Boekenkrant februari 2014

de beste bron voor boekennieuws – jaargang 8, nummer 2, februari 2014 – www.boekenkrant.com

De meest Heroïsche wedstrijd ooit! lees verder op pagina 20

Isabel Allende waagt zich aan het thrillergenre 13

Miek Zwamborns prachtige natuurroman is ook voor bergbeklimmers 8

De absurde verhalenbundel van Pepijn ‘Faberyayo’ Lanen

7

Dan Brown en het Rembrandt-mysterie 12

De nieuwe Murakami is als een literaire 3D-ervaring

5

Butcher’s Crossing: een eigentijdse western van John Williams

De roman van Dave Eggers is gemaakt voor de Facebook-generatie 12

© Lori Barra

feest

www.boekenkrant.com

en verder Losse delen Boekhandel Win een boek Colofon

2 29 31 31

In 1955 werd het eerste nijntjeboekje uitgegeven. Nu is het wijsneuzerige konijntje niet meer weg te denken uit de wereld van het kinderboek.

17

De successen van een Nederlands special forces peloton in Afghanistan.

© dick bruna

We love nijntje!

Kijk voor meer informatie op www.danger-close.nl

8

De slechtste ondernemer ooit AQIL Radjab

Leer van de fouten van De slechtste ondernemer ooit.

Lees het boekfragment op pagina 30

boekenkrant.com

februari 2014 pagina 2

losse delen redactioneel

+++ nieuws +++

Anouk Abels (anouk@boekenkrant.com) Coördinator redactie Boekenkrant

www.covercards.nl

Verstuur dit boek als een briefkaart!

Ga naar www. covercards.nl en volg de instructies.

In 1738 verging het slavenschip Leusden. De bemanning wist zich te redden, maar de 664 slaven in het ruim kwamen om, omdat de bemanning de luiken had dichtgetimmerd.

Slechts vijftien slaven overleefden de ramp, waaronder de vijfienjarige Tutuba.

Cynthia Mc Leod, Tutuba, Uitgeverij ­Conserve, ISBN 978 90 542 9356 9 (€ 10,00)

:

:

Land

e-mail

Stuur deze bon naar: Boekenkrant Visschersplein 160 k22 3511 LX Utrecht Nederland

: Postcode

Handtekening :

: Straat

Plaats

Man/Vrouw : Naam

ik wil een abonnement op de Boekenkrant – 12 nummers voor € 30,inclusief bezorgkosten

Ja,

NEEM NU EEN ABONNEMENT EN ONTVANG DE BOEKENKRANT THUIS! 12 NUMMERS VOOR €

BON

+++ Ruim dertigduizend Nederlanders hebben een gratis Koran aangevraagd bij Stichting OntdekIslam. Volgens initiatiefnemer Jacob Blom leidt de grote vraag inmiddels tot wachttijden. De stichting wil geïnteresseerde niet-moslims voorzien van een Koran, en hoopt dat het boek uiteindelijk net zo gemakkelijk verkrijgbaar zal zijn als de Bijbel. +++ Wie wacht op een autobiografie van Rolling Stone Mick Jagger, kan nog lang wachten. De zeventigjarige frontman voelt er namelijk niets voor om zijn memoires neer te pennen. ‘Wie wil weten wat ik in 1965 gedaan heb, zoekt het maar op via Wikipedia’, aldus de bejaarde rocker. +++ In Riga hebben ongeveer 15.000 Letten gezamenlijk een paar duizend bibliotheekboeken naar een nieuw pand verhuisd. Het gebeuren vond plaats om te vieren dat Riga één van de twee Europese cultuurhoofdsteden van het jaar is. +++ Twee boeken van Simone van der Vlugt worden verfilmd. De filmversie van De reünie, het debuut van de thrillerschrijfster, zal al in 2015 in de bioscopen verschijnen. Het is nog niet bekend wanneer het tweede boek, Het laatste offer, uitkomt. +++ Zangeres Mariah Carey schrijft een kinderboek.

Ze zal samen met manlief Nick Cannon aan het verhaal werken. Het onderwerp is voor de zangeres van All I Want for Christmas Is You niet verrassend te noemen: het boek zal gaan over het kerstfeest en de titel Roc and Roe’s Twelve Days of Christmas dragen. +++ De internationale rechten van HEX, een boek van de Nederlandse fantasyauteur Thomas Olde Heuvelt, zijn verkocht aan uitgevers in Amerika en Groot-Brittannië. Het is zeldzaam dat een Nederlandse auteur op zo’n internationale schaal gepubliceerd wordt.

In 2015 verschijnt het boek bij Macmillan/Tor en Hodder & Stoughton. +++ België heeft nu ook een Dichter des Vaderlands.

De Nederlandstalige dichter en schrijver Charles Ducal zal als eerste de eervolle functie vervullen. Ducal zal al zijn gedichten in het Nederlands, Frans en Duits schrijven. Na Ducals termijn zal er een Franstalige dichter aangesteld worden, en daarna een Duitstalige. +++ Homobelangenorganisatie COC Nederland heeft de Bob Angelo-penning uitgereikt aan Carry Slee, omdat ze in haar oeuvre seksuele diversiteit en genderidentiteit een rol laat spelen. ‘Dankzij Carry Slee groeien er generaties kinderen op met lievelingsboeken waarin het heel gewoon is om lesbienne, homo, bi of transgender te zijn’, aldus het COC.

abe

1. Pepijn Lanen, Sjeumig

wikipedia

Tijdens het maken van deze Boekenkrant kwam verschillende malen het woord ‘ambacht’ in mij op. Volgens Wikipedia verwijst de term naar traditioneel werk, waarmee unieke producten ‘met zweet en liefde’ gemaakt worden.

Traditionele ambachtslieden, zoals meubelmakers, pottenbakkers en glasblazers, zijn tegenwoordig niet makkelijk te vinden. Maar wie het boekenvak van dichtbij bestudeert, ziet dat er genoeg mensen zijn die anno 2014 ambachtelijk werk afleveren. Achter één enkel boek gaat niet alleen een auteur schuil. Redacteuren, vormgevers, uitgeverijen en boekverkopers zorgen er gezamenlijk voor dat het boek vanaf de schrijftafel uiteindelijk op uw schoot belandt. Totdat het boek bij de drukkerij terechtkomt, komt daar geen lopende band bij om de hoek kijken.

Zo heb ik me tijdens een interview met stripkenner Caroline van der Lee (pagina 23) laten vertellen dat het inkleuren van strips een aparte beroepstak is, en tijdens de interviews met Maarten Elzinga (pagina 9) en Rikkie Degenaar (pagina 13) krijgen we een kijkje in het werk van de vertaler: een intensief proces om buitenlandse boeken leesbaar te maken voor een Nederlandstalig publiek.

Ook de Boekenkrant maken we op ambachtelijke wijze.

Met passie lezen we ieder boek – of het nu om Isabel Allende, Dan Brown of Les Murray gaat – en stoppen onze ziel en zaligheid in artikelen om u te enthousiasmeren over wat er in de boekenwereld gebeurt. We doen het graag. Met zweet en liefde.

boekenkrant tip 3

In deze verhalenbundel wordt Nederhop vermengd met een klassieke verteltraditie. Een kijkje in het bizarre brein van Pepijn Lanen, bekend van De Jeugd van Tegenwoordig.

2014, week 4

2. Tosca Menten, Dummie de Mummie en de gouden scarabee Goos Guts woon in het saaiste dorp van de wereld. Maar op een dag ligt er opeens een mummie in zijn bed.

Met zijn vader ontdekt Goos wie die mummie is…

nederlandse t0p 3

3. Richard Russo, Ergens anders In dit hartverscheurende relaas beschrijft Richard Russo de moeilijke relatie die hij had met zijn moeder.

(Bron: Stichting CPNB) 2014, week 4

1. Isa Hoes, Toen ik je zag

2. Han van Bree, Het aanzien van 2013

3. Kris Verburgh, De voedselzandloper

Isa Hoes over haar leven met acteur Antonie Kamerling, die leed aan depressies en in 2010 zelfmoord pleegde.

2013 in woord en beeld.

De abdicatie van Beatrix, de derde titel voor Ajax, de dood van Mandela en veel meer.

Met welk voedsel rem je veroudering af en voorkom je, voor zover mogelijk, ziektes? Gebaseerd op de nieuwste wetenschappelijke inzichten.

Genomineerd voor de NS Publieksprijs 2013.

belgische top 3

1. Haruki Murakami, De kleurloze Tsukuru Tazaki en zijn pelgrimsjaren Tsukuru’s vrienden willen hem plotseling niet meer kennen. Vele jaren later kan Tsukuru hen nog steeds niet loslaten.

2. Stefan Hertmans, Oorlog en terpentijn Wanneer Stefan Hertmans de oude schriften van zijn grootvader eindelijk besluit te lezen, ontdekt hij een levensverhaal vol onvermoede geheimen.

(Bron: Boekenvak.be) 2014, week 3

3. Khaled Hosseini, En uit de bergen kwam de echo Als de driejarige Pari aan een rijk echtpaar wordt verkocht, zet dat voor haar en haar broer een scala aan gebeurtenissen in gang.

squalies.blogspot.com

boekenkrant.com

februari 2014 pagina 3

literatuur keeping mum

Moeder en zoon Richard Russo schreef het scenario voor de duistere comedyfilm Keeping Mum (2005) met onder andere Rowan Atkinson en Maggie Smith, waarin een moeder de minnaar van haar dochter vermoordt. Hoewel Ergens anders ook om een moeder draait – in dit geval die van hemzelf – zou het boek niet verder van deze film af kunnen staan. Russo vertelt over een moeilijke band tussen moeder en zoon, waarbij beiden nooit de mogelijkheid hadden om zich onafhankelijk van elkaar te ontwikkelen.

onderneming. Mijn moeder had gelogen over een baan in Arizona, en liet haar achttienjarige zoon, die net zijn rijbewijs had, 3000 mijl rijden in een onveilige auto. Ik vraag me af waar je eindigt als je vanuit Nederland dezelfde afstand zou afleggen. Ik denk dat je ergens in Rusland uit zou komen!’

Wat was onafhankelijkheid voor jouw moeder?

‘De betekenis van onafhankelijkheid was voor haar verbonden aan de plek waar ze zich bevond. Ze wilde altijd ergens anders zijn dan op de plek waar ze was. Maar ze wilde wel altijd bij mij in de buurt zijn. Zelfs als ze naast mij woonde, zich overal door mij naartoe liet rijden en financieel van mij afhankelijk was, noemde ze zichzelf ‘onafhankelijk’ – zo lang ze maar niet in hetzelfde gebouw woonde.

En omdat wij veel verhuisden, deed zij dat ook. Al verhuisden wij haar vaker: meestal was ze niet tevreden met het eerste huisje dat we voor haar vonden, en moesten we binnen een jaar tijd alweer een nieuw onderkomen voor haar zoeken. Ik kan je niet vertellen hoeveel koelkasten, wasmachines en drogers we voor haar gekocht en weer verkocht hebben…’

Je moeder kon blijkbaar niet zonder jou. Had jij haar nodig?

‘Helaas niet. Het is pijnlijk om toe te geven, maar het was een verademing als mijn moeder een inzinking kreeg en terugging naar haar ouders in Gloversville (New York).

Uiteindelijk moesten we haar weer ophalen, maar eventjes konden we ons eigen leven leiden en ons richten op onze twee dochters, zonder te hoeven denken aan ons ‘derde kind’ dat nooit zou opgroeien. Zo wil je absoluut niet denken over iemand van wie je houdt.’

Door Anouk Abels

Richard Russo, Ergens anders, vertaling: Kees Mollema, Uitgeverij Signatuur, ISBN 978 90 567 2468 9 (€ 19,95)

Jouw eerste grote verhuizing vond plaats toen je 18 was en in Phoenix zou gaan studeren. Samen met je moeder stapte je in een auto en reed je van New York naar Arizona.

‘Het was een domme

Je bent zelf ook bijzonder vaak verhuisd. Heb je die rusteloosheid van je moeder?

‘Het is een van de dubieuze karaktertrekken die ik van mijn moeder heb geërfd. Maar ik was ook een academicus die schrijver wilde worden: wanneer ik een andere aanstelling kon krijgen die mij meer schrijftijd zou opleveren, nam ik die aan. Dus verhuisde ik naar Arizona, Pennsylvania, Connennicut, Illinois…

En meestal verhuisde mijn moeder dus mee.’

In Ergens anders ben je bijna net zo hard in het oordeel over jezelf als in het oordeel over je moeder.

‘Na mijn moeders dood ontdekte ik dat ze waarschijnlijk leed aan een compulsieve obsessieve stoornis. Het is lastig om deze diagnose te stellen: de meeste mensen met een psychische ziekte denken dat alles goed met ze gaat, maar patiënten met OCD weten zelf bijna altijd dat er iets aan de hand is, en doen alles om dat te verbergen.

Pas toen ik dit ontdekte, besefte ik dat ik mijn moeder wel probeerde te helpen, maar daarmee de situatie erger maakte. Als je uit liefde handelt, verwacht je geen slecht resultaat. Maar wanneer ik een probleem voor haar oploste, vond ze een nieuw dilemma. Ik liet de muren rondom haar leven krimpen. Als kind voelde ik me gevleid als mijn moeder me weer eens bombardeerde tot ‘man

Richard Russo van het huishouden’. Een belachelijke term om serieus te gebruiken tegenover je tienjarige zoon.’

Je kunt zeggen dat je moeder haar ziekte was. Maar had ze ook mooie kanten? Aspecten die je nu in je eigen persoonlijkheid terugziet?

‘Ze was veel dapperder dan ik ooit zal zijn. Ze was een gretige lezer met een wonderbaarlijk innerlijk leven, waar ze tevens haar demonen aan te danken had. Ik heb nog nooit iemand zo in de ban van een boek gezien. Die wonderlijke fantasie en de mogelijkheid om je totaal te verliezen in een boek: dat heb ik overgenomen in de manier waarop ik aan mijn eigen verhalen werk.

Naarmate haar ziekte verergerde, werd het moeilijker om aan de positieve kanten vast te blijven houden. Als ik met mijn neven en nichten praat, merk ik dat ze een veel positiever beeld van haar hebben: ze vonden haar geweldig.’

Hoe reageerde je familie op het boek?

‘Mijn tante Phyllis heeft mijn moeder van jongs af aan meegemaakt en wist hoe ze kon zijn. Voor één van mijn neven viel er opeens een hoop op zijn plaats. Maar een nichtje van mij was minder blij met het verhaal.

Allereerst vond ze dat je in het openbaar niet over familiezaken hoort te praten. Ten tweede voelt het voor

© Elena Seiben

‘Als je uit liefde handelt, verwacht je geen slecht resultaat.’ haar alsof ik haar liefste tante van haar af heb genomen.

Mijn neven en nichten kenden mijn moeder als het vrolijkste familielid.

Tegenover mij kon ze zichzelf verliezen, maar bij anderen liet ze nooit iets merken. Mijn familieleden wisten dat ze ziek was, maar ze hebben de ergste jaren niet van dichtbij meegemaakt. Die tijd was zo wreed en zwaar, dat mijn beste herinneringen aan haar me zijn ontnomen.’

Toch koos je ervoor het boek te laten uitbrengen.

‘Mijn dochters hebben me overgehaald het boek dat ik sowieso wilde schrijven daadwerkelijk uit te geven.

Volgens mijn dochter Kate zou het ervoor zorgen dat mensen zich minder eenzaam zouden voelen.

Gelukkig heeft ze gelijk gehad: veel mensen vertellen mij dat het aanvoelt alsof ik over een persoonlijk familielid of geliefde heb geschreven. Daardoor voelt het boek aan als een publiek document waar mensen echt iets aan hebben. En dat is iets waarmee ik goed kan leven.’

boekenkrant.com

februari 2014 pagina 4

literatuur column

Vrouwen kunnen niet schrijven ‘Vrouwen kunnen niet schrijven’, zei een nieuwe collega die me eigenlijk best aardig leek. ‘Kijk maar eens naar de grootste schrijvers. Dat zijn allemaal mannen’. Hij noemde een paar namen van mannelijke schrijvers die het inderdaad redelijk doen in de boekenwereld.

Ik besloot even niet op deze kletskoek in te gaan en het gezellig te houden aan de lunchtafel. Maar als schrijfster, die overigens bij een vrouwenuitgeverij publiceert, vind ik dat ik het moet opnemen voor alle geweldige vrouwelijke schrijvers die de wereld kent.

Als ik met namen moet komen noem ik eerst Anna Bijns, de 16e-eeuwse dichteres die ver boven haar mannelijke collegae uitsteeg.

Jane Austen, met de meest invloedrijke en populaire klassiekers op haar naam. Hella Haasse. Do I need to say more? Ik heb in mijn puberteit Oeroeg van voor naar achter gelezen. Patricia de Martelaere. Het onverwachte antwoord is een van mijn favorieten. Aan de verkoopcijfers te zien staat dit boek niet alleen in mijn boekenkast.

Het is al behoorlijk wat jaren terug dat Connie Palmen de AKO Literatuurprijs veroverde met De Vriendschap. Maar het mag duidelijk zijn dat deze schrijfster haar literaire aanzien zeker verdiend heeft en dat lezend Nederland haar al dan niet bekroonde romans met liefde blijft lezen. Verder hebben we natuurlijk Annejet van der Zijl, Anna Enquist en Annie M.G. Schmidt. En verder is Paulien Cornelisse niet alleen erg grappig als schrijfster, maar ook heel succesvol.

De literaire wereld is een hele tijd een echt mannenbolwerk geweest.

Bij grote, prestigieuze uitgeverijen was, tot 2008, maar 12 procent van de schrijvers van het vrouwelijk geslacht. Bij de meest gezaghebbende literaire tijdschriften ligt het percentage vrouwen een stuk lager dan bij de overige bladen. Hoe meer prestige, hoe minder vrouwen. Dames krijgen bovendien aanzienlijk minder literaire prijzen dan mannen.

Ik zag Charlotte Mutsaers bij DWDD. Ze heeft prachtige boeken geschreven en schitterende, betekenisvolle prijzen in de wacht gesleept.

In de bekende talkshow vertelde ze gepassioneerd waarom ze het boek Autonauten van de kosmosnelweg opnieuw als must-read aanprees op het Literaturfest. Dat vind ik mooi.

Een schrijver die het boek van een collega hartstochtelijk toejuicht.

Of het nou een man is, een vrouw of een anonieme schrijver. Dat je iemand simpelweg zijn succes gunt en daar zelf blij van wordt.

Ik zou er een boek over willen schrijven. Een goed boek.

Aefke ten Hagen

essay

Celebrity

Na de gloriejaren van Rudy Kousbroek en Karel van het Reve lijkt een renaissance voor het essay aangebroken.

Nu is het essay nooit helemaal weggeweest, maar uitgevers durven het vaker aan onbekende buitenlandse essayisten te publiceren.

Door Merijn Schipper In de slipstream van Katie Roiphe’s Lof van het rommelige leven en Joost Zwagermans Americana verscheen onlangs John Jeremiah Sullivans Pulphead.

De geprezen Noord-Amerikaanse essayist schrijft veelal over de ongeziene kant van de samenleving in de Verenigde Staten. Hij doet dat vrijwel zonder hard te oordelen. In zijn essay over zijn deelname aan de optocht van de Tea Party bijvoorbeeld, toont hij de discutabele kanten van die beweging vooral door

advertentie

maar ook gevaarlijk.

Paradoxaal omdat je nu eenmaal literaire middelen nodig hebt om een verhaal goed te vertellen, en gevaarlijk omdat de fictie de weergave van de werkelijkheid kan overnemen. Bij het essay heb Overeenkomstig met de je vaak het idee dat hierboven genoemde wat wordt beschreven essayisten benadert echt gebeurd is, maar Sullivan zijn onderwerbij Sullivan verschijnt pen met de pen van de de prozaïst soms ten romancier. Als zijn perJohn Jeremiah Sullivan, tonele wanneer hij sonages aan het woord Pulphead, vertaling: Joris dialogen of zelfs perkomen, lijkt het alsof je Vermeulen, Uitgeverij De Bezige Bij, ISBN 978 90 234 sonages verzint. Wat erbij bent. James Wood, 7790 7 (€ 29,90) is dan echt, kun je je in Nederland vooral afvragen – maar misbekend van het schrijschien is Sullivan niet op zoek naar versboek Hoe fictie werkt, prijst authenticiteit, maar naar visies op in The New Yorker de manier aan de waarheid. waarop Sullivan de personen die hij Neem het essay waarin hij ‘de werbeschrijft tot leven brengt. Wood kelijkheid’ aan de hand van het plaatst Sullivans stijl tussen die van Tom Wolfe en David Foster Wallace – fenomeen van de TV reality show celebrity onderzoekt. Sullivan gaat niet de minsten. een avond ‘clubben’ met The Miz, een celeb uit de door hem trouw Deze combinatie van de essayist gevolgde The Real World (MTV), die en de literair auteur is paradoxaal, leeft van zijn betaalde aanwezigheid op publieke plekken. Na een poosje met hem en zijn fans te hebben gehangen, vraagt hij aan The Miz of hij niet bekaf wordt van dat jachtige leven. Mike (The Miz) antwoordt dat als je het bij nuchtere drank houdt en niet mixt, het wel goed komt. tableaus van de gebeurtenissen van die dag te maken. Voor de geëngageerde lezer kan dat ongemakkelijk voelen, maar waar anders kom je zo dicht op de huid van de rechterflank?

‘‘En je ziel dan?’ vroeg ik, ‘Trekt het geen zware wissel op je ziel?’

Hij tuurde naar zijn glas.

Lachen! Dat vroeg ik hem niet.’

Het jaar dat ik op hen allemaal verliefd werd is een ode aan het leven, de liefde en vriendschap.

ISBN 978 90 452 0494 9 – prijs: € 19,95 – ook verkrijgbaar als e-book. www.karakteruitgevers.nl

Het is een vraag die de schijnwereld van deze betrekkelijke vorm van roem op prangende wijze van een scherpe kanttekening voorziet.

Is Pulphead een van het begin tot het einde spannende essaybundel?

Ondanks zijn vaak scherpe observaties is Sullivan uiteindelijk toch eerder een verteller dan een waarnemer. Voor de deur van de nachtclub staat een afvalcontainer waar ‘een inwoner’ met witte spuitverf iets op gekalkt heeft. Dat het een inwoner zou zijn geweest, is een interpretatiekwestie. Dergelijke duidingen maken Sullivan enigszins onbetrouwbaar, omdat het soms onduidelijk is wat de schrijver weet en wat hij verzint. Bovendien is de schrijfstijl soms wat ongepolijst.

In een essay over Axl Rose komen we een driedubbele beschrijving tegen: ‘Axl en de jongens waren nog niet geland. Ze vlogen nog door de lucht.’

En toch en toch, je blijft lezen. Ik vergat bijna een koffieafspraak, mijn woonkamer had een zoom van boeken waarin ik even een bergleeuw leek te horen, zoals in dat essay over de christelijke jeugd-scene bij Creation in de heuvels van Pennsylvania, het grootste christelijke muziekfestival van de Verenigde Staten. Of zie ik er de blokhut in van zijn stokoude mentor, de schrijver Lyte waar Sullivan een poos bij in woonde. Kortom, de essays zijn niet allemaal puntgaaf, maar het lezen meer dan waard.

boekenkrant.com

februari 2014 pagina 5

internationaal

Haruki Murakami

© Gasper Tringale

Het rijk der kleuren De Japanse schrijver Haruki Murakami veroverde Nederland zeven jaar geleden met zijn roman Norwegian Wood. Hoewel dat boek hoog in mijn favorietenlijstje staat, durf ik te zeggen dat ­Murakami zichzelf met De kleurloze Tsukuru Tazaki en zijn pelgrimsjaren heeft overtroffen.

Door Selma van Aken

Haruki Murakami, De kleurloze Tsukuru Tazaki en zijn pelgrimsjaren, vertaling: Jacques Westerhoven, Uitgeverij Atlas Contact, ISBN 978 90 254 4207 1 (€ 19,95)

De titel mag dan niet erg pakkend zijn – het kostte me ruim een week voordat ik aan mensen kon vertellen welk boek ik aan het lezen was – het verhaal kruipt je gedachten binnen en houdt je tot de laatste bladzijde in zijn greep. Hoofdpersoon Tsukuru Tazaki is een teneergeslagen middertiger die zijn verleden moeilijk achter zich kan laten. Op aandringen van zijn vriendin duikt hij in dat verleden. Na jaren zonder contact

bezoekt hij zijn beste vrienden uit zijn jeugd. Met z’n vijven vormden ze toen een hechte vriendengroep die door het noodlot uit elkaar werd getrokken.

De kleurloze Tsukuru Tazaki is meer dan literatuur. Murakami weet de belevingswereld van de hoofdpersoon zodanig te beschrijven dat de lezer het gevoel heeft meegetrokken te worden in deze andere realiteit. Het belangrijkste element in het boek is kleur, waar steeds weer de nadruk op wordt gelegd. Tsukuru ziet zichzelf als een nietszeggend, kleurloos persoon in een wereld waar alles zich kenmerkt met een kleur. Net als in Norwegian Wood speelt muziek een grote rol. In geuren en (natuurlijk) kleuren wordt beschreven hoe Witje, Tsukuru’s jeugdliefde, het klassieke stuk Le mal du pays (‘heimwee’) speelt op de piano. Wanneer je De kleurloze Tsukuru Tazaki zou lezen met Liszt’s Années de Pèlerinage (‘pelgrimsjaren’) op de achtergrond, dringt de

Tsukuru ziet ­zichzelf als een kleurloos persoon in een wereld waar alles zich kenmerkt met een kleur. somberheid van Tsukuru nog meer je eigen lichaam en gedachten binnen en ervaar je de pijn van de personages nog sterker.

Op een prachtige, maar tegelijkertijd dieptrieste manier weet Murakami het leven te beschrijven van een man die voor de buitenwereld alles op orde lijkt te hebben. In werkelijkheid ziet Tsukuru zichzelf als iemand zonder kleur en inhoud, die nog te veel met zijn hoofd in het verleden zit om alles te geven voor zijn nieuwe vriendin Sala. Jeugdigheid

wordt niet gepresenteerd als iets waar je uitgroeit, maar als een aardewerken vaas die plots met ruw geweld kapot wordt gesmeten en in duizenden scherven uit elkaar spat.

Tsukuru’s zoektocht is die van een man die zich realiseert dat hij zijn leven nooit meer fatsoenlijk op zal kunnen pakken tot hij een poging doet om alle scherven bij elkaar te vegen en in elkaar te passen.

Het enige waar ik teleurgesteld over ben, is dat ik het Japans onvoldoende beheers om het boek in de originele taal te kunnen lezen. De karakters van namen en kleuren spelen namelijk een grote rol, die onmogelijk op dezelfde manier duidelijk te maken is in een vertaling. De kleurloze Tsukuru Tazaki smaakt naar meer en verdient het om met aandacht gelezen te worden: onder warme dekens verstopt als het buiten regent en je alleen thuis bent, zodat je helemaal in het verhaal kunt kruipen. Deze literaire 3D-ervaring is Murakami op zijn best.

boekenkrant.com

februari 2014 pagina 7

literatuur jeugd van tegenwoordig

Alle gekheid op een stokje Niet alle BN’ers en BV’s hoeven een boek uit te brengen, maar dat Faberyayo niet alleen met een ‘micro’ maar evengoed met een stylo kan rappen, bewijst hij met Sjeumig. Zijn verhalenbundel bevat achttien sprookjes voor volwassenen. Of beter gezegd: korte verhalen met een hoek af. De wereld van Pepijn Lanen wordt bevolkt door kabouters en sprekende dieren, maar ook Sinterklaas en de spleet tussen de tanden van Elton John krijgen een rol toebedeeld.

en ‘De entiteit giechelt een griezelige giechel op een frequentie of in een dimensie die ik niet op kan vangen’ doen het beste vermoeden. De losstaande verhaaltjes zijn soms schunnig en pointeloos, maar boven alles zijn ze stuk voor stuk heerlijk absurd. De humor zit hem in woordgrapjes, vreemde wendingen en van-de-pot-gerukte fantasie. Zo wil het Sinterklaasverhaal niet onderdoen voor de talloze gekke fabeltjes over bizarre figuren die knotsgekke avonturen beleven, veelal uitmondend in een vreemde plot.

In een interview vertelt Lanen dat rappen en schrijven twee werelden zijn die voor hem niets met elkaar te maken hebben. Toch is hij niet bang om zelf een link naar zijn eigen leefwereld en dus ook De Jeugd te leggen. Met name in het laatste Door Wendy Claes verhaal, ‘Midden in de ‘s nachts’, geeft hij inkijk in zijn leven: ‘Het nieuwe Jeugdalbum danst in ‘Sjeumig’ zou zoveel zeggen als ‘niet al zijn onafgemaakte glorie een regendans van onaardig’. Pepijn Lanen van onder stress om het vuur in mijn buik. (…) Vijf minuten meer De Jeugd Van Tegenwoordig schreef eerder al columns voor onder voordat Coco’s wekker gaat val ik in slaap’. Of is het – net als de rest – volledig verzonnen? meer Das Magazin. Zijn fantasieweJe hoeft beslist geen fan van De Jeugd te reld en schrijfstijl doen denken aan die van Hugo Matthijsen en Herman zijn om Lanens korte verhalen en schrijfstijl te appreciëren. Dat hij gevoel voor rijm en Brusselmans. Verwacht schaamteloos veredelde ritme heeft, hoeft niet te verbazen. Al waagt nonsens, die godzijdank niet te flauw wordt. hij zich soms aan zwaarbeladen termen zoals Treffende illustraties van Piet Parra gaan zijn ‘Zwijndwergenstafdebacle’, een overdolle verhaaltjes vooraf. daad aan uitdrukkingen en eindeOp een uiterst vermakelijke manier loze uitweidingen. Die omslachtigkraamt Lanen puberale onzin heid maakt dat je het boek niet in uit. Daarvoor hanteert hij – wat één ruk uitleest, maar het is juist had je verwacht – een jeugdige, prettig om nu en dan een verhaaltje Amsterdamse straattaal, de zogete lezen. naamde Nederhop. Die Nederhop is Bij wijlen dreigt hij uit de bocht soms lastig te begrijpen, zeker voor gaan: ‘Als een prins op een duur Vlaamse lezers. Denk aan woorden paard zal ik galopperen over de uitals: pleuris, geinponem, likmevestje, gebreide steppes van de literatuur. pislink, lafjes en de Babylonische Hele bibliotheken vol gebonden boespraakverwarring ‘poepen’. Jawel, de ken, goud op snee, zullen voor mij woordenkunstenaar waagt zich wel applaudisseren.’ Bescheidenheid had eens aan vuilbekkerij.

Pepijn Lanen, Sjeumig, Uitgehem minstens zozeer kunnen sieren.

Frasen als ‘Kinneke Jezus in een porverij Anthos, ISBN 978 90 414 2456 3 (€ 16,95) Hoe dan ook: sjeumig! nokelder, ik sta zelf ook in de fik!’

© Nick Helderman

Pepijn Lanen

brakman

Verhalen van een herinneraar Willem Brakman, die pas op zijn 39ste als auteur debuteerde en een kleine honderd boeken uitbracht, overleed op 85-jarige leeftijd.

Een kleine groep enthousiastelingen heeft zich verenigd in de Brakmankring, een vereniging die Brakman bij zijn leven graag bezocht.

Wie die kring googelt vindt een rijke site met allerhande informatie over Brakman en zijn werk. Het maakt dat de auteur, die in zijn tijd zo veel lezers had, nog niet is weggezonken in de bovenkamers van enkele mistroostige literatoren.

Door Merijn Schipper

Willem Brakman, De verhalen, Uitgeverij Querido, ISBN 978 90 214 4971 5 (€ 34,99)

Hoewel vrijwel jaarlijks een werk van hem uit het stof wordt getrokken (momenteel zijn nog twee publicaties van hem met brieven en essays in omloop) lijkt de auteur

langzaam de vergetelheid in te glijden. Het feit dat de meeste boeken van Brakman niet meer in omloop worden gehouden is waarschijnlijk een direct gevolg van de vraag naar zijn werk.

Gelukkig kun je nu bij je boekhandel terecht voor De verhalen. Een kloeke, vuistdikke gebonden uitgave met een enthousiasmerend voorwoord van Volkskrant-redacteur en literair criticus Arjan Peters. Peters weet in vier bladzijden het beeld op te roepen van een ‘geestig observator, een getalenteerde fantast, maar bovenal een begaafd herinneraar’. Net als Proust, op wiens sterfdag Brakman geboren werd.

Veel verhalen blikken dan ook terug op zijn jeugd, vakanties van vroeger, een oude tante en ga zo maar door. Hoewel de herinnering een van de grote thema’s uit zijn werk mag zijn, is het mysterie ook belangrijk.

Mysteries hebben altijd iets onbevredigends: er is nooit een laatste woord, een sluitsteen, een wetenschappelijke verklaring. Het komt op interpretatie aan en daarvoor vraagt Brakman om een beetje met

een enge reus in het bos die wel een hem mee te denken en de wereld kindje zou lusten, of springt uit de die hij geschreven heeft verder op te struiken met een duivelsmasker op. bouwen.

Zo vergt het verhaal ‘Een zeker onbe- Wanneer mevrouw Slagter hem tijdens een koffiebezoek ermee conhagen’ een paar lezingen of overdenkingen om het helemaal te snap- fronteert, geeft hij grif toe dat hij Gerrit een hak wil zetten, en onderpen. De ruimte lijkt veranderlijk: de wijl blijven beide partijen heel werkelijkheid zoals de hoofdperbeleefd. Het maakt dat soon hem waarneemt je op het puntje van je komt niet overeen met ‘Een geestig en met enige verde waarneming van observator, een stoel bazing door de zinandere personages. Het getalenteerde nen schiet, terwijl je verhaal krijgt daardoor iets van een droomfantast, maar je afvraagt waar dat nu allemaal vandaan staat. In het verhaal bovenal een komt.

‘Engel’, een van de favobegaafd rieten van Peters, daalt herinneraar’ Dit is iets wat Brakman er bijvoorbeeld een zo interessant maakt. grote naar vis stinkende Vaak wordt het mysterie van het vogel in een park neer – is dit een voorafgaande of wat zich nu werkeengel, een boodschapper? lijk afspeelt niet geheel opgelost. Het maakt dat de verhalen je nog lang Niet altijd zijn de personages aimabezighouden nadat je ze gelezen bel. ‘De gegoeden’ gaat het over een hebt. Je kunt geen portaalflat inloman die de kinderen van Gerrit pen zonder je af te vragen of jouw Slagter, een oud-studiegenoot, de waarneming overeenstemt met die schrik aanjaagt tijdens zijn vakanvan de bewoners, bij het Wekeromse tie bij het Wekeromse Zand vanZand ben je op je hoede en je speurt wege een fiks ressentiment tegen vijvers af, op zoek naar grote, naar zijn geluk, zijn welgesteldheid en vis stinkende vogels. zes kinderen. De man vertelt ze over

boekenkrant.com

februari 2014 pagina 8

literatuur freedom

Butcher’s Crossing

Butcher’s Crossing, het boek dat meer dan 50 jaar geleden voor het eerst verscheen, is een eigentijdse western die de lezer van nu 300 pagina’s lang in zijn greep weet te houden.

Door Selma van Aken Butcher’s Crossing brengt geen nieuwe vertelvorm of origineel avontuur, maar bewijst des te meer het schrijverstalent van Williams. In de vorm van de traditionele western vertelt hij het verhaal van de jonge Will Andrews die, compleet met paard en cowboyhoed, de wildernis intrekt om de vrijheid te zoeken. Hij verlaat Butcher’s Crossing, een klein stadje waar nooit wat gebeurt, richting het Coloradoterritorium, met als

alpen

doel om een enorme kudde bizons te slachten, te villen en de huiden met een enorme winst te verkopen.

Charley Hoge, een man die evenveel van whiskey als van God houdt, bestuurt de wagen met acht ossen ervoor gespannen. Miller, de leider van de groep, weet ergens anders nog een oude kennis op te duiken die ervaring heeft met het villen van de dieren. De vier mannen gaan het gevecht met de ongerepte prairie aan op weg naar de vallei, waar volgens Miller duizenden bizons zich te goed doen aan het groene gras.

Hoewel de jacht succesvol is, neemt de reis meer tijd in beslag dan de geplande twee weken: de mannen raken ingesneeuwd met hun stapels bizonhuiden en zitten ruim een jaar vast in de vallei. Dat is waar het verhaal pas echt interessant wordt.

De lezer waant zich in een wereld die doet denken aan Jon Krakauer’s De wildernis in, waarin personages de genadeloze natuur recht in de

Het Amerikaanse ideaal van de vrije, onafhankelijke man in een nieuw jasje

John Williams, Butcher’s Crossing, vertaling: Edzard Krol, Uitgeverij Lebowski, ISBN 978 90 488 1674 3 (€ 19,95)

ogen kijken. De mannen krijgen te maken met de brandende zon en een gebrek aan water, maar ook met bijtende kou en blauwe vingers. Dan zijn er nog de menselijke gevoelens die meespelen – het verlangen naar een vrouwenlichaam, een warme douche, een zacht bed. De mannen hebben enkel elkaar, een slinkende voorraad koffie en elke avond bizonvlees.

Dit is wat het heruitgegeven boek van de in 1994 overleden Williams zijn kracht geeft: dat je wilt reizen, dat je met minimale bagage de wildernis in wilt trekken, met alle risico’s van dien. Daarom zie je niet helemaal lekker lopende zinnen door de vingers en vergeef je Williams voor het feit dat hij eigenlijk niets anders doet dan het Amerikaanse ideaal van de vrije, onafhankelijke man in een nieuw jasje steken. Je voelt je schouder bijna schokken bij de terugslag van Miller’s geweer, je voelt je keel haast

uitdrogen als de mannen zich door de droge hitte slepen en je ervaart net zozeer als de helden uit het verhaal wat het met je doet als je daarna het stromende water van de rivier hoort. Dat is wat een schrijver goed maakt.

Hoewel het boek in eerste instantie symbool lijkt te staan voor de menselijke drang naar vrijheid en avontuur, eindigt Butcher’s Crossing met een nogal sombere ondertoon. De conclusie die de hoofdpersoon trekt over wat een mens drijft, is een stuk negatiever dan hoe hij er aan het begin van het boek tegenover lijkt te staan.

Misschien maar goed ook, want als het anders was gelopen, zat ik nu misschien ook met een tentje en een tondeldoos in gevecht met Moeder Aarde. Maar nu kan ik vooral de luxe van een warm bad en een kop dampende koffie in de ochtend waarderen.

De afstand van gemis Wie De duimsprong ter hand neemt, kan overvallen worden door een gevoel van déjà vu. Het binnenwerk doet sterk denken aan Sebalds literatuur: een intelligente tekst die vergezeld gaat van beeldmateriaal. Net als Sebald meandert Miek Zwamborn van de ene kaft naar de andere, het plot onderhevig makend aan haar interesses.

gesteente dat bij de grote verschuiving als een blinde passagier meeschoof’. Wie de draad even kwijt was bij dit uitzonderlijk kennis-inhoudelijke voorbeeld, voelt zijn hart weer opspringen.

Samen met hoofdpersoon klimmen we verschillende keren mee met haar klimmersmaatje Jens, doorstaan we kou, vermoeidheid, regen.

We spreken met Jens over zijn dromen, zien dat hij weer wat ouder is geworden en als een diesel wat langzaam op gang komt. Jens wordt een goede vriend die we plotsklaps kwijtraken als zijn moeder de hoofdpersoon belt en vertelt dat hij al twee weken wordt vermist.

De nergens bij naam genoemde hoofdpersoon is een gemotiveerd klimmer, een natuurliefhebber en Het is een schok en de hoofdpereen geoefend waarnemer. We lezen soon probeert ermee om te gaan haar taalgebruik, dat niet zelden door plekken af te gaan waar Jens verstoken is van klimmers-, natuuren zij eerder wandelden. Dat zijn vorsers- en geologenjargon. Dat jarniet zozeer ijdele pogingen om hem gon reist mee in soms prachtige te vinden, maar vooral bezwerinzinnen die in sterk contrast staan gen waarmee hij in haar leven blijft. met de soms haast wetenschappeTijdens haar zoektocht jaagt ze haast lijke benaderingen van natuurfeobsessief haar fascinomenen. Zo beschrijft naties na, misschien ze het ontstaan van de uit een even sterke Glarner Alpen (centraal behoefte om haar verZwitserland), waarbij lies te vergeten. bepaalde ‘dekbladen’ De periode na Jens is over ander gesteente gevuld met haar haast heen schoven. Daarop obsessieve onderzoek werden oude Permonaar geologische verTriassische gesteenten schijnselen en voorvan de Verrucanogroep al: Heim. Albert Heim over de jonge kalk(1849-1937), een zeer steen uit het Jura, Krijt getalenteerd geoloog en het Paleogene flysch die werkelijk bestaan heen geduwd. Maar heeft en wiens grootdan schrijft Swamborn: Miek Zwamborn, De duimste wapenfeit is dat hij ‘Bovenop de 250 tot 300 sprong, Uitgeverij Van Oorde Zwiterse Alpen in miljoen jaar oude, rode schot, ISBN 978 90 282 6091 7 kaart heeft gebracht.

Verrucano ligt weer (€ 17,50)

Om zijn leven zo nauwgezet mogelijk in beeld te brengen, volgt ze zijn voetsporen door ­Europa. Soms alleen aan de hand van biografische informatie, soms zelfs lijfelijk, zoals wanneer ze haar flesje water vult in een beek waar Heim moet hebben gezwommen.

Doordat ze in zijn levensloop duikt, komt ze een aantal fascinerende mensen tegen.

Dat zijn bijvoorbeeld de balonvaarder Spelterini waarmee Heim de alpen oversteekt en Mary Anning, een vroege vrouwelijke fossielenverzamelaarTessa Posthuma de Boer ster en paleontologe.

Miek Zwamborn Over die figuren krijg in moeilijkheidsgraad toenemende je van Zwamborn soms uitgebreid pogingen om de Horseshoe Falls in verslag. Dat is een charme, maar New Zeeland koorddansend over te je vraagt je zo nu en dan af of dat steken beschreven. Onder een eenrewel had gehoeven. Als Swamborn gelige verwijzing had de roman niet ingaat op de herkomst van Spelterigeleden, als een verwijzing al überni’s artiestennaam, lijkt ze wel erg haupt op zijn plaats was. ver van haar onderwerpen verwijWie dat voor lief neemt, heeft een derd. De ballonvaarder vernoemde prachtige natuurroman voor zich zich naar de beroemde koorddanseliggen. Natuurliefhebbers, klimmers res Maria Spelterini en twee bladen geologen zullen zich thuis voelen. zijden lang worden verscheidene En de ware lezer natuurlijk ook, als het aan Van Oorschot ligt. De duimsprong is een mooie roman over gemis. De titel verwijst naar een methode om met je duim afstanden in te schatten, maar ook naar de tijd die nodig is om verdriet een plek te geven. Waarmee ook lezers met een hart worden aangesproken.

Jens wordt een goede vriend die we plotsklaps kwijtraken

boekenkrant.com

februari 2014 pagina 9

de vertaler

Het diepe van de vertaling Vertaler Maarten Elzinga vertaalde een bloemlezing uit het gehele oeuvre van de Australische dichter Les Murray. De planken kathedraal is een zeer divers werk waarin een levensloop zichtbaar is van een boerenzoon in een gehucht in Australië tot een volwassen man die over de hele wereld gelezen wordt. Ik sprak met Elzinga over Australë, de muzikaliteit van taal en het vertalersvak.

Door Maria van Leeuwen

Hoe kwam je erbij om juist deze dichter te vertalen?

‘Ik was ontzettend geraakt door een beroemd gedicht van hem, ‘The Cows on Killing Day’. Wat mij aansprak was het ritme, het gedicht voelde aan als muziek. Murray was de zoon van een melkveehouder, hij heeft veel gedichten over dieren geschreven.

Ik vertaalde op dat moment al vanuit het Engels, maar ik had nog nooit van Australische dichters gehoord.

Ik dacht bij Australië voornamelijk aan schapen en tennis. Via een andere vertaalster die hem al vaker vertaalde en begeleidde op tournees kwam ik in contact met Les. Ik heb hem kunnen uithoren over de betekenis van zijn gedichten, hieruit is een vriendschap opgebloeid.

Ik heb me steeds verder verdiept in zijn poëzie. Uiteindelijk ben ik, mede door ons intensieve contact, gekwalificeerd om hem te vertalen.’

Wat voor soort vragen stelde je hem over zijn gedichten?

‘Alles! Hij is hoogbegaafd en heeft een halffotografisch geheugen, dit resulteert bij hem in een encyclopedische kennis die hij al van jongs af aan heeft opgebouwd. Hij spreekt twaalf talen, waaronder Nederlands. Ik zat een keer naast hem in de bus toen hij opeens begon te zingen: “Poesje mauw, kom eens gauw,

ik heb lekkere melk voor jou!” Ik dacht: help! Zit ik toch naast een Nederlandse dichter? Maar goed, dit geeft wel aan hoeveel kennis hij als bagage heeft. Dit klinkt door in zijn gedichten. Voor gewone mensen is dit moeilijk te begrijpen. Hij heeft mijn vragen enorm geduldig aangehoord en beantwoord, wat het contact bijzonder maakte.’

Hoe zou je de stijl van de gedichten van Murray omschrijven?

‘Bij tijd en wijle ontroerend persoonlijk, maar bovenal zeer precies in de observaties. Hij beschrijft in zijn gedichten letterlijk wat hij bedoelt. De kracht ligt in deze precisie. Dit geeft aan over wat voor geheugen en observatievermogen Les Murray beschikt. Een fragment uit ‘De warme regen’: ‘Tegen wat donkerdere bomen of een openstaande garage: / daar zien we de regen op een gestapelde dag voor het eerst, / een dunne diagonaal die het licht in de lucht plaatst / voor een jaren veertig stilleven van fietsen en teilen’. Je ziet het voor je: je kijkt in de schaduw, waar de regen voor het eerst te zien is. Dan zie je de regendruppeltjes opflitsen in de zon. Je ziet de regen dan inderdaad diagonaal. De regen plaatst op deze manier het licht van de zon in de lucht.’

Je hebt zelf de selectie gemaakt uit zijn hele oeuvre. Hoe maak je zo’n selectie?

‘Door aan hemzelf en vooral ook aan andere Australiërs te vragen wat zij de beste gedichten vonden van hem. Hieruit heb ik zelf een tweede selectie gemaakt. Daarbij vallen er gedichten af omdat ze te Australisch zijn, en dus niet geschikt voor een Nederlands publiek. De selectie die hieruit voortkwam heb ik voorgelegd aan Les en hij leverde hier commentaar op.

Uiteindelijk liet hij de keuze wel aan mij.’

Les Murray, De planken kathedraal, vertaling: Maarten Elzinga, De Harmonie, ISBN 978 90 761 6830 2 (€ 29,90)

Je bent zelf ook actief bezig met muziek, hoe verhoudt muziek zich tot poëzie volgens jou?

‘Taal is muziek voor mij. De meest muzikale kant van taal vind ik poëzie. Ik houd in het

Maarten Elzinga

foto Jana-Kumpl

bijzonder van moderne dichters die hun werk in een klassieke vorm gieten. Nu is de vorm bij Murray op het eerste gezicht niet klassiek, maar je voelt aan het ritme dat er een klassieke structuur onder ligt. Dit heeft te maken met het aantal lettergrepen per versregel en waar de nadruk ligt. Het vijfvoetig jambe wordt door hem af en toe gebruikt. Hierdoor voelt iedere lezer een grondliggende beat. Hier hoef je geen kenner voor te zijn. Maar hij gebruikt dit jambe niet te vaak, hierover varieert hij eindeloos. Dit geeft een jazzy gevoel. Deze vrije vorm van een klassiek ritme wordt in Australië vaak gebruikt en wordt ‘sprawl’ genoemd.’

Hoe goed moet je de Engelse taal beheersen voor zo’n vertaling?

‘Natuurlijk zou ik mezelf nu op de borst kunnen kloppen en zeggen dat je wel geweldig Engels moet beheersen om te vertalen vanuit het Engels maar dat geloof ik niet. Ik heb wel in Amerika gestudeerd, dan zou je verwachten dat mijn Engels heel goed is, maar ik had toen een vriendin met wie ik vooral Frans sprak.

Ik vind dat het bij vertalen voornamelijk gaat over de beheersing van de taal waarnaar je vertaalt, in mijn geval het Nederlands. Je kunt natuurlijk allerlei woordjes opzoeken en vertalen, maar daarna begint het eigenlijke werk pas. Dan draait het erom hoe groot je woordenschat van het Nederlands is.’

Je schrijft in je nawoord: ‘Er gaat veel poëzie verloren in vertaling

‘Hij beschrijft in zijn gedichten letterlijk wat hij bedoelt, de kracht ligt in deze precisie’ – maar als het proces gunstig verloopt komt er ook poëzie bij.

Hoeveel erbij komt, hangt af van hoe het proces van het vertalen gaat’. Hoe ziet dit ‘proces’ eruit voor jou?

‘Dit proces begint op het moment dat ik heb besloten dat ik een bepaalde dichter wil vertalen. Hier gaat een lange periode van lezen aan vooraf. Ik zoek vervolgens alle betekenissen op van woorden en uitdrukkingen die ik nodig heb. Je moet als vertaler veel meer weten dan de gewone lezer. Je moet weten waarom de dichter iets geschreven heeft, met wat voor gevoel hij dat schreef en hoe datgene wat geschreven staat zich verhoudt tot andere manieren om hetzelfde te zeggen.

Hierna neem ik even pauze om me vervolgens in het diepe van de vertaling te storten. Dit wil niet zeggen dat vervolgens alles vanzelf gaat, het is nu eenmaal soms gepruts en af en toe heb ik het idee dat het beter is om te stoppen. Maar als het proces goed gaat denk ik opeens: hé het wordt heel wat!’

Thomas van Aalten Leeuwenstrijd € 19,95

Verrassend actuele literaire roman waarin de gruwelijkste gebeurtenissen uit de 20ste-eeuwse geschiedenis tot leven komen. Een onvergetelijk verhaal over liefde, moed en een onverwachte heldendaad.

Douwe werkt op een tankstation, waar hij bevriend raakt met Mehmet en Toni. Via Toni maakt hij kennis met VOWA, een koeriersdienst gespecialiseerd in het vervoer van ‘zeepjes’, ofwel drugs. Hij betreedt de snelle wereld van het geld, maar die wereld heeft helaas ook een keerzijde…

Verraad, verzet en verzoening in één familie.

Leeuwenstrijd geeft een panoramische blik op Nederland aan de hand van vier vaders en zonen Dona, die elk op hun eigen manier de idealen van een generatie vertegenwoordigen.

‘Hartverscheurend, een fenomenale roman, grandioos.’ Claar van Lieshout BRUNA Horst

Snelle en spannende roadthriller over de schimmige wereld van drugskoeriers

Een grootse roman over vier generaties

Ook als e-book verkrijgbaar

Ook als e-book verkrijgbaar

Ook als e-book verkrijgbaar

€ 24,95

www.nieuwamsterdam.nl

Auke van Stralen Tankstelle € 18,95

Elliot Perlman Wat nooit is verteld

boekenkrant.com

februari 2014 pagina 11

boekfragment

Niet alle smeerlappen komen uit Wenen

Andrea Molesini, Niet alle smeerlappen komen uit Wenen, vertaling: Marieke van Laake, ­Uitgeverij Wereldbibliotheek, ISBN 978 90 284 2553 8 (€ 19,90)

In november 1917 vorderen oprukkende Oostenrijkse en Duitse troepen in het noordoosten van Italië het landhuis van de familie Spada.

Er worden enkele officieren ingekwartierd, die net als de Spada’s van adel zijn.

Aanvankelijk verloopt het gedwongen samenleven harmonieus; men kent immers dezelfde maatschappelijke codes. Maar wanneer de bezetters in het dorp een burger executeren en enkele vrouwen verkrachten, worden de verhoudingen op scherp gezet. Een van de leden van de familie, Paolo, besluit daarop samen met zijn vriendin het plaatselijke verzet te helpen.

Giulia had het masker aan haar ceintuur gehangen. Ze keek niet naar me en liep snel. Diep in het bos hoorden we plotseling stemmen onze richting uit komen. Duitse stemmen.

We keken elkaar aan. ‘Laten we die kant op gaan,’ zei ik zachtjes. ‘Ze zijn er al,’ zei zij en ze sloeg haar armen om me heen en drukte haar lippen op de mijne. Ik voelde de punt van haar warme, zoete tong langs mijn

snijtanden glijden, mijn mond binnendringen. Maar een kille geweerloop scheidde mijn hals van die van haar.

‘Mooi frouw, mooi,’ zei de soldaat die naast degene stond die ons met zijn geweer uit elkaar hield en met starende blik naar Giulia keek, zonder iets te zeggen, zijn mond tot een grimas vertrokken. ‘Ik uit Pola,’ ging de andere soldaat door. Zijn geweer hing over zijn schouder, zijn jas was smerig en zijn mouwen waren op meerdere plaatsen gescheurd. ‘Rood frouw mooi, frouw als thuis,’ zei hij en hij streek over de haren van Giulia, die mij strak tegen zich aan bleef houden en me met een voldane blik aankeek, zonder ook maar een spoortje van angst. Ik voelde de kille loop tegen de huid van mijn kin en wist niet wat ik moest doen.

‘Als je tot over je oren in de moeilijkheden zit,’ had tante Maria een keer tegen me gezegd, misschien om grootvader te imiteren, ‘heeft het geen zin om te bidden en ook niet om in paniek te raken, maar bidden is natuurlijk wel praktischer.’

Ik klemde me aan die zin vast en voelde een lach in me opkomen. En ik lachte daadwerkelijk, zonder na te denken. Giulia, helderder dan ik, greep de kans onmiddellijk aan en lachte ook, harder en harder, steeds harder, terwijl ze nu eens naar mij keek en dan weer naar de soldaten,

die ten slotte ook in lachen uitbarstten. Toen zette Giulia een stap terug en haalde, ineens ernstig, met twee vingers de geweerloop van mijn keel en richtte hem naar de grond. De Oostenrijker hing zijn wapen weer over zijn schouder. En in de plotseling ontstane stilte legde Giulia haar hoofd op mijn schouder en glimlachte.

De man met de Istrische tongval zei iets in het Duits tegen de ander, daarna schudde hij zijn hoofd en nam ons van kop tot teen op. ‘Hou van je, hou van je,’ zei hij grinnikend, en hij gaf een klap op de rug van zijn maat – die ons met kleine, lege ogen bleef aanstaren, zijn schaarse, donkere tanden ontbloot.

Giulia was een vurig meisje en zij hadden god weet hoe lang al niet meer zo’n vrouw gezien.

boekfragment

Fiona. In koelen bloede In Fiona. In koelen bloede worden Fiona en haar collega Adrian Condon naar een incident in Cyncoed geroepen. Er zijn illegale spullen gevonden bij de ontruiming van een huis.

Harry Bingham, Fiona. In koelen bloede, ­Uitgeverij De Fontein, ISBN 978 90 261 3598 9 (€18,99). Half februari verkrijgbaar

‘De centrale geeft ons een adres aan de Rhyd-y-penau Road, dicht bij het reservoir. Geen buurt waar we vaak naartoe moeten. Straten met gesnoeide ligusters, nette voortuintjes en vitrage voor de ramen.

Vrijstaande woningen en schoothondjes.

We doen er tien minuten over om er te komen. Een grote, blauwe vrachtwagen, waarvan de achterportieren klapperen in de wind, geeft aan waar we moeten zijn. Condon rijdt met een vaartje de oprit op en parkeert onder de kale takken van een kersenboom. We stappen uit. Condon draagt een uniform en ik niet. Hij is een man en ik niet.

Logisch dus dat de verhuizers zich tot hem richten, hun handschoenen uittrekken en zijn hand op en neer zwengelen, ook al ben ik Condons meerdere. Het maakt mij niet uit. Ik sta erbij en kijk naar de voorbijzeilende wolken. Clandestiene spullen.

Wat kan dat hier nou helemaal zijn?

Ik vang flarden van het gesprek op.

In de bungalow woonde een dame op leeftijd. Ze is twee maanden

geleden gestorven. Ze had familie in Australië. Verder niks bijzonders. De blauwe verhuiswagen staat vol meubels die je van een oude dame kunt verwachten. Mahoniehout, gebogen stoelpoten, volanten van groen velour. Beige kussens met bleekgouden kwastjes. Meer kan ik niet zien, omdat het portier weer dichtklapt door de wind.

Condon loopt met de verhuizers naar de garage. Ik drentel achter hen aan.

De garagedeur staat omhoog. Voor de ingang staat een halfvolle container. Oud tuingereedschap, verfblikken met vastgekleefde deksels, bezems waar bijna geen borstelharen meer aan zitten, een kwetsbaar ogende, inklapbare ligstoel. De garage is voor de helft uitgeruimd.

Teakhouten tuinmeubels. Van het soort dat goed blijft als je het ’s winters en bij regen binnenhoudt en alleen buitenzet als het er weer voor is.

Een vrieskist. Een knots van een ding. Zo groot als twee badkuipen. Van het soort dat lieve, oude dametjes die achter hun vitrage met hun schoothondjes dicht bij het Llanishen Reservoir wonen, in de herfst vullen met zelfgemaakte appelmoes en de lamskoteletten die de slager in de aanbieding heeft.

Aangezien de elektriciteit twee maanden geleden is afgesloten, zijn de appelmoes en de koteletten nu niet fris meer. De bovenste laag van

de uit de kist opgediepte pakketjes ligt inmiddels te stinken in een vuilnisbak. Op de grond liggen nog meer in plastic verpakte pakjes. Een hele berg. Het bedorven vlees heeft een onaangename grijze kleur, neigend naar geel. Uit de zakjes druipt vocht.

Dat is echter niet wat de aandacht trekt. Wat de aandacht trekt, is wat er naast de lamskoteletten en speklappen op de betonnen garagevloer ligt. Een stevige plastic zak van meer dan een meter lengte. Eveneens gevuld met rottend vlees. Dezelfde gelige tint. Hetzelfde druipende vocht, dezelfde stank. Het verschil is dat dit stuk vlees veel lijkt op een menselijk been. Vooral omdat het een hooggehakte schoen draagt.’

boekenkrant.com

februari 2014 pagina 12

alles delen

Roman voor de Facebook-generatie Dave Eggers’ De Cirkel begint met de jonge high-potential Mae Holland, die intens ongelukkig is met haar kantoorbaantje in het leeglopende dorp van haar ouders.

Ze ergert zich aan dit dorp, aan haar baas en wil zielsgraag ontsnappen aan haar kleurloze bestaan.

Door Wieneke van Koppen Op een dag biedt haar succesvolle studievriendin Annie haar geweldige kans. Ze mag bij De Cirkel gaan werken! Dit gigantische internetbedrijf brengt mensen samen, zoals Facebook dat ook doet. De Cirkel gaat echter een grote stap verder: bankgegevens, je boodschappen en je medische gegevens zijn allemaal via de cirkel beschikbaar. Op die manier heb je nergens meer wachtwoorden voor nodig.

Mae is dolblij met deze uitdaging en doet alles om haar nieuwe baan te behouden. Ze begint bij de afdeling

Customer Experience en zet zich maximaal in. Toch krijgt ze de kritiek niet betrokken genoeg te zijn en ze besluit nog meer haar best te doen om een goede Cirkelaar te worden. Dit gaat perfect, tot ze een keer (letterlijk) de mist in gaat wanneer ze betrapt wordt op illegaal kajakken. De camera’s in bezit van de Cirkel (die nu als een soort NSA fungeert) hebben haar gezien en naast een bezoekje aan de politie wordt ze ook op het matje geroepen bij de baas. Vrijwillig biedt ze aan om ‘transparant’ te worden. Op deze manier zal ze zich beter gedragen. In de praktijk houdt het in dat men niet alleen kan meekijken met haar wegen op het internet, maar haar ook in real-life 24/7 kan volgen.

Het motto van dit boek – ‘alles wat gebeurt, moet openbaar zijn’ – wordt al heel snel duidelijk.

Uit het boek: ‘Wat nodig is, wat ook zal komen, is bewijsmateriaal en de mogelijkheid om mensen ter verantwoording te roepen, en het is aan ons om te getuigen. En met dat doel voor ogen eis ik dat alles wat

gebeurt openbaar moet zijn.’ Op het scherm verschenen de woorden: alles wat gebeurt moet openbaar zijn. ‘Jongens, we staan aan de vooravond van de Tweede Verlichting. En dan heb ik het niet over een nieuw gebouw op de campus. Ik heb het over een tijdperk waarin we niet langer toestaan dat het merendeel van het menselijk denken, handelen en succes wegsijpelt als een lekke emmer.’

Als hoog opgeleide vierentwintigjarige dame lijkt Mae enerzijds erg ambitieus en verstandig. Anderzijds toont ze zich op de cruciale momenten telkens een beetje naïef en dommig. Ze doet het regelmatig in de toiletten met een onbekende man die een gevaar kan zijn voor De Cirkel.

Daarnaast laat ze zich ook nog eens door hem meeslepen naar de krochten van het kantoor, waar ze eigenlijk niet eens mag komen. Het stomste is nog dat ze helemaal niks doet met de informatie die ze daar opdoet. Ze geeft toe aan alle idiote voorstellen van haar baas en aan die van de grote groep volgers

op internet. Het zou kunnen dat het niet zozeer naïviteit is, maar de angst om niet aardig gevonden te worden. Handig is ze in ieder geval niet. Mae voldoet op deze manier naadloos aan het stereotype van het ‘domme gansje’ en het zal de nekharen van menig feminist overeind doen staan.

Het rampscenario dat geschetst wordt in deze roman lijkt stiekem best dichtbij te komen, mits je een mediaverslaafde twenty-something bent. Moet je je Facebook verwijderen? Je smartphone toch maar de deur uitdoen? Of voortaan gewoon weer brieven gaan schrijven? En is de macht van bedrijven als Google en Facebook niet véél te groot? De Cirkel zet je aan het denken.

Maar het verschrikkelijke vooruitzicht dat het boek schetst van camera’s op elke plek, zelfs in de kantoren van de grootste politici, is niet echt realistisch. De roman loopt op wel meer plekken mank. Zo zijn de karakters niet geweldig uitgewerkt.

Het idee achter De Cirkel is zeer intrigerend, maar Eggers had meer uit deze roman kunnen halen.

Dave Eggers, De Cirkel, ­ ertaling: Gerda Baardv man, ­Lidwien Biekmann, Brenda Mudde, Elles Tukker, ­Uitgeverij Lebowski, ISBN 978 90 488 1863 1 (€ 22,50)

hoog bezoek

Dan Brown en het Rembrandt-mysterie Dan Brown is als een popster: hij heeft miljoenen fans, hij wordt tijdens zijn eerste persconferentie in Nederland begeleid door bodyguards en maakt ook nog eens graag muziek.

Maar daar houdt de vergelijking op: met zijn ouderwetse jasje en eloquente spreekstijl lijkt de thrillerschrijver nog het meest op een bevlogen bibliothecaris.

‘Schrijven is voor mij een manier om onderwerpen te onderzoeken waar ik enthousiast over ben en over wil leren’ nieuwsgierigheid en puzzeldrang komen samen in Robert Langdon, het hoofdpersonage van vier verschillende Brown-boeken. ‘Robert Langdon is de man die ik zou willen zijn,’ aldus Brown. ‘Hij heeft een onvermoeibare intellectuele nieuwsgierigheid, weet enorm veel over kunst, symbolisme en filosofie. Hij leeft een spannend leven, het leven dat ik graag zou willen leiden. Als schrijver zit ik een hoop uren per dag alleen in het donker. Terwijl hij door de mooiste steden van Europa dwaalt. Ik ben alleen niet zo dapper als hij. Terwijl je lekker rustig koffie aan het drinken bent als schrijver, kun je je hoofdpersoon van kliffen af laten springen.’

Door Anouk Abels

In de prachtige bibliotheek van het Rijksmuseum, op steenworp afstand van de beroemde schilderijen van Rembrandt en Vermeer, vertelt Brown hoe hij geniet van de Amsterdamse architectuur en Nederlandse kunst.

Al gauw wordt hem gevraagd of de Nederlandse meesters hem wellicht zullen inspireren tot het schrijven van zijn volgende boek. Hierover houdt Brown zijn lippen stijf op elkaar. ‘Ik ben geïnspireerd geraakt door de stad en de mensen die ik hier heb ontmoet. Maar ik zeg nooit waar ik op dit moment aan werk!’

Toch is het geen gekke vraag. Met zijn thrillers wist Brown een wereldpubliek te fascineren met Bernini, Da Vinci en, in zijn laatste boek Inferno, Dante. Hoe krijgt Brown het voor elkaar om zo veel mensen geïnteresseerd te krijgen in oude, ‘stoffige’ Europese kunstenaars?

‘Schrijven is voor mij een manier om onderwerpen te onderzoeken waar ik enthousiast over ben en over wil leren’, aldus Brown. ‘Om deze te

Dan Brown(l), tijdens het vraaggesprek met Frénk van der Linden distilleren, zodat mensen die geen specialist zijn het kunnen begrijpen en ervan kunnen genieten.’

Er blijken een hoop onderwerpen te zijn waar Brown enthousiast over is. Met flair vertelt hij over zijn voorliefde voor Friese paarden, zijn schrijfproces (‘Ik werk meestal van 4 tot 11 in de ochtend’) en zijn obsessie met puzzels en raadsels, die een hoofdrol in zijn boeken vervullen. De code-expert beleefde als kind een sleutelmoment op kerstochtend, toen er geen cadeautjes

titus vegter

onder de boom lagen, maar een code.

‘We losten de puzzel op, die ons vertelde naar de keuken te gaan, en in de koelkast vonden we nog een puzzel, die ons weer naar een andere locatie stuurde. We gingen het hele huis door, deze codes volgend. En toen we weer terugkwamen in de woonkamer lagen al onze cadeautjes onder de boom. Dat was het moment waarop ik realiseerde dat leren leuk kan zijn. Dat puzzels oplossen leuk kan zijn. En dat liet ik nooit gaan.’

Deze combinatie van intellectuele

Dan Brown, Inferno, vertaling: Marion Drolsbach, Erica Feberwee, Yolande Ligterink, Uitgeverij Luitingh-Sijthoff, ISBN 978 90 245 6185 8 (€ 22,95)

Browns bezoek aan Nederland is ook niet saai te noemen. Zo mocht hij tijdens College Tour honderden nieuwsgierige studenten toespreken en wordt er bekendgemaakt dat er van Inferno meer dan 376.000 exemplaren in Nederland zijn verkocht. Maar of al die spanning en sensatie ervoor hebben gezorgd dat Langdon in het volgende Brownboek Amsterdam onveilig maakt?

Dat blijft voorlopig een raadsel.

boekenkrant.com

februari 2014 pagina 13

spanning de vertaler

karakterthriller

Rikkie Degenaar

Rikkie Degenaar vertaalt sinds 2002 de boeken van Isabel Allende. Negen boeken later beleeft ze nog steeds veel plezier aan haar werk rondom de schrijfster. ‘Allendes werk vertalen is heerlijk.

Ze schrijft zo helder. Bovendien heb ik na het vertalen van zo veel boeken haar echt goed leren kennen.’

In hoeverre wijkt Ripper af van Allendes eerdere boeken?

‘Ripper is een typisch Allende-boek, maar ze doet dit keer iets nieuws: ze schrijft een thriller, maar geeft daar een eigen draai aan. Het duurt even voordat het verhaal op gang komt, maar dan wordt het ook wel heel spannend.’

Is Ripper ook anders omdat de Zuid-Amerikaanse schrijfster het verhaal dit keer in Amerika laat afspelen?

‘Allende heeft een aantal boeken geschreven die heel Zuid-Amerikaans zijn, maar ze woont tegenwoordig in de VS en ze heeft een Amerikaanse man, en soms merk je daar de invloed van.

Toch blijft ze Zuid-Amerikaans in haar stijl van schrijven.’

Hoe ging het vertaalproces van Ripper in zijn werk?

Bij het vertalen lees ik de tekst een aantal keren door. Eenmaal hardop, want dan hoor je of er storende herhalingen of verkeerde ritmes in zitten.

Ook vind ik het belangrijk dat je de brontaal er niet doorheen hoort. Verschrikkelijk, van die vertalingen die lezen als vernederlandst Spaans!

Voor een goede vertaling wil je graag de tijd hebben. Zo is het altijd fijn om een vertaling op een gegeven moment twee weken te laten liggen, om haar vervolgens weer op te pakken en als nieuwe, Nederlandse tekst te lezen. Daarna neem ik het Spaans er pas weer bij om te controleren of ik niet te ver ben afgedwaald van het origineel.’

Kwam je nog moeilijkheden tegen?

‘Ik heb Ripper vanuit het manuscript vertaald.

In zo’n manuscript kom je vaak nog allerlei fouten tegen – objecten die opeens van plek veranderd zijn, of leeftijden die niet meer kloppen.

Aangezien er een aantal scènes met lijken in voorkomt, had ik een bevriende patholoog-anatoom om advies gevraagd. Zij liet me weten dat sommige van die passages gewoonweg niet klopten.

Zulke ontdekkingen meld ik altijd bij de auteur.

Allende stuurde me een bedankmail terug, en heeft vervolgens mijn opmerkingen naar alle andere vertalers door‘Allende stuur- gestuurd. Dat is toch wel gaaf!’ de me een

bedankmail terug, en heeft mijn opmerkingen naar alle andere vertalers doorgestuurd!’

Vind je dat vertalers meer erkenning verdienen voor wat ze doen?

‘Vertalers maken de buitenlandse literatuur beschikbaar voor het Nederlandse publiek. Toch komt het vaak voor dat hun naam niet genoemd wordt, terwijl dat wel zou moeten. Vertaalwerk is enorm ambachtelijk. Het is een combinatie van het artistieke en het taalkundige: je moet zowel je brontaal als je doeltaal bijzonder goed beheersen. Ook moet je kennis hebben van verschillende culturen.

Dat vind ik fantastisch aan mijn werk. Zo mocht ik me tijdens het vertalen van eerdere boeken van Allende onderdompelen in de wereld van verslaving, of in de koloniale geschiedenis. Vertalers openen buitenlandse literatuur voor Nederlandse lezers. En dat is een prachtig vak!’

Isabel Allende

© Lori Barra

Moord in San Francisco Isabel Allende is, als één van Zuid-Amerika’s populairste auteurs, een pionier op het gebied van het magisch realisme. Met Ripper betreedt ze compleet nieuw terrein.

Door Anouk Abels

Ripper. De Ripper-spelers, die normaliter waargebeurde moordmysteries uit de geschiedenis proberen te ontrafelen, storten zich ditmaal op een recente serie moorden in Amanda’s woonplaats San Francisco. Toch wel handig: Amanda’s vader is werkzaam bij de recherche, en het is wel heel gemakkelijk voor dochterlief om aan autopsieverslagen en details uit het onderzoek te komen.

Het boek opent met de ontvoering van een Hoewel er af en toe een moord wordt vrouw, die om midgepleegd en we inzage krijgen in dernacht vermoord zal worden. Daarna krijgen zowel het Ripper-onderzoek als het professionele recherchewerk, focust we te maken met een Allende zich met name op de ontgruwelijke moord op wikkeling van haar personages. een man in een gymzaal, waarbij er Waar de gemiddelde thrillerschrijver creatief gebruik wordt gemaakt van personages schetst, maakt Allende een honkbalknuppel. Allende laat er er met haar karakteristieke manier geen gras over groeien: haar eerste van schrijven complete kunstwerthriller, inclusief angstaanjagende ken van. Of het nu gaat om Ryan moordpartijen, is een feit.

Millers flashbacks naar de oorToch laat de Chileense schrijfster de log in Afghanistan, Indiana’s tiesuspense snel achter zich. We krijnerzwangerschap of gen ruim de tijd om de anorexia van één kennis te maken met van de Ripper-spelers: de aantrekkelijke arozowel de hoofdpersomatherapeute Indiana, nages als de figuranhaar aparte tienerdochten worden voorzien ter Amanda en hun van een gedetailleerde grote kennissen- en voorgeschiedenis. familiekring, inclusief Dit maakt van Ripper Indiana’s talloze aanmeer een karakterrobidders. Terwijl de zorgman dan een thriller. zame, naïeve Indiana Er zijn bloedstollende worstelt met de gevoemomenten die verbonlens die ze heeft voor den zijn met het wel zowel haar schatrijke en wee van Indiana minnaar Alan Keller als en haar dochter, maar ex-militair en familieIsabel Allende, Ripper, vertahet duurt lang voorvriend Ryan Miller, is ling: Rikkie Degenaar, Uitgedat de urgentie van Amanda geobsedeerd verij Wereldbibliotheek, ISBN 978 90 284 2564 4 (€ 19,90) dat verband voelbaar door het online spel

Hoewel er af en toe een moord wordt gepleegd, focust Allende op de ontwikkeling van haar personages. is. Moordpartijen vinden plaats, maar krijgen pas hoofdstukken later weer aandacht. En dan hebben ze eigenlijk te veel aan impact verloren om daadwerkelijk spanning op te roepen. Nadat de moordenaar is ontmaskerd, is er een uitgebreide beschrijving van de levensgeschiedenis van deze dader. En hoewel Allende dit relaas met verve vertelt, kun je toch niet wachten tot de trein weer gaat rijden en we eindelijk belanden bij het zinderende slotstuk.

Wie Ripper leest, moet dan ook geen klassieke whodunnit verwachten.

Lees het boek voor de kleurrijke personages, de zangerige dialogen en de schrijfstijl die Allende zo beroemd heeft gemaakt. Laat je meevoeren naar San Francisco, een personage op zich dankzij de realistische en aantrekkelijke weergave van de stad.

Dwaal door de straten, langs het water van de baai en de Golden Gate Bridge. Verlaat de duistere schaduwen en stap in het zonlicht, want daar heeft Ripper je namelijk het mooiste te bieden.

Nieuwe boeken uitgeverij Conserve Hoe duur was de suiker?

Tandem – Roman over een plantersleven

Het beroemde boek van Cynthia McLeod – nu gestoken in een nieuw jasje – eindelijk verfilmd door Jean van de Velde, openingsfilm van het Nederlands Film Festival. Reeds 130.000 verkocht in Nederland en Suriname. Van de filmeditie nu 30.000 in druk. Op 8 februari begint de VARAtelevisie op prime time op zaterdagavond 8 februari met deel 1 van de 4-delige tv-serie Hoe duur was de suiker? gebaseerd op de film van Jean van de Velde.

Cynthia Mc Leod, Filmeditie Hoe duur was de suiker?

312 pagina’s met filmfoto’s, Uitgeverij Conserve, ISBN 978 90 5429 348 4 (€ 12,50)

Planter Dirk Sanders leidt de tabaksplantage Tandem, vlakbij Deli op Sumatra, op een menselijke manier. Hij krijgt daarbij steun van Paul Mertz, de enige planter die met vrije koelies werkt. Zonder ‘bier godverdomme’ is het leven niet vol te houden, maar het gezelschapsleven op de soos is niet de grootste drijfveer van Sanders die de Javaanse Moerta eerst als huishoudster krijgt en later als vrouw. Dirk Sanders is de grootvader van schrijver Jacob Vis. Tandem is nu net als Moerta gedundrukt.

Moerta – Roman over vrouwelijke Indische arts en vermeend terroriste Moerta krijgt als echtgenote van Dirk Sanders alle steun om in Batavia (Jakarta) te gaan studeren voor arts. Eenmaal klaar maakt ze een indrukwekkende tocht als huisarts voor Papua’s in NieuwGuinea (Irian Jaya) waar ze het hoofd van haar voorganger in ontvangst mag nemen uit handen van de menseneters. Terug op Sumatra wordt ze beschuldigd van terrorisme omdat ze rebellerende jongens geholpen zou hebben als dokter. Ook Moerta is gedundrukt net als Tandem..

Jacob Vis, Tandem – Roman over een plantersleven, 584 pagina’s, ISBN 978 90 5429 329 3 (€ 24,99)

Jacob Vis, Moerta, Uitgeverij Conserve, ISBN 978 90 5429 349 1 (€ 24,99)

Uitgeverij Conserve

Voor meer info raadpleeg onze website: www.conserve.nl Uitgeverij Conserve, Tureluur 12, 1873 JW Groet, telefoon 072-509 3693

boekfragment

Wat nooit is verteld Elliot Perlman ontroert met zijn roman over de schokkende gebeurtenissen van de Tweede Wereldoorlog en de harde strijd van AfroAmerikanen om burgerrechten. Aan de hand van onbekend historisch materiaal leidt Perlman de lezer van het Europa van net na de oorlog via de zwarte burgerrechtenbeweging in de jaren zestig naar hedendaags New York.

Elliot Perlman, Wat nooit is verteld, Uitgeverij Nieuw Amsterdam, ISBN 978 90 468 1487 1 (€ 24,95), ook verkrijgbaar als e-book.

Seneca, the first frozen apple juice, enriched with vitamin C. Rich, delicious Seneca…

Het geheugen is een weerbarstig beest. Het laat zich niet oproepen of het zwijgen opleggen, maar zonder jou kan het niet overleven. Het kan je voeden of leegzuigen. Het komt langs wanneer het honger heeft, niet wanneer jij dat hebt. Het heeft een heel eigen ritme dat jij nooit zult kennen. Het kan je in zijn greep krijgen, in een hoek drijven of bevrijden.

Het kan je in tranen doen uitbarsten en het kan je doen glimlachen.

Rich, delicious Seneca, sweetened naturally.

‘De kunst is om jezelf niet te haten.’

Dat hadden ze in de bak tegen hem gezegd. ‘Als het je lukt om jezelf niet te haten, dan zal het geen pijn doen om waar dan ook aan terug te denken: je jeugd, je ouders, wat je hebt gedaan of wat jou is aangedaan,’ zeiden ze tegen hem. Maar zelfs toen viel het Lamont al op dat veel mensen met wie hij zat opgesloten zichzelf lang niet genoeg haatten. Hij kon zich heel wat mensen herinneren die zichzelf nogal vergevingsgezind waren. Sommigen liepen er zowat van over, konden het niet begrijpen als anderen hun niet zo vergevingsgezind waren. Dat losmaken van wie je was, van waar je was, kon zelfs grappig zijn.

Toen hij op een avond tijdens de avondklok alleen was, moest hij daar bij zichzelf om glimlachen, een glimlach waarin het gevoel lag besloten dat hij anders was dan alle andere mannen in alle andere cellen. Die avond ervoer Lamont niet alleen onschuld, maar ook nog iets anders: het gevoel alleen maar op bezoek te zijn in zijn huidige situatie, alsof hij er alleen maar te gast was. Hij zag zichzelf als iemand die per ongeluk in de verkeerde trein of bus was gestapt en nog even niet kon uitstappen. Hij moest er een poosje mee leven, een tijdelijk ongemak. Het had iedereen kunnen overkomen. Met dat gevoel, dat hem

troostte, viel hij in slaap. Maar de volgende ochtend was de glimlach verdwenen, en ook het gevoel dat hij anders was dan alle andere mannen. Tegen de tijd dat ook hij voortschuifelde in een lange, zweterige rij gedetineerden die wachtten op hun ontbijt, leken de grieven van de andere mannen helemaal niet grappig meer en kon hij met geen mogelijkheid bedenken waarom ze dat ooit waren geweest. Hij wist nog dat hij dat gevoel weer wilde hebben. Hij wil het nog steeds, zelfs nu. Soms is de herinnering aan een gevoel bijna genoeg. Het is gek wat je je herinnert. Je hebt er geen controle over.

boekenkrant.com

februari 2014 pagina 15

young adult overleven

Tien kampen in vier jaar Yanek is een jongen die gewoon naar school moet gaan en buiten moet spelen met zijn vriendjes. Maar door de Tweede Wereldoorlog groeit hij op in een verschrikkelijke tijd.

Door gastredacteur Meie Otten De jongen die tien concentratiekampen overleefde is geschreven door de Amerikaan Alan Gratz en is gebaseerd op het waargebeurde verhaal van Jack (Yanek) Gruener. Yanek woont met zijn Joodse familie in Krakau, Polen. Als Yanek tien jaar is, vallen de Duitsers binnen en beginnen met hun opruiming van de Joden. In eerste instantie probeert iedereen op een normale manier door te leven, maar al gauw merkt Yanek dat er

hij nieuwe strategieën om zijn enige dingen aan het veranderen zijn. Als doel te bereiken: overleven. Het verJood mag je niet in openbare ruimhaal over deze jonge Joodse jontes komen, er geldt een avondklok gen is erg aangrijpend en tegelijkeren op een ochtend staat er zelfs een tijd ook prachtig. Yanek moet snel muur die de Joden van de niet-Joden opgroeien en heeft geen tijd meer moet scheiden. Vanaf dit moment om kind te zijn. Steeds meer beseft moet Yaneks familie hun huis met Yanek dat zijn leven van vroeger vier andere gezinnen delen. Er is te niet meer terug komt. De wereld is weinig plek en te weinig eten. Deze in een keer veranderd situatie blijft echter niet naar een gruwelijke lang bestaan, want elke plek. Er gebeuren niet dag worden er Joden alleen gruwelijke dinweggevoerd door de gen in de concentratienazi’s. Als op een dag kampen waarin Yanek ook Yaneks ouders worleeft, maar ook in de den weggevoerd, zakt de buitenwereld. moed hem in de schoeHet verhaal van de nen. Hij weet dat hij ze jonge joodse Yanek is nooit meer terug zal erg realistisch. Hierdoor zien. Yanek zelf wordt komen alle vreselijke later meegenomen naar gebeurtenissen uit de kamp Plaszów. Dit is Tweede Wereldoorlog het begin van vier verwel heel dichtbij. Voor schrikkelijke jaren en kinderen en jong voltien concentratiekamAlan Gratz, De jongen die tien wassenen is het een erg pen. Toch weet Yanek concentratiekampen overinteressant, treffend en vol te houden. In elke leefde, Uitgeverij Kluitman, concentratiekamp leert ISBN 978 90 206 5451 6 (€14,95) ontroerend verhaal.

milionair

De dag waarop je de loterij wint ‘Misschien is het tovenarij, misschien is het het lot. Of misschien is het alleen het bewijs dat het universum van toeval aan elkaar hangt.

Het doet er niet toe. Je bent rijk’.

Hiermee begint het eerste hoofdstuk van het boek Wat te doen met 8 miljoen. De 16-jarige Lia krijgt van een vriend een lot uit de loterij. Op de televisie wordt bekendgemaakt dat er maar een winnaar in heel Groot-Brittannië is en dat de jackpot £8.005.342,– bedraagt. Alle cijfers komen overeen met de cijfers op het lot van Lia. Van de een op de andere dag is ze miljonair! Ze begint meteen te dromen van een leven waarin ze nooit meer iets hoeft te doen. Ook hoeft ze de bakkerij van haar vader niet over te nemen met zo veel geld op haar rekening.

Bovenaan een van de volgende hoofdstukken staat: ‘Het winnen

handboek

Caja Cazemier, De grote sur­vivalgids voor brugklas en puberteit, Uitgeverij ­Ploegsma, ISBN 978 90 216 7220 5 (€15,00)

ze ondanks alle adviezen toch haar van de loterij kan een vreemd effect eigen weg kiest en haar eigen fouhebben op de mensen om je heen’. ten maakt. Toch weet ze alles zelf op En dat is iets wat Lia ondervindt.

Haar zusje wil de volgende dag gaan te lossen, al dan niet met wat hulp.

Ondertussen gaat het gewone tieshoppen en haar ouders kloppen nerleven ook door en daar horen ook bij haar aan voor geld in plaats van romances bij. De mysandersom. Alle mensen terieuze Raf trekt veel in haar omgeving woraandacht van alle meisden ineens jaloers en jes en ook van Lia. Hoe hebberig. Door het prijloopt dit af? zengeld maakt Lia meer Wat te doen met 8 milvrienden maar ook vijjoen gaat over een anden. Hoe gaat ze om doodnormaal pubermet deze roem en rijkmeisje dat ruzie maakt dom? Lia moet keumet haar moeder, verzes maken en erachter liefd is op de knapkomen wat ze belangste jongen van school rijk vindt en wat niet. en bij toeval de loteHaar leven staat comrij wint. Schrijfster pleet op z’n kop en Keren David, Wat te doen met Keren David heeft dit opeens moet ze belang8 miljoen?, vertaling: Karin in een leuk en verrasrijke beslissingen Breuker, Uitgeverij De Fonsend verhaal weten te nemen. Lia zou geen tein, ISBN 978 90 261 3282 7 verpakken. gezonde puber zijn als (€14,99)

De grote survivalgids voor brugklas en puberteit Een handig boek voor alle brugpiepers en pubers van Nederland.

Vanaf het moment dat er gekozen moet worden voor een school krijg je met veel nieuwe dingen te maken als tiener. Niet alleen op ambitieniveau maar ook op sociaal en lichamelijk niveau. Caja Cazemier, schrijfster van veel jeugd- en tienerboeken, geeft je allerlei tips en trucs om de brugklastijd zo soepel mogelijk te laten

verlopen. Er staan veel antwoorden op vragen in die brugpiepers niet zo snel zullen stellen. Hoe pak je bijvoorbeeld je huiswerk het beste aan? En wat doen die hormonen in je lichaam precies met je?

Je lichaam verandert van binnen en van buiten, maar hoe ga je hier nu het beste mee om? Kortom, een onmisbare survivalgids voor het spannende eerste jaar op de middelbare school!

het fenomeen

Young adultboeken, waar ligt de grens?

Deze week bespreken redacteur Jeugd Sanne Wolters en gastredacteur Meie Otten het fenomeen ‘young adult-boeken’.

Door Sanne Wolters Sanne: Spannende boeken voor young adults zijn razend populair. Kijk maar naar de serie De Hongerspelen van schrijfster Suzanne Collins. De boeken worden verslonden door jonge lezers en de eerste twee titels zijn zelfs al verfilmd. Maar het zijn niet alleen de adolescenten die verslingerd zijn geraakt aan De Hongerspelen, ook volwassenen tonen interesse in het verhaal en dan vooral in de films. Als een serie die eigenlijk geschreven is voor young adults ook populair is onder oudere jonge‘De boeken van ren en volwassenen, zijn de boeken dan wel Harlan Coben zo geschikt voor jonge zijn ook niet lezers? Een kind leest geschikt voor boeken uit de young watjes’ adult-categorie vanaf ongeveer 12 jaar en komt dus net uit de wereld van echte kinderboeken. Bovendien staan deze boeken bol van de spanning en vaak ook van lichamelijk geweld. Zo ook in de Chaos-trilogie van Patrick Ness. Ook ik vond de achtervolgingen in deze serie best spannend. En de boeken van Harlan Coben zijn ook niet geschikt voor watjes. Kortom: jong volwassenen houden van thrillers, maar is dat ooit anders geweest? Toen ik die leeftijd had las ik boeken uit de Kippenvel-serie. Deze boeken zaten ook vol nachtmerrie-materiaal. Het enige verschil is dat de spannende titels bedoeld voor young adults van nu ook gelezen worden door volwassenen.

Waar ligt nu de grens? Wat laat je je tiener lezen en wat niet?

Door Meie Otten Meie: Young Adult-boeken zijn er in verschillende soorten en maten: thrillers, chick flicks, historische verhalen en fantasy-boeken. Maar ook boeken voor volwassen bestaan voor een groot deel uit deze thema’s. Dat volwassenen young adultboeken interessant vinden, is dus eigenlijk niet zo opmerkelijk. Bij zowel volwassenen als adeloscenten is er een grote diversiteit qua interessese te zien. Sanne, jij hield erg van de echte thrillers, ik vond deze weer veel te eng. De historische verhalen van Simone van der Vlugt over slaven en heksenverbrandingen vond ik wel zeer interessant, terwijl deze ook vrij spannend zijn. Mijn zusje (14) houdt erg van echte thrillers. Ik verbaas me er soms over wat zij allemaal durft te kijken en te lezen! Toch houdt ze ook nog steeds van chick flicks. Deze vergelijking laat zien dat adolescenten elk hun eigen smaak ontwikkelen in de periode dat ze van kind naar volwassene veranderen. Adolescenten zijn op dat moment hun eigen ‘ik’ aan het ontdekken en ik zeg: laat ze.

Daarom is het niet per se zo dat young adult-boeken niet geschikt zijn voor jonger publiek wanneer volwassenen deze ook lezen. Vaak kan het geen kwaad en adeloscenten zijn bovendien veerkrachtiger dan wij denken. Als ik als klein meisje nooit dat ene enge Kippenvel-boek had opgepakt, had ik nu nog niet geweten dat ik niet van thrillers en horror houd!

boekenkrant.com

februari 2014 pagina 16

jeugd taart

pas verschenen Dummie de mummie en de gouden scarabee Goos Guts woont in het saaiste dorp van de wereld. Op een dag loopt hij zijn slaapkamer binnen en ruikt iets vies. Dan ziet Goos opeens een mummie in zijn bed. Hij schrikt zich een hoedje! Wat moet hij nu doen? Hij roept zijn vader en samen proberen ze te ontdekken wie die mummie is…

Tosca Menten, Dummie de mummie en de gouden scarabee, Uitgeverij Van Goor, ISBN 978 90 003 1000 5 (€4,99)

Het doosje is al een cadeautje op zich. Uit dit pakket komen drie voorleesboekjes met drie avonturen uit het bos.

De waanzinnige boomhut van 26 verdiepingen Het tweede deel uit de waanzinnig succesvolle boomhutreeks.

Andy en Terry hebben hun boomhut uitgebouwd en dertien gloednieuwe verdiepingen toegevoegd. Nu heeft de boomhut ook een botsautobaan, een skateramp, een anti-zwaartekrachtkamer, een ijssalon en nog veel meer.

Waar wacht je nog op?

Kom naar boven!

Andy Griffiths & Terry Denton, De waanzinnige boomhut van 26 verdiepingen, vertaling: Edward van de Vendel, Uitgeverij Lannoo, ISBN 978 94 014 1534 7 (€9,99)

In De laatste dag van de herfst gaat Wasbeerhondje samen met alle dieren uit het bos opzoek naar eikels en beukennootjes voor de winter. Maar dat gaat niet zo makkelijk als ze denken. Door samen te werken lukt het ze om alle dieren van een wintervoorraad te voorzien!

Feesttaart uit het bos gaat over het bakken van een taart. Wasbeerhondje heeft noten en vruchten bijeengeraapt om er een heerlijke taart van te kunnen bakken.

Wanneer de taart klaar is, worden alle dieren uit het bos uitgenodigd.

Dan verdwijnt de taart op vreemde wijze, maar laten komt toch alles nog goed. In Een warme winter trui voor de winter staat het bos een koude winter te wachten. De bomen vragen alle dieren om een warme trui te breien!

Mako Taruishi, Cadeautjes uit het bos, Uitgeverij Middernacht Pers, ISBN 978 90 722 5939 4 (€ 19,50, of € 8.90 per boekje)

advertentie

Het is nooit te laat voor een boek van Middernacht Pers!

Bobbi gaat voetballen Bobbi houdt van voetbal. Hij kijkt dan ook erg uit naar het WK van deze zomer. Samen met zijn vriendjes gaat Bobbi buiten oefenen omdat hij net zo goed wil worden als de beroemde voetballers.

Natuurlijk kijkt hij ook voetbal op tv.

Cadeautjes uit het bos

Monica Maas, Bobbi gaat voetballen, Uitgeverij Kluitman, ISBN 978 90 206 8416 2 (€6,95)

De Heks van Klank en Toon Deel drie uit de spannende fantasy-reeks Prinsessen van Fantasia.

Het Rijk van het Zand wordt geteisterd door een oorverdovende klankstorm veroorzaakt door heks Volumia. De vrede in Fantasia wordt wreed verstoord en de aanval op de inwoners wordt ingezet. De prinsessen moeten laten zien wat ze waard zijn in deze moeilijke strijd.

Thea Stilton, De heks van Klank en Toon, Uitgeverij De Wakkere Muis, ISBN 978 90 859 2264 3 (€15,95)

Meer actuele informatie over kinder- en jeugdboeken vind je dagelijks op de website van de Boekenkrant! www.boekenkrant.com

Een vrolijk verhaal over Afrikaanse gastvrijheid en samen delen. Achterin kun je van alles lezen over Kenia, het dorpsleven daar, de dieren die er rondlopen en de taal Kiswahili.

Middernacht Pers

www.middernachtpers.nl

boekenkrant.com

februari 2014 pagina 17

we ❤ nijntje

We love nijntje

In 1955 werd het eerste nijntje-boekje uitgegeven in Nederland. Ook internationaal bleek nijntje een succes te zijn. Nu is het wijsneuzerige konijntje niet meer weg te denken uit de kinderboekenwereld. Door Sanne Wolters we ❤ nijntje

Speciale nijntje-edities Nijntje als ambassadeur van het Beweegdiploma Dit jaar krijgt nijntje er een speciale functie bij: ze wordt ambassadeur van het Beweegdiploma voor kinderen van 2-6 jaar. Door middel van een makkelijk en speels beweegprogramma leren kinderen spelenderwijs bewegen. Het vrolijke konijn nijntje draagt bij aan het stimuleren van een positieve leefwijze van kinderen. Het Nijntje Beweegdiploma zal kinderen aansporen om te bewegen, want: jong geleerd is oud gedaan!

Oogappeltjes Dick Bruna heeft inmiddels al meer dan 120 prentenboeken voor kinderen gemaakt. Om deze boeken niet te vergeten wordt er twee keer per jaar een aantal klassiekers in het zonnetje gezet. Deze keer zullen de lievelingetjes in het thema ‘reizen’ in de boekhandels verschijnen. Dit sluit aan op het thema van de aankomende Boekenweek. Het publiek heeft de volgende Dick Bruna-titels tot favoriet gekozen: de appel, nijntje gaat logeren en nijntje en nina.

oogappeltjes

Dick Bruna, de appel, Uitgeverij Mercis, ISBN 978 90 739 9137 8 (€5,95)

Speciale vorm voor dreumesen en peuters Nu zijn er ook nijntje-boekjes met een verrassende vorm. Voor dreumesen en peuters zijn er stevige boeken met ronde contouren. Deze zijn makkelijker vast te pakken.

Ook nodigt de vorm uit tot het samen lezen en de sprekende illustraties zijn op dit formaat nog leuker om naar te kijken. Voor de allerkleinsten zijn er de foamboekjes. Ze zijn veilig in gebruik omdat ze zacht en stevig zijn.

Het perfecte boekje om met je baby te lezen.

Mijn Nijntje-toppers Ook ik heb als baby en peuter de boeken van Dick Bruna verslonden. Ik heb erop gekauwd, maar ik heb er vooral veel in gezien. Al die kleuren zijn fantastisch voor een kind. De verhaaltjes die mijn moeder er dan bij vertelde maakten het af. Ik had mijn favoriete knuffeldier zelfs vernoemd naar dit konijntje. Zo’n twintig jaar later houd ik nog steeds van nijntje Pluis, en daarom zet ik mijn klassiekers op een rijtje.

Mijn Nijntje-toppers

Dick Bruna, nijntje gaat logeren, Uitgeverij Mercis, ISBN 978 90 739 9117 0 (€5,95)

Dick Bruna, nijntje en nina, Uitgeverij Mercis, ISBN 978 90 564 7362 4 (€5,95)

Dick Bruna, nijntje in de dierentuin, Uitgeverij Mercis, ISBN 978 90 739 9183 5 (€5,95)

Dick Bruna, het huis van nijntje, Uitgeverij Mercis, ISBN 978 90 564 7211 5 (€5,95)

Dick Bruna, nijntje aan zee, Uitgeverij Mercis, ISBN 978 90 739 9134 7 (€5,95)

is vermoord. Nikki voelt zich vreselijk schuldig, maar durft aan niemand te vertellen wat ze heeft gezien. Dan komt ze erachter dat Martin, de nieuwe vlam van haar beste vriendin, met de ontvoering te Na een schoolfeest ziet Nikki hoe de populaire Diane do maken Nikki is radeloos, zeker als or een paarheeft. jongens een busje in wordt getrokken. Va f da t vaker dreigende berichten krijgt. moment verneemtze steedsna niemand meer iets van haar, en al snel blijkt dat zeze dieze Moet vertellen wat ze weet? Zullen ze lfde avond is vermoord. Nikki voelt zich vreselijk schuldig, maar duhaar rft aan nie geloven?

En wie kan ze vertrouwen? mand te wordt ge iets van een busje in mand meer ie n t m e e rn vond moment ve e diezelfde a z t a d t jk li b snel haar, en al vreselijk ki voelt zich ik N . rd o o te is verm waaerrdkutrfet aan niemand komt ) 9 6 9 m 1 , , ig g ld r u sch gezien. Dan s (Voorbu ft g elien edh tz e aa w f n m van e ll Eva Burger e e d rt e p v o r e nieuwe vla u d e , h in c rt r a e M h t c re ter da en ring te ze erach g in r et de ontvoe jarenlang als a m , v r in e d n e r ri a r als aliteit. Ha haar beste vij d.eloos, zeke t f ra ij is r i h k c ik s N . ft z e zware crimin jgt. he die ken mean k e o berichten kri b e d e n e d ig re in d ee vakdetrhriller. eeds u ze st g ellen wat ze weet? Zullen ze neemt zij m je e t s r e e e is Eva’s Moet ze vert En wie kan ze vertrouwen?

Stille getuig n? haar gelove

haar, en h vreselijk ic z lt e o v i k . Nik is vermoord and te m ie n n a a t f ar dur an komt schuldig, ma D . n ie z e g t f t ze hee e vlam van w vertellen wa u ie n e d , dat Martin oering te v t ze erachter n o e d t e riendin, m haar beste v s, zeker als o lo e d a r is i t. Nikk hten krijgt. maken heef ic r e b e d n e ker dreig ullen ze Z ze steeds va ? t e e w e z tellen wat ikki hoe de e N? tn w ie u z o st r e t e r lf e Moet ze ver o o v n sch ee a ez jongens wie kaNn n E or een paar o ? d n e e n v ia D lo e e naf dat populair haar g trokken. Va

Stille GETUIGE

vertellen wat ze he eft gezien. Dan komt ze erachter datNa een schoolfeest ziet Nikki hoe de Ma rtin, de nieuwe vlam van populaire Diane door een paar jongens haar beste vrien din , mein t de ongetrokken. tvoering te busje wordt Vanaf dat maken heeft. Nieen kki is ra deloos,niemand moment verneemt meer iets van zeker als ze steeds vakerhaar, en snel ze diezelfde avond dreig enalde beblijkt richtdat en krijgt.

Moet ze vertelleis Nikki voelt zich vreselijk n vermoord. wat ze we et? Zullen ze schuldig, maar durft aan niemand te haar geloven? En wie kan ze vertrou wen? vertellen wat ze heeft gezien.

Dan komt

Stille getuige is Eva’s eerste jeugdthriller.

Eva Burgers (Voorburg, 1969) werkte

jarenlang als rechercheur op de afdeling zware criminaliteit. Haar ervaringen neemt zij mee in de boeken die zij schrijft.

Stille getuige is Eva’s eerste jeugdthriller.

Stille GETUIGE

Eva Burgers (Voorburg, 1969) werkte ze erachter dat Martin, de nieuwe vlam van jarenlang rechercheur op de afdeling haar beste vriendin, met als de ontvoering te maken heeft. Nikki is radeloos, zeker als zware criminaliteit.

Haar ervaringen ze steeds vaker dreigende berichten krijgt.

Eva Burgers (Voo rburg, 1969) werkte Moet ze vertellen wat ze weet?

Zullen ze jarenlang als recher ch eur opEn haar geloven? wie kan ze vertrouwen? neemt mee in de boeken die zij schrijft. dezij afd eli ng zware criminaliteit . Haar ervaringen neemt zij mee in de Stille getuige is Eva’s eerste jeugdthriller. boeken die zij schrij ft.

‘Stille getuige lees je in één adem uit!

Spannend van het begin tot het einde.’

Mel Wallis de Vries (auteur van onder andere ‘Stille getuige Vallees s, Wreed, Klem) je in één adem uit!

Spannend van het begin tot het einde.’

Mel Wallis de Vries (auteur van onder andere Vals, Wreed, Klem)

SSttiillllee GGEEttuuigigee

KLUITMAN.NL

Heerlijk houten huis te huur in de Ardennen.

De Boekenkrant biedt haar lezers in samenwerking met boekhandel Roelants een rustieke vrijstaande landhuisje aan in de Belgische Ardennen. Het ligt in het dorpje Daverdisse. Hier is de laatste 40 jaar weinig veranderd. Ideaal voor een verblijf vol ontspanning of inspanning. De huisbibliotheek staat garant voor wekenlang leesplezier.

Een weekend (vrij-ma) of een midweek (4 nachten) kost 250,– en een week 350,–. Kijk voor meer informatie op www.roelants.nl

Stille GETUIGE

E G I U T E G Stille

erkte rg, 1969) w u rb o o (V rs Eva Burge de afdeling ercheur op ch re ls a g n jarenla rvaringen teit. Haar e li a in im cr schrijft. zware oeken die zij b e d in e e neemt zij m ugdthriller. a’s eerste je v E is e ig tu Stille ge

E G I U T E G e l l i t S

boekenkrant.com

februari 2014 pagina 19

non-fictie 100% onverwacht

De Boekenkrant-redactie gaat weer eens voor het vakantiegevoel. We lezen een reisgids. In hoeverre worden we overgehaald om deze zomer naar de betreffende bestemming af te reizen?

Het Inntel Hotel in Zaandam

100% gezond Drie boeken die je helpen gezonder te eten en fitter te leven!

Het broodbuik kookboek Cardioloog William Davis vertelde vorig jaar in zijn boek Broodbuik over de gevaren van tarwe en gluten voor onze gezondheid. Het Broodbuik kookboek neemt je mee naar de volgende stap met heerlijke tarwe- en glutenvrije recepten. Van een ontWilliam Davis, Het Broodbuik bijt met quesadillas of Kookboek, vertaling: Anna scones tot het avondvan Wittenberghe en Ingrid eten met stoofvlees en Buthod, Kosmos Uitgevers, groenten, pannenkoeISBN 978 90 215 5632 1 (€ 17,99) ken of spaghetti. Met handige boodschappenlijstjes, basisingrediënten en hulpmiddelen om de Broodbuik-leefstijl aan te gaan.

Rauw, naakt en gezond

Kasteel de Haar in Haarzuilens

Onverwacht Nederland Deze maand: Onverwacht Nederland van Capitool Reisgidsen. In dit koffietafelboek onder de reisgidsen leren we Nederland kennen vanuit het perspectief van de vakantieganger.

Door Anouk Abels Onverwacht Nederland belooft ons meer dan 500 verrassende Nederlandse plekken. Sacha de Boer verzorgt een voorwoord, waarin ze zich afvraagt: ‘Weet je wel hoe bijzonder je eigen land is?’

Vakantiezin?

In tegenstelling tot de meeste reisgidsen is Onverwacht Nederland qua vormgeving een pareltje voor in je boekenkast. Op de grote kleurenfoto’s doet de Vaalserberg niet onder voor de Grand Canyon. De Oostvaarder Plassen, vol prachtige flora en fauna, komen er net zo aantrekkelijk vanaf. Maar ook de panoramashots van de Delftse Nieuwe Kerk, het kampeerterrein van Lowlands en de Afsluitdijk geven een prachtig beeld van wat er allemaal dicht bij huis te beleven valt.

Onverwacht Nederland is overzichtelijk. De praktische onderdelen

De Oostvaardersplassen

van de reisgids, zoals verwijzingen naar websites, topografische kaartjes en informatie over prijzen, rondleidingen en wandelroutes, zijn perfect verzorgd. In ieder van de negen hoofdstukken staat een thema centraal – van natuur en groen tot steden en dorpen, van festivals en tradities tot historische bezienswaardigheden. Het resultaat is een reisgids voor een zeer breed publiek.

Sportfans komen aan hun trekken dankzij beschrijvingen van de Elfstedentocht en de Dam tot Damloop, terwijl feestvierders kunnen lezen over Carnaval en het Suikerfeest. Aan het einde van elk hoofdstuk is er ruimte voor minder bekende uitjes, dankzij een lijst van alternatieve bezienswaardigheden. Zo kun je een dagje Den Haag verruilen voor een middagje Oudewater, of Texel links laten liggen voor de Kobbeduinen van Schiermonnikoog.

Vakantiedomper?

Onverwacht Nederland is niet de meest handzame reisgids: het boek is te zwaar om eventjes in je rugzak mee te sjouwen tijdens een

dagje op de Veluwe. Laat je tijdens het lezen dus inspireren en neem een handzamer boekje mee als je op pad gaat.

Net zo onhandig zijn de koppen die je op elke pagina tegenkomt.

Wat wordt er bedoeld met ‘suikerfeest of Sinterklaas’ en ‘parkpop of pinkpop’? Na een grondige leessessie wordt duidelijk dat de gids op deze manier naast minder bekende bestemmingen ook informatie wil verschaffen over de beroemdere Nederlandse trekpleisters. Het geeft het boek hier en daar een minder overzichtelijke uitstraling.

Gaan we?

Onverwacht Nederland is een ideale bron voor vooronderzoek voor een dagje uit in eigen land. Het boek zorgt ervoor dat je dagelijkse taferelen met nieuwe ogen bekijkt. Niks saaie weilanden en slaperige dorpjes: Nederland staat bol van de prachtige natuurgebieden, bijzondere tradities en schitterende steBartho Hendriksen, Onverden. Wacht niet tot de wacht Nederland, Uitgezomer – trek er gewoon verij Unieboek | Het Speckomend weekend op trum, ISBN 978 90 003 2538 2 (€ 15,00) uit en laat je verrassen!

Suzanne voelde zich jaren niet fit en begon een zoektocht naar de mogelijke oorzaken. Ze kwam uiteindelijk terecht in Amerika, bij het meest vooraanstaande gezondheidsinstituut ter wereld sinds 1956. Daar volgde ze het 21 dagen lange ‘Life Change Program’ en raakte bevriend met Suzanne Poot, Rauw, naakt en andere gasten, waargezond, Uitgeverij Free Musvan de meeste erg ziek keteers, ISBN 978 90 484 3158 waren en de hoop op 8 (€ 17,95) genezing al bijna hadden opgegeven. Tot haar verbazing boekten zij opzienbarende resultaten. Suzanne leerde een compleet andere kijk op ziekte en gezondheid kennen, die haar leven totaal veranderd heeft. Dit boek vertelt haar inspirerende verhaal en dat van andere gasten, maar ook praktische tips om zelf toe te passen.

Supergroente & powerfruit Volgens Jo Robinson plantte de mens 10.000 jaar geleden voornamelijk groente- en fruitsoorten die vol suikers zaten, maar bijna geen mineralen, vitaminen en antioxidanten. In Supergroente & powerfruit gaat ze in op de tientallen groente- en fruitsoorten die wel vol goede voedingsstoffen zitten. Het Jo Robinson, Supergroente & powerfruit, vertaling: Asteboek helpt je de juisrisk, Uitgeverij Meulente soorten te kiezen en hoff, ISBN 978 90 290 8957 9 de juiste bewaarmetho(€ 19,95) de te gebruiken. Ook zijn er recepten waarmee je het eten kunt bereiden op een manier waarop de meeste voedingsstoffen behouden worden. Voor wie gezonder en bewuster wil eten!

boekenkrant.com

februari 2014 pagina 20

non-fictie 100% nederland

Nederland van boven Klimaatverandering, ziektes, aardbevingen, belgedrag… Het komt allemaal aan bod in De Bosatlas Nederland van boven. Deze atlas vertelt je alles wat je moet weten over het Nederlandse landschap, milieu en volk.

Met prachtige luchtfoto’s van Nederlandse taferelen van Karel Tomeï.

De Bosatlas Nederland van boven, Noordhoff Uitgevers B.V., ISBN 978 900 1120 030 (€ 39,95)

100% fietsen

Na twintig miljoen doden was het tijd om te gaan fietsen!

In 2014 is het honderd jaar geleden dat de ‘Groote Oorlog’ uitbrak. Toen in 1919 de vrede werd getekend waren er 20 miljoen doden te betreuren. Van de Vlaamse kust tot aan de Vogezen in Frankrijk waren het menselijk leed en de vernielingen enorm.

Door Jan Louwers

Jean Alavoine, winnaar in de vierde rit in de Omloop van de Slagvelden

Soigneur Roste Kegel met Omer Debruycker en Jules Van Hevel

De weg door Dixmuiden, onderdeel van de Omloop van de Slagvelden

De wielrenners overnachten in de loopgraven, en de oorlog is nog voelbaar tijdens de rit als een vredesboodschap!’

Gedetailleerde informatie over het verloop van de koers wordt afgewisseld met heftige verhalen over het front. De wielrenners overnachten in de loopgraven, en de oorlog is nog voelbaar tijdens de rit. De twaalf etappes krijgen ieder een eigen hoofdstuk, voorzien van kaarten en foto’s. Van de 138 deelnemers die zich inschreven, startten 87 er uiteindelijk, en veel van hen zijn met biografie vereeuwigd in dit boek. Slechts 24 van de renners haalde de ‘meet’.

Maar iedereen overleefde het.

De omloop van de slagvelden gaat in op een bijzonder evenement dat heel snel nadat de kanonnen zwegen werd georganiseerd. De Frans Krant Le Petit Journal nam het initiatief om in 1919 ‘deze meest heroïsche wielerwedstrijd ooit’ te organiseren.

De belangstelling onder het publiek was enorm. Le Petit Journal bereikte een oplage van meer dan 1 miljoen exemplaren. De deelnemers waren afkomstig uit België, Luxemburg, Het boek is rijk geïllustreerd met Zwitserland, Tunesië en Frankrijk. foto’s van zowel het slagveld als de Na de ontberingen van het front, die koers. Opvallend is dat op de foto’s vele renners aan den lijve hadden de mensen er zo vrolijk ondervonden, zorgde en energiek opstaan. deze wielerwedstrijd Becuwe: ‘Het publiek opnieuw voor heroïsche en de renners wilde taferelen. de oorlog graag achter Auteur Frank Becuwe zich laten’. heeft een helder doel De ‘Omloop van de voor ogen met het boek. slagvelden’ is een De wielerronde wordt indrukkend boek dat de als kapstok gebruikt verschrikkingen van de om te vertellen over Frank Becuwe, De omloop van “Groote Oorlog” op een wat er op het slagveld de slagvelden, Davidsfonds verrassende manier heeft plaatsgevonden.

Uitgeverij, ISBN 978 90 630 vertelt.

Becuwe: ‘Het is bedoeld 6654 3 (€ 32,50)

boekenkrant.com

februari 2014 pagina 21

non-fictie 100% kunst

100% krokant

Krokante wonton

Met rosbief, zoetzure komkommer en sojamayonaise

‘De Schreeuw’ van Edward Munch

Naar Keith Haring

Grote kunst voor kleine kinderen Miss Piggy als Mona Lisa, De Schreeuw van een panda, Hoppers Café bezocht door beren. Vlaamse jeugdauteur-illustrator Thaïs Vanderheyden toont dat Kunst met een grote K niet alleen voor grote mensen hoeft te zijn.

werd nu gebundeld in een fraai boek dat je meeneemt langs de hoogtepunten van de kunstgeschiedenis.

Van de verwelkte zonnebloemen van Vincent van Gogh over Warhols soepblik tot Picasso’s hoekig naakt, overal voegde ze iets aantrekkelijks toe voor kinderen. Dartele dieren poseren binnen klassieke en moderne kaders op fleurige achtergronden. Telkens staat het originele schilderij eronder, aangevuld met Door Wendy Claes achtergrondinformatie en interessante weetjes over de kunstenaar en zijn werk, gekaderd in de tijdsgeest.

Thaïs Vanderheyden tekende eerZo worden zelfs moeilijke begrippen der voor succesvolle prentenboeken als impressionisme in een eenvouwaaronder Spiekpietjes en De warendige taal uitgelicht. huismuisjes. Grote kunst voor kleine Ook haar fantasierijke interpretaties kenners is een mooi, groot prentendoen je anders naar boek met een kleurde kunstwerken kijrijke bewerking van 30 ken, zoals het beest van wereldberoemde schilKeith Haring dat Roodderijen. Na een eigen kapje en haar grootversie van Rembrandts moeder te lijf gaat en ‘Nachtwacht’ voor de Michelangelo’s tafekinderkamer had kunstreel ‘De schepping van historica Thaïs VanAdam’ waarop de ene derheyden de smaak ijsbeer een ijsje overte pakken en maakte handigt aan de andeze er maar liefst dertig re. Bovendien gaat op op een maand. De colelke bladzijde een blaulectie bewerkte klasThaïs Vanderheijden, Grote we kever schuil, die siekers, de beroemdkunst voor kleine kenners, Uitje vergezelt op je ontste werken van de midgeverij Borgerhoff & Lambedekkingstocht door de deleeuwse tot hedenrigts, ISBN 978 90 8931 376 8 (€ 39,95) galerij. daagse schilderkunst,

100% beter

Ze onderzocht hoe Pollock werkte en zo ging Thaïs ook aan de slag, met houten plankjes, knikkers en trekveer.

Wees gerust, Thaïs doet het origineel geen geweld aan. Er is immers talent voor nodig om de uiteenlopende schildertechnieken – zowel klassiek en modern – je eigen te maken. Ze onderzocht hoe Pollock precies werkte en zo ging Thaïs ook aan de slag met houten plankjes, knikkers en trekveer. Met een verdienstelijk resultaat.

Noem Grote kunst voor kleine kenners geen cursus kunstgeschiedenis voor kinderen. Het wil niet belerend zijn, wel visueel en inhoudelijk prettig om kinderen creatief te sensibiliseren: het ontwikkelt hun interesse in kunst en zet aan om zelf aan de slag te gaan met pen en penseel.

Ook volwassenen kunnen iets bijleren, genieten van de schilderwerken met vertelsels en wie weet zich laten inspireren.

Blijf beter met Bram Bakker De gezondheidszorg verkeert in zwaar weer. De consument wil gebruik maken van alle mogelijkheden in de zorg, liefst ook nog op kosten van een zorgverzekeraar. En artsen, zorgmanagers en bedrijven die hun geld verdienen in de zorg hebben er ook geen belang bij om het eens fundamenteel anders te gaan doen. Toch zal dat moeten: onze leefwijze wordt steeds ongezonder, en die trend moet gekeerd worden.

Bram Bakker zet in zijn nieuwe boek Blijf beter! uiteen hoe het ervoor staat met de huidige gezondheidszorg en hoe het beter kan. En moet.

Bram Bakker, Blijf beter!, Ivan Wolffers zei naar aanleiding van het boek: ‘Als gezondUitgeverij Lucht, ISBN 978 94 heid iets is voor de minderheid van de bevolking hebben we 917 2906 5 (€ 15,00) iets erg fout gedaan.’

Voor de sojamayonaise: 4 el mayonaise (zie pag. 169) 1 el zachte sojasaus 3 druppels limoensap 1⁄3 komkommer 3 el zoetzuur voor groenten (zie pag. 169) 2 el olijfolie 12 peultjes ijsbergsla 6 wontonvelletjes fleur de sel 8 plakjes rosbief evt. eetbare bloemetjes Meng in een kommetje de ingredienten voor de sojamayonaise en bewaar in de koelkast, doe het van tevoren zodat de smaken goed kunnen intrekken.

Snijd de komkommer eerst in plakjes en dan in staafjes van 3 mm dik. Meng het zoetzuur met de olijfolie en marineer de komkommer erin.

Snijd de peultjes schuin door en kook in water met iets zout. Leg ze bij de komkommer in het zoetzuur.

Snijd de ijsbergsla ook in staafjes en leg ze kort in ijswater (water met ijsblokjes).

Verwarm de frituurpan tot 170°C. Snijd de wontonvelletjes in de breedte door en frituur ze in de hete zonnebloemolie luchtig en krokant.

Laat ze goed uitlekken op keukenpapier zodat ze niet slap worden, en bestrooi ze licht met fleur de sel.

Sacha de Boer en Jacob-Jan Boerma, Down to earth, Uitgeverij Van Dishoeck, ISBN 978 90 003 3281 6 (€ 25,00)

Schep op elk rosbiefplakje wat sojamayonaise. Leg daarop een beetje van de komkommer en wat ijsbergsla en vouw de rosbief dubbel.

Leg op elk bord een stukje krokante wonton met daarop een dichtgevouwen rosbiefpakketje. Leg er wat gemarineerde peultjes, komkommer en ijsbergsla op. Leg er nog een stuk krokante wonton op, nog een rosbiefpakketje en nog wat gemarineerde peultjes, komkommer en ijsbergsla. Eindig met een stuk krokante wonton en serveer met een lik sojamayonaise op de borden en eventueel wat eetbare bloemetjes.

© Sacha de Boer

www.Covercards.nl Zet boeken op de kaart! Op covercards.nl staan duizenden boekomslagen die je als e-card kunt versturen.

Het is nooit te laat voor een boek van Middernacht Pers!

Een beeldschoon boek over verlies, liefde en het verwerken van verdriet.

Middernacht Pers

www.middernachtpers.nl

Naar welk bijzonder poppetje gaat Geronimo op zoek in Rusland?

A. Katrina Beduvelova B. Een matroesjka C. Een sneeuwpop Stuur je antwoord + je naam en adres voor 1 maart 2014 naar prijs@dewakkeremuis.nl en maak kans op het boek Op missie in Moskou.

Winnaars krijgen automatisch bericht.

advertentie boekenkrant januari 2014.indd 1

Š 2014 Atlantyca SpA. All rights reserved.

De Wakkere Muis - www.wakkeremuis.nl

27-01-14 10:55

boekenkrant.com

februari 2014 pagina 23

strips gala van het stripboek

retro

Olrik aan de opium

In het 22e deel van deze serie geven de auteurs Dufaux, Aubin en Schréder vervolg aan Het Gele Teken, het in 1956 verschenen legendarische zesde album uit de oorspronkelijke reeks van Edgar P. Jacobs.

Door Matthijs Klaassen

© Frank Jansen

Stripmaker Dick Matena neemt de titel Levend Erfgoeddrager in ontvangst.

Mensen die strips maken Op 25 januari verzamelde de stripwereld zich in Den Haag voor het allereerste Gala van het Stripboek. We spraken met Caroline van der Lee, die het evenement opzette met Maartje de Haan, directrice van Museum Meermanno.

er een speciale prijs voor Rob van Eijck, die veel voor de Nederlandse stripjournalistiek betekend heeft. Hij is gelijk naamdrager van deze prijs geworden. Dick Matena heeft een wezenlijke bijdrage geleverd aan de stripcultuur en daarbij aan de cultuur van Nederland. Daarom hebben wij hem de titel levend erfgoeddrager gegeven.’

goede technische tekenaars, maar ook veel tekenaars die echt voor de grap gaan.

Wat maakt het stripgenre zo speciaal voor jou?

Bijna iedereen heeft tijdens zijn jeugd een abonnement op de Door Anouk Abels Donald Duck gehad, Marissa Delbressine, Ward : 01. Gestrand, Uitgeverij Don maar velen laten de Hoe komt het dat het ontstaan van Lawrence, ISBN 978 90 888 strip op een bepaald zo’n gala zo lang op zich heeft laten 6141 3 (€ 8,95) moment vallen, terwachten? wijl er zo’n divers aanbod is. Je hebt ‘Eerdere pogingen om literaire strips, avonturenstrips, De strip lijkt in Nedereen stripgala op te zetstrips voor vrouwen… Je noemt het land minder populair ten zijn altijd mislukt, en het bestaat. Een strip kan lecdan bij onze zuiderbutotdat ik Maartje de tuur of literatuur zijn, maar ook beelren. Hoe komt dat?

Haan tegenkwam. Zij dende kunst – soms is het bijna film.

‘De strip is heel popuwas meteen enthousiBovendien denk ik dat strip de redlair in katholieke lanast, en bood Museum ding van het fysieke boek kan zijn. den als Frankrijk, BelMeermanno als locatie.

Als je wil dat mensen een echt boek gië en Spanje. Ik dacht Het grappige is dat, nu heel lang dat strips hier gaan lezen, moet je iets van waarde we het echt gaan doen, kunnen aanbieden. Dat kun je minder gelezen woorwe vaak van anderen doen door mooi drukwerk of prachden omdat Nederland horen dat ze dit ook al tige illustraties te vereen calvilang van plan waren.

Gerard Leever, Gleevers dagboek, Stichting Stripboekgezorgen. Met een strip nistisch Daarom hopen we dat schenk, ISBN 9789058857590 verkoop je een echt land is, we volgend jaar meer (€ 9,50) kunstwerk.’ een godspartijen bij de organidienst van het woord. satie kunnen betrekken. En dat het Wat is nu een goede Maar als je kijkt naar echt iets blijvends kan zijn voor de strip om als leek mee de Nederlandse schilstripwereld.’ te beginnen? derkunst uit de zeven‘De dagboeken van tiende eeuw klopt die Wat houdt zo’n Gala van het StripGerard Leever zijn theorie niet. Wel zie je boek in? grappig en tegelijkerdat er in het buitenland ‘De avond is speciaal georganiseerd tijd gevoelig. Het zijn steeds meer belangstelvoor de mensen die strips maken. kleine belevenisjes die ling is voor Dit jaar werden er een Aimée De Jongh, Snippers: op melancholische traNederaantal prijzen uitgeNo problemo, Uitgeverij gikomische manier verlandse reikt: zo kreeg Marissa Strip2000, ISBN 978 90 700 teld worden. Ook de tekenaars.’

Delbressine de titel van 6045 9 (€ 8,95) avonturenstrip Help me aanstormend talent.

Rhonda! van Hans van OudenaarWat maakt een strip Ze komt uit de mangaden en Marissa Delbressines’ Ward typisch Nederlands? hoek, maar heeft ons zijn aanraders. Hou je meer van een ‘Directe, harde humor, het afgelopen jaar verkort grapje? Lees dan Snippers van zoals je die ziet in de rast met een traditioAimée de Jongh – leuk getekend, strips van Gerrit de nele avonturenstrip. fijngevoelig en grappig.’

Jager, is erg NederZe doet ook animatie, lands. Voor de rest zou onderneemt allerlei ini‘Strips zijn heel leuk om cadeau te ik zeggen dat Nedertiatieven rondom de Hans van den Oudenaarden, doen. Laat je net als bij de boekhanland voornamelijk uitstrip, en is zeker iemand Rhonda: Help me, Rhonda!, del in de stripwinkel informeren. Er die we in de gaten moe- ­Uitgeverij Don Lawrence, ISBN blinkt in diversiteit. Er is voor iedereen wat wils!’ zijn bijvoorbeeld veel ten houden. Ook was 978 90 888 6134 5 (€ 8,95)

Het Gele Teken speelt zich af in het Londen van de jaren vijftig. De titel verwijst naar een schurk die zijn misdaden per krant, radio of televisie aankondigt, ze uitvoert en een grote gele M op de plaats van delict achterlaat. Het verhaal veroorzaakte bij verschijning roering onder de Nederlandse en Belgische schooljeugd. Vele schoolbanken en muurtjes zijn destijds beklad in navolging van het boek.

Bijna vijftig jaar later gaat de Septimus-Golf verder waar het Gele Teken ophield. Vier personen gaan in het geniep door met de ethisch twijfelachtige experimenten van de omgekomen Dr. Septimus.

Doel van het onderzoek is om individuen hun vrije wil te ontnemen. Daarnaast maken we opnieuw kennis met Olrik, de oorspronkelijke testpersoon van Septimus. Olrik kampt met hevige posttraumatische stress en heeft opium nodig De bijna klasom normaal te kunnen sieke kritiek op functioneren. Daarbovenop lijkt de spookach- het werk van Jacobs is dat hij tige gedaante van de doodgewaande Septite grote lappen mus zich opnieuw door tekst gebruikt de straten van Londen om het verhaal te begeven.

De Septimus-Golf ademt te vertellen. de sfeer van de jaren vijftig. Dit valt goed te merken aan de gedetailleerde en historisch correcte weergaves van gebouwen, auto’s en reclameborden. Ook voor de veelvuldige science-fictionelementen hebben de makers zich duidelijk laten inspireren door de contemporaine producties, met name de BBC-serie The Quatermass Xperiment. Daarnaast zijn de makers erin geslaagd om het verteltempo ouderwets laag te houden. Toch raakt het steeds moeilijker alle prachtige tekeningen de aandacht te geven die ze verdienen. De spanning groeit gestaag en zo ook de druk om de pagina voortijdig om te slaan.

De authentieke sfeer vertaalt zich ook naar de mindere kanten. De bijna klassieke kritiek op het werk van Jacobs is dat hij te grote lappen tekst gebruikt om het verhaal te vertellen. Dit is niet nodig in een beeldverhaal. Maar de ervaren scenarist Jean Dufaux lijkt een duidelijke keuze te hebben gemaakt om de sfeer van de oude Blake en Mortimer te benaderen.

Dufaux, Aubin en Schréder, De Septimus-Golf, Blake en Mortimer 22, Uitgeverij Ballon Media, ISBN 978 90 673 7076 9 (€ 9,50)

Kortom, de Septimus-Golf is geslaagde retrostrip en een échte Blake & Mortimer. Het is een feest der herkenning voor de fan, maar het is ook een goede aanleiding voor nieuwe lezers te beginnen aan deze rijke serie.

De nieuwste van Suske en Wiske, vanaf 12 februari overal te koop.

boekenkrant.com

januari 2014 pagina 25

boekfragment

Vogel De twaalfjarige Jade heeft haar broertje John nooit gekend. Hij stierf op vijfjarige leeftijd op de dag dat zij werd geboren. Jade groeit op in een wereld die wordt overheerst door stilte en verdriet. Op een dag komt er een nieuwe jongen in het dorp wonen. Hij heet John, net als haar broertje. Er ontstaat een bijzondere vriendschap, maar daar is niet iedereen in Jades familie blij mee…

Crystal Chan, Vogel, vertaling: Aimée Warmerdam, Uitgeverij Kluitman, ISBN 978 90 206 2982 8 (€ 12,95). Kluitman Klasse

Mijn opa hield op met praten op de dag dat hij mijn broer John had vermoord. Mijn broer heette John, totdat opa zei dat hij meer op een vogel leek omdat hij altijd overal vanaf sprong, en die naam is blijven hangen. Vogels dikke zwarte haar piekte alle kanten op, als de veertjes op de kop van een merel, en opa zei dat hij wilde wedden dat Vogel op een dag ook zou kunnen vliegen als een merel. Dat soort dingen zei opa telkens, en niemand trok zich er veel van aan totdat Vogel van de rotsen sprong, van de steile rotswand aan het einde van de prairie, waar het gras heel hoog is. Onder aan de afgrond van wel honderd meter was een droge rivierbedding. Niet ver van Vogels lichaam werd zijn

blauwe badhanddoekje gevonden; de handdoek die hij als vleugels had gebruikt was in een struik blijven haken. Vanaf die dag heeft opa nooit meer iets gezegd. Geen woord.

Op de dag dat Vogel probeerde te vliegen waren de grote mensen naar hem op zoek – allemaal, behalve mijn moeder en mijn oma. Dat komt omdat ik op diezelfde dag geboren ben. En niemand heeft me ooit anders genoemd dan Jade, al zou ik soms liever een andere naam willen.

Mijn vader en moeder zeggen altijd dat ze me Jade hebben genoemd omdat ik mooi en bijzonder ben als een edelsteen. Toch denk ik wel eens dat het gewoon komt omdat mijn naam met een J begint, net als die van John, en omdat ze hem missen en ze me geen gewone naam als Jennie of Jackie wilden geven. Want John had een gewone naam en nu is hij dood.

Vandaag was ik jarig. Ik ben twaalf geworden en iedereen had eigenlijk blij moeten zijn. Maar het viel niet mee om blij te zijn want opa had zich de hele dag in zijn kamer opgesloten, zoals hij elk jaar doet op mijn verjaardag. Mijn vader en moeder hadden een taart voor me gebakken met vanilleglazuur en gekleurde hagel, ik kreeg een cadeautje – sokken van de koopjeshal, maar wel leuke, daar niet van – en we zijn met z’n drieën naar het kerkhof geweest om Vogel en oma een bezoekje te

brengen. Ik kijk altijd naar van die films waarin kinderen grote verjaardagsfeesten hebben met muziek, feesthoedjes en supergrote cadeaus, zelfs pony’s. Het lijkt me fijn om ook op die manier jarig te zijn. Vooral met pony’s. Eén keertje maar.

Maar ik moet mijn speciale dag altijd delen met de stilte achter opa’s dichte deur en de stilte op het kerkhof en de stilte die zwaar tussen de woorden van mijn vader en moeder in hangt.

Mijn ouders wasten de bordjes van mijn verjaardagstaart af en gingen naar bed, maar ik kon niet slapen, zoals ieder jaar op mijn verjaardag, omdat ik me steeds probeerde voor te stellen hoe Vogel zou zijn, wat voor soort broer hij zou zijn geweest, en wat iemand van vijf denkt als hij zich van de rotsen stort.

Dus deed ik wat ik vaak doe als ik niet kan slapen: ik trok mijn spijkerbroek en een T-shirt met lange mouwen aan, deed muggenspray op en sloop het huis uit naar buiten, onder de nachtelijke sterrenhemel.

boekfragment

HET BEVROREN PARADIJS Het Bevroren Paradijs,Thea Stilton, De Wakkere Muis, ISBN 978 90 8592 255 1 (€ 19,95)

Colette, Pam, Paulina en Will zetten er stevig de pas in.

Will haalde zijn kompas tevoorschijn en gaf er een tikje tegen. ‘Het werkt niet!’ riep hij uit.

‘Er is waarschijnlijk iets dat een storing veroorzaakt’, merkte Paulina op.

Beetje bij beetje was het landschap veranderd. Het groepje liep inmiddels tussen twee rotswanden in, en op een gegeven moment kwamen ze uit voor de ingang van een besneeuwde steengroeve.

‘Ik weet niet waarom, maar ik heb het gevoel dat er iets niet klopt’, zei Colette.

‘Hoe eerder we de steengroeve in gaan, hoe eerder we er ook weer uit zijn …’ begon Will. Maar hij kon zijn zin niet afmaken omdat er plotseling iets groots rakelings over zijn kop scheerde. ‘Wat was dat?’ vroeg Violet geschrokken.

‘Een vreemdsoortige reuzenvogel, geloof ik’, zei Pam. Op hetzelfde moment kwam

bevroren paradijs.indd 1

de luchtacrobaat opnieuw omlaag gedoken. Het was geen vogel maar een wonderbaarlijk wezen met twee grote, robijnrode vleugels, maar ook vier poten. Zijn lange haren wapperden in de wind. En hij was niet alleen.

Een hele troep gevleugelde wezens streek nu neer op de rotsen voor hen. Will Mystery bleef stokstijf stilstaan en probeerde de situatie in te schatten.

‘Goedendag, vreemdeling, wat brengt jullie hier?’ zei het wezen met een mooie, zangerige stem.

‘We zijn op weg naar de bergen, voor een onderzoek’, antwoordde Will.

‘Goed. Wij zijn Tengu’s en we gaan jullie helpen!’ zei het gevleugelde wezen. Voordat Will en de Thea Sisters wisten wat er gebeurde, grepen de wezens hen bij hun polsen, en even later vlogen Will, Colette, Pam en Paulina met onbekende bestemming door de blauwe lucht, overgeleverd aan die vreemde wezens.

27-01-14 12:36

FIONA IS TERUG... EN HOE!

Zoeken naar geconserveerde lichaamsdelen, verborgen in keukens, garages en schuurtjes in een gemoedelijk dorp in Cardiff, zou niet de meest favoriete weekendbesteding zijn van de meeste mensen. Maar de eigenzinnige rechercheur Fiona Griffiths is niet ‘zoals de meeste mensen’. Voor Fiona is het de start van een zoektocht naar een meisje dat tien jaar eerder vermoord is.

Mix de intelligentie van Lisbeth Salander met de tact van Saga Norén uit The Bridge en de eigenzinnigheid van Sarah Lund uit The Killing en je hebt Fiona! Zo’n vrouw moet je als lezer wel in je hart sluiten.

Kim Moelands, auteur Verdieping X en Weerloos

Volg Fiona op

@ikbenfiona en op

ikbenfiona www.uitgeverijdefontein.nl

boekenkrant.com

februari 2014 pagina 27

boekfragment

Wat er gebeurde toen Tom er niet meer was Frances, Tom en Marc wonen bij hun tante en oom. Dan krijgt Tom voor de ogen van zijn zusje en broertje een ongeluk en sterft. De geest van Tom geeft ruimte aan alle zware en verdrietige gevoelens, die Frances en het kleine broertje hebben. Als het allemaal te erg wordt, is de geest van Tom er om hen te helpen, zoals Tom hen tijdens zijn leven hielp om de ergste klappen op te vangen.

Allan Ahlberg, Wat er gebeurde toen Tom er niet meer was, Uitgeverij Middernacht Pers, ISBN 978 90 722 5964 6 (€ 12,50)

Ik werd uit het water van het Tipton kanaal gered door de zesendertigjarige meneer Arthur Finch, een zelfstandige timmerman uit Brass House Lane 109 in West-Bromwich.

Ik weet dat deze details kloppen.

Ik heb nog altijd het krantenknipsel. Blijkbaar was Marc teruggerend naar de brug om hulp te zoeken. Intussen kwam meneer Finch op zijn fiets het jaagpad af, hoorde mijn geschreeuw en dook met zijn kleren aan het water in. Van zijn vrouw Muriel Finch werd gezegd dat ze totaal niet verwonderd was over het optreden van haar man. Hij was in haar ogen altijd al een held geweest. Ik weet nog iets nu ik eraan terugdenk. Nadat meneer Finch me op het jaagpad had gelegd, sprong

hij opnieuw in het water, omdat hij overtuigd was dat er nog iemand in lag. Hij had namelijk twee stemmen gehoord.

Ikzelf heb niets van de redding gemerkt omdat ik al bewusteloos was, voordat mijn redder me had bereikt. (Die kreten waren letterlijk mijn laatste adem.) Toen ik enige uren later bij kennis kwam, lag ik in een bed in het ziekenhuis.

Het was een donkere afdeling met hier en daar wat licht, groene en gele muren, twee rijen bedden in de lengterichting.

Ik lag doodstil naar het plafond te staren. Na enige tijd ontdekte ik een in elkaar gedoken figuur naast het bed. Het was Margo, diep in slaap, haar bril scheef op haar neus en haar handtas op haar schoot.

Het bed voelde koud aan, de lakens strak opgetrokken als de zeilen van een schip, het kussen dun en hard.

Ergens huilde een baby. Er hing de scherpe, zure reuk van een ontsmettingsmiddel. Ik soesde weer weg.

een blad in het midden van de zaal.

Tom stond aan het voeteneind van mijn bed naar me te kijken.

Tom, mijn andere redder. Hoewel hij niet werd genoemd in de Warley Weekly News. Hij bewoog en kwam naast me staan. Hij glimlachte, boog zich over me heen en legde zijn hand op de mijne.

Ik voelde dat – is dat zo? Ja, hoewel ik half in slaap was en doezelig van het medicijn dat ik had moeten slikken. Het was niet een duidelijke druk van zijn hand, eigenlijk nauwelijks voelbaar, meer het gevoel dat er een heel klein stukje stof op je viel, een pluisje of een draadje. Heel licht, maar toch meer dan gewoon lucht.

De verpleegster kwam terug en naderde mijn bed. Ze ging staan waar Tom stond en voelde mijn pols.

Tom ging opzij. Hij staarde uit een van de ramen in het ontluikende morgenlicht. Hij sloeg zijn kraag neer.

Ik droomde. In mijn droom verdronk ik opnieuw, maar dit keer in zee.

Papa en Marc zochten me overal op het strand. Ik was er wel. Daar! Maar ze zagen me niet.

Ik werd weer wakker. Strepen grijs en rozig licht bij het raam. Margo’s stoel was leeg. Een zuster liep met

boekfragment

Hoe duur was de suiker?

Elza en Sarith, twee halfzusjes, wonen met hun familie op een grote suikerplantage in Suriname. Het is de bloeitijd van de suikercultuur, maar ook die van de voortdurende vrees voor aanslagen door marrons, die onder leiding van Boni uitgevoerd worden op de plantages. Ondanks hun beschermende opvoeding komen de meisjes toch in aanraking met de opstandelingen en de Boni-oorlogen. En beseffen ze dat de suiker duur betaald wordt...

Cynthia Mc Leod, Filmeditie Hoe duur was de suiker? 312 pagina’s met filmfoto’s, Uitgeverij Conserve, ISBN 978 90 5429 348 4 (€ 12,50)

De dag brak aan op plantage Hébron en terwijl de hemel aan de oostelijke zijde zich rood kleurde door de opkomende zon, gingen één voor één deurtjes open van de slavenhutten en kon men kleine vuurtjes zien onder de afdakjes daarnaast.

Faya watra werd gemaakt. Heet water waarin een scheutje melasse werd geroerd. Hier en daar steeg een heerlijke damp op uit een kookpot, omdat er in het water een anijsblad of wat kruiden was gedaan.

Bij alle hutjes kon men nu mannen, vrouwen en kinderen zien staan, soms pratend, sommige

rondkijkend. Vervolgens liepen de meesten naar de zuidzijde van de plantage, waar er haaks op de rivier een kanaal was gegraven, dat diende voor de toe- en afvoer van water.

Naast het botenhuis, waar de rivieroever ondiep was, gingen ze in het water om een bad te nemen; de groten meer ernstig, de kinderen soms vrolijk lachend en elkaar nat spetterend. Met een lendendoek om het natte lichaam geslagen gingen ze daarna terug naar de hutjes, meest in kleine groepjes, voorafgegaan en gevolgd door naakte grote en kleine kinderen. Het was dan tijd om de faya watra te drinken en als ontbijt wat overgebleven restjes van het vorige avondmaal te eten.

In de hut waar de vijftienjarige Amimba met haar moeder, broertjes en zusjes woonde, deed ma Leida in een grote kalebas een handvol gedroogde kruiden en schonk daar kokend water op. Dit drankje was voor Amimba; zoals elke maand het geval was, had ze erge buikpijn.

Kermend had ze de hele nacht op haar matje gelegen, draaiend van de ene op de andere zijde, nu eens liggend, dan weer zittend. Nu sliep ze wat. Gelukkig. Maar ook ma Leida zelf had de afgelopen nacht haast geen oog dicht gedaan. Na faya watra en ontbijt ging men in de richting van het magazijn, een enkele vrouw met een kind aan de borst, weer een andere had de baby al

op de rug gebonden. Bij het magazijn waren de deuren nog gesloten, maar het duurde niet lang of daar kwam de blanke opzichter, masra Mekers, al met de sleutels. Aan ieder gezinshoofd werd nu het avondrantsoen uitgedeeld, en men kreeg te horen wat er die dag gedaan moest worden.

Eerst de presentatie, Waar was Kofi?

O ja, die had een verstuikte enkel en ging dus niet ‘t veld in, maar moest werken in de timmerloods.

Amimba buikpijn? Alweer! Geen onzin! Hier komen of ze werd met de zweep gehaald. Waarom had Afi haar baby niet bij zich? Die was ziek, de hele nacht koorts. Afi liet hem vandaag liever thuis bij de geneesvrouw. Die zou hem een kruidenbad geven tegen de koorts. Tenu?

Waar was Tenu? Hier komen! Basya, vijf zweepslagen voor de dertienjarige Tenu, die voor de kippen zorgde.

Hij had eieren gestolen, er waren wel zes te weinig gisteren, de lege doppen lagen nog naast het hok.

Tenu maakte veel misbaar! Geloven, hij had geen eieren gestolen. Wist masra dan niet dat er een grote sapakara op de loer lag en dat die de eieren stal?

boekenkrant.com

februari 2014 pagina 28

boekfragment

Fiona. In koelen bloede In Fiona. In koelen bloede worden Fiona en haar collega Adrian Condon naar een incident in Cyncoed geroepen. Er zijn illegale spullen gevonden bij de ontruiming van een huis.

Harry Bingham, Fiona. In koelen bloede,Uitgeverij De Fontein, ISBN 978 90 261 3598 9 (€18,99). Half februari verkrijgbaar

‘De centrale geeft ons een adres aan de Rhyd-y-penau Road, dicht bij het reservoir. Geen buurt waar we vaak naartoe moeten. Straten met gesnoeide ligusters, nette voortuintjes en vitrage voor de ramen.

Vrijstaande woningen en schoothondjes.

We doen er tien minuten over om er te komen. Een grote, blauwe vrachtwagen, waarvan de achterportieren klapperen in de wind, geeft aan waar we moeten zijn. Condon rijdt met een vaartje de oprit op en parkeert onder de kale takken van een kersenboom. We stappen uit. Condon draagt een uniform en ik niet. Hij is een man en ik niet.

Logisch dus dat de verhuizers zich tot hem richten, hun handschoenen uittrekken en zijn hand op en neer zwengelen, ook al ben ik Condons meerdere. Het maakt mij niet uit. Ik sta erbij en kijk naar de voorbijzeilende wolken. Clandestiene spullen.

Wat kan dat hier nou helemaal zijn?

Ik vang flarden van het gesprek op.

In de bungalow woonde een dame op leeftijd. Ze is twee maanden

geleden gestorven. Ze had familie in Australië. Verder niks bijzonders. De blauwe verhuiswagen staat vol meubels die je van een oude dame kunt verwachten. Mahoniehout, gebogen stoelpoten, volanten van groen velour. Beige kussens met bleekgouden kwastjes. Meer kan ik niet zien, omdat het portier weer dichtklapt door de wind.

Condon loopt met de verhuizers naar de garage. Ik drentel achter hen aan.

De garagedeur staat omhoog. Voor de ingang staat een halfvolle container. Oud tuingereedschap, verfblikken met vastgekleefde deksels, bezems waar bijna geen borstelharen meer aan zitten, een kwetsbaar ogende, inklapbare ligstoel. De garage is voor de helft uitgeruimd.

Teakhouten tuinmeubels. Van het soort dat goed blijft als je het ’s winters en bij regen binnenhoudt en alleen buitenzet als het er weer voor is.

Een vrieskist. Een knots van een ding. Zo groot als twee badkuipen. Van het soort dat lieve, oude dametjes die achter hun vitrage met hun schoothondjes dicht bij het Llanishen Reservoir wonen, in de herfst vullen met zelfgemaakte appelmoes en de lamskoteletten die de slager in de aanbieding heeft.

Aangezien de elektriciteit twee maanden geleden is afgesloten, zijn de appelmoes en de koteletten nu niet fris meer. De bovenste laag van

de uit de kist opgediepte pakketjes ligt inmiddels te stinken in een vuilnisbak. Op de grond liggen nog meer in plastic verpakte pakjes. Een hele berg. Het bedorven vlees heeft een onaangename grijze kleur, neigend naar geel. Uit de zakjes druipt vocht.

Dat is echter niet wat de aandacht trekt. Wat de aandacht trekt, is wat er naast de lamskoteletten en speklappen op de betonnen garagevloer ligt. Een stevige plastic zak van meer dan een meter lengte. Eveneens gevuld met rottend vlees. Dezelfde gelige tint. Hetzelfde druipende vocht, dezelfde stank. Het verschil is dat dit stuk vlees veel lijkt op een menselijk been. Vooral omdat het een hooggehakte schoen draagt.’

bedoelde.

‘Zou het een homo zijn, denk je?’

‘Zo ziet hij er niet uit.’

‘Een smeris?’

‘Wat zou hij dan van ons moeten?’

‘Weet ik veel, man. Misschien is hij op zoek naar iemand, of zo.’

Als eerste werd Toni door hem benaderd. Dat leek logisch, Toni was overal als eerste bij. Hij had een spelcomputer, droeg broeken van een New Yorks merk waar nog niemand van gehoord had, liep met de nieuwste mobieltjes uit Hongkong rond.

Opeens reed hij in een dikke zwarte Audi. Hij toeterde toen hij aankwam. Mehmet stond in de deuropening een sigaretje te roken en stikte haast van jaloezie. De Audi stopte. Toni hing met zijn linker elleboog iets over het portier, de onderarm liet nog net een glimp van een nieuw horloge zien. Mehmet liep om de auto heen, gleed met zijn vingertoppen over de gladde laklaag en gaf Toni toen een hand.

‘Jezus, man, hoe kom je daaraan, zoiets wil ik ook wel.’

Toni keek hem bloedserieus aan en zei dat hij dat wel voor ons kon regelen.

we allerlei mensen die Toni ergens van kende. Ik schudde handen zonder dat ik wist van wie ze waren.

Waar de gesprekken over gingen zou ik ook niet meer weten, maar meestal stond ik er met een grijns bij en luisterde naar wat Toni vertelde.

Met Mehmet besprak ik wat er met ons gebeurde. We hadden beiden een behoefte tot beschouwing en zochten naar beschrijvingen van het gevoel dat we kregen; gefascineerd door wat er tijdens en na het gebruik met ons gebeurde. Voordat we de pillen namen reageerde ons lichaam al, kreeg ik braakneigingen, was heftig aan het slikken om iets terug te dringen; Mehmet moest meestal poepen.

Maar als we ze genomen hadden en ze ‘kwamen binnen’ dan waren we niet te houden. Alles was leuk, ieder gesprek interessant, het laserlicht prachtig van kleur en de muziek drong diep door in het lichaam zodat we vaak op de dansvloer stonden.

boekfragment

Tankstelle

Auke van Stralen, Tankstelle, Uitgeverij Nieuw Amsterdam, ISBN 978 90 468 1581 6 (€ 18,95), ook verkrijgbaar als e-book

Douwe werkt naast zijn studie in het toilet van een tankstation, waar hij bevriend raakt met Mehmet en Toni.

Via Toni maakt Douwe kennis met VOWA, een koeriersdienst die beschikt over luxe zakenauto’s. Douwe en Mehmet sluiten zich aan en worden ingewijd in de wereld van snelwegen, hotels en geheime codes. Hun vracht, de ‘zeepjes’, krijgen ze nooit te zien: zelfs de koeriers weten niet waar in de auto de buit zich bevindt. Aan het eind van de rit wachten bergen geld. Maar ook het motto ‘binnen is binnen’ klinkt vaak. Het duurt lang voordat Douwe ontdekt dat dit motto buitengewoon serieus genomen moet worden. De grens tussen vriendschap en verraad blijkt flinterdun.

Die zomer ontmoette ik meneer Volt.

Hij verscheen ineens bijna dagelijks op de Tankstelle. Brede vent, kaalgeschoren kop, zwarte leren jas. Eerst viel hij me niet zo op, maar hij gaf royale fooien en maakte weleens een praatje. Toen ik er met Mehmet over sprak, wist hij direct wie ik

Ik hoorde er een paar weken niets meer over. Maar ging wel ieder weekend met Toni en Mehmet uit.

Dankzij de smarties van Toni wilde ik overal mee naartoe. Soms ging Claudia ook mee. In de clubs zagen

Toch wilde ik het gebruik beperken.

Doordeweeks volgde ik colleges, totdat ze stopten vanwege de zomervakantie. Daarnaast draaiden we onze diensten in de Tankstelle. Waar bezoekers hooguit enkele minuten verbleven, was ik hele dagdelen aanwezig. Hun lozing was mijn voeding.

Om ‘Wet 4’ te ondersteunen schreef ik een volgende op: 5. Wie mikt, scoort. Ofwel project: ‘Pis ’m erin’.

boekenkrant.com

februari 2014 pagina 29

boekhandel boekhandels die de boekenkrant verspreiden Alblasserdam Boekhandel de Krekel dekrekel.nl

Alkmaar Boekhandel Feijn feijn.nl Boekhandel Het Keerpunt boekhandelhetkeerpunt.nl Boekhandel Van der Meulen’s vandermeulensboekhandel.nl Alphen a/d Rijn Boekhandel Haasbeek haasbeek-libris.nl

Amersfoort De Algemene Boekhandel algemeneboekhandel.nl Amstelveen Boekhandel Venstra www.venstra.nl

Amsterdam De Nieuwe Boekhandel denieuweboekhandel.nl Boekhandel Mulder boekhandelmulder.nl

Almelo Boekhandel Broekhuis boekhandelbroekhuis.nl

Apeldoorn Nawijn & Polak Boekverkopers nawijn-polak.nl

Arnhem De Arnhemse Kinderboekwinkel lezenisleuk.nl Boekhandel Hijman Ongerijmd boekhandelongerijmd.nl Assen Boekhandel Iwema iwema.nl

Baarn Boekhandel Den Boer denboer.nl

Beilen Boekhandel Het Logboek hetlogboek.org Bennekom Boekhandel Novita www.libris.nl/novita

Bilthoven Bilthovense Boekhandel bilthovenseboekhandel.nl

Bleiswijk Boekhandel Muilenburg boekhandelmuilenburg.nl

Bloemendaal Boekhandel Bloemendaal boekhandelbloemendaal.nl Boxtel Boekhandel Elckerlijc elckerlijc.nl

Breda Boekhandel Van Kemenade & Hollaers libris.nl/vankemenade-hollaers Brugge De Reyghere Boekhandel dereyghere.be

Brunssum boekhandel Rob Rozeman robrozeman.nl Castricum Scholte boek-en kantoorboekhandel boekhandelscholte.nl

Coevorden Readshop Coevorden www.readshop.nl/vestiging/ coevorden Den Haag Boekhandel Van Stockum vanstockum.nl

Deventer Boekhandel Praamstra www.boekhandelpraamstra.nl Doorn Boekhandel Binkhorst binkhorstboekverkopers.nl The Readshop Doorn Readshop.nl/vestigingen/ doorn Dronten Voster Boek & Kantoor voster.nl

Druten Boekhandel Maas & Waal boekhandelmaasenwaal.nl Eindhoven Boekhandel Van Grinsven boekhandelvangrinsven.nl Emmeloord Boekhandel Marsman marsman.nl Emmen Plantage Vermeer vermeer.plantage.nl

Enkhuizen Smit en Co Boek- en Kantoorboekhandel kantoorboekhandelsmitenco.nl

Enschede Boekhandel Broekhuis Boekhandelbroekhuis.nl Etten-Leur Plantage Etten-Leur plantage-ettenleur.nl Exloo Geerts Warenhuis geertswarenhuis.nl

Geldrop Boekhandel van Grinsven boekhandelvangrinsven.nl Gouda Boekhandel Verkaaik verkaaikboeken.nl

Haarlem Boekhandel Gillissen & Co boekhandelgillissen.nl Boekhandel H. de Vries Boeken devriesboeken.nl Bruna Haarlem Bruna.nl Haren GN Boomker Boeken boomker.nl

Harlingen Boekhandel Wever boekhandelwever.nl Heemskerk Bruna Heemskerk Bruna.nl

Heemstede Boekhandel Blokker boekhandelblokker.nl Heerhugowaard Bruna Middenwaard bruna.nl Heerlen Bij Het Raethuys bijhetraethuys.nl

Heeze Boek- en Kantoorboekhandel Lektura lektura.nl Helmond De Roij & Boschman Boeken www.deroijboschman.nl Hengelo Boekhandel Broekhuis boekhandelbroekhuis.nl

Hoevelaken De Hoevelakense Boekhandel hoevelakenseboekhandel.nl Holten Heusinkveld – Holten meerdaneenboekhandel.nl Hoorn Hoornse Boekhandel hoornseboekhandel.nl Houten Boekhandel Wijs boekwijs.nl

Huizen Bruna Oostermeent info@onzebruna.nl

Kerkrade Boekhandel Leeskunst leeskunst.nl

Krimpen aan den IJssel Boekhandel De Korf boekhandeldekorf.nl Laren Larense Boekhandel larenseboekhandel.nl

Leiden Boekhandel Cazemier Boekhandelcazemier.nl

Leuven Kinderboekhandel De kleine Johannes www.de-kleine-johannes.be Lochem Boekhandel Lovink boekhandellovink.nl

Maassluis Boekhandel Het Keizerrijk hetkeizerrijk.nl Meppel Boekhandel Barth boekhandelbarth.nl Boekhandel Van Stockum vanstockum.nl

Nijmegen Boekhandel Augustinus boekhandelaugustunis.nl De Nijmeegse Kinderboekwinkel lezenisleuk.nl Roelants [in LUX] roelants.nl Boekhandel Roelants www.roelants.nl Noordwijkerhout Boekhandel Wagenaar & Van Halem wagenaarvanhalem.nl

Nuenen Boekhandel van de Moosdijk moosdijk.com Oegstgeest Rijnlandse boekhandel rijnlandseboekhandel.nl

Purmerend Boekhandel het Leesteken www.leesteken.nl Boekhandel Van den Hoorn vandenHoorn@zonnet.nl Puttershoek Marjan Houtman Lezen en Schrijven marjanhoutman.nl

Pijnacker Boekhandel van Atten vanattenboek.nl

Roden Boekhandel Daan Nijman daannijman.nl

Roosendaal Boekhandel De Boekenwurm deboekenwurm.info Rotterdam Boekhandel Maximus maximushillegersberg.nl

Scheveningen Boekhandel Scheveningen boekhandelscheveningen.nl

Schiedam Boekhandel J.S. van Leeuwen boekhandelvanleeuwen.nl Sittard Deeder Boek- en Kantoorvakhandel deeder.nl Boekhandel Krings boekhandelkrings.nl

Soest Boekhandel Van de Ven boekhandelvandeven.nl Steenwijk Steenwijk’s Boekhuys boekwinkel.com

Utrecht Boekhandel Libris Utrecht boekhandellibrisutrecht.nl

Onder het rood-wit gestreepte plafond vind je een bonte verzameling boeken, die gaat van stoffen babyboekjes tot romans voor op je leeslijst. De winkel werd in 1983 door Carole de Mooij en haar broer Bart gestart en heeft sinds 1987 een vestiging in Nijmegen.

De medewerkers van de winkel hebben talloze kinderboeken gelezen en kunnen je dus uitstekend helpen wanneer je een boek zoekt. Doordat

de winkel weinig bijzaken verkoopt, zoals knuffels en pennen, is vrijwel elk kinderboek dat in omloop is op voorraad. Er is fictie en non-fictie, maar je kunt ook babyboekjes en young adult-boeken kopen.

Ook bijzonder: de Nijmeegse afdeling van de boekwinkel organiseert jaarlijks een expositie van een illustratrice. Afgelopen jaar hing er werk van Linde Faas, een van Caroles favorieten.

Veghel Bek Boeken bekboeken.nl

Velp GLD Boekhandel Jansen & de Feijter eenpassievoorboeken.nl Venlo Boekhandel Koops koophetbijkoops.nl

Venray Boek- en kantoorvakhandel van den munckhof boekhandelvenray.nl Vledder Boekhandel Vledderland boekhandelvledderland.nl

Winterswijk Boekhandel Kramer www.boekhandelkramer.nl

‘Deze foto werd door Hannie van Herk gemaakt voor Boekhandels in beeld.’

Woerden Libris Woerden www.libriswoerden.nl

Monnickendam Nimo Boek nimoboek.nl

Zeist Boekhandel Kramer & Van Doorn kramerenvandoorn.nl

Nijkerk Boekhandel Roodbeen www.boekhandelroodbeen.nl

Wat krijg je als je 8000 boeken kruist met een circustent?

De Arnhemse Kinderboekwinkel! Neem op deze pagina eens een kijkje in deze speciale boekhandel.

Veenendaal Boekhandel van Kooten boekhandelvankooten.nl

Wormerveer Pasman Boek & Hobby pasmanboekenhobby.nl

Nieuwegein Boekhandel Manschot boekhandelmanschot.nl

Kijkje in de kinderboekwinkel

Uden Boekhandel Bert van der Heijden boekhandelbertvanderheijden.nl

Middelburg De Drvkkery de-drvkkery.nl

Mijdrecht Boekhandel Mondria boekhandelmondria.nl

hot spots

Zeist Groenveld Boeken groenveldboeken@planet.nl

Zwolle Waanders in de Broeren waandersindebroeren.nl

Staat uw naam niet op de lijst, of heeft u aanpassingen?

Geef het door via info@boekenkrant.com

‘Hoe ouder je bent, hoe hoger de ­boeken staan!’

‘Kinderboekillustratoren maakten 40 doosjes voor het 25-jarig bestaan van de boekhandel.’

boekenkrant.com

februari 2014 pagina 30

boekfragment

Ripper Een moeder met twee minnaars. Een ongrijpbare moordenaar. Een bruisende stad met duistere plekken.

Ripper is een spannend verhaal vol kleurrijke personages en een verrassend plot over een vrouw die moet kiezen en een moordenaar die al gekozen heeft…

Isabel Allende, Ripper, Uitgeverij Wereldbibliotheek, ISBN 978 90 284 2564 4 (€ 19,90)

‘Ik weet dat je dorst hebt, Indi. Als beloning voor je goede gedrag zal ik je sinaasappelsap geven. Nee, probeer niet overeind te komen, zuig aan het rietje. Zo. Meer? Nee, één glas is voorlopig genoeg, maar voordat ik vertrek krijg je nog wat, op voorwaarde dat je opeet wat ik voor je meeneem, want je moet op krachten komen. Je bibbert helemaal, je zult het wel ijskoud hebben, deze plek is erg vochtig, er zijn hele stukken die onder water staan omdat er water door de vloer sijpelt. Wie weet hoeveel uur je daar halfdood van de kou hebt gelegen. Ik had je nog wel zo goed ingepakt, maar je bent gaan bewegen en hebt je weten bloot te woelen, je moet je ook rustig houden als ik er niet ben, je hebt er niets aan om je zo te verzetten, de boeien zijn sterk en wat je ook probeert, je komt toch niet los. Ik kan je nu eenmaal niet steeds bewaken, ik heb

ook nog een leven hierbuiten, zoals je je kunt voorstellen. Ik heb je de situatie verschillende keren uitgelegd, maar je luistert niet naar me, of je vergeet het. Ik zeg het je nogmaals, hier komt niemand, we zitten ver van de bewoonde wereld en deze plek is al jarenlang verlaten, het gebouw zit potdicht en niemand kan er binnenkomen, als je mond niet was dichtgeplakt zou je kunnen krijsen tot je schor was, geen mens die je hoort. Misschien is dat tape niet meer nodig, want ik zie dat je stom bent, als een konijntje, maar ik wil het risico niet lopen. Wat denk je?

Als je nog de illusie hebt te kunnen ontsnappen, dan kun je die maar beter opgeven, want in het onwaarschijnlijke geval dat het je lukt op je benen te blijven staan is het onmogelijk hier te ontsnappen. De muren van deze ruimte bestaan dan wel uit vier zwarte lappen, maar we bevinden ons in een enorme ondergrondse ruimte van gewapend beton met ijzeren steunberen. De deur is ook van ijzer en ik heb de sleutel van het hangslot.

beloven wat je wilt, dat je je leven zult beteren, dat je je fouten inziet, maar als ik daar intrapte zou ik wel gek zijn. En ik kan je verzekeren dat ik dat niet ben.

Je bent heel mooi. Het verbaast me niets dat mannen gek van je worden, Indiana, maar schoonheid is geen deugd, zoals in sprookjes, het is een vloek.’

Je bent te stil, misschien ben je zieker dan ik denk, het zou veroorzaakt kunnen zijn door het bloedverlies. Wat is er met je, Indiana?

Ben je soms niet meer bang? Heb je je overgegeven? Je hebt berouw, dat weet ik, maar er is geen weg terug, daarvoor is het te laat, je kunt me

boekfragment

De slechtste ondernemer ooit Ondernemerschap is de droom van velen. Maar wat als de zo gekoesterde droom een nachtmerrie blijkt te zijn? Aqil Radjab belandde met zijn gezin in de schuldsanering. Vervolgens bouwde hij een van de snelstgroeiende bedrijven van Nederland. Iedereen kan succesvol zijn!

Aqil Radjab, De slechtste ondernemer ooit, YOLO-Vision, ISBN 978 90 820 5640 2 www.yolo-vision.nl

Het was een lange rit naar huis. Ik moest het haar vertellen.

We zaten tegenover elkaar.

‘De bank gaat ons huis verkopen.’

‘En nu dan?’ vroeg ze ontsteld.

Paniek lag in haar stem en ogen.

‘Ik weet het niet,’ antwoordde ik.

‘Waar moeten we dan wonen?’

‘Ik weet het niet…’

We hadden twee zoontjes, Emir en Tygo. De oudste was anderhalf, de jongste nog een zuigeling.

‘Ik kan ook niets. Alles wat ik doe mislukt,’ riep ik, en ik brak uit in een enorme huilbui.

Sascha had nergens om gevraagd.

Ze was gelukkig geweest met wat we hadden, maar ik had zo nodig meer gewild. En nu sleurde ik haar en onze kinderen mee in mijn val.

Ik had ons allemaal in het verderf gestort. Want omdat ik een eenmanszaak had en getrouwd was in

gemeenschap van goederen, ging niet alleen ik maar ook zij ten onder.

Met onze namen kwamen we in de krant te staan. Eerst werden al onze spullen uit huis gedragen. Daarna werd ons huis verkocht.

En toen ik dacht dat het niet erger kon, werd het nog erger.

De spaarrekening van mijn kinderen viel onder de boedel en de bewindvoerder liet hun rekeningen leeghalen.

Dat moment was als een vuistslag in mijn gezicht, zoals je in slow motion ziet in de film.

Ik was gevloerd.

Mijn totale, persoonlijke schuld – en daarmee die van mijn vrouw en kinderen – was zo’n vierhonderdduizend euro. Ik was beland in de schuldsanering, en alles wat ik zou verdienen zou ik moeten afstaan.

Ook alles wat Sascha verdiende, ging voortaan direct naar de schuldaflossing. Ze had bovendien de verplichting om te blijven werken, waardoor we zelf oppas voor de kinderen moesten betalen. Maar hoe?

Het faillissement raakte me in de kern van mijn bestaan. Angsten en onzekerheden kropen uit hun holen en mijn mislukking in zaken vrat niet aan me, maar verslond me. En niet alleen mij, maar ook degenen die ik het meeste liefhad.

Mijn leven was chaos. De

ontwrichting voelde fysiek, als heftige pijnen. Ik miste inmiddels de kracht om boos te zijn op mezelf of op de wereld die me in de steek had gelaten. Boos? Ik had het zelf verknald. Ik was beschadigd, murw en bang.

Ik voelde schaamte, omdat ik niet in staat was om voor mijn gezin te zorgen. Er was niet genoeg geld om in primaire levensbehoeften te voorzien, en ik had geen flauw idee hoe ik dit in de toekomst ging oplossen.

Was ik er wel toe in staat? Ik had immers aangetoond als ondernemer onbekwaam te zijn en was niet langer in staat over mijn eigen financiële leven te beschikken. Was ik wel ergens goed genoeg voor?

Ik wilde vluchten, weg van de plek waar ik alles was kwijtgeraakt.

Ik wilde verdwijnen uit de plaats van mijn mislukking, waar ik tot schande van mijzelf, mijn gezin en iedereen die vertrouwen in mij had gehad alles had verspeeld wat ik in de jaren daarvoor dacht te hebben opgebouwd. Ik wilde weg van de voortdurende stress, van het gevoel van falen en van de schaamte.

Ik wilde weg van mijzelf.

boekenkrant.com

Agenda

februari 2014 pagina 31

win een boek!

Dit kun je winnen

februari 2014

Tutuba

In 1738 verging het slavenschip Leusden. De bemanning wist zich te redden, maar de 664 slaven in het ruim kwamen om, omdat de bemanning de luiken had dichtgetimmerd.

Vijftien slaven overleefden de ramp, waaronder de vijfienjarige Tutuba.

5 februari

AMSTERDAM – De poëzieweek wordt feestelijk afgesloten met het Gedichtenbal, een programma boordevol optredens en prijsuitreikingen. www.poezieweek.com

5 februari

Cynthia Mc Leod, Tutuba, Uitgeverij ­Conserve, ISBN 978 90 542 9356 9 (€ 10,00)

AMSTERDAM – Uitreiking Turing Gedichtenwedstrijd. De bekendmaking van de meest democratische gedichtenwedstrijd van Nederland en Vlaanderen. De winnaar gaat naar huis met €10.000! www.turinggedichtenwedstrijd.nl

wie is de winnaar?

Achterflaprecensiewedstrijd

10 februari

SITTARD – Lezing Gert van Beek over de ontknoping van de ontvoering van Alfred Heineken.

‘Don’t judge a book by its cover’, zeggen de Engelsen – maar dat is nu juist wat we wél van je vragen tijdens de achterflap­ recensiewedstrijd. Wie heeft de mooiste achterflaprecensie geschreven over Ripper van Isabel Allende?

Vanaf maandag 3 februari kun je online de uitslag bekijken.

Surf naar boekenkrant.com/prijsvraag!

www.boekhandelkrings.nl

11 februari

BILTHOVEN – Lezing van Rudi Westendorp over Oud worden zonder het te zijn, over waarom we steeds ouder worden en hoe we dat lange leven de baas kunnen blijven. www.bilthovenseboekhandel.nl

11 februari

MIDDELBURG – SLAZ-lezing met Inger Leemans en Gert-Jan Johannes in de Zeeuwse Bibliotheek over Worm en donder, Geschiedenis van de Nederlandse literatuur 1700-1800: de Republiek. www.de-drvkkery.nl

14 februari

AMSTERDAM – Me, Myself and I, een valentijnsspecial over eigenliefde met Jannah Loontjens, L.H. Wiener en Jamal Ouariachi. www.slaa.nl

18 februari

BAARN – Literaire avond met Franca Treur over haar boek De Woongroep. www.libris.nl/denboer

23 februari

BRUGGE – Lees Meer! – boekenprogramma in het Concertgebouw Brugge (i.s.m. De Reyghere Boekhandel). www.dereyghere.be

20-23 februari

GENT – Mind the Book, een literair festival gericht op de actualiteit. www.mindthebook.be

28 februari

GENT – De prangende verbeelding. Een avond over Ierse poëzie na 1945. www.poeziecentrum.be

5-15 maart

NEDERLAND – Week van het christelijke boek. www.weekvanhetchristelijkeboek.nl

5 maart

UTRECHT – U-slam, poetry slam waarbij het publiek met rozen op de dichters stemt. www.hetliteratuurhuis.nl

6 maart

AMSTERDAM – Uitreiking Woutertje Pieterseprijs. www.woutertjepieterseprijs.nl

7 maart

AMSTERDAM – Het Boekenbal.

Deze schrijver heeft last van een gespleten persoonlijkheid. Welke drie zijn in dit beeld verborgen? Stuur de drie namen voor maandag 3 maart 2014 naar redactie@boekenkrant.com met als onderwerp ‘Win een boek’.

De Boekenkrant is ook actief op Twitter en Facebook. Kijk op ­twitter.com/ boekenkrant.

We hebben momenteel 7308 volgers.

De Boekenkrant thuis ­ontvangen?

Dat kan! Meld je aan via www.boekenkrant.com.

Je punt maken op Facebook Hoe druk je via sociale media uit dat je boos bent? Door een zin te eindigen met een punt. In een artikel op newrepublic.com onderzoekt Ben Crair de ontwikkeling van het gebruik van leestekens op Facebook en Twitter.

Ook het uitroepteken is volgens hem van betekenis veranderd: de ‘!’ dient op internet om de oprechtheid achter een zin te tonen. Misschien is het tijd voor het invoeren van nieuwe leestekens? Crair schrijft dat dit soort pogingen, zoals rondom het zogenaamde ironie-teken, tot nu toe altijd zijn mislukt. newrepublic.com

adverteerders 1. Davidsfonds

davidsfonds.be

1. UHB uitgevers

dangerclose.nl

1. Yolo Vision

yolo-vision.nl

4. Karakter

karakteruitgevers.nl

6. De Harmonie

deharmonie.nl

www.boekenweek.nl/boekenbal

10. Nieuw Amsterdam

nieuwamsterdam.nl

8-9 maart

14. Conserve

GORINCHEM – De stripdagen met onder andere de uitreiking van de Stripsschapprijs.

16. Middernacht Pers

www.stripschap.nl

18. Kluitman

8-16 maart

22. Wakkere Muis

18. Boekhandel Roelants

conserve.nl middernachtpers.nl roelants.nl kluitman.nl wakkeremuis.nl

22. Covercards

covercards.nl

24. WPG België

wpg.be

26. De Fontein

Meld je dan meteen aan voor de digitale Boekenkrant Nieuwsbrief op www.boekenkrant.com.

website

wereldbibliotheek.nl

www.boekenweek.nl

abonnementen

interpunctie

10. Wereldbibliotheek

NEDERLAND & VLAANDEREN – Boekenweek!

Sociaal

defonteintirion.nl

de beste bron voor boekennieuws colofon De Boekenkrant is een uitgave van Uphill Battle boekpromotie i.s.m. de boekhandels.

Wist je al dat Boekenkrant.com dagelijks boekennieuws brengt?

Nieuwsbrief Meld je nu aan voor de digitale Boekenkrant Nieuwsbrief op www.boekenkrant.com.

boekenfeest

Redactieadres Uphill Battle boekpromotie, Visschersplein 160, Kamer 22, 3511 LX Utrecht, Nederland. Telefoon +31 30 2231718; fax +31 30 2145823; e-mail: redactie@ boekenkrant.com.

Redacteuren Anouk Abels (coördinator redactie), Merijn Schipper (redacteur literatuur), Sanne Wolters (redacteur jeugd), Selma van Aken, Abe Borst, Wendy Claes, Aefke ten Hagen, Matthijs Klaassen, Wieneke van Koppen, Maria van Leeuwen, Meie Otten, Siebe Huizinga (redactie-adviseur).

Vormgeving & ontwerp Titus Vegter (titusvegter@chello.nl) Concept & realisatie Uphill Battle boekpromotie, Utrecht.

Uitgever Jan Louwers (jan.louwers@uhb.nl).

Oplage 20.000 Abonnementenservice boekenkrant@spabonneeservice.nl Informatie over adverteren tel. +31 30 2231718; verkoop@uhb.nl www.boekenkrant.com.

online Agenda

adverteren

De Boekenkrant thuis ontvangen?

Meld je aan via www.boekenkrant.com. Of vul de bon in op pagina 3.

Voor meer boekevenementen surf je naar: www.boekenkrant.com/agenda

Wil je ook adverteren in de Boekenkrant? Bel +31 30 2231718 of stuur een mailtje naar verkoop@uhb.nl.

Verschijningsdatum De volgende Boekenkrant verschijnt op maandag 3 maart 2014!

Merlijn Doomernik

Redmond O’Hanlon

Nijmeegs Boekenfeest Op 8 maart is tot in de late uurtjes in de Vereeniging te Nijmegen een rijk programma te bezoeken met gasten als Redmond O’Hanlon, Tommy Wieringa, Cees Nooteboom en Elke Geurts.

Ditmaal wordt het thema ‘reizen’ op allerlei manieren uitgediept met lezers, schrijvers, dichters, muzikanten, dj’s en wetenschappers.

Zorg dat je je paspoort bij je hebt! www.wintertuin.nl

de nieuwe

Isabel Allende

Een roman vol spanning en passie