dat refereert aan de foto-, film- en televisiebeelden uit die tijd. Dat geeft je als lezer het gevoel dat je je door de tijd verplaatst. Tourliefhebbers zullen zijn tekeningen herkennen; afgelopen jaar werden ze in De avondetappe gebruikt om de verhalen die Joost Prinsen vertelde luister bij te zetten. Helden van de Tour is een zeer geslaagde poging om je in vogelvlucht door honderd jaar Tour te loodsen. Het album werd door het Britse dagblad The Guardian terecht genoemd als één van de beste graphic novels van het afgelopen jaar.
Lax, Vinkenbrood 2, Uitgeverij Daedalus, ISBN 978 90 881 0248 6 (€ 19,95)
Lax, De eekhoorn van Vel’ d’Hiv ,Uitgeverij Deadalus, ISBN 978 27 548 0780 7 (€ 24,95)
Jan Cleijne, Helden van de Tour, Uitgeverij Oog&Blik, ISBN 978 90 549 2380 0 (€ 19,90)
boekenkrant.com
mei 2015 pagina 34
boekfragment
De ongelooflijke zoektocht van Millie Bird De ongelooflijke zoektocht van Millie Bird is een onweerstaanbare roman over drie mensen die verloren zijn en gevonden willen worden. Millie, Agatha en Karl vegen de vloer aan met alle gangbare coventies en ontdekken daardoor waar het in het leven precies om gaat.
Brooke Davis, De ongelooflijke zoektocht van Millie Bird, vertaling: Harry Pallemans, Uitgeverij Ambo|Anthos, ISBN 978 90 263 2951 7 (€ 17,99) www.amboanthos.nl
Millie houdt haar buik vast en tuurt door de opening tussen het ondergoed. Ze weet waarom haar moeder haar hier zou kunnen achterlaten, maar daar wil ze niet aan denken, dus doet ze dat niet. De paspop kijkt nog steeds naar haar. Ze zwaait naar hem. Het is een voorzichtig zwaaitje: haar vingers klappen een voor een in tot ze ze allemaal in een vuist heeft. Ze weet nog niet zeker of ze vrienden met hem wil worden. Ze trekt haar kaplaarsjes aan, kruipt onder het ondergoed uit en kijkt naar het briefje dat ze de vorige avond aan het rek heeft gehangen. Hier mam. Ze trekt het los, vouwt het op en schuift het in haar rugzak. De man met het boomschorsgezicht komt haar kant uit lopen. Hij sloft het gangpad door, vlak langs haar, en naar de koffiehoek. Millie volgt en slaat hem gade van achter de plan-
ten. Hij gaat zitten alsof dat pijn doet en staart naar zijn koffie. Millie loopt op hem af en legt haar hand op die van hem. ‘Hebt u weleens gezien dat je ergens kip per emmer kunt krijgen?’ vraagt ze. De man kijkt naar zijn hand en dan naar haar. ‘Ja,’ antwoordt hij. Hij trekt zijn hand weg en tikt met zijn vingers op de tafel. ‘En?’ vraagt Millie, en ze gaat in de stoel tegenover hem zitten. ‘Hoe is dat?’ ‘Precies zoals het klinkt,’ zegt hij. Millie bijt op haar onderlip. ‘Kent u veel mensen die dood zijn?’ vraagt ze. ‘Iedereen,’ zegt hij, en hij kijkt in zijn koffie. ‘Iedereen?’ ‘Ja. En jij?’ vraagt hij. Hij tikt nog steeds met zijn vingers op tafel. ‘Ja. Negenentwintig Dode Dingen,’ zegt ze. ‘Dat is een hoop.’ ‘Ja.’ Hij buigt zich naar voren. ‘Hoe oud ben jij?’ vraagt hij. Millie slaat haar armen over elkaar. ‘Hoe oud ben jij?’ ‘Ik vroeg het eerst.’ ‘We zeggen het tegelijk.’ ‘Zevenentachtig.’ ‘Zeven.’ Hij leunt achterover. ‘Zeven?’ Millie knikt. ‘En een half. Bijna acht, eigenlijk.’
‘Je bent jong.’ ‘Jij bent oud.’ De kuiltjes in zijn wangen worden wakker. ‘Jouw laarzen passen bij mijn bretels,’ zegt hij, en hij tikt met zijn vingers op zijn bretels. ‘Jouw bretels passen bij mijn laarzen.’ Millie kijkt naar zijn handen. ‘Waarom tik je met je vingers als je praat?’ ‘Ik tik niet,’ zegt hij tikkend. ‘Ik typ.’ ‘Wat dan?’ ‘Alles wat ik zeg.’
boekfragment
Delaney Detectives – In actie! Na het overlijden van zijn ouders bij een auto-ongeluk duikt de 13-jarige Travis Delaney in de laatste zaak die hun privédetectivebureau in behandeling had. Maar wat begint als afleiding wordt al snel een duister mysterie. Was het ongeluk van zijn ouders wel een ongeluk?
Kevin Brooks, Delaney Detectives – In actie!, Uitgeverij De Harmonie, ISBN 978 90 761 7446 4 (€ 14,50) www.deharmonie.nl
Ik zag de man met de verborgen camera alleen maar omdat ik er niet meer tegen kon om naar de doodskisten te kijken. Ik keek er al een hele tijd naar. Vanaf het moment dat de twee houten kisten de kerk waren binnengebracht tot ze naar het kerkhof waren gedragen en voorzichtig in hun vers gedolven graven waren neergelaten, had ik nergens anders naar gekeken. Maar toen de dominee de sombere woorden uitsprak: ‘… want gij zijt stof en tot stof zult gij wederkeren…’ en ik wezenloos omlaag staarde naar de graven, drong de werkelijkheid weer met een mokerslag tot me door. Mijn vader en moeder lagen in die kisten. Mijn vader en moeder waren dood. Ik kon het niet geloven, het me niet voorstellen en het deed zo’n pijn dat ik weg moest kijken. Terwijl ik langzaam mijn hoofd optilde en de tranen uit mijn ogen wreef, voelde
ik mijn oma’s hand op mijn arm. Ik keek haar aan. Zij huilde ook, haar vriendelijke ogen stonden vol tranen. Ik kneep in haar hand en glimlachte verdrietig. Vervolgens keek ik naar opa. Hij keek met opgeheven hoofd recht voor zich uit, zijn oude, verweerde gezicht was ineengeschrompeld van verdriet. De dominee zei nu het Onze Vader: ‘Vergeef ons onze schuld, zoals wij ook anderen hun schuld vergeven,’ en enkele andere rouwenden mompelden met hem mee. Ik liet mijn blik over hen heen glijden, herkende vaag alle vertrouwde gezichten en zag toen de man met de verborgen camera. Eerst wist ik niet dat hij een verborgen camera had. Ik had eerst niet eens door dat ik naar hem keek. Mijn hoofd was leeg. Ik staarde gewoon zonder iets te zien, me niet bewust van wat ik zag. Pas toen de zon even door de wolken brak en er een piepklein lichtje opflitste van een van zijn colbertknopen, trok hij mijn aandacht. Hij was nogal lang, met kort grijs haar en staalgrijze ogen, en stond naast enkele oude studievrienden van mijn ouders. Ik wist dat hij niet bij hen hoorde. Ze waren allemaal van dezelfde leeftijd als mijn vader en moeder, achter in de dertig, begin veertig, maar híj was minstens vijftig, misschien iets ouder. En terwijl ik al mijn vaders
en moeders vrienden kende, zoals ik iedereen kende op de begrafenis, had ik deze man nog nooit gezien. Dat was niet het enige waardoor hij opviel. Er was ook iets anders, iets aan hem wat gewoon niet klopte… Toen lichtte zijn colbertknoop weer op, glinsterend als een stukje glas, en ineens wist ik wat het was. Ik had al eens eerder een knoopsgatcamera gezien. Mijn vader had er een paar keer een gebruikt. Hij had het me laten zien, me het ding laten uitproberen. Mijn vader vond het leuk me te laten zien hoe dingen werken. Mijn vader… Mijn moeder. De herinnering kwam vol bij me binnen, vulde mijn ogen weer met tranen en de daaropvolgende minuten was alles wazig. De dienst was voorbij, de gebeden uitgesproken, het kerkhof rustig en stil. Het was zachtjes gaan regenen, mensen begonnen te vertrekken, schuifelden ongemakkelijk bij de graven vandaan en liepen terug naar hun auto.
boekenkrant.com
juni 2015 pagina 35
De magische Verleiding Elenora; verleidster, magiër en moeder. Leer haar duistere geheim kennen en ontdek waarom ze haar grote liefde heeft verlaten en haar intuïtie is gaan volgen.
Paula Kuiper-Haasnoot, De magische Verleiding, Uitgeverij Magickbooks, ISBN 978 90 823 8970 8 (€ 19,95) www.boekenbestellen.nl/ boek/magischeverleiding
Elenora loopt haar werkkamer in en sluit de deuren achter zich. Twee minuten later komt de geur van wierook onder de kier van de deur door gekropen en is erg gepraat hoorbaar vanachter de deur. Haar geheim. En het werkt. Wanneer Elenora even later de deur opent is ze klaar voor de avond. Ze geeft haar dochter een kus en loopt naar haar make-
uptafel waar ze zorgvuldig begin met het borstelen van haar lange donkere haren. Haar ogen krijgen hun donkere omranding waardoor ze nog beter uit komen en het vertrouwde vuur beter zijn werk kan doen. Haar volle lippen krijgen hun gebruikelijke balsem. Zacht is haar mond. Toegankelijk. Ze houdt niet van de felle rode kleur die sommige vrouwen gebruiken om hun mond te benadrukken. Ze heeft gemerkt dat dit mannen afschrikt. De balsem met honing geeft een glans en zorgt dat haar mond en haar lippen zacht blijven. Ze krijgt kriebels in haar buik, ze verheugt zich op vanavond! Dansen, drinken, plezier maken, de
mannen het hoofd op hol brengen, het blijft haar favoriete spelletje. Ze staart naar zichzelf in de spiegel en ziet een tweede gezicht naast haar verschijnen. Glimlachend kijkt ze hem aan. Dan kijkt ze weer in haar eigen ogen en ziet het vuur dat hij in haar los maakt. Wat zal de avond gaan brengen?
‘U kunt het eten, smaakt als een combinatie van spinazie en basilicum. Het gerecht staat als ‘vergeten groente’ op de menukaart in de beste restaurants.’ Ze nam het langgerekte blad met steel en ging met haar tong langs de rand. Dit aten haar overgrootouders dus bij de aardappelen. ‘U komt niet van hier. Laat mij raden.’ Nog voor hij antwoord gaf had ze het al gezegd, ‘De Randstad.’ ‘De Randstad, zo zo.‘ Terwijl hij dit zei, gleden zijn ogen over haar lijf, de maat opnemend zoals hij ook deed bij de vissen die hij ving. Grauw zeeschuim spoelde over de
voet van zijn lieslaarzen. Hij liep verder het water in en wierp de vislijn ver de golven in. De dunne zilveren lijn was nauwelijks zichtbaar. ‘Wat brengt u hier? De liefde?’ Ze keek hem met verbazing aan. Maar nog meer verbaasd was ze over zichzelf. Waarom bleef ze hier staan bij deze visser met zijn vragen en zijn viskoffer met de naam ‘Shakespeare’ in rode plakletters? ‘Voorouders.’
kan je helpen loslaten.’ Ik dacht dat ik vaak genoeg boos was geweest. Was ik al los van Rick? Waarom raakte het me net nog zo dat ik toch weer moest huilen? Ik keek in gedachten verzonken naar buiten, naar een plastic zakje dat over de grond op straat heen en weer dwarrelde in de wind. Ik hoorde Ariënnes stem ergens op de achtergrond. ‘Het is goed dat jullie beseffen waar je boos om bent. Vaak heeft het te maken met het feit dat jij iets doet of niet doet in reactie op gedrag van de ander. De vraag is alleen: hoelang blijf je negatieve energie stoppen in de ander in plaats van positieve in
jezelf? Je kunt ook weer verantwoordelijkheid nemen voor je eigen leven in plaats van je slachtoffer te voelen van de situatie. Sommige dingen kun je makkelijk naar je hand zetten. Ook bij zaken die je niet direct kan beïnvloeden, beslis jij uiteindelijk zelf hoe je daarnaar kijkt en hoe die jou raken.’ Ariënne legde uit: ‘Stel, je vriend kust je niet als hij de deur uit gaat. Wat denk jij dan? Zoveel mensen, zoveel antwoorden. De kunst is om zijn gedrag los te koppelen van de betekenis die jij erop plakt. Zo kun je onderzoeken welke overtuigingen jij hebt. Je kunt bekijken of die voor jou behulpzaam zijn en daar andere
overtuigingen tegenover zetten.’ Touché. Ik was een lekkere control freak, ik deed het allemaal zelf wel even…
bieden tegen hart- en vaatzieken en kanker. Vooral roomboter afkomstig van graskoeien is rijk is aan deze gezonde transvetzuren. Boter bevat, in tegenstelling tot andere dierlijke en plantaardige vetten, ook veel vetzuren met korte ketens zoals boterzuur, capron- en caprylzuur. Deze vetzuren hebben een gunstige werking in de darm, waarnaar meer en meer onderzoek wordt gedaan. Het hoge gehalte aan korteketen vetzuren maakt boter ook licht verteerbaar. Aan microvoedingsstoffen levert boter vitamine A, kleine hoeveelheden vitamine D, bètacaroteen (toegevoegd omwille van de gele kleur) en de mineralen
natrium, kalium, calcium en fosfor. Boter heeft met 222 mg per 100 gram een hoog cholesterolgehalte. Ter vergelijking: kippenei bevat 333 mg cholesterol per 100 gram. Maar angst voor dit cholesterol is overdreven. Het gaat om het niet-geoxideerde cholesterol en dit is juist een stof die het lichaam nodig heeft en zelfs door het lichaam in veel grotere hoeveelheden wordt aangemaakt dan dat het met de voeding wordt verkregen. Wél moeten we ons zorgen maken over geoxideerd cholesterol, maar de antioxidanten in roomboter zorgen er juist voor dat het cholesterol in dit voedingsmiddel niet oxideert.
Ik lief je Ik lief je is een filmische en poëtisch geschreven debuutroman over een vrouw die de Randstad ontvlucht om een sabbatical aan zee te houden.
Elizabeth van den Dries, Ik lief je, Uitgeverij Paris Books, ISBN 978 94 921 7904 3 (€ 14,95) www.schrijfaanzee.nl
Eerst de zee voelen, al was het maar met een grote teen. Ze liep naar de vloedlijn. Het zand was warm en wrong zich tussen haar tenen. In de zee dreef een groen plantje. Ze rook eraan. Zout. Zilte zoute zee. ‘Lamsoor’, hoorde ze iemand zeggen. Roos draaide zich om en zag een kleine man met een hengel en een kist. Op de kist stond in grote rode letters ‘Shakespeare’.
Los “Het is een gave om met zoveel humor en relativering te kunnen schrijven over het schrijnende leven na een echtscheiding.” –Geert Kimpen
Mayke Smit, Los, Uitgeverij de Brouwerij | Brainbooks, ISBN 978 90 789 0576 9 (€ 18,95) www.brainbooks.nl
‘Boosheid is nodig om los te kunnen komen van de ander,’ begon Ariënne toen ieder zijn woede eruit gegooid had. ‘Het is één van de stappen die horen bij rouwen om wat niet meer is. Als je ook boos kunt zijn op de ander, maak je je als het ware los uit de samensmelting die jullie in je relatie samen hadden. Dus boosheid
Gezonde Lifestyle Eet-Adviesboek Dieet-, afslank- en kookboeken zijn er genoeg. Maar een eet-adviesboek voor een gezonde lifestyle van de vroege ochtend tot de late avond? Dat was er nog niet.
Dr. Gert E. Schuitemaker & Jac van Dongen, Gezonde Lifestyle Eet-Adviesboek. Ontbijt, lunch, diner 24/7, Uitgeverij Ortho Communications & Science, ISBN 978 90 761 6194 5 (€ 29,50) www.gezondeboeken.nl
Roomboter uit verdomhoekje In de jaren zestig zetten de margarineproducenten de aanval in op roomboter: de pijlen werden gericht op de verzadigde vetten. De marketingcampagne was goed doordacht. Roomboter was al sinds de introductie van margarine (’kunstboter’) de directe concurrent. Inmiddels beseffen steeds meer
mensen dat roomboter helemaal niet zo ‘ongezond’ is als jarenlang voorgesteld. Het is een gezond natuurproduct én lekker. Boter bevat ongeveer 82% vet. Dit botervet bestaat voor meer dan de helft uit verzadigde vetzuren, voor 25% uit enkelvoudig onverzadigde vetzuren (oliezuur) en voor 3 tot 4% uit meervoudig onverzadigde vetzuren (waarvan 1% linolzuur en 2-3% transvetzuren). Wat dit laatste betreft: deze dierlijke transvetzuren hebben een andere status dan de ongezonde transvetten in industrieel geharde producten. Onderzoek laat zien dat dierlijke, niet industrieel geharde transvetzuren bescherming kunnen
boekenkrant.com
juni 2015 pagina 36
boekhandel juni 2015 5 JUNI
AMSTERDAM – Uitgeverij Boekerij. Boekenkrant Leesclub met John Boyne. Lezers gaan in gesprek met de auteur over zijn nieuwe roman De grote stilte. www.boekenkrant.com
6 JUNI – 27 SEPTEMBER
DEN HAAG – Museum Meermanno. Tentoonstelling over striptekenaar Dick Matena (1943). Ruim 200 originele tekeningen, schetsen, boeken en brieven laten Matena’s veelzijdigheid zien. www.meermanno.nl
9 – 13 JUNI
ROTTERDAM – Poetry International Festival. Op diverse locaties in Rotterdam is de meest toonaangevende poëzie van eigenzinnige en ontregelende grootmeesters van de dichtkunst naast die van jonge, originele dichterstalenten te horen. www.poetry.nl
12 JUNI
BREDA – Boekhandel Van Kemenade & Hollaers. Marion Pauw signeert Grijs Gebied, het geschenk van de Maand van het Spannende Boek. www.libris.nl/vankemenade-hollaers
12 – 14 JUNI
’t LOO-OLDEBROEK – Landal Landgoed ’t Loo. Kinderboekenweekend. Bezoek een theatervoorstelling van Jacques Vriens, knuffel met Dribbel of luister naar de verhalen van Arend van Dam over Vikingen en Egyptenaren. www.landal.nl/kinderboekenweekend
17 JUNI
SITTARD – Bibliotheek Sittard. Masterclass door Carina van Leeuwen: Hoe pleeg je de perfecte moord? Aan de hand van een fictieve moord neemt forensisch rechercheur en auteur Carina van Leeuwen u mee in de wereld van het forensisch onderzoek. www.boekhandelkrings.nl
20 JUNI
EMMEN – FC Emmen stadion. Provinciaal Literair Festival Zomerzinnen. Voor deze editie is gekozen voor een sportieve invalshoek: voetbal en wielrennen. Met optredens van Michel van Egmond, Bert Wagendorp en Kees ’t Hart. www.zomerzinnen.nl
21 JUNI
DEN HAAG – Kinderboekenmuseum. Kinderboekenparade met interactieve voorstellingen, workshops, meet & greets en vele literaire acts. Hoogtepunt van het feest is de uitreiking van de Prijs van de Nederlandse Kinderjury. www.kinderboekenmuseum.nl
UTRECHT – Het Literatuurhuis. Literatuur & le Tour: een serie mini-colleges over de mooiste wielerverhalen uit de wereldliteratuur, met o.a. colleges van Jan van Mersbergen en Jan Boesman. www.hetliteratuurhuis.nl
GRONINGEN – Boekhandel Van der Velde. Hoe bekend is Groningen als thrillerstad? Lupko Ellen en Lilian Schneider nemen je mee op een wandeling langs spannende plekken in de stad. www.boekhandelvandervelde.nl
24 JUNI
BILTHOVEN – Bilthovense Boekhandel. Lezing Peter van Uhm, commandant der strijdkrachten, over zijn boek Ik koos het wapen. www.libris.nl/bilthoven
26 – 28 JUNI
ARNHEM – Literatuurfestival Nieuwe types. Met optredens van o.a. P.F. Thómese, Joke van Leeuwen, Griet op de Beeck en Niña Weijers. www.wintertuin.nl
27 JUNI
TILBURG – Boekhandel Gianotten Mutsaers. Interview met thrillerauteurs Linda Jansma en Loes den Hollander. www.gianottenmutsaers.nl
Boekhandel de omslag
Krakende vloeren en fraaie boeken Op de hoek van de Wijnhaven en Boterbrug in de binnenstad van Delft is boekhandel De Omslag gehuisvest. In het historische hoekpand aan de gracht, waar de vloer kraakt, verkoopt eigenaresse Trude Gerritsma al sinds 1987 een brede selectie aan boeken en allerlei items die met boeken te maken hebben. Door Floortje van Gameren Gerritsma, die in 2011 werd onderscheiden als Ridder in de Orde van Oranje-Nassau voor haar verdiensten op literair gebied, woont zelf boven de boekhandel. Ze heeft het pand knus ingericht: elke vierkante meter wordt benut met een boekenkast of tafel. Stoelen in verschillende soorten en maten zijn her en der door de winkel verspreid. De ruimte heeft mede door het lage plafond een huiselijke sfeer. Erg origineel is de toonbank, die voorzien is van een laag krantenartikelen – allemaal boekrecensies uiteraard. Dit alles, met de klanken van klassieke muziek op de achtergrond, overziet Gerritsma van een afstandje. Op de ingebouwde verhoging heeft ze haar eigen kantoortje ingericht, waarvandaan ze meteen de straatkant in de gaten kan houden, ‘Je zou het niet zeggen, maar het is hier vaak een hele show op straat,’ zegt ze.
Wie een blik werpt op de boekenplanken in Gerritsma’s winkel, ziet meteen dat De Omslag van alles verkoopt. ‘Feitelijk vind je hier alles; van romans tot poëzie, maar ook kinderboeken,’ vertelt de eigenaresse. ‘Ik verkoop niet alleen een breed scala aan boeken, maar ook items die met boeken en tekst te maken hebben.’ Zo zijn er tafelkleden verkrijgbaar met een boekenprint erop, maar ook kussenslopen, kaarten en boekenleggers. Gerritsma: ‘Eigenlijk is er geen touw aan vast te knopen. Ik verkoop alles wat ik leuk vind om
te verkopen, zolang het maar met boeken te maken heeft.’ Naast het verkopen van boeken organiseert De Omslag ook literaire avonden. ‘Een aantal keer per jaar is er een Literaire Salon – dat is een avond waarop een schrijver komt spreken over zijn of haar nieuwe boek,’ aldus Gerritsma. Zo komt binnenkort journaliste Yaël Vinckx praten over haar boek De oorlog van mijn moeder; een familieroman. Ook grotere namen, zoals Anna Enquist en Arthur Japin, komen op zo’n avond langs. Gerritsma vertrouwt ons een leuk weetje toe: ‘Japin hield hier zijn eerste lezing ooit. In september komt hij weer om over zijn nieuwe roman te praten!’
eerbetoon
nijntje art parade Nijntje met een gebreide trui, nijntje als eend en nijntje in het Delfsblauw – dit jaar wordt het populaire konijntje van Dick Bruna zestig jaar en dat wordt gevierd met de nijntje art parade. Uitgeverij Mercis en World of Delights vroegen zestig kunstenaars een levensgroot beeld van het konijntje te decoreren. In 1955 zag nijntje het levenslicht. Het verhaal gaat dat Dick Bruna tijdens een vakantie aan zijn oudste zoon een verhaaltje vertelde over het konijn dan in de tuin van hun vakantiehuisje rondliep. Hij maakte er vervolgens tekeningen bij en dat was het begin van de
boekenreeks. Zestig kunstenaars eren nu op eigen wijze het iconische konijntje. De kunstenaars zijn afkomstig uit verschillende disciplines en lieten zich voor deze speciale opdracht inspireren door de wereld van nijntje. Het resultaat: zestig kleurrijke nijntje-beelden. Onder de kunstenaars zijn Thé Tjong-King, modeontwerper Bas Kosters en Florentijn Hofman. Ook de dochter van nijntjes geestelijk vader, Madelon Bruna, decoreerde een beeld. Op 1 mei werd het eerste nijntje-beeld onthuld: Marte Rölings nijntje was geheel bedekt met bladgoud. Niet alleen in Nederland,
Lars Schalkwijk
Agenda
maar ook in andere landen is het konijntje met de zwarte kraaloogjes een geliefd figuur. Met name in Japan is nijntje, daar bekend als ‘Miffy’, enorm populair en daarom zijn vijftien beelden gemaakt door Japanse kunstenaars, waaronder architect Makoto Koizumi en houtkunstenaar Atsuhiko Misawa. Deze beelden zijn tot eind 2016 in een reizende tentoonstelling te zien in zeven Japanse steden, waaronder Tokyo en Kobe. De beelden gemaakt door Nederlandse kunstenaars zijn nog tot en met 30 september door het hele land te bewonderen. De beelden zijn verspreid over Amsterdam, Luchthaven Schiphol, Utrecht, Den Haag en Valkenburg aan de Geul.
boekenkrant.com
juni 2015 pagina 37
boekhandel gratis
Boekhandels die de Boekenkrant verspreiden
Staat uw naam niet op de lijst, of heeft u aanpassingen? Geef het door via info@boekenkrant.com Alblasserdam
Boekhandel de Krekel dekrekel.nl Alkmaar
Boekhandel Feijn feijn.nl
Boekhandel Van der Meulen’s
vandermeulensboekhandel.nl Almelo
Boekhandel Broekhuis boekhandelbroekhuis.nl
Bergen op Zoom
Quist boeken quistboeken.nl Beverwijk
Readshop Beverwijk www.readshop.nl Bilthoven
Bilthovense Boekhandel
bilthovenseboekhandel.nl Bleiswijk
Alphen a/d Rijn
Boekhandel Muilenburg
haasbeek-libris.nl
Boxmeer
Boekhandel Haasbeek Boekhandel Haasbeek Herenhof haasbeek.nl Amersfoort
De Algemene Boekhandel
algemeneboekhandel.nl Amersfoort
Boekhandel Veenendaal
boekhandelveenendaal.nl Amstelveen
Boekhandel Venstra venstra.nl
Amsterdam
De Amsterdamse Boekhandel
deamsterdamseboekhandel.nl
Boekhandel de Dolfijn boekhandeldedolfijn.nl
De Nieuwe Boekhandel denieuweboekhandel.nl
Boekhandel Jimmink www.jimminkboek.nl
Boekhandel Mulder boekhandelmulder.nl
Boekhandel Plantage Overtoom
www.plantageovertoom.nl
Boekhandel Scheltema scheltema.nl
Plantage Van der Plas
www.plantagevanderplas.nl Apeldoorn
Nawijn & Polak Boekverkopers nawijn-polak.nl Arnhem
De Arnhemse Kinderboekwinkel lezenisleuk.nl
Boekhandel Hijman Ongerijmd boekhandelongerijmd.nl Assen
Boekhandel Iwema iwema.nl Baarn
Boekhandel Den Boer denboer.nl
Barneveld
boekhandelmuilenburg.nl
Van Dinter Media dinternet.nl Breda
Boekhandel Van Kemenade & Hollaers libris.nl/ vankemenade-hollaers
Libris Buitelaar librisbuitelaar.nl Breukelen
Boekhandel van Kralingen
boekhandelvankralingen.nl Brugge
De Reyghere Boekhandel dereyghere.be Brunssum
Boekhandel Rob Rozeman robrozeman.nl Bunnick
Boekhandel Van Ravenswaay ravenswaay.net Castricum
Boekhandel Laan
www.boekhandellaan.nl Coevorden
Readshop Coevorden readshop.nl/vestiging/ coevorden Delft
Boekhandel Ben Kempers benkempers.nl
Boekhandel De Omslag www.deomslagdelft.nl Den Haag
Boekhandel Douwes
www.boekhandeldouwes.nl
Boekhandel Van Stockum vanstockum.nl Deventer
Boekhandel Praamstra boekhandelpraamstra.nl Doetichem
Raadgreep & Berrevoets libris.nl/ raadgeepenberrevoets
Boekhandel Romijn
Doorn
Badhoevedorp
Readshop.nl/vestigingen/ doorn
www.boekhandelromijn.nl
Boekhandel Jaspers boekhandeljaspers.nl Beilen
Boekhandel Het Logboek hetlogboek.org Bennekom
Boekhandel Novita libris.nl/novita
The Readshop Doorn Doorweth
The Read Shop Doorweth Drachten
Boekhandel Van der Velde
boekhandelvandervelde.nl
Dronten
Voster Boek & Kantoor voster.nl Eersel
De Boekenlegger de-boekenlegger.nl Eindhoven
Boekhandel Van Grinsven
boekhandelvangrinsven.nl
Boekhandel Van Piere libris.nl/vanpiere Emmen
Plantage Vermeer vermeer.plantage.nl Enkhuizen
Smit en Co Boek- en Kantoorboekhandel kantoorboekhandelsmitenco.nl Enschede
Boekhandel Broekhuis Boekhandelbroekhuis.nl Etten-Leur
Plantage Etten-Leur plantage-ettenleur.nl Exloo
Geerts Warenhuis geertswarenhuis.nl Geldrop
Boekhandel van Grinsven
boekhandelvangrinsven.nl Goirle
Libris Buitelaar librisbuitelaar.nl Goes
Boekhandel De Koperen Tuin
www.dekoperentuin.nl Gouda
Boekhandel Verkaaik verkaaikboeken.nl Groningen
Boekhandel Van der Velde
boekhandelvandervelde.nl Haarlem
Boekhandel Gillissen & Co
boekhandelgillissen.nl
Boekhandel H. de Vries Boeken devriesboeken.nl
Bruna Cronjéstraat Bruna.nl
Kennemer Boekhandel kennemerboekhandel.nl
Heerlen
Nijmegen
Uithoorn
bijhetraethuys.nl
boekhandelaugustunis.nl
tenhoopeboeken.nl
Bij Het Raethuys Heeze
Boek- en Kantoorboek handel Lektura lektura.nl Hengelo
Hedel
The Readshop Hedel
readshop.nl/vestiging/hedel Heemskerk
Bruna Heemskerk Bruna.nl
Heemstede
Boekhandel Blokker boekhandelblokker.nl Heerhugowaard
Bruna Middenwaard bruna.nl
roelants.nl
Dekker vd Vegt boekverkopers
De Hoevelakense Boekhandel
hoevelakenseboekhandel.nl
roelants.nl
dekkervdvegt.nl Noordwijk
Heusinkveld – Holten
Boekhandel van der Meer
Hoorn
Noordwijkerhout
Holten
meerdaneenboekhandel.nl
Hoornse Boekhandel hoornseboekhandel.nl Houten
Boekhandel Wijs
libris.nl/vandermeer
Boekhandel Wagenaar & Van Halem wagenaarvanhalem.nl Nuenen
Huizen
Boekhandel van de Moosdijk
boekhandelflevo.nl
Oegstgeest
info@onzebruna.nl
rijnlandseboekhandel.nl
boekwijs.nl
Boekhandel Flevo
moosdijk.com
Bruna Oostermeent
Rijnlandse boekhandel
Kapelle
Oisterwijk
lectori.nl
boekhandeloisterwijk.nl
Boekhandel Lectori
Boekhandel Oisterwijk
Kerkrade
Oosterbeek
Boekhandel Leeskunst leeskunst.nl
Boekhandel Meijer en Siegers
Krimpen aan den IJssel
plantagemeijerensiegers.nl
boekhandeldekorf.nl
The Readshop Oudewater
Boekhandel De Korf Boekhandel Kamerbeek www.kamerbeekkrimpen.nl Laren
Larense Boekhandel larenseboekhandel.nl Leeuwarden
Boekhandel Van der Velde
boekhandelvandervelde.nl Leiden
Boekhandel van Stockum
www.vanstockum.nl Leuven
Kinderboekhandel De kleine Johannes de-kleine-johannes.be Lisse
Grimbergen boeken
www.grimbergenboeken.nl Lochem
Boekhandel Lovink boekhandellovink.nl Maassluis
Boekhandel Het Keizerrijk hetkeizerrijk.nl Maastricht
Boekhandel Dominicanen
Boekhandeldominicanen.nl Mechelen
Boekhandel Salvator www.salvator.be Meppel
Boekhandel Van Stockum
boekhandelwever.nl
Roelants [in LUX]
Hoevelaken
boekhandelbroekhuis.nl
boomker.nl
Boekhandel Wever
lezenisleuk.nl
Boekhandel Roelants
Boekhandel Barth
Harlingen
De Nijmeegse Kinderboekwinkel
Boekhandel Broekhuis
Haren GN
Boomker Boeken
Boekhandel Augustinus
boekhandelbarth.nl
vanstockum.nl Middelburg
De Drvkkery de-drvkkery.nl Mijdrecht
Boekhandel Mondria boekhandelmondria.nl Monnickendam
Nimo Boek nimoboek.nl Naaldwijk
Boekhandel Vingerling vingerling.nl Nijkerk
Boekhandel Roodbeen boekhandelroodbeen.nl
Oudewater
readshop.nl/vestiging/ oudewater Purmerend
Boekhandel het Leesteken leesteken.nl
Puttershoek
Marjan Houtman Lezen en Schrijven marjanhoutman.nl Pijnacker
Boekhandel van Atten vanattenboek.nl Roden
Boekhandel Daan Nijman daannijman.nl Roermond
Plantage Boekhandel plantageroermond.nl Roosendaal
Boekhandel De Boekenwurm boekenwurm.biz Rosmalen
Boekhandel De Omslag boekhandeldeomslag.nl
Boekhandel Ten Hoope Utrecht
Boekhandel Libris Utrecht
boekhandellibrisutrecht.nl
Broese boekverkopers libris.nl/broese Valkenswaard
Boekhandel Priem libris.nl/priem Veenendaal
Boekhandel van Kooten boekhandelvankooten.nl Veghel
Bek Boeken bekboeken.nl Velp GLD
Boekhandel Jansen & de Feijter eenpassievoorboeken.nl Venlo
Boekhandel Koops koophetbijkoops.nl Venray
Boek- en kantoorvakhandel van den Munckhof boekhandelvenray.nl Vlaardingen
Plantage Pontier plantagepontier.nl Vledder
Boekhandel Vledderland
boekhandelvledderland.nl Winterswijk
Boekhandel Kramer boekhandelkramer.nl Woerden
Libris Woerden libriswoerden.nl Wormerveer
Pasman Boek & Hobby pasmanboekenhobby.nl Zeist
Groenveld Boeken
groenveldboeken@planet.nl
Boekhandel Kramer & Van Doorn kramerenvandoorn.nl Zoetermeer
Boekhandel Zonneveld boekhandelzonneveld.nl
Haasbeek
www.haasbeekzoetermeer.nl
The Readshop Meerzicht
readshop.nl/vestiging/ meerzicht Zutphen
Boekhandel Someren en Ten Bosch
Rotterdam
libris.nl/ vansomeren-en-tenbosch
donner.nl
Waanders in de Broeren
Boekhandel Donner
Zwolle
Boekhandel Maximus
waandersindebroeren.nl
maximushillegersberg.nl Schagen
Boekhandel Plukker boekhandelplukker.nl Scheveningen
Boekhandel Scheveningen
boekhandelscheveningen.nl Sittard
Boekhandel Krings boekhandelkrings.nl Sneek
Boekhandel Van der Velde
boekhandelvandervelde.nl Steenwijk
Steenwijk’s Boekhuys boekwinkel.com Tilburg
Gianotten Mutsaers gianottenmutsaers.nl Turnhout
Standaard Boekhandel standaardboekhandel.be
Voor een compleet actueel overzicht kijk op www.boekenkrant.com/ boekhandels.
Wim Bos
Foto: Tom Resink
De bende van Lijp Kot
Amsterdam, achttiende eeuw. Als de elfjarige wees Pontus onterecht van moord wordt beschuldigd, vindt hij onderdak bij de excentrieke bandiet Lijp Kot en zijn boevenbende.
‘Wat een ontzettend mooi en goed boek! Alle bladzijden zijn boeiend, en er zit een lekkere vaart in het verhaal.’ – Monique Burger, De Nieuwe Boekhandel Omslagillustratie en kaart: Peter-Paul Rauwerda
Heerlijk houten huis te huur in de Ardennen. De Boekenkrant biedt haar lezers in samenwerking met boekhandel Roelants een rustieke vrijstaande landhuisje aan in de Belgische Ardennen. Het ligt in het dorpje Daverdisse. Hier is de laatste 40 jaar weinig veranderd. Ideaal voor een verblijf vol ontspanning of inspanning. De huisbibliotheek staat garant voor wekenlang leesplezier.
Een weekend (vrij-ma) of een midweek (4 nachten) kost 250,– en een week 350,–. Kijk voor meer informatie op www.roelants.nl
w w w. l e m n i s c a a t . n l
boekenkrant.com
lettergrepen-sudoku
R
V
T O D
D
G
.
T .
N R .
A
N
A O
.
.
T
E
H R
.
H N
© 2015 www.sudoku-variations.com
.
N V
D
.
A
.
juni 2015 pagina 39
G E .
O V
.
V
. T .
O
D
A
G V .
V
N
G
A O
H
Te gebruiken letters: A D E G H N O R T V
G
win een boekenkrant-abonnement
oplossing
Woordsudoku Als u deze Woordsudoku juist invult, moeten elke rij, elke kolom en elk horizontaal blok van 5 bij 2 velden de tien verschillende letters precies eenmaal bevatten. Als extra uitdaging zijn aan deze Woordsudoku twee groepen van tien samenhangende velden toegevoegd, die deze tien verschillende letters ook precies eenmaal moeten bevatten (de twee diagonalen). U zult regelmatig van de eigenschap van deze twee groepen gebruik moeten maken om de unieke oplossing van deze Woordsudoku logisch te kunnen afleiden. Ergens in de velden gemerkt met
win een boek
een stip ontstaat, met de klok mee, als oplossing van deze Woordsudoku de naam van een persoon die in deze Boekenkrant staat. Mail uw oplossing uiterlijk 29 juni 2015 naar redactie@boekenkrant. com en maak kans op een abonnement op de Boekenkrant! De prijswinnaar en de oplossing worden bekendgemaakt in de Boekenkrant van 6 juli 2015.
R A S H T C I U E
H C I E A U T R S
U E T R I S H A C
E S H I R T U C A
T U A C S H R E I
I R C A U E S T H
© 2015 www.sudoku-variations.com
S I R T C A E H U
A H U S E R C I T
C T E U H I A S R
De oplossing van de Woordsudoku van mei 2015 was:
het achterhuis Deze maatwerk Woordsudoku is ontworpen door Folkert van der Meulen Bosma. Ga voor meer uitdagende (Woord)sudoku variaties naar www.sudoku-variations.com.
win dit boek
De winnaar van deze Woordsudoku is Marlies van der Schoor uit Zaandam. Zij wint een jaarabonnement op de Boekenkrant. Gefeliciteerd!
oplossing
winnaar
Deze schrijver heeft last van een gespleten persoonlijkheid.
Welke drie schrijvers zijn in dit beeld verborgen? Stuur de drie namen voor 29 juni 2015 naar redactie@ boekenkrant.com met als onderwerp ‘Win een boek’. Onder de goede inzendingen wordt het boek Denken aan vrijdag van Nicci French verloot.
Nicci French, Denken aan vrijdag, vertaling: Caecile de Hoog, Ambo|Anthos uitgevers, ISBN 978 90 263 3070 4 (€ 19,99)
Jack Andraka en Matthew Lysak, Doorbraak, vertaling: Carla Hazewindus, Uitgeverij Kluitman, ISBN 978 90 206 4931 4 (€ 15,99)
Uit de Thames wordt het lijk van een man gevist. Het enige aanknopingspunt is een bandje om zijn pols met daarop de naam Frieda Klein. Al snel wordt Klein de hoofdverdachte in de moordzaak.
Uit de vele goede inzendingen trokken wij Hein Hermans uit Goirle. Hij wint een exemplaar van Doorbraak van Jack Andraka en Matthew Lysak. Gefeliciteerd!
colofon Over de Boekenkrant De Boekenkrant biedt kwaliteit voor een breed publiek. Onze onafhankelijke redactie besteedt aandacht aan literatuur, spanning, jeugd, strips en non-fictie. Iedere eerste maandag van de maand verschijnt de papieren editie, die wordt verspreid via boekhandels, bibliotheken en scholen in Nederland en Vlaanderen. Tevens is het mogelijk om als particulier een abonnement te nemen en de Boekenkrant thuisgestuurd te krijgen. Daarnaast plaatst de redactie iedere dag het laatste boekennieuws op www.boekenkrant.com. Specials Naast de reguliere Boekenkrant verschijnen er ook regelmatig specials over verschillende thema’s: Kinderboekenkrant: 15 juni 2015 BKStrips: 17 augustus 2015 Kinderboekenkrant: 21 september 2015
Wie waren de drie schrijvers met een gespleten persoonlijkheid in het meinummer? Het goede antwoord is: Els de Schepper, Natasza Tardio en Joachim Meyerhoff.
medewerkers Contact Uphill Battle Boekpromotie, Visschersplein 160, k22, 3511 LX Utrecht, Nederland. Telefoon: + 31 30 2231718 Redactie redactie@boekenkrant.com Informatie over adverteren verkoop@boekenkrant.com Abonnementenservice boekenkrant@spabonneeservice.nl Online www.boekenkrant.com facebook.com/deboekenkrant twitter.com/boekenkrant
Het team Hoofdredacteur: Anouk Abels Redactie: Abe Borst, Zofeyah Braam, Wendy Claes, Jacqueline Coppens, Laura van Dee, Wouter le Duc, Nicole van der Elst, Floortje van Gameren, Ika Gerritsen, Aefke ten Hagen, Lex Jansen, Cok Jouvenaar, Dennis Kollaard, Mieke van Meer, Thijs Moens, Elisabeth van Nimwegen, Hans Pols, Laura Scholte, Patz van der Sloot, Merijn Schipper, Sigge Stegeman, Michelle van Toorn, Nina Visser, Tanja W ilming, Sanne Wolters, Siebe Huizinga (redactie-adviseur). Projecten: Caroline van der Lee
Anouk Abels
Tanja Wilming
Abe Borst
Wouter le Duc
Nicole van der Elst
Wendy Claes
Jacqueline Coppens
Aefke ten Hagen
Caroline van der Lee
Elisabeth van Nimwegen
Merijn Schipper
Michelle van Toorn
Titus Vegter
Nina Visser
Sanne Wolters
Vormgeving/ontwerp: Titus Vegter (titusvegter@chello.nl) Uitgever: Jan Louwers
Oplage 22.000
De volgende Boekenkrant verschijnt op 6 juli 2015.