Boekenkrant maart 2015

de beste bron voor boekennieuws – jaargang 9, nummer 3, maart 2015 – www.boekenkrant.com

Boekenweek 2015: De waanzinnige Dimitri Verhulst 3

Paul Biegel: ode aan een meesterverteller 19

Mark Kohn

Ruud Pos

Aan de laatste roker.

Bekijk de Boekenpitch van Henny Vrienten op www.youtube.com/boekenkrant.

Hier leest‌ Gerdi Verbeet 5

wouter le duc Krijn van Noordwijk

Judit Neurink en de oorlog van ISIS 29

Alex Boogers: ‘Dit is mijn eindboek.’ 7

qr-code

www.boekenkrant.com

tof

Joep, Pera &Â Pim: een revolutie op perengebied 19

Wat zou jij doen met ĂŠĂŠn week totale vrijheid?

Christine Pannebakker – De week Lees het boekfragment op pagina 23

en verder Losse delen................... 2 Literatuur..................... 3 Spanning.....................13 Jeugd............................17 Non-fictie.................... 25 Strips........................... 32 Agenda........................ 36 Boekhandel................ 36 Adressen..................... 37 Win een boek............. 39

Het eerste Gala van Romano Molenaar en het Fantastische Boek Jerom de superheld 13 33

VOOR EEN VET BOEK MET KORTING MOET JE TOCH ÉCHT NAAR DE BOEKHANDEL •011-027 BKrant 3 KBb_maart_printbanner.indd 1

â‚Ź5

23-02-15 20:30

boekenkrant.com

maart 2015 pagina 2

losse delen

Gedeelde gestoordheid De Boekenweek van 2015 draait om de waanzin. Een passend thema, want volgens mij moet je als schrijver een beetje gestoord zijn.

Je leeft een tweede leven in je hoofd en sluit jezelf in alle eenzaamheid op om je hersenspinsels aan het papier toe te vertrouwen.

Er zijn dan ook veel auteurs die de gekte in hun verzonnen óf waargebeurde verhalen laten terugkomen.

In deze Boekenkrant staat een interview met Pieter Steinz over de waanzin in de wereldliteratuur. Hij schreef een essay over dit onderwerp dat tijdens de Boekenweek in de boekhandel te koop is. Ook zochten we zelf drie boeken uit waarin auteurs vertellen over hun eigen ervaringen in psychiatrische inrichtingen, isoleercellen en de gevangenis van hun eigen hoofd.

Gekte is ook een populair onderwerp voor lezers. ‘Boeken maken het mogelijk om je comfortabel te verdiepen in een leven dat niet het jouwe is,’ legt Steinz in deze krant uit. Ik denk dat iedereen af en toe een tweede leven in zijn hoofd wil leven. En dat daarom iedereen graag af en toe in alle eenzaamheid een boek uit de kast pakt. Eigenlijk zijn wij als lezers dus net zo gek als schrijvers. En deze Boekenweek is de ideale gelegenheid om die gedeelde gestoordheid eens goed te vieren.

Anouk Abels – Hoofdredacteur Boekenkrant anouk@boekenkrant.com

www.covercards.nl Verstuur dit boek als een briefkaart!

Ga naar www. covercards.nl en volg de instructies.

Waar komt ISIS vandaan, wat wil ze eigenlijk en waarom? Wat maakt deze groep agressieve baardmannen zo aantrekkelijk voor de jonge mannen en zelfs vrouwen die zich naar Syrie en Irak laten lokken? En wat houdt die oorlog van ISIS eigenlijk in?

Judit Neurink, De oorlog van ISIS, Uitgeverij Conserve, ISBN 978 90 542 9378 1 (€ 14,99)

nieuws Joke van Leeuwen is door het Algemeen-Nederlands Verbond uitgeroepen tot Dichter der Nederlanden. Deze nieuwe titel werd in leven geroepen in verband met de herdenking van 200 jaar Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. +++ George R.R. Martin had aanvankelijk een compleet ander plot voor ogen voor Het Lied van IJs en Vuur. Deze maand dook er een brief op die Martin naar zijn literaire agent schreef. Hieruit bleek dat de originele lotsbestemmingen van de personages Sansa Stark, Daenerys Targaryen en Tyrion Lannister wel erg afwijken van wat we in de boekenreeks en de daarop gebaseerde tv-serie Game of Thrones hebben gezien… +++ Terug naar onze eigen redactie: afgelopen maand was de lancering van BKStrips.

Deze spin-off van de Boekenkrant toont het zeer grote en gevarieerde aanbod binnen het stripgrenre. In de eerste editie van BKStrips komen onder andere strips over Vincent van Gogh, de geschiedenisverhalen van Geronimo Stilton en de Stripschapprijzen aan bod. +++ O, wat zijn we happy! Pharrell Williams wordt ­kinderboekenschrijver. De zanger heeft een contract getekend bij Putnam Books voor vier kinderboeken.

Zijn eerste boek zal 22 september verschijnen in een oplage van maar liefst 250.000 stuks. +++ Fans van het geheime dagboek van Hendrik Groen kunnen binnenkort hun held op de beeldbuis langs zien komen. De filmrechten van Pogingen iets van het leven te maken zijn verkocht aan productiemaatschappij BlazHoffski/Dahl TV, en televisieserie is in de maak. +++ Remco Campert zal in oktober de Prijs der Nederlandse Letteren ontvangen. Deze prijs wordt driejaarlijks toegekend aan een auteur wiens oeuvre een belangrijke plaats inneemt in de Nederlandstalige literatuur. +++ Altijd mooi, Nederlandse schrijvers die het goed doen in het buitenland. Zo stond er een raving review in de New York Times van Bonita Avenue. De krant noemt het boek van Peter Buwalda ‘een robuuste donkere klucht.’

boekenkrant tip 3

Pieter Steinz, Waanzin in de wereldliteratuur In het boekenweekessay geeft Pieter Steinz een rondleiding door de literaire wereld van de waanzin – van Boudewijn Buch en Bret Easton Ellis tot Edgar Allan Poe.

2014, week 48

Theo Thijssen en Tiny Fisscher, Kees de jongen

Joop de Jonge en Frits Gierstberg, Rotterdam in the Picture

Door de bewerking van Tiny Fisscher is deze parel van de Nederlandse literatuur toegankelijk voor jong en oud.

Van de oudste foto tot en met een opname uit 2015 wordt één lang visueel verhaal verteld van een stad in voortdurende ontwikkeling.

nederlandse t0p 3

paul levitton

redactioneel

(Bron: Stichting CPNB) 2015, week 9

Joris Luyendijk, Dit kan niet waar zijn

Maarten ’t Hart, ­Magdalena

Joris Luyendijk dook twee jaar lang de wereld van de bankiers in. Zijn het monsters?

En kunnen we weer een crash verwachten?

Nu zijn moeder is overleden, kan Maarten ’t Hart alsnog de eigenaardigheden en de onwrikbare, rotsvaste zekerheid des geloofs van zijn moeder aan een nader onderzoek onderwerpen.

belgische top 3

Pieter en Jet Steinz, Steinz, Gids voor de wereldliteratuur Flink herziene editie van dit eerder verschenen handboek.

Waarom is Emma Bovary bijzonder en wat te lezen na Het diner? Inclusief lijstjes, landkaarten en quizzen.

(Bron: Boekenvak.be) 2015, week 7

ondertussen op boekenkrant.com

BON

12 nummers voor €30

Ja, ik wil een abonnement op de Boekenkrant – 12 nummers voor € 30,– inclusief bezorgkosten.

Vul de bon in, of ga naar www.boekenkrant.com/abo.

BON

Naam M / V

Op de Boekenkrant-website wordt regelmatig originele content geplaatst. Lees deze maand een verslag van onze avonturen op het Boekenbal en krijg alvast een voorproefje van het theaterconcert nijntje viert feest. Op de hoogte blijven? Volg ons via Facebook en Twitter, of meld je aan voor onze Boekenkrant Nieuwsbrief.

Philippe Delzenne, Jommeke, 273 Odilon vermist Op vrijdag de dertiende wint Odilon de lotto. Hij is uitzinnig van vreugde en wil dit gaan vieren. Als Odilon de volgende dag niet thuis komt, voelt Elodie het onheil naderen.

E.L. James, Vijtig tinten grijs Studente Anastasia Steele krijgt een sadomasochistische verhouding met miljonair Christian Grey. Filmeditie van deel een van deze trilogie.

Yann, Roman Surzhenko, De werelden van Thorgal, Wolvin: 5 Skald Aaricia rouwt om Thorgal en om haar dochter. Daardoor dringt het niet tot haar door dat ze door Lundgen misleid wordt.

straat

postcode

plaats

land

e-mail

telefoon

IBAN nummer

Betaling Automatische incasso Per factuur (+ 2,50 administratiekosten) geboortedatum handtekening

Stuur deze bon naar: Boekenkrant, Visscherplein 160 K22, 3511 LX Utrecht, Nederland

abe

squalies.blogspot.com

boekenkrant.com

maart 2015 pagina 3

literatuur boekenweek 2015

De tachtigste Boekenweek vindt plaats van 7 tot en met 15 maart 2015. Het thema van dit jaar is ‘waanzin’.

geschenk

De literaire wereld van de waanzin

Lieve Blancquaert

In het Boekenweekessay Waanzin in de wereldlitera­ tuur geeft Pieter Steinz een rondleiding door de literaire wereld van de waanzin – van Boudewijn Büch en Bret Easton Ellis tot Edgar Allan Poe. De Boekenkrant sprak met Steinz over de fascinerende waanzinnigheid.

Door Nina Visser Wat maakt waanzin zo’n aansprekend thema om over te schrijven en te lezen?

‘Het idee om de greep op je leven kwijt te raken is even beangstigend als herkenbaar. Bijna alle lezers zullen zich kunnen verplaatsen in personages met een afwijking, vooral als je zelf de grens met de gekte nooit bent overgestoken. Boeken maken het mogelijk om je comfortabel te verdiepen in een leven dat niet het jouwe is. Dat is voor lezers én schrijvers aantrekkelijk.’

Zijn goede schrijvers per definitie altijd een beetje waanzinnig?

‘Nee hoor, zo erg is het niet gesteld met de geestelijke gezondheid van onze schrijvers.

Hoewel het ervan afhangt hoe je ‘waan-

Het Boekenweekgeschenk De zomer hou je ook niet tegen van Dimitri ­Verhulst is een aangrijpend liefdes­ relaas, gericht aan de dovemansoren van een gehandicapte jongen.

Waarom is juist het werk van ‘waanzinnige’ schrijvers, zoals Virginia Woolf en Sylvia Plath, zo goed?

‘In de eerste plaats omdat het zulke goede schrijvers zijn: stilistisch superieur, geestig, origineel. Daarnaast omdat ze in hun ‘betere’ periodes in staat bleken om hun gekte op een overtuigende en niet al te particuliere manier op papier te krijgen.’

U heeft meerdere boeken over muziek geschreven. Is de waanzin in die kunstvorm net zo veelvoorkomend als in literatuur?

‘Van klassieke muziek weet ik minder dan van popmuziek, maar er hebben in de popmuziek heel wat krankzinnigen rondgelopen, al was het alleen maar onder de invloed van drank en slechte drugs.

Denk aan Elvis Presley, Syd Barrett en Michael Jackson. Toch is waanzin in de popmuziek niet zo’n groot thema als in de literatuur.

De liefde staat op één, Pieter Steinz, Waanzin in de daarna een hele tijd wereldliteratuur, Uitgave van niets en dan de dood; het CPNB, ISBN 978 90 596 krankzinnigheid is er 5276 7 (€ 2,50)

Door Anouk Abels

bert nienhuis

Pieter Steinz

alleen voor de goede verstaander, en natuurlijk in nonsensverzen zoals Desolation Row van Bob Dylan of I Am the Walrus van The Beatles.’

Welk boek raadt u aan als introductie tot de waanzinnige literatuur?

‘Mrs. Dalloway van Virginia Woolf.

Het is een schitterend boek over de keuzes die je in het leven maakt, over spijt en geluk en over de grens tussen gekte en normaliteit. De belangrijkste bijrol is weggelegd voor ene Septimus Warren Smith, een veteraan uit de loopgraven van de Eerste Wereldoorlog die zwaar depressief is en kampt met hallucinaties. Zijn droeve lot, en dat van zijn wanhopige vrouw, is onvergetelijk.’

Het Boekenweekessay is tijdens de Boekenweek voor €2,50 te koop.

activiteiten

Wat te doen, waar te zijn?

Een overzicht van verrassende evenementen tijdens de Boekenweek Op vrijdag 6 maart, in de ochtend voorafgaand aan de Boekenweek, vindt Het Groot Nationaal Boekenweekontbijt op Radio 4 plaats bij H. de Vries Boeken in Haarlem. Joost Zwagerman, Christine Otten, Jan Brokken, Simone van der Vlugt en Bram Bakker schuiven aan bij het ontbijt.

Dimitri Verhulst schreef het Boekenweekgeschenk De zomer hou je ook niet tegen. Op 7 maart zal hij in Waanders In de Broeren in Zwolle worden geïnterviewd door Ivan Borghstijn. Ook kun je je boek door de schrijver laten signeren.

Verhulst is ook aanwezig bij de lite-

raire live-uitzending van Boekenweek Live! op 11 maart. Hij schuift aan bij presentator Arjen Lubach in de studio om zijn bestseller De helaasheid der dingen te bespreken.

Bij deze uitzending zullen ook een aantal scholieren aanwezig zijn die aan de slag zijn gegaan met een kunstzinnige verwerkingsopdracht bij het boek.

Noord Houdt Woord is het boekenfeest van het noorden. Hoewel het festival, dat op 8 maart plaatsvindt, een noordelijk karakter heeft, is het niet alleen gericht op dichters en schrijvers die in Friesland, Groningen en Drenthe bekend zijn; ook nationaal bekende auteurs komen voordragen, waaronder Anton Valens en Douwe Draaisma.

Boekhandel Derijks en Bibliotheek

Dimitri Verhulst

Een ongewone road trip

zinnig’ definieert. Voor veel mensen is iemand die jaren achter zijn bureau gaat zitten om op de proppen te komen met een verzonnen verhaal allesbehalve normaal. Maar het is wel zo dat er veel schrijvers zijn die ooit een periode hebben gehad waarin ze ze niet allemaal op een rijtje hadden – en dat kan een bron van inspiratie zijn.’

Oss organiseren donderdag 12 maart het Osse Lezersfeest 2015 met de ­theatervoorstelling Trio Giphart & Chabot. De avond zal goed gevuld zijn met literatuur, theater, boekentips, proeverijen, dj’s en de Literatuurkwis Light.

Uitgesproken literatuur in alle vormen en maten: dat mag je verwachten tijdens de Literaire Nachtclub van Het Literatuurhuis op 12 maart.

In de nok van TivoliVredenburg in Utrecht passeren grote schrijvers uit binnen- en buitenland én aanstormend literair talent de revue. Met optredens van DBC Pierre, Ernest van der Kwast en Mano Bouzamour.

Meer leuke evenementen ontdekken? Surf dan naar boekenkrant.com/agenda!

Meer leuke Boekenweek-evenementen vind je in de agenda op pagina 36!

Verhulst voert het thema van de Boekenweek – de waanzin – op als onoverkomelijke barrière tussen twee reisgenoten. Het verhaal begint met een ongewone road trip: Pierre, een man van middelbare leeftijd, ontvoert de zwaar gehandicapte tiener Sonny en rijdt met hem naar Zuid-Frankrijk.

Tijdens een luxe picknick op een berg doet Pierre de wervelende romance uit de doeken die hij met Sonny’s moeder deelde. De gedroomde relatie wordt abrupt beëindigd wanneer zij een wens heeft die Pierre onmogelijk kan inwilligen.

De zomer hou je ook niet tegen lees je niet voor het verrassende plot, maar voor de betoverende taal.

In charmante, levendige zinnen schept Verhulst een pijnlijk heden waarin wordt teruggeblikt op een gouden verleden. Hoofdpersoon Pierre is een nuchtere vent die duidelijk op de hoogte is van zijn eigen tekortkomingen. Hij geeft toe altijd een slechte vader te zijn geweest voor zijn eigen dochter, en vertelt over de klungelige manier waarop hij zijn ex voor Sonny’s moeder verliet: ‘Ik kon voor mezelf ook een betere timing bedenken om op je moeder te botsen. Nu, krijg dat maar eens uitgelegd aan degene die je verkeerdelijk voor het leven hebt geboekt…’ Toch schuilt er in Pierre ook een romanticus.

Zo beschrijft hij op aandoenlijke wijze hoe, nadat hij en Sonny’s moeder gingen samenwonen, hun gedeelde ‘gelukkige boekenkast’ voor hem tot leven kwam: ‘Soms keek ik vanuit de zetel naar ons verenigd boekenrijk, en verzon ik hoe al die banden en romannen met elkaar keuvelden.’

Onder het vertellen giet Dimitri Verhulst, De zomer Pierre wijnfles na wijnhou je ook niet tegen, Uitgave fles naar binnen, terwijl van het CPNB, ISBN 978 90 596 hij Sonny stelselmatig 5274 3 (gratis bij een besteding ‘Chopin’ blijft noemen. van € 12,50 tijdens de Boekenweek 2015) Zo probeert hij de afstand tussen zichzelf en de gehandicapte jongen te bewaren – al blijkt hij meer te geven om Sonny dan hij wil toegeven.

De waanzin van Sonny blijft desondanks als een onverwoestbare muur tussen hen in staan: de jongen zal nooit in staat zijn om het vertelde verhaal en de band tussen hem en Pierre te begrijpen. Wat overblijft als de zon ondergaat, is een lege picknickmand en een verfomfaaide foto van de vrouw die de levens van Pierre en Sonny samenvlocht. Het is een passend einde voor dit kleine, rake verhaal over de leemte die de verloren liefde kan achterlaten.

boekenkrant.com

maart 2015 pagina 4

literatuur column

Laat ons lezen Laatst zat ik in de trein. Ik verheugde me er al dagen op om ongestoord een boek te kunnen lezen. Gewoon even in een andere wereld duiken en doen alsof er geen taakjes op je liggen te wachten. De treinreis kon me niet lang genoeg duren, dat zeg ik er eerlijk bij. Natuurlijk zocht ik een plek op in de stiltecoupé. Even ongestoord en rustig kunnen lezen.

Er is bijna geen enkel fenomeen waarover zoveel gezegd en geklaagd wordt als de stiltecoupé. Er is werkelijk niemand die zich aan het verbod houdt en gewoon even zijn mond houdt, zijn telefoon op mute zet en ophoudt met het voeren van langdurige en luidruchtige telefoongesprekken. Bovendien zijn mensen over het algemeen nogal slecht aanspreekbaar op hun gedrag. Mocht je iemand willen aanspreken die zich niet houdt aan het gebod ‘stilte’, wees dan niet verbaasd als je een zucht, een grote mond of een flinke sneer krijgt.

En daarom was ik blij verrast toen ik, met boek en al, een rustige plek vond in de stiltecoupé. Mijn mede­ reizigers waren ook verdiept in boek of krant en genoten zichtbaar van de rust. Dit keer had ik het boek Je bent wat je doet van Roos Vonk in mijn tas gestopt. Een cadeau voor mijn man waar hij die dag toch niet aan toekwam. Probeer met twee kinderen onder de twee maar eens een letter te lezen. Dat lukt je niet.

Hij zou het boek echt niet missen.

De treinreis ging te snel voorbij.

Er was geen vertraging of wisselstoring en er lagen zelfs geen bladeren op het spoor. Ik had nog graag verder willen lezen. Over hoe ik een betere versie van mezelf zou kunnen worden. Waarom we lastige zaken altijd uitstellen en waarom het toch zo moeilijk is om goede voornemens vol te houden. Daarnaast kwam ik erachter waarom sociale media zo verslavend zijn: elke like en comment op Facebook geeft mij weer even een goed gevoel. Als de euforie weer is weggeëbd, willen we het weer opnieuw ervaren. En zo zit ik soms avonden aan mijn smartphone vastgeklampt, terwijl het lezen van een goede roman mij op termijn meer voldoening geeft.

De trein rolde de plaats van bestemming binnen en ik stopte zuchtend mijn boek terug. Ik had een uurtje ongestoord kunnen lezen. En dat in de stiltecoupé. Iedereen had zich aan het fel bediscussieerde stiltegebod gehouden.

Hierbij dan ook een oproep aan alle treinreizigers die gebruikmaken van de stiltecoupé: wees stil en laat ons lezen!

Aefke ten Hagen

www.stoereschrijfster.nl v

poëzie

De grote wereld in de kleine mensen

Beeldende klanken die doorzoemen in je hoofd: de poëzie van Juliën Holtrigter (1946) blijft je bij. De gedichten leren je een fietstocht naar de supermarkt en een regenachtige middag in een ranzige keuken te waarderen.

Door Maria van Leeuwen Juliën Holtrigter, een pseudoniem van Henk van Loenen, is beeldend kunstenaar en dichter. Hij begon zijn carrière als tekenleraar, waarna hij zich volledig is gaan richten op schrijven, schilderen en fotograferen.

Raadselwater is zijn zesde dichtbundel. Sommige gedichten verschenen eerder in literaire tijdschriften zoals Awater en Liter.

In de gedichten komt een diversiteit aan personages en omgevingen voorbij, die mooi wordt verwoord in het motto van de bundel: ‘Als secretarissen, elkaar onbekend, lopen we rond op aarde, / zonder veel te begrijpen.’ De willekeurigheid van de secretarissen die samen de wereld bevolken klinkt door in

brein iets verlichten.’ de personages die in De simpele taal werd de bundel voorkomen. in andere recensies De grootsheid van de van deze bundel al een wereld wordt beschreverademing genoemd, ven op microniveau, in en hier kan ik me bij huiselijke taferelen, op aansluiten. De poëzie de werkvloer, met simis toegankelijk, maar pele handelingen. niet eenvoudig. Je kunt Dit wereldbeeld wordt over de zin uit het het meest letterlijk voorgaande citaat uren vertolkt in het gedicht nadenken; er zit een ‘Hotel De Zee’: ‘Een waarheid in die blijft toren staat langzaam Juliën Holtrigter, Raadselwaboeien. op uit de wolken. / Uit ter, Uitgeverij De Harmonie, Het spel dat wordt bijna niets wordt de ISBN 978 90 761 7447 1 (€ 15,90) gespeeld met klanken wereld geschapen, / elke draagt eveneens bij aan dag weer, / uit huisvuil, de sfeer: ‘Hij staat voor zijn winkel uit zweet en verbeelding.’ Er is niets te roken. / Hoog aan de hemel de verheffends aan de wereld, het is slapende kogel. / Er wordt tot laat gewoon een product van menselijke geflaneerd.’ Door de klankherhaling afvalstoffen. Toch is deze passage van de klinkers ‘aa’ en ‘oo’ kom je niet helemaal negatief: de wereld in een meditatieve sfeer, en word wordt ook geschapen uit verbeelding. Hiermee impliceert het gedicht je meegevoerd zonder dat je erdoor wordt afgeleid. dat je van de negatieve of neutrale Holtrigter was al even bekend in elementen van het dagelijks leven poëzieland, maar heeft er nu een in je eigen hoofd iets moois moet mooie bundel bij, waarvoor iedereen maken. naar de boekhandel mag afdwalen Ook zetten de woorden je aan het en waarvan je rustig kunt genieten. denken, en worden er universele beelden geschetst: ‘Misschien kan het verplaatsen van dingen / het

advertentie

BKStrips MAART 2015, NO. 1, DE BESTE BRON VOOR STRIPNIEUWS

HET WORDT LENTE! De beste bron voor stripnieuws!

Een nieuwe uitgave van de Boekenkrant: BKStrips! Verkrijgbaar via stripboekhandels. Kijk voor deelnemende boekhandels op www.boekenkrant.com

boekenkrant.com

maart 2015 pagina 5

literatuur hier lees ik

Elke maand portretteert fotograaf Wouter le Duc een bekende Nederlander, die vertelt over een bijzonder boek op zijn of haar favoriete leeslocatie.

foto’s www.WouterLeDuc.com

Gerdi Verbeet Door Wouter le Duc

Gerdi Verbeet, oud-voorzitter van de Tweede Kamer, was een veertienjarig Amsterdams meisje toen ze het dagboek las van een ander Amsterdams meisje. Het lezen van Het Achterhuis van Anne Frank was een belangrijke gebeurtenis die haar leven blijvend heeft beïnvloed.

Verbeet zat in de tweede klas van de middelbare school toen ze in 1965 het boek kreeg van Fred Batten, haar docent Nederlands. Een leeslijst was er toen nog niet, maar de leraar voelde aan dat ze eraan toe was om dit boek te lezen. Het

Achterhuis opende een deur naar de harde realiteit: de woorden van Anne namen Verbeet mee in het emotionele proces van het volwassen worden van een leeftijdsgenoot. Het boek confronteerde haar met conflicten met ouders, een eerste verliefdheid, en tenslotte met de afschuwelijke realiteit van de Holocaust. Na het lezen schreef Verbeet voor een opdracht op school een brief aan Anne. De brief is er niet meer, maar de herinnering aan het schrijven over grote vraagstukken en puberproblemen van alle tijden blijft.

Nu, vijftig jaar later, speelt Anne Frank nog steeds een rol in van het leven van Verbeet. Sinds vorig jaar is ze lid van de Raad van Toezicht van het Anne Frank Huis. Ook bijzonder: ze kijkt vanuit haar huis uit op de buurt waar Anne haar jeugd doorbracht, voordat ze moest onderduiken in het Achterhuis.

schuldgevoel

De man die haast had Leon ziet als klein kind hoe zijn oppas Elsie na een harde val zwaar gehandicapt raakt.

Na het ongeluk is hij bang om de eerst nog bruisende en opgewekte Elsie in de levenloze staat te zien waarin ze verkeert.

Door Laura Scholte

Jan Vantoortelboom, De man die haast had, Uitgeverij Atlas Contact, ISBN 978 90 254 4407 5 (€ 17,99)

Leon bezoekt haar elke week, eerst omdat zijn moeder het hem verplicht, later uit vrije wil. Hoe goed hij ook voor Elsie

zorgt, Leons schuldgevoel blijft hem zijn leven lang achtervolgen. Uiteindelijk neemt hij het lot in eigen handen in een poging zijn schuld te vereffenen.

Jan Vantoortelboom debuteerde in 2011 met zijn roman De verzonken jongen. Deze werd bekroond met De Bronzen Uil 2011 en de Prijs Letterkunde van West-Vlaanderen 2012. Zijn tweede roman, Meester Mitraillette, verscheen in februari 2014 en werd door het boekenpanel van De Wereld Draait Door uitgeroepen tot Boek van de Maand.

De man die haast had is maar 144 pagina’s lang en leest makkelijk

weg – al moet het niet worden verward met lichthartig leesmateriaal.

Het belangrijkste thema is tijd: hoe denkt Leon over de tijd? Ervaart hij die anders dan anderen, en hoe beheerst dat zijn leven? Soms worden de gebeurtenissen tot in bijna poëtisch detail beschreven, maar af en toe wordt een scène afgedaan met een enkele zin. Het plot verloopt wel in chronologisch volgorde, al lijkt de tijd soms stil te staan in Leons leven. Dat komt deels door de schrijfstijl, maar ook door het feit dat Leons personage zich bijna niet ontwikkelt binnen het verhaal. Alleen de emoties die hij uit tegenover Elsie veranderen

en groeien in de loop van tijd.

De man die haast had vertelt een melancholisch verhaal waarvan de kern pas doordringt na de laatste zin, die als het ware de cirkel rondmaakt. Het einde is open voor interpretatie: de lezer kan het opvatten als verrassend, maar ook als voorspelbaar. Een ding is in ieder geval zeker: Vantoortelbooms derde roman is een mooi stukje proza met een prachtige titel en een filosofische insteek.

Wat is tijd en hoe gaan we ermee om? De man die haast had, weet het antwoord.

VOOR EEN VET BOEK MET ₏ 5,- KORTING MOET JE TOCH ÉCHT NAAR DE BOEKHANDEL. ₏5

Er wordt nog steeds veel gelezen. Maar net wat minder in boeken. En dat is best jammer, want een goed spannend boek is ĂŠcht de moeite. Ook qua geld.

Heb je een CJP Cultuurkaart? Dan krÄłg je een voucher waarmee je van 23 maart t/m 26 april â‚Ź 5,- korting krÄłgt op 25 boeken die gaan over wat jÄł leuk vindt. Vaak geschreven door behoorlÄłk jonge schrÄłvers. Een aantal van hen gaat op tournee langs scholen. AltÄłd leuk.

Nog leuker: op literatour.nu kun je vanaf 23 maart stemmen op het boek dat jÄł top vindt. De winnende schrÄłver krÄłgt â‚Ź 15.000,-.

Maar alles begint met een vet boek.

En daarvoor moet je toch ĂŠcht naar de boekhandel.

Literatour is de nieuwe campagne voor jongeren die leesplezier vooropstelt en middelbare scholieren helpt een boek te vinden dat bÄł hen past. TÄłdens de Literatour bezoeken aansprekende en jonge schrÄłvers middelbare scholen om in gesprek te gaan met leerlingen en hen te inspireren met leesplezier. Verder ontvangen alle CJP Cultuurkaarthouders per e-mail een kortingsvoucher waarmee zÄł, in combinatie met de CJP Cultuurkaart, â‚Ź5,- korting krÄłgen op bovenstaande titels.

•011-027 BKrant 3 KBb_maart_advertentie.indd 1

DEZE ADVERTENTIE IS MOGELIJK GEMAAKT DOOR BOEK EN BEDRIJF

23-02-15 20:26

Een hoopvolle roman over leven met een psychische stoornis De nieuwe roman van de auteur van Parnassia

NU IN DE BOEKHANDEL EN ONLINE VERKRIJGBAAR

boekenkrant.com

maart 2015 pagina 7

literatuur

alex boogers

‘Dit is mijn gekte’ Ja, hij heeft een kickboks­ carrière achter de rug en hij schrijft, maar zo bijzonder is dat allemaal niet. Volgens een samoerai-gezegde houden de pen en het zwaard elkaar in evenwicht. Dat is voor schrijver Alex Boogers niet anders.

Door Elisabeth van Nimwegen In Boogers’ nieuwe roman Alleen met de goden wordt de lezer deelgenoot van de lange weg die hoofdpersoon Aaron Bachman aflegt om zich te ontworstelen aan het liefdeloze arbeidersmilieu waarin hij opgroeit.

Er zijn nogal wat parallellen tussen de levens van Aaron en de schrijver: beiden zijn ongewenst kind en beiden vechten zich een weg uit de ellende door te kickboksen en te schrijven. Het levert een hartverscheurend mooi boek op dat aankomt als een rechtse hoek.

Is dit boek een afrekening met je jeugd?

‘Dat suggereert dat ik iets te verwerken heb. Dat is niet zo. Ik noemde het in gesprekken met mijn uitgever steeds het eindboek. A.F.Th van der Heijden gebruikte die term eerder, en het is precies wat dit boek is. Al

mijn thema’s komen terug, net als sommige personages. De dwaze familieleden, de verstoorde relaties, het krankzinnige arbeidersmilieu. ik heb het er nog een keer allemaal uitgeramd.’

Waarom heb je gekozen voor fictie?

‘Er is voor mij geen andere weg. De verbeelding vind ik veel interessan­ ter en krachtiger dan de werkelijkheid. De pijn, de vreugde, het genot, het geluk, de liefde, de troost, het verdriet: dat is autobiografisch. Maar het verhaal zelf is fictief. Op het moment dat Aaron spreekt, ben ik het al niet meer. Aaron leidt in het boek de charmante versie van mijn leven.’

Oef, als dit nog de charmante versie is…

‘De werkelijkheid is doorgaans heftiger en lelijker. Pas als je er literatuur van maakt vinden mensen die rauwheid ineens mooi, en kwetsbaar. Ik durf de afgrond in te kijken, omdat ik weet hoe het er daar uitziet. Ik kan in mijn werk een venster bieden op hoe donker het werkelijk kan zijn.

Maar er is altijd een weg naar buiten.’

Er komt veel geweld voor in het boek. Wat is agressie volgens jou?

‘Een vorm van onderdrukking, die er uiteindelijk toe leidt dat

er een soort verminking ontstaat.

Mijn moeder is keihard opgevoed, en heeft weinig liefde gekend. Dat is haar litteken. Nog steeds. Ze was niet in staat om liefde te geven. Er is een ongelofelijke innerlijke kracht voor nodig om dat wiel de andere kant op te laten draaien.’

Hoe is jou dat gelukt?

‘Door de vechtsport. Als je jezelf helemaal leeg hebt geslagen in de zaal, dan ben je veel te moe om driftig te zijn. En ook door de keiharde structuur die ik mezelf oplegde. Ik zat elke dag in de sportschool. Er was niemand die zei dat ik dat moest doen. Ik weet trouwens niet of het me echt gelukt is. Die drift is er nog altijd. Er zijn goede en minder goede dagen.’

Aaron heeft in het boek een aantal gidsen. Wie waren jouw gidsen?

‘Niemand. Niet zoals Aaron ze heeft. Ik hoopte er vaak op dat iemand mijn talent zag, zodat ik kon laten zien waartoe ik echt in staat was. In mijn debuutroman staat een citaat van Vincent van Gogh: “Je kunt een groot vuur in je ziel hebben en niemand komt zich er ooit aan warmen.” Ik geloof dat het zo is. Dat betekent overigens niet dat Alex Boogers, Alleen met de je het niet moet laten goden, Uitgeverij Podium, branden.‘ ISBN 978 90 575 9711 4 (€ 19,95)

Krijn van Noordwijk

Gaat het gevoel van ongewenst zijn ooit over?

‘De stemmen die zeggen dat je er niet toe doet blijven. Je voelt je nooit echt gewenst, nooit echt gewild, nooit echt geliefd. Dat zijn demonen en daar moet je mee omgaan. Op een gegeven moment moet je accepteren: dit is mijn gekte. Door die gekte heb ik wel continu de drang om me te uiten.

Ik heb een grafhekel aan blije schrijvers, omdat ik me er totaal niet in herken.’

Je wordt weleens met Bukowski en met Salinger vergeleken.

‘Na mijn debuut leerde ik die namen voor het eerst kennen: Ik wilde weten wat ze hadden geschreven. Pas toen de boekverkoper mijn Nederlandse uitspraak, “Sa-lin-ger”, verbeterde, kwam ik erachter dat het om Amerikaanse schrijvers ging: de een dood, de andere een kluizenaar (en inmiddels ook dood).’

Voel je je op je gemak in het literaire wereldje?

‘Ik voel me nergens echt op mijn gemak. Inmiddels ken ik wel wat andere schrijvers, maar ik kom nergens en hang niet in de kroeg. Misschien is de ring de enige plek waar mensen zich tonen zoals ze werkelijk zijn. Je tikt elkaar aan en dan ga je sparren. Je kunt niet weg, je kunt je niet verbergen, trucjes en gelul helpen niet meer. Wat je dan hebt met elkaar, dat is echt. Puurder wordt het niet.’

boekenkrant.com

maart 2015 pagina 8

literatuur verwacht

natuurlijk

Verbroken beloftes Ze is jong, dapper en heeft onbezonnen, hoopvolle toekomstplannen.

Ze trouwt, krijgt een kind en is gelukkig. Maar dan, langzaam en stilletjes, verandert er iets.

Hoewel ze had gehoopt dat de liefde voor twee mensen haar compleet zou maken, voelt ze zich niet zo. Er zit nog zo veel scheef in haar hart. Ze becommentarieert haar leven, terwijl het uit haar vingers dreigt te glippen.

Jenny Offill, Verbroken beloftes, Uitgeverij De Geus, Vertaling: Roos van de Wardt, ISBN 978 90 445 3397 2 (€ 18,95)

Portret van een man Een man blikt terug op zijn leven aan de hand van de vrouwen die een belangrijke rol hebben gespeeld. Als jonge man wordt hij door de dood van zijn moeder gedwongen op zoek te gaan naar meer betekenis in zijn leven.

Zijn lerares inspireert Jens Christian Grøndahl, Porhem en laat hem kentret van een man, vertaling: nismaken met kunst en Femke Blekkingh, Uitgeverij literatuur. Na een tijd Meulenhoff, ISBN 978 94 023 0320 9 (€ 22,95) vol vrouwen, feesten en mislukte relaties heeft hij het gevoel dat hij is weggedreven van zichzelf.

Hij zat vol idealen, maar in de loop der jaren is hij zijn passie verloren. Juist dan ontmoet hij een vrouw die iets wezenlijks in hem weet te raken.

Oma doet het weer De vijf pensionado’s Martha, Oscar, Bertil, Stina en Anna-Greta zetten de boel op stelten. Ze zijn ontsnapt uit Huize Diamant en ze zijn vastbesloten hun medebejaarden te helpen. Ze reizen af naar Las Vegas om een casino te beroven. Maar de zaken lopen niet zoals gepland.

Ze vluchten terug naar Catharina Ingelman-Sundberg, Oma doet het weer.

Zweden en worden thuis Je bent nooit te oud om een geconfronteerd met beetje plezier te maken, vertahun nieuwe buren, een ling: Bianca Cornelissen, Uitmotorbende die groter geverij Boekerij, ISBN 978 90 225 7316 7 (€ 19,99) wil worden dan de Hells Angels. Oog in oog met deze criminelen loopt de situatie uit de hand...

De mannen van Raan Per Pennings is programmeur. Uit angst zijn lot in de handen van een ander te leggen, leeft hij zo veel mogelijk op zichzelf. Totdat hij verliefd wordt op Raan. Als een wervelwind komt ze zijn leven binnen.

Hoe meer hij probeert Raan te begrijpen, hoe meer ze op afstand komt.

Een ding is duidelijk: hij heeft niet langer de touwtjes in handen.

Martine de Jong, De mannen van Raan, Uitgeverij Podium, ISBN 978 90 575 9714 5 (€ 17,50)

Een IJslandse familiegeschiedenis

Jón Kalman Stéfansson

Einar Falur Ingólfsson

Vissen hebben geen voeten: een mysterieuze titel die gelijk de toon zet voor deze filosofische en poëtische roman van Jón Kalman Stéfansson. De IJslandse auteur verwierf eerder internationale bekendheid met zijn historische trilogie Hemel en hel, Het verdriet van de engelen en Het hart van de mens.

Afwisselend worden we meegezogen in het heden en verleden van Ari en in de levens van zijn grootouders, die leefden van de visserij. Soms is dat enigszins verwarrend, omdat er regelmatig perspectief- en tijdswisselingen plaatsvinden. Gedachteloos lezen is er niet bij.

Belangrijke levensvragen komen aan bod: Waarom gaat houden van over in sleur? Waarom is het moeilijk om het leven samenhang te geven?

Waarom leven wij? De lezer wordt Door Laura van Dee aan het denken gezet, maar kan ook simpelweg ontspannen en genieten van het wonderschone taalgebruik In Vissen hebben geen van Stéfansson: ‘De hardnekkige voeten worden grootwind leek uit twee richtingen tegese thema’s aangeboord lijk te kunnen waaien, aan de zout en zandstormen hand van geselden ons afwisde famiselend, de hemel zo ver liegeschieweg dat onze gebeden denis van Ari, een man nooit verder dan halvan middelbare leefverwege kwamen en tijd. Ari is opgegroeid dan als dode vogels in Keflavik, een grauneervielen of in hagelwe stad op vijftig kilobuien en zout drinkwameter afstand van Reykter veranderden alsof javik. Hij woont sinds we de zee opdronken.’ een paar jaar in DeneDe meanderende zinmarken – gevlucht voor nen van Stéfansson de sleur van het gezinszijn oogstrelend, maar leven in IJsland – maar Jón Kalman Stéfansson, Vissoms iets te lang en keert nu terug naar zijn sen hebben geen voeten, verzweverig, waardoor je vaderland vanwege de taling: Marcel Otten, Uitgeveaandacht verslapt. Dat naderende dood van rij Ambo l Anthos, ISBN 978 90 is jammer. zijn vader.

414 2618 5 (€ 21,99)

‘Onthou het met ons: de zee is gro­ ter dan het leven van alledag.’

De levens van Ari en zijn familie vertellen ons veel over de IJslandse volksaard, de IJslandse visserij en de IJslandse natuur. Zo speelt de zee een grote rol in het leven van de IJslanders: ‘Onthou het met ons: de zee is groter dan het leven van alledag.

Een man komt op zee tot rust. Daar is de weidsheid, de onbegrijpelijke omvang die rust geeft, troost, en de problemen van het leven kleiner maakt. De problemen aan land, wrijvingen, frustraties, de omgang met mensen, verplichtingen: je kijkt naar de golven en merkt hoe het bestaan in je borst tot rust komt.’

De thema’s die worden aangeboord in Vissen hebben geen voeten, de beschrijvingen en de gedachten schuren vaak tegen de donkere kant van het bestaan. Toch is het boek niet deprimerend en is er ook juist veel ruimte voor de liefde, het schone en klein geluk. Vissen hebben geen voeten is een unieke, tikje verwarrende roman die onze geest alle kanten op stuurt.

boekenkrant.com

maart 2015 pagina 9

jongensliefde

column

Het relaas van Solle lag veertig jaar lang op de zolder van Andreas Oosthoek te verstoffen voordat de voormalig hoofdredacteur van de Pro­ vinciale Zeeuwse Courant er een uitgever voor zocht – en vond.

Fabian Paagman ging mijn auteur voor naar het kantoor, waar hij zijn jas kon ophangen en zich in alle rust kon concentreren op het interview dat over een kwartiertje zou starten.

Terwijl ik nog wat praatte met één van de verkoopsters bij wie ik de spanning over wat zou gaan komen probeerde weg te nemen, kwam ook de interviewer binnen. Hem bracht ik naar het kantoor van Fabian waar hij regelrecht op Michel Houellebecq afstevende om hem te begroeten. De avond ervoor had hij hem al in Amsterdam gezien, tijdens een etentje. In het benauwde restaurant had Houellebecq zijn nat geregende jas niet uit willen doen en de eerste drie kwartier van het diner had hij zijn mond niet open gedaan, op wat vriendelijk gemompel na.

Bericht uit een andere wereld heel hysterisch gedaan. Toch moet de liefde tussen twee jongens nog iets heel spannends zijn geweest, een exotisch gegeven waar een heel boek op kon leunen. Tegenwoordig is het bijzondere wel van dit onderwerp af – gelukkig maar. En ook gelukkig maar dat de auteur, naast het verhaal over Solles relatie met schoolgenoot Jacques, nog meer te vertellen heeft over zijn hoofdperDoor Ika Gerritsen soon. Zo komt bijvoorbeeld ook het leven op de Zeeuwse boerderij waar Het lezen van dit verSolle opgroeit aan bod. Net als de haal over de liefde tuslievelingspaarden van sen twee Solle, het oorlogsverschooljonleden van zijn vader, gens voelt en de mensen uit zijn dan ook dorp. Daarnaast wordt een beetje ingegaan op Solles als het openen van een talent voor leren en tijdscapsule met daarin muziek, maar ook op een bericht uit een zijn hyperaantrekkeandere wereld. Want lijke voorkomen. (Een wat ís er veel veran‘strakke viking’ noemt derd in veertig jaar tijd, Oosthoek zijn protagoalleen al qua taal. Woornist. Wat wel een beetje den als ‘somtijds’ en tenenkrommend is in ‘bazinne’; wie gebruikt zo’n autobiografisch die tegenwoordig nog?

Andreas Oosthoek, Het aandoend verhaal, Over homoseksualirelaas van Solle, Uitgeverij maar dat terzijde.) teit werd in de jaren ­Cossee, ISBN 978 90 593 6569 Al met al is dit scala zeventig al niet meer 8 (€ 19,90)

Te veel werk

aan onderwerpen best breed voor een boek van slechts 224 pagina’s.

Het ontneemt de auteur de kans om in te zoomen; vaak vat hij zaken waar andere schrijvers een heel hoofdstuk aan zouden wijden in één zin samen. Dat is jammer, want je krijgt het gevoel over interessante scènes heen te vliegen, terwijl je als lezer juist ooggetuige wilt zijn. Show, don’t tell, en zo. Van die schrijfwet had Andreas Oosthoek veertig jaar geleden blijkbaar nog niet gehoord.

Of hij had er gewoon niets mee, dat kan ook natuurlijk. Toch hebben zijn zinnen, vaak in lijdende vorm en dus zonder onderwerp, wel een bepaalde charme. De vaag-poëtische verteltrant fascineert omdat die zo anders is dan alles wat je gewend bent.

Het relaas van Solle laat zich qua thematiek nog het best vergelijken met werken van Maarten ’t Hart, Theun de Vries en (niet in de laatste plaats) Gerard Reve – waarschijnlijk niet toevallig dé bestsellerauteurs in de tijd dat Solle werd geschreven. Qua schrijfstijl heeft Oosthoek echter een geheel eigen toon. Kom daar tegenwoordig nog maar eens om.

Hij logeerde in het Ambassade Hotel aan de Herengracht, schuin tegenover de uitgeverij. Ik haalde hem ruim op tijd op om samen naar Den Haag te gaan. De grote Franse schrijver zat naast me in mijn kleine, rode Peugeot 207, terwijl ik hem de veiligheidsgordel omdeed. Hij vond dat zelf niet nodig, maar ik vertelde hem dat het verplicht was. ‘Obligatoir?’ vroeg hij kinderlijk verbaasd, terwijl hij mijn gepruts met het ding zonder problemen toeliet. Van vele kanten had ik gehoord dat Michel niet de makkelijkste was, dat je op je hoede moest zijn. Ik merkte er helemaal niets van.

Onderweg vertelde ik over Amsterdam, de polders, het vliegveld dat meters onder de zeespiegel ligt. Verhalen die buitenlanders graag horen, omdat ze passen bij wat er in hun reisgids vermeld staat. Een mens zoekt bevestiging. Eerst hoorde ik zo af en toe het soort gemompel dat ik de avond van tevoren in het restaurant al aandoenlijk had gevonden, maar later bleef het naast me volkomen stil. Ik keek naar Michel en zag dat hij in een diepe slaap weggezonken was. Ik zweeg.

Hij werd pas wakker toen ik parkeerde.

Hij verontschuldigde zich voor het feit dat hij in slaap gevallen was en gaf zijn drankgebruik van de afgelopen nacht de schuld. Ik bedankte hem echter voor het compliment dat hij me had gegeven.

‘Compliment?’ Aan zijn pretoogjes zag ik dat hij benieuwd was naar wat er nu zou komen. ‘U vertrouwt me achter het stuur’, zei ik. ‘Zou u anders ooit zijn gaan slapen?’

Hij mompelde niet toen hij me oprecht bedankte.

Na zijn bezoek had ik contact met zijn Franse uitgever. Hij vertelde dat Michel het zeer naar zijn zin had gehad in Amsterdam, maar dat hij er toch nooit meer naartoe zou gaan. ‘Die lui van de uitgeverij hebben me zó hard laten werken!’

Lex Jansen Jarenlang was Lex Jansen de uitgever en het gezicht van De Arbeiderspers. Sinds een jaar is hij directeur van het door hem opgerichte Magonia: uitgeverij en centrum voor schrijf­begeleiding. www.magonia.nl

Neem een abo!

Laat de Boekenkrant bij u thuis bezorgen: 12 nummers voor maar € 30,–. Vul de bon in op pagina 2.

Andreas Oosthoek

boekenkrant.com

maart 2015 pagina 10

boekfragment

De kat De kat is een ontroerende, poëtische roman over de vergankelijkheid van het leven en het vermogen te genieten van kleine, kortstondige momenten van geluk.

Takashi Hiriade, De kat, vertaling: Luk Van Haute, Uitgeverij Meulenhoff, ISBN 978 90 290 9039 1 (€ 17,95) www.meulenhoff.nl

Ik zie het beeld nog vaak voor me: het kleine katje Pukkie dat opduikt en voor het eerst de dienstwoning die we huren binnenkomt. Het was de late herfst van 1988, toen de toestand van de keizer, die midden september bloed was gaan ophoesten, snel achteruitging en er een nationaal gevoel van ingetogenheid ontstond. Voor ons tuintje, dat alleen voor de vorm was afgescheiden van de ruimere tuin, was een kleine ruimte met een aarden vloer, waar we de wasmachine hadden neergezet. Op een zonnige middag glipte ze daar op een bepaald moment door de deur die op een kiertje stond, zette zachtjes haar vier witte, glimmende pootjes op de half aan de zon blootgestelde vlonder en overzag rustig wat zich verderop in het schamele interieur bevond, terwijl ze met haar hele lijf een welgemanierde nieuwsgierigheid uitstraalde. De huisbazin joeg de lapjeskat van onze zuiderburen onophoudelijk weg. Verder dwaalde er op het terrein ook regelmatig een oude zwerfkat rond. Die was tweekleurig: zwart met roestbruin, of misschien

moet ik het eerder omschrijven als een modderkleur waarin inktzwart zat vermengd. Ik had gehoord dat ze binnendrong in huizen als er niemand was, ook al moest ze daarvoor een schuifdeur opentrekken. Mijn vrouw was haar vertederd Rover gaan noemen.

In de bijzondere bepalingen van ons huurcontract stond dat kinderen en huisdieren verboden waren, maar op een dag verontschuldigde de bazin zich tegenover mijn vrouw voor deze manier van uitdrukken. Voor de twee oudjes was stilte gewoonweg de allereerste voorwaarde. Maar hun rustige leven veranderde toen niet veel later de gezondheid van de oude man verzwakte en hij het bed moest houden in de kamer aan de westkant van de hoofdwoning, zodat de last van heel wat klusjes in en om het huis het vrouwtje een beetje te veel werd. Ik denk dat ze het daardoor ook opgaf nog katten weg te jagen. Katten zijn katten, en meer dan ooit tevoren gaven ze zich nu over aan wispelturige zoektochten en onbestendige avonturen, volop profiterend van de uitgestrektheid van de tuin en hun eigen speciale hoge toegang via de omheining.

echter niet uit. Ze wandelde langzaam rond in huis. En steeds weer gleed ze overal tussendoor met dat soepele lijf van haar, waarop roetzwarte vlekken zich aftekenden tegen de melkwitte vacht.

Pukkie jankte dus niet. En ze liet zich niet vasthouden. Als ik haar probeerde op te pakken, liet ze toch een vaag, nauwelijks hoorbaar miauwtje ontsnappen en gebruikte ze even haar tanden, waarna ze uit mijnhanden glipte. Mijn vrouw was er snel bij om zulke bemoeienissen te berispen. Ze lachte om haar gebeten echtgenoot en zei: ‘Ik pak haar tenminste niet op. Ik gun Pukkie haar vrijheid.’

En zo liep Pukkie vrij de kamers in en uit, zonder dat ze werd aangeraakt, en ze begon er ook te slapen, wanneer het haar uitkwam, in welke houding het haar uitkwam.

Toen Pukkie eenmaal had geleerd hoe ze dit huisje in kon, begon ze wel vaker stilletjes naar binnen te komen, zolang we maar een kiertje openlieten. Kattenkwaad haalde ze

boekfragment

Een Normaal Boek Een Normaal Boek bevat verhalen: van dialogen en dreigbrieven tot de verzamelde autocueteksten van Ron Brandsteder. Ook is er een lijst met 350 woorden die nog aan de Nederlandse Taal ontbraken, zoals ‘behoud­ kanarie’ en ‘poetenviaduct’.

Mulisch’ Boekenhoekje

Ronald Snijders en Fedor van Eldijk, Een normaal boek, Uitgeverij De Harmonie, ISBN 978 90 761 7439 6 (€ 17,90) www.deharmonie.nl

In onze boekenrubriek bespreken overleden schrijvers boeken die zij onlangs hebben gelezen. Deze keer de beurt aan Harry Mulisch, gezeten bij de open haard in een comfortabele fauteuil.

Een boekje, al wat eerder verschenen, ten onrechte weinig aandacht gekregen, jonge schrijfster uit vooroorlogs joods milieu... debuteert met dit boekje verrassend, zeer verfrissend geschreven... thema’s: oorlog, ontluikende wasdom... worden wat hogere zaken geduid, niet uitgewerkt, jammer. Heb ook het idee dat de schrijfster weinig buiten komt en nogal in haar eigen wereldje blijft hangen. Het zijn vooral veel persoonlijke voorvalletjes op de vierkante meter. Ik heb ook het idee dat het nog niet af is... Goed, of deze mevrouw een blijvertje is zal de tijd leren... niet erg benieuwd naar haar tweede boek. Jammer.

(Mulisch flikkert het boek in de haard) Hier een boekje voor het gewone volk van een schrijver van het gewone volk. Het verhaalt van een jonge man die de kerstdagen verveeld doorbrengt en zo de avonden verstiert voor z’n ouders, z’n vrienden en ondergetekende. Van een uitgewerkt plot is geen sprake, er gebeurt weinig en dat is jammer want deze schrijver zou, met een beetje goede wil, uit kunnen groeien tot een ware subtopper. Helaas heeft de ongelukkige gekozen voor het pad van de homoseksuele dronkemansvriend. Wat natuurlijk leuke lectuur oplevert, als je van dat soort boekjes houdt. Goed... het boekje: thema’s zijn te goedkoop om op te noemen – allemaal op banaal niveau. Wellicht is dat ook de kracht van dit boekje, dat zich voor een tiener prima leent om het op de boekenlijst te zetten.

Meer is het niet... jammer.

(Mulisch flikkert het boek in de haard) Dit lijvige boekje, mag gerust het Magnum Opus heten van een onbekende schrijver. Het is een tweeluik: eerste deel verhaalt van een volk dat ontstaat en geschiedenis verwerft.

Het tweede boekje verhaalt van een jonge man, geboren uit dit volk, die het aan de stok krijgt met de bezetter en zijn eigen volk. Een thema dat mij niet geheel vreemd in de oren klinkt. De schrijver plaatst het ver-

haal weliswaar 2000 jaar eerder maar citeert toch iets te veel uit mijn boeken en doet dat op een iets te doorzichtige manier. Ik heb ook nergens op de flap kunnen lezen wie de auteur is. Ik had het toch graag willen weten omdat het enige treffende overeenkomsten vertoont met mijn eigen werk. Of hier sprake is van plagiaat zou ik niet zo kunnen zeggen... origineel is het in geen geval. En dat is jammer... Het boekje... thema’s: verzet, geloof, metafysica, een heldendicht. Het klinkt misschien pretentieus, en dat is het ook. Maar wat is er mis met pretenties als je ze ook waar weet te maken... Dat lukt deze schrijver helaas niet. Hij zet in het tweede deel een intrigerend plot in dat hij slordig afrondt met de dood van de hoofdpersoon. Hij laat de brave borst nog eenmaal terugkeren uit de dood en stipt zo een verder onuitgewerkt motiefje aan... die herrijzenis mist elke functionaliteit en is mijns inziens slechts gebruikt omdat de auteur tegen de deadline aan nog enkele ‘briljante’ ideeën te binnen schoten... We voelen de laatste bladzijden als het ware de hete adem van de uitgever in ons nek... en dat is een gemiste kans want een schrijver zoals die van dit boekje moet je de tijd gunnen z’n ideeën uit te werken... afgeraffeld, waarschijnlijk als paperback uitgegeven... jammer.

(Mulisch flikkert het boek in de haard)

boekenkrant.com

maart 2015 pagina 11

boekfragment

Het vlindereffect Angela Gutmann keert terug naar het Tai Mahal Motel in Mumbai, waar zij verbleef toen dat door terroristen werd bezet. In het vliegtuig huiswaarts stelt de spirituele Jane haar enkele confronterende vragen. Al gauw blijkt dat de mens, net als een hotel, een glimmende façade bezit waarachter geheimen schuilgaan.

Margot Vanderstraeten, Het vlindereffect, Uitgeverij Atlas Contact, ISBN 978 90 254 4429 7 (€ 19,99) www.atlascontact.nl

Mijn blik viel op de waslijn. Met mijn vlakke hand sloeg ik tegen een slip die hing te drogen. De waslijn was tussen twee bomen gespannen; Ruths hele verzameling aan slips en bh’s hing eraan te drogen. Als de wind de cups van het ondergoed bespeelde, werd het volume van haar borsten angstaanjagend concreet. Ruths ondergoed nam buitenaardse proporties aan ten opzichte van dat van mijn moeder. En zeker ten opzichte van dat van mij.

Ik ging van buiten weer naar binnen. Ik vroeg of ik mama mocht bellen. Mama zei dat we voorzichtig naar huis moesten rijden en niet te lang bij Ruth moesten blijven, want dat Ruth ons niet kon helpen en zij wel. Ze sprak alsof het snikheet was en elk woord uit de opgedroogde, door de zon gebarsten diepte moest oppompen, al wist ik dat de airco

aanstond, en dat ze, als de zon nog maar via het raam naar binnenviel, alle gordijnen dichttrok om de hoge temperaturen buiten te houden.

Ruth zette een grote, verse chocoladetaart op de tafel. De taart met de krokante korst, en met vanbinnen dat paradijs van donkerbruine, smeuïge chocolade, liet me dit keer koud. Die onverschilligheid was een primeur in mijn bestaan. Toch at ik een spie. En nog een. Ik bleef eten, maar proefde niets. En ik at opzettelijk met mijn mond wijd open. Met mijn tanden, tong en lippen vol chocolade wilde ik iets uitproberen, ik wist niet wat. Ik overwoog om mijn hoofd pal in de taart te leggen, maar dat deed ik uiteindelijk niet, want de stemmen die mij aanspoorden om balorig uit de hoek te komen, riepen me ook weer terug.

‘Waarom haal je niet nog een extra taart uit de vriezer?’ vroeg Ruth.

‘Voor morgen, als je weer bij mama bent.’ Als ze inademde rees haar borst zichtbaar op.

Mijn tante geloofde in God en in voorraad. Op ongelijkmatige schappen van ruw hout wachtten kilo’s suiker, havermout, chocolade en bloem, en als ik zeg dat er minstens honderd pakken melk in rijen waren gestapeld en een meterslang rek met appelmoes in blik was gevuld, overdrijf ik niet. Aan potten sinaasappelconfituur ontbrak het evenmin. De eerste supermarkt lag meer

dan dertig mijl van Ruths bungalow vandaan. Het was volgens haar dus logisch dat ze reserves aanlegde.

Bovendien ontving Ruth geregeld mensen. Die – grotendeels latino’s - werden door de kerk gestuurd en bleven een poos bij haar logeren.

Tijdens hun verblijf dachten ze na over hun leven. Ook werden ze aangemoedigd om in plaats van na te denken de handen uit de mouwen te steken: ze herstelden op Ruths domein alles wat er te herstellen viel.

De taarten, zeker zes stuks, lagen onderaan in de diepvrieskist. Ik koos de grootste en rende snel weer naar boven.

In het trapgat bleef ik staan. Het bevroren baksel brandde gaten in mijn handen. Ik keek naar mijn vader en Ruth. In het midden van de woonkamer stonden ze schuifelend rondjes te draaien, met hun hoofden rustend op elkaars schouder, hun handen om elkaars middel geslagen.

Ruth kneep in mijn vaders billen.

Haar aders kropen over haar palmen; ik zag ze kloppen, zoals een hart.

boekfragment

Danger Close Openhartig, zelfkritisch, rauw en dicht op de huid schrijft Marco Kroon over zijn tijd als pelotonscom­ mandant van een groep Nederlandse Special Forces in Afghanistan. Maar ook beschrijft hij de Ridderslag, de beschuldigingen die volgden en zijn veroordeling door de media.

Marco Kroon, Danger Close, UHB uitgevers, ISBN 978 90 8200 261 1 (€ 19,95) www.danger-close.nl

Naast me, in de bomen boven me en vlak voor me slaan de kogels in. Tik, eentje schampt mijn helm. Ik duik nog dieper weg. En de eerste die me ooit nog eens aan de kop zeurt over het opzetten van een helm, trap ik dat ding in zijn endeldarm.

Vijandmeldingen worden geschreeuwd. Ons front is nagenoeg 270 graden. In sprintjes komen de strijders op ons af.

Vuren, rollen, vuren en weer terug.

‘Minimi’s,’ zeg ik door de radio.

Nu vuren ook Jelle en Nico.

De vlammen slaan uit de vuurmond, de schoten zijn hard. Direct trekken ze tegenvuur.

‘Dempers af!’

Over de hele linie gaan de dempers af. Nu trekken we allemaal tegenvuur. Zodra er op me wordt geschoten, zet ik de demper er weer op, rol weg en schiet. Vijand kwijt? Demper af, vuur trekken, demper op. Au, die

demper is heet!

We liggen zo laag mogelijk in dekking. Kruipend, sluipend, rollend, drie kwartier lang. Telkens weer, meer en meer, sprint de vijand op ons af.

Maurits is naast me, in voortdurend contact met de AC-130, onze ogen in de lucht. Hij bericht ons over beweging in de vallei, samentrekking naar onze positie, massa’s en massa’s zwaarbewapende strijders, wel honderdvijftig tot tweehonderd man. Met ons lichte kaliber van 5.56 mm hebben we soms meer dan twee patronen nodig om een strijder te stoppen. Oftewel: de munitie raakt op.

RPG’s vliegen over onze hoofden en slaan in de huisjes achter ons; granaten vallen vlakbij ons en we moeten ze ontwijken. Nachtkijker af tegen de flitsen. Dertig tot veertig seconden bijna geen zicht. Korte vuurpauze, nachtkijker op. We zitten nu echt knijp met de munitie.

In mijn oor heb ik de Aussies. Ze zijn er niet beter aan toe dan wij. De Australische infanterie-eenheid heeft inmiddels ten noorden van ons een tweede front geopend om de aandacht van de vijand te trekken. Het helpt niet. Hij blijft op ons gefocust.

De strijders zijn zo dichtbij dat er op de grond nauwelijks meer onderscheid is. Maurits ligt naast me. We roepen het gunship op. Vragen de laatste update. Ook slecht nieuws

van boven. De vijand wordt sterker en sterker.

Dit gaat vreselijk fout…

Ik voel de boksbeugel in mijn broekzak en maak hem los van het borgingstouwtje. De beugel draag ik altijd bij me, aan een elastiek om mijn pols. Van Mik gekregen, mijn beste maat die als een oudere broer voor me was. We leerden elkaar kennen bij het Korps Mariniers en maakten samen de overstap naar de landmacht. De beugel had ik gekregen voor mijn tweede uitzending naar Irak. ‘Ik wil je niet op Al Jazeera zien. Dat lelijke hoofd van je staat het beste op je romp. Dus als het moet, dan vecht je je maar dood met dit,’ had Mik me gezegd.

Is het nu mijn tijd?

Nee! Ik duw de twijfel weg, negeer het en denk aan de jongens. Hoe krijg ik ons eruit? De AC-130 heeft enorme vuurkracht, maar het risico…

‘Request danger close mission!’

PORSELEIN een flinterdun laagje mooi gepolijst barst langzaam open en toont de eenzaamheid rauw en rood valt het bloot het zout schuurt de wonden vrij bij jou bij mij

Het boek van Tess isbn

978 90 448 2327 1 - €14,95

Meeslepende New Adult van eigen bodem

Bezoek ons op www.clavisbooks.com

Een roman, een dichtbundel, een citatencollectie: deze titel is het allemaal.

Het boek van Tess is zoveel meer dan een gewoon boek.

YoungAdultsClavisBooks @YoungAdultsClavisBooks @Clavis_Books

NU € 19,99

‘Een indrukwekkende roman over MOED EN VOLHARDING, maar ook een ontroerend coming of age verhaal over VOLWASSEN WORDEN in tijden van Jodenvervolging en VERZETSSTRIJD.’ – Josha Zwaan, schrijfster van Parnassia en Zeevonk

Twee joodse vrouwen met dezelfde naam – Hadassah – strijden voor een volk dat wordt bedreigd in zijn bestaan. De een wordt in de tijd van het Perzische rijk meegesleurd in een leven dat ze nooit had kunnen voorzien en leert te wachten op het juiste moment om te handelen. De ander vlucht na de Kristallnacht vanuit Hamburg met haar familie naar Amsterdam.

www.kok.nl www.puurvandaag.nl

9789029721066 Paperback, 544 blz.

€ 19,99 na 25-5-2015 € 22,50 e-book 9789029721073 € 12,99

@UitgeverijKok @puurvandaag

boekenkrant.com

maart 2015 pagina 13

spanning gala van het fantastische boek foto’s bart treuren

Paul van Loon & Thomas Olde Heuvelt Singha Samwel: ‘presentatietalent’

Signeersessies werden druk bezocht

Erik Heiser wint Paul Harland Prijs

Het is een sjieke bedoening in het Golden Tulip Hotel in Den Bosch: maar liefst 350 gasten schrijden op 7 februari in prachtige galakleding over een rode loper voor het allereerste Gala van het ­Fantastische Boek.

zo’n groot publiek en zo’n geschiedenis zo weinig aandacht krijgt.’ Het fantastische boek heeft inderdaad een flinke fanbase, maar wordt regelmatig niet serieus genomen in literaire kringen. Olde Heuvelt, die ook speecht tijdens de ceremonie, verwijst naar een aflevering van De Wereld Draait Door. Recentelijk raadde het maandelijkse boekenpanel een boek aan dat sciencefictionelementen bevatte. Daarbij werd wel verontschuldigend benadrukt dat je ‘van die elementen gelukkig niet zo veel merkt.’

Een genre dat dankzij namen als Robin Hobb, Neil Gaiman en George R.R. Martin wereldwijd miljoenen fans heeft, verdient meer dan dat – zo lijkt de consensus vanavond. En die waardering zal het genre binnenkort zelf gaan creëren. De organisatie kondigt aan dat de Paul Harland Prijs vanaf volgend jaar vervangen zal worden door de veel grootser aangepakte Harland Awards, en dat er in samenwerking met het CPNB een Week van het Fantastische Boek zal worden georganiseerd. Ook de schrijvende fantasyliefhebber zal zijn hart kunnen ophalen: Heidi van der Vloet, bestuurslid van de Stichting ter bevordering van het

fantastische genre, kondigt aan dat er een nieuw opleidingstraject zal worden opgericht om schrijvers van fantastische boeken te helpen een succesvolle carrière te beginnen.

En wat wordt er enthousiast geschreven binnen het fantastische genre.

Organisator Martijn Lindeboom maakt bekend dat er dit jaar maar liefst 202 verhalen meedingen naar de Paul Harland Prijs. De gekozen onderwerpen zijn divers te noemen: waar de ene deelnemer schreef over de gevaren van kunstmatige intelligentie, leverde de ander een verhaal af over een gevaarlijke mummie.

Uiteindelijk maakt juryvoorzitter Charles den Tex bekend dat Erik Heiser als eerste Vlaming ooit de prijs in ontvangst mag nemen voor zijn verhaal ‘Mevrouw Rosenbaum vecht tegen de duivel.’

Ode aan de fantastische passie Door Anouk Abels Het genre van het fantastische boek – een verzamelnaam voor horror, sciencefiction en fantasy – heeft een enthousiaste fanbase.

‘De gemiddelde Nederlandse lezer leest vier boeken per jaar, terwijl de fantasyliefhebber er vijfentwintig leest,’ weet schrijver Thomas Olde Heuvelt vandaag zelfs te vertellen. De passie van de fans van het fantastische uit zich niet alleen in een gretige leesstijl, maar ook in een ongekende kunstzinnigheid. Denk bijvoorbeeld aan cosplay­ ers, die in zelfgemaakte kostuums hun favoriete personages uit boeken en films naspelen, en aan de talloze fanfictieverhalen die op het internet te vinden zijn. Dan zijn er nog de fans die zelf originele verhalen schrijven. Tijdens het gala spreek ik met een meisje dat uitsluitend sprookjes voor haar kat neerpent, maar ontmoet ik ook verschillende mensen met serieuze literaire ambities. Velen van hen hebben een verhaal ingezonden om mee te dingen naar de Paul Harland Prijs, een prestigieuze onderscheiding voor het beste korte fantasieverhaal, die vanavond uitgereikt wordt.

De inzendingen komen zowel van beginners als van gevestigde namen binnen de literaire wereld. Het Gala

van het Fantastische Boek is dan ook een aangename ontmoetingsplek voor auteurs, lezers en alles wat daartussenin zit. In de middag zijn er panels en workshops, maar ook een signeersessie die lezers en schrijvers de kans geeft om met elkaar in aanraking komen. En als het officiële gala-gedeelte begint, mogen niet alleen topauteurs als Adrian Stone, Judith Visser en Paul van Loon, maar ook de fans in schitterende outfits de rode loper bewandelen.

Het Gala van het Fantastische Boek blijkt niet alleen een awardceremonie te zijn, maar ook een ode aan de fantastische literatuur. Tijdens de avond, die schitterend aan elkaar gepraat wordt door presentatietalent Singha Samwel – naar eigen zeggen als partner van Thomas Olde Heuvelt een soort ‘voetbalvrouw’ in de wereld van het fantastische boek – gaat het volop over de toekomst van het genre. In een bevlogen toespraak verwijst Geneviève Waldman, directeur van Luitingh Sijthoff, naar de fantastische elementen in de literaire kunstwerken van Homerus, Dante en Shakespeare: ‘Onze oudste verhalen bevatten fantastische elementen. Toch gek, dat een genre met

‘De gemiddelde Nederlandse lezer leest vier boeken per jaar, terwijl de fantasyliefhebber er vijfentwintig leest!’

Wanneer de afterparty losbarst, merk je pas hoeveel van de gasten daadwerkelijk hun oog op de hoofdprijs hadden laten vallen. Verschillende mensen duiken op Lindeboom, die de juryrapporten uitdeelt. Op de gang kom ik blije en verdrietige gezichten tegen: één vrouw huilt zachtjes in een hoekje om de feedback die ze heeft ontvangen, terwijl een ander meisje enthousiast verkondigt dat haar verhaal de top 25 heeft gehaald. Even verderop speelt een band Got to Get You into My Life van The Beatles, en schrijvers en lezers betreden samen de dansvloer.

Het is tijd om het fantastische verhaal te vieren, en daar hoort zeker een dansje bij. De passie die van het fantastische genre afdruipt, is vanavond voelbaar. En hopelijk kan de rest van de wereld daar, dankzij alle spannende veranderingen die eraan zitten te komen, binnenkort prima van meegenieten.

Boeken Uitgeverij Conserve maart 2015

Vervolg op Rusland in oorlog (1), met nu een maandboek over de periode augustus 2014 – januari 2015. Er gaat geen dag voorbij waarin Poetins betrokkenheid bij de Separatisten steeds duidelijker wordt. Het doel: Oekraïne verzwakken. 236 pagina’s, € 19,99. (Zie ook de tournee van Peter d’Hamecourt.)

Van couppleger, tot vermoedelijke Decembermoordenaar en uiteindelijk president. Desi Bouterse heeft een ontwikkeling doorgemaakt die uitzonderlijk is en hem populair maakte bij de jongeren. Met een booming economie heeft hij de wind mee. Zou hij weer president worden in mei? 244 pagina’s, € 22,50. Met dvd Bouterse in de Jungle.

Tournee Peter d’Hamecourt Rusland in oorlog 2, maart 2015 28/2 Bijenkorf, Amsterdam; 1/3 Dominicanen, Maastricht; 5/3 Pegasus, Amsterdam; 6/3 Boekenbal; 7/3 Van Atten, Pijnacker en Berkel; 7/3 Pontier, Vlaardingen; 8/3 Donner, Rotterdam; 9/3 Clingendael, Den Haag.

Minstens drie mensen vonden de dood in een plantagewoning midden in het oerwoud. Een Amsterdamse jonge man vindt brieven van zijn tante op zolder en besluit op onderzoek te gaan wat er is gebeurd. Als een geestelijk wrak komt hij terug. Van de eerste Surinaamse winnaar van de Schaduwprijs in 2005. 192 pagina’s, € 17,99

Matt Fairford zoekt de Indische erfgenaam Doetje. Ze kan 120 miljoen dollar krijgen als ze de daadwerkelijke dochter blijkt te zijn van de onlangs overleden soldaat in de Politionele Acties Wim (Bill) Brandel. Het leidt tot een spannende speurtocht van Indonesië naar Nederland. 210 pagina’s, € 17,99.

Uitgeverij Conserve

Tournee Judit Neurink, De oorlog van ISIS, maart 2015

In de boekhandel of portvrij te bestellen via info@conserve.nl

3/3 Theater Corrosie, Almere; 4/3 De Vries, Haarlem; 4/3 OB Kennemerwaard De Mare, Alkmaar

Persoonlijke schrijfcoaching door Christine Pannebakker

WIL JE PERSOONLIJKE COACHING BIJ HET SCHRIJVEN VAN JOUW BOEK? DAT KAN BIJ AUTEUR CHRISTINE PANNEBAKKER! Zowel voor Fictie als Non-fictie. Ook coaching mogelijk op gebied van Publiciteit en Marketing of Concept-bespreking van je boek.

Christine Pannebakker schreef dit jaar de roman De week, verschenen bij de Arbeiderspers. Het boek kreeg lovende recensies in kranten, tijdschriften en op televisie. Met name om de plotwendingen, de schrijfstijl, de (erotische) scenes, de herkenbaarheid van de personages. Het boek stond in de Libris top 10 op de vierde plek.

Eerder verschenen titels als Singles, Het Mama Masterplan en Vrouwenpower.

Haar boek Wie ben ik was één van de best verkochte boeken van 1996. Na een interview in Margriet schreven 15.000 mensen zich in voor een Wie ben ik-dag.

Tijdens de Schrijfweken van Geert Kimpen en Christine Pannebakker begeleidde ze honderden auteurs bij het schrijven van hun boek. Ze is de redacteur van alle boeken van Geert Kimpen, onder meer van zijn bestseller De Kabbalist.

Voor meer informatie of het maken van een afspraak, neem rechtstreeks contact op met Christine Pannebakker: info@vrouwenpower.eu of www.christinepannebakker.com

boekenkrant.com

maart 2015 pagina 15

spanning verwacht

perspectief

Doodswens Een psychopaat jaagt op Alex Cross, die het dodelijkste spel uit zijn carrière zal moeten spelen. Zijn vrouw Bree, zijn wijze grootmoeder en zijn twee kinderen zijn hem bruut ontnomen.

Doodsbang zal Cross de eisen van de man moeten opvolgen. De ontvoerder van zijn geliefden lijkt Cross beter te James Patterson, Doodswens, kennen dan wie dan ook. Uitgeverij Cargo, ISBN 978 90 Om hem te kunnen vin234 9134 7 (€ 19,90) den zal Cross de rollen moeten omdraaien en zien uit te vinden waarom de psychopaat het op hem heeft gemunt.

Vermoord uit wraak Hij is een technologisch expert, met het brein van een genie en het hart van een moordenaar, die technologie inzet om zijn prooi te volgen en de politie op te jagen. Hij geeft cryptische raadsels over de moorden die hij gaat plegen en de politie is iedere keer net te laat.

J.D. Robb, Vermoord uit wraak, Eve vond het eerste vertaling: Textcase, Uitgeverij Boekerij, ISBN 978 90 225 7298 slachtoffer. Het tweede 6 (€ 15,00) slachtoffer werd gevonden in een leegstaand luxe appartement. Dan blijkt dat de twee mannen verbonden zijn door een afschuwelijk geheim van tien jaar geleden dat zij deelden met een derde man: Eve’s kersverse echtgenoot, Roarke.

Hemel boven Londen De zeer vermogende Leonard Vermin heeft nog maar een paar weken te leven. Met zijn partner Maud is hij in Londen voor een afscheidsetentje waarvoor ook Mauds kinderen zijn uitgenodigd. Hoewel het etentje bruut wordt onderbroken, lukt het Leonard uiteindelijk toch zijn testament voor te lezen, en daarmee verrast hij iedereen. Is Leonard wel wie hij zegt te zijn?

Een complex moordverhaal Frode Sander Øien is een veelzijdig man; hij is schrijver, vertaler van Shake­ speare-toneelstukken en een artiest met zes albums.

Onder het pseudoniem Samuel Bjørk schreef hij Ik reis alleen, het eerste boek van een nieuwe thrillerserie.

Bjørk vertelt zijn verhaal vanuit het perspectief van maar liefst tweeëntwintig verschillende personages.

Hierdoor krijg je een overkoepelend idee van de werkzaamheden van de politie-eenheid, maar krijg je ook Door Michelle van Toorn een beeld van de manier waarop de verscheidene personages iets met de zaak te maken hebben.

Ik reis alleen is het soort Desondanks zorgt deze thriller waarvan je zo complexe vertelstijl weinig mogelijk af moet voor de nodige verwarweten voordat je begint ring en een trage start. met lezen. Het verhaal Sommige personages draait om Mia Krüger, komen maar een keer met haar briljante maar aan het woord, zonder ook geteisterde brein, dat de noodzaak daaren Holger Munch, een van meteen duidelijk veteraan die aan het is. Toch werpt Bjørks roer staat van een spevertelstijl zijn vruchten ciale politie-eenheid af: wanneer de lezer in Oslo. Mia en Holger langzaam steeds meer hebben elkaar aan het stukjes van de puzzel begin van het boek al Samuel Bjørk, Ik reis alleen, in handen krijgt, lopen een tijdje niet gezien, vertaling: Renée Vink, Uitgehet mysterie en de maar ontmoeten elkaar verij Luitingh-Sijthoff, ISBN 978 90 245 6555 9 (€16,99) spanning op. weer wanneer een man

Kijk naar mij Een verzorgingstehuis voor gehandicapten brandt tot de grond toe af. Er is slechts één overlevende: Jakob, een jongen met het syndroom van Down.

Hij wordt veroordeeld voor het stichten van de brand en opgenomen in een gesloten psychiatrische inrichting. Een van Yrsa Siguroardóttir, Kijk naar zijn medegevangenen mij, Uitgeverij The House of gelooft echter heilig Books, ISBN 978 90 443 4723 4 in Jakobs onschuld (€ 19,99) en vraagt Thora Gudmundsdóttir de zaak te heropenen. Als Thora zich verdiept in de toedracht van de brand, opent ze een beerput.

Bjørk vertelt zijn verhaal vanuit het perspectief van maar liefst tweeëntwintig verschillende personages.

De personages in Ik reis alleen zijn allemaal geloofwaardig en de Scandinavische setting is, zoals zo vaak, erg succesvol. Bjørk creëert een rustige en enigszins vredige sfeer en dat maakt de moord op het meisje extra schokkend. Het laatste stuk van het boek is ietwat voorspelbaar, maar ik kan niet ontkennen dat ik op het puntje van mijn stoel zat. Er waren nog redelijk wat losse eindjes nadat het boek geëindigd was, die hopelijk opgepakt zullen worden in het vervolg.

Bjørk heeft in ieder geval een goede bodem aangelegd voor zijn serie en afgaande op het einde van Ik reis alleen liggen er voor Mia en Holger nog veel gecompliceerde moordzaken in het verschiet.

JFK

Uit het leven van een huurmoordenaar De moord op president John F. Kennedy vond ruim vijftig jaar geleden plaats, maar de gebeurtenissen van 22 november 1963 roepen nog altijd veel vragen op. In Pitts­ burgh beschrijft Lex Pieffers wat er die dag gebeurde.

Hakan Nesser, Hemel boven Londen, vertaling: Ydelet Westra, Uitgeverij De Geus, ISBN 978 90 445 3247 0 (€19,95)

het lichaam van een meisje vindt. Ze is opgehangen in een boom, draagt poppenkleren en er hangt een bordje om haar nek met daarop de tekst ‘ik reis alleen’.

de mooie Rosaly en begint – geheel tegen zijn principes in – een relatie met haar. De moord op Kennedy staat echter van begin af aan tussen hen in, omdat Rosaly weigert de zaak los te laten. Bovendien proberen Jakes opdrachtgevers alle sporen van het complot uit te wissen – met hem erbij.

Pieffers verschaft uitgebreid achtergrondinformatie bij de moord Door Nina Visser op Kennedy, maakt gebruik van waargebeurde details en beschrijft Hoewel het om een verzonnen vereen goed uitgedacht complot. De haal gaat, weet Pieffers het geloofrest van het verhaal roept echter wat waardig te brengen. Hij heeft gekozen voor een originele hoofdpersoon: vragen op. Waarom begint Jake een relatie met Rosaly terwijl hij van alle huurmoordenaar Jake Delaney, die kanten wordt opgejaagd? Hoe komt het dodelijke schot op Kennedy lost. het dat zijn opdrachtgevers hem niet Jake weet dat er nog twee huurveel sneller vinden, terwijl er zoveel moordenaars aanwezig zijn rondom op het spel staat?

Dealey Plaza, maar hun Daarnaast had het identiteit is hem onbeverhaal soms wat meer kend. Hij stelt nooit vradiepte mogen hebben, gen, werkt altijd alleen want Jake wordt wel en houdt zijn omgeving heel halsoverkop verop afstand. liefd op Rosaly. Ook had Dit verandert wanneer het tijdperk nog wat hij vlak na de moord beter ingekleurd kunjournaliste Rosaly nen worden; nu vergeet Bloomfield ontmoet. Zij je af en toe dat het om is zwaar aangeslagen de jaren zestig gaat. door de moord op KenDe auteur geeft daarnedy en bijt zich vast entegen juist te veel in de zaak, vastberaden informatie wat betreft om het achterliggende het huurmoordenaars­ complot bloot te legLex Pieffers, Pittsburgh, jargon: iedereen kan gen. Jake is meteen erg ­Uitgeverij Q, ISBN 978 90 214 wel raden wat ‘gereedonder de indruk van 5784 0 (€ 17,50)

Pieffers verschaft uitgebreid achter­ grondinformatie bij de moord op Kennedy, gebruikt waar­ gebeurde details en beschrijft een goed uitgedacht complot. schap’ in die wereld inhoudt.

Toch bevat Pittsburgh ook mooie karakterschetsen: ‘Kayleigh O’Ferrel was een mollige brunette van nog geen dertig jaar bij wie Nolan Kruger al zijn problemen kwijt kon. Hij had uitgerekend dat hij zeker de helft goedkoper uit was dan wanneer hij twee keer per maand bij een psycholoog op de bank zou gaan liggen, waarna hij dan alsnog een hoer zou moeten bezoeken om zijn seksuele driften te bevredigen.’ Beschrijvingen als deze zou je vaker willen lezen. Ze maken je nieuwsgierig naar Pieffers’ volgende boek, want dat er meer in zit is zeker.

NIEUW IN DE BOEKHANDEL: DE LEUKSTE KINDERBOEKEN

Van Gogh 2015 buiten de lijntjes kleuren mag!

Mooi voorleesboek op rijm over Vincent van Gogh, met illustraties van Dick Matena. (4+) € 13,95

Kleurplezier voor het hele gezin! € 9,99

Dik voorleesboek met verhalen over knuffels van o.a. Jaques Vriens, Imme Dros, Sanne de Bakker, Busser & Schröder en Harmen van Straaten. € 18,99

met gratis alfabetposter!

Met Daan beleef je de stoerste avonturen! (5+) € 9,95

Kleine kladder; het piraatje dat alle harten gaat veroveren! (5+) € 9,99

Letters leren met lievelingsbeer Bobbi! € 7,50

hoera! nijntje bestaat 60 jaar

nijntje in nederland

isbn 9789056476137, € 12,50

miffy in the netherlands isbn 9789056476144, € 12,50

blijf op de hoogte van alle activiteiten van nijntje 60 jaar op www.nijntje.nl | www.facebook.com/nijntjeNL | www.twitter.com/nijntje_NL

Illustrations Dick Bruna © copyright Mercis bv, 1953-2015

Nijntje is dol op Nederland en laat je trots de mooiste plekken zien; van typisch Nederlandse landschappen met koeien en molens tot kunst, cultuur en architectuur.

Voor jong én oud, in binnen- én buitenland!

boekenkrant.com

maart 2015 pagina 17

jeugd hertaling

‘ Het is toch logisch dat Kees een jongen is?’

Volgens mijn nichtje van tien heeft het boek Kees de jongen een stomme titel: ‘Het is toch logisch dat Kees een jongen is?’ Kees is als meisjesnaam inderdaad zeldzaam, maar Sylvia Witteman zei al eerder: ‘Als je Kees de jongen leest, word je Kees. Ook als je een meisje bent’.

Door Aefke ten Hagen Uitgeverij Aerial Media was enthousiast over het idee om deze klassieker te hertalen als kinderboek. Volgens Tiny Fisscher, die deze taak op zich mocht nemen, is het boek nooit bedoeld geweest als kinderboek – al zou het er tegenwoordig gemakkelijk voor door kunnen gaan. ‘Het gaat over een twaalfjarige jongen met de gedachten, gevoelens en dromen van een twaalfjarige jongen, dus waarom zou het ook geen kinderboek kunnen zijn?’ vraagt Fisscher zich af. ‘Kinderen zullen zich goed kunnen identificeren met Kees, die graag gezien en gewaardeerd wil worden, en die dat in zijn fantasie in ieder geval voor elkaar bokst. Maar ook zijn onzekerheden kom je tegen, en zijn faalangst. Verder zal zijn geheime verliefdheid op Rosa Overbeek veel herkenbaarheid opleveren. En dan is het ook nog eens lekker zielig én hoopvol. Allemaal ingrediënten voor een prachtig kinderboek.’

Wat vind jij zelf zo bijzonder aan Kees de jongen?

‘Het boek gaat over de dromerige Kees Bakels, die in zijn fantasie heldendaden verricht en daarvoor bewonderd wordt door z’n omgeving. In het echt is hij een onzeker en verlegen jochie en durft hij niet zoveel. Maar in je fantasie kan alles, en Kees’ fantasieën zijn zo aanstekelijk opgeschreven dat je tijdens het lezen ongemerkt Kees wórdt. Ik herken mezelf enorm in hem. Ook ik had als kind dagdromen vanuit de universele wensgedachte “wat als…”.

Wat als de koningin onze straat door zou rijden, juist op ons huisnummer zou aanbellen en zou zien dat ik heus niet zomaar een meisje was? Kees de jongen gaat ook over dit soort dagdromen.

Tegelijkertijd krijg je een sfeervol kijkje in het stadse leven van honderd jaar geleden.’

Waarom zou de jeugd van tegenwoordig Kees de jongen interessant vinden?

‘Veel kinderen horen en lezen graag over hoe het leven vroeger was.

Kees de jongen gaat over een schoolkind in de jaren tien van de vorige

Tiny Fisscher eeuw, maar het kernthema van het boek – opgemerkt en gewaardeerd willen worden – is universeel en van alle tijden. Toen ik het voor de eerste keer las was ik verkocht. Ik vond het lief en grappig en kon me goed in Kees inleven. Dat is ook de reden dat ik de onbedwingbare behoefte voelde om de taal wat op te frissen zodat het voor iedereen goed te lezen blijft. Anders zou over twintig jaar niemand meer weten wie Kees Bakels was.’

Je bent zelf kinderboekenschrijfster.

Waarin bewonder jij Theo Thijssen?

‘Hij weet je met eenvoudig taalgebruik verhalen in te trekken over gewone mensenlevens. Of je nu De gelukkige klas, Het grijze kind of Kees de jongen leest, je identificeert je meteen met de hoofdpersonages. Thijssen heeft geen dure woorden of literaire hoogstandjes nodig om een goed verhaal te vertellen. Hij hield zelf helemaal niet van het opgeblazen gekwaak van mensen die zich meer voelden dan een ander. Dat komt ook tot uiting in zijn boeken.’

Theo Thijssen en Tiny Fisscher, Kees de jongen, Uitgeverij Aerial Media Company, ISBN 978 94 026 0011 7 (€ 14,99)

Zelf vind ik archaïsch taalgebruik, zoals je ziet in de boeken van

Thijssen, juist mooi: ik vind dat we dat moeten koesteren.

‘Ik deel je mening, maar als je boeken die lang geleden zijn geschreven voor nieuwe generaties wilt behouden, kun je niet anders dan het taalgebruik opfrissen. Als Van den Vos Reynaerde alleen nog in middeleeuws Nederlands verkrijgbaar was, zou niemand het nog lezen.

Als je hart hebt voor een boek en tijdens een hertaling zorgvuldig te werk gaat, kun je de sfeer en de toon van het oorspronkelijke werk prima bewaren. Een ouderwetse sfeer is ook weer te geven in meer hedendaags taalgebruik. Daarbij konden zoveel jaar geleden ouders bepaalde woorden nog aan hun kinderen uitleggen, omdat ze die woorden kenden. Nu weet echt niemand meer wat baaienvangen is. Uiteraard heb ik ook ouderwetse woorden gehandhaafd en waar nodig voetnootjes geplaatst.’

Waarom verdient Kees de jongen een plek in elke boekenkast?

‘Het boek is een ode aan de fantasie en ieder gevoelsmens zal zich in Kees kunnen herkennen. In mijn hertaling is het een boek geworden dat zowel door volwassenen als kinderen gelezen kan worden. Het is een fantastisch voorleesboek, ook voor scholen. Veel mensen lezen het trouwens vaker dan één keer. Het is dan een stuk praktischer om het gewoon in huis te hebben.’

column

Verhaal­ cadeau Ik heb iets met mensen die alles hebben achtergelaten om in een vreemd land opnieuw te beginnen. Achter die landgenoten die een camping, een bed & breakfast of een klein landhuishotel runnen zijn natuurlijk prachtige verhalen te vinden.

Zo kwam ik jaren geleden terecht bij een prachtig verbouwd restaurant in the middle of nowhere op het Zuid-Franse platteland. Tot mijn verbazing werd het restaurant gerund door een Nederlands stel. Vrouw in de keuken, man met een tikje gebrekkig Frans in de bediening.

Natuurlijk diep respect voor iedereen die als Nederlander een restaurant begint in Frankrijk. Het eten was meer dan prima.

Die week logeerde ik bij een vriend die al geruime tijd in Frankrijk woont. Omdat hij Franse les geeft aan Hollanders is hij nogal op de hoogte van wat er allemaal speelt bij al die Nederlanders die daar campings, wijnboerderijen en hotels runnen. Ik dus enthousiast vertellen over mijn nieuw ontdekte helden van het restaurant. Daar moest vast een geweldig succesverhaal achter zitten.

‘Die man van het restaurant heeft vorig jaar nog in de lokale krant gestaan’, vertelde mijn vriend. ‘Het was nogal een ding.’

Dat kon ik me wel voorstellen.

Daar moest vast een verhaal inzitten voor de Franse pers: ‘Nederlanders beginnen succesvol restaurant.’

Maar het was net even anders.

‘Die man was bij de plaatselijke Lidl betrapt op het stelen van twee boodschappentassen met ganzenlever.’ ’Wat?’ Plots veranderde het verhaal. En veranderde ook mijn beleving. De man was inderdaad een beetje ongemakkelijk geweest. Een beetje schrikkerig. Leek bij nader inzien zo uit een sketch van Jiskefet te zijn gelopen.

‘Lidl zei je?’

Wat een verhaal. Wat zat er allemaal voor leed achter? Hoe kon die man zijn gezicht nog laten zien?

Was het een wanhoopsdaad? Maar ook; verkopen ze bij de Lidl ganzenlever en klopt het verhaal wel?

Heeft het echt in de krant gestaan?

Had mijn gastheer het zelf gelezen of had hij het gehoord? Was het verzonnen door een jaloerse medeNederlander die met een mislukte wijnoogst zat? Of met een leeg landhuishotel?

Ik heb er nog dagenlang over zitten fantaseren, en heb zelfs op het punt gestaan om er weer naartoe te gaan.

Om het gewoon te vragen. Uiteindelijk heb ik besloten dat niet te doen.

Omdat ik nu eenmaal een verhalenjager ben en geen journalist. Omdat mijn verzinsels vast veel leuker waren dan de realiteit.

En natuurlijk omdat je een gegeven verhaalcadeau niet in de bek moet kijken.

Patz circuspatz.com

boekenkrant.com

maart 2015 pagina 18

jeugd POËZIE

verwacht Koning varken Er was eens een koning die dol was op varkensvlees. De koningin vond het maar niks dat haar man zoveel varkens at.

Ze waarschuwde: ‘Als je niet uitkijkt, ga je nog op een varken lijken.’

‘Leuk toch,’ antwoordde de koning. ‘Hangt mijn staartje eindelijk aan de Koos Meinderts en Stern Nijgoeie kant en zit er nog land, Koning Varken, Uitgeeen mooie krul in ook.’ verij Lemniscaat, ISBN 978 90 De koninklijke varkens 477 0508 6 (€ 14,95) vonden het een eer om voor de koning te sterven – tot een van de varkens, een biggetje nog, besloot zich niet te schikken in zijn lot en te ontsnappen.

Fred kan niet slapen Fred het hert weet wat hij wil. In zijn eerste prentenboek waren dat handen, en die kreeg hij ook van zijn schepper Pépé Smit. In dit nieuwe Pépé Smit, Fred kan niet slaboek komen die handen pen, Uitgeverij De Harmonie, goed van pas, al gaat ISBN 978 90 761 7452 5 (€ 14,90) het even helemaal mis als Fred op bezoek gaat bij Anton de knorrige boswachter. Wie Fred kan niet slapen uitheeft, kijkt nooit meer met dezelfde ogen naar de maan.

Zwemmen tegen de stroom in

Gewicht van water van Sarah Crossan vertelt het verhaal van de twaalfjarige Poolse Kasienka, die samen met haar moeder naar Engeland emigreert. De twee zijn op zoek naar Kasienka’s vader Tata, die hen heeft achtergelaten. Het leven in Engeland blijkt voor beiden een stuk moeilijker dan gedacht.

Door Zofeyah Braam Opvallend genoeg wordt het verhaal van Gewicht van water verteld door middel van gedichten. Deze hebben allemaal een eigen onderwerp, maar vormen samen een geheel. Door deze vertelstijl spring je als lezer van punt naar punt, en duurt het even voordat het verhaal aanvoelt als meer dan aaneengeregen momentopnames

van Kasienka’s gedachten. Sommige relaties tussen personages komen daardoor niet helemaal goed uit de verf. Toch neemt de betrokkenheid met ieder gedicht toe, en groeit de waardering voor het verhaal gaandeweg en met terugwerkende kracht. Het is knap wat Crossan weet te doen met relatief weinig woorden.

Kasienka voelt zich verloren en eenzaam in haar nieuwe leven en heeft het gevoel alsof er aan alle kanten aan haar wordt getrokken. De zoektocht naar haar vader gaat niet naar wens en ze krijgt te maken met pestkoppen en racisme. Toch zijn er ook gedichten die een lichtere toon hebben. Zo komen de liefde, een eerste kus en logeerpartijtjes aan bod. De verhaallijn die de meeste voldoening geeft is de ontwikkeling van Kasienka’s Sarah Crossan, Gewicht van zwemtalent. Het is een water, vertaling: Sabine van de weinige aspecMutsaers, Uitgeverij Kluitten in haar leven waar man, ISBN 978 90 206 2983 5 (€ 14,99) ze controle over lijkt te

advertentie

Het boek van Tess Tess schrijft, Tess leeft en Tess doet. Dat laatste vooral, zonder veel na te denken over de gevolgen van haar acties.

Ze doet een zomer lang inspiratie op voor haar boeken. Want om auteur te kunnen worden, moet je wel zorgen dat je zelf ook veel meemaakt, vindt ze. In haar Miriam Bruijstens, Het boek van Tess, Uitgeverij Clavis, eentje onderneemt ze ISBN 978 90 448 2327 1 (€ 14,95) gevaarlijke avonturen en met haar vriendinnen komt ze in bizarre situaties terecht. Gelukkig ontmoet ze iemand die haar rust geeft en haar na laat denken over haar leven. Aan hem vertelt ze haar grootste geheim.

Ik geef je de zon Ik geef je de zon vertelt het verhaal van een onafscheidelijke tweeling, die uit elkaar groeit door een familietragedie en de problemen die hun puberteit met zich meebrengt. Noah worstelt met zijn homoseksualiteit, terwijl de ‘eerste keer’ van Jude afschuwelijk was. De hoofdstukken wisselen tussen hun perspectieven, waardoor je langzaam maar zeker leert hoe hun innige band ontspoort.

Jandy Nelson, Ik geef je de zon, Vertaling: Aimee Warmerdam, Uitgeverij Blossom Books, IBSN 978 90 206 7977 9 (€ 18,99)

Met zeekaart en windkaartjes om zelf je koers te bepalen.

Het is knap wat Crossan weet te doen met weinig woorden. hebben. Haar overwinningen op dat gebied zijn een welkome afwisseling tussen alle verlorenheid.

De karakters binnen het verhaal zijn niet perfect – al probeert Crossan ook niet om ze zo af te beelden.

Lastige onderwerpen worden met een soms verassend rauwe eerlijkheid neergezet. Zo heet een van de gedichten ‘Ik wou dat Tata dood was’. Op een ander moment maakt Kasienka een afweging tussen zichzelf en haar moeder: ‘En ik wil voor Mama/De grote doos make-up kopen/Die zij niet kan betalen./Of mijn eigen sokken afrekenen./Maar ik wil die vijf pond ook houden./Die vijf pond heb ik liever.’

Kasienka’s overpeinzingen maken van Gewicht van water een boek dat op een sterke manier emoties weet weer te geven, gemakkelijk wegleest en ook voor oudere lezers zeker de moeite waard is.

boekenkrant.com

maart 2015 pagina 19

biegel

De meesterverteller met het rovershart Op 25 maart 2015 zou Paul Biegel (1925-2006) negentig jaar zijn geworden. Een mooie gelegenheid om deze legendarische kinderboekenschrijver eens in het zonnetje te zetten!

Jarrik, Aljassus. Het zijn namen die niemand ooit eerder heeft gehoord, maar die vlot over de tong rollen en een bepaalde kracht in zich dragen.

Biegel wist precies hoe hij de taal moest inzetten om een bepaald effect teweeg te brengen, zo blijkt ook uit de vele liedjes in het verhaal, die nu eens geheimzinnig, dan weer een tikje schunnig zijn. Soms is het Door Nina Visser verhaal ineens poëzie, bijvoorbeeld Er was maar één manier wanneer je in een afgrond kijkt die om het pikzwarte water verschrikkelijk ‘steil steil steil’ is.

Biegel had maar een paar zinnen over te komen: in het nodig om de eenzame, waanzinnige rieten bootje van de personages in het levenloze Dorr dwerg. te typeren. De oude Jo wacht op ‘Dat kost een zoen op jongemannen die haar allang verje linkerwang’, zei de geten zijn, hoteleigenaar Dil blijft de dwerg grinnikend. Hij had een bochel bedden verschonen voor gasten die die hem voorover drukte, alsof hij nooit meer zullen komen, en de pad voortdurend een zware zak op de rug Glop zit opgesloten in een toren met droeg. slechts boeken als gezelschap.

‘Goed’, zei het meisje zacht.

Met al hun fantasie bieden Biegels verhalen een ontsnapping aan de In de openingsscène van De tuinen werkelijkheid. Niet alleen voor de van Dorr herken je direct de pen van lezer, maar misschien ook voor de Biegel. Fantasie, poëzie, gekte en het auteur zelf. Hij worstelde zijn leven bovennatuurlijke, dat de schrijver lang met zijn homoseksualiteit, die zelf zo mooi omschreef als ‘tover’. Je hij vanwege zijn streng katholieke voelt de duistere sfeer die van het opvoeding maar moeiwater uitgaat, maar lijk kon accepteren. tegelijkertijd roept de In een interview met overtocht verwachting Arjan Visser in Trouw op, opwinding. Wat zou in 2005 zei hij: ‘Hoe kun er hierna gebeuren? je nou een begeerte Nadat Mijnewel de uit je kop zetten? Dat overkant heeft bereikt is toch een lachertje! en de dwerg haar wang Maar dat neemt niet heeft gemarkeerd weg dat ik van alles met een onuitwisbare heb geprobeerd om van zwarte kus, betreedt ze mijn liefde voor mande stad Dorr, waar ze nen af te komen.’ op zoek gaat naar een Daarnaast kreeg de manier om de behekste Paul Biegel, De tuinen van auteur een grote klap tuinmansjongen JouweDorr, illustraties: Charlotte te verwerken toen zijn niet terug te krijgen.

Dematons, Uitgeverij Lemzoon op 28-jarige leefMijnewel, Jouweniet, niscaat, ISBN 978 90 477 5011 tijd zelfmoord pleegde.

Dorr, Dwergelief, Sirdis, 6 (€ 15,95)

Paul Biegel

Mark Kohn

Biegel gaf later aan de beslissing van zijn zoon te respecteren: ‘Hij nam een weloverwogen beslissing. Hij is ervan af. Ik weet nog wat ik dacht: Nou jongen, jij dood? Dan zal ik voor jou ook leven, dan leef ik voor twee.’

Ondanks dat zijn leven niet gemakkelijk was, zag Biegel het schrijven niet als een ontsnapping: ‘O nee, het is zeker niet zo dat ik verhalen verzin omdat de werkelijkheid mij niet mooi genoeg is. Er is helemaal geen reden, er is alleen een drang.’

Die drang leverde meer dan zestig boeken op, die nog altijd veel gelezen worden en een inspiratie vormen voor andere schrijvers. Dit geeft te denken: zouden Biegels verhalen eeuwig houdbaar zijn? Met de ‘tover’ als conserveringsmiddel kan dat bijna niet anders.

We interviewden Lemniscaat-auteur Marco Kunst over de invloed van Biegel op zijn werk.

Benieuwd naar dit gesprek? Surf dan gauw naar boekenkrant.com.

smullen

Een revolutie op perengebied Stel, je bent een peer. Je bent een peer die hoort dat de groenteboer perensap van je wil maken. Wat doe je dan?

Je pakt al je perenbezittingen bij elkaar en vlucht!

Door Nina Visser

Clarisse van Veen, De avontuurlijke reis van Joep, Pera en Pim, Uitgeverij Rubinstein, ISBN 978 90 476 1679 5 (€ 12,95)

Dit is precies wat Pera en Joep doen wanneer ze vernemen welke plannen Kees de Groenteboer voor ze in petto heeft. Ze besluiten terug naar Zuid-Frankrijk te gaan, naar de boomgaard waar ze vandaan komen en waar al hun vrienden wonen. Onderweg komen ze voor vele gevaren te staan, maar gelukkig worden ze geholpen door een vriendelijke landloper, door de winterse mevrouw Anijs uit de bergen en

door een zwemmende zeepeer. Als je zulke beproevingen samen hebt doorstaan, dan kan het bijna niet anders of er bloeit iets moois op. En ja hoor, Joep en Pera worden verliefd en krijgen samen een zoontje, Pim. Met zijn drietjes vervolgen ze hun reis, om uiteindelijk een fantastische perenbruiloft te beleven met al hun oude en nieuwe vrienden.

De originaliteit van dit verhaal zit hem natuurlijk in de keuze voor de hoofdpersonen. Clarisse van Veen heeft elk hoofdstuk voorzien van met zorg gefotografeerde scènes waar de originaliteit van af spat. De foto’s bevatten mooie details, zodat je er steeds nieuwe dingen in ontdekt, en de perenpersonages hebben elk hun eigen herkenbare accessoire of kledingstuk. Hoe leuk is het idee van een perenlandloper met rug-

zakje en hoed, en wat een vondst is de peer met zonnebril!

Dit boek gaat ongetwijfeld een revolutie op perengebied ontketenen.

Een heuse perenhype, waarbij Joep, Pera en Pim alle kinderkamers bevol-

ken, en peren worden uitgeroepen tot Beschermde Fruitsoort waar je alleen nog maar visueel van mag smullen.

boekenkrant.com

maart 2015 pagina 20

boekfragment

Poesje mauw

Mies van Hout, Poesje mauw (met cd), Uitgeverij Lemniscaat, ISBN 978 90 477 0662 5 (Prijs met de kortingsbon in deze krant: van € 14,95 voor € 11,20) www.lemniscaat.nl

© Mies van Hout

In de maneschijn, in de maneschijn, klom ik op een trapje naar het raamkozijn.

En je raadt het niet, en je raadt het niet.

Zo doet een vogel en zo doet een vis, zo doet een duizendpoot die schoenenpoetser is.

En dat is één, en dat is twee, en dat is dikke, dikke, dikke tante

Kee. En dat is recht, en dat is krom, en zo draaien wij het wieltje nog eens om.

Rom-bom!

Isa Bella. Bruidsmeisje met pech Bruidsmeisje met pech is het tweede hilarische boek over Isa Bella en haar broers. Een droom komt uit voor Isa Bella als ze hoort dat haar tante Flo gaat trouwen. Ze mag bruidsmeisje zijn! Dat klinkt als een roze, bloemige, meisjesachtige dag met mooie cakejes en prachtige jurken…

Poppy Harper, Isa Bella.

Bruidsmeisje met pech, Uitgeverij Kluitman, ISBN 978 90 206 7442 2 (€ 9,95) www.kluitman.nl

‘Luister iedereen, ik heb GROOT NIEUWS!’ ‘Is Isa verkocht aan de dierentuin?’ raadde Jack.

‘Heeft Jack de wie-lijkt-het-meest-

op-een-nijlpaard-wedstrijd gewonnen?’ vroeg Isa. ‘Laat je moeder uitpraten!’ zei pap.

‘Wat is er?’

‘Wacht!’ riep Josh. ‘Tromgeroffel!’ Hij begon met zijn vork en mes op tafel te timmeren, tot pap ze wist af te pakken.

‘TANTE FLO GAAT TROUWEN!’ gilde mam. Ze was zo opgewonden dat ze niet eens doorhad dat Arthur Simon zijn eten rondsproeide alsof hij een doperwtjesfontein was.

‘Flo? Ónze Flo?’ zei pap ongelovig.

‘Gaat ze zich binden? Eindelijk? Allemaggies. Wie heeft ze zo gek gekregen om met haar te trouwen?’

‘Doe niet zo gemeen!’ zei mam. ‘Haar

Franse vriend, Jean-Paul, is gisteren op zijn knieën gegaan!’

De jongens rolden met hun ogen en maakten overgeefgeluiden, maar mam negeerde hen en staarde dromerig voor zich uit.

‘O, wat romantisch…’ zei Isa Bella.

‘Ik kan niet wachten om haar te zien, zodat ze ons er alles over kan vertellen!’

‘Ik ook niet,’ lachte mam. ‘Ik heb gezegd dat we haar zo veel mogelijk zullen helpen bij het regelen van de bruiloft. En dan nu het allerbeste nieuws!’

Iedereen werd weer stil. Pap keek zo van ‘ik-heb-hier-geen-goed-gevoelbij…’ De laatste keer dat hij zo keek,

was toen Isa Bella hem smeekte of ze buurmeisje Bibi’s haar mocht knippen.

‘Flo heeft me echt heel hard nodig bij de hele organisatie… dus we hebben bedacht dat we de bruiloft HIER gaan houden!’

gens en meisjes, goedendag. Ik ben Charles Droste, directeur van schouwburg Creaborg.’

‘Nou en,’ fluistert Jasmijn. ‘We willen Big Hero én MC Mo en niet de directeur.’

‘Ssst,’ sist James. ‘Luister eerst even wat hij te zeggen heeft.’

De directeur wendt zijn gezicht even af en kucht. ‘In de tien jaar dat ik directeur ben, heb ik nog nooit zoiets vervelends meegemaakt.’

James en Kim zitten op het puntje van hun stoel.

‘Er is weleens een optreden afgezegd wegens ziekte of stemproblemen.

Maar…’ De directeur krijgt een brok in zijn keel. ‘Maar,’ herhaalt hij, ‘ik

heb nog nooit meegemaakt dat een van de artiesten werd ontvoerd.’

‘Ontvoerd?’ klinkt het vragend door de hele zaal.

‘Ja, lieve mensen. Ontvoerd. Ik kreeg een uur geleden via de website van ons theater een mail waarin stond dat MC Mo ontvoerd is.’

James Blond en de vermiste rapper

Fred Diks, James Blond en de vermiste rapper, Uitgeverij Kluitman, ISBN 978 90 206 7392 0 (€ 12,50) www.kluitman.nl

James Blond is de nieuwe succesvolle serie van bestsellerauteur Fred Diks, bekend van onder meer Koen Kampioen en de Arjen Robbentrilogie. James heeft samen met zijn zus een detectivebureau opgericht. In de buurt lossen zij speurklussen op.

Eind vorig jaar verscheen James Blond in actie! Nu is er een splinternieuw avontuur: James Blond en de vermiste rapper, met vette illustraties van Mark Janssen.

‘Wat kan er gebeurd zijn?’ vraagt James zich hardop af.

‘Geen idee,’ antwoordt de juf. ‘Als hij zomaar wegblijft, krijgt hij het met iedereen aan de stok. Big Hero heeft ervoor gezorgd dat de hele pers hier aanwezig is bij de doorbraak van MC Mo. En dan komt meneer de rapper niet opdagen. Schandalig.’

‘Er is vast iets ergs met MC Mo gebeurd,’ vreest Kim. Dan komt er een man in een mooi pak het toneel op. Hij gaat voor het dichte gordijn staan.

James wijst. ‘Die man was net al doodnerveus.’

De man pakt de microfoon uit de standaard. ‘Dames en heren, jon-

boekenkrant.com

maart 2015 pagina 21

boekfragment

Eleanor & Park Dit boek vertelt het verhaal van de twee buitenbeentjes Eleanor en Park, tijdens één schooljaar in 1986. Ze delen hun passie voor stripboeken en muziek. Ze zijn slim genoeg op te weten dat een eerste liefde bijna nooit standhoudvt, maar ook dapper en wanhopig genoeg om het te proberen.

Rainbow Rowell, Eleanor & Park, vertaling: Annelies Jorna en Ineke Lenting, Uitgeverij Van Goor, ISBN 978 90 003 4263 1 (€ 12,50) www.unieboekspectrum.nl

Vandaag had ze haar boeken bij zich en droeg ze schone kleren. Ze had haar spijkerbroek gisteravond in de badkuip moeten wassen en hij was nog wat vochtig… Maar alles bij elkaar voelde Eleanor zich stukken beter dan gisteren. Zelfs haar haar werkte min of meer mee. Ze had het in een knot gepropt en er een elastiek omheen gebonden. Het deed gruwelijk zeer als het er weer uit moest, maar voorlopig bleef de boel zitten.

Het mooiste was wel dat ze Parks songs in haar hoofd had, en op de een of andere manier ook in haar borst. De muziek op dat bandje was bijzonder. Die deed iets met haar.

Alsof haar longen en haar buik op scherp werden gezet. Het had iets opwindends, iets geladens, waardoor Eleanor het gevoel kreeg dat alles, de hele wereld, anders was dan ze altijd had gedacht. En dat was mooi. Dat

was fantastisch.

Die ochtend stapte ze met geheven hoofd de bus in, haar ogen op Park gericht. Hij keek ook, alsof hij op haar zat te wachten. Een lachje ontsnapte haar. Een vluchtig lachje.

Zodra Eleanor zat, liet ze zich onderuitzakken zodat het schorem achter in de bus niet aan de bovenkant van haar hoofd kon aflezen hoe gelukkig ze was. Ze voelde Park naast zich, ook al zat hij op minstens vijftien centimeter afstand.

Ze gaf hem de stripboeken van de vorige dag terug en plukte nerveus aan het groene lint dat ze om haar pols had gewikkeld. Ze wist niet wat ze moest zeggen. Ze begon al bang te worden dat ze misschien helemaal niks ging zeggen, dat ze hem niet eens ging bedanken…

Parks handen lagen volmaakt stil op zijn schoot. En ze waren volmaakt volmaakt. Honingkleurig met schone, roze nagels. Alles aan hem was sterk en slank. Bij hem had elke beweging een reden. Ze waren al bijna bij school toen hij de stilte verbrak.

‘Heb je ernaar geluisterd?’

Ze knikte en haar blik reikte nu al tot aan zijn schouders.

‘Vond je het mooi?’ vroeg hij.

Ze sloeg haar ogen ten hemel. ‘O, god. Het was… gewoon…’ Ze spreidde al haar vingers. ‘… supergaaf.’

‘Bedoel je dat sarcastisch? Ik weet het echt niet.’

Nu keek ze naar zijn gezicht, ook al wist ze dat ze dan het gevoel kreeg alsof haar ingewanden aan een haak via haar borst naar buiten werden getrokken.

‘Nee, het was echt supergaaf. Ik bleef maar luisteren. Dat ene nummer, “Love Will Tear Us Apart”, geloof ik.’

‘Ja, Joy Division.’

‘O, god, dat is het mooiste begin ooit.’

Hij deed de gitaar en de drums na.

‘Ja, ja, ja,’ zei ze. ‘Het liefst had ik die eerste drie seconden telkens opnieuw afgespeeld.’

‘Had je kunnen doen.’ Zijn ogen lachten, zijn mond deed een klein beetje mee.

‘Ik wilde de batterijen niet leegmaken,’ zei ze.

Hij schudde zijn hoofd, alsof hij dat maar stom vond.

‘Bovendien,’ zei ze, ‘vind ik de rest al even mooi, zoals dat hoge stuk, de melodie, dat da, da-de-da-da, de-da, de da.’

Hij knikte.

‘En zijn stem aan het eind,’ zei ze, ‘als hij net iets te hoog gaat… En dan helemaal op het laatst, wanneer het klinkt alsof de drums ertegen vechten, alsof ze niet willen dat het nummer stopt…’

boekfragment

Het boek van Tess Tess schrijft, Tess leeft en Tess doet. Dat laatste vooral, zonder veel na te denken over de gevolgen van haar acties. In Het boek van Tess maak je een zomer lang mee hoe Tess inspiratie opdoet voor haar boeken.

Miriam Bruijstens, Het boek van Tess, Uitgeverij Clavis, ISBN 978 90 448 2327 1 (€ 14,95) www.clavisbooks.com

Van een afstand zie je alles beter.

Daarom sta ik op de rand van de klif naar beneden te kijken. In de diepte, waar surfers hun leven wagen zodra er enigszins fatsoenlijke golven zijn, is nu niemand. Ik ken ze allemaal, de surfers. Alleen mensen van hier surfen op deze plek, waar je ieder moment het gevaar loopt om tegen de rotsen aan stukken te worden gereten. Gevaar is lekker.

Ik draag een lange witte jurk en beeld me in dat ik een van de jonkvrouwen ben die zich vroeger hier naar beneden stortten, verteerd door de ondraaglijke pijn van de dood van een geliefde of door schuldgevoel vanwege de moord op een luguber familielid.

Tenminste, zo stel ik het me voor.

Dat is romantischer dan een noodlottig ongeval in een moment van onachtzaamheid of een klungelige valpartij.

Het kan behoorlijk spoken aan deze kust en in mijn verbeelding vonden deze gebeurtenissen uitsluitend

plaats tijdens onstuimige herfststormen en ijzig koude winters.

Ik sta hier ook graag in de herfst of winter, uit te kijken over de eindeloze zee, het geluid van de golven bonkend in mijn hoofd. Als het hard waait, moet je oppassen dat je niet van de klif geblazen wordt. Nogmaals, gevaar is lekker.

Maar nu is het zomer, het is snikheet en er staat zelfs geen briesje. De zee is glad als een spiegel. Het is vloed. Ik haal diep adem en voel hoe de hete lucht mijn keel schroeit. Ik zet af en spring.

De vrije val duurt eindeloos. Mijn jurk bolt op en fungeert als parachute. Even voel ik me alsof ik zweef, maar dan krijgt de zwaartekracht vat op me en val ik als een baksteen.

Mijn voeten raken het wateroppervlak met een harde klap, die ik door mijn hele lijf voel natrillen. Ik ga onder, steeds dieper en dieper.

Ik zie niets, omdat mijn jurk voor mijn gezicht drijft. Mijn rechterbeen schuurt langs een rots die vol zit met kokkels. De schelpen schrammen mijn scheen. Mijn ribbenkast raakt een stuk rots en in een reflex zuig ik niet-bestaande lucht naar binnen, waardoor mijn longen vol water lopen.

Dan raken mijn voeten de bodem van de zee. Door de kracht waarmee dit gebeurt, schiet ik meteen weer omhoog. Mijn gezicht wordt bevrijd

van mijn jurk, maar ik zie nog steeds niets.

Pas als ik dicht bij het wateroppervlak ben, zie ik het lichter worden.

De stralen van de zon wijzen me de weg en hoestend en proestend kom ik boven. Ik zwem om de klif heen en spoel aan op het strand. Daar blijf ik even zitten om uit te hijgen en mijn been te inspecteren, dat rood is van het door water verdunde bloed. Sommige schrammen zijn diep, maar uiteindelijk valt het allemaal wel mee.

Ik sta op en loop naar huis. Daar trek ik mijn jurk uit en zie een enorme bloeduitstorting op en onder mijn ribben. Ik hoop dat er niks gebroken is.

TE GEK VOOR WOORDEN, DEZE BOEKEN VOOR DEZE PRIJS! TOPTITELS VOOR SLECHTS € 12,50

€ 12,50 van 23 februari tot 2 mei 2015

@bestofyabooks

/youngadultboeken

bestofyabooks

boekenkrant.com

maart 2015 pagina 23

boekfragment

Natuurlijk Lekker Basiskookboek 100% puur, vers, biologisch & natuurlijk: 225 populaire recepten zonder geraffineerde suikers en toevoegingen.

Voor het glazuur: 5 el gezeefde stevia frost poedersuiker* fruitcoulis of vers bessensap

RECEPT

Om te garneren: cacaonibs

Donuts

Monique van der Vloed, Natuurlijk Lekker Basiskookboek, Uitgeverij Van Duuren Media, ISBN 978 90 594 0817 3 (€ 24,95) www.vanduurenmedia.nl

Wie lust ze niet, die heerlijke zoete donuts? Een ware traktatie en zeer populair in landen als Amerika en Engeland. Maar ook hier eten we ze erg graag. Helaas zijn donuts nu niet bepaald gezonde rakkers te noemen. Ze worden niet alleen gefrituurd, wat ze direct al erg rijk aan vet maakt, maar ze worden ook nog eens flink gesuikerd. Gelukkig kunnen we ook gezond genieten van donuts! En heel bijzonder: deze donuts worden niet gefrituurd, maar gewoon lekker gebakken in de oven!

Dit heb je nodig voor het beslag: 150 g gemalen blanke amandelen, of amandelmeel 2 el psyllium 2 el kokosolie/vet op kamertemperatuur 1 groot ei 3 el stevia kristal sweet xtra* enkele druppels pure vanille-extract 1 el wijnsteenbakpoeder 50 ml havermelk

Zo maak je het: Verwarm de oven voor op 185 graden en bekleed een bakplaat met bakpapier. Doe alle ingrediënten voor het beslag in een kom en mix tot een stevige deegbal. Draai balletjes van het deeg en druk ze een beetje plat op de bakplaat. Maak met een appelboor een gat in het midden.

Bak de donuts in het midden van de oven gaar in ongeveer 20–25 minuten. Controleer tussentijds. Zorg dat de donuts niet te hard worden, anders worden ze te droog. Laat goed afkoelen.

Maak een stevig glazuur door steeds kleine beetjes coulis toe te voegen aan de poedersuiker.

Smeer het glazuur uit over de goed afgekoelde donuts en bestrooi met de cacaonibs.

*Steviaproducten zijn te koop bij www.steviaproducts.be.

Maar andere suikervervangers kunnen ook worden gebruikt: 1 eetlepel stevia komt ongeveer overeen met 2 à 3 eetlepels kokosbloesemsuiker, palmsuiker, agave of honing. Of gebruik erythritolsuiker.

boekfragment

De week ‘Zeven dagen vrijheid. Zonder je geliefde te vertellen wat je hebt gedaan. Durf jij dat aan?’ Cleo verlangt ernaar om haar geheime verlangens te leven. Ze vertrekt naar Parijs om tot nieuwe inzichten te komen. Maar hoe dieper ze graaft, hoe meer er aan het licht komt dat eigenlijk verborgen moest blijven.

Christine Pannebakker, De week, Uitgeverij De Arbeiderspers, ISBN 978 90 295 8795 2 (€ 17,95) www.vrouwenpower.eu

‘Wie verwachting zaait, oogst teleurstelling,’ stond op de betweterige dagkalender bij het toilet. Ik scheurde het papier eraf en gooide het in de papierbak. Begint niet alles met het planten van een zaadje? Ik wilde geluk op het pad van Vlinder zaaien en het wild zien bloeien.

Niet zomaar geluk, nee, hemelhoog, juichend geluk. En nu gunde ik het mezelf ook. Maar hoe meer ik het wilde, hoe sterker het tekort voelde.

‘Lebensneid’ noemde Nietzsche het: de overtuiging dat een ander meer geluk heeft dan jij. Zo had ik geleefd: als ik maar haar succes, liefdesleven, erkenning, geld had, zou ik gelukkiger zijn. Loena zei me nog: getrouwde mensen wensen heimelijk dat ze weer single zijn en de singles willen getrouwd zijn. Misschien had ze wel gelijk. Droomden we altijd over dat groene gras elders. En vergaten we te kijken hoe het licht

erop viel. ‘Geef me zeven dagen dan komt alles goed,’ fluisterde ik.

In bed staarde ik naar het plafond.

Wat gebeurde er met me? Hoe meer David zijn best deed, hoe meer afstand ik van hem nam. Mijn lichaam schreeuwde om meer vrijheid en mijn geest gilde mee. Florentine danste voor mijn ogen. Ik knipperde haar weg. Ik had haar te lang eigenschappen toegedicht die ik in mijn echtgenoot niet meer wilde zien. Hoe vaak had ik mezelf voorgesteld een nieuw leven te beginnen.

Rücksichtlos. Een nieuwe start. Zodat ik ook opnieuw geboren kon worden.

Voor Vlinder zou het ook een beter voorbeeld zijn; een spannende moeder die haar en de wereld het verhaal achter kunstschatten zou tonen.

Ik zou haar eindelijk kunnen onthullen wie ik diep van binnen was.

‘Heb jij de deur op slot gedraaid?’ Ik draaide op mijn buik, de enige houding waarin ik moeiteloos in slaap viel.

David trok een wit shirt aan en sloeg de dekens open.

‘Wat zou jij doen als je een week vrij had?’

‘Het symposium een boost geven.’

Hij snapte me niet, weer niet.

‘Ik bedoelde als je echt vrij bent. Als gewoon alles kan.’ Ik leunde met een elleboog op mijn kussen. ‘Jij vraagt aan mij wat ik wil, dat wil ik. Blijkbaar is dat niet het juiste antwoord.

Dus zeg jij maar wat ik zou moeten

antwoorden.’

Hoe lang was ons leven al een opeenstapeling van misinterpretaties? ‘Ik bedoelde gewoon…’ Ineens was ik vooral moe. ‘Laat maar.’ Ik draaide op mijn rug, starend naar het plafond.

‘Wees gewoon duidelijk.’

Het liep alweer zo anders dan ik had gewild. Misschien deed ik te veel mijn best. Kon ik niet meer achteloos iets zeggen door de jaren van stille verwijten.

‘Het lijkt me prettig om allebei een week vrij te zijn. Vrij van verplichtingen. Van ons huis. Jij van je werk.

Ook van het symposium.’ Gespeelde luchtigheid.

‘Samen een week weg. Dat wilde je toch nooit?’ Hij lachte behoedzaam.

Niet voluit. Ik zag dat zijn lichaam zich naar me toe draaide.

‘Ik bedoelde ook van elkaar. Dat jij gaat doen wat jij graag wil, en ik wat ik wil doen. Zonder dat een ander zich ermee kan bemoeien.’

thema boekenweek

WAANZI N. TE GEK VOOR WOOR DEN. Wouter Kusters is een filosoof en schrijver die twee keer een psychotische episode doormaakte.

Hij schreef het standaardwerk over waanzin in alle tijden en culturen.

‘Filosofie van de waanzin is een heel bijzonder boek dat ook in de internationale literatuur nauwelijks een tegenhanger kent.’

– De Morgen ****

© FOTO: WERRY CRONE

‘Een overdonderend, intelligent en uitdagend boek.’

– de Volkskrant ***** isbn 978 90 477 0632 8 | Paperback € 39,95 www.wouterkusters.nl

100% puur, vers, biologisch & natuurlijk

Middernacht Pers wenst u een inspirerend en vreedzaam 2015 toe

225 populaire recepten zonder geraf�neerde suikers of toevoegingen

Een warm juweeltje voor het slapen gaan.

Middernacht Pers

VAN

DUUREN MEDIA

www.vanduurenmedia.nl

www.middernachtpers.nl

boekenkrant.com

maart 2015 pagina 25

reizen De Boekenkrant-redactie gaat op vakantie. We lezen een reisgids. In hoeverre worden we overgehaald om naar de betreffende bestemming af te reizen? hoogstandjes

Praag in 3D

Deze maand: Praag in de serie Capitool Reisgidsen.

De achterflap verraadt weinig over de bestemming.

‘Nog nooit was een reisgids zo gemakkelijk in het gebruik’ – dat dan weer wel.

Door Anouk Abels Vakantiezin Praag biedt een schat aan smaakmakend fotomateriaal en intrigerende informatie over de Tsjechische hoofdstad. Kenmerkend voor de Capitool-gidsenreeks zijn de 3D-tekeningen van de plaatselijke toeristische hoogstandjes: kastelen, bruggen en andere architectonische wonderen worden op deze manier voorzien van de hoognodige overzichtelijkheid. In Praag worden onder andere het Stadhuis, het Nationale Theater en natuurlijk de wereldberoemde Karelsbrug voorzien van zo’n 3D-afbeelding. De tekening van de laatstgenoemde toeristische trekpleister neemt maar liefst vier pagina’s in; daarbij wordt er volop aandacht besteed aan de indrukwekkende beeldhouwwerken die je op de brug tegenkomt.

Praag blinkt voornamelijk uit in veelzijdigheid.

Wil je meer weten over de historie van Praag?

Duik de bijna twintig pagina’s tellende, geïllustreerde geschiedenisVladimír Soukup, Capitool beschrijving in. Wie zich Reisgidsen: Praag, vertaliever laat verrassen, ling: Wybrand Scheffer, Uitkan één van de voorgegeverij Unieboek | Het Specstelde dagprogramma’s trum, ISBN 978 90 003 4212 9 (€ 26,99) uitkiezen. En de reiziger

die graag zelf zijn reis samenstelt, kan lekker aan de slag met de overzichtelijk ingedeelde hoofdstukken over de verschillende wijken van de stad. Ook de praktische mens heeft veel aan de reisgids: achterin vind je overzichten van hotels, restaurants en vervoeropties binnen de stad. Een leuk hoogtepuntje binnen de gids is de informatie over de Praagse en Tsjechische delicatessen: soep met leverknoedels klinkt niet al te aanlokkelijk, maar de Trdelník en

Becherovka (respectievelijk gebak en sterke drank) zijn culinaire hoogstandjes die we maar al te graag zouden uitproberen.

Vakantiedomper Praag komt af en toe rommelig over. Dat komt vooral door de opmaak: soms gebeurt er gewoonweg te veel op één pagina. Daarbij zijn veel prachtige locaties en kunstwerken piepklein afgebeeld.

De gids laat schitterende voorbeelden zien van Jugendstil-architectuur, en van het werk van artiesten als Gustav Klimt en Giuseppe Arcimboldo – maar dan wel op postzegelformaat. Praag zou gebaat zijn geweest bij een rustigere vormgeving: meer panorama-afbeeldingen van één of zelfs twee pagina’s

zouden daar zeker aan meehelpen.

Gaan we?

Praag is een veelzijdige en inspirerende gids, die je de juiste handvatten biedt om je verblijf in deze historische prachtstad onvergetelijk te maken. Het fijne aan dit boekwerk is dat iedere type reiziger – van de impulsieve dwaler tot de rigoureuze planner – er wel wat aan heeft. De 3D-afbeeldingen die zo kenmerkend zijn voor de Capitool-serie zorgen ervoor dat je je al in het Praagse waant voordat je er daadwerkelijk bent aanbeland.

Kortom: een degelijke reisgids over een heerlijke bestemming. Wij gaan zeker.

metropool

De durf om te veranderen

Door Tanja Wilming

Joop de Jonge en Frits Gierstberg, Rotterdam in the Picture, Uitgeverij Hannibal, ISBN 978 94 920 8117 9 (€ 39,50)

De tentoonstelling Rotterdam in the Picture in het Nederlands Fotomuseum laat zien hoe de stad voortdurend hard bouwt aan haar toekomst.

Ter gelegenheid van deze expositie is een catalogus verschenen met de tentoongestelde foto’s.

In dit fotoboek komen het beeld van de stad en de stad als beeld

De afbeeldingen weerspiegelen opdrachtgevers en locaties, maar ook hoe de fotograaf vond dat de stad eruit moest zien. Zo was in de negentiende eeuw Parijs het grote voorbeeld. Fotograaf Carl Emil Mögle toont in zijn foto Boompjes uit die periode door middel van ‘fraai tegenlicht’ zijn neiging naar het romantische en de schilderkunst, voortgekomen uit liefde voor de Franse hoofdstad. In de twintigste en eenentwintigste eeuw ging de voorkeur juist uit naar Carl Emil Mögle, Boompjes, 1899. Berlijn en New York.

in de fotografie bij elkaar: je leert over de stad en over fotografie. Het resultaat is een verzameling foto’s die gedurende 175 jaar door amateurs en professionals gemaakt zijn.

Koninklijke Verzamelingen, Den Haag

Rotterdam: de stad van verandering. Opbouw, sloop, wederopbouw en uitbreiding. Alles om de metropool te worden die de stad zo graag wil zijn.

De stad is sinds het begin van de fotografie een geliefd onderwerp voor fotografen. De verscheidenheid van Rotterdam wordt weerspiegeld in de foto’s. Prachtige exemplaren geven je een rijke indruk van de stad.

Dit boek brengt alle fotografische genres samen: van straatfotografie en architectuurfotografie tot fotografische stadsgezichten.

‘De durf om te veranderen is de kwaliteit van deze stad’, aldus Wilfried de Jong, die het voorwoord schreef.

En dat is ook meteen de kwaliteit van dit boek.

De tentoonstelling Rotterdam in the Picture is nog te zien tot en met 17 mei 2015 in het Nederlands Fotomuseum in Rotterdam.

boekenkrant.com

maart 2015 pagina 26

non-fictie verwacht

psychiatrie

De gezusters Romanov De vier zussen Romanov waren begin 20e eeuw de meest besproken en gefotografeerde prinsessen van Europa. Biografe Helen Rappaport zet de tot nu toe door historici genegeerde zussen centraal in een tragisch familiedrama, gebruikmakend van Helen Rappaport, De gezusters dagboeken, brieven en Romanov. De verloren levens andere bronnen uit de van de dochters van tsaar eerste hand. Ze schetst Nicolaas II, Uitgeverij Speceen levendig beeld van trum, ISBN 978 90 003 4487 1 (€34,95) het leven in de nadagen van het Russische tsarenrijk, over hun afgeschermde bestaan, hun liefdes, hun hoop en dromen, en uiteindelijk het trauma van de revolutie en hun gruwelijke dood.

Rusland in oorlog 2 De ambities van Poetin om erkenning te zoeken voor de status van Rusland als wereldmacht hebben al vele duizenden doden geëist in wat hij Novorossija, het nieuwe Rusland, noemt. De wereld ziet dat gebied als twee oostelijke provincies van de soevereine staat Oekraïne. Ondertussen wordt onderzocht wie het toestel van MH17 op 17 juli 2014 met 298 passagiers met een Buk-raket heeft neergehaald.

Peter D’Hamecourt, Rusland in oorlog 2, met zichzelf en de wereld, Augustus 2014 – Januari 2015, Uitgeverij Conserve, ISBN 978 90 542 9380 4 (€ 19,99)

De Boekenweek van 2015 draait misschien om de waanzin, maar de manier waarop auteurs hun gedachten over dit onderwerp aan het papier toevertrouwen gaat veel verder terug. Het meest indringend zijn de verhalen van schrijvers die zelf in een kliniek zijn opgenomen.

mogelijk: een onderhoud met een psychiater was een zeldzaamheid en de verpleging had als enige doel om de rust bewaren.

derd, geïsoleerd van het warm kloppende hart van de binnenkant van de mensheid’.

Myrthe van der Meer kiest in haar boeken Een eeuw later beschrijPaaz en Up voor een ven talloze auteurs nog andere aanpak. Met steeds hun ervaringen een flinke dosis humor met een beschrijft ze het wel Wouter Kusters en Sam Gerverblijf in en wee op de afdeling. rits, Alleen, Uitgeverij Lemeen psy‘Op het eerste gezicht niscaat, IBSN 978 90 477 0080 7 (€24,95) chiatrische is de afdeling psychiainstelling. trie niet anders dan de Al is de insteek van de andere afdelingen van het ziekenDoor Nicole meeste verhalen wel huis: je komt er met een probleem van der Elst veranderd: echtheid en binnen en je gaat er al dan niet geneauthenticiteit voeren zen weer weg’. Ook Van der Meer ‘Laat alle hoop, gij die de boventoon. Een goed steekt niet onder stoelen of banken hier ingaat, varen’. voorbeeld is het boek dat ze de ervaringen van haar verDeze spreuk staat niet Alleen, waarin Wouter blijf op een psychiatrische afdeling alleen op de poort naar Kusters en Sam Gerrits na een burn-out verweven heeft in de hel in De goddelijke een aspect beide boeken. komedie van Dante, van de maar opent ook een psychiOp welke manier van de sonnetten uit Ranne Hovius, Vogels van atrische auteurs ervaringen met de bundel Infernale Waanzin, Uitgeverij Nieuinstelling waanzin ook in hun Impressies van dichter wezijds, ISBN 978 90 571 2442 6 (tot 1 april € 15,00, daarna ter sprake eigen werk laten doorWillem Kloos. Kloos €19,95) brengen klinken: de scheidsschreef deze sonnetten waar nog lijn tussen fictie en in 1895 toen hij in een steeds een groot taboe non-fictie is vaak dun. gesticht in Utrecht was opgenomen. op rust: de isoleercel.

Auteurs doorspekken De fragmenten die Ranne Hovius in Om het ultieme alleen hun verhaal al dan niet haar boek Vogels van waanzin heeft zijn te illustreren, met fictieve elementen, opgenomen spreken boekdelen: gebruiken ze hun eigen en durven zo hun eigen Kloos vond de inrichting waarin ervaringen met eenstille pijn aan de wereld hij verbleef een regelrechte hel. zame opsluiting. ‘Is wat te tonen. Het resultaat ‘Gekken zitten in hun kerkgebouw hij buiten ziet eigenlijk is een keur aan indrinals stomme mummiën met stenen Myrthe van der Meer, Up, Uitgende, verrassende en ogen’. Honderd jaar geleden was con- binnen? Daar lijkt het geverij The House of Books, 978 90 443 4720 3 (€ 19,99) wel op. Hij zit afgezontreffende verhalen. tact met medepatiënten nauwelijks

rondvraag

Een innige vereeniging Tweehonderd jaar geleden aanvaardde Willem Frederik van Oranje het koningschap over het verenigd koninkrijk van Noord en Zuid en het hertogelijk gezag over Luxemburg. Deze vereniging van de Nederlanden onder één scepter was de afronding van Wilfried Uitterhoeve, ‘Een een ingewikkeld proces innige vereeniging’ Naar een koninkrijk van Nederland en dat eind 1813 werd ingezet. Wilfried Uitterhoeve België in 1815, Uitgeverij Vantilt, ISBN 978 94 600 4205 8 gidst de lezer door de (€ 19,95) verschillende fasen van de vereniging en langs de problemen die zich daarin voordeden.

Het F-boek Feminisme. Wat is er al bevochten en bereikt?

Zijn er zaken die nog beter moeten? Dekt het woord “feminisme” eigenlijk nog wel de lading? Ruim vijftig auteurs, vrouwen en mannen, geven hun visie en tonen de veelstemmigheid en veelkleurigheid van het feminisme: van de jongste generatie tot de eerste generatie feministen.

Stemmen uit de inrichting

Anja Meulenbelt en Renée Römkens, Het F-boek. Feminisme van nu in woord en beeld, Uitgeverij Het Spectrum, ISBN 978 90 003 4502 1 (€ 19,99)

Een aanrader voor elke voorzitter Hoe ga je als voorzitter van een vergadering om met bescheiden zwijgers, notoire stoorzenders of zelfs ruziezoekers? En hoe zit het met de tafelschikking? In Voorzitter! De kunst van het voorzitten zonder hamer gaat Margriet van Lith in gesprek met Gerdi Verbeet en Alexander Rinnooy Kan over het voorzitterschap.

Door Floortje van Gameren

In een land als Nederland, waar een directeur niet alleen alle beslissingen neemt, is vergaderingen voorzitten nog een hele klus. Gerdi Verbeet en Alexander Rinnooy Kan weten hier dankzij hun ruime ervaring in het voorzitterschap alles van. Verbeet leidde tussen 2006 en 2012 vergaderingen van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Rinnooy Kan was tussen 1991 en 1996 voorzitter tijdens vergaderingen van de werkgeversorganisaties VNO (later VNO/ NWC) en tussen 2006 en 2012 van de Sociaal Economische raad. In Voor­

zitter! geven de twee tips over hoe ‘Mevrouw Verbeet, mag je een vergadering in goede banen ik u even onderbreken? leidt. Tot in het kleinste detail wordt de kunst van het voorzitterschap Wat heeft u een prachbesproken. Daarbij beperken zij zich tige trui aan.’ niet alleen tot de praktische kant van het voorzitterschap, zoals het ruimte vrij om de doorgewinterde rondsturen van de agenda. Een voor- voorzitters anekdotes te laten vertelzitter doet namelijk veel meer dan len die het verhaal vaart geven en dat. Rinnooy Kan stelt: ‘Een goede bij de lezer geregeld de mondhoeken voorzitter is een regisseur, maar ook doen opkrullen. Zo vertelt Verbeet een bemiddelaar.’ over een vergadering waarin ze tijStapsgewijs bespreekt Voorzitter! dens het vuur van haar betoog werd hoe te bemiddelen en hoe de vergaonderbroken met: ‘Mevrouw Verbeet, dering te sturen. Daarnaast wordt mag ik u even onderbreken? Wat ook de vergaderruimte heeft u een prach-ti-ge met daarin de tafels en trui aan, heeft u die zelf stoelen belicht. Al gauw gebreid?’ blijkt dat een voorzitter Voorzitter! legt op goed moet nadenken een toegankelijke en over al deze zaken. De humoristische wijze verschillende invalshoealle facetten van het ken die besproken worvoorzitten bloot. De den, geven een volledig verschillende zijden en daardoor duidelijk die belicht worden, beeld van wat er allediepen het voorzitmaal komt kijken bij het terschap uit en geven voorzitterschap. een volledig beeld van Hoewel het geven van wat er allemaal komt tips op allerlei vlakkijken tijdens een verAlexander Rinnooy Kan, ken een vrij statisch gadering. Een aanrader Gerdi Verbeet en Margriet Van eindwerk kan oplevevoor elke (beginnende) Lith, Voorzitter!, Illustraties: ren, is Voorzitter! juist voorzitter.

Tom Janssen, Uitgeverij Nijgh het tegenovergestelde & Van Ditmar, ISBN 978 90 388 daarvan. Van Lith laat 9896 4 (€ 17,50)

boekenkrant.com

maart 2015 pagina 27

koken zoetigheid

het recept

Ravioli gevuld met kastanjepuree en pompoen Voor-, tussen- of hoofdgerecht voor 4 personen. Bereidingstijd: dag van tevoren beginnen, op de dag zelf: 1 uur.

Pastadeeg 500 gr bloem; 500 gr Italiaanse bloem; 7 dl eierdooier; 0,5 dl olijfolie; zout

Jonathan Karpathios, Echt eten 2, Karakter Uitgevers, ISBN 978 90 452 0418 5 (€ 29,95)

Vulling 1 pompoen; 10 tamme kastanjes; 2 sjalotten; 4 tenen knoflook; 1 takje rozemarijn; 4 takjes tijm; 4 takjes dragon; 1 theel. tomatenpuree; 2 dl honing; 1,5 dl azijn; 3 dl groentebouillon; 4 laurierblaadjes; 1 theel. kerriepoeder; 2 eierdooiers; olijfolie, om te besprenkelen; peper en zout

Een suikervrije uitdaging Het wordt steeds duidelijker dat suiker een enorme invloed heeft op de gezondheid. In 100% suikervrij in 30 dagen word je uitgedaagd om een maand lang suiker te laten staan.

Door Nicole van der Elst Voeding- en lifestyledeskundige Carola van Bemmelen was altijd gek op alles wat zoet was, totdat ze erachter kwam dat suiker en zoetigheid niet alleen letterlijk maar ook figuurlijk haar leven beheersten. Wat begon als een grap met een vriendin om een aantal weken suikervrij te eten, is ondertus- der leven die Van Bemmelen wil overbrengen. ‘Het houden van jezelf,’ sen uitgegroeid tot een regelrechte een les die regelmatig in het boek sugarchallenge. Door middel van terugkeert, is bovendien een mantra een blog, coaching en recepten kun dat het leven van veel mensen zou je als lezer de uitdaging aangaan en kunnen verrijken. een suikervrij leven verwezenlijken.

De sugarchallenge gaat in de basis 100% suikervrij in 30 dagen is het terug tot een plan van drie fasen. basisboek om optimaal voorbereid Dit stappenplan moet je helpen om aan de sugarchallenge te beginnen. een suikervrij leven te Zodra je het boek openbereiken en ook vol te slaat is het direct duidehouden. De eerste fase lijk dat Van Bemmelen is de voorbereiding: een spirituele aanpak alle zoete verleidinhanteert om haar doel gen worden tot een te bereiken. De eerste minimum beperkt. Zo bladzijde staat namelijk moet je je keukenkastvol met citaten die het jes ontdoen van elke geloof in jezelf moeten vorm van zoetigheid. aanwakkeren. Deze Het echte suikervrije aanpak is voor sommige leefpatroon start in mensen misschien wat Carola van Bemmelen, 100% de suikervrije fase. In zweverig, maar doet suikervrij in 30 dagen, Uitgedeze maand wordt door absoluut niks af aan de verij Spectrum, ISBN 978 90 middel van recepten boodschap over gezon003 2241 1 (€ 15,00)

Carola van Bemmelen

Extra nodig: keukenmachine; spuitzak; pastamachine; raviolisteker Bereiding pastadeeg 1. Meng alle ingrediënten in een kom en laat het deeg 24 uur in de koelkast rusten.

Dit stappenplan moet je helpen om een suikervrij leven te bereiken en vol te houden. en coaching inzicht verschaft in je leefpatroon en in waar de valkuilen zich bevinden. Op welke momenten heb je het meest trek in iets lekkers?

In de suikerbewuste fase krijg je ten slotte handvatten aangereikt om een suikervrij leven vol te houden – ook als deze maand voorbij is.

100% suikervrij valt op door de sobere opmaak. Behalve foto’s van dames in jaren-50-stijl bevat het boek geen enkele andere afbeelding. De informatie wordt helder en gestructureerd weergegeven – inhoud gaat dus boven vorm. Het is even doorbladeren tot je uiteindelijk bij het plan en de daadwerkelijke recepten aanbelandt die je van je suikervolle leven zullen afhelpen.

Op de eerste 120 bladzijden legt Van Bemmelen namelijk uitgebreid uit waarom we in de ban van suiker zijn geraakt en wat de schadelijke effecten hiervan zijn.

100% suikervrij in 30 dagen is dus alles behalve een ‘gewoon’ kookboek.

Van Bemmelen is erin geslaagd niet alleen symptomen en oplossingen aan te reiken, maar ook de achtergronden van ons suikerprobleem op een toegankelijke manier te belichten.

Bereiding vulling 1. Verwarm de oven voor op 180 °C. 2. Leg de pompoen en de tamme kastanjes op een bakplaat en zet die in de voorverwarmde oven.

Pof de pompoen en de kastanjes gaar in hun schil.

Laat ze afkoelen en zet ze weg voor later gebruik.

3. Snijd de sjalotten in kleine stukken en hak de knoflook fijn. Ris de rozemarijn, tijm en dragon van de takjes en hak ze fijn. Doe ze samen met de sjalot en de knoflook in een pan. Voeg de tomatenpuree toe en laat rustig doorwarmen. Voeg alle overige ingrediënten toe behalve de pompoen, kastanjes en eierdooier. Breng dit aan de kook en laat tot de helft inkoken. Haal de laurierblaadjes uit de pan.

4. Verwijder met de bolle kant van een lepel de schil van de afgekoelde pompoen. Breek voorzichtig de pompoen open en verwijder de zaadjes. Verwijder de schil van de kastanjes.

Doe pompoen, kastanjes en de inhoud van de pan in een keukenmachine en draai tot een fijne puree. Roer 1 eierdooier erdoor en breng op smaak met peper en zout. Doe de puree in een spuitzak.

5. Rol het pastadeeg met een pastamachine uit en eindig op de op één na dunste stand. Zorg dat je twee vellen hebt van gelijke lengte en besmeer het eerste vel met 1 losgeklopte eierdooier. Spuit met de spuitzak op regelmatige afstand een dot van de pompoenvulling en leg het andere pastavel erop. Druk dit voorzichtig aan en steek met een raviolisteker de ravioli uit. Druk de ravioli voorzichtig tussen je handpalmen bij elkaar.

Opmaken Breng in een grote pan water aan de kook met 15 gram zout per liter water. Laat de ravioli’s voorzichtig erin glijden en kook ze in circa 4 minuten gaar. Schep ze uit de pan en doe ze in een kom.

Besprenkel de ravioli’s met olijfolie.

‘Een good read en een must read.’

DWDD BOEKENPANEL

Het vlindereffect van Margot Vanderstraeten

TIP

DWD BOEK D ENPA

TIP

NEL

‘Meer dan alleen maar een goed verhaal: een lichtend reservoir van fijnzinnig aangescherpt bewustzijn, van betekenis en relevantie.’ – � � � � Cutting Edge

BaLI

AC14 adv Boekenkrant Vanderstraeten 128x193 .indd 1

Heerlijk houten huis te huur in de Ardennen.

29-10-14 17:02

De Boekenkrant biedt haar lezers in samenwerking met boekhandel Roelants een rustiek vrijstaand landhuisje aan in de Belgische Ardennen. Het ligt in het dorpje Daverdisse. Hier is de laatste 40 jaar weinig veranderd. Ideaal voor een verblijf vol ontspanning of inspanning. De huisbibliotheek staat garant voor wekenlang leesplezier.

Te huur: sfeervol huis aan het strand De Boekenkrant biedt haar lezers in samenwerking met uitgeverij Conserve een heerlijk sfeervol huis op Bali aan, gelegen aan de Straat van Lombok, voorzien van drie slaapkamers en twee badkamers, een ruime bibliotheek, zwembad, palmentuin met relaxhuis.

De Balinezen is het enige volk in

de Indonesische archipel dat hun God vereert met hindoestaanse religie. Pal aan het strand bent u ooggetuige van hun ceremonies. Daarnaast kunt u er zwemmen, lezen en heerlijk eten.

Een maand kost u in het hoogseizoen (juli, augustus en december) 2000 euro, in het laagseizoen 1500 euro.

Kijk voor meer informatie op www.conserve.nl. info@conserve.nl

Een weekend (vrij-ma) of een midweek (4 nachten) kost 250,– en een week 350,–. Kijk voor meer informatie op www.roelants.nl

boekenkrant.com

maart 2015 pagina 29

non-fictie interview

Game over aan het front van ISIS In De oorlog van ISIS beschrijft Judit Neurink de angstaanjagende opkomst van de Islamitische Staat. ‘Ik wil mensen een betere kennis geven van wat er aan de hand is hier,’ aldus de in Irak gevestigde journaliste.

Door Anouk Abels In haar boek omschrijft Judit Neurink het straatbeeld van Raqqa, de Syrische stad die in handen van ISIS is gevallen. De Islamitische Staat die ISIS voor ogen heeft, is hier realiteit geworden: de gebouwen zijn zwart geverfd, vrouwen riskeren stokslagen als ze hun lichaam niet voldoende bedekken en executies komen dagelijks voor. De aanhangers van ISIS zien Raqqa als het paradijs. ‘Een deel van de mensen die in die positie zitten zullen dat zelf ook wel geloven,’ legt Judit Neurink uit. ‘Maar als je een andere mening hebt, kun je niet meer terug naar je oude leven. Er zijn maar weinig mensen die ontsnapt zijn. Buitenlandse strijders die dat proberen, worden geëxecuteerd.’

Neurink typeert ISIS dan ook als een sekte: als je eenmaal binnen bent, kun je er niet makkelijk meer uit.

‘In Nederland kennen we sektes als groepen die mensen weghalen uit de samenleving. Daarbij draait het om de heil en zege van de leider.’

Om achter de ervaringen van ISISaanhangers te komen, probeert de journaliste regelmatig ISIS-gevangenen in Koerdistan te spreken te krijgen. Daar is ze vooralsnog niet in geslaagd. ‘Ik zou graag het wervingsproces van ISIS willen begrijpen, en willen horen wat er met je gebeurt wanneer je begrijpt dat je vast zit.

Waarom proberen niet meer mensen te ontsnappen?’

opnieuw kunt beginnen.’

De agressieve aard van ISIS heeft alles te maken met het gebied waarin de groepering tot bloei is gekomen. De situatie in Irak doet denken aan George Orwells Animal Farm: het gewelddadige regime van Saddam is voorbij, maar nu maakt de net zo gewelddadige terreur van ISIS het gebied onveilig.

Volgens Neurink zal het voor Irak lastig zijn deze cyclus te doorbreken, omdat het land geen echt geheel meer is. ‘Van buitenaf wordt Irak gezien als eenheid, maar in werkelijkheid is de staat uiteengevallen in een Koerdisch, Soennitisch en Sjiitisch deel. Je kunt de angel misschien uit het conflict halen door de ISIS heeft haar aantrekkingskracht soennieten een eigen deel van Irak niet alleen te denken aan het afkonte geven.’ digen van een islamitische staat, Ondertussen woedt de strijd van én maar ook aan hun ijzersterke protegen ISIS ongestoord pagandamachine. Met door. Neurink, die in behulp van een online het Koerdische deel magazine en gelikte van Irak woont, wordt video’s draagt ISIS haar dagelijks geconfrongewelddadige interpreteerd met de oorlog. ‘Ik tatie van de Koran uit woon redelijk dicht bij op een manier die veel het front. Hier merken jongeren in het westen we het als er militaire aanspreekt. Neurink: ‘Ik activiteiten zijn. Ook denk dat het afreizen is de bevolking in rep naar dit gebied voor en roer wanneer er sommigen een soort Koerdische strijders – game is. Geweld in Peshmerga’s – worden spelletjes en films is zo gedood. Als je buiten gewoon geworden. Het dit gebied reist, moet verschil met deze strijd Judit Neurink, De oorlog van je voorzichtig zijn met is dat je hier aan het ISIS, Uitgeverij Conserve, ISBN waar je precies naartoe front na game over niet 978 90 542 9378 1 (€ 14,99)

Judit Neurink gaat. In sommige regio’s kom ik niet meer.’

ISIS maakt zich in die gebieden op schrijnende wijze schuldig aan de schending van de mensenrechten.

De Yezidi’s, een Koerdische minderheid in Irak, is stelselmatig doelwit: mannen worden vermoord en vrouwen worden gedwongen om als seksslaaf te werken. ‘En dan heb je het niet eens over de kindsoldaten, zelfmoordterroristen en de positie van de vrouw binnen ISIS,’ voegt Neurink toe. ‘Ook zijn er wreedheden waar ik in mijn boek niet aan toekwam. Er zijn bijvoorbeeld een aantal kampen waar Yezidi’s onder erbarmelijke omstandigheden gevangen worden gehouden. En er zijn massagraven gevonden in het gebied dat recentelijk is terugveroverd op ISIS. De wereld moet hier iets mee. We hebben daar rechtbanken voor, zoals het Internationale Gerechtshof in Den Haag. Het is mij iets te stil, wat dat betreft.’

Toch zijn er nog steeds mensen uit het westen die zich aansluiten bij ISIS. Volgens Neurink is dit te wijten aan een fundamenteel probleem binnen de westerse wereld. ‘We hebben immigranten van een tweede, zelfs derde generatie die niet kunnen aarden in onze samenleving,’ zegt ze. ‘Dat komt omdat ze daar geen rol in krijgen. Ze hangen los, en zijn daarom een gemakkelijke prooi voor ISIS. Dit probleem moet bespreekbaar worden gemaakt in de

‘Ik zou graag het wervingsproces van ISIS willen begrijpen.’ samenleving. Ook binnen de moslimgemeenschap, waar de vuile was eigenlijk altijd binnen gehouden wordt. We moeten erkennen wat er aan de hand is, en daar met elkaar iets aan willen doen.’

Neurink benadrukt dat onderricht in de islam ook een oplossing kan bieden: ‘Het is bewezen dat jongens die goed weten hoe de Koran in elkaar zit, minder snel worden overgehaald zich bij organisaties als ISIS aan te sluiten. Ook moet er binnen de islam de mogelijkheid bestaan om over het geloof te spreken – er is op dit moment weinig ruimte voor interpretatie.’

Onmisbaar is ook een goede voorlichting over de situatie in Irak en Syrië – iets waar Neurink met De oorlog van ISIS absoluut aan bij wil dragen. ‘Voor toekomstige ISIS-gangers zou dit boek juist zo nuttig zijn,’ verzucht Neurink. ‘Al vrees ik dat zij het niet gaan lezen. Als ze door zouden hebben waarin ze terecht gaan komen, zouden ze zich misschien bedenken.’

s p i t Strip de voor ne k e o b ! k e e w Nieuws, boeken, albums en werk van Nederlandse stripmakers vind je op: www.stripmakers.nl www.facebook.com/Stripmakers www.youtube.com/user/BNSstripmakers

nie

HET IS

FEEST !

De Wakkere Muis bestaat 10 jaar!

En dit mega-muizenissige feit gaan we vieren:

Het kasteel van de 100 verhalen

ct

ie

Gi-ga-geitenkaas, heb jij het al gehoord? Ergens op Muizeneiland schijnt een oud kasteel te staan waar al eeuwen niemand meer in geweest is. Thea duikt de archieven in en na een maandenlange zoektocht … vindt ze het kasteel!

Samen met Klem en Geronimo gaat ze op verkenning uit. In het kasteel vinden ze 100 sleutels, maar er zijn maar 99 deuren. Waar zou die laatste sleutel voor zijn? Speur mee met de familie Stilton in dit superspannende verhaal!

mei 2015

A

ie april 2015

Kijk voor alle acties op onze website.

Van € 9,95 voor € 5,95

Van € 12,95 voor € 7,95

Van € 17,95 voor € 10,00

De actie is geldig bij uw boekhandel in de maand maart.

De actie is geldig bij uw boekhandel in de maand april.

De actie is geldig bij uw boekhandel in de maand mei.

www.wakkeremuis.nl

www.wakkeremuis.nl

www.wakkeremuis.nl

Te koop in de boekhandel 128 pagina’s € 9,95

www.wakkeremuis.nl

© 2015 ATY advertentie maart 2015.indd 1

ct

maart 2015

A

A

ct

ie

elke maand een boek met superkorting!

! w u

boekenlegger 2015.indd 4

30-12-14 boekenlegger 12:482015.indd 6

30-12-14 boekenlegger 12:48 2015.indd 8

30-12-14 12:48

24-02-15 10:41

boekenkrant.com

maart 2015 pagina 31

boekfragment

Sigmunds Dikke Pil

Peter de Wit, Sigmunds Dikke Pil, Uitgeverij De Harmonie, ISBN 978 90 761 7460 0, (€ 19,90) www.deharmonie.nl

Al meer dan twintig jaar mag dokter Sigmund zich Nederlands bekendste psychiater noemen. In die tijd zijn er meer dan 35 gezaghebbende publicaties van zijn hand verschenen. En hij is nog nooit van plagiaat beschuldigd!

De hoogste tijd dus voor een lijvig overzicht.

Sigmunds Dikke Pil bevat een door hemzelf gemaakte selectie van de meest spraakmakende cases uit de eerste tien jaar van zijn praktijk.

Met als bonus 50 nooit eerder in boekvorm verschenen consulten!

boekfragment

Wat een geluk dat ik jou gevonden heb

Guido van Genechten, Wat een geluk dat ik jou gevonden heb, Uitgeverij Clavis, ISBN 978 90 448 2415 5 (€ 16,95). Vanaf 4 jaar. www.clavisbooks.com

Het gebeurde op een zwoele zomeravond. Haas Herman rook iets bijzonders in de lucht. Iets geheimzinnigs.

Hij sprong zijn neus achterna. Zijn neus leidde hem deze keer naar iets héél bijzonders …

… een hazenmeisje!

Toen hij een beetje bijgekomen was van al dat springen, schuifelde Herman voorzichtig dichterbij.

Mmm, dacht hij, wat een lief luchtje.

Na een tijdje zei het hazenmeisje, zo zacht dat Herman het bijna niet hoorde: ‘Ik ben Koby, hoe heet jij?’

Herman stelde zich ietsje luidruchtiger voor.

boekenkrant.com

maart 2015 pagina 32

strips surreal

Once upon a time in Brussels Niet minder dan acht tekenaars laten in Bruss.2: Brus­ sels in shorts 2 creativiteit zegevieren in een kortverhaal dat zich afspeelt rond een hotel in Brussel.

literatuurhuis Passa Porta blies het project leven in onder meer om de stad Brussel aantrekkelijk te maken en zo extra toeristen te lokken. Geen sinecure voor een album dat allesbehalve overstelpt wordt door luchtige taferelen of leuke kiekjes. Kommer en kwel zijn nu eenmaal welgekomen gasten om met krachtige tekeDoor Wendy Claes ningen te beroeren.

Zo betoogt Mikkel Ørsted Sauzet de Bruss.2 verschijnt in tragiek van de kraker in zijn typenavolging van het sucrende zware doch verbluffende balcesvolle eerste deel, penlijnen. Laure Allain en Michaël waarin de verhalen Olbrechts schetsen de melancholie waren gesitueerd van een bastaardkind die zijn leven rondom de Oude vond in Le Berger, de GraanBrusselse plaats waar markt. Het resultaat overspel zich het liefst is geen overkoepelend herbergt. Kim Duchaverhaal. Evenmin is teau verkiest eveneens er een rode draad te de donkere kant door bekennen, want ieder de Brusselse onderwekreeg carte blanche reld te laten vertegenzonder een opgelegde woordigen door een stijl of verhaalkeuze. seriemoordenaar. Wel Maar die wanorde jammer dat een gebrek zorgt ervoor dat je de aan inspiratie het bundeling in een snelshockeffect doet uittreinvaart verslindt om Stedho, Laure Allain en groeien tot een fletse het nadien te blijven Michaël Olbrechts, Gwenola afknapper. openslaan voor de kunCarrère, Kim Duchateau, Delphine Frantzen, Fabienne Gelukkig zijn er ook stige tekenprestaties die creatief gezien ruim Loodts, Steve Michiels en Mik- verhalen die het kel Ørsted Sauzet, Bruss.2: beoogde effect om boven het gemiddelde Brussels in shorts 2, Uitgeverij Brussel te promoten als uitsteken.

Oogachtend, ISBN 978 90 775 4984 1 (€ 19,95) toeristische trekpleisHet internationale

ter weerspiegelen. Stedho’s fantasie vertelt de vreemde loopbaanswitch die Alice na haar avonturen in Wonderland onderging. Centraal staat het prachtige Métropolehotel, het toonbeeld van art deco sinds eind negentiende eeuw. Nogmaals in het Métropole roept Steve Michiels de surrealistische hersenspinsels van René Magritte op. De grandeur en klasse van het hotel worden tevens door Delphine Frantzen weergegeven. Ze blikt er via een ouderlijk paar terug op de charme van vorige decennia.

Ook Gwenola Carrère doet de traditionele stijl van de jaren ‘30 van Le Berger alle eer aan. In haar typerende, frivole aanpak en speelse lijnen weet ze een kleurrijk personage neer te zetten, tot op het psychedelische af. Ten slotte loodst Fabienne Loodts ons in sterke beelden buiten de welgekende toeristische attracties. Ze onthult er een mysterieuze stad, met de nadruk op de uiteenlopende verzameling aan culturen.

Hoe kort ieder verhaal ook is, meer uitdieping is niet nodig om het juiste gevoel of een treffende sfeer bloot te leggen. De kruisbestuiving van eigenzinnige tekenstijlen maakt Bruss.2 net zo boeiend als genietbaar.

prequel

George R.R. Martin in stripvorm Wie na de boeken en de televisieserie nog niet genoeg heeft van Game of ­Thrones, kan zich storten op de stripreeks die gebaseerd werd op de verhalen van George R.R. Martin. Neem bijvoorbeeld De Hagenridder, een prequel van de boekenserie Het Lied van IJs en Vuur.

waardige jongen, Ei, die zijn schildknaap wil zijn. Nog voor het toernooi is begonnen, komt Dunk ernstig in de problemen, nadat hij om een poppenspeelster te beschermen een prins een klap verkoopt. Een zevenkamp is de enige manier om zijn eer en leven te redden.

George R.R. Martin is een meesterverteller. Ook met De Hagenridder levert hij een spannende vertelling af, die in de stripbewerking van Ben Avery goed overeind blijft staan.

Door Caroline van der Lee Avery neemt de tijd voor zijn vertelling, zonder dat het verhaal traag wordt. Dat is mede te danken aan De stripreeks De het feit dat de teksten grotendeels Hagenridder is gebauit dialogen bestaan. De schaarse seerd op een kort verachtergrondinformatie is geschreven haal van George R.R. in de ik-vorm en toont het perspecMartin, dat zich een tief van de hoofdpersoon. Deze Dunk kleine honderd jaar is een sympathiek voor de karakter, en het kost je gebeurtenissen uit de als lezer weinig moeite beroemde boeken en tvom je in hem in te show afspeelt. Hoofdleven. Ook Ei weet te persoon is de schildcharmeren. Hoewel we knaap Dunk. Na de bij Martin natuurlijk dood van zijn meesmaar moeten afwachter, Hagenridder ser ten of de karakters Arlan van Penningin de loop van de boom, besluit Dunk serie niet opeens een diens zwaard en schild onverwachte twist in over te nemen en zichhun persoonlijkheid zelf uit te geven voor George R.R. Martin, Ben Avery en Mike S. Miller, A Game doormaken. ridder Duncan de Lange. of Thrones, Kronieken: De Hij gaat naar Esfoort Hagenridder 2, Dark Dragon Wie in de strip hetom mee te doen aan Books, inkleuring: Mike Crozelfde visuele ‘geweld’ een toernooi. Onderweg well, ISBN: 978 94 607 8305 0 denkt aan te treffen ontmoet hij een merk(€ 8,95)

als in de tv-serie Game of Thrones, wordt misschien enigszins teleurgesteld. Waar voor de televisiebewerking kosten nog moeite worden gespaard om achtergronden en aankleding zo spectaculair en gedetailleerd mogelijk te maken, zijn deze in de stripversie eerder minimalistisch. Tekenaar Mike S. Miller compenseert dit door vooral aandacht te besteden aan het acteerwerk en de emoties van de karakters. Zijn realistische tekeningen lenen zich daar

goed voor. De inkleuring, gedekt en sober, met hier en daar opeens een sprankelende uitschieter, is stemmig, maar kan helaas niet voorkomen dat het tekenwerk hier en daar toch overkomt als haastig en leeg. Ondanks dit minpuntje is De Hagenridder een geslaagde fantasystrip, die eigenlijk in geen enkele Game of Thrones-verzameling mag ontbreken.

boekenkrant.com

maart 2015 pagina 33

make-over

Jerommeke als superheld Twee jaar geleden verraste Uitgeverij Standaard met de serie Amoras, een ‘volwassen’ spin-off van Suske en Wiske. Na het succes van deze serie kon een make-over van andere striphelden niet uitblijven.

werd bedacht en getekend door Don Lawrence. Na diens dood werd Romano door uitgever Rob van Bavel gevraagd om de sciencefictionstrip samen met tekenaar/schilder Jorg de Vos voort te zetten.

Ook zijn bemoeienis met J.Rom gebeurde op initiatief van de uitgever. Romano: ‘Ik ben gevraagd om J.Rom te tekenen. Op het moment dat de uitgever mij benaderde, zag Door Cok Jouvenaar ik net de teaser van Amoras. Ik vond dat heel gewaagd en ik stelde me De opvolger van Amo­ daardoor gelijk een soort filmbeelras is J.Rom, gebaseerd den voor bij J.Rom.’ op de goedmoedige, Zoals zovelen las Molenaar Suske maar ietwat brave Jerommeke uit de Suske en Wiske toen hij klein was. Jerom hoorde tot zijn favoriete personages: en Wiske-strips. Van ‘Voor mij waren de verhalen niet 1962 tot 1982 had de compleet zonder Jerom. Hij was lar­ sympathieke ‘klerenkast’ ook al een ger than life en juist dat stond me eigen stripreeks: Jerom, de gouden toen al aan.’ stuntman. Nu is Jerom terug als J.Rom grijpt terug op het idee van J.Rom in een op Amerikaanse leest De Gouden Stuntman, een stripreeks geschoeide comic. Voor deze transdie bekend terrein is voor Molenaar: formatie werd de Nederlandse teke‘Die strip ken ik ook uit naar Romano Molenaar mijn jeugd, en heeft ingeschakeld. zeker als inspiratiebron gediend. Maar Molenaar heeft met de nieuwe strip biedt zijn 43 jaar een enorme een totaal nieuwe kijk staat van dienst als op Jerom.’ De samencomictekenaar. Hij werking met scenarist werkte mee aan AmeriBruno de Roover vindt kaanse strips als Witch­ hij super. Molenaar: blade, The Darkness en ‘Bruno schrijft heel Birds of Prey, en zelfs filmisch, dat geeft snelde bekende superheld heid. Hij laat ruimte Batman heeft hij onder open voor mooie camehanden gehad. Maar Willy Vandersteen, Bruno de rastandpunten en weet zijn naamsbekendRoover en Romano Molenaar, ook een mooie close-up heid dankt hij vooral J. Rom. Force of Gold deel 2.

Helder, Uitgeverij Standaard, of spread te waardeaan de populaire ISBN 97 890 022 5724 7 (€ 7,99) ren. Samen zorgen we strip Storm. Deze strip

Romano Molenaar ervoor dat het verhaal een mooi geheel vormt.’

Net als Storm en Batman is J.Rom een karakter dat door iemand anders is bedacht. Heeft Molenaar er geen behoefte aan om eens een eigen personage te bedenken? ‘Ik heb wel wat ideeën, maar die zullen niet snel tot een eigen strip leiden,’ antwoordt hij. ‘Dat komt eigenlijk vooral door gebrek aan tijd. Als ik al iets ga doen met een eigen concept, dan zal dat toch eerder voor een game zijn dan voor een strip.’

Hoeveel ruimte Molenaar krijgt om zijn eigen stempel op een strip te drukken, is per project verschillend. ‘In het geval van Storm is het de opdracht om de sfeer van Don Lawrence te handhaven. Hoewel het

natuurlijk geen kopie moet worden, moet de handtekening van de oorspronkelijke tekenaar herkenbaar blijven. Hetzelfde geldt voor Batman.

Een lossere paneelindeling of arceren is nog net toegestaan, maar er is bijvoorbeeld geen denken aan dat ik het kostuum van deze superheld zou veranderen.’

Bij J.Rom heeft Molenaar veel meer vrijheid: ‘Ik heb vrijwel carte blanche. De wereld waarin het verhaal zich afspeelt, heb ik zelf kunnen vormgeven. En de andere karakters in de strip heb ik zelf kunnen ontwerpen. In die zin is J.Rom wel mijn kindje. Bij de opzet van de serie heb ik gebruikgemaakt van mijn ervaring als tekenaar voor de Amerikaanse markt. We wilden een album maken met internationale allure; episch, groots en filmisch. Daar kan ik met mijn manier van tekenen wel mee uit de voeten. Ik kom nu eenmaal uit de hoek van de comics.’

Deze maand komt er een nieuw album van J.Rom uit en staat er nog één op stapel. Daarnaast werkt Molenaar ook nog aan een Roodhaarstrip, een spin-off van Storm. Ook is hij actief als tekenaar voor games.

Ondanks zijn volle agenda is Molenaar op 27 en 28 maart aanwezig op de eerste Dutch Comic Con in de Jaarbeurs in Utrecht. ‘Ik ben een aantal keer op de Comic Con in San Diego geweest. Ik hoop dat de organisatie van Dutch Comic Con erin slaagt dezelfde ‘grootsheid’ neer te zetten. Ik heb hoge verwachtingen en ben van plan om in Utrecht een sketch session te doen: een soort jamsessie door tekenaars.’

‘Soms zeer komisch, dan weer ontroerend en een enkele keer hartverscheurend.’

BOE K H A N DE L JA SP E R S

‘Ik hoop dat ik zo oud mag worden.

Stram van leden, fit van geest.

Hilarisch en prettig relativerend die Hendrik Groen.’

BOE K H A N DE L V I NGE R L I NG

‘Voor de liefhebbers van De honderdjarige man die uit het raam klom en verdween een absolute must!

BOE K H A N DE L NAW I J N & P OL A K

‘Kan alleen maar hopen dat iemand hem een agenda voor 2014 heeft gegeven, zodat ik in 2015 weer wat om naar uit te kijken heb.’

BOE K H A N DE L V E E N E N DA A L

‘Zo wordt een regenachtige middag toch erg leuk.’

BOE K H A N DE L DE N BOE R

‘Soms is er een boek waarmee je de hele middag blijft zitten.’

NAU TA BOE K

‘Hartverwarmend, grappig en schrijnend.

Alles uit het leven zit erin.’

BOE K H A N DE L S T E V E NS

www.meulenhoff.nl

Nu in de boekhandel

boekenkrant.com

maart 2015 pagina 35

boekfragment

Rusland in oorlog 2 In Rusland in oorlog 2 zien we hoe de Koude Oorlog-stijl van Poetin gevaarlijke warme trekjes heeft gekregen.

Ondertussen wordt onderzocht wie het MH17-toestel op 17 juli 2014 heeft neergehaald. Sterke vermoedens wijzen in de richting van de door Rusland gesteunde separatisten.

Peter D’Hamecourt, Rusland in oorlog 2 - met zichzelf en de wereld - Augustus 2014 – Januari 2015, Uitgeverij Conserve, ISBN 978 90 542 9380 4 (€ 19,99) www.conserve.nl

De gouden nimfen koesteren zich in het water dat in grote stromen langs hun glimmende lichamen stroomt.

De mythologische figuren staan in een ruime kring. In een rechte lijn van deze enorme ronde waterpartij, in de richting van het landbouwpaviljoen, spuit het water uit fonteinen die een uitgestrekt en imposante waterbed spreiden. Dit sprankelende spel van waterstralen kreeg in de gloriejaren van de Sovjet-Unie de naam ‘fontein van de Vriendschap der Volken’. De gigantische kletterende watermassa vormt het hart van de Tentoonstelling van de Successen van de Volkseconomie, voor de Moskoviet kortweg VDNCh. Het tentoonstellingscomplex beslaat enkele honderden hectares. Vermaak, educatie en vooral patriottisme moeten hier samengaan. Een ingrijpende renovatie waarin de Russische overheid vele miljarden

euro’s heeft gestoken is in gang gezet om de afgebladderde VDNCh weer te laten blinken, net als de gouden nimfen op de fontein.

Ik wandel er vaak, want het is een paar honderd meter van mijn appartement in Moskou. De ambities die Rusland heeft met het complex doen herinneren aan de glorietijden onder Stalin en de herrijzenis van het complex na de Tweede Wereldoorlog. De VDNCh slokt zelfs mijn geliefde botanische tuin en het Ostankinopark op. Beide groene oases in Moskou worden meegenomen in het gigantische renovatieproject. Maar er blijft iets vreemds hangen rond deze plek in het noorden van Moskou.

In de Sovjetjaren toonden de paviljoens van de Sovjetrepublieken hier hun successen, bereikt onder de vlag met de hamer en de sikkel. De elektrificatie en de gasificatie van het arbeidersparadijs werden er breed uitgemeten. Ook de successen in de ruimtevaart waren er te bewonderen. Tussen al deze successen kon de Moskoviet wandelen, ijsjes eten, sjasjliek verorberen en genieten van een zomerse dag.

Ik zette er mijn eerste stappen in de nadagen van het Sovjetrijk.

Er waren weinig successen meer te melden. Integendeel, het verval was overal voelbaar. De Sovjet-republieken waren hun belangtelling voor de paviljoens kennelijk ook kwijt, want

vele bouwwerken toonden tekenen van ernstig verval. Het park was een idee van Stalin. Het ging in 1939 open, maar de Tweede Wereldoorlog verstoorde de Sovjetdroom die het park moest uitstralen. Het duurde tot 1958, onder Nikita Chroesjtsjov, voordat de burgers de etalage van de Sovjetsuccessen terugkregen. Een metrostation met dezelfde naam opende in dat jaar bij VDNCh. Tot de dag van vandaag voert de metro in de zomer elke dag en in de wintermaanden vooral in de weekeinden massa’s mensen aan die een bijzondere band hebben met deze plek.

Ik hoefde niet ver te reizen om elke dag de teloorgang van het Sovjetrijk te volgen. Ze waren op VDNCh zichtbaar. Het wilde kapitalisme veroverde het park aan het eind van de jaren tachtig en in het begin van de jaren negentig. De paviljoens van de vijftien Sovjetrepublieken veranderden in uitdragerijen van goedkope waar uit China. Ik zag een wereldrijk in verval samengebundeld in een amusementspark waar roestige kermisattracties er niet in slaagden kinderharten te veroveren.

Hier en daar een gedrogeerde beer die loom uit zijn ogen kijkend met de slecht geklede dagjesmensen op de foto ging. De eigenaar van de beer ontving per klant een paar roebel die tijdens de overdracht van het bedrag al vele procenten in waarde verminderde.

boekfragment

Filosofie van de waanzin Wouter Kusters is een unieke schrijver en denker. Hij maakte zelf tot twee keer toe een psychotische episode door en weet waar hij het over heeft: filosofie kan ongemerkt overgaan in waanzin.

En omgekeerd: uit momenten van waanzin ontstaat de mooiste filosofie.

Wouter Kusters, Filosofie van de waanzin, ­Uitgeverij Lemniscaat, Paperback: ISBN 978 90 477 0632 8 (€ 39,95), Gebonden: ISBN 978 90 477 0485 0 (€ 59,95) www.lemniscaat.nl

In sterren geschreven. September 2007.

Op een avond liep ik de Stad in om mijn nieuwe Inzicht te verkondigen onder de mensen. De straat was niet meer de gewone vertrouwde straat van vroeger: alles stond in een ander licht. Ik zag niet meer enkel de buitenkant van dingen en mensen, maar zag ook onmiddellijk wat hun innerlijke bestemming was. Ik zag de bedoelingen van mensen aan de manier waarop ze zich voortbewogen, hun gezichtsuitdrukking, gebaren en de kleur van hun kleding. Ik had zelf een zwarte broek en rode jas aan en het viel me op dat er opvallend veel mensen net zo gekleed waren. Er waren blijkbaar meer mensen met het nieuwe Inzicht bezig. Onopvallend gaven wij, de roodjassigen, elkaar tekenen van verstandhouding.

Inwendig grinnikend, uitwendig mompelend liep ik door. Het was

uitgaansavond en er was al aardig wat volk op de been. Ik moest door het grote winkelcentrum heen om in de binnenstad te geraken. Het was erg druk en er hing een luidruchtige, opgewonden sfeer. Sommigen hadden duidelijk ook het Inzicht, ze keken op een speciale manier. Ik hield er rekening mee dat de sfeer door mijn aanwezigheid zou kunnen omslaan en mijn Plan zou kunnen uitkristalliseren tot geweld. Ik moest daarom niet te veel opvallen en kon maar beter het winkelcentrum verlaten.

Ik had de dagen daarvoor zoveel heldere ideeën gekregen en inzichten ontvangen, dat ik had besloten een nieuw boek te schrijven over waanzin, met de codenaam ‘Hotel Neon’.

Daarin zou ik het opsluiten van mensen in psychiatrische inrichtingen aanklagen en tegelijk zou ik het zielenleven van waanzinnigen gedetailleerd beschrijven -- en dat alles in de verhulde vorm van filosofie. Dit geweldige Plan moest echter niet voorbarig in de openbaarheid komen. Het zou jammer zijn als anderen ermee aan de haal gingen.

Daarom snel het winkelcentrum uit verder de binnenstad in. Ik liep en dacht, zag en keek als een bezetene. Overal fietsers, voetgangers en auto’s, een bonte verzameling micro- en macrogebeurtenissen om over door te denken. Wat zich voor me afspeelde, leek wel een decor van

de film die al vooruitwees naar mijn boek. De mensen leken te zijn weggelopen uit mijn toekomstige boek, en was ik niet de auteur, dan leek ik wel uit mijzelf weggelopen.

Mijn Inzicht hield in dat ik meer ‘zag’ dan er oppervlakkig te zien was. En al doordenkend zag ik boven het hotel aan de rand van het plein mijn eigen boek aangekondigd. Je had van dat kindervuurwerk, van die sterretjes waarmee ze in Volendam aan de gang waren geweest, daar ten noorden van joods Amsterdam waar ze wel raad wisten met zeevruchten. Met dat soort sterretjes dus stond reuzegroot in het donker ‘Hotel Neon’ geschreven. Mijn Plan, uitgelekt, in de sterren geschreven!

Maar dat kon toch niet echt daar staan? Als ik echt zou geloven wat ik zag, dan zou ik waanzinnig zijn.

Om niet toe te geven aan de mogelijkheid dat ik iets zag wat er niet was, keek ik met opzet niet nog een keer omhoog, maar liep door zonder iets te laten merken. Ik besloot een tandje lager te denken, want mijn doordenken had blijkbaar te sterk uitstralende effecten op mijn omgeving.

boekenkrant.com

maart 2015 pagina 36

boekhandel Agenda

maart 2015 4 maart

GOUDA – De Goudse Schouwburg. Zout op mijn huid is een romantisch en sensueel verhaal, dat inmiddels is uitgegroeid tot literaire een klassieker die ook in het theater te bewonderen is. www.goudseschouwburg.nl

7 – 15 MAART

Boekenweek 2015. In honderden bibliotheken, boekwinkels, theaters en musea vinden lezingen, optredens en signeersessies plaats met het thema ‘Waanzinnig’. Boekenweekauteur Dimitri Verhulst zal meerdere malen op verschillende locaties te zien zijn. www.boekenweek.nl

7 MAART

LEIDEN – Dimitri Verhulst, Ilja Pfeijffer en Tommy Wieringa treden op met The Pursuit of Happiness in de Leidse Schouwburg. www.stadspodia.nl AMSTERDAM – Boekhandel Jaspers. Telegraafcolumniste Nausicaa Marbe signeert haar boek Smeergeld, een verhaal dat doet denken aan Bonita Avenue van Peter Buwalda. www.boekhandeljaspers.nl

9 MAART

WOUDENBERG – Hotel Schimmel. Speciaal voor de Boekenweek hebben Rotary en de bibliotheken van Woudenberg en Scherpenzeel een schrijfster uitgenodigd: Anna Enquist. Een avond waar wordt gepraat, voorgedragen en gesigneerd. www.bibliotheekscherpenzeel.nl

12 – 15 MAART

NIEUWEGEIN – Boekenfestijn in de Beursfabriek.

U vindt meer dan een miljoen nieuwe boeken, multimedia- en hobbyartikelen op deze grote beurs. www.boekenfestijn.com

13 MAART

BREUKELEN – Pauluskerk. Lezing in samenwerking met Boekhandel van Kralingen door Patrick van Hees, auteur van De geluksprofessor. www.facebook.com/Geluksprofessor

14 MAART

TILBURG – Bibliotheek Wagnerplein. Als afsluiting van de Boekenweek biedt de bibliotheek een open podium voor ieder die zijn of haar werk wil voordragen. Dus heb je een ‘waanzinnig’ verhaal, gedicht, lied of iets anders geks, dan ben je van harte welkom! www.bibliotheekmb.nl HAARLEM – Het Boekenbal voor Lezers. De Lichtfabriek wordt omgetoverd tot dé plek voor iedereen die de literatuur een warm hart toedraagt. www.boekenweek.nl

19 MAART

ANTWERPEN – Letterenhuis. Piet Piryns vraagt iedere derde donderdag van de maand naar de favoriete dichters van de gasten, die voorlezen uit eigen en andermans werk. Met vandaag Vrouwkje Tuinman. www.letterenhuis.be

23 MAART

BRUSSEL – Vlaams Parlement. De Staat van het Boek is een ontmoetingsmoment voor auteurs, uitgevers, boekverkopers, bibliothecarissen, opiniemakers, politici, beleidsverantwoordelijken en lezers. Centrale spreker is psychiater Dirk De Wachter. www.staatvanhetboek.be

26 – 29 MAART

BRUSSEL – Het tweejaarlijkse Passa Porta Festival is een internationaal literatuurfestival. Het thema is Now & Then en behandelt de relatie tussen literatuur en (onze) tijd. www.passaporta.be

28 – 29 MAART

UTRECHT – Dutch Comic Con in de Jaarbeurs. Voor iedereen die houdt van comics, films, stripboeken, young adult, sciencefiction & fantasy, cartoons, games en alles wat daar afgelopen decennium uit is voortgekomen. www.dutchcomiccon.com

Boekhandel Jimmink

Een buurtwinkel vol historie Boekhandel Jimmink, in het hart van de Rivierenbuurt in Amsterdam, heeft een rijke historie. In het pand waar de winkel gevestigd is, huist al sinds de jaren dertig een boekhandel.

Bezoekers van Boekhandel Jimmink komen terecht in een ambachtelijke boekhandel. ‘Het is een boekhandel met een ouderwets goede uitstraling,’ vertelt medewerker Wil Parijs enthousiast. ‘Je kunt hier echt nog snuffelen en zelf leuke dingen ontdekken.’ De winkel beschikt in ieder geval over een bijzonder uitgebreid assortiment, dat uit meer bestaat dan de populaire titels van het moment. Gert-Jan Jimmink, eigenaar: ‘We adviseren de klant graag onze eigen persoonlijke toppers. Ook hebben we een kookafdeling waar Johannes van Dam zijn vingers bij af likte! Hij kwam graag hier, en we missen zijn advies nog steeds.’ Op de speciale XXL-afdeling kunnen klanten een bijzondere collectie gelimiteerde kunstboeken verwachten. ‘Je kunt neuzen in boeken van € 14.000,– maar ook titels voor € 9,99 kopen,’ zegt Jimmink. ‘Een unieke ervaring voor boekenliefhebbers!’

Boekhandel Jimmink heeft nog een andere specialisatie: boeken over de Tweede Wereldoorlog. Die voorkeur komt niet zomaar uit de lucht vallen; om de hoek van de winkel vind je op het Merwedeplein het huis waar Anne Frank en haar familie zo’n 15 jaar hebben gewoond. In 1942 kocht vader Otto Frank zelfs het lege dagboek voor zijn dochter bij Jimmink. Parijs legt uit dat er tijdens de oorlog veel klanten zijn verdwenen.

‘Maar de weinig joodse klanten die overleefden en nog leven, komen regelmatig langs,’ voegt hij toe.

‘Zo kwam laatst uit Israël Hanneli Goslar (vriendin van Anne Frank) op bezoek, om nog even in haar oude boekhandel rond te kijken.’

Gert-Jan Jimmink zorgde ervoor dat er in 2005 een standbeeld van Anne op het Merwedeplein werd opgericht. Het kunstwerk staat symbool voor de 14.000 buurtgenoten die in de oorlog werden vermoord. Jaarlijks vindt er op 4 mei een herdenking plaats bij dit beeld. De boekhandel organiseert zelf ook een aantal bijzondere evenementen rondom 4 en 5 mei. Jimmink: ‘In de literaire salon naast de boekhandel, waar culturele bijeenkomsten en boekpresentaties worden gehouden, vinden elk jaar de “open joodse huizen” en “huizen van bevrijding” plaats. In dit 70ste herdenkingsjaar van de Bevrijding hebben we veel speciale festivitei-

In 1942 kocht vader Otto Frank bij Jimmink het lege dagboek voor zijn dochter. ten, waaronder een vrijheidsdiner voor de hele buurt.’

Jimmink heeft niet alleen een bijzondere geschiedenis, maar vervult ook een unieke rol binnen de wijk.

‘Al vanuit het verleden komen de buurtgenoten hier hun boeken halen,’ vertelt Jimmink. ‘We kennen de mensen bij naam. Vaak blijven klanten die verhuisd zijn hun boeken bij ons kopen.’ Maar ook buiten de wijk is de boekhandel actief, benadrukt Parijs: ‘Met onze website helpen we klanten in heel Nederland en België!’

Museum Gouda

Uitgelezen: de kunst van het boek foto Tom Haartsen, Collectie Museum Gouda

In Museum Gouda is momenteel de tentoonstelling Uitgelezen te zien, die op bijzondere wijze het boek weer in het Goudse zonnetje zet.

Gouda mag vandaag de dag vooral bekendstaan om haar kaas en stroopwafels, maar in de vijftiende eeuw was de stad de thuishaven van de beroemde drukker Geraert Leeu. Uitgelezen laat bezoekers kennismaken met de boekdrukkunst, maar ook met de strijd om de inhoud van het boek, het genot van het lezen en de toekomst van het gedrukte boek. Geniet van de mooiste schilderijen van lezende modellen, of wandel langs een tentoonstelling van de dertig mooist vormgegeven boeken van deze eeuw. Aanschouw de schandpaal voor een zeventiende-eeuwse dominee die in Gouda een ravage

aanrichtte, en bekijk de bekendste boekwerken die Geraert Leeu ooit drukte.

Wie nog dieper de tentoonstelling in wil duiken, kan aan de hand van verschillende rondleidingen, workshops en lezingen meer te weten komen over het boek. Zo leert dichteres Mariet Lems je hoe je een gedicht schrijft bij een schilderij, komt Vivian den Hollander

een lezing geven voor iedereen die ouder is dan zeven jaar, en kun je meedoen aan een workshop over het lezen en begrijpen van de boeken van Geraert Leeu. Ook zijn er leuke activiteiten voor de kleine bibliofielen onder ons: zo kunnen kinderen tussen de 6 en 13 meedoen aan een teken- en schrijfwedstrijd rondom Gereart Leeu.

Meer informatie op www.museumgouda.nl

boekenkrant.com

maart 2015 pagina 37

boekhandel gratis

Boekhandels die de Boekenkrant verspreiden

Staat uw naam niet op de lijst, of heeft u aanpassingen?

Geef het door via info@boe­kenkrant.com Alblasserdam

Boekhandel de Krekel dekrekel.nl Alkmaar

Boekhandel Feijn feijn.nl

Boekhandel Van der Meulen’s

vandermeulensboekhandel.nl

Bilthoven

Bilthovense Boekhandel

bilthovenseboekhandel.nl Bleiswijk

Boekhandel Muilenburg

boekhandelmuilenburg.nl Bloemendaal

Boekhandel Broekhuis

Boekhandel Bloemendaal

Alphen a/d Rijn

Boxmeer

Almelo

boekhandelbroekhuis.nl

Boekhandel Haasbeek haasbeek-libris.nl

Boekhandel Haasbeek Herenhof haasbeek.nl Amersfoort

De Algemene Boekhandel

algemeneboekhandel.nl Amersfoort

boekhandelbloemendaal.nl

Van Dinter Media dinternet.nl Breda

Boekhandel Van Kemenade & Hollaers libris.nl/ vankemenade-hollaers

Libris Buitelaar librisbuitelaar.nl Breukelen

Boekhandel Veenendaal

Boekhandel van Kralingen

Amstelveen

Brugge

boekhandelveenendaal.nl

Boekhandel Venstra venstra.nl

Amsterdam

De Amsterdamse Boekhandel

deamsterdamseboekhandel.nl

Boekhandel de Dolfijn boekhandeldedolfijn.nl

De Nieuwe Boekhandel denieuweboekhandel.nl

Boekhandel Jimmink www.jimminkboek.nl

Boekhandel Mulder boekhandelmulder.nl

Boekhandel Scheltema scheltema.nl Apeldoorn

Nawijn & Polak Boekverkopers nawijn-polak.nl Arnhem

De Arnhemse Kinderboekwinkel lezenisleuk.nl

Boekhandel Hijman Ongerijmd boekhandelongerijmd.nl Assen

Boekhandel Iwema iwema.nl Baarn

Boekhandel Den Boer denboer.nl

boekhandelvankralingen.nl

De Reyghere Boekhandel dereyghere.be Brunssum

Boekhandel Rob Rozeman robrozeman.nl Bunnick

Boekhandel Van Ravenswaay ravenswaay.net Castricum

Boekhandel Laan

www.boekhandellaan.nl Coevorden

Readshop Coevorden readshop.nl/vestiging/ coevorden Delft

Boekhandel Ben Kempers benkempers.nl Den Haag

Boekhandel Van Stockum vanstockum.nl Deventer

Boekhandel Praamstra boekhandelpraamstra.nl Doetichem

Raadgreep & Berrevoets libris.nl/ raadgeepenberrevoets

Barneveld

Doorn

www.boekhandelromijn.nl

Readshop.nl/vestigingen/ doorn

Boekhandel Romijn Badhoevedorp

Boekhandel Jaspers boekhandeljaspers.nl Beilen

Boekhandel Het Logboek hetlogboek.org Bennekom

The Readshop Doorn Doorweth

The Read Shop Doorweth Drachten

Boekhandel Van der Velde

boekhandelvandervelde.nl

Boekhandel Novita

Dronten

Bergen op Zoom

voster.nl

libris.nl/novita

Quist boeken quistboeken.nl

Voster Boek & Kantoor Druten

Boekhandel Maas & Waal

boekhandelmaasenwaal.nl

Eersel

De Boekenlegger de-boekenlegger.nl Eindhoven

Boekhandel Van Grinsven

boekhandelvangrinsven.nl

Boekhandel Van Piere libris.nl/vanpiere Emmen

Plantage Vermeer vermeer.plantage.nl Enkhuizen

Smit en Co Boek- en Kantoorboekhandel kantoorboekhandelsmitenco.nl Enschede

Boekhandel Broekhuis Boekhandelbroekhuis.nl Etten-Leur

Plantage Etten-Leur plantage-ettenleur.nl Exloo

Geerts Warenhuis geertswarenhuis.nl Geldrop

Boekhandel van Grinsven

boekhandelvangrinsven.nl Goirle

Libris Buitelaar librisbuitelaar.nl Goes

Boekhandel De Koperen Tuin

www.dekoperentuin.nl Gouda

Boekhandel Verkaaik verkaaikboeken.nl Groningen

Boekhandel Van der Velde

boekhandelvandervelde.nl Haarlem

Boekhandel Gillissen & Co

boekhandelgillissen.nl

Boekhandel H. de Vries Boeken devriesboeken.nl

Bruna Cronjéstraat Bruna.nl

Haren GN

Boomker Boeken boomker.nl Harlingen

Boekhandel Wever boekhandelwever.nl Hedel

The Readshop Hedel

readshop.nl/vestiging/hedel Heemskerk

Bruna Heemskerk Bruna.nl

Heemstede

Boekhandel Blokker boekhandelblokker.nl Heerhugowaard

Bruna Middenwaard bruna.nl Heerlen

Bij Het Raethuys bijhetraethuys.nl Heeze

Boek- en Kantoorboek­ handel Lektura lektura.nl

Boekhandel Broekhuis

Dekker vd Vegt boekverkopers

Utrecht

Hoevelaken

Noordwijk

boekhandellibrisutrecht.nl

hoevelakenseboekhandel.nl

libris.nl/vandermeer

Hengelo

boekhandelbroekhuis.nl

De Hoevelakense Boekhandel Holten

Heusinkveld – Holten meerdaneenboekhandel.nl Hoorn

Hoornse Boekhandel

dekkervdvegt.nl

Boekhandel van der Meer

Noordwijkerhout

Boekhandel Wagenaar & Van Halem wagenaarvanhalem.nl Nuenen

Boekhandel Libris Utrecht

Broese boekverkopers libris.nl/broese Valkenswaard

Boekhandel Priem libris.nl/priem Veenendaal

Boekhandel van Kooten boekhandelvankooten.nl Veghel

Houten

Boekhandel van de Moosdijk

boekwijs.nl

Oegstgeest

Velp GLD

hoornseboekhandel.nl

Boekhandel Wijs Huizen

Boekhandel Flevo boekhandelflevo.nl

Bruna Oostermeent info@onzebruna.nl Kapelle

Boekhandel Lectori lectori.nl

Kerkrade

Boekhandel Leeskunst leeskunst.nl

Krimpen aan den IJssel

Boekhandel De Korf boekhandeldekorf.nl Laren

Larense Boekhandel larenseboekhandel.nl Leeuwarden

moosdijk.com

Rijnlandse boekhandel rijnlandseboekhandel.nl Oisterwijk

koophetbijkoops.nl

Boekhandel Meijer en Siegers

plantagemeijerensiegers.nl Oudewater

The Readshop Oudewater

readshop.nl/vestiging/ oudewater Purmerend

Boekhandel het Leesteken leesteken.nl

marjanhoutman.nl

Marjan Houtman Lezen en Schrijven

Boekhandel van Stockum

Pijnacker

Leuven

Roden

de-kleine-johannes.be

daannijman.nl

Boekhandel van Atten vanattenboek.nl

Kinderboekhandel De kleine Johannes

Boekhandel Daan Nijman

Lisse

Roermond

www.grimbergenboeken.nl

plantageroermond.nl

Grimbergen boeken

Plantage Boekhandel

Lochem

Roosendaal

boekhandellovink.nl Maassluis

Boekhandel De Boekenwurm boekenwurm.biz

Boekhandel Het Keizerrijk

Rosmalen

Maastricht

Rotterdam

hetkeizerrijk.nl

Boekhandel De Omslag boekhandeldeomslag.nl

Boekhandel Dominicanen

Boekhandel Donner

Mechelen

maximushillegersberg.nl

Boekhandeldominicanen.nl

donner.nl

Boekhandel Maximus

Boekhandel Salvator

Schagen

Meppel

boekhandelplukker.nl

www.salvator.be

Boekhandel Plukker

Boekhandel Barth

Scheveningen

Boekhandel Van Stockum

boekhandelscheveningen.nl

boekhandelbarth.nl

vanstockum.nl

Boekhandel Scheveningen Sittard

Middelburg

Boekhandel Krings

de-drvkkery.nl

Sneek

De Drvkkery

boekhandelkrings.nl

Boekhandel Mondria

Boekhandel Van der Velde

Monnickendam

Steenwijk

nimoboek.nl

boekwinkel.com

Mijdrecht

boekhandelmondria.nl

boekhandelvandervelde.nl

Nimo Boek

Steenwijk’s Boekhuys

Naaldwijk

Tilburg

vingerling.nl

gianottenmutsaers.nl

Boekhandel Vingerling

Gianotten Mutsaers

Nijkerk

Turnhout

boekhandelroodbeen.nl

standaardboekhandel.be

Boekhandel Roodbeen

Standaard Boekhandel

Nijmegen

Uden

boekhandelaugustunis.nl

Boekhandel Bert van der Heijden

lezenisleuk.nl

Uithoorn

roelants.nl

tenhoopeboeken.nl

Boekhandel Augustinus De Nijmeegse Kinderboekwinkel Roelants [in LUX] Boekhandel Roelants roelants.nl

eenpassievoorboeken.nl

Oosterbeek

Leiden

Boekhandel Lovink

Boekhandel Jansen & de Feijter Venlo

boekhandeloisterwijk.nl

Boekhandel Van der Velde

www.vanstockum.nl

bekboeken.nl

Boekhandel Oisterwijk

Puttershoek

boekhandelvandervelde.nl

Bek Boeken

boekhandelbertvander­ heijden.nl

Boekhandel Ten Hoope

Boekhandel Koops Venray

Boek- en kantoorvakhandel van den Munckhof boekhandelvenray.nl Vlaardingen

Plantage Pontier plantagepontier.nl Vledder

Boekhandel Vledderland

boekhandelvledderland.nl Winterswijk

Boekhandel Kramer boekhandelkramer.nl Woerden

Libris Woerden libriswoerden.nl Wormerveer

Pasman Boek & Hobby pasmanboekenhobby.nl Zeist

Groenveld Boeken

groenveldboeken@planet.nl

Boekhandel Kramer & Van Doorn kramerenvandoorn.nl Zoetermeer

Boekhandel Zonneveld boekhandelzonneveld.nl

The Readshop Meerzicht

readshop.nl/vestiging/ meerzicht Zutphen

Boekhandel Someren en Ten Bosch libris.nl/ vansomeren-en-tenbosch Zwolle

Waanders in de Broeren waandersindebroeren.nl

boekenkrant.com

lettergrepen-sudoku WEEK

KEN

maart 2015 pagina 39

© 2015 www.sudoku-variations.com

MER

SCHENK SCHENK

HIT

KEN

WEEK TE WEEK

KEN

BOE BOE

KEN KEN

SCHENK MER

HIT GE

SCHENK

HIT

TE GE

KEN

ZO

MER

Lettergrepen: BOE GE HIT KEN MER SCHENK TE WEEK ZO

win een boekenkrant abonnement

oplossing

Woord­sudoku Als u deze Lettergrepensudoku juist invult, moeten elke rij, elke kolom en elk blok van drie bij drie velden de negen verschillende lettergrepen precies eenmaal bevatten.

Als extra uitdaging zijn aan deze Woordsudoku drie groepen van negen samenhangende velden toegevoegd, die deze negen verschillende lettergrepen ook precies eenmaal moeten bevatten (de twee blokken van drie bij drie velden + de diagonaal).

U zult regelmatig logisch van de eigenschap van deze drie groepen gebruik moeten maken om deze Lettergrepen Sudoku uniek te kunnen

win een boek

A R L U O N W J E T J W T E N L O R A U

oplossen.

In de diagonaal ontstaat, beginnende in het veld met de stip, de eerste oplossing van deze puzzel.

De echte oplossing van deze Lettergrepen-sudoku is echter het antwoord op de volgende vraag: welke auteur heeft in welk jaar het boek met deze titel geschreven?

Mail uw oplossing uiterlijk 30 maart naar redactie@boekenkrant.com en maak kans op een abonnement op de Boekenkrant!

De prijswinnaar en de oplossing worden bekendgemaakt in de Boe­ kenkrant van 7 april.

Deze maatwerk Woordsudoku is ontworpen door Folkert van der Meulen Bosma.

Ga voor meer uitdagende (Woord)sudoku variaties naar www.sudoku-variations.com.

win dit boek

U L J R E A T N W O O N W T A R E U J L E L

T N O R J L W U A J U A W E N O T R

W A R L J O U T N E T E O N U W A L R J

N U A J L T R E O W R O E W T U J A L N

© 2015 www.sudoku-variations.com

De oplossing van de Woordsudoku van februari 2015 was:

jan terlouw De winnaar van deze Woordsudoku is Ine Rijkhof uit Enschede. Zij wint een jaarabonnement op de Boeken­ krant. Gefeliciteerd!

oplossing

winnaar

Deze schrijver heeft last van een gespleten persoonlijkheid.

Welke drie schrijvers zijn in dit beeld verborgen? Stuur de drie namen voor maandag 30 maart 2015 naar redactie@boekenkrant. com met als onderwerp ‘win een boek’.

Onder de goede inzendingen wordt het boek De oorlog van ISIS van Judit Neurink verloot.

Judit Neurink, De oorlog van ISIS, Uitgeverij Conserve, ISBN 978 90 542 9378 1 (€ 14,99)

Rainbow Rowell, Eleanor & Park, Uitgeverij Van Goor, ISBN 978 90 003 4263 1 (€ 17,99)

Opeens waren ze overal in het nieuws: de radicale strijders van ISIS. Wat is ISIS? En wat houdt hun oorlog eigenlijk in?

Uit de vele goede inzendingen trokken wij Pietje van Eekelen uit Roosendaal. Zij wint een exemplaar van Ele­ anor & Park van Rainbow Rowell. Van harte gefeliciteerd!

colofon

Wie waren de drie schrijvers met een gespleten persoonlijkheid in het novembernummer? Het goede antwoord is: Renate Dorrestein, Auke Hulst en Isa Maron.

medewerkers

Over de Boekenkrant De Boekenkrant biedt kwaliteit voor een breed publiek. Onze onafhankelijke redactie besteedt aandacht aan literatuur, spanning, jeugd, strips en non-fictie. Iedere eerste maandag van de maand verschijnt de papieren editie, die wordt verspreid via boekhandels, bibliotheken en scholen in Nederland en Vlaanderen. Tevens is het mogelijk om als particulier een abonnement te nemen en de Boe­ kenkrant thuisgestuurd te krijgen.

Daarnaast plaatst de redactie iedere dag het laatste boekennieuws op www.boekenkrant.com.

Mediapartners De Boekenkrant is mediapartner van Crossing Border. crossingborder.nl

Contact Uphill Battle Boekpromotie, ­Visschersplein 160, k22, 3511 LX Utrecht, Nederland.

Telefoon: + 31 30 2231718 Redactie redactie@boekenkrant.com Informatie over adverteren verkoop@boekenkrant.com Abonnementenservice boekenkrant@spabonneeservice.nl Online www.boekenkrant.com facebook.com/deboekenkrant twitter.com/boekenkrant

Oplage 22.000

Het team Uitgever: Jan Louwers Hoofdredacteur: Anouk Abels Redactie: Selma van Aken, Abe Borst, Zofeyah Braam, Wendy Claes, Jacqueline Coppens, Laura van Dee, Wouter le Duc, Nicole van der Elst, Floortje van Gameren, Ika Gerritsen, Aefke ten Hagen, Lex Jansen, Cok Jouvenaar, Wieneke van Koppen, Jolijn Klein Kranenbarg, Maria van Leeuwen, Thijs Moens, Leoni ­Nijland, Elisabeth van Nimwegen, Meie Otten, Hans Pols, Laura Scholte, Patz van der Sloot, An Prudon, Merijn Schipper, Yonina Spijker, Michelle van Toorn, Nina Visser, Tanja ­Wilming, Sanne Wolters, Siebe ­Huizinga (redactie-adviseur).

Projecten: Caroline van der Lee Vormgeving/ontwerp: Titus Vegter (titusvegter@chello.nl) De volgende Boekenkrant verschijnt op dinsdag 7 april 2015.

Anouk Abels

Tanja ­Wilming

Abe Borst

Wouter le Duc

Nicole van der Elst

Wendy Claes

Jacqueline Coppens

Aefke ten Hagen

Caroline van der Lee

Elisabeth van Nimwegen

Merijn Schipper

Michelle van Toorn

Titus Vegter

Nina Visser

Sanne Wolters

‘Een literair juweel.’ Trouw

‘Teder en precies.’

NRC Handelsblad

‘De kat verleidt ons.’ www.meulenhoff.nl

‘Verfijnd en elegant.’

de Volkskrant Nu.nl