Boekenkrant mei 2015 by Redactie Boekenkrant

de beste bron voor boekennieuws – jaargang 9, nummer 5, MEI 2015 – www.boekenkrant.com

Wim van der Vlugt

www.meulenhoff.nl

Joachim Meyerhoff: ‘Wat is normaal?’ 7

Vier de vrijheid met Soundtrack van de bevrijding 29

qr-code

strips

en verder

De aanslag van Harry Mulisch verstript 33

Losse delen................... 2 Literatuur..................... 3 Spanning.....................13 Jeugd............................17 Non-fictie.................... 25 Strips........................... 32 Agenda........................ 36 Boekhandel................ 36 Adressen..................... 37 Win een boek............. 39

www.boekenkrant.com

boekenkrant

Hier leest… Maaike Ouboter 5

Jeffrey Bakker

De bloedstollende thriller van Gilly Macmillan 15

Julia Stix wouter le duc

Simone van der Vlugt: De nieuwe ‘Wat zou jij doen als een oorlog uitbreekt?’ Umberto Eco 9 3

Natasza Tardio schuwt de moeilijke thema’s niet 19

abonneer je op de gratis boekenkrant nieuwsbrief

ga naar www.boekenkrant.com/nieuwsbrief

De successen van een Nederlands special forces peloton in Afghanistan.

Kijk voor meer informatie op www.danger-close.nl

boekenkrant.com

mei 2015 pagina 2

losse delen nieuws

Anouk Abels – Hoofdredacteur Boekenkrant anouk@boekenkrant.com

www.covercards.nl

Ga naar www.covercards.nl en volg de instructies.

Verstuur dit boek als een briefkaart! Jack was vijftien jaar toen hij een test uitvond om alvleesklierkanker, eierstokkanker en longkanker vroeg te kunnen detecteren. Jacks verhaal gaat niet alleen over zijn succes; het gaat ook over pesten, depressie en doorzettingsvermogen. Jack Andraka en Matthew Lysak, Doorbraak, vertaling: Carla Hazewindus, Uitgeverij Kluitman, ISBN 978 90 206 4931 4 (€ 15,99)

BON

ondertussen op boekenkrant.com

12 nummers voor €30

Ja, ik wil een abonnement op de Boekenkrant – 12 nummers voor € 30,– inclusief bezorgkosten. Vul de bon in, of ga naar www.boekenkrant.com/abo.

BON

Naam M / V

Op de Boekenkrant-website wordt regelmatig originele content geplaatst. Deze maand lees je een recensie van Een grootse mislukking van Rutger Lemm en de nieuwe Bart Moeyaert. Ook zal er aandacht zijn voor boeken over de Bevrijding, die zeventig jaar geleden plaatsvond. Op de hoogte blijven? Volg ons via Facebook en Twitter, of meld je aan voor onze Boekenkrant Nieuwsbrief.

straat

postcode

plaats

land

e-mail

telefoon

IBAN nummer

Betaling Automatische incasso Per factuur (+ 2,50 administratiekosten) geboortedatum handtekening

Stuur deze bon naar: Boekenkrant, Visscherplein 160 K22, 3511 LX Utrecht, Nederland

2015, week 18

Vera de Kok

Deze maand is het zeventig jaar geleden dat Nederland van de Duitse bezetters bevrijd werd. De Hongerwinter was over; wat volgde was een magische zomer vol dans, zang en vreugde. Voor deze editie van de Boekenkrant mocht ik Frank Mehring interviewen (pagina 29). Hij schreef Soundtrack van de bevrijding, een boek over de muziek van die zomer; liedjes over flirten met Canadezen, maar ook songs over de gruwelijkheden van de oorlog. 5 mei is eigenlijk de enige dag in het jaar waarop de magische zomer van 1945 even terugkeert. De liedjes van weleer zijn vergeten, maar er wordt volop gedanst en gezongen op vrijmarkten en festivals. Vrijheid lijkt vanzelfsprekend. Helaas zien we maar al te vaak dat mensen nog steeds onderdrukt worden, onveilig zijn en hun eigen thuis het liefste zouden ontvluchten. Het herdenken van de bevrijding helpt ons te realiseren dat wij zo’n zeventig jaar geleden ons hier net zo voelden. En om de ander die op dit moment niet vrij leeft beter te begrijpen. Blijf dus herdenken, dansen en zingen: alleen dan onthouden we hoe ongelofelijk mooi het is dat we vrij zijn.

+++ Na Tommy Wieringa en Dimitri Verhulst mag Esther Gerritsen nu het Boekenweekgeschenk schrijven. Het is voor het eerst in veertien jaar dat een vrouw deze eer krijgt toebedeeld. Waarover het geschenk zal gaan is nog niet duidelijk – wel weten we dat de volgende Boekenweek plaatsvindt van 12 tot en met 20 maart 2016. +++ Een curator van de British Library plaatste onlangs een bijzondere afbeelding online uit een veertiendeeeuws manuscript: een groen mannetje met puntoren, dat sprekend lijkt op Yoda uit de Star Warsfilms. De merkwaardige afbeelding is volgens de curator gemaakt bij het verhaal over Samson uit de Bijbel. +++ Eind augustus is het wachten voorbij: dan verschijnt er eindelijk een nieuw boek in de Millennium-reeks. Het vierde boek in de serie wordt geschreven door de Zweedse schrijver David Lagercrantz. Hij neemt het stokje over van Stieg Larsson, die in 2004 overleed. Het nieuwe boek zal in het Nederlands Wat ons niet zal doden heten. +++ Who knew? Queen Victoria was van 1837 tot 1931 koningin van het Verenigd Koninkrijk en Ierland, maar daarvoor schreef ze verhalen. Op tienjarige leeftijd schreef ze het verhaal The Adventures of Alice Laselles. De vertelling wordt deze zomer voor het eerst gepubliceerd. +++ Günter Grass is overleden. De Duitse schrijver, die vooral bekend is van zijn romandebuut De blikken trom uit 1959, ontving in 1999 de Nobelprijs voor de Literatuur. Met zijn boeken vertegenwoordigde Grass de generatie die opgroeide ten tijde van de naziterreur. Hij is 87 jaar oud geworden. +++ Volgens het NRC Handelsblad wordt de literatuurkritiek zowel in binnen- als buitenland gedomineerd door mannen. Volgens de krant is dit deels te verklaren door het boekenaanbod, dat met name uit werken van mannelijke schrijvers bestaat. Op de Boekenkrant-redactie hebben de vrouwen echter de overhand; slechts een derde van onze recensenten is van het mannelijke geslacht. +++ Volgens de Britse journalist Alex Johnson is er een bibliothekenrevolutie gaande. Je vindt bibliotheken tegenwoordig overal; op een boot in de jungle van Laos of zelfs op de rug van een kameel in de Gobi-woestijn. In het boek Improbable librariesheeft hij ‘s werelds meest bizarre bibliotheken in kaart gebracht. +++

abe

Frankie Fouganthin

Blijf dansen, blijf zingen

boekenkrant tip 3

Frank Mehring, Soundtrack van de bevrijding

Roué Hupsel, Het plantage-spookhuis

Harry Mulisch en Milan Hulsing, De aanslag

Een selectie van liedjes die populair waren in de zomer van 1945. Natuurlijk mag de muziek zelf niet ontbreken; de bijgevoegde cd bevat een unieke selectie van bevrijdingsliedjes.

Minstens drie mensen vonden de dood in een plantagewoning midden in het Surinaamse oerwoud. Men zegt dat het er spookt.

In deze graphic novel geeft Milan Hulsing met zijn raadselachtige en kleurrijke beelden een geheel eigen interpretatie van Harry Mulisch’ klassieke roman.

nederlandse t0p 3

Das Blauen Sofa

redactioneel

(Bron: Stichting CPNB) 2015, week 18

Joris Luyendijk, Dit kan niet waar zijn

Nicci French, Denken aan vrijdag

Esther Verhoef, Lieve mama

Joris Luyendijk dook twee jaar lang in de wereld van de bankiers. Zijn het monsters? En kunnen we weer een crash verwachten?

Uit de Thames wordt het lijk van een onherkenbare man gevist. Het enige aanknopingspunt is een ziekenhuisbandje om zijn pols met de naam Frieda Klein.

Je denkt dat je je grenzen kent. Maar als je gezin in gevaar is... hoever ga je dan? Doe je als moeder alles om je gezin te beschermen?

belgische top 3

Merho, De Kiekeboes. Tot op de bodem In Mexico ontdekken de Kiekeboes dat Frida, de gehaaide zakenvrouw-met-snor, een stil water met diepe gronden is. Ze zullen tot op de bodem moeten gaan om het geheim van Frida te doorgronden.

(Bron: Boekenvak.be) 2015, week 16

Santa Montefiore, De vrouwen van kasteel Deverill

Nicci French, Denken aan vrijdag

Als dochter van een afstandelijke moeder en een vader die zijn kasteel ontvlucht trekt Kitty Deverill naar haar grootmoeder, bij wie ze de liefde vindt waaraan het thuis ontbreekt.

Uit de Thames wordt het lijk van een onherkenbare man gevist. Het enige aanknopingspunt is een ziekenhuisbandje om zijn pols met de naam Frieda Klein.

squalies.blogspot.com

boekenkrant.com

mei 2015 pagina 3

literatuur interview

Ondergeschoven geschiedenis

column

Een boodschap voor Hella

Simone van der Vlugt begon haar schrijverscarrière als auteur van historische jeugdboeken. Met De lege stad is haar derde historische roman voor volwassenen verschenen. ‘Toen ik begon met schrijven was er qua historische romanschrijvers alleen Thea Beckman en verder niets,’ vertelt ze. Door Nicole van der Elst In De lege stad volgen we de pasgetrouwde Katja die haar onbezorgde leven uit elkaar ziet vallen na het bombardement op Rotterdam in 1940. Ze is vastbesloten om haar familie de oorlog door te helpen, maar naarmate de tijd verstrijkt worden de keuzes die ze moet maken steeds ingewikkelder. Je eerdere historische romans spelen zich af in een tijd die al enkele honderden jaren achter ons ligt. Waarom heb je nu over een gebeurtenis uit de twintigste eeuw geschreven? ‘Ik was vooral geïntrigeerd door de volgende vraag: wat zou jij doen als een oorlog uitbreekt? Zou je Joodse mensen helpen onderduiken of in het verzet gaan? Toen ik mezelf die vraag stelde, dacht ik ook direct aan de consequenties die jouw daden voor anderen hebben. Zou je niet alleen je eigen leven maar ook die van je directe familie op het spel zetten om anderen te helpen? Daarnaast viel het me op dat er bijna geen romans over de Tweede Wereldoorlog zijn die zich in Rotterdam afspelen. Veel verhalen spelen zich af in Amsterdam, of vertellen het verhaal van onderduikers op het platteland. Het is eigenlijk onbegrijpelijk dat er niet meer boeken zijn geschreven over het bombardement, een van de meest ingrijpende gebeurtenissen die tijdens de oorlog in Nederland hebben plaatsgevonden.’

wim van der Vlugt

kwamen voorbij, ook als ze niet direct relevant voor mijn verhaal waren. Ik heb daarnaast ook met mijn schoonmoeder gepraat, die tien was toen de oorlog uitbrak. Ze heeft de oorlog in Amsterdam doorgebracht, maar heeft me wel veel kunnen vertellen over de razzia’s en de Hongerwinter. Ik ken haar intussen al dertig jaar, maar we hebben het nooit eerder zo uitgebreid over haar oorlogservaringen gehad.’

Probeer je in je historische romans altijd historisch correct te zijn, of wijk je soms ook af van de feiten wanneer dat het verhaal vooruithelpt? ‘Bij dit verhaal wilde ik zo correct mogelijk zijn, vooral omdat de Tweede Wereldoorlog nog vrij recent achter ons ligt. Ik kende Rotterdam niet goed en moest dus van nul af aan beginnen met mijn vooronderzoek. Ik ben bijvoorbeeld regelmatig met mijn man door de stad gereden. Ik wilde heel graag het SD-gebouw aan Een van de consequenties van de Heemraadssingel zien; ik wilde schrijven over een ‘recente gebeurde sfeer voelen die mijn hoofdpertenis’ is dat er nog overlevenden soon Katja ervaart als of directe familie in ze daar binnenstapt. leven zijn die het bomWe konden de plek niet bardement hebben vinden, en opeens bemeegemaakt. Is dit van sefte ik dat de Engelinvloed geweest op je sen er in de laatste daonderzoek voor De lege gen van de oorlog een stad? gerichte aanval op heb‘Ik heb geen overlevenben gepleegd. Op deze den gesproken, maar plek staat nu een moer zijn heel veel oogdern gebouw. Aan de getuigenverklaringen andere kant maakt zoen dagboeken bewaard iets het schrijven ook gebleven. Er staan veel makkelijker. Ik kon me geluidsfragmenten op nu meer vrijheden perband, en die heb ik keer mitteren in de beschrijop keer afgespeeld. Het Simone van der Vlugt, De lege ving van dit specifieke was vooral heel heftig; stad, Uitgeverij Ambo|Anthos, gebouw.’ ISBN 978 90 414 2625 3 (€ 19,99) alle verschrikkingen

Simone van der Vlugt Je bent ooit begonnen met het schrijven van historische jeugdboeken voor kinderen. Zie je jezelf ooit weer een jeugdboek schrijven? ‘Bij het schrijven van mijn laatste jeugdboeken merkte ik dat ik echt aan mijn plafond zat qua onderwerpen waar ik over kon schrijven voor deze doelgroep. Ik merkte dat ik langzaam de leeftijd van mijn hoofdpersonen liet oplopen, maar op een gegeven moment zit daar natuurlijk een grens aan. Ik schreef een historische roman voor volwassenen, maar kreeg die niet gepubliceerd. Er zou geen markt voor zijn. Daarom schreef ik eerst een paar hoofdstukken van een thriller, wat De reünie zou gaan worden, en stuurde die mee. Ik dacht, als ik eerst een uitgever voor volwassenenliteratuur heb, komen die historische romans vanzelf wel. Een paar jaar later schreef ik Jacoba, Dochter van Holland.’ Is er ondertussen iets veranderd in de benadering van het historische genre? ‘Na het succes van Jacoba bleek er dus toch een markt te zijn voor historische romans die niet meteen als zware kost worden betiteld. Er is dus veel veranderd! Mijn uitgever is bijvoorbeeld bezig om een historisch fonds op te zetten om meer soortgelijke romans uit te geven. Ze werven daar ook actief andere Nederlandse auteurs voor. Met dit fonds wordt een goede stap gezet om de historische roman in Nederland op de kaart te zetten. Toen ik begon met schrijven was er qua historische romanschrijvers alleen Thea Beckman en verder niets. Daar begint gelukkig langzaam verandering in te komen!’

Als uitgever ken ik een groot aantal auteurs. Ik ga bij ze op bezoek, rijd ze naar huis na een feestje en breng bloemen mee voor hun partner. Het hoort bij mijn beroep. En toch beschouw ik het nog altijd als een voorrecht. Dat komt door mijn eerste ontmoeting met Hella Haasse. Een jaar of dertig geleden speelde Arthur toneel en stond ik voor de klas. We wisten niet dat we ooit onderdeel zouden uitmaken van het boekenvak. Op een zonnige vrijdagmiddag liepen we over de Prinsengracht, langs het gerechtsgebouw, naar de Leidsestraat. Daar, op de hoek, was een kleine supermarkt, veel duurder dan die op de Elandsgracht, maar ook rustiger. Ik had niet heel veel nodig. Ik slenterde langs de schappen toen ik haar zag staan bij de groenten. Ik wist dat ze verhuisd was naar een van de appartementen in het gebouw Byzantium op de Stadhouderskade, met uitzicht op het Vondelpark. ‘We wonen vlakbij elkaar!’ realiseerde ik me. En nu zag ik dat Hella Haasse haar boodschappen deed in dezelfde winkel als ik. Een paar dagen eerder sprak Bernard Pivot op TV5 met haar over de vertaling van Het woud der verwachting, Haasses roman over Charles van Orléans. Pivot is een door de wol geverfde journalist en literator, maar ik zag dat hij smolt en ik was zó ontzettend trots op Hella! Ze gaf niet alleen op iedere vraag een helder antwoord, haar Frans gaf aan haar woorden ook nog eens een extra charme. De interviewer vergeleek haar werk met dat van Marguerite Yourcenar, maar dat vond Hella te veel eer. Juist door die bescheiden reactie bleef de vergelijking overeind. Wat zou ik haar graag zeggen dat ik het interview gezien had, dat ik zo trots op haar was! ‘Doe het maar’, zei Arthur. ‘Natuurlijk vindt ze dat leuk!’ Hella Haasse droeg haar boodschappenmandje met zwier. Het was al aardig gevuld en ze liep naar de kassa. Als ik nu niets deed, zou ik nooit meer eenzelfde kans krijgen. ‘Kom op!’ zei Arthur nog, maar de eerste stap had ik al gezet. Mijn hart klopte in mijn keel toen ik mevrouw Haasse aansprak. Ze was direct één en al oor en bedankte me voor mijn woorden door even in mijn arm te knijpen. ‘Het was best spannend om te doen’, zei ze. ‘Maar ik heb het er dus goed vanaf gebracht?’ Later zouden onze wegen elkaar nog vaak kruisen. Arthur speelde in een toneelstuk van haar hand, hij ging met haar naar de koningin en samen gaven ze een aantal lezingen. Met elkaar zaten we aan tafel bij Trude Gerritsma, van boekhandel De Omslag, in Delft. En altijd als ik haar zag, wilde ik zeggen: ‘U heeft het er goed vanaf gebracht!’

Lex Jansen Jarenlang was Lex Jansen de uitgever en het gezicht van De Arbeiderspers. Sinds een jaar is hij directeur van het door hem opgerichte Magonia: uitgeverij en centrum voor schrijfbegeleiding. www.magonia.nl

boekenkrant.com

mei 2015 pagina 4

literatuur column

Lievelingskind 2.0 Ik ben weer aan het schrijven. Op een dag opende ik het Worddocument dat al heel lang niet meer in mijn lijst van ‘recente documenten’ stond. Ik schoof de Duplo aan de kant, zette de babyfoon en mijn smartphone uit en verdween in de boekenkast. Vanwege chronisch ruimtegebrek in onze kleine doch gezellige stadswoning heeft mijn man een bureau in onze boekenkast gebouwd. Daar schrijf ik dan. Mijn nieuwe roman heet Lievelingskind. Het is nogal spannend om een titel zomaar prijs te geven. Voor hetzelfde geld maakt de uitgever er zomaar wat anders van. Op het allerlaatste moment. Wellicht kunt u zich Opwaaiende zomerjurken nog herinneren, van Oek de Jong. Deze titel is op het laatst bedacht door de uitgeverij, zo heb ik me laten vertellen. Een gouden greep overigens. Want zou deze roman ook zo’n sensationele hit zijn geworden wanneer het was gepubliceerd onder de originele titel: Pathetische sonatie? Mijn nieuwe roman heet Lievelingskind. Ik ben zo blij met deze titel, dat ik u nu al durf te zeggen dat deze ongewijzigd blijft. Op het moment dat ik een paar uur vind om te schrijven, zit ik in zo’n flow, dat ik zeker weet dat dit het is. Dit is de roman waar de wereld op zit te wachten. Of niet. Dat vind ik ook prima. Want ik schrijf niet omdat ik ‘altijd al eens een boek zou willen schrijven’, of ‘omdat ik er status aan denk te ontlenen.’ Ik schrijf omdat het moet. Er moet weer een verhaal uit. Laatst hoorde ik een trendwatcher zeggen dat in 2025 het laatste boek gedrukt zal worden. Ik hoop dat hij ongelijk heeft. Natuurlijk weet ik dat er veel verandert. De e-reader gaat als een speer en lezers halen hun informatie niet alleen uit het gedrukte boek. Verder moet het boek niet alleen met andere boeken concurreren, maar ook met Netflix, de krant, het buurtfeest en de oudercommissie. Maar het gedrukte boek gaat niet verdwijnen. Er blijven altijd mensen die het fijn vinden om een boek vast te houden. Erin te bladeren en het verhaal te voelen. Stel dat mijn boek pas in 2025 wordt uitgegeven, dan hoop ik in ieder geval dat het een van de weinige boeken is die nog gedrukt wordt. Dan sta ik zelfs toe dat er een klein beetje aan de titel wordt gesleuteld. Wees welkom, Lievelingskind 2.0.

Aefke ten Hagen

obsessie

Mijn dagen met Connie

In de roman Ica draait alles om de vriendschappelijke relatie tussen twee schrijfsters, waarvan de één een boek wil schrijven over de ander. Daarom nodigt de hoofdpersoon haar onderwerp uit om samen een tijd te verblijven in een huis in Frankrijk. Daar slaat de relatie al snel om in obsessie, met alle gevolgen van dien. Door Thijs Moens Normaal gesproken lees ik een citaat voorin een boek even vlug – als ik het al lees – maar bij aanvang van Ica bleef ik gelijk hangen. Instinctief voelde ik aan dat het meer was dan een willekeurig gekozen uitspraak, al kon ik niet vermoeden dat het een eerste aanwijzing betrof voor de diepere laag die in het boek verwerkt is: ‘Tussen de waarheid en het schrijven botert het niet.’ Afkomstig van Con-

nie Palmen, Neerlands is, de lezer van meer bekendste schrijfster informatie voorziet. die, zonder dat ze ergens Naast al die bewust genoemd wordt, toch gecreëerde onduidelijkheel nadrukkelijk in heid is Ica vooral een deze roman aanwezig boek over schrijfster is. Niet alleen in de Nadine die na een voetnoten en leeslijst ontmoeting op het Boeachterin, maar ook in kenbal een groeiende het verhaal zelf, want bewondering begint te hoofdpersoon Ica doet krijgen voor schrijfster stiekem erg denken aan Ica Metz. Een fascinatie La Palmen: een flamdie, zoals eerder gezegd, boyante vrouw die veel uitmondt in het idee rookt, drinkt en rouwt om een boek over haar Eva Posthuma de Boer, Ica, om haar twee overleden Uitgeverij Ambo|Anthos, ISBN te gaan schrijven. Als 978 90 414 2626 0 (€ 19,99) echtgenoten. En zonder lezer word je meegenodat ik schrijfster Eva men in het proces dat Posthuma de Boer ken, kreeg ik tijschrijven heet en verken je hoe een dens het lezen het idee niet uit mijn boek of biografie tot stand komt. De hoofd dat zij in werkelijkheid hoofdroman is goed geschreven met een persoon Nadine is. lekkere vlotte stijl en je gaat echt meevoelen met de vrouwen. Dat je Het citaat aan het begin van Ica bij het personage van Ica constant krijgt steeds meer betekenis naaraan Connie Palmen moet denken, mate het verhaal vordert. Gaat het kun je als minpuntje beschouwen, al hier om een boek in een boek? Dit heb ik het idee dat Postuma de Boer gevoel wordt overigens versterkt het de lezer bewust ongemakkelijk door de verschillende intermezzo’s maakt. Wat dat betreft klopt dat na de bedrijven, waarin een alwecitaat voorin maar al te zeer. tende verteller, waarvan het niet helemaal duidelijk is wie of wat het

advertentie

Gezien in DWDD

UITGEVERIJ BOOM FELICITEERT

MARLI HUIJER

DE NIEUWE DENKER DES VADERLANDS

 p. | , 

p. | , 

 p. | , 

Download gratis op www.boomfilosofie.nl/indeversnelling

Verkrijgbaar op www.boomfilosofie.nl/marlihuijer en in de boekhandel

www.stoereschrijfster.nl

boekenkrant.com

mei 2015 pagina 5

hier lees ik

Elke maand portretteert fotograaf Wouter le Duc een bekende Nederlander, die vertelt over een bijzonder boek op zijn of haar favoriete leeslocatie.

Maaike Ouboter Door Wouter le Duc

fotoâ&#x20AC;&#x2122;s www.WouterLeDuc.com

In de luwte van de Amsterdamse grachten zit singer-songwriter Maaike Ouboter (1992) vaak om te lezen en tot rust te komen. Nadat ze haar middelbare school in Gouda heeft doorlopen verhuist ze naar Amsterdam, om aan Universiteit van Amsterdam Media & Cultuur te studeren. Haar oom, een echte rasAmsterdammer, heeft haar al fietsend de fijne plekken van de stad laten zien. In de brugklas las ze voor het eerst haar favoriete boek, Het Sinaasappelmeisje van Jostein Gaarder. In dit boek krijgt hoofdpersoon Georg van zijn moeder een brief van zijn inmiddels overleden vader. Zijn vader leert hem in deze brief belangrijke zaken over het leven. Hij vertelt hoe hij zijn vrouw heeft ontmoet; een verhaal dat Maaike altijd ontroerend vindt. Na het overlijden van haar moeder vindt Maaike troost in Het Sinaasappelmeisje. Dankzij de gesprekken met haar vader over het boek, ontdekt ze hoe haar ouders elkaar hebben ontmoet. Over deze ontmoeting zingt ze in het nummer 23 april, dat te horen zal zijn op haar debuutalbum En hoe het dan ook weer dag wordt. Deze plaat komt op 19 juni dit jaar uit. Terwijl de fietsers voorbijrazen over de Amsterdamse grachten, slaat Maaike hier Het Sinaasappelmeisje open. Bij het herlezen dompelt zij zich weer even onder in de wereld van Georg en fantaseert ze over het prachtige beeld van het meisje dat langsloopt met een zak sinaasappels. Jostein Gaarder, Het sinaasappelmeisje, Uitgeverij Signature, ISBN 978 90 567 2112 1 (â&#x201A;Ź 10,00)

AANGRIJPENDE EN NOG STEEDS ACTUELE BOEKEN OVER DE OORLOGSJAREN

1940-1945

AL MEER 00 DAN 50.0 T! VERKOCH

10,-

De kleine moeder van Bergen-Belsen

De vijftien executies

Ik ontsnapte uit Auschwitz

De verschrikking van de nacht

HETTY VEROLME

RUDOLF VRBA

WOLTER NOORDMAN

TONY SHELDON

Hetty Werkendam is nog maar een

Het authentieke verslag van Rudolf

Het lot van de meeste slachtoffers is

Ongewone verhalen over gewone

meisje als zij samen met haar ouders en

Vrba’s kampervaringen en het verhaal

al bezegeld als SS-er Joseph Schreieder,

mensen. Over wat zij voelden, wie ze

haar broertjes naar Bergen-Belsen wordt

van zijn gewaagde ontsnapping.

gespecialiseerd in het oprollen van

verloren, hoe zij overleefden en hoe

gedeporteerd. Daar brengt ze veertien

Een Poolse Jood die uit Auschwitz

verzetsgroepen in Zwolle, op 3 april zijn

deze bange dagen een stempel

lange maanden door in de kinderbarak.

ontsnapte en het leven van 200.000

post als politiefunctionaris verlaat en

drukten op de rest van hun leven.

Als een van de oudste kinderen wordt

Joden wist te redden.

Hetty ‘de kleine moeder’ van zo’n veertig kinderen. Een aangrijpende documentatie van de omstandigheden en gebruiken in de kinderbarak - Go2war2 € 15,00 / ISBN 9789401903233 / 268 blz.

veel van zijn gevangenen achterlaat.

Wat er in Auschwitz gebeurde, is erger dan wij ooit kunnen bevatten. Maar we moeten het lezen, want iedereen moet het weten. - Frits Barend

In het huis van bewaring wordt koorts-

Met De verschrikking van de nacht

achtig overlegd wat er met de gevan-

geeft Tony Sheldon een stem aan de

genen moet gebeuren. Himmlers

Nederlandse ooggetuigen van de

bevelen uit Berlijn zijn duidelijk: laat

Slag om Arnhem.

geen enkele getuige in leven.

€ 10,00 / ISBN 9789401905244 / 408 blz.

€ 22,50 / ISBN 9789401905206 / 224 blz.

De Australische nummer 1 bestseller nu in Nederland

‘Dit verhaal breekt je hart en zit tegelijker tijd vol met humor. Briljant.’

NU IN DE BOEKHANDEL

€ 22,50 / ISBN 9789401903950 / 368 blz.

boekenkrant.com

mei 2015 pagina 7

literatuur interview

Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg Joachim Meyerhoff groeide op in de buurt van het Duitse Schleswig, op het terrein van de psychiatrische jeugdinstelling waar zijn vader werkte als arts. Hij schreef er een humoristisch boek over, met de veelzeggende titel Wanneer wordt het eindelijk weer zoals het nooit is geweest. Hoewel, veelzeggend? ‘Voor mij was het altijd een soort van normaal. Ik dacht er niet eens over na.’ Door Nina Visser

Joachim Meyerhoff (1967) is een energieke, beweeglijke man die spreekt in half afgemaakte zinnen met een licht Duits accent. Soms komt hij er in het Engels niet uit en gaat hij kortstondig over op zijn moedertaal, waarbij woorden als Verlag, Diagnose en Mythos voorbijkomen. In Duitsland heeft Meyerhoff een succesvolle carrière als acteur opgebouwd. Pas enkele jaren geleden begon hij met schrijven, waarbij zijn eigen leven het uitgangspunt vormde. Wanneer wordt het eindelijk weer zoals het nooit is geweest gaat over de kleine Joachim, die vanwege zijn vaders baan als arts opgroeit tussen psychiatrische patiënten en lichamelijk gehandicapten. Met veel bewoners sluit hij vriendschap, en Julia Stix in slaap vallen lukt het beste met fictie, als een soort brug. Ik wist niet hun nachtelijke geschreeuw op de waar het heen ging, maar plotseling achtergrond. openbaarde zich een totaal nieuwe Het verhaal is gebaseerd op Meyergebeurtenis, die echt had plaatshoffs eigen leven, maar een scherpe scheidslijn tussen fictie en non-fictie gevonden. Je hebt fictie nodig om herinneringen te combineren en kan de auteur niet trekken. Hij vercompleet te maken.’ wijst naar de scène waarin Joachim op een dag een dode man tussen Naast het leven in de instelling de bloembedden vindt. Hij is niet geschrokken, maar voelt vooral fasci- beschrijft Meyerhoff ook het gezinsleven en de moeizame band tussen natie. Voor zijn omgeving maakt hij zijn ouders. ‘Als je opgroeit kom je er het verhaal van zijn vondst steeds altijd achter dat je ouders niet alleen smeuïger. Hij verzint er allerlei details bij, zoals dat de dode man een maar zo ouderachtig zijn als je altijd dacht. Als kind zijn zij opvallende ring droeg. voor jou de figuren die Meyerhoff: ‘Op het je op de juiste manier moment dat ik als kind door de wereld leiden, die ring erbij verzon, maar ik denk dat het besefte ik opeens dat het heel normaal is dat echt zo was. Ik verzon dit beeld iets van zijn iets dat echt waar was. perfectie verliest terFictie is dus een manier wijl je opgroeit. Toen ik om de waarheid weer te ouder werd, kwam ik vinden.’ erachter dat mijn vader Tijdens het schrijven andere vrouwen had. maakte hij daarom Hij zei tegen me: ‘Er zijn gebruik van fictiebrugdingen die jij doet waar getjes. ‘Er waren veel ik niets mee te maken momenten waarom mijn geheugen het kwijt Joachim Meyerhoff, Wanneer heb, en er zijn dingen wordt het eindelijk weer zoals die ik doe waar jij niets was, dat ik niet verder het nooit is geweest, vertaling: kon in de echte, authen- Josephine Rijnaarts, Uitgeve- mee te maken hebt.’ Dat is hard, maar aan tieke herinneringen. rij Signatuur, ISBN 978 90 567 2508 2 (€ 19,95) de andere kant geeft Dan schreef ik een stukje

Joachim Meyerhoff het jou ook een bepaalde ruimte.’ ‘Als je ouder wordt en zelf kinderen krijgt, begrijp je hoe moeilijk het is om alleen maar vader te zijn. Ik weet nu zelf dat ik veel meer andere dingen doe en dat er veel meer werelden in mijn hoofd zitten waar mijn kinderen niets van af weten. Maar het was zeker zwaar om erachter te komen dat zelfs als iemand dood is, en je goede herinneringen aan hem wil bewaren, er ook slechte herinneringen zijn. Dat die deel uitmaken van het gehele plaatje, en dat jouw plaatje maar een deel van het geheel was.’ De vraag waar de grens ligt tussen ziek en gezond, of tussen gek en ‘gewoon’, is er een die Meyerhoff erg interesseert. ‘Er is normaal en niet normaal, fictie en non-fictie… Misschien hebben we al die grenzen tussen begrippen nodig. Maar het zijn vaak slechts culturele ideeën van wat iets is. Misschien is het gek om je vijftiende schoonheidsoperatie te ondergaan er uit te zien als whatever, terwijl je van iemand die gehandicapt is zegt dat hij lelijk is. Nu meer dan ooit lopen alle criteria door elkaar. Ik heb eigenlijk geen idee wat normaal is. Het is verdrietig dat je nu ziet dat men-

sen ongeboren kinderen met het Downsyndroom laten weghalen. Ik veroordeel een maatschappij die je het gevoel geeft dat zo’n kind niet welkom is.’ Meyerhoff gaat nog maar eens verzitten op de bank, terwijl hij de ijsklontjes uit zijn lege glas vist en erop begint te kauwen. Stel dat hij in de huidige maatschappij was opgegroeid, had hij dan het etiket ADHD’er gekregen? ‘Zeker weten, zeker weten!’, lacht Meyerhoff. ‘Ik zou het prototype ADHD’er zijn! Toen ik naar de eerste klas van de basisschool ging kon ik geen vijf minuten stilzitten. Ik wist niet eens wat het betekende om stil te zitten.’ Het schrijfproces was voor hem dan ook een nieuwe ervaring: ‘Ik kon me nooit heel goed concentreren op iets, ik had niet zoveel discipline. In het theater kun je bewegen en acteren en praten en steeds bezig zijn, maar nu moest ik opeens zitten en schrijven. Dat was fijn, want het was de eerste keer in mijn leven dat ik een soort van kalm was en dat mijn ideeën gefocust waren. Maar nog steeds ben ik wel een nerveuze schrijver, die opstaat, hardop leest, rondkijkt, lacht en boos wordt als het niet lukt.’

boekenkrant.com

mei 2015 pagina 8

literatuur verwacht

poëzie

Zin In dit eerste deel van een driedelige serie gaat Nina de Wit een maand lang werken voor de wereldberoemde trancedj en producer Wessel Quist, bijgenaamd Q. Nina is grootgebracht door vrijgevochten hippie-ouders en ze wil niets liever dan zich ontworstelen aan dat verleJackie van Laren, Zin. Mijn den. Een baan, een huis maand met Q, Uitgeverij Boeen een man zijn haar kerij, ISBN 978 90 225 7373 0 ideaal. Q, ongenaakbaar, (€ 12,50) ongrijpbaar, voortgedreven door een geheim uit zijn verleden, is precies het soort man dat ze niet zoekt. Maar daar trekt Q zich niets van aan.

Het liefdeslied van Queenie Wanneer Queenie Hennessy te horen krijgt dat Harold Fry dwars door Engeland loopt en op weg is naar háár, is ze verbijsterd. Ze had in haar brief uitgelegd dat ze ging sterven, en tijd om op hem te wachten heeft ze niet meer. Een vrijwilliger bij het hospice stelt voor Rachel Joyce, Het liefdesdat ze Harold nog een lied van Queenie, vertaling: Hien Montijn, Uitgeverij brief schrijft, waarin ze Cargo, ISBN 978 90 234 9274 0 alles aan hem vertelt. (€ 19,90) Waarom ze twintig jaar geleden verdween zonder vaarwel te zeggen. Hoe Harold haar leven heeft veranderd, en zij zonder dat hij het doorhad het zijne.

De buitenwereld Aan de rand van Medellín staat een kasteelachtig gebouw waar Isolda opgroeit. Haar vader, Don Diego, probeert zijn dochter te beschermen tegen de buitenwereld. Jarenlang speelt zij eenzaam in de groene sprookjeswereld rond haar ‘kasteel’ – niet wetende dat een jongen uit een buitenwijk haar Jorge Franco, De buitenwereld, jarenlang bespiedt. Jaren vertaling: Brigitte Coopmans, Uitgeverij Meulenhoff, ISBN later wordt Don Diego 978 90 290 9061 2 (€ 19,99) ontvoerd door bendeleider El Mono. Hij ontvoert Isolda’s vader niet alleen uit financieel gewin…

We komen nog één wonder tekort Het is zomer. Een meisje zit met haar vader, haar broer en haar zus in de achtertuin. Ze hebben deze zomer drie mensen begraven, het gezin is verre van compleet. Ze besluiten op reis te gaan om zoveel mogelijk aan de rand van de wereld te zitten. Daar liggen ze naar wolken te kijken, volgen ze de vlucht van een condor en luisteren ze naar Graceland.

Rebekka de Wit, We komen nog één wonder tekort, Uitgeverij Atlas Contact, ISBN 978 90 254 4495 2 (€ 17,99)

Hard werken loont Slechts 73 pagina’s, maar geen boek dat je even leest. Wie de tijd neemt, ontdekt mooie schatten in Vangst, de meest recente dichtbundel van Onno Kosters.

werkelijk om zou kunnen gaan. Zo ontstaan er inzichten waarvan je niet wist dat je het in je had om ze te voelen of te formuleren.’ Zo pleitte Kosters – dichter, vertaler en docentonderzoeker Engelse literatuur aan de Universiteit Utrecht – onlangs in een ingezonden brief in de Volkskrant voor beter literatuuronderwijs Door Mieke van Meer op scholen. Nadenken moet je zeker bij Vangst. Vangst bestaat uit een grote variatie Enkele gedichten roepen direct heraan gedichten. In lengte: van het kenning of een lach op, want humor dertienregelige ‘Ik word’ tot het tien en ironie mist Kosters pagina’s tellende ‘De zeker niet. Achter Doper’. In onderwerp: sommige passages poëzie over de doelverblijf je haken, terwijl dediger van voetbalje je afvraagt hoe je club DOS Utrecht tot ze kunt interpreteren. gedichten over liefde en Zoals in het lange de dood. Ook de mate ‘De Doper’ of in ‘Zij waarin de gedichten (Hagenheld)’: ‘Kiezels zich aan je prijsgeven die je elke dag weer varieert. plukt / volgt / nooit ‘Juist door een zekere meer weggooit. Waar “moeilijkheid” krijgt je je / in alle gedaanliteratuur zijn waarde. ten mee tooit./ Aan Als je wordt gedwongen ten onder stroomt.’ na te denken, verder te Onno Kosters, Vangst, UitgeHet mooie ritme en de kijken dan het verhaal, verij Atlas Contact, ISBN 978 klank compenseren de ontdek je waar het 90 254 4415 0 (€ 21,99)

complexiteit. ‘Weg’ is toegankelijker. Daarin vangt Kosters de sfeer van een nevelige middag in november met zijn dementerende moeder. ‘Mijn dochter bezint zich vandaag op de toekomst. / Mijn moeder in de nevel natuurlijk de nevel lost op.’ In ‘And I have known the eyes already, known them all…’ staat de voor mij mooiste passage uit de bundel. ‘Het is niet dat ik me vastleg / of niet loskom, het is /dat ik je vasthoud tot je blijft dat ik je loslaat.’ Hoewel Kosters in zijn ingezonden brief afgeeft op weeïge songteksten die op scholen als poëzie bestempeld worden, hadden deze regels zomaar in een song van Spinvis kunnen staan. Maar goed, die band is ook niet weeïg. Onno Kosters schreef een mooie bundel die je regelmatig in moet kijken om de gedichten één voor één tot je te nemen. Of beter nog: om de gedichten een aantal keer opnieuw te lezen. De lezer die daarvoor open staat, heeft een goede vangst.

beatscene

Waar is Dick gebleven? In Vrijdagen bij Enrico’s van Don Carpenter (1931-1995) zien schrijvers met lede ogen aan hoe uitgevers hun manuscript onherkenbaar veranderen. Ironisch genoeg is Carpenters roman zelf ook een bewerkte versie, want de auteur overleed voordat het boek was voltooid. Door Nina Visser

tiental korte verhalen, scripts en romans, waarvan Hard Rain Falling (1966) de bekendste is, over de vriendschap tussen twee mannen in de gevangenis van San Quentin. Hoewel hij goede kritieken kreeg van collega’s en recensenten, brak Carpenter nooit door bij het grote publiek. In 1995 pleegde de auteur zelfmoord, toen tuberculose, diabetes en zijn steeds verminderende zicht het leven voor hem onmogelijk maakten. Hij liet het onvoltooide manuscript van Vrijdagen bij Enrico’s achter. Jonathan Lethem voltooide het door er enkele pagina’s aan toe te voegen en vooral veel te schrappen, schrijft hij in het nawoord. De roman schetst een mooi portret van het harde schrijversleven: het zenuwslopende wachten op antwoord van een uitgever, de onzekerheid over de eigen schrijfkwaliteit, de onderlinge jaloezie en de schaamte daarover. Het zijn interessante thema’s, maar het verhaal voelt soms inconsequent aan. Dick verdwijnt bijvoorbeeld halverwege de roman uit beeld en keert niet meer terug.

De roman speelt zich af in de jaren zestig en draait om de Beatscene aan de Amerikaanse westkust, waar een groep jonge schrijvers hoopt door te breken. De negentienjarige Jaime droomt van een leven als schrijver, maar is bang dat ze de levenservaring mist om een geloofwaardig boek te kunnen schijven. Ze is getrouwd met Charlie, een oorlogsveteraan en grote literaire belofte. Onder hun vrienden bevinden zich Stan, een inbreker met literaire ambities, en Dick, Don Carpenter, voltooid door wiens carrière lijkt te Jonathan Lethem, Vrijdagen beginnen en eindigen bij Enrico’s, vertaling: Onno met een verhaal in de Voorhoeve, Uitgeverij MeuPlayboy. lenhoff, ISBN 978 90 290 9058 Carpenter schreef een 2 (€ 19,99)

Je vraagt je af wat Carpenters werkwijze was; of dit boek misschien pas een eerste ruwe versie was, die hij nog verder had wil-

Don Carpenter len uitwerken. Het verhaal bevat weinig dialoog en er wordt veel uitgelegd. Beschrijvingen komen soms ongeloofwaardig over: ‘Jaime zeepte haar borsten in en vroeg zich af of ze als callgirl aan de slag zou kunnen. Ze zag zichzelf al slenterig gekleed door een hotelgang lopen en op een deur met een nummer kloppen. [...] Nee. Ze wist dat ze niet als prostituee zou kunnen werken, zelfs niet om levenservaring op te doen.’ Maar ondanks het gevoel dat je een eerste versie leest, komt het verhaal wel tot leven in je hoofd. De vorm is niet mooi, maar het onderwerp is boeiend, en dat is in dit geval voldoende.

boekenkrant.com

mei 2015 pagina 9

umberto

Een dunne Eco Begin jaren negentig zijn het roerige tijden in de Italiaanse politiek. Tegen deze achtergrond speelt Het nulnummer, de nieuwste roman van de Italiaanse schrijver Umberto Eco. Door Anne-Marie Noordenbos

Dat deze titel beduidend dunner is, betekent niet dat er in Het nulnummer geen ruimte is voor interessante thema’s.

Colonna is een journalist van in de vijftig. Hij leidt geen groots leven en ploetert voort met het beoordelen en corrigeren van manuscripten die kocht wereldwijd tientallen miljoeniemand eigenlijk echt wil lezen. Op nen boeken en werd beroemd dankeen dag krijgt hij een uitnodiging zij zijn lijvige historische romans. om toe te treden tot de redactie van Het nulnummer gaat niet alleen veel een nieuwe krant, De Morgen, voor minder ver terug in de geschiedenis, het maken van een aantal nulnummaar is ook nog eens bescheiden van mers – complete edities van een omvang. Dat het boek beduidend krant die bedoeld zijn als proefminder pagina’s telt, is voor menig nummer. Het blad bericht over wat lezer waarschijnlijk wel aantrekkeer morgen zou kunnen gebeuren, aangevuld met achtergrondartikelen lijk, temeer daar zijn vorige romans toch wel wat doorzettingsvermogen en interviews. Het plan is afkomstig van een zekere Commandeur Vimer- vereisten. cate, een zakenman die zich bezigDat deze titel beduidend dunner is, houdt met schimmige zaakjes en betekent niet dat er in Het nulnuminmiddels ook een aantal televisiemer geen ruimte is voor interessante stations en tijdschriften in handen thema’s. Zo komen de heeft. Hij wil toegang rol van de journalistiek krijgen tot de financiële en de invloed van de wereld en zoekt chanpolitiek uitgebreid aan tagemiddelen om zijn bod. Een ander sterk doel te bereiken. punt wordt gevormd Na enige tijd betrekt door de gesprekken een van zijn collega’s op de redactie van De op de redactie Colonna Morgen, die een conbij een scoop die terugfronterend beeld geven gaat tot Mussolini en de van hoe een op sensatie Tweede Wereldoorlog en schandalen beluste en die diverse grote krant te werk gaat. naoorlogse schandalen Hoewel deze elemenin Italië omvat. WanUmberto Eco, Het nulnumten en met name het neer er een dode valt, mer, vertaling: Yond Boeke eerste hoofdstuk voor vreest ook Colonna voor en Patty Krone, Uitgeverij een flinke dosis spanzijn leven. Prometheus, ISBN 978 90 446 ning zorgen, komt het Umberto Eco (1932) ver2835 7 (€ 19,95)

Umberto Eco thrillerelement van Het nulnummer niet helemaal goed uit de verf. Eco weidt af en toe wat ver uit over bepaalde gebeurtenissen. Bovendien is er een complottheorie die vrij ingewikkeld is, en dat komt de spanning niet ten goede. Na een uitgebreide beschrijving van het complot eindigt het boek vrij plotseling. Een beetje afgeraffeld zou je het zelfs kunnen noemen – iets wat je niet van een schrijver als Eco zou

verwachten. Het nulnummer is dus niet op alle vlakken even overtuigend. Wellicht komt dat door de achtergrond van het verhaal: de moderne Italiaanse geschiedenis spreekt misschien niet zo tot de verbeelding. Desalniettemin zal zijn grote schare bewonderaars hier ongetwijfeld veel plezier aan beleven.

korte verhalen

Verhalen vol eenzaamheid Afscheid komt in vele vormen voor, zo blijkt uit Je moet wat. In deze verhalenbundel schetst San Bos vijftien merkwaardige situaties waarin het leven, de liefde en de dood een spel met de hoofdpersonages spelen. Door Anouk Abels

San Bos, Je moet wat, Uitgeverij Nieuw Amsterdam, ISBN 978 90 468 1855 8 (€ 12,95)

De verhalen van San Bos zijn kort, heel kort; soms zijn ze slechts een paar pagina’s lang. Toch weet de schrijfster met weinig ruimte een serie aandoenlijke portretten te scheppen van mensen die verlaten zijn, verlaten worden of op het punt staan zelf iemand te ver-

laten. Er is een medewerker van een mortuarium die met zijn naderende pensioen in het hoofd enkele morbide voorbereidingen voor zijn eigen dood treft, maar ook een vrouw wiens man haar verliet toen zij een gehandicapt kind baarde. Realistische, kleine verhalen worden afgewisseld met de meest bizarre episodes. Het relaas over een man die zich laat marineren door zijn date – met alle desastreuze gevolgen van dien – is zeker memorabel. Tegelijkertijd is ‘Vandaag geen zon’, een verhaal geschreven vanuit het perspectief van een demente bejaarde, evengoed onvergetelijk. Je moet wat bevat een aantal heerlijke vertellingen, maar raakt niet altijd de juiste snaar. Sommige verhalen zijn op een conceptueel niveau

vertellingen als deze geeft Bos een blijven hangen. Een goed voorbeeld kijkje in de donkerste krochten van is ‘Vaarwel,’ waarbij een vriendende ziel, maar werpt ze ook een licht groep er maar niet in slaagt om de op de manier waarop wij andere, as van hun overleden vriend uit te eenzame mensen bekijken. Tegelijstrooien. Het is meer een grap met kertijd laat ze zien dat een punchline dan een iedereen op zijn eigen uitgewerkt verhaal; een Waar de een manier eenzaam is of tekst waarom je moet afscheid wordt: waar de een gniffelen, maar waar neemt van afscheid neemt van niet veel zeggingskracht van uitgaat. een geliefde, een geliefde, verliest de ander zijn eigen verToch is de bundel absoverliest de stand of waardigheid. luut de moeite waard. ander zijn eigen Afscheid hoort bij Confronterend is het verstand. het leven. Je kunt dat verhaal ‘Snackcorner accepteren of als een Mus’, waarin de ongemalle tegen het verlies vechten, zond dikke vrouwelijke hoofdpermaar in een ding heeft San Bos absosoon de reacties van voorbijgangers luut gelijk: je moet wat. Een betere aan voelt komen ‘zoals een spin de titel is er niet. trilling van een vlieg gewaarwordt voor hij het web raakt,’ en niet durft te bukken waar anderen bij zijn. Met

boekenkrant.com

mei 2015 pagina 10

boekfragment

De ongelooflijke zoektocht van Millie Bird De ongelooflijke zoektocht van Millie Bird is een onweerstaanbare roman over drie mensen die verloren zijn en gevonden willen worden. Millie, Agatha en Karl vegen de vloer aan met alle gangbare coventies en ontdekken daardoor waar het in het leven precies om gaat.

Brooke Davis, De ongelooflijke zoektocht van Millie Bird, vertaling: Harry Pallemans, Uitgeverij Ambo|Anthos, ISBN 978 90 263 2951 7 (€ 17,99) www.amboanthos.nl

Millie houdt haar buik vast en tuurt door de opening tussen het ondergoed. Ze weet waarom haar moeder haar hier zou kunnen achterlaten, maar daar wil ze niet aan denken, dus doet ze dat niet. De paspop kijkt nog steeds naar haar. Ze zwaait naar hem. Het is een voorzichtig zwaaitje: haar vingers klappen een voor een in tot ze ze allemaal in een vuist heeft. Ze weet nog niet zeker of ze vrienden met hem wil worden. Ze trekt haar kaplaarsjes aan, kruipt onder het ondergoed uit en kijkt naar het briefje dat ze de vorige avond aan het rek heeft gehangen. Hier mam. Ze trekt het los, vouwt het op en schuift het in haar rugzak. De man met het boomschorsgezicht komt haar kant uit lopen. Hij sloft het gangpad door, vlak langs haar, en naar de koffiehoek. Millie volgt en slaat hem gade van achter de plan-

ten. Hij gaat zitten alsof dat pijn doet en staart naar zijn koffie. Millie loopt op hem af en legt haar hand op die van hem. ‘Hebt u weleens gezien dat je ergens kip per emmer kunt krijgen?’ vraagt ze. De man kijkt naar zijn hand en dan naar haar. ‘Ja,’ antwoordt hij. Hij trekt zijn hand weg en tikt met zijn vingers op de tafel. ‘En?’ vraagt Millie, en ze gaat in de stoel tegenover hem zitten. ‘Hoe is dat?’ ‘Precies zoals het klinkt,’ zegt hij. Millie bijt op haar onderlip. ‘Kent u veel mensen die dood zijn?’ vraagt ze. ‘Iedereen,’ zegt hij, en hij kijkt in zijn koffie. ‘Iedereen?’ ‘Ja. En jij?’ vraagt hij. Hij tikt nog steeds met zijn vingers op tafel. ‘Ja. Negenentwintig Dode Dingen,’ zegt ze. ‘Dat is een hoop.’ ‘Ja.’ Hij buigt zich naar voren. ‘Hoe oud ben jij?’ vraagt hij. Millie slaat haar armen over elkaar. ‘Hoe oud ben jij?’ ‘Ik vroeg het eerst.’ ‘We zeggen het tegelijk.’ ‘Zevenentachtig.’ ‘Zeven.’ Hij leunt achterover. ‘Zeven?’ Millie knikt. ‘En een half. Bijna acht, eigenlijk.’

‘Je bent jong.’ ‘Jij bent oud.’ De kuiltjes in zijn wangen worden wakker. ‘Jouw laarzen passen bij mijn bretels,’ zegt hij, en hij tikt met zijn vingers op zijn bretels. ‘Jouw bretels passen bij mijn laarzen.’ Millie kijkt naar zijn handen. ‘Waarom tik je met je vingers als je praat?’ ‘Ik tik niet,’ zegt hij tikkend. ‘Ik typ.’ ‘Wat dan?’ ‘Alles wat ik zeg.’

inschatting niet veel ijdelheden, maar alla – daar is er één. Of misschien is het eerder angst dan ijdelheid, is het onwil het afscheid van de jeugd toe te geven. Daarover later meer; laten we hier voor het gemak zeggen dat ik tegen de veertig loop maar voor vijf jaar jonger kan doorgaan, en dat soms ook doe. Het gezicht dat zich in mijn spiegel vertoont, heeft niets van het doffe en vermoeide van veel van mijn getrouwde of samenwonende leeftijdgenoten. Ik heb ook geen last van een buikje of andere sporen van verval – sterker nog: ik heb dezelfde kledingmaten als op mijn twintigste. Eigenlijk ben ik nu zo ongeveer op mijn best, vooral als ik mijn baard een week laat staan. Kortgeleden heb ik mezelf gezien op een videofilmpje dat een vriend tijdens een dag zeilen maakte, en me verbaasd over mijn studentikoze uitstraling, rechte houding en onbevangen, merkwaardig energieke manier van lopen. En over mijn kinderlijk blozende gezicht, waarin voortdurend een spottende gedachte lijkt op te wellen. Mijn leven kabbelt sinds twee decennia gemoedelijk van relatie naar relatie. Het is me gelukt contact te houden met een aantal exen, ik spreek ook soms nog met hen af, en verkondig desgevraagd dat dit verre te verkiezen is boven de sleur, boven de schrale regelmaat van jaar na jaar

doorbrengen met dezelfde partner. Wanneer ik een glas te veel op heb, spreek ik niet over relaties maar over ‘affaires’, en ventileer de dijenkletser dat het woord huwelijk in het Nederlands op slechts twee woorden rijmt, te weten gruwelijk en afschuwelijk. De laatste tijd ben ik in gezelschap zwijgzaam, omdat ik me steeds vaker verveel en anderen onontwikkeld en oninteressant vind. Maar juist die hooghartige zwijgzaamheid kan worden uitgelegd als diepgang, zo bleek na een feestje waarvan ik als eerste vertrok: ik ontving de dag erop een liefdesverklaring van iemand die ik me niet eens herinnerde. De belangrijkste drijfveer achter mijn nieuwe activiteit is, naast mijn onrust, vooral nieuwsgierigheid – maar dan wel van het vrijblijvende soort.

boekfragment

Compassie Onverwacht valt Frank als een blok voor de half-Duitse Jessica. Zijn leven verandert, hijzelf verandert, het geluk lijkt hem toe te lachen – tot hij op een onoverkomelijkheid stuit. Hoe ik erin verzeild raakte? Rusteloosheid – ja, dat in eerste instantie. Ik had een geliefde, een hoogbegaafde en licht autistische natuurkundige die maar niet kon beslissen of ze nu op mannen of op vrouwen viel, kortom het was aan-uitaan-uit en dat werd zo dodelijk vermoeiend, dat ik zelf actie ondernam.

Stephan Enter, Compassie, Uitgeverij Van Oorschot, ISBN 978 90 282 6079 5 (€ 17,50) www.vanoorschot.nl

Zoals bekend bestaat er al een tijdlang een eenvoudige manier om contact te leggen met ontwikkelde, alleenstaande vrouwen. Dat is nog veel eenvoudiger wanneer je niet tot de meerderheid der onaantrekkelijke mannen wordt gerekend. Kennissen van mij bleken het inmiddels te hebben uitgeprobeerd, één van hen sprak vrolijk van ‘een grote snoeppot’. En na zo nog een paar ervaringen te hebben aangehoord, schreef ik me in bij een internetdatingsite. In mijn paspoort staat Frank van Luijn. En Doorn, M, 1.83m. Over de geboortedatum daartussenin doe ik soms moeilijk. Ik bezit naar eigen

Ik maak een profiel aan, zoek er een foto bij waarop ik niet met reserve of ironie lach, en steek zonder veel aarzeling mijn hand in de snoeppot. Ik krijg reacties, maak afspraken, zie diverse vrouwen per week, onderhoud met meerdere gelijktijdig contact.

boekenkrant.com

mei 2015 pagina 11

boekfragment

Randall Randall is de kostelijke debuutroman van Jonathan Gibbs over het valse huwelijk tussen geld en kunst.

Jonathan Gibbs, Randall, vertaling: Lidwien Biekmann, Uitgeverij Podium, ISBN 978 90 575 9717 6 (€ 22,50) www.uitgeverijpodium.nl

Ik ontmoette Ian Randall Timkins, beter bekend als Randall – de gevierde en gehoonde beeldend kunstenaar van de jaren negentig en nul – voor het eerst in de zomer van 1989, op de opening van zijn afstudeerexpositie van Goldsmiths College. […] Wat was mijn eerste indruk van hem? Tja, zoals gezegd, mijn allereerste gedachte was: wat een malloot. Schets van de onbekende, nog niet beroemde Randall: een lange, straatarme mafkees met pluizig haar, te energiek en te joviaal voor de bruut die hij vanaf de andere kant van het zaaltje misschien leek. Haar in een staart, knopje in zijn linkeroorlel. De mond altijd een beetje open om je vanaf een afstandje een blik te gunnen op zijn perfecte gebit. Grote, grijpbare neus. Lang gezicht met de gespikkelde kleur van goedkoop vlees, zoals boterhamworst. Droge huid, scheeruitslag en roos. Misschien overdrijf ik een beetje, maar Randall is nooit verweten dat hij een schoonheid was, uiterlijk noch innerlijk. Vooral zijn haar was erg onaangenaam, een overblijfsel van zijn puberteit, waarin hij een

overtuigde metalhead was. Toen hij op Goldsmiths kwam, op zijn twintigste, liep hij naar verluidt nog steeds rond in zijn spijkerjack met studs en Eddie, de skeletzombie van Iron Maiden, die je vanaf zijn rug toegrijnsde. Daar werd hij van genezen door acid house en xtc, terwijl de ravescene – en niet een of andere image consultant of ultramoderne kapper – hem uiteindelijk van dat staartje afhielp. Je zou kunnen zeggen dat het in rusttoestand een afschuwelijk, zelfs een rancuneus gezicht was. Maar het wás nooit in rust. De ogen waren voortdurend in beweging, schoten alle kanten op, maar keerden altijd weer terug en drongen diep tot je door, alsof hij verwachtte dat je elk moment iets uitzonderlijks – of iets uitzonderlijk stoms – kon doen. De mond, met die haaiachtige snijtanden, vertoonde altijd de eerste millimeter van zijn volgende lach, het volgende knullige aforisme, of een botte, schampere of bombastische, duizelingwekkende proclamatie. Wat zijn kleren betreft zit ik er vast niet ver naast als ik zeg dat hij een geruit overhemd of iets vergelijkbaars droeg, met een spijkerbroek of een combatbroek, en dat eeuwige kledingstuk: zijn leren jasje. Als er één ding is dat echt voor Randall staat, in die beginjaren, dan is het dat jasje. Blazermodel, geen motorjack, overal gerimpeld en gebarsten,

gemaakt van het ziekste dier van de kudde. Het leeft voort op honderden foto’s, maar het object zelf is op het kampvuur beland bij de millenniumwisseling op Peploe, het huis in Cornwall van de ouders van Gina Holland. Ik weet nog dat ik de volgende ochtend of, waarschijnlijker, de volgende middag, Nieuwjaarsdag 2000, het karkas daarvan in de ashoop zag liggen, als een zielige, doodgeboren feniks. Ook die avond speelt een grote rol in dit verhaal: de millenniumwisseling, waarvan iedereen – niet alleen wij, maar íédereen – verwachtte dat die het begin van iets zou zijn. Dat was natuurlijk niet zo. Het was helemaal niet het begin van iets. Het was juist het einde.

wijnflessen en appels, gevolgd door ballerina’s. Schilderijen kregen een bepaalde vlekkerigheid – recensieterm – waardoor ze amper leken op wat ze zouden moeten verbeelden. Iemand tekende een urinoir en toen was het hek van de dam. Keurige vierkanten van primaire kleuren werden gevolgd door grote blokken emulsie, toen kwamen er soepblikjes, vervolgens pakte iemand een videocamera, iemand anders stortte beton en het hele gebeuren raakte hopeloos verscheurd tot een verwarrend iedereen doet maar wat-ie niet laten kan.

moet lezen dan doe je dat, en het zijn geweldige boeken, allebei, hoewel ik bijna niets heb onthouden van wat ik gelezen heb. Misschien had ik Connie op mijn beurt een handboek organische chemie voor beginners moeten geven, maar ze heeft nooit blijk gegeven van enige belangstelling. Toch heb ik me – en ik durf dit eigenlijk niet te bekennen aan Connie, hoewel ze het volgens mij wel weet – altijd een beetje verloren gevoeld bij kunst, alsof er een stukje aan me ontbreekt of er nooit is geweest. Ik kan waardering opbrengen voor de techniek en vakkundige kleurkeuze, ik begrijp de sociale en historische context, maar hoewel ik mijn uiterste best doe, komen mijn reacties fundamenteel oppervlakkig op mij over. Ik weet niet precies wat ik moet zeggen of, sterker nog, voelen. In de portretkunst ga ik op zoek naar mensen die ik ken – ‘Kijk, dat is oom Tony’ – of naar de gezichten van filmsterren. De Madame Tussaudsachtige kunstwaardering. In het realisme ga ik op zoek naar details. ‘Moet je die wimpers zien!’ zeg ik met een idiote bewondering voor de verfijnde penseelstreken. ‘Moet je de weerspiegeling in zijn oog zien!’ Bij abstracte kunst kijk ik naar de kleur – ‘dat blauw is mooi’ – alsof de werken van Rothko en Mondriaan in feite niet meer dan veredelde kleurenstalen waren.

boekfragment

Wij Wij, de nieuwe roman van de bestsellerauteur David Nicholls, is een liefdesverhaal en een onvergetelijke roadtrip in één.

David Nicholls, Wij, vertaling: Carolien Metaal, Uitgeverij Boekerij, ISBN 978 90 225 7135 4 (€ 19,99) www.boekerij.nl

Grotschilderingen. Beeldhouwwerken van klei en vervolgens van brons. Daarna schilderden mensen zo’n 1400 jaar niets anders dan forse doch rudimentaire afbeeldingen van ofwel de Maagd Maria met kind ofwel de kruisiging. Een of andere slimmerik besefte dat dingen er in de verte kleiner uitzagen en daardoor gingen de afbeeldingen van de Maagd Maria en de kruisiging er enorm op vooruit. Opeens was iedereen erg goed in handen en gezichtsuitdrukkingen en nu waren de beelden van marmer. Dikke engeltjes doken op, terwijl elders huiselijke interieurs en handwerkende vrouwen bij ramen erg in de mode waren. Dode fazanten en trosjes druiven en heel veel details. Engeltjes verdwenen en daarvoor in de plaats kwamen fantasierijke, geïdealiseerde landschappen, gevolgd door portretten van aristocraten te paard, daarna gigantische doeken met veldslagen en scheepsrampen. Vervolgens ging men weer terug naar vrouwen die op banken lagen of uit bad stapten, maar dan wat duisterder, minder gedetailleerd. Daarna behoorlijk veel

Dat was wat ik van kunstgeschiedenis wist – de ‘beschrijving’ ervan, zou ik het moeten noemen – toen ik mijn vrouw ontmoette. Het is nu niet veel verfijnder, hoewel ik gaandeweg nog wel een paar dingen heb opgepikt, genoeg om me te kunnen redden, zodat mijn kunstwaardering bijna op één lijn staat met mijn Frans. In het begin van onze relatie had Connie nogal wat zendingsdrang en kocht ze verschillende boeken voor me, tweedehands exemplaren, want we zaten in onze arm-maar-gelukkig-fase. Gombrichs Eeuwige schoonheid was er een, De schok van het nieuwe een ander; een boek dat ik speciaal kreeg om een eind te maken aan mijn afkeurend gemompel over moderne kunst. Tja, als iemand je in de eerste liefdesroes zegt dat je iets

MIJN NAAM IS NADRA

Het dramatische levensverhaal van Bertha Hertogh, zo bekend in Maleisië en Indonesië, volstrekt vergeten in Nederland. ‘Ik ben er stil van. Elle van Rijn heeft een juweeltje neergezet, puur en open. Een aanrader!’ – Bruna Panningen ‘Wat een geschiedenis en wat een moeizaam leven. Een prachtig boek.’ – Boekhandel Raadgreep & Berrevoets

NU VERKRIJGBAAR

Heerlijk houten huis te huur in de Ardennen. De Boekenkrant biedt haar lezers in samenwerking met boekhandel Roelants een rustieke vrijstaande landhuisje aan in de Belgische Ardennen. Het ligt in het dorpje Daverdisse. Hier is de laatste 40 jaar weinig veranderd. Ideaal voor een verblijf vol ontspanning of inspanning. De huisbibliotheek staat garant voor wekenlang leesplezier.

Een weekend (vrij-ma) of een midweek (4 nachten) kost 250,– en een week 350,–. Kijk voor meer informatie op www.roelants.nl

boekenkrant.com

mei 2015 pagina 13

spanning interview

Surinaamse bovennatuurlijkheid Roué Hupsel won met Blinde muren als eerste Surinaamse auteur de Schaduwprijs voor het beste oorspronkelijk Nederlandstalige thriller debuut. In vrijwel al zijn boeken spelen duistere en bovenaardse krachten een grote rol. ‘Ik heb persoonlijk veel ervaringen opgedaan die moeilijk te verklaren zijn’, aldus Hupsel.

slavenperiode, rituelen van marrons en de rol die een traditionele AfroAmerikaanse religie als winti speelt.’ Net als in je tweede boek Zwarte Magie speelt ook in Het plantagespookhuis magie een grote rol. Wat trekt je zo aan in dit onderwerp? ‘Ik ben van jongs af aan gefascineerd door mysterieuze zaken die zich afspelen in de niet-stoffelijke wereld. Ik heb persoonlijk ook veel ervaringen opgedaan die moeilijk te verklaren zijn.’

Door Nicole van der Elst

Veel van je eerdere werk bestaat uit een combinatie van actuele gebeurtenissen en fictieve elementen. Hoe is de balans tussen feiten en fictie in dit boek? Heb je bijvoorbeeld geput uit waargebeurde verhalen over de omgang tussen slaven en hun eigenaren? ‘De geschiedenis van Suriname heb ik altijd interessant gevonden en ook uitvoerig bestudeerd. Daarnaast heb ik door het praten met oudere mensen veel verhalen gehoord over vroegere tijden. Zij hebben mij over het soms duistere verleden van mijn land verteld.‘

In Hupsels nieuwste thriller, Het plantagespookhuis, is de Nederlandse Dirk nieuwsgierig geworden door de brieven die hij op zolder bij zijn tante vindt over een plantagehuis in Suriname. In deze brieven wordt vermeld dat minstens drie mensen die in de negentiende eeuw het huis binnengingen er niet levend vandaan zijn gekomen. Dirk vertrekt naar Suriname om de zaak te onderzoeken. In het huis vindt hij twee verschrompelde gemummificeerde lichamen die aan een touw hangen. En dat walgelijke ding dat in vodden op de vloer ligt – zal dat Suzanna de Vries zijn, waarover in de brieven wordt gesproken? Dirk keert als een geestelijk wrak terug naar Nederland, zichzelf vervloekend dat hij ooit een bezoek bracht aan het plantage-spookhuis. Je bent al meer dan 35 jaar bekend als radiomaker, programmamaker en journalist. Hoe ben je met het schrijven van verhalen en boeken begonnen? ‘Ik heb altijd al veel verhalen in mijn hoofd gehad. Een vriendin die lid was van Schrijversgroep 77, een bekende schrijversorganisatie in Suriname, adviseerde me om iets met deze verhalen te doen. Eigenlijk ben ik pas in 2002 begonnen om deze verhalen daadwerkelijk op te schrijven. Mijn eerste korte verhaal, ‘Hello’, heb ik opgestuurd naar een schrijfwedstrijd van het Nederlandse Kwakoe festival. Toen ik daar in de prijzen viel, ben ik doorgegaan met schrijven.’ Je eerdere boeken zijn allemaal vrij snel na elkaar verschenen. Waarom heeft het meer dan acht jaar geduurd voordat Het plantage-

Roué Hupsel spookhuis is uitgekomen? ‘Ik ben in de tussentijd bezig geweest met andere projecten. Ik heb onder andere in opdracht van UNESCO in het binnenland van Suriname gewerkt. Daar heb ik mensen opgeleid voor verschillende lokale radiostations. Daarnaast heb ik een herinneringsboek en documentaire gemaakt over de geschiedenis van de energievoorziening in Suriname. Dit werd een onverwacht succes: Honderd jaar energie belicht is ontzettend goed ontvangen!’

Roué Hupsel, Het plantagespookhuis, Uitgeverij Conserve, ISBN 978 90 542 9381 1 (€ 17,99)

In de promotie voor het boek wordt gesproken van een Surinaamse thriller. Het

‘Ik ben van jongs af aan gefascineerd door mysterieuze zaken die zich afspelen in de niet-stoffelijke wereld.’ verhaal speelt zich af in jouw land, maar zijn er meer kenmerken die het boek een typische Surinaamse thriller maken? ‘Ik denk dat het vooral te maken heeft met de sfeer en de typische Surinaamse rituelen en gebruiken die in het boek voorkomen. Ik denk dan bijvoorbeeld aan de pakkende sfeer in het binnenland, de wrede

Aan het einde van het boek concludeert het personage Ginti dat de ene beschaving niet alles van de andere kan leren. Als voorbeeld geeft zij het ongeloof van het Westen in medicijnmannen. Ben je zelf tegen meer voorbeelden van Surinaamse gebruiken of rituelen aangelopen die bijvoorbeeld in Nederland op onbegrip stuiten? ‘Het winti-geloof wordt door veel mensen in het Westen niet begrepen. Ik heb heel veel voorbeelden gezien van personen die ernstig ziek waren en niet door reguliere artsen konden worden geholpen. Ze kregen het advies om naar medicijnmannen of sjamanen te gaan die wel positieve resultaten bereikten. Deze sjamanen begonnen, bezeten door de winti, in uitgestorven Afrikaanse talen te praten en gaven zo adviezen over hoe te handelen bij specifieke problemen. Een ander Surinaams gebruik dat op veel onbegrip stuit is de sneki-kotie. Hierbij neem je een medicijn dat bereid is uit een slangenkop. Dit beschermt je als je een voor de mens giftige slang tegenkomt. Het reptiel kan niet tot een aanval overgaan en raakt verstijfd. Ik heb jaren terug dit middel ingenomen en de ervaring was meer dan fantastisch. Na enkele jaren raakt dit ’medicijn’ uitgewerkt en zou je het weer moeten innemen. Er is wel een taboe aan verbonden: je mag niet in de buurt van baby’s komen. Zij zouden er ernstig ziek van kunnen worden.’

De wolf in mij ontwaakt een prille liefde die voor het eerst het licht van de wereld mag aanschouwen In de ban van de wolf isbn

978 90 448 2405 6 - €19,95

Een verhaal om je in vast te bijten

Bezoek ons op www.clavisbooks.com

Een meeslepende en spannende Young Adult met scherpe tanden en wilde haren, die je zal laten huilen naar de maan

YoungAdultsClavisBooks @YoungAdultsClavisBooks @Clavis_Books

Boeken Uitgeverij Conserve mei 2015

Vervolg op Rusland in oorlog (1), met nu een maandboek over de periode augustus 2014 – januari 2015. Er gaat geen dag voorbij waarin Poetins betrokkenheid bij de Separatisten steeds duidelijker wordt. Het doel: Oekraïne verzwakken. 236 pagina’s, € 19,99.

Van couppleger, tot vermoedelijke Decembermoordenaar en uiteindelijk president. Desi Bouterse heeft een ontwikkeling doorgemaakt die uitzonderlijk is en hem populair maakte bij de jongeren. Met een booming economie heeft hij de wind mee. Zou hij weer president worden in mei? 244 pagina’s, € 22,50. Met dvd Bouterse in de Jungle.

Minstens drie mensen vonden de dood in een plantagewoning midden in het oerwoud. Een Amsterdamse jonge man vindt brieven van zijn tante op zolder en besluit op onderzoek te gaan wat er is gebeurd. Als een geestelijk wrak komt hij terug. Van de eerste Surinaamse winnaar van de Schaduwprijs in 2005. 192 pagina’s, € 17,99

Uitgeverij Conserve In de boekhandel of portvrij te bestellen via info@conserve.nl

Matt Fairford zoekt de Indische erfgenaam Doetje. Ze kan 120 miljoen dollar krijgen als ze de daadwerkelijke dochter blijkt te zijn van de onlangs overleden soldaat in de Politionele Acties Wim (Bill) Brandel. Het leidt tot een spannende speurtocht van Indonesië naar Nederland. 210 pagina’s, € 17,99.

boekenkrant.com

mei 2015 pagina 15

spanning verwacht Getelde dagen Remie is gelukkig getrouwd met haar jeugdliefde Laurens. Als Remie ontdekt dat Laurens een verhouding heeft, blijkt hun huwelijk op drijfzand gebouwd. Er laait een strijd tussen hen op die zo hevig wordt dat ze in een vechtscheiding belanden. Als het Siska Mulder, Getelde dagen, dieptepunt bereikt lijkt, Uitgeverij Boekerij, ISBN 978 voltrekt zich een ramp: 90 225 7219 1 (€ 19,99) de kinderen worden ontvoerd. Het drama brengt Remie en Laurens weer dichter bij elkaar en ze zetten alles op alles om hun gezin te redden.

Château Fatale Leonie is journaliste bij Le Figaro. Als haar vriend op afschuwelijke wijze wordt vermoord, gaat zij op zoek naar de daders. Maar de opdrachtgever is een kopstuk uit de wereld van het grote geld en lijkt onaantastbaar. Leonie raakt verwikkeld in een internationaal netIlja Gort, Château Fatale, Uitwerk van wijnfraude. geverij Lebowski, ISBN 978 90 Samen met een deser488 2268 3 (€ 19,99) teur van het Vreemdelingenlegioen en een wanhopige wijnboer rekent ze af met haar tegenstanders.

Nevel Op de vuilnisbelt ligt het dode lichaam van een jonge vrouw. De geur van de dood dringt de neus van rechercheur Thomas DeLohr binnen. Kan Thomas zijn hoofd erbij houden, of wordt hij te veel herinnerd aan de verminkte lichamen van vroeger? Na maanden radiostilte Olga Hoekstra, Nevel, Xanloopt ook journalist der Uitgevers, ISBN 978 94 016 Fleur Benedictus Tho0370 6 (€ 17,95) mas weer tegen het lijf. De details in de zaak voeren Fleur steeds terug naar de herinneringen aan haar mishandelde zus. Fleur komt gevaarlijk dicht bij de dader. Of liggen de feiten anders?

De baas Meervoudig Tour de France-winnaar Lance Armstrong en zijn eeuwige rivaal Jan Ullrich strijden hun strijd op het toneel van de Franse wegen in de zomer van 2003. Maar in het wielrennen is niets wat het lijkt. Terwijl de nietsvermoedende toeschouwer in extase is over de Monique Huijdink, De baas, spannendste editie in Uitgeverij Nieuw Amsterlange tijd, manipuleren dam, ISBN 978 90 468 1884 8 achter de schermen (€ 16,95) duistere machten de strijd in de Tour door chantage, sabotage, intimidatie en bedrog. Ook de media laten maar een deel zien van het echte verhaal.

psychologisch

Mysterie langs het spoor Het meisje in de trein, het thrillerdebuut van journaliste Paula Hawkins, stond meteen op nummer 1 in de bestsellerslijsten van de Verenigde Staten en Engeland. Het boek krijgt lovende kritieken en de filmrechten zijn verkocht aan Dreamworks. Door Jacqueline Coppens Elke dag gaat Rachel naar haar werk met dezelfde stoptrein van Ashbury naar Londen. De spoorlijn heeft zijn beste jaren gehad en er zijn onophoudelijk problemen met de seinen. Uit een verveelde gewoonte bekijkt Rachel de omgeving waar ze langskomt en wanneer haar dingen opvallen, fantaseert ze er zelf een verhaal omheen. Zo passeert ze ook elke dag een rij huizen langs het spoor waar een jong stel woont dat haar bijzondere aandacht heeft. Doordat vlakbij hun huis het sein altijd op rood staat, heeft ze de gelegenheid om

wordt vanuit meerdere perspectieven verteld. Voor het leesgemak zijn de hoofdstukken wel voorzien van een datum en een naam. Door deze opbouw kom je mondjesmaat te weten hoe de hoofdpersoon Rachel zich verhoudt tot de overige personages, wat haar aandeel is in het geheel en waarom zij het leven van alle betrokkenen overhoop haalt. Dit klinkt als een mysterie en dat is het ook. De spanning blijft in de lucht hangen en de ontknoping is verrassend. Op de achterflap schrijft auteur Terry Hayes dat Hawkins de Alfred Hitchcock is voor een nieuwe generatie. En inderdaad, haar thriller leent zich uitstekend voor een film in de sfeer en traditie van deze oude meester. Het meisje in de trein is een ijzingwekkende, psychologische thriller, die zeker ook in NederPaula Hawkins, Het meisje in land hoge ogen gaat de trein, vertaling: Miebeth gooien.

de inwoners grondig te bestuderen. Rachel projecteert haar vroegere, perfecte leven op dit echtpaar, dat in haar ogen volkomen gelukkig is. In haar beleving bouwt ze een band met hen op; ze heeft hen zelfs al een naam gegeven. Als ze op een dag iets vreemds bespeurt in de tuin van haar geliefde huis, besluit ze om het voorval nader te onderzoeken en gaat ze met haar verhaal naar de politie. Op dat moment verandert alles en raakt Rachel verstrikt in de persoonlijke levens van iedereen die bij de zaak betrokken is. Het verhaal van Het meisje in de trein is geen whodunnit in de klassieke zin van het woord, hoewel de ‘dader’ of de ‘daad’ tot op het laatst verborgen blijft. Er is niet meteen een misdrijf gepleegd en het accent ligt meer op de menselijke psyche dan op een zoektocht naar de oplossing. Het verhaal is niet chronologisch opgebouwd en er

van Horn, A.W.Bruna Uitgevers, ISBN 978 94 005 0388 5 (€ 19,95)

verdwijning

Een onverantwoordelijke moeder De thriller Laat me niet alleen van de Britse Gilly Macmillan gaat over de vermissing van een kind. Tijdens een wandeling in het bos laat de alleenstaande moeder Rachel haar achtjarige zoon Ben alvast vooruitrennen naar een speelplaats. Als ze zelf op de speelplek aankomt is Ben echter onvindbaar. En dat blijft hij.

hij mogelijk blootgesteld wordt. Je krijgt de indruk dat de auteur met de verhaallijn over Rachel vooral heeft willen laten zien op welke walgelijke manier de Britse pers soms te werk gaat. Daarmee heeft ze een punt; denk aan alle publiciteit rondom de vermissing van Madeleine McCann en de verdachtmakingen aan het adres van haar ouders. Maar Rachel lijkt bijna Door Ika Gerritsen net zo veel onder de valse beschuldigingen Alsof het allemaal nog te lijden als onder de niet ellendig genoeg is, verdwijning zelf, en dat geeft de boulevardpers is even een brug te ver. Rachel ook nog eens Gelukkig heeft Laat me de schuld. Hoe heeft ze niet alleen nog een verzo onverantwoordelijk haallijn; behalve Rachel kunnen zijn om haar komt ook rechercheur zoon alleen te laten in het bos? Jim aan Wie kinderen heeft zal het woord. zich misschien afvragen Jim blikt of Laat me niet alleen samen met de psychoniet een wat al te heftig loog waar hij door zijn boek is. Je kind kwijtraleidinggevende heen ken, dat wil je gewoon is gestuurd terug op niet meemaken, zelfs de vermissingszaak. niet al lezende in je Hij had hierin de leiluie stoel. Gelukkig is ding, maar daarbij Macmillan er, per ongeis blijkbaar iets flink luk of expres, niet echt misgegaan. Wat dan, in geslaagd om de hel wil je natuurlijk weten. te beschrijven die het En belangrijker: heeft moet zijn als je kind verJim de vermiste jongen mist wordt. Het is zelfs Gilly Macmillan, Laat uiteindelijk levend best ongeloofwaardig me niet alleen, Uitgeverij teruggevonden? Jims dat Rachel zo weinig Ambo|Anthos, vertaling: Iris verhaal bevat meerdere denkt aan Ben en aan Bol en Marcel Rouwé, ISBN 978 90 263 2946 3 (€ 19,99) verdachten met plaualle gevaren waaraan

Gilly Macmillan sibele motieven, met daarnaast een aantal heerlijk duistere familiegeheimen. Samen met Jim loop je alle sporen na en verhoor je alle verdachten. Ademloos verdenk je eerst de een, dan de ander, en dan nog weer iemand anders – precies zo als het hoort bij een goede whodunnit. De hoop dat Jim Ben nog op tijd terugvindt maakt van Laat me niet alleen een echte pageturner in de stijl van bijvoorbeeld S.J. Watson. Niet veel diepgang dus, maar wel lekker veel spanning.

Boekenkrant Bens boot_Opmaak 1 28-04-15 16:36 Pagina 1

Pieter Koolwijk

Met illustraties van Linde Faas

Van de makers van de boeken over Vlo en Stiekel Giel wist ook wel dat het niet helemaal normaal was om een graf in je tuin te hebben, maar toch… Hij was er juist blij mee. Ook al was Ben er niet meer, Giel had toch het gevoel dat zijn broer een beetje in de buurt was.

Vanaf 25 mei in de boekhandel ‘ Pieter Koolwijk combineert zijn liefde voor fantasie feilloos met zijn gevoel voor humor en dat is tot in je tenen voelbaar.’ – Happymoms

978 90 477 0115 6 | € 14,95

nie

HET IS

FEEST !

De Wakkere Muis bestaat 10 jaar! En dit mega-muizenissige feit gaan we vieren:

ct ie

juni 2015

De bewoners van het Schedelslot zijn door het dolle heen want kasteelkok Mario gaat vanavond zijn overheerlijke soep maken! Maar voor hij aan de slag kan, moeten er eerst 13 monsterlijke ingrediënten worden gevonden. Mario vraagt Duifje en Geronimo om al deze spullen te verzamelen, maar als ze bij terugkomst vol trots het mandje met ingrediënten aan Mario willen geven, blijkt hij spoorloos te zijn verdwenen …

juli 2015

ie ct

mei 2015

ct ie

elke maand een boek met superkorting!

! w u

Kijk voor alle acties op onze website.

Van € 17,95 voor € 10,00

Van € 19,95 voor € 10,00

De actie is geldig bij uw boekhandel in de maand mei.

De actie is geldig bij uw boekhandel in de maand juni.

De actie is geldig bij uw boekhandel in de maand juli.

Te koop in de boekhandel

www.wakkeremuis.nl

€ 9,95

Van € 14,95 voor € 9,95 per deel

www.wakkeremuis.nl

boekenlegger 2015.indd 8

30-12-14 12:48 boekenlegger 2015.indd 10

boekenlegger 2015.indd 12 30-12-14 12:48

30-12-14 12:48

22-04-15 17:22

boekenkrant.com

mei 2015 pagina 17

jeugd column

Avonturenmoed

droomwereld

Sterren plukken en slapen in de wolken Cleo heeft er genoeg van. Elke dag moet ze doen wat grote mensen zeggen, en op school wordt ze gepest met haar bril. ‘Op een dag ben ik hier weg,’ zegt ze. ‘Wacht maar.’ Door Anouk Abels Samen met haar kat Amadeus klimt Cleo op een bootje en vaart ze het avontuur tegemoet. Met het bootje, compleet met een lappendeken als zeil, komt ze terecht in schitterende droomwerelden: daar vecht Cleo met zeemonsters, doet ze dutjes op de wolken en plukt ze sterren uit de bomen. Maar het wordt pas echt leuk als ze er een jongen met een eigen bootje

bij twee kindjes elkaar vinden in ontmoet… Voor Cleo maakte Sassafras de Bruyn hun passie voor de fantasie. Op de laatste illustratie smelt de werkelijkeen serie adembenemende tekeninheid samen met de fantasiewereld gen. Aan het begin van het verhaal van Cleo en haar vriendje, en lijkt zien we de bebrilde heldin van het er een vriendschap voor het leven verhaal nog door een duistere stad gemaakt te zijn. Het is een hoopwandelen, die doet denken aan de volle boodschap voor industriële jaren zestig creatieve kinderen die in Engeland. Als Cleo zich soms een beetje eenmaal op haar bootje alleen voelen; er zijn is gestapt, wordt de altijd nog meer jongens wereld net zo gekleurd en meisjes die maar al als haar lappendete graag op een bootje kentje: van een groenwillen stappen, op weg blauwe nacht waarin naar een wereld waar knalrode vissen door de je sterren uit de bomen lucht zwemmen tot de kunt plukken. En al goudgele wereld waar helemaal als die wereld Cleo verhalen vertelt lijkt op de tekeningen aan de zeedieren. van Sassafras de Bruyn. Tegen dit prachtige Sassafras De Bruyn, Cleo, Uitdecor speelt zich een geverij Clavis, ISBN 978 90 448 lief verhaaltje af, waar2414 8 (€ 14,95)

Ik kwam het ding dagelijks tegen. Als ik samen met mijn vriendje die acht kilometer naar school fietste was het een ijkpunt. De oude schoorsteen lag precies in het midden van de dagelijkse rit naar school. Ik ben die schoorsteen honderden keren voorbij gefietst. Al die keren was de schoorsteen slechts een vuurtoren op mijn reis naar school. Een teken dat we halverwege waren. Op een mistige ochtend, we konden nog geen tien meter voor ons uit kijken, veranderende de schoorsteen. Net voordat we bij het midden van onze reis waren, brak de mist open en doemde de bakstenen toren als een berg boven de mist uit. Twee jongetjes keken omhoog. Plots was het geen schoorsteen meer. Geen ijkpunt. Het was een berg. Ik kan me nog herinneren dat we beiden stopten. Een avonturenzaadje ontkiemde simultaan in ons jonge puberbrein. De schoorsteen daagde ons uit. Vanaf die dag was het geen ijkpunt meer. Het was een avontuur. Dagelijks stokte ons gesprek over televisie en stripboeken en veranderde het in avonturenpraat. Binnen een paar weken lag er een plan. De schoorsteen moest beslecht worden. Op een zaterdagmiddag beklommen we de berg. Veertig roestige beugels brachten ons naar de top. We hadden er geen moment over nagedacht dat het best gevaarlijk zou kunnen zijn. De schoorsteen was ook behoorlijk hoog. Dat voelden we pas toen we boven waren. Boven zaten we op een dunne rand. Tussen twee afgronden in. Het uitzicht was geweldig, maar al snel kwamen er andere gedachten naar boven. Was dit wel zo’n goed idee? Iemand beneden schreeuwde naar boven. Een ouder stel was met de fiets gestopt en keek naar boven. Toen stopte er nog iemand. En nog iemand. Plots kregen we de bibbers. We wilden weer naar beneden. Maar het lukte niet. We konden ons alleen maar vasthouden. Onze avonturenmoed was verdwenen. Het liep uit de hand. Schreeuwende mensen. Politiewagens. Sirenes. Brandweerauto’s. Boze mannen met snorren. Een reporter van de plaatselijke krant en een paar weken huisarrest. Meer schade hadden we gelukkig niet overgehouden aan het avontuur. Ook was er een stukje in de krant. Een hoge schoorsteen met bovenin twee kleine puntjes. Als je goed kijkt, zie je op de zwart-witfoto dat iemand hoog op de schoorsteen zijn duim omhoog steekt. Het krantenstuk is een dierbare herinnering. Maar wel een herinnering die ik angstvallig voor mijn twee zoons verborgen houd.

Patz

Liefhebber van Planeten en Sterren, Notoir Leunstoel Avonturier, Amateur Schatzoeker, Verhalenjager en oprichter/verhalenmaker Verhalen*laboratorium CircusPatz circuspatz.com

boekenkrant.com

mei 2015 pagina 18

jeugd krokoboek

verwacht Delaney Detectives 1 – In actie Na het overlijden van zijn ouders bij een autoongeluk duikt de dertienjarige Travis Delaney in de laatste zaak die hun privédetectivebureau in behandeling had. Maar wat begint als afleiding wordt al snel een mysterie. Waarom waren zijn ouders op Kevin Brooks, Delaney Deteczoek naar een vermiste tives 1 – In actie, vertaling: jongen die volgens zijn Jenny de Jonge, Uitgeverij De familie niet vermist Harmonie, ISBN 978 90 761 werd? En waar is die jon7446 4 (€ 14,50) gen dan? Terwijl Travis op onderzoek uit gaat realiseert hij zich dat hij eigenlijk antwoord zoekt op de vraag: was het ongeluk van zijn ouders wel een ongeluk?

Tante Troela De twaalfjarige Stella Saxby is de enige erfgename van Saxby Hall, het enorme landhuis dat al eeuwenlang de trots van de familie is. Maar haar tante Troela en haar gigantische uil zetten alles op alles om het van haar af te pakken. Gelukkig heeft Stella een geheim – en een beetje eng – wapen achter de hand. Een nietsontziende strijd barst los...

David Walliams, Tante Troela, vertaling: Roger Vanbrabant, Uitgeverij Clavis, 978 90 448 2407 0 (€ 17,95)

‘Ga je me nog vertellen wat er met je duim is gebeurd?’ ‘Alice, de krokodil heeft hem opgegeten,’ zei Wahoo.

jeugd zien dat wat op televisie is, in werkelijkheid heel anders kan zijn. Dat Hap! een boek voor kinderen is, zie je trouwens ook aan de Door Tanja Wilming originele vormgeving van de cover: de kaft is een grote krokodilNaast de duim van de hoofdpersoon lenkop, die dankzij de verdwijnen ook nog een tong en een zwart-witte driehoeken neus in de bek van een wild dier. op de zijkant van de Risico van het vak, zou wrangler bladzijden zijn tanden Mickey Cray zeggen. In Hap! wordt bloot lijkt te grommen. deze wrangler, beter bekend als Ondanks de smakelijke een dierenworstelaar, titel zijn de eerste paar ingehuurd door Derek hoofdstukken van Hap! Badger, de grote ster wat taai om weg te uit het reality-survivalkrijgen. Dit komt met programma Expedition name omdat het verSurvival!. Mickey ’s zoon haal in het begin veel Wahoo en diens klasgeherhaling bevat. Keer nootje Tuna gaan mee op keer wordt ingegaan om een oogje in het zeil op de hersenschudte houden. ding van Mickey, de Hap! is een echt kinderarbeidsongeschiktheid boek, zowel van binnen die daaruit is voortgeals van buiten. Het komen en de geldproverhaal leert zijn jonge blemen van het gezin. lezers over krokodillen, Carl Hiaassen, Hap!, vertaNa deze trage start slangen en vleermuizen. ling: Tjalling Bos, Uitgeverij gaan Wahoo, zijn vader Daarnaast laat het aan Lemniscaat, ISBN 978 90 477 0551 2 (€ 16,95) en Tuna op avontuur de al zo beïnvloedbare

met Derek Badger in de moerassen van de Everglades. Het tempo en de spanning in het verhaal worden dan wel opgevoerd. Vanaf dat moment is het lezen van Hap! ineens geen worstelpartij meer voor de lezer, maar een verhaal dat je maar al te graag verslindt. Hap, slok, weg: daar verdwijnt weer een ledemaat in de bek van een dier. Wanneer je eenmaal met Derek, Mickey, Wahoo en Tuna mee op avontuur gaat in het verhaal, is het ook een kwestie van hap, slok, weg en heb je dit 313 pagina’s tellende boek zo uit.

advertentie

BKKoken MEI 2015, NO. 1 – DE BESTE BRON VOOR KOOKBOEKENNIEUWS

De maan-zaak In 2041 is het eerste permanente buitenaardse verblijf op de maan voor mensen een feit. De twaalfjarige Dashiell mag er komen wonen. Niemand op aarde kent de waarheid: het leven op de maan is oersaai! Kinderen mogen niet eens naar buiten. Op dag 188 wordt dr. Ronald Stuart Gibbs, De maan-zaak, Holtz dood gevonden buiten de basis. Hij blijkt vertaling: Sofia Engelsman, Uitgeverij van Holkema & zijn ruimtepak niet goed Warendorf, ISBN 978 90 003 te hebben aangedaan. 4385 0 (€ 16,99) De bevelhebber van de basis denkt aan een ongeluk, maar Dash gaat op onderzoek uit.

Koken met boeken

michael vey. De macht van de Elgen Ook al zijn Michael Vey en de andere jongeren van de Electroclan ternauwernood uit de handen van de Elgen ontsnapt, de strijd is nog niet voorbij. Michael moet nog altijd zijn moeder zien te redden en zorgen dat hij zelf uit handen blijft van dr. Hatch. Bovendien komen Michael en zijn vrienden erachter dat zij niet de enige levende wezens zijn met elektrische krachten…

Hap, slok, weg!

Het zomeravondmenu, koninklijke kookboeken, eten in Casa Benali, en nog veel meer.

Richard Paul Evans, Michael Vey. De macht van de Elgen, vertaling: Astrid Staartjes, Uitgeverij Kluitman, ISBN 978 90 206 4922 2 (€ 15,99)

De beste bron voor kookboekennieuws!

Een nieuwe uitgave van de Boekenkrant: BKKoken! Verkrijgbaar in boeken kookwinkels. Kijk voor de deelnemende winkels op www.boekenkrant.com.

boekenkrant.com

mei 2015 pagina 19

jeugd interview

Meedogenloos geschreven Tijdens de Dag van de Jonge Jury ontmoet de Boekenkrant Natasza Tardio. De young adult-schrijfster schuwt de moeilijke thema’s niet: zo schreef ze met Meedogenloos een boek over ISIS. Door Tanja Wilming Toen Tardio aan Meedogenloos begon, was er over dit onderwerp nog niet zoveel bekend. ‘Het begon allemaal toen ik werd geïnterviewd voor het programma Zomerstop,’ vertelt ze. ‘Programmamaker en presentator Willem-Jan Bloem was hiervoor de hele dag bij mij thuis en tussen de opnames door vertelde hij over verschillende interviews die hij ooit afgenomen had. Zo sprak hij over zijn interview met een haatimam over jongeren die naar Syrië vertrekken om daar te strijden voor ISIS. Toentertijd was hier nog niet zoveel om te doen. Ik wist die middag gelijk dat dit het onderwerp van mijn nieuwe boek zou worden. Bloem was net zo enthousiast over het idee. Het boek waar ik op dat moment mee bezig was, heb ik aan de kant gegooid en ik ben begonnen.’ Hoe ben je aan informatie over dit onderwerp gekomen en hoe heb je je ingeleefd? Ik heb gesprekken gehad met rechercheurs en journalisten en heb me volledig op het internet gestort; elk detail in mijn boek moet namelijk kloppen. Zo zocht ik bijvoorbeeld op wat voor weer het in Syrië zou zijn ten tijde van de reis van misdaadjournalist Simon van der Pol. Andere dingen waren lastig om op het web te vinden. De route voor Syriëgangers bijvoorbeeld, of de handleiding voor het maken van een bom. Deze zijn natuurlijk niet kant en klaar op Google te verkrijgen. Op een gegeven moment was ik het internet zo druk aan het afzoeken naar zulke informatie dat ik bedacht dat de AIVD mij inmiddels ook wel op de radar moet hebben gehad. Ze hebben echter nog niet voor mijn deur gestaan! Maar als dat toch nog gaat gebeuren, dan is het wel weer een mooi onderwerp voor een nieuw boek.’ [lacht] Denk je dat jongeren klaar zijn voor dit beladen onderwerp en dat ze erin geïnteresseerd zijn? ‘Meerdere mensen heb-

Natasza Tardio Jeffrey Bakker

ben mij gevraagd of ik zeker wist dat ik over dit onderwerp wilde schrijven voor jonge lezers. Ze vroegen of het niet te beladen zou zijn; iemand was zelfs bang dat mijn boek de lezer slapeloze nachten zou bezorgen. Ik vond dat regelrechte onzin; we onderschatten jongeren. Ze zijn vaak beter op de hoogte dan volwassenen denken. Jongvolwassen worden dagelijks geconfronteerd met de harde realiteit. Op het nieuws kunnen ze zien dat een vader zijn kind doodschiet, en denk maar niet dat ouders dan de televisie uitzetten. Dus daar zou ook over geschreven kunnen worden. Daarnaast vond ik het noodzakelijk dat jongeren meer over dit onderwerp leerden. Het zijn namelijk niet altijd moslims die naar Syrië vertrekken. Steeds vaker gaan Nederlandse jongeren naar dit land om vervolgens naar Nederland terug te komen en Natasza Tardio, Meedogenandere jongeren te reloos, Uitgeverij Kluitman, kruteren om hetzelfde ISBN 978 90 206 0954 7 (€ 13,95) te gaan doen.’

Heb je tijdens het schrijven wel rekening gehouden met je doelgroep? ‘Moord en geweld in een boek zijn functioneel, want het verkoopt. In eerste instantie kunnen jongeren vanwege het gewelddadige onderwerp misschien wel in mijn boek geïnteresseerd zijn geraakt. Zodra ze echter beginnen met lezen, merken ze dat ik schrijf over de emoties die ontstaan vanuit verschrikkelijke gebeurtenissen. Ik schrijf niet over details van de gebeurtenis zelf. Ik ben namelijk van mening dat het in een goed boek draait om het beschrijven van geloofwaardige emoties. Deze emoties blijven mensen bij. Op een gegeven moment gaat het in mijn boek bijvoorbeeld over een onthoofding. Ik beschrijf hier het gevoel van machteloosheid, niet de onthoofding zelf. Een uitgebreide beschrijving van deze onthoofding voegt niets aan het verhaal toe, maar zou het enkel afschuwwekkend maken. Door emoties in een boek centraal te zetten, is het toegankelijk voor iedere lezer.’ Het begin van Meedogenloos lijkt al grotendeels de afloop van het ver-

haal te verklappen; het einde zorgt daarentegen weer voor een grote verrassing. Heb je deze opbouw van tevoren al bedacht? ‘Mijn vorige boek Moordvrienden had een soortgelijke structuur, ik kies hier bewust voor. Zo wordt het een echt “Tardio-boek”, zoals Willem-Jan Bloem en de Telegraaf het noemen. Mensen zijn geneigd snel conclusies te trekken over bepaalde personages en door de afloop van het verhaal aan het begin van het boek erbij te betrekken, doen ze dat al helemaal. Aan mij de kunst deze getrokken conclusies over bepaalde personages in stand te houden tijdens de rest van het boek om uiteindelijk met een zeer verrassend einde te komen. Dit einde moest daarnaast wel geloofwaardig blijven. Ondanks dat ik dus al een bepaald beeld had van hoe het verhaal eruit moest komen te zien, kunnen er gaandeweg nog heel wat dingen veranderen, waaronder de personages. Tijdens het schrijven groei ik mee met karakters; ik laat ze leiden door mijn onderbewustzijn. Wanneer mijn boek af is voel ik dan ook verdriet omdat ik afscheid van ze moet nemen.’

boekenkrant.com

mei 2015 pagina 20

boekfragment

Delaney Detectives – In actie! Na het overlijden van zijn ouders bij een auto-ongeluk duikt de 13-jarige Travis Delaney in de laatste zaak die hun privédetectivebureau in behandeling had. Maar wat begint als afleiding wordt al snel een duister mysterie. Was het ongeluk van zijn ouders wel een ongeluk?

Kevin Brooks, Delaney Detectives – In actie!, Uitgeverij De Harmonie, ISBN 978 90 761 7446 4 (€ 14,50) www.deharmonie.nl

Ik zag de man met de verborgen camera alleen maar omdat ik er niet meer tegen kon om naar de doodskisten te kijken. Ik keek er al een hele tijd naar. Vanaf het moment dat de twee houten kisten de kerk waren binnengebracht tot ze naar het kerkhof waren gedragen en voorzichtig in hun vers gedolven graven waren neergelaten, had ik nergens anders naar gekeken. Maar toen de dominee de sombere woorden uitsprak: ‘… want gij zijt stof en tot stof zult gij wederkeren…’ en ik wezenloos omlaag staarde naar de graven, drong de werkelijkheid weer met een mokerslag tot me door. Mijn vader en moeder lagen in die kisten. Mijn vader en moeder waren dood. Ik kon het niet geloven, het me niet voorstellen en het deed zo’n pijn dat ik weg moest kijken. Terwijl ik langzaam mijn hoofd optilde en de tranen uit mijn ogen wreef, voelde

ik mijn oma’s hand op mijn arm. Ik keek haar aan. Zij huilde ook, haar vriendelijke ogen stonden vol tranen. Ik kneep in haar hand en glimlachte verdrietig. Vervolgens keek ik naar opa. Hij keek met opgeheven hoofd recht voor zich uit, zijn oude, verweerde gezicht was ineengeschrompeld van verdriet. De dominee zei nu het Onze Vader: ‘Vergeef ons onze schuld, zoals wij ook anderen hun schuld vergeven,’ en enkele andere rouwenden mompelden met hem mee. Ik liet mijn blik over hen heen glijden, herkende vaag alle vertrouwde gezichten en zag toen de man met de verborgen camera. Eerst wist ik niet dat hij een verborgen camera had. Ik had eerst niet eens door dat ik naar hem keek. Mijn hoofd was leeg. Ik staarde gewoon zonder iets te zien, me niet bewust van wat ik zag. Pas toen de zon even door de wolken brak en er een piepklein lichtje opflitste van een van zijn colbertknopen, trok hij mijn aandacht. Hij was nogal lang, met kort grijs haar en staalgrijze ogen, en stond naast enkele oude studievrienden van mijn ouders. Ik wist dat hij niet bij hen hoorde. Ze waren allemaal van dezelfde leeftijd als mijn vader en moeder, achter in de dertig, begin veertig, maar híj was minstens vijftig, misschien iets ouder. En terwijl ik al mijn vaders

en moeders vrienden kende, zoals ik iedereen kende op de begrafenis, had ik deze man nog nooit gezien. Dat was niet het enige waardoor hij opviel. Er was ook iets anders, iets aan hem wat gewoon niet klopte… Toen lichtte zijn colbertknoop weer op, glinsterend als een stukje glas, en ineens wist ik wat het was. Ik had al eens eerder een knoopsgatcamera gezien. Mijn vader had er een paar keer een gebruikt. Hij had het me laten zien, me het ding laten uitproberen. Mijn vader vond het leuk me te laten zien hoe dingen werken. Mijn vader… Mijn moeder. De herinnering kwam vol bij me binnen, vulde mijn ogen weer met tranen en de daaropvolgende minuten was alles wazig. De dienst was voorbij, de gebeden uitgesproken, het kerkhof rustig en stil. Het was zachtjes gaan regenen, mensen begonnen te vertrekken, schuifelden ongemakkelijk bij de graven vandaan en liepen terug naar hun auto.

boekfragment

Dirkje Bakkes, brandnetelspecialist Dirkje Bakkes leidt een ellendig bestaan. Hij heeft geen vader en moeder meer en woont bij zijn oom Griep en tante Fop. Zij vinden kinderen stom. Een grotemensen-gesprek

Tosca Menten, Dirkje Bakkes, brandnetelspecialist, Uitgeverij Unieboek | Het Spectrum, ISBN 978 90 003 4418 5 (€ 14,99) www.unieboekspectrum.nl

Het was op een maandag in het voorjaar. Dirkje was al zo groot dat hij recht in de diepe navel van oom Grieps buik kon kijken, toen tante Fop hem vroeg uit bed riep voor een grotemensen-gesprek. ‘Ga zitten,’ zei tante Fop. ‘We moeten eens even als grote mensen met elkaar praten.’ ‘Waarover moeten we praten, tante Fop?’ vroeg Dirkje, netjes met twee woorden. ‘Dat zal ik je vertellen,’ zei het dunne mens. ‘Weet jij eigenlijk waarom je hier woont?’ ‘Dat weet ik, tante Fop,’ antwoordde Dirkje. ‘Ik woon hier omdat mijn kamer hier is. En mijn kleren zijn er ook. En mijn tandenborstel. En daarom woon ik er ook. Klopt dat?’ ‘Nee,’ zei tante Fop bits. ‘Daar klopt niks van. Jij woont hier, omdat wij je gered hebben.’ ‘Gered? Hoe hebben jullie mij dan gered, tante Fop?’ vroeg Dirkje, omdat hij snapte dat ze dat in het grotemensengesprek wilde vertellen.

‘Dat wil je niet horen, want het is een afschuwelijk verhaal. Maar nu ben je groot en daarom moet je het toch weten.’ Ze krabde aan het bot onder haar oog en begon. ‘Jouw vader heette Johannes en je moeder heette Isabella-Marijke. Ze waren mooie mensen met slim werk. Ze woonden in een groot huis en hadden een snelle auto en een tuin met bomen. En toen kregen ze jou. Wat een pech was dat. Je was dom en lelijk en je paste helemaal niet bij die mooie, slimme mensen. Niemand snapte waarom jij juist daar terecht was gekomen en eigenlijk wilden je vader en moeder je het liefst kwijt. En op een dag hakten ze de knoop door. Ze pakten je koffer en brachten je naar de ruilwinkel in de stad. Daar ruilen mensen potten, oude schoenen en kinderen. Ze dronken koffie met een bitterkoekje met de meneer van de ruilwinkel en vertelden wat je allemaal niet kon en niet lustte. Na de koffie kozen ze een ander jongetje uit de etalage. Ze gaven elkaar een hand, zwaaiden en namen het andere jongetje mee naar huis.’ Tante Fop schudde meewarig haar hoofd. ‘Dat was natuurlijk geweldig voor jouw vader en moeder. Maar voor jou was het een ramp. Je was zo lelijk dat niemand je wilde hebben. En daarom zat je weken en weken op een stoel in die koude etalage. Kun je je dat voorstellen?’

Dirkje slikte bij de gedachte. ‘En toen, tante Fop?’ vroeg hij kleintjes. ‘Toen zagen wij je. Het stormde. Het goot. Het water kwam met bakken uit de hemel. Wij schuilden onder de luifel van de ruilwinkel en zagen je zitten. Helemaal alleen in die ellendige etalage. Je zat er al drie weken, in een oranje vest met een broek vol poep, helemaal onder de snottebellen. Je stonk naar dode ratten en beschimmelde kaas, alsof je al jaren niet gewassen was. Niemand durfde je meer aan te raken, alleen de vliegen nog. Duizend vliegen vlogen om je heen. Sommige waren per ongeluk op je gezicht geland en plakten aan je wangen en gingen akelig hard zoemend dood.’ Tante Fop rilde, alsof ze ze nog hoorde. ‘En toen zijn we naar binnen gegaan. We zeiden dat we je wilden meenemen. Jij, het allervieste jongetje van de wereld. Omdat we je zielig vonden.

boekenkrant.com

mei 2015 pagina 21

boekfragment

In de ban van de wolf Esther is een doodnormale tiener. Aan haar zorgeloze leventje komt abrupt een einde als drie onbekende mannen haar huis binnen dringen. Ze spuiten een vreemde vloeistof in haar nek en de volgende dag is alles anders. Esthers zintuigen zijn hypergevoelig en ze is supersnel. Maar ze is niet langer veilig …

Christine Charliers, In de ban van de wolf, Uitgeverij Clavis, ISBN 978 90 448 2405 6 (€ 19,95) www.clavisbooks.com

Het is zaterdag. Ik werk in de winkel. Uit de kar neem ik een pak blikken tomatensoep. Met een breekmesje snij ik het plastic door. Plots zie ik een druppeltje bloed op de blikjes vallen, en nog één en nog één. Snel zet ik mijn hand onder mijn neus en tast in mijn zak naar een zakdoek. Ik heb anders nooit last van een bloedneus. Het bloed stopt niet, dus sta ik op en loop naar de wc. Ik leg mijn hoofd in mijn nek in de hoop het bloeden te stelpen. Als het eindelijk ophoudt, loop ik terug naar de winkel om verder uit te pakken. Ineens word ik aangevallen door allerlei geuren. Het lijkt wel een geurexplosie die recht mijn neusgaten in vliegt. Ik ruik de groenten aan de ingang van de winkel, de vleeswaren die in de koeling liggen, verschillende waspoeders. Alles wat in de winkel staat, ruik ik. Zelfs wat onder

de rekken ligt te rotten bij de groenteafdeling, slablaadjes en andere restjes die gevallen zijn. De geur van het vlees en van bloed is overweldigend. Ik voel een vlaag misselijkheid, draai me om en loop weer naar de wc. Maar hier zijn de geuren ook niet te harden. Via de achterdeur schiet ik naar buiten de frisse lucht in. Maar ik haal onmiddellijk mijn neus op als ik de afvalcontainers waarneem. Ik knijp mijn neus dicht en adem voorzichtig door mijn mond. Als ik een scherpe oorpijn krijg, die door merg en been gaat, haal ik mijn handen van mijn neus en druk ze op mijn oren. De pijn houdt aan en ik moet op het muurtje bij de achterdeur gaan zitten. Als de pijn wegtrekt, worden mijn oren geterroriseerd door geluiden die ik niet eens zou mogen horen. Ik vang op wat er aan de voorkant van de winkel gezegd wordt. Ik hoor Anja binnen iets schrijven, een collega die kip curry in een potje schept, de scanner van de kassa. Elk detail hoor en ruik ik en het bevalt me niet. Mijn zintuigen worden aangevallen en ik kan me nergens op concentreren. Ik heb geen idee hoe ik mijn reukzin en gehoor weer normaal krijg. Dan beginnen mijn ogen te tranen, maar niet omdat ik moet huilen. Na een paar minuten kan ik plots perfect de spin zien die tien meter verder op een boom zit. Ik zie het kopborststuk met daarop acht ogen en het

achterlijf. Acht poten, twee kaken en twee palpen. Ik knipper, maar het gaat niet weg. Het lijkt net of ik kan inzoomen. Alsof dat allemaal nog niet genoeg is, begint mijn tong ook te tintelen. Ik strijk met mijn tong over mijn lippen en word overvallen door de zoute smaak van de tranen die over mijn wangen zijn gelopen. Van alle kanten is er een uitbarsting van geuren, geluiden, details die ik zie, voel en proef. Ik sluit mijn ogen en probeer mezelf te kalmeren. Ik voel me een freak. Hoe leg je dit aan iemand uit?

boekfragment

De bende van Lijp Kot Amsterdam, achttiende eeuw. Als de elfjarige wees Pontus onterecht van moord wordt beschuldigd, vindt hij onderdak bij de excentrieke bandiet Lijp Kot en zijn boevenbende. Kasper, een van de jongens uit de bende, geeft Pontus zijn eerste les zakkenrollen.

Wim Bos, De bende van Lijp Kot, Uitgeverij Lemniscaat, ISBN 978 90 477 0586 4 (€ 14,95) www.lemniscaat.nl

‘Les één, Zee,’ zei Kasper. ‘Kijk altijd ontspannen om je heen, maar wees scherp als een havik. Let vooral op heren in mooie kleren, die hebben altijd wel een buideltje bij zich. Loer naar zakjes in vesten, jassen en broeken, maar niemand mag aan je zien dat je de boel in de gaten houdt. Begrepen?’ ‘Begrepen.’ ‘Mooi, dat is al heel wat voor een weesknaap. Luister, Zee. Ik geef je nog een raad, gratis en voor niets. Let niet alleen op geldzakjes, maar ga ook altijd goed voorbereid op pad.’ Hij haalde een paar metalen klompjes uit zijn broekzak. ‘Kijk, deze bikkels heb ik altijd bij me. Als ik op onderzoek ga wil ik niet op vallen. Dus dan pak ik mijn bikkels en ga ermee op straat spelen. Een spelend kind valt nooit op, snap je?’ Pontus zuchtte. Hoe oud was Kasper, veertien? En die ging bikkelen* om niet op te vallen?

‘Dus jij pakt je bikkels,’ zei hij. ‘Maar met wie speel je dan? Om te bikkelen moet je minstens met zijn tweeën zijn.’ Kasper rolde met zijn ogen. ‘Moet ik dat uitleggen? Met de kleintjes op straat natuurlijk.’ Hij gaf Pontus een por. ‘Maar ik laat ze niet winnen, dat begrijp je wel.’ Ineens greep hij Pontus vast. ‘Zie je die kerel daar? Die moeten we hebben.’ Bij een van de kaasstalletjes stond een keurige man af te rekenen. Hij droeg een driesteek* en een jacquet, dat strak om zijn bovenlijf zat. ‘Let goed op mij,’ zei Kasper zacht. Uit het zakje van zijn vale vest haalde hij een klein rood buideltje tevoorschijn, waaruit hij twee stuivers pakte. Hij klemde de munten in zijn hand en stopte het geldzakje terug. Pontus volgde Kasper tot bij het stalletje. De chique man stopte net zijn geldbuideltje terug in zijn rechterjaszak, pakte een stuk kaas van het kaasmeisje aan en nam zijn driesteek voor haar af. Op dat moment wierp Kasper de stuivers voor de man op straat. ‘Meneer,’ riep hij. ‘U verliest uw geld!’ De man draaide verbaasd zijn hoofd om en keek toen naar de munten die voor zijn voeten lagen. ‘Ah, bedankt,’ zei hij, terwijl hij zich bukte en de stuivers opraapte. Hij kwam omhoog en lachte vriendelijk. ‘Hier, voor

ieder één. Omdat jullie zo eerlijk zijn.’ Pontus nam de stuiver gretig aan. Die had hij vast binnen. ‘Wegwezen,’ siste Kasper. Ze zetten het op een lopen, naar de rand van het plein. Als ratten schoten ze een steeg in, renden de eerstvolgende hoek om en stopten om even uit te hijgen. ‘En?’ vroeg Pontus. Triomfantelijk opende Kasper zijn hand waarin een zwart geldbuideltje lag. ‘Ben ik goed of niet?’ *bikkelen: Een behendigheidsspel, oorspronkelijk gespeeld met schapenkootjes, die bikkels werden genoemd. In de achttiende eeuw vaak werden ze gemaakt van messing of lood. De bikkels gooide je op en ving je met de bovenkant van je hand weer op. Tussen opgooien en opvangen moest je volgens een afgesproken volgorde bikkels oprapen. Dit alles met een en dezelfde hand. De eerste die dit voor elkaar kreeg was de winnaar. *driesteek: Een driekantige hoed, vaak gedragen door deftige heren.

Uitgespeeld isbn

978 90 448 2322 6 - €19,95

Wat als een vriend een vijand wordt?

Bezoek ons op www.clavisbooks.com

Een indrukwekkende graphic novel over vriendschap, trouw en overleven tijdens de Tweede Wereldoorlog.

clavis.uitgeverij @Clavis_Books

Wij maken kinderdromen waar

boekfragment

Blockbusters. Het Picasso Mysterie

Manon Berns, Blockbusters. Het Picasso Mysterie, Uitgeverij Kluitman, ISBN 978 90 206 3287 3 (€ 7,50 (tot 20 augustus 2015, daarna € 12,99)) www.kluitman.nl

Blockbusters is de nieuwe hitserie die het beste beschreven kan worden als ‘Dan Brown voor jongeren’. Blockbusters is geschreven door de Nederlandse kunstkenner Manon Berns. Het Picasso Mysterie is het eerste deel en kost tot 20 augustus € 7,50 (i.p.v. € 12,99). Storm en zijn beste vriend Jimi vormen samen de Blockbusters: een geheim genootschap dat altijd op ontdekking uit is. Storms moeder is

restaurateur van schilderijen. In ‘de bunker’, haar atelier aan huis, onderzoekt zij regelmatig wereldberoemde meesterwerken. In de verte nadert een auto. Storm luistert goed. Het zijn er meer. Het geluid komt dichterbij. Een streep licht trekt over het plafond. Nog een. Zachtjes sluipt Storm naar het gordijn. Stoffel drentelt achter hem aan. Door de kier ziet Storm twee politiemotoren en een grote vrachtwagen aan komen rijden. Gevolgd door een zwarte auto. Nog twee politiemoto-

ren sluiten de stoet. Nieuwsgierig springt Stoffel met zijn voorpoten op de vensterbank. De vrachtwagen stopt voor het huis en rijdt met een piepend geluid achteruit de oprit op. Twee politiemannen blokkeren met hun motoren de oprit. De andere parkeren hun motor naast de vrachtwagen en stappen af. Op de zijkant van de gele vrachtwagen staat met grote zwarte letters Kuperus. Dezelfde naam als op het vel papier in de map. Uit de auto stapt een man in een lange leren jas. Kaal, hoekig hoofd. Professor Sax. Storm duwt zijn neus tegen het raam en ziet de professor in de richting

van het huis lopen. Op zijn tenen sluipt Storm naar de deur van zijn kamer. Hij gebaart naar Stoffel dat hij stil moet zijn. ‘Het loopt gesmeerd. Geen bijzonderheden onderweg,’ zegt professor Sax beneden in de hal. ‘Ik kan niet wachten om de dames in levenden lijve te zien.’ Er klinkt opwinding in zijn moeders stem. Storm sluipt weer naar het raam en zet het op een kier. De twee politieagenten aan de straat houden op hun motoren de wacht. De hand van de linker agent rust op zijn revolver. De ander praat in zijn portofoon.

niet.’ Zijn stem ging omlaag. ‘Of wel?’ Hij klonk belachelijk dramatisch, als een of andere presentator van een programma over ufo’s op Discovery Channel. ‘Moet je dit zien,’ zei hij en hij scrolde naar beneden. ‘Volgens dit artikel was er een rattenplaag in Peru die bijna een heel dorp uitmoordde. De burgemeester zei dat de ratten overal waar ze kwamen brand veroorzaakten.’ ‘O ja?’ vroeg McKenna. ‘Rookten ze of zo?’ Ostin had niet in de gaten dat ze het ironisch bedoelde. ‘Nee, volgens mij doen ze hetzelfde als jullie. Of in ieder geval wat Michael en Zeus doen.’

‘Zijn ze ook elektrisch?’ vroeg ik. Ostin legde zijn vinger tegen zijn neus. ‘Bingo. Een ooggetuige vertelde dat de ratten ’s nachts licht gaven, alsof ze in de fik stonden. En toen hij er eentje met een koevoet probeerde dood te slaan, zei hij: “Me dio una descarga como anguila eléctrica”.’ ‘Vertaal,’ zei ik. ‘Het beest gaf hem een schok alsof het een sidderaal was.’ ‘Een sidderaal?’ herhaalde Ian. ‘Hebben ze een nieuw rattenras ontdekt?’ ‘Nee,’ zei ik. ‘De Elgen hebben een nieuw rattenras gecreëerd.’

Michael Vey. De macht van de Elgen De Macht van de Elgen is het bloedstollende vervolg op het eerste boek over Michael Vey en de andere jongeren van de Elektroclan. Nieuwe ontdekkingen leiden hen tot in de jungle van Peru, waar de Elektroclan te maken krijgt met nieuwe vijanden en de grootste uitdaging tot nu toe… Richard Paul Evans, Michael Vey. De macht van de Elgen, Uitgeverij Kluitman, ISBN 978 90 206 4922 2 (€ 15,99). www.kluitman.nl

Las Ratas Abrasadoras Destruyen El Pueblo ‘Niet te geloven, toch!’ zei Ostin. Ik keek hem uitdrukkingsloos aan.

‘Wat voor taal is dat… Spaans?’ ‘Ja, ongelofelijk, toch?’ ‘Ik zou het niet weten, ik spreek geen Spaans.’ ‘O, sorry,’ zei Ostin. ‘Dat was ik even vergeten.’ Ostin was geboren in Austin in Texas – vandaar zijn naam – en hij had vroeger een Mexicaanse oppas. Gewone baby’s pikken al supersnel een tweede taal op, en met Ostins IQ zou het me niets verbazen als hij al op z’n vijfde Shakespeare in het Spaans kon citeren. ‘“Las ratas abrasadores” is Spaans voor “vurige ratten”.’ ‘Wat is een vurige rat?’ vroeg Taylor. ‘Precies,’ zei Ostin. ‘Zoiets bestaat

A bad penny always comes back A bad penny always comes back is het verhaal van ‘Bad Penny’, de Lancasterbommenwerper die op 29 april 1945 de eerste voedseldropping uitvoert boven dan nog bezet Nederland. Honderdduizenden levens worden gered. De jongen Peter is getuige. Het boek is Engelstalig en geschreven vanuit Canadees perspectief. Op de afbeelding ziet u de Nederlandstalige versie.

A bad penny always comes back, Glen Mitchell en Kristen Gallerneaux, hardcover, 32 pagina’s full colour. Een deel van de opbrengst is ten bate van de restauratie van ‘Bad Penny’- Windsor, Ontario’s Lancaster-bommenwerper. Bestel via info@boekenkrant.com

boekfragment

Koen Kampioen. Goud op Aruba Koen Kampioen van kinderboekenschrijver Fred Diks is de meest succesvolle voetbalboekenserie van Nederland! Koen Kampioen. Goud op Aruba is een nieuw avontuur voor 9+. Koen en Niels mogen meedoen aan een internationaal jeugdtoernooi op Aruba. Niet alles loopt als verwacht... Fred Diks, Koen Kampioen. Goud op Aruba, Uitgeverij Kluitman, ISBN 978 90 206 6925 1 (€ 9,99) www.kluitman.nl

Koen holt naar de plek. Doordat de zon fel op de steen schijnt, is de glinstering goed te zien. ‘Huh. Een steen met een kleurtje erin.’ Koen raapt de

steen op. ‘Het is niet waar.’ Rayson staart met grote ogen naar de gevonden steen van Koen. ‘Geef eens hier.’ ‘Mij best.’ Rayson bekijkt de steen goed en kijkt vol ongeloof. ‘Nee, het is niet waar. Hoe is het mogelijk? Je hebt goud gevonden.’ Koen schiet in de lach. ‘Maak dat je moeder maar wijs. Er zit vast nepgoud in.’ Rayson schudt heftig zijn hoofd. ‘Neem van mij aan dat je echt goud hebt gevonden.’ ‘Ik geloof er niets van. Hoe kan dat dan? Kom ik voor het eerst bij de ruïnes van de goudmijn en vind ik

zomaar goud. Waarom heeft iemand anders het dan niet zien liggen?’ ‘Ik denk het niet en ik geloof het niet. Ik weet het namelijk zeker. Wat ga je met al het geld doen?’ Koen is overrompeld. ‘Krijg ik daar geld voor? Eh… geen idee.’ Rayson belooft dat hij over een dag of vier met Koen naar de goudsmid in de stad gaat. ‘Dan is hij terug van vakantie. Die man kan je precies vertellen hoeveel die steen jou oplevert. Ik verwacht zelf wel een paar duizend euro.’ ‘Wat? Zo veel?’ Koen kijkt alsof hij net glorieus kampioen is geworden. ‘Wat heb ik veel geluk.’ Ze lopen terug naar de plek waar

Raysons oma en moeder zijn. ‘Doe me één lol.’ Rayson praat op zachte toon met Koen. ‘Vertel het nog aan niemand. Je weet maar nooit wat anderen gaan doen als ze het weten.’ ‘Wat bedoel je?’ vraagt Koen. ‘Als iemand weet dat je goud hebt gevonden, worden we ’s nachts vast overvallen. Niemand mag het weten.’

ten. Zo werden de wetenschapsters bescheiden getuigen voor vrouwen met minder politieke of publieke macht. Als Denker des Vaderlands wil ik daar een voorbeeld aan nemen..’

niet, en ik wil het niet. Ik heb de inbreng van anderen nodig. Ik ben geen tegen-, geen mee-, maar een tussendenker. Ik denk vanuit dat wat nú belangrijk is. Als ik me terugtrek in de Provence, weet ik niet wat er in de samenleving speelt, en wie er geen gehoor vinden. Ik ben dus een tussendenker: tussen mijn studenten aan de Haagse Hogeschool leer ik ongelooflijk veel.’

Het leven is niet leuk als je je mond houdt Dit boek bevat gesprekken tussen journalist Peter-Henk Steenhuis en filosofie Marli Huijer, de nieuwe Denker des Vaderlands over de filosofie en het leven.

Peter-Henk Steenhuis, Het leven is niet leuk als je je mond houdt, Uitgeverij Boom, ISBN 978 90 895 3590 0 (€ 12,50) www.boomfilosofie.nl

Welke rol vervult de Denker des Vaderlands? ‘Ik wil stemmen laten klinken van mensen die op een minder goed hoorbare positie zitten dan ik. Vrouwelijke collegafilosofen hebben het over “bescheiden getuigen”. Dat idee is in de jaren zeventig ontsprongen aan het besef dat de ene vrouw de andere niet is. Vrouwelijke weten-

schappers die vaststelden hoe de wereld in elkaar zat, kregen prompt te horen: ‘Hé, hoogopgeleide witte vrouw, zo ziet die wereld er helemaal niet uit.’ Deze witte vrouwen bekleedden zélf machtsposities, deden onderzoek, publiceerden. Die positie gingen ze vervolgens benutten om minder bevoorrechte vrouwen aan het woord te laten. Om de pluriformiteit aan verhalen voor het voetlicht te krijgen was het belangrijk om de woorden van vrouwen niet te vertalen in een eigen verhaal of eigen wetenschappelijk vertoog, maar om hun verhalen zelf aan het woord te laten en ze hooguit kracht bij te zet-

De eerste Denker des Vaderlands, Hans Achterhuis, vatte zijn rol samen als ‘tegendenken’. Voortdurend in discussie met anderen en zichzelf onderzocht hij de grote vragen van deze tijd. Zijn opvolger, René Gude, draaide de zaak om: hij wilde juist méédenken. U wilt eerder denken samen met anderen? ‘Je kunt je in de eenzaamheid terugtrekken om te schrijven. Ik kan dat

boekenkrant.com

mei 2015 pagina 25

reizen De Boekenkrant-redactie gaat op vakantie. We lezen een reisgids. In hoeverre worden we overgehaald om naar de betreffende bestemming af te reizen? doe het zelf

Knutselen in Berlijn Deze maand: Dit is mijn Berlijn, een doe-het-zelf-reisgids en een ‘origineel bewaarboek voor jouw herinneringen aan Berlijn.’ Door Anouk Abels Vakantiezin Weg met digitale diavoorstellingen, Facebook-albums en HEMAfotoboeken: Dit is mijn Berlijn is niet alleen een reisgids, maar ook een superleuke opslagplaats voor je herinneringen aan de reis naar deze stad. En daarbij gaat het niet alleen om je vakantiekiekjes. Deze gids is gemaakt in de stijl van Wreck This Journal: op iedere pagina word je gevraagd om bewapend met schaar, lijm, pen en kleurpotlood je Berlijnse avonturen vast te leggen. Aan de hand van een paar creatieve aanwijzingen en kleurplaatachtige tekeningen maak je het boek echt van jou. Vink de restaurants en cafés af waar je hebt gegeten, teken de jurk na die een miskoop bleek te zijn, en plak je mooiste foto’s op zo’n Friedrichshain en Kreuzberg elkaar manier in het boek dat het net polabekogelen met ‘alles roids lijken. Voeg metrowat zacht, glibberig en kaartjes toe, kleur plaatpapperig is én stinkt.’ jes van bierflesjes in en Verder leert deze gids schrijf op wat je voorbijje dat er in Berlijn zo’n gangers hebt horen zeg9.8014 honden zijn, hoe gen. Tussendoor krijg je, je een heerlijke Berliner zoals je van een goede Luft maakt en dat er op reisgids verwacht, de veel Berlijnse straatnodige weetjes over de naambordjes een manstad voor de kiezen – al netje van kurk woont. wijken die behoorlijk af Als je met die kennis van wat je in de meeste of met je tekenen reisboeken tegenkomt. plakwerk geen indruk Dit is mijn Berlijn vertelt Anne van Haasteren en Petra maakt op je vrienden je over de bijna jaarde Hamer, Dit is mijn Berlijn, als die vragen hoe je lijkse Gemüseschlacht, Uitgeverij Mo’Media, ISBN 978 vakantie was, weten waarbij inwoners van 90 576 7702 1 (€ 14,95)

wij het ook niet meer. Vakantiedomper Waar de een dol is op fröbelen, wil de ander juist in alle rust een stad bezoeken. Dit is mijn Berlijn is dan ook bedoeld voor de proactieve knutselaar en niet voor de luie vakantieganger. Wie liever veel wil weten over de traditionele trekpleisters van de stad en praktische reiszaken is tevens bij het verkeerde adres: deze gids geeft je veel tips om je vakantie op een ongebruikelijke manier door te brengen, maar slaat de serieuze informatie over geschiedenis, hotels en snelwegen over.

Gaan we? Van Dit is mijn Berlijn krijg je niet alleen zin om in de Duitse wereldstad rond te dwalen, maar ook om je creatieve hersenkronkels eens flink aan de slag te laten gaan. Het boek biedt je een paar voorzetten die je zelf alleen nog maar even knutselvaardig het doel in hoeft te koppen. Steek dus een pot lijm en een paar kleurpotloden in je tas voordat je op de trein naar het oosten stapt, en vergeet vooral deze reisgids niet: want als je terug bent zal je zelf een souvenir hebben gemaakt om nooit te vergeten.

geheim

Totally off the map In Van de kaart neemt sociaal geograaf Alastair Bonnett je mee naar ’s werelds laatste geheime plekken. Het boek bevat tientallen plaatsen die niet op de kaart staan of waar iets anders bijzonders mee aan de hand is. Ontdek de wereld, versie 2.0. Door Nina Visser

Alastair Bonnett, Van de kaart, vertaling: Erika Venis, Uitgeverij Terra, ISBN 978 90 898 9641 4 (€ 24,99)

Van de kaart is geen boek om in chronologische volgorde te lezen. Het is het leukst om het lukraak door te bladeren en hier en daar wat te lezen, zodat

je steeds weer nieuwe plaatsen en verhalen ontdekt. Neem de volgende zin: ‘Wie vandaag de dag het Aralmeer bezoekt, wordt geconfronteerd met een snijdende wind die over een kale vlakte jaagt.’ Deze ene passage roept meteen het beeld op van een oneindige leegte. Je hoort de wind loeien en voelt de droogte van de Aralkumwoestijn, want dat is hoe het Aziatische meer er tegenwoordig bij ligt: als een dorre woestenij. Een ander voorbeeld: ‘Tijdens hun verblijf pleegden ze een gewapende overval en hielden ze prins Michael drie dagen gevangen.’ Waar vond dit drama plaats, wie waren erbij betrokken en hoe liep het af? Een tipje van de sluier: de gijzelnemers waren Nederlandse zakenlieden die het eiland annex prinsdom Sealand

bezochten, en er werd een stuntman met een helikopter op afgestuurd om de prins te redden. Ook de inhoudsopgave is interessant om te bekijken. Onuitspreekbare namen als Zjeleznogorsk (verborgen Russische stad waar kernwapens werden gefabriceerd), Nahuaterique (strijdtoneel van de Voetbaloorlog of de Oorlog van de Beroofden) en Kijong-Dong (een Noord-Koreaanse nepstad) doen het altijd goed. Maar ook hoofdstuktitels als ‘De ondergrondse steden van Capadocië’, ‘Eilanden van puimsteen en afval’ en ‘Nowhere’ maken je nieuwsgierig en prikkelen je fantasie. Op deze manier kun je je met Van de kaart goed vermaken, al dan niet met een atlas of computer ernaast, want het boek bevat de geografische

‘Tijdens hun verblijf pleegden ze een gewapende overval en hielden ze prins Michael drie dagen gevangen.’ Waar vond dit drama plaats, wie waren erbij betrokken en hoe liep het af? coördinaten van bijna elke besproken plaats. Je kunt er dus voor kiezen om de mysterieuze plekken uit het boek op te zoeken via Google Earth, maar – en dat is natuurlijk het leukste – je kunt je ook gewoon laten meevoeren off the map.

boekenkrant.com

mei 2015 pagina 26

non-fictie verwacht Genadeloos Je kunt meer dan je denkt! Het is geen kwestie van kunnen, maar van willen. Maar je moet eerst weten wat je wilt. Genadeloos maakt je beter. Vraag jij je af hoe je jezelf kunt verbeteren en beter kunt presteren dan je voor mogelijk hield? Dit boek gaat over Erik Bertrand Larssen, het vinden van een doel, Genadeloos, Vertaling: Maud Jenje, Uitgeverij Boom Nelishet ontwikkelen van sen, ISBN 978 90 244 0329 5 jezelf en jezelf verande(€ 24,95) ren om je potentieel te benutten. Genadeloos helpt je te durven gaan voor je dromen.

De breuklijn Het beeld van Afrika als een hulpbehoevend continent domineert nog steeds. Wat het nieuws echter niet haalt is de spectaculaire economische groei in de afgelopen tien jaar, of de innovatie in de landbouw- en de bankensector. Afrika is het nieuwe Azië. Het is echter niet in het belang Alex Perry, De breuklijn, Uitvan hulporganisaties geverij Spectrum, ISBN 978 90 en politici om hierover 003 3341 7 (€ 24,99) te berichten. Daarnaast sluit men in het Westen de ogen voor de problemen die de groei met zich meebrengt: groeiende ongelijkheid en nieuwe raciale en religieuze spanningen.

Turbulentie Annette Herfkens overleefde als enige een vliegtuigramp en bracht acht dagen door in de Vietnamese jungle voordat ze gevonden werd. Na haar bijzondere redding slaagt ze erin om haar leven weer op te bouwen. De voornaamste les die ze in de jungle leerde, blijkt ook van toepassing te zijn in Annette Herfkens, Turbulentie, Uitgeverij Boekerij, ISBN haar verdere, dagelijkse 978 90 225 7364 8 (€ 19,99) leven: neem de zaken zoals ze zijn en verander alleen datgene wat je kunt veranderen. Een mooie maar moeilijke les, waar Annette mee worstelt als haar zoon gediagnosticeerd wordt met autisme.

De wilde kalender De Wilde Kalender geeft een vierseizoenenoverzicht van lokale delicatessen als bloemen, fruit, groente en kruiden. Maar ook van paddenstoelen, noten, bomen en zelfs vlees, vogels en vissen. Hoe smaakt het? Waar groeit het? Wanneer is het te plukken Elsje Bruijnesteijn, De wilde of te oogsten en waar is kalender. Bijzondere smahet te koop? Seizoensgeken uit streek en seizoen, bonden eten uit de regio Uitgeverij Fontaine, 978 90 595 6598 2 (€ 13,95) is niet alleen gezond, duurzaam en betaalbaar, maar vooral erg lekker. Op naar het bos, de poelier, de moestuin en de viskraam op de markt!

eco-ridder

Geen woorden, maar daden Geen oogkleppen, maar inzichten. De weg naar een rechtvaardige en duurzame wereld bestaat, maar wordt veelal genegeerd. Eco-ridder Steven Vromman, bekend als Low Impact Man, bewijst dit met zijn wereldverbeterend (hand)boek Stop met klagen. Tips en getuigenissen willen je aanzetten om het goede voorbeeld te nemen. Want pas als we alle hoop opgeven, is de toekomst hopeloos.

Door Wendy Claes

‘It’s the end of the world as we know it (and I feel fine)’, verkondigde R.E.M. al in 1987. Ja, er loopt van alles mis, maar Vromman, doemdenker noch naïeve idealist, stelt duidelijk dat we het nieuwe tijdperk niet pessimistisch tegemoet hoeven te zien.

Zijn standpunt is duidelijk: liever tisch, economisch en ecologisch de een einde van de wereld zoals we vruchten van. De gemoedsrust krijg die nu kennen, dan een einde van de je er gratis en voor niks bij. wereld tout court. De milieuactivist heeft twee scenario’s tot afkicken De peptalk en de verhalen over zijn voor ogen: óf een onderstroom van persoonlijke zoektocht en ervaringen ‘alternatievelingen’ (vegetariërs, worden opgefleurd door gedichten, recyclers, … ) wordt langzaamaan quotes, concrete tips en oefeningen. mainstream, óf we moeten ons Dit wordt gevolgd door honderden noodgedwongen aanpassen zoals in boekentips en websiteaanbevelineen oorlogssituatie. gen voor wie zich verder wil verdieWaar zijn eerdere pen. Ten slotte krijg boeken tips gaven je een start-to-action om je eigen leven te stappenplan aangeverbeteren, ligt hier reikt om alvast aan de de nadruk op wat slag te gaan. Blijf niet we samen kunnen bij de pakken neerzitdoen. Uiterst begeesten en schop jezelf en terd roept hij iedereen naasten een geweten! op om niet alleen zijn (consumptie) gedrag aan te passen, maar Na zijn succesvolle Klimaatook zijn wereldbeeld bij show toert Vromman nu ook met de nieuwe theatermonote stellen. Veel begint loog door Vlaanderen. in ons hoofd, wat ook Data en locaties zijn terug te geldt voor de crisis. Steven Vromman, Stop met vinden op zijn persoonlijke Herprogrammeer je dus klagen, Borgerhoff & Lamblog: om onafhankelijk te berigts, ISBN 978 90 893 1501 www.lowimpactman.word4 (€ 19,95) worden en pluk er prakpress.com.

doelman

Postume rehabilitatie Altijd is aangenomen dat Oranjedoelman Wim Landman de eerste Nederlandse profvoetballer was die ooit werd omgekocht. Jan D. Swart twijfelde en deed onderzoek naar de eerste matchfixingzaak in het Nederlandse voetbal. Door Nicole van der Elst

in ontvangst en speelt de volgende dag een belabberde wedstrijd. Drie jaar later doet een klokkenluider een boekje open over deze affaire, waarna de KNVB een onderzoek instelt. Uiteindelijk schorst de voetbalbond twaalf mannen: Landman, drie van de vier omkopers, de klokkenluider uit Den Bosch en zeven bestuursleden van BVV, van wie er een zo schrikt dat hij in verband wordt gebracht met deze zaak, dat hij na twee herseninfarcten overlijdt.

Het onderzoek dat Swart heeft verVandaag de dag kijken richt voor Het drama Wim Landman we niet raar op als bij werpt een heel ander licht op de sportwedstrijden het zaak. Hij reconstrueert dat Landman woord matchfixing de envelop direct na de wedstrijd in de mond wordt heeft teruggegeven aan de omkogenomen. In 2009 pers. Ook de KNVB heeft nooit kundeed de KNVB nog een nen bewijzen dat Landman daadgroot onderzoek naar omkoping werkelijk is omgekocht; de schorsing in het betaald voetbal door Aziais uiteindelijk uitgesproken voor tische goksyndicaten. In 1956 was het verzwijgen van dat nog anders: in dat een poging tot omkojaar begint een matchping. De gevolgen fixingschandaal als een voor Landman zelf zijn onschuldig opgevat catastrofaal. Hij verliest plan, beraamd in een zijn baan, verspeelt buurtcafé. zijn beide huwelijken In mei 1956 rijden vier en besluit ten slotte in BBV-supporters van 1975 een einde aan zijn Den Bosch naar Rotterleven te maken. dam met de bedoeling Vijftig jaar na de Landman, de doelman bewuste wedstrijd van Scheveningen Holweet Swart nog veel land Sport (SHS), om mensen te onderte kopen. BVV moet vragen die dicht bij winnen van SHS om uitJan D. Swart, Het drama Wim Landman stonden. zicht te houden op proLandman, Uitgeverij VI boeMedespelers, bewonmotie. Landman neemt ken, ISBN 978 90 679 7000 6 deraars, journalisten de envelop met inhoud (€ 19,95)

Wim Landman en ook zijn ex-vrouw laten hun licht schijnen over de affaire. Swart bedrijft echter geen onderzoeksjournalistiek waarbij de uitkomst tot het einde van het boek onbekend is. In het eerste hoofdstuk wordt fijntjes uit de doeken gedaan wat er zich heeft afgespeeld in de affaire Landman. Je krijgt door de reconstructie vooral een inkijkje in hoe het er in de begintijd van het betaald voetbal in Nederland aan toeging. Een tijd waarin ballen nog zonder handschoenen uit het doel werden gehouden en waarin we Wim Landman vooral herinneren in de woorden van Toon Hermans: ‘een kunstenaarsdoelman met dropkicks via het spoorboekje.’

boekenkrant.com

mei 2015 pagina 27

koken trompetteren

het recept

Het huis uit, de moestuin in Wie heeft er niet meegedaan aan de actie van Albert Heijn om moestuinpotjes te sparen? Mijn zusje, vrienden, zelfs ík ben overstag gegaan: in de vensterbank staan drie moestuinpotjes te zieltogen. Door Laura van Dee Na vakkundige inspectie velde mijn zusje de diagnose: te veel water en te weinig aarde. Ik kan mijn groene aspiraties beter botvieren op mijn onverwoestbare palm of op de kruidenplantjes die ik elke maand aanschaf. De meeste mensen gaat moestuinieren gelukkig een stuk beter af, al dan niet geholpen door een van de vele praktijkgerichte boeken over moestuinieren. Het kweken van eigen groenten en fruit is al een paar jaar hot, met de moestuinactie van de Albert Heijn en het tv-programma Van Hollandse bodem als meest recente uitwasemingen. Maar waarom is de moestuin zo populair? Omdat wroeten en ploegen in de aarde synoniem staat voor ontspannen en omdat het lokaal verbouwen van je eigen voedsel gezond en duurzaam is. Ontspannen en gezondheid: belangrijke waarden voor de hedendaagse gestresste mens. Ook de bekende Vlamingen Angelo Dorny en Els de Schepper zijn dol op zelfgekweekt voedsel. Samen schreven ze het boek De Hofhelden in de moestuin. Angelo is (moes)tuinspeci- De Hofhelden in de moestuin is helder en duidelijk geschreven en biedt alist en schreef reeds een behoorlijk nuttige informatie. Maar wat het aantal artikelen en boeken over boek écht onderscheidt van de vele dit onderwerp, en Els is actrice en schrijfster. Ze hebben, naast hun niet andere moestuinboeken, is de aansprekende en vrolijke toon. Het boek te missen gevoel voor humor, één leest haast als een één grote column. ding gemeen: hun passie voor de Tussen de praktische informatie moestuin. door dansen er ‘wistjedatjes’, spreekHet 300 pagina’s tellende De Hofhelwoorden van een fictieve ‘buurman’ den in de moestuin is overzichtelijk en persoonlijke anekdotes over de ingedeeld en loodst de lezer moeitepagina’s voorbij. Zo vertelt Angelo loos door het moestuinproces: van dat zijn hond Marieke, een Franse het maken van een moestuin en de buldog, een fetisj heeft voor zitten mogelijke problemen die daarbij ontstaan, tot het oogsten, het opeten op spinazie. En zegt ‘buurman’ over de aardpeer: ‘Wilt ge niet trompeten het bewaren van je groente en teren op uwe eersten date, dan is het fruit. De informatie wordt begeleid beter dat ge die dag geen aardperen door anekdotes, tips en mooie foto’s, waar ook Angelo en Els veelvuldig op eet’. Soms wil het boek iets té lollig zijn, zoals bij het gebruik van de vele figureren. Het boek gaat de diepte in Engelse uitdrukkingen en legt de moestuinlief(‘Moeder natuur is een hebber uit wat de ideale bad ass mommy’), of bij grond is voor een moesde foto’s van Angelo en tuin, hoe je zelf compost Els die in verkleedoutkunt maken en hoe je fits en in rare poses zaden kunt winnen. voor een foto poseren. Ook komen ziekten en Aan het eind van het bedreigingen uitgebreid boek zijn er vijftien aan bod; heb je weleens recepten opgenomen. gehoord van de wortelHet idee is leuk, maar vlieg en de koolgalmug? was beter uit de verf Na de basiskennis volgt gekomen met meer informatie per groenteAngelo Dorny en Els de Schepkookideeën. Een leuk en fruitsoort en kruid. per, De Hofhelden in de moesdetail is wel dat de Door het handige registuin, Uitgeverij Davidsrecepten doorgaans ter is het boek geschikt fonds, ISBN 978 90 582 6621 7 alleen te gebruiken als naslagwerk. (€ 29,99)

Bietenborani

De Iraanse yoghurtdip borani is behalve heerlijk ook schitterend om te zien en wint gegarandeerd de harten van mensen die eigenlijk niet zo van bieten houden. Een favoriet op de menukaart van Morito.

Voor 4 personen • 4 middelgrote rauwe zomerbieten (ca. 700 g) • 1 klein teentje knoflook, met 0,5 tl zout tot een pasta gewreven • 4 el olijfolie extra vergine, plus extra voor het besprenkelen • 4 el uitgelekte Griekse yoghurt, bijvoorbeeld Total Samuel Clark en Samantha • 2 el gehakte dille, Clark, Morito, vertaling: Asteplus een paar takjes ter risk, Kosmos Uitgevers, ISBN garnering 978 90 215 5896 7 (€ 34,99) • 2 el (gerijpte) rodewijnazijn van goede kwaliteit met een snufje suiker • 50 g feta, verkruimeld • 6 walnoothelften, grofgeplet • 0,5 tl nigellazaad

zijn als je ook écht moestuiniert, want spaghettipompoen, snijbiet en crosne zijn in de supermarkt moeilijk te krijgen. De slappeling die gelijk naar de recepten doorbladert, komt bedrogen uit. De Hofhelden in de moestuin is een interessant en amusant boek voor zowel de beginnende als de ervaren moestuinier. Ook voor de salonmoestuinier, die niet moestuiniert, maar het wel leuk vindt om erover te lezen, is dit sprankelende boek een aanrader.

Was de bieten, maar stroop ze niet, doe ze in een pan, zet ze onder water en breng ze aan de kook. Kook de bieten circa 40 minuten of tot ze zacht zijn en voeg zo nodig wat water toe. De bieten zijn gaar als je een scherp mes er gemakkelijk in kunt steken. Giet ze af en laat ze afkoelen. Stroop de bieten en pureer ze in een keukenmachine. De puree moet nog enige textuur hebben, dus pureer ze niet te lang. Schep de bieten in een kom, voeg de knoflook, olijfolie, yoghurt, dille, azijn en een snufje zout toe en meng alles goed. Voeg zout en peper naar smaak toe en spreid de puree op een bord uit. Bestrooi de borani met de feta, walnoten, het nigellazaad en de extra takjes dille en besprenkel hem met een beetje olijfolie. Serveer het gerecht met platbrood of pitabrood.

Meer kookboeken ontdekken? Surf naar www.Boekenkrant.com

‘Een must read!’ DWDD Boekenpanel

TIP

DWDD BOEKENPANEL

TIP

Ook verkrijgbaar als e-book

‘Een boek om aan al je jarige vrienden te geven.’

nrc.next

Te koop bij uw lokale boekhandel en

boekenkrant.com

mei 2015 pagina 29

non-fictie interview

Swingen, flirten en de vrijheid vieren Hoe klonk de zomer van 1945, toen Nederland de bevrijding vierde? Frank Mehring, hoogleraar aan de Radboud Universiteit in Nijmegen, laat met Soundtrack van de bevrijding een antwoord op die vraag zien én horen. Door Anouk Abels Iedereen kent ze: de zwart-witfilmpjes van de bevrijding, waarop de straten worden overspoeld met dansende en zingende mensen. Bij het kijken naar zulke opnames viel het Frank Mehring op dat er erg vaak In the mood van de Glenn Miller Band op de achtergrond klonk. ‘Blijkbaar vonden de filmmakers deze muziek bij de sfeer van de beelden passen. Maar wat er echt gezongen en gespeeld werd, bleef een raadsel.’ Met Soundtrack van de bevrijding brengt Mehring voor het eerst een prachtige verzameling bladmuziek over de vrijheid in kaart. In de liederen worden de doden herdacht, de geallieerden bedankt en wordt de vrijheid volop gevierd. Daarbij zijn Amerikaanse muziekstijlen, zoals de jazz, volop aanwezig; deze waren tijdens de oorlog al populair, maar kregen al helemaal een groot publiek met de komst van de geallieerden. Dat de jazzmuziek als de hoogleraar uit. ‘De magische tegenpool van de marsmuziek van zomer van 1945 werd gevolgd door de nazi’s symbool stond voor de vrijeen koude winter, waarin het feestheid, komt naar voren in het liedje Ik gedrang werd vervangen door een kan niet swingen. ‘De zangeres heeft drang naar wederopbouw. Liedjes in dit nummer genoeg van het marmet namen als Snoezepoes en Little cheren op de tonen van de bezetters,’ Holland Girl kwamen toen verzegt Mehring. ‘Ze zingt dat ze alles schrikkelijk naïef over. Bovendien wil verwelkomen wat nieuw is – ook keerden de geallieerden weer terug de muziek. Maar ze zegt wel dat het naar Canada, de VS en Engeland. voelt alsof ze er nog een hoop over Duizenden meisjes reisden hun solmoet leren.’ daat achterna, en lieten daarbij hun De komst van de geallieerden zorgde ouders en andere kandidaten voor niet alleen voor een kennismaking het huwelijk achter. De romantische met nieuwe muziek, maar ook voor liedjes over flirtende Canadezen kreromantische onderonsjes tussen de gen een nare bijsmaak.’ soldaten en Nederlandse meisjes. Het feit dat de meeste liedjes alleen Deze romantiek vormde in papiervorm vereen populair onderwerp schenen, heeft er ook in de bevrijdingsmuvoor gezorgd dat we de ziek: zo zijn er liedjes bevrijdingsmuziek niet over een soldaat die het meer kennen. Mehring: woord ‘snoezepoes’ leert ‘We leven in een tijd en over meisjes die op waarin ons culturele Engelse flirtles gaan. geheugen geregeld is ‘De communicatie moet via video’s en film. De moeilijk zijn geweest,’ paar liedjes die wel zijn lacht Mehring. ‘Deze opgenomen, zoals Trees liedjes geven een mooi heeft een Canadees en beeld van hoe beide Lili Marleen, staan in groepen tegen de bevrijhet collectieve geheuFrank Mehring, Soundtrack ding aankeken.’ gen gegrift, maar de van de bevrijding: swingen, De populariteit van rest is vergeten.’ zingen en dansen op weg naar de bevrijdingsliedjes Daar brengt Soundtrack vrijheid, Uitgeverij Vantilt, kende echter een houdvan de bevrijding verISBN 978 94 600 4220 1 baarheidsdatum, legt andering in. Het boek (€ 19,95)

wordt begeleid door een cd waarop de liedjes na zeventig jaar weer ten gehore worden gebracht. Een van Mehrings favorieten op de plaat is De ‘sten-gun walk’. ‘Onlangs hebben we samen met een dansschool dit dansnummer voor het eerst in zeventig jaar weer op de planken gebracht. Met dit soort initiatieven kun je jonge mensen op prachtige wijze inspireren om over de geschiedenis te leren en te beseffen wat oorlog en vrijheid betekenen.’ Het boek werpt ook een blik op hoe de mensen de bevrijding en haar muziek ervaren moeten hebben. Samen met Anja Adriaans interviewde Mehring Jan Hendriks (1925), die in de zomer van 1945 op talloze bevrijdingsfeesten piano speelde. ‘In het interview vertelde Hendriks ons hoe de gemeente de feesten van de geallieerden in toom probeerde te houden,’ zegt Adriaans. ‘Maar met duizenden geallieerde soldaten in de stad explodeerde de situatie al gauw en ontstonden er overal feesten. En daar speelde Hendriks met zijn band.’ Hendriks is getuige van feesten vol blijdschap, maar ook van chaos. Nijmegen was een onveilige plek: de stad lag dicht bij het front en er vonden nog steeds bombardementen plaats. ‘Hendriks beschrijft treffend dat hij altijd wist wanneer soldaten weer naar het front moes-

ten,’ aldus Adriaans. ‘Dan kregen ze veel drank, want misschien zou het hun laatste avond zijn.’ Volgens Mehring vormt Hendriks als ooggetuige een fantastische case study. ‘We zouden eigenlijk zo veel mogelijk verhalen willen verzamelen van mensen die zich de geluiden en muziek van de zomer van 1945 herinneren. Daarom hopen we dat dat mensen die over dit boek horen naar ons toekomen om over hun herinneringen te vertellen. We zouden het fantastisch vinden om hun verhalen in een bepaalde vorm te gieten en naar buiten te brengen.’ Mehring, die als Duitser een nieuw thuis in Nederland heeft gevonden, bekijkt hij de bevrijdingsmuziek op een compleet eigen manier. ‘De muziek is voor mij een soort lijm om de conflictrijke historie tussen deze landen bij elkaar te houden,’ zegt hij. ‘Ik heb me altijd afgevraagd hoe Nederlanders Duitsers weer als buren zijn gaan zien, nadat wij ze als land zoveel hadden aangedaan Het zorgt ervoor dat ik goed besef dat het een eer is dat ik op een Nederlandse universiteit les mag geven.’ Vanaf 23 april is in het Nationaal Bevrijdingsmuseum 1944–1945 in Groesbeek de gelijknamige tentoonstelling ‘Soundtrack van de bevrijding’ te bezoeken. www.bevrijdingsmuseum.nl

Beste album 'Avontuur & Vermaak' 2014

e w u e i N n e s m albu nnaars i prijswjgbaar in i verkr handel en boek speciaalstrip aak! z Nieuws, video's, boeken, albums en werk van Nederlandse stripmakers vind je op: www.stripmakers.nl www.facebook.com/Stripmakers www.youtube.com/user/BNSstripmakers

boekfragment

KSX

Roel Venderbosch, KSX, Uitgeverij De Harmonie, ISBN 978 90 761 7457 0 (â&#x201A;Ź 19,90) www.deharmonie.nl

Jozef Sechs presenteert ieder jaar de chique catalogus van KSX, zijn postorderbedrijf in luxeproducten, maar dit jaar doet zijn zoon Max de presentatie. Maar is het verkopen van deze artikelen eigenlijk wel wat Max wil? KSX is een graphic novel over hedonisme en de tegenwoordige hang naar luxe.

Winnaar Stripschapprijs 2015: Marcel Ruijters

Ook in Franse vertaling!

boekenkrant.com

mei 2015 pagina 31

boekfragment

In Rusland in oorlog 2 zien we hoe de Koude Oorlog-stijl van Poetin gevaarlijke warme trekjes heeft gekregen. Ondertussen wordt onderzocht wie het MH17-toestel op 17 juli 2014 heeft neergehaald. Sterke vermoedens wijzen in de richting van de door Rusland gesteunde separatisten.

Peter D’Hamecourt, Rusland in oorlog 2 - met zichzelf en de wereld - Augustus 2014 – Januari 2015, Uitgeverij Conserve, ISBN 978 90 542 9380 4 (€ 19,99) www.conserve.nl

De gouden nimfen koesteren zich in het water dat in grote stromen langs hun glimmende lichamen stroomt. De mythologische figuren staan in een ruime kring. In een rechte lijn van deze enorme ronde waterpartij, in de richting van het landbouwpaviljoen, spuit het water uit fonteinen die een uitgestrekt en imposante waterbed spreiden. Dit sprankelende spel van waterstralen kreeg in de gloriejaren van de Sovjet-Unie de naam ‘fontein van de Vriendschap der Volken’. De gigantische kletterende watermassa vormt het hart van de Tentoonstelling van de Successen van de Volkseconomie, voor de Moskoviet kortweg VDNCh. Het tentoonstellingscomplex beslaat enkele honderden hectares. Vermaak, educatie en vooral patriottisme moeten hier samengaan. Een ingrijpende renovatie waarin de Russische overheid vele miljarden

euro’s heeft gestoken is in gang gezet om de afgebladderde VDNCh weer te laten blinken, net als de gouden nimfen op de fontein. Ik wandel er vaak, want het is een paar honderd meter van mijn appartement in Moskou. De ambities die Rusland heeft met het complex doen herinneren aan de glorietijden onder Stalin en de herrijzenis van het complex na de Tweede Wereldoorlog. De VDNCh slokt zelfs mijn geliefde botanische tuin en het Ostankinopark op. Beide groene oases in Moskou worden meegenomen in het gigantische renovatieproject. Maar er blijft iets vreemds hangen rond deze plek in het noorden van Moskou. In de Sovjetjaren toonden de paviljoens van de Sovjetrepublieken hier hun successen, bereikt onder de vlag met de hamer en de sikkel. De elektrificatie en de gasificatie van het arbeidersparadijs werden er breed uitgemeten. Ook de successen in de ruimtevaart waren er te bewonderen. Tussen al deze successen kon de Moskoviet wandelen, ijsjes eten, sjasjliek verorberen en genieten van een zomerse dag. Ik zette er mijn eerste stappen in de nadagen van het Sovjetrijk. Er waren weinig successen meer te melden. Integendeel, het verval was overal voelbaar. De Sovjet-republieken waren hun belangtelling voor de paviljoens kennelijk ook kwijt, want

vele bouwwerken toonden tekenen van ernstig verval. Het park was een idee van Stalin. Het ging in 1939 open, maar de Tweede Wereldoorlog verstoorde de Sovjetdroom die het park moest uitstralen. Het duurde tot 1958, onder Nikita Chroesjtsjov, voordat de burgers de etalage van de Sovjetsuccessen terugkregen. Een metrostation met dezelfde naam opende in dat jaar bij VDNCh. Tot de dag van vandaag voert de metro in de zomer elke dag en in de wintermaanden vooral in de weekeinden massa’s mensen aan die een bijzondere band hebben met deze plek. Ik hoefde niet ver te reizen om elke dag de teloorgang van het Sovjetrijk te volgen. Ze waren op VDNCh zichtbaar. Het wilde kapitalisme veroverde het park aan het eind van de jaren tachtig en in het begin van de jaren negentig. De paviljoens van de vijftien Sovjetrepublieken veranderden in uitdragerijen van goedkope waar uit China. Ik zag een wereldrijk in verval samengebundeld in een amusementspark waar roestige kermisattracties er niet in slaagden kinderharten te veroveren. Hier en daar een gedrogeerde beer die loom uit zijn ogen kijkend met de slecht geklede dagjesmensen op de foto ging. De eigenaar van de beer ontving per klant een paar roebel die tijdens de overdracht van het bedrag al vele procenten in waarde verminderde.

boekfragment

De kleine moeder van Bergen-Belsen Hetty Werkendam is nog maar een meisje als zij naar Bergen-Belsen wordt gedeporteerd. Als een van de oudste kinderen wordt Hetty ‘de kleine moeder’ van zo’n veertig kinderen.

Hetty Verolme, De kleine moeder van BergenBelsen, vertaling: Roelof Posthuma, Uitgeverij Omniboek, ISBN 978 94 019 0323 3, e-ISBN: 978 94 019 0324 0 (€ 15,00) www.kok.nl

Toen, op een gemeen koude en winderige middag, ongeveer in de derde week van januari, moesten we plotseling op appèl in de openlucht. De appèlplaats lag voor een houten gebouw van twee verdiepingen, omgeven door bomen. We kleedden ons zo warm mogelijk, in de wetenschap dat een appèl uren kon duren. Iedereen die in onze barak, nummer 211, was ondergebracht, moest aanwezig zijn, inclusief de baby’s, de zieken en de helpsters. De wind gierde door de bomen terwijl wij dicht tegen elkaar aan stonden te rillen van de kou. Dichtbij stonden bewoners van andere barakken. Zij hadden zich al lang vóór ons moeten opstellen. We wachtten. Het werd duidelijk dat dit geen ‘normaal’ appèl was, waarbij we ons in rijen van vijf moesten opstellen en in de houding moesten staan. Het appèl was bedoeld om alle personen in dit deel van Vrouwenkamp 2, ironisch genoeg de hospitaalsectie genoemd, te registreren. Na ongeveer een uur was het onze beurt. De andere groepen

waren inmiddels naar hun respectieve barakken verdwenen. Terwijl we stonden te wachten, werd ons verteld dat de registratie werd uitgevoerd door middel van een nummer dat op onze onderarm zou worden getatoeëerd, zoals dat ook bij de gevangenen in Auschwitz gebeurde. Eén voor één werden we naar voren geroepen bij een tafel op schragen, waaraan de administrateurs zaten. We werden door SS-bewaaksters in de gaten gehouden. Toen het mijn beurt was, stapte ik met Max en Jacky naast mij naar voren. Een vrouw met een hard gezicht vroeg mijn naam, geboortedatum en de stad waar ik vandaan kwam. Ze schreef alle informatie op een vel papier en vertelde me dat ik vanaf dat moment nummer 10564 was en dat ik dat nummer, zolang ik nog niet getatoeëerd was, op een wit lapje moest schrijven en goed zichtbaar op mijn trui, jas of wat ik ook maar aanhad, moest naaien. Op de achterkant van mijn jas moest een rode streep verf worden aangebracht om aan te geven dat ik een gevangene was. Mijn jas zou op een latere dag worden gehaald om de rode streep aan te brengen. De hele ellendige ceremonie maakte de kinderen vreselijk overstuur. Iedereen was doodsbang voor het tatoeëren van het nummer. De administrateurs schoten goed op met de oudere kinderen die hun

eigen namen wisten, maar toen de kleintjes tot vijf jaar dezelfde informatie moesten verschaffen en bestookt werden met steeds dezelfde vragen, begonnen ze te huilen. De oudere kinderen mochten hen niet helpen. De administrateurs kregen door dat ze er zo niet uit kwamen, en na overleg met de bewaaksters kreeg onze groep toestemming om naar de barak terug te keren. We hadden inmiddels meer dan drie uur in de vrieskou gestaan. Zuster Luba kreeg opdracht de lijst met hulp van de oudere kinderen verder in te vullen, zodat hij een paar dagen later gehaald zou kunnen worden. Gelukkig volgden er daarna geen appèlsessies meer.

boekenkrant.com

mei 2015 pagina 32

strips metropool

Pop-up Parijs Zo ontluikend zag je Parijs nog nooit, tenzij in het echt misschien. Het uitvouwbare, zwart-witverhaal Hier in Parijs is in de eerste plaats geschikt voor de allerklein-

sten, maar voor wie graag eens in een boek verdwijnt kan dit evenzeer prettig zijn. Door Wendy Claes

Het 3D-prentenboek Hier in Parijs

derboeken. De Franse illustrator Jolivet heeft inmiddels verschillende kleurboeken voor volwassenen op haar naam staan. Gedetailleerde linosneden, ingekleurd met zwarte inkt, zijn haar handelsmerk en maken de tekeningen robuust en mooi. Ze weet perfect het bonte, de chaos, maar ook het charmante en pittoreske in haar tekeningen te vatten. Het mag duidelijk wezen dat Hier in Parijs ter stadspromotie dient en een jong publiek beoogt. Al kennen de beoogde lezers woorden als caleidoscopisch en de achttien bekenden die op begraafplaats Père Lachaise rusten wellicht niet. Erg meeslepend of poëtisch kun je de tekst niet noemen; daarvoor telt die te veel opsommingen. Hier in Parijs leest dan ook als een reisgids: informatief, duidend en aanwijzend. Alle afgebeelde plaatsen – geen toeristische trekpleister ontbreekt – worden benoemd in zowel doorlopende tekst als onderschriften. Verrassend mooi, zo’n opvouwbare stad. Jawel, pop-up is hip, ook in boekvorm. Joëlle Jolivet en Ramona Noemenswaardig Badescu, Hier in Parijs, veris de Eiffeltoren die taling: Barbara van Kooten, omhoog schiet. Hopla, Uitgeverij De Harmonie, ISBN daar gaat ook de Notre 978 90 761 7449 5 (€ 19,90) Dame de lucht in! Dan het Louvre! Ook de sfeervolle metropool of het panorama aan de Seine kan uitgeklapt worden. Dat maakt van Hier in Parijs een leuke kennismaking voor de kleinsten of voor wereldvreemden die de stad niet kennen. Een certificaat voor originaliteit is wel net een brug te ver.

van Ramona Bãdescu en Joëlle Jolivet is een prentenboek om van te smullen. Rechttoe rechtaan word je door de Franse hoofdstad gegidst door Bãdescu, een Roemeens-Italiaanse actrice, zangeres, model én schrijfster van reeds een tiental kin-

jubileum

Suske en Wiske gaat zeventig jaar met zijn tijd mee Met 329 stripverhalen en miljoenen verkochte albums in Nederland en Vlaanderen mogen Suske en Wiske gerust tot cultureel erfgoed gerekend worden. En dat al zeventig jaar! Beginnen de jaren te tellen? Door Robin Vinck Willy Vandersteen, Suske en Wiske 329 Suskewiet, Standaard Uitgeverij, ISBN 978 90 022 5112 2 (€ 5,99)

Het is 30 maart 1945. Terwijl Vlaanderen de wonden likt van de Tweede Wereldoorlog, komt een klein meisje met spillebenen en een lappenpopje de kolommen van de krant binnen wandelen aan de hand van haar grote broer Rikki. Het zijn de eerste stroken van De Avonturen van Rikki en Wiske. Als een half jaar later Rikki wordt vervangen door Suske is het beroemdste Vlaamse stripduo ooit geboren. De

eerste verhalen zijn nog wat uit de losse pols, maar met wat hulp van die andere grote Belgische striptekenaar Hergé weet Willy Vandersteen al snel prachtige tekeningen te combineren met goed doordachte vertellingen. Die eerste verhalen zijn doordrenkt met naoorlogse thema’s als schaarste en wederopbouw. Zo wil Lambik in De Zwarte Madam het Belfort ‘recht zetten’ met een flinke lading dynamiet, nadat kwelgeesten hem hebben wijsgemaakt dat ze van de Geheime Wederopbouw zijn. De strip biedt de getraumatiseerde Vlamingen de broodnodige verstrooiing en Suske en Wiske wordt in korte tijd enorm populair. Het levert Vandersteen veel werk op en zijn vrouw moet bijspringen. Met vaste hand zet zij die eerste verhalen in inkt. Maart 2015. Album 329, Suskewiet, ligt in de winkel. Daarin verandert Suske in een vogeltje na het eten van de vrucht van een bloem van de

Mayizena-indianen. Zijn vrienden zetten koers naar Zuid-Amerika om hem te helpen. De albums worden niet meer aan de keukentafel gemaakt, maar in een professionele studio die aan diverse mensen werk biedt: een scenarioschrijver, een tekenaar, een inkter en een inkleurster. Een apart team houdt zich bezig met kortverhalen en reclametekeningen. Eén van de opvallendste verschillen tussen de Suske en Wiske-verhalen uit 1945 en 2015 is de taal. Aanvankelijk waren de albums in onvervalst Vlaams geschreven. Schanulleke heette Schalulleke; lulleke is Vlaams voor sjalotje. Toen de albums ook in Nederland verschenen, werd het Vlaams problematisch en in 1965 schakelden Suske en Wiske over op ABN. Het was misschien noodzakelijk, maar het haalde wel wat karakter uit de strip. Wie een oude Vlaamse versie leest, ontdekt dat de teksten veel smeuïger zijn en dat

Vandersteen enorm met taal kon spelen. Ook valt het verschil in tempo op tussen de verhalen uit de eerste twintig jaar en die van nu. In de oude albums zat meer rust. De verhalen kwamen langzaam op gang; eerst werden wat goede grappen gepresenteerd. Tegen de tijd dat er zich eindelijk wat ontwikkelingen voordeden, was je zo een paar pagina’s verder. Tegenwoordig gebeurt vaak al op de eerste pagina iets wat alle gebeurtenissen in gang zet. Zo vertelt professor Barabas in Suskewiet al in de derde strook over een geheimzinnig kistje dat hij gevonden heeft. Daarna volgt een hit and run waar de actiescènes elkaar in razend tempo opvolgen met nauwelijks rustmomenten. Suske en Wiske volgen daarmee de tijdsgeest, zoals ze dat altijd gedaan hebben. Het duo is daar zeventig jaar mee geworden. De honderd halen ze ook nog wel.

boekenkrant.com

mei 2015 pagina 33

strips interview

Van literair meesterwerk tot stripverhaal Eén op de drie Nederlanders las De aanslag van Harry Mulisch en ook de verfilming van Fons Rademakers kende een miljoenenpubliek. Nu is er ook een graphic novel. Stripmaker Milan Hulsing werkte ruim twee jaar aan de bewerking van de klassieker. Door Cok Jouvenaar In 2011 verraste Hulsing met de graphic novel Stad van klei, naar de novelle van Mohamed El Bisatie. ‘Deze strip had ik puur voor mezelf gemaakt,’ vertelt Hulsing. ‘Toen ik genoeg pagina’s af had, klopte ik aan bij Uitgeverij Oog & Blik.’ Zowel de samenwerking met de uitgeverij als het bewerken van een roman tot een strip beviel de auteur goed. Plannen voor een vervolg op Stad van klei konden dan ook niet uitblijven. Hulsing: ‘Aanvankelijk was het idee om L’étranger (De vreemdeling) van Albert Camus tot strip te bewerken. Er waren echter te veel problemen met de rechthebbenden in Frankrijk. Toen stelde iemand voor om De aanslag te verstrippen. Ik vond het een buitenkans om zo’n prachtig boek te bewerken.’ Hulsing vertelt dat het vanaf het begin duidelijk was dat het om een vrije bewerking van het boek zou gaan. ‘Ik heb heel het boek ontleed en een grondige tekstanalyse gedaan. Het idee dat alles uit het boek ook in de strip terechtkomt, heb ik gelijk laten varen. Het eerste hoofdstuk heb ik bijvoorbeeld helemaal weggelaten. Ik vond het spannender om dat over te slaan en de informatie uit dit hoofdstuk op een andere manier in het verhaal in te brengen. De graphic novel begint in 1952, op het moment dat Anton Steenwijk teruggaat naar Haarlem voor een studentenfeestje. Verder heb ik gekeken wat voor mij de scènes waren die ik echt nodig had om het zelfs droomachtig boek goed uit de verf te gemaakt.’ laten komen. Het is ook Stad van klei viel op interessant om dingen door het kleurgebruik weg te laten. Strip is een Harry Mulisch en Milan Hul– iets wat bijna het ander medium dan een sing, De aanslag, Uitgeverij handelsmerk van Hulgeschreven roman.’ Oog&Blik, ISBN 978 90 5492 446 3 (€ 24,90) sing is geworden. ‘De Hulsing plaatst de lezer verschillende periodes meer aan de kant van in De aanslag hebben een eigen Anton Steenwijk. ‘Ik wilde meer kleurpalet gekregen,’ legt hij uit. spelen met wat de lezer wel en niet weet, zodat hij samen met Anton uit- ‘Voor de jaren tachtig heb ik koude kleuren gebruikt, warme kleuren vindt wat er is gebeurd.’ voor de jaren zestig en zeventig, en De striptekenaar heeft zich ook veel vrijheid gepermitteerd in het maken een beetje een verschoten kleur voor de jaren vijftig. Ik heb geprobeerd van de decors. ‘Voor veel stripmamet kleur een poëtische dimensie kers is het echt heel belangrijk om aan het verhaal toe te voegen.’ veel vooronderzoek te doen. Ik heb De interesse voor De aanslag is bij expressie voor alles laten gaan. Ik Hulsing vooral gevoed door zijn heb gezocht naar een sfeer en het

vader. ‘Zoals velen van mijn leeftijd heb ik het boek gelezen voor mijn lijst op de middelbare school. Mijn vader was nogal onder de indruk van het boek, zoals meer mensen van zijn generatie, die net het randje van de oorlog hebben meegemaakt. Ook de verhalen die ik kende van mijn opa, verzetsstrijder in de Zaanstreek en overtuigd communist, hebben een rol gespeeld. Het boek laat de kloof zien die in Nederland bestond tussen de communisten die vanuit de Hollandse klei verzet pleegden en de Oranjevaarders.’ De aanslag eindigt met de antikernwapendemonstratie in Amsterdam uit 1981. ‘In 1983 liep ik zelf mee met

de tweede antikernwapendemonstratie in Den Haag’, aldus Hulsing. ‘Mijn vader en ik liepen toen achter Mulisch en mijn vader vond dit een hele surrealistische ervaring. Ik denk dat ik deze gebeurtenis heb laten meespelen in mijn bewerking.’ De aanslag van Hulsing ligt nog maar nauwelijks in de winkels, maar de tekenaar heeft alweer volop nieuwe plannen. ‘Ik heb wat aanzetten liggen voor scenario’s. Mijn hart ligt bij verhalen uit de jaren veertig en vijftig. Het soort vreemde verhalen, of weird tales, die toen veel werden geschreven. Ik ben onvoorspelbaar en zoek een uitdaging. Al is dat voor een commerciële carrière misschien niet zo handig.’

JE ZIET ONS NIET VAAK [ EN DAT IS MAAR GOED OOK ]

We leven gelukkig in een vrij land, waar je ons leger niet vaak ziet. Dat lijkt heel vanzelfsprekend, maar de mannen en vrouwen van de Koninklijke Landmacht werken daar elke dag hard aan. 12 en 13 mei kom je ze door heel Nederland tegen, zoals tijdens de ‘mi-literaire middag’ in de Centrale Bibliotheek van Utrecht. Ontdek zelf wat er komt kijken bij vechten voor vrede en vrijheid. Kijk op landmacht.nl of download de landmachtdagen app voor alle activiteiten.

boekenkrant.com

mei 2015 pagina 35

boekfragment

Danger Close Openhartig, zelfkritisch, rauw en dicht op de huid schrijft Marco Kroon over zijn tijd als pelotonscom mandant van een groep Nederlandse Special Forces in Afghanistan. Maar ook beschrijft hij de Ridderslag, de beschuldigingen die volgden en zijn veroordeling door de media.

Marco Kroon, Danger Close, UHB uitgevers, ISBN 978 90 8200 261 1 (€ 19,95) www.danger-close.nl

Naast me, in de bomen boven me en vlak voor me slaan de kogels in. Tik, eentje schampt mijn helm. Ik duik nog dieper weg. En de eerste die me ooit nog eens aan de kop zeurt over het opzetten van een helm, trap ik dat ding in zijn endeldarm. Vijandmeldingen worden geschreeuwd. Ons front is nagenoeg 270 graden. In sprintjes komen de strijders op ons af. Vuren, rollen, vuren en weer terug. ‘Minimi’s,’ zeg ik door de radio. Nu vuren ook Jelle en Nico. De vlammen slaan uit de vuurmond, de schoten zijn hard. Direct trekken ze tegenvuur. ‘Dempers af!’ Over de hele linie gaan de dempers af. Nu trekken we allemaal tegenvuur. Zodra er op me wordt geschoten, zet ik de demper er weer op, rol weg en schiet. Vijand kwijt? Demper

af, vuur trekken, demper op. Au, die demper is heet! We liggen zo laag mogelijk in dekking. Kruipend, sluipend, rollend, drie kwartier lang. Telkens weer, meer en meer, sprint de vijand op ons af. Maurits is naast me, in voortdurend contact met de AC-130, onze ogen in de lucht. Hij bericht ons over beweging in de vallei, samentrekking naar onze positie, massa’s en massa’s zwaarbewapende strijders, wel honderdvijftig tot tweehonderd man. Met ons lichte kaliber van 5.56 mm hebben we soms meer dan twee patronen nodig om een strijder te stoppen. Oftewel: de munitie raakt op. RPG’s vliegen over onze hoofden en slaan in de huisjes achter ons; granaten vallen vlakbij ons en we moeten ze ontwijken. Nachtkijker af tegen de flitsen. Dertig tot veertig seconden bijna geen zicht. Korte vuurpauze, nachtkijker op. We zitten nu echt knijp met de munitie. In mijn oor heb ik de Aussies. Ze zijn er niet beter aan toe dan wij. De Australische infanterie-eenheid heeft inmiddels ten noorden van ons een tweede front geopend om de aandacht van de vijand te trekken. Het helpt niet. Hij blijft op ons gefocust. De strijders zijn zo dichtbij dat er op de grond nauwelijks meer onderscheid is. Maurits ligt naast me. We

roepen het gunship op. Vragen de laatste update. Ook slecht nieuws van boven. De vijand wordt sterker en sterker. Dit gaat vreselijk fout… Ik voel de boksbeugel in mijn broekzak en maak hem los van het borgingstouwtje. De beugel draag ik altijd bij me, aan een elastiek om mijn pols. Van Mik gekregen, mijn beste maat die als een oudere broer voor me was. We leerden elkaar kennen bij het Korps Mariniers en maakten samen de overstap naar de landmacht. De beugel had ik gekregen voor mijn tweede uitzending naar Irak. ‘Ik wil je niet op Al Jazeera zien. Dat lelijke hoofd van je staat het beste op je romp. Dus als het moet, dan vecht je je maar dood met dit,’ had Mik me gezegd. Is het nu mijn tijd? Nee! Ik duw de twijfel weg, negeer het en denk aan de jongens. Hoe krijg ik ons eruit? De AC-130 heeft enorme vuurkracht, maar het risico… ‘Request danger close mission!’

boekfragment

Leiderschap onder vuur Kapitein Marco Kroon is drager van de Militaire Willems-Orde. Hij kreeg deze onderscheiding voor moed, beleid en trouw als comman dant van een peloton van het Korps Commandotroepen in Afghanistan. In Leiderschap onder vuur deelt Marco Kroon voor het eerst zijn persoonlijke ideeën en overtuigingen. Beschrijvin gen van zijn gevechtser varing geven het kader voor zijn leiderslessen.

Marco Kroon, leiderschap Onder vuur, UHB uitgevers, ISBN 978 90 820 0360 4 (€ 18,95) www.leiderschapondervuur.nl

De langste nacht ‘These mist covered mountains Are a home now for me But my home is the lowlands And always will be’ Uit: Brothers In Arms, Dire Straits (1985) Het was 12 juli 2006, de laatste opdracht voor ons Viper-peloton in de Chora-vallei, Afghanistan. Ons doel: het creëren van freedom of movement. Maandenlang hadden we samen met het AUSSAS-peloton, onze Australische collega’s, verkenningen uitgevoerd en High Value Targets gelokaliseerd. Waar zat de vijand, met hoeveel en hoe sterk was ze?

Het terrein was bergachtig, met begroeiing langs de beken. Muurtjes, trappetjes, huisjes en hutjes waren opgetrokken uit dezelfde klei waarop we stonden; het was een Efteling-gebied zonder sprookjes. We kenden dit terrein minder goed dan onze tegenstanders. Bij al onze operaties gingen we steeds voorzichtig voorwaarts, van dorp naar dorp, tot we op de vijand stuitten. Of beter gezegd, zij op ons, want we waren niet uit op contact. Zodra we werden aangevallen was het zaak om zo snel en zo goed mogelijk het gevecht af te breken, veilig terug te keren naar kamp en onze bevindingen aan het hoger echelon te rapporteren. Deze operatie, Operatie Chitag, zou anders zijn. Als een speerpunt zouden we door de vijandelijke linies trekken, kinetisch erin gaan. De volgende ochtend haalde een grotere groep ons dan in een soort rupsbeweging in. We gingen op de vijand af. Gevechtcontact was zeker. De operatie was zorgvuldig voorbereid, de juiste nacht was uitgekozen. Hoe goed alles ook leek te zijn doorgenomen, een ding wisten we niet: of we met z’n allen zouden terugkomen. De mannen beseften dat. Kort voor vertrek keken we naar een compilatie van beelden uit eerder missies en luisterden we naar Brothers in Arms, van Dire Straits.

Het was een afscheid. Freedom of movement creëren was weliswaar ons doel, maar zonder woorden stelden we ons er nog een: thuiskomen. We keken elkaar in de ogen, drukten elkaars hand. Toen, zwijgend, liepen we naar de auto’s. Het dorp Chora, the white compound, was ons verzamelpunt. We kenden deze plek goed, want het was al vaker bevochten. Vanuit hier zouden we vertrekken. Ons einddoel lag vervolgens nog twintig kilometer dieper in vijandelijk gebied. We zaten tegen de avondschemer en wachtten tot het nacht werd. Iedereen rustte uit voor de actie en ging slapen op de klei. Mij lukte het niet. De adrenaline pompte te hard en steeds weer ging ik in mijn hoofd na of ik aan alles had gedacht en alle risico’s had afgedekt. Een groot deel van mijn denken bestond uit piekeren. Was de beslissing juist om te voet te gaan? Waren de voorraden goed verdeeld, was het terrein afdoende ingeprent? Het was per slot van rekening onbekend guerrillaterrein. Om mijn gedachten stop te zetten, stond ik op en maakte nog één keer een foto van de slapende mannen.

boekenkrant.com

mei 2015 pagina 36

boekhandel Agenda

Boekhandel Oisterwijk

26 MAART – 26 MEI

Oisterwijk staat bekend als de parel in ’t groen – de groenste gemeente van Midden-Brabant – maar naast bossen en vennen is ook de plaatselijke boekhandel een pareltje op zich.

mei 2015 UTRECHT – Stadhuis. De Inktpot, een gezelschap Utrechtse tekenaars, liet zich inspireren door fietsend Utrecht. De expositie Vélodroom toont hun tekeningen, strips, schilderijen en schetsen als opmaat voor de Grand Départ van de Tour de France. www.utrecht.nl/stadhuis

9 MEI

LEIDEN – Boekhandel van Stockum. Voettocht langs plekken in Leiden die in Wolkers’ oeuvre vereeuwigd zijn. Na de wandeling zal de boekpresentatie van het boek Terug naar Leiden en Oegstgeest. Fietsen en wandelen met Jan Wolkers plaatsvinden. www.vanstockum.nl BADHOEVEDORP – Boekhandel Jaspers. Nicci French komt de nieuwe thriller Denken aan vrijdag signeren. www.boekhandeljaspers.nl

10 MEI

KNOKKE-HEIST – Casino. Stripfestival KnokkeHeist. Een twintigtal tekenaars zal signeren. Het thema voor 2015 is humor in de Strip. www.stripfestivalknokkeheist.be

12 MEI

EINDHOVEN – Boekhandel Van Piere. Boekienight met Wim Daniëls. Hij ontvangt Alexander Munninghoff, Ernest van der Kwast en Rosita Steenbeek. De muzikale begeleiding is in handen van het salonorkest. www.libris.nl/vanpiere

13 MEI

UTRECHT – Centrale bibliotheek. Generaal Peter van Uhm, Majoor Marco Kroon en vele andere (oud-)militairen lezen deze middag voor uit eigen werk en beantwoorden vragen van het publiek. De voorleessessies worden afgewisseld met optredens van het militair klarinetkwartet van de Koninklijke Landmacht. www.bibliotheekutrecht.nl

13 -23 MEI

Annie M.G. Schmidt-week. Het thema is ‘Het grote dierenfeest’. In de boekhandel, bibliotheek én op school staan de dierenverhalen van de schrijfster centraal. www.anniemgschmidt.nl

15 – 16 MEI

UTRECHT – Postkantoor Neude. Internationaal literatuurfestival City2Cities met onder andere optredens van Michel Houellebecq, Jens Christian Grøndahl, Michel Faber en Eleanor Catton.

De parel van Oisterwijk

Door Michelle van Toorn De eigenaren, Wilma Temming en Henk ter Velde, namen achttien jaar geleden spontaan Boekhandel Oisterwijk over. De boekhandel van hun toenmalige buren stond te koop, en de keuze was voor zowel Wilma als Henk snel gemaakt. ‘Drie weken later waren we eigenaar. De eerste dag wisten we niet eens waar de lichtknoppen zaten’, grapt Wilma. De boekhandel is gevestigd in het oude postkantoor van Oisterwijk. Sinds kort zijn de gouden letters, die ‘Koninklijk Postkantoor’ spellen, teruggeplaatst op het pand. ‘De letters waren achtergebleven toen het postkantoor verhuisde’, legt Wilma uit. ‘De architect vond ze zo mooi dat hij ze niet af wilde staan. Dat pand staat nu echter leeg, dus de letters zijn teruggekeerd’. Aan de binnenkant is het oude postkantoor omgetoverd tot een sfeervolle winkel, met warme kleuren, een mooie houten vloer en een knusse opstelling van de houten kasten. Daarnaast zie je overal spullen tussen de boeken staan, zoals woonspulletjes en boekensteunen. Ook deze attributen zijn te koop. ‘Ik vind boeken prachtig, maar een boekhandel is geen bibliotheek. Thuis heb je vaak ook mooie spullen tussen je boeken staan,’ zegt Wilma. De dingen die op de planken te vinden zijn, verschillen per genre – zo vind je kookspullen tussen de koekboeken. Boekhandel Oisterwijk heeft natuurlijk ook een uitgebreid aanbod op

het gebied van literatuur en spanning, maar vooral de kinderhoek is erg groot. In dit deel van de winkel vind je felle kleuren, speelgoed en een heerlijke bank. Daarnaast zijn er ook veel reisboeken te vinden in het assortiment. ‘Ook voor bestemmingen binnen de regio,’ laat Wilma weten. ‘Zo zijn er veel wandelen fietskaarten te vinden waarmee je Oisterwijk actief kunt ontdekken.’ Wilma, Henk en de medewerkers zijn actief bezig met het verbeteren van de winkel, onder andere door

deel te nemen aan een cursus over de Boekhandel van de Toekomst. In de Top 10-tafel komt de persoonlijke smaak van Wilma en Henk naar voren. ‘We kijken wel naar de Top 60 van de CPNB,’ zegt ze. ‘Maar wij passen hem zelf aan. Zo vinden we Kom hier dat ik u kus van Griet op de Beeck erg mooi, dus die staat gewoon op één.’ Deze persoonlijke accenten, naast het prachtige historische pand, maken van Boekhandel Oisterwijk een pareltje voor echte boekenwurmen en voor iedereen die bijzondere cadeaus zoekt.

www.city2cities.nl

16 MEI

luisteren

DEN BOSCH – Verkadefabriek. Literair luisterfestival Radio Verkade. Een avond met aandacht voor de actuele woordcultuur: van boek tot live radio, van poëzie tot liedtekst.

Boeken lezen? Boeken luisteren zul je bedoelen! In de week van 18 tot en met 24 mei draait alles om het Luisterboek.

AMSTERDAM – Das Magazin Festival. Verspreid door heel de stad worden vijftien leesclubs georganiseerd waarbij lezers in gesprek gaan met elkaar én de schrijver. www.dasmag.nl

www.verkadefabriek.nl

19 MEI

DEN HAAG – Borderkitchen. De Franse bestsellerauteur Emmanuel Carrère is te gast. Hij wordt geïnterviewd door journalist Maarten Dessing naar aanleiding van zijn nieuwe boek Het koninkrijk. www.borderkitchen.nl

20 MEI

GRONINGEN – Der Aa-kerk. Vertalen Kor de Vries gaat in gesprek met de Deense misdaadauteur Jussia Adler-Olsen. www.decultureleonderneming.nl

5 JUNI

AMSTERDAM – Uitgeverij Boekerij. Boekenkrant Leesclub met John Boyne. Lezers gaan in gesprek met de auteur over zijn nieuwe roman De grote stilte. Er zijn nog een paar kaarten beschikbaar. Deelname is gratis, aanmelden kan via redactie@ boekenkrant.com.

Week van het Luisterboek

Om iedereen aan het luisteren te krijgen bieden boekwinkels en bibliotheken gratis het Luistergeschenk Zo, Louis aan, geschreven én voorgelezen door journalist en voetbalcriticus Hugo Borst. Zo, Louis gaat over het WK voetbal in Brazilië en is een aanvulling op Borsts eerdere lofzang op Louis van Gaal in zijn boek O, Louis. Ben je niet zo’n voetbalfan? Geen probleem, want bibliotheken en boekhandels hebben nog veel meer mooie boeken om te beluisteren. Met de LuisterBieb-app kun

je op je telefoon of tablet gratis luisteren naar een groot aantal titels van bekende hedendaagse auteurs als Herman Koch, Saskia Noort en J.K. Rowling. Daarnaast kun je luisteren naar de stemmen van Mr. Darcy en Macbeth, want ook klassiekers als die van Austen en Shakespeare zijn in de app vertegenwoordigd. In de Week van het Luisterboek vindt ook de uitreiking van de Storytel Luisterboek Award plaats, de prijs voor de beste voorlezer van een luisterboek. Een jury, bestaande uit Vivienne van den Assem, Vivianne Bendermacher, Vincent Bijlo, Job Cohen en Milouska Meulens, bepaalt wie er met de prijs vandoor gaat. Wie de genomineerden voor de prijs zijn horen we op 7 mei, en op 18

mei wordt de winnaar bekendgemaakt. In 2013 won Maar buiten is het feest van Arthur Japin, in 2014 Echt gebeurd van Paulien Cornelisse en Micha Wertheim. Nog twee mooie tips om te gaan beluisteren, dus. Maar welk boek je ook kiest, de Boekenkrant wenst je veel luisterplezier!

boekenkrant.com

mei 2015 pagina 37

boekhandel gratis

Boekhandels die de Boekenkrant verspreiden

Staat uw naam niet op de lijst, of heeft u aanpassingen? Geef het door via info@boekenkrant.com Alblasserdam

Boekhandel de Krekel dekrekel.nl Alkmaar

Boekhandel Feijn feijn.nl

Boekhandel Van der Meulen’s

vandermeulensboekhandel.nl Almelo

Boekhandel Broekhuis boekhandelbroekhuis.nl Alphen a/d Rijn

Boekhandel Haasbeek haasbeek-libris.nl

Boekhandel Haasbeek Herenhof haasbeek.nl Amersfoort

De Algemene Boekhandel

algemeneboekhandel.nl Amersfoort

Boekhandel Veenendaal

boekhandelveenendaal.nl

Bergen op Zoom

Quist boeken quistboeken.nl Bilthoven

Bilthovense Boekhandel

bilthovenseboekhandel.nl Bleiswijk

Boekhandel Muilenburg

boekhandelmuilenburg.nl Bloemendaal

Boekhandel Bloemendaal

boekhandelbloemendaal.nl Boxmeer

libris.nl/ vankemenade-hollaers

Libris Buitelaar librisbuitelaar.nl Breukelen

boekhandelvankralingen.nl

De Amsterdamse Boekhandel

De Reyghere Boekhandel

Boekhandel de Dolfijn

Brunssum

dereyghere.be

De Nieuwe Boekhandel

Boekhandel Rob Rozeman

Boekhandel Jimmink

Bunnick

denieuweboekhandel.nl www.jimminkboek.nl

Boekhandel Mulder boekhandelmulder.nl

Boekhandel Plantage Overtoom

www.plantageovertoom.nl

Boekhandel Scheltema scheltema.nl

Plantage Van der Plas

www.plantagevanderplas.nl Apeldoorn

Nawijn & Polak Boekverkopers nawijn-polak.nl Arnhem

De Arnhemse Kinderboekwinkel lezenisleuk.nl

Boekhandel Hijman Ongerijmd boekhandelongerijmd.nl Assen

Boekhandel Iwema iwema.nl Baarn

Boekhandel Den Boer

robrozeman.nl

Boekhandel Van Ravenswaay ravenswaay.net

boekhandeljaspers.nl Beilen

Boekhandel Het Logboek hetlogboek.org Bennekom

Boekhandel Novita libris.nl/novita

de-boekenlegger.nl Eindhoven

Boekhandel Van Grinsven

boekhandelvangrinsven.nl

Boekhandel Van Piere libris.nl/vanpiere

Plantage Vermeer Enkhuizen

Smit en Co Boek- en Kantoorboekhandel kantoorboekhandelsmitenco.nl Enschede

Boekhandel Broekhuis Boekhandelbroekhuis.nl Etten-Leur

Plantage Etten-Leur plantage-ettenleur.nl Exloo

Geerts Warenhuis geertswarenhuis.nl Geldrop

Boekhandel van Grinsven

boekhandelvangrinsven.nl Goirle

Libris Buitelaar librisbuitelaar.nl Goes

Gouda

Readshop Coevorden readshop.nl/vestiging/ coevorden Delft

Boekhandel Ben Kempers benkempers.nl

Boekhandel De Omslag www.deomslagdelft.nl Den Haag

Boekhandel Van Stockum vanstockum.nl Deventer

Boekhandel Praamstra boekhandelpraamstra.nl Doetichem

Raadgreep & Berrevoets Doorn

Boekhandel Jaspers

De Boekenlegger

Coevorden

www.boekhandellaan.nl

Barneveld

Badhoevedorp

Eersel

Boekhandel Laan

denboer.nl

www.boekhandelromijn.nl

boekhandelmaasenwaal.nl

Boekhandel De Koperen Tuin

Castricum

libris.nl/ raadgeepenberrevoets

Boekhandel Romijn

Boekhandel Maas & Waal

vermeer.plantage.nl

Boekhandel Van Kemenade & Hollaers

Brugge

boekhandeldedolfijn.nl

Druten

Breda

dinternet.nl

Amsterdam

deamsterdamseboekhandel.nl

voster.nl

Emmen

Boekhandel Venstra venstra.nl

Voster Boek & Kantoor

Van Dinter Media

Boekhandel van Kralingen

Amstelveen

Dronten

The Readshop Doorn Readshop.nl/vestigingen/ doorn Doorweth

The Read Shop Doorweth Drachten

Boekhandel Van der Velde

boekhandelvandervelde.nl

www.dekoperentuin.nl

Boekhandel Verkaaik verkaaikboeken.nl Groningen

Boekhandel Van der Velde

boekhandelvandervelde.nl Haarlem

Boekhandel Gillissen & Co

boekhandelgillissen.nl

Boekhandel H. de Vries Boeken devriesboeken.nl

Bruna Cronjéstraat Bruna.nl

Haren GN

Boomker Boeken boomker.nl Harlingen

Boekhandel Wever boekhandelwever.nl Hedel

The Readshop Hedel

readshop.nl/vestiging/hedel Heemskerk

Bruna Heemskerk Bruna.nl

Heemstede

Boekhandel Blokker boekhandelblokker.nl Heerhugowaard

Bruna Middenwaard bruna.nl

Heerlen

Nijmegen

bijhetraethuys.nl

boekhandelaugustunis.nl

Boekhandel Bert van der Heijden

lezenisleuk.nl

Uithoorn

roelants.nl

tenhoopeboeken.nl

Bij Het Raethuys Heeze

Boek- en Kantoorboek handel Lektura lektura.nl Hengelo

Boekhandel Augustinus De Nijmeegse Kinderboekwinkel Roelants [in LUX]

Boekhandel Broekhuis

Boekhandel Roelants

Hoevelaken

Dekker vd Vegt boekverkopers

boekhandelbroekhuis.nl

De Hoevelakense Boekhandel

hoevelakenseboekhandel.nl

roelants.nl

dekkervdvegt.nl Noordwijk

Heusinkveld – Holten

Boekhandel van der Meer

Hoorn

Noordwijkerhout

Holten

meerdaneenboekhandel.nl

Hoornse Boekhandel hoornseboekhandel.nl Houten

Boekhandel Wijs

libris.nl/vandermeer

Boekhandel Wagenaar & Van Halem wagenaarvanhalem.nl Nuenen

Uden

boekhandelbertvander heijden.nl

Boekhandel Ten Hoope Utrecht

Boekhandel Libris Utrecht

boekhandellibrisutrecht.nl

Broese boekverkopers libris.nl/broese Valkenswaard

Boekhandel Priem libris.nl/priem Veenendaal

Boekhandel van Kooten boekhandelvankooten.nl Veghel

Bek Boeken

Huizen

Boekhandel van de Moosdijk

boekhandelflevo.nl

Oegstgeest

Boekhandel Jansen & de Feijter

info@onzebruna.nl

rijnlandseboekhandel.nl

Venlo

boekwijs.nl

Boekhandel Flevo

moosdijk.com

Bruna Oostermeent

Rijnlandse boekhandel

Kapelle

Oisterwijk

lectori.nl

boekhandeloisterwijk.nl

Boekhandel Lectori

Boekhandel Oisterwijk

Kerkrade

Oosterbeek

Boekhandel Leeskunst leeskunst.nl

Larense Boekhandel larenseboekhandel.nl Leeuwarden

Boekhandel Van der Velde

boekhandelvandervelde.nl Leiden

Boekhandel van Stockum

www.vanstockum.nl Leuven

Kinderboekhandel De kleine Johannes de-kleine-johannes.be Lisse

Grimbergen boeken

www.grimbergenboeken.nl Lochem

Boekhandel Lovink boekhandellovink.nl Maassluis

Boekhandel Het Keizerrijk hetkeizerrijk.nl Maastricht

Boekhandel Dominicanen

Boekhandeldominicanen.nl Mechelen

Boekhandel Salvator www.salvator.be Meppel

Boekhandel Barth boekhandelbarth.nl

Boekhandel Van Stockum vanstockum.nl Middelburg

De Drvkkery de-drvkkery.nl Mijdrecht

Boekhandel Mondria boekhandelmondria.nl Monnickendam

Nimo Boek nimoboek.nl Naaldwijk

Boekhandel Vingerling vingerling.nl Nijkerk

Boekhandel Roodbeen boekhandelroodbeen.nl

koophetbijkoops.nl Venray

Vlaardingen

The Readshop Oudewater

Laren

Boekhandel Koops

Oudewater

boekhandeldekorf.nl

www.kamerbeekkrimpen.nl

eenpassievoorboeken.nl

Boek- en kantoorvakhandel van den Munckhof

plantagemeijerensiegers.nl

Boekhandel Kamerbeek

Velp GLD

Boekhandel Meijer en Siegers

Krimpen aan den IJssel

Boekhandel De Korf

bekboeken.nl

readshop.nl/vestiging/ oudewater Purmerend

Boekhandel het Leesteken leesteken.nl

Puttershoek

Marjan Houtman Lezen en Schrijven marjanhoutman.nl Pijnacker

Boekhandel van Atten vanattenboek.nl Roden

Boekhandel Daan Nijman daannijman.nl Roermond

Plantage Boekhandel plantageroermond.nl Roosendaal

Boekhandel De Boekenwurm boekenwurm.biz Rosmalen

Boekhandel De Omslag boekhandeldeomslag.nl Rotterdam

Boekhandel Donner donner.nl

Boekhandel Maximus maximushillegersberg.nl Schagen

Boekhandel Plukker boekhandelplukker.nl Scheveningen

Boekhandel Scheveningen

boekhandelscheveningen.nl Sittard

Boekhandel Krings boekhandelkrings.nl Sneek

Boekhandel Van der Velde

boekhandelvandervelde.nl Steenwijk

Steenwijk’s Boekhuys boekwinkel.com Tilburg

Gianotten Mutsaers gianottenmutsaers.nl Turnhout

Standaard Boekhandel standaardboekhandel.be

boekhandelvenray.nl

Plantage Pontier plantagepontier.nl Vledder

Boekhandel Vledderland

boekhandelvledderland.nl Winterswijk

Boekhandel Kramer boekhandelkramer.nl Woerden

Libris Woerden libriswoerden.nl Wormerveer

Pasman Boek & Hobby pasmanboekenhobby.nl Zeist

Groenveld Boeken

groenveldboeken@planet.nl

Boekhandel Kramer & Van Doorn kramerenvandoorn.nl Zoetermeer

Boekhandel Zonneveld boekhandelzonneveld.nl

The Readshop Meerzicht

readshop.nl/vestiging/ meerzicht Zutphen

Boekhandel Someren en Ten Bosch libris.nl/ vansomeren-en-tenbosch Zwolle

Waanders in de Broeren waandersindebroeren.nl

‘Verborgen vaderlandse t e m t is d e g p o is n e geschied .’ e lt a h e g r e iv u h jn fi n e e Frank Westerman WWW.UNIEBOEKSPECTRUM.NL

boekenkrant.com

lettergrepen-sudoku

H S

E 2

R T

S 7

U T

C 13

S 11

C E

mei 2015 pagina 39

A 6

Te gebruiken letters: A C E H I R S T U

win een boekenkrant-abonnement

oplossing

Woordsudoku Als u deze Woordsudoku juist invult, moeten elke rij, elke kolom en elk blok van drie bij drie velden de negen verschillende letters precies eenmaal bevatten. Als extra uitdaging zijn aan deze Woordsudoku drie groepen van negen samenhangende velden toegevoegd, die deze negen verschillende letters ook precies eenmaal moeten bevatten (twee groepen met de vorm van het getal 70 en de diagonaal). U zult regelmatig van de eigenschap van deze drie groepen gebruik moeten maken om de unieke oplossing van deze Woordsudoku logisch te kunnen afleiden.

win een boek

E H A

Deze maatwerk Woordsudoku is ontworpen door Folkert van der Meulen Bosma. Ga voor meer uitdagende (Woord)sudoku variaties naar www.sudoku-variations.com.

win dit boek

S H

D E

A T

K H S

D E

R D

A T H

Zonder deze drie extra groepen heeft deze Woordsudoku met de 26 gegeven letters 145 verschillende oplossingen. In de velden gemerkt met de cijfers 1 t/m 13 ontstaat, in die volgorde, de oplossing van deze Woordsudoku. Een tip: de oplossing is de titel van een boek dat goed past bij deze bevrijdingsmaand. Mail uw oplossing uiterlijk 25 mei 2015 naar redactie@boekenkrant. com en maak kans op een jaarabonnement op de Boekenkrant! De prijswinnaar en de oplossing worden bekendgemaakt in de Boekenkrant van 1 juni 2015.

H R D S

E K

T A E

R K H I

E A T I

H A

T K E I

K D H R

T A

H R

E D

K A T

De oplossing van de Woordsudoku van april 2015 was:

TAKASHI HIRAIDE De winnaar van deze Woordsudoku is Lars Boender uit Zwolle. Hij wint een jaarabonnement op de Boekenkrant. Gefeliciteerd!

oplossing

winnaar

Deze schrijver heeft last van een gespleten persoonlijkheid. Pepe Smit, Fred kan niet slapen, Uitgeverij De Harmonie, ISBN 978 90 761 7452 5 (€ 14,90)

Welke drie schrijvers zijn in dit beeld verborgen? Stuur de drie namen voor maandag 25 mei 2015 naar redactie@boekenkrant.com met als onderwerp ‘win een boek’. Onder de goede inzendingen wordt het boek Doorbraak van Jack Andraka en Matthew Lysak verloot.

Jack Andraka en Matthew Lysak, Doorbraak, vertaling: Carla Hazewindus, Uitgeverij Kluitman, ISBN 978 90 206 4931 4 (€ 15,99)

Jack was vijftien jaar toen hij een test uitvond om sommige kankers vroeg te kunnen detecteren. Maar Jacks verhaal gaat ook over pesten, depressie en volharding om dit het hoofd te bieden.

colofon Over de Boekenkrant De Boekenkrant biedt kwaliteit voor een breed publiek. Onze onafhankelijke redactie besteedt aandacht aan literatuur, spanning, jeugd, strips en non-fictie. Iedere eerste maandag van de maand verschijnt de papieren editie, die wordt verspreid via boekhandels, bibliotheken en scholen in Nederland en Vlaanderen. Tevens is het mogelijk om als particulier een abonnement te nemen en de Boekenkrant thuisgestuurd te krijgen. Daarnaast plaatst de redactie iedere dag het laatste boekennieuws op www.boekenkrant.com. Specials Naast de reguliere Boekenkrant verschijnen er ook regelmatig specials over verschillende thema’s. BK Koken: 4 mei 2015 BK Strips: 18 mei 2015 Kinderboekenkrant: 15 juni 2015

Wie waren de drie schrijvers met een gespleten persoonlijkheid in het novembernummer? Het goede antwoord is: Herman van Veen, Rudolph van Veen en Mathijs Vrieze.

Uit de vele goede inzendingen trokken wij Annet Doves uit Haarlem. Zij wint een exemplaar van Fred kan niet slapen van Pepe Smit. Gefeliciteerd!

medewerkers Contact Uphill Battle Boekpromotie, Visschersplein 160, k22, 3511 LX Utrecht, Nederland. Telefoon: + 31 30 2231718 Redactie redactie@boekenkrant.com Informatie over adverteren verkoop@boekenkrant.com Abonnementenservice boekenkrant@spabonneeservice.nl Online www.boekenkrant.com facebook.com/deboekenkrant twitter.com/boekenkrant

Oplage 22.000

Het team Hoofdredacteur: Anouk Abels Redactie: Selma van Aken, Abe Borst, Zofeyah Braam, Wendy Claes, Jacqueline Coppens, Laura van Dee, Wouter le Duc, Nicole van der Elst, Floortje van Gameren, Ika Gerritsen, Aefke ten Hagen, Lex Jansen, Cok Jouvenaar, Wieneke van Koppen, Jolijn Klein Kranenbarg, Mieke van Meer, Thijs Moens, Leoni Nijland, Elisabeth van Nimwegen, AnneMarie Noordenbos, Meie Otten, Hans Pols, Laura Scholte, Patz van der Sloot, An Prudon, Merijn Schipper, Yonina Spijker, Michelle van Toorn, Nina Visser, Tanja Wilming, Sanne Wolters, Siebe H uizinga (redactie-adviseur). Projecten: Caroline van der Lee Vormgeving/ontwerp: Titus Vegter (titusvegter@chello.nl) Uitgever: Jan Louwers De volgende Boekenkrant verschijnt op 1 juni 2015.

Anouk Abels

Tanja Wilming

Abe Borst

Wouter le Duc

Nicole van der Elst

Wendy Claes

Jacqueline Coppens

Aefke ten Hagen

Caroline van der Lee

Elisabeth van Nimwegen

Merijn Schipper

Michelle van Toorn

Titus Vegter

Nina Visser

Sanne Wolters

NU IN DE BOEKHANDEL: Hoe een jonge onderzoeker de wereld verandert

JACK ANDRAKA

& M a t t h e w Ly s i a k

doorbraak k

JACK ANDRAKA

Ik wierp me

& M a t t h e w Ly s i a k

schap. Dat s

Het fijne va

in een ande

een gebied

toevallige k

ons omring

principes h

RE E D N O BIJZ FIE A R G BIO O T U A GE N O J EN VAN E DER N UITVI ND BEKE V VAN T

weten kom

afpel, hoe d

sing kom va elk mysteri

In de natuu

geen tegen

beweging h

elk problee als ik maar

doe om die idee dat er

aan wat ik k

doorbraak jack is 15 jaar als hij een methode ontdekt voor vroegtijdige opsporing van kanker

kluitman.nl