Die andere Bavo in Haarlem

Die andere Bavo in Haarlem Eigenlijk wilde de bisschop aan het eind van de 19e eeuw in Haarlem vooral het nieuwe leven benadrukken op een stuk grond dat symbolisch was voor de migratie van Zuid naar Noord (de Leidsevaart als verkeersader) en dat de toegangspoort vormde richting het Westen met aansluiting op het Visserspad richting Zandvoort. Op die wijze zou hij met de bouw van een kathedraal een enorme parochie kunnen aanspreken van mensen uit alle windstreken.

Tekst & foto’s: RenÊ van Stekelenborg

Een nieuwe lente, een nieuwe kathedraal Praktisch gezien mocht er in het centrum geen nieuwbouw verrijzen dat groter en omvangrijker zou worden dan de oude Middeleeuwse St. Bavo-kerk aan de grote markt.

Nog voor de eerste bouwsteen in 1895 werd geplaatst, was al duidelijk dat aan de Westrand van Haarlem een kathedraal zou verrijzen. De tactische bisschop koos architect Jos Cuypers uit in de hoop dat zijn vader; Pierre Cuypers hem zou bijstaan. Pierre Cuypers kennen we als architect van het Amsterdamse Centraal Station en het Rijksmuseum, grootse gebouwen in de neogotische stijl.

Het idee om voor een habbekrats de oude Cuypers te strikken, ging niet door. Jos Cuypers deed het allemaal zelf. Gesteund door het gedachtegoed van Thomas van Aquino.

Natuurlijk was en is de oude Bavo in het centrum het middelpunt van de stad Haarlem.

Cuypers’ opdracht was om in navolging van Aquino al het nieuwe leven te vieren en te verwelkomen. Religie is niet slechts het inboezemen van angst voor het onbekende, het kwade en de dood, religie is ook het onderstrepen van de schoonheid van het leven zelf. Tel daarbij op dat Cuypers in tegenstelling tot zijn vader niet vies was van invloeden van buitenaf. Moorse invloeden, Indiase en Birmese invloeden en de gretigheid om nieuwe culturen te omarmen waren aan Jos Cuypers wel toevertrouwd. De St. Bavo is een eclectisch bouwwerk met motieven, ontleend aan het romaans, de vroege Franse gotiek, Moorse en Assyrische versieringsvormen, de art nouveau en aan de eigentijdse bouwtrant van Berlage en De Bazel.

En dus is tot op de dag van vandaag de kathedrale basiliek St. Bavo de op-één-na grootste kathedraal in Nederland; een amalgaam van stijlen met een zee aan figuratieve weldaad.

In 1930 werd de kathedraal opgeleverd. Cuypers wedijverde in tijd met de Sagrada Familia in Barcelona, de Sacré Coeur in Parijs, de Westminster Cathedral in Londen en de Koekelbergbasiliek in Brussel.

De Nieuwe Bavo Bloeit De vele bloemmotieven die Jos Cuypers verwerkte in onze kathedraal zijn het uitgangspunt geweest om verschillende MBO-scholen in de regio te vragen om bloemschikkingen te verzorgen onder aanvoering van Charles van der Voort, jarenlang de trouwe hofleverancier van het Vaticaan. Haarlem is het eindstation van de bloemencorso Bollenstreek. Tijdens de Haarlemse bloemencorso wilde de Nieuwe Bavo een indoorbloemenzee organiseren om aandacht te vragen voor het feit dat de kathedraal bijna weer tot volle bloei is gekomen door de grootse restauratie die in 2010 is gestart. En om extra donaties te vragen die het tekort van 1 miljoen euro nog moeten dekken.

Op 24 april startte het indoor-bloemencorso in de Nieuwe Bavo onder de naam De Nieuwe Bavo Bloeit. Naast duizenden bloemen in mozaieken, schikkingen en tableaus kon men de kunst van o.a. Mengelberg, Maas, Andriessen, Toorop, Bijvoet, Lourijssen, Molkenboer, Eloy, Brom, Dibbets en Marc Mulders bewonderen. Het KathedraalMuseum met zilverwerk van Lodewijk Napoleon was gratis toegankelijk. En, er waren speciale opvoeringen van kerkkoren, solisten en muzikanten en een heuse 3-D-printer die miniatuurtjes vervaardigde van de kathedrale basiliek.

De Nieuwe Bavo wil haar vrijwilligers, de sponsors en vooral de duizenden bezoekers van de afgelopen dagen bedanken voor hun komst en support. ,,Zonder hen zou de restauratie die tot 2018 duurt, onmogelijk zijn” zegt koster Stephan van Rijt van de Nieuwe Bavo. ,,De Nieuwe Bavo Bloeit is wat mij betreft de eerste in een lange nieuwe traditie van indoor-corso’s in onze kathedrale basiliek.’’

Meer info: www.facebook.com/denieuwebavobloeit www.denieuwebavobloeit.nl www.rkbavo.nl